12-03-17 eele:cegjueer Deesced Meeefvle ``DeJekele-yeeheoeoe'' efjJeeFpe : 09-03-82 ceOegyeve

nesueer ceveeves Deewj nesueer yeveeves keer Deueewefkeke jerefle

Deepe neFSm yeehe Deheves nesueernbmeeW mes efceueves Deees nQ~ njske nesueernbme keer yegef ceW meoe %eeve kes ceesleer ceeefCeke jleve Yejs
ngS nQ~ Ssmes nesueernbme yeeheoeoe kees Yeer meejs keuhe ceW Ske ner yeej efceueles nQ~ Ssmes efJeMes<e nesueernbme mes yeeheoeoe meeje ner
mebieceegie nesueer ceveeles jnles nQ~ mebmeejer ueesie Je<e& ceW Ske oes efove nesueer ceveeles uesefkeve ceveeves kes meeLe iebJeeles Yeer nQ Deewj Deehe
nesueer nbme, ceveeles Yeer nes lees keceeles Yeer nes, iebJeeles veneR nes~ yeeheoeoe mes meYeer yees otj yew"s Yeer nesueer cevee jns nQ~ yeeheoeoe kes
heeme osMe-efJeosMe kes yeeeW kee es mvesn kee mebkeuhe hengbe jne nw~ meYeer yeeeW kes veeveeW Deewj cemleke keer efheekeejer eje
esce keer Oeeje, Deefle mvesn keer megieefvOele efheekeejer Dee jner nw~ yeeheoeoe Yeer efjve& ceW meJe& yeeeW kees veeveeW keer efheekeejer eje
De Meefkele DeLee&led De jbieeW keer efheekeejer mes Kesue jns nQ~ yeeheoeoe osKe jns nQ pewmes mLetue jbieeW eje ueeue jbie mes ueeue yevee
osles nQ~ efYevve-efYevve jbieeW mes efYevve-efYevve he yevee osles nQ Ssmes nj Meefkele kes neveer jbie mes nj Meefkele mJehe yeve peeles nQ, nj
iegCe mJehe nes peeles nQ~ ef kes eje he heefjJele&ve nes peelee nw~ Ssmes neveer nesueer ceveeves kes efueS Deees nes vee?
yeeheoeoe heg<heeW keer Je<ee& kej nesueer ceveeves kes yepeeS njske yees kees meoe kes efueS neye eje neveer iegueeye yevee osles nQ~ mJeeb
ner heg<he yeve peeles nQ~ Ssmes nesueer efmeJeeS yeehe Deewj yeeeW kes keesF& cevee veneR mekeles nQ~ pevce uesles ner yeehe ves nesueer ceveeS nesueer
yevee efoee nw~ lees Jen nw ceveeves Jeeues Deewj Deehe nes meoe `nesueer' yeveves Jeeues~ meoe nj iegCe kee jbie, nj Meefkele kee jbie, mvesn
kee jbie ueiee ngDee ner nw~ Ssmes nesueer nbme nes vee! efleueke ueieeves keer Yeer ]pejle veneR~ nes ner meoe efleuekeOeejer~ DeefJeveeMeer
efleueke ueiee ngDee ner nw vee~ pees efceeles Yeer efce veneR mekelee~ Deuhekeeue kes yepeeS meoekeeue ceveeles jnles Deewj DeewjeW kees
Yeer yeveeles jnles~ Jes ueesie lees cebieue efceueve kes efueS ieues efceueles nQ uesefkeve Deehe nesueer nbme yeeheoeoe kes ieues kee nej ner yeve iees
nes~ meoe ieues kee nej yeve ecekeles ngS jlve efJee kes Deeies jesMeveer Hewuee jns nes~ Ske-Ske jlve Ssmes ecekeles ngS ueeF
mJehe nes pees n]peejeW yeuye Yeer jesMeveer veneR os mekeles~ Ssmes ecekeles ngS jlve - Deheves ueeF ceeF mJehe kees peeveles nes vee!
meejs efJee kees DevOekeej mes jesMeveer ceW ues peeves Jeeues Deehe ecekeles ngS jlve nes~ yeeheoeoe Ssmes nesueer nbmeeW mes efJeMes<e efove kes
eceeCe neveer nesueer cevee jns nQ~
nesueer peueeF& Yeer Deewj ceveeF& Yeer~ peueevee Deewj ceveevee oesveeW ner Deelee nw vee? peueeves kes yeeo ner ceveevee neslee nw~ mebkeuhe keer
leerueer mes, pees Yeer keg mJe eefle Jee mesJee eefle JeLe& mebkeuhe DeLee&led kece]peesjer kes mebkeuhe mebmkeej nw, meyekees Fkee kejkes
leerueer ueiee oes, Fmeer kees ner metKeer uekeef[eeB kenles nQ~ lees meyekees Fkee kejkes { mebkeuhe keer leerueer ueiee oes~ lees peueevee
Yeer nes ieee~ peueevee ner ceveevee Deewj yevevee nw~ leerueer ueieeves Deeleer nw vee? lees peueeDees Deewj ceveeDees DeLee&led mJe kees meoe
`nesueer' yeveeDees~ Ssmes lees veneR leerueer ueieeles lees leerueer ueieleer ner veneR~ leerueer Yeer ceeefeme kes mecyevOe efyevee peueleer veneR~ lees yeehe
kes meeLe mecheke& mecyevOe nesiee, DeYeeme keer leerueer hej cemeeuee "erke nesiee leye meskesC[ ceW mebkeuhe efkeee Deewj yevee~ lees meye
meeOeve "erke eeefnS~ mecyevOe Yeer eeefnS~ DeYeeme Yeer eeefnS~ mecyevOe nw Deewj DeYeeme kece nw lees cesnvele kes yeeo meHeuelee
efceuesieer~ meskesC[ ceW mebkeuhe kee mJehe veneR yeve mekeWies~ yeej-yeej mebkeuhe kejles-kejles cesnvele kes yeeo meHeuelee nesieer~
Deehe meYeer keer cesnvele DeLee&led Yeefkele kee mecee meceehle nes ieee vee! Yeefkele kee DeLe& ner nw cesnvele! Yeefkele kee mecee meceehle
ngDee DeLee&led cesnvele meceehle ngF&~ Deye Yeefkele kee Heue uesves kee mecee nw~ Yeefkele kee Heue nw `%eeve' DeLee&led cegnyyele ve efke
cesnvele~ 63 pevce cesnvele keer, Lees[er Jee peeoe uesefkeve cesnvele lees keer vee! Deye Deefvlece Ske pevce cegnyyele kes mecee Yeer
cesnvele kejWies keee! Deye lees meoe yeehe keer cegnyyele eje Heue KeeDees DeLee&led meoe HeueerYetle yevees~ Heue KeeDees DeLee&led meoe
meHeue jnes~ Heue Keevee DeLee&led meoe nesueer ceveevee Jee nesueer yeve peevee~ Deye cesnvele kejves kes, eg kejves kes mebmkeej meceehle
kejes~ Deye lees jepe Yeeie hee efueee efHej eg keens keer? osJeheo kes Yeeie mes Yeer es Yeeie lees Deye heeee nw~ mJejepe kee
ce]pee efJee kes jepe ceW Yeer veneR nesiee~ lees jepe YeeieJeeve DeelceeeW DeYeer Yeer eg keeeW kejleer nes? FmeefueS cesnvele kes
mebmkeej, eg kes mebmkeej Jee mebkeuhe keer hegjeveer uekeef[eeW kees Deeie ueiee oes~ ener nesueer peueeDees~ yeeheoeoe kees Yeer yeeeW
kes cesnvele kes mebmkeej osKe lejme he[lee nw~ DeYeer leke Yeer cesnvele kejWies lees Heue keye KeeeWies? Fmekee celeueye Deueyesuee veneR
yevevee efke cesnvele lees kejveer veneR nw~ Deueyesuee veneR yevevee nw uesefkeve meoe cegnyyele ceW ceieve jnvee nw~ ueJeueerve jnvee nw~ meesee
1/3
12-03-17 eele:cegjueer Deesced Meeefvle ``DeJekele-yeeheoeoe'' efjJeeFpe : 09-03-82 ceOegyeve
Deewj ngDee - Ssmes DeYeemeer yevees~ ceemj meJe&Meefkeleceeve nes lees mebkeuhe efkeee Deewj DevegYetefle ngF& - Ssmes menpe DeYeemeer yevees~
es mebkeuheeW kes Ke]peeves kees mJehe ceW ueeDees~ keesF& Yeer es keee& kejles nes lees mepeeles nes vee! pewmes keue Yeer e=bieej efkeee
vee? (keue ceOegyeve ceW 5 keveeDeeW kee mecehe&Ce meceejesn ngDee efpemeceW GvnW Ketye mepeeee ieee Lee) e=bieejer ngF& mepeer ngF& cetle& Yeer
MegYe efveMeeveer nw~ lees Deehe meoe MegYe keee& ceW GheefmLele nes lees meoe iegCeeW kes ienveeW mes mepeees ngS jnes~ efmeHe& yegef keer eflepeesjer
ceW yevo kej veneR jKees~ meoe iegCeeW kes ienveeW mes mepeer ngF& cetle&, ener 16 e=bieej DeLee&led 16 keuee mechetCe&, meJe&iegCe mechevve yevees~
Ssmes Tbes les Tbes yeehe kes yees meoe megneefieve, meoe YeeieJeeve DeelceeeW efyeiej e=bieej kes kewmes mepeWieer! megneie keer efveMeeveer Yeer
e=bieej nw Deewj jepe kegue keer Yeer efveMeeveer e=bieej nw~ lees Deehe keewve nes? jepeeDeeW kee jepee yeveeves Jeeues kes kegue kes nes Deewj
meoe megneefieve nes~ lees iegCeeW kes ienveeW mes mepeer mepeeF& neveer cetle& meoe yevees~ Ssmeer nesueer ceveeF& nw?
ceOegyeve ceW nesueer ceveeF& vee? veeevee, ieevee en nw ceveevee~ lees meoe ieeles nes, meoe veeeles nes Deewj mLetue ceW Yeer veeee Deewj ieeee
Yeer~ ceveeee vee? ieeee Yeer, Keeee Yeer~ eesie Yeer ueieeee, Yeesie Yeer ueieeee~ ceve Yeer meoe ceer"e, cegKe Yeer meoe ceer"e~ lees nesueer
nes ieF& vee! nw ner keuhe-keuhe keer nesueer~ yeekeer keee kejWies? iegueeyeemeer [eueWies? iegueeye keer heefeeeB [eueWies? mJeeb ner iegueeye
nes~ yeekeer keesF& DeeMee jn ieF& nes lees keue iegueeye peue [eue osvee~ jbie ceW lees jbies ngS ner nes~ Jen jbie lees efceevee he[siee Deewj
en jbie lees efpelevee e{e ngDee nes Glevee Dee nw~
Ssmes meoe neveer iegueeye, meoe %eeve kes jbie ceW jbies ngS, meoe eYeg efceueve ceveeves Jeeues, meoe iegCeeW kes ienveeW mes mepeer mepeeF& ngF&
cetle&, yeeheoeoe kes meceerhe Deewj meceeve jlveeW kees, eens otj nQ eens meccegKe nQ, uesefkeve meYeer nesueer nbmeeW kees yeeheoeoe DeefJeveeMeer
nesueer yeveves keer cegyeejke os jns nQ~ meeLe-meeLe meJe& ueJeueerve DeelceeDeeW kees mvesn kes jsmeheeC[ ceW eeoheej Deewj meJe& es
DeelceeDeeW kees vecemles~
iegpejele heeea kes meeLe cegueekeele:-
Deehe meye ye[s les ye[s Jeeheejer nes vee? efJee kes Devoj keesF& Yeer Flevee ye[e efyepevesme veneR kej mekelee~ pees nesefMeeej
efyepevesmecewve nesles nQ Jes keceeF& kees ye{eles peeles nQ~ ueewefkeke ceW peye Je=ef nesleer nw lees Ske-Ske efyevoer ueieeles peeles nQ~ Deehekees
Yeer efyevoer ueieevee nw~ ceQ Yeer efyevoer, yeehe Yeer efyevoer~ ye[s les ye[s Jeeheejer nes uesefkeve ueieevee nw efyevoer~ 6 Je 8 efueKeves ceW
cegefMkeue Yeer nes mekeleer nw uesefkeve efyevoer lees meye ueiee mekeles nes~ en menpe Yeer nw Deewj es Yeer~ meejs efove ceW efkeleveer efyevoer
ueieeles nes? peye keJeseve neslee nw lees efyevoer efce peeleer nw~ efyevoer kes efyevee keJeseve Yeer veneR neslee~ lees efyevoer ueieeves ceW meye
nesefMeeej nes vee? efyevoer ueieeves ceW mecee Yeer veneR ueielee~ ceQ Yeer efyevoer, yeeyee Yeer efyevoer~ Fmekes efueS en Yeer keesF& veneR ken
mekelee efke mecee veneR nw~ meskesC[ keer yeele nw~ lees efpeleves meskesC[ efceues efyevoer ueieeDees efHej jele kees efievees efkeleveer efyevoer
ueieeF&? efkemeer yeele kees meesees veneR, pees yeele peeoe meeseles nes Jees peeoe ye{leer nw~ meye meese es[ Ske yeehe kees eeo kejes,
ener ogDee nes peeesieer~ eeo ceW yengle Heeeos Yejs nQ - efpelevee eeo kejWies Glevee Meefkele Yejleer peeeWieer, meneesie Yeer eehle nesiee~
Deewj mesJee Yeer nes peeesieer~ Dee!
Jeee|<eke ceereEie kes efueS yeeheoeoe keer esjCeeeW :
ceereEie ceW keesF& ve keesF& veJeervelee lees efvekeeueWies ner~ uesefkeve Ske efJeMes<e Oeeve jKevee efke DeYeer pees yeeheoeoe ves henues Yeer FMeeje
efoee Lee efke nj ]peesve Deheves mesJee kes meneesieer mecheke& Jeeues pees mesJee kes efveefcee yeveves Jeeues nes, Ssmee iegueomlee ceOegyeve ceW
leweej kejkes ueeDees~ eens keesF& Yeer Jeie& kes neW, uesefkeve Ssmeer efJeMes<e DeelceeeW neW pees mecee eefle mecee meneesieer yeveves kes
efveefcee yeve mekeleer neW~ Ssmes mesJee kejeves DeLe& efveefcee yeves ngS DeelceeDeeW kees meeceves ueeDees~ yeeheoeoe kes meeceves veneR, ceOegyeve
ceW henues ueeDees eghe yeveekes~ efHej Jen efpelevee Deeies ye{iW es lees meceerhe DeeeWies~ lees Fme yeele hej efJeMes<e DesvMeve oskej, eejeW Deesj
kee osMe-efJeosMe meye lejHe kee eghe meeceves Deevee eeefnS~ kej meYeer jns neWies, uesefkeve meeceves Deevee eeefnS Deewj Gme eghe eje
Deehekeer mesJee peeoe mes peeoe ye{sieer keeeWefke mebie"ve ceW Deeves mes Gvekees yeue efceuesiee~ Hewefceueer cescyej DevegYeJe kejles peeeWies
Deewj meeLe-meeLe cevmee mesJee kes Thej efJeMes<e Deeheme ceW eghe yeveekej Ske lees mhe kejvee Deewj otmeje Gme eghe kees mecee eefle
2/3
12-03-17 eele:cegjueer Deesced Meeefvle ``DeJekele-yeeheoeoe'' efjJeeFpe : 09-03-82 ceOegyeve
mecee Deeheme ceW efceuekej cevmee mesJee kes Je=efe kee huewve yeveevee eeefnS~ efjpeu efvekeeueveer eeefnS keeeWefke mecee eceeCe,
mejkecemebMe eceeCe DeYeer cevmee mesJee keer yengle-yengle DeeJeMekelee nesieer~ pewmes Deehe ueesieeW ves efYevve-efYevve Jeie& lees yeveees nQ,
uesefkeve nj Jeie& kee Ssmee meneesieer eghe leweej nesvee eeefnS, pees ieJecexv kes meeceves Deye leke keee-keee mesJee keer nw, efkeleveeW
ceW heefjJele&ve ueeee nw, ewefkekeue efjpeu keee efvekeueer nw - nj Jeie& keer, Jen ieJecexv kes meeceves Deeveer eeefnS~ lees ieJecexv
Yeer mecePes efke en DeeuejeGv[ mesJeeOeejer nQ~ efmeHe& efjueerpeme veneR nQ uesefkeve DeeuejeGv[ mesJeeOeejer nQ~ pees Yeer mesJee nes,
ieJecexv kees oes, lees ieJecexv eghe keer efjpeu osKekej Deehe ueesieeW kees DeeHej kejsieer efke Deehe ueesie Fme keee& ceW meneesieer
yevees~ DeYeer ieJecexv kes meeceves ewefkekeue vekeMee veneR Deeee nw, mesJee yengle kej jns nes, uesefkeve meyekeer DeebKes KegueW, er.Jeer.
ceW, hesheme& ceW Deees efke yeeekegceeefjeeb en-en mesJee kee heefjCeece ueskej ieJecexv kes meeceves DeeF&, lees ewefkekeue heefjCeece
efvekeeue kej efoKeeDees~ en ess-ess efJeIve meye Kelce nes peeeWies~ DeYeer leke ener mecePeles nQ efke en Oeee|ceke mebmLee nw~
meesMeue Yeer nw, SpegkesMeveue Yeer nw Deewj meye Jeie& kes efveefcee nw, meejer me=ef kes efYevve-efYevve Jeieex kees heefjJele&ve kejves Jeeueer nw,
FleveeW kees Mejeye g[eles nes, nsuLe cesues kejles nes, ieJecexv kes Deeies keee efjpeu nw? Ske meceeeej eneB efjhees& heekej Yespe
oWies, Fmemes veneR helee he[lee nw~ ewefkekeue mspe hej Deeves kes huewve yeveeDees~ HebkeMeve kejes, eoMe&efveeeb kejes, Ketye kejes
uesefkeve Gmekeer efjpeu meYeer keer ve]pej ceW Deeveer eeefnS~ efpeleveer Deehe ueesieeW keer mesJee nw Deewj efpeleveer efjpeu nw Gme Devegmeej
Deewj keesF& mebmLee Fleveer mesJee veneR kejleer~ efYevve-efYevve Jeieex ceW, efYevve-efYevve ieebJeeW ceW Deewj efyevee Keex kes efoue mes, mvesn mes mesJee
kejles nes, uesefkeve ieghle nw~ mecePee~ mecePeoej lees nes ner leye lees ceereEie ceW Deeles nes~ Dee~
Jejoeve:- cesjs heve kes DeefOekeej kees meceehle kej eesOe Je DeefYeceeve hej efJepeeer yeveves Jeeues kece&yevOeve cegkele
YeJe
peneB cesjsheve kee DeefOekeej jKeles nes efke es keeeW efkeee, en cesjer nw ee cesje nw lees eesOe, DeefYeceeve ee
ceesn Deelee nw~ uesefkeve en mesJee kes meeLeer nQ, ve efke cesjs kee DeefOekeej nw~ peye cesje veneR lees eesOe,
ceesn kee kece&yevOeve Yeer veneR~ lees kece&yevOeveeW mes cegkele nesves kes efueS Ske yeehe kees Dehevee mebmeej yevee uees~
``Ske yeehe otmeje ve keesF&'' Ske yeehe ner mebmeej yeve ieee lees keesF& Deeke<e&Ce veneR, keesF& kecepeesj mebmkeejeW
kee Yeer yebOeve veneR~ meye cesje-cesje Ske cesjs yeehe ceW mecee peelee nw~
mueesieve:- ceemj meJe&Meefkeleceeved Jen nw pees mecee eceeCe nj iegCe, nj Meefkele kees keee& ceW ueieees~

3/3