UPUTSTVO ZA PRIPREMU RADA

- TEHNIKA OBRADA RADA -

OBIM RADA JE 5 STRANICA

Za pripremu teksta koristiti:

Raunarski program Word.

Podesiti radnu stranu na sledei nain - Ulaskom u "File" otii na

"Page Setup" i podesiti:
Margine (Margins): Top-2,5cm, Bottom-2cm, Left-1,5cm i Right-1,5cm;
Papir (Paper): Width-16,5cm i Height-24cm;
Layout: Different odd and even (ovo tiklirati), Header-1,8cm i Footer-1,4cm.

Zatim ui u "Format" i otii u "Paragraph", ovde podesiti da je:

General:
Alignment-Justified, Outline level-Body text,
Indentation:
Left-0cm, Right-0cm, Special-(none),
Spacing:
Before-0 pt, After-0 pt, Line spacing-Single.

Font Times New Roman

Koristiti obavezno Serbian (Latin) tastaturu!!!

Veliina fonta:

NASLOV RADA NA SRPSKOM JEZIKU VELIKIM

BOLD SLOVIMA - 16 pt (centar)
Imena autora i koautora sa titulama (velika i mala slova) - 12 pt (centar)
Naziv-i radne-ih organizacija, adrese i elektronska adresa prvog autora (velika i mala italik
(kurziv) slova) - 10 pt (centar)

Rezime i Kljune rei na srpskom i engleskom bold slovima - 10 pt (bez uvlaenja reda)

NASLOV RADA NA ENGLESKOM JEZIKU VELIKIM

BOLD SLOVIMA - 14 pt (centar)
 NASLOVI POGLAVLJA U RADU VELIKIM BOLD SLOVIMA - 11 pt
(uvui ih za 1 Tab - pomeren udesno 1,27cm)
Tekst rada obinim slovima - 11 pt (samo prvi red uvui za 1 Tab - isto 1,27cm
pomeren udesno).

Nazivi tabela na srpskom i engleskom jeziku - 11 pt (centar)

Nazivi slika i grafikona na srpskom i engleskom jeziku italik slovima - 11 pt (centar)

Spisak literature normalnim slovima - 10 pt.

Izmeu pasusa, iza naslova slika, izmeu teksta i jednaina, iza tabela ostavljati po jedan
prazan red veliine 11 pt.

PRVA STRANICA RADA

Prva stranica rada treba da sadri naslov, imena i prezimena autora, naziv ustanove u
kojoj su zaposleni, rezime (do 100 rei), kljune rei (do 5 rei), prevod naslova,
rezimea, kljunih rei na engleskom.

TEKST RADA
Pre unoenja teksta primeniti sve gore navedeno:

UPUTSTVO ZA PRIPREMU RADA

i
Koristiti obavezno Serbian (Latin) tastaturu!!!

Napomena: ne treba numerisati strane, niti ubacivati bilo kakve linije i tekst u Header
i Footer (zaglavlje)!!!

LITERATURA
Na kraju rada navesti citiranu literaturu. Listu literature ili referenci dati po azbunom
redu autora. Ovako sloenu listu numerisati arapskim brojevima koji e se u tekstu
rada pojavljivati u uglastim zagradama.

TABELE, SLIKE I DIJAGRAMI

Tabele, slike i dijagrame treba uklopiti u tekst.
Tabele numerisati arapskim brojevima i dati naslov iznad tabele, prvo na srpskom pa
zatim na engleskom jeziku.
Slike i dijagrame numerisati arapskim brojevima i dati naslov ispod slike odnosno
dijagrama.
Ako se koriste fotografije ili slike i grafikoni na kojima postoje osenene ili rafirane
povrine, voditi rauna da one moraju da budu sa jasnim ivicama.
 16 pt
ANALIZA SASTAVA PROCEDNIH
VODA DEPONIJE VINA - 16 pt
12 pt
Nataa ali, dipl. ing. tehn. - 12 pt
Institut Kirilo Savi, Beograd - 10 pt
e-mail adresa prvog autora 10pt
12 pt
Rezime - 10 pt
Jedna od posledica odlaganja komunalnog otpada na deponiju jeste pojava procednih voda.
Sastav procednih voda deponije neophodno je poznavati pri izboru odgovarajue metode za
tretman ovih voda, a u cilju smanjenja negativnih uticaja na zagaenje ivotne sredine.
Ispitivanjem uzoraka komunalnog otpada odloenog na deponiji Vina u razliitim
vremenskim periodima, dobijeni su rezultati o uticaju stepena razgradnje odloenog otpadnog
materijala na sadraj toksinih materija u procednim vodama. U ovom radu su prikazani
rezultati ispitivanja rastvora dobijenog izluivanjem deponijskog materijala. Primenom EPA
TCLP metode odreivani su sledei parametri: pH vrednost, hloridi, sulfati, teki metali, HPK i
tvrdoa vode. - 10 pt
Kljune rei: procedna voda, sanitarna deponija, izluivanje, zagaenje - 10 pt
14 pt
LEACHATES CONTENT ANALYSIS OF
VINA LANDFILL -14 pt
12 pt
Abstract - 10 pt
One of the consequences of municipal solid waste landfills is landfill leachate generation. Its
very important to know the content of these leachates in terms of choosing the right treatment
method (the aim is the reduction of negative influence on the environment pollution). The
examination of the municipal solid waste samples of different ages, taken from Vina landill,
gave the results about the influence of sample degradation level on toxic materia content in
leachate. In this paper, by using EPA TCLP method following parameters were determined in
leachate solution: pH value, chlorides, sulfates, heavy metals, COD and water hardness. - 10 pt
Key words: leachate, landfill, leaching, pollution - 10 pt
12 pt
UVOD - 11 pt
11 pt
Svakodnevna proizvodnja otpada u naseljima preti da ugrozi zdravlje
stanovnika i shodno tome je neophodno sistematsko prikupljanje, tretman, transport i
odlaganje otpada na odredjenim mestima-deponijama otpada. - 11 pt
11 pt
Jedna od posledica odlaganja vrstog komunalnog otpada na deponiju, jeste po-
java procednih voda/filtrata. Tenost koja se cedi kroz deponiju i ekstrahuje rastvorene ili
suspendovane materije nastale biolokim i hemijskim procesima konverzije, koji se
neminovno odigravaju, ini procednu vodu deponije. Ove vode su po sastavu kompleks-
ne otpadne vode, jer sadre visoke koncentracije organskih materija i neorganskih soli.
Procedne vode deponije mogu biti izvor zagaenja podzemnih i povrinskih voda, pa je
neophodno pratiti njihov sastav, odnosno koncentracije zagaivaa 1. - 11 pt
11 pt
METODOLOGIJA UZORKOVANJA - 11 pt
11 pt
Deponija komunalnog otpada Vina projektovana je 1977. godine. Iako
planirana i projektovana, ova deponija i danas radi kao jedan tipino nehigijenski
objekat, opasan za ivotnu sredinu. Deponija smea Vina locirana je na dunavskoj
padini, u sredinjem delu slivnog podruja Oljanskog potoka u KO Vini, optine
Grocka. Sa svih strana je okruena poljoprivrednim zemljitem, pri emu sa zapadne
strane ostvaruje vezu sa Beogradom, kao izvorom otpadaka. Ukupna povrina prostora
predvienog za deponovanje smea iznosi oko 400.000 m 2, meutim, prema
Regulacionom planu deponije smea Vina, postoji mogunost proirenja iste na
oko 1.300.000 m2.Deponija Vina je jedina deponija vrstog komunalnog otpada na
teritoriji grada Beograda na koju se svakodnevno odlae od 1000-1400 t otpada. Na
njoj ne postoji drenani sistem za odvoenje procednih voda, niti se vri kontrolisano
odvoenje metana. Sastav i karakteristike deponovanog otpadnog materijala su faktori
koji u velikoj meri utiu na kvalitet i karakteristike procednih voda 4. Iz otpadnog
materijala koji je odlagan, nije vreno odvajanje korisnih materijala kao to su papir,
metal, plastika i guma, a tek poslednjih godina korienjem kompaktora, spreava se
dublje prodiranje vazduha i vode u deponovani materijal. - 11 pt
11 pt
Sastav procednih voda deponije neophodno je poznavati pri izboru
odgovarajue metode za tretman ovih voda, odnosno pri proceni uticaja rada deponije
na ivotnu sredinu. Odreivanje sastava ovih voda, simulacijom prirodnih uslova u
laboratorijskim uslovima, moe se vriti primenom TCLP (Toxicity Characteristics
Leaching Procedure) metode. Uzorci za analizu uzimani su krajem februara i
poetkom marta 2004 godine. U cilju utvrivanja stepena razlaganja otpadnog
materijala i migracije zagaivaa u telo deponije, uzorci su uzeti sa tri lokacije na
kojima je starost odloenog otpadnog materijala 6, 12, odnosno 24 meseca,
vertikalnim uzorkovanjem sa dubine (I) od 0-10 cm i dubine (II) od 10-20 cm.
Uzorkovani materijal uglavnom je bio u homogenizovanom stanju, mada su naeni i
komadi nerazgraene plastike (kese), kao i ostaci graevinskog materijala, koji su na
licu mesta odvojeni. Pre izluivanja vreno je prosejavanje uzoraka kroz sito, tako da
je za eksperimente upotrebljena samo frakcija manja od 1 mm. - 11 pt
11 pt
REZULTATI ANALIZE - 11 pt
11 pt
Rezultati pH vrednosti ispitivanih rastvora prikazani su u Tabeli 1. Svaki
uzorak predstavljen je sa po tri poduzorka (1, 2 i 3). pH ispitivanih rastvora varira od
5,59 do 7,79, to ukazuje da su na lokaciji uspostavljeni anaerobni uslovi. Oigledno
sa poveanjem vremena koje je proteklo od odlaganja otpada raste i pH vrednost, tako
da se odloen otpad (uzorak A) nalazi u acetogenoj fazi, dok se za otpadni materijal
(uzorak B i C), moe zakljuiti da se nalaze u metanogenoj fazi. Meutim pH vrednost
vea od 7 karakteristina je za procedne vode deponija starijih od deset godina 2, to
ukazuje na neto veu brzinu razlaganja odloenog materijala od uobiajene. - 11 pt
11 pt
Tabela 1. pH vrednosti ispitivanih rastvora - 11 pt
Table 1. pH solution value - 11 pt

Uzorak AI 1 AI 2 AI 3 AI sr AII 1 AII 2 AII 3 AIIsr

pH 5,81 5,70 5,85 5,79 5,61 5,58 5,59 5,59

Uzorak BI 1 BI 2 BI 3 BI sr BII 1 BII 2 BII 3 BII sr

pH 7,08 7,22 6,91 7,07 7,69 7,58 7,79 7,69

Uzorak CI 1 CI 2 CI 3 CI sr CII 1 CII 2 CII 3 CIIsr

pH 7,55 7,24 7,25 7,35 7,43 7,28 7,30 7,34
11 pt
Sadraj hlorida na deponijama starim do pet godina je 1000-3000 mg/dm 3, a
za deponije starije od 20 godina koncentracija hlorida u procednim vodama je manja
od 100 mg/dm3 2. Na osnovu dobijenih rezultata (Tabela 2.), moe se zakljuiti da je
sadraj hlorida u odloenom otpadu bio manji nego to je uobiajeno ili se proces
razgradnje odvijao znatno bre, tako da je materijal uglavnom razloen i hloridi, kao
jedan od najmobilnijih jona na deponiji, su sa procednim vodama napustili istu. - 11 pt
11 pt
Tabela 2. Sadraj hlorida (mg/dm3) u ispitivanim uzorcima - 11 pt
Table 2. Chlorides content (mg/dm3) - 11 pt

Uzorak AI 1 AI 2 AI 3 AI sr AII 1 AII 2 AII 3 AIIsr

Hloridi 21,0 21,0 14,0 18,7 14,0 14,0 14,0 14,0

Uzorak BI 1 BI 2 BI 3 BI sr BII 1 BII 2 BII 3 BII sr

Hloridi 35,0 21,0 35,0 30,3 35,45 35,0 35,45 35,3

Uzorak CI 1 CI 2 CI 3 CI sr CII 1 CII 2 CII 3 CIIsr

Hloridi 7,10 14,0 14,0 11,7 35,0 21,0 21,0 25,7
11 pt
Tvrdoa vode ispitivanih uzoraka kretala se u opsegu 1272 mg/dm 3 (AI) do 1928
3
mg/dm (CII), to je nie od minimalne vrednosti tvrdoe vode navedene u literaturi za
deponiju u acetogenoj fazi (2720 mg/dm3). Meutim, uoeno je da tvrdoa vode opada od
uzorka C preko uzorka B do A, iako je oekivano opadanje ovog parametra u sledeem
nizu A>B>C. Tvrdoa vode ispitivanih uzoraka rezultira vrednostima niim od
uobiajenih za deponiju u acetogenoj fazi, to takoe ukazuje na verovatnou prodiranja
velike koliine vode u deponiju to je izazvalo ispiranje katjona Ca i Mg. - 11 pt
11 pt

5,5 km

lokacija
deponije

Slika.1 Lokacija sanitarne deponije VUJAN - 11 pt

Figure1. Location of sanitary landfillVUJAN - 11 pt
11 pt
ZAKLJUAK - 11 pt
11 pt
U cilju utvrivanja stepena razlaganja otpadnog materijala i migracije
zagaivaa u telo deponije, rezultati analize rastvora dobijenih izluivanjem uzoraka
vrstog otpada primenom TCLP metode ukazuju na promene i razlike u distribuciji
zagaivaa u odnosu na starost uzorkovanog otpadnog materijala, dok distribucija
zagaivaa po dubini nije pokazala znaajne razlike. U tom smislu budua istraivanja
neophodno je vriti na znatno veim dubinama. - 11 pt
11 pt
LITERATURA - 11 pt
11 pt
1. A. Ding, Z. Zhang, J. Fu, L. Cheng, Chemosphere, 44 (1), 1 (2001)
2. M.El-Fadel, E. Bou-Zeid, W. Chahine, B. Alayli, Waste Management, 22, 269 (2002)
3. N.ali, Diplomski rad, Tehnoloko-metalurki fakultet, Beograd (2004)
4. H. Khattabi, L. Aleya, J. Mnia, Waste Management and Research, 357 (2003) - 10 pt