Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
trudnoci;
zamieszczono grup wicze o charakterze gramatyczno-
-leksykalnym oraz konwersacyjnym. PODSTAWOWY
poziomy:
REDNI OG LNY
MAGDALENA SZELC-MAYS
Magdalena Szelc-Mays absolwentka polonistyki Uniwersytetu Jagielloskiego.
Studiowaa take na Wydziale Nauk Politycznych UJ. Od 1980 roku pracuje
w Instytucie Studiw Polonijnych i Etnicznych UJ. W latach 1989-91 uczya jzyka
polskiego jako obcego na Uniwersytecie Stanford, a take w Szkole Polskiej
w Kalifornii (Martinez). Jest autork podrcznikw do nauczania jzyka polskiego:
Sowa i rzeczy (1989), A jednak si krci (1994), Nowe sowa stare rzeczy (1999,
2000), Co wam powiem (2000, 2002) i wspautork ksiek Sowa i swka (1992,
1997, 2001) oraz O ekonomii po polsku (1999). Wydaa rwnie ksiki dla dzieci
Magosia leci na ksiyc (1999), Zielona muzyka (2001) i Tace malowane (2003).
43,00 z z VAT
ISBN 97883-242-2242-1
19
MAGDALENA SZELC-MAYS
NOWE SOWA
STARE RZECZY
poziomy:
PODSTAWOWY
i
REDNI OG LNY
ISBN 9788324224326
TAiWPN UNIVERSITAS
Redaktor
Wanda Lohman
Rysunki i plansze
Hanna OlewiczLegutko
5
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
6
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
WSTP
Druga cz podrcznika to wiczenia sownikowe przygotowane
do prawie kadej planszy i podzielone na trzy poziomy: pierwszy, zawie
rajcy wiczenia atwe, oraz drugi i trzeci z wiczeniami trudniejszymi
i trudnymi dla rednio zaawansowanych. Dla kadego poziomu przygo
towano rednio pi wicze. Stopie trudnoci wicze oznaczony jest
odpowiednio jedn, dwiema lub trzema gwiazdkami.
Osobom bardziej zaawansowanym naley poleci podrcznik
M. Chopickiej i P. Fornelskiego Brak mi sw, w ktrym wystpujce na
planszach sownictwo ujte jest w teksty, dialogi oraz du liczb wi
cze.
7
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
8
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
WSTP
poszerzeniem swojego sownictwa. Plansze, takie jak 15 Zegar czy
28 Karta da, mona wykorzysta do gier zabaw klasowych.
Przy intensywnym kursie sownictwa naley materia podrcznika roz
planowa na p roku (jeden temat tygodniowo).
Praktyczne wykorzystanie pomocy pozostawia si do decyzji nauczy
ciela, ktry moe skorzysta tylko z wybranych plansz czy niektrych
wicze.
Intencj autorki byo dostarczenie pomocy naukowej, uatwiajcej
prac nauczycielowi uczcemu jzyka polskiego jako obcego czsto
w trudnych warunkach, w grupach o zrnicowanym poziomie, oraz
zachcenie modziey do zapoznania si ze sownictwem jzyka pol
skiego, zorganizowanym wok centrw tematycznych uznanych za
najpotrzebniejsze w nauczaniu podstaw jzyka.
Podrcznik zaopatrzony jest w klucz, ktry zawiera przykadowe roz
wizania wicze, to znaczy, e moliwe s take inne rozwizania, te
prawidowe.
Bibliografia
9
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
10
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT I
Plansza 1. Typy ludzi, cechy zewntrzne
Plansza 2. Wygld czowieka; oczy, wosy
Plansza 3. Drzewo rodowe
Plansza 4. Portret rodzinny
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
11
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 3
a. Uporzdkuj alfabetycznie podane wyrazy:
wysoki, niski, redni, drobny, mody, stary, may, duy, adny, brzydki, prosty,
przystojny.
WZR: .brzydki
..................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wysoki
......
12
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT I
..........................................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziewczynka
...........
wiczenie 5
Z podanych wyrazw u pary o znaczeniu przeciwnym:
may, stary, brzydki, chopak, lekki, pani, pan, niegruby, ciki, dziewczyna,
gruby, adny, mody, duy.
WZR: . wysoki
. . . . . . . niski
...........................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
wiczenie 6
Narysowane postacie opisz zdaniem zawierajcym co najmniej dwie
cechy:
WZR: ten
. . . wysoki
. . . . . . pan
. . . .jest
. . . dobrze
. . . . . . zbudowany
............
.......................
.......................
.......................
.......................
.......................
....................... .......................
.......................
13
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
.......................
....................... .......................
.......................
....................... .......................
....................... .......................
wiczenie 7
a) Przeczytaj tekst i wyjanij wyrnione zwroty:
Kiedy poznajemy now osob, to przede wszystkim patrzymy, jaki
on/ona ma wygld. Potem opisujemy t osob i mwimy, jakiego jest
wzrostu i jakiej jest tuszy. Interesuje nas take, w jakim wieku jest nasz
nowy znajomy. Ogldamy, jak ma powierzchowno i... decydujemy,
czy nam si podoba, czy nie.
wiczenie 8
Wyjanij znaczenie podanych sw:
chudy, brzydki, przystojny, gruby, stary, elegancki, drobny, niski, ciki.
WZR: . .wysoki
. . . . . . .duego
. . . . . . wzrostu,
. . . . . . . .nie
. . .may,
. . . . .nie
. . .niski
.................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
14
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT I
Wiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Budow ciaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 10
Wybierz sam lub popro koleg, aby poda ci jakkolwiek liter alfabe
tu. Sprbuj znale jak najwicej sw opisujcych cechy i wygld czo
wieka, a zaczynajcych si na t wanie liter.
WZR: . wysoki,
. . . . . . wesoy,
. . . . . . wolny, .......... w
. . . . . .wielki
....................................
....................................
....................................
....................................
wiczenie 11
Do podanych sw dopasuj termin nadrzdny:
Budowa ciaa Wiek Wzrost Tusza Czowiek
Wysoki
Stary
Gruby
Mczyzna
Zwalisty
Szczupy
Niski
Chopiec
Drobny
Mody
Dziewczynka
15
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
.......................................
.......................................
.......................................
.......................................
.......................................
wiczenie 13
Patrzc na plansz 1 wypisz:
przymiotniki np. wysoki, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
rzeczowniki np. chopiec, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
czasowniki np. sta, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 14
Wybierz jedn z postaci na planszy 1. Zgromad cechy jej wygldu, a twoi
koledzy powinni zgadn, ktr posta wybrae.
wiczenie 15
Wybierz jedn z postaci na planszy 1. Podaj jej cechy pozytywne i nega
tywne:
+
wiczenie 16
Do podanych przymiotnikw dopisz rzeczowniki:
WZR: wysoki .wysoko
......
ciki . . . . . . . . . . . . . . . .
mody . . . . . . . . . . . . . . . .
stary . . . . . . . . . . . . . . . .
16
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 17
Od podanych przymiotnikw utwrz czasowniki:
TEMAT I
WZR: adny . .adnie
......
chudy . . . . . . . . . . . . . .
may . . . . . . . . . . . . . . .
brzydki . . . . . . . . . . . . .
prosty . . . . . . . . . . . . . .
stary . . . . . . . . . . . . . . .
mody . . . . . . . . . . . . . .
gruby . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 18
Podpisz rysunki:
wiczenie 19
Pomaluj lub okrel oczy i wosy osoby na obrazku. Podpisz jednym zda
niem:
WZR: . .on
. . ma
. . . jasne
. . . . .wosy.
..........
17
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
To ja. Ja mam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
......................................
......................................
TEMAT I
......................................
......................................
wiczenie 21
Wypisz sowa, ktre okrelaj:
oczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.........................................................
..........................................................
wosy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.........................................................
..........................................................
wiczenie 22
To jest pani, ktra idzie na bal. Pomaluj jej oczy i uczesz j:
wiczenie 23
Napisz, co znacz podane wyraenia:
WZR: nosi dugie wosy . .mie
. . . . dugie
. . . . . . wosy
.......
1. czesa si na jea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. farbowa wosy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. tleni wosy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
18
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT I
wiczenie 24
Z jakich elementw (czci) skadaj si te fryzury? Podpisz je:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
wiczenie 25
Jakie fryzury nosz kobiety? Jakie fryzury nosz mczyni?
A. Panie najczciej nosz: B. Panowie nosz:
....................... ..........................
....................... ..........................
....................... ..........................
....................... ..........................
wiczenie 26
a) Zbierz sowa oznaczajce kolory oczu i wosw:
WZR: . . .jasne,
. . . . .ciemne
.......................
......................................
......................................
......................................
19
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 27
Okrel, co oznaczaj te sowa:
TEMAT I
WZR: . .ysy
. . . . .bez
. . .wosw
....... .
szatyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . siwy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
broda . . . . . . . . . . . . . . . . . . brunet . . . . . . . . . . . . . . . . . .
loki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fryzura . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wsy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . peruka . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 28
Ze zbioru sw A i B wypisz wszystkie przymiotniki opisujce wygld oczu
i wosw i uporzdkuj je wedug przeciwnych znacze:
WZR: jasne . . ciemne
.............
wiczenie 29
Zaprojektuj fryzury do ksztatu twarzy i uzasadnij, dlaczego tak wybrae?
wiczenie 30
Zbierz wszystkie negatywne i pozytywne okrelenia na oczy i wosy:
WZR: . .nieadne
. . . . . . . . . . . . . . .pikne
...................
..........................................
..........................................
..........................................
..........................................
wiczenie 31
Ustal z koleg, jakie fryzury s odpowiednie dla:
20
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 32
Jak pielgnujesz wosy?
WZR: my wosy (czym?) .szamponem
.................................
TEMAT I
1. farbowa (czym? na jaki kolor?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. strzyc (czym? jak?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. ukada (jak?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. nakada (co?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. suszy (czym?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 33
Podpisz na rysunku czonkw rodziny:
21
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Krewni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 35
U parami nazwy mskich i eskich czonkw rodziny:
WZR: .m
. . . .. ona
..........
.......................
.......................
.......................
wiczenie 36
Narysuj swoje drzewo rodowe. Zacznij od pradziadek i prababka:
22
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT I
do dziadkw. Ale jest wesoo! Ja mam: trzy kuzynki, czterech kuzynw,
czterech wujkw, babci, dziadka, prababci, brata, siostr i oczywicie
rodzicw.
wiczenie 38
Wyjanij znaczenie podanych sw:
WZR: dziadek . . .ojciec
. . . . . ojca,
. . . . ojciec
. . . . . .matki
.....
kuzyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
babka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
siostrzeniec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
23
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 39
Napisz, kim s razem:
TEMAT I
wiczenie 40
Wyrazy z obu kolumn pocz w pary:
1. rozwdka a) babcia
2. dziadek b) macocha
3. wdowiec c) szwagierka
4. ojczym d) rozwiedziony
5. pasierbica e) synowa
6. szwagier f) bratanica
7. zi g) wdowa
8. brat h) pasierb
9. wuj i) prawnuczka
10. prawnuk j) ciotka
11. bratanek k) siostra
wiczenie 41
Opowiedz o pewnej rodzinie uywajc czasownikw: mie, mieszka,
lubi, kocha (nie), kci si, szanowa, nienawidzi, y (nie), rozwie si,
pobra si, umrze.
wiczenie 42
Opowiedz histori swojego (cudzego) ycia.
Uyj podanych czasownikw:
urodzi si, uczy si, wychowa, pracowa, mieszka, oeni si (wyj za m),
rozwie si.
24
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT I
wiczenie 44
Popatrz na rysunek. Jaka jest ta rodzina?
Ta rodzina jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
wiczenie 45
Wybierz jedn z osb na planszy 4. Opowiedz, jaki on/ona jest. Moesz
zacz tak:
To jest wujek Janek. On jest sympatyczny, ale leniwy. Nic nie lubi
robi. A to jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
..........................................................
25
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 47
Wypisz cechy: a) miego czowieka, b) niemiego czowieka
a) Czowiek miy jest: b) Czowiek niemiy jest:
.yczliwy
..................... . nieyczliwy
.........................
...................... ..........................
...................... ..........................
...................... ..........................
...................... ..........................
...................... ..........................
......................
wiczenie 48
Ze sw podanych na odwrocie planszy wybierz i pogrupuj sowa o po
dobnym znaczeniu:
WZR: zy . . .niedobry,
. . . . . . . .niesympatyczny,
. . . . . . . . . . . . . zoliwy
......................
serdeczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
niedbay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
porywczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
samotny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
inteligentny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 49
Napisz, jakie sowa okrelaj:
1. temperament . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.........................................................
2. umysowo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.........................................................
3. charakter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
26
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT I
kulturalny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
nietowarzyski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wyksztacony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 51
Czasem opisujemy czowieka, do ktrego mamy szczeglny stosunek
emocjonalny, na przykad bardzo pozytywny lub bardzo negatywny.
Wymie cechy osoby, ktr szczeglnie lubisz i takiej, ktra wyjtkowo
ci denerwuje:
Lubi go, bo: Lubi go, Nie lubi go, Nie lubi go,
mimo e: poniewa: chocia:
wiczenie 52
Od podanych przymiotnikw utwrz rzeczowniki:
WZR: pilny . . . . .pilno
........
inteligentny . . . . . . . . . . . . . . samotny . . . . . . . . . . . . . . . . .
zy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uprzejmy . . . . . . . . . . . . . . . .
serdeczny . . . . . . . . . . . . . . . . skpy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
powany . . . . . . . . . . . . . . . . . smutny . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 53
Od podanych rzeczownikw utwrz przymiotniki:
WZR: odpowiedzialno . .odpowiedzialny
...............................
chamstwo . . . . . . . . . . . . . . . . tpota . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
zoliwo . . . . . . . . . . . . . . . . bystro . . . . . . . . . . . . . . . . . .
27
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 54
Od podanych przymiotnikw utwrz czasowniki:
Wzr: agodny . agodnie
...........
TEMAT I
gupi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pracowity . . . . . . . . . . . . . . . .
mylcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . wyksztacony . . . . . . . . . . . . .
wesoy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wymagajcy . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 55
Opisz siebie:
a) wygld zewntrzny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
b) cechy wewntrzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
28
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT II
Plansza 8. Wie
wiczenie 56
Podpisz rysunki:
29
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 58
Ze sw zebranych na odwrocie planszy 5 (grupa A) wypisz sowa, ktre
oznaczaj:
dom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pojazd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
obiekt kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 59
Podane wyrazy uporzdkuj wedug podanych tematw:
pocig, teatr, kino, chodnik, park, przejcie, wieowiec, autobus, tramwaj,
takswka, dzielnica, ulica, rower, biblioteka.
30
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT II
teatr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ulica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
park . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 61
Od podanych wyrazw prosz utworzy wyrazy pochodne:
WZR: miasto .miasteczko,
. . . . . . . . . .miejski
................................
dom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ulica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
komunikacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
restauracja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 62
Ktry z wyrazw pasuje do podanej definicji? Podkrel go:
WZR: jezdnia szosa autostrada
Droga wielopasmowa o twardej nawierzchni i przeznaczona do szybkie
go ruchu.
1. Autobus tramwaj takswka
Samochd osobowy, sucy do przewoenia ludzi za opat.
2. Latarnia uliczna wietlwka jarzeniwka
Lampa, ktra owietla miasto w nocy.
3. Blok wieowiec drapacz chmur
Kilkupitrowy budynek o powtarzalnych segmentach.
4. Kino teatr filharmonia
Budynek, w ktrym odbywaj si koncerty muzyczne.
wiczenie 63
a) Jak nazywa si:
teren rekreacyjny w miecie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
31
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
b) Okrel, co to jest:
1. sygnalizacja wietlna to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. placwka handlowa to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. autostrada to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. obiekty rozrywki to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT II
wiczenie 64
Wpisz nazwy przedstawionych obiektw:
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 65
Ustal, co opisuj podane zdania, czyli napisz, co to jest:
System rur usuwajcy brudn wod i cieki z miasta to . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
Niewielka miejscowo rolnicza to. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
Budynek, ktry ma wicej ni 10 piter to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
Szeroka i duga droga wielopasmowa dla samochodw to . . . . . . . . . . .
..........................................................
Ruch pojazdw, transport i czno to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
32
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT II
a) Wyjanij podkrelone zwroty.
b) Odszukaj w sowniku i odczytaj haso miasto satelitarne.
wiczenie 67
Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania:
Miasto wedug prawa polskiego jest jednostk podziau administra
cyjnego. Rada Miejska jest organem wadzy pastwowej i podstawowym
organem samorzdu spoecznego. Na czele miast, ktre maj powyej
100 tys. mieszkacw, stoi prezydent. W mniejszych miastach wadz
sprawuje burmistrz.
(wg Encyklopedii Popularnej PWN, 1982)
wiczenie 68
Miastoogrd
W XIX wieku Anglik E. Howard stworzy koncepcj miast wyposao
nych bogato w tereny zielone rozmieszczone dookoa centrum. Budyn
ki uytecznoci publicznej miay by usytuowane w parku. Pomys Ho
warda by wyrazem protestu przeciwko zabudowie kapitalistycznej miast
angielskich.
(wg Encyklopedii Popularnej PWN, 1983, s. 464)
33
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 70
Wpisz brakujce przyimki:
Lubi spacery . . . . . . Starym Miecie. To najadniejsza dzielnica . . . . .
naszym miecie. Dzi wieczorem umwiam si . . . . . . koleg . . . . . .
teatru. Najpierw pjdziemy . . . . . teatru, a potem . . . . . spacer . . . . . .
rdmieciu. Odkd zamieszkaam . . . . . . osiedlu, . . . . . bloku, spacery
. . . . . . Starym Miecie s dla mnie du przyjemnoci.
PLANSZA 6. MIASTECZKO
wiczenie 71
Podpisz rysunki:
34
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT II
Co jest w centrum? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
w rdmieciu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dalej od centrum? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 73
Opowiedz, jakie s te domy?
35
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 75
Nazwij te pojazdy:
wiczenie 76
Przeczytaj gono tekst:
Mieszkam w maym miecie. Mamy tu sklepy, kino, koci i szko. Za
szko jest park. Czasem jed pocigiem do duego miasta. Tam miesz
kaj moja ciocia i kuzynki. W tym miecie jest duy ruch. Ciocia miesz
ka w bloku na osiedlu i zawsze si denerwuje, kiedy przechodzimy przez
ulic.
wiczenie 77
Opisz obiekty przedstawione na rysunkach:
36
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 79
Wypisz nazwy obiektw, ktre su pojedynczym mieszkacom i nazwy
obiektw, ktre su wszystkim.
willa restauracja
37
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 81
Opisz znane ci miasto/miasteczko wedug planu:
1. Jak wyglda rdmiecie? (centrum) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT II
..........................................................
wiczenie 82
Rzeczowniki podane w ramce dopasuj do czasownika z przyimkiem:
WZR: i do . .cioci
............ i na .zebranie
.............
i do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
i na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
wiczenie 83
Wpisz brakujcy wyraz:
Par lat (1). . . . . . . . . . . studiowaem (2) . . . . . Politechnice (3) . . . .
Warszawie. Mieszkaem wtedy (4) . . . . . . centrum (5) . . . . . . . ciotki.
38
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT II
wiczenie 84
Podane nazwy miast uporzdkuj wedug schematu:
Tokio, Rzym, Warszawa, Krakw, Wenecja, Pekin, Moskwa, Wilno, Pary,
Bonn, Hamburg, Berlin, Nowy Jork, Los Angeles.
Miasta
Powyej 2 milionw Stolice Zabytkowe
wiczenie 85
Wielcy ludzie pochodzili z maych miejscowoci. Czy wiesz z ktrych?
1. Jan Pawe II a) Krzemieniec
2. E. Orzeszkowa b) Wadowice
3. J. Sowacki c) Grodno
4. F. Chopin d) Krnik pod Poznaniem
5. W. Szymborska e) elazowa Wola
6. A. Mickiewicz f) Zaosie k. Nowogrdka
7. K. Puaski g) Warka
39
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 86
Pocz w pary wyrazy o przeciwnym znaczeniu:
1. duy a) ciemny
2. jasny b) stary
3. nowy c) may
4. ciepe d) niewygodne
5. wygodne e) zimne
TEMAT II
6. wsplny f) wasny
wiczenie 87
Podpisz obrazki:
wiczenie 88
Wpisz nazwy ponumerowanych przedmiotw znajdujcych si w pokoju:
1. . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . . . . . . .
40
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT II
wiczenie 90
Napisz, gdzie mog znajdowa si wymienione rzeczy. Uyj sw: nad,
pod, na, w, z tyu, koo, z przodu, przy.
WZR: ubikacja obok . . . . .azienki,
. . . . . . . za
. . kuchni
........
azienka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ciana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
telefon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
okna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sufit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
piec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 91
Opisz budynki na rysunkach:
41
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 92
To jest pitro w bloku. Wpisz nazwy ponumerowanych przedmiotw:
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 93
Narysuj plan mieszkania, ktre Ci si podoba. Opisz rysunek:
42
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT II
6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 94
Uporzdkuj podane okrelenia:
ciasne, komfortowe, soneczne, stare, wsplne, samodzielne, zimne, brzydkie,
przestronne, nowe, niewygodne, drogie, przytulne, ciepe, tanie, adne.
+
jasne ciemne
43
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
umeblowanie, wyposaenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 96
Wybierz waciwe sowo i wpisz je w odpowiedniej formie w puste miejsce:
WZR: W sypialni ley zielona mikka . .wykadzina
. . . . . . . . . . (parkiet, podoga,
wykadzina).
1. Rano myj si w . . . . . . . . . . . . (toaleta, azienka, ubikacja).
2. W . . . . . . . . . . . . mam swoje narzdzia i miejsce do malowania
obrazw (pracownia, gabinet, salon).
3. Zapasy owocw i jarzyn przechowuj w chodnej . . . . . . . . . . . .
(strych, piwnica, poddasze).
4. W duych domach przyjmuje si goci w . . . . . . . . . . . . (salon,
jadalnia, sypialnia).
5. Mieszkanie, w ktrym mieszkaj dwie rodziny to mieszkanie . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . (wasne, wsplne, wynajte).
6. Gorca woda, ktra ogrzewa mieszkanie, znajduje si w . . . . . . . . . .
(piec, kaloryfer, kominek).
7. Letnie przyjcie moemy zorganizowa na . . . . . . . . . . . . (taras,
balkon, ganek).
8. Przedmioty w twoim pokoju to . . . . . . . . . . . . (wyposaenie, zestaw,
umeblowanie).
wiczenie 97
Ludzie mieszkajcy blisko siebie to:
ssiad, mieszkaniec, gospodarz, gospodyni, domownik, lokator, wsplokator,
najemca, wspmieszkaniec, waciciel
Wyjanij, kim s wymienione osoby:
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
44
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 98
a) Przeczytaj tekst:
Dom miejski przyszed do Polski z osadnictwem niemieckim. Przed
tem byy zamki i klasztory, dwory (dworki) oraz chaupy i karczmy. Przez
dugi czas domy murowane mona byo spotka tylko w wielkich mia
stach. Jeszcze do XVIII wieku mona byo spotka obok wielkich i ma
TEMAT II
ych domw lepianki z chrustu plecione, kurne w Krakowie i Pozna
niu. Pierwotnie nie budowano domw w jednym rzdzie, niektre wy
staway, a inne byy cofnite. Dopiero poary wyrwnyway ulice. Prze
waay domy drewniane, jedno lub dwupitrowe, tylko w miastach naj
wikszych budowano kamienice. Ulice i domy nie miay napisw ani
numerw.
Przez bram wchodzio si dug sieni na dziedziniec albo podw
rze. Sie dzielia dom na gmachy frontowe i oficyny. Rozrniano izby
z piecem, komnaty z kominkiem, komory nie ogrzewane, kuchnie, wy
gdki, czasem i azienk. Okna byy wysokie, ale nie daway duo wiata
bo szyby byy mae.
(wg A. Brckner, Encyklopedia staropolska, t. I, s. 222)
wiczenie 99
Dobierz wyrazy bliskoznaczne do podanych sw:
WZR: toaleta . ubikacja,
. . . . . . . .klozet
.................................
1. balkon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. pracownia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. garsoniera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. przedpokj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. strych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. skadzik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. piwnica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. kaloryfer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. schody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. drzwi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
45
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 101
Zbuduj samodzielnie definicje poj:
ogrzewanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
owietlenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wyposaenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
umeblowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 102
a) Napisz, co to jest?
1. Niewielkie, samodzielne, jednopokojowe mieszkanie przeznaczone
dla osb samotnych to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Pomieszczenie, w ktrym pracuje artysta, rzemielnik lub naukowiec
to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Pomieszczenie midzy stropem a dachem to . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Podziemne pomieszczenie znajdujce si pod budynkiem to . . . .
......................................................
5. Przenony sprzt, stanowicy cz urzdzenia mieszkania to . . . . .
......................................................
46
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 103
Podpisz rysunki:
TEMAT II
................ ................ ................
.............
................ ................
wiczenie 104
Podpisz rysunki:
47
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
............
TEMAT II
............
............ ............
wiczenie 106
Uporzdkuj podane wyrazy wedug tematw:
maszyna rolnicza, krzaki, winia, kura, samochd, kwiaty, trawa, wzek, kot,
rower, pies, drzewo
wiczenie 107
Utwrz okrelenia od podanych nazw rzeczy:
WZR: rolina . . rolinny
............
ogrd . . . . . . . . rolnik . . . . . . . . . . . . . . owoc . . . . . . . . . . .
las . . . . . . . . . . . chop . . . . . . . . . . . . . . . przyroda . . . . . . . .
pole . . . . . . . . . gospodarstwo . . . . . . . . pies . . . . . . . . . . . .
48
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
............
............ ............
TEMAT II
............
............
............ ............
wiczenie 109
Wyjanij znaczenie sw:
WZR: stajnia . .mieszkanie
. . . . . . . . . dla
. . . koni
...............
1. kurnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. chlew . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. stodoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. sad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. obora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. warzywnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. studnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. kosiarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. wz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. pot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
49
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
2. . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . .
TEMAT II
5. . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . .
7. . . . . . . . . . . . .
8. . . . . . . . . . . . .
wiczenie 111
Do podanych czasownikw dobierz odpowiednie rzeczowniki
pszenic, traw, drzewa, gazie, zwierzta, kwiaty, kury, kaczki, podwrko, sad,
ziemi, pole, zboe, marchewk:
WZR: produkowa . . .(co?) . . . . ywno
.........
sia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
uprawia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ogrodzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
karmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
hodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
cina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 112
Od podanych rzeczownikw utwrz przymiotniki:
WZR: krlik . .krliczy
.......
owca . . . . . . . . . . . . . . . . . soma . . . . . . . . . . . . . . .
zboe . . . . . . . . . . . . . . . . mysz . . . . . . . . . . . . . . . .
kura . . . . . . . . . . . . . . . . . zagroda . . . . . . . . . . . . .
jarzyny . . . . . . . . . . . . . . . stajnia . . . . . . . . . . . . . .
kaczka . . . . . . . . . . . . . . . siano . . . . . . . . . . . . . . .
50
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT II
sia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
hodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
plewi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 114
Omw dogodnoci i niedogodnoci ycia na wsi:
+
wiczenie 115
Jak wyobraasz sobie produkcj rolnicz za 50 lat?
Napisz 10 zda:
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................
51
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................
10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................
wiczenie 116
Jaki jest, a jaki powinien by stosunek czowieka do zwierzt hodowla
nych? Jak to bdzie w przyszoci? Porozmawiaj o tym z koleg.
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
52
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
URZDZENIE MIESZKANIA
Plansza 9. Sprztanie
Plansza 10. azienka
Plansza 11. Kuchnia
Plansza 12. Pokj
Plansza 13. Sprzt elektryczny i elektroniczny
TEMAT III
PLANSZA 9. SPRZTANIE
wiczenie 117
Co oni robi? Podpisz obrazki:
wiczenie 118
Podpisz rysunki:
53
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 120
TEMAT III
wiczenie 121
Do podanych czasownikw (sw) dopisz wykonawcw czynnoci:
WZR: pra . praczka
..............
sprzta . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
malowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
brudzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
gospodarowa . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 122
Uporzdkuj wyrazy wedug podanych niej tematw:
mydo, szczotka, sprzta, my, miota, proszek, pasta, pra, cierka, czyci, za
miata, trzepaczka, pyn do mycia, odkurza, mietniczka, woda.
54
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT III
wiczenie 124
Zorganizuj porzdki witeczne:
1. Co trzeba zrobi w domu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Przygotuj narzdzia i rodki czystoci.
Potrzebne bd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Zaplanuj czynnoci.
Najpierw trzeba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Potem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nastpnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A na kocu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 125
Dokocz zdania:
1. Otwieram okno, bo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Do wody wsypuj proszek, poniewa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Smaruj ciany klejem, bo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Kiedy odnawiam mieszkanie, to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. mieci trzeba wynosi, bo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 126
Do podanych rzeczownikw dopisz odpowiednie czasowniki:
WZR: farba . malowa
.........
klej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
mieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szczotka . . . . . . . . . . . . . . . . .
trzepaczka . . . . . . . . . . . . . . . miota . . . . . . . . . . . . . . . . . .
froterka . . . . . . . . . . . . . . . . . cierka . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kurz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pasta . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
55
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 128
a) Wybierz jeden wsplny dla wszystkich podanych czasownikw przed
rostek, ktry zamieni je w czasowniki dokonane (od, do, wy, na):
... czyci
... sprzta
TEMAT III
... lakierowa
... malowa
... my
... pra
wiczenie 129
Podane niej czasowniki dokonane zamie na niedokonane:
WZR: zamie . . zamiata
...........
wytrzepa . . . . . . . . . . . . . . . . . .
odkurzy . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sprztn . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pociera . . . . . . . . . . . . . . . . . .
przewietrzy . . . . . . . . . . . . . . . .
naklei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
56
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT III
malowa portret ........................
przyszo ........................
wiczenie 131
Wyrazy podane na odwrocie planszy 9 uporzdkuj wedug tematw:
1. Porzdkowanie mieszkania
2. Odnawianie mieszkania
3. Narzdzia do odnawiania i porzdkowania
4. rodki czystoci
57
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 132
Co oni robi?
TEMAT III
wiczenie 133
Podpisz narysowane przedmioty.
1. . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . .
7. . . . . . . . . . . . . . .
8. . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 134
Dobierz sowa o znaczeniu przeciwnym:
1. niewiey a) suchy
2. gorcy b) brudny
3. czysty c) nieumyty
4. umyty d) zimny
5. mokry e) wiey
58
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 136
TEMAT III
Dokocz zdania wedug wzoru:
WZR: Ogldam si .w. .lustrze.
.................
1. Myj si (czym?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Uywam (czego?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Czyszcz zby (czym?) . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Czesz si (czym?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Pior w (czym?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 137
Co robimy w azience? Niepotrzebne wyrazy skrel.
kpa si, je, bra prysznic, kupi, rysowa, czesa si, klei, zakrca wosy,
czeka, pra, gotowa, goli si, strzyc, wygupia si, piewa.
wiczenie 138
Zbierz sowa, ktrych znaczenie mieci si w podanych terminach:
1. Przybory toaletowe: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
2. Kosmetyki: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.........................................................
3. Ubiory uywane przy toalecie porannej i wieczornej: . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
59
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 140
TEMAT III
wiczenie 141
Znajd w sowniku wyrazy okrelajce oraz synonimiczne i bliskoznacz
ne ze sowami:
Zapach: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
azienka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Toaleta: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 142
Opisz swoj toalet porann i wieczorn (maks. 10 zda).
Ja wstaj o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
wiczenie 143
Napisz, do czego su wymienione przedmioty:
WZR: Perfumy .su . . . . do
. . .nadania
. . . . . . . piknego
. . . . . . . . zapachu.
..................
gbka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
suszarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
60
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 144
Wyszukaj nazw nadrzdn dla wymienionych wyrazw:
WZR: mydo, szampon . . .przybory . . . . . . . .do
. . mycia
. . . . . /. .rodki
. . . . . czystoci
..........
1. krem, szminka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. yletka, brzytwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT III
3. wanna, prysznic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. kapcie, szlafrok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. dezodorant, perfumy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. gbka, szczotka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 145
a) Przeczytaj polskie przysowia i porzekada zwizane z myciem i hi
gien:
Bielszy bywa, kto si myje.
Czste mycie skraca ycie.
Kto si myje, ten dugo yje.
Prno myjesz z wierzchu ciao, jeli wewntrz co przywaro.
Nie pomoe mydo, woda, kiedy brzydka uroda.
Bez wody nie ma urody.
Wod tylko gsi lubi.
Brudny, a si lepi.
Brudny jak nieboskie stworzenie.
Brudy pierz w domu.
b) Wybierz jedno przysowie lub powiedzenie i rozwi je. Czy znasz inne
powiedzenia na temat czystoci?
wiczenie 146
Wyrazy z planszy 10 uporzdkuj wedug tematw:
Kosmetyki Przybory toaletowe Urzdzenia toaletowe
61
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 147
Podpisz obrazki:
TEMAT III
wiczenie 148
Pocz w pary rysunki w ramkach z przedmiotami w ramce dolnej.
1. 2. 3.
4. 5. 6.
a. b. c. d. e. f.
62
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 150
TEMAT III
Co robimy w kuchni?
wiczenie 151
To jest kuchnia. Umie tu: lodwk, kuchenk, maszynk do misa,
talerze.
63
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 153
Wymie urzdzenia kuchenne, ktre zuywaj prd elektryczny:
TEMAT III
WZR: mikser
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
wiczenie 154
Do czego su te przedmioty?
Te wszystkie przedmioty su do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Do czego suy kady z nich?
Stolnica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Waek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sitko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Foremki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
N . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Waga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
64
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 156
Gotowanie bez garnkw jest rzecz niemoliw. Przejrzyj list garnkw
przygotowan przez autora ksiki kucharskiej i
a) wyeliminuj trzy pozycje, wedug ciebie niepotrzebne,
TEMAT III
b) scharakteryzuj dokadnie jedn wybran pozycj, czyli opisz, do czego
suy wybrane przez ciebie naczynie.
A oto lista:
imbryk o pojemnoci 2,53 litrw;
porcelanowy czajniczek do zaparzania herbaty;
litrowy garnek wycznie do gotowania mleka;
3/4litrowy garnuszek emaliowany z dobrze dopasowan pokrywk
wycznie do zaparzania kawy;
patelnia teflonowa o rednicy ok. 22 cm;
maa patelnia teflonowa o przekroju ok. 1216 cm;
garnek 2litrowy z dopasowan pokrywk;
rondel 3/4litrowy z dopasowan pokrywk;
garnek emaliowany (lub rondel) 1litrowy z dopasowan pokrywk;
n ze stali nierdzewnej (ostry) do obierania owocw i krajania jarzyn;
spryna do ubijania omletw, jaj, piany i mietany;
mtewka drewniana maa;
deseczka do krajania jarzyn, siekania jaj itp.;
aptekarski modzierz porcelanowy litrowy z porcelanowym wakiem
do ucierania majonezu, sera ze mietan, masa itp. albo miska glinia
na (tzw. makutra) i drewniany waek do ucierania;
mae sitko;
due sitko lub durszlak do odcedzania makaronw, klusek, kopytek,
jarzyn, osczania z wody listkw saaty itp.;
tarka z blachy cynowej i ewentualnie tarka nylonowa dajca przy
ucieraniu miazg;
pudeko do przechowywania pieczywa;
2 garnuszki kamionkowe 3/4litrowe;
2 yki drewniane do mieszania potraw;
yka i n kuchenny;
65
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
(wg M. Lemnis, H. Vitry, Ksika kucharska dla samotnych i zakochanych, 1962, s. 21)
wiczenie 157
Do podanych czasownikw dopisz rzeczowniki:
WZR: chleb
. . . . . . . kroi . .noem.
...............
co? czym?
1. . . . . . . . . . . . . miesza . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . sodzi . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . soli . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . smarowa . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . my . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 158
Dokocz zdania:
W kuchni musi by . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W kuchni powinien by . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W kuchni moe by . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W kuchni nie powinno by . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 159
Wyjanij znaczenie okrele:
1. Kuchnia chiska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Kuchnia dietetyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Kuchnia dobroczynna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Kuchnia domowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Kuchnia elektryczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. Kuchnia jarska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. Kuchnia polowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
66
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 161
Co to jest? Podpisz przedstawione przedmioty i wyjanij, do czego su:
TEMAT III
67
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 162
Umebluj pokj:
TEMAT III
wiczenie 163
Zdecyduj, co jest potrzebne w pokoju, a co nie. Podpisz odpowiednie
przedmioty:
1. . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . . . .
68
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
........... ...........
........... ........... ...........
TEMAT III
wiczenie 165
Z kadej linijki wykrel niepotrzebny wyraz:
WZR: st, poduszka, biurko
1. koc, kodra, dywan
2. fotel, lustro, krzeso
3. chodnik, ko, tapczan
4. ciana, podoga, lampa
5. szafa, biblioteczka, kodra
wiczenie 166
Dokocz zdania:
WZR: Specjalny st do pracy nazywa si . .biurko.
..........
1. Moje ubrania trzymam w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. W nocy pi pod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Na pododze w pokoju ley . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Due, mikkie krzeso to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Na cianie wisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. Siadam na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. Ogldam si w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. Wieczorem zapalam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 167
Opisz swoje meble uywajc okrele: nowe, stare, proste, tanie, drogie,
specjalne.
69
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 169
Podpisz narysowany na planszy 13 sprzt elektryczny.
wiczenie 170
Podpisz narysowany na planszy 13 sprzt elektroniczny.
wiczenie 171
Wymie cikie i lekkie sprzty w mieszkaniu:
TEMAT III
cikie lekkie
wiczenie 172
Z kadej linijki wyeliminuj jeden wyraz nie pasujcy do pozostaych:
WZR: krzeso wycielane, fotel, fotel bujany, puf
1. ko, tapczan, eczko, wersalka
2. dywan, wykadzina, gobelin, chodnik
3. szafa, rega, segment, pka
4. arwka, latarka, sznur, kinkiet
5. telewizor, radio, magnetowid, kaseta
6. kontakt, wtyczka, kabel, yrandol
wiczenie 173
Wyrazy z planszy 13 zbierz i uporzdkuj wedug nastpujcych zagad
nie:
70
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 175
TEMAT III
Znajd w sowniku synonimy sw:
WZR: wygodny . . .komfortowy
......................................
gustowny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
antyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wilgotny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
zacieniony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
przeadowany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
przestronny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 176
Opisz, co to jest i do czego suy:
Odtwarzacz video . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rega . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Szuflada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Meblocianka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Odtwarzacz spacerowy (walkman) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sejf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
71
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 177
TEMAT IV
wiczenie 178
Ktra to godzina? Podpisz rysunki:
wiczenie 179
Jaki to zegar?
72
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT IV
73
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 183
Kiedy jest?
wit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
rano. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
poudnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
popoudnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT IV
wieczr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
noc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 184
Odpowiedz na pytania:
1. Ile godzin ma doba?
2. Jak duga jest noc?
3. Kiedy zapada zmrok?
4. Ile sekund ma minuta?
5. Ile minut ma godzina?
6. Ile godzin pisz?
7. Ile godzin jeste aktywny, a?
8. O ktrej chodzisz spa?
9. O ktrej wstajesz?
10. Ile czasu masz dla siebie?
wiczenie 185
Opisz pory roku w twojej miejscowoci:
Zima jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
74
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Lato jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
............................
............................
............................
TEMAT IV
............................
............................
............................
............................
Jesie jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
wiczenie 186
Zegary mechaniczne
Pierwsze zegary mechaniczne zostay zbudowane w XIV w. Nie miay
tarcz ani wskazwek, ale co godzin wydaway dwik. Zegary bijce
godziny zaczto umieszcza w miejscach publicznych duych miast Eu
ropy. Wkrtce te skonstruowano mniejsze zegary na uytek domowy.
Czas odmierza prt zawieszony w rodku i obracajcy si w obie strony.
Zegary wahadowe wynaleziono w XVII w. Byy dokadniejsze, ponie
wa ruchy wahada odmierzaj czas bardzo precyzyjnie. Pocztkowo
wahada byy krtkie. Pierwszy zegar z dugim wahadem, zwany dziad
kiem, wykonano w 1670 r.
(wg Leksykon szkolny. Nauka i technika, Delta WZ, Warszawa 1993)
75
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 187
Mwi si, e punktualno jest grzecznoci krlw.
Jak sdzisz, co to znaczy?
Czy jeste punktualny?
Czy lubisz spnialskich? Napisz, co sdzisz o osobach bardzo punktual
nych?
wiczenie 188
a) Uzupenij kalendarz na planszy 14 nazwami pr roku i miesicy.
b) Opisz swoj ulubion por roku, swj ulubiony miesic.
TEMAT IV
wiczenie 189
Odczytaj nazwy dni tygodnia. Czy moesz wyjani ich znaczenie?
poniedziaek bo
. . .po
. . .niedzieli
......................................
wtorek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
roda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
czwartek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pitek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sobota sowiaska sobtka dzie poprzedzajcy wito, take z hebraj
skiego sabbata
niedziela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 190
Czy potrafisz uzasadni polskie nazwy miesicy?
stycze .bo . . .w. nim
. . . .stary
. . . . rok
. . . styka
. . . . .si
. . .z .nowym
. . . . . . lub
. . . miesic
. . . . . . .przygoto
........
wywania tyczek do celw gospodarczych
................................................
luty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
marzec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kwiecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
maj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
czerwiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
lipiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sierpie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wrzesie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
padziernik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
listopad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
grudzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
76
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 191
Opisz swj dzie:
wiczenie 192
TEMAT IV
Co robisz:
Tylko w niedziel 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tylko w sobot 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 193
Co oni robi? O ktrej?
wiczenie 194
Wymie czynnoci, ktre wykonuje si zawsze
rano. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wieczorem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
w nocy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
77
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 196
Podsumuj swj dzie:
TEMAT IV
Co planowaem? Co zrobiem?
wiczenie 197
Zrb swj plan tygodnia w zimie i w lecie:
Stycze Lipiec
Poniedziaek
Wtorek
roda
Czwartek
Pitek
Sobota
78
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 199
Popatrz na rysunki na planszy 16.
Opisz dzie wybranej osoby. Porwnaj ze swoim dniem.
On/ona Ja
TEMAT IV
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 200
Zaplanuj weekend w swoim miecie dla goci z Ameryki:
Godzina 700
Godzina 1400
Godzina 2000
wiczenie 201
Przeczytaj tekst:
Jestem osob bardzo zalatan. Lubi mie wiele spraw do zaatwie
nia, ale czasem si gubi. Jutro na przykad musz koniecznie i do
79
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 202
Opisz co zdarzyo si w dniu, ktry uwaasz za bardzo udany lub wyjt
kowo pechowy.
TEMAT IV
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
wiczenie 203
Zaplanuj dugie, szczliwe i zdrowe ycie:
Co naleaoby robi
czsto: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
rzadko: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
cigle: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
od czasu do czasu: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 204
Przeczytaj tekst:
Sposoby pokazywania czasu
Zegarki z cyframi i wskazwka
mi pokazujcymi czas nazywamy
analogowymi. Ten zegarek wska
zuje godzin 3.45. Kiedy spogl
damy na tarcz, atwo zauwaa
my, e brakuje pitnastu minut
do godziny czwartej.
80
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Jakie znasz sposoby pokazywania czasu bez uycia zegara (w cigu dnia, roku
itd.)?
TEMAT IV
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
81
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
POCZTA I TELEFON
Plansza 17. Na poczcie
Plansza 18. Urzdzenia pocztowe
wiczenie 205
Podpisz rysunki
TEMAT V
wiczenie 206
Uzupenij dialogi:
I. A. Dzie dobry. Czy s adne znaczki?
B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A. Prosz dwa znaczki.
B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A. Dzikuj.
82
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 207
a) Przeczytaj tekst:
Bardzo przyjemnie jest rozmawia przez telefon z osob, ktr si lubi.
Niestety, rozmowy telefoniczne s drogie, zwaszcza midzymiastowe lub
midzynarodowe. Najlepszy jest dugi list, w ktrym mona duo napi
TEMAT V
sa i ktry mona przeczyta kilka razy. Ale komu chce si pisa dugie
listy? Takich osb jest niewiele.
b) Odpowiedz na pytania:
1. Czy czsto wysyasz listy i kartki pocztowe? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Czy lubisz rozmawia przez telefon? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Czy wszystko mona powiedzie przez telefon? . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 208
Do podanych rzeczownikw dopisz przymiotniki:
WZR: pocztwka kolorowa
.............
1. budka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. znaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. numer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. rozmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. telegram . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. ksika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. przekaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. list . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
83
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 210
Opowiedz, co trzeba zrobi, eby porozmawia przez telefon poza domem?
84
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT V
wiczenie 212
Opowiedz, co robi si na poczcie:
WZR: Na poczcie wysya si kartki.
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
85
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 214
Wyrnione wyrazy zastp odpowiednimi sowami z ramki:
TEMAT V
wiczenie 215
Wybierz waciwy wyraz i wpisz w puste miejsce:
WZR: Przed wysaniem pienidzy naley wypeni . . przekaz
..............
(czek * przekaz * awizo)
86
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 216
Praca z koleg. Obejrzyjcie ksik telefoniczn.
1. Jaki ma tytu?
2. Z ilu czci si skada?
3. Jakie s tytuy poszczeglnych czci?
4. Znajd numer kierunkowy
TEMAT V
do Francji . . . . . . . . . . . . . . . .
do Sieprawia . . . . . . . . . . . . . .
do centrali Uniwersytetu Jagielloskiego . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 217
Rzeczowniki na odwrocie planszy 17 zgrupuj wedug schematw:
I. Korespondencja: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II. Komunikacja telefoniczna: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
III. Poczta urzd: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 218
Czasowniki niedokonane zamie na dokonane:
WZR: telefonowa . zatelefonowa..............
rozmawia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
czeka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
zamawia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
czy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wysya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wybiera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
nakrca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
realizowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
podejmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
adresowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
87
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
TEMAT V
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
88
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
PODR
Plansza 19. W podry
Plansza 20. Sprzt turystyczny
Plansza 21. rodki transportu
wiczenie 220
Podpisz rysunki:
TEMAT VI
wiczenie 221
O czym informuj te znaki?
89
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
......................................
......................................
TEMAT VI
......................................
wiczenie 223
Dopisz okrelenia do podanych sw:
WZR: dworzec .lotniczy
...........
przystanek . . . . . . . . . . . . . . . . .
karta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pocig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wagon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
zabytek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
walizka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
klasa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
hotel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
90
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 225
Ustal znaczenie podanych zwrotw. Zastosuj je w zdaniach:
1. Wysiada z tramwaju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Nada przesyk na baga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Mie przesiadk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Zrobi rezerwacj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Szczliwej podry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT VI
wiczenie 226
Wyjanij, co oznaczaj nazwy:
WZR: pocig osobowy pocig,
. . . . . . .ktry
. . . . zatrzymuje
. . . . . . . . . .si
. . na
. . .kadej
. . . . . .stacji
...
1. pocig pospieszny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. pocig ekspresowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. pocig intercity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. pocig opniony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 227
Nazwij przedmioty na rysunku. Ktre wemiesz w podr pocigiem,
a ktre na wdrwk?
91
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 228
Jakie usugi oferuje ten hotel? Czy to drogi hotel? Ile dni chciaby tam
spdzi?
TEMAT VI
wiczenie 229
Jedziesz na tydzie do Parya. Przygotuj:
a) list spraw do zaatwienia:
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
92
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
............... ...............
............... ...............
............... ...............
............... ...............
............... ...............
TEMAT VI
wiczenie 231
Wymie osoby, z ktrymi spotykasz si w podry:
Wzr: kasjer:
. . . . . . sprzeda
. . . . . . . .mi
. . bilet.
.........................
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 232
Zaplanuj trzydniow wycieczk w gry dla:
a) pitnastoosobowej grupy modziey szkolnej,
b) piciu biznesmenw interesujcych si instytucjami ekologicznymi.
Przygotuj: transport, wyywienie, noclegi.
wiczenie 233
Opisz komunikacj w swoim miecie:
a) komunikacja publiczna: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
..........................................................
93
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 234
Pocz ze sob wyrazy o podobnym znaczeniu:
1. sprzt a) wycieczka
2. wyprawa b) ekwipunek
3. baga c) ywno
4. plecak d)torba
5. prowiant e) tornister
6. kuszetka f) konduktor
7. rewizor g) przyroda
8. natura h)miejsce do leenia
wiczenie 235
Podpisz rysunki:
TEMAT VI
wiczenie 236
Odpowiedz na pytania:
WZR: Tak, mona. / Nie, nie mona.
94
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 237
Podpisz rysunki i odpowiedz na pytania:
TEMAT VI
Dokd chcesz pojecha?
Chc jecha w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chc jecha nad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chc jecha do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 238
Przeczytaj tekst. Podpisz rysunki:
95
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 240
Narysowane rodki transportu nazwij i opisz wedug wzoru:
WZR: Furgonetka . . . transport
. . . . . . . . ldowy
. . . . . . . .przewz
. . . . . . .towarw
............
TEMAT VI
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
96
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT VI
Arab jedzi na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hindus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kowboj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Eskimos uywa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chopczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Meksykanin uywa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 242
Jaki rodzaj energii porusza wymienione pojazdy:
Wzr: balon .gorce
. . . . . .powietrze
.........
aglwka . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kajak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
helikopter . . . . . . . . . . . . . . . . .
tratwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
97
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 243
Wymie pojazdy, ktre skadaj si na:
1. Transport ldowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Transport wodny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Transport powietrzny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 244
Wymie rodzaje sprztu turystycznego, ktry zabieramy na wakacje:
w grach
nad wod
na wdrwce
TEMAT VI
wiczenie 245
Ustal znaczenie podanych bezokolicznikw. Uyj ich do budowy zda
lub krtkiego opowiadania:
(1) podrowa, (2) jedzi, (3) lata, (4) prowadzi, (5) kierowa,
(6) przygotowywa, (7) wyjecha, (8) planowa, (9) i, (10) zwiedza,
(11) wydawa, (12) wybiera si, (13) ustala, (14) rezerwowa, (15)
zamawia, (16) eglowa, (17) przemieszcza si
WZR: zamawia poleca komu wykonanie czego, rezerwowa
Czy mona zamwi w hotelu pokj na trzy dni?
..........................................................
..........................................................
wiczenie 246
Przypomnij znane Ci rodki transportu i uporzdkuj je wedug rde
energii, ktre je poruszaj:
WZR: sia mini: kajak, rower
98
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 247
Dobierz nazwy ludzi kierujcych podanymi rodkami transportu:
WZR: wz . .wonica
.........
1. kuter a) eglarz
2. statek b) dorokarz
3. rower c) kierowca
4. tramwaj d) kolarz
5. kajak e) marynarz (kapitan)
6. szybowiec f) lotnik
7. autobus g) motorniczy
8. doroka h) wiolarz
9. aglwka i) rybak (szyper)
TEMAT VI
wiczenie 248
Wymie dobre i ze strony podrowania:
Dobre strony podrowania Ze strony podrowania
poznajemy nowe kraje
wiczenie 249
Wyjanij znaczenie nastpujcych zwrotw. Wybierz jeden i rozwi go:
Podr sentymentalna.
Podr w gb siebie.
Podr w czasie.
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
99
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
ZAKUPY
Plansza 22. W sklepie
Plansza 23. Rodzaje sklepw
Plansza 24. Czci garderoby
wiczenie 250
Podpisz rysunki:
TEMAT VII
wiczenie 251
Wykrel wyraz, ktry nie pasuje do pozostaych:
WZR: pienidze, cena, zotwka
1. koszyk, wzek, papier
2. rzecz, wejcie, wyjcie
3. kasa, zotwka, grosz
4. sklep, torba, handel
5. lodwka, wybr, moliwo
100
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 253
Uzupenij dialog:
W sklepie
A.: Dzie dobry. Czy jest . . . . . . . . . . . .?
B.: Tak.
A.: Ile kosztuje jeden . . . . . . . . . . . .?
B.: . . . . . . . . . . . .
A.: To prosz dwa . . . . . . . . . . . .?
B.: Prosz wzi rachunek kasowy
A.: Dzikuj
TEMAT VII
wiczenie 254
Wpisz brakujce wyrazy:
sklep, zakupy, wybr, kupi, drogi
wiczenie 255
Przeczytaj podane zwroty. Wyjanij ich znaczenie:
1. Wejcie na sal tylko z koszykiem
2. Paci w kasie
3. Sklep caodobowy
4. Udzieli gwarancji
5. Zoy reklamacj
6. Nie mie drobnych
101
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 257
Wyjanij znaczenie podanych sw:
WZR: kierownik sklepu . osoba,
. . . . . . ktra
. . . . .prowadzi
. . . . . . . .sklep
........
1. hurtownik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. klientka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. oszust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. waciciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. ekspedientka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 258
Uporzdkuj podane wyrazy wedug schematu:
lada, hurtownik, torba, pudeko, woreczek, waga, papier, pka, rega, ekspe
dient, pojemnik, kasjerka, konwojent, kasa, dostawca
wiczenie 259
a) Kupie karton sokw. Soki s niedobre. Z reklamacj.
b) Zaoye sklep. Zareklamuj go w prasie.
102
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 261
Wyjanij znaczenie podanych zwrotw:
1. Sprzeda ratalna bez yrantw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
2. Naprawy gwarancyjne w domu klienta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
3. Punkt w likwidacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
TEMAT VII
wiczenie 262
Ustal znaczenie podanych niej hase. Zwr uwag na rnice znacze
niowe:
reklama reklamacja
wiczenie 263
Przeczytaj podane fragmenty tekstu. O czym mwi? Zatytuuj poszcze
glne czci, wyjanij podkrelone wyrazy i zwroty:
1.
Handel jest bardzo trudny! Klient chce by dobrze obsuony, ale
nie zgadza si paci zbyt drogo. Jeeli handlowiec prbuje go wykorzy
103
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
2.
Handlowcy sprzedaj nam to, co sami najpierw kupili od (4) wy
twrcw, producentw i hurtownikw sucych jako porednicy. Poza
tym, musieli opaci sprzedawcw i pracownikw pomagajcych im w
pracy. Trzeba doliczy take (5) czynsz i utrzymanie sklepu, a take
swj zysk. Wszystko to nazywamy poniesionymi kosztami. S one wliczo
ne w cen kupowanych towarw. Handlowiec musi wic sprzeda kad
rzecz droej, ni j kupi. Musi obliczy, ile go rzeczywicie kosztowaa,
ze wszystkimi (6) poniesionymi nakadami i czasem zuytym na jej przy
gotowanie do sprzeday klientom. W przeciwnym razie bdzie praco
wa na prno, bez zarobku.
TEMAT VII
3.
Banknoty i monety same w sobie nie maj adnej wartoci; troch
papieru, troch metalu... Jednak kady banknot, kada moneta repre
zentuje malek cz rezerw zota Banku Narodowego. Bank prze
chowuje zoto w skarbcu i (8) emituje pienidze, ktre kr na rynku
zamiast szlachetnego metalu. Pienidze wszystkich krajw wiata opie
raj si na tej zasadzie. Jeeli wyjedacie za granic, trzeba najpierw
wymieni pienidze, jakie macie ze sob, (9) na walut kraju, do ktre
go zamierzacie przyjecha. Zajmuj si tym banki, i w ogle wszystkim,
co dotyczy obrotu pienidzmi.
4.
Ludzie, ktrzy nie chc trzyma przy sobie wszystkich pienidzy, mog
je (10) zdeponowa w banku, a tam wydadz im ksieczk czekow.
Dziki niej pobior pienidze, gdy bd im potrzebne, lub zapac bez
posugiwania si nimi. Mona take wpaci pienidze w okienku na
104
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 264
Gdzie moesz kupi te rzeczy?
sklep z zabawkami
WZR: zabawka . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT VII
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 265
Utwrz okrelenia od podanych sw:
WZR: ryby . . . rybny
.............
miso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
elektryczno . . . . . . . . . . . . . . .
mebel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
chemia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sport . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
zabawka . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 266
Co kupujemy?
WZR: na placu . . .warzywa
. . . . . . .i.owoce
.............
w ksigarni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
w sklepie sportowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
w sklepie z zabawkami . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
105
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 267
Do podanych sw dobierz z ramki zwizane z nimi czynnoci:
pakowa, zakada, owi, gra, czyta, paci
wiczenie 268
Od podanych nazw czynnoci utwrz nazwy rzeczy:
WZR: bawi si . . . zabawa
.....................
rachowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT VII
sprzedawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
meblowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wydawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wystawia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
otwiera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
gra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kupowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 269
Ustal, w jakim sklepie mona kupi:
WZR: ser . . .w. spoywczym
........................
sanday . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
guziki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
serwetki jednorazowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
karpie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
tygodnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
106
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 270
Zrb trzy listy zakupw. Wymie na nich rzeczy, ktre:
1. Kupujesz codziennie
2. Kupujesz raz w tygodniu
3. Kupujesz bardzo rzadko
1 2 3
wiczenie 271
Wymie produkty, ktre mona naby w wymienionych sklepach:
WZR: apteka lekarstwa,
. . . . . . . . .materiay
. . . . . . . . opatrunkowe
...........
TEMAT VII
1. piekarnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. kwiaciarnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. pasmanteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. elektrotechniczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. nabiaowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 272
Wymie nazwy nadrzdne do podanych terminw:
WZR: kapelusz . nakrycie
. . . . . . . .gowy
..................
majtki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
klapki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
papier niadaniowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ziemniaki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
buki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kotlety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sprzedawca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
obcgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
107
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 274
Wypisz produkty, ktre mona kupowa w wymienionych niej skle
pach:
WZR: sklep papierniczy: . papier
. . . . . . toaletowy,
. . . . . . . . . papier
. . . . . . pakunkowy
..............
przybory pimiennicze i szkolne
...................................................
1. sklep z galanteri: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
TEMAT VII
2. drogeria: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
3. pasmanteria: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
4. sklep kaletniczy: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
5. zakad modystki: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
wiczenie 275
Zaprojektuj zestaw odziey na zim dla mczyzny i kobiety (po pi
rzeczy):
Pan Pani
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
108
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 277
Okrel wzory na ubraniach:
TEMAT VII
wiczenie 278
Wyjanij okrelenia ubiorw:
1. za luny 5. wski
2. dopasowany 6. ozdobny
3. opity 7. nie dobrany
4. elegancki 8. wyzywajcy
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
109
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
POTRAWY I NAPOJE
Plansza 25. Posiki, naczynia
Plansza 26. Owoce, warzywa, sodycze
Plansza 27. Rodzaje ywnoci
Plansza 28. Karta da
wiczenie 279
Podpisz rysunki:
TEMAT VIII
wiczenie 280
Czym to robisz? W czym to trzymasz?
WZR:
110
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
kroj mam
jem mam
pij mam
wiczenie 281
Dokocz zdania:
1. Na niadanie jem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i pij . . . . . . . . . . . . .
2. Na obiad jem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i pij . . . . . . . . . . . . .
3. Na kolacj jem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i pij . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 282
TEMAT VIII
Po co to jest?
WZR: czajnik do
. . .gotowania
. . . . . . . . .wody
..............................
1. talerz gboki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. kieliszek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. karta da . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. cukierniczka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. szklanka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 283
Napisz z czym to jest?
WZR: herbata z . cytryn
....................
kawa z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
111
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wdka ze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
woda mineralna z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kanapka z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
lody z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ciastka z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 284
Nazwij przedmioty na tym stole:
TEMAT VIII
wiczenie 285
Co to jest? Do czego suy? Dopisz odpowiedni czasownik:
zaparza kaw, zaparza herbat, smay, dusi, nabiera, piec, uciera, mle,
cedzi, kroi
112
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 286
Masz specjalnych goci z dziemi. Przygotuj dla nich posiki:
Doroli Dzieci
niadanie:
Drugie niadanie:
Obiad: przystawka
zupa
drugie danie
deser
Podwieczorek:
TEMAT VIII
Kolacja:
wiczenie 287
Pogrupuj wyrazy i wpisz w odpowiednie miejsce:
led w oleju, lody, sl, ocet, herbata, jajko z majonezem, pasztet, piwo, sok owo
cowy, pieprz, papryka, ciastko, galaretka bananowa
113
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 289
Odczytaj przepis. Czy zgadniesz, jaka to potrawa?
Kapust kwaszon pokroi, zala ma iloci wrzcej wody, doda
boczek i gotowa 1 godzin do mikkoci. Oczyszczon wie kapust
opuka, poszatkowa, zala ma iloci wrzcej wody, gotowa razem
z rozdrobnionymi grzybami 3040 minut. Opukane miso wieprzowe
i cielce odcisn z wody, zrumieni na rozgrzanym tuszczu ze wszyst
kich stron. Woy do kapusty kwaszonej, dusi do mikkoci ok. 40
minut. Miso i boczek wyj z kapusty i pokroi w kostk. Kiebas obra
ze skrki, pokroi w plasterki. Obie kapusty poczy razem. Sonin
TEMAT VIII
wiczenie 290
Co mona ugotowa z wymienionych produktw? Nazwij te potrawy:
WZR: z drobiu: . ros,
. . . . . kura
....w. . galarecie,
. . . . . . . . .kaczka
. . . . . .z .jabkami
..............
z woowiny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
z wieprzowiny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
z mki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
114
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 291
Zestaw dzienne menu osoby na diecie i osoby pracujcej fizycznie:
wiczenie 292
Nazwij kolejne czynnoci potrzebne do zrobienia ciasta:
Skadniki: mka, tuszcz, jaja, cukier, mleko, drode, aromaty, dem
TEMAT VIII
1. Przygotowa i zway produkty
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 293
Wytumacz podane niej zwroty. Kogo i czego one dotycz?
1. Jedzenie dietetyczne
2. Jedzenie niskokaloryczne
3. Zdrowa ywno
4. Jedzenie wegetariaskie
5. Dieta wysokokaloryczna
115
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 294
Podpisz rysunki:
wiczenie 295
Zakrel lini produkty tej samej grupy i podpisz je:
TEMAT VIII
1.
2.
3.
4.
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
116
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 297
Wykrel sowo, ktre nie pasuje do pozostaych:
WZR: cebula, saata, jabka
1. gotowa, my, czyci
2. soli, piec, sodzi
3. niewiey, mody, zielony
4. sodki, kwany, stary
5. czekolada, cukierek, sl
6. smaczny, niedobry, dobry
7. mleko, ryba, ser
8. jaja, kapusta, maso
9. szynka, buki, kiebasa
TEMAT VIII
wiczenie 298
Do podanych rzeczownikw dopisz przymiotnik:
WZR: jabko . . zielone
........................
1. ser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. szynka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. maso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. cebula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. lody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. marchewka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. sl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. przepis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. czekolada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
117
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 300
Przeczytaj tekst. Wytumacz znaczenie podkrelonych sw:
TEMAT VIII
Owoce i warzywa
118
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 302
Podpisz rysunki uywajc podanych z boku okrele:
1. koszyk jabek
2. pczek rzodkiewek
3. plaster szynki
4. puszka ananasa
5. gwka kapusty
TEMAT VIII
6. porcja sera
7. kostka masa
8. butelka piwa
9. paczka herbaty
119
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Pozytywne Negatywne
dobry obiad przesolona zupa
wiczenie 304
Wyjanij, co znacz te terminy:
WZR: Tort .jest
. . . to
. . sodkie
. . . . . . .ciasto,
. . . . . .przekadane
. . . . . . . . . . mas
. . . . .i.udekorowane:
...........
szarlotka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
makowiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
mazurek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT VIII
drodwka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
batonik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
babka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sernik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kruche ciasteczko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
konfitura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
powida . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 305
Uporzdkuj wyrazy w dwie grupy:
a) gramatycznie: rzeczowniki czasowniki
b) znaczeniowo: okrelenia pozytywne i negatywne.
Okrel, do czego si odnosz i co oznaczaj:
smakoyki, swd, wydziela brzydk wo, akocie, pachnie, odr, cuchn, przy
smaki, mierdzie, delicje, zalatywa, rarytasy, wydziela odr, delikatesy, reszt
ki, odpadki, splenie, zgni, zepsu si
120
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 306
Zbierz sowa do tematw:
Ryby: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tuszcze: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nabia: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cytrusy: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drb: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Warzywa: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 307
Wyjanij, co znacz te czasowniki:
WZR: porcjowa . to . . .na
. . przykad
. . . . . . . .kroi
. . . . na
. . .plasterki
. . . . . . . i. way
............
1. smarowa: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT VIII
2. przyprawia: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. wdzi: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. miksowa: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. uciera: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 308
Jak mierzymy ilo, gdy kupujemy nastpujce produkty:
WZR: kapusta . gwka
. . . . . . .kapusty
. . . . . . lub
. . . .kilogramy/dkg
........................
1. piwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. rzodkiewki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. cebula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. herbata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. sardynki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. maso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. olej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. chleb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
121
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 309
Jeste wacicielem maej restauracji. Wypenij kart da:
TEMAT VIII
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
122
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
GASTRONOMIA I USUGI
Plansza 29. Zakady gastronomiczne
Plansza 30. Zawody i usugi
Plansza 31. Przedstawiciele rnych zawodw
Plansza 32. Narzdzia
wiczenie 310
Podpisz rysunki:
TEMAT IX
wiczenie 311
Opowiedz t historyjk:
123
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 313
Zbuduj zdania z podanymi czasownikami:
1. zajmowa (miejsce) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. czeka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. zamawia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. podawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. je . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. paci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT IX
wiczenie 314
Do dwch podanych wyrazw dobierz jeden z ramki:
124
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 316
Sprawd, czy wymienione rodzaje placwek gastronomicznych znajduj
si tam, gdzie mieszkasz, okrel, ile ich jest, i oce je.
TEMAT IX
Jest Nie ma Liczba Ocena
Bar mleczny
Bar nocny
Restauracja
Kawiarnia
Lodziarnia
Cukiernia
Kiosk
z hamburgerami
Lokal z dancingiem
Piwiarnia
125
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 318
Do podanych czasownikw dobierz jeden o podobnym znaczeniu:
rezerwowa, zaprasza, konsumowa, sprzta, dawa napiwki, obsugi
wa, uiszcza
wiczenie 319
Wyjanij znaczenie sw:
WZR: dyskoteka . miejsce,
. . . . . . . gdzie
. . . . . si
. . .taczy
.......................
1. dancing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. bar dworcowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
126
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 320
Do podanych czasownikw znajd termin nadrzdny:
WZR: odkurzy, my, czyci . . sprzta
...........................
1. yka, chepta, opa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. konsumowa, spoywa, posila si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. kucharzy, pichci, pitrasi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. serwowa, przynosi, podawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. regulowa, wyrwnywa, buli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 321
Zidentyfikuj narysowan restauracj. Opisz, jakiego typu jedzenia, ob
sugi i nastroju spodziewasz si w danej restauracji:
...................................
...................................
................................... TEMAT IX
...................................
...................................
...................................
...................................
...................................
127
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 323
Uzupenij zwizki frazeologiczne i powiedz, co znacz podane przyso
wia:
WZR: SIEDZIE (jak) . tyem,
. . . . . .przodem,
. . . . . . . . po
. . . turecku,
........
(na czym) . na . . .krzele,
. . . . . . na
. . .pododze,
.........
(nad czym)nad . . . .butelk,
. . . . . . . nad
. . . .ksik
......
PRZYSOWIE wiedz ssiedzi, jak kto siedzi = ssiedzi wiedz wszyst
ko o nas
TEMAT IX
1. PI (co) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(jak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
PRZYSOWIA: Kto pije, dugo yje.
Kto duo pije, rad si pobije.
Co wypijesz to twoje.
Dopi si krlestwa niebieskiego.
2. JE (co) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(na czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(przy czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(jak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
128
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT IX
ogu konsumentw, z pen obsug kelnersk, oferujce caodzien
ne wyywienie o szerokim asortymencie potraw i napojw;
bary placwki gastronomiczne prowadzce dziaalno o charak
terze zblionym do restauracji, lecz z asortymentem ograniczonym do
popularnych napojw i potraw. Do tej grupy GUS zaliczy: jadodajnie,
bary (uniwersalne, szybkiej obsugi, przekskowe i mleczne), bistra,
kawiarnie, herbaciarnie, winiarnie i piwiarnie;
stowki placwki zbiorowego ywienia zapewniajce okrelonym
grupom konsumentw posiki obiadowe, niadaniowe, jednorazowe itp.
Zaliczono tu stowki szkolne, studenckie, przyzakadowe i inne oraz
bufety dziaajce w tych obiektach;
punkty gastronomiczne placwki prowadzce ograniczon dzia
alno gastronomiczn, takie jak: smaalnie, pijalnie, lodziarnie, bufe
ty w kinach, na stadionach itp.
* GUS Gwny Urzd Statystyczny (wg Food Service 1994, nr 4)
129
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 325
Podpisz rysunki:
wiczenie 326
Dopasuj nazwy do rysunkw:
1. reyser
2. nauczyciel
TEMAT IX
3. sprzedawca
4. sprztaczka
5. pielgniarka
6. policjant
7. listonosz
8. robotnik
9. lekarz
130
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 328
Co oni robi? Do podanych rzeczownikw dopisz czasowniki:
WZR: sprzedawca . .sprzedaje
..................
nauczyciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sprztaczka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
robotnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pisarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
lekarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
aktor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
malarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kelner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 329
Do podanych czasownikw dopisz rzeczowniki z ramki:
TEMAT IX
dug, pienidzmi, elazkiem, samochd, klientk, pienidze, ubranie, wosy,
okno, bielizn, kart
WZR: wypisa (co) przekaz,
. . . . . . . .rachunek
............
1. odda (co) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. paci (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. pra (co) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. prasowa (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. czesa (kogo, co) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. umy (co) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 330
Odpowiedz na pytania:
1. Kim jest twoja mama / tata / siostra? Co on/ona robi?
131
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 331
Gabinet kosmetyczny:
132
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 333
U krawca:
To chciae To masz
TEMAT IX
133
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
1. olej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. opony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. powietrze w koach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. wycieraczki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. pyn hamulcowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. reflektory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 335
Do podanych rzeczownikw rodzaju mskiego dopisz rzeczowniki w ro
dzaju eskim:
WZR: sprzedawca . sprzedawczyni
TEMAT IX
.............
robotnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pielgniarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
policjant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
aktor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
lekarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
urzdnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
minister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
malarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
prezydent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pisarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sekretarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kucharz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
134
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 337
Stacja benzynowa
Opowiedz, co mona zrobi na stacji benzynowej.
TEMAT IX
wiczenie 338
Wyjanij znaczenie sw zwizanych z bankiem:
WZR: bankowiec pracownik
. . . . . . . . . .banku
...........
weksel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
czek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
przelew . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
waluta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
karta kredytowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kredyt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
depozyt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
konto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
odsetki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
gotwka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
135
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
TEMAT IX
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
136
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 340
Podpisz rysunki
TEMAT X
wiczenie 341
Dopisz formy liczby mnogiej podanych niej rzeczownikw:
Wzr: rka .rce
............
noga . . . . . . . . . . . . . . . . . . zb . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ucho . . . . . . . . . . . . . . . . . . do . . . . . . . . . . . . . . . . . .
palec . . . . . . . . . . . . . . . . . czowiek . . . . . . . . . . . . . . .
gardo . . . . . . . . . . . . . . . . pe . . . . . . . . . . . . . . . . . .
137
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 343
Jakie s te ciaa? Opisz osoby przedstawione na rysunkach.
wiczenie 344
Dorysuj i zaznacz strzak, gdzie s:
czoo
TEMAT X
nos
oczy
usta
uszy
jzyk
zby
138
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 346
Do czego su te narzdy:
WZR: nos do . . .wchania
...........
oko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rka . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
usta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . noga . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ucho . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odek . . . . . . . . . . . . . . . .
gardo . . . . . . . . . . . . . . . . . . puca . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 347
Do podanych czasownikw dopisz rzeczowniki:
WZR: rusza (czym) . . gow
...................................
1. kiwa (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. lee (na czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. zapa (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. kopa (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. sysze (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. zama (co) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. oddycha (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. dotyka (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. wcha (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . TEMAT X
10. gry (czym) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 348
Wymie wewntrzne narzdy czowieka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................
........................................................
........................................................
........................................................
........................................................
........................................................
........................................................
........................................................
139
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 349
Nazwij zaznaczone czci ciaa czowieka:
5.
1.
6.
7.
2.
TEMAT X
3. 8.
4.
wiczenie 350
Uporzdkuj wyrazy i zwroty odnoszce si do poszczeglnych narzdw
zmysu:
140
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 351
Sprbuj wyjani znaczenie starych przysw polskich:
1. Co z oczu, to z myli.
2. Czego oko nie widzi, tego sercu nie al.
3. Nie dub w nosie, bo nie prosi.
4. Nie zadzieraj nosa.
5. Jednym uchem sucha, a drugim wypuszcza.
6. Ani ucho nie syszao, ani oko nie widziao.
7. Koniec jzyka za przewodnika.
8. Bezpieczniej siedzie w domu ni na jzyku komu.
9. Niedwied w lesie, a skr jego sprzedajesz.
10. Nie opaci si skrka za wypraw.
TEMAT X
wiczenie 352
Wyjanij znaczenie podanych zwizkw frazeologicznych:
WZR: mie dobre oko . .mie
. . . . .dobry
. . . . .wzrok
.......................
1. mie rk do czego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. mie gow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. mie plecy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. mie twardy kark . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. nie mie serca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. mie mocn gow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. mie dobre ucho . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. mie ostry jzyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
141
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
O ciele ludzkim
Na skr przypada okoo 16% oglnej masy ciaa, na minie 40%,
koci 25%, a mzg 2%.
Organizm skada si od 55% do 70% z wody, kolejne okoo 10% jest
chemicznie zwizane z tuszczami, biakami i wglowodanami. Mczy
ni maj w organizmie wiksze iloci wody ni kobiety, a dzieci nawet
wiksze ni mczyni.
Osoba dorosa ma w organizmie okoo 8 kilogramw substancji tusz
czowych.
Z szeciu litrw krwi ponad poowa znajduje si w yach, a jedna
pita w pucach.
Najbardziej pospolitym pierwiastkiem organizmu ludzkiego, odnaj
dywanym w wielu rnych postaciach, jest tlen 65%: wystarczyoby go
do napenienia 200 000 puszek cocacoli. Wgla wystarczyoby na pale
niska ponad 30 ronw, fosforu na 20 paczek zapaek, wodoru do wy
penienia balonu o pojemnoci 10 000 litrw, a elaza tyle, co na may
gwd. Pozostae sole mineralne wypeniyby worek tak duy, e wy
starczyoby go jako nawozu na potny trawnik.
Po urodzeniu mamy 300 koci, ale w wieku dojrzaym tylko 208. Dzie
je si tak dlatego, e cz koci zrasta si ze sob w czasie rozwoju.
Mamy 639 mini. Najwikszy jest misie znajdujcy si na biodrze
i poladku, a najmniejszy jest misie strzemiczkowy w uchu rodko
wym.
(wg M. Crocker, Tajemnice ciaa, PZWL, Warszawa 1991, s. 59)
wiczenie 354
Przeczytaj tekst. Przypomnij sobie znane Ci przykady niezwykych mo
liwoci fizycznych ludzkiego ciaa.
142
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 355
a) Co sdzisz o moliwociach ludzkiego organizmu?
Mj sowniczek
TEMAT X
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
143
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
CZOWIEK ZDROWIE
Plansza 35. Opieka zdrowotna
Plansza 36. Lekarze specjalici
wiczenie 356
Podpisz rysunki:
wiczenie 357
TEMAT XI
Co oni robi?
lekarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pielgniarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
aptekarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
chory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
144
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 359
Opisz t histori:
wiczenie 360
Opowiedz, kiedy idziemy/jedziemy do miejsc przedstawionych na ry
sunkach:
.................................
.................................
TEMAT XI
.................................
.................................
145
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 362
Dopasuj nazwy do rysunkw:
1. pastylki . d. . . . . . . . . . . .
2. kroplwka . . . . . . . . . . .
3. bandae . . . . . . . . . . . .
4. wata, lignina . . . . . . . . .
5. krople i zakraplacz . . . .
6. syrop . . . . . . . . . . . . . . .
7. tlen . . . . . . . . . . . . . . . .
8. ma . . . . . . . . . . . . . . .
9. karetka . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 363
Co lecz nastpujcy lekarze:
TEMAT XI
146
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 365
Do podanych niej sw dobierz wyrazy o podobnym znaczeniu (z ram
ki):
gorczka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pacjent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
doktor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
stomatolog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
przewietli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
higiena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
porodwka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
147
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 367
S rne sposoby leczenia chorb. Niej podane s dwa ze sposobw.
Sprbuj przypomnie sobie inne sposoby leczenia.
Poyteczne antybiotyki
TEMAT XI
148
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 368
Wymyl recept na dugie i zdrowe ycie:
1. Wyywienie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Uywki: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Tryb ycia: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Praca: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. ycie emocjonalne: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 369
Obejrzyj plansz 36 pt. Lekarze specjalici. Na rysunkach nie ma wszyst
kich specjalistw. Sprbuj okreli, co lecz wymienieni niej lekarze:
1. geriatra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. androlog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. ortopeda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. endokrynolog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. pulmonolog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. gastrolog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. urolog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. onkolog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. hematolog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. traumatolog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT XI
wiczenie 370
a) Ustal list najpotrzebniejszych wedug Ciebie specjalnoci lekarskich:
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
149
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
TEMAT XI
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
150
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
NAUKA
Plansza 37. Orodki nauczania. Wakacje
Plansza 38. ycie uczelni wyszej
wiczenie 371
Podpisz rysunki:
wiczenie 372
Podpisz rysunki:
w szkole na uniwersytecie
TEMAT XII
151
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 374
Dopisz przymiotniki do rzeczownikw:
WZR: sala . .dua,
. . . . jasna,
. . . . . .wykadowa
.........................
egzamin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
szkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
uniwersytet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
student . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ucze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 375
Dopisz rzeczowniki do czasownikw:
WZR: studiowa (co?) .jzyk
. . . . obcy
......................
zdawa (co?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dosta si (na co?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
zna (co?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pamita (co?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
powtarza (co?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
bra udzia (w czym?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
chodzi (dokd?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
zapomina (o czym?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT XII
wiczenie 376
Pocz wyrazy wedug wzoru:
1. zabawa a) szkoa
2. klasa b) uniwersytet
3. wykad c) przedszkole
4. kreda d) liceum
5. matura e) tablica
152
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 378
Wykrel sowo, ktre tu nie pasuje:
WZR: przedszkole, szkoa, liceum, technikum
wykad, wiczenia, zajcia, zabawa
ferie, wakacje, wolne, pauza,
kreda, tablica, piro, dugopis,
docent, rektor, dziekan, wychowawca,
awka, mapa, tablica, przerwa,
ksika, zeszyt, podrcznik, skrypt.
wiczenie 379
W Polsce edukacja przebiega nastpujco:
Polska Twj kraj
przedszkole ...........................
szkoa podstawowa ...........................
TEMAT XII
gimnazjum ...........................
szkoa rednia: oglna ...........................
techniczna ...........................
artystyczna ...........................
zawodowa ...........................
szkoa pomaturalna ...........................
szkoa wysza ...........................
153
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 381
Przeczytaj tekst:
Obserwacje i odkrycia nauki
Dlaczego dzieje si akurat tak? Jak to dziaa? Dzieci zadaj duo
pyta, a doroli nie zawsze potrafi na nie odpowiedzie, poniewa wiat
trudno zrozumie nawet najwikszym uczonym.
Ju od tysicy lat ludzie rozgldaj si wok siebie, robi dowiad
czenia, obserwuj przyrod usiujc odkry jej tajemnice. Dlaczego
upuszczone przedmioty spadaj? Dlaczego magnes przyciga elazo?
Czy wszystko, co istnieje, zbudowane jest z materii? Czy s w Kosmosie
inne wiaty, podobne do naszego? Jaki jest sens naszego istnienia na
Ziemi? I tak dalej.
To, co nazywamy nauk, stanowi zesp odpowiedzi na niektre py
tania, a zwaszcza jest czym w rodzaju wielkiego ledztwa bez koca.
Badania naukowe dotycz wszystkich dziedzin
Kady uczony pracuje codziennie nad postpem technicznym. Skd
wzi nowe rda energii? Jak produkowa szybciej i taniej? W jaki
sposb zwalcza dan chorob?
TEMAT XII
154
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Odpowiedz na pytania:
TEMAT XII
155
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 383
Do podanych nazw specjalnoci naukowych dopisz nazwy ich przedsta
wicieli w liczbie pojedynczej i mnogiej:
WZR: psychologia . .psycholog
. . . . . . . . . .psycholodzy
..........................
polonistyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ekonomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
matematyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
chemia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
medycyna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
farmacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
historia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
geologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
astronomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 384
Utwrz rzeczowniki od podanych czasownikw:
WZR: studiowa . student
. . . . . . .. .studia
. . . . . . .studium
......................
uczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wykada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pracowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT XII
eksperymentowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
bada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
konstruowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 385
Wymyl idealny system nauczania i uzasadnij, dlaczego jest on najlepszy
(maksymalnie sto sw).
156
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
157
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 387
Podpisz rysunki czasownikami:
WZR: gra
TEMAT XIII
158
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 389
Opowiedz o Jacku i Joli:
Jacek ma i lubi . . . . . . . . . . . . . . . .
A co Ty lubisz? . . . . . . . . . . . . . .
..........................
..........................
159
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 391
Przeczytaj tekst:
Wikszo dzieci lubi si bawi zabawkami, ktre przypominaj lu
dzi. S to postacie onierzykw walczcych ze sob lub lalek, ktrymi
mona bawi si w dom.
Popularny jest rodzaj zabawek zwanych przytulankami. S to, uszy
te z materiaw, mikkie lalki lub zwierztka. Niektre zabawki s zro
bione ze sztucznego futerka i nazywa si je pluszankami.
Dzisiejsze lalki wykonane s najczciej z sztucznych tworzyw. Naj
pierw projektant rysuje zabawk, potem barwi si otrzymany produkt,
ubiera, dekoruje, dokleja wosy.
(wg Druga ksiga pyta i odpowiedzi, Arkady, Warszawa 1991, s. 155)
wiczenie 392
Pocz ze sob wyrazy wedug wzoru:
1. morze a) hodowla
2. ksika b) muzyka
3. roliny c) eglarstwo
4. koncert d) literatura
5. zwierzta e) fotografika
TEMAT XIII
6. znaczki f) ogrodnictwo
7. zdjcia g) malarstwo
8. obraz h) filatelistyka
160
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 394
Wyjanij znaczenie podanych sw:
WZR: filatelistyka .to. .zbieranie
. . . . . . . .znaczkw
. . . . . . . .pocztowych
.....................
ogrodnictwo to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kolekcjonerstwo to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
eglarstwo to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sport to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
rozrywka to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 395
Dopisz synonimy do podanych sw:
161
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 397
Przeczytaj tekst. Wyjanij podkrelone zwroty. Odpowiedz na pytania:
Gry, zabawy i wypoczynek
Zabawa jest w yciu rwnie wana jak praca. (1) Zagadki, krzywki,
gra w karty wymagaj takiego samego zastanowienia, jak rozwizanie
jakiego problemu. Trzeba by dokadnym i cierpliwym, eby zwyciy
w (2) grze zrcznociowej. Roztargnieni nie wygrywaj wic ani w (3)
warcaby, ani w (4) szachy.
Przyj reguy gry
Czemu podczas zabawy przystajemy na najbardziej (5) skomplikowa
ne zasady? Dlatego, e uczestniczymy w niej dla przyjemnoci i nie je
stemy do niczego zmuszani.
To zabawne (6) obserwowa przeciwnika, prbowa przewidywa,
co on zrobi, jeli zagramy tak, albo inaczej, (7) wynajdywa fortele, umie
TEMAT XIII
162
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiat w miniaturze
wiat zabawek naladuje wiat dorosych, lecz wszystko jest w nim na
miar dzieci. Zwierzta nie s grone, mona gaska tygrysa, bro ni
kogo nie zabija, (15) miniaturowe samochodziki jed po caym domu
nie (16) powodujc korkw. Zabawki staj si coraz bardziej zmechani
zowane, wiadomo, jak nimi kierowa na odlego s (17) zdalnie
sterowane. Z plastikowych klockw buduje si miasta, maszyny, mosty.
Przy pomocy robotw i statkw kosmicznych mona wyobrazi sobie wiat
przyszoci.
Czy bardziej lubisz zabawki techniczne, czy wykonane rcznie?
Jakie zabawki uwaasz za najbardziej poyteczne?
TEMAT XIII
163
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Zawody sportowe
Bardzo wielu kibicw pasjonuje si meczami piki nonej, (20) bie
gami maratoskimi czy (21) turniejami tenisowymi. Mona je ledzi
w telewizji. Duo dyscyplin sportowych stao si widowiskami przynosz
cymi dochody organizatorom. Mistrzowie danej dyscypliny sportowej
uprawiaj j jako zawd, poniewa trzeba duej trenowa, eby mie
szans na zwycistwo. Czy mieliby na to czas, gdyby rwnoczenie wyko
nywali inny zawd?
(22) Reklama i handel odgrywaj wan rol w widowiskach sporto
wych. Igrzyska olimpijskie, podobnie jak inne wielkie spotkania mi
dzynarodowe, bywaj niekiedy zakcane przez (23) konflikty politycz
ne i wanie pomidzy pastwami.
(wg Moja pierwsza encyklopedia. Larousse, s. 58, 59)
wiczenie 398
a) Przeprowad wywiad z trzema rnymi osobami na temat ich sposo
bw wypoczywania.
b) Jaki rodzaj rozrywki i wypoczynku odpowiada Ci najbardziej?
TEMAT XIII
wiczenie 399
Omw rol sportu w yciu modziey.
164
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 401
Obejrzyj plansz 40. Omw z koleg przyjemnoci dla ekscentrykw.
Mj sowniczek
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
TEMAT XIII
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
165
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 402
Podpisz rysunki:
wiczenie 403
Wyrazy pocz w pary:
WZR: zaprosi zaproszenie
1. bawi si a) wiato
2. ubiera b) zabawa
3. przemawia c) ubranie
4. y d)piew
TEMAT XIV
5. piewa e) przemwienie
6. wieci f) ycie
166
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 405
Napisz, czyje to wita? Czy obchodzisz te wita? Jak?
WZR: Dzie Nauczyciela wito
. . . . . .wszystkich
. . . . . . . . .nauczycieli
.................
Dzie Matki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dzie Babci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
w. Mikoaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gwiazdka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nowy Rok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 406
Znajd w sowniku wyrazy i uzupenij definicje:
WZR: Urodziny wito
. . . . . .w. .dzie,
. . . . . w. .ktrym
. . . . . . si
. . .urodzie
...............
Wesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Imieniny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zjazd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Akademia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 407
Od lat sowem wito nazywa si dzie, w ktrym nie idzie si ani do
pracy, ani do szkoy, poniewa obchodzi si jak uroczysto.
Istniej wita narodowe, religijne, rodzinne.
Uporzdkuj wyrazy z ramki wedug schematu:
167
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 408
Dobierz synonimy do podanych rzeczownikw:
wizenie 409
Przeczytaj tekst:
Staroytni Rzymianie obchodzili pocztek Nowego Roku 1 stycznia.
Rzdzone przez nich ludy przyjy rzymski kalendarz, a wraz z nim zwy
czaj witowania Nowego Roku w ten dzie. Zwyczaj ten rozprzestrze
ni si i przetrwa przez wieki. Inne ludy obchodz jednak Nowy Rok
w rnych terminach.
(wg Druga ksiga pyta i odpowiedzi, s. 107)
168
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
wiczenie 411
Dopisz synonimy do przymiotnikw:
podniosy, ponury, zwyczajowy, radosny, wystawny, witeczny, dostojny
wiczenie 412
Przeczytaj podane teksty.
Ktry tekst Ci zainteresowa?
Opowiedz gono o Twoim stosunku do organizowania uroczystoci.
wystarczya na osiem dni. Od tego czasu ydzi pal wiece i daj sobie
podarunki dla upamitnienia tamtego wydarzenia.
169
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
170
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
..........................................................
..........................................................
171
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Rozwizania przykadowe
TEMAT I
7. b. 1 b, 2 d, 3 a, 4 c.
9. Wzrost: wysoki, niski, redni, may, duy, tyczka.
Tusza: gruby, chudy, chudzielec, szczupy, tgi, zwalisty, dobrze zbudowany.
Wiek: noworodek, niemowl, maluch, przedszkolak, podlotek, mody, stary,
starszy (pan), starsza (pani), w rednim wieku, staruszek, emeryt, starzec.
Budowa ciaa: drobny, lekki, ciki, dobrze zbudowany, zwalisty, zgrabny,
niezgrabny, tyczka, zgarbiony, pochylony.
11. Stary wiek, gruby tusza, mczyzna czowiek, zwalisty budowa ciaa, szczu
py tusza, niski wzrost, chopiec czowiek, drobny budowa ciaa, mody
wiek, dziewczynka czowiek.
13. Przymiotniki: wysoki, niski, may, moda, modzi, szczupa, przystojny, tgi, zwa
listy, elegancka, stary, malutki.
Rzeczowniki: chopiec, modzieniec, panna, dziewczynka, facet.
Czasowniki: sta, siedzie, chodzi, wyglda, lee, spacerowa, i, wiczy,
biega, bawi si.
16. Ciki ciar, mody modo, stary staro, brzydki brzydota, smutny
smutek, elegancki elegancja.
17. Chudy chudn, may male, brzydki brzydn, prosty prostowa, stary
starze (si), budowa budowa, gruby grubie.
172
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
19. Ona ma krtkie, czarne wosy. Ona ma warkocz. On nie ma wosw. Ona ma
dugie wosy.
21. Oczy: pikne, adne, mae, due, smutne, wesoe, czarne, brzowe, niebieskie,
zielone, jasne, ciemne.
Wosy: rzadkie, gste, dugie, krtkie, proste, siwe, tuste.
30. Negatywne: brzydkie, mae, rzadkie, suche, tuste, wyupiaste, zezowate, przyli
zane, wyskubane.
Pozytywne: adne, gste, due, krcone, byszczce, puszyste, pikne, sarnie,
ywe, wyraziste.
32. 1. Farb, szamponem koloryzujcym, henn, na wszystkie kolory.
2. Noyczkami, maszynk, na krtko, na jea, z grzywk, z przedziakiem.
3. W loki, w kok, w koski ogon, we fryzur, w kucyki, splata.
4. Farb, lakier, el, trwa ondulacj.
5. Rcznikiem, suszark.
173
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
174
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
56. Przejcie, autobus, blok, budynki, tramwaj, wiata sygnalizacyjne, koci.
57. Jad samochodem. Jad tramwajem. Stoj przed sklepem. Jad autobusem.
Id po chodniku. Id po przejciu. Jad takswk. Stoj na trawniku.
58. Dom: blok, wieowiec, budynki. Pojazd: samochd, pocig autobus, tramwaj,
rower, takswka. Obiekt kultury: kino, teatr, biblioteka.
59. Pojazdy: pocig, autobus, tramwaj, takswka, rower. Miasto: chodnik, park, przej
cie, wieowiec, dzielnica, ulica. Obiekt kultury: teatr, kino, biblioteka.
60. Kocielny, dzielnicowy, miejski, kulturalny, tramwajowy, teatralny, uliczny, par
kowy.
78. Klatka schodowa to miejsce w bloku lub wieowcu, gdzie s schody. Peryferie to
miejsca oddalone od centrum. Ptla tramwajowa to plac, na ktrym tramwaj
koczy i zaczyna jazd. Skwer to may obszar zielony z trawnikiem i awkami.
Najemca to osoba, ktra korzysta z cudzego mieszkania lub pokoju za zapat.
Winda to urzdzenie do woenia osb i towarw w gr i w d. Metro to kolej
podziemna. Parter to dolna cz domu.
79. Dla pojedynczych osb: willa, dom jednorodzinny, dom parterowy, mieszkanie.
Dla wszystkich: restauracja, kawiarnia, teatr, kino, fabryka, zakad pracy, szkoa,
przedszkole, kamienica, blok, wieowiec.
175
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
parku, muzeum. I na: film, obiad, kaw, koncert, posiedzenie, msz w., lot
nisko, wystaw, rewi mody, imprez.
83. 1) temu, 2) na, 3) w, 4) w, 5) u, 6) w, 7) z, 8) w, 9) w, 10) do, 11) na, 12) na,
13) tego, 14) na, 15) ani, 16) ani, 17) w, 18) za, 19) po, 20) w, 21) przed.
84. Miasta powyej 2 milionw:
Stolice: Tokio, Rzym, Warszawa, Pekin, Moskwa, Wilno, Pary, Berlin, Nowy
York.
Zabytkowe: Rzym, Warszawa, Krakw, Wenecja, Moskwa, Wilno, Pary, Berlin.
85. 1 b, 2 c, 3 a, 4 e, 5 d, 6 f, 7 g.
86. 1 c, 2 a, 3 b, 4 e, 5 d, 6 f.
87. Kuchnia, azienka, pokj dziecinny, ubikacja.
88. 1) drzwi, 2) ciana, 3) sufit, 4) okno, 5) podoga, 6) piec.
90. azienka koo korytarza. ciana przy cianie. Telefon w pokoju, w przedpokoju.
Okna w pokoju, w kuchni. Sufit nad podog. Piec w pokoju, w kuchni.
176
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
brama.
102. 1) garsoniera, 2) pracownia, 3) strych, 4) piwnica, 5) meble, umeblowanie.
TEMAT III
122. Porzdki: sprzta, my, pra, czyci, zamiata, odkurza. Narzdzia do robie
nia porzdkw: szczotka, miota, cierka, trzepaczka, mietniczka. rodki czy
stoci: mydo, proszek, pasta, pyn do mycia, woda.
177
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
paczk.
125. 1) wietrz, 2) pior, 3) tapetuj, 4) maluj, tapetuj, lakieruj, naprawiam,
czyszcz, 5) mierdz, robi baagan.
126. Klei, mieci, trzepa, froterowa, odkurza/kurzy, brudzi, szczotkowa,
zamiata, ciera, pastowa.
132. Myje si, kpie si, bierze prysznic, czesze si, myje zby, pierze.
133. 1) lustro, 2) grzebie, 3) szczotka, 4) noyczki, 5) szczoteczka do zbw, 6) pa
sta, 7) rcznik, 8) papier toaletowy.
134. 1 e, 2 d, 3 b, 4 c, 5 a.
136. 1) mydem, 2) rcznika, 3) szczoteczk i past, 4) grzebieniem, 5) pralce.
178
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
golenia. Uroda: szminka, kredka, balsam, perfumy, krem, cienie, r, puder,
tusz (do rzs), owek.
140. Ruchome: przybory toaletowe, miednica, rcznik, waga azienkowa, zasonka.
Nieruchome: wanna, toaleta, bidet, umywalka, prysznic.
143. Gbka suy do mycia ciaa, suszarka suy do suszenia wosw, golarka suy do
golenia zarostu, brzytwa suy do golenia zarostu, pasta do zbw suy do
mycia zbw, szampon suy do mycia wosw, dezodorant suy do neutralizo
wania zapachu potu.
144. 1) kosmetyki do upikszania, 2) przybory do golenia, 3) urzdzenia do mycia
i kpieli, 4) ubiory, 5) kosmetyki do uzyskania zapachu, 6) przybory do mycia.
152. Nakrycie to talerze i sztuce, ktre kadzie si na stole do posiku dla jednej
osoby. Zastawa stoowa to komplet naczy uywanych do posiku. Sztuce to
noe, widelce i yki. Garnki to garnki, patelnie, rondle, brytfanny, czajniki.
Sprzt kuchenny to lodwka, chodziarka, zamraarka, suszarka, mikser, my
nek, ekspres do kawy, waga, piekarnik, kuchenka, st, krzeso, zlewozmywak,
zlew, kran.
153. Lodwka, chodziarka, zamraarka, czajnik elektryczny, kuchenka elektrycz
na, mynek do kawy, ekspres do kawy, piekarnik elektryczny, elektryczna ma
szynka do misa, robot kuchenny.
154. Te wszystkie przedmioty su do pieczenia. Stolnica suy do wakowania na
niej ciasta. Waek suy do wakowania ciasta. Sitko suy do przesiewania
mki. Foremki su do pieczenia ciastek (lub wycinania ciastek z ciasta). N
suy do krojenia. Waga suy do waenia produktw.
155. 1. Pracowa pilnie w kuchni, gotowa. 2. Stale gotowa. 3. By smakoszem,
wiedzie co jest dobre do jedzenia. 4. Wiedzie jak dana rzecz lub zjawisko
powstaje.
157. Herbat miesza yeczk. Kaw sodzi cukrem. Zup soli sol. Chleb sma
rowa masem. Garnki my myjk.
159. 1. Jedzenie spoywane przez Chiczykw, ich potrawy narodowe. 2. Przygoto
wywanie ywnoci zdrowotnej, np. dla chorych. 3. Darmowa kuchnia dla bied
nych. 4. Potrawy najczciej gotowane w domu. 5. Kuchenka na prd elek
tryczny. 6. Potrawy bez misa. 7. Jedzenie gotowane w warunkach obozowych,
turystycznych lub na poligonie wojskowym.
179
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
163. 1) okno (+), 2) radio (+), 3) lustro (+), 4) obraz (+), 5) formy do ciast (),
6) piec gazowy ().
164. Zegar, lustro, fotel, obraz, poduszka.
165. 1) dywan, 2) lustro, 3) chodnik, 4) lampa, 5) kodra.
166. 1) szafie, 2) kodr, 3) dywan, 4) fotel, 5) obraz, 6) krzele, 7) lustrze, 8) lamp.
TEMAT IV
180
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
183. wit gdy wschodzi soce
rano od wschodu soca do poudnia
poudnie okoo godziny dwunastej
popoudnie po godzinie dwunastej a przed osiemnast
wieczr przed zachodem soca
noc gdy soce zaszo, midzy dwudziest a witem.
184. 1) 24, 2) 12 godzin, 3) To zaley od pory roku, zim wczeniej, 4) 60, 5) 60.
TEMAT V
205. Poczta, okienko, telefon, listonosz, ksika telefoniczna, listy, pienidze, tele
gram, pocztwki, znaczek.
206. I. Na list czy na kartk? Prosz. II. Gdzie jest ksika telefoniczna? Dzikuj.
III. Okoo 20 minut. 5 zotych za minut.
208. 1) telefoniczna, 2) pocztowy, 3) telefoniczny, 4) miejscowa, 5) zwyky, 6) tele
foniczna, 7) pocztowy, 8) ekspresowy.
181
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT VI
182
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
ktry nie przyjeda zgodnie z rozkadem jazdy.
227. Wdrwka: plecak, piwr, namiot, kompas, latarka, butla gazowa. Pocig:
walizka, torba, rozkad jazdy, termos, parasol, gazeta.
228. Restauracja, bar, basen, korty tenisowe, plac zabaw, mona przyjeda ze zwie
rztami, uatwienia dla inwalidw, pralnia i prasowalnia, gara.
183
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT VII
184
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
oszukuje. 4. Osoba, ktra posiada przedmiot lub firm. 5. Kobieta, ktra sprze
daje w sklepie.
258. Opakowanie: torba, pudeko, woreczek, papier, pojemnik. Meble sklepowe:
lada, kasa, waga, pka, rega, witryna. Pracownicy handlu: hurtownik, ekspe
dient, konwojent, dostawca.
260. 1 d, 2 c, 3 e, 4 f, 5 g, 6 h, 7 j, 8 b, 9 a, 10 i.
261. 1. Klientowi pozwala si paci za towar w ratach, bez porczenia przez inn
osob. 2. Zepsuty sprzt objty terminem gwarancji naprawia si na miejscu,
bez potrzeby przywoenia go do sklepu. 3. Firma jest rozwizywana, zaprzestaje
dziaalnoci.
262. Reklama namawianie do kupienia towaru. Reklamacja zaalenie na z
jako towaru. Sprzeda hurtowa sprzedawanie duych partii towaru. Sprze
da detaliczna sprzedawanie pojedynczych artykuw. Towar wybrakowany
towar z wad. Towar jakociowy towar dobrej jakoci. Sprzeda ratalna spa
canie ceny towaru w ratach. Sprzeda za gotwk zapacenie caej ceny pod
czas kupna.
263. 1. Sprzedawa towary gorszej jakoci za t sam cen co dobre. 2. Cena odpo
wiadajca oczekiwaniom klientw. 3. Handlowcy prowadzcy du sprzeda
(sprzedajcy wielkie iloci towaru). 4. Osb dostarczajcych towar. 5. Opata
za pomieszczenia, prd i inne. 6. Zainwestowane pienidze. 7. Przywocy
towar do sklepu. 8. Drukuje banknoty i bije monety. 9. Jednostka pienina
danego kraju. 10. Zoy w banku. 11. Elektroniczny rodek patniczy.
274. 1. Paski, rkawiczki, apaszki, krawaty. 2. Kosmetyki, lakier, el, krem, dezodo
rant, pasta, mydo. 3. Nici, igy, haftki, agrafki, szpilki, tasiemki, wstki. 4. To
185
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
TEMAT VIII
289. 1. Kapusta kwaszona i wiea, woda, boczek, grzyby, miso wieprzowe i cielce,
tuszcz, kiebasa, sonina, cebula, sl, pieprz, cukier, czerwone wino.
2. Kwany; bardzo kaloryczna.
290. Z woowiny: piecze, gulasz, zrazy. Z wieprzowiny: kotlety, piecze, gulasz.
Z mki: kluski, pierogi, placki, makaron, naleniki. Z jaj: jajecznica, omlet,
jajka na twardo i mikko. Z kaszy: kasza z mlekiem, kasza jczmienna, kasza
gryczana, kleik, pcak, grysik, gobki.
291. Chory na nerki je potrawy bez soli, gotowane miso, gotowane warzywa, ryby.
Grnik je kotlety wieprzowe, kasz, ziemniaki, szynk, pasztet.
292. 1. Przygotowa i zway produkty. 2. Drode rozmiesza z mlekiem i cukrem.
3. Mk z tuszczem i jajami zagnie. 4. Doda wyronite drode i aromaty.
Wymiesza. 5. Placek rozwakowa, posmarowa demem i piec.
186
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
nie dostarczajce duo energii.
294. Jabka, koszyk, saata, ziemniaki, marchewka, cebula, jajka, ser, chleb.
295. 1) pieczywo, 2) warzywa, 3) sodycze, 4) nabia.
296. 1 d, 2 g, 3 a, 4 c, 5 e, 6 b, 7 f.
297. Gotowa, piec, niewiey, stary, sl, niedobry, ryba, kapusta, buki.
298. 1) biay/ty, 2) smaczna, 3) stare, 4) zielona, 5) zimne, 6) wiea, 7) sona,
8) dobry, 9) sodka.
304. Szarlotka jest to ciasto z jabkami. Makowiec jest to ciasto z makiem. Mazurek
jest to kruchy placek udekorowany lukrem i bakaliami. Drodwka to pieczy
wo ze sodkiego ciasta drodowego. Batoniki to podune czekoladki. Babka
to sodkie ciasto drodowe z rodzynkami. Sernik to ciasto z sera. Kruche
ciasteczko to drobny wypiek z ciasta, ktre atwo si kruszy. Konfitura to owoce
ugotowane w syropie z cukrem. Powida to dugo smaone owoce z cukrem.
305. Rzeczowniki: odpadki (), smakoyki (+), swd (), akocie (+), odr (), przy
smaki (+), delicje (+), rarytasy (+), delikatesy (+), resztki (). Czasowniki:
zepsu si (), wydziela brzydk wo (), pachnie (+), cuchn (), mier
dzie (), zalatywa (), splenie (), wydziela odr (), zgni ().
307. 1. Rozmazywa na czym. 2. Dodawa przypraw smakowych. 3. Konserwowa
dymem ze specjalnego opau. 4. Rozbija na miazg urzdzeniem elektrycz
nym (mikserem). 5. Rozdrabnia przez tarcie.
308. 1. Butelki, puszki, litry. 2. Pczki. 3. Kilogramy. 4. Paczki, pudeka. 5. Puszki,
konserwy. 6. Kostki, kilogramy. 7. Butelki, litry. 8. Bochenki, kilogramy. 9. Bu
telki, kartony, woreczki, litry. 10. Pudeka, paczki, sztuki. 11. Arkusze, bloki,
ryzy. 12. Rolki.
187
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
310. Kucharz, kelner, szatniarz, kelnerka, bar, parasol, karta da, rachunek.
312. a. Zajmujemy miejsce (stolik), wybieramy z karty da, zamawiamy, jemy, paci
my, b. Stoimy w kolejce, bierzemy jedzenie na tac, pacimy, jemy, odnosimy
naczynia.
314. 1) pracownik, 2) napj, 3) sala, 4) zakad, 5) impreza, 6) meble, 7) sprzta,
8) bawi si.
188
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
332. Strzyenie, golenie, trwaa ondulacja, farbowanie, suszenie/modelowanie,
peruka, zagszczanie tresk, fryzura.
334. 1. Prosz wymieni olej. 2. Prosz napompowa opony. 3. Prosz sprawdzi
powietrze w koach. 4. Prosz sprawdzi wycieraczki. 5. Prosz dola pynu
hamulcowego. 6. Prosz wyregulowa reflektory.
335. Robotnica, pielgniarka, policjantka, aktorka, lekarka, urzdniczka, mini
ster, malarka, prezydent, pisarka, sekretarka, kucharka.
336. a. Grzebie, szczotka, maszynka do golenia, brzytwa, yletka, suszarka. b. N,
maszynka do misa, maszynka do orzechw, chochla, yka, waek, tuczek do
misa, tarka, sekator, noyce do drobiu. c. Noyczki, centymetr krawiecki,
kreda, igy, szpilki, haftki, agrafki, nici.
338. Weksel papier wartociowy wystawiany w zamian za poyczane od kogo
pienidze. Czek podstawa wypaty pienidzy z konta bankowego. Przelew
czynno przeniesienia pienidzy z konta jednego klienta na konto drugie
go. Waluta jednostka pienina danego kraju. Karta kredytowa karta pla
stikowa (elektroniczna), suca do bezgotwkowego obrotu pienidzmi.
Kredyt poyczanie przez bank pienidzy, ktre klient musi zwrci z pro
centem. Depozyt oddanie do banku pienidzy na pewien okres, po ktrym
bank wypaci je z procentem. Konto rachunek, na ktrym klient przechowu
je pienidze w banku. Odsetki kwoty, bdce procentem od kredytu lub
depozytu. Gotwka rodki patnicze w postaci monet i banknotw.
TEMAT X
340. Gowa, rka, kolano, palec, nos, oko, zby, do, usta, noga.
341. Oczy, nogi, uszy, palce, garda, usta, zby, donie, ludzie, pcie/pci.
342. Ucho sysze, do dotyka, noga chodzi, kolano klcze, usta
mwi, rka trzyma, gowa myle, serce bi, jzyk je.
343. 1. Brzydkie, stare, zgite, krzywe, sztuczna noga. 2. Pikne, zdrowe, dobrze
zbudowane, silne.
345. a. Czoo, brew, powieka, rzsy, oko, skro, nos, ucho, maowina uszna, usta,
wargi, zby, policzki, broda. b. renice, tczwka, powieka, rzsy. c. Kciuk,
palec wskazujcy, duy, serdeczny, may. d. Czaszka, krgosup, koci, ebra,
obojczyk.
346. Oko do patrzenia, usta do mwienia, jedzenia, ucho do syszenia (suchania),
gardo do ykania, rka do chwytania, noga do chodzenia, odek do trawie
nia, puca do oddychania.
347. 1) palcem, gow, 2) na brzuchu, na plecach, na boku, 3) rk, palcami,
4) nog, 5) uszami, 6) rk, nog, ko, nos, 7) pucami, przez nos, ustami,
8) rk, 9) nosem, 10) zbami.
189
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
350. Ucho: zamienia si w such, owi uchem, nata such, sucha. Nos: niu
cha, wciga zapach, wietrzy, wcha. Oko: kierowa wzrok, spoglda, pa
trze, rozglda si. Jzyk: przypada do smaku, smakowa, prbowa, koszto
wa. Skra: dotyka, musn, wyczuwa, czu.
351. Nie pamitamy o tym, czego nie widzimy. 2. Nie aujemy tego, co znika nam
z oczu. 3. Dubanie w nosie jest nieestetyczne. 4. Nie bd zarozumiay. 5. Kto
nie uwaa, gdy do niego mwimy. 6. Rzecz niezwyczajna, niecodzienna, ktra
si jeszcze nie zdarzya. 7. Jeli czego nie wiesz zapytaj. 8. Narazisz si na
plotki, kiedy wyjdziesz z domu. 9. Nie obiecywa tego, czego si nie ma.
10. Rzecz nie jest warta starania o ni.
352. 1. Umie co dobrze wykona. 2. Myle. 3. Mie znajomych, ktrzy co dla nas
zaatwi. 4. Nie by przymilnym, nie prosi. 5. Nie litowa si nad nikim. 6. By
odpornym na dziaanie alkoholu. 7. Mie such muzyczny. 8. By zoliwym,
robi komu przykre uwagi.
TEMAT XI
361. 1. Orodek zdrowia, gabinet lekarski, pogotowie, izba porodowa, klinika, szpi
tal, apteka, centrum medyczne. 2. Suchawki, skalpel. 3. Rentgen, kroplwka,
tlen, ka, rodki opatrunkowe. 4. Wata, lignina, bandae, ma, zasypka,
puder, plaster. 5. Lekarze, pielgniarki, salowe, sanitariusze, poone.
362. 1 d, 2 b, 3 i, 4 c, 5 e, 6 h, 7 g, 8 f, 9 a.
363. Kardiolog: serce i choroby ukadu krenia. Dermatolog: choroby skry i cho
roby weneryczne. Pediatra: choroby dziecice. Okulista: choroby oczu. Laryn
golog: choroby uszu, nosa i garda. Dentysta: choroby zbw. Ortopeda: cho
roby koczyn i krgosupa.
365. Tabletka, zapalenie, lekarz zwierzt, temperatura, chory, lekarz, dentysta, zro
bi rentgen, czysto, izba porodowa.
190
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
4. Choroby gruczow dokrewnych (hormonw). 5. Choroby puc. 6. Choroby
ukadu pokarmowego. 7. Choroby nerek i ukadu moczowego. 8. Nowotwory.
9. Choroby krwi. 10. Urazy mechaniczne.
TEMAT XII
376. 1 c, 2 a, 3 b, 4 e, 5 d.
377. 1) uczelnia, 2) klasa, 3) szkoa rednia, 4) dom studencki, 5) wakacje, 6) su
chacze, 7) nagroda, 8) podrcznik, 9) zabawa akademicka, 10) sala.
378. Zabawa, pauza, tablica, wychowawca, przerwa, zeszyt.
380. Pracownik naukowy, szkoa wysza, erudyta, podrcznik, zajcia, przybory do
pisania, sprzty.
191
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
392. 1 c, 2 d, 3 f, 4 b, 5 a, 6 h, 7 e, 8 g.
393. Ludzie w wolnym czasie: le, odpoczywaj, spaceruj, graj w karty, suchaj
muzyki, chodz po sklepach. Ludzie maj takie pasje: filatelistyk, kolekcjo
nerstwo, podgldanie ptakw, pielgnowanie ogrdka, haft angielski.
394. Ogrodnictwo to uprawianie rolin ogrodowych. Kolekcjonerstwo to zbieranie
przedmiotw. eglarstwo to pywanie aglwk lub jachtem. Sport to uprawia
nie wicze fizycznych i gier zespoowych. Rozrywka to zajcia dla przyjemnoci.
395. Ogrdek, album, sztuka, instrument, bilet, wystawa, stare rzeczy, zaintereso
wania.
TEMAT XIV
402. Choinka, wity Mikoaj, koci, urodziny, prezent, Dzie Babci, Dzie Na
uczyciela, Dzie Matki.
403. 1 b, 2 c, 3 e, 4 f, 5 d, 6 a.
404. Przemawia powanie, cieszy si bardzo, piewa gono, zaprasza serdecz
nie, y dugo, wieci jasno, chodzi szybko, ubiera si adnie.
192
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
KLUCZ
prezenty. Uroczyste rozpoczcie nowego roku wito dla wszystkich.
193
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Wstp ____________________________________________________________ 5
195
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
Plansze dodatkowe
Plansza 43. Kolory
Plansza 44. Ksztaty
Plansza 45. Nazwy zawodw w rodzaju mskim i eskim
Plansza 46. Przymiotniki i ich przeciwiestwa (antonimy)
Plansza 47. Nazwy krajw i ich mieszkacw
Plansza 48. Nazwy czonkw rodziny
Plansza 49. Zdrobnienia rzeczownikw
Plansza 50. Rzeczowniki w liczbie pojedynczej i mnogiej (mianownik)
196
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
trudnoci;
zamieszczono grup wicze o charakterze gramatyczno-
-leksykalnym oraz konwersacyjnym. PODSTAWOWY
poziomy:
REDNI OG LNY
MAGDALENA SZELC-MAYS
Magdalena Szelc-Mays absolwentka polonistyki Uniwersytetu Jagielloskiego.
Studiowaa take na Wydziale Nauk Politycznych UJ. Od 1980 roku pracuje
w Instytucie Studiw Polonijnych i Etnicznych UJ. W latach 1989-91 uczya jzyka
polskiego jako obcego na Uniwersytecie Stanford, a take w Szkole Polskiej
w Kalifornii (Martinez). Jest autork podrcznikw do nauczania jzyka polskiego:
Sowa i rzeczy (1989), A jednak si krci (1994), Nowe sowa stare rzeczy (1999,
2000), Co wam powiem (2000, 2002) i wspautork ksiek Sowa i swka (1992,
1997, 2001) oraz O ekonomii po polsku (1999). Wydaa rwnie ksiki dla dzieci
Magosia leci na ksiyc (1999), Zielona muzyka (2001) i Tace malowane (2003).
www.universitas.com.pl
Nabywca: Liliya Klok 2014-05-20
UNIVERSITAS