Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
ECUACIONESDIFERENCIALESEXACTAS
Definicin3.Lafuncinmultiplicadorapesllamadaunfactorintegrantedelaecuacin
diferencial dx + dy = 0
En el mtodo de separacin de variables, hemos, sin darnos cuenta, hecho uso de las
ideasanteriores.Porejemplo,enlaecuacindiferencial ( 2 x 2 y ) dx xdy = 0
om
1
Despus multiplicamos la ecuacin por el factor integrante apropiado u = para
.c
xy
1
obtener 2 x + dx
dy
a1
= 0
ic
x y
Estoes, d ( x 2 + ln x ln y ) = 0 o x 2 + ln x ln y = 0
at
m
ECUACIONESDIFERENCIALESEXACTAS
e
at
Silaecuacindiferencial ( x, y ) dx + ( x, y ) dy = 0 esexacta,entoncespordefinicinhay
M
78
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
CRITERIOPARAUNAECUACINDIFERENCIALEXACTA
DEMOSTRACINDELANECESIDADparasimplificarsupongamosque M ( x, y ) y N ( x, y )
tiene primeras derivadas parciales continuas en toda ( x, y ) . Si la expresin
M ( x, y ) dx + N ( x, y ) dy esexacta,existeunafuncin f talque,paratodoXdeR,
om
.c
M ( x, y ) dx + N ( x, y ) dy =
f
x
f
dx + dy.
y
a1
ic
at
f f M f 2 f f N
Enconsecuencia: M ( x, y ) = ;N ( x, y ) = Y = = = =
x y y y x yx x y x
e m
primerasderivadasparcialesde M ( x, y ) y N ( x, y ) .
M
w.
MTODODESOLUCIN
ww
79
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
g ( y ) = N ( x, y ) M ( x, y ) dx.
y
Porltimo,aeseresultadolointegramosconrespectoaY,paraobtenerelvalorde g ( y )
y sustituimos el resultado en la ecuacin (*) dada. La Solucin de la ecuacin es
f ( x, y ) = c.
Resumendelprocedimientoparasolucionarestetipodeecuacionesdiferenciales
1.SeintegraM(x,y)conrespectoax(cuandoseintegraconrespectoax,entonces
yesconstante)sereemplazalaconstantedeintegracinporunafuncindey(g(y)).
f ( x, y ) = M ( x, y )dx = F ( x, y ) + g ( y )
2.Sederivalafuncin F ( x, y ) + g ( y ) conrespectoay,seigualaconN(x,y)
om
F ( x, y ) g ( y )
+ = N ( x, y )
.c
y y
a1
ic
3.Seintegraambosladosdelresultadodelaecuacinanteriorconrespectoay,para
at
obtenerelvalordeg(y)ysesustituyeesteresultadoenelpaso"1".
quelaexpresin N ( x, y ) ( / y ) M ( x, y ) dx esindependientedexporque
at
N N M
M
N ( x, y ) M ( x, y ) dx = M ( x, y ) dx = = 0
x y y x x y
w.
ww
amboscasos,nosedebenmemorizarlasformulas.
Ejemplo1.Resolver 2 xy dx + ( x 2 1) dy = 0.
M N
Solucinigualamos M ( x, y ) = 2 xy y N ( x, y ) = x 2 1 ytenemos = 2x = .
y x
En consecuencia, la ecuacin es exacta, y de acuerdo con el teorema dado existe una
funcin
80
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
f ( x, y ) = M ( x, y ) dx + g ( y ) f ( x, y ) = 2 xydx + g ( y ) f ( x, y ) = x 2 y + g ( y )
Determinamos la derivada parcial con respecto a y, e igualamos el resultado a N ( x, y )
f ( x, y )
f ( x, y ) = x 2 y + g ( y ) = x 2 + g( y ) x 2 + g( y ) = x 2 1
y
Porlotanto, g( y ) = 1 g( y ) dy = dy g ( y ) = y.
Noesnecesarioincluirlaconstantedeintegracinenestecasoporquelasolucines
f ( x, y ) = c. Enlafiguraseilustranalgunascurvasdelafamilia x 2 y y = c.
om
.c
a1
ic
at
f ( x, y ) = x 2 y y ,
m
quelaecuacintambinsepodrahaberresueltoporseparadodevariables.
M
w.
Solucin: = 2 xy; = x 2 + cos y, = 2x = Y la ecuacin es exacta. As f ( x, y )
y x
f f
existetalque = 2 xy, = x 2 + cos y
x y
Integrandolaprimeraecuacinconrespectoaxda
f ( x, y ) = 2 xydx + g ( y ) f ( x, y ) = x 2 y + g ( y )
f ( x, y )
Se deriva ese resultado con respecto a y = x 2 + g ( y ) ahora se igualan las
y
ecuacionesyobtenemos: x 2 + g ( y ) = x 2 + cos y g ( y ) = cos ydy g ( y ) = seny
Dedonde, f ( x, y ) = x 2 y + seny ylasolucingeneralrequeridaes x 2 y + seny = c
81
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
Ejemplo3.Resuelva y =
( xy 1) dadoque y = 1 donde x = 0
2
(1 x y ) 2
Solucin: ( xy 2 1) dx + ( x 2 y 1) dy = 0 tenemos: ( x, y ) = xy 2 1, ( x, y ) = x 2 y 1
f ( x , y ) f ( x , y )
= = 2xy y la ecuacin es exacta. As, de = y =
y x y x
x2 y 2
encontramos f ( x, y ) = x y = c
2
1
Usandolacondicindeque y = 1 donde x = 0 tenemosfinalmente x 2 y 2 x y = 1
2
El estudiante puede encontrar ms fcil resolver ecuaciones exactas por un mtodo de
inspeccinconocidocomoagrupacindetrminos.Esteestbasadoenlahabilidadde
reconocerciertasdiferencialesexactas.
om
Como hemos visto, es til tener una intuicin para evitarse el engorroso empleo de la
.c
frmuladereconstruccin.Paraayudarenesaintuicinsirvelasiguientelista:
d ( xy ) = xdy + ydx
x ydx xdy
a1
ic
d =
y y2
at
d ( x 2 + y 2 ) = 2( xdx + ydy )
m
xdy
( )) = ydx
e
x
d ( arctg
x +y
y 2 2
at
( )) = ydxxy xdy
M
x
d (log y
w.
SolucinLaecuacinesexacta.Siagrupamoslostrminoscomosigue:
( 2 xydx + x dy ) senydy = 0
2
Ejemplo5.Resuelva y =
( xy 2 1)
poragrupacindetrminos.
(1 x 2 y )
Solucin: La ecuacin escrita ( xy 2 1) dx + ( x 2 y 1) dy = 0 es exacta. Agrupando se
obtiene ( xy 2 dx + x 2 ydy ) dx dy = 0
82
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
x2 y2 x2 y2 x2 y2
d dx dy = 0 Estoes, d x y = 0 x y =c
2 2 2
Engeneral,elmtododeagrupacinproduceresultadosmsrpidosperorequierems
experiencia.Elmtodogeneralrequieremenosingenio
om
f
= 2 xe 2 y x cos xy + 2 y f ( x, y ) = 2 x e2 y dy x cos xy dy + 2 y dy.
.c
Estoes,
y
a1
ic
Recurdese que la razn por la que X sale del smbolo es que en la integracin con
at
respectoay,seconsideraqueXesunaconstanteordinaria.Entonces
m
f ( x, y ) = xe2 y sen xy + y 2 + h ( x )
e
f ( x, y )
at
xe2 y sen xy + y 2 + c = 0.
Ejemplo7.Resolverelproblemadevalorinicial
( cos x sen x xy ) dx + y (1 x ) dy = 0, y ( 0 ) = 2.
2 2
M N
SolucinLaecuacinesexacta,porque = 2 xy =
y x
f
Entonces = y (1 x 2 )
y
y2
f ( x, y ) =
2
(1 x2 ) + h ( x )
f
= xy 2 + h ' ( x ) = cos xsenx xy 2 .
x
83
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
Observacin
Al probar si una ecuacin es exacta se debe asegurar que tiene la forma precisa
M ( x, y ) dx + N ( x, y ) dy = 0. Quizs en ocasiones haya una ecuacin diferencial de la
om
.c
forma C ( x, y ) dx = H ( x, y ) dy. en este caso se debe reformular primero como
a1
G ( x, y ) dx H ( x, y ) dy = 0, ydespusidentifica M ( x, y ) = G ( x, y ) , y N ( x, y ) = H ( x, y )
ic
ysoloentoncesaplicarlaecuacinrespectiva
at
EJERCICIOSRESUELTOS
( )
e
1) x ( 6 xy + 5) dx + 2 x3 + 3 y dy = 0
at
M N
M
= 6 x2 =
y x
w.
ww
Paso1:Integrar"M"conrespectoa"x"
5
2 x3 y + x2 + G( y )
2
Paso2:Derivarelresultadoconrespectoa"y"eigualarlocon"N"
2 x 3 + G(y ) = 2 x 3 + 3 y
Paso3:Despejar G(y ) eintegrarconrespectoay
3y2
G(y ) = 3 y G(y ) = 3 ydy G(y ) = +c
2
Sustituir G( y ) enelpaso1
5 2 3 2
Solucingeneral: 2 x y + x + y = c
3
2 2
84
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
( ) (
2) ye xy + 2 xy dx + xe xy + x 2 dy = 0 )
M N
= e xy + xye xy + 2 x =
y x
( )
Paso1:Integrar"M"conrespectoa"x ye xy + 2 xy dx = e xy + x 2 y + G( y )
Paso2:Derivarconrespectoa"y"eigualarloa"N" xe xy + x 2 + G(y ) = xe xy + x 2
G(y ) = 0 G( y ) = 0dy = c
Sustituir G( y ) enelpaso1
om
Solucingeneral e xy + x2 y = c
.c
a1
( )
3) 3 y + e x dx + ( 3x + cos y ) dy = 0
ic
at
M N
=3=
m
y x
e
( )
at
Paso1:Integrar"M"conrespectoa"x" 3 y + e x dx = 3xy + e x + G( y )
M
4) ( 4 x 3e x + y + x 4 e x + y + 2 x ) dx + ( x 4 e x + y + 2 x ) dy = 0 y( 0) = 1
M 3 x + y N
4 x e + x 4e x+ y =
y x
(x e e + 2 y ) dy = x e e + y + G( x ) 4 x e e + x e e + G(x ) = 4 x e e + x e e + 2 x
4 x y 4 x y 2 3 x y 4 x y 3 x y 4 x y
G( y ) = x 2 + c x 4 e x e y + y 2 + x 2 = c y( 0) = 1
G(y ) = cos y G( y ) = cos ydy = sen y + c
x e e + y + x =1
4 x y 2 2
85
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
5) ( 2 x sen y + y 3e x ) dx + ( x 2 cos y + 3 y 2 e x ) dy = 0
M N
= 2 x cos y + 3 y 2 e x =
y x
2 sen y xdx + y 3
e dx = x sen y + y e
x 2 3 y
+ G( y ) x cos y + 3 y e + G(x ) = x cos y + 3 y e
2 2 x 2 2 x
G(y ) = 0 G( y ) = c x 2 sen y + y 3e x = c
y
6) ( x3 cos y + 4 y ) + 2 x sen y = 5
x
M N
( 2 x sen y + 5) dx + ( x 2 cos y + 4 y ) dy = 0 = 2 x cos y =
y x
2 sen y xdx + 5 dx = x 2 sen y + 5 x + G( y ) x 2 cos y + G(y ) = x 2 cos y + 4 y
om
.c
G(y ) = 4 y G( y ) = 2 y 2 + c x 2 sen y + 5 x + 2 y 2 = c
a1
ic
y
dy + ( y 2 e2 x 1) dx = 0 y( 0) =
1
7) ye 2 x + 2
at
1+ 4 y 2
M N
m
= 2 ye2 x =
y x
e
at
y 2e2 x y y
y 2 e2 x x x = x + G( y ) ye 2 x + G(y ) = ye2 x + G(y ) =
2 1+ 4 y 2
1+ 4 y
M
1
w.
G( y ) = ln 1 + 4 y 2 + c
ww
Solucingeneral: 4 y 2e2 x 8 x + ln 1 + 4 y 2 = c
Solucinparticular: 4 y 2e2 x 8 x + ln 1 + 4 y 2 = 1 + ln 2
8) 2 y sen xy dx + ( 2 x sen xy + y 3 ) dy = 0
M N
= 2 sen xy + 2 xy cos xy =
y x
2 y sen xy dx = 2 cos xy + G( y ) 2 x sen xy + G(y ) = 2 x sen xy + y 3 G(y ) = y 3
y4
G( y ) = +c
4
86
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
y4
Solucingeneral: 2 cos xy + =c
4
9) cos y dx ( x sen y y 2 ) dy = 0
M N
= sen y =
y x
y3
cos y dx = x cos y + G( y ) x sen y + G(y ) = x sen y + y G(y ) = y G( y ) = +c
2 2
3
y3
Solucingeneral: x cos y + = c
3
10) ( 2 x + 3 y + 4 ) dx + ( 3 x + 4 y + 5 ) dy = 0
M N
=3=
y x
om
( 2 x + 3 y + 4 ) dx = x + 3xy + 4 x + G( y ) 3 x + G(y ) = 3x + 4 y + 5
.c
2
G(y ) = 4 y + 5 G( y ) = 2 y 2 + 5 y + c a1
ic
Solucingeneral: x2 + 3xy + 4 x + 2 y 2 + 5 y = c
at
11) (2 x + y ) dx + ( x 2 y ) dy = 0
e
at
(2 x + y ) = 1; ( x 2 y) = 1
y x
M
w.
2 x dx + y dx + x dy 2 y dy = 0;
ww
d ( x 2 ) + d ( xy ) d ( y 2 ) = 0 x 2 + xy y 2 = C.
t
12) (1 + ln y ) dt + ( ) dy = 0
y
1 t 1
(1 + ln y ) = ; ( ) =
y y t y y
F (t , y ) = (1 + ln y ) dt + g ( y );
F (t , y ) = t + t ln y + g ( y );
t
F (t , y ) = + g( y ); Pero:
y y
87
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
t t t
F (t , y ) = + g( y ) = g(y) = 0 y g(y) = C1 ;
y y y y
F(t, y) = t + t ln y + C2 .
om
.c
2
y 3
14) (e sen y 3 x ) dx + (e cos y + ) dy = 0
x 2 x
3
2
a1
ic
x x y 3
(e sen y 3x 2 ) = e x cos y; (e cos y + ) = e x cos y
y x
at
3
2
m
y 3
e sen y dx + e cos y dy 3 x dx +
x x
dy = 0;
2
3
e
1 1
d (e x sen y ) d ( x 3 ) + d ( y ) = 0 e x sen y x 3 + y = C.
at
3 3
ww
1 x
16) ( ye xy ) dx + ( xe xy + 2 ) dy = 0
y y
1 1 x 1
( ye xy ) = e xy (1 + yx) + 2 ; ( xe xy + 2 ) = e xy (1 + yx) + 2
y y y x y y
x 1
y e xy dx + x e xy dy + 2
dy dx = 0
y y
88
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
x dy y dx
e xy ( y dx + x dy ) + = 0;
y2
x x x
e d ( xy ) d = 0 d (e xy ) d = 0 e xy = C.
xy
y y y
17) et ( y t ) dt + (1 + et )dy = 0
t
(e ( y t )) = et ; (1 + et ) = et
y t
yet dt tet dt + dy + et dy = 0 yet dt + et dy + dy tet dt = 0
et dt = dv; et = v;
d ( yet ) + dy tet dt = 0 yet + y tet dt = C
t = u; dt = du;
yet + y tet + et dt = C yet + y tet + et = C y(et + 1 ) + et ( 1 t) = C.
om
.c
y x
18) 2 x +
2 2
1+ x y
dx +
1+ x y
2 2
2 y dy = 0
a1
ic
y 1 + x 2 y 2 2x 2 y 2 1 x2 y2
2 x + 2 2
= = ;
( ) ( )
at
y 1 + x y 1 + x 2 2 2
y 1 + x 2 2 2
y
m
x 1 + x 2 2
y 2 x 2 2
y 1 x 2 2
y
x 1 + x 2 y 2 2 y = = ;
( ) ( )
e
2 2 2 2 2 2
1 + x y 1 + x y
at
y dx + x dy
M
2 x dx 2 y dy + =0
1 + x2 y 2
w.
d ( xy )
ww
d ( x2 y2 ) + = 0 d ( x 2 y 2 ) + d (arctg xy ) = 0;
1+ x y2 2
x 2 y 2 + arctg (xy) = C xy = tg ( C x 2 + y 2 ) .
[ ]
y 2 x + y cos( x + y ) = 2 y + sen ( x + y );
2
[ ]
2 xy cos( x + y ) e y = 2 y + sen( x + y );
x
2 x dx + y 2 dx cos( x + y ) dx + 2 xy dy cos( x + y ) dy e y dy = 0;
2 x dx e y dy + y 2 dx + 2 xy dy cos( x + y ) dx cos( x + y ) dy = 0;
89
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
d ( x 2 ) d (e y ) + d ( xy 2 ) cos( x + y )(dx + dy ) = 0;
d ( x 2 ) d (e y ) + d ( xy 2 ) cos( x + y ) d ( x + y ) = 0;
d ( x 2 ) d (e y ) + d ( xy 2 ) d (sen( x + y )) = 0 x 2 e y + xy 2 sen (x + y) = C.
2
+ y cos( xy ) dx + x cos( xy ) y 3 dy = 0
1
20)
1 x
2
2
+ y cos( xy ) = cos( xy ) sen( xy );
y 1 x 2
1
x x cos( xy ) y = cos( xy ) sen( xy );
3
2 dx 13
+ y cos( xy ) dx + x cos( xy ) dy y dy = 0;
1 x2
om
3 2 3 2
.c
2 d (arcsen x) + d (sen( xy )) d ( y 3 ) = 0 2 arcsen x + sen(xy) y 3 = C.
2 a1 2
ic
21) ( y 3 y 2 senx x)dx + (3xy 2 + 2 y cos x)dy = 0
at
M N
M ( x, y ) = y 3 y 2 senx x ; N ( x, y ) = 3 xy 2 + 2 y cos x = 3 y 2 2 ysenx =
m
y x
e
f f x2
= y3 y 2 s e n x x y = 3 xy 2 + 2 y cos x f ( x, y ) = y 3 x + y 2 cos x + g ( y )
at
x y 2
M
f
( x, y ) = 3xy + 2 y cos x + g ( y ) 3 xy + 2 y cos x + g ( y ) = 3xy + 2 y cos x,
2 2 2
y
w.
ww
x2
g ( y ) = 0 g ( y ) = c y 2 cos x + xy 3 = c
2
1 dx
22) x 2 y 3 2
+ x3 y 2 = 0
1 + 9 x dy
1 1 M
( x2 y3 )dx + x 3 y 2 dy = 0 M ( x, y ) = x 2 y 3 ( x, y ) = 3 x 2 y 2
1+ 9 y 2
1+ 9x 2
y
N M N
N ( x, y ) = x 3 y 2 = 3x 2 y 2 ( x, y ) = 3 x 2 y 2 = ( x, y )
x y x
1
F ( x, y ) = M ( x, y )dx + g ( y ) F ( x, y ) = ( x 2 y 3 )dx + g ( y )
1 + 9x2
90
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
1 1 F
F( x, y) = x3 y3 arctan(3x) + g( y) ( x, y) = x3 y2 + g( y)
3 3 y
x3 y2 + g( y) = x3 y2 g( y) = 0 , Integrando g( y) = c , pero F( x, y) = c , sustituyendo en
1 1 1 1
F( x, y) = x3 y3 arctan(3x) + g( y), se obtiene x3 y3 arctan(3x) = C, Multiplicando por ()
3 3 3 3
arctan(3x) x 3 y 3
la solucin general : = C
3 3
M ( x, y ) = 2 x 1; N ( x, y ) = 3 y + 7
M N M N
( x, y ) = 0; ( x, y ) = 0 ( x, y ) = ( x, y )
y x y x
om
f ( x , y ) = M ( x , y ) dx + g ( y ) f ( x , y ) = (2 x 1) dx + g ( y )
.c
a1
f ( x , y ) = 2 xdx dx + g ( y ) f ( x , y ) = x 2 x + g ( y )
ic
df
( x , y ) = g ( y ) g ( y ) = 3 y + 7 g ( y ) = (3 y + 7) dy
at
dy
m
3y2 3y2
g ( y ) = 3 ydy + 7 dy g ( y ) = + 7 y f ( x, y ) = x x +
2
+ 7y
e
2 2
at
3y2
x x+
2
+ 7y = C
M
2
w.
ww
dy
24) (1 2x 2 y) = 4x3 + 4xy
2
dx
(4 x 3 + 4 xy )dx (1 2 x 2 2 y )dy = 0 (4 x3 + 4 xy )dx + (2 x 2 + 2 y 1) dy = 0
M ( x, y ) = 4 x3 + 4 xy; N ( x, y ) = 2 x 2 + 2 y 1
M N
( x, y ) = 4 x; ( x, y ) = 4 x
y x
f ( x, y ) = M ( x, y )dx + g ( y ) f ( x, y ) = (4 x 3 + 4 xy )dx + g ( y )
f
f ( x, y ) = x 4 + 2 x 2 y + g ( y ) ( x, y ) = 2 x 2 + g( y )
y
2 x 2 + g( y ) = 2 x 2 + 2 y 1 g( y ) = 2 y 1 g ( y ) = (2 y 1)dy
91
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
g ( y ) = y 2 y f ( x, y ) = x 4 + 2 x 2 y + g ( y ) f ( x, y ) = x 4 + 2 x 2 y + y 2 y
como y ( x , y ) = C x 4 + 2 x 2 y + y 2 y = C
y
25) 1 + ln x + dx = (1 ln x ) dy
x
y M ( x, y) 1 N ( x, y) 1
M ( x, y) = 1+ ln x + = ; N ( x, y) = 1+ ln x =
x y x x x
M ( x, y) = N ( x, y)
f ( x,y) = N ( x, y)dy + g ( x) f ( x,y) = ( 1+ ln x)dy + g ( x) dy + ln xdy + g ( x)
f ( x,y) y
f ( x,y) = y + y ln x + g ( x) = + g ' ( x)
x x
y y
+ g ' ( x ) = 1 + ln x + g ' ( x ) = 1 + ln x g ( x ) = (1 + ln x )dx
om
.c
x x
a1
dx + ln xdx g ( x ) = x + x ln x x g ( x ) = x ln x f ( x,y ) = y + y ln x + g ( x )
f ( x,y ) = y + y ln x + x ln x como f(x,y)=c y + y ln x + x ln x = c ( x + y ) ln x y = c
ic
at
M ( x, y ) = y 2 cos x 3 x 2 y 2 x ; N ( x, y ) = 2 ysenx x 3 + ln y
M
M N
= 2 y cos x 3 x 2 ) =
w.
y x
ww
f ( x, y ) = ( y 2 cos x 3 x 2 y 2 x) dx f ( x, y ) = y 2 senx x3 y x 2 + g ( y )
f ( x, y )
= 2 ysenx x3 + ln y + g ( y ) 2 ysenx x 3 + g ( y ) = 2 ysenx x3 + ln y
y
g(y)=lny g ( y )dy = ln ydy g ( y ) = y ln y y y 2 senx x 3 y x 2 + y ln y y = c
x = 0, y = e e 2 sen0 03 e 02 + e ln e e = c c = 0
la solucin particular es y 2 senx x3 y x 2 + y ln y y = 0
M N M N
( x, y ) = 9 x 2 y 2 + 4 x ; ( x, y ) = 9 x 2 y 2 + 4 x =
y x y x
92
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
f ( x, y) = (3x2 y3 + 4 xy)dx f ( x, y) = x3 y3 + 2 x2 y + g ( y)
f ( x, y)
= 3x3 y 2 + 2 x2 + g( y) 3x3 y 2 + 2x2 + g( y) = 3x3 y 2 + 2 x2 g( y) = 0
y
g ( y) = c f ( x, y) = x3 y3 + 2 x2 y + g ( y) x3 y3 + 2 x2 y = c
3 y 2 x 2 dy x
28) 5 + 4 = 0; y (1) = 1
y dx 2 y
xdx 3 y 2 x 2 xdx M ( x, y ) 2x
+ dy = 0 M ( x, y ) = 4 = 5
4
2y y 5
2y y y
3 y 2 x2 N ( x, y ) 2x
N ( x, y ) = = 5
y 5
x y
xdx 1 x2 f(x,y) x2
f ( x, y ) = 4 + g ( y )
om
+ g ( y) = 5 + g '( y )
2y 4 y4 y y
.c
x2 3 y 2 x2
a1
5 + g '( y ) = 5 5 g '( y ) = 3 y g ( y ) = 3 y dy g ( y ) =
3 3 3 y 2 3
g ( y ) = y 2
ic
y y y 2 2
at
x2 3
f ( x, y ) = 4 2 , como f ( x, y ) = c c
m
4y 2y
x2 6 y2 + 5 y4
e
(1) 2 3 5 x2 3 5
condiciones x=1 , y=1 =c= 4 2 = =0
at
4(1) 4 2(1) 2 4 4y 2y 4 y4
M
w.
M N
M ( x, y) = y3 y2 senx x ; N ( x, y) = 3xy2 + 2 y cos x = 3y2 2 ysenx =
y x
f f x2
= y3 y2 senx x y = 3xy2 + 2 y cos x f ( x, y) = y3 x + y2 cos x + g( y)
x y 2
f
( x, y) = 3xy2 + 2 y cos x + g( y) 3xy2 + 2 y cos x + g( y) = 3xy2 + 2 y cos x, g( y) = 0 g( y) = c
y
x2
la solucin general es y2 cos x + xy3 = c
2
30) (2 xy + 3) dx + ( x 2 1) dy = 0
(2 xy + 3) = 2 x; ( x 2 1) = 2 x.
y x
93
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
F F
dF ( x, y ) = dx + dy = 0; F ( x, y ) = C;
x y
F
F ( x, y ) = dx + g ( y );
x
F ( x, y ) = (2 xy + 3) dx + g ( y );
F ( x, y ) = x 2 y + 3x + g ( y );
F ( x, y ) 2
y = ( x y + 3x + g ( y ));
y
F ( x, y ) = x 2 1;
y
2
( x y + 3x + g ( y )) = x 2 1;
y
x 2 + g( y ) = x 2 1;
om
.c
g( y ) = 1; g ( y ) = y;
F(x,y) = x 2 y + 3x y = C ; a1
y (x 2 1) = C 3 x.
ic
y (x 2 1) = C 3 x
at
m
31) (1 / y ) dx (2 y x / y 2 ) dy = 0
at
M
1
( y) = 1 y 2 ; (2 y + x 2 ) = 1 2 ;
y x y y
w.
ww
dx x
2 y dy + 2 dy = 0;
y y
dx x dy
+ 2 2 y dy = 0;
y y
y dx + x dy
2 y dy = 0;
y2
y dx + x dy 2 y 3 dy = 0;
y4
d ( xy ) d ( ) = 0;
2
xy 12 y 4 = C. xy 12 y 4 = C.
94
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
EJERCICIOSPROPUESTOS
h) x 2 + dx + ( ln x + 2 x ) dy = 0; i ) y = x , j ) ( x 2 + x ) dy + ( 2 xy + 1 + 2 cos x ) dx = 0
x e 2 xy
Resuelvacadaecuacinsujetaalascondicionesindicadas.
om
y 2x
a) y = ; y (1) = 2; ( )
b)2 xydx + x 2 + 1 dy = 0; y (1) = 3;
.c
2x y
c) y =
2 x seny
( )
a1
; y ( 2 ) = 0 d ) x + 2 ye y + 2 xy + 2 y e = 0; y ( 0 ) = 1
2 2x 2 2x
ic
x cos y
at
Determinesilaecuacinrespectivaesexacta.Siloes,revulvala.
e
at
1. ( 2 x 1) dx + ( 3 y + 7 ) dy = 0 2. ( 2 x + y ) dx ( x + 6 y ) dy = 0
3. ( 5 x + 4 y ) dx + ( 4 x 8 y 3 ) dy = 0
M
dy y
5. ( 2 y 2 x 3) dx + ( 2 yx 2 + 4 ) dy = 0
1
ww
6. 2 y + cos 3x + 2 4 x3 + 3 ysen3 x = 0
x dx x
y
7. ( x + y )( x y ) dx + x ( x 2 y ) dy = 0 8. 1 + ln x + dx = (1 ln x ) dy
x
9. ( y 3 y 2 senx x ) dx + ( 3xy 2 + 2 y cos x ) dy = 0 10. ( x3 + y 3 ) dx + 3 xy 2 dy = 0
1 x2
11. ( y ln y e xy ) dx + + x ln y dy = 0
2x
12. dx 2 dy = 0
y y y
14. ( 3x 2 y + e y ) dx + ( x3 + xe y 2 y ) dy = 0
dy
13.x = 2 xe x y + 6 x 2
dx
3 3
15. 1 + y dx + 1 + x dy = 0 16. ( e y + 2 xy cosh ) y '+ xy 2 senh x + y 2 cosh x = 0
x y
95
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE
TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
MATEMTICAS PARA INGENIEROS
1 dx 3 2
17. x 2 y 3 +x y =0 18. ( 5 y 2 x ) y ' 2 y = 0
1 + 9 x 2 dy
19. ( tan x sen x sen y ) dx + cos x cos y dy = 0
21. (1 2 x 2 2 y )
dy
20. ( 3x cos 3x + sen 3x 3) dx + ( 2 y + 5 ) dy = 0 = 4 x3 + 4 xy
dx
( ) (
22. 2 y sen x cos x y + 2 y 2 e xy dx = x sen 2 x 4 xye xy dy
2 2
)
23.(4 x 3 y 15 x 2 y ) dx + ( x 4 + 3 y 2 x ) dy = 0
1 1 y x
24. + 2 2 d x + y e y
+ d y = 0
x x x + y2 x2 + y2
om
Resuelvacadaecuacindiferencialsujetaalacondicininicialindicada.
.c
25. ( x + y ) dx + ( 2 xy + x2 1) dy = 0, y (1) = 1
a1
2
26. ( e x + y ) dx + ( 2 + x + ye y ) dy = 0, y ( 0 ) = 1
ic
at
27. ( 4 y + 2 x 5) dx + ( 6 y + 4 x 1) dy = 0, y ( 1) = 2
em
3 y 2 x2 dy x
28. 5 + 4 = 0, y (1) = 1
y dx 2 y
at
ww
Determineelvalordekparalaecuacindiferencialcorrespondienteseaexacta.
DMASOROJAS
ABRIL2012
96
http://www.damasorojas.com.veDr.DMASOROJAS