SIVALI DI CEPHE ISI YALITIM SSTEMLER

EPS UYGULAMA ESASLARI

Bu artname, d cephe s yaltm sistemlerinde EPS ile s yaltm (mantolama) uygulamasnda

kullanlacak malzemeler ile uygulamada dikkat edilecek hususlar kapsamaktadr. Ynergede
geen yaltm ifadesi aksi belirtilmedike, s yaltm yerine kullanlacaktr.

Uygulamada kullanlacak malzemeler, retici/tedariki firmann kataloglarnda belirtilen teknik

zellikleri tamaldr. Uygulamada kullanlacak malzemelerin tek bir tedarikiden temin edilmesi
ve sistem elamanlarnn birbiri ile uyumlu altnn ETAG 004 ve TS EN 13499 standartlarna
gre test edilmi olmas gerekmektedir.

Tablo 1. Sval D Cephe Is Yaltm Uygulamalarnda Ekspande Polistiren Yaltm Malzemesinin

Salamas Gereken zellikler TS EN 13499

EN 13499: Binalar iin s yaltm

malzemeleri-Ekspande Polistiren (EPS)
esasl d cephe s yaltm sistemleri-
zellikler
Beyan edilen s iletim direnci (m2K/W) 1,0
Yzeylere dik ekme mukavemeti (dbelli ve 100 kPa
yaptrmal tespit)
Boyutsal kararllk -,+ 0,2 %
Karesellik (gnyeden sapma) -,+ 2 mm/m
Dzlemsellik -,+ 5 mm
Boy tolerans -,+ 2 mm
En tolerans -,+ 2 mm
Kalnlk tolerans -,+ 1 mm
Ksmi daldrmayla uzun sreli su emme 0,5 kg/m2

A. EPS LE DIARDAN ISI YALITIMI (MANTOLAMA) SSTEM

Sistem reticisi tarafndan, tamamlanm bir sistem olarak teslim edilir ve sistemin reticisi tarafndan sistem,
uygulama yzeyine gre seilen en az aadaki katmanlardan oluur:

Duvar

ekil 1. EPS ile dardan s yaltm (mantolama) sistemi

Sistem reticisi, sisteme ait malzemelerin ve sistemin tasarlanmasndan sorumludur. Ayrca;
yetkilendirdii uygulayc tarafndan gerekletirilen uygulama sonunda, aada belirtilen sistem
elemanlarnn zelliklerinin salamasndan da sorumludur.

1. D Cephe Is Yaltm Sistem Elemanlar

1.1. Is Yaltm Levhas

Kullanlacak s yaltm levhas,

1) Subasman seviyesine kadar olan mantolama iin zel olarak retilmi en az 200 kPa (20
ton/m2) yzeylere dik ekme mukavemetine sahip (TR200 snf), yzey ekli her iki yz
przl, kenar ekli dz (kare), TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar hesab ile belirlenmi
kalnlkta, azami s iletkenlik beyan deeri 0,035 W/mK (TS 825e gre 035 grubu), yangn
dayanm TS EN 13501-1e gre E snfna sahip Ekstrde Polistiren (XPS) levha kullanlmaldr.

2) Subasman seviyesinden sonra mantolama sistemine Ekspande Polistiren (EPS) ile devam
edilecektir. Kullanlacak olan Ekspande Polistiren (EPS) malzeme, TS 825 Binalarda Is Yaltm
Kurallar hesab ile belirlenmi kalnlkta, yzeylere dik ekme mukavemeti (ayrlma dayanm-
dbelli ve yaptrmal tespitte) 150 kPa, azami s iletkenlik beyan deeri 0,039 W/mK (TS
825e gre 040 grubu), mantolama iin zel olarak retilmi olmal, yangn dayanm TS EN
13501-1e gre E snfna sahip olan Ekspande Polistren (EPS) kullanlmaldr.

3) Kullanlacak EPS s yaltm malzemesinin TS 7316 EN 13163 ve EN 13499da belirtilen

zellikleri tamas ve CE belgeli olmas gerekmektedir.

4) retici firmann ISO 9001 Kalite Ynetim Sistemi, ISO 14001 evre Ynetim Sistemi,
OHSAS 18001 Gvenlii ve alan Sal Ynetim Sistemi sertifikalarna sahip olmas
gerekmektedir.

1.2. Yaptrma Harc Ve Yzey Svas

Yaltmda kullanlacak yaptrma harc ve yzey svas,

1) imento veya akrilik esasl olmaldr.

2) Isl oklara dayankl, yksek yapma mukavemetine sahip, kolay ilenebilen ve svada yzey
dzgnl iin granlometrisi iyi ayarlanm olmaldr.

3) Yaptrma harcnn ve yzey svasnn s yaltm levhasna ve yaptrma harcnn uygulama

yzeyine yapmas EOTA (European Organization for Technical Approvals) ve ETAG 004
(External Thermal Insulation Composite System with Rendering) standartlarna uygun olarak test
edilmi olmal ve ekme dayanm yaltm levhas zerinde en az >0,08 N/mm 2 ; beton/tula
zerinde en az >0,25 N/mm2 deerlerini salamaldr.

4) ISO 9001 Kalite Ynetim Sistemi sertifikal bir firma tarafndan retilmi, TSEK veya TSE
belgeli olmaldr.
1.3. Donat Filesi
Sva yzeyinde oluabilecek gerilimleri karlayan, yzeye tutunmasn salayan, atlaklar
nleyen, yzeye gelen darbeleri yayarak sertlik ve mukavemet salayan donat filesi;

1) Cinsi : Cam Elyaf

2) Arlk : en az 160 gr/m2
3) Kaplama tipi : (svann iinde erimemesi iin) alkali dayanm yksek
4) Kare lleri : 4 x 4 mm.
5) Yanc madde ierii (LOI) : %20
6) DIN ISO 13934-1e gre retilmi, ekme dayanm en az (N/50)-standart koullarda zg
iin 1600 N, atk iin 1900 N olmaldr.
7) ETAG 004e gre test edilmi olmal ve CE belgesine sahip olmas gerekmektedir.

Resim 1. Donat Filesi

1.4. Dbel
Kullanlacak dbel,

1) Dbel boyu :Yaltm levhasnn kalnlna ve mekanik tespit yaplacak yzey tipine
bal olarak hesaplanan uzunlukta olmaldr.
2) Dbel gvdesi : Polietilen, geri dnme uramam, atk olmayan malzemeden
3) Dbel ivisi : Poliamid, geri dnme uramam, atk olmayan malzemeden
4) Tama gc : 0,15 kN
5) Dbel Ba ap : 60 mm.
6) Sva tutuunu artrmak iin kafa przl, trnakl olmaldr.
7) ISO 9001 Kalite Ynetim Sistemi sertifikal bu konuda yetkinliini ispatlam bir firma
tarafndan retilmi olmal ve ETA belgesine sahip olmas gerekmektedir.

Ahap veya OSB yzey zerine yaplacak uygulamalarda Vidal Dbel, gazbeton yap elemanlar
zerine yaplacak uygulamalarda Gazbeton Dbeli kullanlmaldr.

ekil 2. Dbel Uygulama emas / Resim 2. Dbel eitleri

1.5. Subasman Ve Ke Profilleri
Subasman seviyesinde veya toprak seviyesinde sistemi darbelerden korumas iin kullanlacak
subasman profilleri ve bina keleri, pencere merkezleri gibi d kelerde sistemi korumas, sva
uygulamasnda mastar grevi grmesi iin kullanlacak ke profilleri aadaki zelliklerde
olmaldr.

1) Malzeme cinsi: Subasman profili alminyum, ke profilleri alminyum veya PVC esasl,
ayrca ke profilleri her iki taraftan en az 10 cm bindirme payl fileli olmaldr.

2) Subasman profilleri damlalkl ve taban deliksiz olmal, srt ykseklii 35 mm, n para
ykseklii 20 mm., kullanlacak s yaltm levhasnn kalnlna uygun genilik ve boyutlarda
olmaldr.AlMg3, 5754 H 24 alamnda, 0,60 mm et kalnlnda olmaldr.

Resim 3. Subasman Profil rnei

3) Ke profilleri 25/25 mm ebatl yzeyleri delikli alminyum veya PVC profil olmaldr.
Aluminyum 1050 H 19 alamnda, et kalnl 0,40 mm olmaldr.

Resim 4. Fileli Ke Profil rnei

4) Damlalk profilleri PVC esasl kendinden fileli olmaldr.

Resim 5. Damlalk Profil rnei

5) Denizlik profilleri Alminyum veya PVC esasl olmaldr.

Resim 6. Damlalk Profil rnei

1.6. Son Kat Kaplama, Astar Ve Boyalar

Kullanlacak son kat kaplamalar;

Mala ile uygulanan imento esasl, lif takviyeli dekoratif mineral sva,
Mala ile uygulanan siliko-silikat esasl tekstrl kendinden renkli hazr sva
Rulo ile uygulanan akrilik esasl tekstrl kendinden renkli hazr sva
Mala ile uygulanan akrilik esasl tekstrl kendinden renkli d cephe kaplamas

Kullanlacak olan astar;

Akrilik esasl hazr renkli svalar, akrilik esasl tekstrl kendinden renkli d cephe
kaplamas ncesinde ve imento esasl kaplama zerine uygulanacak boya ncesindeki
astar, reticinin nerdii, boya ile uyumlu renk ve teknik zellikte bir malzeme olmaldr.

Kullanlacak olan boyalar;

imento esasl kaplama zerine kullanlacak boya akrilik emlsiyon esasl silikon katkl
ya da silikon-silikat esasl olmaldr. Renkler sl gerilimi engellemek amacyla ak renkli
olmaldr (aydnlk referans deeri >25).

D cepheyi ve yaltm sistemini d hava koullarndan korumak iin mm. mertebesinde

kalnl olan tekstrl hazr renkli dekoratif kaplamalar ve mineral svalar tercih
edilmelidir. Yaltm svas zerine dz boyalar tercih edilmemelidir. Solvent ve benzeri
esasl son kat kaplama ve boyalar kesinlikle kullanlmamaldr.

Son kat kaplama, boya ve astar TSE belgeli; ISO 9001 Kalite Gvence Sistemi sertifikal bir firma
tarafndan retilmi olmaldr.

2. UYGULAMA

2.1. Yzey Tespiti Ve Hazrl

D cephe s yaltm sistemine balamadan nce yap yzeyleri kontrol edilir. Kaklklar ve
bozuk yzeyler kaba sva ile dzeltilir. Yzeyde bulunan zayf ve kopmaya msait blmler ile
toz, boya kalntlar, kalp yalar vb. uygulama yaplacak yzeyden tel fra vb. ile iyice
temizlenmeli, yzeyin temiz, kuru, dzgn ve salam olduundan emin olunmal, gerekli
tamiratlar yaplmaldr. Kuvvetli emici olan ve tozuma zellii gsteren sathlar mekanik olarak
temizlenmeli ve astar uygulanmaldr.

Uygulama srasnda sistem; gne (UV), rzgar ve yamura kar kesinlikle korunmal, d cephe
s yaltm yaplacak yzeylerin nemli olmamasna dikkat edilmelidir.
skele kullanmlarnda, iskele kelepelerinin uzunluunun sistem kalnlna uygun olmas, iskele
kelepeleri iin alan deliklerden ya olduu taktirde su szmamasna dikkat edilmesi
gerekmektedir.

2.2. Subasman (Balang) Profili Montaj

1.5 maddesinde belirtilen zellikteki subasman profili; belirlenen kottaki uygulama yzeyine
yaltm levhalar yaptrlmadan nce, uygulama yzeyinin en alt seviyesine boydan boya alt
yapdaki farkllklar mesafe ayarlayc takozlarla yastklanmaldr. Subasman profili uygun dbel
ve vidalarla terazisinde monte edilir. Subasman profili bina evresi boyunca uygulanr ve
kelerde gnye burun kesilir. Ek yerleri plastik genleme eleman ile birletirilir.

Resim 7. Subasman Profili Uygulama rnei

2.3. Is Yaltm Levhalarnn Montaj

1.2. maddesinde tarif edilen yaptrma harc, yaltm levhasn evreleyecek ekilde, kenarlardan
5 mm. kalmasna dikkat edilerek epeevre uygulanr. Ortada kalan blme, byk para
yaptrma harc noktasal olarak uygulanr. Yaltm levhasnn % 40nn yaptrc ile kaplanm
olmasna dikkat edilmelidir. Uygulama yaplacak yzeyin ok dzgn olduu durumlarda, dili
elik mala yardmyla yaptrma harc yaltm levhas yzeyine tamamen yaylarak
uygulanmaldr. Yaltm levhalarnn birleim yerlerine s kprs ve kaklklara sebebiyet
vermemek iin yaptrc bulatrlmamaldr. Yaptrma harc yzey bozukluklarna bal olarak
en az yaklak 5 kg/m olarak uygulanr. Yaptrma ilemi d ortam hava scakl +5 oC ile +30
o
C arasnda yaplacaktr. Donmu, erimekte olan veya 24 saat ierisinde don tehlikesi olan
yzeylere uygulama yaplmayacaktr.

ekil 3. Yaptrma Harc Uygulama rnei

Is yaltm levhalar duvarn alt ksmndan balanarak yukar doru aralksz, cephelerde ve
kelerde artmal ve yatay olarak denir. Levhalar pencere alt ve stleri ile kap stlerinde L
eklinde tam levhadan kesilmek sureti ile pencere ve kap kenarlarnda yatayda ve deyde derz
oluumundan kanlarak denir. Levhalarn dzgn denmesine ve kenarlarn
zedelenmemesine dikkat edilmelidir. Hasarl ve zellikle kenarlar anm levhalar
kullanlmamaldr. Levhalar arasnda, mmkn olduunca, boluk braklmamaldr. Yaltm
levhalarnn aralarnda oluabilecek boluklar ayn malzemeden kesilen paralar ile kapatlmaldr.
Hem yapmay salamak hem de levhalarn ayn hizada olmasn salamak iin yaltm
levhalarna geni yzeyli dzgn bir mastar ile vurulmaldr.

ekil 4. Yaltm Levhasnn Ke ve Dz Yzeylere Uygulama rnei

Yangn gvenlii asndan kap ve pencere aklklarnn evresinde ve kat aralarnda bir sra
tayn d cephe yaltm levhalar ile yangn bariyeri uygulamasnn yaplmas tavsiye edilir.
Yaplacak olan Tayn uygulamas Is Yaltm Sistemleri Tayn Uygulama Esaslarnda
belirtilen kurallara gre yaplmaldr.

Binalarn dilatasyon ile ayrlm blgelerinde, hibir ekilde yaltm sistemi devam
ettirilmeyecektir. Bu blgelerde plastik esasl donat filesi takviyeli dilatasyon profili
kullanlacaktr. Profil uygulamas donat filesi uygulamasndan nce yaplacaktr.

Resim 8. Dilatasyon Profili rnei

2.4. Denizlik Montaj

Tm pencerelerin alt ksmlarnda mevcut bulunan denizlikler veya denizliklerin yamur kanal
uygulanan yaltm ierisinde kalyorsa, sistemi yamur ve benzeri su akntlarna kar korunmak
amacyla denizlik profili uygulanacaktr.

Resim 9. Denizlik Profili ve Uygulama rnei

2.5. Is Yaltm Levhalarnn Dbellenmesi
Dbelleme ilemine yaptrcnn yeterince kuruduu tespit edildikten sonra, yaptrma
ileminden en az 24 saat sonra geilmelidir. Uygulama yzeyde knt kalmayacak ekilde
olmaldr. Salam yerletirilmemi dbeller karlarak yerine yeni dbel aklmaldr.

Dbellerin tespiti iin duvar yzeyi matkap ile delinir ve uygulanacak yzeye uygun dbel aklr.
Matkap ucu, gereinden kaln kullanlarak aklan dbellerin geri gelmesine sebep olacak apta
olmamaldr. Dbeller tm levha kelerine ve iki adet levha ortasna gelecek ekilde
yerletirilerek ivisi aklr. mye en az 6 adet olacak ekilde dbelleme yaplmaldr. Dbel
says belirlenirken bina ykseklii ve rzgar yklerine dikkat edilmelidir. Bina ykseklii
arttka ve binann kritik blgeleri olan kelerde dbel saylar arttrlmaldr. Kelerde,
yanlardan en fazla 40 cm, yukardan aaya 25er cm aralkl olacak ekilde dbelleme
yaplmaldr. Bina ana tayclar gibi beton yzeylerde dbelleme, Madde 1.4te belirtilen
zelliklere uygun yaplacaktr.

ekil 5. Dbel Uygulama rnei

2.6. Ke Profillerinin Yerletirilmesi

Madde 1.5te tarif edilen zelliklerdeki ke profilleri, keye yzey svas ile yerletirilir ve
zerine donat filesi keye kadar bindirilecek ekilde uygulanacaktr.

Resim 10. Ke Profili Uygulama rnei

2.7. Damlalk Profillerinin Yerletirilmesi

Tm pencere ve kap st ksmlarnda ve kmalarda yamur ve benzeri su akntlarnn yap
yzeyine zarar vermeden uzaklatrlmasn salayacak PVC esasl kendinden fileli damlalk
profili kullanlacaktr. Damlalk profilleri kap ve pencere stlerine yzey svas ile yerletirilir.
Profil uygulamas donat filesi uygulamasndan nce yaplacaktr.
 Resim 11. Damlalk Profili Uygulama rnei

2.8. Donat Filesi Ve Yzey Svas Uygulamas

retici firmann tavsiyelerine uygun ekilde hazrlanm birinci kat yzey svas mala yardmyla
yzeye uygulanr. Henz kurumam harcn zerine donat filesi, gerilerek ve katlanmadan
yerletirilir. Birleim yerlerinde, donat filesi her zaman 10 cm. st ste bindirilir ve yzey
svasnn stne yerletirilir. Kap ve pencere kelerinde ek bir para donat filesi diagonal veya
krlang kuyruu eklinde yerletirilecektir.

Resim 12. Donat Filesi ve Yzey Svas Uygulama rnekleri

kinci kat imento bazl yzey svas, birinci kat imento bazl yzey svasnn kurumasn takiben
3-4 saat sonra yaplr ve yzey dzgn bir ekilde ikinci kat svann kurumasna braklarak,
sistem son kat dekoratif kaplama uygulamasna hazr hale getirilir.

Bu uygulamada toplam kalnlk en az 3 mm. ve m2 sarfiyat 5 kgdan az olmamaldr.

Varsa dilatasyon derzleri kesinlikle yzey svas ile kapatlmamaldr.

2.9. Son Kat Kaplamann Uygulanmas

Svann uygulanmasnn ardndan; retici firmann hava artlarna gre tavsiye ettii kuruma
sresi gz nne alnarak, Madde 1.6da belirtilen son kat kaplamalardan biri yaplr.

imento esasl, lif takviyeli dekoratif mineral sva uygulanmas; reticinin tavsiyesi
dorultusunda belirlenen lekte su ile uygun kartrc ile homojen bir ekilde
kartrlarak elik mala yardmyla yzeye uygulanr ve ardndan plastik mala ile dairesel
hareketler ile yzeye desen verilir. Uygulanacak kaplamaya uygun, retici firmann
ngrd zel astar ile tm cephe astarlanmaldr. imento esasl mineral sva zerine
d cephe boya uygulamasna astarlama ileminden en az 12 saat sonra geilmelidir.

Siliko-silikat esasl tekstrl kendinden renkli hazr sva, homojen bir hale gelene kadar
iyice kartrlarak elik mala yardmyla astarlanm yzeye uygulanr ve ardndan plastik
mala ile dairesel hareketler ile yzeye desen verilir.
 Akrilik ve akrilik esasl silikon katkl kendinden renkli hazr svalar homojen bir hale
gelinceye kadar iyice kartrlarak elik mala yardmyla astarlanm yzeye uygulanr ve
ardndan plastik mala yardm ile dairesel hareketler ile yzeye desen verilir.

Akrilik ve akrilik esasl silikon katkl kendinden renkli tekstrl d cephe kaplamas
homojen bir ekilde kartrldktan sonra astarlanm yzeye rulo yardm ile uygulanr ve
uygun rulo yardm yukardan aaya doru yzeye desen verilir.

Son kat kaplama ilemi d ortam hava scakl +5 oC ile +30 oC arasnda yaplacaktr. Donmu,
erimekte olan veya 24 saat ierisinde don tehlikesi olan yzeylere uygulama yaplmayacaktr.

Geni yzeylerde ek yeri ve renk geileri olmamas iin gerekli tedbirler alnmaldr. Belirli
alanlar kat bantlar ile blnmelidir. Mineral sva ve hazr renkli svalar ile yaplan
uygulamalarda yzeye dairesel hareketlerle plastik mala ile desen verilmelidir.

imento esasl mineral sva ile yaplan son kat kaplama uygulamasn mteakip boya rengine ve
cinsine uygun boya astar uygulanr ardndan en az 12 saat sonra boya ilemine geilir. Fra ve
rulo ile boya uygulamasnda birinci ve ikinci kat iin 5/1 orannda (5 birim boya/1 birim su) su ile
inceltme yaplabilir. Uygulama en az 2 kat olarak ve katlar arasnda en az 3 saat sre olacak
ekilde yaplmaldr.