Carlos Casares

5 e 6 de primaria

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 1

CARLOS CASARES 5 e 6
Carlos Casares Mourio naceu en Ourense o
24 de agosto de 1941.
Pasou a sa infancia na vila ourens de Xinzo
de Limia xunto cos seus pais Francisco e Ma-
nuela e os seus irmns, Mercedes e Xavier.
Estudou Humanidades no Seminario de Ouren-
se, estudos que abandonou para facer o ba-
charelato por libre, o que lle deixou tempo para
asistir ao faladoiro do galeguista Vicente Risco
no Caf Parque, da capital ourens.
Continuou os estudos de Filoloxa na universi-
dade de Santiago de Compostela. CARLOS CASARES MOURIO
Durante este tempo publicou relatos na revista
Grial e, en 1967, publicou na Editorial Galaxia
a sa primeira obra, Vento ferido.
Entrou na Real Academia Galega no ano 1978,
sendo daquela o membro mis novo de todos
eles.
Participou en poltica chegando a ser membro do
primeiro Parlamento Galego. Grazas ao seu tra-
ballo, xunto ao doutros parlamentarios, aprobouse
a Lei de Normalizacin Lingstica e a creacin
do Consello da Cultura Galega.
Escribiu moitas obras de literatura infantil chegan-
do a ser director da Editorial Galaxia e da revista
Grial.
Casou con Kristina Berg, unha rapaza sueca, coa
que tivo dous fillos: Hakan e Christian.
Carlos Casares faleceu, o 9 de marzo de 2002,
A GALIA AZUL GAOU O 1
no Hospital Meixoeiro de Vigo. PREMIO DO CONCURSO DE
Este ano 2017 a Real Academia Galega adcalle CONTOS O FACHO, EN 1968.
o Da das Letras.
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 2
1.- Completa o encrucillado cos datos da biografa de Casares.

HORIZONTAIS. 1.- LOLO 2.- PARQUE 3.- GRIAL 4.- XINZO 5.- HAKAN
1 1

VERTICAIS. 1.- GALAXIA 2.- MOURIO

3

HORIZONTAIS
1.- Protagonista dun conto de Casares que conta a historia dun neno e unha
bicicleta.
2.- Nome do caf ourens onde a Casares a un faladoiro.
3.- Revista na que publicaba Carlos.
4.- Vila ourens onde foi traballar Francisco, o pai de Carlos Casares.
5.- Nome dun dos dous fillos de Carlos Casares.

VERTICAIS
1.- Editorial que dirixa Casares.
2.- Segundo apelido do autor homenaxeado no Da das Letras de 2017.

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 3

2.- Escribe o que aconteceu nos seguintes anos en relacin coa biografa de
Carlos Casares.

1941

1944

1967

1968

1978

2002

3.- A Lei de Normalizacin Lingstica ten como obxectivo normalizar a situa-

cin do idioma galego. Carlos Casares participou na sa redaccin. Poderas
colocar as palabras que faltan na introduccin da lei?

comunidade forza creacin unidade lingua

A a maior e mis orixinal

colectiva dos galegos, a verdadeira

espiritual que lle d interna nosa

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 4

4.- Atopa na sopa de letras as palabras que se corresponden coas defini-
cins.

V A D B N S H M L F
E X H R M B F A G
N F A L S D H F B

FILOLOXA GALAXIA BERG

T S A G A L A X I A
O F B E R G M L N
F H L D S I F B O A
E N F A B D A L G

RAG VENTO FERIDO GRIAL RISCO

R I S C O H G L O B
I D A G L S F Z X M
D H S A M D N L A
O F L G A H S A D

Iniciais da institucin cientfica que ten como obxectivo o estudo

da cultura galega, e en especial da lingua galega.
Primeira obra de Carlos Casares.
Nome da Revista da que foi director Carlos Casares.
Apelido do intelectual ourens considerado un dos mis grandes
tericos do nacionalismo galego.
Ciencia que estuda a lingua e a literatura dun pobo ou dun grupo
de pobos a travs dos textos escritos.
Nome da editorial da que chegou a ser director Carlos Casares.
Apelido da muller de Carlos; escritora sueca en lingua galega.
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 5
5.- Completa os ttulos destas obras de Casares? Pdeste axudar dos ttulos
da dereita.

O GALO DE A
NTIOQUA
A GALIA VENTO FERIDO
A GALIA AZ
UL
CAMBIO EN CAMBIO EN TRES
OS MORTOS
DAQUEL VE
RN
O CAN E A
ILUSTRSIM
O LOBO O SOL D
O VER
N
UN PAS DE PAL
ABRAS
IS
LOLO ANDA EN AS LARANXAS M
DAS
LARANXAS DE TO
AS LARANXAS
O DE ESTE TO
RIBIO
LOLO ANDA EN BICICLETA
ANTIOQUA
TORIBIO
TEN UNH
A IDEA
O
O CAN RIN E
N
UN XIGANTE LOBO CRISP
OS ESC
UROS S
O
DE CLO OS
ESTE UN POLBO XIGANTE
A
XOGUETES PAR
HIBIDO
UN TEMPO PRO

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 6

O CAN RIN E O LOBO CRISPN 5 e 6

Unha vez era un can que se chamaba Rin. Era un can grande e forte,
anda que xa un pouco vello. De novo, fora o can mis valente de dez
parroquias arredor e contbase del, ademais,
que era moi listo. Saba sumar, recitaba
poesas en portugus e daba os sados
en cinco idiomas diferentes.
De mozote, andara de pastor pola parte
de Burgos e al fixrase famoso porque
mentres tornaba as ovellas, calcetaba, e
porque saba dicir o Credo e a Salve en
latn corrido e ben pronunciado. Como o
can tia esa gracia de saber rezar, os de
Burgos regalronllo ao seor bispo de
Ourense, que foi o seu amo durante cin-
co meses. Ao cabo dese tempo, o can Rin
empezou a dicir animaladas e pecados, que
polo visto lle aprenda un sancristn, e que asustaban e incomodaban s
visitas. Por iso o seor bispo llo regalou ao abade de Beiro, co encargo
de que aprendera educacin e que non escandalizara ao vecindario.
En Beiro, o Rin nunca deu mal que falar. Nada mis chegar sa nova
casa, xa lle fixo un favor irm do seor cura: avisouna de que o leite se
a verter no lume.
Aquel mesmo da pola tarde predixo que a vir unha tronada con moita
auga e moito raio e que convia meter o gando nas cortes, e pola noite
andou de porta en porta preguntando polas casas se cumpra a sa
axuda para calquera cousa. Necesitaron del no lugar de Tralaira, porque
unha vecia se puxera mala. El soo, sen gua nin axuda, foi buscar ao
mdico de Amoeiro.
O can Rin e o lobo Crispn, Carlos Casares

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 7

O CAN RIN E O LOBO CRISPN 5 e 6

1.- Completa con informacin do texto.

PROTAGONISTA:
HABILIDADES:

ADXECTIVOS
QUE DESCRIBEN
AO CAN RIN:
LUGARES NOS QUE ORGANIZANDO
ESTIVO: A
INFORMACIN
DO
TEXTO

PERSOAS QUE TIVERON AO

CAN RIN AO SEU CARGO: AXUDA QUE OFRECE EN
BEIRO:

MOTIVO POLO QUE DEIXA AO

SEOR BISPO EN OURENSE:

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 8

2.- Inventa preguntas para estas respostas:

- Rin.

- Dez parroquias

- Cinco idiomas diferentes.

- Burgos

- Seor Bispo de Ourense.

- Abade de Beiro.

-Rin, Burgos, Credo, Salve, Ourense, Beiro, Tralaira e Amoeiro.

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 9

3.- Localiza nesta sopa de letras dez nomes relacionados coa igrexa.

A X N C F B D S M H A G L
B S L B I G D C S P Z M
A B A D E S A A M Z S H
D L N S D P X C G F R N
E B C H M O S T E I R O R
C F R X M B G R S O S F
Z L I M B Z S A M F C L N
X D S B S G B F I V O Z
G S T F S C A R D E A L H
L H B M X Z N A A C S
M O N X E C A T E D R A L
PRROCO SANCRISTN MONXE CATEDRAL
CARDEAL ABADE ABADESA BISPO ERMIDA MOSTEIRO

4.- O can Rin era pastor de ovellas. No seu rabao haba 135 ovellas. Os
lobos estragronlle 27. O dono foi feira e vendeu as que quedaban. Na
feira dronlle 55,31 euros por cabeza. Cantos cartos recaudou o dono
de Rin?

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 10

5.- No texto aparece a palabra parroquia; termo que se refire divi-
sin administrativa de rango inferior ao municipio.
Poderas ordenar de maior a menor os seguintes termos, tendo en conta
o seu tamao?

ALDEA COMARCA PROVINCIA CONCELLO PARROQUIA

1 2

3 4

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 11

DEDUCCINS 5 e 6

Como sabido, Sherlock Holmes basea todo o xito das indagacins na

sa extraordinaria capacidade deductiva. Naturalmente tense feito
bromas e caricaturas sobre esta habilidade do detective para chegar a
conclusins definitivas a partir de feitos insignificantes, un talento que
sempre provoca o asombro do doutor Watson. Precisa-
mente unha das historias apcrifas sita a este diante
do seu amigo, que o recibe coa seguinte frase:
Vexo, Watson, que leva hoxe calzoncillos
de franela. Maravillado, o mdico quere
saber como Holmes o averiguou. Moi
sinxelo -responde o detective- vai vostede
sen pantalns.
Onte, mentres tomaba caf cun amigo nunha te-
rraza de Panxn, pasou por diante de ns unha pa-
rella un pouco extravagante: ela, enorme, tanto en
volume como en talla, algo as como noventa quilos
de peso, robusta, como un atleta e moi prxima a un
noventa de estatura; el, mingurrias e aflautado, deses
que lle dan das voltas ao cinto, pequeno na fronteira do desastre, pero
estirado e posto na punta dos ps. O meu amigo preguntoume se saba
por que casaran un home e unha muller tan desiguais. Por suposto, eu
non o saba. Entn aclaroumo el. Dxome que ambos os dous, unha por
grande e voluminosa, outro por escuchimichado, quedaran solteiros na
aldea porque a ningn deles lle resultaba fcil atopar acomodo. Dese
xeito, pasados todos os soles por diante da porta, ao final xuntronse
necesariamente para non quedar ss. Pregunteille ao meu amigo como
o saba e respondeume: Pura deduccin. posible que fora as, pois
non est mal pensado. Haba un detalle, sen embargo, capaz de pulve-
rizar o argumento: parecan namorados.
Deduccins, Carlos Casares

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 12

 DEDUCCINS 5 e 6

1.- Atopa os sinnimos dos seguintes adxectivos.

Estrafalario
Forte
Clibe
Asombrado
Raqutico

2.- Completa a descricin, sacada da wikipedia, de Sherlock Hol-

mes usando as seguintes palabras.
qumica pipa Sir Artur Conan Doyle privado
ordenado boxeador sculo XIX sculo XX
galletas brusco corts violn delgado

Sherlock Holmes un personaxe ficticio creado en 1887 por

. As sas aventuras estn ambientadas a finais
do e comezos do .
Sherlock un detective alto, ,
fro, irnico, enxeoso e intelectualmente inquedo. En ocasins resulta
un tanto pero coas mulleres
a pesar de que desconfa delas.
Non moi na rutina coti; moi habilidoso
disfrazndose, fuma , gstanalle as
, toca o con mestra,
un experto apicultor, excelente , e ten un gran

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 13

coecemento cientfico, en especial en .

3.- Comprendiches o texto?

Que popular personaxe basea na deduccin todas as sas investi-

gacins?

Quen amigo de Sherlock Holmes?

Como eran os calzoncillos de Watson?

Onde estaba Casares tomando caf?

Canto di que meda a seora?

Que detalle pulverizaba o argumento do amigo de Casares?

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 14

4.- Relaciona cada escritor ou escritora co seu pas de orixe.

SHAKESPEARE
FRANCIA
MARK TWAIN
ESPAA
STEVE BIKO
SUECIA
OSAMU DAZAI SUDFRICA
TOLSTI RUSIA
DANTE ESTADOS UNIDOS

BERTOLT BRECHT GRECIA

LARSSON DINAMARCA

MOLIRE ITALIA
ANDERSEN XAPN

CERVANTES GRAN BRETAA

CARLOS CASARES
ALEMAA

GALICIA
SCRATES

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 15

5.- Resolve o encrucillado usando as palabras que aparecen na par-
te inferior.

E
X
T
R
A
V
A
G
A
N
T
E

A P C R I F A S A C O M O D O P A N X N

D E T E C T I V E D E D U C C I N

F R O N T E I R A M I N G U R R I A S

C A L Z O N C I L L O S V O S T E D E

C A R I C A T U R A A T L E T A S A B I D O

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 16

UNS GATOS GRANDES E TORPES 5 e 6

O sbado pola noite, despois de cear, pxenme a ver na televisin unha

reportaxe que trataba sobre a vida dos gatos. Resultou moi interesante e
aprendn cousas que ata entn ignoraba. Por exemplo, que posen un
olfacto trece veces mis fino e potente que o noso, o cal lles permite
saber quen estivo antes nun cuarto, a que hora chegou e cando se foi.
Non raro, polo tanto, nin pertence ao reino da fantasa o feito de que
algns gatos tean percorrido mis de
cento cincuenta quilmetros para
volver casa.
Houbo, non obstante, unha frase
que non me gustou, cando o lo-
cutor dixo que o gato un asasi-
no por natureza. Mirei para
Samuel, que durma ao meu lado,
e non me pareceu que fose mere-
cedor de tal palabra, por mis que de
cando en vez colla un rato ou se lance,
en plan traidor, caza dun paxaro. Todo
o mundo ten dereito a comer.
Con todo, o mis sorprendente da repor-
taxe foi a afirmacin de que os gatos nos
ven a ns como gatos grandes, e que can-
do lles facemos unha caricia, senten as nosas mans como se fose unha
lingua enorme que os estivese lambendo. Por iso son tan desobedien-
tes, porque pensan que pertencemos mesma especie, ademais de
que nos teen por compadres torpes, de movementos pesados e lentos,
sen graza. Que os gatos non nos gardaban respecto, xa o saba. O que
ignoraba ata onte que nos visen tamn como seres inferiores.
Uns gatos grandes e torpes, Carlos Casares

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 17

UNS GATOS GRANDES E TORPES 5 e 6

1.- Entendiches o texto?

Que tipo de texto ?

Que da ocorre a accin?

Que dica a reportaxe sobre o olfacto dos gatos?

Canto din que poden ter percorrido?

Que frase non lle gustou a Carlos Casares?

Como se chama o seu gato?

Como dica a reportaxe que nos ven os gatos?

Como senten as nosas mans cando os acariamos?

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 18

2.- Razas de gatos hai moitas: abisinio, somal, himalaio, balins, persa,
bengal, xavans, siberiano, angora, siams, bombay, azul, exipcio, bur-
ms, korat... Seras quen de ordenalos alfabeticamente?

1 2

3 4

5 6

7 8

9 10

11 12

13 14

15

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 19

3.- Completa o encrucillado.

1 t
2 e
3 l
4 e
5 v
6 i
7 s
8 i
9 o
10 n

HORIZONTAIS
1.- Mamfero carnvoro da familia dos flidos.
2.- Xnero periodstico que consiste en relatar.
3.- Persoa que le mensaxes na radio ou na televisin.
4.- Persoa ou animal que desobedece.
5.- Un sentido que tamn usa moito o gato.
6.- Demostracin de afecto ou cario.
7.- Actitude de consideracin ou deferencia.
8.- Imaxinacin.
9.- Sentido polo que se perciben os olores.
10.- Conxunto da realidade fsica tal como .

8.- FANTASA 9.- OLFACTO 10.- NATUREZA

1.- GATO 2.- REPORTAXE 3.- LOCUTOR 4.- DESOBEDIENTE 5.- VISTA 6.- CARICIA 7.- RESPECTO

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 20

4.- Une cada adxectivo co termo que lle corresponde.

Interesante Os gatos

Fino e potente Os seres humanos

Desobedientes Reportaxe de televisin

Torpes Olfacto dos gatos

5.- Atopa no texto os antnimos das seguintes palabras.

interesante, enorme, desobediente, torpe, lento, inferior, raro

banal
diminuto
dcil
hbil
veloz
superior
habitual
fiel

ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5 e 6 DE PRIMARIA 21