focus

Als ziek
zijn tot
een handicap
leidt

Project
uitgelicht
Welzijn
garanderen van
mensen met een
mentale handicap
in Cuba

P o rt r e t
Tirean en Navea:
liefde voor het
leven

#112 A pr i l j u n i 2 0 1 6
Nicolas Axelrod - Handicap International
p.3
In het kort
Door de ogen van Vincent
p.4
Project
uitgelicht

J-J. Bernard - handicap international

Welzijn garanderen van
mensen met een mentale
handicap in Cuba

p.6
beeld

p.8
Portret
Tirean en Navea:
liefde voor het leven

p.9
focus
Als ziek zijn tot
een handicap leidt
Spelende kinderen, blije gezichten. Evident lijkt het, maar toch is dat het niet. Koffi,
het kind op de voorgrond, was bijna zijn arm verloren door Buruli-ulcus, een huid- en
p.11-12 botinfectieziekte. Door een huidtransplantatie en kinesitherapie is hij vandaag genezen.
doe mee
Je laat meer na dan je DNA Het is vaak niet de eerste oorzaak waar we aan denken, maar ook ziektes kunnen leiden
tot een handicap. Het zijn ziektes die lang aanslepen, transformeren, complicaties mee-
Tip: jouw feest is de beste
brengen en leiden tot gezondheidsproblemen en beperkingen die jarenlange en voortdu-
hulp!
rende verzorging eisen. Denk aan hart- en vaatziektes, diabetes, chronische nierinsuffi-
Agenda cintie, hepatitis, kanker, longziektes, aandoeningen van het spijsverteringsstelsel, hiv
Vrijwilligers in actie tegen
explosieve wapens Het zijn veel voorkomende aandoeningen bij ons, maar ook in ontwikkelingslanden
stellen we ze steeds vaker vast.

Bovenop deze chronische ziektes heeft het Afrikaanse continent ook af te rekenen met
tropische ziektes, waaraan bijna de helft van alle handicaps te wijten is. De slaapziekte,
Buruli-ulcus, rivierblindheid, lymfatische filariasis Nog steeds treffen deze aandoenin-
gen meer dan n miljard mensen, van wie 500 miljoen kinderen, in 149 landen. Het
zijn cijfers die voor zich spreken.

Er is nog heel wat werk voor de boeg om deze tropische ziektes, waar weinig aandacht
voor is, uit de wereld te bannen, om chronische ziektes te voorkomen en de gevolgen
Onder de Hoge Bescherming ervan te verzachten.
van hare Majesteit de Koningin

Verantwoordelijke uitgever: Jan Brigou,

Laat dat ons doel zijn.
Gewijde-Boomstraat 44 Bus 1 - 1050 Brussel
Realisatie:
Griet Ryckeboer, Aurore Van Vooren
Redactie: Griet Ryckeboer, Aurore
Van Vooren
Vormgeving: Beltza
Productie: DadyKate

Info donateurs: Vincent Slpen

Tel: 02 233 01 82
Algemeen directeur
E-mail: nina@handicap.be
BE80 0000 0000 7777
www.handicapinternational.be
 3

in het kort

Ik kon
nooit lezen wat de
leraar op het bord
schreef. Ik verstond
16.079
revalidatiesessies en sessies voor psychosociale hulp heeft Handicap International
georganiseerd gedurende het eerste jaar na de hevige aardbeving in Nepal op 25
april 2015. Handicap International was op het moment van de beving aanwezig in het
land en kon vanaf het eerste uur hulp bieden. Onze teams werden gesterkt door hun
eerdere sensibiliseringswerk rond de gevaren van natuurrampen en konden beroep
doen op hun ervaring op het vlak van slachtofferbehandeling bij aardbevingen.
Verder deelden ze bijna 5.000 mobiliteitshulpmiddelen uit, eerstehulpkits voor 11.220
Nepalezen in nood en winterkits voor 9.548 getroffenen.
Lucas Veuve - handicap international

de leerstof niet
en was bang om
zelf iets op het
bord te moeten
schrijven totdat
ik een bril kreeg
van Handicap
International.

J-J. Bernard
handicap international
Adama is een van de
eerste kinderen die
geholpen werd via het
Gezondheidszorg verzekeren
in een land in oorlog
In Zuid-Soedan brak eind 2013 een burgeroorlog uit. Handicap International is
in het land aanwezig om noodhulp te bieden. Onze teams zetten steunpunten
op voor mensen met een beperking en andere kwetsbare personen in het
ontheemdenkamp van Juba. In deze kleine medische centra identificeren ze
de behoeften van de mensen en verwijzen ze hen, indien nodig, door naar de
geschikte diensten. Ongeveer 50.000 gezinnen, onder wie 7.800 mensen met een
handicap, kregen op die manier al hulp.
Camille Lepage - handicap international

project voor inclusief

onderwijs in Senegal.
Handicap International
voorziet er medische
consultaties in
basisscholen, zodat
vroegtijdig beperkingen
worden opgespoord
die kunnen leiden tot
leerachterstand of zelfs
het opgeven van school.
4

project uitgelicht

Welzijn
garanderen
van mensen met een
mentale handicap
Wat? in Cuba
Functionele of
gemeenschapsgerichte
revalidatie.
Achtergrond

Van alle personen met een handicap in Cuba heeft bijna n derde een verstandelijke
beperking, een type handicap waarover weinig geweten is bij de bevolking. Zwan-
Waarom? gere vrouwen krijgen onvoldoende informatie over de risicos en gevolgen in geval van
Om de integratie een handicap bij hun kind. Ook zijn de families nog niet voldoende voorbereid om een
van mensen met een kind met een beperking in hun gezin op te nemen, aldus Philippe Martinez, directeur
handicap en hun van Handicap International in Cuba.
familie te bevorderen
en hun levenskwaliteit Voor een betere preventie en kennis van handicaps bij de gemeenschappen en
te verbeteren. een kwaliteitsvollere behandeling van personen met een handicap, leidt Handicap
International een project rond functionele revalidatie in de provincie Piar del Rio.
Via het project komen onze teams tegemoet aan de behoeften van personen met
een handicap en werken ze tegelijk samen met hun familie en de gemeenschappen,
om hun aanvaarding in de maatschappij te bevorderen.
Waar? Ik zat erg verlegen om mijn handicap, zegt Toms Rodrguez Maqueira. Maar dit pro-
De provincie Piar del ject gaf me moed. Ik begon aan een tweede leven en help nu mensen die in dezelfde
Rio, Cuba. situatie zijn als ik.

In cijfers

Meer dan

360.000 1/3 800 1.400

van de gezondheids- personen met
Kosten? personen
in Cuba hebben
personen met
een handicap
deskundigen en
gemeenschapswer-
een handicap
worden
520.000 een handicap. heeft een kers zijn bij het rechtstreeks
(voor drie jaar). verstandelijke project betrokken. via het project
beperking. geholpen.
 5
Layla Aerts - handicap international

1
Gezondheidsdeskundigen
opleiden
Handicap International leidt kinderartsen en
verloskundigen op voor een betere preventie
van handicaps en een kwaliteitsvollere behandeling
van personen met een handicap.

2
Sensibiliseringscampagnes
voeren
Onze teams voeren campagnes om de bevolking
duidelijk te maken wat een verstandelijke beperking
Layla Aerts - handicap international

inhoudt en om de discriminatie van mensen met

een beperking te doen afnemen.

3
Pedagogische middelen
ontwikkelen
Om kinderen en jongeren met een verstandelijke
Layla Aerts - handicap international

handicap te stimuleren, heeft Handicap International

samen met haar partners specifieke pedagogische
middelen ontwikkeld.

4
Hulpgroepen oprichten
Gemeenschapswerkers organiseren ludieke, sportieve
of sociale groepsactiviteiten, om ervoor te zorgen dat
personen met een handicap meer door hun familie
geaccepteerd zouden worden.
Layla Aerts - handicap international

Help mee
Jouw steun voor ons project?

Doe een gift op

BE80 0000 0000 7777
Goed om weten: bij een jaarlijkse gift van 40 euro
of meer ontvang je een fiscaal attest. Een gift van 40 euro
zal daarom slechts 22 euro kosten.
 Kristof Vadino - Handicap International
 Meer info:
www.handicapinternational.be/nl/beeld
8

portret

Tirean en Navea: liefde voor het leven

In een houten huisje langs de weg in
Cambodja wast een vrouw vlijgig kleren
in een teil. Een man houdt er een win-
keltje open. Zij steunt op haar prothe-
se, hij leunt op zijn kruk. Navea en Ti-
rean overleefden jaren geleden allebei
een ongeval met een antipersoonsmijn.
Vandaag vormen ze een gelukkig kop-
pel, dat wordt bijgestaan door Handi-
cap International.

Tirean werd geboren in de provincie

Kompong Cham, terwijl Navea afkomstig
is van de zuidelijker gelegen provincie
Takev. Gescheiden door een 200-tal kilo-
meter, waren de twee niet meteen voor-
A. Van Vooren - Handicap International
bestemd om elkaar ooit te leren kennen.

De kiem van hun ontmoeting ligt een

dramatische gebeurtenis. In 1986 Cam-
bodja lag toen nog bezaaid met antiper-
soonsmijnen werden Tirean en enkele
vrienden door hun chef naar een andere
gemeente gestuurd. Daar zette het ge-
zelschap een fatale stap op een verkeer-
de plaats: een mijn ontplofte, n van de
vrienden kwam om en Tirean veloor zijn
linkerbeen.
Datzelfde jaar was Navea, toen 18, het-
zelfde lot beschoren. Ze was samen met
enkele buren bamboe aan het plukken,
toen een mijn ontplofte. Ze verloor haar
linkerbeen. Ik heb geluk gehad, vertelt
ze. Aanvankelijk dacht ik dat ik nooit
meer zou kunnen lopen. Maar een van
de artsen van het ziekenhuis van Phnom
Penh, waar ik verzorgd werd, ontfermde
zich over me. Hij zorgde ervoor dat ik een
prothese kreeg.
Ik heb er drie maanden over gedaan om
mijn prothese te leren gebruiken, ver-
volgt ze. Tirean was er sneller mee weg,
hoewel hij vandaag liever zijn kruk ge-
bruikt. Maar ik draag mijn prothese elke
dag en wandel zelfs sneller dan iemand
met beide benen. Tirean lacht luid en
kijkt haar aan: Dat is waar. Zelfs slapen
doe je met prothese aan!
In 1993 ontmoetten Tirean en Navea el-
kaar in een opleidingscentrum voor per-
sonen met een handicap in Phnom Penh.
We sloegen een praatje, leerden elkaar
We hebben
samen drie jongens,
van 22, 18 en 9 jaar
oud. De twee jongste
kinderen gaan nog naar
school. De oudste is
intussen getrouwd en
ons eerste kleinkind is
op komst.
beter kennen ... en werden verliefd. Dat
zijn ze vandaag duidelijk nog steeds: ze
plagen elkaar en wisselen voortdurend
vertederde blikken uit.
We hebben samen drie jongens, van 22,
18 en 9 jaar oud. De twee jongste kinde-
ren gaan nog naar school. De oudste is
intussen getrouwd en ons eerste klein-
kind is op komst, vertelt een bijzonder
trotse Navea.
Vandaag kan het koppel zelf de kost ver-
dienen: hij in zijn bescheiden winkel, zij
in haar wasserij. Ons inkomen is vol-
doende om de kinderen naar school te
sturen en om zelfs een beetje spaargeld
aan de kant te zetten.
Intussen kunnen ze steeds terecht in
het revalidatiecentrum van Handicap In-
ternational, in de stad Kompong Cham.
Navea moet er binnenkort weer naartoe.
Mijn prothese slijt erg snel. Er zijn veel
trappen hier. Ik heb er geen idee van
hoeveel treden ik elke dag op en af moet
om de was te doen en op te hangen. Mis-
schien wordt het wel eens tijd om mijn
voet te vervangen.
Ik gebruik mijn prothese eerder als we er-
gens naartoe gaan, zoals de markt. Vroe-
ger keken de mensen ons vreemd aan
en voelden we ons echt gediscrimineerd.
Vandaag is dat anders, besluit Tirean. Ik
kan zelfs zeggen dat we gelukkig zijn!
Tirean en Navea zijn twee
van de in totaal
2.536 personen
die begeleiding krijgen in Handicap
Internationals revalidatiecentrum
van Kompong Cham.
In 2015 voorzag het centrum
757 nieuwe
protheses en
ortheses
en werden er 603 hersteld.
 9

focus

Corentin Fohlen - Handicap International

Als ziek zijn

Het aantal
mensen dat
een been moet
laten amputeren
ligt 10 tot 20
keer hoger bij tot een handicap leidt
diabetespatinten.
De oorzaak van een handicap wordt snel gezocht bij een probleem tijdens
Bron: WHO
de geboorte, een verkeersongeval of, in conflictgebieden, bij een onge-
luk met mijnen of andere explosieve wapens. Minder spontaan denken
we aan de talloze ziektes die ook zware handicaps veroorzaken. In die
gevallen kan een aangepaste behandeling meestal de ontwikkeling van
een beperking voorkomen of inperken.

Ook ziektes als diabetes of elefantiase kunnen leiden tot fysieke beperkingen: blind-
heid, verlamming, letsels die een amputatie noodzakelijk maken Dit gaat vaak ge-
paard met negatieve sociale gevolgen, zoals verstoting uit de gemeenschap. Door
sociale afzondering en lichamelijke verzwakking vergroot het risico voor de zieke om in
armoede te belanden. Om deze reeks aan nefaste gevolgen te vermijden, is preventie
en toegang tot een aangepaste behandeling cruciaal.
10

Actie binnen de gemeenschappen

Handicap International begeeft zich tot in de meest afgelegen dorpen om patinten vroeg-
tijdig te identificeren en te verzekeren dat ze zo snel mogelijk de nodige verzorging krijgen.
Ze informeren er de mensen over het belang van basishygine, bv. de verzorging van kleine
wondjes, voor hun gezondheid. Onze teams zijn op die manier actief in Madagaskar, waar
De meest
elefantiase veel zieken eist, en in de Filipijnen, dat in de top vijftien staat van landen met voorkomende
het hoogste aantal diabetespatinten.1 ziektes in
ontwikkelings-
Sensibilisering: een noodzaak landen die
Onze teams verspreiden preventieboodschappen onder de bevolking en geven hen essen-
leiden tot een
tile informatie mee over welbepaalde ziektes: op welke manier worden ze overgedragen, handicap:
wat zijn de gevolgen, hoe kan verspreiding worden tegengegaan Handicap International
bindt eveneens de strijd aan met bijgeloof wat vooral leeft in de meest afgelegen dorpen Lymfatische filariasis
dat gemeenschappen ertoe kan aanzetten om zieke personen te verstoten. (in een ernstige vorm ook
gekend als elefantiase)
Onchocerciase
Volwaardige opvolging (rivierblindheid)

Iemand die een blijvende handicap heeft ontwikkeld, bijvoorbeeld door verlamming of na Diabetes
een amputatie, heeft nood aan kinesitherapie en mobiliteitshulpmiddelen zoals een pro- Buruli-ulcus (huid- en
these. Maar daar stoppen de behoeftes niet. Vaak kan de persoon niet langer zijn of haar botinfectieziekte)
beroep uitoefenen en een inkomen verwerven. Heeft hij of zij genoeg geld om de behande- Hiv/aids
ling te betalen? Kan de familie indien nodig helpen? Zijn er misschien andere opleidings- of
jobmogelijkheden? Lepra
Polio (kinderverlamming)
De teams van Handicap International zoeken een antwoord op al deze vragen. Ons doel is
Noma (vorm van
duidelijk: personen met een ziekte of handicap hun waardigheid teruggeven.
gangreen)
Ondervoeding
1
Cijfers van World Diabetes Foundation, dat de projecten van Handicap International in de Filipijnen gedeeltelijk financiert.

Bron: WHO

Getuigenissen
Flesy Pelagie Madagaskar
Flesy heeft lymfatische fi-
lariasis, een door muggen
overgedragen ziekte die het
lymfestelsel verstoort, met
opzwelling van het weefsel
in armen, benen of genitalin
tot gevolg. Door opgezwol-
len voeten kan Flesy moeilijk
stappen. Geregeld heeft ze
last van hoge koorts. Het is
pijnlijk en vermoeiend voor
haar om de hele dag op de
schoolbanken te zitten en
de les te volgen. Sinds kort
wordt ze begeleid door Han-
dicap International. Sinds ik
met de oefeningen ben be-
gonnen, gaat het veel beter
om te stappen en kan ik met
Till Mayer - Handicap International
de andere kinderen spelen,
zegt ze.
Pepito Tina Filipijnen
Handicap International
Een aanhoudende wonde aan
zijn voet baarde Pepito zor-
gen. Toen hij de dokter raad-
pleegde, viel het verdict: hij
had diabetes en moest kos-
te wat kost zijn wonde goed
verzorgen. Kort daarop ver-
wondde de garagist zich op-
nieuw, met alweer een infec-
tie tot gevolg. Pepito kwam
uiteindelijk terecht in een zie-
kenhuis waar Handicap Inter-
national actief is. Daar legden
ze hem uit hoe hij met zijn di-
abetes moet omgaan en hoe
hij nieuwe infecties kan ver-
mijden. Ik was bang, maar ze geleerd om mijn voet goed te
hebben me geholpen om mijn verzorgen en op mijn voeding
angsten te overwinnen. Ik heb te letten. Ik ben beter nu.
 11

doe mee

Je laat meer na dan je DNA Agenda

Mijn hele leven ben ik kinesiste geweest. Fototentoonstelling
Scenario 7.3, nationale
Ik schat het belang van het werk van Handicap feestdag in Warande-
park, Brussel
International hoog in. Ik heb er alle vertrouwen 21/07
in dat ik via mijn legaat mensen in nood in het
Zuiden aan een beter leven kan helpen.
Getuigenis van Evelyne, die in haar testament kiest voor Handicap International

Je betekent meer voor de wereld dan

wat je nalaat in je DNA. Wat jij belangrijk
vindt, is jouw kostbaarste erfenis. Laat ze
niet verloren gaan. Neem Handicap Inter-
national op in je testament en laat je hart Beau vlo de RAVeL,
doorleven in het werk van onze teams. fietstocht in teken van
Handicap International,
Ontvang onze gratis infobrochure of Namen
vraag vrijblijvend een gesprek aan. 13/08
xNicole.luyckx@handicap.be
02 233 01 02 Animatie op Urban Arts
Solidarity Festival aan
Flagey, Brussel
19/08
Laissez plus que votre ADN.
Kies je favoriet
Vous laissez derrire vous bien plus que votre ADN.
Vos actions et vos choix sont le reflet des valeurs essen- Brussels Marathon &
Jouw stem telt bij onze wedstrijd Design with a Heart!
tielles vos yeux. Ne les laissez pas disparatre. Inscrivez
Handicap International dans votre testament. Cest un
peu de vous qui vivra dans le travail de nos quipes.
Half Marathon
Kies je favoriete uitvinding om het dagelijkse leven van minder
Pour recevoir gratuitement notre brochure ou avoir un entretien personnel : 02/10
mobiele mensen te vergemakkelijken en bepaal wie de BRICO publieksprijs in de
T 02 233 01 02 - nicole.luyckx@handicap.be
www.handicapinternational.be

wacht sleept. Stem van 24 juli tot 7 augustus op www.handicapinternational.be.

2692-adv-NL-A4-FR-151015.indd 1 30/10/15 12:20

Tip: jouw feest

is de beste hulp!
Een nieuwe spruit in de familie, een gou-
den jubeleum of een welverdiend punt
achter de carrire: er zijn veel momen-
ten in het leven die nog mooier worden
als je ze viert met de mensen die je
dierbaar zijn. Het samenzijn is ook de
uitgelezen kans om de meest kwetsbare
personen in het Zuiden te helpen. Want
wens je geen cadeaus te ontvangen,
dan kun je vragen in ruil een gift te
doen aan Handicap International.
Klaar om te
vieren voor het
goede doel?
Het simpele crowdfundingplatform
op onze website laat je toe ge-
makkelijk giften in te zamelen voor
je feest of elke andere actie voor
Handicap International. Je kan er je
vooruitgang op de voet volgen en
steungevers kunnen er een per-
soonlijk berichtje nalaten.

Zo geniet iedereen van een hartelijk feest x

www.handicapinternational.be/nl/
en krijgen de meest kwetsbare personen
je-eigen-actie
in het Zuiden (mensen met een handicap,
kinderen in nood, zwangere vrouwen ) Sophie.Clesse@handicap.be
een beter leven. 02 233 01 90
12

doe mee

Vrijwilligers in actie tegen

explosieve wapens
In het voorjaar, op 9 april, trokken de vrijwilligers van Handicap International de straat op om handtekeningen
te verzamelen tegen het onaanvaardbare gebruik van explosieve wapens in dichtbevolkte gebieden. Dankzij hun
acties in Gent, Antwerpen, Aarlen, Bergen, Charleroi en Brussel, tikten we af op meer dan 2.100 handtekeningen!

petitie
Teken de petitie
Bij het gebruik van explosieve wapens in
woongebieden zijn 92% van alle slachtoffers burgers.
Stop dit onrecht! Roep de staten op om een einde te
maken aan deze ontoelaatbare praktijk.
xwww.stopdebommen.be

T. Laamoumi, Y. Renuart, A. Penninckx, Handicap International