Mogen

 zijn  wie  je  bent  

De  Gay-­‐Straight  Alliance  van  het  Dominicus  College  
 
“Homo!”  Een  populair  scheldwoord  dat  je  met  grote  regelmaat  door  de  gangen  van  
middelbare  scholen  hoort  schallen.  Tegelijkertijd  is  homoseksualiteit  een  thema  dat  
veel   leerlingen   angst   lijkt   in   te   boezemen   en   waar   ze   het   liever   niet   over   hebben.  
Leerlingen   met   homo-­   of   biseksuele   gevoelens   durven   lang   niet   altijd   voor   hun  
gevoelens  uit  te  komen.  Op  het  Dominicus  College  in  Nijmegen  wil  de  Gay-­Straight  
Alliance  daar  verandering  in  brengen.    
 
Hanneke  de  Jong  
 
Een   Gay-­‐Straight   Alliance   (GSA)   wordt   gevormd   door   homo-­‐   en   heteroleerlingen  
die  homoseksualiteit  zichtbaar  en  bespreekbaar  maken  op  hun  school.  Het  idee  
komt  uit  de  Verenigde  Staten.  Na  ruim  tien  jaar  zijn  daar  nu  zo’n  3500  scholen  bij  
het   GSA-­‐netwerk   aangesloten.   In   Nederland   zijn   we   nog   niet   zo   ver,   maar   met  
hulp   van   het   COC   werken   scholen   nu   aan   een   inhaalslag.   Op   het   Nijmeegse  
Dominicus  College  nam  Anne  Visser  (17),  leerling  van  5vwo  en  zelf  lesbisch,  het  
initiatief  tot  oprichting  van  een  GSA.  Inmiddels  is  er  een  kerngroep  van  in  totaal  
zes   leerlingen,   drie   homo’s   en   drie   hetero’s.   Nadat   ze   hun   rector   het   GSA  
manifest  Gay  is  ok!  lieten  onderteken,  lanceerden  ze  onlangs  hun  intitiatief.    
   
Uniek  
Vorig   jaar   mei   kwam   Anne   op   internet   een   stukje   tegen   met   uitleg   over   GSA’s   en  
raakte  onmiddellijk  geïnspireerd.  Haar  eerste  pogingen  tot  het  oprichten  van  een  
GSA   verliepen   wat   stroef:   “In   het   begin   ging   het   heel   moeizaam.   Het   was   lastig  
andere   leerlingen   enthousiast   te   krijgen   om   me   te   helpen,   want   er   waren   nog  
geen   concrete   plannen”.   Ze   had   er   geen   flauw   idee   van   dat   de   studie-­‐   en  
zorgcoördinator   Jeannette   Buijs   in   vervolg   op   het   in   2008   door   onder   anderen  
minister   Plasterk   ondertekende   convenant   Traject   voorgezet   onderwijs   en  
homoseksualiteit  op  dat  moment  ook  de  mogelijkheden  voor  een  Dominicus  GSA  
aan  het  onderzoeken  was.  Maar  zo  gauw  Anne  en  Jeannette  van  elkaars  plannen  
hoorden,  kreeg  de  GSA  een  vliegende  start.  De  GSA  van  het  Dominicus  College  is  
uniek,  omdat  het  een  van  de  weinige  is  waarbij  het  initiatief  grotendeels  vanuit  
leerlingen   komt.   Op   andere   scholen   worden   de   GSA’s   meestal   ‘van   bovenaf’  
aangestuurd.   Natuurlijk   heeft   Jeannette   wel   een   ondersteunende   rol,   maar   ze  
heeft  er  niet  veel  aan  hoeven  te  doen,  zo  vindt  ze  zelf.    
Op19  maart  2010  werd  de  GSA  op  het  Dominicus  officieel  gepresenteerd  aan  alle  
leerlingen.   Ter   voorbereiding   waren   alle   schoolcomputers   voorzien   van   een  
knalroze   ‘to   bi   or   not   to   bi’   bureaublad,   verschenen   overal   in   de   school   grote  
posters  met  art.1  van  de  grondwet  en  gaven  de  GSA-­‐leden  in  de  week  erna  in  alle  
klassen   voorlichting.   Op   de   dag   zelf   droegen   veel   docenten   een   GSA-­‐button   en  
gaven   zij   gehoor   aan   het   verzoek   in   hun   lessen   zo   veel   mogelijk   ‘standaard’  
voorbeelden   te   vervangen   door   ‘homovriendelijke’.   Op   de   vloer   van   de   school  
waren   met   roze   tape   menselijke   figuren   aangebracht,   met   de   tekst   ‘vertrap   de  
homo   niet’   en   in   de   pauze   werd   in   de   aula   een   presentatie   getoond   met   daarin  
voorbeelden  van  homo-­‐,  bi-­‐  en  heteroseksuele  bekende  personen.  De  bedoeling  
van  deze  acties  was  vooral  duidelijk  te  maken  dat  er  een  GSA  was  opgericht  en  

1
waar   deze   voor   staat.   Inmiddels   is   Jeannette   met   de   Dominicus   GSA   ook   bij   de  
lerarenopleiding   van   de   Hogeschool   van   Arnhem   en   Nijmegen   (HAN)   geweest  
tijdens  de  roze  HAN  week.  Daar  bleken  de  toekomstige  docenten  zich  nauwelijks  
bewust   te   zijn   van   de   materie.   In   de   nabije   toekomst   wil   de   GSA   nog   een   feest  
organiseren  en  wellicht  volgend  jaar  zelfs  de  Landelijke  GSA  Dag.    
 
Homovriendelijk  
De   meeste   leerlingen   typeren   het   Dominicus   College   als   ‘homovriendelijk’.   De  
school   biedt   maatschappelijke   stages   bij   ho/le/bi   sociaal-­‐cultureel   centrum   Villa  
Lila   aan   en   iedereen   krijgt   theater   over   seksuele   diversiteit   van   AanZ  
voorgeschoteld.   Volgens   Anne   is   die   homovriendelijkheid   echter     relatief:   “De  
meeste   leerlingen   vinden   een   school   homovriendelijk   als   er   geen   homo’s   in  
elkaar  geslagen  worden  en  er  geen  strijdkoren  en  dergelijke  zijn.”  Maar  het  kan  
ook  vele  malen  slechter,  weet  zij  uit  verhalen  van  andere  scholen  in  de  stad.  “Het  
probleem   bij   ons   op   school   is   dat   er   totaal   niet   over   homoseksualiteit   gesproken  
wordt,   en   dat   willen   wij   met   de   GSA   graag   veranderen.”   Zo   zou   de   school   voor  
iedereen   een   veilige   omgeving   moeten   bieden,   waar   het   voor   homoseksuele  
leerlingen  makkelijker  is  om  uit  de  kast  te  komen.  Dat  er  echt  nog  meer  aandacht  
voor   seksuele   diversiteit   moet   komen,   is   voor   Anne   wel   duidelijk.   “Tijdens   de  
voorlichtingen  in  de  klas  bleek  dat  velen  denken  dat  er  geen  homo's  bij  ons  op  
school   zitten.   Als   wij   vertellen   dat   er   volgens   de   statistieken   toch   echt   zo'n  
zeventig  homoseksuele  jongeren  op  onze  school  zijn,  schrikken  ze  wel.  Eén  ding  
is  zeker,  die  voorlichting  zet  leerlingen  aan  het  denken.”  
Als   er   iets   belangrijk   is   voor   onzekere   homoseksuele   tieners,   is   dat   het   contact  
met   gelijkgeaarde   leeftijdsgenoten.   Veel   leerlingen   die   ontdekken   dat   ze   homo  
zijn,   denken   nu   dat   ze   de   enige   zijn.   Plotseling   voldoen   ze   niet   meer   aan   de  
heteronorm  en  vrezen  ze  buiten  de  groep  te  vallen.  Anne  kan  negatieve  reacties  
gelukkig  gemakkelijk  van  zich  af  zetten:  “Natuurlijk  worden  er  dingen  geroepen  
en   soms   worden   er   zelfs   roddels   over   je   verspreid,   maar   daar   kan   ik   redelijk  
goed  mee  omgaan.  Buiten  school  heb  ik  wel  wat  negatieve  reacties  gehad,  maar  
die  wegen  zeker  niet  op  tegen  alle  positieve  reacties  die  ik  gekregen  heb.”  Juist  
die   positieve   reacties   maken   dat   ze   genoeg   zelfvertrouwen   heeft   om   de  
oprichting  van  een  GSA  te  initiëren.  Zo  hoopt  ze  andere  homoseksuele  leerlingen  
te  kunnen  ondersteunen.  Toch  voelt  Anne  nog  steeds  wel  een  zekere  spanning:  
“Als   je   een   GSA   opzet   en   ook   acties   gaat   organiseren,   moet   je   als   homo   of  
lesbienne  voor  je  seksuele  voorkeur  uitkomen.  En  geloof  mij,  dat  is  doodeng…  Bij  
vrienden   en   familie   kun   je   nog   wel   inschatten   hoe   ze   gaan   reageren,   maar   bij  
duizend   scholieren   is   dat   natuurlijk   niet   zo.   Er   zijn   altijd   wel   wat   jongens   en  
meiden  die  grappig  denken  te  zijn  en  en  rare  opmerkingen  maken.”  
 
Voorlopig  is  contact  maken  het  belangrijkste  doel.  “Als  beginnende  GSA  denk  ik  
dat  je  er  vooral  voor  moet  zorgen  dat  je  met  veel  andere  leerlingen  praat.  Durf  de  
discussie   aan   te   gaan.   Je   hoeft   de   ander   niet   te   overtuigen,   het   gaat   om   het  
gesprek,”   aldus   Anne.   “We   willen   klein   beginnen”,   vertelt   ook   Jeannette.   Een  
voorlichting  voor  docenten,  een  toneelvoorstelling  in  de  pauze  en  een  feest  en  zo  
steeds   meer   bekendheid   en   begrip   creëren   binnen   de   school.   “Lol   is   erg  
belangrijk.  Je  moet  kunnen  vieren  dat  je  mag  zijn  wie  je  bent!”