Wszystkie nazwiska bohaterw oraz nazwy organizacji, firm i pastw, ktre wystpuj w

tej ksice, zostay wymylone. Jakakolwiek ich zbieno z nazwiskami i nazwami rzeczywicie
istniejcych osb, organizacji i pastw jest najzupeniej przypadkowa.
 From Hell

Michaile Siemionowiczu! Prosz si obudzi! Tam co jest asystent potrzsn

ramieniem profesora Steina.
Profesor stkn i obrci si na drugi bok. adnego czego na tej niewydarzonej i
bezsensownej ekspedycji by nie mogo. Niczego poza krwioerczymi meszkami, zdolnymi
pewnie w dziesi minut zere ca krow. Niczego poza komarami rozmiarw dobrze
odkarmionego psa podwrzowego, niczego poza potem i wdk. I jeszcze py, boto i kamienie.
Zachciao mu si za czym goni na staro.
Spieprzaj Stein zoy asystentowi niedwuznaczn propozycj.
Michaile Siemionowiczu! nie poddawa si tamten. Michaile Siemionowiczu!
Wierto si zapado! Co znalelimy!
Profesor otworzy oczy. Przez brezent namiotu przesczay si pierwsze promienie
wschodzcego soca. Przy wezgowiu walao si opakowanie pyralginy i graniasta szklanka.
Obok lea jego gruby zeszyt z obliczeniami. Kiedy ekspedycja dobiegnie koca, bdzie mg
poci kratkowane kartki na mae kawaeczki, okrasi je olejem sonecznikowym i zere.
Niepotrzebnie stracony czas. Bo jeli Stein omieli si przedstawi swoj teori w Akademii
Nauk, jego uczeni oponenci umieszcz w nim ten zeszyt ju swoimi sposobami. Rektalnie.
Michaile Siemionowiczu! cign rozpaczliwie asystent. Ludzie pracowali ca
noc Dopiero w ostatniej chwili postanowilimy pana obudzi Kiedy zdalimy sobie spraw,
e znalelimy
Co znalelicie? ockn si w kocu profesor.
Nie wiemy!
Stein si poderwa, obj si zzibnitymi owosionymi ramionami i wypuci powietrze.
Dobra Id ju Zaraz tam bd Ogarn si tylko
Czyby znaleli to, po co wybrali si na t idiotyczn ekspedycj? Ekspedycj, przez
ktr pokci si z on. Przez ktr zaostrzyo si jego chroniczne zapalenie prostaty i
osteochondroza A przecie niby nauczyli si pokojowo egzystowa przez ostatnie dwadziecia
lat! Ekspedycj, przez ktr Stein po latach spokojnej pracy za biurkiem postanowi znw wybra
si w teren.
I po co mu to byo?
A po to, eby ratowa dobre imi profesora Michaia Siemionowicza Steina, sowieckiego
i rosyjskiego uczonego z pewnymi sukcesami na koncie, cieszcego si uznaniem doktora nauk
geologiczno-mineralogicznych i cakowicie niezadowolonego ze swojej pozycji. Zaj si nauk,
eby by kim wielkim. eby dokona odkry, ktre mogyby zmieni wiat. A zapracowa w
najlepszym wypadku na ledwie ptorej linijki w encyklopedii. I gdy w kocu wycignie kopyta,
te niemiertelne osy z Akademii Nauk przyjd zataczy na jego grobie, a potem zrobi
wszystko, eby nawet takiego ptoralinijkowego hasa nie wczy do nastpnego wydania!
Wszdzie wrogowie
Boe mj, co to jest?! z zewntrz dobieg gos jakiej dziewczyny.
Baby.
Stein wcign portki, wsadzi na nos okulary takie jak te Kissingera wcisn na gow
kapelusz z moskitier i wepchn nieposuszne nogi w kalosze. Na sto lat mu wystarczy pracy w
terenie i jej romantyki! Bo kiedy wraz z wiekiem krcenie gow staje si trudniejsze, znika i
ochota, eby ni krci. A jaki ma wspaniay i przytulny gabinet! Jest w nim ciepo i nie ma
kleszczy ani meszek, a ubikacja jest o dziesi krokw korytarzem; eby zagotowa wod na
herbat, nie trzeba nikogo wysya nad rzek po wod
I to wanie w tym gabinecie dokona swojego najwaniejszego odkrycia postawi
hipotez o miejscu nowego pknicia skorupy ziemskiej. Jeli ma racj, ju za trzycztery
miliony lat terytorium dzisiejszej Rosji zostanie rozdarte midzy dwa nowe kontynenty! A to ju
jest sprawa wagi pastwowej.
Ale oczywicie za tak herezj arcykapani z Akademii od razu go ukrzyuj. O ile nie
zdoa przedstawi dowodw Prbek ska wiadectw procesw, ktre przebiegaj ju teraz
na razie na duych gbokociach
Nazajutrz po swoim jubileuszu witowa siedemdziesite pite urodziny jednak si
zdecydowa. Skrupulatnie wyliczy, gdzie powinno si znajdowa poszukiwane miejsce, umwi
si ze starym przyjacielem, ktry z dziau poszukiwa geologicznych przeszed na stanowisko
dyrektora kombinatu wydobywczego, zdoby grant, pokci si z on, zapeni p walizki
lekarstwami, tuk si trzy doby pocigiem, potem kolejne trzy wytrzso go na bezdroach w
terenowym uazie, a teraz bdzie ju p roku, jak tkwi w syberyjskiej guszy.
I wszystko na prno.
Profesorze! Rany boskie, niech pan na to popatrzy!
Co oni tam odkopali? Ko mamuta? Jakiego trylobita?
Stein odsun zason namiotu, poczapa obok strwki za ogrodzenie z bali mao to
w tajdze drapienikw? i zatrzyma si przy wejciu do szybu. Wok toczyli si robotnicy,
geolodzy, sta te stranik z dwururk przewieszon przez rami. Ludzie szeptali midzy sob z
przestrachem, pokazujc palcami
Co tam jest?! Stein przecisn si przez piercie gapiw.
W rodku, podrygujc ogromnymi skrzastymi skrzydami, lea ohydny stwr. Z
rozwalonego paskiego ba bestii wyciekaa kaua czarnej krwi. Poziome, wskie renice
zielonych oczu byy ju nieruchome, cho powieki od czasu do czasu podnosiy si jeszcze i
opaday, a ebra unosiy przy rzadkich cikich westchnieniach.
Nikita ustrzeli oznajmi Steinowi asystent, ruchem gowy wskazujc stra
alkoholika.
Wpierw em myla, e to delirka czkn Nikita, nie wiedzie czemu wycierajc rce
o brudny podkoszulek. Znaczy si dalej myl, e to delirka.
Profesor podszed bliej stwora i trci go gumow kocwk swojej laski.
Skd si to wzio? zapyta.
Z szybu odezwa si ktry z robotnikw.
A jak, ciekaw jestem, to tam trafio? odwrci si w jego stron Stein.
To tam byo odpar szeptem robotnik. My to wypucilimy.
Wykluczone odpar profesor. Na gbokoci trzech kilometrw? To wbrew nauce!
Nagle bestia drgna i podniosa eb. Poziome jak u kozy renice, zupenie niepasujce do
wstrtnej mordy, skieroway si na Steina. Paszcza, usiana ostrymi kami niczym u rekina,
otworzya si I stwr zarechota.
Potworny, wrcz niemoliwy gos poczenie miechu i basowego, zbyt niskiego dla
ludzkiego garda baraniego beczenia.
Stwr przesta si mia, spuci eb i zdech. A po kolejnych kilku chwilach, kiedy zza
pagrka ostatecznie wyszo soce, w jego promieniach cielsko nagle zaczo dymi i znikno.
Wbrew nauce powtrzy Stein, patrzc na brunatn kau przez zaparowane
okulary.
 Rosja pomoe Iranowi zbudowa reaktor jdrowy sun po ekranie pasek
wiadomoci. Spiker kapa co ustami, ale fonii w tym modelu telewizora najwyraniej nie
przewidziano.
Licho wie, co si dzieje, pokrci gow profesor. Po co nam to? eby zyska par
miliardw? Czyby nie rozumieli, e co takiego moe rozpirzy cay Bliski Wschd?
Mimo wszystko by wdziczny. Cho na krtko si oderwa Bo teraz, w chwili
wymuszonej bezczynnoci przed otwarciem bramki, Michaiowi Siemionowiczowi naprawd
nieatwo byo w pojedynk broni si przed ogarniajcymi go niepokojcymi mylami.
Stein odlatywa z przekltego irkuckiego lotniska z pewnym lkiem. Po odkryciu
dziwnego stwora nad ekspedycj jakby zawiso fatum. Stranik rozpi si i uton, zatrudnieni
przy szybie robotnicy po zakoczeniu kolejnej zmiany uciekli do tajgi i tam zaginli bez wieci,
jeden z geologw ni z tego, ni z owego zacz lunatykowa i we nie prbowa wtargn z
siekier do profesorskiego namiotu.
e z tym miejscem co byo nie w porzdku, mona byo si domyli i wczeniej.
Na przykad kiedy okazao si, e dokadnie tam, gdzie Stein postanowi rozpocz
odwiert, znajduje si stary szyb. Nie sposb byo ustali, kto i kiedy tu kopa. Najwczeniej za
Jermaka, w czasach rosyjskiego podboju Syberii. W szybie znaleli koci cakiem ju zetlae,
ale bez wtpienia ludzkie.
Brygadzista, miejscowy, zaspi si, wprosi do profesora na poufn rozmow i oznajmi,
e nie radzi tu wierci, a jeli Stein bardzo tego chce, to jego ludzie zgodz si na to wycznie za
podwjn stawk. Profesor zbi j o trzydzieci procent. Wida brygadzista zdoa przezwyciy
przesdy za kompromisow cen. Ale moe warto go byo posucha
Potem caa ta historia ze skrzydlatym stworem, ktra ostatecznie nie znalaza adnego
rozsdnego wyjanienia.
A potem
A potem wierto zawiso nad otchani.
Ogromna, niekoczca si pustka. Co w rodzaju jaskini jeli zapomnie, e na takiej
gbokoci nie moe by adnych jaski. Ju samo to znalezisko zapewnioby profesorowi
naukow niemiertelno.
Tylko jak to teraz udowodni? Po tym, jak brygadzista zjecha do szybu ze skrzynk
dynamitu i wysadzi si na gbokoci kilometra? Nikomu ju niczego nie udowodni.
Co dopiero mwi o prawdziwie oszaamiajcym odkryciu, ktrego dokonano wkrtce po
znalezieniu pustej przestrzeni Profesor ateista sowieckiego chowu i niepoprawny
kosmopolita cisn w doni wity obrazek. Nie, o tym nawet lepiej nie napomyka.
IrkuckMoskwa, prosimy wsiada! wrzasn tleniony babsztyl w uniformie z
minionej epoki.
Stein ukradkiem przycisn obrazek do ust.
Byby wstyd, gdyby koledzy przyapali go na caowaniu ikony. Chocia pono taki
Einstein by wierzcy i nikomu to nie wadzio. A choby nawet go przyapali! W obecnej sytuacji
nie zaszkodzi ubezpieczy si przed lotem
Tylko co bdzie w Moskwie? Gdzie on polezie ze swoj baz dowodow? Ile s warte
wiadectwa geologw, z ktrych poowa leci do domu w kaftanach bezpieczestwa? Wszystko,
co Stein ma w swoim arsenale, to pliki z zapisem dwikowym w przepa spuszczali
echosondy i mikrofon. Jeli tylko pliki nie znikn z dysku w drodze powrotnej, bdzie mia do
dyspozycji zapis strasznych krzykw, nadzwyczaj podobnych do ludzkich, oraz ryki nieznanych
potworw.
Troch mao, eby wywrci do gry nogami ca nauk.
Niewystarczajco, eby dowie dokonanego przez Steina odkrycia.
A przecie odkry Pieko!

Dziadku, telefon do ciebie! powiedziaa Alicja.

Dzikuj, mj zajczku, ju id!
Michai Siemionowicz niechtnie oderwa si od swojego starego komputera. Zastanowi
si, wydrukowa stron, pooy j na stos i przycisn bryk selenitu. Uzbiera si ju cakiem
imponujcy plik. Jego krucjata przeciw Akademii Nauk. Niech te stare pierdziele pon na
stosach inkwizycji! W kocu inkwizycja bdzie teraz bardzo potrzebna aden kopot, po
prostu nieco przeprofiluj pewn wci dziaajc organizacj, ktra zdya nabra wprawy w
polowaniach na czarownice.
Droga do suchawki bya krtka z jednego pokoju zawalonego prbkami mineraw i
obwieszonego mapami (mieci si tam te podwjne rumuskie ko z udajcej orzech pyty
wirowej) do drugiego, niby to salonu (bo stoi w nim telewizor i ley azerbejdaski dywan,
poza tym tak samo mineray i mapy).
Stein powiedzia Stein.
Michaile Siemionowiczu zaszeleci w suchawce jakby martwy gos. Radzimy wam
natychmiast przerwa prac.
Co u licha?! oburzy si profesor. Kto mwi?
Dzwoni ze Szpitala Psychiatrycznego im. Aleksiejewa odezwa si z grob w gosie
rozmwca. Przechodzi u nas rehabilitacj jeden z paskich kolegw
Nie zastraszycie mnie! wrzasn Stein. Syszycie?! Nie zastraszycie mnie!
W suchawce rozleg si cichy miech.
Alicja, ktra przy akompaniamencie telewizora budowaa z tomw Wielkiej Sowieckiej
Encyklopedii (wydanie z 1935 roku) domek dla lalek, utkwia w dziadku przestraszone
spojrzenie wielkich niebieskich oczu.
Moskwa zdecydowanie opowiada si przeciwko wprowadzeniu sankcji wobec KRLD
wypeni cisz telewizor. Nard Korei Pnocnej ma pene prawo rozwija pokojow
energetyk jdrow. Pjongjang niejednokrotnie dowid swojego wsparcia procesu pokojowego i
jest solidnym, przewidywalnym partnerem mona przeczyta w owiadczeniu rosyjskiego
MSZ.
A to co znowu? pomyla z niezadowoleniem Stein. Ci te kontynuuj prace Ale
przede wszystkim nasi! Gdzie ci nasi si pchaj Po co im to?
Michaile Siemionowiczu przywoa go gos. Jeli strzeli wam do gowy, eby gdzie
zanie te wasze papiery, od razu wylemy po was karetk.
Nie zastraszycie mnie! powiedzia Stein.
Zastraszymy zapewni gos.
I w suchawce rozleg si przerywany sygna.
 Dziadku Alicja dotkna jego kolana wszystko dobrze?
Nie wiem Nie bardzo.
Stein nie mia nawet siy podnie si z fotela przed telewizorem.
Emerytka Nina Nikoajewna kamera przejechaa przez przestronne trzypokojowe
mieszkanie cakiem dobrze si urzdzia. W tym miesicu jej emerytura wzronie o siedem i
trzy dziesite procenta i jej sytuacja ulegnie dalszej poprawie przed obiektywem pojawia si
rumiana i dziarska staruszka, popijajca herbatk w przytulnej kuchni.
Dziadku odezwaa si powanie Alicja mog ci o co zapyta? Dlaczego w
telewizorze wszystko jest takie kolorowe? I dlaczego u wszystkich zawsze wszystko jest dobrze?
Czy to moliwe?
W tym roku wydatki na nauk wzrosn o siedemnacie procent obiecao natychmiast
pudo. Nasz reporter, Iwan Pietrow, odwiedzi centrum naukowe w Korolowie i zaznajomi si
z najnowoczeniejszymi technologiami! Wirwka, na ktrej szkoli si Gagarin, jest tu obecnie
wykorzystywana do leczenia chorb krgosupa
Dlatego, Alisiu odpowiedzia w roztargnieniu Stein e telewizor to okno na inny
wiat. Na czarodziejsk krain po drugiej stronie lustra. Wszystko jest tam bardzo, ale to bardzo
podobne do tego, co u nas, tylko inne. Tam wszyscy ludzie s szczliwi i wszystko si
wszystkim udaje. I pienidzy wszystkim starcza.
To wbrew nauce zmarszczya nosek Alicja.
Nie potrafi tego wyjani westchn profesor.
Dziadku odezwaa si dziewczynka po chwili zastanowienia a do tej twojej krainy
po drugiej stronie lustra mona si jako dosta? Chocia na chwilk?
Trzeba si bardzo dobrze uczy skama Stein. Dobrze, zajczku, pjd jeszcze
popracowa
Tymczasem w Rosji odkryto najwiksze na wiecie zoe gazu powiedzia spiker.
Wedug wstpnych szacunkw, zasoby gazu ziemnego w zou Sachalin-4 wynosz ponad
ptora biliona metrw szeciennych. Spka Gazprom owiadczya, e
No prosz pomyla ponuro Stein. Nie ma co si zajmowa tektonik. Trzeba byo si
przenie z poszukiwa geologicznych wanie tam, do gazownictwa. Nie gnitby si teraz w
lichych dwch pokojach na blokowisku w Czertanowie, tylko zamieszkiwa wielkopask will
na Rublowce, i dzwoniliby nie z psychuszki Kaszczenki, jak si kiedy zwaa, ale z administracji
Prezydenta, eby wrcza ordery za zasugi dla ojczyzny.
W kocu i wrd geologw zdarzaj si szczliwi ludzie.
Tyle e dla Michaia Siemionowicza byo ju za pno, eby koata do tych drzwi. ycie
mino, wszystkich wyborw dokona dekady temu. Pozostaje mu walczy, broni swojej
prawdy. Dowodzi. Choby dowodw nie byo.
Alicja posiedziaa troch ze swoimi lalkami i podesza do telewizora, chcc popatrze, co
te ten odbiornik ma z drugiej strony.
A nu znajdzie drzwiczki?

W wyniku unikalnego i bezprecedensowego eksperymentu z dziedziny wierce

gbinowych przeprowadzonego przez nasz zesp naukowcw ustalono, e po wnikniciu w
skorup ziemsk na gboko ponad trzech tysicy metrw, wbrew wszystkim istniejcym
prognozom i oglnie przyjtemu przekonaniu, nie wykryto ani grnej, ani rodkowej, ani dolnej
warstwy skorupy ziemskiej zoonej ze ska metamorficznych i magmowych. Na wskazanej
gbokoci ujawniono istnienie ogromnych komr zamieszkaych przez bardzo osobliw faun.
Mamy wszelkie podstawy przypuszcza, e naszemu zespoowi udao si odkry miejsce znane
w mitologiach rozmaitych narodw jako Pieko.
Niczego sobie wprowadzonko, co?
A dalej sto trzydzieci stron sprawozdania z przebiegu ekspedycji, kilka kiepskiej
jakoci fotografii, nagrania dwikowe i prbki mineraw.
Stein jeszcze raz obejrza swoj prac, starannie woy wszystko do wytartej teczki i
wyjrza przez okienko. Wprost przed klatk staa nowoczesna karetka zagraniczna marka,
czyciutka, polakierowana na beowo, z pomaraczowymi paskami po bokach. Takich nie
wysyaj do zwykych miertelnikw. Takimi wysya si sprawiedliwych do Raju
Albo wrcz przeciwnie.
To po niego?!
Profesor zacz gorczkowo myle. Potrzsn zaspan Alicj na szczcie ona wysza
po chleb, nie zdoa mu przeszkodzi ubra wnuczk, na plecy zaoy jej szkolny tornister
(wkrtce pjdzie do zerwki), a do tornistra wsadzi swj referat i zdjcia. Mineray rozmieci w
kieszeniach palta, omota twarz szalikiem i razem z senn dziewczynk pokutyka schodami na
d. Moe uznaj, e prowadzi dziewczynk do przedszkola? Wybacz, Alisiu.
Wyszed na zewntrz i natychmiast pogna na przystanek.
Karetka uruchomia silnik, mrugna reflektorami i powoli pojechaa za nim.
W ostatniej chwili wskoczyli do odjedajcej marszrutki. Karetka powloka si za nimi
przez korki. Jej przednia szyba bya przyciemniona, nie przepuszczaa wiata.
Dotarli do metra, dali nurka w tum, zmieszali si z ludzkim farszem w maszynce do
misa przy ruchomych schodach, jako przedarli si na stacj i wsiedli do pierwszego
nadjedajcego pocigu. Stein rozejrza si zaszczutym wzrokiem. Twarze pasaerw byy
zwyczajne, jakby zapite suwakiem; wszyscy zamknli si w sobie.
Tak, na razie wszystko w normie. Zdaje si, e uciekli. Teraz tylko dojecha do Akademii,
wygosi referat o podanej godzinie, odszczeka si przeciwnikom, a wtedy moe go nawet ogie
pochon. eby tylko dali wystpi A potem niech go wioz tam, gdzie diabe mwi
dobranoc. Moe by psychiatryk Kaszczenki, moe by i Serbskiego.
Nagle w kieszeni zawierkaa komrka. ona!
Wrcia ze sklepu, w domu nikogo nie ma, kartki nie zostawi Dobrze by jednak byo
trafi wanie do Serbskiego, gdzie zamykali dysydentw tam ona si do niego nie dobierze.
Bo za Alicj wyssie z niego ostatni kropl krwi. Zreszt susznie.
Tylko skd w jego komrce zasig w wagonie metra, do tego na ich zapomnianej przez
Boga linii? Widocznie ona koniecznie musi si dodzwoni.
To ona, dlatego e nikt inny tego numeru nie zna.
Stein wycign komrk z wewntrznej kieszeni palta.
Numer zastrzeony.
Natasza?! odgrodziwszy si doni od stukotu k, krzykn do telefonu profesor.
Michaile Siemionowiczu odpar nieznajomy czowiek soczystym barytonem,
zaguszajc panujc w wagonie kakofoni. Dzwonimy do pana z firmy Gazprom.
Co? Brwi profesora uniosy si prawie na czubek gowy.
Z Gazpromu potwierdzi nieznajomy. Chcielimy zaproponowa panu prac.
Mnie?! Dlaczego mnie?
Syszelimy o paskim unikalnym dowiadczeniu w dziedzinie wierce gbinowych i
sdzimy, e mgby pan sta si dla nas niezastpionym konsultantem wyjani chtnie
dzwonicy. Czy jest pan zainteresowany nasz propozycj?
Ja Stein przeoy komrk od jednego rozpalonego oddechem ze suchawki ucha
do drugiego. Jestem zainteresowany, tak. Oczywicie, e tak!
Michaile Siemionowiczu poprosi przymilnie gos a nie mgby pan teraz podjecha
do naszego biura? Mamy narad i akurat rozwaamy pask kandydatur. Oraz kilka
pozostaych. Ale gdyby udao si panu by u nas, powiedzmy, za p godzinygodzin, nawet nie
rozpatrywalibymy innych pretendentw na to stanowisko
Przepraszam, ale teraz absolutnie nie mog! zawoa Stein. Mam zaraz bardzo
wany odczyt.
Michaile Siemionowiczu gos zrobi si surowszy. Bardzo bymy chcieli
porozmawia z panem przed paskim odczytem. Nie pamitam ju, czy mwiem o
wynagrodzeniu konsultanta? Wynosi ono okoo pitnastu tysicy umownych jednostek
miesicznie, ale dla specjalisty paskiej klasy
Nie dam rady! twardo powiedzia Stein. Najpierw referat, potem do was! Nie
odwrotnie.
To pan tak myli odpar nieznajomy.
A skd pan w ogle ma mj numer? ockn si nagle z otpienia profesor.
Od paskiej maonki, Michaile Siemionowiczu umiechn si mczyzna.
propos, ma pan od niej pozdrowienia.
Stein poczu, jak jego wntrznoci skuwa mrz.
Ki diabe? Dlaczego waciwie mam takie dobre poczenie pod ziemi? zapyta nagle
sam siebie o co zupenie innego.
To przecie nasza odwieczna strefa interesw i wpyww jak gdyby odpowiadajc na
niezadane pytanie, ni w pi, ni w dziewi cign gos. Tak wic prosz si niczemu nie
dziwi, Michaile Siemionowiczu. Do zobaczenia.
Czyby to byy naciski? Bo w czasach sowieckich jak naciskali, to naciskali!
Nie postanowi Stein. Najpierw zaplanowany referat, potem caa reszta. Ratowanie
ony, odpieranie pokus, bitwa z psychiatrami to wszystko potem. Jak by powiedzia Puszkin,
suba muzom nie znosi popiechu.

Obmy twarz zimn wod w zadymionej przez akademikw toalecie, wzi wnuczk za
rk i ruszy do walki.
Sala okazaa si w poowie pusta.
Na dole, w holu, powiesili zawiadomienie, e wszystko odwoane! rozoy rce
profesor Sinicyn, jeden z niewielu sojusznikw Steina w tym kbowisku mij.
Niedoczekanie spochmurnia Stein. Popilnuj dziewczynki, Piotrze Iwanowiczu.
Michai Siemionowicz wszed na katedr, miao spojrza na wielogow akademick
hydr, zuchwale unis podbrdek i zacz:
Drodzy koledzy! Temat referatu, ktry zgosiem na dzisiaj, uleg pewnym zmianom.
Moje wystpienie okae si nieco bardziej rewolucyjne, ni planowaem. Jak by moe niektrzy
z was wiedz, niedawno przedsiwziem ekspedycj do obwodu irkuckiego, na miejsce
przewidywanego przeze mnie pknicia, ktre moe si okaza lini przyszego podziau pyt
tektonicznych.
W audytorium rozlegy si szepty.
Jednak moi wsppracownicy, z ktrych wielu przypacio to utrat zmysw, a
niektrzy yciem, dokonali zadziwiajcego odkrycia. W wyniku unikalnego i
bezprecedensowego eksperymentu z dziedziny wierce gbinowych przeprowadzonego przez
nasz zesp ustalono, e po wnikniciu w skorup ziemsk na gboko ponad trzech tysicy
metrw
Zascho mu w gardle. Urzeczona sala milczaa.
Szanowni koledzy Towarzysze Znalelimy Pieko!
Skrywszy si za grubymi szkami kissingerowskich okularw, Stein zmruy oczy. Raz,
dwa, trzy
Haba! krzykn kto dononie.
To chyba Akopian.
Odmawiamy uczestniczenia w czym takim!
Tak, to Szmieszkiewicz.
Prowokacja!
azutkin.
Prosz o wysuchanie referatu do koca! nabra powietrza Stein.
Pozbawi go stopnia naukowego!
Pseudonauka!
Usun go!
Ciemnogrd!
Okrzyki akademikw byy jak grudki bota lecce na szyb ekspedycyjnego uaza spod k
jadcej przodem ciarwki. Stein zdj okulary (zacz gorzej widzie, jakby naprawd zapluli
mu szka), przetar je chusteczk do nosa, zaoy i wetkn nos w swj referat.
Jakie ma pan dowody? rzuci z pierwszego rzdu Sinicyn.
Dziki, staruszku.
Zesp zebra obszern baz dowodow, jednak podczas popiesznej ewakuacji z
miejsca robt niemal wszystko stracilimy.
A co z paskim szybem do Pieka? pocign kto z galerii.
Niestety, szyb zosta wysadzony i prawie cakowicie zasypany Ale jestem gotw
wskaza miejsce, gdzie dokonalimy odwiertu i, jeli bdzie trzeba, stan na czele nowej
ekspedycji, ekspedycji Akademii Nauk
Klaun!
To na pewno Tomaszewski.
Stein umilk i podnis wzrok. W auli pozostay trzy osoby.
Sysza pan, e Hugo Chavez zamierza wypowiedzie wojn Kolumbii szepn jego
przyjaciel Sinicyn pogronemu w piczce akademikowi Sidorowowi, ktrego w popiechu
zapomnieli ewakuowa z sali razem z jego wzkiem. A potem rzekomo caej Ameryce
aciskiej. Wprowadzi boliwariaskie porzdki. A my mu sprzedajemy dziesi drobnicowcw
karabinw maszynowych, helikoptery i moe nawet okrty podwodne. W gowie mi si nie
mieci, po co nasi to robi? Chyba nie dla pienidzy?
Nieszczsny Sidorow tylko przewrci oczami. Niczym innym nie mg porusza.
Fiasko
Chwila. A gdzie Alicja?
Stein zostawi swoj teczk na katedrze, zszed na d i ostro potrzsn Sinicynem.
Gdzie moja wnuczka? Gdzie moja Alicja?!
 Przecie ojciec po ni przyszed oznajmi Sinicyn, umiechajc si bogo jak pacjent
po lobotomii. Powiedzia, e pjdzie kupi jej lody, pki dziadek z uporem godnym lepszej
sprawy broni swoich racji.
Jej ojciec jest w Australii! Ty stary durniu!
Tracc oddech, wybieg na korytarz. Dwie sylwetki lekka, maleka Alicji i druga
mroczna, masywna, jakby wycita z bazaltu, oddalay si od niego korytarzem.
Dogoni ich dopiero na zewntrz.
Dziewczynk wsadzali do czarnej limuzyny, dugiej i surowej jak ycie funkcjonariusza
partyjnego.
Sta! Niech pan zaczeka! zawoa Stein.
Bazaltowa posta posusznie znieruchomiaa, pozwalajc profesorowi skrci dystans.
Ale nie zamierzalimy nigdzie bez pana jecha, Michaile Siemionowiczu powiedzia
nieznajomy mczyzna znajomym gosem. Przejedzie si pan?
Cay by jaki taki europejski garnitur jak spod igy, bardzo dobrze dobrany krawat,
dobrotliwa twarz. Nie, bya to raczej twarz pozbawiona jakichkolwiek emocji. I gadka, bez
zmarszczek.
Ja nigdzie zacz Stein.
Koledzy nie uwierzyli? zapyta mczyzna ze wspczuciem. Wymiali?
Wszystko mi jedno, czy mi uwierz, czy nie! skama z wysikiem profesor. Dla
mnie wana jest prawda, nie uznanie!
Za to ja panu wierz powiedzia spokojnie mczyzna. Bo wiem, e ma pan racj.
Pieko istnieje i jestem gotw co nieco panu o tym opowiedzie.
Ale pan chyba nie Stein cisn w kieszeni wity obrazek.
Nie, oczywicie, e nie umiechn si mczyzna. Pracuj w Gazpromie. To ja dzi
do pana dzwoniem.
Z wntrza samochodu dao si sysze wesoe i zupenie niepasujce do okolicznoci
szczekanie psa. Z tylnego siedzenia wyjrza nadzwyczaj sympatyczny czarny pudel i poliza rk
Alicji czerwonym jzyczkiem.
A tobie podarujemy takiego samego szczeniaczka umiechn si czowiek z bazaltu.
Dziadku! Wybierzemy si z nimi na przejadk! pisna z zachwytu dziewczynka.
Mikko mlasny cikie drzwi i limuzyna pynnie ruszya z miejsca, jakby unoszc si
nad ziemi.
Ma pan we wszystkim racj, Michaile Siemionowiczu mwi mczyzna. I
bezwzgldnie byby pan autorem wielkiego odkrycia, ale jest pewien haczyk. Tego odkrycia
dokonano ju dawno i nie zrobi tego pan.
O czym pan mwi? oburzy si Stein. Pan plecie jakie bzdury! Przecie w takim
wypadku z pewnoci zaczaby si ju jaka krucjata, armagedon ze wspczesn broni,
adunkami jdrowymi, eby ich do szcztu Przecie tu, w naszym kraju, to ju chyba nie
wiedz, gdzie ten cay pokojowy atom trzyma!
Doprawdy, Michaile Siemionowiczu, jaki ekstremista z pana mczyzna zrobi
profesorowi wymwk. yjemy przecie w dwudziestym pierwszym wieku. W wieku
globalizacji, wolnego handlu! A pan mi tu o krucjatach. To takie barbarzyskie
Co?!
No jak to? Nie sysza pan w wiadomociach o Sachalinie-4? Ptora biliona metrw
szeciennych nowych zasobw Prosz, jak si nasi partnerzy staraj. Wypeniaj kontrakt.
Jaki kontrakt? Stein zdj okulary.
Kontrakt na bezporedni dostaw gazu ziemnego spce akcyjnej Gazprom z Pieka.
Rzecz jasna w papierach ich osobowo prawna ujta jest inaczej, ale partner czowiek z
bazaltu pogaska pudla partner jest wanie ten.
Dlaczego gazu? Mylaem, e ludzie zabijaj si raczej o kruszce prbowa
zaartowa profesor.
C, oni tam te id z duchem czasu. Trzeba byo zota dostarczali zota. Potrzebna
bya ropa moe by ropa. A teraz jest moda na czyste ekologicznie paliwo dadz gaz. Wntrze
Ziemi Przecie jeli pokopa gbiej, jest bezgraniczne. Najwaniejsze to si dogada.
Siark w samochodzie nie pachniao. Pachniao drogimi francuskimi perfumami i
leciutko hawaskim cygarem. Ale to pewnie kierowca sobie dogadza.
I jak si dogadalicie? Zaprzedalicie dusz? zebra si na odwag Stein po dugiej
pauzie.
Michaile Siemionowiczu! pokrci gow mczyzna. Jak znowu dusz? Gazprom
to przecie firma pastwowa. Rzd po prostu wzi na siebie okrelone zobowizania. Gwnie o
midzynarodowym charakterze. No i kilka dotyczcych polityki wewntrznej.
Boe, e te sam si nie domyliem Przecie jeli si zastanowi, innego wyjanienia
naszej historii nie ma A jakie waciwie macie warunki? zainteresowa si Stein. Nie
szkodzi, e powiedziaem Boe?
Ale prosz pana Mamy kraj wielowyznaniowy uspokoi go mczyzna. A co do
paskiego pytania Jest pewna liczba midzynarodowych projektw, ktre realizujemy, e tak
powiem, w imieniu naszych partnerw. Znw pogaska pudla. Wsppraca z Iranem, z Kore
Pnocn, z niektrymi pastwami arabskimi Sfera energetyki, czasem kwestie
bezpieczestwa
Ale przecie to Oni przecie wyrwao si Steinowi. Oni przecie
przygotowuj
Niech pan pomyli o dobrych stronach umiechn si mczyzna.

Samochd zatrzyma si przed piknym podmiejskim domem toncym wrd morza

owocowych drzew. Wzdu drki prowadzcej do ganku toczyli si operatorzy z kamerami w
penej gotowoci. Tam te mczya si uszminkowana przez stylistw ona profesora.
Gdzie my jestemy? Kim s ci ludzie? podnis si niespokojnie profesor.
Wie Barwicha nieopodal Rublowki. To paski przyszy dom. A reporterzy czekaj na
pana dlatego, e dopiero co otrzyma pan Nagrod Pastwow Federacji Rosyjskiej.
A to za jakie zasugi? zdziwi si Stein. Przecie jeli wszystko dobrze zrozumiaem,
nie wolno mi teraz mwi o moim odkryciu.
Nie wolno. W naszym kraju codziennie kto dokonuje odkry, o ktrych nie wolno
mwi, wic to nic strasznego. A tu ma pan do wyboru otworzy teczk trzy osignicia
naukowe, ktre wanie odtajniono. Prosz wybiera, zostanie pan autorem jednego z nich.
propos, widzia pan wczoraj w wiadomociach materia o tej wirwce Gagarina? Ledwie zdjli
klauzul tajnoci i prosz! A jutro pana te poka w telewizji.
Hurra! ucieszya si Alicja. Bdziemy po drugiej stronie lustra!
No i, rzecz jasna, Gazprom przydzieli grant na finansowanie paskich nowych bada
geologicznych. Mczyzna chwyci za klamk drzwi.
Dziennikarze rzucili si na samochd jak niedawno komary w tajdze na wychodzcego za
potrzeb geologa.
Prosz mi powiedzie odezwa si Stein czy Gazprom nie finansuje bada w
dziedzinie astronomii?
Nie, tym si nie zajmujemy uprzejmie zamia si mczyzna. W niebie nie ma
czego szuka.
I bardzo dobrze Michai Siemionowicz skin z zadowoleniem gow i otworzy
drzwi.
Chwyci wnuczk i zdecydowanym ruchem pocign j za sob przez krg reporterw
jak najdalej od willi. Po drodze zgarn te on.
A kraina po drugiej stronie lustra? zakaa Alicja. A szczeniaczek?
Kupimy kota burkn profesor.
Profesorze Stein! przedar si do niego reporter Gwnego Kanau. Prosz nam
opowiedzie o paskich planach na przyszo! Zdajemy sobie oczywicie spraw, e ma pan ju
siedemdziesit sze lat, ale moe jednak?
Rzucam geologi. Planuj zaj si astronomi oznajmi Stein. Zdaje mi si, e w
niebie te jest co do odkrycia. Podpowie mi pan, gdzie tu jest najblisza stacja metra?
 Co i po ile

Pow wyszed troch chudy, ale po trzech miesicach Abdurahim zdy do tego
przywykn. Gdyby opowiedzia w rodzinnym Pangazie, e pow mona zrobi z nieopalonych
kurzych udek, w ktrych tuszczu byo nie wicej ni na wyrzebionym w kwadraty
Abdurahimowym brzuchu, na pewno by go wymiali.
Nie, prawdziwy pow powinien by gsty i lepki od tego baraniego tuszczu; powinno
si go oczywicie je nie amliwym plastikowym widelcem, a palcami, ugniatajc ry i
wsadzajc sobie do ust grudki rozmiaru dziecicej pistki.
Ale skd mia wzi dobr baranink w deszczowej, zadymionej Moskwie? Dla
Abdurahima stolica Rosji okazaa si cakiem niedua jaki kilometr kwadratowy, a moe i
mniej. Jasne, za trzymetrowym betonowym murem Moskwa cigna si i cigna a po
horyzont, ale dla Abdurahima i jego rodakw wjazd do tej czci by zamknity.
Przedosta si przez posterunek do najbliszego kiosku z papierosami jeszcze byo
mona. W dalekiej, sonecznej ojczynie jego modzieczy temperament i rne nieporozumienia
skutkoway od czasu do czasu odsiadkami, mia wic dowiadczenie w dogadywaniu si z
klawiszami ty mnie, ja tobie.
Ale za ogrodzeniem may Tadykistan niestety si koczy, a skpy zasb sw
Abdurahima nie wystarcza, by skutecznie blagowa drapienych i wiecznie godnych
milicjantw, patrolujcych okolice placw budowy nowej Rosji w poszukiwaniu atwej
zdobyczy.
Spawacz Faruh z trzeciej brygady prbowa kiedy przemyci przez posterunek kawaek
baraniny, ale ochrona zdoaa mu j odebra. Caa brygada oberwaa za to mocniej ni za
przechwycony tydzie wczeniej haszysz. Regu tu byo sporo i nie o wszystkich budowlacom
mwili.
Trudno, jak kurczak to kurczak. Na obiad czsto trzeba byo je i zwidy makaron w
plastikowym kubeczku, i wylizgujce si spod noa parwki, wic Abdurahim nie grymasi.
Pow gotowali nie bez okazji ca brygad przenoszono do nowego obiektu.
Wznoszcy si w samym rodku kompleksu Moskwa City wieowiec Pamir, wysoki jak
gry, ktrych nazw nosi, podpiera osuwajce si, dziurawe moskiewskie niebo. Jego grnych
piter nie byo wida prawie nigdy, chmury szczelnie zasnuway niekoczcy si z pozoru
budynek ju w poowie wysokoci. Pomimo bliskiej sercu nazwy, tsknicy za domem
Abdurahim myla o nowym miejscu pracy z niepokojem.
Najkrtsza droga do nieba artowali ponuro robotnicy. Chodziy suchy, e na
otoczonym przedgrzem trzykondygnacyjnych cieplakw Pamirze nieszczliwe wypadki
zdarzay si niemal codziennie. Nie byo nikogo, kto mgby to potwierdzi budowlacw,
ktrzy przepracowali na Pamirze swj czas, wysyano z powrotem do Azji rodkowej, eby
zachowa pozory przestrzegania przepisw wizowych; stamtd trafiali na inne obiekty. Dziwna
zasada, ale byy jeszcze dziwniejsze; tak czy owak, w Pamirze pacili przynajmniej dwa razy
wicej ni normalnie.
Pow z kurczaka, niby to lekki, poczyna sobie we wntrznociach Abdurahima nerwowo
i co gorsza zupenie nie chcia si uspokoi. Abdurahim mia tej nocy zy sen. Wydawao mu si,
e chce wej na sam szczyt Pamiru i wci wspina si po schodach, ale ich koca nie byo
wida. A potem kto mu powiedzia, eby da sobie spokj, bo wieowiec yje i cay czas
ronie
 Sekretarz wawo obieg samochd, chwyci za klamk i pocign cikie niczym w
bankowym skarbcu drzwi. Krotow drzemicy na mikkim siedzeniu z tyu dwukolorowego
maybacha spojrza na niego mtnym wzrokiem, ziewn i z trudem si podnis. Cholerna
dziewczyna z okadki Voguea tak go wymczya zeszej nocy, e by ju gotw zrewidowa
swj pogardliwy stosunek do modelek. Panienka naprawd si postaraa, ewidentnie kto szepn
jej o jego awansie na licie Forbesa.
Jutro na plac budowy centrum biznesowego mieli przyby opiekunowie inwestycji i
inspektorzy; eby rutynowa degustacja szkockich zapasw nie zamienia si w nieprzyjemn
rozmow o zmianie wysokoci opat za przychylno wadzy, Krotow musia wypucowa teren
na glanc i przynajmniej rzuci okiem na nowy sprzt.
Kierownicy budowy i szefowie obiektw cigncy si jak warkocz za jdrem ochrony, w
rodku ktrego kroczy pospny Krotow, rozproszyli si na przedpolu Pamiru. Waciciel zawsze
powica centralnemu drapaczowi chmur szczegln uwag i zasady bezpieczestwa te
panoway tu szczeglne. Budowa wewntrz budowy. Pamir mia wasne kierownictwo i za
ogrodzenie za ogrodzeniem trafiali wycznie wybracy.
W kieszeni Krotowa zadzwonia obsypana szafirami komrka ze specjalnym przyciskiem.
W standardowych telefonach wystarczyo go nacisn, by z dowolnego punktu kuli ziemskiej
poczy si z konsultantem, ktry odpowiada na wszystkie pytania waciciela telefonu.
Krotowowi przestawili ten czarodziejski przycisk na numer szefa suby bezpieczestwa, ktry
wszelkie zgaszane w ten sposb problemy mg zaatwi w p godziny.
A co, rejsowym si nie da? Kryzys paliwowy? W takim razie po choler kupowalimy
udziay? burcza do suchawki Krotow, zatrzymujc si przy rzdzie chromowanych maszyn z
wielosylabow niemieck nazw wpisan w konserwatywny logotyp. Dobra, chrzacie si,
wylijcie odrzutowcem. A jeszcze lepiej zaczekajcie par dni, niech si uzbiera na czarter,
jakiego ia-76, to lekka przesada, eby uywa do tego mojego bombardiera To nic,
zaczekaj, nigdzie nie polez. Niech od Hindusw bior za bezcen zepsuty towar, bez
certyfikatw, z kamieniami!
To one, Arkadiju Pietrowiczu oznajmi sekretarz, wskazujc na szereg chromowanych
urzdze.
Przecie to nie zgnije, naprawd! rykn do telefonu Krotow, w zniecierpliwnieniu
wymierzajc bezgonej maszynie dwicznego klapsa. Koniec, postanowione. Nad Stanami
zastanowimy si jutro. Kocz, mam kogo na drugiej linii. Tak, cze. Co? Ca sie kupilicie?
Lali na urodziny? Rebranding? Miaem taki pomys Nazwijmy to Bioorganika Albo po
prostu Organika, dokadnie. No, niech teraz bdzie wegetariaska, to modne, niedobrze ju
wszystkim od tego misa. Kocz, na razie, mam kogo na drugiej linii. Tak! Boe, no kup go
razem z flakami, przepraszam za kalambur. Ile ten profesor dostaje ze wszystkimi apwkami i
prezentami? Daj mu dwadziecia miesicznie, to ci studentw jeszcze przyprowadzi Zwrci
si oczywicie w cigu tygodnia. Przepraszam, mam kogo na drugiej linii
 Przeczucia nie zawiody Abdurahima. Ju pierwszego dnia ich brygad rozdzielili po
rnych pitrach. Bkajc si po swoim szedziesitym drugim, zdumiewa si tym, e
wypieszczony lnicy wieowiec wewntrz okaza si dziki i na wp opuszczony. Prace
wykoczeniowe jakby si tu zaczy, ale najwyraniej nagle je przerwano i to chyba do dawno
temu. Gdzieniegdzie goy beton cian zacz obrasta regipsami, a nawet zaczto montowa
gniazdka, ale w innych miejscach z tymi oznakami ycia kontrastoway rozpocierajce si od
podogi po sufit gigantyczne rozegrane partie w kko i krzyyk oraz natrtny odr stchego
moczu.
Pozostali robotnicy na jego pitrze sprawiali wraenie mao towarzyskich i
zdziwaczaych, doszed wic do wniosku, e przesyki z plantacji w Dolinie Czujskiej musz
jednak dociera do tutejszych adresatw.
Przez cay dzie nie byo nic do roboty.
Znudzony, przesiedziawszy pi godzin w kucki przed panoramicznym oknem z
widokiem na niemal ca Moskw, sam z siebie poszed poprosi brygadzist o prac. Ten ospale
i nawet z pewnym alem spyta Abdurahima, czemu nie moe jeszcze sobie posiedzie, odpali
jednego papierosa od drugiego i wrci do rozwizywania krzywki.
Abdurahim nawet nie zdy usadowi si z powrotem naprzeciw Moskwy w
najwygodniejszej ze znanych czowiekowi pozycji, kiedy chwytajcymi za serce zapiewami z
Kotliny Fergaskiej odezwaa si komrka brygadzisty. Rozsypani wok swojego szefa
bezczynni robotnicy nadstawili uszu jak psy, ktrym obiecano spacer, a i sam brygadzista
wypry si, suchajc szczekliwych polece z niemiosiernie porysowanego telefonu.
Minut pniej Abdurahim otrzyma wreszcie bojowe zadanie zabra si do
szpachlowania szczelin midzy niedbale zmontowanymi regipsowymi ciankami a
podwieszanymi sufitami. Po kolejnych dwch minutach kiedy ju wspi si po chwiejnej
drabinie, nie wiedzie czemu owinitej zwojami przewodw elektrycznych, w stron
niezaszpachlowanych szczelin i ukojenia potne wyadowanie elektryczne przeszo od lewej
do prawej stopy Abdurahima, koczc jego karier budowlaca.

Na zadbanym parkingu dla goci, wypuszczajc powoli skrzelami gorce powietrze i

stroszc swoj rekini petw, zastygo w bezruchu drapiene bmw siedem ze zowrogimi
tablicami sub specjalnych. Obok majestatycznie zaparkoway dwie pisetki z chwacko
sterczcymi kogutami; obie na numerach rzdowych AMR. Kierowcy, odrzuciwszy gowy
do tyu, prbowali dojrze szczyt Pamiru, palc w milczeniu.
Z gry, z siedemdziesitego smego pitra, patrzy na nich zadbany starszy mczyzna w
nieprzyzwoicie drogim ciemnogranatowym garniturze, delikatnej koszuli z wasnymi inicjaami
oraz spinkami z osiemnastokaratowego zota pokrytymi szkaratn emali z wiernym
odwzorowaniem generalskich gwiazdek.
Kierownictwo jest zaniepokojone coraz czstszymi nieszczliwymi wypadkami na
powierzonym panu terenie rzuci w zadumie, delektujc si whisky Glen Gardoch z
pidziesitego smego roku.
To sporadyczne nieprawidowoci rozoy rce Krotow.
Wedug zwykej taryfy wzruszy ramionami mczyzna z generalskimi spinkami
kady nieopublikowany artyku prasowy o mierci na paskich obiektach to sto dziewidziesit
tysicy, kady opublikowany plus trzy procent do comiesicznych opat. My te ponosimy
straty wizerunkowe.
Jednego tylko nie rozumiem wczy si do rozmowy pulchny, rowiutki okularnik,
podduszony angielskim krawatem. Czemu przy takich budetach korzystacie na budowie z
Kirgizw? Jak Boga kocham, babym si mieszka i pracowa w najwyszym budynku w
Europie, wiedzc, e stawiali go ludzie, ktrzy cae ycie spdzili w jurcie Czybycie nie
mogli sobie pozwoli na sumiennych robotnikw z Niemiec?
Moglibymy, dlaczego mielibymy nie mc Mylelimy nawet o tym. Ale oni chlej
tyle piwa, wtroby maj do niczego wyjani obszernie Krotow. A u nas pracuj akurat nie
Kirgizi, a Tadycy. Ci s niepijcy.
Czyli BHP okularnik kiwn gow ze zrozumieniem. No, z Niemcami to mnie
pan rzeczywicie zdziwi. A Tadykw macie tu zadbanych, nie to, co w tym pseudostalinowskim
czym na Twerskiej
Prosz nas nie obraa umiechn si Krotow. Prowadzimy trzymiesiczn kuracj
rehabilitacyjn. Nastpuje prawie cakowita detoksykacja organizmu. Robi si wszyscy tacy
ywi, wysportowani, oczu nie mona oderwa.
Przyjemnie mie do czynienia z takim nowoczesnym, dbaym wacicielem
umiechn si szeroko trzeci z goci, wysoki i szczupy mczyzna o wskiej twarzy i kiepsko
zamaskowanej ysinie.
No, wie pan To przecie dokadnie tacy sami ludzie jak my rozoy rce Krotow i
nie wiedzie czemu doda: I cae szczcie

Chwaa Allachowi! Gowa pkaa mu z blu, usta, nos i gardo wypenia ohydny,
gorzkokwany smrd, ale y. Abdurahim zebra wszystkie siy, podnis gow z poduszki i
rozejrza si dookoa. Lea na szpitalnym ku, zupenie nagi, przykryty tylko pojedynczym
przecieradem upstrzonym spranymi krwawymi plamami. Kilka krokw od niego sta duy st
operacyjny, nad ktrym pochylao si trzech ludzi w zielonych chirurgicznych kitlach. Co si
stao? Abdurahim pamita szpachl, drabin, przewody Nieomal zgin poraony prdem, ale
go uratowali. Zaprawd, rosyjska medycyna potrafi czyni cuda! Gdyby co takiego przydarzyo
mu si w Duszanbe, zakopaliby go jeszcze przed zachodem soca, eby nie karmi much.
Ju chcia podzikowa lekarzom, ale nie zdoa wydoby z siebie gosu. To Allach go
uchroni; przyjrzawszy si temu, co dziao si na stole operacyjnym, Abdurahim struchla.
Oddychajc ciko przez plastikow mask, poczon karbowanym przewodem z
przezroczystymi elektrycznymi miechami, na stole lea jego znajomy pytkarz, Fahraddin.
Wygldao na to, e biedak porzdnie oberwa krztajcy si przy nim lekarze byli cali umazani
krwi. Abdurahim zamkn oczy i poprosi Boga, eby Fahraddin zdoa wyj z tego
wszystkiego cao. Co mu si mogo przydarzy? Czyby spad z wysokoci?
Troba! wymwi nieznajome sowo jeden z lekarzy i zaraz potem co ciko
chlupno.
Abdurahim nadstawi uszu. Cudzoziemiec?
Odwracamy!
Nie, mwi chyba po rosyjsku. Po prostu trzeba byo pilniej uczy si jzyka, eby
rozumie wszystko, a nie tylko to, czego wymaga budowa.
 Nerki! rzuci szczekliwie chirurg i Abdurahim otworzy jedno oko.
To sowo zna dobrze. Tadyckie nerki to cel milicjantw i skinheadw ci pierwsi maj
ochot trafi w nie gumow pak, drudzy wsadzi tam ostrze
Pomocnik wyj spod stou plastikow skrzynk z uchwytem, wygldajc jak przenona
lodwka, i gwny lekarz ostronie co do niej woy.
Odwracamy!
Teraz Abdurahim wpatrywa si w to obojgiem oczu, czujc, jak plecy robi mu si zimne
i mokre, a serce zaczyna wali coraz mocniej. Zazgrzytaa pia, chrupny koci, mostek z
trzaskiem rozstpi si na boki. Wyranie zmczony chirurg otar czoo rkawem.
Serce!
Rytmicznie popiskujcy sygna przeszed w cienkie i jednostajne wycie. Lekarz opuci
drgajc bulw do usunie podstawionego pojemnika.
Reszta taka sobie skonstatowa flegmatycznie. Do chodni i dawajcie nastpnego.

Przepraszam, gdzie tu jest toaleta? Ten z ysink wsta ze skrzanego fotela.

Przejdziemy si, Sawik? zwrci si do okularnika.
Krotow odprowadzi oddalajcych si mczyzn czujnym spojrzeniem.
No to co, Arkadiju Pietrowiczu oderwa si w kocu od okna genera. Teraz
porozmawiam ju z panem powanie. Ma pan wspaniay biznes. Ale nie sdzi pan przecie, e
ujdzie on uwadze, he, he organw wewntrznych?
Co pan
Wspaniay, opacalny, mdry biznes. Przygotowano mi tu notatk Woy rk do
kieszeni na piersi i wycign z niej notes. Populacja Tadykistanu na dzie dzisiejszy wynosi
siedem milionw dwiecie jedenacie tysicy. To dane z lipca. Obecnie Tadykw jest jeszcze
wicej, bo wspczynnik urodze jest w tym kraju wysoki, trzy i cztery setne dziecka na par
paski biznes wymaga wanie takiej dokadnoci, tak? Wspczynnik urodze, niech Bg
bogosawi Tadykistan, przewysza miertelno niemal czterokrotnie. Kadego roku populacja
tego kraju wzrasta o dwa procent. Gaz kiedy si skoczy, ropa si wyczerpie, ale Tadycy bd
y wiecznie. e tak powiem, jedyny surowiec naturalny, ktrego zasoby cay czas si
zwikszaj. I wtedy bardzo propos pojawia si pan ze swoim doskonaym know-how.
Ja
Arkadiju Pietrowiczu genera agodnie pogrozi palcem spoconemu Krotowowi.
Niech si pan nie wypiera. Wiele syszelimy o tym, e ludzkie ycie jest bezcenne. Ale to nie tak
wszystko ma swoj cen. Jaka to suszna koncepcja, eby spieniy ten wirtualny kapita!
Przygotowano mi tu notatk powtrzy i przerzuci par kartek w swoim notatniku na temat
krajw rozwinitych, Japonii i USA. Nerki rednio sto tysicy za sztuk, dwie jednakowe s z
jakiego powodu drosze dwiecie pidziesit tysicy dolarw za komplet. Wtroba od stu
pidziesiciu do trzystu tysicy. Serce ceny dochodz do trzystu pidziesiciu tysicy
dolarw. No i oczywicie ledziona oraz inne wntrznoci. Mnoymy i liczymy. Plus minus
szeset tysicy za zestaw, jeli dostarczy wszystko szybko i w nienaruszonym stanie. Minus
trzy miesice po siedemset dolarw pobieranego przez w zestaw wynagrodzenia minus apwki
dla suby imigracyjnej minus dostawa organw dla pacjentw to jest, jak rozumiem,
najdrosze, ale przy hurcie jest znika. I tak dwudziestu ludzi dziennie. Piknie! Elegancko,
Arkadiju Pietrowiczu. I przy czym takim po co komu biznes budowlany?
Krotow przeegna si i ruszy w stron otwartego okna.

Nagi Abdurahim bieg korytarzem szybko jak nigdy w swoim yciu. Przemkn obok
pracowicie brzczcych chromowanych urzdze, w ktrych niczym w wannach moczyy si
ciaa niemal wszystkich jego kolegw z brygady Potem pdzi wzdu niekoczcych si
rzdw chodni, na drzwiach ktrych, niczym na drzwiach gabinetw, wisiay tabliczki z czyimi
nazwiskami. Przeskakiwa przez ka szpitalne, roztrca zaskoczonych jego impetem
ochroniarzy
Przed nim majaczya plama wiata wyjcie na balkon. Jeli tylko mu si uda, znajdzie
tam schody przeciwpoarowe. I wtedy nikt go ju nie powstrzyma, nikt!
W kocu w twarz powiao mu powietrzem, nadzwyczaj wieym jak na to suchotnicze
miasto Sta na jednym z najwyszych piter Pamiru, mikkie oboki ukaday si warstwami
kilkadziesit metrw niej, a tu byo sonecznie jak w jego rodzinnej Kotlinie Fergaskiej i niebo
rzeczywicie wydawao si by zupenie blisko.
Schodw przeciwpoarowych nigdzie nie byo. Po prostu taras widokowy, by moe
palarnia. Wyjcie na korytarz zablokowali ju ochroniarze, za plecami ktrych majaczyli ludzie w
zielonych kitlach.
Abdurahim z mapi zrcznoci wdrapa si na wysok barierk i zastyg, wyobraajc
sobie, jak zaraz zanurkuje w oboki.

No, no, nie trzeba robi gupstw. Genera unis pojednawczo do. W kocu nie
pracuj u nas zwierzta.
Krotow, ktry zdy ju przeoy jedn nog za okno, zamar w oczekiwaniu.
Pidziesit procent od obrotw i udostpnianie materiau na yczenie genera
puci oko weteranom oddziaw specjalnych. Tam ten towar zawsze si przyda.
Pidziesit? dopyta Krotow z niedowierzaniem.
Godziwie, co? Prezydent zabroni gnoi biznes, nie sysza pan? yj i daj y innym, to
nasze credo.
Ja nie
Prosz mi uwierzy, na wsppracy z nami tylko pan zyska. Ot, na przykad, co teraz
robicie z odpadami? No, ze wszystkim tym, co zostaje po usuniciu organw?
My
To pytanie retoryczne, niech si pan nie denerwuje. Przygotowano mi notatk.
Kupilicie sie budek z kebabem i utylizujecie. Arkadiju Pietrowiczu! Przecie to przetrwa tylko
do pierwszej powanej kontroli. Natomiast my ju od dawna i z powodzeniem pracujemy z
Mikojanem, tym kombinatem misnym. Ich to, prosz mi wierzy, nikt nigdy nie kontroluje.
Korotow, mechanicznie kiwajc gow i wycierajc donie o nogawki spodni, wrci do
swojego stou. Z toalety wrcili wyranie oywieni urzdnicy, wymieniajc si arcikami i
szturchajc piciami po bokach.
Ma pan tu niezwyke ubikacje oceni okularnik. Na przykad ten panel dotykowy i
samonaprowadzajcy si bidet! Wyprzedza pan swj czas, sowo honoru, Arkadiju Pietrowiczu!
Prosz posucha, Arkadiju Pietrowiczu! A nie chce pan zapisa si do nas, do Partii,
hmm? W kocu nam te potrzeba wieej krwi! mrugn do niego ten z ysink.
Krotow kiwn gow z rezygnacj i zrozumieniem; przygotowa si ju, eby
podzikowa za zaproszenie, ale wtedy
za oknem przemkno co duego i ciemnego, ich uszy zrani krtkotrway krzyk.
Arkadij Pietrowicz wzdrygn si i a przysiad; urzdnicy spojrzeli po sobie. Genera wyj
oweczek i zrobi znaczek w swoim notesiku.
To wedug zwykej taryfy zapewni Krotowa. Ale niech si pan rozluni. No, ju,
happy end!
 Proteza

wietnie zdaj sobie spraw, e silicon tumaczy si na rosyjski jako krzem.

Przykadw nie trzeba szuka daleko, wemy co wprost z brany synna Silicon Valley to w
rzeczywistoci Dolina Krzemowa, nie Silikonowa. To logiczne wanie z krzemu wytwarza si
ukady scalone, na ktrych bazuje cay amerykaski high tech, od Cisco po Microsoft. I mimo to
obstaj przy swoim po rosyjsku mamy ju ustalony termin, nawet jeli to zapoyczenie.
Konsument kocowy zdy ju do niego przywykn. Budzi w nim zaufanie i figlarne myli.
Wywouje silne skojarzenia z glamourem, dostatkiem i dolce vita w jego najbardziej jaskrawych
przejawach. Dla wielu osb sowo to oznacza przepustk do lepszego ycia. Ucielenia
perfekcjonizm, bezgraniczne denie do doskonalenia samego siebie, i to w najradykalniejszy,
miay, chirurgiczny sposb. All in all, szanowni koledzy, uywajc tego terminu w celu
pozycjonowania naszego nowego produktu na rosyjskim rynku, powinnimy trzyma si
terminologii, ktra ju si tu przyja. Byoby niedopuszczaln rozrzutnoci, gdybymy
zrezygnowali z caego zbioru pozytywnych obrazw wypracowanych przez bran w cigu
ostatnich dwudziestu lat. Dixi.
Goldowski wycign swojego pendrivea z laptopa, koczc tym samym animowan
prezentacj. Karykaturalne ludziki, drapice si po gowach nad tabliczk z napisem
SILIKON!, odeszy w niebyt, a na ekranie pojawi si komunikat o bdzie. Goldowski
obrzuci zebranych uwanym spojrzeniem, od razu zliczajc sceptykw. Jego zesp pracowa
nad strategi reklamow ju od tygodnia i za choler nie chcia teraz niczego zmienia.
Genialny pomys przyszed mu do gowy przedwczorajszej nocy, kiedy rozpaczliwie
szuka subtelnego eufemizmu majcego zastpi sowo proteza. Nasadka? Wstawka? Implant!
Reszta pojawia si sama, ledwie nady kierowa rwcy potok sloganw do komputera. Tej
nocy w ogle nie spa, ale obszerny plik ze szczegowo opisan koncepcj by gotowy w
terminie.
Delegacja zleceniodawcw siedziaa z nieobecnymi wyrazami twarzy, mechanicznie
przegldajc rozoone na stole zszywki. Goldowski dobrze wiedzia, e wyznaczajc dat
prezentacji na poniedziaek, podwaja swoje szanse na zdawienie wszelkiego oporu w zarodku.
Sdzc z wymitych i opuchnitych twarzy, wikszo siedzcych po tamtej stronie stou miaa
ciki weekend. Wielu z nich bardzo by si teraz przydaa usuga, ktr zamierzali sprzedawa.
Przecie prosilimy pana o unikanie wanie tego sowa zacz narzeka wrogo
usposobiony dyrektor do spraw marketingu.
Masywna zota obrczka na pulchnym palcu Pewnie spdzi wolne dni z on i dziemi
na daczy, dlatego ma jasny umys i wszystko pamita; tyle e teraz znalaz si w mniejszoci
nawet wrd swoich.
Ich dyrektor generalny, wysportowany i podwdzony w solarium gogu w designerskich
okularach zerwkach, powoli, niczym ryba w akwarium ze stch wod, obrci si w jego
stron. Zaraz go poprze z poczucia korporacyjnej solidarnoci uwiadomi sobie
Goldowski. Zachcony rybim spojrzeniem kierownictwa, dyrektor do spraw marketingu cign
dalej:
Istnieje te cay szereg skojarze negatywnych. Przede wszystkim dla wielu
silikonowy oznacza syntetyczny zamiennik czego naturalnego. Erzac. Podrbk. No i zmusza
nas do wyjcia poza obszar medycyny, nauki prosto w obszar obrzydliwego glamouru,
beztreciowych byskotek!
 Generalny, nie zdywszy jeszcze otworzy ust, zmarszczy brwi, wic dyrektor do spraw
marketingu umilk przestraszony. Goldowski, zdajc sobie spraw, e jego oponent wanie
strzeli samobja i mecz jest w zasadzie wygrany, nie mg jednak odmwi sobie przyjemnoci
obejrzenia powtrki z decydujcego uderzenia w zwolnionym tempie.
Ale co pan mwi? To nie w glamourowych czasopismach zamierza pan reklamowa
swj produkt? Czyby pan zapomnia, kim s wasi dcelowi odbiorcy?

Taniuszka tak si nabiegaa po butikach w zauku Stolesznikw, e w porze lunchu ledwie

trzymaa si na nogach. Tu te postanowia co przeksi, w modnym barze wymalowanym jak
tradycyjna drewniana szkatuka z Palechu. Zamwia co z rukol, co z selerem naciowym i
wieo wyciskany sok z egzotycznych owocw. Wytrzsna z symbolicznych rozmiarw torebki
telefon inkrustowany diamencikami i wyda do niego z uraz i bez tego wydatne usteczka:
Katia, no gdzie jeste?
Kumpela w mkach parkowaa swoim krwistowaginalnym continentalem GT na
Pietrowce, Tania miaa wic minimum dziesi minut. Z czarnej papierowej torby z nowymi
butami wycigna ciki niczym carska korona magazyn o modzie. Pilnie przestudiowaa
pierwsze dwadziecia wypenionych reklamami stron, starannie zapamitujc nowe nazwy.
Zacza czyta spis treci, ale szybko j to znuyo. Przekartkowaa dalej, przelizgna si
wzrokiem po najwyraniej sponsorowanym artykule na temat cudw chirurgii plastycznej i nagle
si wcigna.
Kiedy w kocu nadesza Kate, zarumieniona po ekwilibrystyce wyszego pilotau i
pyskwce z parkingowym, Tania nawet nie zwrcia na ni uwagi. Katia nie bya uraona, bo nie
moga si doczeka, by podzieli si wie plotk:
Zgadnij, co Olka sobie zafundowaa!
Tania podniosa na ni okrge oczy, w ktrych pon ju ogie podania.
Wszystkie wykonane wczeniej zabiegi, wszystkie te mao znaczce poprawki linii piersi,
spowszedniae liposukcje na udach i pompowanie ust blaky przy tym, co obiecywa z ni zrobi
kolorowy magazyn. Po chwili jej oczy zrobiy si jeszcze bardziej okrge no prosz, okazuje
si, e Olka j ubiega.
I co, nie boi si? W kocu to nie jest zwyka chirurgia plastyczna
Lekarz jej powiedzia, e to nic specjalnego, e zaszywaj may implancik i ju. Goi si
ju po paru tygodniach.
Olka jest nieza! Dopiero si to pojawio, a ona pierwsza w kolejce! zawoaa Tania z
mieszank zachwytu i pogardy.
Ona to, kurde, ley w tej klinice prawie non stop. Same cycki ju trzy razy sobie
przerabiaa. Nic dziwnego.
A teraz ustawia si ju pewnie kolejka powiedziaa przecigle Tania, zerkajc na
zegarek.
Ja bym tego nie robia. Kate nie wiedzie czemu poprawia biustonosz i ucilia: W
najbliszym czasie. Na razie jeszcze tego dokadnie nie przetestowali Miaam tak kiedy.
Zaszyj ci jakie tajwaskie gwno, a potem jeszcze sama pa za powtrn operacj.
Nie, nie, materia jest na pewno dobrej jakoci, amerykaski. Tania zasonia domi
artyku w czasopimie, jakby bronic go przed napaci. Ja bym to zrobia. Jarzysz, co si od
tego musi dzia z facetami?
Olka twierdzi, e mdlej! zachichotaa Katia. Ju od tylu wiekw o tym marz! Za
to Nobla powinni przyzna jak za viagr!
I pewnie sama si czujesz inaczej przypucia Tania.
No jasne zgodzia si Kate. Jak zrobiam sobie piersi, to taka dumna chodziam, e
faceci apali si na samo spojrzenie i poz. Z jednego pokazu o mao nie wrciam z
Prochorowem. A tu patrz takie co!
Szkoda, e kiedy byam na studiach, nie dao si czego takiego zrobi umiechna
si Tania.
Wtedy to nie potrzebowaa, moda bya zaoponowaa Katia. Naturalne ksztaty w
mini zapewniaj zdanie kadego egzaminu.
No nie wiem A nu jeszcze si do czego przyda? zmarszczya brewki Tania.
Suchaj, a ile to w ogle kosztuje?

Wszystko zaley od zakresu ingerencji. Sympatyczny starszy mczyzna w stroju

amerykaskiego lekarza z szacunkiem poda jej kolorowy folder. Oferujemy kilka
standardowych wersji implantw. Podstawowy Shine! kosztuje tylko sze tysicy euro, ale
to wariant oszczdnociowy, moe si szybko zestarze. Potem mamy klas ekonomiczn
wersj Immediate Reaction za dziesi tysicy. Popularn wrd osb, ktre operuj si na
kredyt. Wyej plasuje si implant Illumination, solidna biznes klasa, wystarczy pitnacie
tysicy. No i nasza klasa premium, Deep Blue. Koszt ustala si indywidualnie.
A co ludzie wybieraj najczciej? Tania wiercia si na beowej skrzanej kanapie.
Zaley kto lekarz umiechn si tajemniczo, dajc Tani do zrozumienia, e
powani klienci, tacy jak ona, nie powinni si rozdrabnia.
A kto w ogle sobie to robi? Tania nagle si przestraszya, e rozminie si z trendem.
Nie mamy prawa ujawnia nazwisk klientw, sama pani rozumie spojrza na ni z
delikatn wymwk lekarz. Ale w tajemnicy mog powiedzie, e przez nasze rce przeszo
kilka bardzo znanych osb. Topowe gwiazdy. Celebrytki.
Naprawd? A s wrd nich te te, ktre jed na lodzie? Taniusza skina gow w
stron wypasionej plazmy, demonstrujcej cuda wspczesnej medycyny.
Lekarz skin gow z godnoci i Tania, rozluniona, opada na oparcie. Tak wanie
mylaa zagadkowe przemiany uczestniczek ywiarskich pojedynkw, do ktrych doszo w
ostatnim czasie, mona byo wyjani tylko ingerencj chirurga. Nic innego raczej by im nie
pomogo.
Powiem pani wicej. Mczyni te si do nas zgaszaj oznajmi poufnym tonem
lekarz. I to bardzo powani.
Oni te nie s z siebie zadowoleni pod tym wzgldem? parskna Taniusza.
C, w kocu porwnuj si ze sob jako zupenie po chopicemu mrugn do niej
lekarz. I nawet ci najbardziej zadowoleni z siebie maj czasem chwile zwtpienia co do
swojego stanu posiadania.
Oligarchowie te? zdumiona a zatrzepotaa rzsami.
Nawet pracownicy administracji szepn lekarz. Wybieraj opcj ekskluzywn.
Syszaem, e aparat im to opaca.
 To dopiero warunki! spsowiaa z zachwytu Tania. Pac im nawet za aparat Czyli
e teraz robicie to ju do czsto?
Oczywicie nie Jeli mam by szczery, myl, e z czasem wszystkie porzdne firmy
ubezpieczeniowe wcz to do standardowego pakietu usug. Przecie w naszym kraju, sama pani
rozumie, prawie wszyscy potrzebuj takiej operacji. Problem genetyczny, dostrzeony jeszcze
przez klasyka. W kocu w Brazylii niemal kada kobieta pomniejsza sobie piersi A u nas
akurat co innego stao si bolesnym problemem.
O wanie, wanie A to nie boli? przypomniaa sobie Tania.
Skde Wszystko wykonujemy na nowoczesnym szwajcarskim sprzcie, pod
narkoz. O tutaj lekarz wskaza na wiszcy na cianie rysunek robimy staranne nacicie
Dobrze, niech mi pan ju o tym nie opowiada, bo si jeszcze rozmyl Gdzie mam si
zapisa? zapytaa niecierpliwym tonem.

Kotku! Czekaam na ciebie! Tania poprawia kusy czarny peniuar i przewiczya

wyzywajce wygicie biodra przed wmontowanym w szaf lustrem.
Zaraz, umyj tylko zby dobiego j zmczone ryknicie.
W kocu Armen, drapic si po porosych czarnym futrem plecach, rozkoysanym
krokiem zapanika pokona trzydzieci metrw od azienki do alkowy. Zawis nad ni, rozwiza
supe i ciki rcznik frotte opad na podog, dajc Tani sygna do akcji.
Kotku powiedziaa bojaliwie, patrzc z dou do gry w jego brzowe oczy.
Chciaabym ci zrobi prezent.
Armen zaniepokoi si.

Oczywicie oprogramowanie jest produkcji krajowej wyjani konsultant w okularach.

Hardware z importu, ale soft nasz, nawet nie instalujemy ich systemu, niekompatybilny, co
mogoby si sfajczy.
No dobra! A co tam jest naszego? pocign temat Armen z udawan obojtnoci.
Prosz bardzo, tu jest kilka dobrych pakietw. To jest Mdrzy chopcy i mdre
dziewczynki. Cay program szkolny do dziewitej klasy wcznie.
A dziesita i jedenasta? zbulwersowa si Armen.
To w wersji Bardzo mdrzy chopcy i bardzo mdre dziewczynki. Ale osobicie
polecabym pastwu pakiet Lwica salonowa. Tre wszystkich numerw Vogue i lOfficiel
z ostatnich trzech lat.
O tak, tak! cakiem jak mae dziecko klasna w donie Taniusza.
Koszt: pitnacie tysicy rubli powiedzia konsultant. Ale jeli dooy zaledwie
dziesi tysicy, otrzyma pani pakiet Intelektualna blondynka. Tre wszystkich numerw
Vogue i lOfficiel z ostatnich trzech lat plus program szkolny do jedenastej klasy wcznie.
Oj, oj, oj! Tani zachwyt odj mow.
Suchaj, bracie, a jest co prostszego? Moe co z pisemkami, ale szkoa tylko do
dziewitej klasy? wzi konsultanta na bok Armen.
W sumie to jest, poprzednia wersja Blondynki. Ale kosztuje dokadnie tyle samo,
wic nic pan nie zyska. Po co to panu?
No, jakby to powiedzie? Jeszcze byaby za mdra Armen obejrza si lkliwie na
swoj partnerk.
Ale my zapewniamy panu moliwo, e tak powiem, zachowania parytetu
umiechn si sualczo konsultant. Polecam panu pakiet Biznesmen, ktry zawiera
licencjonowan kopi programw firmy 1C 1C: Przedsibiorstwo, 1C: Ksigowo,
aktualizacj gwnych notowa giedowych live oraz baz serwisu Call-girls.ru.
Ale ja jeszcze zacz ju mwi Armen, jednak propozycja bya zbyt kuszca i
pomyla: do licha, baba moe, a on nie?!
Po dokonaniu zakupu para przesza do drugiego pomieszczenia, zderzajc si w drzwiach
z niewysokim stylowo ubranym brunetem w rednim wieku. Goldowski podszed do konsultanta
i zapyta:
No i jak?
Wie pan, Maracie Jakowlewiczu, niespodziewanie duo zamawiaj mczyni. Tylko
nazwa hardwareu troch ich odstrasza.
No tak, tak Pewnie macie racj Ostatecznie sam lOreal nazywa msk lini
zupenie inaczej mamrota sobie pod nosem Goldowski. To dla mczyzn zostawmy nazw
krzemowy Chrzani to, przerobimy.

Taniusza opucia powieki i pen piersi wcigna powietrze z plastikowej maski.

Pprzezroczysty strumie gazu usypiajcego ponis j, ukoysa i zabra gdzie hen, tam, gdzie
zaczynao si nowe pikne ycie. Upewniwszy si, e dziewczyna pi, chirurg wczy pi
tarczow i zbliy j do ciemienia Tani, na ktrym markerem oznaczono lini cicia.
Asystent, czekajc na odpowiedni moment, rozpakowywa maleki chip, ktry mieli
wszczepi pacjentce, i spoglda na niedawno powieszony w sali operacyjnej kolorowy plakat.
Afisz, udana stylizacja na amerykaskie pocztwki pin-up girls z lat pidziesitych,
przedstawia blondynk o biaych zbach i zgrabnej figurze. W doniach trzymaa mae
pudeeczko przewizane atasow wsteczk i radonie si umiechaa.
Napis na plakacie gosi:
Podaruj swojej ukochanej silikonowy mzg!.
 Panspermia

Trzeba! powiedzia stanowczo Siergiej.

Koreanka, wpatrujc si jak urzeczona w jego stalowoszare oczy, bezwolnie kiwna
gow. Ju wtedy, w foyer bajkonurskiego hotelu Kosmonawt, gdzie zgodnie ze star sowieck
tradycj caa zaoga siedemnastej ekspedycji ogldaa Biae soce pustyni bez tumaczenia,
wiedziaa, jak to bdzie wygldao. Siergiej od czasu do czasu nachyla si do niej, by szepn jej
na ucho tumaczenie kolejnego artu albo niemiertelnego cytatu, ale ona syszaa tylko
dwiczne rosyjskie r. Czu byo od niego sportow msk wod kolosk, wie i sodkaw.
I za kadym razem, kiedy askota j w ucho swoim mitowym oddechem, kiedy syszaa jego
agodne mruczenie, jej serce na chwil zwalniao. A kiedy na kilka sekund przed startem wsta,
eby jeszcze raz sprawdzi, czy pasy wystarczajco dobrze przytrzymuj jej ciao, i uspokajajco
pooy na jej rce swoj do, cakowicie poddaa si losowi.
Jej marzenie o kosmosie zaczo si od modzieczych snw o kosmonautach. I z
jakiego powodu to nie Neil Armstrong, nie Edwin Aldrin spogldali ze ciany ciasnej
dziewczcej sypialni na jej ko. Nie, j sto razy mocniej pociga promienny umiech
rosyjskiego pioniera. Wiedziaa, e Gagarin zgin, jeszcze zanim pojawia si na wiecie. Ale
wycity z czasopisma czarno-biay portret kiepskiej jakoci emanowa prawie widzialn dla oczu
aur zakazanej zmysowoci. By Rosjaninem i nie dao si go nie kocha. By te polegym
bohaterem, a to z kolei upodobniao go do postaci z jej ulubionych anime.
You have to zachcajco skin gow Oleg. It is an order. Hes Commander of the
Expedition 17, so hes your Commander, too1.
The command hasnt been handed over yet zaprotestowaa Peggy Whitson. Im still
in charge here. And I officially object it. If you dare to consume alcohol aboard the ISS, I will
formally complain to NASA2.
Come on, Peggy! Inynier pokadowy Malenczenko wygi brwi w daszek. It was a
hard long day. Weve been so busy working, and then that press conference We need to relax!3
Oh Yuri! Niezadowolona Whitson zmarszczya czoo. You start reminding me of
those ridiculous ever-drunk Soviet cosmonauts from our stupid movies4
Peggy, please! wczy si wreszcie i sam Siergiej. You know that it is a very special
day for us three5 Jeszcze tylko troch j docisn, chopaki, i szepn do Jurija i Olega
Kononienki.
Very special day potwierdzi Kononienko. Very6.
Oh guys, come on Gos Peggy drgn. You cant be serious7
The 12th of April!8 ucili na wszelki wypadek Wokow.
Peggy obejrzaa si z zakopotaniem na swojego rodaka. Ale Garrett Reisman,
obserwujcy z zainteresowaniem przebieg dyskusji, odwrci si popiesznie i zastuka palcami
w klawisze komputera.
The Day of Cosmonautics!9 owiadczy uroczycie Siergiej.
Goddamn, I know it, believe me! Weve been celebrating it the whole freaking day! This
press conference, and these wonderful Korean salads! Peggy ze zoci ypna okiem w
stron Koreanki. Personally, I think weve been celebrating too much10.
Nie bdziemy si ju dzisiaj czy z baz? upewni si cichym gosem Kononienko u
Wokowa.
Przekazaem, e sprzt bdzie w konserwacji. Poza tym oficjalnie jest teraz nasz czas na
sen. Mamy spokojnie jakie dwie godziny. Wyczaj kamery.
Peggy, it is safe, no one will know zapewni upart Amerykank Wokow. Word of
officer!11
Excuse me? Oh, whatever! Okay, guys Anyway, with this mission Ive just set a new
world record, I dont care, I can quit. Think about your careers yourself, what the hell I have to
be your mummy Whitson zmierzwia sobie grzywk. Happy Day of Cosmonautics,
people!12
O! hukn z aprobat Kononienko, wyjmujc z kieszeni smoczek i biorc od Wokowa
butelk.
Jego ruchy byy oszczdne i wywiczone niemal do perfekcji. Dziecicy smoczek zosta
nacignity na odsonit szyjk z szybkoci, ktrej pozazdrociaby kada profesjonalistka. Nie
zmarnowaa si ani jedna kropla drogocennego trunku. Nakrtka niczym miniaturowy sputnik
wyruszya w kosmiczn wdrwk po wasnej malekiej orbicie.
Kononienko z szacunkiem przekaza naczynie dowdcy Ekspedycji 17. Ten zasalutowa
butelk surowej Amerykance i puci oko do Yi So-yeon, od czego ta zacza dre.
Dear colleagues zacz. Exactly forty-seven years ago Yuri Gagarin was here, on the
orbit. And he was the first human ever to do it. My father knew him personally, you know.
Gagarin told him once he saw things during his flight So every time someone was said Gagarin
was the first in space, he would always correct this man. Only the first human, he always
insisted13
Mwi i mwi swoim cudnym i piewnym rosyjskim angielskim Peggy Whitson ju
rozcigaa zmarszczki w umiechu, a Garrett Reisman nabra miaoci, wyjrza zza swojego
komputera i ruszy w stron grupy Tymczasem Yi So-yeon unosia si w swym magicznym
nie. Czas zwolni dla niej bieg; zlay si w jeden dwa umiechy: chopicy, zawadiacki
modego rosyjskiego dowdcy, i zakazany, przyzywajcy czarno-biaego Jurija Gagarina z
portretu w jej maej sypialni. Oczy Wokowa lniy odbiciem gwiazd, ktre widzia Gagarin. To
On odrodzi si w tym czowieku i j odnalaz. Teraz bya tego pewna.
So, lets drink to the continuation of our international cooperation of space exploration,
and to Yuri Gagarin, who paved the road to space for all of us, so that we could meet each
other!14 zakoczy swoj przemow Wokow i po dentelmesku wrczy butelk Peggy.
Na zdrovye! odpowiedziaa ta z rezerw.
Whitson, ktra jako dowdca zdajcy kosmiczn wacht, musiaa jako pierwsza upi
troch vodki, odniosa si do tego zaszczytnego obowizku przesadnie formalnie i z widoczn
ulg zwrcia butelk Rosjaninowi.
A jednak si boi, e Amerykaniec, cho swj, moe j podkablowa Malenczenko
przez zby podzieli si swoim spostrzeeniem z Kononienk.
No i z Bogiem te niewyranie, starajc si nie porusza ustami, eby nie zepsu
szerokiego przyjaznego wyszczerzu, odpar Oleg.
Na zdrowie! przej dowdztwo Wokow, zdecydowanym ruchem przylgn ustami do
smoczka i wzi duy yk. So, So-yeon Yi, where are your famous Korean salads now?15
zwrci si do dziewczyny.
Yi So-yeon zaczerwienia si, chciaa si ukoni, ale le wymierzya si i wywina
salto. Zakoczya je kompletnie psowa od zakopotania i dowiadczony kosmonauta, eby
zatrze jej niezrczno, naruszajc zasady hierarchii, wycign butelk od razu do niej.
Koreanka, niespodziewanie nawet dla siebie samej, wczepia si we flaszk, przylgna do niej
ustami i odwanie pokna ognist ciecz. Alkohol pieszczotliwie musn jej wiadomo, budzc
figlarne skojarzenia, sprawiajc, e wyduona szyjka butelki ze smoczkiem na czubku zacza
si zamienia Zamienia
Ill bring the salads Sergey Yi So-yeon rozpaczliwie prbowaa wzi si w gar.
Did you like the kim-chi cabbage salad? The hot one?16
Oh yeah I always like it hot17 odpowiedzia Wokow, przecigajc samogoski.
Butelka zacza kry.
Peggy, tumaczc si zmczeniem, opucia towarzystwo, ale Garrett zosta. Po procznej
przerwie w treningu i biorc pod uwag stan niewakoci, p litra, zgodnie z niepisan
astrofizyczn regu, zyskiwao si dziaania ptora. Po kilku rundkach Wokow, pochonity
dyskusj z Reismanem, straci Koreank z oczu.
Surwka z kapusty kimchi cieszya si niesamowitym powodzeniem. Yi So-yeon od czasu
do czasu prbowaa spotka si wzrokiem z Siergiejem, piewaa dla Malenczenki i Kononienki
swoj ulubion piosenk Zabierz mnie na Ksiyc. Przez iluminatory do kabiny z nieskrywan
ciekawoci zagldaa Ziemia, oczekujc jakiego rozwizania.
Ill tell you what zwykle powcigliwy Reisman rozpali si i gestykulowa z tak si,
e z trudem utrzymywa si w miejscu. I am no rookie in this space business. Ive graduated
California Tech. And I dont believe in all this black cats crap But look The more I learn
about organic chemistry, the more I think about life on Earth The less I believe it could just
appear out of nowhere Im telling you. It was created. We all were created. Theres Gods hand
in it18.
Garrett! gorczkowa si Wokow. You know, religion is back in fashion in Russia.
But communism had one right thing: materialism. And you will not convince me that this entire
fucking Universe podpyn do iluminatora i zakreli rk gwiazdy, wielkie i jasne jak w Soczi
was just created by someone!19 Guzik prawda!
Okay! Okay! But do you seriously believe that life has just occasionally appeared on
Earth? Do you really think that it has never existed elsewhere, and then, nowhere but on our
goddamn little planet it just occasionally sprang up? Come on!20 Reisman wrci od
iluminatora do butelki.
O co oni si kc? zapyta Malenczenko Kononienk.
O to, skd si wzio ycie na Ziemi odpar tamten niepewnie.
Do kwestii ycia na Marsie jeszcze nie doszli?
S coraz bliej oceni sytuacj Kononienko.
The so-called vodka effect umiechn si Malenczenko. Chopaki! wtrci si
w dyskusj Wokowa i Reismana. Have you ever heard of the Panspermia theory?21
What? zmarszczy brwi Amerykanin.
Theres a theory saying that all the life in the Universe comes from one source And it
spreads like a virus through the galaxies Probably, someone is deliberately sawing its seeds
And probably, its just happening occasionally22.
Okay, I can agree that there was some meteor that contained some bacteria as it strikes
the empty and dead Earth przypuci Wokow. And that it can bring the seeds of life to it. But
hell, it doesnt explain how these bacteria appeared where they came from23
Came from somewhere else, I suppose24 wzruszy ramionami Malenczenko.
I think you could be right niespodziewanie popar Jurija Amerykanin. Life coming
from one source in the Universe Thats it. Thats it!25
Thats what?26 domaga si ucilenia Wokow, przysysajc si do butelki.
Thats a clear manifestation of God himself! One origin, sawing life throughout the
galaxies27
Whatever zgodzi si z nim zmczony ju Wokow. If youre happy with it28
 Absolutely. Theres Gods hand in giving birth to life, and Gods will in spreading it, in
transporting its every piece in the right direction, giving it a soil where it can prosper and
reproduce!29
Yi So-yeon, zmarkotniaa z powodu braku mskiego zainteresowania i zabawiajca si
narodowym koreaskim kwiatkiem, ktry prbowaa umieci w bace wody, oywia si na
sowo reproduce i rzucia pene nadziei spojrzenie na Wokowa. Ten, zmczony egzystencjalnymi
dyskusjami, umiechn si i skin jej gow.
Some more kim-chi salad?30 spytaa niemiao.
Yes, please. I need something hot. Very much31 przypomnia sobie moment, w ktrym
urwaa si ich wielce obiecujca rozmowa.
Koreanka niedostrzegalnym ruchem wyswobodzia wosy z zaciskw spinki i te,
rozsypujc si jak czarne promienie wok jej ksztatnej twarzyczki, zamieniy j w prawdziw
ma gwiazd. W gwiazd, ktra bya prawdziwym celem jego kosmicznej odysei.
Reisman, z mentorsko wzniesionym do gry palcem, zawoa: Gods will! i zacz
chrapa. Malenczenko i Kononienko, widzc, e orbity Yi So-yeon i dowdcy nieuchronnie si
przetn, taktownie si wycofali.
Wokow obj Yi So-yeon w talii i pocign do iluminatora. Ta opara si domi o
cian, a rozgorczkowanym czoem o zimn czarn szyb. On badawczo przesun rk po jej
gibkich kocich plecach; ona przylgna do niego, wyczulona na kady jego ruch. Z atwoci,
jakby przebiega palcami po guzikach akordeonu, rozpi od razu wszystkie zapicia jej
kombinezonu i po chwili ten ruszy w swobodny lot. Wtedy Siergiej wadczo nawin pikne
smolicie czarne wosy Yi So-yeon na pi i pokaza jej gwiazdy.

Oleg, wstawaj! Wokow potrzsn Kononienk za rami.

Co si dzieje? Inynier pokadowy z trudem rozklei powieki i spojrza ze
zdziwieniem na dowdc Ekspedycji 17.
Trzeba si pozby dowodw rzeczowych.
Chcesz wyj na zewntrz? ockn si w kocu Oleg.
Masz inn propozycj? Przemyci butelk na pokad jeszcze jako mona Ale gdzie
j tutaj trzyma? Jeszcze wleci przed obiektyw podczas poczenia z Ziemi
Co zameldujemy Centrum Kontroli Lotw? gorczkowo kombinowa Kononienko.
To, co zwykle. Odkryto defekt w jednej z baterii sonecznych. Podjto decyzj o
nieplanowanym spacerze kosmicznym celem usuniciu usterki.
luza otworzya si i od biaego koralowca Midzynarodowej Stacji Kosmicznej
oddzielia si bezksztatna pprzezroczysta baka. Niespiesznie koyszc si i przelewajc, co
jaki czas uwydatniaa cylindryczne ksztaty czego, co miaa wewntrz cakiem jakby dziecko
kopao w brzuch matki nk od wewntrz i znw je pochaniaa.

Oblicza si, e na orbicie okooziemskiej znajduje si milion sto czterdzieci siedem

tysicy tak zwanych kosmicznych mieci. Zamroone do temperatury niewiele wyszej od zera
absolutnego, nienaraone na gnicie i erozj, s na zawsze uwizione w swoim przekltym
korowodzie wok naszej planety. Foliow torebk zawierajc pust butelk po wdce i
zawizan niedbale na supe zuyt prezerwatyw czeka ten sam smutny los.
Wszystko zmienia asteroida, zarejestrowana w katalogu cia niebieskich pod numerem
18794 i znana astronomom pod nazw Ajjub Gulijew. W pewnym momencie jej trajektoria
przecia orbit planetarn, przechwycia foliow torebk i uniosa j poza granice Ukadu
Sonecznego.
Kilka tysicleci pniej asteroida zderzya si z innym ciaem niebieskim, nieznanym
astronomom opustoszaej ju wtedy Ziemi. Doszo do przesiadki i torebka wyruszya w kierunku
Gwiazdozbioru Wieloryba, gdzie ptora miliona lat pniej wesza w przerzedzon tlenow
atmosfer jednej z planet i wpada do martwego wodorowego oceanu.
Szeset milionw plemnikw liczba odpowiadajca z grubsza populacji caej Europy
zgino przy ldowaniu. Ale bardziej prymitywne organizmy zdoay przey. I si rozmnoy.

Gods will!32 chrapn Garrett Reisman.

Zacignij go do kajuty, pki jeszcze pi nakaza Wokow Kononience, chowajc
dziecicy smoczek w kieszeni kombinezonu.

1 Ang.: Musisz. To rozkaz. Jest dowdc Ekspedycji 17, a wic twoim te.
2 Ang.: Dowdztwo stacji nie zostao jeszcze przekazane, nadal ja tu dowodz. I
oficjalnie si temu sprzeciwiam. Jeli omielicie si pi alkohol na pokadzie MSK, zgosz
formaln skarg do NASA.
3 Ang.: Daj spokj, Peggy! To by dugi i trudny dzie. Napracowalimy si, a potem
jeszcze ta konferencja prasowa Trzeba si jako odpry!
4 Ang.: Jurij! Zaczynasz mi przypomina tych miesznych, wiecznie pijanych sowieckich
kosmonautw z naszych gupich filmw
5 Ang.: Peggy, prosz! Przecie wiesz, e to dla nas trzech wyjtkowy dzie.
6 Ang.: Bardzo wyjtkowy dzie. Bardzo.
7 Ang.: Dajcie spokj, chopaki Wy chyba nie na powanie
8 Ang.: Dzi 12 kwietnia!
9 Ang.: Dzie Kosmonautyki!
10 Ang.: Cholera jasna, wiem, uwierzcie mi! witowalimy cay pieprzony dzie! Ta
konferencja prasowa i te cudowne koreaskie saatki! Moim zdaniem tego caego witowania
byo za duo.
11 Ang.: Peggy, to bezpieczne, nikt si nie dowie. Sowo oficera!
12 Ang.: e co prosz? Zreszt niewane! No dobra, chopaki Tak czy owak, podczas
tej misji ustanowiam nowy rekord wiata i ju wszystko mi jedno, mog odej. Sami si
troszczcie o swoje kariery, czemu, u diaba, mam by wasz mamusi Wesoego Dnia
Kosmonautyki!
13 Ang.: Drodzy koledzy. Dokadnie czterdzieci siedem lat temu Jurij Gagarin znalaz si
tu, na orbicie. I sta si pierwszym czowiekiem w historii, ktry tego dokona. Wiecie, mj ojciec
zna go osobicie. Gagarin powiedzia mu kiedy, e podczas swojego lotu widzia rne
rzeczy Wic zawsze, kiedy kto mwi, e Gagarin by pierwszy w kosmosie, poprawia tak
osob: Tylko pierwszym czowiekiem.
14 Ang.: Wic wypijmy za kontynuacj naszej midzynarodowej wsppracy przy
eksploracji przestrzeni kosmicznej i za Jurija Gagarina, ktry przetar nam szlak, abymy mogli
si pozna!
15 Ang.: No wic, So-yeon Yi, co z tymi twoimi synnymi koreaskimi saatkami?
16 Ang.: Przynios saatki Siergiej. Smakowaa ci saatka z kapusty kimchi? Ta
pikantna?
17 Ang.: O tak. Lubi, jak jest pikantnie.
18 Ang.: Co wam powiem. Nie jestem nowicjuszem w tym kosmicznym biznesie.
Ukoczyem California Institute of Technology. I nie wierz w te wszystkie bzdury o czarnych
kotach Ale mwi wam Im wicej wiem o chemii organicznej, im wicej myl o yciu na
Ziemi tym trudniej mi wierzy, e mogo si tak po prostu pojawi znikd Mwi wam.
Zostao stworzone. My wszyscy zostalimy stworzeni. Jest w tym boska rka.
19 Ang.: Garrett! Wiesz, u nas w Rosji religia znw staje si modna. Ale w komunizmie
bya jedna dobra rzecz materializm. I nie przekonasz mnie, e cay ten pieprzony wszechwiat
zosta przez kogo stworzony!
20 Ang.: Dobra! Dobra! Ale na serio wierzysz, e ycie pojawio si na Ziemi po prostu
przez przypadek? Naprawd mylisz, e nigdy nigdzie nie istniao, tylko nagle wykiekowao na
naszej cholernej planetce? Daj spokj!
21 Ang.: Tak zwany efekt wdki Syszelicie kiedy o teorii panspermii?
22 Ang.: Istnieje teoria, ktra twierdzi, e cae ycie we wszechwiecie pochodzi z
jednego rda I rozprzestrzenia si jak wirus midzy galaktykami Moe kto umylnie
rozsiewa jego nasiona A moe to wszystko dzieje si przypadkiem.
23 Ang.: Dobra, mog przysta na to, e jaki meteor nis na sobie jakie bakterie, kiedy
spad na pust i martw Ziemi. I e mg przynie na ni zalki ycia. Ale, do cholery, to nie
wyjania, skd te bakterie si tam wziy, skd one pochodz
24 Ang.: Widocznie skdind
25 Ang.: Myl, e moesz mie racj. ycie pochodzce z jednego rda we
Wszechwiecie To jest to. To jest to!
26 Ang.: To jest co?
27 Ang.: To ewidentny przejaw istnienia Boga! Jedno rdo rozsiewajce ycie po
wszystkich galaktykach!
28 Ang.: Jak sobie chcesz. Jeli ci to urzdza
29 Ang.: Absolutnie! W narodzinach ycia jest boska rka i boska wola w jego
rozprzestrzenianiu, w przenoszeniu jego czci w odpowiednim kierunku, na odpowiedni gleb,
gdzie moe si mnoy i rozkwita!
30 Ang.: Jeszcze troch saatki kimchi?
31 Ang.: Tak, poprosz. Potrzeba mi czego pikantnego. Bardzo.
32 Ang.: Wola boska!
 Nim ucichnie wiatr

Z okna Iwanowa wida byo tylko zasaniajcy panoram miasta wielki balon z napisem:
Naprzd, Rosjo!. Andriej Bogow utkwi w nim wzrok, mruga, prbowa przekn powsta w
gardle gul, usiowa co powiedzie, ale nie mg
Wybacz, Andriej, nie bierz tego do siebie powiedzia Iwanow z dyurnym
westchnieniem.
Ciao Bogowa skuwa grobowy chd. Ta gangsterska wymwka, z ktr zalewano go
teraz cementem, gotujc si do wrzucenia go do Hudsonu zapomnienia, i ta gangsterska atwo i
nielitociwo, z ktrymi ogoszono wyrok
Nie, nie straszyli go, po prostu postanowili si z nim rozprawi, nie wyjaniajc nawet,
gdzie i kiedy popeni bd, zupenie jakby nie suy im wiernie przez te wszystkie lata. Im?
Narodowi!
Lepiej mnie zastrzel poprosi Bogow Iwanowa.
No i po co tak dramatyzowa? umiechn si chodno tamten. ycie si na tym nie
koczy.
Zdj z anteny program o najwikszej ogldalnoci w kanale Iks TV?! Dla
prowadzcego to koniec! zawoa aonie Bogow.
O niegdy najwikszej ogldalnoci poprawi go Iwanow.
Tak, wiem, notowania zaczy spada Ale to sezonowe! W zeszym roku kwiecie te
by martwym okresem A na wrzesie planowaem taki strza
Czowiek strzela, Pan Bg kule nosi. Iwanow sualczo pogadzi stojcy na jego
biurku oboony wieymi owocami i kwiatami biay telefon z herbem.
Czyby polecenie z gry? Bogow natychmiast zgas, przesta si miota w swojej
wypenionej cementem beczce.
W naszym kraju polecenia z gry nadaj tylko prawny ksztat zbiorowej
niewiadomoci odpowiedzia Iwanow. Zrobili sonda. Zapytali, co ludzie myl o programie
Pojedynek Andrieja Bogowa. Zapytali, czy wychodzi na dobre kanaowi Iks TV. Zapytali, co
ludzie myl o Bogowie w ogle.
Iwanow przeszuka papiery na swoim bezkresnym biurku, znalaz waciwy z
logotypem Wszechrosyjskiego Centrum Badania Opinii Publicznej i odkaszln.
Czyta?
Czytaj! powiedzia Bogow niczym filmowy Szersze dajcy rozkaz Ognia! swoim
katom.
Czytajmy wic Tak Tak Aha. Wikszo respondentw uwaa, e program
Pojedynek Andrieja Bogowa straci swoj pierwotn wieo Przez osiem lat na antenie
Szedziesit trzy procent Wydumane problemy Siedemdziesit procent Brak
autentycznej konfrontacji Pidziesit osiem procent Przewidywalny wynik gosowania
widzw Szedziesit procent Przesadny intelektualizm prowadzcego Dziewidziesit
procent. Jednym sowem apatia. Zero adrenaliny.
Ale moja publiczno lubi
Andriej! Iwanow pomacha mu przed nosem wynikami sondau. Nie ma twojej
publicznoci. Jest nasza publiczno. A naszej publicznoci do gustu przypady nowe, wyraziste
propozycje programowe kanau Iks TV. Naszej publicznoci podobaj si materiay o tym, jak
bulterier zjad niemowl. Nasz publiczno interesuje masakra. Nasza publiczno chce oglda
kara prowadzcego relacj na ywo spod spdnicy Ay Pugaczowej. To s aktualne, yciowe
tematy. A ty? Co moesz zaproponowa naszej publicznoci?
Mgbym Bogow apa ustami powietrze, gorczkowo prbujc cokolwiek
wymyli.
Andriej! Twj program to odprysk starego Iks TV. Tak, to odamek, ktry utkn tu
obok serca naszego kanau, ale wanie dlatego trzeba go usun. Nasza polityka programowa
opiera si na trzech filarach: seksie, mierci i pienidzach. A ty ze swoj nieodczn inteligenck
refleksj za mocno od tego odstajesz.
Daj mi jeszcze jeden dzie! Poprawi si. Ju jutro przynios ci koncepcj
odwieonego programu, ktry harmonijnie wpisze si w wasz ramwk. Programu, ktry
bdzie oglda cay kraj! Z autentyczn konfrontacj. Z gorcymi tematami
W jego gosie brzmiaa taka rozpacz, e Iwanow, ktry ju zdy pogratulowa sobie
zwycistwa w tym nieatwym boju, pochwali sam siebie za okazan nieustpliwo i odwag, w
ostatniej chwili si zachwia.
Sam rozumiesz Ode mnie nic tutaj nie zaley powiedzia powoli. Opisz
koncepcj, przelij e-mailem. Tam wznis palec ku grze to sobie obejrz. I zdecyduj.
Tak, tak. Tylko koniecznie im to przeka powiedzia popiesznie Bogow. A ja zrobi
wszystko
Na jutro wszystko masz mie gotowe. Bo na twoje miejsce czeka ju kolejka Plemi
mode, nieznajome jak u Puszkina umiechn si Iwanow.

Do pnej nocy Bogow miota si po swoim lofcie, obmylajc plan ratunku.

Przyskakiwa do laptopa, wklepujc we sabiutkie, zachowawcze pomysy, po czym
natychmiast je kasowa; policzkowa si i ochlapywa lodowat wod, gotowa wod na kaw i
zostawia kipic na gazie, bo do gowy przychodzia mu nowa myl, ktra w pierwszej chwili
wydawaa si genialna, ale niemal natychmiast zera j kwas wtpliwoci.
Potrzebny jest rebranding, powtarza sobie. Programowi trzeba da zastrzyk nowej
energii. Mao im konfrontacji? C, Bogow wie, jak sprawi, by audycja bya bardziej
dramatyczna. Jest nie do widowiskowo? Stworzy obraz, ktry utkwi im w pamici! Mona te
bdzie zmieni nazw, eby od razu da widowni do zrozumienia: zabawa si skoczya, teraz
wszystko jest na powanie! Koniec z pojedynkami, koniec z kurtuazj Tak! Tylko jaki ma by
temat?
Jego program po rebrandingu bdzie potrzebowa wyrazistego tematu. Z jednej strony
globalnego, na skal krajow. Z drugiej zrozumiaego i bliskiego kademu czowiekowi. Seks?
Za mao w tym pastwa. mier? Za dua konkurencja
Nagwkowawszy si, Bogow wczy wieczorne wiadomoci. Trafi na blok
ekonomiczny: Premier oglda najnowsze balony, dopiero co wprowadzone do eksploatacji.
Wypeniajc si dobroczynnym zachodnim wiatrem, brezentowe giganty szybko oyway,
prostoway si, jak sama podnoszca si z kolan Rosja, rozdymay si niczym dumne,
niewiarygodnych rozmiarw kleszcze.
Jeszcze chwila i nad polami Powoa szybuje dziesi trzystumetrowych balonw,
unoszonych wiatrem z zachodu
Wzrost gospodarczy w tym roku wyniesie ponad siedem procent zachwycajc si
balonami, oznajmi korespondent. W ten sposb planowane na rok 2020 podwojenie PKB
zostanie osignite na pi lat przed terminem!
Bogow, z min jak chmura gradowa, wyczy telewizor i powlk si do zamraarki po
wdk. Czu si teraz jak pasaer pocigu relacji SolikamskMoskwa, ktrego milicja wysadza
na jakiej mierdzcej stacyjce akurat wtedy, gdy lnica i upragniona stolica, z jej oszaamiajco
piknym yciem, dopiero co zamigotaa gdzie w oddali
Bogow nie zdy sobie jednak goln wdki.
Jego muza, niczym litociwa przewodniczka, umiechna si do niego i askawie
opucia metalowy schodek, a Bogow, lizgajc si w sypkim wirze, wklepujc napywajce
nagle pomysy na klawiaturze laptopa, zdy jednak dogoni odjedajcy bkitny wagon,
zdy wskoczy na schodek i rumiany od biegu i szczcia, ciko dyszc wszed do rodka.
Ledwie uspokoiwszy rozszala burz mzgu, uporzdkowa w Wordzie swoj koncepcj
i klikn przycisk send.

Jabko przyniose? zapyta surowo Iwanow.

Oczywicie! Bogow kiwn gow z przejciem.
Wyj dojrza antonwk i poda j Iwanowowi. Ten potar jabko o marynark, wyci z
niej czstk zotym noem do papieru i z namaszczeniem pooy j obok biaego telefonu z
herbem. Bogow nie bez satysfakcji odnotowa, e zoona przez niego ofiara bya dzi pierwsza.
Zegar cienny wskazywa dziewit rano.
Syszaem, e niektrzy smaruj mu brzuszek aromatycznym olejkiem, pono te
pomaga powiedzia prawie szeptem, popatrujc ukradkiem na telefon.
Jakie zabobony skrzywi si Iwanow. Dobra, do rzeczy. Twoje modlitwy zostay
wysuchane. Daj ci jeszcze jedn szans. Omwmy teraz koncepcj punkt po punkcie.
Bogow przeegna si w ekstazie.
Po pierwsze zacz Iwanow spodoba si pomys na zmian nazwy. Mnie
Mordobicie przekonuje znacznie bardziej ni Pojedynek. Wicej ekspresji, wicej gwatownoci,
a przy tym znacznie bliej ludu.
Bogow skromnie spuci wzrok.
Brawo te za now scenografi studia. Moe i bdzie to nas kosztowa par kopiejek,
ale jest tego warte. Ring zalany botem, na ktrym oko w oko bd si ciera przeciwnicy
polityczni to pikna wizja. Tylko jedna uwaga: proponujesz, eby bohaterowie byli ubrani w
zapanicze trykoty. Mnie osobicie wydaje si, e surowe garnitury stworz wikszy kontrast.
Mona jeszcze liczy punkty po kadej rundzie Kto przegrywa rund, ten zdejmuje fragment
garderoby. To pozwoli nam zaangaowa damsk cz widowni.
Doskonay pomys zgodzi si Bogow.
A jeli tematem bdzie, dajmy na to, wolno sowa to mona by zaprosi Irin
Chakamad od demokratw, a z Jednej Rosji jak mdk, powiedzmy, Chorkin zacz
fantazjowa Iwanow. Oglnie rzecz biorc, brawo! pochwali Bogowa.
Miaem wczoraj olnienie spsowia tamten.
A teraz to, co mniej przyjemne przerwa mu Iwanow. Dla pierwszego odcinka
wybrae do niebezpieczny temat. Nie boisz si, e sytuacja wymknie si spod kontroli? To
jednak idzie na ywo!
 Przecie chc konfrontacji! Chc autentycznych problemw!
Przypumy. Ale czy warto teraz, kiedy w kraju nastpia dugo wyczekiwana
stabilizacja, niepokoi nard apokaliptycznymi proroctwami? Po co prowokowa ludzi do
zadawania sobie niepotrzebnych pyta?
Wzronie ogldalno powiedzia z przekonaniem Bogow.
Wzronie zgodzi si Iwanow. Ale posuchaj Jeli nie utrzymasz prawidowego
toku dyskusji, nie znam ci i nigdy wczeniej si z tob nie spotykaem. Z nas dwch ty nie masz
nic do stracenia
Bior ca odpowiedzialno na siebie! zdecydowanym i powanym gosem
potwierdzi Bogow.
Id, przygotuj si. Iwanow wsta z fotela, poda Bogowowi rk.
A kiedy ten wyszed z gabinetu, Iwanow zerkn z ukosa na biay telefon, pochyli si nad
interkomem i poprosi sekretark:
Arina! Arinoczka, polij, prosz, kogo po aromatyczny olejek. Nie, nie. Jaka znowu
wazelina, gupiutka?

Bogow gotowa si do tej transmisji jak do pojedynku, jak do ostatniego boju. Osobicie
nadzorowa pracownikw, ktrzy wypeniali ring rzadkim botem; przez dwie noce na okrgo,
jak ucze, wkuwa na pami redaktorsk notatk o sytuacji ekonomicznej w kraju; jak trener
sam masowa plecy obu bohaterw, nakrca ich, opowiadajc kademu, jak jego oponent
niedawno rozpuszcza o nim plotki na kinowej premierze Cara ungina.
Potem, kiedy studio wypenio si ju doborow publicznoci nie jakimi tam
staruszkami po piset rubli za audycj, ale zadbanymi kobietami i mczyznami w rednim
wieku po dwa i p tysica, Bogow wczy swojego ulubionego Torreadora Bizeta, przywdzia
wieo wyprasowan nienobia koszul, zrobi gboki wdech. No, ju czas!
Zaczekaj! do charakteryzatorni wszed Iwanow. Masz, prosili, eby ci przekaza
Rozwar pi. Wewntrz trzyma malutkie aksamitne pudeeczko w rodzaju tych, w
jakich przyjte jest wrcza obrczki lubne. Bogow ostronie podnis wieczko
Co to jest? obrci w palcach miniaturow suchawk w cielistym kolorze.
Gos Wewntrzny oznajmi ze czci Iwanow. Dostaniesz to tylko na czas transmisji.
Bdziesz w nim sysza komentarze naszego kuratora z Administracji. Jeli si pomylisz, Gos
Wewntrzny zakomunikuje ci o tym.
Bogow skin gow w milczeniu i ostronie umieci w uchu Gos Wewntrzny. Po
wojskowemu zasalutowa Iwanowowi i wyszed z charakteryzatorni.
To program Mordobicie, a ja nazywam si Andriej Bogow! Dziesi lat czekali pastwo
na cig dalszy tego pojedynku! Dojdzie do niego ju dzi! Panie i panowie, powitajcie naszych
bohaterw! W lewym naroniku polityczny zawodnik wagi supercikiej, niezmienny lider
Rosyjskiej Partii Liberalno-Demokratycznej, Waaadimir yrynowskiii!
Dobrze wytrenowane studio wybucho owacjami.
W prawym naroniku czowiek, ktry powrci do wielkiej polityki po kontuzji i
wieloletniej przerwie, Booorys Nieeemcow!
Dobrze wytrenowane studio rozbrzmiao niemrawymi oklaskami.
Na t rewanow walk przygotowalimy najbardziej gorcy temat! Temat, ktrego nie
omawia si w telewizji
Khm, khm chrzkn Gos Wewntrzny.
dlatego e po prostu nikt go jeszcze nie poruszy! wybrn Bogow. Nikt poza
nami! Ale zanim nasi bohaterowie stan do walki, obejrzyjmy materia przygotowany przez
naszych reporterw!
Nad ringiem, omal nie zanurzajc si w bocie, rozpostar si ekran. Wczy si projektor
i biae ptno zamienio si w niebieciutkie niebo, po ktrym do wtru muzyki symfonicznej
popyny ogromne balony. Nastpnie przymilny gos zza kadru zacz mwi:
W ostatnim dziesicioleciu gospodarka Rosji rozwija si w icie ekspresowym tempie.
Wpywy do budetu rosn rednio o dziesi procent rocznie. PKB o siedem procent rocznie. A
dzieje si tak przede wszystkim dziki stworzeniu i wdroeniu do eksploatacji
ultranowoczesnych balonw. Dziki korzystnej koniunkturze klimatycznej, rzdowi udaje si
dzisiaj nie tylko cakowicie wypenia zobowizania socjalne, ale i podnosi pensje w
budetwce rednio o dwadziecia procent rocznie, a emerytury o osiemnacie procent
Na ekranie pojawiy si gigantyczne hangary, w ktrych mali jak mrwki robotnicy szyli
powoki balonw, przeprowadzali testy nadmuchiwania, montowali zaawansowane
technologicznie odbiorniki kondensatu, sklejali kilometry gitkich obkowanych rur
W lad za przemysem powietrznym gwatownie rozwija si rwnie brana
baloniarska, tworzc setki tysicy miejsc pracy. Uzyskane rodki przekazywane s na rzecz
budownictwa, przemysu samochodowego, budowy drg
Na tle logotypu Ministerstwa Rozwoju Gospodarczego stylizowanego balonu z
dwugowym orem w tle pojawia si czyja gadajca brodata gowa. Gowa ta podzielia si z
widzem prognozami wzrostu rynku na najblisze dwa lata.
A teraz udamy si na pole na Powou I przyjrzymy si, jak bije serce rosyjskiej
gospodarki. Balony uwaa si za obiekty strategiczne i nieczsto wpuszcza si tu goci Ale
reporterom programu Mordobicie udao si przenikn do jednego z balonw, eby pokaza
pastwu, skd w naszym kraju bior si pienidze!
Gos Wewntrzny w uchu Bogowa nerwowo pocign nosem.
Zajrzyjmy do rodka balonu! zaproponowa korespondent i publiczno zobaczya
grafik komputerow, przedstawiajc przekrj balonu.
Balony tworzy si z superwytrzymaego syntetycznego ptna ze specjaln powok
kondensujc od wewntrz. Z materiau, ktrego potrzeba do produkcji jednego balonu, mona
by byo uszy rajtuzy dla caej ludnoci Liechtensteinu! zauway z dum korespondent.
Kiedy balony s gotowe, potne cigniki wywo je na miejsce staego
wypuszczania. Tu unosi si je w powietrze przy pomocy kilku migowcw Mi-26 i naciga na
ogromne ramy podtrzymujce. Wszystkie ustawia si tak, eby pozwoli balonom moliwie
najefektywniej wyapywa strumie powietrza z zachodu. Wypeniaj si nim ju po kilku
minutach
Jaki pikny ledwie syszalnie szepn Gos Wewntrzny, kiedy przez ekran
przepyn potny, pomalowany w trzy pastwowe kolory balon z napisem Piotr Wielki.
Pod dziaaniem zachodniego wiatru na wewntrznej powoce balonw bezustannie
tworzy si kondensat pieniny i w naturalny sposb spywa do leja prowadzcego do gitkiej
karbowanej rury. Rury te cign si a do samej ziemi, gdzie kondensat pieniny zbiera si w
ultranowoczesnych zbiornikach. To w nich kondensat przeksztaca si w paczki banknotw.
Najnowsze osignicie przemysu powietrznego to tworzenie z kondensatu nowych banknotw o
nominale piciu tysicy rubli. Wanie std pienidze trafiaj do Banku Centralnego, do budetu
Federacji Rosyjskiej, na rynek papierw wartociowych, do pastwowych i prywatnych bankw
i, wreszcie, poprzez kredyty lub pensje do portfeli obywateli.
Cae studio, jak na seansie Kaszpirowskiego, utkwio urzeczony wzrok w ekranie.
Niektrzy widzowie mimowolnie zaciskali palce. Kto nawet odruchowo przeyka lin.
I nagle jeden z olbrzymich balonw zacz opada!
A jeli nasz dobrobyt nie potrwa wiecznie?! zakraka korespondent. Przeraona
publiczno jkna i zacza wymienia zakopotane szepty.
Bogow umiechn si, zadowolony z uzyskanego efektu.
To byo na granicy odezwa si Gos Wewntrzny.
Gos ma Borys Niemcow! hukn Bogow.
W na wp rozpitej lnianej koszuli, opalony i wypoczty, Niemcow podcign spodnie i
zrobi ostrony krok naprzd.
Obecnie w kraju dziaa okoo dwudziestu tysicy balonw zacz z daleka.
Dwadziecia trzy tysice dziewiset trzynacie wtrci Bogow.
Sukinkot, pomniejsza nasze sukcesy wysycza Gos Wewntrzny.
I wszystkie s zwrcone na Zachd powiedzia Niemcow, z nieukrywanym
obrzydzeniem wkraczajc w boto.
A w czym panu Zachd nie pasuje? zrobi zamaszysty krok naprzd yrynowski, od
razu zapadajc si po kolana w brunatnej mazi. Mylaem, e pan ich lubi
A co to ma do rzeczy? Niemcow podwin rkawy i zacz kry wok
yrynowskiego. Nie rozmawiamy przecie o mnie To sprawa natury pastwowej
A to, e ju dawno si pan sprzeda! To, e zapacili panu, eby pan sia defetyzm! To
oczywiste! yrynowski rzuci si naprzd i uderzy Niemcowa gow w brzuch; ten zakwili i
przysiad na ringu.
Niech pan pozwoli Ale dlaczego Niemcow podnis si i otrzsn dlaczego
buduje si u nas wiatroapy, te wszystkie balony, kierujc je wycznie na zachd? Skd ten brak
przezornoci?
A jak niby mamy je budowa? Nie da si przecie ukry, e w caej historii wiatr
zawsze wia z zachodu na wschd. yrynowski podszed bliej. A pan to chyba ma za duo
pienidzy, skoro chce pan kierowa ramy na wszystkie strony wiata!? To niech si pan podzieli z
pastwem! Ma pan na przykad domek w Antibes, niech go pan sprzeda! Paskie dzieci jed na
wakacje do Miami! eby atwiej byo je werbowa! ajdak! yrynowski sprytnie rzuci
Niemcowowi w twarz gar bota.
Drodzy telewidzowie! Moecie zagosowa na jednego z naszych bohaterw, dzwonic
pod numery telefonw, ktre widzicie teraz na waszych ekranach. Pac pastwo tylko za
poczenie z Republik Dominikany! A w tym momencie W tym momencie z przewag
trzydziestu procent prowadzi Wadimir yrynowski! spojrza wprost w kamer Bogow.
A jeli wiatr zmieni kiedy kierunek? przypuci niemiao Niemcow po tym, jak
odkaszln. A jeli kiedy zacznie wia ze wschodu? Te ramy te wiatroapy Mona by je
byo zrobi chocia ruchome Na zawiasach czy co eby obraca je z wiatrem
Teraz dobrze by byo zrwnoway t liberaln histeri podpowiedzia Bogowowi
Gos Wewntrzny.
Przez ostatnie dziesi lat taki przypadek nie zdarzy si ani razu! wmiesza si
Bogow.
Ale inicjatyw przej yrynowski mia pewnie wasny Gos Wewntrzny, ktry te
wzywa go do dziaania.
Ale czemu pan nas tak straszy?! Czemu pan straszy nard? My si nie damy zastraszy!
Prosz, jak nam emerytury rosn! Wojskowi dostaj u nas mieszkania! A jak mamy medycyn!
Loty kosmiczne! Balet! Nanotechnologi! Jestemy narodem, ktry pokona faszyzm! cios za
ciosem miadc nos Niemcowa, przeszed do decydujcego ataku Wadimir Wolfowicz.
Ale dlaczego
Przerwa! Mamy pytanie do uczestnikw starcia od jednego z sdziw! Bogow
wiedzia, e zbyt szybkie zwycistwo przeoy si na nisk ogldalno. Gos ma poeta Igor
Pierepiokin.
Pierepiokin, chudy i dychawiczny, kiepsko ubrany, z epoletami upieu na kocistych
barkach, wsta ze swojego miejsca. Zwykle przygnbiony, wyglda jak alkoholik i okropnie si
jka, dlatego czsto wybierano go na adwokata wartoci liberalnych w politycznych talk-show.
Dzi jednak Pierepiokin trzyma si niezwykle pewnie i prawie si nie garbi. Bogow
zaniepokoi si, obawiajc si prowokacji.
A a pro-o pro-o-sz powiedzie, co b- b--dzie, jeli wiatr w og w
og--le u u-u-cichnie? zapyta ze szczerym zainteresowaniem.
Tak Przygotowa si do zdjcia programu z anteny W rezerwie mamy dwa odcinki
Wojen gliniarzy zacz wydawa rozkazy surowy ju teraz Gos Wewntrzny.
Widzc, e za chwil stanie si nieodwracalne, Bogow przesta go sucha i sam przeszed
do ofensywy.
Ale co pan w ogle mwi? W naszym kraju wiatr wia od zawsze!
Ju za Piotra Pierwszego, za Iwana Gronego, od czasw powstania pastwa
rosyjskiego pienidze bray si tu z powietrza! popar go yrynowski. Mwi, e wiatr moe
kiedy usta, moe tylko szkodnik! Tylko tchrz! Wzi rozbieg, odbi si od lin i z wyskoku
przywali Niemcowowi okciem w twarz.
Poczekajcie jeszcze z tym serialem zlitowa si Gos Wewntrzny.
Nic nie moe zastpi powietrza jako podstawy dobrobytu naszego kraju i naszego
narodu! Bogow da si porwa, sam przedosta si na ring i podbieg do skulonego Niemcowa.
Ale dlaczego ja? Ja nic nie mwiem Niemcow kry gow w rkach, prbujc
ochroni twarz przed ciosami.
Wiatr wia, wiatr wieje, wiatr bdzie wia zawsze! yrynowski usiad na Niemcowie i
zacz topi go w bocie. A takie sprzedawczyki, tacy wrogowie narodu jak pan, zwyczajnie
mc wod, bo licz na to, e sami si kiedy dorw do naszych balonw
W gosowaniu naszych widzw zwyciy Wadimir Wolfowicz yrynowski! Bogow
cisn yrynowskiemu do z rozbitymi do krwi kykciami. Borys Niemcow ponis porak!
kopn jczcego polityka.
Jeszcze poyjesz szepn mu Gos Wewntrzny.
Dzikuj pastwu! zawoa Bogow. Dzikuj wszystkim, ktrzy ogldali nasz
program! Powietrza starczy dla wszystkich! Prosz oddycha gboko!
Dzikuj wszystkim! w studiu rozleg si nosowy gos reysera. Zeszlimy z anteny.
Bogow, wyczerpany, ale absolutnie szczliwy, przysiad na skraju ringu i zapali
papierosa. Podszed do niego Iwanow i czule poklepa po karku.
Dwanacie i p procent. Trzydziestoprocentowy udzia w grupie docelowej.
Pidziesit tysicy telefonw na Dominikan, obronie si.
Bogow umiechn si zmczony i rozoy rce.
Suchajcie, Andrieju Pietrowiczu, on co nie oddycha. Pracownik kopn par razy
lecego twarz w bocie Niemcowa.
Cholera, zapdzilimy si Bogow podrapa si po gowie. Za to jakie liczby
Zmruy oczy i zacign si gboko jak po orgazmie.
 Oto prognoza pogody na jutro, 1 czerwca 2008 roku. W Moskwie bdzie sonecznie,
temperatura w dzie wyniesie plus dwadziecia, w nocy plus pitnacie stopni. Na caym
terytorium Rosji bdzie wia silny zachodni wiatr. I tak przez cay najbliszy tydzie
Wiatr bdzie teraz wia zawsze mrugn do siebie w lusterku Bogow i zmieni stacj
radiow. Z gonikw popyna muzyka.
 Szczytny cel

Miernota! pisna Nataszka.

Anton odruchowo si pochyli. Po trzech czterdziestopiciodniowych wyjazdach
subowych do Czeczenii wyczuwa zagroenie z tyu gowy i ciao reagowao z duym
wyprzedzeniem, bez udziau wiadomoci.
Graniasta szklanka uderzya w cian tu nad nim, eksplodowaa szklanymi odamkami,
ktre trafiy Antona w policzki i niczym grad osypay si na podog. Anton wyprostowa si,
strzsn szko z niewyszukanej, typowo mskiej kanapki borodinski chleb z kiebas doktorsk
niewzruszony charkn i splun na ziemi.
Niczego nie moesz, niczego! krzyczaa.
Od falsetu Nataszki cicho brzczay w kredensie zakurzone naczynia, zgodnie kiwa
gow porcelanowy piesek na pce w korytarzu, a z lodwki zsuway si niepozorne magnesy z
nazwami miast: Suchumi, Kisowodzk, a nawet wasnej roboty Grozny.
Kiedy Nataszce zapierao dech i chrypic, nabieraa powietrza do kolejnego podejcia,
cisz wypeniao stumione mamrotanie kuchennego telewizora umieszczonego na honorowym
miejscu. Na zarosym tuszczem ekranie migotay utuczone twarze; zdaje si, e wanie trwa
wieczorny program publicystyczny.
Dwiecie czterdzieci miliardw, pomyla Anton. Dwiecie. Czterdzieci.
W pokoju obudzi si Saszka i zacz becze. Szkoda dzieciaka. Moe by tak pj i
ukoysa go do snu?
Anton wsta z kolawego taboretu, ale od razu znalaz si przed szafk ze szkem.
Kuchnia nie naleaa do przestronnych. Wszystkiego sze metrw kwadratowych. Splun w
politykw na ekranie nawet trafi potem pstrykn guzik i natrafi na niezniszczalnego aktora
Leonida Kaniewskiego. Anton skin Kaniewskiemu jak staremu przyjacielowi. Otworzy szafk,
wycign now szklank, usiad, nala. Zamkn oczy.
Po jak choler wybrae sobie tak robot?! Siedemnacie tysicy rubli! Nie mog si
nawet przyzna przed przyjacikami ze szkoy!
Na kraciastym obrusie, caym pokrytym kutymi i citymi ranami, Anton wymaca swoj
regulaminow kanapk i odgryz kawaek. Z trudem u ciep, podejrzanie spryst kiebas.
Przez krtk chwil wydawao mu si, e ma w ustach jzyk Nataszki, e to ona go cauje. Czego
to sobie czowiek nie wyobrazi z godu Od wielu miesicy w ku odwracaa si do niego
plecami. Wychowywaa go. Karaa za odwlekajcy si awans w pracy.
Tymczasem w pudle miota si aktor Kaniewski, ekshumujc w dokumentalnym
programie przestpcw z czasw sowieckich, a przy tym pochodzc z tych samych lat wasn
saw.
W tamtych czasach korupcja zdawaa si by czym niesychanym nawija Kaniewski.
Wanie dlatego ta sprawa odbia si takim echem. ledztwo prowadzili urwa cytatem ze
swojego starego serialu i umilk, uwanie wpatrujc si w kuchenn scen poprzez zatuszczony
ekran.
Anton westchn i nala sobie jeszcze. Pijc z legendarnym majorem Tominem, nie czu
si tak samotny. Pola si koniak, przyjemnie zaszumia w gowie, prawie jak mtne
czarnomorskie fale. Anton zanurzy si w zielonych wodach na nadmuchiwanym materacu,
zakoysa si na spienionych falach, zamyli.
Ma zasady! Patrzcie! Wszyscy ludzie jako yj, a ten dziwak ma zasady! jak komar,
jak bl zba drczya go Nataszka, przebijajc si przez usypiajcy szept fal.
To wszystko sukinsyny, towarzyszu Tomin powiedzia tak jako oglnie Anton,
zwracajc si do aktora Kaniewskiego.
Zoy gow na rkach, chowajc si przed rozelon on, przed paczcym synem,
przed pastwem rosyjskim, chowajc si przed caym swoim idiotycznym yciem, i zasn. I
nio mu si, e woda zalaa w choler cay ten paskudny wiat i ani jedno stworzenie nie
zasuyo na bilet na Ark Noego, i tylko on, Anton, bez koca dryfowa wrd ciemnych wd na
swoim nadmuchiwanym materacyku, dryfowa i dryfowa

I kiedy jego wta tratwa przybia wreszcie do brzegu, zdarzyo si tak, e znw bya to
gra Ararat. Punkt, z ktrego wyruszy. Przed jego oczami wznosia si niemal pusta butelka
pseudoarmeskiego koniaku, a wydrukowana przez daltonist etykietka z masywem grskim
wypeniaa Antonowi cae pole widzenia.
Za oknem wsta ju pochmurny poranek dnia nastpnego. Ale w duszy Antona nadal si
nie rozwidnio. Na podwrku pochliwy dozorca, Kirgiz, szura miot po asfalcie, te licie
rzucay si w d z gazi, pewnie z nadziej, e si rozbij i bdzie po wszystkim, ale zamiast
tego szyboway powolutku, by umrze swoj zwyk mierci.
Anton mia ochot otoczy sobie gow stalow obrcz i cisn inaczej albo mu
spuchnie, albo w ogle rozpadnie si na kawaki. Ararat wyda mu si jedynym ratunkiem.
Przyssa si do butelki i osuszy j do ostatniej kropli.
A potem zacz nasuchiwa.
W domu panowaa zowieszcza cisza. Dobrze byo sycha telewizor w kuchni u ssiadw
z drugiego pitra, tsknie wy rachityczny owczarek na czwartym, student z mieszkania za cian
by w trakcie porannego szturmu na poznan wczorajszego wieczora koleank Tyle e
wszystkie te zwyczajne szmery, zmieszane w dwikowym koktajlu ta, nierejestrowanym
zupenie jak brzczenie lodwki, stay si teraz syszalne tylko dlatego, e w mieszkaniu Antona
zapada gucha cisza.
Natasza?
Wsta, przytrzymawszy si krawdzi stou, wyszed do przedpokoju Na wieszaku
niczym cignity agiel dyndaa tylko jego skajowa kurtka od munduru, a wszystkie rzeczy
Nataszy i puchwka, i palto, i szaliki znikny.
Natasza! zawoa z niepokojem Anton.
Kompletna pustka.
eczko Saszki stao puste. Rozkadana kanapa, ich oe maeskie, nie bya nawet
posana. Brakowao torebki Nataszy. Wszystko znikno.
Anton wszed do azienki. Odkrci pojkujcy kurek, puci zimn strug, wyprostowa
si i zobaczy list poegnalny t karteczk samoprzylepn przyczepion do lustra,
dokadnie w miejscu, gdzie odbijao si jego czoo.
Rozwd oznajmia napis.
Anton umy si w lodowatej wodzie przy guchym akompaniamencie wodocigowych
rur, poskroba si w szczecin i przysiad na skraju pokej wanny. Mia uczucie, jakby kto
odpiowa mu rk. I e nie da si jej przyszy z powrotem, bo wdaa si gangrena. Zwlekali, ile
mogli, ale pojawia si martwica, zaczo mierdzie.
 W pokoju odezwaa si komrka, odtwarzajc nosowo wybran przez Antona serialow
piosenk Nasza suba niebezpieczna i trudna.
To ona! Anton zadra. Co jej powiedzie?! e wszystko wkrtce si zmieni, e jest o
wos od zakoczenia pewnej duej sprawy, e powinni go w kocu awansowa, e na pewno
dadz mu premi, dodatek Wytrzymaj jeszcze troch, jeszcze odrobink, Natasza!
Rzuci si do pokoju, wyszarpn z kieszeni spodni telefon przestarzay, ciki i wielki
jak pistolet TT i spojrza na jego wski ekranik
Tak, Kirile Pietrowiczu. Zaspaem. Boli. Przyjad. Tak jest.
Dokona ogldzin kanapki. Odnotowa pierwsze oznaki rozkadu i wyrzuci j do mieci.
cign z wieszaka kurtk z czterogwiazdkowymi kapitaskimi pagonami, trzasn drzwiami
wejciowymi. Byy drewniane mimo e mieszkali na parterze, nie bali si: i tak nie byo u nich
co kra.
Przez wymazan swastykami klatk schodow wybieg na podwrko. Zacisn zby i
kupi w budce papierosy. W portfelu zostay mu dziewiset szedziesit dwa ruble. Do wypaty
dziesi dni. Na makaron starczy, na pielmieni nie. Trudno, bdziemy re makaron. Z
keczupem i sol, pycha. Albo i z sam sol.
Samochd stara, zardzewiaa, jednooka ada samara dziewitka zanis si
gruliczym kaszlem, zacz si trz niczym na pierwszy rzut oka martwy delikwent podczas
reanimacji elektrowstrzsami, ale w kocu na szczcie zapali. Anton ruszy do Miasta, mijajc
po drodze czerwon mord tustego milicjanta z drogwki, ktry na tym rogu zawsze doi
prbujce przedrze si do centrum furgonetki.
Sprzedajna kurwa rzuci Anton w kierunku gocia z drogwki. Podobno kosz po
dwiecie tysicy na zmianie. A kto to jest? Zwyky porucznik! Bazowy model szmalokolektora,
niemal najnisze ogniwo subowej ewolucji, nawet nie ssak, tylko mrwka onierz. Pszczoa
robotnica. Wibruje pasiast czci odwoka, zbiera sodki nektar. Cz przeznacza na wasne
potrzeby, cz oddaje grze. A ilu ich panoszy na drogach! eby to jeszcze bya tylko
drogwka Bo wszyscy urzdnicy to przecie to samo. Kady bez wyjtku! Wszyscy pobieraj
dziesicin. I wszyscy przekazuj j gdzie wyej.
Anton gdzie przeczyta, e roczna suma apwek w Rosji wynosi dwiecie czterdzieci
miliardw dolarw, a budet pastwa trzysta. Od tamtej chwili kapitan wci nie mg si
uspokoi co oni robi z tak gr pienidzy? Jakie kurestwo si za tym kryje? Przearcie tego
wszystkiego jest po prostu fizycznie niemoliwe!
Dwiecie tysicy na zmianie z cik, tp nienawici w gosie powiedzia Anton do
typa z drogwki. Po co ci takie pienidze?! Takiemu parszywcowi i tak adna baba nie da!
Szyby samary byy oczywicie szczelnie zamknite. Milicjant zobaczy tylko, jak Anton
porusza ustami, i artobliwie zasalutowa mu w odpowiedzi.
Kiedy pnym wieczorem przejeda tamtdy, byli z Nataszk u kogo z wizyt, a ta
menda zatrzymaa ich i niuchaa drapienie; trzeba byo wyciga legitymacj i si zapozna.
Teraz posterunkowy uwaa Antona za swojego koleg, niemal podopiecznego; umiechn si
do niego protekcjonalnie i puci oczko, jakby byli w zmowie. Jaki czas temu Antonowi
zdarzyo si trafi do urologa. Ten na pocztku wizyty by z nim na pan, ale po zbadaniu mu
prostaty przez tylne wejcie z jakiego powodu przeszli na ty. Wymuszona zayo z
funkcjonariuszem z drogwki wydaa si Antonowi podobna do tamtej starej historii.
Pietrowk jechao si jeszcze wolniej ni bulwarami przeszkadzay w tym dwa rzdy
nieprzyzwoicie drogich samochodw gsto zaparkowanych na jezdni. Dawniej byo tak rwnie
noc, ale potem klub Diagilew, siedlisko wystpku i rak na ciele Ogrodu Ermita, zapali si pod
bacznymi, nienawistnymi spojrzeniami pracownikw Gwnego Urzdu Spraw Wewntrznych z
budynku naprzeciwko i poszed z dymem. I dobrze, pomyla Anton, i chwaa Bogu. Bardzo go
to denerwowao, kiedy wychodzi z pracy ostatni. Czyli kadego wieczoru.
Pietrowka 38. Jest na miejscu.
Zostawi wz na wiatach awaryjnych, za przedni szyb woy kartk ze swoim
numerem telefonu i ruszy zgarbiony w stron wejcia.
Jake on marzy i jak dugo! by tu trafi Kiedy suy w Tule, kiedy studiowa w
Wyszej Szkole, kiedy przenis si do Moskwy, kiedy zgasza si do wyjazdw subowych na
front No i w kocu si tu dosta. P ycia na to zeszo. Z tej drugiej poowy jeszcze trzy lata
miny na przekadaniu papierw, a wreszcie powierzyli ma prawdziw spraw. Jeli sobie
poradzi, obiecali zrobi go inspektorem. A potem, wbrew wszelkim okolicznociom
przecigajcej si nieprzeniknionej nocy, w ktrej blado wieciy cztery kapitaskie gwiazdki, na
pagonach Antona miaa wzej jasna, zaranna gwiazda majora Gwiazda urzekajcego
szczcia.
Trzeba byo tylko doprowadzi t spraw do koca.
A sprawa okazaa si dziwna, niedobra. Zaczo si od Tadyka, ktry zwyczajnie
roztrzaska si o ziemi na kolejnej budowie nowej Rosji Wbrew wszelkim prawom fizyki, im
gbiej Anton kopa, im dalej wchodzi w krlicz nor swojego ledztwa, tym wyej si
znajdowa. Sprawa zabraa ledczego na wysokoci, na ktrych krcio si w gowie, a powietrze
byo zimne i rozrzedzone. Niemal do samych mieszkacw nieba. A jak tam, na grze, brali! I
ile! I za co!
Ale przecie tylko na niebezpiecznych sprawach si ronie, przekonywa sam siebie
Anton.
Ju po uzyskaniu pierwszych interesujcych wynikw Antona przygarn pukownik
Czestnokow. Kiri Pietrowicz wyjani trzydziestopicioletniemu kapitanowi, e ten powinien
teraz raportowa tylko jemu osobicie, eby informacje nie trafiy do szczurw.
I Anton raportowa. Kiri Pietrowicz marszczy surowo brwi, kiwa gow i da, eby
kapitan kontynuowa dochodzenie, oznaczajc je pieczci tajne. Zreszt gdyby Anton
opowiedzia komukolwiek, co tak naprawd dziao si za lustrzanymi szybami wieowcw, w
ktrych z zewntrz wida byo tylko odbicie chmur, nikt by mu nie uwierzy. Kwesti czasu
staoby si wyrzucenie go z pracy i umieszczenie w wariatkowie. Tak jak to jest u nich w
zwyczaju.
Teczka z aktami sprawy gruba i cika spoczywaa u Antona w sejfie. A rozpdzony
kapitan cay czas dokarmia j nowymi fotografiami, zeznaniami wiadkw, protokoami
przesucha Jeszcze chwila i teczka osignie mas krytyczn Rozpocznie si reakcja
acuchowa Potem ju nie bdzie si dao milcze. Huknie tak, e si nogami nakryj. I
wszystko bdzie wtedy inaczej.
Tylko Kiriowi Pietrowiczowi pukownikowi, ktry Antonem kierowa, wysuchiwa go
i nigdy nie miesza si w jego ledztwo tylko jemu jedynemu mg ufa. A on ju bdzie
wiedzia, co robi.

Przekazujesz spraw, omakin powiedzia obojtnym tonem Kiri Pietrowicz.

Jak to Komu przekazuj? Anton patrzy na pukownika zaszczutym, nic nie
rozumiejcym wzrokiem, jak akwariowa rybka przeniesiona do kielonka na wdk.
 Mnie. A ja ju dalej Pukownik osuszy kraciast chustk ysin z odcinitym
konturem otoka czapki.
Ale Kirile Pietrowiczu Towarzyszu pukowniku Przecie ja ju prawie Zostao
przecie tylko Wie pan, na kogo trafiem? Jacy tam s ludzie zatrajkota Anton, zrywajc
si z krzesa.
Wiem, jacy tam s ludzie. Nie denerwuj si, Antosza. Przeniesiemy ci na nowy,
odpowiedzialny odcinek. Bdziesz przyk zabezpiecza prac duego targowiska.
A A moja sprawa? Kto bdzie koczy dochodzenie? Chciabym chocia przekaza je
sam, wszystko czowiekowi wyjani. Tyle pracy w to woyem, Kirile Pietrowiczu! No i kiedy
zacznie si operacja, ja
Operacja si nie zacznie, Anton. Pukownik po ojcowsku pooy wzburzonemu
kapitanowi rk na pagonie, agodnie przyciskajc go do krzesa, do ziemi. Nic si nie zacznie.
Ja t spraw zamkn.
Ale przecie Tam przecie Pan przecie wie, co tam Nazwiska pan widzia?
Tych, ktrzy bior?
Widziaem, tak. Wielkie nazwiska. Zadzwoni do wydziau wewntrznego w
ministerstwie, oni tam swoimi siami Nie bdziemy przecie kala gniazda, co? Chocia
gniazdo nie nasze, tylko ssiada, he, he No, niech sami walcz ze swoimi demonami. A dla
ciebie, omakin, mam premi za gorliwo
Pukownik wysun szuflad biurka, wycign z niej wypchan kopert i wrczy j
osupiaemu komisarzowi.
Powitujcie sobie z on. A bazar na ju ciebie czeka! A, i kup sobie jaki
przyzwoitszy samochd, bo ci handlarze czego poniej audi A6 nie bior pod uwag, rozbestwili
si dokumentnie, chc, eby przysa im kogo powaniejszego
Pukownik wypchn omakina na korytarz i zatrzasn drzwi nie za gono, ale
wystarczajco wymownie. Anton opar si o cian, nabra tchu, zamruga kilka razy i rozpru
kopert kluczem do swojego wynajmowanego mieszkania.
W rodku byo do pienidzy, eby natychmiast je wykupi. I zostaoby jeszcze na
przyzwoitszy samochd. Antonowi pociemniao przed oczami i powoli si osun. Tyle
zagranicznych banknotw naraz widzia tylko w demaskatorskich reportaach w programie
Oddzia specjalny i w filmach o mafii. Takich premii dla milicjantw w tym niedoskonaym
wiecie by nie mogo.
Anton zapuka do drzwi pukownika.
Kirile Pietrowiczu, niech pan to wemie. Prosz, nie trzeba
Nie stawiaj si, omakin uci pukownik stalowym tonem.
Ja nie mog. Anton wci trzyma kopert w wycignitej rce, ale pukownik nie
zrobi nawet kroku w jego kierunku. Lepiej niech mi pan da uczciwie jaki dodatek. Albo
awans, jeli zasuyem. A to
Gracie va banque, kapitanie? chodno, ale nawet z pewnym szacunkiem powiedzia
Kiri Pietrowicz. Jeszcze majora ci si zachciao? Dobra, dostaniesz t gwiazdk. Ale
pienidze wemiesz, zrozumiano? Co, wszyscy koledzy po pas w ajnie i po okcie we krwi, a ty
jeden chcesz paradowa w galowym mundurze? Nie, bracie. Bierzesz. Id ju, napij si.
Drzwi znw trzasny przed nosem przyszego majora, tym razem ostatecznie.
 Jak to tak, myla Anton, tkwic beznadziejnie w zamarym ruchu Sadowej. To wbrew
zasadom. Dosta te pienidze za to, eby przerwa dochodzenie i na zawsze o nim zapomnia.
Cae ycie, a dokadniej p ycia plus trzy lata nie bra apwek. Nie bra od
gastarbeiterw ich zatuszczonych kopiejek, nie bra przemoczonych pisetek od wsatych
Azerw na bazarach, nie bra przyprszonych biaym proszkiem dolarw od ludzi z miasta,
oprychw w barwach wojennych, kiedy prbowali zamwi szaszyk do aresztu. W ogle nie
bra. Owszem, to niedorzeczne, ale Anton wierzy, e milicjant powinien by uczciwy.
Oczywicie, e to kompletnie kretyskie, ale Anton wierzy, e honor milicjanta wymaga ycia
wycznie za milicyjn pensj. Z jakiego powodu wydawao mu si, e to brzmi dumnie.
Nataszka miaa jego zasady w gbokim powaaniu. Wyznawaa wasn hierarchi
wartoci, wedug ktrej arcie i ciuchy byy waniejsze. Ale teraz Teraz przecie ju od tego
nie ucieknie Koniec, wzi. Wzi. Ale jak mg nie wzi od wasnego przeoonego? Premia.
Tak jakby premia. Czy to znaczy, e teraz mgby do niej zadzwoni, powiedzie? Tak
marzya, eby pojecha do Turcji, a nie znw do Suchumi. Teraz jest tam jeszcze babie lato. Jeli
powie Nataszce, ile mu dali, ta w mgnieniu oka zapomni o rozwodzie.
Sadowa powoli przesza w zimny Prospekt Riazaski. Anton, bojc si, e zaraz si
obudzi, otworzy schowek Koperta bya na miejscu. Wzdta jak topielec. Jak roztrzaskany o
ziemi Tadyk. Jak pozostali cigncy si bez koca niemi Tadycy, Uzbecy i inne mniejszoci
narodowe
Ile tam jest w tym schowku? Ile mu za nich oferuj? Jemu, kapitanowi, tak po prostu
rzucili. Masz, uj. Zajmij czym usta. Przekniesz przychod po dokadk. To nie jakie tam
ciganie paru stw od gastarbeiterw. Tu za jednym zamachem mona odmieni swj los.
Cakowicie. Jakby urodzi si innym czowiekiem i w innych okolicznociach, a o wczeniejszej
nieudanej prbie uoenia sobie ycia zapomnie w choler Kupi Saszce prawdziwy tor
wycigowy Na razie, rzecz jasna, jest jeszcze troch za may, ale ju za rok to doceni.
Anton wycign komrk i wybra na klawiaturze numer Nataszki. Ta nie odbieraa
przez jakie dwadziecia sygnaw, potem si poddaa.
Co?
Natasza Natasza, to ja. Mam dobre wieci. Przyznali mi premi. Dostan awans.
Kto to? wtrci si nagle w rozmow czyj niski, chamowaty gos. Twj byy, tak?
Anton momentalnie wpad w furi, jego wczepione w kierownic palce zrobiy si biae,
jakby zaciska je na szyi konkurenta, i wrzasn nienawistnie do telefonu:
Jaki byy?! Jaki znw byy?! Kim ty jeste! Przecie ja ci przecie ja was
wszystkich Ukatrupi ci, gnido, rozumiesz?! Bd gra w pik twoim bem Czy ty wiesz z
kim Nataszka! Czy ty zwariowaa? Odbio ci, czy jak? Co tu si dzieje?
Anton stanowczo i spokojnie powiedziaa mu ona. Odeszam od ciebie do innego.
Ju ci nie kocham. Chc by z prawdziwym mczyzn. egnaj.
Powiedziaa to zupenie na zimno. Ucia. Ale nie cia ywego ciaa. Tam ju nie byo
zakocze nerwowych, to pewne, zda sobie spraw Anton. Jeszcze wczoraj chciaa go sucha,
bya gotowa si kci, lecz on zasn. A dzisiaj jest ju za pno. Gangrena.
A a a Saszka? On przecie Przecie jestem jego ojcem!
Zapomni o tobie odpara tamta obojtnie. Niech go teraz wychowuje prawdziwy
facet. Kto, kto potrafi utrzyma rodzin.
Kto to jest? Na kogo mnie?!... Kto to?! wrzasn do suchawki Anton.
Ale suchawka odpowiedziaa:
Bip. Bip. Bip. Bip.
 Jak si z czym takim pogodzi?
Jeli mylisz, e ona odchodzi od ciebie, bo wedug niej nie umiesz dobrze y to boli.
Ale jeli wiesz, e odchodzi do kogo innego, kiedy zdajesz sobie spraw, e zostae z kim
porwnany i e sam moesz si z takim ajdakiem porwna tego nie da si ju znie.
Znalaza sobie, suka, jakiego biznesmena. Jakiego nierozkuaczonego oligarch Syna
wychowa na materialist
Huczao mu w gowie, brakowao powietrza, za przedni szyb zamiast drogi widzia
sceny swojej rozprawy z niewiern on i jej gachem. Zewszd sycha byo trbienie, kierowcy
wciekali si na Antona za ospao; ten kilka razy pokrtem opusza szyb i wywrzaskiwa
przez szpar jakie plugastwa, chyba nawet wystawia przez ni subowego makarowa
Dojeda do domu.
Skrcajc na skrzyowaniu, porodku ktrego siedzia jak zwykle ten tucioch z
drogwki, Anton nagle wyostrzy wzrok. Zobaczy co zadziwiajcego.
Z biao-niebieskiej ady 2110 z zaparowanymi szybami, poprawiajc si, wysza zgrabna
dziewczyna. Podesza do okna od strony kierowcy, schylia si, pocaowaa milicjanta w jego
ohydn mord. W miejscu pracy
Dziwki sobie tu sprowadzamy, na bezczelnego! Brawo! powiedzia do gocia z
drogwki Anton. Bravissimo!
Dziewczyna wyprostowaa si, odwrcia w stron Antona
Natasza.
Anton wypad na ulic, porzucajc swj wz na drugim pasie, rzuci si przez pen
samochodw ulic w kierunku ady 2110, wywlk milicjanta na zewntrz i zacz okada mu
twarz piciami.
Nataszka pakaa, prbowaa go odcign, ale bez skutku. Kiedy Anton si zmczy,
zatoczy do tyu jak opity krwi komar, wytar zakrwawione rce o bia mask samochodu.
Nataszka podesza do niego i wymierzya mu policzek. Potem usiada na ziemi, obja pobitego
milicjanta i popatrzya Antonowi w oczy.
Nienawidz ci. Jeste miernot. Niczego wicej nie potrafisz. A z Saszk nigdy si ju
nie spotkasz.
Gdzie w pobliu zawyy syreny.
Anton rozpaka si.

Wycignli go z aresztu.
Nie zostawiamy naszych ludzi w potrzebie usysza w suchawce gos Kiria
Pietrowicza.
A Saszk bdzie wychowywa ten tusty pajk, ten apwkarz, zodziej z czerwon
mord Czego on go nauczy? Jak posuwa cudze ony? Jak doi kierowcw furgonetek?
Jakich niby naszych? zapyta bezgonie Anton.
Natychmiast popdzi na Pietrowk przez pust, budzc si do ycia Moskw. Wbieg po
schodach, kopniakiem wyama zamknite drzwi do gabinetu Kiria Pietrowicza i rzuci na
biurko mierdzc siark kopert. Gospodarza o tej porze nie byo u siebie. W jego zastpstwie
za biurkiem zasiada zarzucony na oparcie fotela mundur z pagonami pukownika.
Napisa od razu podanie o zwolnienie na wasn prob? Niniejszym zwracam si z
prob o zwolnienie Nie ycz sobie mie nic wsplnego z t organizacj, z panem osobicie, z
tym systemem, z panujcymi tu porzdkami, z tym krajem, z tymi czasami
Ni chuja.
Wysun szuflad biurka, zmi uzbierane przez ten czas karty meldunkw, sprawozda
Jest. Teczka. Nie zdy jej spali. Anton zgarn j, pogrzeba jeszcze w szufladzie i doczy do
akt jakie matematyczne wyliczenia Czestnokowa.
Zasalutowa pustemu miejscu w pagonach, min zdziwionych dyurnych i wyszed na
zewntrz. Wsiad do oowianej od cikiego moskiewskiego pyu ady 2109, odpali silnik i jak
pocisk kalibru 9 milimetrw wystrzeli z lufy Pietrowki do celu.
Po dwudziestu minutach melodi z jego ulubionego serialu odezwaa si komrka.
Pukownik. Jeli jest kto, kto gdzie u nas czasem zapiewa ochryple Anton do
komrkowego akompaniamentu i w kocu odebra.
Co ty wyprawiasz? zasycza w suchawce Czestnokow. Zdajesz sobie spraw, co
robisz?
Tak jest, towarzyszu pukowniku oblizawszy suche wargi, zaakcentowa Anton.
Zamykamy spraw Jeste odsunity Zwolniony.
nie chc uczciwie y zapiewa Anton.
Odbio ci?! strasznie, niczym obozowy owczarek niemiecki, zarycza Czestnokow.
wtedy znw trzeba i w niewidoczny bj odpowiedzia mu Anton.
My ci w drzazgi W py rzuca si na acuchu pukownik.
To pan jest odsunity od sprawy wycedzi Anton. ledztwo trwa.
Wyj z telefonu bateri, eby go nie namierzyli, wjecha autem na dziedziniec, woy
dokumenty do torby, sprawdzi magazynek makarowa, zajrza do portfela smutnego jak dom
dziecka w Chabarowsku, i ruszy do metra.
Bilet na dziesi przejazdw, siedemset szedziesit dwa ruble i osiem nabojw.
Wystarczy, eby doprowadzi spraw do koca.

Jeden przejazd i pidziesit rubli pniej w rkach Antona znalaz si genera, ktry
przyjecha na obiekt z kolejn kontrol i nierozwanie postanowi odla si na Moskw z
opustoszaego pidziesitego pitra.
Dwa przejazdy i trzydzieci osiem rubli pniej deputowany, ktry oprcz jednego z
placw budowy nowej Rosji opiekowa si te przytulnym burdelem w dzielnicy Kitajgorod.
Po kolejnych trzech przejazdach i wydaniu stu piciu rubli czowiek z merostwa, oficjel
z ministerstwa i kobieta z rosyjskiej suby ochrony praw czowieka i konsumenta.
Jeszcze jeden przejazd tu udao si zaoszczdzi i kolekcj powikszy urzdnik
Federalnej Suby Migracyjnej.
Zosta jeszcze tylko Kiri Pietrowicz, ktrego Anton po przestudiowaniu dokumentw
przekwalifikowa ze wiadka na podejrzanego. Najlepiej byoby na niego zapolowa, kryjc si
w zasadzce pod luksusow will. Sto trzydzieci dziewi rubli. Trzy przejazdy. Trudna zdobycz.
 Anton zdj worek z gowy ostatniego z siedmiu podsdnych. Kiri Pietrowicz utkwi w
nim oszalay, przeraony wzrok, mrugajc w jasnym wietle wiskimi oczkami. Stary playboy w
spinkach z generalskimi gwiazdkami i cherlawy okularnik z chorgiewk deputowanego w klapie
marynarki zaczli wierci si i jcze. Kolejni dwaj mczyni w stylowych, szarych
trzyczciowych garniturach i z krawatami w ustach, z ciemnymi smugami na spodniach tylko
drgnli. Baba o tustym tyku, typ sowiecki, wycigna do Antona zwizane tam klejc rce.
Donie miaa due, pulchne, o bardzo krtkich, misistych palcach; przypominay yki koparki.
Mczyzna o powierzchownoci inteligenta, ale w mundurze Federalnej Suby Migracyjnej,
patrzy nieobecnym wzrokiem w ziemi.
No, to teraz caa jaczejka jest tutaj odezwa si z zadowoleniem Anton. Jestecie
oskareni o o korupcj. O apwkarstwo. O zacieranie dowodw i udzielanie patnej protekcji
przestpczym podmiotom gospodarczym. Oskaram was o sprzedajno
To szalestwo wyszepta pukownik.
Zebraem wszystkie dowody. Anton rozoy zawarto teczki na siedem stosikw
przed kadym ze swoich jecw.
Czego chcesz? wychrypia Kiri Pietrowicz.
eby wszystko przebiego uczciwie Anton przykucn, wycign zza pasa
makarowa, odcign zamek, szczkn bezpiecznikiem. Co macie do powiedzenia na swoje
usprawiedliwienie?
Czowiek z generalskimi spinkami zacz niespokojnie bekota. Anton podszed do niego
i wycign mu knebel z ust.
To samosd!
A co mi pozostaje? To u nas, by moe, jedyny sprawiedliwy sd odpar Anton
zmczonym gosem. Ale prosz si nie przejmowa. Wszystko zrobi prawidowo. Mam tu
osiem kul. Dla wszystkich najwyszy wymiar kary. Dla was po jednej za apwki, jak w Chinach,
no i ostatnia dla mnie, za przekroczenie uprawnie i zabjstwa.
Po co ci to? krcc gow wychrypia siwy genera.
To mj wkad w walk z korupcj odpar powanie Anton. eby chocia jedn tak
spraw w tym kraju doprowadzi do koca
I tak niczego nie zmienisz wymamrota pukownik.
taki los naznaczony dla nas i dla was zapiewa Anton i przystawi luf do czoa
siwego elegancika.
Zaczekaj zaczekaj Mamy pienidze Duo My ci
Anton pochyli gow w bok, wpatrujc si w zadumie w sunce po twarzy siwego krople
potu. Potem nagle odsun makarowa od jego trzscej si gowy.
Powiedz Powiedz, ile chcesz Milion Dziesi mwi popiesznie mczyzna
z generalskimi spinkami, wyczuwajc chwilow sabo oprawcy.
Anton machn na niego pistoletem.
Prawie bym zapomnia! powiedzia. Przecie chciaem zapyta Na co wam tyle?
Co pan ma na myli? spyta ze zdziwieniem siwy.
Dwiecie czterdzieci miliardw dolarw za sam zeszy rok! Co wy bdziecie z nimi
robi? Finansowa oglnowiatowy spisek? Francj chcecie kupi? Budujecie na Antarktyce
miasta pod lodem?
Zalega nagle dziwna, gsta niczym z waty cisza. Strojnisie z krawatami w ustach
przestali aonie jcze, uspokoia si kobieta koparka, pukownik i genera spojrzeli po sobie z
przestrachem. A u Antona pojawio si niewytumaczalne przeczucie, e wszystkie jego
podejrzenia nie byy daremne, e przypadkiem dotkn jakiej najskrytszej, strasznej tajemnicy,
starej i gronej. Genera przez jaki czas milcza, potem zdecydowanie splun:
A co tam I tak zamierzasz si zastrzeli. Posuchaj my nie jestemy ludmi.
Anton zamruga i schowa pistolet do kieszeni.
Stulecia temu przez bd nawigacji nasz flotyll rzucio w ten zapady kt galaktyki
zacz mwi siwy genera. Wyldowalimy awaryjnie na waszej planecie. Wszystkie statki
kosmiczne odmwiy posuszestwa. W tym czasie poziom techniki na Ziemi nie pozwala nam
ich naprawi. Ale zaczlimy gromadzi rodki I teraz, kiedy nauka i technika na Ziemi w
kocu osigny podany poziom rozwoju, nasz plan ratunkowy wszed w decydujce stadium.
Pienidze, o ktrych mwisz, s zbierane na finansowanie prac remontowych. Zosta nam ostatni
skok po ktrym w kocu zdoamy opuci wasz planet.
Wszyscy pozostali oskareni szczerze zdumieni gapili si w milczeniu na generaa.
Jacy my? potrafi tylko powiedzie Anton.
My. Ci, ktrzy wami rzdz i dowodz odpar siwy jak gdyby nigdy nic.
On kamie wtrci si z jakiego powodu Czestnokow. Nie wierz mu. Specjalnie ich
ucz
Nie! To on kamie! wychrypia genera. Kryje nas!
Sfiksowae! zakwicza Czestnokow. Nie masz prawa, ty!
Zamknijcie si wszyscy! Cicho! rykn Anton.
Podszed do okna i przylgn czoem do zimnej szyby. Popatrzy z gry na oboki i nagle
poczu silne pragnienie, by si po nich przej.
Odwrci si do oskaronych.
Kucn przed generaem.
To pewnie kamstwo. Ale moe jest szansa, maleka, mikroskopijna szansa, e
naprawd tak jest e mwisz prawd Szansa jedna na dwiecie czterdzieci miliardw I co
wtedy?
Sign do wypchanej makarowem kieszeni.
Genera zmruy oczy.
Ale zamiast pistoletu Anton wycign ze spodni portfel.
Zostao mi tylko czterysta trzydzieci rubli westchn. Bierzcie. Na szczytny cel.
No co pan! zmiesza si genera. Nie trzeba
Nie rozumiesz pokrci cik gow Anton. Nie mam prawa. To przecie To
przecie nasze odwieczne marzenie! Przecie na moim miejscu kady Kady Rosjanin ostatnie
spodnie by zdj i odda To przecie co takiego Przecie jeli jest cho jedna szansa, jedna
na dwiecie czterdzieci miliardw, e zostawicie nas w kocu w spokoju Nie mam prawa do
bdu!
Anton pochyli si i przeci tam na przegubach generaa, potem podszed do
pozostaych urzdnikw ogupiaych, niewierzcych w ocalenie.
Oczywicie nie jestemy ludmi, ale eby a tak, eby ostatnie pienidze zabiera
powiedzia z galanteri genera, wsuwajc pomite banknoty do kieszeni.
Bierzcie! powiedzia twardo Anton. Wiem, e to mao. Ale a nu moje pienidze
pomog przybliy ten dzie chocia o sekund Bierzcie. Bierzcie i spierdalajcie w pokoju!
Machn rk, wyprostowa si i ruszy w stron klatki schodowej.
Jego wypalona dusza oywaa, rozkwitaa. Wci jeszcze mia jeden przejazd
dokdkolwiek, choby na koniec wiata.
 Kademu wedle potrzeb

W ostatnim czasie Pczokin zupenie straci spokj ducha.

Nawet po mczcym dniu pracy, nawet po kamienowaniu w gabinecie Premiera i
odwiedzinach w zamknitym klubie dla mczyzn przy eleganckiej ulicy Kuzniecki Most
dokadnie naprzeciwko budynku FSB dugo przewraca si w ku, mi i wykrca jedwabne
przecierada, odburkiwa co niewyranie na wspczujce pytania wyrywanej ze snu ony i
szed do kuchni pi whisky z wod.
To nie wyrzuty sumienia, nie nocne koszmary, nie nieodprowadzone podatki
przeszkadzay mu spa.
Za tydzie Pczokin mia skoczy pidziesit lat. Wiek, w ktrym staje si oczywiste,
e z ycia pozostaa ju mniej ni poowa wyznaczonego ci czasu, a w rzeczywistoci biorc
pod uwag redni dugo ycia w kraju znacznie mniej. Wiek, w ktrym zdajesz sobie
spraw, e przed tob rozpociera si staro z nieuniknionym zestawem jej atrybutw:
ysieniem, samotnoci, reumatyzmem, nadcinieniem i uwidem starczym. I daj Boe bez
onkologii. Wiek, w ktrym spogldasz wstecz i wszystko, co przeye przez czterdzieci
dziewi lat i czterdzieci dziewi tygodni nagle zaczyna ci si wydawa zbiorem do
przypadkowych rodzinnych i oficjalnych zdj. aosnym, szczerze mwic, i w dodatku niezbyt
bogatym.
Tak, Pczokin podchodzi do tej daty w penej gotowoci bojowej. Przynajmniej nie
musia odpowiada sobie na pytanie: I c osigne w swym yciu?. Bo Pczokin duo
osign. By ministrem. Tak, a do tego jeszcze ojcem dwch wspaniaych, dorosych ju synw,
studiujcych w Saint Martins College w Londynie. Czy to nie szczcie?
Pczokin, podobnie jak pozostali czonkowie rzdu, by czowiekiem niewierzcym i do
cerkwi wstpowa tylko na prob suby prasowej. Nie liczy na ycie pozagrobowe, dlatego
penymi garciami czerpa z tego ziemskiego. Z racji przekona zalicza si do hedonistw i teka
ministra bya dla niego niewyczerpan skarbnic rozkoszy.
Do wielkiej polityki Pczokin wszed z powoania powoali cay rocznik na
uniwersytecie, no to i jego. Wczeniej za robi karier w sektorze prywatnym i to cakiem udan.
Mia dobr specjalno zarzdzanie kryzysowe. Zadanie mia zawsze jedno w ramach
wyznaczonego budetu upadajcego przedsibiorstwa znale sposb na jego odbudow, nie
zapominajc te o sobie.
Najpierw czyni cuda z budetami drobnych firm handlowych, potem radzi sobie z
budetami zakadw metalurgicznych, nastpnie zagospodarowywa budety na odbudow
niszczejcych korporacji. Do powierzanych mu firm Pczokin podchodzi ze swego rodzaju
wspczuciem, mniej wicej jak chirurg do operowanego. Co prawda do CV dopisywa
wycznie triumfy, ale jak kady chirurg mia te swj cmentarz. I c z tego? Zdarza si
przecie, e pacjent po prostu nie ma szans na przeycie! W ostatecznym rozrachunku ci, ktrzy
ocaleli, stanowili liczniejsz grup, dlatego kady nowy klient Pczokina by wikszy od
poprzedniego.
Pczokin postawi przed sob odpowiedni yciowy cel rozwj. Od dobrze
zagospodarowanego budetu przedsibiorstwa rolnego do dobrze zagospodarowanego budetu
odkrywkowej kopalni wgla, a stamtd do dobrze zagospodarowanego budetu upadego
zakadu petrochemicznego. Wci po krzywej wznoszcej. I kiedy na horyzoncie w
zocistoszkaratnych promieniach soca zajania knia wszystkich budetw Budet Federacji
Rosyjskiej, Pczokin zrozumia ycie mu si udao.
Od tamtej pory mino kilka lat.
Rzeczy materialne Pczokina ju nie interesoway. A magazyn Forbes nie umieszcza go
w swoim rankingu tylko na jego usilne proby, pynce z naturalnej skromnoci.
Jego dzieci, studiujce w Londynie na artystycznej uczelni, ju do koca swoich dni
mogy zajmowa si wycznie sztuk, zwolnione z troski o chleb powszedni. I ich dzieci. I
dzieci ich dzieci. I tak do sidmego pokolenia.
Na audiencj u Pczokina zapisywano si z procznym wyprzedzeniem, a wszystkie jego
sekretarki zatrudnione przez elitarn agencj modelek byy jego posusznymi kochankami.
Ju i Sankt Moritz mu si znudzio, i Miami, i natrtne wycie silnikw Formuy 1 w
ciasnych uliczkach Monako. Nad gow Pczokina zza bezkresnych i niezamieszkanych
bkitnych niebios nagle wychyn szklany sufit. Pczokin nie mg ju liczy na to, e wdrapie
si jeszcze wyej. Std wzia si chandra.
Podczas dugich bezsennych nocy, poprzedzajcych dzie jego pidziesitych urodzin,
Pczokin, podsumowujc swoj byskawiczn karier, co raz stawa przed problemem czy to
ju wszystko?

Biay pazik zatrzyma si i nosowo zatrbi. Nie mg podjecha pod dom Pronina, bo w
drodze ziaa bezdenna wyrwa, ktra staa si ju bram do czyca dla dziesitek zawiesze.
Siemion dopali papierosa, zgasi peta o pokrywk puszki po otewskich szprotkach i
trzema susami znalaz si w autobusie. Kierowca ponuro kiwn gow, paz-ik drgn i potoczy
si ulicami starego, drewnianego Irkucka, lawirujc jak na polu minowym.
Kierowca zebra pozostaych i wzi kurs na wyjazd z miasta. Teraz mona byo okuta
si w waciak i dospa cel znajdowa si jakie ptorej godziny jazdy std. Z pocztku jechali
przyzwoit tras, wyremontowan na wyjazdowe posiedzenie Rady Pastwa, potem po betonie,
wreszcie szerok, prowadzc w gb lasu przesiek, zryt ogromnymi koami forwarderw.
Siemion zna i lubi swoj prac. Powici jej chyba cae swoje wiadome ycie, z
wyjtkiem pobytu w wojsku i dwch odsiadek za chuligastwo i kradzie.
Nie grzeszy elokwencj; gdyby zapyta go, dlaczego nie zamieni mechanicznej i nudnej
roboty czy to na handel w budce u szkolnego kumpla, czy na fuchy przy budowie willi dla
moskiewskich burujw, nie udaoby mu si tego wyjani.
A rzecz bya w tym, e nakrelajc sobie front robt na cay dzie i starannie wypeniajc
plan do wieczora, przeksztacajc swoje dwa ary iglastej gstwiny albo dbowych zagajnikw w
rwne biae pieki, Siemion czu wyranie, e to, co robi, przynosi rezultat. On, Siemion,
zostawia po sobie lad na tej ziemi. Poza tym sprawiao mu to przyjemno systematycznie, ar
za arem, cina las. Nie dlatego, e Siemion nie lubi drzew lubi, tak jak mrwka lubi mszyce.
Satysfakcja bya tego samego rodzaju, co z niepiesznego skrelania kwadracik po kwadraciku
zatopionej nieprzyjacielskiej jednostki w grze w okrty; co z sukcesywnego wypeniania
odgadnitymi sowami krzywki w Komsomolskiej Prawdzie
I spogldajc pod koniec kadej swojej zmiany na zasane wieymi kodami pole,
Siemion czu moe nie szczcie, ale pewno siebie, tego, co bdzie, i tego, co ju si
zdarzyo.
Wykonywa dobr, potrzebn robot.
 Poza tym drewnem mona byo handlowa na lewo.
Zaczyna wtedy, kiedy jeszcze trzeba byo pracowa pi benzynow Druba, bez
jakichkolwiek nausznikw, a do zrywki wykorzystywano leciwe traktory TT-4. Ale w miar, jak
kraj stawa na nogi, pojawiy si i nauszniki ochronne, i fiskie piy.
I tak oto rosyjski przemys drzewny zacz gotowa si do decydujcego skoku naprzd
firma, w ktrej pracowa Pronin, kupia amerykaskie harwestery. Szeciokoowe potwory z
potnymi piami tarczowymi na ruchomym ramieniu, polakierowane na krzyczcoczerwony
kolor, poeray hektar lasu w cigu trzech zmian roboczych.
Przyjrzawszy si sceptycznie grupce robotnikw, ktrzy stoczyli si przy lnicej,
wypielgnowanej maszynie, zastpca dyrektora wybra Siemiona za to, e cer mia nie tak
ziemist jak pozostali, i biaka oczu mia biae, i rce mu si nie trzsy. I twarz mia spokojon:
nie byo na niej ani smutku z przepicia, ani nienawici klasowej. Emanujcy z Siemiona stan
wewntrznej harmonii przyciga uwag otoczenia.
Pronin powiedzia wicedyrektor po wymianie szeptw z brygadzist. Chciaby si
pouczy pracy z tym sprztem?
Siemion skin gow z godnoci.

Mknc rozdzielajcym jezdnie specjalnym pasem, S-klasa Pczokina z kogutem i

magicznymi trzema literami AMR na blachach wya raczej z rzadka, spdzajc z drogi
zagapionych funkcjonariuszy drogwki. Rozwalony na tylnym siedzeniu minister po raz trzeci
czyta wstpniak Kommiersanta. Mimo wysikw sens artykuu pozostawa dla niego
nieprzenikniony zaguszajc analityczne przewidywania ekspertw, do gowy przychodziy mu
natrtne myli o wiecznoci.
Zeszej nocy Pczokin w ogle nie spa. I tych bezsennych godzin starczyo mu, eby na
nowo dowiadczy wszystkich przeytych ju lat, tym razem jednak nie jako wspuczestnik,
lecz sdzia, przygldajcy si swoim czynom nie z przyziemnej perspektywy, ale z lotu ptaka.
I nie opuszczao, nie odstpowao go niepokojce pytanie: czyby na tym wiecie
naprawd nie byo ju niczego, co staoby wyej ni tablice rejestracyjne z trzyliterowcem
AMR i wierzchoki Alp Francuskich? Czyby on, Pczokin, osign ju szczyty rozkoszy
gastronomicznych w paryskiej Tour dArgent, rozkoszy erotycznych w pewnym cudownym
hotelu w Las Vegas, czy te ziemskiej potgi, stajc na czele swojego ministerstwa i otrzymujc
dostp do budetu budetw? Szczliwy to czowiek, ktry koczy wspinaczk na szczyt w
pnej staroci i schodzi z niego wprost w przepa wiecznoci. Biada za temu, ktry przed
pidziesit rocznic narodzin osign ju wszystko i popad w marazm. Nie lepiej ju
skoczy jak Michael Jackson? pomyla tchrzliwie, suchajc wiadomoci jednym uchem.
Nagle nakaza kierowcy nadoy drogi i jecha do soboru Chrystusa Zbawiciela.
Zatrzyma si u podna jego biaej marmurowej bryy, zadar gow, spojrza na kopuy, ciko
westchn, chcc si przeegna Ale rka odmwia mu posuszestwa i zwisa wzdu ciaa
jak sznur.
Nie Moe lepiej joga wyszepta Pczokin.
Po przyjedzie do ministerstwa zamkn si u siebie, przegoni nawet t sekretark, ktr
uwaano za jego obecn faworyt, i ukry gow w doniach. Co si z nim dzieje? Dlaczego tak
nagle wszystkie te rzeczy, ktre wczeniej uwaa za pene sensu, teraz zaczy wydawa mu si
puste i bezcelowe? I nawet dzieo jego ycia zagospodarowywanie budetw na chwil
utracio w jego oczach swoje niemal transcendentne jak dotd znaczenie.
Po co to wszystko? szeptem, niemiao spyta sam siebie.
Zaszumia interkom i faworyta miaukna, e u jego drzwi stoi pierwszy zastpca.
Pczokin z pocztku chcia posa go na drzewo, ale zawaha si: w takiej chwili ba si zosta
sam na sam ze sob.
Pierwszy wiceminister umiecha si przymilnie, stpa mikko i patrzy w ziemi. To
wanie on przynosi Pczokinowi do podpisania wszystkie dokumenty pomagajce ministrowi
ukada swoje ycie i ycie jego wiceministrw. Zwykle podczas skadania podpisu ich
rozbiegane spojrzenia spotykay si na chwil i bdzcy umiech zastpcy odbija si na twarzy
ministra. Teraz jednak oczy Pczokina byy czarne i martwe, przypominay dwa zadeptane
niedopaki. Podnoszc nad pokornie oczekujcym podpisu papierem swoj kolekcjonersk
montegrapp, ktra zaprzyjanionym firmom i dalej do rajw podatkowych przelaa ju niejeden
miliard, Pczokin nagle si zawaha.
Rka, ktra nie podniosa si wczeniej, eby zrobi na piersi znak krzya, znw
odmwia mu posuszestwa. Montegrappa gucho, jakby zatrzaskiwao si wieko trumny, upada
na dbowy st.
Co z panem, Filipie Andriejewiczu? zapyta z przestrachem pierwszy wiceminister.
Jest pan blady jak ciana!
Chciabym odetchn wieym powietrzem, Denis odpar sabym gosem Pczokin.
Nie kroj nam si adne wyjazdy?
Zorganizujemy! ochoczo pokiwa gow zastpca. Chciaby pan moe do Irkucka?
Drwale opanowuj tam obsug nowego, amerykaskiego sprztu, ktry poprawia efektywno i
jest bardziej ekologiczny.
Moe by i Irkuck zgodzi si apatycznie Pczokin. Wszystko mi tu obrzydo
poali si.
Pierwszy wiceminister jednym nieuchwytnym ruchem, niczym ciekometaliczny
Terminator T-1000, przepyn od biurka swojego szefa do podwjnych drzwi wyjciowych i
znikn. Po chwili z poczekalni dobieg jego gos odmieniony, wadczy, a nawet grony: Tak,
tak, i pras! Zaatwcie samolot, jak najszybciej! Jutro rano! adnych ale!.
Nie trzeba prasy poprosi Pczokin, ale tak cicho, e jego yczenie pozostao
nieusyszane.
Reszt dnia spdzi jak we mgle, nadal nie podpisujc adnego wanego dokumentu.
Wymawiajc si chorob, nikogo nie przyjmowa, a sekretark wysa do najbliszej ksigarni po
albumy z widokami Tybetu, monastyru Soowieckiego i zdjciami z teleskopu Hubblea.
Przecie musi by co jeszcze szepta, opierajc si czoem o zimn szyb i lepo
patrzc w d, na rojc mu si pod nogami Moskw. Kiedy rozgrzana dwiganiem ciarw
sekretarka wrcia do gabinetu, Pczokina ju w nim nie byo.
Po powrocie do domu ykn rodki przeciwblowe i pad do ka. Pragn, eby jutro
nastpio jak najszybciej albo eby nie nadeszo ju nigdy. Z jakiego powodu zdawao mu si, e
wszystkie jego problemy rozwi si same. Tabletki nasenne rozpuszczay si w whisky,
tworzc wok siebie chmur atramentu, ktra najpierw zasnua jego wiadomo, a potem cay
wiat.
 Pierwsz osob, ktra nastpnego dnia powitaa pazika przy wyrbie, by dyrektor
generalny firmy. Na drugim planie zabryzgany botem land cruiser z kierownic po prawej
stronie jeszcze dymi po ekspresowym przejedzie po bezdroach. Dyrektor mia pod oczami sine
napuchnite worki i pali papierosa za papierosem.
Chopy! zwrci si natychmiast do wysypujcych si z autobusu sennych robociarzy.
Ci zaniepokoili si, tak jak niepokoili si w czterdziestym pierwszym ich dziadowie i
babki, syszc od Jzefa Wissarionowicza strachliwe Bracia i siostry! zamiast zwykego
pogardliwego Towarzysze!.
Chopy powid po nich ukradkowym spojrzeniem dyrektor generalny. Jedzie do
nas minister. Obejrze gospodarstwo. Nowy sprzt. Bdzie wieczorem. Trzeba, eby kto od nas
mu zademonstrowa Moe ty wskaza powykrzywianym palcem na Pronina.
Siergieju Walentinowiczu Wanie, zupenie jak pan, niedawno go wyznaczyem
wymamrota mu do ucha zastpca.
I susznie czkn z aprobat dyrektor generalny. I na wszelki wypadek usucie z
obiektu wszystkich Chiczykw! Jeszcze telewizja ma przyjecha
Zanim na karczowisko przygalopowali niczym heroldzi nadjedajcego barona
ludzie z telewizji, Pronin ju do pewnie cina harwesterem sosny o grubych na p metra
pniach.
Za kadym razem, kiedy chylio si i padao z jkiem kolejne drzewo, na twarzy
Siemiona rozlewaa si bogo. Wiedzia, e teraz ju nigdy nie rzuci tej pracy. By gotw
pracowa i na dwie zmiany! Niech si te cholerne Chiny udawi naszym drewnem!

Kiedy odrzutowiec zblia si do przekltego irkuckiego lotniska, ktre zdoao ju

przenie na tamten wiat wicej samolotw ni jakiekolwiek inne rosyjskie ldowisko, Pczokin
nawet troch chcia, eby znw zasnua je mga, eby pilot popeni bd, albo eby pas okaza si
zbyt krtki.
Ale jako si nie zoyo. Zemdlio go tylko podczas ldowania, ale po tym, co
skonsumowa w trakcie lotu, byo to w peni wybaczalne.
A potem pojedziemy nad Bajka szemra przymilnie pierwszy wiceminister, adujc
Pczokina do podesanego przez miejsk administracj bubkowozu. wiee powietrze,
wszystko si rozwieje
Ale egzystencjalna tsknota podesza ju ministrowi do samego garda i wsiadanie do
samochodu trzeba byo na jaki czas odoy.
Potem, kiedy orszak pomkn przez chronione bajkalskie lasy, w uwolnionej od mdoci
ministerskiej duszy nagle co zakiekowao Przeczucie Przeczucie objawienia!
Pczokin podnis si z kanapy, przemieci si bliej kierowcy, jak may chopiec
przecisn midzy dwoma przednimi fotelami i prbujc powstrzyma narastajce drenie, zacz
go popdza: Szybciej! Szybciej!.
Co si teraz wydarzy, mwi do siebie. Co si zaraz stanie. Ten bezsensowny wyjazd do
dalekiego Irkucka przydarzy mu si nie bez powodu. To sam los, widzc jego mczarnie,
przygotowuje odpowied na jego pytanie. A on usucha jego werdyktu, jakkolwiek surowy si ten
okae.
 I oto, zakopujc si w rzadkim bocie, na podjazdach do karczowiska stano w szyku
siedem samochodw orszaku. Pczokin i wszyscy jego zastpcy, na prno starajc si uchroni
drogie woskie buty, miesznie skakali po malekich wysepkach staego ldu. Za nimi krcili si
zarwno dziennikarze, jak i witajcy ministra szefowie firmy zajmujcej si wyrbem lasu.
Pczokina przeprowadzono obok harwesterw i forwarderw; dyrektor cay czas
perorowa co o tym, e z nowym amerykaskim sprztem wydajno pracy wzronie dziesitki
razy i e przy takim tempie pracy w cigu kilku miesicy bdzie mona z atwoci przerobi
wszystkie lasy w promieniu dziesitkw kilometrw wok Irkucka, gdyby tylko byo
pozwolenie, Filipie Andriejewiczu, gdyby tylko byo pozwolenie
Ale Filip Andriejewicz prawie go nie sysza wsuchiwa si w siebie. Gdzie to jest? To
co? Jak to si stanie? Otworzy si niebo? Czy moe odezwie si do niego gorejcy krzew?
A to jest nasz stachanowiec dyrektor generalny wskaza na siedzcego w kabinie
Pronina. Siemion eee Siemion.
Pczokin niechtnie podnis wzrok i nagle serce mu zamaro.
Twarz robotnika za kierownic harwestera rnia si od twarzy wszystkich pozostaych
lepicych si do ministra ludzi.
Nie byo w niej rozbiegania, sualczoci, niepokoju. Mczyzna patrzy na Pczokina
spokojnie, moe nawet obojtnie, jakby przebywa poza ukadem wsprzdnych, w ktrym
musiaby by uwaany za minimum, a stojcy obok niego minister za maksimum. To nie bya
twarz zwykego robotnika, ale beznamitna maska wyroczni.
I Pczokin, ku zachwytowi operatorw kamer, wlaz do kabiny harwestera.
A co to za dwigienka? niemal przymilnie zapyta minister Pronina, wyrzucajc sobie,
e krpuje si odrzuci konwenanse, krpuje si powiedzie od razu o najwaniejszym
Pronin wzruszy ramionami, patrzc uwanie na ministra. Chyba nie po tu przyszede,
zinterpretowa jego gest tamten. I zdecydowa si.
Jaki sens ma ycie? zapyta gono minister.
Jego zastpcy wytyli uwag, operatorzy dwiku wsunli do kabiny kosmate mikrofony
na dugich wdkach, a Pronin nagrodzi Pczokina dugim spojrzeniem.
Usta wyroczni rozwary si
Rn! rzek tubalnie. Zagospodarowywa!
I powid rk po rzedncym lesie mieszanym.
Tum si oywi. W tym samym momencie zaszemrali wszyscy zastpcy ministra,
zastpcy dyrektora firmy oraz reporterzy ze swoimi operatorami.
Pczokin milcza. W jego wiadomoci rozbyskiway i gasy cae wszechwiaty,
przepywaa przez niego energia wiata, a skrywajce si za mulinowymi zasonami wielkie
prawdy posusznie odsaniay si jego oczom.
Jak mia zwtpi w to, e jego egzystencja bya wypeniona sensem? Kto pozwoli mu
pragn czego innego, ni to, do czego przeznaczy go Pan?
Dzikuj oblizawszy wargi, ochryple rzek Pczokin. Da mi pan si, eby i dalej.
Pronin umiechn si, wzruszy ramionami, wcisn peda gazu. Ogromny harwester z
dwiema niepozornymi sylwetkami w rodku zacz niepiesznie sun po niekoczcej si lenej
przesiece, prowadzcej prosto ku olbrzymiej kuli zachodzcego soca.
 Gwne wiadomoci

Chc i w niewol na galery, pomyla Sasza.

Okna turkoczcej samary zaparoway od kwanych przepitych oddechw operatora
kamery i dwikowca. Gdyby przetrze szyby rkawem, ukazaaby si za nimi sparaliowana,
zapchana kopccymi samochodami Trzecia Obwodnica, tonce w smogu betonowe wstgi
zjazdw, wetknite w niskie chmury wieowce moskiewskiego City gdzie tam, w oddali
Ale Sasza wyobraa sobie, e ma osiem lat i wanie zaczy si ferie zimowe, a on
jedzie teraz pocigiem do babci do malekiej wsi pod Szari. I e za zamglon szyb jest nie ta
przeklta trjka, nie tysice tysicy zbitych w jeden wielki korek samochodw, ale zasypana
niegiem, wtulona midzy rozoyste wierki stacyjka. I e pocig lada chwila ruszy, a strojne,
przyprszone niegiem choiny zaczn si od niego oddala coraz szybciej i szybciej, e potem
przyjdzie konduktorka, niosc herbat w szklankach w tych charakterystycznych koszyczkach i
podune papierowe torebeczki z cukrem, na ktrych zamieszczono rysunek dokadnie takiego
samego pocigu, a w nim siedzi pewnie dokadnie taki sam chopczyk, ktry chce przetrze
zaparowan szyb, eby popatrze na zanieone wierki, siorbic herbat posodzon dokadnie
takim samym cukrem i tak w nieskoczono
Zadzwonia komrka.
Rozpozna numer i oblecia go chd, ale wzi gbszy oddech i odebra.
Co si dzieje, do cholery?! zaskomla w suchawce redaktor.
Korki Wszystko stoi odpowiedzia popiesznie Sasza.
Nie wiedziae, e bd?! Trzeba byo wyjecha wczeniej! Raz w yciu powierzylimy
ci bezporedni relacj z wanego wydarzenia! Zastpca przewodniczcego Podkomitetu Dumy
Pastwowej ds. Gospodarki Komunalnej zwouje konferencj prasow na temat oczyszczania
ulic z suchych lici! A ty co? Przysigam, e jeli w pitnacie minut nie zdysz dojecha do
Dumy, jeste trupem! Zrobi wszystko, eby do koca ycia opowiada telewidzom o korkach! I
bdziesz pracowa za saw i uznanie, bo pensji ju mie nie bdziesz, zrozumiano?!
Ale
Jak bdziesz dyskutowa, to wrcisz do tego swojego Jarosawia! A szczytem twojej
reporterskiej kariery pozostanie reporta o nowo narodzonych wiewirkach, zrozumiano?! Za
pitnacie minut masz by na miejscu, uruchomi wz transmisyjny i wisie u mnie na czu
satelitarnym, zrozumiano?!
Tak.
Niewolnicy na galerach nie mieli znowu takiej trudnej pracy, pomyla Sasza.
Przynajmniej zasuwali bez stresu. A co najwaniejsze, nie mieli iluzji, e kiedy zdoaj zbiec
albo sami zostan nadzorcami, albo wrcz wolnymi ludmi, dlatego w przyszo patrzyli bez
niepewnoci. A tu
Przez ostatnie dwa lata Sasza pracowa dla wiadomoci Gwnego Kanau jako staysta i
ywi wielk nadziej, e wkrtce zaczn mu wypaca godziw pensj, powierza relacje z
normalnych wydarze, a moe nawet wysya w teren I e kiedy zrealizuje jaki naprawd
wietny temat albo e zdobdzie ekskluzywny materia, albo przeprowadzi nienagann relacj na
ywo z miejsca katastrofy lotniczej, e zauwa go I zrobi korespondentem specjalnym. A
potem wyl za granic! Do Parya Albo Nowego Jorku A potem, potem sprowadz go z
powrotem do Moskwy ju jako szanowanego profesjonalist i dadz mu do prowadzenia
wieczorne wydanie wiadomoci i ostatecznie skoczy jako gwiazda wasnego programu
publicystycznego!
 Oczywicie bez prawdziwego materiau na wyczno, bez reportau, ktry zobaczy cay
kraj, w tym telewizyjni bogowie, moe to zaj dwadziecia, trzydzieci, a moe i czterdzieci
lat. Ale jeli zdarzyby si cud
Sasza zacisn powieki i ze wszystkich si zapragn, eby w cud zici si wanie teraz.
Zadzwoni telefon.
Sasza spojrza na numer na ekranie i przekn lin. Moe lepiej nie odbiera?
pomyla. Ale potem zrozumia nie, wtedy to ju na pewno skoczy si na Jarosawiu i maych
wiewirkach.
No i gdzie jeste?! wrzasn redaktor.
Korek jest Przejechalimy tylko ze sto metrw powiedzia Sasza z pewn
przesad.
Albo za dziesi minut znajdziesz si z rozstawion anten pod Dum, albo moesz od
razu kupi bilet do Jarosawia! redaktor rzuci suchawk.
Sasza spojrza z poczuciem klski na zupenie ju znieruchomia Trzeci Obwodnic.
Pod Dum nie bdzie ani za dziesi minut, ani za dwadziecia, ani za godzin. Nadszed czas,
by rozgry kapsuk z cyjankiem potasu; szkoda, e nie wydawano ich staystom Gwnego
Kanau.
Nie poprowadzi programu publicystycznego, nie zrobi wywiadu z sekretarzem
generalnym ONZ w Nowym Jorku, nie poleci z Prezydentem na zagraniczne wojae, nie poleci
nawet do Irkucka na posiedzenie Rady Pastwa ani w ogle nigdzie poza Moskw, a i w
Moskwie przykuj go teraz acuchami do przedpotopowego komputera w kazamatach
Gwnego Kanau i bdzie stuka w klawisze, nie widzc wiata dziennego Do emerytury. A
olepnie.
Przecie spord setek dopiero co wyklutych wi-staystw, pezncych na wycigi w
kierunku oceanu sawy i rozlegych wd kariery, tylko jednostki osign zbawcz lini przyboju.
Pozostali Losy pozostaych przygniecie centrum telewizyjne, nie bez powodu zwane
Ostankino1.

Oe kurwa! zawoa kierowca, depn po hamulcach i powtrzy: Oe kurwa!

Co si stao? przestraszy si Sasza.
Ja pierdol! odpar kierowca.
Co tam jest? Sasza napar na skrzypic korbk, chcc opuci szyb.
Ja pierdol! wychrypia, budzc si, operator.
Oe kurwa! powiedzia osupiay dwikowiec.
No co tam jest?! zacia si korbka; Sasza otworzy drzwi i wypad wprost na asfalt.
Wok kbi si tum; nikt ju nigdzie nie jecha. Stojce w korku samochody zakwity
rnobarwnymi pczkami i rozcapierzyy drzwi; pord nich zaroio si od dziesitek tysicy
ludzi Wszyscy utkwili wzrok w grze i nagrywali co kamerami swoich komrek
Ja pierdol! nioso si nad tumem.
Boe ty mj wyszepta Sasza.
Wprost nad jego gow ogromny niczym Bazar Czerkizowski wyrwany z korzeniami
pod zakurzonym moskiewskim niebem zawis, mienic si jaskrawymi wiatami, latajcy
spodek! Tak niepodobny do czegokolwiek ziemskiego i tak przy tym odpowiadajcy ziemskim
wyobraeniom o statkach kosmicznych obcych, e wtpliwoci by nie mogo: tak, to on. Statek
kosmiczny z obcej planety.
Zasaniajc p nieba, znia si powoli i bezszelestnie; po jego dnie spyway strumienie
wiata, rysujc tajemnicze znaki, a cay niewyobraalnie wielki kadub jakby rozlewa si,
zmieniajc nieco swj ksztat. Natychmiast stao si jasne, jak bardzo mylili si ci, ktrzy uwaali
UFO za tajne prototypy krajowej zbrojeniwki. Krajow zbrojeniwk od stworzenia podobnej
maszyny dzieliy setki tysicy lat.
Statek wci schodzi niej, jakby zamierza wyldowa wprost na gowie Saszy i w
ogle na Trzeciej Obwodnicy, w uamku sekundy niweczc owoce wieloletnich wysikw mera
Moskwy i innych asfaltowych baronw. Ludzie wok zaczli nerwowo szepta, ale nie mogli
zdoby si na pozostawienie swoich samochodw; jak si zdawao, wikszo podja msk
decyzj, by zosta ze swoimi autami do koca.
Sasza nie mg oderwa oczu od spodka.
Ej, jak ci tam Moe nakrci ci obrazek? spyta z min skazaca operator,
wysuwajc gow z okna samochodu.
I wtedy do Saszy dotaro.
To wanie bya ta szansa, jedna na miliard. Jego szansa. Cud.
Rzuci si do stojcego zaraz za ich samochodem wozu transmisyjnego mikrobusu z
anten satelitarn, ktr transmitowali wejcia na ywo. Wciekle zabbni do drzwi z duym
logotypem Gwnego Kanau wielk liter G, wpisan w stylowe keczko.
Rozstawiamy sprzt! Szybko! Bdziemy nadawa na ywo! Szukajcie satelitw!
zawoa do zaspanych inynierw.
Wyjrzeli, przeegnali si i zaczli si uwija, zrywajc w te pdy pokrowiec z anteny
satelitarnej. Sasza zerkn na zegarek: do wieczornego wydania wiadomoci o dwudziestej
pierwszej, ktre jak zaklty oglda cay kraj, zostao pi minut. Wycign z kieszeni telefon i
sam wybra numer redaktora.
Dojechae? W gosie tamtego sycha byo niedowierzanie.
Nie! Jestem przy Dworcu Sawioowskim! odkrzykn Sasza i, uprzedzajc dalsze
pytania, jak najszybciej wypali: Tu lduje UFO! UFO! Wprost na trjce!
Sowo honoru? Redaktor natychmiast ochryp.
Sowo honoru! Ju kazaem rozstawia sprzt! Moe uda si nam zdy z relacj na
ywo w wiadomociach o dwudziestej pierwszej! Z latajcym spodkiem w kadrze! Bdziemy
pierwsi! To absolutnie ekskluzywny materia! wyrzuci z siebie Sasza.
No dobra odpar niepewnie redaktor. A on jest prawdziwy?
Najprawdziwszy! Przysigam na moj prac!
Niech ci licho! Zrobimy wejcie na ywo! Na razie zastanw si, jak to sensownie
przekaza zadysponowa redaktor. Stawiaj kamer, bd gotowy w kadej chwili, zaraz
popatrzymy na rozpisk, jakie mamy dzi wiadomoci
Sasza zasalutowa do telefonu i pobieg do ekipy zdjciowej. Operator z zaskakujc
zrcznoci jak na zalewajcego si w trupa pijaka cign ju kable od ustawionej na statywie
kamery do wozu z gotow do transmisji anten. Dwikowiec patroszy torb ze sprztem,
dobierajc waciwy mikrofon.
Latajcy spodek zawis nad Dworcem Sawioowskim w Moskwie Przed chwil w
Moskwie, nieopodal Dworca Sawioowskiego, wyldowao UFO Ekipa zdjciowa Gwnego
Kanau jest pierwsza na miejscu Przy mikrofonie Aleksandr Ogurcow i wanie my
wanie Wielkoci Bazaru Czerkizowskiego Stadionu uniki Kremla Przed chwil
powtarza na gos Sasza, dobierajc odpowiednie sowa do wejcia na ywo.
 Na wysokoci drugiego pitra statek obcych znieruchomia. Jego wntrze otworzyo si i
wyrzucio z siebie co, co najbardziej przypominao wiecce pprzezroczyste jajo. Jajo opado
spiralnie, byskawicznie rosnc. Po chwili wprost przed Sasz na wysuonej nawierzchni
trjki wyldowaa lnica kapsua, w ktrej bya zamknita niewyrana sylwetka
Przybysz! Boe Pierwszy prawdziwy, udokumentowany kontakt z przedstawicielami
pozaziemskiej cywilizacji Na ywo w Gwnym Kanale!
Kapsua bezgonie rozpada si na dwie poowy. Istota, ktra z niej wysza, bya
niewielkiego wzrostu; nad wtym ciaem obcego growaa masywna gowa z dwojgiem
ogromnych, byszczcych, czarnych jak noc oczu.
Ja pierdol! zaszemra nabonie tum.
Przybysz z obcej planety sceptycznie obrzuci wzrokiem odsuwajcych si Ziemian,
szukajc zapewne przejaww inteligentnego ycia. Sasza odwanie zrobi krok naprzd,
wystawiajc mikrofon z liter G w stylowym kku. Operator natychmiast wychyn zza jego
plecw i skierowa kamer na przybysza.
Prosz o wypowied! wyrzuci z siebie Sasza.
Przybysz otworzy usta, wyda z siebie zdumiewajcy wiergot, zaczynajcy si i
koczcy poza skal dostpnych ludzkiemu uchu czstotliwoci, i spojrza wyczekujco na
Sasz. Do rozpoczcia wieczornych wiadomoci pozostay dwie minuty.
Witamy w Rosji! powiedzia ostronie Sasza.
Istota przechylia gow na bok, zamylia si przez sekund i nagle zagadaa ludzkim
gosem.
Pozdrawiam was! powiedziaa wyranie, z godnym pozazdroszczenia moskiewskim
akcentem. Przybylimy tu w pokoju z ssiedniej galaktyki. Ziemia to jedyna z planet
znajdujcych si w zasigu naszych statkw, na ktrej jest rozumne ycie. Raz na dziesi
tysicy lat odwiedzamy wasz planet i prbujemy nawiza kontakt z wasz cywilizacj.
Sztuczne zakrzywienie przestrzeni, dziki ktremu moemy pokona ten dystans, wymaga
gigantycznych nakadw energii. Gromadzenie niezbdnych jej zapasw trwa wanie dziesi
tysicy lat.
Ja pierdol! zaszumia tum.
Niestety kontynuowaa niezmconym gosem istota ostatnim razem ludzko
okazaa si niegotowa do nawizania stosunkw midzy naszymi wiatami, poniewa nie
osigna wymaganego stopnia rozwoju. Ale wyglda na to, e tym razem mamy niesychane
szczcie
Nagrao si wszystko? sykn Sasza do operatora, uprzejmie kiwajc gow i
umiechajc si do przybysza.
Chyba tam wcigno odpowiedzia operator.
Chcielibymy przekaza wam wane przesanie cign kosmita.
Reprezentuj Gwny Kana Sasza zagra va banque. Czy zgodzi si pan wystpi
na ywo i przemwi do mieszkacw Rosji to jest praktycznie Ziemi za kilka minut?
Bdzie mg pan skutecznie przekaza przesanie!
W tej chwili wszystkie generatory naszej planety pracuj tylko po to, eby podtrzyma
powstae zakrzywienie przestrzeni. Mamy niecae czterdzieci minut odpowiedziaa istota.
Zdymy! powiedzia z przekonaniem Sasza. Sierioga, wczaj! zawoa do
operatora.
Dwikowiec omota Sasz przewodami woy mu do ucha suchawk ze sprzeniem
zwrotnym, do klapy marynarki przyczepi may mikrofon z klipsem i stan w gotowoci,
wycignwszy do przybysza mikrofonow wdk z logotypem Gwnego Kanau. Operator
zdy ju ostatecznie wytrzewie, sprawdzi sygna i pokaza Saszy kciuk uniesiony do gry.
Wszystko gotowe, jestemy na satelicie, mamy czno ze studiem! zameldowa
Saszy do ucha inynier z wozu transmisyjnego.
Jestemy gotowi! Widzicie nas? zapyta Sasza studio, ogldajc si na stojcego
pokornie kosmit.
Ja pierdol! odparo studio.
Ale wtedy, zaguszajc entuzjastyczne okrzyki, zabrzmiaa niespokojna melodia
otwierajca wieczorne wiadomoci.
Drodzy Ziemianie! zacz przybysz.
Zaraz, jeszcze chwileczk przerwa mu Sasza. Jeszcze nie jestemy na
antenie!
Dobry wieczr! odezwaa si prowadzca z Ostankina. To s Gwne Wiadomoci.
Nazywam si Jekatierina Aleksiejewa. Oto najwaniejsza wiadomo dzisiejszego dnia
Sasza zamkn oczy, zrobi wdech, wydech, prbowa uspokoi bicie serca Oto on, jego
Tulon! Albo Waterloo
Szef rosyjskiego rzdu przyby dzi osobicie do Pikalowa, eby rozwiza trudn
sytuacj w miecie powiedziaa spikerka. Na miejscu jest Andriej Pietrow.
Wybacz, stary! powiedziao studio do Saszy. Sam rozumiesz, Premier Wejdziesz
nieco pniej. Zachowaj gotowo bojow!
owiadczy Premier przez siedem rzek i siedem gr przedar si gos wysannika z
Pikalowa. Spotka si z przedstawicielami zwizku zawodowego pracownikw cementowni.
Zwizek zapewni szefa rzdu, e akcja nie ma charakteru politycznego i jest wyrazem oburzenia
na brak wiadomoci dyrektorw zakadw, a take lekkomylnoci oligarchw, ktrzy
Ju, ju Chwileczk Sasza mrugn uspokajajco do kosmity. Premier, sam pan
rozumie
zaznaczy przewodniczcy rady ministrw. Na posiedzeniu, na ktrym obecni byli
osobicie take nieuwiadomieni waciciele korporacji, doszo do wydarzenia o charakterze
dydaktycznym. Popatrzmy, jak to byo zaproponowa z Pikalowa korespondent Pietrow.
Wyniecie tu jeden monitor, co? poprosi Sasza inynierw; wygldao na to, e w
Pikalowie rzeczywicie dziao si co niezwykego.
Na ekranie pojawia si zdecydowana twarz Premiera i zaraz potem blada fizjonomia
winnego oligarchy.
cignijcie spodnie, Artiomie Borysowiczu powiedzia chodno Premier i szczkn
klamr oficerskiego pasa.
Moe nie przy ludziach? wymamrota oligarcha.
Wrcz przeciwnie powiedzia chodno Premier. Ojczyzna powinna zna swoich
bohaterw.
Dobry jest powiedzia z aprobat Sasza.
Dobry jest zaszepta z aprobat tum, ktry zebra si ju wok monitora.
Oj powiedzia oligarcha. Oj. Oj. Oj.
Kolejne wiadomoci umiechna si Jekatierina Aleksiejewa.
Sasza kaszln i mrugn zachcajco do przybysza. Ten te jakby si otrzsn.
Prezydent Rosji spotka si dzisiaj z marynarzami Floty Batyckiej. W Kronsztadzie
przebywa obecnie nasz korespondent Anton Wierbicki kontynuowaa prowadzca.
Wybacz, stary stkno do ucha Saszy studio. Sam rozumiesz, Prezydent!
Prezydent rozoy rce Sasza, ogldajc si na kosmit. To ju w ogle
wito
 Przybysz otworzy usta, zamierzajc co powiedzie, ale wyda tylko krtki
niezrozumiay wiergot.
jest take wodzem naczelnym wyjani Wierbicki. Spotkanie odbyo si na placu
wicze, pamitajcym jeszcze Mikoaja II. Warunki mieszkaniowe marynarzy zakwaterowanych
w Kronsztadzie od tamtych czasw wyranie si poprawiy. A dzisiaj Prezydent obieca
kontynuowa budow mieszka dla rodzin kadry oficerskiej.
Flota Batycka odgrywaa i wci odgrywa szczegln rol w rosyjskiej pastwowoci
powiedzia Prezydent. I zawsze bdzie j odgrywa. A dzisiaj wrczamy klucze do nowych
mieszka
Na pewno zdymy? zapyta kosmita Sasz.
Oczywicie! odpar tamten z przekonaniem.
Prezydent osobicie wystrzeli z gwnego dziaa niszczyciela Niepowstrzymany do
celu wiczebnego. Cel zosta trafiony. Komentujc ostatnie prby nowej rakiety Buawa, Wdz
Naczelny owiadczy
Suchaj wtrcio si studio. Dali nam teraz jeszcze jeden materia o Prezydencie,
poczekasz jeszcze troszk? Musimy Wejdziesz ciut pniej.
Po dnie statku kosmicznego przebiegy czerwone wiata. Przybysz zacz si wierci.
A po obiedzie Prezydent odwiedzi jedn z petersburskich szk umiechna si
Jekaterna Aleksiejewa. Tam spotka si z pierwszakami, dla ktrych podr po wiecie wiedzy
dopiero si rozpoczyna. Prezydent obieca, e wszystkie rosyjskie szkoy bd w stu procentach
zaopatrzone w podrczniki, i wyrazi zaniepokojenie brakiem jednego standardu w nauczaniu
historii. Owiadczy, e szkolne materiay do nauki powinny przechodzi szczeglnie surow
kontrol, eby cakowicie wykluczy moliwo, by do dzieci trafiay podrczniki do historii
napisane pod wpywem tej czy innej ideologii. Prezydent zaznaczy, e podrczniki powinny by
tworzone przez pozbawionych uprzedze specjalistw, profesjonalistw w swojej dziedzinie. Za
niedopuszczalne uzna, by rewizjonici szukali furtki do dziecicych serc. Nie wolno
porwnywa wyczynu narodu sowieckiego podczas Wielkiej Wojny Ojczynianej do zbrodni
reimu hitlerowskiego, owiadczy.
Susznie! nie wytrzyma Sasza.
Susznie! mrukn zgodnie tum.
Susznie! powtrzy automatycznie przybysz i umilk z przestrachem. Czas ucieka
powiedzia do Saszy. Nie zdymy Energia si wyczerpuje Musimy odlatywa!
Ju, to zaraz si skoczy i wtedy bdzie ju nasza kolej! Sasza zoy rce na piersi.
Niech pan wytrzyma jeszcze minutk!
Jako wychodzi, e Prezydenta byo wicej ni Premiera powiedzia w zadumie
operator.
Zrobia si jaka nierwnowaga zgodzi si niemiao kto z tumu.
Ale zaraz wyrwnaj pokiwa gow dwikowiec.
Trzeba by jeszcze troch o Premierze powiedzia kto z tumu. Czego tu brakuje
Nie, teraz wejdziemy my machn rk Sasza.
Koniec! Teraz ty! oywio si studio. Ogurcow! Prba dwiku! Powiedz co,
ustawimy poziom
Raz, dwa, trzy powiedzia szybko Sasza. Statek kosmiczny z obcej planety
rozmiarw Kremla wyldowa dzi na Trzeciej Obwodnicy Moskwy Przybysze zapewniaj,
e Jednak oddajmy im gos Na ywo w Gwnym Kanale Po raz pierwszy.
Ju, jest!
A teraz zdumiewajce wiadomoci z Moskwy Jekaterina Aleksiejewa wygia brwi
w daszek.
No, tylko niech pan nie nawali! Sasza skin gow kosmicie.
Przepraszam Przed chwil otrzymalimy najwiesze doniesienia z posiedzenia rzdu
Federacji Rosyjskiej. Szef gabinetu ministrw niezwocznie po wydarzeniach w Pikalowie
zada od swoich podwadnych natychmiastowej reakcji
A nie mwiem, e bd rwnoway Prezydenta wiadomociami o Premierze?!
zawoa triumfalnie operator.
O, teraz jako lepiej odetchn z ulg tum.
Wtem wiszcy w powietrzu statek kosmiczny wyda dugi tubalny dwik, od ktrego
zadzwoniy szyby samochodw, a ludziom ciarki przeszy po plecach.
Nie mog ju duej czeka oznajmi z rezygnacj przybysz. Nie damy rady
utrzyma zakrzywienia przestrzeni. Zostao nam pi minut.
Jak ten czas przelecia powiedzia z zadum operator.
Ogldao si z zapartym tchem zgodzi si dwikowiec.
Niech pan zaczeka! szepn gorco Sasza. Musieli to da, eby zrwnoway
Sam pan rozumie!
Przybysz zrobi krok w stron kapsuy ldownika, na moment znieruchomia i z
nerwowym wiergotem wrci do Saszy.
Nie rozumiecie, czym dla was ryzykujemy powiedzia. Nie rozumiecie, jaka jest
stawka Dziesi tysicy lat!
Wpucie nas na anten! zacz baga Sasza, zwracajc si do studia. Oni musz
ju odlatywa! Energia im si koczy!
Wiemy, wiemy odpowiedzieli. Ale co na to moemy poradzi?
I tak oto nasze wydanie wiadomoci dobiego koca niespodziewanie podsumowaa
Jekatierina Aleksiejewa. Dzikuj, e zechcieli pastwo oglda Gwne Wiadomoci! A ju za
chwil nowe odcinki ulubionego serialu telewidzw Dojarka kontratakuje, czyli prawo do
mioci.
Wybacz, stary, twj temat nie zmieci si w programie do ucha Saszy przedar si
gos redaktora. Ale przecie to byy naprawd wane wiadomoci, sam widziae! Suchaj, a
moe te twoje zielone ludziki zostayby do informacji o pnocy, h?
Sasza nie mg mu odpowiedzie. Przeykajc zy, patrzy, jak lnica kapsua unosi si
do oywajcego midzygalaktycznego olbrzyma. I jak ten zupenie bezgonie startuje i z
niewyobraaln prdkoci leci w gr, jak najdalej od grzesznej Ziemi i przytaczajcego
moskiewskiego nieba, ku odlegej gwiedzie.
Nawiasem mwic, jutro jest doskonay kawaek do nakrcenia kaszln nagle
redaktor. Z Premierem w fabryce oysk tocznych. Chcesz?
Z Premierem? Naprawd? Sasza otar rkawem smarki, umiechn si niemiao.
Normalnie jakie science fiction!

1 Od ros. ostanki prochy, zwoki.

 Oni czasem wracaj

nienobiay jacht swoimi gabarytami przypomina raczej oceaniczny liniowiec, za

ksztatem flagowy okrt floty kosmitw. Na jego pokadzie nigdy nie czuo si koysania i teraz
te, pomimo sporych fal, na statku panowaa kompletna poobiednia flauta.
Wzdu linii horyzontu, wcinite midzy jaskrawy bkit oceanu a jaskrawy bkit nieba,
cigny si malekie piaszczyste wysepki. Bujna tropikalna rolinno nad biaym piaskiem
upodabniaa dalekie skrawki ldu do szeregu wyaniajcych si z morskiej piany baniowych
olbrzymw w oficerskich czapkach z otokiem. W rzeczywistoci wyspy byy wierzchokami
wygasych wieki temu ukrytych pod wod wulkanw.
Waciwie zamierzali nurkowa z akwalungami, ale fale rozhutay zwodowan
motorwk i postanowili zaczeka, a morze si uspokoi mieli jeszcze czas. Dwaj
wysportowani mczyni w biaych szlafrokach frott uprzyjemniali go sobie na leakach z
czarnego dbu nad wypenionym son oceaniczn wod basenem olimpijskim.
Nieopodal, obok helikopterw, przy sprzcie audio sta wymuskany Francuz; jedn rk
co raz siga do kolekcji pyt z przesodzonym chilloutem, wybierajc co zupenie nie do
odrnienia od tego, co ju pyno z wytwornych drewnianych gonikw, drug natomiast do
szczupych poladkw Hinduski w neonowotym bikini.
Dwaj mczyni leniwie gawdzili, mruc oczy w blasku ogromnego przedwieczornego
soca.
Na jak dugo ci pucili? zaartowa Pierwszy, odbierajc wymylny koktajl z rk
starszego kelnera.
Pki nie dojd do siebie umiechn si Drugi, zdejmujc ciemne okulary i
wystawiajc twarz do soca.
Nawarstwio si, co? Pierwszy gono wcign przez somk gsty napj i zagryz
kawakiem papai.
Nie to sowo. Nie chodzi o ilo pracy, tylko o cigy stres. Dawniej tak nie byo.
Kryzys
Kryzys.
Wiesz, ostatnio czuj jakie chroniczne zmczenie. W ogle nic mi si nie chce
wyzna Pierwszy.
I wanie o tym chciaem z tob porozmawia Drugi uchyli jedno oko.
Jednak si zdecydowae? domyli si Pierwszy.
No, chyba jednak trzeba westchn Drugi.
Jeli o mnie chodzi, to choby teraz, prosz bardzo zapewni go Pierwszy. Mwi ci,
chroniczne zmczenie. Nie wiem, jak ty wytrzymae tyle czasu.
No jak to jak? umiechn si Drugi. Na urlop czsto jedziem! Zwaszcza do
Soczi.

Chyba si rozpogodzio umiechn si szeroko Pierwszy, wychodzc na mostek

kapitaski. No to jak? Zanurkujemy?
 Wiesz, co mnie przewiao od klimatyzacji, kasaem ca noc odpar ponuro Drugi.
Jak to? Chcesz powiedzie zaniepokoi si Pierwszy.
Ale nie, nic nie chc skrzywi si z grymasem zmczenia Drugi. Po prostu cholerny
klimatyzator by le ustawiony, ca noc spaem jak pod lodowatym prysznicem, strasznie mnie
boli gardo
Chcesz powiedzie, e ostatecznie nie bdziemy nurkowa sprecyzowa Pierwszy. I
po co tu lecielimy te dziewi godzin? W Krasnej Polanie te mona by si byo poopala. A tak
w ogle to szkoda, e nie pojechalimy do Tuwy, pod mongolsk granic prychn z
oburzeniem.
Odechciao mi si nurkowa przyzna w kocu Drugi.
Przecie tyle czasu to planowalimy! Sam mi mwie barrakudy, rekiny tygrysie.
Wielkie paszczki! Po zebraniu antykryzysowym, pamitasz? Ja wywracam cay grafik, a ty mi
Wybacz. Po prostu nie potrafi si odpry, cay czas o tym myl. Jak to wszystko
najlepiej urzdzi westchn Drugi.
A czemu ty masz o tym myle? Od tego s specjalnie wyszkoleni ludzie. Powiesz
Sawikowi, on wszystko zaatwi. Co ty tak cigle o tym samym? Wykpiemy si, oczycimy
sobie troch gowy, od razu wszystko ci si rozjani. Widziaem tu taki film o wielkich morskich
wiach
Chciabym, eby byo piknie Drugi z zadum podrapa si w nos.
A o czym ja mwi? Ty wiesz, jak tam jest piknie? I te no, jak im tam... Jak jest
lobster po rosyjsku?
Ale ja o czym innym zmarszczy brwi Drugi. Potrzebna jest idea, rozumiesz? Albo
slogan. Taki slogan, eby ju nikt nigdy nie zadawa pyta: e po co, e dlaczego. Ani Kto
winien?, ani Co robi?1.
To si nazywa idea narodowa umiechn si Pierwszy. Tego sloganu wzi to
sowo w sarkastyczny cudzysw szukamy ju od siedemnastu lat.
Mylaem o Rosyjskim renesansie, ale chyba za bardzo zalatuje Rublowk i jej
rezydencjami. Tak najbardziej pokrcon Rublowk ze wszystkimi tymi drobnomieszczaskimi
monogramami Najedziem si tamtdy i troch si jednak zraziem zwierzy si Drugi.
Potem by jeszcze Powrt supermocarstwa. Pomys jest prosty: po pierwsze powrt to
odpowiednie sowo, takie archetypiczne. No i wiadomo, dokd mamy wraca na aren
midzynarodow. Z dumnie podniesion gow.
Powrt krla podpowiedzia Pierwszy. By taki film. Albo Znw na arenie
umiechn si po jezuicku.
A w ogle, to czemu tak nalegasz, ebymy poszli nurkowa? zapyta podejrzliwie
Drugi.
No co ty? klasn w donie Pierwszy. Chc po prostu popywa Z tymi
paszczkami I dzikie delfiny te tu s Urlop praktycznie si ju skoczy!
Drugi milcza.
Sytuacja na grnym pokadzie robia si gorca; zdawao si, e za chwil zagotuje si w
basenie ze son oceaniczn wod, nawet milczcy Francuz co zwszy ciszy muzyk i
pocign swoj towarzyszk do kajuty.
I co, naprawd zaoy tu system obrony przeciwlotniczej? Syszaem, e zamawia
Patrioty patrzc na dumn sylwetk jachtu, Pierwszy sprbowa skierowa rozmow na
swobodne mskie tory.
I cay kadub opancerzy odpar Drugi z rezerw. Dwiecie milionw. Stary onie
odpali. I tak zamierza go sprzeda, a wtedy adwokaci dogadali si, eby przy rozwodzie
policzy go po cenie zakupu. W gowie mi si nie mieci, co ona bdzie robi z takim
bogactwem.
Upasie si skomentowa z dezaprobat Pierwszy.
Ju nie wzruszy ramionami Drugi. Ju nikt si nie pasie. Troch nawet mi ich al,
wszyscy tacy bladzi chodz.
I co, znw obniysz ca? podnis brwi Pierwszy.
Nawet nie wiem. Budet trzeszczy. al chopakw, ale chciaoby si mie pikny
powrt. Chocia Niech si zastanowi. Budet trzeszczy, grnicy bbni kaskami, nauczyciele
strajkuj, i wtedy
Tylko bez stanu wyjtkowego poprosi Pierwszy.
Ale po co? Nie potrzeba adnego stanu wyjtkowego. To i tak minie. Maj dobre
wspomnienia.
A ja ci wygrzej fotel westchn Pierwszy.
Eje, no co ty Przecie od samego pocztku tak si umawialimy, e jakby co, e jeli
zadry ci rka, to ja jestem obok.
No tak zgodzi si bez entuzjazmu Pierwszy. To moe w kocu ponurkujemy?
I wtedy objawi si autentyczny gwarant! Powrt stabilnoci? A, niech to licho!
Popywajmy. A nu naprawd co mi si wyklaruje?
wietnie! Pierwszy radonie zatar rce. Moe nawet co ustrzelimy!

Schodzili panowie ju kiedy pod wod? spyta surowo barczysty instruktor

nurkowania, podobny raczej do wojennego dywersanta na samowolce.
Tak potwierdzi sucho Drugi.
Nie wyczekujc pokrci gow Pierwszy.
Nie ma w tym nic skomplikowanego powiedzia przewodnik. Naucz pana i bd
pilnowa pod wod. Na przyszo prosz sobie od razu zapamita, e nurkuje si zawsze w
tandemie. Zawsze z partnerem. Midzy partnerami powinno by pene wzajemne zaufanie.
Pod wod moe by rnie przytakn Pierwszy.
Instruktor spojrza na niego uwanie i kontynuowa powoli i dobitnie:
Wszystko moe si zdarzy. Dekompresja i utrata wiadomoci. Atak rekina.
Rozerwanie lub rozczenie wa Trzeba stale uwanie obserwowa partnera.
Moe zboczy z kursu zaproponowa swj wariant Drugi.
Co? No tak. Jest i takie niebezpieczestwo. W panice, na duej gbokoci, zdarza
si, e ludzie myl nawet gr i d, nie mwic ju o pozostaych kierunkach. Jeli co si
stanie, niech pan zapamita najwaniejsze to w adnym wypadku nie wypywa zbyt szybko na
powierzchni. Malekie pcherzyki powietrza, ktre gboko pod wod s cinite przez due
cinienie, mog si gwatownie rozszerzy i uszkodzi naczynia krwionone, koci, komrki
nerww. Krtko mwic, jeli zbyt szybko idzie si w gr, moe po prostu rozerwa mzg.
Wiemy kiwn gow Drugi.
wietnie. W takim razie krtki trening w basenie i pyniemy!
 Wielka motorwka z pokadem wyoonym wypolerowanymi deskami z warkotem odbia
od burty jachtu i popdzia w stron raf. ruba szatkowaa wod i od rufy rozchodziy si dwa
grzebienie piany niczym kraje materiau, przez ktry mkn suwak odzi, rozpinajc to oceanu.
Za sterem, jak zwykle, sta Drugi.
Sone bryzgi skrapiay jego nieprzeniknione okulary, ale ani myla ukry si za owiewk.
Ostatecznie si zdecydowa i teraz pen par mkn na spotkanie losu.
Stanli nieopodal koralowego piercienia. Wcisnli si w niebieskie skafandry do
nurkowania, zaoyli uprze z oowianym balastem, przypili akwalungi. Zagryli ustniki rurek
do oddychania i skoczyli w otcha.
Gdyby nie odlegy huk miotajcych si na pycinie atomowych okrtw podwodnych
dowdca marynarki by na kade wezwanie mona by pomyle, e trafili do jednego z
odcinkw przepiknej epopei Cousteau. Ale o tej natrtnej eskorcie w kocu udao si zapomnie
wystarczyo zej na jakie dziesi metrw.
Koralowce, blisko powierzchni okaleczane przez turystw, tutaj rozrastay si w cudaczny
aurowy las, rozkwitay niebiaskim bkitem albo znw wieciy biel koci soniowej. Wprost
na ludzi pyny w szeregu wielkie trjktne ryby o kolorach niczym stroje Zwieriewa, wok
martwych podwodnych drzew wiy si ogromne we, a chmary czarno-fioletowej drobnicy to
pyny za nurkami, to rozpraszay si w uamku sekundy, by po chwili znw zbi si w gromad.
Zeszli jeszcze gbiej, nie mylc ju o niczym innym, pozostawiwszy na pokadzie odzi
wszelkie spory, urazy i podejrzenia. wiato przygaso i kolory wyblaky, za to spod kamieni
wyglday tu naprawd zdumiewajce stwory. Lotem koszcym mina ich niewiarygodnych
rozmiarw paszczka niczym strcony amerykaski B-52; zza ich plecw wypyn gigantyczny
reliktowy w, utkwi w nich uwane spojrzenie i poszed korkocigiem w d.
Dna nie byo wida.
Pierwszy wybra sobie cel i wycign z kabury harpun. Drugi, na wszelki wypadek,
poszed za jego przykadem.
I wtedy granatowy mrok przed nimi nagle pociemnia, wyrzucajc z siebie potworny cie.
Cielsko o rozmiarach dwch busw po zderzeniu czoowym, zwodniczo leniwe ruchy, tpy i
martwy bysk oczu podobnych do wieczek konserw. Rekin!
Przewodnik rzuci si naprzd, wcielajc w ycie elementy szkolenia piechoty morskiej,
na uamek sekundy odwrci si do pozostaych i rozkaza: uciekajcie!, sam zasaniajc obu
wasnym ciaem. Pierwszy chcia ju wyrwa w gr, ale przypomnia sobie instrukcje, spowolni
oddech, zacz odwraca si w stron Drugiego i niechccy zaczepi harpunem o karabiczyk.
Prbujc go uwolni, szarpn nim do siebie. Harpun wystrzeli Grot przeszed o centymetr od
twarzy Drugiego i niczym brzytwa przeci mu przewd oddechowy.
Drugi eksplodowa pcherzykami powietrza, zacz si szamota, potem zebra si w
sobie i popieszy do gry w stron powietrza, soca i mierci w mczarniach od choroby
dekompresyjnej. Ale co trzymao go za nog. Wic jednak spisek?! Kopn na olep kleszcze
nie puszczay Koczyo mu si powietrze. I nagle w pustce przed nim pojawi si jego partner.
Wycign swj tryskajcy tlenem ustnik i poda go Drugiemu.
Na powierzchni wypywali powoli, z przystankami.
Oddychali na zmian.
 Przewodnik ju nie wypyn.
Bohater. Nazwiemy na jego cze jak ulic? zapyta Drugi.
Moe lepiej lotniskowiec zaproponowa Pierwszy.
To moe od razu okrt podwodny zaoponowa Drugi. Ale mwic powanie,
wszystkie lotniskowce s rozpisane na dwadziecia lat do przodu, kolejka jak do kanonizacji.
Chwil milczeli.
A ja mylaem, e ze mn koniec. Kiedy zapae mnie za nog przyzna si Drugi.
Co ty, na powanie? zamia si Pierwszy. Ju mi si to wszystko przejado! Sam to
teraz sprztaj!
A wiesz co? Drugi chytrze si umiechn. Kiedy wypywalimy, wymyliem
slogan. Z sensem. Drugi oddech.
Na co takiego zagosuj oceni Pierwszy. Na pewno zagosuj.
No, zagosuj tak czy owak powiedzia Drugi. Ale po prostu chciaem, eby byo
piknie.
I chocia przed nimi byo jeszcze niemao formalnoci, to wanie w tej historycznej
chwili Drugi znw sta si Pierwszym, a Pierwszy Drugim.
Ale wiesz Jakby co, to potem znw si zamienimy mrugn pokrzepiajco
Pierwszy.
Wzi radiostacj i przekaza zaodze jachtu:
Przygotowa si do odpynicia. Wakacje skoczone. Wracam.

1 Kto winien (1847) powie Aleksandra Hercena; Co robi (1862) powie Nikoaja
Czernyszewskiego, a take ksika Wodzimierza Lenina z 1902 roku (przyp. tum.).
 Utopia

Iwan Nikoajewicz Antonow marzy, e kiedy pojedzie do Parya.

Antonow bardzo lubi Francj.
Rosjanina w ogle charakteryzuje mio do Francji, co odziedziczy jeszcze po
czowieku sowieckim. Gdyby zrobi teraz sond uliczn, na ktry z europejskich krajw naley
bezzwocznie przeprowadzi atak jdrowy Francja, pewnie jako jedyna, ocaleje. Do Francji
nikt w Rosji nie ma adnych pretensji. Rosjanin wybaczy jej jako Napoleona, chocia na
przykad tacy Szwedzi nie maj co liczy na lito zaraz kto wspomni o znacznie dawniejszej
wojnie rosyjsko-szwedzkiej. Niesmak pozosta.
Rzecz zapewne w tym, e Francja zawsze jawia si Rosjaninowi jako kompletna utopia,
czarodziejska kraina, gdzie wszystko jest inne ni w jego wasnej ojczynie. Wytworne i
uprzejme. Kuszce i namitne. Stylowe i smaczne. Wolno. A do tego Joe Dassin.
Od chwili, kiedy Iwan Nikoajewicz dosta wasny gabinet, nad jego fotelem pojawiy si
dwie solidnie oprawione fotografie: Belmondo z rewolwerem i wiea Eiffla wiosn, w niezbyt
przynajmniej jak na Wadywostok obciachowej, czarno-biaej wersji.
Potem te dwa zdjcia w zoconych ramkach migroway w lad za swoim wacicielem z
gabinetu do gabinetu: z biura nad saun do biura w podmiejskiej twierdzy, stamtd do biura w
przeszklonym centrum biznesowym w dzielnicy portowej, skd ju do biura w nowym budynku
administracji gubernatora Kraju Nadmorskiego. Tam doczy do nich nowy ssiad portretowa
fotografia Prezydenta. Ale Prezydenta Iwan Nikoajewicz powiesi ot tak, ze subowego
obowizku, natomiast Belmondo wisia z potrzeby serca.
Iwana Nikoajewicza, co zrozumiae, nie zawsze tak nazywano. Nie zawsze jedzi do
pracy w drogim garniturze w szlachetne prki opancerzonym citronem C6, nie zawsze wita si
uciskiem doni z ministrami, nie zawsze lata do Moskwy pierwsz klas. Kiedy on te by
maym chopcem i mwili mu po prostu Wania, a nawet jako gorzej.
Potem zaj si sportem i nawiza nowe znajomoci; wtedy zaczli go nazywa
Wciekym, a ci, ktrzy wczeniej brzydko go przezywali, szybko poknli jzyki. Nastpnie za
caoksztat zasug wysano go moc wyroku na dziesi lat do kolonii karnej o zaostrzonym
rygorze. Tam Wcieky przeszed swego rodzaju szko ycia, kilkakrotnie by ciko ranny,
nauczy si szanowa autorytety i myle strategicznie. No i zmieni ksywk ze Wciekego na
Belmondo.
Francuskiego aktora z czasw filmu bout de souffle przypomina nieco wygldem.
Czowiekowi, ktry po raz pierwszy powiedzia Wciekemu o tym podobiestwie, na wszelki
wypadek zama obojczyk, ale potem, kiedy zrozumia, e Belmondo to tylko nazwisko,
przeprosi. I tak zrs si ze swoim nowym przydomkiem, e wkrtce prawie zapomnia, jak
nazywano go wczeniej.
Tam te, pod syberyjsk Czyt, zaczo si jego zauroczenie wszystkim, co francuskie:
Joe Dassinem, Emmanuelle, Polami Elizejskimi, a nawet troch jzykiem zgbia wszystko po
nocach, kryjc si przed kolegami, ktrzy mogliby uzna to ostatnie za oznak saboci i zaliczy
Belmondo do pedziw.
Francja staa si dla Belmondo wzorcem wolnoci fizycznej i metafizycznej. Pokocha
j jako symbol. Jako obraz. Jako marzenie.
Kiedy Belmondo wyszed na wolno, postanowi zerwa z przestpcz przeszoci i
wszed w bran rybn. Ale podejcie do biznesu zachowa z dawnych czasw i kiedy ktry z
jego byych znajomych przychodzi do niego i nazywa go, jak niegdy Wciekym to takiego
znajomego asystenci Belmondo po chwili mogli ju wywie na bezkresne wadywostockie
wysypisko Gornostaj, starannie zapakowanego w foliowe worki.
Mijay lata. Sfera interesw Belmondo rozszerzaa si, obejmujc i import japoskich
samochodw z kierownic po prawej stronie, i eksport drewna. Nadszed czas, gdy jako jednemu
z najbardziej powaanych przedsibiorcw w Kraju Nadmorskim zaproponowano mu, by
zaangaowa swj autorytet w sub pastwu. Wstpi zatem do Partii i zosta zastpc
gubernatora. I wtedy wanie Belmondo znw sta si Iwanem Nikoajewiczem jak w dowodzie
osobistym, jak w odlegym, niewinnym dziecistwie, jakby przeszed obrzd oczyszczenia,
niczym kobra zrzuciwszy star skr, pseudonimy i przezwiska Ten sam rytua przeszy te
akta osobowe Iwana Nikoajewicza w okrgowej prokuraturze i lokalnym wydziale spraw
wewntrznych.
I tylko FSB pamitao ca krt i wyboist drog yciow Iwana Nikoajewicza, ale po to
wanie jest FSB, eby wszystko o wszystkich pamita i w uzasadnionych przypadkach
przypomina.
Stajc si czowiekiem pastwa, Iwan Nikoajewicz z zewntrz cakowicie si odmieni,
ostatecznie wyrzek si swojej burzliwej przeszoci i nakaza zapomnie o niej innym, a jeli
kto zbyt natrtnie przypomina mu o minionych czasach, to takiego czowieka sekretarze Iwana
Nikoajewicza wywozili na legendarne ju wadywostockie wysypisko Gornostaj, starannie
zapakowanego do reklamwek z nalecego do niego supermarketu.
Jednego tylko Iwan Nikoajewicz nie zmieni swojej frankofilii. I nawet oeni si ze
wzgldu na star mio z Emmanuelle. Emmanuelle bya zwyk prostytutk, ktrej anio str
podszepn, by przybraa wanie ten nostalgiczny pseudonim artystyczny, czym zreszt
wyrniaa si na tle niean, Andel i Cristine. Dopiero potem, gdy zdecydowa si na lub,
Iwan Nikoajewicz zaatwi narzeczonej zwycistwo w konkursie Miss Kraju Nadmorskiego
eby w oczach establishmentu nie wyj na frajera.
A w jego gabinecie wci wisia portret wiecznie modego Jeana-Paula Belmondo,
wiadczc o determinacji Iwana Nikoajewicza, by dochowa wiernoci romantycznym ideaom
swojej modoci.
Poniewa na ile by sobie Iwan Nikoajewicz nie pozwala, wci byo mu w tym kraju
duszno, mao swobodnie, ciasno. Nie byo prawdziwej rnicy midzy koloni karn a yciem
we Wadywostoku. I wci wyrywaa si dokd jego dusza z wolnoci do prawdziwej
swobody.
Rwnie Emmanuelle, choby nie wiadomo jak si staraa, nie moga ukoi jego tsknoty
za francuskim akcentem w mioci. Iwanowi Nikoajewiczowi wci si wydawao, e tam, we
Francji, nawet za darmo kochaj tak, e najbardziej namitny epizod we wadywostockiej saunie
wydawa mu si pozbawiony aru. A jakich emocji mona tam pewnie byo dowiadczy za
pienidze
Ach, Francja
Iwan Nikoajewicz suy swojej muzie, jak mg. Odpuci grzechy nieposusznemu
killerowi, ktry uciek od Antonowa do Legii Cudzoziemskiej, przyj go z powrotem do siebie i
trzy razy w tygodniu wiczy z nim amany francuski i walk wrcz. Wszystkie albumy Joe
Dassina Iwan Nikoajewicz zebra na winylach, a Mirelle Mathieu nawet dwa razy piewaa w
jego saunie z okazji jubileuszy.
Ale w samej Francji nasz siwiejcy lew jeszcze nie by. Na pocztku nie dawali mu
paszportu, potem nie pozwalay mu obowizki, potem nie dawali mu wizy i znw nie dawali
wizy, i znw nie pozwalay mu obowizki. Do tego geograficznie Wadywostokowi znacznie
bliej do Pattayi ni placu Pigalle.
Iwan Nikoajewicz nie mg jednak przesta marzy, by wyldowa kiedy na lotnisku
im. Charlesa de Gaullea i pen piersi zaczerpn czystego francuskiego powietrza.
I oto teraz, kiedy jego akta w organach cigania w czarodziejski sposb wyczyciy si,
jakby kto klikn przycisk formatuj, i kiedy wrczono mu zielony subowy paszport, do
ktrego wbi odmow byoby Francuzom nie comme il faut1, wreszcie si zdecydowa.

Na urlop to ja chciabym do Parya podzieli si z gubernatorem, ukradkiem ssc

tabletk validolu.
Ale le, gobeczku, le! Przecie tak dugo si przymierzae spogldajc czule na
Iwana Nikoajewicza, odpar gubernator; ju on to wiedzia.
Denerwuj si zaczerwieni si Iwan Nikoajewicz i otar ysin jedwabn chusteczk.
Tylko to jedno marzenie mi zostao I oto teraz spenia si.
Szczciarz z ciebie westchn gubernator, odrywajc czstk mandarynki i kadc j
przy biaym telefonie ze zotym dwugowym orem zamiast tarczy. Za to moje marzenie ju si
spenio I jako nudno si potem zrobio.
No tak Gubernatorem mona przecie zosta tylko raz, a lata do Parya choby co
pitek wyszczerzy w umiechu zote zby Iwan Nikoajewicz. Co takiego nigdy si nie
znudzi! Luwr, Sekwana, kabarety i kasztany, Dzielnica aciska A jakby co, to i na Lazurowe
Wybrzee, do chopakw, niedaleko
Dlaczego niby gubernatorem mona tylko raz? zmarszczy brwi gubernator. Tak w
ogle, to zostaj na drug kadencj Oczywicie czowiek strzela, pan Bg kule nosi
spostrzeg si, obejrza lkliwie na biay telefon z herbem i podoy mu jeszcze jedn czstk
mandarynki.
Niektrzy nalewaj kieliszeczek dobrego francuskiego koniaku i te mu stawiaj
powiedzia szeptem Antonow, wskazujc oczami kremlowski telefon. Podobno pomaga.
Niepoprawny z ciebie, Belmondo, frankofon pokrci gow gubernator. No dobra,
spadaj ju!
Elegancki citron C6 koloru prowansalskiej nocy taki jak prezydenta Sarkozyego
pdzi ulicami Wadywostoku w otoczeniu szeciolitrowych dipw, poykajc wyboje i dziury.
Posterunki drogwki, widzc nadjedajcy egzotyczny samochd, jedyny z kierownic po lewej
stronie w krlestwie japoskich aut, zwykle tylko salutowali, a ci, ktrzy nie zdyli, kryli si w
przydronych krzakach, wiedzc o klasowej niechci Antonowa do pracownikw milicji. Sam
Iwan Nikoajewicz, wygodnie usadowiwszy si na siedzeniu z kremowej skry, rozstrzyga
kwestie wagi pastwowej.
Przeka mu, e z nim koniec! I jeli ta jego gazeta napisze o tym cho raz, zaatwimy
mu meldunek na Gornostaju poprawiajc jedn rk krawat, instruowa rozmwc przez
komrk. Dobra, mam kogo na drugiej linii Antonow, sucham! Tak, no wanie, z urzdem
celnym ju wszystko sto razy byo zaatwiane. Jaki znowu prezydencki dekret? Nic o tym nie
wiem. Na razie dziaamy tak jak wczeniej. Specjalny kto? Specjalny przedstawiciel?
Prezydenta? Przyjmiemy go z najwyszymi honorami, zaprosimy do sauny z panienkami,
wszystko nagramy, bdzie dodatkowy argument w negocjacjach, no wanie Tak, kocz, mam
kogo na drugiej linii! Antonow, sucham! Wybacz, laleczko, lec do Parya. I jeli jeszcze raz
zadzwonisz na ten numer, to zaatwi ci meldunek Kocz, mam kogo na drugiej linii, cauj.
Antonow! Tak, Aleksandrze Pietrowiczu! Oczywicie! Wyprowadzilimy ju do Indonezji, cae
trzysta milionw. Nie, nikt nas nie syszy, wszyscy dostaj u mnie pensj, no wanie Tak jest.
Tak jest Dzikuj. Wszystkiego dobrego. Tak
I wtedy siedzcy za kierownic legionista wdepn na hamulec, a Iwan Nikoajewicz,
oczywicie nie przypity pasami, z si bezwadnoci przyoy sin szczk w oparcie fotela
kierowcy.
Oni tu Jad prosto na nich Z miejsca si nie ruszyli wyjani legionista.
Iwan Nikoajewicz zapozna si z sytuacj: zagrodziwszy przejazd jego konwojowi,
porodku drogi stay samotnie dwa milicyjne iguli.
Z dipw eskorty na mokry po niedawnym deszczyku asfalt wysypali si milicjanci si
specjalnych w szarym, zimowym kamuflau, okrajc pechowy patrol drogwki.
Z okrgowej czy jak? zdziwi si Antonow, rozwaajc wymiar kary od egzekucji
po uaskawienie.
Drzwi iguli odskoczyy na bok i na spotkanie citronowi, ignorujc sapicych w napiciu
antyterrorystw, podrepta pyzaty czowieczek w wysokiej czapce z otokiem. W lad za nim,
wydostawszy si z przydronej zasadzki, podbieg operator kamery w kamizelce kuloodpornej z
napisem: Oddzia patrolowy.
Tak? powiedzia wyczekujco Iwan Nikoajewicz.
Genera milicji Popow, naczelnik Pastwowej Inspekcji Ruchu Drogowego MSW w
Kraju Nadmorskim. Prowadzimy operacj Odyseusz przeciwko posiadaczom nielegalnych
kogutw. Macie pozwolenie na lamp sygnalizacyjn? zapyta kierowc.
To jaki nowy, pewnie dopiero co mianowany nie odpowiadajc generaowi, kierowca
obejrza si z zakopotaniem na Iwana Nikoajewicza.
Antonow zapali argentyskie cygaro i wystuka palcami fragment piosenki Joe Dassina
na podokietniku z karelskiej brzozy.
Kogo tu wieziemy? Popow odwanie zastuka pak w absolutnie nieprzeniknion
pasaersk szyb citrona.
Operator Oddziau patrolowego przyskoczy bliej i skierowa obiektyw na drzwi od
strony pasaera. Antyterroryci, poraeni dysonansem poznawczym, zastygli osupiali, niczym
olbrzymie krliki z bbenkami, ktrym nagle pady baterie.
Iwan Nikoajewicz westchn znuony i z cichym, niespiesznym bzyczeniem opuci
szyb. Spojrza w czerwon generalsk gb i powiedzia dobrodusznie:
Wskakuj do baganika. Przejedziemy si.
Iwan Nikoajewicz nie zabi generaa, troch go tylko nastraszy: zakopa milicjanta po
szyj na dzikiej play i odla mu si na gow, eby nauczy go poszanowania hierarchii.
Reporterowi kaza wszystko filmowa bdzie jak znalaz do prywatnej kolekcji.
U nas, w Kraju Nadmorskim, prawo jest takie samo dla wszystkich charkn i splun
pouczajco Iwan Nikoajewicz, zapinajc rozporek. Czy jeste generaem, czy nie.

W saloniku dla VIP-w na wadywostockim lotnisku Iwan Nikoajewicz siedzia sam.

Pozostaych pasaerw przegonili, eby mu nie przeszkadzali. Otworzy Kommiersanta i na
gos, powoli, czyta wieci z frontu robt, mczc si co jaki czas i robic sobie przerw na dwa
yczki whisky. Legionista, ktrego Antonow wzi ze sob jako tumacza, skraca sobie czas przy
oknie, rozgniatajc palcem tukce si o szyb muchy.
Kiedy skoczya si burza, Antonowa zawieli samochodem do boeinga i zaprowadzili do
oddzielnej salonki, gdzie do jego dyspozycji na dugie osiem godzin przelotu oddano bezpatny
bar i mi stewardess, gotow na wszystko za dodatkow opat.
Niestety dla stewardessy, Iwan Nikoajewicz nie zaszczyci jej w kocu swoj uwag, a
dieta legionisty okazaa si niewystarczajca. Antonow przez cae osiem godzin, wysuwajc z
napicia koniuszek jzyka, pilnie powtarza koniugacj francuskich czasownikw trzeciej grupy.
A potem, kiedy si zmczy, poprosi j o wczenie przygotowanego zawczasu DVD z filmem
Zabawka.
Podczas przesiadki na moskiewskim Szeremietiewie Iwan Nikoajewicz zamwi zup
julienne i bordeaux, starajc si wprowadzi w odpowiedni nastrj. Poprosi te o abie udka, ale
kelner wyjani z politowaniem, e Antonowowi prdzej uda si je zje w Paryu. Iwan
Nikoajewicz dalej ju go nie sucha, rozbi mu tylko gow o umywalk w toalecie, wsadzi mu
do kieszeni banknot piset euro, napi si koniaku i podekscytowany uda si do samolotu.
No, bywaj, ojczyzno! Iwan Nikoajewicz trci si kieliszkiem z szybk iluminatora,
za ktrym rozpocieray si letnie pola Szeremietiewa. Nie wiadomo, czy jeszcze si
zobaczymy W kocu jad na wolno!
Lot do stolicy Francji trwa niezbyt dugo jakie trzy i p godziny. Tyle e okazay si
one najbardziej mczcymi godzinami w yciu Iwana Nikoajewicza od czasu, gdy po odbyciu
dziesicioletniego wyroku zapuka do drzwi pierwszego czytyjskiego burdelu.
By pan ju kiedy w Paryu? nalewajc sobie szampana, Iwan Nikoajewicz zapyta
siedzcego obok rosyjsko-francuskiego dziennikarza Poznera.
Zdarzao mi si odpar krtko uraony Pozner.
A ja pierwszy raz przyzna si niemiao Iwan Nikoajewicz.
To wida skrzywi si Pozner. I po zastanowieniu doda: Ju wicej nie bd. Prosz
mi wybaczy.
Francja okazaa si podobna do Moskwy: szko i beton. Ju na lotnisku Iwan
Nikoajewicz zacz si niepokoi: jego paszport kontrolowaa przysadzista Murzynka. Czarnych,
Arabw i caej reszty w filmie Zabawka nie byo.
Na pewno przylecielimy, gdzie trzeba? zapyta surowo legionist.
Ojczyzna Woltera! zapewni go tamten, ogldajc si ukradkiem.
Merci et bienvenue en France2 umiechna si do Antonowa Murzynka.
Wybacz, e bez banana odwzajemni umiech Iwan Nikoajewicz. U! U!
Moe si obrazi uprzedzi go legionista.
A co ona tam rozumie. Dzikusw do suby pastwowej nabrali! burkn z
dezaprobat Antonow.
Rwnie osawione wolne paryskie powietrze tak jakby nie za bardzo rnio si od tego
w Moskwie. W gardle go jako nie ciskao. Nim jednak wycignie wnioski, Iwan Nikoajewicz
postanowi da Francji szans. Chcia, eby go uwioda, eby przypomniaa mu jego modziecze
fantazje miosne. Wtedy by moe i tutejsze powietrze, wypenione aromatem namitnoci i
rozkoszy, stanie si sodsze?
Moulin Rouge! nakaza Iwan Nikoajewicz takswkarzowi.
Opuci szyb i przez ca drog wpatrywa si uwanie w przesuwajce si za oknem
paryskie ulice; przez jego twarz przelatyway mroczne cienie. Ale bliej placu Pigalle zmarszczki
zaczy si wygadza.
Troszk jednak podobne podsumowa wyrozumiale.
 Wcisn kierowcy piset euro drobniejszych nie mia i skierowa si w stron wejcia
do kabaretu, przepychajc si przez stoczone w oczekiwaniu grupy wycieczkowe.
Suchaj, szefie! zwrci si Iwan Nikoajewicz do opalonego matre dhtel, wsuwajc
mu do kieszeni na piersi wiadomy ju banknot. Posad nas w jak najlepszym miejscu, eby
cycki byo wida. Dopiero co urwalimy si z Rosji. Jak tam panienki, s jakie wieynki?
poklepa szefa sali po ramieniu jak bywalec, ogldajc si na legionist, eby ten przetumaczy.
Je regrette, monsieur, mais vous devez faire la queue, comme tout le monde3 odpar z
rezerw szef sali.
Je ne comprends pas!4 zmarszczy brwi Iwan Nikoajewicz i palce odruchowo
uoyy mu si w dawno (bo ju dawno ostatni raz kto mu czego odmwi) zapomnian koz,
co w wizieniu oznaczao zabij.
Lepiej stamy w kolejce, co? poprosi go legionista.
Ostatnim razem w kolejce to ja staem po wizienn zup! zagotowa si Belmondo.
Porzdki tu macie jak w zonie! obnay ky.
Zaraz wezw policj powiedzia z rezygnacj legionista.
A my im wezwiemy konsula! rykn Iwan Nikoajewicz, ale ju bardziej pro forma:
mimo wszystko bardziej chcia dosta si do rodka ni wszcz bjk.
Mciwie posadzony przez matre dhtel przy najdalszym stoliku, znad ktrego taczce
dziewczyny byo wida jedynie z grubsza, gromadzi w sobie zo, marynujc j w szampanie.
Same okropne baby, zero cyckw. Iwan Nikoajewicz ykn cristal prosto z butelki i
podnis si z miejsca. I tacz tak sobie. Zobaczymy, jakie s w ku.
Ruszy naprzd przebojem, bezczelnie, poszc przycichych na widok nagiej kobiecej
piersi japoskich turystw.
Chc o t, czarnulk wskaza ochroniarzowi na ognist ciemnoskr primabalerin
w egzotycznym stroju ze strusich pir. Zaraz dam jej popali. Skoro sami ich nie moecie
Cest pas possible, monsieur5 rozoy rce ochroniarz.
Je ne comprends pas! zirytowa si Iwan Nikoajewicz.
Ici, on nest pas un bordel6 obrazi si ochroniarz.
I wtedy Iwan Nikoajewicz przystawi do sceny krzeso i wdrapa si na gr jak to
zwykle robi w rodzimym klubie ze striptizem. Wcisnwszy osupiaej primabalerinie
milimetrowej gruboci plik pisetek za obsypane krysztakami majteczki, zapa j za
najbardziej odznaczajce si zaokrglenie i powlk za sob.
Je ne suis pas une pute!7 krzycza tancerka.
Je ne comprends pas dziwi si szczerze Iwan Nikoajewicz.
Nadbiegajcemu ochroniarzowi Belmondo zrcznie rozbi na gowie butelk cristala,
potem zrobi sobie tulipana z kieliszka i zapdzony do rogu jeszcze przez dziesi minut broni
si przed przewaajcymi siami przybyej andarmerii. Legionista, pamitajc, e by moe
przyjdzie mu jeszcze w tym kraju pracowa, nie miesza si.
W kocu Iwanowi Nikoajewiczowi zaoono kajdanki i kopniakami przepdzono go
przez tum do policyjnego mikrobusu.
Zdejmijcie mi te bransoletki! Jestem wolnym czowiekiem! wrzeszcza Belmondo,
zakrwawiony, ale nieujarzmiony.
A ciemnoskra primabalerina z ledwie dostrzegalnym smutkiem w brzowych sarnich
oczach patrzya w lad za nim, liczc banknoty.
Na komisariacie Iwan Nikoajewicz trzyma si godnie, na wszystkie pytania
odpowiadajc po rosyjsku. Z tego powodu rozmowa nie bardzo si kleia.
Pourquoi avez-vous aggress la danseuse?8 pyta na przykad ledczy.
 Odmawiam odpowiedzi, dopki nie przybdzie tu rosyjski konsul! odpowiada Iwan
Nikoajewicz.
Confirmez-vous avoir frapp la personne de scurit?9 pyta ledczy.
Mam immunitet dyplomatyczny! kama Iwan Nikoajewicz.
Comprenez-vous qu cause de votre comportement vous serez dport de la France?10
pyta ledczy.
Co ty za samowolk mi tu urzdzasz? przechodzi z jzyka oficjalnego na potoczny
Iwan Nikoajewicz.
Zadzwoni telefon. ledczy podnis suchawk, otar czoo chusteczk i umilk. Jak
bzyczenie komara z goniczka dotary do uszu Iwana Nikoajewicza bezcenne sowa consul
russe. Policjant spojrza z ukosa na Belmondo.
Zaraz bdziesz na czworakach chodzi! zatar rce tamten. Przyuczaj si, chopie,
myle na dwa kroki do przodu. Moesz ju przekaza rodzinie, eby zgosia twoje zaginicie!
Le consul russe est Courchevel. Il aide vos collegues plus riches et ne viendra pas.
Quelques choses avec des putes mineures, cocane et armes feu, comme dhab11
odpowiedzia spokojnie ledczy.
Bracie! Zostao mi jeszcze tysic dwiecie w gotwce Belmondo sign gorczkowo
do marynarki. We na pamitk, co?
On naccepte pas des pot-de-vin ici12 odsun si od niego ledczy.
Je ne comprends pas! wytrzeszczy oczy Belmondo, zapomniawszy nawet o dumie
narodowej.
Pas de pot-de-vin! Vous tes en Europe, pas chez vous en Russie13 prychn ledczy.
I zrobi wszystko, co tylko ode mnie zaley, eby moja Rosja nigdy nie wesza do
waszej jebanej, nadtej Unii Europejskiej! zawoa w uniesieniu Iwan Nikoajewicz.

Wypucili go dopiero po dwudziestu czterech godzinach legionista przypomnia sobie

telefon do dobrego adwokata z czasw poprzedniej pracy. Adwokat specjalizowa si gwnie w
zabjstwach, ale bra dodatkowe fuchy od rosyjskich quasi-oficjeli i afrykaskich wodzw na
urlopie.
Do samego lotniska za citronem w kolorze moskiewskiego smogu, w ktrym, pospny
jak ciki areszt ledczy na Butyrkach, trzs si Belmondo, jecha samochd policyjny z
wczonym kogutem. Dobrze, e chocia zdjli kajdanki.
Suchaj, moe polecimy cho ze dwiecie na godzin nie wytrzyma Belmondo,
zmczony migotaniem w lusterku wstecznym. Duszno mi
Ale tu nie wolno, Iwanie Nikoajewiczu! zagrzmia legionista. Jest ograniczenie do
osiemdziesiciu.
Depcz, gnidy, wolno jednostki wycedzi ze zoci Belmondo. Chc do
ojczyzny
Siedzc na szerokim fotelu na wp pustej business class, Iwan Nikoajewicz z
nienawici spoglda na Francj przez iluminator.
No i jaka tu wolno?! Tego nie wolno, tamtego nie wolno wyburcza na gos,
obejrza si na ssiadw, szukajc poparcia, ale natrafi wzrokiem tylko na odsuwajcego si od
niego bladego Poznera.
 Pozner ju otworzy usta, ale zastanowi si i znowu je zamkn.
Fraaancja powiedzia przecigle i ze wstrtem Belmondo. Tfurwama! To nie
kraj, to jaka utopia!

1 Fr.: Wypada.
2 Fr.: Dzikuj i witamy we Francji!
3 Fr.: Przykro mi, monsieur, ale bdzie pan musia poczeka w kolejce, tak jak wszyscy.
4 Fr.: Nie rozumiem!
5 Fr.: To niemoliwe, monsieur.
6 Fr.: My tu nie prowadzimy burdelu.
7 Fr.: Nie jestem dziwk!
8 Fr.: Dlaczego napad pan na tancerk?
9 Fr.: Czy potwierdza pan, e uderzy pan pracownika ochrony?
10 Fr.: Czy zdaje pan sobie spraw, e przez swoje zachowanie bdzie pan deportowany z
Francji?
11 Fr.: Rosyjski konsul jest w Courchevel. Pomaga paskim lepiej sytuowanym kolegom
i nie bdzie mg przyjecha. To co zwizanego z maoletnimi prostytutkami, kokain i broni
paln, zreszt jak zwykle.
12 Fr.: Tu si nie bierze apwek.
13 Fr.: adnych apwek. Jest pan w Europie, a nie u siebie w Rosji!
 Jedna dla wszystkich

Goldowski wyobraa sobie ten gabinet zupenie inaczej. Myla, e zobaczy

nomenklaturowe dbowe biurko, zdolne wytrzyma atak czogu, potny olejny portret
Sami-Wiecie-Kogo w rzebionej zotej ramie, biae telefony z herbami, marmurowe
popielniczki
I by przyjemnie zaskoczony. Skandynawski minimalizm, ogromna plazma w rogu i
cienki aluminiowy Mac na szklanym designerskim biurku. Nawet Sami-Wiecie-Kto spoglda ze
ciany, chytrze, po leninowsku, mruc oczy i przyciskajc karabin do obnaonego torsu.
Wszystko wiadczyo o tym, e gospodarz gabinetu to czowiek na poziomie.
Jest pan dobrym specjalist powiedzia ten bezbarwnie. Widziaem pana prace
dotyczce silikonowego mzgu. Bardzo kreatywne. I ten temat z niedopakami papierosw te.
Oglnie rzecz biorc, zdaje mi si, e dors pan do prawdziwego wyzwania.
Goldowski kaszln z zakopotaniem. Kiedy wczoraj kto zadzwoni do niego z
zastrzeonego numeru i si przedstawi, z pocztku uzna, e to koledzy chc spata mu figla, ale
chwil potem otar krople potu z czoa i gorczkowo pokiwa gow. Ca noc przewraca si z
boku na bok, starajc si domyli, o czym nazajutrz bd rozmawia
Niepotrzebnie si pan dziwi dostrzegajc jego zdumione spojrzenie, powiedzia
spokojnie mczyzna. Zawsze staralimy si przyciga talenty ze wszystkich sfer. Pracuj u
nas i byli funkcjonariusze FSB, i byli wojskowi, i ludzie z sektora prywatnego O FSB
wspomniaem?
Goldowski ostronie kiwn gow. Mczyzna za szklanym biurkiem skin mu w
odpowiedzi i umilk. Zaszumia japoski klimatyzator, taktownie wypeniajc pauz.
Musz przyzna powiedzia mczyzna e ich pomys jest specyficzny. Dlatego
postanowiem cign kogo ze wieym spojrzeniem. Zadanie nie jest atwe. W obecnych
trudnych czasach trzeba zjednoczy nasz wieloetniczny przelizgn si wzrokiem po nosie
Goldowskiego nard. Co prawda sytuacja z ma zwycisk wojn wypalia piknie, tyle e
nieco przedwczenie. Prognozy odnonie naszej ekonomicznej i spoecznej stabilnoci s
przerzuci pokrelone czerwonym markerem kartki papieru rne. Poszukiwania idei
narodowej sprowadzaj si do wywiechtanego: Prawosawie, samodzierawie, ludowo. Po
pierwsze, nie jest jasne, jak dzi przy systemie GAS Wybory traktowa ludowo, a po
drugie, ten slogan jest nieco wykluczajcy dla naszych czeczeskich, tatarskich, dagestaskich, a
nawet kamuckich braci O Czeczecach wspomniaem?
Goldowski skin gow wyczekujco.
Potrzebujemy nowej koncepcji patriotycznej. Mio do ojczyzny potrzebuje zastrzyku
nowej autentycznoci! Nie, nawet nie do ojczyzny, ale do Ojczyzny! Potrzebny jest rebranding
samej Ojczyzny, rozumie pan? Tak na marginesie, nie ma pan przypadkiem podwjnego
obywatelstwa? zapyta jakby mimochodem.
Nie Goldowski arliwie pokrci gow, chocia zastanawia si kiedy nad tak
opcj.
I bardzo susznie. Bo ju zdarzao si nam bra do pracy technologw, ktrzy zaczynali
pisa o mioci do Ojczyzny i mylili obiekt tego uczucia A Ojczyzna czowiek za szklanym
biurkiem podnis mentorsko palec jest jak kobieta. Kochasz inn, znaczy zdradzasz t
pierwsz.
Goldowski zrobi notatk owkiem w przyniesionym ze sob designerskim notatniku.
Mczyzna spojrza na niego yczliwie.
I to jest wanie paskie zadanie. Prosz co wymyli. Trzeba wskrzesi i
zmodernizowa patriotyzm. Doda Ojczynie sex appeal. Okreli, co to pojcie w ogle moe
oznacza w wiecie doby internetu, doby global village. Chc, eby sowo Ojczyzna
stymulowao orodki nerwowe nie tylko w mzgu prawosawnego fundamentalisty i kozackiego
atamana. Chc, eby Ojczyzna bya trendy. eby galeria Winzawod z wasnej inicjatywy
organizowaa patriotyczne happeningi. I eby przy tym rwnie i emeryci nie czuli si w tej
Ojczynie obco Zgilotynowa cygaro i zanim jeszcze je zapali, wnikliwie zajrza
Goldowskiemu w oczy. No i, rzecz jasna, nowa koncepcja Ojczyzny musi spodoba si
wszystkim. Szczeglnie tym przydzielajcym i zatwierdzajcym budety. Naszym najlepszym
kadrom. Mwiem ju, skd ich werbujemy?
Goldowski skin gow z min skazaca.
Niech si pan zastanowi do poniedziaku powiedzia mczyzna za szklanym
biurkiem.

Piciolitrowy silnik bmw X6 odezwa si basowym warkotem, ochoczo budzc si do

ycia. Goldowski zamyli si i bezwiednie strzsn popi amerykaskiego dunhilla na biae
skrzane siedzenie. Mia pewny sposb: przegada sam ze sob cay acuch szybkich skojarze
z mark albo towarem, na ktry dosta zamwienie. Zwykle jedno z pierwszych okazywao si
najbardziej sugestywne i na nim wanie budowa ca koncepcj i przysz kampani. Trzeba
byo tylko spojrze na znane obrazy pod nowym ktem; kokainy Goldowski si troch ba, za to
wasne uprawy wykorzystywa do tego celu bardzo czsto.
Ojczyzna, Ojczyzna, Ojczyzna
Od czego zaczyna si Ojczyzna? jak w piosence z Tarczy i miecza. Od obrazka w
elementarzu?
Goldowski wyjecha z dusznawych zaukw i skrci w stron dzielnicy Kitaj-gorod,
zjecha na nabrzee i pomkn w kierunku Wielkiego Kamiennego Mostu. Po prawej migotay
czerwone cegy, matowo lniy zote kopuy, odbijajc nisko wiszce oboki, szaroniebieski
wartownik zawiadywa ruchem czarnych mercedesw i range roverw Wieloktna, amana
linia kremlowskich murw swoj nieregularnoci przypominaa nieregularno konturw
ludzkiego serca. Zastawka Bramy Borowickiej wpuszczaa i wypuszczaa opancerzone
konwoje Serce Ojczyzny bije sprawnie Co w tym rodzaju? Nie, tematu Kremla lepiej nie
wyciga na pierwszy plan. Trzeba by czego bardziej uniwersalnego. W kocu ma si spodoba
wszystkim Wszystkim? To co, moe jeszcze wcisn w koncepcj Biay Dom, siedzib
premiera?
Ojczyzna! Walczyli za Ojczyzn. Matka Ojczyzna wzywa. Niech woaj brzydczyzna, a
mnie si ona podoba, jak piewa DDT Swoj drog ciekawe, ile ten zesp bierze za imprezy
firmowe? Sprawdzilibymy, jak u niego z patriotyzmem
Minwszy bez przeszkd wszystkie patrole drogwki, Goldowski przebi si na Nowy
Arbat. Korek zaczyna si ju od kina Padziernik, rozlewajc si na Prospekt Kutuzowski do
samego skrtu na Szos Rublowsk i dalej wsk potiomkinowsk asfaltwk, przez
najrozmaitsze wariacje podmiejskich Barwichw, Gorek i Razdorw. Rozdte, szpetne osiedla w
sosnowych zagajnikach, wyysiaych jak po chemioterapii, zbyt wolno zasysay stalowy potok,
nie daway sobie rady.
Jako niefortunnie pojecha To nic, w przyszym tygodniu znajomi podrzuc mu legitk
szefa dziau prawnego stowarzyszenia weteranw grupy Alfa, z ni bdzie mona pdzi
rodkowym pasem specjalnym bez upokarzajcego sterczenia w tym cowieczornym wielkim
korku. A jeli poradzi sobie z nowym zleceniem Od otwierajcych si przed nim perspektyw
Goldowski a poczu chd w sercu.
Doczoga si jako do sklepu Azbuka przy Kutuzowskim Prospekcie, straci nadziej i
wcisn swojego SUV-a na cudem zwolnione miejsce midzy dwoma nowymi bmw 7. Przeszed
przez automatyczne szklane drzwi i z roztargnieniem powlk si wzdu pek, na chybi trafi
zgarniajc produkty do koszyka. Wzi kiedy w tym zadziwiajcym sklepie winogrona po
dwiecie dolarw za kilogram i spostrzegszy si dopiero przy kasie, z pocztku chcia je odoy
i anulowa zakup. Ale wtedy zacz sobie wyrzuca maoduszno i sknerstwo i stumi ten
odruch. Od tej pory cakowicie wystrzega si sprawdzania cen i zawsze podawa kasjerce swoj
platynow Vis, nie czekajc nawet, a ta skoczy wbija zakupy do kasy.
Ojczyzna. Jaka jest?
Bezkresna. Ukochana. Szczodra? No, moe. Dlatego e jest bogata, powiedzia do siebie
Goldowski w zadumie, patrzc przez witryn, jak na miejsce odjedajcej sidemki obok jego
SUV-a niezdarnie wciska si rolls-royce.
Ojczyzna. Goldowski przymkn powieki i znieruchomia. Pierwsze skojarzenia
wizualne? Czerwone flagi, wyapujcy dezerterw enkawudzici i rozkaz Stalina: Ani kroku
wstecz, parada Zwycistwa Do tego z jakiego powodu pola pszenicy. Nie, pszenica si nie
nada. owto-bakitna flaga Ukrainy to przecie te pole pszenicy pod lazurowym niebem. Tak
wic pszenica jest zajta. A szkoda. Jaki pachncy bochen chleba Pikny obrazek!
Zaburczao mu w brzuchu. Zwykle Goldowski stoowa si w przytulnej restauracyjce
synnego Nowikowa za Luxury Village na Rublowce byo tam niedrogo i bardzo smacznie.
Ale dzi, przy tym potwornym pitkowym korku, ju nie wytrzyma. Czort z nim Trzeba bdzie
zje kolacj po proletariacku, sushi z pudeka. Goldowski dowlk si do dziau
gastronomicznego i zamwi spor porcj u nieodzownego w takim miejscu Buriata w firmowym
kimonie.
Wzi opakowanie wczesnych truskawek, butelk argentyskiego wina z poowy lat
dziewidziesitych, nowego Forbesa eby si pomia wyadowa to wszystko na gumowy
tamocig przy kasie i podrapa si w nos.
Ojczyzna. Ojczyzna, niech j diabli. Ukochana tak, ale dlaczego?
Zawibrowaa mu w kieszeni komrka. Numer szwajcarski, nierozpoznany.
Maracik! Pijany kobiecy gos sprawi, e si umiechn. Alika
Rka sama wycigna si w kierunku stojaka z ultracienkimi prezerwatywami.
Maracik! A nie przyleciaby do nas? Tak nam tu z Olk nudno zaszczebiotaa
Alika. Kijki narciarskie jako figlarnie mi si kojarz, a dookoa same niemieckie buraki Nie
ma nawet na kim oka zawiesi.
A czemu nie rzuci wszystkiego w choler i nie skoczy od razu na Domodiedowo?
Zostawi samochd na parkingu, zabukowa najbliszy czarter i ju jutro rano szusowa
czerwon tras, a wieczorem urzdzi grupowe aprs-ski?
Nie, powstrzyma si Goldowski.
Ojczyzna wzywa.
Westchn, wykpi si artem i rozczy. Wzi pod pachy papierowe torebki z jedzeniem
i ruszy w stron samochodu, zmuszajc si do mylenia o pracy.
Od dobrych i wiernych towarzyyyszy mieszkajcych przy ssiednim podwrku
znowu Tarcza i miecz.
propos, w willi naprzeciwko mieszka dyrektor kreatywny McKenna, ktry zawsze mia
co w zanadrzu, i to zawsze najwyszej jakoci, z Holandii. Z tym nadzwyczajnym czowiekiem
Goldowski wzi ju mentalnym szturmem niejedn markow twierdz. Odpalali na zasadzie ty
mnie, a ja tobie, a ssiad akurat by Goldowskiemu winien jedn koncepcj.
Wielki w powoli pez Kutuzowskim Prospektem i poyskujc tysicami metalicznych
usek, leniwie skrca w stron osiedla Krylackiego, ociera si tam o Obwodnic Moskiewsk
oplatajc miasto niczym boa dusiciel, i nie byo mu wida koca
Goldowski bra sushi z pudeeczka wprost palcami, macza w soiczku z sosem sojowym i
marzy, eby znale si w brazylijskim So Paulo. W miecie tym ju dawno zezwolili na
prywatne lotnictwo i zamoni nie musz snu si po ulicach, gdzie wszystko jest wiecznie
zapchane mierdzcymi starymi gratami, o bezpieczestwie osobistym nie wspominajc. Lataj
wasnymi helikopterami z podmiejskiej willi na dach budynku mieszczcego ich biuro, potem
na dach wieowca, w ktrym maj umwione spotkanie biznesowe, potem na dach hotelu,
gdzie odbywa si przyjcie, potem do klubu golfowego Ktrego wieczora, siedzc w strefie
lounge na ostatnim, szedziesitym pitrze Edifcio Itlia, Goldowski obserwowa te dziesitki
witojaskich robaczkw, fruwajcych midzy bambusowymi pdami brazylijskich drapaczy
chmur, i myla: czemu to w Moskwie nie mona by zrobi podobnie? Dlaczego w naszym
cholernym kraju wszystko jest wywrcone do gry nogami? Po co te wszystkie koguty, syreny,
konwoje, mikrobusy z prywatnym specnazem? Po co ponia duszcego si w korku prostego
czowieka demonstrowaniem wszystkich tych wiecideek, po co zmusza go, by czeka, po co
prowokowa nienawi klasow, jeli mona w ogle si z tym prostym czowiekiem nie
spotyka?

Kiedy Goldowski dojeda do osiedla Kryackiego, skoczyy mu si papierosy.

Zatrzymawszy si pod kioskiem, niezrcznie sprbowa przeskoczy kau i wpad po kostki w
boto; klnc na czym wiat stoi, stan ostatni w chwiejnej i leniwej kolejce skadajcej si z
gastarbeiterw i miejscowych pijaczkw. Moe i wystaby do koca, ale kiedy szczeciniasty Azer
w dresie wszcz z nim dyskusj o polityce, Goldowski nie wytrzyma i zrejterowa.
Do domu dotar dopiero o jedenastej, zgrzytajc zbami z wciekoci. W kabinie
prysznicowej wybra tryb tropikalna ulewa i bdc ju na granicy histerii, przeskakiwa midzy
obrazami, mylami, skojarzeniami
Obrazki na drewnie z Palechu? Wzroki z Chochomy? Baaajka? Tostoj? Jesienin?
Opowieci myliwych? Poranek w sosnowym lesie? Metalurgia? Potga przemysowa? Ropa?
Soczi 2014? Bitwa na uku Kurskim? Bitwa pod Borodino? Afganistan? Bitwa pod Cuszim?
Zniesienie paszczyzny? Kolej transsyberyjska? Moskiewskie metro?
Czym jest dla mnie Ojczyzna? Czym dla kadego z telewidzw? Co sprawi, e j
pokochamy? Co sprawi, e nasze serce przypieszy swj rytm? Co wycinie nam zy z oczu?
Pusto. Nic nie ma. Niby ta Ojczyzna istnieje, a jakby jej nie byo. Kiedy prbuje si
sformuowa, uchwyci, wydestylowa jej ekstrakt, ona rozpywa si jak poranny sen. Chc do
Brazylii, pomyla Goldowski i zamkn oczy.
 Patrzysz na to ze zbyt wskiej perspektywy.
Wygite oprawki od Philippea Starcka nadaway twarzy ssiada pewn wynioso,
chocia by to czowiek serdeczny.
O co ci poprosili? eby sprawi, by ludzie czuli dum z Ojczyzny, eby pomg im
dowiadczy duchowego i hormonalnego uniesienia zgodnie z metod Stanisawskiego
zrobi dug pauz i wypuci pachncy dym. A w tym celu wcale nie musisz rozumie, czym
tak naprawd jest Ojczyzna. Zauwa Ojczyzn kady ma swoj. Dla jednego jest to osiedle
mieszkaniowe Jubilejnyj, dla drugiego dzielnica Odincowo.
Ale co mamy wsplnego? Co u nas jest jedno dla wszystkich? zapyta tpo
Goldowski, odbierajc skrta.
Zwycistwo! parskn ssiad.
Nie no Ja mwi serio! powiedzia aonie Goldowski.
Ja te mwi serio. Kiedy powiedzieli ci o Ojczynie, nie pomylae przypadkiem o
Wielkiej Wojnie Ojczynianej? Ja te. To przecie pierwsze skojarzenie. Pojawia si jak na
zawoanie. To przecie odruch bezwarunkowy, lata tresury: zapala si lampka, a ty toczysz lin,
nim zdasz sobie spraw z tego, co si z tob dzieje.
Ale przecie to jest strasznie wywiechtane zaoponowa niepewnie Goldowski.
Jest wywiechtane dlatego, e dziaa odpar ssiad. Darowanemu koniowi nie patrzy
si w zby, szczeglnie przy tak napitym terminie. Jakie ci dali zadanie? Odnowi! Odwiey!
Zrobi bardziej trendy. Czyli chodzi o to, eby o tym mwili, dyskutowali I przy tym, eby
podobao si wszystkim, od celebrytw po emerytw. No, strzeliby fotk dojarce na tle yta I
o czym tu rozmawia?
Chciaem co nowego Ideologicznie Goldowski ponuro wpuci do rodka dinna
ze skrta.
Wszystko, co nowe, to dobrze zapomniane stare pokiwa gow ssiad. I nasza
obecna ideologia To To jak On te si zacign. To jak wzi kredki i kolorowa
czarno-biae fotografie Rozumiesz, o czym mwi?
Zrozumie wcale nie byo atwo, ale Goldowski i jego kreatywny ssiad nadawali ju na
tych samych falach Goldowski pokiwa gow z zachwytem, podziwiajc gbi tej wizji.
I wtedy dinn w kocu speni jego yczenie. Ojczyzna, niezmierzona jak korek od
Kremla do Rublowki, ukochana jak jego bmw X6, niepojta jak plany rzdu, nagle przygasa,
rozwiaa si. A na pierwszym planie pojawio si postanowienie spontaniczne,
niewytumaczalne, niewypowiedziane, ale emocjonalnie nieodparte, stuprocentowe. To, co
sprawi, e w jednym rytmie bd biy serca emo, raperw, emerytw i weteranw FSB.
Suchaj wychrypia Goldowski, ypic zaczerwienionymi oczami. A gdybymy tak
na Dzie Zwycistwa po prostu pokolorowali Siedemnacie mgnie wiosny?
 Objawienie

Brian Littrell patrzy na Kati bez entuzjazmu, a nawet jako lkliwie. W ostatnim czasie
wyglda fatalnie: po tym, jak wylaa na niego modawski koniak Biay bocian, piosenkarza a
skrcio. Mijay lata i wraz z ich upywem Littrell nie stawa si przystojniejszy, a nowi faworyci
Katii jako si nie pojawiali.
Nie na darmo do boysbandw jak na ark przyjmuje si po jednym przedstawicielu
kadego typu. Amerykascy producenci dawno ju zlogarytmowali kobiec dusz i zrozumieli:
ola to, jak piewaj, najwaniejsze, eby mona byo si w nich zakocha. Z caego Backstreet
Boys Katii spodoba si tylko on, Brian. Jedynie on patrzy z plakatu doczonego do czasopisma
dla kobiet nie w obiektyw nieznanego fotografa, ale wprost w jej, Katii, dusz.
Najpierw Katia powiesia sobie nad biurkiem ca pitk. Potem jednak pomylaa, e
czas si okreli, i ostronie wycia Briana noyczkami, a Nicka Cartera, AJ McLeana,
Howieego Dorougha i Kevina Richardsona odesaa do kuba na mieci. Teraz, kiedy Brian
zosta sam, atwiej byo go nosi ze sob w torebce. atwiej te byo zblia go do ust, kiedy u
szczytu rozkoszy Katia tak mocno pragna, eby kto j pocaowa.
Ale w cigu ostatniego roku Brian bardzo si posun i zmarszczki na jego twarzy
przeksztaciy si w gbokie bruzdy. Katia wci staraa si dostrzec w jego oczach dawn
zadziorno, ale wzrok idola popu teraz si z niej jakby zelizgiwa. Tak jakby Katia naga i
pikna bya dla Briana tylko pierwszym planem, na ktrym nie chcia ju duej skupia uwagi.
A kto znajdowa si na drugim planie gdzie za krgymi ramionkami Katii tego nie
wiedziaa.
I jej uczucie do niego te zaczo stygn.
Dlaczego wanie Brian? Dlaczego nie Kolan, nie Tolan i nie Aleksiej Siemionowicz?
Skd takie wysokie wymagania, ten pocig do egzotyki? Po co to przez nikogo niedocenione
powicenie?
C, po prostu le trafia z miejscem urodzenia. Bo w miecie Kozowka, wrd
dwunastu tysicy jego mieszkacw, na dwch nominalnych mczyzn przypaday, wedug
spisu, trzy niezbyt kochane kobiety. Spisujcy brali pod uwag i alkoholikw, i winiw, i
weteranw. adna z tych martwych dusz nie moga zaspokoi pragnie i tsknot Katii. A kiedy w
Kozowce pojawiali si mczyni zdolni do dziaania niewane, zaobrczkowani czy nie ich
los decydowa si bez ich wiedzy, zgodnie z prawie oficjaln kolejk, w ktrej czas Katii mia
nadej za jakie sze lat.
Pocztkowo, przez brak dowiadczenia, Katia biegaa jeszcze na dyskoteki i do kina
Padziernik, sdzc, e moe tam spotka dobrze rokujcego chopaka z fabryki montujcej
furgonetki albo chocia jakiego sympatycznego koleg ze starszej klasy. Ale w Padzierniku
obcy nie byli mile widziani; stare kino dawno ju przeksztacono w staw rybny, w ktrym
szefowe rozdzielay midzy siebie nawet najdrobniejsze potki. Katii dwa razy z rzdu podrapay
paznokciami twarz do krwi; na dyskoteki te jako przestaa chodzi.
Tylko raz chmury, ktre zawsze szczelnie zasnuway niebo nad Kozowk, rozwiay si i
przez szczelin wprost na donie Katii pad promyk soca. Spod synnego na cae miasto klombu
przed sklepem Stiekliaszka porwa j, ca drc, Sania Spica w dziko stuningowanej samarze.
Zawiz j na brzeg Zbiornika Kujbyszewskiego, spi Biaym bocianem i odchyli do tyu
rachityczne siedzenie ady. Ot i caa mio. A nastpnego ranka Kati odszukaa ona Sanii i
prbowaa wetkn jej w brzuch noyce z zielonym metalowym uchwytem. Od tej pory Katia
wolaa pozostawa przy sublimacji.
Nie zaniedbywaa si: kupowaa czarne rajstopy, farbowaa i rozjaniaa wosy i raz do
roku jechaa do Czeboksarw po modne ubrania. Ale rozpacz jak napywajce mdoci
podchodzia jej coraz wyej do garda. Wraz z kolorami na portrecie Briana Littrella blaka
modo Katii. On, jej podstarzay kochanek i jedyna pociecha, starza si dalej, a ona razem z
nim.
Nasta w kocu wieczr, kiedy pod zmczonym spojrzeniem jego wyblakych oczu nie
potrafia skoczy i zamiast tego rozryczaa si. Rozmazujc po twarzy tani tusz, zerwaa si z
tapczanu, chwycia Briana i przedara go na p. A potem jeszcze raz na p i jeszcze, i jeszcze
eby nie byo pokusy go skleja.
Potem wcigna swoje ulubione niebieskie dinsy, szkaratny sweterek z angory,
przycisna do piersi torebk i wypada na ulic. Po ciemku ju, potykajc si i wpadajc do
kau, pobiega na przystanek, poczekaa na ostatni biay pazik z niem bileterk i po
kozowskich wybojach pojechaa na miejscow stacj kolejow o mrocznej nazwie Tiurlema, co
brzmiao troch jak wizienie.
Dokd chciaa jecha? Nie wiadomo. Nie miaa dokd ani do kogo. Peron owietlay trzy
latarnie dwie na skrajach i jedna dokadnie nad tablic z napisem jak wyrok Tiurlema. I
Katia nie moga z tego wizienia uciec ile by huczcych pocigw nie wytoczyo si z chodnej
sierpniowej nocy, to ani jeden na tej zapomnianej przez Boga stacji si nie zatrzymywa.
Migoczc kadrami wieccych okien, w ktrych majaczyli pijcy herbat albo rozkadajcy sobie
pociel szczliwi ludzie, pocigi po chwili znowu wpaday w mrok, a ona wci sterczaa
samotnie na dworcu.
Katia prbowaa nawet podej na skraj peronu, zamierzajc rzuci si pod pocig, ale
wyobrazia sobie, jak nazajutrz bdzie j zbiera z torw milicja i co stanie si z jej mam, i w
kocu si nie zdecydowaa. Wypakaa wszystkie zy i zasna na elaznej aweczce.

Siedziaa na kocu rozoonym na brzegu Zbiornika Kujbyszewskiego i czekaa na kogo.

Obok, na ceracie, staa zakorkowana butelka wina, szproty w oleju i jajka na twardo oglnie
rzecz biorc, najrozmaitsze frykasy. I by ranek tak samo sierpniowy, przyjemny. Jakby przez
reszt nocy co si jej przydarzyo poznaa kogo? o czym teraz zapomniaa. Ale kto
przecie przywiz j tu, nad zalew.
Na ceracie stay dwie szklanki, a Katia czua si, jakby miaa pi lat, jakby akurat dzi
byy jej urodziny, a ona dopiero co obudzia si, wiedzc, e cay dzie wypeni prezenty i
niespodzianki.
Czyli kto zaraz do niej przyjedzie. A moe ju przyjecha i po prostu odszed na chwil,
ale zaraz wrci. Tylko kto?
Katia spojrzaa w niebo lazurowe, przejrzyste, jakie niekozowskie. Byo zupenie
czyste, tylko gdzie niewyobraalnie wysoko unosi si jeden nienobiay oboczek, niczym lad
myliwca. Katia na mgnienie oka odwrcia od niego uwag, zerkajc szybko na przybrzene
szuwary, a potem znw przypomniaa sobie o oboku, ktry zdy ju urosn i zbliy si do
niej, jakby troch opada
Ale on naprawd opada! Teraz, nie kryjc ju tego przed ni, coraz szybciej, a stao si
jasne, e jest zupenie wyjtkowy. Ju po chwili dotkn ziemi, otulajc mleczn mg kp
turzycy jakie pidziesit krokw od Katii i jej ceraty.
Katia wstaa, obcigna sukienk i zrobia jeden niemiay krok naprzd. Wiedziaa
tam, w wysokiej trawie, kto jest. Zwyky kto? Oczywicie e nie. To tylko ona ze swoj zwyka
kokieteri, ze swoj skromnoci, to tylko takie jej niedopowiedzenie. Za limi, za odygami, za
zason mgieki czeka na ni On. Jej bohater.
I oto turzyca bezgonie rozstpia si, a przez szczelin trysno jasne wiato, zalewajc
udeptan ziemi, ciemne lustro wody i dwiczce oczekiwaniem powietrze. Na lnicej ciece
stan On z pocztku jakby tylko sylwetka, promieniejca tak nieznonie jasno, e a bolay
oczy, e a nie dao si wytrzyma, ale potem, jakby stygnc i zamieniajc si w ziemsk istot,
specjalnie dla Katii wcielajc si w mczyzn z krwi i koci.
Szed w jej stron i im by bliej, tym bardziej zdawa si jej znajomy. Jego chd, Jego
postawa i caa sylwetka wszystko to byo w Nim w niepojty sposb jej wasne, bliskie,
kochane. Kiedy w kocu staa si te dostrzegalna Jego twarz, Katia zamara. To On!
Umiechn si do niej uspokajajco, pewnie, a ona jak trwoliwa myszka wtulia si w
Jego szeroki, uminiony tors. Pooy czule do na jej gowie, przesun palcami po potylicy,
zjecha na kark, na plecy Katia posusznie znieruchomiaa. Jego palce otaczao jakby
niewidzialne pole, od ktrego wstaway najdrobniejsze woski na jej skrze, a lad pozostawiony
przez Jego rk wci pon. Katia, drca, bez tchu, odsuna twarz od Jego piersi, spojrzaa w
gr i rozchylia usta.

Obywatelko! zaskrzecza jej nad uchem czyj przepalony gos. Dobrze si pani
czuje?
Zegar na stacji wskazywa szst. Wynurzajcy si gdzie daleko z rzadkich zimnych
oparw i w nich te nikncy, niczym ogromny murzyski fallus biorcy na siebie ca Tiurlem,
wzdu peronu cign si bez koca pocig towarowy, w caoci zoony z czarnych cystern
wypenionych mazutem.
Katia umiechna si sodko i znw zoya gow na doniach, nie chcc budzi si w
tym zatchym wiecie.
Obywatelko! powtrzy surowo gos nad jej gow. Zachciao si tu pani zajmowa
prostytucj?
To nie prostytucja sprzeciwia si sennie Katia. To z mioci
Idziemy na komisariat podsumowa gos z gry.
Obace ciany milicyjnej klitki byy obwieszone listami goczymi z wyrniajcym si
na ich tle aktorem Iwanem Urgantem, ktry do tego zego towarzystwa trafi widocznie przez
jakie nieporozumienie. Spord wyposaenia Kati zainteresowa czajnik i starannie
zapakowana do foliowej torebki gumowa paka. Torebka bya przezroczysta, a na pace widniaa
etykieta z napisem: Wyrb Argument-1. Wida te byo, e jest wyposaona w poprzeczny
uchwyt z wygodnym obkowaniem i e jak na Tiurlem podejrzanie dobrze wyglda, nieomal
lni.
Milicjantem, ma si rozumie, te bya kobieta. W szerokiej i le skrojonej kurtce z
czarnego skaju, w idiotycznej furaerce, ale wanie kobieta. Wychwyciwszy co czuego,
ciepego w sennych oczach Katii, ze zoci i zazdrosnym kobiecym okruciestwem wykrcia jej
rk za plecy i rzucia dziewczyn na krzeso.
 Nazwisko-imi-otczestwo! warkna.
Katia najpierw z uporem zagryza usta, ale nagle Iwan Urgant na cianie i gumowa paka
z wygodnym uchwytem, i zawi w gosie funkcjonariuszki stay si dla niej oczywistym
trjktem. I zamiast rzuci co chamskiego, poaowaa swojej drczycielki.
Nazwisko-imi-otczestwo! funkcjonariuszka zachrzcia kykciami.
Ojczyzna, Jekatierina Siergiejewna z chrystusow agodnoci umiechna si do niej
Katia.
Jako jej to darowali.
W zakadach olejowych, gdzie Katia pracowaa od ukoczenia zawodwki, zaoga te
bya eska i jako e w dziale produkcyjnym nie byo adnego faceta, by to kolektyw zgrany a
do synchronizacji miesiczek. Nikt tu niczego przed nikim nie kry, bo i kry nie byo czego. A
opowiadanie swoich snw podczas przerw na papierosa byo tradycj nie mniej szanowan ni
streszczanie nieszcznicom opuszczonych przez nie odcinkw Carmelity. Katii jednak nie byo
pieszno dzieli si z przyjacikami tym akurat snem. Cay nastpny dzie milczaa, umiechaa
si sama do siebie i bagaa si wysz, eby w nocy przerwana wizja trwaa dalej.
Dziewczyna ani razu nie zajrzaa do kosza na mieci, z ktrego przez porwane rajstopy
wci spoglday bagalnie szare oczy Briana Littrella, kade osobno. Po spotkaniu z posacem
niebios w yciu Katii nie byo ju miejsca na zachodnich idoli.
eby nastroi si na odpowiedni fal, Katia poogldaa nawet troch kana Ru, od
ktrego podobnie jak caa modzie zwykle miaa mdoci. Bezszelestnie przekrada si do
kuchni po kieliszek, ju chciaa wyj z szafki Biaego bociana, ale w por si zatrzymaa.
Zaguszanie prawdziwych uczu modawskim alkoholem wydao jej si blunierstwem, a nawet
ajdactwem.
Zamiast tego przestraszya matk, wychodzc na podwrko po drewno, nagrzaa kocio,
wzia kpiel, zaoya czyst piam i w najlejszym z moliwych nastroju zasna.

Wysucha jej prb.

Druga randka odbya si w tym samym miejscu wrd szepczcych trzcin, na nagrzanej
zachodzcym socem gliniastej ziemi. Katia znw rozoya cerat to samo wino, gotowane
kartofle, kawaki kiebasy lubitielskiej z tuszczykiem. Rwnie i tym razem dostrzeg jej
wysiki; nim znw ni zawadn, zjad z Kati posiek Pewna oznaka zawizujcego si
romansu! Delektowa si lubitielsk, zupenie jak ziemianin chrupa ogrki maosolne, a Katia,
odchodzc od zmysw ze szczcia, paplaa co o tym, e nastpnym razem koniecznie ugoci
go makaronem po marynarsku Bo przecie bdzie nastpny raz? On za umiecha si
promienicie, jak wwczas w cerkwi i potakiwa jej w milczeniu.
Katia niemiao podaa Mu czerwone wino, a On zrcznie wbi korkocig w kruszcy si
korek i z soczystym pukniciem otworzy butelk, zraszajc traw bordowymi kroplami. A potem
udzieli jej swoich sakramentw.
 Katierina, co si z tob, do licha, dzieje? zapytaa podejrzliwie matka, zagldajc do
kuchni.
O co ci chodzi? nabraa tchu Katia.
piewasz na gos! Od dziesiciu minut!
Matka zacza trzaska drzwiami szafek, spodziewajc si, e znajdzie oprniony
kieliszek.
Od rana ju zaczynasz czy jak?!
Co ty, mamo! umiechna si z wyrzutem Katia. Po prostu si zakochaam
W kim ty si tu moga zakocha? matka utkwia w niej peen niedowierzania wzrok.
Nie powiem pokrcia gow dziewczyna. Prosi, eby nie mwi!
Rzeczywicie tak powiedzia. I ona Go rozumiaa. Choby nawet wszystko, co si z ni
dziao przez ostatnie dwa dni, byo po prostu zudzeniem, owocem jej wyobrani, oszalaej z
braku mioci propos niezaspokojenia Drugi poranek z rzdu Katia wstawaa z tak
ksiycow lekkoci w caym ciele, jakby bohater jej marze naprawd czyni z ni jakie mae
czary
I ta sama magia przeobraaa wejcie do jej domu z obitymi skajem i zapaskudzonymi
przez koty drzwiami, jej podwrko ze zbutwiaymi aweczkami, na ktrych jakby przykute
siedziay niemiertelne zoliwe staruchy, ca jej Kozowk w co zaskakujco ludzkiego.
Nawet niebo nad Kozowk stao si jakby nieco czystsze, z kabiny kierowcy w biaym paziku
sycha byo nie wsatego Michaia Kruga, lecz Madonn, a sprzedawczyni w Stieklaszce
przemoga si i nie posaa Katii poza granice Republiki Czuwaskiej, kiedy ta poprosia j, eby
raczya wsta z krzesa i poda co z pki.
W pracy te wszyscy wydawali jej si yczliwi i sympatyczni. A nawet w przededniu
powszechnego PMS-u, ktry co miesic wstrzsa zakadem na podobiestwo wojny domowej,
emocje odtd nie osigay ju dawnej temperatury.
A dziaao to tak prosto Katia rozwietlaa umiechem hal fabryczn swojej toczni i
caa hala te odpowiadaa jej umiechem. Baa si, co zrobi, jeli zapytaj o to, co si z ni dzieje.
Przecie nie wytrzyma, pknie Ale chwaa Mu pokusa ta jak na razie omijaa j z daleka.
Wieczorem leciaa do domu jak na skrzydach, eby oglda telewizj, potem biega po
szczapy, eby nagrza wod w kotle i hop! do chropowatej oblazej wanny, i szybko, szybko, do
ka! Spa I widzie. I czu. I y!
Przyby do niej rwnie kolejnej nocy. I nocy, ktra przysza po tamtej. By przy niej
maomwny, ale ona nie potrzebowaa sw, nie potrzebowaa dowodw. Promieniowa mioci.
Sam by Mioci. Mioci zakazan, niemoliw, iluzoryczn. Cudown. Z definicji wystpn i
niewinn.
A potem Katia, ktra uwaaa si wczeniej za czowieka zdrowego psychicznie, zdobya
gdzie Jego wizerunek i powiesia go sobie nad kiem, w miejscu dla ikony. Mam przestaa do
siebie wpuszcza. Sama za, wchodzc do swojej celi, egnaa si niemiao, a potem rwnie
niemiao caowaa swojego niebiaskiego narzeczonego w blade usta.
Tak min tydzie.
A potem z rozpogodzonego ju kozowskiego nieba uderzy grom.

Nie byo odpara niepewnie Katia.

 Wic niech pani czeka.
Pani doktor popatrzya na ni surowo maymi oczkami zza grubych szkie.
Ju dugo czekaam powiedziaa Katia z zakopotaniem.
Czyli byo niecierpliwie zastukaa owkiem doktor. Tak czy inaczej, gratuluj.
Czego? Katia wstaa z przestrachem.
Przynajmniej tego, e byo. W naszej miejscowoci to ju sukces. A jak Bg da, to i
tego, co bdzie.
Bg da mechanicznie powtrzya za ni Katia.
Teraz musi pani odstawi alkohol oznajmia formalnym tonem lekarka. Papierosy
te. Leki nasenne, przeciwblowe, antybiotyki tego te nie wolno. Niech pani spdza wicej
czasu na wieym powietrzu.
Naprawd jestem w ciy? po raz trzeci w cigu ostatnich dziesiciu minut
powtrzya Katia.
Wie pani lekarka znw zmierzya j kujcym wzrokiem, skupionym soczewkami w
punkt. Mam tu kolejk do dziewitej wieczorem. Jeli im powiem, e pani zasza, te zawistnice
rozerw pani na strzpy. Prosz ju i.
Ostatnie pytanie z baganiem w gosie powiedziaa szybko Katia. A niepokalane
poczcie moe?
Literatura zna jeden taki przypadek doktor pokiwaa gow z wyranym znueniem
ale u pani to wykluczone. Pani, jak sdz, po prostu zmieszaa wdk z szampanem. Po
czym takim zdarza si, e ludzie nawet i p yciorysu potrafi zapomnie. Do widzenia.
Ale Katia wiedziaa, e szampan i wdka nie maj tu nic do rzeczy! Ze szpitala
rejonowego pojechaa prosto do karamyszewskiej cerkwi w. Jana Ewangelisty, uchodzcej
wrd miejscowych za najbardziej skuteczn, eby postawi wieczk Komu Trzeba. adnego
innego wyjanienia wymyli nie potrafia i nie chciaa. Wolaa utrzymywa si w przekonaniu,
e przydarzy jej si najbardziej niewiarygodny z cudw wanie jej!
I niechby nigdy nie zdoali by razem na jawie! Niechby Katii nie udao si nikomu
wyjani, z kim zasza w ci, kiedy ju przyjdzie na wiat owoc tej nieziemskiej mioci.
Niewane! Chopca na og przecie s to chopcy z pewnoci czeka niezwyky i wspaniay
los!
ycie Katii zyskao przyjemn regularno. Z pracy, ktra ju cakiem przestaa j
przygnbia, sza piechot trzeba oddycha wieym powietrzem! obok starych kozowskich
drewnianych chatynek, obok domu-muzeum obaczewskiego do czteropitrowych kamienic z
bladej cegy, do spoywczaka o nccej nazwie Mniam Mniam i do domu, jak najszybciej,
eby zdy na sm.
Co tam te marne czterdzieci minut! Widzenia w wizieniu s dusze Ale Katii nawet
podobao si, e troch cierpi; jej obecna rola co pomidzy Matk Bosk a on dekabrysty
bya dla niej nieoczekiwanym darem, snopem wiata w ciemnym krlestwie Kozowki.
Po czterech miesicach wszystko znw wywrcio si do gry nogami.

Coraz trudniej byo jej ukry zaokrglajcy si brzuszek. Katia, ktra z pocztku chciaa
jecha do Czeboksarw po luniejsze ubrania, wsiada ju do rejsowego autobusu, ale
zbuntowaa si i w ostatniej chwili wyskoczya na ulic. Waciwie dlaczego miaaby ukrywa
swoj ci? Owszem, jest owocem zakazanej mioci, ale nie ma w tym nic wstydliwego. A
tajemnica, o ktrej zachowanie prosi j ukochany, dotyczya nie samego poczcia, a tylko tego,
jak i z kim do niego doszo.
Niech mwi! Niech zazdroszcz!
Na drugi dzie umalowaa si mocniej ni zwykle i poczapaa do toczni.
Wpada jak wiea bryza z holu do przebieralni, zgrzytna wyzywajco drzwiami szafki,
cigna przez gow bluzk i stana naga niczym Zoja Kosmodiemianska pod bezwstydnymi
spojrzeniami esesmanw niezalena, dumna. Oceniajcie mnie!
Oj, dziewczyny, ale numer! Jeszcze jedna! parskna Marina.
Normalnie epidemia! popara j Alina.
Katia, przestraszona i obraona, obejrzaa si dookoa. I zobaczya
Rozebrana do pasa, dumnie podpierajc si pod boki, staa nie ona jedna. Brzuch miaa i
Natasza Ukrainka i Taka z jej osiedla. Alina i Marina, chocia miay si z pozostaych, same
nie pieszyy si do zdejmowania przy ludziach obszernych kombinezonw.
Z kim wy wszystkie tak? zapytaa w osupieniu Katia.
Ja w Czeboksarach Mam tam chopaka spucia wzrok Natasza.
A co ci to?! rzucia Taka.
No co wy Dziewczyny Ja si tylko ciesz
A ty to z kim zasza? Taka przesza do kontrataku.
Nie mog powiedzie Tajemnica. Katia skrya si w szafce.
No, jak tajemnica to tajemnica wbrew oczekiwaniom Katii odczepia si od niej
Taka. Tutaj wszystkie mamy tajemnice. Taki tu mamy zakad tajemnic.
I stao si tak, e Katia ze swoj zagadkow ci okazaa si nagle nikomu niepotrzebna
i nawet nieszczeglnie interesujca. Kada kada! z jej koleanek kroczya tak samo dumnie
jak ona; kada demonstrowaa swoj wano z dokadnie tak sam gorliwoci
W ostatnich miesicach Katia bya zbyt pochonita sob, zbyt zafascynowana swoj
niewiarygodn przygod, eby zwrci na to uwag. Ale teraz Czyli to dlatego urway si
nagle comiesiczne przedmenstrualne batalie w halach fabryki! Ksiyc utraci ju wadz nad
duszami tych kobiet Jego zowieszcze czary zaguszya magia mioci.
Ale z kim? Katia wci jeszcze nie rozumiaa.
Prawdziwy skandal wybuch dopiero po tygodniu.
W tej samej przebieralni w zakadzie olejarskim, cigajc z siebie kombinezon roboczy,
Katia nagle utkwia wzrok w bezwstydnie na ocie otwartym wntrzu ssiedniej szafki.
Po drugiej stronie drzwiczek widnia starannie przyklejony portret Narodowego Lidera
Rosji, pieczoowicie wycity z Komsomolskiej Prawdy i wsunity do plastikowej koszulki ze
sklepu papierniczego. Szafka Taki.
Katia poczua szum w uszach. Gsta krew pulsowaa jej w skroniach, rce niemoebnie
si trzsy, przed oczami wiroway ogniste nieynki. Niesyszalnie wymwia Jego imi, usiada
na awce Potem zebraa si na odwag, podesza do Taki i wymierzya jej policzek.
Suka! wrzasna przenikliwie.
Co ty, zgupiaa?! Taka odepchna j do tyu.
Dziewczyny, co z wami? wychrypiaa zaniepokojona brygadzistka.
Po jak choler Go sobie tutaj przykleia? zaszlochaa Katia.
Patrzcie j, jaka spostrzegawcza! w mgnieniu oka wcieka si Taka. A ty mylaa,
e czyj on jest?
Dziewczyny! Przysadzista brygadzistka wcisna si pomidzy dwie wrzeszczce
furie, prbujc je rozdzieli, ale potkna si o awk i runa na ziemi.
 Z jej skrzanej torebki wypada szminka do ust koloru gotowanego raka, drobne monety,
podpaski, portmonetka i zupenie nieoczekiwanie portrecik Narodowego Lidera w sodziutkiej
ramce w kwiatki i kotki.
I ty te?! rozjuszya si Katia. Kpicie sobie czy co?!
A co w tym takiego dziwnego?! wytara twarz brygadzistka. Ma prac. Niepijcy!
Oj, dziewczyny, a mnie on si ni zaczerwienia si Natasza Ukrainka.
O prosz! Taka podniosa ze stou Komsomolsk Prawd. Zrobili badanie!
Wedug sondau a dwm trzecim kobiet w kraju co najmniej raz nio si, e uprawiaj z nim
seks!
Co to jest Katia cofna si, opada bezsilnie na awk. Co to
Daj spokj, Ojczyzna! westchna nagle Taka. Pytasz co to? No, ni ci si, e ci
bzyka Narodowy Lider. To od tej abstynencji!
A te dzieci to z kim? wyszeptaa Katia, ostronie gadzc si po brzuchu.
A choby i z kimkolwiek odwrcia twarz Taka.
Na przystanek podjecha biay pazik. Katia wsiada do rodka, zaja miejsce blisko
kierujcej nim kobiety, eby mc oglda ponury kozowski pejza. Serce Katii zamaro
kobieta miaa naklejony na szybie may portrecik Lidera. I Katia nagle przypomniaa sobie, e
p roku temu, kiedy bya u wicemer Kozowki, to wisia u niej portret na ca cian. I w
milicyjnej strwce te chyba gdzie go dostrzega
A potem autobusik wykrci na jedyny w Kozowce plac, na ktrym, oprcz Domu
Handlowego Zacisze, bya jeszcze druga atrakcja dwa najprawdziwsze billboardy. I na obu
przyjezdni robotnicy delikatnie wygadzali ogromne plakaty. Z obu, czule mruc oczy, spoglda
na Kati Narodowy Lider.
Rosjo! Kocham ci! gosiy ogromne biae litery na jednym z nich. W rogu plakatu
widniao logo Partii. Wierzymy w Pana! przyrzeka drugi billboard ze znakiem Rosyjskiego
Kocioa Prawosawnego.
Katia przeegnaa si i umiechna do Niego przez zy.
W domu wczya telewizor i utulona jego uspokajajcym mamrotaniem zapada w
drzemk.
nowy program demograficzny Narodowego Lidera wsplnie z Rosyjskim Kocioem
Prawosawnym mruczao pudo. A teraz wiadomoci sportowe
 Na dnie

Tam jest jaki osad zmruy oczy Siergiej Ilicz.

A co by pan chcia? sprzedawczyni skrzyowaa rce na piersiach. Bierze pan
najtasz.
Serio, Ilicz pisn pojednawczo Sawik z drugiej klatki. Czytaj etykietk.
Ludowa! Po nazwie ju wszystko wiadomo
Chc wiedzie, czym poj lud. Siergiej Ilicz ostro pocign nosem i splun sobie pod
nogi. Domagam si prawdy.
Moe pan nie bra powiedziaa uraona ekspedientka. Wielkie mi halo. Chlej pan
sobie denaturat.
Ilicz, ale z dna mona nie dopija obliza si Sawik z drugiej klatki.
To jest zasadnicze pytanie zaoponowa Siergiej Ilicz, podcigajc granatowe dresowe
spodnie zsuwajce mu si z chudych poladkw. Czy traktuj nas tu jak bydo, czy nie.
Oj, bo wy to im akurat zacza sprzedawczyni, ale potem machna rk. To
dodatek. Brzozowa witamina. Niech pan zamiesza i pije.
Nie by to oczywicie nokaut, ale zwycistwo na punkty mona byo Siergiejowi Iliczowi
zaliczy. Sawik rzuci swojemu towarzyszowi bagalne spojrzenie: trzeba si byo natychmiast
napi. Ten, sam ju na granicy wytrzymaoci, sucho skin gow sprzedawczyni, dajc do
zrozumienia, e jej wyjanienia zostay przyjte i uznane za satysfakcjonujce.
Sto rubli powiedziaa pretensjonalnie.
Poprosz dwie stanowczo i ochryple odpowiedzia Siergiej Ilicz.
Po chwili butelki pobrzkiway ju zawadiacko w czarnej plastikowej torebce. Sawik
wsuchiwa si w t cudown dwiczc muzyk, poci si i przeyka lin, ale Ilicz wci nie
mg si uspokoi.
A moe ja po prostu nie chc, eby nas miaa za jakich meneli? hukn, kutykajc
popiesznie w kierunku wejcia do biaego czteropitrowego bloku. No tak, bierzemy
najtasz, i co z tego? To znaczy, e mona nam wciska jak lewizn? Specjalnie wziem od
razu drug butelk niech sobie nie myli, e jestemy ograniczeni finansowo.
Dumny z ciebie czowiek, Ilicz skin mu gow Sawik, rozklejajc spierzchnite
usta. I dalekowzroczny. Moe pjdziemy od razu kupi parwki?
Chrzani parwki machn na niego rk Siergiej Ilicz. Bd tylko odciga uwag.
Rozoywszy si wygodnie na klatce schodowej midzy drugim a trzeci pitrem,
postawili butelki na pstrokatym lastrikowym parapecie. Martwa natura wysza z tego do
skromna. Wtedy traccy ju przytomno Sawik nie wytrzyma.
Co my tak, Ilicz, jak ci? wypuci powietrze. Jak nie ludzie? Moe skocz chocia
do budki po pedigree pal.
Tylko we to suche podda si Siergiej Ilicz. Konserwy s drogie.
Sawik sturla si w d po schodach, a Siergiej Ilicz wzi butelk i podnis j do oczu,
wpuszczajc do rodka przebijajce si przez zaplut szyb czerwone promienie soca.
Potrzsn i jak urzeczony, jak dziecko bawice si kul, w ktrej uwiziona jest maleka chatka
i prawdziwa niena zamie, zacz obserwowa wir ledwie dostrzegalnych patkw krcych w
magicznym wdczanym krysztale.
Co to jest za wistwo na tym dnie? zapyta nieobecn ekspedientk.
 A wie pan, dlaczego rozpad si Zwizek Radziecki? kade sowo mrocznego
czowieka padao ciko, jak kropla roztopionego oowiu, i palio Prezydenta.
W ogromnym pompatycznym gabinecie zawisa nieprzyjemna duszna cisza.
Zielona nomenklaturowa lampa zamrugaa nerwowo. Prezydent powierci si w fotelu i
zabbni palcami w st, obmylajc strategi postpowania. Plotki na Kremlu tak szybko si
rozchodz
Na skutek szeregu obiektywnych zewntrznych i wewntrznych czynnikw
politycznych oraz z powodu trudnej sytuacji gospodarczej kraju odpar w kocu.
Zacz pan ingerowa w dziaanie delikatnych mechanizmw, ktrych budowy nawet
nie prbowa pan zrozumie odezwa si mroczny czowiek. Mechanizmw, ktrych istnienia
nie chce pan nawet uzna, dlatego e nazywa si pan pragmatykiem i realist.
Prosz posucha Prezydent sprawdzi ukradkiem, czy w razie czego signie do
przycisku alarmowego Jak udao si panu do mnie wej bez uprzedniego umwienia?
To, co pan zrobi, jest bardziej przeraajce od prby rozszyfrowania ludzkiego genomu
cign mroczny czowiek. Wadza jest dana przez Boga. Mistyczna substancja wadzy
zostaa powierzona ziemskim krlom setki pokole temu. Ludzkie dusze nie poddaj si
mechanicznej inynierii niezalenie od poziomu, na ktrym si jej dokonuje.
Nie spieram si co do natury wadzy Prezydent napotka spojrzenie Narodowego
Lidera przedstawionego na gobelinie wiszcym na przeciwlegej cianie. Ale
Wspomina pan o czynnikach politycznych i ekonomicznych pokiwa gow mroczny
czowiek. To oznacza, e nie rozumie pan, jakie wizy spajaj i podtrzymuj kraj, ktrym pan
rzdzi. Nie rozumie pan, co zapewnia wierno paskich poddanych.
FSB odrzek z przekonaniem Prezydent.
To te przyzna niechtnie mroczny czowiek. Ale pan znw mwi o wadzy
ziemskiej. Ja natomiast o wadzy duchowej.
Bd szczery westchn Prezydent. W ogle nie rozumiem Prosz wybaczy,
mam dzi jeszcze spotkanie z Obam. Moe bymy tak ju koczyli?
Wtrci si pan w dziaanie Boej opatrznoci gosi mroczny czowiek. Poczy
pan mechaniczne z duchowym. Targn si pan na najwiksz wito w imi wtpliwego
eksperymentu na poddanych.
Mj Boe! Prezydent a podskoczy za biurkiem. Ale o czym mowa?!
Mroczny czowiek gwatownie zbliy si do niego, wychodzc z cienia, i dopiero teraz
mona byo zobaczy, jak jest stary i dziwaczny. Widoczne stay si te mae drzwiczki
zamaskowane jako jeden z dekoracyjnych paneli ze zot paskorzeb na bielonym dbie. Drzwi
prowadziy do ciemnego korytarza, z ktrego najwidoczniej ten czowiek wyszed.
Dugi wzowaty palec wyprostowa si, demaskatorsko wskazujc na Prezydenta.
Czego pan dodaje do wdki? zakraka mroczny czowiek.
 Sawik jak na skrzydach wrci z zaksk i darmow gazet. Rozoywszy na parapecie
zaimprowizowany obrus, towarzysze przycisnli go butelkami, rozstawili plastikowe kubeczki,
wysypali gar aromatycznych brzowych chrupek i st oy.
Z rozoonej gazety na Siergieja Ilicza i Sawika uwanie patrzyli czonkowie rzdu
otaczajcy nowy balon konwersyjny zdolny obraca si w rne strony.
Znowu ci. Siergiej Ilicz postawi na gazecie plastikowy kubeczek. Oby moje oczy
ich wicej nie oglday. Wykoczyli cay kraj! Wysypa sobie na do pedigree pal.
Tak jakby nie byo wiadomo, e darmocha nie bdzie trwaa wiecznie, e przyjdzie
kryzys, e wiatr kiedy ucichnie przytakn Sawik.
Jak im teraz wierzy? powiedzia gorzko Siergiej Ilicz. Dopiero co wszystko zaczo
si poprawia, zostaem strem na budowie
I gdzie ten ich fundusz stabilizacyjny? pisn Sawik.
Zakady chemiczne zamknli, w fabryce traktorw wysali wszystkich na bezterminowy
urlop A ci cigle o oywieniu gospodarczym
Ilicz, to moe ju polejesz? zdenerwowa si Sawik. Co to preludium si
przeciga
Tak, Sawik, wybacz, ale po prostu si wzburzyem. Zobaczyem ich i poszo! Siergiej
Ilicz, mruc oczy z wysiku, odkrci nakrtk i napeni kubeczki.
No to chluniem! Stuknwszy si bezgonie kubeczkami, Sawik wychyli sto
gramw i sign po pachnce chrupki. To co ty tam mwi? chrzkn i zatar rce.
A, nie pamitam umiechn si bogo Siergiej Ilicz, zaczynajc mikn.
Ja te nie powiedzia Sawik.
Kubeczek stan na nowym miejscu, przykrywajc ca rad ministrw razem z balonem i
odsaniajc zdjcie szczerzcego biae zby amerykaskiego prezydenta.
I jak ci si on podoba? zapyta Sawik Siegieja Ilicza, wskazujc palcem na Obam.
Jeszcze tego brakowao skrzywi si tamten.
A ja bym na niego zagosowa oznajmi niespodziewanie Sawik.
Ty to lepiej u nas id zagosowa naskoczy na niego Siergiej Ilicz. Czemu e na
wybory nie chodzi?
A po co?! owiadczy Sawik. O czym ja tu mog decydowa? A tam prosz
chcieli mie Murzyna, zagosowali i jest Murzyn! I to jest demokracja!
To w takim razie jed do nich! zacisn pici Siergiej Ilicz.
A mi w Ojczynie cakiem dobrze! nie poddawa si Sawik. Ja chc y tutaj! Tylko
po prostu chc zrozumie, dlaczego u nich, eby mie Murzyna, wystarczy po prostu zagosowa,
a u nas bez rewolucji nijak nic si nie udaje?
Taki ju los naszego kraju wysmarka si Siegiej Ilicz.
A i oni si jeszcze rewolucji doczekaj! zapali si Sawik. Dlatego, e nie da si
Polej, to podyskutujemy dalej przerwa mu Siegiej Ilicz. Tylko tego osadu z dna nie
ruszaj, eby go pokrcio
Stuknli si. Wypili.
To o czym to gadalimy? zamruga Siergiej Ilicz.
Nie pamitam wzruszy ramionami Sawik.
Umilkli, patrzc, jak na podwrku, na pordzewiaej hutawce przy piaskownicy zasiedli
wygoleni na yso dresiarze i zaczli popija piwo.
Co to si dzieje z modzie! splun na ziemi Siergiej Ilicz. W naszych czasach za
co takiego by ich Jak teraz na podwrko wychodzi?
Ja byem pionierem na wszelki wypadek powiedzia Sawik.
 O wanie! Wszyscy pionierzy na obozach, komsomolcy przy kopaniu ziemniakw, a na
ulicy pusto mona byo spacerowa, kiedy i gdzie si chciao rozmarzy si Siegiej Ilicz.
Porzdek by. A teraz?
W ogle za Stalina dobrze byo przytakn Sawik.
Wszystko zniszczyli smutno pokrci gow Siergiej Ilicz.
Sobie to dacze na Rublowce pobudowali powiedzia z zawici Sawik. A ludowi
co?
To nic wymamrota zowrbnie Siergiej Ilicz. Nasz nard taki jest. Milczy i
milczy, cierpi i cierpi Ale w kocu, jak si podniesie
Suchaj, Ilicz? Nalej moe, co? Jako mi cakiem zascho w gardle poprosi Sawik.
Siergiej Ilicz chrzkn i odkrci nakrtk. Woda ycia pocieka z bulgotem do
plastikowych kubeczkw.
No, to jedziemy! podnis swj Siergiej Ilicz. O czym my to rozmawialimy?
A kij wie ze smakowitym chrzstem chrupic pedigree pal, wytrzeszczy oczy
Sawik. Nie pamitam
Ani ja otar usta rkawem flanelowej koszuli Siergiej Ilicz. I la na to!
Zrobio si cieplej, nie? Sawik opar si na okciach, uchyli okno. Moe od razu
jeszcze po jednym, co? Po co to odkada?
Oni wanie tak samo robi z tym funduszem stabilizacyjnym odpar Siergiej Ilicz,
umiechajc si dobrotliwie. Moe jednak maj racj? Rozla wdk po rwno, zostawiajc
na dnie butelki tylko na dwa palce, eby podejrzany osad nie dosta si do kubeczka. yje si
przecie tylko raz!
Za zwycistwo naszego ora! wypry si, stajc na baczno, Sawik.
Za Ojczyzn! przytupn dzielnie Siergiej Ilicz.
I znw milczeli przez chwil.
Potem Sawik, spogldajc niepewnie na swojego rozmwc, powiedzia:
Suchaj, Ilicz A moe w telewizorze mwi prawd? Moe ycie rzeczywicie si
poprawia? Bo subiektywnie czkn to mi si polepszyo. Z jakiego powodu wierz, e
wszystko bdzie dobrze. Moe prawd mwi, e odbilimy si ju od dna?
Wzrok Siergieja Ilicza, utraciwszy ju wczeniejsz ostro, przelizgn si zygzakiem
po artykuach w gazecie i zatrzyma na opustoszaych butelkach - w kadej pozostawao jeszcze
sporo przy spodzie.
Dna jeszcze nie signlimy, Sawik! oznajmi autorytatywnie Siergiej Ilicz. Ale
wszystko w naszej mocy.
Tam jest przecie ten Sawik gono wcign powietrze, przeszukujc swj
zuboay zapas sw osad.
Zaraz. Siergiej Ilicz podnis do oczu butelk, wpatrujc si w rozace si jak wszy
drobne literki na odwrocie etykietki. Z dodatkiem mikroelementw To mikroelementy,
Sawik. Brzozowe. Zamieszajmy je teraz, eby si lepiej przyswajay
Suchaj, Ilicz z niepokojem zmarszczy brwi Sawik. Wedug mnie one si
ruszaj. A co, jeli to jajka glist? Albo jakie nanoroboty?
Mniej telewizji, Sawik da mu ojcowsk rad Siergiej Ilicz. W wdce za sto rubli
nie przeyje aden organizm. Dobra, dawaj! Za nasz wietlan przyszo!
No, za przyszo, niech bdzie! pocign nosem Ilicz i duszkiem osuszy kubeczek.
Dobrze wesza! Na czole Siergieje Ilicza wygadziy si ostatnie zmarszczki. Co
dalej?
 To nie ja! zblad Prezydent. Sowo honoru, to nie ja! Oczywicie uwaam, e nasz
kraj trzeba zmodernizowa, e jestemy w tyle, e musimy nadgania Ale eby tak
Kto, jeli nie pan? umiechn si z niedowierzaniem mroczny czowiek. Kto
mgby ukry przed panem co takiego?
To To wszystko Chewbacca! To on! znalaz wreszcie odpowied Prezydent.
Ja Pan Nie widz sensu w kontynuowaniu tej rozmowy. Czowiek zrobi krok w
ty. Ojczyzna na skraju przepaci, a pan dalej wini za wszystko zmylone osoby, zgodnie z
najlepsz tradycj sowieckiej polityki. Chewbacca! Czemu nie Karlsson z Dachu?
On nie jest zmylony Po prostu tak go nazywamy w towarzystwie On jest
prawdziwy! Zaraz do niego wykrc! Prezydent wycign rk po niezwykych rozmiarw
biay telefon z herbem.
Mroczny czowiek zastyg o krok od drzwiczek, z ktrych wyszed. Prezydent, rysujc
owkiem diabeki na marmurowym blacie biurka, przylgn do suchawki:
Niech mnie pani poczy z RosNano. Tak, bezporednio z Anatolijem Glebowiczem.
Halo, Chewbacca? Poinformowano mnie Jak miae!... Kamstwo, nigdy ci o to nie
prosiem!... Jak j nazwalicie?... Ile ona kosztuje?! Ilu ludzi weszo ju w kontakt?! Jak dugo
trwa program?... W yciu ci nie uwierz, e sam to wymylie! Natychmiast na Kreml! Nie,
lepiej kogo po ciebie pol, eby nie pomyli Kremla z Downing Street Oczywicie spisek!...
Na to zawsze pomagaj dyby szepn mu pouczajco mroczny czowiek. Albo
nabicie na pal, to te daje nieze rezultaty.
Mia pan racj. Prezydent rzuci suchawk i zdruzgotany opad na fotel. Liberalny
spisek. Wykorzystujc swoje stanowiska, sprzeniewierzyli rodki pastwowe! Na najwiksz
wito Wpatrywa si pustym wzrokiem w przestrze przed sob, a jego usta wci
bezgonie si poruszay.
Jak on to wyjania? zapyta mroczny czowiek.
Mwi, e w korporacji stworzono nanoroboty, ktre przenikajc do wntrza ciaa,
wdruj wraz z krwi, a docieraj do mzgu. Dostaj si do jego komrek. I tam, wykonujc
swj program, aktywizuj strefy odpowiedzialne za racjonalne mylenie.
Wielki Boe wychrypia z przeraeniem mroczny czowiek.
Chewbacca jest prozachodni. Uzna, e nigdy ich nie dogonimy, jeli nie dokonamy
skoku ewolucyjnego.
Ale do wdki?! To przecie witokradztwo!
Wanie do wdki bezradnie kiwn gow Prezydent. Dlatego e wdka to
esencja emocji
Ekstrakt wiary! skoczy za niego mroczny czowiek.
Mwi, e chcia zerwa z niewolnictwem, ktre jest zakorzenione w kadym z nas
Ale stworzy armi potworw! Racjonalnych cyborgw, ktrym brak bdzie wiary
najwaniejszej ludzkiej cechy Rosjanina!
Gupiec Prezydent skry twarz w doniach.
Zdrajca! poprawi go mroczny czowiek. Kto odway si zakci muzyk sfer, kto
wtargn w delikatny eter, kto skala technologi sakrament wadzy wybranych nad umysami
owczarni ten jest zdrajc.
 Ale przecie ja te chciaem modernizowa Rosj Uczyni j nowoczesnym
pastwem
Bzdura! Mroczny czowiek wyprostowa si, opar na kosturze i jego drapiena,
pokryta transzejami zmarszczek twarz nagle wydaa si Prezydentowi dziwnie znajoma. Rosja
to wyjtkowy kraj ze swym niepowtarzalnym losem! dudni gronie jego gos pod sufitem
gabinetu. Nigdy nie podporzdkowaa si prawom zimnego rozumu, rosa i rozwijaa si wbrew
wszelkim racjonalnym wyjanieniom! Ani ja, ani pan, ani Chewbacca nikt z nas nie pojmie tej
mistyki, tych si, ktre powstrzymuj j przed upadkiem, ktre chroni Rosj i ktre na olep
prowadz nasz kraj uwicon drog! Rosji nie da si obj rozumem
W Rosj mona tylko wierzy przeegna si Prezydent.
Co teraz bdzie? Mroczny czowiek podszed do okna i spojrza w d na
wewntrzny kremlowski dziedziniec, na oblepiajcych Car Kooko uczniw. Co ich
wszystkich czeka?

Siergiej Ilicz zacz nagle wciekle skroba si po gowie, rozdrapujc sobie skr niemal
do krwi. Sawik, z pocztku obserwujcy go z pijackim zdziwieniem, po chwili te zacz si
drapa.
Swdzi od rodka powiedzia z przestrachem.
Saw Sawik Siergiej Ilicz zacz traci oddech, jego renice, szerokie jak lufa
pistoletu, miotay si na olep. Co si dzieje?
Za Zamieniamy si W kogo Innego Obcego
Sawik Siergiej Ilicz pad na kolana, zapa si pomalowanego eliwnego
kaloryfera. Co to jest?...
Moe wezwa milicj?... Niech nas dobij wybekota Sawik.
Po schodach potoczya si i rozbia butelka z diabelskim trunkiem.
Truciciele sabo wyszepta Siergiej Ilicz.
I wiat dla nich zgas.

Nanorobotami skaono cay zapas wdki Ludowej tej najtaszej, po sto rubli
poinformowa Prezydent. I kilka innych marek. cznie sprzedano trzydzieci milionw
butelek Drugie tyle stoi w sklepach. I dziesitki zakadw w caym kraju w tej chwili rozlewa
j nadal!
Mroczny czowiek pokiwa gow w milczeniu i opar czoo o szyb.
To ju koniec powiedzia.
Nie Jeszcze nie jest za pno, eby wszystko zmieni! popieszy Prezydent.
Ogosz walk z pijastwem Rozpoczn narodowy projekt Trzewo Moe wprowadz
monopol pastwowy na wdk, eby kontrolowa jako. A moe prohibicja? I pod t
przykrywk
Mroczny czowiek smutno si umiechn.
 To w kocu rozumie pan, dlaczego rozpad si Zwizek Radziecki? zapyta.
Nie odpowiedzia szczerze Prezydent.
ZSRR zgubi oglnonarodowy kac mwi gorzko mroczny czowiek. Uprzedzaem
Andropowa, e Rosjanin bez wdki zwierzcieje Bez niej z ca wyrazistoci odczuwa pustk
egzystencjaln Bez niej czowiek budzi si ze stuletniego czarodziejskiego snu w swojej
kawalerce z podartymi tapetami i wygniecionym tapczanem I co ma robi?... A teraz w jednej
chwili obudzi si cay kraj
Prezydent, blady i zdecydowany jak Lermontow na pojedynek, zachwia si, ale usta.
Przetrzymamy to odezwa si. Jutro w telewizji ogosz pocztek wszechrosyjskiej
kampanii antyalkoholowej. I chobymy mieli zapaci straszn cen, chobym straci swoje
stanowisko, a nawet gow Ale po upywie pokolenia, kiedy poraeni nanorobotami
nieszcznicy wymr, czowiek rosyjski znw stanie si samym sob. I Rosja powrci na swoj
odwieczn, jej tylko wyznaczon drog. Wierz w to. Wierz!
Jeli o mnie chodzi, to proponuj nie czeka, a wymr sami z siebie doda
niewyranie mroczny czowiek.
Ale Prezydent na szczcie go nie dosysza.
Ale co zrobi z Chewbacc? zapyta sam siebie.
Tu w podziemiach jest madejowe oe powiedzia mroczny czowiek, kierujc si do
sekretnych drzwiczek. Ale myl, e stopniowo sam si pan poapie. Czas na mnie. Dzikuj za
uwag.
Niech pan zaczeka! zawoa Prezydent. Jak brzmi pana imi i otczestwo
Iwan Wasiliewicz odpar przez rami mroczny czowiek.
To cakiem jak cakiem jak Iwan Gro Prezydentowi zascho w gardle i
przeegna si jeszcze raz. Ale jak?!
W swoim czasie dobrze sprzedaem dusz, jeszcze kiedy kurs by korzystny
wyszczerzy zby w umiechu mroczny czowiek. Mog zreszt pana zapozna, na
przyszo
Nie, dzikuj odegna si od propozycji Prezydent. Ale pan tak wspczenie
rozumuje I ten jzyk
Ogldam telewizj wzruszy ramionami mroczny czowiek.
I pan tu zawsze by? zapyta niemiao Prezydent.
No tak. Nie mogem zostawi swojego kraju bez nadzoru. Wic czasem wspieram swoj
rad dobrych ludzi.
Ale jak Przecie s zupenie inne czasy Rosja jest inna!
Iwan Wasiliewicz umiechn si krzywo, zachrzci wzowatymi palcami, jeszcze raz
wyjrza przez okno.
Daj pan spokj! Rosja si nie zmienia machn rk.
Prezydent odwrci si na moment, podszed do biurka po papierosy i od razu usysza,
jak zamkny si drzwiczki. Byskawicznie si obejrza w gabinecie nie byo nikogo. Rzuci si
w stron sekretnego przejcia, ale to zniko bez ladu i Prezydent nie znalaz nawet jednej
zbdnej szczeliny w dokadnie dopasowanych dekoracyjnych panelach.
Podszed do okna, otworzy je na ocie, machn do podnoszcego si niespokojnie
snajpera na Wiey Spasskiej na razie odwoujemy i pen piersi nabra wilgotnego
moskiewskiego powietrza. Od strony placu Czerwonego do jego uszu dobieg czyj przenikliwy
krzyk. Nie, nic mu si nie przywidziao.
Zaczyna si powiedzia gucho Prezydent.
 Siergiej Ilicz wyprostowa si, otrzepa spodnie, spojrza ze zdziwieniem na pomalowane
brunatn farb olejn ciany, zaplute lastrikowe schody, usany wiekowymi petami parapet,
ponure, pene pustych butelek podwrze, sinego na gbie zdechlaka w brudnej marynarce
zaoonej na dresow bluz, w ktrego twarzy byo co nie z tej ziemi I zachciao mu si
krzycze z przeraenia.
Suchaj, Sawik prbujc smaku wypowiadanych sw, powiedzia cichutko Siergiej
Ilicz. A co my tu waciwie robimy?
 Deus ex Machina

Wszystko si skoczyo.
Jak to? Czistiakow opad na fotel. Jak to tak?
Wlepiwszy w Przewodniczcego bezmylny rybi wzrok, czkn i sign do kieszeni
spodni po corvalol. Przewodniczcy, tusty urzdnik w okularach z metalowymi, niby
esesmaskimi oprawkami, wzruszy ramionami.
To nic osobistego, Siergieju Wasiliewiczu powiedzia beznamitnie, nawet
bezdusznie. Takie s liczby.
Nie moe by takich liczb Takie liczby nie miay si skd wzi powiedzia
niepewnie Siergiej Wasiliewicz. Wszyscy u nas s za mn Nard mnie kocha. Oni by dla
mnie gry przenosili
Nie ma mowy o pomyce. Maszyna obliczya.
Ale to przecie To przecie koniec! To wyrok na mnie, rozumie pan?
niespodziewanie wysokim gosem, jakby przemwi przez niego picioletni chopczyk, zaka
Czistiakow.
Niech pan nie dramatyzuje surowo bysn szkami Przewodniczcy. ycie
czowieka nie koczy si wraz z odejciem z
Niech mnie pan nie niszczy! Siergiej Wasiliewicz osun si na ziemi i na
czworakach ruszy w ostatni, decydujcy bj.
Nie mog nic zrobi.
Urzdnik nawet si nie poruszy nie podj adnej prby podniesienia Siergieja
Wasiliewicza z kolan czy zejcia mu z drogi. Zrobiby chocia krok do tyu. A on jakby niczego
nie widzia. Siergiej Wasiliewicz, jak trafiony przez szkopw T-34, pez wprost na niego, a ten,
niczym okopany dziewidziesiciotonowy faszystowski panzer, sta nieruchomo. I pozwoli
podej mu jeszcze bliej
Nie wstyd panu? Starszy, zasuony czowiek przed panem poszed taranem
Czistiakow.
Na emerytur! wystrzeli z bliska funkcjonariusz.
Ale Siergiej Wasiliewicz ostatnim tchnieniem dotar jednak do szarych spodni ysego i
chwyci go za nogawk.
Niech pan zmieni wyniki! Jeszcze nie jest za pno! Jest pan przecie
Przewodniczcym Komisji Wyborczej! Pan moe wszystko!
Siergieju Wasiliewiczu przywoa go do porzdku Przewodniczcy. Partia przegraa
w naszym obwodzie wybory. Bdzie pan musia odej. Napraw paskich bdw zajmie si
inny urzdnik. I nie zamierzam ju tego wicej powtarza.
No boetymj, co to, pierwszy raz? wybekota gorczkowo Siergiej Wasiliewicz z
przymilnym umiechem. No przecie dogadywalimy si jak ludzie Tu dodamy, tu
odejmiemy, tu zagosuje dom wariatw, tam wizienie nas poprze jednogonie, tu kostnica, i
jeszcze studenci, oni s zdolni do wszystkiego! A emeryci? Przelecimy szybciutko po wioskach z
konwojem z pomoc humanitarn i wszyscy, jak jeden m, bd nasi; dosta koszyk produktw
za postawienie krzyyka to nie w kij dmucha! Po prostu dusz by za co takiego oddali, a tu
nawet caej nie trzeba od razu mona rozoy na transze i handlowa sobie raz na cztery lata
Wedug nowego ustawodawstwa raz na pi poprawi go chodno Przewodniczcy
Komisji Wyborczej.
 To my im dodamy wdeczk i puszk tuszonki, eby i na pi lat starczyo! nie
przejmowa si Czistiakow. Igorze Borysowiczu, niech pan po prostu na razie nie ogasza
wynikw Niech jeszcze troch potrwa liczenie Czynnik ludzki A my odrobink si
wysilimy i zbierzemy te gosy. Wszystkie rce na pokad. Zaatwi! Wszystko zaatwi, obiecuj!
Wykluczone pokrci gow Przewodniczcy. Nard dokona ju swego wyboru.
Mj nard nie obrci si przeciwko mnie! szed w zaparte Siergiej Wasiliewicz.
To nie paski nard, tylko pastwowy usadzi go urzdnik. I yje w interesie
pastwa. Jeli nard zagosowa przeciwko panu, to znaczy Przewodniczcy Komisji
Wyborczej wzruszy ramionami i popatrzy uwanie na zegarek na nadgarstku.
Ale dlaczego?! Dlaczego?! Co ja panu zrobiem? Czemu pan mi to robi?! wychrypia
Siergiej Wasiliewicz. Dokd mam teraz i? Na mietnik?! A ja chc jeszcze posuy pastwu!
Czynnik ludzki, prosz Malekie opnienie Niech pan to zrobi wanie tak, chrystepanie,
bagam! Ja o panu nie zapomn! Prosz, dziaeczka trzy hektary w rezerwacie, na przykad
Nie ma ju czynnika ludzkiego. Gosy liczy maszyna powiedzia urzdnik.
Ale przecie pan jest czowiekiem! Jest pan waniejszy od maszyny! patrzc w gr
na Przewodniczcego nierozumiejcym wzrokiem, wymamrota Siergiej Wasiliewicz. Co si z
nami stao? Pozwolilimy nami rzdzi jakim martwym skrzynkom?!
To nie jest adna martwa skrzynka odpar Przewodniczcy, nie wiedzie czemu
rzucajc w kt przepraszajce spojrzenie. To Gwny Automatyczny System Wybory. Szczyt
myli technicznej.
To tylko system! Maszyna!
Siergiej Wasiliewicz zerwa si na rwne nogi a chrupno mu w krzyu i utykajc,
rzuci si w kt, w ktry przed chwil patrzy Przewodniczcy.
Zniszcz j! krzycza. Zniszcz!
Poronite siwymi wosami pici uderzyy w chromowany korpus Systemu, ale nie udao
mu si przesun go choby o milimetr. Way pewnie ze sto kilogramw. Palce Siergieja
Wasiliewicza pokryy si gst starcz krwi.
To urzdzenie jest wandaloodporne powiedzia Przewodniczcy i w jego blaszanym
gosie sycha byo dum jak u Oppenheimera. I niech pan si nie wysila, Siergieju
Wasiliewiczu. To przecie tylko jedna z terenowych stacji. Jednostka centralna znajduje si w
Moskwie, a do niej si ju pan nie dostanie. Koniec. Na nic przekrty, przekupstwa, martwe
dusze, apwki, groby, ingerencje organw Wszystko bdzie od teraz precyzyjne jak w
szwajcarskim zegarku. Wszystko stanie si przejrzyste.
No i z czego pan si cieszy?! pokrci gow Siergiej Wasiliewicz. Z czego pan si
cieszy, ndzny czowieku?! Przecie to koniec wiata, jaki znamy!

Nie mia zamiaru si podda. I nie mia nic do stracenia.

Siergiej Wasiliewicz y wadz i tylko wadza dawaa mu energi, wtaczaa ycie w jego
ciao. Bya dla niego jak wiea krew dla starego wampira: sprawiaa, e bio mu serce,
wygadzaa zmarszczki i maskowaa siwizn. Gdyby oddzieli go od wadzy, oderwa od tej
szerokiej i sennej jak Jenisej arterii, skuli si i szybko umrze, nie doczekawszy
Wniebowstpienia.
Niewana bya dla niego nazwa piastowanej posady. W sowieckich czasach stanowiska
nazyway si tak, teraz inaczej, sam tylko Parti przemianowywali cztery razy, ale zasada,
wedug ktrej udzielano wice i namaszczano na carw, pozostawaa ta sama. A kiedy raz
dostpio si wtajemniczenia, zawsze szo si dogada w sprawie przeduenia penomocnictw.
Byo tak od niepamitnych czasw.
I, jak si zdaje, wanie si to skoczyo.
Siergiej Wasiliewicz nigdy nie wyrywa si do Moskwy nie byo po co. Na rodzinnej
ziemi spdzi tyle lat, ilu inni w ogle nie doyj, i ziemia ta dodawaa mu si, zupenie jak
staremu wampirowi. W obwodzie zna imi i otczestwo kadego milicjanta wyszego stopniem,
od majora poczwszy, a osobicie wszystkich weteranw; mia haki na wszystkich
miejscowych i tych moskiewskich politykw, ktrzy cho raz skrytykowali funkcjonowanie jego
woci.
On tych wyborw nie mg przegra.
Nie mg przegra wyborw.
Nie mg.
P biedy, gdyby przegra z komunistami, ale z tymi Za tych na pewno go zdejm.
Siergiej Wasiliewicz sposzy paplajc sekretark, otworzy swj gabinet i nie otwierajc
drzwi na ocie, troch jak zodziej przelizgn si przez szczelin.
Na cianach wisiay jednakowe fotografie Siergieja Wasiliewicza z podwadnymi na
niwach od siedemdziesitego pitego (kiedy z oficera politycznego sta si urzdnikiem) po
zeszy rok, bez jednej przerwy. Mona by z nich zrobi kadry animowanego filmu krtkiego i
smutnego. Na biurku, pustym i zakurzonym jak plac apelowy jednostki piechoty, stao tylko
zdjcie z frontu i biay telefon z herbem.
Czistiakow rzadko tu teraz bywa wybory.
Przy biaym kremlowskim telefonie leay podgnie truskawki i soiczek z czarn
sfermentowan krwi z poroa jelenia za rad starych mdrcw. Siergiejowi Wasiliewiczowi z
gniewu a pociemniao przed oczami.
Zinka! wrzasn. Niech ci jasny gwint! Zinka!
Sekretarka otworzya drzwi szerzej, ni omieli si on sam, i zajrzaa do rodka.
Co to jest?! Kiedy ostatni raz zmieniaa krew?! Przecie ona ju cakiem skrzepa!
Trzymasz z nimi, tak? Przyznaj si! Chcesz mojej mierci?!
Tak, Siergieju Wasiliewiczu umiechna si gupio Zinka. Po co to teraz panu?
Przecie to koniec, nie?
Nie twoja sprawa, cholero jedna! przerwa jej Siergiej Wasiliewicz. Jeszcze
zobaczymy, czy to koniec, czy nie koniec! A twoje zadanie to podkada mu wiee owoce i
dolewa tego wistwa z koczowiska, skoro pomaga!
Natarby go pan jeszcze maci tygrysi sykna jadowicie Zinka. Swoj,
wietnamsk, dla staruszkw
Ty mijo! zastyg Siergiej Wasiliewicz. To ja ci wychowaem Wasn piersi
ogrzaem Od malekoci
Piersi to raczej ja pana! spluna Zinka. Starczy, do si ju nacierpiaam. Do
widzenia, Siergieju Wasiliewiczu. Niech pan spoczywa w pokoju.
Obrcia si na picie i posza precz.
Szczury uciekaj z okrtu wyszepta Siergiej Wasiliewicz. Szczury uciekaj
Popatrzy lkliwie na telefon. Zamiast tarczy z cyferblatem zalepka ze zotym
dwugowym orem. Z takiego telefonu nie da si dzwoni, mona tylko odbiera poczenia i
stara si przebaga aparat. Jak z Bogiem kontakt tylko w jedn stron. Z gry na d,
pionowo.
 Kiedy Siergiej Wasiliewicz by modszy i gupszy, kilka razy podnis suchawk bez
uprzedniego dzwonka po prostu z ciekawoci, eby posucha. Z tamtej strony pionowej linii
co cienko buczao dwik z pozoru przypomina sygna zwykego telefonu, ale by jaki inny,
nieziemski, jakby piewali kastraci.
Ciekawe, czy teraz te to zadziaa?
Wyj z szafy stylizowan na brzozowe polano butelk miejscowej wdki, ktr otrzyma
w prezencie, i przymilnie, a zarazem bojaliwie przysun peny kieliszek do telefonu.
Ten milcza.
Siergiej Wasiliewicz przeegna si, pocaowa swoj legitymacj partyjn i podnis
suchawk.
Gucho. Martwo.
Jakby przewd przeciy odamki pocisku. Ech, gdyby mona byo doczoga si do
miejsca przecicia, cisn oba koce kabla w zbach i puci prd przez wasne ciao
Nie wierz powiedzia uparcie, jak zwierz bronice si przed mierci. Nie wierz!

Pamita ten dzie.

GAS Wybory oznajmi uroczycie i smutno Przewodniczcy Komisji Wyborczej.
Jeszcze tamten poprzedni Przewodniczcy Walentin Iwanycz. Dla niego zawsze istnia
czynnik ludzki, ani troch nie wierzy w to, e mudny trud pokrytych odciskami rk moe
zastpi tamowa praca maszyny. I ponadczasowe wartoci w rodzaju hektarw w rezerwacie z
leniczwk zawsze miay dla niego znaczenie. Zoty by z niego czowiek. A jaki specjalista!
Ludzie w granatowych kombinezonach zdjli tekturowe opakowanie i na Siergieja
Wasiliewicza popatrzyo pospnie z kta czerwone oko metalowego urzdzenia.
GazWybory? powtrzy Siergiej Wasiliewicz.
W jego gosie sycha byo bezgraniczny szacunek do wielkiego monopolu
energetycznego: prosz, jakie z nich zuchy, rozszerzaj dziaalno!
GAS. Gwny Automatyczny System objani Walentin Iwanycz.
A Ale po co to? zada proste pytanie Siergiej Wasiliewicz.
Maszyna Jej si nie oszuka. Wkadasz karty wyborcze, ta je poyka, od razu pokazuje
liczby i natychmiast przekazuje je do Moskwy. Sama odlicza faszywki. Ale to tylko etap
poredni. Wkrtce system obejdzie si bez kart: przyjdziesz, naciniesz przycisk i twj gos
poleci do Centralnej Komisji Wyborczej oznajmi poprzedni przewodniczcy.
To ona i bez ludzi da rad pracowa nieostronie zaartowa Siergiej Wasiliewicz.
Da bez cienia umiechu potwierdzi Walentin Iwanycz. To nowa era demokracji.
I co, czyby nigdy si nie mylia? na wszelki wypadek chcia si upewni Siergiej
Wasiliewicz.
Nie.
I nie da si dosypa gosw? cichutkim szeptem zwiadowcy zapyta Siergiej
Wasiliewicz tak, eby nie usyszeli go ludzie w granatowych kombinezonach.
Nie da potwierdzi ponuro Walentin Iwanowicz.
Ale przecie musz by sposoby, eby j zainteresowa? dalej sondowa grunt
Siergiej Wasiliewicz.
Nie zainteresuje jej pan. To przecie maszyna. Ona nie ma duszy. Nie ma nawet
rozumu. Siedz w niej tylko algorytmy statystyczne Wcz pan pasjans na komputerze i
sprbuj go oszuka
A, u mnie z t technik, to w ogle przyzna si Siergiej Wasiliewicz. Sekretarka
si tym zajmuje. I wnuk dobrze sobie radzi.
Mnie std zapewne usun, Siergieju Wasiliewiczu powiedzia nagle Przewodniczcy.
Ale jakby co, to bdzie mnie pan kry?
Przesta gada bzdury, Walka! odpowiedzia tamten surowo. Nigdy maszyny nie
bd gr nad ludmi! Jeszcze powalczymy! Syszysz, blaszaku?! Powalczymy! I Czistiakow
pogrozi GAS Wyborom pici.

Brama rozsuna si bezszelestnie i mercedes zachrzci koami po wirze wewntrznego

dziedzica. Siergiej Wasiliewicz wydosta si z szefowskiego tylnego siedzenia i z trudem
wyprostowa bolce plecy. W koronach masztowych sosen, ktre jak ostrok otaczay
rezydencj, hula ciepy wiatr. Nad kominem wi si biay dym, a w powietrzu unosi apetyczny
zapach ogniska. Na widok pana dwa owczarki kaukaskie z przycitymi uszami zaczy skomle i
asi si do jego ng, podobnie jak on sam z rana czoga si u stp Przewodniczcego Komisji
Wyborczej.
Musi by jaki sposb, powiedzia do siebie Czistiakow. Musi.
Wdrapa si na ganek i przeszed nim do drzwi domu.
Wnuk, ktry by ju cakiem dorosy, ale jak za dawnych czasw uciek na wakacje z
Moskwy od ojca generaa, gapi si w niezwykych rozmiarw telewizor. Na ekranie stalowe
roboty siekay ludzi na kawaki. To znak! pomyla Siergiej Wasiliewicz.
Co ogldasz? zapyta wnuka ze szczerym zainteresowaniem.
Najnowszego Terminatora mrukn tamten, nie odrywajc wzroku od ekranu. Co
sycha, dziadku?
O czym to jest? dry Czistiakow.
Nie zainteresuje ci to machn rk wnuk. Przywiozem ci Wog, Wog.
O czym to jest? powtrzy Siergiej Wasiliewicz spokojnie, tonem, ktrym mwi te
do swoich psw lee.
O buncie maszyn. O tym, jak roboty zaatakoway ludzi. Ju w czwartym filmie walcz z
ludmi, a ludzie cay czas przegrywaj.
Czistiakow sign do kieszeni po corvalol: czu, e serce zaraz wyskoczy mu z piersi.
A od czego si to wszystko zaczo? cign po tym, jak ju pokn lekarstwo.
No, generalnie to wnuk wczy w odtwarzaczu pauz i zacz opowiada, patrzc z
zakopotaniem na Siergieja Wasiliewicza ludzie niby zbudowali taki superkomputer, ktry
by poczony z wieloma terminalami. Nazywa si Skynet. Ludzie myleli, e bdzie dziaa jak
zwyka maszyna, a w nim niby powstaa sztuczna inteligencja. Sama z siebie. e niby zacz y
wasnym yciem. I generalnie wypowiedzia ludziom wojn. No, w sumie, to nie zrozumiesz,
dziadku
Skde wyszepta Siergiej Wasiliewicz. Akurat wszystko wietnie rozumiem I
jak ludzie walcz z robotami?
No, jest tam taki niby bohater wyjani wnuk. I on musia w przeszoci wyczy
ten superkomputer, ktry oy No, albo ostrzec innych ludzi. A same maszyny te cofny si
w czasie i prboway mu przeszkodzi, zanim we wszystkim si zorientowa Generalnie
Dziadku, dokd idziesz?!

Czarter si opnia.
Biznesmeni z brzuszkami nie do odrnienia jeden od drugiego przemysowcy drzewni
i metalurdzy z oburzeniem wymachiwali przed twarz modej recepcjonistki swoimi cikimi
zegarkami za niezliczone tysice euro i dali wyjanie.
Siergiej odgrodzi si od wszystkich lokaln gazet i siedzia incognito. Jak go
rozpoznaj, to albo zaczn si paszczy (jeli jeszcze suchy ich nie doszy), albo (jeli wszyscy
ju wiedz) odsun si na bezpieczny dystans jak od trdowatego. Wilkowi Akeli nie poszo na
polowaniu, sami rozumiecie. Trzeba si przyjani z przyszym szefem, a nie z byym. Takie jest
prawo dungli.
Recepcjonistka z zakopotaniem trzepotaa rzsami, ogromnymi i jaskrawymi jak
skrzyda tropikalnego motyla. Usterki techniczne Aparatura na pokadzie Defekt systemu
nawigacyjnego dobiegao Siergieja Wasiliewicza zza pachty gazety.
Oho! Zaczyna si.
Moe Maszyna, ktra z wasnej woli zaliczya Czistiakowa do swoich wrogw, teraz
prbuje przeszkodzi mu w dotarciu do stolicy? Pocig do Moskwy to co najmniej dwie doby
Za to w pocigu nie ma adnej elektroniki, powiedzia sobie w duchu Siergiej Wasiliewicz. Tam
nawet herbat gotuj na wglu. Rosyjskie pocigi s proste, zrozumiae i solidne jak saperka.
A moe to paranoja? Moe lepiej poczeka na rejs?
Monitory zawieszone nad skrzanymi kanapami strefy dla VIP-w zamigotay,
odwieajc obraz, i wszystkie naraz wyday komunikat Moskwa NIE MA.
esz ze zoci powiedzia do Maszyny Czistiakow.
Przepraszamy za niedogodnoci zawiergotaa z przestrachem recepcjonistka.
I udaa si z najbardziej bezczelnym z biznesmenw na zaplecze pewnie wynagradza
mu straty moralne.
Siergiej Wasiliewicz wsta z miejsca i marszowym krokiem opuci budynek lotniska, nie
ogldajc si na nikogo. W rkach mia tylko walizeczk z kosmetyczk i plikiem kart
wyborczych sfaszowanych przez opozycj tak, w charakterze ostatniego rozpaczliwego
argumentu. W mercedesie ockn si grzejcy si na socu kierowca.
Licho wie, powiedzia sobie w duchu Czistiakow. W tej faszystowskiej puszce na
konserwy jest przecie nawigacja. Inteligentny system sterowania Dostanie zaraz rozkaz z
kosmosu i zderzy go z kamazem przy dwustu na godzin. Albo wypluje pyt kompaktow, eby
staruszkowi przecia gardo. Nic prostszego.
Da wolne kierowcy i zapa star ad kombi, ktrej prdkociomierz i taksometr nie
dziaay i byy zalepione ikonkami z Matk Bosk i witym Mikoajem Cudotwrc.
Ledwo zdy wskoczy do odjedajcego ju wagonu. Konduktorce woy w zby
banknot piciotysiczny, eby znalaza mu miejsce w przedziale. Na razie byo spokojnie.
Widocznie Maszyna nie spodziewaa si po Siergieju Wasiliewiczu takiego sprytu i zawiesia si,
obliczajc na nowo plan dziaania.
To nic, niech sobie gnida liczy. On jej jeszcze nie taki numer wykrci.
Wierzy pan w to, e komputer moe obudzi si do ycia? po dwugodzinnym
milczeniu Czistiakow zapyta swojego ssiada.
Ten patrzy na niego uwanie, przyczesujc rzadkie wosy. Miarowo stukotay koa, na
stoliku pobrzkiway graniaste szklanki w koszyczkach.
Jestem administratorem systemw. Pracuj w inspekcji podatkowej. Ssiad pomilcza
przez chwil. Wierz.
A sysza pan co o systemie GAS Wybory? oywi si Siergiej Wasiliewicz.
Byo co w wiadomociach e niby niedugo nie bdzie trzeba papierowych kart,
bdzie si gosowa przyciskiem i znikn faszerstwa. Dobra rzecz kiwn gow ssiad.
A niech mi pan powie jak administrator administratorowi powiedzia z przejciem
Siergiej Wasiliewicz czy w takim systemie moe powsta zoliwa inteligencja?
Jako pracownik fiskusa, a wic czowiek wybitnie racjonalny, mog powiedzie
ssiad upi troch herbaty e na tym wiecie moliwe jest wszystko.
Przecie takie liczby nie miay si tam skd wzi! wyrzuci to z siebie Czistiakow.
Rozumie pan Na logik nie mieci mi si w gowie, eby No, eby pewien czowiek przegra
wybory. Czyli Maszyna sama tak postanowia. Nie da si jej oszuka, tak? Ale jeli ona nagle
oya?
A pan j jako skrzywdzi, t Maszyn? rozrywajc nad szklank torebeczk z
cukrem, zapyta ssiad. Ma powody, eby pana nie lubi?
Siergiej Wasiliewicz umilk, sigajc w gb pamici. Pocig wjecha na ciemn, na wp
opuszczon stacj i stan.
Kto by pomyla, e bdzie taka pamitliwa wydusi w kocu Czistiakow.
Co jak co, ale pami to one maj dobr umiechn si, nie wiedzie czemu, ssiad.
I z kadym rokiem podwaja si jej objto. Podobno niedugo na zwykym pendrivie bdzie si
mieci wicej ni w ludzkiej wiadomoci!
Pan to si tymi maszynami jakby zachwyca powiedzia podejrzliwie Czistiakow.
A co w tym dziwnego? Przecie z nimi yj! administrator systemw umiechn si
jeszcze szerzej.
I wtedy jego telefon niezwykle duy, z olbrzymim ekranem i mnstwem przyciskw, i
w ogle przypominajcy raczej may komputer oy i zapiszcza. Ssiad, zasaniajc przed
Siergiejem Wasiliewiczem ekran wasnymi plecami, przeczyta wiadomo i wsun telefon do
kieszeni.
A moe przejdziemy si midzy wagony, zapalimy, pki pocig stoi na stacji?
Umiech, jak przyklejony, wci nie schodzi z jego gumowej twarzy.
Nie pal zaspi si Czistiakow.
No, to kupimy jakie pestki sonecznika. Albo piwo nalega ssiad.
Zbliaa si pnoc. Na peronie nie byo ywej duszy.
A przejdmy si nieoczekiwanie dla samego siebie zgodzi si Czistiakow.
Ssiad ruszy przez wskie przejcie jako pierwszy; drzwi wszystkich przedziaw byy
zamknite na gucho, jakby Siergiej Wasiliewicz szed nie przez prawdziwy wagon, lecz przez
dekoracje sceniczne i jedyny przedzia stworzono w nich tam, gdzie rozgrywaa si akcja
Administrator systemw powtarza sobie w duchu Czistiakow. yje w symbiozie z
maszynami. Wie, e moe w nich powsta inteligencja. Pyta, czy Jej jako nie skrzywdziem.
Naprowadza myli Potem kto mu wysya rozkazy na ten jego komputerek Pusta stacja.
Pestek mu si zachciao Piwa.
Sprzedawczyk, cierwo. Kapo. Wszystko jasne. Zaraz pjdzie z Siergiejem
Wasiliewiczem po pestki i w krzakach wsadzi mu kos pod ebro. A sam hop! do pocigu. I
do Moskwy meldowa o swoim bohaterstwie.
 O prosz, kiosk jest otwarty! wyjrzawszy na peron, radonie oznajmi ssiad.
Zejdzie pan ze mn, co? Bo samemu troch strach. A tak mam ochot na pestki, e zaraz umr,
jak nie kupi!
Pocig zazgrzyta przecigle: za moment odjedzie.
Szybciutko, to zdymy! odwrci si ssiad.
Nie. Ty ju na pewno nie zdysz umiechn si pospnie Siergiej Wasiliewicz.
Co?!
I wtedy, zanim administrator systemw zdy zrozumie, co si dzieje, staruszek zwali
go podbrdkowym na podog wagonu, a potem wypchn z pocigu na peron. Ssiad uderzy
chyba gow o bruk. Zacz si podnosi powoli, otumaniony ale pocig ju odjeda w noc.
Kapo splun pogardliwie Siergiej Wasiliewicz i powlk si chwiejnie do swojego
przedziau.
I od razu zwrot o dziewidziesit stopni.
Pod poduszk wyrzuconego ssiada leao jakie czasopismo otwarte na ciekawym
artykule. Reporta, mona powiedzie, z centrum wydarze: zaoyciel korporacji Microsoft, Bill
Gates osobicie przyjecha do Moskwy i odwiedzi Centraln Komisj Wyborcz!
Wedug niektrych informacji Microsoft wygra zamknity przetarg i pomaga Rosji
wyposay punkty wyborcze i centrum zliczania gosw w najnowoczeniejsze systemy
informatyczne.
Oho, wic to nie jest po prostu zbuntowany komputer! To przygotowanie do
amerykaskiej inwazji Siergiej Wasiliewicz poczu, jakby uruchomi si w nim bben pralki.
A wic to Amerykanie przeciwko niemu wsadzili Jej takie liczby Tyle e co oni mieli
do niego staruszka i tak ju doywajcego swych dni? Dlaczego to wanie on sta si
pierwszym celem, na ktrym testuj swoj piekieln bro? Czym im dogryz? No tak, Czistiakow
nie lubi Amerykanw i na mityngach zawsze otwarcie o tym mwi. Ale mao to takich, co ich
nie lubi? od yrynowskiego po bin Ladena A i sam Narodowy Lider od czasu do czasu
dooy im w swoim aforystycznym stylu.
A moe Moe staraj si zlikwidowa Czistiakowa jak w Terminatorze! nie za to,
co ju zrobi, a za to, co zrobi w przyszoci?!
Siergiej Wasiliewicz doczyta artyku do koca, ale zrozumia tylko, e ktokolwiek sta za
ekspansj systemu GAS Wybory w Rosji sam system czy obcy agenci niewidoczna wojna
przeciwko jego krajowi bya ju prawie wygrana. Metalowe skrzynki z czerwonymi oczkami
zalay ca Rosj, stay teraz w stolicy kadego regionu, niesyszalnie informujc o czym
Moskw. Informujc swojego wasnego zwierzchnika gigantyczn matematyczn Maszyn o
tysicu oczu.
A ta ju niedugo wyda im rozkaz.

Mia tylko jedno wyjcie zdoby Centraln Komisj Wyborcz.

Siergiej Wasiliewicz nie spa przez dwie doby w pocigu, dopracowujc plan dziaania.
Przedosta si do rodka, zaminowa wszystko dookoa i zada bezporedniej linii do
Prezydenta. I niech jeszcze bd kamery! O czym takim powinni wiedzie wszyscy.
Siergiej Wasiliewicz zdawa sobie spraw, e tak, to koniec jego kariery. Ale to, co mu si
przydarzyo przez ostatnie dwa dni, cakowicie wywrcio jego priorytety. Zrozumia, e znalaz
si na wojnie niezwykej, niepojtej. I jemu, emerytowanemu zastpcy oficera politycznego,
ktry yka kurz na placu apelowym i w gabinetach jednostek wojskowych, znacznie sodsza
zdawaa si teraz bohaterska mier ni niesawne odejcie na emerytur.
Tu ju nie chodzi o osobiste ambicje. Ojczyzna jest w niebezpieczestwie!
Na Dworcu Kazaskim Siergiej Wasiliewicz natychmiast zmiesza si z tumem, wcisn
na oczy kapelusz i skierowa kroki w stron metra
Najwaniejsze, eby Maszyna nie zwyciya. Ustrzec kierownictwo, nawet za cen
ycia, zapobiec katastrofie, powstrzyma J! Jeli si uda, bdzie to znaczy, e wypeni swoje
zadanie. Ocali kraj. Obroni ludzi
Bramka przy wejciu zoliwie zgrzytna, zamykajc si o centymetr od Czistiakowa; to
te zrzuci na knowania sztucznej inteligencji. Moecie mi i odci! I bez niego si doczogam i
piersi na armat
Dotar do ulicy Pokrowka, odszuka mieszkanie syna i zacz dzwoni do drzwi. Nic to,
e jest sidma rano. Jak wojna, to wojna.
Potrzebny mi trotyl. I miny przeciwpiechotne. Pilnie! zaskoczy sennego wsatego
osika.
Tatku Jaki trotyl? Ten zamruga i ziewn.
I furgonetka, eby zawie. Z reszt sam sobie poradz owiadczy stanowczo
Czistiakow. Uwaaj, synu, nie zawied mnie!
Zaczekaj, tatku. Zajrz pod ko, moe ciut zostao po urodzinach. Genera podrapa
si w krocze i powlk do pokoju.
Siergiej Wasiliewicz przysiad na taborecie. Morzy go sen. Ale nie zasn: przez
zamknite drzwi dobiego go niespokojne: zamierza co wysadzi. Przyjedcie jak
najszybciej.
Judasz szepn gorzko Czistiakow.
Donosi czekistom czy do psychuszki? A moe od razu Maszynie?!
Siergiej Wasiliewicz cichutko przymkn za sob drzwi i wsiad do windy. A wic
materiau wybuchowego nie bdzie. Nie ma co Nie moe dalej traci czasu.

W tych pudach jest dynamit! Przejmuj budynek! dam bezporedniego poczenia z

Prezydentem! wrzasn Siergiej Wasiliewicz przez chrypicy z wysiku megafon.
Tekturowe puda, pene papieru i powizane skakankami, rwnomiernie pokryway hol
Centralnej Komisji Wyborczej. W kadym z nich na wierzchu leay karty wyborcze z walizki
Czistiakowa. Ochrona sama pomoga nosi puda z porwanej furgonetki do rodka: Siergiej
Wasiliewicz powiedzia, e przywiz gosy skradzione przez demokratw, a nie uwierzy w co
takiego to zbrodnia.
Do centrum liczenia gosw do samej Maszyny oczywicie i tak go nie wpucili; ale
skoro nie byo tak naprawd adnego dynamitu, to po kiego diaba tam si pcha?! Teraz
wszystko zaleao od jednego od siy perswazji.
Na zewntrz budynek stopniowo otaczaa milicja i nadcigajca grupa Alfa, a
dziennikarze telewizyjni rozkadali anteny satelitarne.
Mam do materiau, eby cay kwarta zmieni w dziur w ziemi! zawy megafon.
Ja, Czistiakow Siergiej Wasiliewicz, dam bezporedniej linii do Prezydenta! Mam informacje
wagi pastwowej! Bd liczy do dziesiciu, a potem wysadz Centraln Komisj Wyborcz i
wszystko, co zdylicie postawi dookoa
Odpowiedz byo tylko wycie syren.
Raz powiedzia gronie Siergiej Wasiliewicz. Dwa. Trzy.
Trzeba byo chocia ampuk z cyjankiem potasu wzi do ust
Cztery. Pi. Sze
Chocia pewnie zaraz snajper zdejmie go jednym wystrzaem i koniec
Siedem. Osiem
W budynku zgaso wiato. Oho, Maszyna si wmieszaa
Dziewi
Otworzyy si drzwi i po pododze na rodek holu wsun si jaki przedmiot, jakby na
sznurku. Gaz? Bomba? Co biaego
Telefon! Biay telefon z herbem!
Aparat zadzwoni. Syreny na ulicy umilky z szacunku.
Sucham was spokojnie powiedzia gos z gry.
Towarzyszu Prezydencie! Melduje Czistiakow! Odkryem spisek! System GAS
Wybory dopuszcza si samodzielnych dziaa poza kontrol kierownictwa kraju, Partii i
Rzdu! zadudni z przejciem Siergiej Wasiliewicz. Cel to dyskredytacja systemu
wyborczego, podkopanie stabilnoci naszej Rosji!
Czistiakow? Czy to ten, ktry zacz ze zdziwieniem Prezydent.
Tak jest! Ten sam! ucieszy si Siergiej Wasiliewicz. Mam dwie wersje wydarze!
Pierwsza: system GAS Wybory dziaa z wasnej woli, dlatego e zrodzia si w nim sztuczna
inteligencja! Druga: system GAS Wybory w rzeczywistoci jest agentem wpywu,
zainstalowanym przez amerykaskich producentw oprogramowania! Tak czy inaczej Maszyna
bdzie dokonywa nieprzewidywalnych czynw W kontekcie zbliajcych si wyborw
prezydenckich Teraz nie bd ju wolne i uczciwe Ona oszalaa, towarzyszu Prezydencie!
Bzdura!
Na dachu Centralnej Komisji Wyborczej cicho i delikatnie niczym w baletkach
zaszelecia grupa szturmowa oddziau A. W piersi i czole Siergieja Wasiliewicza utkwiy
cienkie czerwone smuki. I chocia staruszek wiedzia, e w ten sposb szukaj celu laserowe
celowniki specnazowskich karabinw snajperskich, i tak wydawao mu si, e to Maszyna patrzy
na niego drwico tysicem swoich oczu.
Suchajcie, Czistiakow Prezydent zniy gos. Zdradz ci tajemnic pastwow.
GAS Wybory nie moe oy. Nie ma adnego systemu.
Jak to?! wymamrota z zakopotaniem Siergiej Wasiliewicz i sign do kieszeni
spodni po corvalol. Jak to nie ma?
To s szczegy techniczne Zaczekajcie, szef Komisji Wyborczej rwie si do
suchawki. Suchajcie!
Cae oprogramowanie Maszyny to tabelka w Excelu! obwieci radonie skazacowi
drugi gos gruby, powany. Koronkowa robota! Jakiekolwiek bd liczby w sumie u
wszystkich razem i tak wyjdzie rwno sto procent. Sam to, skubany, liczy, wyobraasz sobie?
Powiedzmy, e nasza Partia ma osiemdziesit procent, wtedy komunici maj dziesi i
demokraci dziesi. A razem sto! Albo, na przykad, nasza Partia ma siedemdziesit dziewi i
p procenta, komunici dwanacie i siedem dziesitych I wtedy ona sama liczy, ile maj
demokraci. Bo jak to u nas byo wczeniej? Zaczynaj podlicza gosy na ywo w telewizji i
cigle to samo: to sto trzy procenty wyszy w sumie, to dziewidziesit osiem! Nijak si nie
zgadzao, wstyd na cay kraj. Ale teraz Amerykanie wszystko nam ustawili. Teraz bdzie u nas
prawdziwa demokracja typu zachodniego. Bez pomyek i skandali. Gates osobicie przywiz
dyskietk i zainstalowa. Elektroniczne gosowanie! I adne karty wyborcze nie bd potrzebne.
Potrzeba tylko dziesiciu przyciskw z cyframi, przecinek i guzik Wprowad. Postpu nie da
si zatrzyma!
Niech pan zaczeka Chwileczk To po co wam te wszystkie metalowe skrzynki w
caym kraju? Co w nich jest? plczc si w domysach, wyszepta Czistiakow.
eby solidnie wygldao powiedzia szef Centralnej Komisji Wyborczej. eby
budzi strach w wasalach! A w rodku, Czistiakow, maj lampk. Diod LED, ostatni krzyk
techniki. Powinno starczy na trzydzieci lat stabilnoci w kraju!
Teraz wszystko u nas bdzie na sto procent wtrci si Prezydent. Tak wic, ty si,
Czistiakow, tak tymi wyborami nie przejmuj. Mamy to pod kontrol. Nie ma adnego boga z
maszyny.
Chwileczk powiedzia przez zaschnite usta. Ale jeli tego boga nie ma To w
takim razie kto wprowadza liczby?
W suchawce co zaszumiao, jakby kto cichutko si mia.
I cisza.
To s chocia nasi? z nadziej w gosie zapyta Siergiej Wasiliewicz. Ludzie?
Nasi uspokoi go gos. Nasi ludzie.
Czyli w takim razie nic si nie zmieni? jkn Siegiej Wasiliewicz trwoliwie, tonem
dziecka proszcego, eby je pocieszy. Czyli wszystko zostanie jak dawniej?
Oczywicie. Wszystko zostanie jak dawniej. Nic si nie zmieni.
Czerwone promyczki zebray si w cay rj, znieruchomiay i zajrzay Siegiejowi
Wasiliewiczowi w renice. Staruszek zda sobie spraw, e spoglda teraz prosto w oczy
wiecznoci.
Chwaa Bogu. Z poczuciem bogiego spokoju Siergiej Wasiliewicz opuci powieki.
Teraz to i nie strach umiera.
 Nie z tego wiata

Nad dachami Granowitej Paaty, nad dzwonnic Iwana Wielkiego, nad Pastwowym
Paacem Kremlowskim unosi si lekki biay dymek. Mrone powietrze przenika nietypowy
zapach niby spalenizny, ale sodkiej, dziwnej. Wczeniej tumaczono go aromatycznymi
wyziewami kominw Czerwonego Padziernika. Tyle e wytwrni czekolady dawno ju
pocito na lofty i galerie. Teraz zdawao si wic, e powietrze jest dosadzane specjalnie, eby
zamaskowa jaki inny, niepokojcy zapach.
Ojciec Metody, ktry wyszed odetchn wieym powietrzem, towarzyszc
stsknionemu za papierosami Zykinowi, od razu zauway ten dymek. Odwrci si do Zykina,
ktry prbujc zapali, ama zapak za zapak, i zapyta z niewinn min:
Co to, ju grzejecie?
Zykin odpowiedzia, ale nie od razu: najpierw, nie wiedzie czemu, potar wielki znaczek
z trzema kolorami flagi pastwa, wpity w klap prostej marynarki, potem zacign si
papierosem. W kocu kiwn gow.
Sprawdzaj wydajno. Z waszych, nawiasem mwic wskaza gow na dzwonnic,
star, ale wci zgrabn, zupenie jak aktorka Ludmia Gurczenko te bije dym.
Dzwonnica Iwana Wielkiego nie jest wasnoci Rosyjskiego Kocioa Prawosawnego
zaoponowa agodnie ojciec Metody. W siedemnastym, po wielkim podziale, przejli j wasi.
A sobr Chrystusa Zbawiciela? nie dawa mu spokoju Zykin. Wczoraj w nocy
przejedaem obok, huczao tam jak na Bajkonurze.
Czuwamy i modlimy si co noc spuci wzrok ojciec Metody. O wybawienie ludzi
od strasznej katastrofy, od gniewu Paskiego.
Sami tymczasem biorc nogi za pas. Zykin obrysowa niedopakiem skpane w
jasnym grudniowym socu zote krzye.
Moemy si tylko modli, zapobieenie katastrofie nie jest w naszej mocy westchn
ze smutkiem duchowny. To los wiernych
A ja mylaem, e w przypadku spraw pozaziemskich moecie jako interweniowa
spojrza na niego przenikliwie Zykin.
Niestety pokrci gow ojciec Metody. Moe pan sobie wyobrazi, jak smutno
bdzie nam si rozsta z t Ziemi, ale innego wyjcia nie ma.
Wic nie osdzajcie i nas spochmurnia Zykin. Wejdmy do rodka, batiuszko. Nie
ma co oddycha tym wistwem.
Gwardzici w strojach z epoki carycy Katarzyny otworzyli przed nimi drzwi do
olbrzymiej biao-zotej sali, wypenionej po brzegi powanymi obywatelami w dobrych
garniturach i brodatymi mami w czarnych riasach. Midzy nimi krcili si usuni kelnerzy z
cikimi tacami, ale zebrani nie mieli chyba gowy do jedzenia. Sala huczaa jak rozbity ul.
Byli tu ludzie ze znaczkami deputowanych i ministrowie, i urzdnicy z Administracji
Prezydenta. Gdzie w gbi, cile otoczony przez arcybiskupw i sekretarzy, cicho, ale
sugestywnie opowiada o czym Patriarcha. Osiki z przezroczystymi spiralkami suchawek i
sparaliowanymi twarzami odcignli ku wyjciu kamerzyst, ktry zasiedzia si duej, ni
powinien.
Z gonikw rozleg si trzask, potem kaszlnicie i w sali natychmiast zapanowaa cisza.
Mikrofony obudziy si do ycia i zaczy mwi: cicho, do wysokim, ale bardzo pewnym
siebie gosem. Z powodu tumu Zykin nie widzia przemawiajcego, ale tego gosu nie mgby
pomyli z adnym innym.
Szanowni koledzy. Przyjaciele. Jak wiecie, nad Ziemi zawisa straszna groba. Nasz
wywiad radioastronomiczny informuje o zbliajcym si ku nam ciele niebieskim w
gonikach zaszeleci papier asteroidzie Zet-Iks 716 A. Way ponad trzy tysice ton i
wedug wszelkich oblicze zderzy si z nasz planet ju za dwa tygodnie

Na amerykaskich rynkach finansowych doszo do kolejnych spadkw oznajmia z

trosk prowadzca, spogldajc z telewizora w gb ndznej kuchni. Rosyjskie rezerwy
walutowe w tym tygodniu wzrosy o ptora miliarda dolarw. We Wadywostoku trwa akcja
ratunkowa na miejscu zawalenia si czteropitrowego budynku. Fabryka samochodw AwtoWAZ
poinformowaa o likwidacji piciuset miejsc pracy Przed chwil otrzymalimy materia
filmowy z Kremla
Anton Aleksiejewicz wykupi si iryskiem od jczcej z nudw wnuczki i maczajc
kawaek ziemniaka w soli, podkrci gono. Spojrza z rozdranieniem na coraz bardziej
natrtny czajnik z gwizdkiem, podszed do starej emaliowanej kuchenki i wyczy palnik.
Spojrza na zamiecone podwrko ogrodzone biaymi czteropitrowymi blokami, poczonymi
szwami tak grubymi, jakby zoono je niczym Frankensteina z trupw rnych domw.
uroczyste przyjcie delegatw soboru powszechnego w obecnoci deputowanych
Dumy Pastwowej i czonkw Rady Federacji. Wyjtkowe wydarzenie jednoczce najwyszych
dostojnikw duchownych i pastwowych
Anton Aleksiejewicz nala sabej herbaty do filianki z odupanym zotym brzekiem.
Mruc oczy krtkowidza, zbliy si do migoczcego ekranu i poruszy ustami.
dyskutowano o wyjciu z kryzysu ekonomicznego, finansowaniu programw
spoecznych, podtrzymywaniu pozytywnego moralnego i psychologicznego klimatu w kraju
Przecie to te same mordy co trzydzieci lat temu wymamrota Anton Aleksiejewicz,
dotykajc grubym palcem wypukego ekranu. Kto oczywicie umar, kto si postarza A, to
ten Jak mu tam I jeszcze ten. Wida stamtd to tylko nogami do przodu westchn.
I na koniec dzisiejszego serwisu prognoza pogody umiechna si do niego kojco
spikerka.

W sali rozlegy si powcigliwe brawa. Klaskali, rzecz jasna, nie ze wzgldu na

wiadomo o tym, e wkrtce gigantyczny kosmiczny gaz staranuje Ziemi. Nie. Po prostu
pokazywali, e poruszy ich szczery patriotyzm Prezydenta.
Tak, wanie z nasz planet czujc, e wybra waciwy ton, umocni si na swojej
pozycji mwca. Dlatego e planeta, na ktrej urodzilimy si my wszyscy, na ktrej przyszy na
wiat nasze dzieci, jest nasza. I wanie dlatego decyzja, ktr podjem po naradzeniu si z
Patriarch, przysza mi z takim trudem
Z sali wszyscy wychodzili przygnbieni, pogreni w mylach. Zykin a do ostatnich
sw prezydenckiej mowy mia nadziej, e znajdzie si inne wyjcie. Ojciec Metody, ktry
ponuro sun obok niego, wlokc poy riasy po brunatnych kauach, milcza.
Co, nie chce si na poudnie? spyta niewesoo duchownego deputowany, kiwajc
gow w stron soca.
Pewnie, e nie Zadomowilimy si, co tu kry odpar pospnie batiuszka. Ale
my to jeszcze nic Uratujemy si. al porzuca owczarni.
Wie ksidz, zawsze mi si podobaa ta wasza bezporednio. adnych niedomwie
chrzkn Zykin. Owczarnia czyli owce, tak? A duszpasterz to inaczej hodowca owiec, tak?
Stado, mwic dzisiejszym jzykiem.
No tak ojciec Metody kiwn gow z roztargnieniem. Zawsze uczciwiej tak, ni
nazywa ich elektoratem. Niczego przecie nie wybieraj, a ju tym bardziej nie trafi w szeregi
wybranych. I doilicie ich nie mniej ni my, jeli dobrze zrozumiaem aluzj. Tyle e wy
potrzebowalicie od nich jednego, a my drugiego. Jak to si mwi, Bogu, co boskie, a cesarzowi,
co cesarskie.
Nawiasem mwic, wy te nie przyjmowalicie tubylcw zauway deputowany.
Przynajmniej nie prowadzilimy z nimi gierek. Wpajalimy im przez wieki, e wadza
pochodzi z gry. A was co tak cigle korci?
No dobrze, batiuszko. Po co si teraz sprzecza? Przykre to wszystko.
A dla nas to co! klasn w donie tamten. Przecie dopiero co na nowo dogadalimy
si z wami jak ludzie nie mg powstrzyma mimowolnego umiechu dopiero co zaczlimy
zapomina o krzywdach nagromadzonych przez te siedemdziesit lat. Dopiero co wiara u
owieczek zacza si umacnia Popyna jak strumie
U nas te popyny strumienie podrapa si po gowie Zykin. Uruchomilimy
eksport Znw oswoilimy elektorat, w sumie za niewielki procent. Ech! Zreszt jaki tam
procent! Rozwielimy przecie parwki do sklepw, eby nie byo kolejek, i jogurt, ten z tych
taszych. No i whisky, czy co tam oni pij na uspokojenie.
Whisky wedug mnie to raczej nie pij odpar z wahaniem ojciec Metody. Wydaje
mi si, e wino, chocia rki nie dam sobie uci.
Niewane machn rk deputowany. Kraj rozkwita, wszyscy sobie niemieckie
samochody sprawili, na urlop na Seszele prywatnymi odrzutowcami Im byo dobrze, a i nam
nienajgorzej. Nic, tylko pompowa. No, albo doi, w waszym wypadku.
No nie, dawno ju was uprzedzalimy, e wszystko tak si skoczy. Ju dwadziecia lat
temu zaczlimy budowa stacje i statki w caym kraju zaprotestowa duchowny.
Przygotowalimy si do odejcia. Ale liczylimy na was. Na technologi. Mylelimy, e zdoacie
nas obroni.
Gdyby tam by jeden meteoryt westchn Zykin. A to przecie tylko okrt flagowy
nieskoczonej armady S tam ich cae tysice. e te Ziemia znalaza si akurat na ich drodze.
Wie ksidz, my i tak odcigalimy ich uwag, jak tylko moglimy. Robilimy wszystko, eby
tubylcy nie zwracali na nie uwagi, eby nie panikowali. Staralimy si zaj ich czym innym. Na
przykad ten kryzys Znw obniylimy ceny. A wy te mielicie z tego tylko poytek.
Pozbawiony rodkw elektorat w naturalny sposb zamienia si w owczarni. Kiedy kocz si
pienidze, duch zwycia materi.
Tak, ostatni rok by dla nas owocny przyzna jego rozmwca.
Niestety wszystko, co dobre, ma to do siebie, e si koczy podsumowa ze smutkiem
deputowany.
Po wyjciu z bramy w Wiey Spasskiej ruszyli w stron parkingu, gdzie z wczonymi
silnikami czekay na nich podobne czarne samochody.
Sympatyczny z batiuszki rozmwca. Nawet jako dziwnie si egna. Zykin
wycign do ojca Metodego rk.
Sysza pan wzruszy pokornie ramionami duchowny nasze kierownictwo podjo
tak sam decyzj. Cakowita ewakuacja.
Dokd teraz? Do domu? Na Krzy Poudnia? Deputowany obejrza si na wznoszc
si w oddali potn sylwetk soboru Chrystusa Zbawiciela.
Tak. Na nasz skromn ark i na poudnie, jak si pan wyrazi skin gow
batiuszka, napotykajc wzrok Zykina.
No, a my na Wielk Niedwiedzic nie wiedzie czemu powiedzia Zykin, tak jakby
ojciec Metody sam tego nie wiedzia.
C umiechn si do niego duchowny. Jeli bdziecie w naszych okolicach, to,
jak to si mwi, serdecznie zapraszamy. Jak sam pan rozumie, u siebie w domu bd wyglda
troch inaczej Mam nadziej, e nie przestraszy si pan jakich macek.
A ja jestem pewien, e ksidz zdoa dojrze moj dusz pod chitynowym pancerzem
umiechn si deputowany.
Kiedy na pewno si spotkamy. Batiuszka nagle odda Zykinowi karykaturalny
muszkieterski salut i obaj si rozemiali.

Ewakuacja rozpocza si trzy doby pniej. Rwno o czwartej w nocy mdy dym wci
sczcy si z Kremla wzmg si, zgstnia, otuli mg Car Puszk i Car Kookoa, paace i
muzea, wypeni po brzegi ogromn mis kremlowskich murw i zacz wylewa si na
zewntrz.
Wciekle rykna ziemia. Jak pies, ktry wrci ze spaceru i otrzsa si z wody, zatrzs
si, zawibrowa Barbakan Kutafja, a potem naraz opada z niego uska cegie i odsoni si lity
korpus, jakby metalowy, ale zdumiewajcy, koloru ciekego oowiu, bez adnych szww i
iluminatorw. Za jego przykadem posza Wiea Borowicka, potem Arsenalna i Senacka
Wszystkie oprcz Spasskiej.
Poddajc si niesyszalnemu sygnaowi, skryty w pierwszej wiey statek, podobny nawet
nie tyle do rakiety, co do postawionego na sztorc zeppelina, wyrwa si z asfaltu, z kostki
brukowej i bezszelestnie wzbi w niebo. W lad za nim startoway te pozostae baszty,
upodabniajc mur Kremla do bezzbnej starczej szczki.
I wtedy miasto wypeni nieopisany ryk. Dumnie, niepiesznie uwalniajc si spod pyt
betonu, strzsajc tynk i pozot, nad Moskw wznis si gigantycznych rozmiarw statek,
nawet nie liniowiec, ale co nigdy dotd niewidzianego. Wzlatywa sobr Chrystusa Zbawiciela.
Za nim, przepuszczajc olbrzyma przodem, wystrzeliy dziesitki niewielkich szalup
ratunkowych ukrytych w kaplicach, klasztorach i wszelkiej maci cerkwiach.
W cigu kwadransa stolica zmienia si nie do poznania: miasto jakby powtrzyo los
Drezna. Nieporuszona pozostaa tylko Wiea Spasska i Dzwonnica Iwana Wielkiego. W poowie
drogi midzy nimi zastygy dwie samotne figurki.
Prosz wybaczy, jeli co byo nie tak powiedzia Prezydent. Zrozumiem, jeli
wci jestecie na nas li za tamt histori z wypdzeniem patriarchy Nikona i za czystki w
trzydziestym sidmym
Ale co pan mwi Byo, mino! umiechn si pod brod Patriarcha. Przecie
koniec kocw niele si zgralimy.
 Umiechajc si do siebie ciepo i nie w peni szczerze, jak Stalin do Roosevelta w Jacie,
poegnali si. Prezydent skry si za bocznymi drzwiami Wiey Spasskiej, Patriarcha wszed po
aurowych schodkach do zabytkowej dzwonnicy.
Jeszcze chwila i dwie jasne gwiazdy wystrzeliy w gr, ginc na tle nieba usianego
innymi gwiazdami.
 Przed i po

Sierpie by zadziwiajco agodny i przyjemny. Krwioercze syberyjskie komary, ktre

zwykle w tym miesicu przystpoway do kolejnej, decydujcej ofensywy na ludzko, tym
razem z woli cyklonw zanioso gdzie indziej.
Co prawda kilka tygodni temu zdarzyo si niewielkie trzsienie ziemi, ale w porwnaniu
z zeszorocznym sierpniowym skwarem i poarami lasw, ktre omal nie pochony i wioski
Podwigalichy, i ssiedniego Samyowa, i samej stolicy rejonu Manturowa, wstrzsy zdaway
si kompletn bahostk. Jakby spodziewa si dziesiciu lat zaostrzonego rygoru, a wykpi
trjk w zawieszeniu.
Najbardziej nieprzyjemne byo teraz to, e w telewizorze znikn sygna.
Co tam u Andriuszy w programie? niepokoia si Angelina Stiepanowna, grzebic
gumow kocwk laski w ziemi.
Od kiedy Andriusza nic ju nie opowiada, postanowiono o przeniesieniu wieczornych
nasiadwek na podwrko Niny Prokofjewny, zwaszcza e komary nie dokuczay.
W gowie mu namieszali pokrcia gow Anna Pawowna. Taki teraz rozczochrany,
jakby tydzie nie my epetyny, a do tego jeszcze jaki umorusany. Kiedy bardziej mi si
podoba. Taki by schludny, a teraz tfu! Nie chc go ju na oczy oglda.
Przynajmniej troch si poprawi na twarzy. Ale po co komu taki chudzina? Nina
Prokofjewna umiechna si niemal czule.
A czego to on ostatnim razem nie naopowiada O tym chopaku, co to przypadkiem
zastrzeli koleg ze strzelby ojca! A potem zadzwoni do ojca tego zabitego dzieciaka i mwi
tamtemu: prosz, przepraszaj, jeli chcesz. I koniec! Co bdzie dalej, mwi, to pokaemy
nastpnym razem. I masz ci los! zacza utyskiwa Angelina Stiepanowna.
To nic, Anatolij wrci zaraz ze stolicy rejonu i si wyjani, co tam si dzieje oznajmia
pewnym tonem Nina Prokofjewna.
Telewizory w wiosce byy raptem dwa.
Jeden stary, sowieckiej produkcji, troskliwie przykryty utkan z biaej nitki koronkow
serwetk, sta na honorowym miejscu u Anny Pawowny w salonie. Peni rol otarza pod
ikonostasem z pokych owalnych fotografii z pociemniaymi od upywu czasu twarzami jej
nieboszczyka ma i rodzicw oraz byszczcych prostoktnych zdj z rowymi twarzyczkami
wnukw, ktre mieszkay z rodzicami w stolicy rejonu.
Drugi z Idealnie Paskim Ekranem i napisem Made in Indonesia przywioza Ninie
Prokofjewnie zeszego lata crka z miasta.
Wiekowy Horyzont Anny Pawowny mia mleczny, pusty ekran, od kiedy zepsu si
beznadziejnie trzynacie lat temu. Nie wyrzucia go wycznie z poczucia emeryckiej
solidarnoci. Owoc japoskiego industrialnego neokolonializmu w krajach Azji
Poudniowo-Wschodniej dziaa tymczasem jak naley; Nina Prokofjewna codziennie uroczycie
odkrywaa go, unoszc pajczyn wypranych koronek, i ostronie naciskaa przycisk pilota.
Zim pielgrzymki ssiadek zaczynay si ju rano: w Gwnym Kanale Kraju objaniano,
jak prawidowo dawkowa uryn, eby uchroni si przed osteochondroz, i przekonujco
pokazywano, jak zwalczy metastazy za pomoc surowego misa. Latem od rana trzeba byo
gna do ogrodu, za to wieczorem mona byo powzdycha nad niewiarygodnymi historiami
ludzkich namitnoci wymylanymi przez upalonych czym scenarzystw tego drugiego
Maachowa1.
 Wiadomoci we wsi oglda tylko Anatolij, pozostali nie wierzyli adnym politykom,
zreszt nie bardzo interesoway ich moskiewskie informacyjne abstrakcje. Raz do roku, kiedy
mwio si, e Prezydent obieca podnie emerytury, zdarzao si, e wczali dziennik Czas
eby si upewni. eby nie zrobi z siebie gupka przed wredn listonoszk, ktra raz na dwa
miesice przywozia ze stolicy rejonu koperty ze ladow liczb banknotw, krcc pedaami
roweru marki Orlik po wybojach jedynej tutejszej drogi.
Tyle e ostatnia okolicznociowa podwyka spyna ju przed marcowymi wyborami i w
sierpniu od Moskwy nawet najbardziej zapalone optymistki nie spodzieway si niczego dobrego.
Nie ma wiadomoci? i pal je sze. Mona si tylko od nich nabawi rozstroju nerwowego, a w
polityce to i tak zawsze bd garstwa, co we wsi byo dobrze znanym faktem ju od czasu, kiedy
telewizor Horyzont dopiero co wyklu si z tekturowego puda z napisem Nie rzuca.
No, jedzie! dalekowzroczna Anna Pawowna podniosa si z awki. Anatolij! Tola!
Posaniec wyprawiony po wieci do stolicy rejonu patrzy przed siebie niemiao i
niepewnie trzyma kierownic. Z pocztku chcia oprze swj smrodzcy motorower o pot, ale
potem si rozmyli i krzykn od furtki, zachowujc bezpieczn odlego.
Wiea transmisyjna si zawalia! Mwi, e niedugo j postawi. Kiedy si trzso,
wyrwao j z korzeniami. Do tego czasu adnej telewizji nie bdzie!
No to piknie! Anna Pawowna klasna w donie.
No wchod, Tola, co tak stoisz? Nina Prokofjewna, podpierajc si rkami pod
krzye, podniosa si z trudem. Mam paszteciki, dla wnukw upiekam.
Dzikuj Anatolij chuchn w pi, zakasa i pokrci gow. Nie jestem godny.
W Manturowie mnie nakarmili.
Czyli co, pojechae do swojej? Angelina Stiepanowna zmruya oczy, nie zauwaajc
penego wyrzutu spojrzenia Anny Pawowny.
Ehe Anatolij kiwn gow w nieokrelony sposb i na wszelki wypadek pokrci
manetk gazu, dajc do zrozumienia, e rozmowa si przeciga i czas ju, eby jecha.
A moe pola ci mapeczk, co, Tola? Pani domu podesza, stkajc, do szafki z
zakurzonymi stugramowymi szklaneczkami z grubego szka.
Drgn, ale wytrzyma. Gdyby to by poranek, raczej nie pozostaby tak nieugity. Lecz
czas legalnego klina min i przed oczami Anatolija zamajaczyo kociste widmo wpadnicia w
cig. To wanie elazna zasada: nie pi wicej ni trzy dni z rzdu pozwalaa mu zrcznie
balansowa na granicy alkoholizmu przez wszystkie te lata, podczas gdy jego koledzy z klasy i z
pracy zatracali si bez reszty w biaej gorczce.
Nina Prokofjewna wzruszya krgymi ramionami i z powrotem usiada. Anatolij
zasalutowa i odjecha, pozostawiajc za sob postrzpione oboczki benzynowych spalin o
sodkawym zapachu. Crka z ziciem i oboje wnukw miastowi, przyjechali do babci na
wakacje poszli kpa si nad rzeczk i mieli wrci dopiero na kolacj. Nina Prokofjewna
zdya rano upiec paszteciki: teraz byo jeszcze za wczenie, eby wstawi na ogie ziemniaki,
miaa wic czas na prac umysow.
Wszystko kamstwa stwierdzia.
O jego dziuni? Angelina Stiepanowna ockna si z drzemki.
W ogle wszystko oznajmia kategorycznie Nina Prokofjewna. Nie by w
Manturowie.
To gdzie by? Jecha przecie motocyklem.
Pada wczoraj deszcz? Pada. Droga od Samyowa do Manturowa to dziura na dziurze,
po deszczu to nawet nie kaue, tylko zwyczajne bagno. A motor mia, sukinsyn, czysty
zdemaskowaa oszusta Nina Prokofjewna. Czyli dalej ni do Samyowa nie ujecha.
 Ale na co mu byo do Samyowa jedzi? Angelina Stiepanowana przygadzia
wenian spdnic. W Manturowie ma chocia dziewuch, tamtejsz nauczycielk.
Pokcili si oznajmia autorytatywnie Anna Pawowna. Jak to, to ty nie wiesz?
Ale kiedy by mieli? Przecie jeszcze w tym tygodniu do niej jedzi
Nigdzie nie jedzi. Ju miesic u niej nie by! Mwi, e jedzie do Nataszy, a tak
naprawd to do Samyowa.
A w Samyowie to co niby jest?
Jego kumpel, ryy Witka. Pracuje w tartaku. Kiedy siedzia.
A co to ja, Witki nie znam? Przyapana na braku wiedzy, Anna Pawowna sprbowaa
odzyska pozycj. A kto mi w zimie drwa przywozi?
I to z Witk pi. Na pewno z przekonaniem prokuratora podsumowaa Nina
Prokofjewna.
Taka ci donosi? Anna Pawowna spochmurniaa.
Gospodyni miaa asa w rkawie: listonoszka, otwarcie gardzca wszystkimi babuszkami,
w bystrej i podejrzliwej Ninie Prokofjewnie widziaa rwn partnerk i czasem dzielia si z ni
plotkami o yciu w Samyowie i Manturowie. Problem by tylko taki, e w tym roku wioskowi
nie zaprenumerowali adnej z gazet, a emerytury, mimo usilnych stara partii i rzdu, by
uregulowa wypaty, docieray do Podwigalichy nie czciej ni raz na dwa miesice. A
czerwcowa opniaa si jeszcze bardziej.
Lepiej co innego by doniosa odegnaa si od informatorki Nina Prokofjewna.
No wanie Spniaj si o dwa i p miesica. Za co mamy makaron kupowa?
Szczerze mwic, tych czterech tysicy rubli emerytury i tak nie byo w Podwigalisze na
co wydawa. Postawiony z biaych silikatowych cegie spdzielczy spoywczak znajdowa si w
Samyowie. Pomalowane zielon farb olejn pki byy rwno zastawione marn wdk,
puszkami sajry w sosie wasnym, starymi pudekami z cukrem w kostkach, paczkowan w
papierowe torebki kasz i bochenkami wilgotnego szarego chleba. Wdka nie cieszya si
szczegln popularnoci, za to cukier, przeciwnie, schodzi byskawicznie w co drugim domu
staa aparatura do pdzenia samogonu. Wszystkie pozostae rzeczy mona byo wyhodowa we
wasnym ogrodzie albo wymieni na co u ssiadw. Nina Prokofjewna miaa kury i sad
owocowy, Anna Pawowna dobrze si zapowiadajce prosiaki i dwa tysice metrw
kwadratowych ogrodu, Angelina Stiepanowna krow, ktra niedawno si ocielia, i szklarnie z
pomidorami.
Wytrenowani przez lata reform mieszkacy Podwigalichy, Samyowa i kadej innej
rosyjskiej osady mogli z atwoci ustanowi wasne autonomie, ze wszystkich saboci
pozwalajc sobie tylko na tradycyjn rosyjsk nostalgi za serwolatk.
Nina Prokofjewna starannie wydzielaa poow swojej podwyszonej emerytury i raz na
kwarta wysyaa j na poczcie w Manturowie dzieciom do miasta. Angelina Stiepanowna za ca
sum kupowaa kasz gryczan i cukier, bo witowaa ju siedemdziesite pite urodziny i przez
ten czas ycie nie raz dao jej gorzk lekcj. Anna Pawowna odkadaa oszczdnoci do koperty
za ikonk witego Mikoaja Cudotwrcy, ktra wisiaa w jej sypialni, i draa przy kadym
goniejszym skrzypniciu swojej starej izby w obawie przed rabusiami. I dla wszystkich trzech
nieregularny datek by bardziej oznak przynalenoci ich wioski do jakiej niezmierzonej
pastwowej caoci.
Pytanie o makaron, w zamyle retoryczne, zawiso w powietrzu. Lato okazao si dobre,
w szklarniach wyrosy prawdziwe ogrkowo-patisonowe dungle, a falangi wymytych
trzylitrowych sojw czekay na sygna do wymarszu: zim godu nie bdzie.
Ale masochistyczna natura rosyjskiej kobiety sprawia, e rozmawia ona nie o tym, co si
jej udao, lecz o tym, co si nie ukada.
Smutno jako bez Andriuszy Angelina Stiepanowna wrcia do swojego ulubieca.
Ciekawe, kiedy znowu bdzie sygna?
A skd niby mamy to wiedzie? Nina Prokofjewna rozoya rce. Sukinsyn
oszuka, donikd nie jedzi. Poprosz zicia, eby pojecha si rozpyta Ale czy bdzie mu si
chciao po takiej drodze? Ju kiedy misem rzuca
Koreascy producenci samochodw nie mogli oczywicie przewidzie surowych
warunkw, w ktrych bdzie eksploatowany ich wytwr. Ale wz w sumie cakiem niele si
trzyma, biorc pod uwag, e wedug poudniowokoreaskiego rozumienia za Manturowem
drogi nie byo wcale. Tyle e zi Niny Prokofjewny, ktry wzi na niego kredyt konsumencki,
wcale nie zamierza poddawa swojego nowego samochodu tak nieludzkim eksperymentom.
Wielk grzecznoci, jak robi onie, bya ju sama zgoda, eby dokd w tej rozpaczliwej
guszy pojecha samochodem.
Jak wszyscy pozostali mieszkacy Podwigalichy w pierwszych dniach mczy si na
telewizyjnym godzie, w dojmujcej beznadziejnoci co wieczr wciskajc przyciski pilota
telewizora, ktry niby to kupili teciowej. Wylaz nawet na dach, eby zbada zasiedlon przez
wrony anten. Na prno: Cakowicie Paski Ekran pokazywa tylko nien zamie w eterze.
Przygody milicjantw z wydziau zabjstw, ktrych przez pierwszy tydzie brakowao, e a
dusza wierzbia, w kocu zaczy stopniowo popada w zapomnienie.
Po rozwaeniu wszystkich za i przeciw w kwestii jazdy do Manturowa i prowadzenia tam
ledztwa w sprawie okolicznoci zniknicia Maachowa i kukie z serialu, zi odmwi. Na
trzeci tydzie za Andriusz tsknia ju tylko sentymentalna Angelina Stiepanowna. Na czwarty,
kiedy nadszed ju czas, by krewni Niny Prokofjewny zapakowali si do samochodu i wybrali z
powrotem do miasta, zza wzgrza wyoni si jedziec na podzwaniajcym starym rowerze.
Emerytura zgada Anna Pawowna, prostujc si i odstawiajc blaszan konewk na
grzdk.
Wojna! zawoaa z daleka spocona listonoszka.

Zamiast zwykych kolorowych Argumentw w jej torbie walay si kiepsko odbite

komunikaty frontowe. Chocia nie byo waciwie adnych frontw, a i wojna ju od trzech
tygodni bya zakoczona. I choby nie wiadomo ile razy czytali umazane oowian farb
stronice, aden z mieszkacw Podwigalichy nie mg poj, jak salwa chiskich pociskw
manewrujcych skierowana w Tajwan moga sprawi, e amerykaskie ICBM-y zostay
wystrzelone w Pekin, co nieprawidowo oceniono w bunkrze Wojsk Rakietowych Strategicznego
Przeznaczenia w Odincowie, przez co nastpio uderzenie odwetowe w USA, po czym
Trzsienie ziemi sprzed miesica okazao si echem potwornych eksplozji, ktre w jednej
chwili obrciy w py i popi wszystkie wielkie europejskie, amerykaskie i azjatyckie miasta.
Stao si to tak szybko, e ani rzdy, ani sztaby wojsk nie zdyy si ewakuowa. Pastwa, po
ktrych przetoczy si atomowy walec, od niespena miesica nie istniay. O Samyowie, a tym
bardziej o Podwigalisze, przypomniano sobie w stolicy rejonu dopiero teraz.
Kartka przewdrowaa z rk do rk i opada bezwiednie na awk. Ludzie patrzyli na
siebie zakopotani, prbujc znale waciwe sowa: zaprzeczy, uwierzy, pocieszy si
nawzajem. W gowie z jakiego powodu pojawiay si myli cakiem nie na miejscu
 Jak to, czyli Andriusza Angelina Stiepanowna zasonia usta skostnia doni.
To co, nie bdzie teraz emerytury? Anna Pawowna sprbowaa zrozumie sytuacj.
Kredytu mona nie spaca prawie niesyszalnie doda zi.
To jak my teraz bdziemy y? zacza zawodzi Angelina Stiepanowna.
W ciszy, ktra zapada, sycha byo, jak pobrzkuje dzwonek na szyi jej krowy i falsetem
bzyczy pierwszy przystosowany do nowego ycia komar. A moe do Podwigalichy w kocu
dotaro echo tego dwiku, ktry rozleg si w chwili, kiedy pky niewidzialne struny
przecignite z nadajnika telewizyjnego w Ostankinie przez cay ogromny kraj i spajajce go
wsplnot myli i przey prawie w niczym niepodobnych do siebie obywateli.
A tak, jak i ylimy oznajmia nagle Nina Prokofjewna. Zmienio si to co?

1 Giennadij Maachow rosyjski prezenter telewizyjny i autor pseudonaukowych ksiek

z dziedziny samoleczenia. Andriej Maachow rosyjski prezenter i showman, prowadzi
talk-show Pust goworiat (Niech mwi) (przyp. tum.).
 O autorze

Dmitry Glukhovsky (ur. 1979) rosyjski pisarz, dziennikarz i felietonista; pracowa dla
Euronews TV, Deutche Welle i Russia Today. Pisze na amach Harpers Bazaar, lOfficiel i
Playboya. Laureat nagrody Europejskiego Towarzystwa Fantastyki Naukowej. Naley do
modego pokolenia rosyjskich literatw krytycznie oceniajcych polityk swojego kraju i
wzywajcego do jej penej demokratyzacji.
Najwikszy rozgos przyniosa mu postapokaliptyczna powie Metro 2033, ktr zacz
pisa w wieku 18 lat. Jej kolejne fragmenty publikowa w internecie, pozwalajc czytelnikom do
pewnego stopnia wpywa na fabu. Ten pionierski wwczas eksperyment interaktywny
przynis mu rzesz oddanych fanw. Ukoczone dzieo opublikowane w Rosji w 2005 roku
stao si wielkim bestsellerem, osigajc kilkusettysiczny nakad. Prawa do powieci Metro
2033 zostay sprzedane do ponad 30 krajw; w oparciu o jej fabu i pomys powstay dwie gry
komputerowe, planowana jest rwnie jej hollywoodzka ekranizacja. Szacuje si, e liczba
czytelnikw Metra 2033 na caym wiecie wynosi ok. 3 miliony. W Polsce nakad tej powieci
dawno ju przekroczy 100 tys. egzemplarzy.
Glukhovsky w 2009 wyda w Rosji kolejn postapokaliptyczn powie, Metro 2034, a
swj pomys rozwin w midzynarodowy projekt o nazwie Uniwersum Metro 2033. Pod jego
szyldem, stosujc si do ustalonych przez Glukhovskyego regu, pisz i publikuj autorzy z
caego wiata. Powieci Glukhovskyego oraz seria Uniwersum Metro 2033 ciesz si w Polsce
niesabncym zainteresowaniem i nale do najpoczytniejszych ksiek literatury
postapokaliptycznej.