Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Matalinhagang salita
ng matalinghagang salita o (idiomatic expression--sa wikang
english) ito ay salita na ginagamit upang maipahayag ang
isang damdamin sa paraan ng paggamit ng malalalim na
salita upang maiwasan ang masasakit at mararahas na salita
o ito ay salitang gawa lamang . ito ay karaniwang ginagamit sa
mga tula.
halimbawa:
1
1. butas ang bulsa - walang pera
2. ilaw ng tahanan - ina
3. kalog na ng baba - nilalamig
4. alimuom - tsismis
5. bahag ang buntot - duwag
6. ikurus sa noo - tandaan
7. bukas ang palad - matulungin
8. kapilas ng buhay - asawa
9. nagbibilang ng poste - walang trabaho
10. basag ang pula - luko-luko
11. ibaon sa hukay - kinalimutan
12. taingang kawali - nagbibingi-bingihan
13. buwayang lubog - taksil sa kapwa
14. pagpaging alimasag - walang laman
15. tagong bayawak - madaling makita sa pangungubli
BUOD NG ROMEO AT JULIETA
Sa ganitong paraan nagsimula ang kwento, si Romeo, na anak nina
Senyor Montesco at SenyoraMontesco, ay naaantig sa angking
kagandahan ni Rosalina, isang dalaga na may panantang magingdalaga
habang siya ay nabubuhay pa na kayat hindi nito.
Sa pagnanais ng kanyang pinsang si Benvolio atkaibigang si Mercutio
na maaliw ito, inaya nila ito sa isang sayawan sa bahay ng mga
Capulleto. Pumayagnaman si Romeo nang mapag-alaman nitong ddalo
rin si Rosalina. Sa naganap na sayawan sa bahay ngmga Capuletto,
nakita ni Romeo si Julieta na anak ng kaaway ng kanilang angkan, na
sila Senyor atSenyora Capuletto. Sa unang araw ng kanilang pagkikita
ay nahulog na sila sa isat isa. Kapwa nila batidna sila ay mga anak ng
magkaaway na pamilya, ngunit nagkaunawaan pa rin sila. At dahil
ditonagkasundo silang magpakasal kinabukasan, sa tulong ni Fray
Lozenzo, ang padre kumpesor ni Romeo.Pagkatapos ng kanilang pag-
iisang dibdib, sina Tybalt at Mercutio ay naglaban at dahil dito ay nasawi
siMercutio. Nalaman ni Romeo ang pagkamatay ni Mercutio at naging
dahilan ng kanyang paghihiganti,dahil sa kanyang paghihiganti. Napatay
ni Romeo si Tybalt, nagmamakaawa ang mga magulang Romeongunit
ang naging hatol ni Prinsipe Escalo sa kanya ay ipatapon sa labas ng
Verona. Sa pamamagitan ngkasa-kasama ni Julieta ay muli silang
nagkita at nangyari ang unang gabi nila bilang mag-asawa. Ngunitsa
gabi ring iyon ay ipinagkasundo nina Senyor at Senyora Capuletto si
Julieta kay Konde Paris upang silaay mapag-isang dibdib. Tutolsi Julieta
dito kung kayat humingi siya ng tulong kay Fray Lozenzo upanghindi
matuloy ang nasabing kasalan. Binigyan ni Fray Lorenzo si Julieta ng
likidong pampatulog upangang naghihinagpis na binibi ay
magmimistulang bangkay sa loob ng apatnapung oras. Naipabalita
kayRomeo na si Julieta ay isa nang bangkay, sa tulong ni Baltazar.
Dahil dito bumili si Romeo sa isangmatandang albularyo ng mabagsik
na lason na siyang kikitil sa kanyang buhay at bumalik sa Verona.Ngunit
sa kasamaang-palad, hindi naihatid ni Fray Juan ang liham ni Fray
Lorenzo na nagsasabing hindipatay si Julieta. Nang mabili ni Romeo
ang lason, agad siyang nagtungo sa puntod ni Julieta at nangmakita ni
Romeo ang inaakalang bangkay ni Julieta ay ininom niya agad ang
lason. Sapaghihinagpis ni Julieta ay dumating si Fray Lorenzo, ngunit
hindi na niya naabutang buhay si Romeoupang sabihin ang
katotohanan. Pilit na isinasama ni Fray Lorenzo si Julieta dahil may mga
tanod napaparating, ngunit hindi niya magawang iwan si Romeo. Bago
pa man dumating ang mga tanod aynakakita si Julieta ng isang balaraw
at siya ay nagpakamatay
Paraan ng Pagpapahayag ng Emosyon
o Damdamin
1. Mga Pangungusap na Padamdam Ito ay mga pangungusap na
nagpapahayag ng matinding damdamin o emosyon. Ginagamitan ito ng
tandang padamdam (!)
Halimbawa:
Nakupo, hindi ko maaatim na patayin ang inosenteng sanggol na ito!
Ang sakit malamang ang sariling anak ang pumaslang sa ama!
2. Maiikling Sambitla Ito ay mga sambitlang iisahin o dadalawahing
pantig na nagpapahayag ng matinding damdamin.
Halimbawa:
Aray! Nasugatan ako ng patalim.
Wow! Ang bango ng ulam natin ngayon.
3. Mga Pangungusap na Nagsasaad ng Tiyak na Damdamin o Emosyon
ng Isang Tao
Itoy mga pangungusap na pasalaysay kayat hindi nagsasaad ng matinding
damdamin, ngunit ito ay nagpapakita ng tiyak na damdamin o emosyon.
Halimbawa:
Kasiyahan: Napakasayang isipin na may isang bata na namang isinilang sa
mundo.
Pagtataka: Hindi ko lubos maisip kung bakit ipatatapon ng isang magulang
ang isang
walang kamalay-malay na sanggol.
Pagkalungkot: Masakit isiping ang mag ama ay ang nagharap sa isang
pagtutunggali.
Pagkagalit: Hindi dapat kinikitil ang buhay ng isang sanggol.
Pasang-ayon: Tama ang naging desisyon ng pastol na hindi patayin ang bata.
Pagpapasalamat: Mabuti na lamang at nakapag-isip ang pastol.
4. Mga Pangungusap na Nagpapahiwatig ng Damdamin sa Hindi
Tuwinrang Paraan
Ito ay mga pangungusap na gumagamit ng matatalinghagang salita sa
halip na tuwirang paraan.
Halimbawa:
Kumukulo ang dugo ko kapag naiisip ko ang mga magulang na
pinababayaan ang mga anak.
(Ibig sabihin ng kumukulo ang dugo ay galit na galit.)
Ang Handog ng mga Mago
Si Jim Dillingham Young at ang kaniyang kasama sa buhay na
babaeng si Della ay isang nakababatang mag-asawang may labis
na pag-ibig sa bawat isa, subalit hindi nila halos maabot ang
halaga ng arkila para sa kanilang apartamentong may iisang silid
lamang dahil sa labis na kalagayang pangkabuhayan. Isa itong
tirahang katabi ng nakaangat na riles ng tren. Para sa Pasko,
nagpasya si Della na ibili si Jim ng isang tanikala para
pinahahalagan nitong orasang pambulsa na bigay pa ng ama
nito. Nagkakahalaga ng dalamwampung dolyar ang tanikala.
Para makalikom ng salaping may ganoong halaga, ipinaputol ni
Della at ipinagbili ang kaniyang pinahahalagahang mahabang
buhok na umaabot sa kaniyang tuhod. Ibinenta niya ito sa
tagagupit para magawang peluka ng ibang tao. Samantala,
nagpasya naman si Jim na ipagbili ang kaniyang orasan para
maibili si Della ng magandang mga pangkat ng suklay na yari pa
sa mga kabibe ng pawikan, para magamit ni Della sa kaniyang
mahabang kayumangging buhok. Bagaman kapwa sila nalungkot
dahil nawalan ng saysay ang kanilang mga alay para sa isa't isa,
nakuntento namang ang bawat isa sa mga natanggap nilang mga
handog, dahil kumakatawan ang mga ito sa kanilang
pagmamahalan bilang mag-asawa. Mas nakahihigit ang kanilang
'di-makasariling pag-ibig sa isa't isa kaysa kanilang mga ari-
arian.