Vous êtes sur la page 1sur 235

tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.

a Y%djlhd fjñ uu 1
2 uyfuõkd ioyï m%ldYk

uyfuõkd ioyï m%ldYk

tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
Y%djlhd fjñ uu
Y%S nq'j' 2551 la jQ fmdfidka ui

© mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao ysñ

mß.Kl wl=re ieliqu"


msgljr ks¾udKh iy m%ldYkh

uyfuõkd ioyï m%ldYk


uyfuõkdj Ndjkd wimqj
jvqjdj" fmd,a.yfj,'
ÿr $ *elaia ( 037 2244602
B fï,a ( asapuwa1@sltnet.lk
fjì wvú ( www.mahamevna.org
www.gautamabuddha.org
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 3

oin,fia,mamNjd ksíndkuydiuqoaomßhka;d
wÜGx. u.a.i,s,d ðkjpkk§ Ñrx jy;+;s
oin,hka jykafia kue;s ffY,uh m¾j;fhka mek ke.S
wud uyd ksjk kï jQ uyd id.rh wjika fldg we;s
wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h kï jQ isys,a Èh oyßka fyì
W;=ï Y%S uqL nqoaO jpk .x.dj ^f,da i;=kaf.a iir ÿl ksjd,ñka&
fndfyda l,a .,dniakd fialajd æ
^i<dh;k ixhq;a;h - Woaodk .d:d&
4 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ye¢kaùu
iïud iïnqÿ rcdkka jykafia kula f,dalfha my< jkafka
ixidr .; i;ajhdg ixidr ÿlska ksoyia jk W;=ï ksjka ud¾.h
fmkajd §ug hs' iïnqÿ oyï uekúka Y%jKh lrk flfkl=g
ñÉPd ÈÜÀh neyer fldg f,!lsl iïud ÈÜÀhg meñKSug;a"
f,!lsl iïud ÈÜÀh blaujd f,daflda;a;r iïud ÈÜÀh lrd
f.dia ksjkska iekiSug;a yelshdj we;' O¾uh weiSug ,enqk;a
kqjKska l,amkd lsÍfï yelshdj ke;s kï tA wjia:dj Wodlr
.; fkd yelsh'
fndfyda l,la ;siafia ;uka úiska O¾uh hehs is;df.k
mqreÿ mqyqKq l< oDIaÀ" Nd.Hj;=ka jykafiaf.a úÑ;% Wmud
Wmfïh iys; meyeÈ,s lsÍfï bÈßfha wkd:j ioaO¾uh kqjKska
úuid f,daflda;a;r iïud ÈÜÀhg meñKs" ks.KaG Y%djl Wmd,s
.Dym;shd wkaj¾: mo ishhlska Nd.Hj;=ka jykafia j¾Kkd
l< whqre Wmd,s iQ;%fhka o; yelsh'
O¾ufha yeisÍu hkq wl=i,a neyer lrñka l=i,a ÈhqKq
lsÍu hs' tA i|yd i;aldr l< hq;= .re l< hq;= lreKq y;la
ilaldr .reldr iQ;%fhka fy<slr fohs' f.j,a fodrj,a ke;sj"
we÷ï me<÷ï ke;sj" lEu îu ke;sj wirK jQ wkd: msßia
ms<sn|j wm wei ±l we;' kuq;a tA ish,a, iys;j u wmsÿ
wkd:j isák nj wmg fmkajd jodf<a nqÿ iñ|dfKda h' mGu
kd:lrK iQ;%fhka fï nj f;areï f.k ms<sirK iod .kak'
oka §u ms<sn|j wfma rfÜ úúO u;jdo we;' tA ish¿
u;jdohkag iqÿiq ms<s;=rla olaÅK úNx. iQ;%fhka yuqfõ' uqo,a
úhoï l< muKska odkhla uy;aM, uydksixi fkd jk nj fï
iQ;%h lshjd f;areï .kak' wms ljqre;a ,nd we;s fï ñksia
Èúfha jákdlu ms<sn|j b;du fyd¢ka f;areï .ekSug Tng
yelshdj ,efnkafka b;d bjiSfuka hq;=j wlaLK iQ;%h lshjd
ne,Sfuks' hfula fï iQ;% foaYkh f;areï .kafka kï Tyq
wksjd¾hfhka u iS,jka;" .=Kjka; mqoa.,fhl= jkq fkd wkqudk
h'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 5

Nd.Hj;=ka jykafiaf.a mqßioïu idrÒ .=Kh ms<sn|j


b;du úÑ;%j;a f,i meyeÈ,s lr fokafka flaiS iQ;%fhks' tl<
Ndr;fha isá .sys Y%djl msßia mjd Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
meiiqug ,la úh' tjeks tla mqoa.,fhls" úYd,d uykqjr jdih
l< W.a. isgqjrhd' Tyqf.a wdYap¾hhj;a woaN+; .=K wgla
ms<sn|j fõid,sl W.a. iQ;%fhka lshefõ'
fya;= M, oyu fkd ±kSu ixidr ÿlg fya;=j nj wms
oksuq' tksid u fï fya;= M, oyu kej; kej;;a úúOdldrfhka
kqjKska úuid o; hq;=h' tA i|yd Tng Wmldr jkafka máÉp
iuqmamdoh .ek úia;r we;=<;a foaYkh hs' Nd.Hj;=ka jykafia
úis k a iïud ÈÜÀh b;du úis ; = r e wdldrhg foa Y kd l<
wjia:djla lÉpdkf.d;a; iQ;%hg we;=<;a fõ' fï foaYkh ;=<ska
Wkajykafiaf.a úYañ; m%{dj f;areï .; yelsh' Y%oaOdj hkq
ÈhqKq l< hq;= fohls' Y%oaOdj mßmQ¾K jkafka flf,ia keiSfuks'
flf,ia keiSu olajd wd¾h Y%djlhd Y%oaOdj ÈhqKq l< hq;=
wdldrh pQ, y;aÓmfodamu iQ;%fhka fy<s fõ'
f;rejka flfrys wm%udK Y%oaOdfjka f.!rjfhka hq;=j
fï W;=ï .%ka:h Tn w;g m;a lrkafka f.!;u nqÿ iiqk ;=<
Ôú;hg ms<sirKla ,nd §u fjkqfjks' W;=ï iQ;% foaYkd oyh
ne.ska we;=<;a jk mßÈ ks¾udKh fldg we;s fuu fmd;a fmf<ys
fojeks fldgi jYfhks fuh Tn w;g m;ajkafka' fuys m<uq
fldgi —ksjkakg Nj .suka - foiQ ioyï ksjka˜ kñka óg ál
l,lg by;§ t<s±lajqk w;r" Bg ,enqKq wiSñ; ie±yej;a
Y%djl m%;spdr u; fuu .%ka:h t<s±laùu fu;rï blaukska
isÿl< hq;= úh'
fuys we;=<;a b;du jákd nqoO
a foaYkd buy;a f.!rjfhka
hq;=j lshjd n,kak' kej; kej;;a lshjd fyd¢ka Ôú;hg
.,md .kakg W;aidy lrkak' Tng o fï f.!;u nqÿ iiqk ;=<
ikd;k /ljrKh ,nd .ekSfï ÿ¾,N Nd.Hh Wodfõjdæ
Tn ieug f;rejka irKhsæ
uyfuõkd ioyï m%ldYk
uyfuõkdj Ndjkd wimqj"
há.,aT¨j" jvqjdj"
fmd,a.yfj,'
6 uyfuõkd ioyï m%ldYk

fm<.eiau
11-1' tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu
- Wmd,s iQ;%h '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 07
12-2' f.!rj i;aldr ±laúh hq;= wisßu;a lreKq y;
- ilaldr .reldr iQ;%h '''''''''''''''''''' 35
13-3' wkd: fkdù ikd: fjuq
- mGu kd:lrK iQ;%h '''''''''''''''''''''' 67
14-4' odkfha wkqiia
- olaÅKd úNx. iQ;%h ''''''''''''''''''''''' 90
15-5' ÿ¾,N fudfyd;ska M, ,nuq
- wlaLK iQ;%h '''''''''''''''''''''''''''''''''''' 110
16-6' wisßu;a oukh lsÍu
- flaiS iQ;%h '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 130
17-7' wdYap¾h woaN+; lreKq wgla
- fõid,sl W.a. iQ;%h ''''''''''''''''''''' 148
18-8' bmÿfka wehs@
- máÉp iuqmamdoh ''''''''''''''''''''''''''' 165
19-9' wka; j,g fkd jeà yß u. f;areï .kak
- lÉpdkf.d;a; iQ;%h ''''''''''''''''''''' 198
20-10'msh igyka y÷khs kï'''
- pQ, y;aÓmfodamu iQ;%h ''''''''''''''''222
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 7

tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
Y%djlhd fjñ uu
-Wmd,s iQ;%h-
Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
nqÿrcdKka jykafia iïnqoaO;ajhg m;afj,d" Wkajykafia
f,daflg ,nd §mq foa f;afrkafk" Wkajykafia lf<a fldhs;rï
úiañ; fohla o lsh, f;afrkafk" fï O¾uh ál ál yß
f;afrkafk fï O¾uh flfrys wms ys; myojd .;af;d;a' Tn
u;l ;shd.kak" wms biafi,a, u lrkak ´fk ys; myojd .kak
tl' O¾uh .ek ys; myojd.kafk ke;sj wjfndaO lrkak
l,amkd lrkjd lshuq' Tkak ±ka thd kqjKska úuikak lsh,
mgka .kakjd' tfyu mgka .kak fldg thd ys;df.k bkafk
ug fïl wjfndaO lrkak mq¿jka lsh,d' kuq;a fuhd mgka
.kak l%uh ;=< fuhdg fudlla yß f;areKd lshuq' Bg miafi
thd tkafk udkakhg' uu ;uhs fïl okak tlaflkd' t;fldg
udkakh biairyg hkjd' t;k we;a; wjfndaOh kE'

biafi,a,du lrkak ´fk foa'''


tfykï wms Tlafldg u biair fj,d lrkak ´fk fudlla
o@ is ; myojd .ka k tl' is ; myojd .ka k tl yßhg
lr.;af; ke;akï" wmg biairyg hkak nE' is; myojd
.;af;d;a udkakh miaig .sys,a,d meye§u biairyg tkjd'
8 uyfuõkd ioyï m%ldYk

t;fldg fï udkakh;a tlal fuÉpr ;sfhk w¾nqoh fudlla


o@ wms tl tlaflkdg ;sfhkj fm!oa.,sl m%;srEmhla' ;sfhkj
o@ keoao@ wms tAlg we¨ï lrkj o@ keoao@

uu bkafk fld;eko@
wms ys;uq wms .DDma f*dfgda tlla .;a; lsh,' ±ka Thdg
ÿkafkd;a .DDma f*dfgda tl Thd biafi,a,d n,kafk ljqre .ek
o@ —wd''' ux bkafk fld;k o@ yev o@ ,iaikg fmakjo udj@˜
B<Õ tlaflkdg ÿkaku thd n,kafk thd bkak ;ek' wfma
Ôú;hg fïl ld jeÈ, ;sfhkafk' tAlg ;uhs wd;au oDIaÀh
lshkafk' t;fldg tAl is|, ì|, odk wdldrhg wjfndaOh
tkak kï" wmg biafi,a, u ;sfhkak ´fk meye§u' meye§u
lshkafk Y%oaOdj'
wkak tA meye§u nqÿrcdKka jykafia flfrys wdmq ojig
wr udkakh miaig hkjd' meye§u;a tlal tkjd wysxil
ksy;udkSlula' fyd|g ys;, n,kak iñ;s iud.ula .;af;d;a
w¾nqohla ;sfhkj' fudlg o tA w¾nqoh ;sfhkafk@ ;k;=rej,g'
wdh;khla .;af;d;a w¾nqohla ;sfhkj' fudlg o tA w¾nqoh
;sfhkafk@ ;k;=rej,g' jevigykla ixúOdkh lrkak .sfhd;a
w¾nqohla ;sfhkj' fudlg o tA w¾nqoh ;sfhkafk@ ;k;=rej,g'
fudlla o fï w¾nqofha we;a;' tA ;uhs fm!oa.,sl m%;srEmh
bia i ryg .ka k ;s f hk leue;a ; ' fm!oa . ,s l m% ; s r Emhg
f.!rjh fokak ;sfhk w¾nqoh' tA w¾nqohg lshkafk wd;au
oDIaÀh lsh,'

w¾nqoh wd;au oDIaÀh hs'''


tA l ;a tla l tkj bßis h dj' tA l ;a tla l tkj wkq k a
fy,d±lSu' tAl;a tlal tkj wkqkaj md.df.k bkak ´fk lshk
tl' tAl;a tlal tkj ;uka biau;= fjkak ´fk lsh,' kuq;a tA
wd;au oDIaÀh" tA w¾nqoh miaig hkjd meye§u wjxlj u
we;sjqfkd;a' meye§u we;sjqkd lsh, flfkl=g fndrejg;a
lshkak mq¿jka' tA jf.a u meyeÿk flfkla yeáhg bkak;a
mq¿jka' kuq;a t;k tA ;sfhkafk;a wd;au oDIaÀh' ´l is|ì|
f.k meye§u biairyg .kak kï" meye§u .ek iShhg iShlA
u wjxl fjkak ´fk'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 9

O¾u ud¾.h ÈhqKq lrkak f,ais o@ wudre o@ f,aisfhka


ÈhqKq lrkak;a nE' ÈhqKq lrkak fokafk;a kE' nqoaO Ydikh
bÈßm;a lrkak lsh, bÈßm;a fjÉp ish¨ fokd u ke;sjqKd'
uu WodyrKhla lshkakï Tng fïl f;afrkak'

fï isr ueÿfrka mekhkakg we;akï'''


±ka nqÿrcdKka jykafia mdúÉÑ lrkjfka flf,ia j,g
nkaOkh lshk jpkh' Wkajykafia mxp kSjrKj,g mdúÉÑ
lrkjd nkaOkd.drh lsh,' tA lshkafk ysrf.hla lsh,' ±ka
Tn ys;kak fufyu' ysrf.hla ;sfhkjd' ysrf.or bkak whg
yß u ÿla" lror" mSvd" nh" ix;dm" ;ejq,a' yenehs fïflka
hkak nE' leue;af;ka f.aÜgq wer,d z±ka Wfò ld,h bjrhs'
t,shg m,hkaZ lsh, hkak nE' tAl we;=f< ;uhs ueß ueÍ bmso
bmso bkak ;sfhkafk' yenehs fïflka mek.;af;d;a ksoyia'
nh" fidal kE'
Wodr mqreIfhda bkakj kqjK mdúÉÑ lr,d" fïflka
mkskjd' mek,d uema tlla tjkjd' fukak mksk ie,eiau lsh,d'
±ka Tkak uema tl wdjd ysr f.a we;=<g' ±ka fudlo lrkafk@
±ka fïl thd mdúÉÑ lrkafk lE ..y o@ —Tkak uema tl
wyqjqkd'''˜ lsh, o@ fldfyduo thd tAl mdúÉÑ lrkafk@ yß
u l,amkdfjka'

mkskak o yokafk@
±ka thdg ysrf.oßka mek, hkak ´fk kï" kslï mek,
hkak nEfk' bkakjfk yeu ;ek u msßi od, thdj ysrlrkak'
tA ; a hka k ´fk' fldfyduo hka f k@ ldgj;a f;a f rka f k
ke;sfjkak' ±ka Tkak thd uema tlg wkqj mdr fydhdf.k
hkjd' wrf.d,a,kag bj jefgkjd' —fldfyo fldfyo hkafk@˜
—uu fï mkskak hkjd˜ t;fldg tA me;a;g hkak ;sfhk ud¾.h
tA msßi wyqrkj o@ keoao@ Bg miafi thdg tA ál;a kE'
kqjK ;sfhk flfkla bkakj' tA me;af;ka hkj' —fldfyo
hkafk@˜ —kE''' uu fï kslx n,df.k weúÈkj˜ kuq;a thdf.
ysf;a ;sfhkafk fudlla o@ tA jf.a ;uhs" u.-M, ,nkak ´fk
lsh, lE ..y bkak wh Tlafldu jefgkjd' hkak neye'
hkak fokafk kE' ljqo fokafk ke;af;@ fkd fmfkk f,dalh'
10 uyfuõkd ioyï m%ldYk

hkak;a nE' hkak fokafk;a kE' ´l ;uhs we;a;' tA ksid láka


lsh lsh O¾uh ÈhqKq lrkak nE'
fndre lhsjre .y, jevla keye'''
wehs fïl fï wfma biairyg tkafk@ —Tkak n,kakfld
uu hk ;df,' Th ljqre fldfydu lsõj;a uu hkj ksjk
lrd' udj kj;ajkak ldgj;a nE'˜ tfyu lshk wh keoao@ wehs
wms tA jf.a bfudaIk,s l:d lrkafk' wms ;=< ;sfhk m%;srEmh
ksid' n,kak wms fldÉpr ys;kak ´fk me;a;la o lsh,' f,ais
keye'
tfyu fjkak fya;=j fudlla o@ fuÉpr wjxl O¾uhla
;sfhoaÈ fudlo tfyu jqfka@ fya;=j fïlhs' fï O¾uhg mq¿jka
ukqIH;ajh fY%aIaG;ajhg m;alrkak' t;fldg fï O¾uh ;=<
ukqIH;ajh fY%aIaG;ajhg m;afjk fldg" ish¨ f,dal wNsnjd
hkjd' ljqre;a leu;s kE' wehs tAf.d,af,d bkafk;a m%;srEm
j,' ;u ;uka ujd.;a;= m%;r
s Emj, bkafk fkd fmfkk f,dafl;a'
ukqIH;ajh ;=< fïl ÈhqKq fjk fldg ish¨ f,dal wNsnjd
hkjd' tAlg bßish hs'
wms;a ál ál lrf.k hkjd''''
b;ska kqjK ;sfhk" lhsjdre .ykafk ke;s wh wyk
fldg —wfka b;ska wms;a leu;shs fï O¾uhg' lrf.k hkjd'
yßhhs o okafk;a kE' jrÈhs o okafk;a kE' msk ;sfhkjo
okafk;a kE'˜ tfyu lsh lsh bkak tlaflkd hka;ï ´l ÈhqKq
lrkjd' hkj fkao lhsjdre .yf.k" ú|jhs fl<jrla ke;sj'
Tkak we;a;'
uu fï Ôú;fha fyd| foaj,a bf.k .;a;d' t;fldg ndysr
f,daflka ud¾. M, ,dNS wh keoao fïlg Woõ lrkafk@ fï
f,dalh ;=< ±ka ;sfhkafk ÈjH n,h fkfjhs' wiqr n,h'
iïmQ¾Kfhka u fï f,dalh w,a,, ;sfhkafk' uu lshk tl
fldfydu f;areï .kS o okafk keye' tA;a fïl ;uhs we;a;'
b;ska tA ksid Tng lrkak ;sfhkafk ys; myojd .kak
tl' ke;akï" idudkHfhka l,amkd lf<d;a f,dafl nekqï weish
hq;= wh me;a;l' nekqï fkd weish hq;= uu ;uhs nekqï wykafk'
nekqï weish hq;= wh jecfUkjd' tAl tkafk wrflka' fïl
yßu rij;a'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 11

wiajekak .kak kï jegla n¢kak u fjkjd'''


tA ksid m%;srEm is|ì|f.k wjfndaOh lrd hkj lshk
tl kqjK" ùßh" ksy;udkSlu" kqjK mdúÉÑ lrk ms<sfj,
fï Tlafldau;a tlal ;sfhk l=i,;djhla' fïl ;snqfkd;a
jdikdj'
wms lshuq fï f,dalh lshkafka l=Uqrla' fï l=Uqf¾ olaI
flfkla tkjd j.d lrkak' weú,a, fï l=Uqrg jegla n¢kjd'
j.d lrkak l,ska i;a;=kaf.ka ydksfjkjg jegla n¢kjd'
jegla ne|,d j.dlrkjd' jeg ±ïu;a jefgka ßx., yß
tflla fokafkla ths' kuq;a" f,dl= ydkshla kE' wiajekak .kak
neß o@ mq¿jka'
thd lshkj ld,hla .shd u —uu fï .ymq jeg wjqreÿ
iShla mj;skakhs jeg .eyqfj' Th wjqreÿ ishh we;=<g ´fk u
flfkl=g weú,a, j.dlrf.k wiajekak .kak mq¿jka'˜ wjqreÿ
iSfhka miafi wr jegg fudlo fjkafk@ jeg leä, hkjd'
Bg miafia l=Uqr ;sfhkjd' îc ;sfhkjd' kuq;a j.d lr.kak
nE' i;a;= tkjd yßhg' mÈxÑ fj,d jfÜg' nqoaO Ydikh tfyu
tlla'

wehs fï ;rï úreoaO@


nq ÿ rcdKka jyka f ia nq ÿ uq ú ka foa Y kd l<d —ms k a j ;a
uyfKks" udf.a Ydikh wjqreÿ odyla mj;skjd'˜ mkaodyla
;sfhkj lsh, ;sfhkafk wgqjdfj' tA odfyka miafi ud¾.M,
,dNSka m,af,ydg jegqkd' fõ.fhka ud¾.M, ,dNSka f,dafl
ke;sfj,d .shd' jeg leä,d' tl tl oDIaÀ" u;jdo" wiqr n,fõ.
úiska iïmQ¾Kfhka u úkdY l<d' nqÿ oyu bkaÈhdfj ke;a;g
u ke;sùu ug ;ju;a mqÿuhs' fuÉpr iqkaor O¾uhla fldfyduo
fï rgg wysñjqfka lsh,' wiqr n,h ksihs' yßu úreoaOhs fï
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uhg' mqÿu úÈyg úreoaOhs'
wehs úreoaO fjkafk@ fï O¾uh ;=< ;uhs fuhd ish¨
foaj,a wNsnjd hkafk' nqoaO ldf,;a tA jf.a w¾nqo ;snqfK keoao@
wehs lrKSh fu;a; iQ;%h foaYkd lf<a' jkdka;rhlg .shmq
fj,dfj foújre;a m%Yak ±ïufk'
12 uyfuõkd ioyï m%ldYk

±ka b;ska YS,d§ .=KO¾u ÈhqKq lrf.k" nK Ndjkd


lrf.k hkak yok fldg" —wkak fuhd hkak yokafk wmsj;a
fmr,f.k˜ Tkak fokj jefâ' tA ksid wmsg fï weyeg fmak
f,dalhg jvd fï ukqIH j¾.hdf.a iir .uk w;sYhska u
ixlS¾Khs' ÿlaLodhlhs' tA ksid fïflka .e,fjkak wmsg ;sfhk
uQ,slu iqÿiqlu ;uhs wfma m%;srEmh hs" wyxldrluhs me;a;lg
od,d meye§u bia i ryg .ka k tl' tA meye§u ls h k tl
biairyg .kak mq¿jka fjkafk m%;srEmh hs" wyxldrlu hs
miaig odkak mq¿jka wdldrhg fudf<a mdúÉÑ lrkak mq¿jka
flkdg ú;rhs' wks;a tlaflkdg lerls lerls m%;srEmh u hs
biairyg tkafk'

wod, ke;s foa wu;l lr, odkak'''


±ka oUÈj j¢ka k hkj wïu,' uu weyq j wïu
flfklaf.ka —fudllao fyd|g u u;l ysáfh˜ lsh,' —nrKeia
rÊcqrejkaf. ud,s.dj˜ lsõj' tAl wr ia:dk y;rg whs;s kEfk'
´fk foa fkfjhs u;l ysákafk' tA jf.a ;uhs fï nK weys,a,;a'
´fk foa fkfjhs ys;g hkafk' fyd|g u;l ysákak ´fk fï
±ka lshmq ldrKdj,ska tlhs' tA ;uhs ys; myojd .ekSu' tAl
ú;rhs u;l ;sfhkak ´fk' wks;a tAjd wu;l jqkdg lula
keye' ke;akï ´fk foa wu;l fj,d lsisfia;au ´fk ke;s"
wod< ke;s tlla u;la fjkjd'
oeka wms bf.k .kafk uʯu ksldfha ;sfhk Wmd,s iQ;%h'
tA ojia j, nqÿrcdKka jykafia jevysáfha kd,kaod kqjr' rc.y
b|, álla ÿr úYd,d uykqjr me;a;g' kd,kaod lshk .fï
mdjdßl lshk wU jkfha' Th kd,kaodj" úYd,dj w,a,f.k
ysgmq flkd ;uhs" ks.KaGkd:mq;; a ' thdf. ÿIalr jevms<f
s j,g
ñksiaiq fndfyda fofkla meyeÈ,d ysáfh' idudkHfhka ukqIHhka
lrkafk nqoaêhg ;ek fok tl fkfjhsfk' tA ksid yß f,aishs
f,dafl myojd.kak tl'

msKavmdf;a .sh ks.KaGhd'''


ks.KaGkd:mq;a; kd,kaodfõ uyd ks.KaG msßila tlal
ysáh' ks.KaGkd:mq;a;g ysáhd f.da,fhla §>;miaù lsh,'
§>;miaú;a kd,kaodfj msKavmdf; .shd' t;fldg tAf.d,af,d;a
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 13

tA ldf, Ôj;afj,d ;sfhkafk msKavmdf;ka' msKavmdf; .syska


yjia fj,d l,amkd l<d zuu hkak ´fk mdjdßl wU jkhgZ
lsh,' .shd' t;fldg nqÿrcdKka jykafiaj ±lald' <Õg .shd'
l:d nia l<d' l:d nia lr,d me;a;lska ysg.;a;d' t;fldg
nqÿcdKka jykafia lshkjd —§>;miaù" fï ;sfhkafk jdä fjkak
wdikhla' jdäfjkak˜ lsh,' b;ska fï ksrej;a ;miaù jdäjqKd'

l¾u l¾u o@ oKav oKav o@


jdäjq K dg mia f ia nq ÿ rcdKka jyka f ia wykjd
§>;miaúf.ka z;miaù" ks.KaGkd: mq;a; l¾u lShla .ek
l:dlrkj o@Z mdm l¾u isÿfjkak l¾u lShla fya;= fjkj
lsh, thd l:d lrkj o lsh,' t;fldg fï §>;miaù W;a;r
fokjd" —wdhqIau;a f.!;ufhks" Th l¾u l¾u lshk l:dj
ks.KaGkd: mq;%hkag reÑ kE' l¾u l¾u lshk l:dj fkfjhs
ks.KaGkd: mq;%hd lshkafka oKav oKav lsh,d' l¾uh fkfjhs
tAlg lshkafka o~qju lsh,'˜
b;ska nqÿrcdKka jykafia lshkjd —yß'''yß''' b;ska
lshkak n,kak ks.KaGkd: mq;% mdm l¾uhkaf.a meje;aug
o~qjï lShla .ek l:d lrkj o lsh,'˜ t;fldg wrhd lshkjd"
—wdhqIu
a ;a f.!;uhks" wfma ks.KaGkd: mq;h
% ka mdm l¾u lsÍug"
mdm l¾uhkaf.a meje;aug o~qjï ;=kla ;sfhkjd hehs lsh,d
lshkjd'˜ tA ;uhs ldh oKav" jÖ oKav" ufkda oKav' t;fldg
ks.KaGkd: mq;% tA ldf, lsh, ;sfhk nfKa ;sfhkafk l¾u
l:dj fkfjhs' oKav ;=kla' tA ;uhs ldh oKav" jÖ oKav"
ufkda oKav'

nrm;, foa fudlla o@


nq ÿ rcdKka jyka f ia wykjd" —§>;mia ù " ldh oKa v
lshkafka fjk tlla o@ jÖ oKav lshkafka ;j;a tlla o@
ufkda oKav lshkafka ;j;a tlla o@˜ —wdhqIau;a f.!;uhks"
tfiah' ldh oKav lshkafka fjk tlla' jÖ oKav lshkafka ;j
tlla' ufkda oKav lshkafka ;j tlla'˜
t;fldg nqÿrcdKka jykafia wykjd §>;miaùf.ka"
—Th oKav ;=fkka" ú.%y lrf.k hoa§" ks.KaGkd: mq;% nrm;,
14 uyfuõkd ioyï m%ldYk

u oKavh lsh, lsõfj fudlla o@˜ lsh, weyqjd' t;fldg


§>;miaù W;a;r fokjd" —wdhqIau;a f.!;uhks" ks.KaGkd:
mq ; % fï oKa v úia ; r lrf.k hoa § " ldh oKa v fhka " jÖ
oKavfhka" ufkda oKavfhka uyd nrm;, u foh lsh, lshkafka
ldh oKavh lsh,' jÖ oKav" ufkda oKav tÉpr nrm;, keye˜
lsõjd'
nqÿrcdKka jykafia thdf.ka wdfhu;a wykjd" —ldh
oKavh o@˜ —tfiah" wdhqIau;a f.!;uhks" ldh oKavh ;uhs'˜
nqÿrcdKka jykafia fofjks j;djg;a wykjd" —wE''
;miaù" tA lshkafka ldhoKavh o@˜ —tfiah" wdhqIu
a ;a f.!;uhks"
ldh oKavh ;uhs'˜
nqÿrcdKka jykafia ;=kafjks j;djg;a wykjd" —wE''
;miaù" tA lshkafka ldhoKavh o@˜ —tfiah" wdhqIu
a ;a f.!;uhks"
ldh oKavh ;uhs'˜
nqÿ oyfï oKav l:djla kE'''
Tkak t;fldg nqÿrcdKka jykafia ;=kamdrla u tA ldrKh
weyqjd' Bg miafia §>;miaù wykjd nqÿrcdKka jykafiaf.ka
—wdhq I a u ;a f.!;uhks " ;uq k a jyka f ia l¾uhka ls Í ug"
l¾uhkaf.a meje;aug oKav lShla mKjkjd o@˜ lsh,d weyqjd'
nqÿrcdKka jykafia ms<s;=re fokjd" —§>;miaù" nqÿrcdKka
jykafiag Th oKav oKav l:dj,a yßhkafk kE' ;:d.;hka
jykafia mKjkafka l¾uh l¾uh lshk jpkh˜ lsh, lsõjd'
—tfyukï Tnjykafia lshkak n,kak mdml¾u lsÍug"
mdml¾uhkaf.a meje;aug l¾u lShla ;uqkajykafia f,dalhdg
lshkj o@˜
—;mia ù " uu mdml¾uhka f .a ls Í ug fya ; = N + ; jk"
mdml¾uhkaf.a meje;aug fya;= jk" l¾u ;=kla uu lshkjd'
tA l¾u ;=k ;uhs ldh l¾u" jÖ l¾u" ufkda l¾u'˜

ufkda l¾uh ;uhs n,j;a'''


t;fldg wrhd wykjd —wE''' wdhq I a u ;a f.!;uhks "
t;fldg ldh l¾uh ls h ka f ka fjk tlla o@ jÖ l¾uh
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 15

lshkafka ;j;a tlla o@ ufkda l¾uh lshkafka ;j;a tlla o@˜


—tfiah" §>;miaù' ldh l¾uh lshkafka fjkska tlla' jÖ
l¾uh lshkafka fjkska tlla' ufkda l¾uh lshkafka ;j tlla'˜
nqÿrcdKka jykafia wymq m%Yakh u hs fuhd fï wykafka'
—wdhqIau;a f.!;uhks" Th ldh l¾u" jÖ l¾u" ufkda l¾u
;=k ú.%y lrf.k hoa§" uyd nrm;,hs lsh,d ;uqkajykafia
lshkafka fldhs l¾uhg o@˜ nqÿrcdKka jykafia ms<s;=re fokjd"
—;miaù" Th ldh l¾u" jÖ l¾u" ufkda l¾u lshk ;=k ú.%y
lrf.k hoa§ uyd nrm;,hs lsh,d uu lshkafka ufkda l¾uh
hs'˜ ufkda l¾uh ;rï ldh l¾u fyda jÖ l¾u nrm;, keye
lsh, lsõjd'
±ka fuhd wr úÈyg u nqÿrcdKka jykafiaf.ka wykjd"
—wE''' t;fldg ;uqkakdkafia lshkafka ufkda l¾u lsh, o@˜
—tfiah ;miaù" ufkda l¾u ;uhs nrm;,'˜ fofjks j;djg;a
wykjd" —wE''' t;fldg ;uqkakdkafia lshkafka ufkda l¾u lsh,
o@˜ —tfiah ;miaù" ufkda l¾u ;uhs nrm;,'˜ ;=kafjks
j;djg;a wykjd" —wE''' t;fldg ;uqkakdkafia lshkafka ufkda
l¾u lsh, o@˜ —tfiah ;miaù" ufkda l¾u ;uhs nrm;,'˜ —
yd''' fyd|hs tfykï uu .sys,a,d tkakï˜ lsh, ;miaù msg;a
jqkd'

fudlo fï mrlal= fj,d''''


msg;a fj,d fl,ska u .sfha ks.KaGkd: mq;% fydhdf.k'
hkfldg ks.KaGkd: mq;% úYd, Y%djl msßila jglrf.k jdä
fj,d bkakjd' fu;k Wmd,s lsh, isgqjrfhla ysáhd' th;a
fuhdf. Y%djlfhla' jdäfj,d ysáhd' ks.KaGkd: mq;% ±lald
fï msßi ueoafoka §>;miaù wE;ska tkjd' ±l,d wykjd"
—Tfya fï oj,a fj,d fldfya .sys,a,d tk .uka o@˜
—iajdókS" uu fï tkafka Y%uK f.!;uhka isá ;ek
b|,hs'˜ Y%uK f.!;uhka tlal l:dnyla we;slrf.khs uu
fï tkafk'
—fudk jf.a l:djla o Y%uK f.!;uhka tlal we;sjqfKa@
b;s k a Tla f lda u ls õ jd' l¾uh .ek weyq j d' uu ls õ jd
kd:mq;%hkag l¾uh reÑ kE' kd:mq;%hka mKjkafka oKav h'
16 uyfuõkd ioyï m%ldYk

fïfl uyd nrm;,h lshkafk ldh oKavh lsh, uu meyeÈ,s


lr, ÿka k d' ux weyq j d t;fldg Y% u K f.!;uhka oKa v
mKjkj o lsh,' t;fldg Y%uKh f.!;uhka ug W;a;r ÿkakd
oKav oKav lsh, l:djla fïfl ke;' l¾uh lsh,hs mKjkafk
lsh,' tAfl fudllao lsh, weyqjd uyd nrm;, foa' t;fldg
Y%uK f.!;uhka lshkjd" ufkda l¾uh hs nrm;, lsh,d'˜
kshu ks.KaGfhla'''
´l wyf.k b|,d ks.KaGkd: mq;% lshkjd —idÿ''' idÿ
''' ;miaù" yß fyd|hs tA §mq W;a;f¾' fyd|g wjfndaOh we;s
Y%djlfhla" ;ukaf.a Ydia;Dka jykafiaf.a Ydikh .ek ±k.;a;=
Y%djlfhla" ±k.kak úÈyg ;uhs Y%uK f.!;uhkag Th
W;a;f¾ §, ;sfhkafk'˜
—§>;mia ù " fï ,dul ufkda oKa v h ls h ka f ka fudk
flfy,au,la o@˜ fï ljqo lshkafka@ ks.KaGkd: mq;%hd' —fï
fudk flfy,au,la o fï ufkda oKavh lshkafka@ fï fuÉpr
´<dßl" f.dfrdaiq ldh oKavh ;shdf.k ufkda oKavh .ek
fudlla o fï lshkafk'˜ tA ksid fï mdm l¾u lsÍug" fï mdm
l¾u meje;aug nrm;, úÈyg ;sfhkafk ufkda oKav;a fkdfõ
h" jÖ oKav;a fkdfõ h lsh, lsõjd'
yßhg u W;a;r §, ;sfhkjd'''
t;fldg t;k ysáh Wmd,s' Wmd,s lshkafk fyd| ks¾NS;
ukqiaifhla' fl,ska ñksfyla' kuq;a fï fjkfldg thd fn!oaO
fkfjhs' ks.KaGkd: mq;%f. Y%jlfhla' Wmd,s fï l:dj wyf.k
b|,d w;afol je|f.k §>;miaúg lshkjd" —iajdókS" §>;miaù
idÿ''' idÿ''' ;uqkakdkafia kï wjfndaOhla we;s" ±kW.;a
Y%djlfhla lghq;= lrk wdldrhg u hs" lghq;= lr, ;sfhkafk'
Y%uK f.!;uhkag fyd| W;a;rhla §, ;sfhkjd' Th ,dul
ufKda oKavh lshkafka we;s jevla ;sfhk fohla he' ldh
oKavh ;uhs fïfl nrm;,' jÖ oKav;a fkfjhs" ufkda oKav;a
fkfjhs'˜
újdo lKavdhfï kdhlhd'''
Bg miafia ks.KaGkd: mq;%f. me;a;g yeß,d lshkjd"
—iajdókS" fyd| ldrKhla ´l' ux hkakï ±ka Y%uK f.!;uhka
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 17

<Õg' ux .sys,a,d Wkakefyaj jdohlg mgf,da .kakjd' iajdókS"


uu jdohlg mgf,daf.k ysg n,kak uu lrk jefâ' È. f,dï
;sfhk t¿ kdïfnla w,a,f.k ysg" tA f,dï j,ska w,a,,
lrflda, lrflda, me;a; odkj jf.a" uu Y%uK f.!;uhkaj
jdoh keue;s f,dï j,ska w,a,f.k ysg" lrflda, lrflda,
me;a; jefgkak odkj˜ lsõjd'

B<Õg lshkjd" —iajdókS" Th iqrd fmrk ñksiaiq" tA iqrd


j¾. j,g .kak msá ál wrka meÿfr T;, j;=fr od, l,ïnkj
jf.a uu Y%uK f.!;uhkaj jdfoka fyd| yeáhg l,ïn,
me;a; odkj lsõj' iqrd fmrk ñksiaiq iqrdfmrk ñksiaiqkaf.
fmrykalfâ tydg fuydg .i, .i, ùis lrkj jf.a" uu
Y%uK f.!;uhkaj jdofhka .i, .i, ùis lrkj˜ lsõjd'

tA jf.a u iajdókS" —yeg jhia msreKq" uyd yiaÓrdcfhla


fmdä j;=r fmdl=Klg neye,d fï j;=r fmdl=K l,ïnkj
jf.a uu;a fï Y%uK f.!;uhka tlal jdohg meg,s,d" Y%uK
f.!;uhkaj l,ïn, l,ïn, odkjd wr we;df.a l%Svdj jf.a˜

w~kak bkak flkdg weÕs,af,ka wekak jf.a'''


—tA ksid iajdókS" uu hkjd fïlg'˜ lsh, lsõjd' t;fldg
fï ks.KaGkd: mq;%g i;=gla we;sfjkak we;s' wehs b;ska weÕs,s
.Kka lr lrfk bka f k' nq ÿ rcdKka jyka f ia g ks k a o djla
wmydihla lrkak weÕs,s .ek .ek bkafk' —.Dym;sh" Tfya
hkak' .syska Y%uK f.!;uhkaj jdohg mg,j .kak' Y%uK
f.!;uhka tlal jdohg mg,j.kak kï tlafld ux hkak
´fk' tlafld §>;miaù hkak ´fk' tfyu ke;akï Tn hkak
´fk'˜

§>;miaù lshkjd —yd''' yd''' iajdókS" ´lg ú;rla leu;s


fjkak tmd' uqkakefyaj hjkak tmd' Y%uK f.!;uhka .djg
jdohg ú;rla kï fuhdj hjkak tmd' Y%uK f.!;uhka lsh,
lshkafka yßu udhdldÍ' ;ukaf.a <Õg tk whj lrlj, weo,
.kakj' wkHd.ïldrfhda Tlafldu lrlj, weo, .kakj lsõjd
;ukaf.a <Õg'
18 uyfuõkd ioyï m%ldYk

uf.a úYajdih''''
t;fldg fï ks.KaGkd: mq;% lshkjd —wfka hkj hkak'
´l fldfya lrkak o@ tl fohla fjhs' ±ka fï Wmd,s Y%uK
f.!;uhka <Õg jdfog .s h d u tl fohla fjhs ' Y% u K
f.!;uhka Wmd,sf.a f.da,fhla fjkjd' Tfya ys;kafka Y%uK
f.!;uhkaf.a f.da,fhla fjhs lsh,fk Wmd,s' fldfy lrkako@
fudkjo fï lshkafk@˜ lsh, lsõjd'
t;fldg §>;mia ù ls h kj fofjks j;djg;a —wfka
iajdókS" tfyu lshkak tmd' ´lg kï leu;s fjkak tmd'
uqkakefya jdfog hjkak tmd' Y%uK f.!;uhka <Õ ;sfhkj
udhd' ;uka <Õg tk whj lrflda , weo, .ka f k'
wkHd.ïldrfhd Tlafldu lrleú, weÈ, .sfh'˜
iqmsß ;re msßjrd'''
±ka n,kak fï ldf, fï O¾uhg .rykafk fn!oaOfhd
u fk' tA ldf, fldfydu wNsfhda. Wkajykafiag ;sfhkak weoao@
t;fldg fofjks j;dfj;a ks.KaGkd: mq;% lshkjd wr msßi
ueoa f o —wfka hka k Tfy' fuhdg hka k wßka k ' fuhdf.
f.da,fhla fjkj ñila Y%uK f.!;uhd" Y%uK f.!;uhkaf.
f.da,fhla njg m;afjk tl fuhd fjk fohla fkfjhs˜ lsõjd'
t;fldg fïflka f;afrkjd Wmd,s lsh,d lshkafka fyd| iqm¾
iagd¾ tlla' Tfya .syska jdo lr,d tkak lshkjd mroao,'
msg;afjkak biafi,a, ks.KaGkd: mq;%g fyd|g je|,"
meol=Kq lr, Tkak .shd' ±ka t;fldg Wkajykafia <Õg nK
wykak o hkafk@ jdo lrkak hkafk' ukdfmlska o hkafk@
wukdfmlska hkafk' ksy;udkSj o hkafk@ wyxldrlfuka
hkafk' nqÿrcdKka jykafia <Õg .syska pdß;%dkql+,j je|,d
me;a;lska jdä jqKd'
i;Hh ;=< msysg,hs l:d lrkak ´fk'''
me;a;lska jdäfj,d wykjd" —iajdókS" §>;miaù wfma
ks.KaGhka jykafia fufy jeäh o@˜ nqÿrcdKka jykafia W;a;r
fokjd —Tõ' §>;miaù fufy wdjd ;uhs'˜ —;uqkajykafia iuÕ
fukak fï jf.a l:dnyla jqkd o@˜ —Tõ Wmd,s' uu fufyu
weyqjd' t;fldg §>;miaù fufyu W;a;r ÿkakd' Bg miafi
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 19

§>;miaù uf.ka fufyu weyqjd' uu t;fldg fufyu W;a;r


ÿkakd'˜
t;fldg Wmd,s .Dym;shd nqÿrcdKka jykafiag lshkjd
—iajdókS" tA §>;miaùka jykafia ±kW.;a Y%djlfhla Ydia;D
Ydikfhys msysg,d lghq;= lrk úÈyg u hs lghq;= lr,d
;sfhkafk' fndfydu yß tA l:d lr,d ;sfhk úÈy' iajdókS"
Th ,dul ufkda oKavh fudlla o@ fï ´<dßl ldh oKavh;a
tlal ixikaokh l<du fudk ,dul fohla o Th ufkda oKavh
lshkafk' tA ksid ldh oKavh ;uhs mdm l¾u lsÍug" mdm l¾u
j, meje;aug moku fj,d ;sfhk uQ,sl nrm;, u tl' jÖ
oKav fyda ufkda oKav fkfjhs'˜
n,kak yß ,iaikhs nqÿrcdKka jykafia uqyqK §mq tAjd'
t;fldg nqÿrcdKka jykafia wykjd" —.Dym;sh" yenehs Tn
i;Hh ;=< msysg,d ud;a tlal l:d lrkak tkj kï" wms
fokakf. fï l:dj biairyg f.kshkak mq¿jka'˜ t;fldg
thd lshkjd' —fyd|hs iajdókS" uu i;Hh ;=< msysg,d l:d
lrkak leu;shs' wms fï l:dj biairyg f.kshuq'˜

j;=rg is; ne÷K fj,dj'''


nqÿrcdKka jykafia wykjd" —Wmd,s" ks.KaGkd: mq;% f.a
Y%djlfhd bkakjd" f,v fjÉp" fyd|g .s,ka fjÉp" tAf.d,af,d
iS;, j;=r m%;slafIam lrkjd' WKqj;=r mßyrKh lrkjd'
kuq ; a iS ; , j;= r fkd ,eîfï fya ; = f jka tA wh urKhg
m;afjkjd' fï jf.a whg tA wh mKjkafka fldfya WmÈkjd
lsh, o@˜ —iajdókS" ufkda i;a;d lsh, f,dalhla ;sfhkj' ufkda
i;a;d lsh, foújre bkakj' wkak tfy ;uhs tA wh .syska
WmÈkafk'˜ —tA fudlo tfy .syska WmÈkafk@˜ t;fldg lshkjd
—iajdókS" tA wh j;=r iïnkaOfhka ys; ne¢, ;sfhk fj,dfj
;uhs uerefK'˜
nqÿrcdKka jykafia lshkjd —Wmd,s" l,amkdfjka W;a;r
fokak ´fk' l,ska lshmq tlg ±ka lshk tl .e,fmkafk kE'
±ka lshk tlg l,ska lshmq tl .e,fmkafk kE' ±ka Tfya
lsõj fkao i;Hfha msysg, ud;a tlal l:d lrkjd lsh,'
t;fldg Tfya lsõjfka ldh oKavh ;uhs uyd nrm;, foa
lsh,' jÖ oKav" ufkda oKav fkfjhs lsh,fk Tfya lsõfj'˜
20 uyfuõkd ioyï m%ldYk

p;=hdu ixjrhg;a uq, is;'''


Bg miafi Wkajykafia B<Õ m%Yakh wykjd' —Wmd,s"
ks.KaGkd: mq;% hdu ixjr lsh, y;rla" p;=hdu ixjrh
fmkaj, fokj' tA ;uhs ish¨ c,fhka fjka ù isàu" ish¨ múka
je,lS isàu" ish¨ mõ ojd yeÍu" ish¨ mõ ojd yeßh nj
iam¾Y lsÍu' yenehs thd lshkjd weúÈk fldg" wdmyq tk
fldg pQá pQá i;a;= uefrkak mq¿jka' l+ô jf.a i;a;= uefrkak
mq ¿ jka fuhd fïflka je,ls , d ys á hg' t;fldg p;= h du
ixjrfhka ixjr fj,d bkak flkd tydg fuydg hkfldg pQá
pQá i;a;= uerefKd;a" tAfl úmdl ks.KaGkd: mq;% fldfyduo
lshkafk˜ lsh, weyqjd'
—tAl iajdókS" fÉ;kdj ke;s ksid uyd nrm;,hs lsh,
lshkafk keye˜ lsõjd' t;fldg fÉ;kdj ke;s ksidfk uyd
nrm;, ke;a f ;' nq ÿ rcdKka jyka f ia wykjd fÉ;kdjla
;snqfKd;a@ —iajdókS" tfyu jqfKd;a uyd nrm;,hs˜ lsõjd'
—Wmd,s" ks.KaGkd: mq;% fÉ;kdj mKj,d ;sfhkafk fldhs
úÈyg o@˜ —iajdókS" fÉ;kdj mKj,d ;sfhkafka ufkda oKavhg'˜
nq ÿ rcdKka jyka f ia ls h kjd —.Dym;s h ''' .Dym;s h "
l,amkdfjka W;a;r fokak ´fk' l,ska lshmq tlg ±ka lshk
tl .e,fmka f k kE' ±ka ls h k tlg l,s k a ls h mq tl
.e,fmkafk kE' i;Hfha msysg, ud;a tlal l:d lrkjd lsh,
lsõj fkao@˜ —iajdókS" tfyu lsõj ;uhs' tA;a ldh oKav u hs
nrm;, lsh,hs ug ysf;kafka" jÖ oKav" ufkda oKav fkfjhs
lsh, u hs ug kï ysf;kafka˜ lsh, fuhd lsõjd'

tl fudfyd;ska iqKq úiqKq lrkak mq¿jka o@


nqÿcdKka jykafia B<Õg lshkjd' —.Dym;sh" tfyu kï
Thd ys;kak ±ka kd,kaodj .ek' fï kd,kaodj yß ÈhqKqhs'
lka k fndka k ;s f hkjd' ñks i a i q bka k jd yßhg' ±ka fï
kd,ka o djg ukq i a i fhla tkjd lvq j la Wia i f.k' weú,a ,
lshkjd zhï ;dla kd,kaodfõ fikÕ bkakjo" uu tl laIKhlska
Th Tlafldu uu fï lvqfjka fm;s .ykjZ lsh,' .Dym;sh"
tAl lrkak Th ñksyg mq¿jka o@ ldh l¾u kï nrm;, lvqjla
wrf.k tlmdrg u fïl fm;s .ykak mq¿jka o@˜
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 21

t;fldg fuhd lshkjd" —wfka iajdókS" tl ñksfyl=g


fkfjhs" fokafkl=g fkfjhs" ;=kafofkl=g fkfjhs" mkia
fofkl=g" ish fofkl=g jqk;a fïl tlmdrg lrkak neye'
tl laIKhlska iïmQ¾K ñksiaiq ur, f.dvla .ykj lshk
tl lrkak neye'˜ lsõj'
—.Dym;sh" wms lshuq RoaêjYSm%dma; RIs jrfhla yß
;dmifhla yß fu;kg tkak mq¿jka' t;fldg tA Roaê n,
iïmkak tl ;dmifhl=g ukiska isÿ lrk tl Ydmhlska neßo
fï kd,kaodj w¨ lrkak'˜ —iajdókS" fï tl kd,kaodjla fkfjhs"
kd,kaodj,a oyhla úiaila jqK;a w¨lrkak mq¿jka fï tl
RIsjrfhl=g' kd,kaodj lshkafka tA jf.a RIsjrfhl=g uyd
iq¿ ,dul fohla˜ lsõj'
—.Dym;sh''' .Dym;sh" fyd|g l,amkdfjka W;a;r fokak
´fk' Tfya l,ska lshmq tlg ±ka lshk tl .e,fmkafk kE'
±ka lshk tlg l,ska lshmq tl .e,fmkafk kE' Tfya l:d
lf<a i;Hfha msysg, ud;a tlal l:d lrkjd lsh, lsõj fkao@˜
—iajdókS" tfyu lsõj ;uhs' tA;a ldh oKav u hs nrm;, lsh,hs
ug ysf;kafka" jÖ oKav" ufkda oKav fkfjhs lsh,u hs ug
kï ysf;kafka˜ lsh, fuhd lsõjd'
RIsjrekaf.a idmh'''
t;fldg wykjd" —.Dym;sh" Tn wy, ;sfhkj o oKavl
lshk jkdka;rh'˜ —wy,d ;sfhkjd'˜ —Tn wy, ;sfhkj o
ld,sx. lshk jkdka;rh˜ —wy,d ;sfhkjd'˜ —Tn wy, ;sfhkj
o fnÊc lshk jkdka;rh˜ —wy,d ;sfhkjd'˜ —Tn wy, ;sfhkj
o ud;x. lshk jkdka;rh˜ —wy,d ;sfhkjd'˜ —fïjd Tlafldu
jkdka;r.; jqfka" md¿ fj,d .sys,a,d j,a ìys fj,d jkdka;r
.; jqfka fudlo@˜
—iajdókS uu wy,d ;sfhkjd oKavl wdrKHfha" ld,sx.
wdrKHfha" fnÊc wdrKHfha" ud;x. wdrKHfha fïjd Tlafldu
wdrKH njg m;a jqfka RIs jrekaf.a idm j,ska' RIs jrekaf.a
idm j,ska fïjd jkdka;r njg m;ajqfka'˜
uq,a W;a;frka u meyeÿkd'''
nqÿrcdKka jykafia lshkjd" —.Dym;sh''' .Dym;sh"
22 uyfuõkd ioyï m%ldYk

l,amkdfjka W;a;r fokak ´fk' l,ska lshmq tlg ±ka lshk


tl .e,fmka f k kE' ±ka ls h k tlg l,s k a ls h mq tl
.e,fmkafk kE' Tfya lsõjd i;Hfha msysg, ud;a tlal l:d
lrkjd lsh,' lsõj fkao@˜ —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" m<fjks
W;a;frka u uu meyeÿkd' kuq;a" fï ,iaik l:dj" Tnjykafia
úia;r lrk fï ,iaik Wmud" fï úia;rh wykak ug wdidj
we;sjqKd' tA ksihs uu lsõfj ldh oKav ;uhs nrm;, lsh,d'
iajdókS" m<fjks tflka u ug wjfndaO jqkd ufkda l¾uh ;uhs
n,j;a lsh,d' kuq;a Tn jykafiaf.a úÑ;% m%;sNdj wy.kak
´fk ksid u hs uu wdfh wdfhu;a tA u;h lSfj'˜
—iajdókS" N.Hj;=ka jykai" hgg yerúÉp fohla Wvg
yefrõjd jf.a' jy, ;sìÉp fohla wer, fmkakqj jf.a' mdr
jerÈÉp flfkl= g ud¾.h fmka k q j jf.a ' lrejf,a ys g mq
flfkl=g t<sh we;sl<d jf.a' wdf,dalh ±,ajqjd jf.a rEm
n,kak' iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" uu Tnjykafiaj irK
hkjd'˜ lsh, irK .shd' wkak meye§u'

Tn nqoaêu;a kï''''@
§> ksldfha fmdÜGmdo iQ;%fh;a Th jf.a fohla ;sfhkjd'
nqÿrcdKka jykafia wkHd.ñl wdrduhlg .sys,a, l:d nia
lrk fldg tA f l m% O dks h d Wka j yka f ia flfrys myÈkjd'
meyeÈ,d lshkjd —Nd.Hj;=ka jykai" we;a; u we;a;hs" iq.;hka
jykai" we;a; u we;a;hs' b;ska Wkajykafia lreKq meyeÈ,s
lr,d jeähd' tA wdrdufha ys g mq f.da , ms ß i uq k a k efya j
jglr.;a;d' —Tfya yß mqoa.,fhla ;uhs' Y%uK f.!;uhka
jykafia lshk lshk tlg Tfya lshkj tAl kï yß' iajdókS"
tAl kï yß lshkjd'˜ t;fldg fuhd lshkjd —;uqfi,d fldfydu
lsõj;a" nqoaêu;a flfkla yeáhg fuÉpr lreKq iys;j"
fuÉpr idOdrK mokula u;" we;a; l:d lroaÈ" uu nqoaêu;a
flfkla yeáhg" ms<sfkd.kafk fldfyduo@ nqoaêu;a flfkla
yeáhg ug fïl m% ; s l a f Ia m lrka k mq ¿ jka o @ ug neye
m%;slafIam lrkak' ug ´fk fïl ms<s.kak˜ lsh, lsõjd'

weia we;af;da rEm ols;ajd'''


nqÿrcdKka jykafia <Õg fuhd hkjd' .syska lshkjd"
—iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" Tnjykafia jeäh fj,dfj uf.a
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 23

f.da,fhd ál Tlafldu udj jglrf.k" ug nkskak .;a;d'


Y%uK f.!;uhka jykafia lshk lshk tlg tAl kï we;a;"
tAl kï we;a; lsh lsh lsõjd' wfka iajdókS" nqoaêu;a flfkla
yeáhg uu fldfydu o fïl m%;slafIam lrkafk'˜ ±ka fï
lshkafk fn!oaOfhla o@ fjk wd.ul kdhlfhla'
b;ska nqÿrcdKka jykafia thdg lsõjd' —Tn ú;rhs Th
msßfia bkak weia ;sfhk flkd' wks;a Tlafldu wkaOhs' weia
keye'˜
±ka n,kak Wmd,s wdfj fldfyduo@ ks.KaGkd: mq;% .dj
b|ka fuhd wdfj uyd flda<dy, lr,d" wr È. f,dï ;sfhk
t¿ kdïfnla w,a,f.k ysg" lrflda, lrflda, me;a; jefgkak
odkj lsh,' iqrd yok ukqiaifhlaf. iqrd msá meÿfr T;,
l,ïnkj jf.a l,ïnkj lsh,' iqrd fmrk fmrykalfâ
.ikj jf.a .ikj lsh,' yeg jhia msreKq yia;srdcfhla
j;=f¾ neye,d l,ïnk fi,a,u lrkj jf.a" l,ïnkj lsh,'

Wmd,s ±ka f;rejka irK .sh Y%djlfhla'''


kuq;a n,kak ukqiaihf. fudf<a' wkak tAl ;uhs jeo.;a
fjka f k' ks l ï fmr<S f .k je|f.k tk fuda v hg jvd"
l,a m kdfjka tk ks o yia ukila ;s f hk ia j dëk mq o a . ,hd
biairyg hkjd' t;fldg thd újD; ukqiaifhla fkao@ l,ska
tfyu lsõjg tA u;h u .%yKh lrf.k ysáfh keye' nqoaêu;a
ksid' nqoaêu;a ú;rla fkfjhs mqÿu ks¾udKYS,s hs'
thd lsõjd —uu nqÿrcdKka jykafia ú;rla fkfjhs"
nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh;a uu irK hkjd' uu tA Y%djl
ix>r;akh;a irK hkjd' wfka iajdókS" udj Ôú;h we;s ;dla
f;rejka irK .sh Y%djlfhla yeáhg ms<s.kakd fialajd˜
nqÿrcdKka jykafia lshkjd" —Wmd,s" Tn jf.a m%isoaO
flfkla Th jf.a tl mdrg u ;SrKhla .;a; tl yß kE' tAl
l,amkd lr, n,, ;SrKh lf<d;a fkao fyd|'˜

ys;, n,, jevlrkak ´fk'''


Wmd,s .Dym;s h d ls h kjd" —wfka ia j dókS " uu ;j;a
meyeÿkd' uu jf.a m%isoaO flfkla l,amkd lr, lf<d;a fkao
24 uyfuõkd ioyï m%ldYk

fyd| lsh, Tnjykafia lsõjd' iajdókS" uu jf.a m%isoaO flfkla


fjk wd.ulg .shd kï" tAf.d,af,d iafÜÊ .ykjd udj ms<. s kak'
tAf.d,af,d fjku W;aijhla ux fjkqfjka mj;ajkjd' yeu
;eku nek¾ .ykjd' kuq;a nqÿrcdKka jykafia ug lshkjd"
Tn jf.a m%isoaO flfkla l,amkd lr, jev lf<d;a fkao fyd|'
iajdókS" fofjks j;djg;a uu Tnjykafiaj irK hkjd' fofjks
j;djg;a O¾uh;a uu irK hkjd' uu tA Y%djl ix>r;akh;a
irK hkjd'˜
Bg miafia nqÿrcdKka jykafia Wmd,sg lshkjd" —Wmd,s"
Tfí ksji ks.KaG msßig meka fmdl=Kla jf.a' Tn fndfyda
ld,hla ;siafia tA whg fyd|g ie,l=jd' Wmd,s" tA ie,lSu È.g
u lrkak'˜

ks.KaGhskag meka fmdl=Kla jf.a'''


Bg miafia Wmd,s lshkjd —iajdókS" uu ;j;a meyeÿkd'
Tnjyka f ia ls h kjd fndfyda ld,hla ;s i a f ia Tfí ks j i
ks.KaGhskag meka fmdl=Kla jf.a ;snqfk lsh,d' fndfyda ld,hla
oka meka msÿjd' tAl È.g u lrf.k hkak lsh,d' wfka iajdókS"
uu Tnjykafia .ek wy, ;snqfK óg yd;amiska u úreoaO
l;djla' uu wy, ;snqfk Tnjykafia lshkj lsh, zug u hs
fokak ´fk' uf.a Y%djlhkag u hs fokak ´fk' ug ÿkafkd;a
;uhs uy;aM, fjkafk' uf.a Y%djlhkag ÿkafkd;a ;uhs uy;aM,
fjkafkZ lshk l:dj ;uhs fï yeu;eku me;sß,d ;sfhkafk'
Tnjyka f ia ls h kjd fndfyda ld,hla ;s i a f ia Tfí ks j i
ks.KaGhskag meka fmdl=Kla jf.a ;snqfk lsh,d' fndfyda ld,hla
oka meka msÿjd' tAl È.g u lrf.k hkak lsh,d lshkjd'
t;fldg ks.KaGhka flfrys;a Tnjykafia udj odkfhys iudoka
lrkjd' iajdókS" tAlg jqjukd lrk ld,h .ek ±ka uu
okakjd'˜ tA lshkafk thd tAl ;SrKhla wrf.k lrkakï lsh,'
—iajdókS" ;=kafjks j;djg;a uu Tnjykafiaj irK hkjd'
;=kafjks j;djg;a O¾uh;a uu irK hkjd' ;=kafjks j;djg;a
uu tA Y%djl ix>r;akh;a irK hkjd'˜

meye§u ;uhs tlu msysg'''


mskaj;aks" Wmd,s nqÿrcdKka jykafia .ek meyeÿkdfk'
wvq.dfk tA meye§uj;a we;slr.kak' tfyu ke;akï" kslï
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 25

ysia fj,d hkjd' meye§u wjfndaOfhka ke;sj" kslï l:d lr


lr bo, lsis m,la kE' meye§u ;sfhkafk ´fk nqÿrcdKka
jykafia flfrys" O¾uh flfrys" Y%djl ix>r;akh flfrys
iy l<HdK ñ;%hd flfrys' tA meye§u wdfjd;a ;uhs thdg
O¾ufha biairyg hkak mq¿jka' mqoa.,sl m%;srEmh fldÉpr
biairyg .;a;;a tAl;a tlal O¾uh hkafk kE'
nqÿrcdKka jykafia f;areï .;a;d fuhd ±ka fyd|
Ñ;a;m%idohlska bkafk' ms<sfj,ska odk l;d" iS, l;d" iq.;sfha
Wm;" ldufha wd§kj" flf,iqkf a .a mSvd" flf,iqkf
a .ka ksló
a fï
wkqiia m%ldY lrf.k .shd' tAl nqÿrcdKka jykafia,dg ú;rla
ms y s g mq foa Y kdjla ' foa Y kd l= i ,;djhla ' tA l g ls h ka f ka
iduqlalxisl foaYkdj lsh,' tA lshkafka wd¾h i;HdjfndaOhg
flfuka flfuka l=¿.kajkak mq¿jka l:dj ;=<ska' tAl nqÿ
flfkla ú;rla lrk tlla'

oyï wei my< úh'''


fuhdf. ys; iïmQ¾Kfhka u Ydka; jqkd' kSjrKhkaf.ka
neyer jqkd' ys; m%fndaOu;a jqkd' m%ikak jqkd' nqÿrcdKka
jykafia B<Õg thdg meyeÈ,s l<d ^ÿlaLx" iuqohx" ksfrdaOx"
u.a.x& p;=rd¾h i;Hh' tA jdäfj,d bkak wdikfha §u flf,ia
u< rys; jQ" wúoHd u<lv rys; jQ" oyï wei my< jqkd' oyï
wei lshkafk O¾ufhka f,dalh n,kak mq¿jka yelshdj' tA
;uhs fya;= m%;Hkaf.ka yg.kakd hula weoao" tA ish,a, fya;=
ksreoaO ùfuka ksreoaO ù hk iajNdjfhka hqla;hs' Bg miafi
je|,d ziajdókS" ug wjirhsZ lsh, msg;a jqkd'

ks.KaGhskag ;ykï æ
Bg miafia thdf. ud<s.djg .sys,a,d thdf. fodrgqmd,hg
lshkjd" —tïnd fodrgqmd,h" wo b|,d fï fodrgqj ks.KaGkd:
mq;%f.a msßig újD; kE' wo b|,d fï fodrgqj újD; fjkafka
Nd.Hj;= k a jyka f ia g hs " Ns l a I Q k a jyka f ia , dghs " Ns l a I q K S k a
jykafia,dghs" Wmdiljrekaghs" Wmdisldjkaghs' ljqre yß
ks . Ka G fhla wdfjd;a ls h ka k zia j dókS " Wmd,s .Dym;s h d
Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlfhla njg m;ajqKd' tA ksid fï
fodrgqj újD; kE' tA ksid Tfydu jevbkak' fï fodrgqj ±ka
26 uyfuõkd ioyï m%ldYk

újD; nq ÿ rcdKka jyka f ia g ;a " is õ jKla ms ß ig;a ' tA ks i d


Tnjykafiag odfk fufyka fokakï lsh, odfk f.k,a, mQcd
lr, msg;a lrkak'˜ t;fldg nqÿrcdKka jykafiaf.a jpkh;a
fuhd bgqlrkjd'
±ka Tka k fï l;dj me;s r eKd' —Wmd,s .Dym;s h d
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a Y% d jlfhla jq k d'˜ ±ka fï .ek
l,amkdfjka ysáfh ljqo@ §>;miaù' §>;miaù ks.KaGkd:
mq;% <Õg .sys,a,d lsjqjd —iajdókS" yß jefâfk' ug ±ka
wdrxÑhla wdjd" Wmd,s .Dym;shd Y%uK f.!;uhkaf.a Y%djlfhla
jqkd h lsh,'˜ t;fldg ks.KaGkd: mq;% yskdfj,d lshkjd' —
Wmd,s f.a Y%djlfhla fjkjd Y%uK f.!;uhka' tfyu wer
Y%uK f.!;uhkaf.a Y%djlfhla fõú o Wmd,s' Tfya fudlla o
fï fodvjkafk'˜ fofjks j;dfj;a lsõj' ;=kafjks j;dfj;a
lsõjd'
úYajdih ;yjqre lr.kak ´fkfk'''
Bg miafi —kE''' tfyu kï uu .sys,a, u n,d.kakï˜
lsh,d §>;miaù .shd' uu n,df.k tkakï fuhd yenEjg u
Y%uK f.!;uhkaf.a Y%djlfhla njg m;ajqkd o" keoao lsh,d'
fjko jf.a lvdf.k ì|f.k hkak .shd' fodrgqmd,hd weú,a,d
—yd''' yd''' bkak bkak˜ lsh, lsõjd' —wo b|, Wmd,s .Dym;s;=ud
f.!;uhka jykafiaf.a Y%djlfhla njg m;ajqkd' ±ka b;ska
we;=,g tkak nE' ;uqkakdkafia msg bkak' we;=<g tkak wjir
;sfhkafka f.!;uhka jykafiaghs" isõjKla msßighs ú;rhs' tA
ksid odfk f.k;a fokakï' Tfydu bkak˜ lsõjd' —Tfyaf. odfkka
ug we;s M,la kE˜ lsh, yeß,d .shd'
Bg mia f ia ks . Ka G kd: mq ; % <Õg hkjd §>;mia ù '
§>;miaù .syska lshkjd —iajdókS" fïl we;a;' uu tAlhs úreoaO
jqfka' ug fïlg lsisu Wkkaÿjla" ´fklula ;snqfk kE' uu
okakjd Th Y%uK f.!;uhka udhdldßhs' tk tk tlaflkdj
lrflda, .kakjd' wkHd.ïldrhkaj .;a;d'˜ tA;a ks.KaGkd:
mq;% ms<s.kafk kE' fofjks j;dfj;a lsõjd' tA;a ms<s.;af; kE'
ldf. Y%djlfhla o@
ks.KaGkd: mq;% lshkjd" —tfykï ;miaù uu u hkjd'
uu u .sys,a,d n,kjd fï ldrKh yenEjla o' fï Wmd,s Y%uK
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 27

f.!;uhkaf. Y%djlfhla jqKdo keoao lsh, uu u .sys,a,d


n,kjd˜ lsh,' uyd ks.KaG msßila iuÕ .shd'
ks.KaGkd: mq;% we;=¿fjkak yok fldg u fodrgqmd,hd
lshkjd" —iajdókS" kj;skak' we;=¿fjkak tmd' —wo bo, Wmd,s
.Dym;s;=ud Y%uK f.!;uhka jykafiaf.a Y%djlfhla njg
m;ajqkd' ±ka b;ska we;=,g tkak nE' we;=<g tkak wjir
;sfhkafka f.!;uhka jykafiaghs" isõjKla msßighs ú;rhs' tA
ksid odfk f.k;a fokakï' Tfydu bkak˜ lsh, lsõjd'
—odfk l:djla fkfuhs' .syska lshdmka Wmd,sg ks.KaGkd:
mq;% uyd msßila iuÕ weú,a, t<sfh bkakj lsh,' ug ±kau
Wmd,sj uqK.efykak ´fk lsh, lshdmka˜ lsh, lshkak lsõjd'
±ka fuhd .shd' fodrgqmd,hd .syska Wmd,sg lsõjd úYd, msßila
tlal ks.KaGkd: mq;% weú,a,d bkakjd lsh,d' —tfykï fï
ueo Yd,dj iQodkï lrkak' blaukg wdik mKjkak˜ lsh,
Wmd,s lsõj'
wjfndaOfhka hq;= tlaflkhs'''
ueo Yd,djg Wmd,s .Dym;s h d wdjd' weú,a , d wdik
Tlafldu ne¨jd' zuu fuÉpr l,a fuhd hgf;a ysáfh' ug
Ôú;h .ek w,amud;% wjfndaOhla we;s jqfka kE' ±ka fu;k
wjfndaOfhka bkafk uu hs' tA ksid m%Odk wdikfh wo uu
jdäfjkjdZ lsh, Wmd,s ys;=jd' uu l,ska lSfj" wuq;= ks¾NS;
pß;hla fï Wmd,s' jdäfj,d ztkak lshkakZ lsh, lsõjd'
±ka m%Odk wdikfha Wmd,s jdäfj,d bkakjd' ks.KaGkd:
mq;%hs" msßihs tkjd' biair jqfka ks.KaGkd: mq;% we;=<g
tkfldg" Wmd,s .Dym;shd W;=re i¿j;a w;g wrf.k" keñ
keó .syska ms<s.kakjd' ms<swrf.k wr wdikfha uyd f;,al<hla
jdä lrjkjd jf.a jdä lrjkjd' wr wdikh msyo, msyo,
w,a,f.k ysóg ysóg jdä lrjkj' kuq;a ±ka fudlo fj,d
;sfhkafk@ Wmd,s jdäfj,d lshkj ziajdókS" tkak' fï wdik
;sfhkj' leu;s tll jdäfjkak'Z
weia wkaO lr.;a; fkao@
ks.KaGkd: mq;% Wmd,sg lshkjd —Wmd,s" ;uqfig msiaiq
o@˜ ^Wïu;af;daisx ;ajx .ym;s& wyqjqKd fkao@ uyd f,dl=jg
28 uyfuõkd ioyï m%ldYk

lsõfj fldfydu o@ iajdókS ux hkj jdo lrkak lsh, fkao


.sfha@ jdo lrkak hkj lsh, yß jefâ fkao isoaO jqfka@ fldaI
folu we;sj .syska fldaI Tlafldu .,jf.k wdjd fkao@ lsh,
weyqjd' fï ljqo lshkafk@ ks.KaGkd: mq;% lshkjd' fldaI
fol;a tlal .syska fldaI .,jf.k wdjd lshkjd' Bg miafi
lshkjd weia folu tlal .syska weia .,jf.k wdjd fkao lsh,
wykjd' uyd f,dl=jg jdfog jdfog lsh, .sys,a," wr wdj¾;kS
udhdjg wyqfj,d lrleú, .shd fkao lsh, wykjd'

tA udhdj yßu iqkaorhs'''


t;fldg fuhd lshkjd —^NoaÈld Nkaf;a" wdjÜgkS udhd&
lrlj, ±ïu udhdj yß fIdala' ^l<HdKs Nkaf;a" wjÜgkS udhd&
iajdókS" Wkajykafia lrflda, .kak udhdj yß ,iaikhs' iajdókS
uf.a ish¨ f,a kEoEfhda tA wjÜgkS udhdjg wiqfj;ajdæ th
uf.a m%sh jQ f,a kEoEhkag fndfyda l,a ys; iqj msKsi mj;Sú'
iajdókS" ish¨ laI;%shfhda tA Y%uK f.!;uhka jykafiaf.a
wdjÜgkS udhdjg yiqfj;ajdæ iajdókS" ish¨ n%dyauKfhda tA Y%uK
f.!;uhkaf.a iqkaor wdjÜgkS udhdjg lerlS t;ajdæ iajdókS
ish¨ ffjYHfhda tA wjÜgkS udhdjg wiqfj;ajdæ Tjqkag fndfyda
l,a ys; iqj msKsi mj;skjd' iajdókS" foúhka" nUqka" ureka
iys; f,dalfha Y%uK n%dyauKhka iys; f,dalfha ish¨ fokdu
Tn jykafia,d Th lshk Y%uK f.!;uhkaf.a wdjÜgkS udhdjg
wyqfjkj kï" tA ish¨ fokdg u fndfyda l,a ys; iqj msKsi
mj;skjd'

vhs lrk j÷re meáhd'''


ia j dókS " ug u;la fjkj fïlg Wmudjla ' ia j dókS
jhil" kdls nuqfKla ysáhd' fï nuqKg ysáhd <má ìß|la'
fï ìß|g orefjla ,efnkak ysáhd' fï ìß| nuqKg l:d
lr,d lshkjd —n%dyauKh" wfka lfâg .syska j÷re meáfhla
wrka jfrka' yïn fjkak bkak nndg fi,a,ï lrkak'˜ t;fldg
nuqKd lshkjd" —fid÷ßh álla bjimka" mqf;la bmÿfkd;a
j÷re meáfhla wrka tka k ï' ÿfjla yïnjq f kd;a j÷re
meálalsfhla wrka tkakï'˜ ±ka fuhd lshkjd lshkjd" —kE'''
iajdókS" ug j÷re meáfhla u wrka jfrka˜ lsõjd' lfâ .syska
j÷re meáfhla f.kdjd' Bg miafia lshkjd" —wfka iajdókS" fï
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 29

j÷re meáhj rla;mdKS lshk vhs lrk ukqiaihd .djg fï


j÷re meáhd wrf.k hkak' .sys,a, fï j÷re meáhd vhs lr,d
wmq,a,,d wrka jfrka lsõjd'˜

fudavhskag vhs tlla''''


fífrkak nE j÷re meáhd wrf.k .shd' .sys,a,d vhs lrk
tlaflkdg rla;mdKSg lshkjd" —wfma fkdakd lshkjd" r;a;rka
mdgg vhs lr,d" fyd|g wmq,a,, f.akak lsh,d'˜ t;fldg vhs
lrk tlaflkd lshkjd" —n%dyauKh" fï j÷rd jfgka kï
fmdâvla vhs lrkak mq¿jka' wems,a,s,s nE lsh,d' wmq,a,kav"
fmdälrkav" uäkakg fï j÷re meáhg nE lshkjd' tAlg fï
tfyu tlla fkfjhs lshkafk'
wka k tA jf.a ;uhs Tnjyka f ia ls h ls h bka k nK
fudavhskag fmdä vhs tlla' yenehs ´l wmq,a,kak nE' ´l
fyd|g uev, .kak nE lshkjd'

nqoaêu;=kag O¾uh'''
B<Õg ia j dókS " nuq f Kl= g yïnfjkjd fyd| w¨;a
jia;%hla' jia;%h wrf.k vhs lrk ukqiaihd .djg .sys,a,d
lshkjd" fïlg fyd|g vhs lr,d" wmq,a,,d" ia;%slal lr,d
§mka lsh,' fïl fyd|g vhs lrkak;a mq¿jka' wmq,a,kak;a
mq¿jka' ia;%slal lrkak;a mq¿jka' wkak tA jf.a ;uhs lshkjd
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh' vhs lrkak mq¿jka ukqiaihd
jf.a lshkjd nqoaêu;a ukqiaihd' tA nqoaêu;a ukqiaihg yïnfjk
w¨;a jia;%hla jf.a lshkjd nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh'
fyd|g tAl moï lr,d .kak mq¿jka lshkjd'
t;fldg ks.KaGkd: mq;% lshkjd" —rcqka iys; ish¨ fokd
okafka" Wmd,s" ;uqfi uf.a f.da,fhla lsh,' ±ka Wmd,s we;a;
lshkak ´fk' WU ldf. Y%djlfhla o@˜

tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu'''


fï wNsudkh ;sfhk tlaflfkla wmsg fï hq.fha olskak
;s f hkj o@ tA l ;a ÿ¾,Nhs ' Wmd,s ke.s á kjd' wdikfhka
ysg.kakjd' nqÿrcdKka jykafia jevysáh Èidjg je|.kakjd'
30 uyfuõkd ioyï m%ldYk

je|f.k lshkjd" —tfykï ks.KaGkd: mq;%h" wy.kak uu


ldf. Y%djlfhla o lsh,d˜ nqÿrcdKka jykafia .ek kï iShla
ls h kjd' tA .= K is h h .d:d oyhls k a ls h ka f k' fldÉpr
ks¾udKYS,S" úYañ; m%{djla ;sfhk" nqoaêu;a" uyd kqjKla
;sfhk" uyd tä;r lula ;sfhk" wNsudkj;a ukqiaifhla o@
01' ëriai ú.;fudayiai mNskakÇ,iai úð;úchiai"
wkS>iai iqiuÑ;a;iai jqoaOiS,iai idOqm[a[iai"
fjiaika;riai úu,iai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'

uyd kqjKe;s fyhska ër kï jQ" fudy÷r ÿrÆ fyhska


ú.;fuday kï jQ" flf,ia yq,a ì|Æ fyhska mNsKayÅ,
kï jQ" udr fiakd ch.;a fyhska úð;úch kï jQ" flf,ia
ÿla rys; fyhska wkS> kï jQ" fid÷re iuis;a we;s fyhska
iqiuÑ;a; kï jQ" jevqKq is,a we;s fyhska jDoaOiS, kï jQ"
fid÷re m%{d we;s fyhska idOqm[ay kï jQ" flf,ia
ÿ¾.fhka tf;rg jeä fyhska fjiaika;r kï jQ" ksu,
.=K we;s fyhska úu, kï jQ Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd
fjñ uu'

02' wl:xlÓiai ;=is;iai jka;f,daldñiiai uqÈ;iai"


l;iuKiai ukqciai wka;suidÍiai kriai"
wfkdamuiai úrciai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'

ielfhka tf;rg jeä fyhska wl:xlÓ kï jQ" i;=áka


msreKq is;a we;s fyhska ;=is; kï jQ" ldu .=K neyer
l< fyhska jx;f,daldñi kï jQ" f,dfõ hym; ±l i;=gq
jk fyhska uqÈ; kï jQ" Y%uK .=K imqrd .;a fyhska
l;iuK kï jQ" W;=ï ñksfila fyhska ukqc kï jQ" wjika
isrer orkd fyhska wka;suidÍr kï jQ" Wodr ñksfila
fyhska kr kï jQ" w,dul is;a we;s fyhska wfkdau kï jQ"
flf,ia ÿyq ú ,s ke;s fyhs k a úrc kï jQ Nd.Hj;= k a
jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu'

03' wixihiai l=,iai fõkhsliai idrÓjriai"


wkq;a;riai reÑrOïuiai kslalxLiai mNdilriai"
udkÉýoiai ùriai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 31

ixld rys; is;a we;s fyhska wixih kï jQ" yeug hym;


iokd fyhska l=, kï jQ" f,da i;=ka oukh lrkd fyhska
fõKhsl kï jQ" oyfï uekúka yslaujk W;=ï r:dpd¾hd
n÷ fyhska idrÒjr kï jQ" Wodr .=K we;s fyhska wkq;a;r
kï jQ" msßisÿ oyï we;s fyhska reÑrOïu kï jQ" ksiel
.=K we;s fyhska kslalxL kï jQ" kqjKska f,dj t<sh lrkd
fyhska mNdilr kï jQ" udkh is|Æ fyhska udkÉýo kï
jQ" uyd ùr .=K we;s fyhska ùr kï jQ Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
Y%djlhd fjñ uu'

04' ksiNiai wmamfuhHiai .ïNSriai fudakm;a;iai"


fÄuxlriai foajiai OïuÜGiai ixjq;;a;iai"
ix>d;s.iai uq;a;iai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'

wiu .=K we;s fyhska ksiN kï jQ" muK l< fkd yels
.=K we;s fyhska wmamfuhah kï jQ" .eUqre kqjKe;s fyhska
.ïNSr kï jQ" uqks oyug m;a jQ fyhska fudakm;a; kï jQ"
ìh rys; .=Kfhka hq;= fyhska fÄuxlr kï jQ" f,dfjys
foúhka n÷ fyhska foaj kï jQ" O¾ufhys msysá fyhska
OïuÜG kï jQ" ixjr is;a we;s fyhska ixjq;;a; kï jQ"
flf,ia blau .sh fyhska ix>d;sl kï jQ" ÿlska ksoyia jQ
fyhska uq;a; kï jQ Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ
uu'

05' kd.iai mka;fiakiai ÇKixfhdackiai uq;a;iai"


máuka;liai fOdakiai mkakoaOciai ù;rd.iai"
oka;iai ksmamm[apiai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'

uyd we;a rfcl= jeks fyhska kd. kï jQ" wE; jkfha


jikd fyhska mx;fiak kï jQ" flf,ia ne£ï f.jd ±uQ
fyhska ÇKixfhdack kï jQ" flf,iqkfa .ka ksoyia jQ fyhska
uq;a; kï jQ" kqjKska hq;= l:dny we;s fyhska máux;l
kï jQ" flf,ia fidaod y< fyhska fOdaK kï jQ" udkOc
ìu fyÆ fyhska mkakoaOc kï jQ" ù;rd.S fyhska ù;rd.
kï jQ" oukh jQ fyhska oñ; kï jQ" flf,ia is;sú,s
rys; jQ fyhska ksmammxp kï jQ Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
Y%djlhd fjñ uu'
32 uyfuõkd ioyï m%ldYk

06' bisi;a;uiai wl=yiai f;aúÊciai n%yaum;a;iai"


kdyd;liai moliai miaioaOiai úÈ;fõoiai"
mqßkaooiai ilaliai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'

i;a nqÿjreka w;f¾ i;a jeks uyd RIs jQ fyhska bisi;a;u


kï jQ" l=yl .;s ke;s fyhska wl=y kï jQ" ;%súoHdj ,o
fyhs k a f;a ú Êc kï jQ " fY% a I a G ;a j hg m;a jQ fyhs k a
n%yaum;a; kï jQ" flf,ia fidaod y< fyhska kyd;l kï
jQ" oyï mo uekúka foikd fyhska mol kï jQ" ieye,a¨
is; lh we;s fyhska miaioaO kï jQ" ÿgq oyï we;s fyhska
úÈ;fõo kï jQ" yeug m<uqj O¾u odkh fnod ÿka fyhska
mqßkaoo kï jQ" ish¨ .=Khg olaI fyhska ilal kï jQ
Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu'

07' wßhiai Ndú;;a;iai m;a;sm;a;iai fjhHdlrKiai"


i;Suf;da úmiaisiai wkNsk;iai fkda wmk;iai"
wfkaciai jismam;a;iai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'

wd¾h .=K we;s fyhska wßh kï jQ" jvk ,o is;a we;s


fyhska Ndú;;a; kï jQ" W;=ï .=Khg imeñKs fyhska
m;a;sm;a; kï jQ" oyu uekúka f;dard fok fyhska
fjhahdlrK kï jQ" ukd isys kqjK we;s fyhska i;sud
kï jQ" kqjKska f,dj olakd fyhska úmiaiS kï jQ" ry;a
.=Kfhka hq;= fyhska wkNsk; kï jQ" ish¨ kq.=Kska neyer
jQ fyhska wkmK; kï jQ" ;DIaKd ke;s fyhska wfkac kï
jQ" jiÕ l< is;a we;s fyhska jismam;a; kï jQ Nd.Hj;=ka
jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu'

08' iïu.a.;iai ®dhsiai wkkq.;ka;riai iqoaOiai"


wis;iai wmamySkiai múú;a;iai w.a.m;a;iai"
;sKaKiai ;drhka;iai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'

hym;a u. jeä fyhska iïu.a.; kï jQ" OHdk jvkd


fyhska ®dhS kï jQ" flf,ia yd tla fkd jQ is;a we;s
fyhska wkkq.;ka;r kï jQ" mdßY=oaO is;a we;s fyhska
Y=oaO kï jQ" flf,ia rys; fyhska wis; kï jQ" ke;s fkd
jk .=Kfhka fyhska wmamySK kï jQ" yqfol,dfõ we¨Kq
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 33

is;a we;s fyhska múú;a; kï jQ" f,dfjys uqÿkg m;a jQ


fyhska w.a.m;a; kï jQ" iifrka tf;rg jeä fyhska
;sKaK kï jQ" wkqka tf;r lrjk fyhska ;drhka; kï jQ
Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu'

09' ika;iai N+ßm[a[iai uydm[a[iai ù;f,daNiai"


;:d.;iai iq.;iai wmamámq.a.,iai wiuiai"
úidroaiai ksmqKiai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'

Ydka; úyrK we;s fyhska ika; kï jQ" .ïNSr m%{d we;s


fyhska N+ßm[a[ kï jQ" uyd m%{d we;s fyhska uydm[a[
kï jQ" f,daNh ÿre ù we;s fyhska ù;f,daN kï jQ" i;Hhg
m;a jQ fyhska ;:d.; kï jQ" fid÷re .ukla jeä fyhska
iq . ; kï jQ " tjeks fjk flfkl= ke;s fyhs k a
wmamámq.a., kï jQ" iudk flfkla ke;s fyhska wiu
kï jQ" úYdro [dK we;s fyhska úidro kï jQ" ishqï
kqjKe;s fyhska ksmK
q kï jQ Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd
fjñ uu'

10' ;KayÉýoiai nqoaOiai ú;OQuiai wkqm,s;a;iai"


wdyqfKhHiai hlaLiai W;a;umq.a.,iai w;=,iai"
uyf;da hia.a.m;a;iai N.jf;da ;iai idjfldaZyuiañ'

;Kaydj is|Æ fyhska ;KayÉýo kï jQ" wjfndaOhg m;a


jQ fyhska nqoaO kï jQ" flf,ia ÿï neyer l< fyhska
ù;OQu kï jQ" flf,ia yd fkd ;ejÍ isákd fyhska
wkqm,s;a; kï jQ" mqo mQcdjkag iqÿiq fyhska wdyqfKhah
kï jQ " fY% a I a G W;= f ul= fyhs k a hla L kï jQ " W;= ï
mqoa.,fhl= fyhska W;a;umq.a., kï jQ" widudkH .=K
we;s fyhska w;=, kï jQ" uyd .=K we;s fyhska uyd kï
jQ" uyd hiig m;a jQ fyhska uyf;dahi.a.m;a; kï jQ
Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu'

idÿ æ idÿ ææ idÿ æææ


34 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ljoo ±k .;af;a'''
b;ska Wmd,s .Dym;s;=ud je|f.k" nqÿrcdKka jykafia
jev bkak me;a;g yeß,d Tkak Th kï ishh lsõjd' ks.KaGkd:
mq;% Wv .syska ìu jegqKd' ks.KaGkd: mq;% wykjd weia f,dl=
lrf.k" ylal m<,a lrf.k wykjd" —tïnd .Dym;sh" Y%uK
f.!;uhkaf.a Th lshmq .=K f;dm fuÉpr blaukg tl;= lf<a
ljoo@˜
t;fldg lshkjd —iajdókS" tAl fï jf.a fohla' olaI
u,aldrfhla bkakjd' fï u,aldrhg ,iaikg u,a ud,d f.d;kak
mq¿jka' fuhdg ,iaik u,a f.dvla yïnfjkjd' thd tA ,iaik
u,a tl;= lrf.k ,iaikg u,a wuqKkjd' iajdókS" Nd.Hj;=ka
jykafia wfkal j¾Kkd .=Kfhka hqla;hs' wfkal ish .Kka
j¾Kkd .=Kfhka hqla;hs' tA j¾Kkd .=Kh .ek nqoaêu;a ljqo
j¾Kkd fkd lr bkafk@˜ lsh, lshk fldg u bji.kak neßj
.shd' tlmdrg u láka f,a jufk .shd' tAflka u f,vfj,d
wrf.k .syska Bg miafi ;uhs ke;sjqfK'

y÷kd.kak ienE Y%djlhd'''


±ka n,ka k ms k a j ;= k s " Y% d jlfhl= f .a wNs u dkh'
Y%djlfhl=f.a Ôú;fha ;sfhkafk fkdakac,alula lsh, ys;kak
tmd' wksl fuhd mD:.ack flfkla o@ fidajdka fjÉp ud¾.M,
,dNS Y%djlfhla' wr ks.KaGkd: mq;a;f. l,ska m%Odk Y%djlhd'
f.!;u nqqÿrcdKka jykafiaf.a wjfndaOfhka u meñKs ud¾.
M, ,dNS Y%djlhd' n,kak fï Y%oaOdj Èyd' fï fida;dm;a;s wx.
fkao@ n,kak fï meye§u'
fï ksid wms ;=<;a biafi,a,du we;sfjkak ´fk meye§u'
tA meye§u ;snqfKd;a thd nqÿrcdKka jykafia .ek" O¾uh
.ek" ix> r;akh .ek" tA O¾uh ldf.ka o ,enqfk lsh, l,HdK
ñ;%hd .ek myÈkjd' yenehs tA nqoaêu;a tlaflkd' meyeÿkdg
miafia thd wd;au oDIaÀh fkfjhs biairyg .kafka' m%;srEmh
fkfjhs bia i rg .ka f ka ' meye§u' wka k tA meye§u
we;slr.ekSug yeu fokdg u jdikdj Wodfõjd'
idÿ æ idÿ ææ idÿ æææ
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 35

f.!rj i;aldr ±laúh hq;=


wisßu;a lreKq y;
-ilaldr .reldr iQ;%h-
Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wms wx.=;a;r ksldfha y;afjks ksmd;hg whs;s" idßmq;a;
uy ry;ka jykafia;a" Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia;a w;r
we;sjqk O¾u idlÉPdjla i|yka foaYkdjla ;uhs wo bf.k
.ka f k' fï foa Y kdfõ ku ila l dr .reldr iQ ; % h ' ila l dr
.reldr iQ;%h lshkafka f.!rj i;aldr ±laùu .ek jod<
foiqu'

úfõl iqjfhka Ndjkd lroa§''''


idßmq;a; uyry;ka jykafia ieje;a kqjr fÊ;jkdrdufha
jev jdih lroa§ oj,a odfk j<|, álla úfõl wrf.k
yqfol,dfj Ndjkd l<d' Wkajykafia Ndjkd lroa§ fukak fï
woyi ys;g wdjd' —wl=i,a neyer lrkafk l=i,a j¾Okh lrkafk
ljr fohlg i;aldr f.!rj lf<d;a o@˜
fukak Y%djlfhd fjÉp wmg ;sfhk b,lalh' wfma
Ôú;fha ;sfhk tl b,lalhla wl=i,a neyer lsÍu' B<Õg
l=i,a Wmojd .ekSu' t;fldg fï b,lalh imqrd.kak wms
f.!rj iïudk ±laúh hq;af;a fln÷ wdldrfhka o lsh, ;uhs
Wkajykafiag l,amkdjla we;s jqfka'
36 uyfuõkd ioyï m%ldYk

Ydia;Dka jykafia j weiqre lsÍu'''


Bg miafia Wkajykafiag fufyu ys;=kd' Ydia;Dka jykafiag
f.!rj olaj," i;aldr lr, weiqre lrf.k ;uhs wl=i,a neyer
lrkak ;sfhkafk' l=i,a ÈhqKq lrkak ;sfhkafk'
ztA wud ksjka ÿgq ry;ka jykafia,dZ lsh, wms isxy,hg
mßj¾;kh lr,d ;sfhkjd f:ar f:AÍ .d:d' fïfl ry;ka
jykafia,d ;ukaf.a Ôú;fha we;sfjÉp" tA ksjka iqj ú¢oa§
we;sfjÉp ixf;dafi lshoa§ lshkjd —uu nqÿrcdKka jykafiaj
f.!rjfhka weiqre l<d˜ lsh,'

nqÿrcdKka jykafia j weiqre lrk l%u fol'''


nq ÿ rcdKka jyka f ia j weiq r e lrk m% ; s m ;a ; s folla
;sfhkjd' tllg lshkjd ffu;%S m%;sm;a;sh lsh,' wfklg
lshkjd ffjÍ m%;sm;a;sh lsh,' nqÿrcdKka jykafia tl ;ekl
foaYkdjl lshkj —mskaj;a uyfKks" udj ffjÍ m%;sm;a;sfhka
weiqre lrkak tmd˜ lsh,' ffjÍ m%;sm;a;sh lsh, lshkafka
Wkajykafia wjfndaO lrkak foaYkd lrmq tl w;ayer, isàu'
Wkajykafia wjfndaO lrkak ´fk lsh, foaYkd l<d kï hula"
Y%djlfhda tA woyig weú,a, kE' Y%djlfhd bkafk flf,ia kik
ud¾.hl fkfjhs ' t;fldg tA Y% d jlfhda bka f ka ffjÍ
m%;sm;a;sfh' nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d hï O¾uhl
yeisfrkak" hï O¾uhla wjfndaO lrkak lsh,' Y%djlfhda tA
u;fh bkakjd kï Y%djlfhda tAl mqreÿ lrkjd kï" Ydia;Dka
jykafia flfrys ffu;%S m%;sm;a;sfhka jdih lrk flfkla'
Y%djlhd tA úÈyg hym;a j isáfhd;a ;uhs Ydia;Dka jykafiag
tA f.!rjh ,efnkafk'

ffu;%S m%;sm;a;sfhka l,a f.jkak'''


Y%djlfhda tA úÈyg ysáfh ke;akï tAfl f.!rjh Ydia;Dka
jykafiag ,efnkafk;a kE' Y%djlhd O¾udkqO¾u m%;smodfjka
jdih ls Í u ;uhs ffu;% S m% ; s m ;a ; s h ' b;s k a tA l hs ry;ka
jykafia,d m%ldY lr, ;sfhkafk uu nqÿrcdKka jykafiaj
f.!rjfhka weiqre l<d' uu nqÿrcdKka jykafia weiqre l<d'
ux Ydia;Dka jykafia j lsÜgqfjka weiqre l<d lsh,' ±ka fï
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 37

ldf, wmg Ydia;Dka jykafiaj lsÜgqfjka weiqre lrkak neßo@


mq¿jks'
t;flg idßmq ; a ; uyry;ka jyka f ia g u;la jq k d
m<fjks ldrKh' wl=i,a ÿre lsÍu msKsi" l=i,a ÈhqKq lr
.ekSu msKsi Ydia;Dka jykafiag f.!rj i;aldr ±laúh hq;=hs'

Y%S ioaO¾uhg;a f.!rj i;aldr ±laúh hq;=hs'''


fofjks tl wl=i,a ÿre lsÍu msKsi" l=i,a ÈhqKq lsÍu
msKsi Ydia;Dka jykafia jod< Y%S ioaO¾uhg f.!rj i;aldr
±laúh hq;=hs' f.!rj l< hq;=hs' Th f.!rj lsÍu .ek Wodhs
lshk iQ;%fha fufyu ;sfhkj'
fõryÉpdks lshk f.or ysgmq .Dym;skshg wdrxÑ jqkd
yduqÿrejre fyd|g O¾uh lshkj lsh,' wdrxÑ fj,d lshkj
zwfka ug;a wdihs nK álla wy.kak' yduqÿre flfkla ug
jvïu, fokakZ lsh,' jeähg miafia odfk ÿkak' odfk ÿkakg
miafia tA iajdóka jykafia mqgqjl jdäfj,d ysáh' ±ka fuhd
fn!oaO flfkla fkfjhs' ±ka fuhdg nK wykak wdihs' thd
fudlo lf<a" firmamq foll=;a odf.k" T¨j thdf.a idß
fmdfgka jyf.k tA jf.a u iudk wdifkal jdäfj,d lshkjd
zyd''' ±ka lshkak n,kak nK' ud;a wykak wdihsZ lsh,' Bg
miafia lsõjd zmskaj;S" n,uqflda ojil O¾uh l;d lrkak
wjia:djla .ïuqfldZ lsh, msg;a jqkd' nK lsõfj kE'

O¾uhg f.!rj lf<d;a nK lshkjd'''


Bg miafia wr ukqiaihdg w~.y, lsõj zflda b;ska" Tfya
O¾uh foaYkd lrkj lsõjg uu lsõjfk nK lshkak lsh,'
nK lsõfj kEfk'Z fï t;fldg thd fl<ska u .shd iajdóka
jykafiaj yïn fjkak' Bg miafia weyqjd zfufyu nK lshkak
lshoaÈ;a iajdóka jykafia nK lsõfj keoao@Z lsh,' ztA l%uhg
nK lshkak ug nE' O¾uhg f.!jrh ke;sj nK lshkak nEZ
lsõj' zfldfyduo O¾uhg f.!rj olajkafkZ lsh, weyqj'
t;fldg lsõjd zfirmamq fol .,j, Th jymq T¨j fmdâvla
werf.k" md; wdifkal ñá wdifkal jdäfj,d bkak ´fkZ
lsh,'
38 uyfuõkd ioyï m%ldYk

wks;a ojfi fuhd tfyu l<d' Bg miafia O¾uh lsõjd'


t;fldg wmg fmakjd fï O¾u f.!rjh lshk tl fldhs;rï
Y%djlhka ;=< ;sì, ;sfhkj o@ b;ska ießhq;a yduqÿrejkag
u;la jqkd fofjks ldrKh yeáhg O¾uhg f.!rj ±laùu'

wd¾h uyd ix>r;akhg;a f.!rj i;aldr


±laúh hq;=hs'''
;=kafjks ldrKh ;uhs wl=i,a ÿre lsÍu msKsi" l=i,a
Wmojdf.k jeä ÈhqKq lr.ekSu msKi
s wd¾h ix>r;akh flfrys
f.!rj iïudk ±laùu' fïl;a ;sfhkak ´fk wfma l=i,a ÈhqKq
ùug;a" wl=i,a ÿre lsÍug;a'

is,amo .ek .re i;aldr olajkak'''


y;rfjks lreK is,a mo j,g f.!rj lsÍu' f.!rj
iïudk ±laùu' f.!rjfhka YslaId mo weiqre lsÍu' fuh
wl=i,a ÿre ùug;a l=i,a j¾Okhg;a Wmldr fjkj'

iudêhg;a .re lrkak'''


mia f jks lreK iudêhg f.!rj i;a l dr ±la ù u'
iudêhg .re nqyquka lsÍu' l=i,a ÈhqKq lsÍug;a" wl=i,a ÿre
lsÍug;a fya;= fjkj'

wm%udohg;a f.!rj i;aldr ±laúh hq;=hs'''


yhfjks tl wm% u doh' wfma jpk j,s k a ls h kj kï
lemùug f.!rj lrkj kï" tA lemùu f.!rjfhka weiqre
lrkj kï wl=i,a ÿre ùu;a" l=i,a j¾Okh;a isÿfjkj'

oyï ms<si|rg .re i;aldr olajkak'''


y;afjks tl oyï ms<si|rg f.!rj i;aldr lrkj kï"
f.!rjfhka oyï ms<si|frys fhfokj kï" wl=i,a ÿre fjkj'
l=i,a jefvkj'
idßmq;a; uyry;ka jykafia f.a ysf;a we;sfjÉp fï
lreKq ál ,iaikg .,m.;a;d' tA lreKq y; ;uhs"
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 39

² Ydia;Dka jykafiag .re i;aldr ±laùu'


² Y%S ioaO¾uhg .re i;aldr ±laùu'
² wd¾h uyd ix>r;akhg .re i;aldr ±laùu'
² YslaId mo j,g .re i;aldr ±laùu'
² iudêhg .re i;aldr ±laùu'
² wm%udohg .re i;aldr ±laùu'
² oyï ms<si|rg .re i;aldr ±laùu'
t;fldg idßmq;a; uy ry;ka jykafiag ixf;daIhla we;s
jqkd zyß ,iaik woyila ud ;=< we;sjkq d fk' yß msßisÿ woyila
fk uf.a ys;g wdfjZ tAfl f;areu idßmq;a; uy ry;ka jykafia
fïl l,ska wy, kE' Bg miafia idßmq;a; uyry;ka jykafia
ys;=jd ux fï uf.a ysf;a we;sfjÉp iqkaor woyi" msßisÿ woyi
nqÿrcdKka jykafia <Õg .syska lshkak ´fk' t;fldg fï
woyi ;j;a ,iaikg nn,dú' ;j TmuÜgï fj,d hdú'

rka NdKav Tmoukjd jf.a'''


ukqiaifhl=g iaj¾KdNrKhla ,enqkg miafia" r;a;rka
yïn jqkdg miafia fuhd fï r;a;rka wrf.k hkj r;a;rx
Tm odk tla f lfkla .djg' f.ks É pyu thd fïl ;j;a
TmuÜgï lr, fokj' ;snqkg jvd nn,kak' tA jf.a fïl ux
nqÿrcdKka jykafia <Õg .syska ie, lrkak ´fk' Wkajykafia
fïl ,iaikg TmuÜgï lr, foaú'
Bg miafia idßmq;a; uyry;ka jykafia yjia jrefj
nqÿrcdKka jykafia <Õg jeäh' Wkajykafiag jkaokd l<d'
me;a;lska jdäfj,d lshkj —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" wo
ux yji Ndjkd lr lr ysáh' uu Ndjkd lr lr b¢oaÈ ug
fukak fï woyi uf.a ysf;a we;sjqkd" wl=i,a ÿre ùug;a" l=i,a
jeãug;a ljqre kï flfkl=g i;aldr iïudk l< hq;=o@
f.!rj l< hq;=o@ lsh, ug fï is;=ú,a, we;sjqkd' b;ska iajdókS"
uu fï .ek ys;kak mgka .;a;d' ys;kak mgka .;a;yu ug
fï lreKq y;la jegyqKd' fï lreKq y; ;uhs fïlg ´fk
lsh,'˜
fudkjo tA lreKq y;@ —iajdókS" Ydia;Dka jykafiag
40 uyfuõkd ioyï m%ldYk

f.!rj i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg ;uhs wl=i,a


ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka' Y%S ioaO¾uhg
f.!rj i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg ;uhs wl=i,a
ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka' wd¾h uyd
ix>r;akhg f.!rj i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg
;uhs wl=i,a ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka'
YslaId mo j,g f.!rj i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg
;uhs wl=i,a ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka'
iudêhg f.!rj i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg ;uhs
wl=i,a ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka
fjka f k' wm% u dohg f.!rj i;a l dr ola j ,d jdih lrk
tlaflkdg ;uhs wl=i,a ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh
lrkak mq¿jka fjkafk' oyï ms<si|rg f.!rj i;aldr olaj,d
jdih lrk tlaflkdg ;uhs wl=i,a ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a
j¾Okh lrkak mq¿jka˜ lsh,'

msßisÿ woyi ;j ;j;a Tm oukak'''


—iajdókS" ug fï woyi we;sfjÉp .uka u ug Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafiaj u;la jqkd' u;la jqfka fï úÈyg hs' zug
fukak msßisÿ nn,k is;=ú,s álla we;sjqkd' ,iaik woyila
ug we;sjqkd' uu fï ,iaik woyi nqÿrcdKka jykafia <Õg
.sys,a, bÈßm;a lrkak ´fk' t;fldg Wkajykafia fï woyi
;j TmuÜgï lr, foaú' tAl fudlla jf.a o@ r;a;rka yïn
fjÉp flfkla r;a;rka Tmodk tlaflfkla <Õg f.kshkj
jf.a' t;fldg thd tA r;a;rka ,iaikg TmuÜgï lr, fokj'
Tmod, fokj' ;snqkg jvd nn,kak'
b;ska iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" ug ys;=kd tA jf.a uf.a
fï ysf;a we;sfjÉp mdßY=oaO woyi nqÿrcdKka jykafiag lshd
isáhyu Wkajykafia fïl ,iaikg msßisÿ lr, foaú lsh,'˜

nqÿ iñ÷ka o wkqu; l<d'''


t;fldg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj" —idÿ idÿ
idßmq;a;" yßhg u yß lsõjd' Ydia;Dka jykafiag f.!rj
i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg ;uhs wl=i,a ÿre lrkak
mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka' Y%S ioaO¾uhg f.!rj
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 41

i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg ;uhs wl=i,a ÿre lrkak


mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka' wd¾h uyd ix>r;akhg
f.!rj i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg ;uhs wl=i,a
ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka' YslaId mo
j,g f.!rj i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg ;uhs
wl=i,a ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka'
iudêhg f.!rj i;aldr olaj,d jdih lrk tlaflkdg ;uhs
wl=i,a ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh lrkak mq¿jka
fjka f k' wm% u dohg f.!rj i;a l dr ola j ,d jdih lrk
tlaflkdg ;uhs wl=i,a ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a j¾Okh
lrkak mq¿jka fjkafk' oyï ms<si|rg f.!rj i;aldr olaj,d
jdih lrk tlaflkdg ;uhs wl=i,a ÿre lrkak mq¿jka' l=i,a
j¾Okh lrkak mq¿jka fjkafk˜ lsh, nqÿrcdKka jykafia
m%ldY lrmq .uka u Tmjefgkak mgka .;a;'

Ydia;Dka jykafiag f.!rjhla ke;akï'''


idßmq;a; yduqÿrefjda lshd ysáhd —iajdókS Nd.Hj;=ka
jykai" ug ±ka fïl úia;r jYfhka f;afrkj˜ lsõj' tA
fufyuhs'
—iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" hfula Ydia;Dka jykafiag
f.!rjhla ke;sj O¾uhg f.!rjhla we;sj bkakjd lshk tl
ljodj;a fjka k nE˜ ls õ j' hfula Ydia ; Dka jyka f ia g
f.!rjhla ke;akï O¾uhg;a thd f.!rjhla kE'
B<Õg idßmq;a; yduqÿrefjd foaYkd lrkj —hfula
Ydia;Dka jykafiag;a f.!rjhla ke;=j" O¾uhg;a f.!rjhla
ke;sj wd¾h uyd ix>hdg f.!rj iys;j jdih lrkjd lshk
tl ljodj;a fjkak nE'˜ hfula Ydia;Dka jykafia flfrys
f.!rjhla ke;akï" O¾uh flfrys f.!jrhla ke;akï" wd¾h
uyd ix>hd flfrys;a f.!rjhla kE'
B<Õg idßmq;a; yduqÿrefjd foaYkd lrkj —hfula
Ydia;Dka jykafiag;a f.!rjhla ke;=j" O¾uhg;a f.!rjhla
ke;sj wd¾h uyd ix>hdg;a f.!rjhla ke;sj" is,a mo j,g
f.!rj iys;j jdih lrkjd lshk tl ljodj;a fjk tlla
fkfjhs˜ lsõj' hfula Ydia;Dka jykafia flfrys f.!rjhla
42 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ke;akï" O¾uh flfrys f.!rjhla ke;akï" wd¾h uyd ix>hd


flfrys f.!rjhla ke;akï" thd iS,hg flfrys;a f.!rjhla
kE'
—hfula Ydia;Dka jykafiag;a" Y%S ioaO¾uhg;a" wd¾h uyd
ix>hdg;a" iS,hg;a f.!rjhla ke;sj b|f.k iudêhlg
f.!rj olajdú lshk ldrKh fjkak nE˜ lsõj' thd tA y;rg
f.!rjhla ke;akï iudêhg;a f.!rjhla kE'
—hfula tA Ydia;Dka jykafiag;a" Y%S ioaO¾uhg;a" wd¾h
uyd ix>hdg;a" iS,hg;a" iudêhg;a f.!rjhla ke;sj b|f.k
wm%udohg f.!rj olajdú lshk ldrKh fjkak nE˜ lsõj' thd
tAlg;a f.!rjh kE u hs lsh, lsõj'
—hfula Ydia;Dka jykafiag f.!rjhla ke;sj b|f.k"
O¾uhg f.!rjhla ke;s j b|f.k" wd¾h Y% d jl ix>hdg
f.!rj ke;sj b|f.k" YslaId mo j,g f.!rj ke;sj b|f.k"
iudêhg f.!rj ke;sj b|f.k" wm%udohg f.!rj ke;sj
b|f.k O¾u idlÉPdjg f.!rj olajdú lshk ldrKh lsisfia;a
u fjkafk kE˜ lsõj'

kshu O¾u idlÉPdjla kï'''


tfykï wmg kshu id¾:l O¾u idlÉPdjla wykak kï"
Ydia;Dka jykafiag f.!rj lrk" O¾uhg f.!rj lrk" Y%djl
ix>hdg f.!rj lrk" is,amo j,g f.!rj lrk" iudêhg
f.!rj lrk" wm%udohg f.!rj lrk msßila bkak ´fk'
t;fldg fïfl idßmq;a; uy ry;ka jykafia B<Õg
lshkj ziajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" hïlsis flfkla Ydia;Dka
jykafiag f.!rj olajkjd kï" thd O¾uhg f.!rj olajkjd'Z
t;fldg fïflka wmg fmakjd wms biafi,a,du wl=i,a m%ydKh
lsÍu msKsi" l=i,a ÈhqKq lsÍu msKsi" biafi,a,d u lrkak ´fk
foa'

fï úÈyg u isoaO fjkak ´fk'''


iuyr úg wmsg f;afrkafk ke;=j" wms yokafk fï
f.!rj lsÍï yßhg lrkafk ke;sj wl=i,a ÿre lsÍu;a" l=i,a
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 43

j¾Okh lsÍula lrkak' kuq;a tAl fjkak kï fï isÿùï ud,dj


fï úÈyg fï lreKq y; fï úÈyg u fjkak ´fk'
±ka nqÿrcdKka jykafia f.a ldf, ysáh Y%djlhka ;=<
fï lreKq msysg, ;snqK' msysg, ;snqK ksid tA msysg, ;snqK wh
wl=i,a ÿre l<d" l=i,a j¾Okh l<d' fïl msysg, ke;s wh
ysáh' tA f.d,a,kag wl=i,a ÿrelrkak yïn jqfka kE' l=i,a
j¾Okh lrkak yïn jqfk;a kE' tfykï fï y; ke;=j wms
ysáfhd;a wmsg;a l=i,a ÈhqKq lrkak yïnfjkafka kE' wl=i,a
m%ydKh lrkak yïnfjkafka kE' fï y; we;sj isáfhd;a l=i,a
ÈhqKq lrkak mq¿jka fjkj' wl=i,a ÿrelrkak;a mq¿jka fjkj'

Ydia;Dka jykafia j y÷kd.kak'''


Ydia;Dka jykafia lshk jpkfha f;areu ;uhs ud¾.h
fmkakk flkd" ud¾f.damfoaYlhd' t;fldg ±ka wms wfma Ôú;h
iïnkaOfhka ;SrK .ekSfï § l,amkd lsÍfï§ wms is;" lh"
jpkh" fufyhùfï § wms ;j;a flfkl=f.a woyi" ;j;a
flfkl=f.a u;h wkq.ukh lrkjd kï" tA ;uhs Ydia;Dka
jyka f ia ' t;fldg wms tA l g f;da r .;a f ; ldjo@ f.!;u
nqÿrcdKka jykafiaj' t;fldg fï woyi wmg ;snqfkd;a ;uhs"
wfma Ydia;Dka jykafia fjkafk' tfyu ke;akï wfma Ydia;Dka
jykafia fjkafk kE'
nqÿrcdKka jykafiaj .=K jYfhka y÷kd .kak ´fk'
Wkajykafia u ;uhs wmg Wkajykafiaf.a .=K ál y÷kajd
ÿkafk' fy<sorõ lr, ÿkafk' ±ka wms .;af;d;a b;smsfida mdGh"
iajdlaLdf;da mdGh" iqmámkafkda mdGh lsisflfkla yomq tAj
fkfjhs' tAjd nqÿrcdKka jykafia úiska u foaYkd lr, lshd
§mqj' ndysr flfkla lshmq tAj fkfuhs' b;ska Wkajykafia wmg
y÷kAj, ÿkak Wkajykafiaf.a .=K kuhla ;sfhkj lsh,' tA
kjh Wkajykafiaf.a l%shdldÍ;ajh ;=< Tmamq fj,d ;sfhkj'

lsisod fkd fjkia'''


Wkajykafia wryx lsh, Wkajykafia y÷kaj, ÿkak'
Wkajykafiaf.a wryx .=Kh ;uhs msßksjka mdkd f;la u Èia
jqfka' Wkajykafia iïud iïnqoaOhs lsh, f,dalhg m%;s{d ÿkakd'
44 uyfuõkd ioyï m%ldYk

Wkajykafia wjfndaO lr.;a;= foaj,a fï ndysßka wy, fkfjhs


lsh,' wog;a tAl tfyu u hs fkao@
ukqiaihdf.a is; ls¨gq ùfuka ukqiaihd ls¨gq jk nj;a"
ukqiaihdf.a is; msßisÿ ùfuka ukqiaihd msßisÿ jk nj;a fjk
lsisu ;ekl kE' tAl ;sfhkafka nqoaO foaYkdfõ ú;rhs' ±ka wms
.;af;d;a ukqiai j¾.hdf.a b;sydifha b|, ñksiaiq wyi Wig
f.dvke.s,s yokak we;s' jeõ fmdl=Kq bÈlrkak we;s' WoHdk
bÈlrka k we;s ' fkdfhla .ia je,a jjka k we;s ' kuq ; a tA
ukqiaihdf.a is; msßisÿ fkd ùu ksid yg.kakd m%Yak j,g
yeuodu uQK fokak ´fk' tfyu fkao@

is; msßisÿ ke;s ksihs'''


kuq;a f,dafl yeuodu m;kafk fudllao@ hqoaO ke;s"
w¾nqo ke;s" wdrjq,a ke;s" iduh msreKq" lsßfhka meKsfhka
b;=reKq wuq;=u f,dalhla m;kj' t;kag hkak neß fudlo@
ukqiaihdf.a ys; msßisÿ kE' n,kak nqÿrcdKka jykafia yßhg
u fydhd .;a;fk tAl' Wkajykafia f;areï .;a;d fï m%Yakh
tl tlaflkd ;=< ;ks ;ksj úi|kak ´fk lsh,' fldÉpr
yßo n,kak'
O¾ufha ,laIKh tAlfk' ´mkhsl lshkafk tAlfk' tl
tlaflkd ;=< ;ks ;ksj úif|kak ´fk m%Yakh' b;ska tA i|yd
Wkajykafia foaYkd lrmq Wkajykafiaf.a wjfndaOh" l¾uh .ek
tfyu ke;akï ú[a[dKh .ek" is; .ek" ixialdr .ek"
B<Õg ÈjH f,dal - fmf¾; f,dal wdÈh .ek" wmdh .ek"
ksjka uÕ .ek" wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h .ek nqÿrcdKka
jykafiaf.a wjfndaOh f,dafl fjk lsisu úIhl olskak kE'
fjk lsisu fmd;l kE' t;fldg wmg fïflka f;afrkafka
fudlla o@ Wkajykafia tAldka;fhka u wjfndaO lr, ;sfhkafk'
fï f,dalfha ke;s tlla Wkajykafia foaYkd l<dfk'

lsisod fkd weiQ oyula'''


m<fjks O¾u foaYkdfõ § fldfyduo foaYkd lf<a@ ^box
ÿlaLx wßh iÉpka;s fï NslaLfõ mqífí wkkqiaiqf;aiq Oïfïiq&
uu lsisu ojil fï Ôú;fha § wymq ke;s tlla lsh,' t;fldg
ÿl .ek;a Wkajykafia tfyuhs foaYkd lf<a' ÿl yg.kakd
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 45

wdldrh;a ldu ;Ka y d" Nj ;Ka y d" úNj ;Ka y d .ek;a


Wkajykafia foaYkd lf<a tfyuhs' tAl ksreoaO ùu .ek;a" wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.h;a yeu tlla .ek u Wkajykafia foaYkd
lf<a ^mqífí wkkqiaiqf;aiq Oïfïiq& ljodj;a fïl wy, kE
lsh,' t;fldg wmg;a tfyu kï ljodj;a wy, ke;s foaj,a
fkao fï nqoaO foaYkdj,a j,ska wms ±k.kafka' Wkajykafia iïud
iïnqoaOhs' fï flfrys wms ys; myojd .kak ´fk'

lshmq foa tA úÈyg u isoaO fjkj'''


t;fldg Wkajykafia Ôj;a jqfka wjfndaOfhka hqla;jhs'
wjfndaOfhka hqla;j Ôj;a fjkjd lshk ldrKh wfma Ôú;j,g
jvd f,dl= fjkila ;s f hkjd' tA ls h ka f k Wka j yka f ia
wjfndaOfhka foaYkd lrmq foa tA úÈyg u isoaOfjkj' tAl fjk
úÈylg isoaOfjkafk kE' tAlhs tA wjfndaOfha ;sfhk jákdlu'
wks;a tl ;uhs fï wjfndaOh ;j flfkl=g w;aolskak mq¨jka
tlla fk'
±ka wms .;af;d;a f,dafl tl tl ñksiaiq m¾fhaIK lr,d
fudkj yß lr," ;¾l lr, f.dvk., fudkj yß bÈßm;a
lrkj lshuqfld' t;fldg tA bÈßm;a lsÍu lrk fldg tA
bÈßm;a lrmq foa wmg ;sfhkafk ±kqula yeáhg .kak ú;rhs'
±ka nqÿrcdKka jykafia wd¾hIaGdx.sl ud¾.h bÈßm;a
l<dg miafia tAl flfkla m%.=K l<d u thdg;a tA úÈyg u
ksflf,ia fjkak mq¿jka kï" ksjk lrd hkj kï tAl idudkH
±kqu blaujd .sh tlla fkao@

lreKq myla blaujd .shd''''


nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrmq O¾uh lreKq myla
blaujd .sh tlla' f,dalfha idudkHfhka ±kqu lshk tl
tlsfkld .Kqfokq lrkafka lreKq myla Tiafia' ioaOd" reÑ"
wkqiaij" wdldr mßú;lal" ÈÜÀ ksÊ®dklaLka;s' fï mfyka
;uhs f,dalfha ±kqu ;sfhkafk' ±ka n,kak nqÿrcdKka jykafia
fïl m%ldY fkd lrkak wms okafk kEfk'
tAfl f;areu ;uhs f,dalfha ukqIHhd ;=< ±kqu ;sfhkafk
tlafld Y%oO
a dj u;' Y%oO
a dj lsõfj meye§u u;' tlafld leu;a;
46 uyfuõkd ioyï m%ldYk

u;' tlafld wymq fohla u;' tlafld ;¾l lr lr .e,mSu


u;" tlaflda u;jdo jYfhka nei .ekSu u;' nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkafka fï my blaujd .sh tlla' tAlg
lshkafka ^iÉýld;índ& idlaId;a l< hq;=hs' w;a±lsh hq;=hs' Bg
mia f ia tA l ;udf.a fohla ' tA l fka nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a
Y%djlhka fjk ldgj;a wks;a me;a;g yrjkak neß' yßhg
O¾u ud¾.fha .shd kï Y%djlfhla yrjkak nE' f,dafl ldgj;a
tA wjfndaOh fjkia lrkak nE' tA wjfndaOhg wNsfhda. lrkak
nE' Y%djlhd ;=< tfyu kï Ydia;Dka jykafia .ek ljr l;d
o@

wjfndaOfhka u yeisrekd'''
t;fldg tA nqÿrcdKka jykafiaf.a wjfndaOfhka hqla;
yeisÍu" úÊcd prK iïmkak nj .ek myÈkak ´fk' B<Õg
Wkajykafia iq.;' ukd .ukla jeähd' tA ;uhs wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.h' wd¾h wIaGdx.sl ud¾.fha .uka lr, iqkaor ksjkg
jeähd' wd¾h wIaGdx.sl ud¾.hg Wkajykafia kula mdúÉÑ
l<d ^uʯud mámod& uOHu m%;smodj'

wms;a ±ka uOHu m%;smodfõ hk wh'''


wfma wh;a lshkj ±ka tAl' zwms b;ska uOHu m%;smodfõ
bkakjdZ lshkj' tA fudlla o tA lshkafk' wmsg f,dl= ieml=;a
keye' f,dl= ÿll=;a keye lsh,' kuq;a nqÿrcdKka jykafia
woyia lf<a tAl fkfjhs' Wkajykafia uOHu m%;smodj lshkafka
wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h' b;ska yßhg ne¨fjd;a wms uOHu
m%;smodfj bkakj lsh, lshkak mq¿jka fjkafk ud¾. M,
,dNSkag ú;rhs' wehs wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h wkq.ukh lrkafk
tA ud¾.hg meñKsÉp whfk' b;ska tA ud¾.fh .uka lr,
iqkaor ksjkg m;ajqk ksid Wkajykafiag iq.; lsh, lshkj'
nqoaO foaYkd yeu tllu fï ,laIK ;sfhkj'

Ydia;Dka jykafiaf.a yelshdj ukskak nE''


B<Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia f,da l ú¥' f,da l .ek
Wkajykafiaf.a wjfndaOh mqÿfukq;a mqÿuhs' nqÿrcdKka jykafia
f.ka ojila wdkkao yduqÿrefjd wykj" —iajdókS" Nd.Hj;=ka
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 47

jykai" isÇ nqÿrcdKka jykafiaf.a Ydikfha wNsN+ lshk Y%djlhd


fï oyila f,dal Od;=jg u wefykak l:d l<d lsh, wy,
;sfhkj' iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" Y%djlfhl=g tfyu mq¨jka
kï" Ydia;Dka jykafiag fldÉpr mq¿jka o@˜ lsh,' —Ydia;Dka
jykafiag mq¿jka foa ñïulska fydhkak hkak tmd' ññ j,ska
ukskak nE'˜
wehs tA@ nqoaO úIh wÑka;H ksid' wdkkao yduqÿrejkag
±ka fïl .ek wy.kak ;sfhk wdYdj jeähs' wdfhu;a tAl
weyq j ' wdfhu;a weyq j ' wyk fldg wdkka o yduq ÿ rejka g
nqÿrcdKka jykafia yß ,iaikg fïl úia;r lrkj' —wdkkaoh"
fï iQ¾hhd t<sh lrk f,dafl jf.a f,dal odylg lshkj iyiaiS
f,dal Od;=j lsh,' iyiaiS f,dal oyilg lshkjd pQ,ksld f,dal
Od;= lsh,' tA jf.a tAjd odylg lshkj uyd iyiaiS f,dal Od;=
lsh,' ;:d.hka jykafiag mq¿jka fï Tlafldg u wefykak
l:d lrka k ˜ —ia j dókS ug f;a f rka f k kE fïl lrka f ka
fldfyduo lsh,˜ nqÿrcdKka jykafia m%ldY l<d biafi,a,du
Wka j yka f ia wdf,da l h m;= r ejkjd' Bg mia f ia ia j rfhka
ú[a[dKh hjkj lsõj' Yíoh hjkj lsõj' yß mqÿuhs'

is; myojd .ekSfï wdksixih'''


b;ska nqÿrcdKka jykafia tfyu foaYkd l<du wdkkao
yduqÿrefjd lshkj —wfka ug mqÿu ixf;daihla wo ;sfhkafk'
wehs uu irK .sh udf.a Ydia;Djrhka jykafia fï id wdkqNdj
iïmkak ufyaYdlH jQ Ydia;Dka jykafia kula fk˜ lsh, lshk
fldg t;k ysáh ;j yduqÿre flfkla Wodhs lsh,' Wodhs
yduq ÿ refjd ls h kj —b;s k a Tfya g fudlo@ Tfya o tfyu
lrkafk˜ lsh,'
tA ldf,;a tfyu kï fï ldf, jf.a u ;uhs' Tfyag
fudlo lsh, weyqj' Tfyag jevla kE" Ydia;Dka jykafiafk
tfyu lrkafk lsh,' Tfya fudlo TÉpr i;=gq fjkafk lsh,'
t;fldg nqÿrcdKka jykafia WodhS yduqÿrejkag lshkj —yd'''
yd''' Wodhs Tfydu lshkak tmd' Th meye§u iq¿ tlla fkfjhs'
Th meye§ug mq¿jka y;a j;djla ilaú;s rclu fokak'˜
n,ka k nq ÿ rcdKka jyka f ia tA la I Khls k a wdkka o
yduqÿrejkaf.a is;;a ±lald' tAfl úmdl;a ±lald' tA jf.a u
48 uyfuõkd ioyï m%ldYk

Th meye§ug mq¿jka lsõj ÈjH f,dalfha wd;au Ndj y;la


Wmoaojkak' Th fudfyd;g we;sfjÉp meye§u' kuq;a tfyu
WmÈkafk kE' wdkkaohka fï Ôú;fha § u ry;a fjkj lsõj'

úÑ;% is;'''
t;fldg n,kak nqÿ rcdKka jykafia f.a Ydia;D;ajh
wms fï Wäka m,af,ka f;areï .kak yok tlla fkfjhs'
Wkajykafia f,dal ú¥' ÈjH f,dal .ek" n%yau f,dal .ek" ;sßika
wmdh .ek" fm%a; f,dalh .ek uq¿ f,dal Od;=j .ek foaYkd
fldg jod<d' ;sßika wmdh .ek ;sfhkj wms ys;mq ke;s me;a;la'
Wkajykafia foaYkd l<d —mskaj;a uyfKks" ug fï nqÿ weiska
n,oaÈ" ;sßika f,dafl ;rï wfkal jQ úÑ;% jQ f,dalhla ux
fjk olskafk kE˜ lshkj' t;fldg ;ud wmg u;la fjkafk —
yd''' we;a; fkakakï'˜ ;sßika f,dalh tA jf.a úÑ;% tllafk'
wehs tl tl mdg fld< mdg i;a;= bkakj" lymdg i;a;= bkakj"
iqÿ mdg i;a;= bkakj" fydg ;sfhk i;a;= bkakj" lg ;sfhk
i;a;= bkakj" fydïn ;sfhk i;a;= bkakj" Èj ;sfhk i;a;=
bkakj" ll=,a ;sfhk i;a;= bkakj" ll=,a y;fr i;a;= bkakj"
ll=,a yfha i;a;= bkakj" ll=,a ish.dKla ;sfhk i;a;= bkakj"
ll=,a ke;s i;a;= bkakj" jr,a ;sfhk i;a;= bkakj' fudk ;rï
úÑ;%hs o@
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" —mskaj;a uyfKks"
fï úÑ;%;ajh tlu fohl we;s fjÉp úÑ;%;ajhla' tA isf;a
we;s fjÉp úÑ;% ; a j h hs ' ˜ ljq o fïl fï úÈyg ls õ fj'
ljqrej;a okafk kE' ysf;a ;uhs fï úÑ;%;ajh ks¾udKh fj,d
;sfhkafk lsh,' fldÉpr kï wjfndaOhla o@ tA ksid ys; myojd
.kak'

wisßu;a mqrefIakaøsh [dK'''


B<Õg Wka j yka f ia wkq ; a ; frda mq ß i oïu idrÒ'
Wkajykafiag mq¿jka oukh lrkak' yenehs mska ;sfhk flkdj
;uhs' mõldrhkaj kï b;ska oukh lrkak neye' ±ka wr
foajo;a; .ek tl;ekl ;sfhkjd" nqÿrcdKka jykafia wx.=;; a r
ksldfha mqrefIakaøsh [dK lshk iQ;%fha'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 49

wdkkao yduqÿrefjd wÑrj;S .Õg kdkak hkj' .sys,a,


.fÕka tf.dv fj,d fï wõjg bkakj weÕ fõf,k lï'
t;fldg tl yduqÿre flfkla weú,a, wdkkao yduqÿrejkaf.ka
wykj" ±ka nqÿrcdKka jykafia m%ldYhla lr, ;sfhkj
foajo;a; iaÓrj u ksrhg hkj lsh,' foajo;a;j fír.kak
ms<sfj,la kef;hs lsh,' ms<shï fhdokak neßh lsh,' l,amhla
ksrfha mefykj lshkj' tAl yenEjg u fldfyduo tfyu
lsjfj lsh,' wdkkao yduqÿrefjd lshkj" b;ska nqÿrcdKka
jykafia tfyu m%ldY l<d kï" tAl tfyu u ;uhs lsh,'

y÷kd.kak tA nqÿrcdKka jykafia'''


wdkkao yduqÿrefjd weú,a, nqÿrcdKka jykafiag fï
isoaêh lsõj' yß ,iaik lshukla nqÿrcdKka jykafiaf.a uqúka
msgfjkj' —wdkkao" tfyukï Th NslaIqj w¨; uyK fjÉp
tlaflfkla fjkak we;s fkao@ jhil tlaflfkla kï nd,
wjHla; tlaflfkla fjkak we;s fkao@˜ tA lsõfj nqÿrcdKka
jykafia y÷kd.;a;= ke;s tlaflfkla fkao lshk tlhs tAfl
f;areu'

Bg miafia nqÿrcdKka jykafia jod<d —uu foajo;a; .ek


;rï fjk ljqrej;a .ek úuiqfõ kE' tÉpr úui, ne¨j fï
mqoa.,hj fír.kak wYaj f,dauhl w. ;ejfrkak uÜgfï
j;a l=i,a ìxÿjla ;sfhkjo lsh,'˜ tÉprl=;a kef;hs lsõj'
Wmudjla jod<d' msßisÿ ukqiaifhla bkakj' fï ukqiaihdg
olskak ,efnkj ukqiai m%udKhg jvd j<l msÍ b;sÍ ;sfhk
wiQÑ f.dvl wiQÑ j,la' fï jeisls,s jf,a mqoa.,fhla jeá,
bkakj' b;ska wr t<sfh bkak ukqiaihd thd jfÜg ÿjkj
fuhdf.a tl flia .yla yß wiQÑ ;ejßÉp ke;s ;sfhkjo
n,kak' tfyuj;a kE lsõj' tA jf.a l=i,a oYuhla j;a kE
ls õ j'

Bg miafia nqÿrcdKka jykafia wdkkao yduqÿrejkag foaYkd


lrkj —wdkkaoh" ;:d.;hka jykafia f.a mqrefIakaøsh [dK
.ek okakjo@˜ lsh,' —wfka iajdókS" okafk keye'˜ lsõj'
mqrefIakaøsh [dKh lshkafka fudllao lsh, wy.kak lsõj'
50 uyfuõkd ioyï m%ldYk

l=i,a uq,a ;sífnd;a'''


fï f,da f l bka k ukq i a i hka f .a l= i ,a wl= i ,a folu
;sfhkj' fuhd fudlo lrkafk l,la hkfldg fuhdf.a ysf;a
wl=i,a jefvkjd' yenehs l=i, uq,a ;sfhkj b;=re fj,d' l=i,
uq,a keis, kE' wl=i,a jevqkg fuhdg l<HdK ñ;% fiajkh"
fhdaksfida ukisldrh fïjd l=i,a lsh, y÷kd.kak ;rï wr
l=i,h bÈßm;a fjkjd' Bg miafia l,la hkfldg wl=i,a hg
.sys,a, ke;sfj,d l=i,a biau;=fjk wh f,dafla bkakj'
;j ukqiaifhla bkakj l=i,a wl=i,a folu ;sfhkj'
l,la hkfldg fuhdf.a wl=i,a hg.sys,a, l=i,a uq,a weú,a,
biairyg' fuhd mska lrkjd" Ndjkd lrkjd" odk fokjd"
fkdfhla wdldrfha jev lghq;= lrkjd' yenehs wl=i,a uq,a
we;=f, ;sfhkj' wl=i,a uq,a ál we;=f, jevlrkj' l,la hk
fldg wr l=i,a ke;sfj,d wl=i,a ál biau;= fj,d weú,a,
fuhdj iïmQ¾Kfhka u msßfykj' tfyu;a ukqiaihka f,dalfha
bkakj lshkj'

wl=i,fhka fj,S hk Ôú;h'''


;j ukqiaifhla bkakj l=i,a wl=i,a fol u ;sfhkj'
kuq ; a ld,hla hkfldg fuka k fuhdf.a l= i ,a ls h , hï
fldgila ;síno" wYaj f,dauhlska w. ;jr, .kak mq¨jka
wdldrhgj;a l=i,a ìkaÿjlaj;a ke;sfj,d hk uÜgug tkjd'
iïmQ¾Kfhka u wl=i,fhka jefykj' tfyu wh;a f,dalfha
bkakj' t;fldg fudflkao fïl lshkafka' Wkajykafiag ;sfhk
mqrefIakaøsh [dK j,ska'
Bg mia f ia nq ÿ rcdKka jyka f ia f .ka weyq j d wdkka o
yduqÿrefjd —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" fï úÈyg ;j;a wh
bkakjo@˜ lsh,' —bkakj˜ lsh, lsõj'
l=i,a wl=i,a fol u ;sfhk flfkla bkakj' thd wl=i,a
uevf.k l=i,a ÈhqKq lrkak yokjd' ldf,lska tA wl=i,a u¾okh
fj,d l=i,a jefvkj' t;fldg fïflka fmakjd mqoa.,fhd
fokafkla wúksYaÑ;hs' fudlo tA wl=i,a uq,a hg ;sfhk tlaflkd
wúksYaÑ;hs' fudlo fya;=j@ ìu n,df.k weúoaog" ,iaikg
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 51

ñysß jpk lsõjg fydhkak nE' wl=i, uq,a fldhs fj,dfj yß


ke.sg, weúÈ,a, thdf.a l=i,a jkikak mq¨jka'

wl=i,a ;snqkg ''''


msßfyk iajNdjfha ;j tlaflkla bkakjd' wl=i,a lr
lr bkakj' kuq;a thdf.a we;=f< l=i, uq,a ;sfhkj' wx.=,sud,
tA jf.a tlaflfkla' ±lalfka thdg l=i,a uq,a ;snqk' tA jf.a
wl=i,a ;sìÉp wh ysáh' wl=i,a ;snqk kuq;a l=i,a uq,a ;snqk'
l=i,a uq,a ke;sjf
q ka kE' tA ksid tA wl=i,a iïmQ¾Kfhka u m%ydKh
lr, l=i,a j¾Okh lr.kak mq¿jka jqkd'

wl=i,a ke;a;g u ke;s lrkjd'''


iuyr flfkla bkakjd l=i,a wl=i,a foflka u bkakj'
l,la hkfldg hï wl=i,a weoao wYajf,dauhl w. ;ejfrk
;rfïj;a wl=i, ìxÿ ud;%hlaj;a fydhd.kak nß ;rug wl=i,a
m%ydKh lrkjd' l=i,a j¾Okh lrkjd' thd fï Ôú;fha
msßksjka mdkjd' nqÿrcdKka jykafia wjfndaO lr.;a wdldrh'

ovhla ksid''''
ojila Wfoaks k.rhg nqÿrcdKka jykafia jäkjd Y%djl
ms ß i;a tla l ' rÊcq r efjd ks f hda . hla ks l = ; a l<d is h ¨u
rgjeishka nqÿrcdKka jykafia ms<. s kak hkak ´fk' fkd .sfhd;a
odyla ov' wdkkao yduqÿrejkaf.a hd¨fjl=;a .shd' wdkkao
yduqÿrefjd ±l, l;d lr,"
zfldfyduo ;sirKfha msysg, o Th;a bkafkZ
zug fudk ;sirKh o@ ug kE tfyu tllaZ
ztfykï wdfj fudlo@Z
zug ov f.jkak nEZ
zwE''' tA fudlla o@Z
zwmsg l,ska ±kqï §, ;sfhkafk kdfjd;a odyla ov .ykj
lsh,' wmsg fï ov f.jkak neß lug u hs wdfjZ
52 uyfuõkd ioyï m%ldYk

b;ska wdkkao yduqÿrefjd l,amkd l<d wfka fufyu;a


lrkjo rcjre lsh,' fï kïnqj .kakfk fï lrkafk'

wo ldf,;a tfyu ;uhs'''


ug;a fï fïppr ms<s.ekSfï W;aij j,g ±ka ldf,;a
tfyuhs' jdyk j,ska wrf.k hkafk fkdñf,a' ±ka ldf,;a
tfyu ;sfhkj fkao@ n;a md¾i,hla fokj lsõju" fudkjo
fokj ùÿrejlg' t;fldg hkjfk fmakak' t;fldg f,dl=
fiakdjla bkakj jf.a'
wdkkao yduqÿrejkag yß ÿlhs' ±ka fuhdf. hd¨fjla
fk' b;ska nqÿrcdKka jykafiag lshd ysáh
—iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" fï rcjre lr, ;sfhk
foaj,a' odyla ov .y,fk fï ñksiaiq le|j, ;sfhkafk' wfka
uf. hd¨fjl=;a bkakj' lsis meye§ula kE' wfka Nd.Hj;=ka
jykai" fuhdg O¾uh wjfndaO lrkak mq¿jka lsh,hs uu
ys;kafk' fuhd meyeÿfkd;a kï O¾uh wjfndaO lrhs'˜

uyd lreKdjl uysu'''


nqÿrcdKka jykafia l=áhg jeäh' Wkajykafia ffu;%S is;
me;sfrõj thdg' t<fok ke;sfjÉp jyq meáh lsß fndkak
msmdifhka lE .yf.k ÿjf.k tkj jf.a fukak fikÕ
mSrf.k ;reKfhla ÿjkj znqÿrcdKka jykafia flda''' uf.a
Ydia;Dka jykafia flda'''Z lsh lsh' t;fldg flfkla lsõj zwkak
wr l=áfh bkakjd' .sys,a, fodrg ;Ügq lrkak' Wkajykafia
fodr wÍúZ lsh,'
tl msïfï ÿjf.k .shd' .sys,a,d fodrg ;Ügq l<d'
nqÿrcdKka jykafia fodr weßh' fuhd ìu fmr<s,d udf.a
Ydia;Dka jykafia Tn jykafia lsh lshd j¢kak mgka .;a;'
fyd|hs lsh, nqÿrcdKka jykafia O¾uh foaYkd l<d' t;ku
fidajdka M,hg m;ajqkd' t;fldg n,kak wkq;a;frda mqßi oïu
idrÒ iïnqqÿ .=Kh' yßu wdYap¾hh hs'
b;ska Wkajykafiaf.a f;dr;=re ±k.kafk fudflkao@ fï
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh ;=<ska' ke;akï wms ´j fldfyduo
okafk'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 53

fu;a is;ska weiqre lrkak'''


Wkajykafia foú ñksiqkaf.a Ydia;Dka jykafia' i;a;d foaj
ukqiaidkx' Wkajykafia wog;a wfma Ydia;Dka jykafia fj,d
;sfhkjfk' b;ska wms u;l ;shd.kak ´fk wms wfma Ydia;Dka
jykafia weiqre lrkak ´fk fldfyduo@ ffu;%S Ñ;a;fhka o@
ffjÍ Ñ;a;fhka o@ ffu;%S Ñ;a;fhka weiqre lsÍu lshkafk fï
O¾uh wjfndaO lr.kak uykais .ekSu' t;fldg Wkajykafiaf.a
Ydia;D;ajh wx. iïmQ¾K tlla' ud¾.h mßmQ¾K jQ fohla'
tAfl wmsg wdfhu;a w¨f;ka lE,s odkak" lE,s wialrkak"
ixialrKh lrkak lsisu fohla kE' b;ska wmsg tAl .ek
meye§ula ;sfhkak ´fk'

wjfndaO lrùu msKsi oyï foiqjd''''


Wkajykafia nqoaO' ^nqoafOda fida N.jd fndaOdh Oïux foafia;s&
tA Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia nqoaO wjfndaOh msKsi oyï
foikjd' tfykï wka whg tA O¾uh foaYkd lf<a wka whg
wjfndaO lrjd fokakhs' B<Õg Wkajykafia tA ish¨ .=Khkaf.ka
mßmQ¾Khs" Nd.Hjka;hs' mskaj;=ks" wkak tA Ydia;Dka jykafiaj
.=K jYfhka y÷kdf.k ys; myojd .kak ´fk'
tA Ydia;Dka jykafiaf.a Ydikh ;=< wl=i,a m%ydKh
lrf.k l=i,a j¾Okh lr.kakd Y%djlfhla fjkak ´fk' wkak
tA l ;uhs m<fjks tl' t;k b|, tA Y% o a O djg meñKs É p
fudfydf; b|, wmsg O¾u ud¾.h újD; fjkjd'

wisßu;a isß ioyï .=K;a y÷kd.kak'''


nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrmq O¾uh ,laIK yhlska
hqla;hs' m<fjks tl ;uhs iajdlaLd;' tA lsõfj iïud iïnqÿ
rcdKka jykafia kulf.a foaYkd ukdfldg foaYkd lr,
;sfhkafk' tA foaYkd ñi fjk fudkjo ukdfldg foaYkd lr,
;sfhkafk'
ojila W;a;r lshk iajdóka jykafia kula tlal ila
foú÷ O¾u idlÉPdjla l<d' tA lsõfj ila foú÷g W;a;r
lshk ry;ka jykafia ojila lsh, ÿkak fï ukqiaihka ia;%S
fõjd mqreI fõjd ´kEu flfkla Ôú;h .ek ys;kak ´fk
54 uyfuõkd ioyï m%ldYk

me;a;la ;uhs wfma Ôú;h wks;Hh jQ fohla' wks;a tl fï


Tlafldu f.ú, hkj' wks;a tl ;uhs wmsg l¾uh ;uhs odhdo
lr.kafk' B<Õ tl ;uhs m%sh ukdm jQ hula weoao" tA ish¨
fohska wmsg fjkafjkakg isoao fjkj' fïjd lshkfldg ila
foú÷g fïl wjfndaO jqkd' ila foúfhd wykjd yß ,iaik
l;djla fk Tnjykafia lsõfj' ´l Tnjykafiaf.a kqjKska
ys;, o Th lsõfj' kE''' tfyu tlla fkfjhs' ila foú÷ks"
fï f,dalfha hï;dla iqNdIs; weoao tA ish,a, Nd.Hj;a nqÿrcdKka
jykafiaf.a'

f,dj hï;dla iqNdIs; we;ao''''


Bg miafia fï W;a;r ry;ka jykafia il% foúhkag
Wmudjla lshkj' hïlsis m%foaYhl f,dl= OdkH lkaola ;sfhkj'
ñksiaiq tl tlaflkdg f.kshkak mq¿jka ;rfï Ndck wrf.k
weú;a tAflka OdkH mqfrdaf.k wrf.k tkj' ñksiaiq ±l,
wykj fldfykao Th OdkH f.akafk lsh,' t;fldg lshkj tA
wh wkak w;k ;sfhkj OdkH lkaola' uu tA lkafoka ;uhs
fïjd wrf.k tkafk' fï jf.a f,dafl hï;dla iqNdIs; jQ O¾u
weoao tA ish,a, nqÿrcdKka jykafiaf.a'
fukak fï woyi wms ;=< ;sfhkak ´fk' t;fldg ;uhs
wmsg ksy;udkSj wfma fohla wms wjfndaO lrf.k jf.a yqjd
olajkafk ke;=j Y%djlfhla yeáhg msysg, isákakg mq¿jka
fjkafk' t;fldg tAlg Wmldr fjkjd O¾uh flfrys we;s
meye§u' O¾u f.!rjh'

fï Ôú;fha § u wjfndaO lrkak mq¿jka'''


tA O¾ufha ;sfhk B<Õ ,laIKh ;uhs ikaÈÜÀl' fï
Ôú;fha § wjfndaO lrk fohla' mqrefIakaøsh [dK j,§
nqÿrcdKka jykafia úia;r lr, ;sfhkjd" fï f,dalfha flfkla
bka k j l= i ,a wl= i ,a folu ;s f hkjd' fuhd hïls i s
jevms<sfj,l fh§u ksid thdf.a hï wl=i,a weoao ish,a, wYaj
f,dauhl w. fkd ;ejfrk mßoafoka m%ydKh l<d kï thd
msßksjka mdkjd'
t;fldg thd tA Tlafldu lrkafk fldhs f,dalfha § o@
fï f,daflÈ' fidajdka fjkafk" ilod.dó fjkafk" wkd.dó
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 55

fjkafk" wry;a fjkafk fï f,dalfha § u hs' msßksjka mdkafk;a


fï f,dalfha § u hs' fï O¾uh ikaÈÜÀl hs'
O¾uh ikaÈÜÀl ke;akï fldgila tf,djg f.kshkak
´fk fk' fudf,dj § u ish,a, idlaId;a lrmq wh tlaflfklao
ysáfh' f,dafl ,laI .Kka ry;ka jykafia,d ysáhfk'
tA O¾uh wld,sl hs' tA O¾uh ld,hlg j,x.= kE' ±ka
nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf, ysgmq ukqIHhka u ;uhs ±kq;a
bkafk' ±ka bkak ñksiaiq nqoaêu;a o" keoao@ nqoaêu;a' yenehs tA
ldf, ñksiaiqkag hula f;areï .ekSfï § laIKslj kqjK mdúÉÑ
lsÍfï l=i,;djh ;snqk' fï ldf, fjkfldg Bg jvd wO¾u
rd.h ;sfhkj' ñksiaiq bkafk flf,ia wjqiai.;a;= .uka' tfyu
fjkafk tkak tkak u wdhqI wvqùu;a tlalhs'

fk¿ï fmdl=K wo;a ;sfhkjd'''


kuq;a nqÿrcdKka jykafia ±lmq f,dalh ;du;a ;sfhkj'
Wkajykafia ±lmq f,dafl ;uhs fk¨ï msmsÉp fmdl=Kla jf.a
lsh,' t;fldg tA fmdl=fK fudarmq fk¨ï fmdfydÜgq ;sfhkjd
wyïfnka ;sfhkj' t;fldg tfykï wo;a tA whg O¾uh
wjfndaO lrkak mq¨jka' tA ksid wmg tA wjfndaO lrk tlaflkd
fudk jf.a o lsh, msáka fydhkak kï mq¨jka lsh, ys;kak
wudrehs'
tA lshkafka iuyr úg mdvï ysákafk ke;s tlaflfkla
fjkak mq¿jka' rEm ,iaik ke;s flfkla fjkak mq¨jka' olaI
ke;s tlaflfkla fjkak mq¿jka' kuq;a iuyr úg thd ;uhs
wjfndaO lrk tlaflkd'

.,md n,kafka ;ukaghs'''


B<Õg fï O¾ufha ;sfhk ,laIKh ;uhs tAysmiaisl'
tAysmiaisl lsõfj weú;a n,kak' ´mkhsl lshkafka ;udf.a
Ôú;hg fm!oa . ,s l j muq K q j d.ka k ´fk' ±ka wms iS , h
.;af;d;a ´mkhsl keoao@ fhdaksfida ukisldrh fï Tlafldu
;uka ;=< u we;s lr.;af;d;a ú;rfk m%;sM, ;sfhkafk' tfyu
ke;=j is,aj;a tlaflfkl=f.a wef.a fya;a;= fj,d ysáhg ;uka
is,aj;a fjkjo@ tfyu fjkafk kEfk' B<Õg lshkj fï wms
56 uyfuõkd ioyï m%ldYk

±ka uyfuõkdfõ jevigyka oyhlg wdj' ±ka oy wg fjks


tlhs lshkjd' ±ka úiaila wdjhs lshkj' tA wdmq .ukska ;ukag
O¾udjfndaO fjkjo@ tA tfyu jqkd lsh,fk lshkafk' tfyu
fjkafk kE' wjfndaO fjkafk ;uka fhdaksfida ukisldrfha
fhokj kï" ´mkhsl jqfkd;a ú;rhs'
O¾uh ´mkhs l fjÉp .uka mÉp;a ; x fõÈ;ífnda
ú[aüyS' nqoaêu;a tlaflkd ;ukaf.a u fohla yeáhg tA O¾uh
m%;HlaI lr.kakj' t;fldg fï O¾uh flfrys f.!rjfhka
weiqre lrkak ´fk' wl=i,a m%ydKh lrkak leu;s" l=i,a
j¾Okh lr.kak leu;s" kqjK ;sfhk tlaflkd b;ska fï ukqIH
Ôú;fha § tfyu tlla lr.;af;d;a kï ug kï fjk fudlj;a
´fk kE' Tng fldfyduo@ tAl ;uhs wmsg ,nd .kak neßfjÉp
foa' fï ixidfr Thf.d,af,d Tlafldu TgqKq od, we;s' Tgqkakla
odmq ke;s tlaflfkla bkak úÈyla kE' ixidfr Tlafldg u
j,af. ;sìÉp wjia:d we;s' tfyu ;uhs fïl wfj' nv.df.k
hkak we;s' wms ixidfr yßhg jr,a j,ska mSkkak we;s'
tA jf.a u wms tod fõ, lkak ke;sj ysÕd lld bkak;a
we;s' tA ksid tA Tlafldu myqlrf.k weú,a, ;sfhkafk' tA ksid
wmg wuq;=fjka f,!lsl f,dafl wuq;= fohla ,nkak kE' ,nd
.kak ´fk kï fukak O¾uh' wl=i,a ÿre lsÍu;a" l=i,a j¾Okh
lrkak;a ;sfhk O¾uh ;uhs w,a,.kak ;sfhkafk'
tA wisßu;a Y%djl ix>r;akh;a y÷kd.kak'''
B<Õg wd¾h ix>hd flfrys f.!rjfhka jdih lsÍu'
fyd|g u;l ;shd.kak wd¾h ix>hd ms<sn|j f.dvla whg
u;la fjkafka tÉpr m<,a w¾:fhka fkfjhs' ±ka iuyr úg
yduqÿrejre tl kula" fokula" ;=kakula tlafld úis ;sia kula"
tlafld ishla kula ±l, myÈkj' tAl fkfuhs fï lshkafk'
±ka nq ÿ rcdKka jyka f ia f.a O¾uh ;= < iq m ámka f kda "
Wcqmámkafkda ''' wd§ jYfhka úia;r lrkafk fidajdka" ilod.dó"
wkd.dó" wry;a lshk ud¾.M, ,dNS Y%djlhd' fï Y%djlhkaf.
ry;ka jykafia,d lS kula fï nqoaO Ydikfha my< jqkd o
lsh, wmsg .Kka lrkak mq¿jkao@ nEfk' tA ish¨ fokd Y%djl
ix>hd' wkd.dó fjÉp msßi lShla o lsh, wmsg .Kka lrkak
mq¿jka o@ ilod.dó fjÉp msßi" fidajdka fjÉp msßi fuf;lehs
lsh, wmsg lshkak mq¿jka o@
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 57

fkd fjkia .=K iuqodh'''


tfyu kï wms g Y% d jl ix>hd ls j q j yu nq ÿ rcdKka
jykafia f.a meúÈ Y%djlhka jykafia,d w;r fuÉprhs lsh,
lshkak nE' tÉpr m%udKhla fï O¾uh wjfndaO l<d' tA ish¨
Y%djl msßi ;=< ;snqk tlu iajrEmfha .;s ,laIK' tA ;uhs
iqmámkak" Wcqmámkak" [dhmámkak" idóÑmákak' tAjd fjkia
fjkafk kE' tA ksid Wkajykafia,d flfrys is; myojd .kakjd'
thd ;uhs l=i,a jvk" wl=i,a kik tlaflkd'
Bg miafia nqÿrcdKka jykafia YslaId mo fmkajkjd'
Wmiïmod iajdóka jykafia,dg fmkajd fokj m%d;sfudalaI ixjr
iS,h' idufKar iajdóka jykafia,dg fmkajd fokj oi YslaId
mo' .sys whg fmkajd fokjd wIaGdx. Wfmdai: iS,h" mxp
YS,h' fï YslaId mo flfrys f.!rjhla ;sfhkak ´fk'

is,amo fkd lvd ÈhqKq fjkak mq¿jka o@


wms lsõfjd;a tfyu kE' —fï ldf, is,a mo lvd.kafk
ke;sj bkak nE' fmdâvla is,a mo levqkdu fudlo fjkafk'
±ka ldf, is,a mo lvd.kafk ke;sj ÈhqKq fjkak nE'˜ tfyu
lshk wh bkakjd' t;fldg f;afrkjd fï fn!oaO kdufhka"
fn!oaO fõYfhka bkak msßila bkakjd' tA wh úúOdldr Ñ;%
ujkjd fï O¾uhg tkak neß fjkak' tA f.d,af,d lshkjd
f,!lsl Ôú;h .; lrkj kï id¾:l fjkj kï" id¾:l
fjkafk O¾uhg wdfjd;a fkfuhs' O¾uhg kEú,a, ysáfhd;a'
wks;H .ek fufkys lrkak .sfhd;a" is,a mo rlskak .sfhd;a
f,!lsl Ôú;h id¾:l fjkafk kE' Th is,a mo rlskj kï
f,!lsl Ôú;h w;yßkak' Tfydu l;d lrk wh ;uhs bkafk'

iS,h yßhg u f;areï .kak'


B<Õ tl ;uhs iS,h lshkafk fudllao lsh, yßhg
f;afrkafk kE' tA ksid fyd|g u;l ;shd.kak' wms yßhg
f;areï .kak ´fk mxp YS,h" wIaGdx. Wfmdai: iS,h' ±ka
.sys Ôú; .;lrk flkd fikaÜ" mjqv¾ tfyu mdúÉp lrkafk
ke;af;" kegqï" .ehqï" jehqï ke;af;" WÉpdihk - uydihk
ke;af;" úld, fNdackh ke;af;" n%yaupdÍ fjkafk Wfmdai:
58 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ojig' .sys Ôú;h .; lrk flkd wks;a ojia j,g mxp YS,fhka
hqla;j mxp YS,h wdrlaId lrf.k iodpdr iïmkakj" Wiia
ukilska hqla;j m%{djka; .sys flfkla jf.a bkakjd'
t;fldg tA flkd nK Ndjkd lrf.k hk fldg O¾ufha
yeisfrk fldg fï iudch leu;s thdj kslï ;gq ye,s, od,
jf.a ;sfhkak' Tkak ,iaikg we|f.k .sfhd;a —wd'''' fï Thd
Ndjkd jevigyka j,g hk tlaflfkla fkao@˜ neßfj,dj;a
thd kshfmd;= álla tfyu mdg lr, Th f;d,a mdg lr, uÕ=,a
f.orl tfyu .sfhd;a —wd''' Thd tod wiqN Ndjkdj lrk ;ek
ysáh fkao@˜ tA fudllao tA lshkafk' W%U ´j fydaomka' WU
ysgmka wr f;ñÉp lsl,s h
s la jf.a' tA fudlo@ fï ysf;a ;sfhkafka
fudlla o@ B¾IHdj' tA B¾IHdjg wyqfjkak fyd| kE'
wehs ±ka i;=fgka bkafka'''
uu kï lshkafk mxp YS,h thd wdrlaId lrk .uka
,iaikg bkak ´fk' thd wjxlj bkak ´fk' Rcqj bkak ´fk'
,iaikg thdf.a jev lrkak ´fk' t;fldg wks;a tlaflkd
wykj —Thd biairg jvd i;=fgka bkafk wehs@˜ wkak t;k
ú;rhs w¾:h ;sfhkafk' ke;akï kshfmd;= mdg l<d lsh,"
fldKafv ler<s .eiaiqj lsh," ,iaik we֕ weka| lsh,"
we÷ug fndav¾ jegqk lsh, w¾:h ysákj o@ w¾:h kE' w¾:h
;sfhkafk we÷u tlal fkfjhs' Ôú;djfndaOh;a tlalhs'
is,amo uq,a lrf.k wkqkaj fy,d olskak tmd'''
b;ska tf;kag tkak YslaId mo wdrlaId lsÍfuka' YslaId
mo flfrys f.!rjh we;s lr.kakj' fyd|g u;l ;shd.kak
YslaId mo flfrys f.!rj ;sfhk tlaflkd iS,h ksid ;uka
Wiia lr.kafk;a kE" wkqka my;a lr, fy,d olskafk;a kE'
iS,h ksid ;uqka Wiia lr," wkqkaj my;a lr, fy,d olskj
kï thd is,amofha w¾:h okafk kE' is,a mo ;sfhkafk tAlg
fkfjhs' f,daflka ,l=Kq .kak fkfjhs' ;ukaf.a O¾u ud¾.hg
hs' t;fldg YslaId mo flfrys f.!rjfhka bkak flkd wl=i,a
m%ydKh lrkj" l=i,a j¾Okh lrkj'
iudêh úYajdi lrkak''''
B<Õg iudêh' ±ka wms lshuq wms Tlafldg u iudêhla
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 59

kE lsh,' ldgj;a iudêhla kE' nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾ufha


;sfhkj iS, - iudê - m%{d' iïud jdhdu" iïud i;s" iïud
iudê lsh, ud¾.dx. ;sfhkj' kuq;a wms Tlafldg u iudêh
kE lsh, wms lsõfjd;a zkE iudêhla ´fk kEZ lsh, tAl yß o@
iïmQ¾Kfhka u jerÈhs'
iudêhla kE lsh, iudêhg ;sfhk f.!rjh ke;sfjkak
´fk kE' iudêhg f.!rj lrkak ´fk' iudêh fï O¾u
ud¾.fha wx.hla yeáhg ;sfhk njg ;udf.a ysf;a meye§ula
;sfhkak ´fk' t;fldg flfkla iudêhla jvkjd kï tA iudêh
jvk tlaflkd flrys" thdf.a ysf;a meye§ula we;sfjkj'

Ndjkdj fmakak neß wh;a bkakjd'''


tfyu jqfka ke;akï iudêhla ´fk kE lsh, iudêh
jvk flkdgj;a iudêh jvkak fokafk kE' Ndjkd lr lr
bkakj kï thdj reiaikafk kE' weia jyf.k jdäfj,d bkakj
olsk fldg reiaikafk ke;s wh bkakj' thd yhsfhka w;=.dkak
mgka .kakj' tlafld l;d lrkj' ioafo wefykak firmamq
fol odf.k tkj' ±ka wrh n,df.k hkj Ndjkd lrk flkd
weia wßkjo lsh,' thd weia wßkafka ke;akï yhsfhka l:d
lrkjd' tA;a weia wßkafka ke;akï <Õg .sys,a, fyd,a,kj'
weia weßhu —flda iSks fnda;f,a flda˜ lsh, wykj' ±ka thdf.a
b,lalh iSks fnda;f,a o@ kE' b,lalh Ndjkdfjka ÿre lrk
tl' iSks fnda;f,a ;sfhk ;ek thd okakj' tfyu lshkafka
thdg fõokdjla ;sfhkj'
kuq;a O¾ufha yeisfrk flkd tfyu fkfjhs' Ndjkd
lrkj kï tAlg iyfhda.h fokj' ksYaYío fjkj' ioao
lrkafk kE' wks;a whg Yío lrkak tmd lshkj' tAl ;ud
iudêhg f.!rjhla we;s fjk foaj,a' tA jf.a iudêh flfrys
f.!rjh we;s fjk foaj,a lrkj' iudêh fy,d olskafk kE'
t;fldg tA iudê f.!rjh'

wm%udoh lshkafk lemùug'''


B<Õg wm%udoh' wm%udoh lshkafka lemùu' tfyu kï
u;l ;shd .kak wd¾h wIaGdx.sl ud¾.fha ÈhqKqj iïmQ¾Kfhka
u ;sfhkafka lemùu u;hs' Tn ±ka hïlsis O¾u[dKhla ,enqj
60 uyfuõkd ioyï m%ldYk

kï tA lemùu u; fkfjhs o@ Tn iS,hl /¢, bkakj kï


lemùu u; fkfjhso@ wehs ´fk ;rï tkak mq¨jka fï is,amo
j, wf.!rj we;sfjk úÈfya foaj,a' kuq;a tAjhska Tn u.wer,
bkakj kï tA lemùu ksid fkfjhs o@

fmdä yß ÈhqKqjla ;sfhkj kï tA lemùu ksid'''


Tn fmdâvla yß iudêhla Wmojd .kakj kï tA lemùu
u; fkao@ Tn wl=i,a m%ydKh lrkj kï" tA lemùu u;'
l=i,a jvkj kï tA lemùu u;' ;j flfkl=g Woõjla lrkjd
kï lemùu u;' nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d iuia: O¾uh
u ;sfhkafk tl jpkhla u; lsh,' tA ;uhs wm%udoh'
wm%udoh lshk jpkfha f;areu tl mdrg u ys;g tkafk
kE' mud fkdùu lshkafk lemùu' thd O¾udjfndaOhg lemùu
ke;akï thd fjk fjk foaj,a j,g ;ud tA lemlsÍu lrkafk'

jev ke;akï jevla kE'''


b;ska nqÿrcdKka jykafia jod<d fjk fjk foaj,a j,g
wfma ys; hkj' tlafld ^lïudrdu;d& jev j,g wdilrkj'
jev ke;akï jev ujkj' fudllaj;a jevla ke;akï thd fudkj
yß jevla ujkj' fydhd.kakj' tfyu tlla keoao@ ;sfhkjfk'
jevla ke;a k ï jyf,;a ;S k a ; .dhs ' fuhdg jevla ´fk'
t;fldg jevg we¨ï lrkj' Bg miafia thd lshkj fldfyo
fï ug fudl=;a lr.kak nEfk' jev''' jev'''' jev'''' t;fldg
thd lemfj,d ;sfhkkafka O¾uh wjfndaO lrkak fkfjhs'
jevg' tAl m%udohg ldrKdjla'

fußf.da rjqfï rjqula huqo@


B<Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkj l;dj"
lhsjdrej' wkak tAlg wyqjqfkd;a Bg miafia thdg fudlo
fjkafka@ lerls lerls tAlg u ;uhs fhfokafk' tAflu ;uhs
lerls lerls bkafk' t;kska thdg .e,fjkak nE' yßhg
fußf.da rjqfu ke.a. jf.a' kj;sklï nyskak nEfk'
iuyre ug weú,a, lshkj" —wfka iajdókS" ug ´l ;uhs
;sfhk m%Yafk' fï l:d j,g wyqjqkdg miafia .e,fjkak nE'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 61

yßhg iïm%maM,dm j,g wyqfjkj'˜ b;ska lrkak ;sfhk foa


;uhs lÜáh lshoa§ tAl fkd lshd bkak ´fk' ;ukaf.ka
W;a;rhla ke;s ksid wrhg ´fk ál lsh, blaukg thdf.a
l:dj bjr fjkj' tfykï uu hkakï lsh, hkakhs ;sfhkafk'
tfyu ke;akï wr fußf.da rjqfu ke.a. jf.a ;uhs'
thd rg .ek l;d lr, lr, .ï jfÜ" f,dafl jfÜ" hqoaO
yryd Th k¨ ks<s f;aÍï yryd .sys,a, tkfldg iEfykak
ldf, .sys,a,' wkak m%udoh'

;kshu bkak nE'''


B<Õg ^ix>ksldrdu;d& ldKafv;a tlal tlg bkak tl'
tAflka i;=gq fjkj' ;ksfj,d bkak ysf;kafk u kE' ljqre yß
±lalo weÈ, hkj' ldkaou jf.a' .sys,a, Tkak mgka.kakj'
flfkla ;ksju w;=.dkj kï fuh;a hkj fldiaila fydhdf.k'
fuhdg w;=.dkak fkfjhs ´fk' fya;a;= fj,d bkak'
yqfol,dj ;uka ;kshu fmd;la n,df.k oyï fmd;la
ne,s,a," Ndjkd lsÍu fïjd mqreÿ fjkak ´fk' t;fldg ;uhs
tAl yßhkafk' t;fldg ;uhs Tkak áflka ál wm%udohg
tkafk' wkak zuu lemjqfka ke;akï" ug fïflka .e,fjkak
nE' tA ksid uu lemfjkak ´fkZ lshk woyi tkjd'

jerÈ ksjerÈ lr.kak'''


B<Õg thd f.!rj lrka k ´fk oyï ms < s i |rg' tA
lshkafka O¾uh yeáhg l;d lrkj kï f.!;u nqÿrcdKka
jykafia f.a O¾uh ±kf.k ;uhs wms l;d l< hq;af;a' B<Õ
tl ;uhs O¾uh fkd ±k" O¾uh .ek Tfya fudlla yß woyila
bÈßm;a l<d lsh," O¾uh okafk ke;=j ´l Tfydu jqkdg
fufyuhs fufyuhs lsh, lsõjd lsh, Tn lsõj lshuq'
Tng nqoaO foaYkd yodrdf.k hoa§ wjfndaO jqfkd;a Tn
l,ska ysgmq u;h jerÈhs lsh, Tn fudlo lrkak ´fk' blaukg
u ksjerÈ lrkak ´fk uu tod fufyu lsjj' yenehs ux tAl
lsõfj okafk ke;=j' ug nqÿrcdKka jykafia f.a foaYkdjla
yïn jqkd ´l tfyu fkfjhs ;sfhkafk' wkak tAlhs oyï
ms<si|r'
62 uyfuõkd ioyï m%ldYk

b,lalh y÷kd .kak olaI fjuq'''


tfyu ke;sj ;uka tAflÈ wj;lafiarejg m;afjhso"
;ukaj ±kqu ke;s flfkla yeáhg iïu; fjhs o lsh, tAj
fydhkak hkak tmd' t;kÈ ksjerÈ fjÉp .uka È.g u ksjerÈ
fjkj' tAl ;uhs l%uh' t;fldg nqÿrcdKka jykafia f.a foaYkd
;uka fyd|g kqjKska úui, f;areï wrf.k tA b,lafl fyd|g
y÷kd.kak ´fk'

Oïu ldfuda Njx fyda;='''


fï oyï ms<si|rg f.!rj lsÍfï jákdlu tAlhs' jdo
újdo lrkak O¾uh bf.k .kafk kE' iudcfhka kïnqj .kak
O¾uh bf.k .kafk kE' iudcfha f.!rjh ,eîu b,lal
lrf.k O¾u l:djla lrkafk kE' fjk;a ,dN i;aldr lS¾;s
m%Yxid wdidfjka O¾u idlÉPdj lrkafk kE' thd O¾u idlÉPdj
lrkafk O¾uh wjfndaO lrkak leu;s msßila tlalhs'
tA O¾u idlÉPdj ;uhs ienEu O¾u idlÉPdj fjkafk'
yenEu O¾u idlÉPdjl isÿfjk fohla ;uhs tA O¾u idlÉPdj
bjr fjkfldg isysh WmÈkj" kqjK WmÈkj" ù¾hh WmÈkj'
fï O¾uh wjfnda O lrka k ´fk ls h , Y% o a O dj WmÈkj'
jerÿfkd;a fjkafk ms,a fnfok tl' jdo lr, is;a fõokd
we;slrf.k ys;a wjq,a lr.kakj' tA ksid kshu O¾u idlÉPdj
;=< fï O¾u ud¾.hg thd jefgkj' tAl ;uhs nqÿrcdKka
jykafiaf.a O¾u idlÉPdfjka fjkak ´fk'

fï .uk kï wk;=reodhl u hs'''


t;fldg n,kak l=i,a j¾Okh lsÍug;a" wl=i,a ÿre lr
.ekSug;a fï lreKq y; bjy,a fjkafk keoao@ wksjd¾hfhka
u fï lreKq y; ;uhs bjy,a fjkafk' t;fldg wms nqÿrcdKka
jyka f ia f .a Y% d jlfhda yeáhg wfma jdikdjg nq ÿ rcdKka
jykafia jod< O¾uh wfma foijka w;rg .shd' wfma ys;g fï
.uk wk;=reodhlhs lshk mKsjqvh ,enqKd'
fï wk;=r we;sfj,d ;sfhkafk ljqre;a ksid fkfjhs'
;ud ;=< u mj;sk wl=i,a ksid' ilaldh ÈÜÀh wd§ ixfhdack
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 63

ksid' flf,ia ksid fï wk;=r ìys fj,d ;sfhkafk' t;fldg


fïl wms f;areï .;af; keoao@ nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾ufhka
f;areï .;a;d fïl kï wk;=reodhl ixidr .ukla' t;fldg
wmsg wjYH;djhla we;s jqkd fïflka tf;r fjk úÈfya
ud¾.hlg wms nei.kak ´fk lsh,' t;fldg flf,ia ksid
kï fï wk;=r ;sfhkafk" /ljrKh ;sfhkafk fldfyo@ tA
flf,ia ke;s ;ek' t;fldg tA lrd hkak ;sfhkafka wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.h' fï flfrys wfma ys; meyeÿfka keoao@

ñ;Hd u; j,g fkd /jfgkak'''


flfkla lsõfjd;a fufyu' Ndjkdj ú;rla l<d u we;s'
fjk fudl=;a ´fk kE lsh, yßo@ jerÈhs' flfkla lsõfjd;a
kE nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf, jdäfj,d bkafooaÈ nK wy,
wjfndaO lf<a' tA ksid wms;a tA úÈyg lruq lsjqfjd;a tAl yßo@
jerÈhs'
wms ys; myojd .kak ´fk tfyu fkfjhs' fï is; ;=<
we;s flf,ia ÿrelsÍug;a" ys; msßisÿ lr.ekSug;a nqÿrcdKka
jykafia ÿflka ksoyia fjk ud¾.h yeáhg" tAldhk ud¾.h
yeáhg" Rcq ud¾.h yeáhg fmkajd ÿkafka wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.h' tA ud¾.fha .uka lsÍfuka u hs lsh,' ;uka ;ukaf.a
ud¾.h wêIaGdk lrkak ´fk'
tA ud¾.fha ;uka hkak isf;ka lfhka jpkfhka wm%ud§
fjkak ´fk' isf;ka lfhka jpfhka lemfjkak ´fk' t;fldg
tAlg fldÉpr f,ais l%u Wkajykafia fmkaj, §, ;sfhkj o@

ixjr fjkak f,ais fldfydu o@


fyd|g ys;, n,kak' is,amohla Tiafia ixjr fjk tl o
f,ais@ is,a fudl=;a ke;sj ixjr fjk tlo f,ais@ is,amohla
Tiafia ixjr fjk tl f,aishs' ±ka n,kak nqÿrcdKka jykafia
fldÉpr ,iaikg wmsg fï ud¾.h fmkaj, ;sfhkjo lsh,'
Wkajykafia is,a mo mefkõfj ke;akï wms okafk kE ixjr
fjk iSudj' is,a mo mKjmq ksid is,amoh blaujd .sfhd;a wmsg
tlmdrg u f;afrkj fï is,amoh uf.a w;ska levqK' Bg miafia
wdfh ys;g wrf.k ixjr fj,d wfh tf;kag wms tkj'
64 uyfuõkd ioyï m%ldYk

t;fldg n,kak fï wd¾h ud¾.hg u hs nqÿrcdKka jykafia


jod< YslaId mo mjd ;sfhkafka'
b;ska fï ksid mskaj;=ks wms fyd|g f;areï .kak ´fk
idßmq ; a ; uyry;ka jyka f ia nq ÿ rcdKka jyka f ia bÈßfha
fndfydau ,iaikg tfyu foaYkd l<dg miafia nqÿrcdKka
jykafia tA ldrKh tA úÈyg u wkqu; l<d' Wkajykafia jod<d
idßmq;a; Th we;a; u hs' hfula Ydia;Dka jykafiag f.!rjhla
ke;sj O¾uhg f.!rjhla we;sj bkakjd lshk tl ljodj;a
fjkak nE lsõj' hfula Ydia;Dka jykafiag f.!rjhla ke;akï
O¾uhg;a thd f.!rjhla kE'

fï lreKq y; msysgqjd .kak'''


B<Õg foa Y kd lrkj hfula Ydia ; Dka jyka f ia g ;a
f.!rjhla ke;=j" O¾uhg;a f.!rjhla ke;sj wd¾h uyd
ix>hdg f.!rj iys;j jdih lrkjd lshk tl ljodj;a
fjkak nE' hfula Ydia;Dka jykafia flfrys f.!rjhla ke;akï"
O¾uh flfrys f.!rjhla ke;akï" wd¾h uyd ix>hd flfrys;a
f.!rjhla kE'
hfula Ydia;Dka jykafiag;a f.!rjhla ke;=j" O¾uhg;a
f.!rjhla ke;sj wd¾h uyd ix>hdg;a f.!rjhla ke;sj" is,a
mo j,g f.!rj iys;j jdih lrkjd lshk tl ljodj;a
fjk tlla fkfjhs lsõj' hfula Ydia;Dka jykafia flfrys
f.!rjhla ke;akï" O¾uh flfrys f.!rjhla ke;akï" wd¾h
uyd ix>hd flfrys f.!rjhla ke;akï" thd iS,hg flfrys;a
f.!rjhla kE'
hfula Ydia;Dka jykafiag;a" Y%S ioaO¾uhg;a" wd¾h uyd
ix>hdg;a" iS,hg;a f.!rjhla ke;sj b|f.k iudêhlg
f.!rj olajdú lshk ldrKh fjkak nE lsõj' thd tA y;rg
f.!rjhla ke;akï iudêhg;a f.!rjhla kE'
hfula tA Ydia;Dka jykafiag;a" Y%S ioaO¾uhg;a" wd¾h
uyd ix>hdg;a" iS,hg;a" iudêhg;a f.!rjhla ke;sj b|f.k
wm%udohg f.!rj olajdú lshk ldrKh fjkak nE lsõj' thd
tAlg;a f.!rjh kE u hs lsh, lsõj'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 65

hfula Ydia;Dka jykafiag f.!rjhla ke;sj b|f.k"


O¾uhg f.!rjhla ke;s j b|f.k" wd¾h Y% d jl ix>hdg
f.!rj ke;sj b|f.k" YslaId mo j,g f.!rj ke;sj b|f.k"
iudêhg f.!rj ke;sj b|f.k" wm%udohg f.!rj ke;sj
b|f.k O¾u idlÉPdjg f.!rj olajdú lshk ldrKh lsisfia;a
u fjkafk kE lsõj'

fukak wdrïNh'''
t;fldg wmsg fmakjd fï Tlafldu wdrïN lrkafka
f.!;u nq ÿ rcdKka jyka f ia j Ydia ; Dka jyka f ia yeáhg
f.!rjfhka ms<s.ekSu ;=<' t;k b|, ;uhs ish¨u ÈhqKqj
wdrïN fjkafk' tfykï wmg ±ka ys;kak lreKla ;sfhkj'
ffu;%S nqÿ rcdKka jykafiag ys; .sfha ula ksido@ fï yf;ka
f;dr ùu ksid' ffu;%S nqÿrcdKka jykafia <Õ kï wms ys;
msysgqjdf.k bkafk wms Wkajykafia foaYkd lrmq O¾uhl=;a kE
;du' Wkajykafia iïnqoaO;ajhg m;a fj,;a kE ;du' tfykï
wmg fï ish,a, wysñ fjkj fkao@

fï ksOdkfha ienE ysñlrejd Tn úh yel'


t;fldg n,kak wfma ys; tf;kag hkak kï fu;k wmsg
wysñ fjkak ´fk' fu;k wms ysñlrefjla kï fjk fldfyaj;a
wfma ys; msyg
s hs o@ kE' f.!;u nqÿrcdKka jykafia f.a Ydikfha
u ys; msysgkjd'
Tng Ydia;Dka jykafia flfrys f.!rjhla ;sfhkjd kï"
Y%S ioaO¾uh flfrys f.!rjhla ;sfhkjd kï" wd¾h uyd
ix>r;akh flfrys f.!rjhla ;sfhkjd kï" YslaId mo flfrys
f.!rjhla ;sfhkjd kï" iudêh flfrys f.!rjhla ;sfhkjd
kï" lemùu flfrys f.!rjhla ;sfhkjd kï" oyï ms<si|r
flfrys f.!rjhla ;sfhkjd kï Tn ysñldrfhla'
kQmka wl=i,a Wmojd .kak Tn ysñldrfhla' wl=i,a mrojd
ch .kak Tn ysñldrfhla' l=i,a Wmojd .kak Tn ysñldrfhla'
tA ish,a, ;sfhkafka fï y;g olajk f.!rjh u;' Tfí l=i,a
ÈhqKq fõú' wl=i,a msßys,d hdú' yenE ysñldrfhla fjkak'
66 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ÿ¾,N fudfyd; wmf;a yer.kak tmd'''


Tng b;d ÿ¾,N wjia : djla nq ÿ rcdKka jyka f ia h s "
idßmq;a; uyry;ka jykafiahs l;d l< fï W;=ï foaYkdfjka
Wodjqkd' b;ska tA ksid wms fï f.!;u nqoaO Ydikfha § u wmf.a
O¾u fiakdêm;s idßmq;a; uy ry;ka jykafia yqfol,dj
Ndjkdkqfhda.Sj jev b¢ñka isáoaÈ Wkajykafiaf.a mdßY=oaO
ix;dkfha my< jqkq fï wl=i,a m%ydKh lsÍu msKsi" l=i,a
ÈhqKq lr .ekSu msKsi Y%djlfhla ;=< ;sìh hq;= f.!rjkSh
lreKq y; wm ;=, o jy jyd ÈhqKq lrf.k" wms o fï f.!;u
nq o a O Ydikfha § u W;= ï p;= r d¾h i;H O¾uh wjfnda O
lr.ekSfï ÿ¾,N Nd.Hhg ysñlrefjla njg m;afjuq'

idÿ æ idÿææ idÿ æææ


tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 67

wkd: fkdù ikd: fjuq


-mGu kd:lrK iQ;%h-

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
±ka wms wx.=;;
a r ksldfha foaYkhla bf.k .kafka' wmf.a
iajdó jQ tA Nd.Hj;a wry;a iïnqÿ rcdKka jykafia lreKq
oyhla ms<sn|j jod< foiqula wx.=;a;r ksldfha ;sfhkjd' fï
foaYkdfõ ku mGu kd:lrK iQ;%h' kd: lsh, lshkafka msysg"
ms<sirK lshk tl hs' wkd: lshkafka msysgla ms<sirKla kE
lshk tl' b;ska fï msysg" ms<sirK we;s lrkakd jQ foa .ek
jod< m<uq jk foiqu mGu kd:lrK iQ;%h'

wmg ms<sirKla keoao@


idudkHfhka wfma Ôú;fha we;s j k hï hï lror
lïlfgd¨ w¾nqo m%Yak wìhi wmg ysf;kak mq¿jks" —wmsg
msysgla keoao@ wmg ms<sirKla keoao@ wmg uql=;a keoao@
hym;la Wodlr.kak l%uhla keoao@ wmg ljqre;a keoao Woõ
lrkak˜ Th jf.a woyia wfma ys;a j,g tk wjia:d keoao@
;sfhkj'
iuyre lshkjd fï j¾;udfk" znqÿrcdKka jykafia
msßksjka md,d' ±ka ry;ka jykafia,d ±l.kag kE' tA ksid wms
68 uyfuõkd ioyï m%ldYk

±ka wkd:hs' kdúlfhla ke;s fk!ldjla jf.aZ lsh,' kuq;a fï


kd:lrK iQ;%h lshjk fldg Tng f;afrhs wms wkd: kE' wmg
ikd: ms<sirKla ;sfhk nj;a" msysgla ;sfhk nj;a" fï f.!;u
nqÿ iiqfkka msysgla ,nd .kak mq¿jka nj;a lshk ldrKh'

wkd: jqfkd;a ÿflka bkakg fjkjd'''


nqÿrcdKka jykafia fldhs;rï meyeÈ,sj fï ldrKh
lshd fokjo lsh, n,kak' Wkajykafia fï foaYkh mgka .kafka
fï úÈyg hs'
—^ikd:d NslaLfõ úyr:& mskaj;a uyfKks" ms<sirK iys;j
jdih lrkak' ^ud wkd:d& wkd: fj,d bkak tmd' ^ÿlaLx NslaLfõ
wkdf:da úyr;s& mskaj;a uyfKks" wkd: fjÉp flkd ÿflka
jdih lrkjd'˜
wkd: fjÉp flkd ÿflka jdih lrkjd kï ikd: fjÉp
flkd iefmka jdih lrkjd' tfykï wmg fmakjd fn!oaO
ck;dj w;r hfula ÿflka jdih lrkjd kï thd wkd: fjÉp
tlaflfkla' thd ikd: fjÉp tlaflfkla fkfuhs' kd:lrK
O¾uhka thd ;=< ;sfhkjd kï lsisojil wkd: fjkafk kE'
±ka fïflka wmg fma k jd nq ÿ rcdKka jyka f ia wmg fï
/ljrKh i,ikafka O¾uh ;=< u hs'

m<uq kd:lrK O¾uh


is,aj;a ùu
b;ska nqÿrcdKka jykafia úia;r lrkjd m<uq fjks
kd:lrK O¾uh' fudlla o fï m<uq fjks /ljrKh i<ikakd
jQ" ms<sirK we;s lrfok O¾uh@ ^iS,jd fyda;s& is,aj;a ùu'
fïl Ns l a I Q k a jyka f ia , dg úfYa I fhka foa Y kd lr,
;sfhkafka' —^md;sfudlaL ixjr ixjqf;da úyr;s& m%d;sfudalaI ixjr
iS,fhka hqla;j jdih lrkjd'˜ m%d;sfudlaI ixjr YS,h lsh,
lshkafka uQ,slj u msysgdOdr msKsi mj;sk YS,h'

ksjkg uq,a fjk YS,h'''


m%d;sfudalaI ixjr YS,hg ;j jpkhla ;sfhkjd' tA ;uhs
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 69

wdÈ n%yaupßhl YS,h' n%yaupßh lshkafka ksjkg lshk kula'


wdÈ lshkafka uq,a fjk' t;fldg fhfokafka ksjkg uq,afjk
YS,h lsh,hs' wdÈ n%yaupßhl YS,h lshkafk;a m%d;sfudalaI ixjr
YS,h lshkafk;a tl u hs'
tAfl ;sfhkj .sys msßif.a ksjkg uq,a fjk YS,h' tA
lshkafka m%dK>d;fhka fjka fj,d bkak ´fk' fidrlñka fjka
fj,d bkak ´fk' jerÈ ldu fiajkfhka fjka fj,d bkak ´fk'
fndre lS f uka fjka fj,d bka k ´fk' u;a meka u;a øjH
Ndú;fhka fjka fj,d isákak ´fk' idudkH Ôú;fha § tAl
thdg Wmldr fjkj' Bg miafia .sys flkd;a ry;ka jykafia
wkq.ukh lrñka Wfmdai: YS,fhys yslafukakg ´fk' meúÈ
flkdg m%d;sfudalaI ixjr YS,h wdrlaId lrkak ;sfhkjd' msßisÿ
n%yaupdÍ nj" nUir ls¨gq jqfkd;a m%d;sfudalaI ixjr YS,h
ìf|kjd'

;,a.yl lráh levqfkd;a fudlo fjkafk'''


nqÿrcdKka jykafia tAl fmkak, fokafka yßhg ;,a.yl
lráh levqK jf.a lsh,hs' ;,a.yl lráh levqfkd;a fudlo
fjkafk@ lsis ojil wdfh tAl yefokafka kE' b;ska NslaIqjla
mdrdðld jqfkd;a nUir ls¨gq ùfuka thdg tA ixjrfhka b|f.k
lsisojil ksjka wjfndaO lr.kak nE' fudlo fya;=j@ mdrdðld
wdm;a ; s h lg m;a jq k .uka thd .s y s f hl= g ;a jvd my<g
jefgkjd' t;kÈ .syshd fY%aIaGhs' ;sirK mkais,a ;sfhk .sys
flkd fY%aIaGhs' fudlo wrhg ;sirfK;a kE' iSf,;a kE'

fidrlug wyqjqfkd;a'''
fidrlu ksid;a thdf.a m%d;sfudalaI ixjr iS,h ìf|kjd'
fidrlu .ek fmkajd fokjd" tA o~qju ,eìh hq;= wdldrh
.ek' ráka msguka l< hq;= wdldrh" fidrlug iïnkaO ùu
ksid fidfrla lsh,d fpdaokd l< hq;= wdldrh i|yka fjkjd'
fidrlug iïnkaO jqfkd;a thdf.a m%d;sfudalaI ixjr YS,h
ìf|kjd' ì÷Kq .uka u uyKlu ke;sfjkjd' t;fldg tAlg
lshkafka fudlla o@ mdrdðld fjkj lsh,'
B<Õg ukqIH >d;khg iïnkaO jqfkd;a" kQmka ñksia
70 uyfuõkd ioyï m%ldYk

l,,fha b|,d wjidkfha urK wef|a isák ukqIHhd olajd


ukqIH >d;khlg iïnkaO jqfkd;a mdrdðld fjkjd' uyKlu
ke;sfjkjd' b;ska nqÿrcdKka jykafia tl tl Wmud j,ska
fmkajd fokjd' —mskaj;a uyfKks" f,dl= .,la folg levqkdu
;sìÉp úÈyg wdfh yokak mq¿jka o@ merKs j<|la levqku
tAl wdfh yokak mq¿jka o@˜ lsh, wykj' tA jf.a ;uhs mdrdðld
jqkd u'

ke;s ud¾. M, lSfjd;a bjrhs'''


B<Õg lshkjd ud¾. M, fkd ,nd OHdk wNs[a[d ud¾.
M, ;sfhkjd lsh, fndrejg fmkS ysáhdu;a mdrdðld fjkjd'
±ka Th lSfõ m%Odk YslaId mo y;rhs' tAjdg lshkafka i;r
mdrdðld lsh,' thska tllg m;afjÉp .uka thd NslaIqjla
fkfjhs' ljqreyß flfkla tAlg iïnkaO jqfkd;a tA fjf,a
b|,d ;sfnkafka jia;%h ú;rhs' ;sirKh;a kE" iSf,;a kE' Bg
miafia thd tAflka msßisÿ jqfka ke;akï" ^h:dN;x NslaLfõ tAjx
ksrfha WmamÊ®;s& yßhg Tijd ;nd .;a;= nrla ìu ;nkafka
hï wdldrfhka o" wkak tA jf.a ksrfha WmÈkjd' t;fldg tAflka
je,lS isákakg kï ysßT;ma ;sfhkakg ´fk'
±ka YS,h ;sfhkak kï ysßT;ma ;sfhkak ´fk' tA lshkafka
mjg ,eÊcdj yd nh ;sfhkak ´fk' —wmdhg hk foaj,a ug
kï lrkakg nE˜ lsh, thdg ;sfhkak ´fk' tAl .sys flfkl=g;a
;sfhkak ´fk" meúÈ flfkl=g;a ;sfhkak ´fk' m%d;sfudalaI
ixjr YS,fhka hq;=j jdih lrk fldg" m%Odk YslaId mo y;rla
;sfhkj'

;j;a nrm;, islaId mo 13la'''


;j;a ;sfhkjd tA iudk nr m;, ke;;a nr m;, YslaId
mo oy ;=kla' tA YslaId mohla ì÷fkd;a" levqfkd;a" tAlg wod<
ix>hd nqÿrcdKka jykafia iïu; lr ;sfhkjd hï hï l%u
;sfhkjd tA wdh;s ixjrfha msysgkak' tA úÈyg tA ms<sfj;a mqr,
ixjr Ndjhg m;a fjkak" msßisÿ fjkak mq¿jka' tAjdg lshkafka
ix>dÈfiai lsh,' ix>hd bÈßfha hgy;a my;alï olaj,d
ix>hdf.ka wjir wrf.k msßfjia udk;a wdÈh mqr, msßisÿ
ix>hd úiska wdhs;a thdj ix>hdg we;=,a lr.kakjd' tAjdg
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 71

lshkafka ^tA wdm;a;s j,g lshkafka& ix>dÈfiai' t;fldg


mdrdðld" ix>dÈfiai nrm;, wdm;a;s'
;j ;sfhkj wdm;a;s' tA ;uhs ksiai.a.sh mdÑ;a;sh lsh,
ls h ka f k' iuyr jerÈ ;s f hkjd tA j dfhka ks o yia fjka k
;sfhkafka tAjd w; yeÍfuka' ±ka wms .;af;d;a uqo,a mßyrKh
wms .ksuq' msßisÿ Wmiïmodjla ;sfhk NslaIqjla uqo,a mßyrKh
lrk fudfyd;la mdid ksiai.a.sh mdÑ;a;s wdm;a;shla isoaO
fjkj' tAflka msßisÿ fjkak nE thdg tAl w;ayßkafka ke;sj'
tAl w;ayer,d thd wdm;a;s foaYkd l<yu msßisÿ fjkj' fï
jf.a ;sfhkjd ksiai.a.sh mdÑ;a;sh'

;=ka f,dfjys u W;=ï u iS,h'''


n,kak t;fldg nqqÿrcdKka jykafia fï yeu tllska u
j,laj, ;sfhkafka múÈ fjÉp tlaflkd O¾ufhka msg hk
tl j,lajkak' t;fldg fï ksiai.a.sh mdÑ;a;sh 30 la ;sfhkj'
B<Õg ;j ;sfhkjd mÑ;s lsh,d' tA;a jerÈ 92la ;sfhkj' B<Õg
;s f hkj mdáfoa i ks 4la ' wks h ; 2la ;s f hkj' fia Å hd 75la
;sfhkj' tA YslaId mo 220 la ;sfhkj m%d;sfudalaI ixjr iS,fha'
B<Õg fï w¾nqo yg.;a;du ^w¾nqohg md,sfhka lshk jpkh
wêlrK& tA j d iu:hlg m;a lrka k nq ÿ rcdKka jyka f ia
fmkak,d §, ;sfhkjd wêlrK iu: 7la' tAlg lshkjd ima;
wêlrK lsh,'

wêlrKh jroaod .ekSu'''


±ka Th wfma rfÜ tA wêlrK lshk jpkh mdúÉÑ
fjkafka f.dvla úg w¾: fkd ±khs' kshu jpkh fjkak ´fk
tAl fkfjhs' ±ka wms wêlrK Yd,dj" wêlrKh lsh, lshkj
fkao@ tAfla f;areu w¾nqoh" w¾nqo Yd,dj lshk tlhs' tAfla
kshu jpkh fjkak ´fk wêlrK iu: Yd,dj' wêlrK
iu:h'
±ka wfma rfÜ iuyr wjia:dj, kdhl yduqÿrejrekag
kdhllï fokjd wêlrKkdhl lsh,' tA lshkafka w¾nqo
Wmojkakdf.a kdhl' tA jpfka fjkak ´fk tfyu fkfjhs'
wêlrk iu: kdhl' t;fldghs kshu w¾:h ;sfhkafka'
72 uyfuõkd ioyï m%ldYk

;j;a islaId mo'''


wêlrK iu: y;la ;sfhkj' t;fldg YslaId mo 227hs'
fï YslaId mo 227 ixjr lrk w;f¾ ^m%d;sfudalaI ixjr ixjqf;da
úyr;s& m%d;sfudalaI YslaId moj,ska ixjr fj,d jdih lr,
^wdpdr f.dapr iïmkafkda& ;j ;sfhkj YslaId mo' tAjdg lshkafka
wdNsiudpdrl YslaId mo lsh,' weje;a idudkHfhka wej;=ï
meje;=ï hym;a ùug Wmldr jk YslaId mo' tAjdhska hqla;j
jdih lrk fldg thdg tAl ÈhqKq lrkak ;sfhkafka fldfyduo@
^wKqu;af;aiq jÊfÊiq Nhoiaidú& tA lsõfj wkqud;% jQ jrfoys
mjd ìh olsñka ^islaL;s islaLdmfoaiq& YslaId mohkays yslafukjd'
tAlhs iS,jd lshk tfla f;areu'

t<j¿hs n;=hs ;uhs uf.a iS,h'''


idudkHfhka flfkl=g fï t<j¿hs n;=hs j<|kjd ±l,d
zwd''' is,aj;a flfkla wd''' is,aj;a flfklaZ lsh, f,daflg
fmkakqjg ±ka ±lalfka YslaId mo ál' fï YslaId mo ál
±k.kaklï u is,aj;a flkd fydhkak nE' ±ka neßo t<j¨hs
n;=hs lñka Th YslaId mo ál lvkak' ±lalfka t;fldg
t<j¨hs n;=hs yqjd olajkak mq¿jka ÿis,a flkd uf.a YS,h
fïlhs lsh,'
±ka uu tAlhs uyfuõkdj tA m%;sm;a;sfhka neyer lf<a'
fï h:d¾:h bÈßfha' kuq;a uq,§ jqk;a iuyre tAlg wlue;s
jqkd fodia lsõjd' kuq;a YslaId mo okafka wmsfka' t;fldg fï
YslaId mo ;uhs fï fmkakqfõ'
olalfka meúoafola is,aj;a fjkafka fudk fudk YslaId
mo j,ska o lsh,' n%yaupdÍ ùu m<fjks YslaId moh' fidrlug
yiq fkd ùu fojeks YslaId moh' ukqIH >d;khlg yiq fkd
ùu ;=ka fjks YslaId moh' ;ud ;=< ke;s ud¾. M," OHdk"
wNs[a[d m%ldY fkd lsÍu y;rfjks YslaId moh hs'

idufKar NslaIQka f.a iS,h'''


fïjd j<lskak ´fk uyKlu /l.kak kï' t<j¨hs
n;=hs fkfjhs' t;fldg fukak uyKlu /flk is,amo ál'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 73

tAjdhska ;uhs NslaIqjf.a NslaIq Ôú;h wdrlaId fjkafka' t;fldg


YslIa d mo lShla ;sfhkjo Wmiïmod NslI a j
q lg' 227 la ;sfhkj'
idufKar flfkl=g YslaId mo 10 la ;sfhkj' tA oyfha ;sfhkj
i;= k a ueÍfuka je<lS u " fidrlñka je<lS u " wn% y a u pdÍ
Ôú;fhka je<lSu" fndre lSfuka je<lSu" u;ameka - u;aøjH
Ndú;fhka je<lSu'
fï mfyka tlla yß levqfkd;a idufKar YS,h ke;sfjkj'
t;fldg tlmdrg u thd Bg wod,j ix>hdg ±kqï ÿkakg
miafia iajdóka jykafia,d Bg wod< iuyr tAjd ;sfhkjd o~qjï
§,d je,s o~qjï jf.a j;a ms<sfj;a lrkak §,d tA YslaId mofha
yslafukakg ´fk' we;eï tAjd ;sfhkjd thd wjjdoh wykafka
ke;akï nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd thd nqÿrcdKka
jykafiag wf.!rj lrkjd kï" O¾uhg wf.!rj lrkjd kï"
ix>hdg wf.!rj lrkjd kï" ;j;a jerÈ lSmhla ;sfhkj'
tAjd lrkjd kï thdj isjqre wrj,d hjkak lshkj' tA fudlo@
thd isàfuka thd ;=<g isoaOfjk ydksh msg;a l<dg miafia
isoaO fjkafka kE' tAlhs' iuyr wdm;a;s ;sfhkjd tAjdg o~qjï
§,d wdhs;a is,a iudoka lrjkak ´fk' b;ska fï jf.a ksjka uf.a
yslaujkakhs fïjd ;sfhkafka'

.sys whg;a is,a mo ;sfhkjd'''


t;fldg .sys Ôúf;a .; lrk flfkl=g;a YslaId mo
;sfhkjd' tAjd levqfkd;a tA .sys flkd islaId mo iudoka jqfka
ke;akï thd ÿiaiS, flfkla' ±ka .sysflfkla ;sirfKa msysg,d
mkais,a iudoka fj,d u;a meka îmq .uka thdf.a mxp YS,h
lefvkj' thd t;fldg wdhsu;a tA YslaId mo wdrlaId lrkak
´fk' thska fjka fjkakg ´fk' tAl lrkak fyd| kE'
.sys flfkla fndre lSfuka j<lskakg ´fk' jerÈ ldu
fiajkfhka j<lskakg ´fk' iudoka jqk YslaId mo levqkdu
thdg mõ /iafjkj' t;fldg mõ /ia fkdù msßisÿ YS,hlska
yslafukakg ´fk' tAl ;uhs m<fjks kd:lrK O¾uh'

ndysr f,daflka ms<sirK fydhkak tmd'''


n,kak fldhs ;rï meyeÈ,s o lsh, fï O¾uh' ±ka fï
74 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ndysr f,daflka ms<i


s rK b,a,u
S la o fïfla ;sfhkafka' ±ka n,kak
fldÉpr fjkiao lsh,' ;uka tA YslaId mo ukdfldg wdrlaId
lsÍfuka tA ms<sirK we;slr .kafka' tAl ;uhs m<uq kd:lrK
O¾uh' fïl lshk fldg Tng f;afrkjd we;s ,xldfõ lS
fofkla wkd: o ikd: o lsh,'
t;fldg fïjdhska ;uhs nqÿ iiqk rlskak ;sfhkafka' fjk
lsisu foalska nqÿ iiqk rlskak kï nE' fudlo nqÿ iiqk rlskak
iEu ndysr fohla u n,df.k boa§ mqiai ìka| jf.a ke;=j
hkj' tAlg fya;=j ;uhs" nqÿ iiqfka fmkajd fokjd fï wdrlaIs;
mshjrj,a'

fukak kshu jHjia:dj'''


±ka fï mGu kd:lrK iQ;%h' tAlg fyd|u idOlhla
fïl' nqÿ iiqk /lSfï kshu jHjia:dj ;uhs is,aj;a ùu' ysß
T;ma folska hq;=j wkqud;% jrfoys mjd ìh olsñka jdih lsÍu'

fofjks kd:lrK O¾uh


nyqY%e; nj
fojeks kd:lrK O¾uh ^nyqiaiqf;da fyda;s iq;Ofrda iq;
ikakspfhda& thd nyqY%e; hs' iq;Or hs' tA lshkafka fndfyda O¾uh
Y%jKh lr, ;sfhkj' iq;Orhs lshkafka tA Y%jKh lrmq O¾uh
ordf.k bkakj' ikakspfhda lshkafka /ia lrkjd' Y%jKh lrmq
oyï lreKq /ia lrkjd'

O¾uh ksjerÈj y÷kd.kak ´fk''


^fha f;a Oïud wdÈ l<HdKd" uÊCè l<HdKd" mßfhdaidk
l<HdKd id;a:x iín[ackx flaj< mßmqKaKx mßY=oaOx n%yaupßhx
wNsjoka;s ;:drEmiai Oïud wdÈ l<HdKd& tA O¾uh uq," ueo"
w. hym;a" iqkaorhs' tlsfklg .e,ms,d hkj' w¾: iys;hs'
meyeÈ,s jpk j,ska hqla;hs' meyeÈ,s m%ldYk j,ska hqla;hs'
msßisÿ ksjka u. lsisÿ wvqjla ke;sj úia;r fjkjd'
t;fldg tAl ;uhs ^iq;d& fndfyda wy,d ;sfhkak ´fk'
^O;d& ordf.k bkakj' B<Õg ^jpid mßÑ;d& jpkfhka mqreÿ
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 75

lrkjd' ^ukidkqfmlaÅ;d& kqjKska úuid f;areï .kak n,kjd'


^ÈÜÀhd iq m a m áúoa O d& meyeÈ,s j f;a r eï .ka k j' tA l ;uhs
lrkafka'
uu nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uhg ,laI fldaá jdrhla
kuialdr lrkjd' fudlo fya;=j uu wo fl<ska bkafka tA
kd:lrK O¾uh ksid' t;fldg fï kd:lrK O¾uh ´fk
wmsg'

;=kafjks kd:lrK O¾uh


l<HdK ñ;%hka we;s nj
;=kafjks kd:lrK O¾uh ;uhs ^l<HdKñ;af;da fyda;s
l<HdKiydfhda l<HdKixmjxflda& l<HdK ñ;%hka we;s nj"
l<HdK hy¿jka we;s nj" l<HdK ñ;% hy¿jka yd keUqre ù
isák nj' yDo idlaIshg tlÕj f.!;u nqÿ iiqfka p;=rd¾h
i;Hh O¾uh wjfndaO lsÍu msKsi O¾ufha yeisfrk flfkla
bka neyer flfkl=g l<HdK ñ;%hd lsh, fhdokafka fldfyduo
lsh, ug kï f;afrkafka kE'

O¾uh ±k.;a; muKska u l<HdK ñ;%fhla


fjkjo@
wgqjd j,;a fhdo, ;sfhkj' tAfl tfyu fhdokak mq¿jka
lula ;sfhkjdo lshk tl foaYkdjg wkqj ug f;afrkafk kE'
wgqjd j, O¾uh f.dvla bf.k .;a;= tla flkdg;a l<HdK
ñ;%hd lsh, fhdokj' O¾uh f.dvla bf.k .;a; muKska
l<HdK ñ;% h d ls h ,d fhdoka k uu kï leu;s kE' thdg
;sfhkafk ´fk wdl,am iïm;a;shla' wdl,am iïm;a;shla
yeáhg O¾uh f.dvla bf.k f.k oyï ±kqula ;sfhkjd
lshuq' tA oyï ±kqu ms<sn|j fhdaksfida ukisldrfha fhÈ,d
nyqY%e; Ndjh lshk tl we;sfj,d ;sfhkafk ´fk' w¾:
jYfhka f;areï wrf.k iirg ìhla ;sfhkak ´fk' i;r
wmdfha jefgk .ukla ;sfhkafka' fïl fya;= M, O¾uhla
;sfhkafk lsh, f;areï wrf.k fï f.!;u nqÿ iiqfka §u
flf<ia keiSu msKsi m%;smodfõ nei.;a flfkla fjkak ´fk
l<HdK ñ;%hd'
76 uyfuõkd ioyï m%ldYk

wkd: jQfjda o oyï foi;s'''


wkak tA l<HdK ñ;%hd ;uhs uu kï l<HdK ñ;%hd yeáhg
i<lkafka' iuyr úg fyd| oyï ±kqula ;sfhkak mq¿jka'
kuq;a O¾u l:dfõ fhfok .uka fjk foaj,a lshkak mq¿jka'
O¾uh lsh,d bjr fj,d fï ldf, kï ±ka b;ska neye' ´fk
kï ux nqÿ fjk fldg ,Eia;s fjkak' t;fldg wks;a lÜáh
isysfhka fkfuhsfka fïl wykafka' tA f.d,a,kag;a ikd: lrk
O¾uhla kEfka' wkd: fj,d fka bkafka' tAf.d,af,d fudlo
lrkafka' tl yçka idÿldr §,d tA u;fha t,af,kj' tAlg
fya;=j fya;=j ;uhs kd:lrK O¾u tAf.d,a,kag ,efnkakg
úÈyla ke;s ksid' kd:lrK O¾u ;snqk kï thd lshkjd —yd'''
yd'''' tfyu lshkak tmd' ;uqkakdkafiag jerÈ,d Th O¾ufha
;sfhk úÈyg ne¨fjd;a tfyu fï úÈyghs ´l ;sfhkafka˜
lsh,' kd:lrK O¾uhka ;sfhk tlaflkd fmkajd fokj'
B<Õg lsõfjd;a —kE''' kE''' tfyu nEfka' kuq;a fï
W;aidyh wms È.g u .sfhd;a Th lshk úÈyg wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.h tfyu f,aisfhka iïmQ¾K lrkak mq¿jkao@ ´jg mdró
´fk fkao@˜ lsh, wyk fldg kd:lrK O¾u ke;s tlaflkd
l,n, fjkjd' l,nf,a jgms g n,kjd' wykjd wks ; a
tlaflkdf.ka' wehs tA@ thd wkd: fj,dfk'

kshu l<HdK ñ;%hd y÷kd.kak'''


l<HdK ñ;%hd kshu úÈyg yïn jqkd kï wkd: fjkafk
kE' ikd: fjkj' n,kak ñys÷ uyry;ka jykafia ,xldjg
l<HdK ñ;%fhla jqfka keoao@ wkak l<HdK ñ;%hd wehs tA iuia;
nqoaO Ydikh u ,dxlSh ck;dj ms<swrf.k m%;sM, ,ndf.k
ry;ka jykafia,d yeu ;ek u ìys jqkd' l<HdK ñ;%hd lshkafka
O¾uh fmkajd fok flkd'
flfkla ;jflfkl=g fndfydu wdofrhs' lkak fndkak
wrka fokjd' we֕ me<֕ wrka fokjd' kej;eka fokjd'
fnfy;a fokjd' b;ska wks;a wh m%Yxid lrkjd' fuhd yß
fyd|hs''' yß fyd|hs''' lsh,' ukqiailï ;sfhkj lsh,' we;a;
;uhs ukqiailï ;sfhkj' thd lkak fndkak" we÷ï me<÷ï"
hdk jdyk ÿkak;a" lhska jerÈ lrk fldg" jpkfhka jerÈ
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 77

lrk fldg" ys;ska jerÈ lrk fldg tAl yokak ±kafk kE'
t;fldg thd tl me;a;lska m%Yxid ,eìh hq;= jqkdg" wks;a
me;af;ka .¾yd ,eìh hq;=hs'
fya;=j ;uhs thd Woõ lr,d ;sfhkafka lEfuka" îfuka"
we÷fuka" me<÷fuka ú;rhs' thdf.a Ôú;hg mrf,djg Wmldr
fjk fohska Wmldr lr,d kE' mrf,djg Wmldr fjk fohska
Wmldr lrkak kï thd YS,fha msysgjkak ´fk' hym;a ud¾.h
fmka j ka k ´fk' jrÈka uq o jd.ka k ´fk' tA l ;uhs ks h u
ukqiailu' t;fldg tAl isoaO fjkafka l<HdK ñ;%hdf.a w;ska'
l<HdK ñ;%hd ksrka;rfhka u f,daflg /ljrKhla'

nqÿ iiqfka l<K ñ;=frda'''


wdkkao yduqÿrefjda ojila Ydikfha Nd.hla u ;sfhkafka
l<HdK ñ;%hka ksid lshmq fj,dfj nqÿrcdKka jykafia fudlla
o jodf<a@ —yd''' yd'''' wdkkao" tfyu lshkak tmd' fï iïmQ¾K
nqoaO Ydikh u mj;skafka l<HdK ñ;%hka ksid˜ lsõjd' t;fldg
l<HdK ñ;%hd fjkafka ljqo@ fï p;=rd¾h i;Hh blaukska u
wjfndaO lr .ekSu msKsi ud¾.h" m%;smodj fmkajk flkd'
tAflÈ fï ud¾.h" m%;smodj fmkajkj ñila ;ukag ,l=Kq
odf.k .sfhd;a yß wudrejl jefgkj' —ug wjfndaO jqkd' uu
uÕ M, ,enqjd" uf.a <Õg jfrka flá l%u ;sfhkjd' ux lshd
fokakï˜ lsh, ljodj;a l<HdK ñ;%hd lshkafk kE'
l<HdK ñ;%hd nqÿrcdKka jykafiaj y÷kajd fokjd .=K
jYfhka f;areï .kak yeá' l<HdK ñ;%hd Y%S ioaO¾uh y÷kaj,d
fokjd .=K jYfhka f;areï .kak yeá' l<HdK ñ;%hd wd¾h
uyd Y%djl ix>r;akh y÷kaj,d fokjd .=K jYfhka f;areï
.kak yeá' ud¾.hla m%;smodjla nqoaO foaYkdfõ ;sfhk wdldrh'

ryia nKla ke;af;a u h''


ryia nK ;shd.kafka kE' iuyr úg flfkla isákakg
mq¿jks fï ryia nK ;shdf.k' —wd''' fï iajdóka jykafiag
fjku úfYaIfhka wjfndaOhla fj,d ;sfhkj' fï iajdóka
jykafia ldgj;a fkd lshk úfYaI lreKq ;sfhkj' lsÜgq fj,d
hd¿fj,d wy.kak ´fk'˜ l<HdK ñ;%hd o@ l<HdK ñ;%hd
fkfjhs' fudlla yß WmamrjeÜáhla'
78 uyfuõkd ioyï m%ldYk

újD; fjkak u ´fk nn,kak'''


l<HdK ñ;%hd fudlo lrkafka' O¾uh;a úkh;a újD;
lrkjd' ^újfgda úfrdap;s fkda máÉPkafkda& újD; jqkd u hs
nn,kafka' ieÕjqkd u fkfjhs' t;fldg l<HdK ñ;%hd O¾uh;a
úkh;a újD; lrkjd' thd ;uhs l<HdK ñ;%hd l<HdK ñ;%hd
iifrys nh olsñka O¾ufha yeisfrkjd' O¾uh lshd fokjd'
t;fldg hful=g tn÷ l<HdK ñ;%hka weiqrla ;sfhkjd kï
fudllao tA ;=kafjks kd:lrK O¾uh hs' hï flfkla wkd:
fkdù isàug jqjukd lrk ldrKdjhs'

y;rfjks kd:lrK O¾uh


lSlre nj
B<Õ kd:lrK O¾uh ;uhs ^iq j fpda fyda ; s & iq j phs
lshkafka lSlrehs' wjjdohg kefukjd' wjk; fjkj' lSlre
ke;s tlaflkdg fudlo lshkafka ÿ¾jp' iqjp lshkafka yslafuk
tlaflkd' wjjdohg kefukafka ke;s" wjk; fjkafka ke;s wh
tlaflfkla ysáh;a we;s' Tlafldu wjq,a fjkj'

iqjp iquqÿ .=K we;slrjd f.k''''


^fida j pia i lrfKa y s Oïfïys iuka k d.f;da Lfuda
molaÅK.a.dyS wkqidifka& fukak y;rfjks kd:lrK O¾uh'
fïl fndfydu ÿ¾,N tlla' lSlre nj we;s lrk O¾uhkaf.ka
thd hqla;hs' lSlre nj we;s lrk .=K O¾u j,ska fldfyduo
tAfl ;sfhkafka' ^Lfuda& fndfydu bjis,sjka;hs' ^molaÅKx.dyS
wkqidifka& wkqYdikdjla wjjdohla l<yu meol=Kq fldg
ms<s.kakjd' kslïu fkfjhs meol=Kq fldg ms<s.kakj' yß
ÿ¾,Nhs fujeks mqoa.,hka fidhd .ekSu'
t;fldg tAl ;uhs iqjp' wjjdohla l<yu .kka fkd
f.k bkakjd kï z´fk fohla lshmka uu .Kka .kafk kEZ
lsh, iuyre wyf.k bkakj' thd wyf.k b|,;a lshkjd"
lsõjg lula kE" uu .Kka .kafk kE lsh,' tfyu wh keoao@
tA whg lshkafka fudllao@ ÿ¾jp' ÿ¾jp tlaflfkla ysáfhd;a
we;s' wjq, yefokj'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 79

iqjp wh ÿ¾,Nhs'''
iqjp wh olskak;a mska lrkak ´fk' tÉprg u hym;a
iqjp flkd tAl wkd: fkd jk ldrKdjla' nqoaO foaYkd j,
;sfhkjd —mskaj;a uyfKks" wm%ud§ fjkak' fïflka blaukg u
tf;r fjkak' mskaj;a uyfKks" fï p;=rd¾h i;Hh wjfndaO
lr.kak'˜ fï jpkhg .re lrkjd kï fkao iqjp' tfyu
ke;=j fudk p;=rd¾h i;Hh o@ lshdf.k weúÈk nksk wh
bkakjd' t;fldg iqjp o@ ÿ¾jp o@ wkak tA wh ÿ¾jp hs'

iudchg u ms<s,hla fjkjd'''


Bg miafia tA ÿ¾jp flkd iudchg;a ms<s,hla' ;ukaj
;ukag;a ms<s,hla' tA ksid tAl wkd: ldrKhla" ikd: ldrKhla
fkfjhs' kd:lrK O¾uhla fkfjhs' kd:lrK O¾uh fjkafka
O¾uhg úkhg wjk; ùu' wkq Y dikdj meol= K q fldg
ms<s.ekSu' wjjdohla l<d u .renqyquka we;sj tA wjjdoh
ms<s.kakjd kï" ÈhqKq fjkjd u hs' whym;la we;sfjkafk;a
kE' wehs tAl kd:lrK O¾uhla' tAl iqjp nj'
fndfyda fofkl=g ´l kE' iqjp nj;a tlalu ksy;udkS
nj ;sfhkak;a ´fk' udkkaldrhskag kï nE fïl lrkak'
udkaklaldrfhda ms;a; fl,ska lrd jf.a bkakj' fï l%slÜ ms;a;
jf.a bkakj' kefukafk kE' keñ,s nE' wjk; fjkafk kE'
wjjdo lroaÈ lroaÈ o~q .efykj' y;/ia fjkj' kefukafk
kE' iqjp flkd —wfka iajdókS" uu fïlg fldfydu yß ixjr
fjkak ´fk' ug u hs fïfla hym;' fïl uf.a Ôú;hghs
hym;' ug fïflka iekis,, a la Wodfjkj' O¾ufhka kï kmqrla
fjka f k kE˜ ls h , fudlo lrka f ka ' thd meol= K q lr,
ms<s.kakjd'

ksjkg hk uÕ isák m;df.k'''


ksy;udkS lu ;sfhkjd kï lSlre lu ;sfhkj' ksy;udkS
luhs" lSlre luhs ;sfhkjd lshkafka ksjka olskak m;df.k
wdmq tlaflfkla jf.a' tÉprg tAl msyg
s la' iqjp njhs" ksy;udkS
njhs ;sfhkak ´fk'
80 uyfuõkd ioyï m%ldYk

miaafjks kd:lrK O¾uh


in%yaupdÍka jykafia,df.a l=ÿ uy;a lghq;=
isÿlsÍu
B<Õ tl ;uhs ^mq k p mrx Ns l a L fõ Ns l a L q hdks ; dks
in%yaupdÍkx WÉpdjpdks lsx lrKShdks ;;% olafLda fyda;s wk,fida
;;% E mdh ùuxidh iuka k d.f;da w,xld;= x w,x ixúOd;= x &
in%yaupdÍka jykafia,d w;r fïl NslaIQka jykafia,dg lrmq
foaYkdjla' in%yaupdÍka jykafia,d w;r l=ÿ uy;a lghq;=
we;sfjkj'

jev j,§ olaI fjkak ´fk'''


iuyr wjia:dj,a tkjd isjqre ms<sfh, lrk wjia:dj,a"
l=á yok wjia:dj,a" j;a ms<sfj;a lrk wjia:dj,a' tAjd ;uhs
fmdä lghq;=' fmdä fmdä foaj,a tkj' uy;a lghq;= lshkafka
fudkjo@ ix> l¾u" Wfmdai: l¾u we;s fjk wjia:dj,a tkjd'
B<Õg Wmiïmod l¾u we;sfjk wjia:dj,a tkjd' fï jf.a
ix> l¾u ix>hd úiska lrk f,dl= foaj,a' tAjd j,§ thd olaI
fjkj' thd tAjd lrkak ueÈy;a fj,d WmldÍ fjkj' olaI
fjkj' lïue,s kE' iuyre lïue,s lug ls h kjd ux
úfõlfhka bkafk' ug lshkak tmd ´jd lsh,' j;a ms<sfj;a
;sfhkj' kE" wms wdfõ j;a ms<fj;a lrkak fkfjhs lshkj'
O¾uh m%pdrh ;sfhkj' wms wdfj O¾u m%pdrh lrkak fkfjhs
lshkj' B<Õg idudkH j;a ms<sfj;a lrkak ;sfhkj' kE'''
kE''' wms j;a ms<sfj;a lrkak fkfjhs wdfj lshkj' isjqre m~q
.ykak ;sfhkj' wms wdfj ´lg fkfjhs lshkj' wfma isjqre
m~q .yf.k lshkj' t;fldg tAl kd:lrK O¾uhla o@
wkd:lrKhla'

ix> iuÕshg fya;=jla''''


wehs tA@ Bg miafia ix>hd w;f¾ ;sfhk iuÕshg ndOdjla
fjkj tAl' thdg;a ndOdjla fjkj' tA ksid iuÕshg Wmldr
fjk tA ikd:lrK O¾uhla' fï lshkafka fudllao@ in%yua pdÍka
jykafia,df.a lghq;= j,§ WmldÍ ùu' iuyr wjia:dj,§ Tkak
tl iajdóka jykafia kulg wdm;a;shla isoaO jqkd' kd:lrK
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 81

O¾uhkaf.ka hqla; kï tA iajdóka jykafiaj wdm;a;sfhka uqojd


.kakj' wkak tAl ix>hdf.a lghq;a;la'

tÈfkod Ôú;fha§;a olaI fjkak ´fk'''


t;fldg fï kd:lrK O¾u w;f¾ tlla ;uhs tA tA
wjia:dj,È fhfok l=ÿ uy;a lghq;= j,§ olaIj wk,ij
ukd fldg l%udKql+,j lghq;= lsÍu' ±ka tfykï O¾ufha
yeisfrk f.j,aj, bkak whg;a fï úÈyhsfka' tAl kd:lrK
O¾uhla' f.j,a j, bkafooa§ f.dú;eka lsÍu" thd f.ú;ek
.ek fyõfõ ke;akï thd tAflka wkd: fjkafk keoao@ <s|
by.kak jqkd' t;fldg thd tAl lf<a ke;akï m%Yka we;sfjkafk
keoao@ wkak tA jf.a tA tA wjia:dj, ueÈy;a fj,d tA lghq;=;a
lrkak ´fk isyskqjKska hqla;j' t;fldg orejkaf.a .eg¨
tkj' ueÈy;a fj,d lrkak ´fk' t;fldg tAl kd:lrK
O¾uhla'

yhfjks kd:lrK O¾uh


O¾uhg úkhg leu;s nj

yhfjks kd:lrK O¾uh ;uhs ^mqkp mrx NslaLfõ NslaLq


Oïu ldfuda& Oïu ldfuda lsõfõ O¾uhg fndfydu leu;shs'
^m%shiuqodydfrda& wks;a whg O¾uh lshd fokak leu;shs' kd:lrK
O¾uhla' ;ukq;a O¾uhg leu;shs' O¾uh wkqkag lsh,d fokak;a
leu;shs' tAl kd:lrK O¾uhla'

wNsO¾uh lsõfj fudlla o@


^wNsOïfï wNsúkfha W<drd mduqÊfcda& wNsOïfï lsõfõ
i;a;sia fndaê mdlaIsl O¾u j,g' tA ;uhs i;r i;smÜGdk" i;r
iuHla m%Odk ù¾hh" i;r Roaêmdo" mxp bkaøsh" mxp n,"
ima; fndÊ®x." wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h lshk fï .dïNSr O¾uh
.ek' wNsO¾u msglfh;a ;sfhkafka fïjd ms<sn| úia;r ;uhs'
kuq;a wmg iudkHfhka wjfndaO lr.ekSfï§ nqoaO foaYkd j,
;sfhk foaj,a b;du;a meyeÈ,sj wmg f;areï wrf.k ÈhqKq
fjkak mq¿jka'
82 uyfuõkd ioyï m%ldYk

iQ;% msglh yodr,d O¾uh ÈhqKq lrkak neßo@


ldgj;a u fï iQ;% msglh yodr,d O¾ufha yeisß,d ÈhqKq
fjkak neß kï f,dafla ldgj;a wms tlÕ fjkak ´fk ÈhqKq
fjkak nE lsh,' kuq;a wmg ´fk ;rï fmakjd ÈhqKq fjkak
mq¿jka lsh,' tA O¾uh yodr,d flf<ia ÿre lr.kak wdldrhfka
fï lshkafka' ÿl wjfndaO lr.kakd wdldrhhs lshkafka' iuqoh
m%ydKh lr.kak wdldrhhs lshkafka' ksfrdaOh idlaId;a lrk
wdldrhhs lshkafka' ud¾.h jvk wdldrhhs fï foaYkdj,
;sfhkafka' tAjd wvqmdvq ke;sj ;sfhkj'
t;fldg tA W;=ï wNsO¾uh i;a;sia fndaêmdlaIsl O¾u
.ek thd fndfydu ^W<drd mdfudÊfcda& m%fudaofhka bkakj' Wodr
m%uqÈ; njla ;sfhkj' yß i;=gqhs' O¾uhla lshk fldg yß
i;=gqhs' wNsúkfha lsh, lshkafka .eUqre úkh'

i;=áka bkak fya;=fjkjd'''


wNsO¾uh lsõfõ i;a;i s a fndaêmdlaIl
s O¾u j,g' wNsúkh
lsh, lsõfõ .eUqre .eUqre is,amo j,g' tAjdfha ;sfhk ishqï
lreKq fyd|g kqjKska úui,d YS, ixjrfha fhfokjd' t;fldg
m%S;shla yg.kakj' t;fldg thd O¾uhg leue;s flfkla njg
m;afjkj' wkqkag lshkak;a leu;s flfkla fjkj' .dïNSr jQ
wNsO¾uh jk i;a;sia fndaêmdlaIsl O¾u ms<sn|j;a Wodr
m%S;shlska m%uqÈ;j bkak flfkla' úkh .ek Wodr m%S;s m%uqÈ;j
bkak flfkla'

O¾uhg úkhg ydks fjkafk kE''


tn÷ tla f lfkla O¾uh ls õ fjd;a fudlo fjka f ka @
O¾uhg úkhg ljodj;a ydkshla fjkafka ke' wkak tAl ;uhs
thdf.a yhfjks kd:lrK O¾uh'

y;afjks kd:lrK O¾uh


wrUk ,o ù¾hh we;s nj
B<Õ tl ;uhs ^mqkp mrx NslaLfõ NslaLq wdroaO úßfhda
fyda;s& mgka .;a ùßh we;s nj' ^wl=i,dkx Oïudkx mydkdh&
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 83

±ka n,kak wl=i, O¾u m%ydKh lrkak mq¿jkao y÷k.kafka


ke;sj'

uq,skau wl=i,h y÷kd .kak'''


y÷k.kakj lshkafka" fï wl=i,h ug fldÉpr ydkshla
lr, ;sfhkjo@ fï wl=i,h ksid f,dalhd fldhs;rï ÿlg
mSvdjlg m;afjkj o@ wmdh.dó fjkjo@ tfykï fï wl=i,h
ug w;S ; hg;a hym; ms K s i fya ; = f jka k úÈyla kE' ux
fldÉprj;a wmdh.dó fjkak fï wl=i,h fya;=fjkak we;s'
fï wl=i,h ug ;snqfKd;a ug wkd.f;a fldhs;rï úm;a;s isoaO
fjhs o lsh, wl=i,fhys wd§kjh úuikak ´k'

B<Õg wl=i,fha wd§kjh olskak'''


wl=i,fha wd§kjh úuioaÈ úuioaÈ ;uhs wl=i,h m%ydKh
lsÍug ùßh yg.kafka' ke;akï wl=i,hla f;areï .;a;= muKska
tAl kj;ajkak nE' ±ka Tkak ;ryla we;s jqkd' ;ryla '''
;ryla''' ;ryla''' lsh, ys;=j' ljodj;a thdg wl=i,h m%ydKh
lrkak mq¿jka fjhso@ m%ydKh lrkak neß jqkdg fï ;ry
ksid fïl noaO ffjrhlg yefrkjd' m<s.ekSï j,g yefokjd'
fï ksid lfhka mõ flfrkj' jpkfhka mõ flfrkj' isf;ka
mõ flfrkj' fï f,dalfha fudk ;rï w¾nqo m%Yak yg wrka
;sfhkj o fï ;ry ksid' l¾u /ia lrñka ksrfha WmÈkjd'
;sßika wmdfha WmÈkjd' fm%a; f,dalfha WmÈkj' tA jf.a
wl=i,hla fï isf;a ±ka my< fj,d ;sfhkj' tfykï fïl
ug w;S;hg;a wk¾:h msKsi mej;s,d ;sfhkj' kuq;a ug
m%ydKh lr.kak neß fjÉp ksid ;ju;a fï ysf;a mj;skj'
wkd.;hg;a fïl uu m%ydKh fkd lf<d;a ug nrm;, m%Yak
j,g uqyqK fokak fjkj' tA ksid uu fïl m%ydKh lrkak
´fk' wkak tAlg ;uhs lshkafka fhdaksfida ukisldrh lsh,'

wd§kj fufkys lf<d;a wl=i,a .ek nh


we;sfjkjd''
fhdakf
s ida ukisldrhg tkafk ke;sj wl=i,h y÷k .kak;a
nE' m%ydKh lrkak;a nE' tAlg ùßh ;sfhkak;a ´fk' tA ùßfhka
neyer fjka f k ke;s j mj;a j ka k ;a ´fk' tA jf.a wl= i ,a
84 uyfuõkd ioyï m%ldYk

y÷kdf.k y÷kf.k tA j dfha wd§kjh fufkys lrka k


biafi,a,d' Bg miafia wd§kjh fufkys lrk fldg thdg
wjYH;djhla we;sfjkjd uu fïjd ke;s lrkak ´fk lsh,'
m%ydKh lrkak ´fk lsh,' fïjd kï fyd| foaj,a fkfjhs
lsh,' thd y÷kd.kak olaI fjkak ´fk' t;fldg ;uhs nh
we;s f jka f ka ' tA f la wd§kjh fufkys lf<a ke;a k ï nh
we;sfjkafka kE'

isf;a wl=i,a yg.kak fldg t;k ;kslru wúoHdj


;sfhkj' ñÉPd i;s ;sfhkj' ñÉPd ÈÜÀ ;sfhkj' ñÉPd ixlmam
;sfhkj' ñÉPd jdpd ;sfhkj' ñÉPd lïuka; ;sfhkj' iïmQ¾K
ñ;Hdfõ ;uhs wl=i,h WmÈkafka' t;fldg tAl wmg tlmdrg
u fydhkak nE' fïl whym;la o" hym;la o lsh, fydhkak
nE' tA wl=i,h ys; ;=< nei .kakj' tAl fydhkak mq¿jka
fjkafka ùßfhka u ;uhs' ùßfhka hql;
a j kqjKska úui,d wd§kj
fufkys lrk fldg wms g tA l neyer lrka k mq ¿ jka l u
we;sfjkj'

wdksYxi isyslrk fldg ùßh WmÈkjd'''


iS,h iïmQ¾K ke;akï" n,j;a úÈyg YS,fha wkqiia
fufkys lrkakg ´fk' YS,hhs" bkaøsh ixjrh hs iïmQ¾K
ke;akï bkaøsh ixjrfha wkqiia fufkys lrkakg ´fk' B<Õg
isysh iïmQ¾K ke;akï isysh msysgqjd .ekSfï wkqiia fufkys
lrkak ´fk' iudêfha wkqiia fufkys lrkak ´fk' m%{dfõ
wkqiia fufkys lrkak ´fk' t;fldg wkqiia fufkys lrkak
lrkak fudlo fjkafka ùßh WmÈkj'

fudlgo WmÈkafka ^l=i,dkx Oïudkx Wmiïmodh& l=i,a


oyï Wmojd .ekSug ùßh WmÈkjd' wkqiia fufkys lrkafka
ke;sj ùßh WmÈkafka kE' t;fldg fudlo fjkafka ^:dujd&
Tkak ùßh mgka .kakjd' ^o<ay mrlalud& ±ä ùßhla yg.kakjd
^wkslaÅ;a;OQfrda l=if,aiq Oïfïiq& l=i,a O¾uhka Wmojd .ekSfï
jevms<sfj, w;a fkd yer ord f.k hkjd biairyg' tAl
fudllao@ kd:lrK O¾uhla' y;afjks kd:lrK O¾uh'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 85

fkd fmfkk f,da l hlg /ljrKh b,a , ka k


tmd'''
±ka n,kak nqoaO foaYkd ;=< ;sfhk /ljrKh' ±ka
idudkHfhka wks;a wd.ïj, kï fkd fmfkk f,daflg .sys,a,d
fkd fmfkk f,dafla Èyd n,df.k w;a fol Wiaif.k b,a,kafka
fïj;a fkfuhsfka' b,a,kafka tl tl foaj,a' foajd, j, kï
Th flfy,a f.ähla folla" Èjq,a lE,a,la" r;= u,a álla mdg
mfya u,a pqÜgla f.ksÉpdu jefâ yß'
kuq ; a fï kd:lrKfha tfyu nE' fïl ;uhs ienE
kd:lrKh' fïl ;ukag m%dfhda.slj ;uka ;=<ska we;s lr.kak
´fk foaj,a' ^w;a: irKd& ;udj ;ud msysg lr .kakjd lshk
ldrKh ±ka fmakjfka'

wgfjks kd:lrK O¾uh


,o fohska i;=gq ùu
B<Õ tl yß jeo.;a lreKla' ^mqkp mrx NslaLfõ NslaLq
ika;=ÜfGda fyda;s& ,eìÉp fohska i;=gq ùu' ^b;Í;f¾k Öjr
msKavdmd; fiakdik .s,dkmÉphd fNaiÊc mßlaLdf¾k ika;=ÜÀld&
,eìÉp fohlska" ,eìÉp isjqrlska" ,eìÉp odkhlska" ,eìÉp
l=áhlska" ,eìÉp fnfy;a fya;a j,ska ixf;daI fjkj' t;fldg
fudlo fjkafka@ thdf.a Ôúf;a tAjd miafia ÿjk tl k;r
fjkjd' isjqre miafia tfyu ÿjk tl k;r fjkj' fiakdik
miafia ÿjk tl k;r fjkj' fnfy;a fya;a miafia ÿjk tl
k;r fjkj' ,o fohska i;=gq fjkj'

i;=gqj ,o fohlska iqj fia yso'''


Öjr" msKavmd;" fiakdik" .s,kami wdÈfhka i;=gq jqfka
ke;akï" ,o fohska i;=gq jqfka ke;akï thd wkd: fjkj' tfyu
jqfka ke;akï tl tl ñ;Hd wdÔjhkag thd fm<fUkjd' fm<ô,d
ñ;Hd wdÔjfhka ñ< uqo,a yß yïn lr.kak l,amkd lrkj'
l=Uqre" j;=msá jjkak l,amkd lrkj' fjk fjk l%u j,ska
fj< fy<|dï lrkak l,amkd lrkj' hdk jdyk úl=Kkak"
fj<|dï lrkak l,amkd lrkj' fkdfhla wdldrfha .Kqfokq
j,g fm<fUkjd' fudlo tA @ ,o fohska i;=gq fjkak neß lu'
86 uyfuõkd ioyï m%ldYk

,o fohska i;=gq jqfkd;a thd fndfydu ir< Ôú;hlg


mqreÿ fjkjd' tA ir< Ôúf;a kd:lrK O¾uhla'

kjfjks kd:lrK O¾uh


;ekg iqÿiq kqjK we;s nj
kj fjks lreK ;uhs ^i;sud fyda;&s isyh s we;s tlaflfkla'
^mrfïki;s fkamlaflak iukakd.f;da& ia:dfkdaÑ; m%{dfjka
hq;=j" ;ekg iqÿiq kqjKska hq;=j isysfhka bkak mqreÿ fjkjd'
,iaik jpk fkao@ W;=ï jQ ;ekg iqÿiq kqjK we;sj isysfhka
bkakjd' tAl kd:lrK O¾uhla' ^Ñrl:ïms" ÑrNdis;ïms iß;d
wkqiaiß;d& fndfyda lrmq foaj,a" lshmq foaj,a isys lrkak kqjKska
kej; isyslrkak mq¿jka'
t;fldg tA flkdg ;ukaj ukdfldg l%udKql+,j ilia
lr.kak mq¿jka' iuyre bkakjd fï lshkjd" fï wu;lhs' fï
lshkjd" fï wjjdo lrkjd u;l ke;sj hkj' t;fldg ;ukaf.a
Ôú;h iïnkaOj jqk;a wdmiaig n,,d ;ukag yß jereoao
f;dard .kak nE' f;dard .kak mq¿jka fjkjd' fï isysh ukdfldg
;sfhkjd kï'
fï isysh ;sfhk flkd ldhkqmiaikdj" fõokdkqmiaikdj"
Ñ;a;dkqmiaikdj" Oïudkqmiaikdj i;r i;sÜGdkfha fhfok
flfkla' t;fldg fï isysh ;sfhk flkdf.a tAl kd:lrK
O¾uhla'

isysfhka hq;=j O¾uh wykak'''


±ka nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf, fï isysh f.dvla
n,mdkj' wehs wmg ;sfhkafka fmd;a fk' wms yeu foalg u
fmd; wf;a ;shdf.khs bkafk' nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf,
fmd;a kEfk'
±ka wms .;af;d;a iuyr nqoaO foaYkd ;sfhkjd ^§>
ksldfh tfyu ;sfhk& yß È. foaYkd' ±ka fïjd jqk;a È.
foaYkd' ±ka wms fmd; n,df.k fï foaYkd lshkj' kj jeks
tl wyk fldg m<fjks tl u;l kE' B<Õ tl wyk fldg
fofjks tl u;l kE' isysfha wvqmdvq fkfuhso fïjd@ isysfha
wvqmdvq'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 87

ish,a,g u ´fk lrk fhdaksfida ukisldrh'''


nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf,a tfyu fkfjhs' fhdaksfida
ukisldrh lsh, lshkafka iïmQ¾Kfhka u kqjKska úuiSu'
t;fldg fï kd:lrK O¾u is h ,a , g u ´fk fhda k s f ida
ukisldrh' tAfl meyeÈ,s fjkila ;sfhkj' isysh;a fhdaksfida
ukisldrh;a w;r' kuq;a fhdaksfida ukisldrh ;uhs yeu foalg
u uq,a fjkafka' fhdaksfida ukisldrfhka f;drj fï úÈyg isysh
ÈhqKq lrkak nE'
b;ska wr nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf, Wkajykafia tla
jrla foaYkd l<d u NslaIQka jykafia,d wyf.k ysáhd' wyf.k
ysgmq muKska u u;l ;shd.kakj' Bg miafia b;ska wh zwo
fudllao nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a@Z zwkak wij,a msßig
wij,a tl foaYkd l<dZ ztAfl fudkjo ;sín lreKq@Z lsh,
wykj' zfï fï lreKq ;snqKdZ tfyufka fïl lgmdvñka
Tlafldu wdfj'
t;fldg n,kak fldfydu isyshla ;sì, ;sfhkj o lsh,'
t;fldg tA isysh kd:lrK O¾uhla'

oifjks kd:lrK O¾uh


m%{djka; ùu
B<Õ kd:lrK O¾uh ;uhs ^mqkp mrx NslaLfõ NslaLq
m[a [ jd fyda ; s & m% { djka ; hs ' ^Woh;a : .dñks h d m[a [ dh
iukakd.f;da wßhdh ksífíêldh iïud ÿlaLlaLh .dñkshd& wks;H
ms<sn|j okakd m%{dfjka hqla;hs' wd¾h jQ wjfndaOfhka u
l<lsfrk ÿla laIh lr.kakd jQ m%{dj'

we;sùu - ke;sùu .ek ;sfhk wjfndaOh'''


t;fldg tfykï fï wks;Hh lshk tl fudllao@ wks;H
ms<sn| m%{dj lshkafka fudlla o@ wks;Hh ukd fldg olskj
kï thd ÿl;a olskjd' wkd;auh;a olskjd' wks;Hhs ÿlhs
wkd;auhs' wks;Hh olskf
a ka ke;akï" thd ÿl olskf
a ka kE' wks;H
olskafka ke;akï thd wkd;auh olskafk;a kE' fï fjkiaùu
u; ;uhs" we;sùu ke;sùu u; ;uhs ÿl ;sfhkafka' we;sùu
88 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ke;s ù u u; ;uhs ;udf.a jiÕfha mj;a j ka k neß nj


;sfhkafka'
tfykï thd wks;Hh ;=< ÿl;a olskjd" wkd;auh;a
ols k jd' t;fldg nq ÿ rcdKka jyka f ia fmka j d foka f ka
fldfyduo@ ^wksÉfÉ ÿlaL i[a[d& wks;H foa flfrys ÿl
y÷kd.kakjd' ^ÿlafÄ wk;a; i[a[d& ÿla foa flfrys ;udf.a
jiÕfha mj;a j ka k neß nj;a ols k jd' ;udf.a jiÕfha
mj;ajkak mq¿jka kï ÿlla ;sfhkak úÈyla kEfka' wkak tA
ksid wks;H ms<sn| wjfndaOh u hs m%{dj lshkafka'

.srd l<lsÍu'''
tA m%{dj ;sfhk flkd hïlsis fohla flfrys l<lsfrkjd
kï l<lsfrkafka wjfndaOfhka u hs' tAl fï .srjq jf.a l<lsfrk
tlla fkfjhs' .srjq jf.a l<lsfrkjd lshkafka tlaflfkla
lshkjd uu l<lsß,d bkafk lsh,' tAl mdvï lrf.k wks;a
tlaflk;a tAl u lshkj' wka;sug n,mqjd u biafi,a,d lsõj
tlaflkd ú;rhs l<lsß, ;sfhkafk' wks;a wh lgmdvñka ;uhs
l<lsß, ;sfhkafk'
Woh;a: .dñKS lshkafka we;sùu" ke;sùu" yg.ekSu"
fjkia ùu fï wks;H iajNdjh kqjKska f;areï .;a;= nj' wkak
tA m%{d iïmkak nj kd:lrK O¾uhla'

wkd:fhla jf.a bkak tmd'''


Bg miafia nqÿrcdKka jykafia jod<d —mskaj;a uyfKks"
^ikd:d úyr;& ms<sirK we;sj bkak' ^ud wkd:d& wkd:fhda jf.a
bkak tmd' ^ÿlaLx NslaLfõ wkdf:da úyr;s& mskaj;a uyfKks"
wkd: fjÉp flkd ÿflka bka f ka ' ^bfï fLda Ns l a L fõ oi
kd:lrK Oïud& mskaj;a uyfKks" fukak fïjd ;uhs ms<sirK
we;s lrkakd jQ kd:lrK O¾u oyh'˜
n,kak fï O¾u oyh u wms u<dg miafi o ÈhqKq lrkak
;sfhkafk' fï Ôú;fha § o@ fï Ôú;fha §' fï foaYkdfõ §
tlla tlla mdid meyeÈ,sj fmakjd fï kd:lrK ke;s wkd:
fjÉp whf.a nK weiS f uka fjÉp w¾nq o hla ;uhs rfÜ
;sfhkafk lsh,' wkd: fjÉp whf.a nK weiSu" wkd: fjÉp
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 89

whf.a fmd;a m;a lshùu ñila ikd: ùula fkd ,eîfï idmh
Wodfj,d lsh,' tA ksid wmg jqjukd lrkafka fï kd:lrK
O¾uhkaf.ka hqla; ùuhs' fï kd:lrK O¾uhka tlla mdid
kqjKska úuid n,kak' thd ksjkg iqÿiafila fjkjd'
1' ysß T;ma j,ska hq;= ukd is,aj;a lu
2' nqoaO foaYkd ms<sn| ksjerÈ ±kqu - nyqY%e;Ndjh
3' l<HdK ñ;%hka we;s nj
4' wjjdofhys wkqYdikdfjys meol=Kq lr, ms<s.ekSu - iqjp nj
5' in%yaupdÍka jykafia,df.a l=ÿ uy;a lghq;= lsÍu
6' O¾uhg leu;s j O¾uh wkqkag foaYkd lsÍu
7' wrUk ,o ù¾hfhka hq;= ùu
8' ,o fohska i;=gq ùu
9' isys kqjKska hq;= ùu'
10' wks;H ms<sn| we;s wjfndaOfhka hq;= m%{dj
fï ms<sirK wmsg nqÿ rcdKka jykafia wefrkak fjk
ldf.ka kï ,nkak o@ ljqre kï wmg fufyu O¾uhla lshd
fohs o@ ljod kï wykako nqÿ rcdKka jykafia fï O¾uh fkd
jod<d kï' nq ÿ rcdKka jyka f ia fldhs ; rï meyeÈ,s j fï
kd:lrK O¾uhka wmg fmkajd ÿkakdo@
b;ska tA ksid fï mskaj;a ish¨ fokdg u fï W;=ï oi
kd:lrK O¾uhka ;ukaf.a Ôú; ;=< ÈhqKq lrf.k wkd:
fkdù ikd:j fï f.!;u nqqÿ iiqfka §u W;=ï p;=rd¾h i;Hh
wjfndaO lr .ekSfï jdikdj Wod fõjdæ

idÿ æ idÿææ idÿ æææ


90 uyfuõkd ioyï m%ldYk

odkfha wkqiia
-olaÅKd úNx. iQ;%h-

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
±ka wms iQodkï fjkafka nqÿrcdKka jykafia odkh .ek
jod< úfYaI foaYkdjla bf.k .ekSug hs' fï foaYkdj ;sfhkafka
uʯu ksldfha ;=kafjks fldgfia" WmßmKa K dilhg whs ; s
foaYkdjla' odkh .ek w.kd úia;r rdYshla fï foaYkdjg
we;=<;a fj,d ;sfhkjd' fï foaYkdfõ ku olaÅKd úNx. iQ;%h'
olaIsKdjka ú.%y fldg jod< foiqu'

nqÿrcdKka jykafiag ms<s.ekajQ wmQre odkh'''


odkh ms<sn| wfkal ú.%yhka fuu foiqug we;=<;a fj,d
;sfhkjd' nqÿrcdKka jykafia fï Èkj, jev isáfha lms,jia;=
k.rfha ksf.%daOdrdufha' tl, m%cdm;S f.da;ó ìij w¨;a jia;%
hq.,la wrf.k nqÿrcdKka jykafia <Õg meñKqkd' meñKs,d
nqÿrcdKka jykafiag jkaokd lr," ,Õska ysgf.k" Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafiag fufyu m%ldY l<d' —iajdókS" Nd.Hj;=ka
jykai" uu fï jia;% hq., Nd.Hj;=ka jykafia Wfoidu"
úfYaIfhka ms<sfh, lrmq tlla' tA ksid ud flfrys wkqlïmdj
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 91

Wmojdf.k Nd.Hj;=ka jykai" fï jia;% hq., ms<.


s kakd fialja d˜
lsh, m%cdm;S f.da;ó ìij nqÿrcdKka jykafiaf.ka b,a,d ysáhd'

ix>hdg mQcd lf<d;a nqÿ rcdKka jykafiag;a


mQcd l<d fjkjd''
tA fj,dfj nqÿrcdKka jykafia fufyu foaYkd l<d'
—^ixf>a f.da;ó foays" ixf>a f;a Èkafka wyx fÉj mQðf;da Núiaidñ
ixf>da pdZ;s& mskaj;a f.da;ñh" ix>hdg mQcd lrkak' ix>hdg
mQcd lsÍfuka Tn úiska udj;a mqok ,oafola fjkj' ix>hd;a
mqok ,oafola fjkjd'˜ kej;;a m%cdm;S f.da;ó ìij fojeks
j;dfj;a lshkjd" —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" Nd.Hj;=ka
jykafia Wfoid u hs ud fï úfhõfõ' ms<sfh, lf<a' tA ksid
wkqlïmd Wmojd f.k fï jia;% hq., ms<s.kakd fialajd'˜ fojk
j;dfj;a nqÿrcdKka jykafia jod<d —^ixf>a f.da;ó foays" ixf>a
f;a Èkafka wyx fÉj mQðf;da Núiaidñ ixf>da pdZ;s& ms k a j ;a
f.da;ñh" ix>hdg mQcd lrkak' ix>hdg mQcd lsÍfuka Tn úiska
udj;a mqok ,oafola fjkj' ix>hd;a mqok ,oafola fjkjd'˜
kej;;a m%cdm;S f.da;ó ìij ;=kajeks j;dfj;a lshkjd"
—iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" Nd.Hj;=ka jykafia Wfoid u hs
ud fïl ms<sfh, lf<a' tA ksid wkqlïmd Wmojd f.k fï jia;%
ms<.
s kakd fialja d'˜ lsh,' ;=kf
a jks j;dfj;a nqÿrcdKka jykafia
jod<d —mskaj;a f.da;ñh" ix>hdg mQcd lrkak' ix>hdg mQcd
lsÍfuka Tn úiska udj;a mqok ,oafola fjkj' ix>hd;a mqok
,oafola fjkjd'˜ lsh,'

nqÿrcdKka jykafiaj fmdaIKh l<d'''


t;fldg wdkkao yduqÿrefjda l,amkd l<d uu fï fj,dfj
m%cdm;S f.da;ó foaúh fjkqfjka lreKq álla lsõfjd;a fyd|hs
lsh,' —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" fï jia;% hq., ms<s.kakd
fialajd' iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" fï w¨;a jia;% hq.,
Nd.Hj;=ka jykafia fjkqfjka u ilia lrmq fï jia;% ms<s.kakd
fialajd' ^nyqmldfrda Nkaf;a uyd mcdm;S f.da;ó& iajdókS" fï
uyd m%cdm;S f.da;ñh Nd.Hj;=ka jykafiag fndfyda Wmldr
jqkd' ^N.jf;da ud;=Épd& N.Hj;=ka jykafiaf.a mqxÑ wïud'
^wmdÈld& l=vd wjÈfha § w;amd jevqjd" yeÿjd ^fmdaIsld& fmdaIKh
l<d' ^lSriai odhsld& lsß fmõjd' ^N.jka;x cfk;a;shd ld,l;dh&
92 uyfuõkd ioyï m%ldYk

Nd.Hj;=ka jykafia f.a uEKshka jykafia l¨ßh l<d u"


^:[a[x mdfhais& uõlsß ÿkakd' tA ksid fndfyda Wmldrhs' iajdókS"
Nd.Hj;=ka jykai" Nd.Hj;=ka jykfia;a m%cdm;S f.da;ñhg
fndfyda Wmldr lr,d ;sfhkjd' ^N.jka;x Nkaf;a wd.ïu uyd
mcdm;S f.da;ó nqoaOx irKx .;d& Nd.Hj;=ka jykafia ,Õg
meñKqk ksid m%cdm;S f.da;ñh wjfndaOfhka u nqÿrcdKka
jykafiaj irK .shd' wjfndaOfhka u Y%S ioaO¾uh irK .shd'
wjfndaOfhka u wd¾h uyd ix> r;akh irK .shd'

nqÿrcdKka jykafia ksid ;sirKfha msysáhd'''


iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" Nd.Hj;=ka jykafia <Õg
meñKqk ksid u i;=ka ueÍfuka je,lS isákjd" fidrlñka je,lS
isákjd" jerÈ ldu fiajkfhka je,lS isákjd" fndre lSfuka
je,lS isákjd" u;ameka - u;aøjH Ndú;fhka je,lS isákjd'
mxp YS , h wdrla I d lrkjd' m% c dm;S f.da ; ñh Nd.Hj;= k a
jykafia <Õg meñKqk ksid u hs' iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai"
Nd.Hj;=ka jykafia <Õg meñKsÉp ksid m%cdm;S f.da;ñh
^nqoafè wfõÉpmamidfoak iukakd.;d& f,dalfha ldgj;a u fjkia
lrka k g neß úÈyg nq ÿ rcdKka jyka f ia flfrys ia : djr
Y% o a O djla we;s lrf.k is á kjd' ^Oïfï wfõÉpma m idfoa k
iukakd.;d& ldgj;a u fjkia lrkakg neß úÈyg O¾ur;akh
flfrys fkd fi,afjk Y%oaOdjla we;s lrf.k ;sfhkjd' ^ixf>a
wfõpmamidfoak iukakd.;d& wd¾h uyd ix>r;akh flfrys fkd
fi,afjk meye§ula we;slrf.k ;sfhkjd' ^wßhlkaf;ays iSf,ays
iukakd.;d& wd¾hldka; YS,fhka" tA lshkafka wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.fha ud¾. wx.hka úÈyg iïud jdpd" iïud lïuka;"
iïud wdÔj lshk ud¾. wx.j, msysgd isák wdldrhg fï
wd¾hldka; YS,h ÈhqKq lrkjd' tA ksid iajdókS" Nd.Hj;=ka
jykai" yß Wmldr jqkd'

wd¾h i;Hh .ek ksiel Ndjhg;a m;a jqkd'''


tA jf.a u iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" Nd.Hj;a nqÿrcdKka
jykafia <Õg meñfKkak ,enqk ksid uyd m%cdm;S f.da;ñh
ÿlaL wd¾h i;Hh flfrys ksiel Ndjhg m;afj,d bkakjd'
ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hh flfrys ksiel Ndjhg m;afj,d
bkakjd" tAldka;fhka u ÿl yg.kakd fya;=j fïlhs lsh,d'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 93

ÿlaL ksfrdaO wd¾h i;Hh flfrys ksiel Ndjhg m;afj,d


bkakjd' fï ldu ;Kaydj" Nj ;Kaydj" úNj ;Kaydj ksreoaO
lsÍfuka tAldka;fhka u ÿla ksreoaO lrkak mq¨jka lsh, ksiel
Ndjhg m;a f j,d bka k jd' ^ÿla L ks f rda O .dñKs h d mámodh
kslalxLd& fï ÿlaL ksfrdaO .dñkS mámodj jk iïud ÈÜÀ"
iïud ixlmam" iïud jdpd" iïud lïuka;" iïud wdÔj" iïud
jdhdu" iïud i;s" iïud iudê lshk fï ud¾. wx. wg ÈhqKq
lsÍfuka tAldka;fhka u ixidfrka ñfokak mq¿jka" ÿflka ksoyia
fjkak mq¿jka lsh,d ksiel Ndjhg m;afj,d' fï p;=rd¾h
i;Hh O¾uh flfrys ksiel Ndjhg m;afj,d isákjd' tA ksid
Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia ksid m%cdm;S f.da;ñhg fndfyda
Wmldr jqkd'˜
l< .=K i<ld wjika l< fkd yelshs'''
nqÿrcdKka jykafia fufyu ms<s;=re fokjd' —^tAjfï;x
wdkkao" tAjfï;x wdkkao& wdkkao" ´l Th úÈyu hs' wdkkaoh
´l Th úÈyu hs' wdkkao" hï mqoa.,fhla <Õg ;j mqoa.,fhla
weú,a,d nqÿrcdKka jykafia .ek lreKq ±k lshdf.k" nqÿ
rcdKka jykafiaj irK .sfhd;a hï mqoa.,fhla ,Õg weú,a,d
tA mqoa.,hdf.ka lreKq ±kf.k O¾uh irK .sfhd;a" hï
mqoa.,fhla <Õg ;j mqoa.,fhla weú,a,d tA mqoa.,hdf.ka
lreKq ±kf.k Y%djl ix> r;akh irK .sfhd;a ^buiaidkkao"
mq . a . ,ia i bñkd mq . a . f,a k k iq m a m ;s l drx jodñ& wdkka o h"
wjfndaOfhka u hï mqoa.,fhl=f.ka ;sirKh .ek bf.k f.k
meye§ula we;s lr .kakjo" tA ;sirK wjfndaOh ,nd §mq
mqoa.,hdg flf,ys .=K olaj,d wjika lrkakg neye'
^hÈox wNsjdokmÉpqÜGdk w[ac,slïu idóÑlïu Öjr
msKavmd; fiakdik .s,dkmÉph fNaiÊc mßlaLdrd kqmamodfkak&
je÷ï msÿï lsÍfuka" .re i;aldr iïudk lsÍfuka" fkdfhla
whqßka m%Yxid lsÍfuka" l:d lsÍfuka" isjqre - msKavmd; -
fiakdik - .s,kami - fnfy;a msßlr mqcd lsÍfuka f.j,d
bjr lrkak nE'˜
hfula j ;sirKfhys msysgqjkak mq¿jka kï'''
ldjo fï@ hï mqoa.,fhla .djg hï mqoa.,fhla weú,a,d
wjfnda O fhka u nq ÿ rcdKka jyka f ia j irK hkjd kï"
94 uyfuõkd ioyï m%ldYk

wjfndaOfhka u Y%S ioaO¾uh irK hkjd kï" wjfndaOfhka u


Y% d jl ix>r;a k h irK hkjd kï tA ;= K q r ejka irK
wjfndaOfhka u flfkl=g ,efnkjd kï tAl ,ndfok flkdg
Wmia:dk lr,d wjika lrkag nE lsh,hs'

hfula is,aj;a lrkak mq¿jka kï'''


—^hx wdkkao mq.a.f,da mq.a.,x wd.ïu& tA jf.a u wdkkaoh"
hï lsis mqoa.,fhla ;u;a ,Õg weú,a,d tA meñKSu fya;=fjka
i;=ka ueÍfuka j<lskjd kï" tA meñKSu fya;=fjka fidrlñka
j<lskjd kï" tA meñKSu fya;=fjka jerÈldu fiajkfhka je,lS
isákjd kï" fndre lSfuka j<lskjd kï" u;aøjH Ndú;fhka
j,lskjd kï" wdkkaoh fï YS,fha msysgqjkag tA mqoa.,hdg lrk
Wmldrhg m%;Hqmldr lr,d wjika lrkak nE' je֕ msؕ
lsÍu" .re i;aldr iïudk ±laùu" isjqre msKavm;" fiakdik"
fnfy;a .s,kami" mQcd lsÍï j,ska i;aldr iïudk lr,d wjika
lrkakg nE' tA lshkafka flf,ys .=K olaj,d wjika lrkakg
nE'˜

fida;dm;a;s wx. ;=< iudoka lrjkjd kï'''


—^hx wdkkao mq.a.f,da mq.a.,x wd.ïu& tA jf.a u wdkkaoh"
hï lsis mqoa.,fhla ;u;a ,Õg weú,a,d tA meñKSu fya;=fjka
nqÿrcdKka jykafia flfrys iaÓrj Y%oaOdfõ msysgkjd kï" Y%S
ioaO¾uh flfrys iaÓrj Y%oaOdfõ msysgkjd kï" wd¾h uyd
ix>r;a k h flfrys ia Ó rj Y% o a O dfõ ms y s g kjd kï" wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.fha wx.hla yeáhg wd¾h ldka; YS,fhys
msysgkjd kï" tA mqoa.,hdg lrk Wmldrhg m%;Hqmldr lr,d
wjika lrkak nE' je÷ï msÿï lsÍu" .re i;aldr iïudk
±laùu" isjqre msKavm;" fiakdik" fnfy;a .s,kami" mQcd lsÍï
j,ska i;aldr iïudk lr,d wjika lrkakg nE' tA lshkafka
flf,ys .=K olaj,d wjika lrkakg nE'˜

p;=rd¾h i;Hh wykakg ie,iajkak'''


—wdkkaoh" hï lsis mqoa.,fhl=f.ka ;j;a mqoa.,fhl=g
p;=rd¾h i;Hh O¾uh .ek wykak ,efnkjd' tA p;=rd¾h i;Hh
O¾uh .ek Y%jKh lrkag ,efnkjd' p;=rd¾h i;Hh O¾uh
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 95

.ek úia;r jYfhka wykak ,efnkjd' fukak fïlhs ÿlaL


wd¾h i;Hh" fukak fïlhs ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hh" fukak
fïlhs ÿlaL ksfrdaO wd¾h i;Hh" fukak fïlhs ÿlaL ksfrdaO
.dñkS mámod wd¾h i;Hh lsh, p;=rd¾h i;Hh wykakg
,efnkjd'
fï p;= r d¾h i;Hh O¾uh Y% j Kh lr,d fhda k s f ida
ukis l drfha fhfokjd' t;fldg ÿla L d¾h i;Hh .ek
ksielNdjhg m;afjkjd' fïl kï tAldka;fhka u ÿlla u hs'
fïl kï ÿl kï jQ wd¾h i;Hh u hs lsh,' ldu ;Kayd" Nj
;Kayd" úNj ;Kayd hkq fï ÿl yg.kakd fya;=j u hs' fï
;%súO ;Kaydj u b;sß ke;sj ksreoaO lsÍu u fï ÿflka ksoyia
ùug ;sfnkd tl u úi÷u u hs' fï i|yd ;sfhkafka fï wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.fha .uka lsÍu u hs lsh, ia:djr fjkjd kï
flfkla fï ksiel Ndjhg m;afjkjd kï p;=rd¾h i;Hh
.ek tA ksiel Ndjhg Woõ lrkakd jQ hï mqoa.,fhla weoao" tA
mqoa.,hdg Wmldr lr,d" iïudk olaj,d" f.!rj olaj,d"
m%;Hqmldr lr,d wjika lrkakg nE'

Tn hful=g ys;j;a kï''''


fïflka wmg tlla meyeÈ,shs' fï f,dalfha ÿ¾,N lreKq
y;rla nqÿrcdKka jykafia fï foaYkdfõ § fmkajd fokjd' tA
ÿ¾,N lreKq 4 hï mqoa.,fhl=f.ka ,efnkjd kï tA mqoa.,hdg
flf,ys .=K olaj,d wjika lrkak nE lsh,' tA ÿ¾,N lreKq
j,ska m<fjks tl ;uhs ;sirKfha msysàu' nqÿrcdKka jykafia
fukak fï .=K j,ska hqla;hs lsh, lshd§u' nqÿrcdKka jykafiaj
irK hkak W.kajkjd' O¾uh jkdyS fuhhs lsh,d O¾uh lsh,d
§,d irK hkak W.kajkjd' Y%djl ix>r;akh fuhhs lsh,d
iÕ .=K lshd §,d irK hkak W.kajkjd' wkak tAl fï f,dalfha
;sfnk ÿ¾,N lreKla' wjfndaOfhka u ;sirKfha msysgqjkjd
kï flfkla" ;sirKfha msysgqjkakg flfkla Woõ lrkjd
kï" tA Woõ lrk tlaflkdg flf,ys .=K olaj,d wjika
lrkakg nE' je÷ï msÿï lr,d" wem Wmia:dk lr,d" Öjr"
msKv
a md;" fiakdik" .s,kami" fnfy;a" msßlr mQcd lr,d wjika
lrkakg nE'
±ka n,kak fïl fldhs ;rï ÿ¾,N o lsh,' fudllao@
96 uyfuõkd ioyï m%ldYk

wjfndaOfhka u f;rejka irK hdu' wjfndaOfhka is,a rlskak


W.ka j k tl' iS , ín; mrdudihlg jefgka k fkd§
wjfndaOfhka u thdg bkaøsh ixjrfhka hq;=j iS,h wdrlaId
lrk yeá W.kajkjd kï" tAl;a ÿ¾,N lreKla' tAlg flf,ys
.=K i,l,d wjika lrkak nE' B<Õg nqÿrcdKka jykafia
jod<d nqÿrcdKka jykafia flfrys fkd fi,afjk m%idohla ,nd
fokjd kï ^wfõÉpmamidfoak& fkd fi,afjk meye§ula we;s
lr,d fokjd kï nqÿrcdKka jykafia f.a .=K tlla tlla
mdid kqjKska fufkys lrkak ´fk' wryx lshk .=K fufkys
lrkak ´fk' kqjKska iïud iïnqoaO" úÊcd prK iïmkak" iq.;"
f,dal ú¥" wkq;a;frda mqßi oïu idrÒ" i;a:d foajukqiaidkx"
nqoaO" N.jd lshk fï .=K tlla tlla .dfka w¾: jYfhka isys
lrkjd' kqjKska úuikjd'

lsisod fkd fjkia meye§ula'''


fï ish¨ .=K nqÿrcdKka jykafiag ;snqKd' fï .=K j,ska
hqla;j nqÿrcdKka jykafia jev isáfha tA yd iudk .=Khla
f,dalfha fjk lsisu foúfhl=g" udrfhl=g" n%yaufhl=g" Y%uK
n%dyauKfhl=g keye' fï .=K ;sfnkafk fï f,dalfha my< ù
jod< iïnqoaO;ajhg m;aù jod< nqÿrcdKka jyakfia,dg muKhs
lsh, Ñ;a; m%idoh we;sjqkd kï wkak wfõÉpmam%idoh' ldgj;a
fjkia lrkak nE tAl' B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d O¾uh'
tA O¾ufhka flf,ia msmdih ixis|jkjd'

Y%S ioaO¾uhg meyefokak'''


i;r wmdfha Wm; ÿre lr,d odkjd' f,dal i;ajhdf.a
Nj .uk kj;ajkjd' ish¨ l¾u laIh lrkjd' l¾u úmdl
wjika lrkjd' fï O¾ufhka p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaOh
,nd fokjd' tA ksid nqÿrcdKka jykafia jod< fï O¾uh ukd
fldg foaYkd lrmq tlla' tA O¾ufha úia;r lrkjd wjfndaO
l< hq;= foa .ek' tA O¾ufha úia;r lrkjd m%ydKh l< hq;=
foa .ek' tA O¾ufha úia;r lrkjd idlaId;a l< hq;= foa .ek'
tA O¾ufha jeäh hq;= foa .ek úia;r lrkjd' tfykï nqÿrcdKka
jykafia ukd fldg foaYkd lr,d ;sfhkjd' tA O¾uh flfrys
yeu mshjrla mdid thdf.a Ñ;a; m%idoh we;sfjkjd' O¾uh
flfrys we;s f jkjd f.!rjhla " Y% o a O djla ' jpkhls k a "
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 97

we,ms,,
a lsk"a biam,
s ,
a lska O¾uhg wf.!rj fjkafka kE' tA O¾uh
ukdfldg foaYkd lrk ,oaola h lsh,d ysf;a meye§ula we;s
fjkjd'
fï O¾uh iajdlaLd; hs' tA jf.a u fï O¾uh ikaÈÜÀl
hs' fï Ôú;fha § u wjfndaO lr.kak mq¿jka tlla lsh,d
ysf;a m%idohla we;s fjkjd' wld,sl hs ´kEu ld,hl fï O¾uh
wjfndaO lrkak mq¿jka' fï O¾ufha yeisÍfuka jy jyd fï
O¾ufhka wjfndaOh we;s lr.kak mq¿jka lsh," ms<sirKla
we;s lrkak mq¿jka lsh,d m%idohla we;sfjkj' tAysmiaisl hs'
fï O¾ufha ryia nK kE' ryfia l:d lsÍula kE' fï O¾uh
ysre i÷ jf.a újD;hs' wkak meye§ula we;sfjkjd újD;Ndjh
.ek' ^;:d.;ma m fõÈf;da Oïu úkfhda újfgda úfrda p ;s fkda
máÉPkafkda& nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh úkh újD; jqkd u
hs nn,kafka' ieÕjqkdu nn,kafka kE' fï w¾: okak ksid
nqÿrcdKka jykafia O¾uh iÕj,d kE'

.=re uqIaá fudl=;a keye'''


—^k;a:dkkao ;:d.;iai Oïfï wdpßh uqÜÀ& wdkkaoh"
;:d.;hka jyakfiaf.a O¾ufha .=rejrhdf.ka f.da,hdg ryfia
fokakd jQ l%u kE'˜ wdpßh uqÜÀ lshkafka tAlhs' wdpßh uqÜÀ
lshkafka .=rejrhd úfYaIfhka okakjd lshk tlhs' wdpd¾hjrhd
úis k a mq o a . ,fhl= g f.da , fhl= g f;da r ,d W.ka j kjd fïl
fufyuhs lsh,d' t;fldg tAl wdpd¾hjrhdf.ka f.da,hdg
hkafka tAl wdpd¾h u;h' tAl nqÿoyfï keye' nqÿrcdKka jykafia
f.a O¾uh tAysmiaisl hs' nqÿrcdKka jykafia O¾uh ú.%y lrk
wdldrh" wjfndaO lrk wdldrh fmkaj, fokjd'

úuid n,kak'''
wdkkao ffp;Hia:dkfha § Wkajykafia jod<d fïl n,kak
´fk wdldrh' tAlg lshkjd i;r ufydamfoai' O¾uh l:d l<dg
miafia iQ;%fha,d n,kak ´fk' úkfha ii|,d n,kak ´fk' tA
fudlo@ tAysmiaisl O¾uh f;dar.kafka tfyuhs' nqÿrcdKka
jykafia jod,d fï O¾uh tAysmiaislhs' ´kEu flfkl=g weú;a
n,kak mq¿jka'
98 uyfuõkd ioyï m%ldYk

B<Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia f.a O¾uh ´mkhs l hs '


´mkhslhs lsh,d lshkafka tA O¾uh ;ud ;=,g muqKqjdf.k
;ud ;=, ÈhqKq lr .kakd tlla' tA O¾uh mÉp;a;x fõÈ;ín
ú[aüyS' ú[aüyS lshkafka nqoaêu;a wh' mÉp;a;x lshkafka
fjka fjka jYfhka' fõÈ;ífnda lshkafka wjfndaO lr.;
hq;a;la' fukak fï ,laIK j,ska hqla; nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uh fï f,dalfha lsis u úoHdjla" lsis Ydia;%hla" lsis Ys,amhla"
lsis l¾udka;hla" lsis fohla fï ,laIK j,ska hqla; kE'
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾ufha muKhs fï ,laIK ;sfhkafka'
wkak tA ,laIK y÷kd.kakjd thd'

Y%djl iÕ rejk .ek;a meyefokakg ´fk'''


tA O¾uh w÷kdf.k lsis flfkl=g" fjk lsisu ndysr
fohlg fjkia lrkakg neß úÈyg thd Ñ;a; m%idoh we;s
lr.kakjd' tA jf.a u wms nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>
r;akh flfrys;a ldgj;a fid,jkak neß meye§ula we;s
lr.ka k ´fk' nq ÿ rcdKka jyka f ia W.ka k ,d ;s f hkjd"
meyeÈ,sj fmkaj,d ;sfhkjd nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl
ix>r;a k h m% d ;s f uda l a I ixjr YS , fhys ys l a f uñka " wdÔj
mdßY=oaêfhys yslafuñka" mxp kSjrK neyer lrñka" i;r
i;s m ÜGdkh jvñka " rd. - oa f õI - fuda y m% y dKh lrk
m%;smodjl fh§ jdih lrkjd' tA lshkafka tA Y%djl msßi
iqmámkak hs'
Rcq ud¾.h jk wd¾h wIaGdx.sl ud¾.fha .uka lrkjd'
Wcqmámkak hs' p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lrk wd¾h kHdh
wjfndaO lrjk O¾ufha .uka lrkjd' [dhmámkak hs' tA
nqÿrcdKka jyakfiaf.a Y%djl ix>r;akh fo;sia l:dfjka fjka
fj,d oi l:dfjka f,dalhg wkq.%y lrkjd' tA oi l:d ;uhs"
01' wmamsÉp l:d ( w,afmaÉP Ôú;h .ek l:d'
02' ika;=ÜÀ l:d ( ,o fohska i;=gq ùu .ek l:d'
03' múfõl l:d ( yqfol,d ldh úfõl" Ñ;a; úfõl we;s lr
.ekSu .ek l:d'
04' wixi.a. l:d ( fï f,dalhg fkd we,S isàu .ek l:d'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 99

05' úßhdrïN l:d ( flf,ia ÿre lsÍug ùßh Wmojd .ekSu .ek
l:d
06' iS, l:d ( iS,h ÈhqKq lr .ekSu .ek l:d
07' iudê l:d ( iudêh ÈhqKq lr .ekSu .ek l:d
08' m[a[d l:d ( m%{dj ÈhqKq lr .ekSu .ek l:d
09' úuqla;s l;d ( wd¾h úuqla;sh idlaId;a lr .ekSu .ek l:d
10' úuqla;s [dKo¾Yk l:d ( tA úuqla;sh ksid we;sjkakd jQ
wjfndaOh .ek l:d
fï oi l:dfjka f,dalhg ix.%y lrkjd' tA ksid Y%djl
ix>r;akh idóÑmámkak hs' nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl
ix>r;akh fidajdka" ilod.dó" wkd.dó" wry;a hk ud¾. -
M, jYfhka mqoa.,hka 8 hs' hq., jYfhka 4 hs' fukak fï
ix>r;akfha .=K isyslrkjd' t;fldg fuhdg isf;a meye§ula
we;s fjkjd fï f,dalfha fjk lsisu n%dyauK lKavdhul" fjk
lsisu msßil fujeks ,laIK j,ska hqla; Y%djl msßia olakg
,efnkafka keye' fï Y%djl msßi olakg ,efnkafka nqÿrcdKka
jyka f ia f.a Y% d jl ms ß i ;= < muKhs ls h , meye§ula
we;sfjkjd' ldgj;a fjkia lrkak neß úÈyg' tAlg lshkjd
wfõÉpmamidoh lsh,' wfõpmamidoh lshkafka ;ukaf.a me;a;g
jdishg ne,s,a,la fkfjhs' fndfydu uOHia:j n,oa§ lreKq
wjfndaO lr.kakjd'

weia foflka fkd ±lalg''''


;ukag iajdóka jykafia,d Woõ lrkjd' ;ukag iajdóka
jyka f ia , d oyï foikjd' tA ks i d meyefokjd' tA l
wfõÉpma m idoh fkfjhs ' wfõÉpma m idoh ls h , ls h ka f ka
Wkajykafia,df.a .=K w÷kd.kakj' Wkajykafia,dj weia foflka
±lafla ke;s jqkdg lula kE' .=K w÷k.kakjd' nqÿrcdKka
jykafiaj wms weia foflka ±lafla kEfk fï Ôú;fha §' kuq;a
wms Wkajykafiaj .=K jYfhka y÷kdf.k ys; myojd .kakjd'
idßmq;a;" fud.a.,a,dk" uyd ldYHm" wkqreoaO" wdkkao" kkao"
rdyq," uyd lÉpdk wd§ uy ry;ka jykafia,d msßksjka mEjd'
100 uyfuõkd ioyï m%ldYk

kuq;a wfma meye§u tfyu u ;sfhkafka' tAl ;uhs meye§u' tA


meye§fuka hqla; flkd wd¾hldka; YS,fhys yslafukjd'
ud¾. wx. yeáhg t;fldg fï fida;dm;a;s wx. y;frys
hï ls i s flfkla j iudoka lrjkjd kï wka k t;fldg
m%;Hqmldr lr,d wjika lrkak nE' ÿ¾,N tlla' t;fldg
n,kak nqÿrcdKkajykafia ÿ¾,N lreKq y;rla fmkak,d
fokj'
01' f;rejka irfKa ukdfldg msysgkag Wmldr lrkjd kï tAl
ÿ¾,N Wmldrhla'
02' mxp YS,fhys ukd fldg rlskag Wmldr lrkjd kï tAl
ÿ¾,N Wmldrhla'
03' fida;dm;a;s wx. y;frys msysgd isákakg Wmldr lrkjd
kï tAl ÿ¾,N Wmldrhla'
04' p;=rd¾h i;Hh wjfndaOfhys ksiel Ndjhg m;afjkak
Wmldr lrkjd kï tAl ÿ¾,N Wmldrhla'
fukak fï Wmldr hful=f.ka ,efnkjd kï tA flkdg
flf,ys .=K olaj,d wjika lrkak nE' je֕ msؕ lr,d wjika
lrkak nE' f.!rj iïudk olaj,d wjika lrkak nE' Öjr"
msKavmd;" fiakdik" .s,kami" fnfy;a msßlr mQcd lr,d wjika
lrkakg nE'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia mqoa.,slj fok odk 14 la
fmkak,d fokjd'
01' ;:d.f;a wrykaf;a iïud iïnqoafè odkx foa;s
;:d.; wryx iïud iïnqÿrcdKka jykafiag odkhla
fokjd' fïl m<fjks fm!oa.,sl odkh'
02' mÉfÉl nqoafè odkx foa;s
mfia nqÿjrekag odkhla fokjd' fïl fofjks fm!oa.,sl
odkh'
03' ;:d.f;aidjfla wrykaf;a odkx foa;s
;:d.; Y%djl jQ ry;ka jykafia,dg odkhla fokjd'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 101

fïl ;=kafjks fm!oa.,sl odkh'


04' wrykaf;a M, iÉýlsßhdh mámkafka odkx foa;s
wry;a M,h idla I d;a lrka k g m% ; s m ;a ; s f ha fhfok
W;=ukag odkhla fokjd' fïl y;rfjks fm!oa.,sl odkh'
05' wkd.dñiai odkx foa;s
wkd.dó W;=ukag odkhla fokjd' fïl miafjks fm!oa.,sl
odkh'
06' wkd.dóM, iÉýlsßhdh odkx foa;s
wkd.dó M,h idlaId;a lrkak m%;m
s ;a;f
s ha fhfok flkdg
odkhla fokjd' fïl yhfjks fm!oa.,sl odkh'
07' ilod.dñiai odkx foa;s
ilod.dó W;a;uhdg odkhla fokjd' fïl y;afjks
fm!oa.,sl odkh'
08' ilod.dóM, iÉýlsßhdh mámkafka odkx foa;s
ilod.dóM,h idlaId;a lsÍug ms<smka flkdg odkhla
fokjd' fïl wgfjks fm!oa.,sl odkh'
09' fida;dmkafka odkx foa;s
fida ; dmka k fjÉp flfkl= g odkhla fokjd' fïl
kjfjks fm!oa.,sl odkh'
10' fida;dm;a;sM, iÉýlsßhdh mámkafka odkx foa;s
fida;dmkak M,h idlaId;a lrkak ms,smka" tA lsõfõ
Y%oaOdkqidÍ" OïudkqidÍ whg odkhla fokjd' fïl oifjks
fm!oa.,sl odkh'
11' ndysrfla ldfïiq ù;rdf.a odkx foa;s
lduhka flfrys fkd we,S isák nqÿ iiqfkka ndysr" Th
Y%uK n%dyauKjreka" ;dmi mßn%dcljreka bkakjd' tA whg
odkhla fokjd' fïl tlf<diafjks fm!oa.,sl odkh'
12' mq:qÊck iS,jkaf;a odkx foa;s
p;=rd¾h i;Hh O¾uh .ek okafka ke;s ;sirKh ke;s
102 uyfuõkd ioyï m%ldYk

is,j
a ;a wh bkakjd' mqyÿ
q ka wh' wkak tAf.d,a,kag odkhla fokjd'
fïl fodf<diafjks fm!oa.,sl odkh'
13' mq:qÊck ÿiaiSf,a odkx foa;s
mD:.ack ÿiai, S whg odfk fokjd' ;sirKfha msyg
s d ke;s"
is,aj;a ke;s mD:.ack wh' tAf.d,a,kag odkhla fokjd' fïl
oy;=kafjks fm!oa.,sl odkh'
14' ;srÉPdk.f;a odkx foa;s
;sßika.; i;=kag odkhla fokjd' fïl oyy;rfjks
fm!oa.,sl odkh'

odkfha wkqiia ±k.kak''''


nqÿrcdKka jykafia fï fm!oa.,sl odk fmkak,d fokjd'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d wdkkaoh" fï ;sßika .;
i;=kag odkhla mQcd lr.;a;u tA whg wdksYxi iShla ;sfhkjd'
B<Õg iudkH ukqiaifhla bkakjd' mD;.ackhs' ÿiaiS,hs' tn÷
flfkl=g odkhla ÿkaku wdksYxi odyla ;sfhkjd' B<Õg
mD;.ackfhla bkakjd iS,jka;hs' ;sirKh kE' kuq;a iS,jka;hs'
wjfndaOfhka u ;sirKfha msysg,d wd¾h ud¾.hg meñKs,d
kE' ioaOdkqidß" OïudkqidÍ uÜgï j,g weú,a,d ke;s tn÷
mD;.ack is,ajka;fhl=g odkhla mQcd lr.;a; flkdg wdksYxi
,laIhla ;sfhkjd'
B<Õg nqÿ iiqfkka ndysr jQ lduhka ÿre lr,d lduhka
flfrys ù;rd.S jQ Y%uK n%dyauKjre bkakjd' nK Ndjkd
lrf.k bkakjd' yenehs wd¾h ud¾.h okafka ke;s' tA f.d,a,kag
odfka ÿkaku fldaá ,laIjdrhla wdksYxi ;sfhkjd' ^fida;dm;a;s
M, iÉýlsßhdh mámkafkda odkx foa;s& fidajka M,h idlaId;a
lsÍug ms<sfj;a mqrk tA lsõfõ ioaOdkqidÍ" OïudkqidÍ W;=ukag
odfka ÿka k u ^wixfLhHd wma m fuhH ola Å Kd málxÅ;índ&
wixfLhsh wm%udK .Kkska ksulr" .Kka lr,d wjika l<
fkd yels m%udK w;ska l%dka; jQ mqKH úmdl ,efnkjd'
^flda mk jdfoda fid;dmkafkda& fida;dmkak fjÉp flfkl=g
odkhla ÿkaku wksYxi .ek ljr l;d o@ ^flda mk jdfoda
ilod.dóM, iÉýlsßhdh mámkafkda& ilod.dó M,h idlaId;a
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 103

lsÍu ms<smka flfkl=g odkhla ÿkaku wksYxi .ek ljr l;d


o@ ^flda mk jdfoda ilod.dñiai& ilod.dó fjÉp flfkl=g
odkhla ÿkaku wksYxi .ek ljr l;d o@ ^flda mk jdfoda
wkd.dóM, iÉýlsßhdh mámkafkda& wkd.dó M,h idlaId;a lsÍu
ms<smka flfkl=g odkhla ÿkaku wksYxi .ek ljr l;d o@
^flda mk jdfoda wkd.dñiai& wkd.dó fjÉp flfkl=g odkhla
ÿkaku wksYxi .ek ljr l;d o@ ^flda mk jdfoda wryka;M,
iÉýlsßhdh mámkafkda& wry;a M,h idlaId;a lsÍu ms<smka
flfkl=g odkhla ÿkaku wksYxi .ek ljr l;d o@ ^flda mk
jdfoda ;:d.;iai idjfla wrykaf;a& ;:d.; Y%djl jQ ry;ka
jykafia,dg oka §fuka ,efnk m%;sM, .ek ljr l;d o@ ^flda
mk jdfoda mÉfÉlnqoafè& mfia nqÿrcdKka jykafia,dg odkhla
ÿkaku wksYxi .ek ljr l;d o@ ^flda mk jdfoda ;:d.f;a
wrykaf;a iïud iïnqoafè;s& ;:.; wry;a jQ iïud iïnqÿ
rcdKka jykafia kulg odkhla ÿkaku wksYxi .ek ljr
l;d o@

ienEu ix>.; olaIsKdj fïlhs'''


fï lshkafka mqoa.,sl odk .ek' ±ka Tkak ix>.;
olaIsKdj úia;r lrkjd' Tkak ±ka wms wyuq ix>.; olaIsKdj
.ek nqÿrcdKka jykafia jod< úÈy' ^i;a; fLda mksudkkao
ix>.; olaÅKd& wdkkaoh ix>.; olaIsKdj,a ^iÕ i;= odk&
y;la ;sfhkjd' fudkjo tA y;@
01' nqoaO muqfÄ WNf;da ixf>a odkx foa;s
nqÿrcdKka jykafiaj;a iyNd.S lrjdf.k uQ,sl jYfhka
NslaIq" NslaIqKS lshk ix>hdg oka mQcd lrkjd' fïl ;uhs
idx>sl odk j,ska m<fjks tl'
02' ;:d.f;a mßksínqf;a WNf;da ixf>a odkx foa;s
nq ÿ rcdKka jyka f ia j ms ß ks j ka mE l,a y s nq ÿ ka m% u q L
ix>hdg lsh, odfk fokak nE' t;fldg NslaIq NslaIqKSkag odfk
fokak mq¿jka' fïl ;uhs idx>sl odk j,ska fofjks tl'
03' NslaLq ixf>a odkx foa;s
NslaIq ix>hdg oka mQcd lrkjd' fïl ;uhs idx>sl odk
j,ska ;=ka fjks tl'
104 uyfuõkd ioyï m%ldYk

04' NslaLqkS ixf>a odkx foa;s


NslaIqKS ix>hdg oka mQcd lrkjd' fïl ;uhs idx>sl
odk j,ska y;r fjks tl'
05' t;a;ld fï NslaLq p NslaLqksfhda p ix>f;da WoaÈiai:dZ;s
odkx foa;s
ug ix>hdf.ka fumuK NslaIQka ,nd fokak" fumuK
NslaIqKSka ,nd fokak lsh, .Kka we;sj" NslaIQka" NslaIqKshka
le|jd f.k odkhla mQcd lrkjd' fïl ;uhs idx>sl odk j,ska
mia fjks tl'
06' t;a;ld fï NslaLq ix>f;da WoaÈiai:dZ;s odkx foa;s
ug NslaIq ix>hdf.ka fumuK NslaIQka ,nd fokak'
fokula yß" ;=ka kula yß" y;r kula yß" mia kula yß
wdrdOkd lrkafka fldfyduo NslaIq ix>hdf.ka ug fuÉpr
,nd fokak lsh,d odkhla mQcd lrkjd' fïl ;uhs idx>sl odk
j,ska yh fjks tl'
07' t;a;sld fï NslaLqksfhda ix>f;da WoaÈiai:dZ;s odkx foa;s
ug NslaIqKS ix>hdf.ka fumuK NslaIQka ,nd fokak'
fokula yß" ;=ka kula yß" y;r kula yß" mia kula yß
wdrdOkd lrkafka fldfyduo NslaIqKS ix>hdf.ka ug fuÉpr
,nd fokak lsh,d odkhla mQcd lrkjd' fïl ;uhs idx>sl odk
j,ska y;a fjks tl'

ix>hd kdufhka'''
t;fldg ix>.; ola I s K d y;hs ;s f hka f ka ' fïjdg
ix>.; lsõfõ fmdÿfõ msßila ksfhdackh jk wdldrhg odkh
mQcd lsÍu' ^Núiai;s fLda mkdkkao" wkd.;uoaOdkx& wkd.;
ld,fha we;s fjkjd fï Ydikfha ^f.d;%N+f;da& tA lshkafka
Ydikfha kñka ú;rla fmkS bkakjd' NslaIQka NslaIqKSka kñka
ú;rla fmkS bkakjd' ^ldidj lKaGd& lidj;a fmdrjf.k bkakj'
ix>hdf.a kshu meyeÈ,s ix>hd ix>hd fkfjhs ' lidj;a
fmfrõjdg wd¾h ix>hd fkfjhs' wd¾h ud¾.fha .uka lrkafka
kE' ^ÿiaiS,d& ÿiaiS,hs' ^mdmOïud& múgq woyiaj,ska hqla;hs'
wkd.;fha Ydikfha my< fjkjd fï jf.a wh' wkak tA ÿiaiS,
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 105

msßig flfkla odkh fokjd ^ix>x WoaÈiai& wd¾h ix>hdf.a


kdufhka ÿiaiS, NslaIQkag odfka fokjd'
^;odmyx wdkkao ix>.;x olaÅKx wixfLhHx wmamfuhHx
jodñ& wdkkaoh" fïl;a ix>.; olaIsKdjla' fïfla uy;aM<
uydksixih wixfLhsH m%udKh hs lshkjd' ^k;afõjdyx wdkkao"
fla k Ñ mßhdfha k ix>.;dh ola Å Kdh mdámq . a . ,s l x odkx
uymaM,;rx jodñ& wdkkaoh ix>.; olaIK s djlska ,nk uy;aM,
uydksYxih ;rï tlla fudk l%uhlska j;a fm!oa.,sl odkhlska
,efnkafka kE'

fukak odkh msßisÿ fjk yeá'''


±ka fmakjd wmsg m%cdm;S f.da;ñhg nqÿrcdKka jykafia
fï Öjrh ix>hdg fokak' ix>hdg mqcd lf<d;a Tn úiska
udj;a mqcd lrk ,oafoa h' ix>hd o mqok ,oafoah lsh, nqÿrcdKka
jykafia jodf<a tAlhs' B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d odkhla
msßisÿ jk wdldrh' odkh msßisÿ jk wdldr y;rla ;sfhkjd'
1' odhl mla I fhka odkh ms ß is ÿ fjkjd' m% ; s . % d yl
mlaIfhka odkh msßisÿ kE' tA ;uhs ^bOdkkao odhflda fyda;s
iS,jd l<HdK Oïfuda& is,aj;a" l<HdK O¾u we;s hym;a odhl
msßila bkakjd' fuys iS,jd l<HdK Oïfuda lshkafka ;sirKh
fyd|g ;sfhk" mxp YS,h wdrlaId lrk msßi' ^má.a.dyld
fydka;s ÿiaiS,d mdmOïud& kuq;a fï odkh ms<s.kakd msßi is,aj;a
kE' múgq woyia ;sfhkjd' wdkkaoh" fï odkfha msk ,efnkafka
odhlhd is,aj;a ksid" ms<s.kakd flkd is,aj;a ksid fkfjhs' tA
msk ,efnkafka odkh mQcd lrk whf.a is,aj;aluhs hym;a luhs
ksid' tA ksid tA odkh msßisÿ fjkjd'
2' ;j odkhla ;sfhkjd' odkh ms<s.kakd wh ksid msßisÿ
fjkjd' odkh mQcd lrk wh ksid fkfjhs' ^odhflda fyda;s ÿiaiS,d
mdmOïfuda& odfka fok wh is,aj;a kE' odkh .ek wjfndaOhla
kE' mska mõ j, úYajdihla kE' is,aj;a lula kE' kuq;a odkh
ms<s.kak wh ^iS,jkaf;da l<HdK Oïud& m%;sm;a;s.rel msßila'
m%d;sfudalI
a ixjr iS,fha fhfok" bkaøh
s ixjrfha fhfok" ud¾.
M, m%;smodfõ .uka lrkakd jQ msßila' tlaflda .uka lrmq
msßila' fï jf.a W;=ï wd¾h msßila odfka ms<s.kakjd' t;fldg
106 uyfuõkd ioyï m%ldYk

tA odkfha m%;sM, ;sfhkafka odkh ms<s.kak whf.a msßisÿ nj


ksid' odkh mQcd lrk whf.a msßisÿ lu ksid fkdfjhs' mQcdj
,nk whf.a ;sfhk msßisÿlu ksid' tA odkh uy;aM, uydksixY
fjkjd'
3' ;j odkhla ;sfhkjd' tA odkh odhlhkaf.ka msßisÿ
fjkafk;a kE' odhl msßi ÿiaiS,hs' tA lshkafka odhl msßi iS,h
wdrlaId lrkafka kE' u;ameka wdÈh mdkh lrk msßia' mska mõ
j, úYajdihla kE' tA f.d,af,da odfk fokafka hq;=lï bgqlsÍula
úÈyg' tfyu ke;akï kïnqjg' tfyu ke;akï wij,a wh
lrmq ksid wms;a lrkjd lsh, odfk fokjd' kuq;a fok whg
YS,hla kE' t;fldg tA me;af;ka msßisÿ fjkak úÈyla kE' fï
odkhg iyNd.S fjk odkh ms<s.kak msßi;a ÿiaiS,hs' ms<s.kakd
msßi ;=,;a iS,d§ .=Khla" tjeks hym;a .=K mQ¾Khla fhfokafka
ke;s msßila odkh ms<s.kakjd' t;fldg ÿiaiS, msßila odfka
fokjd' ÿiai,S msßila odfka j<|kjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d
fï odkh odhl mlaIfhka msßisÿ fjkafk;a kE' m%;s.%dyl
mlaIfhka msßisÿ fjkafk;a kE' fï odkh uy;aM, uydksixY
fjkafka kE'
4' ;j odkhla ;sfhkjd odhl mlaIfhkq;a msßisÿ fjkjd'
m%;s.%dyl mlaIfhkq;a msßisÿ fjkjd' tAl nqÿrcdKka jykafia
fmkajd fokjd odhl mlaIfhkqhs" m%;s.%dyl mlaIfhkqhs msßisÿ
fjk wdldrh .ek' odhlhd iS , jka ; hs ' odhlhd fyd|g
;sirKfha msysg,d bkafk' wjfndaOfhka u mxp YS,h wdrlaId
lrkjd' O¾ufha yeisfrkjd' Ndjkd lrkjd' t;fldg odhlhd
msßisÿhs' ^iS,jd l<HdK Oïfuda& odkh ms<s.kak" odkh j<|k
msßil=;a bkakjd' j<|k msßi iS,jka;hs' l<HdK O¾u we;s
msßila' fï j<|k msßi iqÿiqlï we;sj u odkh j<|kjd'
j<|k msßi;a msßisÿhs' odhl msßi;a msßisÿhs' wkak tA odkh
uy;aM, uydksYxi jQ odkhla'
Bg miafia nqÿrcdKka jykafia fïl .d:dj,ska jod<d'
fhda iS,jd ÿiaiSf,aiq ood;s odkx
Oïfïk ,oaOd iqmi;akÑ;af;da
wNsioaoyx lïu M,x W<drx
id olaÅKd odhlf;da úiqÊ®;s
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 107

is,aj;a flfkla ÿiaiS, whg odfka fokjd' myka is;ska


Wodr jQ l¾u M, úYa j di lrf.k wka k tA odkh odhl
mlaIfhka;a msßisÿ fjkjd'
fhda ÿiaiSf,da iS,jkaf;aiq ood;s odkx
wOïfïk ,oaOd wmamika;Ñ;af;da
wkNioaoyx lïuM,x W<drx
id olaÅKd má.a.dylf;da úiqÊ®;s
hïls i s ÿia i S , flfkla bka k jd' Od¾ñlj yßyïn
lrmqj;a fkfuhs' Ñ;a; m%idohl=;a kE' l¾u M, úYajdihl=;a
kE' odkhla mQcd lrkjd' yenehs ms<s.kafka iS,jka; flfkla'
t;fldg tA odkh m%;s.%yl mlaIfhka msßisÿ nj ;sfhkjd'
fhda ÿiaiSf,da ÿiaiSf,aiq ood;s odkx
wOïfïk ,oaOd wmamika;d Ñ;af;da
wkNsioaoyx lïuM,x W<drx
k ;x odkx úmq,M,ka;s n%Eñ
hïlsis ÿiaiS, flfkla bkakjd' fï ÿiaiS, flkd ÿiaiS,
msßilg odkhla fokjd' fuhd yïn lrmq foa wOd¾ñlhs'
fuhdf.a ysf;a meye§ul=;a kE' tA msßi flfrys l¾u l¾u M,
.ek úYajdihl=;a kE' kuq;a odfk fokjd' odfka j<|kafk;a
ÿiaiS, msßila u hs' tA odkh uy;aM, uydksixi fjkafk kE'
fhda iS,jd iS,jkaf;aiq ood;s odkx
Oïfïk ,oaOd iqmikakÑ;af;da
wNsioaoyx lïuM,x W<drx
;x fõ odkx úmq,M,ka;s n%Eñ
odkhla §fï § uy;aM, uydksYxi ,efnkafka fï odkfhka'
tA ;uhs odkh mQcd lrk msßi iS,jka;hs" .=Kjka;hs' O¾ufha
yeis f rkjd' B<Õg odkh ms < s . ka k d jQ ms ß i iS , jka ; hs "
.=Kjka;hs O¾ufha yeisfrkjd' t;fldg odkh mQcd lrkafk;a
is,aj;a msßila' wkak tA odkh uy;aM,hs uydksixihs'
fhda ù;rdf.da ù;rdf.aiq ood;s odkx
Oïfïk ,oaOd iqmika;Ñ;af;da
wNsioaoyx lïuM,x W<drx
;x fõ odkx wdñiodkdk u.a.ka;s
108 uyfuõkd ioyï m%ldYk

wdñi odkj,ska w.% odkhla .ek Tkak úia;r lrkjd' tA


;uhs flfkla bkakjd ù;rd.S' lduhka flfrys fkd wef,k'
n%yaupdÍ YS,h mqrk hï ù;rd.S .sys flfkla bkakjd' fuhd
ù;rd.S msßilg nUir is,a iqrlsk msßilg fï odkh mQcd
lrkjd' Od¾ñlj yß yïn lrf.k myka is;ska mQcd lrkjd'
wkak tA odkh fï wdñi odk w;=ßka w.% jQ odkh hs lsh,d
fmkajd ÿkak'
t;fldg mskaj;=ks f;areï .kak fï odkh uy;a M,
uydksixi fjkafka fldfyduo lsh,'

uy;aM, uydksixi fjk úÈyg u oka fokak'''


wms fïflka meyeÈ,s lr.ka k ´fk lreKq lS m hla
;sfhkjd' wms odkhla mQcd lr, uy;aM, uydksYxi ,nd.kak
´fk kï biafi,a,du l< hq;= foa kï mQcd lrk msßi is,aj;a
fjk tl' wms okakjd iuyr odk fok ;eka j,§ wmg fmdÿfõ
wykakg ,efnk tlla ;uhs odkh §,d bjr jqkd u tA f.or
;sfhkafka mdáhla' tA lshkafka fnda;,a f.ke,a,d ,eyeia;s msg
bkakjd' ÿiaiS, msßila odfk fokjd' uy;aM, uydksYxi kE'
iuyre ÿiaiS,j b|f.k is,aj;=ka fydhkjd' flda is,aj;a
msßia lsh lshd' ;uka ÿiaiS,hs' tA f.d,af,d ys;kjd wms ÿiaiS,
jqkdg lula kE wmg uy;aM, uydksYxi ,efnkak kï wfma
odfk ms<s.kak msßi ú;rla is,aj;a jqkd u we;s lsh,' tAl
jerÈ nj fï foaYkdfjka fmakjd' t;fldg tl me;a;hs msßisÿ
fjkafka' m%;s.%dyl mlaIh ú;rhs' tfykï odkh mQcd lrk
mlaIh;a msßisÿ úh hq;=hs'
wms lshuq m%;s.%dyl mlaIh wmg is,aj;=ka .=Kj;=ka fj,d
odkh mQcd lrkjd' t;fldg odkh fok me;af;ka msßisÿhs'
t;fldg m%;s.%dyl me;af;ka is,aj;a .=Kj;a msßi ysáfhd;a
msßisÿ fjkjd' t;fldg wmsg tlla fmakjd' wms odkhlska
uy;aM, uydksYxi ,nd .kak ´fk kï tA wh lrkak ´fk
is,aj;a fjk tl ;uhs'

is,aj;a j ysf;a meye§u we;s lr.kak ´fk'''


Od¾ñlj fydhdf.k myka is;ska hq;=j l¾u l¾u M,
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 109

úYajdi lrf.k odfka fok tl u hs' wo;a fïl fyd|g fmakjd


odkhla uy;aM, uydksYxi fjkafka fldfyduo lsh,' odkhla
uy;aM, uydksYxi fjkafka u odkh mQcd lrk whf.a odkh
mQcd lroaÈ tA msßfia is,aj;alu" odkh .ek" mska - mõ .ek
wjfndaOh O¾ñl nj ishhg iShla u n,mdkjd'
b;ska fï wkqj wmg uy;aM, uydksixY we;s lr.kakd
jQ odkhla wmg ,nd.kak jqjukd kï tfykï .sys meúÈ wms
ljqre;a lrkakg ;sfhkafka iS,d§ .=KO¾u mqreÿ lrk tl'
m%;sm;a;s .relj Ôj;afjk tl' tA ;=<ska ;uhs ish¨ fokdg
hym; i,iaijkak mq¿jka fjkafka'
b;ska fï mskaj;a msßig;a fï W;=ï O¾uh bf.k f.k
;ukaf.a Ôú;hg odk" YS," Ndjkd wd§ jYfhka mskalï /ia
lrf.k W;=ï p;=rd¾h i;Hh O¾uh fï f.!;u nqoaO Ydikfha
§ u wjfndaO lr.kakg Nd.Hh Wodfõjdæ

idÿ æ idÿææ idÿ æææ


110 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ÿ¾,N fudfyd;ska M, ,nuq


-wlaLK iQ;%h-

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
±ka wms iQodkï fjkafka fï uyd Nø l,amfha y;rfjks
nqÿrcdKka jykafia jykafia yeáhg my< ù jod< wmf.a
Ydia;D jQ f.!;u iïud iïnqÿ rcdKka jykafia jod< W;=ï
foaYkdjla Y%jKh lsÍug hs' fï foaYkdj i|yka fjkafka
wx.=;a;r ksldfha wÜGl ksmd;hg' fï foaYkdfõ ku wlaLK
iQ;%h

tlu tl wjia:djla ú;rhs''''


wlaLK lsh,d lshkafka wjldY" bvlv" wjia:dj ke;s
ùu .ek jod< foiqu' nqÿrcdKka jykafia kula my< fj,d
W;=ï p;=rd¾h i;Hh O¾uh foaYkd lrk fldg tA O¾uh
wjfndaO lr .kak ,efnkafka tlu tl wjia:djl ú;rhs' tA
wjia:dj wysñ fj,d tA wjia:dj neyer fj,d ÿlg m;afjkak
;sfhk bvlv jeähs' wkak tA .ek nqÿrcdKka jykafiaf.a
foaYkdj' ieje;a kqjr § nqÿrcdKka jykafia NslI
a q ix>hd wu;,
fï foaYkdj jodf<a' nqÿ rcdKka jykafia jo<d fufyu'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 111

^LKd ls É fpda f,da f lda LKd ls É fpda f,da f lda ; s Ns l a L fõ


wY%e;jd mD;Êcfkda Ndi;s& wY%e;j;a mD;.ack flkd fï f,dafla
LK lsÉp lsh,d lsõfõ fï f,dalfha ld,h wmf;a wßkafka
ke;sj bv ,efnk fj,dfjÈ l< hq;= foa lsÍuhs lrkak ;sfhkafka
ls h , wY% e ;j;a mD;.a c khd ks ; r ls h kjd' wY% e ;j;a
mD;.ackhd fï ldrKh lshkafka wjfndaOfhka fkdfjhs' tA flkd
wjia:dj okafk;a kE' fï ienE u ñksia Ôúf;a ;sfhk wjia:dj
fudlla o lsh, okafk;a kE' tA wjia:dfj wysñ ùu .ek okafk;a
kE' tA laIKh okafk;a kE' wlaIKh okafk;a kE'

fukak tA wY%e;j;a mD:.ackhd'''


t;fldg nqÿrcdKka jykafia jod<d fïl okafk ke;af;a
wY%e;j;a mD;.ackhd' wY%e;j;a lsh, lshkafka p;=rd¾h i;Hh
O¾uh Y%jKh lrmq ke;s" p;=rd¾h i;Hh O¾uh flfrys
Y%oaOdj we;s fjÉp ke;s' nqÿrcdKka jykafia meyeÈ,s lrkjd
wY%e;j;a mD:.ackhd ^wßhdkx woiaidú& wd¾h o¾Ykh wysñ
fjÉp flfkla' ^wßhOïuiai wfldaúfoda& wd¾h O¾uh f;areï
.kak wolaI flfkla' ^wßhOïfï wúkSf;da& p;=rd¾h i;H O¾uh
wjfndaO lr.kak ´fk lsh, yslauqK ke;s flfkla' ^imamqßidkx
woiaidú& i;amqreIhka j okafka ke;s flfkla' ^imamqßiOïuiai
wflda ú foda & i;a m q r eI O¾uh f;a r eï .ka k neß flfkla '
^imamqßiOïfï wúkSf;da& i;a m q r eI O¾ufhys fkd ys l a f uk
flfkla'

ksjka olskakg neß wjia:d wgla'''


b;s k a fï wY% e ;j;a mD;.a c khdg ld,h .ek;a " fï
wjia:dj .ek;a fudlj;a okafka ke;sj ;uhs lshkafka fï
wjia:dj ÿ¾,N wjia:djla h lsh,' m%fhdack .kak ´fk lsh,'
nqÿrcdKka jykafia jod<d fï wlaLK iQ;%fha §" —^wÜÀ fï
NslaLfõ wlaLKx wiuhd n%yaupßh jdidh& mskaj;a uyfKks"
ksjka wjfndaO lr.kag neßfjk wjia:dj,a" ksjka wjfndaO
lr.kag neßfjk ld, wgla ;sfhkjd'˜
n%yu
a pßh jdidh lshkafka p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO
lr .ekSu msKsi fhdaksfida ukisldrfha fhfoñka O¾udkqO¾u
m%;smodfõ fh§u' tAl neß fjk wjia:d wgla ;sfhk nj nqÿ
112 uyfuõkd ioyï m%ldYk

rcdKka jykafia jykafia fï wlaLK iQ;%fha § fmkajd jod<d'


ms k a j ;= k s " wms tfyu kï n,uq fï neß fjk wjia : d wg
wjdikdjka; wjia:d wg l=ulao lsh,'

;:d.;hka jykafia kula f,dalhg my< fjkjd'''


—^bO NslaLfõ" ;:d.f;da p f,daflda Wmamkafkda fyda;s" wryx
iïud iïnqoafOda" úÊcdprK iïmkafkda iq.f;da f,dalú¥ wkq;a;frda
mq ß ioïu idrÒ i;a : d foa j ukq i a i dkx nq o a f Oda N.jd& ms k a j ;a
uyfKks" wry;a jQ" iïud iïnqoaO jQ" úÊcdprK iïmkak jQ"
iq . ; jQ " f,da l ú¥" wkq ; a ; frda mq ß i oïu idrÒ" i;a : d
foajukqii a dkx" nqoO
a " N.jd hk .=Kfhka hq;= ;:d.; nqÿrcdKka
jykafia kula fï f,dalhg my< fjkjd' ^Oïfuda p foaish;s&
Y%S ioaO¾uh foaYkd lrkak mgka .kakjd' t;fldg f,dalfha
wefykjd ^´miñflda & flf,ia ixis ÷ jk" ^mßks í ndhs f lda &
msßksjka mEug Wmldr lrkakd jQ" ^iïfndaO.dó& p;=rd¾h i;Hh
wjfndaOh we;s lrjkakd jQ" ^iq.;mamfõÈf;da& tA ;:d.;hka
jykafia úiska jodrk ,o O¾uh wykak ,efnkjd' t;fldg
n,kak nqÿrcdKka jykafia fï foaYkdfjÈ fudk ;rï ,iaikg
meyeÈ,s lrkjo lsh,'
;:d.; wry;a iïud iïnqÿ rcdKka jykafia kula my<
fjkjd' tA nqÿrcdKka jykafia ljqo@ tA wr lshk ,oaod jQ
.=Khkaf.ka hqla; jQ Ydia;Dka jykafia' t;fldg tA Ydia;Dka
jykafia úiska wjfndaO lrkakd jQ wjfndaO fldg jod< O¾uh;a
fï f,dalh ;=< l:d nia lrkjd' flf,ia ixis÷jk" ksjk
wjfndaO lrjk" p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrjkakd jQ O¾uh'
t;fldg fï lreKq fol f,dalfha ;sfhk fj,dfõ¦

ksrfha ysáfhd;a wjia:dj wysñhs'''


—^whxp mq.a.f,da ksrfhda Wmamkafkda fyda;s& wfka" tA i;ajhd
bmÈ,d bkakjd ksrfha' ^whx NslaLfõ mGfuda wlaLfKda wiufhda
n%yaupßh jdidh& mskaj;a uyfKks" fïl ;uhs m<fjks wjldY
rys; jQ" bvlv ke;s nj" fkd ld,h' tA lshkafka O¾uh wjfndaO
lr.kak neß ld, mßÉfþoh'˜
O¾ufha yeisfrkak neß ld, mßÉfþoh ksrfha bm§ isàu'
t;fldg ksrfha bmÈ,d isák flkdg nqÿrcdKka jykafia kula
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 113

fï f,dalhg my< jqkd lsh, m%fhdack .kak wjia:djla kE'


nqÿrcdKka jykafia jod<d O¾uh f,dalfha me;sfrkjd lsh,
m%fhdack .kak wjia:djla keye'
;sßika f,dalfha ysáh;a wjia:dj wysñhs'''
fojeks lreK —mskaj;a uyfKks" ;:d.; wry;a iïud
iïnq ÿ rcdKka jyka f ia ^tA ls õ fõ wr kj wryd§ nq ÿ
.=Khkaf.ka hq;= Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia& fï f,dalhg
my< fjkjd'˜ fï f,dalhg ;:d.;hka jykafia kula my<
jqkd u muK hs tA O¾uh wykak ,efnkak" iq.;mfõÈ; O¾uh
;:d.;hka jykafia úiska wjfndaO lrkakd jQ O¾uh iq.;hka
jykafia úiska wjfndaO l< O¾uh fudlla o@ p;=rd¾h i;Hh'
tA O¾uh wykak ,efnkjd' tAfla ;sfhkafk fudkjo@ ^´miñflda&
tA O¾uh flf,ia ixisf|kjd' ^mßksíndhsflda& msßksjka mdkak
Woõ fjkjd ^iïfndaO.dñx& p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrk
jevms<sfj,' tA O¾uh fï f,dalfha l:d nia lrkjd' wykak
,efnkjd' wykak ,efnk fldg O¾uh wjfndaO l< hq;=
a ,hd ^;srÉpdk fhdaksx Wmamkafkda fyda;s& ;sßika wmdfha bmÈ,d
mqo.
bkakjd" n,af,la fj,d bkakjd' n<f,la fj,d bkakjd' fjk;a
if;la fj,d bkakjd' W!frla" yrflla" t¿fjla fj,d bmÈ,d
bkakjd' B<Õg fjk;a mlaIsfhla fj,d bkakjd' tfyu ke;akï
c,fha bmÈ,d bkakjd ud¿fjla fj,d' wjia:djla keye' okafka
keye nqÿrcdKka jykafia kula my< fj,d fï ksflf,ia njg
m;ajkakd jQ p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lrkakd jQ O¾uh
foaYkd lr,d ;sfhkjd lshk lreK okafka keye'
nqÿrcdKka jykafia jod<d —^whx NslaLfõ ÿ;sfhda wlaLfKda
wiufhda n%yaupßh jdidhd& mskaj;a uyfKks" fïl ;uhs fï
p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lsÍu msKsi ksjka wjfndaO
lsÍu msKsi ndOl jQ wka;rdhlr jQ wk;=re odhl jQ wjldY
rys; jQ bvlv ke;s nj'
t;fldg ksrfha Wmkakd kï thdg O¾uh wjfndaO lrkak
bvlv keye' wjldY kE' ;sßika wmdfha Wmkakd kï O¾uh
wjfndaO lrkak bvlv kE' wjldY kE' —mskaj;a uyfKks"
fukak fï wjia:djkag m;a fjÉp flkdg;a" tA lshkafka ñksia
f,dafl b|,d ;sßika wmfha bmÈ,d bkak flkdg;a O¾uh
wjfndaO lr.kak wjia:dj ,efnkafk keye'˜
114 uyfuõkd ioyï m%ldYk

Nhdkl Wm;a fol'''


tl ;eklÈ nqÿrcdKka jykafia jod<d —mskaj;a uyfKks"
uu nqÿ weiska olskafka keye fï ;rï wk;=reodhl" fï ;rï
Nhdkl Wm;la' fï ksrfha bm§uhs" ;sßika wmdfha bm§uhs'˜
±ka ksrfha bmÿkdg miafia ksß i;dg tA lsõfõ wmdfha bmÈÉp"
ksrfha bmÈÉp i;ajhd ksrka;rfhka u jo fõokd j,g Ndckh
fjù wm%udK ÿllska fodïkilska bkakj' tA me;a;g nqÿjre
jäkafka keye' tA O¾uh wykak ,efnkafka kE' wm%udK ÿllska
fodïkilska fõokdjlska bkakjd' ;sßika wmdfha bmÿkdg miafia
;sßika i;=kga ;sfhkafka ksrka;rfhka u nv.skk
a ' ksrka;rfhka
u ;sfhkafka lEula fydhdf.k hk tl' tfyu ke;akï ksodf.k
bkak tl' fï ;sßika wmd.; i;a;=kag lsisfia;a u Ôú;h .ek
f;areï .kak wjia:djla keye'

fmf¾;fhla fj,d ysáhg;a wjfndaO lrkak nE''


B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d ;:d.; wry;a iïud
iïnqÿ rcdKka jykafia f,djg my< fjkjd' my< fj,d fï
O¾uh f,dalhg wefykak mgka .kakjd' flf,ia ixis÷jkakd
jQ" ish¿ u ÿla fl<jr lrkakd jQ" msßksjka mEug fya;= jkakd
jQ" p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaOh lrd /f.k hkakd jQ
;:d.;hka jykafia foaYkd l< O¾uh f,dalfha wefykjd'
wfka fï flkd .sys,a,d bmÈ,d bkakjd fm%a; f,dalfha'
fm%a; f,dafl Wmkakg miafia thdg wjia:djla keye' fm%a;
f,dafl Wmkakg miafia yeu ;siafiu bkafka nv.skafka' wêl
f,i we,au we;s lrf.k fkdfhla foaj,a j,g nv.skafkka
msmdifhka ;eú ;eù bkakjd'
tA whg fï O¾uh flfrys ys; fhduq lr.kak fm%a;hskag
wjia:djla keye' tA ksid nqÿrcdKka jykafia jod<d —^whx
NslaLfõ ;;sfhda wlaLfKda wiufhda n%yaupßh jdidh& mskaj;a
uyfKks" fïl ;uhs p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lr.kak
neß fjkakd jQ" wjldY rys; jkakd jQ" bvlv ke;s jkakd jQ
;=kafjks wlaIK h' laIK iïm;a;sh ke;s fj,dj t;fldg
tfyu;a wysñ fjkjd' t;fldg mskaj;=ks" wms fï ixidf¾
nqÿrcdKka jykafia,d my< fjoa§ wms ksrfha bkak we;s' wmsg
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 115

tA wjia:dj wysñ fj,d .shd' nqÿrcdKka jykafia,d my< fj,d


O¾uh foaYkd lroa§ ;sßika wmdfha wms bkak we;s' tA wjia:dj
wmsg wysñ fj,d .shd' nqÿrcKka jykafia,d my< fj,d O¾uh
foaYkd lroaÈ fm%a; f,dalfha bkak we;s' tA wjia:dj;a wmg
wysñ fj,d .shd' O¾udjfndaO lrkak nE tA lsisu ojil'
wi[a[;, j, bmÿk;a neye''
B<Õg nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd ;:d.; wry;a
iïud iïnqoaO" úÊcdprK iïmkak" iq.;" f,dal ú¥" wkq;a;frda
mqßioïu idrÒ" i;a:d foaj ukqiaidkx" nqoaO" N.jd hk ;:d.;
nqÿrcdKka jykafia f,dalhg my< fjkjd' my< fj,d flf,ia
ixis÷jkakd jQ" ksjk wjfndaO lrjkakd jQ" p;=rd¾h i;Hh
O¾uh wjfndaO ùu msKsi ud¾.h fmkajkakd jQ" tA ud¾.h
ola j ka k d jQ ;:d.; Y% S ioa O ¾uh Tka k f,da l fha wyka k
,efnkjd' t;fldg tA mqoa.,hd bmÈ,d bkakjd w;s §¾> wdhqI
;sfhk wrEm ÈjH f,dal j,' wix{ ÈjH f,dal j, bmÈ,d
l,am .Kka Tfya bkakjd' ndysr foalg ys; fhduq lr.kafka
ke;sj l,am .Kka bkak ÈjH f,dal ;sfhkjd' tA ÈjH f,dal j,
.sys,a,d fï i;ajhd bmfokjd'
tA bmÈÉp f,dalhg nqÿrcdKka jykafia,d my< jqkd lsh,
tA foújre okafka kye' fï lshkafka §¾> wdhqI ;sfhk wrEm
wix{;, ÈjH f,dalj,' t;fldg idudkHfhka .;af;d;a
ldudjpr ÈjH f,da l yeáhg ie,flk ;dj;s x i"
pd;=ïuydrdðl" hdu" ;=is;" ksïudKr;S" mrksïñ; jij;a;s
lshk ÈjH f,dal;a" wlKsgd nUf,dj olajd ;sfhk ÈjH f,dal
j,;a O¾uh wjfndaO lrkak mq¿jka' tAl meyeÈ,sj u oïila
mej;=ï iQ;f% ha i|yka fjkjd' tA foújre oyï f>daId meje;a;j
= d
lsh,'
wfkla ÈjH f,dal j, bmÿfkd;a''''
^tA;x N.j;d ndrdKishx bism;fka ñ.odfha wkq;a;rx
Oïuplalx mj;a;s;x& Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia nrKei
bism;k ñ.odfha § wkq;a;r jQ Oïuplalh mj;ajd jod<d'
^wmam;sj;a;shx iufKak jd" udf¾k jd" foafõk jd" n%yauqkd jd"
flakÑ jd& f,da l fha foõ ñks i a iys ; ls i s u flfkl= g fï
wdldrhg foaYkd lrkakg neßh lsh,'
116 uyfuõkd ioyï m%ldYk

tAl me;sfrkak kï b;ska tAl f;afrkak tmehs' b;ska tAflka


fmakjd wlksÜg nUf,dj olajd wjfndaO lrkak mq¿jka' fu;k
lshkafka tAl fkfjhs' l,am .Kka bkak ÈjH f,dal ;sfhkjd'
tAjdfha foújre bmÈ,d bkakjd' ndysr f,daflg ys; úiqrejkafka
keye' tA ksid okafka keye lsisu fohla' wkak tA ÈjH f,dafl
Wmkafkd;a ^whx NslaLfõ p;=;af:da wlaLfKda wiufhda n%yaupßh
jdidh& mskaj;a uyfKks" tAl ;uhs fï p;=rd¾h i;Hh O¾uh
wjfndaO lr.kak fhdaksfida ukisldrfha fh§ug" OïudkqOïu
m%;smodfõ fh§ug ;sfhk wjia:dj uÕyefrk" wjldY bvlv
ish,a, u wysñ fjk y;rfjks wjia:dj'
tA wjia:dfj§;a thdg lsis msysgla keye' iuyr úg wms
okakjd Th ysudf,a jf.a m<d;a j, idOq jre" RIsjre uql=;a
okafka keye' Tfya Ndjkd lrkjd' iuyr úg ys; jefgkjd
wixf{g' Bg miafia tAlg ys; we¨ï lrkjd' b;ska .syska
WmÈkjd wrEm Njfha'

m;srEm foai jdfida p - tA;x ux., uq;a;ux


nqÿrcdKka jykafia B<Õg jod<d" fï f,dalfha wryx"
iïud iïnqoaO" úÊcdprK iïmkak wd§ .=Khkaf.ka iukaú;
jQ ;:d.; iïud iïnqÿ rcdKka jykafia kula f,daflg my<
fjkjd' my< fj,d fï flf,ia ixis÷jkakd jQ msßksjka mEug
Wmldr jkakd jQ wd¾h i;Hh wjfndaOh we;s lrjkakd jQ
iq.;mfõÈ; Y%S ioaO¾uh Tkak f,dalfha Y%jKh fjkjd' wykak
,efnkjd' wykak ,efnk fldg fï mqoa.,hd .sys,a,d bmÈ,d
bkakjd' fldfyo bmÈ,d bkafka@ wE; ÿIalr m<d;a j, bmÈ,d
bkakjd' kqjK ÈhqKq lrkafka ke;s iudc j, bmÈ,d bkakjd'
fkdfhla wd.ñl u;jdo tfyu ke;akï fkdfhla woyia j,g
ne¢,d tlaflda Th fkdfhla wdldrfhka Th fkd ÈhqKq Ôú;
f.jk iudc j, bmÈ,d bkakjd'
^h;a : k;a Ó .;s Ns l a L Q k x" Ns l a L q K S k x" Wmdildkx"
Wmdis l dkx& tA m<d;g Ns l a I Q k a jyka f ia , d jäka f ka keye'
NslaIqKSka jäkafk;a keye' f;rejka irK .sh Wmdiljre
hkafka keye' f;rejka irK .sh Wmdisldjka hkafka keye' tA
m<d;g ljqre;a hkafka keye' nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh
fyd|g bf.k .;a;= isõjKla msßfika ljqre;a tA m<d;g hkafk
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 117

keye' fkd ÈhqKq m<d;a j,g hkafk keye' t;fldg fudlo


fjkafka'
^whx NslaLfjda mxpfuda wlaLfKda wiufhda n%yaupßh jdidh&
fïl ;uhs uyfKks" fï ud¾.h wysñ fjkakd jQ p;=rd¾h i;Hh
wjfndaOhg ;sfhk bvlv ke;sjkakd jQ wld,h njg m;ajkakd
jQ miafjks wjia:dj'

fï f,dalfha jeäfhka u ;sfhkafka tA jf.a m%foaY'''


±ka wms .;af;d;a ,xldfõ mjd p;=rd¾h i;Hh O¾uh
wykakg ,efnkafka ke;s wE; ÿIalr m<d;a ;sfhkjd' ±ka tA
jf.a u f,dafl mqrdu ;sfhkafk;a laIK iïm;a;sh fkdfõ'
wlaIKh u hs ;sfhkafka' tA lshkafka O¾uh wjfndaO lr.kak
bvlv ke;s nj u hs' yeu ;ek u jf.a ;sfhkafka bvlv we;s
nj fkfjhs'

wjdikdjka; ñ;Hd oDIaálhd'''


B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d ;:d.; wry;a iïud
iïnqÿ rcdKka jykafia f,dalfha my< fjkjd' kj wrydÈ
nqÿ.=K hkaf.ka hq;= Ydia;Dka jykafia f,dalfha my< fjkjd'
my< fj,d ysg fï O¾uh foaYkd lrkjd' t;fldg Y%djl
msßia tAl bf.k f.k nqÿrcdKka jykafia hï O¾uhla foaYkd
lrkjd o" Y%djl ck;dj;a tA O¾uh bf.k .kakjd' tAlfk
Y%djlhd lshkafka'
nqÿrcdKka jykafiaf.ka tA Y%djl msßi tA O¾uh bf.k
f.k lshdf.k hkjd' tfyu lshdf.k hkfldg tAfl ;sfhkafka
flf,ia kikakd jQ" ksjk lrd hdug Wmldr jkakd jQ p;=rd¾h
i;Hh O¾uh wjfndaO lrjkakd jQ O¾uh;a foaYkd lrkjd'
mqoa.,fhla bmÈ,d bkakjd' fïl wefyk m<d;l kuq;a thd
bkafka' ^ñÉPdÈÜÀflda úmß; oiaifkda& ñ;Hd oDIaÀlhs' úmÍ;
oiaifkda lsh, lshkafka ±lau úlD;shs' úmß; ±lau lshkafka
fudlla o@
² k;aÓ Èkakx - oka §fï lsis M,la keye'
² k;aÓ bÜgx - mqo mQcd meje;aùfï fiajd lsÍfï lsis M,la kE'
118 uyfuõkd ioyï m%ldYk

² k;aÓ yq;x - fjk;a hym;a foaj,a lsÍfuka fiajd lghq;=


lsÍfuka lsis M,la keye'
² k;aÓ iqLg ÿlaLgdkx lïudkx M,x úmdflda - fï iem ÿla
fol we;s lrjkakd jQ l¾u M, lsh, tlla keye'
² k;aÓ whx f,daflda - fï f,dalh lsh,d wuq;=fjka úfYaI ;ekla
keye'
² k;aÓ mfrdaf,daflda - wdfha fï uereKg miafia hkak lsh,d
fjk f,dalhla kE'
² k;aÓ ud;d - wïud lsh, úfYaI flfkl=g i,lkak ´fk kE'
² k;aÓ ms;d - mshd lsh, wdfh wuq;=fjka mqoa.,fhla f;darkak
´fk kE'
² k;aÓ i;a;d ´mmd;sld - ´mmd;sl i;ajfhda lsh,d fldgila
f,dafl keye'
² k;aÓ f,dafla iuK n%dyauKd iïu.a.;d iïud mámkafkda bu[ap
f,da l x mrxp f,da l x ihx wNs [ a [ d iÉýl;a j d
mfõfoka;SZ;s - fï f,dalfha fuf,dj mrf,dj folu
ukd fldg wjfnda O lr.;a ; = Y% u K n% d ya u Khka
jykafia,d nqÿjre my< fjk nj" nqÿrcdKka jykafia,d
f.a O¾uh ;sfhk nj" tfyu tlla f,dalfha keye'
wkak Th udkisl;ajh ;sfhk wh bkakjd tAf.d,a, ñ;Hd
oDIaÀl ^úmÍ; oiaifkda& úlD;s ±l=ï we;s úmß; fj,d lKmsg
yeß,d thdf.a l,amkdj' wkak tfyu msßig nqÿrcdKka jykafia
kula my< jqk;a p;=rd¾h i;Hh O¾uh foaYkd lrf.k .sh;a
thdg wjia:djla ,efnkafka kE fï O¾uh wjfndaO lr.kak'
thdg tA wjia:dj wysñ fj,d hkjd nqÿrcdKka jykafia jod<d'

ñ;Hd oDIaÀl jqfkd;a wjia:dj wysñ fjkjd'''


^whx NslaLfõ PÜfGda wlaLfKda wiufhda n%yaupßh jdidh&
mskaj;a uyfKks" fïl ;uhs p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO
lsÍfï wjia:dj wysñ jkakd jQ" yhfjks fudfyd; yeáhg
nqÿrcdKka jykafia jodf<a'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 119

nqÿrcdKka jykafia my< fj,d p;=rd¾h i;Hh O¾uh


l:d fjkjd' ksjka wjfndaO lr.kakd jQ ud¾.h l:d fjkjd'
thd wjOdkh fhduq lrkafka keye' thd ms<s.kafka keye' wkak
tAlg lshkjd ñ;Hd oDIaálhs lsh,' thd ms<s.kafka keye fï
O¾uh wjfndaO lr.kak mq¿jka lsh,'

fï ldf, ksjka olskak mq¿jka o@


t;fldg wmsg meyeÈ,sj fmakjd jeämqr bkafka fukak
fï msßi' fï ñ;Hd oDIaÀl msßi' wjdikdj lshkafka meúoaoka
w;r;a bkakjd" .sys wh w;r;a bkakjd' fn!oaO fõIfhkq;a
bkakjd' wkak tA msßi lshkjd Th p;=rd¾h i;Hh O¾uh
wjfndaO lr.kak mq¿jka tlla fkfjhs' Tfydu lsh, ksjka
wjfndaO lr.kak nE' Th lshk wdldrhg ud¾. M, ,nkak
neye' ixidfrka tf;r fjkak neye' fï ldf,a ksjka wjfndaO
lrkak nE' tA Tlafldu whs;s fjkafka fï iïud ÈÜÀh ke;s
msßig hs'
t;fldg ^ñ;Hd oDIaÀl úmß; oiaifkda& úmß; o¾Yk
úlD;s ±laula we;s ñ;Hd oDIaÀl msßig ;uhs tA wh whs;s
fjkafka' wehs tA wh ms<s.kafka keyefka fï f,dalfha fuf,dj
mrf,dj ukd fldg wjfndaO l< Y%uK n%dyauKjre bkakjd
lsh,' t;fldg tA wh fïl ms<. s kafk ke;s ksid lshkjd fuf,dj
mrf,dj folu fufyhs ;sfhkafka' wmdh ÈjH f,dalh Tlafldu
fïfl ;sfhkafk lshkjd' tA ksid Th lshk wdldrhg O¾uh
wjfndaO lr.kak nE' p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lsÍu w¨;a iaghs,a
tlla lshkjd'

OïufoiaiS mrdNfjda'''
fufyu lsh,d fï O¾uhg .rykak mgka .kakjd' tA
.ryk ish¨ fokd u ñ;Hd oDIaÀlhs' tA ldgj;a O¾uh wjfndaO
lrkak yïn fjkafk keye' fudlo fya;=j" tA O¾uhg .ryk
fldg" wmydi lrk fldg p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrkak nE
lsh, .sys fyda fõjd meúÈ fyda fõjd hfula lshhs kï thd
nqÿrcdKka jykafiaf.a úYdro [dK j,ska tllg myr .ykjd'
nqÿrcdKka jykafiag úYdro [dK y;rla ;sfhkjd' fï úYdro
[dK y;frka tlla ;uhs nqÿrcdKka jykafia jod<d fï
120 uyfuõkd ioyï m%ldYk

f,dalfha nqÿrcdKka jykfia kula úiska hï lreKla wrUhd


O¾uh foaYkd lrkjdo" tA foaYkd lrkakd jQ O¾uhg wkql+,j
Ôj;a fj,d tAflka m%;sM, ,nkakg nE lsh, foúhka ñksiqka
w;r foúhka" ureka" nUqka w;r lsif
s jl=g lreKq iys;j lshkak
nE' tA ldrKfhka ;:d.;hka jykafia úYdro hs'
úYdro [dK j,g wNsfhda. keye'''
hï lsis flfkla .sys fyda fõjd meúÈ fyda fõjd fï
p;=rd¾h i;Hh O¾uh flf,ia ixis÷jkakd jQ" ksjk lrd ;udj
muqKqjkakd jQ" wd¾h i;Hh wjfndaO lrjkakd jQ iq.;mfõÈ;
O¾uh iq.;hka jykafia úiska wjfndaO lrk ,oaod jQ O¾uh
lshk fldg lshkjd kï Bg úreoaOj fïl wjfndaO lrkak
neye' fïl fndrejla' p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lsÍu
lrka k neß jevla ls h ,' thd fl,s k a u myr .yka f ka
nq ÿ rcdKka jyka f ia f.a úYdro [dKhg hs ' thd úYdro
[dKhg myr .ykjd;a iuÕ u thdg fndfyda wl=i,a /ia
fjkjd'
y÷kd.kak ñ;Hd oDIaÀlhd'''
nqÿrcdKka jykafia fï ñ;Hd oDIaÀl úmß; o¾Yk we;s
tla f lkd .ek ls h d fokjd ^tA l mq . a . f,da Ns l a L fõ f,da f la
Wma m cudfkda Wma m Êc;s & ms k a j ;a uyfKks " f,da l fha tl
mqoa.,fhla ìys fjkjd wkak tA mqoa.,hd ^nyqcdk wys;dh" nyqck
wiqLdh" nyqfkda ckiai wys;dh" ÿlaLdh" foaj ukqiaidkx& fndfyda
fokdg wys; msKsi" ÿla msKsi" foú ñksia f,dalhdg ÿla msKsi
fya;= jk mqoa.,fhla ^l;fuda tAl mq.a.f,da& ljqo tA mqoa.,hd
^ñÉPd ÈÜÀflda fyda;s úmß; oiaifkda& ñ;Hd oDIaÀl jQ úmß;
o¾Yk" úlD;s ±laula we;s mq.a,hd ^;x nyqckx ioaO Oïux
WÜGfm;ajd& tA mqoa.,hd fudlo lrkafka@ fndfyda ckhdj
p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lrk wjia:dfjka whska lr,d
odkjd' ^wioaOïfï májdfma;s& O¾uh wjfndaO lr.kak neß
foaj,a j,g fhdokjd' wioaO¾ufha fhdojkjd' nqÿrcdKka
jyka f ia jod<d" ^whx fLda Ns l a L fõ tA l mq . a . f,da f,da f la
WmamÊcudkd WmamÊc;s nyqck wys;dh" nyqck wiqLdh" nyqfkda
ckiai wys;dh" ÿlaLdh" foajukqiaidh& fndfyda foõ ñksiqkag
f,dalhdg wys; msKsi ÿla msKsi my< fjÉp mqoa.,hd ;uhs
ñ;Hd oDIaÀlhd'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 121

p;=rd¾h i;Hh wjfndaOh wysñ lr.kakjd'''


tA ñ;Hd oDIaÀlhd ms<s.kafka kE p;=rd¾h i;Hh' tA ñ;Hd
oDIaÀlhd ms<s.kafka kE fï O¾uh wjfndaO lrkak mq¿jka
nj' O¾ufha yeisfrk tlaflkdg;a úreoaOj l:d lrkjd'
—msiaiq o WU,g@ ´jd lr, fldfya hkako@ fï hq.fha ljqo
O¾uh wjfndaO lf<a@ fmkakmka mq¿jka kï ksjka wjfndaO
lrmq flfkla˜ fukak fufyu lsh lshd kskaod lrkjd' wmydi
lrkjd' wms okakjd .sysfhd;a lrkjd" meúoafod;a lrkjd' tA
ish¨ fokd urKska u;af;a wmdfha hkjd'
p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrk wjia:dj tA ish¨ fokd u
wysñ lr .kakjd' wks;a whg;a wysñ lrjkjd' mõ rdYshla
/ia lrf.k wmd.; fjkjd' b;ska fufy;a wmg fmakjd fï
p;=rd¾h i;Hhg ffjr lrk fn!oaO fõYOdÍka bkakjd lshkafka
uyd wjdikdjka; ;;ajhla' nqoaO Ydikhg uy;a u wk;=rla'
nqoaO Ydikh w;=reoyka lrkafk wkak tA msßi tl;= fj,d'
tA ksid wmg meyeÈ,sj u fmakjd fï O¾uh wjfndaO
lr.kak ;sfhk wjia:dj wysñ fjk tl ;uhs tAflka isoaO
fjkafka' nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd tAl yhfjks
wjia:dj'

ÿIam%{d whg;a neye'''


y;afjks tl ;uhs ;:d.; wry;a iïud iïnqÿ rcdKka
jykafia f,dalhg my< fjkjd' wryx" iïud iïnqoafOda" úÊcd
prK iïmkak" iq.;" f,dalú¥" wkq;a;frda mqßioïu idrÒ"
i;a:d foajukqiaidkx" nqoaO" N.jd lshk .=K j,ska iukaú;
;:d.; wry;a iïud iïnqÿ rcdKka jykafia ksid O¾uh
,efnkjd' flf,ia ixis÷jkakd jQ msßksjka mEug Wmldr jkakd
jQ p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lrjkakd jQ W;=ï Y%S ioaO¾uh
fï O¾uh wefyk fldg fï mqoa.,hd bmÈ,d bkakjd' fï O¾uh
wefyk udhsfï kuq;a wjfndaO lr.kak wjia:djla kE'
fudlo wjfndaO lr.kak wjia:djla ke;af;a" tA flkd
^fida p fyda;s ÿmam[af[da cf,da Ma,uQf.da& fuhd m%{dj ke;s
tlaflfkla' wjfndaO lr.kak wjia:djla kE thdg' m%{dj
kE' m%{dj kE lshkafka thdg fïl fldÉpr lsõj;a f;afrkafka
122 uyfuõkd ioyï m%ldYk

kE' p;= r d¾h i;Hh O¾uh wjfnda O lr.ka k ´fk' fï


ixidfrka w;añfokak ´fk' i;r wmdfhka tf;r fjkak ´fk'
fï ud¾.fha .uka lrkak ´fk' fuhd wykjd f;afrkafk kE'
wjfndaO lr.kak nE' fhdaksfida ukisldrhg tkak nE' fudkj
yß fjk ndysr foaj,a w,a,f.k bkakjd' ke;akï lshk foaj,a
f;afrkafk kE' tfyu;a ke;akï thd O¾uh wykak weú,a,d
fudkjd yß weola fydhdf.k tA wefoa l,amkd lr lr bkakjd'
Th jf.a foaj,a lr.kakjd' fï ÿIam%d{ nj nrm;, m%Yakhla
njg m;afjkjd'

iqNdIs; - ÿ¾NdIs; fjki y÷kd.kak'''


fïfla ;sfhkjd ^k má,fNda iqNdis;" ÿíNdis; ;iai w;a:
u[d;=x& iqNdIs;" ÿ¾NdIs; fofla f;areu okafk kE' thdg tA
lshkafka nqÿrcdKka jykafia jod< O¾uh fudlla o" wks;a
wO¾uh fudlla o lsh, okafk keye' mg,j .kakjd' tlaflda
mg,j .kakjd úoHdj;a tlal' úoHdj nqÿoyuhs tlhs lsh,'
m%{dj keye' m%{dj ;sín kï tfyu mg,j .kafk keye'
wehs fudf<a ;sfhk flfkl=g f;afrkjfk fï úoHd{fhda fydhd
.ka f ka iS , " iudê" m% { d ;= < m% ; s m ;a ; s f ha fhÈ,d i;r
i;smÜGdkfha fhÈ,d fkdfjhs lsh,' kuq;a wmg tfyu fkfjhs'
fï O¾u ud¾.fha .uka lsÍfï § iS,hla rlskak ´fk' iudêh
ÈhqKq lrkak ´fk' kSjrK m%ydKh lrkak ´fk' tA jf.a u
m%{dj Wmojd .kak ´fk' i;s" Oïuúph" úßh" mS;s" miaioaê"
iudê" WfmalaLd lshk fndÊ®x. O¾uhka we;s lr.kak ´fk'

fukak tA fid÷re udj;'''


B<.g i;r i;smÜGdk" i;r Roaêmdo" i;r iuHla
m%Odk ù¾hh" mxp bkaøsh" mxp n," ima; fndÊ®x." wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.h hk i;a;i s a fndaê mdlaIl
s O¾u ÈhqKq lr.kak
´fk' wd¾h wIa G dx.s l ud¾.h wkq . ukh lrka k ´fk'
nq ÿ rcdKka jyka f ia fï O¾uh wjfnda O lr.;a f ;
lduiqL,a,ls dkqfhda.S wka;h neyer lr,d' w;a;ls,u;dkqfhda.h
neyer lr,d' fï tAldka;fhka u Ôú;h wjfndaOh msKsi fya;=
jkakd jQ iïud ÈÜÀ" iïud ixlmam" iïud jdpd" iïud lïuka;"
iïud wdÔj" iïud jdhdu" iïud i;s" iïud iudê lshk uOH
m%;smodj kï jQ wd¾h wIaGdx.sl ud¾.fhka' uOHu m%;smodj
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 123

lshkafka wd¾h wIaGdx.sl ud¾.hg u hs' tfyu ke;sj fjk


lsisu w¾:hla tAfl keye' fjk ndysr w¾:hl=;a kE'
t;fldg fï wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h wkq.ukh lr,d
wjfndaO lrk O¾uh;a" ñ;Hd oDIaÀl jQ úmß; o¾Yk we;s
fuf,dj mrf,dj fkd ms<s.kakd jQ fï f,dalfha úfYaI [dKhla
we;s Y%uK n%dyauKjre isák nj fkd ms<s.kakd jQ" ÿiaiS, jQ"
´kEu úfkdaohlg ovhfï hk" ´kEu fydrlul fhfok" jerÈ
ldu fiajkh lrk" fndre lshk" iqrd mdkh lrk' fï ñ;Hd
oDIaÀl úoHd{fhda lhska" jpkfhka" isf;ka wl=i,a lrkakd jQ
msßif.a m¾fhaIK tAf.d,a, fydh.kak foaj,a nqÿrcdKka
jykafia f.a O¾uh;a tlal iudk fjkafk fldfyduo@ tAl
fldhs;rï fudav l;djla o@ ÿIam%d{ l:djla o@ b;ska fï
m%{d rys; msßig fï O¾ufhka m%fhdackhla kE'
^k mánf,da iqNdis; ÿíndis; w;a: ux[d;=x& iqNdIs;
lshkafka nqoaO jpkh' ÿíNdIs; lshkafka nqoaO jpkh fkd jk
foa' t;fldg nqoaO jpkh;a" nqoaO jpkh fkd jk foa;a w¾:h
w,a,k okafk keye' wkak thdg lshkjd m%{d rys;hs lsh,'
b;ska fï f,dafla fndfyda fofkla ÿIam%d{hs' wjfndaO lr.kak
wjia:djla keye' wkak ta ÿIam%d{ msßig O¾uh wjfndaO
lr.kak wjia:djla keye'

W;=ï jQ iudêh''''
wms .ks u q ;j;a úfYa I lreKla ' ^hx nq o a O fiÜfGda
mßjKaKhS iqÑx& nqÿrcdKka jykafia fY%I
a G
a jQ" nqÿrcdKka jykafia
b;d fyd| hehs" b;d msßisÿ hehs j¾Kkd l< fiala o" ^iudê
udkx;ßl[a[udyq& tAl ;uhs wdkka;ßl iudêh lsh, lshkafk'
wry;a M, iudêh' O¾ufha i|yka fjkjd úrd. i[a[d" ksfrdaO
i[a[d yeáhg'
ksfrdaO i[a[dfõ ;sfhkjd ^tA;x ika;x" tA;x mKS;x
hÈox iín ixLdr iuf:da iínQmêmáksiai.af.da ;KaylaLfhda
ks f rda f Oda ks í ndKx& ls h k ix{dj tA l g ls h ka f ka ks f rda O
i[a[dj lsh,' fïl u hs Ydka;' fïl u hs m%KS;' tA ;uhs
mq[a[dNs ixLdr" wmq[a[aNs ixLdr" wdfk[acdNs ixLdr ish¨
úmdl fokakd jQ ish¨ foaj,a ixis£ .sh ;ek' ish¨u flf,ia
124 uyfuõkd ioyï m%ldYk

iys; l¾u neyerg .sys,a,d" ldu ;Kayd - Nj ;Kayd - úNj


;Kayd laIh fj,d' ;Kaydj ksreoaO fj,d' ksùug m;afj,d
;sfhkjd' wkak tAl w;aolskjd ry;ka jykafia' wkak tAlg
lshkjd wry;a M, iudêh lsh,' wkak tA wry;a M, iudêh
nqÿrcdKka jykafia iudê kx f;ak ifudak úÊc;s lsh,' tA yd
iudk fohla fï f,dafl kE'

fukak tA fjki'''
úoHd{fhl=g mq¿jka jqkd o fï wry;a M, iudêhla
.ek l:d lrkak' tA ksid fïflka wmsg meyeÈ,s fjkjd m%{d
rys; jqkd u f,dl= m%Yakhla tAl' tA fudlo" ;ukag m%{dj
rys; fj,d iqNdIs; w÷kd.kak;a nE' thdg nqÿrcdKka jykafia
kulf.a O¾uh w÷k .kak;a nE' ÿ¾NdIs;h w÷kd.kak;a nE'
fudlo kQ ; k úoHdfjka .ka f k;a tfyu' tA f l ;s h ka f k;a
ksrka;rfhka u fjkia jkakd jQ O¾uhla' fï lshk foa fï
fjkia fjkjd' fï m¾fhaIKh lrk foa fï whska lrkjd'

fn!oaO fõIfhkq;a bkakg mq¿jks''''


nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh tfyu fkfuhs' tAfl
foaYkd lr,d ;sfhkafka ^Wmamdfoda jd ;:d.;d wkqmamdfoda jd
;:d.;d& ;:d.;hka jykafia Wmkakd jQ kQmkakd jQ fï f,dalfha
;sfhk O¾u;d wjfndaO lr,d ysg fmkajd fokjd' tA ksid
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh fyd|g wjfndaO lr.kak mq¿jka
tlaflkd m%{djka;hd' wfkla flkd ÿIam%d{hd' t;fldg fï
ÿIam%d{ flfkla bkakjd' iuyr úg tA wh fn!oaO fõYfhkq;a
bkak mq¿jka' ÿIam%d{ whg nqoaO jpkh w÷k .kak nE' fjka
jYfhka f;dar.kak nE' wkak t;fldg fudlo fjkafka@ p;=rd¾h
i;Hh wjfndaO lsÍu msKsi fhdaksfida ukisldrfha fhfokafka
keye' p;= r d¾h i;Hh O¾uh wjfnda O lr .ekS u ms K s i
OïudkqOïu mámodfõ fhfokafka kE'
t;fldg nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d ^whx Ns l a L fõ
i;a;fuda wlaLfKda& ms k a j ;a uyfKks " fïl ;uhs y;a f jks
wla I Kh' ^wiufhda n% y a u pßh jdidh& wfka ks j ka wjfnda O
lr.ekSug thdg yïn fjkafka kE' tA wjia:dj thdf.ka .s,sys,d
hkjd' tAl ;uhs y;afjks wjia:dj'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 125

nqÿ flfkla my< fj,d keye'''


B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d wg fjks wjia:dj'
^;:d.f;da p f,dafla wkqmamkafkda fyda;s& wryx" iïud iïnqoaO"
úÊcdprK iïmkak" iq.;" f,dalú¥" wkq;; a frda mqßioïu idrÒ"
i;a:d foajukqii
a dkx" nqoO
a " N.jd lshk fï kj wryd§ .=Kfhka
iukaú; ;:d.; nqÿrcdKka jykafia f,dalfha my< fj,d kE'
^Oïfuda p k foaish;s ´miñflda" mßksíndhsflda" iïfndaO.dó"
iq.;mfõÈf;da& ;:d.; nqÿrcdKka jykafia kula úiska wjfndaO
fldg jod<d jQ O¾uhla f,dalfha wefykafka kE' lshkak lsisu
flfkla kE' tA p;=rd¾h i;Hh O¾uh lshkak flfkla kE'
wehs nqÿ flfkla my< fj,d fka fïl foaYkd lrkak ;sfhkafka'
nqÿ flfkla my< fj,d keye' t;fldg fïl lsh,d fokak
flfkla keye' O¾uh wefykafka keye' ksjka wjfndaO lrkak
mq¿jka lshk l:dj wefykafka keye' p;=rd¾h i;Hh wjfndaO
lrkak mq¿jka lshk l:dj wefykafka kE' flf,ia ixis÷jkak
mq¿jka lshk l:dj wefykafka kE'

yenehs m%{djka; mqoa.,fhla'''


kuq;a mqoa.,fhla bmÈ,d bkakjd ^m[a[d jd& m%{djka;
a ,fhla' ^wcf,da wfka,uQf.da& thd w{dk mqo.
mqo. a ,fhla fkfjhs'
fl,f;d¨ mqoa.,fhla fkfjhs' ^mánf,da iqNdis;x ÿíndis;x
w;a: u[a[d;=x& fuhdg nqoaO jpkh weyqfkd;a wjfndaO lrkak
mq¿jkalu ;sfhk flfkla' fïl nqoaO jpkhhs" fïl nqoaO
jpkh fkfjhs lsh, fyd|g f;dar.kak mq¿jka flfkla'
m%{djka; mqoa.,hd bkakjd' nqqÿ flfkla my< fj,d kE'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkakd jQ O¾uh keye' nqÿ rcdKka
jykafia jod<d m%{djka; mqoa.,hdg lsisu M,la keye lsh,'
^whx NslaLfõ wÜGfuda wiufhda n%yaupßh jdidh& fïl
;uhs n%yaupßh jdihg wka;rdhlr jQ wgfjks wjia:dj'
wlaIKh' laIK iïm;a;sh ke;s ùu'
±ka fï wkqj wmg b;du meyeÈ,shs f,dalfha ;sfhkafka
la I K iïm;a ; s h fkdfõ u hs ' la I K iïm;a ; s h la fkdfõ
wlaIKhla u hs f,dalfha ;sfhkafk' wiuhla u hs ;sfhkafka'
n%yaupßh jdihg fkd yels uÜgfï ;;ajhla u hs fï f,dalh
mqrd u ;sfhkafka'
126 uyfuõkd ioyï m%ldYk

fukak tA tl u tl fudfyd;'''
nqÿrcdKka jykafia jod<d fï wIag wlaIKfhka u neyer
fjÉp tl u tl fudfyd;hs ;sfhkafka' ^tAflda NslaLfõ LfKdap
iufhda p& uyfKks" tl u tl laIKh hs ;sfhkafka' tlu tl
wjia:djhs ;sfhkafka' ^n%yaupßh jdidh& fï p;=rd¾h i;Hh
O¾uh wjfndaO lr.kak tl u tl wjia:djhs ;sfhkafka'
^l;fuda tAflda& fudlla o tA tl u tl wjia:dj ^box NslaLfõ
;:d.f;da p f,dafla Wmamkafkda fyda;s& wryx" iïud iïnqoaO"
úÊcdprK iïmkak" iq.;" f,dalú¥" wkq;; a frda mqßioïu idrÒ"
i;a:d foajukqii a dkx" nqoO
a " N.jd lshk fï kj wryd§ .=Kfhka
iukaú; ;:d.; nqÿrcdKka jykafia f,dalfha my< fj,d
bkakjd'
^Oïfuda p foa i s h ;s & Tka k O¾uh foa Y kd lrkjd'
^´miñflda & tA O¾uh flf,ia ixis f |kjd' ^mßks í ndhs f lda &
msßksjka mdkak Woõ fjkjd ^iïfndaO.dñx& p;=rd¾h i;Hh
wjfndaO lrk jevms<sfj,' tA O¾uh fï f,dalfha l:d nia
lrkjd' wykak ,efnkjd' tA tl u tl wjia:djhs'

wjfndaO lrkakg iqÿiq mqoa.,fhla'''


^whx p mq.a.f,da uÊfCèiq ckmfoaiq mÉpdcdf;da fyda;s&
fï mqoa.,hd;a ;:d.; nqÿrcdKka jykafia kula bmÈ,d bkak
tA O¾uh ;sfhk ;ekl bkakjd' ^fida p fyda;s m[a[djd& thd
m%{djka; flfla' thd kqjK ke;s flfkla fkdfjhs' wjfndaO
lr.kak neß flfkla fkfjhs' ^mánf,da iqNdis;" ÿíndis;
w;a:u[a[;=x& fukak fïlhs ;:d.; nqÿrcdKka jykafia
jodf<a' fïl ;:d.; nqÿrcdKka jykafia jod< fohla fkfjhs
lsh,d nqoaO jpkh ukd fldg f;areï .kak' nqÿrcdKka jykafia
f.a O¾uh ukdfldg f;areï .kak m%;sn, flfkla' Yla;s
iïmkak flfkla'
nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d ^whx fLda Ns l a L fõ tA f lda
wlaLfKda& uyfKks" fukak fïl ;uhs tlu laIK iïm;a;sh'
^iufhda p& tlu fj,dj' ^n%yaupßh jdidh& p;=rd¾h i;Hh
O¾uh wjfndaO lr .ekSu msKsi ;sfhkakd jQ tlu fj,dj'
tlu wjia:dj' tlu fudfyd;' fï nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uh ;sfhk fudfyd;'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 127

wmg O¾uh úkh ;ju ;sfhkjd'''


mskaj;=ks wms okakjd nqÿrcdKka jykafia msßksjka md,d'
fndfyda fofkla lshdf.k .shd fï O¾uh wjfndaO lrkak nE'
ffu;%S nqoaO Ydikfha p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lr.kak lsh,'
tAl isoaO fjÉp úYd, jeroaola'
nqÿrcdKka jykafia fmkajd §,d ;sfhkjd —^fhda fLda wdkkao
uhd Oïfuda p" úkfhda p foa i s f ;da m[a [ dhka f ;da fida f pda
uuÉfÉj i;a:d& wdkkao" ud úiska hï O¾uhla foaYkd lrk
,oafoa o" hï úkhla mKjk ,oafoa o" udf.a wejEfuka miq th
Tng Ydia;D jkafka h˜ lsh,' tfykï wmsg meyeÈ,sj fmakjd
nqÿrcdKka jykafia jod<d O¾u" úkh ;sfhoa§ wms tA O¾u úkh
me;a;lg ±ïud' me;a;lg od,d ffu;%S nqoaO Ydikh m;kak
flfkla l,amkd l<d' flfkla ;uka nqÿ fjkak l,amkd l<d'
flfkla mdró mqrdf.k hkak l,amkd l<d' kuq;a nqÿrcdKka
jykafiaf.a O¾uh úkh neyer l<d' tA ksid ;uhs tA laIK
iïm;a;sh;a wysñ fj,d .sfha' kuq;a fï jk úg kej; tA laIK
iïm;a;sh ,eì, ;sfhkjd'

,enqkq wjia:dj uÕ yer.kak tmd'''


tA nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh wms foaYkd lrkjd' ±ka
flf,ia ixis÷jkakd jQ fidajdka" ilod.dó" wkd.dó" wry;a
jYfhka ud¾. M, wjfndaOh we;slrjkakd jQ p;=rd¾h i;Hh
O¾uh wjfnda O lrjka k d jQ " tA Y% S ioa O ¾uh ±ka wyka k
,efnkjd' ±ka t;fldg nqoaêu;a Y%djlhd" m%{djka; Y%djlhd
fï O¾uh w,a,.kak ´fk' fï O¾uh wjfndaO lr.kak ´fk'
fï O¾uh f;areï .kak ´fk' wkak tA ÿ¾,N wjia:dj ,eì,d
;sfhkj lshk lreK wms f;areï .kak ´fk'
Bg miafia nqÿrcdKka jykafia .d:d álla jod<d'
ukqiai ,dNx ,oaOdk - ioaOïfï iqmamfõÈf;a
fha LKx kdê.ÉPka;s - w;skdfuka;s f;a LKx
ñksia Ôú;h ,n,d ioaO¾uh foaYkd lrk ldf,l fï
,eìÉp laIK iïm;a;sfhka m%fhdackh .kafk ke;akï laIK
iïm;a;sh w;ay, flfkla njg thd m;afjkjd'
128 uyfuõkd ioyï m%ldYk

nyq ys wlaLKd jq;a;d - u.a.iai wka;rdhsld


lodÑ lryú f,dafla - WmamÊcka;s ;:d.;d
nqÿrcdKka jykafia úiska fï ksjka uÕg wk;=re odhl
jQ wka;rdhlr jQ fï wlaIKh fndfyda wlaIKhka" laIK
iïm;a;sh ke;s wjia:d fnfyda ;sfhkj' b;du;a l<d;=rlska
;uhs f,dalhg ;:d.; nqÿrcdKka jykafia,d my< fjkafk'
;iaisox iïuqÇN+;x - h f,daliañx iqÿ,a,Nx
ukqiai má,dfNda p - ioaOïuiaip foaikd
w,x jdhñ;=x ;;a: - w;a:ldfïk cka;=kd
fï f,dalfha w;sYhska u ÿ¾,N jQ ukqIH m%;s,dNhla
ioaO¾u foaYkd lrk wjia:djla Tng uqK.eys,d ;sfhkjd'
;ukaf.a hym; leu;s ukqIHhd úiska tA O¾uh wjfndaO lsÍu
msKsi W;aidy lrk tl u hs iqÿiq'
l;x úc[a[d ioaOïux - LfKda fõ ud WmÉp.d
LKd;S;d ys fidapka;s - ksrhïys iumams;d
ioa O ¾uh foa Y kd lrk fj,dfõ ioa O ¾uh wjfnda O
lrkakg ´fk' fï laIK iïm;a;sh kï blaujd hkakg fokak
tmd' fï wjia:dj wysñ lr.kakjd iuyr .sys msßi;a" meúÈ
msßi;a' fudk p;=rd¾h i;Hh o fudkjg fïl wjfndaO lrkjo
lsh lsh tAlg .ryd .ryd fïl wysñ lr .kakjd' tAl wysñ
lr.kak wh laIK iïm;a;sh w; wßk wh ksrfha .sys,a,d ÿla
ú¢kjd'
bO fÉj kx úrdfè;s - ioaOïuiai kshdu;x
jdKsfcdaj w;S;;af:da- Ñr;a;x wkq;fmiai;s
hïlsis flfkla p;=rd¾h i;Hh O¾uh Y%jKh lrk
fj,dfj fï O¾uh w;wßkjd kï tAl yßhg f,dl= ,dNhla
,nkakg ysáh fjf<kafola tA ,dNh w;yer,d fndfyda l,a
fYdal lr lr bkakjd jf.a fohla'
wúÊcdksjqf;da fmdafida - ioaOïux wmrdêflda
cd;surKixidrx - Ñrx mÉpkqfNdiai;s
wúoHdfjka jeys,d bkak" p;=rd¾h i;Hh wjfndaOh
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 129

ke;slu keue;s l¨jf¾ bkak fï mqoa.,hd ioaO¾uhg úreoaO


fj,d .sys,a,d fï crd urK bmfok crd urK ixidfrka blaujd
hkak nerej fndfyda l,a fï ixidf¾ ießirkjd'
fha p ,oaOd ukqiai;a;x - ioaOïfï iqmamfõÈf;a
wlxiq ;;a: jpkx - lßiaika;s lfrdka;s jd
kuq ; a fï ukq I Hh Ôú;h ,eìÉp fj,dfõ W;= ï Y% S
ioaO¾uh foaYkd lrk fj,dfj tA ;:d.; nqÿrcdKka jykafia
f.a nqoaO jpkhg lSlre fj,d tA O¾ufha yeisfrkj' kqjK
;sfhk wh wkd.;fh;a yeisfrkjd'
LKx mÉpúÿx f,dafla - n%yaupßhx wkq;a;rx
fha u.a.x mámÊðxiq - ;:d.;mamfõÈ;x
fï laIK iïm;a;sh wjfndaO lr .;a;= wh wkq;a;Íh jQ
n%yaupßh ÈhqKq lr,d ;:d.; nqÿrcdKka jykafia jod< O¾uh
wjfndaO lr.kak ´fk lsh, wd¾h wIaGdx.sl ud¾.fha u .uka
lrkjd'
fha ixjrd plaLqu;d - foais;d鐃pnkaOqkd
f;aiq .=;af;da iod if;da - úyf¾ wkjiaiqf;da
tA wh ixjr fjkjd' kqjK mdod .kakjd' iQ¾h jxYfha
Wmka tA Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrmq O¾uh
fyd|g isysh msysgqjd f.k is;"lh"jpkh yeu;siafiu mjg
we;=¨ fjkak fkd§ mfjka j,lajkjd' yeu ;siafiu isysfhka
bkakjd' flf,ia je.sfrkak fokafka ke;s wdldrhg Ôj;a
fjkjd'
iífí wkqifha fP;ajd - udrfOhH irdkqf.a
f;a fõ mrd.;d f,dafla - fha m;a;d wijlaLhka;s
udrhdf.a .%yKfhka w;añÈ,d ish¨u flf,ia m%ydKh
lr,d ixidfrka tf;r fjk wh wdijlaLh [dKh ,ndf.k
fï f.!;u nqoaO Ydikfha wud ksjk idlaId;a lrkjd'
fï mskaj;a ish¨ fokdg;a fï f.!;u nqoaO Ydikfha §u
fï Ôú;fha § fï laIK iïm;a;sh wysñ fjkakg l,ska W;=ï
p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO fõjdæ

idÿ æ idÿææ idÿ æææ


130 uyfuõkd ioyï m%ldYk

wisßu;a oukh lsÍu


-flaiS iQ;%h-

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
±ka wms bf.k .kakg iQodkï fjkafka wx.=;a;r ksldfha
y;r fjks ksmd;hg whs;s foaYkdjla' fï foaYkdfõ ku flaiS
iQ;%h' flaiS lshk wYajhka oukh lrk flfkl=g nqÿ rcdKka
jykafia foaYkd lrmq foaYkhla' fï iQ;% foaYkdfjka nqÿ rcdKka
jykafiaf.a mqßioïu idrÒ .=Kh ±l.kakg mq¿jka fjkjd'
iej;a kqjr § ;uhs Nd.Hj;=ka jykafia flaiS wrUhd fï foaYkdj
jodf<a'

wYajoïu idrÒ''''
b;ska fï wYajhka oukh lrk flkdg lshkjd wYajoïu
idrÒ lsh,' mqreIhka oukh lrk tlaflkdg lshkjd mqßi
oïu idrÒ lsh,' flaiS wYajoïu idrÒ'
b;ska fï flaiS nqÿrcdKka jykafia olskakg .sys,a,d
nqÿrcdKka jykafiag jkaokd lr, me;a;lska jdäjqkd' Bg
mifia Nd.Hj;=ka jykafia wykjd flaiS f.ka —yd''' flaiS Tn
wYajhka oukh lrkakg fndfydu m%isoaO tlaflfkla fkj'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 131

fndfydu olaI flfkla fkj' Tn fldhs wdldrhg o fï wYajhska


j oukh lrkafka@˜ lsh,' Bg miafia flaiS lshkjd —iajdókS"
Nd.Hj;=ka jykai" uu wYajhkaj uDÿ fudf<dla úÈyg mqyqKq
lrkjd" Bg .e,fmk wYajhska f;dard f.k' we;eï wYajhka
álla ier mreI úÈyg oukh lrkak ´fk' ;j;a wYajhska
fldgila bkakj tA foflka u ñY% úÈyg i<l, hs oukh
lrkak ´fk˜ lsh,'

oukh fjkafk ke;akï fudlo lrkafka@


Bg miafia Nd.Hj;=ka jykafia flAiS f.ka wykjd —b;ska
flaiS" Tn wYajhska oukh lrk fldg uDÿ fudf<dla úÈyg
oukh fjkafka ke;akï" ier mreI úÈyg oukh fjkafk;a
ke;akï" uDÿ úÈyg ier mreI úÈyg ñY%j oukh fjkafk;a
ke;akï Tn fudlo lrkafka@˜ lsh, weyqj' Bg miafia flaiS
lshkjd —iajdókS" oukh l< hq;= wYajhska uDÿ úÈyg oukh
fjkafk;a ke;akï" ier mreI úÈyg oukh fjkafk;a ke;akï"
uDÿ úÈyg ier mreI úÈyg ñY%j oukh jkafk;a ke;akï
iajdókS uu tA wYajhskaj urKjd' tAlg fya;=j ;uhs wdpd¾h
l=,hg tA lshkafka wYajhka mqreÿ lrk l=,hg wjkïnqjla
fjkak tmd˜ lsh,'

nqÿ iiqfk;a oukh lsÍï'''


tA úÈyg flAiS W;a;r §, nqÿrcdKka jykafiaf.ka wykjd
—iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" Tn jykafia .ek f.dvla ñksiaiq
±kf.k ;sfhkj wkq;a;frda mqßioïu idrÒ lsh,' ñksiaiqkaj
oukh lsÍfï ,d wkq;a;r jQ W;=ï jQ fY%aIaG wdpd¾h jrhd lsh,
Tnjyka f ia .ek m% i s o a O hs ' ia j dókS " Nd.Hj;= k a jyka i "
Tnjykafia fï ñksiqkaj oukh lrkafka fldfyduo@˜ lsh,
Nd.Hj;=ka jykafiaf.ka weyqjd'
Nd.Hj;=ka jykafia ms<s;=re ÿkakd' —flaiS" uu;a Th
wdldrhg u ;uhs lrkafka' fldfyduo@ ^ixfyakms úfkañ& uDÿ
úÈyg;a uu ñksiqkaj oukh lrkjd' ^mrefiakms úfkañ& ier
mreI úÈyg;a uu fï ñksiqkaj oukh lrkjd' ^ikay mrefiakms
úfkañ& uDÿ úÈyg jf.a u ier mreI úÈyg;a uu fï ñksiqkaj
oukh lrkjd˜ ls h , Nd.Hj;= k a jyka f ia úia ; r lrkjd
132 uyfuõkd ioyï m%ldYk

fldfydu o fï uDÿ úÈyg oukh lrkafka" fldfyduo fï ier


mreI úÈyg oukh lrkafka" fldfyduo uDÿ úÈyg;a ier
mreI úÈyg;a oukh lrkafka lsh,'

uDÿ úÈyg oukh lrkafka fufyuhs'''


uu fufyuhs uDÿ úÈyg oukh lrkafka lsh, lshkjd'
ldh iqpß;h lshkafka fïlhs lsh, Nd.Hj;=ka jykafia fmkajd
fokj' lhska lrkakd jQ hym;a foa fïjd lsh, fyd| fmkaj,
fokj' tAl ;ud uDÿ úÈyg oukh lsÍu'
^ksys; oKafvda& ovq uq.=re w;ayßkjd' ^ksys; i;af;da& wú
wdhq O w;a y ßkjd' ^,ÊÔ& i;a j ys x idjg ,eÊcd fjkjd'
^ohdmkafkda& ohdjka; fjkjd' ^iínmdK N+f;aiq ys;dkqlïmS
úyr;s& ish¨ i;=ka flfrys ys;dkqlïmSj jdih lrkjd' fukak
fï úÈyg uDÿ úÈyg yslaujkjd'
B<Õg lshkjd wdrKHhl fõjd .ul fõjd kqÿka fohla
.kak tmd lsh,' fidr is;ska f;drj jdih lrkak lsh, lsh,d
fokj' ldufhys jrojd yeisfrkafka ke;sj jdih lrkak lsh,
lsh, fokj' fï ;ud ldh iqpß;h'

jÖ iqpß;h we;s lr.kak'''


B<Õg fmkaj,d fokj i;H jpk lshkak" fndrefjka
j<lskak" fla,dï lSfuka" MreI jpk lSfuka j<lskak" jd.a
iqpß;h we;s lr.kak lsh, fmkaj, fokj' fldfyduo thd
tAl lrkafka'
i;H jpk l:d lrkjd' B<Õg iuÕsh we;sfjk jpk
l:d lrkjd' iuÕsfhys i;=gq fjkjd' iuÕsfhysu /§ isákjd'
thd msiqKdjdpd lshkafka kE' B<Õg thd i;Hjd§ fjkjd' i;H
jpk l:d lrkjd' f,dalfha .egqï we;sfjk foa l:d fkd lr
bkakjd

iqkaor jpk u l:d lrkak'''


fï mq o a . ,hd ^lKa K iq L d& ñys ß jpk l:d lrkjd"
^fmaukShd& fm%aukSh jpk l:d lrkjd" ^yohx.ud& yDohdx.u
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 133

jpk l:d lrkjd" ^fmdaß& YsIaG iïmkak jpk l:d lrkjd"


^nyqck lka;d& fndfyda ckhd leu;s jpk l:d lrkjd" ^nyqck
ukdmd& fndfyda ckhdg ukdm jpk l:d lrkjd" fï ;uhs uDÿ
f,i oukh lsÍu'

yojf;a ord.kak iqÿiq jpk u ''''


B<Õg thd jpk yiqrejkafka lreKq iys;j ^ksOdkj;sx
jdpx Ndis;d& ndf.g ke;sj ysf;a u;l ;ndf.k h<s h<s isysl<
hq;= hym;a jpk l:d lrkjd' fïjd lshdÿkakg miafia fïlhs
jÖ iqpß;h lsh," fudlo mqßioïuhdg fjkafka ^mqßi oïuhd
lsh, lshkafka oukh jk mqoa.,hd& thd tAjd mqreÿ lrkjd'
wYa j hdg wdofrka ls õ jd u wYa j hd oukh fjkjd jf.a
ukqiaihdg;a hym;a foa lsõjd u oukh fjkjd' fï ;uhs uDÿ
oukh'
wms olskjd fndfyda ;ekaj, fï jÖ iqpß;h wvqhs' ldh
iqpß;h;a wvqh's wo ldf,a mjq,a j, fï ;rï u .eg¨ we;sfjkak
fya;= fj,d ;sfhkafka tlaflda jpkfhka ¥Is; fj,d' tlaflda
lhska ¥Is; fj,d' fï mjq,a j,g fïl úYd, mdvqjla' t;fldg
fïf.d,a, uDÿ úÈyg yslañ,d kE' uDÿ úÈyg yslafukjd kï
yß f,aishs' t;fldg ;sfhkafka lreKdfjka ffu;%sfhka fukak
hym;a foa lsh, lsh, fokak ú;rhs'

ukiskq;a iqpß;h we;sfjkak ´fk'''


B<Õg ufkda iqpß;h' ufkda iqpß;h lshkafka fï f,dalfha
ndysr foa j,g wdYd fkd lr bkakjd' wkqkaf.a foa g wdYd fkd
lrk bkakjd' wkqkaf.a foag wdYd fkd lrk mqoa.,hd uDÿ úÈyg
oukh fjkjd' B<Õg wks;a whg fu;a is; m;=rejkak lshmqjdu
thd wks;a whg fu;a is; m;=rejkjd' kmqre is;a we;s lr.kafk
kE' fukak uDÿ úÈyg oukh fjkjd'

lhska lrk fyd| foaj,a''''


B<Õg Nd.Hj;=ka jykafia lhska lrk fyd| foaj,a ál
lsh, fokjd' fukak fïl ;uhs lhska lrk hym;a foa lsh,
lsh, fokjd' j;a ms<sfj;a lrk yeá" wem Wmia:dk lrk
134 uyfuõkd ioyï m%ldYk

úÈy" .s,dfkdamia:dkh lrk úÈy lshd fokjd' tl ;ekl


;sfhkafka ^fhda .s,dkx WmÜfGhH fida ux WmÜfGhH& hfula
.s,kqkag Wmia:dk lrkjd kï Tyq ug Wmia:dk lrkjd lsh,'
fukak ldh iqpß;h' fï úÈyg lhska lrk fyd| foaj,a lshd
§, uDÿ úÈyg oukh lrkjd'

fukak ldh iqpß;fha úmdl''''


B<Õg ^ldh iqpß;iai úmdflda& lhska fyd| foaj,a l<d
u thska ,efnk hym;a úmdl fmkajd fokjd' oka ÿkaku
oka§fuka ,efnk úmdl fmkajd fokjd' is,a /lalu ,efnk
úmdl fmkajd fokjd' iS,jka;hdf.a iS,h ksid ,efnk fyd|
úmdl fudkjo@
1' uyka;x fNda.lalkaox wdÈ.ÉP;s - uy;a jQ fnda. iïm;a
,efnkjd'
2' l<HdfKda ls;a;sioafoda wdÈ.ÉP;s - l<HdK lS¾;s rdjhla
me;sr hkjd'
3' úidrfoda Wmixlu;s - ´kEu ;eklg úYdroj ìh rys;j
hkak mq¿jka'
4' wixuQ,ayx fyda ld,x lfrda;s - isys uq,d fkd ù l¿ßh
lrkjd'
5' ldhiai fNaod mrxurKd iq.;sx i.a.x f,dafla WmamÊc;s -
lh ì£ urKska u;= iq.;sfha WmÈkjd'

fukak jÖ iqpß;fha úmdl''''


t;fldg uDÿ fudf<dla úÈyg yslafuk mqoa.,hd iqpß;h
fïlhs iqpß;fha úmdl fïlhs lsh, úia;r lrmqjd u wdfh
wuq;=fjka thdg ÿisß;h úia;r lrkak ´fk kE' iqpß;fha
úmdl weyqjd u tA wh yslafukjd' fï ;uhs uDÿ úÈyg oukh
ùu'
B<Õg jd.a iqpß;fha úmdl fmkajd fokajd'
1' ;udf.a jpkhg wks;a wh weyqïlï fokjd'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 135

2' meyeÈ,s fkd meg,fjk ñysß jpk l:d lrkak mq¿jka


fjkjd'
3' l:d lrk jpk ´fk flfkl=g wykak mq¿jka fjkjd'
4' l:d lrk l:dj ;=< ;sfhk O¾u l:dj jegfykjd'
5' urKska u;= iq.;sfha WmÈkjd'
fïjd ;ud jd.a iqpß;fha úmdl'

fu;a is; me;sr ùfï wdksixi'''


B<Õg ufkda iqpß;fha úmdl meyeÈ,s lrkjd' ufkda
iqpß;h ;ud ffu;%sh' ffu;%sh ks;r ks;r mqreÿ lf<d;a" ks;r
ks;r Ndú;d lf<d;a" hdkdjla jf.a mqreÿ lf<d;a fukak fïjd
wdksixY'
1' iem fia kskao hkjd'
2' iem fia wjÈ fjkjd'
3' kskafoa§ kmqre ySk fmakafk kE'
4' ukqiaihkag m%sh fjkjd'
5' wukqiaihkag m%sh fjkjd'
6' foúfhda úiska rlskjd
7' .skfa kka" wú wdhqOj,sk"a jfika úfika wk;=re fjkafk kE'
8' blaukska u Ñ;a; iudêh we;sfjkjd'
9' uqyqfKa meyeh ,iaik fjkjd'
10' isys uq,d fkd ù urKhg m;afjkjd'
11' bÈßfha § ud¾. M, fkd ,enqfjd;a nUf,dj WmÈkjd'
fï tlla tlla .dfk lshk fldg ñysßhs fkao@ fï ;ud
iqpß;fha m%;súmdl' fï ;ud Nd.Hj;=ka jykafiaf.a uDÿ úÈyg
mqreIhka oukh lsÍu'
136 uyfuõkd ioyï m%ldYk

nh ysf;kafk kE'''
±ka Tka k fufyu ls õ jd u nh ys f ;ka f k kE' nh
ysf;kafk foaj¥; iQ;%h weyqjdu' Nd.Hj;=ka jykafiaf.a fndfyda
foaYkd ;sfhkjd fï uDÿ fudf<dla úÈyg oukh lsÍu .ek'
tAjdfha wmdh .ek isyslrkafk kE' kmqre lgql jo mSvd úia;r
lrkafk kE' uDÿ úÈyg ;ud oukh lrkafka' fï ñysß foa
wyk úg ñysß foag wjk; fjk tlaflkd bkakjd' ±ka fuhdg
ysf;kafka bmfokafk ke;akï ug fyd|hs' tA ksid thd iqpß;h
jvkjd' tfyu kï thd iïmQ¾Kfhka u iqpß;h wy, iqpß;h
jv, oukh fjkjd' wkak tA ldrKfhka nqÿrcdKka jykafia
wkq;a;frda mqßioïu idrÒ fjkjd'

ldhÿIapß;h y÷kd.kak'''
B<Õg Nd.Hj;=ka jykafia úia;r lrkjd flaiS" oreKq
úÈyg;a uu oukh lrkjd' fukjo fïjd' ^b;s ldhÿÉpß;x&
fuh hs ldh ÿIapß;h lsh, úia;r lrkjd' m%dK>d;h" f,a
jel=Kq w;a we;sj bkakjd" ohd rys;j bkakjd" i;=ka flfrys
ysxijd§ j bkakjd fuhhs m%dK>d;h'
Bg miafia m%dK>d;h isÿfjk wdldrh úia;r lrkjd'
mK we;s if;la fjkak ´fk" i;=ka ueÍfï fÉ;kdj ;sfhkak
´fk' Wml%uhla lrkak ´fk" Wml%ufhka i;d uefrkak ´fk'
lsh, úia;r lrkjd' fuh ;uhs nqÿrcdKka jykafia f.a ier
mreI úÈyg yslauùu'

fydrlu lshkafka fïlhs'''


B<Õg nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd fukak fï
úÈyg lhska fydrlï lrkjd' jxpksl úÈyg Ôj;a fjk wh
bkakjd' ;rdÈfhka fydrlï lrkjd' uksk ñïfuka fydrlï
lrkjd' .Kka ys,õ j,ska fydrlï lrkjd' fï úÈyg fydrlï
lrkjd' kqÿka foh .kakjd' wdrKHhl fyda fõjd" .ul fyda
fõjd kqÿka foh .kakjd' wkqkaf.a fohla nj ±k.ekSu" fidr
is; my< ùu" tA i|yd Wml%uhla fh§u" tA Wml%uh u.ska tA
;snqk foh ;snqk ;ekska bj;a lsÍu' fydrlu lshkafka fukak
fïlhs lsh, yslaujkjd'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 137

tAl ;uhs Nd.Hj;=ka jykafia oreKq úÈyg yslaujkjd


lshkafka' t;fldg ñysß fohla o fï fmkajd fokafka@ kE'
fydrluhs fmkajd fokafka'

B<Õg Nd.Hj;=ka jykafia fmkajd fokjd jerÈ ldu


fiajkh' uõ rlsk wh bkakjd" iajdñhd rlsk wh bkakjd" mshd
rlsk wh bkakjd' ifydor ifydaoßhka rlsk wh bkakjd" udud
úiska rlsk wh bkakjd fï úÈyg hï flfkla wdrlaId lrk
msßi iuÕ jrfoa ne£u ldu ñ;Hdpdrh hs' t;fldg fï úia;rh
;uhs oreKq úÈyg úia;r lsÍu' ;j;a oreKq úÈyg NslaIQka
jykafia,dg úia;r lr,d §,d ;sfhkjd mxp ÿIapß;fha Nhdkl
lu'

.sksl| o@ ldka;dj o@
tla;rd wjia:djl úYd, .skslka|la weúf,kjd' weúf,k
fldg Nd.Hj;= k a jyka f ia wykjd —fïlo fyd| ke;a k ï
ldka;djla je<| .ekSu o fyd|@˜ lsh,' NslaIQka jykafia,d
lshkjd —wfka iajdókS" fï .sks l| je<|f.k bkak tlg jvd
ldka;djla je<|f.k bkak tl fyd|hs˜ lsh,' —keye'''
keye''' Bg jvd fyd|hs fï .sks l| je<| .ekSu˜ lsh, úia;r
lrkjd' fï .sks l| je<|.;af;d;a uefrhs' tlaflda udrdka;sl
;=jd, fjhs' wmdfh hkafk kE lsh, úia;r lrkjd' ±ka fu;k
ñysß isoaê o ;sfhkafka@ wkak oukh lrk wdldrh' fukak
mqßioïu idrÒ .=Kh'

.sksl| o@ mg isjqre o@
B<Õg nqÿrcdKka jykafia kej;;a tAjdf.a wjia:djl §
wykjd —uyfKks" fï .sks l| fmdrjk tlg o leu;s' fyd|
isksÿ mg isjqre fmdrjk tlg o leu;s@˜ lsh,' —iajdókS" isks÷
mg isjqre fyd|hs˜ lsh, NslaIQka jykafia,d lshkjd' —kE''' kE'''
ÿiaiS,j b|f.k isks÷ mg isjqre fmdrjkjdg jeäh fyd|hs
fï .sks l| fmdrjd .ekSu' fï .sks l| fmdrjd .;af;d;a
tlaflda uefrhs' tlaflda udrdka;sl ;=jd, ,nhs' wmdfha hkafk
kE˜ lsh, fmkaj, fokjd'
138 uyfuõkd ioyï m%ldYk

.sks o¿ o@ we,a ydf,a n; o@


B<Õg Nd.Hj;=ka jykafia wykjd" —mskaj;a uyfKks"
we,aydf,a n;a iQm jHxckhka tlal j<|k tl o fyd|" fï
.sks o¿ j<|k tl o fyd|@˜ lsh,' —iajdókS" we,a ydf,a n;a
kï fyd|hs˜ lsõjd' —kE''' kE''' ÿiaiS,j b|f.k we,a ydf,a n;
j<|kjg jeäh fyd|hs fï .skso¿ j<|k tl' fï .skso¿
j,ska tlaflda uefrhs' tlafld udrdka;sl ;=jd, ,nhs' wmdfha
hkafk kE'˜ fï úÈyg nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd ldh
ÿIapß;h'
fïjd nqÿrcdKka jykafia ier mreI úÈyg oukh lsÍu'
±ka wms ier mreIhs lshkafka fudkjg o@ f;da" ;d" jr" m,
tAjgfka' kuq;a Nd.Hj;=ka jykafia tA jpk mdúÉÑ lf<a kE'
Wkajykafia oukh lsÍu msKsi ÿIapß;fha úmdl fmkajd §uhs
ier mreI oukh'

uq,a hq.fha nqÿ iiqk'''


wjqreÿ úiaila ;=< NslaIQka jyafia,d nqoaO Ydikh ;=<
nUir ls¨gq lr.;af;a kE' uq,au wjqreÿ úiai ;=< § nqoaO
Ydikhg we;=¿ jqk ish¨ fokd ñysß úÈyg yslafukafka' uDÿ
úÈyghs yslafukafka'
úYd,d uykqjr iqÈkak lsh, ;reKfhla ysáhd' fï
f.!;u nqÿka jykafiaf.a Ydikfha ksjka olskak ´fk lsh,
leu;s jqkd' t;fldg thd újdy fj,d ysáfha' újdy fjÉp
w¨;' f.oßka Wmjdi lr, ug lEu îu;a tmd' ug uyK
fjkak wjir ÿkafkd;a ú;rhs uu lEu .kafka lsh, fldfydu
yß uyK jqkd' uyK fj,d fyd|g is,a /l, fuhd jdih
lrkjd'

ms<sKq msÜgqj''''
±ka iqÈkak yduqÿre flfkla' b;ska Bg miafia pdßldfõ
jäoa§ Tkak ojila fï f.org;a jeähd' f.or ysgmq odish
ms¿Kq fjÉp msÜgq álla úis lrkak t<shg wdjd' iqÈkak
yduqÿrefjda tA msÜgq ál b,a, .;a;d' iqÈkak iajdóka jykafia
f.a bßhõ j,ska w÷k.;a;d fï wfma f.or ysgmq iajdñ mqreIhd
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 139

lsh,' b;ska .sys,a,d .sys ldf,a ìß|g lsõjd —wkak iajdñ


mq;%hdKka jykafia weú,a,d ±ka fï ms¿Kq msÜgqjla ms<swrka
.shd˜ lsh,'
fydhk fldg fï me;a;l ms<slkafk odfka j<|kjd' Bg
miafia iajdñ ÿj lsõjd —wfka iajdókS" jäkak uu fyd| odfka
fokakï˜ lsh,' —kE''' kE''' uu ±ka odfk j<|, bjrhs˜ lsh,
iqÈkak yduqÿrefjda lsõjd' —fldfyo bkafka@˜ lsh, weyqjd'
—uu bkafka wr jkdka;f¾˜ lsh, lsõjd' —tfykï fyg odfkg
jäkak˜ lsõjd'

odfk fokj kï odfk fokak''''


b;ska fï iajdóka jykafia nrla m;,la ys;=fõ kE jäkak
,Eia;s jqkd' odfka ,Eia;s lr,d kekaoksh lsõjd f,a,sfha uf.a
mq;df.a is;a weo.kak we÷u we|mka lsh,' ±ka b;ska weka|d'
iqÈkak yduqÿrefjda odfkg jeähd' ±ka b;ska odfk fokafka kE'
wrhd tydg fuydg megef,kjd' b;ska wr iajdóka jykafia
lsõjd" —fudlo fudlo fï''' odfk fokjd kï fokak' uu hkak
´fk˜ lsh,' Bg miafia —wfka iajdókS" Tnjykafia fudk jf.a
ìßkaoEjreka n,df.k o fï n%yaupdÍ iS,h rlskafka@˜ lsh,
weyqjd' —ke.Kshks" ug tfyu woyila kE˜ lsõjd' ke.Kshks
lsõjd ú;rhs Tkak l,kaf; od, jegqkd'

îchla l< úm;la'''


Bg miafia foudmshka w~kak .;a;d wfma mrïmrdj bjrhs
lsh,' ore mrïmrdj bjrhs lsh,' —wfka iajdókS" tfyu lrkak
tmd' ±ka fï foam, jia;= j,g fudkjo fjkafka' ore îchla
j;a fokak'˜ tA fjk fldg YslaId mo mKj, ;sífí kE' b;ska
okafka kE'

Bg miafia fudlo jqfka" fyd|hs lsõjd' okafka kEfk'


YslaId mohla ;sífn;a kE t;fldg' fï foa tmd lsh, ;ykï
lr,' b;ska lsõjd uu wr jkka;f¾ bkafk lsh,' fï fjk
fldg nqoaO Ydikhg wjqreÿ úiaihs' b;ska fï iajdóka jykafia
;udf.a .sys ldf, ìß|;a tlal fujqkaoï fiajkfha fhÿkd
Öjrh;a ordf.k'
140 uyfuõkd ioyï m%ldYk

nqÿ iiqk ls¨gq jqkd'''


jk.; foú foaj;djqka oE;a ne|f.k w~kak .;a;d' —nqÿ
iiqk ls¨gq jqkd''' nqÿ iiqk ls¨gq jqkd''''˜ lsh,' Bg miafia tAl
wy, pd;=ïuydrdðl foújre w~kak .;a;d —nqÿ iiqk ls¨gq
jqkd''' nqÿ iiqk ls¨gq jqkd'''˜ lsh,' tAl wy, ;õ;sid jeis
foújre w~kak .;a;d —nqÿ iiqk ls¨gq jqkd''' nqÿ iiqk ls¨gq
jqkd'''˜ lsh,' wlksgd nUf,dj olajd foújre w~kak .;a;d
—nqÿ iiqk ls¨gq jqkd''' nqÿ iiqk ls¨gq jqkd'''˜ lsh,'
Bg miafia fï isoaêh bjr jqkdg miafia fï iajdóka
jyafiag ys;=kd —ug jerÿkd'''˜ lsh,' Y%uK W;a;ufhla úiska
fkd l<hq;a;la uf.a w;ska jqfka lsh,' ±ka fuhdg lshd .kak
nE fjÉp je/oao' ,iaig ysgmq flkd iqudfkka foflka lgq
.eyqKd' j<|kak;a nE l,amkd lrkjd'

fukak lduhkaf.a wd§kj''''


wks;a iajdóka jykafia,d weyqjd —iajdóka jykai" fudlo
jqfka˜ —wfka ug fufyu fohla jqkd˜ —wfyda nqÿrcdKka jykafia
jod<d fkao fï lduhka wks;Hh hs' lduhka .sks is¿jla jf.a'
lduhka uia je±,a,la jf.a' fï lduhka iïmQ¾Kfhka u
ukqIHhd úkdY lrkjd' úuqla;sh ke;slr, odkjd lsh, fmkajd
§, ;sfhkjd fkao@ wehs Tnjykafia isyslf<a keoao@˜ —wfka
fufyuhs fufyuhs jqfka˜ lsõjd'
nq ÿ rcdKka jyka f ia <Õg tla l ka .s h d' —nq ÿ rcdKka
jykafia yenEo NslaIqj fujeks wlr;eínhla jqkd o@˜ lsh,
weyqjd' wkak t;kÈ nqÿrcdKka jykafia ÿIapß;h úia;r
lrkjd'

nUir fkd /lafld;a ksrfha'''


—ysia mqreIh" óg jvd fyd|hs Nhdkl i¾mfhla bkak
.=,la we;=,g oïu kï' óg jvd fyd|hs .sks wÕ=re j,l Tnd
.;a; kï' óg jvd fyd|hs Èú kid .;a; kï˜ lsh, úia;r
lrkjd' msßisÿ nUir wdrlaId lrkak nqÿ iiqkg wdmq flkd
fïl lf<d;a ksrfha yß ;sßika wmdfha yß bmfokjd lsh,
jod<d' fukak wl=i,h;a wl=i, úmdlh;a'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 141
Bg miafia ;udf.a merKs iajdñhdg fujeks úm;la isÿjqfka
lsh, wdrxÑ fjkjd' b;ska tA ìß|g orefjla ,enqkd' ore îchla
fk b,a¨fõ' tA ksid thdg ku jegqKd —îcl˜ lsh,' wïug ku
jegqkd —îcl ud;d˜ lsh,' fï fokaku uyK fj,d ry;a jqkd'
fï iajdóka jykafia .ek úia;r i|yka fjkafk kE'
nqoaO foaYkdfõ ;sfhkjd wdÈlïñlhdg wkdm;a;s lsh,'
tA lsõfõ tA jro fkd ±k biafi,a,d u lrk tlaflkd tA jrfoka
ksoyia fjkjd lsh, úia;r lrkjd' t;kska miafia iqÈkak
yduqÿrefjda .ek úia;rhla kE' tÉprg thdg tAl udkislj
n,mEjd' b;ska fï wl=i,h hs wl=i,fha úmdlh hs nqÿrcdKka
jykafia fmkajd fokfldg wkak tAlg ñksiaiq yslafukjd' fukak
mqßioïu idrÒ .=Kh'

l<d o@ keoao@
B<Õg fmkajd fokjd jÖ ÿIapß;h' fndre lSu" msßi
ueoafoa w~.y, lshkjd fïl l<do" keoao@ ±lalo" keoao@
±lmq foa keye lshkjd' tfyu ke;akï msßi ueoafoa lshkjd
wms fudl=;a lf<a ke;akï ksYaYíohs lshkjd' tA lr, ksYaYíoj
bkakjd' tAl;a fndrejg wyqfjkjd'
t;fldg fla,dï lSu' w;kska wyf.k weú,a,d fu;k
lshkjd' fu;k ì|jkak' fu;kska wyf.k .sys,a,d t;k
lshkjd t;k ì|jkak' B<Õg iuÕs fjÉp wh ì|jkjd' wiuÕs
lrkjd' fïjd ;uhs fla,u' wkak mreI úÈyg yslaujkjd'
úia;r lr, fokj fla,u' t;fldg fla,u lshmq wh r;afj,d
hkjd' wfka ug fufyu jqkdfka" fufyu jqkdfka lsh,'
B<Õg mreI jpk úia ; r lr, fokjd' fï úÈyg
Ydka;sh ke;sfj,d" kmqre jpk" mreI jpk lshdf.k hkjd'
t;fldg tfyu fjÉp wh ;e;s .kakjd' wd''' fï wl=i,h
uf.a w;ska isoaO fj,d lsh, ;e;s .kakj'

ysia jpk l;d lf<d;a m%Óm,;a ysia ;uhs'''


tA jf.a u ysia jpk fmkaj, fokjd' rdc l;d''' fpdar
l;d''' wd§ fo;sia l:d úia;r lrkjd' fïjd ysiajpk lsh,'
t;fldg wr ysia jpk lsh lsh ysgmq wh ;e;s .kakjd' wkak
142 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ys l a f ukjd' wl= i ,h fmka j d ÿka k du wl= i ,h y÷kdf.k


yslafukjd'

jpkh jroaod .ekSfï wd§kjh'''


B<Õg fmkaj, fokjd jÖ ÿIapß;fha úmdl' nqÿrcdKka
jykafia f.a ldf, ysáhd fldald,sl lsh, NslaIqjla' ießhq;a
uq.,ka fokug fpdaokd l<d múgq NslaIQka lsh,' t;fldg
Nd.Hj;=ka jykafia <Õg u weú,a,d lsõjfka —fldald,sl ´l
lshkak tmd˜ lsh,' lshoaÈ lshoaÈ tAl u lsõjd'
fldald,sl yduqÿrefjda .shd' .sys,a,d jeäfj,djla bkak
yïnjqfka kE' weÕu leyqjd' fmdä ìì,s ygf.k tAjd fjr¿
f.ä" fn,sf.ä m%udKhg m;ajqkd' Bg miafia ierj jeÈ,d
msmqreKd' tA;a yß.sfha kE'
wkd.dó n%yua rdcfhla ysáh ;=ÿ lsh,' tA foúhd;a weú,a,
fuhd fír.kak lsh, ys;, ys; myojd.kak lsõj' Bg miafia
ljqo WU lsh, weyqjd' uu wkd.dó n%yau rdcfhla lsh,
y÷kaj, ÿkakd' Bgmiafia fldald,sl yduqÿrefjd lsõjd n,mx
WU lrmq je/oao' WU fudlgo fufy wdfj lsh, weyqjd' n,kak
Wmfoia fokak .shdu fjk foa' nqÿrcdKka jykafia lsõjd lfÜ
flfÜßh ;shdf.k bmÿk wh Tfydu ;uhs lsh,'
Bg miafia thd ueß,d bmÿkd mÿu lshk ksrfha' Bg
miafia tA ksrfha wdhqI .ek úia;r lrkjd fï ksrfha fuÉpr
wdhqI ;sfhkjd lsh,' ±lalfka ÿIapß;h;a ÿIapß;fha úmdl;a
úia;r lrkjd'

ukfia ÿIapß;fhkq;a ksrfha hkjd'''


B<Õg ufkda ÿIapß;h úia;r lrkjd' fï wNsÊ®d"
fodaukiai" jHdmdo" ñÉPd ÈÜÀ' nqÿrcdKka jykafia úia;r
lrkjd iuyr wjia:d j,§ mqo.
a ,hska ¥Is; is;ú = ,sj,ska bkakjd'
tfyu bka k flkd ueß,d .s y s k a ks r fha bmfokjd ls h ,'
ÿIapß;h;a ÿIapß;fha úmdl;a fmkaj,d fokjd'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d —flaiS" ±ka Thd lsõjd
uDÿ úÈyg;a mreI úÈyg;a folg u oukh lrkjd lsh,'
uu;a fï úÈyu ;uhs˜ lsh, jod<d'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 143

iqpßh;h;a - ÿIapß;h;a''''
nqÿrcdKka jykafia jod<d lhska lrk fyd| fïlhs fyd|
foa úmdl fïlhs lfha ÿIapß;h fïlhs" ÿIapß;fha úmdl fïlhs
lsh, úia;r lrkjd' jÖ ÿIapß;h fïlhs" jÖ ÿIapß;fha
úmdl fïlhs lsh, úia;r lrkjd' fï úÈyg lrk fldg
Y%oaOdfõ msysá flkd fudlo lrkafka' fï fmdä nK moh;a
wrf.k mqyqKq fjkjd' uu ±ka ixjr fjkjd' uu ±ka jpkh
ixjr lr.kakjd' uu ±ka lh ixjr lr.kakjd lsh,' B<Õg
wl=i, úmdlhg nh fjkjd' ysß T;ma we;s fjkjd' we;sjqkdg
miafia Tkak ±ka thd ixjr fjkak mqreÿ fjkjd'

nqÿ iiqfk;a urd odkjd''''


B<Õg flaiS wykjd nqÿrcdKka jykafiaf.ka —uDÿ úÈyg
ys l a f uka f ka ke;a k ï" mreI úÈyg ys l a f uka f ka ke;a k ï
Nd.Hj;=ka jykai fudlo lrkafka@˜ lsh,' —flaiS" oukh úh
hq;= mqoa.,hd uDÿ úÈyg oukh fjkafk;a ke;akï" mreI úÈyg
oukh fjkafk;a ke;akï" flaiS uu tA mqoa.,hd urKjd'˜ '
t;fldg flaiS lshkjd —Nd.Hj;=ka jykai" i;=ka ueÍu
lem keye fkj'˜ —tAl we;a; flaiS' Nd.Hj;=ka jykafiag i;=ka
ueÍu lem keye ;uhs' kuq;a tA úÈyg mqreIhd uDÿ úÈyg
yslafukafk;a ke;akï" ÿIapß;h fïlhs ÿIapß;fha úmdlh
fïlhs lsh, fmkakqjdg u tAlg yslafukafk;a ke;akï" iqpß;h
fïlhs iqpß;fha fïlhs lsh, fmkakoaÈ fïlg yslafukafk;a
ke;akï uu fufyuhs mqoa.,hdj urkafka˜
^k ;:d.f;da w;a;ínx wkqidis;ínx u[a[;s& ;:d.;hka
jykafia Tyqg wkqYdikd lrkafka kE' ^kms ú[aü in%yaupdÍ
w;a;ínx" wkqidis;ínx u[a[ka;s& flaiS fï wd¾h úkfhys
;:d.;hka jykafiaf.a wkqYdikd hful=g ,efnkafka ke;akï"
in%yaupdÍka jykafia,df.a wjjdo wkqYdikd hful=g ,efnkafka
ke;akï ^jfOda& tAl urKhla jf.a lshkjd'

tAldka;fhka ur,d ±ïu jf.a ;uhs'''


Bg miafia flaiS nqÿrcKka jykafiag lshkjd" —iajdókS"
tAl kï tAldka;fhka u urKhla jf.a ;uhs˜ lsh,' ;:d.;hka
144 uyfuõkd ioyï m%ldYk

jykafia,d wkqYdikd lrkafk;a kE' in%yaupdÍka jykafia,d


wkqYdikd lrkafk;a kE' fïl wy,d flaiS wjfndaOfhka hq;=j
u f;rejka flfrys meyeÈ,d wjfndaOfhka hq;=j u f;rejka
irK .shd'
ldh ÿIa p ß;h;a " ldh ÿIa p ß;fha úmdl;a y÷kk
tla f lkd ÿIa p ß;fhka w;a ñ fokjd' wehs tA @ Nh fjkjd
ÿIapß;fha úmdlhg' ldh iqpß;h hs iqpß;fha úmdlh hs
wykfldg f,dl= /ljrKhla ys ; g tkjd' ug fï ldh
iq p ß;h;a iq p ß;fha úmdl;a wyk fldg we;s jq f ka u
wdrlaIdjla' fïl lr.;af;d;a yß fïl lr.;af;d;a Nh
fjkak fohla kE lsh,' Tng tfyu ysf;kjo@

iqpß;h ±k yslafukak'''
wkak n,kak t;fldg tAfla ys; meyeÈ,d ;uhs iqpß;fha
fhfokafka' ldh ÿIapß;fha § we;sjkafka Nhla' wfka fïjd
fïjd fj,d ;sfhkjd fïjd fïjd ys;,d ;sfhkjd' fïjd kï
w;yßkak ´fk fïl kï mqreÿ lr, yßhkafk kE lsh,
iqpß;hg leu;s fjkjd' n,kak fïjd wmg nqÿrcdKka jykafia
fmka j d ÿka f ka ke;a k ï wmg fldfyka j ;a fïjd wyka k
,efnkafk kE' kuq;a nqÿrcdKka jykafia b;du meyeÈ,sj ldh
iqpß;h fmkaj, §, ;sfhkjd'

fukak tA yslaujk yeá'''


nqÿrcdKka jykafia tl ;ekl fmkaj, fokjd nqÿ iiqkg
we;=¿ jqk uq,a ld,fha fï foh mqreÿ lrkak fï foh w;yßkak
fufyu ys ; ka k fï úÈyg l,a m kd lrka k ls h , ú;rhs
lshkafka' tA wh yslafukjd' oukh fjkjd'
nqÿrcdKka jykafia yßhg Wmud l<d wYajhskag' iuyr
wYajhska bkakjd" w,a,f.k tkjd' ál l,la ne|, ;shkjd'
Bg miafia lgl,shdj odkjd' biafi,a,d u fuhdg wuq;=hs' Bg
miafia ál ál mqreÿ fjkjd' Bg miafia wYajhdg fyd¢ka
lshkjd zfïl lrmka mq;dZ lsh,' wfh lfia .kak fohla kE'
tA fudk wYajhska o@ wdcdfkah wYajhska' iqmsß wYajhska' hka;ï
fmdâvla lshk fldg fndfydu ,iaikg yslañ,d hkjd' ovínr
wYajfhda bkakjd tAf.d,a,kag fudlo lrkafka' yeu ;siafiau
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 145

oÕ,kj' lfika .ykak ´fk' tA jf.a ;uhs ÿIapß;h;a' fïl


;uhs nqÿrcdKka jykafiaf.a mqßioïu idrÒ .=Kh'

fï foflka u ksoyia fj,dj'''


nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd fï wkq;a;r jQ ksjk
wjfndaOhg i;r wmdfha jeàu ;rï wk;=rla uu ;j;a nqÿ
weiska olskafka kE lsh,' t;fldg n,kak fldhs;rï fïl
nrm;,hs o@ B<Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia fmka j d fokjd
uyfKks" uu ±l,d ;sfhkjd PMiaidhksl lsh, ksrhla' tA
ksrfha fmfkk rEm ìhla" ;e;s.ekSula" ÿlla u hs we;sfjkafka
lshkjd' ú¢k .| iqj|" ±fkk ri" ú¢k myi" is;g tk
is;=ú,s ìhla" ;e;s.ekSula" ÿlla u hs we;sfjkafka lshkj'
uyfKks" PMiaidhksl ksrh uu ±lal lsh, lshkjd'
B<Õg lshkjd uyfKks uu ±lald PMiaidhksl iq.;sh'
tAfla weyeg fmak rEmhla ±lalu i;=gla" fidïkila ú;r u
hs we;sfjkafka lsh, foaYkd lrkjd' lKg Yíohla weyqkd u
i;=gla fidïkila ú;r u hs we;sfjkafka' kdihg .| iqj|la
±kqkd u" Èjg rihla ±kqkd u" YÍrhg myila ±kqkd u"
is;g is;=ú,a,la wdjd u i;=gla fidïkila ú;r u hs lshkj
we;sfjkafka'
Bg miafia Nd.Hj;=ka jykafia foaYkd lrkjd mskaj;a
uyfKks" wms ±ka fï wjia:d foflka u fíß,d bkak fudfyd;hs
lsh,' b;ska n,kak fï wjia:dj Ôú;h wjfndaO lr.kak
fyd|u fudfyd;hs' ÿIapß;h neyer lrkak fyd|u wjia:dj'
iqpß;h we;s lr.kak fyd|u wjia:dj' fïl ;u ;uka u ys;
ys;d ;u ;uka u yefokak ´fk' wms f.dvla mqreÿ fjkak ´fk
fï iqpß;hg yefokakhs' iqpß;fha úmdl j,g hs'

fjk wd.ï j, fïjd kE''


b;ska n,kak nqoaO foaYkd j, ú;rhs fï úÈyg ÿIapß;h
fïlhs" ÿIapß;fha úmdl fïlhs" iqpß;h fïlhs" iqpß;fha
úmdl fïlhs lsh, úia;r lrkafka' fjk lsisu wd.ul fï
úÈyg foaYkd lr, kE' tA wd.ï j, W.kajkafka tA wd.u
fjkqfjka ;j flfkla uerejd u tAl ;uhs thdg iq.;sfha
146 uyfuõkd ioyï m%ldYk

hkak ;sfhkafka' iq.;sfha hkak iqpß;h lsh, fmkaj, ;sfhkafka


ÿIapß;h'

f.g f.jÈkafka yrla ur,d'''


iuyr wd.ï j, f.g f.jÈk fldg yrflla urKjd'
ur, Tlafldu tl;= fj,d mqÉp, lkjd' m%Kd>d;h iqpß;h
o@ ÿIapß;h o@ ÿIapß;fha fhÈ, tA ÿIapß;h wkqfudaoka fjkj'
ÿIapß;h okafk;a kE' ÿIapß;fha úmdl okafk;a kE' lrkak
fohla kE'

±ka wmsg tA ÿ¾,N fudfyd; Wodfj,d ;sfhkafka'''


wms ±ka iqpß;h y÷kd.;a; fj,dfj" ÿIapß;fha úmdl
y÷kd.;a; fj,dfj fudlo lrkak ´fk' ÿIapß;h neyer
lrka k ´fk' t;fldg ÿIa p ß;fha úmdl neyer fjkjd'
iqpß;h u ÈhqKq lrkak ´fk' t;fldg wmsg iqpß;fha úmdl
,efnkjd' t;fldg wmsg tA ÿ¾,N wjia:dj ±ka fï Wodfj,d
;sfhkafka'
b;ska wmsg fï flaiS iQ;%fhka fyd|g ±k.kak mq¿jks"
f.!;u nqÿrcdKka jykafia mqßioïu idrÒ jqfka fldfydu o@
tA mqßioïu idrÒ nqÿrcdKka jykafia fyd¢kq;a oukh l<d"
ier mreI úÈyg;a oukh l<d' tA foflkau;a oukh l<d'
iuyr wh w;ayer, ±ïud'

l:d fkd lr oukh lsÍu'''


±lalfka Pkak ysñhka oukh fjÉp wdldrh' fyd¢ka
oukh jqfk;a kE' ier mreI úÈyg oukh jqfk;a kE' wdkkao
yduqÿrefjd weyqjd nqÿrcdKka jykafiaf.ka fudlo lrkafka
lsh,' nqÿrcdKka jykafia jod<d n%yauoKavh mKjkak lsh,'
Bg miafia wdkkao yduqÿrefjda weyqjd fudllao fï n%yauoKavh
lshkafka lsh,' wjjdo wkqYdikd fudl=;a lrkak tmd lsõj' tA
wh ´k fohla lshmqjdfõ ´f.d,af,da ioao ke;sj bkak lsõjd'
±ka fïl fldfyduo lshkafka lsh, weyqjd' thd yßu
ier mreIhs lsõjd' ;kshu hkak tmd lsõjd' msßi;a tlal
hkak lsõjd' .sys,a,d ix>hd fukak fufyu iïu; l<d lsh,
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 147
lshkak lsõjd' ±ka nqÿrcdKka jykafia msßksjka md,d' wks;a
ia j dóka jyka f ia , d jev,d ls õ jd wdhq I a u ;a Pka k " ix>hd
jykafia,d úiska n%yauoKavh Tng kshu lrkjd lsh,' fudllao
n%yauoKavh lsh, weyqjd' Tnjykafiag mq¿jks wks;a ´fk
flfkla tla l l:d lrka k ' yenehs wfk;a ia j dóka
jykafia,df.ka wjjdo wkqYdikd keye lsõjd' wfka tfyu kï
uu bjrhs lsh, isysh ke;sj jegqkd'

udkh ;rï ksjkg ndOlhla ;j;a ;sfha o@


Bg miafia iajdóka jykafia,d <Õg hkjd —wfka iajdókS"
ug wjjdo lrkak" wjjdo lrkak˜ lsh, lshkjd' ljqre;a
l:d lrkafk kE' wks;a wh <Õg hjkjd' wka;sfï § wdkkao
iajdóka jykafia <Õg .shd' —yß Tn ch.;a;d˜ lsõjd' udk
yq, ìka|d lsõjd' ±ka Tn O¾udjfndaOhg iqÿiafila'
t;fldg wmg fmakjd O¾uh wjfndaO lrkak ;sfhk
úYd, ndOdjla ;uhs udkh' we;a; fmks fmkS we;a;g .rykjd
udkakh ;sfhk flkd' tA ksid fï O¾u ud¾.h ksy;udkSj ÈhqKq
lrf.k ÿisß;;a ÿisßf;a úmdlhg;a nh fj,d" iqpß;hg;a
iqpß;fha úmdlhg;a leu;s fj,d" iqpß;fha úmdl ,efnk
úÈyg ðú;h ÈhqKq lrf.k fï f.!;u nqoaO Ydikfha § u
W;=ï p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lr.ekSfï Nd.H Wodfõjdæ

idÿ æ idÿææ idÿ æææ


148 uyfuõkd ioyï m%ldYk

wdYap¾h woaN+; lreKq wgla


-fõid,sl W.a. iQ;%h-

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
±ka Tn bf.k .kak fï foaYkdj we;=<;a fj,d ;sfhkafka
wx.=;a;r ksldfha 8 jeks ksmd;h g hs' fï foaYkdfj ku fõid,sl
W.a. iQ;%h' úYd,d uykqjr jdiS W.a. .Dym;shdg jod< foiqu'
t;fldg fï ms k a j ;df. ku fudlla o W.a . ' tA ojia j ,
nqÿrcdKka jykafia jev isáfha úYd,d uykqjr uyjkdka;f¾
we;=f, f.dvk., ;sìÉp l+gd.dr Yd,dfõ' nqÿrcdKka jykafia
NslaIq ix>hd wu;d fufyu jod<d'

wdYap¾h woaN+; lreKq wgla'''


—mskaj;a uyfKks" Tn u;l lshd.kak Th úYd,d uykqjr
isák W.a. .Dym;shdg wdYap¾h woaN+; lreKq wgla ;sfhkjd˜
lsh,' tfyu lsh, nqÿrcdKka jykafia úydrhg jeähd' ±ka
idudkHfhka ry;ka jykafia kulf.a wdYap¾hj;a woaN;+ lreKq
lshfjkj kï" wmsg tal tÉpr mqÿu iy.; fohla fkfjhs'
±ka fï lshkafk .sys Y%djlfhl= .ek' .Dym;s flfkla' .Dy
uQ,slfhla' fï flkdg;a wdYap¾h woaN+; lreKq wgla ;sfhkjd'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 149

fláfhka foiQ O¾uh ±k.kakg'''


b;ska iajdóka jykafia,dg;a fï ldrKh úia;r jYfhka
±k.kak ´fk jqkd' ±ka nqÿrcdKka jykafia fï úÈyg jod<d
ú;rhs' úia;r jYfhka foaYkd lf<a keye' b;ska nqÿrcdKka
jyka f ia tfyu m% l dY lr,d úydrhg jeähd u ia j dóka
jykafia,d l,amkd l<d wms fï W.a. isgq;=ud yuqfjkak ´fk
.sys,a,d'
b;ska myqjod Wfoa jrefõ md;a;r isjqre;a wrf.k úYd,d
uykqjrg jevu lr,d fl,ska u jeäfh W.a. isgq;=udf.a
ksjig' jeähg miafia W.a. isgq;=ud blaukska u wdik ms<sfh,
lr, ÿkak iajdóka jykafia,dg jev isákak' Bg miafia tA W.a.
isgq;=ud iajdóka jykafia,dg fndfydau .reire we;sj jkaokd
lr,d tl;amiaj jdäjqkd'

fudkjo tA wdYap¾h woaN;


+ lreKq@
tl;amiaj jdäjqkd lshkafka fl,ska u bÈßfhkq;a fkfjhs"
msgqmiafikq;a fkdfjhs" me;af;ka jdäjqkd" tl;amiaj jdä fjÉp
fï W.a. .Dym;shdf.ka iajdóka jykafia kula fufyu wykjd'
—mskaj;a .Dym;sh" Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia jod<d" Tn
wdYap¾hj;a woaN+; jQ lreKq wglska iukaú; jQ tlaflfkla h
lsh,' b;ska mskaj;a .Dym;sh" Nd.Hj;=ka jykafia woyia lrmq"
tA Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrmq wdYap¾hj;a jQ
woaN+; jQ lreKq wg fudkj o@˜
fuhd lshkjd" —uu okafk kE Nd.Hj;=ka jykafia ud
.ek wdYap¾hj;a woaN+; lreKq wgla ;sfhkjd lsh,d jod<d
lsh,' yenehs iajdókS" ug ysf;k yeáhg l,amkd lr, n,k
fldg kï ug wdYap¾hj;a woaN+; lreKq wgla ;sfhkj ;uhs'
yenehs nqÿrcdKka jykafia woyia lf<a fudlla o lshkak ux
okafka kE' b;ska iajdókS" ux tfykï tAl lshkakï˜ lsh,'

1 jeks wdYap¾h woaN+; ldrKh


—mskaj;a iajdóka jykai" fukak fïlhs uf.a m<fjks
wdYap¾h woaN+; ldrKdj' uu Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia j
biafi,a, u ±lmq fj,dfj ÿr b|, u uu nqÿrcdKka jykafiaj
150 uyfuõkd ioyï m%ldYk

±lald' tA ±lmq fj,dfj ±lSu;a iuÕ u uf.a is; myka fj,d


.shd' tA Ñ;a; m%idoh tfyïu u hs' fjkia fjkafk kE' fïl ud
olskjd ud ;=< ;sfhk wdYap¾h woaN+; ldrKhla yeáhg'˜
tfyu kï wmsg fmakjd nqÿrcdKka jykafia Èyd n,,d
meyeÈ,d fjkia fjÉp wh;a bkak mq¿jka' O¾uhg wdmq ke;s
wh bkakjfk' iuyre ldf,lg meyeÈ,d ;j;a ldf,lg
wmyÈkjd' ±ka fï flkd tfyu fkfjhs' nqÿrcdKka jykafiaj
ÿgq muKska y÷kd.;a;d fï W;a;uhd tAldka;fhka u wry;a
iïud iïnqÿ W;a;ufhla h" úÊcdprK iïmkak wd§ .=K ál
Tlafldu y÷kd.;a;d' ys; meyeÿkd' tA meye§u tfyïu u hs'
Tkak m<fjks lreK'

2 jeks wdYap¾h woaN+; ldrKh


Bg mia f ia thd ls h kjd —ia j dókS " ug fï fojeks
wdYap¾hj;a woaN+; ldrKh yeáhg fukak fïl i,lkjd'
nqÿrcdKka jykafiaj ±l, meyeÿk is;ska u hs nqÿrcdKka
jykafiaj weiqre lf<a'˜ fu;k weiqre lrkjd lshkafka O¾uh
wykjdg' fu;k weiqr lshkafka nqÿrcdKka jykafia <Õg fj,d
jdäfj,d fndfydau Y%oaOdfjka iQodkfuka bkakjd" Wkajykafia
jod< lreK f;areï .kak' tAlhs fï weiqr lshkafka' t;fldg
nqÿrcdKka jykafiaj myka is;ska weiqre lrkjd'
lduhkaf.a wd§kj .ek l:d
—t;fldg nqÿrcdKka jykafia ug wkqms<sfj, l:dj
jod<d'˜ ±ka nqÿrcdKka jykafia,dg muKla iqúfYaI foaYkdjla
fu;k lshkjd' wkqms<sfj, l:djla tlal fhfok iduqlalxisl
foaYkd lsh,d' fïfl lshkjd" —iajdókS" ug fï odkh .ek
nqÿrcdKka jykafia jod<d' iS,h .ek jod<d' iS,d § .=Koyï
wdrlaId lsÍfuka mska ,efnkjfka' Bg miafia i.a. l:d'
iaj¾.fha bm§u .ek foaYkd l<d' Bg miafia Wkajykafia rEm"
Yío" .kaO" ri" myi g we,S jdih lsÍu .ek" tA mxp ldufha
wd§kj .ek lsh, ÿkak' fï mxp lduhg hgfjÉp i;ajhd tA
fjkqfjka ÿlaú¢k wdldrh" tA fjkqfjka kvq yn j,g megf,k
wdldrh" tA fjkqfjka i;=ka urkjd" fidrlï lrkjd" mxpldu
iem ú¢kak .sys,a,d jerÈ ldu fiajkfha fhfokjd" fndre
lshkjd" fla,dï lshkjd" mreI jpk lshkjd" ysia jpk lshkjd"
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 151

fï kdkdm%ldr mõ /ialr.kakjd' fï mialï iem ú¢kak


.sys,a,d'

flf,ia j, ienE ;;ajh'''


tA ksid fï mxp lduhka ;=< fï flf,iqka is; flf,ik
foaj,a j, j¾Okhla ;sfhkafka' fï ksid fï mxp lduh lsh,
lshkafka uvf.dvla jf.a tlla' Nh iys; fohla' mSvd iys;
fohla' wk;=re iys; fohla lsh," iajdókS" ug mxp lduhkaf.a
wd§kj lsh, ÿkakd'
fï flf,ia j, mSvdj" fï flf,iqkaf.ka we;sjkakd jQ
is; Ôú;h flf,iS hk flf,ia j,ska ls¨gq jk wdldrh" fï
fyd|g ysgmq ñksiaiq fï mxp lduh fidhkak .sys,a,d fï krla
fj,d mõ /ia lrf.k ls¨gq njg m;ajk wdldrh ug lsh,
ÿkakd' lsh, §,d nqÿrcdKka jykafia fïjdhska ksoyia ùu"
fklaLïufha wdksixY" fïjd ke;s ;ek fldhs;rï iemfia bkak
mq¿jka o lsh, ug lshd ÿkakd'

kSjrK j,ska ixis÷kq is;'''


iajdókS" ux fïl wyf.k bkakfldg uf.a ys; fyd|g
;ekam;a jqkd' uDÿ jqkd' B<Õg fï mxp kSjrKhkaf.ka ys;
neyer jqkd' mxp kSjrK hgm;a fj,d .shd' uf.a ys; fyd|g
i;=áka m%S;sfhka Woaoduhg m;a jqkd' uf.a ys; jvd;a myka
jqkd'
ia j dókS " uf.a ys f ;a we;s j q k fï fjki Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafia ±lald' tA fj,dfjÈ fï iduqlalxisl O¾u
foaYkdj ug jod<d' ^ÿlaLx iuqohx ksfrdaOx u.a.x& tA lshkafk
fukak fïlhs ÿl' fukak fïlhs ÿlaL iuqoh" fukak fïlhs
ÿlaL ksfrdaOh' fïl ;uhs ÿlaL ksfrdaO .dñKS m%;smodj' fï
p;=rd¾h i;Hh úia;r lrk fldg iajdókS" ug fïl wjfndaO
jqkd' tAldka;fhka u fïl wd¾h i;Hhla u hs' i;H [dKh
,enqjd'
ia j dókS " fï O¾uh uf.a ys ; g jegyq f ka " ug fïl
wjfndaO jqfka" fyd|g msßisÿ frÈ lE,a,la vhs lrkjd jf.a'
msßisÿ jia;%hla vhs lf<d;a tA vhs lrkakd jQ j¾Kh jia;%hg
fyd|g w,a,kjd' wkak tA jf.a uf.a ysf;a O¾uh msysáfha'
152 uyfuõkd ioyï m%ldYk

hula yg .;a;d o fuf,dfõ''''


iajdókS" ug wjfndaO jqkd' uu ysgmq wdifka uu jdäfj,d
nK wyñka ysáfh nqÿrcdKka jykafia <Õ' ug wjfndaO jqkd
rcia ke;s" flf,ia ke;s" wúoHd u<lv ke;s" Oïu plaLqj
ug we;sjqKd' fudllao Oïu plaLqj ^hx lsxÑ iuqoh Oïux -
iínx ;x ksfrdaO Oïux& fya;= m%;Hhkaf.ka yg.kakd jQ hï
fohla weoa o ta is h ,a , u fya ; = ke;s ù fuka ke;s ù hk
O¾u;djhg whs;shs' tA tlla j;a uu h lsh," uf.a lsh," uf.a
wd;auh lsh, .kak fohla kE' ug fïl wjfndaO jqkd'

ielfhka tf;r ùu'''


iajdókS" uu O¾uh ±lald' uu O¾uhg meñKqkd' uu
O¾uh idla I d;a l<d' ux O¾uh je<|.;a ; d' uu fï
úÑls É Pdfjka tf;r jq k d' zfudlo fudlo - fldfydu o
fldfydu oZ lsh lshd hk .ukska ux tf;r jqkd' uu fï O¾uh
;=< úYdro jqkd' ux fï Ydia;D Ydikfha ndysr mqoa.,fhl=f.a
fjk Woõ ke;sj jqK;a ug ±ka O¾uh ÈhqKq lr.kak mq¿jka
;;ajhg m;ajqkd' uu tod t;k u je| jeá,d nqÿrcdKka
jykafiaj" Y%S ioaO¾uh" Y%djl ix>r;akh irK .shd' iajdókS"
uu n%yaupdÍ fjkak ;SrKh l<d' n%yaupdÍ YslaId moh m%uqL
fldg ux mxp YS,h iudoka jqkd' fukak fïl uu olskj
fojeks wdYap¾h woaN+; ldrKh yeáhg'˜
Tkak n,kak tA ldf,a ysáh .sys wh tfyu kï meúÈ wh
fldfydu fjkak weoao@ t;fldg tAl ;uhs fojeks wdYap¾h
ldrKh' m<uqfjks wdYap¾h woaN+; ldrKdj ;uhs nqÿrcdKka
jykafia j ÿgq muKska u n,j;a meye§ug m;ajqkd' fojeks
wdYap¾h woaN+; ldrKdj ;uhs" tA Ñ;a; m%idofhka hqla;j
nqÿrcdKka jykafiaj weiqre lsÍfï § nqÿrcdKka jykafia
wkqm<
s f
s j, l:dj foaYkd l<d' Bg miafia p;=rd¾h i;Hh foaYkd
l<d' tAl wjfndaO lrf.k Bg miafia n%yaupdÍj mxp YS,fha
iudoka jqkd' tAl ;uhs fojeks lreK'

3 jeks wdYap¾h woaN+; ldrKh


;=kafjks lreK ;uhs" —iajdókS" uu fndfydu ;reK
flfkla' t;fldg ug ysáh ;reK ìßkaoEjreka y;r fofkla'˜
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 153
t;fldg nqÿrcdKka jykafiaf.a ld,fha ;sì, ;sfhkafk fï
;ks ìß|la újdy lr .ekSula fkfjhs' ;ukag kv;a;= lrkak
mq¿jka kï ìßkaoEjreka y;r miafofkla jqk;a újdy lr.kak
mq¿jka' b;ska fu;=udg b|,d ;sfhkjd ìßkaoEjreka y;r
fofkla' fuhd f.or .shd' fuhd nqÿrcdKka jykafia bÈßfha
n%yaupdÍ YS,h iudoka fjÉp flfkla'

;reK jhfia fkdak,d y;r fokd'''


;reK jhfia l,af.jk fkdak,d y;r fokdg l:d l<d'
l:d lr,d lshkjd" —ke.Ksjreks" uu n%yaupßhdj uq,afjÉp
YslaId mo my iudoka jqkd' wo b|, leu;s flfkla uf.a
ifydaoßhka yeáhg jdih lrkak ´fk kï fï f.or u bkak
mq¿jks' mska lrkak;a mq¿jks' leu;s flfkla ;ukaf.a f.j,a
j,g wer,jkak lshkj kï wer,jkak;a mq¿jks' ;j ljqre
yß bkakj kï" ug wij,d irKmdj, fokak lsh," uu tAl
jqk;a lrkakï˜ lsh, lsõj u jeäuy,a ìßkaoE bÈßhg wdjd'
weú,a,d lshkjd" —wd¾h mq;%h" ug wkak wrhj irK mdj,
fokak tfykï'˜
—fyd|hs˜ lsh," ux th;a tlal l:d nia lr," uu tkak
lsõjd f.org' tkak lsh,d meka flKaäh w;g wrf.k meka
j;a lr, u ÿkakd tlalka hkak lsh,d'
ia j dókS " mq ÿ u jefâ ls h ka f k uu fï fndfydu
fifkfyjka;j ysgmq fï ìß| w;meka j;a lr,d §,d tA fokakd
msg;a fj,d hoaÈ;a uf.a ys;g wuq;a;la kE' uf.a ys;g lsisu
fjkila kE' uf.a ys; wr merKs i;=fgka u tfyï u ;sfhkjd'
iajdókS" ug f;afrk úÈyg fïl;a wdYap¾h woaN+; ldrKdjla'˜

is,a ke;s ykaohs iel lrñka hkafka'''


t;fldg n,kak fï ys;l fkao fï Tlafldu ;sfhkafk'
±ka fï jf.a uÜgulg ys; ÈhqKqlrkak mq¿jka kï" thd
ixidfrka w;añfokjd" tfyu ke;sj kslï fï Tkak újdy
fjkjd' Bg miafi iel lr lr hkjd' wmg fmakjfka" mqÿu
úÈyg ieflaufk ;sfhkafk' ±ka wmsg j¾;udkfha fmakjd"
tla f lkdg tla f lkd iel hs ' fudlo fya ; = j @ tla f lkdg
tlaflkd is,aj;a kE' tA wh okakj' tA ksid neßfj,dj;a flfkla
Èyd jeämqr ne¨fjd;a bjrhs' wehs ta@ ieflafk'
154 uyfuõkd ioyï m%ldYk

iuyr úg msßisÿ ys;ska n,kj" msßisÿ ys;ska l:d lrkjd'


Bg miafia ysf;kj Tkak Tkak mgka .;a;d lsh,' Bg miafia
iïmQ¾Kfhka u rKavq w,a,f.k hkjd' tA ksid ielhg fya;=j
;uhs iS,h ms<sn| meyeÈ,s ia:djrhla ke;slu'

iS,fhka msßisÿ ù ksiel njg m;afjkak'


iS,h ms<sn| meyeÈ,s ia:djrhl bkakj kï fï iel
f.dvla wvqfjka bkak mq¿jks' tA lshkafka iel rys;j jdih
lrkak mq¿jks' ±ka iajdñhd okakjd kï ;uka is,aj;a lsh,d" tA
;ukaf.a is,aj;a lu .ek ìß| meye§ulska bkakj kï" ;uka
is,aj;a lsh,d ìß| okakj kï" ìß|f.a is,aj;alu .ek ieñhd
okakj kï" ielhla we;s fjhs o@ wkak tAl jqjukhs iel
ke;sfjkak' tA iel rys; nj;a tlal ;uhs iekis,af,a bkak
mq¿jka fjkafka'
t;fldg W.a. isgq;=ud .sys Ôú;h .; lroa§ thdg
mq¿jka jqkd O¾uh weyqjg miafia thdf.a ìßkaoE jrekag fukak
fukak fï úÈyg i,lkak' t;fldg uu ys;kafka ;=ka fofkla
kej;s,d ;sfhkjd mska oyï lrkak' tlaflfkla újdy lr,d
ÿka k d' t;fldg fudlla o ta f l ;s f hk wdYa p ¾h woa N + ;
ldrKdj@ isf;a lsisu fjkialula we;s jqfka kE" tA fya;=fjka'

4 jeks wdYap¾h woaN+; ldrKh


—iajdókS ug uf.a yßyïn lrmq iïm;a ;sfhkj foam,
jia;=j ;sfhkj' iajdókS" uu fïjd l<HdK O¾u we;s is,aj;=ka
jykafia,d iuÕ fnod .ekSfï § uu tAl m%udK lrkafk kE'
fuÉprla uu fokj' b;=re ál fokafk kE lsh,' tfyu m%udK
lrkafk ke;sjhs l<HdK O¾u we;s is,aj;=ka jykafia,dg
fokafka'˜

fokafoda fkd fokafoda lsh,d is;k


= s ug'''
fudlo tAl;a f,ais jevla fkfjhs fka' flfkl=g ;uka
<Õ ;sfhk foaj,a fokjd lshk tl f,ais lreKla fkfjhs'
zodkxp hqoaOxp iudkudyqZ lsh,d foú flfkla lsõfõ' fï odk
§u iudk lrkak mq¿jka hqoafOlg' wehs tA@ fuhd yeu ;siafiu
fïl mge,eù mge,eù fokafoda fkd fokafoda lsh lsh f,dl=
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 155

w¾nqOhl b|,hs" fïflka biairyg mkskafka' kuq;a iuyr


flfkl=g tfyu fkfjhs' fokak ys;=ko w;Eßhd'
t;fldg W.a. isgq;=ud lshkjd fïl ;uhs y;rfjks
wdYap¾h woaN+; ldrKh lsh,d' ±ka fï úÈyg odkd§ msxlï
lrka k kï thdg ;s f hka f k ´fk O¾uh .ek meyeÈ,s
wjfndaOhla'

5 jeks wdYap¾h woaN+; ldrKh


miafjks lreK yß ,iaik tlla' tAl ;uhs" —iajdókS"
uu NslaIQka jykafia,d ukd fldg weiqre l<d" fkd ukd fldg
fkfjhs'˜ wkak tAfl f;areu fydhd.kak ´fk'
tA ;uhs NslI
a k
Q a jykafia kula weiqre lrkak ´fk ioaO¾u
Y%jKhg" oyï .eg¿ úi|d .ekSug" p;=rd¾h i;Hh wjfndaO
lr .ekSug ú;rhs' Th lreKq j,ska f;drj lrk wdY%h
wOd¾ñl tlla' Tkak Th lreKg hs wdY%h lrkak ´fk' wkak
tAl ;uhs ienEu weiqr fjkafka'
b;ska ziajdókS uu ilia lr, u hs weiqre lf<aZ lshkj'
zuu ukdfldg weiqre l<d iajdóka jykafia,dj - fkd ukd
fldg fkdfõZ lshkj' t;fldg iS,d§ .=KO¾u ÈhqKq lr .ekSu
msKis " nK Ndjkd msKi s " wd¾h i;H O¾uh bf.k .ekSu msKis "
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh bf.k .ekSu msKsi fïlg hs
weiqr ;sfhkafka' wkak tA lrd muKhs weiqre lrkafka'
W.a. isgq;=ud lshkjd" —iajdókS" fïl uf.a wdYap¾h
woaN+; ldrKdjla'˜ wkak n,kak" W.a. isgq;=udf.a Ôú;fha
fldÉpr wdo¾Y f.dvla o@ fïl .s y s flfkl= g wk¾>
foaYkdjla'

6 jeks wdYap¾h woaN+; ldrKh


B<Õg ;j jákd l:djla lshkjd' fï ;uhs yhjeks
wdYap¾h woaN+; ldrKdj' —iajdókS" uu tA iajdóka jykafia,dj
weiqre lrk fldg tA iajdóka jykafia,d O¾uh foaYkd lrkjd'
p;=rd¾h i;Hh foaYkd lrkjd' foaYkd lrk fldg uu ukd
fldg .%yKh lr.kakjd' fkd ukd fldg fkd fjhs'˜
156 uyfuõkd ioyï m%ldYk

tA lshkafka fï O¾uh wykafka weo fydhkak fkd fjhs¦


isÿre fydhkak fkd fjhs¦ jrÈk lE,s w,a,.kak fkd fjhs¦ jdo
lrkak fkd fjhs¦ m%Yak k.kak fkd fjhs¦ wjfndaO lr .ekSu
msKsi u hs' ukdfldg .%yKh lr.kakjd lshkafka tAl hs'
t;fldg wmsg fmakjd fuhd O¾uh wjfndaO lr .ekSfï
woyiska u hs NslaIQka jykafia,dj weiqre lr,d ;sfhkafka'
fuka k fï wdYa p ¾h woa N + ; ldrKdfj úfYa I ;a j hla
;sfhkjd' fïl Tng;a fyd| tlla' —^fkda fÉ fï fida wdhiaud
Oïux foafia;s& iajdókS" tA iajdóka jykafia ug O¾uh foaYkd
lrkafka ke;akï" ^wyuiai Oïux foafiañ& uu Wkajykafiag
O¾uh foaYkd lrkjd'
wkak n,kak nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf, .sys meúÈ
iïnkaOh ;sì, ;sfhk wdldrh' t;fldg iajdóka jykafia kula
uqK .efykak .sys,a,d" tA iajdóka jykafia ksYaYíoj bkak
fj,djl kï" fuhd lshkjd" —iajdókS" Nd.Hj;a nqÿrcdKka
jykafiaf.ka uu wij,a foaYkdj bf.k .;a;d' tA foaYkdfõ
fukak fï fï lreKq hs ;sfhkafka lsh,d wr iajdóka jykafiag
f;dar,d fokjd' fukak fïl ;uhs iajdókS" uf.a ;sfhk yh
jeks wdYap¾h woaN+; ldrKdj'˜ fukak fï jf.a wjfndaOhl
wms bkak ´fk'

7 jeks wdYap¾h woaN+; ldrKh


W.a. isgq;=udf.a ;sfhk y;afjks wdYap¾h woaN+; lreK
;uhs" —iajdóka jykai" uf.a <Õg foújre tkjd" foújre
weúÈka lshkjd" ^iajdLdf;da .ym;s" N.j;d Oïfuda& z.Dym;sh"
Nd.Hj;=ka jykafia ukdfldg foaYkd lrk ,o O¾uhla fïZ
lsh,d lshkjd' lsõjg miafia fuhd lshkjd foúhdg" zTõ b;ska
Thd lsõj;a ke;;a fïl ukd fldg foaYkd lrk ,o O¾uhla
;uhsZ lsh,' wkak n,kak wNsudkh'
foú flfkla weú,a,d lsõfjd;a tfyu j¾;udk flfkl=g
zmskaj;" nqÿrcdKka jykafia ukdfldg foaYkd lr,d ;sfhkafkaZ
ztfiah foúhks" tfiahZ lsh, y;rg myg keú,d fldkao l=ÿ
lrf.k lshhs' fï tfyu fkfjhs'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 157

—iajdóka jykai" uu ±ka foúhka iuÕ mjd w,a,dm


i,a , dmfha fhÿk;a " ug fï ldrKfha § uf.a ys ; g ls i s
wdvïnrlula" we;sfjkafka kE' ux ±ka foúhka tlal;a l:d
lrk flfkla fkao lsh,' tAl ;uhs iajdókS" uf.a ;sfhk
y;afjks wdYap¾h woaN+; ldrKh'˜
n,kak fï nqÿrcdKka jykafiaf.a ld,fha ysgmq .sys wh
fldÉpr ÈhqKq o lsh,d'

8 jeks wdYap¾h woaN+; ldrKh


—iajdókA jykai" wmg Nd.Hj;=ka jykafia foaYkd lr,d
;sfhkjd ´rïNd.sh ixfhdack myla .ek'˜
´rïNd.sh ixfhdack lshkafka ldu f,dalfhka hgg ne|
;nk ixfhda c k my' fudkjo tA @ ilaldh ÈÜÀ" úÑlsÉPd"
iS,ín; mrdudi" ldu rd." má>' fukak fï ´rïNd.sh ixfhdack
my wmg nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d'
—iajdókS" ud ;=< m%ySk fj,d ke;s tA tl u ixfhdackhla
j;a ud olskafka kE' tA my u m%ySk fj,d ;sfhkafka'˜
tfykï fuhd ljqo@ wkd.dó flfkla'
—iajdókS" wkak tAl;a wdYap¾h woaN+; ldrKdjla' fukak
fï wdYap¾h woaN+; ldrKd wg .ek uu okakjd ud ;=< ;sfhkjd
lsh,d' ud fjk lreKq kï okafk kE' uu okafk kE Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafia fudk jf.a fohla wruqKq lrf.k o ud
;=< wdYap¾h woaN+; lreKq wgla ;sfhkjd lsh,d jodf<a ˜
b;s k a fï ia j dóka jyka f ia , dg W.a . is g q ; = u d odkh
ms < s . eka k q j d' odfk j<|,d tA ia j dóka jyka f ia , d kej;
nqÿrcdKka jykafia neyeolskakg jeähd' .sys,a,d nqÿrcdKka
jykafiag lshd ysáhd" —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" uu wo Wfoa
mdkaor W.a. isgq;=udf.a ksjig .shd' .sys,a,d uu tA mKjk ,o
wdikfha jev b|,d" W.a. isgq;=ud ug jkaokd l<dg miafia
weyqjd" zmskaj;a W.a. isgq;=uks" Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia
Tn;=ud wdYap¾hj;a woaN+; lreKq wglska iukaú;hs lsh,d
fmkajd ÿkakd' fmkakd §,d l=áhg jeähd' fïl úia;r jYfhka
lshd ÿkafka kE' nqÿrcdKka jykafia jod< wdYap¾h woaN+;
158 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ldrKd wg Tn;=ud okakjd' Tn;=ud ;=< ;sfhkjd tAjd'Z t;fldg


t;=ud m%ldY l<d" zwdYap¾h woaN;
+ ldrKd wgla ud ;=< ;sfhkjd
lsh,d nqÿrcdKka jykafia jod< njla ud okafk kE' kuq;a ud
;=< wdYap¾h woaN+; lreKq wgla ;sfhkjd'Z

ukd fldg Ydia;Dka jykafiaj weiqre l< yeá'''


fudkj o tA wg@ m<fjks tl ;uhs nqÿrcdKka jykafia
ÿr §u ±lSu;a iuÕ u is; myka fj,d .shd .shd u hs tal
fjkia jqfka kE' tAl ;uhs m<fjks wdYap¾h woaN+; ldrKdj'
fofjks wdYap¾h woaN+; ldrKdj ;uhs myka is;ska nqÿrcdKka
jykafiaj wdY%h l<d' wdY%h lrk fldg" nqÿrcdKka jykafia
wkqms<sfj, l:dj jod<d' ^odk l:d" iS, l:d" i.a. l:d" ldudkx
wd§kjx" ´ldrx ixlsf,aid" fklaLïfï wdksixid& oka§fï l:dj"
is,a /lSu" iaj¾. l:dj" lduhkaf.a wd§kj" flf,iqkaf.ka
ls¨gq ùu .ek" ffkIalïufhys wdksixi .ek' fï úia;r
lrf.k hoa § fï is ; myka jq k d' t;fldg nq ÿ rcdKka
jykafiaf.a iduqlalxisl O¾u foaYkdj jk ÿlaL" iuqoh" ksfrdaO"
ud¾. m%ldYs; p;=rd¾h i;Hh O¾uh ug jod<d' tA O¾uh foaYkd
lrk fldg fïl wd¾h i;Hhla u hs lsh,d i;H [dKh
jegyqKd' yßhg msßisÿ jia;%hla m~q .ioa§ tA m~q ish,a, u tA
jia;%h Wrd .kakjd jf.a ug O¾uh wjfndaO jqkd' ^hx lsxÑ
iuq o h Oïux iínx ;x ks f rda O Oïux& fya ; = m% ; Hhka f .ka
yg.kakd jQ hï lsisjla weoao ta ish,a, u ksreoaO ù hk
iajNdjfhka hqla;hs lsh,d oyï wei my< jqkd'
iajdókS" ux fï O¾uhg meñKs,d O¾uh ;=,g weú,a,d
O¾uh je<|f.k Bg miafia nqÿrcdKka jykafiaj" Y%S ioaO¾uh"
Y%djl ix> r;akh irK .syska n%yaupdÍ mxp YS,h iudoka
jqkd' tAl fofjks wdYap¾h woaN+; ldrKdj'

n%yaupdÍ mxp YS,hl yslauqk yeá'''


Bg miafia iajdókS" uu fl,ska u ksjig .shd' ksjfia
isáhd ud újdy fjÉp ;reK ldka;djka y;r fofkla' ud
w~.y,d lsõjd" zke.Ksjreks" ud wo b|,d n%yaupdÍ mxp
YS,fhys msysg,d bkafk' ke.Ksjreka leu;s kï fufy bkak'
mska oyï lrf.k leu;s flfkl=g ´fk kï f.or bkak
mq¿jks' leu;s flfklaj újdy lr, fokak;a mq¿jks'Z t;fldg
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 159

jeäuy¨ ìßkaoE lsõjd wij,a tlaflkd ug lido nka|,d


fokak lsh,d' t;fldg ux lreKq l:d lr, tA we;a;d w~.y,d
w;meka j;alr,d nkao,d ÿkakd' tA jf.a wjia:djl mjd uf.a
ysf;a lsisu fjkila we;sjqfka kE' fïl;a wdYap¾h woaN+;
ldrKdjla'
B<Õg lsõjd" iajdókS" tA jf.a u ug iïm;a ;sfhkj"
foam, ;sfhkjd" uu odkd§ mskalï j, fhdojkjd' is,aj;=ka"
.=Kj;=ka jykafia,dg ux fïjd mQcd lrkafka iSud lrf.k
fkfjhs' tAl;a fï wdYap¾h woaN+; ldrKdjla'
ukdfldg NslaIQka jykafia,dj weiqre l<d''
B<Õg iajdókS" uu NslaIQka jykafia,d weiqre lrkjd'
ukdfldg weiqre lrkjd" fkd ukd fldg fkfjhs' B<Õg tA
iajdóka jykafia,d O¾uh foaYkd lrkjd' uu ukdfldg wykjd'
fkd ukd fldg fkd fjhs' yenehs tA iajdóka jyakfia,d O¾uh
foaYkd lrkafka ke;akï ux Wkajykafia,dg O¾uh foaYkd
lrkjd' fïl wdYap¾h woaN+; ldrKdjla lshkjd'
B<Õg iajdókS" foújre weú,a,d ug lshkjd Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafia ukdfldg foaYkd lrmq O¾uhla fkao fï'
t;fldg uu lshkjd mskaj;a foúh" Tfya ´l lsõj;a" ke;;a
nqÿrcdKka jykafia ukdfldg foaYkd lrmq tlla u hs fïl'
b;ska uu fufyu foúhka iuÕ w,a,dm i,a,dmfha fhfooaÈ;a
ug lsisu wdvïnrlula we;sfjkafk kE' zyd''' ud;a ±ka foúhka
tlal l:d lrk flfkla fkd fõoZ lsh,d' ug tfyu fudl=;a
we;sfjkafka kE'
B<Õg wka;u s lreK lshkjd iajdókS" nqÿrcdKka jykafia
´rïNd.sh ixfhdack O¾u myla .ek foaYkd l<d' tA mfyka
tlla j;a ud ;=< ;sfhk njla ug fmakafk kE lshkjd'˜
fukak tA wisßu;a lreKq wg'''
fuka k fï wdYa p ¾hu;a woa N + ; lreK ál ia j dókS "
Nd.Hj;= k a jyka f ia ls h ,d ÿka k ls h kjd W.a . is g q ; = u d'
nqÿrcdKka jykafia jod<d —mskaj;a NslaIqj b;d fyd|hs" b;d
fyd|hs˜ tA fõid,sl W.a. isgq;=ud ;uka .ek ukdfldg lshdmq
ldrKhla lshkjd mskaj;a NslaIqj" Th lreKq wg' Th wdYap¾h
woaN+; lreKq wg ;uhs W.a. isgq;=udg ;sfhkafka'
160 uyfuõkd ioyï m%ldYk

±ka n,kak nqÿrcdKka jykafia tfyu lshk nj j;a


thd oka f k kE' n,ka k nq o a ê h' .dkg .,m,d ls õ jfka '
nqÿrcdKka jykafia jod<d tA ksid —mskaj;a NslaIqj" tfyu kï
u;l ;shd.kak" fï úYd,d uykqjr isák W.a. .Dym;s;=ud
Th lshk ,o wdYap¾h woaN+; lreKq wglska iukaú;hs lsh,
±k.kak˜

meyeÈ,s f,i u Y%oaOdjg meñfKkak'''


t;fldg wmg fmakjd fï jf.a lreKq" fï jf.a foaj,a
fï hq.h ;=< wmg ord.kak neß o@ wmg mq¿jka fjkak ´fk'
nqÿrcdKka jyakfiaf.a nqoaO foaYkd Y%jKh lroa§ wms;a fjfyi
fjkak ´fk" myka is;la we;s lr.kak ´fk'
tAldka;fhka u wms irK .sh nqÿrcdKka jykafia wryx
jk fial' iïud iïnqoaO jk fial' úÊcd prK iïmkak jk
fial' iq.; jk fial' f,dalú¥ jk fial' wkq;a;frda mqßi oïu
idrÒ jk fial' i;a:d foajukqiaidkx jk fial' nqoaO jk fial'
N.jd jk fial lsh, wmsg;a ;sfhkak ´fk ysf;a meye§ula'
fyd|g úui,d f;areï .kak ´fk" wfma Ñ;a; m%idoh
;sfhkak ´fk nqÿrcdKka jykafia .ek hs' wksl nqÿrcdKka
jyka f ia foa Y kd lr,d ;s f hka f ka fya ; = M, O¾uhla '
Wkajykafiaf.a O¾ufha fldfyaj;a ;sfhkjd o m%d¾:kdjlska
hula bIaGfjkjd lsh,d' l%shdjlska ;uhs hula fjkia lrkafka'
me;=ulska fkfjhs' b;ska tA ksid wms fï W.a. isgq;=ud jf.a
fyd| meye§ula we;s lr.ka k ´fk' wmg neßo tA jf.a
wdYap¾hj;a woaN+; ldrKdj,ska tllaj;a we;slr .kak' tlla
yß we;slr .kak mq¿jka fjkak ´fk'

oyï wei my< lr .ksuq'


B<Õg fofjks wdYap¾h woaN+; ldrKdj ;uhs fï oyï
wei we;s lr .ekSu' fïl;a wmg mq¿jka fjkak ´fka' ±ka
odkfha wdksixi okakj wms' iS,fha wdksixi;a okakjd' iaj¾.fha
Wm; .ek wms ±ka f;dr;=re okakjd' ±ka fïl;a iaj¾.hla
fk' ñksia f,dafl lshkafk;a iq.;shla' ÈjH f,dal lshkafka
iq.;shla' lduhkaf.a wd§kj wms okafk keoao@ lduhkaf.a
wd§kj wms okafk ke;akï wdfh ±k.kak l%uhl=;a kE' tA
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 161

;rï u foaj,a' nvq ñ, tfyka by< hkjd" iajdNdúl úm;a


j,g uqyqK fokjd" ldf,lg hqoaO j,g uqyqK fokjd' Th
jf.a fkdfhl=;a m%Yak' Th w;f¾ fï iemfia jdih lrkak
fldÉpr uykaishla .kakjo fkao@ lduhkaf.a wd§kj wmg
fmakafk keoao@
ys;kak mq¿jka wmg B<Õg fï flf,iqka ksid" fï
Ñ;a;ika;dk wmsßisÿ fj,d Bg miafia" ys; wmsßisÿ fj,d" jpkh
wmsßisÿ fj,d" l%shdj wmsßisÿ fj,d hk wdldrh' wmg fmakafk
keoao@ fmakjd' fuhska ñÿkg miafia f,dl= iekis,a,la .kak
mq¿jka lsh, fmakafk keoao@ fmakjd' fuhska ñÈ,d Ôú;h
f.jkak mq¿jka nj wmg fmakjd' wmsg fï ÿl yg.kafka ;%súO
;Kaydfjka' fïl wd¾h i;Hhla yeáhg wjfndaO lr.kak
neß o@ mq¿jka' ;Kaydj ksreoaO l<yu ÿlska ksoyia fjkjd'
wjfndaO lrkak neßo ´l' wjfndaO lrkak mq¿jka' ;Kaydj
ksreoaO lrkakd jQ ud¾.h wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h hs lsh,d
wjfndaO lrkak mq¿jka' wmg neßo wjfndaO lrkak fya;=
m%;Hhkaf.ka yg.kakd jQ hula weoao" tA fya;= m%;Hh ke;s ùfuka
tA ish,a, ksreoaO jk iajNdjfhka hqla;hs' fïl wkd;auhs lsh,
wjfndaO lrkak neßo wmsg' wkak tfykï wmg tA wdYap¾h
woaN+; ldrKdj;a we;slr.kak mq¿jka'

ÿ¾,N hq.hl ,enqKq ÿ¾,N wjia:djla'''


±ka wms .;af;d;a nqÿrcdKka jykafia jev isáoa§ wr
W.a. isgq;=ud ;=< fï wdYap¾h woaN+; ldrKd we;sjqfka' kuq;a
fï jk úg wmf.a Ydia;Dka jykafia msßksjka md,d' wmf.a
Ydia;Dka jykafia ú;rla o msßksjka mEfõ@ kE' idßmq;a;"
fud.a.,a,dk we;=¿ wiQ uy Y%djl ry;ka jykafia,d;a wfkl=;a
uyry;ka jykafia,d ;a msßksjka md,d' wmg ±ka ry;ka
jykafia,d ÿ¾,N u ld,hla' ud¾. M, ,dNSka ÿ¾,N u ld,hla'
fï ldf, lshkafka fudlla o@ p;=rd¾h i;Hh wjfndaO
lrkak uykais .kak tmd' Tfya .; lrk úÈyg .; lrkak'
mxp iS,h /lalyu we;s' tfyu lshdf.k hk hq.hlfk wms
fï O¾uh lshkafka' tfykï fï ldf,a jvd;a u wdYap¾h woaN+;
keoao fï .=K we;s lr .ekSu' jvd;a wdYap¾h hs' woaN+; hs'
162 uyfuõkd ioyï m%ldYk

is,a .=Koï /l hk u. ksjfka'''


fï jf.a .=K wms we;s lr.kak ´fk' B<Õg ks;H iS,h
yeáhg mxp YS,h rlsk tl mjd wdYap¾h hs" woaN+; hs' B<Õg
fmdfydh Èk j, wIa G dx. Wfmda i : iS , h wd§ .= K O¾u
/lf.k ukdfldg iS, iïmkakj jdih lrk fldg" tAj;a
wisßu;a fï hq.fha' B<Õg odkd§ mskalï lsÍfï §" iajdóka
jykafia,d weiqre lsÍfï §" O¾uh Wfoid muKla weiqre lsÍfï
§ wdYap¾h hs" woaN+; hs'
B<Õg O¾uh Y%jKh lr," ;uka O¾u l:dj ukdfldg
wykjd' tA iajdóka jykafia,d O¾uh lshkafka ke;akï" ;ud
yß tA O¾uh lshkak ´fk' —iajdókS" uu wij,a foaYkdfj wij,a
lreK bf.k .;a;d' nqÿrcdKka jykafia fï fï wdldrfhka
fï lreK fmkakd jod<d˜ wdYap¾h hs' woaN+; hs' wkak tA ldrKd
we;s lr.kak ´fk'

megf,kak kï tmdæ
foúhka tlal l:dj kï b;ska wms w;ayßuq' tAl lrkak
.sfhd;a wms megf,hs' Bg miafia foújre weú,a,d ug ±ka
lugyka fokjd" uu ±ka Wäka lshhs Wmfoia .kafk' tfyu
ud;a tlal weú,a,d lshmq wh bkakjd' b;ska tfyu tAl w;dßkjd'
tAl W.a. isgq;=udg mq¿jka jqkdg tAl wms mg,jd.kak ´fk
kE' tAl t;=udf.a jdikdj' tAl t;=udf.a msk'
B<Õg wms O¾u ud¾.fha .uka lr, ixfhdack ±l, tA
ixfhda c k m% y dKh lrka k l,a m kd lrka k ´fk' fudlo
meyeÈ,sj wms okakjd ud¾.-M, ,dNSka" W.a. isgq;=ud msßksjka
md,d ke;akï iuyr úg fïl wrf.k we;s' nUf,dj fk t;=ud
bkafk' wúy" w;mamd" iqoiai" iqoiaiS" wlksÜG lshk iqoaOdjdi
n%yau f,dal j,ska tll we;af;a' tA ksid fï t;=ud wo jqk;a
wyf.k bkak mq¿jka fïl' tA ksid foújre fï f,dafl bkakjd'
fï ñksia f,dalh ;=< ud¾.h ÈhqKq lr, ud¾.M, wjfndaO
lr.;a; W;=ï ñksiqka foúhka w;r .sys,a,d bkakjd'

fï ÈjH f,dalj, bv ke;s fjk ld,h hs'


iuyr foújre weú,a,d nqÿrcdKka jykafiag lshkjd"
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 163

—Nd.Hj;= k a jyka i " foújre w;r f,dl= ÈjH f>da I djla


me;s f rkjd nq ÿ rcdKka jyka f ia kula jev is á k ldf,
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a O¾uh me;s f rk ldf, foõ ms ß i
jeäfjkjd'˜
wehs foú ms ß i jeäfjka k fya ; = j @ fufyÈ O¾ufha
yeisfrk msßi jeäùfuka tA wh urKska u;af;a foúhka w;r
WmÈkjd' nqoaO Ydikh mßydks ld,hg iïmQ¾Kfhka u ÈjH
f,dal ysiafj,d hkjd' foõ msßi ke;s fjkjd' mßydks ld,hg
fudl o fjkafka@ msfrkjd fjk ;ekla' tA ;uhs wmdh'
wmdh msfrkfldg hu rÊcqrefjd l,amkd lrkjd" —wd'''
msßys,d fï tkafka˜ t;fldg wmsg fmakjd tfykï ñksiqka
msßySfuka ksrh wdÈfha Wm; ,nkjd' ÈhqKq ùfuka ÈjH f,dalfha
Wm; ,nkjd' wksl fïfl jákdlu ;sfhkafka O¾ufh' O¾uh;a
tlal hkak ´fk' O¾uh ke;sj jqk;a flfkl=g ÈjH f,dafl
bka k bv ;s f hkjd' ms k a mõ úYa j di lrf.k flfkla
idudkHfhka odkd§ mskalï lrf.k Tlafldu w;yer,d hkjd'
yenehs ÈjH f,dalfha .sys,a,d tfyka O¾uh wjfndaO lrkafka
ke;akï" thd tAflka pq; fjkjd'

;djld,sl iemh yuqfõ ux uq,d fkd jkak


±ka wms ñksia f,daflg wdjd' fufy ukqiai lduh" ñksia
iem ;s f hkjd' fïlg jiÕ fj,d .s y s , a , d O¾udjfnda O h
w;yermq msßi .Kkska lshkak mq¿jka o@ fldaá .Kkska j;a
lshkak neß;rï úYd, msßila ñksia f,daflg weú,a,d p;=rd¾h
i;Hh w;Ermq wh' t;fldg p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lr.kak
wh ñksiqka w;rg wdmq whf.ka lSfhka lS fokd o lr.kafk'
tAl foúhka w;r;a tfyu we;af;a'
foúhka w;rg .sys,a,d tA iemhg jiÕ fjÉp wh we;s'
kuq;a wr O¾uh fufyÈ mqreÿ lr,d .sh wh tfyïu u hkjd'
b;ska tA ksid wms meyeÈ,sj f;areï .kak ´fk fïl' wms fï
Ôú;h f.jkak ´fk O¾udjfndaO lrf.k fï O¾u ud¾.h
ÈhqKq lrf.k hkakhs' t;fldg ±ka úfYaIfhka u fï O¾uh
ÈhqKq lrkafka fïl foújre okakjd' fïl we;a;la o fndrejla
o lsh,'
164 uyfuõkd ioyï m%ldYk

b;ska tA ksid fõid,sl W.a. isgq;=udf.a iQ;% foaYkdfjka


wmg meyeÈ,s j fma k jd nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a ld,fha
Y% o a O djka ; " b;d u wjfnda O fhka Ôj;a fjÉp .s y s ms ß i'
nqÿrcdKka jykafia jod,d .sys msßig .sys msßñ whg" Wmdil
njg m;a fjkj kï" tlaflda y;a:d,jlmq;a; W.a. isgq;=ud
jf.a fjkak lsh,d" tlaflda Ñ;a; .Dym;s jf.a fjkak lsh,d'

l,lsks nqÿ flfkl=ka WmÈkafka'''


nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh l,d;=rlska ,efnkafka' fï
ldf, ú;rhs' l,d;=rlska ,eìÉp tA O¾uh ,eìÉp ldf, ú;rhs
wdOHd;a ñ l Èhq K q j la wms we;s l r.ka k ;s f hka f ka ' wms tA
wdOHd;añl ÈhqKqj we;s lr.kak ´fk' úfYaIfhka u ±ka fï
wkd.dó flfkla .ek fk l:d lf<a' wvq .kafk wmg mq¿jka
fjkak ´fk fida;dmkakj;a fjkak' tA lshkafka .sys Ôú;
.;lrñka" wUq orejka fmdaIKh lrñka neßo fida;dmkak
fjkak' fyd|g u mq¿jkalu ;sfhkjd' wvq .Kfk tA ;;ajhgj;a
m;afjkak ´fk' tA;a f,dl= ms<sirKla fk'
b;ska tA ksid wms ljqre;a wÈgka lr.ksuq Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafiaf.a ÿ¾,N nqÿ iiqk ,enQ fï ld,fha tA O¾uh
u;=fjk fï ld,fha wms;a fkd fi,afjk Y%oaOdjlg meñKs,d
iS,d§ .=KO¾u ÈhqKq lrf.k p;=rd¾h i;Hh wjfndaO jk
wdldrhg fhdaksfida ukisldrfha fhfoñka wms;a fï f.!;u nqÿ
iiqk ;=< p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lr.kakjd lsh,'
idÿæ idÿææ idÿæææ
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 165

bmÿfka wehs @
-máÉp iuqmamdoh-

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wõfjka jeiafika mSvd ú|f.k wo wms uyfuõkdjg
/ia jQfha Wodr woyila we;=jhs' tA ;uhs fï f.!;u nqoaO
Ydikfha § fï W;=ï Y%S ioaO¾uh wjfndaO lr.kakjd lshk
woyihs' fï f.!;u nqoaO Ydikfha § u wmg fï ixidrfhka
w;añfokakg we;akï fldhs;rï fyd| o lshk woyihs' mskj
a ;=k"s
;sßika wd;auNdj j, wms bmÈÉp ld, j, wkka;j;a wms wõfjka
jeiafika mSvd úka|d' ±ka n,kak fï i;a;= wõfjka jeiafika
mSvd ú¢k yeá' wms ixidf¾ wkka;j;a .x j;=rg wyqfj,d
;sfhkjd' tfyu ;uhs fï f.jmq ixidf¾' ,eõ .sks j,g
wyqfj,d msÉpqk jdr wkka;hs' wms N+ñlïmd j,g wyqfj,d
ueßÉp jdr wkka;hs' yÈis wk;=rej,g wyqfj,d ueßÉp jdr
wkka;hs'

fï iif¾ yeá fufyuhs'''


nqÿrcdKka jykafia fmkakd §,d ;sfhkjd" fï ixidrfha
.uka lroa§" tl i;ajfhla fndk ,o lsß m%udKh i;r uyd
id.rfha c,hg jvd jeähs lsh,d' tfyu kï n,kak ±ka wms
166 uyfuõkd ioyï m%ldYk

fï ixidf¾ bmso bmso ueß ueÍ tkafka fldhs ;rï §¾> ld,hla
uq¿,af,a o@ kuq;a wmg fmak f;la udfkl úi÷ula kE' wij,a
ld,fha fï ixidr .uk wjika fjkjd lsh,d' wms ljqre;a
leu;shs iem ú¢kak' wms ljqre;a leu;shs lror lïlfgd¨
ke;sj isákak' kuq;a tA leu;s foa fkfjhs isoaO fjkafka" wms
wlue;s foa' wms is;k foa fkfjhs isoaO fjkafka" wms fkd is;k
foa'
fï ksid l,amkd lr, n,uq fmdÿfõ ixidf¾ wms fldÉpr
nv.skafka bkak we;a o@ fmf¾; wd;au j, bmÿkdg miafia tA
fmf¾;hkag fiï fidgqj;a kE' wms tn÷ ixidr .; Ôú;
f.j,hs fï weú,a, ;sfhkafka' ±ka fï ñksia f,dalfha bmÿkdg
miafia wmsg fldhs;rï wms i;=áka Ôú;h f.dvk.d .kak
yeÿj;a wms ys ; k foa is o a O fjka f ka kE' fï ks i d wms
n,dfmdfrd;a;= fjk f,dalh fkdfõ wms uqyqK fok f,dalh' wms
ys;ska f.dv k.d .kak Ôú;h fkfjhs we;a; Ôú;h' we;a;
Ôú;h ;=< ;sfhkjd" yeu ;siafi u wms ys;k foa isoaO fjkafk
ke;s tl'

fïflka ksoyia fjkak mq¿jka wms yefudag u'''


wms fïl wjfndaO lr.kak ;sfhkafka nqÿ rcdKka jykafia
jod< máÉp iuqmamdoh ;=< hs' máÉp iuqmamdoh wjfndaO
lr.;a f ;d;a wms g mxp WmdodkialkaOh wjfnda O lr.ka k
mq¿jka' mxp WmdodkialkaOh wjfndaO lf<d;a wms ilaldh
ÈÜÀfhka ksoyia fjkjd' ilaldh ÈÜÀfhka ksoyia jqfkd;a wms
iS,ín; mrdudi j,ska ksoyia fjkjd" úÑlsÉPdfjka ksoyia
fjkjd' wmsg mq¿jka fjkjd fidajdka fjkak'
flfkl=g fï ud¾.M, ,nkjd lsõjd u nhla we;sfjkak
mq¿jks" ;ukaf.a Ôú;hg fudlla yß fõú lsh,' ud¾. M,
,nkjd lshkafk Ôú;h ;=< we;sfjk wjfndaOhla' wmsg fyd|g
Ôúf;a ys;,d u;,d f;areï .kak mq¿jkalu ;uhs fï wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.fhka ,nd fokafka' b;ska wmsg fï O¾uh wjfndaO
lr.kak wudre fj,d ;sfhkafka wms ;=< f.dv k.d f.k ;sfhk
wjfndaOhla ke;slu ksid' wjfndaOhla we;s fj,d ;snqkd kï
fndfydu iq¿ ld,hlska fï ixidfrka wms ksoyia fjkjd'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 167

fmf¾; f,dalfha úia;r''''


n,kak fï ixidf¾ yeá' ojila uq.,ka uy ry;ka
jykafiag uqK .eyqkd" tl fm%a;shla' fï fm%a;sh láka f,a
y,df.k yuhs" lgqhs ú;rhs tA YÍrfha ;snqfka" ú,dm fokjd
nv.skshs lsh,d' wo;a fï f,dalfha ´k;rï tfyu fm%a;sfhda
bkakjd' wmg fmakafk ke;s tl ú;rhs m%Yakh'
b;ska uq.,ka yduqÿrefjda ±l,d tA fmf¾;s l:d l<d'
l:d lr,d wyeõjd —ulafj,do Th˜ lsh,d' —fï fmf¾; f,dafl
bmfokak l,ska bmÿfka fldfyao@˜ lsh, weyqjd' —wfka iajdókS"
uu fyd|g iem ú|mq ukqiai f,dafla ysáfha'˜ —fudlo jqfka˜
lsh,d weyqjd'

l< l< foa - M, M, foa'''


—iajdóks" uu ukqiai f,dafl ysáfha' ug f,dl= mq;d,
fokafkla ysáhd' ux fï mq;d,f.a yhsh ys;g wrf.k uf.a
iajdñhdj f.oßka tf,õjd' iajdñhd fjk lidohla lr.;a;d'
tA fofjks lidfoa' tA fofjks ìß|g orefjla ,efnkak bkak
fldg uu bßishd l<d' ±ka b;ska foam, jia;=j fnfoaú lsh,d'
Bg miafia uu tA ore .en úkdY lrkak fydfrka fnfy;a
ÿkakd' wkak t;fldg ore .en úkdY jqkd' f.or lÜáh iel
lr,d udj w,a,f.k weyeõjd" ;sf.a jevla fka o fï lsh,d'
ux tfõf,a Èjqrejd wfka uu kï lf<a kE' uu tn÷ fohla
lf<d;a WmkQmka wd;au j, orejka jod lk tlshla fjkak
´fk lsh,'˜ b;ska fuhd lE .y,d lsh,d ;sfhkjd —wfka iajdókS"
ug mqÿudldr nv.skakla ;sfhkafka" ug Wfoag orefjd myla
,efnkjd" ux tA orefjda my u lkjd' yjig ;a myla ,efnkjd'
my u ;a lkjd'˜
fï l;dj lshk fldg u;la jqkd" uu ±l,d ;sfhkjd
fï ne<,sfhda megõ od,d tA megjqkaj lkjd' fï <ÕÈ Tn
±l.kag we;s" mqj;a m;a j,ska we;skakla' tA we;skak meáhd
ìys lrmq .uka Wiai,d fmdf<dfõ .y,d mE.=jd ll=f,ka' n,kak
wms ixidfrÈ uqyqK fok foaj,a' wms ixidfrÈ fldÉpr kï
orejka lkak we;a o@ tfyu ;uhs fï weú,a,d ;sfhkafka'
168 uyfuõkd ioyï m%ldYk

mqxÑ iemhg /jfgkak tmd'''


b;ska nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd fï bmÿkdg
miafia wms fkdfhla wdldrfha ldhsl frda. j,g f.dÿre fjñka"
fkdfhla wdldrfha udkisl frda. j,g f.dÿre fjñka ldhsl
mSvd ú| ú| udkisl mSvd ú| ú| fï Ôúf;a f.jkak ;sfhkafka'
fï Ôúf;a ;=< mqxÑ iemhla ;sfhkjd ;uhs' kuq;a tA mqxÑ iemh
jf.a fkfjhs úYd, ÿlla ;sfhkjd' kuq;a fï mqxÑ iemhg uq,d
fjk i;ajhd tA mqxÑ iemh m;df.k wr úYd, ÿlla wkqNj
lrkjd' wka;sug fudlo fjkafka@ thd urKska u;af;a ksrfha
yß fm%a; f,dalfha yß wmdfha .sfhd;a thdg msysg fjkak
ljqrej;a kE'

crd urK yer fjk lsisjla wmg Wreu keoao@


fï ksid nqÿrcdKka jykafia fmkajd ÿkakd" fï isoaO
fjkafka fudlla o lsh,d ;ukaf.a Ôú;fhka fydh,d n,kak
lsh,d' ±ka wms crdjg m;a fjkjd" jhig hkjd" uefrkjd'
±ka n,kak ys;,d wmsg weia frda. yefokafk keoao@ weia frda.
yefokjd' lKa frda. yefokafk keoao@ lKa frda. yefokjd'
kdifha frda. yefokjd" Èfõ - lfÜ frda. yefokafk keoao@
frda. yefokjd' fkdfhla wdldrfha frda. yefokjd' wmsg ys;g
frda. yefokafk keoao@ ys;g frda. yefokjd' tfyu kï wmsg
fï Tlafldu isoaO jqfka tl u fya;=jla ksid'
nqÿrcdKka jykafia b;d u meyeÈ,sj foaYkd l<d" yenehs
fïl wjfndaO lr.kak ;sfhkafka Tn ;=<ska' tl u fya;=j
;uhs wms bm§u' wms bmfokafk ke;akï ljodj;a wmsg weia
folla ,efnkafk kE' wms bmÿfka ke;akï ljodj;a wmsg lKa
folla ,efnka f k kE' wms bmÿfka ke;a k ï wms g kdihla
,efnkafk kE' wms bmÿfka ke;akï wmsg Èjla ,efnkafk kE'
wms bmÿfka ke;akï wmsg lhla ,efnkafk kE' wms bmÿfka
ke;akï wmsg ukila ,efnkafk kE' wmsg fï yh ,enqKd'
bmÿkd' wms ÿla ú¢kjd'

isyskh fnd|ù hd kï'''


kuq;a wms mqreÿ jqfka fudlla o@ weye uq,a lrf.k
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 169

wdYa j dohla ú¢ka g ys ; df.k wms tA mia f ia ÿjkjd' lK


uq,alrf.k wdYajdohla ú¢kag ys;df.k ta miafia ÿjkjd' kdih
uq,alrf.k wdYajdohla ú¢kag ys;df.k tA miafia ÿjkjd' Èj
uq,alrf.k wdYajdohla ú¢kag ys;df.k tA miafia ÿjkjd' lh
uq,alrf.k wdYajdohla ú¢kag ys;df.k tA miafia ÿjkjd' uki
uq,alrf.k wdYajdohla ú¢kag ys;df.k tA miafia ÿjkjd'
±ka n,kak ys;," wms fï wdYajdohla ú¢kag mqreÿ fjÉp
tl' ±ka n,kak wms fldhs;rï kï ys;ska ú|jkjd o@ fïfl
we;sùula kEfk' wms wdYajdohla ú¢kak wmsg we;a;g u lkak
neß lEu wms ys;ska yodf.k lkjd' wmsg we;a;g u w¢kak
neß we÷ï wms ys;ska w¢kjd' wmsg we;a;g yod.kak neß f.j,a
wms ys;ska yokjd' wms we;a;g .kak neß jdyk wms ys;ska
.kakjd' wms we;a;g u f.jd .kak neß Ôú;hla wms ys;ska
f.jkjd' tfyu kï wms fï ys; mdúÉÑ lr,d ;sfhkjd" ufkda
f,dalhl úkaokhla ,nkak'

wjfndaO lrkjd kï bm§u'''


fï ufkda f,da l hl úka o khla ,nka g mdúÉÑ lrk
mdúÉÑh ksid ;uhs È.ska È.g u wms fï ixidrhg ne¢,d
hkafka' wkak kqjK ;sfhk tlaflkd fï .ek ys;kjd' bmÿfka
mskaj;=ks yhla' bmÿkq yh ;uhs" weia folla bmÿkd" lKa
folla bmÿkd" kdihla bmÿkd" Èjla bmÿkd" lhla bmÿkd"
ukila bmÿkd' fuka k fïjd ;uhs wfma wïu, ;d;a ; ,d
biamsß;d, j, b|,d wrka wdfõ' wrka wdfõ fjk fudkj o@
±ka tA ál ;uhs fï yeÈ,d jeä,d ;sfhkafka' ±ka fïl u
;uhs jhig hkafka' ±ka fïl u ;uhs f,v fjkafka' tAl u
;uhs ueß,d hkafka'

fï y;frka tllg WmÈkjd'''


wka k nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d bm§u ks i hs fïl
;sfhkafk' yenehs Wkajykafia fmkajd ÿkakd bmfok wdldr
y;rla' tlafld bmfokjd ì;a;rhla wiafia" ì;a;rhla wiafia
bmfokjd l=l=,a¨" tA jf.a u l=re,af,da" lsUq,a¨" khs" i¾mfhda
fï Tlafldu ì;a;r wiafia WmÈkjd' tAlg lshkjd wKavc
Wm; lsh,'
170 uyfuõkd ioyï m%ldYk

tA jf.a u fï f;;a mßirh ;=<" mKqfjd" uÿrefjda wdÈh


WmÈkjd" tAlg lshkjd ixfiaoc Wm; lsh,d' uõ l=ij,a j,
i;a;= WmÈkjd" ñksia uõ l=fia" w,skaf.a uõ l=fia" .jhkaf.a
uõ l=fia" t¿jkaf. uõ l=fia" n,a,kaf.a uõ l=fia" n<¨kaf.
uõ l=fia i;=ka WmÈkjd' tAlg lshkjd c,dnqc Wm; lsh,d' fï
;=fkka u f;drj;a WmÈkjd' wkak tAlg lshkjd ´mmd;slj
WmÈkjd lsh,'
t;fldg mskaj;=ks" wmsg ys;d u;d fïl k;r lrkak nE'
iuyr úg wms fufyu u kskao hkjd jf.a uefrkak mq¿jka'
iuyr úg WmÈk fldg wr y;frka tll ;uhs WmÈkafka'
tlaflda wKavc Wm;la lrd hkjd' tlaflda ixfiaoc Wm;la
lrd hkjd' tlaflda c,dnqc Wm;la lrd hkjd" tlaflda ´mmd;sl
Wm;la lrd hkjd' fm%;a f,dalfha fm%;
a hka WmÈkafka ´mmd;slj'
fufyka yqiau ál hk fldg u ufkda ldh yefokjd" ´mmd;sl
j fmf¾; f,dafl' ksrfha ksß i;=ka WmÈkafka ´mmd;slj'
fu;kska yqiau ál hk fldg u thd ksrfha WmÈkjd ´mmd;slj'

isysk fkd fmfkkafk ry;ka jykafiag muKhs


bmÿkdg miafia ;uhs ksrfha ksß i;a;= fuhdj wrf.k
.sys,a,d o~qjï lrkafka' B<Õg foúhka WmÈkafka ´mmd;slj'
ux fïl f;areï .kak Tng WodyrKhla lshkï' Tn ljqre;a
ySk olskjd fka' ySfkka nh fjk wjia:d keoao@ ySfkka nh
fjk wjia:d ;sfhkjd' t;fldg Tn okakjd o" Tng ySfkka
f;afrkj o" fïl ySkhla" nh fjkak fohla kE' l,n, fjkak
fohla kE lsh,d Tng fydh.kak mq¿jka o@ nE' wehs tA@ Tn
isyskh ;=, bkakjd' Tn isyskh ;=< Ôj;a fjkjd' isysk fmakafk
ke;af;a ry;ka jykafiag muKhs' wehs tA@ iïmQ¾Kfhka u
uq,dfjka ÿre fjÉp ksid' flf,ia rys; ksid'
wfkla ish¨ i;=ka fï ufkda f,dalh ;=< isysk jYfhkq;a
Ôj;a fjkjd' ±ka t;fldg wms ys;uq ySfkka if;la Tnj
t,jdf.k tkjd" Tng fífrkak mq¿jka o@ fï ySkhla' uu
l,n, fjkak ´fk kE lsh,d Tng bkak mq¿jka o@ nE' wkak tA
jf.a ;uhs ´mmd;slj bmÿkdu'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 171

fï Tlafldu ÿla j,g fya;=j ;uhs'''


tA ksid nqÿrcdKka jykafia fmkajd §,d ;sfhkjd" fï crd
urK j,g" fï fidal je,mqï j,g" ldhsl mSvd j,g" udkisl
mSvd j,g" ldhsl ÿla j,g" udkisl ÿla j,g" ldhsl frda.
j,g" udkisl frda. j,g fï Tlafldg u fya;=j tlafld wKavc
Wm;la' tlafld c,dnqc Wm;la' tfyu ke;akï ixfiaoc Wm;la'
tfyu ke;akï ´mmd;slj bmfok tlla' fïl j,lajkak
mq ¿ jka l u ;s f hka f k ;udg u hs ' ndys r flfkl= g fïl
j,lajkak nE' ;uka u hs fïflka j,lajkak ;sfhkafk' tA
j,lajk l%uh wo wms l:d lrkjd'

nqÿ iñ÷ Tn <. fkd fjo@


Tng kqjK ;sfhkjd kï Tng tAl lrkak mq¿jka' ndysr
flfkl=g lrkak nE fïl' fïl Tng ú;r u hs lrkak mq¿jka'
nq ÿ rcdKka jyka f ia Wmudjla foa Y kd l<d' Wmudj ;uhs
flfkla nqÿ rcdKka jykafia <Õ meúÈ fjkjd" meúÈ fj,d
nq ÿ rcdKka jyka f ia is j q r e fmdrjk wdldrhg u is j q r e
fmdrjkjd' nqÿ rcdKka jykafia mshjr ;nk wdldrhg u mshjr
;nkjd' nqÿrcdKka jykafia f.a isjqr fldklska w,a,df.k
hkjd' kuq;a thdg fï ukfia ;sfhk m%Yak úi|kag mq¿jka o@
tA l l<d ls h ,d' nE' nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d O¾ufha
yeisfrkafka ke;akï tfyu ysáh;a thd nqÿrcdKka jykafiaf.ka
fndfydu wE;hs'
hï lsis flfkla bkakjd nqÿrcdKka jykafia ±l,d kE'
kuq;a nqÿ rcdKka jykafia jod< nqÿ nK wy,d ;sfhkjd' tA
wymq nK thd wkq.ukh lr,d isysh msysgqjdf.k is; msßisÿ
lr.kakjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d fldhs;rï ÿr ysáh;a
wkak thd ;uhs nqÿrcdKka jykafia <Õ bkak tlaflkd' tfyu
kï mskaj;=ks" wmg f;areï .kak mq¿jks" fïl ;ud úiska u
yß.iai .kak tlla' uu fïlg mqxÑ WodyrKhla lshkakï'

wjfndaOfhka u ksoyia kï'''


±ka wms ÿla ú¢kjfka' wmsg ;ryd hkjd' wmsg wdYdj
we;s f jkjd' wms g fYda l h we;s fjkjd' fïjd Tla f ldu
172 uyfuõkd ioyï m%ldYk

we;sfjkafka fldfya o@ wfma isf;a we;s fjkafka' wfma isf;a


fïjd we;sfjkafk ke;akï" wmsg ljqre nekak;a wmsg ;ryla
hkafka ke;akï" wmsg fudk fudk fyd,auka fmkqk;a wmsg Nhla
we;sfjkafka ke;akï" wmsg ljqre fudkjd ÿkak;a wmsg wdYdjla
we;sfjkafk ke;akï" wms ksoyia fj,d o" ne¢, o@ ksoyia'
tfykï tA ksoyi ,efnkafka tA yeu fohla flfrys u we;s
wjfndaOfhka u hs' wjfndaOhla ke;akï we;sfjkafk kE'
±ka wms ljqre;a bmÈ,d bkakjd' fï bmÈ,d bkafka
foúhka jykafia uj,d fkfjhs' wms fï bmÈ,d bkafka" wms fï
leue;af;ka bmÈ,d fkfjhs' wms ljqre;a .;af;d;a tfyu ±ka
bmÈ,d ;sfhk yeá wms ljqre;a iEySulg m;a fj,d kE" ±ka
,eì,d ;sfhk bm§u .ek' wms fudkjd yß wvqjla olskjd wfma
Ôú; j,' wmg bmfokak lsh, .kak ;SrKh .kak ;sfhkafka
wmg kï" wms fudlo lrkafka@ wms ;SrKh lrkjd" ug fï
jf.a weia folla ´fk" ug fï jf.a fldKavhla ´fk" ug fï
jf.a weÕla ´fk' ug fï jf.a fud<hla ´fk' ug fï jf.a
kqjKla ´fk' tfyu lrkak nE' tfyu kï wmsg meyeÈ,sj u
fma k jd wms g ;S r Khla .ka k nE" bm§u iïnka O fhka '
foúflfkla fkfjhs bm§u iïnkaOfhka ;SrKh .kafka' bfí
isÿfjkj;a fkfjhs'

Wm;la lrd f.k wd Njh'''


fïl isÿfjkafk Njh ksid' Nj mÉphd cd;s' Tn fyd|g
u;l ;shd.kak wms bmfokafka l=ula ksid o@ Njh ksid'
WmÈka f ka Njh ks i d kï" wms Njh f;a r eï .ka k ´fk'
nqÿrcdKka jykafia jod<d Nj ;=kla ;sfhkjd' ldu Nj" rEm
Nj" wrEm Nj ls h ,d' ldu Njh yeÿkd u ldu f,da l fha
WmÈkjd' rEm Njh yeÿkd u rEm f,dalfha WmÈkjd' wrEm
Njhla yeÿkdu wrEm f,dalfha WmÈkjd' tfyu kï wms fï
Wm;la lrd hkafka Njh ksid'
Njh lshk jpkh wms f;areï .kak ´fk' Njh lsh,d
lshkafka l¾u úmdl j,g' úmdlhla ú¢kag l¾uhla yeÿkd
u tAl ;uhs Njh' t;fldg ldu f,dalfha úmdl ú¢kag l¾uhla
yeÿkdu tAl ldu Njh' rEm f,dalfha úmdl ú¢kag l¾uhla
yeÿkd u tAl rEm Njh' wrEm f,dalfha úmdl ú¢kag l¾uhla
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 173

yeÿkd u tAl wrEm Njh' fï Nj ;=k u odkak mq¿jka ixialdr


lshk jpkhg'
ixialdr;a f;areï .ksuq'
±ka wms l¾u /ial<d' wo fï /ialrmq l¾u j,g
lshkafka mq[a[dNs ixLdr lsh,d' fï /ia lrkafka mqKH l¾u'
wms yeuodu mqKH l¾u ú;rla fkfuhs lrkafka' wms isysh
msysgqj .;af;d;a kï mq¿jka' isysh msysgqjd .;af; ke;akï
mqKH l¾u ú;rla lrkak nE' thd mdm l¾u ;a lrkj' tAjdg
lshkjd wmq[a[dNs ixLdr lsh,d' tfyu ke;akï wms fudlo
lrkafka" wms iudêhla jvkjd' Ndjkd lr, ysg wms iudêhla
jvkjd" tAjdg wms lshkjd wfkkacdNs ixLdr lsh,d' fï Tlafldu
ixialdr j,ska Njhla yefokafka'
t;fldg fï ldu Njh lsh,d lshkafka ldu f,dalfha
WmÈk wdldrhg l¾u yeÈ,d ;sîu' rEm Njh lsh,d lshkafka
rEm OHdk bmfoõjd u thdg WmÈkjd rEm Njhla' wrEm Njh
lsh,d lshkafka wrEm OHdk bmfoõjd u thdg bmfok Njh'
±ka tfyu kï Tng f;areï .kak mq¿jka WmÈkafka
Njhla ksid kï bm§fuka ksoyia fjkafka l=ula ke;sùfuka o@
bm§u ke;s fjkak kï Njh ke;s fjkak ´fk' tA lshkafka
mq[a[dNs ixLdr" wmq[a[dNs ixLdr" wdfkkacdNs ixLdr lshk
fïjd ke;s fjkak ´fka' tfyu ke;akï ldu Njh" rEm Njh"
wrEm Njh fïjd ke;s fjkak ´fk' úmdl msKsi l¾u ilia
ùu ke;sj hkak ´fk'

flaka;s .sfhd;a ksod.kak nE'


±ka l¾u úmdl fokjd ;=ka wdldrhlska' m<fjks l¾uh
;uhs ÈÜGOïufõokSh' ±ka Tn is;,d n,kak Tng flaka;s
.shmq wjia:djl" flaka;s .sh .uka u Tng fï ysf;a iekis,a,
;sfhkjd o@ Ydka;sh ;sfhkjd o@ iem; ;sfhkjd o@ tfõf, u
úmdl ,eì,d' ÈÜGOïufõokSh hs' Bg miafia rKavq fkao@ Bg
miafia rKavq weú,s weú,s hkjd' tfõf,u úmdl ,efnkjd'
iekis,a,la kE' Bg miafia kskao hkjd o@ kskao hkafk kE'
ySfkka Nh fjkjd' fï Tlafldu isoaO fjkjd' ÈÜGOïufõokSh
úmdl tA'
174 uyfuõkd ioyï m%ldYk

wms <Õ u bkakd y;=rd'''


ta jf.a u ;sfhkjd WmmÊcfõokSh úmdl' WmmÊcfõokSh
úmdl lshkafka" B<Õ Ôú;fha ,efnk úmdl' wmsg fï ljqo
fï m%dK>d;h lrmka lsh,d ndysr flfkla fkfuhs wmg
lshkafka' fï ys; lshkafka' ys;g wdjd kï is;sú,a, wms lrkjd"
ys;, n,kafk ke;sj' t;fldg i;=rd bkafka fldfyo@ wms
<Õ' wmsg fydrlï lrmka lsh,d ys; lshkjd' ys; lshmq .uka
wms lrkjd' wkak l¾uh yefokjd' wmsg jerÈ ldu fiajkfha
fhÈhka lsh,d ys; lshkjd' lshmq .uka wms tal lrkjd' wkak
l¾uh yefokjd' wmsg iqrdj mdkh lrmka lsh,d ys; lshkjd'
lshk fldg u iqrd fndkjd' wkak ys; lshk tl lrkafka'

fí%la ke;s jdykh jf.a''''


isyh
s ke;skï idudkH ys;l yeá thd okafk kE' fndrejla
jqk;a lsh,d f.dvla fj,d .shdg miafihs okafka ux fï
fndrejla fk lsõfj lsh,' iuyr úg fndrej lshk fj,dfj
okakjd uu fï lshkafka fndrejla lsh,d" tA;a thdg kj;a;.kak
nE' thd È.g u lshkjd' mreI jpk lshk fj,djg thd okakjd
fïl fyd| kE lsh,d' kuq;a thdg tal kj;aj.kak nE' t;fldg
fla,ï lshk fj,djg thd okakjd fïl fla,u lsh,d' kuq;a
thdg tAl kj;aj.kak nE' fudlo fya;=j@ fuhdg ùßh;a kE'
isysh;a kE'
wkak ±lalfka" t;fldg n,kak idudkH Ôú; f.jk
fldg l¾uh yefokafka ta úÈyghs' ´l ;uhs Njh lshkafka'
wkak tA Njh yefok fldg fudlo fjkafka' ;ukaf.a Ôúf;a
iïmQ¾Kfhka u yeÈ,d hkjd' b;ska wmsg fífrkak ;sfhkafka
kqjK l,amkd lf<d;a ú;rhs' wmg f;afrk úÈyg kï fï
urKhg m;afjk whf.ka ishhg wkQmyla ú;r hkafka wmdfha'
ishhg myla ú;r jf.a ;uhs tlaflda ñksia f,dafla" tfyu
ke;akï fyd| f,dafll hkafka' ljqrej;a ndysr flfkla fkfuhs
fïl lrkafka' ;ud úiska fïl lr.kafka' tA ksid mskaj;=ks" wms
fyd| l,amkdfjka wfma Ôúf;a Èyd n,kak ´fk' ±ka fï
fj,dfj;a Njhla yefokjd" yeu ;siafiu Njhla yefokjd'
wms ksodf.k ysáh;a tA kskafoka Njh yeÈ ye§ ;uhs ;sfhkafka
Wm;la lrd hkak'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 175

ksjka olakd ;=rd yefok Njh'''


ta ksid wmg Njh yeÈÉp ke;s fj,djla kE' Njh
yefokafk ke;af; wry;ajhg m;a jqKd u hs' hï ojil wms
ljqreyß wry;a jqfkd;a tA fudfydf;a b|,d Njh bjrhs' t;lï
u Njh yefokjd' ±ka" fidajdka fjÉp tlaflkdg;a Njh
yefokjd' yenehs ldu f,dalh ;=< i;r wmdfha jefgkafk
ke;sj ;uhs WmÈkafk' ilod.dó fjÉp tlaflkdg;a Njhla
yefokjd' tA flkd ñksia f,dafla fyda ÈjH f,dafl tl j;djla
WmÈkjd' wkd.dó fjÉp tlaflkdg;a Njh yefokjd' tlaflda
rEm Njh" tlaflda wrEm Njh' tA f,dafla .sys,a,d msßksjka
mdkjd'
ry;ka jykafiag Njh ksreoaOhs' tA ksid Wm;la lrd
hkafka kE msßksjka mdkjd' tfykï mskaj;=ks" wms Wm;la lrd
hk iajNdjfhka hqla;hs' tA ksid fïl nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uh ;=<ska ;ud úiska u hs fír.kak ;sfhkafka'

Njh yeÿfk wehs@


nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd" úmdl msKsi l¾u
yefokjdfka wfma' fï Njhla yefokafka Wmdodk ksid' Wmdodkh"
hïlsis fohlg .%yKh ùu" hï lsis fohlg ne£ hdu' fïlg
;uhs Wmdodk lsh,d lshkafka' tAl mskaj;=ks" wfkla foaj,a j,g
jvd fjkia tlla' ±ka wms .;af;d;a" wfma weÕg uQksiaiula
jÈkjd lshuq' ljqre yß fjä ;sh,d uQksiaiula wfma YÍrhg
we;=¿ fjkjd' wmsg neßo fïl wrka odkak Tmf¾Ika lr,d'
mq¿jka wrka odkak' Wmdodk lshkafk;a tA jf.a we;=¿ fjk
tlla ;uhs' kuq;a tAl lD;su j wrka odkak nE'
hï lsis foalg yiqjqkdg miafia ysf;ka tAl ,syd.kak
tl f,ais tlla fkfjhs' we÷ula jf.a tlla kï" f;; jqKd"
.ef,õjd bjrhs' o;la jf.a tlla kï .,j,d ±ïud bjrhs'
weÕs,a,la jf.a tlla kï lm,d ±ïud bjrhs'

fukak Wmdodk'''
Wmdodk lshkafka tfyu tlla fkfjhs' Wmdodk lshkafka
wms ukiska hulg .%yKh ùu' tA hula ukiska .%yKh ùu u;
176 uyfuõkd ioyï m%ldYk

u ;uhs Njh yefokafka' b;ska nqÿrcdKka jykafia fmkajd


jod<d Wmdodk y;rla'
tlla ;uhs wms lduhg ne¢,d bkakjd' lduhg wyqfj,d
bkakjd' lduh lsh,d lshkafka fï ,iaik rEm' wyqfj,d keoao
wms' wyqfj,d bkafk' B<Õg ñysß Yío j,g wyqfj,d bkafk'
wms fïjd fldÉpr ys;kjd o@ wkak tAlg lshkafka zldu WmdodkZ
lsh,d'
lduhg ú;rla fkfuhs wms wyqfjkafka' wms wyqfjkjd
oDIaá j,g' oDIaá j,g wyqfjkjd' u;jdo j,g wyqfjkjd'
fkdfhla foaj,a j,g wyqfjkjd' wka;jd§ úÈyg u wyqfjkjd'
wyqjqKdg miafia fudlo lrkafka@ tA f.d,af,d tA kdufhka ´kEu
fohla lrkak leu;shs' tAl ;uhs fï oDIaá j,g" u;jdo j,g
wyqjqkd u ;sfhk iajNdjh' tAlg lshkjd zÈÜÀ WmdodkZ lsh,d'
ziS,ín; WmdodkZ lsh,d iS, j%e; j,g nef|kjd' fkdfhla
mqreÿ we;slr .kakjd" fkdfhla foaj,a we;slr .kakjd' iS,
j%e;' fïjdg nef|kjd'
B<Õg zw;a;jdo WmdodkZ lshkafka thd nef|kjd uu
lshk woyig' uf.a lshk woyig' uu ;uhs" uf.a ;uhs" uf.a
wd;auh ;uhs lsh,d whs;shla yÕjdf.k thd nef|kjd' wkak
tAlg lshkjd w;a;jdo Wmdodk lsh,d' t;fldg ldu Wmdodk"
ÈÜÀ Wmdodk" iS,ín; Wmdodk" w;a;jdo Wmdodk lshk fukak
fï y;rg wyqjqkdg miafia thdg .e,fjkak úÈyla kE'

fidajdka jqfkd;a folla bjrhs'''


±ka hïlsis flfkla fidajdka jqfkd;a thdg fï Wmdodk
folla ke;sj hkjd' ldu Wmdodk ;sfhkjd' ÈÜÀ Wmdodk ke;sj
hkjd' iS , ín; Wmdodk ke;s j hkjd' w;a ; jdo Wmdodk
;sfhkjd'
ilod.dó jqfkd;a ldu Wmdodk ;=kS fjkjd' wkd.dó
jqfkd;a ldu Wmdodk m%ydKh fjkjd' ry;a jqkdg miafia
w;a;jdo Wmdodk;a m%ydKh fjkjd' wkak t;fldg ^Wmdodk
ksfrdaOd Nj ksfrdafOda& Wmdodk ke;akï Njhla kE' Njhla
ke;akï bm§ula kE' tfykï wmg meyeÈ,sj fmakjd wms
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 177

.%yKh fj,d isàu úYd, jYfhka wfma Ôú; j, wms ÿla ú¢kak
wmsg fya;=jla fj,d ;sfhkjd'

wjfndaOhla lrd hkak olaI fjkak ´fk


±ka ´k foalÈ wms ÿla ú¢kafka yeu foalg u uqyqK §fï
yelshdj ke;s ùfuka' oeka wms .ïuq wo ojfia" fj,djg wdydr
.kak neßjqkd u fï weÕg uykaishla ±fkkafk ke;a o@
uykaishla ±fkkjd' weÕg mK kE jf.a ±fkkafk keoao@
mK kE jf.a ±fkkjd' ±ka n,kak wms fldÉpr lEj;a fõ,la
jerÿfkd;a fjk foa fï YÍrhg' tfyu kï wmsg kqjK ;sfhkak
´fk wms fï lsisjlg nef|kafk ke;sj uqyqK §,d wfma Ôú;h
wjfndaOhla lrd f.kshkak' wjfndaOhla lrd f.kshkak mq¿jka
lu ´kE u kqjK ;sfhk flfkl=g we;s lr.kak mq¿jka' tA
lshkafka wms ys; yodf.k fï Ôú;hg uQK fokak olaI jqfkd;a"
´fku flfkl=g fï Ôúf;a wjfndaO lrkak mq¿jka'
±ka wms .ksuq WodyrKhla úÈyg idudj;s ìijqkakdkafia
we;=¿ ìijqka mkaiShla urKhg m;a jqfka msÉÑ,d' ud.kaÈhd
lshk ìij tA msßi flfrys ;ryska tA ldur Tlafldu jy,d
.sk;
s í
s nd' msÉÑ,d uerefKa' kuq;a msÉÑ,d uerefKa lsh,d wmdfha
Wmkakd o@ kE' fldfyo Wmkafka' ÈjH f,dalfha Wmkafka' fudlo
fya;=j@ ud¾.M, ,n,d ysáfha' wr LqÊcq;a;rd lshk Wmdisldj
nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%dúldj idudj;S ìijf.a u,a f.fkk
fiaúldj" idudj;S ìij yeuodu lyjKq y;rla fokjd u,a
wrf.k tkak' fï LqÊcq;a;rd fudlo lrkafka@ lyjKq folla
fydrlï lrkjd" lyjKq foll u,a wrka tkjd'

is,a iqj| úysÿjk l=iqu Tnhs


ojila Lq Ê cq ; a ; rdg nq ÿ rcdKka jyka f ia j ols k a k g
,enqKd' O¾uh foaYkd lrkjd wykakg ,enqKd' fuhd .sys,a,d
me;a;l b|,d wyf.k ysáhd' fuhd fidajdka jqkd' fidajdka jqkdg
miafia fydrlï lrkafka kEfka" ud¾.M, ,dNSka' fudlo lf<a
tod lfâ .syska lyjKq y;f¾ u u,a wrf.k wdjd'
idudj;S wykjd" LqÊcq;a;rd —wo fudlo fï u,aldrhd
wmg fuÉpr m%idofhka fjkod fokj jf.a fï fo.=Khla u,a
§,d ;sfhkafka'˜
178 uyfuõkd ioyï m%ldYk

—wfka" foaùka jykai" u,aldrhd meyeÿkd fkfjhs' uu


fydrlu w;ayeßhd˜
—WU fldfydu o fydrlu w;ayeßfh@˜
—uu nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh wjfndaO lr .;a;d'
ug ±ka Ôúf;a f;afrkjd' uu wjfndaO lr.;a;d' uu lrk
foa uu wrf.k hkjd' tA ksid uu lrkafk kE˜ lsõjd'
idudj;sh lshkjd" —wfka LqÊcq;a;rd" ux ;j lyjKq
y;rla fokjd' nK wyf.k weú,a,d ug wdmyq lshkak˜ lsh,'

Y%oaOdj we;s jqfka nqÿ iñ÷ka weiska ±l, fkfjhs


t;fldg nqoO a ldf,a idudj;shg mq¿jka jqkd o nqÿ rcdKka
jykafiaj olskak hkak' mq¿jka jqfka kE' ìijqka jykafia,dg
mq¿jka jqkd o@ mq¿jka jqfka kE' LqÊcq;;
a rd nK wyf.k weú,a,d
Wia wdikhl jdäfj,d idudj;shghs wfkla whg hs nK lshkjd'
fudlo@ tA lshkafka nK'
wkak tAfl ;sfhkafka" fï wei wks;Hh hs lsh,d ys;k
tlla' fï lK wks;Hh hs lsh,d ys;k tlla' fï kdih wks;Hh
hs lsh,d ys;k tlla' fï Èj wks;Hh hs lsh,d ys;k tlla' fï
lh wks;Hh hs lsh,d ys;k tlla' fï uki wks;Hh hs lsh,d
ys;k tlla' fïl ;uka Èyd n,df.k ys;k tlla' idudj;sh
m%Odk msßi fïl l<d' fïl lrf.k lrf.k hkfldg wjfndaO
jqkd we;a; ;uhs fï yh u wks;Hh hs lsh,d' fï wjfndaOh ;=<
bkak fldg fï whg Y%oaOdj we;s jqkd nqÿrcdKka jykafia
.ek' nqÿrcdKka jykafia .ek Y%oaOdj we;sjqkdg u ud.kaÈhd
ìijg f,dl= ;ryla we;s jqkd"

uf. ÿjg Tìk rEfma'''


fudlo fya;=j" ud.kaÈhdf.a mshd kqjK ;snqKq flfkla'
,iaik l=udrfhla fyõjd ;ukaf.a ÿjg irK mdjd fokak'
fydhdf.k hkfldg nqÿrcdKka jykafia .yla hg jev bkakjd
±lald' ±l,d l,amkd l<d —yd''' fï ;uhs uf.a ÿjg iajdñhd
fjkak iqÿiq flkd' fï ;rï ,iaik flfkla f,dafl kE˜ lsh,d
wdmyq f.or .shd' neñKshg lsõjd blaukg wfma ÿj irijkak'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 179

wkak iqÿiq flkd bkakjd .yla hg jdä fj,d bkakjd ±lald


lsh,' wms tlalrf.k huq lsh,d'
;ukaf.a ÈhKshj tlalrf.k .shd' .sys,a,d fudlo lf<a@
nqÿrcdKka jykafiag lsõjd" —iajdókS" fukak bkakjd uf.a ÿj'
fï ÿj Tn;=udg irKmdjd fokak leu;shs˜ lsh,d' t;fldg
nqÿrcdKka jykafia jod<d" —mskaj;" fï fo;sia l=Kmhlska hq;=
YÍrh mhskaj;a iam¾Y lrkakg leu;s kE˜ lsh,d'

ffjrhla - .sh ÿrla'''


wkak tod ;uhs ud.kaÈhdf.a ys;g ffjrh we;s jqfka'
ffjrh we;s fj,d ffjr ne|.;a;d' ffjr ne|.;a;dg miafia
nqÿrcdKka jykafia ;a tlal ;j ljqre yß ys;j;a kï th;a
tlal;a ffjrhs' ±ka wfma ysf;a keoao fï iajNdjh' ±ka wms
ljqreyß flfkla tlal ;ry kï" tA ;ryd tlaflkd fjk
flfkla tlla hd¨ fjkjd kï wms th;a tlal;a ;ryd tkjd'
ud.kaÈhd fudlo lf<a@ tA ;ukaf.a tA mjqf,a lÜáhg
lsh,d fï idudj;sh bkak tA ud,s.dj jglr,d fï lKq Tlafldu
f;,a myka lv j,ska T;,d .sks;sínd'

oyu ±yeñhd rlS - Oïfuda yfõ rlaL;s OïupdÍ


idudj;s h ìijq k a k dka f ia , dg ls õ jd" ±ka fma k jfka
ixidfr yeá' ±ka wms wks;H jYfhka" ÿla jYfhka" fï wei"
lK" kdih" Èj" lh n,df.k wms isysfhka uefruq lsõjd'
isysfhka uereKd' ljqo /lafla @ O¾uh hs' O¾uh ;snqfk
ke;akï tfyu lrk fldg ffjrh yg .kafka keoao@ ;ry
yg .kafka keoao@ ffjrhla" ;ryla yg.;a; kï" .sys,a,d
ksrfha WmÈkafka keoao@ ;sßika fhdaksfha WmÈkafka keoao@ fï
yeu tflka u ñÿfka O¾uh ;snqKq ksid'
fukak fï ksid fï O¾uh ukdfldg f;areï .ekSfï
yelshdj wmg ;sfhkak ´fk' b;ska nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾ufha wms fyd|g f;areï .kak ´fk Wmdodk lshkafka fudlla
o lsh,d' Wmdodk lshkafka hïlsis foalg .%yKh ùu" hïlsis
foalg yiqùu'
180 uyfuõkd ioyï m%ldYk

±ka wms lduhg yiqfj,d" oDIaáj,g yiqfj,d" iS,jD;


j,g yiqfj,d" uu ±l,d ;sfhkjd bkaÈhdfõ bkakjd iuyre
uq¿ Ôú; ld,fha u tl w;la Tijdf.k bkakjd' iuyre uq¿
Ôú; ld,fha u ;ks ll=f,ka ysgf.k bkakjd' iuyre uq¿
Ôú; ld,fha u tl jpkhla j;a l:d lrkafk kE' fïjd
Tlafldu iS,ín; mrdudi j,g whs;s fjkjd'

is; úuikafk fï .ek u hs


b;ska nqÿrcdKka jykafia fmkajd jod<d" fï Wmdodk bfí
yefokjd fkfjhs' fï Wmdodk yefokafka fya;=jla ksid' Wmdodk
yefokafka hulg ys; weÈ,d .shd u ;uhs tAlg wyqfjkafka'
hulg ys; weÈ,d hkjd o wkak tAlg lshkjd ;Kaydj lsh,d'
t;fldg wfma ys; weÈ,d hkjd o hulg wkak t;k
;Kaydj yg.kakjd' wfma ys; weÈ,d hkjd o hulg wkak
tAfl Wmdodk we;sfjkjd' tfyu kï" mskaj;=ks" wfma ys; weÈ,d
hkjd weig fmfkk rEmhg' wfma ys; weÈ,d hkjd" lKg
wefyk Yíohg' wfma ys; weÈ,d hkjd kdihg ±fkk .|
iqj|g wfma is; weÈ,d hkjd' Èjg ±fkk rihg' wfma ys;
weÈ,d hkjd lhg ±fkk myig' wfma ys; weÈ,d hkjd ys;g
ysf;k foaj,a j,g' ±ka n,kak wms ys;g ysf;k foaj,a j,g
weÈ,d .shd u wms tA f,dafl bkakjdfka' ±ka wms ;ksfjÉp
fj,djg iuyr úg l,amkd lr lr flfkla tlal l:d lr
lr mjd wms ys; weÈ,d .sh fohla .ek ys;k wjia:d ;sfhkjdfk'

wms isysfhka fkd isáfhd;a'''


fukak fïl ;uhs ;Kaydj lshkafka' ±ka wms flfkl=g
tlmdr ;Kaydj ke;sj bkak lsh,d lsõjg mq¿jka o tlmdrg
u tAl lrkak' nE' ±ka ys; weÈ,d hk iajNdjhla yeÈ,d
;sfhkjd' fï ys; weÈ,d hk iajNdjh yeÈ,d ;sfhk ksid fï
;Kaydj yg.kakjd' wms isysfhka ysáfh ke;akï fïl olskak
nE' ±ka nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾ufha foaYkd lrkafka fï
ys; weÈ,d hk iajNdjh ke;s lrkak lsh,d' ys; weÈ,d hk
iajNdjh ke;s lf<d;a wkak tA weÈ,d hk foag wyqfjkafk kE'
wyqfjkafk ke;akï tAfla ys; msysgkafk kE' msysgkafk ke;akï
lfhka l%shd l<dg úmdl yefokafk kE' jpkfhka l:d l<dg
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 181

úmdl yefokafk kE' ysf;ka ys;=jg úmdl yefokafk kE' tfyu


kï fï Tlafldu yefokafka fï wms ;=< yeÈ,d ;sfhk ms<sfj,la
ksihs'

ljod kï wms ksoyia fjuq o@


b;ska nqÿrcdKka jykafia fmkajd jod<d fï i;ajhdg
tf;r fjkak neß uyd id.rhla jf.a lsh,d fï ;Kaydj' fï
ys; wms .;af;d;a tfyu wmsg tf;r fjkak neß uyd f,dl=
foal=;a fkfuhs' lreKq yhlska tf;r fjkak neßjhs bkafk'
wefyka rEm fmakjd" fïlg ys; weÈ,d hkjd" kj;aj.kak nE'
lKg Yío wefykjd" fïlg ys ; weÈ,d hkjd fïl
kj;aj.kak nE' kdihg .| iqj| ±fkkjd" fïlg ys; weÈ,d
hkjd fïl kj;ajd.kak nE' Èjg ri ±fkkjd" fïlg ys;
weÈ,d hkjd kj;ajd.kak nE' Èjg ri ±fkkjd fïlg ys;
weÈ,d hkjd" kj;ajd.kak nE' lhg myi ±fkkjd fïlg
ys; weÈ,d hkjd kj;ajd.kak nE' fukak fu;kska ;uhs ish¨
ÿIapß; yg.kafka'
t;k b|,d tA is; weÈ,d hk ksid wkak i;=ka urkak
mgka .kakjd' ±ka ys; weÈ,d hkfldg ys; nef|kjfk tAlg'
ne÷kg miafia fudlo fjkafka@ i;=ka urkak mgka .kakjd"
fydrlï lrkak mgka .kakjd" jerÈ ldu fiajkfha fhfokak
mgka .kakjd" B<Õg mreI jpk lshkjd" ysia jpk lshkjd'
wkqkaf.a foaj,a ±lalu wfka fïjd ug we;akï fldÉpr fyd|
o lsh,d ysf;kjd'
wl=i,a f.dv lr.y.kak fjkjd'
±ka fïl fldÉpr Nhdklhs o lshkafka fï ysf;a
iajNdjh wkqkaf.a iïm;a flfrys wfma is; we¨kd u wms leu;s
fjkjd tA flkdf.a urKh mjd' —wd''' fuhd uerefKd;a fïl
ug whs;s lr.kak mq¿jka' fuhdg lrorhla jqfkd;a" ug fïl
whs;s lr.kak mq¿jka' fuhd fïl od,d hkjd kï fldÉpr
fyd| o@ fuhdg fïl tmd fjkjd kï fldÉpr fyd| o@˜ fï
Tlafldu we;sfjkafka uki ls¨gq ùfuka' tA jf.a u ysf;a
we;sfjkjd ffjrh" fl%daOh" m<s.ekSu" udkakh" bßishdj" tlg
tl lsÍu' fï Tlafldu ysf;a we;sfjk wl=i,a' fukak fï wl=i,a
wr Tlafldag u uq, wr ;Kaydj ys; weÈ,d hdu'
182 uyfuõkd ioyï m%ldYk

ñiÈgq núka u;a fj,d - fkd ±uqKq is;ska hq;=


B<Õ tl fï Ôú;fha isÿjkafka fudlla o lsh,d thdg
wjfndaOhla kE' wjfndaOhla ke;s ksid thd fuf,djla ms<s.kafk
kE' mrf,dj ms<.s kafk kE' wïud ;d;a;d ms<.
s kafk kE' ´mmd;sl
i;ajfhda bkakjd lsh,d ms<s.kafk kE' Ôúf;a wjfndaO lrmq
uqksjre bkakjd lsh,d ms<s.kafk kE' fï ksid thd ñ;Hd oDIaál
fjkjd' l¾u úmdl woykafk kE'
±ka wms .;af;d;a O¾uh f;afrk flkd lfhka wl=i,a
lrkak nh hs' fï wl=i,a lrd u krl úmdl ,efnkjd lsh,d
wjfndaOh ksid' jpkfhka wl=i,a lrkak nh hs' wehs tA"
wjfndaOhla ;sfhkjd thdg' úmdl ú¢kak we;s nh' wkak tA
ksid tAflka w;añfokjd" ys;g wl=i,a tkfldg fudlo lrkafka"
O¾uh f;afrk flkd" tA wl=i,a ysf;a mj;ajkafk kE' thd tA
wl=i,a ÿre lrkak l,amkd lrkjd' fukak fï úÈyg O¾uh
f;afrk tlaflkd wl=i,a ÿre lrkjd' O¾uh f;afrkafk ke;s
tlaflkd wl=i,a ms<s.kakjd' wl=i,a ms<s.;a;dg miafi wr ys;
weÈ,d .shdg miafia weÈ,d hk Èydjg u hkjd'

ñksiaiq y;a fofkla f.ka u .=álk hj lr,a


ñáh jf.a'''
nqÿrcdKka jykafia jod,d tAl yßhg" y;r ux ykaÈhl
ñksiaiq yh fofkla bkakjd' fï ñksiaiq yh fokd hj ñáhla
y;r ux ykaÈfha ;sh,d fï hj ñáhg fmd¨ yhlska .ykjd'
fmd¨ yhlska .ykak" .ykak fudlo fjkafka fï hj ñáhg'
fyd|g ;ef,kjd' t;fldg fudlo fjkafka@ fï fmd¨ yfhka
.y,d bjr fjÉp .uka ;j f,dl= fmd,a, wrka y;afjks ñksyd
tkjd' weú,a , d tA y;a f jks ñks y d tA fmd,a f ,ka .ykjd'
nqÿrcdKka jykafia jod,d fï Ôú;h;a tA jf.a lsh,d'

wdfhu;a WmÈkak leu;shs


wefyka rEm ±l,d" flfkla fkdfhla wdldrfha ÿla
fodïkia ú¢kjd" lfKka Yío wy,d fkdfhla wdldrfha ÿla
fodïkia ú¢kjd" kdifhka .| iqj| wd>%dKh lr,d fkdfhla
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 183

wdldrfha ÿla fodïkia ú¢kjd" Èfjka ri ú|,d fkdfhla


wdldrfha ÿla fodïkia ú¢kjd" lhg ,efnk myi ksid fkdfhla
wdldrfha ÿla fodïkia ú¢kjd" is;g isf;k foaj,a ksid fkdfhla
wdldrfha udkisl mSvdj,a ú¢kjd'
nqÿrcdKka jykafia jodf<a fïl yßhg hj ñáhlg
ñksiaiq yh fofhla fmd¨ yhlska .ykj jf.a ;e,s ;e,S bkafka
lsh,d' tfyu Ôúf;a ;e,s ;e,S b|,d" mSvd ú| ú| b|,d wr
y;afjks fmd,af,ka .ykj jf.a thd urKdikak fjkfldg
wdfh;a WmÈkak leu;shs'

wdfhu;a wm w;r u bmfoajd æ


thd l,amkd lrkjd" —wfka uf.a fï orefjd ál wdmyq
ug ,efnkak ´fk' uf.a fï uqKqnqfrda" ñKsìßfhda wdmyq ug
,efnkak ´fk' ug WmkQmka wd;au j, uf.a iajdñhd yïn
fjkak ´fk' ug WmkQmka wd;au j, uf.a ìß| uqK .efykak
´fk' wms Tlafldu wdfh tl u mjq,l yïnfjkak ´fk˜ hj
ñáh ;,kjd' hj ñáh ;, ;,d bkakjd jf.a wdfhu;a wr
y;afjks fmd,a,lska .ykj jf.a wdfhu;a Wm;la lrd hkak
leu;shs'

nqÿ iñ÷ ±l ±l;a - ksjka fkdÿgq wh'''


wdfhu;a Wm;la lrd hkak leu;s tlaflkd ljodj;a
ksjk wjfndaO lrdú o@ ljodj;a ksjk wjfndaO lrkafk kE
thd' ffu;%S nqÿrcdKka jykafia ÿgqj;a ksjk wjfndaO lrkafka
kE thd' nqÿrcdKka jyakfia fmks fmkS ksjk wjfndaO lrkafk
kE thd' nqÿ rcdKka jykafia fmks fmkS ksjk wjfndaO fkd
lrmq msri uy;a rdYshla ysáhd' nqÿrcdKka jyakfia O¾uh
foaYkd lroa§ tA O¾uh wy,d tA O¾uhg neK neK .sh uy;a
rdYshla ysáhd' tA ksid kqjK ;sfhk flkd ú;r u hs fï O¾uh
w,a,d .kafka' kqjK ;sfhk flkd ú;r u hs fï O¾uh wjfndaO
lr.kafka' nqÿrcdKka jykafia fmkajd jod<d tA ksid wmsg fï
ys ; weÈ,d hklï u ;Ka y dj ;s f hklï u wms fuõjg
wyqfjkjd' wyqfjklï u Njh yefokjd' Njh yefok lï u
WmÈkjd' WmÈk lï wmsg fï ÿla ;sfhkjd'
184 uyfuõkd ioyï m%ldYk

nqÿrcdKka jykafia jod<d ;Kaydj we;sfjkafka tl


lreKla ksid' tAlg lshkafka fudlla o@ ;Kaydj we;s fjkafka
ú£u ksid' ±ka wefyka rEmhla ±lald u ú¢kjd' uu tAl
lshkakï Tng f;areï .kak myiq úÈyg'

wdfhu;a olskakg wdihs'''


±ka Tkak Tn nvq wrf.k u¨ folla wrf.k lfâ .syska
tkjd' t;fldg biairyg jhil wdÉÑ flfkla fldKafv;a
wjq,a lrf.k" u,a,;a wrf.k biairyg tkjd' ±ka Tng fï
wdÉÑj u;l ysàú o@ .kka .kafk kE tA rEmh' Tn;a biairyg
hkfldg Tfí biairyg tkjd" È. kS, flaI l,dmhla ;sfhk"
tA fldKafv u,a .ji,d rkajka mdg YÍrhla we;s b;d mshlre
fk;a hq.,la we;s" rkajka fifrmamq folla odf.k yev ood
tlaflfkla tkjd biairyg' ±ka wr wdÉÑ Èyd n,kafk ke;s
Tng wr rEfm fmakjd' fmksÉp .uka fudlla o fjkafka' wkak
weyehs rEmh hs" ú[a[dKh hs tl;= fjkjd' tl;= fjÉp
.uka u úkaokhla yg .kakjd' —Id''' ,iaik tlaflfkla˜ lsh,d
Tfí is; weÈ,d hkjd' t;fldg u Tfnka myqfjkjd thd' Tn
fudlo lrkafka@ wr nvq u¨;a ;sh,d wdmiaig yeß,d n,kjd"
—ljqo thd@ fldfyo hkafka thd" fldfya tlaflfkla o@˜ wkak
tfyu ;uhs fï ys; hkafka'
±ka B<Õg Tn lfâlg hkjd' ri leú,s .kak' ri
leú,s .kak .shd u tA lfâ tlaflkd pQá lE,a,la §,d lshkjd'
fukak fïl ld,d n,kak lsh,d' Tn fudlo lrkafka" tA ri
leú,s lE,a, wrf.k lgg od,d ymkjd' t;fldg fudlo
fjkafka@ ri jefgkjd' Bg miafia Tn wykjd fïl lSh o
lsh,' Bg miafia thd lshkjd fïl fuÉpr .dKhs lsh,d' Bg
miafia thd fjk cd;shla §,d lshkjd fïflkq;a ld,d n,kak
lsh,d' Bg miafia Tn fudlo lrkafka taflkq;a ld,d n,kjd'
fudlo jqfka@ Èj hs" rih hs" ú[a[dKh hs tl;= jqkd'
Èj hs" rih hs" ú[a[dKh hs tl;= jqk .uka u fudlo jqfka@
wkak ú£ula yg.;a;d' ta ú£ug Tfí ys; weÈ,d hkjd' Tfí
ys; weÈ,d .sh tl lSh o lsh,d wykjd" Tn tAl .kakjd'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 185

foijka mskùu'''
Yíoh;a tA jf.a' Tn hkjd lfâlg' .shd u Tn wdi
lrk .S;hla frfldaâ lr,d od,d fokjd' fïl fyd| o lsh,d
wykjd' t;fldg lK hs" Yíoh hs" ú[a[dKh hs tl;=fjkjd'
ú¢kjd' Tfí ys; weÈ,d hkjd" wkak tAl Tn b,a, .kakjd'
tfyu kï mskaj;=ks" wms fï ys; weÈ,d hkafka úkaokhla ,enQ
foalg hs'
yenehs fïl f;areï .kak ;sfhkafka ;ud ;=,ska' ndysr
flfkla ;=,ska fkfjhs' wfma ys; weÈ,d hkafka fudflag o@
úkaokhla ,efnk foalg u hs ys; weÈ,d hkafka' úkaokhla
,efnkafka ke;akï tAlg ys; weÈ,d hkafk kE' kuq;a mskaj;=ks"
±ka n,kak ys;,d" wfma ys; O¾uhg weÈ,d hkjd' O¾uhg
weÈ,d hkafka wehs@ wkak tAl ;uhs O¾ufha ;sfhk wdYap¾h h'
±ka wms .;af;d;a ix.S; ixo¾Ykhl § tA isxÿ wy,d
kg,d bjr jqkd u thdg úYd, fjfyila" úYd, uykaishla"
úYd, y;shla b;=re fjkjd' fudlla o fï lsh,d yssf;kjd'
O¾uh Bg fjkia tlla' O¾uh wy,d bjr jqkd u thdg
wjÈjqkd jf.a w¨;ska thdg m%dKhla" f,dl= iekis,a,la" f,dl=
Yla;shla ,efnkjd' wkak tAlhs fï O¾ufha ;sfnk fjki'

O¾uhg ys; weÈ,d hkafka wehs@


b;ska mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia jod<d" ú¢k foag
;uhs ys; weÈ,d hkafka' b;ska Tng we;sfjkjd" iem ú£ï' ÿla
ú£ï we;sfjkjd' WfmalaId ú£ï we;sfjkjd' Tng ysf;kak
mq¿jka iem ú£ug ú;rhs ys; weÈ,d hkafka lsh,d' ÿla ú£ug;a
ys; weÈ,d hkjd' wms lshuq Tng hïlsis ldrKhlg ys;ska ÿla
ú¢kjd lsh,' Tn ÿla fjù bkakjd' ±ka Tfí hd¨fjla Tng
lshkjd" —kE'''' kE'''' Thd ÿla fjù bkak ´fk kE' Thd ´l
w;drkak˜ lsh,' thd leu;so w;dßkak' thd leu;shs tA ÿl ú|
ú| bkak' ÿlg ;a ñksiaiq leu;shs' uOHia:Ndjhla ms<sn|
idudkHfhka jgyd .ekSula kE' uq,djla u hs ;sfhkafka' fï
ksid fïlg ys; weÈ,d hkjd'
186 uyfuõkd ioyï m%ldYk

iam¾Yh f;areï .ksuq


nqÿrcdKka jykafia jod<d fï ú£ug ys; weÈ,d hkafka
iam¾Yh ksid' uu lsõfj ±ka wr wefyka rEmhla ±lal u
weye hs" rEmh hs" ú[a[dKh hs tl;= fjkjd lsh,d' wkak tAl
;uhs iam¾Yh' lfKka Yíohla wykfldg lK hs" Yíoh hs"
ú[a[dKh hs tl;= fjkjd tAl ;uhs iam¾Yh' kdihg .|
iqj| ±fkk fldg kdih hs" .| iqj| hs" ú[a[dKh hs tl;=
fjkjd' tAl iam¾Yh' Èjg ri ±fkk fldg Èj hs" rih hs"
ú[a[dKh hs tl;= fjkjd' tAl iam¾Yh' lhg myila ±fkk
fldg" lh hs" myi hs" ú[a[dKh hs tl;= fjkjd' tAl iam¾Yh'
ukig wruqKq ±kqkd u uki hs" wruqKq hs" ú[a[dKh hs
tl;= fjkjd' tAl iam¾Yh'
nqÿrcdKka jykafia jod<d fïl wfma Ôú; ;=< l%shd;aul
fjkafka yu .eiQ .j fokla jf.a' mK msáka bkak .j fokla
yu .y,d ,sy,d wßkjd' thdj f,y, odkjd' t;fldg fï .j
fok j;=rg neiafid;a j;=fr bkak i;a;= fudlo lrkafka@ fï
.jfokj lkjd' fï .j fok .ylg fya;a;= fjkjd' fudlo
fjkafka@ .y weiqre lrf.k bkak i;a;= fï .j fok lkjd'
fï .j fok ysáfhd;a t<suyfk" t<suyfk bkak i;a;= ál fï
.jfok lkjd'
fukak fï jf.a ;uhs wmg fï iam¾Yfhka .e,fjkak
nE' wefyka rEm olsk fldg weye hs" rEmh hs" ú[a[dKh hs
tl;= fjkjd" lKska Yío wyk fldg'''' kdihg .| iqj|
±fkk fldg''' Èjg ri ±fkk fldg'''' lhg myi ,efnk
fldg'''' ukig wruqKq we;s fjkfldg uki hs" wruqKq hs"
ú[a[dKh hs tl;= fjkjd' fï ksid iam¾Yfhka .e,fjkjd
lshk tl f,ais tlla fkfjhs' kuq;a wmg .e,fjkak mq¿jka'
wms .e,fjkafka iam¾Yh ke;s lr,d fkdfjhs' wms fudlla o
lrkafka@ isysh Wmoaoj,d wjfndaO lrkjd'

isysfhka isáfhd;a ''''


isysh lshkafka fudlla o@ isysh lshkafka i;sh' i;sh
lshkafka wjOdkfhka isàu' wjOdkfhka isàu lshkafka fufyu
tlla' ±ka wms .;af;d;a" wms lsß fydoaola yokjd' ye¢ .dk
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 187

fldg wms wjOdkfhka bkakjd lsßfydoao W;=rhs o lsh,d' tA


jf.a wjOdkhla fkfjhs fï lshkafka' wms fu;k wjOdkh
lshkafka isyf
s hka bkakjd lfha we;a; .ek' wms isyf
s hka bkakjd
ú£ï ,efnk fldg ú£ï .ek' wms isysfhka bkakjd fï wfma
is; .ek' wms isysfhka bkakjd fï fjkia jk foa y÷kdf.k'
fukak fï isysh ;uhs i;smÜGdkh' wkak tA i;smÜGdkfha
msysgqjd.kak mq¿jka tlaflkd fï isf;a fï iajNdjhg bv
fokafk kE'
wkak thd ùßh we;slr.kakjd' ùßh we;s lr.;a;d u
mqÿu úÈyg wmsg fï Ôúf;a ch .kak mq¿jka' ´kEu ÿIalr
wjia:djlg wmsg uQK fokak mq¿jka' b;ska Tfí fï yelshdj
mdúÉÑ lrkak fï O¾u ud¾.h ÈhqKq lr.kak' ±ka wmsg
nv.skka tkjd" msmdih tkjd bjikak mqreÿ fjkak ´fk' jeiai
tkjd" wõj tkjd" bjikak mqreÿ fjkak ´fk' fï Tlafldu
bjiqj yelshs' kskaod wmydi tkjd" tAj bjikak mqreÿ fjkak
´fk' fkdfhla wdldrfha wN+; fpdaokd tkjd' tAjd bjikak
mqreÿ fjkak ´fk' fï bjikak mqreÿ fjñka wms tA u;af;
kyskak fyd| kE' fudlo wms lrkak ´fk fï Ôú;h wjfndaO
lr.kakhs'
fukak fufyu ys;kak mqreÿfjkak
m%Yakhla tkfldg ys;kak fufyu' uu bmÿKq ksid ;uhs
fufyu jqqfka' bmÿfka ke;akï fufyu fjkafka keyefka'
B<Õg ys;kak uu bmÿfka Njhla ;snqKq ksid fka' Njhla
;snqfk ke;akï bmfokafka kEfka' B<Õg ys;kak Njhla yeÿfka
Wmdodk ksid fka' Wmdodk ke;akï Njhla kEfka' B<Õg ys;kak
Wmdodk ;snqfka ;Kaydj ksid fka' ;Kaydjla ke;akï Wmdodk
kEfka' uf.a fï ys; weÈ,d .sfha úkaokhla ksid fka' ú£ula
ke;akï ;Kaydjla kEfka' uf.a ys;g fï úkaokh wdfõ iam¾Yh
ksid fka' iam¾Yh ke;akï ú£ula kEfka' iam¾Yhla yeÿfka
nqÿrcdKka jykafia jod<d wdh;k yhla ksid' fudlla o fï
iam¾Yh we;sfjkak fya;= fjÉp wdh;k yh@
fudkj o fï wreu mqÿu wdh;k yh@
wei" lK" kdih" Èj" YÍrh" ys;' fï .ek wms ysf;a
isysh msysgqjdf.k ysáfh ke;akï" wms wjfndaO lr .kak
188 uyfuõkd ioyï m%ldYk

l,amkd lf<a ke;akï" wms ish¨ fokdg tl brKulg uqyqK


fokak isoaO fjkjd' tA ;uhs jhig hkak hkak fï bkaøshka
ÿ¾j, fjkjd' fï bkaøshka ÿ¾j, fjÉp .uka jhig hkak
hkak wfma l,amkdj ke;=j hkjd' l,amkdj ke;sj .shd u
;kslr u n,mj;ajkafka l¾uh ú;rhs' wkak tA l¾uh iuyr
úg wmsg fldhs f,dafllg wrf.k hhs o lsh,d wms okafk kE'
wfma jdikdjg wms fï ñksia f,dafl weú,a,d bmÿkd'
wfma jdikdjg wmsg fï f.!;u nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh
fï iQ;% fmd;a j, ,shú,d ;snqKd' ke;akï wms okafk kEfka fï
O¾uh fufyu tlla lsh,d' wfma jdikdjg tAjd ,sheú,d ;snqKd'
wfma jdikdjg tAjd wmg f;afrkjd' wmg tAjd wjfndaO lrkag
mq¿jka' b;ska fï ksid mskaj;=ks" wmg b;d u meyeÈ,shs fï
wei" lK" kdih" Èj" lh" uki lshk wdh;k yh ;sfhklï
u È.ska È.g u i;ajhd ÿl lrd hkjd'

w÷re fijKe,af,ka jid.;a i;ajhd


±ka Tn ys;,d n,kak" hula ys;g ys;=kd u wms fomdrla
ys;kafk ke;sj wms lrkjd ;uhs' kuq;a wka;sug Tn ;ks fjÉp
fj,djg" nqÿrcdKka jykafia jod<d mõ lrmq tlaflfkla
;ksfjÉp fj,djg thdf.a Ôúf;a fï jf.a lsh,d" Tkak f.hla
;sfhkjd' br neyef.k hkfldg tA f.or fyjke,a, fmdf,djg
jefgkjd' thd f.a ms < s l ka f k jdä fj,d bka k fldg wr
fyjke,af,ka thdf.a YÍrh iïmQ¾Kfhka u jeys,d hkjd' tA
jf.a ;uhs wl=i,a flrejg miafia wl=i,a j,ska thdf.a Ôúf;a
jy.kakjd' Bg miafia thdg tAjf.ka ke.S isákak nE' tfyu
kï wms ±k.kak ´fk fï máÉp iuqmamdoh yefokafka fï
úÈyghs lsh,d'

wdh;k j, ksIamdolhd - kdu rEm


B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d" fï wei" lK" kdih"
Èj" lh" uki lshk wdh;k yh yefokafka kdu rEm ksid' kdu
rEm .ek nqÿrcdKka jykafia jodf<a fufyuhs'
rEm lsh,d lshkafka i;r uyd Od;+kf
a .ka yg .;a; foaj,a'
kdu lsh,d jodf<a lreKq mylg' iam¾Yh kduhla' ú£u"
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 189

fõokdj kduhla' ix{dj" y÷kd.ekSu kduhla' ixialdr" ta


lshkafka fÉ;kdj' fÉ;kdj lshkafka l¾uh hs' ±ka Tn fyd|g
ys;,d n,kak weia ms,a,ulaj;a .ykak nE fÉ;kdjla my,
lrkafk ke;sj' fÉ;kdjla my, lrkafk ke;=j weia ms,a,ula
.ykak mq¿jka o n,kak' fÉ;kdjla my, lr, hs weia ms,a,ula
.ykafka' tÉpr fõ.fhka fï fÉ;kdj l%shd;aul fjkjd' fï
fÉ;kdj ;uhs l¾uh' fï fÉ;kdj uq,alrf.k ;uhs wms lhska
l%shd lrkafka" jpk l:d lrkafka" ukiska ys;kafka' fï ksid tA
Tlafldu kdu' t;fldg kdu lsh,d lshkafka fõokd" ix{d"
fÉ;kd" Miai" ukisldr'
ukisldr lsh,d lshkafka fï uki l%shd;aul ùu' ±ka
uu talg lshkakï f;afrk tlla' ±ka Tn .ukla hkjd' Tn
.ukla hkafka wij,a lfvka fï nvqjla .kak hkjd lsh,d
mhska hkjd' hkfldg Tn fjk l,amkdjl jefgkjd' ±ka
lfâ biairyska hkjd' kuq;a Tng nvqj .kak mq¿jka jqkd o@
kE' tAlg fya;=j fudlla o@ wkak''' tAl Tfí ukig tkafk kE'
±ka Tng lfâ fmakjd' fmkqkg Tng ´fk ldrKh ys;d .kak
nE' wehs Tfí ukisldrh fjk me;a;lg fhduq fj,d' fï jf.a
lshkjd fï wNHka;rfha kdu rEmhkaf.a l%shdldÍ;ajh' wei"
lK" kdih" Èj" lh" uki lshk wdh;k yh u mj;skafk
fya;=jla ksid'

kdu rEm mj;skafka ú[a[dKh ksi hs'


B<Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d" fï kdu rEmhka
mj;skafka ú[a[dKfha l%shdldÍ;ajh u;' nqÿrcdKka jykafia
ú[a[dKh fmkajd fokafka me,fjk fohla jf.a lsh, hs'
±ka wms .ksuq" fï .ia fld<ka Tlafldu me,fjk foaj,a'
fï .ia fld<ka me< fjkak kï" fmdf<dj ´fk" j;=r ´fk"
fldÉpr fmd<j ;snqK;a" j;=r ke;akï me< fjkafk kE'
nqÿrcdKka jykafia jod<d fï rEm lshkafka i;r uyd Od;+kf
a .ka
yg.;a;= foaj,a' ú£u" ix{dj lshkafka y÷kd .ekSu" fÉ;kdj
lshkafka l¾uh" fukak fï y;r fmdf<dj jf.a fï ú[a[dKh
mj;skafk' t;fldg fudlo fjkafka@ fï ;Kaydj keue;s j;=r
jefgk fldg u fï ú[a[dKh me,fjkjd'
190 uyfuõkd ioyï m%ldYk

me, isgqùfï uyd ;rÕh'''


wkak tA jf.a ;uhs wms wefyka rEmhla olskjd' wms
wefyka rEmhla olsk fldg u ú[a[dKh me,fjkjd' lfKka
Yíohla wyk fldg u ú[a[dKh me,fjkjd' kdifhka .|
iqj| wd>%dKh lrk fldg u ú[a[dKh me,fjkjd' Èfjka
ri ±fkk fldg u ú[a[dKh me,fjkjd' lfhka myi
±k.kak fldg u ú[a[dKh me,fjkjd' ukig is;=ú,a,la
isf;k úg u ú[a[dKh me,fjkjd' fï me,fjk ú[a[dKh
ueß,d hkak kï" ;Kaydj ke;=j hkak ´fk'
ys; weÈ,d hkafka ke;akï ú[a[dKh ueß,d' rEm ;Kayd
kE' Yío ;Kayd kE' .kaO ;Kayd kE' ri ;Kayd kE' iam¾Y
;Kayd kE' Oïu ;Kayd kE' tA lshkafka ú[a[dKh ueß,d'
tfyu kï ú[a[dKh È.ska È.g u mj;skf a ka máÉp iuqmm
a doh
;=<ska'

fukak me, j,g Woõ fok wh'''


nqÿrcdKka jykafia jod<d fukak fïlg ;j;a Wmldrhla
;sfhkjd' tAjdg lshkafka ixialdr' tA ixialdr ;uhs lh yd
ne£ .sh ixialdr ;sfhkjd' tA ;uhs wdYajdi" m%Yajdi fol' fï
ú[a[dKh mj;skag wmg mK ;sfhkak ´fk' ±ka fï wdYajdi
m%Yajdi fol fï ú[a[dKh mj;skak Wmldr jk fohla' tA
ks i d wdYa j di m% d Ya j di fol fya ; = fjkjd ú[a [ dKfha
meje;aug' B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d fï jpk l:d
lsÍu' fï jpk l:d lsÍu;a" ú[a[dKfha l%shdldÍ;ajhg rel=,a
fok tlla' B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d ix{dj" tA lsjqfj
y÷kd.ekSu" fõokdj tA lsõfj ú£u' fïjd we;s fjkafka
iam¾Yfhka' iam¾Yh ;sfhk fldg t;k ú[a[dKh ;sfhkjd'
t;fldg fï l%shdldÍ;ajh u; ;uhs ú[a[dKh mj;skafka'

fï Tlafldg u uq, fkd okak lu'


nqÿ rcdKka jykafia jod<d fï ish,a, g fya;=j ;uhs
wjfndaOhla ke;slu' fudlla o wjfndaOhla ke;slu lshkafka@
p;=rd¾h i;Hh .ek wjfndaOhla ke;slu' p;=rd¾h i;Hh
.ek wjfndaOhla kE lshkafka t;k ;sfhkafka wúoHdj'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 191

tA wúoHdj uq,a lrf.k ixialdr yefokjd' ixialdr ksid


ú[a[dKh yefokjd' ú[a[dKh ksid kdu-rEm yefokjd'
kdu-rEm ksid wei" lK" kdih" Èj" lh" uki yefokjd' wei"
lK" kdih" Èj" lh" uki ksid iam¾Yh yefokjd' iam¾Yh
ksid ú¢kjd' ú¢k foag ys; weÈ,d hkjd' ys; weÈ,d .sh foag
wms wyqfjkjd' wyqfj,d wms lfhka l%shd lrkjd" jpkfhka
l%shd lrkjd' ukiska l%shd lrkjd' t;fldg úmdl fokak l¾u
yefokjd' úmdl fokak l¾u yefok ksid WmÈkjd' WmÈk
ksid wms fï Tlafldg u uQK fokak ´fk'
biafi,a,d u lrkak ´fk fudlla o@
t;fldg wms biafi,a,d u lrkafka ;Kaydj ke;s lsÍu
fkfjhs' wms biafi,a,d u lrkafka fu;k isÿfjkafka fukak
fï foh hs" fukak fï l%shdldÍ;ajh ;uhs fu;k ;sfhkafka
lsh,d ;ukaf.a Ôúf;a l%shdldÍ;ajh úui,d n,kjd' máÉp
iuqmamdoh úui,d n,kjd'
úui,d n,kfldg fuhdg wjfndaO lr.kak mq¿jka
fjkjd fï crd urK Tlafldu bm§u fya;= lrf.khs ;sfhkafka'
bm§ula ke;akï crd urK kE lsh,' bmfokafka tlaflda
ì;a;rhla wiafia" tlaflda f;;a mßirhl" tfyu ke;akï uõ
l= i l" tfyu ke;a k ï ´mmd;s l j' fï ls i s u wdldrhls k a
WmÈkafk ke;akï crd urK kE'
WmÈkafka l=ula ksid o@ Njhla ksid' ldu Njh" rEm
Njh" wrEm Njh ;sfhk ksihs WmÈkafka' ldu Njh" rEm Njh"
wrEm Njh ke;akï bm§ula kE' ldu Njh" rEm Njh" wrEm
Njh ke;akï" bm§ula ke;akï" tfyu kï wmg f;afrkjd
wms ksoyia fjkak ´fk ljod yß fï ldu Njfhka" rEm Njfhka"
wrEm Njfhka' ldu Njh" rEm Njh" wrEm Njh yefokafk
kE Wmdodk ke;akï' Wmodk ksihs fïl yefokafk' Wmdodk
ke;akï Njh yefokafk kE' Wmdodk yefokafk kE" tA lsõfõ
fïjdg yiqfjkafk kE' nef|kafk kE' .%yKh fjkafk kE'
fïjdg ys; weÈ,d .sfha ke;akï' ys; weÈ,d hkafka ;Kaydfjka'
;Kaydfjka ys; weÈ,d hkafk ke;akï wms ksoyia'
máÉp iuqmamdoh ksreoaO fjk yeá'''
ys; weÈ,d hkafka ú¢k ksid' ú£ula ke;akï ys; weÈ,d
192 uyfuõkd ioyï m%ldYk

hkafk kE' ú¢kafk iam¾Yh ksid' iam¾Yh ke;akï ú£ula kE'


t;fldg iam¾Yh we;sfjkafka wdh;k yhla ksid' fï weila
ke;akï" lKla ke;akï" kdihla ke;akï" Èjla ke;akï" lhla
ke;akï" ukila ke;akï ljqo bkafka iam¾Yhla ,nkak' lsis
fohla kE' kdu rEm ke;akï wdh;k yhla kE' t;fldg
nq ÿ rcdKka jyka f ia fmka k ,d fokjd ú[a [ dKfha
l% s h dldÍ;a j hla ke;a k ï kdu rEm kE' B<Õg nq ÿ rcdKka
jykafia fmkajkjd" wdYajdi m%dYajdi ke;akï" wúoHd iy.;
ú;lal úpdr ke;akï" wúoHd iy.; ye¢kSï" ú£ï ke;akï
fï máÉp iuqmamdoh ke;sfj,d hkjd'
úoHdj my< fjkjd'''
tfyukï wúoHdj ke;sfjkak úoHdj my< fjkak ´fk'
úoHdj my< fjkj lshkafka mskaj;=ks" fudlla o@ p;=rd¾h
i;Hh O¾uh wjfndaO lr .ekSu ;uhs" úoHdj my< ùu' fukak
fï úoHdj my< lr .ekSu wfma Ôú; j,g lr.kak mq¿jka
fohla' wkak tAl lr.;af;d;a mskaj;=ks" ;u ;uka úiska ;u
;uka ;=<ska úoHdj my< lr.kak ;sfhkafka' wkak tAlg ;sfhk
ud¾.h fudlla o@ wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h hs' wkak tA wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.fha wms .uka lrkak ´fk' tA wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.fha .uka lsÍfuka ;uhs fï máÉp iuqmamdofhka wmsg
ksoyia fjkak mq¿jka fjkafka' ;j flfkl=g ;j flfkl=f.a
l¾ufhka Wmldr lrkak mq¿jkalula kE' nqÿrcdKka jykafia
Wmudjla fmkak,d §,d ;sfhkjd fukak fufyu'
m%d¾:kdfjka lrkak mq¿jka o@
Tkak mõ lrk flfkla bkakjd' fï flkd uefrkjd'
ueß,d .syska ksrfha WmÈkjd' nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d"
wkak tA flkd thdf.a hd¿fjda ál tl;= fj,d m%d¾:kd lrkjd"
wfka wfma [d;shd iq.;sfha Wm§jd lsh,d' iq.;sfha WmÈhs o@
kE' fudlo fya;=j@ thd mõl,d' tA ksid thd .sys,a,d ksrfha
WmÈkjd' nqÿrcdKka jykafia fmkajd jod<d tAl yßhg fï
jf.a tlla lsh,d'
j;=r c,dYhlg úYd, l¿ .,la odkjd' t;fldg tA .,
j;=f¾ hgg hkjd' msßila weú,a,d je|f.k lshkjd" —wfka
mskaj;a .," Wvg tkak' wfka mskaj;a .," Wvg tkak'˜ .,
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 193

Wvg tkj o@ kE' m%d¾:kdfjka lrkak nE' fukak fï jf.a


lshkjd wl=i,h lrmq tlaflkd ksrfha bmÿkdg miafia" ;sßika
fhdaksfha bmÿkdg miafia fífrkak nE'

urKska miqj lrkak b;sß lr.kak tmd''


tAlhs wms fndfyda úg lshkafka fï uereKg miafia fok
mdxY= l+f,ka fkfjhs ukqIHfhla iqjm;a lrkafka' uereKg
miafia fok odkj,ska fkfjhs ukqIHfhla iqjm;a fjkafka'
uefrkak biafi,a,d thd Ôúf;a ;uka úiska yod .kak ´fk'
±ka wms uereKg miafia wms odfk fokjfka' fm%a; f,dalfha
ysáfhd;a ú;rhs wkqfudaoka fjkafka' ksrfha tfyu ysáfhd;a
wkqfudaoka fjkafka kE' ;sßika wmdfha bmÿfkd;a tA;a wkqfudaoka
fjkafk kE' ñksia f,dafla bmÿfkd;a tA;a wkqfudaoka fjkafk
kE' tA ksid urKhg m;a fjÉp tlaflfkla iïnkaOfhka odfk
§,d mskafokak ´fk' kuq;a uefrkak biafi,a,d u thd ±k .kak
´fk" iq.;sfha Ôúf;a yß.iai.kak'

iq.;sfha hkak Ôú;h yod.kak


nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd fï iq.;sh lrd hk
Ôúf;a fukak fï jf.a tlla lsh,d" ojila uydkdu lsh,d
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a .s y s ldf,a ifyda o rfhla " YdlH
l= u drfhla ' nq ÿ rcdKka jyka f ia j neyeols k a k weú,a , d
nqÿrcdKka jykafiag lshd ysáhd" —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai"
uu k.rhg .shdg miafia k.rfha fjf<kafod;a tlal l:d
nyg yiqfjkjd' hdk jdyk;a tlal uu ñY% fjkjd' t;fldg
ug O¾uh isyslrkak nerej hkjd' t;fldg ug ielhla
we;sjqkd Nd.Hj;=ka jykai" tA jf.a wjia:djl uu uerefKd;a
uu fldfya hhs o@˜ lsh,d'
nqÿrcdKka jykafia jod<d" —yd''' yd''' uydkdu" Nh
fjkak tmd' Tn fndfyda ld,hla nqÿrcdKka jykafiaj irK
.shmq flfkla' Tn fndfyda ld,hla tA O¾uh irK .sh flfkla'
Tn fndfyda ld,hla tA Y%djlhska irK .sh flfkla' Tn fndfyda
ld,hla f;rejka irK .sh flfkla' b;ska tA ksid Tn uereKg
miafia iq.;sfha u hs WmÈkafka˜ lsh,d nqÿrcdKka jykafia
Wmudjla fmkakqjd'
194 uyfuõkd ioyï m%ldYk

j<x lgq hgg''' .sf;,a ál Wvg'''


Wmudj ;uhs" flfkla ueá Ndckhl .sf;,a mqrjdf.k
hkjd' hkfldg fï Ndckh" ;uka .Õla Wäka md,ulska
hkfldg jefgkjd' jegqkg miafia fï ueá Ndckh ìf|kjd'
ì÷kg miafia fudlo fjkafka@ .sf;,a ál fl,ska u Wvg tkjd'
fukak fï jf.a lshkjd" wjfndaOfhka u ;sirKfha msysgmq
tlaflkd yÈis wk;=rlskaj;a" lrorhlskaj;a" i;=re mSvdjl §
yß yÈis wjia:djl§ yß urKhg m;ajf q Kd;a wr .sf;,a l<hla
yÈiaisfha w;wefrk fldg j<x lgq ál hgg .shd jf.a fï
l=Kq YÍrh b;=re fjkjd' thdf.a uki iq.;s.dó fjkjd'

nqÿirK huq wms;a - ms<sirK iod ÿka'''


fïflka wmsg meyeÈ,sj fmakjd" nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾ufhka wmsg fldhs;rï msysgla ms<sirKla ,nd.kak mq¿jka
o lsh,d' tA ksid wms fyd|g f;areï.; hq;h
= "s nqÿrcdKka jykafia
lsis u Y%djlfhl=g Tng ±ka mska uÈ" Tng ±ka mdrñ;d uÈ"
lshk tAjd nqÿrcdKka jykafiaf.a woyia fkfjhs' tA ish,a, miq
ld,Sk woyia' lsisu nqoaO foaYkdjl fidajdka" ilod.dó wd§
ud¾.M, ,nkak mdrñ;d wjYH hs lsh,d kE' fndfyda foaYkd
j, ;sfhkafka fida;dm;a;s wx. y;rla'

l<HdK ñ;%hd y÷kd.kak'''


tA wx. y;r ;uhs l<HdK ñ;% fiajkh" ioaO¾u Y%jKh"
fhdakfs ida ukisldrh" OïudkqOïu mámodj' wmsg l<HdK ñ;%fhda
bkakjd kï" wms fï ljqrej;a ysia w;ska uefrkafka kE' l<HdK
ñ;%hd fï ixidr .uk j¾Kkd lrkafka kE' l<HdK ñ;%hd fï
Ôj;a fjkak ;sfhk wjia:dj fldhs;rï iq¿ wjia:djla o lsh,d"
fmkakd fokjd' l<HdK ñ;%hd fï iq¿ wjia:dj fldfydu yß
m%fhdackhg .kakjd' tA .kak wdldrhg lsh,d fokjd' tA ksid
wms lshuq wmsg fj,dj uÈ" wmsg ld,h kE" wmsg jev ;sfhkjd
lsh,d wms bkakjd' yÈis wk;=rlska wms uefrkjd' fudlo
fjkafka@ Bg miafia wms fï wdmq ixidr .ufka fldfyag yß
úisfj,d hhs' Bg miafia iuyr úg wmsg l,am .dklska f.or
lÜáh uqK .efykafka kE' b;ska fufyuhs wms fï ixidfr
hkafka'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 195

tA ksid wms fyd|g f;areï .kak ´fk" l<HdK ñ;%hd


msßisÿ nqoaO foaYkdj u hs lshdf.k hkafka' l<HdK ñ;%hdf.ka
;uhs p;=rd¾h i;Hh O¾uh wikak ,efnkafka' m%udo lrjkafk
kE' nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d" nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrmq iuia: O¾uh" tA lshkafka i;r i;smÜGdkh" i;r
Roaêmdo" i;r iuHla m%Odk ù¾hh" mxp bkaøsh" mxp n,"
ima; fndÊ®x." wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h" p;=rd¾h i;Hh fï
ish,a, u tl jpkhla we;=<g odkak mq¿jka lsh,d' tAl fï
jf.a tlla lshkjd'

we;a md i<l=fKa Wmudj''''


±ka fï wmsg ;sfhkafka ñksiaiqkaf.a mdo igyka fka' fï
i;=kaf.a md igyka w;r f,dl= u md igyk ldf. o@ yia;s
rdchdf.a md igyk' fï yia;s rdchdf.a md igyk we;=<g fï
ish¨ i;ajhkaf.a md igyka odkak mq¿jka' nqÿrcdKka jykafia
jod<d wkak tA jf.a lshkjd fï ish¨ l=i,a oyï tl jpkhla
we;=<g odkak mq¿jka lsh,d' tA jpkh ;uhs wm%udoh' B<Õg
fï ish¨u O¾uh tl jpkhlska y÷kajkak mq¿jka' tA ;uhs
p;=rd¾h i;Hh'

wms uefrkd oji ljqre kï okS o@


tfyu kï fï p;=rd¾h i;Hh" wm%udoh lshk jpk fol
tlg l;d lrk fohla' m%udoh hs" p;=rd¾h i;Hh wjfndaOh
hs .ek lshkafka kE' nqÿrcdKka jykafia msßksjka mdk fudfydf;a
jodf<a fudlla o@ ^wmamudfoak iïmdfoa:& wm%ud§j p;=rd¾h
i;Hh wjfndaO lr.kak uykais fjkak lsh, hs' ±ka fï fjk
fldg wms m%udo o@ wm%udo o@ wms fï fjk fldg f.dvla m%udohs'
wfma Ôj;a fjkak ;sfhk ldf, f.dvla ±ka f.ú,d bjrhs'
wmsg Ôj;a fjkak ;sfhkafka iq¿ ld,h hs' kuq;a wms okafk kE
fldÉpr ld,hla o lsh,d' wms udrh;a tlal .súiqula .yf.k
kE fï wij,a oji fjklï ug Ôj;a fjkak fokak' wij,a
oji fjklï udj wikSm fjkak tmd' wij,a oji fjklï ug
lrorhla fjkak tmd lsh,d ld tlalj;a f,dafl .súiqï .yf.k
kE'
196 uyfuõkd ioyï m%ldYk

nqÿ iñ÷ ke;s f,djla ug tmd'''


tA ksid wmg yeu ;siafia u ;sfnkafka wmyiqj;a" wk;=r;a
ñila" myiqjla /ljrKhla fkfjhs' tA ksid wms l< hq;af;a
jy jyd u m<uqfjka u lrkak ;sfhkafka fudkjd ke;;a ;sirK
;=< /£ isàu hs' nqÿrcdKka jykafia yer fjk lsisu flfklaj
irK hkak tmd' nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh yer fjk lsisu
O¾uhla irK hka k tmd' nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a Y% d jl
ix>r;akh" ud¾.M, ,dNS Y%djl ix>r;akh yer fjk lsis u
msßila irK hkak tmd'
fuka k fï ;s i rKfha ms y s g ,d" B<Õg wms iS , hls k a
iukaú; fjkak ´fk' fudlla o iS,h@ ys;du;d u i;=ka urkak
tmd' tAl iS,hla' ldf.j;a fohla" ;ukag §mq ke;s fohla .kak
tmd' tAl iS,hla' jerÈ ldu fiajkfha fhfokak tmd' tAl iS,hla'
fndre lshkak tmd' tAl iS,hla' iqrd mdkh lrkak tmd' u;afjk
foaj,a mdkh lrkak tmd' tAl iS,hla'

iir ÿla f.jkakg - iod;ksl iem ,nkakg'''


b;ska fï jf.a iS,hl msysg,d f;rejka irK msysáhdg
miafia fïl ;uhs" fidajdka fjÉp wd¾h Y%djlfhl=f.a uQ,sl
iajNdjh' tAl ;uhs nqÿ rcdKka jykafia flfrys fkd fi,afjk
m%idoh' fudlla o fï fkd fi,afjk iajNdjh lshkafka' O¾uh
yßhg ,enqfka ke;skï" wms fudlo lrkafka@ wO¾uh ,enqKd
u yQñá ;shkjd' yQñá ;shkjd lshkafka fudlla o@ nqÿrcdKka
jykafiag ljqre yß fodia lshk fldg tAl;a we;a; u hs lshkjd'
O¾uhg fodia lshk fldg fyd| jefâ lshkjd' ix>hdg fodia
lshk fldg fyd| jefâ lshkjd' fï fudkj o fï lshkafka@
yQñá ;sfhkjd lshkafka fïl ;ud' tfyu lrkafk kE wfõÉp
m%idofhka bkak flkd' tA ksid fï mskaj;=ka f;rejka flfrys
fkd fi,afjk m%idohla we;slr f.k fida;dm;a;s wx. we;s
lrf.k fï f.!;u nqoaO Ydikfha" fï Ôú;fha fidajdka fjkak
uykais .kak'
;uka f.a mrf,dj Ôúf;a .ek fmdâvla j;a nh fjkak
tmd' Bg miafia ;ukaf.a Ôúf;ag p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO
lrf.k fï f.!;u nqoaO Ydikfha u p;=rd¾h i;HdjfndaOfhka
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 197

fï f.!;u nqoaO rdcHh ;=< u uu ksjk wjfndaO lrkjd lsh,


ys;d.kak'

idÿæ idÿ ææ idÿ æææ


198 uyfuõkd ioyï m%ldYk

wka; j,g fkd jeà yß u.


y÷kd.kak
-lÉpdkf.d;a; iQ;%h-

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
máÉp iuq m a m do O¾uh wjfnda O ls Í fï jeo.;a l u
fld;rï o lshk tl f;areï .kak mq¿jka foaYkdjla wms ±ka
bf.k .kafka' fï W;=ï foaYkdfõ ku lÉpdkf.d;a; iQ;%h'
lÉpdkf.d;a ; ls h k ia j dóka jyka f ia g Wka j yka f ia weiQ
m%Yakhlg nqÿrcdKka jykafia §mq ms<s;=rla f,ihs fï foaYkdj
i|yka fjka f ka ' ixhq;a; ksldfha fofjks fldgfia wNsiuh
ixhq;a;hghs fï lÉpdkf.d;a; iQ;%h whs;s fjkafka'

iïud ÈÜÀh lshkafka fudlla o@


tod nqÿrcdKka jykafia ieje;a kqjr fÊ;jkdrdufha jev
is á hd' lÉpdkf.d;a ; ls h k ia j dóka jyka f ia nq ÿ rcdKka
jykafiaj neyeolskakg jevu lr,d nqÿrcdKka jykafiag
wdorfhka jkaokd lr,d jdäfj,d fukak fï m%Yakh wykjd'
—^iïud ÈÜÀ iïud ÈÜÀ;s Nka f ;a jq É p;s & ia j dókS "
Nd.Hj;=ka jykai" iïud ÈÜÀh iïud ÈÜÀh lsh,d lshkjd'
^ls;a;dj;dkq fLda Nkaf;a iïud ÈÜÁ fyda;sZ;s& iajdókS" Nd.Hj;=ka
jykai" iïud ÈÜÀh we;sfjkafka fldfyduo@˜
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 199

±ka wms fyd|g u okakjd iïud ÈÜÀh lshk jpkh


.ek wms wy,d ;sfhkjd' iïud ÈÜÀh lrd .sfhd;a wmg fï
O¾u ud¾.h újD; fjk nj wms okakjd' tfykï fï iïud
ÈÜÀh .ek úia ; r jYfhka bf.k .ekS u wmg yß u
m%fhdackj;a'

w÷r kikd t<sh iokd '''


nqÿrcdKka jykafia fmkajd ÿkafka iïud ÈÜÀh ke;s
Ôú;h l¿jrla jf.a ;sfhk f,dalhla lsh,d' wkaOldr f,dalhla
jf.a lsh,d' hï flfkl=f.a Ôú;h ;=< iïud ÈÜÀh we;sfjkak
mgka .;af;d;a tAl yßhg wr l¿jr f,dalh t<sh lsÍu msKsi
ys r e mdhd toa § kef.kys ß ka Wodfjk wrefKda o h jf.a '
kef.kysßka wrefKdaoh Wodfjk fldg wr l¿jr f,dalh ál
ál wdf,da l j;a fjkjd' t<s h jefgkjd' fï jf.a ;uhs
flfkl= f .a Ôú;hl wd¾h iïud ÈÜÀh wd¾h wIa G dx.s l
ud¾.hg nei .kakd jQ iïud ÈÜÀh we;sùu'

iïud ÈÜÀh wdldr folhs'''


fï ksid wmg yß u m%fhdackj;a nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾ufhka tA O¾uh ms<sirK lrf.k iïud ÈÜÀh we;s lr
.;af;d;a' wms idudkHfhka okakjd iïud ÈÜÀh fowdldrhs
lsh,d' f,!lsl iïud ÈÜÀh" f,daflda;a;r iïud ÈÜÀh'
f,!lsl iïud ÈÜÀh lshkafka oijia;=l iïud ÈÜÀh' tA
lshkafka oka §fuys úmdl we;" is,a /lSfï úmdl we;" fiajd
lghq;= j, úmdl we;' fuf,dj lshd fohla we;' mrf,djla
we;' uj we;' mshd we;' fyd| l¾uhkaf.a fyd| úmdl we;'
krl l¾uhkaf.a krl úmdl we;' ´mmd;sl i;ajhka we;'
fuf,dj mrf,dj fol .ek ;ud ;=< we;s jQ wjfndaOfhka u
idla I d;a lrka k d jQ Y% u K n% d ya u Kfhda we; ls h k fï
udkisl;ajh' fïlg lshkafka f,!lsl iïud ÈÜÀh'

yenEu m%{djka;fhla'''
f,!lsl iïud ÈÜÀh ;sfhk flkd m%{djka;fhla ;uhs'
kuq;a tA f,!lsl iïud ÈÜÀh ia:djr fjkafka f,daflda;a;r
iïud ÈÜÀh ;=<' t;fldg f,daflda;;
a r iïud ÈÜÀh lrd hkafka
f,!lsl iïud ÈÜÀh ;sfhk flkd' f,!lsl iïud ÈÜÀh ;sfhk
200 uyfuõkd ioyï m%ldYk

flkd ´mmd;sl Wm; ms<s.kak ksid thdg ÈjH f,dalh" ksrh"


fmf¾; f,dalh .ek l:d lrk fldg thdg wuq;= fohla tAfl
kE' fuf,dj mrf,dj wjfndaOfhka u m%ldY lrkakd jQ nqÿ
q jrhka
jykafia,df.a O¾uh .ek l:d lroa§ thdg tAfla iellrkak
fohla kE' tAlg fya;=j ;uhs tAjd ms<s.kak jqjukd lrk
udkisl;ajhlska bkakjd'

l,HdK ñ;%hd yïn jqfkd;a kï yß'''


wka k thdg l<HdK ñ;% h d yïn jq f kd;a " l<HdK
ñ;%hdf.ka p;=rd¾h i;Hh O¾uh wykak ,enqfkd;a thdg wr
iïud ÈÜÀh f,daflda;a;r ud¾. wx.hla olajd ÈhqKq lr.kak
mq¿jka' tAlg fya;=j ;uhs wr f,!lsl iïud ÈÜÀh'
f,!ls l iïud ÈÜÀh we;s f jka f k;a fhda k s f ida
ukisldrfhka' f,!lsl iïud ÈÜÀh we;sjqk muKska thd
.e,úÉp flfkla fkfjhs' f,!lsl iïud ÈÜÀh we;s jQ muKska
fhdaksfida ukisldrh ;snqKg thd ;=< wfhdaksfida ukisldrh;a
;sfhkjd' fhdaksfida ukisldrh hs" wfhdaksfida ukisldrh hs fjka
lr,d olskak mq¿jka fjkafka f,daflda;a;r iïud ÈÜÀhg wdjg
miafia' t;fldg f,daflda;a;r iïud ÈÜÀhg tk;=re thdg
hïlsis wk;=rla ;sfhkjd'

fukak tA wk;=r'''
±ka n,kak foajo;a; yduqÿrejre 500la rjÜgf.k .hd
YS¾Ihg tlal .shd fk' .sys,a,d lsõjd ug ijka fokak' uu
lshd fokakï ud¾.h' t;fldg tAf.d,a,kag fhdakf s ida ukisldrh
;snqKq msßila' kuq;a wyqjqfka keoao@ tAf.d,a,kag wfhdaksfida
ukisldrh ;=< ;sirKh wysñfjkak;a bvlv ;snqKd' t;fldg
nq ÿ rcdKka jyka f ia ls õ jd fï ms ß i wudrefõ jefgka k
biafi,a,d fírd.kak lsh,d'
t;fldg wmg fmakjd f,!lsl iïud ÈÜÀh ;sfhk"
fhda k s f ida ukis l drh ;s f hk mq o a . ,hdg jq k ;a tlÈ.g
wi;amqreIhdj wdY%h lrkak ,enqfkd;a tA wi;amqreI wdY%fhka
wi;amqreI O¾uhla wykag ,enkjd kï wi;amqreIhdf.a weiqre
lsÍu fya;= lrf.k wr mqoa.,hdf.a fhdaksfida ukisldrh
ke;sfjkak mq¿jka' wkak tA wk;=r f,!lsl iïud ÈÜÀfha
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 201

;sfhkafka ndysßka tk wk;=rg kshu m%;sl¾u fhdod.kak ;sfhk


Yla;sh ke;akï'

m%Yakh bjr fjkak kï'''


f,daflda;a;r iïud ÈÜÀh lrd .shdu tA m%Yakh bjr
fjkjd' f,daflda;a;r iïud ÈÜÀh lrd .shdg miafia tl
tlaflkd fudkjd lSj;a ;uka tAl fyd|g f;dar,d" fír,d
.kakjd' tAlhs f,daflda;a;r iïud ÈÜÀfha úfYaI;ajh' thd
fhdaksfida ukisldrh;a okakjd' wfhdaksfida ukisldrh;a okakjd'
t;fldg ndys ß ka hula Y% j Kh lroa § wfhda k s f ida
ukisldrhg jefgkjd kï th Y%jKh lsÍu fya;=fjka thd
okakjd ud tAl Y%jKh fkd l< hq;=hs' tAl ug wys; msKsi ÿla
msKsi mj;skjd' uu th neyer l< hq;=hs lsh,d wd¾h iïud
ÈÜÀhg meñKq k flkd tA l neyer lrkjd' t;fldg tA
l= i ,;djh ms y s á hdu ;uhs iïmQ ¾ Kfhka u /ljrKh
;sfhkafka'

f,daflda;;
a r iïud ÈÜÀh lshkafka fudlla o@
f,daflda;a;r iïud ÈÜÀh nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lr,d ;sfhkafka ^ÿlafÄ [dKx" ÿlaL iuqofha [dKx" ÿlaL
ksfrdafè [dKx" ÿlaL ksfrdaO .dñKS mámod [dKx& ÿl .ek
;sfhkakd jQ wjfndaOh" ÿl yg.kak fya;=jk lreKq .ek we;s
wjfndaOh" ÿl ksreoaO ùu .ek we;s wjfndaOh" ÿl ksreoaO
ùu msKsi mj;sk ud¾.h .ek we;s wjfndaOh' fïl ;uhs
f,daflda;a;r iïud ÈÜÀh' ±ka nqÿrcdKka jykafia wkak tA
iïud ÈÜÀh fjkia wdldrhlska úia;r lrk úÈyla fï iQ;%fha
lshkafka'
fïfla iïud ÈÜÀh úia;r lrkjd yß wuq;= ,iaik
ms < s f j,lg' nq ÿ rcdKka jyka f ia fï iïud ÈÜÀh úia ; r
lrkafka máÉp iuqmamdoh w¾: jYfhka wjfndaO lr.kak
Wmldr fjk úÈyghs'

oDIaÀ folla ksid f,dalh u le<ô,d'''


lÉpdkf.d;a; iajdóka jykafia nqÿrcdKka jykafia <Õg
.syska nqÿrcdKka jykafiaf.ka wykjd" —iajdókS" Nd.Hj;=ka
202 uyfuõkd ioyï m%ldYk

jykai" iïud ÈÜÀ" iïud ÈÜÀ lsh, lshkjd' fldmuKlskao


iajdókS" iïud ÈÜÀh we;sfjkafka@˜ yß ,iaikg nqÿrcdKka
jykafia fïflÈ meyeÈ,s lrkjd" —^oajhx ksiaisf;da flda hx
lÉpdk f,daflda fha N+hsfhak w;aÓ;x fÉj k;aÓ ;x p& lÉpdk
fï f,dal i;ajhd fndfyda fihska oDIaÀ folla weiqre lrf.k
jdih lrkjd' ^w;aÓ ;x fÉ j k;aÓ ;x p& we; lshk oDIaÀh;a"
ke; lshk oDIaÀh;a'˜

we;'''' ke;''''' fudllao yß@


we; lshk oDIaÀh ;=< n,mj;ajkafka Ydiaj; oDIaÀh hs'
Ydiaj; oDIaÀh lshkafka urKska u;af;a hï lsis ;ekl fjkia
fkd ù iodld,slj bkakjd lshk oDIaÀh' B<Õ tl ke; lshk
oDIaÀh' urKska u;af;a lsisjla u ke; lshk oDIaÀh' urKska
u;af;a ish,af,da u WÉfþohg m;ajkafkah" is£ jekiS hkafka h
lshk tl' tAlg lshkafka WÉfþo oDIaÀh' fï ;sfnkakd jQ wd;auh
urKska u;af;a ke;s fj,d hkjd' fudlj;a u ke;sfj,d hkjd
lshkjd' t;fldg fï Ydiaj; oDIaÀh;a" WÉfþo oDIaÀh;a lshk
oDIaÀ fofla ;uhs fï f,dal i;ajhd fndfyda fihska jdih
lrkafka'
±ka wms .;af;d;a foaj ks¾udK jd§ wd.ï j, ;sfhkafka
urKska u;= tA foaj ks¾udKjd§ foúhka <Õ iodld,slj bkakjd'
wks;H fjkafka kE' fya;= M, rys;j yg.kakjd lshk tl'
Ydiaj; oDIaÀh ;=< flfkl=g ´fk u mjla lrkak mq¿jka'
nhla fjkak fohla kE' l¾u úmdl l:djla kE' fyd|g fyd|
M, §ula" krlg krl M, §ula lsh, l:djla kE' ´mmd;sl
Wm;la .ek l:djla kE' fuf,dj mrf,dj wjfndaOhla .ek
ls h k Y% u K n% d ya u Kjre bka k jd ls h , l:djla kE' tA f l
lshkafka urKska u;= iodld,slj fldfya yß bkak ,efnkjd'
t;fldg tA oDIaÀh ;=< ´fk u mjla lrkak mq¿jka' f,dal
i;ajhd tA ;=< ;uhs fndfyda fihska bkafka'

bkaklï ú;rfk'''
B<Õg nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd ke; lshk
WÉfþo oDIaÀh' urKska u;af;a lsisjla ke;' fï Ôú;fha §
,nd .kakd foaj,a ú;rhs lsh,' t;fldg WÉfþo oDIaÀh
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 203

W.kajk wd.ï biair ;snqKd' tA wd.ï j, W.kajk Yaf,dal


;sfhkjd' ^hdj Ôjx iqLx Ôfõ'''& Ôj;a fj,d bkak lï iemfia
Ôj;a fjhka' ^úkï lD;ajd j%;ï .%Sfõka& Kh fj,d yß .sf;,a
îmka' tA ldf, tAjd ;uhs fndkak ;snqfKa' fï ldf, kï fjkska
tAjd ´fk lshhs' ^Niañ N+;iai foayiai& fï YÍrh niaó jqKdg
miafia" w¿ jqKdg miafia ^mqKrd.ukx lD;#& wdmyq tkafka ljqo@
ljqre;a kE lshkjd'

wo;a ;sfhkafk Th wka; fol u ;uhs'''


fï u;h iudcfha keoao@ bkaklï ld,d î, bkafk ´fk
lshk l:dj lshkafka keoao@ bkaklï iemfia bkak ´fk' wdfh
u<dg miafia wms fïjd lkak fndkak tkjo@ n,kak wog;a
nqÿrcdKka jykafia tod foaYkd lrmq f,dal iajNdjh u hs
;sfhkafk' Ydiaj; lshk oDIaÀfh;a" WÉfþo lshk oDIaÀfh;a'
úoHdj Tfydu fkfjhs wyfia m<Õla ne|f.k bkak
;rug ÈhqKq jqK;a f,dalfha ;sfhkafka Th oDIaÀ fol ;uhs'
f,dal i;ajhd Th oDIaÀ foflka ñfokafka máÉp iuqmamdoh
wjfndaO lsÍfuka ú;rhs' ±ka Tkak nqÿrcdKka jykafia tA oDIaÀ
foflka ksoyia fjk wdldrh lsh,d fokjd'

fukak f,dalfha yg.ekSu'''


—^f,da l iuq o hxp fLda lÉpdk h:dN+ ; x iïum[a [ dh
miaif;da hd f,dafla k;aÓ id k fyda;s& mskaj;a lÉpdk" f,dalh
yg.kakd wdldrh hïlsis flfkla tA úÈyg u m%{dfjka olskjd
kï urKs k a u;= ls i s j la ke; ls h k oDIa À h ke;s f jkjd'˜
t;fldg urKska miafia lsisjla ke; lshk WÉfþo oDIaÀh
ke;sj hkafka fldfyduo@ f,dalh yg.kakd wdldrh tA úÈyg
u ±lSfuka' ±ka wms máÉp iuqmamdoh bf.k .kafka f,dalfha
yg .kakd wdldrh'
² crd urK yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
bm§u yg.ekSfuka'
² bm§u yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
Njh yg.ekSfuka'
204 uyfuõkd ioyï m%ldYk

² Njh yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@


Wmdodk yg.ekSfuka'
² Wmdodk yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
;Kaydj yg.ekSfuka'
² ;Kaydj yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
ú£u yg.ekSfuka'
² ú£u yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
iam¾Yh yg.ekSfuka'
² iam¾Yh yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
wdh;k yh yg.ekSfuka'
² wdh;k yh yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
kdurEm yg.ekSfuka'
² kdurEm yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
ú[a[dKh yg.ekSfuka'
² ú[a[dKh yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
ixialdr yg.ekSfuka'
² ixialdr yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
wúoHdfjka'
fïl ;uhs f,dalfha yg .ekSu' ±ka nqÿrcdKka jykafia
fmkajd fokjd w;S;fh;a fïl fï úÈyg u hs isoaO fj,d
;sfhkafka' w;S;h wrNhd;a thd máÉp iuqmamdoh u hs fufkys
lrkafka'
² w;S;fha § crd urK yg.;af;a l=ula yg.ekSfuka o@
bm§u yg.ekSfuka'
² w;S;fha § bm§u yg.;af;aa l=ula yg.ekSfuka o@
Njh yg.ekSfuka'
² w;S;fha § Njh yg.;af;aa l=ula yg.ekSfuka o@
Wmdodk yg.ekSfuka'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 205

² w;S;fha § Wmdodk yg.;af;aa l=ula yg.ekSfuka o@


;Kaydj yg.ekSfuka'
² w;S;fha § ;Kaydj yg.;af;aa l=ula yg.ekSfuka o@
ú£u yg.ekSfuka'
² w;S;fha § ú£u yg.;af;aa l=ula yg.ekSfuka o@
iam¾Yh yg.ekSfuka'
² w;S;fha § iam¾Yh yg.;af;aa l=ula yg.ekSfuka o@
wdh;k yh yg.ekSfuka'
² w;S;fha § wdh;k yh yg.;af;a l=ula yg.ekSfuka o@
kdurEm yg.ekSfuka'
² w;S;fha § kdurEm yg.;af;a l=ula yg.ekSfuka o@
ú[a[dKh yg.ekSfuka'
² w;S;fha § ú[a[dKh yg.;af;a l=ula yg.ekSfuka o@
ixialdr yg.ekSfuka'
² w;S;fha § ixialdr yg.;af;a l=ula yg.ekSfuka o@
wúoHdfjka'
tfykï mskaj;=ks" w;S;fha isÿfj,d ;sfhkafk;a fï
j¾;udkfha is ÿ jka k d jQ foa u hs ' tfykï wkd.;fha §
isÿjkafk;a fï j¾;udkfha isÿjk foa u hs'
² wkd.;fha § crd urK yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
bm§u yg.ekSfuka'
² wkd.;fha § bm§u yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
Njh yg.ekSfuka'
² wkd.;fha § Njh yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
Wmdodk yg.ekSfuka'
² wkd.;fha § Wmdodk yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
;Kaydj yg.ekSfuka'
² wkd.;fha § ;Kaydj yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
ú£u yg.ekSfuka'
206 uyfuõkd ioyï m%ldYk

² wkd.;fha § ú£u yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@


iam¾Yh yg.ekSfuka'
² wkd.;fha § iam¾Yh yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
wdh;k yh yg.ekSfuka'
² wkd.;fha § wdh;k yh yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
kdurEm yg.ekSfuka'
² wkd.;fha § kdurEm yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
ú[a[dKh yg.ekSfuka'
² wkd.;fha § ú[a[dKh yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
ixialdr yg.ekSfuka'
² wkd.;fha § ixialdr yg.kafka l=ula yg.ekSfuka o@
wúoHdfjka'
tfykï mskaj;=ks" f,dal iuqoh tA lsõfõ f,dalfha yg
.ekSu isoaO jkafka tl u wdldrhlska' w;S;fha isoaO jqfka hï
wdldrhlska o" tA wdldrfhka u hs j¾;udkfha isÿjkafk;a'
j¾;udkfha isÿjkafka hï wdldrhlska o fï úÈyu ;uhs
wkd.;fh;a'

oDIaÀ ke;sfjk ;ek'''


fï úÈyg w;S;fh;a" j¾;udkfh;a" wkd.;fh;a fï
f,dalh ilia fjk wdldrh olsk úg flfkla lshkjd kï fï
i;ajhd urKska u;= WÉfþohg hkjd" keis,d jekis,d hkjd
lsh, tA oDIaÀhg tkjo@ tkafk kE' tAlg fya;=j ;uhs thd
f,dalh yg.kakd wdldrh okakjd' wkak tAlhs nqÿrcdKka
jykafia jodf<a —mskj
a ;a lÉpdk" f,dalfha yg.ekSu hï flfkla
wjfndaOfhka u okakjd kï" urKska u;= we; lsh, oDIaÀhla
weoao" tA oDIaÀh ke;sfj,d hkjd'˜ lsh,'

iodld,sl fkd jQ f,dafla'''


B<Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd ^f,dal ksfrdaOx
fLda lÉpdk h:dN+;x iïumam[a[dh miaif;da hd f,daflda w;aÓ;d
id k fyda;s& ±ka fldgila lshkjd urKska u;= i;ajhd iodld,sl
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 207

fjkjd' tA lshkafka fjkia fkd ù ks;H iajNdjfhka mj;skjd'


±ka nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlhd f,dalh yg.kakd i;H
iajNdjh ±lald' f,dalh yg.kakd jQ i;H iajNdjh fudllao@
wks;Hh hs' wks;H jQ fya;= ilia fjk fldg tA fya;=jg wkqj
;uhs M, yefokafka' t;fldg crd urK yefokafka bm§u
keu;s fya;=j ilia jqkdu' bm§u keu;s fya;=j yefokafka Njh
ilia jqkdu' Njh yefokafka Wmdodkh keue;s fya;=j ilia
jqkdu' tfykï yeu ;sif a ia u hula ilia ùfuka hula yefokjd'
tfykï yeu;ek u ;sfhkafka fya;+kaf.ka ilia fjÉp fohla'
fya ; + k a f .ka ilia fjÉp fohla kï ;s f hka f ka máÉp
iuqmamdohla ;sfhkjd'

máÉp iuqmamdoh ;=< yefok foaj,a'''


tA ls h ka f ka wúoHdj m% ; Hfhka ixia l dr yg.ka k jd'
ixia l dr m% ; Hfhka ú[a [ dKh yg.ka k jd' ú[a [ dKh
m%;Hfhka kdu rEm yg.kakjd' kdu rEm m%;Hfhka i<dh;k
yg.kakjd' i<dh;k m%;Hfhka iam¾Yh yg.kakjd' iam¾Yh
m%;Hfhka ú£u yg.kakjd' ú£u m%;Hfhka we,Su yg.kakjd'
we,Su m%;Hfhka ne£u yg.kakjd' ne£u m%;Hfhka úmdl msKsi
l¾u yefokjd' úmdl msKsi l¾u ye§fuka WmÈkjd' bm§fuka
crd urK yefokjd'
fï isoaê tlsfklg Wmldr fjk tlg lshkjd máÉp
iuqmamdoh' tA tlsfklg Wmldrfhka yefok tlla tlla máÉp
iuqmamkakhs'
crd urK lshkafka máÉp iuqmamkakhs' tA lsõfj máÉp
iuqmamdoh ;=,ska yeÿk tlla' crd urK ks;H o@ wks;Ho@
wks;Hhs' wks;H jqfka wehs@ fya;= ksid yeÈÉp fya;= ke;sùfuka
ke;sfjkjd'
t;fldg bm§u lshk tl ks;H o" wks;H o@ wks;H hs'
máÉp iuqmamkakhs' fya;= ksid yefokjd' fya;= ke;s fjk fldg
ke;sfjkjd'
Njh lshk tl ks;H o" wks;H o@ wks;Hh hs' máÉp
iuqmamkakhs' máÉp iuqmamdoh ;=< ;uhs yefokafka'
208 uyfuõkd ioyï m%ldYk

Wmdodk ks;H o" wks;H o@ wks;Hh hs' máÉp iuqmamkakhs'


máÉp iuqmamdoh ;=< ;uhs yefokafka'
;Kaydj ks;H o" wks;H o@ wks;Hh hs' máÉp iuqmm
a kakhs'
máÉp iuqmamdoh ;=< ;uhs yefokafka'
fõokdj ks;H o" wks;H o@ wks;Hh hs' máÉp iuqmm
a kakhs'
máÉp iuqmamdoh ;=< ;uhs yefokafka'
iam¾Yh ks;H o" wks;H o@ wks;Hh hs' máÉp iuqmm
a kakhs'
máÉp iuqmamdoh ;=< ;uhs yefokafka'
wdh;k yh ks ; H o" wks ; H o@ wks ; Hh hs ' máÉp
iuqmamkakhs' máÉp iuqmamdoh ;=< ;uhs yefokafka'
kdu rEm ks;H o" wks;H o@ wks;Hh hs' máÉp iuqmm
a kakhs'
máÉp iuqmamdoh ;=< ;uhs yefokafka'
ú[a [ dKh ks ; H o" wks ; H o@ wks ; Hh hs ' máÉp
iuqmamkakhs' máÉp iuqmamdoh ;=< ;uhs yefokafka' ±ka
Njfhka Njhg ixl%uKh fjk ú[a[dKhla kE' ú[a[dKh
;sfhkafka yeu ;siafiu máÉp iuqmamdoh ;=< ilia fjk
ú[a[dKhla'

yefok foaj,a ke;sfjkjd'''


t;fldg fï foaj,a máÉp iuqmamdohla ;=< yefok foaj,a
lsh,d fï f,dalh .ek wjfndaOhla we;s lr.;a;= flkdg B<Õ
wjfndaOh we;s lr.ekSu myiqhs' fya;+ka ksid kï yg.kafka"
tA foaj,a ksreoaO fj,d hk iajNdjfhka hqla;hs'
crd urK ksreoaO jkafka bm§u ksreoaO ùfuka' bm§u
ksreoaO jkafka Njh ksreoaO ùfuka' Njh ksreoaO jkafka Wmdodk
ksreoaO ùfuka' Wmdodk ksreoaO jkafka ;Kaydj ksreoaO ùfuka'
;Kaydj ksreoaO jkafka fõokdj ksreoaO ùfuka' fõokdj ksreoaO
jkafka iam¾Yh ksreoaO ùfuka' iam¾Yh ksreoaO jkafka wdh;k
yh ksreoaO ùfuka' wdh;k yh ksreoaO jkafka kdu rEm ksreoaO
ùfuka' kdu rEm ksreoaO jkafka ú[a[dKh ksreoaO ùfuka'
ú[a[dKh ksreoaO jkafka ixialdr ksreoaO ùfuka' ixialdr
ksreoaO jkafka wúoHdj ksreoaO ùfuka'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 209

wúoHdj ke;akï máÉp iuqmamdoh bjrhs'''


tfyu kï ksreoaO jkafka Th iajNdjfhka' wúoHdj
ksreoaO fjk ;ek fï Tlafldu foaj,a ksreoaO fjkjd' w;S;fha
crd urK ksreoaO jqkd kï" ksreoaO jqfka l=ula ksreoaO ùfuka
o@ bm§u ksreoaO ùu ksihs crd urK ksreoaO jqfka' bm§u
ksreoaO jqfka l=ula ksreoaO ùfuka o@ Njh ksreoaO ùu ksihs
bm§u ksreoaO jqfka' w;S;fha Njh ksreoaO jqfka l=ula ksreoaO
ùfuka o@ Wmdodkh ksreoaO jQ ksihs' w;S;fha ;Kaydj ksreoaO
jqfka ú£u ksreoaO jQ ksihs' w;S;fha ú£u ksreoaO jqfka iam¾Yh
ksreoaO jQ ksihs' w;S;fha iam¾Yh ksreoaO jqfka wdh;k yh
ksreoaO jQ ksihs' w;S;fha wdh;k yh ksreoaO jqfka kdu rEm
ksreoaO jQ ksid' w;S;fha kdu rEm ksreoaO jqfka ú[a[dKh
ksreoaO jQ ksid' w;S;fha ú[a[dKh ksreoaO jqfka ixialdr
ksreoaO ùu ksid' w;S;fha ixialdr ksreoaO jqfka wúoHdj ksreoaO
jQ ksid' tfyu kï w;S;fha § ;a wúoHdj ksreoaO jqkq ksihs
ixialdr ksreoaO fj,d ;sfhkafka'

fya;= M, wjfndaO fjkafk ljog o@


wúoHdj ksreoaO fjkafka ljoao@ úoHdj my< fjÉp
ojig' úoHdj my< fjkafka ljoao@ p;=rd¾h i;Hh wjfndaO
lrk ojig' p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrkafka ljoao@ wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.h iïmQ¾K fjÉp ojig' t;fldg n,kak
wkd.;fha§;a fï isoaO ùfï ksfrdaOh tA úÈy u hs' t;fldg
fï úÈyg yg.kakd foa fya;+ka ksid yg.kafka lshk tl
wjfndaOhlg wdjd u urKska u;= ke; lshk WÉfþo oDIaÀh
ke;s fjkjd' t;fldg tA yg.kakd foa fya;= ksreoaO ùfuka
ksreoaO ù hk iajNdjhg whs;s foaj,a lshk wjfndaOhg thd
wdjd kï f,dal ksfrdaOh fufyuhs lsh,d wjfndaO jqkd kï
urKska u;af;a iodld,slj fkd fjkia j iaÓrj bkakjd lshk
oDIaÀh ke;s fj,d hkjd' t;fldg Ydiaj; oDIaÀh ke;sfj,d
hkafka f,dal ksfrdaOh ms<sn| wjfndaOfhka' WÉfþo oDIaÀh
ke;sj hkafka f,dalh yg.ekSu wjfndaO ùfuka'
±ka oDIaÀ folhs' fudkjo oDIaÀ fol Ydiaj; oDIaÀh hs"
WÉfþo oDIaÀh hs' Ydiaj; oDIaÀh lshkafka urKska u;af;a
iodld,slj bkakjd lshk tl' WÉfþo oDIaÀh lshkafka urKska
210 uyfuõkd ioyï m%ldYk

u;= lsisu fohla ke; lshk tl' t;fldg urKska u;= lsisu
fohla ke; lshk tl oDIaÀhla' tAl we;a; fkfuhs lsh,d
wjfndaO fjkafka máÉp iuqmamdoh ;=< È.ska È.g u mj;sk
wdldrh wjfndaO lr.ekSfuka' t;fldg okakjd fufyu ;uhs
f,dalh yg.kafka'

uereKhs lsh, m%Yafk tfyïu u hs''''


tfykï fï fï lshk wdldrhg ukqiaifhla uereKq .uka
uql=;a ke;sj hkafka kE' thd wdfhu;a Nj mÉphd cd;s' Wm;la
lrd hkjd' w;S;fha §;a isÿjqfka tfyuhs' j¾;udkfha §;a
isÿfjkafka tAl u hs' wkd.;fha §;a isÿfjkafka tAl u hs lsh,d
thd wjfnda O lr.ka k jd' t;fldg thdg WÉfþo oDIa À h
we;sfjkafka kE' Ydiaj; oDIaÀh we;sfjkafk;a kE' tfykï
fïfl iaÓrj mj;sk lsisu fohla kE' t;fldg thd wjfndaO
lr.kakjd fïfl ;sfhkafka ^hx lsxÑ iuqoh Oïux - iínx ;x
ksfrdaO Oïux& fya;+ka ksid yg.kakd iajNdjfhka hq;= hula
weoao" fya;= ksreoaO ùfuka ksreoaO ù hk iajNdjfhka hqla;hs'
fï ksihs nqÿrcdKka jykafia máÉp iuqmm a dofha we;sùu" ke;sùu
fyd¢ka kqjKska úuikak lSfõ'

wd¾h kHdh f;areï .kak'''


^máÉp iuq m a m dox ukis l frda ; s & máÉp iuq m a m doh u
fufkys lrkak lsh,d úia;r lrkjd mxp Nhfõr iQ;%fha §'
^b;s buiañx i;s box fyda;s - buiai Wmamdod box WmamÊc;s&
fuh we;s l,ays fuh fõ' fuh WmÈk úg fuh Wm§' ^buiañx
wi;s box k fyda;s - buiai ksfrdaOd box ksreÊ®;s& fuh ke;s
l,ays fuh ke;' fuh ksreoaO ùfuka fuh ksreoaO fõ' folu
fufkys lrkak ´fk' t;fldg thd Ydiaj; oDIaÀfhka" WÉfþo
oDIaÀfhka ñÈ,d fï fya;= M, O¾ufhkaf.a iajNdjh fïlhs
lsh,d wjfndaO lr.kakjd'
t;fldg fuh we;s l,ays fuh we;' fuh WmÈk úg
fuh Wm§' fï fol u fufkys lrkak lshkjd' tAl ;uhs fï
f,dalh yg.kakd wdldrh' t;fldg yg.kakd yeu ;ek u
wks;H fohla ;sfhkafka' fïl ke;akï fïl ke;sfjkjd' fuh
ke;s l,ays fuh ke;' fuh ksreoaO ùfuka fuh ksreoaO fjkjd'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 211

úYañ; wjfndaOh'''
Th wdldrfhka ;uhs iir ÿl ke;sfjkafka' fï úÈyg
wjfndaO lr.;a;d u thdg ;sfhkafka wjfndaOhla' tA ;uhs
fya;= ksid yg.kakd jQ hula weoao fya;= ke;sùfuka ksreoaO ù
hk iajNdjfhka hqla;hs' nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd
t;fldg fuhdg Ydiaj; oDIaÀh;a kE" WÉfþo oDIaÀh;a kE
lsh,'

f,dal i;ajhkaf.a ienE iajrEmh'''


nqÿrcdKka jykafia jod<d lÉpdk iajdóka jykafiag"
^Wmhq m dodkd wNs k s f õiúks n oa f Oda Ljdhx lÉpdk f,da f lda
fhaN+fhHak& mskaj;a lÉpdk" fï f,dal i;ajhd fndfyda fihska
bkafka fïfl neif.k' fïl fya;= ksid yg.kakd iajNdjfhka
hqla; foaj,a fu;k ;sfhkafk lsh, wjfndaOhla kE' thd fïl
.kakjd tl tl oDIaÀj,ska' t;fldg thd tAfl nei.kakjd'
Wmhq ls h ka f ka nei.ka k jd' Wmdodk ls h ka f ka .% y Kh
lr.kakjd' wNsksfõiq lshkafka tys u .s,S jdih lrkjd'
úksnoafOda lshkafka tys tlg ne£ jdih lrkjd'
wr wjfndaOhg wdjg miafia fudlo fjkafka ^;x p
Wmdhq m dodkx fÉ;fida wÈÜGdkx& t;fldg fuhd oka k jd
nei.;a f ;d;a nei.ka k ;s f hka f ka máÉp iuq m a m dofhka
yg.kakd jQ máÉp iuqmamkak foaj,a j, ;uhs nei.kak
;sfhkafka lsh,' t;fldg Wmdodk lr.kak ;sfhkafk;a tAjd'
isf;ka wÈgka lr.kak ;sfhkafk;a tAjd' .efgkak ;sfhkafk;a
tAjdfha' t;fldg fuhd olskjd kï fï máÉp iuqmamkak tAjd
fya;= m%;Hhkaf.ka yg.;a;d jQ foaj,a lsh,d thdg wjfndaOhla
we;s jqkd kï" ^k Wfma;s& tAjd wr jf.a nei .kak hkafk kE' ^k
WmdÈh;s& tAjd w,a,.kak hkafka kE' ^kdÈÜGd;s w;a;dfï;s& fuh
udf.a wd;auh hs lsh,d ys; msysgqjkak hkafk kE'

fïl ;uhs iïud ÈÜÀh'''


thdg ;sfhkjd wjfndaOhla fïjd fya;= ksid yg.kakd
foaj,a' fya;= ksreoaO ùfuka ksreoaO ù hk iajNdjfhka hqla;hs'
fï fya;=j ksihs fYdal" je,mSï" ÿla" fodïkia" iqiqï fy,Sï
ish,a, u WmÈkafka'
212 uyfuõkd ioyï m%ldYk

tfykï thd olskafka fudlla o@ ^ÿlaLfïj WmamÊcudkd


Wma m Ê®;s & bmÿfkd;a bmfoka f ka ÿl ú;rhs ' ^ÿla L x
ks r eʮudkd ks r eʮ;s & ks r eoa O jq f kd;a ks r eoa O fjka k
;sfhkafk;a ÿl ú;rhs' ^t;a;dj;dkq fLda lÉpdk" iïud ÈÜÀ
fyda;s& mskaj;a lÉpdk" fuf;lska u iïud ÈÜÀh we;'

wfka wmsj fír,d fokak'''


t;fldg n,kak fï iïud ÈÜÀhg fya;= jqkd máÉp
iuqmamdoh yg.kakd wdldrh .ek;a" ke;sù hk wdldrh .ek;a
wjfndaO lsÍu' wjfndaOh lrd wms hkafk ke;akï wmg hkak
;sfhkafk ñ;Hd oDIaÀh lrd' fï jf.a wjfndaOhla lrd hkafk
ke;a k ï wmg crd - urK we;s jq K d u fudlla lrka k o
;sfhkafk@ b,a,kakhs' —wfka wmsj fï crd urK j,ska fír,
fokak' wfka wmsj kï jhig hjkak tmd' wfma kï o;a jefgkak
tmd' flia mefykak tmd' yu /,s jefgkak tmd' fldkao l=ÿ
fjkak kï tmd' wfka wmsj kï pq; lrjkak tmd'˜ mq¿jka o
tfyu lrkak'
t;fldg tA tlla j;a wmg ldf.kaj;a b,a,,d lrkak
neye' kuq;a fïl wjfndaO lrk ;=re wr oDIaÀ fofla bkak
ksid f,dal i;ajhd fkdfhla wdldrhg oDIaÀj,g meg,s meg,S
hkjd' ys;kafka fï fkd fmfkk f,dalfha leue;a; wkqj ;uhs
yeu fohla u isoaO fjkafka' tfyu ys;,d ;uhs f,dal i;ajhd
fndfyda fihska jev lrkafka' tlaflda ys;kjd fï fkd fmfkk
f,dalh ujmq tlaflfkla bkakjd' tfyu ke;akï ys;kjd ujmq
tlaflfkla kE' f,dafl .%yjia;= ;sfhkjd' tA .%yjia;= lerflk
úÈyg ;uhs wmg lerflkak fj,d ;sfhkafk'

wka; folg fkd meñK oyï foikjd'''


nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d ;sfhkjd ^iínx w;a;S;s
fLda lÉpdk" whfï fLda wkaf;da& mskaj;a lÉpdk" ish,a, we;
lshk tl fïfl tl wka;hla' ^iínx k;aÒ;s whx ÿ;sfhda
wkaf;da& ish,a, ke; lshk tl fïfl fofjks wka;h' ^tAf;a f;a
lÉpdk" WfNda wkaf;a wkqm.ïu& mskaj;a lÉpdk" fï wka; folg
u tkafka kE ^;:d.f;da& ;:d.;hka jykafia' ^uÊfÊkx ;:d.f;da
Oïux foafia;s& ;:d.;hka jykafia fï wka; folg u tkafk
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 213

ke;sj ish,a, we; lshk wka;h;a" ish,a, ke; lshk wka;h;a


fï wka; folg u tkafk ke;sj ;:d.;hka jykafia ueÈka
O¾uh foaYkd lrkjd'
wúoHdj fya;= lrf.k ixialdr we;sfõ' ixialdr fya;=
lrf.k ú[a[dKh we;sfõ' ú[a[dKh fya;= lrf.k kdu
rEm we;sfõ' kdu rEm fya;= lrf.k i<dh;k we;s fõ' i<dh;k
fya;= lrf.k iam¾Yh we;s fõ' iam¾Yh fya;= lrf.k fõokdj
we;s fõ' fõokdj fya;= lrf.k ;Kaydj we;s fõ' ;Kaydj
fya;= lrf.k Wmdodk we;s fõ' Wmdodk fya;= lrf.k Njh
we;s fõ' Njh fya;= lrf.k bm§u we;s fõ' bm§u fya;=
lrf.k crd" urK" fYdal" je<mSï" ÿla" fodïkia ish,a, u
we;s fõ' Tkak Th úÈyghs ÿfla yg .ekSu we;sfjkafka'
tA wúoHdj b;=re ke;sj ksreoaO ùfuka ixialdr ksreoaO
fjkjd' ixialdr ksreoaO ùfuka ú[a[dK ksreoaO fjkjd'
ú[a[dK ksreoaO ùfuka kdu rEm ksreoaO fjkjd' kdu rEm
ksreoaO ùfuka wdh;k yh ksreoaO fjkjd' wdh;k yh ksreoaO
ùfuka iam¾Yh ksreoaO fjkjd' iam¾Yh ksreoaO ùfuka fõokdj
ksreoaO fjkjd' fõokdj ksreoaO ùfuka ;Kaydj ksreoaO fjkjd'
;Kaydj ksreoaO ùfuka Wmdodk ksreoaO fjkjd' Wmdodk ksreoaO
ùfuka Njh ksreoaO fjkjd' Njh ksreoaO ùfuka bm§u ksreoaO
fjkjd' bm§u ksreoaO ùfuka crd" urK" fidal" je<mSï" ÿla"
fodïkia" Wmdhdi ish,a, ksreoaO fj,d hkjd' fï úÈyg hs uq¿
uy;a ÿla /i u ksreoaO fj,d hkafka'

ljod kï wms ksoyia fjuq o@


Tng ÿla ú¢k úg ysf;aú wfka wmsg ljodo fï ÿl bjr
fjkafka@ ljodo fï ÿl ke;s fjkafka@ ±ka Tn okakjd wúoHdj
b;=re ke;sj bjr jqKq ojig fï ÿl iïmQ¾Kfhka u ke;sfj,d
hkjd'
ojila nqÿrcdKka jykafia fï máÉp iuqmamdofha yg
.ekSu;a" ke;sùu;a ;kshu iÊ®dhkh lrñka ysáhd' yjia
jrejl úydf¾ fyjke,af,a jdäfj,d wúÊcd mÉphd ixLdrd'''
lsh,' Bg miafia wúÊcdh;afõj wfiai úrd. ksfrdaOd'''' lsh,
máÉp iuqmamdoh ksreoaO ùu iÊ®dhkh l<d' t;fldg tl
214 uyfuõkd ioyï m%ldYk

iajdóka jykafia kula weúÈ,a,d wyf.k ysáhd' nqÿrcdKka


jykafia ±lald ljqo wdjd jf.a' ±l,d ne¨jd zfufy tkakZ
lsh, l:d l<d' zwyf.k o ysáfha@Z lsh, weyqjd' ztfyuhs
iajdókSZ lSjd' zfudllao weyqfka@Z zmáÉp iuqmamdofha yg .ekSu
.ek;a ksfrdaOh .ek;a'Z fyd|g u;l ;shd.kak lsõjd' fyd|g
mdvï lr.kak lSjd' w¾: iys;j fufkys lrkak lSjd' ´l
;uhs fï ksjka uf.a uq,'

wms wms u lr.kak ´fk


t;fldg fï O¾uh wms okafka ke;akï" kqjKska fufkys
lrk yeá bf.k f.k ke;akï" mqreÿ lrkakd jQ wdldrh wms
okafka ke;akï" jpkfha w¾: okafka ke;akï" wmg mq¨jka
fjhs o fï ÿla fodïkia j,ska ksoyia fjkak' neye' t;fldg
nqÿrcdKka jykafia uyd lreKdfjka fïl wmg foaYkd l<d'
yenehs fïl lr.kak ´fk ljqo@ ;u ;uka u lr.kak
´fk' ndysr flfkla fïl lr,d fokafka kE' ndysr flfkl=g
fïl lr,d fokak mq¨jka lul=;a kE' fldáka u nqÿrcdKka
jyka f ia g j;a ;j;a flfkl= g fïl lr,d foka k nE'
Wkajykafiag;a mq¿jka fïl fufyuhs fufyuhs ;sfhkafka lsh,
l%uh lsh,d fokak ú;rhs' fïl ;uka lr.kak ´fk' fïl
O¾ufha Wmud lr,d ;sfhkafka l=ula yeáhg o@ myqrla yeáhg'

fuf;ßka tf;rg'''
wdisúfidamu iQ;%fha úia;r fjkafka fldfydu o@ i;r
uyd Od;= keu;s Nhdkl i¾mfhda y;r fokdf.ka negld,d
ÿjk fldg" mxp Wmdodk ialkaOh keu;s jOlhd mkakkjd'
kkaÈrd.h keue;s yhfjks jOlhd;a mkakkjd' mkakk fldg
thdg hkak ;snqfKa fldydg o@ wei" lK" kdih" Èj" lh"
uki lshk ysia f.rog' t;fldg uxmyrk fydre tkjd' rEm"
Yío" .kaO" ri" myi" wruqKq weú,a,d uxfld,a, lkjd'
fífrkak ´fk' fuf;r nh iys;hs' tf;rg hkak ´fk'
.shd u .Õla ;sfhkjd' fudllao tA .Õ@ ^ldu ´>h&
lduh keu;s iev myr .,df.k hkjd' ^Nj ´>h& Njh keue;s
iev myr .,df.k hkjd' ^ÈÜÀ ´>h& oDIaÀh keue;s iev
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 215

myr .,df.k hkjd' ^wúÊcd ´>h& wúoHdj keu;s ievmyr


.,df.k hkjd' fï iev mryg wyqfjkafka ke;s fjkak hkak
md,ul=;a kE' Trejl=;a kE' f;dáfhl=;a kE' wer,jkak flfkla
kE' yenehs tf;rg .sfhd;a kï yß'

fof.dv;,d hk ievmyßka tf;r fjkak kï'''


lduhg wyqfjkafk ke;sj" oDIaÀ j,g wyqfjkafk ke;sj"
Njhg wyqfjkafk ke;sj" wúoHdjg wyqfjkafk ke;sj hkak
kï myqrla ;sfhkak ´fk' wkak fmkajd fokjd wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.h' myqr yo,d fokak flfkla kE' ;ud úiska fï myqr
yod.kak ´fk' ;uka u ,S ál uQÜgq lr,d je,a mg j,ska
.eg.ykak ´fk' fïl weof.k hkak ´fk .Õg' ;uka u
j;=rg odkak ´fk' ;ukag tAlg mkskak ´fk' ;uka u mSkf.k
hkak ´fk ùßfhka'

fldfydu yß myqr yod.kak ´fk'''


fï .Õ lshkafka fudlla o@ iev myrj,a y;rla' fï
ievmyrj,a j,g hg fjkafk ke;s fjkak hkak mq¿jka fjkafka
myqfrka ú;rhs' fudllao tA myqr@ tA ;uhs wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.h' tAflka ú;rhs ldu ´>hg yiq fkdù" Nj ´>hg yiq
fkdù" ÈÜÀ ´>hg yiq fkdù" wúÊcd ´>hg yiq fkdù hkak
;sfhk l%uh' fïl ;uka úiska u yod.kak ´fk' nf,ka lsisu
wdldrhlska lrkak mq¿jkalula kE'
nqÿrcdKka jykafia uyd lreKdfjka mqÿu úÈylg wmg
fïjd lsh,d fokjd' ;u ;uka fïl we;s lr.kak' fïl ;j
flfkla ;j;a flfklag we;s lr,d fokjd kï" nqÿ rcdKka
jykafia fudfyd;la fkd n,d tl È.g u lrf.k hkjd' lrkak
neye tfyu'

uyK jqkd lsh,;a m%YaKh úif|kafk kE'''


±ka n,kak kkao l=udrhd' nqÿrcdKka jykafia ±lald
kkao l=urhd fï Ôú;fha § u ksjka olsk flfkla' .sys Ôú;fha
meg,s meg,s ixidfr hk wh fkfjhs' Tlafldu tlg bmÿfka
ksjka olsk wh' nqÿrcdKka jykafia kkao l=udrhdf.a w;g
md;a;rh §,d biairyska jäkjd' t;fldg ckmo l<HdKs ±l,d
216 uyfuõkd ioyï m%ldYk

lsõjd zwd¾h mq;%h" blaukg tkakZ lsh,' fïl kkao l=udrhdf.a


ys;g jeÿkd'
nqÿrcdKka jykafia kkao l=udrhdf.ka uyK fjuqo lsh,
weyqjd' uyK l<d' tA;a ys; uyK lf<a kE' ±ka n,kak
nqÿrcdKka jykafiag mq¿jka kï ;j flfkla O¾uhg od,d
fokak" blaukg od,d fokjd fkao@ ál ojilska kkao iajdóka
jykafiag u;la fjkafka ldjo@ ckmo l<HdKsj' kkao iajdóka
jykafia weia j, w÷ka .dkak mgka .;a;d' ,iaik È,sfik
isjqrla fmdrjkak mgka .;a;d' leghï odmq md;a;rhla mdúÉÑ
lrkak mgka .;a;d'

ljodo uu olskf
a ka@
nqÿrcdKka jykafia kkao iajdóka jykafia ±l,d lshkjd
uu fï l,amkd lrkafka kkao Th weia j, .dmq w÷ka ál
fydao, od," mdxY=l+, isjqrla fmdrjf.k ueá md;a;rhla w;g
.kafk ljoao lsh,' kuq;a fï iajdóka jykafia tAl lrkafk
kE' kuq;a wka;sfï § kkao l=udrhd ;SrKh l<d isjqre wßkak'
wks;a whg lshkjd zug kï ±ka we,aula kE' wudrehs fïl
lrkak' ys; msyg
s kafk kE'Z ±ka n,kak ;uka u hs fïl lr.kak
´fk ndysr flfkl=g fïl lr, fokak nE'
nqÿrcdKka jykafia <Õg kkao iajdóka jykafia tlalka
.shd' zkkao wehs fudlo@Z lsh, weyqjd' ziajdókS" ug nUir
msysgkafk kE' uu hkjdZ lsõjd' zwehs hkafka@Z lsh, weyqjd'
zug u;la fjkjd' uu tk ojfi cfk,a mshka fol wer,d
T¨j md;alr,d ne¨jd' t;fldg ukdfldg lgq .ymq fldKafv
f.d;,d" weia f,dl= lr,d ne¨jd' n,,d lsõjd zwd¾h mq;%h"
jyd tkakZ lsh,' iajdókS fïl u hs uf.a ysf;a ;sfhkafka'Z

ÈjH f,dalfha wmQre pdßldj'''


±ka fudlo lrkafka@ fïflka fífrkak ´fk fk' ;ukag
fífrkak Yla;shla kE' nqÿrcdKka jykafia fudlo lSfj@ zkkao
wms .ukla huqZ lsh,d w;ska w,a,.;a;d' w,a,f.k ;õ;sidjg
nqÿrcdKka jykafia jevu l<d' t;fldg nqqÿrcdKka jykafia
±lmq .uka ÈjH wmairdfjda fm< .eys .eyS weú;a jkaokd
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 217

l<d' kkao iajdóka jykafia fydfrka n,kjd' fydfrka n,k


fldg olskjd frdai mdg fomd' rkajka isrere' wdNrK j,ska
nn,k ÈjH wmairdfjda' zkkao ±lalo@Z ziajdókS" ±laldZ zckmo
l<HdKs o yev" reúka W;=ï fï wh o@Z ziajdókS" ckmo l<HdKs
fyafka mq¿gq fjÉp je¢ßhla jf.aZ lsh,' t;fldg nqÿrcdKka
jykafia tfyu tlla fmkakf.k .shd fkfjhs' kkao iajdóka
jykafiaf.a ysf;a we;sfjÉp yeÕSu lSjd ziajdókS" ckmo l,HdKs
kï fyafka msÉÑÉp je¢ßhla jf.aZ lsh,'
Bg miafi lshkjd ztfykï kkao" nUir yeisfrkak
fuhd, 500 la mq¿jka .kakZ ziajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" wem
fjkj o@Z lsh, weyqjd' n,kak nqÿrcdKka jykafif.a uyd
lreKdj' ±ka nqÿrcKka jykafia okakjd fuhd O¾u ud¾.hg
wdfjd;a ksjk lrd hkjd' zfyd|hs uu wem fjkjdZ lsõjd'
tlalf.k wdjd'

fmdfrdkaÿfjka ksoyia'''
O¾u ud¾.h ;=< fudkjo ;sfhkafka@ i;r i;smÜGdkh"
i;r Roaêmdo" i;r iuHla m%Odk ù¾hh" mxp n," mxp bkaøsh"
ima; fndÊ®x." wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h' fïl m%.=K lrk
fldg ldhdkqmiaikdfõ ys; msysáhd' t;fldg fudlo fjkafka@
lfha h:d iajNdjh wjfndaO lr.;a;d' fmakak mgka .;a;d'
fõokdkqmiaikdfõ ys; msysáhd' fõokdjkaf.a h:d iajNdjh
wjfnda O lr.;a ; d' Ñ;a ; dkq m ia i kdfõ ms y s á hd' ys f ;a h:d
iajNdjh fmakak mgka .;a;d' Oïudkqmiaikdfõ ys; msysáhd'
mxp kSjrKhkaf.a" mxp WmdodkialkaOfha h:d iajNdjh fmakak
mgka .;a ; d' ukdfldg i;r i;s m ÜGdkfha ys ; ms y s á hd'
fndÊ®x. O¾uhka jefvkak mgka .;a;d' i;s" Oïuúph" úßh"
mS;s" miaioaê" iudê" WfmalaLd lshk fï fndÊ®x. O¾uhka
jefvkak mgka .kak fldg fudlo jqfka@ ldudY%jhkaf.ka ys;
ksoyia jqkd' NjdY%jhkaf.ka ys; ksoyia jqkd' wúÊcdY%jhkaf.ka
ys; ksoyia jqkd' W;=ï ry;ka jykafia kula njg m;ajqkd'
nq ÿ rcdKka jyka f ia <Õg .s h d' .s y s k a ls h kjd zia j dókS "
Nd.Hj;= k a jyka i " ux fï wdfõ Nd.Hj;= k a jyka f ia j
fmdfrdkaÿfjka uqojkakhsZ lsh,' ziajdókS" tA wh ±ka ug tmd'Z
zmskaj;a kkao" Tn hï fudfyd;l wry;ajhg m;a jqkd o" tA
wry;ajhg m;aùu;a iuÕ u tA fmdfrdkaÿfjka ux ksoyiaZ lsõj'
218 uyfuõkd ioyï m%ldYk

;uka ysig ;u w; u h fijKe,a,'''


±ka n,kak nqÿrcdKka jykafia tAflaka meyeÈ,sj u
fmkajd fokjd fï O¾u ud¾.h ÈhqKq lr.kak ´fk ;ud u hs'
;udg u hs fïl lr.kak ;sfhkafk' tfyu kï wms fyd|g
f;areï .kak ´fk ;ud u hs ;ukaj /l.kak ;sfhkafk'
^w;a;§md NslaLfõ" úyr: w;a; irKd wk[a[ irKd& ;uka u
hs ms < s i rK we;s l r.ka k ;s f hka f k' ndys r flfkl= g fï
ms<sirK we;slr,d fokak mq¿jkalula kE' isysh Wmoaojd.kak
tl" isysh msysgk tl" wl=i,a ÿre lrk tl" iïud ÈÜÀh we;s
flkdg fyd|g fhdaksfida ukisldrh we;sfjkjd' wfhdaksfida
ukisldrh;a okakjd' folu okakjfk' t;fldg thd iïud
ÈÜÀh ;sfhk ksid iïud jdhdu we;s lr.kakjd' iïud jdhdu
lshkafka"
² Wmka wl=i,a ÿre lsÍu"
² kQmka wl=i,a kQmojd .ekSu"
² kQmka l=i,a Wmojd .ekSu"
² Wmka l=i,a ÈhqKq lr .ekSu'
fï ùßh lrk fldg jefvkafka iïud i;s' fï ;=< áflka
ál ÈhqKq fjkafka iïud ÈÜÀ" iïud jdhdu" iïud i;s'

ihqr ueo ¥m;la fõo Tn@


ms k a j ;= k s " fïflka fyd|g fma k jd ;uka f .a lemùu"
W;aidyh" isysh" kqjK u; ;uhs fï O¾u ud¾.h iïmQ¾Kfhka
u ÈhqKq fjkafka' tfyu ke;sj lsisu ndysr fohlska fïl lrkak
neye' t;fldg wms fïflka fyd|g f;areï .kak ´fk ;u
;uka úiska ;uhs ;ukaj /l.kak ´fk' ^w;a;§md& ;udj
¥m;la lr.ka k ' ^w;a ; irKd& ;udj ms y s g lr.ka k '
^wk[a [ irKd& fjk mq o a . ,fhla j ms y s g lr.ka k tmd'
^Oïu§md& O¾uh ¥m;la lr.kak' ^OïuirKd& O¾uh irK
lr.kak' ^wk[a[irKd& fjkfohla irK lr.kak tmd'

ksjka olskakghs wdfõ''' tA;a fï fudlo@


fïfl w¾:h fyd|g f;afrkafka fï O¾uh kqjKska úui
úuid n,oaÈ ;uhs' yßhg O¾u ud¾.h w,a,.;af;d;a fjkak
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 219

´fk foa ;uhs" ;uka ;=< hï udkakhla ;snqK kï" tA udkakh


ke;sfjkak ´fk' ke;s udkakh we;s fjkj kï thdg O¾uh
wyqfj,d kE' mdvï ysákjd lsh," yevg lshkak mq¿jka lsh,
udkakhla we;s jqfkd;a tfyu thdg jerÈ,d' tA ksid O¾u ud¾.h
;=< hkjd kï ;sfhkafk ´fk ksy;udkS ùu' i;amqreI .=KO¾u
ÈhqKq lrf.k" flf,ys .=K okakd olakd flfkla fj,d O¾u
ud¾.fha .uka lrkak ´fk'
mskaj;=ks" ;u ;ukaf.a Ôú;h .ek kqjKska úui úuid
hkfldg ;u ;ukag fyd|g msysgkak .kakjd Y%oaOdj" isysh"
ùßh" iudêh" m%{dj' ;u ;uka ukdfldg O¾ufha msysàu ;uhs
;u ;ukaf.a /ljrKh' nqÿrcdKka jykafia fmkajd §,d
;sfhkjd fï O¾u ud¾.fha .uka lrk flfkla O¾u ud¾.fhka
jqjukd ldrKhg hklï u mgka .;a;= jevms<sfj, w;wßkak
tmd lsh,'
±ka wms .;af;d;a f.!;u nqoO
a Ydikh ;=< O¾uh wjfndaO
lrkak ´fk lsh,' fï Ôú;fha Tkak f;rejka irK .shd'
f;rejka irK .syska O¾uh Y%jKh l<d' is; myojd .;a;d'
is,a iudoka fj,d msysáhd' kqjKska fufkys lrkjd' isysh
Wmoaojd .kakjd' i;smÜGdkh jvkjd' fïjd lrkafka wo lr,d
w;wßkak o@ keye' fï nqoaO Ydikh ;=< fï ÿfla ksudjla
olsk ;=re u fï b,lalhg hkak mq¨jka fjkafk wms Yla;su;a
jqfkd;a ;uhs'

ls,sá jqk;a" msßisÿ jqK;a ;ud u hs'''


;uka ms<sirK lrf.k hk .ufka § nqÿrcdKka jykafia
foa Y kd lrkjd" ^w;a ; kdj l;x mdmx w;a ; kd ixls , s i a i ;s &
;udf.ka flfrk mõ j,ska ;uhs ;uka ls,sá fjkafka' ^wl;x
mdmx w;a;kdj úiqÊc;s& ;uka úiska mõ fkd lsÍfuka ;uhs
ms ß is ÿ fjka f ka ' ^iq o a ê wiq o a ê mÉp;a ; x kd[a [ u[a f [a j
úfidaOfha& msßisÿ ùu fyda wmsßisÿ ùu fyda fm!oa.,sl fohla'
;j flfkla ;j flfklaj msßisÿ lrkafk keye' n,kak
fldhs;rï meyeÈ,s fohla o lsh,d'
f,dl= fmdä l;djla kE' ÿmam;a fmdfydi;a l:djla kE'
W.;a kQ.;a l:djla kE' ,dnd, jeäuy¨ l:djla kE' fïfl
220 uyfuõkd ioyï m%ldYk

;sfhkafk fuhdg f;afrkjd kï fï Ôú; .ufka ;uka ;ukaj


ms<sirK lrf.k hkak ;sfhk .ukla lsh,d tÉprhs'

yenEu wk;=r f;areï .;af;d;a Tn Èkqï'''


neßfj,dj;a u. werefKd;a wkak t;k ;uhs wk;=r
;sfhkafk' ±ka wms lshuq ukqiaifhla uereKd' fmf¾;fhla
fj,d bmÿfkd;a wkak bjrhs' t;k b|,d thdg fïl ÈhqKq
lrkak nE' Bg miafi ´fk kï thdg mska wkqfudaoka fõú'
tAflka nv.skak ke;sfjhs" we÷ï ,efnhs" fmf¾; f,daflka
ñfokak nE' ys; ÈhqKq lrkak;a nE' t;fldg t;kska pq; fj,d
ksrfha .sfhd;a ;j;a kE' Tfydu .syska ;sßika wmdhg jegqfkd;a
;j;a kE' fufyu lerls,d hk f,dafll wdfhu;a ukqiai
f,dafldg tkfldg fï ál lsh, fokak flfkla kE' tfyu
wk;=reodhl fohla fï ixidrh lshkafka'

iel lrkafk kE'''


tA ksid O¾ufha msysg,d" O¾uh ;=< /¢,d" fï O¾ufhka
ms<sirKla ;uka we;slr.kak ´fk lshk woyig tkak ´fk
wjfndaOfhka u' lÉpdkf.d;a; iQ;%fha § fmkajkjd ÿl;a" ÿfla
ksreoaO ùu;a .ek fuhd máÉp iuqmamdoh .ek f;areï .;a;d
kï" ^k lxL;s& iel lrkafk kE' ^k úÑlsÉP;s& úÑlsÉPd lrkafk
kE' ^wmrmamÉphd [dKfïjiai t;a; fyda;s& máÉp iuqmamodh
yg.kakd wdldrh .ek;a máÉp iuqmamdoh ksreoaO jkakd
wdldrh .ek;a fuhdg [dKhla ;sfhkjd" ndysr flfkl=f.ka
Woõ fkd ,nk'

nqoaOu;=kag O¾uh'''
O¾uh ;=<ska flfkl=g fldhs ;rï iajdëk ukqiaifhla
fjkak mq¿jkalu ;sfhkjo@ t;fldg tA iajdëk;ajh ;sfhkafk
;uka we;s lr.kakd jQ O¾uh ;=< hs' fï iajdëk;ajh lshkafka
wdvïnrlula fkd fjhs ' ks o yia l,a m kdjla ' ^mÉp;a ; x
fõÈ;ífnda ú[aüyS& nqoaêu;a wh úiska fjka fjka jYfhka
wjfndaO lr.kakjd' tA lshkafk tl tlaflkd kqjKska úui,d
wjfnda O lr.ka k jd' ljq r e;a kq j Ks k a úuiq f õ ke;a k ï
ljqrej;a wjfndaO lrkafk kE'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 221

l<K ñ;=rka iuÕ ks;s weiqr'''


nqÿrcdKka jykafia fmkajd ÿkakd ndysßka ,efnk Wmldr
w;r l<HdK ñ;%hd ;rï ják fohla nqÿ weiskaj;a olskafk
keye lsh,d' wNHka;r wx.hla úÈyg fhdaksfida ukisldrh
;rï fohla olskafk keye lsõjd' wNHka;r wx.hla úÈyg
fhdaksfida ukisldrh ;sífnd;a" ndysßka l<HdK ñ;%hd uqK
.eyqfkd;a thd ;=< p;=rd¾h i;H O¾uh wefyk fldg tA
fhdaksfida ukisldrh wjÈ fjkjd' tA O¾uh ;=<g hkak fya;=jla
fjkjd' tA ksid fï nqoaO Ydikfha § u W;=ï p;=rd¾h i;Hh
wjfndaO ùu msKsi Ydiaj;" WÉfþo oDIaÀ j,ska ksoyia fj,d
fya;+kaf.ka yg.;a;d jQ hï fohla weoao" fya;= ksreoaO ùfuka
ksreoaO jkakd jQ iajNdjfhka hqla;hs lshk W;=ï oyï wei
Tng my< lr .ekSu jdikdj Wodfõjdæ

idÿæ idÿææ idÿæææ


222 uyfuõkd ioyï m%ldYk

msh igyka y÷khs kï'''


-pQ, y;aÓmfodamu iQ;%h-

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
fmdfidka mqka fmdfydh ksñ;s lrf.k jákd O¾uhlg
ijka fokakhs fï iQodkï fjkafk' fmdfidka mqka fmdfydh oji
ieneúka u Y%S ,dxlsl wmg ux.,H Èkhla' Y%S ,xldjdiSka fï
f,dafl wurKSh ck;djla njg m;afjkakg uQ,sl jqkq ojila'
fï f,dafl nqoaêu;a ck;dj ish¨ fokd u iEu l,ays u Kh
.e;s úh hq;= lreKla fï fmdfidka fmdfydh Èkh;a tlal
wmg ,enqKd' ta ;uhs Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%S
ioaO¾uh'
mskaj;=ks" miqld,Skj Ndr;h mqrd fkdfhla u;jdo yeÈ,"
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh ;u ;ukag ´k wdldrfhka úia;r
lrf.k hoa§ fkdfhl=;a ksldh j,g tA ck;dj fnÿk' kuq;a
ñys÷ uy ry;ka jykafiaf.ka wmg ,enqk ta Y%S ioaO¾uh"
O¾u úkh" Ôú; mß;Hd.fhka" fï Y%S ,dxlSh NslaIQka jykafia,d
m%uqL ck;dj wdrlaId lr.kq ,enqjd' tmuKl=;a fkdfjhs' fï
f,dal b;sydifha m%:u j;djg" fï uyd Nø l,amfha my< jqKq
i;rfjks nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%S ioaO¾uh" O¾u úkh
.%ka:drEV lsÍfï ft;sydisl ld¾hh isÿ lf<a fï Y%S ,dxlSh
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 223

ck;djhs' isxy, wl=frkqhs th ,shjqfka' fï isÿùu;a tlal u"


f,dalfha wurKSh kduhla isxy, ck;djg ysñ jqkd' mskaj;=ks"
fï fmdfidka ld, mßÉfþoh" wfma tA fm%!V b;sydih .ek
is;ñka" wm Ôú; j,g w¿;a m%dKhla" w¿;a Ôjhla" w¿;a
Yla;shla Wmojd .kakg fï O¾u Y%jKhuh mqKH l¾uh fya;=
fjkj'

nqÿkag ms¥ foaYh''''


mskaj;=ks" ñysÿ uy ry;ka jykafia fï ,xldjg jevu
lr, m%:u jrg foaYkd l< iQ;%h ;uhs" zpQ< y;aÓmfodamu
iQ;%hZ' fï foaYkh lf<a wfma rfÜ ysgmq rc;=udg' tA ;uhs
foajdkïmsh;siai rc;=ud' fu;=udg" pQ< y;aÓmfodamu iQ;%h jeks
b;d .eUqre foaYKhla" fldmuK ,iaiklg meyeÈ,s lrkakg
we;s o lsh, ysf;kj' tA iQ;% foaYkdj wjika fjkfldg rc;=ud
f;rejka irK .sh nqÿ rcdKka jykafiaf.a Y%djlfhl= njg
m;a jqkd' t;kska kej;=fka kE' ish¨ fokdg u fï iqkaor
mKsjqvh wikakg ie,eiaiqjd' fï iuia; ,xldj u nqÿrcdKka
jykafia Wfoid lemjqkq N+ñhla njg m;a jqfka;a" ,dxlsl
ck;dj Wkajykafiaf.a O¾ufha wdrlaIs; msßi njg m;a jqfka;a
ñysÿ uy ry;ka jykafia úiska ia:dms; lrk ,o wä;d,u
ksihs'
pQ< y;aÓmfodamu iQ;%fhka úia;r fjkafk yia;sfhl=f.a
mshjr igykla Wmud lrf.k isÿfjk l;d nyla' tA ojiaj,
nqÿrcdKka jykafia jev isáfh" ieje;a kqjr fÊ;jkdrdufha'
cdkqiafidaKs lshk n%dyauKfhla r:hl ke.s, ieje;a kqjr mqrd
.uka lrñka isáh§" Èjd ldf,l msf,da;sl lshk mßn%dclfhla
uqK .eyqKd' msf,da;sl mßn%dclhd nqÿrcdKka jykafiaj uqK
.eys, l;d nia lr, tk .uka' Tyq nqÿrcdKka jykafiaf.a
Y%djlfhl= fkdfjhs' fu;ekÈ cdkqiafidaKs n%dyauKhd wykjd"

m%Yxid lrkak mq¿jka ldg o@


—mskaj;" Tn fï uOHyakfha fldys isg o tkafka@˜
—ud Y%uK Nj;a f.!;uhka iómfhys isghs tkafka'˜
224 uyfuõkd ioyï m%ldYk

—fyd|hs" ud wid ;sfhkj Y%uK Nj;a f.!;uhka jykafia


mD:q, {dkhlska fyì flfkl= nj'˜
—Tõ' th ienEjla' Y%uK Nj;a f.!;uhka f.a {dkh
.ek ug úia;r lrkakg wudrehs' ieneúka u tA {dkh .ek
ksjerÈ wjfndaOhla we;sfjkafk ;j;a tn÷ u flfkl=g ;uhs'˜
—tfyu kï mskaj;" Tn tA Y%uK Nj;a f.!;uhka jykafia
.ek Wodr f,i m%Yxid lrk flfkl= fkao@˜
—we;a;hs' kuq;a tA Y%uK Nj;a f.!;uhka .ek ug m%Yxid
lr, wjika lrkak nE' Wkajykafia foú ñksiqka w;r fY%aIaG
flfkla'˜
—tfia kï mskaj;" Tn Y%uK Nj;a f.!;uhka flfrys
meyeÿfka Th Ñ;a; m%idoh we;s lr .kq ,enqfõ l=uk lreKla
ksid o@˜

we;a mshjr Wmudj''''


fu;kÈ msf,da;sl mßn%dchlhd Wmudjla lshkj' —mskaj;a
cdkqiafidaKs" th fujeks fohla' yia;Ska .ek uekúka okakd
flfkla yia;Ska isák jkhlg hkjd' tys weúÈñka isáh§"
wef;l=f.a mshjr igykla olskakg ,efnkjd' tA úYd, mshjr
igyk ÿgq muKska u" tAldka;fhka u" úYd, yia;sfhl= fï
jkfha we;s njg Tyq ksYaphlg meñfKkjd' tf,i uu o
Y%uK Nj;a f.!;uhka jykafia .ek iaÓr woyilg meñKqkd'
^iïud iïnqoafOda N.jd'''& tA Nd.Hj;=ka jykafia iïud iïnqoaO
jk fia l ' ^ia j dla L df;da N.j;d Oïfuda ' '''& tA Nd.Hj;= k a
jykafiaf.a úiska ukdfldg foaYkd l< O¾uhls' ^iqmámkafkda
N.jf;da idjl ixf>da''''& tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djl;ajhg
m;afjk msßi ukd m%;sm;a;shlska hqla; jQfjdah'' hk ;SrKhg
uu wdjd'˜

laI;%Shkaf.a m%Yak m;%h'''


Bg miafia msf,da;sl mßn%dclhd úia;r lrkj tA ldrKd
wdj yeá' tA ,laIK ms<sfj,ska lshkak .;a;d fufyu' —b;du
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 225

olaI f,i jdo újdo lrk u;jdo LKavkh lrk laI;%sh


mKaä;fhda m%Yak ilid f.k nqÿrcdKka jykafia yuqjg hkjd'
Wkajykafia úiska fï Ôú;h wjfndaO fldg .; hq;= whqre
foaYkd l< úg" ;uka l,ska ilid .kakd ,o m%Yak fkd wid u
Tjq y q Nd.Hj;a nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a Y% d jlhka njg
m;afjkjd' tf,i u n%dyauK mKaä;fhda o" .Dym;s mKaä;fhda
o" Y%uK mKaä;fhda o" Wkajykafia iuÕ jdo újdo lsÍug
f.dia" Wkajykafia m%ldY lrk lreKq ;=< we;s nqoaêu;a Ndjh
wjfndaO lrñka" nqoaO Ydikfhys meúÈ ùug b,a,d isákjd''''˜
fukak fï lreKq y;r bÈßm;a l<dg miafia cdkqiafidaKs
n%dyauKhdg;a f,dl= Y%oO
a djla we;sjk
q d nqÿrcdKka jykafia .ek'
Tyq .uka lrñka isá r:fhka neye,d" W;=re i¿j tAldxY
lr, fmdrj," fÊ;jkdrduh me;a;g yeß, —tA Nd.Hj;a jQ
wry;a jQ iïud iïnqÿ rcdKka jykafiag udf.a kuialdrh
fõjdæ˜ lsh, jkaokd l<d' Wkajykafia neyeolskakg leue;a;la
we;sjqkd'
ojila cdkqiafidaKs n%dyauKhd" nqÿrcdKka jykafiaj
uqK.efykakg .shd' fï nqoaO Ydikfha Wkajykafiaf.a Y%djl
msßia we;s fjk yeá msf,da;sl mßn%dclhdf.ka wid ±k .;a
nj lsõjd' yia;sfhl=f. msh igyk Wmudj lsõjd'

kshu Ydikh l=ula o@


mskaj;=ks" fu;kÈ ;j ldrKhla ;sfhkj wmg ±k.kak'
fudlla o@ fï Ydikh nqÿrcdKka jykafiaf.a Ydikh hs' kuq;a
j¾;udkfha fï rfÜ jHjydr fjkj jerÈ jHjydr lSmhla' tA
;uhs NslaIq Ydikh" NslaIqKS Ydikh lsh, jHjydr lsÍu'
Ydikh lshk jpkh msßi lshk woyig lsisu ;ekl mdúÉÑ
fjkafk keye' Ydikh lshk jpkh mdúÉÑ fjkafka nqÿrcdKka
jykafia .ek kï" Wkajykafia jod< O¾u úkhg hs' NslaIq"
NslaIqKS lsh, lshkafka Y%djl msßila' NslaIq Ydikh" NslaIqKS
Ydikh lsh, tlla keye' ix> lsh, lshkafka Y%djl msßighs'
tfyu kï ksjerÈ jHjydrh úh hq;af;a NslaIq ix>" NslaIqKS
ix> lsh,hs' Ydikhla msysgqjkak mq¿jka tl u tlaflfkl=ghs'
tA nqÿrcdKka jykafia' Wkajykafia f.a Ydikh nqoaO Ydikh
hs'
226 uyfuõkd ioyï m%ldYk

b;s k a nq ÿ rcdKka jyka f ia cdkq i a f ida K s n% d ya u Khdg


lshkjd" —Th yia;Skaf.a msh igyka f;dard .kak l%uh Thsg
jvd mßmQ¾K úh hq;=hs' tAl fukak fï wdldrhghs úia;r úh
hq;af;a'˜ lsh, tAl fndfydu ,iaikg ms<sfj,ska lshd fokj'

mshjr igyk ÿgq muKska''''


tlmdrg u flfkl= yia;sfhl=f. mshjr igykla ÿgq
muKska u" fï jkdyS uyd yia;srdcfhl=f.a mshjr igykhs
lsh, ksYaphlg meñfKkafk kE' fyd|g we;=ka .ek okak
fyd|g wOHhkh lrk flfkla jkhg hkj' thd olskj mq¿,a
we;s mshjr igykla' Tyq l,amkd lrkj" fï igyfka yeáhg
kï" fï lef,a bkak zjduksldZ lshk we;skakshf. úh hq;=hs'
;j ÿrg;a bÈßhg hk fldg thd olskj ;j we;a mshjr
igykla' tA wjg Wia ;eka j, w;= ì£ .syk s a ;sfhkj' tmuKlska
u fï uyd yiaÓhd ;uhs lshk ks.ukhg tkafk kE' thd l,amkd
lrkj zWÉPd ld,dßldZ lsh, we;skaksfhd bkakj' fï kï tA
we;skakshf. i<l=K fjkak ´fk lsh, ys;kj' ;j;a úuiñka
bÈßhg hoa§" Wia ;eka j, msg bÆ" o<ska myr ÿka .ia yuqfjkj'
tA jf.au f,dl= m<,a we;a mshjr igyka olskj' fï kï zWÉPd
lfkareldZ lshk we;skakf. úh hq;= nj is;kjd' ;jÿrg;a
úuiñka hkfldg Tyq olskj" Wia .ia j,g o<ska myr ÿka"
Wia ia:dk j, w;= b;s ì£ .sh" msg b¨j ;eka' tA wi, b;d È.=
mq¿,a we;a mshjr igykla olskag ,efnkj' t;ekÈ ksYaphlg
meñfKkj fï kï uyd yia;srdcfhla u úh hq;=hs lsh,' jgmsg
n,oa§ ksYaph lr.;a úÈyg u uyd yiaÓrdcfhla .yla hg
bkakj olskakg ,efnkj' nqÿrcdKka jykafia jod<d" wkak tA
úÈyg ;uhs ksYaphlg tkak ´fk''' ^iïud iïnqoafOda N.jd"&
Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia iïud iïnqoaO nj" ^iajdlaLdf;da
N.j;d Oïfuda"& Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia ukdfldg fï
O¾uh jod< nj" ^iqmámkafkda N.jf;da idjl ixf>da'''& Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl msßi ukd m%;sm;a;sfhka hqla;hs
lsh,'

nqoaêu;a kï fudlo lrkafka'''


Wkajykafia tAl úia;r lrkj fï úÈyg' yia;sfhla
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 227

±l.kakg leu;s flfkla we;a mshjr ÿgq muKska iEySulg


m;afjkafk kE jf.a" iïud iïnqÿ rcdKka jykafia flfkl=f.a
O¾uh meyeÈ,s j jgyd .ka k g mq ¿ jka wdldrfha m% l dYk
udOHhlska hq;=j" ^id;a:x inHxckx& mßmQ¾K mdßY=oaO W;a;u
Ôú;h ukqIHfhl=g w;a olsk wdldrh" w;a±lSula yeáhg
m%;HlaI lr.kakd úÈy úia;r lrkj' nqoaêu;a ukqIHhd fudlo
lrkafka@ fï O¾uh wykj" wy, tA ;=<ska ;:d.;hka jykafia
flfrys Y%oaOdj msysgqjd .kakjd' ^fida ;x Oïux iq;ajd ;:d.f;ak
ioaOx má,N;s& mskaj;=ks" fï Y%oaOdj kslï u kslka Y%oaOdjla
fkdfõ' ±ka wm Y% o a O dj ls h k jpfk mdúÉÑ lrka f k"
Nla;su;aj je÷ï msÿï lsÍulghs' m%{djka; jevms<sfj,lg
Y%oaOdj w¾:j;a lrf.k keye'

ÿgq ÿgq ;ek myÈkj kï"


mskaj;=ks" Y%oaOd folla ;sfhkj' m<fjks tl wuQ,sld
Y%oaOdj' wfkl wdldrj;S Y%oaOdj' wuQ,sld Y%oaOdj lshkafka uq,la
ke;s Y%oaOdj' iuyr úg rEfm Èyd n,," y~ Èyd n,,"
meyefokj ñila" ksjerÈ f;areï .ekSulska meyeÈ,d fkdfjhs'
tA uq,la ke;s Y%oaOdj we;s flkd mdfjk pß;hla' ÿgq ÿgq
flkdg" weiQ weiQ flkd flfrys" Y%oaOdj we;s lr.kakj'
wdOHd;au kdhl;ajhla f;dard .kakg Yla;sh kE' wdldrj;S
Y%oOa dj lsh, lshkafk" tA nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh ukdf,i
Y%jKh lr," Ôú;h ms<sn| mßmQ¾K jQ úi÷u" mQ¾K iekiqula
w;a ú £ug yels n j' tA w;a ± lS f ï§ nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a
wdOHd;au kdhl;ajh O¾uh ;=<ska ,eìh yels njg we;sjqk
Y%oaOdjhs'

kshu O¾uh kï'''


mskj
a ;=k"s fï Y%oO
a dj wm úiska msyg
s j
q d.; hq;= u Y%oO
a djla'
j¾;udkfha fndfyda fofkl= ;ukaf.a mqoa.,sl u; j, isáñka
;ukaf.a woyia wkqj" ;ukaf.a mqoa.,sl ms<s.ekSu .%yKh
lrf.k ;uhs nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh úia;r lrkak
yokafk' tAflka Wkajykafiaf.a O¾uh f;areï .kakg ;sfhk
wjia:dj ukqIHhdg wysñ fj,d hkj' meyeÈ,sj u O¾uh jkdyS
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh úh hq;=hs' fjk O¾uhla fkd úh
228 uyfuõkd ioyï m%ldYk

hq;=hs' nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh fydhkafk fldfyduo@


Wkajykafiaf.a O¾uh ms<sn| ft;sydisl idlaIs we;j ;uhs
tAjd úia;r fj,d ;sfhkafk' tA O¾uh úia;r fj,d ;sfhkafk'
tA O¾uh ukdfldg wOHhkh lr," th ukdfldg kqjKska .,md
.;a;= flfkl=g f;afrkj" fï O¾uh whs;s Nd.Hj;a nqÿrcdKka
jykafiag lsh,'

Tfya ys; ys;d ysáfhd;a''''


mskaj;=ks" idudkHfhka fmdÿfõ u;hla ;sfhkj" Tfya
ys;df.k ys;df.k .sh fj,djg fï O¾uh bfí u;=fjkj
lsh,' lsisojil bfí u;=fjkafk kE' tfyu u;=fjkj kï
O¾uh" wm nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl;ajhg m;afjkak ´fk
kE fkao@ bfí ys;, mq¿jka fjkak ´fk' tfyu fjkafk kE'
ießhq;a uq.,ka foku O¾uh fydhdf.k weúoao' nqoaO jpkh
lKg jefgk ;=re u O¾uh wjfndaO lf<a kE' wkak tA ksid
mskj
a ;=k"s yeu ;sif
a iu wm bkakg ´fk Y%djlfhd lshk uÜgfï'
tfyu ke;=j wms nqÿrcdKka jykafiaj;a wfma uÜgfï od,
ukskak yeÿfjd;a úYd, jrola wfma Ôú;hg wms u lr .kakj'
tA jf.a u ;uhs" tf,i fkd uÕ .syska O¾uh foikakg
mgka .;a f ;d;a úYd, wk¾:hla f,da l hdg is o a O fjka f k'
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh wjfndaO l< yels tlla' tA ksid
fï O¾ufha§ .sys msßig ksjk .ek fyd| keye' .sys msßig tA
wks;H O¾uh whs;s kE lshk u;hla wfmka m%ldY jqfkd;a" wm
isákafka nqÿrcdKka jykafiaf.a me;af; fkdfjhs' wm bkafk
wkH ;S¾:hlhkaf. me;af;'
nqÿrcdKka jykafia fï f,dafl wks;Hh hs lsh, lrmq
m%ldYh i;Hhla' tAl fï f,dafl ldgj;a wi;Hhla lrkak
neye' .sys fyda fõjd" meúÈ fyda fõjd fï f,dafl ÿla iys;
njla ;sfhkjd lsh," ÿl yeáhg Wkajykafia j¾. lr,
fmkakqj foa" fï f,dafl ldgj;a iemhs lsh, lshkak neye'
Wka j yka f ia fmka k , ÿka k " ia Ó r mod¾:hla fï ls i s u
l%shdldÍ;ajhl ke;s nj" wkd;auhs' b;ska fïjd .sys Ôú;h ;=<
l,amkd lrkak fyd| keoao@
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 229

Ôú;hg Yla;sh ,efnkak kï'''


wks;Hh hs lshk wks;Hh O¾uh wm neyer lrkj kï"
lsis ojil fï m%Yak bÈßfha lïmd fkdù isákak Yla;sh
,efnkafk keye' fï wks;H O¾uh wks;Hh yeáhg wjfndaO
lr.kakg mq¿jka Wfkd;a wm h:d¾:h lrd hkj ú;rla
fkfjhs" fï mD;.ackNdjh blaujd .syska wd¾h Y%djlfhl=
njg m;afjkj' fï i|yd nqÿrcdKka jykafia jod< iu:
úo¾Ykd Ndjkd ish¿ foa wm l< hq;=hs' tAjd .sys f.or;a lrkak
mq¿jka' meúÈ Ndjhg m;afjkafk jvd myiqfjka blauKska lr
.ekSu msKsihs' nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf, ud¾.M, ,dNSka
ysáfh meúÈ iudcfha ú;rla fkdfjhs' .sys iudcfh;a ud¾.M,
,dNSka ìys fjkak" meúÈ iudch ;=<ska i;H jQ O¾uh wykak
,efnkak ´fk' tfyu ke;sj lD;su úÈyg wêIaGdk lr i;Hh
,nd .kak neye' i;Hh jkdyS l%ñl jevms<sfj,la ;=,ska
w;a±lsh hq;= fohla'
fukak fu;ekg ukqIHfhla wdj u" nqÿrcdKka jykafia
fmkajk ,o Y%oaOdj msysgqjdf.k b;d blaukska fudalaIh lrd
hkakg ys;mq flkd meúÈ Ndjhg m;afjkj' tA meúÈ Y%djl
Ndjhg m;aùu thdf. Ôú;hg iqúfYaI fohla' fldfyduo
meúÈ Y%djlfhla njg m;afjkafk@ ysi /jq,a nd,d" l=vd jQ;a
uy;a jQ;a iïm;a w;yer," l=vd jQ;a uy;a jQ;a [d;s msßi
w;ayer, od, ;uhs fï W;=ï Ôú;hg m;afjkafk'

is,aj;a fjuq wms fï úÈyg'''


Bg miafia meúoafola ;=< ;sfhk uQ,sl ,laIK Wkajykafia
fmkajd fokj' yslafukak ´k l%u" YslaId mo' m%dK>d;fhka
je,flkj' ish¨ i;=ka flfrys ys;dkqlïmS fjkj' fidr is;ska
neyer fj,d" mdßY=oaO is;ska jdih lrkj" n%yaupdÍ fjkj'
fndre lSfuka j,lskj' wdrjq,a we;sfjk" u;=fjk l;d nia
j,ska j,lskj' fla,dï lSfuka je,ls, iu.sh msKsi l;d nia
lrk flfkla njg m;afjkj' ysia jpk lSfuka je,lskj' fï
jf.a fndfydu Od¾ñl ixf;daIhla we;s Ôú;hla f.jkj' tA
jf.a u fndfydu ir< Ôú;hlg mqreÿ fjkj' lh jid .ekSug
m%udKj;a isjqrlska" l=i .sks ksjd.ekSug m%udKj;a wdydrhlska
230 uyfuõkd ioyï m%ldYk

iEySulg m;afjkj' l=re,af,la mshdi,oa§ w;a;gq muKla


/f.k hkakd fia" NslaIqjla md;%d isjqre muKla /f.k hkj'
fufyu W;=ï Ôú;hlg wod< is,aj;a nfjka hq;= flkd wei
ixjr lr.kakj' lK ixjr lr.kakj' kdih" Èj" lh" is;
ixjr lr.kakj'

b÷rka /lf.k f.jk Ôú;h''''


bkaøshka ixjr lrf.k isáoa§" hï mdmS ,dul wl=i,
O¾uhla yg.kakj o" th je,elaùu msKsi" wefyka rEmhla
±lalu" lfKka Yíohla weyqju" kdifhka .| iqj| ±kqku"
Èfjka ri úkaou" lfhka myila ,enqju" isf;ka is;=ju wr
jf.a ksñ;s igyka .kafk ke;sj" nqoaêu;a j tAjdfha wNHka;ßl
l%shdldÍ;ajh .ek ukd l,amkdjlska jdih lrkj'
B<Õg hdï Bï" w;a md È. yeÍï" yels,Sï" isjqre md;%d
mßyrKh lsÍï" wdydr mdk wkqNjh" jeisls,s lsi lsÍu mjd
fï yeu fohla u wjfndaOfhka hq;=j lrkakg mqreÿ fjkj'
±ka fuhdg lreKq ;=kla ;sfhkj' is,aj;a nj" bkaøsh ixjrh"
i;s iïmc[a[h'

lgq wl=,a Y=oaO lrñka''''


±ka fï meúÈ Y%djlhka jykafia úfõl ia:dk weiqre
lrñka" wNHka;ßl Ôú;h isf;ka úuiñka n,kj' isyskqjK
ÿ¾j, lrk" isf;a Ydka;shg ndOd muqKqjk" is; ls,sá lrk
foaj,a ysf;a ;sfhkj' tAj ;uhs kSjrK lshkafka' kSjrK myla
;sfhkj' lduÉPkao ^rEm" Yío" .kaO" ri" myi flfrys is;
we§ hdu&" jHdmdo ^oafõIh flfrys is; we§ hdu&" ÓkñoaO
^ksÈu;" w,i nj&" WoaOÉp l=lal=Ép ^ysf;a úisÍu - miq;eùu&"
úÑlsÉPd ^lrk ld¾hh ms < s n |j iel iys ; nj" meyeÈ,s
ia:djrhlg m;a fkd ùu'&' fukak fïjd idudkH ys;l fmdÿ
,laIK' nqÿrcdKka jykafia lshkj fï ,laIK ál md,kh
lrkak'

;:d.; isßmd igyk


b;ska fï meúÈ Y%djlhd úfõl ;eklg .sys,a,d fï
,laIK md,kh lrkj' md,kh lrkafk i;smÜGdkh ;=< is;
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 231

/|ùfuka' fuh ÈhqKq lsÍfuka iudêhla ÈhqKq lr," Tkak


Tyq m%:u OHdkh ,nd.kakj' iudêh ;=, u is; mj;ajkakg
mq¿jka yelshdj OHdkh hs' tAl we;slr .kak mq¿jka tlla' tA
OHdkh ;jÿrg;a .eUqfrka ÈhqKq lrkak mq¿jka' we;d .ek
f;dr;=re fydhkak jkhg .sh flfkla" wef;l=f.a mshjr
igyka Èyd n,," jduksld" lfkareld fï fkdfhla kï j,ska
we;skaksfhd bkakj lsh, f;areï wrf.k tAldka; ksYaphlg
tka f k kE' wka k tA jf.a tla ; rd woyilg meñfKkjd"
;:d.;hka jyka f ia f .a ms h jr igykhs fï m% : u OHdkh
lshkafk' tkuq;a tmuKlska u mßmQ¾K ksYaphlg meñfKkafk
kE' nqÿrcdKka jykafia iïud iïnqoaOhs" fï O¾uh ukdfldg
foa Y kd lrk ,oa o la ' tA nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a Y% d jlfhda
iqmámkakhs lsh, mßmQ¾K ksYaphlg m;afjkafk kE'
;jÿrg;a thd Ndjkd lrñka fofjks OHdkh Wmojd
f.k jdih lroa§ f;areï .kakj'''' fï jkdyS ;:d.;hka
jykafiaf.a mshjr igyk' B<Õg ;jÿrg;a ÈhqKq lsÍfuka
Tyq ;=kafjks OHdkhg;a tkj' Tyq l,amkd lrkj fïl ;uhs
;:d.;hka jykafiaf.a mshjr igyk' y;rfjks OHdkhg;a
thd is; ÈhqKq lrkj' l,amkd lrkj fï ;ud ;:d.;hka
jykafia,df.a mshjr igyk'

;:d.;hka jykafia msg bÆ ;ek'


n,kak mskja ;=k"s nqÿrcdKka jykafia mdúÉÑ lrk ,iaik
jpk' ;:d.; mdo" ;:d.;hska jykafia,df.a mshjr igyk"
;:d.;hka jykafia,d msg b¨j ;eka" ;:d.;hka jykafia,d
keue;s uyd yiaÒka msg bÆ" w;= ìkao ;eka fudkjo@ m%:u
OHdkh" oaú;Sh OHdkh" ;=kafjks OHdkh" y;rfjks OHdkh' .sys
Ôú; .;lrk whg OHdk we;slr .kak neye lsh, iuyre
lshkj' tAl wi;Hhla' .ssys Ôú; .; lrk OHdk ,nd.;a wh
´k ;rï bkakjd' tAl fkd lrk ,o ;eke;a;d lshk fohla
ñi th m%;HlaI lrmq flkd lshk fohla fkdfjhs'

fmr Ôú; olskafka fufyuhs'''


B<Õg mskaj;=ks" y;rfjks OHdkfh b|,d Tyq fudlo
lrkafka@ ^fida tajx iudysf;a Ñ;af;a& is; iudys; jqkd u"
232 uyfuõkd ioyï m%ldYk

^mßY=oafè mßfhdaodf;a& mdßY=oaO jqkd u" nn,k fldg" ^wkx.kS&


mxp kSjrKhka neyer jqkd u" ^ú.f;damlaf,aiS& Wmlaf,aYhka
ÿre jqkd u" ^uDÿN+f;a& uDÿ Ndjhg m;afj,d ^lukSh Àf;a& is;
jevg iq ÿ iq b;d ld¾hla I ul njg m;a jq k d u"
^wdfk[acmam;af;da& ndysr foalska fï is; lïmkhg m;a lrkak
neß m%n, iudys; njlg is; ÈhqKq l<d u wkak tA ;eke;a;dg
mq¿jka lshkj" ^mqífíksjdidkqiai;s [dKd Ñ;a;x wNskakkdfï;s&
ys; ukdfldg fhduq lrkjkj" wjfndaO lr.kakg f;areï
.kakg" ;ukaf.a mQ¾j cd;Ska ms<sn| úia;r'

úoHdfj;a fmr Ôú;''''


±ka wfma rgg mqreÿ fj,d ;sfhkafk fï l%uh fkdfjhs'
ngysßka wd l%uh' Th ljqre yß ydkais lrj, fudaykh lrkj'
Bg miafi thdf.ka fudkj yß m%Yak lr lr wy," fukak
mQ¾j ckauh úia;r l<d lshkj' fï jf.a mqxÑ foaj,a" tA lshkafk
m%dfhda.sl jYfhka wdOHd;añl jYfhka Yla;su;a fkd jqkq
fndfydu ,dul me;s Tiafia ;uhs wo fï rg hkafka' fïl yß
ks.ukhlg m;afjkak neß fohla yßhkak;a mq¨jka' jrÈkak;a
mq¿jka' fudlo fya;=j@ fudaykh fjk flkdf. is; fudaykh
lrjk flkdf. is;g hgfj,d ;sfhkafka' tA ksid fudaykh jqk
flkd iajdëk ;SrK .kakj lsh, wmg lshkak nE' kuq;a fï
y;rfjks OHdkh olajd is; ÈhqKq l< flfkla ;ukaf.a Ôjk
m%jD;a;sh .ek wdmiaig is; fhdod ne,Su" ;kslru ;ukaf.a
iajdëk iudê n,hla' kslka iudê n,hla fkdfjhs" fyK y~
msmsreK;a tA fj,djg tA is; fyK y~ .%yKh lrkafk kE'
tÉprg u wlïms; is;la ÈhqKq lr.kakj' tA lsisu fohla
ke;sj Th fudayk miafi hkafk' nqÿrcdKka jykafia jod<
O¾uh me;a;g wm hkak ´fk'
fuys§ fmkakkj fmr úiQ wdldrh fyd¢ka thd f;areï
.kakj' [d;s f.alg .sys,a,d msßila tlal yskdfj,d l;d lr,
ld," î, .; lr, weú,a,d h<s;a tA .ek isyslrkjd jf.a fmr
ckauh isys lrkakg mq¿jka" mqífí ksjdidkqiai;s [dKh
,nd.;a ; u' thd tmuKls k a u f;a r eï .ka k j" fï kï
;:d.;hka jykafia,df.a mshjr igyk lsh,'
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 233

.kaOín l:d
B<Õg thd kej; is; yrjkj' wks;a ish¿ i;ajhkaf.a
Ôú; fldfyduo@ túg fmfkkj" is; lh jpkh hk ;=ka
fodßka mõ lr," i;ajhka pq; fj,d krl ;eka j, WmÈk
wdldrh' fï úÈyg pq;s Wmam;a;s lshk fol fuhd meyeÈ,sj
f;areï .kakj' ±ka mskaj;=ks" fï úÈyg pq;s-Wmam;a;s fol
ms<sn|j y;r fjks OHdkhla lrd is; ÈhqKq lr, meyeÈ,sj
m%;HlaI lr.; hq;= fohla ;sìh§" fï mska;+r Èyd" fndaâ ,E,s
Èyd n,," l;kaor Tiafia .kaOínfhd .ek l;dlrk uÜgulg
wdj lshkafk wms fldÉpr ,dul woyia ;=< ysrfj,d o@ ngysr
cd;Skag ;snqfk kE nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh' uE; ldf,;a
úYd, msßilg kE' tA msßi f;afrk uÜgfukqhs .fõIKh lf<a'
tA fm%a;hskaf. f*dfgda .kak tAjd" fï fndaâ lE,s fydhdf.k
fn!oaOfhda hkafka fudlo@ fï O¾ufh .dïNSr;ajh neyer
fj,d' th y÷kkafk kE' nqÿrcdKka jykafia fmkakkj" tA p;=¾:
OHdk uÜgug ys; ÈhqKq lr," fï f,dal i;ajhkaf.a pq;s-
Wmam;a;s ms<sn| ±lSu - pq;+mmd; [dKh ;=<ska olskj Nj
.uk we;sfjk wdldrh' wkak t;kÈ thd f;areï .kakj fïl
;:d.;hka jykafia,df.a mshjr igyk'

máÉp iuqmamdoh wjfndaO lf<d;a'''


bkamiafia fï Nj .ukg fya;=j úuioa§ f;areï hkjd
fuh fya;=M, oyula lsh,' t;ekÈ ;uhs máÉp iuqmamdoh
flfrys is; fhduq lrkafk' máÉp iuqmamdoh lshk jpfk
f;areu ÿl msKsi fï meje;au ilia fjk njhs' nqÿrcdKka
jykafia máÉp iuqmamdofh wka;sug i|yka lrkafka ^tAj fï
;ia i fla j ,ia i ÿla L la L ka o ia i iuq o fhda fyda ; s & Tka k Th
wdldrhghs ÿl yg.kafk lsh,' tfykï ÿl yg .kak wdldrh
hs máÉp iuqmamdofhka úia;r fjkafk' fï nj tA Y%djlhd
f;areï .kakj' tfykï" ÿl" ÿlg fya;=j" ÿl ksreoaO lsÍu"
ksreoaO lsÍfï ud¾.h lshk p;=rd¾h i;Hh f;areï .;a;
ojig thd iaÓr ;SrKhlg tkj" ksYp a hlg m;afjkj Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafia iïud iïnqoO a hs lsh,' Y%S ioaO¾uh ukdfldg
foaYkd l< tlla lsh,' nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl msßi
iqmámkakhs" ukd m%;sm;a;sfha fhfok msßila h lsh,'
234 uyfuõkd ioyï m%ldYk

mskj
a ;=k"s t;kska kj;skf
a k kE' thd ;j;a .eUqßka kqjKska
úuikjd" úuioaÈ fï fya;= M, oyu ;=< ÿl ilia lr," tA ÿl
h<s h<s yefok yeá y÷kd.kakj' fldfyduo y÷kd.kafk@
rEm" Yío" .kaO" ri" myi g is; we§ hk h<s h<s th ilia
lr, fok foa olskj' tAl ;uhs ldudY%j' fï Nj meje;au h<s
h<s ilia lr, fok yeá olskj' tAl ;uhs NjdY%j' tA jf.a u
fï fkd jegySu h<s h<s ilia lr, fok udkisl;ajh olskj'
tAl ;uhs wúÊcdY%j' fï ldudY%j" NjdY%j" wúÊcdY%j lshk
fï wdY%jhka ±l, ;uhs" fïjd Nj meje;aug fya;=fjk ksid
m%ydKh lrkafk' wkak Bg miafia ksflf,ia njg m;afj,d
wud uy ksjk idlaId;a lrkj'
fukak kshu úksYaph''''
wkak tA ;;ajhg ys; ÈhqKq lrmq flkd ksYaph jYfhka
u mßmQ¾K jQ ks.ukhlg meñfKkj" ^iïud iïnqoafOda N.jd&
Nd.Hj;a iïnqÿ rcdKka jykafia iïud iïnqoaOhs' ^iïud
iïnqoafOda N.jd& tA O¾uh ukdfldg foaYkd l<d ^iajdlaLdf;da
N.j;d Oïfuda& lsh,' tA Y%djl msßi iqmámkakhs ^iqmámkafkda
N.jf;da idjl ixf>da& lsh,' uy we;s olskakg jkhg .sh
mqoa.,hd we;a mshjr igyk wkqj" msg bÆ o< .eiQ ia:dk
wkqj" fï kï uyd yiaÓ rchdf.a u mshjr igyk u hhs
ksYaphlg meñfKkakd fiau fï ;;ajhg m;ajqKq mqoa.,hd
Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia flfrys" Wkajykafiaf.a O¾uh
flfrys" Wkajykafiaf.a Y%djl msßi flfrys ukd jegySulg
iaÓr úksYaphlg meñfKkjd lsh, jod<d'

nqÿ iñ÷ka fmkajd jod< iodld,sl iqjh fidhd


huq
fukak fï foaYkh wfma rc;=udg" foajdkïmsh ;siai
ksß÷kag foaYkd lrmq fj,dfj" t;=ud uq¿ yoj;ska u f;rejka
irK .shd' mskaj;=ks" tfykï wmg;a ;sfhkafk fï O¾uh Èyd
kqjKska n,kak' fï f,dafl fudk Ydia;Djrhla o" fï wdldrhg
;udg úuqla;shla m%;HlaI lr.kak yeá fmkak, §, ;sfhkafk'
kqjKska ueoy;aj úui, n,kak mskaj;=ks" tfyu n,k fldg
Y%oaOdj we;sfjkj' tAl wdldrj;S Y%oaOdj' kslï u kslï ysf;a
we;sfjk b,afmk Y%oaOdjla fkd fjhs' wkak tA Y%oaOdj ;=< ;uhs
tA Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djlhd fjñ uu 235

thd f;areï .kafk" fï Ôú;h iqrlaIs; njla lrd f.akakg


kï" fjk irKla fkdhd tAldka;fhka u nqÿrcdKka jykafia
irK hd hq;=hs" tA O¾uh irK hd hq;=hs" tA Y%djl;ajh irK hd
hq;=hs lsh,' wkak tA ldrKh ;uhs ñys÷ uy ry;ka jykafia
fmdfidka mqka fmdfydh jf.a ojil fï isß,la OrKS;,fh yd
yd mqrd lsh, ia:dms; lf<a' wo fï rfÜ fn!oaO ck;djf.ka
neyer fjñka mj;skafk;a tA f;rejk u hs' mskaj;=ks" u;l
;shd.kak' tA f;rejk ;=< isáklï u wmg lssisu ojil ydkshla
fkd fjk nj'
wm fï O¾u Y%jKfhka /ialr.;a mska fï iEu ish¿
fokdg u f;rejka irfKa wdYs¾jdoh msKsi" wmg o tA O¾uh
wjfndaO lr .ksñka ksiel Ndjhg m;a ùu msKsi" tA ;:d.;hka
jykafia,df.a mshjr igyka ±l .ekSu msKsi u fya;= jdikd
fõjdæ

idÿæ idÿææ idÿæææ

Vous aimerez peut-être aussi