Vous êtes sur la page 1sur 15

Chaco war , 1932-1935 - Select Bibliography

Ayala Moreira, Rogelio. Por qu no ganamos la guerra del Chaco. La Paz, Bolivia,
Talleres Grficos Bolivianos, 1959. 375p.

Centurin, Carlos R. El conflicto del Chaco Boreal, gestiones diplomticas. Asuncin,


La Colmena, 1937. 2 v.

Daz Machicao, Porfirio. Historia de Bolivia: Salamanca, la guerra del Chaco, Tejada
Sorzano, 1931-1936. La Paz, Gisbert, 1955. 286p.

Estigarribia, Jos Fliz. The epic of the Chaco: Marshal Estigarribia's memoirs of the
Chaco War, 1932-1935; edited and annotated by Pablo Max Ynsfran. Austin,
University of Texas Press, 1950. 221p. (also in Spanish)

Farcau, Bruce W.The Chaco war: Bolivia and Paraguay, 1931-1935. Westport,
Conn.: Praeger, 1996. 254p.

Fernndez, Carlos Jos. La guerra del Chaco. Buenos Aires, 1955

Garner, William R. The Chaco dispute; a study of prestige diplomacy. Washington,


Public Affairs Press, 1966. 151p.

Guachalla, Luis Fernando. Jayucubas: comentarios y cronicas de la Guerra del


Chaco. La Paz: Editorial Los Amigos del Libro, 1978. 454p.

Guanes Machain, Luis. Recuerdos y observaciones de la Guerra del Chaco.


Asuncin, Paraguay, El Arte, 1963. 34p.

La Foy, Margaret. The Chaco dispute and the League of Nations. Bryn Mawr, 1941.
157p.

Mercado Moreira, Miguel. Historia diplomtica de la Guerra del Chaco. La Paz, 1966.
287p.

Ortiz Pacheco, Nicols. La justicia contra el machete. La Paz, Editorial


Renacimiento, 1935. 220p.

Prez Acosta, Ernesto. La contienda del Chaco; lo que vi, oy y supo un capelln.
1962.

Pol, Hugo Ren. La campaa del Chaco; glosas y reflexiones militares. La Paz,
Fniz, 1945. 136p.

Querejazu Calvo, Roberto. Masamaclay: historia poltica, diplomtica y militar de la


guerra del Chaco. La Paz, 1965. 484p.

Ramrez, Juan Isidro. La paz del Chaco, la defensa de la lnea de Hitos y el Comit
de tres. Buenos Aires, Ferrari, 1942. 335p.

Rios, Angel F. La defensa del Chaco; verdades y mentiras de una victoria. Buenos
Aires, Ayacucho, 1950. 450p.
Rout, Leslie B. Politics of the Chaco Peace conference, 1935-1939. Austin,
University of Texas Press, 1970. 268p.

Stefanich, Juan. El 23 de octubre de 1931, primera batalla por la defensa del Chaco
y primer grito de la revolucin de febrero de 1936. Buenos Aires, Febrero, 1959.
287p.

Torres Ortiz, Humberto. Campo va, antecedentes y consecuentes. La Paz-Bolivia,


Fenix, 1937. 133p.

Valdovinos, Arnaldo. Bajo las botas de una bestia rubia. 2d. ed. Asuncin, S.
Puigbonet, 1933. 106p.

Vergara Viacua, Aquiles. Historia de la guerra del Chaco. La Paz, Imp. Unidas,
1940-44. 7 v.

Wewege-Smith, Thomas. War planes and women: the enthralling story of an


airman's adventures in love and war. With 12 illustrations. London, Hutchinson,
1938. 288p.

Zook, David Hartzler. The conduct of the Chaco War. New York, Bookman
Associates, 1961. 280p.

EXPORTADO DE OUTRO ARQUIVO

SILVEIRA, Helder Gordim da. Argentina x Brasil a Questo do Chaco Boreal. Porto Alegre:
EDIPUCRS, 1997.

Escobar, Ramiro. El Calvario de La Patria La Mutilacin del Chaco Paraguayo. Asuncin:


Arandur Editorial, 1988.

Rahi, Arturo. La Entrega del Chaco y Otros Capitulos de La Historia Paraguaya. Asuncin:
C. Schauman, 1988.

Bejarano, Ramon Cesar. Sntesis de La Gerra del Chaco. Asuncin: Editorial Toledo,
1982.

Sienra, Mayor Alejandro. La Guerra del Chaco. Asuncin: FF. AA., 1980.

Vizcarra, Dr. Nicanor Velarde. Remembranzas de La Guerra del Chaco. La Paz:


EAGC Dom Bosco, 1976.
Fernandez, Carlos Jos. La Guerra del Chaco Vi El Final de La Lucha. Asuncin:
Imprenta Militar, 1976.

Gonzales, Antonio E. Trptico del Chaco. Asuncin: Ed. Comuneros, 1977.

Rolon, Gral Raimundo. La Guerra del Chaco Campaa de 1934 Vol. 1, 1961.

Carvalho, Estevo L de. A Paz do Chaco. So Paulo: Biblioteca do Exrcito, 1958.

Estigarribia El Soldado del Chaco.


Benitez, Justo Pastor.

Buenos Aires: Ediciones Nizza, 1958.

La Guerra del Chaco Contribucin a


Gonzales, Antonio E.

La Historia. So Paulo: Tipografia Cupolo, 1941.

Loureiro, Pizarro. La Conferencia de Paz del Chaco. Rio de Janeiro: Borsoi, 1936.

Monges, Felix Zarate. La Aviacin Paraguaya Antes y Durante La Guerra del Chaco. Asuncin:
Capitan, 1988.
Felix Zarate Monges

Machicao, Porfirio Diaz. Los Invencibles En La Guerra del Chaco. La Paz: Editorial Claridad,
1942.
Vrios

Teoria da Guerra:

a) Indstria Blica

A guerra como instrumento da acumulao de capital

A guerra sempre fez parte da poltica expansionista dos pases imperialistas, pois o
controle dos recursos naturais e de um determinado territrio sempre teve um papel
estratgico na luta de classes e na luta entre as naes opressoras e as naes
oprimidas. Desde o final do sculo XIX, o processo de desenvolvimento e expanso
mundial do capital e do capitalismo fez com que a guerra se transformasse numa das
principais formas de acumulao de capital para a classe dominante das potncias
capitalistas centrais, principalmente para a classe dominante da potncia hegemnica
do momento. Alm disso, as potncias capitalistas da poca precisavam de novos
mercados consumidores para seus produtos industrializados. A frica, a sia e a
Amrica Latina sero territrios disputados atravs de guerras de conquista, guerras
civis ou golpes militares com a participao direta ou indireta do capital e dos exrcitos
imperialistas.

Preocupados em compreender as desigualdades do desenvolvimento mundial do


capitalismo, alguns autores marxistas, como Rosa Luxemburg, Nicolai Bukhrin e
Vladimir Lnin vale lembrar que no eram os nicos - procuraram dar mais
consistncia explicao sobre a fase imperialista do capitalismo. Os tericos do
imperialismo tambm se esforavam para destacar o papel do militarismo e da guerra
como formas de acelerar o processo de acumulao de capital da classe dominante dos
pases centrais. Um exemplo disto so os textos de Rosa Luxemburg, onde a mesma
afirma que o militarismo

desempenhou papel decisivo na conquista das colnias


modernas, na destruio das comunidades sociais das
sociedades primitivas e na apropriao de seus meios de
produo, na imposio violenta do comrcio aos pases cuja
estrutura social constitua um obstculo economia
mercantil, na proletarizao forada dos nativos e na
instituio do trabalho assalariado nas colnias, na formao e
extenso de reas de influncia do capital europeu (europeu
em regies noeuropias), na imposio de concesses de
ferrovias a pases atrasados, na execuo das dvidas
resultantes de emprstimos internacionais do capital europeu
e finalmente como instrumento da concorrncia entre os
pases capitalistas visando a conquista de culturas no-
capitalistas (Luxemburg, 1985: 311).

Ser possvel negar que o militarismo tem realmente um papel decisivo no processo de
expanso mundial do capitalismo? Se observarmos o sculo XX, com certeza diremos
no, pois o militarismo e a guerra se fizeram presentes durante todo o sculo. So
vrios os exemplos: Cuba, Nicargua, Panam, Granada, Haiti, intervenes e golpes
patrocinados pelo governo dos EUA, ingleses e franceses disputando o Oriente Mdio,
europeus partilhando a frica, franceses na Indochina e na Arglia, Ingleses na China e
na ndia, norte-americanos na Coria e no Vietn, guerras nos Balcs, duas Guerras
Mundiais, criao do Estado de Israel e Guerra na Palestina, guerra no Golfo Prsico,
etc. So todos exemplos concretos de integrao de regies e pases lgica do
mercado mundial capitalista e das grandes potncias imperialistas. Em A economia
mundial e o imperialismo, tambm N. Bukharin analisa o papel das guerras no
processo que ele qualifica de internacionalizao do capital. Afirma que a guerra
um meio de reproduo de certas relaes de produo (Bukharin,1988: 105), e a
guerra de conquista um meio de reproduo ampliada dessas relaes (Bukharin,
1988: 105). Outro autor que ficou bastante conhecido por escrever sobre o
imperialismo foi Vladimir I. Lnin. Em seu livro Imperialismo, fase superior do
capitalismo, ele destaca as principais caractersticas desta fase do capitalismo: 1. a
concentrao e centralizao do capital, gerando com isso os monoplios e oligoplios;
2. fuso entre o capital bancrio e o capital industrial, resultando no surgimento do
capital financeiro e de uma oligarquia financeira; 3. alm da exportao de
mercadorias, ganha importncia a exportao de capitais; 4. formao de unies
internacionais monopolistas de capitalistas que dividem o mercado mundial entre si; 5.
partilha territorial do planeta entre as maiores potncias capitalistas (Lnin, 1987: 88).
Portanto, de acordo com Lnin, o imperialismo o capitalismo chegando a uma fase de
desenvolvimento onde se afirma a dominao dos monoplios e do capital financeiro,
onde a exportao dos capitais adquiriu uma importncia de primeiro plano, onde
comeou a partilha do mundo entre os trusts internacionais e onde se ps termo
partilha de todo o territrio do globo entre as maiores potncias capitalistas (Lnin,
1987: 88). No pretendemos desconsiderar as inmeras transformaes que
ocorreram no mundo desde o final do sculo XIX, mas tambm no podemos negar a
capacidade destes e de outros tericos do imperialismo de captar a tendncia do
desenvolvimento capitalista. Afinal de contas, Rosa Luxemburg publicou seu livro em
1912, Bukharin em 1915, e Lnin em 1916. Podemos perceber que as caractersticas do
imperialismo esto cada vez mais presentes na vida econmica e financeira mundial,
basta observar as constantes e quase dirias crises financeiras internacionais, ou ento
as vrias fuses entre empresas e/ou bancos, constituindo os j apontados monoplios
e oligoplios. Sem dvida alguma, o sculo XX foi o sculo do imperialismo, o sculo
das guerras imperialistas. Entre 1914 e 1991 foram contabilizadas 187 milhes de
mortes como resultado das guerras do sculo XX. Como afirma Emir Sader, somente na
Primeira Guerra Mundial (1914-1918) morreram 8 milhes de soldados o dobro do
nmero de mortos em guerras nos 125 anos anteriores-, 9 milhes de civis e, logo
depois da guerra, 6 milhes de pessoas morreram pela epidemia da gripe espanhola.
Alm disso, 20 milhes de pessoas ficaram invlidas, num quadro de vtimas em que,
pela primeira vez em uma guerra, houve mais mortos civis do que militares (Sader;
2000, p. 119 e 120.).

Texto importante: A Guerra do Chaco L. A. MONIZ BANDEIRA*


http://www.uel.br/revistas/uel/index.php/antiteses/article/view/2740/3932
http://gredos2.usal.es/jspui/bitstream/10366/25448/3/THVIII~N86~P88-97.pdf
http://books.google.com.br/books?hl=pt-
BR&lr=&id=QyPWEvAPuXoC&oi=fnd&pg=PR9&ots=bVkYeuvZ5e&sig=O-4TwXJJHM-
TRc5y2NZV96QrJ98#v=onepage&q&f=false
http://pt.scribd.com/doc/6715362/Epidemia-Da-Guerra-Eric-Hobsbawn
http://books.google.com.br/books?id=ycPbl2ML0PgC&pg=PA472&lpg=PA472&dq=
%22Paraguay:+de+la+guerra+de+la+Triple+Alianza+a+la+guerra+del+Chaco,+1870-
1932%22&source=bl&ots=o7jBtjPWUk&sig=cvGcZrGxLog5cY1-UFqF--9YVtY&hl=pt-
BR&ei=hYyUTtLxBoKxsAKmtdDvAQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=
0CC8Q6AEwAg#v=onepage&q=%22Paraguay%3A%20de%20la%20guerra%20de%20la
%20Triple%20Alianza%20a%20la%20guerra%20del%20Chaco%2C%201870-
1932%22&f=false

ALCALA, Guido Rodriguez. Ideologia Autoritaria. Asuncin: RP ediciones.

AMAYO, Enrique. La politica britanica en la guerra del Pacifico. Lima: editorial


Horizonte,

noviembre, 1988.
ANTEZANA VILLAGRAN, Jorge. La guerra del Chaco : analisis y critica sobre su
condicin, tomo

1, La Paz:1981 e tomo 2, La Paz: 1982.

ARDITI, Benjamin. Adios a Strossner: La Reconstruccin de la Politica en el Paraguay.


Asuncin:

Centro de Documentacin y Estudios (CDE), RP Ediciones, Mayo de 1992.

ARDITI, Benjamin e RODRIGUEZ, Jos Carlos. La sociedad apesar del Estado:


movimientos

sociales y recuperacin democratica en el Paraguay. Asuncin: ed. El lector, Coleccin

Realidad Nacional 2, 1987

GONZALEZ, Antonio E.. Preparacin del Paraguay para la guerra del Chaco, vol. 1 e vol.
2.

Asuncin, 1957.

GONZALEZ QUITANILLA, Luis. La queston del petroleo en Bolvia :de las primeras
concesiones a

la nacionalizacin del Standard Oil of Bolvia. Research Paper Series, paper n 5.


Stockholm:

Institut of Latin America Studies, june, 1977.

GUIMARES, Eduardo Augusto. Paraguay- comrcio exterior: sistemas e instrumentos


de estmulos

s exportaes nos pases do Mercosul. IPEA, 1993.

GUILHERME, Olympio. Robor: A luta pelo petrleo boliviano. Rio de Janeiro: Livraria
Freitas

Bastos,1959.

GHRAM, Richard. Britain & the onset of Modernization in Brazil - 1850-1914.


Cambrige,1972.

GRANZIERA, Rui Guilherme. A guerra do Paraguai e o capitalismo no Brasil. So Paulo:


Hueitc -

Universidade Estadual de Campinas,1979.


KLEIN, Herbert S.. Parties and Political change in Bolivia 1880-1952. Cambridge: atthe
University

Press, 1969.

. Origenes de la revolucin nacional boliviana: la crisis de la generacin


del Chaco.

La Paz: Libreria y editorial Juventud, 1968.

. Historia general de Bolivia. La Paz: ed. Juventud, 1967.

KOHLHEPP, Gerd. Itaipu- socio-economical and ecological consequences of the Itaipu


dam. Friedrvieweg and Sohn Brauns Chweig/ Wiesbaden.

LAINO, Domingo. Paraguay- Fronteiras e penetrao brasileira. Srie Passado e


Presente 5, Global

editora, 1979.

. De la independencia a la dependencia. Asuncin: ediciones Cerro Cora,


1976.

LARRA, Ral. Mosconi, General del Petroleo. Buenos Aires: Editorial Futuro, S.R.L.,
1957.

LOZA, Leon M.. Ellaudo Hayes: su ineficacia en el letigio boliviano-paraguayo,1936.

LEWIS, Paul H.. Paraguay under Stroessner. Chapel Hill, Univ. of North Carolina
Press,1980.

LOBO, Eullia Maria Lahmeyer. Importncia Estratgica e Econmica da Provncia de


Santa Cruz de la

Sierra durante a Guerra de Triplice Aliana. In: Boletim de Histria, n 06, Rio de
Janeiro: Centro

de Estudos de Histria.

LUPO, Rogelio Garcia. Paraguay de Stroessner. Buenos Aires: Grupo editorial Zeta, serie

Reporter, 1989.

MAU, Visconde de. Autobiografia. Rio de Janeiro: Zlio Valverde livreiro Editor,1942.

. Correspondncia Poltica de Mau no Rio de Prata : 1850-1885. So


Paulo: Companhia

Editora Nacional - Instituto Nacional - Instituto Nacional do Livro, 1977.


MALDONADO, Silvio. El Paraguay: aspecto politico, recursos humanos,
recursoseconomicos, hechos

e ideas. Buenos Aires/Mxico: Fundo de Cultura, 1952.

MENDONA, Renato. Um diplomata na Corte da Inglaterra ( O Baro de Penedo e a sua


epca).

So Paulo: Companhia Editorial Nacional,1942.

MOTA MENEZES, Alfredo de. Herana de Stroessner: Brasil-Paraguai 1955-1980.


Campinas:

Papirus, 1987.

Atos Internacionais firmados por ocasio da visita ao Brasil do Excelentssimo Senhor


General Augustin

P. Justo, Presidente da Nao Argentina, Rio de Janeiro, Tipografia do Jornal do


Comrcio,

Rodrigues & Cia, 1933.

BAEZ, Cecilio. La tirania en el Paraguay. Asuncin: Ediciones anduti vive e


Intercontinental Editora,

Abril de 1993.

BATISTA, Juan. La economia colonial. Asuncin, 1986.

BEJARANO, Ramn Csar. Antecedentes de la guerra con Bolivia, Serie Guerra del
Chaco, n1.

Asuncin: casa editorial Toledo, ,1959.

. El Paraguay en busca del mar, centenario de la epopeya nacional


adhesion al dia del

camino. Asuncin: Casa Editorial Toledo,1965.

BENITEZ, Luis G.. Historia diplomatica del Paraguay. Asuncin, 1972.

BESTIOL, Laercio Francisco. Itaipu: modelo avanado de cooperao Internacional na


Bacia do Prata.

Fundao Getlio Vargas, 1983.

. Le trait dItaipu: amnagement hydrolectrique et Entreprise


Internationale dans le
bassin de la Plata. Paris: Univ. de Paris, Panthon Sorbonne,1979.

BESOUCHET, Lidia. Mau e seu tempo. Rio de Janeiro: editora Nova Fronteira, 1978.

BRADEN, Spruille. Estados Unidos y la paz del Chaco: EE.UU. y la carta de Belmonte.
In: Cuadernos

de Hoy, ao 1, n6, La Paz, 1982.

. Diplomaticos y demagogos: sobre la Conferencia de la Paz del Chaco.


New

York, 1971.

CABALLERO Aquino, Ricardo. La segunda Repblica Paraguaya 1869-1906: politica,


economia e

sociedad. Asuncin: Arte Nuevo, 1985.

CALOGERAS, Joo Pandi. A Politca Exterior do Imprio. In Revista do


InstitutoHistrico e Geogrfico

do Brasil, Tomo Especial. Rio de Janeiro: Imprensa Nacional, 1927.

CARDOSO, Efraim. El Paraguay colonial: las raices de la nacionalidad. 1965.

CHIAVENATO, Jlio Jos. A guerra do Chaco(leia-se petrleo). So Paulo: ed. Brasiliense,


1979.

. Stroessner: retrato de uma ditadura. So Paulo: ed. Brasiliense,1980.

COLLOR, Lindolfo. La Facies economica del Chaco. In: La Prensa, Buenos Aires
03/1933.

. La tierra de la confusion. In: op. cit. 12/02/33.

. La leyenda tragca del Chaco. In: op. cit., 29/01/1933.

CUNHA, Euclides da. Peru Versus Bolvia. So Paulo: Cultrix - Instituto Nacional do Livro,
1975.

DONGHI, Halperin. Histria da Amrica Latina. Rio de Janeiro: editora Paz e Terra,1975.

. El Paraguay y la tirania de Morinigo Pastore Carlos. Montevideo: S/A


Editora

antequera,1947.

ENRIQUE, Efraim Gamn. Itaipu aguas que valen oro. Buenos Aires, 1974.
ESTIGARRIBIA, Jos Felix, Presidente do Paraguai, 1880-1940. The Epic of the Chaco :
Marshal

Estigarribias Memoirs of the Chaco War, 1932-1945 Edited and Annoted by Pablo Max
Ynsfran,

Austin, University of Texas Press,1950. Estudos paraguayos,vol.III, n1, Asuncin del


Paraguay,

octubre, 1975.

EUSED, Carlos. Realismo Perifrico; Fundamentos para la nueva poltica argentina.


Buenos Aires:

Planeta Poltica y Sociedad,1992 .

FARIA, Alberto. Mau. So Paulo: Companhia Editora Nacional, 1958.

FERNS, H.S.. Gr - Bretanha y argentina en el siglo XIX. Buenos Aires: Solar -


hachette,1969.

FLETSCHNER, Carlos. Cien capitulos de economia paraguaya. Asuncin, 1983.

FRONDIZI, Arturo. Petroleo y Politica, Contribuicin al Estudo de la Historia Economica


Argentina y

las Relaciones entre Imperialismo y la Vida Politica Nacional. Buenos Aires: Editorial
Raigal, 1955.

GMEZ RIOS, Emiliano. El Paraguay y su historia, obra ajustada a los programas


oficiales del

Bachillerato, Tall. graf. El Arte,Asuncion, 1952.

MINISTRIO DAS RELAES EXTERIORES. Protocolos entre o Brasil e a Bolvia firmados


a 3 de

setembro de 1923. Rio de Janeiro: Ed. reservada, Imprensa Nacional, 1926.

MOLTMANN, Bernhard. Militr Zwischen Politik und Profission: die brasilianischen


streitkrafte,

1880-1910. Mettigen: BKV Brasilienkunde Verlag, 1981.

MONIZ BANDEIRA, Luiz Alberto. O expansionismo brasileiro: o papel do Brasil na Bacia


do Prata,

da colonizao ao imprio. Rio de Janeiro: Philoblion, 1985.


. Presena dos Estados Unidos no Brasil: dois sculos de histria. Rio de
Janeiro:

Civilizao Brasileira,1985.

MORENO, Augusto. La epoca de Alfredo Stroessner: valorizacin politica, historica y


filosofica. 1966.

NORMANO, J.F.. Evoluo Econmica do Brasil. So Paulo: Companhia Editora Nacional,


1939.

OSORIO, Juan Antonio. Entretelones de la guerra del Chaco. Documentos basicos para
el juicio

historico. La Paz, 1973.

PALMEIRO, Joaquim L. C.. A Poltica Externa Brasileira e o Conflito Paraguayo -Boliviano


(guerra del

Chaco). Asuncin: Curso de altos estudos, 1984.

Paraguay - Presidentes, 1954: mensajes y discursos del Excelentisimo Seor Presidente


de la Republica

del Paraguay, General de Ejercito Don Alfredo Stroessner, S/A, Asuncin, 1979.

PASTOR BENITEZ, Justo. Formacin social del pueblo paraguayo. Asuncin: ed. America
Sapucai,

1955.

PASTORE, Carlos. La jucha por la tierra en el Paraguay. Montevideo: Editorial


Antequerra, 1972.

PAZ, Alfredo Boccia, GONZALEZ, Myrian Anglica e AGUILAR, Rosa Palau. Es mi informe
- Los

archivos secretos de la policia de Strossner. Centro de Documentacin y Estudios -CDE,

outubre de 1994.

PENDLE, George. Paraguay: a riverside Nation... London/Oxford: University Press, 1967.

PEREIRA, Osny Duarte. Itaipu: prs e os contras. Srie estudos sobre o Brasil e a
Amrica Latina, vol.

22. Rio de Janeiro: ed. Paz e Terra, 1974.


PETERSON, Harold F.. La Argentina y los Estados Unidos 1810-1960, temas de Eudeba.
Editorial

Universaria de Buenos Aires, 1970.

PHELPS, Gibert. Tragedy of Paraguay. London: C. Kinght, 1975.

QUEREJAZU Calvo, Roberto. Masamaclay : historia politica, diplomatica y militar dela


guerra del

Chaco. La Paz: editorial de los amigos del livro ,1981.

QUESADA, Vicente G.. Historia Diplomatica Latino-Americana, I Derecho Internacional


LatinoAmerico : la cuestin de limites con Chili, los verdadeiros limites argentinos con
Bolivia. Buenos

Aires: La cultura argentina, 1918.

RAINE, Philip. Paraguay. New Brunswick: Scarecrow Press, 1956.

RAMOS GMENEZ, Leopoldo. Stroessner. Asuncin, 1967.

RIQUELME, Marcial Antonio. Stosnismo ,Golpe Militar y Apertura titulada. Asuncin:


Centro de

Documentacin y Estudios -CDE, RP Ediciones, Deciembre de 1992.

ROUQUI, Alain. Poder militar y Socidad Politica en la Argentina. Buenos Aires: Emel

Editores, 1981.

SARMIENTO, Domingo. Poltica. Coletnea de textos organizada pelo Lon Pomer. So


Paulo: Editora

Atica, 1983 .

SALUM-FLECHA, Antonio. Historia diplomatica del Paraguay 1869-1938. Asuncin:


EMESA, 1972.

SEIFERHELD, Alfredo M.. Economia y petroleo durante la guerra del Chaco. Asuncin:
Instituto

Paraguayo de Estudios Geopoliticos e Internacionales, cincuentenario de la defesa del


Chaco, 1983.

SOLBERG, Carl E.. Oil and Nationalism in Argentina; A History. Stanford: Stanford
University

Press, 1979.
STROESSNER, Alfredo. 1912, Politica y Estrategia del desarrollo. Asuncin: Instituto
Colorado de

Cultura, 1977.

THE UNIVERSITY OF TEXAS, Instituto of Latin-American Studies, Latin-American Studies


VIII.

The Epic of the Chaco: Marshal Estigarribiass Memoirs of the Chaco war, 1932-1935.
Edited and

annoted by Pablo Max Ymsfram. Austin: The University of Texas Press, 1950.

TRINDAD ALDERETE, Paulo Rafael. El Strossner desconocido : intimidades de su


inmenso poder.

Testimonios Anecdoticos. Asuncin: La Rural Ediciones, Noviembre de1993.

. Visin geografica y historica del Chaco.

VARGAS PEA, Benjamin. Los Ideales del Paraguay y otros ensayes. Corrientes:
editorial

Corrientes, 1957.

WARREN GAYLORD, Harris, with the assistance of WARREN, Karen F.. Rebirth of the
Paraguayan

Republic: the first Colorado Era, 1878-1904. University of Pittsburgh Press, 1985.

WARREN GAYLORD, Harris. Paraguay and the triple alliance: the postwar decade, 1869-
1878.

Austin: Institute of Latin-American Studies, the University of Texas, 1978.

. Paraguay: an informal history. University of Oklahoma Press, 1949.

YERGIN, Daniel. O petrleo : uma histria de ganncia ,dinheiro e poder. So Paulo:


Scritta

editorial, 1993.

ZOOK, David H. Jr. (Capitan). La conduccin de la Guerra del Chaco. Buenos Aires:
Policarpo

Artaza, 1962.

ZUBIZARRETA, Jos. La paz del Chaco, tomo 1. Buenos Aires, 1974

Vous aimerez peut-être aussi