Vous êtes sur la page 1sur 36

Listing and Selling Homes

From San Jose to Sacramento


JASSI GILL Broker/Owner Ad Space Available hYlQ ieMsLorYNs krvfAux
Ph:510-304-9292
Refinance Now Please call: leI sMprk kro
Pon:510-487-1000
@ZERO COST
Call Sukhi Gill:510-207-9067 847-359-0746 Gurdawar Singh Mann

Mann Insurance Br
Insurance ok
Broker
oker
MANN@GGIABA.COM
s Inc
ers Inc..
Gurcharan Singh Mann

CA DRE Lic.#01180969 CA DRE# 00966763 4123 Dyer St., #230, Union City, CA 94587

Eighteenth Year of Publication kYlIPornIaf aYzIsLn Price 50 Email:punjabtimes1@gmail.com


isLkfgo, sYn PrFissko aqy inAU Xfrk qoN ieko smyN pRkfisLq hPqfvfr www.punjabtimesusa.com

Punjab Times, Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 20451 N Plum Grove Rd., Palatine, IL 60074 Ph:847-359-0746, Fax:847-705-9388

gurduafrf iswK tYNpl bykrjLPIlz dy Audm nfl gurU nfnk pRkfsL purb nUM smripq sjfey gey ngr kIrqn ivc hfjr sMgqF (irport agly hPqy) qsvIr: EmnI vIzIE

jOhl mfmlf: pMjfb puils dI PurqI svflF dy Gyry c


cMzIgVH (gurivMdr isMG
ivrk): pMjfb ivc imQ ky kIqy kqlF brqfnIaf dI Bfrq srkfr icqfvnI
dy mfmly ivc pMjfb puils dI PVo-PVI lMzn: brqfnvI nfgirk jgqfr isMG jOhl AurP jwgI jOhl Auqy pMjfb
vflI muihMm svflF dy Gyry ivc hY. puils dy qwdd df mfmlf brqfnvI sMsd ivc gUMijaf qy AuQoN dI srkfr ny Bfrq
kOmFqrI pwDr Auqy AuNgl AuTx ipwCoN modI srkfr icqfvnI idwqI hY ik jy iksy vI brqfnvI nfgirk Auqy qwdd kIqf
srkfr vI pMjfb puils dI PurqI` igaf qF Aus vwloN sKq kfrvfeI kIqI jfvygI. brqfnvI srkfr df kihxf hY ik
Auqy wk ho igaf hY. pRDfn mMqrI dPqr aijhf slUk pUrI qrHF gYrjmhUrI hY.
ny 10 mYNbrI tIm pMjfb ByjI hoeI hY jo
hux pMjfb puils dI jFc` kr rhI hY. grmiKaflIaF nfl joVdI rhI hY qy kql dy qkrIbn sfry mfmilaF hwl
ieh vI pqf lwgf hY ik ieh tIm Byjx qoN puils `qy wk viDaf hY. kOmI jFc eyjMsI rhIaF. dws deIey ik puils hux qwk pMjfb KfilsqfnI ilbryn Pors df nF puils kr ilaf hY. muwK mMqrI kYptn amirMdr
pihlF pRDfn mMqrI dPqr ny afeI[bI[ (aYn[afeI[ey[) vI pMjfb puils vwloN ivc imQ ky kIqy kql dI hr vfrdfq ny sB qoN Aupr rwiKaf hY. isMG ies PVo-PVI ivc fml puils
qoN irport mMgI sI qy ies ipwCoN hI pMjfb GVIaF jf rhIaF khfxIaF jc nhIN iksy nf iksy qrH F ivdy F ivc bY T y puils dfavf kr rhI hY ik Aus ny (bfkI sPf 6 `qy)

We Do Real Estate in Law Office of


Manpreet S. Gahra
Bay Area & Central Valley
>iemIgrysLn syvfvF
We do loans anywhere
>PYimlI lfa
in California >ibjns lfa
Cell: 408-816-0408 Criminal Defense (DUI,
Tel: 209-918-6464 simple battery, domestic
violence, immigration Manpreet S. Gahra
Fax: 866-594-4680 post-conviction relief) Attorny At Law
email:
realtoramanhundal@gmail.com Berkeley Office
2161 Shattuck Ave., 304, Berkeley
AMAN S. HUNDAL Ph:510-841-4582 Fax:510-217-6847
Broker/Realtor/MBA
BRE# 01839828 Sacramento Office
NMLS# 162808
Call For Appointment
16 Corning Ave, Ste. 230, Milpitas, CA 92035
3819 Northern Oak Dr., Ceres, CA 95307 Ph:916-970-5611
CDPE, SFR *LAR 2010, 2011, 2012 Masters Club
Masters Emerald Award 2010, 2011 Email: manpreet@gahralaw.com
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (2)

GrF dI vDIaf zIl qy Gt qoN Gt ivafj


drF `qy lon lY ky dyx leI msLhr
U
Real Estate and Loans
Golden State Realty Under One Roof
ipCly 30 sflF qoN ibjns ivc BrpUr sihXog leI smUh BfeIcfry df DMnvfd
Selling Homes fr om Gilr
from oy to Sacr
Gilro amento
amento,, CA
Sacramento
Call us before visiting new model homes to save big time.

Just Sold
1. 2605 Glen Cotswold Ct., 12. 2775 Caminito Ave,
San Jose, CA 95148 Yuba City, CA 95991
2. 59 Dunfirth Dr., 13. 2497 Glen Exter Way,
Hayward, CA 94542 San Jose, CA 95148
3. 1806 Cornwall Court, 6. 840 Havasu Court, 9. 1345 Bridgecreek Way, 14. 5828 Newgate Ct.,
Lathrop, CA 95330 Livermore, CA 94550 Hayward, CA 94544 San Jose, CA 95138
4. 3284 Faith Court, 7. 8500 Vista Brook Dr., 10. 3322 Jericho ln, 15. 3897 Mars Ct,
San Jose, CA 95127 Elk Grove, CA 95624 San Jose, CA 95117 San Jose, CA 95135
5. 39951 Fremont Blvd, #226 8. 4918 Plaza Escuela Dr., 11. 2365 Clairette Place, 16. 133 Orchard Park Pl.,
Fremont, CA 94536 Santa Clara, CA 95054 Manteca, CA 95337 Hayward, CA 94544

Pinnacle Award Winner


Call ffor
or 2014, 2015 & 2016
Grand Master Award Winner
Listing 2012 & 2013
Special 2017
E-mail: jassi@jassigill.com
or
Fremont Office: Visit us @ www.jassigill.com
86 Pilgrim Loop for hot listings
Fremont CA 94539 Jaswinder (Jassi) Gill
Tel:510-440-9292 Follow us on zillo
ollow w.com
zillow
Fax:510-656-8941
M.Sc (PAU) and tr ulia.com
trulia.com
CA BRE# 00966763
Broker/Owner/Notary

Cell: 510-304-9292 & 408-666-8279


Market is hot. Do not wait any more to buy home of your dreams. There are
multiple offer situations on all under market homes. Act now before it is too late.
Master of winners in multiple offer situation is waiting for your call.

Purchase Loan and Refinance


15 & 30 Yr Fixed Rates Are Still Better!!!
5/1, 7/1 ARM are also attractive Refinance Now At Zero Cost
Call Sukhveer (Sukhi) Gill Ph: 510-207-9067 CA BRE Lic.#01180969
DHMS, Loan Broker NMLS# 352095
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (3)

pMjfbI nOjvfn df golI pMjfbI ny pqnI trwk c sfVn dI sfi kbUlI


torFto: ipCly sfl ByqBrI hflq dwisaf ik gurpRIq cMgI aOrq sI pr Auqy pMjfb jfx leI do bwicaF smyq itktF
mfr ky kql ivc sV ky mrI gurpRIq kOr dy pqI ny
adflq ivc mMinaf ik pqnI hQOVf
GrylU kly kfrn mfnisk pryfnI ivc
sI. bfGf purfxf lfgly ipMz nfQyvflf dI
vI buwk krvfeIaF hoeIaF sn. Aus ny
afpxI vsIaq, pfvr afP atfrnI c
Pirno (ibAUro): ieQoN njLdIkI do sfl pihlF Pirno styt XUnIvristI mfr ky kql kIqf sI pr kfn qoN bcx gurpRIq df suKcYn nfl ivafh 1999 ivc sB jfiedfd suKcYn dy nF kr idwqI sI.
ihr mzyrf ivc tfkl bfks gYs styn ivc pVHfeI krn afieaf sI. Aus dy dfdf- leI Aus ny lf hoieaf sI aqy Auh bwicaF, sws aqy idEr 14 jwjF df bYNc agly cfr hPiqaF dOrfn
qy somvfr rfq igafrF vjy rObrI dOrfn dfdI kRdr ihr ivc rihMdy hn jdik trwk sxy awg nfl rihMdI sI. Gtnf qoN kuJ idn pihlF suxvfeI krygf aqy iPr sf bfry koeI
mfpy ipMz hI rihMdy hn. lf idwqI sI. GrylU kly qoN qMg af ky Aus ny pwky qOr PYslf afvygf.
jfxkfrI anusfr lutyiraF ny cfr kbwzI kumYNtytr
golIaF clfeIaF ijnHF ivcoN iewk 6 Puwt rhy brYNptn dy
lMmy DrmpRIq dy mwQy ivc lwgI qy Auh
QFeyN Zyr ho igaf. puils ny vIzIE
kYmiraF dI mdd nfl lutyiraF dI nfKq
suKcYn brfV
(52) qy pqnI
gu r pR I q brfV
Jammu Chiropractic
krn ivc sPlqf hfsl kIqI hY aqy mzyrf (37) mfrn
kfAUNtI YirP izpfrtmYNt ny mfzYsto kr ky pihly drjy df kql kys pfieaf kI quhfnUM lgfqfr kmr, grdn, goizaF,
invfsI aMimRqrfj isMG aTvfl (22) nUM igaf sI. ipCly sfl 31 jnvrI
igRPqfr kIqf hY. puils qPqI jfrI hY gurpRIq df siVaf hoieaf ipMjr trwk
isr drd jF iksy vI iksm dy joVF dy drd
qy bfkI do hor kfqlF qy puils iskMjf coN imilaf sI. jF pwiTaF dy drd ny sqfieaf hoieaf hY?
kws rhI hY. ies Gtnf kfrn Pirno sfrnIaf ihr dI Auc adflq ivc
eyrIey dy pMjfbI BfeIcfry ivc sog dI
lihr hY aqy ieh hYrfnI vI ik iek pMjfbI
krfAUn atfrnI mYilnI nYnskIivl ny
asIN quhfnUM ies drd qoN
DrmpRIq isMG
hI pMjfbI df kiQq kfql inkilaf. khI mfr ky ipqf Cutkfrf idvf skdy hF.
svrgI DrmpR I q df iPAU n rl
iek pMjfbI guriswK muMzf mfiraf igaf. aYqvfr, 26 nvMbr nUM svyry 11 qoN dupihr df kql We Accept Personal Injury (PI) Cases
imRqk nOjvfn dI nfKq DrmpRIq isMG iek vjy drimafn Fq Bvn iPAUnrl iPropur: ksbf mwlFvflf aDIn
jwsV (21), ipMz KoQVF (nyVy PgvfVf) hom ivKy hovygf. AuprMq aMiqm ardfs pYNdy ipMz kohflf ivc puwq ny ipAu df khI
vjoN hoeI hY. gurduafrf nfnk pRkf, Pirno ivKy mfr ky kql kr idwqf. ipAu sfbkf POjI
juVvF BYx df ieklOqf Brf DrmpRIq hovygI. sI qy JgVy df kfrn mInI ivvfd dwisaf
jf irhf hY. mulm pRdIp isMG dI mF
gurvMq kOr ny dwisaf ik ipCly lMmy smyN Contact:
qoN Aus dy puwqr pRdIp isMG aqy pqI
gurdyv isMG ivcfly mIn dI vMz sbMDI Dr. Baljit Jammu
JgVf cwl irhf sI. Doctor of Chiropractic
pirvfr dy mY N b rF ny ipAu - pu w q
drimafn rfInfmf vI krvf idwqf sI Ph: 510-940-8236
pr muV hoey JgVy ivc pRdIp ny khI mfr
ky ipAu df kql kr idwqf. pRdIp nf 40000 Fremont Blvd., Suite H
krn df afdI sI aqy afpxy ihwsy dI Fremont, CA 94538
mIn vycxI cfhuMdf sI.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (4)

nf qskrF dIaF jfiedfdF hoxgIaF bq


150 pRBfvflI aOrqF
ivc mlflf vI fml
lMzn: pRiswD ibRit PYn qy oib
cMzIgVH: pMjfb vfrq ny nf aiDkfrIaF hdfieq kIqI ik mfl
piqRkf bffr ny ies sfl afpxy 150vIN
qskrF dIaF jfiedfdF bq krn leI adflqF ivc sflF qoN bkfieaf mfmly
vrHygMZ Auqy 150 pRBfvflI aOrqF dI
pMjfb aYkt 2017 (pMjfb PorPIt afP 31 mfrc, 2018 qwk inbyVn XkInI
sUcI c pfiksqfnI
ielIglI aYkuafierz pRfprtI aYkt) bxfieaf jfvy. afnlfeIn pRxflI hox kr
mUl dI nobl ienfm
pRvfngI dy idwqI hY. vfrq ny mogf aqy ky ijQy rijstrI aqy hor dsqfvy
jyqU mlflf
afdmpur ivc afnlfeIn rijstrIaF aploz krn leI sbMDq zytf dI aYNtrI
XUsPjfeI df nF vI
krn Auqy vI mohr lf idwqI hY. ies qoN hoieaf krygI, AuQy aYn[jI[zI[afr[aYs[
fml kIqf hY.
ielfvf kuJ hor aihm PYsly vI kIqy gey. pRogrfm stYNp izAUtI, rijstryn PIs
bffr piqR k f ny
ieh PYsly muwK mMqrI kYptn aqy kulYktr ryt Auqy afDfrq PIs df
ieh sUcI ies mhIny
amirMdr isMG dI pRDfngI hyT hoeI ihsfb-ikqfb ud lf lvygf.
15 nvMbr jfrI kIqI hY ijs ivc Aus
vfrq dI mIitMg ivc ley gey. ivwq mMqrI dwsxXog hY ik mulk ivc pMjfb
ny klf, PYn, ibAUtI, vpfr, ivigafn
mnpRIq isMG bfdl ny dwisaf ik nf pihlf sUbf bx igaf hY, ijQy
ibwl ivDfn sBf ivc pfs kIqf jfvygf qy pitaflf aqy aYs[ey[aYs[ ngr (muhflI) qy rfie (EpInIan) sxy hor KyqrF c
qskrF bfry kfn bxn nfl aiDkfrIaF aYn[jI[zI[afr[aYs[ pRojYkt lfgU kIqf
rfjpfl dI pRvfngI qy rftrpqI koloN ivc ielYktRfink totl styn pRogrfm ibhqrIn pRdrn krn vflIaF aOrqF
AunHF dIaF jfiedfdF bq krn dIaF igaf hY. mIn dI pYmfie qy infndyhI
mnUrI qoN bfad aml ivwc afvygf. (eI[tI[aYs[) dy pfielt pRojYkt df vI fml kIqf hY.
qfkqF iml jfxgIaF. kfn df KrVf eI[tI[aYs[ pRxflI rfhIN krn df PYslf
vfrq ny mogf qy afdmpur qihsIlF afrMB kIqf, ijs nfl mIn dI infndyhI ies sUcI jfrI krdy hoey piqRkf
pMjfb puils dy zfierYktr jnrl nfl kIqf hY, ijs nfl mIn dI rIb nfl
ivc afnlfeIn rijstrI krn dy PYsly dI guMJldfr pRikiraf suKflI ho jfvygI. ny iliKaf hY ik Aukq 150 aOrqF Auc
slfh-mvry qoN bfad iqafr kIqf igaf pYmfie dI pMj-Cy sdIaF purfxI rvfieq
vI mnUrI dy idwqI aqy ies bfry muwK muwK mMqrI ny vIzIE kfnPrMisMg ivc ihwsf ivcfr qy pR B fvflI KsIaq kfrn
hY. aYn[zI[pI[aYs[ aYkt hyT kys drj Kqm ho geI hY. mIn df mflk afpxy
mMqrI ny kuJ iilHaF dy izptI kimnrF lYx vfly kimnrF qy izptI kimnrF lw K F lo k F leI ro l mfzl dI hY s Iaq
hox qoN bfad mulm afpxI jfiedfd vyc ihwsy dI mIn df nkf afnlfeIn dyK
nfl gwlbfq vI kIqI. muwK mMqrI ny pMj ikhf ik mfl ivBfg pfrdrI aqy rw K dIaF hn. PY n piqR k f ny mlflf
nhIN skxgy aqy nf iksy dy nF qbdIl skygf. infndyhI leI drF iek dsMbr,
iilHaF aMimRqsr, jlMDr, luiDafxf, jvfbdyh fsn muhweIaf krvfey. AunHF XU s PjfeI df nF rfie (EpInIan) sUcI
krvf skxgy. nvF aYkt lfgU krn leI 2017 qoN lfgU kIqIaF jfxgIaF.
c jfrI kIqf.

srkfrI skUlF `c ikqfbF dI ajy vI AuzIk rugfr myilaF dI rijstryn


muhflI: pMjfb skUl iswiKaf borz
vwloN pihlI qoN 10vIN RyxI qwk dy
bxI srkfr leI isrdrdI
ividafrQIaF akfdimk sYn 2017- cMzIgVH: kYptn dI agvfeI vflI
18 leI idwqIaF jfx vflIaF pfT-pusqkF kFgrs srkfr ny kuJ mhIny pihlF 85 PIsdI mobfeIl
ivcoN 20 qoN vwD tfeItl pusqkF borz dy afpxy cox vfady muqfbk pMjfb aMdr
dfaivaF dy Ault dsMbr mhIny dy awD Gr-Gr nOkrI` dyx leI rugfr myly
nMbr qy hor
qwk hI ividafrQIaF imlx dI sMBfvnf lgfey sn. srkfr vwloN ies muihMm dI jfxkfrI glq
hY, jdik agly ivwidak sYn dIaF pfT- bVy jor-or nfl urUafq kIqI geI sI,
pusqkF dy vI borz cyarmYn vwloN imQI ijs bfry nOjvfnF df Auqfh vI bhuq AunHF vwloN idwqy gey mobfeIl nMbrF Auqy
imqI 31 jnvrI 2018 qwk skUlF ivc iafdf sI. ienHF myilaF ivc byrugfrF sMprk kr ky loVINdI jFc krn.
phuMcx dI sMBfvnf bhuq Gwt idKfeI dy dIaF vwzIaF BIVF lwgIaF sn. ienHF ies afrMB hoeI jFc dOrfn
rhI hY. qknIkI iswiKaf ivBfg vwloN iqafr kIqI hYrfnIjnk Kulfsf ieh hoieaf hY ik ienHF
jfxkfrI anusfr ikRn kumfr vwloN bfkI hY. ies qrHF ieh pusqkF dsMbr pfT-pusqkF 31 jnvrI dI QF PrvrI geI iek Kfs vYWbsfeIt Aupr rijstrz 3 lwK 92 hfr AumIdvfrF ivcoN isrP
jUn 2017 ivc iswiKaf borz dy cyarmYn mhIny dy awD qwk hI skUlF c phuMc mhIny dy aKIr qwk hI iqafr ho krn leI ikhf igaf sI, ijs ipwCoN 15 ku PIsdI AumIdvfrF dy mobfeIl nMbr
df ahudf sMBflx mOky pfT-pusqkF leI skxgIaF. skxgIaF. ikrXog hY pihlI qoN pMjvIN qkrIbn 3 lwK 92 hfr byrugfrF ny aqy hor jfxkfrI TIk inkl rhI hY, jdoN
kfg dI smyN isr KrId nf ho skx sUqrF anusfr ikqfbF leI loVINdy jmfq qwk ajy qwk kuwl 21 ikqfbF coN 7 ies sfeIt `qy afpxy afp rijstrz ik krIb 85 PIsdI mobfeIl nMbr aqy
kfrn 35 dy krIb pfT-pu s qkF dy kroVF rupey dy pypr dI KrId krn aqy ikqfbF nhIN imlIaF, ijnHF ivc pihlI df kIqf sI. hor jfxkfrI glq pfeI jf rhI hY. ieQoN
tfeItlF dI CpfeI df kMm bkfieaf sI. ikqfbF dI CpfeI dI pRikiraf pUrf gixq aqy aMgryI, dUsrI dI pMjfbI, hux jdoN qknIkI iswiKaf ivBfg vwloN qwk ik keI mobfeIl nMbr dUsry rfjF
CpfeI aDIn cwl rhy 21 tfeItl awD dy hox c krIb 4 mhIinaF df smF lwgdf qIsrI dI vfqfvrn, cOQI dI pMjfbI aqy rijstrz byrugfrF df zftf rugfr ivc cwl rhy hn ijnHF Auqy sMprk krn
krIb Cp ky iqafr ho cuwky hn, jdik hY, ijs kfrn borz aiDkfrIaF vwloN qyI gixq, pMjvIN df gixq fml hn. iesy AuqpqI aqy isKlfeI ivBfg muhweIaf `qy ieh pqf lwg irhf hY ik AunHF ny qF
hfly vI 14 dy krIb tfeItlF dI CpfeI vrqx dy bfvjUd sYn 2018-19 dIaF qrHF CyvIN qoN awTvIN qwk kuwl 43 ikqfbF krvfieaf hY qF ies zfty dI jFc urU koeI rijstryn kIqI hI nhIN. ies dy
ivcoN 18 ikqfbF nhIN afeIaF. CyvIN aqy hoeI hY. ivBfg ny iilHaF dy ihsfb nfl nfl hI keI pihlF qoN nOkrIaF krn
srkfrI mulfmF dfj bfry awTvIN jmfq dy gixq aqy ihMdI ikqfb
dy drn vI ividafrQIaF nhIN ho sky.
hr ilHy aMdr siQq afpxy dPqrF aMdr
ies zfty jFc leI Byj idwqf hY. ilHf
vfilaF ny vI afpxI rijstryn kIqI
hoeI hY. ivBfg dy iek aiDkfrI ny ikhf
nOvIN qy 10vIN dIaF 40 ivcoN 9 ikqfbF dI
dyxf pvygf hlPnfmf ividafrQIaF awj vI AuzIk hY.
aiDkfrIaF afdy idwqy gey ik Auh
ies zfty `coN rofnf 200 AumIdvfrF nfl
ik ies zfty dI jFc krnf AunHF leI vwzI
isrdrdI bx igaf hY.

cM z IgVH : hirafxf dy sUcnf


aiDkfr kimnr ny ieiqhfsk PYslf
suxfAuNidaF ikhf hY ik hryk mulfm
zrwg kys c Kihrf nf imlI rfhq
ivafh qoN bfad afpxy ivBfg dy muKI cMzIgVH: zrwg kys ivc pMjfb
hlPnfmf dyvy ik Aus ny koeI dhyj nhIN ivDfn sBf ivc ivroDI iDr dy nyqf suKpfl suKbIr afpxI pIVHI
ilaf hY. hlPnfmy qy pqnI, ipqf aqy isMG Kihrf ordfr Jtkf lwgf jdoN hyT sotf Pyrn dI slfh
shury dy vI dsqKq hoxgy. AunHF sUby dy pMjfb qy hirafxf hfeI kort ny Aus sRI anMdpur sfihb: pMjfb
muwK skwqr 45 idnF aMdr ieh XkInI sih-mulm vjoN sMmn jfrI krn bfry ivDfn sBf dy sfbkf izptI spIkr
bxfAux dI hdfieq kIqI hY. hukmF iKlf pfeI arI rwd kr idwqI. bIrdivMdr isMG ny ikhf ik ivroDI
hukmF ivc ikhf igaf hY ik jdoN bYNc ny ikhf ik doIaF aqy ies sih- iDr dy afgU huMidaF pRkf isMG bfdl
iksy mulfm nOkrI idwqI jFdI hY qF mulm drimafn kfl iztyl nr ny jy POjdfrI kys drj hox qy jylH
srkfr ilKqI qO r qy Au s qo N ieh kIqf hY. sRI awqrI ny muwK skwqr ikhf aMdf nhIN kIqf jf skdf. ies kys ivc jfx dy bfvjUd asqIPf nhIN idwqf sI
hlnfmf ley ik Auh jdoN vI ivafh krygf ik Auh inXm sKqI nfl lfgU krn Pfilkf dy aYzInl sYn jwj vwloN qF suKbIr bfdl kI hwk hY ik Auh
qF dhyj ivroDI kfn df pflx krygf leI ZukvyN kdm cuwkx. sRI Kihrf qy cfr horF sih-mulm afp` ivDfiek qy ivroDI iDr dy afgU
aqy jykr ivafh ho cuwkf hY qF dhyj dy vjoN sMmn jfrI kIqy jfx dy qkrIbn mhIny
hux prvfsIaF shUlqF suKpfl Kihrf qoN asqIPy dI mMg
rUp c ley sfmfn dI jfxkfrI dyxI bfad jsits ey[bI[ cODrI ny ieh hukm ies sbMDI aYP[afeI[afr[ 5 mfrc,
krn.
peygI. ies jfxkfrI qIjI iDr afK su x fey hn. vDIk sY n jw j ny 31 2015 drj hoeI sI, AudoN mOjUdf srkfr
ky sUcnf aYkt qihq nkfiraf nhIN jf
leI afDfr dI loV nhIN akqUbr 10 jixaF doI swqf ivc nhIN sI. sRI Kihrf ny dlIl
bIrdivMdr ny ikhf ik awj bywk
kFgrs qy akflI-Bfjpf gwTjoV vfly
skdf. AunHF ies dlIl vI Kfirj kr nvIN idw l I: prvfsI BfrqIaF TihrfAuNidaF POjdfrI fbqy dI Dfrf 319 idwqI sI ik kys dy inbyVy bfad sih-
(aY n [afr[afeI[) qy BfrqI mU l dy sRI Kihrf dy asqIPy dI mMg kr rhy
idwqf ik ivafh dy ivvfd qihq srkfrI qihq sih-mulmF sMmn jfrI krn mulm vjoN sMmn nhIN kIqf jf skdf.
ivakqIaF (pI[afeI[E[) bYNk KfiqaF hn pr duwK dI gwl hY ik aihjy lok
mulfm, pqnI qIjI iDr afK ky Aus df PYslf kIqf sI. jsits cODrI ny hfeI kort dy iek PYsly
qy hor syvfvF nfl afDfr kfrz joVn dI pihlF afpxI pIVHI hyT sotf nhIN Pyr
qoN inwjqf dy afDfr Auqy koeI vI srkfrI jsits cODrI ny ikhf ik srkfrI dy hvfly nfl ikhf ik PYslf hox bfad vI
loV nhIN hY. ies sbMDI BfrqI ivlwKx rhy.
jfxkfrI nhIN iCpf skdf. AunHF ies kys vkIl vwloN sfhmxy ilaFdy sbUqF qy hyTlI Dfrf 319 qihq kqI vrqI jf skdI hY.
bfry ikhf ik srkfrI aiDkfrI ny pCfx aQfrtI (XU[afeI[zI[ey[afeI) ny adflq vwloN idwqy kfrnF mih muZlf ptInrF dy sInIar vkIl vwloN gYr-mfnqI vfrMtF bfry hukm rwd
hirafxf isvl srivis (srkfrI vwK-vwK lfgU krqf eyjMsIaF hdfieqF kys nhIN mMinaf jf skdf. srhwd pfroN idwqy qrk ik hyTlI adflq Yr- kridaF jsits cODrI ny ptInr
mulfmF dy ivhfr) inXm 2016 dI Dfrf jfrI kridaF aijhIaF KsIaqF dI niaF dI qskrI dyKidaF Pon kfl mfnqI vfrMt nhIN jfrI krny cfhIdy hyTlI adflq c agfAUN mfnq jF pwkI
18 (2) qihq koeI hlPnfmf dfKl nhIN siQqI dI putI krn leI ikhf hY. izlyt hlky ivc nhIN ilaf jf skdf. sn, nfl hfeI kort ny sihmqI pRgtfeI. mfnq leI arI dyx dI KuwlH idwqI hY.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (5)

bfdlF vwlNo pYrF isr hox leI muV srgrmI aOrq ny pfvy nfl
bMnIH iksmq!
cMzIgVH: pMjfb dI swqf Auqy iek nfl vw z y aqy Co t y bfdl dI hI mo h r
dhfkf kfb rhy R o m xI akflI dl hY . R o m xI akflI dl dI nvIN sU c I qo N vrjInIaf: iek aOrq dI qIjI
dy pRDfn suKbIr isMG bfdl vwloN ieh gw l vI sfhmxy afAu N d I hY ik vfr lftrI lwgI hY. Auh vI kOx bxygf
pfrtI ahu d y d frF dIaF inXu k qIaF df aihm ahudy suKbIr bfdl dy kroVpqI dy sB qoN vwzy ienfm qoN 5 guxf
dO r u r U kIqf igaf hY . lM G IaF ivDfn krIbIaF hI imly hn. bfdl pirvfr iafdf. ieh aOrq amrIkf dy vrjInIaf
sBf co x F c akflI dl ieiqhfsk dy krIbI irqydfrF ivcoN ibkrm isMG ihr dI rihx vflI hY.
Jtkf lw g f sI ikAu N i k Au s dy mih mjITIaf qy afdy pRqfp isMG kYroN vI vrjInIaf dI bRYNzf jYNtrI df ieh
15 Au m Idvfr ijw q y sn aqy ivro D I vwzy ahudy hfsl krn vfilaF ivc supnf iek jF do vfr nhIN blik iqMn
iDr df drjf vI nsIb nhIN ho i eaf fml hn. nvyN ahudydfrF dI sUcI ivc vfr pUrf hoieaf hY. bRYNzf ny cfrlotsivl
sI. sdn dy 10 sfl ny q f rihx bfad keI aijhy akflI afgUaF dy nF vI ivc 50 aYks mnI itkt KrIidaf. Auh
pR k f isM G bfdl ny ivDfn sBf ivc fml hn, ijnHF df nF keI ivvfdF nfl ies qoN axjfx sI ik Auh ies dI lwkI
ajy qfeIN pY r nhIN pfieaf hY . akflI juiVaf irhf hY. ivnr bxn jf rhI hY. Aus ny lfprvfhI
dl dU j f Jtkf gu r dfspu r sM s dI akflI dl dy iek sInIar afgU nfl ies skRYc kr idwqf qy iPr Aus
hlky dI imnI co x c nmo Ijnk Kuwisaf vwkfr hfsl krnf vwzI cuxOqI ny ahudydfrF dI cox bfry itwpxI kIqI ieh aihsfs hoieaf ik ieh ikMnf vwzf
hfr kfrn lw g f. ik pfrtI aM d r aksr iehI ru J fn ienfm sI. bRYNzf ny hux qwk iqMn- 5,000
cM z IgVH : swqf qoN lFBy hoey RomxI akflI dl leI ies smyN Kuwisaf vkfr
ienH F JtikaF bfad Co t y bfdl irhf hY ik sInIar afgU a F dI afpsI zflr, 500 zflr qy 50,00,000 zflr
hfsl krnf vwzI cuxOqI hY. sUby c kYptn amirMdr isMG dI srkfr dy gTn
ny pfrtI dy jQy b M d k ZFcy df gTn sihmqI nfl hI ahudydfrF dIaF dIaF lftrIaF ijwqIaF hn.
bfad lokF swqf qbdIlI df koeI Kfs aihsfs nhIN hoieaf. lokF c kFgrs
u r U kr idw q f hY . ivDfn sBf ivc inXu k qIaF kIqIaF jFdIaF rhIaF BfrqI krMsI muqfbk ieh rkm
srkfr pRqI nfrfgI hox kfrn akflI dl swqf ivroDI ruK df lfB imlx df
ivroDI iDr df drjf pRfpq afm afdmI hn. ieh pihlI vfr ho i eaf hY ik qkrIbn 33 kroV dy brfbr hY jo kOx
anumfn lfieaf jf irhf hY. ivDfn sBf coxF bfad ijs qrHF akflI nyqfvF ny ruK
pfrtI dy gM B Ir sM k t df ikfr ho x sInIar afgU a F dI ahu d y d frF dIaF bxygf kroVpqI oa ivc imlx vflI sB
aKiqafr kIqf hY Aus qoN iehI iswD huMdf hY ik akflI dl aMqr Jfq dI QF srkfr
kfrn akflI dl dy ahu d y d frF dIaF inXu k qIaF dy mfmly c ko e I BU i mkf qoN vwz ienfmI rkm 7 kroV qoN krIb pMj
pRqI nfrfgI df lfB lYx leI hI or amfeI kr irhf hY. afm afdmI pfrtI dI
inXu k qIaF df ivly x krnf bxdf idKfeI nhIN dy rhI. ies afgU ny ieQo N guxf vDyry hY. hux bRYNzf kol ienHF pYisaF
pkV vI lokF Auqy iZwlI huMdI jf rhI hY. ivroDI iDr dy nyqf suKpfl isMG Kihrf dy
hY. iehI qwQ sfhmxy afieaf ik qw k ikhf ik lM G IaF ivDfn sBf co x F lYx dy do ivklp sn. iek ieh ik
kfnI lVfeI c iGrn bfad ies pfrtI dI hflq qrsXog ho geI hY.
akflI dl dI nvIN tIm qy pU r I qrH F c ivvfdq ipCo k V vfly keI afgU a F Auh ieh pYsy ieko smyN lY lvy jF iPr 30
kfrn pfrtI isafsI qOr Auqy sfl qwk ikqF rfhIN Aus ieh rkm dy

AuqrI rfjF coN pMjfb zyNgU dI sB qoN vwD mfr nu k sfn Jw l xf ipaf sI pr pfrtI ny
glqIaF qo N ko e I sbk nhIN ilaf.
idwqI jfvy. bRYNzf ny tYks bcfAux leI
dUjf ivklp hI cuixaf.

cMzIgVH: AuqrI rfjF ivcoN pMjfb rhI hY. ieh aMkVy nYnl vftr bOrn qyI nfl Aupr jf skdI hY. muhflI ivc
sB qoN burI qrHF zyNgU dI mfr hyT afieaf
hY. pUry Bfrq ivcoN kyrlf, krnftkf aqy
izI kMtrol pRogrfm` qoN hfsl kIqy
gey hn.
zyNgU dy mrIF dI igxqI 2223 aqy
pitaflf ivc 2052 qwk puwj geI hY.
BfrqI amrIkI vwlNo jI[pI[
qfimlnfzU Cwz ky zyNgU dy mrIF dI
igxqI sB qoN vwD pMjfb ivc hY. pMjfb
huiafrpur ivc zyNgU
dy mrI 1219 aqy aYs[ kVf` lfhux dI mMg
ivc zyNgU dy rofnf ZfeI sO qoN iqMn sO luiDafxf ivc 871
inAU Xfrk: amrIkI zfktrF monItirMg bryslYWt kwt idwqf jfvy.
mrI hspqflF ivc af rhy hn qy ienHF hn. hflFik luiDafxf
vw Z I dy ky drd invfrk go l IaF dI kpUr dy vkIl ny adflq c ikhf ik
mrIF dI igxqI 13000 twp geI hY, afbfdI pwKoN awgy aqy
vw D zo ilKx leI mjbU r krn dy sYr krn vfly 74 sflf kpUr leI ieh
jo ipCly iqMn sfl nfloN vwD hY. ishq sPfeI dy mfmly ivc
doI qy BfrqI amrIkI bryslYWt vwzf boJ hY.
ivBfg ny hor wkI mrIF dI igxqI ipwCy hY. kpUrQlf ivc
PfrmfisAUtIkl kMpnI dy mflk jOhn
17000 dwsI hY. 869, PiqhgVH
ishq ivBfg df kihxf hY ik ijs sfihb ivc 611,
kpUr ny Kud inrdo dwsidaF adflq pMjfb aYNz isMD bYNk ny
ikhf hY ik jI[pI[aYs[ rfhIN qoVy kmfeI dy irkfrz
qrHF df mOsm cwl irhf hY, Aus ivc hfly pTfnkot ivc 577,
ingrfnI rw K x vflf Au s df bry s lY W t
do hPqy zyNgU dy Kqm hox dI sMBfvnf mfnsf ivc 531, nvIN idwlI: pMjfb aYNz isMD bYNk
(kVf) htfieaf jfvy.
nr nhIN af rhI. Bfrq ivcoN pMjfb ivc iPropur ivc 517, ny 30-9-2017 Kqm hoeI iqmfhI/
kpUr aYrIonf aDfrq zrwg kMpnI
zyNgU dy mrIF dI igxqI cOQy nMbr Auqy hY mogf `c 463, sMgrUr arD sflfnf ivwqI nqIjy aYlfny, ijnHF
ieniss QYryipAUitks ieMk df bfnI hY.
hflFik ieh afkfr aqy afbfdI dy ihsfb ivc 405, biTMzf ivc muqfbk bYNk ny 19[32 PIsdI dI sflfnf
ieh kMpnI PYNtfnfiel nF dI sprya
nfl bhuq Cotf hY. kyrlf ivc zyNgU dy pMjfb ivc zyNgU nfl sB qoN iafdf 432, jlMDr ivc 374, PrIdkot ivc dr nfl vfDf drj kridaF 358[59
bxfAuNdI hY, jo kYNsr dy rogIaF huMdI
19474 mrI sfhmxy afey hn. mfVf hfl cMzIgVH nfl lwgdy sfP-suQry` 285, mukqsr ivc 282, ropV ivc kroV df lfB pRfpq kIqf hY.
isry dI pIV mOky hI idwqI jFdI hY.
qfimlnfzU ivc mrIF dI igxqI 19116 ihr muhflI df hY. muwK mMqrI kYptn 287, brnflf 221, gurdfspur ivc ipCly sfl dI iqmfhI dy mu k fbly
aYP[bI[afeI[ ny kpUr ipCly mhIny
hY jdik krnftkf ivc mrIF dI igxqI amirMdr isMG aqy ishq mMqrI bRhm 206, nvF ihr ivc 201, Pfilkf ies sfl ku w l ivafj afmdn 519
Au s dy Gr co N igR P qfr kIqf sI.
15303 pfr kr geI hY. cMzIgVH ivc mihMdrf df ilHf pitaflf vI burI qrHF ivc 188, aM i mR q sr ivc 147 aqy kro V qo N vD ky 596 kro V ho geI hY .
adflq ivc pyI mOky kpUr ny jwj
zy N g U dy mrIF dI igxqI 988 aqy pRBfivq hoieaf hY. mOsm ivc qbdIlI qrnqfrn ivc 65 mrIF zyNgU hox dI ies vkPy dO r fn ku w l vpfr 153484
guhfr lfeI sI ik Aus df jI[pI[aYs[
hirafxf ivc 1755 dy krIb dwsI jf nf afeI qF agly idnIN ieh igxqI hor putI hoeI hY. irhf qy jmH F rfIaF 92847 kro V
rhIaF qy ku w l agfAU N rkm 60637

muK
w mMqrI dI kursI dy dfavydfrF kYptn df Jtkf kro V rhI.

pihly ivv XuwD dy


pMjfb dy Bly leI suKbIr bfdl ny idwqI kYptn slfh
srkfr dovyN mbUq hoxgIaF qy swqf dy
nvyN kyNdr bxn Auqy rok lwgygI. ivwq
hIdF rDFjlI
iek hor pfrI Kyzx pitaflf: kYptn amirMdr isMG vwloN lMmI mMqrI ieh puwCy jfx qy ies PYsly nfl cM z IgVH : pM j fb dy mu w K mM q rI
muwK mMqrI kYptn vwloN pMj sfl qoN bfad kYptn amirMdr isMG ny cMzIgVH ivc
df aYlfn isafsI pfrI Kyzx dI iewCf pRgtfAux sbMDI itwpxI
aglI cox nf lVn dy PYsly qoN ipwCy htx
kridaF RomxI akflI dl dy pRDfn suKbIr bfdl brqfnvI izptI hfeI kimnr
cM z IgVH : pM j fb dy mu w K mM q rI ny ikhf ik amirMdr isMG ies srkfr dy pMj aqy iekrfr qoN mukrn df do nhIN lwgygf aY N z irAU afier qy kY n y z Ian kO N s lr
kYptn amirMdr isMG vwloN muwK mMqrI sfl hI tpf lYx, iehI vwzI gwl hovygI. AunHF qF AunHF ikhf ik kYptn hI ies vyly sUby jnrl ikRstoPr igibn nfl
vjoN iek hor pfrI Kyzx dy ley PYsly afiKaf ik kYptn srkfr leI nvjoq isMG iswDU, dy ibhqr afgU hn qy Auh hI sUby sMkt XfdgfrI idvs sbM D I smfgm ivc
nfl ijQy muwK mMqrI bxn dy dfavydfr pRqfp isMG bfjvf qy mnpRIq isMG bfdl Kqry dy bwdlF` ivcoN kwZx dy smrwQ hn. aglI vfr dIaF irkq kIqI qy afpxI izAUtI
dI dOV Auqy hfl dI GVI rok lwg geI hY, vFg hn qy kYptn vwloN aglI pfrI Kyzx dy ibafn ipwCy coxF ivc muwK mMqrI bxn dI dOV ivc inBfAu N i daF jfn vfrn vfly sY i nkF
AuQy ies dOV ivc fml afgUaF Dwkf afpxy ienHF afgUaF zrfAux df mksd luikaf fml afgUaF Dwkf lwgx bfry puwCy jfx rDFjlI By t kIqI.
lwgf hY. ies PYsly nfl kYptn dy hmfieqI hoieaf hY. AunHF afiKaf ik ieh iqMnoN afgU aMdroN- qy AunHF ikhf ik kYptn hI pfrtI dwsxXog hY ik XfdgfrI idvs
bfgo-bfg hn. Auh ipCly kuJ smyN qoN aMdrI kYptn dy ipwCy pey hoey hn. srkfr ivc aijhy afpf ivroDI mfhOl qoN lwg ijqfAux dI kqI rwKdy hn qy ies kr ky ieiqhfsk idn hY, jo pihly ivv XuwD dI
kYptn afpxf PYslf bdlx dIaF irhf hY ik amirMdr isMG df kdy vI qKqf plt` ho skdf hY. AunHF ny ieh PYslf ilaf hY. smfpqI qoN rftr mMzl dy mYNbr dyF
slfhF dy rhy sn. ies PYsly nfl pMjfb kFgrs dI vwloN mnfieaf jFdf hY. ies idn
kYptn dy hmfieqI kFgrs afgU sfl dI Aumr ivc ikAuN nhIN ho skdy. loV nhIN hY. kYbint mMqrI iqRpq rfijMdr lIzrip ivc vfpsI krn vfly afgU qy hiQafrbMd POj dy AunHF sYinkF Xfd
ies ibafn dI KuwlH ky lfGf krdy hoey AunHF ny gurdfspur lok sBf hlky dI isMG bfjvf, sfDU isMG Drmsoq, sfbkf rfj sBf mYNbr pRqfp isMG bfjvf aqy kIqf jFdf hY, ijnHF ny jMg ivc afpxIaF
kihMdy hn ik ies nfl kFgrs ivc imnI cox ivc pfrtI pRDfn sunIl jfKV kyNdrI mMqrI qy muwK mMqrI dI pqnI pRnIq ies dOV ivwc fml do hor afgUaF jfnF guafeIaF sn. brqfnvI izptI hfeI
ainicqqf df mfhOl Kqm ho igaf hY. lgBg do lwK votF nfl ijwq idvfeI kOr smyq keI hor afgUaF ny muwK mMqrI inrff hoxI suBfivk hY. ies nfl do- kimnr ny pihly ivv XuwD dOrfn ivdyF
ivwq mMqrI mnpRIq isMG bfdl df kihxf hY. ieh vI hkIkq hY ik muwK mMqrI isrP dy ies PYsly dI lfGf kridaF ikhf ik iqMn afgUaF ny pRqfp isMG bfjvf vwloN ivc syvf inBfAux vfly 10 lwK BfrqI
hY ik jykr sfbkf muwK mMqrI pRkf isMG do idn hI gurdfspur dI cox muihMm ivc ieh bhuq cMgf qy shI idf ivc ilaf ipCly idnIN kIqI ibafnbfI lY ky AunHF sYinkF cyqy kIqf, ijnHF ivcoN 74,000
bfdl 90 sfl dI Aumr ivc muwK mMqrI gey sn qy kuJ afgUaF df kihxf sI ik igaf PYslf hY. ivruD hmly kIqy hn aqy kFgrs pRDfn sYink mfry gey jdik hor 67,000 mI
dy dfavydfr ho skdy hn qF kYptn 75 muwK mMqrI cox muihMm ivc afAux dI ies nfl sU b y ivc pfrtI aqy sonIaf gFDI vI pwqr iliKaf hY. ho gey sn.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (6)

Punjab Times
Established in 2000
ptnf sfihb pRbD
M kI kmytI leI iKwcq
o fx vDI
18th Year in Publication aMimRqsr: qKq sRI ptnf sfihb nhIN ho skdI. hux ptnf hfeI kort vwloN
Published every Saturday
pRbMDkI kmytI df kbf lYx df mfmlf idwqy PYsly nfl muV hrivMdr isMG srnf
by A B Publication Inc. RomxI akflI dl aqy idwlI akflI dI pRDfngI hyT bxI kmytI bhfl ho geI
20451 N Plum Grove Rd. dl ivcfly afpsI iKwcoqfx df muwdf aqy hY. dws deIey ik s[ srnf ny iqMn sqMbr
Palatine, IL 60074-2018 hfsohIxI siQqI df ivf bixaf hoieaf dI co x mgro N pR D fn vjo N kfrjBfr
hY. ies mfmly ivc ptnf hfeI kort sFiBaf sI. ies mgroN AunHF ny keI aihm
vwloN idwqy PYsly nfl muV hrivMdr isMG PYsly ley sn. ies qihq gurbfxI dy
Ph:847-359-0746 srnf dI pRDfngI hyT bxI kmytI bhfl pRsfrn df hwk aijhy cYnl sONipaf
Fax:847-705-9388 ho geI hY. dUjy pfsy jQydfr avqfr igaf sI, ijs pRsfrn leI koeI rkm
Email:punjabtimes1@gmail.com isMG mwkV dI agvfeI vflI iDr ies nhIN dyxI pvygI, pr mwkV dy muV pRDfn
www.punjabtimesusa.com PYsly suprIm kort ivc cuxOqI dyx bxidaF hI ienHF PYsilaF pltxf
jf rhI hY. urU kr idwqf sI. hux pRDfngI df ahudf
Editor: s[ srnf df dfavf hY ik ptnf muV srnf hwQ af igaf hY, ijs ipwCoN
Amolak Singh Jammu hfeI kort ivc hyTlI adflq dy PYsly pihly PYsilaF qy muV mohr lwg geI
Astt. Editors: iKlf dfier ptIn Auqy AunHF stya hY. ahudf imlidaF hI s[ srnf ny ikhf
Jaspreet Kaur iml geI hY, ijs nfl muV AunHF dI hY ik AunHF dI pRDfngI ivc jo PYsly
Kuljeet Singh pRDfngI vflI kmytI bhfl ho geI hY. idwqf igaf sI qy ies adflq ivc pRDfn bx gey sn. ies mgroN srnf ny kIqy gey sn, AunHF Ausy rUp ivc lfgU
dw s xXo g hY ik qKq ptnf sfihb cuxOqI idwqI sI. ies inXukqI ptnf hfeI kort ivc kIqf jfvygf.
pRbMDkI kmytI dy pRDfn dy ahudydfrF dI lgBg iqMn mhIinaF mgroN ptnf cuxOqI dy idwqI. mwkV df dfavf sI ik
Our Columnists cox sbMDI iqMn sqMbr 2017 mIitMg sfihb dI adflq vwloN ies mIitMg aqy qKq ptnf sfihb pRbMDkI kmytI dy sdn sfAUdI arb ivc Psy
Ashok Bhaura
Tarlochan Singh Dupalpur
hoeI sI, ijs ivc srnf pRDfn cux mIitMg ivc kIqI kfrvfeI rwd kr dI imafd Kqm ho cuwkI hY aqy afm cox BfrqIaF vwloN mdd dI
ilaf igaf sI. ies mIitMg mOjUdf idwqf hY. adflq dy PYsly nfl jQydfr hoxf bfkI hY.
Baljit Basi pRDfn avqfr isMG mwkV vwloN rwd kr avqfr isMG mwkV pRbMDkI kmytI dy ies dOrfn ahudydfrF dI cox muV cMzIgVH: sfAUdI arb ivc Psy keI
Major Kular BfrqI nOjvfnF ny iek vIzIE bxf ky Bfrq

jOhl mfmlf: puils dI PurqI svflF dy Gyry c srkfr dy nF ByjI hY. nOjvfnF df kihxf
California: hY ik Auh XUnfeIitz ieMjInIar nF dI
Shiara Dhindsa kMpnI ivc do sflF dy iekrfrnfmy qihq
(sPf iek dI bfkI) vI iswK jQybMdIaF ny jOhl dI irhfeI leI dI sUcnf XU[ky[ srkfr dyxI cfhIdI afey sn. AunHF dy krfr pUry hoey do
Photographer
661-703-6664 vfilaF Gr bulf ky pfrtI vI dy cuwky afvf AuTfeI hY. ivdyI mIzIaf vI jOhl sI. jwgI adflq ivc py krn smyN sfl qoN vI iafdf bIq gey hn pr kMpnI
hn, pr kqlF dy do ivc igRPqfr kIqy dy mfmly ivc mnuwKI aiDkfrF dI AulMGxf nf qF Aus dy vkIl aqy nf hI ibRit AunHF jfx nhIN dy rhI. pMjfb smyq
ieMglYNz vfsI jgqfr isMG jOhl dy hwk bfry or-or nfl crcf kr irhf hY. jOhl hfeI kimn dy aiDkfrI imlx idwqf Auqr pRdy, ibhfr, kolkfqf dy rihx
Sacramento ivc hoeI lfmbMdI ipwCoN pMjfb srkfr burI dy kysF dI suxvfeI dOrfn Bfrq siQq igaf. ikrXog hY ik jgqfr isMG jwgI vfly nOjvfnF ny kMpnI ivruwD DwkyfhI df
Gurbarinder Singh Raja qrHF iGr geI hY. Kfskr ivdyF ivc ibRit kONsl dy aiDkfrIaF dI irport ivafh krvfAux leI Bfrq afieaf sI. ielfm lfieaf hY.
916-533-2678 ies df vwzy pwDr Auqy ivroD urU ho igaf vI Bfrq srkfr sfhmxy svfl KVHy kr mogf puils qy hor eyjMsIaF ny cfr nvMbr kMpnI AunHF aMdr hI bMd krI
hY. ieMglYNz dy sMsd mYNbrF dy srb pfrtI rhI hY. svfl kIqf jf irhf hY ik jOhl Aus rfmf mMzI jlMDr qoN AudoN cuwk rwKdI hY qy gyt qoN vI bfhr nhIN jfx
gruwp vwloN mnuwKI aiDkfrF nfl juVy ies adflq ivc py krn smyN Aus ilaf sI, jdoN Auh pqnI aqy BYx nfl idwqf jFdf. AunHF ivcoN keI ibmfr hn
Distributed in:
California, Illinois, Indiana, Ohio,
mfmly AuTfAux qoN bfad kYnyzf dy ibRit hfeI kimn vwloN shfieqf idwqI cMzIgVH jf irhf sI. pr dvfeI KrIdxf qF dUr rotI leI vI
Michigan, Wisconsin, Mississippi, isafsI afgU vI awgy afey hn. kYnyzf dI geI sI. jy jwgI jOhl Auqy Bfrq dIaF puils df dfavf hY ik ieMglYNz qoN pYsy nhIN hn. AunHF pRDfn mMqrI nryNdr
Iowa, Arkansas, Massachusetts, aYn[zI[pI[ pfrtI dy pRDfn bxy jgmIq eyjMsIaF iek sfl qoN nr rwK rhIaF afey ijMmI isMG dI sUh Auqy jOhl modI qy ivdy mMqrI sumf svrfj
Texas, Virginia, Nevada, Washington, isMG aqy Aus dI pfrtI dIaF hI do mihlf sn qF ies bfry Bfrq ny ibRtyn srkfr PiVaf sI, pr jOhl dy ipMz vfilaF ny sfAUdI arb ivcoN kZvfAux dI apIl
Oregon, Arizona, Georgia, Florida, ivDfiekF ny jwgI dy hwk ivc afvf bulMd nfl koeI jfxkfrI sFJI kIqI sI. ieMglYNz ies mMnx qoN ienkfr kr idwqf sI. kIqI hY. ikrXog hY ik sumf svrfj
New York, New Jersey, Connecticut, kIqI hY. dy kuJ kfnsfF ny svfl kIqf hY ik ijs ipwCoN ieh mfmlf qUl PVdf igaf. dy XqnF sdkf bIqy idnIN iqMn pMjfbxF
Oklahoma, Pennsylvania, Missouri, kYnyzf dy ihr srI ivc jwgI dy jdoN jwgI igRPqfr kIqf igaf sI qF hux cuPyirEN dbfa kfrn pMjfb srkfr surwiKaq AunHF dy Gr phuMcfieaf
Kentucky, Kansas hwk `c kfr rYlI kwZI geI. amrIkf ivc Gwto-Gwt Bfrq srkfr vwloN AudoN hI ies kfPI ksUqI siQqI ivc Ps geI hY. igaf hY.

iswK rfj dI pihlI rfjDfnI iklHf lohgVH bxygf ivrfsqI sQfn


zfk rfhIN prcf mMgvfAux leI cMzIgVH: hirafxf dy Xmunfngr
sflfnf cMdf: 100 zflr ilHy ivc siQq iklHf lohgVH ivrfsqI drbfr sfihb dI
pMj sfl leI: 450 zflr Kyqr vjoN ivksq kIqf jfvygf. lohgVH iemfrq df nINh pwQr
bfbf bMdf isMG bhfdr ny iswK rfj dI
not: pMjfb tfeIm ivc Cpy lyKF muilsgVH (Xmunf ngr):
rfjDfnI aYlfinaf sI. hux ies ielfky
ivcly ivcfrF nfl adfrf pM j fb RomxI gurduafrf pRbMDk kmytI dy
sYr spfty vjoN ivksq kIqf jf irhf
tfeIm df sihmq hoxf jrUrI nhIN pRDfn ikrpfl isMG bzUMgr ny ikhf
hY. ieh pihl bfbf bMdf isMG bhfdr
hY. ieh pfTkF dI mihj jfxkfrI ihwq ik iswK jrnYl bfbf bMdf isMG bhfdr
hYrItyj izvYlpmYNt trwst vwloN kIqI geI
Cfpy jFdy hn. AunHF dy shI jF glq vwloN kfiem iswK rfj dI pihlI
hY. ies qoN pihlF hirafxf srkfr vwloN
hox bfry PYslf pfTkF dy hwQ ivc hY. rfjDfnI iklHf lohgVH sfihb,
ies Kyqr sYr spfty vjoN ivksq krn
pMjfb tfeIm ivc Cpy muKilsgVH (hirafxf) dI fn muV
df aYlfn kIqf sI. trwst vwloN urU kIqy
ieiqhfrF ivc kIqy gey dfaivaF dI surjIq krn leI RomxI kmytI koeI
gey nvyN pRojYkt qihq ieQy gurduafrf
jrUrI nhIN ik adfrf pMjfb tfeIm ksr nhIN CwzygI. Auh ieQy drbfr
Ausfiraf jfvygf. ies qoN ielfvf lMgr iklHf iksy fhI pirvfr ny nhIN, sgoN ies qoN bfad lohgVH ikly bfry kfPI
qfeId krdf hovy. pfTk iksy vI sfihb dI AusfrI leI nINh pwQr rwKx
hfl qy mltImIzIaf klfs-rU m vI mugl rfj dy Kfqmy smyN afm lokF ny ieiqhfsk qwQ sfhmxy afey hn. lohgVH
iesLiqhfr dy dfaivaF dI pusLtI afp leI phuMcy sn. AunHF dwisaf ik iklHf
iqafr kIqf jfvygf. bxfieaf sI. ies leI trwst ny PYslf vpfr qy AudXog df muwK kyNdr hY. ipCly
kr lYx. lohgVH sfihb leI syvf pMQ rqn
pRojYkt dy nozl aiDkfrI qy kIqf hY ik ies pRojYkt df nINh pwQr smyN ivc ieQy kfPI AudXog sQfpq kIqy
Disclaimer Xmunfngr ijlHy dy izvYlpmYNt qy pMcfieq afm lokF vwloN hI rwiKaf jfvygf. AunHF gey hn. hirafxf dy muwK mMqrI mnohr bfbf hrbMs isMG kfr syvf idwlI
The views expressed in the aiDkfrI ggndIp isMG ny dwisaf ik dwisaf ik ipCly sfl bfbf bMdf isMG lfl Kwtr ny hfl hI ivc ies Kyqr vfilaF vwloN vrosfey bfbf bcn isMG
articles published in the columns ies pRojYkt lohgVH Kflsf rfjDfnI` bhfdr dI 300 sflf hIdI qfbdI mOky sYr spfty vjoN ivksq krn df aYlfn aqy bfbf suwKf isMG krnfl vfilaF
dy nF hyT ivksq kIqf jf irhf hY. lohgVH rfj pwDrI smfgm krvfieaf igaf sI. kIqf sI. sONpI geI hY.
of Punjab Times are that of
their writers, and it is not
implied that Punjab Times (zf[) nvdIp kOr
endorses them. blivMdr (inwkI) kOr syKoN pMjfb tfeImjL df afnryrI slfhkfr borz
Sameway Punjab Times virMdr kOr igwl
does not necessarily endorses poR[ joigMdr isMG rmdyv zf[ guridafl isMG bsrfn jsivMdr isMG (jwsI) igwl rGbIr isMG GuMn
the claims made in the
svrnjIq isMG iZloN blivMdr isMG sMDU zf[ hrgurmuKpfl isMG drsLn isMG drV
advertisements published in
amolk isMG gfKl hrjIq isMG sfhI aXuiDaf slvfn rfijMdr isMG bYNs
Punjab Times.
drsLn isMG gryvfl srvx isMG itvfxf zf[ qyijMdr isMG mMzyr mndIp isMG BUrf
All disputes subject to
Chicago jurisdiction. hridafl isMG idEl jYdyv isMG BwTl jgdIsLr isMG klyr
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (7)

iksfnF vwlNo lVfeI ipMzF ivc iljfx df aYlfn Matrimonials


Matrimonials
nvIN idwlI: do sO dy krIb iksfn jfvygf. Xfd rhy ik iksfn mukqI sMsd YWtI vwloN sMsd ivc pRfeIvyt mYNbr ibwl lVky dI loV hY lVkI dI loV hY
jQybMdIaF ny iksfnI kriaF qy lIk, ny KyqI sMkt nfl nijwTx leI do ibwl vjoN py kIqf jfvygf. YWtI ny ipwCy ijhy
iksfn udkuIaF, slF dy Bfa aqy iksfn ivroDI nIqIaF dy Well educated (Midwest US Wanted suitable girl for
hornF muwidaF lY ky ivwZI lVfeI clidaF aY n [zI[ey [ based) Saini Sikh family seeks clean shaven Sikh Rajput
hux ipMzF ivc iljfx df Yslf kIqf hY. alivdf afK idwqI sI. rfj professionally qualified match for (Rathore) boy 29, 5'-9", B.E., MBA
ieh Yslf ieQy afl ieMzIaf iksfn sBf ivc ieh ibwl their Indian citizen beautiful, slim, (USA). Working in Chicago on
sMGr koafrzInyn kmytI vwloN ivAuNqI sI[pI[aYm[ mYNbr ky[ky[ 27/5'-1" daughter. B. Tech in H1B visa. Both sisters married
do rof iksfn mukqI sMsd dy afKrI rfgy py krngy. dy Br Computer Science (CSE). Working and settled in the USA. Contact,
idn kIqf igaf. ivcoN afey hfrF iksfnF ny as Software developer in Mohali, Ph: 91-98150-34814 or
kmytI dy knvInr vI[aYm[ isMG ny iksfn kimn dy gTn dy India. Contact at 765-570-0149 46-49 singhmatri8@gmail.com 47-50

dwisaf, asIN mulk dy hr ilHy ivc jf nfl nfl KyqI AuqpfdF leI
ky Kud, iksfn sMsd vwloN pfs kIqy iblF Gwto-Gwt smrQn muwl lVkI dI loV hY Saini Sikh clean shave boy,
bfry lokF dIaF pRiqikirafvF lvFgy qy nMU XkInI Gwto-Gwt muwl Wanted suitable US citizen or 27, 6', M.Sc. Bio Technology
mulk dwsFgy ik asIN AunHF qoN kI ivc qbdIl kIqy jfx dI green card holder girl for Jatt Sikh doing BDS in Chandigarh, seeks
iswiKaf hY. iek vfr ibwl vfps afAux pfs kIqy sn. ienHF ivcoN iek ibwl iksfnF vI mMg kIqI. ienHF ivc vwzI igxqI iksfn boy, 32, 6'-3', PhD (Weed suitable Saini/Jatt Sikh girl in
qy vrikMg gruwp ies df muafienf krygf kry qoN mukqI qy dUjf iksfnF slF pMjfb qoN vI sn. iksfn sMsd sMboDn Science), Post-Doctoral research medical field. Family well settled
ijs mgroN ies lok sBf qy rfj sBf df inrpw K qy lfhy v M d f Bfa XkInI krn vfly iksfn afgUaF ivcoN vwzI igxqI associate at University of in the USA. Please contact, Ph:
ivc pRfeIvyt mYNbr ibwl vjoN py kIqf bxfAux nfl sbMDq sI. ienHF iblF ny modI srkfr aqy ies dIaF KyqI Missouri, Columbia, USA. 516-503-9541 44-51
svfiBmfnI yqkfrI sMgTn dy afgU rfjU nIqIaF dI inKyDI kIqI.
kfrKfny dI iemfrq Contact, Ph: 573-529-8325 or 510-
209-5298
To Advertise with Punjab Times
Call: 847-359-0746
izwgx kfrn 16 mOqF
aflmI adflq dI cox c
47-50

luiDafxf: ilPfPy bxfAux vfly jIvn sfQx dI loV hY

Bfrq dI bwly bwly


kfrKfny iBafnk awg lwgx kfrn 16
XU[ aYs[ istIjLn, 73 sflf ivDur, syvfmukq ivakqI leI Bfrq jF
mOqF ho geIaF. mrn vfilaF ivc cfr
amrIkf-kYnyzf rihMdI jIvn sfQx dI loV hY ijs df pihlF ivafh nf hoieaf
Pfier krmI hn. luiDafxf dy snaqI
sMXukq rftr: Bfrq dy dlvIr mukfbly ivc brqfnIaf ipwCy htxf hovy. Bfrq/pMjfb qoN ilafAux dI ijMmyvfrI. sosLl isikAuirtI aqy pRfeIvyt
Kyqr ey` ivc amrsn pOlImr nF dy
BMzfrI dI muV kOmFqrI inaF adflq ipaf. dy dI ies sB qoN vwzI kUtnIqk pYnsLn qoN cMgI afmdn. sMprk kro, Pon: 845-664-1301
plfsitk qy pO l IQIn bxfAu x vfly 46-49

kfrKfny iBafnk awg lwg geI sI. (afeI[sI[jy[) dI cox ijwq leI hY. Aus ijwq leI sRI BMzfrI afm sBf dIaF
sUcnf imldy hI awg buJfAU ivBfg dIaF
20 gwzIaF mOky Auqy phuMc geIaF sn,
sMXukq rftr dy do iqhfeI mYNbrF dI
hmfieq hfsl hoeI ijs kfrn ivv
193 ivcoN 183 votF aqy surwiKaf kONsl
dIaF sfrIaF 15 votF hfsl hoeIaF. hOg
idafl isMG kflj df nF bdlx qoN roh
adflq dI ies sIt leI ho rhy sKq afDfrq afeI[sI[jy[ dI ies KflI peI nvIN idwlI: idwlI XUnIvristI dy pihly eIvinMg kflj idafl isMG kflj df
pr iesy dOrfn acfnk iemfrq izwg geI.
sIt dI cox sMXukq rftr dy hYWz nF bdl ky vMdy mfqrm mhfividaflf` rwKx df Bfjpf gwTjoV dy BfeIvfl RomxI
kuafrtr ivc hoeI, ijs c sRI BMzfrI akflI dl sxy idwlI dy iswKF dI ivroDI iDr RomxI akflI dl (idwlI) qy hor iDrF

hrdIp igwl nUM sdmf (70) nON sflF dI imafd leI muV mYNbr vwloN ivroD urU ho igaf hY.
cux ilaf igaf. votF pYx qoN iek GMtf idwlI iswK gurduafrf pRbMDk kmytI dy jnrl skwqr qy Bfjpf dy rfjOrI gfrzn
pihlF hI brqfnIaf dy ies dOV coN afpxy qoN ivDfiek mnijMdr isMG isrsf ny ikhf ik kflj dy nF dI ieh qbdIlI brdfq

shurf surgvfs AumIdvfr ikRstoPr grInvuwz df nF vfps


lY ilaf sI.
mfhrF anusfr BMzfrI dI ies cox
nhIN kIqI jfvygI qy loV peI qF hr pwDr `qy ies df ivroD kIqf jfvygf. AunHF ikhf
ik vMdy mfqrm nF df ivroD nhIN hY sgoN afAux vflIaF pIVHIaF idafl isMG vwloN
smfj idwqI dyx Xfd rwKx leI AunHF dy nF df kflj kfiem rihxf cfhIdf hY.
isLkfgo (ibAUro): sQfnk Kyz sMsQfvF dy srgrm mYNbr hrdIp isMG RomxI kmytI dy pRDfn ikrpfl isMG bzUMgr ny ikhf ik aijhf kuJ nhIN krnf
ny dunIaF dIaF mohrI qfkqF sunyhf
igwl dy pirvfr nUM Aus smyN zUMGf sdmf lwgf jdoN Aus dy shurf sfihb s[ cfhIdf ijs nfl ieiqhfsk ivrfsq df Kfqmf huMdf hovy. AuDr, idwlI dy Aup muwK
idwqf hY ik hvfvF df ruK bdl irhf hY qy
qrlocn isMG lMGI 20 nvMbr nUM mMqrI mnI issodIaf ny ikhf ik ieh sB kyNdr srkfr dy iefry `qy ho irhf hY qy
ieh iefrf idwqf hY Bfrq vwD qvwjo
akfl clfxf kr gey. Auh afpxy modI srkfr isrP aqIq nfl moh hY.
iml rhI hY. afeI[sI[jy[ 15 jwjF df bYNc
ipCy pqnI prmjIq kOr, DI
hY, ijnHF coN 5 hr iqMn sfl bfad nON
mnijMdr kOr aqy puwqr avinMdr
isMG qy nUMh amndIp kOr qoN ielfvf
sflF leI cuixaf jFdf hY. ies cox df
nqIjf afAuNidaF hI sMXukq rftr c
afstrylIaf c vIy bfry glq
do h qiraF-po q iraF df Biraf
pirvfr Cwz gey hn.
Bfrq dy sQfeI numfieMdy sXd akbruwdIn
hornF mulkF dy numfieMidaF ny vDfeIaF
jfxkfrI dyx vfly Kbrdfr
svrgI qrlocn isMG ijLlHf cMzIgVH: hux afstrylIaf ivc vIy bfry glq jfxkfrI dyx vfilaF dI KYr
idwqIaF.
huisLafrpur dy ipMz KusLhflpur qoN nhIN. afstrylIan iemIgRyn mMqrI pItr ztn ny ikhf ik vIf kfnF muqfbk
sn. AunHF df aMiqm sskfr 25 rObrt mugfby vwloN asqIPf glq sUcnf dyx vfly ivakqI iKlfP 10 sfl qwk vIf dyx qy pfbMdI rhygI.
nvMbr, aYqvfr nUM ieQy boihiman hrfry : iMbfbvy dI sMsd vwloN ies qoN pihlF jykr koeI ivakqI vIf lYx leI glq sUcnf jF qwQ iemIgRyn
nYsLnl isimtrI (5255 North mhFdo sbMDI kfrvfeI afrMBy jfx qoN idMdf sI qF doI pfey jfx qy iqMn sfl leI pfbMdI lfeI jFdI sI pr Aus df
Pulaski Road, Chicago, IL POrI bfad rObrt mugfby ny rftrpqI irkfrz ipCly iek sfl df hI dyiKaf jFdf sI. hux irkfrz vI ipCly 10 sfl df
60630) ivKy dupihr 12 qoN 2 vjy dy ahudy qoN asqIPf dy idwqf. spIkr cYWk hovygf qy pfbMdI vI 10 sfl dI lfeI jfvygI. ieh soD 18 nvMbr, 2017 qoN lfgU
qwk hovygf. AuprMq aMiqm ardfs gurduafrf dIvfn aYvyinAU ivKy bfad dupihr jYkb muzYNzf ny rftrpqI dy asqIPy df kIqI geI hY. srkfr ny mfeIgRyn aYkt ivc ieh soD kIqI hY. pMjfbI BfeIcfry dy
3 qoN 5 vjy qwk hovygI. pirvfr nfl sMprk hrdIp igwl, Pon: 847-226- aYlfn kridaF mhFdo sbMDI kfrvfeI AunHF lokF nvIN soD df Jtkf lwgf hY ijnHF dy iqMn sfl Kqm hox vfly sn. AuNj,
2515 jF avinMdr isMG Pon: 847-226-2323 rfhIN kIqf jf skdf hY. muawql kr idwqI. mnuwKI aiDkfrF qy surwiKaf kfrnF leI vIf lYx vfilaF ies dI Cot idwqI geI hY.

Flat For Sale iksy vI Aumr ivc iksy vI ibmfrI df ielfj


krvfAuNdy jy Qwk gey ho qF kfl kro
In Jalandhar Pon (408) 687-1899
Well Furnished, 1500 Sq.ft. Flat , Three Bed Rooms, Gurdip Singh Sandhu
Three Bathrooms, Drawing Room, Pooja Room, Homeopathic Practitioner/Consultant Since 1973
DHMS-Gold Medalist, BAMS, MDEh.- India
Secured Gated Community, Gym, Park, Elevator Well Experienced as:
With Generator Backup, 6th Floor, Hamilton Tow- Director, Principal, Professor and Chief Medical Officer in
ers, Nakodar Rd. Near GTB Nagar, Jalandhar City Medical Colleges and Hospitals of Punjab (India)
Practice Under State of California Act SB 577
Price- $90,000 EX Member: The California Homeopathic Society
National Center For Homeopathy- USA
Gurdip Singh Sandhu
Contact, Ph: 630-624-7426 Live on Jas TV
Saturday 9:30AM and Sunday 4PM (Pacific Time) Email:
Email-shankapoor75@Gmail.com Homeomedicine@yahoo.com
45-46 7021 Village Park Way, Dublin, CA 94568
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (8)

kohry dI cfdr ivc bdl skdy ny Bfrq qy pfik dy ihr


vfiMgtn: amrIkf dI vfqfvrn
nfl sbMDq iek isKrlI sMsQf ny ikhf pRdUx: gFDI vI mUMh Auqy mfsk lfAuxf ipaf
hY ik Auqr Bfrq aqy pfiksqfn dy kuJ
ihr, jo DuaFKy DUMeyN dI smwisaf nfl nvIN idwlI: idwlI ivc lgfqfr pryfnI df kfrn
jUJ rhy hn, agly kuJ mhIinaF c bx rhI DuaFKI DuMd qy pRdUx` mfmly ivc idwlI srkfr
rfhq imlx dI koeI afs nhIN hY. sMsQf df ivroD krn leI vwKrf qrIkf apxfAuNidaF afp` qoN
ny icqfvnI idwqI hY ik ieh ihr Kqrnfk muawql kipl imrf (sfbkf mMqrI) qy ivDfiek mnijMdr
qy ishq nhIN hfnIkfrk brP dy BU- isMG isrsf ny 11 mUrqI ielfky `c mhfqmf gFDI qy hor
mMzlF Bfv kohry dI cfdr ivc qbdIl buwqF dy mUMh Auqy mfsk pf idwqy. ies qoN bfad dovF afgUaF
ho jfxgy. nvIN idwlI smyq AuqrI Bfrq idwlI puils ny ihrfsq `c lY ky Cwz idwqf. AunHF ikhf
dy keI hor rfj ipCly zyZ hPqy qoN ik kyjrIvfl pRdUx dI icMqf nhIN, ies leI AunHF bfpU
ihrIly DuaFKy DUMeyN ivc kwjy hoey hn qy dI mUrqI `qy mfsk pf ky sMkyqk qOr Auqy AunHF qoN mfrg
rfj srkfrF hMgfmI kdm cukidaF drn mMigaf hY.
inrmfx kfrjF qy iewtF dy BwiTaF Auqy leIaF qsvIrF jfrI kridaF Auqr Bfrq (prflI) sfVy jfx df ruJfn Bfrq qy idwlI dy pRdUx leI iekwly iksfn nhIN iMmyvfr
rok lfAuxI pY geI hY. qy pfiksqfn dy pRmuwK ielfikaF c pfiksqfnI ihrF ivc hvf ivcly pRdUx
guaFZI mulk pfiksqfn dy keI pRdUiq vfqfvrx dy kfrn vI dwsy hn. Kqrnfk hwd qwk phuMcfAux leI nvIN idwlI: Bfrq dI rfjDfnI ivc ijs qrHF hvf ihrIlI ho geI hY qy DUMeyN
ihrF ivc vI siQqI koeI vwKrI nhIN hY. sMsQf ny ikhf ik eINDx dy blx, iMmyvfr hY. sMsQf muqfbk nvIN idwlI kfrn lokF df ijAuxf muhfl ho igaf hY, Aus df vwzf kfrn iksfnF dI prflI nhIN
mfVy mOsmI hflfq kr ky ies mhIny ivc PslF dI prflI sfVn qy awg krky pYdf siQq amrIkI aMbYsI c swq qoN ds hY. ies df vwzf kfrn hY ierfk, kuvYq, sfAUdI arb ivc cwl irhf imz zy zst
hux qwk 600 qoN vwD hvfeI AuzfxF ho e y Du a FKy DU M e y N ny Au q r Bfrq qy nvMbr dy ivcfly pI[aYm[ 2[5 leI hr stROm hY. nvMbr 6 qoN 14 ivcfly idwlI c DuaFKI DuMd df iek vwzf kfrn ieh hI
pRBfivq hoeIaF hn. nYnl EIaYink pfiksqfn dy lokF df GrF ivcoN inklxf GMty leI drj kIqI geI hvf dI guxvwqf sI. ieh gwl isstm afP eyar kvfiltI vYdr PorkfsitMg aYNz irsrc dI nvIN
qy aY t mO s iPairk aY z minstry n aOKf kr idwqf hY. sMsQf ny ikhf ik df sUck (eyikAUafeI) 500 dy aMkVy Koj c sfhmxy afeI hY. irport c ikhf igaf hY ik 8 nvMbr PYly smog df
(aY[nE[ey[ey[) ny dfavf kIqf hY ik Auqr vfqfvrx ivc qp vDx kr ky DrqI qoN vI twp igaf sI. awT nvMbr sQfnk vwzf kfrn iehI sI. irport muqfbk 25 PIsdI pRdUx prflI sfVn kfrn hY.
Bfrq qy pfiksqfn ivc DuMd dy mOsm dI jFdIaF TMZIaF hvfvF rfh nhIN imldf smyN muqfbk fm cfr vjy ieh aMkVf akqUbr mhIny c ierfk, kuvYq qy sfAUdI arb ivc keI idnF qwk DUV AuzdI
mih urUafq hY. TMZ qy siQr hvfvF qy ilhff vfqfvrx ivcly plIq kxF dI 1010 drj kIqf igaf, jo sB qoN Kqrnfk rhI, jo 3-4 nvMbr qwk jfrI rhI. ieh DUV TMZI hvf kfrn kfPI dUr qwk PYlI.
kr ky pRdUx dy vDx df vwzf Kdf hY. iek qih AuQy hI jMm jFdI hY, jo DuaFKy sI. 14 nvMbr qwk hr GMty df ieh aMkVf irport c ikhf igaf hY ik ieh DUV vflI hvf idwlI qwk puwjI hY. irport muqfbk
ies nfl ihr Kqrnfk qrIky nfl brP DUMeyN df rUp lY lYNdI hY. sYtylfeIt qsvIrF Kqrnfk vrg 301-500 eyikAUafeI glP mulkF qoN afAux vflI DUV BrI hvf 40 PIsdI, pRdUx leI iMmyvfr hY,
dy BU-mMzl Bfv kohry dI cfdr c qbdIl df hvflf idMidaF aYn[E[ey[ey[ ny ikhf ivcfly hI bixaf hoieaf sI. jdik 25 PIsdI prflI.
ho jfxgy. aYn[E[ey[ey[ ny sYtylfeIt qoN ik AuqrI Bfrq ivc PslF dI rihMd KUMhd

Kwtr qy kyjrIvfl vwlNo pRd


U x rokx bfry ivcfrF
amrIkI srvyKx ivc pRDfn cMzIgVH: hirafxf dy muwK mMqrI

mMqrI modI dI bwly bwly mno h r lfl Kw t r aqy idw l I dy mu w K


mM q rI arivM d ky j rIvfl ny mIitM g
ivc Ky q I dI rihM d -KU M h d sfVn aqy
vfiMgtn: iek amrIkI iQMk tYNk hY . pAU ny ikhf ik jnqf df mo d I lY
vfhnF kfrn pY d f ho x vfly pR d U x
dy srvy muqfbk pRDfn mMqrI nryNdr modI ky ieh skfrfqmk rvw e Iaf BfrqI
bfry crcf kIqI, pr pM j fb dy mu w K
BfrqI rfjnIqI ivc hux vI sB qoN psMd arQivvsQf Au q y vDdI sM q u tI qo N
mM q rI kY p tn amirM d r isM G ny sR I
kIqI jfx vflI hsqI hn. srvy dOrfn pR y i rq hY . hr 10 ivco N aw T lo k F ny
kyjrIvfl qoN mUMh moVI rwiKaf.
Bfrq c qkrIbn 2,464 lokF fml ikhf ik afriQk siQqI cM g I hY.
hirafxf qy idw l I dy mu w K mM q rIaF ny
kIqf igaf sI. iQMk tYNk pAU irsrc pMj ny ikhf igaf ik arQivvsQf
kO m I rfjDfnI ivc CfeI ihrIlI Du M d
sYNtr ny ies srvy kIqf hY. bhuq cMgf (30 PIsdI) dwsx vfly
qy zU M G I icM q f pR g tfeI.
ies sfl 21 PrvrI qoN 10 mfrc nOjvfnF dy aMkiVaF ivc ipCly iqMn sfl
ivckfr kIqy srvy muqfbk 88 PIsdI dy c iqMn guxf vfDf hoieaf hY. srvy
Au n H F ny sfl 2018 c srdI dy kYptn dI kyjrIvfl nFh qy bfdl ieqrf
mO s m ivc mu V aijhI siQqI pY d f ho x
aMkVy nfl modI kFgrs Aup pRDfn anu s fr dw K xI rfjF aFDrf pR d y , cMzIgVH: sfbkf muwK mMqrI pRkf isMG bfdl df kihxf hY ik pRdUx dy
qo N ro k x leI kdm cu w k x dI lo V Au q y
rfhul gFDI (58 PIsdI) Auqy 30 aMkF, krnftk, qfimlnfzU qy qylMgfnf qoN msly Auqy jy idwlI dy muwK mMqrI arivMd kyjrIvfl, muwK mMqrI kYptn amirMdr
sihmqI pR g tfeI. hirafxf qy idw l I
kFgrs pRDfn sonIaf gFDI (57 ielfvf pwCmI rfjF-mhfrftr, gujrfq isMG imlxf cfhuMdy sn qF kYptn mulfkfq krnI cfhIdI sI. jdoN koeI
srkfrF Bivw K ivc afpsI ivcfr-
PIsdI) Au q y 31 aM k F jdik idw l I dy qy CwqIsgVH ivc 10 ivcoN Gwto Gwt nON ivakqI iksy sUby df muwK mMqrI bx jFdf hY qF Auh iksy pfrtI df nhIN, blik
vtFdry rfhIN hvf qy pfxI pR d U x
mu w K mM q rI arivM d ky j rIvfl (39 BfrqIaF ny pRDfn mMqrI lY ky rftr aqy sfry sUby df ho jFdf hY, ies leI Aus ivakqI iksy vI sUby dy muwK
ro k x leI Xqn krdIaF rihxgIaF.
PIsdI) Au q y 49 aM k F dI bVq hfsl skfrfqmk ruK apxfieaf. mMqrI nfl mulfkfq kr lYxI cfhIdI hY.

pfiksqfn dI KfilsqfnIaF hwlfyrI iek PIsdI DnfZ sFBI bYTy ny


nvIN idwlI: pfiksqfn dI DrqI
qoN iek vfr muV Kfilsqfn dI afvf AuTI
dunIaF dI awDI qoN vwD dOlq
hY. sRI gurU nfnk dyv jI df jnm idhfVf nvIN idwlI: dunIaF ivc amIrI
mnfAux leI jdoN iswK jQf pfiksqfn qy grIbI dy pfVy Aujfgr krn vflI iek aMbfnI pirvfr sB
puwijaf qF AuQy Kfilsqfn dy postr lwgy
hoey sn. mIzIaf irportF muqfbk
irport muqfbk isrP iek PIsdI DnfZF qoN vwD amIr
kol dunIaF dI awDI dOlq hY. irport
pfiksqfn uIaf eyjMsI ivc ieh vI dwisaf igaf hY ik ikvyN mu M b eI: irlfieMs gruwp dy
afeI[aYs[afeI[, Kfilsqfn smrQkF dI 2008 ivc mMdI qoN bfad dunIaF dy vwzy cyarmYn muky aMbfnI df pirvfr Bfrq
KuwlH ky mdd kr rhI hY. ieh eyjMsI pMjfb amIrF Pfiedf hoieaf hY qy dunIaF hI nhIN blik eyIaf df vI sB qoN
ivc muV KfilsqfnI lihr AuBfrn dIaF ivc mO j U d ku w l dO l q ivc Au n H F dI amIr pirvfr
koiF kr rhI hY. ihwsydfrI 42[5 PIsdI qoN vD ky 50[1 hY. Pobrs vwloN
Kfilsqfn lihr dOrfn pMjfb ivc PIsdI ho geI hY. jfrI rYNikMg
hfrF nOjvfnF mfry gey sn. sfl 1970 kRYizaf seIs globl vYlQ irport muqfbk eyIaf
qoN urU hoeI ieh lihr krIb 15 sfl KfilsqfnI lihr leI ho rhIaF ny koiF: kYptn muqfbk sB qoN iafdf amIr iek PIsdI dy 50 sB qoN
qw k jfrI rhI. hu x iek vfr iPr cMzIgVH: pMjfb dy muwK mMqrI kYptn amirMdr isMG ny dfavf kIqf hY ik lokF kol 106 itRlIan bRit pONz dI amIr pirvfrF
pfiksqfn ies hvf dy irhf hY. hux pfiksqfn dI jfsUsI eyjMsI afeI[aYs[afeI[ dI imlIBugq nfl KfilsqfnI lihr sMpqI hY. Bfv, amrIkf dI arQ ivvsQf ivc muky
ijhy jdoN iswK rDflU pfiksqfn siQq muV AuBfry jfx dIaF koiF kIqIaF jf rhIaF hn. AunHF aijhIaF qfkqF nfl df qkrIbn awT guxf. 10 PIsdI dOlqmMd aMbfnI df
nnkfxf sfihb puwjy qF AuQy Kfilsqfn dy nijwTx leI pMjfb kMtrol afP afrgynfeIz kRfeIm aYkt (pkokf) vrgy sKq lokF kol dunIaF dI 87[8 PIsdI sMpqI pirvfr vI muwK
postr lwgy hoey sn. irportF muqfbk kfnF dI vkflq kIqI hY. AunHF ikhf ik sUby dI FqI aqy sdBfvnf qbfh hY. irport muqfbk asmfnqf ivc af hY. AunHF dI kuwl jfiedfd 19 arb
afeI[aYs[afeI[ ny Kfilsqfn smrQkF krn leI afeI[aYs[afeI[ pfiksqfn dI mIn qoN ielfvf XUky, kYnyzf aqy ietlI rhI igrfvt pRivrqI 2008 ivc bdlI zflr mqlb 1[25 lwK kroV rupey qoN
lwB ky AunHF dI mdd krnI urU kr qoN vI afpxy nfpfk mnsUibaF aMjfm dyx leI srgrm hY. qy ies qoN bfad qoN hr sfl vDdI geI. vD ky 44[8 arb (2[92 lwK kroV
idwqI hY. ies asmfnqf df nqIjf hY ik dunIaF rupey) ho geI hY. iesy hI ilst ivc
drasl, pfiksqfn ivc vwKry Bfrq ny vI bloicsqfnIaF dy hwk ivc pfiksqfn dy rfjdUqF ny vI ikhf sI ik ivc kroVpqIaF dI igxqI c vfDf qyjI dUjy nMbr Auqy dwKxI korIaf df lI
blo i csqfn dI mM g qy ho rhI hY . afvf bu l M d kIqI sI. ies mgro N jykr Bfrq, bloicsqfn c dKl idMdf nfl ho irhf hY. 2000 qoN bfad dunIaF pirvfr hY. lI pirvfr dI jfiedfd 11[2
bloicsqfn dy nyqfvF ny pRDfn mMqrI pfiksqfn vI Bfrq ivc mfhOl Krfb krn hY qF pfiksqfn, Kfilsqfn nfl ies df dI awDI grIb afbfdI kol isrP 2[7 arb zflr qoN vD ky 40[8 arb zflr
nryNdr modI qoN mdd dI mMg kIqI sI. dI ivAUNq bxf irhf hY. amrIkf ivc jvfb dyvygf. PIsdI sMpqI hY. ho geI hY.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (9)

hirmMdr sfihb c lMgr Ckx bfdlF nfl AuDfr kr ky PsI tRv Y l kMpnI
vfly dUjy rftrpqI bxy koivMd suKbIrbiTMisMzGf:bfdl
bIqy sfl votF dy smyN
qy hrismrq kOr votF smyN ByjIaF kfrF dy pYsy adf nf kIqy
bfdl leI kuJ gwzIaF ikrfey Auqy ByjIaF
sn, ijnHF df bkfieaf ibwl 24 lwK rupey
hfly qwk adf nhIN kIqf igaf hY. tUr
aYNz tRYvlr kMpnI dy mflk ipRQvI rfm
bFsl df kihxf hY ik Aus ny biTMzf dy
zI[sI[ dy kihx Auqy ieh kfrF bfdl
pirvfr leI ByjIaF sn.
pihlF votF leI qy Aus qoN bfad
pRDfn mMqrI modI vwloN kIqy gey eym dy
nINh pwQr smfgm vfly idn vI afpxIaF
gwzIaF ByjIaF sn. ipRQvI rfm ny dwisaf
ik pihlI meI 2016 qoN lY ky 31 dsMbr
aMimRqsr: Bfrq dy rftrpqI pihlF Bfrq dy rftrpqI igafnI jYl 2016 qwk pRkf isMG bfdl, suKbIr
bxn bfad pihlI vfr sw c KM z sR I isMG vI gurU Gr coN lMgr Ck cuwky hn, isMG bfdl qy hrismrq kOr bfdl dy 14,50,000 rupey bxdf hY, jo hfly qwk muwK mMqrI qy ieQoN qwk ik pRDfn mMqrI
hirmMdr sfihb dy drn krn puwjy rfm pr koivMd aijhf krn vfly pihly gYr vwK-vwK sMgq drn pRogrfmF leI adf nhIN kIqf igaf. vI bynqI kr cuwkf hY, pr hfly qwk Aus
nfQ koivMd dy dy dUjy aijhy rftrpqI iswK rftrpqI hn. ienovf gwzIaF ByjIaF sn. ienHF df ibwl ies qoN ielfvf Aus ny dwisaf ik iek vI pYsf nhIN imilaf. Aus ny srkfr
hn, ijnHF ny sRI gurU rfmdfs lMgr ivKy zI[sI[ biTMzf dy kihx Auqy Aus ny 21 qoN Aus df pYsf CyqI qoN CyqI dyx dI apIl
pMgq c bYT ky lMgr Cikaf.
sRI koivMd jo afpxy pirvfr smyq zyiraF c srUpF dI byadbI nvMbr 2016 qoN lY ky 25 nvMbr 2016
qw k keI aPsrF ieno v f gw z IaF
kIqI hY.

inqI DVy imlI


pihlI vfr drn krn puwjy sn, ny
df jQydfr vwlNo sKq noits
muhweIaf krvfeIaF sn. Aus smyN pRDfn
pihlF hI RomxI kmytI aiDkfrIaF nryNdr modI biTMzf ivc eym hspqfl jy[zI[XU[ vjoN mfnqf
suicq kIqf sI ik Auuh sRI hirmMdr df nINh pwQr rwKx leI afey sn. ies nvIN idwlI: cox kimn ny ibhfr
sfihb ivKy drn krn qoN pihlF lMgr sRI afnMdpur sfihb: zyrf suMdr noits lYNidaF qKq kysgVH sfihb dy df ibwl 9,56,000 rupey bxdf hY. dy muwK mMqrI inqI kumfr dI agvfeI
Gr ivKy afm sMgq vFg lMgr Ckxf afrm ivcoN 16 nvMbr gurU gRMQ sfihb jQydfr igafnI rGbIr isMG ny zyry dy gwzIaF dI igxqI iafdf hox kfrn Aus vfly DVy jnqf dl (XUnfeIitz) vjoN
cfhuxgy qy ies leI koeI ivy Aucyc dy pfvn srUp, bdfrQ poQIaF qy gutky pRbMDk bfbf sMqoK isMG pfldI vfilaF ny hornF tUr aYNz tRYvl qoN vI gwzIaF lY mfnqf idMidaF cox infn qIr` vrqx
nf kIqf jfvy. ikrXog hY ik ies qoN byadbI dI hflq ivc imlx df sKq qlb kIqf hY. ky idwqIaF sn, ijnHF dI adfiegI Aus dI KuwlH dy idwqI hY. kumfr vwloN julfeI `c
jQydfr rGbIr isMG ny afnMdpur afpxy pwilEN krnI peI hY. ies rkm Bfjpf nfl hwQ imlfAux mgroN inqI qy
sfihb dy afs-pfs bxy smUh zyiraF dy df BfrI ivafj vI Auh cukf irhf hY. Auh rd Xfdv ivc pfrtI dI kmfn lY ky
pRbMDkF apIl kIqI ik ijnHF zyiraF afpxy pYsy leI zI[sI[ imlx qoN ielfvf
sLP
Y /qMdr
U Iey, kwrI kuk
w
jMg iCV geI sI.
`c gurU gRMQ sfihb dy srUp hn pr
mirafdf muqfbk syvf-sMBfl nhIN ho rhI,

aqy vytr dI loV hY


AuQoN iek hPqy dy aMdr srUp adb sihq
qKq sRI kysgVH sfihb ivKy ilaFdy jfx.
ies AuprMq krvfeI geI pVqfl
Princes Barber Shop
rom, inAU Xfrk ivc ieMzIan rYstorYNt leI dOrfn jy iksy vI zyry ivc pfvn srUpF dI 37477 Fremont Blvd, suite C, Fremont, CA 94536
syvf sMBfl sbMDI koeI kmI pfeI geI qF
vytr aqy sLYP/qMdUrIey qy kwrI kuwk dI loV hY jo pRbMDkF iKlfP kfrvfeI kIqI jfvygI. Men & Childrens Hair Cut
hr qrHF df vYsLnUM qy gYr vYsLnUM qMdUrI Kfxf AuDr, bfbf sMqoK isMG pfldI vfilaF ny *Threading *Custom Text
ikhf ik AunHF muqfbk qF koeI byadbI *Mens Facials *Hair Coler
iqafr kr skdf hovy. nhIN hoeI hY. AunHF ny bfkfiedf gRMQI isMG *Custom Designing *Shave &
*Line-ups *Head Massage
ivijLtr vIjLy `qy afey ZukvyN sLKs nUM rwiKaf hoieaf hY qy hr ro syvf sMBfl
spFsr vI kIqf jf skdf hY. kIqI jFdI sI. ijQoN qwk gutikaF dI gwl Puwl tfeIm bfrbr dI loV hY
hY qF Auh sRI afnMdpur sfihb dI sMgq
vDIaf qnKfh qy hor shUlqF dy hI gutky hn, ijhVy purfxy ho gey sn ieMzIaf aqy amrIkf df 13 sfl df qjLrbf
qy goieMdvfl sfihb iljfxy sn.
sMprk kro, Pon: 315-832-0496 lKvI dy BqIjy sxy Cy
Business hours:
Mon thru Thursday 9am to 6pm (Appointment only)
ranjitlubana39@gmail.com Friday, Sat- Sunday- 9am to 6pm (Walk in only)
lkrI hlfk (Tuesday Closed)

stor ivkfAU hY
sRIngr: muMbeI hmly dy
sfiGfVy kI-Aur-rihmfn lKvI dy
BqIjy sxy lkr-ey - qo i ebf dy Cy
Cell: (510)-677-9942
grOsrI, bIar-vfeIn aqy lfto smyq pfiksqfnI aiqvfdI AuqrI kmIr dy Shop: (510)-505-9605
bFdIporf ivc mukfbly dOrfn mfry gey.
sMprk kro: rxjIq isMG lubfxf 315-371-0141 47-50
ies mukfbly ivc hvfeI POj df iek gruV www.princebarbershop.com
kmFzo vI mfiraf igaf.

nYsLnl trFsport kMpnI leI


Enr aprytr aqy
National Truc
National k Dri
uck ving Sc
Driving hool
School
zrfeIvr cfhIdy hn
1816 Main Ave., Secramento CA, 95838 kMpnI zrfeIvr nUM 42 sYNt pRqI
mIl idwqy jfxgy kMpnI dy trwk qy trylr
sYkrfmYNto, kYlIPornIaf lIjL `qy lY skdy ho

*trwk zrfieivMg skUl srkfr qoN mfnqf pRfpq hY Call For Special Price
*lfiesYNs lYx AuprMq kMm/jOb dI gfrMtI Kashmir S. Thandi
*irhfiesL aqy eyarport qoN cuwkx qy Cwzx df Kfs pRbMD Office: (866) 933-3038
*2-3 hPiqaF ivc pRoPYsLnl trwk zrfievr bxo Balhar S. Ranu Cell:916-502-7733
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (10)

kMnV pRP
o s
Y r df hux lwcr pMjfbI gfiekI iKlfP morcf
pitaflf: krnftk nfl sbMDq
pMjfbI dy muwdeI pRoPYsr pMizq rfE ny pkokf nhIN, mF bolI lfgU kro: lwKf isDfxf
hux lwcr gfiekI iKlfP morcf KolH idwqf biTMzf: PrIdkot jylH ivc bMd mflvf XUQ PYzryn dy pRDfn lKvIr isMG
hY. pRo[ rfE ny lwcr, hiQafrF qy rfb AurP lwKf isDfxf ny muwK mMqrI kYptn amirMdr isMG icwTI Byj ky afiKaf hY
dI Aupmf ivc gIq gf cuwky pMjfbI gfiekF ik pMjfb ivc pkokf` nhIN, pMjfbI mF bolI lfgU kIqf jfvy. lwKf isDfxf ny
15 dsMbr qwk pMjfbI mF bolI qoN muafPI iliKaf ik pMjfb ivc pkokf` nF df kflf kfn gYNgstrF kfbU krn dy nF hyT
mMgx leI ikhf hY. bxfieaf jf irhf hY pr ies dI afV ivc muwK qOr `qy iswKF infnf bxfieaf
jykr 15 dsMbr qwk ieh gfiek jfvygf. pMjfb ivcoN pMjfbI mF bolI iek sfi qihq Kqm krn leI hwly kIqy
mu a fPI nhIN mM g xgy qF pM j fb aqy jf rhy hn.
hirafxf hfeI kort ivc ienHF iKlfP
kfnI kfrvfeI krn dI icqfvnI idwqI pMjfbI ivc lwcrqf qy hornF vYlF dI gwl nfl-nfl keI srkfrI dPqrF vI
hY. pMizq rfE ny ikhf ik cOQf pYg lf ky krn vfly gIq nf clfAux bfry muihMm kfnI noits jfrI kIqy hn. ies ivc
qyrI bFh PVnI, cMzIgVH ivc kuVI imlI urU krdy hoey hfeI kort ivc kfnI ieh mM g kIqI geI hY ik lw c rqf,
cfklyt vrgI, imwqrF Ok hiQafrF lVfeI vI lV rhy hn. jnihwq ptIn hiQafrF qy rfb Auqfhq krn vfly
df, Gr dI rfb hovy, cfr boql vozkf drj krn vfly pMizq rfE ny kort ivc gIqF dI nf qF irkfrizMg kIqI jfvy aqy
kfm myrf ro kf, boql rfb dIey`, ijhy vfly idnF ivc koeI vI ies pivwqr Bff kMnV Bff ivc anuvfd krn vfly sYNsr borz jF ies qrHF dI nIqI bxfey nf hI ienHF clfieaf jfvy. jnm qoN
gfxy gfAux vfly pMjfbI gfiek pMjfbI ivc hiQafrF, lwcrqf jF rfb dy sohly pMizq rfE pMjfbI Bff iswK ky pMjfbI jfx dI mMg vI kIqI hY. pMizq rfE ny pMjfbI nf hox dy bfvjUd pMjfbI bolI dy
Bff dI pivwqrqf brkrfr rwKx leI gfAux dI ihMmq nf kr sky. sRI jpujI ivc 12 ikqfbF ilK cuwky hn. pMjfbI Bff pitaflf siQq afzIE, vIzIE irkfrizMg hwk ivc zty pMizq rfE vyK afm lok
awgy af ky muafPI mMgx qF ik afAux sfihb, sRI suKmnI sfihb aqy rnfmf qy swiBafcfr qoN pRBfivq hoey pMizq rfE kMpnI, zI[jy[ kMpnI aqy mYirj pYlysF dy hYrfn vI hoey.

mfVy pRbD
M F kfrn pMjfb c hr hux ihMdI ivhUxy sfeIn borzF `qy ieqrf
vrHy sV jFdI hY kroVF dI kxk mfrgbiTM zf: Bfjpf pMjfb hux kOmI
biTMzf-aMimRqsr dy sfeIn borzF
cMzIgVH: Bfrq ivc ijQy qoN ihMdI Bff htfAux qoN BVk AuTI hY.
kroVF grIb lok BuwKy iZwz sONdy Bfjpf pMjfb dy pRDfn aqy kyNdrI rfj
hn, AuQy pMjfb sxy dy Br mMqrI ivjy sFplf ny ies df sKq noits
ivc hr vrHy arbF rupey dI ilaf hY aqy mfmlf kyNdrI mMqrfly kol
qkrIbn 2 kroV lwK tn kxk AuTfAux dI gwl afKI hY.
KuwlHy asmfn hyT brbfd ho dwsxXog hY ik lok inrmfx ivBfg
rhI hY. pMjfb ivc 2009 qoN pMjfb ny kOmI mfrg dy sfeIn borz hux
iek PrvrI 2017 qwk pMjfbI aqy aMgryI Bff ivc ilKx dI
5,67,835 tn kxk Krfb ho hdfieq kIqI hY jdik ihMdI Bff borzF
cuwkI hY. pMjfb ivc ienHF awT qoN htfAux df PYslf kIqf hY. pihlF borzF
sflF ivc ijMnI kxk Krfb hoeI qoN pMjfbI qIjy nMbr Auqy rwKx qoN
hY, Aus dI 56[78 lwK (100 ivvfd hoieaf sI qy hux ihMdI Bff
iklogRfm) borI bxdI hY. KrId eyjMsIaF 4303 tn qy pMjfb rfj gudfm ingm gfieb krn df mslf AuiTaf hY. kyNdrI
ies Krfb kxk tYNzrF rfhIN Gfty Auqy (pI[aYs[zbilAU[sI[) dI 3209 tn qy rfj mMqrI qy pMjfb Bfjpf pRDfn ivjy kfrjkfrnI mYNbr idafl soZI ny ikhf nhIN hY. AunHF afiKaf ik agfmI ivDfn
cukvf idMdIaF hn. kuwl 27710 tn kxk KuwlHy asmfn hyT sFplf ny afiKaf ik sfeIn borzF Auqy ik mF bolI df snmfn hoxf cfhIdf hY pr sBf sY n ivc Au h ies mfmly
BfrqI Kurfk ingm (aYP[sI[afeI[) peI Krfb ho geI hY. ies dI bffrI kImq pMjfbI Bff sB qoN Aupr QF imlxI ihMdI dy dI kOmI Bff hY, ijs nr AuTfAuxgy.
qoN pRfpq aMkiVaF anusfr mogf, inhfl krIb 40 kroV rupey bxdI hY. ilHf cfhIdI hY aqy pMjfbI pUrf bxdf mfx aMdf krnf TIk nhIN hY. dwsxXog hY ik pMjfb ivc bhuigxqI
isMG vflf, bfGfpurfxf, Drmkot, kot Kurfk qy isvl splfeI kMtrolr rjnI siqkfr imlxf cfhIdf hY, pr kOmI Bff AunHF mMg kIqI ik srkfr ies kOmI mfrgF Auqy jo sfeIn borz lwgy hoey
eIsy KF qy bwDnI klF ivc ivwqI sfl kumfrI df kihxf hY ik styt eyjMsIaF ihMdI nr aMdf kIqy jfxf brdfq drusq kry. dUjy pfsy pMjfbI Bff pRymI hn, AunHF ivc pMjfbI qy aMgryI Bff hI
2014-15 qoN 30 sqMbr 2017 qwk pMjfb aYP[sI[afeI[ dIaF hdfieqF muqfbk nhIN kIqf jfvygf. afKdy hn ik AunHF ihMdI Bff nfl hY jdik ihMdI Bff ikDry vI nhIN hY.
aYgro PUz kfrporyn (pI[ey[aYP[sI[) dI kyNdrI pUl leI kxk KrId ky stor AunHF afiKaf ik aPsrF aijhy koeI iglf nhIN hY aqy borz iqMny BffvF sUqrF df kihxf hY ik jdoN sfry sfeIn
14022 tn, pMjfb styt koafpryitv krdIaF hn. qkrIbn iek sfl bfad mfmly qy afpxI mrI nhIN krnI cfhIdI ivc ilKy jfxy cfhIdy hn. Bfjpf ivDfiek borzF Auqy iesy qrHF hI hY qF hux Bff
splfeI mfrkIitMg PYzryn ilmitz KuwlHy asmfn (Epn plYNQF) hyT peI kxk hn. pMjfbI df siqkfr hovy pr kOmI Bff aqy sfbkf izptI spIkr idny isMG muwdf nhIN bxfieaf jfxf cfhIdf hY. aijhI
(mfrkPYWz) dI 6176 tn, pMjfb styt zilvrI nf hox kfrn mINh afid nfl dI axdyKI kr ky aMgryI Aupr rwKxf bwbU ny ikhf ik sfeIn borzF qoN rftrI hflq ivc lok inrmfx ivBfg muV
isvl splfeI kfrporyn (pnsp) dI Krfb hox lwg jFdI hY. vI TIk nhIN hY. ies bfry Bfjpf dy Bff bydKl krnf iksy vI qrHF jfie sfeIn borz qbdIl krny pY skdy hn.

pMjfb dIaF smwisafvF dy hwl leI iekjut nf hoey sMsd mYNbr


cMzIgVH: pMjfb dIaF smwisafvF dy
hwl leI sUby dy sfry sMsd mYNbrF df sFJf isafsq dI Byt cVHI mIitMg: gFDI
mMc iqafr krn dy Auprfly bUr nhIN srb pfrtI mIitMg ivc isrP cfr afm afdmI pfrtI dy pitaflf qoN lok sBf mYNbr zf[DrmvIr gFDI ny ikhf
ipaf. cMzIgVH ivc ies sbMDI bulfeI
mIitMg ivc isrP cfr sMsd mYNbr hI sMsd mYNbr hI puj
w y ik mIitMg aMqr pfrtI aqy ivroDI pfrtIaF dI rfjnIqI dI ByNt cVH geI. mIitMg
cOqrPy sMkt ivc iGry pMjfb bfhr kwZx ivc mddgfr sfbq hoxI sI. pMjfb
puwjy. ieh mIitMg bulfAux dI pihl sMkt ivcoN kwZx leI hor mIitMgF krn dI loV hY.
pitaflf qoN afm afdmI pfrtI (afp) dy AunHF ny akflI Bfjpf srkfr smyN muwK mMqrI pRkf isMG bfdl mIitMg
lok sBf mYNbr zf[ DrmvIr gFDI ny muwK swdx leI icwTI ilKI sI pr AunHF ny mIitMg nhIN swdI. AunHF ny ies sfl 21
mMqrI kIqI sI. akflIaF dy swq sMsd julfeI muwK mMqrI kYptn amirMdr isMG pwqr iliKaf sI ik sMsd dy hryk
mYNbrF ny vI muwK mMqrI dI gYr-sMjIdgI sYn qoN pihlF mIitMg swdI jfvy qy AunHF ny mIitMg swd ky cMgf kdm cuwikaf hY.
mIitMg qoN pfsy rihx df bhfnf bxf sfrIaF isafsI pfrtIaF sOVI isafsq pfsy rwK ky sUby dy ihwqF leI
ilaf jdoNik afp` dy iqMn sMsd mYNbrF mIitMg `c afAuxf cfhIdf hY.
ny qF gYrhfrI dI vjHf ibafnxI vI
munfsb nhIN smJI.
mIitMg dy eyjMzy ivc prflI sMkt,
ivkfs PMzF dI axhoNd df sMkt, srhwdI afey ikAuNik muwK mMqrI kYptn amirMdr hoey.
igrI krnfz lfeIPtfeIm
KyqrF dy msly afid smyq 26 afeItmF
fml sn. 13 lok sBf qy swq rfj sBf
isMG ny mIitMg ivc nhIN sI afAuxf.
kFgrs dy luiDafxf qoN lok sBf mYNbr
mIitMg dI pRDfngI kr rhy sInIar
kYbint mMqrI bRhm mihMdrf ny ikhf ik
acIvmYNt aYvfrz
mYNbrF ivcoN isrP cfr dI hfrI ienHF rvnIq ibwtU sMsd dI sQfeI kmytI dI ivroDI pfrtI dy sMsd mYNbrF ny mIitMg muMbeI: adfkfr-nftkkfr igrI krnfz (79) tftf iltrycr lfeIv`
isafsI afgUaF dI sUby dIaF smwisafvF mIitMg ivc ihwsf lYx dy bhfny sUby dy ivc nf af ky rfjnIqk glqI kIqI hY. dOrfn iQeytr dy Kyqr ivc aihm Xogdfn dyx leI lfeIPtfeIm acIvmYNt
bfry gMBIrqf drsfAuNdI hY. kFgrs sMsd mYNbrF dI mIitMg ivc fml nhIN iek kFgrsI afgU df kihxf sI ik muwK aYvfrz nfl snmfinaf igaf hY.
pfrtI dy iqMn sInIar rfj sBf mYNbr hoey. RomxI akflI dl, Bfjpf aqy afm mMqrI mIitMg ivc afAuxf cfhIdf sI, sRI krnfz aksr smkflI muwidaF nfl nijwTx leI ieiqhfs aqy imiQhfs
aMibkf sonI, pRqfp isMG bfjvf, myr afdmI pfrtI dy sMsd mYNbr pihlF qoN BfvyN Auh kuJ smyN bfad cly jFdy. Kud dI vrqoN krdy hn. AunHF dy keI nftkF df vwK-vwK BfrqI BffvF ivc qrjmf
isMG dUlo mIitMg ivc ies kr ky nhIN ley stYNz muqfbk mIitMg ivc fml nhIN mIitMg swd ky nf afAuxf TIk nhIN. hoieaf hY. AunHF dy mhUr nftkF ivc quglk` fml hY.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (11)

ieMglYNz vwlNo vIiaF dy Kul


w yH gwPy mUzI dy bdly mUz qoN modI
lMzn: XUrpI sMG qoN bfhr dy
vsnIkF leI brqfnIaf qknIkI, klf srkfr hoeI bfgo-bfg
qy isrjnfqmk ieMzstrI leI vIy dI nvIN idw l I: drjfbM d I ey j M s I
igxqI dugxI krn jf irhf hY. pRDfn mUzI ienvYstr srivs` vwloN 13
mMqrI Qrysf mya ny ieh aYlfn kridaF sflF ivc pihlI dPf Bfrq dI drjfbMdI
ikhf ik ies rfhIN Auh brqfnIaf vwloN bfry jfrI kIqI cMgI` irport qoN modI
ivv ivc mOjUd hunr leI vDyry mOky srkfr bfgo bfg hY. eyjMsI ny drjfbMdI
dyxy cfhuMdy hn. vDfAu N i daF ikhf hY ik afriQk qy
AunHF ikhf ik ies nfl hunrmMd lok sMsQfgq suDfrF dy rfh Auqy dy dI
brqfnIaf nfl juVngy. pRDfn mMqrI ny lgfqfr qrwkI nfl ivkfs dIaF
ikhf ik ijvyN Auh XUrpI sMG nfloN vwK
hox jf rhy hn qF Auh cfhuMdy hn ik aYc-1bI vIiaF qy sKqI krn dI iqafrI sMBfvnfvF ivc suDfr hoieaf hY.
amrIkf afDfrq ies eyjMsI ny
brqfnIaf pUry sMsfr nfl vpfr leI KuwlHf vfiMgtn: amrIkI kFgrs dI iek kmytI ny aYc-1bI vIf DfrkF leI Bfrq dI drjfbMdI bIeyey3` qoN vDf ky
hovy. XU[ky[ df izjItl sYktr bhuq qyI Gwto Gwt qnKfh 60 hfr qoN vDf ky 90 hfr zflr krn aqy ies vrk vIf bIeyey2` kr idwqI hY aqy drjfbMdI
nfl vD irhf hY. ies Kyqr ivc nOkrIaF Auqy keI pfbMdIaF lfgU krn vflf ibwl pfs kr idwqf. korts, ieMtYlYkcual idRtIkot vI sfkfrfqmk` qoN siQr`
dI Brmfr hY. ies leI dy ivc Auqm pRfprtI qy ieMtrnYWt sb kmytI` dy cyarmYn zYryl iesf vwloN py pRotYkt aYNz kridaF ikhf ik ienHF suDfrF nfl kr
hunr vfly lokF dI kfPI loV hY ijs nfl groa amrIkn jOb aYkt ` sdn dI juzIrI kmytI ny pfs kr idwqf. ieh dy vDdy pwDr siQr krn ivc mdd glqPihmI ivc nf rhy
Auqpfdn ivc vfDf hovy qy cMgI pRiqBf
hulfrf imly.
ibwl hux loVINdI kfrvfeI leI sdn ivc py hovygf. rftrpqI zonlz trMp dy imlygI. mUzI ny hfl hI ivc lfgU kIqy srkfr: mnmohn isMG
dsqKq leI vHfeIt hfAUs Byjy jfx qoN pihlF ies ibwl sYnyt dI hrI JMzI dI guwz qy srivs tYks` (jI[aYs[tI[)
ikrXog hY ik Aukq RyxI ivc hfl ko c I: mU z I vw l o N Bfrq dI
vI loV hovygI. df hvflf idMidaF ikhf ik ies nfl
dI GVI brqfnIaf sfl dy 1,000 vIy ryitMg ivc suDfr kIqy jfx Auqy
zYmokrYitk qy irpblIkn kfnsfF ivcfly iqwKy mqBydF kfrn ies ibwl Auqpfdn vDfAux dy rfh ivc afAuNdy
hI dy irhf hY. ies aYlfn qoN bfad ienHF pRqIkrm idMidaF sfbkf pRDfn mMqrI
kFgrs dI mnUrI imlxI qy kfn bxn dy rfh ivc kfPI muklF hn. ies ibwl aMqrrfjI aiVwky dUr hoey, mflI nIqI
dI igxqI 2,000 ho jfvygI. brqfnIaf mnmohn isMG ny ikhf hY ik
ivc aYc-1bI vIy Auqy inrBr krdy mflkF amrIkI kfimaF kwZ ky aYc- cOKty `c suDfr hoey, zuwby kriaF dy inbyVy
srkfr ny 20 imlIan pfAUNz dI lfgq aYn[zI[ey[ srkfr ies glqPihmI
1bI vIf krmcfrIaF dI BrqI dI mnfhI hovygI. Kfs gwl ieh hY ik aYc-1bI leI kdm cuwky gey aqy hor iafdf KyqrF
dI iek Xojnf df aYlfn kIqf hY jo ivc nhIN rihxf cfhIdf ik arQcfrf
vIy Auqy inrBr mflkF amrIkI kfimaF pihl dyx dI rq qoN Cot hovygI rsmI arQcfry dy Gyry ivc ilafAux
sfeIbr hmilaF dy tfkry leI 14 qoN 18 pYrF isr ho igaf hY.
ikAuNik nvyN ibwl ivc aYc-1bI vIf kfimaF leI loVINdIaF qnKfhF ivc coKy vfDy dIaF koiF hoeIaF.
sflF dy nOjvfnF afpxI kfblIaq
dI qjvI hY. ies vfDy kfrn mflk afpy amrIkI kfimaF pihl dyxgy.
prKx df mOkf dyvygI. kdy mUzI glq dwsdI sI modI srkfr

srbwq Kflsf pRbD


M kF c sB TIk hox df dfavf sfbkf ivwq mMqrI pI[ icdMbrm ny ikhf hY ik kuJ smF pihlF srkfr
mUzI dI ryitMg Auqy Brosf nhIN sI pr hux Auh Aus dy sohly gf rhy hn. ieho
srkfr mUzI dIaF igxqIaF-imxqIaF glq dwsdI sI pr hux Auh Ausy
aMimRqsr: srbwq Kflsf 2015 TIk grdfn rhI hY.
dy pRbMDkF ny dfavf kIqf ik AunHF ivcfly
pYdf hoeIaF glqPihmIaF dUr ho geIaF
hn qy BivwK ivc Auh iekwTy ho ky kOm dl Kflsf vwlNo jlfvqn afgU gijMdr
leI kMm krngy. ies sbMDI swdI mIitMg
ivc muqvfI jQydfr BfeI iDafn isMG isMG dI irhfeI leI cfrfjoeI
mMz, BfeI bljIq isMG dfdUvfl, akflI aMimRqsr: dl Kflsf ny afpxy leI Aumr kYd kwtx dy bfvjUd gijMdr
dl (aMimRqsr) dy pRDfn ismrnjIq jlfvqn afgU gijMdr isMG dy 66vyN jnm isMG jlfvqnI aqy gumnfmI dI iMdgI
isMG mfn, jskrn isMG kfhn isMG idn qy sMXukq rftr koloN mMg kIqI hY bqIq krnI pY rhI hY. jQybMdI ny ieh nhIN
vflf, XUnfeIitz akflI dl dy pRDfn BfeI ik gijMdr isMG rnfrQI drjf dwisaf ik gijMdr isMG hux ikQy hY pr
mohkm isMG, gurdIp isMG biTMzf, afid kIqf ik AunHF ny pMjfb puils dI sfbkf cwlx df PYslf kIqf igaf hY. AunHF
idvfAux leI mdd kIqI jfvy. ikrXog ieh rUr iliKaf hY ik Auh jQybMdI dy
hfr sn. mIitMg ivc jQydfr amrIk muKI mrhUm ky[pI[aYs[ igwl koeI afiKaf ik BfeI amrIk isMG ajnflf
hY ik sMq jrnYl isMG iBMzrFvfilaF dI srpRsq hn aqy imQy tIcy pRfpq krn
isMG ajnflf fml nhIN hoey. muqvfI isropfAu nhIN idwqf aqy nf hI kdy kFgrs nfl vI gwlbfq kIqI jfvygI qy AunHF
igRPqfrI dy ros vjoN gijMdr isMG smyq leI jmhUrI ZMg-qrIikaF nfl srgrm
jQy d frF ivcfly mqBy d F kfrn BfeI sihXog idwqf hY. AunHF afiKaf ik vI nfl lY ky cwilaf jfvygf.
dl Kflsf dy keI hor mYNbr 29 sqMbr hn. ikrXog hY ik gijMdr isMG nvMbr
ajnflf ny muqvfI jQydfr dI iMmyvfrI mIitMg ivc glqPihmIaF dUr hox mgroN akflI dl (aMimRqsr) dy pRDfn
1981 BfrqI hvfeI jhf agvf kr 1994 ivc sf pUrI kr ky kot lKpwq
Cwz idwqI sI. smUihk qOr qy srkfr koloN mMg kIqI ismrnjIq isMG mfn ny afiKaf ik
ky lfhOr lY gey sn qy ienHF pfiksqfn jylH (pfiksqfn) ivcoN irhfa hoieaf sI.
jQydfr bljIq isMG dfdUvfl ny geI ik ky[pI[aYs[ igwl sbMDI pYnn sfrIaF lqPihmIaF dUr ho geIaF hn.
ivc Aumr kYd dI sf suxfeI geI sI. jQybMdI dy afgUaF df kihxf hY ik gijMdr
dwisaf ik pRbMDkF ivcfly afpsI bMd kIqI jfvy aqy Aus sbMDI iswK sRI mfn ny ikhf ik ivDfn sBf coxF vyly
sInIar afgU hrcrnjIq isMG isMG df kys rnfrQI drjy leI Xog kys
glqPihmIaF dUr ho geIaF hn. BfeI nslkuI df kys clfieaf jfvy. mIitMg iswKF ny kFgrs votF pf ky iek vfr
DfmI aqy kMvrpfl isMG ny ikhf ik ieh hY ikAuNik sf Bugqx dy bfvjUd Aus
mohkm isMG ny smUh afgUaF spt ivc kOmI ihwqF Kfqr muV iekwTy ho ky muV glqI kIqI hY.
iek qRfsdI hY ik jhf agvf dI Gtnf Gr nhIN prqx idwqf jf irhf.
pdmfvqI ivvfd
srkfr ny gYrkfnI prvfs srkfrI lfiraF afsry KudkuI pIVq
iPlmkfrF ny irlI
rokx df lwiBaf rfh cM z IgVH : pMjfb srkfr vwloN anu s fr Ku d ku I dI qrIk qo N iqM n

cM z IgVH : zflrF dI cfh ivc sfhmxy afAuNdIaF hn. sMXukq rftr


dI qrIk tflI KudkuI pIVq iksfnF aqy mdUrF mhIinaF dy aMdr pIVq pirvfr izptI
rfhq rfI pMj lwK rupey dyx df aYlfn kimnrF dI agvfeI ivc bxI ilHf
gYrkfnI prvfs krn vfly nOjvfnF sMgTn dy aiDaYn muqfbk hr sfl pMjfb muMbeI: sMjy lIlf BMsflI dI ivvfdF qF gUPf bx ky rih igaf hY blik ajy pwDrI kmytI kol arI dyvygf. kmytI
pMjfb srkfr iswDy rfh pfeygI. ies Audy c vIh hfr nOjvfn YrkfnI ZMg nfl ivc iGrI iPlm pdmfvqI irlI krn qwk purfxy do aqy iqMn lwK rupey vfly iek mhIny dy aMdr ies Auqy PYslf
leI pMjfb srkfr vwloN sUby ivc kOmFqrI ivdyF ivc prvfs krdf hY. XU[aYn[E[ dI qjvIq qrIk iPlm dy inrmfqfvF ny ibwlF Auqy vI Kfny vwloN axaYlfnI pfbMdI krygI. siQqI df aflm ieh hY ik
hunr isKlfeI kyNdr sQfpq kIqf jf irhf vwloN ieh aiDaYn keI sfl pihlF kIqf iPlhfl tfl idwqI hY. lwgx kr ky pYsf pIVq pirvfrF nhIN sflFbwDI sYNkVy kys srkfr dI mfl
hY. ies kyNdr c ivdy jfx dy cfhvfn igaf sI, ijs kr ky ieh aMkVf hor vI vfieafkOm18 mon ipkcr dy iml irhf. bhuqy pirvfr ipCly keI sflF ivBfg dy vDIk skwqr dI agvfeI vflI
nOjvfnF mfihrF vwloN kfnI rsqy bfry ivfl ho skdf hY. pMjfb, hirafxf aqy bulfry ny dwisaf ik pdmfvqI iPlm qoN rfhq AuzIk rhy hn. ipCly idnIN 92 kmytI kol jF Aus qoN bfad KfinaF
slfh-mvry idwqy jfxgy. ieh kyNdr ihmfcl pRdy sUibaF dy hunr ivkfs pihlI dsMbr 2017 irlI krn df kysF mnUrI imlI hY aqy Kfny ivc ivc atky pey hn.
pMjfb hunr ivkfs imn dI ingrfnI hyT sMmyln ivc phuMcy pMjfb hunr ivkfs qrIk awgy pfAux df PYslf afpxI mrI ikMnf ieMqfr krnf pvygf, ies bfry iksy
nfl ilaf igaf hY. bulfry ny dwisaf ik
sQfpq kIqf jfvygf. imn dy slfhkfr sMdIp kohrf ny ikhf
Auh dy dy kfn qy iPlm srtIiPkyt
ielm nhIN. PfrUk qy irI kpUr
pMjfb srkfr vwloN rfjpurf, jlMDr ik BivwK c pnfmf, mfltf qy aijhIaF muwK mMqrI kYptn amirMdr isMG
aqy aMimRqsr ivcoN iksy iek ihr c qrfsdIaF vfprn qoN rokx leI hI bfry ky N d rI bo r z (sI[bI[aY P [sI[) ny cox mnorQ ivc kIqy vfady anusfr iKlf ikfieq drj
kOmFqrI hunr isKlfeI kyNdr KoilHaf pMjfb srkfr ny ieh kdm cuwikaf hY. vrgIaF sMsQfvF snmfn krdy hn qy 19 jUn 2017 ivDfn sBf ivc KudkuI jM m U : pfiksqfn dy kby vfly
jfvygf. pMjfb hunr ivkfs imn dy iek iMmyvfr nfgirk hox dy nfqy Auh pIVq iksfnF aqy mdUr pirvfrF leI kmIr (pI[E[ky[) bfry ibafnbfI krn
aiDkfrIaF muqfbk ieh afpxy qrHF df zf[ mnmohn isMG ieMdrf Auh mukMml pRikiraf df pflx krn leI dy mfmly ivc iPlm adfkfr irI kpUr
rfhq rfI vDf ky pMj lwK krn df aYlfn
pihlf kyNdr hovygf, jo AunHF nOjvfnF leI gFDI FqI purskfr pRqIbwD hn. kIqf sI. krf muafPI df notIiPkyn qF aqy nYnl kfnPrMs dy muKI PfrUk
cfnx munfrf bxygf jo hr hIlf vrq ky nvIN idwlI: 2004 qoN 2014 qwk suprIm kort vwloN ptIn rwd: hoieaf pr ieh vI aDvfty ltk irhf hY. abduwlf iKlf jMmU dy iek smfj syvI ny
ivdy jfxf cfhuMdy hn. kfnI ZMg nfl dy dy pRDfn mMqrI rhy mnmohn isMG suprIm kort ny bOlIvuwz iPlm pdmfvqI KudkuI pIVq pirvfrF dI rfI bfry qF adflq ivc ikfieq drj krfeI hY.
swq smuMdr pfr krn c asPl rihx AunHF vloN ivv c Bfrq df nF Aucf krn, ivc ieqrfXog idR` htfAux dI mMg notIiPkyn vI ajy qwk jfrI nhIN hoieaf. smfj syvI aqy rfj srkfr vwloN giTq
mgroN nOjvfn YrkfnI ZMg vrqx qoN insqrIkrn qy dy dy ivkfs dy Kyqr krdI ptIn rwd kr idwqf hY. isKrlI sUbf srkfr vwloN 12 jUn 2015 KudkuI sfbkf mYNbr suky sI KjUrIaf ny Dfrf
vI gury nhIN krdy. nqIjy vjoN pnfmf c pfey aihm Xogdfn leI ieMdrf gFDI adflq ny ikhf ik ies mOky aijhI apIl pIVq iksfnF aqy mdUrF dy pirvfrF 196 dy qihq ienHF dovF iKlf kfrvfeI
aqy mfltf ikqI vrgIaF qrfsdIaF FqI purskfr nfl snmfnq kIqf jfvygf. `qy gOr krnf byvkqI` kfrvfeI hovygI. rfhq sbMDI jfrI nIqI dy notIiPkyn dI mMg kIqI hY.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (12)

pMjfb tfeImjL
sincrvfr, 25 nvMbr 2017
pMjfb dI KfVkU jwd- o jihd
modI mfhOl dI mfr df kwl,H awj qy Blk
iPlm pdmfvqI dy bhfny vrqfeI jf rhI ihMsf df vrqfrf hux
Bfrq aqy AuQy vwsdy lokF leI koeI nvF nhIN. sfl 2014 dIaF lok sBf pMjfb ivc ipCly kuJ smyN dOrfn lgfqfr ho rhy isafsI kqlF aqy ies islisly ivc hux
coxF ivc BfrqI jnqf pfrtI dI ijwq aqy afr[aYs[aYs[ pRcfrk rhy hoeIaF kuJ igRPqfrIaF qoN bfad KfVkUvfd bfry crcf iek vfr iPr cwlI hY. sInIar
kwtV afgU nryNdr modI vwloN mulk dI vfgzor sMBflx qoN qurMq bfad ies pwqrkfr jgqfr isMG ijnHF afpxI aihm ikqfb Kfilsqfn strgl: ey nfn mUvmYNt ivc
islislf urU ho igaf sI. modI ny 26 meI nMU bqOr pRDfn mMqrI ahudf pMjfb dy ienHF sflF bfry ivsQfr sihq iliKaf hY, ny ies lyK ivc pMjfb dy nvyN hflfq bfry
sMBfilaf sI aqy iek hPqy bfad hI 2 jUn nMU puxy ivc ihMdU kwtVpMQIaF
ny mohisn yK nF dy nOjvfn nMU kuwt kuwt ky mfr idwqf igaf sI. AudoN qoN lY
itwpxI kIqI hY aqy ieh svfl vI Cwizaf hY ik pMjfb ivc bdl rhy smfjk, afriQk aqy
ky hux qwk BIV-qMqr dIaF aijhIaF axigxq krqUqF vfpr cukIaF isafsI mfhOl aMdr hux ikhVy nvyN smIkrx bx-ivgs rhy hn. AunHF dI ieh itwpxI asIN
hn, pr pRDfn mMqrI modI ny ies bfry kdI koeI itwpxI nhIN kIqI; jy afpxy pfTkF leI AucycI Cfp rhy hF. -sMpfdk
kdI kIqI vI hY qF bhuq lyt aqy afpxy smrQkF nMU imwTIaF iJVkF dy ky
sfr idwqf igaf. kiQq gAU rfiKaF bfry AunHF df ibafn ies dI AuGI jgqfr isMG jwgI jOhl dI igRPqfrI awD ivc srgrm hoeI sI. jdoN inrMkfrI muKI dy kql ipwCoN iesy qrHF
imsfl hY. asl ivc pRDfn mMqrI, AunHF dI pfrtI-BfrqI jnqf pfrtI qy aqy hfl hI dOrfn kIqIaF hor igRqfrIaF ipCly do sflF dOrfn pMjfb ivc ijnHF kuJ kuJ mhIinaF dy vkPy qoN bfad kql
ienHF dI srpRsq- afr[aYs[aYs[ ny ienHF sfZy iqMn sflF dOrfn mfhOl qoN bfad pMjfb srkfr ny ihMdU aqy hor aihm KsF kql kIqf igaf hY, AunHF huMdy rhy sn.
hI aijhf isrj idwqf hY, ijs kfrn lokF aMdrlI iPrkU ihnIaq Puwt afgUaF dy kql kys sulJfAux df dfavf ivcoN rftrI svYmsyvk sMG ies mfmly ivc ieko-iek Prk ieh
Puwt ky bfhr af rhI hY aqy smfj df ipMzf Juls rhI hY. kridaF do aihm ieMkfP kIqy hn. jwgI (afr[aYs[aYs[) dI pMjfb dI iekfeI df hY ik AudoN BfvyN bwbr Kflsf vI KUb
qff imsfl iPlm pdmfvqI dI hY. ies df ivroD ihMdU kwtpMQI jOhl dI igRPqfrI iKlf vwzy pwDr qy mIq pRDfn ibRgyzIar jgdI ggnyjf srgrm sI, pr AudoN Dfrnf ieh bxI
jQybMdIaF aqy sMsQfvF qF kr rhI rhIaF hn, Bfjpf dy muwK mMqrI qwk ros pRgt hoieaf hY. srkfr dy ienHF dohF fml hY, jo ies srhwdI sUby ivc ies hoeI sI ik sMq jrnYl isMG iBMzrFvfly
ibafn dfgx qoN gury nhIN kr rhy. Auqr pRdy dy muwK mMqrI XogI ieMkfPF qoN sfP kwtVpMQI ihMdU jQybMdI dy pYr bMnHx leI hI KfVkU jw d o - jihd clf rhy hn.
aidiqafnfQ ny qF iPlm dy inrdyk sMjy lIlHf BMsflI nMU vI huwlVbfI sMkyq imldf hY itwl lf irhf sI. hor afgUaF df sbMD drasl, Aus vkq lokF sfhmxy iek
krn vfilaF dy brfbr doI krfr dy idwqf hY. AunHF df kihxf hY ik AunHF ik 24 aprYl ivc iv sYnf aqy kuJ Gwt cricq ihMdU Auh hI nr hoey hoey sn. hux vflIaF
aijhI ivvfdgRsq iPlm bxf ky lokF dIaF BfvnfvF BVkfeIaF hn. 1980 qq vrgIaF jQybMdIaF nfl hY. ies igRPqfrIaF iesy qwQ dI hI putI hn ik
rfjsQfn dI muwK mMqrI vsuMDrf rfjy ny qF ieh aYlfn vI kr idwqf hY ik inrM k frI mu K I sUcI ivc zyrf swcf sOdf (isrsf) dy Aus (jrnYl isMG iBMzrFvfly) dI ivrfsq
ijMnf icr iPlm ivcoN ieqrf vfly idR kwty nhIN jFdy, AudoN qwk iPlm gurbcn isMG dy pYrokfr aqy iek iesfeI pfdrI vI fml Ausy qrHF cwl rhI hY; ijs jwdo-jihd dI
irlI nhIN krn idwqI jfvygI. BfrqI jnqf pfrtI dI hirafxf iekfeI kql nfl urU hY. jy Kyqr dy afDfr qy pux-Cfx kIqI Aus agvfeI kIqI, Aus df srUp isafsI
dy bulfry surj pfl amU ny qF sMjy lIlHf BMsflI aqy iPlm dI nfiekf hoeI iswK KfVkU jfvy qF ieh sfry kql duafbf aqy mflvf sI, jo bfad ivc or-brdsqI nfl
dIpkf pfdUkox dy isr Auqy 10 kroV rupey df ienfm qk rwK idwqf aqy jwdo-jihd awj Kyqr ivc hoey hn. Xfd rhy ik ieh mfJf kucl qF idwqI geI, pr ieh pUrI qrHF
pfrtI vwloN kfrn dwso noits jfrI krn aqy puils vwloN kys drj krn Ky q r sI ijQo N KfVkU jw d o - jihd dI qm nhIN hoeI. KfVkU isafsI jwdo-jihdF
dy bfvjUd Aus ny cMzIgVH ivc pRYs kfnPrMs kr ky iek hor icqfvnI dy jgqfr isMG urUafq hoeI sI. df iehI Kfsf huMdf hY.
idwqI ik Auh ieh iPlm irlI hI nhIN hox dyvygf. ies iPlm dy ikhVy Pon: +91-97797-11201 ibRgyzIar jgdI ggnyjf qoN pihlF 1980ivaF ivc akflI dl aqy
idR ieqrf vfly hn? iksy ny iPlm ajy dyKI nhIN hY aqy ieqrf vfly 2009 ivc afr[aYs[aYs[ dy ijs muwK KfVkU jwdo-jihd df idsdf isafsI tIcf
idRF df ZMzorf sfry ipwt rhy hn. BMsflI ny hux qwk ijhVy pwqrkfrF nMU vI jfrI hY. mfrc 1992 dIaF coxF dOrfn lIzr kql kIqf igaf sI, Auh ruldf 1973 vflf anMdpur sfihb mqf lfgU
ieh iPlm idKfeI hY, AunHF ivcoN kuJ iek Bfjpf pwKI vI hn. ienHF akflI dl vwloN bfeIkft qoN bfad byaMq isMG sI. Auh afr[aYs[aYs dy iswK krvfAuxf sI. bfad ivc jdoN akflI dl
pwqrkfrF df vI kihxf hY ik iPlm ivc ieqrf vflf kuJ vI nhIN hY, isMG srkfr kfiem ho geI sI qF ies PrMt- rftrI iswK sMgq, df muKI sI. swqf ivc afieaf qF 1978 ivc ies mqy
blik iPlm ivc hr mirafdf nMU fndfr ZMg nfl bulMd kIqf igaf hY, jwdo-jihd lokF dI hmfieq nf imlx rftrI iswK sMgq aksr ivvfdF ivc ivc soD kr leI geI. 1977 ivc akflI
pr AunHF dI gwl iksy ny vI suxI nhIN hY. sB qoN vwzI gwl, BfrqI jnqf kfrn ieh puils ny aMnHy qwdd nfl Aus iGrdI rhI hY. iPr vI, ggnyjf dy kql dl ny afpxy jrnl hfAUs dOrfn nIqI
pfrtI dy iksy vI iMmyvfr afgU ny ies bfry kuJ vI spt krn df Xqn vyly dbfa idwqI geI sI. pR o g rfm qihq 1973 vflf mqf
qk nhIN kIqf hY. hux muwK mMqrI kYptn amirMdr svIkfr kIqf sI. ieQy ieh crcf
drasl ieQy mslf isrP iPlm df nhIN, sgoN isafsq df hY. isMG aqy pMjfb puils dy muKI sury kIqI jf skdI hY ik RomxI akflI
gujrfq aqy ihmcfl pRdy vrgy sUibaF ivc votF df aml cwl irhf hY aroVf ny jo dfavy kIqy hn, Aus dI dl dy sMivDfn muqfbk, dl df
aqy ienHF sUibaF ivc BfvyN BfrqI jnqf pfrtI df hwQ AuqFh hI hY, pr qfrikk ivafiKaf iehI hY ik KfVkU isafsI tIcf anMdpur sfihb df mqf
ies nMU Kdf hY ik ieh ikqy hfr nf jfvy. ies leI ieh iPlm dy bhfny jwdo-jihd isrP kfn aqy ivvsQf lfgU krvfAuxf sI. ies bfry ikqy
afpxf purfxf nusKf vrq rhI hY aqy aijhy muwdy AuBfr ky lokF nMU Bfvuk df mslf nhIN, sgoN isafsI mslf koeI rOlf nhIN.
krn df Xqn kr rhI hY. Auqr pRdy dIaF ivDfn sBf coxF vyly aijhf hY/sI. pMjfb dy smfijk-afriQk-
hI pwqf vriqaf igaf sI. hux vI AuQy ngr ingm coxF ho rhIaF hn qF ies ivafiKaf df iek pwK ieh isafsI hflfq dIaF hkIkqF ivc
iksy nf iksy bhfny rfm mMidr bfry crcf CyV leI geI hY. ies pwK qoN vI ho skdf hY ik ieh iesy jdo- hux QoVHI qbdIlI af geI hY. ibnF
BfrqI jnqf pfrtI aqy afr[aYs[aYs[ dI pUrI JMzI hY ik ieh jQybMdIaF jihd dI muV surjIqI hY. pMjfb ivc wk, ienHF bdly hoey hflfq kfrn
smfj aMdr afpxI isafsq dy hwk ivc mfhOl bxfAux ivc sPl AuTI isafsI ihMsf df srUp pMjfb dy lokF dIaF qfGF aqy tIcy
rhIaF hn. iPlm pdmfvqI ajy sYNsr borz ny pfs krnI hY aqy AuQy islislyvfr sI. iswK KfVkU jdo- bdl rhy hn. iPr vI, iek vrg
puwjx qoN pihlF hI mfhOl ieh bxf idwqf igaf hY ik iPlm cwlx nhIN jihd dy pihly pVfa bfry ikhf jf Kfilsqfn dy tIcy Auqy ijAuN df iqAuN
idwqI jfvygI. kuJ smF pihlF pfiksqfnI klfkfrF iKlfP clfeI muihMm skdf hY ik ieh 31 agsq 1995 kfiem hY. ienHF ivcoN dl Kflsf
vyly vI aijhf hI kIqf igaf sI. Aus vkq pihlF-pihl iPlm aY idl cMzIgVH dy pMjfb isvl skwqryq aijhI jQybMdI hY jo jmhUrI cOKty
ey muikl dy krqf-Drqf krn jOhr kuJ ku aVy sn, pr iPr smJOqf dy sfhmxy muwK mMqrI byaMq isMG dy kql qoN bfad kuJ mhIinaF dy vkPy qoN bfad, aMdr rih ky amn-amfn nfl afpxI
kr ky kwtVpMQIaF awgy Juk gey aqy pfiksqfnI klfkfr Pvfd Kfn df dy nfl hI Kqm ho igaf sI. ies qoN bfad kql dIaF GtnfvF lgfqfr huMdIaF jwdo-jihd jfrI rwK rhI hY. ies jQybMdI
rol kwt-ktf ky iPlm irlI kr idwqI geI sI. asl ivc BfrqI jnqf ivc ijMnIaF vI srkfrF afeIaF, AunHF rhIaF hn. ies mfmly qy 1980 dy vyilaF ny AunHF muwidaF bfry vI gwl kIqI hY ijnHF
pfrtI dI ies kwtV isafsq iKlfP ztx vfilaF df hfl iPlhfl df vfr vfr iehI dfavf irhf ik sUby dI urUafq qy nr mfrI jf skdI hY, dy afDfr Auqy ieh jwdo-jihd urU hoeI
mfVf hY. lY-dy ky sB nrF kFgrs vwl ho jFdIaF hn aqy ipCly simaF ivc amn-FqI kfiem ho geI hY. sfbkf sI. ieh sfry muwdy BfvyN bdl rhy hflfq
dOrfn kFgrs dI isafsq ikho ijhI rhI hY, ies bfry iksy nMU koeI muwK mMqrI pRkf isMG bfdl qF amn- muqfbk pRsMgk nf vI hox, qF vI KfVkU
pM j fb dy smfijk-
BulyKf nhIN hoxf cfhIdf. asl ivc hux BfrqI jnqf pfrtI dI hulVbfI FqI aqy iPrkU sdBfv kfiem krn df jQybMdIaF dy muV jQybMd hox dy mfmly
vflI aqy kFgrs dI XrkfAU isafsq iKlfP nvIN isafsq df afgf afriQk-isafsI hflfq
dfavf kridaF ieh vI afK gey sn ik qoN iehI sMkyq imldf hY ik ienHF ivcoN
hoxf cfhIdf hY. ikqy ikqy aijhI afvf AuTdI vI rhI hY, pr ieh amn-FqI dI kfiemI AunHF dI srkfr dIaF hkIkqF ivc hux QoVHI kuJ muwdy pRsMgk rUr hn.
afvf ajy bhuq DImI hY. sMjIdf lokF nMU aijhI afvf ivc afvf dI muwK pRfpqI hY. AunHF nMU cMzIgVH dy pRYWs qbdIlI af geI hY. ibnF mYlbrn (afstrylIaf) qoN sol
imlfAux leI afpo-afpxy QF hIlf-vsIlf krdy rihxf cfhIdf hY. klwb ivc pRYWs imlxI dOrfn srkfr dIaF wk, ienHF bdly hoey hflfq mIzIaf Auqy iek vIzIE vfierl hoeI hY.
do aihm pRfpqIaF dwsx bfry svfl kIqf kfrn pMjfb dy lokF dIaF ijQy BfrqI hfeI kimn dI iek numfieMdf
Tfh-sotf -cfcf byilhfjL igaf sI aqy AunHF ny jvfb ivc iek
pRfpqI ieh vI igxfeI sI.
qfGF aqy tIcy bdl rhy gurduafry ivc mwQf tykx geI sI. AuQy
mOjUd iswK nOjvfnF ny spt kr idwqf
kYptn amirMdr isMG ny igRPqfrIaF
hn. iPr vI, iek vrg ik gurduafry ivc mwQf tykx afAux leI
bfjLfr dI mfr! vfly idn aYlfn kIqf ik pfiksqfn dI Kfilsqfn dy tIcy Auqy ijAuN AunHF df svfgq hY, pr AunHF qy koeI
mmqf DUh ky mFvF dy idlF ivcoN, rfh Dn kmfAux dy pfeIaF ny. KuIaf eyjMsI ieMtr-srivs ieMtYlIjYNs df iqAuN kfiem hY.[[[ ieh gwl TosI nhIN jf skdI. AunHF ieh sfrf
afey smJdy nIvIaF afpxy qoN, idwqI ieh brfbrI BfeIaF ny. (afeI[aYs[afeI[) pMjfb ivc gVbV sfry muwdy BfvyN bdl rhy kfrj bVI inmrqf aqy afdr nfl isry
dyK-ryK ivc bwcy nUM pflxf sI, Auh izAUtIaF sB BulfeIaF ny. PYlfAuxf cfhuMdI hY. dUjf nukqf puils dy hflfq muqfbk pRsMgk nf lfieaf. jgqfr isMG jwgI jOhl dI
bfl jMmdy qor skUl idwqy, GUr-Gwp ky bMnHIaF tfeIaF ny. ies dfavy ivc hY ik kql dIaF ienHF igRPqfrI ny lMzn qoN kYlIPornIaf qwk
mF dy mUMh nUM qrsdy rihx bwcy, nvIN pIVHI c KusLkIaF afeIaF ny. GtnfvF ivc Kfilsqfn ilbryn Pors
vI hox, qF vI ienHF ivcoN iswKF dI lfmbMdI dI sUh idwqI hY. ieh
mfr peI bfjLfr dI twbrF `qy, pwky zyry lf ley af burfeIaF ny! dI mUlIaq hY. ieh jQybMdI 80ivaF dy kuJ muwdy pRsMgk rUr hn. vwKry Xuwg dI gfQf hY.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (13)

modI dI lokipRaqf aqy BfrqI jmhUrIaq


jy Bfrq 2464 lokF dI gwl gMBIrqf nfl lvygf qF lokqMqr PylH ho jfvygf
2464 lok Auh hn jo ipAU irsrc nmUny Aupr Or rUr kirE. ipAU irsrc
ivc fml hoey hn. iehI Bfrq hY. Bfrq aflmI krYizt ryitMg eyjMsI mUzI ny modI srkfr dIaF qfrIPF dy pul bMnHy hn. iesy qrHF amrIkI iQMk tYNk dy svfl rfj krn leI sMsd, adflq aqy
dI rUh ipMzF ivc nhIN, srvyKx dy sYNplF ipAU irsrc sYNtr ny afpxy srvyKx ivc drsfieaf hY ik modI dI lokipRaqf vDI hY. sInIar pwqrkfr cuxy hoey numfieMidaF dI hYsIaq GtfAuNdy
ivc vsdI hY. srvy BvXMqU suiKn:, srvy rvI kumfr ny srvyKxF dy ies vrqfry dy ivroDfBfs bfry puKqf itwpxI kIqI hY. sfzy kflmnvIs bUtf isMG hn. asIN jfxdy hF ik dunIaF ivc afriQk
BvXMqU modfmXf. hrmnipafrqf vI iek vwloN ies ilKq df kIqf pMjfbI anuvfd asIN afpxy pfTkF leI py kr rhy hF. -sMpfdk pfVf vDdf jFdf hY. iek IsdI lokF dy kol
qrHF df bufr hI hY. keI lok QrmfmItr kul dunIaF dI dOlq hY. iehI anupfq
cuwkI idn rfq nfpdy rihMdy hn. ijs bihs ies bfry nhIN. modI jI hrmnipafry CwzI hY, hux aYsy lokF dI rfie Aupr brF mYdfn ivc ds cwkr lgfAuxy cfhIdy hn amrIkf ivc hY, iehI Bfrq. nyqfvF qrf
dyKo QrmfmItr cuwkI GuMm irhf hY. akqUbr nyqf hn, ies iksy srvyKx nfl jfnx bx rhIaF hn. qF pqf lwgygf ik OjI rfj huMdf kI hY. hY ik ikqy 90 IsdI vFJI jnqf AunHF Aupr
ivc keI lyK Cpy ik modI dI hrmnipafrqf dI rUrq nhIN hY, jy hY qF ieh mfVf vI Bfjpf dy afgU aqy hmfieqI iks qrHF donoN hwQ Aupr krky bMdUk cuwk ky dOVn hmlf nf kr dyvy. ies leI aYsy svfl
GtI hY. nvMbr ivc lyK Cp rhy hn ik nhIN hY. dy lokF dI rfie df jn mnf rhy hn. myrI nfl iek hI cwkr ivc pqf lwg jfvygf. puwCy jFdy hn ijs nfl lwgy ik dunIaF ivc
hrmnipafrqf vDI hY. GtI qF bs nOkrI smwisaf ikqy hor hY. ipAU irsrc rfie ivc AunHF vI 2464 lokF nf jfnx dy kfrn hI ienHF 2464 jmhUrI sMsQfvF PylH ho cuwkIaF hn aqy
aqy kmfeI hY. iksfnF kol nf pYsf hY, nf ny 40 qoN vwD svflF dy jvfb mMgy hn. smJfAuxf cfhIdf hY ik BfeI sMsd, adflq ivcoN 53 IsdI kihMdy hn ik Bfrq ivc hux OjI rfj rUrI hY.
dvfeI. iPr vI modI hrmnipafrf hY! AunHF jvfbF nfl ienHF 2464 lokF dI jo bfeIpfs krnf sfzy modI jI dy ihq ivc OjI rfj hoxf cfhIdf hY. ies ihsfb nfl OjI rfj ies leI rUrI hY ik ies
srvyKx ny jo dwisaf hY, Aus qoN qsvIr AuBrdI hY, Aus Aupr gwl hoxI nhIN hY. ieh sB pihlF ho cuwkf huMdf qF awj qF awj pRDfn mMqrI dI kursI Aupr dy rIey qusIN iksy vI bfvq ibhqr
cfhIdI hY. ieh lok modI jI dy msly modI jI pRDfn mMqrI hI nf bx skdy. vYsy nirMdr modI dI QF jnrl vI[ky[ isMG huMdy. qrIky nfl kucldy ho. ienHF svflF aqy
rvI kumfr Cwz ky bfkI keI cIF Aupr Gcoly ivc jdoN 10 ivcoN 8 BfrqI ies gwl nfl Ku jvfbF dy rIey qusIN mIzIaf aqy lokF
anuvfd: bUtf isMG jfpdy hn; Bfv Auh kihMdy hn ik kfn hn ik ijs qrHF nfl lokqMqr cl irhf ivc bnfAutI afkFiKaf Br idMdy ho ik
bxy qF Aus ivc cuxy hoey numfieMdy vot nf hY, Auh TIk hY qF AunHF ds ivcoN ieh pMj Oj nfl hI sB kuJ ho skygf. OjI rfj
pihlF asIN Bfrq dy srvyKx jfx leIey, dyx. asIN nfgirk iswDI vot pf dyeIey. qoN vDyry BfrqI kOx hn jo OjI rfj dI klpnf afm nfgirkF dy aiDkfrF dI
pr ieh 2464 lok kOx hn jo 'asIN Bfrq iPr iehI lok kihMdy hn ik Auh lokqMqr ibhqr mMndy hn. ieh Auh 10 BfrqI hn hwiqaf dI klpnf hY. kI ieh lok afm
dy lok` hn. srvyKx hI srvosrvf hY ivc XkIn vI rwKdy hn. BfeI, jdoN kfn jo kmfl dy hn. rwb bcfey ienHF 10 lokF mrvfAuxf cfhuMdy hn.
aqy srvysyvf hI dy syvf hY. vI qusIN trYiPk jfm ivc tvIt kr ky BfrqIaF qoN! ienHF lokF drimafn OjI mbUq afgU inrI imwQ hY. mbUq
2464 lokF df ivcfr hY ik modI jI bxfAuxf hY qF ieh aYm[pI[, aYm[aYl[ey[ rfj dI gupq kfmnf gupq rog dI qrHF afgU dy nF Aupr Aus afgU dy aMdr aYnI
10 BfrqIaF ivcoN 9 ivc hrmnipafry hn. cuxn ikAuN jFdy ho. nhuM Aupr isafhI dy PYlI hoeI hY. ienHF nfl gwl krnI hI pvygI. asurwiKaf BrI huMdI hY ik Auh pUrf idn
pwqrkfr imwqr r ny Pysbuk Aupr infn nfl sYlPI lYx leI? ienH F sw j xF smJfAu x f pvy g f ik Bfvuk muwidaF dI qlf ivc rihMdf hY.
iliKaf ik Auh dsvF kOx hY? kI Auh qusIN dyiKaf hovygf ik hvfeI jhf lokqMqr nf huMdf qF AunHF dy hrmnipafry Bfvukqf ivc hI mulk dy ds vIh sfl
dyDRohI hY? ikAuN nf asIN sB Aus dsvyN qoN lY ky ryl gwzI qk aYksprt hI clf modI jI AunHF nf imldy. OjI rfj huMdf kwZ idMdf hY aqy iek idn DVMm izg jFdf
dy dy ihq ivc smJfeIey ik BfeI, qUM rhy hn. kI qusIN dyiKaf hY ik sMsd mYNbr qF iksy rfq puils vfly afAuxgy aqy cuwk hY. kI qusIN gFDI, aMbydkr, ilMkn, mMzylf
vI 9 nfl r jf. iekwlf rih ky qYQoN kuJ eyar ieMzIaf df jhf clf irhf hY? cI ky ds sfl leI jylH ivc quMn dyxgy. mfr mbUq afgU nhIN mMnogy ijnHF ny lwKF
nhIN hoxf. ies 9 ivc qF ivroDI iDr dy ieMjInIar df kMm ieMjInIar hI qF kr dyxgy. ijs df nf koeI sbUq hovygf, nf lokF dIaF iMdgIaF bdl idwqIaF. mulk
afgU vI af gey hn, sfzy Aupr XkIn irhf sI, sYnf df muKI Aus ivc iMdgI gvfhI, nf iensf. kI Auh aYsf pRbMD dI pCfx bdl idwqI. lokF hokf dy ky
kr, qmfm pfrtIaF dy hmfieqI vI af gufrn vflf aYksprt hI qF bxdf hY, cfhuMdy hn? OjI rfj qoN bfad jy ieh AunHF ivc jfn Br idwqI. ijQy ikqy vI iek
gey hn. pqf nhIN qyrI iks gwloN modI nfl iPr ieh ikhVy aYksprt hn jo zYmokrysI svfl puwiCaf igaf huMdf qF ienHF 2464 Cqr vfly mbUq afgU hoey hn, AuQy AuQy
KuMdk hY; nhIN qF awj 10 ivcoN pUrf 10 ivc cuxy hoey numfieMidaF nfloN rUrI ho dI hflq rfb ho jFdI. afm lokF dy aiDkfr Kohy gey hn; cfhy
skor huMdf. ajy vI myrI gwl mMn lY, nhIN gey? asIN Bfrq dy bfkI svf arb lok vI sMsd df sYn asIN coxF dy ihsfb nfl ienHF 2464 lokF dI bdOlq Bfrq Auh kimAUinst rUs hovy, jF puiqn df
qF 'mn kI bfq' ivc modI jI qyrI dsvyN dI afpxy ienHF 2464 lokF smJfeIey, nhIN mYnyj kr lYNdy hF, qF ies bfeIpfs krn ies srvyKx ivc dunIaf dy cfr mulkF rUs hovy. qusIN cIn qoN lY ky amrIkf qk
gwl krn lwg pYxgy. kihxf urU kr qF ieh pUry ieMzIaf pfgl kr dyxgy. dI gwl ikAuN krdy ho? ivc af sikaf hY ijs dy 50 IsdI qoN anykF imsflF dyK skdy ho.
dyxgy, BfeIE, ieh dsvF kdoN mMnygf, ies ienHF ivcoN 55 IsdI, XfnI bhumq gnImq hY ik ienHF 10 BfrqIaF ny vDyry lok mMndy hn ik OjI rfj hoxf pr asIN sB iek idn Bfrq dy
kI smw i saf hY . ies dy leI mY N mMndf hY ik Bfrq ivc Yslf krn leI ieh nhIN ikhf ik adflq dI vI rUrq cfhIdf hY. ieh sYNpl dwsdf hY ik cfhy lokqMqr asl bxf idaFgy, jy asIN
dInidafl dsvF aM mMqr jfp Xojnf vI mbUq afgU hovy, jo sMsd qy adflq dI nhIN hY. isr mbUq afgU leI bfeIpfs pUrf Bfrq lokqMqr lY ky Gcoly ivc nf ienHF 2464 lokF dIaF gwlF gMBIrqf
urU kr idMdf hF. aimq fh ikqy imn dlaMdfI qoN bYr Ysly lvy. jo sMsd krn dI gwl khI geI, pr ieh 2464 hovy, pr ieh 2464 pwky byvkU hn. ienHF nfl lY lvFgy. ienHF dI ieko gwl TIk hY
nf urU kr dyvy. imn tYNQ. jdoN qk dsvF aqy adflq dI gwl nhIN mMnygf, awj dy lok kfn bxfAux df iswDf aiDkfr afpxy lokqMqr df mqlb hI nhIN pqf. ik nryNdr modI hrmnipafry afgU hn aqy
sfzI hmfieq `qy nhIN afvygf, AudoN qk PYn dy ihsfb nfl qF ienHF dyDRohI kol rwKxf cfhuMdy hn. sMsd mYNbrF ieh adflq df kMm nhIN pqf. sMsd df rUrq ienHF lgdf hY ik lokqMqr TIk cl
sf aqy modI jI icMqf lwgI rhygI. ikhf jfxf cfhIdf hY, pr lok aYsy quwC aiDkfr nhIN dyxf cfhuMdy. ipAU dwsxf df pqf nhIN hY. iek nyqf jfxdy hn irhf hY. ieh qrnfk ivcfr nhIN.
2464 df sYNpl hovy jF 20000 df; swjxF dI rfie df jn mnf rhy hn. aYnIaF cfhIdf hY ik asIN aYsy lok cuxy hn ijnHF ijs ivc ienHF df Ub ivvfs hY. qrnfk ivcfr hY- lokqMqr Aupr OjI
Jlk aqy JfkI qF imldI hI hY. srvyKx coxF ivc ijqf ky lokF ny modI jI dI nf lokqMqr dI smJ hY, qy nf OjI rfj hux iek gwl gMBIrqf nfl. srvyKx rfj df ivcfr. ies leI aY Bfrq dy loko!
lq vI huMdy hn aqy shI vI. ilhff hrmnipafrqf sfbq krn ivc koeI ksr df ielm hY. ienHF iljf ky iksy OjI Kfrj nf kirE, pr ienHF dy svflF dy ienHF 2464 lokF dI rfie qoN dUr rho.

50 dy dhfky dI urUafq ivc kFgrs afpxf kyNdr mMndf irhf hY.


aMdr iCVI bihs df jvfb idMdy hoey jvfhr
lfl nihrU ny Gwt-igxqI aqy bhu-igxqI
irkUvfd ivckfr aMqr leI sUqrIkrn
ihMdU BfeIcfrf aqy Gwt-igxqIaF ies bihs df qIjf pihlU ieh hY ik
ihMdUaF bhu-igxqIvfdI cyqnf nfl
BrpUr krn dI muihMm muK rUp nfl Gwt-
kIqf sI. AunHF qy do sI ik AunHF dI srkfr aqy asQfeI bhu-igxqI dy rUp ivc siQqI sUibaF dy pwDr qy mOjUdf ies vI keI qrHF dy vrgF df juwt hY; mqlb igxqIvfdI cyqnf hiQafr vFg vrq
ihMdU smfj df afDuinkIkrn krn leI pirBfq krn df kMm krn qoN nihrU dI siQqI nfl iks qrHF pRBfivq huMdI hY. koTfrI dI nr ivc Bfrq vwK-vwK Gwt- ky clfeI jf rhI hY. ihMdU hF-pwKI rUp qoN
kfnI dlaMdfI df iesqymfl kr rhI srkfr vI vFJI rhI aqy AunHF qoN bfad ijvyN idwlI aqy hirafxf ivc iswK Gwt- igxqI vrgF iml ky bixaf hY. ieh bhu-igxqI nhIN ho rhy hn, sgoN AunHF ,
hY, pr Aus ny muslmfn smfj Aus dy afAux vflIaF srkfrF vI ies ivc asl igxqI ivc hn, pr pMjfb ivc bhuigxqI sUqrIkrn kr ky Auh ies Ysly qy phuMcy nFh-pwKI rUp nfl Gwt-igxqI ivroDI
pCVypx nfl iekwlf Cwz idwqf hY. jvfb rhIaF. nqIjf ieh inkilaf ik awj ivc hn aqy AuQy AunHF df rihx-sihx sn ik Bfrq ivc bhu-igxqIvfd dI gwl icMqn kr ky bhu-igxqI vFg socx leI
ivc nihrU ny ikhf sI ik irkUvfd dovyN hI isafsI mukfbly aqy afriQk ihqF dI hoV vI iksy bhu-igxqI vrg vrgf hI hY. krnf isafsI ivgfV swdf dyxf hY, pr iqafr kIqf jf irhf hY . ieh Kfs
qrHF df qrnfk hY, pr bhuigxqI smfj kfrn dovyN RyxIaF 50 dy dhfky dy mukfbly ies qrHF Auqr-pUrbI sUibaF ivcoN sB ko T frI dI ies mfnqf ivru D sfzI mnoivigafnk Xojnf hY, jo ihMdUaF qoN
df irkUvfd kdy vI PfIvfd ivc qbdIl hor iafdf dUr ho cuwkIaF hn. Gwt-igxqI qoN vwzy sUby asfm ivc ihMdU bhu-igxqI isafsqivc do qrHF dI bhu-igxqIvfd df AumId krdI hY ik ieh Ausy qrHF dI lqfVI
ho skdf hY. ies leI Aus qy kfbU pfAux hox dy afpxy lfB hn aqy bhu-igxqI hox `c hn pr imorm, nfgflYNz, myGfilaf, mukfblf lMmy smyN qoN cwl irhf hY. ihMdU hoeI aqy asurwiKaf dI ikfr mfniskqf
aqy KdiaF qm krnf rUrI hY. dy afpxy. kmfl ieh hY ik iek RyxI ivc aruxfcl pRdy aqy mnIpur ivc ieh bhu-igxqIvfd aqy bhujn isafsq dy nF bxf lYxgy, ijhVI Gwt-igxqI vrgF dI
nihrU dI gwl moty qOr qy shI sI, afAux vflf vrg afpxy leI insicq lfB Gwt-igxqI ivc hn. ienHF ivcoN pihly 4 qy jfqIaF dy bhu-igxqIvfd ivckfrlf ivyqf huMdI hY. BfrqI lokqMqr leI
pr AunHF df ibafn sMivDfn sBf ivc cwlI AuTfAuNdy hoey dUjI RyxI df lfB AuTfAux df sUibaF `c iesfeI bhuigxqI ivc hn. mukfblf. dovyN bhu-igxqIvfdF ivcoN iek ikrmMd lokF socxf cfhIdf hY ik
Gwt-igxqI aiDkfrF dI bihs vFg BfrqI jugfV vI krdf hoieaf vyiKaf jf skdf hY. pihlI gwl qF ieh ik Bfjpf aqy hI ijwq skdf hY. jy jfqIaF df bhu- Bfrq vrgy ivfl mulk dy 80 IsdI
smfj sQfeI Gwt-igxqI, sQfeI bhu- drasl, kOx Gwt-igxqI hn aqy sMG pirvfr afpxI ivcfrDfrf dI gwl igxqIvfd isry ciVHaf qF ihMdU bhu- bfiMdy ijhVy 15-16vIN sdI qoN hI afpxy-
igxqI dIaF RyxIaF ivc vMz ky dyKx vflf kOx bhu-igxqI, ieh BfrqI isafsq df krnI cfhIdI hY. sMG pirvfr ies dy igxqIvfd kdy kfmXfb nhIN ho skdf, afp ihMdU kihMdy af rhy hn, jy Gwt-
sI. awj spt ho cuwkf hY ik Gwt-igxqIaF sB qoN guMJldfr svfl bx cuwkf hY. jo ivc rihx vfly hr bMdy ihMdU mMndf hY. pr vyiKaf igaf hY ik ipCly kuJ sflF qoN igxqI lqfVy hoey mnuwK df vfhk bx
aqy bhu-igxqIaF df isafsI mukfblf moty qOr qy sfiraF pqf hY ik Bfrq ieAuN, Bfjpf qy sMG, ivcfrk qOr qy jfqIaF df bhu-igxqIvfd pCV irhf hY. jfxgy qF iPr Auh AunHF nfl ikho-ijhf
krvfAux df ijhVf islislf aMgryF ny ivc ihMdU bhu-igxqI hn aqy muslmfn, Gwt-igxqI RyxI dy hI iKlf hn. ienHF ihMdU bhu-igxqIvfd ny Aus dy ivcfrk slUk krngy, jo aslIaq ivc Gwt-
urU kIqf sI, qy jo Bfrq dI vMz dy rUp ivc iswK, iesfeI, jYn, pfrsI qy XhUdI Gwt- ny Gwt-igxqI kimn bxfAux df vI pRqIkF (aMbyzkr qy PUly) kfmXfbI nfl igxqI ivc hn. Gwt-igxqI bhu-igxqI
afpxy isr qy phuMicaf, Aus df iqwKfpx igxqI hn, pr ies nfl pUrI gwl nhIN ivroD kIqf sI. ijvyN pRoPYsr rjnI koTfrI hVwp ilaf hY aqy Aus df afDfr hOlI- ivvfd df sB qoN iafdf zrfAux vflf
qm kr ky smfj sQfeI Gwt-igxqI bxdI, ikAuNik ieh qYa nhIN huMdf ik kOmI dI mfnqf sI ik ies dy ivc koeI bhu- hOlI AunHF kmor brfdrIaF qy vDdf jf sMBfvI iswtf iehI hY.
bhu-igxqI dI bjfey asQfeI Gwt-igxqI pwDr qy bhu-igxqI, Gwt-igxqI dI igxqI nhIN hY. ihMdU ikhf jfx vflf vrg irhf hY, ijnHF jfqIaF df bhu-igxqIvfd -aBY kumfr dUby
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (14)

zf[ idlgIr vwlNo akfl qKq dy PYsilaF nUM kort ivc cuxq
O I!
kihMdy hn ik keI vfr hwQIN lfieaf sgoN Auh vI bhuqf smF Ausy sLorIlI sur pMQ dy keI QMm nfrfjL ho gey aqy AunHF nfl hI aYlfn kr idwqf ik Auh hux rfg kfnUMn dI AulMGxf qd hoeygI jd ieh
bUtf vI vwZxf pY jFdf hY. zf[ hrijMdr vfly kfPly ivc zitaf bYTf irhf! afpxf asr rsUK vrq ky akfl qKq mflf qoN ibnf gRMQ sfihb dI bIV vI Cfpygf. hukm jbrdsqI lfgU kIqy jfxgy. ies
isMG idlgIr aYsy ilKfrI hn ijnHF ny sBnF nUM pqf hI hY ik iswKF dy qy isLkfieq krn vflf bRhm asqr zf[ kuJ mhIinaF qoN ies bfry koeI Kbr qrHF ieh apIl jF afdysL Dfrf 21 qF kI
akfl qKq dI hsqI nUM Aujfgr krn rfjnIqk aqy Dfrimk KyqrF ivc vwjy idlgIr vwl vI Cwzqf. jd zf[ idlgIr nhIN sI afeI. nvMbr dy pihly hPqy dIaF iksy kfnUMn dI AulMGxf vI nhIN bxdy.
leI keI ikqfbF ilKIaF. 1984 dy duKFq Zol Zmwky ivcoN lYa bwD ho ky jo iewk sur nf jLrikaf qF akfl qKq vfilaF afpxy aKbfrF qoN pqf lwgf ik zf[ idlgIr ny ies qrHF ieh kys kmjLor kfnUMnI afDfr
qoN bfad iswK BfeIcfry aMdr mfXUsI df AuBrI, Auh sI, iswKF df akfl qKq BwQy ivcoN qIr dfgidaF iswKF nUM apIl akfl qKq vwloN kIqy jFdy PYsilaF iKlfP krky izg jfeygf aqy akfl qKq
aflm sI aqy jLbrdsq roh vI sI| ies srvAuc, akfl qKq srvAuc.` zf[ kr idwqI ik ijMnf icr zf[ idlgIr hfeI kort ivc kys kr idwqf hY. ieh vI srvAuc kihx vfilaF dI iPr cVH
roh df pRgtfvf anykF rUpF ivc hoieaf idlgIr vrgy buwDIjIvIaF dIaF ilKqF pqf lwgf ik kys qoN pihlF agsq ivc mwcygI. Auh ijwq dy zMky vjfAuNdy kihxgy
aqy iesy ipCokV aqy pRsMg ivc akfl ny ies sur nUM hor sLorIlf kIqf. iswKF dy iewk kfnUMnI noits vI idwqf igaf sI ijs ik akfl qKq nfl mwQf lfAux vfilaF
qKq sfihb dI srvAucqf df nfarf vI vwK vwK grup ies sur ivcoN afpxI df iksy ny koeI jvfb dyxf munfisb nhIN nUM hmysLf mUMh dI KfxI peI hY. akfl
rfjnIqk mjLbUqI df sfDn lwBdy sn. smiJaf. ies kys rfhIN zf[ idlgIr ny qKq sB adflqF qoN Aupr hY, vgYrf
hjLfrf isMG Xqn isrP ieh sI ik akfl qKq dI jQydfrF `qy sMivDfn dI Dfrf 21 dI vgYrf. ies qrHF ieh kmjLor kys mrdI
Pon: 905-795-3428 srvAucqf vflf zMzf hiQaf ky bfkIaF AulMGxf df dosL lfieaf hY pr sLRomxI jf rhI pujfrIsLfhI dy mUMh ivc pfxI pfAux
dIaF gozxIaF lvf idwqIaF jfx. kmytI df kihxf hY ik ieh iswKF df vflI gwl ho inwbVygf. kys krn vfly iswK
bulMd huMdf irhf| ieh koeI axhoxI gwl zf[ idlgIr vrgy ivdvfnF dIaF aMdrUnI Dfrimk mfmlf hY ijs ivc kort vkIl s[ nvikrn isMG nUM vI KrHvy bolF
vI nhIN sI| mfnvI BfeIcfry smU h ilKqF ny vI ies ibrqI nUM cMgI hvf idwqI. jF kfnUMn df koeI dKl nhIN ho skdf. aqy pMQk qIrF df sfhmxf krnf pvygf.
ieiqhfsk sMktF nfl nijwTx leI afpxy bdiksmqI nfl bfdl nUM isafsI qOr ieMj jfpdf hY ik zf[ idlgIr ny ies kys qoN pMjfbI mIzIey vwloN
afpxy siqkfrq ivrfsqI icMnHF aqy qy mfrn leI GV GV ky iqafr kIqf ieh kys krky sLRomxI kmytI aqy akflI irpo r itM g krn smy N vrqI jf rhI
rvfieqF df afsrf sdf hI lYNdy afey hn akfl qKq dI srvAucqf vflf zMzf bfdl dl nUM ibafnbfjLI leI iewk hor muwdf dy lfprvfhI vI sfhmxy afAuNdI hY. mIzIey
aqy AunHF ny ieEN kridaF vI rihxf hY| dy hwQ af igaf. Aus ny iPr ies dI aYsI idwqf hY, ikAuNik iksy dIaF ikqfbF psMd dy vwzy ihwsy ivc ies Kbr nUM pysL krn
jwgoN qyrvHIN ies ivc koeI vI gwl nhIN hY| vrqoN kIqI ik sB nUM DUV ctf idwqI. sB krnf jF nf krnf hr iksy df injI PYslf lwigaF iliKaf aqy ikhf igaf ik zf[
dunIaF Br ivc iswK Drm nfl sbMDq dIaF rVkF kwZ idwqIaF, qF ikqy akfl zf[ hrijMdr isMG idlgIr hY. iesy hI qrHF hornF nUM koeI ikqfbF idlgIr nUM pMQ ivcoN Cyky jfx kfrn Aus
ivakqI dy mn aMdr hirmMdr sfihb jF qKq srvAuc, akfl qKq srvAuc afpxIaF ilKqF bfry spwsLtIkrn nhI pVHn leI kihxf jF nf pVHn dI apIl ny akfl qKq dy PYsilaF nUM kort ivc
akfl qKq sfihb leI aQfh sLrDf aqy kihx vfilaF nUM hosL afeI ik bfjLI qF idMdf Auqnf icr Aus dIaF ikqfbF qy krnf vI kfnUMnI jLurm nhIN hY. sMivDfn cuxOqI idwqI. irporitMg vyly ieh GoKx
siqkfr hY| ienHF sMsQfvF df Et afsrf puwTI pY geI. iPr akfl qKq dy PYsilaF pfbMdI lfeI jFdI hY aqy sMgqF AunHF nUM dI Dfrf 21 BfrqI sLihrIaF nUM jIvn aqy dI koisLsL nhIN kIqI geI ik zf[ idlgIr
jF AunHF dI tyk lYx ivc koeI hrjL vI pRqI ikMqU hox lwg ipaf pr zr zr ky iksy vI iswK styj qoN bolx nf dyx. afjLfdI df hwk idMdI hY. iswKF nUM iksy nUM ajy pMQ ivcoN Cyikaf nhIN igaf. kyvl
nhIN hY pRMqU mslf qF ieh hY ik akfl sihMdf sihMdf. akfl qKq vfilaF vI zf[ idlgIr ny ies df burf mnfAux dIaF ikqfbF nf pVHn dI apIl krnf Aus dIaF ikqfbF aqy Aus dy iswK styjF
qKq sfihb dI aihmIaq nUM ajoky smyN Cw i zaf ko e I nf sfD qy sM q mIaF dI QF ies PYsly qy KusLI jLfhr kridaF aqy iksy Dfrimk styj qoN nf bolx dyx qoN bolx qy pfbMdI hI lfeI geI hY.
aqy srokfrF nfl joVnf ikvyN hY aqy mhfn anu s fr bfdl ivro D I pR c frkF aqy ikhf ik ibhqr huMdf jy akfl qKq vfly dI apIl krnf kfnUMn dI AulMGxf nhIN pRMqU mslf ieh nhIN hY ik zf[
ichnk sfriQkqf nUM pRBfisLq ikvyN krnf buwDIjIvIaF df mwkU Twpx ivc iZwlH nf mYnUM afpxy pMQ ivcoN bfhr kwZ ky afjLfd bxdf, ikAuNik nf qF kIqy hukmF dI koeI idlgIr jyqU rihMdf hY jF Aus nUM mUMh dI
hY? iswK icMqkF aqy buwDIjIvIaF leI ieho afAux idwqI. iesy lVI ivc hI zf[ kr idMdy. pr AunHF idlgIr nUM pMQ ivcoN kfnUMnI vuwkq hY aqy nf iswK ienHF nUM lfgU KfxI pY jFdI hY! mslf qF ieh hY ik
cYlMj sI aqy ieho ijMmyvfrI sI jo zf[ idlgIr df nMbr lwg igaf. AunHF dIaF Cyikaf nf aqy nf hI qnKfhIaf krfr krn leI kfnUMnI qOr qy pfbMd hn. ies bIqIaF qRfsdIaF qoN asIN sbk iswKIey
idlgIr ny akfl qKq sfihb bfry sfrI dmdmI tksfl aqy tksfl muKI bfby idwqf. zf[ idlgIr ny pujfrIaF nUM kort qrHF ies apIl nUM mMnxf jF nf mMnxf aqy akfl qKq sfihb dI ajoky Xuwg
Aumr ilKI jfx dy bfvjUd kdy nf inBfeI| DuMmf bfry pfj AuGfVdIaF ilKqF kfrn ivc GsItx dI icqfvnI vI idwqI aqy hr iksy dI mrjLI qy inrBr krdf hY. ivc BUimkf df nksLf qYa krIey|

dI ijMmyvfrI vwD jFdI hY, sihXog nfl


pfTk mMc
awj mYN afp vI iMdgI dI fm hMZf
burg, iekwl aqy ruJv
y F cwlx vfly pirvfrF ivc awj vI sB kuJ
TIk cwl irhf hY. hr pirvfr dI afriQk
hflq, burgF dy suBfa, bwicaF dy suBfa
aqy hflfq muqfbk hI burgF dI syvf
rhI hF aqy afpxy bxfey aflHxy nUM imMt brfbr kMipAUtr qy kMm krnf, lgdI hY. mYnUM nhIN sI pqf, Auh BTUry pl gey. mF-bfp qy bwcy nyVy, alwg rih hoxI hY. mfx-iewjq krvfAux leI rUrI
sMBflx qoN asmrQ hF. burgF dI qRfsdI bhuqf nf bolxf, bhuiqaF df awT GMty bxfAux leI smfn iekwTf krn lwg peI. ky iewk dUjy dI shfieqf vI pUrI krdy hn hY ik afpxI bu r gI nU M ahu d f nf
bfry zf[ gurbKsL isMG BMzfl df lyK pVH lgfqfr KVH ky kMm krnf, Auh vI vwK- mYN aMdroN aMdrI bVI Ku, beI mYN AuhnUM aqy afpo-afpxI affdI vI mfx rhy hn bxfeIey. afpxf ruJyvF, afpxy hfx vflf
ky gwl sFJI krn df mn bixaf. jMglI vwK klcr dy sihkrmIaF nfl-ikho ijhy aftf guMnHx dIaF aqy bfkI hdfieqF dy jdik do pirvfrF nUM sB ny ikhf ik Gr rsqf cuxIey. jy iswKxf hY qF aMgryF qoN
jIvn qoN iewQy qwk phuMcx leI mnuwK nUM hflfq coN gurdy ny, Auh pMjfb vflf ky afpdI isafxp vrqUMgI. Aus ny myry c kly nf vDfE sgoN alwg aqy nyVy iswKo ikvyN buZfpy ivc vI pqI-pqnI hwQ
ikMny hI pVfvF ivcoN lMGxf ipaf. hr pIVHI mfhOl burgF leI ikwQoN isrjx! jMmdy vwl awK Br ky dyKxf rUrI nf smiJaf, rihx ivc BlfeI hY. bfkI qF sB rIsF PVH ky sYr krdy hn. ikvyN Auh solF sfl
df afAuNdI pIVHI nfloN vKryvF vI huMdf bwcy mF dI godI dy inwG qoN, mF dy duwD qoN afeI pYz qy XU-itAUb qy hdfieqF pVH ky aMgryF dIaF krI jFdy ny, pr ies gwl dy bwcy nUM afpxy PYsly afp lYx leI
igaf jo ik suBfivk sI. sFJy pirvfr dy vFJy ho cuky hn. kI AunHF df drd soicaf imMtF ivc sB kuJ kr ilaf. kihMdI, leI rfI nhIN hoey aqy mF-bfp qlfk affd kr idMdy hn.
kdy iksy ny? ikAuNik Auh bol ky afpxy mn nfnI afh smfn cuwk idE. mYN iTwT ijhI krf ky hI hty. jy pqI-pqnI dy sbMDF dI nINh pwkI
divMdr kOr dI hflq nhIN ds skdy. AunHF nUM jMmidaF ho ky YlP sfP kIqI qy kmry ivc af ky Gr ivc kIqy kMm df koeI aihsfn hovygI qF rUr hI mF-bfp aqy bwicaF dy
nUM hI krYcF ivc Cwzxf pY jFdf hY. afpxy afp qy KuwlH ky hwsI. nhIN hoxf cfhIdf. jy pMj sfl bwcy sMBfl irqy ivc vI mbUqI afvygI. ijwQoN qwk
afpxy gux qy do sn aqy iekihry myrf vI bVf jIa krdf sI iMdgI mYN Aus idn qoN iewk gwl pwly bMn ivc mdd kr vI idwqI, iblkul mfsUm sMBv hovy srIrk aqy afriQk sihXog
pirvfr dy afpxy. jdoN smfijk aqy dy cOQy pihr afpdy qjrby afAux vflI leI ik ieh bwcy sfzy nfloN ikqy awgy vDy PuwlF vrgy! jdoN qklIP afAuNdI hY qF burgF nUM vI dyxf hI cfhIdf hY. mYnUM
pirvfrk qfxf-bfxf hI bdl cukf hY, pIVHI nUM dwsF aqy afpxIaF isafxpF vI hoey ny, sfzy qjrby ienHF nUM awgy nhIN bwcy hI sMBfldy ny. ikAuN afs krIey ik nhIN lgdf, loV vyly bwcy sfzy kMm nhIN
purfxI soc nfl cwlxf asMBv hY. vrqF. pr mYN isrP ieh dwsx leI ies iljf skdy. asIN hI smyN dy hfx dy nhIN. Auh sB kuJ sfzy muqfbk hI krn! AunHF afAuxgy.
myrI pIVHI dIaF mFvF aksr Gr gwl df ikr kr rhI hF ik asIN ikwQy jy asIN ivafhy DI jF puwq rfhIN bfhrly
hI rihMdIaF aqy GrF dy kMmF qwk sImq KVHy hF? dy phuMcy hF qF lfmI sfnUM bwcy vI sFBxy
huMdIaF sn. sfzI pIVHI dIaF bhuqIaF myrI igafrF ku sfl dI dohqI nUM pYxgy qy kmfeI vI krnI pvygI.
aOrqF kMmkfjI sn, bhuqIaF aiDafpn afdq hY ik jdoN vI mYN jF myrI bytI kuJ asIN 2006 ivc Cy-swq pirvfr
ikwqy ivc. aOrqF ny afdmI dI afmdn bxfAux lwgdy hF, Auh hwQ-plwQf ijhf amrIkf phuMcy sF. cfr pirvfrF ny afpxy
ivc brfbr df ihwsf pfieaf qy bwcy vI mfrdI rihMdI hY aqy Aus nUM kuikMg cMgI Gr-dr vI iewDr af ky bxf ley, bwcy vI
pYdf kIqy, pr Gr df sfrf kMm ijAuN df
iqAuN AunHF dy gl ipaf hoieaf hY. kMm qoN
vfps af ky afdmIaF ny Gr dy kMm ivc
hwQ vtfAux dI kdy koi hI nhIN kIqI,
bfqF suxfAux nUM qrsdy bfby
sgoN pYsf KuwlHf hox kfrn rfb pIx aqy siqkfrXog sMpfdk jI, idMdI hY, bjLurgF ny kuJ dyxf hI huMdf
bfhr rihx df ruJfn vwD igaf. amrIkf, gur Piqh pRvfn hovy jI. hY, lYxf nhIN huMdf.
kYnyzf bwicaF nUM Byjx df ruJfn. Kfxf- pMjfb tfeImjL `c Cpdy sfry hI mYN vfihgurU awgy ardfs krdf hF
pIxf aqy pihnxf bdl igaf. awD-pcwDy lyK bVy slfhuxXog huMdy hn ijs leI ik asIN ies lyK qoN syD lY ky iek vDIaf
aMgry bx gey pr pirvfrk soc ivc afp vDfeI dy pfqr ho. zf[ gurbKsL isMG smfj isrj skIey ijs ivc awj dI pIVHI
Borf vI Prk nhIN ipaf. sfnUM vI sfzy BMzfl df lyK bfqF suxfAux nUM qrsdy qIjI pIVHI dy bwicaF nUM afpxy dfdf-dfdI
smyN ivc Kyz ipafrI huMdI sI, aksr hI bfby piVHaf jo iek bVy hI vDIaf ZMg jF nfnf-nfnI nfl joVn leI pul df kMm
kihxf nf mMnx krky iJVkF, iCwqr pYNdy nfl jIvn jfc df anuBv krvfAuNdf hY. kr sky. zf[ BMzfl dI klm nUM prmfqmf
hI rihMdy sn. burg hfkF mfrdy rihMdy, ies lyK ivc lyKk ny clMq pIVHI dy kMnIN ho r qfkq bKsL y . pM j fb tfeImjL
koeI suxdf, koeI nf. hF, iewk Prk rUr gwl pf idwqI hY ik jy asIN bjLurgF nfl aijhIaF vzmuwlIaF rcnfvF Cfpx leI
sI, cfh-rotI aksr pkf ky pihlF durivhfr jF AunHF nUM axgOilaF krdy DMnvfd df pfqr hY. prmfqmf ies nUM
burg nUM PVHf idMdy sI. hF, qF afpxy buZypy `c bwicaF koloN afpxy idn duwgxI, rfq cOguxI qrwkI bKsLy.
jy iemfndfrI nfl nr mfrIey qF pRqI cMgy ivhfr dI kdy vI afs nhIN kr -amrjIq isMG huMdl
dwso iPtF ivc kMm krn vfly bwcy, hr skdy. ieh gwl sfnUM bVI sfrQk syD Pon: 408-439-4761
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (15)

DUa
M FKI-Dud
M dy kihr nfl ikvyN nijwiTaf jfvy
pMjfb smyq krIb sfrf AuqrI Bfrq krky ies sfl suprIm kort ny idwlI vws PslF dI rihMd-KUMhd nUM awg lf ky hux AunHF ny ies smwisaf Auqy kfbU pf sMlyx nhIN huMdf.
hr sfl dI qrHF ies vfr vI ipCly iqMn ivc dIvflI qoN pihlF ptfikaF dI ivkrI pYdf krdf hY, Aus qoN ikwqy iafdf lok ilaf hY. DU M a FKI-Du M d sfzy smfijk aqy
hPiqaF qoN DUMaFKI-DuMd (smOg) df sMqfp qy rok lf idwqI sI. dIvflI vyly afpxf Ok pUrf krn leI DUMaFKI-DuMd jIv-jMqUaF aqy mnuwKF afriQk jIvn Auqy vI mfVf asr pfAuNdI
hMZf irhf hY. DUMaFKI-DuMd kfrn svfl hY ik Au q rI Bfrq ivc iewko rfq ivc pYdf kr idMdy hn. lok leI bhuq hfnIkfrk hY. DUMaFKI-DuMd hY. DUMaFKI-DuMd kfrn sVk hfdisaF dI
pfrdrqf ivc kmI afAux nfl pMjfb DUMaFKI-DuMd pYx df asl kfrn kI hY? ivafhF jF hor KuI dy mOikaF Auqy awj ivclI kfrbn-monoafksfeIz sfzy KUn igxqI bhuq iafdf vD jFdI hY ijs nfl
dy vwK-vwK ihwisaF qoN vfhnF dy afps AuqrI Bfrq ivc DUMaFKI-DuMd pYx df kwl ptfky clf ky vI vfqfvrx nUM gMDlf ivclI afksIjn Gtf idMdI hY ijs krky pirvfr dy iksy vI mYNbr dy mrn nfl
ivc tkrfAux nfl sVk hfdisaF ivc asl kfrn qF iewQoN df axXoijq afriQk kr rhy hn. sfh Gutx nfl ivakqI mr jFdf hY. kdy vI nf pUrf hox vflf afriQk aqy
keIaF dI mOq ho geI aqy kfPI lok jKmI ivkfs, BUgoilk siQqI aqy lokF ivc DUMaFKI-DuMd dI smwisaf Bfrq leI ies nfl lok sfh, cmVI aqy awKF nfl smfijk Gftf pY jFdf hY. ivkisq dyF
ho gey. dUraMdyI dI Gft dy nfl-nfl srkfr BfvyN nvIN hY pr ivkisq dysLF ny ieh sbMDq ibmfrIaF df ikfr ho jFdy hn. ny hvf nUM pRdUiq hox qoN bcfAux leI
srdIaF ivc DuMd df pYxf BfvyN iewk df vfqfvrx pRqI byruKI vflf vqIrf hY. smwisaf 19vIN sdI qoN lY ky 20vIN sdI idwlI ivc ipCly idnF ivc DUMaFKI-DuMd sKq kfnUMn bxf ky AunHF nUM sMjIdgI aqy
kudrqI ikRaf hY jo sUrj cVHn qoN bfad afriQk ivkfs dy nF Auqy ienHF sfry rfjF dy mwD qwk hMZfeI. dsMbr 1930 ivc kfrn sfh nfl juVIaF ibmfrIaF dy mrIF sKqI nfl lfgU krky DUMaFKI-DuMd vrgy
ivc vfhnF ivc ho irhf byumfr vfDf hY. bYlIam dI imAU GftI ivc DUMaFKI- ivc 20 qoN 30 PIsdI vfDf hoieaf dwisaf Kqrnfk pRdUx Auqy kfbU pf ilaf hY. so
zf[ guirMdr kOr idwlI ivc hr ro 1400 vfhn jdik DuMd kfrn 600 ivakqI ibmfr ho gey jf irhf hY ijnHF ivc burgF aqy bwicaF awj kwl ienHF dyF leI DUMaFKI-DuMd iewk
Pon: 609-721-0950 pMjfb qy hirafxy ivc hr ro 100 dy sn aqy 60 ivakqI mOq dy mUMh ivc cly dI igxqI iafdf hY. pRdUx df sB qoN bIqy smyN dI khfxI bx ky rih geI hY
lgBg vfhn rijstr huMdy hn. ies qoN gey sn. dsMbr 1952 ivc lMzn dy vwD asr bwicaF Auqy huMdf hY. zfktrF jdik sfzy dy ivc ieh qyI nfl vD
hOlI-hOlI Kqm ho jFdI hY pr DUMaFKI- ielfvf idwlI aqy hirafxf ivc qF 4000 ivakqIaF dI isrP pMj idnF ivc anusfr bwicaF dy PyPVy bhuq nfuk huMdy rhI hY.
DuMd kudrqI vrqfrf nhIN hY ieh hvf dy AudXoigk iekfeIaF dI igxqI vI lgfqfr hI mOq ho geI sI aqy agly kuJ mhIinaF hn, Auh DUMey aqy Kqrnfk rsfiexk sfzI srkfr ny pRdUx nfl nijwTx
pRdUx df iewk bhuq hI ivgiVaf rUp hY vD rhI hY. idwlI ihr dy afly-duafly ivc ies dy pRBfv Qwly afey hor 8000 kxF dI mfr nhIN Jwl skdy. iesy leI leI kfnUMn qF bhuq bxfey hoey hn pr
ijs nUM mnuwK ny afp afpxIaF krqUqF axigxq iewtF dy BwTy aqy phfVF ijwzy ivakqI mr gey sn. lMzn dy DUMaFKI- ieMzIan mYzIkl aYsosIeyn ny idwlI dy AunHF nUM lfgU krn leI sMjIdf nhIN hY
rfhIN pYdf kIqf hY aqy ieh sUrj dI ronI lgfqfr jldy hoey kUVy dy Zyr hr ro ijvyN ies sfl idwlI ivc suprIm kort ny
nfl Kqm hox dI QF rsfiexk pRikRaf mxF mUMhIN pRdUiq gYsF Cwz ky sfrf sfl ptfikaF aqy afiqbfI dI ivkrI Auqy
kfrn sMGxI ho jFdI hY. idwlI dI hvf nUM pRdUiq krdy rihMdy hn. BfvyN rok lf idwqI sI pr iPr vI idwlI
DUMaFKI-DuMd, DUMey aqy DuMd df imrx ies qwQ qoN ienkfr nhIN kIqf jf ivc sfrI rfq ptfky cldy rhy aqy dIvflI
hY jo Kfs qrHF dIaF BUgoilk aqy mOsmI skdf ik Jony aqy kxk dI rihMd-KUMhd qoN dUjy idn iPr ihr pRdUiq hvf nfl
siQqIaF dI mOjUdgI ivc hI pYdf huMdI nUM awg lfAux nfl vI hvf pRdUiq huMdI Br igaf. srkfr nUM cfhIdf hY ik kfnUMn
hY. DUMaFKI-DuMd srdIaF ivc AunHF QFvF hY pr ieh vrqfrf sfl ivc isrP 20- sKqI nfl lfgU kry. srkfr nUM ieh vI
qy pYNdI hY, ijwQy hvf ivc DUV aqy DUMey dy 25 idnF leI huMdf hY aqy pihlF hI vDy cfhIdf hY ik jnqk afvfjfeI dy sfDnF
awD-jly kxF aqy pRdUiq gYsF dI bhuqfq hoey pRdUx ivc QoVHf ijhf hor vfDf kr nUM cusq-drusq bxf ky aqy ienHF vfhnF
hox dy nfl-nfl hvf dI gqI bhuq Gwt idMdf hY. iksfn afriQk qMgI krky dI igxqI ivc jnqf dI loV anusfr vfDf
(nFmfqr) aqy ies ivc nmI mfqrf bhuq mbUrI vws Jony aqy kxk dI rihMd- kry qF ik lok injI vfhn aMnHyvfh nf
iafdf hovy. AuqrI Bfrq ivc lgBg KUMhd nUM awg lgfAuNdy hn. iksfn dI ies KrIdx. srkfr nUM lokF nUM pRdUx rihq
ipCly iewk dhfky qoN srdIaF dy mOsm dI mbUrI nUM smJidaF pMjfb qy hirafxf bflx vI muhweIaf krvfAuxf cfhIdf hY.
urUafq dy nfl hI DUMaFKI-DuMd df kihr hfeIkort ny srkfr nUM hdfieq idwqI sI lokF nUM vI afpxy vfhnF dI shI
urU ho jFdf hY, ijs nfl pMjfb, hirafxf, ik iksfnF nUM PslF dI rihMd-KUMhd nUM DuMd dy ies iBafnk hfdsy nUM lMzn-zYzlI Aup muwK mMqrI nUM ilKqI qOr Auqy puwiCaf qrIky nfl sFB-sMBfl krnI cfhIdI hY
idwlI aqy Auqr pRdy dy kuJ pwCmI ihwsy awg lfAux krky jurmfnf lfAux qoN pihlF smOg-ieMsIzYNt nfl jfixaf jFdf hY. ies ik jdoN ikwsy QF df eyar kuafiltI qF ik Auh Krfb hox dI sUrq ivc pRdUiq
hvf dy ies Kqrnfk pRdUx dI lpyt srkfr iksfnF nUM loVINdy sfDn Auicq hfdsy qoN pihlF vI lMzn ivc sfl 1873 ieMzYks 200 qoN Auqy huMdf hY qF bwicaF gYsF Cwz ky vfqfvrx nUM gMDlf nf krn.
ivc af jFdy hn pr idwlI dy pRdUx dI kImq Auqy muhweIaf kry. ies qoN ielfvf aqy 1892 ivc DUMaFKI-DuMd kfrn hfr dI ishq leI bhuq nuksfndyh huMdf hY. srkfr nUM ieh vI cfhIdf hY ik iksfnF
lpyt ivc afAux nfl hr sfl ieh vI Jony dI Psl pMjfb-hirafxf dI afpxI qoN vwD lok mr gey sn pr AudoN lok ies DU M a FKI-Du M d psU - pM C IaF nU M vI nUM ssqIaF drF Auqy aijhI mInrI
rolf pYxf urU ho jFdf hY ik pMjfb aqy Psl hI nhIN hY, ieh qF kyNdr srkfr ny nUM ivkfs nfl joV ky nhIN sn dyKdy. jy nuksfn phuMcfAuNdI hY. pRdUiq hvf ivc muhweIaf krvfey ijs nfl Auh PslF dI
hirafxf dy iksfn prflI nUM awg lfAuNdy dys ivcoN anfj dI QuVH nUM Kqm krn Aus smyN AuQoN dI srkfr ny iDafn idwqf axcfhy rsfiexF nfl psU-pMCI vI sfh rihMd-KUMhd qoN Kfd, psUaF leI cfrf
hn, Aus nfl idwlI dI hvf pRdUiq ho leI ienHF rfjF dy iksfnF isr Dwky nfl huMdf qF sfl 1952 vrgf iBafnk hfdsf Guwtx nfl mr jFdy hn. bnspqI Auqy afid bxf skx, nf ik Aus nUM sfV ky
jFdI hY. idwlI dy mOsm ivBfg dy mVH idwqI. Jony dI Psl vwD mINh vfly nf vfprdf. vI DUMaFKI-DuMd df burf asr pYNdf hY vfqfvrx nUM gMDlf krky ibmfrIaF ivc
aiDkfrIaF aqy sYNtr Pfr sfieMs aYNz rfjF dI Psl hY. ies dI QF jy srkfr ieMglYNz qoN ielfvf amrIkf ny vI ikAuNik ies ivclIaF gYsF, DUMey aqy DUV vfDf kr ky afpxI aqy bwicaF dI ishq
ienvfiernmYNt ny sfl 2012 ivc ies iewQoN dy pox-pfxI dy anukUl PslF-mwkI, DUMaFKI-DuMd df sMqfp hMZfieaf hY. sfl dy kx drKqF aqy bUitaF dy pwiqaF Auqy Krfb krn.
df KMzn kridaF ikhf sI ik idwlI ivc kpfh afid df Auicwq muwl inrDfrq krdI 1940 ivc pYnislvynIaf ivc ies pRdUx itk jFdy hn, ijs nfl AunHF df rMg kflf srkfr nUM iqAuhfrF, ivafhF Auqy
DUMaFKI-DuMd idwlI ivc zIl nfl cwlx qF ienHF rfjF dy iksfnF nUM ies pRdUx kfrn 20 ivakqI mry sn aqy inAU jF BUrf ho jFdf hY aqy Auh suwk vI jFdy hr qrHF dy ptfikaF dI vrqoN pUrn qOr
vfly vfhnF dI vDdI igxqI kfrn hY. df BfgIdfr hI nf bxnf pYNdf aqy nf hI Xfrk ivc sfl 1963 c 200, 1969 hn. DUMaFKI-DuMd nfl PslF df vI bhuq Auqy rok lfAuxI cfhIdI hY. lokF nUM cfhIdf
ipCly sfl 2016 ivc dIvflI qoN ies pRdUx qoN pYdf hox vflIaF ibmfrIaF ivc 169 aqy 1993 ivc 20 ivakqI nuksfn huMdf hY, iewk qF hY ik Auh iksy vI qrHF pRdUx pYdf krn
dUjy idn hI idwlI DUMaFKI-DuMd dI lpyt df ikfr bxnf pYNdf. mr gey sn. ienHF GtnfvF qoN pqf lwgdf slPrzfieafksfeIz vrgIaF gYsF AunHF qoN prhy krn qF ik sfry lok uD
ivc af geI sI ijs nfl mhInf Br idwlI ies dy nfl nfl ieh vI jfx lYxf hY ik iksy smyN ivkisq dysL vI DUMaFKI- nUM pIlf jF kflf kr idMdIaF hn, dUjf vfqfvrx ivc sfh lY ky ishqmMd iMdgI
dI jnqf aqy srkfr jUJdI rhI. ijs rUrI hY ik ijMnf ku pRdUx iksfn mbUrI DuMd dI smwisaf nfl jUJdy rhy hn pr sUrj dI ronI nf imlx kfrn pRkf mfx skx.

globl mltI srivis, lYQrop REPAIR SHOP


trwk qy trylr dy hr qrHF dy tfierF qoN ielfvf Oil
Change, Brakes, Engine Work, Tune Up,
ipCly 9 sflF qoN quhfzI syvf ivc Transmission & Clutch afid dI murMmq aqy Truck
Alignment df kMm qswlIbK ZMg nfl kIqf jFdf hY.
trwkF vfly vIrF dIaF muiklF df hwl iewko Cwq Qwly 50 trwkF dI KuwlHI-zuwlHI pfrikMg dy nfl, trwk-trylr
Wash krn df vI vDIaf pRbMD hY.
TEL: 209.547.9210
FAX: 209.547.9211

REGISTRATION SERVICES
trwikMg nfl sbMDq hr qrHF dy primt ijvyN IFTA,
CA#, MCP, 2290, ICC, BOC III, NM & Kentucky
Permit, DOT Fuel Tax, Corporation Filling aqy
trwkF dIaF lfiesYNs plytF Same Day Service vI
globl mltI srivis dI
nvIN lokyn STOCKTON ivc
HIGHWAY 4 dy iblkul ndIk
Ph: 209.547.9210 idMdy hF. qusIN sfzy koloN plytF lY ky afpxf kMm qurMq
urU kr skdy ho. asIN DOT Compliance, DOT
Audit ivc vI trwikMg kMpnIaF dI mdd krdy hF.
1950 E Miner Ave. FAX: 209.547.9211 TEL: 209.982.9996
Stockton, CA 95205 www.gfbontime.com, raj@gfbontime.com FAX: 209.982.9997
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (16)

kfbul-aMimRqsr
krqfr isMG srfBf df 102vF hIdI idn mnfieaf hvfeI sMprk surjIq
sYn PrFissko (ibAUro): Bfrq surjIq isMG atvfl, hrpfl isMG mfn, pfrtI dIaF kurbfnIaF nUM Xfd kridaF rxjIq joq ny vI afpxI bluMd afvfj krn dI iqafrI
nUM aMgryjLI rfj qoN afjLfd krvfAux leI sqbIr isMG bfjvf aqy rivMdr isMG mfn lokF nUM dy dI eykqf, aKMzqf aqy mnuwKI ivc XoiDaF dIaF vfrF gf ky hIdF nUM
aMimRqsr: duvwly vpfr
102 sfl pihlF sLhId hoey srdfr hfjLr hoey aqy ieMzo amYrIkn dy Bgq affdIaF dI rfKI leI agFhvDU kqIaF rDFjlI Byt kIqI. hrjIq isMG mrsz
Auqfhq krn dy mMqv nfl CyqI hI
krqfr isMG srfBf aqy AunHF dy 6 hor PfAUNzyn by-eyrIaf vloN pMkj aFsl df sfQ dyx df swdf idwqf. s[ mlkIq ny dy BgqI aqy smfjk srokfrF nUM
aPgfinsqfn srkfr vwloN kfbul
sfQIaF dI sLhIdI nUM slfm kihx leI afpxy sfQIaF smyq phuMcy. isMG ikMgrf ny vI afpxI rock qkrIr pR x fey afpxy gIqF rfhIN sL h IdF nU M
(aPgfinsqfn) aqy aMimRqsr ivcfly
iek smfgm 18 nvMbr nUM ieQy gdr pRogrfm dI pRDfngI gurdIp isMG rfhIN kivqfvF dy hvfly dy ky swcy sucy rDFjlI Byt kIqI. rnjIq
hvfeI sMprk muV bhfl krn dI Xojnf
mYmorIal hfl ivc kIqf igaf. igl aqy kuldIp isMG atvfl ny kIqI. dy Bgq prvfinaF nUM rDf dy Puwl Byt DflIvfl ny pMjfb dy affdI qoN bfad dy
hY. ieh Kulfsf aPgfinsqfn dy sPIr
pR o g rfm dy u r U ivc sty j sY k trI kIqy. ieiqhfs nUM pRgtfAuNdI iek KUbsUrq
fiedf muhMmd abdflI ny kIqf. Auh
hrijMdr ZysI ny afey lokF nUM jI afieaF suirMdr mMZflI ny kuJ ipCFhiKcU kivqf suxfeI. krqfr isMG krmn ny vI
sQfnk vpfrIaF vwloN krvfeI iek mIitMg
afKidaF hIdF dI mnuKvfdI soc nUM qfkqF vloN hIdF nUM jfq-pfq, Drm jF iek kivqf rfhIN hIdF nUM rDFjlI Byt
ivc fml hox afey sn.
afpxI ijLMdgI ivc apnfAux df swdf ielfky dy nF qy vMzx dI inKyDI kIqI. kIqI.
sPIr ny afiKaf ik AunHF df dy
idwqf. pRogrfm ivc kONsl jnrl vYNktysn amrIk isMG kfnkrz, hrnyk isMG aqy aKIr ivc s[ jsvMq isMG mfn ny
Bfrq nfl duvwly vpfrk iriqaF hor
aok aqy kimAuntI msilaF dy kONsl rUbl isMG ny vI smfgm nUM sMboDn kIqf. hIdF dI soc pRqI ieMzo amYrIkn hYrItyj
mbUq krnf cfhuMdf hY. iesy qihq BfrqI
nfgirkF mOky qy hI vIy dyx df
islislf urU kIqf igaf hY. CyqI hI
aMimRqsr aqy kfbul ivcfly hvfeI
sMprk muV bhfl kr idwqf jfvygf.

kOPI nfl cwlxgIaF


lMzn ivc bwsF
krqfr isMG srfBf lMzn: kOPI dI rihMd-KUMhd qoN qyl
ijLkrXog hY ik sLhId krqfr isMG srfBf bxf ky Aus dI vrqoN bwsF clfAux leI
Aus smyN isrP 19 sfl df sI. 16 nvMbr kIqI jfvy g I. bI[bI[sI[ dI irpo r t
1915 nUM lfhOr jylH ivc AunHF nfl PFsI muqfbk kOPI dI rihMd-KUMhd qoN kwZy gey
cVHn vfly AunHF dy sfQI hId s[ bKIs qy l zIl nfl imlf ky jnqk
isMG, s[ srYx isMG (Cotf), s[ srYx trFspo r t c eIN D x vjo N vriqaf
isMG (vwzf), s[ hrnfm isMG, s[ jgq jfvygf.
isMG aqy sRI ivxU igxy ipMgly sn. bfieE bIn kMpnI df kihxf hY ik
ieM z o amY r Ikn hY r Ity j Po r m, vYktfrmnf Kfs qOr qy fml hoey. kONsl bhuqy bulfiraF ny Bfrq ivc Gt Porm dI vcnbwDqf nUM duhrfieaf. AunHF AunHF kol kOPI df qyl ieMnf hY ik pUry
Pirno dy swdy qy krvfey gey ies jnrl vYNktysn aok ny aijhy pRogrfmF igxqIaf qy ho rhy hmilaF qy icMqf ies pRogrfm ivc phuMcy hoey sfry dosqF sfl iek bws clfieaf jf skdf hY.
pRogrfm ivc kYlIPornIaf dy vwK vwK leI kONslyt afiPs vloN BrpUr sihXog pRgtfAuNidaF lokF nUM smfj ivroDI qfkqF df DMnvfd kIqf aqy kONslyt afiPs dy lMzn c DUMeyN dI inkfsI GtfAux dy
ihrF qoN lokF ny BfrI igxqI ivc ihwsf df vfadf kIqf. AunHF ny gdr mYmorIal pRqI cOks rihx dI apIl kIqI. sihXog dI srfhnf vI kIqI. cfh-pfxI mksd nfl bfieE iPAUl dI vwD qoN vwD
ilaf. Porm dIaF sihXogI sMsQfvF gdr dI iemfrq dI muV AusfrI leI afpxIaF pRogrfm dy sLurU ivc lfl cMd Xmlf dI syvf nvdIp isMG DflIvfl, jgrUp vrqoN kIqI jf rhI hY. kMpnI muqfbk
mYmorIal PfAUNzyn afP kYlIPornIaf koisLsLF bfry vI dwisaf. dI gfiekI nUM pRxfey gfiek rfijMdr isMG isMG DflIvfl aqy suirMdr isMG iQMd ny lMzn vfsI hr sfl 2 lwK tn kOPI dI
(sYkrfmYto) vloN kuldIp isMG atvfl, s[ gurdIp isMG axKI ny gdr brfV ny dy BgqI dy gIq pysL kIqy. hor sfQIaF nfl iml ky inBfeI. rihMd-KUMhd pYdf krdy hn.

bIr fh qy vsIm
vfnI iKlf do afied ryzIE imrcI vloN nftk iksfn KudkuI dy moV `qy df sPl mMcn
nvIN idw l I: sfl 2005 ivc
aiqvfdIaF ivwqI shfieqf dyx dy kys sYn hojy (ibAUro): ryzIE imrcI pMjfbIaF nUM nfl joVn df Xqn vI kIqf
ivc nfmd kmIrI vwKvfdI afgU bIr 1310 ey[ aYm[ aqy aYs[ pI[ isMG vloN hY qF jo pMjfb `c mr rhy iksfn dI bFh
fh qy hvflf zIlr aslm vfnI iKlf by eyrIaf klcrl aYsosIeyn dy sihXog PVHn leI sfiraF nUM sucyq kIqf jf sky.
idwlI dI iek adflq ny kfly Dn soDx nfl inrdyk aok tFgrI aqy inrmfqf inrmfqf qfrf isMG sfgr qy
sbMDI do afied kr idwqy hn. qfrf isM G sfgr df nftk iksfn inrdyk aok tFgrI ny ies nftk nUM
ienPorsmYNt zfierYktoryt ny 23 sqMbr KudkuI dy moV `qy iewQy aYvrgrIn hfeI imlI sPlqf qy KuI fhr kridaF ikhf
fh iKlf cfrjIt dfKl kr ky do skUl dy QIeytr ivc lMGy sincrvfr ik Auh jldI hI ies nftk dI iPlm
lfieaf sI ik Auh pfiksqfn afDfrq krvfieaf igaf. bxfAux dy Xqn ivc lwgy hoey hn, qF jo
aiqvfdI hfi seId nfl sMprk ivc muwK pRbMDk aYs[ pI[ isMG ny ikhf mr rhy iksfn dI asl siQqI qy jIvn
hY. ies cfrjIt c vfnI vI nfmd ik pMjfb hI nhIN sgoN smuwcy Bfrq ivc nUM smJidaF srkfrF afpxIaF
kIqf igaf sI, jo ies smyN fh nfl iksfn ies vyly BuwbIN ro irhf hY, ikqy iMmyvfrIaF inBfAux leI awgy afAux.
inafiek ihrfsq ivc hY.

ipAu mfrn vfly puwq


Aumr kYd
sMgrUr: adflq ny Gotxf mfr ky
ipAu df kql krn vfly nyVI puwq
Aumr kYd dI sf suxfeI geI hY. 14
akqUbr 2016 drj mfmly anusfr
blvIr isMG, jo ny df afdI sI, afpxy
ny dI mMg pUrI krn leI svyry afpxy
ipqf sUrj mwl qoN pYsy mMgx lwgf. jvfb
imlx ipwCoN Aus ny Gotxf cuwk ilaf aqy s[ BuipMdr isMG (bOb) iZwloN (KwibEN dUjy), asLok BOrf aqy aYs[ pI[
ipqf dy mfrnf urU kr idwqf ijs kfrn isMG nftk dy mMcn qoN pihlF
sUrj mwl dI mOq ho geI.
kry df Bfr, ikqy PslF qy kudrqI nftk ivc muwK ikrdfr jsvMq isMG
kropI dI icMqf qy srkfrF dI byruKI. fd ny iksfn bicwqr isMG dy rUp ivc
ijAuNdy byksUr ivKfieaf aMndfqy dI pIV nUM nf smJx kfrn hI aqy irMpl bYNs ny inhfl kOr dy rUp ivc
miraf aiqvfdI iksfn ies vyly KudkuIaF krn vwl bfKUbI inBfey jdoNik jfnvI bYNs, sonUM
jMmU: kmIr dy bFdIporf ivc mfry vDdf jf irhf hY. AunHF ikhf ik Auh iZwloN, jwsI igwl, qfrf isMG sfgr, skMdr
gey aiqvfdIaF dIaF mIzIaf c nr iksfn dy ies drd dI iviQaf nUM pMjfbIaF tFgrI ny vI slfhuxXog ikrdfr inBf ky
kIqIaF qsvIrF c sQfnk vsnIk nfl sFJI krky iewk qrHF nfl afpxf nftk leI vfhvf Kwt ky idwqI. zf[ cODrI,
afpxI qsvIr dyK ky hYrfn rih igaf qy Pr hI inBf rhy hn. rfj joq rYstorYNt, ibwlf sMGyVf,
Aus ny ies mfmly dI jFc mMgI hY. abdul gurduafrf sfihb sYn hojy dy muwK ibkrmjIq isMG, rfj Bnot ny vI nftk
mjId ny dwisaf, mfry gey aiqvfdIaF pRbMDk BuipMdr isMG (bOb) iZwloN ny ikhf leI BrvF sihXog idwqf. vwzI igxqI ivc
dIaF nr hoeIaF qsvIrF c afpxI ik AunHF ny ies nftk nUM krvfAux ivc afey drkF ivc bIbIaF, bwcy aqy nfmI aok tFgrI, jsvMq isMG fd, izMpl bYNs nftk dy do vwK-vwK idRF
qsvIr dyK ky mY vwzf Jtkf lwgf. BrpUr ivwqI sihXog vI idwqf hY qy hsqIaF vI fml sn. ivc. qsvIrF:rfj bzvfl
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (17)

sYxI BfeIcfry nUM pwCVIaF sRx


yL IaF nvyN amrIkI pMjfbI khfxI-sMigRh leI
qoN bfhr rwKx bfry Brosf
cMzIgVH (ibAUr)o : pMjfb ivc sYxI rfj kumfr ivrkF, rfjf hYnrI, ieMdrvIr
axCpIaF rcnfvF Byjx leI swdf
BfeIcfry nUM pwCVIaF sLRyxIaF dy vrg ivcoN bulfrIaf, rfijMdr byrI aqy sunIl BwtI stfktn (ibAUr)o : pMjfbI sfihq idRsLtIkox vflIaF khfxIaF nUM ivsLysL Stockton, CA 95209, Ph: 209-610-
bfhr rwiKaf jfvygf ikAuNik ieh BfeIcfrf hfjLr sn. sBf stfktn vloN afpxy ivsLysL pRogrfm pihl idwqI jfvygI. 5055, Email: pandher@gmail.com),
pUrf KusLhfl hY aqy iksy vI qrHF pwCVIaF vPd ny kFgrsI afgUaF nUM idwqy qihq agly vrHy (2018) ivc pRkfsLq ijLkrXog hY ik ies tIm vloN ies hrmihMdr cihl (7305 Sterling Grove
kIqy jfx vfly amrIkI pMjfbI khfxI- qoN pihlF pMj khfxI sMigRh: supny qy Dr., Springfield, VA 22150, Ph: 703-
sM i gR h leI sBf ny khfxIkfrF nU M sMqfp, pMK ipMjrf qy prvfjL, amrIkI 362- 3239, Email:

sLRyxIaF ivc nhIN afAuNdf. ieh Brosf sYxI mYmorYNzm ivc ikhf ik sYxI BfeIcfrf
BfeIcfry dy iek vPd nUM pMjfb pRdysL iek KusLhfl BfeIcfrf hY. ies BfeIcfry
kFgrs dy pRDfn sunIl jfKV aqy kFgrs dy bhuq sfry lok pMjfb ivc afriQk
dy hor afgUaF ny idwqf. pwKoN mjLbUq hn aqy ivdysLF ivc vI AunHF
ieh jfxkfrI idMidaF vPd dy iek afriQk pwKoN pYr jmfey hoey hn. ies
mYNbr imsLIgn styt zYmokrYitk pfrtI BfeIcfry nUM pwCVIaF sLRyxIaF ivc sLfml axCpIaF rcnfvF Byjx leI swdf idwqf pM j fbI khfxI, prvfs qo N avfs chahals@yahoo.com)
dy cIP aYzvfeIjLr aqy imsLIgn sYxI krnf iek inrol isafsI PYslf sI aqy hY. vwl(AuqrI amrIkI pMjfbI khfxI- ies sbMDI PYslf sBf ny bIqI 12
sBf dy mohrI afgU sMnI DUV ny dwisaf ik ies df ieko iek mnorQ votF btornf sI khfxIaF Byjx leI afKrI qfrIK sMigRh) aqy idshwidaF dy afr nvMbr nUM sBf dy mYNbr crnjIq isMG
kFgrs afgUaF ny ikhf ik jld hI ies pr ies PYsly df sYxI BfeIcfry dI nvIN 31 mfrc 2018 imQI geI hY. ivsLy-vsqU pfr(prvfsI pMjfbI khfxI-sMigRh) sfhI dy Pfrm hfAU s qy ho e I iew k
mfmly Auqy ivcfr kIqf jfvygf. pIVHI Auqy mfVf asr peygf aqy Auh dI cox lyKk dI afpxI ho skdI hY pr Cpvfey jf cuky hn. sfihqk mIitMg ivc ilaf igaf. ies ivc
mIitMg ivc hornF qoN ielfvf sunIl afpxy afp nUM mfnisk qOr qy pwCVy prvfsI srokfr aqy globlI pirpyK sBf vloN jfrI iek ibafn anusfr sLfml sfihqkfrF qy sroiqaF ny GMitaF
jfKV, aYm[ pI[ prgt isMG, ivDfiek smJx lwgxgy. vflIaF lok-pwKI agFh vDU phuMc aqy ies nvyN khfxI sMigRh dy sMpfdkI mMzl bwDI inwGI Dwup ivc kudrq dy KusLgvfr
ivc suirMdr sohl, hrijMdr pMDyr aqy njLfiraF df anMd mfxidaF afpxIaF
imsr ny gff srhwdI lFGf ivafh smfgm ivc golI hrmihMdr cfhl sLfml hoxgy. ieh mOilk sfihqk rcnfvF duafrf klfmeI
khfxI-sMigRh amrIkI pMjfbI khfxIaF mfhOl vI isrijaf.
KoilHaf
rfPfh: imsr ny gff srhwdI lFGf, jo PlsqInI aQfrtI
nfl bwcf hlfk df hovygf. lyKk afpxIaF khfxIaF
sMpfdkI mMzl dy iksy vI mYNbr nUM Byj
mIitMg ivc hrijMdr pMDyr, ipMRsIpl
hrnyk isMG, qfrf isMG sfgr, mndIp
(pI[ey[) dy kMtrol qihq afAuNdf hY, qkrIbn dhfky bfad pihlI kotkpUrf: ivafh smfgm dOrfn cwlIaF golIaF skdy hn: suirMdr sohl (15 Remsen gorf, hrjIq hTUr, zf[ sqivMdr isMG
vfr KoilHaf hY. imsr ny mfnvI afDfr Auqy iqMn idnF vfsqy rfPfh nfl iek awT sflf bwcy dI mOq jdik dUjf gMBIr mI ho Ave., Valley Stream, NY 11580, Ph: sfhI, prmjIq kOr, mnjIq kOr, gurpRIq
lFGf KolH idwqf. aiqvfdI hmfs gruwp vwloN gff lFGy, jo iesrfeIl igaf. imRqk dI pCfx ivkrmjIq isMG mTfVU puwqr 646-220- 2586, Email: kOr, imRgieMdr pMDyr, ieMdrjIq sLrmf,
qy imsr qoN pwCm dy smrQn vfly PlsqInI aQfrtI nfl lwgdf kulivMdr isMG vjoN hoeI hY. puils ny lfVy dy mfmy aqy surindersohal@hotmail.com), ajIq pRimMdr kOr, kmlysL kumfrI, rfj
hY, Auqy kbf kIqy jfx bfad ies pihlI vfr KoilHaf igaf hY. mfsV iKlf vwK vwK DfrfvF qihq kys drj kr ilaf hY. hrijMdr pMDyr (3974 Chatsworth Cir., kumfrI aqy zolI sLfml sn.

DMn DMn sRI gurU nfnk dyv jI dy pfvn pivwqr pRkfsL idhfVy dI
kul lokfeI nUM kotfin koit vDfeI
sRI gurU nfnk dy jI dy 550vyN pRkfsL purb nUM smripq
moqIaf ibMd muPq afprysn
L kYNp
kYNp 9 akqUbr 2017 qoN sLru U hY jo 2019 ivc af rhy
sRI gurU nfnk dyv jI dy 550vyN pRkfsL purb qwk jfrI
rhygf. kYNp df smF: svyry 10 vjy qoN sLfm 6 vjy qwk

sMgqF dy dfs

bfbf gurnfm isMG jI mihMgfpur


s[ bhfdr isMG (cyarmYn)
sylm, Erygfn (XU[ aYs[ ey[)
bfbf gurnfm isMG jI mihMgfpur Pon: 503-559-8233 s[ bhfdr isMG (cyarmYn)

vn bIt hspqfl, BIrf KIrI


Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (18)

mUl nfnksLfhI kYlz


M r nUM lfgU krn leI jQybd
M hox df swdf
isLkfgo (ibAUro): mUl nfnksLfhI sMboDn kridaF ikhf ik mUl nfnkfhI ny gurmiq qy mUl nfnksLfhI kYlMzr df s[ pfl isMG puryvfl ny ZukvIaF dlIlF mfqf iqRpqf jI, pilmQ (imIgn),
kYlMzr nUM pUrn rUp ivc lfgU krn aqy kYlMzr iswK jgq df BivK rOn krn ieiqhfs ivy qy afpxy ivcfr qy hvfly dy ky mUl nfnksLfhI kYlMzr guridafl isMG, bldyv isG, aMgryj
bfby nfnk dy ivrsy nUM sFBx leI smUh ivc vwzI BUimkf inBfvygf. s[ puryvfl ny pRgtfAuNidaF ikhf ik ibkrmI kYlMzr bfry ivsQfr ivc jfxkfrI idwqI. AunHF isM G (sy N t lu i es), crnjIq isM G ,
iswK smfijk, siBafcfrk qy Dfrimk 18 sfl imhnq krky ieh kYlMzr iqafr sfzIaF loVF pUrIaF nhIN sI krdf. s[ keI hvflf pusqkF idKfAuNidaF ikhf ik gurlfB isMG (gurduafrf islivs),
sMsQfvF nUM jQybMd hoxf cfhIdf hY. ieh kIqf hY jo akfl qKq sfihb vloN lfgU pfl isMG puryvfl vloN iqafr kIqf igaf bfrIkbInI Koj nfl sflFbwDI kMm kIqf hrijMdr isMG, blivMdr isMG Irf
swdf ieQy gurduafrf pYlftfeIn ivKy lMGI kIqf igaf. hYrfnI hY ik kuJ zyiraF qy nfnksLfhI kYlMzr iswK ihwqF dy hr pihlU hY. 1992 ivc AunHF RomxI kmytI mYNbr (gurduafrf iswK susfietI, mYzIsn),
11 aqy 12 nvMbr nUM mUl nfnksLfhI iswKF dIaF aKOqI sMsQfvF dy muKIaF nUM qy Krf Auqrdf hY. iPr vI ies nUM lfgU siqbIr isMG nfl mulfkfq krky ies krmjIq isMG (iptsbrg), pRIqmohn
kYlMzr nUM lfgU krn sbMDI hoeI do rojLf
kfnPrMs ivc pfs kIqy gey miqaF rfhIN
idwqf igaf. ies swdy Auqy Puwl cVHfAuNidaF
imzvYst amrIkf dIaF keI gurduafrf
pR b M D k kmy t IaF ny mU l nfnksL f hI
kYlMzr nUM lfgU krn df qhweIaf kIqf.
kfnPrM s dO r fn pfs kIqy gey
miqaF `c ikhf igaf ik gurbfxI dI rUh
anusfr iqafr kIqy gey mUl nfnksLfhI pfl isMG pRo[ inrMjx
kYlMzr nUM iswK ivdvfn aqy sLRomxI purv
y fl isMG ZysI srbjIq isMG sYkrfmYNto jsbIr kOr klIvlYNz
gurduafrf pRbMDk kmytI 1999 ivc
Kflsf sfjnf idvs dI 300vIN vrHygMZ ikAuN ieh mnjUr nhIN! s[ suirMdr isMG krvfAux leI bhuq qlK anuBvF ivcoN kYlMzr dIaF qrIkF bfry jfxkfrI sFJI isMG (ieMzIafnf), mnjIq isMG puryvfl
mOky pRvfn kr cuky hn. bhuq sfrIaF ny RomxI akflI dl (aMimRqsr) df iek gujrnf pY irhf hY. kIqI. vwK vwK simaF qy svrgI gurcrn (gurU nfnk drbfr) qy bIbI srvirMdr
iswK sMsQfvF iqMn imqIaF-gurU nfnk sMdy pVH ky suxfieaf, ijs ivc ikhf gurU goibMd isMG iswK stwzI srkl, isMG tOhVf, bIbI jgIr kOr qy jQydfr kOr (spuqrI bfpU sUrq isMG Kflsf) afid
pRkfsL purb, bMdICoV idvs aqy holy- igaf sI ik nfnksLfhI kYlMzr iswK luiDafxf dy s[ ieMdrpfl isMG ny ikhf joigMdr isMG vydFqI nfl kYlMzr sbMDI KsIaqF fiml sn.
mhwly nUM Cwz ky mUl nfnksLfhI kYlMzr smfj dI rUh hY, iswK kOm dI ivlKwxqf ik 1994 ivc jdoN s[ puryvfl kYlMzr dy hoeIaF mIitMgF dy vyrvy AunHF dwsy. ijs smfgm nU M kfmXfb krn leI
nUM apnf cukIaF hn. so, mUl nfnksLfhI qy afjLfdI df pRqIk hY aqy ieh hr hfl Audy nUM lY ky luiDafxf sfzy kyNdr ivc qoN bfad 2003 ivc ieh kYlMzr (gurU gurduafrf pYlftfeIn dy pRbMDkI borz dy
kYlMzr aqy iswK ieiqhfsk sflfnf iqwQ- lfgU hoxf cfhIdf hY. afey qF asIN RomxI iswK sMsQfvF qy iswK nfnk gurpurb, bMdICoV idvs qy holf- mYNbr mhFbIr isMG brfV, pRdIp isMG
iqEhfr mnfAux leI ies dy ivDI-ivDfn s[ suirMdr isG ny ies gwl qy ivdvfnF nfl ivcfr-vtFdry ipCoN ies mhwlf Cwz ky) lfgU kr idwqf igaf. AunHF igwl, bIbI jsbIr kOr mfn, hrjIq isMG
nUM apnfAuxf jrUrI hY. ies anusfr gurU jLor idwqf ik iswKF df afpxf mIzIaf hoxf kYlMzr nUM lfgU krn bfry 120 spsLt ikhf ik hux bRfhmxvfdI qfkqF igwl, qyijMdr isMG, gurmIq isMG bYNs,
nfnk pRkfsL purb 14 aprYl (pihlI cfhIdf hY. mIzIey dI Gft krky awj sfnUM gurduafiraF df mqf Byijaf sI. ieh qy sMq smfj dy dbfa aqy votF Kfqr igafn isMG sIhrf, bIbI suirMdr kOr

ieMdrpfl ierivnpRIq
suirMdr isG pRo[ kulvMq isMG huMdl isMG hrdIp isMG isMG

ivsfK), bMdICoV idvs 12 PrvrI (pihlI afpxf kYlMzr lfgU krn ivc cuxOqIaF kYlMzr 2003 ivc lfgU vI ho igaf sI. ies nUM rwd kr idwqf igaf hY. sYxI, bIbI jsbIr kOr slUjf qy sI[ afeI[
Pwgx) aqy holf-mhwlf 14 mfrc (pihlI df sfhmxf krnf pY irhf hY. asIN afpxy kYlMzr nUM lfgU krn leI sLRomxI s[ puryvfl ny ikhf ik cMdrmf dI sI[ mYNbr blvMq isMG hMsrf, gurduafrf
cyq) nUM mnfieaf jfxf cfhIdf hY. iqwQ-iqAuhfr, gurpurb, sLhIdI idhfVy gurduafrf pRbMDk kmytI vloN pihlF 11 gqI qy afDfrq ibkrmI kYlMzr muqfbk pYlftfeIn dy gurmiq skUl dy ipRMsIpl
bhuqy bulfiraF ny dosL lfieaf ik afpxy qrIky nfl, afpxy prcm hyT mYNbrI kmytI bxfeI geI qy iPr iksy iqwQ-iqEhfrF dIaF imqIaF hr sfl amrdyv isMG bMdysLf, pRo[ kulvMq isMG
mUl nfnksLfhI kYlMzr nUM lfgU krn ivc mnfvFgy qF iswK pCfx ivv pwDr qy dbfa hyT do mYNbrI kmytI bxfeI geI bdldIaF rihMdIaF hn aqy BivwK ivc hu M d l, hrkIrq isM G , su K my l isM G
bRfhmxvfdI qfkqF vloN roVy atkfey jf sQfipq hoeygI. ieh AunHF lokF nUM psMd ijs ny krIb AuhI purfxf ibkrmI kYlMzr BMblBUsf pYdf huMdf hY. mUl nfnksLfhI atvfl, srvx isMG rfjU, suirMdrpfl
rhy hn qy sLRomxI kmytI bRfhmxvfdI nhIN jo 1947 qoN lY ky hux qwk iswK kOm lfgU kr idwqf. hux iPr sfzy leI inrxy kYlMzr asl aqy shI imqIaF nUM sUrjI isMG kflVf, Tfkr isMG bsfqI aqy
qfkqF dy dbfE hyT mUl nfnksLfhI kYlMzr nfl Dwkf krdy afey hn. iesy leI mUl dI GVI hY qy afAu hF pwKI iewCf kqI gqI qy afDfrq kfmn aYrf kYlMzr ierivnpRIq isMG ivsLysL qOr qy
muqfbk pwikaF krygf. kfrjsLIl rhy.
AuprMq 5 jYkfry Cwz ky hfjr sMgqF kfnPrMs qoN iek idn pihlF iek
ny 6 mqy pfs krky nfnksLfhI kYlzr nUM svfgqI rfqrI Bojn kIqf igaf ijs ivc
gurU GrF ivc lfgU krn pRqI vcnbwDqf muwK bulfiraF qy amrIkf, kYnyzf, ieMzIaf
pRgtfeI. gurduafrf pYlftfeIn dy pRDfn aqy afstrylIaf qoN afey mihmfnF df
mhFbIr isMG brfV ny afeIaF sMgqF df mfx-siqkfr kIqf igaf. agly do idnF
DMnvfd kIqf. smfgm dy pihly ihwsy df dy smfgm dy bulfiraF aqy AunHF vloN
mMc sMcfln suirMdr isMG (tfikMg pMjfb) ivcfry jfx vfly mwuidaF Auqy sMKyp crcf
aqy dUjy ihwsy df gurduafrf pYlftfeIn hoeI. ies iznr df pRbMD amrdyv isMG
nUM lfgU krn qoN ienkfrI hY. nfnkfhI kYlMzr lfgU krn dy rfh ivc nfl mUl nfnksLfhI kYlMzr nUM lfgU krn dy sfbkf pRDfn pRo[ kulvMq isMG huMdl bMdysLf ny kIqf.
amrIkf qy kYnyzf qoN ielfvf ieMzIaf aiVky zfhy jf rhy hn. leI hMBlf mfrIey. ny kIqf. ies mOky hornF qoN ielfvf gurduafrf
aqy afstrylIaf qoN phuMcy bulfiraF ny sYkrfmYNto qoN afey s[ srbjIq isMG suprIm iswK kONsl afstrylIaf dy s[ ierivnpRIq isMG ny nfnkfhI vHItn dy hYz gMQI BfeI mihMdr isMG, bIbI
mUl nfnksLfhI kYlMzr nUM amlI rUp dyx ny qknIkI ivsQfr idMidaF disaf ik s[ hrkIrq isMG ajnohf ny ikhf ik kYlMzr dy bxy aYp bfry jfxkfrI idMidaF gurpRIq kOr, primMdr isMG mfn,
ivc prdysF `c vsdy iswK BfeIcfry vloN mUl nfnkfhI kYlMzr ikvyN ibkrmI ieh kYlMzr iswK isDFqF, gurmiq qy dwisaf ik ies nUM afpxy Pon qy zfAUnloz amrdyv isMG bMdyf, pRdIp isMG igwl,
inBfey gey aihm rol bfry crcf kIqI. kY l M z r qo N alw g hY ? Au n H F skrIn ieiqhfs nfl juiVaf hY, ies nUM lfgU krn kIqf jf skdf hY. sMgqF nUM mUl srvx isMG rfjU, pRo[ kulvMq isMG huMdl
kfnPrMs dOrfn bulfiraF ny dwisaf ik pRYjyNtyn rfhIN qknIkI nukiqaF dy afDfr leI hMBlf mfiraf jfxf cfhIdf hY. s[ nfnkfhI kYlMzr muPq idwqf igaf. qy ierivnpRIq isMG ny afpxy ivcfr
mUl nfnksLfhI kYlMzr ikvyN iBMn hY aqy qy isw D kIqf ik jU l Ian kY l M z r, hrdyv isMG igwl ny ikhf ny amrIkf dy smfgm ivc ikfgo dIaF sMgqF qoN rwKidaF ikhf ik sfzI pCfx, srUp,
sflfnf iqwQ-iqEhfrF dIaF imqIaF nUM gYgorIan kYlMzr qy ibkrmI kYlMzr ivc keI gurduafiraF ivc ieh kYlMzr lfgU ielfvf muihMdr isMG klsI inAU Xfrk, Drm gRMQ, infn sfihb sB awlg hn
ieksfr rwKx ivc ies dI kI BUimkf hY. idn kI hY, mhInf qy sfl ikhVf hY qy ho cukf hY, sfnUM ivv pwDrI phuMc rfhIN jsbIr isMG rfeypurI krfAUn puafieMt qF afpxf kYlMzr vI hoxf cfhIdf hY. sfnUM
iswK ieiqhfsk imqIaF df shI hoxf qy iks qrHF ruwqF nfl sbMDq ienHF kYlMzrF sfry gurduafiraF ivc lfgU krn leI (ieMzIafnf), ikrpfl isMG inwjr nfnksLfhI kYlMzr lfgU krvfAux leI
ienHF dI ieksfrqf aqy gurbfxI dI jIvn qoN mUl nfnkfhI kYlMzr ikvyN iBMn hY. purjor Xqn krny cfhIdy hn. amYirkn iswK kONsl, kilafx isMG, amrIkf dI muwK Dfrf dy isafsqdfnF qwk
jfc ivc sfrQkqf nUM afAux vflIaF iswK klIvlYNz, EhfieE qoN afey iswK aKIr ivc nfnsLfhI kYlMzr dy bfnI surjIq isMG, idlbfg isMG gurduafrf vI phuMc krnI cfhIdI hY.
pIVHIaF qwk phuMcdy krnf byhd jrUrI hY. icMqk bIbI jsbIr kOr ny iswK pCfx nUM
smfgm df arMB hYz gMRQI BfeI pw i kaF krn leI afpxy ivrsy dI
primMdrjIq isMG vloN ardfs kIqy jfx jfxkfrI aglI pIVHI qwk puwjdI krn dI
ipCoN hoieaf. gurduafrf pYlftfeIn dy loV dI aihmIaq bfry gwl kIqI. AunHF
Dfrimk skwqr s[ hrjIq isMG igwl ny ikhf ik bwicaF nUM gurbfxI smJx aqy
ikhf ik sfzf afpxf kYlMzr hoxf cfhIdf afpxy jIvn ivc apnfAux leI pRyirq
hY aqy mU l nfnkfhI kY l M z r isw K krnf byhwd jrUrI hY. AunHF afiKaf ik
BfvnfvF dI shI qrjmfnI krdf hY. bwicaF nUM pMjfbI pVHfeI jfvy aqy AunHF nUM
tI[vI[ pRogrfm tfikMg pMjfb dy dysI mhIinaF dy nF jrUr isKfey jfx.
sM c flk su i rM d r isM G ny smfgm nU M iswK ivdvfn s[ inrMjx isMG ZysI
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (19)

bdF dy hOlp
y x qy ikqfbF dy Bfr bfry jQydfr qrsym isMG aqy BfeI
jsivMdr isMG jMzI df snmfn
almfrIaF dI ikfieq trysI, kYlIPornIaf (ibAUro): RomxI akflI dl (aMimRqsr)
PirjLno (avqfr goNdfrf): afm suihMdrbIr df mwq sI ik iksy vI bolI iesy byruKI krky hY. zf[ gurUmyl iswDU df sQfnk gurduafrf gurU nfnk pRkf ivKy kYlIPornIaf dy pRDfn jQydfr qrsym isMG
qOr qy ieMzIaf ivc skUlI bwicaF dy Bfry df ivkfs qy Aus dI vwukq Aus nfl juVy kihxf sI ik iesy leI bhuqy pMjfbI lyKkF sLRomxI akflI dl (aMimRqsr)
bsiqaF dI ikieq qF aksr suxn nUM ru j L g fr nfl hu M d I hY , aw j ru j L g fr ny pMjfbI ivc ilKx dI QF AurdU aqy XUQ ivMg amrIkf dy sfbkf
imldI hY pr almfrIaF vI ikqfbF dy aMgryjLI nfl juiVaf hoieaf hY aqy hr aMgryI ivc ilKx nUM pihl idwqI. pRDfn rivMdr isMG irMpI
Bfr dI ikfieq krn, ieh suxn vfly nUM mF-ipAu afpxy bwcy nUM aMgryjLI mfiDam pMjfbIaF kol gurUaF aqy BgqF dI bfxI DflIvfl vwloN kOm dI cVHdI
atptf lwg skdf hY. vfly skUl ivc Byjx leI kfhlf hY. qoN ielfvf mfx krn leI hor bhuqf sfihq klf leI Dur kI bfxI dy aKMz
gwl ikqfbF, sfihq qy pMjfbIaF dI akfdmI df skwqr qy kvI hrijMdr nhIN hY. pMjfbI bolI aqy pfT sfihb qy gurbfxI kIrqn
afpxI bolI pRqI bymwuKqf dI ho rhI sI. kMg ies Dfrxf nfl sihmq nhIN huMdf. pMjfbIaF dI iesy qrfsdI nUM dy ivy dIvfnF dI syvf leI
QF sI, kvI aqy icMqk zf[ gurUmyl iswDU Aus df kihxf sI ik Bff qy bolI nUM almfrIaF vrgIaF inrjIv cIjF vI geI sI. ies pRogrfm ivc BfrI
df rYx bsyrf, ijwQy ivv pMjfbI sfihq isrP kmfeI df sfDn nhIN smJxf mihsUs krdIaF hn. kMg dy bdF ivc: igxqI ivc sMgqF phuMcIaF.
akfdmI dy PirjLno cYptr dy swdy qy do cfhIdf, ieh iewk rUhfnI cIjL hY. rujLgfr bd hlky ny, ikqfbF BfrIaF. pRiswD kIrqnIey anUp isMG
sfihqkfr ariqMdr sMDU aqy pRo leI qusIN iewk nhIN keI jubfnF iswK skdy sI ikfieqF krdIaF almfrIaF. AUnf vfilaF ny gurbfxI dy rs-
kivwqrI ariqMdr sMDU ny iBMny kIrqn nfl sMgqF nUM
ikhf ik almfrIaF df AulFBf gurbfxI nfl joiVaf.
lfhux leI Auh mOilk rcnfvF ies mOky gurduafrf sfihb
nfl BrpUr rsflf eykm` keI dy muwK syvfdfr AuGy burg
virHaF qoN lgfqfr kwZ rhI hY. pMQk afgU bfbf Drm isMG qy styj skwqr Kflsf nUM AunHF dIaF pMQ pRqI syvfvF bdly
ies mOky Aus dIaF kivqfvF dI BfeI dIp isMG ny kYlIPornIaf dy AuGy gurU Gr vwloN isropfE dI bKi krky
bfrvIN ikqfb kdy qF af iml iswK afgU BfeI jsivMdr isMG jMzI aqy snmfn kIqf.
iMdgI` vI jfrI kIqI geI.
akfdmI dy skwqr
hrijMdr kMg df kihxf sI ik
sMsQf vwloN bolI aqy swiBafcfr
suihMdrbIr isMG ivsy qOr qy phuMcy hoey ho pr ies df Bfv mF-bolI pRqI bymuKqf nfl sbMiDq iviaF nUM lY ky ies iksm
sn. nhIN hoxI cfhIdI. dI crcf leI bfkfiedgI nfl smfgm
crcf df mwudf sI, bMgflIaF, hrijMdr kMg df pwK pUridaF kvI krvfey jfxgy, ijnHF ivc AunHF mnogRMQIaF
mhfrftrIaF qy qfimlF vFg pMjfbI sMqoK imnhfs ny ikhf ik dfigsqfn dI dI infndyhI krn dI koi kIqI jfvygI,
afpxI bolI qy mfx ikAuN nhIN krdy? afvfr bo l I c ilKI ikqfb my r f jo bolI bfry pMjfbI BfeIcfry ivc pfeIaF
ieh BfeIcfry rugfr leI jy aMgryjLI nUM dfigsqfn` ny aflmI ohrq hfisl kIqI jFdIaF hn.
gl lfAuNdy hn, AuQy Auh afpxI mF-bolI jo lyKk dy afpxI mF bolI pRqI ipafr df crcf df isKr kivqf pfT nfl
nUM vI isr qy cuwkdy hn. kivwqrI sMDU df siqkfr hY. hoieaf ijs ivc ariqMdr sMDU,
kihxf sI ik ies ivc mfipaF aqy afm pMjfbIaF dI afpxI bolI bfry byrwuKI suihMdrbIr, zf gurUmyl iswDU, hrijMdr
lokF dI iewCf kqI df ksUr hY aqy pMjfbI df smyN smyN kvIaF ny afpxI kivqf ivc kMg, sMqoK imnhfs, krm isMG mfn aqy
ivy nfl juVy aiDafpkF ivc pRqIbwDqf hyrvy nfl ikr kIqf hY. cMgf qy aflmI swuKI DflIvfl ny afpo afpxf qfjf klfm
dI Gft vI ies df kfrx hY. pRo[ vuwkq vflf sfihq nf ricaf jfxf fied py kIqf.

kI quhfzI trwikMg kMpnI nUM Gill Financial & Insurance Services


31080 Union City Blvd# 201, Union City, CA 94587
kYsL Plo dI qMgI hY? Insurance
asIN quhfzI mdd kr skdy hF *Auto *Home *Business *Life
asIN quhfzy Pryt ibl KrId
ky quhfzf kYsL Plo vDf skdy *Health Insurance
hF. jdoN qusIN afpxf loz
phuMcdf kro qF Pryt ibl sfnUM
*afto *hom *ibjns *lfeIP *hYlQ ieMsr
oL NY s
Byjo, qurMq adfiegI pfE. Save up to 25%
*ssqIaF drF Get all the discounts.
*iek vfr df kimsLn
*Gwto Gwt dI koeI sLrq nhIN Specialize in:
*Retirement Planning
Rates as low as 2.0% (401K-IRA-SEPIRA)
*Education Funding
sMprk kro: pfl Pon 1-800-705-3863 *Tax Planning
*Estate Planning
Trucking Companies-Improve Your Cash Flow *Investment Planning
*Business Continuation
*Low Rates *One-Time Discounts *No Minimums *Mortgage Protection
*Family Life Insurance
Call Paul at 1-800-705-3863 24 years experience Manjit Gill
www.Transportationfunding.com CA Ins Lic#0B23990

Transportation Funding Group, Inc. Call Manjit Gill, Ph: 510-888-1180


Minneapolis , MN 55426 www.Gillfinancial.com
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (20)

afdmI dI Bff c afK qsvIrF boldIaF


kflm afK qsvIrF boldIaF ny pfTkF dy idlF
aMdr bYTy fier nMU KUb hlUixaf hY. qsvIr dyK ky

ijMdf kivqf
quhfzy mn ivc jo vlvly AuTdy hn, Auh kivqf dIaF
iek-do sqrF `c sfnUM qsvIr dy isrlyK dy qOr `qy
Byjo. pfTkF dI shUlq leI, imsfl vjoN Poto nfl kfiv
totf vI idwqf igaf hY. ies vfr kYpsLn Byjx leI
afKrI qfrIK 2 dsMbr 2017 hY. -sMpfdk
alivdf kYpsLn mukfblf-301
kuv
M r
nfrfiex

hwQ AuTx qF socF AuTx, AuTx lok anMq.


AuTx rfgI, AuTx ZfzI, AuTy jIaf-jMq.

klf
AuTy kFg jo kV kV krdI ibjlI vFg ilky,
idl dy cfa afAux ubF qy, KOP hovy AuizaMq.
ihMdI kvI kuMvr nfrfiex 90 vfr kivqf aqy kfrobfr dy irqy bfry
virHaF dI Aumr ivc 15 nvMbr 2017 puwCx `qy AunHF df Auqr sI: ikqy dy JUtf mYnUM sKI myrIey
kYpsLn mukfblf-299
ies sMsfr qoN ruKsq ho gey. Auh
keI mhIinaF qoN komf ivc sn. iqMn pirkrmf kivqf nMU vI kfrobfr nf bxf lvF, iesy
leI motr pfrts df kfrobfr krdf
pING hulfrf PVH geI.
kdI kdI ieh idn ny afAuNdy
sfl pihlF kfly moqIey kfrn AunHF dI hF. AunHF vwloN bfbrI msijd Zfhux KusLI sMBflI jfvy nf.
awKF dI ronI vI jFdI rhI sI. fier mOky ilKI kivqf aXuwiDaf 1992 df sfAux mhInf, idn qIaF dy
pMkj cqrvydI ny AunHF dIaF afrI rf rMg dyKo: iPr ieh CyqI muV ky afvy nf.
GVIaF bfry bhuq mfrimk ibafn kIqf hy rfm, -jgjIq kOr qUr, cMzIgVH
sI: mYN dyiKaf ik Auh hnHyry ivc iksy jIvn kOVI hkIkq hY ---
pMCI vFg Ctptf rhy sn. qy qusIN mhF kfiv nf Auh ipwpl, nf bohV idsdy,
kuMvr nfrfiex ny AudoN ilKxf urU ijwQy sI kuVIaF pINGF JUtdIaF.
kIqf, jdoN ihMdI kivqf df afDuink aqy ies qoN vwD ijdo ijdI AucI pING cVHf ky,
smkflI srUp bx-ivgs irhf sI. hux hor kI ho skdf hY swsF dy sI Jfty sUqdIaF.
koeI dUsrf nhIN ikqfb ny AunHF sfzf durBfg qIaF hux myilaF dI afeItm,
mhUr bxfieaf. AunHF df pihlf kfiv- iek ivvfd vflI QF ivc hux nhIN koeI kuVI kihMdI,
sMgRih cwkrivAU 1956 ivc Cipaf ismt ky rih igaf hY nI af jf Bfbo JUt lY,
sI aqy koeI dUsrf nhIN dUjf sMgRih quhfzf sfmrfj pING hulfry lYNdI.
-gurdyv isMG iZpflI, biTMzf
qIaF vyKx mYN pyky afeI ---
jgqvIr isMG aXuwiDaf ies vkq
quhfzI aXuwiDaf nhIN pING JUtdI pwqy qoV ilafeI. sfAux mhInf jd afAuNdf
sI. ies qoN ielfvf AunHF ny ien idnoN XoiDaF dI lMkf hY idl asmfnIN myrf Auzdf jfvy nv-ivafhIaF nUM cfa cVH jFdf.
aqy afqmjeI kfiv-sMgRih vI ilKy. mfns quhfzf cirq nhIN iKV iKV hwsy nfly nwcy gfvy. pykIN jfx df cfa AunHF qoN
AunHF df jnm aXuwiDaf dI vwKI cox df zMkf hY. kdy kdfeIN iewdF imlx sKIaF iPr nf sMBfilaf jFdf.
ivc vsdy ksby PYfbfd (Auqr pRdy) muikl vrgI kivqf fied gwlF kIqIaF, nf idl c rwKIaF. igwDf pYNdf iPr rwj ky
ivc 19 sqMbr 1927 hoieaf. bhuqf kuMvr nfrfiex vrgf fier hI ilK rwbf! ieh myly lwgdy rihx pINGF JUtdIaF jf ipMz pyky.
smF Auh lKnAU ivc rhy aqy AunHF df skdf sI: DIaF-BYxF kwTIaF ho ky bihx. AucIaF AucIaF cVHfAux pINGF
Gr sfihqk smgrmIaF df gVH huMdf ajIb ijhI muikl c -kYlf Tfkur, nMgl tfAUnip hr koeI KVH KVH ky vyKy.
sI. kivqfvF qoN ibnF AunHF khfxIaF Pisaf hF ienHIN idnIN --- -gorf pRjfpq, inAU Xfrk
vI ilKIaF aqy isnymf bfry cricq myrI nrq kr skx dI qfkq bfad ivafh qoN pihlIaF qIaF ---
pusqk lyKk kf isnymf ilKI. AunHF idn-b-idn KoKlI ho rhI hY nfl cfavF dy pyky afeI. awDI sdI c hI alop ho gey
sfihq akfdmI purskfr, igafn shylIaF rl ky Jurmt pfieaf sfvx dI qIj lwgdy myly qIaF dy.
pIT purskfr aqy pdmBUx qoN ielfvf muslmfnF nfl nrq krn lwgf msfly lf lf kQf suxfeI. Gr Gr ho gey mnorMjn dy sfDn
hor keI purskfr vI hfsl hoey. qF sfhmxy gfilb afx KVHdf hY vfrI pING dI af geI myrI vlvly ivcy hI rih jFdy DIaF dy.
kuMvr nfrfiex dIaF kivqfvF hux qusIN hI dwso ihwk dy jor mYN pING cVHfeI. irsLiqaF dIaF hux qMdF AuDVIaF
drasl afpxy smyN nfl sMvfd iksy dI Blf kI cwldI hY Aus awgy ipwpl sfrf JUmx lwigaf awk coieaf jFdf DIaF jMmdIaF jy.
rcfAuNdIaF hn. ienHF ivc bMdy dI hoNd sws df cUMzf qoV ilafeI. DIaF hr QF rOxk huMdIaF
dI gVHk suxdI hY. AunHF cricq mhF aMgryF nfl nrq krnf cfhuMnf mn dIaF ho geIaF awj swBy bfbl nUM smJfE koeI,
kfiv afqmjeI (1965) ivc leI ncIkyqf dI klpnf aijhy bMdy dI ijnHF do sdIaF sfzy Auqy rfj kIqf hux sfh lYx dI vfrI afeI. shfrf bxnf DIaF ny.
vfjRvf aqy ncIkyqf rfhIN do aijhy klpnf hY ijs leI, kyvl suKI jIxf qF ykspIar rfh c afx Klovy -jgmIq isMG pMDyr -amrjIq isMG qUr
pfqr AuBfry jo qxfa ivc Psy mnuwK hI kfPI nhIN hY, sfrQk jIxf vDyry ijs dy myry `qy --- ---
df dUsrf rUp hI jfpdy hn. ienHF ivc rUrI hY. ncIkyqf ivdroh dI mfl hY nf jfxy ikMny aihsfn pykIN af ky msqIaF CfeIaF, pING pUrf hulfrf lYNdI
qrk, inrff, loB, iewCf, kfmnf afid aqy ies ivc fier ny afpxy bdF dI sKIaF, nxdF qy BrjfeIaF, cVHdI jd aMbrF nUM.
vfr vfr isr cuwkdy aqy bMdy dy suK- afhUqI pfeI hY. qy Auh pRymkf rl-iml ipwplI pINGF pfeIaF. qih idloN KusLI df iejLhfr huMdf
cYn tuwkdy hn. ies ikqfb dI BUimkf kuMvr nfrfiex dI kivqf pRqI phuMc ijs qoN KfDf pihlf DoKf[[[ nfl hulfry rUh niafvy, mn iKVH jFdf mnorMjn nfl.
ivc fier kuMvr nfrfiex ny iliKaf aqy ruK aYn vwKrf sI. AunHF dI kivqf iml jfvy qF KUn kr idaF Auz Auz mn aMbrIN jfvy, ieh hY siBafcfrk ivrsf
hY: afqmjeI ivc AuTfeI geI bhuq sihj aqy srl hY. AunHF df kvI Auh imldI vI hY Xfd mfhI dI lY klfvy. jo idno-idn alop huMdf jf irhf.
smwisaf muwK rUp ivc ivcfrvfn bMdy mn iMdgI qoN Bwjdf nhIN, sgoN iMdgI pr kdI dosq, kdI mF -divMdr kOr msqI, cusqI-PurqI, muhwbq
dI smwisaf hY. ieh smwisaf kyvl nfl juVnf cfhuMdf hY. Auh afpxI gwl qy kdI BYx vFg --- srIr hY qMdrusq bxdf
aijhy jIv dI nhIN, jo rofnf loVF- bhuq Tok-vjf ky afKdy hn. Auh Kud mYN iPr pIly rMg df sUt mYN pf ky ijvyN iKiVaf Puwl njLr afAuNdf.
QuVHF qoN awgy kuJ nhIN socdf. fier motr pfrts df kfrobfr krdy sn. iek ipafr df Guwt Br ky rih jfnf. aVIE pING qy cVH geI. -drsLnpfl dosFJ
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (21)

Bfrq ivc ievFkf krygI


ijQy 800 zflr ivc hud
M I hY iMdgI inlfm[[[ amrIkI tIm dI agvfeI

qRpolI (ilbIaf): iek afdmI


bolI dy irhf hY, hF jI, awT sO, 900[[[,
1100[[[, 1200[[[, lE jI sOdf pUrf
hoieaf, 1200 lIbIan idnfr ivc, Xfin
800 zflr ivc. bolI rfhIN jo ieh sOdf ho
irhf hY, Auh koeI aflU-goBI jF iksy kfr-
koTI df nhIN, blik mnuwKF df hY. jI hF,
ieQy mnuwKF dI mMzI lwgdI hY. inAU cYnl
sI[aYn[aYn[ vwloN iewk vIzIE ilbIaf
srkfr sONpI geI hY qF jo kfrvfeI
kIqI jf sky. ieh inlfmI PVH y hoey
axpCfqy lokF jF irPIAUjIaF dI kIqI vfiMgtn: amrIkI rftrpqI
jFdI hY. ieh Auh lok hn jo lIbIaf rfhIN zonlz trMp dI DI ievFkf trMp ijhVI
XUrpI dyF ivc dfKl hoxf cfhuMdy hn. vHfeIt hfAUs dI cotI dI slfhkfr hY,
ienHF ivc iafdfqr Auh lok huMdy hn jo Bfrq ivc iesy mhIny dy afKr ivc ivv
afpxf sB kuJ vyc-vwt ky XUrp jf ky Audmqf sMmyln ivc amrIkI tIm dI
nvIN iMdgI urU krnf locdy hn. agvfeI krygI. ieh aYlfn amrIkI
qskr ienHF ikqIaF ivc svfr ivdy ivBfg ny kIqf hY.
kr ky ilafAuNdy qy iljFdy hn aqy AuQoN hYdrfbfd ivc ho rhy sMmyln ivc
dI jl sYnf ienHF lokF musfPr smJdI 170 dyF qoN 1500 AudmI ihwsf lYxgy
hY, ikAuNik AunHF qy gulfmI dIaF BOiqk aqy sMmyln dy mybfn Bfrq aqy amrIkf
infnIaF, hQkVIaF qy byVIaF nhIN ivc pYsy lYxf huMdf hY. iensfn Aus dI rUp ivc qkVy bMdy df Aus dI smrwQf df bffr bx igaf hY. ies gulfm bffr hoxgy. pRDfn mMqrI nryNdr modI ny jUn
ivKfeI idMdIaF. qskrF df kMm isrP srIrk kfblIaq dy afDfr Auqy vyicaf muqfbk muwl lwgdf hY. ies qrHF AuQy iek ivc vwD bolI lfAux vflf ienHF gulfmF mhIny vHfeIt hfAUs dI PyrI dOrfn 36
afdmI splfeI krnf qy Aus dy bdly jFdf hY. KyqF ivc kMm krn vfly srIrk vwKrI pUrn slyv mfrkIt Xfin gulfmF df mflk bx jFdf hY. sflf ievFkf trMp Bfrq afAux df
swdf idwqf sI.

nOjvfn dy kql dy do
ivc pMjfbI igRPqfr mfnuI iCwlr isr sijaf ivv sud
M rI df qfj
vYnkUvr: PrYno dy kol mzyrf
sfinaf: hirafxf dy ilHf Jwjr
ihr dy bfhrvfr pYtrol pMp vfly stor
Auqy kMm krdy 21 sflF dy pMjfbI nOjvfn
dI mfnuI iCwlr ims vrlz 2017 mfnuI dy jIvn
cuxI geI hY. 17 sfl bfad iksy BfrqI
DrmpRIq jwsV do lutyiraF ny golIaF
suMdrI isr ieh qfj sijaf hY. cIn dy
Auqy Jfq
mfr ky kql kr idwqf sI. kfAUNtI YirP
sfinaf istI aYrInf ivc hoey ies 14 meI 1997 ivc hirafxf
(sQfnk puils) ny kql dy do hyT 20
mukfbly ivc vwK-vwK mulkF dIaF 121 dy sonIpq ivc jMmI mfnuI dy mfqf-
virHaF dy aMimRqrfj aTvfl igRPqfr
suMdrIaF ny ihwsf ilaf sI. ipqf zfktr hn. mfnuI sonIpq dy
kIqf hY. PrYno kfAUNtI dy izptI YirP
ims vrlz 2016 mukfbly dI Bgq PUl isMG srkfrI mYzIkl
ibl vfrz qy bulfry jy vrnI ny sFJy qOr
jyqU pueyrto irko dI stYPnI zyl vYly kflj ivc zfktrI dI pVHfeI kr
qy dwisaf ik puils aMimRqrfj aTvfl
ny mfnuI qfj pihnfieaf. ies sfl rhI hY aqy idl dy rogF dI mfihr
Auqy wk sI aqy Aus igRPqfr krky
meI ivc Aus ny ims ieMzIaf vrlz bxnf cfhuMdI hY. Aus rvfieqI
hor puwC-igwC kIqI jf rhI hY. puils
iKqfb ijwiqaf sI. ims vrlz kuwcIpuVI nfc c muhfrq hfsl hY
anusfr Aus dI kfr kby ivc lY leI
mukfbly dy aiDkfrq tivwtr hYNzl aqy Auh smfj syvf dy kMmF nfl vI
geI hY aqy qlfI dOrfn Aus ivcoN keI
qoN mfnuI dy ijwqx df aYlfn kIqf juVI hoeI hY. ivv suMdrI bxnf
aihm sbUq imly hn. muKOty pf ky do
igaf. mfnuI ieMglYNz, PrFs, mfnuI dy bcpn df hI supnf sI.
ivakqIaF ny stor c kfAuNtr Auqy KVHy
kInIaf, mYkisko dIaF suMdrIaF nfl
DrmpRIq Auqy bMdUk qfx ky sB kuJ dyx
afKrI pMjF ivc fml hoeI sI. ies ny ikhf, mF sB qoN vwD afdr
leI ikhf sI. DrmpRIq vwloN lutyiraF dI
mukfbly ivc dUjy sQfn Auqy ims imlxf cfhIdf hY. ies leI AunHF
pCfx kr ley jfx kr ky aTvfl ny Aus
ieMglYNz stYPnI ihwl aqy qIjy sQfn mukfbly dy afKrI gyV ivc mfnuI qoN sB qoN iafdf qnKfh imlxI cfhIdI qnKfh nhIN blik snmfn aqy ipafr
Auqy cfr golIaF clf idwqIaF ijMnF coN
Auqy ims mYkisko aFdrIaf myjf rhI. ijAUrI ny puwiCaf ik ikhVy pyy ivc hY aqy ikAuN? ies dy jvfb ivc mfnuI imlxf cfhIdf hY.`
iek jwsV dy mwQy c lwgI jo jfnlyvf bxI.

imaFmfr POjIaF dI hvs df ikfr hoeIaF roihMigaf kuVIaF


sMXukq rftr: imaFmfr dy
surwiKaf blF ny POjI muihMm dOrfn mUl vfsIaF dy mMnx
axigxq roihMigaf aOrqF qy kuVIaF qy hI vfpsI: POj
nfl smUuihk blfqkfr kIqf. ies
muihMm dOrfn bhuq vwzI igxqI ivc XfgUn: POj ny afiKaf hY ik
roihMigaf muslmfnF srhwd pfr roihMigaf rnfrQI AudoN qwk rKIn
bMglfdy Bwjxf ipaf. sUby ivc vfps nhIN prq skdy jdoN
mnuwKI aiDkfr sMgTn ihAUmn qwk AuQoN dy mUl vfsI AunHF svIkfr
rfeIts vfc (aYc[afr[zbilAU[) ny nhIN krdy. agsq mhIny ivc POj
irport ivc ikhf hY ik imaFmfr dy vwloN AunHF iKlf clfeI muihMm qoN
surwiKaf blF ny ijnsI ihMsf dy nfl- bfad 6 lwK roihMigaf muslmfn
nfl bhuq awiqafcfr kIqy jo mfnvqf bMglfdy rnfrQI kYNpF ivc cly gey
ivroDI hn. blfqkfr pIVqF, shfieqf sI. sMXukq rftr ny do lfieaf hY
sMgTnF qy bMglfdyI ishq aiDkfrIaF ik POj vwloN AuqrI rKIn sUby ivc
dI ieMtrivAU Auqy afDfrq ies irport kIqI kfrvfeI, Gwt igxqI df mUloN
ivc vwzI igxqI roihMigaf aOrqF nfl nf krn leI hI kIqI geI sI pr
jbr jnfh kfrn AunHF bhuq vwzf kIqy jfx df Kulfsf hoieaf hY. qy iPr blfqkfr vI kIqf igaf. irport
blfqkfr qy POjIaF vwloN ijnsI ox imaFmfr PO j dy mu K I imn Au N g
nuksfn phuMcfieaf hY. aOrqF ny blfqkfr qoN pihlF ivc 33 sfl dI mumqfj XUnus dy hvfly
sbMDI jfxkfrI hY. hilaFg ny ox dy sfry doF
29 blfqkfr pIVqF dy ieMtrivAU afpxIaF awKF sfhmxy afpxy pqI qy nfl dwisaf igaf hY ik POjIaF ny Aus
ieh Koj krn vfly lyKk skfeI nkfridaF ikhf ik POj ny isrP
dy afDfr qy ikhf igaf hY ik isrP iek mF-bfp df kql huMdf vyiKaf. qy 20 hor aOrqF iek phfVI Auqy
vHIlr ny ikhf ik brmf dy surwiKaf ro i hM i gaf bfgIaF hI infnf
Cwz ky bfkI sfrIaF nfl do jF ies qoN aYc[afr[zbilAU[ ny gYNgryp dy Cy mfmly PiVaf sI qy AunHF nfl blfqkfr kIqf.
dsiqaF vwloN roihMigaf iKlf CyVI bxfieaf sI.
vI vwD lokF ny blfqkfr kIqf. awT aijhy dwsy hn ijnHF ivc POjIaF ny aOrqF rKfeIn sUby ivc bIqy agsq qoN POjI
jfqIgq sPfey dI muihMm ivc POj ny mfmilaF ivc aOrqF qy kuVIaF nfl pMj smUhF ivc iekwqr kr ilaf. muihMm urU hox qoN bfad boDI bhuigxqI vfly qoN vI iafdf roihMigaf muslmfnF ny Bwj
axigxqI aOrqF qy kuVIaF nfl kIqy jF ies qoN vI vwD POjIaF ny blfqkfr AunHF nfl AuQy kuwt-mfr kIqI geI ielfky ivcoN ies sfl qkrIbn 6,00,000 ky dUjy dy ivc rx leI hY.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (22)

pMjfbI iksfn gujrfq ivc Bfjpf isKfAuxgy sbk


cMzIgVH: gujrfq ivDfn sBf coxF
ivc pMjfbI iksfnF df AujfVf muwdf bx iksfnF df AujfVf bixaf coxF ivc vwzf muwdf gujrfq srkfr df iswK BfeIcfry cogf
ky AuBiraf hY. ipCly swq virHaF qoN cMzIgVH: gujrfq srkfr ny iswK BfeIcfry cogf pfieaf hY. Gwt igxqI
pMjfbI iksfn gujrfq ivc aOKy dOr ivcoN ivwq qy ivkfs kfrporyn gujrfq dI zfierYktr prmjIq kOr CfbVf ny dwisaf ik
lMG rhy hn qy AunHF dy cyqy ivcoN AujfVy gurU goibMd isMG jI dy 350 sflF smfgmF Auqy gujrfq dy muwK mMqrI ny iswK
df dOr nhIN Buwl irhf. gujrfq srkfr BfeIcfry dIaF mMgF mMnIaF hn, ijs qihq gurU nfnk dyv jI dy crn Coh pRfpq
ny coxF qoN pihlF iswK votrF qF cogf lwKpq qy BfeI mohkm isMG nfl sbMDq byt dvfrkf dy ivkfs leI 10 kroV
pfieaf hY pr pMjfb qy hirafxf dy AuQy rupey idwqy gey hn. ienHF dohF QfvF dy pRojYkt vI AunHF ny srkfr kol coxF qoN
rih rhy iksfnF dI bFh nhIN PVI. ilHf pihlF jmHF krf idwqy hn. srkfr pMjfbI iksfnF dy msly df vI hwl kwZygI.
Buj dy ivDfn sBf hlky nlIaf ivc
vwzI igxqI pMjfbI iksfnF dI hY, ijnHF sihjDfrI pfrtI vwloN Bfjpf qoN dUrI dI slfh
Auqy AujfVy dI qlvfr ltk rhI hY. cMzIgVH: sihjDfrI iswK pfrtI vwloN gujrfq dy iswKF apIl kIqI geI hY
hlky dy ipMz lorIaf dy iksfn ik Auh gujrfq c Bfjpf vot nf dyx. sihjDfrI iswK pfrtI dy kOmI pRDfn zf[
rivMdr isMG ny kuJ idn pihlF pRDfn prmjIq isMG rfxU ny ikhf ik Bfjpf dy c vwsdy lwKF sihjDfrI iswKF dI
mM q rI nry N d r mo d I pw q r By j ky qfkq df aMdff ihmfcl qy gujrfq coxF mgroN ho jfvygf. sihjDfrI iswK Bfjpf
afpxI dfsqF suxfeI hY. Aus ny dwisaf leI dy Br ivc cuxOqI bx ky sfhmxy afAuxgy aqy ieh pfrtI hmyf kFgrs dI
hY ik Au s dI 20 ey k V mIn Au q y hmfieq krygI.
gujrfq dy BU-mfPIey ny kbf kIqf hn, ijnHF afpxI 300 eykV mIn kwt rhy hn. BfvyN hfeI kort ny iksfnF
hoieaf hY, ies mIn dI kfq leI CwzxI peI hY. gurcrn isMG nF df iksfn dy pwK ivc PYslf suxfieaf hY, pr df mn bxfieaf hY. qkrIbn iqMn hfr votF pMjfbI iksfnF
Aus ny bYNk qoN 20 lwK rupey df krf 40 eykV mIn Cwz ky afieaf hY. gujrfq srkfr suprIm kort clI geI pMjfbI iksfn hrivMdr isMG ny dIaF hn. kwC iKwqy dy mFzvI ielfky
ilaf sI. Aus gujrfq Cwzx leI luiDafxf ilHy df pivwqr isMG muV hY. AunHF dwisaf ik sfl 2010 qoN pihlF ikhf ik gujrfq srkfr vwloN suprIm ivc kfPI pM j fbI iksfn hn. ienH F
mjbUr kr idwqf igaf qy hux bYNk dIaF pMjfb af igaf hY. pMjfbI iksfnF dI gujrfq ivc qkrIbn pMj hfr iksfn kort ivcoN kys vfps nf lYx qoN spwt iksfnF mrhUm pRDfn mMqrI lfl
ikqF Auh pwilEN Br irhf hY. ieMj hI agvfeI krn vfly suirMdr isMG Buwlr pirvfr sn, ijnHF ivcoN hux 50 PsdI hY ik gujrfq srkfr hux pMjfbI bhfdr fsqrI ny sfl 1964 ivc jY
Pfilkf ilHy dy iqMn Brf aqy AunHF df ny dwisaf ik swq virHaF qoN pMjfbI rih gey hn. pMjfbI iksfnF ivc roh hY iksfnF dy vsyby dy hwk ivc nhIN hY. jvfn jY iksfn` dy nfary qihq gujrfq
iek cfcf vI gujrfq ivcoN vfps af gey iksfn gujrfq ivc dihq ivc idn qy AunHF ny hfkm iDr sbk isKfAux Au n H F dw i saf ik ku T frf ksby ivc ivc mIn alft kIqI sI.

vfady Xfd krvfAux leI byr


u gfr PrIdkot dy nOjvfn dI
afstrylIaf ivc mOq ingm coxF leI ajy iqafr
kwZxgy kYptn srkfr df jlUs PrIdkot: ipMz golyvflf dy nOjvfn
jiqMdrpfl isMG (24) puwqr crnjIq nhIN hY kYptn srkfr
isMG dI afstrylIaf dy ihr iensfiPwl
jlMDr: pMjfb ivc srkfr vwloN ivc coxF hoxIaF hn. AunHF df kihxf hY
ivc kyilaF dy Pfrm hfAUs ivc kMm dOrfn
cfr dI QF iqMn ingmF dIaF hI coxF ik sfzy ihr qF sfry hI 100 iklomItr
hoey hfdsy ivc mOq ho geI. nOjvfn
krvfey jfx dy XqnF kfrn sfrIaF ingm dy Gyry ivc hn, ieQoN iPr vwK-vwK cox
mfipaF df ieklOqf puwq sI aqy Aus ny
dIaF coxF KtfeI ivc pYx dy afsfr bxdy nqIjy ikvyN aYlfny jf skdy hn.
iesy hPqy BYx dy ivafh ivc fml hox
jf rhy hn. pMjfb srkfr ny luiDafxf vfrzbMdI mukMml hox df bhfnf vI
leI ieQy puwjxf sI.
ingm dI vfrzbMdI mukMml nf hox dy koeI bhuqf kfrgr nhIN ikAuNik vfrzbMdI
jiqMdrpfl isMG sfZy iqMn sfl
bhfny hyT cox rok lYx qy bfkI iqMn pUrI nf hox kfrn hI qF pihlF 3-4
pihlF afstrylIaf igaf sI. mwD RyxI
c M z I g V H : Tykf mulfmF qy isMG ny ikhf ik coxF dOrfn kYptn ingmF jlMDr, aMimRqsr qy pitaflf mhIny qoN sfry ihrF c ingm coxF nhIN
nfl sbMDq crnjIq isMG ny dwisaf ik
byrugfrF ny kYptn srkfr dy Gr-Gr amirMdr isMG ny Gr-Gr nOkrIaF dyx ivc coxF krvfAux df aYlfn kIqf hY. krvfeIaF geIaF. hux 10-20 idn hor
Aus df puwq afpxy pirvfr smyq BYx dy
nOkrI dyx dy vfady qoN duKI ho ky hux df vfadf kIqf sI pr muwK mMqrI dI gwdI iqMnF ihrF ivc vfrzbMdI df notIiPkyn awgy pYx nfl kI Prk pvygf. bYNs BrfvF
ivafh c fml hox leI Gr afAux vflf
jy nf idwqf pUrf rugfr, jfxf pAU gRihx krn mgroN AunHF kol duiKafiraF qF ho cuwkf hY pr cox pRikiraf bfry df kihxf hY ik AuunHF dy cox hlikaF dI
sI, pr Aus dI mOq dI Kbr ny AunHF df
XU[pI[ qy ibhfr` dy nfary lfAuxy urU imlx df smF vI nhIN hY. bkfiedf aYlfn krnf bfkI hY. vsoN muqfbk qF vfrz bxny cfhIdy sn,
lwk qoV ky rwK idwqf hY.
kr idwqy hn. ies qoN ielfvf Tyky aqy afgUaF ny ikhf ik koeI smF sI luiDafxf ihr vwK kr ky bfkI pr AunHF dy hlikaF ivc lgfqfrqf dy
awDIaF aDUrIaF qnKfhF Auqy kMm krdy jdoN XU[pI[ aqy ibhfr dy byrugfr, nf krdy nOjvfnF ny ryl iqMn ihrF ivc coxF krvfey jfx dy inXm df ieMnf AulMGx kIqf igaf hY
mulfmF ny muwK mMqrI dy ihr pitaflf rugfr leI gwzIaF Br ky pMjfb puwjdy srkfrI Xqn ivruwD luiDafxf dy ik bhuq sfry muhwly nfl lwgdy ivDfn
ivc 25 nvMbr jlUs kwZx df PYslf sn pr hux siQqI Ault ho cuwkI hY. coN CflF mfrIaF; do mOqF ivDfiek bYNs Brf hfeI kort c jfx dI sBf hlikaF ivc pYNdy vfrzF nfl joV
vI ilaf hY. ies dOrfn Tykf mulfm pMjfb dy nOjvfnF hux rotI df jugfV buZlfzf: ipMz drIafpur lfgy iqafrI iKwcI bYTy hn. ivDfiek idwqy gey hn.
PlYks lY ky fhI ihr dIaF sVkF `qy krn leI hor rfjF smyq ivdyF ivc puils dy zroN iqMn nOjvfnF ny cwldI ryl ismrjIq isMG bYNs ny dwisaf ik AunHF ikhf ik Auh vsoN, lgfqfrqf
inkl ky mu w K mM q rI vw l o N kIqy Po k y jfxf pY irhf hY. AunHF icqfvnI idwqI ik gwzI ivcoN CflF mfr idwqIaF, ijs kfrn srkfr jd vI iqMn ihrF c coxF bfry qy aYs[sI[ vsoN dy vfrz bxfAux leI
vfaidaF dI iviQaf suxfAuxgy. jy kYptn srkfr df ieho vqIrf irhf do nOjvfnF dI mOq ho geI. Auidafn afBf aYlfn krygI, Ausy smyN Auh srkfr dy qYa kIqy inXmF dIaF DwjIaF AuzfAux
sfbkf bfdl srkfr ny 27 hfr qF iksfnF vFg Tykf mulfm qy byrugfr aYkspRYWs jdoN jfKl pfisEN buZlfzf vwl PYsly Auc adflq ivc cuxOqI dyxgy. ivruwD Auc adflq df drvff
Ty k f mu l fmF rY g U l r krn leI vI pwky rugfr dI axhoNd kfrn af rhI sI qF ies ivc svfr iqMn dosq- vkIlF dy pYnl dI spt rfie hY KVkfAu x gy . srkfrI hlikaF ivc
afpxI srkfr dy aKIrly idnF dOrfn KudkuIaF df rfh cuxngy. AunHF do gurpRIq isMG, bfgI isMG qy dIpU isMG ik srkfr iek ihr cox pRikiraf crcf hY ik srkfrI by i nXmIaF qy
ivDfn sBf ivc ibwl pfs kIqf sI pr lfieaf ik muwK mMqrI dPqr vwloN pMj nf kr rhy sn. styn qoN kuJ puils ivcoN ibnF Tos afDfr dy bfhr nhIN rwK iekwly ihr cox pRikiraf coN vwK
awj qwk ies qihq Tykf mulfm rYgUlr vfr mIitMg df smF dyx df vfadf kr krmcfrI cVHy, ijs qoN zr ky iqMny skdI. AunHF df kihxf hY ik iek pfsy krn df Auc adflq noits lY skdI hY
nhIN kIqy jf sky. Tykf mulfm aYkn ky vI muwK mMqrI nfl mulfkfq nhIN nOjvfnF ny cwldI gwzI ivwcoN ipMz drIafpur ihmfcl coxF df nqIjf svf mhIny leI qy Kud cox kimn vI ies bfry ieqrf
kmytI dI mIitMg qoN bfad cyarmYn swjx krvfeI geI. lfgy CflF mfr idwqIaF. ies kr ky rok rwiKaf hY ik gujrfq kr skdf hY.

nvF pMQk PrMt lvygf Rm


o xI kmytI coxF ivc bfdlF nfl twkr
jlMDr: akfl qKq dy jQydfr aqy
RomxI gurduafrf pRbMDk kmytI vwloN BOr vwloN akfl qKq dy jQydfr svfl
byadbI kFz dI koeI pVqfl nf krvfey suKdyv isMG BOr ny ikhf ik qKq sRI dmdmf sfihb dy sfbkf jQydfr
jfx aqy hor pMQk sMsQfvF dI BUimkf igafnI gurmuK isMG vwloN kIqy KulfisaF qoN sfP ho igaf hY ik ikvyN RomxI
qoN inrf afgUaF ny nvF pMQk PrMt bxf akflI dl dy pRDfn ny zyrf swcf sOdf muKI muafPI dyx leI zrfmf ricaf sI,
ilaf. PrMt dI sQfpnf df muwK mMqv pr mgroN pMQk dbfa kr ky muafPInfmf vfps lYxf ipaf. AunHF ikhf ik jykr
pMQk muwidaF leI lVfeI lVnf hovygf. igafnI gurmuK isMG vwloN lfey gey do JUTy sn qF akfl qKq dy jQydfr AunHF
jQydfr suKdyv isMG BOr pMQk PrMt iKlf kfrvfeI krnI cfhIdI sI.
df bfnI knvInr Qfipaf igaf hY .
gurduafrf sRI gurU qyg bhfdr sfihb ijhVy mIitMg ivc vI hfr sn. ikhf pMQk PrMt iksy vI isafsI
pfqfhI nOvIN ivKy hoeI mIitMg dOrfn pRDfngI dI cox lVn df PYslf krn srgrmI qoN dUr rihMidaF inrol pMQk
RomxI kmytI dy mOjUdf 22 mYNbrF aqy qoN pihlF pMQk PrMt dy nvyN Qfpy gey muwidaF aqy pMQk sMsQfvF df vkfr
sfbkf mYNbrF ny hfrI BrI. ienHF ivcoN knvInr jQydfr suKdyv isMG BOr ny ikhf bhfl krvfAux dI lVfeI lVygf qy iek
bhuqy RomxI kmytI mYNbr akflI dl leI 29 nvMbr hox vflI cox lVn df RomxI kmytI dy sfbkf pRDfn mrhUm ik jQybMdI pMQk mfx mirafdf dI kfiemI cOkIdfr vjoN kMm krygf. ies mOky PrMt
bfdl dI itkt qy cox ijwqy sn. PYslf krn leI iek 7 mYNbrI kmytI vI jQydfr gurcrn isMG tOhVf dI DI kuldIp leI Dfrimk KsIaqF dy nfl hI RomxI vwloN bfbf gurpRIq isMG aqy jsvMq isMG
ies dOrfn RomxI kmytI dI pRDfngI bxfeI geI hY ijs ivc pMQ rqn aqy kOr tOhVf vI fml kIqf igaf hY, kmytI mYNbrF qwk vI phuMc krygI. AunHF puVYx muwK bulfry inXukq kIqf igaf.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (23)

kyNdrI iswK ajfiebGr imlygI nvIN idK


hUr sfihb leI hvfeI
syvf bfry dfavy hvf
aM i mR q sr: R o m xI gu r du a frf cMzIgVH: kOmFqrI hvfeI awzf
pRbMDk kmytI vwloN kyNdrI iswK ajfieb sUcnf kyNdr df ivafpk ivsQfr cMzIgVH qoN swcKMz sRI hUr sfihb nFdyV
Gr df ivsQfr kIqf jf irhf hY. ies leI vfieaf muMbeI kunYkitMg hvfeI syvf
aMimRqsr: sRI hirmMdr sfihb dy muwK pRvy duafr dy sfhmxy bxy plff jo 15 nvMbr 2017 qoN urU hox df vfadf
afAuNdy vrHy ivsfKI mOky vwzy qy mukMml qoN bfad hux RomxI gurduafrf pRbMDk kmytI vwloN XfqrUaF leI bxfey gey sUcnf
ajfiebGr vjoN sMgq smrpq kIqf lok sBf mYNbr pRym isMG cMdUmfjrf vwloN
kyNdr df ivsQfr kIqf igaf hY. ies ivc hux XfqrUaF jfxkfrI dyx leI vDyry kIqf igaf sI, Aus amlIjfmf nhIN
jfvygf. ies vyly kyNdrI iswK ajfiebGr kmry aqy bhu-BffeI amlf fml hY. muwK pRvy duafr nyVy bxy nvyN sUcnf kyNdr
sRI hirmMdr sfihb dy muwK pRvy duafr pihnfieaf jf sikaf.
ivc mIndo aqy DrfqlI ihwsy Auqy kuwl pMj lfAUNj iqafr kIqy gey hn. ienHF ikrXog hY ik pRo[ cMdUmfjrf ny
GMtf Gr vfly pfsy AuprlI mMil Auqy ivcoN do mIndo hn. hryk kmry ivc 30 qoN vwD XfqrUaF ibTf ky sRI hirmMdr
sQfpq hY. ieQy puwjx leI qMg pOVIaF kuJ idn pihlF aYlfn kIqf sI ik 15
sfihb dy ieiqhfs aqy iswK Drm bfry jfxkfrI dyx dI smrwQf hY. nvMbr qoN hvfeI syvf dy urU hox nfl
ivcoN lMGxf pYNdf hY aqy afm XfqrUaF df
ies pfsy iDafn vI Gwt jFdf hY. Kflsf pMQ dI lMmy smyN dI iewCf pUrI
df vI ivsQfr hovygf. ies qoN ielfvf igaf hY qF jo rDflU pirkrmf ivcoN vI hovygI. AunHF dfavf kIqf sI ik lok
hux ies df ivsQfr kIqf jf irhf pirkrmf ivc vI pOVIaF df pRbMD kIqf ajfiebGr ivc jf skx.
hY. ieh AuprlI mMil qoN ielfvf hux XoDy qy hornF dy ieiqhfs drsfieaf sBf aMdr AunHF vwloN vfr-vfr ieh

kyNdrI iswK ajfiebGr c lwgI


DrfqlI mMil Auqy vI hovygf. ies qwk jfvygf. iesy qrHF iek Bfg ivc gurU kfl mslf AuTfAux aqy vfr-vfr sbMDq
puwjx leI iqMn ilPtF aqy vwK-vwK QfvF aqy iswK ieiqhfs nfl sbMDq aihm mMqrIaF imlx nfl lgfqfr koiF
vsqF, hwQ ilKq KrVy qy hor aihm bUr ipaf hY.
sqvMq isMG kflykf dI qsvIr
qoN KuwlHIaF pOVIaF df vI pRbMD hovygf.
nvyN aqy afDuink ZMg dy kyNdrI iswK dsqfvy rwKy jfxgy.
ajfieb Gr ivc vwK-vwK Bfg hoxgy aqy ienHF dI sFB-sMBfl aqy pRdrn RomxI kmytI ny mnfieaf
ienHF BfgF df vI awgy vrgIkrn hovygf. vfsqy mfihrF dIaF syvfvF leIaF jf rhIaF 97vF sQfpnf idvs
ieQy afAux vfly smyN ivc twc skrIn hn. 1958 ivc sQfpq kIqf igaf kyNdrI
aMimRqsr: 1920 ivc sQfpq hoeI
aqy hor aiq-afDuink sfo-sfmfn vI iswK ajfiebGr lgBg 6 hfr vrg Puwt
RomxI gurduafrf pRbMDk kmytI df 97vF
sQfpq hovygf. ies sbMDI RomxI kmytI QF ivc hY jdoNik ivsQfr hox mgroN ieh do
sQfpnf idvs qyjf isMG smuMdrI hfl
vwloN mfihrF dI mdd leI jf rhI hY. guxf rkby ivc ho jfvygf. DrfqlI mMil
ivc mnfieaf igaf. ies mOky kmytI dI
ajfiebGr dy ivsQfr bfry muwK df vwzf ihwsf ies ivc fml kIqf igaf hY,
syvf krn vfly iqMn sfbkf krmcfrIaF
skwqr zf[ rUp isMG ny dwisaf ik aiq- ijQy nv AusfrI df kMm qyI nfl jfrI hY.
df snmfn vI kIqf igaf.
afDuink ajfiebGr afAuNdy vrHy ivsfKI burgF qy hornF vfsqy do ilPtF vI lfAux
sQfpnf idvs mOky RomxI kmytI dy
mOky sMgq smrpq krn dI Xojnf df pRbMD kIqf igaf hY jdoNik qIjI ilPt
pRDfn ikrpfl isMG bzUMgr, akfl qKq
bxfeI geI hY. AuprlI mMil Auqy cwl leI QF rfKvIN rwKI geI hY. mOjUdf pOVIaF
dy jQydfr igafnI gurbcn isMG, sfbkf
irhf kMm lgBg mukMml ho cuwkf hY jdoNik
DrfqlI mMil Auqy kMm jfrI hY. AunHF
rumfilaF dI byadbI jQydfr igafnI joigMdr isMG vydFqI puwjy
aMimRqsr: swcKMz sRI hirmMdr bcfAux leI hId hoey BfeI sqvMq isMG hoey sn.igafnI gurbcn isMG ny RomxI
dwisaf ik nvyN ajfiebGr vwK-vwK Auqy duK df pRgtfvf kmytI dy sQfpnf idvs dI iswK BfeIcfry
sfihb dy kyNdrI iswK ajfieb Gr ivc kflykf dIaF qsvIrF fml hn.
BfgF ivc vMz ky drsfieaf jfvygf, ijs vDfeI idwqI.
aMimRqsr: amrIkf dy RomxI gurduafrf pRbMDk kmytI vwloN cfr ienHF qsvIrF qoN prdf htfAux dI
ivc iek Bfg gurU kfl nfl sbMDq, dUjf AunHF afiKaf ik gurU sfihbfn dy
gurduafiraF ivc sMgq vwloN Byt kIqy pRmuwK sIaqF dIaF qsvIrF sQfpq rsm sRI akfl qKq sfihb dy jQydfr
Bfg gurU kfl qoN bfad iswK rfj qwk isDFqF dI rOnI hyT kOm ivc iekjuwtqf
rumfilaF kUVy dy zwby ivc suwty jfx dI kIqIaF geIaF. ienHF ivc akflI lihr igafnI gurbcn isMG, RomxI kmytI
aqy qIjf Bfg dy dI affdI qwk dy kfl rUrI hY. ies mfmly ivc RomxI kmytI
vfierl hoeI iek vIizE Auqy RomxI kmytI dy afgU aqy mflvf df ieiqhfs ilKx pRDfn ikrpfl isMG bzUMgr aqy sRI
nfl sbMDq hovygf. cOQf Bfg affdI qoN vwzI BUimkf inBf rhI hY.
ny zUMGf duwK pRgtfieaf hY. RomxI kmytI vfly bfbf ivsfKf isMG, sRI hirmMdr hirmMdr sfihb dy vDIk muwK gRMQI
bfad hu x qw k dIaF GtnfvF aqy pRo[ ikrpfl isMG bzUMgr ny afiKaf
dy pRDfn ikrpfl isMG bzUMgr ny ikhf sfihb dy sfbkf hUrI rfgI BfeI bKI igafnI jgqfr isMG ny inBfeI. cfry
ieiqhfs drsfeygf. ienHF BfgF ivc ik iswK sMsQf dI sQfpnf gurU GrF df
ik aijhI kfrvfeI nfl iswKF dIaF isMG, gurmiq sMgIq dy pRcfr pRsfr leI KsIaqF dy pirvfrk mYNbrF igafnI
agFh hor vrgIkrn hovygf, ijs ivc pRbMD sMgqI hwQF ivc lYx df sPr hY,
BfvnfvF BfrI Tys puwjI hY. rumfly gurU ivy Xogdfn pfAux vfly bIbI jsbIr gurbcn isMG, pRo[ bzUMgr aqy igafnI
iswK jrnYl, iswK sMq qy mhFpur, RomxI ijs qihq iswK kOm vwzIaF kurbfnIaF
gRMQ sfihb leI vrqy jFdy hn, ijnHF kOr Kflsf qy gurduafrf iswK tYNpl jgqfr isMG vwloN isropfAu dy ky snmfnq
kmytI dy pRDfn qy mYNbr, iswK sMGr dy dyxIaF peIaF hn.
ies qrHF kUVy ivc suwtxf Auicq nhIN. imlvfkI ivKy hoey hmly dOrfn sMgqF kIqf igaf.

awlf mIaF qoN dfxy vI mMgIey qy sfh vI inwk


ies hPqy mYN idwlI igaf qF dophIaf (1995) qy mhFXfqrf (2015) vrgIaF hn. sroiqaF dI slqnq ivc pMjfbI dy hwQ Auqy krky dfd vI Aus vwl vgfh
vfhnF dy cflk, skUlF-kfljF dy
ividafrQI aqy sYr krn vfly burgF
awDI drjn hor pusqkF dy lyKk gurbcn
nfl rU-b-rU pRogrfm rcfieaf ijs ivc
inwky vwzy sfry lyKk mOjUd hn-BfeI joD
isMG, gurbK isMG pRIq lVI` qy sMq
mfrdf. ijs kivqf ivc lqIPy vwD huMdy,
Auh ihwt jFdI. koeI pMjvyN yar qy ihwk
suk
w
ny mfsk pihny hoey sn. kfr dy Iy Aus ny afpxy jIvn dy anyk ByqF qoN ibnf isMG syKoN smyq. meI dy idnF dI gwl hY ihlf ky kihMdf, musfPr sfihb, rf
KoilHaF ajIb qrHF dI durgMD af rhI afpxIaF rcnfvF dy kuJ aM vI suxfey. ieh. pMizq nihrU iek idn pihlF iksy iDafn dyxf. musfPr sfihb dI icwtI
sI. pRdUx ny sfrI vsoN nUM lpyt ivc lY AudGftn leI pMjfb afey qF gurmuK nfielon vrgI dfhVI iek dm AuqFh AuT gulfr isMG sMDU
riKaf sI. mfihrF df kihxf hY ik mINh isMG musfPr AunHF nfl jhf ivc bYT ky kvI vl pfsf prqdI. aijhy mfhOl Sandhugulzar@yahoo.com
nf pYx kfrn ihrIlI DuMd sqfh qoN Auqy gey. pMizq jI df dOrf Bugqf ky musfPr ivc iek bfeI sflF df lMmf sunwKf Xuvk
nhIN AuT rhI. ies ivc awT qrHF dy sfihb kvI drbfr dI pRDfngI krn bqK rMgy kuVqy-pjfmy ivc ichry qy cup jy myry Gr koeI kMjrI afAuNdI hY, myry
ihrIly kx hfr hn. amonIaf gYs aMbfly puj gey. psfrI mfeIk awgy jf KVHf hoieaf qF `c kfm dI BuwK hY, ieh hY mnuwKI siQqI.
awKF ivc jlx pYdf krky awQrU vI kwZdI zf[ ipafr isMG ny mYnUM hOlI ijhI kvIaF ny mfstrF vfly aMdf ivc njLr myry Gr `c iek idn qfrf isMG qy gulfr
hY. CUq rog vD rhy hn. PyPiVaF qy mfVf ikhf ik mYN mMc skwqr nUM dwsF ik iv Aus vl vwt, jfief ilaf. af gey. jyb `c rfb df aDIaf, hwQF `c
asr lfmI hY. btflvI iek kony c bYTf hY, Auh Aus nUM iv kumfr ny awKF mMud leIaF. qlI mwCI df puVf, 1964 dI gwl hY. bYTy
KyqF ivc lfeI jf rhI awg, pihlF bulf lvy, ikAuNik kvI drbfr df ulP df kuMzl izAUVf ho igaf. ichrf Kf pI rhy sn ik kony `c cor idKfeI
kfrKfinaF df DMUaF, vfhnF dy DUMey ivclI mfhOl bwJ nhIN irhf. ies nF vfly kvI hlkf ijhf hrkq c afieaf. rwq coN idwqf, hnyry `c luikaf hoieaf. PVH ky
nfeItRojn afksfeIz dmy qy tI[bI[ dy nUM mYN ipCly sfl (1959 ivc) aMimRqsr hUk inklI, mf[[[ey[[[ey[[[nI[[[mfey. ibTf ilaf. pqf lwgf, Auh muslmfn sI.
rogIaF leI byhwd hfnIkfrk hn. vwD qoN dy kMpnI bfg ivc hoey kvI drbfr ivc kuVIaF dy idlF dI itktkI ruk geI. ichry AuhnUM suafl puwCdy qfrf isMG qy gulfr
vwD pfxI pIx aqy Duwp inkilaF sYr krn sux cukf sF. Auh iv df pihlf kvI suMn ho gey. ibrhoN dI[[[rV[[[k p[[[vy iKViKVf ky hwsdy. kihMdy, Eey, muslmfn
dI slfh idwqI jFdI hY. lMmy smyN dy drbfr sI. AudoN ieMj fhr huMdf sI ijvyN qk mudrf ivc afieaf swjf hwQ swp dy ho ky corI krdYN, duriPwty mMUh qyry.
rogIaF nUM hdfieq hY ik dvfeI KfxI nf Auh brkq rfm Xumn df figrd hovy. PMn vFg GMum igaf. hUk fimafinaF nUM qfrf isMG ny glfs c ivskI pf ky
Buwlx. pMjfb ivc bfirsL dy bfvjUd hvf mYN jdoN mMc skwqr nUM iv bfry hOlI ijhI cIr ky hvf nUM ivMnH geI. icVIaF dy idl cor nUM PVHfeI qy kihx lwgf, asIN cor
ivc DUMaFKI DuMd (smOg) kfiem hY. iv kumfr btflvI ikhf qF Aus ny mMc Auqy sfry pfsy nr ihl gey. kbrF dy sIny kMb AuTy. PVHn vfly rUr aF, pr kmIny nhIN. lY
iqAuhfrF dy ptfky qy prflI sfVn df DUMaF py hn do-iqMn pYry jo ipClI sdI dy duVfeI qy ikhf, ikhVf iv? iv kumfr kfiv mMcF df rfjkumfr iek iCwt qUM vI Cwk, iPr puils dy hvfly
ies ivc vfDf krdf hY. myry bcpn ivc mhFrQIaF-gurbK isMG pRIqlVI, BfeI iv btflvI. mYN disaf. bx igaf. krdy aF. GVI anMd lY, iPr qF qYnUM
asIN rwbf rwbf mINh vsf, sfzI koTI dfxy joD isMG, gurmuK isMG musfPr, sMq isMG Aus ikhf, ikhVf btflvI? hux iewk pYrf blvMq gfrgI bfry. puils ny iCwqr hI mfrny aF. cor hws
pf gfAuNdy huMdy sF. mfipaF df Pr bxdf syKoN, brkq rfm Xumn, blvMq gfrgI, jdoN iv btflvI df nF boilaf igaf Aus dI pYNT, pykfrI qy KulHidlI bfry, ipaf. ieh hY mnuwKI siQqI. eynf kih
hY sfzI koTI dfxy pf` dI QF sfzy sfhF iv kumfr qy qfrf isMG dy ichn ckr hI qF sroiqaF ivc hlkI ijhI kfnfPUsI ijs nU M gu r bcn pfrdrI, iPlmI, ky gfrgI cup ho jFdf hY. iblkul cuwp.
nUM cogf pf` joV dyx. koTI dy dfixaF nfloN nhIN AuBfrdy, lyKk dI bd cox, vfk sPr kr geI. keI sflF qoN kvI drbfrF kmrl, rMg-brMgI qy sPl kihMdf hY. aMiqkf: suKivMdr aMimRq
sfhF dI loV aihm hY. bxqr qy YlI qoN vI jfxUM krvfAuNdy hn: ivc Auho nF, Auho kivqf, Auho adf cldI gfrgI df kQn idMdf hY, ieh jo kihMdy mYN ieEN qVpF, mYN ieEN isskF,
invyklI ilKx YlI df sfl 1960 qy aMbflf ihr ivc af rhI sI. mMc Auqy bYTf koeI kvI dUjy iPrdy ny smfj[[[mnuwK[[[siQqI. kI hY ieEN dyvF swdf Aus nUM,
bfdfh gurbcn: ienHIN idnIN cMzIgVH ho rhI pMjfbI kfnPrMs df afKrI idn. kvI dy kMn ivc hOly ijhy nm suxfAux mnuwKI siQqI? jo mYN ijAuNdf hF, ijwdF myrf diraf, myrI Kfqr,
sfihq akfzmI ny sfihq dy iskMdr` kvI drbfrF dy pihlvfn mMc `qy sjy vfly nUM iTwT kr idMdf aqy nfly acfnk ijAuNdf hF, kI ieh mnuwKI siQqI nhIN? smMudr coN vI muV afvy.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (24)

mnuK
w I hwk inry iswK hwk nhIN
iek vfr iPr kYnyzIan kIqI sI aqy mYN kYnyzf qy Bfrq, donoN QfvF
isafsqdfnF ny afpxy asl rMg idKf Aupr swjypwKI qfkqF df iqwKf aflock
idwqy hn. jdoN mnuwKI hwkF dI gwl afAuNdI irhf hF jo Aus bdnfm kr rhIaF hn;
hY, jF qF AunHF dI soc coxvIN huMdI hY jF pr sfeIbfbf dy mfmly ivc AuhnF dI
nuksdfr. pMjfb ivc iek iswK kfrkun fmoI ny mY mfXUs kIqf hY. ieh isr
dI igRqfrI aqy Aus qsIhy idwqy jfx afr[aYs[aYs[ afgUaF dy kqlF dy ielfm ivc kuJ kiQq sfikfrF smyq iek brqfnvI nfgirk iehI idKfAu N d I hY ik iehnF qmfm
dy pRqIkrm ivc AunHF vloN idKfeI urqI igRqfr kIqy jfx dI kYnyzIan sMsd mYNbrF ny sq inKyDI kridaF Aus irhfa krn dI mMg kIqI hY. Auh isafsqdfnF isr votF dI igxqI nfl
mgrlI RyxI ivc afAuNdI hY. 1984 dy kqlyafm aqy iswK kYdIaF dy muwdy vI AuTfAuNdy rhy hn. hflq df ivaMg ieh hY ik ieh isafsqdfn mqlb hY, hor kfsy nfl iehnF koeI
QoVHy idn pihlF brqfnvI iswK pRoPYsr sfeIbfbf dy mfmly ivc jF qF fmo hn, jF iPr inrpwK rihx dI dlIl idMdy hn. ies afpf-ivroDI mqlb nhIN. iehnF dy coxvyN vqIry ipwCy
kfrkun jgqfr isMG jOhl dI igRqfrI rvweIey aqy coxvyN ivroD bfry kYnyzf siQq sInIar pwqrkfr gurpRIq isMG ny itwpxI kIqI hY. ies qoN bfad kMm krdI dlIl smJx leI sf iksy
aqy Aus nfl axmnuwKI slUk kIqy jfx aYn[zI[pI[ dy nvyN cuxy gey afgU jgmIq isMG ny BfvyN pRo[ sfeIbfbf pRqI Bfrq srkfr dy vqIry rmnfk rfkt ivigafn dI rUrq nhIN.
dIaF irpo r tF afAu x `qy kY n y z Ian krfr idMidaF Aus leI hfa df nfarf mfiraf hY, pr bfkI isafsqdfnF dI fmoI brkrfr hY. mfmly dI afirkfr, iswK kYnzf ivc bfrsU
isafsqdfnF ny ikrmMdI fihr kIqI aihmIaq dy mwdynr gurpRIq isMG dI itwpxI df pMjfbI anuvfd pfTkF nfl sFJf kIqf jf irhf hY. BfeIcfrf hn. koeI vI iswKF dy ihqF, fs
hY. ienHF ivc aYn[zI[pI[ dy nvyN cuxy afgU kr ky BfrqI styt ivruD AuhnF dIaF
jgmIq isMG qoN ielfvf hrjIq isMG pIVq sfeIbfbf ies vkq jylH ivc Aumr dI vcnbwDqf nhIN idKfeI. ky kbfielIaF aqy dilqF jF aKOqI jfie ikfieqF nraMdf nhIN kr
swjx aqy amrjIq isMG sohI vrgy kYd kwt rhy hn ijQy AunHF Bfrq ivc sfeIbfbf pihlF 2014 ivc aCUqF Aupr jbr iKlfP lgfqfr afvf skdf aqy iksy ieAuN krnf vI nhIN
kyNdrI mMqrI fml hn. ienHF ny sol kbfielI ielfikaF ivc mfEvfdI bfIaF igRqfr kIqf igaf aqy mhfrftr jylH AuTf rhy hn. Bfrq dI kbfielI pwtI dy cfhIdf, pr sfzy isafsqdfnF hr iksy
mIzIaf ivc mfmlf AuTf ky jOhl dI dI mdd krn bdly zwikaf igaf hY. ivc sfiVaf igaf. ivroD pRdrnF df qFqf mUlvfsI lokF Knx snaq dy ulmF dy hwkF leI ztxf cfhIdf hY, nf ik vot
igRqfrI dI inKyDI kIqI hY. hfl hI ivc AunHF jylH aMdroN afpxI df lgfqfr sfhmxf krnf pY irhf hY aqy isafsq fqr isr iek BfeIcfry dy
pqnI vsMqf icwTI ilK ky dwisaf hY ik mfEvfdI bfIaF iKlfP ivwZI dihq hw k F leI. ieh gw l ik iafdfqr
gurpRIq isMG, kYnyzf isafl dI TMZ urU ho geI hY, ies leI ivroDI muihMm qihq ies Kyqr ivc kY n y z Ian isafsqdfn lsqIn qy
anuvfd: bUtf isMG jylH koTVI dy axmnuwKI hflfq hox kr surwiKaf blF lgfqfr dndnf rhy hn. mUlvfsI BfeIcfiraF dy hwkF leI ztx
ky fied Auh ijAUNdf nf rih sky. Aus styt dI vihq kfrn bhuq sfry mUlvfsI, qoN brfbr kMnI kqrfAuNdy hn, iek vwKrI
jOhl pMjfb ivc swjypwKI ihMdU kol koeI kMbl jF svYtr nhIN hY aqy mfEvfdIaF dy hmfieqI bx gey jo Knx khfxI hY. ieQy ieh cyqy krfAuxf rUrI
isafsI kfrkunF dy kqlF dy islisly ivc Aus dy pwTy lgfqfr drd kr rhy hn. leI AunHF dIaF rvfieqI mInF hiQafAux hY ik iswKI vI sf dUijaF dy hwkF leI
fml hox dy wk ivc igRqfr kIqf igaf rYzIkl dysI ny sfeIbfbf dI irhfeI dI vfsqy AunHF AujfVn `qy quilaf hoieaf ztx dI iswiKaf idMdI hY. fs kr ky
hY. Aus dy hmfieqI smJdy hn ik Aus mMg kridaF ptIn urU kIqI sI. ptIn hY. sfeIbfbf iehnF ulmF ivruD ihrF jgmIq isMG leI ieh jfx lYxf rUrI hY
1984 ivc iswK kqlyafm dy pIVqF Aupr iek hfr dy krIb lokF vloN ivc srgrmIaF jQybMd krn ivc BUimkf ik iswK gurduafiraF dIaF ijhnF sMgqF
inaF idvfAux leI muihMm clfAux kr ky dsqq kIqy gey aqy pqJV sYn ivc inBfAuNdy rhy hn. Aus dy hmfieqI mihsUs ny Aus dI jo-Kro nfl hmfieq kIqI,
Psfieaf igaf hY. Aus sfl pRDfn mMqrI py krn leI ieh ptIn Gwto-Gwt do krdy hn ik sfeIbfbf dwby-kucilaF AuhnF vloN sfeIbfbf dI irhfeI leI
ieMdrf gFDI Aus dy afpxy hI iswK aMg aYm[pIjL- suK DflIvfl (ilbrl pfrtI) dy hwk ivc zwtx kfrn sf idwqI jf rhI ptIn Aupr dsqq kIqy gey. iswKF
rwiKakF vloN kql kIqy jfx qoN ipwCoN Bfrq aqy pItr jUlIan (aYn[zI[pI[) sONpI hY. ies sfl mfrc mhIny Aus dI ishq sfeIbfbf df muwdf AuTfAux ivc koeI
ivc hfrF iswKF koh koh ky kql kr geI. ajy qk ieh ptInF hfAUs ivc dI hflq icMqfjnk hox dy bfvjUd Aus smwisaf nhIN, iPr vI kYnyzIan
idwqf igaf sI. pIVq pirvfrF inaF py nhIN kIqIaF geIaF, hflFik DflIvfl isw K F sfeIbfbf df mu w d f Aumr kYd dI sf dy ky muV jylH ivc zwk isafsqdfn ies kfj mOj nfl hI
nhIN imilaf, ikAuNik kqlyafm ivc fml aqy jUlIan, donF anusfr ieh qsdIk Au T fAu x ivc ko e I smw i saf idwqf igaf. nraMdf kr rhy hn. jfpdf hY iswK
isafsI afgUaF koeI sf nhIN idwqI leI hfAUs klrk sONp idwqIaF geIaF nhIN, iPr vI kYnyzIan ieh ikr krnf rUrI hY ik iek muwidaF leI AuhnF dy jn ipwCy smfjI
geI. ivdy ivc jOhl aqy Aus vrgy bhuq sn. bfad ivc DflIvfl ny sMkyq idwqf isafsqdfn ies kfj mOj vfr jgmIq isMG ny pMjfb ivc isafsI inaF leI iemfndfrI nfl ztx dI bjfey
sfry hor lok inaF leI muihMm clf rhy ik kYnyzf srkfr ies mfmly ivc inrpwK nfl hI nraMdf kr rhy hn. kYdIaF df muwdf AuTfieaf sI. iehnF ivc nslI BfeIcfrk votF hiQafAux dI qFG
hn. jgmIq isMG smyq kYnyzIan rihxf cfhuMdI hY. vwKry qOr `qy iek hor jfpdf hY isw K mu w i daF leI iek iswK KfVkU blvMq isMG rfjoafxf iafdf kMm kr rhI hY. jgmIq isMG
isafsqdfn vI kYnyzf ivc ieh muwdf icwTI, ijs Aupr zYltf dy 100 vsnIkF AuhnF dy jn ipwCy smfjI inaF vI fml sI ijs 1995 ivc pMjfb dy fs kr ky, qy hor isafsqdfnF afm
AuTfAux ivc fml rhy hn. vloN dsqq kIqy gey sn, qurMq kfrvfeI leI iemfndfrI nfl ztx dI muwK mMqrI byaMq isMG dy kql ivc mOq kr ky jfgxf cfhIdf hY aqy ijsmfnI
kYnyzIan isafsqdfnF ny jo kIqf krn dI mMg krdy hoey kfrlf koltrP bjfey nslI BfeIcfrk votF dI sf df sfhmxf krnf pY irhf hY. qOr `qy apfhj ivdvfn dy hwk ivc afvf
hY, Aus ivc kuJ vI lq nhIN, ikAuNik sO N p I geI sI jo apfhj lo k F dy hiQafAux dI qFG iafdf kMm iesy qrHF DflIvfl aqy iek hor ilbrl AuTfAuxI cfhIdI hY. jy swqfDfrI pfrtI
dunIaF Br ivc ijQy vI ikqy mnuwKI hwkF mfmilaF dI qqkflI mMqrI sI. Aus dy kr rhI hY.[[[ Gwto-Gwt jgmIq aYm[pI[ rxdIp isMG srfey 1984 df dy hwQ BUgoilk-isafsq dIaF mjbUrIaF
df mfmlf AuTdf hY, Aus dy hwk ivc ztxf amly ny vI iehI ikhf sI ik kYnyzIan isMG qF kuJ hOslf idKf hI muwdf lgfqfr AuTf rhy hn. iemfndfrI ny bMnHy hoey hn, qF Gwto-Gwt jgmIq isMG
sfzy sfiraF leI rUrI hY, iPr vI Auh srkfr inrpwK rihxf cfhygI aqy ies skdf hY. nfl dws idaF mY jgmIq isMG aqy qF kuJ hOslf idKf hI skdf hY. nhIN qF
ipCly keI mhIinaF qoN iek hor aihm mfmly ivc dl nhIN dy skdI. jgmIq bfkIaF ilf koeI ikfieq nhIN. mYN Aus df nF vI ieiqhfs ivc hor
mfmly nraMdf krdy af rhy hn. isMG vI myry vloN inwjI sunyihaF rfhIN lwgx qoN bfad, ijnHF ivcoN kuJ kYnyzf rfjoafxf aqy jOhl vrgy lokF dy muwdy isafsqdfnF dI qrHF Xfd kIqf jfvygf
pRoPYsr jI[aYn[ sfeIbfbf idwlI vfr-vfr hflfq qoN jfxUM krfieaf jFdf ivc vI hoey, Aus mfnq Aupr irhfa AuTfAux leI AuhnF df siqkfr krdf ijhnF ny mih ies kfrn iksy dy hwk
XUnIvristI dy pRoPYsr hn jo lwk qoN hyTF irhf. iek vfr qF Aus ny ud mMinaf ik qF kr idwqf igaf, pr swjypwKI qfkqF ny hF; sgoN mYN qF lIzrip dI dOV dOrfn ivc ztx df hOslf nhIN kIqf, ikAuNik
90 IsdI apfhj hn. vIlH cyar Aupr Aus sfeIbfbf bfry myrI iek ilKq Aus muV kdy vI izAUtI nhIN krn idwqI. jgmIq isMG dI mnuwKI hwkF bfry Aus dy kYnyzf ivc Aus dy mgr vot pfAux vfilaF
inrBr aqy bhuq sfrIaF ibmfrIaF qoN iml geI hY, pr Aus ny koeI ibafn dyx sfeIbfbf Gwt-igxqIaF, fs kr stYNz muwK rwKdy hoey sLryafm hmfieq dI fsI igxqI nhIN sI.

milk muhMmd jfiesI ny ieh kdy jo inrol klipq hY, jo kdy nhIN vfpiraf.
ikafisaf qk nhIN hoxf ik Aus vwloN avDI
Bff ivc ricaf mhFkfiv pdmfvq
qkrIbn pMj sdIaF bfad BfrqI smfj
pdmfvqI bnfm jfiesI df jhfn bhuq sfry aijhy ikrdfr ienHF gfQfvF
df ihwsf hn ijnHF df ieiqhfs ivc ikr
qk nhIN. jy koeI ikr hY vI qF Auh sfzy
ivc dvy, duPyV qy ihMsf dI vjHf bx rfjpUqI afn-fn dI slfmqI fiqr (pihlI) lVfeI ijwq ky idwlI Auqy kbf bfdfh sI aqy jfiesI vFg Auh vI ihMdU nvyN Xuwg dI dyx hY, pRfcIn ieiqhfs df
jfvygf. pdmfvq, pdmfvqI jF pdimnI jOhr dI rsm rfhIN afqmdfh df rfh kr ilaf sI aqy ies luwt ky kfbul mwq dy keI sdguxF qoN pRBfivq sI. ihwsf nhIN.
nfmI nfiekf nfl juVI pRym gfQf hY. Auh cuxdI hY. ieiqhfs ivc sulqfn alfAUdIn aijhy aflm ivc iPlm
isMhl dIp (sRIlMkf) dI rfjkumfrI sI jfiesI arbI mUl dy mfipaF dI iKljI dy icqOV Auqy hmly dy hvfly drj pdmfvqI, ijs ny ajy irlI hoxf hY,
ijs df ivafh icqOV dy rfxf rqn isMG sMqfn sI. Aus df jnm 1477 (ikqy 1466 hn. ieh qwQ vI pRvfinq hY ik bwpf rfvl lY ky jo iKcfa, jo huwlVbfI aqy jo
nfl hoieaf. rfxf vI drj hY) ivc mOjUdf rfey brylI (Auqr dy vMj dy rqn rfvl sulqfn iKljI ihMsf cwl rhI hY, jF kyNdrI mMqrIaF,
rqn isMG Aus pRdy) ilHy dy ksbf jfies ivc hoieaf pfsoN hfr hoeI, pr pdmfvqI nfm df koeI BfjpfeI muwK mMqrIaF qy kFgrsI
nfl ivafh jo AudoN sUIaF df kyNdr sI. bcpn ivc ikrdfr swcmuwc hoieaf, ies dI pRfcIn mhfrQIaF vwloN rfjpUqI fn dy nF qy
rcfAux ihq bhuq hI sUIaF dI icqI Dfrf dI sMgq aqy ronfimaF qoN putI nhIN huMdI. drasl, ijs iksm dI AuksfAU ibafnbfI kIqI
muklF nfl iPr ihMdUaF dI rfslIlHf qoN pRBfivq ho pdmfvqI jF rfxI pdimnI dI gfQf jf rhI hY, Aus dyK ky iehI lwgdf hY
jUJxf ipaf. sUI ky Aus df moh ihMdU lokXfn nfl pY igaf. jfiesI dy mhFkfiv dI kIrqI PYlx mgroN ik awj dy Xuwg nfloN mwD-Xuwg hI cMgf sI
ibMbfvlI muqfibk ies ny Aus inrgux pRymfrI kfiv Dfrf lok crcf df ihwsf bxI. ieiqhfs dIaF jdoN musilm hukmrfnF dI hkUmq ivc
pdmfvqI jF nfl joV idwqf. Aus ny pdmfvq dI rcnf ikqfbF ivc ies dI GuspYT 20vIN sdI muslmfn fier, ihMdU ikrdfrF nfiekF
1539 eIsvI ivc afrMBI. ieh mhFkfiv ivc hoeI. pdmfvq dI mkbUlIaq df vFg icqr rhy sn, afpxy hI mhb dy
suirMdr isMG qyj 1540 ivc mukMml hoieaf. PfrsI ilwpI aMdff ies qwQ qoN lfieaf jf skdf hY sulqfnF lnfiekF vFg py kr rhy
dy bfvjUd pUrf mhFkfiv avDI bolI ivc ik ies dIaF pRfcIn ijldF arbI, sn aqy dUjy DrmF dIaF UbIaF byiJjk
pdimnI rUhfnI jlOa df pRqIk hY ijs hY. ies leI vrqI dohf-cOpeI YlI dyvnfgrI qy swq hor BfrqI ilwpIaF ivc ho ky ibafn kr rhy sn. hux jfiesI dy
nfl iewk-imwk hox leI iensfnI rUh bfad ivc go s vfmI qu l sI dfs ny vI imldIaF hn. sulqfn kfl dOrfn hI mulk ivc iek mhb dy nF qy ijs
bhuq qrwdd krnf pYNdf hY. ies pRym gfQf rfmcirq mfns rcx leI apxfieaf. rfjpUq sUrbIrF dIaF pqnIaF vwloN Yr- iksm dI ihMsk Kyz KyzI jf rhI hY, Aus
df lnfiek 13vIN/14vIN sdI df idwlI ihMdU lok gfQfvF, fs kr ky pRym gfQfvF ihMdU DfVvIaF jF hmlfvrF dy hwQ pYx dyK ky pvn hrcMdpurI df ieh iar
df su l qfn alfAU d In iKljI hY jo qoN sMmoihq jfiesI dIaF hor rcnfvF ijvyN nfloN jOhr dI rsm rfhIN afpxI afhUqI swc df qswvr jfpdf hY:
pdmfvqI hfsl krn leI icqOV Auqy ik aKrfvt, sKrfvq, cMpfvq, prqx dI QF ihMdosqfn df pihlf mul dyx dIaF drjnF imsflF mOjUd hn. ieh mHbF dI mohr vyK ky,
Dfvf bol idMdf hY. Aus dIaF OjF nfl ieqrfvq, jpjI, sorT afid vI bfdfh bxn qrjIh idwqI sI. ieh imsflF ipClIaF pMj sdIaF qoN bIr- bMdy ikQy aMgdy,
lVfeI ivc rfxf rqn isMG dI hfr huMdI inrol ihMdU ibMbfvlI nfl lYs hn. ieh vwKrI gwl hY jdoN jfiesI df mhFkfiv gfQfvF df ihwsf bxIaF hoeIaF hn, pr pvn Aus QF soc dy,
hY. iKljI dy hwQ pYx nfloN pdmfvqI Auh smF sI, jdoN bfbr ny pfxIpq dI mukMml hoieaf, AudoN hmfXUM idwlI df bhuq kuJ Auh vI ienHF gfQfvF df ihwsf hY drbfr nIvyN ho gey.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (25)

vkq dy bdlx nfl sB kuJ bdl jfxf hud


M Y
aYvyN vihm hI hY, sdIvI kuJ vI nhIN mYN afpxy nfl gfiekI nfl juVy qIh virHaF myrf lwk ihwldf sfrf ihwldf ihr amn, srdUl iskMdr qy amr nUrI vI.
rihxf huMdf. bMdf AuhI huMdf hY, pr srIr dI gwl mukfAux lwgf hF, keIaF dI gwl luiDafxf nfl kdy nIrU-nIrU hoeI peI gfiekf BuipMdr kOr muhflI dI bVI
bcpn c hor, jvfnI c hor qy buZfpy c krnoN rih geI hovygI, AunHF nUM iglf- sI. AudoN swQF c gwl cwldI ik hux nUrI cVHfeI rhI, kih ky byvPf sihbF nUM
afpxy afp hI hor ho jFdf hY. gfiekI ikvf vI rhygf, ijnHF dI kIqI hY, AunHF gfAuNdI hY jF nIrU. bulfAux vfilE vyly BuipMdr-BuipMdr
nfl juV ky mYnUM rwj ky moh qy siqkfr nUM vI fied ikqy ikqy cMgI nf lwgy, pr nvyN ihr dI pUnm bflf nUM mYN sB hoeI peI sI. Auhdf pyz pRogrfm jlMDr
imilaf. iesy krky pMjfbI gfiekI dI gwl mYN idl dIaF gwlF krn dI iPlfsPI nUM qoN pihlF crnjIq afhUjf dy imAUik c dUrdrn leI huiafrpur ilHy dy ipMz
muwkdI krn nUM jIa nhIN krdf. ieh cwldI hI muwK rwiKaf hY qy asl c ieh gfiekI gvfieaf sI. afpxy nfl dy ipMz mwlpur nMgl iKzfrIaF c irkfrz kIqf igaf
rhygI. pihlF surF afAuNdIaF sn, hux Kyqr dI myrI svY-jIvnI ijhI khfxI hY. dy mwKx mwlpurI nUM vI, pr pUnm bflf qy ijhVy ieh socdy rhy hoxgy ik fied
gfiek af rhy hn, qy gfiekF dy vI kfPly gfiekI c gujLridaF ijnHF nfl gUVHf rMg pwKoN mfr Kf geI, Auhdy vrgI surIlI aok BOry ny gfiekF c rih ky kmfeI
af rhy hn. ies leI iksy iewk bMdy qoN sbMD irhf hY, AunHF coN pflI dyqvflIaf gfiekf hfly vI pMjfbI gfiekI c fied bVI kIqI hY, AunHF nUM ieh dws idaF ik
iewk gwT c bMnH ky py krnf aOKf bhuq vI iewk hY. pihlF-pihlF Auhny qwqy gIq hI koeI hovygI. Kfs gwl ieh hY ik myry BuipMdr kOr dy ies pRogrfm leI mYN pwilAuN
ho jfvygf. vkq dI gwl hY, kdy gfiek vI ilKy pr lokF nUM Buwl gey, ikAuNik gIqF nUM pihlI vfr pUnm qy mwlpurI ny vIh hfr rupieaf idwqf sI qy hfly qwk
idwqf hI hoieaf hY.
iewk hor anoKI gwl ieh vI rhI hY,
ijs df fied mYnUM sfrI iMdgI Jorf vI
rhygf ik luiDafxy dy dPqrF c jdoN
gfiekF dI rOxk huMdI sI qF keI mYnUM aYs[ asLok BOrf
mUhry ho ho ky cfh iplfAuNdy rhy, pr AunHF Pon: 510-415-3315
dI gwl kr hI nf sikaf. ienHF c BMn
ky trwk bih igaf gfAux vflf DMnf c bVI iqwKI cuMJ crcf cwlI qy ieh
rMgIlf vI sI, jsvMq ibwlf vI, cMn aflocnf jdoN rukx df nF nf lvy qF
fhkotI vI, qy hor keIaF dy nF mYnUM srqfj qy iekbfl df mYnUM iewko hI svfl
Xfd hI nhIN rhy. sI ik aok qUM srqfj bfry ilK, iPr
blkfr iswDU nfl myrI kuJ smF hI fied ivroDqf dI cldI nyrHI qyj ruk
nyVqf rhI, jdoN Auhdf gIq afieaf sI, jfvygI qy lMbI aOV ipwCoN ipaf BrvF mINh
amr nUrI qy kmljIq nIrU pMjfbI gfiekI dI nvIN sMBfvnf lopoky Brf lKvIr qy rijMdr iBwj geIaF nxfny pUxIaF. sqivMdr jdoN mYN iliKaf qF swcI mwucI hI myry mfx
mYnUM GuMm ky vI imlx afAuNdy sn. jo KurF nfl bwkI imrf jgfAuNdI, DIaF hI gfieaf sI qy ienHF coN iewk do gIq ibwtI ny 1994 ivc ONkI myly `qy afAuxf siqkfr c kih lE jF myry bdF dI
myry ipMz kol dI gujrdy sn, Auh Gr prdysxF dI af ky suxyNgf kdoN arjoeI, myry isr c suafh pfAux vfly vI sn. sI pr Aus ny sfP fhr kr idwqf sI ik Ausqq c, ivroD mwTf pY igaf sI.
Pyrf pf ky jrUr jFdy, keI vl-ivMg pf iewk vIr dyeIN vy rwbf kuldIp mfxk dy amrIkf vsdf suKdyv sfihl qusIN myrI postr `qy Poto nhIN lfeI. pr so, muwkdI gwl krn lwgf hF ik jdoN
ky vI. ipCly sfl jdoN luiDafxy ily dy gfey qy pflI dyqvflIey dy ilKy amr gIq PgvfVy hrmnpRIq dI imAUik mYmrI Aus nUM AuNj mYN amrIkf c Cxkftf vMgF zf[ mmqf joI df mYN gIq suixaf idwlI
ipMz cImnf c myrf snmfn hoieaf, AudoN hn. pflI inwGf bMdf hY, myrI Aus nfl kMpnI dy dPqr imldf irhf. nfl isMGF df pRogrfm krn leI jrUr bulfieaf. ivlkdI qy qVPdf lfhOr vyiKaf qF mYN
mYnUM aihsfs hoieaf ik idn Auh hux qIh sfl inBI hY. mYN buwZf ho irhf hF, pr dy kfPro qusIN mwQf lfieaf smyq Auhny myry ipMzF df gvweIaf gurikRpfl sUrfpurI Auhdy Grvfly cyqn nfl sMprk kIqf,
gur igaf. AudfhrxF py kr idaF: pflI ny afpxI Aumr goizaF Qwly dy ky iewk do gIq vI myry gfey. myry cyiqaF c vsdf hY, ijs sfl mYN iPr mYN cMzIgVH srkfrI kflj mmqf joI
pMmI bfeI nUM mYN sB qoN pihlF Pon rwKI hY. cfhy ONkI mylf hovy jF koeI myry kuldIp mfxk dy dPqr kMm krn ONkI mylf Cwizaf, Auh gfAux vI afieaf nUM imlx vI igaf. Auhny myrf iewk gIq
kIqf, Auhdf jvfb sI, aok vIr af Gr smfgm-pflI hr QF hfr hoieaf. vfly syvf isMG nOrQ qy myvf isMG nOrQ qy 5100 dy ky vI igaf. vI gfieaf dunIaF qoN bMdy blvfn qur
nhIN skFgf, ikAuNik myry ipMz ivc hI gfiekI c jsvMq sMdIly qy pflI qF mYnUM rwj ky jfxdy sn, pr cmkIly df ieh vI iewk irkfrz rhygf ik jFdy ny qy iPr mfhlpur c AuhdI iewk
bhuq vwzf PMkn hY, gusqfKI mfP krIN. dyqvflIey dI gwl srpMc jF pMcfieq buikMg klrk kuwkI vI, iCMdy df iprQI vI
sqivMdr buwgy nUM ikhf qF afKx qy dIdfr sMDU dI buikMg krn vflf ibwlf
lwgf, koi krFgf. dIpk bflI nUM vI. mYnUM qF gfiek hI nhIN, sgoN AunHF dy
ikhf, Auh kihMdf, mnmohn vfirs hurF BYx-Brf, mF-bfp, cfcy-qfey qy sfk
dI UitMg cwl rhI hY. ijs mmqf joI sbMDI vI jfxdy sn. mYnUM poitaF qy Xfd
df mfhlpur c pwilAuN pYsy Krc ky hY ik ikhVf kdoN, ikwQy, kIhdy Gr qy
urUafqI idnF c vwzf pRogrfm krvfieaf, ikhVy ipMz jMimaf aqy ikMny BYx Brf
Auh vI nf phuMcI. nCwqr igwl dI mfqf dy sn. ieqPfk hI sI ik styj skwqr vI
Bog qy lihMbr husYnpurI nUM ikhf, mMgI sfry jfxdy sn, ZolkIaF vfjy vfly vI.
mfhl nUM ikhf, dybI mksUspurI nUM ikhf- ijhdf gIqF c vfr-vfr ikr afAuNdf
sB ny lfiraF dy lwzU myry hwQIN PVHf idwqy jYqoN vflf qfrI vI, KMny vflf ibwtU vI,
sn. KYr! mYnUM aihsfs ho igaf sI ik DUrI vflf kml vI, bMigaF df dfrf vI, ipMz cImnf (luiDafxf) ivKy amr gfiek joVI muhMmd sdIk rxjIq
gfiekF nUM hux myry qoN nf qF vwzy lyK mfhl gihlF df jfnI vI, qy ieh sfry kOr qy aYs[ aok BOrf
ilKvfAux dI afs rhI hY, nf hux tI[ sfAU N z mfstr sn. sB irkfrizM g Xu w D vIr mfxk df pihlf pR o P Y nl vwzI sMgIqk mihiPl vI. pr mmqf joI
vI[ qy myilaF nfl myrf sbMD irhf hY. zf[ mmqf joI kMpnIaF dy mflkF nfl myrI nyVqf rhI. pRogrfm mYN blfcOr c krvfieaf sI qy ies vyly bhuq vwzI gfiekf hY qy pIVHI
ieh gwl qsdIk ho geI sI ik imwqrcfrf mYNbrF vFg vI huMdI rhygI, ikAuNik keI aYc[ aYm[ bI[ dy irkfrizMg ieMjInIar hMs rfj nfl sfjI qoN gfiek bxy sfbr pfVf krky sfzI jn-sMprk muihMm bhuqI
iekwlf sbMDF df nhIN, ikqy nf ikqy mqlb gfiekF dy msly bfKUbI sulJfey vI hn. dfdf smyq sB kMpnIaF dy ieMjInIar vI kotI df vI huiafrpur c. myry ipafry awgy nf vD skI.
qy suafrQ nfl vI juiVaf huMdf hY. ieh gwl ienHF dI pMcfieq c mMnI jFdI mYnUM jfxdy sn. pYrItn kMpnI vfly tOhVy imwqrF coN bUtf muhMmd myry hfly vI bhuq aMimRqsr dy lopoky Brf lKvIr qy
KYr! srdUl ny af jfxf sI, Auh rhI hY ik aok BOry ny pMjfbI gfiekI hurIN vI myry nyVy rhy. PfeInton kMpnI nyVy hY. kml hIr dI gwl krnoN rih geI rijMdr ienHF idnF c Auh sMBfvnf bxy
ibmfr sI. kmljIq nIloN nUM gwzI nhIN leI bhuq kMm kIqf hY. jgmohn kOr myry KolHxI sI qF ies df mflk rijMdr isMG hY, kMT klyr dI vI, jYI bI[ ONkI myly hn jo pYV vzflI BrfvF vflI bxf skx,
Byj sikaf, pr ies gwl df mfx hY ik nfl aksr sMdIly df ikr krdI sI, primMdr sMDU nUM nfl lY ky slfh-mvrf c bryk lYx qoN bfad myry sMprk c hI pr ikAuNik Xuwg vpfrk hY, iQVk koeI
Xuwg gfiek muhMmd sdIk, suirMdr iCMdf, fhF df krj burf jgmohn df gfieaf krn afieaf sI. ijnHF gfiekF nUM mYN jhf nhIN irhf. durgf rMgIlf, nCwqr igwl, vI skdf hY qy nvIN pIVHI dy ienHF gfiekF
rxjIq kOr qy pflI dyqvflIaf Aucycy qOr sMdIly df hI gIq hY. iPr Auh primMdr cVHfieaf, AunHF ivc amr arI vI hY, kulivMdr iZwloN, BuipMdr igwl-ims nIlm, nUM mYN bryk idvfAux c inwkf motf Xogdfn
qy phuMcy. hfx mMglF coN bUtf muhMmd sMDU nfl gfAux lwg ipaf. Auh joVI dy pflI dyqvflIaf vI hY, rxjIq mxI vI, mnjIq rfhI, hfkm bKqVIvflf-dljIq jrUr pfieaf hY. ieh vI pihlI vfr hY ik
rUp c myry Gr afAuNdy jFdy rhy, pr jdoN XuwDvIr mfxk, hMs rfj hMs, gmdUr kOr, dlivMdr idaflpurI qy sunIqf BwtI jy koeI gfiek bhuqIaF myrIaF rcnfvF
primMdr iekwlI gfAux lwgI qy myrI nyVqf dI gwl mYN gfhy bgfhy krdf irhf hF. nUM gf irhY.
Aus nfl vwD rhI, ieh gwl sMdIly nUM nCwqr igwl nUM ipafr ies krky krdf iehI gwl kih ky gwl mukf dyvFgf
fied cuBdI vI rhI. puils aPsr guwzU hF ik Auh ONkI nfl rihx vfly ZfzI df ik mYN ilKx df sPr df lgfqfr qYa kr
ijhy keI sfzy dovF dy sFJy imwqr vI rhy. pwuqr vI hY. irhf hF, pr mYN afpxy styn bdl ley
pMmI bfeI myry bVf nyVy irhf. Auhdy koky vflI srbjIq nfl myrI nyVqf hn. hfly gfiekI c kfPlf Bwijaf af
gIq rMglI dunIaF qoN jIa nHIN jfx nUM rhI, AuhnUM mYN bfhr bYlIam iljfxf irhf hY, sPlqf df bUhf lMGx leI Dwkm
krdf mYN afpxy pRogrfm c dUrdrn sI, pr hflfq bfhr jfx vfly nf bxy. Dwkf ho rhy ny, iewk dUjy nUM iTwbI mfr ky
jlMDr qoN bVI vfr py kIqf. hflFik jdoN ieqPfk ieh sI ik ies grup c kuVI awgy inklx dI qfk hY, sol mIzIey ny
sYNsr borz df gfiekF ny ivroD kIqf qF gujrfq dI vfly jwsI gurdfspurIey ny vI mfx-mirafdfvF bOxIaF kr idwqIaF hn,
Auh jwsI gurdfspurIey qy gurdfs mfn jfxf sI. ies leI aglIaF nslF leI fied ieh
nfl mtkf cONk c gfiekF nUM lY ky Drny siqMdr srqfj ny iPlm blYk kihxf aOKf ho jfvygf ik hux gwl iks
zf[ siqMdr srqfj c vI fml hoieaf qF AudoN, jdoN fied ipMRs nfl gfiekI dy mOj myly vFg iPlmF dI qy ikwQoN kIqI jfvy. hux fied suirMdr
phuMicaf, lopoky Brf vI. jo vwzf duwK irhf, sdIk smJdf sI, mYN qqkflI swiBafcfr df sPr vI qYa kr ilaf hY. pr jdoN kOr hor nhIN afeygI, nirMdr bIbf vI
ijs df iglf smfgm dy pRbMDk jugrfj mMqrI svrnf rfm nfl rl ky sYNsr borz iekbfl mfhl ny pihlI vfr Auhdy nhIN, kuldIp mfxk vI nhIN qy Xmlf
DflIvfl nUM vI irhf ik myrf cmkIly dy bxf irhf hF. jo mYnUM Guwt ky imldy ny, amrIkf qy kYnyzf c oa krvfey qF Auhdy jwt vI nhIN. gurdfs mfn ijMnf lMmf pYNzf
vyilaF df imwqr afqmf buwZyvfl sih- AunHF c pMmI bfeI vI iewk hY. kuJ gIqF dI dfavydfrI nUM lY ky aflocnf iksy qoN qYa hI nhIN hoxf qy cmkIly
gfiekf amn roI nfl phuMicaf hI nhIN. kMvljIq nIrU dI cVHfeI dy idn mYN aok BOrf qy pflI dyqvflIaf AuTI, pwg qy srpyc lgfAux qy pwg dy vrgIaF joVIaF fied hux AuT hI nf
KYr! igly-ikivaF coN inkl ky awKIN vyKy ny. rUVf mMzI jfvy qy jF jdoN iewk inwGI glvkVI c. hyToN vfl kwZx nUM lY ky amrIkI aKbfrF skx. qy iewQy hI Buwl cuwk mfP.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (26)

jfiq kf grbu nf krIahu koeI gurmiq ivcfr


vfly iensfn nUM pCfxn qy jfxn qoN pihlF
jfq df pYmfnf awgy rwKdy hF ik Plfxf
qIjI pfqsLfhI gurU amrdfs jI rfg joiq qoN Auqpq hoey hn, pr afpxI mUrKqf hY? afpxy DIaF-puwqrF jF pqnI dI aslI afpxy mihl ivc afAux qy nMgy pYrIN hI bMdf hY iks jfq df? ikMnI mUrKqf hY
BYrv ivc PurmfAuNdy hn: nfl hI mnmuwK mnwuKF ny jfq-pfq df KusLI jfxn dI koisLsL kIqI hY? aijhI dOV pey sn, Aus nUM imlx leI. Aus nUM prmfqmf df jIv mMnx dI QF,
jfiq kf grbu nf krIahu koeI] psfrf pYdf kIqf hY. dohrI ijLMdgI jF sLKsIaq vfly bfhroN qF gurU nfnk sfihb jI ny vI BfeI jfq dI pYdfiesL mMndy hF, asIN. jfq-
bRhmu ibMdy so bRfhmxu hoeI] gurU sfihb imsfl dy ky smJfAuNdy Dfrimk bxdy ny, nfm ismrdy ny pr mrdfny qy BfeI bfly nUM jIvn df, afpxy pfq dy nfg df jLihr sfzy ipafrF,
jfiq kf grbu n kir mUrK gvfrf] hn ik ijvyN TiTafr BFzy bxfAux smyN aMdroN koJy hn qy AucI jfq-pfq qy pYsy sPr df sfQI cuixaf sI jo aKOqI nIvIN ivafhF, irsLqydfrIaF, pirvfrF, smfj
iesu grb qy clih bhuqu ivkfrf] anyk pRkfr dy rMgF qy akfrF dy BFzy df hMkfr nhIN Cwzdy. jfq dy sn, pr gurU jI ny suB sLKsIaq qy dysL nUM Kqm kr irhf hY,
rhfAu] bxfAuNdf hY, ijnHF ivc koeI vwz akfrI bMdf sLrfb pINdf hY, DoKf krdf hY, qy krmF nUM pihl idwqI. kihMdy ny, iewk asihxsLIlqf vD rhI hY qy asIN hYvfn
cfry vrn afKY sBu koeI] hY, koeI Cotf hY. ievyN hI srb smrQ GridaF nfl lVdf hY pr svyry Pyr vfr mrdfnf Audfs hoieaf qy gurU nfnk bxdy jf rhy hF.
bRhmu ibMd qy sB Epiq hoeI] prmfqmf ny sB nUM pYdf kIqf hY, afpo- gurduafry jFdf hY qy socdf hY ik Aus nUM dyv jI nUM kihx lwgf, gurU jI lok quhfnUM gurU goibMd isMG jI ny Kflsf pMQ
mftI eyk sgl sMsfrf] afpxy krmF anusfr hr koeI vwKo-vwKry kurfhIaf qy mYnUM kurfhIey df zUm kihMdy dI sfjnf krky iswK pMQ nUM nvF rUp
bhu ibiD BFzy GVY kumHfrf.] rMgF, rUpF qy soJI df mflk hY. ies ivc gurbfj isMG qrn qfrn ny. gurU jI ny Auqr idwqf, qUM Audfs ikAuN bKisLaf. gurU jI ny isMG qy kOr dy
pMc qqu imil dyhI kf afkfrf] koeI svfl nhIN ik kOx vwzf hY qy kOx Pon: 91-98723-34944 huMnF eyN, asIN qF dovyN zUm hF, qUM sfzf siqkfrq ruqby dy sLbd idwqy, jfq-pfq
Git viD ko krY bIcfrf] Cotf. ieh srIr pMj qwqF df bixaf hY qy zUm hY qy asIN Aus prmfqmf dy zUm hF. dy Byd Bfv nUM Kqm krn leI bfbf jIvn
khqu nfnk iehu jIAu krm bMDu hoeI.] sB iewk hI prmfqmf dI bKisLsL ndir koeI nhIN dyKdf pr DoKf qF Auh afpxy qYnUM Audfs hox dI koeI loV nhIN hY. gurU isMG nUM rMgrytf gurU kf bytf ikhf. pr
ibnu siqgur Byty mukiq n hoeI] joq df Cotf rUp hn. nfm ismrn qy sLbd afp nfl krdf hY. prmfqmf qF sB jI ny amIr milk Bfgo df sLfhI Boj Tukrf ajy vI asIN gurU sfihbfn dI idwqI iswiKaf
(gurU gRMQ sfihb, pMnf 1127) gurU dI imhr nfl hI koeI prmfqmf dy dyKdf hY. prmfqmf ny afpxy keI rUpF, ky ikrqI BfeI lflo dI ikrq kmfeI ivcoN qoN dUr hF, goqF-jfqF dy isrlyKF nUM afpxy
arQfq, hy mnuwK! qYnUM afpxI jfq krIb ho jFdf hY qy koeI Buwilaf dUr AudfhrxF qy avqfrF rfhIN sfnUM anyk pR s L f df Cikaf. aijhIaF axigxq nFvF sMg joV ky vizafAuNdy hF. ikvyN
df, smfjI ruqby df hMkfr jF GumMz nhIN Btkdf hY. sMdysL qy iswiKafvF idwqIaF hn qF jo jIvn imsflF iml jfxgIaF ijnHF rfhIN pivwqr smiJaf jfvy ik asIN sB iensfn pihlF
krnf cfhIdf. Aus mflk prmfqmf dI gurU jI PurmfAuNdy hn, hy nfnk nUM sMvfiraf jf sky. dunIaF df hr gRMQ, gurbfxI qy gurU sfihbfnF ny jfq-pfq nUM hF qy bfkI sB kuJ bfad ivc. asIN Drm
njLr ivc sB iewk smfn hn. jo iensfn mnuwKI afqmf qF krmF dI bwDI hoeI hY qy hr Drm bMidsLF jF jfq-pfq dy GumMz qoN ivsfr ky sB nUM iewk smfn drjf idwqf. dI pflxf ivc sB qoN mUrK iensfn hF
Aus inrMkfr prmfqmf dI soJI qy Bfxy swcy siqguru dI imhr qy ikrpf idRsLtI dUr rihx dI iswiKaf idMdf hY. ajokf mnuwK bhuq mUrK dMBI hY, ikAuNik aksr ipMzF ivc dyiKaf jf
ivc jIvn bqIq krdf hY, inrmfxqf df nfl hI ienHF bMDnF qoN mukq ho skdI hY. bfeIbl dI kQf muqfbk iewk amIr ieh doglI sLKsIaq df mflk bx cukf skdf hY ik jfqF dy afDfr `qy vwKo vwKry
pw l f PVH ky jIvn bqIq krdf hY , ies sLbd rfhIN gurU sfihb ny iehI bfdsLfh afpxy mihl ivc anyk rfxIaF hY. iewk hI vyly ieh keI pRkfr dy rol gurduafry sQfipq hn, AucIaF jfqF dy
prmfqmf dy sLbd soJ muqfbk cwl ky sMdysL idwqf hY ik mnuwK nUM kdy vI afpxI nfl rihMdf sI qy anyk pRkfr dy KfixaF inBfAuNdf hY-cMgy vI, mfVy vI. prmfqmf vKry qy nIvIaF jfqF dy vwKry, iewQoN qwk
Aus nUM jfx lYNdf hY, AuhI prmfqmf dI jfq, smfjI ruqby qy pYsy df hMkfr nhIN df syvn krdf sI, pr rwb nUM BuwlI bYTf dI njLr qoN ieh nf qF bc sikaf hY qy nf ik isvy vI jfqF dy afDfr `qy vMz rwKy
imhr dI ndir pRfpq krdf hY. krnf cfhIdf. ieh jIvn qF pfxI df sI. Aus dy mihl sfhmxy iek grIb qy hI bc skygf. gurbfxI ivc QF QF hvflf hn, kOx smJfvy ik ijAuNdy jI jfq-pfq
gurU jI iswiKaf idMdy hn, hy mUrK bulbulf hY jo pqf nhIN kdoN pYdf hoxf hY CotI jfq df lfjr nF df ipMglf rihMdf afieaf hY pr ieh kdy nhIN smJdf. nIvIN dy jLihr nfl Bry vMzy rihMdy hF, mrn qoN
iensfn qUM afpxI Auc jfqI, pYsy, ruqby qy kdoN ibnsxf hY. mnuwK DIaF-puwqrF sI ijs dI kdy Aus bfdsLfh ny mdd nhIN jfq jF AucI jfq df hMkfr krnf ivarQ bfad qF iewk hI imwtI nfl imwtI ho
jF smfjI Auc afcfr ivhfr df GumMz, leI mihl-mfVIaF qy DMn dOlqF iewkTIaF sI kIqI. jdoN Aus dy nOkr bicaf-Kuicaf hY ikAuNik hr iewk Coty jF vwzy iensfn jfeIey . sfnU M kdo N smJ afey g I ik
mfx hMkfr ivarQ hI krdf hYN. prmfqmf krdf iPrdf hY, Aus mUrK nUM smJ nhIN Kfxf kUVy dy Zyr qy suwtdy qF lfjr kUVy dy aMdr iewk hI prmfqmf df bsyrf hY. gurbfxI iewk eIsLvr qy srb sFJIvflqf
dy Gr qyry vrgy GumMzI qy jfq-pfq ivc pYNdI ik ienHF cIjLF nfl jIvn qF jIivaf qoN cuwk ky Kfxf Kf ky vI rwb df lwK sLukr joq df aMsL qy KUn df rMg vI iewk hY. df sMdysL idMdI hY. gurU nfnk sfihb ny
ivsLvfsL rwKx vfly leI koeI QF nhIN hY. jf skdf hY pr prmfqmf dI ikrpf dI mnfAuNdf. iewk idn lfjr mr igaf qy ieh sB sfzI GtIaf soc hY ijs ny dUj sMdysL idwqf sI ik nf koeI ihMdU, nf
ies mfx hMkfr qy jfq-pfq dI AUc-nIc ndir nhIN pYNdI qy awgf nhIN sMvfiraf jf bfdsfh vI mr igaf, pr prmfqmf dy pYdf kIqI hY. bhuq hI sLrmnfk gwl hY muslmfn, aQvf sB BfeI BfeI qy iewk
mMnx vfly dI ijLMdgI qy rfhF ivc anyk skdf. inmrqf nfl bqIq kIqf jIvn qy Gr bfdsLfh nUM nrk dI awg ivc suwitaf ik sfzf smfj ajy vI rMg-rUp qy jfq- brfbr hn.
pRkfr dy ivkfr, pfp, duwK qy musLiklF sLuB krm hI pRBU dy Gr ZoeI duafAuNdy igaf qy lfjr nUM prmfqmf ny afpxy nfl pfq ivc Pisaf hoieaf hY qy pwCmI awj sfzy dysL nUM, smfj nUM sB qo
pYdf huMdIaF hn, Auh anyk pRkfr dy BYVy hn, nf ik jfq jF pYsy df hMkfr. afdmI qKq qy ibTf ilaf. so jfq jF vrg nUM siBaqf ijQy aijhI vrqfry nhIN hn, vwD Kqrf jfq-pfq, AUc-nIc qy
krmF vflI sLKsIaq df mflk bx jFdf qF jfq nUM bhuq vizafAuNdf hY pr ieh nhIN, prmfqmf nUM Xfd krnf cfhIdf hY. Auh kfmXfbIaF qy qrwkIaF nUM Coh irhf asihxsLIlqf qoN hY. loV hY, jfq-pfq
hY. smfj ivc ivcrdy cfr vrxF dy lok kdy nhIN socdf ik Aus ny awj dy idn iek hor imsfl lY lvo. ikRsLn- hY. sfzy irsLqy-nfiqaF jF ivafhF ivc qoN rihq qy sihxsLIlqf df jIvn gujLfrIey
prmfqmf dI imhr qy ndir nfl iewk hI iks nUM KusL kIqf hY, iks dI mdd kIqI sudfmy dI dosqI nUM kOx nhIN jfxdf. ikRsLn vI smfjI ruqby jF jfq-pfq dI AUc-nIc qy hr iewk ivc rwbI joq qy ndir nUM
Bgvfn rUp sI qy sudfmf CotI jfq df nfl keI lVky-lVkIaF dy jIvn qbfh qwkIey. jy quhfzf aMdr suLD qy sfP suQrf
bhuq grIb sI pr ikRsLn jI afpxy ho jFdy hn. pr jfq-pfq df jLihr Pyr
afrqI afrqI krF mYN qyrI afrqI.
bcpn dI dosqI nUM mfnqf idMidaF Aus nUM vI nhIN Twldf. sfzy smfj dI qRfsdI hY
hY aQvf jfq-pfq dI AUc-nIc qoN dUr hY
afrqI krF mYN qyrI afrqI, -bIbI surjIq kOr sYkrfmYNto qF smJo qusIN pRBU dI ndir dy iblkul
--- brfbr afpxy qKq qy ibTfAuNdy. Aus dy ik asIN iksy vI Kyqr ivc mhfnqf Kwtx krIb ho. rwb sB qy ndir imhr rwKy.
krqf purK qyrI afrqI.
nIl ggn df Qfl sjf ky smJfvy ikhVf?
khu nfnk myrI prm giq hoeI gurbfxI igafn
qfiraF dy ivc moqI pf ky pRcfrkF pf leIaF afpo ivc lVfeIaF
cMn sUrj do dIp jgf ky, sB dy sFJy dr qy, ienHF PuwtF pfeIaF.
afrqI krF mYN qyrI afrqI.
idno-idn jfvy vMizaf, iswKI df vyhVf rfgu sUhI mhlf Gru Auh mflk pRB iekwlf afp hI afp rih shs Gtf mih eyku afkfsu]
cMdn ruK dI DUp DuKfvF pr ieh sfzf rfh nhIN, smJfvy ikhVf. siqgur pRsfid] jFdf hY. Gt PUty qy EhI pRgfsu]
cvr kryNdIaF afAux hvfvF bfjIgir jYsy bfjI pfeI] kvn rUp idRsitE ibnsfieE] Brm loB moh mfieaf ivkfr]
hwQ joVF qy sIs JukfvF, mUMhoN awgF kwZdy, Aucy sMgqoN bih ky nfnf rUp ByK idKlfeI] kqih gieE Auhu BRm CUty qy eykMkfr]
afrqI krF mYN qyrI afrqI. horF nUM ny inMddy, swcy Kud nUM kih ky. sFgu Auqfir QMimHE pfsfrf] kq qy afieE] rhfAu] gurU jI PrmfAuNdy hn, hy BfeI! ijvyN
qb eyko eykMkfrf] bd dI rhfAu dI pMkqI ivc gurdyv ieko afkf pfxI nfl Bry hoey hfrF
Pul vnspqI qYQoN vfry slIky, rm, hXf dIaF sB hwdF ZfhIaF kvn rUp idRsitE ibnsfieE] afKdy hn, hy BfeI Aus jgq dy mflk GiVaF ivc vK vK idKfeI idMdf hY pr
anhd nfd vjyNdy sfry ijnHF jgfAuxy dIp sI, AunHF awgF lfeIaF. kqih gieE Auhu kq qy afieE] rhfAu] prmfqmf pRBU dy qF anykF hI rUp idsdy jdoN GVy tut jFdy hn qF Auh iek afkf
iek rs vwjdy rihx ngfry, jl qy AUTih aink qrMgf] rihMdy hn aqy anykF hI rUp nfs huMdy hI idsdf rih jFdf hY; mfieaf dy Brm
afrqI krF mYN qyrI afrqI. buwDU bxfAuNdy dunIaF nUM, ieh mKOty pf ky kink BUKn kIny bhu rMgf] rihMdy hn; BfeI ieh gwl qF koeI vI nhIN kfrn hI Aus prmfqmf dI aM ies jIv
ivhlV mOjF luwtdy sMq, BfeI khf ky. bIju bIij dyiKE bhu prkfrf] dws skdf ik ieh jIv ikQoN afieaf sI afqmf ivc Btkxf, loB, moh afidk
qIn lok pirkrmf krdy Pl pfky qy eykMkfrf] aqy iPr ikQy clf jFdf hY, ieh qF Auh sfry ivkfr AuTdy hn, pr jdoN Brm
bRhmf, ivnUM, mhy vI zrdy kOx suxfvy gurU dI, hr mn dIaF krdf shs Gtf mih eyku afkfsu] sMsfr df mflk prmfqmf ipqf afp hI imt jFdf hY qF Auh prmfqmf df hI rUp
swq sfgr qyrf pfxI Brdy, gurU nfloN vwD zyrf, bfibaF df Brdf. Gt PUty qy EhI pRgfsu] jfxdf hY. ho jFdf hY.
afrqI krF mYN qyrI afrqI. Brm loB moh mfieaf ivkfr] jl qy AUTih aink qrMgf] Eh aibnfsI ibnsq nfhI]
aihm muwdy sB rwKqy, TMzy bsqy pf ky BRm CUty qy eykMkfr] kink BUKn kIny bhu rMgf] nf ko afvY nf ko jfhI]
pl pl sB dI sfr kryNdf nukqfcInIaF hI krdy, msfly lf ky. Eh aibnfsI ibnsq nfhI] bIju bIij dyiKE bhu prkfrf] guir pUrY hAumY mlu DoeI]
hr wry ivc afp vsyNdf nf ko afvY nf ko jfhI] Pl pfky qy eykMkfrf] khu nfnk myrI prm giq hoeI]
hr Gt afpxI joq DryNdf, hIdF dIaF kurbfnIaF, nf ieMj Bulfvo guir pUrY hAumY mlu DoeI] hy BfeI! ijvyN pfxI ivcoN anykF hI hy BfeI! suxo, Auh imhrbfn pRB
afrqI krF mYN qyrI afrqI. anMdpur dy mqy dI vI, kdy bfq qF pfvo. khu nfnk myrI prm giq hoeI] lihrF AuTdIaF hn aqy muV ky iPr pfxI qF nfs rihq hY, kdy vI nfs nhIN huMdf;
sRI gurU arjn dyv jI Aupdy krdy ivc hI smf jFdIaF hn; ijvyN sony qoN Auh qF jIvfqmf rUp ho ky BI nf koeI
crx kml qy ho jF ZyrI nklIaF nUM vyK ky nf asl gvfeIey hn, hy BfeI ijvyN bfjIgr jdoN bfjI keI iksmF dy gihxy GVy jF bxfey jFdy afqmf bx ky jnmdf hY aqy nf hI jFdf
drn dI mYnUM ipafs GnyrI gurbfxI qoN lY ronI, swc pwly pfeIey. pfAuNdf hY qF Auh qrHF qrHF dy rUp aqy hn aqy Auh iPr sonf hI bx jFdf hY; Bfv mrdf hY. BfeI, ieh nfnk afKdf
ijAuN jfnhu iqAuN kr giq myrI, ByK ivKfAuNdf hY, iesy qrHF Aus mflk ijvyN iksy rwuK df bI bIj ky fKF, pwqy, hY ik pUry gurU ny myry aMdroN hAumY dI
afrqI krF mYN qyrI afrqI. divMdrf hMs nhIN bxdy, kdy zwzF Kfxy pRBU prmfqmf ny vI ieh jgq qmff Pul, Pl afid Aus df keI iksmF df sfrI mYl Do idwqI hY, hux myrI afqmk
imhr krIN myry dfiqaf, kOm swc pihcfxy. ricaf hoieaf hY; Auh ies ivc anykF srUp vyKx ivc af jFdf hY pr rwuK dy avsQf AucI bx geI hY qy mYnUM ieh
bdF df iek gIq bxf lY -divMdr isMG syKoN, hI rUp aqy ByK idKf irhf hY, pr jdoN Pl pwkx qy AuhI pihlI iksm dy bIj jgq Aus prmfqmf df rUp hI ids irhf
aMimRq rs sMgIq bxf lY PIinks, aYrIjLonf pRBU afpxf ieh jgq rUp sFg Auqfr ky bx jFdy hn, ievyN ies bhu rMgI sMsfr hY.
af mYnUM surjIq bxf lY, Pon: 913-735-4661 ies Kyz df psfrf rok idMdf hY qF AudoN df aslf iek prmfqmf hI hY. -bIbI surjIq kOr sYkrfmYNto
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (27)

afqimk ivkfs qy smfijk suriw Kaf dy sRq


o hox gurpurb
iksy vI kOm dy Aujly BivwK leI sfihb ny aYsy hflfq nUM qurMq gMBIrqf
Aus dy arQcfry dI vwzI aihmIaq hY. gurU sfihbfn vloN sQfpq kIqy gey iswK Drm df mfnvI ihqF nfl zUMGf srokfr hY. awj nfl ilaf sI. bfbr nUM jfbr kihx dI
gurbfxI aqy sfihq ivcoN sMkyq imldy Bfrq ivc bhuq sfrIaF smwisafvF isr cuwk rhIaF hn. ienHF ivc vfqfvrx df pRdUsLx, juraq kIqI sI. ivkfAU ivigafn ny vM-
hn ik smfijk-Dfrimk rUhF ny iek grIbF df grIbI hwQoN qbfh hoxf aqy mfnvI kdrF-kImqF df Gfx sLfml hn. ies lyK ivc rihq bIj iqafr krky pros idwqf hY.
kilafxkfrI smfijk-afriQk ivvsQf lyKk rsLpfl isMG ny sunyhf idwqf hY ik idKfvy dy kfrjF Auqy byvjHf Krcy krn dI QF Auprokq vfqfvrn qyI nfl ivgV irhf hY.
df sMklp py kIqf hY. Drm mnuwK dI msilaF dy hwl Aupr Krc kr ky gurU sfihbfn vloN lok srokfrF vwl iDafn dyx dy pfey nfsf dy AupgRih srvyKx anusfr DrqI
aMqrIv kqI nUM syD idMdf hY. Drm dI pUrinaF Auqy cwilaf jfvy. bfby nfnk dy Aucy-dr dy nvyN-nroey sMklpF nfl ishqmMd sMsfr dI hyTly pfxI BMzfr 2020 qwk suwk jfxgy.
kqI nvIaF sMsQfvF qy nvIaF smfijk, isrjxf ihq lfmbMd hoeIey qy qurIey. -sMpfdk ihrIlI Bojn pRxflI, pRdUiq hvf-pfxI
afriQk qy swiBafcfrk gqIivDIaF leI aqy qxfa kfrx vwzI pwDr qy lok
sfnUM ikRafsLIl krdI hY, brqy Drm lok eId dIaF KuIaF ivc mgn hox qy prAupkfrI jugiq hI jIvn pRdfn kr iekwTf huMdf hY. mhIny df 300 kroV qy mfnisk rogF df ikfr hn. mnuwK qy psU-
krm-kFz qwk sImq nf hovy. jy krqfrI dUjy pfsy grIb, XqIm, muQf iksm dy skdI hY. srkfrI ivwqI aMkVf afDfr sfl df 3600 kroV. aYny vwzy msly nUM pMCI bwcy pYdf krn qoN asmrwQ ho rhy
kqIaF krm-kFz `qy hI Krc ho rhIaF lok mflI qMgI kfrn ienHF KuIaF ivc bxfeIey qF pMjfb dy hr ipMz nUM lgBg nijwTx df 3 sfl df tIcf rwK ilaf jfvy hn. 99 PIsdI afbfdI vwK vwK qrHF dI
hox qF afriQk qbdIlI leI nf qF soc fml hI nf ho skx. sdkf-ey-iPqr 80 lwK rupey dI qknIk qy mInrI dy ky qF 9300 kroV qoN vwD iekwTf ho jfxf hY. mMdhflI qy bdhflI Jwl rhI hY.
AuBrygI qy nf hI ienklfbI smUh pYdf dI dr musilm ivdvfnF anusfr iek prflI nUM PUkx qoN roikaf jf skdf hY. ijvyN gurU kf lMgr clfAux ivc rDf ienHF hflfq nUM plt ky srbwq dy
hovygf. iklo 666 gRfm qoN lY ky ZfeI iklo kxk iek Coty ijhy ihr df Cotf ijhf iek rwKI jFdI hY, ievyN hI kOmFqrI pwDr qy Bly vflI ivvsQf sQfpq krn leI lokF
iesy leI gurU nfnk dyv jI ny nfm pRqI jIa jF Aus dy brfbr bxdI rfI Dfrimk vrg qy ipMz vfly rl ky iek qflmyl rwK ky KyqIbfVI nUM gurU kI KyqI nUM cOks krnf rUrI hY. oRmxI gurduafrf
jpx dy nfl nfl hoxI cfhIdI hY. rmfn mhInf aqy Aus ipMz c prflI dI awg nUM rok skdy hn. dI rDf nfl qy kudrq dI kdr kridaF pRbMDk kmytI, idwlI iswK gurduafrf
ikrq krn qy vMz nfl juiVaf eId df idhfVf asl ivc pr loV hY gurUaF vflI sUJ dI. inBfAux lwg jfeIey qF smwisafvF ismt pRbMDk kmytI, qKq sfihbfn dy pRbMDkI
Ckx df isDFq musilm Dfrimk jIvn YlI nUM muV Aus 20 akqUbr 2017 dI Kbr hY ik ky rih jfxgIaF. BfeI BfeI bx qurnf borz, zyry, mhFngrF qy ivdyF dy vwzy
isrijaf. Dfrimk lIh `qy pfAux dI koi hY, ijs nfl qlvMzI mfDo dy nOjvfn iksfn gurivMdr pYxf hY. mMigaF nhIN imlxI qy afpxI vwzy gurduafry sfrI kfienfq dI kfieaf
mM z l qy sM s frk sfl dy bfkI mhIinaF ivc afey ivgfV isMG bopfrfey ny prflI sMBfl mlcr aqy bxf lY imwqrf iliKaf qfanf trflIaF klp krn dy smrwQ hn. ienHF vloN
mMzl df sMquilq aqy susqI nUM dUr krn ivc mdd rUr pltfvy hlF smyq hor sMd Coty iksfnF qoN imtfAuxf hovygf. hux 9300 kroV df ivwidaf, zfktrI ielfj, lMgr qy pRcfr-
srU p py kIqf. imldI hY. nUM vrq lYx leI jnqk pyk kIqI hY, Krc nhIN hovygf. 3600 kroV ivc vI pRsfr dy syvf-kfrj XojnfbwD ZMg nfl
ivcfrIey qF shI ik gurU sfihbfn jo 10-12 lwK rupey dy hn. kYnyzf ivc sucwjy ZMg nfl mslf hwl ho jfxf hY. inBfey vI jFdy hn, jo nf-kfPI hn.
rpfl isMG dy pfey pUrinaF qoN asIN ikMnf duryzy jf rihMdy yrpur donf dy sqnfm isMG huMdl KVHy ikwQy hF, iek Jfq mfrIey. pMjfb isw K kO m dy ku J Au n H F aM g F dI
Pon: 91-98554-40151 KVyH hF. Brm nUM hI Drm khI jf rhy hF. kfrgufrI nUM vI ivcfiraf jfxf cfhIdf
bfbf dyKY iDafnu Dir jlqI siB ipRQmI gurU nfnk sfihb df vwK-vwK dyF df rtn iswD krdf hY hY jo kOm dy arQcfry nUM pRBfivq qF krdy
iswK nYiqkqf ies gwl dI hfmI hY ik idis afeI. bfJhu gurU gubfr hY, hY hY ik gurU sfihb df ivv pwDr dIaF smwisafvF nfl srokfr hn pr afqimk qy afriQk pwKoN kOm nUM
ivv pwDr qy prspr hmdrdI hI shI krdI suxI lukfeI. bfby vflf iDafn, sI. kI awj iswK Drm dy pRbMDkF qy pRcfrkF df lokl qy svfrn qoN avysly hn. gurduafiraF kol
pRxflI hY. gurU sfihbfn ny pyNzU jIvn bfby vflf idKxf qy suxnf Drm dy bxy lwKF rupey pey hn pr ienHF rfhIN msly
globl msilaF nfl srokfr hY? afqimk mMzlF dy rfhIaF nUM
Auqy BfrU afrIaf siBaqf dI KVoq cflkF-sMcflkF ivcoN alop ikAuN hY? dy hwl leI pRfjYkt Xojnf koeI nhIN hY.
pRivrqI nUM qoiVaf. ipMzF dy ivkfs leI
ivv dI KuhflI leI afqimk ivkfs aqy afriQk surwiKaf iek iek pYsy df ihsfb rwKxf hI syvf qy
bfby ky khfAux vfilaF vloN gurpurbF
ihrIkrx dI ivvsQf kfiem kIqI aqy sbMDI apnfey jFdy kfrj-ZMg kyvl nfl srokfr rwKdf mfzl isrjxf hovygf. afqimk qy afriQk Drm incq kIqf hoieaf hY. iksfnF,
ihr vI vsfey. ihrF nUM afriQk afDfr rsmmuKI hI hn. iswK kOm dy kOmFqrI Porm df gTn krnf smyN dI mMg hY. jo srbwq dy amlI Bly mdUrF qy vpfrIaF dI mMdhflI dy mfhOl
idwqf. jy vpfrIaF aqy kfrIgrF nUM ivwqI psfry aqy Drm dI afV ivc bVy vwzy pey leI iek iek drvfjy nfl juVI hovy qy lokF dy ivkfs dIaF nfl mKOl krky zMg tpf ilaf jFdf hY.
sMkt df sfhmxf krnf pYNdf qF gurU Klfry nUM iek pfsy rwKidaF iek Coty ijhy sMBfvnfvF qy hwdF pRqI slfhkfr hovy. Ku d ku IaF ho x qy drIaF Au p r bY T
sfihb afp jF iswKF dI shfieqf nfl rfs ihr df Cotf ijhf nmUnf hI siQqI aPsos kr ilaf jFdf hY. PMz kyvl qy
pUMjI df pRbMD kr ky idMdy. spwt kr skdf hY. meI-jUn mhIny gurU ny pyk kIqI hY ik Auh prflI nUM KyqF ivc hr sfl 90-105 hfrs pfvr dy kyvl iemfrqF dI AusfrI jF iPr kuJ
gurU rfmdfs jI ny 52 vwK-vwK arjn dy v df hIdI idhfVf aqy ivc vfhux qy hox vfly qyl dy Krcy df 20,000 tRYktr ivkdy hn. 4[30 lwK smfgmF qy Krc huMdy hn. grIb df mUMh
ikwiqaF dy lokF nUM aMimRqsr dI DrqI akqUbr-nvMbr mhIny gurU rfmdfs qy Bfr cuwkxgy. iksfnF nUM apIl kIqI hY tRYktr hn. 1000 hYktyar leI 95 gurU kI golk vflf sMklp suxn-mMnx
qy vsfieaf. aMimRqsr dsqkfrI aqy gurU nfnk dyv dy gurpurbF sbMDI bVI ik Auh srkfr qy tyk nf rwKx sgoN iek tRYktr hn. jdoN ik Bfrq ivc 15 aqy df ihwsf hI nhIN hY.
vpfr df vwzf kyNdr bixaf. nvyN ngrF rDf nfl smF qy srmfieaf Krc kIqf dUjy df sfQ dy ky ies sMkt ivcoN inklx. cIn ivc kyvl 7 hn. pMjfb ivc 62% BfrqI kul rftrI afmdn df 3
dI AusfrI aqy lok BlfeI dy kMmF leI jFdf hY. gurpurbF pRqI svf svf mhInf du r df nU M gM B Irqf nfl lY ky iksfnF kol 10 eykV qoN Gwt mIn hY. PIsdI ihwsf iqAuhfrF dI Byt cVHdf hY.
aQfh pYsy dI loV sI. ies leI dsvMD pihlF do sMsQfvF vloN svyr fm dIaF ishqmMd idf aKiqafr krnI hovygI. aOsqn jmIn 2 hYktyar qoN vI Gwt hY. nqIjf, nf koeI Auqpfd aqy nf hI koeI
dI pR Q f jfrI kIqI geI. Au c y - su w c y kIrqn lVIaF urU ho jFdIaF hn. ijnHF pihlf svfl hY ik aYsIaF PslF bIjIaF hr dUsry pirvfr kol afpxf tRYktr hY. afriQk qy afqimk ivkfs. iqAuhfr
guriswKI jIvn dy DfrnI pRcfrk inXukq ivc vDyry awDKVH Aumr dIaF sMgqF hI hI ikAuN jfx jo DrqI hyTly pfxI df hI ieh siQqI afriQk qOr qy qrkpUrn prAupkfr qoN ht ky smuwcf vfqfvrx
kIqy gey. ienHF nUM msMd ikhf igaf hY. huMdIaF hn aqy aOsqn do sO qoN vwD igxqI Kfqmf kr dyx qy iPr smytx leI pOx- nhIN hY. srkfr nUM mbUr kIqf jfvy ik plIq kr rhy hn. gurU nfnk sfihb df
msMd, arbI bd msnd qoN bixaf nhIN huMdI. gurpurb nfl sbMDq ieiqhfs pfxI nUM pRdUiq kr dyx. afAux vflI Auh iksfn afmdn kimn bxfvy. iksfn vwK-vwK dyF df rtn iswD krdf hY ik
hY, ijs df arQ hY-isrhfxf, qkIaf jF jF gurmiq ivcfr qy iltrycr qoN prhy pIVHI afksIjn qy pfxI nUM qrsdI mrygI. qy Dfrimk jgq amul zyarI pRogrfm gurU sfihb df ivv pwDr dIaF smwisafvF
gwdI. smyN dy hfkm qKq Auqy isrhfxy hI rwiKaf huMdf hY. sMgqF dy afAux-jfx ieh kYsI kmfeI hY jo hspqflF rfhIN dI qr qy sihkfrI ZFcf sQfpq kry. nfl srokfr sI. kI awj iswK Drm dy
lf ky bYiTaf krdy sn qy AunHF nUM msnd dy pYtrol zIl Krcy pfsy rwK dyeIey qF iPr kfrporyt GrfixaF dy hI Gr puwjygI. iksfn qy srkfrF afhmo sfhmxy pRbMDkF qy pRcfrkF df lokl qy globl
nIn ikhf jFdf sI. msMdF nUM kyvl lMgr qy hI GrF vfilaF df Krc Bfrq ivc loVF pUrIaF krn AuprMq KVH rhy hn jo arQhIx vI hY qy mMdBfgf msilaF nfl srokfr hY? afqimk mMzlF
rfmdfsIey vI ikhf jFdf sI. ipwCoN gurU aMdfn 50 hfr rupey rofnf afAuNdf hr vrHy 30-35 imlIan tn anfj bcf vI. mslf arQ-ivvsQf krky AuliJaf dy rfhIaF nUM ivv dI KuhflI leI
ky vI vriqaf jFdf irhf. hY. svf mhIny ivc iek gurpurb qy krIb ky rwKx dI gujfieM huMdI hY. ies dy hoieaf hY. arQfqrIaF qy ivigafnIaF afqimk ivkfs aqy afriQk surwiKaf
imafrI pRcfr dI bdOlq BfrI igxqI 20 lwK ruipaf Krc ho jFdf hY. gurpurb bfvjUd dy ivc hr sfl sfZy Cy kroV vloN suDrIaF qy mihMgIaF qknIkF dIaF nfl srokfr rwKdf mfzl isrjxf hovygf.
ivc lok iswKI dy dfiery ivc afey. mhfn vfly idn df Krc vwKrf. sBf-susfietIaF lok BuwKmrI jF nIm BuwKmrI kfrn rogF qvIjF KyqI aMdr BfrI AulJxF hn. sMn afqimk qy afriQk Porm df gTn krnf
ivafiKafkfr qy keI BffvF dy jfxkfr dy ienHF pRogrfmF qoN vwKiraF gurduafiraF df ikfr ho ky mr jFdy hn. XunIsYP dI 1995 ivc ivv bYNk dy iek sfbkf Auc smyN dI mMg hY. jo srbwq dy amlI Bly
BfeI gurdfs ny afgry qy kFI ivKy rih vloN mnfey jFdy gurpurb, sjfey jFdy ngr irport anusfr Bfrq ivc hr sfl 3 aiDkfrI vloN cyneI ivc smfijk leI iek iek drvfjy nfl juVI hovy qy
ky dUr dUr qwk iswKI dI Kubo PYlfeI. kIrqn qy bfrF ivc lwgy lMgrF df qy lwK bwcy iek idn dI iMdgI vI pUrI nhIN kfrkuMnF nfl bYiTaF kIqIaF gwlFbfqF lokF dy ivkfs dIaF sMBfvnfvF qy hwdF
lokF dI bolI ivc pRcfr kIqf. msMd hr pRbMDF df Krc vwKrf. gurpurb mnfAux krdy. kupox aqy ielfj dI Gft krky coN hoieaf Kulfsf lUM kMzy KVHy krn vflf pRqI slfhkfr hovy.
sfl ivsfKI qy dIvflI mOky do vfr gurU- dI bhuq aihmIaq hY pr gurU sfihbfn pMj sfl qoN Gwt Aumr dy lgBg 10 lwK hY. Auh sI, ivv bYNk vloN Bfrq nUM jy awj aMdfn svf lwK ividafrQI
drbfr ivc hfr ho ky gurU sfihb nUM dI nsIhq hyT mnfey jfx. bwcy hr sfl mOq dy mUMh ivc cly jFdy hdfieq ik vwD qoN vwD lokF nUM KyqI coN 20-20 lwK rupey df pRbMD kr ky ivdy
sfrf ihsfb idMdy. gurU amrdfs jI vloN iek Cotf ijhf ihr iek ipMz dI hn. iek lwK mFvF ipwCy pMJI hfr jxypy bfhr kwZ idwqf jfvy qF jo AudXog sQfpq dI AuzfrI mfr igaf hY qF ies dy dUr-
Drm pRcfr leI inXukq 22 mMjIdfrF qy Aus smwisaf df hwl sihjy hI kr skdf smyN hI sPr mukf bihMdIaF hn. ieh mOqF kIqy jf skx. kyNdr vloN svfmInfQn rs nqIjy kI hoxy hn, socxf hovygf.
52 pIhVydfrF nfl sMprk rwKdy. gurU hY jo awj Bfrq dy keI rfjF, Kfs kr kudrqI nhIN, Kurfk surwiKaf aqy ishq dIaF isPfrF nUM lfgU nf krnf aYsIaF vfqfvrx qy AUrjf dy Kyqr ivc vI qurMq
sfihbfn vloN cwl rhy kfrjF aqy sMgqF pMjfb df, iek BKdf mslf hY. Auh hY, shUlqF df ivgiVaf ZFcf hI ienHF mOqF hdfieqF df sbUq hI hY. dUjy pfsy amrIkf kdm AuTfAuxy hoxgy. Audfhrx leI ijvyN
dy hr duwK-suwK dI Kbr idMdy-lYNdy. prflI jF nfV nUM awg lfAux qy pYdf df iMmyvfr hY. ny XkInI bxfieaf hoieaf hY ik iksfn ik sRI drbfr sfihb, aMimRqsr ivKy ZfeI
kI awj iksfnF, mdUrF, vpfrIaF, huMdf pRdUx aqy kry kfrn iksfnF qy 9392 kroV rupey dI loV hY, pMjfb injI vrqoN leI jmInF nf vycx. kroV dI lfgq nfl 504 mYgfvft smrwQf
mulfmF, ikrqIaF aqy ividafrQIaF df mdUrF dIaF huMdIaF KudkuIaF. srkfr nUM prflI dI sMBfl leI. kI hux gurU sfihbfn vloN aMn-jl sMkt vflf sUrjI AUrjf vflf plFt lfieaf
AujfVf rokxf smyN dI mMg nhIN? grIbF pMjfb srkfr anusfr hux qwk dI vfqfvrx dI aqy lokfeI dI hwiqaf krky smyN pfey Xogdfn df iDafn DiraF sMkt igaf hY, jo iek GMty ivc 25 XUint ibjlI
dy duwKF-suwKF ivc BfeIvfl bxn dI loV sfrI mInrI imlf ky ies nfl 61 hfr Ausy ivc afqm-hwiqaf kr lYxI hY? gurU tl skdf hY. Dfrimk vrg ivAuNqbMdI iqafr krky iek lwK qoN vwD rDflUaF
nhIN hY? ipafr qy imafr BrpUr pRcfr hYktyar Jony dI prflI df pRbMD awg df igafn Purmfn vrqIey. ieh vI Bucfl, nfl Krc krn lwg jfvy qF jn-sDfrn leI pOitk lMgr iqafr krdf hY. pRqI
dI loV nhIN hY? Auqr afvygf, jI hF loV lgfey ibnf kIqf jf skdf hY. jy 2 eykV quPfn qy sunfmI jYsI afPq hY. qbfhI nUM afqimk lfB vI imlygf aqy afriQk idn 200 gYs islMzr aqy bflx bcfAux
hY, ikAuNik BuwKy ipafsy dI shfieqf krnf qwk vfly nUM muPq, 5 eykV vfilaF nUM 5 rokI jf skdI hY. ciVHaf soDx Driq qOr qy kmor iksfnF, mdUrF, vflI apnfeI qknIk rfh-dsyrf hY.
aqy inaF dyxf sfzy sMskfrF df ihwsf hY. hfr rupey aqy ies qoN vwD vfilaF nUM lokfeI Aucy-dr dI vfrs iswK kOm dI ividafrQIaF qy rogIaF nUM shfrf vI. mfics qIlI nfl aiswDy rUp ivc not qy
sdkf-ey-iPqr eId mOky idwqy jfx 15 hfr rupey ivc qknIk qy mInrI igxqI 2 kroV dy krIb hY. ies `coN iek dunIaF Br dy pYdfvfrI sRoqF Auqy vfqfvrx nUM sfVn dy ruJfnF ivruD cyqnf
vflf mhfn dfn hY, jo hr muslmfn leI AuplBD krf ky nYnl gRIn itRibAUnl kroV iswKF nUM Xog mMn ilaf jfvy ik Auh sfmrfjI kfrporytI pUMjI kbiaF dI hoV muihMmF qorIey. bfby nfnk dy Aucy-dr dy
eId dI nmf Kfiqr GroN cwlx qoN pihlF dy hukm nUM lfgU krnf hovy qF 9392 hr ro 10 rupey sFJy Kfny ivc jmHF lwgI hoeI hY. srkfrF kfrporyt GrfixaF nvyN-nroey sMklpF nfl ishqmMd sMsfr
adf krnf rUrI hY. aYsf nf hovy ik afm kroV rupey cfhIdy hn. ieQy Drm dI krvf skdy hn qF rofnf 10 kroV dy iefry qy cwl rhIaF hn. gurU nfnk dI isrjxf ihq lfmbMd hoeIey qy qurIey.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (28)

kyhf kysrI rMg!


pMjfb qy vI AudoN bVy mfVy idn cwl
rhy sn. jmIn qy kfb iDr mYnUM pfsy
krn leI iksy vI qQf-kiQq KfVkU iDr hwsx dI jfc
dI mdd lY skdI sI. mYnUM Dur aMdroN
ies Kqry df aihsfs vI sI. Auh fhrf rjfeI ivc vV ky kMn vlHyt sON jFdf hY.
qOr qy mYnUM mfrn dIaF DmkIaF qy zrfvy ies gwl qy mfVf ijhf hfsf
idMdy vI rhy. pr mYN azol irhf. iesy Cxikaf qF mfmf hrdIp qx ky bYT igaf
Kqry nUM muK rwK ky hI myrf sfihqkfr
virafm isMG sMDU pMjfbI df jLhIn khfxIkfr hY. pyNzU ipwTBUmI `qy ilKIaF Aus dIaF aqy iewk hor iqwKf qIr myry vwl Cwizaf.
imwqr awD-ivcfilEN jy myrf sfQ Cwz khfxIaF ivc lok drd zulH zulH pYdf hY. pihlF Aus ny nkslI lihr aqy iPr KfVkU lihr ieh bfxI DuroN afeI hY. ies kljug
igaf sI qF Auh aqy Aus dy mfpy afpxI df syk afpxy ipMzy qy hMZfieaf. pfTk ijAuN khfxI pVHnI sLurU krdf hY qF bs ies vihx ivc ieho hI sfzf sB qoN vwzf afsrf hY
QF iblkul hwk-b-jfnb sn ikAuNk myrf ivc hI vih jFdf hY. ies lyK lVI ivc Aus ny afpxI ijLMdgI dy kuJ pwqry Poly hn, jo qy sfzI gurbfxI bfry qyrf ieho ijhy lPF
afpxf Brf vI, ijs ny jmIn ivcoN awD ivc gwl krnf soBdf nhIN. qYnUM pqf hoxf
pfTkF nfl sFJy kr rhy hF. pysL hY ies lyK lVI dI dUjI iksLq. -sMpfdk cfhIdY ik qUM kI bol irhYN qy kIhdy awgy
lYxf sI, myry nfl ies msly ivc srgrm
sihXog qoN ienkfrI sI. nf hI Auh smF bol irhYN?
sfihb `qy hoey hmly, kqlo-gfrq, POj ivprIq BYVy ikrdfr bfry Aus nUM pRn sI. sfry kmiraF dy drvfy iewk dUjy ipafry Kflsf jI gurbfxI ijMnI
aqy sfQ qy nf hI ho rhy Krcy df ihwsf dy
dIaF vDIkIaF aqy akfl qKq dy Zih rUr krdf. Aus anusfr Auh afp AunHF ivc KuwlHdy sn. Aus dI bulMd afvf sfry quhfzy ijhy DrmIaF dI hY EnI hI myry
irhf sI. kihMdf sI, jdoN jmIn ivk geI,
jfx dy sdmy nfl vYrfgy qy nmoI ivc dy aijhy ivhfr df inMdk sI; Auh KfVkUaF kmiraF ivc gUMj rhI sI. suwqy hoey sfry vrgy pfpIaF dI vI hY. iesy gurbfxI ny
mYN Aus df Krcy
ZwTy mihsUs kr rhy sn. Auh zfZy mfXUs dIaF njfie luwtF-KohF aqy bygunfhF dI pRfhuxy jfg pey qy Auslvwty lYx lwgy. mYnUM vI smJ idwqI hY ik BfvyN Aumr Br
df bxdf ihwsf
qy bybws sn. afpxy roh aqy guwsy df kqlo-gfrq df ivroDI sI; KfVkUaF dy idn-cVHy bfhr Duwp ivc bYT ky sfry gwizaF dy gwzy pusqkF df pfT
kwt lvF! Gr dy
Kfmo pRgtfvf krn leI kysrI rMg AunHF Dwky, njfie mMgF aqy pfeIaF krI jfE pr ies pfT nUM
kfrobfr nUM Cwz
df afsrf bixaf sI. nOjvfnF dI vwzI muiklF dy sqfey lok Aus kol pVHx-pVHfAux df Enf icr
ky myry nfl
igxqI kysrI ptky qy pwgF bMnHx lwgI afpxy PY s ly krvfAu x leI koeI lfB nhIN ijMnF icr asIN
Kwjl hoxf Aus
sI. jhf agvf dI Gtnf nfl AunHF ny afAuNdy rihMdy sn qy Auh ijwQoN Kud hAumY qoN mukq nhIN huMdy.
nUM gvfrf nhIN
afpxIaF rmsfr awKF AucIaF kr ky qwk sMBv huMdf AunHF dy kMm agly dI iewCf aqy loV qoN
sI. Aus nUM qy
AuqFh nUM vyiKaf. mfmf hrdIp awj ienHF afAuNdf; KfVkUaF dy glq ivhfr ibnf AucI AucI bol ky Aus nUM
Aus dy njdIkI
AucIaF AuTIaF awKF dy hvfly nfl pMjfb pRqI afpxy igly ikvy AunHF dy pfT sunfAuxf afpxI afqmf
df BivwK vyK irhf sI. blU-stfr afpRyn vw z y afgU a F qw k phu M c fAu N d f dI uDI nfloN vwD afpxI BgqI
virafm sMDU qoN ipwCoN Auh mYnUM pihlI vfr iml irhf rihMdf aqy aksr afpxy kol
e-mail: waryamsandhu@gmail.com dI hAumY df ivKflf krnf hI
sI aqy mYN Aus aMdr afeI qbdIlI nUM afAuNdy rihx vfilaF nUM hY.
BlI-BFq vyK qy smJ irhf sF. mYnUM Aus smJfAuNdf vI rihMdf. pr, Auh mfmf lMmI bihs ivc pYx
slfhkfrF nUM ieh afs vI nhIN sI ik
df guwsf, nmoI aqy awj dI Gtnf nfl afKdf, Auh AunHF dI kOm leI dI QF iewk nukqy qy hI aV
eyny sflF dy prfey kby qoN bfad mYN
pRfpq qswlI dy arQ smJ afAuNdy sn. kt sihMidaF kurbfn ho jfx igaf, nhIN, gurbfxI quhfzI
jmIn df kuwJ kr krf vI skFgf! jmIn
agly idnF ivc mYnUM pqf lwgf ik dI Bfvnf df mudweI sI aqy nhIN. qusIN sfzy gurUaF qy sfzy
dI infndyhI leI jy Aus nUM iewk idn
mfmy dy kysrI ptky df rMg Aus dy idl mddgfr vI. Auh iswK-pMQ qy gurU gRMQ sfihb dy kuJ nhIN
leI mlot bulfieaf vI qF Auh, ieh jfxy
aMdr vI Gulxf urU ho igaf sI. Aus ny bxI BIV smyN AunHF dy hr qrHF lwgdy aqy nf hI ienHF bfry
ibnf ik mYN iks hfl ivc hF, mYnUM imly
qy Aus dI isMGxI ny aMimRq Ck ilaf sI. aMg-sMg sI; ipwCy muVn df qF bolx df quhfnUM hwk hY. qusIN
ibnf hI ipMz prq igaf sI. mYnUM qF ieh
Aus dy pRBfv aDIn hI kohflI qy cYnpur svfl hI pYdf nhIN sI huMdf. qF nf Drm nUM mMno qy nf rwb
vI wk hY ik Auh igaf vI sI jF nhIN!
vflIaF myrIaF mfsIaF dy muMizaF ny vI ielfky dy lok Aus qoN BYa vI nUM. asIN afpxy Drm ivc iksy
ies jmIn dy islisly ivc ijvyN
aMimRq Ck ilaf sI. mfmf styngMnF lY mMndy sn pr Aus dy burgI nUM dKl-aMdfI krn df aqy
pihlIaF vyly mfmf hrdIp bygr ho ky
ky srkfr ivruwD lVn vfly nOjvfnF df vfly lok-ihqYI aks df afdr PUl bolx df hwk nhIN dy
vI krdy sn. Auh AunHF dy kMmF skdy.
ies smyN pMjfb dy iswKF dI bhu-igxqI zUMGy mfnisk sMqfp leI Tfxy Tpfxy vI jFdf rihMdf
gurbcn isMG mfnocfhl Auhdy qy-iqwKy bol sux
ivcoN lMG rhI sI. lok drbfr sfihb qy hoey hmly, kqlo- sI. puils vfly lukvyN BYa kfrn ky kohflI vflI mfsI dy dovyN
gfrq, POj dIaF vDIkIaF aqy akfl qKq dy Zih jfx dy Aus dI suxdy vI sn. svyr df cfh-pfxI Ck rhy sn. gwlF jvfn muMzy mfmy dy shfiek qy aMg-
sdmy nfl vYrfgy qy nmoI ivc ZwTy mihsUs kr rhy sn. Auh bws ienHF hI idnF ivc kuJ aijhf bfqF cwl rhIaF sn. iksy ny ikhf ik rwiKak bx ky Auhdy moiZaF ipwCy Klo
zfZy mfXUs qy bybws sn. afpxy roh aqy guwsy df Kfmo pRgtfvf vfpiraf ik sfzf bhuq hI mDur qy suKfvF Aus nUM qF Kflsf jI dy pfT krn qoN ipwCoN gey.
krn leI kysrI rMg AunHF df afsrf bixaf sI. nOjvfnF dI irqf asihj ho igaf qy asIN iewk dUjy muV ky nINd hI nhIN afeI. Kflsf kol hI TIk af, afho ik! Auh vI guwsy
vwzI igxqI kysrI ptky qy pwgF bMnHx lwgI sI.[[[agly idnF qoN dUr ho gey. bYTf sI. mYN afiKaf, mfmf! nINd qF myrI ivc nfsF Prk rhy sn. dsvIN ivcoN vfr
vwzy mfmy gurdIp dI DI df ivafh vI Krfb ho geI. qUM pfT mUMh ivc krnf
ivc mYnUM pqf lwgf ik mfmy dy kysrI ptky df rMg Aus dy idl vfr PylH hox ipwCoN iqMn-cfr sfl pihlF
sI. ivafh qoN pihlI rfq mYN dyr rfq gey sI, cuwp-cupIqy. hornF nUM ikAuN aMqm afsry vjoN myry skUl nUM sYNtr
aMdr vI Gulxf urU ho igaf sI. Aus ny qy Aus dI isMGxI ny afpxI pqnI qy bwicaF smyq AunHF dI jgfieaf?
aMimRq Ck ilaf sI. Aus dy pRBfv aDIn hI kohflI qy cYnpur bxfieaf sI qy myry rfhIN mrvfeI nkl
bihk qy puwjf. dovF BrfvF dy Gr nfl aMimRq vyly rwb df nF lYxf qy nfl msF dsvIN jmfq df Bv-sfgr twpy
vflIaF myrIaF mfsIaF dy muMizaF ny vI aMimRq Ck ilaf sI. nfl sn; kyvl ivckfrly ivhVy ivc do suxnf puMn df kMm huMdf hY. qyry vrigaF sn. awj Auh vI pMQ dI byVI nUM moZf dyx
ku Puwt AucI bMnI dy nfl dovIN pfsIN zMgrF nUM kI pqf! qUM qF nfsiqk bMdf eyN. qyrf vfly vwzy mlfh bxy Kloqy sn aqy aglI
myry kMm afieaf sI aqy keI keI idn
shfiek qy slfhkfr bx igaf sI. Auh dy bMnHx leI lMmIaF KurlIaF bxIaF hwk hI nhIN bxdf ik AucI pfT krn jF kfrvfeI leI afpxy jQydfr df hukm
myry nfl Kwjl-Krfb huMdf irhf sI, Aus
Aus kol rfq-brfqy afAuNdy, afpxf Gr hoeIaF sn. ienHF KurlIaF AuqoN twp ky nf krn bfry kuJ bolyN. AuzIk rhy sn.
ny myry mn ivc Aus dI bVI zUMGI kdr
smJ ky lMgr-pfxI Ckdy. Auh AunHF df asfnI nfl iewk-dUjy dy Gr af-jf Aus dy bolF ivclf ruwKfpn aqy sfzI gwl-bfq ivclI qlKI nUM BFp
bxf idwqI sI. pr acncyq kuJ aijhf
bfpU bx igaf sI qy ielfky ivc hrdIp skIdf sI. rfq nUM rotI-pfxI qoN ivhly lukvIN ijhI DmkI df anumfn lf ky mYN ky nfl bYTy irqydfrF ivcoN iewk do ny
vfpr igaf ik sfzy dovF dy iriqaF ivc
isMG Kflsf vjoN pRiswD ho igaf sI. hox ipwCoN jnfnIaF nUM mfmy gurdIp isMG qF bONdl hI igaf. Auh qF myrf Xfr mfmf DImI afvf ivc sfnUM Cwzo prHy afK ky
zUMGI drfV pY geI. jmIn df sOdf hox
mYN AunHIN idnIN kdI Aus kol igaf dy Gr Tihrfieaf igaf aqy mrdF nUM sI. myry duK-suK df nyVlf iBafl. hr cuwp ho jfx leI vI ikhf. pr Kflsf jI
vyly Aus df myry nfl bolcfl Aukf hI
nhIN sF. Aus dI bihk qy jfxf mYnUM Kqry hrdIp isMG Kflsf dy Gr. Aus ny ajy muikl vyly myrI bFh bx ky Klox vflf. vwloN ley pYNqVy krky myry leI cuwp rihxf
bMd sI. ieho kfrn sI ik mYN AunHF idnF
vflI gwl lwgdI. Aus bfry ieh sfrI sUcnf nvF nvF koTI-numf Gr pfieaf sI aqy asIN iewk dUjy nUM vwzy qoN vwzf mKOl krdy aOKf ho igaf.
df qxfE iekwly ny hI afpxy qn-mn qy
mYnUM bIbI aqy Coty Brf suirMdr koloN sfry mrd pRfhuxy vwK vwK KuwlHy kmiraF qy sihMdy rhy sF. myry qF icwq-iKafl vI ijvyN gurbfxI myrI vI hY Ausy qrHF
Boigaf.
imldI rihMdI. Auh afp vI do ku vfr myry ivc afpxy ibsqry mwl ky bYT gey. aijhy nhIN sI ik mfmf myry pRqI aijhf hmlfvr gurU vI myry Eny hI afpxy hn qy gurU
sfzy afpsI moh-iBwjy irqy nUM
kol AunHIN idnIN ipMz afieaf jdoN sfzy mOky, jdoN sfry irqydfr dyr bfad iekwTy ruK aKiqafr krygf. gRMQ sfihb vI myrf hY. quhfzy afKx `qy
pMjfb dy AunHF vyilaF dy mfhOl ivcly
snyhI irqydfr ajfieb isMG pwtI vfly hoey huMdy hn qF suwK-sFd puwCx qoN ielfvf clo mYnUM bhuqf pqf nf vI hovy pr ieh quhfzy iekwilaF dy nhIN ho jfx lwgy.
pRdUx ny afpxI lpyt ivc lY ilaf sI.
koloN KfVkUaF ny vwzI rkm mMg leI sI eyDr-EDr dy totikaF dy nfl mfny Br hfrF-lwKF lok qF ro hI myry vFg hI mYN iswK gurUaF vwloN dwby-kucly lokF leI
blU-stfr afpRyn qoN lgBg mhInf ku
qy mMg pUrI nf kr skx qy AunHF ny Aus dIaF gwlF vI hoxIaF huMdIaF hn. gwlF boldy qy mMdrF-gurduafiraF dy pRbMDkF lVy sMGr df idloN zUMGf afdr vI krdf
bfad kuJ nOjvfnF ny rMj aqy guwsy df
dy Gr qy do vfr bVI mfrU PfieirMg kIqI kridaF aqy hfsf-TwTf kridaF rfq df nUM qrly mfrdy rihMdy ny ik Gwto Gwt hF aqy Aus qoN afpxI iMdgI ivc agvfeI
pRgtfvf krn leI hvfeI jhf agvf
sI. ajfieb isMG nUM muikl ivc jfx ky iewk-zyZ vwj igaf jdoN Kflsf ny aYlfn iemiqhfnF dy idnF ivc qF Auh afpxy vI lYNdf hF. mYnUM afpxI ies fnF-mwqI
kr ilaf sI. hrdIp Aus idn ipMzoN
bIbI ny hI hrdIp isMG Kflsf nUM ikhf kIqf ik sfry sON jfx ikAuNik vyly isr lfAUz-spIkr bMd jF DImy rwKx ikAuNik ivrfsq `qy mfx vI hY.
aMimRqsr iksy kMm afieaf hoieaf sI.
sI ik Auh afpxy jfxkfr gurbcn isMG AuT ky qy nhf Do ky svyry jMJ dy svfgq AunHF dy bwicaF dI iMdgI qy BivwK df awgy qUM bVf sMGr kIqY ik! kI
Aus ny AuQy ieh Kbr suxI qy fm nUM
mfnocfhl nUM iml ky ajfieb isMG df leI iqafr vI hoxf hY. myry nyVly mMjy svfl hY; ies or ivc AunHF leI pVHnf kr ilaf sI qusF afpxy sMGr nfl?
ies Kbr ivclI KuI myry nfl sFJI
Cutkfrf krfvy, ikAuNik mfnocfhl dI vfly irqydfr ny hOlI ijhI hwsidaF ikhf, qy iemiqhfn dI iqafrI krnI bhuq aOKI vwzy ienklfbI bxy iPrdy so. ikwQy hY
krn leI afpxy ipMz jfx dI QF myry
Pors dy muMzy hI Aus dy pirvfr dI jfn BfeIaf sON hI jfeIey, jQydfr df kI huMdI hY. sfrI idhfVI kMm kr ky Qwky quhfzf ienklfb? isvfie Drm nUM gflHF
kol af igaf. jdoN Auh myry Gr dy gfzI
dy dumx bxy bYTy sn. Kflsf ajfieb pqf, jy hukm nf mMinaF qF sdf leI lokF nUM afeI zUMGI nINd `c ijvyN ieh or kwZx qoN qusIN kIqf hI kI hY?
drvfy dI vwzI bfrI ivcoN isr Jukf ky
isMG dy pirvfr dI bMd-KlfsI ivc suaf dyx df hukm hI nf suxf dyvy! Kll pfAuNdf hY aqy ies nfl burgF qy hrdIp imhixaF qy Auqr afieaf
aMdr lMiGaf qF sB qoN pihlF mYnUM Aus
shfiek bixaf sI. iewk qF QF Eprf sI qy dUjf aijhy bImfrF nUM ijhVI asuivDf huMdI hY, Aus sI.
dy isr `qy pwg dI QF kysrI ptkf bwJf
Auh afpxy rfh qy eynf awgy jf cuwkf iekwT ivc mYnUM nINd vI CyqI nhIN afAuNdI. df vI kdI iksy nUM iKafl afieaf hY! mYN qF ijho ijhf qy ijMnf ku sMGr
idKfeI idwqf. Aus dy hwQF ivc rsy hoey
sI ik mYN purfxy moh aqy mfx df vfsqf msF awK lwgI. ajy suwiqaF do-ZfeI GMty lfgoN iksy hor ny hOlI ijhI myrI kr skdf sF, kIqf hI hY. nhIN ho sikaf
dusihrI aMbF vflf ilPfPf sI. ies smyN
dy ky Aus nUM ipwCy muVn leI nhIN sF afK hI hoey hoxgy ik iksy ny AucI afvf ivc hfmI BrI, sfzy gurdvfry vflf bfbf qF qF myrI jF sfzI sImf ho skdI hY. mYN qF
pMjfb dy iswKF dI bhuigxqI zUMGy mfnisk
skdf. pr iPr vI Auh jdoN myry kol pfT krnf urU kr idwqf. myrI awK KuwlH svyry cfr vjy AuT ky pfT dI kYist lf
sMqfp ivcoN lMG rhI sI. lok drbfr (bfkI agly sPy `qy)
afAuNdf qF mYN KfVkUaF dy iswKI-soc dy geI. pfT krn vflf hrdIp isMG Kflsf idMdf hY qy bfkI sfry ipMz nUM jgf ky afp
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (29)

qsvIr nUM AuzIkdI kMD


myrf imwqr bhuq sMvydnsLIl hY. Auh
socdf hY ik awj kwl GrF ivc bjLurgF

isMmdy
dIaF qsvIrF njLr hI nhIN afAuNdIaF.
ies inwkI ijMnI gwl qy Auh Bfvuk ho
jFdf ey. Aus dI Bfvukqf bhuq zUMGy pRsLn
msqk ivc Dr jFdI ey ijs dy AuWqr
qlfsLxy keI vfr aOKy ho jFdy ny. bhuq zf[ gurbKsL isMG BMzfl afpxI invyklI sLYlI ivc jIvn dIaF prqF Proldy ijLMdgI dy nfd dI sLbd
kTn ho jFdf ey aijhI mfnisk avsQf qlfsL ivc rihMdy hn. ipCly iek arsy qoN pMjfb tfeImjL dy pfTk AunHF dIaF ilKqF pVHdy af rhy hn
ivcoN gujrnf jd koeI gwl quhfzy mn ivc aqy AunHF dI invyklI sLYlI qoN pRBfivq vI hoey hn. ipCly lyK ivc AunHF sfzy ajoky smfj ivc bjLurgF
hr pl dsqk idMdI hovy aqy qusIN ies
dy axgOly hox Auqy icMqf jLfhr kIqI sI. hQly lyK ivc AunHF bjLurgF dI durdsLf dI gwl awgy qoridaF zf[ gurbKsL isMG BMzfl
dy rUbrU hox qoN kMnI kqrfAuNdy hovo.
ikhf hY, jd koeI afpxy hI Gr ivc prfieaf ho jfvy, siqkfr dI QF durkfr Aus df nsIb bx Pon: 216-556-2080
kyrF iek ikrfey dy mkfn qoN dUsry
mkfn ivc qbdIl hox `qy kwc df kuJ jfvy, moh dI QF iGRxf bolF ivc prosI jfvy qF bjLurgI hoNd jLrjLrI plF dI muQfj ho jFdI ey. AunHF
smfn qF rsqy ivc hI tuwt igaf pr kuJ nsIhq kIqI hY ik bjLurgF nUM GrF ivcoN jlfvqn nf kro. Auh drvysL, sLuB kfmnfvF df Br vgdf kyrF iek nOjvfn afpxy bjLurg
Poto Prym shI slfmq phuMc gey. bjLurgF diraf, jgdf icrfg, rfhF dy isrnfvyN, mMijLlF dI hfQ, cmn dy Bfg, KyiVaF dI bsMqI ruwq aqy bfp nUM diraf ivc roVHn qur ipaf. jd
dI Poto kMD `qy lfAux smyN bwcy dy hwQoN ienHF dI ruKsqgI iksy smfj dI KurdI qvfrIK. -sMpfdk lwk lwk pfxI ivc roVn lwgf qF bfp
Cuwt ky PrsL `qy izwg peI aqy cknfcUr kihx lwgf, ieQy qF mYN afpxy bfp nUM
ho geI. ivcfrI kMD swKxI hI rih geI. vloN kIqf igaf inwkf ijhf Auprflf. ieh asIN AunHF vrgy bxn dI qmMnf mn ivc rhIaF ny. irsLqydfrIaF df qfxf-bfxf roiVHaf sI. mYnUM agFh hor zUMGy pfxI
kMD df swKxfpn afpixaF dI Xfd nUM Auprfly AunHF mnuwKI BfvnfvF dI qrjmfnI pfldy hF ik AunHF dy pYVH icMnHF qy cl ky ibKr irhf ey. pirvfrk iekfeI vI sbUqI ivc roVH. qy nOjvfn ies dy bhuq zUMGy
sdmf. afpixaF nU M aM d r vsfAu x krdy hn jo afpixaF qoN dUr ho ky vI dUr AunHF dIaF pRfpqIaF dy hfxI ho skIey. nhIN rhI. iksy bwcy nUM dfdf-dfdI jF nfnf- arQ afpxy msqk ivc Dr afpxy bfp
vfilaF leI iek hAukf ikAuNik afpxy nhIN huMdy ikAuNik Bfvuk qOr qy asIN hr vYsy bjLurgF dy mrn ipCoN kOx dyKxf nfnI df nF puwiCE, hYrfnI hovygI ik nUM vfps lY kMZy `qy prq afieaf.
hI afpixaF nUM Xfd krdy hn. jd sfzy vkq AunHF nfl juVy rihMdy hF. cfhygf AunHF dI qsvIr nUM ikAuNik ijAuNdy ikMinaF nUM afpxy ipCokV df igafn hY. bjLurgF nUM GrF ivcoN jlfvqn nf
sfQoN dUr qur jFdy ny jF asIN nOkrI jF isafxy kihMdy ny njLrF qoN dUr, mnoN jIa qF bjLurg ipClI koTVI, nOkrF vflf 70 ku sfl df bjLurg joVf puwqr ny kro. Auh drvysL, sLuB kfmnfvF df Br
hor mjbUrIaF kfrn dUr qur jFdy hF qF dUr. ies sdIvI swc df ievjLfnf asIN kmrf jF bysmYNt dI cfr dIvfrI ivc kYd ieMzIaF qoN bulfieaf. bwcy jrf ku vwzy vgdf diraf, jgdf icrfg, rfhF dy
Gr dI iksy kMD `qy AunHF dI Poto jrUr bhuq byrihmI nfl Br rhy hF. sfzy bwcy kr idMdy hF. asIN nhIN cfhuMdy ik sfzy hoey qF mfpy GroN bfhr. bysmYNt ivc isrnfvyN, mMijLlF dI hfQ, cmn dy Bfg,
sfzy bjLurgF aqy sfQoN dUr jf rhy hn.
lfAuNdy hF qF ik asIN AunHF nfl juVy rhIey. msnUeI smfijk ruqby dI klgI, sfzy
AunHF dI sdIvI Xfd sfzI hoNd df iek AunHF dI afpxy ivrsy pRqI vDdI jf rhI hI bjLurgF kfrn nIvIN hovy. Gr ivc AunHF isafxy kihMdy ny njLrF qoN dUr, mnoN dUr. ies sdIvI
ihwsf bx jfvy. sfzI smwucqf nUM afpixaF bymuwKqf. afpxIaF jVHF nUM pCfxn qoN dI hoNd hI rVkx lwg pYNdI ey. jrf ku swc df ievjLfnf asIN bhuq byrihmI nfl Br rhy hF. sfzy bwcy
dI mihkIlI hoNd mihkfvy. ienkfrI. afpxI sMsikRqI, rsmo-irvfj soco! jy bjLurg nf huMdy qF qusIN ikMj ies
sfzy bjLurgF aqy sfQoN dUr jf rhy hn. AunHF dI afpxy ivrsy
asIN afpxy btU e y ivc jfn qo N qy mfnvI kdrF-kImqF vloN avysly. iek jhfn qy afAuNdy qy ienHF vwzy vwzy mfn-
pRqI vDdI jf rhI bymuwKqf. afpxIaF jVHF nUM pCfxn qoN
kfrn qF ieh vI hY snmfnF dy hwkdfr bxdy.
vYsy bjLurgF dy mrn ipCoN kOx dyKxf ik asIN bjLurgF nUM iek vfr iksy sLKs dy Gr mjbUrn ienkfrI. afpxI sMsikRqI, rsmo-irvfj qy mfnvI kdrF-
cfhygf AunHF dI qsvIr nUM ikAuNik ijAuNdy ivsfr idwqf ey. jfxf ipaf. suMnf ijhf kmrf aqy suMnIaF kImqF vloN avysly. iek kfrn qF ieh vI hY ik asIN bjLurgF
jIa qF bjLurg ipClI koTVI, nOkrF vflf iksy bjLurg suMnIaF kMDF. ies byruKI df isLkfr kmrf nUM ivsfr idwqf ey.
kmrf jF bysmYNt dI cfr dIvfrI ivc dy mrn ipCoN Aus aqy kMDF, Aus pirvfr df muhFdrf sI jo
dI Audfs ijhI Aus Gr ivcoN Jlkdf sI. ikrfey qy rihMdy ny aqy Krcy pUry krn KyiVaF dI bsMqI ruwq aqy ienHF dI
kYd kr idMdy hF. asIN nhIN cfhuMdy ik
qsvIr jd iksy jd koeI afpxy hI Gr ivc prfieaf leI gozy gozy brP imwD ky kMm qy jFdy ruKsqgI iksy smfj dI KurdI qvfrIK.
sfzy msnUeI smfijk ruqby dI klgI,
kM D df ihw s f hI ho jfvy, siqkfr dI QF durkfr Aus df ny. bwuZy hwzF ivc rcI TMZ ny ijLMdgI dI bjL u r gF df mfx snmfn, sfzf
sfzy hI bjL u r gF kfrn nIvIN ho v y . Gr nhIN bxygI qF kMD nsIb bx jfvy, moh dI QF iGRxf bolF suwcmqf nUM hI suMn kr idwqf ey. Blf kOx afpxf mfx snmfn. sfzI afpxI qfsIr
ivc AunHF dI hoNd hI rVkx lwg pYNdI ey. iek isskI bx ivc prosI jfvy qF bjLurgI hoNd jLrjLrI lfvygf mrn AuprMq aijhy aBfigaF dI df sunihrI vrkf aqy ies Aupr hoeI
jrf ku soco! jy bjLurg nf huMdy qF qusIN jFdI ey. ieh plF dI muQfj ho jFdI ey. qsvIr, afpxy Gr dI kMD qy? ikMj jfx arQ BrpUr sLbdF dI ksIdfkfrI.
ikMj ies jhfn qy afAuNdy qy ienHF vwzy isskI smuwcy Gr ieh Xfd rwKx vflI gwl hY ik jd skxgy bwcy ik AunHF df vI koeI vzyrf ijAuNdI jF qsvIrI bjLurgI hoNd iksy
vwzy mfn-snmfnF dy hwkdfr bxdy. ivc PYl ky iek vI Gr dI iksy nuwkry bjLurg dI qsvIr huMdf sI? ikAuN juVngy Auh afpxI purfxI Gr df DMnBfg. Gr nUM juwg juwg ijAux
guMgf drd bx ltkdI hovygI qF bwcy kdy kdfeIN ies pIVHI nfl. df vr. ivhVy ivc inafmqF df Zyr. srb
ipafiraF dI Poto jrUr pfeI rwKdy hF qF jFdI ey. ies drd dI Bytf cVH jFdIaF ny bfry jrUr jfxnf cfhuxgy. AunHF dI iewCf Xfd rwKE! jo asIN afpxy bjLurgF Ku s L I aF df vrdfn. mn dy cfvF dI
ik AunHF sMg sfzy mn dI qfr vwjdI rhy. bjL u r gF dIaF jIvn dy smu w c ivc hovygI AunHF nfl Bfvuk qOr qy juVn dI. nfl kr rhy hF, Ausy qrHF df vrqfE hI sMpUrnqf leI asIs. cONky c vsdIaF
sYl-Pon/kMipAUtr dy skrIn, kfr ivc, gVuwcIaF khfxIaF qy jIvn nUM pRBfisLq AunHF ivc afpxy puriKaF nUM jfxn dI sfzy bwicaF ny sfzy nfl krnf hY ikAuNik KusLIaF qy KyiVaF leI duaf aqy icrMjIvI
afpxy kMm vfly myj dy sLIsLy hyT jF afpxy krn vflIaF jIvn DfrnfvF aqy rsfql qIbrqf pYdf ho geI qF smJo Auh afpxy sfzy bwcy Gr ivc bhuq kuJ acyq-sucyq afBf df Gr dy cOigrdy ivc PYlfa.
kmry ivc asIN afpxy imwqr, Dfrimk ivc grk jFdf ey awKIN izwTf ieiqhfs. ivrsy nfl, afpxIaF jVHF nfl afpxy rUp ivc isKdy ny jo AunHF dI sLKsIaq df pirvfr dy isr qy sLuB sLgnF dI PulkfrI,
rihnumf, mhfn ivakqIaF, pirvfrk kdy kdy asIN kMDF qy gurUaF, pIrF afp hI juV jfxgy. quhfnUM koeI Aucyc krn inrmfx krdf ey, Aus dy mfnvI guxf df afpsI sFJ dI BrpUrqf kfrn smfj ivc
vzyry jF afpxy bwcy dI qsvIr lfAuNdy hF jF nfiekF dIaF qsvIrF lfAuNdy hF dI vI loV nhIN pvygI. afDfr bxdf ey qy iPr vkq dy iek moV srdfrI aqy Aus srdfrI sdkf pirvfr
jo afpixaF dI sihhoNd mfxn leI mnuwK ikAuNik Auh sfzy rol mfzl huMdy hn aqy irsLqy guMm rhy ny. sFJF gvfc qy af, Auh kuJ sfnUM vfps imldf ey. dy hr sLKs dy muwK qy prvrdgfrI.

ivKf idaFgy. qy iklHy vI vyKIN; ikvyN Piqh afAux ipwCoN kwlH dI Gtnf bfry hoey dy vwzy drvfy dI bfrI ivcoN lMGdf nr nfloN qF hfr guxf CotI gwl sI! ies
kyhf kysrI rMg! huMdy ny! qy qYnUM vI vyK lvFgy. mfmy ny pRqIkrm bfry puwiCaf qF Aus ny kol afieaf. asIN dovyN jIa bfhr ivhVy ivc qrHF pYsy lYx af ky Auh mYnUM ieh dwsxf
aMiqm aYlfn kr idwqf. KloqI bIbI vwl vyiKaf qy iCwQf ijhf Duwpy bYTy hoey sF. Auh qy kdmI dgV cfhuMdf sI ik myrf hux qyry nfl koeI
(ipCly sPy dI bfkI) myrI pqnI mYnUM bfhoN PV ky AuTfAux hwsidaF KuKbrI idwqI, Kflsf qy dgV qurdf sfzy kol puwjf. asIN AuT ky irqf nhIN rih igaf. sgoN ies qoN vI
do-cfr vfr jylH-Xfqrf df svfd vI lwgI. Kflsf bxy hrdIp isMG df kohflI vflI mfsI dy muMzy qF pUry guwsy Klo gey. iewk pl leI ieh iKafl vI vwD ieh ies gwl df sUck sI ik Auh
cwiKaf hY. ijMnf ku kIqf sI EnI ku kImq vfrqflfp sux ky EQy hor bYTx dI quk ivc sn. Kflsf afKdf sI ik jy awj mn ivc afieaf ik Kbry mfmf qYnUM vI myry nfloN ipCly sMbMD qoV ky nvIN lVfeI
vI qfrI hY. pr qusIN ikhVy jmrOd dy vI koeI nhIN sI rih geI. mYN pqnI nUM ivafh vflf idn nf huMdf qF Auh ijAuNdf vyK lvFgy vflI DmkI swc krn afieaf lVy jfx leI iqafr sI.
iklHy Piqh kr ley ny! Gr bih ky ikhf ik Auh dUjy GroN afpxy smfn smyq bc ky nhIN sI jFdf. hovy. mYN Aus nUM sfhmxy kmry ivc iljf myrI pqnI dI mfqf bIbI svrn kOr
jQydfrIaF krnIaF qy dihq PYlfAuxI bwicaF nUM vI lY afvy. qF sfzy qur vfrqflfp df ieh aMq ky bYTx leI ikhf aqy rjvMq nUM ikhf AunHIN idnIN sfzy kol rih rhI sI. Aus
sOKI hY. kuJ icr mYdfn ivc Auqr ky vI sfrI sMgq mMijaF `qy Duwpy swjI hox vflf sI! nhIN ieh nhIN ho skdf! ik Auh mfmy nUM pfxI ipafAux qoN bfad kol pMdrF sO rupey pey sn. bfkI pMj sO
ivKfE Kflsf jI! bYTI sI jdoN asIN AunHF dy koloN AuTy. rUr JUT hY. myrf ipafrf Xfr mfmf mYnUM cfh Dry. mYN sfzy gvFZI qfey lfB cMd koloN dukfn
guwsy ivc mYN vI afpxI eykI mykI afpxf bYg cuikaf, bwicaF nUM AuNglI kql krn qwk vI soc skdf hY! nhIN mfmy ny bVI ruwKI bfn ivc ikhf, qy jf ky PV ilafieaf. jdoN Aus ny aOKy
ZykI krI jf irhf sF ik Kflsf jI dI lfieaf qy GroN jfx leI bfhr vwl qurnf hri nhIN! mYN nyVy KloqI bIbI vwl mYN koeI cfh-pfxI nhIN pIxf qy nf hI sOKy ho ky cfh dI afKrI kOVI Guwt aMdr
pqnI, myrI CotI mfmI, dUjy GroN myrI urU kIqf. mYnUM hux Xfd nhIN ik myry mn vyiKaf. Auh vI kwlH sfzf rOlf sux ky bihxf hY. bws myry pYsy kwZo. lMGfeI, mYN pYsy mfmy dI qlI qy rwK idwqy.
pqnI nUM bfhoN DUMhdI afx phuMcI. Auh ivc ieh iKafl afieaf vI sI ik nhIN iekwTI ho geI bMdy-buZIaF dI BIV ivc cfr ku mhIny pihlF my r I BY x Auh ijs qyjI nfl afieaf sI Esy qyjI
sfzIaF gwlF sux ky hI myrI pqnI vwl ik huxy mfmf hrdIp AuTygf qy myry kol fml sI. gurmIqo bfpU dI vsIaq vflI afpxy ihwsy nfl bfhr qur igaf.
BwjI geI sI ik mYnUM afpxy mfmy nfl af ky myrf bYg PV ky moh nfl bMdf bx ikAuN bIbI? myrIaF svflIaf afAuNdI jmIn vycx lwgI qF nyVy lwgdI agly sflF ivc sfzf iek-dUjy vwl
JgVf krn qoN roky. ky Gr nUM ipwCy muV afAux leI khygf. nrF Aus dy ichry `qy gwzIaF hoeIaF hox kfrn mYN afp hI jmIn KrId lYx df afAuxf-jfxf, imlxf-iglxf qy bolxf-
sfzf vfrqflfp sux ky mfmI qmk pr nf Au s ny aqy nf hI iksy ho r sn. pr bIbI kuJ nf bolI. Aus ny Guwt ky inscf kr ilaf. ies smyN mYnUM afisEN cflxf asloN hI bMd ho igaf. mYN ipMz
ky bolI, asIN qF awgy ro Auhdy awgy irqydfr ny sfnUM ruk jfx leI afiKaf. buwlH mIcy hoey sn qy myry vwl vyKx dI QF pfisEN pYsy PVHny pey sn. AudoN mYN bIbI Cwz ky jlMDr lfielpur Kflsf kflj
hwQ joVdy aF; jy qyry afKy Auh styn cuwk myrI bwcI ny puwiCaf, zYzI jMJ qF iswDf iKlfa vwl vyKI jFdI sI. rfhIN mfmy qoN do hfr rupweIaf ivc lYkcrfr af lwgf. AuNj mYnUM mfmy
ky qur ipaf qF myry inafixaF nUM qUM rotI ajy afeI vI nhIN qy afpF cly vI cwly mYnUM myry svfl df jvfb iml igaf mMgvfieaf sI. ivafh vfly idn hoey sfzy dIaF KbrF imldIaF rihMdIaF. Auh
dvyNgf? hF. mYN bwcI nUM cuwp-cfp afpxy nfl qury sI. afpsI JgVy qoN qIjy idn bfad hI mfmy pihlF nfloN vI vwD srgrmI nfl afpxy
mfmI, jdoN mYN quiraf sF qF myry afAux leI ikhf. pqf qF mYnUM ieh vI lwg igaf sI vwloN ies qrHF pYsy afx mMgxy iewk pl pMQk-kfrjF ivc ruwiJaf hoieaf sI.
inafixaF nUM rotI dyx qusIN nhIN sfE mfmy dy sfVvyN bolF nfl sF sF ik ivafh Auqy isMG vI afey hoey sn qF mYnUM bVI hoCI gwl lwgI. ieh qF AuhnUM ijhVIaF coxF huMdIaF huMdIaF rih geIaF,
gey. sB kuJ afpxI jIa jvfnI `qy hI kr rhy myry kMn ajy vI ipwCoN iksy dy aqy Auh mfmy dI mYnUM idwqI DmkI ivcly vI pqf sI ik mYN Aus dy pYsy mfrn nhIN Auh AunHF ivc srgrm AumIdvfr vjoN KVf
krnf pYNdf hY. pYrF dI ibVk suxnf locdy sn. aDUry kfrj nUM pUrf krn dI afigaf lwgf. AuNj vI ieh ikhVI eyzI vwzI rkm sI qy ikhf jFdf sI ik Aus dy cuxy jfx
sB kuJ afpxI jIa jvfnI qy hI agly idn ivafh qoN prq ky afey vI mMg rhy sn! sI! pr dUjy pl soicaf; Aus df pYsy dI sMBfvnf vI sI.
krdy aF qy krFgy vI. qYnUM qur ky vI myry Brf suirMdr koloN jdoN mYN afpxy qur ies qoN do idn bfad mfmf myry Gr mMgx af jfxf mYnUM kql dI DmkI dyx (cldf)
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (30)

srdfr soBf isMG df nF myry kMnF sI. kudrq ny ieh Zo aYsf Zukfieaf ik
ivc dy dI vMz qoN kfPI icr pihlF pY soBf isMG dI klf bfry iqwKI itwpxI krdI rcnf[[[ ieh pirvfr soBf isMG horF df ikrfeydfr
cuwkf sI. kuJ-kuJ cyqy afAuNdf hY ik ienHF nhIN, afpxf BfeIbMd bx igaf. Aus dI
dy bxfey iswK ieiqhfs dy kuJ coxvyN pqnI dy clfxy ipCoN hrbIr qy Aus dI

DOlfDfr df puq
w r
sfikaF dy aqy gurU goibMd isMG dy icqr suwGV pqnI gurcrn jI ny soBf isMG hurF
kvI` (klkwqf) aqy PulvfVI (lfhOr) dI syvf sMBfl afpxy iMmy lY leI. srdfr
ivc vyKy vI sn. afhmo-sfhmxy mYN AunHF soBf isMG dI pqnI imlx df mOkf nhIN
pihlI vfrI EdoN imilaf, jdoN mY imilaf, so mYN nhIN kih skdf ik Auh
surgvfsI ipRMsIpl inrMjn isMG jI dI AunHF dI ikMnI ku syvf krdI sI, pr mY
pRyrnf nfl iswK nYnl kflj, lfhOr ivc icqrkfr soBf isMG (29 nvMbr 1901-22 agsq 1980) ieh kihx ivc sMkoc nhIN ik BMvr pirvfr
gurU sfihbfn dIaF qsvIrF dI ienfmI bfry pRo[ pRIqm isMG df ieh lyK bhuq ivlwKx, inafrf aqy ny soBf isMG hurF ijs qrHF afpxf suK
numfie df pRbMD krnf ipaf. Aus mOky afrfm aripq kr ky byshfrf hox dy
Auqy kuJ isrkwZ klfkfrF numfie ivc invyklf hY. ies ivc icqrkfr dI klf aqy jIvn bfry mfrU iehsfs qoN bcfieaf, Aus ny ies
rwKIaF geIaF qsvIrF dI prK leI aqy bVIaF iqwKIaF itwpxIaF hn, pr ieh itwpxIaF AunHF klfkfr vzyrI Aumr ivc vI kMm ivc
kuJ coxvyN qsvIrkfrF prspr ivcfr- lwgy rihx dI KuwlHI ivhl muhweIaf kIqI.
vtFdry leI
bhuq sihj nfl kIqIaF hn. ienHF itwpxIaF ivcoN icqrkfr ies ivc duhF pfisaF kuJ kurbfnI
bulfieaf igaf sI. aqy AunHF dI klf df aYn vwKrf hI rMg AuBrdf hY. -sMpfdk krnI peI hovygI, pr hrbIr ikaF dI
ijs afp-hudry kurbfnI aYvyN suwt pfAux vflI nhIN.
ZMg nfl gurU isMG ny afpxIaF qsvIrF numfie ivc ieh kih ky tfl idwqf ik mYN qF AunHF awgy hI afpxf itkfxf bxfieaf hoieaf pwkI sVk aMdryty ivc jFdI hY. ies
sfihbfn dIaF rwKIaF hoeIaF sn, pr AunHF ivcoN iek vI ijho ijhf anuBv kIqf sI, icqr idwqf, sI. soBf isMG ny vI iesy ipMz ivc afpxI sVk Auqy aMdryty df pihlf mkfn soBf
GtIaf qy BwdIaF cugqfeI sfihb qy alfh bK sfihb dI quhf psMd nhIN qF AunHF dI asl qsvIr kutIaf bxf leI. Aus dI kutIaf, ijs isMG hurF df huMgf sI- fied ajy vI
qsvIrF DVf-DV prK ksvwtI Auqy pUrI nf Auqr skI. EdoN lwB idE, mYN Auho ijhf bxf idaFgf. hux koTI` kihxf TIk hovygf, dy iblkul pihlF hI hovy. mkfn dy cupfsI lIcI,
bxn lwg peIaF df hI iek pRBfv, soBf isMG hurF df myry dy dI vMz qoN ipCoN eIvr, klf dI ipCvfVy sdf vgdf pfxI hY, iek vwKI aMb qy amrUdF dy ruwK aqy QF-QF mOsmI
mn Auqy Aukiraf hoieaf hY. jdoN cugqfeI inkdrI qy pYsy dI QuV df Bjfieaf vwl sMGxf jMgl hY, dUjI vwl phfVI Kyq Puwl lfey hoey hn. ivhVy dy iek KUMjy ivc
pRo[ pRIqm isMG sfihb soBf isMG hurF dy iek icqr dI ieMglYNz jf phuMicaf, ijQy vlYqI amIrI hY- cupfsI brPfnI topIaF vflIaF prbqI gF-mwJ df pRbMD hY. irhfieI kmiraF
iksy qknIkI apUrnqf bfry kuJ suJfAu dy ivc dysI grIb hMZfAux dy anuBv ny Aus DfrF aqy AunHF dIaF vwKIaF qy JolIaF dy nyVy, kuJ ivwQ Auqy rsoeI hY, ijs dy
sn, Aus TwlH pfAuxI aqy qsvIrkfrF rhy sn qF pRqIq qF iehI huMdf sI ik Auh df duKMq nyVy lY aFdf, qy s[ Tfkr isMG ivc CotIaF-vwzIaF sfvIaF tfkIaF vrgy aMdr hI Kfxy df my lwgf hoieaf hY.
ivc klfqmk cyqnf vDfAuxI ies Audm AunHF dy sfry suJfAu prvfn krn vrgf df bhuqf smF aMimRqsr ivc akfzmI dI Kyq hn. mOsm kMm leI shfiek sI, lok rsoeI dy ipCvfVy aYvrklIn twtI hY.
df mMqv sI. huMgfrf Br rhy sn, pr nfl hI AunHF dy AusfrI ny lY ilaf. soBf isMG mUrqF srl qy sqkfr dyx vfly sn. Gr ivc PulvfVI dy ivckfr pfxI leI bxI izwGI
sfzf mq sI ik jy gurU sfihbfn dIaF mwQy Auqy bymlUm ijhIaF kuJ iqAUVIaF vI bxfAuNdf qy ZfhuMdf irhf. Aus dI nfm Auh huMdf sI jF Aus dI pqnI. mfhOl hO dI kl idwqI hoeI hY. mYN pihlI
qsvIrF bxfAuxIaF hI hn qF AunHF dy peIaF hoeIaF sn. Aus vyly surgvfsI KumfrI` vflI qsvIr, ijs df mUl Aus ny hor vDyry suKfvF qy klf-meI bxfAux vfrI igaf qF brFzy ivc kMD-afkfr dI
vyly dIaF jF AunHF dy vwD qoN vwD nyVy dy cugqfeI sfihb, icqrkfrI dy afkf dy 1935 ivc bxfieaf sI, cwl inklI sI leI Aus ny pihlF kMm afpxy Gr jflI lf ky kMD nfl vwzf sfrf ipMjrf
smyN dIaF qsvIrF hI awj dIaF qsvIrF sB qoN vwD cmk dy qfry sn qy icqyiraF - sfDfrx qoN Bfrf DV, awD-mItIaF awKF suMdr bxfAux df kIqf. afpxy coxvyN bixaf vyiKaf, ijs ivc rMg-brMgIaF
df afDfr bxnIaF cfhIdIaF hn qF jo ivc AuhnF df aQfh afdr-mfx sI. EdoN qy cOVy dfa dI ivckfrlI sIAux vflf icqrF dI vDIaf CpfeI, mdrfs jf ky icVIaF pflIaF hoeIaF sn, dUjI vfrI
muhFdry, kwd-kfT, pihrfvy qy smuwcy soBf isMG dIaF bymlUm iqAUVIaF ny bd colf. kuJ gwlF ivc ieh icqr nvF sI, afpxy sfhmxy krvfAux df qjrbf Auh igaf qF ies ipMjry dI cihl pihl AujVI
pRBfv ivc klfkfr Gwt qoN Gwt rUp Dfrn df hIaf nhIN sI kIqf, pr mYN jo ijvyN gurU-mUrq AuGfVn vfsqy iek slqf nfl kr cuwkf sI. cor klfkfrF vyKI. brFzy ivc Auprvfr sitl lfeIP
axieiqhfsk hox. msln, jfxkfr lokF pRBfv kbUilaf, Auh ieh sI ik qusIN jo pfsy bflf qy dUjy pfsy mrdfny dI QF iswDy vwloN Aus dIaF qsvIrF dIaF anyk nklF dIaF qsvIrF lwgIaF hoeIaF sn. ienHF
pqf hY ik gurU hirgoibMd sfihb srIr kihxf hY, kih lvo, aMq mYN gwl AuhI ivcoN bhuqIaF Auqy gurcrn (imis hrbIr
vwloN kfPI Bfry aqy kwdfvr sn. BfeI mMnFgf jo myry mn-icq lwgygI. isMG) dy dsqq sn. lihMdy vwl jflI
gurdfs dIaF vfrF qoN lY ky bfbf rfm awj ieh gwl awDI sdI qoN vwD purfxI vfly drvfy dy bfhr juwqI lfh ky aMdr
rfey dy zyhrfdUn vfly drbfr ivc sFBI ho cwlI hY. cugqfeI sfihb, sfzy keI vfrI dfl hox dI sUcnf lwgI hoeI sI. ieh
peI qsvIr qwk, sfry sbUq iehI iswD kihx dy bfvjUd, afpxy bur , gurU soBf isMG hurF df rihx kmrf sI. mYN
krdy hn, pr jo qsvIr gurU sfihb dI icqrx vwl nf lf sky, awlfh bK jI ny hfsy nfl ikhf, ijhVf iksmq df blI
soBf isMG ny iswK nYnl kflj vflI vI afpxy purfxy rfh Cwz ky nvyN pfsy eyQy iek vfrI af Psy, Aus dIaF juwqIaF
numfie ivc ByjI sI, Aus ivc AunHF df lwgx qoN sMkoc vriqaf, surgvfsI Tfkr vI lvHf lYNdy ho? soBf isMG hurIN iKViKVf
bdn gurU goibMd isMG vrgf iekihrf qy isMG jI dI klm, jdoN iek vfrI sx- ky hwsy qy kihx lwgy, jo vI afieaf hY,
Cryrf sI. spt sI ik ijQy ieiqhfsk DoqI nhfqy qRImqI srIr dy iek idR qoN Aus dy pfs myry leI juwqIaF qoN isvf hor
sbUq mOjUd sn, EQy vI icqyry ny afpxI Aus dy sfry dy sfry husn kYnvYs Auqy huMdf hI kI hY? mY pqf lg igaf, bMdf
klpnf hI vriqaf hoieaf sI. pRbMDkF Auqfrn ivc sl ho geI, qF AunHF dy Ku-imfj hI nhIN, hfr-jvfb vI hY.
df iek mksd ieh vI sI ik jdoN qn dI smyN df bhuqf Bfg Aus vyly dIaF irafsqF bYTk aMdr vVy. bYTk kfhdI hY,
aMdrytf (ihmfcl pRdy) ivc soBf isMG afrt gYlrI df mwQf.
pRmfixk qsvIr nf juV sky, EdoN icqr- dy muKI mwl bYTy. eIvr, mUrq dI QF koTI dy aMdr iek hor koTI hY- ivcy bYTx
pt Auqy bfxI qy ieiqhfs ivcoN AuBrn amUrq vwl vDyry ruicq huMdf igaf qy ivckfrly muwK icqr hI idRtI pfqr bx jfx dy bfvjUd, Aus dIaF qsvIrF df pRbMD, ivcy sOx df, ivcy nhfAux-Dox
vflI KsIaq pRiqibMbq krn df jqn iekwlf soBf isMG rih igaf, jo ies AuzIk bxfieaf hoieaf sI aqy ruwK qy Aus nfl ivkx lwg peIaF sn. ies afmdn df qy ivcy stUzIE df, pr hr cI krIny
hoxf cfhIdf hY, nhIN qF AuhI kuJ huMdf hY, ivc ik kdI nf kdI qF gurU-mUrq afpy ltkdy ipMjry ivc bMd pMCI vfly pRcilq Aus ny afpxy Gr Auqy lfieaf. Aus dI nfl QF isr lwgI hoeI aqy sfeI qy
jo keI jnm sfKIaF ivc hoieaf idsdf mUMhoN bologI, Aus nfl qjrby Auqy qjrbf icMnHF qoN iekdm KihVf Cuzf ilaf igaf rIJ sI ik Gr dI hr cI ivcoN Gr vfly inrmlqf Dfrimk asQfnF vrgI. hr
hY- swcy sOdy dI sfKI vfprdI hY gurU nfnk krdf irhf. Aus ny asl gurU-mUrqF dI sI, pr ies qsvIr dI slqf dy bfvjUd dy suhj df Jlkfrf vwjxf cfhIdf hY, cI soBf isMG dI nPfsq qy suhj suafd
sfihb dy pYNqIvyN vrHy ivc, pr icqyry ny Bfl ivc Aukf koeI smF nhIN lfieaf, nf soBf isMG dy mn ivc muV muV ky pRn ies leI rsoeI qy guslKfny qoN lY ky sOx dy snyhy dyNdI. aMdr vVidaF sfhmxI
icqr bxfieaf huMdf hY bfl-vrys df. iswK sfihq qy ieiqhfs dy pMinaF Auqy AuTdy rhy ik Auh gurU muKVy ikvyN dy kmry qwk kyvl AuhI vsq ilaFdI, ijs nuwkr ivc zf[ aYm[aYs[ rMDfvf dy Auprly
iesy qrHF, BfvyN sfKI hovy ikor avsQf mg-mfrn dI bhuqI Kycl kIqI. Aus ny icqry? Gol, lMbUqry ik cOrs? dfVHI kYsI Aus dI awK ny aqI suMdr mMinaf. DV df buwq, swjy hwQ kMD nfl qKqpo
dI qy BfvyN hovy Br jvfnI dI, gurU sfihb afpxI soc ies pfsy vwl vgx idwqf bxfvy - nukIlI ik CfjlI? muwCF KVHIaF soBf isMG iMdgI nfl ipafr hY, Auqy ibsqrf iviCaf hoieaf, kMD dy afly
icwtI dfVHI vfly bfby hI ivKfey hoxgy. ik ijs qrHF dI vI kl sUrq iksy gurU rwKy ik izgIaF hoeIaF? bfxf iks qrHF iMdgI dy suhwpx leI Aus ivc apfr ivc isrhfxy vwl ikqfbF, kol tRFijstr
numfie dy afrMiBk idn dy akflI sfihb dI sI, hux Aus Auqy aqIq, afpxy df pvfey - BgvF ik icwtf ik iksy hor iKwc hY, Aus dy suafd reIsfnf hn, mYl, qy typ rIkfrzr. isrhfxy vwl iKVkI dy
aKbfr ivc myrf lyK Cipaf, ijs ivc keI gUVHy rMgF dIaF kUcIaF Pyr cuwkf hY. rMg df? awKF KuwlHIaF rwKy, iblkul bMd koJ jF GtIafpn Auh iblkul Jwl hI cfnx ivc stYNz Auqy aDUrI qsvIr cVHI
icqrkfrI dI aihmIaq idRVfAux leI Aus ijvyN BfeI sMqoK isMG jF BfeI vIr isMG kr dyvy jF awD-KuwlHIaF rwKy? iekwly dI nhIN skdf. kwpVf pfAuxf hY qF sB qoN hoeI, Aus dy hr pfsy rMgF dIaF itAUbF
Gtnf df hvflf idwqf hoieaf sI, ijs ny mnoklipq klmI icqr iqafr kIqy mUrq bxfvy ik mrdfnf nfl sjfvy? bflf Aupr dI kuafiltI df, rMg lYxy hn qF qy burF dy Zyr. qqpo dy kol inwkf
anusfr afqm-Gfq krn dy ierfdy nfl hn, Ausy qrHF rMg dy bdF nfl AunHF dy kol hovy ik nf? jy hovy qF iqMnF dI sB qoN vDIaf vlYqI, kflIn Auqy bYTx ijhf hmfm, Qwly iclmcI. kuJ icqr kMDF
Gro N inkilaf bM d f, rfh ivc lw g I klipq icqr ikAuN nf iqafr kIqy jfx? kMpoIn iks qrHF dI hovy? leI kuJ rwKxf hY qF yr dI Kwl qoN Gwt nfl ltky hoey. ivckfr kflIn iviCaf
numfie ivc hop (afs) nF dI qsvIr so Auh poQIaF ivcoN gurU-mUrq dI Bfl iblkul iehI pRn Aus vyly dy anyk kI hovy? sfrf sfrf idn rMgF nfl vfh hoieaf. iek do afrfm kursIaF qy stUl
vyK ky mrn dI QF ijAux df PYslf kr krn dI QF, ichiraF dI Bfl ivc irhf. gurU-pUjk iswKF ivc ivvfd df ivf vI pYx dy bfvjUd, Aus dy iksy kwpVy Auqy aqy iek pfsy guslmfnf, ijs dy aMdr
lYNdf hY. iesy lyK dy hvfly ivc mgroN gurU sfihbfn df Aus dy aMdr ijs qrHF sn. so ieh iek qrHF smyN dI mMg sI ik iCwt nhIN idsygI, nf kdI kflIn Auqy koeI dfl hox vfsqy drvfy dy bfhr rbV dy
zf[ gMzf isMG jI df vI lyK Cipaf sI, df vI sMklp sI, Auh Aus Auqy pUry Auqrn soBf isMG gurU-mUrqF qy hor klf-ikrqF dfg ipaf hovygf. hor qF hor, Auh afpxf slIpr pey hoey sn. ies CotI svfr ky
ijs ivc AunHF ny gurU sfihbfn dIaF vfly mfzl lwBdf rihMdf. nfl inaF krn leI afpxy ksb df aqy koeI hwQ iek imMt leI vI mYlf nhIN rwK rwKI hoeI qy bhu-pwKI syvf dyx vflI bYTk
qsvIrF iqafr krn-krfAux dy sMklp kfPI icr ipCoN iek vfrI jdoN srdfr dunIaF dy vwzy klfkfrF dIaF klf-ikrqF skdf. Aus ny afpxy kMm vfly kmry ivc ivc soBf isMG afpxy ibsqry Auqy bYTf
df iek isry qoN hI isDFqk ivroD kIqf soBf isMG myry Gr qrI ilafey qF mYN df zUMGyrf muqfieaf kry qy afpxy ivy- pfxI df hmfm rwiKaf hoieaf hY. rsoeI qF mY iksy irI vFg lwigaf, lfl Bfh
hoieaf sI, pr Auh vwKrI qy bihs-qlb hfsy ivc AunHF dI KuwlHy hwQ nfl asIs vsqU dy icMqn vwl vI iDafn dyvy. Aus ivc Aus dI kursI dy kol tUtI iPt hoeI mfrdf gorf rMg, sunwKf ichrf ijs dI
gwl hY. ijs iKafl nfl Auh numfie dyNdI pRiswD qsvIr vwl iefrf kr ky dI bhuqI Aumr, Aujrq Auqy bur-ikrqF hY, ijQoN hr igrfhI ipCoN Auh afpxIaF DrqI Auqy mfqf dI ikximx Aucycf iDafn
kIqI geI sI, Auh ieh sI ik qsvIrF ikhf, soBf isMG jI, ieAuN lgdY ijvyN bxfAux ivc lMGI sI, pr Aus dy aMdrly AuNglF pfxI nfl sfP krdf qy nYpikn nhIN iKcdI, moiZaF Auqy iKlry br icwty
bxfeIaF jfx qF XQfrQ vwl pUrI qrHF RomxI akflI dl dy Aus smyN dy dI ies nfl iqRpqI nhIN sI ho rhI, qF hI nfl pUMJdf rihMdf hY. pqnI jIAuNdI sI qF kys. bfhr mYN DOlfDfr dIaF DOlIaF DfrF
ipwT kr ky nf bxfeIaF jfx. aiDkfrIaF Ku krn leI qusIN sMq Aus dI awK ikrq klf bxfAux Auqy ivcfrI pqI dy sfry nKry pUry krn df vyKIaF sn. purfqn inrml qy Fq, aMdr
pRdrnI vyKx qy mIitMg ivc Bfg Piqh isMG dI qsvIr hyTF hI gurU nfnk` itk geI sI. jqn krdI hI hovygI. KuiksmqI nfl mY ieAuN lwgf ijvyN myry sfhmxy DOlfDfr
lYx leI pMjfb dy Aus vyly dy keI pRisD ilK idwqf hovy. gurU qF ikrqI bMdf sI, eykFq qy klfqmk prMprf dy Aus dy jIAuNdy jI, Aus dI iekwl dUr df puwqr bYTf hovy, Ausy qrHF purfqn inrml
icqrkfr, ijvyN abduwr-rihmfn cugqfeI, hl vfhux vflf, KyqI krn vflf, Aus dy vfqfvrx dI iKwc soBf isMG DOlfDfr krn leI, pflmpur KyqIbfVI XUnIvristI qy Fq. Aus ny gwlF urU kIqIaF. XUrp dy
Tfkr isMG, soBf isMG, eIvr qy fied mUMh Auqy eynf PflqU mfs ikAuN Qwipaf dI bFkI kFgVf vfdI dy inwky ijhy ipMz dy srdfr hrbIr isMG BMvr qy Aus dy klfkfrF dIaF (inwky inwky totikaF dI lVI
alfh bK horIN phuMcy hoey sn. s[ soBf igaY? AunHF ny vI hfsy hfsy ivc mY aMdryty lY geI, ijQy norf ircrz ny pirvfr Gr ivc itkfxf dy idwqf igaf (bfkI agly sPy qy)
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (31)

awj klH prflI crcf ivc hY, Gor

prflI ny ilaFdI prlo


inMdf dI pfqr bxI hoeI, inmfxI prflI
jo grIbF dIaF JwugIaF-JOpVIaF ivc Cwq
df kMm idMdI hY. mYnUM Xfd hY, iek vfrI sLbd
kimAuinst pfrtI (mfrksvfdI) dy
jnrl skwqr kfmryz hriksLn isMG
surjIq ny pMjfb dy lokF nMU apIl kIqI
hY, nhIN qF iBafnk nqIjy inklxgy.
prflI nUM ibly lfAuxf sfzy ivcfrn df
prfil] prflI iek ivarQ ijhI cIjL
hY, ies leI ies df ivsiqRq arQ
ivhUxI huMdI hY arQfq QoQI huMdI hY, ies
leI ieh sLbd ikDry ikDry sfrhIx, QoQy JroKf
sI ik Dfn dI ktfeI ipCoN AunHF pfsoN mxF ivsLf nhIN, asIN Proldy hF prflI sLbd ivarQ, inkMmf vI hY, Coiz jfih sy krih dy arQF ivc vriqaf imldf hY. dUjy pfsy
mMUhIN prflI awg dI Byt ho jFdI hY, ikAuN nUM. prfl] kfim n afvih sy jMjfl] (gurU ies df bhuqf Klfrf hox kfrn ieh pKMz,
bljIq bfsI
nf Auh ies nUM bMgfl dy afpxy BrfvF prflI df kosLk arQ hY, Jony df arjn dyv) Jmylf afid dy arQF ivc vI afAuNdf hY,
pfs Byj dyx ijnHF nUM ies dI bhuq loV PUs arQfq Dfn dI ktfeI ipCoN bcI suwky PUs jF prflI df rMg pIlf huMdf Kfs qOr qy pKMz-plfl sLbd juwt vjoN. Pon: 734-259-9353
hY. kfmryz surjIq dy kihx qy prflI rihMd-KUhMd jF zMzl. ies nUM prfl qy hY, ies leI ies df iek arQ prflI sMq isMG syKoN ny bfbf bohV ivc ies
nfl BrIaF trflIaF qy trwk vhIrF Gwq puafl vI ikhf jFdf hY. ies dy tfkry vrgf pIlf vI hY. swqf blvMz dI vfr dI vrqoN kIqI hY, huMdI sI. sMsikRq ivc plfl df rUp plflI
ky bMgfl jf puwjy. AudoN kdy nhIN sI suixaf kxk leI nfV jF nfl sLbd vriqaf ivc ieh sLbd ies qrHF afieaf hY, huMdI lokF ivc jy tut jfvy jfl vI imldf hY. pRfikRq ivc ies dy dovyN
ik prflI dy sfVn kfrn pRdUsLx PYl Brm aqy aigafn df hY ijs dy nfl rUp-plfl aqy prfl hn. prflI sLbd
irhf hY. PfQf rfijaF rfixaF, pfKMz plfl ies df ivAuqpq rUp hY. QoVHy-bhuqy Prk
ipCly kuJ idnF qoN pMjfb qy Kfs ijs qy pMizq-mOlvI pf dyNdy pfl. nfl Bfrq dIaF keI ihMd-afrIafeI
qOr qy idwlI ivc pRdUsLx df mslf bd gulfm PrId ny ies sLbd nUM ies BfsLfvF ivc ieh sLbd mOjUd hY.
qoN bdqr huMdf jf irhf hY. idwlI sLihr qrHF afpxI iek kfPI ivc proieaf hY, prfl/plfl sLbd df mUl hY,
dIaF BIVIaF sVkF qy glIaF ivc sLfied idl lub hY kon mkF df, sMsikRq pl ijs df arQ vI PUs hI
dunIaF Br dy sB qoN vwD vfhn cldy hn idl gfieq asl jhF df. hY. pMjfbI ivc ies sLbd df arQ PUs
ijs kfrn ptrOl qy zIjLl df jLihrIlf idl mrk mIN mF df, nhIN hY pr ihMdI ivc hY. BfsLf
DUMaF hvf ivc KwulH Kyl irhf hY. ies mOsm ibaf kUV plfl hjfby. ivigafnIaF anusfr ieh sLbd BfropI hY
ivc pMjfb qy hirafxf dy iksfnF vloN pwk ky izgy aMbF nUM tpkf qy prflI ijs df mUl Pel hY aqy ies df arQ
Jony dI prflI sfVn nfl AuTdy DUMeyN ny dIaF qihaF ivc rwK ky pkfey aMbF nUM vI PUs, prflI hY. ies qoN bxy lfqInI
bldI qy qyl pfieaf. Br srdI dy mOsm pYlI ikhf jFdf hY. inrukqsLfsqrI trnr sLbd Palea df arQ PUs, prflI hY. ieh
kfrn pYdf huMdI DuMd ny afbo hvf nUM hor anusfr ieQy pYlI sLbd pwkx df sLbd PrFsIsI rfhIN aMgryjLI ivc puwjf
vI sMGxf kr idwqf hY ijs kfrn Gfqk ivkisq rUp hY pr vDyry qfrikk prfl qF ies df hulIaf sI, Pallet. aMgryjLI
bImfrIaF qoN ielfvf sVk hfdsy vI ho hI lgdf hY. asl ivc qF pfl sLbd df pYlt df mqlb huMdf hY, aijhI gwdI jo
rhy hn. vfqfvrx ivc ies sfry gMdy jFdf hY. AuNj prflI Jony qoN ielfvf bfjry, gurisKf ky muK Aujly mnmuK QIey muZlf arQ vI aMb pkfAux leI rwKIaF Gfh-PUs nfl BrI hovy. amrIkf ivc
imlgoBy nUM aMgryjLI ivc smOg kmfd afid dI KorI nUM vI afKdy hn. ieh prflI] arQfq gurU dy iswKF dy ichry prflI dIaF qihaF hI hY. khfvq hY, PrsL nfl jf lwgdy bhuq nIvyN mMjy nUM
(smog=Smoke+Fog) ikhf jFdf hY. sLbd Zyr smyN qoN sfzIaF BfsLfvF ivc Aujly hn jdik mnmuKF dy prflI vFg aMb pfl df, KrbUjf zfl df. pYlt ikhf jFdf hY. ieh Kfs qOr `qy
pMjfbI dIaF kuJ aKbfrF ny ies leI vriqaf jf irhf hY BfvyN ik pMjfb ivc pIly hn. lihMdy pMjfb ivc ies df iek sMsikRq ivc iek sLbd afAuNdf hY, bwicaF leI bxfieaf jFdf hY.
DUMaFK sLbd dI vrqoN kIqI hY. afm BfsLf ies dI vDyry vrqoN koeI swqrivaF ivc arQ ibsqrf jF swQr vI imldf hY. ies plfldohd ijs df sLfbidk arQ qF ipCy asIN ijLkr kr afey hF ik
ivc ies nUM DuaFhf vI ikhf jFdf hY. sLurU hoey kiQq hry ienklfb dOrfn hoeI. df iek rupFqr prflf vI hY, qqu n prflI dI qFG (dohd=qFG) hY pr ieh lihMdy pMjfb ivc prflI df iek arQ
BfvyN DUMaFK/DuafhF DMUeyN dI kflK nUM hI ies dOr ivc pMjfb qy hirafxf dy iksfnF cInih bMnih pMz prflf] aMb dy drKq df arQfvF hY, ies ivcfr swQr vI hY. smfn ieDr-AuDr lY jfx
kihMdy hn pr iPr vI smOg leI ieh ny crI, bfjrf, mwkeI afid Cwz ky vwzI prfl df sMsikRq rUp plfl hY aqy qoN ik pkfey jfx leI aMb prflI nUM leI lwkVI afid dy GVvMjI vrgy cOKty
sLbd cwl skdy hn. kuJ vI hovy, pRdUsLx pwDr qy Jony dI ibjfeI sLurU kr idwqI qF ies df arQ vI prflI vflf hI hY. pMjfbI qFGdf hY. lfdU jfnvr ijvyN gDf, GoVf, nUM vI pYlt ikhf jFdf hY, mfno ieh smfn
dI gMBIr qy icMqfjnk siQqI dy hwl leI vwzI mfqrf ivc prflI vI af ibrfjI. ivc ieh sLbd prflI dy arQF ivc AUT afid `qy pfeI jfx vflI kfTI jF df mMjf ibsqrf hI hY. aMgryjLI Pailasse
srkfrI qy gY r srkfrI sM s QfvF nU M gurU nfnk dyv ny ieh sLbd ies qrHF vriqaf nhIN imldf jF bhuq Gt vriqaf qfhrU nUM plfx jF plfxf ikhf jFdf hY. df vI ieho arQ hY aqy ieh vI lfqInI
aYmrjYNsI pwDr qy hwQ pfAuxf cfhIdf vriqaf hY, rovx vfly jyqVy siB pMz jFdf hovygf. prflI ikAuNik dfxy afid qoN muZly qOr `qy ieh Gfh-PUs nfl BrI Palea df ivkisq rUp hI hY.

Aus dI awK, kdI nwk, kdI vfl qy kdI kFgVf klm dy AusqfdF ny vwK-vwK rMgF, idmfg, AuCfV dy Qwly jf phuMcdf hY. bfry khI jf skdI hY. sohxI mhINvfl
DOlfDfr df puq
w r ipCokV df idR svfrn Auqy ligaf rihMdf pU-pMCIaF, jIv-jMqUaF, ibrCF qy PuwlF bIbIaF dfVHIaF qy suhxIaF pwgF dy Ehly icqr pihlI vfrI 1947 qoN pihlF bixaf
hY. afpxI qsvIr dI cMgI iPin krn ivc vwK-vwK arQ Br ley hoey sn. AunHF ivc kIqIaF jFdIaF krqUqF Aus qoN sI, dUjI vfr 1948-49 ivc bxfieaf
(ipCly sPy dI bfkI)
ivc Auh nf Kycl qoN zrdf hY, nf Krc rMgF dI afpxI, vwKrI Bff GV leI sI. guwJIaF nhIN rih skdIaF. iesy leI qF vfXU sYnf vfilaF ny KrId ilaf. hIr
bxfAux dI Aus bVI jugq hY) gwlF qoN, pr Aus dI CpfeI vyly qF Aus qoN vI AunHF df sMpUrn suafd mfxn vfsqy AunHF portRyt bxfAuNidaF keI klfkfr, awK rFJf icqr 1973 ivc iqafr hoieaf. nfm
kIqIaF qF Aus klf dIaF ijs df afvy vD Kycl qy Krc leI qqpr huMdf hY. dy pRqIkF dI jfxkfrI dI loV pYNdI hY. nfloN idmfg dI bhuqI vrqoN krdy hn. KumfrI nfnkf (1935), jgq jlMdf
Gfl qy sfDnF dy bgYr inrfrQk rih jFdf gurU qyg bhfdr dI qsvIr leI Auh soBf isMG, pRikrqI kFgVf klm dy sfhmxy bYTI hovygI iksy Auc Grfxy dI (1947), hrq mIaF mIr qy BfeI
hY, gwlF kIqIaF AunHF klf qoN kory rfijaF, gurcrn nfl lY ky hvfeI jhf Auqy icqyiraF vFg Bfv jF pRBfv AudIpn leI svfxI, pr qsvIr ivcoN iksy afdmKor gurdfs (1958-59), mhfrfjf dlIp
rfxIaF, vIrF qy jrnYlF dIaF, jo Aus mrdfs phuMicaf qy jd qwk rMg Aus dI nhIN vrqdf, nf pRqIk vjoN hI vrqdf hY. luwcI, bffrI aOrq df JfAulf pYNdf hovygf. isMG (1960), gurU goibMd isMG (1965,
dI kutIaf ivc afpxf mUrq rUp amr mrI dy nf AuGVy, Auh Gr nf muiVaf. asl ivc Aus kFgVf klm df vfirs icqrkfr dI awK qF sfzy vFg hI, PbI pMjfbI XUnIvristI pitaflf qy
krvfAux leI pDfrdy hn, gwlF kIqIaF iesy qrHF df pihrf Auh afpxI hr qsvIr smJxf hI nhIN cfhIdf. kihxf ieh cfhIdf sMvrI suMdrI hI bYTI idsdI hovygI, pr ajfiebGr cMzIgVH), gurU nfnk (hwQ vflf
zf[ krm isMG gryvfl, zf[ rMDfvy, aMimRqf dI CpfeI Auqy dyNdf hY. hY ik Auh kFgVy ivc nvIN YlI lY igaf Aus df idmfg jo asl dRtf hY, Aus icqr, 1969 ivc RomxI gurduafrf
pRIqm, gurbK isMG pRIq lVI qy hrBjn soBf isMG portRyt df Ausdfd hY. dIaF awKF, buwlHF, CfqIaF qy gupq aMgF pRbMDk kmytI ny Cpvfieaf), gurU goibMd
bfjvy dIaF. sur mwDm, bol spt qy TrHMmy Aus ny BIV jF qF icqiraf nhIN, jF dI kfrvfeI afpxy bur rfhIN Aus dy isMG qy gurU nfnk (lwdfKI topI vflf,
Biraf aqy ivc ivc hfs-rs df iCwtf. bhuq Gwt icqiraf hY. jlUs, jlsy jF icqr `coN AuGfV ky py krn dy afhr `c 1971) qy gurU qyg bhfdr (1973) Aus
kMnF mIn qF lfeI hoeI sI, pr fied lVfeI dI Aus dy koeI qsvIr nhIN bxfeI. huMdf hY. soBf isMG ies qrHF df klfkfr dIaF kuJ pRisD qsvIrF hn. Aus dIaF
pUrf kMm nhIN sI kr rhI, ies leI mY hYrfnI dI gwl ieh hY ik Aus ny idR nhIN hY. Auh iksy aijhy ivsiqRq mnopfT sohxI` Gr Gr phuMcI hY. ivkrI ivc
gwj ky bolxf pYNdf sI. mYN ikhf, qusIN icqrx vwl vI bhuq Gwt iDafn idwqf hY, ivc nhIN pYNdf jo icqr dI dwK jF srIr dy nfm KumfrI` Aus df mukfblf krdI hY.
bVy cqr ho. vyK ky axizwT nhIN krdy, hflFik pRikrqI Aus dy bUhy awgy inq aMg anupfq `c ivkfr pf ky hI pRgtfieaf gurU-icqrF bfry ikhf jf skdfhY ik soBf
agly ijAuN df iqAuN kYnvYs Auqy lfh afpxy anyk rMgF-rUpF dI Kt ivCfeI jf skdf hY. Auh afrt kyvl ivygF isMG ny jo sUrq AunHF dy idwqI hY, iswKF
lYNdy ho, pr suxy axsuixaf rUr kr rwKdI hY. Aus fied ieAuN mihsUs huMdf qy buwDImfnF qwk sIimq rwKx dy hwk ivc dy ihridaF ivc AuhI pwQr Auqy lIk hoeI
Cwzdy ho. quhf bhfnf cMgf imilaf hY, hY, ijvyN BIV ivc Aus df ivakiqqv gvfc nhIN hY, nf ieh cfhuMdf hY ik Aus dI hr peI hY. Aus dy pRBfv df ieh hfl hY ik
kMm dI gwl sux leI, bfkIaF leI, boly jFdf hovy. Auh fied inrol pRikrqI qsvIr df Byq Aus dI afpxI jF Aus dy Aus dI klpI hoeI gurU-mUrq dy snmuK
bwdl bx bYTy! icqrx ivc lwgy rihx vI plfiexI klf aflockF dI ivafiKaf ipCoN hI pwly jy koeI asl mUrq lwB ky lY afvy qF
soBf isMG ny isr ipCFh suwitaf qy romFickqf smJdf hY. Aus df ivvfs hY pvy. soBf isMG dI qsvIr Auh hY jo afpxy koeI vwzI gwl nhIN hovygI, jy lok aslI
KuwlHf inrml hfsf hwisaf. Pyr rotI KfDI ik sfzI dunIaF vFg icqrkfrI dI dunIaF mUMhoN afp boldI hY. nklI qy nklI aslI hox df aYlfn
qy sON gey. svyry qVky awK KuwlHI qF Aus ivc vI, mnuwK dI srdfrI kfiem rihxI awDKVH Aumry soBf isMG iehI kfrn hY ik srpRsqI dy mfmly krdy iPrn!
dy kmry ivcoN suKmnI dy pfT dI bVI cfhIdI hY. iesy leI Auh vDyry kr ky ivc s[ soBf isMG kdI koeI qMgI py aMiqkf: s[ soBf isMG df jnm sRI
rsIlI DunI af rhI sI. ipCoN pqf lwigaf mnuwKF df icqyrf hY- mnuwK vI Auh jo sfzy hY, ijs ivc icqrkfr vDyry kr ky nhIN afeI. rfijaF qoN lY ky mlMgF qwk hrgoibMdpur, ilHf gurdfspur ivc 29
ik Aus dy kmry ivc hr ro svyry suKmnI Drm jF klcr df pRqIk bx gey hn. vfdfr drpx df kMm krdf hY. Auh sfry Aus dy gfhk hn. Aus ivc afpxy nvMbr 1901 s[ dyvf isMG dy ikrqI
dI typ lgdI hY. Auh nhf Do ky, blik ijs kFgVy Aus ny afpxf Gr ikrpfl isMG vFg grFzIl sfDfrx qoN mfzl dy nk-nYx hU-b-hU icqr dyx Gr ivc hoieaf. lfhOr dy myE skUl afP
keI vfrI Aus qoN vI pihlF, eIl Auqy bxfieaf hY, Aus ivc kdI mfxkU qy ikqy vz-afkfrI mhf-mnuwK nhIN dI smrwQf hY qy rMgF iek dUjy ivc afrt df izplomf lY ky kuJ icr iPlmF
lwgI qsvIr dy duafly ho jFdf hY qy Aus nYnsuK vrgy rMgF dy jfdUgr irhf krdy bxfAuNdf, ies pRkrx ivc Auh Tfkr isMG ies qrHF imlfAuNdf hY ik hU-b-hU huMdf ivc kMm kIqf qy kuJ icr afpxf stUzIE
dy nYx-nk inKfrdf rihMdf hY. qyl vfly sn. Auh icqyry pRBfv qIbr qy vygmeI dy vDyry nyVy hY. ieh skUl afpxI awK hoieaf icqr, mfzl qoN kuJ suhxyrf bx clfieaf, pr aKIr iswKF dy gurU sfihbfn
rMgF nfl qsvIr bxfAux vfly klfkfr bxfAux leI, vx-iqRx afpxy kyNdrI qoN kYmry vflf kMm lYNdf hY. ies ivc jFdf hY. cfhy cMzIgVH dy asr dI kuVI dIaF qsvIrF bxfAux afpxf muK pyf
ny qsvIr Auqy rMg suwkx qoN pihlF-pihlF pfqrF dI ibrqI dy anukUl jF AunHF dy koeI wk nhIN ik kYmry dI awK Auqy df icqr hY, cfhy gorKy POjI df, cfhy zf[ bxf ilaf. aMdryty nF dy ipMz ivc, pMjfbI
hI adlf-bdlI krnI huMdI hY. ies leI sUck bxfAux ivc bVy kfrIgr sn. vsl lihrIey vfly, lwky qy kuwby lYn jF krn isMG dI supqnI df hY, cfhy iksy nftk dI byby norf ircrz dy bulfvy Auqy
Aus afpxI qsvIr nfl lMmIaF bYTkF df idR hY qF sfrI dI sfrI kfienfq rqI- iPltr lf ky sfhmxI sUrq kI df kI syT df, Aus dI zrfieMg qy rMgF dI vrqoN jf vsy, pr hux aMdrytf, norf jI kr ky
lfAuxIaF pYNdIaF hn. ijnHF idnF ivc soBf Bfv hI AudIipq krdI jpygI. jy ibrhn bxfieaf jf skdf hY. mnuwKI awK qF df kmfl hr qsvIr ivc ieksfr eynf nhIN, ijMnf soBf isMG hurF kr ky
isMG dI koeI qsvIr bx rhI huMdI hY, icqrI hY qF icqr dI sfrI pRikrqI Auqy ieho ijhy lYn qy iPltr lfAux dI loV idsygf. iehI gwl Aus dy gurU sfihbfn qy jfixaf jFdf hY. afp df clfxf 22
Auh muV muV ky stUl jf mwldf hY qy kdI Auqsuk AudfsInqf df prCfvF idsygf. hI nhIN pYNdI, Aus dy ipCy bYTf sucyq pMjfbI lok kQfvF dy amr pfqrF dy icqrF agsq, 1986 cMzIgVH ivc hoieaf.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (32)

rbfq dIaF sVkF qy


geI, rsqy coN, kUVy dy Zyr qoN purfxI
Ort kwt kotI lwB geI, qy kwpiVaF `qy pYsy Krcx
vfieaf
df ierfdf bdl igaf. Aus rfq TMZ qoN
lONg rUt kuJ bcfa irhf.
agly idn zYzI jI df Pon af igaf.
19 amrIk isMG bl awj kwlH spyn vwsdf hY, pr AuQy puwjx dI ijhVI khfxI Aus ny afpxI poQI gwl ipwCoN urU huMdI, rox mYN pihlF lwg
pYNdf; Aus nMnHy bfl vFg jo mF-bfp qoN
amrIk isMG bl Ort kwt vfieaf lONg rUt rfhIN suxfeI hY, Auh lUM-kMzy KVHy krn vflI hY. dys qoN prdys puwjx ivCV igaf hovy. myrI ieko rt sI, mY
Pon: 34602835897 dI ies mfrimk khfxI dI 19vIN ikq hfr hY. -sMpfdk ipwCy swd lE, nhIN qF gwzI Qwly af ky
mr jfxf. roNdf-klpdf pqf nhIN kI-
skdf. cfr mhIinaF qoN puils hwQoN Krfb ky dIn-hIn BfvF nfl myry awgy hwQ df not Aus vwl vDfieaf. kI bolI jFdf. ikMnf byvs qy byafsrf sF.
qusIN pVH cuwky ho[[[ huMdf, sfry morwko ivc Bwijaf iPr irhF. PYlfAuNdI mMgx lwgI. hYrq hoeI ik myrI PuwlF vfly Dwky nfl pMj drHfm rf vI aihsfs nhIN sI ik ienHF mhIinaF
tRYvl eyjMt dy sunyhy nfl ipMz afKr soc-ivcfr ipCoN AunHF ikhf, bdqr hflq dyK ky vI iks AumId nfl moV ky aMbYsI vwl cwilaf hI sF ik ipiCEN `c mF-bfp qy BYx-Brf `qy kI bIqI hoAU.
buqflf dy nOjvfn amrIk isMG asIN qyrI iswDI koeI mdd nhIN kr mYQoN mMg rhI sI! iPr afpxy afp myrf sfijd ny afvf mfrI, 50 drHfm dUjy itkt afAux `c kuJ ku idn ajy
bl df sPr urU ho jFdf hY. skdy, qyry Gr Pon krf dyvFgy, pfsport hwQ AuiTaf qy BIK `c imly drHfm Aus dy krmcfrI vI dyxy pYxy. sfP-sfP lwgxy sn. ieQy puils df zr nf-mfqr
dI kfpI aqy itkt kUrIar rfhIN mMgvf hwQ `qy rwK idwqy. Auh Bry gl nfl kmIngI sI, pr Aus dy lflc nfl awzy sI, iek jxy koeI nhIN sI puwCdf, pr
pihlf vwzf Jtkf qurMq kys
lY, iesy qrHF hI qUM jf skygf. gYrkfnI ukrfx ukrfx` krdI rhI. iPr myry hoey mUMh ivc 50 drHfm df iewk hor not 8-10 idnF leI itkfxf rUrI sI. sfijd
ktvfAux vfly hukm nfl lwgdf
hox kr ky iafdf icr aMbYsI ivc vI aMdr KOry kI KOilaf, acfnk aMdroN hfsf quMnxf ipaf. iPr mYN ikhf, koeI ssqf qy PuwlF vfly ssqf kmrf lwBx leI
hY. hvfeI jhf qoN bfad jIpF nhIN rwK skdy. Puwt inkilaf. fied mY afpxy-afp ijhf Pon lY dy. isMm-kfrz sxy Pon 450 ikhf. do idn hor gur gey. Pl qy TMZIaF
df sPr urU hoieaf qF lwigaf, awgy hPqfvfrI qy iqMn idnF dIaF `qy hfsf af irhf sI ik iksy qoN BIK mMg drHfm `c ipaf. hux mYN kfPI inicMq sF, cIF Kfx nfl ipfb df rMg iPwkf pYx
kuJ axhoieaf hox vflf hY. iPr CuwtIaF sn. mYN inrff qy aff dI ajIb ky awgy iksy hor BIK dy idwqI. mMgqf myrI jyb `c kfPI drHfm sn, Pon sI. lwg ipaf sI, Xfin ielfj dy pYsy vI bc
iek eyjMt qoN dUjy qwk puwjx df kmk ivc AuliJaf bfhr inkilaf. dUjy mMgqy BIK dy irhf sI! aMbYsI phuMicaf. kfly BfrI-Brkm gey, pr srIr inswqf ho igaf sI.
islislf cw l ipaf. hr QF sB qoN pihlF imly bMdy awgy mYN svfl cOQI svyr 9[30 vjy hI kfhly kdmIN dwKx-BfrqI aMbYszr ny keI svfl krn yv krvfeI, vfl TIk sn.
duvfrIaF! pqf nhIN sI ik rwiKaf, afpxy akfAUNt rIey myry aMbYsI dy dr jf mwly, pr aMbYszr ny ipCoN myry Gr Pon imlf idwqf. mMmI dI jldbfI `c mihMgI tI-rt KrId bYTf
irqydfr qoN pYsy mMgvf idE. Aus ny dyr nfl afAuxf sI. AuhI ihMdosqfnI vwzy afvf suxdy sfr roxf inkl igaf, jo pfAux dI QF kwC ivc lukoeI rwKdf.
sMsfr dy sB qoN vwzy qy mfrU,
byvsI jqfeI, sfzI qPqI ho skdI aPsr! Auh ivvsQf nfl QoVHI cwldy sn, imMnqF krdf kurlfieaf, mMmI! bhuq nhfAux df sfDn ikqy nr nhIN afieaf.
shfrf mfrUQl ivcoN vI lMGxf
hY. iPr qswlI idMidaF 10-12 drHfm dy ivvsQf AunHF nfl cwldI sI. iek zfkKfny ibmfr hF, mr cwilaF, mY ipwCy mMgvf pfrk sfhmxy PrnIcr df oa-rUm sI.
pYxf hY[[[ iPr Auh kdy morwko dy ky ikhf, kuJ Kf-pI leIN. mYN ukrIaf` ivc vYstrn XUnIan df sfeIn borz dyK lE[[[ aMbYsI `coN bol irhF. kdy socdf, AunHF khF, mY kMm afAuNdY,
AujfVF aqy kdI jylFH aMdr rulx kih ky qur ipaf. ky aMdr igaf. krmcfrI nfl aMgryI mMmI Gbrf gey, ieh kI ho igaf koeI kMm dy idAu, pr gYrkfnI bMdy leI
jogy rih gey![[[ hux pVHo ies imdk ivc kwty hoey AUbV-KfbV isr `c guPqgU hoeI. sfijd nF dy Aus bMdy ny sI! iPr idlfsf idwqf, Gbrf nf! sB iksy kol vI kMm nhIN sI fied. sfhmxy
qoN awgy[[[ dy vfl, vDI-iKwlrI, ruwKI dfVHI, gMdI kimn dy lflc ivc pYsy mMgfAux leI TIk ho jfAU, qY pqf sfry pYsy AuDfr- bYNk sI, kdy soc AubldI, bYNk luwt ky
kmI, grIb ijhf loar qy nfuk GsI hfmI Br idwqI. Aus qo iqMn-cfr drHfm kry dy ny. eyjMt kihMdf sI, vfips ieMzIaf dI itkt KrId ky inkl jfvF.
Kfn bhuqy muMzy ipiCEN rbfq (morwko juwqI-kuwl imlf ky, tOp ihr dy tOp klfs
dI rfjDfnI) ilaf ky, ieQoN agFh zONkI ielfky ivc GuMmx-iPrn leI myrI hflq aMbYsI phuMicaf. kfly BfrI-
leI Byjdf sI. jd mYN bfhro-bfhr isbqf hlkI sI. do-iqMn hor aihm svfl vI Brkm, QulQul ijsm vfly dwKx-
nyVy pujf qF lwgf, hux spyn phuMcy eI mUMh awzI KVHy sn, ijnHF dy jvfb rUrI BfrqI aMbYszr ny kfPI svfl-
phuMcy! svyry Cy vjy bws awzy qoN tYksI sI; rfq ikQy sONvFgf? 12-13 drHfmF jvfb qoN bfad myry Gr Pon imlf
PV ky BfrqI aMbYsI phuMicaf. bcy ds nfl iqMn idn ikvyN kwZFgf? (CuwtIaF kfrn idwqf. mMmI dI afvf suxdy sfr
drHfm iesy lyKy lwg gey. sfhmxy iqrMgf ikiqEN pYsy mMgvfAuxy mumikn nhIN sI). roxf inkl igaf, imMnqF krdf
JMzf lihrfAuNdf dyK ky idl skUn cVHdy buKfr qy aMdr peI grmI df kI kurlfieaf: mMmI! bhuq ibmfr
imilaf. cYn df mIl lMmf sfh lY ky GMtI ielfj hovy? Aupr lYx leI koeI kwpVf hF, mr cwilaf hF, hux hor nhIN
vjfeI, koeI ihljul nf hoeI. iPr afpxI ikQoN imly? afpxI jYkyt bhuq gMdI hox sih huMdf, mY ipwCy mMgvf lE[[[
byvkUPI df aihsfs hoieaf: aMbYsI KuwlHx kr ky iqqvfn dy bs awzy `qy hI Cwz aMbsY I `coN bol irhF. mMmI Gbrf
df smF 10 vjy sI. mYN glIaF-bffrF afieaf sI qy hux pCqf irhf sF. jFdy gey, ieh kI ho igaf sI!
ivc inkl igaf. agsq dIaF TMZIaF hvfvF qy buKfr kfrn
KuwlHIaF sVkF, vwzy-vwzy oa rUm, TMZ kuJ iafdf mihsUs kr irhf sF.
AucIaF iemfrqF vflf sfP-suQrf qy sVkF `qy GuMmidaF iek jgHf afpxy mMg ky Pon-bUQ `qy phuMicaf. spyn rihMdy muiVaf vI qF iqMn lwK nhIN vfips krnf. iek idn sVk kMZy bYTf sF. QoVHf
afDuink ihr rbfq. Fq, lrdf mfhOl mqlb dI nr afeI. cwldI sVk `qy afpxy msyry Brf Gwt lPF `c hflfq afpF ikwQoN moVFgy eyny pYsy? prHy vwzI gwzI `c bYTf bMdf dyr qoN iksy
10 ku vjy qk aiq or-rfby Bry byhwd PutpfQ nfl sfZy pMj ku Puwt AucI dIvfr dI gMBIrqf smJf ky sfijd df nF pqf mYN iPr kurlfieaf, sfry pYsy mYN AuzIk irhf sI. iek-do vfr sihj-suBfa
ruJy ihr ivc bdl igaf. lokF dy hjUm sI, ijs dy aMdr Gfh-bUty, ruwK vgYrf ilKfAux lwgf qF pYsy muwk gey. mY hwQF- moVFgf, ijQoN mrI moVF. Kfn vI qF zyZ sfzIaF ingfhF vI imlIaF. iPr Aus ny
qyI nfl glIaF-bffrF ivc kIVIaF vFg sn. cfrdIvfrI dUr qk sI, ijs aMdr pYrF dI pY geI, hux pYsy ikQoN mMgF. ieDr lwK mMgx izhY, iPr vI awgy jfx dI AumId hwQ dy iefry nfl bulfieaf. krIb igaf
PYl gey. kfPI AucI irhfieI iemfrq sI. ieh QF AuDr dOiVaf. ijhVf vI rfh ivc imilaf, nhIN. mYN ieQy hI rul-rul ky mr jfxf, qF 20 drHfm df not mY dy ky arbI `c
vfps aMbYsI puwjf. iek mulfjLm aMbYsI qoN koeI iek iklomItr dUr sI. qrly mfry, hfVHy kwZy, pr hr koeI pwlf rwb df vfsqf itkt Byj idE. mY itkt- do bd boly. mYN soicaf, fied kuJ
afpxy moty-moty hflfq ibafn kr ky mYN kfPI rfq gey ieQy vfps muiVaf. bcf ky inkl igaf. iek kfr vfly awgy PlfeIt df vyrvf ilKf ky afpxf nMbr mMgvfAuxf cfhuMdf ey. myry ichry `qy
ieMzIaf jfx dI iewCf fhr kIqI. Aus ny aflf-duaflf dyK ky kMD twp igaf. sVk qF roxf hI inkl igaf. Aus ny iek drHfm ieh kih ky dwisaf ik morwkI dosq df sopMj vfly Bfv dyK ky Aus ikhf, iets
wk nfl ikhf, muikl lwgdf hY, pr qoN kMD nfl df isrP iqMn-cfr Puwt QF hI qlI `qy rwK idwqf. ies nfl kI hoxf sI, hY. Pon kwitaf qF aMbYszr ny awKF iskoV POr XU. mYN hYrfn! iJjkdf ijhf, isr
aMbYszr nfl gwl krIN. GMty ku bfad Et ivc sI, jo PutpfQ qoN lMGidaF nrIN byvsI nfl zfzF inkl geIaF. AucI-AucI ky puwiCaf, iks kf nMbr dIaf hY? mYN invf ky QYNkXU` kih ky vfps afx bYTf.
mY ijs pihly kmry `c ibTieaf igaf, nhIN sI pYNdf. kMD nfloN kUVf-JfVIaF sfP roNdf, awKF pUMJdf vfps pfrk nyVy af ky JUT duhrfieaf qF Auh BVk ipaf, qumHfry Auh cly igaf qF soc afeI ik hor nhIN
AuQy KUbsUrq morwkI nfnI bVy mInI kr ky lMmy pYx jogI jgHf bxfeI. kIVy- tUtI qoN mUMh Dox lwgf. pfs pYsy hYN, Pon hY, JUT bolqy ho. qF kmI nfl gwzI hI sfP kr idMdf.
ZMg nfl vIiaF dy iewCuk lokF nfl nijwT kfZy kfPI qdfd ivc sn jo srIr `qy kdy ieQy PuwlF dI dukfn dy mflk nfl dwisaf, huxy mMgvfey sn pYsy[[[. Aus pqf nhIN kI soc ky Aus Bly iensfn ny
rhI sI. kuJ pl ivhly hoey qF ieMgil ikqy iqwKf zMg mfrdy, kdy ikqy. buKfr myrI duaf-slfm sI. Aus ny myry Auqry ny icVH ky gwl mukfeI, qum itkt mMgvf pYsy idqy sn. iksy idn mYN chuM drHfmF
ivc my r y nfl gw l IN pY geI. hflfq ivc TMZ nfl kMbidaF gozy iZwz `c dy ky ichry df kfrn puwiCaf. mYN tuwty-Puwty lPF lo, qumhy Byj dyNgy, ab jfE. leI QF-QF ikMny lokF awgy roNdf kurlfAuNdf
smJfAuNidaF myrf roxf inkl igaf. Aus Auslvwty lYNidaF bVI BYVI rfq gufrI. `c gwl smJfeI qF Aus ny pMj drHfm dy bfhr inkilaf. pihly idn dy irhf sF. awj jyb `c pYsy sn qy cuwp-
ny bfhroN sYNzivc qy cfh mMgvf ky idwqI. zONkrF kol ieMnf qF Pfiedf sI ik kMDF idwqy. mYN bUQ vwl dOV lfeI. nF vgYrf mddgfr mulfjLm ikhf, kuJ idnF cfp bYTy 20 drHfm iml gey sn.
mY hYrfn sF ik ikvyN Jwt hI myry aMdr kMblF ivc sONdy sF! agly iqMn ilKf ky vfps zfkKfny bfhr af bYTf. leI rihx df ssqf ijhf ieMqfm ho ieh sfrf vfikaf afvfrf ijhy lwgdy
hMJU prl-prl vgx lwg pYNdy. aMdr idn qy iqMn rfqF ieko ijhy gury, pr 15-20 imMt ipCoN sfijd ny Pon ilaf skdY ? Au s ny iksy mo r w k I sPfeI morwkI dIaF nrF `coN guiraf sI. Auh
koeI drd df cmf sI jo Jt Br ky vg ies afs ny hOslf bMnHfeI rwiKaf ik kuJ PVfieaf, msyr Brf dI afvf afeI: mulfjLm gwl smJf idwqI. pihlF gwlF nfl, qy iPr Dwky nfl 20
pYNdf sI. byvsI krky jF iksy hmdrdI idnF ivc ieMzIaf cly jfxf hY. awj mYN kMm `qy hF, pYsy kwlH pf dAUN. mYN pfrk `c jf bYTf. mYN isrP drHfm `c ihwsydfrI jqfAux lwgf. mYN guwsy
dI afs ivc aMdroN iPs pYNdf sF. do iek QF Bfr qoilaf, Dwkf lwgf. lfcfrI aqy anjfxy BYa nfl aMdr Pt ieMqfr krnf sI. hux jo kuJ vI krnf `c BVk ipaf. iPr Auh bkdf-Jkdf prHy
krmcfrI mYQoN puwC-pVqfl krdy rhy. ieMzIaf qoN mYN 86 iklo df motf-qff ipaf, hMJUaF dIaF DrflF vih qurIaF. sI, GridaF ny krnf sI, vkq ny krnf qur igaf. kmfl sI, mMgqy lutyrf pY
Auh puwCdy QoVHf, pr mYN dwsdf bhuqf. mYN quiraf sF, pr hux 58 iklo df rih igaf htkory lYNdf mYN AucI AucI boldf igaf: sI. grmI dy srl ielfj aqy pyt Kfqr cwilaf sI! ienHF idnF ivc gfhy-b-gfhy
hux qk dI hr gwl, (isrP Kfn df rbfq sF. vYstrn XUnIan rfhIN pYsy mMgvfAux mYN ieQy mr cwilaF, ipfb dI QF lhU kuJ Pl Kf ky, iksy PfrmYsI `c viVaf, irqydfrF dy Pon vI afAuNdy rhy. sB
vflf itkfxf Cwz ky) ieQoN qk ik Kfn dy leI keIaF puwiCaf, iksy smJ nf inkl irhY, sVkF `qy Dwky KfnF, kUVy `c ijQoN dvfeI dI QF ihr dy durfzy kony dy afpo-afpxy ZMgF-ivcfrF nfl hOsly
iqMn-cfr Pon nMbr vI dy idwqy. hux isvfey peI, iksy ny byvsI jqfeI qy iksy kol sOnF, qy Aupr lYx kwpVf qk nhIN. iksy zfktr df aYzrYs hwQ PVf idwqf idMdy, qy mYN rbfq dIaF sVkF kwCdf irhf.
vfps jfx dy hor kuJ nhIN sI cfhIdf. vkq nhIN sI. dvfeIaF dI iek dukfn `qy pYsy Byjxy ny, qF awj hI Byj, iksy hor igaf. tYksI dy phIey sVk `qy nhIN, ijvyN iek ro pfrk ivc bYTf sF, sPfeI
Aus ro aMbYszr dI aYmrjYNsI CuwtI kfrn ibmfrI df vfsqf pf ky pYsy mMgvfAux kih dyh. roxf sux ky Aus ny ikhf, cwl myry srIr Aupr cwl rhy hox. mItr dy mulfmF dI vrdI pihnIN do kuVIaF kol
gwl iksy pfsy nf qur skI. leI shfieqf mMgI. Aus ny nFh kr idwqI, mYN krdF kuC. vDdy aMkF dy nfl-nfl myry aMdr df af bYTIaF. afief nF dI KUbsUrq kuVI
iPr AunHF rsmI kfnI pyc KoilHaf, pr BIK vjoN do-iqMn drHfm myrI qlI `qy kfPI dyr bfad muiVaf qF pYsy af pfrf vI cVHdf igaf. ieh 15-16 drHfm gwlIN pY geI: kI nF ey? ikQoN df eyN? jfxf
qUM puils awgy py ho jf, iPr adflqI rwK idwqy. byvsI nfl drHfm muwTI `c Guwt gey sn. myry mn qoN sfrf boJ gfieb ho dyxy bhuq duKy, ikAuNik ieMny `c iqMn- ikQy hY? sMgdy-iJjkdy ny dwisaf. iPr
PYsly qihq vfps Byj dyxgy. mYN kurlf ky bfhr inkl afieaf. igaf. sfijd ny sfZy cOdF sO drHfm myry cfr idnF df Kfxf cwlxf sI. AuqoN zfktr Auh iefiraF nfl arbI lP isKfAux
ipaf, puils ny ipwCy alIrIaf hI dukfn dy bUhy `qy koeI burg aOrq, hwQ PVfey. mYN puwiCaf, ikMny dyvF? Aus vI nhIN sI afieaf. mYN zyZ-do GMty qur lwg peI: ruwK, Gfh, sVk, kfr, Puwl,
suwtxf ey, ieQoN aYdF koeI nhIN vfps jf zfktr df iliKaf dvfeIaF df prcf idKf ny ikhf, ijMny qUM cfhyN. mYN 50 drHfm ky vfips phuMicaf, pr iek gwl cMgI ho (bfkI agly sPy qy)
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (33)

asIN pMjfbI pMjfb ivc duwD iGAu qy

myrf mOq dy pMjy coN bcxf hwz bIqI


hor BfrIaF KurfkF KFdy vwzy hoey; hr qHrF
df Bfrf Kfxf Kfx dy pusLqF qoN afdI hF
pr sKq kMm vI kiraf krdy sF ijs
krky BfrI crbI vflI Kurfk df srIr sfh ciVHaf sI.
c sOiKaF hI jjLb ho jfxf sMBv sI. vflf hr iek hI AulMpIan hY, ikAuNik hfeIk df smF qF ipCly sfl nfloN vI ik hux mYnUM Aus pfs afAux dI loV nhIN. pUry swq hPiqaF bfad myrI
smF bdilaf, KurfkF qF AuhI rhIaF pr quhfzf afpxy afp nfl hI mukfblf huMdf hOlI ho igaf hY qF awgoN muV AuhI juafb mYnUM suwK df sfh afieaf. lwgf ik myrIaF kuafzrUpl Epn hrt srjrI hoeI; ijs
srIr dI musLwkq Gt geI. suwK shUlqF hY. imilaf ik ieh Aumr krky hY. awgoN mYN tYst irportF TIk hoxgIaF. mYN sLMkf dUr c cfr nfVF lwq coN kwZ ky idl c
dy vfDy ny BfrI Kurfk nMU sfzf dusLmx iesy dOV dy AuqsLfh dI lor ciVHaF gMBIrqf nfl ikhf ik smyN df eynf Prk krn leI puwiCaf ik kI sB TIk hY? pfeIaF geIaF. ies qo N pihlF sw q
bxf idwqf. pYdl qurn dI QF motrF gwzIaF mYnUM hfeIk krn df Buws pY igaf. mYtro qF ipCly pMdrF-aTfrF sflF c vI nhIN Aus afpxy aVb qy ruwKy suBfa muqfbk hPiqaF dOrfn iqMn vfrI srjrI mulqvI
cVHn lwgy, sKq imhnq dI QF msLInF ny vYnkUvr dI pRiswD hfeIk tryl vI hfeIk ipaf ijMnf hux hr sfl pYx lwgf hY. jvfb idwqf ik Auh myrI PfeIl syNt pfl hoeI. qIsrI vfrI sfrf idn BuwKx-Bfxy
lY leI qy ieMj srIrF c crbI jmHF hox kridaF mYnUM do dhfky ho cwly hn. ieh zfktr df jvfb sI, quhfzI tflrYNs Gt hspqfl, vYnkUvr Byj irhf hY. rihMdI srjrI dI AuzIk krdf irhf qy sLfmIN
lwgI, jo keI rogF nUM vI nfl lY afeI. hY grfAUjL grfeINz, ijs dI vft hY koeI rhI hY qy smF vwD lwgx lwgf hY, koeI ksr ieh kih ky pUrI kr idwqI ik myry Gr Byj idwqf ikAuNik pihlI srjrI hI
iqMn iklomItr qy iswDI AucfeI hY, nON sO idl df rog nhIN ho skdf, iPr vI idl dy idl dIaF kuJ nfVF bMd hn qy syNt pfl nhIN sI muwkI. ieh ibrqFq sLfhdI Brdf
klvMq isMG shoqf mItr. dOVn dy nfl nfl mYnUM grfeINz mfhr zfktr kol tYst krf ky sLwk kZf hspqfl c aYNjIEgrfm hoeygI ijs c hY ik keI vfrI afpxy icwqoN sB sMBv
Pon: 604-589-5919 hfeIk krn df vI Jws bixaf irhf. ieQy lYNdy hF. myrf vI pqf lwgygf ik kI stYNt pYxf hY jF iehiqafq krn dy bfvjUd AuhI kuJ ho
vI hr vfrI mYN dyKdf ik ikqnf smF lwgf XkIn sI ik mYN Epn hrt srjrI krnI pvygI. ieh jFdf hY ijs qoN qusIN bcx leI XqnsLIl
nqIjn sLUgr, strok qy idl dy rog vD qy ieMj hr vfr pihlF nfloN ibhqr smyN ieqny sflF qo N sux ky my r y pY r F hy T o N jL m In huMdy ho. ies df mqlb ieh nhIN kwZ lYxf
gey. suBfivk hI mYnUM vI iPkr hoieaf c hfeIk pUrI krn dI hoV c rihMdf. dOVdf qy grfAUjL iKsk geI qy mYN Gmytf cfhIdf ik ishqmMd jIvn ijAux leI
ik ienHF qoN bcx df Auprflf krnf cfhIdf dOVF df qy grfAUjL grfeINz df smF myrf grfeIN z krdf Kf ky izgx vflf ho ksrq, Kurfk qy iPkr rihq jIvn ijAux
hY. ieh shI hY ik ishqmMd Kfxf KfE, pYmfnf sn, jo sflF bwDI mYN hor vDIaf af irhf hF: ieh igaf. ieh ikvyN ho skdf dI koisLsL shfeI nhIN huMdI. zfktrF
ksrq kro qy iPkr qoN mukq rho qF ienHF bxfAux df Xqn krdf irhf jF brkrfr idl, PyPiVaF qy hY? myry idl dIaF nfVF muqfibk myrI do dhfikaF dI ksrq,
alfmqF qoN bicaf jf skdf hY. rwK sikaf. hwzIaF leI bhuq ikvyN bMd ho skdIaF hn? mYN qF afpxy Kurfk afid krky hI srjrI AuprMq
ipCly krIb do dhfikaF qoN mYN iesy rutIn ivc do dhfky bIq jfx hI vDIaf afKrI tYst qoN do idn pihlF vI grfAUjL irkvrI jldI hoeI hY. iewk nfVI qF pUrI
ksrq qy ishqmMd Kfxy vl Aucycf iDafn bfad mYnUM mihsUs hox lwgf ijvyN brykF ksrq hY. grfeINz kIqI sI BfvyN smF vwD bMd hox dy bfvjUd idl dy pwTy nUM koeI
idMdf af irhf hF ik ikqy myrI vI Epn lwg geIaF hox; myry pUrf jLor lfAux dy idl lw i gaf sI pr nf nuksfn nhIN puwjf, iksy nf iksy pfisAuN
hrt srjrI nf hovy. nym bwD zfktr bfvjUd myrf smF vDIaf qF kI hoxf sgoN mYnUM sfh ciVHaf qy nf hI Aus nUM ijLMdf rwKx leI KUn phuMcdf irhf.
kol jfxf qy KUn tYst huMdy rhy ijs nfl pihlF ijMnf vI brkrfr nf rwK hovy. myry koeI CfqI c drd afid hoieaf. myry afprysLn ipCoN mYN ZfeI mhIinaF
pqf lwgdf irhf ik myrf blwz pRYsLr, jfipaf ikqy nf ikqy kuJ glq jrUr hY. df koeI rog ikvyN ho skdf hY? mn c iKaflF dI buCfV ho rhI sI ik do bfad sno sLU vI krn lwg ipaf jo mYN
kOlYstrol, sLUgr qy hor sB kuJ shI nym anusfr jdoN mYN KUn tYst bfad KYr, mhIny bfad idl dy mfhr dhfikaF qoN mYN srIr nUM ipMj ipMj ky dOVF srdIaF nUM ipCly pMj sfl qoN krdf af
irhf. myrf PYmlI iPjLIsLn vI ies gwloN zfktr kol igaf qF Aus kol dOVF qy zfktr nUM imlx dI vfrI imlI. sMBv hY lfeIaF qy hfeIk kIqI ik ikqy myrI Epn irhf sF. cfr mhIinaF bfad vYnkUvr
KusL qy sMqusLt sI ik mYN duafeIaF rihq hfeIk krn dy smyN dy hOlI ho jfx dI ik myry PYmlI zfktr vloN ByjI jfxkfrI hrt srjrI nf hovy. ieho socidaF mYnUM sn rn dI ds iklomItr dOV vI pUrI
ishqmMd jIvn sYLlI apnf ky qMdrusqI gwl kIqI qF Aus ikhf ik ieh Aumr df dyK ky Aus ieh aMdfjLf lf ilaf hovy ik Gr muVnf duwBr ho igaf. leI. ieh myrf iewkIvF sn rn sI. jUn
dI shI lIh qy hF. qkfjL f hY . ieh vI dw i saf ik my r f mYnMU idl df qF koeI rog hox dI sMBfvnf syNt pfl hspqfl, vYnkUvr myrI c srjrI qoN Cy mhIinaF bfad mYN XU[
do dhfikaF qoN vwD mYnMU dOVidaF qy kOlYstrol, sLUgr, trfeI gilsrfeIzjL hI nhIN, sLfied iesy krky mYnUM jFidaF PfeIl jfx dy ds idnF bfad myrI bI[ sI[ lONgYst zy rn dI pMj iklomItr
hfeIk kridaF ho igaf, pMj iklomItr qoN ielfvf blwz pRYsLr qy bfkI sB hI Aus ruwKy lihjy c kih idwqf ik mYN aYNjIEgrfm krn dI vfrI afeI. do do dy dOV, ijs c ihwsf lYNidaF vIh sfl ho
qoN lY ky hfP mYrfQfn dOVF c ihsf lYxf igxqIaF-imxqIaF vI TIk hn qF mYnUM aYvyN hI afpxf qy Aus df smF brbfd grup c sfzI cfr mrIjLF dI aYNjIEgrfm gey, vI inXmq smyN c hI ibnf iksy
myrf nym bixaf irhf. ieh nym mYnUM ienHF lwigaf ik myrf aYvyN Brm hI hY. krdf iPrdf hF, mYnUM idl df rog nhIN ho hoeI. acMBy dI gwl ik myry nfl dy mrIjL, aiVky dy pUrI kr leI. hux srjrI nUM
dOVF c ihwsf lYx leI AuqsLfihq BI krdf ieMj iewk sfl hor lMG igaf. dOV skdf. myry keI suafl puwCx `qy Aus ijnHF dI CfqI c drd vI huMdf sI qy pONxy do sfl ho cwly hn, myrI ksrq qy
qy nfl nfl myry srIr qy mn nMU lgfqfr df qy hfeIk df smF ipCly sfl nfloN vI mYnUM strYs tYst leI lfeIn c lf idwqf. quridaF sfh vI cVHdf sI. srIr vI myry jIvn sLYlI pihlF vflI ho geI hY, jo
AUrjf df somf vI bxdf irhf. hr aglI vwD lwgx lwgf. ds iklomItr ipCly sfl tYst qoN bfad jdoN mYN muV Aus nUM imilaf nfloN duwgxy Bfry sn, sB dIaF nfVF sfP mYnUM irsLt pusLt, KusL, sMqusLt qy KyVy
dOV c mYN afpxf smF hor ibhqr bxfAux c ikqny icr c dOV lYNdf sI aqy grfAUjL qF Aus do iqMn iksm dIaF duafeIaF dI inklIaF qy iksy nUM vI stYNt pfAux dI BrpUr smF ibqfAux qy hor ruJyivaF leI
leI hor iswLdq nfl iqafrI krdf. aglI grfeINz ikqny smyN c kr lYNdf sI, ienHF prcI ilK ky dy idwqI aqy iek hor azvFs loV nhIN peI. myrf irjLlt afieaf qF vI pRyirq krdI hY.
dOV jd mYN Gwt smyN c pUrI kr lYNdf qF dohF df hI smF hor vI vD igaf. inXmq tYst leI buwk kr idwqf. nfl hI mYnUM hYrfnI sB hwd bMny twp geI, jdoN mYnUM ijLMdgI df rihMdf smF myry leI hor
mYnUM aMqF dI KusLI huMdI qy lgdf ijvyN mYN smyN qy jdoN mYN agly sfl muV blwz vrk duafeIaF inXm nfl KFdy rihx dI qfVnf dwisaf igaf ik myry idl dIaF pMj nfVF vI aihm bx igaf hY. mYN ies nUM dUsrf
dOV c son qmgf ijwq ilaf hovy. mYN qoN bfad zfktr kol igaf qF iPr sB kr idwqI. bMd hn, koeI stYNt nhIN pY skdf qF Epn jnm smJidaF ies nvIN ijLMdgI nUM hor
afpxy afp nUM AulMpIan bixaf mihsUs kuJ TIk Tfk inkilaf. mYN ipCly sfl azvFs tYst mgroN jdoN muV mYN idl hrt srjrI krnI hI pYxI hY. myry nf vI vDIaf qrIky nfl ibqfAuxf myrf tIcf
krdf. drasl ienHF dOVF c ihsf lYx vFg hI muV ijLkr kIqf ik myrf dOV df qy dy mfhr zfktr nUM imilaf qF Aus ikhf kdy CfqI c drd hoieaf sI qy nf hI kdy bx igaf hY.

rbfq dIaF sVkF qy


kfbU pf ky Gry Pon kIqf: QoVHy idnF `cpryfnI dy rly-imly hfv-Bfv iek smfn sn. pymMtF ruk geIaF sI qy hux Kfn dI
awgy nf Byijaf igaf qF iPr aMbYsI af sn. hr koeI aMdro-aMdrI, afpxy-afp 3000 XUro qk vDI mMg pUrI kr ky hI
jfvFgf. nfl jUJdf mihsUs huMdf sI. 12-13 jxy aglI aqy afKrI dOV `c fiml hoieaf
(ipCly sPy dI bfkI) vI cfhuMdf hF. pqf lwgf, Aus myry rYx- fn ny mY bws stYNz nyVly pYtrolqF myry grup dy sn. kuJ ku ipiCEN huxy jf skdf sI. so, mjbUrIvs muMizaF ny
pfxI[[[. asIN kfPI dyr gwlF krdy rhy. bsyry dI jfxkfrI sI, pr ieqrf koeI pMp `qy phuMcx leI ikhf. afief dI sfQxhI phuMcy sn, kfPI jxy kuJ hPiqaF qoN dubfrf adfiegI leI koiF qy kr
mY hYrfnI hoeI ik koeI sohxI kuVI myry nhIN sI. iPr nhf ky rUh rfI kIqI. Kfj krmcfrI mYN ikhf, afief khIN, bYTy sn qy QoVHy ijhy iek-do mhIinaF qoN idwqIaf sn.
ijhy mMgqy kol bih ky afpxypx nfl nfl sfry srIr dI hflq bhuq burI ho mYN iespfnIaf cwlf hF. aMbYsI kMpfAUNzzyrf jmfeI bYTy sn. sB eyjMtF dIaF fn ny PonF `qy pfbMdI lfeI hoeI
ipafry bol ikvyN bol skdI sI! lok qF cuwkI sI. ivc iqrMgf hvf nf hox kr ky Audfs pymMtF dyr-svyr phuMcfx df asr sI. sI. Aus dy bxfey pRDfn ivwkI cfcy kol
nwk-mUMh vwtdy, prHy ho ky lMGdy sn. Aus aM b Y s I vw l igaf qF awgy jfx hr koeI hwdoN vwD hI Pon sI, ijs `qy Auh sMprk krdf sI.
df idl qy mn vI bhuq KUbsUrq sI. Aus morwkI kfmy ny pYNt, kmI, pfrk ivc bYTf sF, sfeI mulfmF dI vrdI kfhlf sI. cfcy aqy Aus dy ipClwgUaF ny mY Pon
ny dUjI kuVI qoN 12 ku drHfm lY ky mY tI-rt bgYrf dy ky ikhf ik pihnIN do kuVIaF kol af bYTIaF. afief hmdrdI BrIaF, snmfn bMd krn leI ikhf, pr mYN ienkfr kr
PVfey, mYN ienkfr kr idwqf. irhfie df vI kw l H qk nF dI UbsUrq kuVI gwlIN pY geI: kI nF ey? lo VdIaF keIaF dIaF hwzbIqIaF idwqf, rvI dI CyVKfnI nfl isMm blOk ho
ipCly sfZy iqMn ku mhIinaF qoN aOrq ieMqfm ho jfvygf. pfrk `c ikQoN df eyN? jfxf ikQy hY? sMgdy-iJjkdy su x IaF qy afpxI suxfeI. duwK- igaf. ieMzIaf Pon krn leI do kfrz
dI hoNd bfry ies qoN iafdf koeI hor soc jf bYTf qF GroN Pon af igaf. suwK Proly. mYN zONkrF koloN Prfr KrIdy sn, Auh ivwkI cfcy vfly Pon ivc
ny smJfieaf. iPr Au h iefiraF nfl
nhIN sI myry aMdr AumVI. mhIinaF bwDI Pon suxdy sfr ichrf Auqrdf ho ky aMbYsI jf vwijaf sF, ieh vrqxy cfhy qF Aus ny hnyry-svyry corI
bOKlfey iKaflF `c hor sB kuJ afAuNdf- igaf; ijvyN bicaf-Kuicaf arbI l isKfAux lwg peI: ruwK, Gfh, AunHF dI ingHf ivc vwzI juraq ud vrq ley. bs kuJ imMt hI myry pwly
jFdf irhf sI, pr kfmukqf nF dI koeI lhU vI inwcV igaf hovy. mMmI sVk, kfr, Puwl, pfxI[[[. asIN kfPI dyr vflf kMm sI. kuJ muMzy aMbYsI, pey. kuJ gwlF hI kr sikaf sF afpxy
Ya ies dunIaF `qy hY, aihsfs qk nhIN jI df idlfsf sI: myjr gwlF krdy rhy. mY hYrfnI nfl asihj vI krmcfrIaF dy ivhfr aqy itktF Gr vfilaF nfl qy suPnf ho cuwkI pRyimkf
sI kdy CUh ky lMiGaf; pr ieQy afief eyjMt ny qy asIN Kfn nfl gwl mihsUs hoieaf ik koeI sohxI kuVI myry vrgI bfry brIkI nfl puwCx lwgy qF nfl. idl qy pwQr rwK ky Aus nMU iehI
dy hmdrdI Bry lPF qoN aiq-AuqfhI kIqI hY, Auh QoVHy idnF `c hI durdf vfly mMgqy kol bih ky afpxypx mihsUs hoieaf, myry vrgy QoVH- kih sikaf sF: ho sky qF ieMqfr krIN.
ho ky idmfg `c afieaf ik puwCF, kuJ qY awgy Byj dyvygf. qUM Pon nfl ipafry bol ikvyN bol skdI sI! idly jF awky-Qwky hor vI sn jo pwkf nhIN ik ijAuNdf muVFgf jF nhIN jF
idnF leI Aus dy Gr rihx dI jgHf iml kr ky Kfn dy itkfxy `qy cly vfpsI dI socx lwg pey sn. ikMny sflF bfad muVFgf.
skdI hY? kI Aus df ivafh hoieaf hY? jf, Gbrf nf, sB kuJ TIk ho jfvygf[[[. ijhf lmk irhf sI. hsrq nfl qwkdf, mohisn df ieh Gr Kfn dI gym df myrI jyb vfly drHfm vwzy hOsly vFg
iPr mn `c ihkfrq Biraf ivcfr afieaf ies qoN bfad mY nhIN pqf, mYN kI-kI hAukf ijhf Br ky mYN tYksI vwl vD igaf. kyNdr ibMdU sI. mlIlIaf kYNp leI cuxy jmHF sn. afs sI, GridaF qy eyjMtF dy
ik Aus nfl ivafh kr ky ieQy df suxdf irhf qy kI-kI boldf irhf. kI pYtrol pMp nyVy Kfn df bMdf mohisn gey bMidaF qoN ielfvf iafdfqr bMdy dbfa hyT aqy myrI PrfrI qoN muqfisr ho
nfgirk bx jfvF, qF ieMzIaf jf hI soc irhf sF, qy kI ho irhf sI! byXkInI nIgro sYnq mfr ky awgy-awgy qur ipaf QoVHy-QoVHy kr ky ieQy phuMcdy qy iPr pymMtF ky fied Kfn CyqI hI awgy Byj dyvygf.
skFgf. afpxI ies soc qy Kud `qy guwsf nfl JMby ny, roh c Pon kwt idwqf. BrIaF sI. keI glIaF `coN gur ky bMd-qMg dy afDfr `qy awgy-ipwCy isbqf vwl qor ieh vI qF iafdf TIk sI, jy pMj-swq
vI afieaf, qy rimMdgI vI hoeI. awKF nfl mwQf PV ky bih igaf. glI dy afKrI isry `qy iqmMily mkfn idwqy jFdy sn. ipCly eyjMtF dI bd- idn AuzIk krnI hI sI qF sVkF `qy Dwky
rbfq dy ihwsy dI KuwlHI nIlI Cwq Qwly iPr hOlI-hOlI itkfxy afAuNdf igaf. dI afKrI mMil `qy phuMcy. ieh sI Kfn infmI jF DoKfDVI kr ky muMzy ieQy keI- Kfx aqy kUVy dy Zyr `c TMZ nfl kMbidaF
ieh aTvF idn sI. koeI bMdf Gfh-bUitaF hor irqydfrf dy Drvfs idMdy PonF ny vI df rbfq vflf muwK qy bhucricq itkfxf. keI hPqy-mhIny Psy rihMdy, AuqoN Kfxf sOx nfloN ieQy Cwq Qwly rihxf ikqy ibhqr
pfeIp rfhIN pfxI dy irhf sI. mYN afpxf Fq kIqf. afr mfpy vI mjbUr sn. do kmry, rsoeI, guslfnf qy ivhVf sI. vI afpxf KrIdxf pYNdf sI. sI. mYN nvyN Auqfh nfl Kfn vwloN mY
ltf-ptf sMBfl ky Aus kol igaf. iefry bysUd vfpsI ny Gr df lwk qoV dyxf sI. 25-26 jixaF `coN kuJ jfxy-pCfxy ichry smuMdrI zONkI ivc zuwbx vfly 37 awgy Byjx dy hukm df ieMqfr krn lwgf.
nfl ikhf: pfxI mYN dy idMdf hF, qy nhfAuxf keI GMitaF dI aMdrUnI iKwco-qfx `qy vI nrIN pey, pr sB ichiraF `qy AudfsI, muMizaF vfly kys ieMzIaf `c KuwlH cuwky (cldf)
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (34)

CMd prfgy afeIey jfeIey[[[


smyN dI rqfr ieMnI qy gqI nfl vy mKfxf lYcI dfxf vIrf. CMd prfgy kysr. CMd prfgy gihxf. pONcf dyh KF sony dI icVI df vy.
cwl rhI hY ik ies ny sfzI jIvn YlI hI vy qYN shurVy Gr jfxf vIrf. sws qF myrI pfrbqI, CyqI CyqI qoro sf, vfirs fh jIjf iKiVaf vFg PuwlF,
bdl ky rwK idwqI hY. sfzf Kfx-pIx, ies dy nfl nfl ivaFdHV muMzy dy shurf myrf prmysr. hor nhIN hux bihxf. ijvyN Puwl gulfb df iKVI df vy.
rihx-sihx, pihrfvf, mno r M j n dy ivafhy hoey sMgIaF sfQIaF aqy kuJ KuMZF keI sfAU iswDV qF ieQoN qk hI pihly simaF ivc kuVIaF dI Gft ies smyN leI ivaFdHV muMzf
sfDn, gIq-sMgIq, kMm-kfr, rsm- qy bYTx vfly vwizaF vwloN vI Aus ies sIimq rih jFdy sn, pr kuJ QoVHf hor kfrn sfk muikl nfl hI huMdf sI. rIk afpxIaF skIaF sflIaF leI cFdI dIaF
irvfj afid sB bdl cuwky hn. jIvn aOKI GVI bfry sucyq kIqf jFdf sI aqy KuwlH jFdy sn: vI BfnIaF mfr idMdy sn. ijQy ivcolf aqy rIky qy irqydfrI ivcoN lwgdIaF
rUpI nftk dI muwK JfkI ivafh smyN hox kuJ CMd vI rtfey jFdy sn. ijQoN qk CMd CMd prfgy afeIey jfeIey, qkVf qy pUrf iKzfrI huMdf sI, AuQy rIkF sflIaF iglt dIaF klIcVIaF idMdf.
vflIaF rsmF pYlys klcr ny ingl dI bxqr df svfl hY, ieh bVf iswDV CMd prfgy iGE. dIaF BfnIaF vI kMm nhIN sn krdIaF. ies dy nfl hI Auh afpxI sflI nfl
ilaf hY. pMj-pMj, swq-swq idn cwlx ijhf kfrj hY. ieh do qukI rcnf hY. sws hoeI myrI mF awj qoN, ies qrHF dy hflfq sbMDI vI iewk CMd hY: ilaFdy pqfsy vI idMdf.
vfly ivafh iqMn cfr GMitaF qk ismt pihlI quk df afrMB CMd prfgy afeIey shurf myrf ipE. CMd prfgy afeIey jfeIey, ies mOky koeI cusq clfk sflI Aus
ky rih gey hn. jfeIey nfl huMdf hY aqy aMq dUjI quk dy sYNkiVaF ivcoN koeI iewk awDf ies CMd prfgy qr. koeI buJfrq buwJx leI kihMdI hoeI
ivafh smyN inBfeIaF jfx vflIaF qukFq imlfAux leI qukFq GVn nfl qoN awgy vI hOslf idKf idMdf sI, Auh hor rIk BfnIaF mfrdy, hyary dy rUp ivc buJfrq pfAuNdI:
rsmF ivcoN hI iewk mhwqvpUrn rsm hY huMdf hY. rUrI nhIN ik pihlI quk df CMd suxfAux qoN pihlF rq rwK idMdf: sMjog orfvr. awT KUhy nON pfVCy,
CMd suxfAuxf. ieh rsm lfvF-PyiraF qoN koeI iswDf sbMD dUjI quk nfl hovy. pihlI CMd prfgy afeIey jfeIey, ieAuN vwK vwK qrHF dy CMdF dI igxqI koeI pfxI GuMmx Gyr.
bfad huMdI sI. lfvF PyiraF qoN bfad jy qUM aYzf cqr hYN,
brfq vfps zyry (brfq dy Auqfry vflI dws pfxI ikMny syr.
QF) clI jFdI sI. ivaFdHV muMzy srbfly jy muMzf vI awgy cusq clfk huMdf sI
qF ies df jvfb ieAuN idMdf:
hridafl isMG QUhI awT KUhy nON pfVCy,
Pon: +91-84271-00341 koeI pfxI GuMmx Gyr.
ijMny qfry ar dy,
smyq kuVI vfilaF dy Gr aMdr iljfieaf nI pfxI Eny syr.
jFdf sI. ieQy muMzy dI sws ny kuJ gn jvfb sux ky svfl krn vflI sflI
krny huMdy sn. sB qoN pihlF sflIaF vwloN nmoI mihsUs krdI ipwCy ho jFdI. koeI
CMd suxn dI rsm hI huMdI sI. ies smyN hor buwDImfn aKvfAuNdI awgy af ky nvF
muMzy dIaF sflIaF, ijnHF ivc irqydfr svfl KVHf kr idMdI:
qy aFZ-guaFZ dIaF kuVIaF vI fml idwlI df drvfjf suxINdf,
huMdIaF sn, vwloN Aus nfl cMgf hfsf vy koeI qfxf qxy kbIr.
mfk kIqf jFdf sI. ieQy lVkI dy pirvfr iks dIaF qxIaF DoqIaF,
dIaF kyvl kuVIaF aqy aOrqF hI huMdIaF vy koeI iks dy qxy ny cIr.
sn. ivaFdHV muMzy df afpxIaF sflIaF jy ivaFdHV muMzf jvfb nf dy skdf
nfl gwlbfq krn df ieh pihlf mOkf qF kuVIaF qfVIaF mfr idMdIaF, pr kdy
huMdf sI. ieh Aus dI idmfI sUJ bUJ, quk isr qukFq myl leI hI huMdI hY. CMd prfgy QflI. sYNkiVaF ivc hY. kuJ smyN dy hfsy TwTy qoN kdy koeI jvfb dyx vflf vI twkr jFdf:
Bfv buwDI pRIKx dI GVI huMdI sI. dUjI quk ivc hI asl gwl khI jFdI hY. hor CMd mYN qF suxfvF, bfad sflIaF Aus qoN klIcVIaF (cIc idwlI df drvfjf suxINdf,
pRIiKaf dI ies GVI leI ivaFdHV keI cusq idmf mOky qy hI CMd GV jy hwQ joVy sflI. Cwly) mMgdIaF, ijhVIaF Auh ies mOky nI koeI qfxf qxy kbIr.
muMzy Aus dIaF BYxF vwloN pihlF hI lYNdy sn. ies qrHF hOlI hOlI Aus dI sMg, leI nfl ilafieaf huMdf. Aus kuJ lCmx dIaF qxIaF DoqIaF,
iqafr rihx dI qfkId kIqI jFdI sI: ies GVI muMzy nfl srbfly qoN ielfvf iJjk dUr ho jFdI qy Auh QoVHf hor jyrf buJfrqF buwJx leI vI ikhf jFdf. ies koeI sIqf dy qxy ny cIr.
vy mKfxf lYcI dfxf vIrf. iewk awDf hor dosq imwqr vI ies kcihrI idKf idMdf: rsm sbMDI vfirs fh ny afpxy ikwsy ies qrHF kuJ smyN dy hfsy TwTy qoN
vy qYN bhurVy Gr jfxf vIrf. ivc hfr huMdf sI. sflIaF Aus vwK CMd prfgy afeIey jfeIey, hIr vfirs ivc bhuq UbsUrq bMd bfad ivaFdHV muMzy dI sws hwQ ivc
EQy sflIaF dy vs pYxf vIrf. vwK qrHF dy mKOl krdIaF qy Aus CMd CMd prfgy gihxf. iliKaf hY: lwzUaF dI QflI aqy duwD df glfs lY ky
qyrIaF sflIaF bfrF qflIaF vIrf. suxfAux leI kihMdIaF. muMzf rty rtfey iewk qF asIN lY hF cwly, bYT mMgdIaF sflIaF cIc Cwlf, af jFdI aqy ieh kihMdI hoeI kuVIaF
Auh qF mMgdIaF If surmf vIrf. CMdF ivcoN iewk awDf CMd kih idMdf ijs iewk sfk hor lYxf. duwD dyh axivafhI qUM icVI df vy. vrjdI hto nI hto, ikQy myry sfAU puwq
vy qUM surmyN dI sfr nf jfxy vIrf. rfhIN Auh afpxy sws shury dI pRMsf ies qoN bfad Auh gwl inbyVn leI ibnF bldF dy KUh dy gyV sf, GyiraY, gn krn idE mY. ies dy
vy qUM nf zr myry inwikaf vIrf. krdf: afrI CMd suxfAuNdf: awzf KVkdf kfT dI GVI df vy. nfl hI CMd suxfAux dI pRikiraf df Bog
qyry nfl BfeIaF dI Oj vIrf. CMd prfgy afeIey jfeIey, CMd prfgy afeIey jfeIey, qMbU qfx dy KF sf bfJ QMmF, pY jFdf sI.

hux ikqy nhIN suxdy CMd


ijAuN ijAuN smF bdl irhf hY, sfzy sQfnF df ikr kIqf jFdf, ijvyN:
rsmoN-irvfj, ivafh fdIaF dy ZMg- CMd prfgy afeIey jfeIey,
qrIikaF ivc qbdIlI af rhI hY. koeI CMd prfgy gfnI
smF huMdf sI, ivafh qoN pMj-pMj, swq- ipMz sfzf bfsrky igwlF,
swq idn pihlF ivafh vfly Gr gfAux qy tI[vI[ tfvr dI infnI.
ibTfieaf jFdf sI. sfrf rIkf BfeIcfrf
iekwTf kr ky GoVIaF jF suhfg awDI- CMd prfgy afeIey jfeIey,
awDI rfq qk gfey jFdy sn. nfnkIaF- CMd prfgy awk
dfdkIaF ivafh qy do iDrF bx ky iewk zfkGr bfsrky igwlF
qy ipMz qfjy cwk.
mnmohn isMG bfsrky jy ivafh hox qoN pihlF Aus dy sfk
ivc iksy ny BfnI mfrI hovy qF Auh Aus
dUjI iswTxIaF idMdIaF jo imwTIaF gflF df ikr afpxy CMd ivc ies qrHF krdf:
huMdIaF. rfq jfgo kwZI jFdI aqy ivafh CMd prfgy afeIey jfeIey,
vfly ipMz dIaF glIaF cuwkxIaF lY leIaF CMd prfgy qr
jFdIaF. rsqy ivc afey hr Gr dI BfnI mfrF ksr nhIN CwzI
mflkx nF lY-lY ky iswTxIaF idwqIaF sMjog orfvr.
jFdIaF, qy jy koeI KuwlHy vfl suwqf iml jy kuVI qorn ivc dyr ho rhI hovy qF
jFdf qF mMjy qoN plt idMdIaF. lfVf iswDf kihx dI bjfey CMd rfhIN
hux ivafhF dy rMg-ZMg Aukf hI AuQy muMzy dy sfAU, rfrqI jF mKOlIey qusIN ihjfdy dIaF bFdrIaF, keI CMdF ivc pqnI aqy sflIaF dI afpxI vydnf pRgt krdf hY:
bdl gey hn. ivafh Gr dI bjfey suBfa df vI inKyVf ho jFdf. jy muMzf sfAU qy mYN idwlI df irwC. isPq kIqI huMdI sI, ijvy: CMd prfgy afeIey jfeIey,
hotlF qy pYlysF ivc hox lwg pey hn. suBfa df hovy qF Auh hyT ilKy CMd CMd prfgy afeIey jfeIey, CMd prfgy gihxf
pihlF qF ivafh vfly keI GrF ivc suxfAuNdf hY: CMd prfgy afeIey jfeIey, CMd prfgy mKfxf, CyqI CyqI qoro sf,
pRfhuxy Aunf icr nhIN sn jFdy, ijMnf CMd prfgy afeIey jfeIey, CMd prfgy KIrf, DI quhfzI pfrbqI hor asIN nhIN bihxf.
icr Gr dI kwZI dfrU muwk nhIN sI jFdI. CMd prfgy KIrf, DI quhfzI ieAuN rwKUM, qy mYN moqI df dfxf. awj dy pYlysF dy ivafhF ivc hux
hux ivafh kyvl iqMn-cfr GMitaF dy qusIN myrIaF BYxF ijAuN muMdrI ivc hIrf. ies qrHF dy CMd suxn nhIN imldy.
hI rih gey hn. qy mYN quhfzf vIrf. CMd prfgy afeIey jfeIey, ienHF ivc qF isr zI[jy[ qy nwicaf jFdf
pihlF dy ivafhF ivc jdoN muMzf plMg jy lfVf rfrqI qy mKOlIaf suBfa CMd prfgy afeIey jfeIey, CMd prfgy kysr hY. ijs qrHF ieh CMd suxfAux dI prMprf
qy bYTdf qF sflIaF CMd suxfAux dI mMg df hovy qF Auh ieh CMd suxfvygf: CMd prfgy myKF, sws myrI pfrbqI lop ho rhI hY, jy ienHF nf sMBfilaf
krdIaF. CMd suxfAux nfl ieh spt CMd prfgy afeIey jfeIey, sflIaF myrIaF sBy suhxIaF, qy shurf myrf prmysr. igaf qF ieh kyvl ikqfbF ivc hI imilaf
ho jFdf ik muMzf boldf TIk hY jF nhIN. CMd prfgy ipwC, ikhdy-ikhdy vwl vyKF. keI CMdF ivc AunHF dy ipMzF dy pRisD krngy.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (35)

provk
o z
ivafh ky ieMglYNz puj
w I
pMjfbx dI swcI khfxI qy
afDfirq iPlm

aM g ry I dI iPlm pro v o k z kuJ vI nhIN nfloN vI nIvIN hYN. smF pYx


(zfierYktr jYg mUMDVf) ieMglYNz ivc nfl ikrnjIq dI iMdgI dI ilq aqy
ivafh ky afeI pMjfbI aOrq ikrnjIq ihMsf Gtx dI QF vDdI jFdI hY. aKIr
afhlUvflIaf dy jIvn dI swcI khfxI 1989 ivc ikrnjIq afpxy suwqy pey pqI
Aupr bxfeI geI hY. ikrnjIq BfrqI awg lf idMdI hY aqy kuJ idn hspqfl
mUl dy brqfnvI mrd nfl ivafh krvf ivc rih ky Aus dy pqI dI mOq ho jFdI
ky 1980 dy nyVy-qyVy ieMglYNz phuMcdI hY. iPlm pRovokz dI khfxI ieQoN urU iPlm pRovokz ivc aYviraf rfey bwcn, (aYn Aupr, swjy) zfierYktr jYg mUMDVf aqy (hyTF)
hY. ies Aumr huMdI hY. ikrnjIq afhlUvflIaf ijs dy jIvn Auqy ieh iPlm bxfeI geI.
dIaF afm kuVIaF iPlm ivc ikrnjIq dy jIvn ivclI
vFg Aus dy mn ihMsf idKfAux leI ihMsf Bry idRF dI iPlm ivc ieMglYNz dy inaF pRbMD pwKF vl iefrf kIqf hY. iPlm ivc ieh cuxOqI dyx dI apIl krdy hn.
ivc vI ivafh qoN vrqoN qF kIqI geI hY, pr bhuq sMjm Aupr vI aflocnfqmk rOnI pfeI geI kihx dI ko kIqI geI hY ik pMjfbI pMjfbI siBafcfr dy ienHF pwKF Aupr
bfad cMgf Gr nfl. nqIjy vjoN drkF aOrqF ivruD hY aqy ieh idKfAux dI ko kIqI geI siBafcfr GrF ivc byk aOrqF pRqI Au N g l rw K dy ho e y iPlm ivc dU j y
vsfAux dy suPny vfprdI pirvfrk ihMsf afm aqy kudrqI hY ik Auh aOrqF ieMglYNz dy inaF pRbMD huMdI ihMsf df smrQn nf vI krdf hovy, siBafcfrF ivc vfprdI pirvfrk
hn, pr ieMglYNz vrqfrf nhIN jfpdI, sgoN aijhf vrqfrf ivc dohry ivqkry df ikfr huMdIaF hn, iPr vI pMjfbI lok (pirvfr dy mYNbr aqy ihMsf vl vI iefrf kIqf igaf hY qF
phuMcx bfad jfpdI hY ijs nPrq krnI cfhIdI hY. ijnHF aMgryI nhIN afAuNdI aqy ijnHF dUjy lok) ies ihMsf dyK ky axgOilaf ik ieh sMquln kfiem rwiKaf jf sky
ihMsf Bry idRF dI QF nfrI hwkF leI kMm df siBafcfr aYNglo-sYksn siBafcfr rUr kr idMdy hn, ijs kfrn ies df ik ieh smwisaf iekwly pMjfbI
suKvMq huMdl krdI kfrkun rfDf nfl jylH ivc sMKyp nfloN vwKrf hY. inaF pRbMD iqwKI nr vfprnf jfrI rihMdf hY. ies dy nfl hI siBafcfr dI hI smwisaf nhIN, sgoN
mu l fkfq smy N ikrnjIq df sfDfrn nfl dyKdy hoey iPlm ivc ieh nukqf bhuq pMjfbI siBafcfr dy pRsMg ivc ieh vI smuwcy smfj dI smwisaf hY.
CyqI hI Aus dy ieh suPny cknfcUr hoxy zfielfg Aus dy Gr dy ihMsf Bry cMgI qrHF AuBfiraf igaf hY ik aOrqF ikhf igaf hY ik rm, pirvfrk ieq pRovokz dyKx idlcsp iPlm
urU ho jFdy hn. Aus df pqI Aus vfqfvrx bfry bhuq vwzf pRgtfvf kr inaF idvfAux leI ieh bhuq rUrI hY ik afid gwlF kr ky pMjfbI aOrqF ies ihMsf hY. iPlm df inBfa drkF dI ikrnjIq
ipafr aqy ieq dyx dI QF nmoI, jFdf hY. rfDf ikrnjIq puwCdI hY ik BfeIcfry ivc aOrqF dIaF aijhIaF bfry bfhr gwl nhIN krdIaF. nfl hmdrdI pYdf krdf hY. iPlm byk
byivvfsI, DoKf aqy mfr-kuwt idMdf Auh jylH ivc iks qrHF mihsUs kr rhI sMsQfvF hox jo aOrqF dy nrIey qoN inaF nqIjy vjoN ieh ihMsf krn vfly iek aOrq dI inwjI khfxI Auqy afDfirq
hY. Aus leI ikrnjIq dI hoNd df koeI hY. ikrnjIq juafb idMdI hY, mYN affd pRbMD df ivlyx kr skx aqy Aus pMjfbI mrd ibnF iksy zr-BAu dy ihMsf hY, iPr vI ieh smfj ivc aOrqF ivruD
arQ nhIN. Auh ikrnjIq kihMdf hY, mihsUs kr rhI hF. ikrnjIq df ieh ivc mOjUd ZFcfgq bMdF cuxOqI dy krnf jfrI rwKdy hn. ies leI iPlm huMdI pirvfrk ihMsf dy smuwcy msly
qUM aOrq hYN, ies leI qUM kuJ vI nhIN. juafb drk socx lf idMdf hY ik Auh skx. dy aKIr ivc jylH ivcoN irhfa ho ky afeI vl iDafn idvfAuNdI hY. ies leI ieh
qUM [[[ (muafP krnf pMjfbI bfn df iks qrHF df Gr hovygf, ijs dy mukfbly GrF ivc aOrqF nfl ieh ihMsf ikAuN ikrnjIq dy ieh bd iMdgI ivc cuwp- iPlm pirvfrk ihMsf bfry inwjI aqy
itfcfr mY ieh bd ilKx dI ieh aOrq jylH ivc af ky affd mihsUs vfprdI hY? ies svfl df juafb lwBx cfp (ulm) shI jfx ivc koeI ieq smUihk pwDr Aupr gwlbfq krn df
iejfq nhIN dy irhf) hYN, ies leI qUM kr rhI hY. leI iPlm ny pMjfbI siBafcfr dy kuJ nhIN[[[ pMjfbI siBafcfr dI ies Dfrnf sfDn bx skdI hY.

iPlm mylf: modI srkfr dIaF afp-hudrIaF


modI srkfr dI phuMc kfrn ies iPlm aYs durgf aijhy joVy Auqy
vfr goaf ivc ho irhf kOmFqrI BfrqI kyNdirq hY, jo mMdyBfgIN ilPt lY lYNdf hY.
iPlm mylf (afeI aYP aYP afeI) ijs kfr ivc Auh ilPt lYNdy hn, Aus
ivvfdF ivc iGr igaf hY. srkfr dy ivc kuJ hor bMdy vI afx cVHdy hn aqy
sUcnf qy pRsfrx mMqrfly ny milaflm ies qoN bfad ies joVy nfl kfr aMdr
iPlm aYs durgf aqy mrfTI iPlm kI bIqdI hY, ies khfxI IDrn ny
inAUz` BfrqI pYnormf vrg ivc bhuq KUbsUrqI nfl py kIqf hY. ivc
idKfAux qoN nFh kr idwqI hY. Xfd rhy ivc Auh zfkUmYNtrI Putyj vI idKfeI jFdf
hY aqy nfl hI gfrUzn qukm nF dI
gurjMt isMG Dfrimk rIq idKf ky smuwcI khfxI
durgf nfl joV idMdf hY. bws iesy `qy
ik BfrqI mYnormf dI 13 mYNbrI ijAUrI Dfrimk kwtVpMQIaF nMU ieqrf hY aqy
ny 26 iPlmF dI sUcI sUcnf qy pRsfrx afr[aYs[aYs[ dI srpRsqI vflI BfrqI
mMqrfly ByjI sI ijnHF ivcoN ieh do jnqf pfrtI dI srkfr ny ies iPlm
iPlmF mMqrfly ny kwt idwqIaF. ies `qy tyZy ZMg nfl zwkx df Xqn kIqf hY.
ijAU r I dy cy a rmY n su j O i e Go ny AuNj, ijQy ikqy vI ieh iPlm idKfeI geI,
asqIPf dy idwqf aqy AunHF qoN bfad AuQy ies dI KUb crcf hoeI. ies
ijAUrI dy do hor mYNbr apUrvf asrfnI rotrzm tfeIgr ienfm nfl vI nvfijaf
qy igafn korIaf vI ros vjoN asqIf igaf. tokIE (jpfn) ivc vI ies iPlm
dy ky ijAUrI qoN lFBy ho gey. ienHF BrpUr huMgfrf imilaf hY.
muqfbk, ieh kfrvfeI ivcfr pRgt mrfTI iPlm inAUz rvI Xfdv ny
krn dI affdI Auqy iswDf hmlf hY. bxfeI hY aqy ieh iPlm BfrqI pYnormf
aYs durgf snl kumfr IDrn dI AudGftnI iPlm hoxI sI. iPlm dI
dy inrdyn hyT bxI hY aqy ies df nF khfxI inAUz mfzlF dI iMdgI duafly
pihlF sYksI durgf rwiKaf sI. ies buxI geI hY aqy ienHF dI iMdgI dy vwK
nF `qy hI hMgfmf ho igaf aqy ieh iPlm vwK pwK iek lVI ivc pro ky bhuq vDIaf
mfmI` (muMbeI akYzmI af mUivMg ZMg nfl py kIqy gey hn, pr ieqrf iPlm myly dI ijAUrI qoN
iemyj) myly ivc idKfAux qoN nFh kr krn vfilaF ies iPlm dy nF `qy hI asqIPf dyx vfly (AuproN)
iPlm aYs durgf df postr qy iPlmsf aYs[ky[ IDrn aqy
idwqI geI sI. bfad ivc iPlm df nF ieqrf ho igaf aqy rvI Xfdv ny iPlm sujOie Go, apUrvf asrfnI
(hyTF) iPlmsf rvI jfDv qy iPlm inAUz df postr.
bdl ky aYs durgf kr idwqf igaf. df nF bdlx qoN korI nFh kr idwqI. aqy igafn korIaf.
Punjab Times Vol 18, Issue 47, November 25, 2017 pMjfb tfeImjL sfl 18, aMk 47, 25 nvMbr 2017 (36)

Vous aimerez peut-être aussi