PRZEDMIOTOWY

SYSTEM

OCENIANIA

MATEMATYKI

1
 Spis treci:
Informacje wstpne.....3
KLASA I
1. Elementy logiki. Zbiory. Zbiory liczbowe..5
2. Dziaania w zbiorach liczbowych..............7
3. Wyraenia algebraiczne..8
4. Geometria paska. Pojcia wstpne .10
5. Geometria paska. Trjkty .11
6. Trygonometria kta prostego....13
7. Geometria paska-pole koa, pole trjkta14
8. Funkcja i jej wasnoci..15
9. Przeksztacenia wykresw funkcji....16
10. Funkcja liniowa.18
KLASA II
1. Geometria paska-czworokty......20
2. Funkcja kwadratowa.21
3. Elementy geometrii analitycznej...22
4. Wielomiany...24
5. Funkcje wymierne.25
6. Cigi..26
KLASA III
1. Funkcja wykadnicza i funkcja logarytmiczna..28
2. Kombinatoryka i rachunek prawdopodobiestwa.29
3. Elementy statystyki opisowej....30
4. Geometria przestrzenna.30

Warunki i tryb uzyskania wyszej ni przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej z

matematyki....32

2
System niniejszy jest form kontraktu zawartego midzy nauczycielem, a uczniem. Ma za
zadanie umoliwi obiektywn ocen wiedzy i zaangaowania ucznia na lekcjach
matematyki, a take ustali jego zasady pracy. Informuje rwnie o formach oceniania,
wymaganiach w stosunku do ucznia oraz jego prawach. Jest zgodny z regulaminem i statutem
Zespou Szk Licealnych w Strzelnie.
1. Ustala si nastpujce formy sprawdzania wiedzy ucznia:
a) praca klasowa
b) sprawdzian
c) kartkwka
d) odpowied
e) praca domowa
f) aktywno
2. Po zakoczeniu kadego dziau nauczyciel dokonuje sprawdzenia wiadomoci
3. Praca klasowa powinna by zapowiedziana i zapisana w dzienniku lekcyjnym
przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. Odpowiedzi ustne i kartkwki nie
musz by zapowiadane.
4. Zapowied pracy klasowej powinna zawiera dokadny termin, zakres wiadomoci
oraz form (np. test, zadania otwarte).
5. Kartkwka i odpowied ustna obejmuj zakres trzech ostatnich lekcji. Ucze ma
jednak obowizek zna elementarne zagadnienia z wczeniejszego materiau,
niezbdne do efektywnej pracy na lekcji. Formy te mog te obejmowa zakres
materiau zadany do przypomnienia.
6. Nauczyciel podczas kadego sprawdzianu podaje uczniom punktacj, przewidzian za
poszczeglne umiejtnoci, wiedz, zadania czy polecenia oraz liczb punktw,
wymagan do otrzymania okrelonej oceny.
7. Prace pisemne uczniw s sprawdzane w terminie 14 dni od daty napisania. Ocenione
prace ucze otrzymuje do wgldu.
8. Nauczyciel ma obowizek przechowywa wane sprawdziany pisemne uczniw do
koca roku szkolnego.
9. Rodzice maj wgld w prace swych dzieci do koca roku szkolnego.
10. Ucze ma prawo poprawia kad prac klasow. Taka moliwo ma tylko jeden
raz. Termin (do dwch tygodni od daty ogoszenia wynikw) i forma poprawy
ustalone s przez nauczyciela. Ocena poprawiona nie niweluje poprzedniej oceny, lecz
jest tylko kolejn ocen. Ucze nieobecny na pracy klasowej z przyczyn
usprawiedliwionych ma obowizek zaliczy j w terminie uzgodnionym z
nauczycielem.
11. Ucze korzystajcy w czasie pracy pisemnej lub innej formy sprawdzania wiedzy z
niedozwolonych przez nauczyciela pomocy otrzymuje ocen niedostateczn.
12. Ucze ma prawo raz w semestrze zgosi brak przygotowania do lekcji. Prawo
zgoszenia nieprzygotowania do lekcji nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianw i
powtrze.
13. Ucze posiadajcy szczliwy numerek w danym dniu jest zwolniony z ustnej
odpowiedzi i kartkwki, z wyjtkiem zapowiedzianych wczeniej sprawdzianw.

3
Zasady wystawiania oceny przy poszczeglnych formach oceniania wiedzy ucznia:
a) praca pisemna: ocen ustala si uwzgldniajc otrzymany przez ucznia procent
maksymalnej liczby punktw w nastpujcy sposb:
0%-44% niedostateczny
45%-59% dopuszczajcy
60%-74% dostateczny
75%-85% dobry
97%-100% bardzo dobry
97%-100% + zadanie na ocen celujc celujcy
b) odpowiedzi ustne
niedostateczny - ucze nie udziela odpowiedzi na pytania postawione przez nauczyciela,
nawet przy jego pomocy
dopuszczajcy ucze udziela odpowiedzi na pytania i rozwizuje przy pomocy
nauczyciela zadania o niewielkim stopniu trudnoci
dostateczny ucze rozumie i zna podstawowe prawa matematyczne, rozumie tekst
sformuowany w jzyku matematycznym, potrafi przy niewielkiej pomocy nauczyciela
udzieli odpowiedzi na postawione pytania
dobry ucze prawidowo wykorzystuje poznane wasnoci i wzory, potrafi samodzielnie
rozwiza typowe zadania, prawidowo formuuje myli matematyczne,
bardzo dobry ucze prawidowo interpretuje przy uyciu jzyka matematycznego
poznane wasnoci i wzory, samodzielnie udziela odpowiedzi na wszystkie postawione
pytania, zdobyt wiedz potrafi stosowa w nowych sytuacjach, rozwizuje samodzielnie
zadania rachunkowe i problemowe.
Zasada ustalenia oceny za pierwszy semestr oraz oceny kocowo rocznej:
1. Ocena za pierwszy semestr wystawiana jest na podstawie ocen czstkowych
uzyskanych w pierwszym semestrze.
2. Ocena kocowo roczna wystawiana jest na podstawie oceny semestralnej i ocen
biecych uzyskanych w drugim semestrze.
3. Przy ustalaniu oceny klasyfikacyjnej (zarwno za pierwszy semestr jak i na koniec
roku szkolnego) przyjmuje si, e kada ocena czstkowa ma tak sam wag.

4
 KLASA I

1. Elementy logiki. Zbiory. Zbiory liczbowe.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- podawa przykady zbiorw;
- wymienia elementy danego zbioru;
- rozpozna i zbudowa proste zdanie logiczne prawdziwe i faszywe;
- potrafi odrnia zdanie logiczne od innej wypowiedzi;
- umie oceni warto logiczn zdania prostego;
- rozpozna zdania w postaci koniunkcji, alternatywy, implikacji i rwnowanoci zda;
- odrnia definicj od twierdzenia;
- wymieni elementy sumy, czci wsplnej i rnicy zbiorw;
- zna takie pojcia jak: zbir pusty, zbiory rwne, podzbir zbioru;
- zna symbolik matematyczn dotyczc zbiorw ,,,, , , ;
- okreli relacj pomidzy elementem i zbiorem;
- okrela relacj pomidzy zbiorami (rwno zbiorw, zawieranie si zbiorw,
rozczno zbiorw);
- rozrnia liczby naturalne, cakowite, wymierne, niewymierne;
- przedstawi liczb wymiern w postaci uamka zwykego i w postaci rozwinicia
dziesitnego;
- zamieni uamek o rozwiniciu dziesitnym nieskoczonym okresowym na uamek
zwyky;
- zaznacza liczby wymierne na osi liczbowej;
- rozumie pojcie przedziau, rozpoznaje przedziay ograniczone i nieograniczone;
- zaznaczy na osi liczbowej podany przedzia liczbowy;
- wyznaczy sum, rnic oraz cz wspln przedziaw;

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- wyznaczy sum, iloczyn i rnic dwch danych zbiorw;
- rozpozna i zbudowa: negacj, alternatyw, koniunkcj, implikacj, rwnowano
zda;
- rozstrzygn, czy dana liczba naley do danego przedziau liczbowego
- zanegowa zdanie proste i okreli warto logiczn zdania zanegowanego
- zbudowa zdania zoone w postaci koniunkcji, alternatywy, implikacji i rwnowanoci
z zda prostych;
- okreli wartoci logiczne zda zoonych, takich jak koniunkcja, alternatywa,
implikacja i rwnowano zda;
- zna prawa De Morgana (prawo negacji alternatywy i prawo negacji koniunkcji) i potrafi
je stosowa;
- okreli warto logiczn zdania, ktre jest negacj koniunkcji, oraz zdania, ktre jest
negacj alternatywy zda prostych;

5
- poda przykady zbiorw (w tym przykady zbiorw skoczonych oraz
nieskoczonych);
- zapisa za pomoc przedziaw zbiory opisane nierwnociami;
- odrnia form zdaniow jednej zmiennej od zdania;
- okrela dziedzin prostej formy zdaniowej;
- wskaza element dziedziny speniajcy prost form zdaniow;

Na ocen dobr ucze potrafi:

- budowa zdania zoone i ocenia ich wartoci logiczne;
- opisa budow twierdzenia matematycznego; potrafi wskaza jego zaoenie i tez;
- zbudowa twierdzenie odwrotne do danego oraz oceni prawdziwo twierdzenia
prostego i odwrotnego;
- wyznaczy dopenienie przedziau lub dopenienie zbioru liczbowego skoczonego w
przestrzeni R;
- ocenia wartoci logiczne zda, w ktrych wystpuj zalenoci pomidzy podzbiorami
zbioru R;
- wyjani zwrot dla kadego x oraz istnieje takie x, e i potrafi stosowa te
zwroty w budowaniu zda logicznych;
- ocenia warto logiczn zdania z kwantyfikatorem;

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- wnioskowa o wartociach zda skadowych wybranych zda zoonych na podstawie
informacji o wartociach logicznych zda zoonych;
- sprawnie posugiwa si symbolik matematyczn dotyczc zbiorw;
- poda przykady zbiorw A i B, jeli dana jest suma A B , iloczyn A B albo rnica
A B;
- opisa pojcie dopenienia zbioru i potrafi zastosowa je w dziaaniach na zbiorach;
- przeprowadzi proste dowody, w tym dowody nie wprost, dotyczce wasnoci liczb
rzeczywistych;
- wyznaczy dziedzin formy zdaniowej, w przypadku, gdy trzeba rozwiza koniunkcj
warunkw;
- okreli zbir wszystkich elementw speniajcych form zdaniow, ktra jest
koniunkcj lub alternatyw dwch form zdaniowych prostych;

Na ocen celujc ucze potrafi:

- oceni warto logiczn zdania zoonego;
- negowa zdania zoone z koniunkcji i/lub alternatywy zda;
- stosowa wiadomoci z logiki do wnioskowania matematycznego;
- stosowa dziaania na zbiorach do wnioskowania na temat wasnoci tych zbiorw;
- okreli dziedzin i zbir elementw speniajcych form zdaniow, zawierajc
wyraenia wymierne lub pierwiastek stopnia drugiego;
- zna prawa De Morgana dla zda z kwantyfikatorem;
- poda negacj zdania z kwantyfikatorem i oceni jej warto logiczn;
- dowodzi twierdzenia metod wprost oraz metod nie wprost;

6
 2. Dziaania w zbiorach liczbowych.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- wskaza liczby naturalne, cakowite, wymierne, niewymierne, rzeczywiste;
- wskaza liczby pierwsze i liczby zoone;
- rozoy liczb naturaln na czynniki pierwsze;
- wskaza liczb przeciwn i liczb odwrotn;
- wyznaczy najwikszy wsplny dzielnik i najmniejsz wspln wielokrotno liczb
naturalnych;
- wykona dzielenie z reszt w zbiorze liczb naturalnych;
- stosowa w obliczeniach kolejno dziaa i prawa dziaa w zbiorze liczb
rzeczywistych;
- porwnywa liczby rzeczywiste;
- obliczy procent danej liczby, a take wyznaczy liczb, gdy dany jest jej procent;
- okreli o ile procent dana wielko jest wiksza (mniejsza) od innej wielkoci;
- opisa pojcie punktu procentowego i potrafi si nim posugiwa;
- poda definicj wartoci bezwzgldnej liczby rzeczywistej i jej interpretacj
geometryczn;
- obliczy warto bezwzgldn liczby;
- wyznaczy przyblienie dziesitne danej liczby rzeczywistej z dan dokadnoci;

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- stosowa cechy podzielnoci liczb naturalnych (przez 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10);
- sprawnie wykonywa dziaania na uamkach zwykych i na uamkach dziesitnych;
- poda pojcie dziedziny rwnania (nierwnoci), rozwizania rwnania (nierwnoci),
rozwiza proste rwnania (nierwnoci);
- opisa wasno proporcji i potrafi stosowa j do rozwizywania rwna zawierajcych
proporcj;
- obliczy jakim procentem danej liczby jest druga dana liczba;
- posugiwa si procentem w prostych zadaniach tekstowych (w tym wzrosty i spadki
cen, podatki, kredyty i lokaty);
- odczytywa dane w postaci tabel i diagramw, a take przedstawia dane w postaci
diagramw procentowych;
- odczytywa dane przedstawione w tabeli lub na diagramie i przeprowadza analiz
procentow przedstawionych danych;
- zapisa i obliczy odlego na osi liczbowej midzy dwoma dowolnymi punktami;
- obliczy bd wzgldny i bezwzgldny danego przyblienia;
- obliczy bd procentowy przyblienia;
- szacowa wartoci wyrae;

7
Na ocen dobr ucze potrafi:
- stosowa w obliczeniach zaleno dotyczc liczb naturalnych rnych od zera
NWD(a, b) NWW (a, b) a b ;
- wymieni elementy zbioru zapisanego symbolicznie;
- poda cz cakowit kadej liczby rzeczywistej i cz uamkow liczby wymiernej;
- oceni, kiedy dwa rwnania (dwie nierwnoci) s rwnowane i potrafi wskaza
rwnania (nierwnoci ) rwnowane;
2 1 x5
- rozwiza proste rwnania wymierne typu ; 0;
x7 4 x2
- zaznacza na osi liczbowej zbiory opisane za pomoc rwna i nierwnoci z wartoci
bezwzgldn typu: x a b , x a b , x a b , x a b , x a b ;

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- poda zapis symboliczny wybranych liczb: np. liczby parzystej, liczby nieparzystej,
liczby podzielnej przez dan liczb cakowit, wielokrotnoci danej liczby, zapis liczby,
ktra w wyniku dzielenia przez dan liczb naturaln daje dan reszt;
- zapisa symbolicznie zbir na podstawie informacji o jego elementach;
- wykaza podzielno liczb cakowitych zapisanych symbolicznie;
- poda pojcie rwnania tosamociowego i rwnania sprzecznego;
- poda pojcie nierwnoci tosamociowej i nierwnoci sprzecznej;
- opisa zmiany bankowych stp procentowych i wyraa je w punktach procentowych
(oraz bazowych);
- na podstawie zbioru rozwiza z wartoci bezwzgldn zapisa t nierwno;
- oszacowa warto liczby niewymiernej;

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa zadania tekstowe o podwyszonym stopniu trudnoci, dotyczce wasnoci
liczb rzeczywistych;
- wykona dzielenie z reszt w zbiorze liczb cakowitych ujemnych;
- rozwizywa rwnania i nierwnoci, w ktrych wielokrotnie wystpuje warto
bezwzgldna;
- rozwiza rwnania z wartoci bezwzgldn typu: x y 0 ;

3. Wyraenia algebraiczne.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- wykonywa dziaania na potgach o wykadnikach naturalnym, cakowitym;
- zapisa liczb w notacji wykadniczej;
- sprawnie sprowadza wyraenia algebraiczne do najprostszej postaci i oblicza ich
wartoci dla podanych wartoci zmiennych;
- wycza wsplny czynnik z rnych wyrae;
- poda pojcie pierwiastka arytmetycznego z liczby nieujemnej i stosowa prawa dziaa
na pierwiastkach w obliczeniach;
8
- poda definicj logarytmu i oblicza logarytmy bezporednio z definicji;
- poda pojcie redniej arytmetycznej, redniej geometrycznej i redniej waonej liczb
oraz obliczy te rednie dla podanych liczb;

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- wykonywa dziaania na potgach o wykadniku wymiernym i stosowa je w
obliczeniach;
- sprawnie posugiwa si wzorami skrconego mnoenia:
( + )2 = 2 + 2 + 2
( )2 = 2 2 + 2
2 2 = ( )( + )
i sprawnie wykonywa dziaania, ktre zawieraj wymienione wzory skrconego
mnoenia;
- usuwa niewymierno z mianownika uamka, stosujc wzr skrconego mnoenia
(rnic kwadratw dwch wyrae);
- oblicza pierwiastki stopnia nieparzystego z liczb ujemnych;
- sprawnie przeksztaca wzory matematyczne, fizyczne i chemiczne;

Na ocen dobr ucze potrafi:

- oblicza wartoci wyrae arytmetycznych zawierajcych pierwiastki;
- zamienia pierwiastki arytmetyczne na potgi o wykadniku wymiernym i odwrotnie;
- wycza wspln potg poza nawias;
- rozoy wyraenia na czynniki metoda grupowania wyrazw lub za pomoc wzorw
skrconego mnoenia;
- opisa i stosowa wasnoci logarytmw w obliczeniach;
- stosowa redni arytmetyczn i redni waon w zadaniach tekstowych;

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi;

- sprawnie przeksztaca wyraenia algebraiczne zawierajce potgi i pierwiastki;
- stosowa wzory skrconego mnoenia, takie jak:
( + )3 = 3 + 32 + 3 2 + 3
( )3 = 3 32 + 3 2 3
3 + 3 = ( + )(2 + 2 )
3 3 = ( )(2 + + 2 )
w dziaaniach na wyraeniach algebraicznych, w tym dwa ostatnie podczas usuwania
niewymiernoci z mianownika uamka;
- oszacowa warto potgi o wykadniku rzeczywistym;
- stosowa redni geometryczn w zadaniach tekstowych;

Na ocen celujc ucze potrafi:

- sprawnie dziaa na wyraeniach zawierajcych potgi i pierwiastki z zastosowaniem
wzorw skrconego mnoenia;
- sprawnie rozkada wyraenia zawierajce potgi i pierwiastki na czynniki, stosujc
jednoczenie wzory skrconego mnoenia i metod grupowania wyrazw;
9
- wykorzysta pojcie logarytmu (a take cechy i mantysy logarytmu dziesitnego) w
zadaniach praktycznych;
- rozwizywa zadania tekstowe z zastosowaniem oblicze procentowych;
- rozwizywa zadania tekstowe z zastosowaniem dziaa na potgach;

4. Geometria paska pojcia wstpne.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- opisa figury podstawowe (punkt, prosta, paszczyzna, przestrze) i zapisa relacje
midzy nimi;
- okreli pojcie figury wypukej i wklsej; potrafi poda przykady takich figur;
- okreli pooenie prostych na paszczynie;
- opisa pojcie odlegoci, umie wyznaczy odlego dwch punktw na paszczynie
- opisa pojcie kta i podzia ktw ze wzgldu na ich miar;
- opisa pojcie ktw przylegych i katw wierzchokowych oraz zastosowa wasnoci
tych ktw w rozwizywaniu prostych zada;
- opisa pojcie dwusiecznej kta i symetralnej odcinka, zastosowa wasno
dwusiecznej kta i symetralnej odcinka w rozwizywaniu prostych zada;
- skonstruowa dwusieczn danego kta i symetraln danego odcinka;
- omwi twierdzenie Talesa i stosowa je do obliczania dugoci odcinka w prostych
zadaniach;
- poda definicj koa i okrgu, poprawnie posugiwa si terminami: promie, rodek
okrgu, ciciwa, rednica, uk okrgu;
- okreli wzajemne pooenie prostej i okrgu;
- poda okrelenie stycznej do okrgu;
- okreli wzajemne pooenie dwch okrgw;
- posugiwa si terminami: kt wpisany w koo, kt rodkowy koa; zna twierdzenia
dotyczce ktw wpisanych i rodkowych i zastosowa je przy rozwizywaniu
prostych zada;

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- poda pojcie figury ograniczonej i figury nieograniczonej oraz przykady takich figur;
- opisa pojcie odlegoci, wyznaczy odlego punktu od prostej, dwch prostych
rwnolegych;
- poda wasnoci ktw utworzonych midzy dwiema prostymi rwnolegymi,
przecitymi trzeci prost i zastosowa je w rozwizywaniu prostych zada; uzasadni
rwnolego dwch prostych, znajdujc rwne kty odpowiadajce;
- stosowa twierdzenie Talesa do podziau odcinka w danym stosunku oraz do konstrukcji
odcinka o danej dugoci;
- poda twierdzenie odwrotne do twierdzenia Talesa i stosowa je do uzasadnienia
rwnolegoci odpowiednich odcinkw lub prostych;
- poda wnioski z twierdzenia Talesa i stosowa je w rozwizywaniu prostych zada;
- poda twierdzenie o stycznej do okrgu i wykorzystywa je przy rozwizywaniu
prostych zada;
10
 - poda twierdzenie o odcinkach stycznych i stosowa je w rozwizywaniu prostych
zada;

Na ocen dobr ucze potrafi:

- zapisa miar stopniow kta, uywajc minut i sekund;
- opisa, co to jest kt dopisany do okrgu oraz poda twierdzenie o ktach wpisanym i
dopisanym do okrgu, opartych na tym samym uku;
- rozwizywa zadania o rednim stopniu trudnoci dotyczce okrgw, stycznych, ktw
rodkowych, wpisanych i dopisanych, z zastosowaniem poznanych twierdze.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- udowodni twierdzenie dotyczce sumy miar ktw w trjkcie (czworokcie);
- skonstruowa styczn do okrgu, przechodzc przez punkt lecy w odlegoci wikszej od
rodka okrgu ni dugo promienia okrgu; skonstruowa styczn do okrgu przechodzc
przez punkt lecy na okrgu;
- rozwizywa zadania zoone, wymagajce wykorzystania rwnoczenie kliku poznanych
wartoci.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa nietypowe zadania o podwyszonym stopniu trudnoci dotyczce odcinkw,
prostych, pprostych, ktw i k, w tym z zastosowaniem poznanych twierdze;
- poda i udowodni twierdzenie o dwusiecznej ktw przylegych;
- poda i udowodni twierdzenia o ktach rodkowych i wpisanych w koo;
- poda i udowodni twierdzenie o kcie dopisanym do okrgu;
- poda i udowodni wasnoci figur geometrycznych w oparciu o poznane twierdzenia.

5. Geometria paska trjkty.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- omwi podzia trjktw ze wzgldu na boki i kty;
- poda, ile wynosi suma miar ktw w trjkcie i czworokcie;
- poda twierdzenie Pitagorasa i zastosowa je w rozwizywaniu prostych zada;
- poda twierdzenie odwrotne do twierdzenie Pitagorasa i wykorzysta je do sprawdzenia, czy
dany trjkt jest prostoktny;
- okreli na podstawie dugoci bokw trjkta, czy trjkt jest ostroktny, czy
rozwartoktny;
- narysowa wysokoci w trjkcie i wie, e wysokoci (lub ich przeduenia) przecinaj si
w jednym punkcie;
- poda, e punkt przecicia symetralnych bokw trjkta jest rodkiem okrgu opisanego na
trjkcie i skonstruowa ten okrg;
- poda, e punkt przecicia si dwusiecznych ktw w trjkcie jest rodkiem okrgu
wpisanego w ten trjkt i skonstruowa ten okrg;

11
- poda i zastosowa przy rozwizywaniu prostych zada wasnoci trjkta rwnobocznego:
dugo wysokoci w zalenoci od dugoci boku, dugoci promienia okrgu opisanego na
tym trjkcie, dugoci promienia okrgu wpisanego w ten trjkt;
- poda podstawowe wasnoci trjkta rwnoramiennego i stosowa je przy rozwizywaniu
prostych zada;
- poda cechy podobiestwa trjktw oraz stosowa je do rozpoznawania trjktw
podobnych i przy rozwizaniach prostych zada;
- obliczy skal podobiestwa trjktw podobnych.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- poda warunek na dugo odcinkw, z ktrych mona zbudowa trjkt;
- poda twierdzenie dotyczce odcinka czcego rodki dwch bokw trjkta i zastosowa
je w rozwizywaniu prostych zada;
- poda twierdzenie o rodkowych w trjkcie oraz zastosowa je przy rozwizywaniu
prostych zada;
- poda pojcie rodka cikoci trjkta;
- poda twierdzenie o symetralnych bokw w trjkcie;
- poda twierdzenie o dwusiecznych ktw w trjkcie;
- poda i zastosowa wasnoci trjkta prostoktnego: suma miar ktw ostrych trjkta,
dugo wysokoci w trjkcie prostoktnym rwnoramiennym w zalenoci od dugoci
przyprostoktnej; dugo promienia okrgu opisanego na trjkcie i dugo promienia
okrgu wpisanego w trjkt w zalenoci od dugoci bokw trjkta, zaleno midzy
dugoci rodkowej poprowadzonej z wierzchoka kta prostego a dugoci
przeciwprostoktnej;
- poda trzy cechy przystawania trjktw i zastosowa je przy rozwizywaniu prostych
zada.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- poda zalenoci midzy bokami w trjkcie (nierwnoci trjkta) i zastosowa je przy
rozwizywaniu zada;
- obliczy dugo promienia okrgu wpisanego w trjkt rwnoramienny i dugo promienia
okrgu opisanego na trjkcie rwnoramiennym, majc dane dugoci bokw trjkta;
uzasadni, e symetralna odcinka jest zbiorem punktw paszczyzny rwnoodlegych od
kocw odcinka;
- uzasadni, e kady punkt nalecy do dwusiecznej kta ley w rwnej odlegoci od ramion
tego kta;
- rozwizywa zadania o rednim stopniu trudnoci dotyczce okrgw wpisanych w trjkt i
okrgw opisanych na trjkcie;
- stosowa cechy podobiestwa trjktw do rozwizywania zada z wykorzystaniem innych,
wczeniej poznanych wasnoci;
- rozwizywa zadania o rednim stopniu trudnoci dotyczce trjktw, z zastosowaniem
poznanych do tej pory twierdze.

12
Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:
- udowodni twierdzenie o odcinku czcym rodki bokw w trjkcie;
- poda i zastosowa w zadaniach wasno wysokoci w trjkcie prostoktnym,
poprowadzonej na przeciwprostoktn;
- udowodni proste wasnoci trjktw, wykorzystujc cechy przystawania trjktw;
- udowodni twierdzenie o symetralnych bokw i twierdzenie o dwusiecznych ktw w
trjkcie;
- udowodni twierdzenie o odcinkach stycznych.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa zadania o podwyszonym stopniu trudnoci, dotyczcych trjktw, z
wykorzystaniem poznanych twierdze;
- udowodni twierdzenie o rodkowych w trjkcie;
- udowodni twierdzenie dotyczce wysokoci w trjkcie prostoktnym, poprowadzonej na
przeciwprostoktn.

6. Trygonometria kta prostego.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- obliczy wartoci funkcji trygonometrycznych kta ostrego w trjkcie prostoktnym o
danych dugociach bokw;
- znale w tablicach kt o danej wartoci funkcji trygonometrycznej;
- odczyta z tablic wartoci funkcji trygonometrycznych danego kta ostrego;
- poda wartoci funkcji trygonometrycznych ktw o miarach 30 , 45 , 60 ;
- oblicza wartoci wyrae zawierajcych funkcje trygonometryczne ktw o miarach
30 , 45 , 600 ;
- obliczy wartoci pozostaych funkcji trygonometrycznych kta ostrego, gdy dana jest jedna
z nich.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- poda zastosowa podstawowe tosamoci trygonometryczne (w odniesieniu do kta

ostrego): sin2 + 2 = 1 , = , = 1;
- poda wzory redukcyjne dla kta 90 , gdzie (0 , 90 ) i stosowa je w
obliczeniach;
- rozwizywa trjkty prostoktne;
- rozwizywa proste zadania geometryczne z wykorzystaniem funkcji trygonometrycznych
kta ostrego w trjkcie prostoktnym.

13
Na ocen dobr ucze potrafi:
- dowodzi proste tosamoci trygonometryczne.
- rozwizywa zadania tekstowe, wykorzystujc wiadomoci o funkcjach
trygonometrycznych ktw 30o, 45o, 60o.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- dowodzi rne tosamoci trygonometryczne;
- wykorzystywa zalenoci trygonometryczne w rozwizywaniu zada;
- rozwizywa zadania o rednim stopniu trudnoci, wykorzystujc take wczeniej poznan
wiedz o figurach geometrycznych;

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa zadania o podwyszonym stopniu trudnoci, wymagajce
niekonwencjonalnych pomysw i metod;

7. Geometria paska pole koa, pole trjkta.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

-omwi pojcie pola figury; poda wzr na pole kwadratu i pole prostokta;
1 1
- poda nastpujce wzory na pole trjkta: = 2 , = , = , = 2
4
++
, = ( )( )( ), = ;
2
- rozwizywa proste zadania geometryczne dotyczce trjktw, wykorzystujc wzory na
pole trjkta i poznane wczeniej twierdzenia;
- poda twierdzenie o polach figur podobnych i stosowa je przy rozwizywaniu prostych
zada;
-poda, e pole wycinka koa jest wprost proporcjonalne do miary odpowiadajcego mu kta
rodkowego koa i jest wprost proporcjonalne do dugoci odpowiadajcego mu uku okrgu
oraz umie zastosowa t wiedz przy rozwizywaniu prostych zada.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- obliczy wysoko trjkta, korzystajc ze wzoru na pole;
- rozwizywa proste zadania geometryczne dotyczce trjktw, wykorzystujc wzory na ich
pola i poznane wczeniej twierdzenia, w szczeglnoci twierdzenie Pitagorasa oraz wasnoci
okrgu wpisanego w trjkt i okrgu opisanego na trjkcie;
- poda wzr na pole koa i pole wycinka koa i zastosowa te wzory przy rozwizywaniu
prostych zada.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- rozwizywa zadania geometryczne o rednim stopniu trudnoci, wykorzystujc wzory na
pola trjktw, w tym rwnie z wykorzystaniem poznanych wczeniej wasnoci trjktw;
- rozwizywa zadania dotyczce wzajemnego pooenia prostej i okrgu oraz wzajemnego
pooenia dwch okrgw na paszczynie;

14
Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:
1 1
- wyprowadzi wzr na pole trjkta rwnobocznego i wzory: = 2 , = 2
++ 1
, = , = 2 ;
2
- rozwizywa zadania geometryczne, wykorzystujc cechy podobiestwa trjktw,
twierdzenie o polach figur podobnych i uwzgldniajc wczeniej poznane twierdzenia
geometryczne.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa zadania geometryczne o podwyszonym stopniu trudnoci z wykorzystaniem
wzorw na pola figur i innych twierdze.

8. Funkcja i jej wasnoci.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- odrni funkcj od innych przyporzdkowa;
- opisywa funkcje na rne sposoby: wzorem, tabelk, grafem, opisem sownym;
- odrni wykres funkcji od krzywej, ktra wykresem funkcji nie jest;
- okreli dziedzin funkcji liczbowej danej wzorem (w prostych przypadkach);
- obliczy miejsce zerowe funkcji (w prostych przypadkach);
- obliczy wartoci funkcji liczbowej dla danego argumentu, a take obliczy argument
funkcji, gdy dana jest jej warto;
- na podstawie wykresu funkcji liczbowej odczyta jej wasnoci, takie jak:
a) dziedzina funkcji
b) zbir wartoci funkcji
c) miejsce zerowe funkcji
d) argument funkcji, gdy dana jest warto funkcji
e) warto funkcji dla danego argument
f) przedziay, w ktrych funkcja jest rosnca, malejca, staa
g) zbir argumentw, dla ktrych funkcja przyjmuje wartoci dodatnie, ujemne, niedodatnie,
nieujemne
h) najmniejsz oraz najwiksz warto funkcji.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- podawa przykady funkcji;
- naszkicowa wykres funkcji liczbowej okrelonej sownie, grafem, tabelk, wzorem;
- okreli zbir wartoci funkcji w prostych przypadkach (np. w przypadku, gdy dziedzina
funkcji jest zbiorem skoczonym);
- interpretowa informacje na podstawie wykresw funkcji lub ich wzorw (np. dotyczce
rnych zjawisk przyrodniczych, ekonomicznych, socjologicznych, fizycznych);
- przetwarza informacje dane w postaci wzoru lub wykresu funkcji;
- poda zbir rozwiza rwnania () = () oraz nierwnoci typu: () < (), ()
(), na podstawie wykresw funkcji i .

15
Na ocen dobr ucze potrafi:
- okreli dziedzin funkcji liczbowej danej wzorem w przypadku, gdy wyznaczenie
dziedziny funkcji wymaga rozwizania koniunkcji warunkw, dotyczcych mianownikw lub
pierwiastkw stopnia drugiego, wystpujcych we wzorze;
- obliczy miejsca zerowe funkcji opisanej wzorem;
- omwi takie wasnoci jak: dziedzina, zbir wartoci, rnowartociowo oraz
monotoniczno, na podstawie wykresu funkcji kawakami cigej.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- stosowa wiadomoci o funkcji do opisywania zalenoci w przyrodzie, gospodarce i yciu
codziennym;
- poda opis matematyczny prostej sytuacji w postaci wzoru funkcji;
- naszkicowa wykres funkcji kawakami cigej na podstawie wzoru tej funkcji;
- naszkicowa wykres funkcji o zadanych wasnociach.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- narysowa wykresy takich funkcji jak: = 3, ,
2
= , = [], = [], = , = 2 itp. i omwi ich wasnoci;

- udowodni, na podstawie definicji, e funkcja jest rosnca (malejca) w danym przedziale.

9. Przeksztacenia wykresw funkcji.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- obliczy wsprzdne wektora, majc dane wsprzdne pocztku i koca wektora;
- obliczy wsprzdne pocztku wektora (koca wektora), gdy dane ma wsprzdne wektora
oraz wsprzdne koca (pocztku) wektora;
- wyznaczy dugo wektora (odlego midzy punktami na paszczynie kartezjaskiej);
- wykonywa dziaania na wektorach: dodawanie, odejmowanie oraz mnoenie przez liczb
(analitycznie);
- obliczy wsprzdne rodka odcinka;
- poda wsprzdne punktu, ktry jest obrazem danego punktu w symetrii osiowej wzgldem
osi oraz osi ;
- poda i omwi pojcie osi symetrii figury;
- narysowa wykres funkcji = () + , = ( ), = () w przypadku, gdy dany
jest wykres funkcji = ().

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- poda okrelenie wektora i jego cechy;
- poda okrelenie wektorw rwnych i wektorw przeciwnych oraz stosowa wasnoci tych
wektorw przy rozwizywaniu zada;
- poda pojcie przesunicia rwnolegego o wektor i wyznaczy obraz figury w przesuniciu
rwnolegym o dany wektor;

16
- poda pojcie symetrii osiowej wzgldem prostej i wyznaczy obraz figury w symetrii
osiowej wzgldem tej prostej;
- poda pojcie symetrii rodkowej wzgldem punktu i wyznaczy obraz figury w symetrii
rodkowej wzgldem dowolnego punktu;
- poda wsprzdne punktu, ktry jest obrazem danego punktu w symetrii rodkowej
wzgldem punktu (0,0);
- poda i omwi pojcie rodka symetrii figury;
- wskaza o symetrii figury i rodek symetrii figury, a take wskaza figury osiowo- i
rodkowosymetryczne;
- narysowa wykresy funkcji okrelonych wzorami typu: = ( + 3)2 ; = || 4; =
1
;
- poda wasnoci funkcji: = () + , = ( ), = () w oparciu o dane
wasnoci funkcji = ().

Na ocen dobr ucze potrafi:

- poda wasnoci dziaa na wektorach i stosowa je w rozwizywaniu zada o rednim
stopniu trudnoci;
- sporzdzi wykres funkcji = ( ) + , na podstawie wykresu funkcji = ().
- zapisa wzr funkcji, ktrej wykres otrzymano w wyniku przeksztacenia wykresu funkcji
o dany wektor.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- sporzdzi wykresy funkcji: = |()|, = (), = (), na podstawie wykresu
funkcji .
- zapisa wzr funkcji, ktrej wykres otrzymano w wyniku przeksztacenia wykresu funkcji
wzgldem osi , osi , pocztku ukadu wsprzdnych;
- poda wasnoci funkcji: = ( ) + , = (), = (), = |()| w
oparciu o dane wasnoci funkcji = ();
- stosowa wasnoci przeksztace geometrycznych przy rozwizywaniu zada o rednim
stopniu trudnoci.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- wykorzysta dziaania na wektorach do dowodzenia rnych twierdze geometrycznych;
- naszkicowa wykresy funkcji, ktrej sporzdzenie wymaga kilku poznanych przeksztace;
- przeprowadzi dyskusj rozwiza rwnania z parametrem () = , w oparciu o wykres
funkcji ;
- rozwiza nietypowe zadania, dotyczce przeksztace wykresw funkcji o podwyszonym
stopniu trudnoci.

17
 10.Funkcja liniowa.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- poda pojcie i wykres proporcjonalnoci prostej;
- poda pojcie funkcji liniowej;
- interpretowa wspczynniki we wzorze funkcji liniowej;
- poda zalenoci pomidzy miejscami zerowym funkcji liniowej a wspczynnikami we
wzorach tych funkcji;
- wyznaczy algebraicznie punkty przecicia wykresu funkcji liniowej z osiami ukadu;
- sporzdzi wykres funkcji liniowej danej wzorem;
- okreli monotoniczno funkcji, na podstawie wykresu funkcji liniowej (wzoru funkcji)
- wyznaczy algebraicznie i graficznie zbir tych argumentw, dla ktrych funkcja liniowa
osiga wartoci dodatnie (ujemne, niedodatnie, nieujemne);
- sprawdzi algebraicznie czy punkt o danych wsprzdnych naley do wykresu funkcji
liniowej;
- znale wzr funkcji liniowej o zadanych wasnociach (np. takiej, ktrej wykres przechodzi
przez dwa dane punkty);
- napisa wzr funkcji liniowej, ktrej wykres jest rwnolegy do wykresu danej funkcji
liniowej i przechodzi przez punkt o danych wsprzdnych;
- napisa wzr funkcji liniowej, ktrej wykres jest prostopady do wykresy danej funkcji
liniowej i przechodzi przez punkt o danych wsprzdnych;
- rozwiza algebraicznie (metod podstawiania, metod przeciwnych wspczynnikw) i
graficznie ukady dwch rwna liniowych z dwiema niewiadomymi;
- zbada wzajemne pooenie dwch prostych na paszczynie.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- interpretowa graficznie rwnania i nierwnoci liniowe z jedn niewiadom;
- rozwiza ukad nierwnoci liniowych z jedn niewiadom;
- rozpozna ukad oznaczony, nieoznaczony, sprzeczny i umie poda ich interpretacj
geometryczn;
- rozwiza zadanie tekstowe prowadzce do rwnania liniowego z jedn niewiadom,
nierwnoci liniowej z jedn niewiadom lub ukadu rwna liniowych z dwiema
niewiadomymi;
- stosowa wiadomoci o funkcji liniowej do opisu zjawisk z ycia codziennego (poda opis
matematyczny zjawiska w postaci wzoru funkcji liniowej, odczyta informacje z wykresu
(wzoru), zinterpretowa je, przeanalizowa i przetworzy).

Na ocen dobr ucze potrafi:

- narysowa wykres funkcji kawakami liniowej i na jego podstawie omwi jej wasnoci;
- wyznaczy algebraicznie miejsca zerowe funkcji kawakami liniowej oraz wsprzdne
punktu, w ktrym wykres przecina o ;
- wyznaczy algebraicznie zbir tych argumentw, dla ktrych funkcja kawakami liniowa
przyjmuje wartoci dodatnie (ujemne);
- obliczy warto funkcji kawakami liniowej dla podanego argumentu.
18
Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:
- opisa dan figur geometryczn w prostoktnym ukadzie wsprzdnych z a pomoc
odpowiedniego ukadu nierwnoci liniowych z dwiema niewiadomymi;
- narysowa w prostoktnym ukadzie wsprzdnych figur geometryczn zapisan za
pomoc ukadu nierwnoci liniowych z dwiema niewiadomymi;
- wykorzysta wiedz o funkcji liniowej w zadaniach o rednim stopniu trudnoci.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa zadania nietypowe, o podwyszonym stopniu trudnoci, w tym zadania z
parametrem.

19
 Klasa II

1. Geometria paska czworokty.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- omwi podzia czworoktw;
- wyrni w rd trapezw : trapezy prostoktne i rwnoramienne; poprawnie posugiwa si
takimi okreleniami jak: podstawa, rami, wysoko trapezu;
- poda, e suma ktw przy kadym ramieniu trapezu jest rwna 180 i wykorzysta t
wasno w rozwizywaniu prostych zada;
- poda twierdzenie o odcinku czcym rodki ramion trapezu i zastosowa je w
rozwizywaniu prostych zada;
- rozwizywa proste zadania dotyczce wasnoci trapezu, w tym rwnie z wykorzystaniem
twierdzenia Pitagorasa;
- poda podstawowe wasnoci rwnolegobokw i zastosowa je w rozwizywaniu prostych
zada;
-poda, jakie wasnoci ma romb;
- poda wasnoci prostokta i kwadratu;
- omwi, co to znaczy, e czworokt jest wpisany w okrg, czworokt jest opisany na
okrgu;
- poda warunki, jakie musi spenia czworokt, aby mona byo okrg wpisa w czworokt
oraz aby mona byo okrg opisa na czworokcie; zastosowa te warunki w rozwizywaniu
prostych zada;
- wymieni nazwy czworoktw, w ktre mona wpisa i nazwy czworoktw na ktrych
mona opisa okrg;
-poda, jaki wielokt jest wieloktem foremnym;
- poda i omwi definicj podobiestwa;
- wskaza figury podobne;

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

-poda, co to s trapezoidy oraz przykady takich figur;
-poda, czym charakteryzuje si deltoid;
- rozwizywa proste zadania dotyczce trapezw wpisanych w okrg i opisanych na okrgu,
w tym rwnie z wykorzystaniem wczeniej poznanych wasnoci trapezu;
- poda i stosowa wzr na liczb przektnych wielokta wypukego;
- poda i stosowa w zadaniach wzr na sum miar ktw wewntrznych wielokta
wypukego;
- poda co to jest kt zewntrzny wielokta wypukego i ile wynosi suma miar wszystkich
ktw zewntrznych wielokta wypukego;
- rozwizywa proste zadania dotyczce podobiestwa czworoktw;

20
- poda wzory na pola czworoktw takich jak: kwadrat, prostokt, romb, rwnolegobok oraz
trapez i stosowa je w prostych zadaniach, korzystajc z wczeniej zdobytej wiedzy (w tym
take trygonometrii);
- obliczy pole czworokta, jeli dane s dugoci jego przektnych i miara kta pod jakim
przecinaj si te przektne;
- poda i stosowa w prostych zadaniach zaleno midzy skal podobiestwa czworoktw
a polami tych czworoktw;
- rozwizywa proste zadania z zastosowaniem skali mapy.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- wywnioskowa, na podstawie wasnoci czworokta podanych w zadaniu, jaki to jest
czworokt;
- rozwizywa zadania o rednim stopniu trudnoci dotyczce czworoktw, w tym trapezw
i rwnolegobokw.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- udowodni twierdzenie o odcinku czcym rodki ramion trapezu;
- zastosowa twierdzenie o okrgu wpisanym w czworokt i okrgu opisanym na czworokcie
do rozwizywania zada o rednim stopniu trudnoci dotyczcych trapezw wpisanych w
okrg i opisanych na okrgu;
- uzasadni, e suma miar ktw zewntrznych wielokta wypukego jest staa i wynosi 720;
- wyprowadzi wzr na pole czworokta opisanego na okrgu w zalenoci od dugoci
promienia okrgu i obwodu tego czworokta.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- udowodni twierdzenia o okrgu wpisanym w czworokt i okrgu opisanym na
czworokcie;
- rozwizywa nietypowe zadania o podwyszonym stopniu trudnoci dotyczce
czworoktw, czworoktw wpisanych w okrg i opisanych na okrgu, w tym z
zastosowaniem poznanych twierdze.

2. Funkcja kwadratowa.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- rozpozna jednomian stopnia drugiego;
- narysowa wykres jednomianu stopnia drugiego i omwi jego wasnoci;
- odrni wzr funkcji kwadratowej od wzoru innej funkcji;
- obliczy miejsca zerowe funkcji kwadratowej lub sprawdzi, e trjmian kwadratowy nie
ma miejsc zerowych;
- obliczy wsprzdne wierzchoka paraboli na podstawie poznanego wzoru oraz na
podstawie znajomoci miejsc zerowych funkcji kwadratowej;
- naszkicowa wykres dowolnej funkcji kwadratowej;
- omwi wasnoci funkcji kwadratowej na podstawie jej wykresu;
- poda wzr funkcji kwadratowej w postaci oglnej, kanonicznej oraz iloczynowej;
21
- sprawnie zmienia jedn posta wzoru trjmianu kwadratowego na drug (posta oglna,
kanoniczna, iloczynowa);
- algebraicznie rozwizywa rwnania i nierwnoci kwadratowe z jedn niewiadom;
- graficznie rozwizywa rwnania i nierwnoci kwadratowe z jedn niewiadom.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- napisa wzr funkcji kwadratowej o zadanych wasnociach;
- wyznaczy najmniejsz oraz najwiksz warto funkcji kwadratowej w danym przedziale
domknitym;
- rozwizywa proste zadanie prowadzce do rwna i nierwnoci kwadratowych z jedn
niewiadom;
- rozwizywa proste zadania z parametrem dotyczce wasnoci funkcji kwadratowej;
- przeanalizowa zjawisko z ycia codziennego, opisane wzorem (wykresem) funkcji
kwadratowej.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- rozwizywa zadania tekstowe prowadzce do rwna i nierwnoci kwadratowych z jedn
niewiadom;
- przeksztaci wykres funkcji kwadratowej (symetria wzgldem osi , symetria wzgldem
osi , symetria wzgldem punktu (0,0), przesunicie rwnolege o wektor) oraz napisa
wzr funkcji, ktrej wykres otrzymano w danym przeksztaceniu.

Na ocen bardo dobr ucze potrafi:

- zastosowa wasnoci funkcji kwadratowej do rozwizywania zada optymalizacyjnych;
- rozwizywa zadania z parametrem, o podwyszonym stopniu trudnoci, dotyczce
wasnoci funkcji kwadratowej;
- rozwizywa zadania na dowodzenie wasnoci funkcji kwadratowej.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- wyprowadzi wzory na pierwiastki trjmianu kwadratowego;
- wyprowadzi wzory na wsprzdne wierzchoka paraboli;
- rozwizywa rne problemy dotyczce funkcji kwadratowej, ktre wymagaj
niestandardowych metod oraz niekonwencjonalnych pomysw.

3. Elementy geometrii analitycznej.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- obliczy wsprzdne wektora w prostoktnym ukadzie wsprzdnych;
- obliczy dugo wektora o danych wsprzdnych;
- poda cechy wektorw rwnych i przeciwnych;
- poda twierdzenie o wsprzdnych wektorw rwnych oraz wsprzdnych wektorw
przeciwnych i stosowa je w prostych zadaniach;
- mnoy wektory przez liczb, dodawa i odejmowa wektory;
- poda wzr na wsprzdne rodka odcinka i stosowa go w zadaniach;
22
- posugiwa si rwnaniem kierunkowej prostej;
- poda warunek rwnolegoci prostych danych rwnaniami kierunkowymi i stosowa go w
prostych zadaniach;
- poda wzr na odlego punktu od prostej;
- obliczy odlego punktu od prostej;
- odczyta z rwnania okrgu wsprzdne rodka i promie okrgu;
- napisa rwnanie okrgu, gdy zna wsprzdne rodka i promie tego okrgu;
- narysowa w ukadzie wsprzdnych okrg na podstawie danego rwnania opisujcego
okrg.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- posugiwa si rwnaniem oglnym prostej;
- poda warunek rwnolegoci prostych danych rwnaniami oglnymi i stosowa go w
prostych zadaniach;
- poda warunek prostopadoci prostych danych rwnaniami oglnymi i stosowa go w
prostych zadaniach;
- rozpoznawa rwnanie okrgu w postaci zredukowanej 2 + 2 + + + = 0 oraz w
postaci kanonicznej ( )2 + ( )2 = 2;
- sprowadzi rwnanie okrgu z postaci zredukowanej do postaci kanonicznej (i odwrotnie);
- okreli wzajemne pooenie prostej o danym rwnaniu wzgldem okrgu o danym
rwnaniu (po wykonaniu stosownych oblicze);
- okreli wzajemne pooenie dwch okrgw danych rwnaniami (na podstawie
stosownych oblicze);
- obliczy wsprzdne punktw wsplnych prostej i okrgu lub stwierdzi, e prosta i okrg
nie maj punktw wsplnych.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- wyprowadzi wzr na wsprzdne rodka odcinka, gdy zna wsprzdne kocw tego
odcinka;
- napisa rwnanie okrgu opisanego na trjkcie, gdy ma wsprzdne wierzchokw
trjkta.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- rozwizywa proste zadania z wykorzystaniem wiadomoci o prostych, trjktach,
parabolach i okrgach;
- rozwizywa zadania z parametrem dotyczce prostych i okrgw.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa zadania o podwyszonym stopniu trudnoci dotyczce okrgw w ukadzie
wsprzdnych.

23
 4. Wielomiany.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- poda pojcie jednomianu jednej zmiennej i okreli stopie tego jednomianu;
- uporzdkowa wielomian (rosnco lub malejco);
- okreli stopie wielomianu jednej zmiennej;
- obliczy warto wielomianu dla danej wartoci zmiennej;
- rozpozna wielomiany rwne;
- wykona dodawanie, odejmowanie, mnoenie wielomianw;
- sprawdzi czy podana liczba jest pierwiastkiem wielomianu;
- okreli krotno pierwiastka wielomianu danego w postaci iloczynowej;
- rozoy wielomian na czynniki poprzez wyczenie wsplnego czynnika poza nawias,
zastosowanie wzorw skrconego mnoenia: ( )2 = 2 2 + 2 , ( + )2 = 2 +
2 2 , ( )( + ) = 2 2 oraz zastosowanie metody grupowania wyrazw;
- rozwizywa rwnania wielomianowe, ktre wymagaj umiejtnoci rozkadania
wielomianw na czynniki wymienionych w poprzednim punkcie.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- wskaza jednomiany podobne;
- rozpozna wielomian jednej zmiennej rzeczywistej;
- rozwizywa proste zadania, w ktrych wykorzystuje si twierdzenie o rwnoci
wielomianw;
- wykona dzielenie wielomianu przez dwumian;
- poda twierdzenie Bezouta i potrafi je stosowa w rozwizywaniu zada;
- obliczy reszt z dzielenia wielomianu przez dwumian, nie wykonujc dzielenia;
- rozwizywa proste zadania dotyczce wasnoci wielomianw, w ktrych wystpuj
parametry.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- sprawnie dzieli wielomian przez wielomian;
- rozkada wielomian na czynniki korzystajc ze wzorw skrconego mnoenia:
3 + 3 = ( + )(2 2 + 2 ), 3 3 = ( )(2 + 2 2 );
- poda i stosowa twierdzenie o pierwiastkach cakowitych wielomianu o wspczynnikach
cakowitych;
- poda twierdzenie o reszcie i stosowa je w rozwizywani zada.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- korzysta z twierdzenia Bezouta przy rozkadaniu wielomianw na czynniki;
- rozwizywa rwnania dwukwadratowe;
- wyznaczy wielomian, ktry jest reszt z dzielenia wielomianu o danych wasnociach przez
wielomian stopnia drugiego;
- rozwizywa zadania tekstowe prowadzce do rwna wielomianowych.

24
Na ocen celujc ucze potrafi:
- udowodni twierdzenie Bezouta;
- rozwizywa zadania dotyczce wielomianw wymagajce niekonwencjonalnych metod lub
pomysw, a take zadania o podwyszonym stopniu trudnoci z zastosowaniem poznanej
wiedzy.

5. Funkcje wymierne.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- odrni, na podstawie wzoru, funkcj wymiern od innej funkcji;
- okreli dziedzin funkcji wymiernej (wyraenia wymiernego);
- wykonywa dziaania na uamkach algebraicznych, takie jak: skracanie uamkw,
rozszerzanie uamkw, dodawanie, odejmowanie, mnoenie i dzielenie uamkw
algebraicznych;

- narysowa wykres proporcjonalnoci odwrotnej () = , {0}, {0};

- opisa wasnoci funkcji () = , {0}, {0};
- rozwizywa proste rwnania i nierwnoci wymierne zwizane z proporcjonalnoci
odwrotn.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- napisa wzr funkcji wymiernej o zadanej dziedzinie;
- przesun wykres proporcjonalnoci odwrotnej o dany wektor i opisa wasnoci otrzymanej
funkcji;
- rozwizywa proste zadania tekstowe z zastosowaniem wiadomoci o proporcjonalnoci
odwrotnej.

Na ocen dobr ucze potrafi:

+
- poda definicj funkcji homograficznej () = + , 0 0;
- odrni funkcj homograficzn od innej funkcji wymiernej;
+
- przeksztaci wzr funkcji () = , tak, by znany by wzr
+

proporcjonalnoci odwrotnej = i wsprzdne wektora przesunicia rwnolegego;
+
- narysowa wykres funkcji () = , ;
+
+
- opisa wasnoci funkcji homograficznej () = , , na podstawie jej
+
wykresu;
- obliczy miejsce zerowe funkcji homograficznej oraz wsprzdne punktu, w ktrym
wykres przecina o ;
- wyznaczy przedziay monotonicznoci funkcji homograficznej.

25
Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:
- rozwizywa rwnania i nierwnoci zwizane z funkcj homograficzn;
- przeksztaci wykres funkcji homograficznej w symetrii wzgldem osi , symetrii
wzgldem osi , symetrii wzgldem punktu (0,0), w przesuniciu rwnolegym o dany
wektor oraz napisa wzr funkcji, ktrej wykres otrzymano w wyniku tego przeksztacenia;
- rozwizywa zadania tekstowe prowadzce do rwna wymiernych.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa zadania o podwyszonym stopniu trudnoci dotyczce funkcji wymiernych.

6. Cigi.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- poda definicj cigu (cigu liczbowego);
- wyznaczy dowolny wyraz cigu liczbowego okrelonego wzorem oglnym;
- wypisa kilka kolejnych wyrazw cigu danego wzorem rekurencyjnym;
- narysowa wykres cigu liczbowego okrelonego wzorem oglnym;
- poda definicj cigu arytmetycznego;
- poda i stosowa w rozwizywaniu zada wzr na n-ty wyraz cigu arytmetycznego;
- poda i stosowa w rozwizywaniu zada wzr na sum n kolejnych pocztkowych
wyrazw cigu arytmetycznego;
- poda definicj cigu geometrycznego;
- poda i stosowa w rozwizywaniu zada wzr na n-ty wyraz cigu geometrycznego;
- poda i stosowa w rozwizywaniu zada wzr na sum n kolejnych pocztkowych
wyrazw cigu geometrycznego.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- poda wasnoci cigu liczbowego na podstawie jego wykresu;
- wyznaczy pierwszy wyraz i rnic cigu arytmetycznego na podstawie informacji o
innych wyrazach cigu;
- znale wzr na wyraz oglny cigu arytmetycznego;
- wyznaczy pierwszy wyraz i iloraz cigu geometrycznego na podstawie informacji o
wartociach innych wyrazw cigu;
- znale wzr na wyraz oglny cigu geometrycznego;
- rozwizywa zadania z ycia codziennego dotyczce cigu arytmetycznego i
geometrycznego;
- stosowa procent prosty i skadany w zadaniach dotyczcych oprocentowania lokat i
kredytw.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- sprawdzi, ktre wyrazy cigu nale do danego przedziau;
- zbada na podstawie definicji czy dany cig okrelony wzorem oglnym jest arytmetyczny;
- zbada na podstawie definicji czy dany cig okrelony wzorem oglnym jest geometryczny;

26
- wykorzysta redni arytmetyczn do obliczenia wyrazu rodkowego cigu arytmetycznego;
- wykorzysta redni geometryczn do obliczenia wyrazu rodkowego cigu
geometrycznego.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- zbada na podstawie definicji monotoniczno cigu okrelonego wzorem oglnym;
- rozwizywa rne zadania dotyczce cigu arytmetycznego lub cigu geometrycznego,
ktre wymagaj rozwizywania ukadw rwna o podwyszonym stopniu trudnoci;
- rozwizywa zadania mieszane dotyczce cigu arytmetycznego i geometrycznego.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa zadania na dowodzenie dotyczce cigw i ich wasnoci;
- udowodni wzr na sum n kolejnych pocztkowych wyrazw cigu arytmetycznego;
- udowodni wzr na sum n kolejnych pocztkowych wyrazw cigu geometrycznego.

27
 KLASA III

1. Funkcja wykadnicza i funkcja logarytmiczna.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

-poda definicj funkcji wykadniczej;
- odrni funkcj wykadnicz od innych funkcji;
- szkicowa wykresy funkcji wykadniczych dla rnych podstaw;
- opisa wasnoci funkcji wykadniczej na podstawie jej wykresu;
- rozwizywa proste rwnania wykadnicze;
- obliczy logarytm prostej liczby dodatniej;
- poda i stosowa wasnoci logarytmw: logarytm iloczynu, logarytm ilorazu, logarytm
potgi o wykadniku naturalnym.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- przeksztaca wykresy funkcji wykadniczych ( , , (0,0), przesunicie rwnolege o
dany wektor);
- rozwizywa graficznie proste rwnania oraz nierwnoci z wykorzystaniem wykresu
funkcji wykadniczej;
- rozwizywa proste nierwnoci wykadnicze;
-posugiwa si funkcjami wykadniczymi do opisu zjawisk fizycznych, chemicznych, a take
w zagadnieniach osadzonych w kontekcie praktycznym.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- zastosowa proste rwnania i nierwnoci wykadnicze w rozwizywaniu zada
dotyczcych wasnoci funkcji wykadniczych oraz innych zagadnie (np. cigw).

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- sprawnie przeksztaca wyraenia zawierajce logarytmy, stosujc poznane twierdzenia o
logarytmach.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- poda definicj funkcji logarytmicznej:
- odrni funkcj logarytmiczn od innej funkcji;
- szkicowa wykresy funkcji logarytmicznych dla rnych podstaw;
- opisa wasnoci funkcji logarytmicznej na podstawie jej wykresu;
- przeksztaca wykresy funkcji logarytmicznych ( , , (0,0) , przesunicie rwnolege o
dany wektor);
- rozwizywa graficznie proste rwnania oraz nierwnoci z wykorzystaniem wykresu
funkcji logarytmicznej;
- rozwizywa proste rwnania logarytmiczne;
- rozwizywa proste nierwnoci logarytmiczne;

28
- zastosowa rwnania i nierwnoci logarytmiczne do rozwizywania zada dotyczcych
wasnoci funkcji logarytmicznych.

2. Kombinatoryka i rachunek prawdopodobiestwa.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- zlicza obiekty w prostych sytuacjach kombinatorycznych, nie wymagajcych uycia
wzorw kombinatorycznych;
- stosowa regu mnoenia i regu dodawania;
- okreli (skoczon) przestrze zdarze elementarnych danego dowiadczenia losowego i
obliczy jej moc;
- okreli, jakie zdarzenia elementarne sprzyjaj danemu zdarzeniu;
- poda i stosowa w prostych sytuacjach klasyczn definicj prawdopodobiestwa.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- poda terminy: dowiadczenie losowe, zdarzenie elementarne, przestrze zdarze
elementarnych, zdarzenie, zdarzenie pewne, zdarzenie niemoliwe, zdarzenia wykluczajce
si;
- poda i omwi aksjomatyczn definicj prawdopodobiestwa;
- poda wasnoci prawdopodobiestwa i stosowa je w rozwizaniach prostych zada.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- poda pojcie permutacji i umie stosowa wzr na liczb permutacji;
- poda pojcie wariacji z powtrzeniami i bez powtrze i stosowa wzory na liczb takich
wariacji;
- poda pojcie kombinacji i stosowa wzr na liczb kombinacji;
- oblicza prawdopodobiestwo zdarzenia dowiadczenia wieloetapowego.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- rozwizywa zadania kombinatoryczne z zastosowanie wzorw na liczb permutacji,
wariacji i kombinacji;
- udowodni twierdzenie dotyczce wasnoci prawdopodobiestwa;
- rozwizywa zadania dotyczce rachunku prawdopodobiestwa o rednim stopniu
trudnoci, z wykorzystaniem wczeniej poznanych twierdze.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- stosowa wasnoci prawdopodobiestwa do rozwizywania zada teoretycznych;
- rozwizywa nietypowe zadania dotyczce kombinatoryki i rachunku podobiestwa o
podwyszonym stopniu trudnoci, z wykorzystaniem poznanych twierdze.

29
 3. Elementy statystyki opisowej.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- odczytywa dane statystyczne z tabel, diagramw i wykresw;
- poda pojcie i oblicza redni z prby;
- poda pojcie i oblicza median z prby;
- poda pojcie i wskaza mod z prby;
- obliczy wariancj i odchylenie standardowe.

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- przedstawia dane empiryczne w postaci tabel, diagramw i wykresw;
- na podstawie obliczonych wielkoci przeprowadzi analiz przedstawionych danych;
- okrela zalenoci midzy odczytanymi danymi.
- poda pojcie i obliczy wariancj i odchylenie standardowe
- poda interpretacj wartoci przecitnej i odchylenia standardowego

Na ocen dobr ucze potrafi:

- rozwizywa zadania z zastosowaniem obliczania redniej arytmetycznej, mediany i
dominanty;
- rozwizywa zadania z zastosowaniem obliczania redniej waonej;
- rozwizywa zadania z zastosowaniem obliczania odchylenia standardowego;

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- rozwizywa proste zadania teoretyczne dotyczce poj statystycznych.
- rozwizywa zadania z zastosowaniem obliczania redniej arytmetycznej, mediany i
dominanty;
- rozwizywa zadania z zastosowaniem obliczania redniej waonej;
- rozwizywa zadania z zastosowaniem obliczania odchylenia standardowego;

Na ocen celujc ucze potrafi:

- rozwizywa rne zadania teoretyczne dotyczce poj statystycznych;

4. Geometria przestrzenna.

Na ocen dopuszczajc ucze potrafi:

- okreli pooenie dwch paszczyzn w przestrzeni;
- okreli pooenie prostej i paszczyzny w przestrzeni;
- okreli pooenie dwch prostych w przestrzeni;
- rysowa figury paskie w rzucie rwnolegym na paszczyzn;
- poda i omwi pojcie kta midzy prost i paszczyzn;
-poda i omwi pojcie kta dwuciennego, poprawnie posugiwa si terminem kt
liniowy kta dwuciennego;

30
- poda okrelenie graniastosupa; wskaza: podstawy, ciany boczne, krawdzie podstaw,
krawdzie boczne, wysoko, wierzchoki graniastosupa;
- poda podzia graniastosupw;
- poda okrelenie ostrosupa; wskaza: podstaw, ciany boczne, krawdzie podstaw,
krawdzie boczne, wysoko, wierzchoki ostrosupa;
- poda podzia ostrosupw;
- poda okrelenie walca; wskaza: podstawy, powierzchni boczn, tworzc, wysoko, o
obrotu walca;
- poda okrelenie przekrj osiowy walca;
- poda okrelenie stoka; wskaza: podstaw, powierzchni boczn, tworzc, wysoko, o
obrotu, wierzchoek stoka;
- poda okrelenie przekrj osiowy stoka;
- poda okrelenie kuli;
- oblicza objto i pole powierzchni poznanych graniastosupw;
- oblicza objto i pole powierzchni poznanych ostrosupw prawidowych;
- oblicza objto i pole powierzchni bry obrotowych (stoka, kuli, walca).

Na ocen dostateczn ucze potrafi:

- scharakteryzowa prostopado prostej i paszczyzny;
- scharakteryzowa prostopado dwch paszczyzn;
- poda i stosowa twierdzenie o trzech prostopadych;
- narysowa siatki graniastosupw prostych;
- narysowa siatki ostrosupw prostych;
- rozpoznawa w graniastosupach i ostrosupach kt midzy odcinkami i paszczyznami
(midzy krawdziami i cianami, przektnymi i cianami), oblicza miary tych ktw;
- rozpoznawa w graniastosupach i ostrosupach kt midzy cianami;
- rozpoznawa w walcach i stokach kt midzy odcinkami oraz kt midzy odcinkami i
paszczyznami (np. kt rozwarcia stoka, kt midzy tworzc a podstaw), oblicza miary
tych ktw;
- rozwizywa proste zadania geometryczne dotyczce bry, w tym z wykorzystaniem
trygonometrii i poznanych wczeniej twierdze.

Na ocen dobr ucze potrafi:

- okreli, jak figur jest dany przekrj prostopadocianu paszczyzn;
- poda i stosowa twierdzenia charakteryzujce ostrosup prosty i prawidowy.

Na ocen bardzo dobr ucze potrafi:

- rozwizywa zadania geometryczne dotyczce bry o rednim stopniu trudnoci, z
wykorzystaniem wczeniej poznanych twierdze.

Na ocen celujc ucze potrafi:

- skonstruowa przekrj wielocianu paszczyzn i udowodni poprawno konstrukcji;
- rozwizywa nietypowe zadania geometryczne dotyczce bry o podwyszonym stopniu
trudnoci, z wykorzystaniem poznanych twierdze.

31
 Warunki i tryb uzyskania wyszej ni przewidywana rocznej oceny
klasyfikacyjnej z matematyki.

Ucze ma prawo ubiega si o ocen o stopie wysz ni przewidywana i proponowana

przez nauczyciela jeli:
1. Uzasadni, e ocena zostaa wystawiona niezgodnie z trybem zawartym w PSO.
2. Spenia nastpujce warunki:
a) Ocena za I semestr z matematyki jest nie nisza ni przewidywana ocena roczna.
b) Z prac klasowych i sprawdzianw w danym semestrze ma co najmniej 50% ocen
takich o jakie si ubiega uzyskanych w pierwszym terminie (jedynie przy duszej
nieobecnoci spowodowanej chorob dopuszcza si drugi termin).
c) Wykorzysta moliwo poprawy ocen z prac klasowych na ocen co najmniej tak
o jak si ubiega.
3. Ucze lub rodzic (prawny opiekun) zgosi do nauczyciela prowadzcego zajcia
pisemny wniosek o uzyskanie wyszej ni przewidywana, rocznej oceny z matematyki
nie pniej ni 10 dni przed klasyfikacyjn rad pedagogiczn.
4. Nauczyciel prowadzcy zajcia informuje ucznia o terminie, formie i zakresie
sprawdzianu.
5. Nauczyciel po przeprowadzeniu sprawdzianu ustala ocen z matematyki.
6. Ocena ustalona przez nauczyciela jest ostateczna, z zastrzeeniem 25 ust. 2 SSO.
( Ucze lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mog zgosi zastrzeenia do dyrektora szkoy, jeeli
uznaj, e roczna ocena klasyfikacyjna z zaj edukacyjnych zostaa ustalona niezgodnie z przepisami
prawa dotyczcymi trybu ustalania tej oceny. Zastrzeenia mog by zgoszone w formie pisemnej w
terminie do 7 dni po zakoczeniu zaj dydaktyczno wychowawczych).

Uwaga ucze, ktry wiadomie unika pierwszych terminw prac pisemnych, traci
moliwo ubiegania si o podwyszenie oceny.

Opracowaa: Jolanta Oliwa

32