1

1.0 PENGENALAN

India telah mencapai kemerdekaannya pada 15 Ogos 1947. Kemerdekaan yang

diperoleh memberi impak yang besar kepada India kerana terdapat beberapa cabaran dan
permasalahan yang terpaksa India hadapi. Antaranya ialah masalah berkaitan sempadan,
permasalahan berkaitan tuntutan Etnik dan Linguistik, permasalahan menentukann dasar
bahasa rasmi, permasalahan perkauman dan penghijarahan dan permasalahan dalaman
Parti Kongres India. Sekiranya gerakan nasionalisme India berdepan dengan kehendak
dan harapan yang pelbagai, maka proses membentuk negara bangsa India merdeka juga
perlu mengambil kira permintaan dan tuntutan daripada pelbagai pihak. Contohnya
tuntutan yang melibatkan kaum, etnik, linguistik, regional dan agama. Pihak British
semasa dalam proses terakhir merangkakan kemerdekaan India turut berdepan dengan
permasalahan-permasalahan tersebut.

Peristiwa kemerdekaan India daripada cengkaman British memberi kesan yang

amat mendalam dalam sejarah dunia. Perjuangan mereka sejak daripada peristiwa Dahagi
India 1857 hingga ke tarikh kemerdekaan amat penuh dengan konflik yang tidak putus-
putus. Namun, semangat nasionalisme yang tinggi dalam diri pemimpin dan masyarakat
India pada masa itu telah akhirnya membuahkan hasil hingga akhirnya berjaya
membebaskan India daripada pengusaan British. Hakikatnya, walaupun tengah meraikan
kemerdekaan yang diperoleh, India telah dikejutkan dengan peristiwa penghijrahan
beramai-ramai masyarakat yang membawa kepada ramai nyawa yang terkorban dan
tercetusnya pemisahan India-Pakistan. Walaupun begitu, pemimpin India tidak berputus
asa dan tetap memperjuangkan kesatuan India agar India dapat mencapai status kemajuan
ekonomi dan politik seperti negara-negara lain.

Pada abad ke-20, kesan daripada pelbagai permasalahan yang timbul selepas
kemerdekaan walaupun pada hakikatnya memang sejak dari sebelum merdeka lagi
masalah tersebut telah ada, pemimpin-pemimpin India telah melakukan dan membentuk
beberapa dasar baru dalam usaha untuk memajukan ekonomi dan politik di India. Umum
mengetahui bahawa India sebelum merdeka sememangnya menerima pengaruh British
yang amat kuat dalam segenap aspek kehidupan termasuk dari sudut aturan ekonomi dan
 2

pentadbiran. Oleh itu, pemimpin India telah berusaha sedaya upaya untuk melakukan
pembaharuan dengan menghapuskan dasar-dasar British yang tidak bersesuaian kepada
dasar yang boleh diterima pakai oleh pelbagai pihak dalam masyarakat India. Hal ini
secara tidak langsung akan menjadikan India negara yang bebas daripada pengaruh
British.
 3

2.0 KEPENTINGAN DASAR DALAM USAHA MENCAPAI KEMAJUAN

POLITIK INDIA PADA ABAD KE-20.

2.1 TERAS DEMOKRASI

Dasar-dasar penting yang dilaksanakan oleh negara India pada abad ke 20 bagi
mencapai kemajuan dalam politik ialah mengadakan teras demokrasi. Menurut John. L.
Esposito demokrasi adalah sistem pemerintahan yang mana melibatkan rakyat. Manakala
menurut Charles Costello demokrasi adalah merupakan sistem politik yang
berpemerintahan sendiri dengan kuasa pemerintah tetapi terbatas kepada undang-undang
bagi melindungi hak-hak sesebuah negara.

Pada awal tahun 1857, Inggeris secara rasminya telah mengambil alih India
dengan menjajah di India. Selama pemerintahan dan penjajahan inggeris di India, terdapat
kesan positif dan negatif dalam pentadbiran British di India. Akhirnya, selepas beberapa
siri perjuangan ke arah menuntut kemerdekaan, akhirnya India berjaya mendapat
kemerdekaan daripada British. Seterusnya, dengan rasminya India berjaya mendapat
kemerdekaan pada tanggal 1947. Setelah sekian abad, India bukan menjadi negara yang
mengamalkan yang mana mengabungkan demokrasi dalam pemerintahannya. Tidak lama
kemudian, sistem pemerintahan yang berdemokrasi ini telah diadaptasikan oleh India
setelah India mencapai kemerdekaan negaranya. Rakyat India berusaha untuk
mendapatkan haknya sebagai rakyat dan menginginkan kedaulatan negaranya. Kuasa
dikembalikan kepada rakyat sehingga rakyat India tercapai melaksanakannya. Tambahan
pula ia telah dijelaskan bahawa:

“From the beginning, it has been understood that if the desires of India’s masses became
too quickly politicized the political system would be unable to comply with the demands and the
result would be chaos.”1

Demokrasi India sangat dipengaruhi oleh pemerintahan penjajahan kolonial

Inggeris. Sejak awal lagi, Inggeris telah memperkenalkan sistem pilihanraya kepada
masyarakat India yang mana memperkenalkan fungsi badan serta pemilihan golongan elit

1
Robert. L. Hardgrave, Jr. India: Government And Politic In Developing Nation, Harcourt Brace
Jovanovich, New York, 1980, hlm. 4.
 4

melalui sistem politik. Terdapat tiga peranan yang penting dapat dilihat pada pemerintah
Inggeris yang telah membantu untuk membentuk kepercayaan kepada badan-badan
demokrasi serta memberikan sesuatu yang sangat berharga untuk mengukuhkan
demokrasi India iaitu askar terlatih dan profesional. Seterusnya, tentera India yang
berfungsi untuk menegakkan taat setia kepada pemimpin yang terpilih. Ketenteraan
adalah merupakan kekuatan kebangsaan India yang begitu kuat sekali.

Sistem pemerintahan demokrasi mula dilaksanakan sepenuhnya pada tahun 1947

di India selepas India mendapatkan kemerdekaan daripada Inggeris. Namun begitu, Nehru
selaku Perdana Menteri India yang pertama yang memerintah India selama 17 tahun telah
menyedari bahawa India perlulah berusaha dengan lebih cepat supaya dapat mengatasi
permasalahan dalaman yang wujud selepas kemerdekaan 1947. Bagi Nehru, demokrasi
sememangnya diperlukan bagi sesuatu negara dan menjadi lambang sesebuah negara itu
kuat dan berdaulat. Beliau berusaha untuk membangkitkan kesedaran tentang betapa
pentingnya demokrasi di India. Nehru percaya bahawa dengan adanya demokrasi di India
akan menjadikan India sebagai yang begitu tersusun, berjaya dan gah di mata dunia.
Dengan adanya demokrasi Nehru pernah menyatakan bahawa:

“Socialists or even communists, are right in their insistence that democracy necessarily
implies the extension of the equality of rights from political to the social and economic fields,that
is the abololition of privileges, the reduction of class distinctions and perhaps even socialization
of the means of production…”2

Seterusnya, teras yang menjadi pegangan orang India ialah ingin membentuk
India sebagai sebuah negara yang demokrasi. Nehru cuba menggabungkan konsep
sosialis dan menjadikan ia sebagai sosialis-demokrasi. Namun begitu, konsep yang telah
diperkenalkan ini telah mendapat tentangan daripada Parti komunis di bahagian selatan
India. Hal ini kerana demikian kerana, Nehru sedar apa yang berlaku India pada masa itu.
Selepas tahun 1947, dunia berlaku perang Dingin yang mana berlakunya persaingan
antara Blok Komunis dan Blok Barat. Tambahan pula, Nehru adalah merupakan seorang
yang berkecendurangan kepada sosialis yang mana menekankan kepada konsep

2
K. Satchidananda Murty, Readings In Indian History Politics And Philosophy, George Allen &
Unwin Ltd, London, 1967, hlm. 208.
 5

persamaan iaitu adil serta tidak memonopolikan segala-galanya. Oleh itu, langkah
pertama ialah dengan mengadakan demokrasi melalui suara rakyat. Rakyat yang
menentukan tentang segala-galanya terutama dalam pemilihan pemimpin. Pilihan yang
dibuat bukanlah secara paksa-paksaan.

Selain itu, kerajaan demokrasi yang diwujudkan menjadi sangat begitu penting
kepada India kerana dengan adanya demokrasi ia secara tidak langsung dapat
mewujudkan stabiliti di India. Hal ini demikian kerana India mempunyai jumlah
kepedudukan yang pelbagai serta bilangan penduduk yang begitu ramai. Hal ini dapat
menyukarkan lagi untuk membentuk sebuah kerajaan jika tiadanya demokrasi dalam
negara. Suara rakyat sangat diperlukan dalam mebentuk sebuah negara India yang mantap
dan maju. Dengan ini, India telah menjadi sebuah negara demokrasi yang terbesar di
dunia.

“For 1960, the predicted probability of India being a democracy was 73 percent,
a high percentage, given that the highest probability of democracy for South Africa was
76 percent. Indeed, India has the fourth highest predicted probability. The results suggest
that Indian democracy is not such a great surprise, and, most significantly, that the
Indian democracy experiment, believed by many to be sue generis, was just not so.”3

Sesungguhnya, demokrasi adalah merupakan sebuah sistem pemerintahan yang

berorientasikan kepada rakyat yang memainkan peranan secara aktif dalam mentadbir
sesebuah negara. Sesuatu keputusan yang dibuat hendaklah mengambil kira kepentingan
rakyat. Dalam sistem demokrasi, pemerintah yang dikenali sebagai wakil rakyat haruslah
bertanggungjawab untuk menyelesaikan segala permasalahan rakyat melalui pemimpin
mereka. Sistem demokrasi telah menunjukkan bahawa negara memiliki sistem yang adil
dan saksama. Keberhasilan sistem demokrasi ini telah memperlihatkan bahawa
pertumbuhan ekonomi berkembang dengan pesat sekali. Sejak India mencapai
kemerdekaan, India berjaya memiliki kekuatan sumber ekonomi yang kukuh.

3
Surjit S. Bhalla, India: Democracy. Growth and Development 1951-2012. Conference Paper,
Demoracy Works Project Seminar: CDE, 2014, hlm. 8.
 6

2.2 DASAR FEDERALISME.

Selain itu, dasar-dasar penting yang dilaksanakan oleh negara India pada abad ke
20 bagi mencapai kemajuan dalam politik dan ekonomi untuk membentuk negara India
yang merdeka selepas 1947, India juga mengamalkan dasar federalisme. Federalisme
adalah merupakan pembahagian kuasa antara kerajaan pusat dengan kerajaan negeri. Hal
ini menunjukkan bahawa:

“...adoption of a federal system of government with three legislative lists of powers to be

exercised exclusively by the Union, exclusively by the states, or concurrently and combination of
considerable degree of provincial autonomy with extensive powers left to the Center…”4

Menurut Birch, federalisme bermaksud pembahagian kuasa kerajaan pusat

dengan bebarapa kerajaan wilayah. Setiap satunya dengan bidang kuasa masing-masing
dan bertindak secara langsung ke atas rakyat melalui agensi perkhidmatan masing-
masing. Sejarah federalism dan hubungan kerajaan pusat berlaku disebabkan beberapa
faktor. Antaranya faktor kerana wilayah-wilayah di bawah jajahan Inggeris di India
memiliki perbezaan yang jauh dari segi keluasan dan jumlah penduduk. Tambahan pula,
India mempunyai pelbagai agama dan budaya yang dianuti sehingga menjadi sukar untuk
membentuk negara India yang demokrasi. Hal ini secara tidak langsung, setiap wilayah
haruslah menerima dasar federalisme ini yang menjadi dasar kepada usaha penyusunan
semula India.

Dasar ini telah memperlihatkan tentang pembahagian kuasa antara kerajaan pusat
dan negeri. Kerajaan negeri pula mempunyai kuasa yang tertentu. Namun begitu,
walaupun India federal tetapi centralisme masih lagi lebih dominan di India. Konsep ini
juga menitikberatkan terdapat kuasa yang tertentu dan terbatas serta jika terdapat
permasalahan yang tidak puas hati masih boleh lagi selagi adanya cetralisme. Jika tiada
konsep federalisme ini maka ia boleh menimbulkan rasa tidak puas hati dalam kalangan
rakyat India memandangkan India mempunyai jumlah penduduk yang begitu ramai
sekali.

4
Paul. R. Brass, The Politics Of India Since Independence, Univesity Cambridge Press, London,
1996, hlm. 2.
 7

Perlembagaan India telah menyifatkan India sebuah negara republik demokratik

yang berdaulat, sekular dan sosialis. India membentuk kerajaan persekutuan dan sebuah
parlimen dwidewan yang berasaskan daripada Westminster. Kerajaan India terdiri
daripada tiga badan iaitu perundangan, eksekutif dan kehakiman. Perundangan India
terdiri daripada Dewan Rakyat (Lok Sabha) dan Dewan Negeri (Rajya Sabha). Perdana
Menteri sebagai ketua kerajaan dan ketua negara adalah raja. Perdana Menteri
mempunyai kuasa samaada untuk memecat menteri-menterinya. Perdana Menteri
diletakkan di bawah badan eksekutif dan juga:

“…position given to the Prime Minister and collective responsibility of the Cabinet.”5

Kerajaan tempatan juga masing-masing mempunyai tanggungjawab bidang kuasa

ke atas kawasannya.6 Walaupun begitu, bentuk kerajaan tempatan di India belawanan
dengan Dasar desentralisasi Gandhi yang bukan sahaja bertujuan untuk menyediakan
penglibatan rakyat dalam merancang penambahbaikan dalam ekonomi mereka sendiri
tetapi juga untuk meminimumkan peranan kerajaan pusat dan biro-biro kerajaan tempatan
yang menjalankan peranan dalam ekonomi.7

2.3 MEMBENTUK KERAJAAN SEKULAR

Seterusnya, dasar-dasar penting yang dilaksanakan oleh negara India pada abad ke
20 bagi mencapai kemajuan dalam politik adalah usaha dengan membentuk kerajaan
sekular. Idea ini telah diperjuangkan oleh Nehru dengan sedikit sebanyak telah berubah
kepada kemuncaknya pada pemerintahan Indhira Gandhi. Sejak awal lagi, para pemimpin
India berdepan dengan masalah untuk membentuk negara sekular dan demokrasi. Hal ini
demikian kerana budaya politik sekular tidak boleh diwujudkan begitu sahaja. Oleh itu,
Nehru mengorak langkah untuk membentuk kerajaan dan negara berdasarkan wawasan

5
M.V. Pylee, Constitutional Government In India, Asia Publishing House, New York, 1965, hlm.
354.
6
Granville Austine, The Indian Constitution: Cornerstone Of A Nation, Clarendon Press, Oxford,
1966, hlm. 38.
7
Charan Singh, Economic Nightmare Of India: Its Cause And Cure, National Press, New Delhi,
1981, hlm. 8.
 8

demokrasi moden sekular selepas Menteri Dalam Negeri, Vallabhai Patel meninggal
dunia pada tahun Disember 1950. Hal ini demikian kerana Patel telah bertanggungjawab
memujuk daerah yang mempunyai raja menyertai Kesatuan India dengan pujukan dan
paksaan. Patel juga berusaha untuk mendapatkan kepercayaan orang Islam India agar
tidak berhijrah ke Pakistan. Namun demikian, Nehru tidak menpersetujui tindakan
tersebut dengan alasan negara India mempunyai perlembagaan yang mana memastikan
semua rakyatnya termasuk Islam berasa selamat. Nehru menerajui India sehingga tahun
1964 dan kejayaan utamanya ialah membentuk sebuah kerajaan yang demokrasi sekular.

Hal ini demikian kerana Nehru telah menyedari bahawa sekularisme adalah
merupakan langkah yang sangat terbaik demi mewujudkan keyakinan kepada penduduk
India yang terdiri daripada pelbagai latar belakang agama. Justeru, Nehru sangat komited
kepada idea demokrasi, sekularisme dan kebebasan berfikir. Nehru juga melahirkan
ideologi yang berpaksikan kepada empat tonggak utama. Antara empat tonggak utama
yang dimaksudkan ialah demokrasi, sosialisme, sekukarisme dan negara berkecuali.
Tambahan pula, orang India tidak mahu India hanya berfokuskan kepada Hindi semata-
mata. Sedangkan pada masa yang sama, India juga memerlukan akan golongan minor
(Islam).

Keadaan yang berlaku yang mana India sering berdepan dengan pelbagai masalah
terutamanya cabaran masalah perkauman yang sangat serius. Hal ini disebabkan kerana
berlakunya prasangka dan faktor sejarah silam yang telah berlaku sehingga dapat
mencorakkan perkembangan masyarakat di India. Sebagai contohnya, pada tahun 1926,
berlakunya satu rusuhan kaum yang besar di Calcutta yang mana telah mengorbankan
nyawa sebanyak 67 orang yang terbunuh dan yang cedera seramai 400 ekoran daripada
persaingan antara dua parti yang terbesar iaitu Kongress Kebangsaan dan Liga Muslim.8
Masyarakat India sangat fobia dengan teras tuntutan agama yang begitu kuat sehingga
pemerintah sendiri juga mengalami dan merasai fobia tersebut. Tambahan pula, dengan
terbentuknya kerajaan sekular ini juga sebenarnya dapat mengelakkan tentang sentiment
Hindu tentang pemilihan lambang Buddhisme, chakra dalam bendera dan emblem India

8
Azharudin Mohd Dali, Tamadun India, Dewan Bahasa Dan Pustaka, Kuala Lumpur, 2004, hlm.
307.
 9

iaitu singa Sarnath Lion Pillar. Sentimen sedemikian masih jelas menampakkan indentiti
Hindi India serta tidak memihak kepada konsep negara India.

Setelah India telah mencapai kemerdekaan pada tahun 1947, Mahatma Gandhi
telah ditembak mati oleh Nathuram Vinayak Godse. Ini menunjukkan tanda bahawa
bermulanya dua kumpulan yang mana terbentuknya kumpulan nasionalis Hindu dengan
ideologi sekularisme yang dibawa oleh Nehru. Setelah beberapa dekad, perngerakan
gerakan nasionalisme Hindu terbantut dan tidak mendapat perhatian yang berkesan
daripada majority rakyat India. Kedua-dua kumpulan ini “berperang” untuk memenangi
kuasa politik dan pengaruh ideology bagi membentuk sebuah negara yang dikenali
sebagai India. Pertarungan pada peringkat awal telah dimenangi oleh kumpulan yang
memperjuangkan ideologi sekularisme dimana dibawah Kongres Nehru, Indhira Gandhi
dan Rajiv Gandhi pada tahun 1980-an. Tambahan pula, Perdana Menteri sering bertukar
sehingga pada akhirnya menyebabkan Kongres berpecah. Hal ini demikian kerana sikap
Kongres yang sering mencampuri urusan agama yang dianuti oleh para ahli Kongres.
Tetapi sebaliknya gagasan sekularimse yang diperkenalkan oleh Nehru adalah tidak
mencampuri urusan agama telah dirombak sedikit demi sedikit oleh Indhira dan Rajiv
Gandhi. Masyarakat Islam menyokong Kongress atas dasar sekularisme.

Oleh itu, Nehru sememangnya berpedah teguh kepada politik sekular. Selepas itu,
beliau membentuk Majlis Perpaduan Negara. Tetapi malangnya, majlis itu hanya pada
nama kertas sahaja kerana ia tidak menjadi pelopor yang aktif dalam mempergiatkan
nilai-nilai sekular dan keharmonian rakyat India. Hal ini jelas juga kebanyakan ahli
Kongress hanya bersifat komunal pada hati tetapi tidak komited kepada sekularisme
sebagaimana dengan Nehru. Namun begitu, Kongres telah mengalami masalah ekoran
daripada faktor krisis kepimpinan melanda. Rakyat telah mula berasa tidak selesa dengan
masalah krisis kepimpinan yang tiada kesudahan tanpa ke arah jalan penyelesaian.
 10

2.4 MENGGUBAL PERLEMBAGAAN

Seterusnya, dasar-dasar penting yang dilaksanakan oleh negara India pada abad ke
20 bagi mencapai kemajuan dalam politik dan ekonomi ialah India telah mencapai ke
tahap kemerdekaan sehingga dapat menggubal perlembagaan India. Walaupun India telah
mencapai kemerdekaan pada 15 Ogos 1947, sebenarnya India masih lagi belum memiliki
satu bentuk perlembagaannya yang sendiri. Tetapi sebaliknya, India menggunakan
undang-undang yang diguna pakai yang berasaskan kepada perlembagaan yang
diubahsuai berdasarkan akta yang dapat dikenali sebagai Akta Kerajaan India 1935.9
Walaupun India telah diisytiharkan merdeka, Raja George VI masih lagi memegang
jawatan sebagai Ketua Negara dan Sir Earl Mountbatten sebagai Gabenor Jeneral.

Di samping itu, pada 28 Ogos 1947, satu jawatankuasa telah dilantik bagi
menggubal struktur perlembagaan yang akan boleh diterima pakai dan Bhimrao Ramji
Ambedhakar dilantik sebagai pengerusinya.10 Walaupun hari kemerdekaan India
disambut sebagai tanda dapat meraikan kebebasan daripada penjajahan Inggeris, Hari
Republik juga disambut bagi meraikan tanda bermulanya kuat kuasa perlembagaan di
India. Kemudian, India telah berjaya menggubal perlembagaan pada tahun 1950 selepas
tiga tahun kemudiannya. Hal ini betapa pentingnya perlembagaan digubal dalam masa
yang begitu demi negara yang baru merdeka dengan menggunakan dasar konsesus.
Dengan adanya perlembagaan ia secara tidak langsung dapat memberi kesan kepada
integriti dan membawa kepada penyatuan seluruh penduduk India.

Bagi melicinkan lagi proses penggubalan perlembagaan ini, kerajaan India telah
melantik Dr Ambedkar yang mana merupakan seorang penjuang anti-kasta di India.
Beliau turut mengetuai Suruhanjaya Penggubalan Perlembagaan India. Bahagian ini
dibahagikan kepada dua bahagian. Bahagian ini membentangkan analisis terperinci tentang
peruntukan-peruntukan yang diberikan dalam Perlembagaan India yang dalam cara atau yang lain
dibentuk oleh falsafah sosial dan politik Ambedkar.11 Dengan ini jelaslah menunjukkan Nehru

9
Brij Kishore Sharma, Introduction To The Constitution Of India, Prentice-Hall Of India Private
Limited, New Delhi, 2007, hlm. 11.
10
Kamar Kumar, Indian Constitution: The Vision Of B. R Ambedkar, Iosr Journal Of Humanities
And Social; Science (IOSR-JHSS), 2014, hlm. 31.
11
Ibid, hlm. 32.
 11

telah melakukan keadilan dalam usaha proses penggubalan perlembagaan India. Dengan
adanya perlantikan tersebut, ia juga secara tidak langsung telah menyebabkan proses
penggubalan perlembagaan tidak memihak kepada kelas atasan semata-mata seperti mana
pada zaman awal sebelumya yang mementingkan kelas atasan sahaja. Tambahn pula,
perlembagaan dapat menjamin;

“… a protections for the people against the encroachments of state authority with
directives to the state to introduce specified reforms to make those rights effective.”12

“.. included directive principles of policy which stated that the material resources of the
country must be distributed and operated in such a way as to promote the common good and
avoid excessive concentration of wealth.”13

Di samping itu, permasalahan yang berlaku juga sering berpunca daripada

kepentingan ekonomi daripada pihak tertentu. Sistem masyarakat India yang terdiri
daripada empat lapisan Kasta besar iaitu Pendeta (Brahman), pahlawan (kasyatria),
masyarakat tani (Vaisya) dan golongan hamba (Sundra). Sistem kasta di India
semamangnya sangat merumitkan. Kepentingan golongan elit yang berada di lapisan
kasta yang paling atas sukar menerima penggubalan perlembagaan ini kerana mereka
beranggapan bahawa kepentingan mereka akan dikurangkan demi diagihkan kepada
golongan kelas bawahan (Other Backward Classes). Tambahan pula,

“As early as 1948, the Congress party of India, the ruling and founding political party
and led by Prime Minister Jawaharlal Nehru, adopted The Industrial Policy Resolution, a policy
document that was to become a formal part of the Indian Planning Commission. In 1950, the
Constitution of India came into being, and it contained an important section on directive
principles. These principles did not have the force of law—for example, the state could not be
sued if the promise of universal primary education was not met (one of the directive principles)—
but the state was directed to adopt policies that would enhance the direction of these principles,
and the formation of the Planning Commission was an explicit deference to the directive

12
Paul. R. Brass, 1996, hlm. 2.
13
Ibid, hlm. 4.
 12

principles. It was believed that government involvement in the production system was necessary
to steer the economy towards a higher growth path.”14

Sebelum draf perlembagaan India diluluskan, draf terbahagi kepada dua

bahagian. Satu sesi yang panjang telah diadakan dan sesi ini terbuka kepada orang ramai
dan dibuka selama 166 hari. Akhirnya, perlembagaan India telah diluluskan pada 26
November 1949. Draf perlembagaan ini juga telah disebarkan kepada kesemua pemimpin
politik di India selama dua tahun, sebelas bulan dan lapan belas hari. Selepas
perbincangan dan sedikit penambahbaikan, seramai 308 ahli Dewan telah
menandatangani dua tandatang yang bertulis salinan dokumen yang mana setiap satu
masing-masing dalam bahasa Hindi dan Bahasa Inggeris pada 24 Januari 1950.
Seterusnya, dua hari kemudian, perlembagaan India telah menjadi undang-undang bagi
seluruh wilayah India. Oleh itu, perlembagaan India secara rasminya telah berkuatkuasa
sepenuhnya ada 26 Januari 1950. Hal ini secara tidak langsung menandakan India telah
bebas secara sepenuhnya daripada penjajahan Inggeris.

Perlembagaan India sebagai contohnya telah mengiktirafkan sebanyak 22 bahasa

sebagai bahasa rasmi dan bahasa yang paling penting ialah hindi yang telah dipertuturkan
oleh lebih 400 juta orang penduduk. Kemudian, agama Hindu sebagai agama majoriti
bagi lebih satu billion penduduk India dan kedua ialah agama Islam yang mana kira-kira
140 juta orang. Dalam segi bahasa, Indira Ghandi telah melakukan pembaharuan yang
berkaitan dalam penggunaan bahasa di India. Pada sebelum ini, penggunaan bahasa di
India banyak dipengaruhi oleh bahasa asing khususnya bahasa Inggeris. Pada ketika itu,
penggunaan bahasa Inggeris adalah sangat begitu dominan di India ekoran kesan daripada
dasar politik yang telah diperkenalkan oleh penjajah Inggeris. Namun begitu, pada era
pemerintahan Indira Gandhi berusaha untuk melakukan pembaharuan dalam
memartabatkan bahasa Hindi.

Oleh itu, di bawah perlembagaan India 1950, bahasa Hindi menjadi bahasa rasmi
negara semasa menjelang tahun 1965.15 Tetapi sebaliknya, perubahan yang berlaku pada

14
Surjit S. Bhalla, 2014, hlm.11.
15
Ela Sen, Indira Gandhi: A Biography, Peter Owen Limited, London, 1973, hlm. 169.
 13

bahasa ini tidak dapat diterima oleh semua pihak terutamanya golongan yang bukan
berbangsa Hindi dan mereka menuntut supaya kerajaan meneruskan penggunaan bahasa
Inggeris dalam setiap urusan kerajaan. Tambahan pula,

“On the material issues of entry into the Union public services, it was agreed that all the
languages listed in the Eighth Schedule of the Constitution of India, that is, all the major regional
languages as well as Hindi and English, could be used as media of examination.”16

Oleh hal yang demikian ia dapat menyedari akan wujudnya pertentangan daripada
golongan bukan Hindi ini, Indira Gandhi cuba untuk mencari jalan penyelesaian bagi
mengelakkan berlakunya sebarang konflik pertentangan daripada golongan tersebut dan
pada masa yang sama beliau juga mahu memartabatkan bahasa Hindi.

Pada tahun 1967, Indira Gandhi telah membuat satu pindaan perlembagaan yang
mana memperuntukan bahawa penggunaan kedua-dua bahasa iaitu bahasa hindi dan
bahasa Inggeris dijadikan sebagai bahasa rasmi.17 Hal ini turut dijelaskan bahawa:

The compromise of 1965 was introduced formally into the Official Languages Act
through the official Languages (Amendment) Act. The nature of resolution of this longstanding
controversial issue was a basically bilingual one. The act provided for joint use of Hindi and
English in Parliament, for the use of Hindi as the language of communication between the Center
and the Hindi-speaking states and the use of English for communication between the Center and
non-Hindi-speaking states.18

Akhirnya, penyelesaian telah berjaya dicapai dan menyebabkan semua pihak

bersetuju akan cadangan tersebut. Tindakan pihak kerajaan untuk menggunakan kedua-
dua bahasa ini sebagai bahasa rasmi akhirnya berjaya memuaskan hati kedua-dua pihak
terutamanya golongan yang tidak menyokong bahasa Hindi digunakan sepenuhnya di
India. Tindakan Indira Gandhi ini merupakan satu tilik tolak penting kepada usaha beliau
agar memastikan bahasa Hindi dapat berdiri gah setanding dengan bahasa negara-negara

16
Michael Brecher, Succession In India: A Study In Decision-Making, Oxford University Press,
London, 1966, hlm. 155.
17
Blema Steinberg, Women In Power: The Personalities And Leadership Styles Of Indira Gandhi,
Golda Meir And Margaret Thatcher, Mcgill-Queen’s Press, Montreal, 2008, hlm. 79-95.
18
Paul. R. Brass. 1996, hlm. 166.
 14

yang lain. Tambahan pula, ia juga telah memperlihatkan bahawa beliau tidak mahu
negara India hilang identiti yang tersendiri. Jelaslah, dengan adanya perlembagaan,
pentadbiran negara India menjadi lebih sistematik tanpa mengira kasta. Mana-mana kasta
layak menikmati secara adil terutamaya dalam bidang ekonomi.
 15

3.0 KEPENTINGAN DASAR DALAM USAHA MENCAPAI KEMAJUAN

EKONOMI INDIA PADA ABAD KE-20.

Menurut kajian, permulaan tahun 1962 menonjolkan populasi India yang cukup
ramai dengan angka 447 juta orang dan pendapatan tahunan hanya sebanyak Rs. 293 atau
$6019. Melalui kenyataan tersebut dapat memberi gambaran bahawa berkemungkinan
sistem perakaunan serta kadar pertukaran antarabangsa yang telah menyebabkan negara
miskin seperti India kelihatan jauh lebih daif berbanding keadaan yang sebenarnya.
Ketidakseimbangan sebegini menampakkan masyarakat India yang paling daif hidup
dengan kurang daripada 10 sen sehari atau dengan kata lain apa sahaja yang mereka
makan atau dapat sememangnya tidak mencukupi.

Disebabkan masalah kegawatan ekonomi juga kerajaan India juga telah

melaksanakan saranan kawalan kelahiran dimana mereka telah mewujudkan klinik yang
telah dilengkapkan dengan pelbagai informasi dan menyarankan para wanita untuk
menggunakan peranti serta pil cegah kehamilan bagi membendung masalah populasi
negara.

“...the very significance of calling our movement family planning and not population control is to
secure the welfare of our people. And since the family is the most real enduring of human
institutions we naturally have to achieve this welfare in terms of happiness of children, wives and
husbands”20

Pemimpin India Indira Gandhi turut memperkenalkan slogan “Family Planning

For 100 Million Couple”21. Wanita juga diberikan perkhidmatan percuma dan pada masa
yang sama insentif kewangan juga turut ditawarkan. Menurut agama Hindu sendiri tidak
membantah kawalan kelahiran namun terdapat beberapa elemen dalam kebudayaan
Hindu yang menjadikan kawalan tersebut lebih sukar dilaksanakan, seperti contoh
kepercayaan masyarakat Hindu yang merasakan isteri yang baik adalah isteri yang

19
Neale, C.Walter, India: The Search for Unity, Democracy, and Progress, D. Van Nostrand
Company Inc, Princeton, New Jersey, 1965, hlm 65.
20
H. Y. Sharda Prasad & K. Natwar-Sigh, India: The Speeches and Reminiscences of Indira
Gandhi Prime Minister of India, D. Mehra, Rupa & Co., Calcutta, 1975, hlm. 78.
21
Ibid, hlm. 7.
 16

melahirkan ramai anak22. Hal ini memerlukan masa dan ruang untuk diubah. Program ini
mendapat sambutan daripda rakyat India dan kadar kelahiran di India semakin menurun
walaupun tidak begitu ketara23 namun ketidakseimbangan ekonomi tetap
membimbangkan kerajaan India.

Dalam mencapai kemajuan ekonomi di India, kerajaan telah melaksanakan

pembentukan dasar ekonomi terbuka dimana pembentukan dasar ini memberi ruang
kepada India bangkit semula selepas kesan ‘drain of wealth’ yang dilakukan oleh pihak
British yang telah melumpuhkan industri tempatan dan seterusnya mewujudkan
ketidakseimbangan dalam ekonomi negara dan hanya memberi tumpuan kepada aspek
ekonomi yang tertentu sahaja. Negara India mempunyai ekonomi tradisional yang
dijalankan oleh masyarakat India, dimana mereka menjalankan kegiatan ekonomi
terutamanya di kediaman mereka sebagai sumber pendapatan harian utama mereka.
Kegiatan penanaman padi yang dijalankan secara meluas menjadi kegiatan pertanian
utama di India. Padi ditanam di kawasan lembah-lembah sungai seperti di lembah Sungai
Ganges, Sungai Indus dan Sungai Mahanadi. Di samping itu, penanaman kapas juga
merupakan aktiviti penting yang dijalankan oleh para petani di India. Kapas menjadi
sumber asas terpenting bagi pembuatan kain kapas yang sangat meluas di India sejak
berabad yang lalu. Kain kapas dijadikan sebagai hasil dagangan para pedagang India dan
diperdagangkan sehingga ke kawasan Timur terutamanya kawasan Asia Tenggara.
Sehubungan dengan itu juga, pihak British telah menghapuskan pengamalan ekonomi
tradisional India kerana pihak British ingin meluaskan pasaran Barat khususnya barangan
produk dari tanah besar England di India dan juga secara tidak langsung memonopoli
perdagangan serta kekayaan yang terdapat di India dek kerana keperluan industri yang
tercetus akibat Revolusi Perindutrian pada akhir abad ke 18.

Selain itu, akta serta dasar yang dilaksanakan oleh British juga mencetuskan
kebangkitan India yang menentang dasar yang dilakukan, misalnya dasar oleh Lord
Lytton. Antaranya ialah mengehadkan umur untuk rakyat menyertai Perkhidmatan Awam
kepada 18 tahun, menggunakan wang perbendaharaan negara bagi menampung

22
Neale, C.Walter, 1965, hlm 65.
23
Ela Sen, Indira Gandhi: A Biography, Peter Owen Limited, London, 1973, hlm. 161.
 17

perbelanjaan bagi Perang Afghanistan II (1878-1880) dan menggalakkan pengimportan

kain kapas daripada England yang menyebabkan produksi kain kapas tempatan merudum
serta penjualan kain kapas England yang jauh lebih mahal terpaksa diperdagangkan oleh
para pedagang tempatan. Kerajaan British juga memonopoli perdagangan garam yang
sepatutnya diusahakan oleh pedagang tempatan. Pada Mac 1930, Mahatma Gandhi telah
bertindak mengadakan gerakan penentangan awam dan melancarkan gerakan
penentangan yang dikenali sebagai ‘Perarakan Garam’. Tindakan ini telah menimbulkan
masalah terhadap British24. Hal ini telah menggugat penjanaan ekonomi dan
menyebabkan defisit perbendaharaan lebih menyedihkan kerana sebelum ini dipelopori
oleh pihak kolonial.

Oleh hal yang demikian, maka kerajaan India telah melaksanakan pelbagai dasar
sebagai usaha membaiki ekonomi dan perbendaharaan negara dan dasar-dasar tersebut
juga bukan sahaja meningkatkan kemajuan dan pencapaian India dalam konteks ekonomi,
malah ia juga menyumbang kepada aspek-aspek lain yang turut membantu India
menggerakkan gerakan nasionalisme pada abad ke 20.

3.1 RANCANGAN LIMA TAHUN

Kerajaan India telah melaksanakan Rancangan Lima Tahun sebagai sasaran

penting untuk pembangunan dan peningkatan ekonomi India. Latarbelakang pelaksanaan
pertama Rancangan Lima Tahun ini sebenarnya diwujudkan oleh Joseph Stalin yang
melaksanakan dasar ini dalam organisasi Soviet Union pada lewat 1920-an. Hasil
rancangan ini, wilayah-wilayah komunis dan beberapa negara kapitalis telah
mengamalkan dasar ini, termasuklah China dan India. Pertubuhan Planning Commission
mensasarkan objektif utama kerajaan untuk memastikan peningkatan mendadak dalam
kehidupan masyarakat dalam penggunaan optimum sumber dalam negara, peningkatan
produksi serta menawarkan peluang pekerjaan dalam perkhidmatan komuniti. Pertubuhan
ini juga berperanan mengenalpasti faktor pembangunan ekonomi India, mengetahui

24
Azharuddin Mohd Dali, Tamadun India, Dewan Bahasa dan Pustaka, Kuala Lumpur, 2004, hlm.
308-309.
 18

tentang perindustrian serta mesin yang bersesuaian dengan pelan rancangan yang tertentu
serta mengira jangka masa untuk perjalanan rancangan yang lancar dan rapi.

3.1.1 Rancangan Lima Tahun Pertama (1951-1956)

Di India, Rancangan Lima Tahun Pertama memainkan peranan yang terpenting

dalam melancarkan pembangunan India selepas memperoleh kemerdekaan. Sebaik sahaja
India diisytiharkan merdeka, Perdana Menteri India pertama dan juga pemimpin sosialis
Jawaharlal Nehru telah melaksanakan Rancangan Lima Tahun Pertama pada 1951 dan
beliau mengutarakan pelan rancangan ini kepada Parlimen India dan memerlukan
perhatian daripada semua pihak dengan kadar segera. Rancangan ini menyokong
sepenuhnya pengeluaran dan penghasilan agrikultur dan juga melancarkan pembangunan
industri namun tidak sebesar dalam rancangan Kedua yang lebih menumpukan kepada
pembangunan industri berat. Rancangan Pertama ini menumpukan kepada sektor asas
utama dan juga dibina dengan berasaskan model Harrod-Domar yang diubahsuai
mengikut keutamaan kerajaan India.

Rancangan Lima Tahun Pertama telah mengeluarkan pelan perbelanjaan sebanyak

Rs. 2069 croce yang kemudiannya ditambah dengan Rs.2378 croce dan menumpukan
kepada tujuh sektor utama iaitu sistem pengairan dan tenaga (27.2%), agrikultur dan
pembangunan komuniti (17.4%), komunikasi dan pengangkutan (24%), pembangunan
industri (8.4 %), perkhidmatan sosial (16.64%), pemulihan tanah (4.1%) dan juga sektor-
sektor lain serta perkhidmatan (2.5%)25. Sepanjang pelaksanaan dasar ini juga pencapaian
ekonomi bertambah baik dengan peningkatan hasil tanaman dan hal ini menambah kadar
pertukaran (exchange reserves) dan pendapatan per kapita yang dicatatkan meningkat
sebanyak 8 peratus. Kadar produk domestik turut Disebabkan populasi di India yang
semakin berkembang, maka pendapatan nasional meningkat dan mengatasi pendapatan
per kapita.

25
Claude Markovits, A History Of Modern India, 1480-1950: Anthem South Asian Studies, Anthem
Press, 2004, hlm. 298.
 19

Terdapat banyak projek berkaitan irigasi yang dilaksanakan sepanjang tempoh

Rancangan Pertama, termasuklah empangan Bhakra, Damodar Valley serta Hirakud.
Selain itu, pertubuhan World Health Organization (WHO) bersama dengan pihak
kerajaan India menitikberatkan perihal kesihatan kanak-kanak di India dan cuba
membendung serta mengurangkan masalah keguguran anak atau kematian anak-anak
kecil yang seterusnya menyumbang kepada perkembangan populasi negara secara tidak
langsung.

Menjelang akhir pelaksanaan Rancangan Pertama pada 1956, sebanyak lima

institut Indian Institute of Technology (IITs) telah dijadikan sebagai institut teknikal
utama di India dan University Grant Commission (UGC) telah dibentuk bagi menjaga
perbendaharaan disamping mengukuhkan pembelajaran tinggi di negara India. Beberapa
kontrak juga telah ditandatangani untuk memulakan perindustrian berat yang
kemudiannya menjadi lebih meluas pada tempoh pelaksanaan Rancangan Lima Tahun
Kedua (1956-1961). Secara keseluruhannya, rancangan ini berjaya pada kerajaan India
dan sangat membantu pertumbuhan masyarakat dan membaiki semula ekonomi India
secara dasar dengan bantuan asas seterusnya berkembang secara mendadak disamping
mengurangkan masalah-masalah utama yang dihadapi pasca kepimpinan British.

3.1.2 Rancangan Lima Tahun Keempat (1969-1974)

India terpaksa merombak dan menstrukturkan semula agenda perbelanjaan negara

rentetan peristiwa serangan ke atas India pada tahun 1962 dan kali kedua pada tahun
1965. India mengalami masalah pembangunan semula apabila dilanda banjir besar ketika
itu dan menyebabkan sukar bagi mereka untuk membaikpulih keadaan negara.
Peperangan yang berlaku antara India dan Pakistan pada tahun 1965 serta diikuti dengan
krisis makanan yang diakibatkan oleh kekeringan, telah menyumbang kepada masalah
kebuluran ke atas rakyat India. Pertanian bukan sahaja sumber makanan utama di India
tetapi juga dijadikan sebagai sumber keperluan bahan mentah bagi industri perindustrian.
Namun, akibat daripada kekurangan baja serta kaedah pertanian tradisional yang agak
 20

lapuk dan ketinggalan telah menyebabkan hasil pertanian sukar untuk dihasilkan dengan
baik dan akhirnya aktiviti pertanian mula diabaikan.

Oleh itu, bagi membaiki masalah ini, melalui Rancangan Lima Tahun Keempat,
Indira Gandhi telah memberikan tumpuan serta menekankan aspek pertanian bagi
meningkatkan pertumbuhan ekonomi di India dan beliau telah melancarkan Revolusi
Hijau. Tahun 1969 dan 1970 merupakan tahun yang mana India menerima taburan hujan
yang agak bagus dan situasi ini telah menyumbang kepada peningkatan hasil bijirin iaitu
masing-masing sebanyak 99.5 tan dan 105 ½ tan26. Berikutan peningkatan penghasilan
bijirin ini, India telah mampu untuk membekalkan bijirin kepada Bangladesh. Langkah
ini dilihat sebagai permulaan yang baik bagi melancarkan Revolusi Hijau walaupun
penghasilan beras agak perlahan pada ketika itu.

Revolusi Hijau di India kemudiannya memuncak di bawah pemerintahannya pada

tahun 1970. Revolusi tersebut telah mengubah negara India yang pada awalnya
merupakan sebuah negara yang bergantung pada bijian yang diimport dan terdedah
kepada masalah kebuluran kepada sebuah negara yang mampu menghasilkan makanan
sendiri dan berjaya dalam mencapai matlamatnya iaitu untuk menghasilkan bekalan
makanan yang mencukupi.

Melalui Revolusi Hijau ini, ternyata ia telah membuka peluang baru bagi
membangunkan semula sektor pertanian. Pihak kerajaan juga telah mengambil beberapa
projek pengairan kecil, besar dan pelbagai guna untuk membekalkan air yang mencukupi
untuk kesuburan tanah serta memudahkan petani untuk menjalankan aktiviti pertanian.
Kerajaan juga telah menyediakan peruntukan untuk menggali terusan pam tangan dan
lain-lain untuk bekalan air yang cukup dan banyak lagi agar golongan petani tidak
bergantung sepenuhnya kepada taburan hujan semata-mata.

Selain itu, Gandhi juga turut memberikan bantuan dan galakan kepada aktiviti
penyelidikan sebagai satu usaha untuk membangunkan semula aktiviti pertanian.
Kerajaan India telah memutuskan untuk membangunkan sebanyak 500 Agro-Service

26
Ela Sen, Indira Gandhi: A Biography, hlm. 150.
 21

Centres sebagai projek percubaan27. Pusat-pusat ini akan mengambil traktor dan pelbagai
lagi kemudahan bagi menjalankan aktiviti pertanian, membangunkan bengkel untuk
membaiki mesin dan sebagainya. Hal ini demikian kerana penggunaan alatan moden
kurang digunakan pada ketika itu dan menyebabkan hasil pertanian kurang membuahkan
hasil. Oleh itu, tindakan tersebut adalah salah satu langkah yang dilakukan oleh Gandhi
untuk mengubah sektor pertanian tradisional kepada yang lebih moden dengan harapan
sektor pertanian akan mampu menghasilkan hasil pertanian dalam kuantiti yang lebih
banyak dan berkualiti.

Makmal penyelidikan nuklear yang pertama juga telah ditubuhkan di Indian

Agricultureal Research Institute di Pusa, New Delhi dan makmal ini berperanan untuk
mengaplikasikan teknologi nuklear dalam bidang pertanian. Projek ini telah dibiayai oleh
kerajaan India dan United Nation Development Fund yang telah memberikan bantuan dari
segi peralatan, keahlian dan kemudahan latihan. Penyelidikan nuklear ini berperanan
untuk membaiki dan meningkatkan kualiti serta penghasilan tanaman yang lebih baik
seperti menggunakan kaedah mutasi bagi menghasilkan benih-benih yang lebih bermutu
serta yang pelbagai. Oleh itu, dengan adanya pusat penyelidikan nuklear ini, aktiviti serta
kaedah untuk mengembangkan serta meningkatkan sektor pertanian dapat digiatkan.

Seterusnya, Gandhi juga melaksankan program Women’s Vocational Training

Programme dengan objektif pembangunan sosial dan pertumbuhan ekonomi menerusi
latihan vokasional wanita. Institut ini dibina bagi mengembangkan kemahiran wanita
disamping menyediakan kursus bagi menjadikan para penuntut institusi tersebut
mempunyai peluang yang cerah untuk diambil bekerja. Hal ini secara tidak langsung
membantu pertumbuhan ekonomi rakyat India. Selain itu, Baiwadi nutrition program in
India (1970-1971) dilaksanakan oleh pertubuhan sukarelawan dengan bantuan kewangan
oleh kerajaan khususnya Kementerian Kebajikan Masyarakat India. Ia bertujuan untuk
menyediakan keperluan nutrisi kepada kanak-kanak prasekolah di luar bandar (3-6 tahun)
bersama kanak-kanak sekolah rendah melalui Baiwadis iaitu pusat komuniti masyarakat
utama disana. Program ini juga membantu ekonomi India dengan keuntungan sebanyak
21.5 juta disamping pertumbuhan populasi masyarakat.
27
Ela Sen, Indira Gandhi: A Biography, hlm. 152.
 22

3.2 PROGRAM PENINGKATAN KADAR LITERASI

India juga telah melaksanakan dasar pendidikan yang membantu dalam

pertumbuhan sektor ekonomi. Pada ketika ini, masalah utama yang timbul adalah kadar
iliterasi yang sangat tinggi serta jumlah penduduk keseluruhan India yang terlalu besar
telah memberi impak kepada pembangunan ekonomi dan masyarakat. Para pemimpin
India mulai sedar dengan kadar kemiskinan yang semakin membimbangkan, apatah lagi
soal pendidikan dan literasi yang sepatutnya rakyat India perolehi pada zaman tersebut.

Para pemimpin India berusaha mengatasi warisan yang tidak positif yang terdapat
di India. Mereka merasakan bahawa dengan adanya pendedahan dan pendidikan yang
baik, maka masyarakat lebih membuka mata mereka dan mampu melahirkan golongan
cerdik pandai dengan memaksimumkan dasar pendidikan kepada segenap lapisan
masyarakat dan bukan sahaja tertumpu kepada golongan elit semata-mata. Sepertimana
yang berlaku pada zaman kolonial British, mereka memberi pendidikan berteraskan
tujuan mereka ke Asia dengan slogan utama “Gold, Gospel and Glory” dan hal ini jelas
menonjolkan British memberi pencerahan kepada masyarakat India dengan tujuan
membawa ajaran Kristian disamping memberi suapan pendidikan Barat.

“He sincerely believed that englightenment would kill Hinduism and bring in Cristianity28”

Selain itu juga, British juga mempunyai agenda tertentu dalam pelaksanaan dasar
pendidikan sebelumnya yang membawa kepada bangkitnya pernyataan tersebut.

“...to produced a class of persons whould be ‘Indian in blood and colour but English in taste in
opinions, in morals and intellect’ and expressed the hope in one of the letters to his father that ‘if
our plan of education are followed up, there will not be a single idolater among the respectable
classes in Bengal 30 years hence.”29

Jelas disini bahawa walaupun Barat mempunyai dana yang terhad, pihak Inggeris juga
menginginkan pengetahuan Barat meresap dalam masyarakat India. Tujuan sebenar Lord

28
K.A Nilakanta Sastri & G. Srinivasachari, Advanced History of India, Allied Publishers Private
Limited, New Delhi, 1982, hlm. 658.
29
Gover. B. L. A New Look at Modern India History, S.Chand & Company Ltd. Ram Nagar, New
Delhi, 1995, hlm. 186.
 23

Macaulay yang memperkembangkan pendidikan berteraskan Barat adalah ingin membina

kelas sosial masyarakat yang berdarah India tetapi memiliki moral dan intelek gaya Barat.
Sarjana India D.S Sarma dalam bukunya yang bertajuk The Renaissance of Hinduism
berpendapat bahawa penyebaran pendidikan Inggeris merosakkan minda dan intelektual
India dalam aspek sastera, sejarah dan juga sains30, dan ia sememangnya berlaku dan
menjadi impak yang hebat sehinggalah muncul kesedaran betapa pentingnya literasi
berkonsepkan India yang lebih seimbang bagi mengatasi pendidikan yang bergayakan
Barat semata-mata.

Maka dengan itu, pemimpin India telah menekankan sistem pendidikan bagi
meningkatkan kadar literasi dalam kalangan masyarakat. Sebagai contoh, Perdana
Menteri India ketiga iaitu Indira Gandhi menitikberatkan aspek pendidikan dan
kesejahteraan bagi rakyat India. Pada tahun 1947 hingga 1950, hanya seramai 23 million
kanak-kanak yang pergi ke sekolah, namun ia mencatatkan peningkatan mendadak
kepada 83 million kanak-kanak yang pergi ke sekolah menjelang pemerintahan beliau31.
Aspek pendidikan dilihat sebagai suatu yang amat penting kerana dengan adanya ilmu,
mereka mampu menyumbangkan tenaga dalam pelbagai jenis sektor pekerjaan dan sekali
gus membantu dalam meningkatkan ekonomi negara. Seperti yang diketahui, India
mempunyai populasi rakyat yang ramai namun jika hanya bergantung kepada populasi
yang ramai tetapi rakyat itu sendiri tidak menyumbang apa-apa kepada negara maka ia
adalah satu kerugian yang besar. Sebaliknya, situasi ini hanya akan menyumbang kepada
masalah pengangguran dan pada masa yang sama wujudnya masyarakat yang miskin dan
buta huruf. Oleh itu, dengan adanya pendidikan maka kehidupan rakyat akan lebih
terjamin kerana wujudnya kebolehpasaran dalam kalangan masyarakat.

Oleh itu, apabila Gandhi mula menitikberatkan isu kepentingan pendidikan

kepada masyarakat, maka masyarakat khusunya ibu bapa mula cakna akan isu ini. Ibu
bapa mula bersifat lebih terbuka untuk menghantar anak-anak mereka ke sekolah dengan
harapan anak mereka akan menjadi orang yang berilmu sekali gus dapat membantu
mereka meningkatkan taraf hidup mereka kepada yang lebih baik.

30
Griffiths & Persival Joseph, Modern India, Ernet Benn, London, 1968, hlm. 60.
31
Ela Sen, Indira Gandhi: A Biography, hlm. 161.
 24

3.3 DASAR PENYELESAIAN AGIHAN SUMBER

Umumnya, India kaya dengan sumber alam khususnya sumber mineral. Sumber
bijih besi dan batu arang dari India adalah merupakan salah satu pembekal yang terbesar
di dunia. Sebahagian besar bijih besi India didapati di wilayah Bihar dan Orissa.
Manakala sumber batu arang yang dijumpai terutama di Bengal Barat dan Bihar telah
menyediakan banyak keperluan tenaga industri India. Minyak juga dihasilkan dalam
jumlah yang besar. India menghasilkan sejumlah besar tembaga, bauksit dan sumber
mineral lain yang penting untuk industri moden32. Emas dan perak tertumpu di kawasan
Karnataka. Tanah India juga menghasilkan berlian, zamrud, dan pelbagai jenis permata
lain. Sungai India menyediakan sumber air yang mencukupi untuk irigasi yang baik dan
pembangunan tenaga air. Perairan bawah tanah juga merupakan sumber air yang penting
untuk pertanian. Hutan di India juga menutupi satu per lima daripada negara itu dan
mengandungi sumber alam lain yang berharga, dimana ia menghasilkan kayu dan
membantu mencegah hakisan tanah33. Dengan kekayaan sumber alam sebegini, maka
tidak hairanlah India menjadi tumpuan utama kuasa Barat dalam memonopoli sumber
alam terutama pada zaman Revolusi Perindustrian sehingga mereka datang meluaskan
kuasa di India.

Rentetan daripada masalah-masalah yang timbul selepas era pemerintahan

kolonial dan juga selepas memperoleh kemerdekaan, kerajaan India juga berusaha dalam
memperincikan dasar-dasar bagi mengagihkan sumber kepada segenap masyarakat.
Sumber yang diperoleh perlu dibahagi secara sama rata yang selaras dengan konsep
kesamarataan oleh pemimpin India Mahatma Gandhi.

3.3.1 Sektor-sektor penggerak ekonomi India

India memiliki beberapa sektor penggerak perekonomian mereka, antaranya ialah

sektor pertanian. Pertanian India boleh dikatakan menyumbang kepada India menjadi
sebuah negara agraria kerana sebahagian besar penduduk India menjalankan pertanian

32
Griffiths & Persival Joseph, 1968, hlm. 88.
33
Gover. B. L., 1995, hlm. 234.
 25

bagi meneruskan kehidupan. Walaubagaimanapun, para petani India hanya memiliki

tanah pertanian yang sempit. Suatu ketika dahulu, tanah-tanah pertanian di India dikuasai
oleh tuan-tuan tanah (zamindar) India sering dilanda ketandusan. Hal itu terjadi kerana
musim hujan sering terlewat dan musim monsoon yang tidak menentu (kharif)34 yang
menyebabkan ketandusan tanah menghasilkan keperluan bahan mentah bagi stok
pertanian. Hasil-hasil pertanian India meliputi tanaman keperluan makanan dan tanaman
bagi keperluan domestik serta eksport luar. Bagi sektor tanaman keperluan, tanaman padi
banyak ditanam di lembah Benggala, Assam, Madras dan sekitarnya. Tanaman gandum
terdapat di pelbagai kawasan khususnya Punjab. Untuk tanaman domestik dan eksport,
tanaman tebu terdapat di lembah Gangga dan sumber teh ditanam di Assam. Bagi industri
tekstil kapas India yang popular, sumber kapas banyak ditanam di daerah Bombay.
Pemintalan dan penenunannya juga dihasilkan di Bombay. Bagi bekalan tembakau pula
banyak terdapat di Pantai Malabar.

Selain itu, sektor penggerak ekonomi India yang seterusnya ialah penternakan.
Masyarakat India terutama yang beragama Hindu umumnya diketahui bahawa mereka
tidak makan daging dan hal ini menyebabkan usaha penternakan India kurang maju
berbanding negara lain. Namun begitu, penternakan biri-biri dan unta banyak dilakukan
di daerah dataran tinggi Deccan35. Ulat sutera diternak bertujuan untuk membantu industri
tekstil sutera. Tambahan pula, sektor penggerak seterusnya ialah perindustrian dimana
perindustrian India ketika ini berkembang pesat. Terdapat pelbagai industri yang terdapat
di India, antaranya adalah industri tekstil yang terdapat di Bombay dan Akmedabat.
Seterusnya, industri kapas terdapat di Bombay dan Madras, manakala industri besi
terdapat di Yamsyudipoor berpusat di Damoder36. Industri kapal terbang dan kapal laut
juga terdapat di Bombay dan Madras serta industri lokomotif terdapat di Calcutta dan
Chittagong (kawasan Bangladesh).

Sektor perdagangan turut menjadi penggerak ekonomi India. Perdagangan barang

eksport India merangkumi tekstil, kapas, teh, bijih besi dan arang batu. Barang impor

34
Neale, C.Walter, India: The Search for Unity, Democracy, and Progress, hlm. 13.
35
Ibid.
36
Gover. B. L., 1995, hlm. 87.
 26

India meliputi beras, minyak bumi, mesin-mesin, dan hasil industri lainnya. Kota dan
pelabuhan penting di India, antara lain, adalah pelabuhan impor terdapat di Bombay dan
pelabuhan ekspor di Calcuta.

3.3.2 Permasalahan Tuan Tanah dan Dasar Hak Milik Tanah

Pada awalnya, dalam usaha memenuhi keinginan British untuk memaksimumkan

eksploitasi ekonomi, maka satu perubahan diperkenalkan terhadap dasar sedia ada di
Bengal. Pada tahun 1793, satu sistem percukaian tanah baru diperkenalkan oleh British
yang dikenali sebagai sistem Zamindari (Permanent Settlement)37. Zamindar bermaksud
tuan tanah dan sistem zamindari pula ialah sistem bagi pemungutan cukai tanah daripada
tuan tanah secara tetap. Tuan tanah terdiri daripada pembesar tempatan yang terdiri
daripada pegawai Mughal yang ditugaskan mengutip cukai. Oleh itu, mereka telah
dianggap sebagai zamindar kerana telah memperoleh tanah dan memajaknya kepada
petani. Sistem ini bermotif ekonomi iaitu menggalakkan lebih banyak pelaburan daripada
pemodal Barat ke atas tanah.

Antara sebab-sebab berlaku perubahan dasar kepada dasar zamindari ialah kerana
Lord Cornwallis, Gabenor General Inggeris merasakan bahawa zamindar boleh dan akan
berperanan untuk membangunkan pertanian di Bengal jika kadar cukai tanah berpatutan.
Misalnya, bagi masyarakat di Bengal, hasil pendapatan dalam kadar tertentu haruslah
diserahkan kepada kerajaan pusat di Delhi melalui zamindar. Golongan zamindar ini
diletakkan sebagai golongan penengah antara pemerintah serta golongan petani. Cukai
yang dibayar itu biasanya adalah dalam bentuk hasil. Zamindar yang bertanggungjawab
mengutip cukai tersebut akan mengambil sebahagian hasil upahnya sementara sebahagian
lagi akan dihantar kepada kerajaan.

Selain itu, Cornwallis juga berkeyakinan bahawa kapitalis tempatan akan bergiat
cergas dalam pertanian jika wujud kepastian mengenai soal keuntungan. Keyakinan ini
diutarakan dengan mempelbagaikan kegunaan tanah bukan setakat menyewakannya

37
K.A Nilakanta Sastri & G. Srinivasachari, 1982, hlm. 178.
 27

sahaja, tetapi diusahakan untuk menambahkan pengeluaran pertanian di India. Dengan

cara ini, Cornwallis beranggapan bahawa kelas atasan India bukan sahaja menjalankan
aktiviti peminjaman wang atau perdagangan memonopoli garam, tetapi telah
menggunakan hartanah sebagai aset bagi mengubah nasib rakyat India melalui
perkembangan dan perubahan sistem pertanian.

Di samping itu, kelas tani dan rakyat Bengal juga akan menikmati hasil daripada
kemajuan pertanian yang akan dijalankan oleh zamindar dan kapitalis tempatan. Ini
kerana jika pada tahun 1793, hanya 35% sahaja kawasan di Bengal diusahakan namun
menjelang penghujung abad ke-19, angka ini meningkat sehingga 80%38. Dalam pada
masa yang sama, sektor pertanian juga telah dijalankan secara komersial iaitu penumpuan
diberikan kepada penanaman sejenis tanaman dan untuk tujuan eksport seperti sutera,
tebu, candu dan nila.

Sebaliknya di Madras, satu sistem yang dikenali sebagai Ryotwari telah

diperkenalkan. Sistem ini diperkenalkan oleh Thomas Munro pada tahun 1912 sebelum
diperluaskan ke kawasan-kawasan lain, termasuklah Bombay pada tahun 1818. Dalam
sistem ini, ia mengiktiraf petani sebagai pemilik tanah. Ia dibangunkan selepas kegagalan
sistem zamindari membangunkan ekonomi India secara ekonomik dan adil39. Mula
diperkenalkan di Madras pada 1812 dan diluaskan hingga ke Bombay pada tahun 1816. Ia
digagaskan dengan desakan para pegawai British dengan alasan beberapa kelebihan
sistem ini jika dibandingkan dengan sistem zamindari.

Selain itu, perubahan berlaku kepada sistem Ryotwari ini adalah kerana sistem ini
dilaksanakan bagi menghalang peningkatan kadar cukai yang dikenakan terhadap petani
kerana tiada undang-undang atau akta yang boleh menyekat zamindar meningkatkan
kadar cukai. Walaupun ada usaha daripada kerajaan British, tetapi usaha ini todak berjaya
dilakukan kerana golongan zamindar mempunyai hubungan yang rapat dengan pembuat
dasar undang-undang. Biasanya undang-undang ini tidak dilaksanakan.

38
T.R. Metcalf, The Aftermath of Revolt. India 1857 - 1870. Princeton University Press, New
Jersey, 1984, hlm. 66.
39
K.A Nilakanta Sastri & G. Srinivasachari, 1982, hlm 182.
 28

Di samping itu, kegagalan kerajaan British bertindak menyebabkan petani India

menghadapi kesulitan pembayaran sewa kepada para zamindar. Ini mengakibatkan
semakin ramai petani yang tidak mempunyai tanah dan ianya telah menggugat industri
pertanian di India. Keadaan ini berlaku kerana pihak zamindar bukanlah pengusaha
pertanian, tetapi hanya sebagai orang tengah bagi petani untuk mengusahakan tanah.
Sebagai kesan, India gagal membangunkan ekonomi industri dan hasil tanah mati tanpa
pengeluaran yang dilakukan.

Manakala itu, suasana ekonomi yang tidak menunjukkan perkembangan telah

menyebabkan para zamindar memilih untuk meneruskan perniagaan yang bercorak bukan
produktif. Dalam aspek ini, modal digunakan untuk membeli dan menyewa tanah,
meminjam wang serta menguruskan pemasaran hasil tanah. Cara pelaburan ini
sebenarnya tidak meningkatkan daya pengeluaran tanah. Hal ini kerana pada zamindar
telah dipengaruhi oleh sebab-sebab yang berikut iaitu saiz pasaran untuk hasil pertanian
di Bengal adalah terhad kerana kegagalan rancangan perindustrian. Sementara itu pula,
suasana ekonomi pada waktu itu dipengaruhi oleh aktiviti sewa tanah. Ini berikutan
sebanyak 77% penduduk bergantung kepada tanah untuk mendapatkan sumber
pendapatan di Bengal40.

Pengenalan dasar hak milik tanah juga menjadikan ekonomi rakyat seimbang dan
menepati konsep kesamarataan. Rancangan keempat bagi Rancangan Lima Tahun yang
dikemukakan oleh Indira Gandhi ialah beliau telah menetapkan had bagi seseorang
individu itu untuk memiliki tanah41. Tindakan ini dilakukan adalah untuk mengelakkan
sesuatu pihak itu daripada menguasai tanah secara berlebihan dan secara tidak langsung
menyekat individu-individu lain untuk turut sama memiliki tanah. Selepas berlakunya
Perang 14 Hari, pengagihan tanah kepada golongan petani telah dilakukan dan sekali gus
membantu golongan petani yang pada sebelum ini sering diabaikan untuk memiliki tanah.
Melalui perancangan ini, eksploitasi serta ketidakadilan dalam sistem agraria cuba untuk
dihapuskan. Indira Gandhi melaksanakan dasar hak milik tanah dengan memberikan

40
R. Suntharalingam, Imperialisme dan Nasionalisme di Benua Kecil India, Universiti Sains
Malaysia, Pulau Pinang, 1987, hlm. 58.
41
Nayantara Sahgal, Indira Gandhi: Her Road To Power, Macdonald & Co., London, 1978, hlm.
191.
 29

tanah kepada rakyat yang tidak mempunyai sebarang tanah.[19] Antara satu daripada lima
program untuk golongan miskin ialah dengan menguatkuasakan had tertinggi ke atas
pemilikan tanah.[20] Di sesetangah kawasan perkampungan yang tidak membangun,
tanah hanya dimiliki oleh golongan yang berkemampuan dan bilangannya adalah sangat
sedikit manakala kebanyakan daripada mereka tidak mempunyai tanah sendiri ataupun
memiliki tanah yang berpetak kecil namun tidak mendatangkan sebarang keuntungan.

Bagi merealisasikan matlamat tersebut, sebanyak 653,000 ekar telah diisytiharkan

sebagai saiz maksimum ladang yang dibenarkan, 313,000 ekar telah diambil alih oleh
kerajaan negeri dan sebanyak 136,000 ekar telah diagihkan kepada rakyat yang tidak
mempunyai tanah42. Selain itu, Melalui Suruhanjaya Perancangan, Gandhi telah
melancarkan Perbadanan Perumahan untuk golongan berpendapatan rendah43.
Suruhanjaya tersebut berperanan untuk menggalakkan dan membiayai negeri untuk
membina kawasan perumahan bagi pekerja yang berpendapatan rendah.

Melalui langkah-langkah yang diambil oleh pihak kerajaan, ternyata mereka

memandang serius hal ini dan sama sekali tidak ingin mengabaikan golongan bawahan.
Pengagihan yang sama rata juga diberikan kepada mereka dengan harapan tanah tersebut
dapat digunakan dengan sebaik mungkin bagi membaiki taraf hidup mereka daripada
miskin kepada yang lebih baik. Tindakan kerajaan untuk menetapkan had ke atas
pemilikan tanah juga dilihat sebagai satu langkah yang bijak bagi mengelakkan golongan
atasan daripada terus mengeksploitasi tanah. Oleh itu, istilah golongan kaya terus kaya
dan golongan miskin terus miskin juga dapat dielakkan.

3.3.3 Dasar memiliknegarakan (Nasionalisasi)

Pada era pemerintahan Indira Gandhi iaitu anak perempuan kepada Jawaharlal
Nehru44 telah melaksanakan dasar memiliknegarakan banyak sektor ekonomi yang dilihat
bertentangan dengan dasar ekonomi terbuka yang diperkenalkan oleh ayahnya Nehru.

42
Nayantara Sahgal, 1978, hlm. 211.
43
Ela Sen, Indira Gandhi: A Biography, hlm. 160.
44
Ibid, hlm. 18.
 30

Hasil perubahan dasar ini telah menyebabkan pencapaian ekonomi India lebih pesat
dengan berjaya memaksimumkan keuntungan kerajaan India serta membangunkan
ekonomi negara pada ketika itu. Dasar nasionalisasi atau dasar memilknegarakan ke atas
atas syarikat-syarikat swasta juga telah diperkenalkan di Parlimen. Pada tahun 1968,
beliau telah menyuarakan hasrat serta peranan dan kepentingan dasar memiliknegarakan
ke setiap penjuru negeri melalui Radio India45. Pada tahun 1969, Gandhi telah melakukan
satu kejayaan dengan memiliknegarakan empat belas bank perdagangan utama46.

Objektif memiliknegarakan bank-bank yang lebih besar yang pertama ialah

menyingkiran kawalan serta kekuasaan oleh sebilangan golongan, serta menyediakan
peruntukan kredit yang mencukupi untuk pertanian, industri kecil dan eksport.
Pengurusan Bank akan menjadi suatu kerjaya dan akan wujudnya kelas usahawan baru
yand dimana kepadanya kredit akan diperluaskan. Bank-bank akan kekal sebagai
autonomi atau diuruskan sendiri tetapi pekerja mereka kini adalah merupakan kakitangan
kerajaan. Gandhi berpendapat bahawa bank memainkan peranan penting dalam bagi
membangunkan dasar ekonomi. Bagi individu yang mempunyai wang untuk
dibelanjakan, bank-bank akan mengawasi simpanan mereka di mana pulangan yang baik
boleh diperolehi jika mereka melakukan pengurusan yang bijak dan berkesan.

Selepas berlakunya nasionalisasi ke atas bank, cawangan bank dalam sektor awam
di India meningkat lebih kurang 800 peratus dalam deposit dan pendahuluan mengalami
peningkatan yang besar dengan 11,000 peratus47. Nasionalisasi juga menghasilkan
pertumbuhan bank yang ketara. Bilangan cawangan bank pula meningkat daripada 8,200
kepada lebih 62,000, kebanyakan yang telah dibuka dalam tidak memiliki akaun bank,
kawasan luar bandar48.

Dasar nasionalisasi bukan sahaja membantu meningkatkan tabungan isi rumah,

tetapi ia juga menyediakan pelaburan besar dalam sektor tidak rasmi, dalam perusahaan
kecil dan sederhana, serta dalam bidang pertanian, dan menyumbang kepada

45
Ibid, hlm. 109.
46
Ibid, hlm 192.
47
D. Muraleedharan, Modern Banking: Theory and Practice, PHI Learning Pvt. Ltd., New Delhi,
2009, hlm. 4.
48
Ibid.
 31

pembangunan wilayah dan pengembangan asas perindustrian dan pertanian India.

Pada tahun 1971, Indira Gandhi telah melaksanakan dasar memiliknegarakan arang batu,
besi, tembaga, penapisan, tekstil kapas, dan industri insurans. Kebanyakan nasionalisasi
ini telah dibuat untuk melindungi pekerjaan dan kepentingan yang dianjurkan buruh
manakala industri sektor swasta telah diletakkan di bawah seliaan serta kawalan yang
ketat.49

Pada tahun 1971 iaitu semasa perang ke atas Pakistan, syarikat minyak swasta
milik asing telah menolak untuk membekalkan bahan api kepada Tentera Laut India dan
Tentera Udara India. Sebagai tindak balas, Gandhi telah memiliknegarakan syarikat
minyak pada tahun 1973. Selepas nasionalisasi terhadap syarikat minyak utama seperti
India Oil Corporation (IOC), Hindustan Petroleum Corporation (HPCL) dan Bharat
Petroleum Corporation (BPCL) terpaksa menyimpan stok minimum minyak yang akan
dibekalkan kepada tentera apabila diperlukan.50 Tindakan beliau untuk memiliknegarakan
syarikat swasta ternyata membantu dalam meningkatkan ekonomi negara.

Selain itu, dasar nasionalisasi insurans juga diperkenalkan di Parlimen pada 20

September 1972. Walaupun kini ia menjadi milik agensi kerajaan, namun kerajaan
memberikan kebebasan kepada syarikat tersebut dalam melakukan setiap perkara. Indian
Iron & Steel Company di Burnpur merupakan sebuah syarikat swasta dan aktiviti
perdagangannya dikelolakan dengan baik. Namun, pada tahun 1972, syarikat tersebut
mengalami kerugian yang teruk dan situasi ini memberikan kesan kepada pekerja tenaga
mahir di syarikat tersebut.

Kerajaan India telah mengambil keputusan untuk memiliknegarakan syarikat

tersebut dan tindakan yang diambil telah memberikan kesenangan kepada pekerja kerana
kedudukan mereka akan lebih terjamin. Oleh itu, tindakan Gandhi untuk
memiliknegarakan syarikat swasta bukanlah sia-sia kerana ia mampu menyelamatkan
rakyat India daripada kehilangan pekerjaan serta mampu mengelakkan daripada
berlakunya masalah pengangguran dalam kalangan rakyat India. Pada masa yang sama

49
J. Barkley Rosser & Marina V. Rosser, Comparative Economics in Transforming the World
Economy, MIT Press, Massachusetts, 2004, hlm. 468–470.
50
Ved P. Luthra, Poverty And Economic Reforms, Sarup & Sons, New Delhi, 2005, hlm. 293.
 32

juga, dasar ini mampu menguntungkan pihak kerajaaan kerana ia telah menjadi milik
kerajaan sepenuhnya.

Dasar nasionalisasi yang dilakukan oleh Gandhi dilihat sebagi salah satu kejayaan
pencapaian ekonomi kerana pelbagai syarikat swasta telah berjaya dimiliknegarakan
sekali gus meletakkan India sebagai sebuah negara yang mampu bersaing dengan negara
lain. Tindakan ini juga membolehkan India untuk tidak terus bergantung harap dengan
pihak luar untuk memberikan bantuan kepada India. Melalui dasar nasionalisasi ini juga,
ia dapat membantu kerajaan untuk menstabilkan dasar ekonomi India ketika itu.
 33

4.0 PERANAN TOKOH INDIA DALAM USAHA MENCAPAI KEMAJUAN

EKONOMI DAN POLITIK INDIA PADA ABAD KE-20.

4.1 PERANAN TOKOH: MAHATMA GANDHI

Mahatma Gandhi dikenali kerana memimpin India dalam kemerdekaan mereka

daripada pihak Inggeris. Perjuangan beliau untuk kebebasan memperlihatkan suatu
bentuk tindakan yang mengenepikan sebarang bentuk keganasan. Beliau bukan individu
pertama dan juga tidak akan menjadi yang terakhir. Gandhi yang berketurunan Gujerat
amat sinonim dengan keturunan pembangkang politik secara aman di dunia telah
memimpin pergerakan kemerdekaan India pada tahun 1930-an dan 40-an. Kepimpinan
yang dimilikinya sepatutnya menjadi contoh teladan untuk pemimpin yang lain. Beliau
berhadapan dengan penjajah British dengan ucapan yang menggembirakan, bercakap
dengan lembut dan sopan serta melakukan protes tanpa kekerasan. Beliau sering
dinamakan sebagai antara tokoh-tokoh terpenting abad ke-20 di India dan tetap dihormati
serta disanjung sebagai ‘Bapa Bangsa’. Sejarawan telah mencatatkan bahawa Gandhi
telah berjaya membuktikan seorang lelaki mempunyai kuasa untuk mengambil sebuah
empayar dengan hanya menggunakan kedua-dua etika dan kecerdasan. Penghancur damai
atau pemberontak yang lain seperti Marthin Luther King Jr. semasa Pergerakan Hak-Hak
Sivil pada tahun 1960-an dan Dalai Lama Tibet telah mencontohi kaedah Gandhi ini sejak
bertahun lamanya. Mereka telah menggoncang dinamik politik dunia dalam proses itu.

Dalam usaha untuk memajukan politik dan ekonomi India, Gandhi telah
bertindak menggesa Britain untuk berhenti serta pergi dari India. Sukar untuk
membayangkan Gandhi seorang yang sopan, bekerja dalam dunia yang hukumannya
kasar. Gandhi telah memulakan peranannya dalam politik sebagai seorang peguam di
Afrika Selatan di mana beliau menyokong perjuangan masyarakat India tempatan untuk
hak-hak sivil.51 Kembali ke India pada tahun 1915 dan membawa keinginan untuk
memperbaiki stesen kelas rendah. Peranan Gandhi seterusnya diperlihatkan sebagai
pemimpin dalam gerakan nasionalis India iaitu Kongres Kebangsaan India, sebuah parti

51
William A. Haviland, Harald E. L. Prins, Dana Walrath, Bunny McBride, The Essence of
Anthropology, Cengage Learning, 2012, hlm. 304.
 34

politik yang semakin berkembang yang menyokong kemerdekaan52. Beliau telah

mengembara bersama dengan parti tersebut untuk mempelajari tentang perjuangan
tempatan oleh pelbagai kaum yang terdapat di India. Semasa dalam perjalanan tersebut,
legenda beliau berkembang di kalangan rakyat India.

Pada tahun 1906, Gandhi menganjurkan kempen pertolongan cemuhan awam

yang pertama iaitu dikenali sebagai Satrayagraha53. Ia adalah sebagai tindak balas
terhadap sekatan baru kerajaan Transvaal Afrika Selatan mengenai hak kaum India,
termasuk keengganan untuk mengenali perkahwinan Hindu.selepas bertahun-tahun
protes, kerajaan memenjarakan ratusan orang India pada tahun 1913, termasuk Gandhi.
Pada tahun 1906 juga, Gandhi mengorganisasikan India di Afrika Selatan dan membawa
kepada pembaharuan, iaitu gerakan penentangan terhadap undang-undang yang tidak adil
dan kemudiannya mereka yang menderita.54Di bawah tekanan, kerajaan Afrika Selatan
menerima kompromi yang dirundingkan oleh Gandhi dan General Jan Christian Smuts
yang termasuk pengakuan perkahwinan Hindu dan pemansuhan cukai pengundian bagi
kaum India. Pada tahun 1919, dengan India masih di bawah kawalan ketat British, Gandhi
mempunyai reorganisasi politik apabila Akta Rowlatt yang baru digubal membenarkan
pihak berkuasa British untuk memenjarakan orang yang disyaki menghasut tanpa
perbicaraan. Sebagai tindak balas, Gandhi menyeru kempen Satrayagraha protes dan
melancarkan serangan damai.

Dalam usaha memajukan ekonomi India, pada awal 1920-an, Pergerakan Bukan
Kerjasama Gandhi telah bermula. Beliau telah meminta masyarakat India untuk
memboikot barangan dan tradisi Inggeris dan menjadi berdikari. Dibawah gerakan
Swaraj, barang-barang British telah diboikot, manakala unutk mengatasi masalah
ekonomi, Gandhi telah menghidupkan semula tanaman kapas di kampung-kampung.
Tentangan atau bantahannya yang paling terkenal pada tahun 1930 adalah ketika Gandhi

52
Simon and Christopher Danes, Masalah Moral Sosial Aktual Dalam Perspektif Iman Kristen,
Kanisius, 2000, hlm. 183.
53
Pascal, Ana-Maria, Multiculturalism and The Convergence of Faith and Practical Wisdom in
Modern Society: Advances in Religious and Cultural Studies, IGI Global, 2016, hlm. 22.
54
Jai Narain Sharma, Rediscovering Gandhi Volume 3: Volume 25; Volume 29 of Gandhian
Studies and Peace Research Series Rediscovering Gandhi, Rameshwar Prasad Misra, Concept Publishing
Company, 2007, hlm. 14.
 35

memimpin beribu-ribu orang India pada perarakan 250 mil ke pesisir pekan untuk
menghasilkan garam yang merupakan hasil monopoli British. Perarakan garam yang
Gandhi lakukan adalah ekoran daripada tekanan yang diberikan oleh pihak British.
Gandhi telah mendesak Wizurai Lord Irwin membuat beberapa peraturan yang boleh
menjaga ekonomi India. Seperti yang diketahui British telah meningkatkan cukai dan ini
telah meningkatkan cukai serta telah membebankan mereka tambahan pula mereka yang
menghasilkan garam tersebut. Tindakan beliau ini menunjukkan bahawa Gandhi telah
menggunakan pendekatan untuk tidak melakukan sebarang kekerasan terhadap apa jua
tindakan yang diambil.

Gandhi juga terlibat dalam gerakan Khilafat dalam usaha untuk memajukan
politik India.55 Gerakan ini merupakan gerakan sokongan kepada Sultan Ottoman yang
berhadapan dengan ancaman dari Barat. Keadaan ini telah merungsingkan pihak British
kerana terpaksa berhadapan dengan ramai masyarakat Islam di India. Penglibatan Gandhi
dalam gerakan ini adalah bertujuan untuk memperoleh sokongan masyarakat Islam untuk
tujuan politik India. Pada Disember 1917, Gandhi telah memberi jaminan kepada
perwakilan Liga Muslim. Gandhi sangat menghargai persahabatan dengan pejuang Islam
seperti Abdul Bari dan Ansari atas kepentingan Swaraj. Beliau juga telah berpendapat
bahawa pemerintahan sendiri hanya dapat dicapai menerusi gabungan antara golongan
Islam dan juga Hindu. Perkara ini secara tidak langsung telah memberi gambaran kepada
masyarakat bahawa perpaduan dan sikap toleransi mampu untuk meningkatkan hubungan
yang baik antara dua negara yang berbeza.

55
Mohinder Singh Pannu, Partners of British Rule, Allied Publishers, 2006, hlm. 354.
 36

4.2 PERANAN TOKOH: JAWAHARLAL NEHRU.

Jawaharlal Nehru memainkan peranan yang tegas dalam sejarah India moden pada
abad ke-20 sebagai pemimpin kepada orang India, sebagai pemangkin kepada
pembaharuan Asia dan sebagai jurucakap sensitiviti moral antarabangsa. Beliau telah
banyak berjuang dalam memerdekakan India. Dalam berbuat demikian, Nehru juga telah
memberi artikulasi dan menyumbang kepimpinan kepada berjuta-juta orang di negaranya
sendiri serta di Asia dan Afrika.

‘that imperialism was a curse which should be lifted from the brows of men, that poverty was
incompatible with civilisation, that nationalism should be poised on a sense of international
community and that is was not sufficient to brood on these things when action was urgent and
compelling…’56

Perkara-perkara tersebut merupakan prinsip-prinsip yang menjadi pegangan kepada

Nehru dalam memberi inspirasi dan semangat kepada aktiviti-aktivitinya dalam masa
tahun-tahun perjuangan India untuk mencapai kebebasan dan menjadikannya bukan
nasionalis yang sengit tetapi salah satu pemimpin itu. Pada tahun 1929, Nehru telah
dipilih sebagai Presiden Kongres Kebangsaan India dan hal ini memaparkan peranan
kepimpinan pertamanya dalam bidang politik menggantikan Gandhi.57 Hal ini kerana
beliau telah mempromosikan matlamat untuk melengkapkan kemerdekaan dari Britain
berbanding status kekuasaan.

Pada tahun tersebut juga, Nehru telah mengetuai sesi bersejarah di Lahore yang
menyatakan kemerdekaan sepenuhnya sebagai matlamat politik India. Pada November
1930 telah menyaksikan permulaan Konferensi Meja Bulat yang telah diadakan di
London dan menjadi tuan rumah pegawai-pegawai British dan India yang bekerja kearah
rancangan kebebasan. Selepas kematian ayahnya pada tahun 1931, Nehru menjadi lebih
tertumpu kepada kegiatan kerja-kerja dalam Parti Kongres dan menjadi lebih dekat
dengan Gandhi. Beliau telah menghadiri majlis menandatangani Perjanjian Gandhi-Irwin

56
S. Gopal, Selected Works Of Jawaharlal Nehru Second SeriesVolume Seven, Jawaharlal Nehru
Memorial Fund Teen Murti House, New Delhi, 1988, hlm. 1.
57
Basa Alim Tualeka, 25 Pemimpin Terhebat: Pemimpin Yang Memerdekakan Bangsanya Dalam
Berbagai Bidang, Elex Media Komputindo, 2014, hlm. 144.
 37

pada bulan Mac 1931 yang telah ditandatangani antara Gandhi dan pemberontak British
iaitu Lord Irwin. Pakatan itu mengisytiharkan gencatan senjata antara pergerakan
kemerdekaan Britain dan India. British bersetuju untuk membebaskan semua tahanan
politik dan Gandhi bersetuju untuk mengakhiri pergerakan ketidaktaatan awam yang telah
dijalankan selama bertahun-tahun.

Sebagai tindak balas kepada pengisytiharan Britain mengenai penyertaan India

dalam peperangan melawan Jerman pada permulaan Perang Dunia Kedua tanpa
berunding dengan pemimpin India, anggota Kongres telah meluluskan Resolusi Quit
India pada 8 Ogos 1942 dan menuntut kebebasan politik dari Britain sebagai ganti
sokongan dalam usaha perang. Pada keesokan harinya, kerajaan British menangkap
semua pemimpin Kongres termasuk Nehru dan Gandhi. Pada 15 Ogos 1947, India
akhirnya memperoleh kemerdekaannya dan Nehru menjadi Perdana Menteri pertama
negara. Di tengah-tengah perayaan kebebasan yang baru sahaja diperoleh, terdapat
kekacauan besar yang berlaku. Anjakan besar-besaran yang membawa kepada pemisahan
negara-negara yang berasingan di Pakistan dan India, bersama-sama dengan pertikaian
terhadap kawalan Kashmir yang menyebabkan kehilangan harta benda dan nyawa bagi
beberapa ratus ribu umat Islam dan Hindu.

Dalam membincangkan tentang dasar-dasar yang telah membawa kepada

kemajuan politik dan ekonomi di India pada abad ke-20, sememangnya peranan Nehru
tidak dapat diketepikan. Sedikit sebanyak peranan beliau sangat memberi kesan dalam
membangunkan negara India ini. Antara peranan yang beliau tonjolkan ialah
menganjurkan sosialisme demokratik dan sekularisme.58 Beliau juga menggalakkan
perindustrian India bermula dengan perlaksanaan buat kali pertama rancangan lima
tahunnya pada tahun 1951 yang menekankan pentingnya peningkatan pengeluaran
pertanian. Beliau juga telah mempromosikan kemajuan sains dan teknologi menerusi
penubuhan institusi pengajian tinggi, dan melaksanakan pelbagai pembaharuan sosial
seperti pendidikan awam percuma dan makanan untuk kanak-kanak India, hak undang-
undang untuk wanita termasuk keupayaan untuk mewarisi harta dan menceraikan suami

58
O.P. Misra, Economic Thought Of Gandhi and Nehru: A Comparative Analysis, M.D.
Publications Pvt. Ltd, 1995, hlm. 73.
 38

mereka dan undang-undang untuk melarang diskriminasi berdasarkan harta. Semasa

Perang Dingin, Nehru mengamalkan dasar yang tidak berasas di mana beliau
menegaskan neutral, tetapi dikritik apabila dia enggan menentang pencerobohan Soviet
Hungaria pada tahun 1956 dan kemudian meminta bantuan asing selepas China
menyerang sempadan utara India pada tahun 1962. Konflik yang dikenali sebagai Perang
Sino-India berlaku dan memberi kesan buruk terhadap kesihatan Nehru yang
mengakibatkan stroke teruk pada bulan Januari 1964 dan akhirnya meninggal dunia pada
27 Mei tahun yang sama.

Nehru selaku Perdana Menteri pertama India menyedari India perlu cepat
mengatasi permasalahan dalaman yang wujud selepas kemerdekaan. Langkah utama yang
beliau telah lakukan adalah dengan memutuskan untuk membentuk India menjadi negara
demokrasi. Nehru telah menyatakan bahawa sistem kerajaan yang beliau asaskan adalah
berasaskan sistem demokrasi.59 Hal ini kerana ia merupakan suatu kaedah yang
berteraskan pilihan kepada rakyat dan bukan melalui paksaan atau autoriti. Nehru bukan
sahaja melaksanakan demokrasi tetapi pada waktu yang sama, falsafah-falsafah yang
sangat cenderung kepada pendekatan sosialis iaitu yang lebih kepada konsep persamaan,
sama rata, cuba untuk berlaku adil supaya tidak ada yang memonopoli dan sebagainya.
Falsafah sosialis ini juga tutut digabungkan oleh Nehru di dalam prinsip demokrasinya.
Itu merupakan pendekatan yang beliau gunakan dalam usaha untuk memajukan politik di
India yang dikenali sebagai satu sistem Demokrasi Sosialis.

Nehru menyedari tentang apa yang sedang dihadapi oleh India iaitu kedudukannya
yang tersepit di antara China yang merupakan Blok Komunis dan Pakistan yang
mempunya hubungan baik dengan Blok Amerika melalui Soviet Union dalam fasa Perang
Dingin. Hal ini menyebabkan India berada dalam situasi yang amat rumit kerana terpaksa
memberi layanan yang baik kepada kedua-dua kuasa tersebut untuk mengekalkan prinsip
kesamarataan yang menjadi pegangan beliau. Kebanyakan masyarakat daripada Selatan
India adalah merupakan golongan petani dan pengaruh sosialis atau komunis ini sangat
menarik perhatian golongan petani ini. Secara tidak langsung, tarikan terhadap

59
Ranbir Vohra, The Making of India: A Historical Survey, M.E. Sharpe, 2001, hlm. 217.
 39

komunisme di Selatan India semakin menular. Akibatnya, Nehru cuba untuk

menggabungkan sentimen sosialis untuk mereka merasakan bahawa mereka memberi
sokongan kepada parti Komunis tersebut kerana beliau membawa sentiment yang sama
dalam pentadbiran India. Jadi, beliau gabungkan demokrasi dan pada masa yang sama
cuba untuk menyatakan bahawa sistem sosial itu akam digunapakai oleh kerajaan India.
Tujuan Nehru adalah untuk meredakan penularan pengaruh Komunis untuk tidak sampai
ke tengah dan utara India supaya tidak menjadi ancaman kepada pentadbiran India.
Akhirnya, India diiktirafkan sebagai sebuah negara demokrasi terbesar dunia disebabkan
masalah kependudukan yang pelbagai dan jumlah yang ramai.

Seterusnya, Nehru telah bertindak mengamalkan dasar federalisme dalam usaha

untuk memajukan politik dan ekonomi India.60 Federalisme merupakan satu konsep
pembahagian kuasa antara kerajaan pusat dan kerajaan negeri. Konsep ini dianggap
sebagai suatu jalan penyelesaian terhadap masalah yang dihadapi oleh India pada masa itu
kerana pembahagian kuasa tidak berpusat, kerajaan negeri akan ada kuasa tertentu. Jadi,
situasi India dari awal merdeka dnegan tuntutan-tuntutan yang pelbagai, sekiranya
mereka melaksanakan satu sistem yang tidak bersifat federal maka akan menyebabkan
timbul rasa tidak puas hati. Jadi federalisme adalah jalan penyelesaian yang terbaik untuk
meredakan bahawa mereka ada hak mereka yang tersendiri.

Selain daripada mengamalkan dasar federalisme, Nehru juga bertindak

melaksanakan satu lagi dasar yang mengiktirafkan atau menyatakan bahawa India akan
menjadi kerajaan sekular supaya India tidak dilihat sebagai a Hinduism.61 Hal ini kerana
Nehru menyedari sekularisme merupakan langkah terbaik demi untuk mewujudkan
keyakinan penduduk India yang terdiri daripada pelbagai agama. Hinduism tidak boleh
dilaksankan di India. Disebalik berhadapan dengan kaum majoriti, Nehru turut menyedari
yang beliau juga perlu menghadapi golongan minoriti terbesar iaitu Islam. Beliau
hendaklah menjadi neutral sebaik yang mungkin untuk mengelakkan perpecahan dalam
kalangan masyarakat India. Dalam keadaan inipun, India sering berdepan dengan masalah

60
Mokbul Ali Laskar, Dynamics of Indian Federalisme: A Comprehensive Historical Review.
Notion Press, 2015, hlm. 121.
61
Rachel Fell McDermott, et all, Sources of Indians Traditions: Modern India, Pakistan and
Bangladesh: Volume 2 Of Introduction to Asian Civilizations, Columbia University Press, 2014, hlm. 377.
 40

perkauman yang serius disebabkan prasangka dan faktor sejarah silam yang mencorakkan
perkembangan masyarakat India. Nehru menyedari keadaan tersebut dan cuba menjadi
seadil-adilnya dalam menentukan lambang kerajaan supaya tidak memilih yang seperti
memihak lebih kepada Hindu. Dalam hal itu, untuk mengelakkan sentiment Hindu,
beliau telah memilih lambang Buddhisme, lambang Chakra dalam bendera India dan
emblem India iaitu Singa Sarnath Lion Pillar. Tindakan beliau ini adalah merupakan
cabaran dalam mengatasi tuntutan yang pelbagai daripada masyarakat India yang pelbagai
pada masa itu.

Peranan Nehru yang seterusnya dalam usaha untuk memantapkan politik di India
adalah dengan menggubal Perlembagaan India pada tahun 1950.62 Untuk sesebuah negara
yang baru merdeka, perlembagaan menjadi suatu asas untuk mengikat masyarakat untuk
akur dengan apa yang termaktub dalam perlembagaan dengan menggunakan dasar
konsensus. Perlembagaan ini turut memberi kesan kepada integrity dan penyatuan
penduduk India kerana ia merupakan suatu yang rasmi dan tidak boleh dipertikai. Disini
jelas memperlihatkan bahawa Nehru telah mengambil pendekatan yang sangat serius
dalam usaha untuk membentuk perlembagaan yang berasaskan falsafah atau dasar
konsensus yang membolehkan ia diterima pakai oleh pelbagai pihak. Tindakan ini
memaparkan kebijaksanaan Nehru dalam memastikan yang beliau bertindak adil terhadap
kedua-dua golongan minoriti dan majority di India pada masa itu. Kebijaksanaan beliau
turut terserlah dengan melantik Dr. Ambedkar yang merupakan golongan kasta bawahan
atau tokoh pejuang anti-kasta di India untuk mengetuai Suruhanjaya Penggubalan
Perlembagaan India. Hal ini adalah bertujuan untuk menunjukkan keadilan Nehru dalam
usaha untuk menunjukkan bahawa beliau tidak memihak kepada kasta atasan semata-
mata.

Aspek lain yang turut memperlihatkan peranan Nehru adalah aspek ekonomi iaitu
memperkenalkan Dasar Ekonomi untuk memajukan ekonomi di India. Hal ini adalah
kerana beliau telah menerima kesan atau tragedi yang sangat memberi kesan kepada India
selepas merdeka. Nehru telah membentuk dasar ekonomi terbuka iaitu dengan

62
Claude Markovits, A History Of Modern India, 1480-1950: Anthem South Asian Studies,
Anthem Press, 2004, hlm. 373.
 41

melaksanakan Rancangan Lima Tahun sebagai sasaran penting untuk pembangunan dan
peningkatan ekonomi India. Tindakan beliau ini juga adalah untuk memastikan ekonomi
India mampu dipulihkan semula. Masalah utama ekonomi India sejak awal merdeka
hingga kini ialah ketidakseimbangan agihan ekonomi dan pembangunan. Masalah literasi
dan jumlah penduduk juga terlalu besar yang menjurus kepada masalah untuk
pembangunan.

Akhir sekali, Nehru telah berjaya membentuk dasar luar yang mantap di India
dalam usaha untuk memajukan ekonomi di India. Beliau merupakan pemimpin contoh
kepada negara luar terutamanya megara dunia untuk menjadikan kemerdekaan India
sebagai Inspirasi. India telah menganggotai dalam pertubuhan Komanwel iaitu
pertubuhan negara-negara bekas jajahan British dan turut menggalakkan negara Asia lain
untuk menganggotainya. Nehru sebagai pemimpin India pada masa itu telah
mengamalkan Dasar Berkecuali iaitu dasar yang tidak memihak kepada mana-mana Blok.
Kedudukan India yang strategik iaitu berdekatan dengan China, Soviet Union dan Asia
Tengah dan lain-lain menyebabkan kuasa-kuasa Besar dunia seperti Amerika Syarikat
sejak dari awal telah menjalinkan hubungan dengan India. Dengan adanya hubungan baik
tersebut, India telah mendapat bantuan ekonomi dan military dari Amerika Syarikat
dimana Amerika mahukan India menjadi negara penting untuk membendung pengaruh
komunisme di Asia dan sekaligus membawa kepada kemajuan ekonomi dan politik di
India pada abad ke-20. Oleh itu, dalam konteks ini India berjaya menjadi negara dominan
dalam konteks region Asia Selatan dan berjaya menjadi negara nuclear yang terawal serta
berjaya membentuk negara bangsanya walaupun menghadapi pelbagai konflik. Hubungan
dengan kuasa-kuasa besar dunia ini juuga seringkali digunakan oleh India sebagai satu
cara untuk mewujudkan keseimbangan kuasa di region tersebut. Dari segi kedudukaan
ekonomi dan politik, India adalah lebih stabil dari negara Asia Selatan yang lain.
 42

5.0 KESIMPULAN

Konklusinya, kerajaan India telah melakukan sebaiknya dalam berusaha mencapai

kemajuan terutama bidang ekonomi dan politik pada zaman tersebut. Pada abad ke-20,
pemimpin-pemimpin India telah berjaya melakukan dan membentuk beberapa dasar baru
dalam usaha untuk memajukan ekonomi dan politik di India. Umum mengetahui bahawa
India sebelum merdeka sememangnya menerima pengaruh British yang amat kuat dalam
segenap aspek kehidupan termasuk dari sudut aturan ekonomi dan pentadbiran. Oleh itu,
pemimpin India telah berusaha sedaya upaya untuk melakukan pembaharuan dengan
menghapuskan dasar-dasar British yang tidak bersesuaian kepada dasar yang boleh
diterima pakai oleh pelbagai pihak dalam masyarakat India. Hal ini berjaya menunjukkan
bahawa pencapaian ekonomi dan politik India dilihat dengan jelas dan menjadikan Inida
kini lebih hebat dengan pencapaian teknologi, politik dan sebagainya hasil daripada dasar
yang dilaksanakan kerajaan terutama para pemimpin India yang berkaliber dan cekap
dengan pengurusan mereka. Hasilnya, India banyak menjalankan program bagi
membaikpulih keadaan negara yang besar dan juga menampakkan pembangunan yang
mantap disamping menjadi contoh kepada negara lain dalam sektor pembangunan negara.
 43

RUJUKAN

Azharudin Mohd Dali. 2004. Tamadun India. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa Dan

Pustaka.

Basa Alim Tualeka. 2014. 25 Pemimpin Terhebat: Pemimpin Yang Memerdekakan

Bangsanya Dalam Berbagai Bidang. Elex Media Komputindo.

Blema Steinberg. 2008. Women In Power: The Personalities And Leadership Styles Of

Indira Gandhi, Golda Meir And Margaret Thatcher. Montreal: Mcgill-Queen’s

Press.

Brij Kishore Sharma. 2007. Introduction To The Constitution Of India. New Delhi:

Prentice-Hall Of India Private Limited.

Charan Singh. 1981. Economic Nightmare Of India: Its Cause And Cure. New Delhi:

National Press.

Claude Markovits. 2004. A History Of Modern India, 1480-1950: Anthem South Asian

Studies. Anthem Press.

D. Muraleedharan. 2009. Modern Banking: Theory and Practice. New Delhi: PHI

Learning Pvt. Ltd.

Ela Sen. 1973. Indira Gandhi: A Biography. London: Peter Owen Limited.

Gover. B. L. 1995. A New Look at Modern India History. New Delhi: S.Chand &

Company Ltd. Ram Nagar.

Granville Austine. 1966. The Indian Constitution: Cornerstone Of A Nation. Oxford:

Clarendon Press.
 44

Griffiths & Persival Joseph. 1968. Modern India. London: Ernet Benn.

H.Y. Sharda Prasad & K. Natwar-Sigh. 1975. India: The Speeches and Reminiscences of

Indira Gandhi Prime Minister of India. Calcutta: D. Mehra, Rupa & Co.

Jai Narain Sharma. 2007. Rediscovering Gandhi Volume 3: Volume 25; Volume 29 of

Gandhian Studies and Peace Research Series Rediscovering Gandhi, Rameshwar

Prasad Misra. Concept Publishing Company.

J. Barkley Rosser & Marina V. Rosser. 2004. Comparative Economics in Transforming

The World Economy. Massachusetts: MIT Press.

K.A Nilakanta Sastri & G. Srinivasachari. 1982. Advanced History of India. New Delhi:

Allied Publishers Private Limited.

K. Satchidananda Murty. 1967. Readings In Indian History Politics And Philosophy.

London: George Allen & Unwin Ltd.

Kamar Kumar. 2014. Indian Constitution: The Vision Of B. R Ambedkar. Iosr Journal Of

Humanities And Social; Science (IOSR-JHSS).

Metcalf, T.R. 1984. The Aftermath of Revolt. India 1857 - 1870. New Jersey: Princeton

University Press.

Michael Brecher. 1966. Succession In India: A Study In Decision-Making. London:

Oxford University Press.

Mohinder Singh Pannu. 2006. Partners of British Rule. Allied Publishers.

Mokbul Ali Laskar. 2015. Dynamics of Indian Federalisme: A Comprehensive Historical

Review. Nation Press.

 45

Nayantara Sahgal. 1978. Indira Gandhi: Her Road To Power. London: Macdonald & Co.

Neale, C.Walter. 1965. India: The Search for Unity, Democracy, and Progress.

Princeton, New Jersey: D. Van Nostrand Company Inc.

O.P. Misra. 1995. Economic Thought Of Gandhi and Nehru: A Comparative Analysis.

M.D. Publications Pvt. Ltd.

Pascal, Ana-Maria. 2016. Multiculturalism and The Convergence of Faith and Practical

Wisdom in Modern Society: Advances in Religious and Cultural Studies. IGI

Global.

Paul. R. Brass. 1996. The Politics Of India Since Independence. London: Univesity

Cambridge Press.

Pylee, M.V. 1965. Constitutional Government In India. New York: Asia Publishing

House.

Rachel Fell McDermott, et all. 2014. Sources of Indians Traditions: Modern India,

Pakistan and Bangladesh: Volume 2 Of Introduction to Asian Civilizations.

Columbia University Press.

Ranbir Vohra. 2001. The Making of India: A Historical Survey. M.E. Sharpe.

Robert. L. Hardgrave, Jr. 1980. India: Government And Politic In Developing Nation.

New York: Harcourt Brace Jovanovich.

S. Gopal. 1988. Selected Works Of Jawaharlal Nehru Second SeriesVolume Seven. New

Delhi: Jawaharlal Nehru Memorial Fund Teen Murti House.

Surjit S. Bhalla. 2014. India: Democracy. Growth and Development 1951-2012.

 46

Conference Paper, Demoracy Works Project Seminar: CDE.

Suntharalingam, R. 1987. Imperialisme dan Nasionalisme di Benua Kecil India. Pulau

Pinang: Universiti Sains Malaysia.

Ved P. Luthra. 2005. Poverty And Economic Reforms. New Delhi: Sarup & Sons.

William A. Haviland, Harald E. L. Prins, Dana Walrath, Bunny McBride. 2012. The

Essence of Anthropology. Cengage Learning.