Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
99 %
Reaksi : Na2HPO4 + NaOH Na3PO4 + H2O
(Faith Keyes, 1975)
Skema aliran
H2O
NaOH 70%
NaOH Uap H2O
H2O
Na2HPO4 Rotary Na3PO4.12H2O
RATB CR-1 Centrifuge
40% Dryer 98%
Na2HPO4
Mother A1
Liquor
1. Mixing Tank-01 (MT-01)
A2
Umpan H2O aliran 2 yang dibutuhkan untuk membuat Na2HPO4 40 %
100%
F3total x F1 Na 2 HPO 4
40%
100%
x 142 kg/jam = 355,00000 kg/jam
40%
F2H2O = F3total – Na2HPO4 98,0 %
= 355,00000 kg/jam –144,89796 kg/jam = 210,10204 kg/jam
A3
2. Mixing Tank-02 (MT-02)
= 0,16327 kg/jam
100%
F4Na2SO4 = 0,04 % x x 40 kg/jam
98%
= 0,01633 kg/jam
100%
F4NaCl = 0,03 % x x 40 kg/jam
98%
= 0,01224 kg/jam
F4Impurities = F4H2O + F4Na2CO3 + F4Na2SO4 + F4NaCl
= 0,62449 + 0,16327 + 0,01633 + 0,01224
= 0,81633 kg/jam
A4
F4 NaOH 98,0 % = F4NaOH + F4Impurities
= 40 kg/jam + 0,81633 kg/jam
= 40,81633 kg/jam
A5
Fungsi: Mereaksikan larutan Na2HPO4 40 % dengan larutan NaOH 70 %.
A6
Reaktor (R-01)
Input Output
Komponen
Aliran 3 Aliran 6 Aliran 7
F (kg/jam) F (kg/jam) F (kg/jam)
Na3PO4 - - 162,36000
Na2HPO4 142,00000 - 1,42000
NaOH - 40,00000 0,40000
H2O 211,91326 16,95102 246,68428
Na2CO3 - 0,16327 0,16327
Na2SO4 1,01429 0,01633 1,03062
A7
Fungsi: Membentuk kristal Na3PO4.12H2O
F H2Ountuk impurities :
F8 NaOH F8 Na 2 HPO 4 F8 Na 2 CO 3 F8 Na 2 SO 4 F8 NaCl
0,4805 0,47625
1,37 0,673 0,366
A8
R = Ratio berat molekul dalam bentuk hidrat dengan berat molekul
380,2
Dalam bentuk anhidrat 2,3183
164
162,36000
c1 = Konsentrasi awal = 0,6722
241,54714
c2 = Kelarutan Na3PO4 pada suhu 45oC = 27,2 kg/100 kg air = 0,272
w = Berat air mula-mula = 246,68428 kg/jam – 5,13714 kg/jam
= 241,54714 kg/jam
E = air yang menguap = 0 kg/jam
(Richardson, 2002)
Maka persamaan menjadi :
0,6722 0,272 1 0)
y 2,3183 x 241,54714 349,38535 kg/jam
1 - 0,272 (2,3183 1)
164
F7Na3PO4 yang mengkristal= x 349,38535 150,70804 kg/jam
380,2
F7Na3PO4 yang tidak mengkristaL =162,36000 kg/jam – 150,70804 kg/jam
= 11,65196 kg/jam
F7H2O yang mengkristal = F8Na3PO4.12H2O – F7Na3PO4 kristal
= 349,38535 kg/jam – 150,70804 kg/jam
= 198,67731 kg/jam
F8H2O = F7H2O – F7H2O yang mengkristal
= 246,68428 kg/jam – 198,67731 kg/jam
= 48,00697 kg/jam
A9
Tabel A.4 Neraca Massa Kristalizer-01
Kristalizer (CR-01)
Input Output
Komponen
Aliran 7 Aliran 8
F (kg/jam) F (kg/jam)
Na3PO4.12H2O - 349,38535
Na3PO4 162,36000 11,65196
Na2HPO4 1,42000 1,42000
NaOH 0,40000 0,40000
H2O 246,68428 48,00697
Na2CO3 0,16327 0,16327
Na2SO4 1,03062 1,03062
NaCl 0,08469 0,08469
Total 412,14286 412,14286
A 10
5. Centrifuge -01 (CF-01)
1,42000
= x 17,46927 kg/jam
412,14286 - 349,38535
= 0,39527 kg/jam
F8 H 2 O
10
F H2O = x Mother Liquor
F 8 total F 8 Na PO .12H O krsital
3 4 2
48,00697
= x 17,46927 kg/jam
412,14286 - 349,38535
= 13,36329 kg/jam
A 11
F 8 Na 3 PO 4
10
F Na3PO4 = x Mother Liquor
F 8 total F 8 Na 3 PO 4 .12H 2 O krsital
11,65196
= x 17,46927 kg/jam
412,14286 - 349,38535
= 3,24346 kg/jam
F 8 Na 2 CO 3
10
F Na2CO3 = 8 x Mother Liquor
F total F8 Na 3 PO 4 .12H 2 O krsital
0,16327
= x 17,46927 kg/jam
412,14286 - 349,38535
= 0,04545 kg/jam
F 8 Na 2 SO 4
10
F Na2SO4 = x Mother Liquor
F 8 total F 8 Na 3 PO 4 .12H 2 O krsital
1,03062
= x 17,46927 kg/jam
412,14286 - 349,38535
= 0,28688 kg/jam
F 8 NaCl
10
F NaCl = 8 x Mother Liquor
F total F Na PO .12H O
8 krsital
3 4 2
0,08469
= x 17,46927 kg/jam
412,14286 - 349,38535
= 0,02357 kg/jam
A 12
= 11,65196 kg/jam - 3,24346 kg/jam
= 8,40850 kg/jam
F9H2O = F8H2O – F10H2O
= 48,00697 kg/jam – 13,36329 kg/jam
= 34,64368 kg/jam
F9Na2CO3 = F8Na2CO3 – F10Na2CO3
= 0,16327 kg/jam – 0,04545 kg/jam
= 0,11782 kg/jam
F9 Na2SO4 = F8 Na2SO4– F10 Na2SO4
= 1,03062 kg/jam – 0,28688 kg/jam
= 0,74374 kg/jam
F9 NaCl = F8 NaCl– F10 NaCl
= 0,08469 kg/jam – 0,02357 kg/jam
= 0,06112 kg/jam
A 13
6. Rotary Dryer -01 (RD-01)
Diketahui :
F10Na3PO4.12H2O = F12Na3PO4.12H2O = 349,38535 kg/jam
F10impurity = F10total – F10 Na3PO4.12H2O
= 388,13501 kg/jam – 349,38535 kg/jam
= 38,74966 kg/jam
Diinginkan impurity dalam produk = 2 %
100%
Maka F12total = x F Na 3 PO 4 .12H 2 O
10
98%
= 356,51566 kg/jam
F12impurity = F12total –F12Na3PO4.12H2O
= 356,51566 kg/jam - 349,38535 kg/jam
= 7,13031 kg/jam
Maka air yang harus diuapkan adalah :
F11H2O =F10impurity - F12impurity
= 38,74966 kg/jam - 7,13031 kg/jam
= 31,61935 kg/jam
A 14
NaOH 0,11135 - 0,11135
H2O 34,64368 31,61935 3,02433
Na2CO3 0,04545 - 0,04545
Na2SO4 0,28688 - 0,28688
A 15
Neraca massa sebenarnya :
A 16
Tabel A.7 Neraca Massa Aktual Mixing Tank-01
Tangki Pengencer (MT-01)
Input Output
Komponen
Aliran 1 Aliran 2 Aliran 3
F (kg/jam) F (kg/jam) F (kg/jam)
Na2HPO4 1257,2584 - 1257,2584
H2O 16,0365 1860,2293 1876,2657
Na2SO4 8,9804 - 8,9804
NaCl 0,6415 - 0,6415
Subtotal 1282,9168 1860,2293 3143,1460
Total 3143,1460 3143,1460
A 17
Tabel A.9 Neraca Massa Aktual Reaktor-01
Reaktor (R-01)
Input Output
Komponen
Aliran 3 Aliran 6 Aliran 7
F (kg/jam) F (kg/jam) F (kg/jam)
Na3PO4 - - 1437,5262
Na2HPO4 1257,2584 - 12,5700
NaOH - 354,1569 3,5409
H2O 1876,2657 150,0833 2184,1260
Na2CO3 - 1,4458 1,4458
Na2SO4 8,9804 0,1450 9,1254
A 18
Tabel A.11 Neraca Massa Aktual Centrifuge-01
Centrifuge (CF-01)
Input Output
Komponen
Aliran 8 Aliran 9 Aliran 10
F (kg/jam) F (kg/jam) F (kg/jam)
Na3PO4.12H2O 3093,4343 - 3093,4343
Na3PO4 103,1670 74,4489 28,7181
Na2HPO4 12,5700 9,0715 3,4985
NaOH 3,5409 2,5556 0,9853
H2O 425,0508 306,7326 118,3183
Na2CO3 1,4458 1,0430 0,4028
Na2SO4 9,1254 6,5852 2,5402
NaCl 0,7505 0,5414 0,2091
Subtotal 3649,0848 400,9782 3248,1066
Total 3649,0848 3649,0848
A 19
A 20