Podstawowe metody spawania i cięcia

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/1
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Klasyfikacja procesów spawalniczych

Procesy spawalnicze i ich numery wg PN-EN 24 063 (ISO 4063:1990)

1 2 3 4 5 7 8 9
Lutowanie
Inne metody twarde,
Zgrzewanie
Spawanie Zgrzewanie Spawanie Spawanie spawania Cięcie i lutowanie
w stanie
łukowe oporowe gazowe wiązką lub żłobienie miękie i
stałym
zgrzewania lutospawa
nie

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/2
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 W budowie statków występuje bardzo dużo spawania...

182m

32m

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/3
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski

Wymiary główne statku:
•długość całkowita max 182,88 m,
•szerokość 32,20 m,
•wysokość boczna 17,95 m,
•zanurzenie konstruk. 11,50 m.
W tym statku jest zapotrzebowanie na prace
spawalnicze o łącznej długości ok. 48 000 m,
w tym ok.
•złącza doczołowe 10000 m,
•złącza teowe ze spoinami czołowymi 8000 m,
•spoiny pachwinowe 30 000 m.
metody spawania :
•121 -drutem litym pod topnikiem -12%
•111 -elektrodą otuloną -9% udziału,
•136- drutem proszkowym w osłonie gazów
osłonowych C1 i M21 -79% udziału.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/4
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie łukowe elektrodą otuloną -111 (MMA)

Źródłem ciepła
podczas spawania
łukowego jest łuk
elektryczny zajarzony
pomiędzy elektrodą a
materiałem
spawanym

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/5
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zastosowanie metody MMA

Bardzo prosta i dzięki temu uniwersalna –możliwa do zastosowania we

wszystkich przypadkach wykonywania połączeń spawanych. Duży
asortyment gatunków elektrod do spawania MMA sprawia że można
zastosować ją do spawania szerokiego asortymentu materiałów
konstrukcyjnych. W porównaniu do innych metod spawania –mało
wydajna.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/6
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie grawitacyjne 112

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/7
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zastosowanie 112

Zastosowanie –jak MMA głównie do spawania złączy kątowych ze spoinami

pachwinowymi, pozwala na zwiększenie wydajności spawania przez
możliwość obsługi kilku urządzeń jednocześnie (przez jednego,
niskokwalifikowanego operatora).

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/8
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Istota spawania łukowego w osłonie gazu ochronnego

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/9
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie łukowe w osłonie gazu ochronnego -13

Podajnik
drutu

Gaz ochronny
Elektroda topliwa

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/10
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie łukowe w osłonie gazu obojętnego elektrodą topliwą-131
(MIG)

ARGON

Drut elektrodowy
Aluminiowy lub ze
Stali stopowej (np.. nierdzewnej)

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/11
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zastosowanie 131

Metodę MIG cechuje duża wydajność, łatwość spawania, mniejsze

odkształcenia.
Stosuje się do spawania:
metali nieżelaznych (aluminium) z mieszankami
np. Ar +He (30%, 50% lub 75%) oraz
stali wysokostopowych (nierdzewne) z mieszankami
np. Ar+CO2 lub O2 (np. 98% Ar +2%CO2 lub 99% Ar +1%O2)

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/12
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie łukowe w osłonie gazu aktywnego elektrodą topliwą 135
(MAG, Gas Metal Arc -GMA)
CO2 lub Ar + CO2

Drut elektrodowy
stalowy

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/13
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zastosowanie 135

Szeroki asortyment drutów elektrodowych-pełnych i proszkowych oraz i

mieszanek gazów ochronnych pozwala na szerokie zastosowanie metody
MAG do spawania wielu materiałów konstrukcyjnych . Duża wydajność
spawania, łatwość opanowania techniki spawania , coraz lepsza jakość
urządzeń spawalniczych , mniejsze odkształcenia w wyniku słabszego
nagrzewania elementów spawanych powoduje, że metoda znajduje coraz
większe zastosowanie.

W wielu zakładach wyeliminowała ona ponad 80% spawania 111 (MMA)

Do spawania stali niestopowych i niskostopowych

z mieszanką np.. 82% Ar +18% CO2 lub
90%Ar + 5%CO2 + 5%O2

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/14
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie łukowe w w osłonie gazu obojętnego
elektrodą wolframową 141 (TIG)

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/15
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zastosowanie 141

Metodę TIG stosuje się do spawania stali stopowych i metali nieżelaznych,

głównie tam gdzie wymagana jest precyzja i wysoka jakość połączenia,
głównie –z uwagi na niską wydajność procesu –do spawania elementów
cienkościennych

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/16
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie plazmowe 15

Źródłem ciepła jest łuk elektryczny, którego objętość zostaje

mechanicznie zmniejszona, przez co uzyskuje się dużą
koncentrację energii umożliwiającą intensywną jonizację gazów
przepływających przez łuk i jego zamianę na plazmę.
Plazma niskotemperaturowa
-do 100 000 K –wykorzystywana w spawalnictwie
wysokotemperaturowa >1000 000 K

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/17
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Łuk plazmowy w porównaniu do TIG

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/18
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Schemat spawania plazmowego (TIG)
1)elektroda nietopliwa 2)dysza gazu plazmowego 3)wlot gazu,
4)strumień plazmy, 5)materiał spawany, 6) zasilacz łuku (źródło prądu)

a)łukiem niezależnym b)łukiem zależnym

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/19
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zastosowanie spawania plazmowego

Spawanie mikroplazmowe Is< 0,1-15 A grubość 0,025-1mm

Spawanie plazmowe Is>15 A, grubości do 10mm

Można spawać folie i blachy ze wszystkich metali o technicznym znaczeniu

(stale, miedź i jej stopy, stopy niklu, tytanu, molibdenu , wolframu, metale
szlachetne, także aluminium –tylko prądem przemiennym)

Najczęstsze zastosowanie –do spawania cienkościennych korpusów

elementów półprzewodników, kondensatorów i układów scalonych,
elementów lamp elektronowych, mieszków sprężystych itp..

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/20
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Istota spawania automatycznego łukiem krytym 121

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/21
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Istota spawania automatycznego łukiem krytym 121...

1)materiał rodzimy 2)spoina 3)żużel stały, 4) topnik

5)ciekły żużel 6) styk prądowy 7) rolki napędowe
8) bęben z drutem elektrodowym
9) zbiornik na topnik 10)źródło prądu
11) łuk elektryczny

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/22
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Urządzenie do spawania automatycznego (–1975r)

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/23
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zastosowanie metody spawania automatycznego pod topnikiem

Pozycje: głównie w pozycji podolnej oraz nabocznej –złączy doczołowych i

kątowych -
Grubości: blach o grubościach od 3mm –150mm, głównie większe grubości,
Stale: niskowęglowe , o podwyższonej wytrzymałości lub austenityczne
Gdzie: główne zastosowanie w przemyśle okrętowym do spawania elementów
kadłuba statku, spawania zbiorników ciśnieniowych, do produkcji rur
spawanych wzdłużnie lub spiralnie - przy powtarzalnej, dużej produkcji

next

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/24
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zalety 121

• Duże prędkości spawania

• Duża głębokość wtopienia
• Małe zużycie spoiwa –bo większe grubości możemy spawać bez
ukosowania
• Duża powtarzalność, dobra jakość i dobry wygląd spoiny
• Mały rozprysk,
• Korzystne warunki pracy –mało gazów, łuk niewidoczny
• Spawanie wykonuje operator a nie wysokokwalifikowany spawacz

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/25
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Koncentracja energii w różnych metodach spawania
(gęstość strumienia energii cieplnej)

1,00E+10

1,00E+09
Gę s toś ć s trumie nia c ie pła kW/m 2

1,00E+08

1,00E+07

1,00E+06

1,00E+05

1,00E+04

1,00E+03

1,00E+02
MMA MAG TIG plazma wiązką e l. las e r

next
Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE
Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/26
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Schemat spawania gazowego 311

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/27
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Płomień

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/28
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie gazowe acetylenowo-tlenowe

next

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/29
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zasada zgrzewania oporowego zwarciowego doczołowego 25

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/30
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zasada zgrzewania oporowego

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/31
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zasada zgrzewania punktowego 212

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/32
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cykl zgrzewania

next

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/33
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zgrzewanie w stanie stałym –zgrzewanie wybuchowe 441

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/34
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zgrzewanie wybuchowe jest...

...procesem, w którym trwałe połączenie uzyskuje się przez

dociśnięcie do siebie, z dużą prędkością, zgrzewanych
przedmiotów siłą docisku wywołaną ciśnieniem wytworzonym
przez detonację materiału wybuchowego.
Najczęściej stosowanym sposobem zgrzewania wybuchowego jest
zgrzewanie bezpośrednie, w którym materiał wybuchowy, w czasie
detonacji, działa bezpośrednio na jeden z przedmiotów i
przemieszcza go do drugiego z prędkością 300-1500 m/sek

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/35
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Podstawowe parametry zgrzewania wybuchowego
–prędkość zderzenia, kąta zderzenia i prędkość łączenia

prędkość łączenia Vc

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/36
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Do zgrzewania mogą być użyte materiały wybuchowe ...

...których prędkość detonacji jest mniejsza niż prędkość rozchodzenia

się dźwięku w zgrzewanych materiałach.
W praktyce są to materiały oparte na azotanie amonu o
prędkościach detonacji 2-3 km/s.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/37
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Istota zgrzewania tarciowego
Parametry:
Prędkość obrotowa, Ciepło potrzebne do zgrzewania
siła docisku podczas tarcia, Powstaje w wyniku zamiany
czas tarcia, Energii mechanicznej na cieplną
czas hamowania, W wyniku tarcia
siła docisku spęczania,
czas spęczania

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/38
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Makrostruktury połączeń tarciowych stali 45 i H10S2M

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/39
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zgrzewanie FSW
(Friction Stir Welding)

Zgrzewanie tarciowe z mieszaniem materiału zgrzeiny

(Friction –tarcie, Stir –mieszać)

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/40
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Istota zgrzewania FSM

Obracający się korpus

narzędzia z trzpieniem mieszającym,
pod wpływem tarcia nagrzewa i
uplastycznia zgrzewaną blachę.
Następnie przesuwa się go wzdłuż
linii zgrzewania. Uplastyczniony
metal zostaje wymieszany przez
trzpień oraz zgnieciony przez czoło
korpusu

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/41
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE
Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/42
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Narzędzie do zgrzewania FSW złączy doczołowych

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/43
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Inne rodzaje narzędzi

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/44
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Urządzenie do
zgrzewania FSW

welds materials from

1.2–65 mm thick

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/45
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Makrostruktura złącza doczołowego

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/46
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie wiązką. Spawanie elektronowe w próżni 511

Podgrzana Katoda (wolframowa) emituje elektrony poruszające, z

dużą prędkością się w kierunku Anody.
Wysokie napięcie pomiędzy K-A przyśpiesza strumień elektronów do
prędkości 200 000 km/sec.
Energia kinetyczna strumienia elektronów podczas
zderzenia z materiałem spawanym zamienia się w
ciepło, które jest źródłem energii potrzebnej do
roztopienia brzegów elementów spawanych.
Koncentracja energii zostaje zwielokrotniona przez silne skupienie
strumienia elektronów przez układ soczewek magnetycznych.
Proces spawania odbywać się musi (niestety) w komorze próżniowej,
co chroni wiązkę przed utratą energii na skutek zderzenia z
atomami gazu.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/47
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie wiązką –spawanie elektronowe w próżni511

Zasada spawania wiązką elektronów

Uz)-napięcie zasilające , Uk)-napięcie
sterujące, U –napięcie przyśpieszające
U)-napięcie przyspieszające wiązkę
1) katoda 2) katoda sterująca
3) anoda 4) pole elektrostatyczne
5) cewka magnetyczna ogniskująca wiązkę
elektronów
6) cewka magnetyczna odchylająca wiązkę
7) pole magnetyczne ogniskujące wiązkę
8) przedmiot spawany 9) uziemienie

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/48
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Uniwersalna komora robocza spawarki elektronowiązkowej

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/49
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spoina wykonana

metodą TIG i wiązką elektronów

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/50
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Odkształcenia są znacznie mniejsze

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/51
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Porównanie energii spawania różnymi metodami

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/52
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie laserowe

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/53
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Co to jest światło?

To promieniowanie elektromagnetyczne o właściwościach falowych,

które porusza się z prędkością 300 000 km/sec i przenosi energię

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/54
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Promień światła po przejściu przez pryzmat
Światło jest mieszaniną promieni o różnej długości fal (różnych barw)
fioletowe –najkrótsze, czerwone -najdłuższe

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/55
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Długość fali promieniowania elektromagnetycznego

1-1000m 1cm-1m 0,03mm 790nm 390 nm 10 nm 300 pm

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/56
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
Laser to urządzenie wytwarzające światło monochromatyczne tzn.
składające się z promieni o jednakowej długości fali biegnących w
tym samym kierunku, w sposób uporządkowany

Light
Amplification by
Stimulated
Emission of
Radiation
(wzmacnianie światła przez
wymuszoną emisję
promieniowania)

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/57
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Rura lasera

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/58
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Lasery do spawania i cięcia -spawanie laserowe 52

Podstawowym elementem umożliwiającym zastosowanie promienia

laserowego do spawania lub cięcia jest głowica optyczna, która
intensywnie skupia wiązkę promieniowania laserowego. Do
sprawnego przeprowadzenia spawania czy cięcia należy uzyskać
koncentrację mocy rzędu kilku-kilkunastu MW/cm2. W praktyce
lasery np.. O przepływie wymuszonym i pobudzaniu podłużnym,
stosowane do cięcia mają moc 0,5-3 kW
Lasery spawalnicze to automaty sterowane komputerowo, w których
a)-stała jest głowica optyczna a przemieszcza się przedmiot spawany
umieszczony na stole sterowanym w układzie XY lub
b) Stały jest stół a głowica przemieszcza się w płaszczyźnie XY

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/59
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Schemat lasera CO2 o pobudzaniu podłużnym

1- CO2
2 –lustro odbijające
3 –elektrody
4- pompa próżniowa
5 –lustro transmisyjne
6- rura wyładowcza
7 – wymiennik ciepła
8- pompa Rotsa
9 –wiązka lasera
10 –układ odchylający

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/60
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie laserowe 52 - głowica optyczna

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/61
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zalety spawania laserowego

1. Spawanie bez próżni.

2. Transmisja wiązki na znaczne odległości.

Cdfdvf
3. Złącza spawane można wyko- nywaĆ we wszystkich pozy- cjach.

4. Możliwość kierowania wiązki za pomocą system u zwierciadeł do miejsc trudno

dostępnych. 5. Jedno źródło promieniowania może być użyte do obsługi kilku

stanowisk.

6. Wiązka laserowa nie jest wraż- liwa na oddziaływanie pól ma- gnetycznych.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/62
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Wady

1. Wysokie koszty urządzeń.

2. Wymagane jest dokładne dopasowanie styku ze względu na zogniskowanie

promieniowania w plamkę o małej średnicy (ok. 0,5 mm).

3. Trudności w modyfikacji ogniska wiązki promieniowania.

4. Konieczność stosowania osłony gazowej (Ar, He) ciekłego metalu jeziorka

spawalniczego.

5. Konieczność ochrony operatora przed szkodliwym promieniowaniem świetlnym.

6. Ograniczenie mocy urządzeń przemysłowych do około 15+20 kW.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/63
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 72 Spawanie elektrożużlowe 3 drutami

Druty elektrodowe

2 –nakładki formujące
6 –spoina
7 –roztopiony metal
8 –roztopiony żużel

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/64
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Elektrody mogą być w postaci płyt...

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/65
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Parametry spawania automatem A=535

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/66
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Urządzenie do spawania elektrożużlowego

next
Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE
Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/67
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie elektrogazowe –dla grubości mniejszych niż spawanie
elektrożużlowe

Drut pełny
lub proszkowy
Gaz ochronny
Taki jak w MIG
Lub MAG
Chłodzenie wodą

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/68
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Lutowanie

Warunki:
1. Ttlutu <Ttmetalu
2. Lut musi zwilżać powierzchnie lutowane
3. Materiał lutu z mat. Lutowanym powinien tworzyć roztwory stałe i związki
międzymetaliczne
4. Zakres krystalizacji lutu –mały (temperatury początku i końca krzepnięcia blisko
siebie)
Lutowanie wymaga:
• Oczyszczenia powierzchni (mechaniczne, odtłuszczanie, trawienie)
• Ewentualnie cynowanie-w celu zabezpieczenia powierzchni oczyszczonej –jeśli
metal lutowany pokrywa się trudnotopliwymi tlenkami a także dla poprawienia
zwilżalności
• Montaż części
• Lutowanie np.. Lutownicą, palnikiem gazowym, w kąpieli, w piecu... Z dodatkiem
topnika, który chroni przed utlenianiem, rozpuszcza tlenki, ułatwia zwilżanie.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/69
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Kąt zwilżania powierzchni przez lut

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/70
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
Budowa lutowiny: 1-materiał rodzimy, 2-warstwa bogatsza w metal
lutowany, 3-warstwa bogatsza w lut, 4-lut

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/71
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Typowe złącza lutowane na miękko

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/72
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Typowe złącza lutowane na twardo

next

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/73
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Inne złącza lutowane

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/74
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cięcie tlenowe 81 -istota cięcia tlenem
Tlen tnący
Mieszanka
Acetylenu i tlenu

Cięcie metali tlenem to

... Spalanie Strefa spalania

Materiał cięty

Ciekłe tlenki

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/75
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cięcie tlenowe 81 –reakcje spalania

Spalanie C2H2 +2,5O2=2CO2 + H2O +Q

Tlenki
Warunki cięcia:
1. Tzapłmetalu < Ttopnmetalu
2. Ttoptlenków <=Ttopmetalu
3. Quzyskanezespalania>=Qstrat

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/76
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cięcie tlenem -palnik

next
Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE
Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/77
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cięcie łukowe 82

Cięcie łukowe polega na wytapianiu szczeliny przy pomocy elektrody

metalowej lub węglowej. Szerokość szczeliny jest większa od średnicy
elektrody. Do cięcia stosuje się elektrody o średnicach 4-6 mm, a prąd
cięcia 300-500A -znacznie większy niż przy spawaniu.
Stosuje się do prac, których nie można wykonać cięciem gazowym i w
których nie wymagana jest dokładność cięcia
(czasami mamy z nim do czynienia przy nieudolnym spawaniu!)

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/78
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cięcie elektrodą metalową

faza początkowa faza końcowa

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/79
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cięcie i żłobienie -cięcie łukowo powietrzne 871

next

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/80
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Kształt szczeliny po żłobieniu

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/81
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cięcie strumieniem wody

To wykorzystanie skoncentrowanej energii strumienia wody pod

wysokim ciśnieniem - około 4000 barów
wraz z rozdrobnionym materiałem ściernym.
Średnica strumienia wody wynosi 0,2 do 0,7 mm a jej prędkość
dochodzi do 900 m/s.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/82
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cięcie strumieniem wody WATERJET

Polega na użyciu silnie sprężonego

strumienia wody (70-400 MPa) z
dodatkiem proszku ściernego
(ziarnistość 0,3-0,4mm, granit,
krzemionka, węglik boru).
Zastosowanie: prawie wszystkie metale,
ceramika, szkło, kompozyty
Zalety: brak odkształceń i SWC, mała
szczelina ( 0,5-1mm)
Wady –hałas...do 120 dB

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/83
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Cięcie strumieniem wody

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/84
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE
Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/85
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie pod wodą

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/86
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie pod wodą –metody mokre

W –wilgotność atmosfery wokół łuku

Wydział Mechaniczny PG
KTMM i Spawalnictwa
16 października 2001
Program szkolenia wg EWE
Wprowadzenie ..
Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/87
Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Nurek spawacz

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/88
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Łuk jarzący się bezpośrednio pod wodą –spawanie „mokre”

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/89
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie „mokre” -elektrodą leżącą

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/90
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Makrostruktura złącza spawanego pod wodą, metodą mokrą
elektrodą otuloną

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/91
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie pod wodą –metody suche
Pw –ciśnienie wokół łuku, Pa –ciśnienie atmosferyczne
Ww –wilgotność otoczenia łuku;
Wa –wilgotność powietrza

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/92
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie w komorze „suchej”... nie do końca

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/93
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Spawanie w komorze suchej.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/94
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Struktura urządzeń spawalniczych w Polsce

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/95
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Struktura stanu urządzeń spawalniczych w 1996r. I prognoza
zapotrzebowania na najbliższe lata.

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/96
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Struktura % zapotrzebowania na urządzenia do spawania
zautomatyzowanego i zmechanizowanego (określona w 1997 r.)

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/97
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Zasady wyboru metody spawania

O wyborze metody spawania decydują uwarunkowania techniczne i

ekonomiczne.
Techniczne –wyposażenie zakładu pracy, fizyczna możliwość
zastosowania określonej metody, grubość spawanych elementów,
pozycja spawania
Ekonomiczne –wielkość produkcji, wskaźniki kosztotwórcze –koszt
robocizny, materiałów dodatkowych (elektrod, drutów
elektrodowych, gazów), energii

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/98
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski
 Do zobaczenia za ...

Wydział Mechaniczny PG Program szkolenia wg EWE

Wprowadzenie ..
KTMM i Spawalnictwa Przedmiot: Procesy Spawalnicze EWE I-1
EWE I-1.1/99
16 października 2001 Opracował: dr inż. Tadeusz Piątkowski