Ustawa: Dziennik Ustaw NR 79 - 6732 - Poz. 523

Dziennik Ustaw Nr 79 — 6732 — Poz.
523
523
USTA WA
z dnia 9 kwietnia 2010 r.
o Służbie Więziennej
Rozdział 1 6) zapewnienie w zakładach karnych i aresztach śled-

czych porządku i bezpieczeństwa;
Zadania Służby Więziennej
7) wykonywanie na terytorium Rzeczypospolitej Pol-
Art. 1. Służba Więzienna jest umundurowaną skiej tymczasowego aresztowania oraz kar pozba-
i uzbrojoną formacją apolityczną podległą Ministrowi wienia wolności i środków przymusu skutkujących
Sprawiedliwości, posiadającą własną strukturę orga- pozbawieniem wolności jeżeli mają być wykony-
nizacyjną. wane w zakładach karnych i aresztach śledczych
i jeżeli wynikają z realizacji orzeczenia wydanego
Art. 2. 1. Służba Więzienna realizuje na zasadach przez właściwy organ;
określonych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. —
8) współdziałanie z odpowiednimi formacjami innych
Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557,
państw oraz z organizacjami międzynarodowymi
z późn. zm.1)) zadania w zakresie wykonywania tym-
na podstawie umów i porozumień międzynarodo-
czasowego aresztowania oraz kar pozbawienia wolno-
wych.
ści i środków przymusu skutkujących pozbawieniem
wolności.
3. Organem doradczym Ministra Sprawiedliwości
2. Do podstawowych zadań Służby Więziennej na- w zakresie zadań, o których mowa w ust. 1 i 2, jest
leży: Rada Polityki Penitencjarnej.
1) prowadzenie oddziaływań penitencjarnych i reso- 4. W skład Rady Polityki Penitencjarnej wchodzą
cjalizacyjnych wobec osób skazanych na karę po- przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości, Służby
zbawienia wolności, przede wszystkim przez orga- Więziennej, nauki oraz organizacji pozarządowych.
nizowanie pracy sprzyjającej zdobywaniu kwalifi- Członków Rady Polityki Penitencjarnej powołuje na
kacji zawodowych, nauczania, zajęć kulturalno- czteroletnią kadencję i odwołuje Minister Sprawiedli-
-oświatowych, zajęć z zakresu kultury fizycznej wości.
i sportu oraz specjalistycznych oddziaływań tera-
peutycznych; 5. Do zadań Rady Polityki Penitencjarnej należy
2) wykonywanie tymczasowego aresztowania w spo- w szczególności:
sób zabezpieczający prawidłowy tok postępowa-
1) inicjowanie nowych kierunków oddziaływań peni-
nia karnego o przestępstwo lub przestępstwo skar-
tencjarnych;
bowe;
3) zapewnienie osobom skazanym na karę pozbawie- 2) dokonywanie oceny bieżącej polityki penitencjar-
nia wolności lub tymczasowo aresztowanym, nej;
a także osobom, wobec których są wykonywane 3) inicjowanie, przeprowadzanie i wspieranie badań
kary pozbawienia wolności i środki przymusu skut- naukowych dotyczących zadań Służby Więzien-
kujące pozbawieniem wolności, przestrzegania ich nej;
praw, a zwłaszcza humanitarnych warunków byto-
wych, poszanowania godności, opieki zdrowotnej 4) inicjowanie i wspieranie przedsięwzięć służących
i religijnej; poprawie bezpieczeństwa funkcjonariuszy i pra-
cowników Służby Więziennej oraz osób, o których
4) humanitarne traktowanie osób pozbawionych mowa w ust. 2 pkt 3;
wolności;
5) ochrona społeczeństwa przed sprawcami prze- 5) przedstawianie opinii w sprawach przekazanych
stępstw lub przestępstw skarbowych osadzonymi przez Ministra Sprawiedliwości związanych z jego
w zakładach karnych i aresztach śledczych; kompetencjami określonymi w niniejszej ustawie.
6. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze

1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. zarządzenia, regulamin organizacyjny Rady Polityki
z 1997 r. Nr 160, poz. 1083, z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Penitencjarnej.
Nr 60, poz. 701 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071
i Nr 111, poz. 1194, z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 200, Art. 3. 1. Nazwa „Służba Więzienna”, jej skrót
poz. 1679, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 142, poz. 1380 „SW” oraz znak graficzny Służby Więziennej przysłu-
i Nr 179, poz. 1750, z 2004 r. Nr 93, poz. 889, Nr 210,
gują wyłącznie formacji, o której mowa w art. 1.
poz. 2135, Nr 240, poz. 2405, Nr 243, poz. 2426 i Nr 273,
poz. 2703, z 2005 r. Nr 163, poz. 1363 i Nr 178, poz. 1479,
2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 226, poz. 1648, z 2007 r.
Nr 123, poz. 849, z 2008 r. Nr 96, poz. 620 i Nr 214, poz. 1344, porządzenia, wzór znaku graficznego Służby Więzien-
z 2009 r. Nr 8, poz. 39, Nr 22, poz. 119, Nr 62, poz. 504, nej, uwzględniając w szczególności kształt i warianty
Nr 98, poz. 817, Nr 108, poz. 911, Nr 115, poz. 963, Nr 190, kolorystyczne tego znaku oraz szczegółowe zasady
poz. 1475, Nr 201, poz. 1540 i Nr 206, poz. 1589 oraz jego stosowania, mając na celu stworzenie spójnego
z 2010 r. Nr 34, poz. 191 i Nr 40, poz. 227. systemu identyfikacji wizualnej Służby Więziennej.
Dziennik Ustaw Nr 79 — 6733 — Poz. 523
Art. 4. 1. Służba Więzienna współdziała z organa- oddziaływania penitencjarnego, specjalistycznego od-

mi państwowymi i samorządu terytorialnego, stowa- działywania terapeutycznego, nauczania i szkolenia,
rzyszeniami, fundacjami, organizacjami oraz instytu- działalności duszpasterskiej, zatrudnienia, czynności
cjami, których celem jest współpraca w wykonywaniu administracyjnych związanych z wykonywaniem kary
kary pozbawienia wolności, jak również z kościołami, pozbawienia wolności, ochrony, spraw obronnych,
związkami wyznaniowymi, szkołami wyższymi i pla- zwalczania czynów mogących zagrozić porządkowi
cówkami naukowymi oraz osobami godnymi zaufa- i bezpieczeństwu, zapewnienia stosownych warun-
nia. ków bytowych i pomocy socjalnej, opieki zdrowotnej
i sanitarnej, a także składnice mundurowe i magazy-
2. Służba Więzienna współpracuje z Szefem Krajo- nowe.
wego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie
niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych. 4. Jednostki organizacyjne, o których mowa
w ust. 1 pkt 3 i 4, mogą posiadać podległe oddziały
3. Służba Więzienna ma prawo do otrzymywania położone w tej samej lub innej miejscowości.
informacji kryminalnych z Krajowego Centrum Infor-
macji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do reali- 5. Jednostki organizacyjne, o których mowa
zacji swoich zadań ustawowych. w ust. 1 pkt 4, z wyjątkiem Centralnego Ośrodka Szko-
lenia Służby Więziennej, mogą być prowadzone w for-
Art. 5. Organy administracji państwowej, samo- mie instytucji gospodarki budżetowej, o której mowa
rządu terytorialnego oraz państwowe jednostki orga- w art. 9 pkt 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finan-
nizacyjne są obowiązane współdziałać z jednostkami sach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 oraz
organizacyjnymi Służby Więziennej w zakresie i na za- z 2010 r. Nr 28, poz. 146).
sadach określonych w ustawie.
6. Instytucja gospodarki budżetowej, o której mo-
Art. 6. Koszty związane z funkcjonowaniem Służby wa w ust. 1, może otrzymywać dotacje z budżetu pań-
Więziennej są pokrywane z budżetu państwa. stwa na realizację zadań publicznych związanych
z prowadzeniem oddziaływań penitencjarnych wy-
Rozdział 2 mienionych w art. 2 ust. 2 pkt 1, wykonywaniem za-
dań obronnych na podstawie przepisów odrębnych,
Organizacja Służby Więziennej organizowaniem i prowadzeniem szkolenia i dosko-
nalenia zawodowego funkcjonariuszy oraz pracowni-
Art. 7. Organami Służby Więziennej są: ków, a także realizacji programów poprawy sprawno-
ści funkcjonariuszy, w formie obozów kondycyjnych.
1) Dyrektor Generalny Służby Więziennej, zwany da-
lej „Dyrektorem Generalnym”; Art. 9. 1. Liczbę etatów w poszczególnych jednost-
kach organizacyjnych nalicza się w oparciu o ustaloną
2) dyrektor okręgowy Służby Więziennej, zwany da- w ustawie budżetowej na dany rok liczbę etatów funk-
lej „dyrektorem okręgowym”; cjonariuszy Służby Więziennej, zwanych dalej „funkcjo-
nariuszami”, oraz przyznaną dla więziennictwa liczbę
3) dyrektor zakładu karnego i dyrektor aresztu śled- etatów pracowników Służby Więziennej, zwanych dalej
czego; „pracownikami”, uwzględniając następujące kryteria:
4) Komendant Centralnego Ośrodka Szkolenia Służ- 1) zapewnienie bezpieczeństwa jednostek organiza-
by Więziennej, komendant ośrodka szkolenia Służ- cyjnych i bezpieczeństwa osobistego funkcjona-
by Więziennej i komendant ośrodka doskonalenia riuszy i pracowników;
kadr Służby Więziennej.
2) zakres i stopień złożoności realizowanych przez
funkcjonariuszy i pracowników ustawowych zadań
Art. 8. 1. Jednostkami organizacyjnymi Służby
Służby Więziennej;
Więziennej, zwanymi dalej „jednostkami organizacyj-
nymi”, są: 3) liczbę, typ i rodzaj jednostek organizacyjnych nad-
zorowanych przez właściwe organy Służby Wię-
1) Centralny Zarząd Służby Więziennej; ziennej;
2) okręgowe inspektoraty Służby Więziennej; 4) terytorialny zasięg działania jednostek organiza-
cyjnych oraz liczbę współpracujących z nimi orga-
3) zakłady karne i areszty śledcze; nów ścigania i wymiaru sprawiedliwości;
4) Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej 5) liczbę, typ i rodzaj posiadanych budowli i urzą-
oraz ośrodki szkolenia Służby Więziennej i ośrodki dzeń.
doskonalenia kadr Służby Więziennej.
2. Przy naliczaniu liczby etatów, o których mowa
2. W ramach jednostek organizacyjnych, o których w ust. 1, ponadto uwzględnia się następujące kryteria
mowa w ust. 1 pkt 3, mogą, w razie potrzeby, działać szczególne:
szkoły i zakłady opieki zdrowotnej, a w ramach jedno-
stek organizacyjnych, o których mowa w ust. 1 pkt 4 1) w zakładach karnych:
— zakłady opieki zdrowotnej.
a) liczbę funkcjonariuszy i pracowników niezbęd-
3. W jednostkach organizacyjnych mogą być two- nych do zapewnienia realizacji zadań wynikają-
rzone służby, działy, oddziały, zespoły i stanowiska cych z celów wykonywania kary pozbawienia
prowadzące działalność, w szczególności w zakresie wolności,
b) rodzaj realizowanych systemów wykonywania 5) udział w pracach nad projektem budżetu państwa
kary pozbawienia wolności i programów oddzia- w zakresie dotyczącym więziennictwa oraz opra-
ływań wobec osób pozbawionych wolności, cowywanie planu dochodów i wydatków budżeto-
wych więziennictwa w ramach kwot wynikających
c) typ, rodzaj oraz przeznaczenie zakładu karnego, z ustawy budżetowej;
d) strukturę organizacyjną, w tym oddziały aresztu
śledczego, 6) nadzorowanie działalności okręgowych inspekto-
ratów Służby Więziennej, Centralnego Ośrodka
e) liczbę podległych oddziałów zewnętrznych, Szkolenia Służby Więziennej, ośrodków szkolenia
Służby Więziennej i ośrodków doskonalenia kadr
f) liczbę miejsc zakwaterowania dla osób pozba- Służby Więziennej bezpośrednio mu podległych
wionych wolności oraz ruch osób pozbawio- oraz sprawowanie nadzoru nad organizacją i reali-
nych wolności, zowaniem zadań przez pozostałe jednostki organi-
g) liczbę działających szkół, ośrodków diagno- zacyjne;
stycznych, zakładów opieki zdrowotnej, aptek
7) kształtowanie polityki kadrowej w Służbie Więzien-
i przywięziennych zakładów pracy;
nej;
2) w aresztach śledczych:
8) ustalanie liczby etatów i stanowisk w Centralnym
a) liczbę miejsc zakwaterowania dla osób pozba- Zarządzie Służby Więziennej, liczby etatów w okrę-
wionych wolności oraz ruch osób pozbawio- gowych inspektoratach Służby Więziennej oraz
nych wolności, łącznej liczby etatów w podległych jednostkach
organizacyjnych;
b) strukturę organizacyjną, w tym oddziały zakładu
karnego, 9) ustalanie szczegółowego sposobu gospodarowa-
c) liczbę podległych oddziałów zewnętrznych, nia składnikami majątkowymi i racjonalnego wy-
korzystywania środków finansowych przeznaczo-
d) liczbę działających szkół, ośrodków diagno- nych na działalność Służby Więziennej;
stycznych, zakładów opieki zdrowotnej, aptek
i przywięziennych zakładów pracy; 10) inicjowanie badań naukowych dotyczących zadań
Służby Więziennej oraz współdziałanie z placów-
3) w Centralnym Ośrodku Szkolenia Służby Więzien- kami naukowymi w tym zakresie;
nej oraz w ośrodkach szkolenia i doskonalenia
kadr Służby Więziennej: liczbę miejsc zakwatero- 11) ustalanie metod i form wykonywania zadań służ-
wania oraz harmonogram szkoleń i doskonalenia bowych przez funkcjonariuszy w zakresie nieobję-
zawodowego. tym przepisami wydanymi na podstawie niniejszej
ustawy;
Art. 10. 1. Centralnym Zarządem Służby Więzien-
nej oraz jednostkami organizacyjnymi, o których mo- 12) realizacja zadań wynikających z innych ustaw.
wa w art. 8 ust. 1, kieruje Dyrektor Generalny podległy
Ministrowi Sprawiedliwości. 2. W ramach realizacji swoich zadań Dyrektor Ge-
neralny może wydawać zarządzenia, instrukcje lub
2. Dyrektor Generalny jest przełożonym wszyst- wytyczne.
kich funkcjonariuszy.
Art. 12. 1. Okręgowym inspektoratem Służby Wię-
3. Minister Sprawiedliwości nadaje, w drodze ziennej kieruje dyrektor okręgowy.
zarządzenia, statut Centralnemu Zarządowi Służby
Więziennej. 2. Do zakresu działania dyrektora okręgowego na-
leży w szczególności:
Art. 11. 1. Do zakresu działania Dyrektora General- 1) koordynacja oddziaływań penitencjarnych prowa-
nego należy w szczególności: dzonych w podległych jednostkach organizacyj-
nych i nadzór nad nimi;
1) ustalanie kierunków prowadzenia oddziaływań pe-
nitencjarnych i nadzór nad ich realizacją; 2) koordynacja sposobu i nadzór nad warunkami
prawidłowego i praworządnego wykonywania kar
2) tworzenie warunków prawidłowego i praworząd- pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowa-
nego wykonywania kar pozbawienia wolności nia w podległych jednostkach organizacyjnych
i tymczasowego aresztowania; oraz kontrola przestrzegania w nich praw osób po-
zbawionych wolności;
3) ustalanie zasad technicznego zabezpieczenia
ochronnego i bezpieczeństwa w jednostkach orga- 3) organizowanie systemu współdziałania podle-
nizacyjnych, rodzaju uzbrojenia i środków ochrony głych jednostek organizacyjnych w zakresie utrzy-
stosowanych przez funkcjonariuszy w różnych ro- mania w nich bezpieczeństwa i porządku oraz
dzajach jednostek organizacyjnych oraz szczegóło- współpraca w tym zakresie z Policją i innymi służ-
wego sposobu wykorzystywania zwierząt do reali- bami oraz instytucjami i organami ochrony pań-
zacji zadań Służby Więziennej; stwa;
4) ustalanie metod i form działalności w zakresie 4) sprawowanie nadzoru i koordynowanie działalno-
ochrony i przygotowań obronnych w podległych ści w zakresie ochrony i przygotowań obronnych
jednostkach organizacyjnych; w podległych jednostkach organizacyjnych;
5) ustalanie rejonizacji osadzania tymczasowo aresz- 3. W ramach realizacji swoich zadań dyrektor za-
towanych w aresztach śledczych, sprawowanie kładu karnego i dyrektor aresztu śledczego mogą wy-
nadzoru nad przestrzeganiem ustalonego przezna- dawać zarządzenia, instrukcje lub wytyczne.
czenia aresztów śledczych i zakładów karnych oraz
organizowanie i koordynowanie transportu osób 4. Dyrektor Generalny ustala, w drodze zarządze-
pozbawionych wolności; nia, szczegółowy zakres działania dyrektorów oraz
strukturę organizacyjną zakładów karnych i aresztów
6) tworzenie poza obrębem podległych zakładów śledczych.
karnych i aresztów śledczych podporządkowanych
im oddziałów tymczasowego zakwaterowania ska- 5. Zasady tworzenia zakładów karnych i aresztów
zanych; śledczych określa odrębna ustawa.
7) opracowywanie planu finansowego dochodów Art. 14. 1. Centralnym Ośrodkiem Szkolenia Służ-
i wydatków budżetowych dla okręgowego inspek- by Więziennej, ośrodkiem szkolenia Służby Więzien-
toratu Służby Więziennej i podległych jednostek nej i ośrodkiem doskonalenia kadr Służby Więziennej
organizacyjnych; kierują komendanci.
8) nadzorowanie działalności podległych zakładów 2. W Centralnym Ośrodku Szkolenia Służby Wię-
karnych i aresztów śledczych, ośrodków doskona- ziennej, w ośrodkach szkolenia Służby Więziennej
lenia kadr Służby Więziennej oraz przywięziennych i ośrodkach doskonalenia kadr Służby Więziennej pro-
zakładów pracy funkcjonujących przy podległych wadzi się szkolenie funkcjonariuszy i pracowników.
jednostkach organizacyjnych;
3. Do zakresu działania komendantów, o których
9) ustalanie liczby stanowisk w okręgowym inspekto- mowa w ust. 1, należy w szczególności:
racie Służby Więziennej oraz liczby etatów w pod-
ległych jednostkach organizacyjnych; 1) zapewnienie właściwych warunków szkolenia oraz
doskonalenia zawodowego funkcjonariuszy i pra-
10) realizacja zadań wynikających z innych ustaw. cowników;
3. Dyrektor okręgowy jest przełożonym funkcjona- 2) koordynacja, nadzór i odpowiedzialność za prowa-
riuszy pełniących służbę w podległych jednostkach dzone w podległym ośrodku szkolenia oraz dosko-
organizacyjnych. nalenie zawodowe;
4. W ramach realizacji swoich zadań dyrektor okrę- 3) zapewnienie bezpieczeństwa i porządku w podleg-
gowy może wydawać zarządzenia, instrukcje lub wy- łym ośrodku;
tyczne.
4) realizacja zadań z zakresu spraw ochronnych
5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze zarzą- i przygotowań obronnych;
dzenia, szczegółowy zakres działania dyrektorów okrę- 5) zapewnienie odpowiedniego do potrzeb doboru
gowych oraz strukturę i siedziby okręgowych inspekto- i wykorzystania kadry, stałego podnoszenia jej
ratów Służby Więziennej, a także jednostki organizacyj- kwalifikacji, właściwego wykonywania obowiąz-
ne podległe poszczególnym dyrektorom okręgowym. ków i dyscypliny;
Art. 13. 1. Zakładem karnym i aresztem śledczym 6) ustalanie liczby stanowisk w ośrodku;
kieruje dyrektor.
7) realizacja zadań wynikających z innych ustaw.
2. Do zakresu działania dyrektora zakładu karnego
i dyrektora aresztu śledczego należy w szczególności: 4. W ramach realizacji swoich zadań komendanci
mogą wydawać zarządzenia, instrukcje lub wytyczne.
1) koordynacja oddziaływań penitencjarnych prowa-
dzonych w podległej jednostce organizacyjnej 5. Dyrektor Generalny, w drodze zarządzenia:
i nadzór nad nimi; 1) tworzy, przekształca i znosi ośrodki szkolenia Służ-
2) zapewnienie prawidłowego i praworządnego wy- by Więziennej i ośrodki doskonalenia kadr Służby
konywania kar pozbawienia wolności i tymczaso- Więziennej;
wego aresztowania oraz zapewnienie bezpieczeń- 2) określa siedzibę Centralnego Ośrodka Szkolenia
stwa i porządku w podległej jednostce organiza- Służby Więziennej oraz ośrodków szkolenia Służ-
cyjnej; by Więziennej i ośrodków doskonalenia kadr Służ-
3) nadzorowanie działających w ramach zakładu kar- by Więziennej;
nego i aresztu śledczego szkół i zakładów opieki 3) nadaje statuty ustalające szczegółowy zakres dzia-
zdrowotnej; łania Komendanta Centralnego Ośrodka Szkolenia
4) racjonalne wykorzystanie środków finansowych; Służby Więziennej, komendanta ośrodka szkolenia
Służby Więziennej i komendanta ośrodka dosko-
5) zapewnienie odpowiedniego do potrzeb doboru nalenia kadr Służby Więziennej oraz strukturę or-
i wykorzystania kadry, stałego podnoszenia jej ganizacyjną ośrodków.
kwalifikacji, właściwego wykonywania obowiąz-
ków i dyscypliny; 6. Dyrektor Generalny określa, w drodze zarządze-
nia, ramowy regulamin pobytu w Centralnym Ośrod-
6) ustalanie liczby stanowisk w podległej jednostce
ku Szkolenia Służby Więziennej oraz ośrodkach szko-
organizacyjnej;
lenia Służby Więziennej i ośrodkach doskonalenia
7) realizacja zadań wynikających z innych ustaw. kadr Służby Więziennej.
7. Przepisów ust. 5 i 6 nie stosuje się, jeżeli ośro- sprawdzenia pojazdów wjeżdżających oraz wyjeż-
dek szkolenia Służby Więziennej lub ośrodek dosko- dżających, a także ładunków tych pojazdów, rów-
nalenia kadr Służby Więziennej jest prowadzony nież przy użyciu urządzeń technicznych i psów
w formie instytucji gospodarki budżetowej. specjalnych wyszkolonych w zakresie wyszukiwa-
nia środków odurzających i substancji psychotro-
Art. 15. Ustanawia się dzień 8 lutego świętem powych lub materiałów wybuchowych;
Służby Więziennej.
4) wzywania osób zakłócających spokój i porządek
Art. 16. 1. Jednostce organizacyjnej może zostać w bezpośrednim sąsiedztwie lub na terenie jed-
nadany sztandar. nostki organizacyjnej, nawiązujących niedozwolo-
ne kontakty z osobami pozbawionymi wolności
2. Sztandar jednostce organizacyjnej nadaje Mini-
lub usiłujących bez zezwolenia funkcjonariuszy
ster Sprawiedliwości na wniosek kierownika jednostki
dostarczyć jakiekolwiek przedmioty na teren jed-
organizacyjnej, zaopiniowany przez Dyrektora Gene-
nostki organizacyjnej, do zaniechania takich za-
ralnego.
chowań;
3. Sztandar może być ufundowany za zgodą Mini-
5) zatrzymania, na terenie jednostki organizacyjnej,
stra Sprawiedliwości. Zgodę na ufundowanie sztan-
celem niezwłocznego przekazania Policji, osób, co
daru i jego zatwierdzony projekt doręcza się fundato-
do których istnieje uzasadnione podejrzenie po-
rowi za pośrednictwem zainteresowanego kierownika
pełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary;
jednostki organizacyjnej.
6) usunięcia z terenu jednostki organizacyjnej osoby,
która nie stosuje się do polecenia wydanego na
porządzenia, wymagania dotyczące sztandaru, wzór
podstawie obowiązujących przepisów;
aktu nadania sztandaru, tryb i warunki jego nadania
oraz sposób przechowywania i ewidencjonowania 7) zatrzymania osób pozbawionych wolności, które:
sztandarów, a także sposób przekazywania ich w przy-
padku likwidacji jednostki organizacyjnej albo ponow- a) dokonały ucieczki z aresztu śledczego lub zakła-
nego nadania sztandaru. Sztandar powinien nawiązy- du karnego,
wać do tradycji Służby Więziennej.
b) dokonały ucieczki w trakcie konwojowania lub
5. Minister Sprawiedliwości może określić, w dro- zatrudnienia,
dze rozporządzenia, wzór sztandaru, uwzględniając c) na podstawie zezwolenia właściwego organu
tradycje Służby Więziennej. opuściły areszt śledczy albo zakład karny i nie
Art. 17. 1. Funkcjonariusze otrzymują wyposażenie powróciły do niego w wyznaczonym terminie,
niezbędne do wykonywania czynności służbowych. korzystając z zezwolenia na czasowe opuszcze-
nie aresztu śledczego lub zakładu karnego bez
2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz- konwoju funkcjonariusza;
porządzenia, uzbrojenie Służby Więziennej, rodzaje
broni i środków ochrony stosowanych przez funkcjo- 8) żądania niezbędnej pomocy od funkcjonariuszy
nariuszy w czasie pełnienia obowiązków służbowych, Policji, Straży Granicznej i żołnierzy Żandarmerii
uwzględniając obowiązek prawidłowej realizacji zadań Wojskowej, jak również zwracania się w nagłych
przez Służbę Więzienną. przypadkach do innych organów ochrony porząd-
ku publicznego i bezpieczeństwa państwa lub każ-
3. Dyrektor Generalny określi, w drodze zarządze- dej osoby o udzielenie doraźnej pomocy w ramach
nia, normy wyposażenia, o którym mowa w ust. 1, oraz obowiązujących przepisów prawa.
szczegółowe warunki jego przydzielania i użytkowania.
2. Z obowiązków wynikających z realizacji praw
Rozdział 3 funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 1 pkt 3, w za-
kresie poddania się kontroli osobistej oraz kontroli
Zakres uprawnień Służby Więziennej ubrania i obuwia, są wyłączeni:
Art. 18. 1. Funkcjonariusze, wykonując czynności 1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej;

służbowe, mają prawo:
2) Prezes Rady Ministrów;
1) legitymowania osób ubiegających się o wstęp oraz
opuszczających teren jednostek organizacyjnych 3) członkowie Rady Ministrów;
oraz deponowania dokumentów tożsamości osób 4) Rzecznik Praw Obywatelskich;
przebywających na terenie jednostki organizacyj-
nej; 5) Rzecznik Praw Dziecka;
2) legitymowania funkcjonariuszy i pracowników 6) Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych;
wchodzących i wychodzących z jednostki organi-
zacyjnej; 7) osoby korzystające z immunitetu parlamentarne-
go, sędziowskiego lub prokuratorskiego;
3) żądania od osób wymienionych w pkt 1 i 2 przeka-
zania do depozytu przedmiotów niebezpiecznych 8) osoby korzystające z immunitetów dyplomatycz-
i przedmiotów niedozwolonych, dokonywania nych lub konsularnych na mocy ustaw, umów
kontroli osobistej tych osób i kontroli ich ubrania, międzynarodowych albo powszechnie uznanych
obuwia oraz przeglądania zawartości bagaży, zwyczajów międzynarodowych.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach kie- 14) pałek służbowych;

rownik jednostki organizacyjnej może:
15) pocisków niepenetracyjnych, miotanych z broni
1) zwolnić funkcjonariusza, o którym mowa w ust. 1, palnej lub innych urządzeń.
od obowiązku legitymowania osoby ubiegającej
się o wstęp na teren jednostki organizacyjnej oraz 2. Środki przymusu bezpośredniego wymienione
z obowiązków, o których mowa w ust. 1 pkt 3; w ust. 1 mogą być stosowane, jeżeli jest to konieczne
oraz wyłącznie w celu przeciwdziałania: usiłowaniu
2) zwolnić osobę ubiegającą się o wstęp na teren jed- zamachu na życie lub zdrowie własne lub innej osoby,
nostki organizacyjnej z obowiązku przekazywania nawoływaniu do buntu, groźnemu nieposłuszeństwu
do depozytu przedmiotów niebezpiecznych i przed- lub zakłóceniu porządku mogących mieć wpływ na
miotów niedozwolonych. bezpieczeństwo, niszczeniu mienia lub ucieczce osoby
pozbawionej wolności, a także w celu odparcia bezpo-
4. Czynności wymienione w ust. 1 pkt 1—6 wyko- średniego zamachu na konwój ochraniający osobę
nuje się w sposób możliwie najmniej naruszający do- pozbawioną wolności lub materiały niejawne w rozu-
bra osobiste osoby, wobec której zostały podjęte. mieniu przepisów o ochronie informacji niejawnych.
5. Osobom niebędącym funkcjonariuszami i pra- 3. Wobec kobiety pozbawionej wolności będącej
cownikami na sposób prowadzenia czynności, o któ- w widocznej ciąży lub o której wiadomo, że jest w cią-
rych mowa w ust. 1 pkt 1 i 3—6, przysługuje zażalenie ży, nie stosuje się środków przymusu bezpośredniego
do właściwego miejscowo sądu rejonowego w termi- wymienionych w ust. 1 pkt 6—15.
nie 7 dni od dnia przeprowadzenia tych czynności.
4. Wobec osób innych niż pozbawione wolności:
6. Funkcjonariuszom i pracownikom na sposób
prowadzenia czynności, o których mowa w ust. 1 1) środki przymusu bezpośredniego wymienione
pkt 3, przysługuje zażalenie do właściwego miejscowo w ust. 1 pkt 1, 4, 8—10, 12, 14 i 15 mogą być stoso-
sądu rejonowego w terminie 7 dni od dnia przeprowa- wane w razie poważnego zakłócenia przez te oso-
dzenia tych czynności. by porządku na terenie jednostek organizacyj-
nych;
7. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządze-
nia, szczegółowy tryb działań, o których mowa w ust. 1 2) kobiety będącej w widocznej ciąży, osoby, której
pkt 1—3 i 5—8, sposoby ich realizacji oraz sposób po- wygląd wskazuje na wiek do 13 lat, osoby w pode-
stępowania funkcjonariuszy w tym zakresie, mając na szłym wieku oraz osoby o widocznym kalectwie
względzie zapewnienie skuteczności działań podejmo- stosuje się wyłącznie siłę fizyczną.
wanych przez funkcjonariuszy.
5. Środków przymusu bezpośredniego nie można
Art. 19. 1. Funkcjonariusze podczas pełnienia obo- stosować dłużej niż wymaga tego potrzeba.
wiązków służbowych mają prawo do stosowania
względem osób pozbawionych wolności środków 6. W celu zapobieżenia ucieczce osoby pozbawio-
przymusu bezpośredniego w postaci: nej wolności lub objawom jej czynnej agresji lub auto-
agresji można zastosować, jako środki prewencyjne,
1) siły fizycznej;
kask ochronny, kajdanki, pas obezwładniający lub pro-
2) celi zabezpieczającej; wadnice, a także urządzenia techniczne powodujące
blokadę stawu kolanowego.
3) kasku ochronnego;
7. Funkcjonariusze podczas pełnienia obowiązków
4) kajdanek lub prowadnic;
służbowych mają prawo używać względem osób po-
5) urządzeń technicznych powodujących blokadę sta- zbawionych wolności psów specjalnych wyszkolo-
wu kolanowego; nych w zakresie wyszukiwania środków odurzających
i substancji psychotropowych lub materiałów wybu-
6) środków technicznych w postaci maski, zasłony na chowych albo do tropienia śladów.
twarz albo kasku z przyłbicą, tłumiących głos albo
zestawu głośnikowego; Art. 20. Jeżeli środki przymusu bezpośredniego
wymienione w art. 19 ust. 1 są niewystarczające lub
7) wodnych środków obezwładniających;
ich użycie ze względu na okoliczności danego zdarze-
8) siatki obezwładniającej; nia nie jest możliwe, funkcjonariusz ma prawo użycia
broni palnej lub psa służbowego wyłącznie:
9) chemicznych środków obezwładniających lub in-
nych środków o podobnym działaniu; 1) w celu odparcia bezpośredniego zamachu na ży-
cie, zdrowie lub wolność funkcjonariusza lub innej
10) urządzeń olśniewających; osoby oraz w celu przeciwdziałania czynnościom
zmierzającym bezpośrednio do takiego zamachu;
11) petard lub innych środków hukowo-błyskowych;
12) środków do obezwładniania za pomocą ładunku 2) przeciwko osobie niepodporządkowującej się
elektrycznego; wezwaniu do natychmiastowego porzucenia broni
palnej lub innego niebezpiecznego narzędzia, któ-
13) pasów obezwładniających lub kaftana bezpieczeń- rych użycie może zagrozić życiu lub zdrowiu funk-
stwa; cjonariusza lub innej osoby;
3) przeciwko osobie, która usiłuje bezprawnie prze- sąsiedztwie, wzmocnieniu sił Służby Więziennej, od-
mocą odebrać broń palną funkcjonariuszowi lub parciu napadu, organizacji pościgu, ujęciu osób po-
innej osobie uprawnionej do posiadania broni pal- zbawionych wolności lub ich ewakuacji.
nej;
4. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z mi-
4) w celu odparcia niebezpiecznego bezpośredniego nistrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi,
zamachu na obiekty zakładu karnego lub aresztu w drodze rozporządzenia, tryb współdziałania, o któ-
śledczego; rym mowa w ust. 1, organy obowiązane do współ-
5) w celu udaremnienia ucieczki osoby pozbawionej działania oraz warunki użycia sił Policji na terenie jed-
wolności z terenu jednostki organizacyjnej; nostek organizacyjnych i w czasie konwojowania, ma-
jąc na względzie konieczność zapewnienia poprawnej
6) w celu odparcia bezpośredniego zamachu na kon- i skutecznej współpracy.
wój ochraniający osoby, broń palną, amunicję,
materiały stanowiące tajemnicę państwową, pie- Rozdział 4
niądze lub inne przedmioty wartościowe;
Przetwarzanie informacji i danych osobowych
7) w celu udaremnienia ucieczki osoby pozbawionej niezbędnych do wykonywania zadań
wolności w czasie jej konwojowania; przez Służbę Więzienną
8) w pościgu za osobą, wobec której użycie broni
Art. 24. 1. Służba Więzienna może przetwarzać in-
było dopuszczalne w przypadkach określonych
formacje i dane osobowe, w tym także bez zgody
w pkt 1—3 oraz 5—7.
i wiedzy osób, których dotyczą, niezbędne do realiza-
cji zadań, o których mowa w art. 2.
Art. 21. 1. Stosowanie środków przymusu bezpo-
średniego, użycie broni palnej lub psa służbowego 2. W rozumieniu niniejszej ustawy przez przetwa-
powinno być odpowiednie do stopnia zagrożenia, na- rzanie informacji i danych osobowych należy rozu-
stępować po uprzednim ostrzeżeniu o ich użyciu mieć jakiekolwiek operacje wykonywane na danych
i w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobowych, takie jak: zbieranie, utrwalanie, przecho-
osobie, względem której je zastosowano, oraz nie mo- wywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie
że zmierzać do pozbawienia jej życia, a także narażać i usuwanie, a zwłaszcza te, które wykonuje się w sys-
na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych temach informatycznych.
osób.
3. Służba Więzienna udziela informacji i udostęp-
2. Ostrzeżenia przewidzianego w ust. 1 nie stosuje nia dane osobowe o osobach, na pisemny wniosek,
się, jeżeli zwłoka w stosowaniu środka przymusu bez- podmiotom ustawowo uprawnionym, w zakresie
pośredniego, użyciu broni palnej lub psa służbowego określonym w ustawach.
grozi bezpośrednim niebezpieczeństwem dla życia
funkcjonariusza lub innej osoby albo zrealizowaniem 4. Służba Więzienna, na pisemny i uzasadniony
działań, o których mowa w art. 20 pkt 1—3 i 6. wniosek osoby najbliższej, udostępnia dane osobowe
osoby pozbawionej wolności, za pisemną zgodą tej
Art. 22. Rada Ministrów określi, w drodze rozpo- osoby.
rządzenia, szczegółowe warunki stosowania środków
przymusu bezpośredniego oraz użycia broni palnej 5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
lub psa służbowego przez funkcjonariuszy i sposób porządzenia, tryb składania oraz wzór wniosku o udzie-
postępowania w tym zakresie, mając na względzie ko- lenie informacji lub udostępnienie danych osobowych
nieczność minimalizowania bezpośredniego zagroże- o osobie obecnie lub uprzednio pozbawionej wolno-
nia życia lub zdrowia człowieka. ści w areszcie śledczym lub zakładzie karnym, zawie-
rającego oznaczenie podmiotu ubiegającego się
Art. 23. 1. W przypadku zagrożenia lub naruszenia o udzielenie informacji lub udostępnienie danych oso-
bezpieczeństwa jednostki organizacyjnej lub konwoju, bowych, podstawę prawną, zakres udostępnianych
jeżeli bezpieczeństwo nie może być zapewnione siła- danych i udzielanych informacji oraz danych identyfi-
mi i środkami własnymi, Służba Więzienna współdzia- kujących osobę pozbawioną wolności, a w przypadku
ła z Policją. osoby najbliższej — uzasadnienie wniosku, mając na
względzie w szczególności zakres uprawnień ustawo-
2. Siły Policji można wezwać w razie zagrożenia wych ubiegających się podmiotów.
lub naruszenia bezpieczeństwa jednostki organizacyj-
nej albo konwoju w szczególności związanego z przy- Art. 25. Dyrektor Generalny przekazuje, w formie
gotowywaniem, usiłowaniem lub dokonaniem zama- elektronicznej, informacje o osobach pozbawionych
chu terrorystycznego, napadem, buntem, zbiorową wolności do Krajowego Rejestru Karnego, w zakresie
ucieczką osadzonych, najściem tłumu, pożarem, kata- określonym w ustawie z dnia 24 maja 2000 r. o Krajo-
strofą lub klęską żywiołową. wym Rejestrze Karnym (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 292
oraz z 2009 r. Nr 53, poz. 432 i Nr 168, poz. 1323).
3. W zależności od stopnia i rodzaju zagrożenia,
o którym mowa w ust. 2, współdziałanie Policji może Rozdział 5
polegać na przekazaniu informacji, które mogą mieć
znaczenie dla bezpieczeństwa jednostki organizacyj- Funkcjonariusze i pracownicy
nej lub osób pozbawionych wolności, zabezpieczeniu
terenu jednostki lub konwoju od zewnątrz, wprowa- Art. 26. 1. W jednostkach organizacyjnych pełnią
dzeniu sił Policji na teren jednostki organizacyjnej, służbę funkcjonariusze oraz mogą być zatrudnieni
przywróceniu porządku na terenie jednostki lub w jej pracownicy.
2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz- mi pozbawionymi wolności przysługuje z tego tytułu,
porządzenia, stanowiska, na których mogą pełnić służ- obok wynagrodzenia wynikającego z odrębnych prze-
bę wyłącznie funkcjonariusze, uwzględniając jednostki pisów, dodatek do wynagrodzenia w wysokości do
organizacyjne i rodzaje tych stanowisk oraz specyfikę 50 % wynagrodzenia zasadniczego.
zadań na poszczególnych stanowiskach.
2. Pracownik, o którym mowa w ust. 1, podczas
Art. 27. Funkcjonariusze i pracownicy powinni wy- i w związku z wykonywaniem obowiązków służbo-
kazywać się odpowiednim przygotowaniem ogólnym wych korzysta z ochrony prawnej przewidzianej
i zawodowym oraz wysokim poziomem moralnym, w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny
systematycznie dokształcać się i podnosić kwalifikacje (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.3)) dla funkcjonariu-
zawodowe. W postępowaniu wobec osób pozbawio- szy publicznych.
nych wolności są obowiązani w szczególności:
1) kierować się zasadami praworządności, bezstron- 3. Pracownikowi, o którym mowa w ust. 1, przysłu-
ności oraz humanitaryzmu; guje zwrot kosztów obrony, jeżeli postępowanie kar-
ne, wszczęte przeciwko niemu o przestępstwo lub
2) szanować ich prawa i godność; przestępstwo skarbowe popełnione w związku z wy-
konywaniem czynności służbowych, zostanie prawo-
3) oddziaływać pozytywnie swoim własnym przykła- mocnie zakończone: orzeczeniem o umorzeniu postę-
dem. powania wobec braku ustawowych znamion czynu
zabronionego lub niepopełnienia przestępstwa albo
Art. 28. 1. Funkcjonariusze i pracownicy nie mogą wyrokiem uniewinniającym. Koszty takie zwraca się
uczestniczyć w takiej działalności, która podważa au- ze środków budżetu państwa na wniosek pracownika,
torytet Służby Więziennej lub w której wykorzystuje w wysokości faktycznie poniesionych kosztów, nie
się informacje o charakterze służbowym do celów po- wyższej niż stawka maksymalna wynagrodzenia jed-
zasłużbowych. nego obrońcy, określona w przepisach wydanych na
podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r.
2. Funkcjonariuszom i pracownikom zabrania się
— Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2009 r. Nr 146,
utrzymywania innych niż wynikające z obowiązków
poz. 1188, z późn. zm.4)).
służbowych kontaktów z osobami pozbawionymi wol-
ności oraz udzielania osobom nieupoważnionym in-
formacji dotyczących osób pozbawionych wolności, Art. 31. 1. Minister Sprawiedliwości w porozumie-
także po ich zwolnieniu. niu z ministrem właściwym do spraw pracy określi,
w drodze rozporządzenia:
Art. 29. Pracownikiem może być osoba, która:
1) rodzaje i wykaz stanowisk, na których pracownicy
1) ukończyła 18 lat i ma pełną zdolność do czynności wykonują obowiązki służbowe w stałym i bezpo-
prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych; średnim kontakcie z osobami pozbawionymi wol-
ności, uwzględniając w szczególności charakter
2) daje rękojmię prawidłowego wykonywania powie- wykonywanych prac oraz jednostki organizacyjne,
rzonych zadań; w których te prace są wykonywane;
3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu
za przestępstwo umyślne lub umyślne przestęp- 2) tryb przyznawania dodatku, o którym mowa
stwo skarbowe albo wobec której nie został wyda- w art. 30 ust. 1, uwzględniając w szczególności
ny prawomocny wyrok warunkowo umarzający stanowiska i funkcje, których zajmowanie lub peł-
postępowanie karne o takie przestępstwo, a także nienie uprawnia do dodatku, a także wymiar czasu
nie toczy się przeciwko niej postępowanie karne pracy w bezpośrednim kontakcie z osobami po-
o takie przestępstwo; zbawionymi wolności, mający wpływ na prawo do
dodatku i jego wysokość.
4) ma odpowiednie do zajmowanego stanowiska
wykształcenie; 3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U.
z 1997 r. Nr 128, poz. 840, z 1999 r. Nr 64, poz. 729 i Nr 83,
5) daje rękojmię zachowania tajemnicy, stosownie poz. 931, z 2000 r. Nr 48, poz. 548, Nr 93, poz. 1027 i Nr 116,
do wymogów określonych w przepisach ustawy poz. 1216, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071, z 2003 r. Nr 111,
z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji poz. 1061, Nr 121, poz. 1142, Nr 179, poz. 1750, Nr 199,
niejawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 196, poz. 1631, poz. 1935 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 25, poz. 219,
z późn. zm.2)); Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889 i Nr 243, poz. 2426, z 2005 r.
Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 132, poz. 1109, Nr 163,
6) posiada zdolność psychiczną i fizyczną pozwalają- poz. 1363, Nr 178, poz. 1479 i Nr 180, poz. 1493, z 2006 r.
cą na zatrudnienie na określonym stanowisku, któ- Nr 190, poz. 1409, Nr 218, poz. 1592 i Nr 226, poz. 1648,
rą ustala służba medycyny pracy. z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 123, poz. 850, Nr 124, poz. 859
i Nr 192, poz. 1378, z 2008 r. Nr 90, poz. 560, Nr 122,
Art. 30. 1. Pracownikom wykonującym obowiązki poz. 782, Nr 171, poz. 1056, Nr 173, poz. 1080 i Nr 214,
poz. 1344, z 2009 r. Nr 62, poz. 504, Nr 63, poz. 533, Nr 166,
służbowe w stałym i bezpośrednim kontakcie z osoba- poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 190, poz. 1474, Nr 201,
poz. 1540 i Nr 206, poz. 1589 oraz z 2010 r. Nr 7, poz. 46
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały i Nr 40, poz. 227 i 229.
ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 149, 4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały
poz. 1078, Nr 218, poz. 1592 i Nr 220, poz. 1600, z 2007 r. ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 166, poz. 1317, Nr 210,
Nr 25, poz. 162, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056 oraz z 2009 r. poz. 1628 i Nr 216, poz. 1676 oraz z 2010 r. Nr 7, poz. 45
Nr 178, poz. 1375. i Nr 47, poz. 278.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządze- 2. W Służbie Więziennej może działać tylko jeden
nia, rodzaje i wykaz stanowisk, na których pracownicy związek zawodowy zrzeszający funkcjonariuszy. Zwią-
są zatrudniani na zasadach określonych w ustawie zek ten nie ma prawa do strajku.
z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów
państwowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 86, poz. 953, z późn. Art. 35. Funkcjonariusze pozostający w stosunku
zm.5)), uwzględniając w szczególności charakter wy- służbowym w chwili ogłoszenia mobilizacji lub wybu-
konywanych prac oraz jednostki organizacyjne, w któ- chu wojny stają się z mocy prawa funkcjonariuszami
rych te prace są wykonywane. pełniącymi służbę w czasie wojny i pozostają w tej
służbie do czasu zwolnienia.
Art. 32. 1. Kierownicy jednostek organizacyjnych:
Dyrektor Generalny, dyrektorzy okręgowi, Komendant Art. 36. 1. Ustanawia się odznakę „Za zasługi
Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej, w pracy penitencjarnej”.
dyrektorzy zakładów karnych i aresztów śledczych
oraz komendanci ośrodków szkolenia Służby Więzien- 2. Odznaka, o której mowa w ust. 1, może być na-
nej i ośrodków doskonalenia kadr Służby Więziennej dawana funkcjonariuszom lub pracownikom wyróż-
są przełożonymi funkcjonariuszy i pracowników tych niającym się szczególnymi osiągnięciami w służbie
jednostek. lub pracy. Odznaka może być nadawana także innym
osobom.
2. Komendant Centralnego Ośrodka Szkolenia
Służby Więziennej, komendanci ośrodków szkolenia 3. Odznakę „Za zasługi w pracy penitencjarnej”
Służby Więziennej i ośrodków doskonalenia kadr Służ- nadaje Minister Sprawiedliwości.
by Więziennej są przełożonymi funkcjonariuszy i pra-
cowników szkolonych w tych ośrodkach. 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
porządzenia, szczegółowy tryb nadawania oraz rodza-
Art. 33. 1. Dyrektor Generalny określa w drodze re- je i wzór odznaki „Za zasługi w pracy penitencjarnej”,
gulaminu: uwzględniając szczególny i uroczysty charakter aktu
wręczenia odznaki oraz:
1) zasady etyki zawodowej, po zasięgnięciu opinii
związku zawodowego funkcjonariuszy, z uwzględ- 1) podział odznaki na trzy stopnie;
nieniem ogólnych wartości i norm moralnych, za-
sad postępowania i zachowania się funkcjonariu- 2) terminy i kolejność jej nadawania;
sza wobec osadzonych, wzajemnych relacji funk- 3) przełożonych uprawnionych do występowania
cjonariuszy oraz specyfiki zawodu funkcjonariusza; z wnioskiem o nadanie odznaki;
2) sposób pełnienia służby przez funkcjonariuszy, 4) dane, które powinien zawierać wniosek o nadanie
z uwzględnieniem hierarchicznego podporządko- odznaki;
wania funkcjonariuszy, drogi służbowej, obowiąz-
ków przełożonego i podwładnego, zasad uspra- 5) sposób prowadzenia ewidencji osób odznaczo-
wiedliwiania nieobecności lub spóźnień w służbie, nych;
uczestniczenia w naradach, szkoleniach i odpra- 6) sposób postępowania w przypadku zagubienia
wach służbowych; albo zniszczenia odznaki lub legitymacji stwierdza-
3) ceremoniał Służby Więziennej oraz musztrę cere- jącej nadanie odznaki, na wniosek osoby odzna-
monialną, z uwzględnieniem zasad oddawania ho- czonej, oraz koszty wytworzenia odznaki.
norów, służbowego przedstawiania się i składania
meldunków przez funkcjonariuszy, zasad i form Art. 37. 1. Dokumentem potwierdzającym tożsa-
organizowania uroczystości, w tym z asystą hono- mość funkcjonariusza oraz jego uprawnienia wynika-
rową. jące z przepisów niniejszej ustawy oraz ustawy z dnia
6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny wykonawczy jest
2. Zasady etyki zawodowej, o których mowa w ust. 1 legitymacja służbowa.
pkt 1, stosuje się odpowiednio do pracowników.
2. Funkcjonariusz przy wykonywaniu czynności
Art. 34. 1. Funkcjonariusze mogą zrzeszać się służbowych poza terenem jednostki organizacyjnej
w związku zawodowym na zasadach określonych jest obowiązany okazać na żądanie legitymację służ-
w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodo- bową, w sposób umożliwiający odczytanie i zanoto-
wych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854, z późn. zm.6)). wanie danych w niej zawartych.
5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 98, poz. 1071, Nr 123, porządzenia, wzór legitymacji służbowej funkcjonariu-
poz. 1353 i Nr 128, poz. 1403, z 2002 r. Nr 1, poz. 18, Nr 153, sza, szczegółowy sposób posługiwania się nią i doko-
poz. 1271 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 228, poz. 2256, nywania w niej zmian oraz podmioty właściwe do jej
z 2005 r. Nr 10, poz. 71 i Nr 169, poz. 1417, z 2006 r. Nr 45, wydawania, mając na względzie możliwość odczyta-
poz. 319, Nr 170, poz. 1218, Nr 218, poz. 1592 i Nr 220, nia przez osobę zainteresowaną danych w niej zawar-
poz. 1600, z 2007 r. Nr 89, poz. 589 oraz z 2008 r. Nr 157, tych.
poz. 976 i Nr 227, poz. 1505.
6) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały
ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1080 i Nr 128, 4. Minister Sprawiedliwości może określić, w dro-
poz. 1405, z 2002 r. Nr 135, poz. 1146 i Nr 240, poz. 2052, dze zarządzenia, rodzaje i wzory innych dokumentów
z 2003 r. Nr 63, poz. 590 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 240, służbowych funkcjonariuszy oraz rodzaje i wzory do-
poz. 2407 oraz z 2008 r. Nr 90, poz. 562. kumentów służbowych pracowników.
Rozdział 6 3) uzyskania informacji o kandydacie w rejestrach

skazanych i ukaranych;
Stosunek służbowy funkcjonariuszy
4) testu sprawności fizycznej kandydata;
Art. 38. W Służbie Więziennej może pełnić służbę
5) przeprowadzenia postępowania sprawdzającego
osoba:
w rozumieniu przepisów o ochronie informacji
1) posiadająca obywatelstwo polskie; niejawnych, jeżeli kandydat nie posiada aktualne-
go poświadczenia bezpieczeństwa osobowego;
2) posiadająca uregulowany stosunek do służby woj-
skowej; 6) ustalenia zdolności fizycznej i psychicznej do służ-
by w Służbie Więziennej;
3) korzystająca z pełni praw publicznych;
7) sporządzenia arkusza oceny predyspozycji kandy-
4) która daje rękojmię prawidłowego wykonywania data;
powierzonych zadań;
8) zatwierdzenia listy kandydatów przez kierownika
5) która nie była skazana prawomocnym wyrokiem jednostki organizacyjnej.
sądu za przestępstwo umyślne lub umyślne prze-
stępstwo skarbowe albo wobec której nie został 4. Kierownik jednostki organizacyjnej odmawia
wydany prawomocny wyrok warunkowo umarza- poddania kandydata postępowaniu kwalifikacyjnemu
jący postępowanie karne o takie przestępstwo, albo przerywa to postępowanie w przypadku:
a także nie toczy się przeciwko niej postępowanie 1) niezłożenia dokumentów w wyznaczonym termi-
karne o takie przestępstwo; nie lub nieusunięcia braków w dokumentacji
w wyznaczonym dodatkowym terminie;
6) dająca rękojmię zachowania tajemnicy stosownie
do wymogów określonych w przepisach o ochro- 2) niepoddania się przez kandydata czynnościom lub
nie informacji niejawnych; badaniom przewidzianym w postępowaniu kwali-
fikacyjnym;
7) posiadająca co najmniej średnie wykształcenie;
3) niespełnienia wymagań określonych w art. 38;
8) posiadająca zdolność fizyczną i psychiczną do peł-
nienia służby. 4) negatywnego wyniku choćby jednego z etapów
postępowania kwalifikacyjnego;
Art. 39. 1. Wstąpienie do służby w Służbie Wię-
ziennej jest dobrowolne i następuje po pozytywnym 5) gdy nie znajduje to uzasadnienia w potrzebach ka-
zakończeniu postępowania kwalifikacyjnego. drowych Służby Więziennej.
2. Kandydat, wraz z pisemnym podaniem o przyję- 5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
cie do służby, składa następujące dokumenty: porządzenia, tryb przeprowadzania postępowania
kwalifikacyjnego do Służby Więziennej, uwzględniając
1) wypełnioną ankietę personalną; w szczególności konieczność oceny przydatności kan-
dydata do służby, etapy postępowania kwalifikacyjne-
2) świadectwa pracy lub służby; go oraz sposób jego zakończenia.
3) dokumenty potwierdzające posiadane wykształce- Art. 40. 1. Stosunek służbowy funkcjonariusza po-
nie, kwalifikacje zawodowe i specjalistyczne; wstaje na podstawie mianowania.
4) wypełnioną ankietę bezpieczeństwa osobowego
2. Mianowanie następuje:
w rozumieniu przepisów o ochronie informacji
niejawnych lub aktualne poświadczenie bezpie- 1) na okres służby przygotowawczej;
czeństwa osobowego, wymagane na danym sta-
nowisku; 2) na stałe.
5) zaświadczenie lekarskie stwierdzające zdolność do 3. Aktu mianowania funkcjonariusza dokonuje kie-

przystąpienia do testu sprawności fizycznej; rownik jednostki organizacyjnej, w której funkcjona-
riusz będzie pełnił służbę.
6) odpis skrócony aktu urodzenia: własnego, małżon-
ka i dzieci oraz odpis skrócony aktu małżeństwa; 4. Akt mianowania zawiera:
7) inne, jeżeli obowiązek ich przedłożenia wynika 1) imię i nazwisko funkcjonariusza;

z odrębnych przepisów. 2) dzień rozpoczęcia służby;
3. Postępowanie kwalifikacyjne składa się z nastę- 3) rodzaj mianowania, o którym mowa w ust. 2;
pujących etapów:
4) stanowisko powierzone funkcjonariuszowi z ozna-
1) oceny złożonych dokumentów; czeniem jednostki organizacyjnej;
5) nadanie stopnia Służby Więziennej;
2) przeprowadzenia jednej lub kilku rozmów kwalifi-
kacyjnych; 6) uposażenie.
Art. 41. 1. Podejmując służbę, funkcjonariusz skła- Art. 43. 1. Kierownik jednostki organizacyjnej pro-
da pisemne ślubowanie według następującej roty: wadzi w aktach osobowych dokumentację przebiegu
„Ja, obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, wstępu- służby funkcjonariuszy.
jąc do Służby Więziennej, ślubuję uroczyście: rze-
telnie wykonywać powierzone mi zadania funkcjo-
porządzenia, sposób prowadzenia dokumentacji
nariusza tej Służby i polecenia przełożonych, prze-
w sprawach związanych ze stosunkiem służbowym
strzegając Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
funkcjonariuszy w aktach osobowych, rodzaje groma-
i wszystkich przepisów prawa, jak również tajem-
nicy państwowej i służbowej, a także zasad etyki dzonych w nich dokumentów, sposób ich ewidencjo-
zawodowej, ze szczególnym uwzględnieniem ponowania oraz wzory dokumentów w tych sprawach,
szanowania godności ludzkiej oraz z dbałością w szczególności:
o dobre imię służby”. Ślubowanie może być złożo- 1) podział dokumentów w aktach na:
ne z dodaniem słów „Tak mi dopomóż Bóg”.
a) zgromadzone w toku postępowania kwalifika-
2. Odmowa złożenia ślubowania powoduje nie- cyjnego do Służby Więziennej,
ważność aktu mianowania.
b) dotyczące powstania i przebiegu stosunku służ-
Art. 42. 1. Funkcjonariusz pełni służbę przygoto- bowego,
wawczą przez okres 2 lat. c) związane ze zwolnieniem funkcjonariusza ze
służby,
2. Okres służby przygotowawczej ma na celu przy-
gotowanie i wyszkolenie funkcjonariusza oraz spraw- 2) sposób udostępniania i zapoznawania się z aktami
dzenie, czy cechy osobiste, charakter i zdolności uza- osobowymi,
sadniają jego przydatność do służby.
3) sposób dokonywania wpisów i poprawek,
3. W przypadkach uzasadnionych szczególnymi
kwalifikacjami funkcjonariusza, który ponadto ukoń- 4) sposób wyłączania dokumentów z akt osobowych,
czył odpowiednie szkolenie zawodowe, Dyrektor Ge-
5) sposób zakładania akt zastępczych w razie koniecz-
neralny, na wniosek właściwego kierownika jednostki
ności przesłania akt osobowych funkcjonariusza
organizacyjnej, może wyrazić zgodę na skrócenie
do sądu, prokuratury lub innego uprawnionego
okresu służby przygotowawczej funkcjonariusza.
organu,
4. W razie przerwy w wykonywaniu przez funkcjo- 6) sposób przechowywania akt osobowych
nariusza obowiązków służbowych trwającej dłużej niż
3 miesiące kierownik jednostki organizacyjnej może — mając na względzie poprawność dokumentowania
odpowiednio przedłużyć okres jego służby przygoto- przebiegu służby.
wawczej, nie więcej jednak niż o 12 miesięcy.
Rozdział 7
5. Okres służby przygotowawczej ulega przedłuże-
niu do czasu prawomocnego zakończenia prowadzo- Stanowiska, stopnie Służby Więziennej
nego przeciwko funkcjonariuszowi postępowania kar- i uposażenie funkcjonariuszy
nego o przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia
publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, po- Art. 44. 1. Stanowiska służbowe w Służbie Wię-
stępowania dyscyplinarnego oraz o okres urlopu wy- ziennej dzieli się na oficerskie, chorążych i podoficer-
chowawczego lub bezpłatnego. skie.
6. Do funkcjonariuszy pełniących służbę przygoto- 2. Na stanowiskach oficerskich wymaga się posia-

wawczą stosuje się przepisy dotyczące funkcjonariu- dania tytułu zawodowego magistra lub równorzędne-
szy mianowanych na stałe, jeżeli ustawa nie stanowi go, ukończenia szkolenia zawodowego zakończonego
inaczej. złożeniem egzaminu na pierwszy stopień oficerski
oraz ukończenia szkolenia specjalistycznego.
7. Po odbyciu służby przygotowawczej przez funk-
cjonariusza kierownik jednostki organizacyjnej mianu- 3. Na stanowiskach chorążych wymaga się posia-
je go na stałe, jeżeli uzyska on pozytywną opinię służ- dania tytułu zawodowego licencjata lub równorzędne-
bową potwierdzającą osiągnięcie celów, o których go, ukończenia szkolenia zawodowego zakończonego
mowa w ust. 2. złożeniem egzaminu na pierwszy stopień chorążego
oraz ukończenia szkolenia specjalistycznego.
8. Akt mianowania na stałe, o którym mowa
4. Na stanowiskach podoficerskich wymaga się
w ust. 7, zawiera:
posiadania wykształcenia średniego, ukończenia szko-
1) stopień Służby Więziennej, imię i nazwisko funk- lenia zawodowego zakończonego złożeniem egzami-
cjonariusza; nu na pierwszy stopień podoficerski oraz ukończenia
szkolenia specjalistycznego.
2) stanowisko zajmowane przez funkcjonariusza
z oznaczeniem jednostki organizacyjnej, w której Art. 45. 1. Funkcjonariusz niezwłocznie po przyję-
pełni służbę; ciu do służby odbywa szkolenie wstępne, na które
składa się kurs przygotowawczy oraz praktyka zawo-
3) dzień mianowania. dowa.
2. Funkcjonariusz może rozpocząć szkolenie zawo- c) plutonowy Służby Więziennej,

dowe po pozytywnym zakończeniu szkolenia wstęp- d) sierżant Służby Więziennej,
nego.
e) starszy sierżant Służby Więziennej,
f) sierżant sztabowy Służby Więziennej,
porządzenia, szczegółowe warunki odbywania szkole-
nia wstępnego, zawodowego, specjalistycznego oraz g) starszy sierżant sztabowy Służby Więziennej;
doskonalenia zawodowego w Służbie Więziennej, ro-
dzaje, formy, warunki i tryb ich odbywania, a także or- 3) w korpusie chorążych Służby Więziennej:
ganizację i sposób prowadzenia szkoleń i doskonale- a) młodszy chorąży Służby Więziennej,
nia zawodowego oraz nadzór nad ich realizacją, mając
b) chorąży Służby Więziennej,
na względzie konieczność podnoszenia kwalifikacji
funkcjonariuszy. c) starszy chorąży Służby Więziennej;
4. Dyrektor Generalny określi, w drodze zarządze- 4) w korpusie oficerów Służby Więziennej:

nia, programy szkolenia wstępnego, zawodowego a) podporucznik Służby Więziennej,
oraz specjalistycznego w Służbie Więziennej oraz czas
trwania szkoleń. b) porucznik Służby Więziennej,
c) kapitan Służby Więziennej,
Art. 46. Mianowania funkcjonariusza na stanowi-
sko służbowe, z wyjątkiem wyższego stanowiska kie- d) major Służby Więziennej,
rowniczego w Służbie Więziennej, o którym mowa e) podpułkownik Służby Więziennej,
w rozdziale 8, dokonuje kierownik jednostki organiza-
cyjnej. f) pułkownik Służby Więziennej,
g) generał Służby Więziennej.
Art. 47. 1. Funkcjonariusza przyjętego do służby
mianuje się na pierwsze stanowisko oficerskie, chorą- Art. 50. 1. Stopień szeregowego i starszego szerego-
żego albo podoficerskie, jeżeli spełnia wymogi w za- wego Służby Więziennej nadaje kierownik jednostki
kresie wykształcenia, przed uzyskaniem określonych organizacyjnej. Stopień szeregowego nadaje się z dniem
kwalifikacji zawodowych oraz stażu służby. mianowania na pierwsze stanowisko służbowe.
2. Do stażu służby wymaganego do zajmowania
2. Stopnie w korpusie podoficerów Służby Wię-
poszczególnych stanowisk służbowych nie wlicza się
ziennej nadają:
urlopu wychowawczego oraz urlopu bezpłatnego.
1) dyrektor okręgowy — funkcjonariuszom pełnią-
3. Mianowanie funkcjonariusza na wyższe stano-
cym służbę w jednostkach organizacyjnych na te-
wisko służbowe następuje na wniosek bezpośrednie-
renie jego działania;
go przełożonego funkcjonariusza, skierowany do prze-
łożonego właściwego do mianowania funkcjonariusza 2) Dyrektor Generalny — funkcjonariuszom pełnią-
na to stanowisko. cym służbę w Centralnym Zarządzie Służby Wię-
ziennej, a także funkcjonariuszom pełniącym służ-
Art. 48. 1. W szczególnie uzasadnionych przypad-
bę w innych jednostkach organizacyjnych bezpo-
kach Dyrektor Generalny, na wniosek właściwego
przełożonego, może wyrazić zgodę na mianowanie średnio podległych Dyrektorowi Generalnemu.
funkcjonariusza na wyższe stanowisko służbowe przed 3. Stopnie w korpusie chorążych Służby Więzien-
uzyskaniem przez niego kwalifikacji zawodowych oraz nej nadaje Dyrektor Generalny.
stażu służby wymaganych na tym stanowisku, jeżeli
spełnia on wymagania w zakresie wykształcenia. Kwa- 4. Pierwszy stopień w korpusie oficerów Służby
lifikacje zawodowe funkcjonariusz jest obowiązany Więziennej oraz stopień generała Służby Więziennej
uzyskać w okresie 3 lat od mianowania na stanowisko nadaje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wnio-
służbowe. sek Ministra Sprawiedliwości. Pozostałe stopnie
w korpusie oficerów Służby Więziennej nadaje Mini-
2. Dyrektor Generalny może, w szczególnie uza-
ster Sprawiedliwości.
sadnionych przypadkach, na wniosek właściwego
przełożonego, nadać stopień młodszego chorążego Art. 51. 1. Pierwszy stopień w korpusie podofice-
Służy Więziennej funkcjonariuszowi, który nie spełnia rów, korpusie chorążych i korpusie oficerów nadaje
wymagań w zakresie wykształcenia. się funkcjonariuszowi, który złożył egzamin odpowied-
nio na pierwszy stopień podoficerski, chorążego albo
Art. 49. Ustanawia się korpusy i stopnie Służby
oficerski.
Więziennej w następującym porządku:
2. Stopnie, o których mowa w ust. 1, nadaje się
1) w korpusie szeregowych Służby Więziennej:
z dniem złożenia egzaminu.
a) szeregowy Służby Więziennej,
Art. 52. 1. Nadanie kolejnego wyższego stopnia
b) starszy szeregowy Służby Więziennej;
może nastąpić stosownie do zajmowanego stanowi-
2) w korpusie podoficerów Służby Więziennej: ska służbowego i posiadanego wykształcenia oraz
w zależności od oceny wyników uzyskiwanych w służ-
a) kapral Służby Więziennej, bie. Nadanie stopnia może następować na podstawie
b) starszy kapral Służby Więziennej, stosownego wniosku właściwego przełożonego.
2. Nadanie stopnia, o którym mowa w ust. 1, nie 4) maksymalne stopnie przypisane do poszczegól-
może nastąpić wcześniej niż po upływie, w posiadanych stanowisk,
nym stopniu, odpowiedniego okresu służby, który wy-
nosi: 5) tryb nadawania funkcjonariuszom stopni
— uwzględniając konieczność posiadania przez funk-
1) w korpusie szeregowych Służby Więziennej cjonariuszy odpowiednich kwalifikacji specjalistycz-
w stopniu starszego szeregowego Służby Więzien- nych na określonych stanowiskach służbowych.
nej — 1 rok;
Art. 56. 1. Z tytułu służby funkcjonariusz otrzymuje
2) w korpusie podoficerów Służby Więziennej w stop- uposażenie.
niu:
2. Prawo do uposażenia powstaje z dniem miano-
a) kaprala Służby Więziennej — 2 lata,
wania funkcjonariusza na pierwsze stanowisko służ-
b) starszego kaprala Służby Więziennej — 2 lata, bowe.
c) plutonowego Służby Więziennej — 2 lata, 3. Przeciętne uposażenie funkcjonariuszy stanowi
wielokrotność kwoty bazowej, której wysokość ustalo-
d) sierżanta Służby Więziennej — 2 lata, ną według odrębnych zasad określa ustawa budżeto-
e) starszego sierżanta Służby Więziennej — 2 lata, wa.
f) sierżanta sztabowego Służby Więziennej — 4. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządze-

2 lata; nia, wielokrotność kwoty bazowej, o której mowa
w ust. 3, uwzględniając specyfikę i warunki pełnionej
3) w korpusie chorążych Służby Więziennej w stop- służby.
niu:
Art. 57. 1. Uposażenie funkcjonariusza składa się
a) młodszego chorążego Służby Więziennej — z uposażenia zasadniczego i dodatków do uposażenia
3 lata, zasadniczego o charakterze stałym.
b) chorążego Służby Więziennej — 3 lata;
2. Wysokość uposażenia zasadniczego funkcjona-
4) w korpusie oficerów Służby Więziennej w stop- riusza jest uzależniona od grupy zaszeregowania jego
niu: stanowiska służbowego.
a) podporucznika Służby Więziennej — 3 lata, 3. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z mi-

nistrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze
b) porucznika Służby Więziennej — 4 lata, rozporządzenia, grupy zaszeregowania poszczegól-
c) kapitana Służby Więziennej — 4 lata, nych stanowisk oraz odpowiadające im mnożniki
przeciętnego uposażenia stanowiące uposażenie za-
d) majora Służby Więziennej — 4 lata, sadnicze, uwzględniając zróżnicowanie wymogów
kwalifikacyjnych oraz specyfikę służby na poszczegól-
e) podpułkownika Służby Więziennej — 4 lata. nych stanowiskach w różnych rodzajach jednostek or-
ganizacyjnych.
Art. 53. 1. Nadanie stopnia następuje z okazji dnia
święta Służby Więziennej oraz Narodowego Święta Art. 58. 1. Funkcjonariusze otrzymują następujące
Niepodległości. dodatki do uposażenia zasadniczego o charakterze
stałym:
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach:
1) dodatek za wysługę lat w wysokości:
1) nadanie stopnia może nastąpić w innym terminie
niż określony w ust. 1; a) 5 % uposażenia zasadniczego — po 2 latach
służby,
2) stopień może zostać nadany funkcjonariuszowi b) 10 % uposażenia zasadniczego — po 5 latach
pośmiertnie. służby,
Art. 54. Stopnie Służby Więziennej są dożywotnie, c) 15 % uposażenia zasadniczego — po 10 latach
z uwzględnieniem art. 53 ust. 2 pkt 2. służby,
d) 20 % uposażenia zasadniczego — po 15 latach
Art. 55. Minister Sprawiedliwości określi, w dro-
służby,
dze rozporządzenia:
e) 25 % uposażenia zasadniczego — po 20 latach
1) rodzaje stanowisk służbowych oficerskich, chorą- służby,
żych i podoficerskich w jednostkach organizacyj-
nych, f) 30 % uposażenia zasadniczego — po 25 latach
służby,
2) staż służby wymagany do zajmowania poszczegól-
nych stanowisk, g) 35 % uposażenia zasadniczego — po 30 latach
służby;
3) wymagany do zajmowania niektórych stanowisk 2) dodatek za stopień;
rodzaj wykształcenia ogólnego oraz szkolenia spe-
cjalistycznego, 3) dodatek służbowy.
2. Przy ustalaniu dodatku za wysługę lat uwzględ- 2. Uposażenie zasadnicze i dodatki do uposażenia
nia się okres zasadniczej służby wojskowej w rozu- o charakterze stałym są płatne miesięcznie z góry,
mieniu przepisów rozdziału 3 działu III ustawy z dnia w pierwszym dniu roboczym każdego miesiąca.
21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obro-
ny Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 241, 3. Uposażenie zasadnicze i dodatki do uposażenia
poz. 2416, z późn. zm.7)) oraz okresy zatrudnienia o charakterze stałym na pisemny wniosek funkcjona-
w jednostkach organizacyjnych w pełnym wymiarze riusza mogą być wypłacane w formie bezgotówkowej
czasu pracy. na wskazany numer rachunku bankowego w terminie,
o którym mowa w ust. 2.
3. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z mi-
nistrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze Rozdział 8
rozporządzenia, warunki i tryb przyznawania dodat-
ków do uposażenia zasadniczego o charakterze sta- Wyższe stanowiska kierownicze
łym, w szczególności wysokość tych dodatków, spo- w Służbie Więziennej
sób ich obliczania, a w przypadku dodatku służbowe-
go, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, także warunki jego Art. 63. 1. Stanowiska:
obniżania, uwzględniając zakres obowiązków służbo-
wych i ich specyfikę. 1) Dyrektora Generalnego,
Art. 59. 1. Zmiana uposażenia następuje z dniem 2) zastępcy Dyrektora Generalnego,
zaistnienia okoliczności uzasadniających tę zmianę.
3) dyrektora okręgowego,
2. Jeżeli prawo do uposażenia powstało lub zmia-
na uposażenia nastąpiła w ciągu miesiąca, uposaże- 4) zastępcy dyrektora okręgowego,
nie na czas do końca miesiąca oblicza się w wysokości
1/30 części miesięcznego uposażenia za każdy dzień. 5) dyrektora zakładu karnego i dyrektora aresztu śled-
czego,
3. Prawo do uposażenia wygasa z ostatnim dniem
miesiąca, w którym nastąpiło ustanie stosunku służ- 6) zastępcy dyrektora zakładu karnego i zastępcy dy-
bowego funkcjonariusza lub zaistniały inne okoliczno- rektora aresztu śledczego,
ści uzasadniające wygaśnięcie tego prawa.
7) Komendanta Centralnego Ośrodka Szkolenia Służ-
Art. 60. W razie choroby, urlopu, zwolnienia od za- by Więziennej, komendanta ośrodka szkolenia
jęć służbowych oraz w okresie pozostawania w dys- Służby Więziennej i komendanta ośrodka dosko-
pozycji funkcjonariusz otrzymuje uposażenie zasadni- nalenia kadr Służby Więziennej,
cze oraz dodatki o charakterze stałym i inne należności
8) zastępcy Komendanta Centralnego Ośrodka Szko-
pieniężne należne na ostatnio zajmowanym stanowi-
lenia Służby Więziennej, zastępcy komendanta
sku służbowym, z uwzględnieniem powstałych w tym
ośrodka szkolenia Służby Więziennej i zastępcy
okresie zmian mających wpływ na prawo do uposaże-
komendanta ośrodka doskonalenia kadr Służby
nia i innych należności pieniężnych lub na ich wyso-
Więziennej
kość.
— są wyższymi stanowiskami kierowniczymi w Służ-
Art. 61. 1. Funkcjonariuszowi, który samowolnie
bie Więziennej.
opuścił miejsce pełnienia służby albo pozostaje poza
nim lub nie podejmuje służby, zawiesza się wypłatę
2. Przełożonym funkcjonariusza zajmującego wyż-
uposażenia od najbliższego terminu płatności. Jeżeli
sze stanowisko kierownicze w Służbie Więziennej, je-
funkcjonariusz pobrał już uposażenie, potrąca mu się
żeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, jest:
z najbliższej wypłaty 1/30 uposażenia miesięcznego za
każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności. 1) Minister Sprawiedliwości — w odniesieniu do Dy-
rektora Generalnego;
2. W razie uznania nieobecności za usprawiedli-
wioną, funkcjonariuszowi wypłaca się zawieszoną 2) Dyrektor Generalny — w odniesieniu do zastępcy
i potrąconą część uposażenia. Dyrektora Generalnego, dyrektora okręgowego,
Komendanta Centralnego Ośrodka Szkolenia Służ-
3. W razie zawinionej niemożności pełnienia przez by Więziennej, komendanta ośrodka szkolenia
funkcjonariusza obowiązków służbowych stosuje się Służby Więziennej oraz komendanta ośrodka do-
odpowiednio przepisy ust. 1 i 2. skonalenia kadr Służby Więziennej bezpośrednio
mu podległego;
Art. 62. 1. Uposażenie zasadnicze i dodatki do upo-
sażenia o charakterze stałym są płatne bezpośrednio 3) dyrektor okręgowy — w odniesieniu do zastępcy
do rąk funkcjonariusza, z zastrzeżeniem ust. 3. dyrektora okręgowego, dyrektora zakładu karnego
i dyrektora aresztu śledczego oraz komendanta
7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ośrodka doskonalenia kadr Służby Więziennej;
ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 277, poz. 2742, z 2005 r. 4) dyrektor zakładu karnego i dyrektor aresztu śled-
Nr 180, poz. 1496, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 220,
poz. 1600, z 2007 r. Nr 107, poz. 732 i Nr 176, poz. 1242,
czego, Komendant Centralnego Ośrodka Szkolenia
z 2008 r. Nr 171, poz. 1056, Nr 180, poz. 1109, Nr 206, Służby Więziennej, komendant ośrodka szkolenia
poz. 1288, Nr 208, poz. 1308 i Nr 223, poz. 1458 oraz Służby Więziennej i komendant ośrodka doskona-
z 2009 r. Nr 22, poz. 120, Nr 97, poz. 801, Nr 161, poz. 1278, lenia kadr Służby Więziennej — w odniesieniu do
Nr 190, poz. 1474 i Nr 219, poz. 1706. swoich zastępców.
Art. 64. 1. Dyrektora Generalnego powołuje i od- 5. W okresie pozostawania w dyspozycji funkcjo-
wołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Ministra nariusz zachowuje prawo do uposażenia i innych
Sprawiedliwości. świadczeń pieniężnych przysługujących na ostatnio
zajmowanym stanowisku służbowym, z uwzględnie-
2. Zastępców Dyrektora Generalnego powołuje, niem powstałych w tym okresie zmian mających
spośród oficerów Służby Więziennej, i odwołuje wpływ na prawo do uposażenia i innych świadczeń
ze stanowiska Minister Sprawiedliwości na wniosek pieniężnych albo na ich wysokość.
Dyrektora Generalnego.
6. W okresie pozostawania w dyspozycji funkcjo-
Art. 65. 1. Dyrektora okręgowego powołuje, spo- nariusz jest obowiązany wykonywać obowiązki służ-
śród oficerów Służby Więziennej, i odwołuje ze stano- bowe na polecenie przełożonego, w którego dyspozy-
wiska Minister Sprawiedliwości na wniosek Dyrektora cji pozostaje.
Generalnego.
Rozdział 9
2. Zastępcę dyrektora okręgowego powołuje, spo-
śród oficerów Służby Więziennej, i odwołuje ze stano- Zmiana warunków pełnienia
wiska Dyrektor Generalny na wniosek dyrektora okrę- służby funkcjonariuszy
gowego.
Art. 69. 1. Funkcjonariusz może być z urzędu prze-
Art. 66. 1. Dyrektora zakładu karnego i dyrektora niesiony do pełnienia służby w innej jednostce organi-
aresztu śledczego powołuje, spośród oficerów Służby zacyjnej w przypadkach uzasadnionych ważnymi po-
Więziennej, i odwołuje ze stanowiska Dyrektor Gene-
trzebami służby. Funkcjonariusz może być przeniesio-
ralny na wniosek właściwego dyrektora okręgowego.
ny również na własną prośbę, jeżeli nie stoją temu na
2. Zastępców dyrektora zakładu karnego i zastęp- przeszkodzie względy służbowe.
ców dyrektora aresztu śledczego powołuje, spośród
2. Do przenoszenia funkcjonariusza oraz określe-
oficerów Służby Więziennej, i odwołuje ze stanowiska
nia jego stanowiska służbowego właściwi są:
dyrektor okręgowy na wniosek dyrektora tego zakładu
karnego lub dyrektora tego aresztu śledczego. 1) Dyrektor Generalny — na obszarze kraju;
Art. 67. 1. Komendanta Centralnego Ośrodka Szko- 2) dyrektor okręgowy — na obszarze swojego działa-
lenia Służby Więziennej, komendanta ośrodka szkolenia.
nia Służby Więziennej i komendanta ośrodka dosko-
nalenia kadr Służby Więziennej powołuje, spośród Art. 70. 1. Funkcjonariusz może być z urzędu dele-
oficerów Służby Więziennej, i odwołuje ze stanowiska gowany na okres do 6 miesięcy do czasowego pełnie-
Dyrektor Generalny. nia służby w innej jednostce organizacyjnej, w tym do
instytucji gospodarki budżetowej, o której mowa
2. Zastępców Komendanta Centralnego Ośrodka w art. 8 ust. 5, w przypadkach uzasadnionych ważny-
Szkolenia Służby Więziennej, zastępców komendanta mi potrzebami służby; ponowne lub dalsze delegowa-
ośrodka szkolenia Służby Więziennej i zastępców ko- nie przed upływem 2 lat wymaga zgody funkcjonariu-
mendanta ośrodka doskonalenia kadr Służby Więzien- sza. Funkcjonariusz może być delegowany również na
nej powołuje, spośród oficerów Służby Więziennej, własną prośbę, jeżeli nie stoją temu na przeszkodzie
i odwołuje ze stanowiska Dyrektor Generalny. względy służbowe.
Art. 68. 1. Funkcjonariusz pełniący służbę na sta- 2. Do delegowania funkcjonariusza oraz określenia
nowisku służbowym zajmowanym na podstawie po- jego stanowiska służbowego właściwi są:
wołania może być w każdym czasie albo w określo-
nym terminie odwołany z tego stanowiska. 1) Dyrektor Generalny — na obszarze kraju;
2. Odwołanie funkcjonariusza ze stanowiska nie 2) dyrektor okręgowy — na obszarze swojego działa-
powoduje ustania stosunku służbowego. nia.
3. Funkcjonariusz zachowuje ostatnio zajmowane 3. Do uczestnictwa w szkoleniu i doskonaleniu za-
stanowisko służbowe, dla którego ustawa nie przewi- wodowym funkcjonariusza deleguje właściwy kierow-
duje powołania. Można go jednak przenieść na inne, nik jednostki organizacyjnej.
co najmniej równorzędne stanowisko, w tej samej
albo innej jednostce organizacyjnej. Przepis art. 72 Art. 71. Nie można bez zgody zainteresowanego
ust. 1 stosuje się. przenieść albo delegować do pełnienia służby w innej
jednostce organizacyjnej:
4. Funkcjonariusza odwołanego z zajmowanego
stanowiska można przenieść za jego zgodą odpowied- 1) funkcjonariusza kobiety w ciąży;
nio do dyspozycji właściwego przełożonego, o którym
mowa w art. 63 ust. 2. Okres pozostawania funkcjona- 2) funkcjonariusza samodzielnie sprawującego opie-
riusza w dyspozycji nie może być dłuższy niż 6 miesię- kę nad dzieckiem do lat 14;
cy. Po upływie tego okresu funkcjonariusza powołuje
się albo przenosi na inne stanowisko służbowe. Powo- 3) funkcjonariusza samodzielnie sprawującego opie-
łanie albo przeniesienie na stanowisko służbowe niż- kę nad dzieckiem niezdolnym do pracy lub do sa-
sze od dotychczas zajmowanego następuje za zgodą modzielnej egzystencji, przed osiągnięciem przez
funkcjonariusza. W przypadku niewyrażenia zgody, dziecko 18 lat życia lub do ukończenia nauki, nie
funkcjonariusza zwalnia się ze służby. dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia;
4) funkcjonariusza samodzielnie sprawującego opie- 2. Funkcjonariusz może być oddelegowany do peł-

kę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy, nienia służby poza Służbą Więzienną w celu realizacji
bez względu na jego wiek. zadań określonych w ustawie lub zadań określonych
w innych ustawach lub w ratyfikowanych umowach
Art. 72. 1. Funkcjonariusz przeniesiony na stano- międzynarodowych.
wisko służbowe, zaszeregowane do niższego uposa-
żenia zasadniczego, zachowuje prawo do uposażenia 3. Funkcjonariusz może być oddelegowany do:
pobieranego na poprzednio zajmowanym stanowisku 1) urzędu krajowego obsługującego organ władzy
do czasu uzyskania uposażenia zasadniczego równe- publicznej, w którym są wykonywane zadania
go dotychczas pobieranemu lub wyższego. o charakterze określonym w ust. 2, zwanego dalej
„instytucją krajową”;
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do funkcjonariu-
szy przeniesionych na niższe stanowisko służbowe na 2) urzędu, organizacji lub instytucji międzynarodo-
podstawie art. 85 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2 i 3, a także do wej albo państwa obcego, w których są wykony-
funkcjonariuszy przeniesionych na własną prośbę. wane zadania, o których mowa w ust. 2, zwanych
dalej „instytucją zagraniczną”.
3. Dyrektor Generalny, na wniosek właściwego Art. 75. 1. Z wnioskiem o oddelegowanie funkcjo-
kierownika jednostki organizacyjnej, w przypadkach nariusza do pełnienia służby poza Służbą Więzienną
szczególnie uzasadnionych może wyrazić zgodę na mogą wystąpić:
zachowanie przez funkcjonariusza, o którym mowa
w ust. 2, przeniesionego na stanowisko służbowe 1) organy Służby Więziennej;
zaszeregowane do niższego uposażenia zasadniczego, 2) organy instytucji krajowych;
prawa do uposażenia należnego na poprzednio zaj-
mowanym stanowisku. 3) organy instytucji zagranicznych.
Art. 73. 1. W razie przeniesienia z urzędu do peł- 2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien
nienia służby w innej miejscowości albo delegowania określać nazwę instytucji, stanowisko służbowe wy-
do czasowego pełnienia służby funkcjonariuszowi znaczone dla funkcjonariusza, kwalifikacje zawodowe
wymagane do zajmowania tego stanowiska, charak-
przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego albo kwa-
ter i zakres wykonywanych na tym stanowisku zadań
tery tymczasowej, o których mowa w rozdziale 18.
i obowiązków oraz przewidywany okres oddelegowa-
nia. Wniosek instytucji zagranicznej powinien dodat-
2. Funkcjonariuszowi delegowanemu do pełnienia
kowo zawierać określenie uprawnień i należności
służby w innej miejscowości przysługują należności
przysługujących oddelegowanemu funkcjonariuszowi
z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. w tej instytucji.
3. Funkcjonariuszowi przeniesionemu z urzędu do Art. 76. Oddelegowanie do pełnienia służby poza
pełnienia służby w innej miejscowości przysługują na- Służbą Więzienną następuje po wyrażeniu zgody przez
leżności z tytułu przeniesień: funkcjonariusza w formie pisemnego oświadczenia
zawierającego w szczególności: nazwę instytucji i wy-
1) diety dla niego i członków rodziny, o których mo- znaczone dla funkcjonariusza stanowisko służbowe,
wa w art. 176, za czas przejazdu i pierwszą dobę charakter i zakres wykonywanych na tym stanowisku
pobytu w nowym miejscu zamieszkania; zadań i obowiązków, a także okres oddelegowania.
2) ryczałt na pokrycie kosztów przejazdu do nowego Art. 77. W razie uwzględnienia wniosku, o którym
miejsca zamieszkania osób, o których mowa mowa w art. 75, Dyrektor Generalny:
w pkt 1;
1) zalicza — do celów związanych z pełnieniem służ-
3) zasiłek osiedleniowy; by w Służbie Więziennej oraz obliczania uposaże-
nia i innych należności pieniężnych funkcjonariu-
4) ryczałt z tytułu przeniesienia; sza w okresie oddelegowania — stanowisko służ-
bowe określone we wniosku do odpowiedniej gru-
5) zwrot kosztów przewozu urządzenia domowego; py uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy oraz
ustala stopień Służby Więziennej, do którego za-
6) zwrot kosztów przejazdu do miejsca pełnienia służ- szeregowuje to stanowisko, przy czym uposażenie
by i z powrotem, w przypadku gdy członkowie ro- funkcjonariusza obliczone w ten sposób nie może
dziny, o których mowa w art. 176, pozostają w do- być niższe od dotychczas otrzymywanego;
tychczasowym miejscu zamieszkania.
2) oddelegowuje funkcjonariusza do określonej in-
4. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z mi- stytucji.
nistrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze
Art. 78. 1. Organ instytucji krajowej lub zagranicz-
rozporządzenia, wysokość oraz tryb przyznawania nej wyznacza funkcjonariusza na stanowisko służbo-
i wypłaty należności, o których mowa w ust. 2 i 3, we zgodnie z wnioskiem, o którym mowa w art. 75.
uwzględniając czas podróży służbowej.
2. Organ instytucji krajowej lub zagranicznej może
Art. 74. 1. Dyrektor Generalny może oddelegować wyznaczyć funkcjonariusza na inne stanowisko służbo-
funkcjonariusza, na czas określony i za jego zgodą, do we niż określone we wniosku, o którym mowa w art. 75,
pełnienia służby poza Służbą Więzienną w kraju lub jeżeli Dyrektor Generalny i funkcjonariusz wyrażą na to
poza granicami państwa. zgodę w formie pisemnego oświadczenia.
Art. 79. 1. Funkcjonariuszowi oddelegowanemu 3. Po upływie maksymalnego okresu powierzenia

przysługują uprawnienia i świadczenia, w tym uposa- obowiązków służbowych na innym stanowisku w tej
żenie i inne świadczenia pieniężne, na zasadach okreś- samej jednostce organizacyjnej, o którym mowa
lonych w ustawie. w ust. 1 i 2, ponowne powierzenie obowiązków na
tym samym stanowisku służbowym jest niedopusz-
2. Do funkcjonariusza oddelegowanego stosuje czalne.
się przepisy, które mają zastosowanie do pracownika
zatrudnionego na stanowisku służbowym zajmowa- Art. 84. 1. Funkcjonariusza w przypadku zwolnie-
nym przez funkcjonariusza, w szczególności dotyczące nia z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowe-
obowiązków pracodawcy i pracownika, wyróżnień go można przenieść do dyspozycji określonego prze-
i kar, czasu pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy, łożonego na okres:
przyznawania nagród, a także regulaminów pracy.
1) zwolnienia z obowiązków wykonywania zadań
Art. 80. 1. Instytucja krajowa, do której oddelego- służbowych, udzielonego na zasadach określo-
wano funkcjonariusza, wypłaca oddelegowanemu nych w przepisach ustawy z dnia 23 maja 1991 r.
funkcjonariuszowi: o związkach zawodowych;
2) oddelegowania do pełnienia zadań służbowych

1) uposażenie;
poza Służbą Więzienną w kraju lub poza granicami
2) nagrody roczne, proporcjonalnie do okresu trwa- państwa.
nia oddelegowania;
2. Przeniesienia funkcjonariusza do dyspozycji do-
3) nagrody uznaniowe. konuje przełożony właściwy do mianowania go na zaj-
mowane stanowisko służbowe.
2. Jednostka organizacyjna, w której funkcjona-
riusz pełnił służbę przed oddelegowaniem, wydaje Art. 85. 1. Funkcjonariusza przenosi się na niższe
świadczenia w naturze oraz wypłaca ich równoważni- stanowisko służbowe w razie wymierzenia kary dyscy-
ki, a także wypłaca inne niż wymienione w ust. 1 na- plinarnej wyznaczenia na niższe stanowisko służbo-
leżności i świadczenia pieniężne, przysługujące funk- we.
cjonariuszowi z tytułu pełnienia służby.
2. Funkcjonariusza można przenieść na niższe sta-
3. Oddelegowanemu funkcjonariuszowi urlopów nowisko służbowe w następujących przypadkach:
udziela organ instytucji, do której został oddelegowa-
1) orzeczenia przez komisję lekarską całkowitej nie-
ny, na zasadach i w wymiarze określonym w ustawie.
zdolności do pełnienia służby na zajmowanym
stanowisku, jeżeli nie ma możliwości mianowania
Art. 81. 1. Dyrektor Generalny, jeżeli jest to uza-
go na stanowisko równorzędne w zakresie pobie-
sadnione potrzebami Służby Więziennej, może odwo-
ranego uposażenia zasadniczego;
łać funkcjonariusza z oddelegowania, nawet bez jego
zgody. 2) utraty kwalifikacji wymaganych na zajmowanym
stanowisku;
2. Organ instytucji krajowej lub zagranicznej, co
najmniej z miesięcznym wyprzedzeniem, może wystą- 3) niewywiązywania się z obowiązków służbowych
pić z wnioskiem do Dyrektora Generalnego o odwoła- na zajmowanym stanowisku, stwierdzonego
nie funkcjonariusza z oddelegowania. w okresie służby stałej w dwóch kolejnych opi-
niach służbowych, między którymi upłynęło co
3. Dyrektor Generalny odwołuje funkcjonariusza najmniej 6 miesięcy;
z oddelegowania, na jego pisemny wniosek.
4) likwidacji zajmowanego stanowiska, jeżeli nie ma
Art. 82. Funkcjonariusza po odwołaniu z oddele- możliwości mianowania funkcjonariusza na stano-
gowania mianuje się na stanowisko nie niższe od zaj- wisko równorzędne w zakresie pobieranego upo-
mowanego przed oddelegowaniem. sażenia zasadniczego.
Art. 83. 1. Kierownik jednostki organizacyjnej mo- 3. Funkcjonariusza można przenieść na niższe sta-
że powierzyć funkcjonariuszowi pełnienie obowiąz- nowisko służbowe również na jego prośbę.
ków służbowych na innym stanowisku w tej samej
jednostce organizacyjnej na czas nieprzekraczający Rozdział 10
12 miesięcy; w takim przypadku uposażenie funkcjo-
nariusza nie może być obniżone. Opiniowanie funkcjonariuszy
Art. 86. Funkcjonariusz podlega okresowemu opi-

2. Jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa funkcjo-
niowaniu służbowemu, które ma na celu:
nariusza w czasie jego nieobecności w służbie, przeło-
żony może w tym celu powierzyć innemu funkcjona- 1) stworzenie podstaw do określenia indywidualne-
riuszowi pełnienie obowiązków służbowych na stano- go programu rozwoju zawodowego;
wisku zajmowanym przez nieobecnego funkcjonariu-
sza, przez okres trwania jego nieobecności nieprzekra- 2) ustalenie przydatności do służby, ocenę wywiązy-
czający 12 miesięcy; w takim przypadku uposażenie wania się z obowiązków służbowych oraz przydat-
funkcjonariusza nie może być obniżone. ności na zajmowanym stanowisku;
3) wyłanianie kandydatów do mianowania i powoły- 2. W opiniowaniu służbowym na wyższe stanowi-

wania na wyższe stanowiska służbowe oraz awan- ska kierownicze w Służbie Więziennej oprócz kryte-
sowania na wyższe stopnie Służby Więziennej. riów wymienionych w ust. 1 ocenie podlega:
Art. 87. 1. Opiniowanie służbowe uwzględnia na- 1) umiejętność efektywnego zarządzania, z uwzględ-
stępujące kryteria: nieniem umiejętności prawidłowego rozlokowania
i wykorzystania potencjału ludzkiego oraz zaso-
1) umiejętności zawodowe, z uwzględnieniem wy- bów rzeczowych, finansowych i informacyjnych,
magań na zajmowanym stanowisku służbowym, niezbędnych w realizacji zadań służbowych, umie-
kwalifikacji specjalistycznych wynikających z ukoń- jętności pozyskania nowych zasobów, nadzoru
czenia szkoleń lub studiów, znajomości języków nad realizacją czynności służbowych oraz kontroli
obcych oraz wyniki osiągane przez funkcjonariu- realizacji zadań, a także motywowania podległych
sza podczas szkoleń; funkcjonariuszy i pracowników do wyższej jakości
2) wykorzystywanie posiadanych umiejętności, pracy oraz rozwoju zawodowego;
z uwzględnieniem znajomości obowiązujących 2) zdolność negocjowania, z uwzględnieniem umie-
przepisów i procedur oraz ich stosowania, zasobu jętności wypracowania pożądanego stanowiska,
wiadomości i umiejętności pozwalających na wy- utrzymania właściwych stosunków międzyludz-
wiązywanie się z obowiązków i realizację zadań kich, a w sytuacji konfliktowej — podejmowania
służbowych na zajmowanym stanowisku; otwartej dyskusji na temat źródeł konfliktu w celu
3) inicjatywę oraz podnoszenie kwalifikacji, a także rozwiązania problemu;
umiejętności samodzielnego wyszukiwania i zdo-
bywania niezbędnych informacji; 3) umiejętność strategicznego myślenia, rozpozna-
wania potrzeb i generowania kierunków działania,
4) umiejętność planowania i organizowania pracy, umiejętność oceny ryzyka, tworzenia strategii
z uwzględnieniem zdolności stopniowania zadań działania zgodnej z celami służby.
według ich ważności, oraz sprawność i termino-
wość realizacji zadań; Art. 88. Opinie służbowe wydają:
5) umiejętność pracy w zespole, z uwzględnieniem 1) Minister Sprawiedliwości — o Dyrektorze General-
przejawiania postawy sprzyjającej kształtowaniu nym;
dobrej atmosfery pracy, niepowodowania sytuacji
konfliktowych, a w razie potrzeby udzielania po- 2) Dyrektor Generalny — o swoich zastępcach, kie-
mocy i doradzania; rownikach komórek organizacyjnych w Central-
nym Zarządzie Służby Więziennej, dyrektorach
6) komunikatywność, z uwzględnieniem umiejętno-
okręgowych, Komendancie Centralnego Ośrodka
ści przekazywania, odbierania i rozumienia infor-
Szkolenia Służby Więziennej, komendantach
macji w mowie i piśmie, jasnego i wyrazistego for-
ośrodków szkolenia Służby Więziennej oraz ko-
mułowania wypowiedzi w sposób gwarantujący
mendantach ośrodków doskonalenia kadr Służby
ich zrozumienie;
Więziennej bezpośrednio mu podległych;
7) zdolność analitycznego myślenia, z uwzględnie-
niem umiejętności oceny wartości informacji, ich 3) dyrektor okręgowy — na terenie swojego działa-
źródeł i wyboru oraz interpretowania, wyciągania nia — o swoich zastępcach i funkcjonariuszach
wniosków; pełniących służbę w okręgowym inspektoracie
Służby Więziennej, dyrektorach zakładów karnych
8) samodzielność, z uwzględnieniem umiejętności i dyrektorach aresztów śledczych oraz komendan-
działania bez angażowania innych osób oraz ko- tach ośrodków doskonalenia kadr Służby Więzien-
nieczności nadzoru przełożonych; nej;
9) motywację i kreatywność, z uwzględnieniem umie- 4) Komendant Centralnego Ośrodka Szkolenia Służ-
jętności tworzenia nowych rozwiązań oraz dosko- by Więziennej, komendant ośrodka szkolenia Służ-
nalenia już istniejących, inicjowania działań i przyj- by Więziennej, komendant ośrodka doskonalenia
mowania odpowiedzialności za nie; kadr Służby Więziennej — odpowiednio — o swo-
10) dyspozycyjność, z uwzględnieniem możliwości ich zastępcach, kierownikach komórek organiza-
i gotowości podejmowania oraz realizacji zadań cyjnych oraz funkcjonariuszach pełniących służbę
i czynności służbowych; na stanowiskach samodzielnych;
11) radzenie sobie w sytuacjach kryzysowych, 5) dyrektor zakładu karnego i dyrektor aresztu śled-
z uwzględnieniem umiejętności stanowczego czego — o swoich zastępcach, kierownikach ko-
i zdecydowanego działania w sytuacjach nietypo- mórek organizacyjnych oraz funkcjonariuszach
wych, gdy nie wystarczają obowiązujące (standar- pełniących służbę na stanowiskach samodziel-
dowe) procedury postępowania, odporność na nych;
stres, opanowanie emocjonalne, umiejętność do-
stosowania działań do szybko zmieniających się 6) kierownik komórki organizacyjnej — o podległych
warunków i sytuacji; mu bezpośrednio funkcjonariuszach;
12) przestrzeganie etyki zawodowej i zdyscyplinowa- 7) o funkcjonariuszach delegowanych do czasowego

nie, z uwzględnieniem przestrzegania zasad wyni- pełnienia służby w innej jednostce organizacyjnej
kających ze złożonego ślubowania. — przełożony właściwy w czasie delegowania.
Art. 89. 1. Opinię służbową o funkcjonariuszu wy- 4. Jeżeli opinia została wydana przez Ministra
daje się: Sprawiedliwości, Dyrektor Generalny może zwrócić
się do Ministra Sprawiedliwości z wnioskiem o jej
1) w okresie służby przygotowawczej — nie później zmianę.
niż 30 dni przed upływem pierwszego roku tej służ-
by i 60 dni przed mianowaniem na stałe; Art. 91. 1. W razie uznania w całości wniosku funk-
cjonariusza o zmianę opinii, przełożony wydaje nową
2) w służbie stałej — nie później niż 30 dni przed opinię. Opinia poprzednia podlega zniszczeniu.
upływem każdych 3 lat służby do osiągnięcia 15 lat
służby oraz każdych 5 lat służby po przekroczeniu 2. Jeżeli przełożony uzna wniosek o zmianę opinii
15 lat służby. za niezasadny, przesyła go w terminie 7 dni wyższemu
przełożonemu wraz z opinią i własnym stanowiskiem
2. Termin wydania opinii liczy się od dnia przyjęcia w sprawie.
do służby lub dnia ostatniego opiniowania.
3. Wyższy przełożony rozpatruje wniosek w termi-
3. Termin wydania opinii może ulec przesunięciu nie 30 dni od dnia jego wniesienia.
o okres:
1) zawieszenia w czynnościach służbowych; Art. 92. 1. Wyższy przełożony może zaskarżoną
opinię:
2) odbywania szkolenia zawodowego;
1) utrzymać w mocy;
3) urlopu macierzyńskiego;
2) uchylić w całości i polecić wydanie nowej opinii
4) urlopu wychowawczego; z uwzględnieniem wskazanych okoliczności.
5) urlopu bezpłatnego lub zwolnienia od zajęć służ-
bowych; 2. Funkcjonariusza informuje się na piśmie, za po-
średnictwem wydającego opinię, o sposobie rozpa-
6) choroby; trzenia wniosku.
7) delegowania do czasowego pełnienia służby w in-
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, po-
nej jednostce organizacyjnej;
przednia opinia podlega zniszczeniu.
8) oddelegowania do pełnienia służby poza Służbą
Więzienną. 4. Opinię, co do której nie został złożony wniosek
o jej zmianę, opinię utrzymaną w mocy, a także opinię
4. Opiniowanie służbowe przeprowadza się nieza- wydaną w wyniku rozpoznania tego wniosku, włącza
leżnie od terminów, o których mowa w ust. 1, w na- się do akt osobowych funkcjonariusza.
stępujących przypadkach:
Art. 93. Minister Sprawiedliwości określi, w dro-
1) wniosku o mianowanie lub powołanie funkcjona- dze rozporządzenia, wzór arkusza opinii służbowej,
riusza na wyższe stanowisko służbowe albo o na- uwzględniając w szczególności kryteria oceny wyma-
danie kolejnego wyższego stopnia Służby Więzien- gań na zajmowanym stanowisku służbowym, a także
nej, jeżeli od ostatniego opiniowania upłynął co kryteria oceny cech osobowości, umiejętności i pre-
najmniej 1 rok; dyspozycji funkcjonariusza do pełnienia służby na zaj-
mowanym stanowisku służbowym.
2) stwierdzenia nieprzydatności na zajmowanym sta-
nowisku, nieprzydatności do służby w okresie Rozdział 11
służby przygotowawczej albo niewywiązywania
się z obowiązków służbowych; Zawieszenie funkcjonariusza
w czynnościach służbowych
3) jeżeli od dnia wydania opinii stwierdzającej niewy-
wiązywanie się z obowiązków służbowych upłynę- Art. 94. 1. Funkcjonariusza zawiesza się w czyn-
ło 6 miesięcy; nościach służbowych w razie tymczasowego areszto-
4) polecenia wyższego przełożonego. wania.
2. Funkcjonariusza można zawiesić w czynnoś-

Art. 90. 1. Wydający opinię służbową zapoznaje ciach służbowych w przypadku wszczęcia przeciwko
z nią opiniowanego funkcjonariusza w terminie 14 dni niemu postępowania karnego o przestępstwo umyśl-
od dnia jej sporządzenia. Funkcjonariusz potwierdza ne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne
fakt zapoznania się z treścią opinii własnoręcznym przestępstwo skarbowe albo postępowania dyscypli-
podpisem. narnego.
2. W razie odmowy złożenia podpisu wydający 3. Zawieszenie może nastąpić na czas nie dłuższy
opinię sporządza na tę okoliczność adnotację na arku- niż 3 miesiące. W szczególnie uzasadnionych przypad-
szu opinii. kach okres zawieszenia w czynnościach służbowych
można przedłużyć na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy.
3. Funkcjonariusz, który nie zgadza się z treścią
opinii, może wnieść, za pośrednictwem wydającego 4. Zawieszenia w czynnościach służbowych doko-
opinię, wniosek o jej zmianę do wyższego przełożone- nuje przełożony właściwy do mianowania funkcjona-
go w terminie 14 dni od dnia zapoznania się z nią. riusza na zajmowane stanowisko służbowe.
Art. 95. 1. Funkcjonariuszowi zawieszonemu 8) dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawien-

w czynnościach służbowych zawiesza się, od najbliż- nictwa na badanie lub obserwację w zakładzie
szego terminu płatności, 50 % należnego uposażenia. opieki zdrowotnej, wyznaczonych zgodnie
z art. 111, chyba że skierowanie do komisji lekar-
2. W razie uchylenia zawieszenia w czynnościach skiej nastąpiło na prośbę funkcjonariusza;
służbowych funkcjonariusz otrzymuje zawieszoną
część uposażenia oraz podwyżki tego uposażenia, 9) prawomocnej odmowy wydania poświadczenia
wprowadzone w okresie zawieszenia, jeżeli nie został bezpieczeństwa osobowego w rozumieniu przepi-
skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestęp- sów o ochronie informacji niejawnych.
stwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub
3. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby w termi-
umyślne przestępstwo skarbowe z oskarżenia publicz-
nie do 3 miesięcy od dnia złożenia przez niego pisem-
nego lub umyślnie popełnione przestępstwo skarbo-
nego zgłoszenia wystąpienia ze służby.
we lub ukarany karą dyscyplinarną wydalenia ze służ-
by. 4. W przypadkach określonych w ust. 2 pkt 4 zwol-
nienie ze służby stałej może nastąpić po upływie
3. W razie prawomocnego umorzenia postępowa- 6 miesięcy, a przypadku służby przygotowawczej —
nia karnego o przestępstwo lub przestępstwo skarbo- po upływie 3 miesięcy od dnia podjęcia decyzji o li-
we lub uniewinnienia prawomocnym wyrokiem sądu kwidacji jednostki organizacyjnej lub jej reorganizacji.
w tej sprawie, funkcjonariusz otrzymuje zawieszoną
część uposażenia oraz podwyżki tego uposażenia, 5. O planowanym zwolnieniu funkcjonariusza ze
wprowadzone w okresie zawieszenia, chociażby umo- służby z przyczyny określonej w ust. 2 pkt 3 uprzedza
rzenie lub uniewinnienie nastąpiło po zwolnieniu się na piśmie funkcjonariusza co najmniej na 6 mie-
funkcjonariusza ze służby. sięcy przed terminem jego zwolnienia.
4. Przepisu ust. 3 nie stosuje się, w przypadku gdy Art. 97. 1. Stosunek służbowy funkcjonariusza wy-
postępowanie karne o przestępstwo lub przestępstwo gasa w przypadku:
skarbowe, o których mowa w ust. 2, umorzono z po-
1) ostatecznego orzeczenia przez komisję lekarską
wodu przedawnienia, amnestii, a także w przypadku
całkowitej niezdolności do służby;
warunkowego umorzenia tego postępowania.
2) prawomocnego orzeczenia o wymierzeniu kary
Rozdział 12 dyscyplinarnej wydalenia ze służby;
Ustanie stosunku służbowego funkcjonariuszy 3) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę

pozbawienia wolności, jeżeli wykonanie tej kary
Art. 96. 1. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby nie zostało warunkowo zawieszone;
w przypadkach:
4) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za prze-
1) nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii stępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publiczne-
służbowej w okresie służby przygotowawczej; go lub umyślne przestępstwo skarbowe z oskarże-
nia publicznego lub umyślnie popełnione prze-
2) pisemnego zgłoszenia wystąpienia ze służby. stępstwo skarbowe;
2. Funkcjonariusza można zwolnić ze służby 5) orzeczenia prawomocnym wyrokiem sądu środka

w przypadkach: karnego pozbawienia praw publicznych lub środ-
ka karnego zakazu wykonywania zawodu funkcjo-
1) niewywiązywania się z obowiązków służbowych nariusza Służby Więziennej;
w okresie odbywania służby stałej, stwierdzonego
w dwóch kolejnych opiniach, między którymi upły- 6) nieobecności w służbie przez okres powyżej 3 mie-
nęło co najmniej 6 miesięcy; sięcy z powodu tymczasowego aresztowania;
2) powołania do innej służby państwowej; 7) zrzeczenia się obywatelstwa polskiego;
3) osiągnięcia 30-letniego stażu służby w Służbie 8) porzucenia służby przez funkcjonariusza;
Więziennej;
4) likwidacji jednostki organizacyjnej lub jej reorgani- 9) śmierci funkcjonariusza;
zacji połączonej ze zmniejszeniem obsady etato- 10) stwierdzenia zaginięcia funkcjonariusza.
wej, jeżeli przeniesienie funkcjonariusza do innej
jednostki organizacyjnej lub na niższe stanowisko 2. Przez porzucenie służby należy rozumieć nie-
służbowe nie jest możliwe; usprawiedliwioną nieobecność funkcjonariusza trwa-
jącą ponad 10 dni kalendarzowych.
5) niewyrażenia zgody na przeniesienie na niższe sta-
nowisko w przypadkach określonych w pkt 4 oraz 3. Wygaśnięcie stosunku służbowego jest równo-
w art. 85 ust. 2; znaczne z rozwiązaniem stosunku służbowego w rozu-
6) nieobecności w służbie spowodowanej chorobą, mieniu ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu
trwającej nieprzerwanie przez okres 12 miesięcy; emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpie-
czeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby
7) upływu 12-miesięcznego okresu zawieszenia Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Woj-
w czynnościach służbowych; skowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej 2. Funkcjonariuszowi uprawnionemu do świadcze-

Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin nia określonego w ust. 1, który nabył prawo do zaopa-
(Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67, z późn. zm.8)). trzenia emerytalnego, przysługuje prawo wyboru jed-
nego z tych świadczeń.
Art. 98. Zwolnienia ze służby albo stwierdzenia
wygaśnięcia stosunku służbowego dokonuje przeło- Art. 103. 1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby
żony właściwy do mianowania funkcjonariusza na z przyczyn określonych w art. 96 ust. 1 pkt 2 i funkcjo-
ostatnio zajmowane stanowisko służbowe. nariusz, którego stosunek służbowy wygasł na pod-
stawie art. 97 ust. 1 pkt 2—8 przed upływem 5 lat od
Art. 99. Funkcjonariusz w służbie stałej zwolniony odbycia kursu przygotowawczego lub szkolenia zawo-
ze służby na podstawie art. 96 ust. 1 pkt 2 albo ust. 2 dowego, jest obowiązany zwrócić zrewaloryzowaną
oraz funkcjonariusz w służbie stałej, którego stosunek kwotę stanowiącą równowartość kosztów wyżywie-
służbowy wygasł na podstawie art. 97 ust. 1 pkt 1, nia, zakwaterowania, umundurowania oraz kosztów
otrzymuje odprawę. podróży służbowych otrzymanych w czasie szkolenia.
Art. 100. Wysokość odprawy dla funkcjonariusza 2. Koszty wyżywienia, zakwaterowania, umundu-
w służbie stałej równa się wysokości trzymiesięczne- rowania oraz podróży służbowych otrzymanych przez
go uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o cha- funkcjonariusza w czasie szkolenia ustala się jako su-
rakterze stałym, należnego na ostatnio zajmowanym mę:
stanowisku służbowym. Odprawa ulega zwiększeniu
o 20 % uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami 1) dziennych stawek budżetowych na wyżywienie
o charakterze stałym za każdy następny pełny rok wy- i zakwaterowanie funkcjonariusza w czasie szkole-
sługi ponad 5 lat nieprzerwanej służby, aż do wysoko- nia;
ści sześciomiesięcznego uposażenia zasadniczego
wraz z dodatkami o charakterze stałym. Okres służby 2) wartości przedmiotów umundurowania wydanych
przekraczający 6 miesięcy liczy się jako pełny rok. funkcjonariuszowi w czasie szkolenia, zgodnie
z przepisami o normach i zasadach przydzielania
Art. 101. 1. W razie śmierci lub zaginięcia funkcjo- umundurowania i wyposażenia specjalnego funk-
nariusza pozostałej po nim rodzinie przysługuje od- cjonariuszom, wyliczonej na podstawie liczby dni
prawa pośmiertna w takiej wysokości, w jakiej przy- użytkowania tych przedmiotów i kosztu jednorazo-
sługiwałaby temu funkcjonariuszowi odprawa, gdyby wego ich czyszczenia;
był zwolniony ze służby.
3) otrzymanych diet na pokrycie zwiększonych kosz-
2. Jeżeli śmierć lub zaginięcie funkcjonariusza na- tów wyżywienia w czasie podróży służbowych;
stąpiły w związku z wykonywaniem przez niego obo-
wiązków służbowych, odprawa pośmiertna przysłu- 4) otrzymanych kwot za przejazd na trasie od stałego
guje w wysokości sześciomiesięcznego uposażenia miejsca pełnienia służby do ośrodka szkolenia al-
zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, bo doskonalenia kadr Służby Więziennej i z po-
należnego na ostatnio zajmowanym stanowisku służ- wrotem oraz ryczałtów na dojazdy środkami ko-
bowym. munikacji miejscowej.
3. Świadczenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, przy- 3. Wysokość kwoty stanowiącej równowartość

sługuje małżonkowi funkcjonariusza, który pozosta- kosztów wyżywienia, zakwaterowania i umundurowa-
wał z nim we wspólnym pożyciu, a w dalszej kolejno- nia ustala się według stawek obowiązujących w dniu
ści dzieciom oraz rodzicom funkcjonariusza, jeżeli zwolnienia funkcjonariusza ze służby.
w dniu śmierci funkcjonariusza spełniali warunki do
uzyskania renty rodzinnej na podstawie przepisów Art. 104. 1. Przełożonym uprawnionym do ustala-
ustawy, o której mowa w art. 97 ust. 3. nia kosztów wyżywienia, zakwaterowania, umunduro-
wania oraz kosztów podróży służbowych otrzymanych
Art. 102. 1. Funkcjonariuszowi w służbie stałej, w czasie kursu przygotowawczego lub szkolenia za-
zwolnionemu ze służby na podstawie art. 96 ust. 2 wodowego oraz ich egzekwowania, a także zwalniania
pkt 3 i 4, oraz funkcjonariuszowi, którego stosunek z obowiązku zwrotu tych kosztów w całości lub w czę-
służbowy wygasł na podstawie art. 97 ust. 1 pkt 1, wy- ści, jest przełożony, o którym mowa w art. 98.
płaca się co miesiąc przez okres roku po zwolnieniu ze
Służby Więziennej świadczenie pieniężne w wysoko- 2. Przełożony ustala koszty wyżywienia, zakwate-
ści odpowiadającej uposażeniu zasadniczemu wraz rowania i umundurowania otrzymane przez funkcjo-
z dodatkami o charakterze stałym, pobieranemu na nariusza w czasie kursu przygotowawczego lub szko-
ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym. Świad- lenia zawodowego na podstawie pisemnej informacji
czenie to wypłaca się również funkcjonariuszowi właściwego komendanta ośrodka szkolenia albo ko-
w służbie stałej, zwolnionemu na podstawie art. 96 mendanta ośrodka doskonalenia kadr Służby Więzien-
ust. 1 pkt 2, w przypadku gdy wypełnia on jednocześ- nej.
nie przesłanki, o których mowa w art. 96 ust. 2 pkt 3.
Art. 105. Przełożony może zwolnić z obowiązku
8) zwrotu kosztów wyżywienia, zakwaterowania, umun-
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały
ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1264 i Nr 191, durowania oraz kosztów podróży służbowych otrzy-
poz. 1954, z 2005 r. Nr 10, poz. 65, Nr 90, poz. 757 i Nr 130, manych w czasie kursu przygotowawczego lub szkole-
poz. 1085, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 82, nia zawodowego w całości lub w części na pisemny
poz. 558, z 2008 r. Nr 66, poz. 402 i 409 i Nr 220, poz. 1410 wniosek funkcjonariusza, uzasadniony jego sytuacją
oraz z 2009 r. Nr 24, poz. 145 i Nr 95, poz. 786. życiową, rodzinną lub materialną.
Art. 106. 1. Zrewaloryzowaną kwotę stanowiącą 3. Funkcjonariuszowi, któremu wyrządzono szko-

równowartość kosztów wyżywienia, zakwaterowania dę wskutek niewydania w terminie lub wydania nie-
i umundurowania oraz kosztów podróży służbowych właściwego świadectwa służby, przyznaje się odszko-
otrzymanych w czasie kursu przygotowawczego lub dowanie w wysokości 1/30 miesięcznego uposażenia
szkolenia zawodowego funkcjonariusz wpłaca w jedna ostatnio zajmowanym stanowisku za każdy dzień
nostce organizacyjnej, w której pełnił służbę przed pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłużej
zwolnieniem. jednak niż za okres 6 tygodni.
2. Należności, o których mowa w ust. 1, niezwró-
cone przez funkcjonariusza, podlegają potrąceniu z je-
porządzenia, dane, które należy podać w świadectwie
go uposażenia na zasadach określonych w art. 228.
służby, tryb wydawania i prostowania świadectwa
Art. 107. 1. Funkcjonariusz, którego stosunek służ- służby, jego wzór, a także tryb przyznawania odszko-
bowy ustał, może używać stopnia Służby Więziennej dowania z tytułu szkody wyrządzonej niewydaniem
z dodaniem określenia „w stanie spoczynku”. w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa
służby, mając na względzie konieczność umieszczenia
2. Utrata stopnia Służby Więziennej następuje w świadectwie służby informacji niezbędnych do usta-
w razie stwierdzenia wygaśnięcia stosunku służbowe- lenia uprawnień wynikających ze stosunku służbowe-
go funkcjonariusza w przypadkach: go i uprawnień z ubezpieczenia społecznego.
1) zrzeczenia się obywatelstwa polskiego; Rozdział 13
2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na środek Zdrowie i bezpieczeństwo funkcjonariuszy
karny w postaci pozbawienia praw publicznych;
w służbie
3) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę
pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne Art. 110. 1. Zdolność fizyczną i psychiczną do służ-
ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne by ustalają komisje lekarskie podległe ministrowi
przestępstwo skarbowe z oskarżenia publicznego właściwemu do spraw wewnętrznych, zwane dalej
lub umyślnie popełnione przestępstwo skarbowe, „komisjami lekarskimi”.
jeżeli jej wykonanie nie zostało warunkowo zawie-
szone. 2. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z mi-
nistrem właściwym do spraw zdrowia określi, w dro-
Art. 108. 1. Funkcjonariusza kobiety nie można dze rozporządzenia, wymagania w zakresie zdolności
w okresie ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego fizycznej i psychicznej do służby oraz kategorie zdol-
zwolnić ze służby albo stwierdzić wygaśnięcia jej sto- ności do służby, zakres i tryb przeprowadzania badań
sunku służbowego, z wyjątkiem przypadków określo- lekarskich, w tym badań specjalistycznych, a także
nych w art. 96 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 pkt 2 i 4 i przy- zakres i sposób przeprowadzania testu sprawności
padków określonych w art. 97 ust. 1 pkt 2—10.
fizycznej, uwzględniając w szczególności charakter
2. Funkcjonariuszowi kobiecie, o której mowa służby oraz warunki jej pełnienia.
w ust. 1, zwolnionej ze służby w okresie służby przy-
gotowawczej na podstawie art. 96 ust. 2 pkt 4, przysłu- Art. 111. 1. Funkcjonariusza kieruje się, z urzędu
guje świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 102 lub na jego prośbę, do komisji lekarskiej w celu okreś-
ust. 1. lenia stanu zdrowia oraz ustalenia zdolności fizycznej
i psychicznej do służby, jak również związku poszcze-
3. Funkcjonariuszowi kobiecie zwolnionej ze służ- gólnych schorzeń ze służbą.
by w okresie urlopu wychowawczego na podstawie
art. 96 ust. 2 pkt 4 przysługują do końca okresu, na 2. Funkcjonariusz jest obowiązany poddać się ba-
który ten urlop został udzielony: daniom zleconym przez komisję lekarską, w tym rów-
1) świadczenie pieniężne, wypłacane na zasadach nież badaniom specjalistycznym, psychologicznym
obowiązujących przy wypłacaniu zasiłku wycho- i dodatkowym, a gdy zachodzi potrzeba — obserwacji
wawczego; w zakładzie opieki zdrowotnej.
2) inne uprawnienia przewidziane dla pracowników Art. 112. 1. Zadania z zakresu:

zwalnianych z pracy w czasie urlopu wychowaw-
czego z przyczyn niedotyczących pracowników. 1) ochrony zdrowia funkcjonariuszy przed wpływem
niekorzystnych warunków związanych ze środowi-
4. Przepisy ust. 1—3 stosuje się odpowiednio do skiem służby i sposobem jej pełnienia,
funkcjonariusza mężczyzny wychowującego dziecko
w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego lub 2) profilaktycznej opieki zdrowotnej nad funkcjona-
urlopu wychowawczego. riuszami
Art. 109. 1. Funkcjonariuszowi, którego stosunek — wykonują jednostki służby medycyny pracy Służ-
służbowy ustał, wydaje się niezwłocznie świadectwo by Więziennej, zwane dalej „jednostkami służby me-
służby. dycyny pracy”, na zasadach określonych w ustawie
z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy
2. Funkcjonariusz może żądać sprostowania świa- (Dz. U. z 2004 r. Nr 125, poz. 1317, z 2006 r. Nr 141,
dectwa służby w terminie 7 dni od dnia jego doręcze- poz. 1011 oraz z 2008 r. Nr 220, poz. 1416 i Nr 234,
nia. poz. 1570).
2. Nadzór nad realizacją zadań, o których mowa Art. 116. 1. Funkcjonariusz w celu poprawy spraw-
w ust. 1, sprawuje właściwy dyrektor okręgowy oraz ności może zostać skierowany, w ramach płatnego
Dyrektor Generalny. dodatkowego urlopu wypoczynkowego, o którym
mowa w art. 141 ust. 1, na obóz kondycyjny. Udział
3. Wykonując zadania, o których mowa w ust. 1, funkcjonariusza w obozie kondycyjnym jest bezpłat-
jednostki służby medycyny pracy współdziałają z ko- ny.
misjami lekarskimi. Współdziałanie polega w szcze-
gólności na wymianie informacji o stanie zdrowia 2. Dyrektor Generalny określi, w drodze zarządze-
funkcjonariuszy, zwłaszcza o stanach chorobowych nia, tryb kierowania i szczegółowe warunki korzysta-
mogących mieć związek z zagrożeniami środowiska nia z obozów kondycyjnych przez funkcjonariuszy.
służby lub sposobem jej pełnienia, udostępnianiu do-
kumentacji lub wyników badań i konsultacji. Art. 117. 1. Przełożeni są obowiązani zapewnić
funkcjonariuszom bezpieczne i higieniczne warunki
4. Jeżeli jest to uzasadnione stanem zdrowia funk- służby.
cjonariusza, jednostka służby medycyny pracy może
wystąpić do przełożonego z wnioskiem o jego skiero- 2. Funkcjonariusz jest obowiązany do przestrzega-
wanie do komisji lekarskiej w celu określenia stanu nia przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
zdrowia oraz ustalenia zdolności fizycznej i psychicz- oraz przepisów przeciwpożarowych.
nej do służby, jak również związku poszczególnych
schorzeń ze służbą. 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
porządzenia, tryb i zakres stosowania do funkcjonariu-
Art. 113. 1. Właściwa jednostka służby medycyny szy przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. —
pracy może na wniosek właściwego przełożonego Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn.
przeprowadzać badania funkcjonariusza, niezależnie zm.9)) w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy
od badań okresowych i kontrolnych, jeżeli jest to uza- oraz właściwość przełożonych w tych sprawach,
sadnione podejrzeniem pogorszenia się jego stanu uwzględniając:
zdrowia, mogącego mieć negatywny wpływ na peł-
nienie służby na aktualnie zajmowanym stanowisku 1) odpowiednio przepisy działu dziesiątego ustawy
służbowym lub bezpieczeństwo jednostki organizacyj- z dnia 26 czerwca 1974 r. — Kodeks pracy, z wyjąt-
nej. W uzasadnionym przypadku po przeprowadzeniu kiem art. 209, art. 2092, art. 2093, art. 210, art. 229
badania jednostka ta niezwłocznie informuje właści- § 1 i 8, art. 230, art. 231, art. 234 § 2, art. 235,
wego przełożonego o konieczności natychmiastowe- art. 2351, art. 2352, art. 237, art. 2371, art. 2372,
go odsunięcia funkcjonariusza od wykonywania zadań art. 2377 § 1 pkt 1 i § 2—4, art. 2378, art. 2379 § 3,
służbowych. art. 23711 § 4, art. 23711a, art. 23712, art. 23713
i art. 23713a;
2. Funkcjonariusz jest obowiązany poddać się ba-
daniom, o których mowa w ust. 1. 2) charakter i warunki służby w Służbie Więziennej.
Art. 114. 1. Funkcjonariusz może zostać poddany Art. 118. 1. Funkcjonariusz, który wskutek wypad-
procedurze określającej jego predyspozycje do służby ku pozostającego w związku z pełnieniem służby albo
na określonych stanowiskach służbowych lub w okreś- wskutek choroby powstałej w związku ze szczególny-
lonych komórkach organizacyjnych jednostek organi- mi właściwościami lub warunkami służby doznał
zacyjnych polegającej na przeprowadzeniu testu uszczerbku na zdrowiu lub poniósł szkodę w mieniu,
sprawności fizycznej lub badań psychologicznych. otrzymuje jednorazowe odszkodowanie. W razie
śmierci funkcjonariusza w związku z pełnieniem służ-
2. Test i badania, o których mowa w ust. 1, zarzą- by albo wskutek choroby powstałej w związku ze
dza właściwy przełożony. szczególnymi właściwościami lub warunkami służby
odszkodowanie otrzymują pozostali po nim członko-
3. Test sprawności fizycznej przeprowadza właści- wie rodziny, o których mowa w art. 101 ust. 3.
wa komórka organizacyjna jednostki organizacyjnej,
a badania psychologiczne — jednostka służby medy- 9) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały
cyny pracy. ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113,
poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239,
4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz- Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268,
porządzenia, tryb przeprowadzania procedury okreś- z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538,
lającej predyspozycje funkcjonariuszy do służby, właś- Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354,
ciwość komórek organizacyjnych w tych sprawach, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74,
a także predyspozycje wymagane na określonych sta- poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199,
nowiskach służbowych lub w określonych komórkach poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608
jednostek organizacyjnych, uwzględniając w szczegól- i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99,
ności zapewnienie ochrony zdrowia funkcjonariusza poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r.
w sposób umożliwiający prawidłowe wykonywanie Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167,
poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 133, poz. 935,
obowiązków służbowych. Nr 217, poz. 1587 i Nr 221, poz. 1615, z 2007 r. Nr 64,
poz. 426, Nr 89, poz. 589, Nr 176, poz. 1239, Nr 181,
Art. 115. Funkcjonariuszowi, na jego wniosek, poz. 1288 i Nr 225, poz. 1672, z 2008 r. Nr 93, poz. 586,
przełożony może udzielić płatnego urlopu zdrowotne- Nr 116, poz. 740, Nr 223, poz. 1460 i Nr 237, poz. 1654 oraz
go w celu przeprowadzenia zaleconego przez komisję z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 56, poz. 458, Nr 58, poz. 485,
lekarską leczenia, w wymiarze nieprzekraczającym Nr 98, poz. 817, Nr 99, poz. 825, Nr 115, poz. 958, Nr 157,
6 miesięcy w roku kalendarzowym. poz. 1241 i Nr 219, poz. 1704.
2. Za wypadek pozostający w związku z pełnieniem wanie w wysokości 30-krotności najniższego uposaże-

służby w Służbie Więziennej uważa się nagłe zdarze- nia zasadniczego funkcjonariusza; kwotę jednorazo-
nie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące wego odszkodowania lub jego zwiększenia zaokrągla
uraz lub śmierć, które zaszło podczas lub w związku z: się do pełnych złotych w górę.
1) wykonywaniem obowiązków służbowych albo po- 7. W razie śmierci funkcjonariusza w trakcie peł-
leceń przełożonych; nienia służby wskutek wypadku albo po zwolnieniu ze
2) wykonywaniem czynności w interesie służby, na- służby w ciągu 3 lat od tego wypadku, jeżeli przyczyną
wet bez polecenia przełożonych; śmierci były jego skutki, do odszkodowania są upraw-
nieni członkowie rodziny.
3) uczestniczeniem w obowiązkowych zajęciach zwią-
zanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych 8. Jeżeli nastąpi dalsze pogorszenie stanu zdrowia
i sprawności fizycznej funkcjonariuszy; funkcjonariusza pozostające w związku z wypadkiem
lub chorobą, które spowodowały ustalony poprzednio
4) wykonywaniem funkcji lub zadań zleconych przez uszczerbek na zdrowiu, i uszczerbek ten powiększy się
działający w Służbie Więziennej związek zawodo- co najmniej o 10 punktów procentowych, w ciągu 3 lat
wy funkcjonariuszy albo organizacje zawodowe od wypadku lub choroby, jednorazowe odszkodowanie
lub społeczne; zwiększa się o 70 % najniższego uposażenia zasadni-
5) ratowaniem ludzi lub ich mienia z grożącego nie- czego funkcjonariusza za każdy procent uszczerbku na
bezpieczeństwa albo ratowaniem mienia Skarbu zdrowiu, przewyższający procent, według którego było
Państwa przed zniszczeniem lub zagarnięciem; ustalone odszkodowanie, o którym mowa w ust. 6.
6) udzielaniem przedstawicielowi organu państwo- 9. Jednorazowe odszkodowanie ulega zwiększeniu
wego pomocy przy spełnianiu przez niego czynno- o kwotę stanowiącą 10-krotność najniższego uposaże-
ści urzędowych; nia zasadniczego funkcjonariusza, jeżeli wskutek wy-
padku lub pogorszenia się stanu zdrowia wskutek wy-
7) odbywaniem bezpośredniej drogi do miejsca
padku w stosunku do funkcjonariusza została orzeczo-
i z miejsca wykonywania czynności określonych
na całkowita niezdolność do służby.
w pkt 1—6.
10. Odszkodowanie za udowodnione szkody po-
3. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, nie
niesione wskutek utraty, całkowitego zniszczenia lub
przysługuje:
uszkodzenia w związku z wypadkiem przedmiotów
1) w razie wypadku lub choroby, których wyłączną osobistego użytku, jak również przedmiotów służą-
przyczyną było udowodnione przez jednostkę or- cych do wykonywania obowiązków służbowych, z wy-
ganizacyjną umyślne lub rażąco niedbałe działanie jątkiem pojazdów samochodowych oraz wartości pie-
lub zaniechanie funkcjonariusza, naruszające obo- niężnych, ustala się na podstawie ich ceny rynkowej
wiązujące przepisy lub rozkazy, jeżeli jego przeło- z dnia orzekania o odszkodowaniu, z uwzględnieniem
żeni zapewnili warunki odpowiadające tym przepi- stopnia zużycia tych przedmiotów. Jeżeli nie jest moż-
som i sprawowali we właściwy sposób nadzór nad liwe ustalenie ceny zakupu takiego samego przedmio-
ich przestrzeganiem, a funkcjonariusz posiadał tu, jego wartość ustala się według ceny zakupu przed-
potrzebne umiejętności do wykonywania określo- miotu tego samego rodzaju o identycznych lub zbliżo-
nych czynności i był należycie przeszkolony w zanych parametrach.
kresie tych przepisów;
11. W razie uszkodzenia przedmiotów, odszkodowa-
2) w razie wypadku, którego wyłączną przyczyną nie stanowi równowartość kosztów przywrócenia ich
było zachowanie funkcjonariusza spowodowane do stanu używalności. Jeżeli jednak stopień uszkodze-
użyciem alkoholu lub środka odurzającego; nia jest znaczny, albo koszty naprawy przekraczałyby
3) jeżeli uszczerbek na zdrowiu lub śmierć funkcjona- wartość uszkodzonego przedmiotu, przyznaje się od-
riusza zostały spowodowane przez niego z winy szkodowanie ustalone w sposób określony w ust. 10.
umyślnej.
12. Funkcjonariuszowi przysługuje zwrot kosztów
4. Funkcjonariusz, który uległ wypadkowi, nie- zaopatrzenia w wyroby medyczne będące przedmio-
zwłocznie, jeżeli pozwala na to stan jego zdrowia, za- tami ortopedycznymi i środki pomocnicze w wysoko-
wiadamia na piśmie o wypadku swojego przełożone- ści udziału własnego nierefundowanego przez Naro-
go. O wypadku może również zawiadomić przełożone- dowy Fundusz Zdrowia.
go inna osoba.
13. Odszkodowanie należne członkom rodziny
5. Przełożony, który powziął wiadomość o wypad- zmniejsza się o kwotę odszkodowania wypłaconego
ku, niezwłocznie zawiadamia o tym kierownika jed- funkcjonariuszowi, z tytułu uszczerbku na zdrowiu do-
nostki organizacyjnej właściwego ze względu na miej- znanego wskutek wypadku lub choroby, będących
sce wypadku. przyczyną późniejszego zgonu.
6. Funkcjonariuszowi przysługuje jednorazowe od- 14. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze

szkodowanie w wysokości 70 % miesięcznego najniż- rozporządzenia, szczegółowy tryb ustalania okoliczno-
szego uposażenia zasadniczego funkcjonariusza na- ści i przyczyn wypadków i chorób, o których mowa
leżnego w dniu wydania decyzji w sprawie odszko- w ust. 1, przełożonych właściwych do ustalania oko-
dowania, za każdy procent uszczerbku na zdrowiu, liczności i przyczyn wypadków oraz szczegółowe obo-
a w razie śmierci funkcjonariusza osobom uprawnio- wiązki przełożonego i funkcjonariusza, który uległ wy-
nym, o których mowa w ust. 7, przysługuje odszkodo- padkowi, uwzględniając:
1) sposób powoływania, skład i tryb postępowania, 2) podczas zapobiegania klęskom żywiołowym lub
a także właściwość komisji powypadkowych; likwidacji ich skutków,
2) tryb zgłaszania i rozpatrywania zastrzeżeń do usta- 3) podczas szkoleń, konferencji, narad i seminariów
leń komisji powypadkowej oraz zatwierdzania tych organizowanych w ramach szkolenia oraz dosko-
ustaleń; nalenia zawodowego organizowanych w Central-
3) wzory rejestru wypadków, protokołu powypadko- nym Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej, ośrod-
wego oraz innych dokumentów sporządzanych kach szkolenia Służby Więziennej i ośrodkach do-
w toku postępowania; skonalenia kadr Służby Więziennej,
4) sposób postępowania w przypadku podejrzenia 4) podczas narad i odpraw służbowych

choroby, wzory dokumentów stosowanych w po-
stępowaniu oraz podmioty właściwe w tych spra- — przysługuje wyżywienie na czas trwania tych czyn-
wach; ności.
5) sposób dokumentowania chorób i ich skutków 2. Funkcjonariusz wykonujący czynności służbo-

oraz prowadzenia ich rejestru. we, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, któremu rodzaj
i warunki pełnienia służby lub względy techniczno-
15. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze -organizacyjne uniemożliwiają korzystanie z wyżywie-
rozporządzenia: nia, otrzymuje równoważnik pieniężny w zamian za
wyżywienie.
1) przełożonych właściwych do przyznawania od-
szkodowania; 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
2) tryb, terminy i sposób ustalania: porządzenia, uprawnienia funkcjonariuszy do wyży-
wienia podczas pełnienia służby w warunkach, o któ-
a) przysługującego odszkodowania z tytułu wy- rych mowa w ust. 1, uwzględniając normy wyżywienia
padku lub choroby pozostającej w związku z peł- oraz formy ich realizacji, a także wysokość dziennej
nioną służbą, pieniężnej wartości normy wyżywienia, jej waloryza-
cję oraz dopuszczalne przekroczenia, a także inne przy-
b) wysokości odszkodowania za utracone lub padki, w których wyżywienie przysługuje, mając na
zniszczone przedmioty osobistego użytku, jak względzie czas i charakter wykonywanych czynności
również przedmioty służące do wykonywania służbowych.
obowiązków służbowych, z wyjątkiem pojaz-
dów samochodowych oraz wartości pienięż- 4. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu
nych, z ministrem właściwym do spraw finansów publicz-
nych określi, w drodze rozporządzenia, tryb i warunki
c) zwrotu kosztów zaopatrzenia w wyroby medycz-
otrzymywania równoważnika pieniężnego w zamian
ne będące przedmiotami ortopedycznymi i środ-
za wyżywienie podczas pełnienia służby oraz jego
ki pomocnicze.
wysokość, uwzględniając sposób jego naliczania oraz
Rozporządzenie powinno mieć na celu zapewnie- wypłaty, mając na względzie czas i charakter wykony-
nie przejrzystości i sprawności postępowania oraz wanych czynności służbowych.
ochronę interesów osób poszkodowanych.
Rozdział 14
16. O uszczerbku na zdrowiu funkcjonariusza
wskutek wypadku lub choroby, o uznaniu za całkowi- Czas służby funkcjonariuszy
cie niezdolnego do służby oraz do samodzielnej egzy-
stencji, a także o związku śmierci funkcjonariusza
z wypadkiem lub chorobą, orzekają komisje lekarskie. Art. 120. 1. Czasem służby jest czas, w którym
Koszty orzeczenia ponosi organ kierujący. funkcjonariusz pozostaje w dyspozycji przełożonego
w jednostce organizacyjnej lub w innym miejscu
17. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz je- wyznaczonym do wykonywania zadań służbowych,
go związku z wypadkiem lub chorobą dokonuje się po w tym również związanych z uczestnictwem w szkole-
zakończeniu leczenia lub rehabilitacji. niu lub doskonaleniu zawodowym oraz odbywaniem
podróży służbowych.
18. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, 2. Do celów rozliczenia czasu służby funkcjonariu-
ministrem właściwym do spraw zdrowia i ministrem sza:
właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego
określi, w drodze rozporządzenia, wykaz chorób, z ty- 1) przez dobę — należy rozumieć 24 kolejne godziny,
tułu których przysługuje funkcjonariuszowi odszkodo- poczynając od godziny, w której funkcjonariusz
wanie, o którym mowa w ust. 1, z uwzględnieniem rozpoczyna służbę zgodnie z obowiązującym go
szczególnych właściwości lub warunków służby po- rozkładem czasu służby;
wodujących powstawanie tych chorób oraz ich zwią-
zek z pełnioną służbą. 2) przez tydzień — należy rozumieć 7 kolejnych dni
kalendarzowych, poczynając od pierwszego dnia
Art. 119. 1. Funkcjonariuszom wykonującym czyn- okresu rozliczeniowego.
ności służbowe:
Art. 121. 1. Czas służby wynosi przeciętnie 40 go-
1) w ramach wzmocnienia systemu ochrony jednost- dzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym
ki organizacyjnej i sił wsparcia, nieprzekraczającym 4 miesięcy.
2. Obowiązujący funkcjonariusza wymiar czasu Art. 126. W szczególnie uzasadnionych przypad-

służby w przyjętym okresie rozliczeniowym oblicza kach kierownik jednostki organizacyjnej lub upoważ-
się, mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypada- niony przez niego kierownik komórki organizacyjnej
jących w okresie rozliczeniowym, a następnie dodając może ustalić indywidualny rozkład czasu służby funk-
do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby cjonariusza, na jego wniosek lub za jego zgodą, w wy-
dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, miarze czasu służby przewidzianym dla jednozmiano-
przypadających od poniedziałku do piątku. wego rozkładu czasu służby.
3. Każde święto występujące w okresie rozliczenio- Art. 127. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje w każ-
wym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża dej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwa-
wymiar czasu służby o 8 godzin. nego odpoczynku, z zastrzeżeniem ust. 3.
4. Wymiar czasu służby funkcjonariusza w okresie 2. Przepis ust. 1 nie dotyczy:
rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o licz-
bę godzin usprawiedliwionej nieobecności w służbie 1) kierowników jednostek organizacyjnych i ich za-
przypadających do przepracowania w czasie tej nie- stępców;
obecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu służ-
by. 2) przypadków konieczności wprowadzenia wzmoc-
nionego systemu ochrony, sił wsparcia, odwodu
Art. 122. 1. Tygodniowy czas służby łącznie z prze- oraz prowadzenia działań związanych z zapobiega-
dłużonym czasem służby nie może przekraczać prze- niem klęskom żywiołowym lub likwidacją ich skut-
ciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczenio- ków.
wym.
3. W przypadkach określonych w ust. 2 pkt 2 funk-
2. Ograniczenie przewidziane w ust. 1 nie dotyczy cjonariuszowi przysługuje równoważny okres odpo-
kierowników jednostek organizacyjnych i ich zastęp- czynku, którego należy udzielić bezpośrednio po peł-
ców. nieniu służby powodującym naruszenie okresu odpo-
czynku.
Art. 123. 1. Wprowadza się rozkład czasu służby
funkcjonariusza: Art. 128. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje w każ-
dym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nie-
1) wielozmianowy — na stanowiskach służbowych, przerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej
na których wymaga się pełnienia służby w syste- 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.
mie zmianowym lub w sposób ciągły;
2. W przypadku określonym w art. 127 ust. 2 pkt 2
2) jednozmianowy — na pozostałych stanowiskach oraz w przypadku zmiany pory pełnienia służby przez
służbowych. funkcjonariusza w związku z jego przejściem na inną
zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu służby,
2. Rozkład czasu służby wprowadza przełożony. tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmo-
wać mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krót-
Art. 124. 1. Funkcjonariusz pełni służbę w jedno-
szy niż 24 godziny.
zmianowym rozkładzie czasu służby przez 8 godzin
dziennie od poniedziałku do piątku. Art. 129. 1. Kierownik jednostki organizacyjnej
może ustalić dniem wolnym od służby, dla funkcjona-
2. Kierownik jednostki organizacyjnej określa go-
riuszy pełniących służbę w jednozmianowym rozkła-
dziny rozpoczęcia i zakończenia służby w jednostce
dzie czasu służby, dzień służby przypadający między
organizacyjnej oraz na poszczególnych stanowiskach
dniami wolnymi od służby i wyznaczyć dniem służby
służbowych i posterunkach, uwzględniając potrzebę
najbliższą sobotę. Jeżeli sobota przypada po wolnym
dostosowania czasu służby do potrzeb tej jednostki,
do czasu pracy innych jednostek organizacyjnych, od służby piątku lub przed wolnym od służby ponie-
urzędów i organów współdziałających z jednostką or- działkiem, kierownik jednostki organizacyjnej wyzna-
ganizacyjną. cza dniem służby sobotę następną.
3. Funkcjonariusz pełniący służbę w jednozmiano- 2. O ustaleniu dnia wolnego od służby oraz o so-
wym rozkładzie czasu służby może być wyznaczony bocie wyznaczonej dniem służby funkcjonariusza in-
przez kierownika jednostki organizacyjnej do pełnie- formuje się, w sposób przyjęty w jednostce organiza-
nia służby w sobotę, niedzielę albo święto, jeżeli jest cyjnej, co najmniej z 14-dniowym wyprzedzeniem.
to niezbędne ze względu na potrzeby jednostki organi- Art. 130. 1. Czas służby funkcjonariusza może zo-
zacyjnej. W zamian za czas służby w sobotę, niedzielę stać przedłużony do 48 godzin tygodniowo, w szcze-
albo święto funkcjonariuszowi udziela się innego dnia gólności ze względu na konieczność:
wolnego od służby w najbliższym tygodniu przypada-
jącym po tych dniach. 1) wykonania rozpoczętych zadań służbowych, jeżeli
nie mogą one zostać przerwane;
Art. 125. Funkcjonariusz pełni służbę w wielozmia-
nowym rozkładzie czasu służby na zmiany trwające po 2) zapewnienia ciągłości służby na stanowiskach
12 godzin, po których następują 24 godziny wolne od i posterunkach, na których jest wymagane utrzy-
służby albo 48 godzin, jeżeli zadania służbowe były manie pełnienia służby w sposób ciągły;
wykonywane w porze nocnej, w dniach i godzinach
rozpoczęcia i zakończenia służby ustalonych przez kie- 3) realizacji innych zadań służbowych niecierpiących
rownika jednostki organizacyjnej. zwłoki.
2. Czas pełnienia służby, o którym mowa w ust. 1, Art. 135. 1. W jednostce organizacyjnej prowadzi
przedłuża kierownik komórki organizacyjnej, w której się listy obecności, roczne karty ewidencji obecności
funkcjonariusz pełni służbę. funkcjonariusza w służbie, ewidencję wyjść w godzi-
nach służbowych oraz ewidencję przedłużonego czasu
Art. 131. W zamian za przedłużony czas służby, służby.
o którym mowa w art. 130 ust. 1, funkcjonariuszowi
przysługuje czas wolny od służby w tym samym wy- 2. Ewidencje, o których mowa w ust. 1, udostępnia
miarze, który powinien być udzielony w okresie rozli- się funkcjonariuszowi na jego żądanie.
czeniowym, o którym mowa w art. 121 ust. 1.
Art. 136. 1. Kierownik jednostki organizacyjnej
Art. 132. Funkcjonariusz, do którego obowiązków może wyznaczyć funkcjonariusza do pozostawania
należy kierowanie pojazdem samochodowym, może w gotowości do pełnienia służby na telefoniczne we-
pełnić służbę do 12 godzin na dobę, w tym kierować zwanie, zwanego dalej „dyżurem telefonicznym”, przy
pojazdem nie dłużej niż 10 godzin. Czas nieprzerwane- czym dyżur ten nie może naruszać prawa funkcjona-
go kierowania samochodem nie może przekroczyć riusza do odpoczynku, o którym mowa w art. 127
6 godzin, po których następuje przerwa trwająca i 128.
30 minut.
2. Do dyżuru telefonicznego nie wyznacza się funk-
Art. 133. 1. Lekarze oraz inni funkcjonariusze po-
cjonariusza bezpośrednio po zakończeniu służby peł-
siadający wyższe wykształcenie wykonujący zawód
nionej w porze nocnej.
medyczny, pełniący służbę w zakładzie opieki zdro-
wotnej dla osób pozbawionych wolności, których stan
zdrowia wymaga całodobowych świadczeń zdrowot- 3. Funkcjonariusz może być wyznaczony do dyżu-
nych, mogą być obowiązani do pełnienia w tym zakła- ru telefonicznego nie więcej niż 2 razy w miesiącu,
dzie dyżuru medycznego. w tym najwyżej raz w sobotę, niedzielę lub święto.
Czas trwania dyżuru telefonicznego nie może przekro-
2. Czas pełnienia dyżuru medycznego wlicza się czyć 12 godzin na dobę.
do czasu służby.
4. Czasu dyżuru telefonicznego nie wlicza się do
3. Służba w ramach pełnienia dyżuru medycznego czasu służby, jeżeli w tym czasie funkcjonariusz nie
może być planowana również w zakresie, w jakim wykonywał czynności służbowych.
będzie przekraczać 40 godzin na tydzień w przyjętym
okresie rozliczeniowym, z uwzględnieniem przepisów 5. Jeżeli funkcjonariusz wykonywał polecone czyn-
niniejszego rozdziału. ności służbowe w czasie dyżuru telefonicznego:
Art. 134. 1. Funkcjonariusz pełniący służbę: 1) po godzinach służby — to za czas ich wykonywa-
nia udziela się w tym samym wymiarze czasu wol-
1) w pracowni radiologicznej, jeżeli do jego podsta- nego od służby;
wowych obowiązków służbowych należy:
2) w dniu wolnym od służby, sobotę, niedzielę lub
a) stosowanie w celach diagnostycznych lub lecz- święto — udziela się innego dnia wolnego od służ-
niczych źródeł promieniowania jonizującego, by.
a w szczególności wykonujący badania lub za-
biegi, asystujący lub wykonujący czynności po- Art. 137. 1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby,
mocnicze przy badaniach lub zabiegach, obsłu- który przed dniem zwolnienia nie wykorzystał czasu
gujący urządzenia zawierające źródła promie- wolnego od służby za pełnienie służby ponad ustawo-
niowania lub wytwarzające promieniowanie jo- wy wymiar, otrzymuje ekwiwalent pieniężny, nie wię-
nizujące lub wykonujący czynności zawodowe cej jednak niż za 3 lata.
bezpośrednio przy chorych leczonych za pomo-
cą źródeł promieniotwórczych, lub 2. Ekwiwalent pieniężny za każde rozpoczęte 8 go-
b) dokonywanie pomiarów dozymetrycznych pro- dzin niewykorzystanego czasu wolnego od służby
mieniowania jonizującego związanych z działal- ustala się w wysokości 1/21 miesięcznego uposażenia
nością, o której mowa w lit. a, zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym
należnego na ostatnio zajmowanym stanowisku służ-
2) w pracowni fizykoterapii, jeżeli do jego podstawo- bowym.
wych obowiązków służbowych należy kontrolowa-
nie techniki stosowanych zabiegów lub samodziel- Rozdział 15
ne wykonywanie zabiegów
Urlopy i zwolnienia od zajęć służbowych
— wykonuje te obowiązki służbowe przez 5 godzin funkcjonariuszy
na dobę i przeciętnie 25 godzin na tydzień.
Art. 138. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje prawo
2. Pozostałe 3 godziny dobowego wymiaru służby do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wy-
funkcjonariusz, o którym mowa w ust. 1, pozostaje poczynkowego w wymiarze 26 dni.
w dyspozycji kierownika jednostki organizacyjnej, któ-
ry może polecić temu funkcjonariuszowi wykonywa- 2. Funkcjonariusz nie może zrzec się prawa do ur-
nie w tym czasie innych zadań służbowych. lopu wypoczynkowego.
3. W okresie od dnia złożenia przez funkcjonariu- 3. Urlop dodatkowy przysługujący funkcjonariu-

sza pisemnego zgłoszenia wystąpienia ze służby do szowi z tytułu stażu służby wynosi:
dnia zwolnienia ze służby funkcjonariusz jest obowią-
zany wykorzystać przysługujący mu za dany rok kalen- 1) 5 dni — dla funkcjonariusza, który pełni służbę
darzowy urlop wypoczynkowy i urlop dodatkowy, je- co najmniej przez 10 lat;
żeli w tym okresie przełożony udzieli mu tego urlopu.
2) 9 dni — dla funkcjonariusza, który pełni służbę
Art. 139. 1. Prawo do pierwszego urlopu wypo- co najmniej przez 15 lat;
czynkowego funkcjonariusz nabywa z upływem każ-
3) 13 dni — dla funkcjonariusza, który pełni służbę
dego miesiąca służby w wymiarze 1/12 wymiaru urlo-
co najmniej przez 20 lat.
pu wypoczynkowego, o którym mowa w art. 138
ust. 1.
4. W razie zbiegu uprawnień do urlopów dodatko-
2. Prawo do kolejnych urlopów wypoczynkowych wych z różnych tytułów funkcjonariuszowi przysługu-
funkcjonariusz nabywa w każdym następnym roku ka- je jeden urlop dodatkowy w wymiarze korzystniej-
lendarzowym. szym.
Art. 140. 1. Urlopu wypoczynkowego udziela się Art. 142. 1. Funkcjonariusz nabywa prawo do
w dni, które są dla funkcjonariusza dniami służby, pierwszego urlopu dodatkowego:
zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu służby,
w wymiarze godzinowym odpowiadającym dobowe- 1) z upływem roku służby pełnionej w warunkach,
mu wymiarowi czasu służby funkcjonariusza w danym o których mowa w art. 141 ust. 2;
dniu.
2) z dniem osiągnięcia określonego stażu służby.
2. Przy udzielaniu urlopu wypoczynkowego zgod-
nie z ust. 1 jeden dzień urlopu wypoczynkowego od- 2. Prawo do kolejnych urlopów dodatkowych funk-
powiada 8 godzinom służby. cjonariusz nabywa w każdym następnym roku kalen-
darzowym, z tym że w przypadku, o którym mowa
3. Udzielenie funkcjonariuszowi urlopu wypoczyn- w ust. 1 pkt 1, musi być to rok, w którym służba jest
kowego w dniu służby, w wymiarze godzinowym od- pełniona w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub
powiadającym części dobowego wymiaru czasu służ- szczególnie uciążliwych.
by, jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy część
urlopu wypoczynkowego pozostała do wykorzystania 3. Funkcjonariuszowi, który wykorzystał urlop do-
jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu służby datkowy za dany rok kalendarzowy, a następnie nabył
funkcjonariusza w dniu, na który ma być udzielony ur- w ciągu tego roku prawo do urlopu dodatkowego
lop wypoczynkowy. w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniają-
cy.
Art. 141. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje płatny
dodatkowy urlop wypoczynkowy, zwany dalej „urlo- Art. 143. 1. Jeżeli funkcjonariusz nie może rozpo-
pem dodatkowym”, w wymiarze do 13 dni rocznie, cząć urlopu wypoczynkowego lub urlopu dodatkowe-
z tytułu pełnienia służby w warunkach szkodliwych dla go w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiają-
zdrowia albo szczególnie uciążliwych, a także z tytułu cych nieobecność w służbie, a w szczególności z po-
osiągnięcia przez funkcjonariusza stażu służby. wodu:
2. Urlop dodatkowy przysługujący funkcjonariu- 1) czasowej niezdolności do służby wskutek choro-
szowi z tytułu pełnienia służby w warunkach szkodli- by,
wych dla zdrowia albo szczególnie uciążliwych wyno-
si: 2) odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
1) 12 dni w roku — dla funkcjonariusza pełniącego 3) urlopu macierzyńskiego,

służbę w stałym wypełnianiu zadań w zakresie
bezpośredniej ochrony i opieki nad osadzonymi 4) zawieszenia w czynnościach służbowych
w:
— urlop wypoczynkowy lub urlop dodatkowy prze-
a) oddziale przeciwgruźliczym szpitali ogólnych, suwa się na termin późniejszy.
b) laboratorium wykonującym analizy i badania
2. Urlopu wypoczynkowego lub urlopu dodatko-
dla oddziałów wymienionych w lit. a;
wego w części niewykorzystanej z powodów, o któ-
2) 5 dni w roku — dla funkcjonariusza pełniącego rych mowa w ust. 1 pkt 1—3, udziela się w terminie
służbę w stałym wypełnianiu zadań w zakresie późniejszym.
bezpośredniej ochrony i opieki nad osadzonymi
w oddziale dla osadzonych stwarzających poważ- Art. 144. Wymiar urlopu wypoczynkowego i urlo-
ne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie pu dodatkowego funkcjonariusza ulega proporcjonal-
dla bezpieczeństwa zakładu karnego lub aresztu nemu obniżeniu o 1/12 za każdy miesiąc trwania za-
śledczego oraz dla funkcjonariuszy pełniących wieszenia w czynnościach służbowych lub stosowania
służbę w oddziałach terapeutycznych dla skaza- tymczasowego aresztowania, chyba że funkcjonariusz
nych z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicz- urlop ten wykorzystał w przysługującym mu wymia-
nymi lub upośledzonych umysłowo. rze.
Art. 145. 1. Funkcjonariuszowi udziela się na jego 4. Funkcjonariuszowi, który rozpoczyna urlop bez-
wniosek płatnego urlopu okolicznościowego z tytułu płatny w ciągu miesiąca kalendarzowego, przysługuje
przeniesienia z urzędu do dalszego pełnienia służby uposażenie w wysokości 1/30 uposażenia miesięczne-
w innej jednostce organizacyjnej, jeżeli z przeniesie- go za każdy dzień poprzedzający dzień rozpoczęcia
niem wiąże się zmiana zamieszkania, w wymiarze urlopu bezpłatnego. Jeżeli funkcjonariusz pobrał już
5 dni. uposażenie za czas urlopu bezpłatnego, potrąca się
odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypła-
2. Funkcjonariuszowi można udzielić na jego wnio- cie.
sek płatnego urlopu okolicznościowego na załatwie-
nie szczególnie ważnych spraw osobistych lub rodzin- Art. 148. 1. Urlopu wypoczynkowego i urlopu do-
nych, w wymiarze 3 dni w roku kalendarzowym. datkowego udziela się funkcjonariuszowi zgodnie
z harmonogramem służby oraz rocznymi planami
Art. 146. 1. Funkcjonariuszowi, który uzyskał ze- urlopów, biorąc pod uwagę wnioski funkcjonariuszy
zwolenie na pobieranie nauki lub odbywanie studiów i konieczność zapewnienia normalnego funkcjonowa-
i naukę tę pobiera lub odbywa studia, jak również nia służby w jednostce organizacyjnej.
funkcjonariuszowi, który uzyskał zezwolenie na prze-
prowadzenie przewodu doktorskiego lub habilitacyj-
2. Na wniosek funkcjonariusza urlop wypoczynko-
nego, a także na odbycie aplikacji radcowskiej, legisla-
wy może być podzielony na części, z tym że co naj-
cyjnej albo specjalizacji lekarskiej, udziela się płatnego
mniej jedna część urlopu powinna obejmować nie
urlopu szkoleniowego w wymiarze:
mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.
1) w szkołach wyższych, w każdym roku studiów —
21 dni; 3. Dodatkowy urlop wypoczynkowy może być
dzielony na dwie części, z wyjątkiem urlopu, o którym
2) w szkołach pomaturalnych lub na studiach pody- mowa w art. 141 ust. 2 pkt 2 lub ust. 3 pkt 1.
plomowych — 14 dni w celu przygotowania się
i złożenia egzaminu końcowego; Art. 149. 1. Funkcjonariusza można odwołać z ur-
lopu wypoczynkowego, a także wstrzymać udzielenie
3) w celu przygotowania się do złożenia egzaminów
mu urlopu wypoczynkowego w całości lub w części —
doktorskich i obrony rozprawy doktorskiej lub
z ważnych względów służbowych.
przygotowania się do kolokwium oraz wykładu ha-
bilitacyjnego — 28 dni;
2. Termin urlopu wypoczynkowego może być prze-
4) w celu przygotowania się i złożenia egzaminu po sunięty na uzasadniony wniosek funkcjonariusza.
zakończeniu aplikacji legislacyjnej — 14 dni;
3. Odwołanie funkcjonariusza z urlopu wypoczyn-
5) w celu przygotowania się i złożenia egzaminu rad- kowego albo wstrzymanie udzielenia mu urlopu wy-
cowskiego albo specjalizacji lekarskiej — 30 dni. poczynkowego wymaga formy pisemnej.
2. Urlopu udziela się w dni, które są dla funkcjona-
riusza dniami służby, zgodnie z obowiązującym go 4. Wniosek o przesunięcie terminu urlopu wypo-
rozkładem czasu służby. czynkowego powinien zawierać, poza uzasadnieniem
przyczyn tego przesunięcia, także wskazanie innego
Art. 147. 1. Funkcjonariuszowi, na jego pisemny terminu do końca danego roku kalendarzowego,
wniosek, można udzielić urlopu bezpłatnego, jeżeli nie w którym urlop wypoczynkowy zostanie wykorzysta-
zakłóci to funkcjonowania służby w jednostce organi- ny.
zacyjnej. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do
okresu służby w Służbie Więziennej. 5. Funkcjonariuszowi, który nie wykorzystał urlopu
wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym, ur-
2. Funkcjonariuszowi, który wyjeżdża wspólnie lopu tego należy udzielić w ciągu pierwszych 3 mie-
z małżonkiem wyznaczonym do wykonywania zadań sięcy następnego roku.
poza granicami państwa albo przeniesionym do wy-
konywania obowiązków służbowych w placówce za- Art. 150. 1. Funkcjonariuszowi odwołanemu z ur-
granicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia lopu wypoczynkowego lub któremu urlop ten został
27 lipca 2001 r. o służbie zagranicznej (Dz. U. Nr 128, wstrzymany, przysługuje na jego pisemny wniosek
poz. 1403, z późn. zm.10)), na jego pisemny wniosek zwrot poniesionych:
udziela się urlopu bezpłatnego na czas wykonywania
przez małżonka zadań za granicą albo obowiązków 1) opłat za pobyt w ośrodkach wczasowych, sanato-
służbowych w placówce zagranicznej. riach, kwaterach prywatnych lub za inne usługi
związane z wypoczynkiem w czasie tego pobytu,
3. Funkcjonariuszowi pełniącemu z wyboru funk- niewykorzystane przez funkcjonariusza i członków
cje w związku zawodowym przysługują urlopy bez- jego rodziny, jeżeli organizator wypoczynku lub in-
płatne na zasadach określonych w ustawie z dnia ny podmiot świadczący usługi w tym zakresie nie
23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. zwrócił wniesionych opłat;
10) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. 2) kosztów transportu funkcjonariusza oraz członków
z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 jego rodziny, jeżeli jego odwołanie z urlopu wypo-
i 1218 i Nr 220, poz. 1600, z 2008 r. Nr 227, poz. 1505 oraz czynkowego lub wstrzymanie spowodowało rów-
z 2009 r. Nr 161, poz. 1277. nież ich powrót.
2. Przez członków rodziny funkcjonariusza rozumie Art. 155. 1. Funkcjonariusz otrzymuje bezpłatne
się osoby wymienione w art. 216. umundurowanie oraz wyposażenie polowe dla po-
szczególnych rodzajów służby.
3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, funkcjo-
nariusz dołącza rachunki i bilety potwierdzające po- 2. Uprawnienie do umundurowania w ramach na-
niesione koszty. Jeżeli uzyskanie lub przedłożenie leżności mundurowej realizuje się w następujących
rachunków i biletów nie jest możliwe, funkcjonariusz formach:
składa pisemne oświadczenie o wysokości poniesio- 1) gotowych składników umundurowania;
nych kosztów oraz o przyczynach braku ich udoku-
mentowania. 2) tkanin ze zwrotem kosztów szycia i dodatków kra-
wieckich;
Art. 151. 1. W przypadku niewykorzystania przy-
sługującego urlopu wypoczynkowego lub urlopu do- 3) równowartości pieniężnej;
datkowego w całości lub w części z powodu rozwiąza- 4) wypłaty równoważnika pieniężnego.
nia lub wygaśnięcia stosunku służbowego funkcjona-
riuszowi przysługuje ekwiwalent pieniężny, nie więcej 3. Funkcjonariusz mianowany na stałe nabywa na
jednak niż za ostatnie 3 lata kalendarzowe. własność otrzymane składniki umundurowania.
2. Ekwiwalent pieniężny za 1 dzień niewykorzysta- 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-

nego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego usta- porządzenia:
la się w wysokości 1/21 miesięcznego uposażenia za-
sadniczego, wraz z dodatkami o charakterze stałym, 1) szczegółowy tryb realizacji uprawnień funkcjona-
należnego na ostatnio zajmowanym stanowisku służ- riuszy w służbie stałej i przygotowawczej do umun-
bowym. durowania i wyposażenia polowego oraz sposób
ustalania okresów użytkowania i używalności
przedmiotów mundurowych i wyposażenia polo-
Art. 152. W sprawach dotyczących udzielania zwol- wego będących w użytkowaniu i częstotliwość
nień od zajęć służbowych oraz sposobu usprawiedli- ustalania stanu jakościowego posiadanego przez
wiania nieobecności w służbie w zakresie nieuregulo- funkcjonariusza umundurowania i wyposażenia
wanym niniejszą ustawą stosuje się odpowiednio polowego, z uwzględnieniem:
przepisy wydane na podstawie art. 2982 ustawy z dnia
26 czerwca 1974 r. — Kodeks pracy, ustawy z dnia a) funkcjonariuszy uprawnionych do wyposażenia
23 maja 1991 r. o związkach zawodowych i ustawy polowego, pełniących służbę w działach ochro-
z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych ny jednostek organizacyjnych, uczestników
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macie- szkolenia wstępnego i zawodowego oraz zasad
rzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512). przydziału takiego wyposażenia pozostałym
funkcjonariuszom,
Art. 153. Właściwym przełożonym w sprawach b) warunków wydawania umundurowania funk-
określonych w niniejszym rozdziale jest kierownik jed- cjonariuszom w służbie przygotowawczej, wa-
nostki organizacyjnej, a w stosunku do funkcjonariu- runków wydawania umundurowania używane-
szy zajmujących wyższe stanowiska kierownicze — go i wyposażenia polowego używanego, wa-
odpowiedni przełożony, o którym mowa w art. 63 runków ponownego wydawania umundurowa-
ust. 2. nia i wyposażenia polowego w przypadkach ich
utraty z przyczyn niezawinionych przez funkcjo-
nariuszy,
Rozdział 16
c) warunków zwrotu przez funkcjonariuszy wypo-
Umundurowanie i wyposażenie polowe sażenia polowego i umundurowania,
funkcjonariuszy d) formy realizacji uprawnień funkcjonariuszy do
umundurowania i wyposażenia polowego,
Art. 154. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany do no- w szczególności w postaci gotowych składni-
szenia w czasie służby: przepisowego umundurowa- ków umundurowania, tkanin ze zwrotem kosz-
nia, wyposażenia polowego, dystynkcji, odznak, oznak tów szycia i dodatków krawieckich, równowar-
służby i znaków identyfikacyjnych. tości pieniężnej za niepobrane składniki umun-
durowania, formy zwrotu przez funkcjonariuszy
2. Umundurowanie, wyposażenie polowe, oznaki przedmiotów wyposażenia polowego i umun-
służby, dystynkcje i znaki identyfikacyjne mogą być durowania lub ich wartości pieniężnej odpowia-
noszone wyłącznie przez funkcjonariuszy. dającej stopniowi naturalnego zużycia;
2) wzory umundurowania, oznaki służby i dystynkcje

3. Minister Sprawiedliwości może określić, w dro- funkcjonariuszy oraz wzory wyposażenia polowe-
dze rozporządzenia, stanowiska służbowe, na których go, z uwzględnieniem podziału na umundurowa-
funkcjonariusze w czasie wykonywania zadań służbo- nie letnie i zimowe oraz służbowe i wyjściowe,
wych nie mają obowiązku noszenia umundurowania kroju i barwy składników umundurowania i wypo-
i wyposażenia polowego, uwzględniając miejsce peł- sażenia polowego, wzorów oznak służby i dystynk-
nienia służby oraz specyfikę wykonywanych zadań cji na poszczególnych składnikach oraz wzorów
służbowych. znaków identyfikacyjnych;
3) warunki i sposób noszenia umundurowania 2. Funkcjonariusz jest obowiązany odmówić wyko-

i wyposażenia polowego oraz orderów, odzna- nania polecenia przełożonego, jeśli jego wykonanie
czeń, medali, odznak i znaków identyfikacyjnych, łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa lub prze-
z uwzględnieniem okresów noszenia umunduro- stępstwa skarbowego.
wania letniego i zimowego, w których funkcjona-
riusze noszą umundurowanie wyjściowe, sposobu 3. O odmowie wykonania polecenia funkcjonariusz
noszenia poszczególnych składników umunduro- powinien zameldować wyższemu przełożonemu,
wania i wyposażenia polowego, umiejscowienia Dyrektorowi Generalnemu lub Ministrowi Sprawiedli-
oznak służby i dystynkcji oraz znaków identyfika- wości z pominięciem drogi służbowej.
cyjnych na składnikach umundurowania i wyposa-
żenia polowego oraz ze wskazaniem miejsca i ko-
lejności noszenia orderów, odznaczeń, medali i ich 4. Przełożony jest obowiązany przeciwdziałać
baretek; mobbingowi. Przepisy art. 943 ustawy z dnia 26 czerw-
ca 1974 r. — Kodeks pracy stosuje się odpowiednio.
4) normy umundurowania dla funkcjonariuszy
w służbie stałej i służbie przygotowawczej, formy Art. 158. Przepisy art. 115 § 18 oraz art. 318 i 344
ich realizacji oraz ilości i okresy używalności przed- ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny mają
miotów umundurowania i wyposażenia polowego odpowiednie zastosowanie do funkcjonariuszy Służby
określonych w tych normach, które podlegają Więziennej.
zwrotowi, z podziałem na:
a) normy umundurowania dla funkcjonariuszy Art. 159. Małżonkowie, osoby pozostające ze sobą
mężczyzn i kobiet, w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia
b) normy uzupełniające dla funkcjonariuszy, któ- włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz
rym nadano wyższy stopień Służby Więziennej, osoby pozostające ze sobą we wspólnym pożyciu nie
c) normy wydawanych materiałów w zamian za mogą pełnić służby lub być zatrudnione w tej samej
gotowe umundurowanie, jednostce organizacyjnej, jeżeli powstałby między
tymi osobami stosunek podległości służbowej.
d) normy wyposażenia polowego funkcjonariu-
szy,
Art. 160. 1. Funkcjonariusz nie może bez zezwole-
e) dodatkowe normy dla uczestników szkolenia
nia przełożonego podejmować zajęcia zarobkowego
wstępnego i zawodowego,
poza służbą.
f) dodatkowe normy dla kompanii honorowej
Służby Więziennej oraz dowódcy uroczystości, 2. Przełożony może zezwolić funkcjonariuszowi na
dowódcy kompanii honorowej i pocztu sztanda-
podjęcie zajęcia zarobkowego poza służbą, jeżeli zaję-
rowego,
cie takie:
g) dodatkowe normy dla przewodników psów,
drużyn strzeleckich i drużyn przeciwpożaro- 1) nie zakłóca wykonywania przez funkcjonariusza
wych obowiązków służbowych w zakresie zadań Służby
— z uwzględnieniem rodzaju wykonywanych za- Więziennej określonych w ustawie;
dań i zajmowanych stanowisk służbowych.
2) nie narusza prestiżu służby;
Art. 156. 1. W zamian za umundurowanie i czysz-
czenie chemiczne umundurowania funkcjonariusz 3) nie podważa zaufania do bezstronności funkcjona-
otrzymuje równoważnik pieniężny. riusza.
2. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu 3. Udzielone zezwolenie na podjęcie zajęcia zarob-

z ministrem właściwym do spraw finansów publicz- kowego cofa się w przypadku naruszenia któregokol-
nych, określi, w drodze rozporządzenia, wysokość, wiek z warunków, o których mowa w ust. 2.
szczegółowy tryb otrzymywania i zwrotu oraz przy-
padki zawieszania i wznawiania wypłaty równoważni-
ka pieniężnego w zamian za umundurowanie oraz wy- 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
sokość równoważnika pieniężnego za czyszczenie porządzenia, tryb postępowania w sprawach udziela-
chemiczne umundurowania dla funkcjonariuszy nia zezwoleń na podjęcie zajęcia zarobkowego poza
w służbie stałej i przygotowawczej, uwzględniając służbą, dane, jakie powinien zawierać wniosek funk-
w szczególności wysokość równoważnika pieniężne- cjonariusza o udzielenie zezwolenia na podjęcie zaję-
go w zamian za umundurowanie dla poszczególnych cia zarobkowego poza służbą oraz sposób i termin za-
stopni Służby Więziennej i należnych norm umundu- wiadamiania funkcjonariusza o udzieleniu zezwolenia,
rowania oraz wysokość równoważnika pieniężnego za odmowie jego udzielenia albo cofnięciu zezwolenia,
czyszczenie chemiczne. uwzględniając sprawność postępowania.
Rozdział 17 Art. 161. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany złożyć

Obowiązki i prawa funkcjonariuszy oświadczenie o swoim stanie majątkowym, obejmują-
cym majątek stanowiący małżeńską wspólność mająt-
Art. 157. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany postę- kową i jego majątek osobisty, przy nawiązaniu stosun-
pować zgodnie ze złożonym ślubowaniem oraz prze- ku służbowego, a następnie co roku do dnia 31 marca,
strzegać przepisów prawa, w szczególności niniejszej według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego,
ustawy i przepisów wydanych na jej podstawie. a także przy rozwiązaniu stosunku służbowego.
2. Funkcjonariusz składający oświadczenie o swo- mowym akcji lub udziałów w podmiotach świadczą-
im stanie majątkowym podaje informacje o osiągnię- cych usługi detektywistyczne lub usługi w zakresie
ciu dochodu oraz nabyciu mienia od Skarbu Państwa, ochrony osób i mienia, w terminie 14 dni od dnia uzys-
innej państwowej osoby prawnej, jednostki samorzą- kania informacji o wystąpieniu takiej sytuacji.
du terytorialnego, ich związków lub innej osoby praw-
nej jednostki samorządu terytorialnego, które podle- Art. 163. 1. Funkcjonariusz nie może być członkiem
gało zbyciu w drodze przetargu, w okresie ostatnich partii politycznej.
12 miesięcy przed dniem składania oświadczenia.
2. Z chwilą przyjęcia funkcjonariusza do służby
3. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, funkcjo- ustaje jego dotychczasowe członkostwo w partii poli-
nariusz składa kierownikowi jednostki organizacyjnej, tycznej.
a funkcjonariusz zajmujący wyższe stanowisko kie-
rownicze — odpowiedniemu przełożonemu, o którym 3. Funkcjonariusz jest obowiązany poinformować
mowa w art. 63 ust. 2. Właściwy przełożony dokonuje przełożonego o przynależności do stowarzyszeń krajo-
analizy informacji zawartych w oświadczeniu w termi- wych działających poza Służbą Więzienną.
nie do dnia 30 czerwca każdego roku. Osoba dokonu-
jąca analizy jest uprawniona do porównania treści 4. Przynależność do organizacji lub stowarzyszeń
analizowanego oświadczenia z treścią uprzednio zło- zagranicznych albo międzynarodowych wymaga ze-
żonego oświadczenia. zwolenia Dyrektora Generalnego lub upoważnionego
przez niego przełożonego.
4. Do złożenia oświadczenia, o którym mowa
w ust. 1, stosuje się odpowiednio formularz określony Art. 164. 1. Funkcjonariusz podczas i w związku
przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ustawy z wykonywaniem obowiązków służbowych korzysta
z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia z ochrony prawnej przewidzianej w ustawie z dnia
działalności gospodarczej przez osoby pełniące funk- 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny dla funkcjonariuszy
cje publiczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584, publicznych.
z 2008 r. Nr 223, poz. 1458 oraz z 2009 r. Nr 178,
poz. 1375), dotyczącymi oświadczenia, o którym mo- 2. Funkcjonariuszowi przysługuje zwrot kosztów
wa w art. 10 ust. 1 tejże ustawy. obrony, jeżeli postępowanie karne, wszczęte przeciw-
ko niemu o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe
5. Informacje zawarte w oświadczeniu, o którym popełnione w związku z wykonywaniem czynności
mowa w ust. 1, stanowią tajemnicę służbową w rozu- służbowych, zostanie prawomocnie zakończone: orze-
mieniu przepisów o ochronie informacji niejawnych, czeniem o umorzeniu postępowania wobec braku
chyba że funkcjonariusz, który złożył oświadczenie, ustawowych znamion czynu zabronionego lub niepo-
wyraził pisemną zgodę na ich ujawnienie. Oświadcze- pełnienia przestępstwa albo wyrokiem uniewinniają-
nie przechowuje się przez 6 lat. Po upływie tego okre- cym.
su oświadczenie o stanie majątkowym podlega znisz-
czeniu. 3. Koszty obrony zwraca się ze środków budżetu
państwa na wniosek funkcjonariusza, w wysokości
6. W sprawach nieuregulowanych w ust. 1—5 do faktycznie poniesionych kosztów, nie wyższej niż staw-
oświadczenia, o którym mowa w ust. 1, i jego analizy ka maksymalna wynagrodzenia jednego obrońcy,
stosuje się odpowiednio przepisy ustawy, o której określona w przepisach wydanych na podstawie
mowa w ust. 4. art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. — Prawo
o adwokaturze.
Art. 162. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany poin-
formować przełożonego o podjęciu przez małżonka Art. 165. Funkcjonariuszowi przysługują szczegól-
lub osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie ne uprawnienia związane z rodzicielstwem określone
domowym zatrudnienia lub innych czynności zarob- w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. — Kodeks pracy,
kowych w podmiotach świadczących usługi detekty- z wyjątkiem art. 1867, jeżeli przepisy niniejszej ustawy
wistyczne lub usługi w zakresie ochrony osób i mienia nie stanowią inaczej.
lub podjęciu działalności gospodarczej w tym zakre-
sie, a także o fakcie bycia wykonawcą w rozumieniu Art. 166. Funkcjonariuszom uczestniczącym
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. — Prawo w szkoleniach, kursach, kursokonferencjach, naradach
zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, i odprawach służbowych, organizowanych w ramach
poz. 1655, z późn. zm.11)) na rzecz organów i jednostek szkolenia oraz doskonalenia zawodowego w Central-
organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez nym Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej, ośrodkach
Ministra Sprawiedliwości, w terminie 14 dni od dnia szkolenia Służby Więziennej i ośrodkach doskonalenia
uzyskania informacji o wystąpieniu takiej sytuacji. kadr Służby Więziennej przysługuje bezpłatne zakwa-
terowanie.
2. Funkcjonariusz jest obowiązany poinformować
przełożonego o objęciu przez niego, małżonka lub Art. 167. 1. Funkcjonariusz po 15 latach służby na-
osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie do- bywa prawo do emerytury.

2. Funkcjonariusz, który stał się inwalidą, jest
ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1058, Nr 220, uprawniony do renty inwalidzkiej.
poz. 1420 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 101,
Nr 65, poz. 545, Nr 91, poz. 742, Nr 157, poz. 1241, Nr 206, 3. Członkowie rodzin po zmarłych funkcjonariu-
poz. 1591, Nr 219, poz. 1706 i Nr 223, poz. 1778. szach są uprawnieni do renty rodzinnej.
4. Zasady przyznawania świadczeń określonych Art. 169. 1. Funkcjonariuszowi, który wzorowo wy-
w ust. 1—3 normują przepisy ustawy, o której mowa konuje obowiązki, przejawia inicjatywę w służbie i do-
w art. 97 ust. 3. skonali kwalifikacje zawodowe, mogą być udzielane
następujące wyróżnienia:
Art. 168. 1. Jeżeli funkcjonariusz, którego stosunek
służbowy ustał, nie spełnia warunków do nabycia pra- 1) pochwała;
wa do świadczeń, o których mowa w art. 167 ust. 1 i 2,
od uposażenia wypłaconego funkcjonariuszowi po 2) nagroda pieniężna lub rzeczowa;
dniu 31 grudnia 1998 r. do dnia zwolnienia ze służby,
od którego nie odprowadzono składki na ubezpiecze- 3) krótkoterminowy urlop, nieprzekraczający 5 dni;
nia emerytalne i rentowe, przekazuje się do Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych składki za ten okres przewi- 4) przyznanie odznaki, o której mowa w art. 36;
dziane na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 paź-
dziernika 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych 5) mianowanie na wyższe stanowisko służbowe;
(Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 i Nr 218, poz. 1690).
6) przedterminowe nadanie wyższego stopnia;
2. Przez uposażenie stanowiące podstawę wymia-
ru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, 7) przedstawienie do odznaczenia państwowego.
o którym mowa w ust. 1, rozumie się uposażenie
zasadnicze, dodatki do uposażenia, nagrody roczne 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
i uznaniowe oraz dodatkowe wynagrodzenie wypłaca- porządzenia, tryb udzielania wyróżnień oraz właści-
ne na podstawie art. 208, odpowiednio przeliczone wość przełożonych w tych sprawach, uwzględniając
zgodnie z art. 110 ustawy, o której mowa w ust. 1. w szczególności sposób i formę dokonywania wyróż-
nień.
3. Składki przekazuje się również w przypadku, gdy
funkcjonariusz spełnia jedynie warunki do nabycia Rozdział 18
prawa do świadczenia, o którym mowa w art. 167
ust. 2. Przekazanie składek następuje na wniosek funk-
cjonariusza. Mieszkania funkcjonariuszy
4. Składki podlegają waloryzacji wskaźnikiem wa- Art. 170. 1. Funkcjonariuszowi w służbie stałej
loryzacji składek określonym na podstawie przepisów przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w miejsco-
ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i ren- wości, w której stale pełni służbę, lub w miejscowości
tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. pobliskiej.
z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 oraz z 2010 r. Nr 40,
poz. 224). 2. Członkom rodziny funkcjonariusza wymienio-
nym w art. 176 przysługuje prawo do zamieszkania
5. Przy obliczaniu kwoty należnych składek, walo- w przydzielonym funkcjonariuszowi lokalu mieszkal-
ryzowanych na podstawie ust. 4, stosuje się odpo- nym.
wiednio art. 19 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2 usta-
wy, o której mowa w ust. 1.
3. Przy ustalaniu powierzchni mieszkalnej przysłu-
6. Przepisy ust. 1—5 stosuje się również do funkcjo- gującej funkcjonariuszowi uwzględnia się jego stan
nariusza, który pozostawał w służbie przed dniem rodzinny oraz stopień służbowy lub zajmowane stano-
2 stycznia 1999 r., jeżeli po zwolnieniu ze służby, pomi- wisko.
mo spełnienia warunków do nabycia prawa do emery-
tury na podstawie ustawy, o której mowa w art. 97 4. Za miejscowość pobliską uważa się miejsco-
ust. 3, zgłosił wniosek o przyznanie emerytury przewi- wość, do której czas dojazdu publicznymi środkami
dzianej w przepisach, o których mowa w ust. 4. transportu przewidziany w rozkładzie jazdy, łącznie
z przesiadkami, nie przekracza w obie strony dwóch
7. W przypadku, o którym mowa w ust. 6, kwotę godzin, licząc od stacji (przystanku) najbliższej miejsca
należnych zwaloryzowanych składek przekazuje się pełnienia służby do stacji (przystanku) najbliższej miej-
niezwłocznie po zawiadomieniu przez Zakład Ubezpie- sca zamieszkania. Do czasu tego nie wlicza się dojaz-
czeń Społecznych o nabyciu przez funkcjonariusza du do i od stacji (przystanku) w obrębie miejscowości,
prawa do emerytury przewidzianej w przepisach, z której funkcjonariusz dojeżdża, oraz miejscowości,
o których mowa w ust. 4. w której wykonuje obowiązki służbowe.
8. Kwota należnych zwaloryzowanych składek sta-
nowi przychody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 5. Funkcjonariusz w służbie przygotowawczej mo-
że otrzymać kwaterę tymczasową.
nistrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecz- Art. 171. Prawo do lokalu mieszkalnego realizuje
nego, określi, w drodze rozporządzenia, tryb i terminy się przez:
przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
składek, o których mowa w ust. 1, 3, 4 i 7, oraz jed- 1) przydział lokalu albo
nostki organizacyjne do tego właściwe, mając na uwa-
dze konieczność zapewnienia prawidłowego i nie- 2) przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie loka-
zwłocznego wykonywania czynności związanych lu mieszkalnego, zwanej dalej „pomocą finanso-
z przekazywaniem tych składek. wą”.
Art. 172. Funkcjonariuszowi w służbie stałej przy- 6. Przydział lokalu mieszkalnego, o którym mowa
dziela się decyzją administracyjną lokal mieszkalny, w ust. 5, nie pozbawia funkcjonariusza prawa do uzys-
o którym mowa w art. 177, uwzględniając następujące kania lokalu mieszkalnego o powierzchni mieszkalnej
okoliczności: odpowiadającej normom mu przysługującym.
1) brak lokalu mieszkalnego w miejscowości, w któ- Art. 175. 1. Funkcjonariuszowi przeniesionemu do

rej stale pełni służbę, lub w miejscowości pobli- służby w innej miejscowości, który w poprzednim
skiej; miejscu pełnienia służby zajmuje przydzielony mu
2) przydatność do służby, kwalifikacje zawodowe decyzją administracyjną lokal mieszkalny, może być
oraz staż służby w Służbie Więziennej; przydzielony lokal mieszkalny na podstawie decyzji
administracyjnej w nowym miejscu pełnienia służby,
3) przeniesienie z urzędu do pełnienia służby w innej jeżeli:
miejscowości, niebędącej miejscowością pobli-
ską; 1) zwolni zajmowany lokal mieszkalny w dotychcza-
sowej miejscowości pełnienia służby albo
4) zajmowanie kwatery tymczasowej w budynku jed-
nostki organizacyjnej przeznaczonym na cele służ- 2) zwróci przyznaną mu pomoc finansową, o której
bowe lub znajdującym się na terenie zamkniętym. mowa w art. 184 ust. 1.
Art. 173. 1. Jednostkowa norma powierzchni 2. Funkcjonariusz przeniesiony do pełnienia służby

mieszkalnej, zwana dalej „normą”, wynosi od 7 m2 do w innej miejscowości, który nie zwolnił lokalu miesz-
10 m2 . kalnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, oraz funkcjo-
nariusz, który nie zwrócił pomocy finansowej, o której
2. Funkcjonariuszowi w służbie stałej przysługują mowa w ust. 1 pkt 2, może otrzymać w nowym miej-
następujące normy: scu pełnienia służby kwaterę tymczasową.
1) samotnemu — dwie normy; 3. Funkcjonariusz delegowany do czasowego peł-

nienia służby w innej miejscowości otrzymuje zakwa-
2) posiadającemu rodzinę — po jednej normie dla terowanie. Koszt zakwaterowania pokrywa się ze
funkcjonariusza i każdego członka rodziny, o któ- środków jednostki organizacyjnej, do której funkcjo-
rym mowa w art. 176. nariusz został delegowany.
3. Normy dodatkowe przysługują:
Art. 176. Członkami rodziny funkcjonariusza, któ-
1) funkcjonariuszowi posiadającemu stopień majora, rych uwzględnia się przy ustalaniu przysługującej po-
podpułkownika, pułkownika lub generała Służby wierzchni mieszkalnej lokalu mieszkalnego, są:
Więziennej albo zajmującemu stanowisko służbo-
1) małżonek;
we przysługujące tym oficerom — jedna norma;
2) dzieci (własne, małżonka, przysposobione lub
2) Dyrektorowi Generalnemu oraz jego zastępcom — przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastęp-
dwie normy. czej) wspólnie zamieszkujące z funkcjonariuszem
i pozostające na jego utrzymaniu, nie dłużej jed-
4. W razie zbiegu uprawnień do norm dodatko- nak niż do ukończenia przez nie 25 lat życia;
wych z tytułu służby obojga małżonków w Służbie
Więziennej uwzględnia się korzystniejsze normy do- 3) rodzice funkcjonariusza lub jego małżonka wspól-
datkowe przysługujące tylko jednemu z nich. nie zamieszkujący z funkcjonariuszem i pozostają-
cy na jego wyłącznym utrzymaniu lub jeżeli ze
Art. 174. 1. Funkcjonariuszowi przydziela się lokal względu na wiek albo inwalidztwo są niezdolni do
mieszkalny o powierzchni mieszkalnej odpowiadają- wykonywania zatrudnienia.
cej liczbie przysługujących mu norm.
Art. 177. 1. Na lokale mieszkalne lub kwatery tym-
2. Powierzchnią mieszkalną jest powierzchnia po- czasowe dla funkcjonariuszy przeznacza się lokale
koi. uzyskane w wyniku działalności inwestycyjnej Służby
Więziennej oraz pozostające i przekazane do dyspozy-
3. Za lokal mieszkalny o powierzchni mieszkalnej cji Służby Więziennej.
większej od przysługującej zgodnie z normami uważa
się lokal, w którym zwiększenie powierzchni mieszkal- 2. Przepisy ustawy nie naruszają wynikających
nej przekracza połowę górnej granicy normy. z prawa własności uprawnień do rozporządzania loka-
lem mieszkalnym właściciela innego niż Skarb Pań-
4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, za stwa.
zgodą Dyrektora Generalnego, funkcjonariuszowi
Art. 178. 1. Funkcjonariuszowi w służbie stałej
można przydzielić lokal mieszkalny, o którym mowa
przysługuje równoważnik pieniężny z tytułu braku
w ust. 3.
mieszkania, jeżeli:
5. Funkcjonariuszowi za jego pisemną zgodą lub 1) on sam lub jego małżonek nie posiada w miejsco-
na jego pisemny wniosek może być przydzielony lokal wości pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej
mieszkalny o powierzchni mieszkalnej mniejszej od tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego lub do-
przysługującej mu zgodnie z normami. mu;
2) funkcjonariuszowi lub jego małżonkowi nie przy- 4. Wysokość równoważnika pieniężnego, o którym
znano pomocy finansowej, o której mowa mowa w ust. 1, wynosi 339,79 zł.
w art. 184 ust. 1.
5. Wysokość równoważnika pieniężnego, o której
2. Funkcjonariuszowi w służbie stałej przeniesio- mowa w ust. 4, podlega corocznej waloryzacji o usta-
nemu z urzędu do pełnienia służby w innej miejsco- lony w ustawie budżetowej na dany rok średnioroczny
wości przysługuje równoważnik pieniężny, o którym wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyj-
mowa w ust. 1, jeżeli w nowej miejscowości pełnienia nych. Podstawę waloryzacji stanowi kwota równo-
służby: ważnika pieniężnego obowiązująca w roku poprzedza-
jącym rok, w którym waloryzacja następuje.
1) nie przyznano mu pomocy finansowej na uzyska-
nie lokalu mieszkalnego;
6. W przypadku pobrania nienależnego równoważ-
2) nie przydzielono mu lokalu mieszkalnego lub kwa- nika pieniężnego, o którym mowa w ust. 1, wydaje się
tery tymczasowej. decyzję o jego zwrocie.
Art. 179. 1. Wysokość równoważnika pieniężnego, 7. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z mi-

o którym mowa w art. 178 ust. 1, wynosi 8 zł dzien- nistrem właściwym do spraw finansów publicznych,
nie. określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb
przyznawania i wypłaty równoważnika, o którym mo-
2. Wysokość równoważnika pieniężnego, o której wa w ust. 1, oraz sposób zwrotu nienależnie pobrane-
mowa w ust. 1, podlega corocznej waloryzacji o usta- go równoważnika pieniężnego, uwzględniając wzór
lony w ustawie budżetowej na dany rok średnioroczny wniosku o przyznanie równoważnika, termin wypłaty
wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyj- i zwrotu równoważnika, a także jednostki organizacyj-
nych. Podstawę waloryzacji stanowi kwota równo- ne właściwe do jego wypłaty.
ważnika pieniężnego obowiązująca w roku poprzedza-
jącym rok, w którym waloryzacja następuje. Art. 183. 1. Funkcjonariuszowi, który zajmuje lokal
mieszkalny w miejscowości pobliskiej miejsca pełnie-
Art. 180. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany nienia służby, przysługuje zwrot kosztów dojazdu do
zwłocznie zawiadomić przełożonego o każdej zmianie miejsca pełnienia służby i z powrotem w wysokości
mającej wpływ na uprawnienie do otrzymywania rów- ceny biletów za przejazd koleją lub autobusami.
noważnika z tytułu braku mieszkania.
2. Zwrot kosztów dojazdu, o których mowa
2. Równoważnik pieniężny z tytułu braku mieszka- w ust. 1, przysługuje w wysokości ceny:
nia przysługuje w okresie od dnia powstania upraw-
nienia do jego pobierania do dnia, w którym nastąpiła 1) miesięcznego biletu imiennego na przejazd w kla-
utrata tego uprawnienia. sie drugiej pociągu osobowego lub miesięcznego
biletu imiennego na przejazd autobusem, o ile
Art. 181. 1. W przypadku pobrania nienależnego z miejscowości pobliskiej nie ma połączenia kole-
równoważnika pieniężnego, o którym mowa w art. 178 jowego albo
ust. 1, wydaje się decyzję o jego zwrocie.
2) biletów jednorazowych na przejazd środkiem pub-
2. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z mi- licznego transportu zbiorowego, stosownie do
nistrem właściwym do spraw finansów publicznych, liczby dni pełnienia służby, do wysokości nie wyż-
określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb szej niż cena biletów, o których mowa w pkt 1.
wypłaty równoważnika, o którym mowa w art. 178
ust. 1, oraz sposób zwrotu nienależnie pobranego 3. Jeżeli funkcjonariusz dojeżdża do miejscowości,
równoważnika pieniężnego, uwzględniając termin wy- w której pełni służbę, prywatnym pojazdem mecha-
płaty i zwrotu równoważnika oraz jednostki organiza- nicznym, zwrotu kosztów dokonuje się w wysokości
cyjne właściwe do jego wypłaty. ceny kolejowego biletu jednorazowego na przejazd
w klasie drugiej pociągu osobowego, przewidzianej
Art. 182. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje corocz- dla odległości drogowej między miejscowością, w któ-
nie równoważnik pieniężny za remont lokalu mieszkal- rej funkcjonariusz zamieszkuje, a miejscowością,
nego lub domu, zajmowanego na podstawie przysłu- w której pełni służbę, stosownie do liczby dni pełnie-
gującego mu lub jego małżonkowi tytułu prawnego. nia służby, do wysokości nie wyższej niż cena biletów,
o których mowa w ust. 2 pkt 1.
2. W przypadku funkcjonariuszy będących małżon-
kami uprawnionymi do równoważnika pieniężnego za 4. Wysokość zwrotu kosztów dojazdu w przypadku
remont albo do równoważnika z tytułu braku mieszka- funkcjonariusza, o którym mowa w ust. 3, ustala się
nia, świadczenie to przysługuje tylko jednemu z nich; na podstawie obowiązujących w danym wojewódz-
nie dotyczy to funkcjonariuszy przeniesionych z urzę- twie cen za przejazdy koleją.
du do pełnienia służby w innej miejscowości niebędą-
cej miejscowością pobliską. 5. W przypadku przejazdu funkcjonariusza do miej-
sca pełnienia służby i z powrotem pojazdami służbo-
3. Równoważnik pieniężny za remont nie przysłu- wymi Służby Więziennej na zasadach odpłatności,
guje w razie zajmowania części lokalu mieszkalnego zwrot kosztów dojazdu przysługuje w wysokości obo-
lub domu, o których mowa w ust. 1. wiązującej stawki odpłatności za ten dowóz.
6. Zwrot kosztów, o których mowa w ust. 1, 3 i 5, 2. Do ustalenia kwoty pomocy finansowej podle-
nie przysługuje za rok kalendarzowy, w którym wyku- gającej zwrotowi przyjmuje się kwotę przyznanego
piono uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami świadczenia waloryzowanego corocznie o średnio-
publicznego transportu zbiorowego, w wysokości co roczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług kon-
najmniej 50 %. sumpcyjnych, ustalony w ustawie budżetowej, w przy-
padku gdy obowiązek zwrotu powstał w latach nastę-
7. Zwrotowi nie podlegają koszty dojazdu w grani- pujących po roku przyznania pomocy finansowej.
cach miejscowości, w której funkcjonariusz zamiesz-
kuje, oraz miejscowości, w której pełni służbę. 3. Na pisemny wniosek funkcjonariusza zwrot po-
mocy finansowej może nastąpić w ratach.
8. Zwrotu kosztów dojazdu dokonuje się na wnio-
sek funkcjonariusza.
Art. 187. Lokalu mieszkalnego na podstawie decy-
9. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz- zji administracyjnej nie przydziela się funkcjonariuszo-
porządzenia, tryb oraz terminy zwrotu kosztów, o któ- wi:
rych mowa w ust. 1, wzory wymaganych dokumen-
tów, a także sposób dokumentowania poniesionych 1) w razie otrzymania pomocy finansowej, o której
kosztów, uwzględniając w szczególności sprawność mowa w art. 184 ust. 1;
postępowania w celu realizacji uprawnienia funkcjo- 2) posiadającemu w miejscowości, w której pełni
nariusza.
służbę, lub w miejscowości pobliskiej lokal miesz-
kalny w spółdzielni mieszkaniowej albo dom jed-
Art. 184. 1. Funkcjonariuszowi w służbie stałej,
norodzinny lub dom mieszkalno-pensjonatowy
który spełnia warunki do przydziału lokalu mieszkal-
nego, a który lokalu tego nie otrzymał na podstawie albo lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieru-
decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje po- chomość, odpowiadający co najmniej przysługu-
moc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego jącej mu powierzchni mieszkalnej;
w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzin-
3) którego małżonek posiada lokal mieszkalny lub
nego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną
dom określony w pkt 2;
nieruchomość, położonych w miejscowości pełnienia
służby lub miejscowości pobliskiej. 4) w razie zbycia przez niego lub jego małżonka loka-
lu mieszkalnego lub domu, o którym mowa
2. W razie zbiegu uprawnień do pomocy finanso- w pkt 2.
wej z tytułu służby obojga małżonków świadczenie to
przysługuje tylko jednemu z nich.
Art. 188. 1. Decyzję o opróżnieniu lokalu mieszkal-
Art. 185. 1. Pomoc finansową przyznaje się funk- nego, o którym mowa w art. 177, wydaje się, jeżeli
cjonariuszowi w wysokości 25 % wartości lokalu funkcjonariusz:
mieszkalnego o powierzchni użytkowej 50 m2.
1) podnajmuje albo oddaje do bezpłatnego używania
przydzielony lokal lub jego część;
2. Wartość lokalu mieszkalnego, na podstawie
której oblicza się wysokość pomocy finansowej, sta- 2) używa lokalu mieszkalnego w sposób sprzeczny
nowi iloczyn 50 m2 powierzchni użytkowej lokalu z umową najmu lub niezgodnie z przeznaczeniem,
mieszkalnego i ceny metra kwadratowego powierzch- zaniedbuje obowiązki, dopuszczając do powstania
ni użytkowej budynku mieszkalnego, publikowanej
szkód, albo niszczy urządzenia przeznaczone do
przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, słu-
wspólnego korzystania przez mieszkańców;
żącej wyliczaniu premii gwarancyjnej od wkładów
oszczędnościowych na budownictwo mieszkaniowe 3) wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciw-
dla posiadaczy oszczędnościowych książeczek miesz- ko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym
kaniowych. korzystanie z innych lokali;
3. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z mi- 4) jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub opłat za świad-
nistrem właściwym do spraw finansów publicznych, czenia związane z eksploatacją lokalu przez okres
określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb co najmniej dwóch pełnych okresów płatności,
postępowania w zakresie przyznawania, wypłaty oraz pomimo uprzedzenia na piśmie o zamiarze wyda-
zwrotu pomocy finansowej, o której mowa w art. 184 nia decyzji o opróżnieniu lokalu i wyznaczenia do-
ust. 1, uwzględniając rodzaje dokumentów wymaga- datkowego, miesięcznego terminu zapłaty zaleg-
nych przy ubieganiu się o przyznanie tej pomocy oraz łych i bieżących należności;
jednostki organizacyjne właściwe do wypłaty pomocy
finansowej, a także termin i miejsce zwrotu pomocy 5) otrzymał pomoc finansową, o której mowa
finansowej. w art. 184 ust. 1;
Art. 186. 1. Pomoc finansowa podlega zwrotowi 6) został przeniesiony do pełnienia służby w innej
w przypadku zwolnienia funkcjonariusza ze służby miejscowości i przydzielono mu w tej lub pobli-
przed upływem 15 lat służby w Służbie Więziennej, skiej miejscowości następny lokal mieszkalny;
z wyjątkiem funkcjonariusza, który przed upływem te-
go okresu nabył prawo do renty inwalidzkiej Służby 7) zrzekł się uprawnień do zajmowanego lokalu
Więziennej. mieszkalnego;
8) został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za Art. 192. Decyzje w sprawach realizacji uprawnień
przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia pub- funkcjonariusza wynikających z przepisów niniejszego
licznego lub umyślne przestępstwo skarbowe rozdziału wydają następujące organy:
z oskarżenia publicznego lub umyślnie popełnione
przestępstwo skarbowe, popełnione w związku 1) Minister Sprawiedliwości w odniesieniu do Dyrek-
z wykonywaniem obowiązków służbowych i w ce- tora Generalnego i jego zastępców;
lu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej,
albo za przestępstwo określone w art. 258 ustawy 2) Dyrektor Generalny w odniesieniu do:
z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny lub wo- a) funkcjonariusza pełniącego służbę w Central-
bec którego orzeczono prawomocnie środek karny nym Zarządzie Służby Więziennej,
pozbawienia praw publicznych za przestępstwo
lub przestępstwo skarbowe. b) dyrektora okręgowego i jego zastępców,
2. Decyzję o opróżnieniu lokalu mieszkalnego wy- c) Komendanta Centralnego Ośrodka Szkolenia

daje się także: Służby Więziennej, komendanta ośrodka szkole-
nia Służby Więziennej albo komendanta ośrod-
1) jeżeli funkcjonariuszowi lub jego małżonkowi przy- ka doskonalenia kadr Służby Więziennej, bezpo-
sługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalne- średnio mu podległego i ich zastępców;
go, o którym mowa w art. 177; w takim przypadku
osobom tym przysługuje prawo wyboru jednego 3) dyrektor okręgowy w odniesieniu do:
z zajmowanych lokali; a) funkcjonariusza pełniącego służbę w okręgo-
wym inspektoracie Służby Więziennej,
2) w przypadku zajmowania lokalu mieszkalnego,
o którym mowa w art. 177, przez funkcjonariusza b) dyrektora aresztu śledczego i dyrektora zakładu
lub członków jego rodziny albo inne osoby — bez karnego położonego na terenie działania okrę-
tytułu prawnego. gowego inspektoratu i jego zastępców,
3. Decyzję o opróżnieniu lokalu wydaje się w sto- c) komendanta ośrodka doskonalenia kadr Służby
sunku do wszystkich osób zamieszkałych w tym loka- Więziennej położonego na terenie działania
lu. okręgowego inspektoratu i jego zastępców;
Art. 189. 1. Funkcjonariusz przeniesiony z urzędu 4) dyrektor aresztu śledczego, dyrektor zakładu kar-
do pełnienia służby w innej miejscowości, któremu nego, Komendant Centralnego Ośrodka Szkolenia
przydzielono kwaterę tymczasową, ponosi koszty do- Służby Więziennej oraz komendant ośrodka szko-
stawy do niej energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wo- lenia Służby Więziennej i komendant ośrodka do-
dy, odbioru ścieków, odpadów i nieczystości ciekłych skonalenia kadr Służby Więziennej w odniesieniu
oraz wydatki związane z korzystaniem z urządzeń ra- do funkcjonariusza pełniącego służbę w tych jed-
diowo-telewizyjnych, windy, telefonu, internetu i do- nostkach.
mofonu. Pozostałe koszty pokrywa się ze środków jed-
nostki organizacyjnej, do której funkcjonariusz został Rozdział 19
przeniesiony.
Świadczenia funkcjonariuszy
2. Funkcjonariusz w służbie przygotowawczej, któ-
remu przydzielono kwaterę tymczasową, uiszcza opła- Art. 193. 1. Funkcjonariuszowi przysługują nastę-
ty czynszowe oraz ponosi koszty dostawy mediów, pujące świadczenia pieniężne:
o których mowa w ust. 1.
1) zasiłek na zagospodarowanie;
Art. 190. Decyzję o opróżnieniu kwatery tymczaso- 2) zwrot kosztów przejazdu;
wej wydaje się w przypadkach:
3) nagrody roczne i uznaniowe oraz zapomogi;
1) ustania stosunku służbowego funkcjonariusza albo
przeniesienia go do służby w innej miejscowości; 4) nagrody jubileuszowe;
2) zakończenia okresu służby przygotowawczej; 5) dodatkowe wynagrodzenie za wykonywanie zleco-
nych zadań wykraczających poza obowiązki służ-
3) o których mowa w art. 188 ust. 1 pkt 1—4, 7 i 8 bowe.
oraz ust. 2.
2. W razie śmierci funkcjonariusza lub członka jego
Art. 191. Minister Sprawiedliwości, w porozumie-
rodziny przysługuje zasiłek pogrzebowy.
niu z ministrem właściwym do spraw budownictwa,
gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, określi,
w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb przydziału 3. W razie śmierci funkcjonariusza w związku ze
i opróżniania lokali mieszkalnych i kwater tymczaso- służbą przysługuje pomoc finansowa na kształcenie
wych, a także szczegółowe warunki odpłatności za zaj- dzieci.
mowanie kwater tymczasowych, uwzględniając wzór
wniosku o przydział lokalu mieszkalnego i kwatery 4. Świadczenia pieniężne przyznaje kierownik jed-
tymczasowej, a także rodzaj dokumentu przyjęcia nostki organizacyjnej, a w odniesieniu do wyższych
przez funkcjonariusza lokalu mieszkalnego lub kwate- stanowisk kierowniczych w Służbie Więziennej odpo-
ry tymczasowej. wiedni przełożony, o którym mowa w art. 63 ust. 2.
Art. 194. 1. Funkcjonariuszowi w związku z miano- 5. Funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, je-
waniem na stałe przysługuje zasiłek na zagospodaro- żeli pełnił w danym roku kalendarzowym służbę przez
wanie w wysokości jednomiesięcznego uposażenia okres krótszy od jednego miesiąca kalendarzowego,
zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, przysługuje nagroda roczna w wysokości 1/12 mie-
należnego w dniu mianowania na stałe. sięcznego uposażenia.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do funkcjonariu- 6. Funkcjonariuszowi, który na skutek wypadku lub
szy, którzy służbę w Służbie Więziennej pełnią po choroby pozostających w związku ze służbą poniósł
zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej lub innej śmierć albo którego stosunek służbowy wygasł na
służby, w czasie której otrzymali taki zasiłek. podstawie art. 97 ust. 1 pkt 1, nagroda roczna przysłu-
guje za ostatni rok służby w wysokości określonej
Art. 195. 1. Funkcjonariuszowi i członkom jego ro- w ust. 1, bez względu na okres służby pełnionej w tym
dziny, o których mowa w art. 216, przysługuje raz roku.
w roku zwrot kosztów przejazdu środkami publiczne-
go transportu zbiorowego do jednej z obranych przez 7. Podstawę ustalenia nagrody rocznej stanowi
siebie miejscowości w kraju i z powrotem. miesięczne uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami
o charakterze stałym przysługujące funkcjonariuszowi
2. W razie niewykorzystania przysługującego prze- w dniu wypłaty nagrody.
jazdu osoba uprawniona otrzymuje zryczałtowany
równoważnik pieniężny. Art. 197. 1. Nagrodę roczną przysługującą funkcjo-
nariuszowi obniża się o 1/360 za każdy dzień nieobec-
3. Zwrotu kosztów przejazdu albo wypłaty zryczał- ności w służbie, związanej z czasową niezdolnością do
towanego równoważnika pieniężnego dokonuje właś- pracy wskutek choroby, wynoszącej ponad 15 dni
ciwa jednostka organizacyjna. w roku kalendarzowym.
4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz- 2. Nagrody rocznej nie obniża się z powodu:
porządzenia, szczegółowy tryb oraz warunki zwrotu
kosztów przejazdu i wypłaty zryczałtowanego równo- 1) korzystania przez funkcjonariusza z urlopu wypo-
ważnika pieniężnego oraz wzór wniosków, na podsta- czynkowego, urlopu dodatkowego, urlopu krótko-
wie których następować będzie zwrot poniesionych terminowego albo urlopu macierzyńskiego;
kosztów lub wypłata tego równoważnika, uwzględ-
niając w szczególności rodzaj środka transportu 2) czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby
i odległość, które stanowić mają podstawę wylicze- funkcjonariusza związanej ze służbą.
nia zryczałtowanego równoważnika pieniężnego za
przejazd. Art. 198. 1. Do okresu służby, o którym mowa
w art. 196 ust. 1, nie wlicza się okresów wykonywania
Art. 196. 1. Funkcjonariuszowi wykonującemu na- kary dyscyplinarnej — od dnia jej prawomocnego wy-
leżycie obowiązki służbowe przez okres roku kalenda- mierzenia do dnia zatarcia.
rzowego przysługuje nagroda roczna w wysokości
miesięcznego uposażenia. 2. Jeżeli okres wykonywania kary dyscyplinarnej
wykracza poza dany rok kalendarzowy, to pozostałego
2. Funkcjonariuszowi, który pełnił służbę co naj- okresu nie wlicza się do okresów stanowiących pod-
mniej przez 6 miesięcy w roku kalendarzowym, przy- stawę do przyznania nagrody rocznej w następnym
znaje się nagrodę roczną w wysokości proporcjonal- roku lub następnych latach kalendarzowych.
nej do liczby pełnych miesięcy kalendarzowych służ-
by. Art. 199. Nagroda roczna nie przysługuje za rok ka-
lendarzowy, w którym:
3. Okresy służby krótsze od miesiąca kalendarzo-
wego sumuje się, przyjmując, że każde 30 dni służby 1) skazano funkcjonariusza prawomocnym wyrokiem
stanowi pełny miesiąc kalendarzowy. sądu za przestępstwo umyślne ścigane z oskarże-
nia publicznego lub umyślne przestępstwo skar-
bowe z oskarżenia publicznego lub umyślnie po-
4. Funkcjonariuszowi, który z powodu:
pełnione przestępstwo skarbowe;
1) śmierci,
2) wymierzono funkcjonariuszowi orzeczeniem karę
2) zaginięcia, dyscyplinarną wydalenia ze służby;
3) ustania stosunku służbowego, jeżeli w dniu usta- 3) wydano funkcjonariuszowi opinię służbową o:
nia tego stosunku spełnia warunki do nabycia pra- a) niewywiązywaniu się z obowiązków służbowych
wa do emerytury lub renty inwalidzkiej, na zajmowanym stanowisku, stwierdzonym
4) korzystania z urlopu wychowawczego w okresie służby stałej,
b) nieprzydatności na zajmowanym stanowisku
— pełnił w danym roku służbę przez część roku ka- w okresie służby stałej,
lendarzowego, przysługuje nagroda roczna w wyso-
kości 1/12 miesięcznego uposażenia za każdy miesiąc c) nieprzydatności do służby w okresie służby
kalendarzowy pełnienia służby. przygotowawczej.
Art. 200. W przypadkach określonych w art. 198 4) po 35 latach służby — 200 %,

i art. 199 funkcjonariuszowi, który w dniu ustania sto-
sunku służbowego spełnia warunki do nabycia prawa 5) po 40 latach służby — 300 %
do emerytury lub renty inwalidzkiej, przyznaje się na-
grodę roczną w wysokości 1/12 miesięcznego uposa- — miesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z do-
żenia. datkami o charakterze stałym.
Art. 207. 1. Do okresu służby uprawniającego do

Art. 201. Nagrodę roczną wypłaca się nie później
nagrody jubileuszowej wlicza się:
niż w ciągu pierwszych 4 miesięcy kalendarzowych
następujących po roku, za który przysługuje nagroda, 1) wszystkie zakończone okresy służby i pracy, wyko-
z tym że funkcjonariuszowi zwalnianemu ze służby na- nywanej w wymiarze nie niższym niż połowa peł-
grodę roczną wypłaca się nie później niż w ostatnim nego wymiaru czasu pracy;
dniu służby.
2) inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów
Art. 202. 1. Jeżeli przeciwko funkcjonariuszowi podlegają zaliczeniu do okresu pracy, od którego
wszczęto postępowanie karne o przestępstwo umyśl- zależą uprawnienia pracownicze;
ne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne
przestępstwo skarbowe z oskarżenia publicznego lub 3) okres studiów w szkole wyższej przewidziany pro-
umyślnie popełnione przestępstwo skarbowe lub po- gramem nauczania w łącznym wymiarze nie więk-
stępowanie dyscyplinarne w roku kalendarzowym, za szym niż 5 lat, pod warunkiem uzyskania dyplomu
który nagroda jest przyznawana, ustalenie uprawnień ich ukończenia.
do nagrody rocznej następuje po zakończeniu tego
postępowania. 2. Jeżeli funkcjonariusz w dniu udokumentowania
prawa do nagrody jubileuszowej jest jednocześnie
2. Nagrodę roczną wypłaca się nie później niż uprawniony do dwóch lub więcej nagród jubileuszo-
w terminie 30 dni od dnia zakończenia postępowań, wych, wypłaca się tylko jedną nagrodę w wymiarze
o których mowa w ust. 1. wyższym.
3. W razie nabycia prawa do nagrody wyższego

Art. 203. Funkcjonariuszowi może być przyznana
stopnia w ciągu 12 miesięcy od dnia nabycia prawa
nagroda uznaniowa, w szczególności za sumienne
do nagrody danego stopnia funkcjonariuszowi wypła-
wykonywanie zadań służbowych, wykonywanie zadań
ca się różnicę między kwotą nagrody wyższej a kwotą
służbowych wymagających znacznego nakładu pracy,
nagrody niższej.
a także dokonanie czynu świadczącego o odwadze
funkcjonariusza.
4. W przypadku zwolnienia ze służby funkcjonariu-
sza uprawnionego do emerytury lub renty nagrodę
Art. 204. 1. Funkcjonariuszowi, którego warunki
jubileuszową wypłaca się w dniu ustania stosunku
bytowe uległy znacznemu pogorszeniu, w szczegól-
służbowego, jeżeli w tym dniu brakuje mu do stażu ju-
ności w związku ze zdarzeniami losowymi, długotrwa-
bileuszowego, od którego zależy nabycie prawa do
łą chorobą własną lub członka rodziny, śmiercią człon- nagrody jubileuszowej, nie więcej niż 12 miesięcy.
ka rodziny, można przyznać bezzwrotną zapomogę
pieniężną.
nistrem właściwym do spraw pracy, określi, w drodze
2. Przy przyznawaniu zapomogi pieniężnej należy rozporządzenia, szczegółowy tryb obliczania i wypła-
brać pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ cania nagrody jubileuszowej, a także okresy służby,
na sytuację materialną funkcjonariusza i jego rodziny. pracy i nauki powodujące nabycie prawa do nagrody
jubileuszowej, sposób dokumentowania tych okresów
Art. 205. Minister Sprawiedliwości w porozumie- oraz termin wypłacania nagrody, uwzględniając za-
niu z ministrem właściwym do spraw pracy określi, pewnienie sprawności postępowania i zabezpieczenie
w drodze rozporządzenia, wysokość funduszu na na- praw funkcjonariuszy.
grody roczne, nagrody uznaniowe i zapomogi dla
funkcjonariuszy, sposoby ustalania i warunki zwięk- Art. 208. 1. Za wykonywanie zleconych zadań wy-
szania jego wysokości dla poszczególnych jednostek kraczających poza obowiązki służbowe funkcjonariusz
organizacyjnych, tryb postępowania oraz właściwość otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie.
przełożonych w zakresie przyznawania i wypłaty na-
gród rocznych, uznaniowych i zapomóg, mając na
2. Wynagrodzenie za dokonane przez funkcjona-
względzie celową i racjonalną politykę w zakresie dys-
riuszy wynalazki, udoskonalenia techniczne i uspraw-
ponowania środkami finansowymi.
nienia określają odrębne przepisy.
Art. 206. Funkcjonariuszowi przysługują nagrody 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
jubileuszowe w wysokości: porządzenia, rodzaje zadań zleconych, za które funk-
1) po 20 latach służby — 75 %, cjonariusz otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie, wy-
sokość tego wynagrodzenia oraz tryb jego wypłaca-
2) po 25 latach służby — 100 %, nia, sposób obliczania wynagrodzenia oraz termin je-
go wypłacania, mając na względzie charakter tych za-
3) po 30 latach służby — 150 %, dań.
Art. 209. 1. W razie śmierci funkcjonariusza przy- 2. W razie zbiegu uprawnień do zasiłku pogrzebo-
sługuje zasiłek pogrzebowy w wysokości: wego określonego w ust. 1 z uprawnieniami do zasił-
ku pogrzebowego przysługującymi na podstawie od-
1) pięciokrotności przeciętnego uposażenia funkcjo- rębnych przepisów funkcjonariusz jest obowiązany
nariusza, jeżeli koszty pogrzebu ponosi małżonek, w pierwszej kolejności zrealizować uprawnienie do za-
dzieci, wnuki, rodzeństwo lub rodzice; siłku wynikające z przepisów odrębnych. Jeżeli wypła-
cony z tego tytułu zasiłek jest niższy od zasiłku okreś-
2) kosztów rzeczywiście poniesionych, najwyżej jed- lonego w ust. 1, funkcjonariuszowi przysługuje odpo-
nak do wysokości określonej w pkt 1 — jeżeli kosz- wiednie wyrównanie.
ty pogrzebu ponosi inna osoba.
Art. 212. 1. Zasiłek pogrzebowy z tytułu śmierci
2. W razie pokrycia kosztów pogrzebu funkcjona- członka rodziny funkcjonariusza przysługuje w razie
riusza ze środków Służby Więziennej pozostałej po śmierci:
funkcjonariuszu rodzinie przysługuje 50 % zasiłku po-
grzebowego określonego w ust. 1 pkt 1. 1) małżonka;
Art. 210. 1. Koszty pogrzebu pokrywa się ze środ- 2) dzieci własnych lub małżonka oraz dzieci przyspo-
ków Służby Więziennej, jeżeli śmierć funkcjonariusza sobionych;
nastąpiła na skutek wypadku pozostającego w związ-
ku ze służbą. 3) dzieci wychowywanych w ramach rodziny zastęp-
czej;
2. Dyrektor Generalny może wyrazić zgodę na po-
4) dzieci przyjętych na wychowanie przed osiągnię-
krycie kosztów pogrzebu funkcjonariusza zmarłego
ciem pełnoletności, jeżeli rodzice nie żyją albo nie
wskutek choroby pozostającej w związku ze służbą.
mogą im zapewnić utrzymania bądź zostali pozba-
wieni lub ograniczeni w sprawowaniu władzy ro-
3. Koszty pogrzebu funkcjonariusza wypłaca jed-
dzicielskiej;
nostka organizacyjna, w której funkcjonariusz pełnił
służbę bezpośrednio przed śmiercią. 5) rodziców funkcjonariusza lub jego małżonka, a tak-
że ich ojczyma, macochy lub osób ich przysposa-
4. Koszty pogrzebu jednostka organizacyjna po- biających;
krywa do wysokości nie wyższej niż sześciokrotność
przeciętnego wynagrodzenia w kwartale poprzedzają- 6) osób, których opiekunem prawnym został ustano-
cym datę pogrzebu, ogłaszanego przez Prezesa Głów- wiony funkcjonariusz lub jego małżonek.
nego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym
Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. 2. W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku po-
grzebowego w związku z pokryciem przez funkcjona-
5. Niezależnie od wysokości kosztów pogrzebu riusza kosztów pogrzebu członka jego rodziny będące-
jednostka organizacyjna dodatkowo pokrywa koszty go również funkcjonariuszem uprawnionemu przysłu-
związane z przewozem zwłok do miejscowości, w któ- guje wyższy zasiłek, a jeżeli pobrał zasiłek niższy —
rej zmarły funkcjonariusz ma być pochowany. odpowiednie wyrównanie.
6. Jeżeli rodzina funkcjonariusza zmarłego wsku- 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
tek wypadku lub choroby pozostających w związku ze porządzenia, tryb wypłaty zasiłku pogrzebowego oraz
służbą: rodzaje dokumentów wymagane do jego wypłaty,
1) podjęła się zorganizowania pogrzebu we własnym uwzględniając sprawność realizacji wypłaty.
zakresie — koszty pogrzebu funkcjonariusza pod-
Art. 213. 1. W przypadku funkcjonariusza, którego
legają zwrotowi do wysokości kwoty, o której mo-
śmierć nastąpiła w związku ze służbą, każdemu z dzie-
wa w ust. 4; przepis ust. 5 stosuje się odpowied-
ci będących na jego utrzymaniu, które w dniu jego
nio;
śmierci spełniały warunki do uzyskania renty rodzin-
2) wybudowała nagrobek na własne zamówienie — nej, Dyrektor Generalny przyznaje pomoc finansową
koszty pogrzebu funkcjonariusza podlegają w tej na kształcenie ze środków przeznaczonych na ten cel
części zwrotowi do wysokości różnicy między kwo- w budżecie Służby Więziennej.
tą, o której mowa w ust. 4, a kwotą faktycznie wy-
datkowaną na pokrycie kosztów pogrzebu funkcjo- 2. Pomoc finansowa, o której mowa w ust. 1, przy-
nariusza, zorganizowanego przez jednostkę orga- sługuje uczniom szkół publicznych i niepublicznych
nizacyjną. o uprawnieniach szkół publicznych dla młodzieży i dla
dorosłych oraz słuchaczom zakładów kształcenia na-
7. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz- uczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych,
porządzenia, szczegółowe warunki, terminy i tryb wy- oraz studentom szkół wyższych do czasu ukończenia
płaty kosztów pogrzebu oraz sposób ich dokumento- kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 ro-
wania, uwzględniając rodzaje poniesionych wydatków ku życia.
mających wpływ na to świadczenie.
Art. 211. 1. W razie śmierci członka rodziny funk- porządzenia, szczegółowe warunki i tryb przyznawa-
cjonariuszowi przysługuje zasiłek pogrzebowy w wy- nia pomocy, o której mowa w ust. 1, uwzględniając
sokości 175 % przeciętnego uposażenia funkcjonariu- wysokość pomocy w zależności od poziomu kształce-
sza. nia i typu szkoły.
Art. 214. 1. Funkcjonariuszowi, który nabył prawo 6) przypadków ustalenia odszkodowania za utracone
do urlopu wypoczynkowego, oraz każdemu z człon- lub zniszczone mienie oraz opłat z tytułu rezygna-
ków jego rodziny przysługuje świadczenie w postaci cji ze świadczeń socjalnych, o których mowa
dopłaty do wypoczynku, w wysokości 35 % najniższe- w ust. 1 pkt 1—4, a także przyjazdu w innym termi-
go uposażenia zasadniczego w Służbie Więziennej, nie niż określony w skierowaniu albo wcześniej-
według stawek obowiązujących w dniu wypłaty świad- szego wyjazdu z jednostki organizacyjnej;
czenia.
7) przypadków korzystania z połowy porcji żywnoś-
ciowej lub wyżywienia w postaci suchego pro-
2. W razie zbiegu uprawnień, o których mowa wiantu;
w ust. 1, z tytułu służby obojga małżonków w Służbie
Więziennej dopłata przysługuje tylko jednemu z nich. 8) sposobu i terminów ustalania wysokości opłat
oraz przypadków pobierania przedpłat;
Art. 215. 1. Funkcjonariusze i członkowie ich rodzin
mają prawo do korzystania z następujących świadczeń 9) terminów dokonywania opłat za pobyt lub wyży-
socjalnych: wienie w jednostkach organizacyjnych korzystają-
cych ze świadczeń socjalnych, o których mowa
1) pobytów wypoczynkowych organizowanych przez w ust. 1 pkt 1—5.
jednostki organizacyjne;
Art. 216. 1. Za członków rodziny funkcjonariusza
2) kolonii i obozów wypoczynkowych dla dzieci i mło- uprawnionych do świadczeń przewidzianych
dzieży organizowanych przez jednostki organiza- w art. 213—215 uważa się małżonka i dzieci.
cyjne;
3) pobytów zagranicznych wymiennych organizowa- 2. Za dzieci uważa się pozostające na utrzymaniu

nych przez jednostki organizacyjne; dzieci własne, małżonka, przysposobione, wzięte na
wychowanie, które:
4) zagranicznych kolonii i obozów wymiennych orga-
1) nie ukończyły 18 roku życia, a w razie uczęszczania
nizowanych przez jednostki organizacyjne;
do szkoły — 25 lat;
5) żywienia w stołówkach pracowniczych prowadzo-
2) bez względu na wiek, stały się niezdolne do pracy
nych przez jednostki organizacyjne;
oraz do samodzielnej egzystencji albo całkowicie
6) działalności sportowej lub rekreacyjnej organizo- niezdolne do pracy przed osiągnięciem wieku,
wanej przez jednostki organizacyjne. o którym mowa w pkt 1.
Rozdział 20
2. Świadczenia socjalne mają charakter odpłatny,
z wyjątkiem działalności sportowej. Odpłatność po- Rozpatrywanie sporów o roszczenia funkcjonariuszy
winna pokrywać koszty związane z organizacją dane- ze stosunku służbowego
go rodzaju świadczenia i nie obejmuje narzutów z ty-
tułu zysku.
Art. 217. 1. Sprawy ze stosunku służbowego roz-
strzyga przełożony w formie pisemnej.
porządzenia, tryb i warunki przyznawania świadczeń
2. Przez sprawy ze stosunku służbowego należy
socjalnych, z uwzględnieniem: rozumieć: nawiązanie stosunku służbowego, powoły-
1) przełożonych uprawnionych do przyznawania wanie oraz mianowanie funkcjonariuszy na stanowi-
świadczeń socjalnych; ska służbowe, przenoszenie, odwoływanie i zwalnia-
nie ze stanowisk służbowych, nadawanie stopni Służ-
2) dokumentów stanowiących podstawę przyjęcia by Więziennej, zawieszanie w czynnościach służbo-
i pobytu w jednostkach organizacyjnych związa- wych, zwalnianie ze służby, stwierdzanie wygaśnięcia
nych z realizacją świadczeń socjalnych, o których stosunku służbowego, ustalanie uposażenia, przyzna-
mowa w ust. 1 pkt 1—4 i 6; wanie świadczeń pieniężnych oraz inne konieczne
czynności związane z powstaniem, zmianą, ustaniem
3) właściwości i warunków służby oraz sytuacji życio- stosunku służbowego oraz realizacją wynikających
wej, rodzinnej i materialnej funkcjonariusza — z treści tego stosunku służbowego uprawnień i obo-
w przypadku przyznawania świadczeń socjalnych, wiązków funkcjonariuszy.
o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 4;
Art. 218. 1. Sprawy dotyczące:
4) warunków pobytu wypoczynkowego oraz udziału
w koloniach i obozach, o których mowa w ust. 1 1) zwolnienia ze służby,
pkt 1, 2 i 4;
2) przeniesienia z urzędu do pełnienia służby w innej
5) sposobu określenia potrzeb w zakresie ilości jednostce organizacyjnej,
miejsc do korzystania ze świadczeń socjalnych,
o których mowa w ust. 1 pkt 1—5, oraz sposobu 3) przeniesienia na niższe stanowisko służbowe,
prowadzenia ewidencji osób przebywających 4) zawieszenia w czynnościach służbowych
w jednostkach organizacyjnych i wykorzystania
przydzielonych miejsc; — rozstrzyga się w formie decyzji.
2. Od decyzji wymienionych w ust. 1 funkcjona- Art. 221. 1. Uchylenie:

riusz może, w terminie 14 dni, wnieść odwołanie do
wyższego przełożonego. 1) ostatecznego orzeczenia komisji lekarskiej o całko-
witej niezdolności do służby,
3. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykona-
nia decyzji. 2) prawomocnego wyroku skazującego i wydanie
w nowym postępowaniu prawomocnego wyroku
4. Do postępowań w sprawach, o których mowa uniewinniającego,
w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 3) prawomocnego orzeczenia o warunkowym umo-
1960 r. — Kodeks postępowania administracyjnego rzeniu postępowania karnego o przestępstwo
(Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.12)). umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub
umyślne przestępstwo skarbowe z oskarżenia pub-
5. Od decyzji organu odwoławczego przysługuje licznego lub umyślnie popełnione przestępstwo
prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjne- skarbowe i wydanie w nowym postępowaniu pra-
go na zasadach określonych w ustawie z dnia 30 sierp- womocnego orzeczenia o umorzeniu tych postę-
nia 2002 r. — Prawo o postępowaniu przed sądami powań,
administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn.
zm.13)). 4) prawomocnego orzeczenia o wymierzeniu kary
dyscyplinarnej wydalenia ze służby, a także uchy-
Art. 219. 1. Sprawy wynikające z podległości służ- lenie lub stwierdzenie nieważności podstaw praw-
bowej, dotyczące: nych ostatecznej decyzji o zwolnieniu ze służby
1) powoływania oraz mianowania na stanowiska w Służbie Więziennej
służbowe,
— stanowi podstawę do wszczęcia postępowania
2) odwoływania oraz zwalniania ze stanowisk służbo- w sprawie ponownego nawiązania stosunku służbo-
wych i przenoszenia do dyspozycji, wego. Do prowadzonego postępowania stosuje się
odpowiednio art. 38 i art. 39.
3) nadawania stopni Służby Więziennej,
4) delegowania do czasowego pełnienia służby w in- 2. W wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych
nej jednostce organizacyjnej, szczególnymi okolicznościami sprawy, można odstą-
pić od przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjne-
5) oddelegowania do wykonywania zadań służbo- go lub przeprowadzić je w ograniczonym zakresie.
wych poza Służbą Więzienną w kraju lub poza gra-
nicami państwa,
3. Postępowanie, o którym mowa w ust. 1, prze-
6) powierzenia obowiązków służbowych na innym prowadza przełożony właściwy do stwierdzenia wy-
stanowisku służbowym gaśnięcia stosunku służbowego albo zwolnienia ze
służby funkcjonariusza.
— rozstrzyga się w formie rozkazu personalnego.
2. Formę rozkazu personalnego stosuje się rów- Art. 222. 1. Pozytywne zakończenie postępowania,
nież do stwierdzania wygaśnięcia stosunku służbowe- o którym mowa w art. 221, stanowi podstawę do wy-
go. dania aktu mianowania, o którym mowa w art. 42
ust. 8, na określone stanowisko służbowe co najmniej
3. Rozkaz personalny jest wykonalny z dniem równorzędne w zakresie uposażenia zasadniczego ze
w nim określonym. Od rozkazu personalnego odwoła- stanowiskiem zajmowanym przez funkcjonariusza
nie nie przysługuje. bezpośrednio przed ustaniem stosunku służbowego.
Art. 220. Spory o roszczenia ze stosunku służbo- 2. Ponowne nawiązanie stosunku służbowego na-
wego funkcjonariuszy w sprawach niewymienionych stępuje z dniem uchylenia przez właściwy organ skut-
w art. 218 ust. 1 i art. 219 ust. 1 i 2 rozpatruje sąd właś- ków ustania stosunku służbowego, o których mowa
ciwy w sprawach z zakresu prawa pracy. w art. 221. Prawo do uposażenia powstaje z dniem
określonym w akcie mianowania.
ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 509, z 2002 r. 3. W przypadku braku możliwości mianowania,
Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387, o którym mowa w ust. 1, funkcjonariusza mianuje się
z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1660, z 2004 r. na stanowisko służbowe odpowiednio niższe,
Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, poz. 682 z uwzględnieniem art. 72 ust. 1.
i Nr 181, poz. 1524, z 2008 r. Nr 229, poz. 1539, z 2009 r.
Nr 195, poz. 1501 i Nr 216, poz. 1676 oraz z 2010 r. Nr 40,
poz. 230. 4. Mianowanie funkcjonariusza na niższe stanowi-
13) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. sko służbowe następuje za jego zgodą. W przypadku
z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 94, poz. 788, niewyrażenia przez funkcjonariusza zgody zwalnia się
Nr 169, poz. 1417, Nr 250, poz. 2118 i Nr 264, poz. 2205, go ze służby.
z 2006 r. Nr 38, poz. 268, Nr 208, poz. 1536 i Nr 217,
poz. 1590, z 2007 r. Nr 120, poz. 818, Nr 121, poz. 831
i Nr 221, poz. 1650, z 2008 r. Nr 190, poz. 1171 i Nr 216, 5. W przypadku negatywnego zakończenia postę-
poz. 1367, z 2009 r. Nr 53, poz. 433, Nr 144, poz. 1179, powania, o którym mowa w art. 221, wydaje się decy-
Nr 178, poz. 1375, Nr 216, poz. 1676 i Nr 221, poz. 1736 zję o umorzeniu tego postępowania. Przepisy art. 218
oraz z 2010 r. Nr 36, poz. 196. stosuje się odpowiednio.
6. Decyzja ostateczna o umorzeniu postępowania 3. Przełożony właściwy do rozpatrywania roszczeń

w sprawie ponownego nawiązania stosunku służbo- może nie uwzględnić przedawnienia, jeżeli opóźnienie
wego stanowi podstawę do stwierdzenia wygaśnięcia w dochodzeniu roszczenia jest usprawiedliwione wy-
stosunku służbowego z dniem faktycznego zaprzesta- jątkowymi okolicznościami.
nia pełnienia służby przez funkcjonariusza.
4. Bieg przedawnienia roszczenia z tytułu uposaże-
Art. 223. 1. Funkcjonariuszowi, z którym ponownie nia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych
nawiązano stosunek służbowy albo wobec którego przerywa:
umorzono postępowanie, o którym mowa w art. 221,
przysługuje za okres pozostawania poza służbą świad- 1) każda czynność przed przełożonym właściwym do
czenie pieniężne równe uposażeniu na stanowisku rozpatrywania roszczeń, podjęta bezpośrednio
służbowym zajmowanym bezpośrednio przed usta- w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokoje-
niem stosunku służbowego, nie więcej jednak niż za nia roszczenia;
okres 6 miesięcy i nie mniej niż za 1 miesiąc.
2) uznanie roszczenia.
2. Jeśli w okresie pozostawania poza służbą funk-
cjonariusz otrzymywał świadczenie emerytalno-rento- Art. 227. W przypadku niewypłacenia uposażenia
we, wypłacane na podstawie odrębnych przepisów, zasadniczego i dodatków do uposażenia o charakterze
lub świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 102 stałym w terminie, o którym mowa w art. 62 ust. 2,
ust. 1, wypłaca się mu kwotę stanowiącą różnicę po- funkcjonariuszowi przysługuje prawo do otrzymania
między należnym uposażeniem a wypłaconym świad- odsetek ustawowych, naliczanych za każdy dzień
czeniem emerytalno-rentowym lub świadczeniem, zwłoki.
o którym mowa w art. 102 ust. 1.
Art. 228. 1. Z uposażenia funkcjonariuszy mogą
3. Okres pozostawania poza służbą, za który przy- być dokonywane potrącenia na zasadach określonych
znano świadczenia określone w ust. 1, traktuje się na w przepisach o egzekucji sądowej lub postępowaniu
równi ze służbą w zakresie wszystkich uprawnień uza- egzekucyjnym w administracji albo w innych przepi-
leżnionych od stażu służby. sach szczególnych, jeżeli dalsze przepisy niniejszej
ustawy nie stanowią inaczej.
Art. 224. 1. W razie uchylenia lub stwierdzenia nie-
ważności ostatecznej decyzji o zwolnieniu ze służby 2. Przez uposażenie, o którym mowa w ust. 1, ro-
w Służbie Więziennej z przyczyn innych niż określone zumie się uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami
w art. 221 ust. 1 funkcjonariuszowi wypłaca się jedy- o charakterze stałym, a także świadczenia związane
nie świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 223 z ustaniem stosunku służbowego, określone w art. 99
ust. 1, z uwzględnieniem ust. 2. i art. 102 ust. 1.
2. Świadczenie, o którym mowa w ust. 1, wypłaca 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-
się w terminie 14 dni od dnia złożenia przez funkcjona- porządzenia, przełożonych właściwych do dokonywa-
riusza wniosku w tej sprawie wraz z dokumentem po- nia potrąceń z uposażenia oraz tryb postępowania
twierdzającym uchylenie lub stwierdzenie nieważno- w tych sprawach, z uwzględnieniem w szczególności
ści decyzji o zwolnieniu ze służby w Służbie Więzien- podstaw do dokonania potrąceń i sposobu postępo-
nej. wania z kwotami potrąconymi.
3. Przełożony, o którym mowa w art. 221 ust. 3, Art. 229. Potrąceń na zasadach określonych
stwierdza, na podstawie dokumentu, o którym mowa w przepisach o egzekucji sądowej lub postępowaniu
w ust. 2, wygaśnięcie stosunku służbowego z dniem egzekucyjnym w administracji albo w innych przepi-
faktycznego zaprzestania pełnienia służby przez funk- sach szczególnych nie stosuje się do zaliczek pobiera-
cjonariusza. nych do rozliczenia, a w szczególności na koszty po-
dróży służbowej, delegacji lub przeniesienia. Należno-
Art. 225. Funkcjonariuszowi przywraca się stopień ści te potrąca się z uposażenia w pełnej wysokości,
w razie uchylenia prawomocnego wyroku orzekające- niezależnie od potrąceń z innych tytułów.
go środek karny pozbawienia praw publicznych lub
uchylenia prawomocnego wyroku skazującego za Rozdział 21
przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicz-
nego lub umyślne przestępstwo skarbowe, na karę Odpowiedzialność dyscyplinarna funkcjonariuszy
pozbawienia wolności, której wykonanie nie zostało
warunkowo zawieszone. Art. 230. 1. Funkcjonariusz odpowiada dyscypli-
narnie za popełnienie przewinienia dyscyplinarnego
Art. 226. 1. Roszczenia z tytułu prawa do uposaże- polegającego na naruszeniu dyscypliny służbowej lub
nia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych za czyny sprzeczne ze złożonym ślubowaniem.
ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w któ-
rym roszczenie stało się wymagalne. 2. Naruszenie dyscypliny służbowej stanowi czyn
funkcjonariusza popełniony umyślnie lub nieumyślnie
2. Roszczenie z tytułu prawa do pierwszej należno- polegający na naruszeniu dobrego imienia służby lub
ści mundurowej wydawanej funkcjonariuszowi w na- na przekroczeniu uprawnień lub niewykonaniu obo-
turze ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, wiązków wynikających z przepisów prawa lub rozka-
w którym roszczenie stało się wymagalne. zów i poleceń wydanych przez przełożonych.
3. Naruszeniem dyscypliny służbowej jest w szcze- Art. 231. 1. Przełożonym dyscyplinarnym funkcjo-
gólności: nariusza jest odpowiedni kierownik jednostki organi-
zacyjnej, o którym mowa w art. 32. Tę samą władzę
1) odmowa wykonania albo niewykonanie polecenia dyscyplinarną posiada funkcjonariusz, któremu po-
lub rozkazu przełożonego bądź organu uprawnio- wierzono pełnienie obowiązków na tym stanowisku.
nego na podstawie ustawy do wydawania poleceń
funkcjonariuszom; 2. Przełożonym dyscyplinarnym funkcjonariusza
zajmującego wyższe stanowisko kierownicze w jed-
2) zaniechanie czynności służbowej albo wykonanie nostce organizacyjnej jest odpowiedni przełożony,
jej w sposób nieprawidłowy; o którym mowa w art. 63 ust. 2.
3) niehumanitarne traktowanie, uwłaczające godno-
ści osób pozbawionych wolności; 3. Przełożonym dyscyplinarnym funkcjonariusza
delegowanego do czasowego pełnienia służby albo
4) niedopełnienie obowiązków służbowych albo prze- którego delegowano na szkolenie wstępne, zawodo-
kroczenie uprawnień określonych w przepisach we, specjalistyczne lub kurs doskonalenia zawodowe-
prawa; go w Centralnym Ośrodku Szkolenia Służby Więzien-
nej, ośrodku szkolenia Służby Więziennej lub ośrodku
5) wprowadzenie w błąd przełożonego lub innego doskonalenia kadr Służby Więziennej jest przełożony
funkcjonariusza, jeżeli wyrządziło to lub mogło dyscyplinarny w miejscu czasowego pełnienia służby,
wyrządzić szkodę służbie lub innej osobie; odbywania szkolenia lub doskonalenia zawodowego,
z wyłączeniem możliwości orzekania kar określonych
6) postępowanie przełożonego przyczyniające się do
w art. 232 pkt 3—7, które wymierza odpowiednio prze-
rozluźnienia dyscypliny służbowej;
łożony, o którym mowa w ust. 1 i 2.
7) stawienie się do służby w stanie po użyciu alkoho-
lu lub podobnie działającego środka oraz spoży- 4. W przypadku przeniesienia funkcjonariusza do
wanie alkoholu lub podobnie działającego środka pełnienia służby w innej jednostce organizacyjnej
w czasie służby; i związanej z tym zmiany przełożonego dyscyplinarne-
go postępowanie dyscyplinarne wszczęte wobec funk-
8) utrata służbowej broni palnej, amunicji lub legity- cjonariusza przejmuje i orzeka w pierwszej instancji
macji służbowej; nowy przełożony dyscyplinarny.
9) utrata przedmiotu stanowiącego wyposażenie 5. Funkcjonariusz oddelegowany do pełnienia za-
służbowe, którego wykorzystanie przez osoby nie- dań służbowych poza Służbą Więzienną podlega wła-
uprawnione wyrządziło szkodę obywatelowi lub dzy dyscyplinarnej przełożonego, o którym mowa
stworzyło zagrożenie dla porządku publicznego w ust. 1 i 2.
lub bezpieczeństwa powszechnego;
6. Przełożony dyscyplinarny może w formie pisem-
10) utrata dokumentu zawierającego informacje sta- nej upoważnić swoich zastępców lub innych funkcjo-
nowiące tajemnicę państwową lub służbową; nariuszy z kierowanej przez niego jednostki organiza-
cyjnej do załatwiania spraw dyscyplinarnych w jego
11) nadużycie zajmowanego stanowiska służbowego
imieniu w ustalonym zakresie.
lub służby dla osiągnięcia korzyści majątkowej lub
osobistej; 7. Wątpliwości w zakresie ustalenia właściwości
12) samowolne oddalenie się funkcjonariusza z rejonu przełożonego w sprawach dyscyplinarnych rozstrzyga
zakwaterowania, jeśli pełni służbę w systemie sko- wyższy przełożony dyscyplinarny w drodze postano-
szarowanym, a także nieusprawiedliwione opusz- wienia.
czenie lub niestawienie się w miejscu pełnienia 8. Wyższym przełożonym dyscyplinarnym w po-
służby. stępowaniu dyscyplinarnym prowadzonym przeciw-
ko:
4. Czyn stanowiący przewinienie dyscyplinarne,
wypełniający jednocześnie znamiona przestępstwa, 1) Dyrektorowi Generalnemu, zastępcy Dyrektora
wykroczenia, przestępstwa skarbowego, wykroczenia Generalnego, dyrektorowi okręgowemu, Komen-
skarbowego podlega odpowiedzialności dyscyplinar- dantowi Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby
nej niezależnie od odpowiedzialności karnej lub karnej Więziennej, komendantowi ośrodka szkolenia
skarbowej. Służby Więziennej i komendantowi ośrodka do-
skonalenia kadr Służby Więziennej bezpośrednio
5. W przypadku czynu stanowiącego przewinienie podległego Dyrektorowi Generalnemu oraz funk-
dyscyplinarne mniejszej wagi, wypełniającego jedno- cjonariuszom Centralnego Zarządu Służby Wię-
cześnie znamiona wykroczenia lub wykroczenia skar- ziennej — jest Minister Sprawiedliwości;
bowego, za które obwiniony został ukarany, przełożo-
ny dyscyplinarny może odstąpić od wszczęcia postę- 2) zastępcy dyrektora okręgowego, dyrektorowi za-
powania, a wszczęte umorzyć. kładu karnego lub aresztu śledczego, zastępcy
Komendanta Centralnego Ośrodka Szkolenia Służ-
6. W przypadku czynu stanowiącego przewinienie by Więziennej, zastępcy komendanta ośrodka szko-
dyscyplinarne mniejszej wagi przełożony dyscyplinar- lenia Służby Więziennej, zastępcy komendanta
ny, o którym mowa w art. 231, może odstąpić od ośrodka doskonalenia kadr Służby Więziennej bez-
wszczęcia postępowania i przeprowadzić ze sprawcą pośrednio podległego Dyrektorowi Generalnemu
przewinienia dyscyplinarnego udokumentowaną roz- oraz funkcjonariuszom okręgowego inspektoratu
mowę dyscyplinującą. Służby Więziennej — jest Dyrektor Generalny;
3) zastępcy dyrektora zakładu karnego lub aresztu Art. 239. 1. Wymierzona kara powinna być współ-
śledczego, zastępcy komendanta ośrodka dosko- mierna do popełnionego przewinienia dyscyplinarne-
nalenia kadr Służby Więziennej oraz funkcjonariu- go i stopnia zawinienia, w szczególności powinna
szom tych jednostek — jest dyrektor okręgowy. uwzględniać okoliczności popełnienia przewinienia
dyscyplinarnego, jego skutki, w tym następstwa dla
Art. 232. Karami dyscyplinarnymi są: służby, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na obwi-
nionym obowiązków, pobudki działania, zachowanie
1) nagana; obwinionego przed popełnieniem przewinienia dyscy-
2) ostrzeżenie o niepełnej przydatności na zajmowa- plinarnego i po jego popełnieniu oraz dotychczasowy
nym stanowisku służbowym; przebieg służby.
3) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby 2. Na zaostrzenie wymiaru kary mają wpływ nastę-
w Służbie Więziennej; pujące okoliczności popełnienia przewinienia dyscy-
4) wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe; plinarnego:
5) obniżenie stopnia; 1) działanie z pobudek i motywów zasługujących na
szczególne potępienie albo w stanie po użyciu al-
6) wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe wraz koholu lub innego podobnie działającego środka;
z obniżeniem stopnia;
2) popełnienie przewinienia dyscyplinarnego przez
7) wydalenie ze służby.
funkcjonariusza przed zatarciem wymierzonej mu
kary dyscyplinarnej;
Art. 233. Kara nagany polega na wytknięciu ukara-
nemu przez przełożonego dyscyplinarnego niewłaści- 3) poważne skutki przewinienia dyscyplinarnego,
wego postępowania. zwłaszcza istotne zakłócenie realizacji zadań Służ-
by Więziennej lub naruszenie dobrego imienia
Art. 234. 1. Kara ostrzeżenia o niepełnej przydat- Służby Więziennej;
ności na zajmowanym stanowisku służbowym polega
na przeprowadzeniu rozmowy dyscyplinującej i wy- 4) działanie w obecności podwładnego, wspólnie
tknięciu ukaranemu niewłaściwego postępowania z nim lub na jego szkodę.
i uprzedzenie go, że jeżeli ponownie popełni przewi-
nienie dyscyplinarne, może zostać wyznaczony na niż- 3. Na złagodzenie wymiaru kary mają wpływ
sze stanowisko służbowe w trybie dyscyplinarnym lub następujące okoliczności popełnienia przewinienia
ukarany surowszą karą dyscyplinarną. dyscyplinarnego:
1) nieumyślność jego popełnienia;
2. Kara ostrzeżenia o niepełnej przydatności do
służby w Służbie Więziennej polega na przeprowadze- 2) podjęcie przez funkcjonariusza starań o zmniejsze-
niu rozmowy, wytknięciu niewłaściwego postępowa- nie jego skutków;
nia i ostrzeżeniu, że za ponowne popełnienie czynu 3) brak należytego doświadczenia zawodowego lub
ukarany może zostać wydalony ze służby. dostatecznych umiejętności zawodowych;
Art. 235. 1. Kara wyznaczenia na niższe stanowi- 4) dobrowolne poinformowanie przełożonego dyscy-
sko służbowe polega na zwolnieniu z dotychczas zaj- plinarnego o popełnieniu przewinienia dyscypli-
mowanego stanowiska służbowego i mianowaniu na narnego przed wszczęciem postępowania dyscy-
stanowisko służbowe niższe od dotychczas zajmowa- plinarnego.
nego.
4. Przełożony dyscyplinarny uwzględnia okolicz-
2. Przed zatarciem kary wyznaczenia na niższe sta- ności, o których mowa w ust. 1—3, wyłącznie w sto-
nowisko służbowe funkcjonariusza nie można miano- sunku do funkcjonariusza, którego one dotyczą.
wać na wyższe stanowisko służbowe.
Art. 240. 1. Przełożony dyscyplinarny, jeżeli zacho-
Art. 236. Kara obniżenia stopnia polega na wyda- dzi uzasadnione przypuszczenie popełnienia przez
niu rozkazu personalnego o utracie posiadanego stop- funkcjonariusza przewinienia dyscyplinarnego:
nia i nadaniu stopnia bezpośrednio niższego.
1) wszczyna postępowanie dyscyplinarne:
Art. 237. 1. Kara wydalenia ze służby polega na a) z własnej inicjatywy,
stwierdzeniu wygaśnięcia stosunku służbowego.
b) na wniosek bezpośredniego przełożonego funk-
cjonariusza,
2. Karę wydalenia ze służby oficerowi wymierza
Dyrektor Generalny. c) na polecenie wyższego przełożonego,
d) na żądanie sądu lub prokuratora;
Art. 238. 1. Za popełnione przewinienie dyscypli-
narne można wymierzyć tylko jedną karę dyscyplinar- 2) może wszcząć postępowanie dyscyplinarne na
ną. wniosek pokrzywdzonego.
2. Za popełnienie kilku przewinień dyscyplinar- 2. Wyższy przełożony dyscyplinarny może wszcząć

nych można wymierzyć jedną karę dyscyplinarną, od- lub przejąć do prowadzenia postępowanie dyscypli-
powiednio surowszą, mając na uwadze względy wy- narne przed wydaniem orzeczenia, jeżeli w jego oce-
chowawcze lub prewencyjne wymierzonej kary. nie jest to konieczne z uwagi na charakter sprawy.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. d 6) gdy zachodzi inna okoliczność wyłączająca postę-
oraz pkt 2, przełożony dyscyplinarny zawiadamia od- powanie.
powiednio sąd lub prokuratora albo pokrzywdzonego
o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego i wyniku 2. Postanowienie o odmowie wszczęcia postępo-
tego postępowania, przesyłając odpis wydanego orze- wania dyscyplinarnego oraz orzeczenie o umorzeniu
czenia lub postanowienia. Materiały przekazane przez postępowania dyscyplinarnego doręcza się pokrzyw-
sąd, prokuratora albo pokrzywdzonego włącza się do dzonemu, jeżeli złożył on wniosek o wszczęcie postę-
akt postępowania dyscyplinarnego. powania dyscyplinarnego. Na postanowienie o od-
mowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego oraz
4. Jeżeli zachodzą wątpliwości co do popełnienia na orzeczenie o umorzeniu tego postępowania po-
przewinienia dyscyplinarnego, jego kwalifikacji praw- krzywdzony może wnieść zażalenie do wyższego prze-
nej, tożsamości sprawcy albo charakter sprawy jest łożonego dyscyplinarnego w terminie 7 dni od dnia
skomplikowany i złożony, przed wszczęciem postępo- ich doręczenia. Art. 240 ust. 1 pkt 1 lit. c stosuje się.
wania dyscyplinarnego przełożony dyscyplinarny zle-
ca przeprowadzenie czynności wyjaśniających. Czyn- 3. Postępowania dyscyplinarnego nie wszczyna
ności te należy ukończyć w terminie 30 dni. się po upływie 90 dni od dnia powzięcia przez przeło-
żonego dyscyplinarnego wiadomości o popełnieniu
5. Postępowanie dyscyplinarne wszczyna się przewinienia dyscyplinarnego.
z dniem wydania postanowienia o wszczęciu postępo-
wania dyscyplinarnego. Funkcjonariusza, co do które- 4. Kary dyscyplinarnej nie można wymierzyć po
go wydano postanowienie o wszczęciu postępowania upływie roku od dnia popełnienia przewinienia dyscy-
dyscyplinarnego, uważa się za obwinionego.
plinarnego. Zawieszenie postępowania dyscyplinar-
nego wstrzymuje bieg tego terminu.
6. Postanowienie o wszczęciu postępowania
dyscyplinarnego zawiera:
5. Jeżeli przewinieniem dyscyplinarnym jest czyn
1) oznaczenie przełożonego dyscyplinarnego; zawierający jednocześnie znamiona przestępstwa,
wykroczenia, przestępstwa skarbowego lub wykrocze-
2) datę wydania postanowienia; nia skarbowego, upływ terminu, o którym mowa
w ust. 4, nie może nastąpić wcześniej niż upływ termi-
3) stopień, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe
nów przedawnienia karalności tych przestępstw lub
obwinionego;
wykroczeń.
4) opis przewinienia dyscyplinarnego zarzucanego
obwinionemu wraz z jego kwalifikacją prawną; Art. 242. 1. Jeżeli wina funkcjonariusza i okoliczno-
ści czynu nie budzą wątpliwości i nie zachodzi potrze-
5) uzasadnienie faktyczne zarzucanego przewinienia ba wymierzenia jednej z kar, o których mowa w art. 232
dyscyplinarnego; pkt 3—7, po wysłuchaniu obwinionego i złożeniu przez
niego wyjaśnień na piśmie oraz uzyskaniu jego pisem-
6) oznaczenie rzecznika dyscyplinarnego prowadzą-
cego postępowanie; nej zgody na dobrowolne poddanie się karze dyscypli-
narnej bez przeprowadzenia postępowania dyscypli-
7) podpis z podaniem stopnia, imienia i nazwiska narnego sporządza się protokół z powyższych czynno-
przełożonego dyscyplinarnego; ści i wydaje się orzeczenie o wymierzeniu kary dyscy-
plinarnej.
8) pouczenie o uprawnieniach przysługujących obwi-
nionemu w toku postępowania dyscyplinarnego. 2. Na orzeczenie, o którym mowa w ust. 1, zażale-
nie nie przysługuje.
Art. 241. 1. Postępowania dyscyplinarnego nie
wszczyna się, a wszczęte umarza:
Art. 243. 1. Postępowanie dyscyplinarne prowadzi
1) jeżeli czynności wyjaśniające nie potwierdziły za- rzecznik dyscyplinarny.
istnienia przewinienia dyscyplinarnego;
2. Przełożony dyscyplinarny wyznacza rzeczników
2) po upływie terminów określonych w ust. 3—5; dyscyplinarnych na okres 4 lat spośród funkcjonariu-
szy w służbie stałej. Funkcjonariusz może być wyzna-
3) w razie śmierci funkcjonariusza; czany ponownie do pełnienia funkcji rzecznika dyscy-
plinarnego.
4) jeżeli w tej samej sprawie zapadło prawomocne
orzeczenie dyscyplinarne lub toczy się postępowa-
3. Przełożony dyscyplinarny do prowadzenia
nie dyscyplinarne;
postępowania dyscyplinarnego wyznacza rzecznika
5) gdy ze względu na wagę przewinienia okaże się dyscyplinarnego w stopniu co najmniej:
wystarczające zastosowanie środków dyscyplinu-
jących w postaci: 1) młodszego chorążego, jeżeli postępowanie ma
dotyczyć funkcjonariusza posiadającego stopień
a) przeprowadzenia rozmowy dyscyplinującej, w korpusie szeregowych, podoficerów lub chorą-
b) zobowiązania obwinionego do przeproszenia żych;
pokrzywdzonego,
2) podporucznika, jeżeli postępowanie ma dotyczyć
c) zobowiązania obwinionego do naprawienia wy- funkcjonariusza posiadającego stopień oficerski
rządzonej szkody; do stopnia kapitana;
3) kapitana, jeżeli postępowanie ma dotyczyć funk- 4) istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wy-
cjonariusza posiadającego stopień majora lub wołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bez-
wyższy. stronności w danej sprawie.
4. Przełożony dyscyplinarny do prowadzenia po- 2. Wyższego przełożonego dyscyplinarnego, prze-

stępowania dyscyplinarnego może wyznaczyć zespół łożonego dyscyplinarnego i rzecznika dyscyplinarne-
złożony co najmniej z dwóch rzeczników dyscyplinar- go można wyłączyć od udziału w postępowaniu dys-
nych, w szczególności jeżeli jest to uzasadnione złożo- cyplinarnym także z innych uzasadnionych przyczyn.
nym i skomplikowanym charakterem sprawy lub wa- 3. O okolicznościach uzasadniających wyłączenie
gą popełnionego przewinienia. od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym wyższy
przełożony dyscyplinarny, przełożony dyscyplinarny
Art. 244. 1. Przełożony dyscyplinarny odwołuje i rzecznik dyscyplinarny zawiadamiają niezwłocznie
rzecznika dyscyplinarnego w przypadkach: odpowiednio wyższego przełożonego dyscyplinarne-
1) zaistnienia okoliczności, które stanowią podstawę go i przełożonego dyscyplinarnego.
zwolnienia go ze służby w Służbie Więziennej; 4. Wyłączenie wyższego przełożonego dyscypli-
narnego, przełożonego dyscyplinarnego i rzecznika
2) prawomocnego ukarania go karą dyscyplinarną;
dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscy-
3) przeniesienia go do innej jednostki organizacyjnej plinarnym może nastąpić również na wniosek obwi-
niepodlegającej bezpośrednio przełożonemu dys- nionego lub jego obrońcy, jeżeli został ustanowiony.
cyplinarnemu. 5. Przełożony dyscyplinarny wydaje postanowie-
nie o wyłączeniu lub o odmowie wyłączenia rzecznika
2. Rzecznik dyscyplinarny, za zgodą przełożonego dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscy-
dyscyplinarnego, może skorzystać z pomocy innego plinarnym.
rzecznika dyscyplinarnego przy przeprowadzaniu
czynności dowodowych. 6. Wyższy przełożony dyscyplinarny wydaje posta-
nowienie o wyłączeniu lub o odmowie wyłączenia od-
3. Przełożony dyscyplinarny zawiesza rzecznika powiednio wyższego przełożonego lub przełożonego
dyscyplinarnego w sprawowaniu jego funkcji w przy- dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscy-
padku wszczęcia przeciwko niemu postępowania plinarnym.
dyscyplinarnego lub karnego.
Art. 246. 1. W przypadku wyłączenia przełożonego
Art. 245. 1. Wyższy przełożony dyscyplinarny, dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscy-
przełożony dyscyplinarny lub rzecznik dyscyplinarny plinarnym na podstawie art. 245 ust. 1 i 2 postępowa-
podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu nie dyscyplinarne przejmuje wyższy przełożony dys-
dyscyplinarnym, jeżeli: cyplinarny albo wyznacza przełożonego dyscyplinar-
nego z równorzędnej jednostki organizacyjnej.
1) sprawa dotyczy go bezpośrednio;
2. W przypadku wyłączenia Dyrektora Generalne-
2) jest małżonkiem, krewnym lub powinowatym ob- go od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym na
winionego lub osoby przez niego pokrzywdzonej podstawie art. 245 ust. 1 i 2 postępowanie dyscypli-
w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 czerwca narne przejmuje jeden z jego zastępców.
1997 r. — Kodeks postępowania karnego (Dz. U.
Nr 89, poz. 555, z późn. zm.14)); 3. W przypadku wyłączenia rzecznika dyscyplinar-
nego od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym na
3) był świadkiem czynu; podstawie art. 245 ust. 1 i 2 postępowanie dyscypli-
narne przejmuje do prowadzenia inny wyznaczony
14) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. rzecznik dyscyplinarny.
z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 50, poz. 580, Nr 62,
4. Do czasu wydania przez przełożonego dyscypli-
poz. 717, Nr 73, poz. 852 i Nr 93, poz. 1027, z 2001 r. Nr 98,
poz. 1071 i Nr 106, poz. 1149, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, narnego postanowienia o wyłączeniu rzecznik dyscy-
z 2003 r. Nr 17, poz. 155, Nr 111, poz. 1061 i Nr 130, plinarny podejmuje wyłącznie czynności niecierpiące
poz. 1188, z 2004 r. Nr 51, poz. 514, Nr 69, poz. 626, Nr 93, zwłoki.
poz. 889, Nr 240, poz. 2405 i Nr 264, poz. 2641, z 2005 r.
Nr 10, poz. 70, Nr 48, poz. 461, Nr 77, poz. 680, Nr 96, Art. 247. 1. Rzecznik dyscyplinarny zbiera materiał
poz. 821, Nr 141, poz. 1181, Nr 143, poz. 1203, Nr 163, dowodowy i podejmuje czynności niezbędne do wy-
poz. 1363, Nr 169, poz. 1416 i Nr 178, poz. 1479, z 2006 r. jaśnienia sprawy, w szczególności przesłuchuje świad-
Nr 15, poz. 118, Nr 66, poz. 467, Nr 95, poz. 659, Nr 104, ków, obwinionego, przyjmuje od niego wyjaśnienia
poz. 708 i 711, Nr 141, poz. 1009 i 1013, Nr 167, poz. 1192 i dokonuje oględzin. Z czynności tych rzecznik dyscy-
i Nr 226, poz. 1647 i 1648, z 2007 r. Nr 20, poz. 116, Nr 64, plinarny sporządza protokoły. Rzecznik dyscyplinarny
poz. 432, Nr 80, poz. 539, Nr 89, poz. 589, Nr 99, poz. 664, może także zlecić przeprowadzenie odpowiednich ba-
Nr 112, poz. 766, Nr 123, poz. 849 i Nr 128, poz. 903,
z 2008 r. Nr 27, poz. 162, Nr 100, poz. 648, Nr 107, poz. 686,
dań.
Nr 123, poz. 802, Nr 182, poz. 1133, Nr 208, poz. 1308, 2. Z czynności innych niż wymienione w ust. 1
Nr 214, poz. 1344, Nr 225, poz. 1485, Nr 234, poz. 1571
i Nr 237, poz. 1651, z 2009 r. Nr 8, poz. 39, Nr 20, poz. 104,
sporządza się protokół, jeżeli przepis szczególny tego
Nr 28, poz. 171, Nr 68, poz. 585, Nr 85, poz. 716, Nr 127, wymaga albo przełożony dyscyplinarny lub rzecznik
poz. 1051, Nr 144, poz. 1178, Nr 168, poz. 1323, Nr 178, dyscyplinarny uzna to za potrzebne. W pozostałych
poz. 1375, Nr 190, poz. 1474 i Nr 206, poz. 1589 oraz przypadkach można ograniczyć się do sporządzenia
z 2010 r. Nr 7, poz. 46. notatki urzędowej.
3. Protokół powinien zawierać: 9. Jeżeli czyn będący przedmiotem postępowania

dyscyplinarnego jest lub był przedmiotem innego po-
1) oznaczenie czynności, jej czasu i miejsca, osób stępowania, w tym postępowania przygotowawczego,
w niej uczestniczących lub przy niej obecnych oraz przełożony dyscyplinarny może zwrócić się do właści-
charakteru ich uczestnictwa; wego organu o udostępnienie akt tego postępowania
w całości lub w części. Za zgodą tego organu potrzeb-
2) opis przebiegu czynności; ne odpisy lub wyciągi z udostępnionych akt włącza się
do akt postępowania dyscyplinarnego.
3) w miarę potrzeby:
a) stwierdzenie innych okoliczności dotyczących 10. Jeżeli materiał dowodowy to uzasadnia, prze-
przebiegu czynności, łożony dyscyplinarny wydaje postanowienie o zmia-
nie zarzutów.
b) oświadczenia i wnioski uczestników czynności,
11. Jeżeli w trakcie prowadzenia postępowania
c) pouczenie o uprawnieniach i obowiązkach. dyscyplinarnego funkcjonariusz popełni kolejne prze-
winienie, prowadzi się jedno postępowanie. Przepis
4. Wyjaśnienia, zeznania, oświadczenia i wnioski ust. 10 stosuje się odpowiednio.
oraz stwierdzenia określonych okoliczności przez
rzecznika dyscyplinarnego lub kierownika jednostki Art. 248. 1. W toku postępowania dyscyplinarnego
organizacyjnej zapisuje się w protokole z możliwą do- obwiniony ma prawo do:
kładnością, a osoby biorące udział w czynności mają 1) odmowy składania wyjaśnień;
prawo żądać zapisania w protokole z pełną dokładnoś-
cią wszystkiego, co dotyczy ich praw i interesów. 2) zgłaszania wniosków dowodowych;
3) przeglądania akt postępowania dyscyplinarnego
5. Osoby biorące udział w czynności, z której jest oraz sporządzania z nich notatek, z zastrzeżeniem
sporządzany protokół, a także osoby przy niej obecne, ust. 2;
po zapoznaniu się z treścią protokołu podpisują każdą
jego stronę. Odmowę zapoznania się z treścią proto- 4) ustanowienia obrońcy, którym może być adwokat,
kołu, a także odmowę lub brak podpisu którejkolwiek radca prawny lub wskazany przez obwinionego
osoby należy opisać w protokole. funkcjonariusz, który wyraził zgodę na reprezento-
wanie obwinionego w toku postępowania dyscy-
plinarnego i postępowania odwoławczego;
6. Rzecznik dyscyplinarny w toku postępowania
wydaje postanowienia, jeżeli ich wydanie nie jest za- 5) wnoszenia do przełożonego dyscyplinarnego za-
strzeżone do właściwości przełożonego dyscyplinar- żaleń na postanowienia wydane w toku postępo-
nego. wania przez rzecznika dyscyplinarnego, w terminie
7 dni od dnia doręczenia i w przypadkach wskaza-
nych w ustawie; na postanowienia wydane przez
7. Postanowienie wydane w toku postępowania, przełożonego dyscyplinarnego zażalenie przysłu-
z wyjątkiem postanowienia o wszczęciu postępowania guje do wyższego przełożonego dyscyplinarnego,
dyscyplinarnego, powinno zawierać: z zastrzeżeniem art. 253 ust. 8.
1) oznaczenie wydającego postanowienie rzecznika 2. Rzecznik dyscyplinarny może, w drodze posta-
dyscyplinarnego lub przełożonego dyscyplinarne- nowienia, odmówić udostępnienia akt, jeżeli sprzeci-
go; wia się temu dobro postępowania dyscyplinarnego.
2) datę wydania postanowienia; Na postanowienie przysługuje zażalenie.
3) podstawę prawną wydania postanowienia; 3. Ustanowienie obrońcy uprawnia go do działa-

nia w całym postępowaniu dyscyplinarnym, nie wyłą-
4) stopień, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe czając czynności po uprawomocnieniu się orzeczenia,
obwinionego; jeżeli nie zawiera ograniczeń. O zmianie zakresu peł-
nomocnictwa uprawniającego do działania w postę-
5) rozstrzygnięcie; powaniu dyscyplinarnym lub o jego cofnięciu obwi-
niony niezwłocznie zawiadamia obrońcę oraz rzeczni-
6) uzasadnienie faktyczne i prawne; ka dyscyplinarnego.
7) pouczenie, czy i w jakim trybie przysługuje prawo 4. Obrońca nie może podejmować czynności na
złożenia zażalenia; niekorzyść obwinionego. Może on zrezygnować z re-
8) podpis z podaniem stopnia, imienia i nazwiska wy- prezentowania obwinionego w toku postępowania
dającego postanowienie. dyscyplinarnego, zawiadamiając o tym obwinionego
oraz rzecznika dyscyplinarnego. Do czasu ustanowie-
nia nowego obrońcy, jednak nie dłużej niż przez 14 dni
8. W przypadku konieczności przeprowadzenia od dnia zawiadomienia obwinionego, obrońca jest
czynności poza miejscowością, w której toczy się po- obowiązany podejmować niezbędne czynności.
stępowanie dyscyplinarne, przełożony dyscyplinarny
może zwrócić się o jej przeprowadzenie do kierownika 5. Udział obrońcy w postępowaniu dyscyplinar-
jednostki organizacyjnej właściwego według miejsca, nym nie wyłącza osobistego działania w nim obwinio-
w którym czynność ma być dokonana. nego.
6. Orzeczenia, postanowienia, zawiadomienia i in- 2. Z czynności zapoznania z aktami postępowania

ne pisma, wydane w toku postępowania dyscyplinar- dyscyplinarnego sporządza się protokół.
nego, doręcza się obwinionemu oraz obrońcy, jeżeli
został ustanowiony. W razie doręczenia obwinionemu 3. Niezapoznanie się z aktami postępowania dys-
i obrońcy w różnych terminach pisma, od którego cyplinarnego lub odmowa zapoznania się z nimi albo
przysługuje odwołanie lub zażalenie, termin do złoże- złożenia podpisu stwierdzającego tę okoliczność nie
nia odwołania lub zażalenia liczy się od dnia doręcze- wstrzymuje postępowania. Rzecznik dyscyplinarny
nia, dla każdego z nich z osobna. dokonuje wzmianki o odmowie w aktach postępowa-
nia.
7. Wniosek dowodowy obwiniony zgłasza na piś-
mie rzecznikowi dyscyplinarnemu, który rozstrzyga 4. Obwiniony ma prawo w terminie 3 dni od dnia
o uwzględnieniu wniosku albo odmawia, w drodze
zapoznania się z aktami postępowania dyscyplinarne-
postanowienia, uwzględnienia wniosku, jeżeli:
go zgłosić wniosek o ich uzupełnienie. Na wydane
1) okoliczność, która ma być udowodniona, nie ma przez rzecznika dyscyplinarnego postanowienie o od-
znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy albo jest już mowie uzupełnienia akt postępowania dyscyplinarne-
udowodniona zgodnie z twierdzeniem wniosko- go obwinionemu służy prawo złożenia zażalenia.
dawcy;
5. Obwiniony ma prawo w terminie 3 dni od dnia
2) dowód jest nieprzydatny do stwierdzenia danej zapoznania się z uzupełnionymi aktami postępowania
okoliczności lub nie da się go przeprowadzić; dyscyplinarnego zgłosić wniosek o ich uzupełnienie
3) przeprowadzenie dowodu jest niedopuszczalne. w zakresie wynikającym z przeprowadzonych czynno-
ści dowodowych uzupełniających akta tego postępo-
8. Na postanowienie w przedmiocie nieuwzględ- wania.
nienia wniosku dowodowego przysługuje zażalenie.
6. Rzecznik dyscyplinarny, po zapoznaniu obwinio-
9. Nieusprawiedliwiona nieobecność obwinione- nego z aktami postępowania dyscyplinarnego, wydaje
go w służbie oraz nieusprawiedliwione niestawienni- postanowienie o zakończeniu czynności dowodowych
ctwo na wezwanie rzecznika dyscyplinarnego nie oraz sporządza sprawozdanie, które:
wstrzymują biegu postępowania dyscyplinarnego.
1) wskazuje prowadzącego postępowanie i przełożo-
Art. 249. 1. Przełożony dyscyplinarny i rzecznik
nego dyscyplinarnego, który wydał postanowienie
dyscyplinarny są obowiązani badać oraz uwzględniać
o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego;
okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak
i na niekorzyść obwinionego. 2) wskazuje obwinionego oraz określa zarzucane mu
2. Obwinionego uważa się za niewinnego, dopóki przewinienie dyscyplinarne, z opisem stanu fak-
jego wina nie zostanie udowodniona i stwierdzona tycznego i prawnego, ustalonym na podstawie ze-
prawomocnym orzeczeniem. Niedające się usunąć branych dowodów;
wątpliwości rozstrzyga się na korzyść obwinionego. 3) przedstawia wnioski dotyczące uniewinnienia,
Art. 250. 1. Czynności dowodowe w postępowaniu stwierdzenia winy, odstąpienia od ukarania lub
dyscyplinarnym powinny być zakończone w terminie wymierzenia kary albo umorzenia postępowania.
miesiąca od dnia wszczęcia tego postępowania. Wyż-
szy przełożony dyscyplinarny, w drodze postanowie- Art. 252. 1. Na podstawie oceny zebranego w po-
nia, może przedłużyć termin prowadzenia czynności stępowaniu dyscyplinarnym materiału dowodowego
dowodowych do 2 miesięcy. przełożony dyscyplinarny wydaje orzeczenie o:
2. Przełożony dyscyplinarny może zawiesić postę- 1) uniewinnieniu albo

powanie dyscyplinarne z powodu zaistnienia długo-
trwałej przeszkody uniemożliwiającej prowadzenie 2) odstąpieniu od ukarania, albo
postępowania. Na postanowienie o zawieszeniu po-
3) ukaraniu, albo
stępowania dyscyplinarnego przysługuje zażalenie
w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. 4) umorzeniu postępowania.
Jeżeli postępowanie dyscyplinarne zostało wszczęte
na wniosek pokrzywdzonego, zażalenie to może rów-
nież złożyć pokrzywdzony. 2. Orzeczenie powinno zawierać:
3. Przełożony dyscyplinarny wydaje postanowie- 1) oznaczenie przełożonego dyscyplinarnego;

nie o podjęciu zawieszonego postępowania dyscypli- 2) datę wydania orzeczenia;
narnego po ustaniu przeszkody, o której mowa
w ust. 2. 3) stopień, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe
obwinionego;
Art. 251. 1. Rzecznik dyscyplinarny po przeprowa-
dzeniu czynności dowodowych i uznaniu, że zostały 4) opis przewinienia dyscyplinarnego zarzucanego
wyjaśnione wszystkie istotne okoliczności sprawy, za- obwinionemu wraz z kwalifikacją prawną;
wiadamia obwinionego i jego obrońcę o możliwości
zapoznania się z aktami postępowania dyscyplinarne- 5) rozstrzygnięcie;
go w terminie 5 dni od dnia otrzymania zawiadomie-
nia. 6) uzasadnienie faktyczne i prawne orzeczenia;
7) pouczenie o prawie, terminie i trybie wniesienia 2. Odwołanie składa się do wyższego przełożone-
odwołania; go dyscyplinarnego za pośrednictwem przełożonego,
który wydał orzeczenie w pierwszej instancji.
8) podpis, z podaniem stopnia, imienia i nazwiska
przełożonego dyscyplinarnego, oraz pieczęć jed-
3. Wyższy przełożony dyscyplinarny odmawia
nostki organizacyjnej.
przyjęcia odwołania, w drodze postanowienia, jeżeli
3. Przełożony dyscyplinarny uchyla postanowie- zostało wniesione po terminie lub przez osobę nie-
nie, o którym mowa w art. 251 ust. 6, oraz przekazuje uprawnioną albo jest niedopuszczalne. Przepis art. 263
akta sprawy rzecznikowi dyscyplinarnemu do uzupeł- stosuje się odpowiednio.
nienia w przypadku stwierdzenia, że nie zostały wyjaś-
nione wszystkie okoliczności sprawy. 4. Jeżeli niedotrzymanie terminu, o którym mowa
w ust. 1, nastąpiło z przyczyn od obwinionego nieza-
4. Przełożony dyscyplinarny umarza postępowanie leżnych, obwiniony w terminie 7 dni od daty ustania
dyscyplinarne w przypadkach, o których mowa przeszkody może zgłosić wniosek o przywrócenie ter-
w art. 241 ust. 1. minu, dopełniając jednocześnie czynności, która miała
być w terminie wykonana.
5. Przełożony dyscyplinarny może odstąpić od
ukarania, jeżeli stopień winy lub stopień szkodliwości 5. W kwestii przywrócenia terminu orzeka posta-
przewinienia dyscyplinarnego dla służby nie jest nowieniem wyższy przełożony, przed którym należało
znaczny, a właściwości i warunki osobiste funkcjona- dokonać czynności.
riusza oraz dotychczasowy przebieg służby uzasadnia-
ją przypuszczenie, że pomimo odstąpienia od ukara- 6. Na odmowę przywrócenia terminu przysługuje
nia będzie on przestrzegał dyscypliny służbowej oraz zażalenie.
zasad etyki zawodowej.
7. Wniosek o przywrócenie terminu nie wstrzymu-
6. Orzeczenie, o którym mowa w ust. 1, wraz z uza- je wykonania orzeczenia, jednakże przełożony dyscy-
sadnieniem powinno być sporządzone na piśmie plinarny, do którego wniosek złożono, lub wyższy
w terminie 14 dni od dnia wydania postanowienia przełożony dyscyplinarny może, w drodze postano-
o zakończeniu czynności dowodowych. wienia, wstrzymać wykonanie orzeczenia; odmowa
wstrzymania nie wymaga uzasadnienia.
7. Orzeczenie, o którym mowa w ust. 1, doręcza się
niezwłocznie obwinionemu. 8. Jeżeli orzeczenie lub postanowienie w pierwszej
instancji wydał Minister Sprawiedliwości, odwołanie
8. Jeżeli przełożony dyscyplinarny, o którym mo-
wa w art. 231 ust. 1, uzna, że należy wymierzyć karę lub zażalenie nie przysługuje. Obwiniony może jednak
dyscyplinarną, do której wymierzenia nie jest właści- w terminie, o którym mowa w ust. 1, zwrócić się do
wy, wniosek w tej sprawie wraz z aktami postępowa- Ministra Sprawiedliwości z wnioskiem o ponowne
nia dyscyplinarnego przesyła przełożonemu dyscypli- rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się od-
narnemu właściwemu do wymierzenia tej kary. powiednio przepisy dotyczące odwołań od orzeczeń.
9. W przypadku zamiaru wymierzenia kary wydale- Art. 254. 1. W postępowaniu odwoławczym rozpo-
nia ze służby przełożony dyscyplinarny, przed wyda- znanie sprawy następuje na podstawie stanu faktycz-
niem orzeczenia dyscyplinarnego, wysłuchuje obwi- nego ustalonego w postępowaniu dyscyplinarnym.
nionego w obecności rzecznika dyscyplinarnego. Jeżeli jest to potrzebne do prawidłowego wydania
W wysłuchaniu obwinionego może uczestniczyć orzeczenia, wyższy przełożony dyscyplinarny może
obrońca. O terminie wysłuchania należy zawiadomić uzupełnić materiał dowodowy, zlecając rzecznikowi
właściwy zarząd związku zawodowego funkcjonariu- dyscyplinarnemu prowadzącemu postępowanie dys-
szy. Przedstawiciel zarządu może uczestniczyć w wy- cyplinarne wykonanie czynności dowodowych, okreś-
słuchaniu, chyba że obwiniony nie wyrazi na to zgo- lając ich zakres.
dy.
2. Z materiałami uzyskanymi w wyniku czynności
10. Przepisu ust. 9 nie stosuje się w przypadku: dowodowych, o których mowa w ust. 1, rzecznik dys-
cyplinarny zapoznaje obwinionego. W terminie 3 dni
1) tymczasowego aresztowania obwinionego; od dnia zapoznania się z tymi materiałami obwiniony
ma prawo zgłoszenia wyższemu przełożonemu dyscy-
2) odmowy obwinionego stawienia się w celu wysłu-
plinarnemu, o którym mowa w ust. 1, uwag dotyczą-
chania lub nieusprawiedliwionej nieobecności
cych przeprowadzonych czynności dowodowych.
w wyznaczonym terminie wysłuchania;
Przepisy art. 251 ust. 1—3 stosuje się odpowiednio.
3) zaistnienia innej przeszkody uniemożliwiającej
obwinionemu stawienie się w celu wysłuchania Art. 255. 1. Wyższy przełożony dyscyplinarny
w terminie 14 dni od dnia doręczenia postanowie- w terminie 7 dni od dnia wniesienia odwołania powo-
nia o zakończeniu czynności dowodowych. łuje komisję do zbadania zaskarżonego orzeczenia,
zwaną dalej „komisją”.
Art. 253. 1. Postępowanie dyscyplinarne jest dwu-
instancyjne, z zastrzeżeniem art. 242. Od orzeczenia 2. Komisja składa się z trzech oficerów w służbie
wydanego w pierwszej instancji obwinionemu przy- stałej, z których dwóch wyznacza wyższy przełożony
sługuje odwołanie w terminie 14 dni od dnia doręcze- dyscyplinarny, a jednego — właściwy zarząd okręgo-
nia orzeczenia; odwołanie może zostać wycofane. wy związku zawodowego funkcjonariuszy.
3. O wyznaczeniu przedstawiciela związku zawo- Art. 258. 1. Przełożony, po uprawomocnieniu się

dowego funkcjonariuszy do składu komisji przewod- orzeczenia, niezwłocznie wykonuje orzeczoną karę.
niczący zarządu okręgowego związku zawodowego Przepis art. 237 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
funkcjonariuszy zawiadamia wyższego przełożonego
dyscyplinarnego w terminie 7 dni od dnia otrzymania 2. Prawomocne orzeczenie o odstąpieniu od uka-
zawiadomienia o powołaniu takiej komisji. W przy- rania albo o ukaraniu włącza się do akt osobowych
padku niewyznaczenia przedstawiciela związku zawo- funkcjonariusza.
dowego funkcjonariuszy, trzeciego członka komisji
wyznacza wyższy przełożony dyscyplinarny. Art. 259. 1. W sprawach nieuregulowanych w ni-
niejszej ustawie do postępowania dyscyplinarnego
4. Wyższy przełożony dyscyplinarny wyznacza stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia
przewodniczącego spośród członków komisji. 6 czerwca 1997 r. — Kodeks postępowania karnego
w zakresie dotyczącym wezwań, terminów, doręczeń
5. Przepisy art. 245 ust. 1—3 stosuje się odpowied- i świadków, z wyłączeniem możliwości nakładania kar
nio do członków komisji. porządkowych.
6. Komisja może wysłuchać rzecznika dyscyplinar-
nego, obwinionego lub jego obrońcę. 2. O zwolnieniu od złożenia zeznania lub odpowie-
dzi na pytania osoby pozostającej z obwinionym
7. Niestawiennictwo prawidłowo zawiadomio- w szczególnie bliskim stosunku osobistym rozstrzyga
nych: rzecznika dyscyplinarnego, obwinionego lub je- rzecznik dyscyplinarny. Na odmowę zwolnienia od
go obrońcy nie wstrzymuje rozpoznawania sprawy. złożenia zeznania lub odpowiedzi na pytania służy za-
żalenie w terminie 7 dni od dnia doręczenia postano-
8. Komisja może wystąpić do wyższego przełożo- wienia.
nego dyscyplinarnego o uzupełnienie materiału do-
wodowego w trybie art. 254 ust. 1. Art. 260. 1. Zatarcie kary dyscyplinarnej oznacza
uznanie kary za niebyłą.
Art. 256. 1. Z przeprowadzonych czynności komi-
sja sporządza sprawozdanie wraz z wnioskiem doty- 2. Kary dyscyplinarne podlegają zatarciu po upły-
czącym sposobu załatwienia odwołania. wie:
2. Komisja przedstawia wyższemu przełożonemu 1) 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzecze-
dyscyplinarnemu sprawozdanie, o którym mowa nia kary nagany;
w ust. 1, w terminie 21 dni od dnia jej powołania.
2) 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orze-
3. Rozpatrzenie odwołania przez wyższego przeło- czenia kary ostrzeżenia o niepełnej przydatności
żonego dyscyplinarnego powinno nastąpić w terminie na zajmowanym stanowisku służbowym lub do
14 dni od dnia otrzymania sprawozdania, o którym służby w Służbie Więziennej;
mowa w ust. 1.
3) 18 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orze-
4. Wyższy przełożony dyscyplinarny może zaskar- czenia kary wyznaczenia na niższe stanowisko
żone orzeczenie: służbowe, obniżenia stopnia, wyznaczenia na niż-
1) utrzymać w mocy albo sze stanowisko służbowe wraz z obniżeniem stop-
nia.
2) uchylić w całości albo w części i w tym zakresie
uniewinnić obwinionego, odstąpić od ukarania,
3. W przypadku nienagannej służby, stwierdzonej
bądź wymierzyć inną karę, bądź uchylając to orze-
w opinii służbowej, przełożony dyscyplinarny może
czenie — umorzyć postępowanie dyscyplinarne
zatrzeć karę dyscyplinarną przed upływem terminu
w pierwszej instancji, albo
określonego w ust. 2, jednak nie wcześniej niż przed
3) uchylić w całości i przekazać sprawę do ponowne- upływem:
go rozpatrzenia przez przełożonego dyscyplinar-
nego, gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga prze- 1) 3 miesięcy od dnia orzeczenia kary nagany;
prowadzenia czynności dowodowych w całości
lub w znacznej części. 2) 6 miesięcy od dnia orzeczenia kary ostrzeżenia
o niepełnej przydatności na zajmowanym stano-
5. Postępowanie odwoławcze umarza się w przy- wisku służbowym lub kary ostrzeżenia o niepełnej
padku cofnięcia odwołania. przydatności do służby w Służbie Więziennej;
6. W postępowaniu odwoławczym wyższy przeło- 3) 12 miesięcy od dnia orzeczenia kary wyznaczenia

żony dyscyplinarny nie może wymierzyć surowszej na niższe stanowisko służbowe.
kary dyscyplinarnej w przypadku wniesienia odwoła-
nia przez obwinionego. 4. Za wykazanie męstwa lub odwagi oraz za po-
ważne osiągnięcia w wykonywaniu zadań służbowych
Art. 257. Orzeczenie lub postanowienie staje się przełożony dyscyplinarny może w każdym czasie za-
prawomocne: trzeć karę dyscyplinarną.
1) z upływem terminu do wniesienia odwołania lub 5. Jeżeli funkcjonariusz zostanie ponownie ukara-
zażalenia, jeżeli go nie wniesiono; ny przed zatarciem kary dyscyplinarnej, okres wyma-
2) w dniu wydania orzeczenia lub postanowienia gany do zatarcia nowej kary dyscyplinarnej biegnie od
przez organ odwoławczy. dnia zatarcia poprzedniej kary.
6. W przypadku jednoczesnego wykonywania wię- 7. Wniosek o wznowienie postępowania dyscypli-

cej niż jednej kary dyscyplinarnej zatarcie kar następu- narnego wnosi się do przełożonego dyscyplinarnego,
je z upływem terminu przewidzianego dla kary surow- który wydał orzeczenie w pierwszej instancji, w termi-
szej. nie 30 dni od dnia, w którym ukarany dowiedział się
o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia
postępowania.
7. Zatarcie kary dyscyplinarnej powoduje usunię-
cie z akt osobowych funkcjonariusza orzeczenia o uka-
8. Jeżeli przyczyną wznowienia postępowania jest
raniu. Orzeczenie o odstąpieniu od ukarania usuwa
działalność przełożonego dyscyplinarnego, o którym
się z akt osobowych po upływie 6 miesięcy od dnia
mowa w ust. 7, o wznowieniu rozstrzyga wyższy prze-
jego uprawomocnienia się.
łożony dyscyplinarny.
8. Przełożony dyscyplinarny prowadzi rejestr wy- 9. Na postanowienie o odmowie wznowienia po-

mierzonych kar dyscyplinarnych. stępowania dyscyplinarnego ukaranemu oraz człon-
kowi rodziny uprawnionemu do renty rodzinnej, o któ-
rym mowa w ust. 2, służy zażalenie do wyższego prze-
Art. 261. 1. Postępowanie dyscyplinarne zakończo-
łożonego dyscyplinarnego w terminie 7 dni od dnia
ne prawomocnym orzeczeniem wznawia się, jeżeli:
doręczenia; na postanowienie wydane przez Ministra
1) dowody, na podstawie których ustalono istotne Sprawiedliwości przysługuje w takim samym terminie
dla sprawy okoliczności, okazały się fałszywe; wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
2) zostały ujawnione istotne dla sprawy okoliczności, Art. 262. 1. Po wznowieniu postępowania dyscy-
które nie były znane w toku postępowania dyscyplinarnego przeprowadza się czynności dowodowe
plinarnego; ograniczone do przyczyn wznowienia, a po ich zakoń-
czeniu, stosownie do poczynionych ustaleń, wydaje
3) orzeczenie wydano z naruszeniem obowiązujących się orzeczenie:
przepisów, jeżeli mogło to mieć wpływ na treść
orzeczenia; 1) uchylające dotychczasowe orzeczenie i stwierdza-
jące uniewinnienie ukaranego lub umorzenie po-
4) orzeczenie zostało wydane w oparciu o inne roz- stępowania dyscyplinarnego albo
strzygnięcie, które zostało następnie uchylone lub
zmienione; 2) zmieniające dotychczasowe orzeczenie i wymie-
rzające inną karę dyscyplinarną, albo
5) w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
stracił moc lub uległ zmianie przepis prawny bę- 3) odmawiające uchylenia dotychczasowego orze-
dący podstawą wydania orzeczenia dyscyplinar- czenia.
nego;
2. Zmiana dotychczasowego orzeczenia i wymie-
6) potrzeba taka wynika z rozstrzygnięcia organu rzenie innej kary dyscyplinarnej nie może nastąpić po
międzynarodowego działającego na mocy umowy ustaniu karalności przewinienia dyscyplinarnego.
międzynarodowej ratyfikowanej przez Rzeczpo-
spolitą Polską. 3. Orzeczenie kary surowszej od dotychczasowej
jest możliwe tylko wtedy, gdy wznowienie następuje
2. Postępowanie dyscyplinarne wznawia się z urzę- z urzędu i orzeczona kara jest rażąco niewspółmierna
du lub na wniosek ukaranego. W przypadku jego do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego.
śmierci postępowanie wznawia się na wniosek człon-
ka rodziny uprawnionego do renty rodzinnej. 4. Jeżeli w następstwie wznowienia postępowania
wymierzono karę łagodniejszą, ulegają uchyleniu
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 5 i 6, skutki kary dotychczasowej, a w razie wymierzenia ka-
wniosek o wznowienie składa się w terminie miesiąca ry surowszej jej wykonanie rozpoczyna się od dnia
od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konsty- wymierzenia.
tucyjnego albo rozstrzygnięcia organu międzynarodo-
wego działającego na mocy umowy międzynarodowej 5. Na orzeczenie i postanowienie wydane w trybie
ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską. wznowienia postępowania dyscyplinarnego służy
ukaranemu, a w przypadku jego śmierci — członkowi
rodziny uprawnionemu do renty rodzinnej, odwołanie
4. Postępowania dyscyplinarnego nie wznawia się lub zażalenie do wyższego przełożonego dyscyplinar-
na niekorzyść ukaranego po ustaniu karalności prze- nego w terminie 7 dni od dnia doręczenia; na posta-
winienia dyscyplinarnego. nowienie wydane przez Ministra Sprawiedliwości
przysługuje w takim samym terminie wniosek o po-
5. Postępowania dyscyplinarnego nie wznawia się nowne rozpatrzenie sprawy.
po upływie 5 lat od dnia uprawomocnienia się orze-
czenia. 6. Termin zatarcia kary zmienionej w następstwie
wznowienia postępowania liczy się od dnia uprawo-
6. O wznowieniu postępowania dyscyplinarnego mocnienia się orzeczenia o wymierzeniu nowej kary.
z urzędu zawiadamia się ukaranego albo, w przypad- Na poczet okresu zatarcia nowej kary zalicza się okres
ku jego śmierci, członka rodziny uprawnionego do zatarcia, który upłynął od uprawomocnienia się orze-
renty rodzinnej. czenia kary dotychczasowej.
Art. 263. Od orzeczenia oraz postanowienia koń- Art. 266. Funkcjonariusz pozostający w dniu wej-
czącego postępowanie dyscyplinarne funkcjonariu- ścia w życie ustawy bez przydziału służbowego we
szowi przysługuje prawo wniesienia odwołania do właściwości osobowej właściwego przełożonego sta-
właściwego ze względu na miejsce zamieszkania ob- je się funkcjonariuszem pozostającym w dyspozycji.
winionego sądu pracy, w terminie 14 dni od dnia do- Przepisy art. 68 ust. 4—6 oraz art. 265 ust. 3 stosuje się
ręczenia orzeczenia lub postanowienia wraz z uzasad- odpowiednio.
nieniem.
Art. 267. Funkcjonariusz, który nie spełnia wyma-
Art. 264. Minister Sprawiedliwości określi, w dro- gań w zakresie wykształcenia i kwalifikacji zawodo-
dze rozporządzenia, szczegółowy tryb wykonywania wych przewidzianych dla stanowiska służbowego zaj-
czynności związanych z postępowaniem dyscyplinar- mowanego przez niego przed dniem wejścia w życie
nym w stosunku do funkcjonariuszy, w tym obieg do- ustawy, zachowuje to stanowisko.
kumentów związanych z postępowaniem dyscyplinar-
nym, prostowanie błędów pisarskich i rachunkowych Art. 268. 1. Sprawy ze stosunku służbowego okreś-
oraz innych oczywistych omyłek, oraz określi wzory lone w art. 217 ust. 2, prowadzone na podstawie usta-
postanowień i innych dokumentów sporządzanych wy, o której mowa w art. 273, wszczęte i niezakończo-
w postępowaniu dyscyplinarnym, mając na względzie ne przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy są
sprawność prowadzonego postępowania. prowadzone na podstawie niniejszej ustawy.
Rozdział 22 2. Postępowania dotyczące decyzji w sprawach lo-
Przepisy przejściowe i końcowe kalu mieszkalnego, przyznania pomocy finansowej na
uzyskanie lokalu mieszkalnego, przyznania równoważ-
Art. 265. 1. Osoba powołana na stanowisko Dyrek- nika pieniężnego z tytułu braku mieszkania albo rów-
tora Generalnego oraz mianowana na stanowisko za- noważnika pieniężnego za remont zajmowanego loka-
stępcy Dyrektora Generalnego, a także funkcjonariusz lu mieszkalnego, wydanych na podstawie ustawy,
mianowany na stanowisko dyrektora okręgowego, za- o której mowa w art. 273, wszczęte i niezakończone
stępcy dyrektora okręgowego, dyrektora zakładu kar- decyzją ostateczną do dnia wejścia w życie niniejszej
nego lub dyrektora aresztu śledczego, zastępcy dyrek- ustawy są prowadzone na podstawie przepisów ni-
tora zakładu karnego lub zastępcy dyrektora aresztu niejszej ustawy.
śledczego, Komendanta Centralnego Ośrodka Szkole-
nia Służby Więziennej, komendanta ośrodka szkolenia Art. 269. Jednostki organizacyjne, którym nadano
Służby Więziennej i komendanta ośrodka doskonale- sztandary przed dniem wejścia w życie niniejszej usta-
nia kadr Służby Więziennej oraz zastępcy Komendan- wy, zachowują te sztandary.
ta Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej,
zastępcy komendanta ośrodka szkolenia Służby Wię- Art. 270. Funkcjonariusz jest obowiązany poinfor-
ziennej i zastępcy komendanta ośrodka doskonalenia mować przełożonego o posiadaniu przez niego, mał-
kadr Służby Więziennej na podstawie przepisów usta- żonka lub osoby pozostające we wspólnym gospodar-
wy, o której mowa w art. 273, wykonuje swoje obo- stwie domowym akcji lub udziałów w podmiotach
wiązki lub pełni służbę na dotychczas zajmowanym świadczących usługi detektywistyczne lub usługi w za-
stanowisku służbowym przez okres nieprzekraczający kresie ochrony osób i mienia, w terminie 60 dni od
6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Jeżeli w okresie 6 miesięcy od dnia wejścia Art. 271. 1. Postępowanie dyscyplinarne niezakoń-
w życie niniejszej ustawy funkcjonariusz, o którym czone wydaniem orzeczenia do dnia wejścia w życie
mowa w ust. 1, nie zostanie powołany odpowiednio niniejszej ustawy podlega dalszemu rozpoznaniu na
na stanowisko Dyrektora Generalnego, zastępcy Dy- zasadach określonych w rozdziale 21; bieg terminu,
rektora Generalnego, dyrektora okręgowego, zastęp- o którym mowa w art. 241 ust. 3, rozpoczyna się od
cy dyrektora okręgowego, dyrektora zakładu karnego dnia wejścia w życie ustawy.
lub dyrektora aresztu śledczego, zastępcy dyrektora
zakładu karnego lub zastępcy dyrektora aresztu śled- 2. Nieprawomocne orzeczenie, na które zostało
czego, Komendanta Centralnego Ośrodka Szkolenia złożone zażalenie do sądu dyscyplinarnego, o którym
Służby Więziennej, komendanta ośrodka szkolenia mowa w art. 131 ustawy, o której mowa w art. 273,
Służby Więziennej i komendanta ośrodka doskonale- nierozpoznane przez ten sąd do dnia wejścia w życie
nia kadr Służby Więziennej oraz zastępcy Komendan- niniejszej ustawy, podlega rozpoznaniu na zasadach
ta Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej, określonych w rozdziale 21 przez wyższego przełożo-
zastępcy komendanta ośrodka szkolenia Służby Wię- nego dyscyplinarnego.
ziennej i zastępcy komendanta ośrodka doskonalenia
kadr Służby Więziennej w trybie określonym w roz- 3. Przewodniczący sądu dyscyplinarnego po wej-
dziale 8, wówczas zwalnia się go z dotychczas zajmo- ściu w życie niniejszej ustawy niezwłocznie przekaże:
wanego stanowiska służbowego. Przepisy art. 68 sto-
suje się odpowiednio. 1) wyższemu przełożonemu dyscyplinarnemu doku-
mentację dotyczącą postępowań dyscyplinarnych,
3. Funkcjonariusza, o którym mowa w ust. 2, zwal- o których mowa w ust. 2, celem rozpoznania zgod-
nia się ze służby, jeżeli nie wyrazi zgody na przeniesienie z właściwością;
nie na stanowisko, o którym mowa w art. 68 ust. 3.
Funkcjonariuszowi przysługują świadczenia i należno- 2) przełożonemu dyscyplinarnemu dokumentację
ści przysługujące funkcjonariuszowi zwalnianemu ze zakończonych postępowań dyscyplinarnych,
służby na podstawie art. 96 ust. 2 pkt 4. w zakresie niepodlegającym archiwizacji.
Art. 272. Dotychczasowe przepisy wykonawcze Art. 273. Traci moc ustawa z dnia 26 kwietnia
wydane na podstawie art. 10 ust. 3 i 4, art. 15 ust. 4, 1996 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2002 r. Nr 207,
art. 17 pkt 3 i 5, art. 23 ust. 2, art. 24 ust. 3, art. 25, poz. 1761, z późn. zm.15)).
art. 26 ust. 2 i 3, art. 34 ust. 4, art. 68a ust. 9, art. 69
ust. 4 i 5, art. 71, art. 72 ust. 4, art. 74 ust. 2, art. 84 Art. 274. Ustawa wchodzi w życie po upływie
ust. 2, art. 96 ust. 4, art. 98, art. 100 ust. 3, art. 106 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
ust. 3 i 4, art. 107 ust. 3, art. 109 ust. 2 i art. 123 ust. 3
ustawy, o której mowa w art. 273, zachowują moc do
czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wy-
danych na podstawie art. 17 ust. 2, art. 23 ust. 4, art. 26 Marszałek Sejmu wykonujący obowiązki
ust. 2, art. 31 ust. 1, art. 36 ust. 4, art. 37 ust. 3, art. 39 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej: B. Komorowski
ust. 5, art. 55, art. 56 ust. 4, art. 57 ust. 3, art. 58 ust. 3,
art. 73 ust. 4, art. 110 ust. 2, art. 119 ust. 3 i 4, art. 155
ust. 4, art. 156 ust. 2, art. 168 ust. 9, art. 169 ust. 2, 15) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały
art. 195 ust. 4, art. 205, art. 207 ust. 5, art. 215 ust. 3 ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844, Nr 142,
i art. 228 ust. 3 niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż poz. 1380, Nr 166, poz. 1609 i Nr 210, poz. 2036, z 2004 r.
przez 6 miesięcy od dnia jej wejścia w życie. Nr 273, poz. 2703 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711.

Ustawa: Dziennik Ustaw NR 79 - 6732 - Poz. 523

Transféré par

Informations du document

Titre original

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Ustawa: Dziennik Ustaw NR 79 - 6732 - Poz. 523

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Dziennik Ustaw Nr 79 — 6732 — Poz.

z dnia 9 kwietnia 2010 r.

Rozdział 1 6) zapewnienie w zakładach karnych i aresztach śled-

6. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze

Art. 4. 1. Służba Więzienna współdziała z organa- oddziaływania penitencjarnego, specjalistycznego od-

Art. 18. 1. Funkcjonariusze, wykonując czynności 1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej;

3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach kie- 14) pałek służbowych;

Rozdział 6 3) uzyskania informacji o kandydacie w rejestrach

5) zaświadczenie lekarskie stwierdzające zdolność do 3. Aktu mianowania funkcjonariusza dokonuje kie-

7) inne, jeżeli obowiązek ich przedłożenia wynika 1) imię i nazwisko funkcjonariusza;

6. Do funkcjonariuszy pełniących służbę przygoto- 2. Na stanowiskach oficerskich wymaga się posia-

2. Funkcjonariusz może rozpocząć szkolenie zawo- c) plutonowy Służby Więziennej,

4. Dyrektor Generalny określi, w drodze zarządze- 4) w korpusie oficerów Służby Więziennej:

f) sierżanta sztabowego Służby Więziennej — 4. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządze-

a) podporucznika Służby Więziennej — 3 lata, 3. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z mi-

4) funkcjonariusza samodzielnie sprawującego opie- 2. Funkcjonariusz może być oddelegowany do peł-

Art. 79. 1. Funkcjonariuszowi oddelegowanemu 3. Po upływie maksymalnego okresu powierzenia

2) oddelegowania do pełnienia zadań służbowych

Art. 86. Funkcjonariusz podlega okresowemu opi-

3) wyłanianie kandydatów do mianowania i powoły- 2. W opiniowaniu służbowym na wyższe stanowi-

12) przestrzeganie etyki zawodowej i zdyscyplinowa- 7) o funkcjonariuszach delegowanych do czasowego

2. Funkcjonariusza można zawiesić w czynnoś-

Art. 95. 1. Funkcjonariuszowi zawieszonemu 8) dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawien-

Ustanie stosunku służbowego funkcjonariuszy 3) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę

2. Funkcjonariusza można zwolnić ze służby 5) orzeczenia prawomocnym wyrokiem sądu środka

Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej 2. Funkcjonariuszowi uprawnionemu do świadcze-

3. Świadczenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, przy- 3. Wysokość kwoty stanowiącej równowartość

Art. 106. 1. Zrewaloryzowaną kwotę stanowiącą 3. Funkcjonariuszowi, któremu wyrządzono szko-

2) inne uprawnienia przewidziane dla pracowników Art. 112. 1. Zadania z zakresu:

2. Za wypadek pozostający w związku z pełnieniem wanie w wysokości 30-krotności najniższego uposaże-

6. Funkcjonariuszowi przysługuje jednorazowe od- 14. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze

4) sposób postępowania w przypadku podejrzenia 4) podczas narad i odpraw służbowych

5) sposób dokumentowania chorób i ich skutków 2. Funkcjonariusz wykonujący czynności służbo-

2. Obowiązujący funkcjonariusza wymiar czasu Art. 126. W szczególnie uzasadnionych przypad-

3. W okresie od dnia złożenia przez funkcjonariu- 3. Urlop dodatkowy przysługujący funkcjonariu-

1) 12 dni w roku — dla funkcjonariusza pełniącego 3) urlopu macierzyńskiego,

2. Ekwiwalent pieniężny za 1 dzień niewykorzysta- 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze roz-

2) wzory umundurowania, oznaki służby i dystynkcje

3) warunki i sposób noszenia umundurowania 2. Funkcjonariusz jest obowiązany odmówić wyko-

2. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu 3. Udzielone zezwolenie na podjęcie zajęcia zarob-

Rozdział 17 Art. 161. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany złożyć

11) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały

1) brak lokalu mieszkalnego w miejscowości, w któ- Art. 175. 1. Funkcjonariuszowi przeniesionemu do

Art. 173. 1. Jednostkowa norma powierzchni 2. Funkcjonariusz przeniesiony do pełnienia służby

1) samotnemu — dwie normy; 3. Funkcjonariusz delegowany do czasowego peł-

Art. 179. 1. Wysokość równoważnika pieniężnego, 7. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z mi-

2. Decyzję o opróżnieniu lokalu mieszkalnego wy- c) Komendanta Centralnego Ośrodka Szkolenia

Art. 200. W przypadkach określonych w art. 198 4) po 35 latach służby — 200 %,

Art. 207. 1. Do okresu służby uprawniającego do

3. W razie nabycia prawa do nagrody wyższego

3) pobytów zagranicznych wymiennych organizowa- 2. Za dzieci uważa się pozostające na utrzymaniu

2. Od decyzji wymienionych w ust. 1 funkcjona- Art. 221. 1. Uchylenie:

6. Decyzja ostateczna o umorzeniu postępowania 3. Przełożony właściwy do rozpatrywania roszczeń

2. Za popełnienie kilku przewinień dyscyplinar- 2. Wyższy przełożony dyscyplinarny może wszcząć

4. Przełożony dyscyplinarny do prowadzenia po- 2. Wyższego przełożonego dyscyplinarnego, prze-

3. Protokół powinien zawierać: 9. Jeżeli czyn będący przedmiotem postępowania

3) podstawę prawną wydania postanowienia; 3. Ustanowienie obrońcy uprawnia go do działa-

6. Orzeczenia, postanowienia, zawiadomienia i in- 2. Z czynności zapoznania z aktami postępowania

2. Przełożony dyscyplinarny może zawiesić postę- 1) uniewinnieniu albo

3. Przełożony dyscyplinarny wydaje postanowie- 1) oznaczenie przełożonego dyscyplinarnego;

3. O wyznaczeniu przedstawiciela związku zawo- Art. 258. 1. Przełożony, po uprawomocnieniu się

6. W postępowaniu odwoławczym wyższy przeło- 3) 12 miesięcy od dnia orzeczenia kary wyznaczenia

6. W przypadku jednoczesnego wykonywania wię- 7. Wniosek o wznowienie postępowania dyscypli-