Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
‘mK - ’$mëJwZ · 1 ’o$~w«dmar 2018 · gmobmnya · df© … 34 do · A§H$ 2 · ‘yë¶ é. 15 /- · EHy$U n¥îR>o … 52
^maVmMr $
m ` b { d f ` H
Bó U
Z r { V A m {
Bóm`bMm
^maVmàVr
ÑîQ>rH$moZ
emb
Z‘ñ mo‘ ^
Vo B maV;
òm`
b
Joë¶m n§Mdrg dfmªn¡H$s XrK©H$mimn`ªV nañna g§~§Y nmíd©^y_rda {dÚ_mZ _moXr gaH$maMr Bóm`b{df`H$
Am{U nañna ì`dhma `m§Mo `m XmoZ Xoem§Xaå`mZMo {díd [hao Zr{V, Bóm`b gaH$maMm ^maVmàVr ÑîQ>rH$moZ, VgoM
ì`mnma, qgMZ ì`dñWm Am{U AWm©VM g§ajU `m VrZ C^` amîQ´>m§_Yrb nañnag§~§Ym§Mo ñdén `mH$S>o nmhUo
joÌm§nwaVoM _`m©[XV amhV Ambo. Va amOZ¡{VH$ nmVirda Amdí`H$ Amho.
Aa~ Am{U BómEb `m XmoZ njm§n¡H$s Amnë`m XoemMr 2014 Z§Va...
Zr{V ~è`mM A§er a{e`mYm{O©Ur Am{U Aa~m§À`mM B. g. 2014 _Ü`o XmoÝhr Xoem§_Ü`o doJdoJù`m
~mOybm PwH$Umar ahmV Ambr. Aem pñWVrVhr 1971 àH$maÀ`m, nU Ii~i CS>dyZ XoUmè`m KQ>Zm KS>V Joë`m.
À`m ^maV-nm[H$ñVmZ Xaå`mZ Pmboë`m "~m§Jbm Xoe _o 2014 _Ü`o ^maVmV _moR>o gÎmm§Va hmoD$Z n§VàYmZ _moXr
`wÕmÀ`m àg§Jr' BómEbZo ^maVmda eómóm§Mr _XV `m§Mo ^ŠH$_ J¡aH$m±Jo«gr gaH$ma ñWmnZ Pmbo, Va Owb¡
Ho$br hmoVr. nwT>o 1999 À`m H$maJrb `wÕmÀ¶m doirhr 2014 _Ü`o JmPmnÅ>rÀ`m joÌmV Bóm`b Am{U h_mg
BómEbMr eómóm§Mr ^maVr` bîH$ar Hw$_Ho$Vrb ^y{_H$m `m§À`mV ^rfU g§Kf© CX²^dbm. h_mgZo VrZ Bóm`br
_hÎdnyU© am[hbr. VéUm§Mo AnhaU H$éZ Ë`m§Mr hË`m Ho$ë`mMr XþîH$V©
^maVr` ^y{_Ho$Mm {dMma H$am`Mm Va eoOmar MrZMo Ho$bo. Bóm`bZo `m XþîH¥$Ë`mMr J§^ra XIb KoV h_mgda
EH$m ~mOybm CÎma H$mo[a`m Am{U XþgarH$S>o nm[H$ñVmZer (JmPm joÌmV) KUmKmVr hëbm Ho$bm. h_mgÀ`m AZoH$
KÅ> hmoV Mmbboë`m bmJog§~§Ym§Mr J§^ra XIb KoV ZoË`m§Zm Ooa~§X Ho$bo. n°boñQ>mB©ZZohr Bóm`bÀ`m ^y^mJmda
^maVr` _wËgÚm§Zr Bóm`ber A{YH$ ÑT> g§~§Y àñWm{nV am°Ho$Q> h„o Ho$bo. OdiOdi gmV AmR>dS>çm§n`ªV
H$aÊ`mMm n{dÌm YmaU Ho$bm Ago åhUVm `oB©b. JmPmnÅ>rMo joÌ `m `wÕmZo hmoaniyZ {ZKmbo. hOmamo
Ë`m_wio `m nañnag§~§Ym§Mo joÌ nwT>À`m H$mimV CÎmamoVa _¥Ë`y_yIr nS>bo Am{U Ë`mV ~hþ§g§»` n°bopñVZr Aa~m§Mr
{dñVmaV Jobo Amho. Bóm`br n§VàYmZ 1997 gmbr hmoVr. Am§VaamîQ´>r` g_wXm`mV `m g§Kfm©Mo Vrd« nS>gmX
XmoÝhr Xoe Amnmnë`m ñdV§Ì ApñVËdmMr 50 df} nyU© C_Q>bo. ^maVmZohr Bóm`bbm "JmPm joÌmV eómóm§Mm
H$arV AgVmZm n[hë`m ^maV ^oQ>rbm Ambo. Am`Pa à_mUm~mhoa Cn`moJ H$é Z`o Ago AmdmhZ Ho$bo.' g§`wŠV
~mBO‘Z ^maVmÀ`m ^oQ>rg Ambobo n[hbo Bóm`br amîQ´>mg§KmÀ`m _mZdm{YH$ma g{_VrZo (UNHRC)
n§VàYmZ. ^maVmV Ë`mdoir AQ>b{~hmar dmOno`r `m§À`m Bóm`bÀ`m (VWmH${WV) geó A{VaoH$mMr Mm¡H$er
ZoV¥ËdmImbrb amîQ´>r` bmoH$emhr AmKmS>rMo gaH$ma H$aÊ`mMm àñVmd g§_V Ho$bm. Ë`m àñVmdmbmhr
hmoVo. nwT>o 2000 gmbr Voìhm§Mo Cnn§VàYmZ Am{U J¥h_§Ìr ^maVmZo nm[R>¨~m [Xbm. ^maVr` g§gXoV _mÌ {damoYr njmZo
bmbH¥$îU AmS>dUr Bóm`bbm ^oQ> XoÊ`mgmR>r Jobo. Bóm`bÀ`m {ZfoYmMm AmJ«h Yabm Voìhm naamîQ´>_§Ìr
Ë`m§À`m `m ^oQ>r_mJrb CÔoehr XheVdmX amoIÊ`mgmR>r gwf_m ñdamO `m§Zr à^mdrnUo Vmo AmJ«h \o$Q>mibm.
V§ÌkmZ Am{U H$m`©nÕVrÀ`m joÌmV nañna ghmæ`m{df`r VgoM nwT>o gßQ>|~a 2014 _Ü`o g§`wŠV amîQ´>g§KmÀ`m
MMm© H$aUo hmM hmoVm. Ë`mM dfu VËH$mbrZ g§ajU _mZdm{YH$ma g{_VrZo Bóm`bda "`wÕ JwÝhoJmar'Mm
_§Ìr Ogd§VqgJ `m§Zr Ho$boë`m Bóm`bÀ`m Xm¡è`mV Ë`m Amamon H$aUmam Ahdmb gmXa Ho$bm Voìhm§hr
MM}bm ì`mdhm[aH$ ñdén àXmZ H$aÊ`mV Ambo. XmoÝhr ^maVmZo Ë`mda Amnbo _V Zm|X{dÊ`mg ZH$ma [Xbm. (hm
amîQ´>m§Zr EH$ "g§`wŠV XheVdmX{damoYr `§ÌUm' (Joint Ahdmb 41 {déÕ 1 Aem _Vm§Zr ñdrH$mabm Jobm.
Terror Comuission) ñWmnZ Ho$br. `m gmè`m {damoYr _V Zm|X{dUmam EH$_od Xoe hmoVm A_o[aH$m Va
Amnë¶m ܶo¶mH$S>o ZoUmè¶m JmoîQ>rbm {MH$Qy>Z amhUo ho X¡Z§{XZ g§Kfm©Vrb YmS>g hmo¶.
8 & {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018
2018 ‘w»¶ boI
_VXmZmV ^mJM Z KoUmao 5 gXñ` Xoe hmoVo, Ë`mn¡H$s mVrb gyVH$VmB©nmgyZ _H$a g§H«$m§VrÀ`m gUm{Z{_Îm nV§J
EH$ ^maV.) CS>{dÊ`mÀ`m CnH«$_m§n`ªV XmoKm§Zrhr AZm¡nMm[aH$ AmñWm
WmoS>Š`mV, n°boñQ>mB©Z Am{U Bóm`b `m XmoÝhr Am{U ñZohmMm AmZ§X KoVbm.
nañna{damoYr Q>moH$m§er ñZohg§~§Y [Q>H$dyZ R>odÊ`mMm {deofV: n§VàYmZ Za|Ð _moXtÀ`m ÑîQ>rZo `m
g_Vmob ^maVr` naamîQ´> ImË`mZo 2014 nmgyZ CÎm_ C^`Vm§_Yrb ñZoh Am{U AmñWobm {d{eîQ> nXa AmhoV.
VèhoZo gm§^mibm Am{U Bóm`bZohr Ë`mMr gH$mamË_H$ JwOamVda ^yH§$nmMo g§H$Q> CX²^dbo Voìhm gdm©V OmñV
XIb KoVbr Amho. Ë`m_wioM Joë`m XmoZM dfmª_Ü`o VËnaVoZo _XVrgmR>r YmdyZ Ambm Vmo Bóm`b. ^yH§$n
^maV-Bóm`b nañna g§~§Ym§_Ü`o Am{U ì`dhmam_Ü`o Pmë`mÀ`m VrZ [Xdgm§À`m AmV Bóm`bÀ`m nWH$mZo ^yO
^ard dmT> Pmbobr [XgyZ `oVo. 2015 _Ü`o amîQ´>nVr `oWo VmËnwaVo é½Umb` ñWmnZ Ho$bo hmoVo. JmoY«m OirVH$m§S>
àUd _wIOu `m§Zr Bóm`bbm ^oQ> [Xbr Va 2016 À`m Am{U Ë`mZ§VaÀ`m X§Jbr `m H$mimV Za|Ð _moXtMr OJ^a
gwédmVrbmM naamîQ´> ì`dhma_§Ìr gwf_m ñdamO VoWo OmD$Z qZXmZmbñVr Am{U ZmMŠH$s H$aÊ`mV _moXr{damoYH$m§Zr
Amë`m. gßQ>|~a 2016 _Ü`o Bóm`bMo nyd©n§VàYmZ nwT>mH$ma KoVbm hmoVm. Ûofm§Y {damoYH$m§À`m A_o[aHo$Vrb
{e_m°Z noaog `§mÀ`m _¥Ë`yZ§Va H¥${f_§Ìr amYm _mohZqgh bm°~rZo AnàMmamMr _mo[h_ BVH$s Omo_mZo Mmb{dbr hmoVr
Am{U _Zwî`~i {dH$mg_§Ìr àH$me OmdS>oH$a Ë`m§À`m H$s _moXtZm pìhgm ZmH$maÊ`mn`ªV A_o[aH$Z gaH$maMr
A§Ë``mÌoV gh^Jr Pmbo. Va n§VàYmZ Za|Ð _moXr `m§Zr _Ob Jobr hmoVr. Bóm`bZo _mÌ Ë`mM dmVmdaUmV
Owb¡ 2017 _Ü`o Bóm`bm XmoZ [Xdgr` Xm¡am Ho$bm. 2006 gmbr JwOamVMo _w»`_§Ìr `m ZmË`mZo Za|X« _moXtMo
Am{U AmVm Bóm`bMo n§VàYmZ ~|Om{_Z ZoVmÝ`mhÿ `m§Zr Amnë`m XoemV [X_mIXma ñdmJV Ho$bo hmoVo. eoVrÀ`m
^maVmMm {dñV¥V Am{U ~hþAm`m_r Xm¡am Ho$bm. n§VàYmZ joÌmVrb Bóm`br ghmæ`mMm ([R>~H$ qgMZ nÕVrMm)
Za|Ð _moXtZrhr amO{eîQ>mMmamMr Am¡nMm[aH$Vmhr ~mOybm Cn`moJhr JwOamVÀ`m eoVrjoÌmVM OmñV Pmbm Amho. `m
gmê$Z Ë`m§Mo _Znyd©H$ A{VÏ` Ho$bo. gm~a_Vr Aml_ gmè`m{df`r ñd^m{dH$nUo _ZmV Agboë`m H¥$VkVoÀ`m
em¡¶© H$mhr aUm§JUmnwaVoM ‘¶m©{XV ZgVo, Vo amoOÀ¶m OrdZmVhr VodT>oM Amdí¶H$ AgVo.
{ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 & 9
^mdZoMo àH$Q>rH$aU H$aÊ`mMr EH$ g§Yr `m ZmË`mZo `m {gQ>rO, H¥${Ì_ ~w[Õ_Îmm, MmbH$a[hV dmhZo, AmYw{ZH$
ZoVmÝ`mhÿ ^oQ>rH$S>o nm[hbo Agë`mg Zdb Zmhr. V§ÌkmZmMm [S>{OQ>b M°ZobnmgyZ Ý`m`ì`dñWoVrb
ZoË`mÝ`mhÿ `m§À`mhr _ZmV ^maVm{df`r H¥$VkVoMm dmna, ñQ>mQ>© An H§$nÝ`m, S´>moZÀ`m ghmæ`mZo eoVr VgoM
^md Agë`mMo Ë`m§Zr `mnydu ì`ŠV Ho$bo hmoVoM. namJ§Xm J«m_rU {dH$mgmÀ`m {d{dY H$m_mVrb gw{dYm§Mo g§MbZ
AdñWoV OJ^amV {dIwabobo Agë`mÀ`m H$mimV Á`y B. AZoH$ joÌm§_Ü`o XmoÝhr Xoem§_Ü`o nañna ghH$m`m©Mm
g_wXm`mbm gdm©V OmñV AmË_r`VoZo dmJ{dbo Jobo Vo _mJ© `m ^oQ>rVyZ àeñV Pmbm Amho. _mÌ `mVë`m ~hþVm§e
^maVmVM. `mMm C„oI ZoVmÝ`mhÿ `m§Zr AmdOy©Z Ho$bm hmoVm. joÌmVrb ì`dhm[aH$ dmVmdaUmÀ`m ~m~VrV XmoÝhr
gm_[aH$ ñVamdahr Bóm`b Am{U ^maV ho XmoÝhr Xoe CnÐdr Xoem§_Yrb pñWVr {^Þ {^Þ Amho. Ë`m_wio nañna ghH$m`m©À`m
Am{U XehVdmXr eoOmamMm XmhH$ AZw^d XrK©H$mimnmgyZ VgoM g§`wŠV `moOZm gmH$ma H$aÊ`mnydu {deofV:
KoV Ambo AmhoV. `m gmè`m d¡{eîQ>çnyU© n¥îR>^y_rÀ`m ^maVmVrb gaH$mar `§ÌUm§Zm Am{U ImgJr joÌmbmhr
dmVmdaUmV n§VàYmZ ~|Om{_Z ZoVmÝ`mhÿ ^maVmV Ambo H$mhr, nyd©V`mar H$amdr bmJob. {d{dY g§~§{YV ImVr,
hmoVo. OdiOdi AmR>dS>m^amÀ`m Ë`m§À`m `m àdmgmV {d^mJ Am{U g§ñWm `m§À`mVrb nañna g_Ýd` A{YH$
XmoÝhr ZoË`m§Zr Amnmnë`m _ZmVë`m AmñWobm _wŠVnUo ZoQ>H$m ~Zdmdm bmJob. VyV© ZoVmÝ`mhÿ `m§À`m ^oQ>rÀ`m
dmd H$éZ [Xbm.nañnag§~§YmÀ`m nma§nm[aH$ joÌm§~amo~aM {Z{_ÎmmZo `m gmè`mM ~m~tgmR>r Amdí`H$ àma§{^H$
gm`~agwajm, amo~moQ>rŠg, ñdÀN> COm©, {ejU, ñ_mQ>© dmVmdaUmMr {Z{_©Vr Pmbr Amho.
EImXm YmoH$m ~KyZ Á¶mÀ¶m‘Yrb gwá e³Vr C’$miyZ da ¶oVmV ˶mbm eya åhUmdo.
10 & {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018
‘hmamîQ´> emgZ
‘hmamîQ´> amÁ¶ gm{h˶ Am{U g§ñH¥$Vr ‘§S>i
(ñWmnZm - 19 Zmoìh|~a 1960)
adtÐ ZmQ>瑧{Xa B‘maV, Xþgam ‘Obm, nw. b. Xoenm§S>o ‘hmamîQ´> H$bm
AH$mX‘r Amdma, g¶mZr amoS>, à^mXodr, ‘w§~B© - 400 025
XÿaÜdZr … 022-24325929/31 ’°$³g … 022 - 24325931 B©-‘ob secretary.sblc-mh@gov.in
g§Ho$VñWi : https:// msblc.maharashtra.gov.in
‘§S>imÀ¶m ¶moOZm
1. nwñVH$ àH$meZ ¶moOZm - {d{dY {df¶m§darb ~¥hX²J«§W àH$m{eV H$aUo 2. ‘hmamîQ´>mMo {eënH$ma M[aÌ‘mbm ¶moOZm 3. CËH¥$ï> J«§Wm§Mr
^mfm§Vao ¶moOZm 4. b{bV d b{bVoVa dmL²>‘¶mÀ¶m àH$meZmMo AZwXmZ ¶moOZm 5. ZdboIH$ nwñVH$ àH$meZmgmR>r CÎmoOZmW© AZwXmZ ¶moOZm.
6. ZdboIH$ H$m¶©emim AZwXmZ ¶moOZm. 7. {Z¶VH$m{bH$m§Zm AZwXmZ ¶moOZm 8. ñd.¶ed§Vamd MìhmU amÁ¶ dmL²>‘¶ nwañH$ma ¶moOZm, {d§Xm
H$a§XrH$a OrdZJm¡ad nwañH$ma ¶moOZm, lr. nw. ^mJdV nwañH$ma ¶moOZm. 9. Aݶ ‘amR>r gm{h˶ g§‘obZm§Zm AZwXmZ ¶moOZm.
‘§S>imMr {ZdS>H$ àH$meZo
1. ‘¥Jn{jemó (‘yi g§ñH¥$Vmgh) h§gXod {da{MV - g§nm, ‘méVr {MÎm‘n„r, n§. Zaqgemór ^mVI§S>o. 2. IJmobemómMo {díd - S>m°. O¶§V
{dîUy ZmairH$a. 3. H$boMr ‘ybVÎdo R.G. Collingwood ¶m§À¶m The Principles of Art ¶m nwñVH$mMo ^mfm§Va) g. J§. ‘mbeo, S>m°. {‘qbX
‘mbeo. 4. ‘amR>r {MÌnQ>g¥îQ>rMm g‘J« B{Vhmg- aoIm Xoenm§S>o. 5. ‘hmamîQ´>mMm ImÚg§ñH¥$VrH$moe-g§nm.S>m°. AZwn‘m COJao. 6. AmYw{ZH$
‘hmamîQ´>mMm B{Vhmg I§S> n{hbm - Ho$. Ho$. Mm¡Yar. 7. lr. Mm§JXod nmgîQ>r (AW© d {ddaUmg{hV) ñdm‘r {Z˶~moYmZ§XVrW©. 8. AmYw{ZH$
g§V Am{U g‘mO lr. adtÐ Jmoio.
‘§S>imMr {ZdS>H$ 444 nwñVHo$ B©-~wH$ ñdénmV ‘§S>imÀ¶m g§Ho$VñWimda CnbãY H$éZ XoʶmV Ambr AmhoV.
‘§S>imÀ¶m nwñVH$m§Mo {Oëhm{Zhm¶ {dVaH$
1. ‘°OopñQ>H$ ~wH$ ñQ>m°b, {JaJmd, ‘w§~B©. 2. Am¶{S>¶b nwñVH$, XmXa, ‘w§~B©. 3. bmoH$dmS²>‘¶J¥h, à^mXodr ‘w§~B©. 4. bú‘r ~wH$ S>onmo, {edmOr
noR>, R>mUo. 5. Aja gm{h˶, {MniyU, {O, aËZm{Jar. 6. AemoH$ EOÝgrO², H$UH$dbr, {O. qgXþXþJ©. 7. Á¶moVr ñQ>moAg© ~wH$goba, Zm{eH$.
8 Aj¶ bm° ~wH$ gobg©, Xodnya, Ywio. 9 ‘o. emaXm àH$meZ Am{U ~wH$ S>onmo, OiJmd. 10. eãXmb¶ àH$meZ, lram‘nya, {O. Ah‘XZJa.
11. ‘°OopñQ>H$ ~wH$ ñQ>m°b, nwUo. 12 ~beoQ>dma ~wH$ gobg©, gmobmnya. 13. JOmZZ ~wH$ ñQ>moAg©, gmobmnya. 14. ‘o. AO~ nwñVH$mb¶,
H$moëhmnya. 15. ‘ohVm ~wH$ gobg©, H$moëhmnya. 16. ‘o. Ymam (gmHo$V) àH$meZ, Am¡a§Jm~mX. 17. {Xnmbr ~wH$ EOÝgr, OmbZm. 18. Xo~S>~mS>
nwñVH$ ^m§S>ma, Zm§XoS>. 19. emaXm ~wH$ S>onmo, Cñ‘mZm~mX. 20. ^maVr¶ nwñVH$mb¶, bmVya. 21. ‘ogg© àH$me ~wH$ S>onmo, AH$mobm. 22.
gañdVr ~w³g A°S> ñQ>oeZg©, A‘amdVr. 23. ñdamÁ¶ ^m§S>ma ‘{hbm godm ‘§S>i, dYm©. 24. ‘o. gm{h˶ àgma H|$Ð, ZmJnya. 25. gm{h˶
{dVaU H|$Ð, M§Ðnya. 26. ‘wÐm ~wH$ S>onmo, nmbKa. 27. ‘mdio ~wH$ S>onmo, H$O©V. {O. am¶JS>. 28. gwem§V ~wH$ S>onmo, Z§Xÿa~ma. 29. aËZmH$a
~wH$ gobg©, ‘raO, gm§Jbr. 30. nyOm J«§W {dVaU, na^Ur. 31. Jmonmb ~wH$ goba, qhJmobr. 32. AZwamJ nwñVH$mb¶, A§~mOmoJmB©, ~rS>.
33. {Q>H$ma ~wH$ Eånmo[aA‘, {O. ~wbT>mUm. 34. ~mbmOr ~wH$ S>onmo, dm{e‘. 35. JUoe nwñVH$mb¶, ¶dV‘mi. 36. ìhrOZ ~wH$ em°n,
^§S>mam. 37. gZr ñQ>moAg©, Jm|{X¶m. 38. amhþb Q´>oqS>J H§$nZr A°ÝS> ~yH$ S>onmo, JS>{Mamobr.
emgH$s¶ J«§WmJmam§Mo nÎmo
‘hmamîQ´> amÁ¶ gm{h˶ Am{U g§ñH¥$Vr ‘§S>imMr nwñVHo$ {‘iUmè¶m emgH$s¶ J«§WmJmam§Mo nÎmo
1. g§MmbH$, emgZ ‘wÐU, boIZgm‘J«r d àH$meZ g§MmbZmb¶, ZoVmOr gw^mf ‘mJ©, MZramoS>, ‘w§~B© 400 004. XÿaÜdZr (022)
23361148. 23630695, 23631148. 2364049
2. ì¶dñWmnH$, emgH$s¶ ’$moQ>moqPH$mo ‘wÐmUmb¶ d J«§WmJma, ’$moQ>moqPH$mo ‘wÐUmb¶ Amdma, Or. nr.Amo. ZOrH$, nwUo - 411001. XÿaÜdZr
(020) 26125808
3. ì¶dñWmnH$, emgH$s¶ ‘wÐUmb¶ d J«§WmJma, {gpìhb bmB©Ýg. ZmJnya - 440001 XÿaÜdZr … (0712) 2562615
4. ghmæ¶H$ g§MmbH$, emgH$s¶ boIZgm‘J«r ^m§S>ma d J«§WmJma, ehmJ§O, Jm§Yr Mm¡H$mOdi, Am¡a§Jm~mX 431001. XÿaÜdZr (0240)
23391097
5. ì¶dñWmnH$, emgH$s¶ ‘wÐUmb¶ d boIZgm‘J«r ^m§S>ma, Vmam~mB© nmH©$, H$moëhmnya - 416003, XÿaÜdZr - (0231) 2650395,
2650402
‘§S>imH$Sy>Z àH$m{eV 524 J«§Wm§da 252 A{YH¥$V {dVaH$m§Zm 40 Q>³Ho$ gyQ> {‘iob. OmñVrV OmñV nwñVH$ {dVaH$m§Zr
A{YH¥$V {dVaUmgmR>r gh^mJr ìhmdo, Ago AmdmhZ g{Md, ‘hmamîQ´> amÁ¶ gm{h˶ Am{U g§ñH¥$Vr ‘§S>i ¶m§Zr Ho$bo
Amho. A{YH$ ‘m{hVrgmR>r ‘§S>imÀ¶m https://msblc.maharashtra.gov.in g§Ho$VñWimbm ^oQ> Úm.
d eoir nmiÊ`mMm A{YH$ma Zmhr. JmdH$è`m§À`m ZH$iV dmT>[Xdg - EImÚm _wbmMm dmT>[Xdg Agob Va
Oa EImÚmZo Jm`rMr Yma H$mT>br Va hm EH$ JwÝhm Amho. Ë`mMo nmbH$ Ë`mbm ^oQ>m`bm ¶oVmV. Vo Iyn {~pñH$Q>o,
`m JwÝømgmR>r H$_rV H$_r Mmirg hOma én`o X§S> Úmdm Mm°H$boQ> d ImD$ KoD$Z `oVmV. dg{VJ¥hmVrb àË`oH$mMm
bmJVmo. Jm`rbm H$mhr XþImnV Ho$ë`mg `m X§S>mÀ¶m XþßnQ> dmT>[Xdg Yw_YS>mŠ`mV gmOam Ho$bm OmVmo.
aŠH$_ Úmdr bmJVo. {ejH$m§Zm {dÚm϶mªH$Sy>Z ~jrgo -
X§S> nÕV Am{U H$m`Xm - ^maVr` X§S> g§[hVoVrb àË`oH$ {dÚmWu {ejH$ {XZmMr A{Ve`
AWdm g§{dYmZmVrb H$moUVohr H$b_ `oWo H$m_ H$aV AmVwaVoZo dmQ> nmhVmo. `m [Xder 10 drMo {dÚmWu
Zmhr. `oWrb bmoH$m§Mo ñdV:Mo H$mhr {Z`_ AmhoV. `mMo {ejH$ ~ZVmV. dJmª_Ü`o AÜ`mnZ, {enm`mMo H$m_,
nmbZ àË`oH$OU H$mQ>oH$moanUo H$aVmo. ImoQ>o ~mobm`Mo ImZmdirV AmMmarMo H$m_hr {dÚmWuM H$aVmV. `m
Zmhr, Hw$Umbmhr \$gdm`Mo Zmhr, AmB©-dS>rb `m§Mr [Xder dg{VJ¥hmVrb {dÚmÏ`mªZm nwar {_iVmV. amoO-
Amkm nmiUo, Mmoar H$am`Mr Zmhr B. AZoH$ {Z`_ amoO ^mV ImD$Z H§$Q>miboë`m {dÚmÏ`mªZm nwè`m§Mr
AmhoV. Hw$Ur {Z`_ _moS>ë`mg Jmd~wT>m (Or~r) Omo Mm§Jbr _oOdmZr `m [Xder {_iVo.
{ZH$mb XoB©b Vmo A§{V_ d gd©_mÝ` AgVo. {Z`_ `m [Xder {ejH$m§À`m {d{dY ñnYm© R>odë`m OmVmV.
_moS>Umè`mbm Am{W©H$ X§S> ^amdm bmJVmo. g§JrV IwMu, X[hh§S>r, JmÊ`m§Mr ñnYm©, YmdÊ`mMr e`©V,
hm°ñQ>obMo OrdZ - Mm¡Wr Vo XhmdrÀ`m hñVmja, {MÌH$bm B. ñnYmª_Yrb {dOo˶m {ejH$m§Zm
{dÚmÏ`mªgmR>r `oWo dg{VJ¥hmMr gmo` Amho. Mm¡WrMr {dÚmÏ`mªH$Sy>Z ~jrgo [Xbr OmVmV.
9-10 dfmªMr _wbo Amnë`m AmB©-d[S>bm§nmgyZ Xÿa 15 Am°JñQ> d 26 OmZodmar - `m [Xder
amhVmV. H$nS>o YwUo, ñdV:Mr ~oS> gOdUo, VmQ>-dmQ>r emioV gH$mir gmV dmOVm ÜdOmamohUmMm H$m`©H«$_
ñdÀN> R>odUo B. AZoH$ H$m_o Vo ñdV:M H$aVmV. `mVyZ hmoVmo. Ë`mZ§Va H$dm`VrgmR>r AmR>dr Vo XhmdrMo {dÚmWu
ñdmdb§~r OrdZmMr gd` Ë`m§Zm OS>Vo. `mMm \$m`Xm d ~±S>nWH$ {OëømÀ`m [R>H$mUr OmVmV. hm`w{b`m±J `oWo
Ë`m§Zm ^mdr Am`wî`mV hmoVmo. {_{bQ>arMr JmS>r {dÚmÏ`mªZm ZoÊ`mgmR>r `oVo.
g§Kfm©V Ho$di Y¡¶©dmZM qOH$VmV.
14 & {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018
2018àmg§{JH$
{dMmabo, Amn g~ bmoJ BVZm Iyf Š`m| hmo aho hmo?
bmB©Q> hr Vmo AmB© h¡ & _mP§ ho àíZ EoHy$Z gJioM hgy
bmJbo. gwZrb ga åhUmbo, Joë`m XmoZ _[hÝ`m§V AmO
n[hë`m§Xm drO Ambr¶.
{ddmh nÕVr
`oWrb {_í_r O_mVrÀ`m bmoH$m§Mr Amnbr {ddmh
nÕVr Amho. `mV _wbmH$S>À`m§Zm hþ§S>m Úmdm bmJVmo. hþ§S>m
XoD$Z _wbJr gyZ åhUyZ ñdrH$mabr OmVo. `oWrb VéU
_wbo-[H¨$dm _wbJr Amnbm OrdZmMm gmWrXma {ZdS>VmV.
Ë`mZ§Va XmoÝhrH$S>Mo nmbH$ {dMma {d_e© H$éZ {ddmhmÀ`m
V`marbm bmJVmV. hþ§S>m åhUyZ da njmbm {_WwZ Úmdo
bmJVmV. 16-17 {_WwZ Úmdo bmJVmV. EH$m {_WwZMr
[H¨$_V 40 Vo 50 hOma én`o Amho. Á`mÀ`mH$S>o {_WwZ
Zmhr Ë`mMo b¾ OwiU§ OdiOdi AeŠ`M. "_mno'
ZmdmMm EH$ 50 dfmªMm VéU AOyZhr A{ddm[hV Amho.
~m°S>©a amoS> Am°J©Zm`OoeZ
{_WwZ~amo~aM ~aoMgo Sw>ŠH$a, Jm`r, eoù`m d
gr_m gS>H$ g§KQ>Z_m\©$V `m ^mJmVrb
H$m§o~S>çmhr Úmì¶m bmJVmV. Á`m _mUgmH$S>o {_WwZ
añË`m§Mr {Z{_©Vr d XþéñVr Ho$br OmVo. S>m|Jar
ZgVrb Ë`mbm ZmVodmB©H$ CYmarZo {_WwZ XoVmV. Z§Va
^mJmVrb diUm-diUmMm añVm Zoh_r gwpñWVrV amhV
H$mhr dfmªZr Ë`mbm _wbJr Pmë`mg {VÀ`m b¾mV
Zmhr. S>m|Ja‘mÏ`mdéZ H$m`_ XJS>-_mVr H$mogiV AgVo
{_iUmè¶m {_WwZ naV KoVë¶m OmVmV.
d O{_ZrMr PrO hmoD$Z ^y - ñIbZmgma»`m KQ>Zm
dYw{nVm ho {_WwZ d BVa àmUr,
Zoh_r KS>V AgVmV. `m_wio añVm H$Yr - H$Yr XarV
gmoZo, Xm{JZo hþ§S>m åhUyZ KoVmV. nU {OVH§$ hþ§S>m åhUyZ
H$mogiVmo. doimodoir añVm-XþañVr hr g§KQ>Zm H$aVo.
{_imbobo Amho Ë`mnojm OmñV naV\o$S> H$aUo ho Vmo
drO {dVaU
Amnbo H$V©ì` g_OVmo. _wbrbm ^oQ>m`bm OmVmZm Vmo
2 OyZ 2013 amoOr n[hë`m§Xm Ampåb`m§J_Ü`o
H$YrM [aH$må`m hmVmZo OmV Zmhr.
nmhmoMbmo. lr g§{OV ^mXþar `m§Zr VoWrb _amR>r
J§_V åhUyZ _r EH$m {dÚmÏ`m©bm ghO {dMmab§,
H«$sS>m{ejH$ lr gwZrb Ymdamb `m§À`m Imobrda Zobo.
H$m` ao! VwÂ`mH$S>o [H$Vr {_WwZ AmhoV? gmo_oZ åhUmbm,
VoWo _bm _hmamîQ´>r`Z Mhm {_imbm. Mhm {nVmZm
EH$nU Zmhr. _J Va `m OÝ_mV VwP§ b¾ hmoU§ AeŠ`M.
AMmZH$ drO Ambr. lr_Vr Ymdamb AmZ§XmZo
ahm AmVm ~«÷Mmar. Vmo hgV åhUmbm, JwéOr H$miOr
CS>mboM Am{U OmoamV AmoaS>ë`m. Aæ`m bmB©Q> Ambr.
H$ê$ ZH$m. _mPr VmB© Amho Zm! {VÀ`m b¾mV {_iVrb
gwZrb ga d g§{OV gam§À`m Mohè`mdahr AmZ§X Amog§Sy>Z
Zm {_WwZ.
dmhV hmoVm. eoOmarb ŠdmQ>©a_YyZ AmZ§XmZo AmoaS>Ê`mMo
ZXr nma H$aUo
AmdmO `oV hmoVo. lr_Vr Ymdamb niV ~mhoa Joë`m
bmo[hV ZXrÀ`m àdmhmMm doJ àM§S> Amho. nm`r [H¨$dm
Am{U gdmªZm gm§Jy bmJë`m, XrXr, bmB©Q> Am J`r.
nmohÿZ nma H$aUo Amnë`mgmR>r Odi-Odi AeŠ`M.
ho gd© nmhÿZ _bm AmíM¶© dmQ>bo. _r Z amhdyZ
H$gmoQ>r ñdm^mdrH$ Agmo H$s H$‘mdbobr, nU Vr AgbrM nm{hOo.
àmg§ {JH$ {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 & 15
nU VoWrb {_í‘r bmoH$ ghO nma H$éZ OmVmV. XmoZ S>m|Jamda MT>U§ / {J`m©amohU
dfmªnydu XaS> H$mogiUo, ^yñIbZ B. H$maUm§_wio añVm Amnë`m KamÀ`m Cä`m q^Vrgma»`m S>m|Jamda
ãbm°H$ Pmbm hmoVm. ^yñIbZm_wio g§nyU© añVmM XarV MT>Ê`mV `oWrb bmoH$ nQ>mB©V AgVmV. C§M,
H$mogië`m_wio dmhVyH$ ì`dñWm R>ßn Pmbr hmoVr. Amo~S>-Ymo~S> S>m|Jamda MT>VmZm Am{U CVaVmZmhr
Aemdoir AÞYmÝ`mMr AmdH$ ~§X Pmë`mZo _§Xr d Amåhmbm PmS>§, dobr, PwSw>no, XJS> [H¨$dm bm§~ H$mR>r
_hmJmB©V àM§S> dmT> Pmbr hmoVr. `m§Mm AmYma ¿`mdm bmJVmo. ZwgVo 20 _rQ>a C§Mrn`ªV
AZoH$ Hw$Qw>§~m§H$S>rb YmÝ`gmR>m g§nbm hmoVm. ~mOmamV Oar MT>bmo H$s eara Km_mKw_ ìhm`Mo. CVaVmZm Vrd«
YmÝ` Zmhr. gbJ XmoZ _[hZo añVm ãbm°H$, drOnwadR>m CVmam_wio ñdV:dahr {Z`§ÌU amhV Zmhr. Ago dmQ>Vo, H$s
I§S>rV, OZaoQ>a MmbdÊ`mgmR>rhr [S>Pob Zmhr. nmR>r_mJyZ H$moUrVar OmoamV T>H$bV§`.
^«_UÜdZrMr gmo` Zmhr. MmbV XmoZ-XmoZ [Xdg bm§~ EH$Xm Va ñdV:da {Z`§ÌU Zgë`mZo OmoamV AmoaS>V
OmD$Z YmÝ` nmR>rda KoD$Z bmoH$ `oV hmoVr. Aem S>m|Ja_mÏ`mdéZ niV-niV _r Imbr `oV hmoVmo. H$mhr
AdñWoV bmohrV ZXrMm àM§S> doJmMm àdmh nma H$aUo A§Vamda AgUmè`m àdrU ~éAm `m _mUgmbm YS>H$bmo
åhUOo _¥Ë`yer Pw§OM. Aemdoir `oWrb ñWm{ZH$ bmoH$ Am{U Amåhr XmoKohr A{Z`§{ÌVnUo Imbr niy bmJbmo.
_XVrbm YmdyZ `oVmV. YmÝ`mM§ nmoV§ Im§Úmda dm nmR>rda Aemdoir gwa{OV Xmg `m ~§Jmbr {ejH$mZo Amnë`m
KoD$Z ZXrÀ`m nbrH$S>o nmohmoMdm`Mo. EH$m nmoVrgmR>r ~iH$Q> ~mhþ§Zr Amåhmbm Yab§ Am{U Amåhr {VK§hr EH$m
gmVeo Vo AmR>eo én`o Vo ¿`m`Mo. H$mhr ì`ŠVtZm Va PmS>mÀ`m AmYmamZo Wm§~bmo. Ago AZoH$ [H$ñgo `oWo KS>V
Amnë`m Jmdmn`ªV nmohmoMÊ`mgmR>r VrZ, Mmadoim ZXr amhVmV.
nma H$amdr bmJo.
g~~r XoʶmMr gd¶ Agboë¶m bmoH$m§H$Sy>Z 99 Q>³Ho$ An¶e ¶oVo.
16 & {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018
¶emMm {Z[íMV ‘mJ© åhUOo Zoh‘rM AmUIr EImXm à¶ËZ H$aUo hm hmo¶!
18 & {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 Zm|Xr
VmgmV nma H$éZ OmoahmQ>_mJ} [X~«wJS>bm Ambmo. gy`© Agm nma§n[aH$ ÜdO Amnmnë`m Kam§da bmdÊ`mg
AéUmMbmVhr {¼íMZ ~mpßQ>ñQ> MM© d àopñ~Q>o[a¶Z gwédmV Ho$br Amho. `m§Mo Xod, gUdma, Mmbr[aVr,
MM© `m§À`m dVrZo Y_mªVamÀ`m CÔoemZo godmH$m`© MmbVo. àWmna§nam `m_Y`o Am§V[aH$ EH$mË_VoMm EH$ ~iH$Q>
`wamon/A_o[aHo$H$Sy>Z `oUmè`m A\$mQ> n¡emÀ`m ~imda YmJm Amho. Ë`m_wio Y_mªVamMm doJ `mnwT>o H$_r hmoB©b
àbmo^Z d BVa AmH$f©Um§Zr `oWrb OZOmVt_Ü`o Ago dmQ>Vo. gmdaH$am§À`m g§»`m~imÀ`m {gÕm§VmMm MM©
Y_mªVamMo à_mU dmT>V Amho. Amnë¶m emim§_Ü`ohr nwaonya Cn`moJ H$aVo Amho. nU AmnU `m~m~V AOyZhr
H$mhr [¼íMZ _wbo `oVmV. MM©À`m AmXoemZwgma Amnbo MmMnS>VM AmhmoV Ago IoXmZo åhUmdo bmJVo. [X~«wJS>
ñdmV§Ì Ym[_©H$ ApñVËd H$m`_ ahmdo `mgmR>r Y_mªVarV `oWo ìhrHo$ìhr_Ü`o \$sS>~°H$Mm H$m`©H«$_ Mm§JbmM a§JVXma
{¼íMZm§Zr Amnë¶m Kamda n§MH$moZr bmb AmH$meH§$Xrb Pmbm. _mZZr¶ E_ZmWOtZr gwé Ho$boë`m `m H$m`m©Mo AmVm
bmdbo hmoVo. ZmVmi Agë`mZo Ago AmH$meH§$Xrb dQ>d¥jmV énm§Va Pmbo Amho. Amåhm gd© H$m`©H$Ë`mª‘ܶo
~è¶mM [R>H$mUr nhmÊ`mV Ambo. _mZZr¶ EH$ZmWOr, AmVmMo gd© OrdZd«Vr H$m`©H$V} d
`m OZOmVr_Ü`ohr AmVm OmJéH$Vm `oV Amho. _w»`V: {ejH$ `m§À`m~ÔbMm AmXa eVJwUrV Pmbm d [H$Vr
{ZgJ©nyOH$ Agboë`m `m OZOmVr gy`©, M§Ð Á`m§Zm àM§S> H$m_ AOyZhr H$amd`mMo {eëbH$ Amho `m Om{UdoZo
Vo XmoZr nmobmo åhUVmV, Ë`m§Mr nyOm H$aVmV. MM©bm gd© H$m`©H$Ë`mªMm `m H$m`m©V gd©Vmonar gh¶moJ H$aÊ`mMm
{damoY åhUyZ Ë`m§Zrhr nm§T>am ÜdO (M§Ð) d Ë`mda Vm§~S>m {ZYm©a hoM `m Aä`mgXm¡è`mMo \${bV åhUVm `oB©b.
^m¡{VH$ÑîQ>çm, earambm hmoUmè¶m doJdoJù¶m AmOmam§Mo A{Vgyú‘ O§Vy åhUOo dmB©Q> {dMma!
H|$Ðd¥Îm {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 & 23
{dH$mg {e{~a
‘hmS> & {ddoH$mZ§X H|$Ð H$ݶmHw$‘mar ‘hmS>
emIoÀ¶m dVrZo {H$emoar {dH$mg {e{~a KoʶmV
Ambo. à‘wI nmhþʶm Am¶wd©oXmMm¶© S>m°. nm¡{U©‘m
Hw$bH$Uu åhUmë¶m, Amamo½¶ Mm§Jbo Agob
Va H$moU˶mhr AS>MUtZm Vm|S> XoVm ¶oB©b.
˶mgmR>r ‘wbtZr Amamo½¶mH$S>o bj Úmdo. Jm¡ar
{ddoH$mZ§X gm{hË` Amgm_rV àH$m{eV
JwdmhmQ>r - ñdm_r {ddoH$mZ§X `m§Mo g§nyU© gm{hË`
KmQ>UoH$a ¶m§Zr {H$emoad¶rZ ‘wbtMr Anojm J«§WmdbrMo Amgm_r ^mfoV AmR> I§S>m§V àH$meZ H$aÊ`mV
¶mda EH$nmÌr à¶moJ gmXa Ho$bm. AZwamYm Ambo. `oWrb JwdmhmQ>r dm{UÁ` _hm{dÚmb`mV hm H$m`©H«$_
KmQ>UoH$a, gwYm gmd§V, g§Ü¶m nmoQ>’$moS>o Pmbm. ~obya {dÚmnrR>mMo Hw$bJwê$ ñdm_r AmË_{à`mZ§XOr,
¶m§Zr ñne©kmZ ¶mda Zm{Q>H$m gmXa Ho$br. lr CÎmaH$_b~mar gÌmMo gÌm{YH$mar OZmX©ZXod Jmoñdm_r,
¶màg§Jr dg{VJ¥h AYrjH$ gwYm gmd§V, àm. ZmJoZ gm`{H$`m, S>m°. _hoœa hOm[aH$m, gaH$mar g§ñH¥$V
lr‘Vr dmaI§S>H$a, {OV|Ðr¶ AmoH$, ‘rZmjr {dÚmb`mMo _mOr _w»`mÜ`mnH$ S>m°. à\w$„ Jmoñdm_r, H|$ÐmMo
gm¢XbJrH$a, ‘w»¶mܶmnH$ ‘§Joe Omoer AmXr _hmg{Md ^mZwXmgOr CnpñWV hmoVo. àH$m{eV AmR>hr I§S>
CnpñWV hmoVo. {dH«$sgmR>r CnbãY AmhoV.
ñdV…À¶m CÞVrMr dmQ> à˶oH$mbm ñdV…M emoYyZ H$mT>mdr bmJVo.
{ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 & 25
^maVmVrb ‘hmZ `moÕm g§Ý`mgr ñdm‘r VrZ {Xdgm§V 10 gÌo Pmbr. Á`mV 48 à~§Y gmXa
{ddoH$mZ§Xm§À`m {dMma Am{U AmXemªZm AmË‘gmV H$ê$Z H$aÊ`mV Ambo. `moJ g§J‘mV `moJmer g§~§{YV 10
ì`º$s {Z‘m©UmVyZ amï´> {Z‘m©UmÀ`m ‘hm`kmV godmaV g§ñWm§Mm gh^mJ am{hbm. gd© gÌm§V Á`oð> `moJVÁk S>m°.
{ddoH$mZ§X H|$Ð EH$ AÜ`mË‘ào[aV godm g§KQ>Z Amho. lram‘ AmJmeo, {dœmgOr bnmbH$a, aKwam‘Or, aKwZ§XZ,
{ddoH$mZ§X H|$ÐmMo g§ñWmnH$ ‘mZZr` EH$ZmWOr amZS>o ^{º$nwÌOr, nÙZm^ZOr, amOrd ‘ohVm, adr e‘m©, AmXr
`m§Zr {ddoH$mZ§X H|$ÐmÀ`m H$m`m©V `moJmbm ‘w»` ñWmZ {df` {deofk {Z`§ÌH$ hmoVo.
{Xbo. H|$ÐmH$Sy>Z {Zdmgr, A{Zdmgr {e{~a, dJ© d gÌ `moJgmYH$m§À`m {XZM`}Mr gwédmV g‘wÐmÀ`m
Am`mo{Obo OmVmV. Ë`mMà‘mUo H|$ÐmÛmao ApIb ^maVr` bmQ>m§da ghóaí‘r gy`m©À`m CX`mgh ìhm`Mr. Ë`mZ§Va
`moJ emó g§J‘ Am`mo{Obo hmoVo. ¶m VrZ {Xdgr` `moJ Aä`mg ìhm`Mo. AmgZm§‘Ü`o H«$‘mZwgma ~rHo$Eg
`moJ ‘hm`kmV XoemVrb 15 àm§Vm§‘YyZ, nmoVw©Jmb‘YyZ Aæ`§Jma `moJnÕVrZo `moJmgZ Aä`mg, {ddoH$mZ§X H|$Ð
`moJgmYH$, `moJVÁk gh^mJr Pmbo hmoVo. g§Jm‘mV 123 nÕVrZo àmUm`m‘ d Ü`mZ Aä`mg KoÊ`mV Ambo. 6
~§Yy, 83 ^{JZtgh EHy$U 206 `moJgmYH$, `moJVÁk {S>g|~a amoOr gm`§H$mir am‘m`U Xe©Z‘² n[agamV
Am{U {dÚmWu, {dÚm{W©Zr gh^mJr hmoVo. ghm OmZodmar {ddoH$mZ§X H|$Ð {dÚmb`mÀ`m ~mbH$, ~m{bH$m§Zr gmXa
amoOr à{gÕ Am`wd}XmMm`© S>m°. ‘hmXodZ `m§À`m à‘wI Ho$boë`m ^aVZmQ>ç‘ d V{‘i bmoH$Z¥Ë`mZo CnpñWVm§Mr
CnpñWVrV `mMm ew^ma§^ Pmbm. AÜ`jñWmZr {ddoH$mZ§X ‘Zo qOH$br. Ë`mZ§Va `moJgmYH$m§Zr am‘`U Xe©Z‘²,
H|$ÐmMo amï´>r` CnmÜ`j ‘mZZr` lr ~mbH¥$îUZOr hmoVo. ^maV‘mVm gXZmVrb {MÌàXe©Zr nm{hbr. 7 OmZodmar
AmܶmpË‘H$ ÑîQ>çm g‘W© Am{U g§nÞ ì¶³Vr H$moU˶mhr joÌmV ¶eñdr R>ê$ eH$Vo.
26 & {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 H|$Ðd¥Îm
amoOr ñdm‘r {ddoH$mZ§X `moJ {dÚmnrR>mMo CnHw$bJwê$ àm. `wÕH$boMo gmXarH$aU H$aÊ`mV Ambo. Xwnmar {ddoH$mZ§X
gw~«‘Ê`‘² `m§Mo gá^y‘r {df`mda ì`m»`mZ Pmbo. `mM H|$Ð Z¡g{J©H$ g§gmYZ {dH$mg àH$ën (ZmS}>n) Mo d[að>
{Xder Xwnmar gdmªZr {ebmñ‘maH$mda OmD$Z ñdm‘r VÁk S>m°. ìhr. JUnVr `m§Zr {gÕm ‘o{S>{gZ `m {df`mda
{ddoH$mZ§Xm§Mo Xe©Z KoVbo. Xodr H$Ý`mHw$‘mar ‘mVoÀ`m ‘m{hVr {Xbr.
nX{MÝhm§À`m Xe©ZmZ§Va Ü`mZ‘§S>nmV Ü`mZmMr AZw^yVr gd© `moJgmYH$m§Zm XmoZ {Xdg H|$Ðr` Amamo½`
KoVbr. VgoM ‘hmH$dr H$m{bXmg ‘§Mmda `moJ gmXarH$aU amÁ`‘§Ìr lrnmX ZmB©H$ `m§Mm ghdmg bm^bm. Ho$aiMo
Pmbo. d[að> `moJ à{ejH$ amOrd ‘ohVm `m§Mo ~rHo$Eg à{gÕ Am`wd}XmMm`© S>m°. goVy ‘mYdZ² ghHw$Qw>§~ am{hbo.
Aæ`§Jma `m§À`m nV§Obr `moJgyÌda ì`m»`mZ Pmbo. g‘mamon g‘ma§^mg à‘wI nmhþUo åhUyZ H|$Ðr` amÁ`‘§Ìr
`mdoir nr. e§H$aZ² `m§Zr erfm©gZmMo gmXarH$aU Ho$bo. ZmB©H$, {d{eï> nmhþUo åhUyZ Am`wfÀ`m grgrAmadm`EgMo
Ë`m§Zr EH$ Vmg 22 {‘{ZQ>o erfm©gZmV amhÿZ OmJ{VH$ g§MmbH$ am‘mñdm‘r CnpñWV hmoVo. AÜ`jñWmZr
{dH«$‘ H$aV {JZrO ~wH$ Am°’$ dëS>© aoH$m°S>©‘Ü`o Zmd {ddoH$mZ§X H|$ÐmÀ`m amï´>r` CnmÜ`j {Zdo{XVm {^S>o
Zm|Xdbo. `moJ gmYH$ M§ÐmAmMm`© `m§Zr Zm¡{b {H«$`oMo hmoË`m. `mdoir `moJemó g§J‘À`m ñ‘a{UHo$Mo àH$meZ
gmXarH$aU Ho$bo. H$aÊ`mV Ambo. {Jare Hw$‘ma `m§Zr `moJemó g§J‘Mm
8> OmZodmar amoOr à{gÕ `moJVÁk S>m°. lram‘ AmJmeo Ahdmb ‘m§S>bm. S>m°. lram‘ AmJmeo `m§Zr Am^ma
`m§Mo `moJemómMo ‘hÎd `m {df`mda ì`m»`mZ Pmbo. ‘mZbo. {à`§dXmVmB© `m§Zr d§Xo‘mVa‘² åhQ>bo. H$ënZmVmB©
Ë`mAmYr X{jU ^maVmMr `wÕH$bm H$„ar nm`Qy>Mo `m§Zr JrV Jm{`bo. H$m`©H«$‘mMo g§`moOZ d g§MmbZ
à{ejU XoUmè`m Mma {ejU g§ñWm§Ûmam d¡{XH$ H$mimVrb V§Jbú‘rVmB© `m§Zr Ho$bo.
Pmbm, Ago Ë`m§ZmM dmQy> bmJbo. nmümÎ`m§À`m VwbZoV Hw$UmH$Sy>Z ? ñdV…MmM amOH$s` hoVy gmYÊ`mH$aVm
Amnbr g§ñH¥$Vr {Z gä`Vm jwÐ Amho, `m~Ôb Ë`m§Mr AmH«$_U {gÕm§VmMo H$mVSo> Á`m§Zr gmVË`mZo nm§Kabo
_Zmo_Z ImÌr hmoD$ bmJbr. Ë`m§Zr, åhUOo ^maVmVrbM _mŠg©dmÚm§Zr ! J§_V
(Q>rn : Am`© ho Q>moù`m-Q>moù`m§Zr ^maVmda AmH«$_U åhUOo, ^maVmV ~hþg§»`oZo Zm§XUmè¶m qhXÿ§Zm A{^_mZ
H$ê$Z Ambo, Ago AmOhr H$mhr {dÛmZ {b{hVmV, dmQ>mdm, Agm g‚mS> nwamdm Á`m§Zr nwT>o AmUbm Ë`m§MrM
Voìhm IoX hmoVmo. _J Ë`m§Zm nÌ {b{hUo eŠ` Agob, _mŠg©dmÚm§Zr "OmVr`' åhUyZ hoQ>miUr Ho$br.
Va _r {b{hVmo. Am{U àñVwV nwñVH$mMm g§X^© XoD$Z 5. Am`© AmH«$_U {gÕmVm§_mJo amOH$s` Am{U
ñdV…À`m Eo{Vhm{gH$ H$ënZm gwYmê$Z KoÊ`mg gwMdVmo. Ym{_©H$ ñdmW©, ho EH$_od H$maU !
- AZwdmXH$) gmam§e, AmH«$_U-{gÕm§VmMm Adb§~ H$aÊ`m_mJo
3. "\$moS>m Am{U PmoS>m'À`m Hw$Q>r>b ZrVrMm H$moUVohr dmL>‘`rZ AWdm nwamVÎdr` H$maU ZgyZ
nmümÎ` {dÛmZm§Zr dmna H$aUo Ho$di amOH$s` Am{U Ym{_©H$ ñdmW© ho EH$_od H$maU
IaoVa øm ÑpîQ>H$moZmbm emór` AWdm nwamVËdr` hmoVo. ho H$aÊ`mH$aVm {M{H$ËgH$ ~wÕrEodOr ñdmWu
g§emoYZmMm H$mS>rMmhr AmYma Zmhr. Ë`mVyZ Ho$di nyd©J«hm§MmM AmYma KoÊ`mV Ambm. hmo`, ho nyd©J«h,
gm§ñH¥${VH$ gm_«mÁ`dmXM S>moH$mdVmo. qhXÿ§Zm hrZ boIm`Mo H$Xm{MV², OmUyZ ~wOyZ H$ê$Z KoVbobo ZgVrbhr ! Á`m
Am{U Ë`m§À`mV ZmZm àH$maMo ^oX dmT>dm`Mo. "\$moS>m amOH$s` qH$dm n§W{Zð> {dMmam§Mm _mJ© Ë`m§Zr dfm©Zwdf}
Am{U PmoS>m' hr Or Hw$Q>rb ZrVr B§J«Om§Zr Amnë`m Ho$bm hmoVm, Ë`m§À`m à^mdm_wio ñdÀN> Am{U ñdV§Ì
amOH$s` AmH«$_UmÀ`m g_W©ZmH$aVm ngadbr hmoVr, {dMma H$aÊ`mÀ`m Ë`m§À`m eº$s¨da PmnSo>hr Ambr
VrM nmümÎ` {dÛmZm§Zr doXdmL>‘¶mÀ`m ~m¡{ÕH$ joÌmVhr AgVrb. OJmH$So> nmhmVmZm Amnë`mM g§ñH¥$Vr~ÔbÀ`m
Adb§~br. nyd©J«hm§Mm nwZ{d©Mma AmVmer Hw$R>o AmnU H$ê$ bmJbmo
4. gË` B{Vhmg {b{hUmè¶m§Mr _mŠg©dmÚm§Zr AmhmoV. OmJ{VH$ g§X^m©V Ë`mMr Amdí`H$Vmhr Amho.
"OmVr`' åhUyZ Ho$br hoQ>miUr EH$mo{Ugmì`m eVH$mVrb amOH$s` Am{U d¡km{ZH$
H$ha åhUOo dñVw{Zð> Am{U àË`j nwamVËdr` Ñï²çmgwÕm nyd©J«hXÿ{fV Am{U H$mb~mø Agë`mMo
g§emoYZmÀ`m, emóewÕ AmYmam§À`m AZ² nwamì`m§À`m Oa AmT>iVo, Va B{VhmgmMo AdbmoH$Z H$aVmZmhr
gmhmæ`mZo Á`m§Zr gañdVr g§ñH¥$VrMm _mJmodm KoVbm EH$mo{Ugmì`m eVH$mV nyd©J«Xÿ{fV Am{U H$mb~mø Ñï>rMm
Am{U AmH«$_U {gÕm§Vmbm AmìhmZ {Xbo, Ë`m§À`mdaM, dmda ñdm^m{dH$M åhUm`Mm.
XþX£dmZo amOH$s` hoËdmamon H$aÊ`mV Ambm. VmogwÕm 6. OJmVrb BVahr g§ñH¥$VtMm B{Vhmg nwZ…ü
AZw¶m¶m§Mm {dídmg g§nmXZ H$am¶Mm Agob Va Zo˶m§Mo dV©Z A˶§V ewÕ nm{hOo.
B{Vhmg {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 & 31
VnmgyZ nm{hbm OmB©b, Aer Anojm ! H$m ? _J Amnbr g§ñH¥$Vr Am{U B{Vhmg `m§Mo MwH$sMo
nwamVËd emómH$So> Zì`m Ñï>rZo nmhmÊ`mMo H$m_ AW© bmdUmar, Ë`m§Zm AZ² Amnë`m Xoembm Jm¡U ñWmZ
AbrH$So> Mmby Pmbo Amho. {deofV… ñWm{ZH$ {dÛmZ XoUmar nmümÎ`m§Mr nwñVHo$ AÚmnhr ^maVmVrb {dÚmnrR>o
AmnbmM nyd}{Vhmg Ooìhm Zì`mZo VnmgyZ nmhmÊ`mMo dmnaVmV, ho Zdb Zìho H$m ?
AdKS> H$m`© A§Jmda KoVmV, Voìhm Zì`m Ñ{ï>H$moZm§Mm 8. Amnbr g§ñH¥$Vr Am{U Y_© `m§À`m{df`r
Adb§~ AQ>i R>aVmo. Ë`mVhr ^maVmÀ`m àmMrZ _m§S>bobo MwH$sMo {dMma {~Z~mo^mQ> ñdrH$maUo,
B{VhmgmVrb AW© MwH$sMo bmdë`mMo bjmV Amë`mda åhUOo g{hîUwVm ZgyZ Vr Ho$di AmË_d§MZmM !
Ë`m§Mo Zì`mZo nwZamdbmoH$Z H$aUo Am{U Ë`m§Mo `WmVÏ` gm_m{OH$ Am{U gm§ñH¥${VH$ nyd©J«hm§g§~§Ym§V Ho$boë`m
Xe©Z KoUo `m§Mr Amdí`H$Vmhr ZmH$maVm `oUma Zmhr. Q>rHo${df`r nmümÎ` {dÛmZm§Mm JQ> \$ma hidm Amho.
_Ü`nyd}~mhoarb Am{U _Ü`nyd© g§ñH¥$Vr `m§Mr d¡{eïçoo d¡{XH$ B{Vhmgm{df`rÀ`m nyd©J«hm§{df`r Oa qhXy n§{S>Vm§Zr
Zo_H$s g_OyZ KoÊ`mVrb AnmÌVm, hmM doX Am{U R>m_ C^o amhm`Mo R>adbo Va àmMrZ B{VhmgmVrb {H$Ë`oH$
_Ü`nyd}Mm B{Vhmg `m§Mm `WmVÏ` AW© bmdÊ`mVrb KQ>Zm§Mo nwZamdbmoH$Z H$aVm `oB©b. H$maU AmOda
_w»` AS>ga Amho. OJ^a Zì`mZo gmnS>boë`m nwamì`m§À`m nmümÎ`m§Zr bmdbobo H$moUVohr AW© dñVw{Zð> Q>rHo$nwT>o
àH$memV OJmVrb BVahr g§ñH¥$VtMm B{Vhmg nwZ…ü {Q>H$md Yê$M eH$Uma ZmhrV; nU "ñdñWM ~gm`Mo',
VnmgyZ nm{hbm OmB©b, Aer Anojm H$am`bm AmVm Ago qhXy n§{S>Vm§Zr R>adbo, Va Vo AW© VgoM Mmby ahmVrb
AS>MU dmQ>V Zmhr. Am{U _J Ë`mVyZ hmoUmè`m n[aUm_m§Mm Xmof qhXy n§{S>V
7. Xoembm Jm¡U ñWmZ XoUmar nmümË`m§Mr Xþgè`m Hw$Umbm XoD$ eH$Uma ZmhrV, ho {Z{d©dmX Amho.
nwñVHo$ ^maVmVrb {dÚm{nR>m§_Ü`o dmnabr OmUo hr Jmoï> Aer ghOmghOr CS>dyZ bmdÊ`mgmaIr Zmhr.
`wamonr` {dÛmZm§Zr _m§S>boë`m AmH«$_U {gÕm§Vmbm Ë`m§Mm J§^ranUo {dMma Ho$bm nm{hOo. H$maU H$moUË`mhr
Hw$UrM AJXr qhXÿ§ZrgwÕm AmìhmZ {Xbobo Zmhr, ho XþX£d g§ñH¥$VrMo _yë`m§H$Z Eo{Vhm{gH$Ñïçm H$go hmoVo, `mVyZM
! Ë`mVhr dgmhVdmXmbm gmVË`mZo {damoY H$aUmè`m gm_m{OH$ Am{U ~m¡{ÕH$ g§~§YmV OJmZo Ë`m g§ñH¥$VrÀ`m
_mŠg©dmÚm§ZrgwÕm Aem àH$maMr dgmhVdmXr _r_m§gm ^{dVì`mH$So> H$go nmhmdo, ho R>aV AgVo. Amnë`m
ñdrH$mamdr, ho Va {dbjUM åhUm`bm hdo. ñdm_r g§ñH¥$Vr Am{U Y_© `m§À`m{df`r _m§S>bobo MwH$sMo {dMma
X`mZ§X gañdVr, bmoH$_mÝ` {Q>iH$ Am{U `moJr AaqdX {~Z~mo^mQ> ñdrH$maUo, Ë`m§À`m{df`r H$gbmhr Amjon
`m§Zr hm {gÕm§V ñnï>nUo ZmH$mabm hmoVm. Varhr ~hþVoH$ CnpñWV Z H$aVm Vo ghZ H$aV ahmUo, åhUOo g{hîUwVm
qhXy {dÛmZ AOmUVmnUo Vmo AmOhr ñdrH$maVmV Am{U Zìho, Va Vr Ho$di AmË_d§MZmM hmo`.
qhXÿ§ZmM Jm¡U ñWmZ XoUmar qhXy B{VhmgmMr _r_m§gm S>m°. \«$m°br `m§Mr ^maVr` {dÛmZm§Zm {dZ§Vr !
H$aÊ`mMo ñdmV§Í¶ nmümÎ` AZ² {deofV… p¼ñVr {dÛmZo ñdm_r {ddoH$mZ§X Am{U `moJr AaqdX `m§Zr
`m§Zm KoD$ XoVmV. _°Šgå`wba, {J«{\$W Am{U _mo{b`a _m§S>bobr C‚db na§nam Am{U {Xì` ^{dî` `m§Mm
{dë`åg² `m§À`mgma»`m 19 ì`m eVH$mVrb p¼ñVr OmJa hmoUo Amdí`H$ !
{_eZè`m§Zr Ho$bobr doXm§Mr ^mfm§Vao {H$Ë`oH$ qhXÿ Ho$di AbrH$So>M H$mhr dfmªnydu _ohoaJS> `oWo
ñdrH$maVmV. EdT>oM Zìho Va Ë`m§Zm AmXamZo _mÝ`Vmhr nwamUdmñVyemómÀ`m g§emoYH$m§Zr Ho$boë`m CËIZZmdê$Z
XoVmV. p¼ñË`m§Zm qhXy Y_© ñdrH$mam`bm àd¥Îm H$aob, {ZIi ^maVr` g§ñH¥$Vr Am{U gä`Vm B.g. nyd© 7 ghò
Agm ~m`~bMm Am{U ~m`~bH$mbrZ B{VhmgmMm AW© dfmªnyduMr Agë`mMo CKS> hmoVo. p¼ñVmnydu {ZXmZ 3
bmdbm Va AmYw{ZH$ p¼ñVr Ë`mMm ñdrH$ma H$aVrb ghò dfmªnyduMr `oWrb g§ñH¥$Vr A{Ve` àJV Am{U
qgYy AZ² gañdVr ZXrÀ`m Imoè`mV {H$VrVar ZJao _mJ©Xe©ZmH$aVm nmümË`M Amnë`mH$So> nmhmV AgVm§Zm
dgbobr Agë`mMohr AmT>ibo Amho. p¼ñV `wJmnydu 2 XþgarH$So> Amnbo ~w{Õd§V Ë`m§À`m nwT>o AJXrM bmMmarZo
ghò dfmªnydu d¡{XH$ H$mimV Ooìhm gañdVr ZXr AmQ>br dmJVmV. Ago Oar Zgbo Var Ë`m§MrM _hVr JmV Am{U
Voìhm VoWrb g_mO nyd© {Xeobm J§Jonmer gaH$bm Agmdm Ë`m§MmM AZwZ` H$aVm§Zm AmT>iVmV.
Am{U {VWo Vr AmUIr ^a^amQ>rbm Ambr Agmdr. (So>pìhS> \«$m°br ho EH$ A_o[aH$s {dÛmZ AgyZ qhXy
"^maVr` bmoH$ ~mhoê$Z H$moRy>Z Var ^y_rda AmH«$_U H$ê$Z Y_m©À`m ào_mV nSy>Z Ë`m§Zr qhXy Y_m©Mm ñdrH$ma Ho$bm.
BWo Ambo', hr H$ënZm AmVm YwŠ`mgmaIr {dViyZ Jobr Ë`m§Zr "dm_Xod emór' Ago ZdrZ Zmdhr YmaU Ho$bo.
Amho. AJXr àmJ¡{Vhmg-H$mbmnmgyZ hr g§ñH¥$Vr Am{U doXm§Mm gImob Aä`mg Ho$ë`m_wio Ë`m§Zm "doXmMm`©' Aer
gä`Vm Aì`mhVnUo ApñVËdmV Agë`mMo g‚mS> nwamdo nXdrgwÕm {_imbr. Iao Va Ë`m§À`m Aä`mgmMm _w»`
{_imbo AmhoV. XþX£dmZo ñdmV§Í`mZ§Vahr Jobr 50 df} {df` Am`wd}X hmo`. Ë`m ì`{V[a³V Ë`m§À`m qMVZmV
`oWrb n§{S>V ñdV…À`m _yi òmoVm{df`r ZdrZ g§emoYZ doX, àmMrZ B{Vhmg, nwamVËdr` CËIZZmVyZ gmnS>boë`m
Z H$aVm AOyZhr nmümÎ`m§MrM Z¸$b H$aV am{hbo nwamì`m§À`m AÜ``ZmVyZ àmMrZ B{VhmgmMo nwZamdbmoH$Z
AmhoV. ñdm_r {ddoH$mZ§X Am{U `moJr AaqdX `m _hmZ BË`mXr {df` AgVmV. A_o[aHo$Vrb doXm§Mm Aä`mg
{d^yVtZr _m§S>bobr C‚db na§nam Am{U {Xì` ^{dî` H$aUmè¶m g§ñWoV gÜ`m Vo àmÜ`mnH$ AmhoV.)
`m§Mm Ë`m§Zm {dgaM nS>bm Amho. EH$sH$So> AmÜ`mpË_H$ (gm^ma : X¡. gZmVZ à^mV)
{à` am_, H¥$îU_`r Am{U B§Xy ...._wbm§Zmo, bjmV R>odm H$s, {^Ìo Am{U
Xw~©bM nmnmMaU H$aVmV Am{U ImoQ>o ~mobVmV. gmhgr d ÑT>{MÎmmÀ`m
ì`ŠVr gd©Xm Zr{Vnam`U AgVmV. Zr{V_mZ, gmhgr d
ghmZw^y{Vg§nÞ hmoÊ`mMm à`ËZ H$am.
Vw_Mm
Za|ÐZmW
doJir R>odbo. EH$ bmI én`o ho g§ñWoÀ`m {Z`{_V Vwåhr \$ŠV d¡km{ZH$M ZìhVmV. Vwåhmbm Mm¡\o$a kmZ
IMm©H$[aVm R>odboV. naH$s` emgZmZ§ Vw_M§ AVwë` H$m_ hmoV§ åhUyZ Vwåhr Mma EH$amda Cä`m amhUmè¶m B_maVr
nmhÿZ BpÝñQ>Q>çyQ>H$[aVm OmJm {_i{dÊ`mV ghmæ` Ho$bo. d CÚmZmMm AmamIS>m ñdV: V`ma Ho$bmV. àmMrZ
Ë`m_wio Vw_À`m KameoOmar Vwåhmbm O_rZ {_imbr. Ë`m _m¡`©e¡br `m B_maVtMo AmH$f©U Amho. AqOR>m e¡brZo
ì`{V[aŠV EH$ bmI én`m§Mo AZwXmZhr emgZmZ§ bmJy Ë`mbm emo^m AmUbr Amho. gOdÊ`mÀ`m H$m_mV
Ho$b§. »`mVH$sV© lr Z§Xbmb ~gwZr, adtÐZmWm§Mo nwVUo JJZoÝÐ
B_maV C^maUr d g§ñWoMr C^maUr `mgmR>r ~amM ZmW d AdtÐZmW R>mHy$a `m§Mo _mobmMo ghmæ` Pmbo. `m
IM© `oUma hmoVm. na§Vw Mm§Jë`m JmoîQ>rH$aVm n¡gm g§ñWo_Ü`o {d{dY B_maVr AmhoV. n¡H$s à`moJemim, dJ©,
AmnmoAmnM C^m amhVmo. `mMm àË`` Vwåhmbm Ambm. J«§Wmb` Va AmhoM nU CnH$aU ~ZdÊ`mgmR>r d XþéñV
AZoH$ lr_§V, à{V{îR>V, amOo_hmamOm§Zr `mV Iyn ag H$aÊ`mgmR>r H$m`©emim Amho. 1500 bmoH$ ~gy eH$Vrb
KoD$Z AW©ghmæ` Ho$bo. åh¡gya, n{V`mbmMo Zaoe, EdT>§ _moR>§ d ^ì` g^mJ¥h Amho. {VWo EH$ AqOR>m
h¡Xam~mXMo {ZPm_, H$mgr_ ~mOmaMo _{UM§Ð ZÝXr `m§Zr e¡brVrb H$m§ñ`, am¡ß` d gwdUmªZr ZQ>bob§ gy`©XodVoM {MÌ
bmIm§V XoU½`m [Xë`m. _hmË_m Jm§YtZr Va Amnë`m `§J Amho Vo Va gJù`mMo _Z _mohÿZ Q>mH$V§. _w»` dmñVwÀ`m
B§[S>`mVyZ Y{ZH$m§Zm AmdmhZ Ho$b§ H$s, ~mog BpÝñQ>Q>çyQ> àdoeXmamVyZ AmV Amë`mda ^ì` XmbZ Amho. Ë`mV
hr OJmVrb Zm_d§V d à{V{îR>V g§ñWm AgUma Amho. Var Vw_Mr CnH$aU§ EH$m H$nmQ>mV OVZ H$ê$Z R>odbr AmhoV.
Y{ZH$m§Zr _wŠVhñVmZo ghmæ` H$amdo. emókm§À`m nmR>rer 30 Zmoìh|~a 1917. Ë`m [Xder Vw_Mm 59 dm
C^o amhUo ho Amnbo na_H$V©ì` hmo`. dmT>[Xdg. Ë`mM [Xder ~mog BpÝñQ>Q>çyQ>M§ CX²KmQ>Z
Y{ZH$m§Zr Iyn N>mZ à{VgmX [Xbm. _w§~B©À`m _wbamO Pmb§. H$moZ{eboMo AZmdaU Pmbo d Ë`mda g_n©U dMZ
IQ>mH$ ¶m§Zr gìdmXmoZ bmI Va lr. ~_ZOrZr EH$ bmI Imbrbà_mUo Amho.
én`o [Xbo. Vw_Mo ho n{dÌ H$m_ nmaV§Í`mV AgyZgwÕm ^maVoa Jm¡ad E OJVoa H$ë¶mU H$m‘Zma
H$moR>ohr n¡emA^mdr AS>bo Zmhr. XodMaUo {ZdoXZ H$[abm_
hmoVo åhUyZ Vwåhr EH$ ZdrZM à`moJ Ho$bmV. Vmo åhUOo Pmboë`m H$Om©bm ’o$Sy>Z Vwåhr d{S>bm§Zm F$U‘wº$ Ho$bmV.
gewëH$ ì`m»`mZmMm. EH$ én`m d XmoZ én`o ewëH$ d{S>bm§Zm H$O© H$mhr Ë`m§À`m N>§Xm‘wio Pmbo ZìhVo.
AmH$mê$Z Vwåhr AZoH$ ì`m»`mZo [XbrV. Ë`m_mJo namonH$mar H$m`m©‘wio Am{U ZdZdrZ CÚmoJm§Mr ñWmnZm
gmYmaU gìdmbmI én`o O_bo. hr ì`m»`mZo H$mobH$mVm, H$ê$Z Ë`m§V An`e Amë`m‘wio Pmbo hmoVo. Ë`mMmhr
_w§~B© `m ^mJmV Pmbr. gJù`mV öX`ñneu KQ>Zm åhUOo Vwåhr OmhranUo Jm¡adnyU© Cƒma Ho$bmV. Ooìhm Vwåhr
EH$m bhmZJrZo Amnbo ImD$Mo n¡go `m H$m`m©H$[aVm [Xbo. àW‘ Zm¡H$ar H$ê$ bmJbmV Voìhm Vwåhmbm BVa àmo’o$gaZm
ho dmMyZ _bm lmdU _[hÝ`mVrb Iwb^a XþYmMr H$hmUr {‘iUmè`m nJmamnojm 2/3 nJma H$‘r {‘iV Ago.
AmR>dbr. Vw_À`m `m g§ñWoH$S>o amîQ´>r` ZoË`m§Mo ~maH$mB©Zo d Ë`mVyZ {Zå‘m Vwåhr Q>|naar godoV hmoVm åhUyZ {‘iV
bj hmoVo. hr g§ñWm ñdm`Îm amhmdr, Aer gyMZm Ë`mdoiMo Ago. Ë`mMm {ZfoY Vwåhr VrZ df} n`ªV H$ê$Z Vwåhr
H$m±J«ogMo H$moemÜ`j lr. O_Zmbmb ~OmO `m§Zr Ho$br. emgZmbm Z‘{dbo. H$moRy>Z Ambo hmo EdT>o Y¡`© Vw‘À`mV?
Ë`mZwgma Amnë`m g{_VrV Aem VèhoMm R>amd nmg H$ê$Z Ooìhm Vwåhmbm ‘mJMm g§nyU© nJma {‘imbm Voìhm Vwåhr
KoVë`mZo Ë`m `moJo hr g§ñWm emgH$s` {Z`§ÌUmnmgyZ gd©àW‘ H$O© ’o$S>bo Am{U ì`mOhr. Ooìhm H$s gmdH$mamZo
_wŠV am[hbr d gwa{jV am[hbr. Vwåhr `m g§ñWoMm XOm© ì`mO ‘m’$ H$am`Mo R>adbo hmoVo. Vwåhr Vgo R>adbo ZìhVo.
BVH$m Cƒ R>odbmV H$s naH$s` gaH$mabmgwÕm AZwXmZ Ë`m‘wio gmdH$mambmhr hm EH$ gwIX Y¸$mM hmoVm.
XoUo ^mJ nmS>bo. nU Ë`m§Mm hñVjon hmoUma Zmhr Aer ñdm‘r {ddoH$mZ§X `m§Zm Va Vw‘À`m H$m`m©Mm
AMyH$ ì`dñWm Vw_Mr hmoVr. BVH$m A{^‘mZ hmoVm H$s EH$Xm H$moUrVar {bbrÀ`m
d¡km{ZH$ à`moJm§Mr _m[hVr gdmªZm H$imdr åhUyZ g§emoYZm~Ôb gm§JV hmoVm. Voìhm {ddoH$mZ§X åhUmbo, Aao
Vwåhr H$m`_ Xm¡ao H$aV am[hbmV. [H$Vr H$îQ> KoVbo Vo ho Va H$mhrM Zmhr, OJXre Va BVH$m hþema Amho H$s Vmo
AmÀ`mH$[aVm, {damoYH$m§À`m {damoYmbm Z Ow_mZVm ’w$bm§ZmM H$m` nU Ë`m ’w$bXmUrbmgwÕm à{VgmX Úm`bm
Ë`m§À`mnwT>o Z Z_Vm Vwåhr Aì`mhV H$m_ am[hbmV d bmdob.
Vwåhr _mV¥^yVrMo F$U \o$S>Ê`mMm à`ËZ Ho$bmV. Vwåhr AmXe© nVrhr hmoVmV åhUyZ Va doimodoir
Vw_M§ Og {dkmZmda ào_ hmoV§ Vg§M gm[hË`mdagwÕm nËZrÀ`m N>moQ>çm ‘moR>çm H$m‘mV AmZ§XmZo ‘XV Ho$br.
hmoV§. Vw_Mr adtÐZmWm§Mr _¡Ìr `mM§ ÚmoVH$ Amho. Vwåhr Ë`m§Zr Va g§nyU© OrdZ Vw‘À`m H$arVm ì`VrV Ho$bo d
adtÐZmWm§À`m [H$VrVar JmoîQ>tMm B§J«OrV AZwdmX H$ê$Z Vw‘À`m nümV Vw‘M§ H$m‘ ì`dpñWV Mmbmdo åhUyZ
B§{½be dmS²>_`m§V ^a Q>mH$brV. Vwåhr adtÐZmWm§Zm OmVrZo bj KmVbo. Vwåhr 30 Zmoìh|~abm gmR>mì`m dfm©V
Zoh_r åhUm`Mm VwPo gm[hË` d¡pídH$ ñVamMo Amho. nXmn©U H$aUma hmoVmV d Vmo {Xdg ~mog BpÝñQ>Q>çwQ>‘Yo
Ë`m_wio ˶m§Zm Ooìhm Zmo~ob nm[aVmo{fH$ {_imbo Voìhm gmOam hmoUma hmoVm, nU {Z`Vrbm Vo ‘mÝ` ZìhVo. 23
˶m§À`mBVH$mM Vwåhmbmhr AmZ§X Pmbm hmoVm. Vw_À`m Zmoìh|~abm ñZmZmgmR>r Jobo AgVmZm öX`mZo {dlm§Vr
gm[hpË`H$ A{^éMrMr XIb KoDZ Vwåhmbm ~§Jbm KoVbr.
gm[hË` g§_obZmMo AÜ`j ~ZdyZ Am¡{MË` gmYbo. ~moewXm, Vw‘À`m H$m`m©Mm AmdmH$m BVH$m ‘moR>m Amho
EImÚm emókmbm gm[hË` g§_obZmMo AÜ`jnX bm^Uo H$s ‘mPr boIUrhr Vo eãX nobmd`mg g‘W© Zmhr.
ho Vgo Xþ{‘©iM. na§Vw, Vw‘À`m~Ôb BVam§à‘mUo ‘mPr ^º$s ‘bm
Vwåhr EH$ AmXe© nwÌhr hmoVmV. Amnë`m d{S>bm§Zm {bhm`bm àoarV H$aV Amho. Vwåhmbm A{^dmXZ.
kmZoídar
Am{U
OrdZ
Am`wî`mV Ooìhm H$R>rU
H$mi `oVmo Voìhm eŠVr d
D$Om© XoUmao VÎdkmZ åhUOo
kmZoídar.
àH$me J. Omoer,
Ý`yVmn[S>`m ZJa, AH$mobm
9422132070
Am`wî` åhUOo gai aofm Zìho. BgrOrÀ`m J«m\$da nmÌVm A§Jr ~miJUmè`m VéU AOw©Zmbm. ho VéUm§Mo
gai aofm C_Q>br H$s Am`wî` g§nbo, Ago S>m°ŠQ>a gm§JVmV nwñVH$ Amho. EH$ bmB\$ _°ZoO_|Q>Mo nwñVH$ g_Om.
d ho EH$ d¡ÚH$s` AZw_mZ Amho. Á`mÀ`m Am`wî`mV AWm©V OrdZ OJÊ`mMo gyÌ. OrdZ H$go d [H$Vr OJmdo
MT>-CVma Zmhr Vo OrdZ Zmhr d Ë`m OJÊ`mbm `mMo VÎdkmZ åhUOo kmZoídar.
_hÎd Zmhr. `m H$R>rU H$mimbm {b{_Q>hr ZgVo. Voamì`m AÜ`m`mVrb hr Amodr ~Km.
{gZo_mgmaIr AS>rM VmgmMr {b{_Q> Zmhr. hramo Oa Imob O{‘ZrV, _wim§Zm nmUr Ago gmnS>V Ÿ&
qOH$UmaM `mMr XoIrb ImÌr Zmhr. AgVr _J, nmZo \w$bo ~haV, ~mhoa AOw©Zm Ÿ&&
qOH$Uo Am{U haUo Ag§ BWo ZmhrM. \$ŠV bT>U§, H$m|^mMo Q>dQ>drVnU, gm§Jo ^y_rMo gwnrH$nU Ÿ&
AOw©ZmgmaI§. H$Yr eÌy§er, H$Yr Amám§er, H$Yr V¡go kmÝ`mMo AmMaUmdê$Z, AmH$io kmZ Ÿ&
ñdV:ergwÕm. åhUyZ kmZoídar dmMmdr. {_Ìm§Zmo, _mCbr [H$Vr gw§Xa eãXm§V ho VÎdkmZ gm§JVmV. Vw_Mo
kmZoídar åhUOo nmoWr Zìho. kmZoídar åhUOo Am`wî` ~mhoê$Z gw§Xa [XgÊ`mgmR>r O_rZ d nmUr åhUOo
^JdVJrVoMo [ZénU. OrdZmMr gd© A§Jo {Od§VnUo kmZ d Vo kmZ ñnîQ> Agbo nm[hOo.
OJUmam Jmonmi. Xhr, XÿY, bmoUr, MmoaUmam H$Ýh¡æ`m. VaM ~mhoa Ë`mMm Am{dîH$ma hmoB©b. kmZoídar Ho$di
H§$gmgma»`m nmß`mbm g§ndUmam {MaVéU lrH¥$îU, Ë`mMo dmMÊ`mgmR>r Zmhr. emofÊ`mgmR>r Amho. [aMdÊ`mgmR>r
ho {dMma. Am{U gm§{JVbr Hw$Umbm Va OJ qOH$Ê`mMr Amho d nMdÊ`mgmR>r Amho.
Am¡Xm¶© åhUOo Vw‘À¶m j‘Vonojm A{YH$ XoU§.
Aܶmˑ
{ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 & 39
kmZoídar dmMm, g_Om, nMdm. _J Amnë`m \$Q>Hy$Z dmJÊ`mMm g„m [Xbobm Zmhr. Hw$R>ohr gmYy ~ZyZ
OrdZmVë`m H$R>rU àíZm§Zm gm_moao Om. _J ~Km ~aoMgo g§gmamMm Ë`mJ H$aÊ`mM CnXoe Zmhr. CbQ> OrdZmbm
àíZ MwQ>H$sgmaIo g§nyZ OmVrb. ho nyU© gË` Amho. gm_moao OmÊ`mMo Ag§»` XmIbo [Xbo AmhoV.
Amnbo g§V d _hmnwéf kmZoídar OJbo AmhoV. Ë`m§Mr _mCbr åhUVmV...
hr AZw^yVr Amho. AmnU gdmªZr Ë`m§À`m _mJm©da Mmby B§[Ð`m Z H$m|S>r, ^moJmgr Z gmoS>r Ÿ&
`m. Amnbo OrdZ H¥$VH¥$Ë` hmoB©b, ho {ZpíMV. A{^_mZ Z gmoS>r, ñdOmVrMm Ÿ&&
kmZoídar hr VéUm§ZrM dmMm`bm hdr. hr OrdZmMr Hw$bY_© Vo AmMê$Z, {dYr {ZfoY nmiyZ Ÿ&
Jwé[H$„r Amho. [Xdgmbm EH$ Var Amodr dmMbr Var gd© gwI ^moJyZ, _wŠVr Amho Ÿ&&
Mmbob. ho nwñVH$ EH$m VéUmZo VéUm§gmR>r {b[hbo OrdZ H$go OJmdo `mMm XmIbm åhUOo kmZoídar.
Amho. _J Vo Á¶oîR>m§Zr dmMmdo Agm AmJ«h H$m? bmB\$ _°ZoO_|Q>M ho nwñVH$ Amho. Vo dmMm`bm hdo.
सुबोध वेल २५चे ��र àË`oH$ _amR>r AmMaUmV AmUm`bm hd§ d Ë`mMm AmZ§X ¿`m`bm hdm.
_mUgmÀ`m OrdZmMr Xem d [Xem ZŠH$s ~Xbob.
१आ ई g§J«hr kmZoídar kmZoídarMr Iar JaO Amho Vr Am`wî`mÀ`m
वा २ यु
सुबोध वेल २३ चे ��र Agmdr. gwédmVrbmM. hmVnm` JiyZ ~gboë`m Ag§»` VéUm§Zm.
पु ३ �य
_mo~mBb_Ü`ohr {ZameoÀ`m JV}V gmnS>boë`m§Zm. Aä`mgmÀ`m d ñnY}À`m
४ हे र
kmZoídar AmoÂ`mImbr X~boë`m Ag§»` {dÚmÏ`mªZm. OrdZmMm
५ए क
Agmdr. ^bo AmZ§X Z KoVm AmoÂ`mà_mUo Am`wî`mbm g_OyZ OrdZ
हा ६ क
dmMm [H¨$dm OJUmè`m§Zr kmZoídar dmMmdr. OrdZmV Am_ybmJ« ~Xb
७ सुं ठ
प ८द
ZH$m dmMy. {ZpíMV Amho. H$miOrMo A^« {dê$Z OmVrb.
९ र �ता
Ooìhm VhmZ kmZoídar dmMm. kmZoídar ^oQ> Úm Amnë`m
१० फ� ट bmJob Voìhm ZmVodmB©H$m§Zm, {_Ì_§S>irbm. dmMÊ`mMm AmJ«h ZH$m
फ� ११ ल {d[harnmer `m. H$ê$. hd Va gdmªÀ`m g§J«hr Agy Úm. eodQ>r kmZmMm
१२ व न {dhra Vw_À`m jU hm Ooìhm `m`Mm VoìhmM `oVmo. Am_Mo Vmo jU `mdm
सा १३ सु OdiM Amho. Ago Zmhr.
१४ की डा kmZoídarVrb {_Ìhmo! kmZoídar kmZmMr, {dMmam§Mr, AmMaUmMr,
मू १५ ित� VÎdkmZ ho gm[hË`mMr d {dÛdÎmoMr ImU Amho. Am`wî`mV Ho$ìhm
आ १६�या {Zd¥ÎmrM Var `m ImUrVyZ Amnë`mbm H$mhr Var {_iob ho {ZpíMV
१७ चा रा ([aQ>m`a_|Q>) d Voìhm Amnë`m OrdZmMo gmW©H$ Pmbobo Agob.
१८ सु धा Zmhr. ho kmZ eodQ>r hoM åhUmdo bmJob.
पा १९ वा àd¥ÎmrM d ¿`m kmZoídarMm Ü`mg &
रा २० स àH¥$VrM Amho. nwgy AkmZmMr H$mg Ÿ&&
२१आ ठ _mCbtZr A_¥VmMr hr JmoS>r Ÿ&
२२ हे म g§nyU© kmZoídarV V¥á hmoD$ {nD$Z, øm Xo[h Ÿ&&
Hw$R>ohr OrdZmer
AmË‘gÝ‘mZ åhUOo Vw‘À¶m JaOonojm H$‘r KoU§.
40 & {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 n[ad«mOH$
n[ad«mOH$ {ddoH$mZ§X
_raV
OmZodmar 1891 À`m eodQ>mg EHo$ {Xder gH$mir ñdm_rOr {ZKyZ Jobo hmoVo! H$moUmghr H$mhrhr Z gm§JVm!
AJXr EH$Q>o!! Amnë`m Jwê$~§Yy§Zr Amnmnbm _mJ© ñdV§ÌnUo ñdrH$mamdm Aer {ddoH$mZ§Xm§Mr Anojm hmoVr.
A§JmV WmoS>r eº$s Amë`mda ñdm_rOtZm h[aÛmahÿZ P§H$maV Ago. ñdm_rOr Ooìhm {edm~Ôb ~mobV, Voìhm Vo
_raVbm hb{dÊ`mV Ambo. ñdm_rOr S>m°. Ì¡bmoŠ`ZmW Kmof ñdV: gmjmV² {ede§H$a AmhoV Agm ^mg hmoV Ago. VmoM
`m§À`m Kar amhÿ bmJbo. ñdm_r AI§S>mZ§XOr {VWoM hmoVo. ^md g§nyU© _R> ì`mnyZ Q>mH$V Ago. Ooìhm Vo ~wÕm~Ôb gm§JV
_raV_Ü`o AZoH$ Jwé~§Yy§Mr ^oQ> Pmbr. gd©OU {_iyZ eoR>Or Voìhm Aml_mbm ~m¡ÜX _R>mMo ê$n àmá hmoV Ago. gd©Ì em§V
~mJoV amhmd`mg Ambo. AZoH$ g§Ý`mem§Mm _oimdm O_bm. ^md ^ê$Z amhV Ago. amYmH¥$îUm§Mr JmUr Ooìhm Jm`br
Ë`mV ghmOU lr am_H¥$îUm§MoM {eî` hmoVo. _J H$m` {VWo OmV Voìhm ^º$sagmZo gdmªMr A§V:H$aUo CM§~iyZ `oV.
EH$ Aml_M gwê$ Pmbm. ñdm_rOr AZoH$doim gm§JV, "amYm hr H$moUr hmS>m -
ñdm_rOtMr àH¥$Vr PnmQ>çmZo gwYmabr. Aml_mVrb _m§gmMr ór Zmhr! EH$ ^md Amho!! amYm åhUOo ào_gmJamda
{ZË` H$m`©H«$_ gwê$ Pmbo. doXmä`mg, àmW©Zm, Ü`mZ {Z_m©U Pmbobm EH$ M_H$Xma Ho$g Amho!!!'
YmaUm, ^OZ gd© H$mhr AJXr damhZJa Aml_mà_mUoM. nwamVZ F$ftà_mUo ñdm_rOr åhUOo gmjmV "ñ_¥{VYmam'
ñdm_rOtnmgyZ OUy H$mhr àoaUoMm Am{U AmZ§XmMm ómoV hmoVo. ñdm_rOtÀ`m ñ_aU eº$sda àH$me Q>mH$Umam EH$
ngaV Ago. gd© {df`m§da ñdm_rOr Ooìhm Amnbo {dMma àg§J Ë`m§À`m EH$m {eî`mZo H$WZ Ho$bm Amho. EH$Xm EH$m
_m§S>V Voìhm EoH$Umao _§Ì_w½Y hmoV. Ë`m§Zr àH$Q> Ho$bobo {dMma J«§Wmb`mVyZ "Om°Z bw~m°H$Mm g§J«h' Ë`m§Zr Aä`mgmgmR>r
Am{U Ame` hoM A§{V_ gË` Ago EoH$Umambm dmQ>o.'' Zobm. bJoM Xþgè`m {Xder g§nyU© g§J«hmMo gd©^mJ naV
~obyaÀ`m J§Jm{H$Zmar AZoH$ Zdo {dMma, Zì`m H$ënZm, H$aÊ`mgmR>r {ddoH$mZ§X Ambo. J«§Wnmb åhUmbm, "H$embm
ñ\w$aU nmdë`m. g§nyU© Aml_ Ë`m {dMmam§À`m ñn§XZm§Zr ì`W© AmoPo dm{hboV? nwñVHo$ CKSy>Z Var nm{hbrV H$m?'
l‘ H$aUo åhUOoM àmW©Zm H$aUo hmo¶.
n[ad« mOH$ {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 & 41
{‘idUo Am{U ~miJUo hm gmoS>Uo Am{U Q>miUo ¶m§À¶mBVH$mM H$R>moa dgm hmo¶.
{Z{VeVH$ {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 & 43
H$go WoQ> ^oQy>Z Ambmo AmhmoV Am{U {H$Vr _moR>o bmoH$ emhra AZ§V \§$XrZ§ Amnë`m EH$m \$Q>Š`mV åhQ>ë`m
Amnbm gëbm _mZV AgVmV `mMrhr Ago bmoH$ à_mU§ Ë`m§Zm, EH$mhwZr EH$ MT>r OJm_Yr, WmoanUmbm
\$ma dU©Z H$arV AgVmV. Aem bmoH$m§{df`r g_ {_ady ZH$mo, ho Ë`m§Zm _mhrV AgV§§ Am{U nQ>bob§hr
W© am_Xmg ñdm_tZr, Amnbr AmnU H$ar ñVwVr, Vmo AgV§. Aem _mUgmbm Amnë`m WmoanUmMr `WmW©
EH$ _yI©, Ag§ gmW©nUo åhQ>b§ Amho. Ago bmoH$ IaoM OmUrd AgVo. Ver Vr AgÊ`mV H$mhr MyH$hr ZgV§.
_moR>o ZgVmV. nU Ë`m§À`mH$S>§ Omo H$mhr WmoS>m\$ma nU, `m OJmV Amnë`m nojm AZoH$ bmoH$ _moR>o AmhoV
_moR>onUm AgVmo Ë`mVM Vo Jdm©Z§ \w$Jbobo AgVmV. `mMrhr Ë`m§Zm OmUrd AgVo Am{U Amnë`m _moR>onUmMr
IarM _moR>r _mUg§ Amnb§ _moR>onU H$Yrhr dU©Z H$ê$Z OmUrd AgÊ`m~amo~aM Ë`m§À`m JwUm§{df`r Ë`m§Zm
gm§JV ~gV ZmhrV. EH$Va Ë`m§Zm Ver JaO ^mgV Zmhr AmXahr AgVmo. hr OmUrd Ë`m§Zm Z_« ~ZdV AgVo.
Am{U Ë`m§Zm `m OJmV Amnë`mnojmhr AZoH$ loîR> bmoH$ `m~m~V XmoZ CXmhaU§ Úmdrer dmQ>VmV. EH$Xm _amR>r
AmhoV ho _mhrV AgV§. {MÌnQmVbm EH$m A{^ZoVm EH$m H$m`m©b`mV Jobm.
_moR>o bmoH$ Z_« AgVmV. \$im§Zr bJS>bob§ PmS> {VW§ Ë`mZ§ Amnb§ Zmd gm§{JVb§ Am{U Amnë`mbm `m
Imbr PwH$V§. nmÊ`mZ§ ^abobm T>J Imbr PwH$Vmo Ver H$m`m©b`mMr ^oQ> hdr Agë`mM§ ñdmJVH$mbm gm§{JVb§.
Iar {dÛmZ _mUg§ kmZmZ§ Z_« hmoD$Z Imbr PwH$bobr ñdmJVH$mbm {MÌnQ> g¥îQ>rMr \$maer _m{hVr Zgob. Ë`mZ§
AgVmV. `m PwH$Ê`m_mJMr ^mdZmhr doJir AgVo. Vo `m A{^ZoË`mbm, Ë`mM§ Zmd gm§JVmM, AmnU H$m` H$aVm
PwH$U§ Ho$di Z_«VonmoQ>r ZgV§ Va \$i^mamZ§ dmH$bobr ? Agm A^m{dV àíZ {dMmabm. Ë`mda hm A{^ZoVm
\$m§Xr dmQ>gê§$Zm \$i ghOnUo VmoS>Vm `md§ `mgmR>r Ë`mÀ`mda Agm H$mhr CIS>bm H$s ~ñg ! AmnU H$moU
dmH$V AgVo. T>JmMr AdñWmhr VerM AgVo. Amnë`m AmhmoV ho Ë`mbm _mhrV Zmhr `mMm Ë`mbm BVH$m amJ
nmoQ>mV gmR>dbob§ nmUr n¥ÏdrdaÀ`m VhmZboë`m Ordm§Zm Ambm H$r Vmo Ë`mÀ`mda ~amM S>m\$abm. Ë`mbm Ë`m§Zr
ghO [_imd§ `mgmR>r T>J Imbr PwH$V AgVmV. Vg§M OJmMr ZrQ> _m{hVr H$ê$Z KoV Om ! Ag§ ~Omdm`bmhr
{dÛmZ _mUyg Z_« hmoD$Z gm_mÝ` _mUgmbm ghO _mJ§nwT>§ nm{hb§ Zmhr. AmnU \$ma _moR>o A{^ZoVo AmhmoV
CnbãY hmoVmo. Ë`m_wi§ gm_mÝ` _mUgmbm Ë`mÀ`mer Am{U Amnb§ Zmd gdmªZm _mhrV Agb§M nm{hOo Agm
~mobU§ Am{U Ë`mÀ`m H$S>yZ kmZ KoU§ eŠ` hmoV§.ŸåhUOo Ë`mMm AÅ>mhmg hmoVm.
Ë`m§Mr Z_«Vm hr bmoH$m§Zm kmZ {_imd§ `mgmR>r AgVo. Xwgar EH$ KQ>Zm. {MÌnQ> g¥îQ>rV EH$ H$mi IaoM
g§V kmZoídam§Zr kmZr bmoH$m§Zm g_mOmer g§~§Y H$go JmOdbobo A{^ZoVo {XbrnHw$_ma ho EH$Xm {d_mZmZ§
R>odmdoV `m~m~V åhQ>b§ Amho. _mJm©Ymao dVm©do, {díd àdmg H$arV hmoVo. Ë`m§À`m eoOmar Wmoa CÚmoJnVr Oo.
_mohao bmdmdo, Abm¡{H$H$ Zmohmdo, bmoH$m§n«Vr Ÿ&& `mMm AW© Ama. S>r.ŸQ>mQ>m ~gbo hmoVo. Q>mQ>m§Zr {XbrnHw$_ma `m§Zm,
Agm H$s \$ma kmZr Pmbm åhUyZ gd©gm_mÝ` _mUgmnojm AmnU H$moU ? Agm àíZ Ho$bm Voìhm {XbrnHw$_ma `m§Zr,
doJù`m dmQ>oZ§ Job§M nm{hOo Ag§ H$mhr Zmhr. bmoH$ Á`m Amnbr AmoiI {Xbr. Ë`mda Q>mQ>m§Zr Ë`m§Zm, Vw_M§
dmQ>oZ§ OmVmV Ë`mM dmQoZ§ Omd§. bmoH$m§Zm H$mhr kmZ XoD$Z Zmd EoHy$Z Amho Am{U EH$ {MÌnQ>hr nm[hbm Amho nU
Ë`m§À`mV n[adV©Z KS>dm`M§ Agob Va Vo OmVrb Ë`mM AmVm AmoiIy eH$bmo Zmhr `m~Ôb _m\$s _m{JVbr.
dmQ>oZ§ OmU§ Amdí`H$ Amho. VaM Á`m§À`mV n[adV©Z {XbrnHw$_ma `m§Mrhr pñWVr Q>mQ>m§À`m ~m~VrV AerM
KS>dm`M§ Amho Vo bmoH$ g§nH$m©V `oVrb. ZgVm gm_mÝ` Pmbr hmoVr. Ë`m§Zrhr Q>mQ>m§Mr j_m _m[JVbr. _moR>r
_mUgm§V Am{U kmZr ì`ŠVrV A§Va {Z_m©U hmoB©b. _mUg§ Ia§M Z_« AgVmV.
ñdV…bm AmoiIʶmgmR>r XrK© n[al‘ H$am.
44 & {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 dMZm‘¥V
~mb{dhma
gw~moY dob … 25
gyMZmसुचना… :-`mया doवेb rdaआहेAmho�वा�ीñdm_r
लीवर {ddo
िववेकानंदांचHा$mZ§
सुिXवचार
m§Mm
gw{dMma. H«$_m§H$mZw�मांgmaकानुg_mZmWu eãX {bhm.
सार समानाथ� ��द िलहा. gw { dMma
dmMm. AmMaUmV सुिवचार AmUm
वाचा.�मां dकAmZ§
आचरणात Xसमानाथ�
{_idm.
ानुसारआणा. आनं��द
द िमळवा.
िलहा.
रचना:-सौ.सुसुिवचार
रेखा वाचा.
काणे.आचरणात आणा. आनंद िमळवा.
औरंगाबाद-०२४०-२३२८२१७
gwaoIm H$mUo, g§^mOrZJa. \$moZ … 0240-2328217
_r H$moU? सुबोध वेल २५
सुबोध वेल १२
_r ^maVmÀ`m B©emÝ` ^mJmVrb EH$ १ १ माता
à_wI amÁ` Amho. _r ^maVmÀ`m AJXr २ २ वारा
nyd}bm `oV Agë`mZo ^maVmV gdm©V ३ ३ आठवे न��
AmYr gy`© `oWo CJdVmo, åhUyZ _bm ४ ४ गु�त दूत
gd©àW_ gy`© CJdUmam àXoe ho Zmd ५ ५ २–२÷२=××
{_imbo Amho. _mÂ`m gr_m MrZ d å`mZ_ma `m ६ ६ बोलावणे,हाकाटी
gmR>dboë¶m gmè¶m dñVy AIoarg dmQy>Z Q>mH$mì¶m bmJVmV, ‘yI© ‘mUyg Zo‘H§$ hoM Va {dgaVmo.
48 & {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 KQ>ZmMH«$
‘mUyg KS>{dU§ hm gä¶VoMm CËH$f© q~Xÿ AgVmo, gÎmm d g§KQ>Zm KS>{dUo Zìho.
KQ> ZmMH«$ {ddoH$ {dMma & ’o$~w«dmar 2018 & 49
`oD$Z Ë`m§Zm {dgm XoÊ`m{damoYmV OmoaXma ‘mo{h‘ Mmby AgVmZm ~Mmdbobm ‘wbJm ‘moeo Am{U Ë`mÀ`m Hw$Qw>§{~`m§Mr ^oQ> KoVmZmM
2006 gmbÀ`m H¥$fr ‘hmoËgdmV Bòm`bZo Ë`m§Mo Ho$bobo ñdmJV I~mV hmCgÀ`m ñ‘maH$ àH$ënmMohr AZmdaU Ho$bo. Ë`mZ§Va
Am{U Bòm`b‘Ü`o OÝ‘boë`m {R>~H$ qgMZ V§ÌkmZmZo gm¡amï´> ZoVmÝ`mhÿ `m§Zr ‘w§~B©V AZoH$ eVH$m§nmgyZ amhUmè`m d ehamÀ`m
Am{U H$ÀN> ^mJmVrb h[aVH«$m§Vr; `m gJù`m Jmoï>t‘Yrb Am{W©H$, gm‘m{OH$ Am{U gm§ñH¥${VH$ OS>UKS>UrV ‘moR>m
Bòm`bÀ`m ghH$m`m©~Ôb H¥$VkVm ì`º$ H$aÊ`mMr g§Yr n§VàYmZ dmQ>m CMbUmè`m Á`y g‘mOmÀ`m à{V{ZYter MMm© Ho$br.
‘moXtZr gmYbr. ZoVmÝ`mhÿ§À`m ^maV Xm¡è`mMr gm§JVm embmo‘ ~m°{bdyS> `m ^ì`
`m ^oQ>rV XmoKm n§VàYmZm§Zr ‘w»`‘§Ìr ‘moXtÀ`m ñdßZmVyZ gm§ñH¥${VH$ gmohù`mZo Pmbr. Ë`mbm {gZoñQ>ma A{‘Vm^ ~ƒZ
Cä`m am{hboë`m Am`-{H«$EQ> `m Cƒ V§ÌkmZmda AmYm[aV Am{U Ë`m§À`m Hw$Qw>§{~`m§gh {gZo OJVmVrb AmKmS>rMo {X½Xe©H$,
ñQ>mQ>©-An H§$nÝ`m§gmR>r Agboë`m BZŠ`w~oQ>aÀ`m ZdrZ Am{U {Z‘m©Vo Am{U CÚmoOH$ CnpñWV hmoVo.
^ì` H±ngMo bmoH$mn©U H$aÊ`mV Ambo. Ë`mZ§Va ‘moXr Am{U ^maV-Bòm`b g§~§Ym§Mm AmT>mdm
ZoVmÝ`mhÿ§Zr gm~aH$m§R>m {OëømVrb dXamX `oWo ^maV-Bòm`b 1992 gmbr C^` Xoem§Vrb dm{f©H$ ì`mnma (dñVy§Mm) 20
`m§À`m ghH$m`m©Zo C^maÊ`mV Amboë`m H¥$fr JwUdÎmm H|$Ðmbm ^oQ> H$moQ>r S>m°ba hmoVm Vmo AmO 4 AãO S>m°baÀ`m KamV Jobm Amho.
{Xbr VgoM [a‘moQ> H§$Q´mobÛmao ^yO Odirb IOwamgmR>r Agboë`m Am`Q>r, gm`~a gwajm Am{U AÝ` godm joÌmVrb ì`mnmamV
H¥$fr JwUdÎmm H|$ÐmMo CXKmQ>Zo H$aÊ`mV Ambo. Aer 35 hÿZ PnmQ>çmZo dmT> hmoV Amho. n{ü‘ A{e`mVrb {g{bH$m°Z d°br
A{YH$ JwUdÎmm H|$Ð ^maV Am{U Bòm`bÀ`m ghH$m`m©VyZ C^r åhUyZ à{gÕ Agboë`m Bòm`b‘Ü`o OJ^amVrb AmKmS>rÀ`m
ahmV AgyZ Ë`mVrb 20 H|$Ðm§Mo bmoH$mn©U hmoD$Z Vr nyU© j‘VoZo ~hþamï´>r` H§$nÝ`m§Mr g§emoYZ H|$Ð AgyZ {R>~H$ qgMZ, noZ S´mBd,
H$m‘hr H$aV AmhoV. JwOamV‘Yrb ì`ñV {XdgmZ§Va ZoVmÝ`mhÿ§Mo B§Q>obMo AZoH$ H§$ß`wQ>a àmogoga, ‘moQ>moamobmMo ‘mo~mBb V§ÌkmZ,
XoemMr Am{W©H$ VgoM ‘Zmoa§OZmMr amOYmZr Agboë`m ‘w§~B©V B§Q>aZoQ> M°qQ>J, ’$m`adm°bgh AZoH$ AmYw{ZH$ V§ÌkmZm§Mm OÝ‘
AmJ‘Z Pmbo. ‘hmamï´>mÀ`m gm§ñH¥${VH$ dmaemMr PbH$ Bòm`b‘Ü`o Pmbm Amho. AmO Q>mQ>m, BÝ’$mo{gg, Q>oH$ ‘qhÐm,
XmIdUmè`m H$m`©H«$‘mÀ`m ‘mÜ`‘mVyZ ‘w»`‘§Ìr Xod|Ð ’$S>Udrg {dàmo, gZ ’$m‘m© B. AmKmS>rÀ`m ^maVr` H§$nÝ`mhr ‘moR>çm
`m§Zr ZoVmÝ`mhÿ§Mo {d‘mZVimda ñdmJV Ho$bo. ^maV-Bòm`bÀ`m à‘mUmda {dÚmnrR>mVrb g§emoYZ, d|Ma H°${nQ>b Am{U ñQ>mQ>© An
‘¡Ìr g§KQ>ZoÀ`m eoH$S>mo H$m`©H$Ë`mªZr VgoM ñWm{ZH$ Á`y bmoH$m§Zr H§$nÝ`m§À`m ‘mÜ`‘mVyZ Bòm`b‘Ü`o Jw§VdUyH$ H$ê$ bmJë`m AgyZ
^maV-Bòm`bÀ`m P|S>çm§gh n§VàYmZm§À`m JmS>çm§À`m Vmâ`mMo EH${ÌVnUo ZdrZ V§ÌkmZmMm {dH$mg H$aV AmhoV.
ñdmJV Ho$bo. Bòm`b‘Yrb {dÚmnrR>m§Mm OJmVrb AmKmS>rÀ`m
18 OmZodmar amoOr ZoVmÝ`mhÿ§gmR>r ^aJƒ H$m`©H«$‘m§Mo {dÚmnrR>m§‘Ü`o g‘mdoe hmoVmo. Bòm`b‘Ü`o Cƒ {ejUmMr ^mfm
Am`moOZ H$aÊ`mV Ambo hmoVo. gH$mir ZmíË`mgmR>r ZoVmÝ`mhÿ§Zr {h~«y Agë`m‘wio AmOda `m joÌmV ‘`m©{XV ghH$m`© hmoV hmoVo.
{Xbrn g§Kdr, AmXr JmoXaoO, AmZ§X ‘qhÐm Am{U amhþb ~OmO nU Cƒ {ejU joÌmVrb ‘moR>çm g§Yr bjmV KoD$Z Bòm`br
Ago ^maVr` CÚmoJ OJVmVrb {X½JOm§Zm ~mobmdbo hmoVo. {dÚmnrR>m§Zr AZoH$ Aä`mgH«$‘ B§J«OrV gwê$ Ho$bo AmhoV. AmO
Ë`mZ§Va ^maV-Bòm`b CÚmoJ n[afXoV Ë`m§Zr ‘w»`‘§Ìr Xod|Ð Bòm`b‘Ü`o {ejU KoUmè`m naXoer {dÚmÏ`mªn¡H$s gdm©V OmñV
’$S>Udrgm§gh g§~mo{YV Ho$bo. ‘w»`‘§Ìr Xod|Ð ’$S>Udrg Am{U åhUOo gw‘mao 10% {dÚmWu ^maVmVrb AmhoV. CÚmoOH$Vm
n§VàYmZ ZoVmÝ`mhÿ `m§Zr XwnmaMo OodU H$aVmZm ‘hmamï´>-Bòm`b Bòm`bÀ`m aº$mV {^Zbr Amho. AmO Bòm`bbm OJmV ñQ>mQ>©-An
ghH$m`m©~Ôb MMm© Ho$br. VmO hm°Q>obda 26/11À`m hë`mV ZoeZ åhUyZ AmoiIbo OmVo. XaS>moB© gdm©{YH$ ñQ>mQ>©An H§$nÝ`m§Mo
hm¡VmËå` nËH$aboë`m ZmJ[aH$m§Zm lÕm§Obr dm{hë`mZ§Va ZoVmÝ`mhÿ à‘mU, CÚmoJmgmR>r ^m§S>dbmMr Am{U Vkm§À`m ‘mJ©Xe©ZmMr
Ë`mM hë`mMo bú` Agboë`m Zar‘Z qH$dm I~mV hmCg `oWo CnbãYVm, g§emoYZmda amï´>r` CËnÞmÀ`m gw‘mao 4.5% Jw§VdUyH$,
Jobo. VoWo ZoVmÝ`mhÿ§Zr 26/11À`m hë`mV Amü`©H$maH$[aË`m gº$sMr bîH$ar godm, CÚmoJmVrb An`emMm g‘mOmH$Sy>Z pñdH$ma