Napakahalagang kasanayan dapat na matutuhan
Ano ang Pagbasa?
Ang pagbasa ay pagkilala at pagkuha ng
mga ideya at kaisipan sa mga sagisag
nanakalimbag. Isa ito sa mga makrong
kasanayang pangwika at isa sa mga
pinakagamitinsa lahat.
Ito ay proseso ng pag-unawa sa mensaheng nais
iparating ng may-akda sa mambabasa.Dahil sa
Knowledge explosion, naging lalong mahalaga
ang pagbabasa sa sangkatauhan.
Ang pagbasa ay isang proseso ng
pagbibigay-kahulugan ng mga simbolo at salita.
Bilang proseso, ito ay may apat na hakbang ayon
kay William S. Gray(1950), ang kinilalang “Ama
ng Pagbasa”: (Belvez, et al., 1990; Villamin, et
al., 1994; Resuma at Semorlan, 2002).
 Persepsyon - Ito ay pagkilala at
pagtukoy sa mga nakalimbag na
simbolo at kakayahan sa pagbigkas
ng mga tunog.
 Komprehensyon - Ito ay pag-
unawa sa mga nakalimbag na
simbolo o salita.
 Reaksyon - Ito ay kaalaman sa
pagpasiya o paghatol ng
kawastuhan, kahusayan,
pagpapahalaga at pagdama sa
teksto.
 Integrasyon - Ito ay kaalaman sa
pagsasanib o pag-uugnay at
paggamit ng mambabasa sa
kanyang dati at mga bagong
karanasan sa tunay na buhay.
Mga Teorya sa Pagbasa
Ano ang teorya sa pagbasa?
Ang teorya sa pagbasa ay pananaw ukol sa
pagbasa. Ito ay nagtatangkang ipaliwanag sa mga
proseso at salik na kasangkot at may kaugnayan sa
mga gawaing nararanasan sa akto ng pagbasa at
ang pag-unawa sa mga ito (Singer at Ruddell,
1985).
ng mga estudyante ang isang matibay na pag-
unawa sa proseso ng pagbasa. May iba’t ibang
paniniwala o pananaw na maaaring magamit sa
pagtalakay sa konsepto ng pagbasa.
Sa kasalukuyan, apat (4) ang popular na modelo,
teorya o pananaw tungkol sa pagbasa. Tunghayan
ang mga paniniwala tungkol sa pagbasa batay sa
mga modelong makikita sa tsart: (A)teoryang
itaas-pababa (top-down), (B)teoryang ibaba-
pataas (bottom-up), (C)teoryang interaktibo, at
(D)teoryang iskema.
Teoryang Itaas – Pababa (Top-Down)
Pagpapaliwanag ng Teoryang Itaas – Pababa:
Ang teoryang ito ay naniniwalang ang pag-unawa
ay nagmumula sa isipan ng mambabasa mayroon
nang dating kaalaman at karanasan.
Ang daloy ng impormasyon sa teoryang ito ay
nagsisimula sa itaas (top) patungo sa ibaba (down)
na ang ibig sabihin, ang pag-unawa ay batay sa
kabuuang kahulugan ng teksto.
Ang impormasyon ay nagmumula sa dating
kaalaman ng mambabasa patungo sa teksto
(Smith, 1994).
Ang mambabasa ay gumagamit ng kanyang dating
kaalaman (prior knowledge) at mga kaalaman
(schema) na nabubuo na sa kanyang isipan batay
sa kanyang mga karanasan at pananaw sa paligid.
Nakabubuo siya ng mga palagay at hinuha at ito
ay iniuugnay niya sa mga ideya na inilahad ng
may-akda sa teksto.
Ayon kay Goodman (1967), ang pagbasa ay isang
saykolinguwistikong larong pahulaan
(psycholinguistic guessing game). Sa larong ito,
ang mambabasa ay nagsisilbing “taya” kung saan
siya ay bumubuo ng sariling hula, hinuha at
ipotesis kaugnay ng tekstong binasa. Sa teoryang
ito, ang mambabasa ang sentro ng proseso ng
pagbasa sa halip na ang teksto dahil ang
mambabasa ay madalas nang may dating
kaalaman o iskema tungkol sa paksa.
Samakatuwid, sa teoryang ito, ang mambabasa ay
higit na nakapokus sa kung ano ang alam niya
upang maunawaan ang binabasa.
Ang teoryang ito ay tinatawag ding inside-out
model, concept-driven model, at whole to part
model (Goodman, 1985 at Smith 1994).
Mga Proponent ng Teoryang Itaas – Pababa:
Kenneth S. Goodman (1985) at Frank Smith
(1994)
Teoryang Ibaba – Pataas (Bottom – Up)
Pagpapaliwanag ng Teoryang Ibaba – Pataas:
Ito ay salungat sa teoryang top-down.
Ito ay pananaw sa pagbasa na naniniwalang ang
pag-unawa sa teksto ay batay sa mga nakikita rito
tulad ng salita, pangungusap, larawan, diyagram o
iba pang simbolo.
Tinatawag itong teoryang ibaba-pataas o
bottom-up na nangangahulugang ang pag-unawa
ng isang bagay ay nag-uumpisa sa ibaba (bottom),
ito ang teksto (reading text) at napupunta sa itaas
(up), sa utak ng mambabasa matapos maproseso
sa tulong ng mata at utak o isipan.
Ang kaisipang ito ay batay sa teoryang behaviorist
at sa paniniwalang ang utak ay isang blangkong
papel o tabula raza.
Ayon kay Smith(1994), ang impormasyon ay
hindi nagmumula sa mambabasa kundi sa teksto.
Ang teoryang ito ay tinatawag ding data-driven
model o part to whole model. Ibig sabihin, higit na
umaasa ang mambabasa sa mga impormasyong
nasa teksto.
Mga Proponent ng Teoryang Ibaba – Pataas:
Rudolf Flesch (1955), Philip B. Gough (1985), at
David La Berge at S. Jay Samuels (1985)
Teoryang Interaktibo
Pagpapaliwanag ng Teoryang Interaktibo:
Ito ang kombinasyon ng teoryang bottom-up at
top-down sapagkat ang proseso ng
komprehensyon ay may dalawang direksyon
(McCormick, 1998).
Sa paggamit ng dalawang paraan (bottom-up at
top-down), nagaganap ang interaksyon sa pagitan
ng teksto at ng mambabasa. Ito’y nabubuo mula sa
kaalaman at ideya na dala ng mambabasa sa pag-
unawa sa teksto.
Samakatuwid, nagkakaroon ng epektibong pag-
unawa sa teksto kapag ginagamit ng isang
mambabasa ang kaalaman niya sa estruktura ng
wika at sa bokabularyo kasabay ang paggamit ng
dating kaalaman (schema) at mga pananaw.
Mga Proponent ng Teoryang Interaktibo:
David E. Rumelhart (1985); Rebecca Barr,
Marilyn Sadow, Camille Blachowicz (1990); at
Robert Ruddell, Robert Speaker (1985)
Teoryang Iskema (Schema)
Pagpapaliwanag ng Teoryang Iskema:
Ang lahat ng ating naranasan at natutuhan ay
nakaimbak sa ating isipan o memorya. Ito ay
nagiging dating kaalaman (prior knowledge). Ito’y
nakakaimpluwensya nang malaki sa pag-unawa
kung ano ang alam na o hindi alam ng
mambabasa.
Iskemata (schemata), ang sistema ng pag-iimbak
ng impormasyon sa utak ng tao (Anderson at
Pearson, 1984).
Ang dating kaalaman (iskema) ang unang
kailangan sa pag-unawa sa binasa upang
maunawaan ang binasang teksto.
Ang iskema ay nararagdagan, nalilinang,
nababago at napauunlad.
Ayon sa dating pananaw, ang pagbasa ay ang
pagbibigay ng ideya o kaisipang nasa teksto.sa
kasalukuyang pananaw naman, ang mambabasa
ay may ideya nang nalalaman batay sa dati niyang
kaalaman (iskema) sa paksa o tekstong babasahin.
Binabasa ang teksto upang patunayan kung ang
mga hinuha o palagay ng mambabasa ay tama,
wato, kulang o may dapat baguhin. Samakatuwid,
ang tekstong nabubuo sa isipan ng mambabasa
ang sentrong iniikutan ng pang-unawa at hindi ang
teksto mismo. Dahil ditto, dapat bigyang pansin
ang interaksyon ng mambabasa sapagkat ito ang
nilalaman ng kanyang isipan.