INFEKTIVNI HEPATITISI

Hepatitis A je akutno upala jetre izazvana virusom, a klinički se manifestuje ikterusom.

Etiologija: Uzročnik je virus hepatitis A ( HAV), koji spada u RNK viruse i iz porodice
Picornaviridae.Virus pokazuje afinitet za jetru, hepatotropizam
Epidemiologija : Bolest je raširena širom svijeta, ali javlja se češće u nižim socio-ekonomskim
uslovima.Oboljevaju češće djeca i adolescenti, obično u vidu epidemija.:Može se javiti i
sporadično i endemično.
Izvor: bolestan čovjek
Put širenja: feko-oralni, zagađenom hranom ili vodom.
Ulazno mjesto: sluznica gastrintestinalnog trakta.
Klinička slika:
Inkubacija je 15-45 dana. Bolest ima dvije faze:
- Inicijalna faza: opšti simptomi: povišena temperatura ( do 38*), slabost, umor, gubitak
apetita, bol u mišićima.Javljaju se gastro-intestalni simptomi: mučnina, povraćanje,
prolivi.kod mlađih osoba postoji samo ovaj stadij, bez razvijanja ikterusa.
- Ikterična faza: Urin postaje crveno-smeđ,a koža i sklere su žute( ikterus).Može se javiti i
svrbež. Dolazi do uvećanja jetre i slezene.
Većina bolesnika se oporavi kroz 4-8 nedelja, a neki imaju ponavljajuće faze.
Dijagnoza: anamneza, fizikalni pregled, biohemija ( rast AST, ALT) , serološki testovi.
Terapija: jetrena dijetalna prehrana ( ishrana bazirana na ugljikohidratima), apstinencija od
alkohola i hepatotoksičnih lijekova.
Profilaksa: opšte higijenske mjere ( pranje ruku, pravilno rukovanje i obrada namirnica, u putnici u
endemskim krajevima trebaju izbjegavati vodu i led u pićima, te konzumiranje neoguljenog voća,
neprokuhanog povrća)
Specifične mjere- vakcinacija- posebno prije posjete zemljama trećeg svijeta.

Hepatitis B je akutna ili hronična upala jetre uzrokovana virusom hepatitisa B.

Etiologija: Virus hepatitisa B je DNK virus iz porodice Hepadnaviridae. Ima više antigena:
površinski (HBs), jezgrin (HBc) i Hbe koji su poslužili za razvoj vakcine.
Epidemiologija : Bolest je raširena po cijelom svijetu. I danas je jedan od vodećih zdravstvenih
problema.
Izvor : bolestan čovjek. Rizične skupine su : medicinsko osoblje, bolesnici na hemodijalizi,
hemofiličari, prostitutke, narkomani, homoseksualci.
Put širenja: vertikalni ( sa majke na dijete), seksualni ( sjemena tečnost, vaginalni sekret),putem
krvi; manje slina,suze, znoj
Klinička slika
Akutna infekcija
Inkubacija je 30-180 dana. Bolest ima sljedeće stadijume:
- Inicijalni ( početni, prodromalni, , preikterični): umor i malaksalost su uvijek prisutni.
Mogu se javiti povišena temperatura ( rijetko iznad 38), mialgije, atralgije, muka,
povraćanje, bol u epigastriju, ili ispod desnog rebarnog luka.
- Razvijeni stadijum- koji je rijetko ikteričan.I prolazi subklinički za 2-12 nedelja.Ikterični
bolesnici imaju žutu kožu i sklere, tamnosmeđi urin.Najteži oblik je fulminantni hepatitis
koji završava jetrenom insuficijencijom i smrću.
Hronični hepatitis je infekcija koja traje duže od 6 mjeseci.Manifestuje se povremenim ili stalnim
umorom, tupim bolovima ispod desnog rebarnog luka
Dijagnoza: anamneza, fizikalni pregled, biohemija ( rast AST, ALT) , serološki testovi, biopsija
jetre
Terapija jetrena dijetalna prehrana ( ishrana bazirana na ugljikohidratima), apstinencija od
alkohola i hepatotoksičnih lijekova. Za hronični hepatitis se primjenjuje interferon i antivirotici. Ili
transplantacija jetre.
Profilaksa:
- opšte mjere: edukacija o transmisiji bolesti, zaštitna sredstva tokom seksualnog kontakta,
jednoratni medicinski instrimenti i zaštitna sredstva ( maske, naočare, rukacice) tokom
rukovanja sa krvlju
- specifične mjere: pasivna imunizacija( hepatitis B imunoglobin)za novorođenčad od
inficirane majke, nakon uboda kontaminiranom iglom i
- aktivna imunizacija- vakcina koja je danas obavezna i prima se sa 0, 1, 6mjeseci.

Hepatitis C je akutna ili hronična upala jetre uzrokovana virusom hepatitisa C.

Etiologija: Virus hepatitisa C (HCV) je RNK virus iz porodice Flavaviridae.
Epidemiologija: U svijetu je raširen pa se kaže da je to tiha epidemija, jer trenutno boluje 3-5%
svjetdke populacije.
Izvor: bolesnik u akutnoj ili hroničnoj fazi.
Transmisija je nepoznata u 40% slučajeva. HCV se širi direktnim kontaktom sa krvlju oboljele
osobe. Ređe se prenosi vertikalnim ili seksualnim putem.
Klinička slika
Inkubacija traje 3-12 nedelja.U samo 20% slučajeva akutna infekcija je simptomatska ( muka ,
gađenje, povraćanje, bol ispod desnog rebarnog luka,zamor), kod većine nema nikakvih simptoma
ili su minimalni pa se i ne javljaju ljekaru.Infekcija koja traje duže od 6 mjeseci se smatra za
hronočni hepatitis C. Najprisutniji simptom je umor.Hronični hepatitis je rizik za nastanak
karcinoma jetre.
Dijagnoza: anamneza( epidemiološki podaci), fizikalni pregled, biohemija ( rast AST, ALT) ,
serološki testovi, biopsija jetre .
Terapija jetrena dijetalna prehrana ( ishrana bazirana na ugljikohidratima), apstinencija od
alkohola i hepatotoksičnih lijekova. Za hronični hepatitis se primjenjuje interferon i antivirotici. Ili
transplantacija jetre.
Profilaksa:
- opšte mjere: edukacija o transmisiji bolesti, zaštitna sredstva tokom seksualnog kontakta,
jednoratni medicinski instrimenti i zaštitna sredstva ( maske, naočare, rukacice) tokom
rukovanja sa krvlju su jedine mjere jer nema vakcine protiv HCV.

Hepatitis D se može samo razviti kod oboljelih od hepatitisa B, jer virus hepatitisa D je RNK virus.