SWOT: versie eind maart
Beroepshouding
 Heeft zin voor samenwerking
 Staat open voor en houdt rekening met feedback over het eigen functioneren.
Bedreigingen:
Ik ga moeten opletten dat
ik niet te veel vasthoud aan
‘onze (BASO)’ visie. Ik durf
de stap zetten naar het
lager onderwijs en ik wil dit
kritisch blijven bewaken.
Lager onderwijs is nu mijn
doelgroep om les aan te
geven. Een bedenking is
dat sommige leerlingen
ouder zijn dan de leerlingen
in het eerste middelbaar in
Vlaanderen. Het aanpassen
heeft dus minder te maken
met de leeftijd als wel met
inhoud en leervermogen
van de leerlingen.
Sterktes:
Vanuit mijn voetbal verleden (van
5 tot 18 jaar gespeeld) en mijn
leidingfunctie in de jeugdbeweging
heb ik geleerd om productief
samen te werken. Productief wil
zeggen dat ik samen met een
groep aan een gemeenschappelijk
doel kan werken. Dit maakt het
samenwerken/samenleven op dit
moment in deze groep evidenter
en vertrouwelijker. Zwaktes:
Doordat ik als enige in de
groep de opleiding BASO
volg, heb ik soms een andere
mening of visie over het
lesgeven. Er is bijvoorbeeld
Beroepshouding een verschil van mening in
de diepgang van de inhoud.
Ik ben steeds geneigd om
meer diepgaande,
inhoudelijke vragen te
Kansen:
stellen. De twee andere
De feedback over de studenten leggen liever de
lesfocus is vooral gegeven lesfocus op herhalen en het
tijdens de tweede langer vastzetten van de
stageweek. We hebben toen inhoud. De
aan observerende meningsverschillen leren mij
teamteaching gedaan. om met deze feedback om te
Doordat het feedback- gaan.
moment zo vroeg viel, kan ik
mij de komende stageweken
beter richten op de
doelgroep. Hier liggen
volgende mogelijkheden
voor mij: inschatten van
doelgroep, beklemtonen van
herhaling, beklijven van
leerstof.
 C1 De leraar als inhoudelijk- en vakdidactisch expert
Selecteert, beheerst, verbreedt, verdiept en actualiseert lesgebonden leerinhouden en
vaardigheden.
Ontwerpt vakdidactisch een krachtige leeromgeving, rekening houdend met de verschillen tussen
leerlingen en doelgroepen.

Sterktes:

Bij de wiskundelessen is het

makkelijker om de essentie uit de
lesinhoud te halen en klemtonen te
leggen omdat ik hier al meer
ervaring in heb. Zeker in de
hogere graden merk ik dit wanneer
de inhoud al uitdagender en
moeilijker wordt.

Bedreigingen:
De valkuil van het blijven
herhalen en de intentie om
iedereen mee te nemen in
de klassikale lessen, is dat
sommige leerlingen zich
gaan vervelen en eventueel
de les gaan storen. Ik vind
het dan ook belangrijk dat
ik probeer te differentiëren.
Dit is niet zo evident in een
klas van 50 leerlingen.
Toch wil ik ook de
differentiatievisie niet uit
het oog verliezen, ondanks
de zeer grote klasgroep.
Zwaktes:
Bij de lagere graden schiet ik
Inhoudelijk- en soms didactisch te kort. Dit
vakdidactisch komt omdat ik een andere
opleiding gevolgd heb. Ik
expert schat mijn klasgroep soms
verkeerd in. Ik ga te snel
over de leerstof of herhaal
niet voldoende waardoor niet
alle leerlingen altijd even
Kansen:
goed mee zijn. De visie die
Doordat ik nu stage doe in het we hier proberen te hanteren
lager onderwijs en twee is dat iedereen in de klas
studenten lager onderwijs bij (alle 50) het moeten
me heb, leer ik veel over de begrijpen dus blijven
didactiek van het lager HERHALEN.
onderwijs. Ik leer bij over
getalbeelden, splitsen en de
brug maken. Als
wiskundeleerkracht is het
boeiend om te weten hoe deze
inhouden in het lager
onderwijs aangeleerd worden.
Het geeft mij een brede kijk
op de wiskundige voorkennis
van leerlingen van het lager.
Deze kijk zal ook in België
mijn lessen wiskunde in het
secundair onderwijs
ondersteunen.
 C2 De leraar als begeleider van leer- en
ontwikkelingsprocessen
Begeleidt doelgericht een lesactiviteit in een krachtige leeromgeving, rekening houdend met
verschillen tussen leerlingen en doelgroepen.
Hanteert gepaste en afwisselende werkvormen.
Maakt gebruik van gepaste leermiddelen en media.
Geeft een concrete, duidelijke instructie en hanteert een gerichte, heldere vraagstelling.
Speelt in op input van de leerlingen en gaat daarmee aan de slag.

Sterktes:

Doordat onze bachelorproef over

teamteaching gaat, hebben wij
verschillende mogelijkheden om
afwisselende werkvormen toe te
passen, om te variëren in
lesmethodieken. Daardoor kunnen
we differentiëren en extra rekening
houden met de verschillen tussen
de leerlingen. Het werken in
kleinere groepen zorgt dat ik meer
interactie heb en de leerlingen
beter leer kennen.

Bedreigingen: Zwaktes:

/ Doordat de klassen steeds

Begeleider van groot zijn, heb ik tot nu tijd
nodig gehad om mijn
leer- en leerlingen te leren kennen.
Hierdoor kan ik nog niet van
ontwikkelings- elke leerling het niveau
correct inschatten. Dit leidt
processen soms voor moeilijke
groepscombinaties.

Kansen:

Doordat we nog vijf weken

stage hebben in dezelfde
school en niet naar Kaapstad
verhuizen, heb ik nog tijd
om mijn leerlingen nog beter
te leren kennen. Zo kan ik
blijven inspelen op de
leernoden van de kinderen
en kan ik hen hopelijk nog
vele items en vaardigheden
aanleren.
 C3 De leraar als opvoeder
Draagt bij tot een positief leerklimaat
Creëert een open, veilige en respectvolle (klas)context
Bedreigingen:
Doordat ik een goede band
heb met de kinderen en zij
heel vertrouwelijk met mij
omgaan, moet ik toch
zorgen dat ik mijn
leraarsprofiel blijf bewaken.
Ik ben de leraar, niet de
vriendin. Het bewaken van
de grens nabijheid en
afstand is belangrijk. Het
bijvoorbeeld te goed
‘bevriend’ zijn, kan
misschien leiden tot het
niet meer gaan luisteren in
de klas.
Sterktes:
Door mijn opleiding als L.O-
leerkracht en mijn leidingfunctie bij
de Chiro durf ik mij te profileren
als leraar in een groep. Ik durf de
kinderen rechtstreeks en vanuit
een waarderende bril aan te
spreken. Ik merk aan de kinderen
dat ze enorm opkijken naar
mij/ons. Een positief leerklimaat
creëren vind ik heel belangrijk door
complimenten te geven,
persoonlijke aandacht te besteden.
Kinderen durven vragen te stellen
aan ons. Zwaktes:
Als ik kinderen langer leer
kennen, kan ik ze beter
plaatsen in een gezinscontext
of bij hun achtergrond.
Hierdoor bouw ik een
Opvoeder vertrouwensband op. Dit vind
ik belangrijk. Ik merk wel
dat ik soms minder ‘streng’
voor deze kinderen ben. Zij
mogen net iets langer
Kansen: babbelen dan andere
leerlingen.
Door het sporten en het
spelen van voetbal heb ik de
kans om de kinderen op een
andere manier te leren
kennen. De kinderen die het
in de klas moeilijker hebben,
kunnen op het voetbalveld
uitblinken. Dit geeft mij de
kans om iedereen, ook de
minder opvallende kinderen,
toch goed te leren kennen
en waarderend te
benaderen. Sommige
kinderen komen zelfs vragen
om hen te leren voetballen.
 C4 De leraar als organisator
Organiseert lesactiviteiten efficiënt, doelgericht en veilig en stemt de klasinrichting en
klasactiviteiten daarop af.
Behoudt klasoverzicht.
Bewaakt de tijd en past de les aan indien nodig.

Sterktes:

Door mijn opleiding als L.O.-

leerkracht heb ik geleerd om
steeds flexibel te zijn. Dit komt
zeker van pas in Zuid-Afrika. Niets
loopt hier zoals gepland.
Leerkrachten vragen soms last-
minute om lessen te geven of om
toch een ander hoofdstuk met de
leerlingen te bespreken.

Bedreigingen: Zwaktes:

Ik zal moeten opletten dat Ik kan steeds maar het

wanneer ik terug in België lesonderwerp één dag op
ben, ik niet verval in deze voorhand vragen. Hierdoor
gewoonte. In België gaat kan ik sommige items niet
het in het onderwijs en het Organisator altijd voorbereiden gelijk ik
leven algemeen veel ze wil uitwerken. Dit geeft
strikter aan toe. Daar moet met momenten minder
je weten wat je de voldoening dan wanneer ik
volgende dag en week het idee wel uitgebreid kan
moet behandelen in de verwerken.
lessen, wat er de volgende
dag/week gezien wordt met Kansen:
de leerlingen.
Doordat het hier vaak
anders loopt en leerkrachten
soms vijf minuten op
voorhand vragen om een les
over te nemen, kan ik wel
steeds creatief uit de hoek
komen. Ik krijg steeds de
kans om flexibel in te spelen
op de klasgroep en mijn
eigen lesideeën uit te
voeren. Hierin boek ik
vorderingen. Dit gaat mij
zeker in positieve zin
beïnvloeden als ik terug ben
in België.
C5 De leraar als innovator (en onderzoeker)
Reflectie
Past vernieuwende, creatieve didactische werkvormen en inzichten toe.
Neemt een kritische houding aan tegenover het lesmateriaal.
Neemt vanuit eigen inzichten een experimenterende houding aan.

Sterktes:

Bedreigingen: Zwaktes:

Innovator (en
onderzoeker)

Kansen:
 C6 De leraar als teamspeler
Gaat op een correcte manier in dialoog met alle betrokkenen.
Neemt initiatief en verantwoordelijkheid binnen een team en de school.

Sterktes:

Als groep staan we nu al zeer

sterk. We zijn zowel op school als
buiten school goed op elkaar
afgestemd. Het groepsgevoel is
groot door het samenleven, samen
werken en uitstappen te doen. We
helpen elkaar waar nodig en
kunnen veel van elkaar verdragen.
Het teamteachen heeft hier zeker
een meerwaarde in. Door samen
voor de klas te staan, merk je
vaak wat de andere belangrijk
vindt in een klasgroep. Je merkt
ook dat we het gewoon zijn om
rekening te houden met anderen.
We zitten of hebben alle drie op
een jeugdbeweging gezeten en
iedereen heeft broers en zussen
waardoor we het gewoon zijn om
te delen. Zwaktes:
Bedreigingen:
/
/

Teamspeler

Kansen:

/
C7 De leraar als wereldburger
Gaat actief aan de slag met actualiteit en maatschappelijke relevante thema’s

Sterktes:

Bedreigingen: Zwaktes:

Wereldburger

Kansen:
 C8 De leraar als taalontwikkelende leraar en
communicator
Spreekt en schrijft verzorgde en verstaanbare standaardtaal
Zorgt voor een rijk en toegankelijke taalaanbod
Stimuleert de taalontwikkeling van de leerlingen
Heeft impact met lichaam en stem
Heeft waardering voor verschillende talen en taalvariëteiten.

Sterktes:

Al verstaan de kinderen mij niet

Bedreigingen:
Bij het geven van de lessen
ben ik vaak geneigd om de
antwoorden van de
leerlingen klassikaal te
herhalen. Ik wil er zeker
van zijn dat iedere leerling
in de klas het juiste
antwoord heeft gehoord. Ik
moet opletten dat ik niet
hun accent overneem. Ik
moet alert blijven over mijn
uitspraak.
altijd even goed omdat het
spreken in Engels soms een
drempel is, merk ik toch dat ik veel
impact heb. Zowel met mijn stem
als lichaamstaal en –houding kan
ik mijn verbale boodschappen
bekrachtigen. Door mijn houding
zien de leerlingen wat ik van hen
verwacht. Daarbuiten probeer ik
ook een paar woorden Tshivenda
te leren om hen beter te verstaan.
Het is ook een uiting van respect
van mij naar hen. Zwaktes:
Bij het geven van de lessen
moet ik vaak de correcte
Taalontwikkelaar Engelstalige vaktermen
en opzoeken, bijvoorbeeld
scherpe en stompe hoeken.
Dit vraagt extra tijd tijdens
communicator de voorbereiding. Ook voor
de kinderen is het niet
evident om deze vaktermen
direct te begrijpen.
Kansen:

Doordat het Engels hier toch

voor problemen zorgt, is het
voor mij een uitdaging om
hier samen met de kinderen
in te groeien. Ik schenk
aandacht aan het vormen
van correcte zinnen, het
gebruiken van de juiste
woordenschat door hen en
mij. Ook wil ik hen leren
items te kunnen verwoorden
zonder ingestudeerde
zinnen.
ICOM 1: Groepsdynamica
Zoals hierboven vermeld, zit de groepssfeer (momenteel) heel goed. We hebben
heel veel aan elkaar. Zowel op school- als amusementsvlak (uitstappen) hebben
we elkaar gevonden. We maken goede afspraken en doen veel samen. We
proberen indien mogelijk het werk evenredig te verdelen zoals koken, afwassen,
filmpje van weekverslag maken… Op schoolvlak helpen we elkaar met materiaal
maken en remedial voor te bereiden. Ook bij het voorbereiden van de lessen
kunnen we steeds op elkaars steun en hulp rekenen. Dit is sowieso ook één van
de voordelen van teamteachen. Er zijn meerdere visies en input waardoor de
lessen steeds beter worden. Alles gebeurt in overleg en de communicatie is heel
open, eerlijk en transparant. We leren elkaars mindere punten steeds beter
kennen en kunnen hier dan ook rekening mee houden. We hebben zowel oog
voor de relatie als de taak. Dit maakt van ons een hechte groep.

ICOM 2, 3, 4: Taal en cultuur

Mijn drijfveer om voor Zuid-Afrika te kiezen in plaats van Engeland, Spanje of
Italië is het cultuurverschil. Ik wou zelf eens proeven van deze cultuur. Ik wou
mijn meningen over Zuid-Afrika niet alleen baseren op televisie en/of verhalen
van anderen.

Het eerste moment dat ik hier in Venda aankwam, was de enige vraag die ik
stelde ‘wat bezielde mij om dit traject te volgen’. Deze vraag heeft welgeteld
twee dagen in mijn hoofd rondgespookt. Vanaf het moment dat wij op onze
stageschool begonnen zijn, wist ik het weer. Om Zuid-Afrika te leren
kennen/voelen, moet je hier zijn. Vijftig leerlingen in één klas. Allemaal
verwonderd om jou te zien en allemaal zo verschillend. Sommige leerlingen zijn
14 en zitten in grade 6. Sommigen hebben geen boeken bij; anderen hebben
geen pen. Sommigen zijn niet geïnteresseerd en zitten dan ook amper in de klas
en anderen willen zoveel bijleren.

Het cultuurverschil merk je in vele, grote en kleine dingen. De leerlingen komen

hier zo goed als allemaal te voet naar school. Twee derde van de leerlingen heeft
om zeven uur ’s ochtends een zakje snoep of chips vast al ontbijt. Wanneer het
alarm gaat, moeten de leerlingen naar de klas. Soms loopt er een leerkracht
rond met een stok zodat de leerlingen naar de klas gaan. Wanneer het half tien
is, eten ze hier al middag. Dit is vaak pap met vis of melk. De leerkrachten eten
dan ook middag. Zij worden bediend door de leerlingen. Zij krijgen er vaak nog
iets extra bij zoals kool of gekookte blaren van een pompoen.

Tijdens het lesgeven merken we ook een groot verschil. In iedere klas ligt een
stok waar de leerlingen mee geslagen worden als ze niet luisteren of iets doen
wat niet mag. Dit beeld van de stok in de klas is ingrijpend. De eerste drie weken
van onze stage had ik nooit iemand deze zien gebruiken. Ik dacht dat deze stok
als dreigement diende. Tot we donderdag wiskunde moesten geven en ik een
leerling twee slagen op zijn rug zag krijgen omdat hij iemand had geslagen. Ik
heb zo mijn twijfels of hij het wel geweest was, maar hij heeft wel de slagen
mogen incasseren. Bovendien ben ik vanuit onze cultuur niet overtuigd van het
leereffect van deze straf. In onze cultuur zijn lijfstraffen volledig taboe. De
jongen had echt pijn aan zijn rug en ik had het gevoel dat ik hem niet eens kon
helpen. Ik vind het heel moeilijk om me hier bij neer te leggen en niet in te gaan
tegen de leerkrachten. Ik weet dat dit hun manier is en ik respecteer hun manier
van opvoeden, maar ik vind het heel moeilijk om bij dergelijke voorvallen alleen
toe te kijken. Op zo’n moment word je echt keihard geconfronteerd met zeer
uiteenlopende referentiekaders. Een beeld dat ik niet zal vergeten.

De taal die hier gesproken wordt, is Tshivenda. Het is niet te verstaan. De

woorden zijn zo moeilijk. Er zijn veel verschillende klanken die ze gebruiken en
die wij niet gewoon zijn. Wanneer ik mij dan toch waag aan het Tshivenda,
lachen de leerlingen daar hartelijk om. Het is fijn om hun taal een beetje te
leren. Voor mij is het een uiting van respect voor hen. De leerlingen reageren
allemaal super enthousiast wanneer ik hun taal probeer te spreken. Het spreken
van Engels met de leerkrachten gaat vlot. Soms verstaan we ze moeilijk omdat
zij een ander accent hebben, maar we hebben toch het gevoel dat wij ze
merendeels verstaan en omgekeerd. Bij de leerlingen ligt dit iets anders. Ze
hebben soms moeite met ons te verstaan. Dit ligt vooral omdat wij een ander
accent hebben dan hen en zij dit niet gewoon zijn. Ik merk wel al een hele
vooruitgang ten opzichte van week één.

Omdat we in de maand maart weinig voor de klas hebben gestaan door de

staking van de studenten en de examens van de leerlingen ben ik vooral in
contact gekomen met de ICOM cultuur.

Dit was op het begin van de staking niet evident. Ik voelde me niet zo goed bij
de situatie. Ik heb me echter nooit onveilig gevoeld. Het was eerder een gevoel
van onwetendheid en vele vragen zonder antwoord. Hier kwam redelijk snel
verbetering in door zelf naar antwoorden te zoeken. Via Whatsapp of mail
werden we op de hoogte gebracht van de situatie. Dit gaf mij de kans om de
verhalen van de studenten te horen. Het zinnetje dat bij iedere student naar
voren kwam, was ‘dit is de taal die ze in Zuid-Afrika spreken’. Hiermee
bedoelden ze dat enkel dan naar hen geluisterd werd en dat het hun recht is om
te staken. Tijdens de gesprekken hoorde je ook al snel dat dit niet hun eerste
staking was. De studenten zijn het hier ‘gewoon’ en leven ervoor. Opvallend is
wel dat aan hun eisen voldaan werd en ze dus met succes gestaakt hebben. De
staking zelf was niet zo fijn voor mij omdat ik me toch wel een beetje
‘opgesloten’ voelde op mijn kamer en er de eerste dagen relatief weinig te doen
was. Tot we een gesprek hadden met Karol terwijl zij pap aan het maken was. Ze
vertelde ons veel over de staking en ook dat de politie niet kan schieten op de
campus. Vanaf woensdag zijn we dan ook steeds uit onze kamer geweest en
hebben we heel veel input gekregen van verschillende studenten van
verschillende politieke partijen. Door deze week staking hebben we veel mensen
leren kennen en voel ik me nog meer thuis op de campus.
ICOM 5: Inhoud