Vous êtes sur la page 1sur 79

wud oï ri jEfyk

úia;rd¾:
Oïumoh - 2
^wmamudo j¾.h&

mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 5

fmrjok

Oïu moh b;du rij;ah' nqÿrcdKka jykafia


mqxÑ .d:djlska wre;a leá lrk ,o úis;=re O¾uhla
jodrK whqre fudk ;rï wisßu;aoæ Oïu mohg
,shejqKq .%ka: fndfyda ;sfnkjd' tA yeu tllu
oyï rih ;sfnkjd' kuq;a j¾;udkfha ljqre;a
leue;s jkafka b;d blaukska f;areï .; yels
wdldrhg ,shk fmd;a m;a lshùughs' tksid Oïu
moh kï jQ oyï ridlrh ugis,sá NdIdjlska
,shkakg we;akï fld;rï wf.ao lshd ug is;=kd' tA
jf.au tA .d:dj,ska u;=fjk oyï lreKq úia;r
jYfhka f;dard fokakg;a" thg miqìï jQ l:d jia;j
=
f;dard fokakg;a we;akï" fld;rï wf.ao lshd ug
is;=kd'
we;af;kau Oïu moh yßu rij;a' iqñysßhs'
fld;rï lsfhõj;a we;sfjkafk keye' is; mskd
hkjd' w¾: jegfykjd' iekiSu we;sfjkjd' ;j
;j;a O¾uhguhs wdidj we;s fjkafka'
tksid u ud fï iqkaor O¾u .%ka:hg zwud oï
ri jEfyk Oïu mohZ hk ku ;enqjd' fuys oï ri
jEfyk whqre fuh lshjoa§ Tng mila fõú' nqÿ
rcdKka jykafia kulf.a O¾uh ±kf.k tA O¾uhg
wkqj is;" lh" jpkh yiqrejd f.k oyï ri ú¢ñka
Ôú;h .; lrkakg we;akï fudk ;rï jdikdjla

l,ska Oïumo újrK fmdf;a i|ykaj ;snf q Ka
hul j¾.h .ek muKhs' fuu fmdf;ka wm%udo
j¾.h úia;r fjkjd' wm%udo j¾.fha .d:d fod<yla
we;=<;a fjkjd' tu .d:dj, ir, f;areu;a" tu
.d:djka foaYkd lsÍug fya;= jQ miqìï l:dj;a" fuu
Oïu moh fmd; ;=< igykaj ;sfnkjd'
ohdjxY chfldä fmd;a iud.fï wêm;s
ohdjxY chfldä uy;d uf.a ñ;%fhla' ys;jf;la'
odhl mskajf;la' tA jf.a u uyfuõkdfõ ÈhqKqj
fjkqfjka lemjqK flfkla' O¾uh ksid u hs t;=ud
yg fu;rï iqkaor is;la ,enqfka' tu ue;sKsh;a
O¾uhg nqÿ iiqkg yß u wdofrhs' fï fofokd
iajdóka jykafia,dg b;du;a wdofrhs' fï fofokd
weiqre lrk ljqre;a tA nj okakjd'
fuu Oïu moh fmdf;ys b;du;a wmQre Ñ;%
;sfnkjd' tA Ñ;% is;=jï lf<a uyfuõkdfõ meúÈ ù
isák je,suv lu,foaj wdhqIau;=ka úiskqhs'
b;ska fuu O¾u .%k:a h Y%oO
a dfjka m%ldYkhg
m;a lrk ohdjxY chfldä uy;dg;a" tu ue;sKh s g;a
W;=ï Y%S ioaO¾uh wjfndaO fõjdæ
tfukau fï fmd; ,sùug ud yg Wmldr l<
uyfuõkdfõ iajdóka jykafia,d yd orejkag;a W;=ï
Y%S ioaO¾uh wjfndaO fõjdæ ud yg kka whqßka
iyfhda.h fok" Wmia:dk lrk ieug;a W;=ï Y%S
ioaO¾uh wjfndaO fõjdæ
fï fmd; lshjk Tn ieug;a W;=ï Y%S ioaO¾uh
wjfndaO fõjdæ
yeu fokdgu f;rejka irKhsæ
fuhg"
f.!;u nqÿ iiqk ;=< fu;a is;ska"
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia
Y%S nqoaO j¾I 2550 la jQ ueÈka ui 20 od

uyfuõkdj Ndjkd wimqj


jvqjdj" há.,aT¿j"
fmd,a.yfj,'
mgqk
wmamudo j¾.h
1 .d:dj - wmamudfoda wu;mox'''''
2 .d:dj - tA;x úfiaif;da [;ajd '''''
3 .d:dj - f;a ®dhsfkda id;;sld'''''
idudj;sh yd ud.kaÈhdf.a l:d jia;=j ''''''''''''' 13
4 .d:dj - WÜGdkjf;da i;suf;da'''''
l=ïNf>daIl isgq;=udf.a l:d jia;=j ''''''''''''''''' 27
5 .d:dj - WÜGdfkakmamudfoak'''''
pq,a, mka:l f;rekaf.a l:d jia;=j ''''''''''''''''' 33
6 .d:dj - mudoukqhq[acka;s'''''
7 .d:dj - ud mudoukqhq[afÊ:'''''
kel;a irK .sh ñksiqkaf.a ksire
W;aijhla wrNhd ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 41
8 .d:dj - mudox wmamudfoak'''''
uyd liaim f;reka jykafia wrNhd '''''''''''''''' 47
9 .d:dj - wmamu;af;da mu;af;aiq'''''
hy¿ NslaIQka fokula wrNhd ''''''''''''''''''''''''' 57
10 .d:dj - wmamudfoak u>jd'''''
ila foú÷ wrNhd ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 63
11 .d:dj - wmamudo rf;da NslaLq'''''
tla;rd NslaIqjlf.a l:d jia;=j '''''''''''''''''''''' 71
12 .d:dj - wmamudo rf;da NslaLq'''''
ks.u;siai f;rekaf.a l:d jia;=j ''''''''''''''''''' 77
12
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

ud.kaÈhd nuqKd iy neñKsh ;u ÈhKsh irijdf.k nqÿrcdKka jykafia fj; meñfK;s'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 13

1"2"3 .d:d r;ak

idudj;sh yd ud.kaÈhdf.a
l:d jia;=j
—ksjka uf.a lemjqKq wh ksjka olskjd'
flf,ia f.dfâ meg¨Kq wh ÿlg jefgkjd'˜

mskj
a ;=fka" mskj
a ;a orejfka" iuyre rEmh ksid
u;a fjkjd' iuyre i,a,s j,ska u;afjkjd' ;j;a
wh W.;alñka u;a fjkjd' ;k;=re j,skq;a we;eï
wh u;afjkjd' u;a fjkjd lshkafka ys;g .kakjd
lshk tlhs' wdvïnr fjkjd" wyxldr fjkjd"
ys;j
= laldr fjkjd' u;a jqk flfkla tA ksidu úkdY
fjkjd'
yenehs kqjKe;s flkd kï ljrodlj;a tjeks
fudav jev lrkafka kE' tA flkd ;ukag ,efnk
yeu fohlau hym;g yrjd .kakjd' ±ka Tn lshjk
fï l;dj;a tA jf.a tlla' hym;" whym; folu
.ek lshfjkjd' hymf;ka iem ,eîu;a" whym;ska
ÿl ,eîu;a Wodlr .kafka ;uka úyskauhs'
14 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" wfma nqÿrcdKka


jykafia pdßldfõ jäoa§ l=re lshk rgg jeähd'
jevu lr,d lïudiaioïu kï l=vd k.rfha jdih
l<d' Èkla nq ÿ rcdKka jyka f ia uyd lreKd
iudm;a;shg iuje§ f,da i;=ka foi ne¨jd' tA
uydlreKd fofk;g wys x il wïu" ;d;a ;
fofofkl=j fmkqkd' tA ;d;a;df.a ku ud.kaÈh
n%dyauK;=ud' wïudf.a ku ud.kaÈh n%dyauK;=ñh'
n%dyauK lsõfõ Wiia l=,hlghs' b;ska fï fofokdg
p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lr.ekSfï jdikdj
fyd¢ka msysg,d ;snqkd' wkd.dó wjia:dj olajd
;ukaf.a ksjka u. ÈhqKq lr .ekSfï jdikdj msyg s ,d
;snqkd' mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" nqÿrcdKka
jykafia wkak tA jdikdj fï uõ msh fofokd ;=<
;sfhkjd ±lald'
ud.kaÈh nuqKd;a" neñKsh;a ;uka t;rïu
jdikdjka; nj ±kf.k isáfha keye' fï fofokd
is;=fõ ,iaiku ,iaik rE imqjla ;sfhk ÈhKs
flfkl=ka ,nkakg ;rï jdikdjka; njhs' tA
lshkafka fï fofokdg ,iaik ÈhKshla ysáhd'
ÿgqjkaf.a fk;a is;a jiÕ fjkjd' tu ÈhKsh
b;du;au fidaNd iïmkakhs' fï .ek uõmshka
fofokdg yß i;=gqhs' rej we;s ÿjla isákjd kï" tA
mjq,g jdikdj le|jkjd lsh,hs fï fofokd
l,amkd lf<a'
ud.kaÈh nuqKd ;u rEnr ÈhKshg Bg;a jvd
,iaik rE imqjla we;s ;reKfhl= fidhkakg uy;a
fjfyila .;a;d' kuq;a ÿjf.a rEfmg .e,fmk
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 15

yevldrfhla fmak f;la udkhlj;a uqK.eiqfka


keye' ud.kaÈh nuqKd yeu ;siafiau l,amkd lf<a
;ukaf.a ,iaik fodaKsg tjeksu ;reKfhla ,enqk
ojig wdvïnr fjkakg mq¿jka njhs'
tod ud.kaÈh nuqKd ;uka .sks mqok ;ekg
.shd' yß mqÿuhs' kq. .ia fijfKa b;du;a ,iaik
rEm fYdaNdjfhka hq;= ;reK Y%uKhka jykafia kula
Ndjkd lrñka isákjd' —fudkjd'''' ljqo fï''''@ yenEu
,ia i khs ' fuÉpr ldf,lg fujeks lvjiï
;reKfhla ux ±l, kE' rkajka mdghs' È,sfikjd'
Wi uy; lÈug .e,fmkjd' fujeks rEm fYdaNdjhla
we;s flfkla wfma ¥g újdy lr fokakg we;akï
fudk ;rï wf.ao@˜ ud.kaÈh nuqKd tA ÿgqfõ
nq ÿ rcdKka jyka f ia j hs ' b;s k a Tyq nq ÿ rcdKka
jykafia foi wei msh fkdfy,d n,d isáhd' Tyqg
yßu i;=gqhs' ;ukaf.a ÈhKshg .e,fmk iylrejka
ÈjH f,dalfhka weú,a,d jf.hs'
ud.kaÈh nuqKd mqÿufhka mshjr lSmhla
wdmiaig .shd' kej; yeÍ n, n,d fl,skau f.or
.shd' Tyqg yßu yÈiaishs' Tyq ud.kaÈh neñKshg
fidhd f.k .shd' Tyq läuqäfha fõ.fhka l;d
l<d' —ydñfka'''' ydñfka''''' yß''''' yß'''' yßhgu yß''''
uu ys;mq foa yß.shd''''' wjqreÿ .Kkla n,d f.k
isgmq iqÿiaid ug yïn jqkd' ydñfka'''' jeäh l;d
lrkak fj,dj kE' ÈjH f,dalfhka ìug neye,d
jf.hs ' ,ia i k lvd yef,k ;reKfhla ug
uqK.eyqkd' tA ;reKhd msg;a fjkak l<ska wms hkak
´k' ydñfka'''' blauka lrkak ´k' flda ÿj''@
16 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

ud.kaÈhd''' ÿfõ'''" wms yß jdikdjka;hs' Thdg


.e,fmk ;reKfhla ug uqK.eyqkd' we;af;kau
Thdf.a rEmhj;a tA ;rï ,iaik kE' foõ f,dúka
weú,a,d jf.hs' t;rï ,iaik flfkla leu;s
fjkafk ,iaik foalguhs' tA ksid ÿfõ'''" ±ka blauka
lr,d ,iaikg ierfikak' jeäh l,a fõ,d kE'
blaukskau hkak ´k'˜
b;ska wïu" ;d;a; fokak ;u ÈhKsh jk
ud.ka È hdj ,ia i kg irijdf.k ms g ;a jq k d'
ud.kaÈhd ,iaik wdNrK me<| isáhd' weiaj, w÷ka
.d,d ;snkd' há m;=,a frdai mdg l<d' w;aj,g
,iaik j<¨ ±ïud' mdj, ñKs kQmqr ±ïud' ,iaikg
mSrmq flaY l,dmh u,ska ieriqjd' i¿ mfgka uqyqK
jidf.k msg;a jqkd' ;=ka fokdu kq. rel fijKg
.shd' ljqrej;a kE'
—flda'''' fu;k ysgmq flkd@˜ ud.kaÈh nuqKd
jg msg ne¨jd' ljqrej;a fmfkkak kE' ud.kaÈh
neñKsh ìu msßlaid ne¨jd' —fï''' fï'''' fufy
tkak' fukak i,l=Kla ;sfhkjd'''' Th ;sfhkafk
mdohl igyk' ymafma'''' fï há m;=f,a igykska
fmkakqï lrkafka wms ys;k foa fkdfjhs' fï flkd
ldu f,daflg whs;s flfkla fkfjhs' fï flkd
RIsjrfhla fjkak we;s' tfyu flfkl=g ;uhs
fujeks md igyka ;sfhkafk'˜ —wfka ydñfka'''"
Tkak''' Tkak'''' fndrejg fodvjkak mgka .;a;d'
fyd| fohla" ux., lghq;a;la flfrk fj,dfj
uQi, l;d lshkak mgka .;a;d' ydñfka'''" tA ;reKhd
wfma ÿj ÿgq .uka fjkia fjk njg ug úYajdihs' tA
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 17

ksid wms ±ka fldfydu yß thdj fidhd .kakg


´k'˜
—wkak wr'''' wr bkafk' wr .yhg bkafk''''
wdx'''' wrh .ek ;uhs ud lsõfj' huq''' huq''' yksl
huq'˜ b;ska fï ;=kafokd ù;rd.S jQ nqÿrcdKka
jykafia <Õg meñKqkd' n,dfmdfrd;a;= lkaola ysf;a
msß,d ;snqkd' ud.kaÈh nuqKd nqÿrcdKka jykafia
bÈßhg ;u ÈhKsh le|jdf.k .shd' ud.kaÈhd
;reKsh uqyK q jid isá i¿mg uE;a lr,d nqÿ rcdKka
jykafia foi weia fldKska n,d isáhd' —mskaj;a
;reKh" fï bkafk uf.a ÈhKsh' uehg ;uhs wms
iEu fohlau yß yïn lf<a' uehf. rEfmg iudk
rEmhla we;s flfkla fï l=re ckmofhau kE' rka
rejla ueh bÈßfhka ;sífnd;a tA rEmfha wdkqNdjh
ke;sj hkjd' ueh m;df.k rcjre mjd meñKqkd'
kuq;a ;reKh" ueh fokafka f,dj isák jvd;a iqrEmS
mqoa.,hdghs' mskaj;a ;reKh" Tn Èkqï' Tn ;uhs
uehf.a ysñlrejd' Tn ;uhs uehg tlu iqÿiaid'
uehg .e,fmkafka Tnf.a rEmhhs' mskaj;a ;reKh"
tA ksid wms ±ka f.or msg;a fjuq'˜ lsh,d ud.kaÈh
nuqKd È.ska È.gu nqÿrcdKka jykafiag n, lrkak
mgka .;a;d' nqÿrcdKka jykafia foi n,d isá
ud.kaÈhd iekiqï iqiqï fy¿jd' fu;rï ,iaik
flfkla uf.a ia j dñhd fjkjd kï" fï uy
fmdf<dfõ is á k jdikdjka ; u ;eke;a ; s h ud
fkdfõo lshd is;=jd'
nqÿrcdKka jykafia ud.kaÈhd foi ne¨fj
j;a keye' kuq ; a ud.ka È h nuq K d foi uy;a
18 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

wdorfhka ne¨jd' —mskaj;a n%dyauKh" ud fï is;


ch.kakg" isf;a ;snQ flf,ia ke;s lrkakg uy;a
igkla l<d' fï is; msßisÿ lrkakg ud W;aidy
.ksoa§ uu uyd igkla l<d' f,dalfha weia yuqjg
tk úúOdldr rEm úiska ukqIHhdf.a is; weo.kakjd"
uq,d lrkjd" rjgkjd' f;dKavqjlg yiqjqK uqfjla
jf.a Tyq wirK fjkjd' udj rd. f;dKavqjg
yiqlr.kakg ;=ka fofkla wm%udK uykaih s la .;a;d'
;Kayd" r;S" r.d lshk udr ¥jre ;sfokd fï is;
rd.fhka uqim;a lrjkakg wm%udK uykaishla
.;a;d' fjk flfkl=f.a kï isysh úl,a fjkjd'
kuq;a n%dyauKh" fudfyd;lg j;a uf.a is; fjkia
lrkakg Tjqkag neß jqkd' tn÷ udhdldÍ wukqIH
ia;%S rEmhg;a jiÕ l< fkdyels jQ udf.a is; ±ka
jiÕ lrkafk fldfyduo@ fï YÍrh ,iaikg
;snk
q g" wiQÑ mqrjmq l<hla jf.hs' wdNrK m<kao,d"
i¿ ms<s j,ska iri,d u,a .ji,d tA wiQÑ l<h
irikjd' kuq;a" wiQÑ yuk ÿ¾.kaOh ke;sj hkafk
kE' Th YÍrh;a tA jf.a' fodrgq kjhlska wiQÑ
je.sfrkjd' mskja ;a n%dyauKh" tA ksid fujeks YÍrhla
ud w;ska ;nd mhskaj;a iam¾Y lrkakg leue;s kE'˜
ud.ka È h nuq K dg;a " neñKs h g;a yßu mq ÿ uhs '
fu;=udf.a rEmh ú;rla fkfjhs ,iaik" ys;;a
,iaikhs' kqjKska nn<kjd' nqÿrcdKka jykafia
rEmfha ks i re nj .ek úia ; r lroa § "
Wkajykafiaf.ka wNsk, S fk;a hq. ;j ;j;a È<sik q d'
tA yeu jpkhlau yßu meyeÈ,shs' yßu ksrjq,a'
wjfndaOh we;slrjkjd' fï fofokd tA úia;rhg
leu;s jqkd' nqÿrcdKka jykafiaf.a wjfndaOh yß
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 19

nj fï fofokdg jegyqkd' fofokdu nqÿrcdKka


jykafiaj irK .shd' tA fofokdgu p;=rd¾h i;H
O¾uh .eUqßka wjfndaO jqkd'
nqÿrcdKka jykafia rEmh .ek we;a; l;d
lrf.k hk úg ud.kaÈhdf.a weia r;= jqkd' i¿
máka uqyqK jid .;a;d' .iai,d ysi yrjd .;a;d'
wudrefjka widf.k ysáhd' weia j,ska l÷¿ .,kak
mgka .;a;d' fl%daOfhka YÍrh fjõ,kak mgka
.;a;d' ;rfyka yoj; .efykak mgka .;a;d' weh
ys;f= õ wehg wmydi l<d lsh,hs' weh wdmiq yerekd'
fõ.fhka f.or .shd' wef|a je;srekd' o;a ñá lEjd'
w;a fol ñg fud,jdf.k fldÜfgg .yf.k .shd'
—Tõ''' uf.a rEmh le;hs tfykï' Tõ'''' uf.a rEmh
wiQÑ l,hla fkao''''@ Tõ''''" uf.a rEmfha yeá' ux
fmkakkakï" fï wiQÑ l<h fudk;rï n,iïmkako
lsh, ux fmkakkakï'''' fï wiQÑ l<hg yefudau
jiÕ fjk yeá uu fmkakkakï'''' whsfhda''''æ uf.a
,iaik fldKafv'''' uf.a fï ,iaik weia fol''''
uf.a ,iaik f;d,a iÕ,'''' r;a;rka mdg lïuq,a''''
fï ,iaik weÕs,s'''' uf.a ,iaik w;a'''' fï ,iaik
o;a'''' Tõ'''" fï iEu fohlau ±lafl leghï lrmq
wiQÑ l<hla jf.a fkao@ yß''' ux okakjd lrk foa'˜
mskj
a ;=fka" mskj
a ;a orejfka" ud.kaÈhd ;reKsh
nqÿrcdKka jykafia flfrys ffjr ne|.;a;d' fl%daO
l<d' B¾IHdfjka .s.srejd' is; we;=f<a m<s.ekSfï
wdYdj w¿ hg .sks mqmqre jf.a ;ekam;aj ;shd .;a;d'
wka;fs ï§ wehf.a múgq woyi bgqlr.ekSfï wjia:dj
Wodfjkak mgka .;a;d' weh fldiUE kqjr Wfoaks
20 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

rc;=udf.a w.% ufyaIsldj njg m;ajqkd' ±ka weh


ish¨ wdNrK j,ska ieris,d Wfoaks rcq iuÕ iu
wiqkaf.k jdäfj,d uy;a wdkqNdjfhka bkakjd'
rdclSh ,S,dfjka jecfUkjd' weia lvd yef,k
,iaik rEmhla ;sfnk ud.kaÈhdf.a yojf;a l=Kq jQ
uila fuka ÿ¾.kaOh msÍ ;snk
q d' weh ñksik
q g
a w,a,ia
§ nqÿrcdKka jykafiag fkdfhla wdldrfhka kskaod
flfrõjd' wmydi flfrõjd' ñksiaiqkaj nqÿrcdKka
jykafiag úreoaOj flfgõjd'
ud.kaÈhdf.a m<s.ekSu iEySulg m;ajqfka kE'
weh m<s . ekS f uka u hs i;= g q fjka f k' wehf.a
m<s.ekSfï wjidkhla kE' wehg ud,s.dj we;=f<a
lsisu iekis,a,la ;snqfk kE' tAlg fya;=jla ;snqkd'
Wfoaks rc;=udg idudj;S lsh, b;d hym;a
ìijla ysáhd' weh;a ,iaikhs' tA jf.au b;du;a .=K
iïmkakhs' wehg u,a f.fkk LqÊcq;a;rd kï
fiaúldjg Èkla nqÿrcdKka jykafiaj uqK .eiqkd'
Wkajykafiaf.ka nK weiqjd' fidajdka jqkd' tod
is g idudj;S we;= ¿ mßjdr ia ; % S k a mka i S h lg
LqÊcq;a;rdjf.ka nK wikakg ,enqkd'
biair LqÊcq;a;rd u,a f.fkkag fok uqo,ska
wvlau fidrlï lrkjd' biair weh firla' fidajdka
jQ ojfia isg weh W;=ï wd¾h Y%dúldjla jqkd' tod
isg ;=kqrejka flfrys fkdfi,afjk meye§u;a
wd¾hldka; YS,h;a weh ;=< msyg s d ;snk
q d' idudj;shg
weh we;a; lsõjd' ;u odishf.a Ôú;h iïmQ¾Kfhkau
fjkia l< tA W;= ï O¾uh weiS f ï jq j ukdj
idudj;shg we;s jqkd' LqÊcq;a;rd O¾uh wikjd'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 21

wikakd jQ O¾uh weh fyd¢ka u;l ;nd .kakjd' tA


u;l ;nd .;a O¾uh kqjKska fufkys lrkjd' tA
kq j Ks k a fufkys lrk O¾uh weiQ whq ß ka u
idudj;s h g;a " mßjdr ia ; % S k a g ;a ls h d fokjd'
LqÊcq;a;rd u;l ;nd .;a O¾uh —b;sjq;a;l md<s˜
kñka wog;a wmg lshjkakg ,efnkjd'
ud.kaÈhd nqÿrcdKka jykafiag fld;rï
ffjr l<do h;a" nqÿ .=K isyslrk whg;a ffjr
l<d' O¾ufha yeisfrk whg;a ffjr l<d' fï múgq
ia;%shf.a ffjrhg wysxil idudj;S m%Odk mßjdr
ia;%Ska ,lajqkd' weh b;du oreKq Wmdh fhfoõjd'
Èkla idudj;sh we;=¿ ish¨ ia;k
S% a isá f.dvke.s,f
a ,a
ish¨ fodrj,aj, w.=¨ isr l<d' f;,a fmÕjQ frÈ
j,ska ta f.dvke.s,a, jfÜ t;=jd' .sks ;sínd'
idudj;sh l,n, jqfka kE' weh ish¨ mßjdr
ia;%Ska wu;kak mgka .;a;d' —mskaj;a ke.Ksjreks"
bm§u ksid uQK fokakg isÿjk urKhghs ±ka wms
uQK fokafka' lsis flfkla fï jfÜ weúf,ñka tk
.sks ±,aj,g Nh fjkak tmd' fuhg jvd oreKq .sks
±,a j,ska mõ l< Woúh wmdfhys fjf<kjd' fï
.sks ±,a j,ska msÉfpkafka fï l=Kq YÍrh ú;rhs'
tlaflfkla j;a oafõI .skak" fl%daO .skak" ffjr
.skak fï is; ;=< wjq¨jd .kak tmd' fï is; ksjk
O¾uh wmg uqK .eiqkd' wms nqÿrcdKka jykafiaf.a
ÈhKsjre' tA ksid Ydia;Dka jykafiaf.a .uka ud¾.h
wms .uka lruq'˜
idudj;shf.a O¾u l:dj ish¨ fokdf.au
yoj;a isis,a lrk wud Èh oyrla jqkd' Tjqka ish¨
22 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

fokdf.au YÍr .skafkka ±jqKd' urKhg m;a jqkd'


ksod msìÈhd fia Tjqka foúhka" nUqka w;r Wmkakd'
ud.kaÈhd w.% ufyaIsldj úiska lrk ,o fuu
wudkqIsl wmrdOh .ek Wfoaks rcq n,j;a f,i
Woyia jqkd' wysxil Ôú; ys;du;d l=uka;K % h fldg
úkdY lsÍu .ek fyd|gu Woyia jqkd' Wfoaks rc;=ud
ud.kaÈhdg;a" wmrdOhg yjq,a jQ ieug;a oreKq o~qjï
ÿkakd' ud.kaÈhd urKhg m;a jqkd' ksrfha Wmkakd'
ud.ka È hdf.a jpkhg /jà fkduÕ f.dia tA
wmrdOj,g yjq,a jQ ish¨ fokd;a urKska u;= ksrfha
Wmkakd'
fï isÿùu uq,a fldg f.k Nd.Hj;a nqÿrcdKka
jykafia .d:d ;=kla jod<d'
1' wmamudfoda wu; mox - mudfoda uÉpqfkda mox
wmamu;a;d k óhka;s - fha mu;a;d h:d u;d'
ndysr jevj, fkdfh§ - ksjka u.g lem fõ kï"
fkdmudfjka jik flkd - ,nhs ksjk iem iokd
ndysr jevj, fhfoñka - oyñka neyerg hhs kï"
mudfjkau jik flkd - ueÍ ueÍ hhs iifru'
ksjka u.g lem fjk wh - ,nhs wurKSh ksjk
flf,ia f.dfâ isákd wh - isáh;a u< l|ka jeksh
2' tA;x úfiaif;da [;ajd - wmamudoïys mKaä;d
wmamudfoa mfudaoka;s - wßhdkx f.dapf¾ r:d
lemùfuka ,nhs ksjk - flf,ia j,ska hhs iif¾
fï fol .ek okak flkd - uekúka kqjKska úuid
kq j Ke;s f hla f,i fuf,dfõ
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 23

- lemfjhs tA ksjka u.g


wd¾h W;=uka ;=< we;s - fkdmud njgu wef,ñka
ksjka u.g lemùfuka - ,nhs oyu ;=<ska i;=g
3' f;a ®dhsfkda id;;sld - ksÉpx o<aymrlalud
Mqika;s ërd ksíndkx - fhda.lafÄux wkq;;
a rx
Tjqka ±yeka jvhs ks;r - ksjka uf.ys fhfohs ks;r
±ä jQ ùßfhka hq;=j - is,a iudê kqjK we;sj
ish¨ flf,ia j,ska ñÿk - W;=ï wud iqjh /÷k
ksjku ,en .ks;s Tjqka - uy kqjKska hq;=h Tjqka

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" fuu .d:djka


;=,ska nqÿrcdKka jykafia wmg fmkajd jodf<a
wm% u dofha wjákdlu .ek;a " m% u dofhys
Nhdkllu;ah' wm%udoh lshkafk ;ukaf.a Ôú;h
uq¿ukskau O¾uhg lem lsÍughs' tA lshkafka ;uka
b;d isyfs hka hq;j
= bkakjd' kqjKska úuikjd' lhska
isÿfjk wl=i,a ÿrelrkjd' jpkfhkq;a wl=i,a
lrkafk kE' is; .ek l,amkdfjka bkakjd' isf;ka
wl=i,a isÿfjkakg bv ;shkafk kE' úh¨k ;K
fld< f.dvlg .sks mqmqrla jegqfkd;a" blaukska
weúf,kjd' wixjr ys;;a tA jf.a' wl=i,a yg.;a;=
.uka tA wl=i,aj,g hg fjkjd' kuq;a ;K fld<
f.dvg .sKs mqmqr jegqK .uka w;ska mhska .id jyd
l,n,fhka ksjd oukjd jf.a wm%ud§ flkd ;ud
;=< wl=i,a yg.;a ieKska" ÿrelrkjd' wl=i,aj,g
ìh fjkjd' tA flkd ;uhs Ôú;h ch.kafk' tA
flkd ;uhs h<s h<s bmfok uefrk iifrka tf;r
jkafk' tA flkd ;uhs ksjka wjfndaO lrkafk'
24 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

m%udoh Bg yd;amiskau fjkia tlla' m%udo


jqk flkd yeu ;siafiau l,amkd lrkafk ;ukaf.
YÍrh .ek" yevrej .ek" ñ, uqo,a .ek" j;= msá
.ek" bv lvï .ek" yrl ndk .ek" hdk jdyk
.ek" wUq orejka .ek wdÈhhs' tA fjkqfjkau uq¿
Ôú;hu .; lrkjd' hï lsis flfkla ksjka wjfndaO
lrkakg leue;af;ka O¾ufha yeisfrkjd kï"
thdg;a yskyd fjkjd' wmg ±kauu ksjka olskakg
´k ke;ehs ksjkg;a .rykjd' O¾uhg;a .rykjd'
Ôú;h jákafk wdfh wdfhu;a bmfok fldg lsh,hs
tA m%ud§ mqoa.,hd olskafk' tA ksid Tyq mrf,djg
nh;a kE" fuf,dj mõ lrkak nhl=;a kE' nqÿrcdKka
jykafia jodf<a tA wdldrfhka p;=rd¾h i;Hh
wjfndaO lsÍug lsisÿ W;aidyhla fkdork Ôú;h
f.jk m%ud§ mqoa.,hdf.a meje;au kej; kej;
bmfok uefrk iirgu fya;=j fjkjd lsh,hs' tn÷
flfkla fldmuK ld,hla Ôj;a jq k ;a " tA
mqo.
a ,hkaf.a;a ksrka;rfhka ´cd je.sfrk" .| .ik"
u< ñks f ha ; a fjkila kE ls h ,hs jodf<a ' wuq
fidfydfka ±uQ u< ñkshg tl;= fjkafk wmsßisÿ
i;a;= ú;rhs' m%ud§ mqoa.,hdf.a Ôú;hg;a u< l=K
jgd tk wmú;% i;=ka u.ska m%ud§ mqoa.,hka tl;=
fjkjd' u< l=fKka l=Kq .| .ikjd jf.a tA m%ud§
mqoa.,hd lfhka" jpkfhka" ukiska ÿ¾.kaOh
we;sfjk mõ /ia lrkjd'
kqjKe;a;d fï fjki fyd¢ka olskjd' wm%ud§
mqo.
a ,hd uy;a lemùfuka hq;j
= p;=rd¾h i;H O¾uh
wjfndaO lr.kakd wdldrh fyd¢ka olskjd' m%ud§j
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 25

mõ /ia lr.kakd mqoa.,hd tA fya;=fjka ye~Q l÷,ska


hq;=j urKhg m;aù wid¾:l jk wdldrh;a" fyd¢ka
olskjd' fï ksidu kqjKe;a;d m%udohg nhhs' tu
ksid wm%udoh ;=<u bkakhs uykais .kafk' O¾uhgu
lem fjkjd' p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO l<
hfula weoao ksjka wjfndaO l< hfula weoao" tA
ish¨ fokdu wd¾h .=K O¾uj,g meñKqfka lemùu
kï jQ wm%udoh ksiduhs' tu ksid kqjKe;s flkd tA
wm%udohgu wef,kjd' tA lemùugu wef,kjd' thd
i;=gq jkafka ksjka uf.a lemùfuka ú;rhs'
tn÷ kqjKe;s wh ks;ru Ndjkd lrkjd' isf;a
wl=i,a yg.ekSug bv ;shkafk kE' iudêh ÈhqKq
lrkjd' OHdk jvkjd' yßu W;a i dyjka ; hs '
ùßhjkaj;hs' tn÷ uy;a ùßhlska hq;= [dKjka;hka
flf,ia nkaOk j,ska ksoyia fjkjd' wkq;a;r jQ
wud ksjk wjfndaO lrkjd' iekiSu ,nkjd' wmg;a
fï f.!;u nqÿ iiqfka p;=rd¾h i;Hh wjfndaO
lsÍug lemfjkak we;akï fudk ;rï jdikdjlao'

F Fff
26 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

l=ïNf>daIl ;reKhd isgq ;k;=re ,nhs'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 27

4 .d:d r;akh

l=ïNf>daIl isg;
q u
= df.a
l:d jia;=j
—ÈhqKqfõ ryi˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" iuyr ld,j,§


isÿfjk úm;a;s ksid ukqIHhska yg fndfyda ydks
isÿfjkjd' tjeks úm;a;s ld,hla rc.y kqjrg
we;sjqkd' wysjd;l kï jQ Nhdkl frda.hla me;sr
.shd' fífrkakg mq¿jka jqfka ál fokdghs' fndfyda
fofkla tA frda.fhka ñh .shd' tla;rd isgq ueÿrlg;a
tA frda.h me;srekd' isgq;=ud;a ìß|;a ;ukaf.a mq;d
lef|õjd' —mqf;a" wmg;a wysjd;l frda.h yeÿkd'
±ka b;ska wfma Ôú;h úYajdi kE' fï frda.h yeÿk
flfkla fírefka kE' uf.a mqf;a" wij,a wij,a
;ekaj, Okh iÕj,d ;sfhkjd' fldaá y;<syl
muK jia;=j tys ;sfhkjd' mqf;a" fyd¢ka u;l
;shd.kak' wu;l fjkak fokak tmd''''' ±ka b;ska
jydu fï m<d;u w;ayer,d mek, hkak' frda.h
fndafjkak l,ska mek.kska mqf;a''' fï mõldr
28 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

frda.h ixis÷Kq ld,hl tA ish¨ jia;=j mq;dg .kak


mq¿jka'˜ uõ msh ni ms<s.;a;= mq;d rc.y kqjr
w;ayer mek.shd' ÿl fia Ôj;a jqkd' kej; rc.y
kqjrg meñKqfka jir fod<ylg miafihs'
t;fldg ;ukaj y÷kk ljqrej;a rc.y kqjr
kE' wysjd;l frda.fhka fndfyda fofkla ueß,d
;snqkd' ;ukaf.a isgq ueÿr ;snqk ;ek fidhdf.k
.shd' yeu fohlau .rd jeá,d ;snqkd' kuq;a uõ
mshka fmkakmq Okh ;sfhk ;eka fyd¢ka wdrlaId
fj,d ;snqkd' mq;d l,amkd l<d' —ux w÷rk ljqrej;a
fufy kE' uõmshkaf.a Okh ;ju wdrlaId fj,d
;sfhkjd' kuq;a fïl uu .kak .sfhd;a ljqrej;a
ud .ek fkdokakd ksid ux wudrefõ jefgkjd'˜
mq;d Ok wdidj w;ayeßhd' l=,S jev lrkak
mgka .;a ; d' wka ; s f ï§ kq j r m% O dk ùÈfha
lïlrejkaj mdkaoßka wjÈ lrjk riaidj ,enqkd'
fuu mq;d uy yçka l;d lr,d lïlrejkaj wjÈ
lrjkjd' fudyqf.a y~ .dïNSrhs' .s.=ï fokjd' fï
ksid fudyqg f>daIl lshk ku jegqkd' Èkla fudyqf.a
fodaxldr fok .eUqre y~ ìïìidr rcqg;a wikakg
,enqkd' rcq l,amkd l<d —fï y~ idudkH y~la
fkdfjhs' fï y~g wkqj kï fudyq uyd Okjf;la
úh hq;=hs'˜
ìïìidr rcq f>da I lj lef|õjd' úia ; r
úuiqjd' isgq mjq,g whs;s fldaá y;<syl Okh f.dvg
.;a;d' f>daIlg tA ish,a, mejrejd' rc.y kqjr isgq
;k;=r ÿkakd' fujeks uyd Okhlg ysñlrefjlaj
b|f.k;a" idudkH lïlre /lshdjla lrkakg ;rï
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 29

fudyqf.a .=Kj;alu;a" kqjK;a" ùßh;a .ek ljqre;a


meyeÿkd' rc;=ud nqÿrcdKka jykafia <Õg f>daIl
isgdKkaj le|jdf.k .shd'
tfõf,ys § Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia fuu
.d:dj jod<d'
4' WÜGdkjf;da i;suf;da
iqÑlïuiai ksiïuldßfkda
i[a[;iai p Oïu Ôúfkda
wmamu;a;iai hfidaNsjâV;s
ke.S isákd ùßfhka hq;=
- b;d fyd| isys kqjKlska hq;=
msßisÿj lrkd fohska hq;=
- fidhd n,kd kqjKlska hq;=
ukd ixjr iS,fhka hq;=
- Od¾ñl Ôú;hlska hq;=
mudfjka f;dr Èú f.jkakd
- fõ h f,dj ls;= f.di ,nkakd
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" ÈhqKqfõ ryi
n,kak' flfkla ÈhqKq ùug jqjukd lrk uQ,sl
lreKq ish,a,u fu;k ;sfhkjd' m<uqfjks ldrKdj
WÜGdk ùßhhs' tkï ke.S isàfï ùßhhs' fï flkd
yeu ;siafiau m%fndaOu;a is;ska bkakjd' Ôú;h .ek
ksrjq,aj ie,iqï lrkjd' tA ie,iqï l%shd;aul
lrkjd' ke.S isákd ùßh thhs'
tA jf.au fyd| isys kqjKla wjYHhs' isys
kqjKla ke;akï" W;aidyfhka kshu m%fhdackh
30 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

.kakg neye' tA ksid ;uka lrk iEu fohla .eku


fyd| isyshla ;sfhkakg ´k' zud fumuK .Kkla
Wmhkjd' ud úhoï l< hq;af;a fumuKhs'Z wd§
jYfhka isys kqjKska hq;=j yeu fohlau lrkjd'
iqÑlïu lshkafka msßisÿ foaj,a lshk tlhs'
msßisÿ jev lghq;= hkqfjka woyia lrkafka fydrhla"
fndrejla" jxpdjla" /jàula ke;sj wjxlj lghq;=
lsÍuhs' wjxlj lghq;= lrk flkd tA wjxllu
ks i du iudcfha ms < s . ekS ulg ,laf jkjd' tn÷
flfkla iuÕ .kqfokq lrkak ljqre;a leu;shs'
tA jf.au kqjKska úuid fidhd n,d lghq;=
lsÍu nqoaêu;a flfkl=f.a ,laIKhhs' ksiïuldÍ
lshkafka tA ;eke;a;dghs' b;ska ;uka lrk lshk
lghq;= kqjKska úuid n,d lrkjd kï" Tyqg jrÈkak
;sfhk wjia:d wvqhs' Tyqg ÈhqKq fjkak ;sfhk
wjia:d jeähs'
mqoa.,fhl=f.a Ôú;hla id¾:l ùug hïlsis
ixjrlula wjYHhs' tA ixjrlu ,efnkafka ;ukaf.a
Od¾ñl Ôú;h;a iuÕhs' ixjrlu ;=<ska ;ukaf.a
pß;h ixj¾Okh fjkjd' Od¾ñl Ôú;h ;=<ska
;ukag f,dl= i;=gla ,efnkjd' wkqkag hym;
isÿfjkjd' fï ,laIK we;s Ôú;h f,!lsl jYfhka
wm%ud§ Ôú;hla' fï flkd ;=< i;=ka ueÍu kE'
fidrlï lsÍu kE' wkdpdrfha yeisÍu kE' fndrej"
jxpdj kE' u;ameka" u;aøjH mdúÉÑh kE' fun÷
flfkla f,!lsl jYfhka m%udo kE' tA ksidu fun÷
flfkl=f.a hfYdardjh yeu ;eku me;sfrkjd'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 31

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" fï ,laIK Tn;a


we;s lr.kak' Ôú;hla f,!lsl jYfhka id¾:l
ùug fuu .d:dfõ i|yka W;= ï lreK
iïmQ¾Kfhkau n,mdkjd' m; m; ysáhd lsh,d
lsis flfkla ÈhqKq fjkafk kE' ÈhqKq fjkafka
thg jqjukd lrk fya;= ldrl O¾u we;s lr.;a
ojighs'

F Fff
32 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

pq,a,mka:l iajdóka jykafiag nqÿrcdKka jykafiaf.a msysg


,efnhs'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 33

5 .d:d r;akh

pq,a, mka:l f;rekaf.a


l:d jia;=j
—iev myrg hg fkdjkd ¥m;˜

ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " nq ÿ rcdKka


jykafia kula my< fjk ldf,lÈ nqoê a u;a ñksik q g
a
Ôú;h wjfnda O ls Í fï mru ÿ¾,N wjia : dj
Wodfjkjd' Wkajykafia jevisáfha hï m%foaYhlo"
tA uq¿ m%foaYfhau isák mska we;s nqoaêu;a Woúhg
iir ÿlska ñ§fï jdikdj Wodfjkjd' tjeks wjia:d
ieje;a kqjr§" rc.y kqjr§ fndfyda fihska Wodjqkd'
fuh;a tjeks fohla' rc.y kqjr Okj;a isgq
mjq,la ysáhd' fï isgq mjqf,a l=udrjre fofofkla
ys á hd' jeäuy,a l= u drhdf.a ku uyd mka : l'
nd,hdf.a ku pq,a, mka:l' fï orejka nqÿrcdKka
jykafiaj neye±lSug;a" nK weiSug;a" ks;r ks;r
fõ¿jkdrduhg hkjd' áflka ál fï orejkaf.a
is;a meúÈ Ôú;hg fhduqjqkd' uq,skau uyd mka:l
l=udrhd meúÈ jqkd' meúÈ jqk ojfia b|,d uyd
34 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

mka:l iajdóka jykafia uy;a fjfyila orñka


wm% u d§j O¾ufha yeis r ekd' b;du iq ¿ l,l§
wry;ajhg m;ajqkd'
;u ifydaor iajdóka jykafiaf.a Ôú;h ;=<
f.dvke.S we;s iqkaor;ajh .ek pq,a, mka:lo uy;a
i;=gg m;ajqkd' Tyqg;a meúÈ fjkak ´k jqkd' uõ
mshkaf.ka wjir .;a pq,a, mka:l nqÿrcdKka
jykafia <Õ meúÈ jqkd' pq,a, mka:l iajdóka
jykafia is,a rlskak yß wdihs' Ndjkd lrkak;a
yß wdihs' kuq;a ÿl ysf;k m%Yakhla ;sfhkjd' tA
iajdóka jykafiag lsis fohla mdvï ysákafka kE'
ojila uyd mka:l iajdóka jykafia nqÿ .=K i|yka
jk fï .d:dj pq,,a mka:l iajdóka jykafiag mdvï
lsÍu msKsi lsh,d ÿkakd'
mÿux h:d fldalkox iq.kaOx
mdf;da ishd Mq,a,uù;.kaOx
wx.Srix Miaiúfrdapudkx
;mka;udÈÉpñjka;,slafÄZ;s
Wofh msmS iqj| yuk r;= mshqula jekafka
ir;a l,g wyfi Èf,k ysre u~,la jekafka
is,a iudê .=K kqjKska yeu úg nn,kafka
wkak n,ka wx.Sri iñ÷h jev bkafka
b;ska" Th .d:dj mdvï lsÍug fldf;l=;a
uykais .kakjd' lsis M,la jqfka keye' fï lshkjd
fï u;l kE' tA ksidu pq,,
a mka:l iajdóka jykafia
yßhg ÿla jqkd' udi y;rla f.jqkd' ;ju fï tl
.d:dj mdvï lr.kakg neß jqkd' ojila ;ukaf.a
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 35

fidfydhqre jQ uyd mka:l iajdóka jykafia ;ukaj


lef|õjd' —Th wdhqIau;=kag fï meúÈ Ôú;h ÈhqKq
lr.kakg mq¿jka lula kE' mqxÑ .d:d r;akhla
mdvï lsÍug nerej ydr udihla f.jqkd' fujeks
w,ihkag nqÿ iiqk ;=< msysg ,nkakg neye' Th
wdhqIau;=ka isjqre wßk tlhs fyd|' t;fldg f.or
.syska /lshdjla lrf.k" mska oyï lrf.k bkak
mq¿jka'˜ pq,a, mka:l iajdóka jykafia weiaj, l÷¿
mqrjdf.k ifydaor iajdóka jykafia Èyd n,df.k
ysáhd' lsisu iudjla ke;s mdghs' È.= iqiqula fy¿jd'
ìu n,d.;a;d' ifydaor iajdóka jykafiag jkaokd
l<d' T¿j ìug m;a lrf.k ys ñ ka ys ñ ka
fõ¿jkdrdufhka msg;a fjkakg iQodkï jqkd'
fõ¿jkdrdufha fodrgqj <Õg meñKqkd' f.or hkak
ysf;kafku kE' —wfka'''' ux fldfyduo f.or
hkafk@ ux fldfyduo .sys we÷ï w¢kafk@ ux
fldfyduo nK Ndjkd fkdlr bkafk@ wfka'''' ug
mdvï ysákafk ke;s tl uf.au wjdikdjla' wfka''''
ux fldfyduo isjqre wßkafk' wfka ug kï neye''''˜
pq,a, mka:l iajdóka jykafiag yßu ÿlhs'
Wkajykafia fodrgqj <Õ kej;=kd' ìu jdäjqkd'
fyd|gu w~ka k mgka .;a ; d' uyd ldreKs l
nqÿrcdKka jykafia fï fmdä iajdóka jykafia ;=<
ieÕù ;sfnk widudkH l=i,;d ÿgqjd' nqÿrcdKka
jykafia t;ekg jeähd' —wd'''' pq,a, mka:l' fudlo
fï'''@ wehs w~kafk@ is; ßÿko@˜
—ia j dókS " Nd.Hj;= k a jyka i " uu uyd
wjdikdjka;hs' ug mdvï ysákafk keye' ydr
36 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

udihla ;siafia ux uykais .kakjd' tA;a tA tlu


.d:dj ug u;l ysákafk kE' ifydaor iajdóka
jykafia ug lsõjd f.or hkak lsh,d' wfka" iajdókS"
Nd.Hj;=ka jykai" uu Ndjkd lrkak yß leu;shs'˜
uyd ldreKsl nqÿrcdKka jykafia pq,a,
mka:l iajdóka jykafiaf.a ysi wdorfhka w;.Ejd'
Wka j yka f ia f .a w;s k a w,a , d .;a ; d' —fyd|hs ' '''
fyd|hs'''' pq,a, mka:l f.or hkak ´k kE' uu
Ndjkd lrka k ls h ,d foka k ï' huq we;= , g'˜
nqÿrcdKka jykafia pq,a, mka:l iajdóka jykafia
le|jf.k .shd' .syska iqÿ frÈlvla w;g ÿkakd'
wõj ;sfhk ;ekl jdä flfrõjd' —fyd|hs" ±ka
fyd|g Th frÈ lv w;ska msßuÈkak ´k' ndysr
lsisjla ys;kak tmd' zrfcda yrKx''''' rfcda yrKx''''Z
lsh lshd ys;kak' tAfl f;areu ¥ú,s bj;a lrkjd
lshk tlhs'˜
pq,a, mka:l iajdóka jykafiag yß i;=gqhs'
tA lshmq úÈygu Ndjkd lrf.k .shd' tA;a w¨;a iqÿ
frÈ lv áflka ál ls¨gq jqkd' Wkajykafiaf.a is;
áflka ál tlÕ jqkd' nqÿrcdKka jykafia b¾ê
n,fhka O¾u foaYkd l<d' pq,a, mka:l iajdóka
jykafia wry;ajhg m;a jqkd' pq,a, mka:l iajdóka
jykafia fuu nqoaO Ydikfhys ufkdauh b¾ê ,dNSka
w;r w. ;k;=re ,enqjd' fïid uy;a jdikdjla ysñ
lrf.k isá Wodr mqoa.,fhla jk pq,a, mka:lhka
jyka f ia idr udihla .d:djla mdvï lr.;
fkdyelsj ÿlaú¢kakg isÿjQfha fmr lrk ,o l¾u
úmdlhla jYfhks' tA ish,a, mrojd wm%ud§j ch
.ekSug Wkajykafiag mq¿jka jqkd'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 37

fulreK uq,a lrf.k nqÿrcdKka jykafia


fuu .d:dj jod<d'
5' WÜGdfkakmamudfoak - i[a[fïk ofïk p
§mx lhsrd: fïOdù - hx ´f>da kdNslSr;s
ke.S isák ùßfhkao - lemfjk fkdmud .=fKkao
is,a .=K hq;= ixjfrkao - b÷rkaf.a oukfhkao
hq;=jk kqjKe;s iuKd - ;khs tA ksjka ¥m;
lsisÿ flf,ia iev myrg - hg fkdu fjhs tA ¥m;
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" Ôú;hlg ke.S
isá ùßh b;du jeo.;a' nqÿrcdKka jykafia ùßh
.kak ´k wdldrh ;=ka whqrlska fmkajd jod<d'
flfkl=g ;sfhkjd kï ksr;=reju W;aidyhla"
wkak tA W;aidyhg lshkjd zwdroaO ùßhZ lsh,d' tA
flkd tA W;aidyh mgka wrf.khs ;sfhkafk' tA
ùßh b;du m%fndaOu;a is;ska mj;ajkjd kï tAlg
lshkafk zke.S isá ùßhZ lsh,d' ke.S isá ùßh ;sfhk
flkd keKjf;la' thd kqjK fhdojkjd' kqjKska
i,lkjd' thdg fyd| krl f;dard fírd f.k krl
neyer lrkak mq¿jka' fyd| /l.kak mq¿jka' tksid
ke.S is á ùßh Èhq K q fjk Ôú;hlg b;du;a
m%fhdackhs'
wm%udoh hk jpkfha f;areu ±ka Tn okakjd'
tA lshkafka lemùughs' ;ukaf.a tÈfkod lghq;=
w;f¾ ;ukaf.a b,lalh lrd hkakg hï lemùula
lrkjdo" tA lemùu ksr;=reju lrkjdo t;k
;sfhkafka wm%udohhs'
38 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

ixhuh lshkafka bkaøsh ixjrhhs' mskaj;=fka"


mskaj;a orejfka" wmg bkaøshhka yhla ;sfhkjd'
tkï wei" lK" kdih" Èj" lh iy uki hk
bkaøshhs' fï bkaøshhkaf.ka wms wruqKq .kakjd'
weig rEm fmfkkjd' lKg Yío wefikjd' kdihg
.| iqj| ±fkkjd' Èjg ri ±fkkjd' lhg myi
±fkkjd' ukig wruq K q is f ;kjd' b;s k a fï
bkaøshhkag wruqKq jk foaj,a ;=<ska ;uhs wfma ysf;a
flf,ia jefvkafk' tA ksid ÈhqKq is;la leu;s flkd
fï bkaøshhka ixjr lrkjd' rd." oafõI" fuday
we;s f jka k bvfoka f k keye' bka ø s h ixjrhg
jqjukd lrk uQ,sl wdOdrh jkafka is,a mo wdrlaId
lr .ekSuhs' is,a mo wdrlaId lr .ekSug uQ,sl
wdOdrh jkafka bkaøhs ixjrhhs' tA ksid ixjr flkd
iS,jka;fhkauhs' is,aj;a nj lshkafka Ôú;h iqkaor
lrk wdNrKhla'
bkaøshhka oukh lsÍu b;du m%fhdackhs' tA
flkd bkaøshhkag wruqKq ,nd ȧ úkaokh miafia
ÿjkafk kE' wYajhka yh fofkla ne|mq lr;a;hla
;sfhkjd' fï lr;a;fha olaI ßhÿfrla bkakjd'
b;ska tA olaI ßhÿrd tA wYajhka yh fokdu /yekska
ne|,d /yeka fmdg ;uka wf;a ;shdf.k flúfgka
yiqrejñka ;ukaf.a .uk hkjd' t;fldg wr
wYajhkag ys;=ukdfma ÿjkak neye' tA wYajhka .uka
lrkafka ßhÿrdf.a jpkhg wkqjhs' wkak tA úÈyg
fï bkaøshhka yh oukh lr.kakd uyd mqreIhka
f,dalfha bkakjd' hïlsis flfkla tjeks bkaøsh
oukhlska hqla; kï" thd W;=ï flfkla fkdfõo@
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 39

fuu .d:d r;akfha zfïOdùZ lsh, jpkhla


i|yka fjkjd' fïOdù lshkafka uyd kqjKe;s flkd
lshk tlhs' kqjKe;s flkd tA kqjKska ;uhs yeu
fohlau lrkafk' tA flkdg nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uh b;du;au m%KS;hs' b;du;au rij;a' tA flkd
O¾ufha yeisß,d wm%udK i;=gla ,nkjd' wkak tA
fïOdù lshk m%{djka; flkd Èjhskla ;kd .kakjd'
tA lshkafka ¥m;la' tA ¥m; flf,ia iev myrg
hgfjkafk keye' nqÿrcdKka jykafia flf,ia iev
myrg hg fkdjk ¥m; lshd jodf<a wud uy
ksjkghs' flfkl=g fï flf,ia iev myßka fíÍ
¥m; lrd hkakg yels kï" Tyqg iodld,slju
iekis,a, ysñfjkjd'

F Fff
40
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

msfkys w.h okafkda mska lr;s' wkqjKfhda ksire kel;a fl<s;s'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 41

6"7 .d:d r;ak

kel;a irK .sh ñksiqkaf.a ksire


W;aijhla wrNhd
—m%udo fjkak tmdæ˜

ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " nq ÿ rcdKka


jykafiaf.a ldf, iej;a kqjr y;a fldaáhla ck;dj
jdih l<d' tA w;ßka mka fldaáhla fokd nqÿrcdKka
jykafiaf.a Y%djlfhda' tA wh kel;aj,g ie,l=fõ
keye' tA wh ie,l=fõ mskghs' tA wh ie,l=fõ odkh"
iS,h" Ndjkdj wd§ mqKH l%shdj,ghs' tA jf.au uyd
ux., iQ;%fha i|yka fjk ux., ldrKd ;sia wgu
l%shd;aul lrkak ;uhs tA ldf, isáh wd¾h Y%djl
Y%dúldjka uykais .;af;a'
tA ieje;a kqjr mD;.ack wh fofldaáhla muK
ysáhd' mD;.ack lsh, lshkafka nqÿ iiqfkka msg
whghs' tA wh ´ku fj,djl ;ukaf.a weoySu fjkia
lrkjd' ys;=k ys;=k foaj,a irK hkjd' b;ska fï
mD;.ack msßia Ôú;fha id¾:l fjkak lsh, úfYaI
kel;a ojia f;dar.;a;d' tA kel;a ojia kshu lf<a
42 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

n%dyauKha úiskqhs' tA kele; mgka .;a Èkfha isg


i;shla mqrdjg tu W;aijh ;snqkd' tA W;aijfha§
fndfyda fofkla wefÕa w¿ ;jrd .;a;d' f.du ;jrd
.;a ; d' mdfr uq K .efik ´ku flfkl= g
;rd;srulska f;drj w¿ j,ska .ykjd' f.du j,ska
.ykjd' f.du Èhlr,;a .ykjd' ys;= ukdfma úys¿
;y¿ lrkjd' msßia lKavdhï yeÈ,d f.j,a .dfk
hkjd' ñÿ,g .syks a isxÿ lshkjd' w¿ j,ska .y.kakjd'
f.du Èhlr,d .y.kakjd' i;shla uq¿,af,au Th
kel;a úldrh mj;ajkjd'
f;rejka irK .sh Y%e;j;a wd¾h Y%djlhkag
fïl uyd lrorhla' tA wd¾h Y%djlhka lrkafka
kel;a l%Svlhkag ;ukaf.a ñÿ,g tkakg l,skau
Tjqkag uqo,a§ msg;a fldg yeÍuhs' tA i;sh mqrdjg
nqÿrcdKka jykafia fyda NslaIQka jykafia,d ms~q
isÕd jäkafka kE' odhlhka fjku oka meka ms<fs h,
lr,d nqoaO m%uqL uyd iÕrejkg ms<s.kajkjd'
kele;a fl<sh wjika jqkd' wd¾h Y%djlhka
l<t<s neiaid' nqÿrcdKka jykafia m%uL
q NslI
a q ix>hd
uy;a f.!rjfhka k.rhg jeveïuqjd' oka meka mQcd
l<d' kele;a fl<sh ksid Tjqkg isÿ jQ wfkal w;jr
.ek meñKs,s l<d' —wfka iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai"
fï ñksik
q a kel;la ksid uq,dfjka uq,djg m;afj,hs
bkafk' kel; uyd wdkqNdj iïmkakhs lsh,d
is;df.k bkafk' ojia y;la uq¿,af,a wms uyd
.eyegla úka|d' Tjqkag lsis ,eÊcd Nhla kE' w¿
j,ska .y.kakjd' f.du j,ska .y.kakjd' f.du
Èhlr,;a .y.kakjd' wïu uq;a;d ldf,j;a wymq
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 43

ke;s uyd wiNH jpk lsh lshd úys¿ lr.kakjd'


wfka iajdókS" wmsg tAjd wikjd ;shd is;kakj;a
neye' wms ljqrej;a fï iqudfk f.oßka t<shg
neiafi keye' nqÿ flfkl=f.a O¾uhla mj;sk
ld,hl mjd fï ukqIHhka kel;a miafia hk tl
fudk;rï wjdikdjlao@
tfõf,ys Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia ta
ñiÈgq úYajdihkays we;s ksire nj fmkajd ÿkakd'
l¾u l¾uM, úYajdifhys we;s wkqiia fmkajd ÿkakd'
l%shdfjys jeo.;alu fmkajd ÿkakd' fyd| krl
f;dard fírd .ekSfï yelshdj .ek fmkajd ÿkakd'
fï .d:d r;akhka foaYkd fldg jod<d'
6' mudo ukqhq[acka;s - nd,d ÿïfïêfkda ck
wmamudoxp fïOdù - Okx fiÜGx j rlaL;S
kqjKska f;dr Woúh f,dj - fudav lñka bkafka
ksire fohg jiÕ fjñka - m%udofhka bkafka
tkuqÿ kqjKe;s ckhd - kqjKska i,lkafka
fkdmud nj iqrl;a ks;s - Okhla ú,iskafka
7' ud mudo ukqhq[afÊ: - ud ldur;s ika:jx
wmamu;af;days ®dhkaf;da
- mmafMda;s úmq,x iqLx
tmd lsisúg fudavfhla f,i
- mudfjka l,a.; lrkakg
tmd lsisúg ldu iemhg
- we,S /jà l,a f.jkakg
fyd¢ka lem ù oyfu yeisÍ
- ±yeka jvñka .; lrk úg
44 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

,nkafkauh uyd iem we;s


- iqjh f.k hk wud ksjkg
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" fuu .d:dfjys
znd,d" ÿïfïêfkdaZ hk jpk i|yka fjkjd' fu;k
nd,hka lshkafka l=vd orejkag fkdfjhs' nd,hka
lshkafka fudav mqoa.,hkaghs' ire foh" ksire foh
f;dard fírd .; fkdyels mqoa.,hkaghs' ÿïfïêfkda
lshkafk;a kqjKska f;dr mqoa.,hkaghs' tA nd, jQ"
kqjKska f;dr mqoa.,hka yeu weoys,a,lau miqmi
hkjd' mru idrj;a nfjka hq;= ;=kqrejka .ek
wjfnda O hla kE' wjfnda O hla we;s lr.ekS u g
W;aidyhla .kafk;a kE' tksid tA fudav mqoa.,hd
Ôú;h id¾:l lr.ekSug jqjukd wm%ud§ ,laIK
jk ke.S isá ùßh" bkaøsh oukh" kqjKska úuiSu"
lemùu wdÈh w;ayßkjd' tA fjkqjg w,ilu" kqjKska
f;dr ùu" m¾fhaIK fkdlsÍu" wOHhk fkdlsÍu"
ySk ùßh" ksire fofhys fh§u" w¾: Y+kH jQ W;aij
j,ska l,a.; lsÍu wd§ foaj,a lrñka ÈhqKqj m;
m;d isákjd' tn÷ whg lshkafka m%ud§j l,a.;
lrkjd lsh,hs'
kuq;a kqjK ;sfhk flkd tfyu kE' Tyq ;u
kqjKska nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh fyd|g bf.k
.kakjd' tu O¾ufhka úia;r jk .=KO¾u mqyqKq
lrkjd' wm%ud§ flfkla fjkjd' tA wm%ud§ nj tA
lshkafk ksr;=rej mj;ajk W;aidyh" lemùu"
fjfyi fkdn,d wOHhk lsÍu" .=re fo.=rekag
ie,lSu" jeäysáhkag ie,lSu" wjjdofha msysgd isàu"
i;amqreI wdY%h wd§ wm%ud§ nj we;slrk .=KO¾u
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 45

;uka ;=< /l.kakjd' fY%aIaG jQ Okhla rlsk


flfkla jf.a'
tu ksid m%udofhka l,a .; lrkakg tmd'
m%udohg fya;=jk lreKq we;s lr.kakg tmd' ldu
iemh muKla Ôú;fha tlu b,la l h njg
m;alr.kakg tmd' mska oyï /ialr .ekSu;a Ôú;hg
wjYHhs ' wm% u d§j nK Ndjkd lrk wh uyd
iemhlg m;afjk nj nqÿrcdKka jykafia jod<d'

F Fff
46

uyd liaim f;reka pq;+mmd; [dKh ;=<ska l¾udkqrEmj ÿla iem ú¢k i;ajhka foi n,;s'
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 47

8 .d:d r;akh

uyd liiam f;reka jykafia wrNhd


—ÿla ú¢k f,dj foi ne,Su˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" uyd liaim uy


ry;ka jykafia fï f.!;u nqÿ iiqk wdf,dalj;a
l< W;=ï nqoO
a mq;h
% ka jykafia kula' Wkajykafiaf.a
rEmh;a rkajka mdghs' iuyrekag tlajru nqÿrcdKka
jykafiaf.a rEmh;a uyd liaim f;reka jykafiaf.a
rEmh;a fjka fldg y÷kd.kakg nerej hkjd' tA
;rïu ,iaikhs'
uyd lia i m uyry;ka jyka f ia ks ; r
yqol,dfõ jevisáfha' msßia mßyrKhg leue;a;la
;snf
q k kE' ;ukaf.a mdvqfõ jevisáhd' flf,ia ;jk
.=KO¾u rdYshla Wkajykafia ;=< ;snqkd' tksidu
uyd liaim ry;ka jykafia Oq;dx.OdÍka w;r w.%
jqkd' Wkajykafia ;=ka isjqfrka Ôj;a jqkd' mdxY=l+,
Öjrfhka i;=gq jqkd' msKavmd;fhka i;=gq jqkd' uyd
jkdka;rfha jevisáhd' fujeks Oq;dx. .=K rdYshla
Wkajykafia ;=< ;snqkd' uyd liaim uyry;ka
jykafia .ek foújreka b;du;a i;=gg m;ajqkd'
48 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

Wkajykafiag foújreka uy;a wdorhla ±lajj


Q d' we;eï
wjia:dj,§ ñksia fjia f.k foújreka Wkajykafiag
Wmia:dk l<d' we;eï wjia:djka yS§ ñksia fjia
.;a foújreka Wkajykafiag oka meka mQcd l<d'
fï Èkj, uyd liaim ry;ka jykafia rc.y
kqjr l÷ uqÿkl ;snqk zmq,s,Z lshk .,a f,fka jev
isáhd' we;eï Èkj,§ uyd liaim ry;ka jykafia
msKavmd;fhka miq fifuka fifuka .,a lkaog
jäkjd' .,a f,k ;=< jev bkakjd' ;uka jykafia
;=< ;sfnk pq;+mmd; [dKfhka f,dal i;ajhka
l¾udkqrEmj pq; fjk wdldrh;a" l¾udkqrEmj
WmÈk wdldrh;a" kqjKska úuid n,kjd' fï f,dal
i;a j hka f .a ÿla fodïkia b;du;a meyeÈ,s j
Wkajykafiag fmfkkjd'
tod Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia foõrï
fjfyf¾ jevisáfha' b;ska nqÿrcdKka jykafia fï
Èkj, uyd liaim f;reka jev isákafka fldfya±hs
Èjeia kqjKska n,d jod<d' tA fj,dfj uyd liaim
uyry;ka jykafia pq;+mmd; [dKfhka f,dal
i;ajhka foi n, n,d isáhd' t;fldg Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafia uyd ldYHmhka jykafia jev
isáh ;ekg wdf,dalhla m;=rejd yeßhd' uyd liaim
f;reka pq;+mmd; [dKfhka ñÈ,d wr wdf,dalh
foig is; fhduq l<d' tfõf,ys nqÿrcdKka jykafia
uyd liaimhka jykafia pq;+mmd; [dKfhka f,dj
ne,Su .ek m%Yxid fldg jod<d' —mskaj;a liaim"
±ka Tng fï Ôú;fha h:d iajNdjh fyd¢ka fmakjd'
i;ajhka ÿlaÅ; Wm;la lrd hkafka ;u ;ud úiska
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 49

lrk ,o l¾uhkag wkqjhs' tA jf.au i;ajhka iq.;sh


lrd hkafk;a ;u ;ud úiska lrk ,o l¾uhkag
wkqjhs' fï ksid fï i;ajhkaf.a iir .ufka we;s
l¾udkqrEm Ôú; hd;%dfõ wjidkhla fmfkkafka
kE' Tjqka m%udoh ;=< isàu ksihs iifrka tf;r
úh fkdyelsj ÿl" fYdalh msÍ .sh bm§u lrdu
hkafka'˜ uyd liaimhka jykafiag fuf,iska O¾u
l:dj mj;ajd jod< nqÿrcdKka jykafia foõrï
fjfyf¾§ fuu .d:d r;akh jod<d'
8' mudox wmamudfoak - hod kQo;s mKaäf;da
m[a[d mdidoudrehay
- wfidaflda fidalsksx mcx
mín;ÜfGdaj N=ïuÜfGa
- ëfrda ndf,a wfjlaL;s
m%udo nj ÿre lrñka - kqjKe;s mskaj;d f,dfõ
wm%udo nfjka hq;=j - m%didoh uqÿkg hhs
m%{dfjka ksujk ,o - tA u; ys¢kd uqks|d
fidal rys; is;ska hq;=j - n,hs fidal msß ckhd
l÷ uqÿkl isák flfkla - ìu isá wh n,k ú,i
uy kqjKe;s uqksjrhd - n,hs nd, ckhd foi
ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " m% u doh;a "
wm%udoh;a .ek ±ka Tn okakjd' fuu .d:dfjys
mKaä;hd lshkafka ry;ka jykafiaghs' kqjKska hq;=
flkdghs' tA ry;ka jykafia m%udo neyer l<
wm%udoh ;=<ska Ôú;h ch .;a flfkla' Wkajykafia
m%didohlg k.skjd' tA m%didoh m%{dfjka lrmq tlla'
m%{dfjka lrk ,o m%didoh lshkafka pq;+mmd;
[dKhghs'
50 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" iïud ÈÜÀfhka


hqla;j" iS,fhys mssysgk kqjKe;a;d iudêh ÈhqKq
lrkjd' OHdk jvkjd' Bg miafia tA ;ukaf.a ÈhqKq
lrmq is;" ishqï lrk ,o is;" fkdfjkia jk mßÈ
OHdkfhka moï lrk ,o is; úYsIag jQ [dKhla
msKsi fhduq lrkjd' t;fldg wNs{d my< fjkjd'
tA wNs{djkaj,g mdol jkafka iudêu;a is;l Wmojd
.;a m%{djhs'
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a ld,fhys
Wkajykafiaf.a Y%djl jQ we;eï ry;ka jykafia,d
wNs{d yhla ,ndf.k ;sfnkjd' thg zIâ wNs{dZ
lsh, lshkjd' th whs;s jkafka m%{djghs' tu wNs{d
yh fïjdh'
1' boaêúO [dKh - fuu [dKh ;=<ska flfkl=g
b¾ê m%d;syd¾h mdkak mq¿jka' tkï" tA flkdg
;uka jf.a ish oyia fofkla jqk;a ujkak
mq¿jka' wdfhu;a tlaflfkla fjkak mq¿jka'
ldgj;a fkdfmkS hkak mq¿jka' ì;a;s" ;dmam"
l÷j, fkdje§ tAjd yryg jqk;a b¾êfhka
hkak mq¿jka' c,h u; weúof.k hkak mq¿jka'
.x.djl lsñ§ .sf,kjd jf.a uy fmdf<dfõ
ls ñ § fjk ;ekls k a u;= f jka k mq ¿ jka '
l=re,af,la wyfia mshdir lrkjd jf.a Ndjkd
bßhõfjka wyi mqrd hkak mq¿jka' fujeks
uyd mqÿu foaj,a lsÍug olaI;djh we;sfjk
[dKhg lshkafka boaêúO [dKh lsh,hs'
2' Èínfida; [dKh - fï lshkafka ÈjH Y%jKh
we;s lr.ekSuhs' fuu [dKh ,enQ flfkl=g
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 51

f,da l fhys ñks i q k a f .a l;d ny muKla


fkdfjhs foõf,dj foúhkaf.a l;d nyla mjd
weiSfï yelshdj ,efnkjd' ÿr <Õ fNaohla
kE' ´ku ÿrl l;d lrk fohla <Õ bkakjd
jf.a wykakg mq¿jka' fuu yelshdj we;s lrjk
[dKh Èínfida; [dKhhs'
3' mrÑ;a;úcdkk [dKh - fuu [dKh ,enQ
flfkl=g ´ku flfkla is;k foa ±k.kak
mq¿jka' isf;a tl tl iajNdjhka we;sfjkjd'
iuyr wjia:d j,§ wdidj we;sfjkjd' iuyr
wjia:dj,§ tA wdidj kE' iuyr úg ;ry
we;sfjkjd' iuyr úg tA ;ry kE' iuyr
wjia : dj,§ is ; yels f ,kjd' jevlg
fhdojkakg neye' túg ksÈu; yefokjd' iuyr
úg is ; úis f rkjd' t;fldg;a jevlg
fhdojka k g wudrehs ' fujeks fkdfhla
wdldrfhka isf;a we;sfjk fjkialï fuu
[dKh ,enQ flkdg tla ieKskau ±k.kak
mq¿jka' fjk flfkla ys;k foa" l,amkd lrk
foa" ie,iqï lrk foa" fï flkdg f;afrk tl
fuu [dKfha we;s úfYaI;ajhhs'
4' mqífíksjdidkqiai;s [dKh - fuu [dKh ,enQ
flkdg ;uka f .a Ôú;h wdmia i g n,ka k
mq¿jka' ;uka ixidrfha ljr wdldrfha Ôú;
f.jd ;sfnkjdo" ljr wdldrfha lEu îu
wkqNj fldg ;sfnkjdo" ljr wdldrfha iem
ÿla ú| ;sfnkjdo lsh, n,kak mq¿jka' hï
flfkla .ulg hkjd' tA .fuka fjk;a .ulg
52 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

hkjd' tA .fuka ;j;a .ulg hkjd' wdmyq


yeß,d l,ska ysáh .ug tkjd' weúÈka l,amkd
lrkjd' —uu wij,a .ug .shd' wij,a wh uqK
.eyqkd' wij,a wij,a lEu lEjd' wij,a iem
ÿla ,enqkd' Bg miafia uu t;kska wij,a .ug
.shd' t;kÈ wij,a mqo.
a ,hka uqK.eiqkd' wij,a
foaj,a lEjd' fï fï iem ÿla úka|d' t;kska
wij,a ;ekg .shd' wij,a ;ekg .shd' wdmyq
fu;kg wdjd˜ lsh, is;kak mq¿jka' fïl
[dKhla' fï [dKhg fmr úiQ l| ms<sfj,
ola k d kq j K ls h ,d is x yf,ka ls h kjd'
iuyrekag l,am .Kka wdmiaig olskakg
mq¿jka' iuyrekag Ôú; fo;=ka odyla wdmiaig
olskak mq¿jka' iuyrekag Ôú; ,laI .Kkla
wdmiaig olskakg mq¿jka' mqífíksjdidkqiai;s
[dKh Wmojd .ekSfuka ;uhs fuu ymkalu
lrkakg mq¿jka jkafka'
5' pq;+mmd; [dKh - fuu [dKh ,enQ flfkl=g
i;ajhka pq; fjk wdldrh olskak mq¿jka' ta
pq; jQ i;ajhka WmÈk wdldrh;a olskk
a mq¿jka'
i;ajhka pq; ùfï§ tA tA flkd úiska ;u
;ukaf.a is;" lh" jpkh fufyhjd lrk ,o
l¾udkqrEmj ;uhs pq; fjkafk' Tyq Ôj;aj
is á h§ lrk ,o l¾uhka g wkq j Tyq f .a
ú[a[dKh ilia fjkjd' tA l¾udkqrEmj ilia
jQ ú[a[dKh ;uhs pq; fjkafk' b;ska tA
l¾udkqrEmj ilia jqk ú[a[dKh úmdl §ug
iq ÿ iq mßirh we;s ;eklg hefjkjd' tA
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 53

is ÿ jka f ka ;ks l ru l¾udkq r Emjhs ' Njh


lshkafka tAlghs' tA Njhg wkqj tA ú[a[dKh
msysg,d kdurEm jefvkjd' iuyre wKavc
fhdaksfha WmÈkjd' tA lshkafka ì;a;r we;=f<
WmÈkjd' iuyre c,dnqc fhdaksfha WmÈkjd'
tA lshkafka uõl=fia WmÈkjd' laISrmdhS i;=ka
fndfyda fofkla WmÈkafka uõl=fia' iuyreka
ixfiaoc fhdaksfha WmÈkjd' tA lshkafka f;;a
mßirfha WmÈkjd' iuyreka ´mmd;s l j
WmÈkjd' tA lshkafka l,ska lshQ fhdaks ;=fkka
f;drj WmÈkjd' l¾udkqrEmj my< fjkjd'
pq;+mmd; [dKh ,enQ flfkl=g fï iEu
Wmam;a;s wjia:djlau ±l.kakg mq¿jka'
nqÿrcdKka jykafia Wmudjlska jodf<a l÷
uqÿklg ke..;a flfkla my< ;sfnk .u foi
n,kj jf.a lsh,hs' flfkla l÷ uqÿklg k.skjd'
my< .u foi n,kjd' .fï wE;ska wE; f.j,a
;sfhkjd' iuyre f.j,a we;=f< bkakjd' iuyre tA
f.j,a j,ska msg;a fjkjd' iuyre mdfr weúÈkjd'
pq;+mmd; [dKh ,enQ flkd lkao Wvg ke..;a;
flkd jf.a' Tyq my< n,oa§ olsk fohg iudk
fohla kqjKska olskjd' tA i;ajhka l¾udkqrEmj
pq; fjk wdldrh;a" l¾udkqrEmj WmÈk wdldrh;a'
6' wdijlaLh [dKh - fuu [dKh ,enQ flkdg
;uhs ry;ka jykafia lshkafk' fï [dKh
,nka f ka p;= r d¾h i;H O¾uh mßmQ ¾ K
jYfhka wjfndaO ùu ;=<ska' wdi%j lshkafka
flf,iaj,ghs' fuu wdi%j Ñ;a; wNHka;rfhys
54 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

uq,a neif.k ;sfnkjd' neÆ ne,aug fmakafk


keye' kuq;a fuu wdi%jhka ksid mqoa.,hkag
Wm;la lrd hkakg u. ilia fjkjd' wdi%j
j¾. ;=kla .ek foaYkdj, i|yka fjkjd'
tkï"
² ldu wdi%j - lduhka ms<sn|j we,au WmÈk
wdldrhg isf;a wNHka;r jYfhka ilia ù we;s
foh'
² Nj wdi%j - úmdl msKsi l¾u ilia fjk
wdldrhg isf;a wNHka;r jYfhka ilia ù we;s
foh'
² wúÊcd wdi%j - wkjfndaOh lrdu" wd¾h i;Hh
wjfnda O fhka f;dr nj lrdu hka k g is f ;a
wNHka;rj ilia ù we;s foh'
fuu wdi% j hka iïmQ ¾ Kfhka u ke;s ù u
wdijlaLh [dKhhs' tA [dKh .ek;a nqÿrcdKka
jykafia Wmudjla jod<d' tkï" lkaola ;sfnkjd'
tu lkao uqÿfka fmdl=Kla ;sfhkjd' tA fmdl=fKa
j;=r b;du;a meyeÈ,shs' weia fmfkk flfkla l÷
uqÿkg k.skjd' wr fmdl=K foi n,kjd' t;fldg
Tyqg b;du fyd¢ka mE§ we;s c,h we;s tA fmdl=fKa
we;s iEu fohlau fmfkkjd' tA lshkafka fmdl=fKa
wäh fmfkkjd' msyskk uiqka fmfkkjd' leg
leì,s;s fmfkkjd' iEu fohlau fmfkkjd' tA jf.a
wdijlaLh [dKh ,nk flkdg wdi%jhka ;u isf;a
mj;sk wdldrh fmfkkjd' tu wdi%jhka yg.ekSug
fya;= jk lreKq;a fmfkkjd' tu wdi%jhka ke;sùu;a
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 55

fmfkkjd' tA i|yd m%{dj ÈhqKq lrk wdldrh;a


fmfkkjd' t;fldg l%u l%ufhka tA wdi%jhka
f.ú,d hkjd' ke;s f j,d hkjd' m% { dj Èhq K q
lsÍfukau wdi%jhka ilia fjk fya;=j m%ydKh
fjkjd' wdi%jhka laIh jqKdg miafi" wdi%jhka
laIh ù .sh nj olskjd' th wdijlaLh [dKhhs'
fuu [dKhka idudkH ukqIHfhl=g idudkH
Ôú;h ;=<§ ,eîu w;sYhsku a ÿIalrhs' isÿúh fkdyels
fohla' kuq;a hï flfkla wd¾h wIagdx.sl ud¾.fhys
.uka lf<d;a" wkak tA ;eke;a;d muKla fuu úfYaI
[dKh ,nd.ekSug iu¾: fjkjd' nqÿrcdKka
jykafia fuu úYsIag jQ [dKhka .ek y÷kajd
fokafka úoHdj hkqfjks' tu úoHdj ;=< w;S; Ôú;
olskd kqjK we;=<;a fjkjd' th y÷kajkafka mqífí
ksjdidkqiai;s [dKh kñka' l¾udkqrEmj i;ajhka
pq; fjk WmÈk wdldrh olskd kqjK pq;+mmd;
[dKh kñka y÷kajkjd' flf,ia m%ydKh jk
wdldrhg olakd kqjK wdijlaLh [dKh kñka
y÷kajkjd' fuu [dK ;=k nqÿrcdKka jykafia
úiska y÷kajd ÿkafka ;%ú
s oHdj jYfhks' hï flfkl=g
fuu ;%súoHdj Wmojd .; yels kï Tyq wjfndaOh
iïmQ¾K l< flfkla njg m;afjkjd'

F Fff
56

ùßhjka;hd cj iïmkak wYajfhla jf.hs' lïue,shd ÿ¾j, wYajfhla jf.hs'


mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 57

9 .d:d r;akh

hy¿ NslaIQka fokula wrNhd


—W;aiyjka;hd ch .kS'˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" fuu l:dfõ


i|yka jkafk;a lemùu .ekhs' W;aidyh .ekhs'
ùßh .ekhs' m%udo fkdùu .ekhs' nqÿrcdKka jykafia
;rï W;aidyh .ek l;d lrmq fjk lsis flfkla
kE' Wka j yka f ia t;rïu W;a i dyh w.h l<d'
flfkl=f.a ch.%yKhg uq¿ukskau n,mdkafka
;ukaf.a W;aidyhhs" lemùuhs' wo muKla fkdfjhs
to;a tA úÈyuhs'
ieje;a kqjr fÊ;jkdrdufhys nqÿrcdKka
jykafia jevisák ld,fhys uq¨ uy;a fldai,
ckmoh mqrdu uy;a m%fndaOhla we;s jqkd' fndfyda
;reKhka iiqka.; jqkd' w¨f;ka wrKH fiakdik
ìysjqkd' fndfyda fofkla iS," iudê" m%{d jevqjd'
b;ska fuh il, ñksia j¾.hdgu fuf,dj mrf,dj
ch.;a iaj¾Kuh hq.h njg m;a jqkd'
58 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

Èkla hy¿jka fofofkla nqÿrcdKka jykafia


fj; meñK iiqka.; jqkd' NslaIQka jykafia,d
pdßldfõ jäoa§ fï foku;a" tu pdßldjg tla jqkd'
Ndjkd lsÍug yqfol,d ;ekla fidhkakg mgka
.;a;d' fï fokug b;du iqkaor wrKHhl jdih
lrkakg ,enqkd'
fuu hy¿jka fofokd .sys l, ks;r l;d
nia lrñka l,a f.jkjd' j,a m,a fodvkjd' meúÈ
jqkdg miafia fï .;sh fjkia jqkd' tl kula .sys
ld,fha jf.au l;d nfyka l,a f.jkakg leu;s
kuq;a" wks;a ku thg leu;s jqfka kE' tA ksid fï
foku ;ks ;ksju nK Ndjkd lr.kakg l;sld
lr.;a ; d' wr .s y s ldf, jf.a u l;dfjka
l,af.jkakg leu;s NslaIqjg w¨;ska l;dnyg
ljq r ej;a ke;s j .s h d' Wka j yka f ia ms K a v mdf;
jäkjd' mdfr hoa § tl tl wruq K q weia j ,g
uqK.efykjd' tAjd .ek ys;kjd' tl tl foaj,a
wikakg ,efnkjd' tAjd .ek;a ys;kjd' rij;a lEu
îu ,efnkjd' tAjd .ek;a ys;kjd' b;ska fyd|g
j<|,d ksod.kakjd' l;dnyg ljqre;a ke;s ksid
jeämqr ksod.;a;d' iS; fjkfldg .sks f.dvla .y,d
we;s moug .sks ;mskjd'
wks;a iajdóka jykafia ukd isys kqjKska hq;j
=
.ug msKavmdf; jäkjd' mdf¾È uqK.efyk wruqKq
j,g ñY% fjkak hkafk keye' wikakg ,efnk
wruqKq j,ska is; l,Ud .kafk keye' hï isys
kqjKlska hq;=j l=áfhka t<shg neiaido" tA isys
kqjKskau wdmiq l=áhg jäkjd' isys kqjKskau odkh
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 59

j<|kjd' fld;rï iS;, jqk;a .sks ;mskak mqreÿ


jqfka kE' iS;, riafk yeu fohlau bjikak mqreÿ
jqkd' lEuj, ri fydh fyh .sfha kE' isys kqjKskau
isjr
q e;a fmfrõjd' isys kqjKsku
a ie;mqkd' mqÿu úÈyg
lemjq k d' ys ñ Èß mdka o r wjÈfjkjd' ila u ka
Ndjkdfõ fhfokjd' jdäfj,d Ndjkd lrkjd' uq¿
ojiu ilauka lrñka" jdä ù Ndjkd lrñka kSjrK
O¾uhka hgm;a lrkak uykais .;a;d' wka;sfï§
Wkajykafia ch.;a;d' fyd|g iudêh ÈhqKq jqkd'
kqjKska úuiSu;a ÈhqKq jqkd' m%{dj we;s jqkd'
flf,ia ÿrejq k d' wdijla L h [dKh ;= < s k a
wry;ajhg m;ajqkd' fï ry;ka jykafia ;ud iuÕ
jeä hy¿ iajdóka jykafia .ek yß wkqlïmdjla
we;s jqkd' uy;a wdorfhka wjjdo l<d' tA;a ùßh
we;slr .kakg ;rï Yla;shla tA iajdóka jykafiag
;snfq k kE' kuq;a fuu hy¿ fokuf.a ñ;%;j a h mrK
úÈygu ;snqkd' fmdâvla j;a fjkia jqfka kE'
jia ld,h f.ú,d .shd' fï foku b;du;a
i;=áka ieje;a kqjr fÊ;jkdrduh n,d msg;a jqkd'
nqÿrcdKka jykafia uqK .eyqkd' fï fofokdf.a
fjki b;du meyeÈ,sj fmfkkjd' tl kulf.a
uqyKq b;du;au m%fndaOu;a' m%ikakhs' bßhõ Ydka;hs'
meje;au ixjrhs' w;mh yiqrejkafk b;du isysfhka
hqla;jhs' lsisu l,n,hla kE' wks;a kug yßu
uykaih s 's yßu l,n,hs' yeu ;sif
a iu jgmsg n,kjd'
is y s f hka f;drj weúÈkjd' w;mh yiq r ejkjd'
nqÿrcdKka jykafia fï foku foi uy;a wdorfhka
ne¨jd' ry;ka jykafia ;ukaf.a meúÈ Ôú;h ch.;a
60 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

wdldrh meyeÈ,s l<d' w,i jQ iajdóka jykafia


lrndf.k ksYaYíoj isáhd'
tfõf,ys nqÿrcdKka jykafia fuu .d:dj
jod<d'
9' wmamu;af;da mu;af;aiq - iq;af;aiq nyqcd.frda
wn,iaix j iS>iafida - ys;ajd hd;s iqfïOfida
m%udo jQ ñksiqka ueo - fkdmudfjka isák flkd
fndfyd ksokd ñksiqka ueo - fkdks|d fjr jvk flkd
tA uy kqjKe;s ñksid - f,dju ch .kS tksid
ÿrej, wiq mrojkd - cjfhka hq;= wiq f,iskd
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" fudfyd;la is;d
n,kak' nqÿrcdKka jykafia Ôjudk ld,fha§ mjd
ld,h kdia;s lrmq wh fldhs;rï isákag weoao@
ld,h kdia;s lsÍfï§ tA .ek lsisu nhla kE'
lïmdjl=;a kE' iuyr orejka isákjd fi,a,fukau
l,a . ; lrkjd' àù n,ñka l,a . ; lrkjd'
mß.Kl l% S v d lrñka l,a . ; lrkjd' tfyu
ke;akï hy¿jka iuÕ úys¿ lr lr l,a.; lrkjd'
Ôú;h f.ú,d hkjd yßu fõ.fhka' wka;sfïÈ
úNd.h <x jQ úg ;e;s .kakjd' lïmd fjkjd' nh
fjkjd' ÿla fjkjd' isf;ka ÿ¾j, fjkjd' mq¿jka
;rï u.yer bkak l,amkd lrkjd' tAl m%udoh
ksiduhs we;sfjkafka' kuq;a iuyr orejka yßu
[dKjka;hs' fudk ;rï hy¿fjd isáh;a ta u;af;a
kyskfa k kE' fudk ;rï fi,a,ï ;snk q ;a tA miafiau
ÿjka f k kE' bf.k .ka k d lreKq ; a uy;a
W;aidyhlska hq;=j bf.k .kakjd' úúO NdIdjka
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 61

bf.k .kakjd' úúO Ys,am bf.k .kakjd' úúO


l=i,;d j¾Okh lr.kakjd' tA ;=<ska thd b;du;au
by< uÜgug hkjd' meúÈ Ôú;h jqk;a tfyu ;uhs'
ùßhjka; flfkla ú;rhs ch.kafk'
nqÿrcdKka jykafia fuu .d:dfõ ÿ¾j,
wYajhd yeáhg i,lkafka lïue,s mqoa.,hdjhs'
lïue,s mqo.
a ,hd fldr .iñka hk" lïue,s jQ" wEkqï
wßñka isák" ÿ¾j, wYajhd jf.hs' tA wYajhdg f¾ia
hkak neye' ÿjkak neye' fldr ..y hkafk' fujeks
yS k ùßfhka hq ; = ukq I Hfhla weiq r e lrka k g
,enqfkd;a ùßhjka;hdg jqk;a th n,mdkjd' olaI
flfkl= g jq k ;a tu ÿ¾j, mq o a . ,hdf.a weiq r
n,mdkjd' tnÿ wh weiqfrka ;ukag jqk;a ÈhqKqj
,nd.kakg ;sfhk wjia:dj u.yefrkakg bv
;sfhkjd'
kuq;a cj iïmkak wYajhd iq<Õg;a jvd
fõ.fhka ÿjkjd' B;,hlg;a jvd fõ.fhka
mekf.k hkjd' ùßhjka; ukqIHhd uyd kqjKska
hq;= m%{djka;hd cj iïmkak wYajfhla jf.hs' Tyq
ÿ¾j, is h ¨ fokdu miq f ldg fõ.j;a .ukl
fhfokjd' ksy~ .ukl fhfokjd' Tyq ;ukaf.a
b,lalh lrd flfuka flfuka <x fjkjd' Tyq
úfõlh .kafk Bg miafia' fujeks ùßhjka;hka
weiqre lsÍu;a jdikdjla fkdfõo@

F Fff
62 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

ñksia f,dj§ mskalï l< u> udKjlhd ;uhs ila foú÷


fj,d Wmkafk'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 63

10 .d:d r;akh

ila foú÷ wrNhd


—mska lrkakd iem ,nhs˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" mskaj,g ljqre;a


leu;shs' kuq;a mska j,ska ,efnk iem fudkjdo
lshd fndfyda fofkla okafk keye' tA ksid mska
lrkak leu;s jqk;a" mskaj,g Wkkaÿjla keye' msk
.ek wjfndaOhla ;sfhkjd kï" tA flkd olaI u,a
ldrfhla jf.hs' u,a fk,kakg u,a ;sfhk ;eka
fidh fidhd hkj jf.a mska /ialr.kakg mq¿jka
iEu ;eklskau m%fhdackh .kakjd'
pd;=ïuydrdðl" ;dj;sxi kñka ÈjH f,dal
folla ;sfhkjd' tu ÈjH f,dal foflau wêm;s
Ndjh ,enQ flkdg ;uhs ila foú÷ lshkafka' il%
foúhka l,ska ñksia f,dj ysáh flfkla' Tyq
f.dvdla mska l<d' ojila ,sÉPú l=udjreka il%
foúhka .ek;aa" nqÿrcdKka jykafiaf.ka weiqjd'
tfõf,ys nqÿrcdKka jykafia il% foúhkaf.a w;S;
Ôú; l:dj fmkajd jod<d'
64 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

tlu;a tl ldf,l u.O foaYfhys zup,Z


lsh, .ula ;snkq d' fï .fï ;reKfhla ysáhd' Tyqf.
ku u>' u> udKjlhd lsh,hs Tyq m%isoaO jqfka'
Tyq ñksiqkag yßu wdofrhs' yefudagu Woõ lrkjd'
yeu fokdf.u iemÿla n,kjd' tA jf.a u Tyq
is,ajka;hs' Tyq Ôú; ld,h mqrdu W;=ï .=K O¾u
y;la iudoka fj,d ysáhd' tA .ek nqÿrcdKka jykafia
fï úÈyg fmkajd jod<d'
—mskaj;a uyfKks" il% foúhka ñksia f,dj
Ôj;aj isáh§" W;=ï .=K O¾u y;la iudoka jqkd' tA
.=K O¾u y; kï fïjdh'
1' Èú ;sfnk ;=rd ux uõ msh fofokdg wdor
Nla;sfhka hqla;j Wmia:dk lrk flfkla
fjkjd'
2' Èú ;sfnk ;=rd ux jeäysáhkag i,lk"
.=refo.=rekag i,lk" wdor f.!rj olajk
flfkla fjkjd'
3' Èú ;sfnk ;=rd ux b;d hym;a uqÿ fudf<dla
jpk l;d nia lrk flfkla fjkjd'
4' Èú ;sfnk ;=rd ux fla,dï fkdlshk flfkla
fjkjd'
5' Èú ;sfnk ;=rd ux .sys f.or jdih lroa§
f,daN rys; is;ska hqla; fjkjd' oka fok
flfkla fjkjd' ux <Õg ´kEu flfkla
hula b,a,f.k tkjd kï tA b,a,Sug iqÿiq
flfkla fjkjd' oka §u msKis w;a fidaod.;a;=
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 65

flfkla fjkjd' odkh msKsiu is; fhojQ


flfkla fjkjd' b;d i;= á ka oka fok
flfkla fjkjd' mß;Hd. lrk flfkla
fjkjd'
6' Èú ;sfnk ;=rd ux i;H jpk l;d lrk
flfkla fjkjd'
7' Èú ;sfnk ;=rd ux fl%daO is;a ke;s flfkla
fjkjd' hï fyhlska ud ;=< fl%dOa hla" ;ryla"
ffjrhla yg.;af;d;a tA laIKfhkau ux tA
wl=i,h ÿrelrkjd' neyer lrkjd' ke;s
lrkjd'
fukak fï .=Kfhka hq;= u> udKjlhd ;uhs
ila foú÷ njg m;ajqfka'˜
fï wdldrfhka .=K O¾u i;la iudoka fj,d
tu .=KO¾u fkdlvd wdrlaId fldg ÈhqKq lr.;a;
ksid Tyq Yl% foúhka njg m;ajqkd' fuu Yl%
foúhkag kï lSmhla ;sfnkjd' tA .ek nqÿrcdKka
jykafia fï whqßka jod<d'
—mskaj;a uyfKks" Yl% foúhkag zu>jdZ lsh,
lshkjd' thg fya;j = Tyq u> udKjlhka f,i ñksia
f,dj fndfyda mska lrñka .; lsÍuhs' tA jf.au Yl%
foúhkag zmqßkaooZ lsh, lshkjd' thg fya;=j fudyq
ñksia f,dj isáoa§ ish¨ fokdgu wdo¾Y we;sfjk
mßÈ yeugu m%:ufhka úúOdldrfhka oka meka §uhs'
tA jf.au Yl% foúhkag zilalZ lshkjd' thg fya;=j
ñksia f,dalfha isáh§;a fudyq b;du;au ms<sfj,lg"
66 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

b;du;a l%udKql+, f,i fyd¢ka ilia fldg oka


meka ms§uhs' tA jf.au Yl% foúhkag zjdijZ lsh,
lshkjd' thg fya;=j ñksia f,dj isáh§ fudyq ÿ.S
ÿmam;a ck;djg fkdfhla wdldrfhka ksjdi ;kjd
mß;Hd. lsÍuhs' tA jf.a u Yl% foúhkag ziyiailaLZ
^oyila weia we;s flkd& lshkjd' thg fya;=j Yl%
foúhkag fudfyd;lska lreKq odyla .ek is;kakg
mq¿jkaluhs' tA jf.au Yl% foúhkag ziqcïm;sZ lsh,
lshkjd' iqcd lsh,d wiqr l=udßldjla ysáhd' tA wiqr
l=udßldj Yl% foúhkaf.a ìij njg m;ajqkd' tA
ksihs iqcïm;s lshkafk' Yl% foúhkag zfoajdkñkaoZ
lsh, lshkjd' thg fya;=j ;õ;sid jeis foúhkaf.a
m%Odk;ajhg m;afj,d ish¨ hi biqßka msß ÈjH
rdcHfha wêm;s njg m;aùuhs'˜
fuhska wmg tl fohla meyeÈ,sj fmfkkjd'
tkï fofoõf,djg wêm;s ila foú÷ka njg Wm;
,nd isákafka ñksia f,dj isá u> kï jQ ;reKfhla
njhs' fï ;reKhd Th W;=ï .=K O¾u y; ;=<
msysg,d uy;a fiajdjla l<d' úY%du Yd,d yeÿjd"
meka fmdl=Kq yeÿjd" uxudj;a yeÿjd' fyd| foaj,a
j,g úreoaO wh f,dalfha yeuodu bkakjd' u>
udKjlg;a iuyr wh úreoaO jqkd' thg fya;=j u>
udKjlf.a fiajd lghq;= ksid wks;a whf.a wdkqNdjh
wvqfj,d .shd' u> udKjlf.a lS¾;s rdjh me;sß,d
.shd' kuq;a u> udKjl tA lsisÿ kskaod wmydihlska
lïmd fkdù ;ukaf.a fiajdj lrf.k .shd' ;uka
hï ;ekl fiajdjla lrñka isáoa§ t;ekg ndOd
lrkjd kï t;=ud ldgj;a fodia fkdlshd t;ek
w;ayßkjd' fjk ;eklg hkjd' u> udKjl tjeks
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 67

wdldrhg ;ukaf.a mqKH lghq;= È.ska È.gu lrf.k


.shd' ;uka iudoka jQ W;=ï .=KO¾u y; ;=< /£
isáhd' tA fya;=j ksiduhs Yl% ÈjHrdchd njg Wm;
,enqfõ'
ila foú÷ nqÿrcdKka jykafia neyeolskakg
meñfKkjd' Èkla nqÿrcdKka jykafia <Õ nK
weiQ ila foú÷ka fidajdka M,hg m;a jqkd' tA jf.au
Tyqf.a msk wjika fj,d ;snqk fj,dfj tA Yl% ÈjH
;k;=frka pq; fj,d tA fudfydf;au h<s;a ila foú÷
njg m;ajk q d' fï ila foú÷f.a wm%ud§j mqKH iïm;a
/ia lr.ekSfï iu¾:lu u;= lrñka nqÿrcdKka
jykafia fuu .d:dj jod<d'
10' wmamudfoak u>jd - foajdkx fiÜG;x .f;da
wmamudox mixika;s - mudfoda .rysf;da iod
u> l=ureka ksr;=re mska lrñka
fkdmudju mska flrej ksid
foõf,dj foúhka w;r rcqka úh
uq,au ;ekg wdfõ tksid
kqjKe;s Woúh ks;s miikafka
yeug W;=ï jQ fkdmudjhs
m%udo nj kï f,dj kqjKe;shka
iodl,au .rykjduhs
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" ±ka Tng fyd|g
jegfykjd we;s' u> l=udrhd fudk ;rï hym;a
foaj,a mqreÿ lrmq flfklao' mska ksiduhs tn÷ woyia
flfkl=f.a is;g my< jkafka' iuyrekag fï jf.a
b;du;a ,iaik woyia we;sfjkjd' tA woyia j,ska
68 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

i;=gq fj,d fujeks" fujeks .=KO¾u uu;a we;s


lr.kakjd lsh,d lE .y,d lshkjd' msßi ueoafoa
wdvïnrfhka lshkjd' kuq;a tA Woúhf.a tA ,iaik
woyia l;djg ú;rla iS u d fjkjd' l% s h djg
kexfjkafka kE' thg fya;=j m%udohhs' tfyu kï
ysf;a we;sfjk ,iaik woyia j,ska M, ,nkak
kï" tA flkd wm%ud§fjkak ´k fkao@ u> l=udrhd
wm%ud§j W;=ï .=KO¾u y;la Èú ;sfnk ;=rdjg
wLKavj mqreÿ lrmq ksid foúhka w;r rcqka njg
m;ajqkd'
fï ks i d wm% u d§nj ls h ka f k f,da l fhys
ukq I Hhka j fY% a I a G ;a j hg m;a l rjk m% O dku
n,fõ.hhs ' fï .ek nq ÿ " mfia n q ÿ " uyry;ka
jykafia,d uy;a by<ska j¾Kkd fldg ;sfhkjd'
nqÿrcdKka jykafia wm%udoh .ek b;du;a ,iaik
Wmudjla jod<d' f,da l fhys iEu i;a j fhl= g u
;ukaf.a mdofha hïlsis m%udKhla ;sfhkjd' tA ksid
fï i;ajhkaf.a md igyka úúO;ajfhka hqla;hs' fï
ish¨ i;ajhka w;r we;df.a md igyk f.dvlau
úYd,hs ' fï we;df.a md igyk ;= < g ´ku
i;ajfhl=f.a md igykla we;=,a lrkak mq¿jka'
nqÿrcdKka jykafia jod<d —wm%udoh˜ lshkafka
we;df.a md igyk jeks fohla njhs' we;a msh igyk
;=<g ish¨ i;=kaf.a mshjr igyka we;=,a lrkakg
mq¿jka jf.au wm%udoh kï jQ fï tlu .=Kh ;=<g
ish¨ .=KO¾u we;=,a lrkak mq¿jka' tksid wm%udoh
ksid f,dj ch.;a tA ish¨ W;=uka ksr;=reju
wm%udohg m%Yxid lrkjd' Wkajykafia,df.a w;ska
.eryqï ,nkafka m%udohhs'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 69

nqÿrcdKka jykafiaf.a ld,fhys isá ck;djg


ks;r ks;r wm%ud§ nfjys wkqiia wikakg ,enqkd'
tA jf.au m%udohg fodia ,enqkd' tksid m%ud§j Ôj;a
fjkak ie±yej;a Woúh leu;s jqfka kE' wm%ud§j
is,a /lald' oka mska lï l<d' nK Ndjkd l<d' mska
/ialr .;a;d' wm%ud§j mskalï l< ksidu Tjqkag
foõf,dj iem ,enqkd' tmuKla fkdfjhs" W;=ï
p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lr.ekSfï jdikdj mjd
Wodjqkd'

F Fff
70

,eõ .skafkka yeu fohla u msÉfpkjd jf.a úo¾Ykd kqjKska flf<ia msÉfpkjd'
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 71

11 .d:d r;akh

tla;rd NslaIqjlf.a l:d jia;=j


—W;aidyhgu we¨ï lsÍfuka ch Wodfõ˜

mskja ;=fka" mskj


a ;a orejfka" W;aidyh lshkafka
mqÿu fohla' lemùu lshkafka mqÿu fohla' kqjKska
úuikjd lshkafka mqÿu fohla' fï ish¨ foa ´ku
flfkl=f.a id¾:l;ajh msgqmi ;sfhkjd' fï ish¨
foa ;=<ks a ;uhs ish¨ ndOl ue~f.k bÈßhg hkafk'
nqÿrcdKka jykafiaf.a ld,fha jqk;a iiqka.; jQ
NslIa k
Q a jykafia,d yg bfíu is,a msyá s fha kE' bfíu
is; iudêu;a jqfka kE' bfíu m%{dj we;s jqfka kE'
fndfydau uykais jqkd' lemjqkd' ùßhjka; jqkd'
wvq myiqlï j,ska i;=gq jqkd'
tla;rd wjia:djl§ nqÿrcdKka jykafia jod<d
NslaIQka jykafia,d fndfyda fofkla blaukskau
wry;ajhg m;aùug Wkajykafia,df.a lemùu uy;a
fia WmldÍ jQ nj' tA ld,fha fndfyda NslaIQka
jykafia,d ks;r ks;r W;aidy lf<a p;=rd¾h i;Hh
O¾uh wjfndaO lsÍughs' we;eï wjia:dj,§ kskaog
72 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

lsisu ;ekla ÿkafk kE' ysig ;nd .;af; ,S fldÜg'


tA ksid ksod.ekSfuka i;=gla ,enqfj kE' ksod.;af;
fjfyi ksjd.kak ú;rhs' isyskqjKskau ie;mqkd'
isyskqjKskau wjÈjqkd' b;ska nqÿrcdKka jykafia
jodf<a mq¿ka fldÜg ,enqkg miafia fndfyda NslaIQka
jykafia,d kskaog wdid l< njhs' tA ksidu wm%ud§
njg wdid lrk NslaIQka wvq jqkd'
fuu l:dfõ i|yka iajdóka jykafia b;d
fyd| ùßhlska hq;= wm%ud§ flfkla' nqÿrcdKka
jykafia ieje;a kqjr jevisáoa§ Wkajykafiaf.ka
Ndjkd Wmfoia ,nd.;a fuu iajdóka jykafia
jkdka;rhlg jeähd' jkhg meñKs ojfia isg i;r
i;smÜGdkh ;=< is; msyg s j
q d .kakg uy;a W;aidyhla
.;a;d' kuq;a id¾:l jqfka kE' fudfyd;laj;a Ñ;a;
iudêh we;slr.kakg mq¿jka jqfka kE' kuq;a fuu
iajdóka jykafia tA .ek ÿlg m;ajqfka kE' lïmd
jqfk;a kE' W;aidyh w;ayeßfh;a kE' È.ska È.gu
W;aidy l<d' ys; l<n, lr.;af;a kE' fufia
ld,hla .; jQ kuq ; a m% ; s M ,hla ke;s ks i d
Wkajykafia h<s;a nqÿrcdKka jykafiaj neyeolskk a g
l,amkd l<d'
ieje;a kqjrg jäoa§ yeu fudfydf;au isys
kqjKska hq;=j md ;enqjd' isys kqjKska hq;=j jgmsg
ne¨jd' isyskqjKska hq;=j .uka l<d' Wkajykafiag
tA .ufka§ tla;rd jk ,eyenl§ weúf,ñka ;sfnk
uyd .sksl|la olskakg ,enqkd' tA .sksl| úYd, .ia
fj,d .kakjd' mqxÑ .iq;a f.dÿre lr.kakjd' .skk a g
wyq fkdfjk fohla kE' .sks ±,a j,ska jkfha iEu
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 73

fohlau fj,d f.k mq¿iaid oukjd' tA iajdóka


jykafia nqr nqrd weúf,k .skak foi mqÿufhka
jf.a n,df.k isáhd' —fï .skak yß wmQre fohla
fkj' yeu fohlau mq¿iaid oukjd' .skakg yiq
fkdù fífrkakg fï lsisu .yfld<lg mq¿jka
lula keye fkj' wr'''' wr'''' uy .sks ±,a j,ska .ia
je,a fjf,kjd' tA .skakg ueÈfjk .ia je,a weUß,d
lvdjefgkjd' mqxÑ .iaj, fï .skak iefKlska
fjf,kjd' tA .ia .skafkka weUß,d ms<siais,d hkjd'
w¿hs" ±,shs ;uhs wka;sug úisß,d hkafk' wfka
ug;a fï .skak jf.a úo¾Ykd m%{dj Wmojd .kak
we;akï'''' t;fldg fï isf;a ;sfhk l=vd uy;a yeu
laf,aYhlau tA úo¾Ykd m%{dj keue;s .skafkka
mq¿iaid oukak mq¿jks'˜
;uka n,d isák .skak ;=<ska ÈhqKq lrñka
hk O¾uh .ek jegfykak mgka .;a;d' fuf;la
l,la fldf;la W;a i dy l<;a ixiq k a lr.;
fkdyelsj ;snqkq is; ixiqka fjkak mgka .;a;d'
Ydka; fjkak mgka .;a;d' ixisf|kak mgka .;a;d'
ieje;a kqjr jevisá Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia
fï ùßhjka; NslaIqjf.a isf;a we;sfjk wm%ud§
ixl,amkd ±lald' nqÿrcdKka jykafia wdf,dal
Odrdjla tA NslaIqj foig fmfkkak ie,eiaiqjd' b¾ê
n,fhka t;ekg jevu l<d' —mskaj;a NslaIqj" tAl
we;a ; ' fï wd¾h ud¾.h Èhq K q lrka k .ka k
W;aidyh ;=< we;sfjk úo¾Ykd m%{dj fï .skak
jf.a ;uhs' Tn is;=jd yß' tA úo¾Ykd m%{dj keue;s
.skakg i;r wmdfha Wmojk ish¨ flf,ia mq¿iaid
oukak mq¿jka' iif¾ weÈ we§ hk h<s h<s Wm;
74 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

,nd fok ish¨ flf,ia mq¿iaid oukak mq¿jka' tA


jf.au ldu Njfha" rEm Njfha" wrEm Njfha hk fï
´ku Njhl Wm;la lrd f.khk ish¨u flf,ia
ke;s lr oukak úo¾Ykd m%{dj keue;s .skakg
mq¿jka'˜
tA iajdóka jykafiaf.a is; uy;a m%fudaohg
m;a jqkd' m%S;shg m;a jqkd' O¾uh isys lsÍu ksid
is;" lh ieye,a¨ jqkd' iudêu;a jqkd' ta iajdóka
jykafia tA wjjdofhys msyg
s d isys kqjKska hq;j
= .skk
a
fkdue;s me;a;g jeähd' rela fijKl jdä jqkd'
kqjKska úuikak mgka .;a;d' i;r i;smÜGdkh
;=< b;d fyd¢ka is; msysáhd' fndÊ®x. O¾uhka
ÈhqKq jqkd' p;=rd¾h i;H O¾uh mßmQ¾K jYfhkau
wjfndaO lr .ksñka wry;ajhg m;a jqkd' nqÿrcdKka
jykafia tA ùßhjka; NslaIqjf.a wm%ud§ nj w.h
lrñka fuu .d:dj jod<d'
11' wmamudo rf;da NslaLq - mudfoa Nhoiaisjd
ixfhdckx wKqx:Q,x - vyx w.a.S j .ÉP;s
m%udofhys ìh olsñka - fkdmud nfjysu wef,ñka
ksjka u.u mqreÿ lrk
- kqjKe;s iufKla fjhs kï
m%{d .sks ±,a, ;=<ska - l=vd uy;a ish¨ flf,ia
yeu jkid oukafkah - ,eõ .skakla ojk f,iska
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" fï iajdóka
jykafia ch .;af;a ksr;=reju W;aidyh meje;a jQ
ksihs' ;ukaf.a W;=ï woyi uqÿkam;a jk ;=re is;
Yla;su;aj ;nd f.k isá ksihs' tA iajdóka jykafia
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 75

m%udoh .ek ìhg m;afjk flfkla' m%udohg fya;=


jk lreKq .ek ìhjk ksid m%ud§ jkafk kE'
wm%udofhauhs we,S jdih lrkafk' ;ukaf.a is;
iudêu;a jqfka kE lsh, ndysr jevj, fhÿfk kE'
;ukaf.a is; úisrekd lsh, l,n, jqfka kE' isjqre
yßkak l,amkd lf<a kE' isf;a iajNdjh .ek fyd|
wjfndaOhlska ysáhd' tksidu m%udoh we;sfjk fohg
fhduq jqfKa kE' ;ukaf.a W;=ï woyi w;ayeßfh;a
kE' fujeks ùßhla mj;ajkakg mq¿jka kï" ch
.ekSu t;rï ÿr ;sfhk fohla fkfjhs'

F Fff
76

wm%ud§ flkd ùßhghs wef,kafk' ,dN i;aldrj,g wef,kafk kE'


mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 77

12 .d:d r;akh

ks.u;siai f;rekaf.a l:d jia;=j


—wm%ud§ flkd msßfykafk kE'˜

mskj a ;=fka" mskj


a ;a orejfka" flfkl=f.a msßySu
we;sjkafka mõj,g we;s nh ke;s jQ úghs' Bg miafia
tA flkd flfuka flfuka mdmS l%shdj, fhfokjd'
mdmS jpk l;d lrkjd' mdmS is;=ú,s is;kjd' tA
m%ud§ mqoa.,hd n,df.k isáoa§u msßyS hkjd' kuq;a
wm%ud§ mqoa.,hd tjeks wk;=rlg m;ajkafka kE'
Tyq flfuka flfuka isys kqjK ÈhqKq lrkjd'
is,aj;a nj ÈhqKq lrkjd' kqjKska úuiSu ÈhqKq
lrkjd' iudêh ÈhqKq lrkjd' m%{djka; flfkla
fjkjd' tn÷ flkd msßfykafk kE' tn÷ flkd
<xfjkafk iirg fkdj wud uy ksjkghs'
fuu l:dfõ i|yka iajdóka jykafia ksjkg
<x jQ flfkla' Wkajykafiag ta wud ksjk fndfyda
ÿr jqfka kE' ksjk fndfyda ÿr fjkafk m%ud§
mqoa.,hkaghs' wl=i,aj, is; msysgqjk mqoa.,hkaghs'
wm%ud§j O¾ufha yeisfrk flkd flfuka flfuka
ksjkg <xfjkjd'
78 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

ieje;a kq j rg wdika k fha l= v d k.rhla


;snqKd' tA k.rfha Okj;a mjq,l ;reK mqf;la
ysáhd' fï mq;dg nqÿrcdKka jykafiaf.ka W;=ï
O¾uh wikakg ,enqkd' nqÿrcdKka jykafia ;=<
mj;sk w;súYsIag jQ wjfndaOh .ek fï ;reK mq;d
mqÿug m;a jqkd' tA .ek uy;a fia meyeÿkd' fï mq;d
uõmshkaf.ka wjir f.k nqÿ iiqkg we;=¨ jqkd'
iajdóka jykafia,d hgf;a O¾u úkh bf.k .;a;d'
,o fohska i;=gq fjk Ôú;hla mqreÿ l<d' pdßldfõ
fhfoñkau ysáfh kE' iuyr iajdóka jykafia,d
tl tl m%foaYj, úúO;ajh krUkakg wdidfjka
pdßldfõ jäkjd' tjeks weúof.k hdula ;=<ska fï
iajdóka jykafia i;=gla ,enqfj kE' yeu ;siafiu
l,amkd lf<a mdvqfõ ms<fs j;a msÍughs' b;ska ;ukaf.a
[d;s ñ;%d§ka tl;= fj,d ;ukaf.a .ug wdikakfha
jk ,eyenl l=áhla yo,d ÿkakd' fï iajdóka
jykafia tA l=áhg jeähd' .ug msKavmd;h jäñka
wd.ka;=l NslaIqjla yeáhghs' —wij,a ;ek uf.a
fouõmsfhda bkakjd' wij,a ;ek wij,a wij,a
[d;Ska bkakjd' ux tA tA f.j,aj,g .sfhd;a m%KS;
wdydr mdk j,ska ug odfk yo, foaú˜ lsh, woyila
fï iajdóka jykafiag ljodj;a we;sjqfka kE' wyfia
fudaÿ fjk w¨;a i|la jf.a fï iajdóka jykafia
yeuodu .ug jeäfha w¨;a flfkla yeáhghs' [d;Ska
flfrys is;a w,jd .;af;a kE'
[d;Ska isák m%foaYh wdikakfha we;s l=áhl
jdih lrñka fjk fldfyaj;a fkdjäkd fï iajdóka
jykafia .ek wuq;= l;d me;srekd' —ks.u;siai
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 79

f;reka kEoEhkag we,s,hs bkafk' kEhkaf.a wdydr


mdkj,g is; ne¢, jf.a ;sfhkafk' kEhkaf.
f.j,aj, ks;r ks;r hkj we;s' kEhkaf. uÕ=,a
;=,dj,g wjjdo wkqYdikd lrkj;a we;s' tfyu
ke;akï wehs pdßldfj jäkak neß@ wehs jßka jr
ieje;a kqjr jäkak neß@ fï NslaIqj l=,hkays we,S
jdih lrk flfkla fjkaku ´k' fï NslaIqjg
fïl uyd wjdishla' Th úÈyg È.gu ysáfhd;a meúÈ
ldrKh bIag lr.kak neßj hkjd' keoEhkaf.kau
i;=gq fjkakg .sfhd;a w;ayer .kak neßj hkjd' tA
ksid fï NslaIqj Th wk;=ßka uqojd .kakg ´k'˜
lsh, NslaIQka jykafia,d nqÿrcdKka jykafiag
ks.u;siai f;reka .ek lreKq bÈßm;a l<d'
nqÿrcdKka jykafia ks.u;sii a f;reka le|jd
tu lrefKa we;s i;H wi;H;djh úuiq j d'
ks . u;s i a i ia j dóka jyka f ia l,n, jq f ka kE'
;ry.;af;a kE' wks;a Woúh fla,dï lsõjd lsh,
fndrejg lsmqfk kE' b;du lreKdfjka hgy;a
my;aj ms<s;=re ÿkakd' —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai"
tA fpdaokdfõ mqxÑ we;a;la ;sfhkjd' tA ;uhs uu
kEhka úiska ;kjd §mq l=áhl jdih lsÍu' kuq;a
iajdókS" uu [d;Ska iuÕ lsisu wdldrhl .sys
l,amkdjla we;s lrf.k kE' [d;Skag we,S jdih
lrkafk kE' [d;Skaf.a wdydr mdk j,ska i;=gq
jkafka kE' iajdókS" tA lsisjla ug jeo.;a kE' ux
yeu ;siafiau l,amkd lrkafka fkdwe,au mqreÿ
lrkakhs' uu yeu;siafiau ùßh lrkafka i;r
i;smÜGdkh jvkakhs' ud .ug msKavmd;h hkafka
wd.ka;=l NslaIqjla lsh, ys;df.khs' keoElï j,ska
80 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

ug m%fhdackhla kE' ug m%fhdackh ;sfhkafka


p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaOhg Wmldr jk wd¾h
wIagdx.sl ud¾.h ÈhqKq lsÍfuka' b;ska iajdókS" ux
pdßldfõ jäkak leu;s jqfka ke;af;;a uf.a is;
msßfyaú lshk ìh ksihs' weúÈkak mqreÿ fõú lshk
ìh ksihs' tjeks mqreoaola we;s jqfkd;a w;ayer .kakg
neßfõú lshk ìh ksihs' b;ska iajdókS" uf.a
W;aidyh ál ál id¾:l jk njla ug f;afrkjd'
±ka uf.a is; biair jf.a úisfrkafk kE' i;r
i;smÜGdkfha msysgkjd' fkdwe,au we;sfjkjd' ux
yeu ;sifa iau l,amkd lrkafka isyf s hka isàu .ekhs'
ksod.ekSu msKsi ux tÉpr ld,hla .kafk kE'
m%ud§ mqoa.,fhla fjkak ux nhhs'˜
nq ÿ rcdKka jyka f ia idÿldr ÿka k d'
Wkajykafia fï .d:dj foaYkd fldg ks.u;siai
f;reka jykafiaf.a W;aidyh uy;a fia w.h l<d'
fï ;=<ska jv jvd;a wm%ud§ jQ fuu iajdóka jykafia
tA fudfydf;au wry;ajhg m;a jqkd'
12' wmamudo rf;da NslaLq - mudfoa Nhoiaisjd
wNífnda mßydkdh - ksíndKiafiaj ika;sfla
m%udofhys ìh olsñka - fkdmud nfjysu wef,ñka
ksjka u.u mqreÿ lrk
- kqjKe;s iufKla fjhs kï
ke; lsis Èk msßfykafka - ksjkguhs fhduq jkafka
fkdmud jk tA iuKd - ksjk <Õhs kj;skafka
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" wmg fï l:d
jia;=j ;=<ska wm%ud§ nfjys we;s wkqiia b;d fyd¢ka
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 2 - wmamudo j¾.h 81

meyeÈ,s fjkjd' W;=ï ry;ka jykafia,d f,dafl


ìysjqfka m%udofhys ìh ÿgq wm%udofhys we¨Kq
Y%uKhka jykafia,d ksihs'
jrla O¾udfYdal rc;=ud i|¿;,fha isg wE;
n,d isáhd' rc ñÿf,a b;du;au l=vd i;a yeúßÈ
úfha miqjk <ore iajdóka jykafia kula Ydka;j
jäk whqre olskakg ,enqkd' ta o¾Ykhg rc;=ud
jiÕ jqkd' fï <ore Y%uKhka jykafia iuÕ l;d
nia lrkak ´k lsh,d rc;=udg is;=kd' rc;=ud
mKsúv hj,d fï iajdóka jykafiaj jvïujd .;a;d'
lsis l,n,hla ke;sj ;e;s .ekSula ke;sj iskd uqiq
uqyqKska fï lsßleá Y%uKhka jykafia ud<s.djg
jäk whqre rc;=ud uy;a wdorfhka n,d isáhd'
—mqxÑ iajdóka jykai" fï rdc ukaÈrfha leu;s
wdikhl jevbkak˜ lsh, rc;=ud lsõjd' mqxÑ
iajdóka jykafia jk ksf.%daO idufKarhka jykafia
mqxÑ weia j,ska jgmsg ne¨jd' rc;=udf.a uqyqK
ne¨jd' isky jqkd' Ydka; .ukska isxydikh <Õg
jeähd' fï fmdä iajdóka jykafia jdäfjkakg
yokafka isxydikh u; nj rc;=udg f;arekd' mqxÑ
jqk;a fuu iajdóka jykafia ;=< ;sfnk widudkH
ks¾NS;lu .ek rc;=ud i;=gq jqkd' tA iajdóka
jykafiag isxydikhg keÕ.kakg neye' Wi uÈ'
rc;= u d Woõ l<d' is x ydikhg ke.,d Ndjkd
bßhõfjka jdä jqkd' rc;=udf.a isf;ys uy;a wdorhla
mek kex.d' —uf.a wdorKSh mqxÑ iajdóka jykai"
O¾uh okakjdo@˜ —mskaj;a uyrc" tfiah' ud tA
Nd.Hj;=ka jykafiaf.a O¾uh ±k.;a;d'˜ —mskaj;=ka
82 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

jykai" tfia kï ug tA W;=ï nK álla jod< uekj'˜


ksf.%daO iajdóka jykafia b;du;a ñysß iajrfhka
Oïu mofhys wm%udo j¾.hg wh;a fuu fldgfia
.d:d fod<yu mejiqjd' f;areu lsh,d ÿkakd' rc;=ud
meyeÿkd' f.dvdlau meyeÿkd' tA meye§u uq¨ f,dalh
mqrd O¾uh me;sÍfï wdrïNh njg m;ajqkd'
wm%udoh ;=< i|yka W;aidyh" ùßh" fkdmiq
neiSu" is; Yla;u
s ;a lr.ekSu" wl=i,a ÿrelsÍu" l=i,a
jeãu" W;= ï woyi uq ÿ ka m;a j k ;= r e wLKa v
W;aidyhl fh§u O¾udfYdal rc;=ud yeuúgu
l%shd;aul l<d' wm%udofha wkqiia okakd ksid O¾uh
m;=rejkakg uy;a uykaishla .;a;d'
mskj
a ;=fka" mskj a ;a orejfka" wmf.a nqÿrcdKka
jykafia l=iks drd kqjr Wmj¾;k i,ajkfha msßksjka
mdkakg fudfyd;lg l,ska ish¨ fokd wu;d
Wka j yka f ia f .a wjika wjjdoh jod<d' tkï"
—yka o odks Ns l a L fõ" wduka ; hdñ fjda ' jhOïud
ixLdrd' wmamudfoak iïmdfoa:˜ —mskaj;a uyfKks"
ud ±ka Tnj wjika j;djg wu;ñ' ilia ù ;sfnk
iEu fohlau keiS hk iajNdjfhka hqla;hs' tu
ksid wm%ud§j ksjka wjfndaO lsÍug uykais .kak'˜
lshdh'

F Fff
ieoeyej;=kaf.a is;a i;ka
oyï rifhka ikikq msKsi ,shk ,o
—wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh˜
fofjks fldgi jk wmamudo j¾.h ksud úh'

Vous aimerez peut-être aussi