Vous êtes sur la page 1sur 80

nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.

%yh

—iïnqoaO;ajhg m;aùu˜
hkafkys w¾:h l=ulao @

nqoaO" iïnqoaO" wNsiïnqoaO" iïudiïnqoaO hk


f.!rjKSh mo ish,af,ysu tk zznqoaOZZ hk mofha O¾u w¾:h
m<uqfldgu f;areï lr .; hq;=h' ;=ka;rd fndaêhlska tla;rd
fndaêhlg meñK" zznqoaOZZ ;;ajhg m;a jQ ish¨ W;=uka
jykafia,d nqÿjrhska jykafia,d f,iska O¾ufha y÷kajhs' fuys
§ f,dõ;=rd nqoaO;ajhg m;aùu" mÉfÉlnqoaO ;;ajhg m;aùu
iy wry;anqoaO;ajhg m;aùu hkqfjka ;=ka;rd fndaêh
y÷kajkq ,nhs' nqoaO" iïnqoaO" wNsiïnqoaO" iïud iïnqoaO
hkd§ jYfhka wo Ndú;fha mj;sk mohka tl mqoa.,fhl=g
fyda tl pß;hlg fyda úfYaIKhla jYfhka wdfrdamkh
lrñka jerÈ wdldrhg Ndú;dlrkakg mgka .;af;a fn!oaO
idys;Hh ,shq mD;.ack idys;Hhlrejka úisks' tfukau fn!oaO
b;sydih ,shQ mD;.ack ñksiqka úisks' ta Tjqka nqÿkajykafia fyda
nqoaO;ajh fyda mrud¾: jYfhka oel y÷kdfkd.;a fyhsks'
ksjka wjfndaO lr.;a" iir ÿflka ioygu ñ§ ksoyia jQ
ish¨u W;a;uhska jykafia,d nqoaO;ajhg m;ajQ fial'

zzf,dõ;=rd iïud iïnqoaO;ajhZZ fuhska w.% jkfial'


thgo fya;=jla we;' f,dalh nqÿjrhska jykafia,df.ka ysia jQ
hq.hl" wjia:djl" iajhx N+ {dKfhkau" .=re WmfoaY
rys;ju" ;udf.au ukfia Yla;shu u;=lrñka ish¨ flf,ia
uq,a iyuq,skau .,jd Wÿrd oud W;=ï nqoaO;ajhg m;aùu
jeo.;au isÿùuhs' fï i|yd ;j;a ndysr .=rejrfhl=f.a .=re
WmfoaYhka fkd,ndu rd. nj" oafõI nj" fuday nj iyuq,skau
Wÿrd .,jd oud ;ukaf.a is; flf,iaj,ska ksoyia
lr.kakg;a" flf,ia Wÿrd .,jd oud iir ÿflka ioygu ñ§
ksoyia jk ksjerÈ ud¾.h wjfYaI f,dalhdg o m%ldY lr

- 03 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

lshdfokakg;a yels Yla;shla iys; jQ W;a;uhd f,dõ;=rd


iïud iïnqoaO kñka y÷kajhs'

mÉfÉl nqoaO fyj;a mfia nqoaO;ajhg m;ajk W;a;uhd


o wkqkaf.a .=re WmfoaYhla ke;sju iajhx N+ {dKfhkau rd.
nj" oafõI nj yd fuday nj Wÿrd .,jd oud nqoaO ;;a;ajhg
m;afjhs' kuq;a fujka hq.hl" tkï wnqoafoda;amdo ld,hl
zzNjZZ Wÿrd ouk fuu l%ufõoh ;j;a flfkl=g m%ldY lr
meyeÈ,s lr lshdfokakg fkdyelsùu ksid ;uka iajhx N+
{dKfhkau wjfndaO lr.;a O¾uh ;udgu muKlau iSud ùu
ksid mÉfþlnqoaO hkqfjka fuu nqoaO nj kï l<y'

wry;a nqoaO" ;;a;ajhg m;ajk W;=ukajykafia,d


f,dõ;=rd nqÿmshdKka jykafia úiska f,dalhdg foaYKdlr
fmkajd jod, ud¾.hu wid±k" tA u. wkq.ukh lrñka" tA .=re
WmfoaYj,g wkql+,ju ls%hdlrñka" idia;Dkajykafia .sh u.
hñka ls%hdlr rd. nj" oafõI nj" fuday nj iyuq,skau Wÿrd
.,jd ±óu l< ksid wry;a nqoaO kñka y÷kajhs'

fuys§ ;=ka;rd fndaêhgu fmdÿ ,CIKh jkafka zzNjZZ


Wÿrd ±óuhs' tkï rd. nj" oafõI nj" fuday nj h<s isf;ys
fkdWmÈk f,iskau rd.laLh lsÍuhs' oafõIlaLh lsÍuhs'
fudaylaLh lsÍuhs' tkï fu;=jla ld,hla iirg noao jkakg
fya;= jQ iir neñ ;=ku fidhd±k iyuq,skau neñ lmd oud
neñj,ska ksoyia ùuhs'

fï wkqj nqoaO;ajhg m;aùu hkq iirg nef|k ndfkka


ñ§ ksoyiaùuhs' thu zzksíndk iÉp lsßhdZZ hkqfjka o
ye¢kaùh'

- 04 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

nqoaO ^Nj¬WoaO & hk ud.ë mofhka w¾: .ekajQfha fï


Ôú; meje;au h,s h,s;a u;= u;=jg;a ìyslr.kakg fya;=jk
Yla;sh ^Nj& fyda ^nj& Wÿrd .,jd bj;alr ^WoaAO& bka ioygu
ñ§ ksoyiaùu hkakhs' fn!oaOhd hkq nj Wÿrd oukakg lemù
ls%hd lrk flfkl= hk woyihs' fufia Wÿrd" .,jd bj;a lr
±ñh hq;= ^Nj& jkafka rd. nj" oafõI nj yd fuday nj hk ;=ka
flf,ia Njhs'

Ñ;a; ix:dkh ;=< rd. .;s meje;Su ksid rd. nj


w¨;ska Wm§' oafõI .;s meje;Su ksid oafõI nj w¨;ska Wm§'
fuday .;s meje;Su ksid fuday nj w¨;ska Wm§' rd. wkqihx
wkqfia;s" má>wkqihx wkqfia;s wúÊcd wkqihx wkqfia;sZZ"
hkqfjka PPlal iQ;%fha§ ú.%y lf,a fufia w¨;ska wkqih Wm;
,eîu ^nj& hkakhs' fuf,i rd. nj" oafõI nj" fuday nj
w¨;ska Wmojd .ksñka" tAjd idrhs" jákjd hkqfjka ;SrKh
lf<a tA ms<sn|j we;a; we;s ieáfhka fkd±kSu ksiduh' tfia
we;a; fkdokakd wjêhl§ fï .;s fyd|hs' jákjd" idrhs lshd
ksÉpfia" iqL fia iqj fia iqn fia ±l w;a; fia .ekSu l<;a ±ka
fï .;s j, we;s Nhdkl lu ksire nj" wkd: ùug fya;=jk
nj h:d mßÈ ±l .;a wdßh Y%djlhd tA flf,ia .;s iyuq,skau
Wÿrd wialr ±óug leue;af;kau ls%hd lrkafkl= njg m;a
fjhs'

f.!;u fndai;a;=uka wei;= jDCIh mduq,§ nqoaO


;;a;ajhg m;a jQ nj .sys meúÈ iEu flfklau okakd" úYajdi
lrk lreKls' kuq;a fu;ekÈ isÿ jq kshu" ksjerÈ ixisoaêh
l=ula±hs mrud¾: jYfhka f;areï fkd.ekSu nqoaO;ajh
ms<sn|j o f;areï fkd.ekSuhs' f.!;u fndai;a;=ud fï
wjia:dfõ udrhd iu. igkafldg udrhd mrojd" miqj meñKs
;kayd" r;S" rÕd hk udr ÿjkshka o mrdch lr nqoaO;ajhg m;a

- 05 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

jQ nj fn!oaO idys;Hfha yd fn!oaO b;sydifha fmkajd fok


idudkH ms<s.;a m%ldYkhhs' fuh iïu; ú.%yhlau muKs'

fn!oaOhska hehs lshd .kakd Nla;sfhka nqÿka woyk


fndfyduhla mD;.ack ñksiqka ;ju;a okafka;a" woykafka;a"
wid ±kf.k we;af;a;a" tfukau isf;a OdrKh lrf.k
we;af;a;a" úydria:dkj, yd fjk;a mQckSh ia:dkj, we| we;s
is;=jï wdY%fhka l,dlrefjl=" idys;Hlrefjl= u;=lr fmkajd
ÿka mßÈ" nqÿka jykafia udr mrdch lsÍfï l:dj ñi kshu
ksjerÈ nqoaO;ajhg m;aùu ms<sn|j fkdfõ' yq§ ck myka
ixfõ.h we;s lsÍu i|yd l,dlrejd idys;H lrejd úiska
lrk ,o fujka ks¾udKhka fudkaáfidß mka;sfha uÜgug
±kqula we;s nd,hka yg .e,fm;;a ksjka ud¾.hg wkq.;
jkakg W;aidy orK nqoaO Y%djlhskag fuh fkd.e,fmhs'

udrhd" jij¾;s udr mq;%hd" kue;s iev mreI fr!ø


mqoa.,fhl= iu. fndai;a;=ud hqo jeÿKq nj;a" fndai;a;=ukag
wfkaldldr jQ ndOd meñK jQ nj;a" jo ÿka nj;a" fï reÿre
igk ÿgq foúhka n%yauhska mjd nfha m,d .sh nj;a Ñ;%hlg
ujd fmkajkafka fn!oaO idys;H lrejdh' l<dlrejdh' tfukau
;reK rEu;a ;reKshka ;=kafofkl= meñK fndai;a;=uka
bÈßfha rÕmEula l< nj mjikafka;a idys;Hlrejd iy l,d
lrejdh'

fn!oaO idys;Hlrejd" l,d lrejd fukau Ñ;% Ys,amshd o


fn!oaO b;sydih ,shq fndfyda .;al;=jreka o nqoaO pß;hla
f.dv k.kakg W;aidy l< nj meyeÈ,sju fmkajd Èh hq;=h'
kuq;a mrud¾: jYfhka nqoaO O¾ufha yrh f,i fmkajd ÿka
nqoaO;ajhg m;aùu hkq óg yd;amiskau fjkia isoaêhls' fuh
wOHd;añl úmßhdihls' is; yd uki uq,alrf.k fÉf;da
úuqla;sh yd m%{d úuqla;shg m;aùuls' fujka wOHd;añlj
- 06 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

isÿlr.;a úY=oaêhla" úuqla;shla fmkajd fokakg wfmdfydi;a


jQ l,dlrejd ndysr jYfhka hqoaOhla lrñka udrhd mrdch l<
nj nqoaOd.ï fmd;am;a j, ,shd ;nd l=vd orejkag W.kajk
wdldrh fkdu. hjk iq¿ o¾Ykhls' fuu idys;H lrejdf.a yd
l,dlrejdf.a ixl,am j,ska ñ§ ksoyiaj is;d nqoaO;ajhg
m;aùu hkak ms<sn|j h:dN+;{dK o¾Ykhla ,nd.kakg
fn!oaOhska yeáhg wm W;aidy ±ßh hq;=h' l=vd ld,fha
bf.k.;a fï woaN+; wNjH foa ñh hk;=reu isf;ys ordf.k
isák fndfyda mD;.ack mqoa.,hska wog;a wm w;ru Ôj;a fjhs'

Ñ;% Ys,amshd" l,dlrejd" idys;Hlrejd fukau


b;sydi{hd o —nqoaO;ajh˜ ms<sn|j wd.ï woykakkag"
Nla;sjka;hskag" .e,fmk wdl,amhlska nqoaO pß;h foi
n,kakg ñksiqkaj mqreÿ lrk kuq;a" h:djd§ ;:dldÍ f,iska
mgq wdl,am j,ska Tíng f.dia" momru iïu;fhka ñ§"
mrud¾: jYfhka nqÿka ±l .kakg W;aidy fkdlsÍu n,j;a
jrols' wm fn!oaOhska yeáhg" ksjka ud¾.h fidhd hkakka
yeáhg" yeu úgu w¨;a úêhlg is;d n,d mrud¾: O¾uhu
wjfndaO lr.kakg W;aidy ±ßh hq;=h'
zzfhda máÉp iuqmamdox miai;s
fida Oïux miai;s
fhda Oïux miai;s
fida ux miai;s
hk nqoaO NdIs;fhka fuh fudkjg meyeÈ<s lrfohs'
fuys f;areu hfula nqÿka olskakg kï máÉp iuqmamdo O¾uh
kue;s fya;=m, O¾uh mila fldg ±l.; hq;=h' fï moje,a
lshùu fyda momru f,iska th ±k .ekSu fyda muKlao fï
i|yd m%udKj;a fkdfõ'

zznqoaOZZ hk ud.ë mofha w¾:h ú.%y lr fmkajkakg


W;aidy lrk fndfydauhla isxy, NdIdj W.;a W.;=ka fï
- 07 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

i|yd wjfndaOh ^nqoaO}wjfndaOh& hk moh fhdod f.k we;'


;j;a ;ekl§ nqoaêh - nqoaêu;a hk moh o fï i|yd fhdodf.k
we;' nqoaO ^Nj¬WoaO& ^N=¬WoaO&hk moj, O¾u w¾:h jkafka
W.;alu" nqoaêu;alu fyda wjfndaOh hk isxy, moj,ska ú.%y
jk w¾:h kï fkdfõ' th jerÈ ú.%yhls' nqoaO" nqoaOx" nqoafOda
hkd§ ud.ë moj,ska ú.%y jkafka zzNj Wÿrd ±uQZZ hk
w¾:hhs' tkï rd. nj" oafõI nj" fuday nj ^flf,ia Nj&
Wÿrd ±uq hk w¾:h tys we;'

nqoaêu;a hk mofhys w¾:h jkafka Nj¬jD¾êh hkakhs'


f,dalh ilialr È.gu mj;ajdf.k hkakg kï rd. nj" oafõI
nj yd fuday nj j¾Okh lr.; hq;=hs' Nj jD¾êh ^nqoaêh&
ksid ñksiqka nqoaêu;a hk ;;ajhg m;afjhs' tkï u;aùfï
iajNdjhls' Nj ^nj& hk mofhys ìyslsÍug Wmldr jk" hk
w¾:hla we;' tfukau Nj hkq îc wjia:dj f,iska o fmkajdÈh
yelsh' WmamÊc;s hk wjia:djg fmr wjia:dj zzNjZZ
wjia:djhs' îc wjia:djhs'

mqoa.,fhl=f.a i;ajfhl=f.a bm§u meje;au" Ôj;aùu


fukau mxpialkaohka Wmdodkh lr.ekSu h,s h,s;a u;=
u;=jg;a isoaO lrkafkau" ks¾udKh lrkafkau ms%h foag wef,k
rd.nj" wms%h foag .efgk oafõI nj yd ms%h wms%h w;r uksk
^udkh& uq,dnj ^fudaynj& hk uQ,sl .;s ,CIKhka ;=ku ;u
;uka ;=<u ls%hd;aul jk fyhsks' fï .;s ,CIKhka ;=ku
mD;.ack mqoa.,fhl=f.a is;la ;=< ksrka;rju Wm; ,nk"
ks¾udKh jk" iuqoh jk .;s ksidu fïjd zzNjZZ hk mofhka o
ú.%y lr fmkajd ÿkay' zzWmdodk mÉphd Nj" Nj mÉphd cd;sZZ
hkqfjka máÉp iuqmamdo ú.%yfha§ fuh meyeÈ,s lr fmkajd §
we;'

- 08 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

rd. .;sh mj;skd ;=rdjg is;l h,s h,s;a zzrd. njZZ


WmÈk nj;a" oafõI .;sh mj;sk ;=rdjg is;l h,s h,s;a
zzoafõI njZZ WmÈk nj;a" fuday .;sh is;l mj;sk ;=rdjg h,s
h,s;a zzfuday njZZ WmÈk nj;a" O¾ufha fmkajd § we;' fï
wkqj rd. .;s yd rd. nj hkq tllau fkdfõ' .;s yd Nj hkq
wjia:d folls' rd. .;sh is;la ;=< ;ekam;a jQ we;=<g .;a
fohls' zz.;sZZ hkq .kakjd" .;a;d" ;ekam;a lr.;a;d hk
w¾:hhs' zznjZZ hkq w¨;ska ìyslr" ks¾udKh lr .kakjd
hkqhs' h,s h,s;a w¨;ska ks¾udKh lr fkd.;af;a kï zzNjZZ
wkq;amdo ksfrdaO fjhs' h,s fkdWmÈhs' fï wkqju oafõI nj yd
fuday nj hk moj,ska o w¾: .ekafjkafka w¨;ska ìyslr
ks¾udKh lr .;a;d hkqhs' zzmqkínfjdaZZ zzhdhx ;kayd
mqkínfjdaZZ zzkFÓ odks mqkínfjdaZZ hkdÈ jYfhka fmkajd
ÿkafka fufia w¨;ska ks¾udKh lsÍu yd ks¾udKh lsÍu
keje;aùu ms<sn|jhs' fï ksid Nj" ixNj" mqkínj wd§ ish¨u
moj, w¾:h w¨;ska ìyslr ks¾udKh lr .ekSuhs' fufia
w¨;ska ks¾udKh lr .kakd foa rd. wkqih" má> wkqih
wúÊcd wkqih f,iska o O¾ufha meyeÈ,s lr § we;'

Ôj;aùu" meje;au È.gu mj;ajdf.k hdu" ms<sn|j hï


wjfndaOhla muKla ,enq mqoa.,hd mD;.ack mqoa.,fhls' p;=
wßh iÉphka ms<sn|j i;HdjfndaOh ^iÉÑlsßhdh& ,nd zznj
Wÿrd ±uqZZ mqoa.,hd nqoaO;ajhg m;a jQ W;a;uhdhs' wjfndaOh
yd i;HdjfndaOh hk mo foflys w¾:hka o fjkiah'
wjfndaOh hkak f,dalh ms<sn|j hï úIhdkqnoaO ±kqula ,en
.ekSuhs' i;HdjfndaOh hkq f,dalh úo n,d f,dalfhka tf;r
jkakg yels Yla;sh ,nd .ekSuhs' fï wkqj wjfndaOh hkak
f,!ls l jQ ; a ks j kg m% u dKj;a fkdjq ; a ±kq u ls '
uydpd¾hjrfhl=f.a ±kqu wjfndaOhhs' fida;dm;a;s M,hg
m;ajqfjl=f.a ±lau i;HdjfndaOhhs' fï fol iudk l<
fkdyelsuh'
- 09 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

fï wkqj rd. nj" oafõI nj" fuday nj is;ska Wÿrd bj;a


lr ±ófï {dKhkau nqoaO {dKhka fõ' rd. nj" fuday nj"
oafõI nj Wÿrd ouk n,hu nqoaO n,h fjhs' rd. nj" oafõI
nj" fuday nj iyuq,ska Wÿrd oud ,nk úuqla;shu m%{d
úuqla;sh fõ'

máÉp iuq q m a m do O¾uh fkd±k" h:dmßÈ


máÉpiuqmamdo ú.%yfha ;smßjÜghu f;areï fkdf.k"
p;=rd¾h i;Hhka wjfndaO lr .; fkdyelsh' Nj ksfrdaO lr"
cd;s ksfrdaO l< fkdyelsh' iïud wx.hka f;areï .;
fkdyelsh' iïud ÈÜÀhg m;aùu fyda iïud iudêhg m;aùu
fyda iïud {dK ,eîu fyda iïud úuqla;shg m;aùug fyda
yelsjkafka máÉP iuqmamdo ú.%yfha l=i,uQ, Woafoaih
ksjerÈju ±k wkq.ukh lsÍfukau muKs'

iïud iïnqoaO;ajhg m;aùu kue;s wisßu;a isÿùu


isÿjkafka wßh m¾fhaIKhl fhfoñka" ixLdr ksfrdaO lr" Nj
Wÿrd bj;alr wialr oukakg ls%hdlsÍu u.skau muKs' zzNj
ksfrdafOda cd;s ksfrdafOdaZZ hkak fuys§ iïmQ¾J lr.; hq;=h'

iïud iïnqoaO;ajhg m;ajk ish¨u W;a;uhska


^;=ka;rd fndaêfhkau& wd¾h wÜGdx.sl ud¾.h iïmQ¾K
lrf.k" iïud {dK ,ndf.k ^nqoaO {dKhka& iïud
úuqla;shg m;aúh hq;=uh' fï i|yd iïud ÈÜÀhu uq,a fõ'
^iïud ÈÜÀ mqínx.ud& wßh wIaGdx.sl ud¾.h iïmQ¾K
lr.;a miqj muKla kjjeks wx.h jQ iïud {dK tkï nqoaO
{dKhka ,efnhs' tA nqoaO {dKhka ,enq W;a;uhd flf,ia uq,a
Wÿrd ouhs' fuys§ i|yka jk nqoaO {dKhka hkq Nj Wÿrd
ouk hk w¾:h f.k fok nqoaO {dKfhdahs' flf,ia Wm;
,nk uq,a jkafka rd. nj" oafõI nj yd fuday nj hk uq,a ;=khs'

- 10 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

fufia flf,ia uq,a Wÿrd ±uq miqj muKla iïud úuqla;sh


kue;s oi wx.hu iïmQ¾K ù wry;a M,h CId;a CId;a lr.kS'

zzfndaêi;ajZZ hk wjia:dfõ§ Nj Wÿrd oukakg


Wmldr jk mßfhaIKhka lrñka" Bg wjYH jkakd jQ lreKq
ldrKd fidhñka isák wjia:djhs' nqoaO;ajhg m;a jQ
nqÿmshdKka jykafiau jrla fï nj m%ldY lr we;' ^ixhq;a;
ksldh - k.r iQ;%h& zzmqífíj fï NslaLfõ iïfndaOd"
wkNsiïnqoaOiai" wiïnqoaOiai" fndaêi;a;iafij" if;da
t;ofydaisx ksÉpx j;dhx f,daflda wdmkafkda cdh;s p" Ôh;s p"
óh;s p" pj;sp" WmamÊc;s p" w: p mksuiai ÿlaLiai
ksiairKx kmamcdkd;sZZ

nqoaO;ajhg m;ajQ miqj" ;uka jykafiau nqoaO;ajhg


m;ajkakg fmr fndaê i;ajhka f,iska wjfndaO lr.kakg
neßjQ fndfyda foa ±ka h:dN+; {dKfhka m%;HCI lr ±l .;a
nj fuhska meyeÈ,s lrhs'

zzmqífíp fï iïfndaOdZZ hkqfjka m%ldY lf,a


iïnqoaO;ajg m;ajkakg fmr ;ukajykafia wiïnqoaO úh'
wkNsiïnqoaO úh' fndaê i;a;iai úh' tkï Nj Wÿrd fkd±uQ"
Nj Wÿrd oukakg fkdo;a" Nj Wÿrd ouk u. fidhñka .sh
flfkl= muKla úh hkak fuys f;areuhs' fya;=M, O¾uh .ek
mQ¾K wjfndaOhla fkd;snQ nj;a ^kmamcdks;s& Wm;" ðj;a ùu"
meje;au" ñhhdu jeks foa fya;=jla ksidu isÿjk fya;=M,
oyugu wod, nj h:dN+; {dKfhka wjfndaO lr .kakg
wiu;a jQ nj;a m%ldY l<y' ish¨u f,dali;ajhd fï Ôú;
meje;afuka ñ§ ksoyiajkakg fkd±k" bka ñÈh fkdyels
wdldrfhkau" W.=,lg wiqù isà' h,s h,s;a W.=,gu wiqùu ñi
bka ñ§ ksoyiaùug u.la fkdokS ^kmamcdkd;s& Wm;la ,nhs'
Ôj;afjhs' ÿla ú¢hs' ñh mrf,dj hhs' iem yUdf.dia ÿlu
- 11 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

Wreu lr.ekSula úkd fjk;a lsisÿ yrhla fï Ôú; meje;au


mj;ajdf.k hdfï ke;s nj f;areï .kakg neßùuu fï
W.=f,kao ñ§ ksoyia jkakg neß ùuhs'

fujka ish¿u m%Yak j,g" .eg¨ j,g uq,a jQ fya;=j


jkafka wei" lK" kdih" Èj lh yd uk hk wdh;khka
yfhkau ms%hukdm foaj,g iïnkaOùuhs' ne£uhs' wd,h"
wdorh" we,Su" ;kaydùu" Wmdodkh lr .ekSu wdYdj" f,daNlu
hkd§ mo j,ska ú.%y lr fmkajd fok ,oafoa ms%h úkaokh"
wdiajdoh h,s h,s;a ú|ùfï" mskùfï wjYH;djhhs'
leue;a;hs' ukdmhhs' thu rd.S njg m;aùug fya;=j o fjhs'
f,daN nj" ;kayd nj fï ksidu is;l Wm; ,nhs' fujka jQ rd.
nj" f,daN nj" ;kayd nj is;ska Wÿrd .,jd oud WfmaCLd is;la
we;s lr .ekSu ÿl ke;s lr .ekSfï ksjerÈ ud¾.hhs' thu nj
Wÿrd oud nqoaO njg m;aùuhs' fufia iirg ne| ;nk neñ
ks¾udKh lrk rd. nj" f,daN nj" oafõI nj" fuday nj
ñksfil=g uki fufyhjd ;u is;skau Wÿrd bj;alr oud
ksoyiaùfï ud¾.hla l%ufõohla ke;akï nqoaO;ajhg m;a jQ
nqÿ flfkla f,dalhdg fujka nqoaO O¾uhla foaYkd lrkafka o
ke;' fï rd. nj" oafõI nj" fuday nj m%dfhda.sl ls%hdud¾.hla
wkq.ukh lsÍfukau is;ska .,jd Wÿrd oud bka ksoyia úh yels
ksidu nqoaO O¾uh foaikd lr f,dalhdg ksjerÈ u. fmka jQ
fial'

mD;.ack f,dalhd rd.fhka u;a ù" oafõIfhka u;a ù"


fudayfhka u;a ù udkfhka u;aù ls%hdlrk O¾u;djhla
f,djmj;S' ms%h" wms%h foaj,aj,g fufia u;aù ls%hd lrk
mD;.ack f,dalhdg ixidr ÿflka ñ§ ksoyia jk ksjerÈ
ud¾.hla .ek ys;d .kakg j;a" l,amkd lrkakgj;a Yla;shla
fyda yelshdjla ke;s jkafka Tjqka rd. oafõI fuday .;s ksid u;a

- 12 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

ù" Wkau;a;lhska f,iska ls%hd lrkakg ùu ksidh' zziífí


m%:q.ackd Wkau;a;ldZZ hehs mejiqfõ tA ksidh' fï wkqj
mD;.ack f,dalhd iem yUdhk kuq;a tfia iem fidhd
yUdhkafka ;ukau u;aùfï m%;sM,hla ksidu nj Tjqkag f;areï
.; fkdyelsh' fï wkqj m%Yakfhka ñ§ ÿflka ksoyia jkakg
l,amkd lrk yeu úglu mD;.ack f,dalhd h<s;a lrkafkau
;j ;j;a mxpialkao f,dalhu Wmdodkh lrf.k w¨;skA ;j
;j;a m%Yak yd .eg¨ j,g mg,eùuhs' fuh wúoHdjhs'
fkdokakd luhs' ÿflka ñ§ ksoyia jkakg ;djld,slj fhdok
ish¨u ms<shï h,s h,s;a nyq, f,iu ÿlgum;a lrjk
wdldrfha tAjduh' fï ksid ÿlg uq,ajq fya;=ju fidhd ±k
zzNjZZ Wÿrd ±óu u.skau ksíndk .dó úh hq;=h'

rd. nj" fuday nj" oafõI nj WmÈkafkau is;lh'


w¨;ska fufia Wm; ,nk zzNjZZ Wÿrd bj;a lrkakg ls%hd
lsÍu fndaê mdCIsl O¾uhka iïmQ¾K lsÍug ls%hd lsÍuhs'
fndaêi;aj ;;ajh thhs'

2' Nj ksfrdafOda cd;s ksfrdafOda

ud.ë nqoaO NdIs;fha fmkajd jod, Nj ^ixNjx" iuqoh"


ixN+;x& hk mohka yd cd;s ^WmamÊc;s" Woh" W;am;a;s& hk
moj, w¾:h ksjerÈj f;areï .; hq;=h'

kQ;k .sys meúÈ fndfyda W.;=ka ,shq yd mßj¾;kh l<


fndfyduhla isxy, fmd;a m;a j, Njh ^ njh& hkqfjka
jerÈhg mohla ,shd olajd Ndú;d lrk w;r ud.ë NdIdfõ
Njh ^njh& hkqfjka ,shd mohla Ndú;d lr ke;s nj fmkajd
Èh hq;=h' zzWmdodk mÉphd Nj" Nj mÉphd cd;sZZ hkqfjka
fmkajq ;ekg zhZ hkakla tl;=lr ,sùu fyda lshùu o jerÈh'
th nqoaO O¾uh úlD;s lsÍuls'
- 13 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

nqoaO foaYkdfõ Nj" ixNj ^îc& hk moj,ska fmkajqfha


fyda woyia lf,a Wm; fyda cd;s fyda fkdfõ' fï mofhka ^Nj&
ú.%y lf<a l¾u îc wjia:djhs' tkï Wm;g fmr wjia:djhs'
îchla ilia fkdjqk fyd;a me,hla Wmoaoúh fkdyelsh'
máÉp iuqmamdo ú.%yfha tk zzWmdodk mÉphd Nj" Nj mÉphd
cd;sZZ hkqfjka fmkajd jod, wdldrh b;du msßisÿj f;areï .;
yelsh'

zzhdhx ;kayd fmdfkdNúld" mqkínfjda;sZZ fï wdÈ


moj,ska o fmkajd ÿkafka zzNjZZ ^îc& wjia:djhs' fuys w¾:h
kï hula h,s h,s Wm; ,nkafkau îc ksmojk ksiduh hkakhs'
îc ìys fkdlrk wjia:djl Wm;la isoaO úh fkdyelsh' ^kFÓ
odksmqkínfjda& fï wkqj mqkre;am;a;s l:djla nqoaO O¾uhg
fkd.e,fma' mqk mqkdzNjZ ìysùu mqkínfjda;s hkakhs' th nqÿ
oyug .e,fmhs'

l¾u îc is;la ;=< Wm; ,eîfï l%uh ;uka ;=<skau


f;areï f.k" l¾u îc iyuq,skau Wÿrd .,jd oud h,s l¾u îc
fkdWmÈk f,iskau ^wkqmamdo f,iska& is; msßisÿ lr.ekSu
i|yd Nj Wÿrd ±ñh hq;=h' fufia Nj Wÿrd ±uq nqÿmshdKka
jykafiau fujka m%ldYhla lr jod,y'
{dKxp mkfï oiaikx WomdÈ"
wl=mamd fï fÉf;da úuqla;s
whuka;s ud cd;s" kFÓodks mqkíNfjdaZZ

;uka ;=< u;= u;=;a cd;s Wmojd .kakd îc Yla;sh ±ka


ke;s nj;a" ìys lsÍfï Yla;sh jQ zNjZ uq,skau Wÿrd wialr ±uq
nj;a" tA wkqj h,s Wm;la fkd,nk w;r fï ;ukaf.a wjika
Wm;hs hkak o fuys § m%ldY l< fial'

- 14 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

fï wkqj ixidr ÿflka ñ§ ksoyiajkakg kï u;=


Wm;la ^cd;s& ,eîu" wjika l< hq;=h' Wm;g uq,a jQ fya;=j
jkafka zNjZ ils%hj mej;Suhs' Nj h,s;a ìys lsÍu ^îc ilia
lsÍu& kj;d ±uq miqj" Nj Wÿrd ±uq miqj" h,s iirg nef|k
neñ o ilia fkdfõ' fuh nqoaO ;;a;ajhg m;aùuhs'

Nj Wÿrd oukakg Wmldr jk ls%hdldrlï - lrKSh


O¾u - f;areï f.k th ls%hd;aul lsÍu Nj¬Woao jYfhka
fmkajd ÿks' fn!oaO hkqfjka fuh iïu; NdIdfõ i|yka fjhs'
lrKSh O¾u lrk" wlrKSh O¾u fkdlrk mqoa.,hd
fn!oaOfhls'

Nj Wÿrd ±uq miqj th w;S;hg .sh w;S; fohla fõ'


N+¬Woao nqoaO hk fuu w;S;ld, moh Ndú;d jkafka Nj Wÿrd
±uq W;a;uhska i|ydu muKs'

crd" urK" fYdal" mßfoaj" ÿla" fodïkia Wmdhdi wd§


ish,a,u Wm;la isoaOùu;a iu.u Wreu jk m,úmdlhkah' fï
ish¨ wdldr jQ ÿla lkaordfjkau ksoyia jkakg kï Wm; kï jQ
fya;=fjkau ksoyia úh hq;=uh' Wm; isÿjk yeu úglu cd;s"
crd" urK" fYdal" mßfoaj" ÿla" fodïkia tA iu.u Wreu fjhs'
Wm;g o ksh; jQ" uq,a jq fya;=jla we;' Wm;g fya;=j l¾u îc
ksmoùu yd ksmo jQ îc ils%hj meje;Suhs' l¾uîc hkqfjka
woyia lf,a flf,ia .;Skah' flf,ia .;s r|d mj;skafka
nUhla muK jQ YÍr l+vqj ;=<u we;s ufkdauh lh ;=<h' fï
wkqj ;ukaf.au ufkdauh lh ;=< .nvd ù mj;sk flf,ia .;s
ksjerÈju ±k y÷kdf.k tA flf,ia .;Ska Wÿrd oud h,s
flf,ia nj fkdWmojkakgu Wmldr jk m%;smodj wkq.ukh
lsÍfuka Nj Wÿrd ±óu o isoaO fjhs' fufia flf,ia .;s
iyuq,skau Wÿrd oud h,s flf,ia fkdWmÈk ;;a;ajhg
mdßY=oaO jQ W;a;uhd nqoaO;ajhg m;a jQ W;a;ufhls' f,dõ;=rd
- 15 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

nqoaO" mÉfÉl nqoaO" wry;a nqoaO hk l=uk ;;a;ajhlska


nqoaO;ajhg m;ajqj;a zzNj Wÿrd ±óu wksjd¾hfhkau
isÿlr.; hq;=uh' Nj Wÿrdoud bka ksoyia jq ish¨fokdu
wry;=kajykafia,dh' m%{d úuqla;shg m;a jQ whh' p;=rd¾h
i;Hh wjfndaO lr.;a wd¾hhkajykafia,dh' ixidr ßh .uk
bÈßhg;a meje;aùu kj;d ±uqjkah'

zzprZZ nj wjika l< ksid ldudjpr f,dalj, fyda


rEmdjpr f,dalj, fyda wrEmdjpr f,dalj, fyda h,s
fkdWmÈhs' fï ksidu zzúÊcdprK iïmkakZZ kñka o y÷kajhs'
ldudjpr hkq ldu f,dalj, ieß ieÍuhs' rEmdjpr hkq
rEmf,dalj, ieß ieÍuhs' wrEmdjpr hkq wrEmS f,dalj, ieß
ieÍuhs'

fuys§ rd. úrd. lr" wúÊcd úy;d lr" ;fuda úy;d


lr" úÊcd wê.;d" úÊcd WomdÈ" wf,daflda WomdÈ hk Y=oaO jQ
;;a;ajhg o m;afjhs' pr nj kj;d ±óu zzprKZZ hkafkys
f;areuhs'

Nj Wÿrd oud nqoaO;ajhg m;ajQ W;=uka zzúrcx


ù;u,xZZ hkqfjka o nqoaO foaYkdfõ y÷kajhs' fuys§ úrcx hkq
yh wdldr jQ rcia Wÿrd .,jd bj;a lsÍuhs' rd.h WmÈkafkau
rcia WmÈk ksiduh' u,x hkq u,lv ld fudÜg ùuhs'
fudayhhs' ù;u,x hkq flf,ia lmd neñ is| oukakg Wmldr
jk wdldrfhka ukSkaøsh mk fmùuhs'

nqoaO;ajhg m;ajQ f.!;u nqÿmshdKkajykafia tod


miaj. uykq;a we;=¿ msßig Oïuplalmj;ajk iQ;%h foaYKd
lrk wjia:dfõ§ th Y%jKh l< fldKav[a[ yduqÿrefjda
p;=rd¾h i;Hhka wjfndaO lrf.k" máÉpiuqmamdo O¾uho
wjfndaO lrf.k" oyï wei myodf.k iïud ÈÜÀhgu
- 16 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

m;ajQy' fufia oyï wei myod" oiaifkak ixmkakùug Wmldr


jQ ±lau - iïud ÈÜÀh - f,daflda;a;r iïud ÈÜÀhhs' Oïfuda
ixÈÜÀflda" iïuolaLd;d hk ;;a;ajhkag m;aj - zzhx lsxÑ
iuqoh Oïux" iín;a;x ksfrdaO OïuxZZ hkak o h:dmßÈ
±l.;ay' tkï iuqoh hkak f;areï f.k - zixZ ±l iuqoh
ksfrdaO l< hq;=h hk f,daaflda;a;r iïud ÈÜÀhg m;aj iïud
wx.hka wgu h:d mßÈ f;areï .;ay'

nUhla muK jQ fï YÍr l+vqj wdY%fhkau ;=kaf,dalhu


mj;sk nj;a" tA lduf,dal" rEmf,dal" wrEmf,dal kue;s
;=kaf,dalhu Wmoaojd .kafka rd. w÷r" oafõI w÷r yd fuday
w÷r ksidu nj;a nqÿmshdKka jykafia meyeÈ,sj fmkajd
jod,y'

rd. úrd. lr" w÷r úy;d lr" ^;fuda úy;d& úÊcd


wê.;d hk ;;a;ajhg m;aùfï§ fujka jQ f,dal w÷r ÿreù
wf,daflda WomdÈ fjhs' úÊcd WomdÈ fjhs' m[a[d WomdÈ
fjhs' wf,daflda WomdÈ hkq ;=kaf,dal w÷ru ±l" f;areï f.k
flf,ia w`¥r ÿre lsÍuhs' fN!;sljQ;a" f,!lsljQ;a fï
;=kaf,dalhu ks¾udKh lr.;af;a ;kaydj yd wúoHdj mj;sk
ksidh' w÷r ks¾udKh lr.kafka flf,ia .;s ^wdij" wkqih&
WmÈk ;dlal,a muKs' rd.h" oafõIh" fudayh hk .;s ;=ku
;u is; ;=<u uq,anei f.k mj;sk nj f;areï f.k fï
.;s;=ku iyuq,skau Wÿrd bj;alr ±óu zzNjZZ Wÿrd nqoaO
njg m;aùu' ;u Ñ;a;ix:dkh ;=< WmÈk" ls%hd;aul jk"
me,mÈhï jk fï jerÈ iy.; jQ flf,ia .;s ;=k fjk;a
ndysr lsisfjl=g j;a Wÿrd bj;a lr oukakg fkdyels nj;a"
;ukagu th Wÿrd bj;alr oukakg yels nj;a" ukd fldg
f;areï .;a mqoa.,hd wßh Y%djlfhl=" ioaOiai l=,mq;%fhl=
njg o m;afjhs'

- 17 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

3' nqoaO;ajhg m;ajk ish¿u W;a;uhska my; i|yka lrkq


,nk .=Kdx.j,skao mßmQ¾K fjhs'

1' nqoaO ;;ajh" nqoaO nj" hkq ;=ka;rd fndaêfhka tla;rd


fndaêhlska nqoaO;ajhg m;aùuhs' Nj Wÿrd wialr
±óuhs' f,dõ;=rd nqÿmshdKka jykafia,d;a" mfia
nqÿjreka jykafia,d;a" ish¨u wry;a nqÿjreka
jykafia,d;a zzNj Wÿrd ±uqZZ - ish¨ flf,ianeñ lmd
is| ±uQ W;=ukah' tA ksidu nqoaO kï úh'

2' nqoaO;ajhg m;ajQ W;=uka jykafia,d yeu flfklau


p;=rd¾h i;Hhka ukdfldg wjfndaO lr.;a wd¾hhka
jykafia,d fj;s' ÿlafÄ {dKx" ÿlaL iuqofha {dKx
ÿlaL ksfrdafè {dKx" ÿlaL ksfrdaO .dñKs mámod
{dKx hk wßh i;Hhka y;ru ukdfldg wjfndaO
lrf.k wdih" wkqih hkq lsuehs f;areï f.k" wdij
iuqoh jk wdldrh ±l" wdih" wkqih ksfrdaO lrkakg
ls%hdlr" wdih wkqih ksfrdaO .dñKs m%;smodj Ôú;
ld,h ;=<u ls%hd;aul lrk W;=uka fjhs' tA ksidu nqoaO
kï úh'

3' wd¾h wÜGdx.sl ud¾.h" f,daflda;a;r ksjka ud¾.h


f,iskau wjfndaO lrf.k iïud ÈÜÀfha mgka iïud
iudêh f;lao" iïud {dK" iïud úuqla;s hk nqoaO
{dK" úuqla;s {dK o¾Ykh h:dmßÈ wjfndaO lr.;a
W;=uka fjhs' ^f,!lsl wÜGdx.sl ud¾.hl=;a mj;sk
nj;a" tA ksjkg m%udKj;a fkdfjk nj;a" tA f,!lsl
iïud wx.hka wdñi iys; jQ mqkHNd.S jQ" h,s m,úmdl
Wreu lr fok ^WmêúmlaLd& nj;a" h:dmßÈ
f;areïf.k f,daflda;a;r wd¾h wÜGdx.sl ud¾.hu

- 18 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

fidhd ±k wjfndaO lr.; hq;=hs'& fï wkqj zziïudZZ


wx. ^10& iïmQ¾K lr.ekSu nqoaO njg m;aùuhs'

4' WNf;da Nd. úuqla;shu iïmQ¾K lr.;a W;=uka nqoaO


njg m;ajQ whhs' fÉf;da úuqla;sh kï jQ rd. úrd.
lsÍu;a" m%{d úuqla;sh kï jq wúÊcd úy;d lrñka
úÊcd wê.;d ;;a;ajhg m;aùu;a" WNf;da Nd.
úuqla;shg m;aùuhs' fu;ek§ ,nk fÉf;da úuqla;sh
wl=mamdfÉf;da úuqla;shhs' m%{d úuqla;sh ksidu wl=mamd
fÉf;da úuqla;sho ,nd.kS' úuqla;s {dK o¾Ykh ,eîu
újÜfÜ {dK o¾Ykh my,ùu" mámiaiÈ {dK
o¾Ykh ,eîu m%{d úuqla;sh ,eîfï m%;sM,hla f,iska
CId;a CId;a lr.kS' fï wkqj WNf;da Nd. úuqla;sh
iïmQ¾K lr .ekSu nqoaO njg m;aùuhs'

5' ;= k a ; rd fnda ê hla w;ßka tla ; rd fnda ê hls k a


nqoaO;ajhg m;a jQ ish¨u W;=uka zz;s% úoHd wê.;dZZ úh'
;s% úoHd,dNSka úh' mqífí ksjdidkqiai;s {dKh"
pQ;+mmdo {dKh" wdjilaLfha {dKh hk nqoaO {dK
;=k ;s%úoHd hkakg wh;ah' wNs{d,dNS" wkd¾h
OHdk,enq" lsisfjl=g fyda fuu ;s%úoHd {dK
fkd,efnhs' wIaG wNs{d,dNSfhl=g Wj;a ;s%úoHd
{dKhka ,nd .ekSug fkdyelsù kï" kej; kej;
wmd.; jkakg" iir ießirkakg isÿfjhs' ;s%úoHd
{dKhka ,nd.; yels jkafka nqoaO ;;ajhg
m;aùfukauh'

6' nqoaO ;;a;ajhg m;afjk ish¨u wd¾hhka jykafia,d


i;r ud¾.hka wkq.ukh lrñka" .uka u. miqlr"
i;r m,hkagu m;ajQ W;=uka fjhs' fida;dmkak ud¾.h
miqlr fida;dm;a;s M,hg m;ajqy' ilod.dó ud¾.h
- 19 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

wkq.ukh lr ilod.dó M,hg m;ajQy' wkd.dó


ud¾.h wkq.ukh lrñka wkd.dó M,hg m;aùh'
wryka; ud¾.h wkq.ukh lrñka wry;a M,hg
m;aùh' fï i;r ud¾.hkau ±k" ud¾.hka wkq.ukh
lrñka i;r M,hka CId;a CId;a lr.ekS u
wksjd¾fhkau nqoaO njg m;aùu hkqfjka o fmkajd Èh
yelsh' Nj Wÿrd oud h,s Wm;la fkd,nk ;;ajhgu
m;ajkakg kï ^kFÓ odks mqkíNfjda& i;r M,hkaf.au
wê.ukh iïmQ¾K lr.; hq;=uh'

7' rd.la L fhda ks í ndkx" oa f õIla L fhda ks í ndkx"


fudaylaLfhda ksíndkx - ( mqoa.,hd i;ajhd" foú nUqka
mjd" iirg ne| ;nk" noaO lrk neñ ;=k rd. neïu"
oafõI neïu" fuday neïuhs' mD;.ack f,dalhd ;u
bkaøshhka mskùfï§ f,dalh Wrdîfï ls%hdj,sh
ls%hd;aul lrk ;=reu fï neñ ;=ku h,s h,s;a ;ukau
ilia lr.kS' ks¾udKh lr.kS' fï neñ ;=ku lmd
bj;alr is; ksoyia lr .ekSfuka u ksíndk ;;a;ajhg
o m;afjhs' neñ ;=fkkau ksoyiaj" neñ;=ku lmd ±óu
Nj Wÿrd ±óu - nqoaO;ajhg m;aùu hkqfjka o nqoaO
O¾ufhys fmkajd fohs' h,s h,s;a iir neñ w¨;ska
ilia fkdlrk mqoa.,hd nqoaO kï fõ'

8' nqoaO;ajhg m;aùu hkq i;a;sia ^37& fndaêmdCIsl


O¾uhkau wjfndaO lr .ekSuhs' zzfndaêmdCIslZZ hk
mofhka ú.%yjkafka nqoaO mdCIsl - Nj Wÿrd wialr
oukakg Wmldr jk O¾uh fldgia 37lg fnod fmkajd
§uhs' i;r i;smÜGdkhka jeãu" i;r iïumam%Odk
jeãu" i;r b¾êmdo O¾uhka iïmQ¾K lr.ekSu" mxp
bJøsh O¾uhka u;=lr .ekSu" mxp n, O¾uhka

- 20 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

n,.ekaùu" i;a; fndÊcx. ^Nj WoaO lrk O¾u


fndÊcx. kïfõ'& O¾uhka iïmQ¾K lr.ekSu yd wd¾h
wÜGdx.sl ud¾.h ^iïud wx.& iïmQ¾K lr.ekSu
fufia wkqms<sfj,ska mQ¾Klr.; hq;= O¾ufhdah' fï
i;a;sia fndaêmdCIsl O¾uhka iEu tllskau isoaO
lr.; hq;= jkafka ;u is; ;=<u Wm; ,nk flf,ia
.;s ^Nj& Wÿrd bj;alr wialr oukakg Wmldr jk
m%;smodj m%dfhda.sl jYfhkau wkq.ukh lrñka nqoaO
njg m;aùuhs' h,s h,s;a flf,ia fkdWmÈk
wdldrfhkau flf,ia uq,a Wÿrd oud ;u is; yd uki
hk fo;eku msßisÿ lr .ekSuhs'

9' ¸ iS, - i;r ixjr iS,h ¸¸ iudê - iu:" úmiaikd -


wkqmiaikd jeãfuka ixis|ùu yd ¸¸¸ m[a[d - ixud
wx. wg iïmQ¾K lr .ekSu u.ska o hful=
nqoaO;ajhg m;afjhs' fï wkqj iS," iudê" m[a[d
hk ;s%YsCLd iïmQ¾K lr .ekSu u.ska o Nj Wÿrd
oud nqoaO;ajhg m;aúh yelsh' zzixZZ ±l Oïfuda
ixÈÜÀflda - iïuolaLd;d - iïud ÈÜÀ hk ;=ka
wdldr jQ YsCLd iïmQ¾K lr.; yels jkafka zzixZZ
f;areï .;a muKguh' fï wkqj iS," iudê" m[a[d
hk ;s% YslaLd iïmQ¾K lr .ekSu o nqoaO;ajhg
m;aùuh'

10' mxpldu kSjrK O¾uhka ;u is;ska .f;ka"ls%hdfjka


iyuq,skau bj;a lr ±óu o nqoaO njg m;aùuhs'
ksíndk.dó ùuhs' mD;.ack f,dal i;ajhdg ksjka
wjfndaO lr.; fkdyels jk fia ksjk wdjrKh ù
mj;skafkaufuu mxpldu kSjrKO¾uhkaf.ka ksjk
wdjrKh ù mj;sk fyhsks' lduÉPkaoh" jHdmdoh"
ÒkñoaOh" WoaoÉp l=lal=Ép" úÑlsÉÑ;djh hk fï
- 21 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

O¾u;djhka my ksidu flfkl= ;u ksjk jidf.k iir ÿla


ú¢ñka fkdkj;ajdu .uka lrhs' zzprZZ njg m;afjhs' fï wkqj
mxpldu kSjrK O¾uhka iyuq,skau bj;alr ±óu o nqoaO;ajg
m;aùuhs'

fuu mxpldu kSjrK O¾uhka ksid hful=f.a is;la


ls,sá lr w÷re lrhs o Tyq mxpialkao f,dalhu idrhs lshd
Wmdodkh lr.kS' h,s h,s;a flf,ia .;s isf;a Wm; ,eîu;a
iu.u ixidr .uk mj;ajdf.k È.ska È.gu iir .ufka
.uka lrkakg wjYHjk ú[a[dK Yla;sh" ú[a[dK îc
ksmojd .kS' nqoaO njg m;aùu hkq fï mxpldu kSjrK O¾uhka
iyuq,skau is;ska Wÿrd .,jd bj;aalr wialr oud h,s tjka
mxpldu kSjrK O¾uhka ;u is; ;=< fkdWmojkakgu wjYH
m%;smodj wkq.ukh lsÍuhs' oi ixfhdackhka m%ydKh jkafka
fï wkqjuhs'

fuu lreKq ldrkd oyh .eku .eUqßka is;d n,d


f;areï.kakd úg Tng wjfndaO úh hq;= jeo.;au fohla o uu
fu;ek§ Tng meyeÈ,s lr fokafkñ' fï lreKq ldrkd oyh
;=< fld;ekl fyda OHdk .ek fyda wNs{d .ek fyda
b¾êmd;syd¾h .ek fyda lisk Ndjkd .ek fyda OHdk iïmQ¾K
lr.ekSfï wjYH;djhla .ek fyda fmkajd § ke;s nj f;areï
.; hq;=h' hï flfkla OHdk ,eîug" wNs{d ,eîug"
b¾êm%d;syd¾h mEug" n%yau;ajhg m;afjkakg n,dfmdfrd;a;=
fjñka hï ud¾. m%;smodjla wkq.ukh lrkafka kï tjka foa
,nd.; yels jk w;r tA u.skao ksjka u. jeiS hgm;a jkafkah'
fï wkqj f;areï .;hq;= jeo.;au ldrkh jkafka OHdk fyda
wNs{d fyda ,nd.ekSu" nqoaO njg m;aùug" u.M, ,nd.ekSug
wksjd¾hfhka wjYH jQ wx.hla fkdjk njhs'

- 22 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

nqoaO;ajhg m;ajkakg fmr fndai;a jQ f.!;u


nq ÿ ka j yka f ia o wkd¾h OHdkhka wggu m;a ù h'
wNs { d,dNs f hl= o úh' kuq ; a ;uka tA jk úg;a
wNsiïnqoaO;ajhg m;afkdjQ" wkNsiïnqoaO jQ fndaêi;a;iai
muKla jQ nj nqoaO;ajhg m;a jQ miqj nqÿmshdKka jykafiau
m%ldY lr we;' ^Nh fNarj iQ;%h& OHdkhka ,eîu" wNs{d
,eîu" fÉf;da úuqla;shg m;aùu" iudê ,eîu fukau
b¾êm%d;syd¾hhka mEu f.!;u nqÿmshdKka nqoaO;ajhg
m;ajkakg fmr;a Ôj;a jQ ñksiqka w;f¾ m%dfhda.slju ms<s.;a"
Ndú;fha mej;=k foaj,ah' kuq;a flf,ia ^nj& Wÿrd oud
nqoaO;ajhgm;aùfï l%uhla tA lsis wNs{d,dNsfhl= oek
fkdisáhy' fï wkqj rd." oafõI .;sfol ;djld,slj hgm;a
lrf.k f,!lsl jYfhka hïlsis f,!lsl iqjhla ,nd.kakd
l%u fõohla fmr mgkau f,dalhd Ndú;d l<y' ±k isáhy' th
;djld,sl iqjhls' óg fmr nqoaO idikhka mej;s hq.hkays§ o
ñksiqka rd. nj" oafõI nj" fuday nj iyuq,skau Wÿrd wialr
oud nqoaO;ajhg m;aj isánj iuyr ñksiqka wid ±k isáhy'
kuq;a tA i|yd wkq.ukh l<hq;= kshu ksjerÈ ud¾. m%;smodj
Ndú;fhka bj;aj OHdk ,eîfï wNs{d ,eîfï l%uhla muKla
Ndú;fha mej;=ks' f.!;u Y%uKhka jykafia fidhd ±k
f,dalhdg foaYkdlr jodf,a Nj Wÿrd oud ksoyia jk
l%ufõohhs'

fmr nqoaO idikhkays fukau fï f.!;u nqoaO idikh o


hï iSñ; jQ ld, mrdYhla ;=< muKla Ndú;fha mej;S l%ufhka
O¾uh wNdú;hg f.dia nqoaO njg" wry;a nqoaO njg m;aùfï
ksjerÈ l%ufõoh o ñksiqka w;ßka wNdjhgu m;a jkafkauh'
kuq;a fï moje,a momru f,i Ndú;fha mj;skafkah'

wkqrdOmqr hq.fha w.Nd.fha fukau fmdf,dkakre


hq.fha § o ;djld,slj wNdjhg .sh nqoaO idikh foaj wd.ï
- 23 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

ixl,am j,g hgú iyuq,skau nqoaO O¾uh hgm;a ù wd.ula


muKla njg m;aùu meyeÈ,sj fmkajd Èh yelsh' fufia
;djld,slj hgm;aj ;snq nqoaO idikh tkï nqoaO ;;ajhg
m;aùfï ksjerÈ m%;sm;a;s ud¾.h" h,s u;= lr Ndú;hg .kafka
o ;j;a ñksfil= úiskauh' foúfhl=g" n%yaufhl=g fyda fjk;a
wukqiaifhl=g fyda i;ajfhl=g fyda nqoaO idikhla u;= lrñka
wjfYaI f,dalhdg;a nqoaO ;;ajhg m;aùfï ksjerÈ ud¾.h
u;=lr fmkajd§fï yelshdjla fyda Yla;shla ,efnkafka o ke;'

4' nqoaOx" Oïux" ix>x

1' zz.ÉPdñ irKx nqoaOx


.ÉPdñ irKx Oïux
.ÉPdñ irKx ix>xZZ

2' zzkFÓ fï irKx w[a[x nqoafOda fï irKx jrx"


kFÓ fï irKx w[a[x Oïfuda fï irKx jrx"
kFÓ fï irKx w[a[x ixf>da fï irKx jrx"ZZ

ud.ë NdIdfjka foaikd lrk ,o fï m%ldYK folu


nqoaO Yla;sh hkq l=ula±hs f;areï .kakg Wmldr jk mßÈ
w¾: ú.%y lr f;areï .; hq;=h' fï m%ldYK foflysu fmkajd
u;=lr ÿka nqoaO" Oïu" ix> hk ;s%úOdldr r;akhkau Wmldr
lr.; hq;= jkafka iir ießieÍu kj;d ±óugh' iir neñ
Wÿrd .,jd bj;a lr ±óuu fuys wjOdrKfhka m%ldY lr
we;' pr" ir" ieß ir" wdÈ moj,ska ud.ë NdIdfõ fmkajqfha
ixidr .uk idrj;a tlla fia ±l È.ska È.gu iir meje;au
mj;ajdf.k hkakg Wmldr jk ls%hdldrlï lsÍfï m%;sM,hla
f,i Wreu jk .uka lsÍuhs' nqoaO" Oïu" ix> hk ;s%úO
r;akhu ñksfil= úiska Wmldr lr.; hq;= jkafka Ôú;

- 24 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

meje;au ;=< h,s h,s;a Wm; ,nk flf,ia .;s ^mqkíNfjd;s&


Wmoaoùu kj;d oukakgh' flf,ia .;s iyuq,skau Wÿrd bj;a
lr oud ÿla iy.; meje;au wjika lrkakgh' iuqoh f;areï
f.k ksfrdaOh CId;a CId;a lr .kakgh' tkï p;=rd¾h
i;Hhkau wjfndaOlr .kakgh'

ldudjpr" rEmdjpr" wrEmdjpr hk ;=kaf,dalh ;=<u


mj;skafka zzprZZ njls' .uka lsÍfï iajNdjhls' zprZ nj hkq
fkdkj;ajdu hk .ukl fhfok iajNdjhls' fï fkdkj;ajdu
hk .uk hkakg ^ßh .ukg& - hï Yla;s m%Njhla wjYH fjhs'
zixZ idrhs lshd olsk ;=rdjgu fï Yla;sh ìysfjhs' ixidr
.uk hdfï§ ÿl ks¾udKh lr fohs' ÿflka ioygu ñ§ ksoyia
jkakg kï h,s h,s;a Wm;a ,n ,nd ueß ueÍ hk ixidr .uk
^pr nj& zprKZ njg m;alr" .uk wjika l< hq;=h' zprZ hkq
.uka lsÍuhs' zprKZ hkq .uk keje;aùuhs' fï wkqju zirZ
hkq .uka lsÍuhs' zirKxZ hkq .uka lsÍu keje;aùug wjYH
ls%hdldrlï lsÍuhs' fï ksjerÈ ls%hdldrlï lsÍfuka Nj Wÿrd
±ñh hq;=h' Nj Wÿrd ^nqoaO& wialr ±óu u.ska zprKZ njg
m;aùu o isÿfjhs' fï i|yd wjYH ud¾. m%;smodj fidhd ±k
u. wkq.ukh lsÍu z.ÉPdñZ hk mofhka meyeÈ,s lrhs' fï
wkqj zz.ÉPdñ irKx nqoaOxZZ hehs nqoaO foaikdfõ m%ldY l,
foa mrud¾: O¾uhla f,i ±l .;a úg zziir ießieÍu kj;d
±óug Nj Wÿrd bj;a lrk u. wkq.ukh l< hq;=hZZ hkak
wjfndaO fõú'

zixZ idrhs lshd" idrj;a fia fuf;la l,la ÿgqfõ"


iïnkaO;d we;s lr.;af;a" rd. nj oafõI nj" fuday nj
ls%hd;aul ùfï m%;sM,hla yeáhghs' fï .;sj, ksiaidr;ajh"
widr;ajh ßis fia" ukdm fia mj;ajkakg " kj;ajkakg
fkdyels nj h:dmßÈ ±l.;a miqj tA .;s ;=ku h,s h,s;a
ìyslsÍu kj;d oud zzúÊcd prK ixmkakZZ ;;a;ajhg m;aùuu
- 25 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

.Épdñ irKx nqoaOx hk moj,ska o .uH fjhs' zzprZZ nj


mj;skafka zzNjZZ Wÿrd ouk f;la muKs' Nj Wÿrd ±uq
W;a;uhd pr nj kj;d oud zzprKZZ ;;ajhg m;ajQfjls'

fï wdldrfhkau fya;=M, O¾uhg nyd .,md n,d"


úkhg ii|d n,d zzprZZ ^wkßh& ;;a;ajhg fya;= mdol jQ
fya;=M, mrïmrdfjka o ñ§ ksoyia ùu zz.ÉPdñ irKx OïuxZZ
hkafkys w¾:hhs' fu;ek Oïux hkq fya;=M, O¾uh - máÉp
iuqmamdo O¾uhu ±kf.k wkq.ukh lsÍuhs' máÉp iuqmamdo
O¾uh h:dmßÈ mila fldg ±l.;a flfkl=g ñi" ksjka
wjfndaO lr.kakg Wmldrjk" iuqoh ksfrdaO lrkakg Wmldr
jk" W;=ï nqoaO O¾uh ±l.;a flfkl=hehs mejish fkdyelsh'
nqoaO O¾uh fmkajd jod, ud¾.h wkq.ukh lsÍu ;=<ska rd.
nj" oafõI nj fuday nj Wÿrd oud ksoyia jkakg yels
Yla;shla ,efnkafka wúoHd uQ, máÉp iuqmamdo ls%hdj,sfhys
wd§kj wdksixi ±l l=i,uQ, máÉpiuqmamdo ls%hdj,sfhka
flf,ia uq,a Wÿrd ±ófuks' fï ksid O¾uh Wmldr jkafka o
zzprZZ nj wjika lr zzprKZZ ;;ajhg m;aùugh'

tAjdf.au zz.ÉPdñ irKx zix>xZ hkafkys O¾u w¾:h


jkafka" zixZ ±l" Oïfuda ixÈÜÀflda hk ;;a;ajh f;areïf.k
ixj,ska ñ§ ksoyiajkakg zixZ .id ì| yer ksoyia úh hq;=h
hkakhs' fï wkqj zix>Z hk moh zixZ ^rd." oafõI" fuday& .id
ì| yer ±uq hk f;areu we;s mohls' iïud ÈÜÀhg m;aùu
isÿjkafka o iuqÉfÉo m%ydKfhka zix WÿrdZ ±ófuks' ix> hk
mofhys fhdod.;a z>Z ^>xGdr& .hkafkka woyia lrkafka hula
.y, ì|, lmd oud is| ±óu hkakhs' idudkH Ndú;fha tk z.
hkak Ndú;d lrkafka hulg .Eùu ydùu hk w¾:h ú.%y
lrkakghs' ix.Ksld fodaIh hkq idrj;a foa tl;=lr Bgu ydù
isàu .eù isàu hk w¾:hhs' we,Sfï" .eàfï" Wmdodkh

- 26 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

lr.ekSfï fodaIh ix.Ksld fodaIhhs'

zzkFÓ fï irKx w[a[x nqoafOda fï irKx jrx"


Oïfuda fï irKx jrx" ixf>da fï irKx jrxZZ wdÈ jYfhka
tk ud.ë moj,ska m%ldYjk O¾u w¾:h fï wkqidrfhkau
f;areï .; hq;=h' zirKxZ hkq ^prK& pr nj keje;aùu iir
ieß ir nj keje;aùu hk w¾:fhks'

1' Nj Wÿrd ±óu u.ska zprZ nj wjika l<yelsh' tA rd.


Nj" oafõI nj yd fuday nj Wÿrd bj;a lr ±óuhs'
—nqoafOda˜ hkq Nj Wÿrd ±uq hkakhs' nqoaOx hkq Nj Wÿrd
±ófï ls%hdj,sfha ksr; ùuhs'
2' fya;=m, O¾uhg nyd .,md n,d úkhg ii|d n,d l=Kq
i,d yeÍu u.ska pr nj wjika lrñka prK ;;a;ajhg
m;aúh yelsh' tA Oïfuda fï irKx hkakhs'
3' ixjr ù ixis÷jd iïud ;;a;ajhg m;aùu zixf>daZ hk
;;a;ajhg m;aùuhs' tA ix>x irKx hkakhs'

kuq;a wo jkúg nqoaO NdIs;fha tk fuu moje,a j,g


momru w¾: ú.%yhla bÈßm;a lrñka iïu; ms<s.ekSula
yeáhg m%ldY lrkafka"

zznqÿkaf.a irK ñi ug fjk;a irKla ke;'


O¾ufha irK ñi ug fjk;a irKla ke;'
ix> irK ñi ug fjk;a irKla ke;'ZZ hkqfjks'
nqoaO foaYKdfõ meyeÈ,sju m%ldY lf,a zzwF:dys w;a; fkd
kdf:da - fldys kdf:da mrdishdZZ hkqfjks' tfia kï tod
nqoaO;ajhg m;ajQ tod msßksjka md jod, nqÿmshdKka jykafia
fyda msßksjkamd jod, uyd ix>r;akh fyda wmg l=uk
wdldrhlska wo msysgjkako@ fï l< fkdyels fohls' ;u

- 27 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

;ukaf.au is;a ;=< nUhla muK jQ fï YÍrl+vqj ;=<u mj;sk


;=kaf,dalhu ±l fï ;=ka f,dalfhkau ñ§ ksoyia jkakg kï
zzNjZZ Wÿrd ±ñh hq;=h' fya;=M, oyug nyd .,md n,d úkhg
ii|d n,d ls%hd l<hq;=h' zzix>ZZ ;;a;ajhg m;aúh hq;=h' tfia
l< yels jkafka zixZ ±l.ekSfukauh' iir ießir iajNdjh
kj;d oukakg kï w;HjYHfhkau Nj ksfrdaO l<hq;=h' tkï
rd. nj" oafõI nj" fuday Nj is;ska Wÿrd oud nqoaO njg
m;aúh hq;=h'

irK" ms<sirK hk isxy, NdId jHjydrfha Ndú;fha


tk mofha w¾:h msysgla Wmldrhla jeks ndysrfhka b,a,d" heo
,nd.; yels ;;a;ajhls' kuq;a irKx ^prK& hk ud.ë mofha
fujka ndysr mqoa.,fhl=f.a" foúfhl=f.a fyda n,fõ.hl fyda
Woõjla" Wmldrhla" msysgla ,nd.ekSula fu;ek woyia
fkdfõ' ñka woyiajkafka zprZ nj zwkßhZ nj ke;slr .ekSu
hk w¾:hhs' ;ud ;=<u .nvd ù mj;sk flf,ia .;s" h,s
WmÈk flf,ia nj fjk;a ldgj;au wialr bj;alr .,jd
Wÿrd oukakg fkdyelsh' fï O¾u;djh ksidu nqÿjrhska
jykafia,d u. fmkajkakka iy u. lshdfokakka muKla nj
nqoaO foaikdfõ meyeÈ,sju fmkajd§ we;' fï fmkajd jod,
ksjerÈ ud¾.h wid ±k" fidhdf.k" tA ksjerÈ u. wkq.ukh
lsÍfukau ;j;a ndysr flfkl=g o ksjka u.g msúish yelsfjhs'

p;=rd¾h i;Hhka" máÉpiuqmamdo O¾uh" iS, iudê


m[a[d hk ;s%YslaLd" oaj;djh" ;smßjÜgh" ix foaikdj"
i;a;siafndaêmdCIsl O¾u hk fïjd yeu ld,hgu idOdrK
yeu l,aysu mj;sk O¾ufhdah' fujeks W;=ï O¾u lreKq
ldrkd ñksfil= úiskau fidhd u;=lr foaYKdlrk w;r" ;j;a
ñksiqka úiska jerÈhg w¾: ú.%y lrñka O¾uh úlD;s lr
ld,fhka ld,hg jerÈ foa Ndú;hg yqre lrñka O¾u w¾:h
wNdjhg m;a lrkafkah' fï ish,a,u ukila we;s ñksiqka lrk
- 28 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

fyd| krl fÉ;kdjka yd ±kSu fkd±kSu hk úúO;ajh ksidu


lrk foaj,ah' fï wkqj kshu ld,hg W;=ï nqoaO O¾uh o u;=
ù" ksjka wjfndaO lr.kakg yels wdldrhg w¾:" O¾u"
ksrela;s" máiïNdodw¾: ú.%y lr ksjka u. újD; lr fokafka
o ñksfil= úiskauh' zzNjZZ Wÿrd ±óug ^rd. nj" oafõI nj"
fuday nj& iir ÿflka ioygu ñ§ ksoyia jkakg wkßh nfjka
ñ§ ksoyia jkakg zzirKxZZ hkqfjka fmkajd jod, zzprZZ
nfjka iyuq,skau ñ§ ksoyiajkakg w;HdjYHfhkau wkq.ukh
l<hq;= l%ufõoh jkafka nqoaOx irKx" Oïux irKx" ix>x
irKx .f;da ^.Épdñ& ùuhs' ^Ôjl iQ;%h&

ñksfil=j Wm;,;a yeu flfkl=gu Wm;skau ukila


Wreu ù we;' fï ukfia Yla;sh msßisÿ lrf.k uki myod
Wmoaojd .; hq;=h' ^WomdÈ& túg m%{dj u;=fjhs' m[a[d
WomdÈ ;;a;ajhg m;a jQ ñksidg flf,ia iyuq,skau .,jd
Wÿrd bj;alr ±ófï Yla;shla o ,efnhs' fuhu ukqiailuhs'

foaj wd.ï ixl,am ish,a,u yeuúgu ñksfil= i;=j


mj;sk wOHd;añl Yla;sh hgm;a lrñka Nla;sfhka wd.ï
woykafkl= njg ñksidj m;alrjhs' Ysj wd.u" fõo wd.u
fukau ngysr rgj, mj;sk fndfyda foaj wd.ïj, o we;af;a
weoys,a, uq,alr.;a Nla;sfhka ms<s.;a hd{d lsÍfuka
foúhkaf.ka ms<sirKla" foaj msysgla he§fï jerÈ ixl,amhls'
wo jk úg nqoaOd.ug o fmrÈ. wd.ï j, ms<s.;a fndfyda
wd.ï ixl,am hd{d l%u l%udkql+,j we;=,;a ù W;=ï nqoaO
O¾ufha fmkajd jod, ksjka ud¾.h hgm;aj f.dia we;'
wOHd;añljQ;a udkisl jQ;a ukfia Yla;sh - m%{dj - hgm;aj
Nla;sh u;=ùu ksid wo m%dfhda.sl jYfhkau nqoaOd.u o ;j;a
tl wd.ula njg m;aù we;' tod nqÿmshdKka jykafia fidhd
u;=lr fmkajd jod, W;=ï nqoaO O¾u ud¾.h - Nj Wÿrd ±óu -
hgm;aj tA fjkqjg - Nj ilialsÍfï - wdñi ms<sfj;a j,g
- 29 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

uq,a;ek § ls%hdlsÍfï - l%ufõohla wo m%p,s;j nqoaOd.fïo


Ndú;d lrk nj lK.dgqfjka kuq;a fmkajd Èh hq;=uh'

ms<sfj;ska fm< .eish hq;af;a" ms<sfj;a msßh hq;=jkafka


nUhla muK jQ YÍr l+vqj ;=< fkdkj;ajdu Wm; ,nk zzNjZZ
Wÿrd bj;a lr wialr oud zzNjZZ ksfrdaO lsÍfuka cd;s ksfrdaO
lr ixidr ÿflka ioygu ñ§ ksoyia ùu i|ydh'

5' fndc®X. - fndÊcx. - fndaê wx. - hkq l=ulao @

ksjka wjfndaO lr .ekSfï§ wksjd¾fhkau iïmQ¾K


lr.; hq;= i;a;sia fndaêmdCIsl O¾uhka w;ßka i;a;
fndÊcx. O¾uhka b;du;au jeo.;a fohls' fndÊcx. - fndaê
wx. nqoaO wx. - hk moj,ska ú.%ylr fmkajQ mohkays O¾u
w¾:h ksjerÈj f;areï .ekSu;a" m%dfhda.sl jYfhkau fuysÈ
lr.; hq;= flf,ia m%ydKhg Wmldr jk lrKSh O¾uhkq;a
f;areï .;a flfkl=g muKlau u.M, wê.uhg Wmldr jk
fia ksjka u. iïmQ¾K lr.; yelsfjhs'

fï ksid ;s%msglfha - máiïNsod u.a.mamlrKfha§-


fndaccx. ú.%yh meyeÈ,slr ÿka wdldrh flfrys wjOdkh
fhduql, hq;=h'
zzfndc®X.d;s flakfÜGak fndc®X.dZZ
^lskï O¾u w¾:hlska fndÊcx. hk moh ú.%y flf¾o @&
1' fndaOdh ixj;a;ka;S;s fndc®X.d
2' nqÊ®ka;S;s fndc®X.d
3' wkqnqÊ®ka;S;s fndc®X.d
4' mánqÊ®ka;S;s fndc®X.d
5' iïnqÊ®ka;S;s fndÊ®X.d
fï mia ^5& wdldrfhka fndÊcx.hka jeãu hkak fuys§
w¾: .kajd we;' fufia máiïNsodu.a. m%ldrKfha§ l<
- 30 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

ú.%yh isxy,hg ;s%msglh mßj¾;kh l< wh fï i|yd Ndú;d


l< ^ú.%y l<& isxy, mohka o f;areï .ekSu l< hq;=h'
1' wjfndaOh msKsi mj;s;akqhs'
2' wjfndaO flfr;akqhs'
3' wkqfndaO flfr;akqhs'
4' m%;sfndaO flfr;akqhs'
5' fudkjg wjfndaO lrKqhs'fndÊcx. kïfõ'
fuys§ fndÊcx. ^fndaê wx.& hkq wjfndaO lsÍu"
wjfndaO lr.ekSu" hk isxy, NdIdfõ tk moh Ndú; lr
ú.%y lr§ we;' zzfndÊ®X.ZZ fndaê wx. hk mofhys
wjfndaOh" wjfndaO lr.ekSu hkd§ w¾:hla lsisfia;au .eí ù
ke;' fndÊcx. hkq nqoaO wx. fndaê wx. mq¾K lr.ekSu hk
w¾:hhs' Nj Wÿrd ±óu hkak fndaê wx. kïfjhs'

fï Ôú; meje;au h,s h,s;a ks¾udKh lr u;= u;=;a


zzmqkínfjda;sZZ ;;a;ajhg m;a lrjkafkau Nj ^ixNj"
ixN+;x& ilia lr .ekSu fya;=fldg f.khs' Nj hkq rd. nj"
oafõI nj" fuday nj hk ffokslj w¨;ska ks¾udKh lr.kakd
flf,ia iy.; ^wkqih& O¾ufhdah' fufia Ôú; meje;au
È.gu mj;ajdf.k hkakg Wmldr jk" w¨;ska ks¾udKh lr
.kakd fï flf,ia .;s ^Nj& w¨;ska fkdWmojd j¾;udk
fudfyd; iyuq,skau tAjdhska ñ§ ksoyia ùu l< yelafla - Nj
Wÿrd ±ófuks' fï wdldrhg Nj Wÿrd ±óu hk w¾:fhka
fndÊ®X. kï úh'
1' Nj Wÿrd ±óu msKsi ls%hdlsÍu' ^ixj;a;ka;s&
2' Nj Wÿrd ±óu m%dfhda.slj È.gu lrf.k hdu'
3' w¨;ska Wm; ,nk ^wkqih& Nj Wÿrd ±óu'
4' Nj Wÿrd ±óu ksid neñ ^iir neñ& lemSu'
5' h,s u;=jg Nj fkdbmoùu' ^neñ ilia fkdlsÍu&
zzrd. wkqihx k wkqfia;s
má> wkqihx k wkqfia;s
- 31 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

wúÊcd wkqihx k wkqfia;sZZ

hk w¾:fhka fndÊcx. úh' nqoaO wx. kï úh' i;a;


fndÊcx. f,i O¾ufha fmkajd fokq ,nk"
1' i;s ixfndÊcx.
2' Oïu úph iïfndÊcx.
3' úßh iïfndÊcx.
4' mS;s iïfndÊcx.
5' miaiÈ iïfndÊcx.
6' iudê iïfndÊcx.
7' WfmaCLd ixfndÊcx.
hkqfjka wx. y;ls' fï wx. y;u iïmQ¾K lr
.ekSfuka rd. nj" oafõI nj" fuday nj iyuq,skau Wÿrd bj;a
lr ±óu l< yelsh' th flf,ia h,s fkdWojkakgu;a fya;=
fjhs'

fufia rd. nj" oafõI nj" fuday nj Wÿrd oukakg


Wmldr jk m%;smodjla ksidu fndÊcx. kñka kï l< nj
b;du meyeÈ,sh' fï nj máiïNsod u.a.m%lrK ú.%yfha ;j
ÿrg;a ú.%y fjhs'

1' mÉphfgGk fndÊcx.d ^l¾u fya;= Wÿrd oukakg


Wmia:ïnl jk neúka fndÊcx. kïfõ'
2' úY=oaOfgGk fndÊcx.d ^ima; úY=oaêh mßmQ¾K
jkakg Wmldr jk ksid fndÊcx. úh'&
3' wkjÊcfgGk fndÊcx. ^jerÈ foa" flf,ia .;s"
bj;a lr oukakg Wmldrjk ksid fndÊcx. úh'
4' fklaLïufgGk fndÊcx.d ^lh rukh lsÍfï
ls%hdj,sfhka ksoyiajk fyhska fndÊcx. kï úh'
5' úuqla;fgGk fndÊcx.d - flf,ia fjkalr
lf,iaj,ska ñ§ ksoyia jk w¾:fhka fndÊcx.
- 32 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

úh'
6' wkdijfgGak fndÊcx.d ^wdih wkqih ke;slrk"
m%ydKh lrk" fkdWmojk w¾:fhka fndÊcx. kï
úh'
7' úfõlfÜGk fndÊcx.d ^ldh ^ls%hdj&
fõokdjkaf.ka fjkajk iajNdjhla we;sjk ksid
fndÊcx. kï úh'
8' fjdiai.a.fÜGk fndÊcx.d ^Wmdodkh lr.;a
ish¨ Wmëka uq,ska .,jd kej; fkdWmÈk f,i
yermSï lrk w¾:fhka fndÊcx. kï úh'

fï yeu wjia:djl§u ú.%y lr fmkajqfha rd." oafõI"


fuday nj ^h,s h,s;a fï .;s w¨;ska is;l Wm; ,eîu'&kj;d
oukakg Wmldr jk w¾:fhka fï ish¨ ls%hdldrlï lsÍu
fndÊcx. kï jQ njhs' fndÊcx." nqoaO wx." fndaê wx. hk fï
moj,ska w¾: .ekajqfha Nj Wÿrd oukakg Wmldr jk foa hk
w¾:fhks'

;s%msglh isxy,hg mßj¾;kh lsÍfï§ fuu moh


^fndÊ®X." fndaêwx.& wjfndaOh hk mofhka jerÈ f,i
w¾: .ekaùuls' tA iyuq,skau W;=ï nqoaO O¾uh úlD;s lsÍuls'
wjfndaOh hkak mD;.ack mqoa.,fhl= ;=< mj;sk ndysr
f,dalh ms<sn|j we;s ±kqu ú.%y lrk mohls' f,dalh hkq
rd.fhka" oafõIfhka" fudayfhka w÷re jQ meje;auhs' wjfndaOh
Wmldr jkafka f,dalh ^w÷r& ilia lr.kakgh' f,daflka ñ§
f,daflda;a;r ;;a;ajhg m;ajkakg kï mQ¾K i;HdjfndaOhu
,nd.; hq;=h' th wd¾h ;;a;ajhg nqoaO ;;a;ajhg m;aùuhs'
fndÊcx. iïmQ¾K lr.ekSfï ú.%yfha§ fmkajdfok ish¨u
mshjrhka Wmldrjkafka Nj Wÿrd oud ÿla iys; meje;au
wmje;aula njg m;alr .kakgh'

- 33 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

fndfyda wry;= k a jyka f ia , dg fuka u f.!;u


nqÿmshdKka jykafiag;a hï hï ldhsl wndOhka we;s jQ
wjia:dj,§ fndÊcx. msß;a iÊcdhkd l< nj fn!oaO
b;sydifha úúO ;ekaj,§ i|yka lr we;' fufia fndÊcx.
msß; iÊcdhkd lrñka wry;a M,hg m;a jQ W;a;uhskag;a h<s
fuh isysm;a lf<a fï YÍrhg we;sjkakd jQ ish¨ wdndOhkag
fõokdjkag fya;=j rd. nj" oafõI nj" fuday nj uq,a fldg
f.ku w;S;fha§ ilia lr.;a ;u YÍr l+vqj wksÉp ksid
wkF: ksid fufia ÿl Wreu jk nj isysm;a lr tA ÿflka ñ§
ksoyia jkakg fndÊcx. kej; isysm;a lrkakg Wmldr jk
wdldrhghs' u;= ixidr ÿflka ioygu ñ§ ksoyia jQ - ksiairK
m%ydKfhkau flf,ia Wÿrd ±uq wry;=ka jykafiag;a" fï
cd;sfha§ Wm; ,nk wjia:dfõ§ Wreulr .;a YÍr l+vqj -
lrc lh - ;jÿrg;a f,v frda. j,g wdndOj,g fya;= N+; jk
nj;a" th mj;ajdf.k hk;=rdjg jeh lr f.jd oukakg ;j
;j;a hï hï fmr lrk ,o mqkH" mdm l¾u Yla;Ska b;sß ù
mj;sk nj;a fmkajd fokakgh' Nj Wÿrd ±uq ù;rd.S" ù;
oafõYs" ù;fudayS wry;=ka jykafiag o YÍr l+vqjg fõokd
we;sfjhs' tu ldhsl fõokdjka WfmaCLd is;ska bjid úuid
iekfikakg Wmldr jkfia ;uka ,nd.;a nqoaO n,hka biau;=
lrkakgu fndÊcx. msß;a iÊcdhkd l< nj b;du;au
meyeÈ,sh'

fï ú.%yhka ish,af,kau fmkajd fokakg W;aidy


.;af;a nqoaO" nqoaOx" fndaê" nqoafOda wd§ jYfhka wm ks;r ks;r
Ndú;d lrk fuu ud.ë jpk j,ska ú.%y lrk ,o mrud¾:
O¾uhu u;=lr fmkajd fokakgh' nqoaO" nqoafOda" fndaê wd§
mohka tl pß;hlg tl mqoa.,fhl=g fyda tl W;a;ufhl=g
fyda wh;a tAjd fkdfõ' Nj Wÿrd oukakg iu;a jQ rd. nj"
oafõI nj" fuday nj ;u isf;ka iyuq,skau Wÿrd h,s;a tjeks
- 34 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

is;=ú,s fkdWmojkakgu iu;a jQ W;a;uhd nqoaO kï fõ'


iïnqoaO fõ' iïud iïnqoaO fõ' wNs iïnqoaOfõ' fï ish¨ kï
hïlsis tla;rd pß;hlg wdfrdamkh lr mqoa.,fhl=f.a
pß;hla f.dv k.kakg" biau;= lr fmkajkakg" miq ld,Skj
idys;Hlrejka" b;sydih ,shq l;=jreka W;aidy .ekSu ksid wo
jk úg nqoaO" iïnqoaO" wNsiïnqoaO iïud iïnqoaO hkd§ moj,
tk W;=ï O¾u w¾:h hgm;ajk ;;a;ajhgu fï moje,a
jHjydr NdIdj,§ iïu; f,iska Ndú;d lrk nj fmkajd Èh
hq;=h'

rd. nj" oafõI nj" fuday nj h,s h,s;a isf;a fkdWmÈk


wdldrhgu ^wkqmamdo ksfrdaOh& Nj Wÿrd ±uQ ish¨u
W;a;uhska jykafia,d nqoaO;ajhg m;a jQ W;=ukau jkafkauh'
th ñksi;a nj f;areï f.k" fhdaksfidaukisldrfhka ls%hdlr"
Oïudkq Oïu mámodfjys yeisÍfuka ´kEu ñksfil=g u.M,
CId;a CId;a lr.; yels nj fmkajd jod, W;=ï nqoaO O¾uh
f;areï .ekSuhs'

nqoaO .=K" nqoaO {dK" nqoaO n," nqoaO Yla;s nqoaO O¾uh
hkdÈ mo ish,af,kau ú.%y lrkafka" ú.%y lr fmkajkafka rd.
nj" oafõI nj" fuday nj Wÿrd is;ska wialr oukakg Wmldr
jk wx.hka yeáhg;a" tfia Nj Wÿrd ±uq W;a;uhska ish¨
fokd ;=< mj;sk Yla;Ska yelshdjka yeáhg;ah'

f,dõ;=rd iïud iïnqÿ mshdKka jykafia,d fï w;ßka


w.%.kH jkafka fujka W;=ï nqoaO O¾uhla Ndú;fha fkdmej;s
hq.hl" ;ukaf.au Yla;sfhka iajhxN+ {dKfhkau" .=re
WmfoaY rys;ju ish¨ wdldrfhkau wx. iïmQ¾K fï W;=ï
m%;smodj fidhd ±k" tA m%;smodj wkq.ukh lrñka f,dõ;=rd
nqoaO njg m;aùu ksid;a" wjfYaI f,dalhdgo nqoaO ;;a;ajhg
m;aùfï ksjerÈ ud¾.h meyeÈ,sj m%ldY lr foaYKd lrk
- 35 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

ksid;ah'

1' fï wkqj Nj¬WoaO } nqoaO hkak msßisÿj f;areï .;


hq;=h'

2' Nj¬jDoaêh } nqoaêh ixj¾Okh lrf.k u;aùu


^nqoaêu;a& hkak o fjkafldg f;areï .; hq;=h'

3' rd. wkqih}rd. nj" má> wkqih}oafõI nj wúoHd


wkqih } fuday nj hkak o f;areï.; hq;=hs' fuys
wkqih } w¨;ska Wmojd ks¾udKh lr.kakd
flf,ia W;amdokh hkak o f;areï .; hq;=h'

4' fufia Nj ^nj& hk moh yd wkqih hk moh o w¾:"


O¾u" ksrela;s" máixNsod f,iskau ú.%yfldg
f;areï .ekSu ksjkg Wmldr fjhs'

- 36 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

nqoaO [dK

—budks f;i;a;;ss [dKks" bfuix f;i;a;shd


[dKkx" i;a;iÜÀ [dKdks idjl idOdrKdks" c [dKdks
widOrdKdks idjflays'˜

nqoaO {dKhka ^73& ye;a;E ;=kls' fuhska yeg y;la


^67& nqoaO [dKhka Y%djlhkago idOdrKh' ord.; yelsh'
nqoaO {dKhka ^6& yhla f,dõ;=rd nqoaO ;;ajhg m;ajq
W;=ful=g muKla ord.; yelsh' tajd widOdrK nqoaO {dKhka
f,iska ú.%y fjhs'

nqoaO {dKhka hkq flf,ia nj Wÿrd oukakg Wmldr


jkakdjQ {dKhkah' flf,ia nj iyuq,skau Wÿrd oeuq
W;=ful=g Wreufhkau whs;sjk ord.; yels" ,nd .; yels
{dKhka nqoaO {dKhka f,iska kïlr we;' flf,ia nj hkq
rd. nj" oafõI nj yd fuday nj hk ;=ka —Nj˜ fõ' fï iir
.uk È.ska È.gu mj;ajdf.k hkakg ksh; f,iskau Wmldr
jkafka rd. nj" oafõI nj yd fuday nj È.ska È.gu h,s h,s;a
is;l Wm; ,eîuhs' —Nj˜ Wÿrd wialr bj;a lr ouk ;=rdjg
Nj W;amdofjhs' —ixNj˜" mqkínj fjhs' mqkínj hkq mqk"
mqkdu h,s h,s;a" u;= u;=jg;a fkdkj;ajdu Nj ìysùuhs' hï
Èkhl§ hfula Nj iyuq,skau Wÿrd wialr oeuqfha kï tÈkg
—k;aÓ odks mqkínfjda˜ hkqfjka ;ukagu m%ldY l< yels fjhs'
—whuka;sud cd;s" k;aÓ odks mqkínfjda;s˜ hkqfjka Oïu
plalmj;a;k iQ;% foaYKdfõ§ fmkajd jodf<a fuu
O¾u;djhhs' Nj Wÿrd oud meje;au wjika lsÍuhs'

fï wkqj nqoaO {dKhka hkq —Nj˜ Wÿrd oukakg

- 37 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

Wmldrl O¾ufhda f,iska meyeÈ,s l<y' yeu nqoaO {dKhlau


,nd .ekSug kï m[a[d ^m%{dj& uQ,sl úh hq;=uh' my; ú.%y
jk ish¨u nqoaO {dKhka ms<sn|j lrK fuu ú.%fha fldgia
folla Tng oel .; yels úh hq;=h' —fida;djOdkfha m[a[d"
iq;ufha [dKx˜ hk m<uqjk nqoaO {dKh ú.%y lrk ;ek
mgkau ish¨u nqoaO {dKj, fldgia folla ú.%y ù we;s nj
f;areï .; hq;=h'

fuhska m<uqj ú.%y jkafka m%{djhs ^m[a[d& m%{dj


ke;sj nqoaO {dK W;amdokh fyda ls%hd;aul ùu fkdjk njhs'
tfia;a ke;skï yeu nqoaO {dKhla ,nkakgu ^Nj Wÿrd
oukakg& m%{dj w;HdjYHu Yla;shla yd n,hla njhs' nqoaO
{dK hkq flf,ia Nj is;ska Wÿrd oeóuhs' flf,ia .;s is;ska
Wÿrd bj;alr wia lr iyuq,skau flf,ia j,ska ñ§ ksoyia úh
yelafla m%{dj u;=lr .ekSfuks' ^m[a[d WomdÈ& fuys§
m%{dfjka flfrkafka flf,ia m%ydKh lr flf,ia uq,a myod
flf,ia uq,a Wÿrd oukakg wjYH is;l Y=oaO mú;% lsÍu
ls%hd;aul lsÍuhs' fu;ek§ nqoaO {dKhka ,nd .ekSug kï
m[a[d Yla;sh wjYHu nj meyeÈ,s l,;a m%{dj ,efnkafkao
;ksju fkdfõ' thgu wkqmqrl ;j;a ldrKdfjda lsysmhlau
we;' ioaOd" úßh" i;s" iudê" m[a[d hk mxp bkaøshhka" mxp
n,hka Bg mqínx.u fjhs' tkï wkqmqrl fjhs' ioaOd" úßh"
i;s" iudê" m[a[d hk wx. mykau ú.%y lrKq ,nkafka
flf,ia Nj uq,skau Wÿrd oukakg Wmldrl jkfia is; myod"
flf,ia uq,a oek f;dard fírd f.k Wÿrd bj;a l< hq;= foa
;SrKh lsÍuhs' ^;SrK mß[a[d& máiïNsod u.a. m%lrKfha
ud.ê niska ú.%y lrkq ,nk wdldrhg b;du;a fláfhka fuu
nqoaO {dKhka ye;a;E ;=k ^73& ms<sn|j fuys ú.%yhla bÈßm;a
lrñ'

1' fida;djOdfka m[a[d - iq;ufha {dkx


- 38 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

l;fï fida;djOdfk m[a[d" iq;ufha [dKx@


iífí ixLdrd wksÉpd;s" fida;djOdkx
;xmcdkkd m[a[d iq;ufha [dKx
iífí ixLdrd ÿlaLd;S fida;djOdkx"
;xmcdkkd m[a[d iq;ufha [dKx" iífí Oïud
wk;a;d;S fida;djOdkx" ;x mcdkkd m[a[d
iq;ufha [dKx" bfï Oïud wNs[af[Hd;S
fida;djOdkx" ;x mcdkkd m[a[d iq;ufha [dKx"
bfï Oïud mß[af[hshd;S fida;djOdkx ;xmcdkkd
m[a[d iq;ufha [dKx" bfï Oïfï myd;índ;S fida;d-
jOdkx" ;x mcdkkd m[a[d iq;ufha [dKx" bfï Oïfï
Ndfõ;índ;s fida;djOdkx" ;xmcdkkd m[a[d iq;ufha
{dKx bfï Oïud iÉÔld;índ;S fida;djOkx" ;xmcdkkd
m[a[d iq;ufha [dKx˜

Ydia;Dka jykafia foaYkdlr jod, O¾uh m<uqj


wjOdkfhka hq;=j widoek ;u ;ukaf.a is; ;=<u Wm; ,nk
flf,ia kej; kej;;a h,s h,s;a WmÈkakg fya;=jo wid oek"
flf,ia h,s fkdWmÈk f,i Wiia uÜgfukau h:dN+;
{dkfhka i;Hh oel .ekSu fuu nqoaO {dKhhs' wksÉp"
ÿlaL" wk;a; hkd§ ;s%,laLKh h:d mßÈ oek ÿl msßis| oel
.ekSu m<uqjk nqoaO [dKfha wvx.= jk yrhhs'

2' iq;ajdk ixjf¾ m[a[d - iS,ufha [dKx


iS,ka;s fÉ;kd iS,x" fÉ;sisl iS,x" ixjfrda iS,x
wú;slalfuda iS,x

l;s Oïu ifudaodkx iS,ka;s - ixjrÜfGak iS,x"


wú;slaluÜfGak iS,x" mydkÜfGak iS,x" fõru‚hd iS,x

- 39 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

fÉ;kd iS,x
mxp iS,dks
1' mßhka; mdßY=oaO iS,x ^wkqm iïmkak iS,h&
^—ix˜ oel fkd.;a" Oïfuda ixÈÜÀflda fkdjq
whf.a iS,h&
2' wmßhka; mdßY=oaO iS,x ^Wmiïmkak mámod&
3' mßmqkak mdßY=oaO iS,x ^fiaLmßhka; iS,h&
fida;dmkak ud¾. iS,h&
4' wmrduÜG mdßY=oaO is,x ^fida;dmkak wdÈ
u.M, ,enqjkaf.a iS,h&
5' mámiaioaê mdßY=oaê iS,ka;s ^f,dõ;=rd nqoaO
mÉfÉl nqoaO" wry;a nqoaO wd§ wry;=ka
jykafia,df.a iS,h&

weiq O¾uh wkq.ukh lsÍfuka" bkaøsh ixjrh wdydf¾


u;[a`Cÿ;dj" cd.ßhx wkqhqlaf;da hk ;s%úOdldr ixjrfhka
hq;=j Ôú; meje;au f.k hkafka iS,ufha {dKhka iïmq¾K ù
wkql%ufhka mD:.ack l,HdK ;;ajfha isg l%ufhka flf,ia
m%ydKh lrñka wry;a u.M,hg m;ajkakg Wmldr jk m%{dj
ksid iS,ufha [dKh kue;s nqoaO [dKh iïmq¾K jkafkah'

3' ixjß;a:d iudoyfka m[a[d - iudê Ndjkdufha [dKx


;x {d;ÜfGak [dKx" mcdkkÜfGak m[a[d f;ak jqÉp;s
ixjß;ajd iudoyfka m[a[d iudê Ndjkdufha [dKx˜

fu;a;dkqiai;s jYfhka Ñ;a; tal.a.;djhg m;aùu


iudêhls' wiqNdkqiai;s jYfhka Ñ;a; tal.a.;djhg m;aùu
iudêhls' urKdkqiai;s jYfhka yd nqoaOkqiai;s jYfhka
Ñ;a; tal.a.;djhg m;alr.ekSu iudêhls' fï i;r lugyka
ksjerÈj wkq.ukh lsÍu u.ska flf,ia Nj Wÿrd oukakg

- 40 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

we;sjk yelshdj Yla;sh nqoaO {dKhls' fuys§ f,!lsl jQ


wkd¾h iudêhl=;a" f,daflda;a;r jQ úmiaikd wkqmiaikdjl=;a
iïmQ¾K ùu iudêNdjkdufha [dKx kue;s nqoaO {dKhhs'

4' mÉphmß.a.fya m[a[d - OïuÜÀ;s [dKx


wúÊcd ixLdrdkx WmamdoÜÀ;s p - mj;a;ÜÀ;s p -
ksñ;a;ÜÀ;sp - wdhqykÜÀ;s p - i[af[da.ÜÀ;s p -
m,sfndaOÜÀ;sp - iuqohÜÀ;sp - fya;=ÜÀ;s p - mÉÑhÜÀ;s p -
bfuys kj wdldrfhys wúÉcd mÉphd ixLdrd mÉph
iuqmamkakd" Wfndafmaf;a Oïud mÉphiuqmamkakd;s - mÉphd
mß.a.fya m[a[d OïuÜÀ;s [dK˜

OïuÜÀ;s {dKx nqoaO {dKhls' kj wldr jQ wl=i,a is;a


WmÈkakg uq,ajQ fya;= jQ ksOdk jQ" m%;H jQ lrekq h:dmßÈ
oekf.k m%{dfjka flf,ia Nj Wÿrd oeóu ^mß.a. fya& nqoaO
{dKhls' —máÉp˜ hkq uq,a jQ" ksOdk jQ" m%;H jQ fya;= hkakhs'
tu fya;=ka ksid wúoHdj ksid ixLdr Wmojhs" mj;ajhs' ksñ;s
we;s lrhs' tajd M, úmdl f,iska Wreu lrfohs wdÈ jYfhka
fïjd oel flf,ia Wÿrd oukakg Wmldr jk {dKh
OïuÜÀ;s {dkhhs'

5' w;S;" wkd.;" mÉpqmamkakd kx Oïudkx ixÅms;ajd


jj;a:dfk m[a[d - iïuiaifka {kx
hx lsxÑ rEmx w;S;dkd.;mÉpqmamkdkx wÊCO;a;xjd"
nysoaOjd" ´,dßlx jd" iqLquxjd" ySkxjd" mŒ;x jd" hx¥f¾ jd"
i;a;sfla jd" iínx rEmx wksÉpf;da jjf;a:;s" talx
iïuiaikx" ÿlaLflda jj;af:;s" talx iïuiaikx wk;a;f;da
jj;af:;s talx iïuiaikx

iïuiaik {kh nqoaO {dkhls' rEm" fõokd" ix{d"


ixLdr" ú[a[dK wd§ mxpialkaohu w;S; wkd.; wd§
- 41 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

jYfhka jk tlf,dia wdldrfhkau ixLdr jYfhka ls%hd;aul


lr is;lskau Wmdodkh lr.ks' fufia is;lg ,efnk ish¨
ixLdr wksÉp jYfhka" ÿlaL jYfhka" wk;a; jYfhka"
fufkys lr —ix˜ uiaikh lsÍu iïuiaik {dKhhs' Nj Wÿ   rd
oukakg n,j;a fiau Wldrjkafka fuu ;s%,laLKh fufkys
lsÍuhs' ;s%,laLKh hkq —wksÉp" ÿlaL" wk;a;˜ ñil —wks;Hhs"
ÿlhs" wkd;auhs˜ hk jerÈ mßj¾:kh fkdfõ'

6' mÉpqmamkakdkx Oïudkx úmßkdu wkqmiaifka m[a[d -


Wohínhdkq miaifka [dKx˜
—cd;x rEmx mÉpqmamkakx" ;iai ksín;a;s ;s,laLKx
Wofhda" úmßkdu ,laLKx jfhda" wkqmiaiKd [dKx˜ rEm"
fõokd" ix{d wdoS Wmdodkh lr.; yels ish¨u mxpialkao
wx.hkau j;auka fudfydf;aoS Wm; ,nkafka is;luh'
j¾;udkfha is;l Wm; ,nk rEmdoS ish¨ wruqKq wNskj
;;ajfhka w¨;ska Wm; ,eîu Woh ùuhs' rEmdoS wruqKq
úmßkduhg m;aùu jehù hduhs' fï Woh yd jeh ùu oel
.ekSu Wohínhdkq miaifka [dKhhs' fuys woyi fkdlvjdu
fufia Woh ùu yd jehùu isÿjkafka fya;=m, mrïmrdjla ksid
muKla nj;a" th ksÉpjQ fohla fkdjk nj;a oel .ekSu
miaifka {dKhhs'

7' wdrïuKx mái`XLd Ndx.dkqmiaifka m[a[d úmiaifka


[dKx
—rEmdrïuK;d Ñ;a;x WmamÊð;ajd NsÊc;s" ;x wdrïuKx
máixLd ;iai Ñ;a;iai Nx.d wkqmiai;s˜
wksÉpf;da wkqmiai;s - fkd ksÉpf;da
ÿlaLf;da wkqmiai;s - fkd iqLf;da" fkdiqn f;da
wk;a;f;da wkqmiai;s - fkd w;a;f;da
ksíìxo;s - fkd kkao;s" fkd wNskkao;s

- 42 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

úrÊc;s - fkd rÊc;s" fkd rd.;s


ks frdafo;s - fkd iuqfoa;s
máksiai.a.;s - fkd Wmdosh;s

wksÉp" ÿlaL" wk;a; ;%s,laLKh ksjerosju f;areï f.k


wkqmiaikd lsÍfuka ksÉp" iqL" iqn" w;a; ix{d m%ydKh lsÍu
úmiaikd {dKhhs' fuh ;%s,laLK Ndjkdjhs' urKdkqiai;s
Ndjkdj yd nqoaOdkqiai;s Ndjkdjhs' nqoaO Ndjkdjla f,iska
Ndjkd lr flf,ia uq,a ^Nj& lmd oukakg Wmldr jkafka fuu
úmiaikd wkqmiaikd Ndjkdjka h:dmßos f;areï f.k Ndjkd
lsÍuhs'

—fya;=x máÉp ixN+;x" fya;= Nx.d ksrecCO;s— hkak


wjfndaO lr.ekSu —máixLd Nx.˜ lsÍugo Wmldrl fjhs'
fuh m%{djls' tA u.ska úmiaikd wkqmiaikd nqoaO {dKhka
,efnhs'

—máixLd˜ iy —mÉpfjlaÅ;ínx˜ hk mo foflys fjkila


we;s nj fuysoS wjfndaO lr.; hq;=h'

8' Nh;=mÜGdfka m[a[d - wdoSkfõ [dKx


Wmamdfoda Nhka;s" mj;a;x Nhka;s" ksñ;a;x Nhka;s"
wdhqykx Nhka;s" máikaêx Nhka;s" .;sx Nhka;s" ksín;a;sx
Nhka;s" Wmmam;a;sx Nhka;s" cd;s" crd jHdê urK" fYdal
mßfoaj Wmdhdfida Nhka;s'

Nh;= mÜGdfka m[a[d wdoSkfõ [dKx


wkqmamdfoda fÄuka;s" wmamáikaêx fÄuka;s' w.;sx
fÄuka;a;s wksín;sx fÄuka;s" wkqmm;a;sx fÄuka;s" wcd;s"
wcrd wjHdê" wur" wfYdal wmßfoaj wkqmhdfida fÄuka;s'

- 43 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

fÄuka;s ika;smox [dKx" wdoSkfõ [dKx

Wm; Nhg fya;=jhs' wkq;amdo ùu Ydka;s mohhs' ksjkhs' th


fÄux hk Ydka;s mohhs' Lka;s" fÄux hkq Ydka;s mohhs' Nh
hkq fÄux hk mofha úreoaO mohhs' Nfhka ñoS ksoyiaùu Nh;=
mÜGdfka m[a[dhs' nfhka ñoS ksoyia ùuu wdoSkfõ [dKh
kue;s nqoaO [dKh wjfndaO lr.ekSuhs' fï máÉp iuqmamdo
ú.%yhu fjk;a wdldrhlska bosßm;a lsÍuls' Nhg uq,sl fya;=j
Wm;hs' Wm;ska ñoS ksoyia ùuu wdoSkj [dKh wjfndaO ùuhs'

9' uqxÑ;=luH;d máixLd ika;sÜGkd m[a[d ixLdr


WfmlaLd [dKx
—iífí ixLdrd wksÉpd;S h:d m[a[dh miai;s"
w;ksíìfo;s ÿlafla tai u.af.da úuq;a;shd˜

ish¨ ixLdrhka WfmlaLd is;ska bjid úuid n,d úuqla;shg


m;aùfï ksù iekiSu ,eîfï {dKh ixLdr WfmlaLd {dKhhs'
fï i|yd Wmldr jkakdjQ m%{dj ^m[a[d& uqxÑ;=luH;d"
máixLd" ika;sÜGkd m[a[dhs' uqxÑ;=luH;d hkq - h:dN+;
{dKh ,ndf.k isf;a kej;" u;=jk flf,ia .;s is;ska Wÿrd
.,jd bj;a lr oukakg leue;af;kau l%shdlrkakg ,efnk
Yla;sh hkakhs' ^flf,ia uq,a Wÿrd oukakg leu;s ùu&

is;lg m%sh ukdmjq" ñysßjq" iqjhs iqNhs lshd ;SrKh l<foa


^ixLdr& leue;af;kau is;ska bj;alr fÉf;da úuqla;sh;a"
m%{dúuqla;sh;a ,eîug Wmldrjkafka ixLdr WfmalaLd {dKh
kue;s nqoaO [dKhhs'

máixLd - ika;sÜGkd hkq m%;HfõËd {dKhka yd isf;a


—ix˜ l%shd;aul jk wdldrh oelSu ^iïuolaL;d& ms<sn|
m%{djhs' ixLdr WfmlaLd {dKh nqoaO {dKhka ^Nj Wÿrd
- 44 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

oukakg Wmldrl {dKhka& w;ßka b;du;au n,j;a


{dKhls' —l;Sydldf¾ys ixLdr WfmlaLdh Ñ;a;iai
wNskSydfrda fyda;s - wÜGydldf¾ys ^8& ixLdrefmlaLdh
Ñ;a;iai wNsksydfrda fyda;s" ixLdr WfmlaLd {dKh wg
wdldrh lska ú.%yfjhs' mD;.ack mqoa.,hskago ixLdr
WfmlaLd {dKh fohdldrlska wjfndaO fjhs' fida;dmkak wdoS
u.m, ,enq fial' mqoa.,hskag ;=ka wdldrhlska ixLdr WfmalaLd
{dKh wjfndaO fjhs' ù;rd.iai jQ wry;=ka jykafia,dg ;=ka
wdldrhlska ixLdr WfmalaLd {dkh wjfndaO fjhs'

fu;=jla l,la idrhs" jákjd" m%shhs ukdmhs lshd ;SrKh


l<" l%shd;aul l<" rd.fhka we,Su" oafõIfhka .eàu"
fudayfhka uekSu hk l%shdjkays ksiaidr nj" wkd: nj" widr
nj oel leue;af;kau fujka jQ flf,ia .;s is;ska Wÿrd bj;a
lr oeófï Yla;sh ixLdr WfmalaLd {dKhhs' fï flf,ia
leue;af;kau is;ska Wÿrd bj;alr oukakg;a" flf,ia uq,a
Wÿrd bj;a l< nj m%;HfõlaLd {dKfhka fufkys lrkakg;a"
Oïfuda ixosÜÀflda ;;ajfhka ix oel bka ñoS ksoyia jkakg;a"
we;s leue;a; m%{djhs' uqxÑ;=luH;d" máixLd" ix;sÜGkd hk
mo ;=fkkau ú.%ylf,a ish¨u ixLdrfhda WfmalaLd is;ska bjid
úuid l%shdlrkakg ,nd.;a Yla;sh ú.%y lsÍuhs' nqoaO
{dKhka hkq Nj Wÿrd oukakg Wmldr {dKhkah' rd. nj"
oafõI nj" fuday nj Wÿrd oukakg ksh; jYfhkau yd n,j;a
f,iskau Wmldrjk {dKh ixLdr WfmalaLd {dKhhs' iífí
ixLdrd wksÉp nj" ÿlaL nj" wk;a; nj oel.; yelsjkafka
fuu nqoaO {dKfhks'

10' nysoaOd jqÜGdkújÜgfka m[a[d f.da;%N+ [dKx


—Wmamdox jqÜGd;S;s f.da;%N+" mj;a;x jqÜGd;S;s f.da;%N+
ksñ;a; jqÜGd;S;s f.da;%N+" wdhqyk jqÜGd;S;s f.da;%N+"'''' nysoaOd

- 45 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

ixLdr ksñ;a;d jqÜGd;S;s f.da;%N+" ndysoaOd ixLdr ksñ;a;


jqÜGys;ajd ksfrdaOd ksíndkx" mlaLJo;S;s f.da;% N+" nysoaOd
ixLdr ksñ;a;d újÜg;S;s f.da;%N+˜

;u is;ska flf,ia uq,a Wÿrd bj;a lr ouk msßisÿ


fÉ;kdfjka hqla;ùu;a wúoHd uQ,fhka isf;a Wm; ,enq
wruqKq" ls%hd;aulj mj;sk" ksñks jYfhka .kakd" .;s yeáhg
uq,anei .kakd flf,ia .;s" Èf.a isf;kau frdao fkdlr tajd
is;ska Wÿrd bj;a lr tajdhska ñ§ ksoyia jk [dKh;a f.%da;N+
{dKh jYfhka fmkajd fohs' fuho flf,ia nj uq,ska Wÿrd
oud is; ksoyia lr oukakg Wmldrl jk ksid nqoaO {dKhls'

11' ÿNf;da jqÜGdk újÜfGak m[a[d u.af.a [dKx


fida;dm;a;s u.a.laLfka ^1& oiaikÜfGk iïud ÈÜÀ"
ñÉPdÈÜÀhd jqÜGd;s" ;okqj;a;llsf,afiaysp Lkafoaysp
jqÜGd;s" nysoaO p iín ksñ;af;ays jqÜGd;s f;ak jqÉp;s(˜
ii. wNsksfrdamkÜfGak iïudixlmafmda" ñÉPd ixlmafmda
jqÜGd;s
iii. mß.a.yÜfGak iïud jdpd ñÉPdjdpdh jqÜG;s'
iv. iuqÜGdkÜfGak iïud lïukaf;da ñÉPd lïukaf;da
jqÜG;s'
v. fpdaokÜfGak iïud wdÔfjda ñÉPd wdÔfjda jqÜGd;S'
vi. m.a.yÜfGak iïud jdhdud ñÉPdjdhdfuda jqÜGd;S'
vii. WmÜGdkÜfGak iïud i;s ñÉPd i;shd jqÜGd;S'
viii. wúlafÄmÜfGak iïud iudê ñÉPd iudêf;da jqÜGd;s'

fuu nqoaO [dKh fida;dm;a;s ud¾.h" ilDod.dó


ud¾.h" wkd.dó ud¾.h yd w¾y;a ud¾.h hk ud¾. y;ru
iïmQ¾K ùug Wmldrl jk" iïud wx.hka iïmQ¾K
lr.kakg wjYHjk flf,ia Wÿrd ouk m%{dj ú.%y

- 46 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

lrfokakls' wd¾h wIagdx.sl ud¾.h iïmQ¾K fjoa§ tl


tllau iïud wx.hka iïmQ¾K jkafka ;Èkau uq,a nei.;a
flf,ia uq,a tlsfklu Wÿrd oeófuks' iïud ÈÜÀhg
m;ajkafka ñÉPd ÈÜÀhg fya;= jQ flf,ia uq,a .,jd oeófuks'
^jerÈ oelau& iïud ixlmam iïmQ¾K jkafka ;Èkau
uq,aneif.k mej;s ñ;Hdixl,am Wÿrd oeófuks iïud jdpd
iïmQ¾K jkafka ;Èkau uq,aneif.k mej;s ñ;Hd jdpdjg fya;=
jQ flf,ia uq,a .,jd Wÿrd oeófuks' iïud lïuka; iïmQ¾K
jkafka ñÉPd lïuka; ;;ajhg uq,a jQ flf,ia uq,a iyuq,skau
uq,ska Wmqgd oeófuks' iïud wdÔj iïmQ¾Kjkafka ñÉPd
wdÔjhg uq,a jQ ;Èka nei.;a flf,ia uq,a iyuq,skau .,jd
bj;a lsÍfuks'

iïud jdhdu iïmQ¾K jkafka ñÉPdjdhduhg uq,ajq


;Èkau uq,anei.;a flf,ia uq,a ^.;s mqreÿ& iyuq,skau Wÿrd
oeófuks' iïud i;s iïmQ¾K jkafka ñÉPd i;shg fya;= jQ
;Èkau uq,a nei .;a flf,ia uq,a .,jd bj;a lsÍfuks'

iïud iudêh iïmQ¾K jkafka ñÉPdiudêhg fya;= jQ


;Èkau uq,anei.;a flf,ia uq,a .,jd Wÿrd oeófuks'

fï wdldrhg fida;dm;a;s ud¾.h" ilDod.dó ud¾.h"


wkd.dó ud¾.h" wryka; ud¾.h hk i;r ud¾.fha§u fujka
jQ wd¾h wÜGdx.sl ud¾.hla iïmQ¾K ù ;Èka isf;a uq,anei.;a
flf,ia uq,a y;rjrl§u Wÿrd bj;a lr wialr ouhs' fuh
nqoaO {dKhka iïmQ¾K ùuhs' flf,ia Nj Wÿrd oeóuhs'
flf,ia uq,a ^Nj& Wÿrd ouk ;=re ñÉPd .;s mj;S'

12' mfhda.mámiaioaê m[a[d Mf,a [dKx'


ud¾.h iïmQ¾Klr.;a miq ,nk wê.u u. M,hkag
m;aùfï nqoaO {dKhhs' fï meyeÈ,s lsÍu i|yd lrK ,o
- 47 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

ú.%yh fida;dmkak wd§ ud¾.hka y;r i|yd úia;r lrK ,o


flf,ia Nj Wÿrd oeófukau u.M, ,dNS jk wdldrh úia;r
lsÍuhs' fuho nqoaO {dKhls' ud¾. M,hka i;r wjia:djl§u
iïmQ¾K jkafka i;a;sia fndaê mdlaIsl O¾uhka wkqmQrlj
iïmQ¾K lr .ekSfuks'

13' ÔkakjÜgukqmiaifka m[a[d úuqla;s [dKx


fida;dm;a;s u.af.ak ilaldhÈÜÀ úÑlsÉÑ;d iS,ín;
mrdudfida" ÈÜGdkqifhda" úÉlsÉpdkqifhda w;a;fkda Ñ;a;iai
Wmlalsf,aid iïud iuqÉÔkakd fydka;S" bfïys mxp
Wmlalsf,afiays mßhqÜGdfkays Ñ;a;x úuq;a;x fyda;s" iqúuq;a;x

ilod.dó u.af.ak ´,dßlx ldurd. ixf[dackx


má>ixf[ackx" ´,dßflda ldurd. wkqifhda má>dkqifhda
w;a;fkda Ñ;a;iai Wmlalsf,aid iïud iuqÉðkakd fydka;S'

wkd.dó u.af.ak wkqiy.;x ldurd. ixf[dackx


má> ixf[dackx wkqiy.f;da ldurd.wkqifhda má>dkq ifhda
w;a;fkda Ñ;a;iai Wmlalsf,aid iïud iuqÉðkakd fydka;S'
wryka; u.af.ak rEmrdf.da" wrEmrdf.da" udfkda" WoaoÉpx
wúÊcd" udkdkqifhda" wúÊcdkqifhda" Njrd. wkqifhda
w;a;fkda Ñ;a;iai Wmlalsf,aid iïud iuqÉðkakd fydka;S'

fï wdldrfhka ixfhdack oyh iy wkqih O¾u y;u


ðkakjÜgukqmiaikd ^iyuq,ska flf,ia Nj Wÿrd oeóu& uÕska
úuqla;s [dKh iïmQ¾K fjhs' fuh fida;dmkak" ilod.dó"
wkd.dó wry;a hk i;r u. M,hkag m;ajk wjia:dkays§u
flf,ia uq,a lmd" ixfhdack m%ydKh lr wkqih h,skQmÈk
wdldrhg is; úuqla;s ud¾.hg m;alr.; hq;=h' m%{d-
úuqla;shg m;ajkafka" u.m, ,nd ksíndk ;;ajhg m;ajkafka"
fuu nqoaO {dKfhka flf,ia Nj iyuq,skau lmd Wÿrd
- 48 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

oeófuks' wkqih O¾uhka is;l w¨;ska W;amdokh ùu tl


È.gu Èk y;la iyuq,skau kj;d oeófuka úuqla;s {dK
o¾Ykh iïmQ¾K ù wry;aM,h laId;alaId;a lr.kS'
ðkak jÜg hkq jgh lmd oeóu i|yd wkqmiaikd
lsÍuhs' jgh hkq rd.fhka" oafõIfhka" fudayfhka ilia lr
idod.;a ixidr jghhs' fï jgh újÜg lsÍug Wmldrjkafka
ðkakjÜg lsÍuhs' fuh úuqla;s {dKhhs'

14' ;od iuqod.f;a Oïfï miaifka m[a[d mÉpfjlaLfka


[dKx
mÉpfjlaLfka [dKh hkq m%;HfõlaId {dKhkah' miq
úmrï lr m%;s,dN - m%;sfõO jYfhka ;uka meñ‚ u. wdmiq
yeÍ n,d h:dN+; {dK o¾Ykh ,eîu fuys§ isÿfjhs'
wdêmf;HfÜGak bkaøshd ;od iuqod.;x"
wlïmshÜfGak n,d ;od iuqod.;d"
kshHdkÜfGak fndÊCO`O.d ;od iuqod.;d"
fya;=ÜfGak u.af.da ;od iuqod.;d"
WmÜGdkÜfGak i;smÜGdkd ;od iuqod.;d"
myokÜfGak iïumamOdkd ;od iuqod.;d"
bcCOkÜfGak b oaêmdod ;od iuqod.;d"
;:ÜfGak iÉpx ;od iuqod.;d"
wúlafÄmÜfGak iu:x ;od iuqod.;d"
wkqmiaikÜfGak úmiaikd ;od iuqod.;d"
talriÜfGak iu: úmiaikd ;od iuqod.;d
wk;sj;a;kÜfGak hq.koaOx ;od iuqod.;d
ixjrfÜfGak iS,úY=oaêx ;od iuqod.;d"
wúlafÄmÜfGak Ñ;a; úY=oaêx ;od iuqod.;d
oiaikÜfGak ÈÜÀúY=oaêx ;od iuqod.;d"
úuqla;s wÜfGak úfudlaLd ;od iuqod.;d"
máfõokÜfGak úÊcd ;od iuqod.;d"
mßÉpd.ÜfGak úuq;a;S ;od iuqod.;d"
- 49 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

iuqÉfÉoÜfGak Lfha [dKx ;od iuqod.;d"


fuys i|yka jkafka bkaøsh O¾u" n, O¾u" i;r
i;smÜGdk" i;r iïumamOdk i;r boaêmdo wd§ jYfhka
i;a;sia fndaê mdlaIsl O¾ufhda;a" miqj ima; úY=oaëka i;a
m%;HfõlaId {dKfhka fufkys lr fuf;la l,la idrhs"
jákjd" lshd is;= fndfydauhla foaj,a j,g ;Èkau iïnkaOù
ne|S isá ;uka tu neñj,ska ñ§ oeka tajdhska ksoyia jk" msßisÿ
jk wdldrh miqúmrï lsÍuhs' ;od iuqod.;d hkqfjka yeu
mshjrl§u ú.%y lr fmkajqfha fuf;la ixidrhg ne|S ;Èkau
iïnkaO ù isá neñ j,ska ñ§ ksoyia jk wdldrh yd ksoyia jQ
wdldrh miqúmrï lr ne,Suhs' i;a;sia fndaêmdlaIsl O¾uhka
tlla tlla mdidu hï nqoaO Yla;shla ^flf,ia Nj Wÿrd
oeóug Wmldrl Yla;shla& ;uka ;=<u W;amdokh jk nj;a
wka;sug iuqÉfÉokh lsÍfï tkï ixidr neñ iyuq,skau lmd
neñ is| oeófï nqoaO {dKhka iïmQ¾K jQ nj;a fuys§ fmkajd
fohs' fuh Lfha {dKhhs' tkï wdijlaLfha {dKh"
rd.laLfha {dKh" oafõIÄ Lfha {dKh" fudylaLfha {dKh"
lïulaLfha {dKh wdÈhhs' fïjd nqoaO {dKhkao fjhs'
flf,ia nj is;ska Wÿrd wialr oeóu l< yelsjkafka nqoaO
{dKfha ud¾.fhkau mu‚'

16' nysoaOd jj;a:dfka m[a[d f.dapr kdk;af;a [dKx


l;x nysoaOd Oïfï jj;af:a;s - rEfma nysoaOd
jj;af:a;s" ioafoda nysoaOd jj;af:a;s" .kafOda nysoaOd jj;af:a;s"
rfia nysoaOd jj;af:a;s" fmdÜGífí nysoaOd jj;af:a;s' Oïfï
nysoaOd jj;af:a;s'

rEmd" wúÊcd ixN+;d" ;Kayd iïN+;d" lïuixN+;d"


wdydr iïN+;d" p;=kakx uyd N+;dkx Wmdodh;s" jj;af;a;s'

rEmd" wksÉpd" ixL;d" máÉpiuqmamkakd" Lh Oïud


- 50 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

jhOïud" úrd. Oïud" ksfrdaO Oïud jj;af;a;s'


rEfma wksÉpf;da jj;af;a;s" fkd ksÉpf;da" ÿlaLf;da
jj;af;a;s" fkd iqLf;da" wk;a;f;da jj;af;a;s" fkd w;a;f;da'
ksíìkao;s" fkdkkao;s' úrÊc;s" fkdrÊc;s' ksfrdafO;s" fkd
iuqfoa;s" fkdfrdao;s" máksiaiÊc;s" fkd wÈh;s' fkdWmdêh;s'
wksÉpf;da wkqmiaikaf;da" ksÉpx mcyd;s' ÿlaLflda wkqmiaika
f;da" iqLi[a[x mxy;s' wk;a;f;da wkqmiaikaf;da" w;a;
ix[a[x mcy;s' ksíìxokaf;da kkaÈx mcy;s' úrÊckaf;da
rd.x mcy;s' ksfrdafOkaf;da iuqohx mcy;s' máksiaiÊckaf;da
wdodkx mcy;s' ^iínqmÈ mcy;s& rEfma nysoaOd jj;af;a;s'

rEm" Yío" .kaO" ri" fmdÜGín" Oïu hk yh wdldrjQ


ndysrfhka meñfkk ish¨ foa flfrys fï wdldr jQ fufkys
lsÍu Ndú; lrkafka" Ndjkd lrkafka wkqmiaikd lrkafka"
j;a:qkd;a: {dKh iïmQ¾K fõ' mD;.ack f,dalhd rEm" Yío"
.|" iqj|" ri" iqj myi fukau Oïu ksÉpfia iqjfia" w;a; fia
.kS'

jj;af;a;s hkq i;sfhka O¾uhg iQ;%hg nyd .,md


ne,Su" yd Kh-úkh-i,ld úkhg ii|d ne,Suhs' hï f,ilska
kh fõ kï bka fjkaù ksoyia úh hq;=uh' ;s%,laLKhg .,md
ne,Su l< hq;=uh' fuh j;a;=kdk;a; [dKhhs'

17' jßhdjj;a:dfka m[a[d pßhd kdk;af;a [dKx


^pßhd ;=kls'& ;siafida pßhd'
1' ú[a[dK pßhd
2' w[a[dK pßhd
3' [dK pßhd

—w[a[d ú[a[dK pßhd" w[a[d w[a[dK pßhd"


w[a[d [dKx pßhd ;x [d;ÜfGak [dKx mcdkkÜfGak
- 51 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

m[a[d pßhd jj;af;ak m[a[d pßhd kdk;af;a [dKx˜


ú[a[dK is;ska yeisÍu tlls' w{dK is;ska yeisÍu
;j;a tlls' {dK is;lska yeisÍu ^pr& ;j;a tlls' fï
yeisÍï ;=ku h:d mßÈ ;uka ;=<skau f;areï f.k [dK
pßhdfjka yeisÍu nqoaO {dKhls' rd.h" oafõIh" fudayh
is;ska Wÿrd bj;a lr is; msßisÿ lr .kakg ls%hd lsÍu [dK
pßhdjhs' oaj;djh oek" úkfhys msysgd" Kh fkdù Kfhka ñ§
ksoyia jkakg ls%hd lsÍu pßhd kdk;af;a {dKhhs' fuho nqoaO
[dKhls' flf,ia nj Wÿrd oukakg Wmldr jk oekquls'

pßhd jj;a:dk hkq ;uka tÈfkod yeisfrk wdldrh


úu¾Ykh lr tys we;s fodia ksfodia oel ksfodia yeisÍu
f;dardf.k ls%hd;aul jkakg we;s yelshdjhs'

18' p;=Oïujj;a;dfka m[a[d N+ñ kdk;af;a [dKx


—p;iafida N+ñhd
1' ldudjpr N+ñ
2' prEmdjpr N+ñ
3' wrEmdjpr N+ñ
4' wmßhdmkak N+ñ˜
wkd¾hhka yeisfrk N+ñ ;=kls' tajd ldudjpr N+ñ
rEmdjpr N+ñ yd wrEmdjpr N+ñ kï fõ' wd¾hhka yeisfrk
N+ñh jkafka wmßhdmkak N+ñhhs' wd¾h ud¾. yd wd¾h M,hka
wmßhdmkak N+ñj,g wh;ah' fï yeisÍï rgdj f;areï .;a —pr
yd prK˜ hk mofol h:d mßÈ f;areï .;a wßh Y%djlhd N+ñ
kdk;af;a [dKh ,enqfjls' yeisÍu hkq —pr˜ njhs' ;uka
yeisßh hq;af;a l=uk ud¾.hl hdug oehs oek f.k wl=i,a Nj
Wÿrd oukakg yeisÍu —prK˜ kï fjhs' th wmßhdmkak
N+ñhhs'

- 52 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

19' kjOïu jj;a:dfka m[a[d Oïukdk;af;a [dKx


ldudjpr Oïufhda fufkys lr;au isf;a mj;sk
flf,ia wialrkakg fyda wiafkdlrkakg fyda tfukau fjkila
fkdjkakgo fya;=jk O¾u fufkys lsÍï we;' ^l=i,f;da
jj;af;a;s' wl=i,f;da jj;af;a;s' wLHdl;f;da jj;af;a;s&

rEmdjpr O¾ufhda fufkys lr;au flf,ia m%ydKh


lrjd ^l=i,f;da jj;af;a& tjka lsisjla isÿ fkdjk
wLHdl;f;da jj;af;a;s& fufkys lsÍï we;'

wrEmdjpr O¾ufhda fufkys lsÍfukao flf,ia m%ydKh


jk ^l=i,f;da jj;af;a;s& l=i,a fyda wl=i,a fkdjk ^wLHdl;
jj;af;a;s& fufkys lsÍïo we;' tfukau wmßhdmkak Oïu
fufkys lsÍfï§ o ^l=i,f;da jj;af;a;s& flf,ia myj hk yd
flf,ia fjkila fkdjk ^wdLHdl; jj;af;a;s& fufkys lsÍï
we;' fï kj wdldr jQ is;a fjka lr fjkfjku oek y÷kd
.ekSu kj Oïu jj;a:dfka m[a[djhs' th Oïukdk;af;a
[dKhhs' fuho flf,ia Nj Wÿrd oeóug Wmldrl jk ksid
nqoaO [dKhls'

20-21-22-23-24

20' wNs[a[d m[a[d [d;ÜfGa [dKx


21' mß[a[d m[a[d ;SrKÜfGa [dKx
22' mydfka m[a[d mßÉpd.ÜfGa [dKx
23' Ndjkd m[a[d talriÜfGa [dKx
24' idÉÔlsßhd m[a[d MqikÜfGa [dKx

—fha fha Oïfï wNs[a[d;d fydka;s f;a f;a Oïud {d;x

- 53 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

fydka;s˜ hï hï O¾uhla h:dN+; {dKdfhka fufkys lrhso" ta


ta O¾uhka ms<sn| Wiia oekqula mQ¾K fjhs' oelaug Wmldrl
oekqu wNs[dKhs'

—fha fha Oïud mß[a[d;dfydka;s" f;a f;a Oïud ;Sßld


fydka;S˜ hï hï O¾uhla ms<sn|j ms%h" wms%h is| ^msßis|&
WfmalaLd is;ska olskakg yelsfjhso th ;SrK mß[a[d
{dKhhs' m%ydKh l, hq;= oE iy Ndú;d l, hq;=foa ;SrKh
lrhs'

—fha fha Oïud mySkd fydka;S" f;a f;a Oïud mßÉp;d


fydka;s˜ hï hï O¾uhla flf,ia f,i oel m%ydKh lrhso@ ta
ta O¾uhka w;ayeß is; ksoyia fjhs' ^pdf.da&

—fha fha Oïud Ndú;d fydka;s" f;a f;a Oïud talrid


fydka;s˜ hï hï hym;a O¾uhla Ndú;d lf,ao ta ta Ndú;d
lsÍu u.ska ys; tal.a.;d ;djhg m;aù isßisÿfõ'

—fha fha Oïud iÉðl;d fydka;s" f;a f;a Oïud Mqis;d


fydka;s' hï hï O¾uhla laId;a laId;a lr.;af;ao ta ta O¾uhka
is; m%ikak njg m;a lrhs' ^ta;x ix;x ta;x mkS;x&

fuu nqoaO [dKfhda myu p;=rd¾h i;Hhka wjfndaO


lr .kakg;a" iS, iudê m[a[d ;s%YslaLd mQ¾K lr.kakg;a
fnfyúkau Wmldrl jk nqoaO {dKhka fjks' fuhu wdkdmdk
i;sh jeãu" i;r i;s mÜGdkh jeãu" Ndjkd lsÍu" f,iska o
fmkajd Èh yelsh'

25-26-27-28

25' w;a:kdk;af;a m[a[d w;a:máiïNsfo [dKx


- 54 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

26' Oïu kdk;af;a m[a[d OïumáiïNsfo [dKx


27' ksrela;skdk;af;a m[a[d ksrela;smáiïNsfo [dKx
28' máNdkkdk;af;a m[a[dmáNdkmáiïNsfo [dKx
mxp bkaøshhka" mxp n, O¾uhka" i;a;fndÊcx. yd
iïud wx. wg ^wß wg u.& ms<sn|j fukau máÉpiuqmamdo
O¾uh" p;=rd¾h i;Hhka yd flf,ia —Nj˜ Wÿrd oeófï
ls%hdj,sh ms<sn|j w;a: kdkd;ajh" O¾u kdk;ajh" ksrela;s
kdk;ajh yd máNdk máiïNsod kdkd;ajh ú.%y lrñka
flf,ia .;s iy uq,skau Wÿrd bj;a lr oukakg Wmldrl
f,iskau nqoaO foaYkdj bÈßm;a lsÍfï Yla;sh" yelshdj
isõms<sisôhdm;a {dK fyj;a máiïNsod {dKhka y;r
yeáhg fmkajd fohs'

fufia w;a:" Oïu" ksrela;s" máNdk kdk;ajh ú.%y l<


hq;af;a f,dalhla yokakg Wmldrl jk f,!lsl w¾:fhka fyda
f,dj mj;ajdf.k hkakg Wmldrl O¾uhla hk iïu;
w¾:fhka fyda fkdfõ' f,!lsl" f,daflda;a;r hk w¾:hka
folu ú.%y lrñks' WNh w¾: idOkh i|ydu Wmldrl jk
whqßks' WNf;da Nd. úuqla;shu laId;a laId;a lr.kakg ud¾.
újD; lr fokakgh'

—mxp Oïfï ixfoiafia;=x LH[ck ksre;a;dNs,dmd"


mxp w;af:a ixfoiafia;=x n[ck ksre;a;dNs,dmd˜ wd§ jYfhka
jHdxck ksrela;s jYfhka ixfoaikdjla w;a: Oïu ú.%y lsÍug
uq,a lr .;a foaikdjo isjqms<sisôhd ú.%yfhau we;=,;ah'

—ix˜ fnod fldgialr ú.%ylsÍu;a" jHxck" ksrela;s


f,iska fnod bÈßm;a lsÍug;a" fuys§ bÈßm;a lrK ksidu fuu
nqoaO NdIs;h —máiïNsod˜ {dKhka f,iska kï lr we;' fï
wkqj —w;a:máiïNsod {dKh Oïu máiïNsod [dKh ksrela;s
máiïNsod [dKh" máNdk máiïNod [dKh f,iska fuu
- 55 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

nqoaO [dKhka kï lr we;'


29- 30- 31
29' úydrkdk;af;a m[a[d úydrÜfGa [dKx
30' ixudm;a;skdk;af;a m[a[d ixudm;a;ÜfGa [dKx
31' úydr ixudm;a;skdk;af;a m[a[d úydriïudm;a;ÜfGa
[dKx
fuys§ úydr ;=kla" ixudm;a;s ;=kla yd úydr
iïudm;a;s ;=kla nqoaO {dKhka f,iska ú.%y lrhs' wksñ;a;
úydr" wmam‚ys; úydr" iq[a[; úydr hkqfjka úydr ;=kls'
wksñ;a; ixudm;a;sh" wmam‚ys; iïud m;a;sh" iq[a[;
iïudm;a;s [dKhka ;=kla" wksñ;a; úydr iudm;a;sh"
wmam‚ys;úydr iïudm;a;sh iq[a[;úydr iïudm;a;sh
hkqfjka úydr iïudm;a;s [dKhka ;=kls'

—ks ñ ;a ; x Nhf;da iïmia i udfkda " wks ñ ;a f ;a


wêuq;a;;a;d Mqiai Mqiai jhx miai;s" mj;a;x wcCOqfmlaÅ;ajd
ksfrdaOx" ksíndkx" wksñ;a;x wdjÊð;ajd ixudmÊc;s'
wksñ;a; úydrixudm;a;s'

m‚êx Nhf;da iïmia i udfkda wma m ‚ys f ;a


wêuq;a;;a;d Mqiai jhx miai;s" mj;a;x wÊCOqfmlaÅ;ajd
ksfrdaOx ksíndkx wmam‚ys;x wdjÊð;ajd ixudmÊc;s"
wmam‚ys;x úydriïudm;a;s'

wNs k s f jix Nhf;da iïmia i udfkda iq [ a [ f;a


wêuq;a;;a;d Mqiai Mqiai jhx miai;s" mj;a;x wÊCOqfmlaÅ;ajd
ks f rda O x ks í ndkx iq [ a [ ;x wdjÊ;a j d ixudmÊc;s
iq[[;dúydr iudm;a;s'˜

fuu úy%yfha —úydr˜ hkqfjka nqoaO {dKhlao


—iïudm;a;s˜ hkqfjka nqoaO {dKhlao úydriïudm;a;s
- 56 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

hkqfjka nqoaO [dKhlao fmkajd § we;' —úydr˜ hk ud.ë


mofha w¾:h ^ú¬ydr& —ú˜ hkq flf,ia f;dard fírd fjka lsÍu
hkakhs' —ydr˜ hkq w;ayer ñ§ ksoyia ùu hk O¾u w¾:hhs'
is;l WmÈk WmÈk ^Mqiai Mqiai& flf,ia Nj f;dar f;dard fjka
lr fjkalr flf,ia j,ska ñ§ ksoyia ùug ls%hd lsÍu —úydr˜
hk ud.ë mofha f;areuhs' wms wo úydrh hkqfjka Ndú;d
lrkafka fufia flf,ia uqojd yßkakg Ndú;d l, ia:dkhhs'

iïudm;a;s ^ix¬ud¬m;a;s& hk mofha f;areu —ix˜ hkq


rd.h" oafõIh" fudayh hk flf,ia ksid iirg iïnkaOùuhs'
—ud˜ hkq fï flf,ia j,ska ^ix j,ska& ñ§ ksoyiaùuhs' flf,ia
j,ska ñ§ ksoyia jQ miqj m;ajk ;;ajh —m;a;s˜ hk mofhka
ú.%yfjhs' fï wkqj —iïudm;a;s˜ hkq isf;a WmÈk rd.fhka"
oafõIfhka" fudayfhka ^flf,ia j,ska& ñ§ is; ksoyia lr.;a
miqj ,nk Y=oaOmú;% ;;ajhhs' iïudm;a;s hkq is;l Wm;
,nk msßisÿ m%NdIajr ;;ajhhs' ta;;ajh È.gu mj;ajdf.k
hduhs' úydr iïudm;a;sh hkq fï whqßka msßisÿ jQ flf,ia
j,ska f;dr jQ is;la tl È.gu mj;ajdf.k hduhs' fuu
[dKhka ;=ku nqoaO [dKhka f,iska Ndú;hg .; hq;=h' fuh
wid oek .ekSu muKlau lsisfia;au m%udKj;a fkdfõ' iïud
m;a;Skag m;aùu m%dfhda.sl jYfhkau ;ukau w;a ú| .; hq;=
tlls'

32' wúlafÅmmßY=oaO;a;d" wdijiuqÉfþfoa m[a[d wdkka-


;ßl iudêiañx [dKx
fklaLïu jYfhka Ñ;a;iai tal.a.;d wúlafÄfmd
iudê ^ldufhka ksoyia jQ is; mdmfhka wl=i, ls%hdjkaf.ka
fjka jQ is; fklaLïu is;hs'& tjka is;la wúlafÄm ^tkï
úlaIsma; fkdjq"& fkdúiqreKq tald.a.;djhg m;a jQ is;ls'
fujka tal.a.;djhg m;a jQ is;la iudê is;la f,iska y÷kajhs'
fujka is;l nqoaO {dK Wm; ,nhs'
- 57 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

—WmamÊc;s [dKx" f;ak [dfKak wdijd Çhka;s˜ b;s


mGux iuf:da mÉpd [dKx" f;ak [dfKak wdijdkx Lfhda
fyda;s˜ fuu wúlafÅmmßY=oaO;d wdijiuqÉfþfoa m[a[d
wdkka;ßl nqoaO [dKhhs'

lduij" Ndjdij" ÈÜÀdij yd wúÊcdij hk wdij


ish,a,ulaLh l< hq;=h' ^lmd is| oeñh hq;=h&

fida ; dm;a ; s ud¾.fhka ÈÜGdij" ÈÜGdkq i h"


úÑlsÉpdkqih iy wmdh.dñkS" ldudij" Ndjd ij yd
wmdh.dñkS" wúÊcd ij lmd is| ouhs' ^wdifjda Çh;S&

ilDod.dó ud¾.h jeãfï§ ´,dßl ldudij yd


;foa l ÜfGa ^;Èka u uq , a n ei.;a & Ndjdifjda fuka u
wúÊcdifjdao lmd is| ouhs' wkd.dó ud¾.h jeãfï§
fYaIhlaj;a b;sß fkdjk fia ldudij lmd is| ouhs' tajdf.au
lfoalÜfGa Ndjdifjda ^Çh;s& lmd oeóu flfrhs' wúÊcdij
fldgilao lmd yßhs'

wryka; ud¾.fha§ wkjfiaid Ndjdifjda Çh;s'


wkjfiaid wúÊcdifjda Åh;s' rEm rd." wrEm rd." udk
WoaoÉp" wúÊcd hk ish¨ wdldr jQ wdih wkqih O¾uhka
iyuq,skau lmd is| ouhs' wkjfiaid hkq fYaIhlaj;a b;sß
fkdjkfia lmd oeóu hkakhs'

fufia wdih wkqih ish,a, lmd oud ,nk Ñ;a;


tal.a.;dj;a" m%{dúuq;a;sh;a" uq,alr f.k ,nk ixudm;a;sh
i[a[d fõohs; ksfrdaO iïudm;a;sh fyj;a wdkka;ßl iudê
[dKfhka ,nk ksíndk iqjhhs'

- 58 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

wêYaGdk l< wdldrhg tl È.gu w;rla ke;sju ^wka


wka;ßlj& iudm;a;sfha msysgd ksjka iqjh" tkï by;d;au iqL
úydrKh w;a ú|sk nqoaO [dKh wdkka;ßl iudê [dKhhs'
fuh ish¨ wdij wkqih iyuq,skau lmd oeuq wry;=ka
jykafiagu ,nd.; yels" wêYaGdk lrñka iïudm;a;shg
iuje|Sfukau ,nd.; yels nqoaO [dKhls'

33' oia i kdêmf;Hhx ika f ;da p úydrdê.fuda mkS ; -


wêuq;a;;d m[a[d wrK úydf¾ [dKx
wksÉpdkq miaikd" ÿlaLdkq miaikd" wk;a;dkq miaikd
oiaikdêmf;hsHhx - rEm" fõokd" ix{d" ixLdr" ú[a[dK
wd§ jYfhka mxpialkaOh ms<sn|ju yd máÉp iuqmamdo wd§
yeu wx.hla flfrysu wksÉp nj ÿlaL nj wk;a; nj
fufkys lrñka ksÉp nj" iqL nj" w;a; nj" m%ydKh lr is;
Y=oaO ;;ajhg m;a lr .ekSu fuys§ isÿlr .; hq;=h'

wksñ;a;" wmam‚ys;" iq[a[; iudm;a;s j,g


iuje|Sfuka flf,ia iys; jQ ksñ;af;ka ñ§ wdñi iqjhla
ú|Sfï m‚ys; ^msKùu& ;;ajfhka fjkaù is; rd.fhka iq[a[
lr.; hq;=h' oafõIfhka iq[a[ lr.; hq;=h' fudayfhka
iq[a[ lr.; hq;=h' th m‚;dê uq;a;;d is;hs' fï wkqj
wrK úydr [dKh kue;s nqoaO [dKh laId;a laId;a lr.;
yels fjhs' kSjrKhka neyer ^m%ydKh lsÍu& lsÍu uÕska isf;a
mj;sk fkdikaiqka nj ke;slr ikaiqka is;la we;slr .ekSu
uÕska OHdk iudm;a;sfhys msysgd ls%hd lrkakg yels Yla;sh
^rKìfuka ksoyia ùu& wrK úydr [dKhhs' fuho flf,ia
nj Wÿrd oukakg Wmldrl nqoaO {dKhls'

- 59 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

34' oa ú yS nf,a y s iuka ; d.f;da " ;fhda p ixLdrdkx


mámiaioaêhd" fid<fiays [dKpßhdys" kjys iudê pßhdks"
jiSNj;d m[a[d ksfrdaOiudm;a;shd [dKx
oaúys nf,a hkq iu: úmiaikd n,hka folhs" ;fhda p
ixLdrd hkq jÑ ixLdr" ldh ixLdr ufkda ixLdr hk ;=khs'
fid<fiys hkq wdih ^16& wdldr jQ {dK pßhdjhs' kjys iudê
pßhd hkq kj mdfudÊcld uq, O¾u;djfhdahs' fujka wdldrjQ
ish,af,ys jiSNdú;djh hkq flf,ia iyuq,skau lmd is| oud
mdßY=oaO ;;ajhg is; m;a lr .ekSuhs' fuu lreKq tlska tl
óg fmr ú.% lrK ,o nqoaO {dK j,ska tlska tl ú.%y lr
fmkajk ,§' fuys§ isoaO jkafka ta ta nqoaO {dKfhka ,enq
mßY=oaO ;;ajh isf;a mj;ajdf.k hdu u.ska frdao ksfrdaO lr
iuqoh ^ixLdr& ksfrdaO lr neñ is| oud ksíndk ;;ajhg is;
m;alr .ekSu u.ska ksjka iqjh" ksrdñi iqjh ,eîuhs' fuh
ksfrdaO iïudm;a;sh f,iska ú.%y lrK ,o nqoaO [dKhhs'
bkaøshhkag ^plaLq fida; wd§& ,efnk rEm fõokd wdÈfhka hï
fõokdjla Wm; ,nhs' fï fõokdj mskj mskjd" ú|j ú|jd
fyda uek uek isàfuka frdao lsÍu ixLdr is;l iajNdjhhs' fï
mskùfuka" ú|ùfuka" uekSfuka f;drj ksfrdaO ^frdaO fkdlsÍu&
WfmalaLd is;la meje;aùuhs' tal.a.;djhg m;aùuhs' nqoaO
{dKhka Wmldrjkafka fï i|ydh'

35' iïmcdkiai mj;a;mßhdodfka m[a[d mßksíndfka


[dKx
—bO iïmcdfkda fklaLïfïk lduÉPkaoiai mj;a;x
mßhdÈ;s" wLHdmdfoak LHdmdoiai mj;a;x mßhdÈh;s"
wf,dali[a[dh Òkñoaoiai mj;a;x mßhdÈh;s" wúlafÅfmak
WoaOÉpiai mj;a;x mßhdÈh;s" Oïujj;a:df;ak úÑlsÉpx
mj;a;x mßhdÈ;s' nqoaO [dfKk wúÊPdh mj;a;x mßhdÈh;s"
mdfudÊfÊk wr;shd mj;a;x mßhdÈ;s" COdfkak kSjrKx
- 60 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

mj;a;x mßhdÈ;s' fida;dm;a;s u.af.ak" ilDod.dó u.af.ak


wkd.dó u.af.ak wry;a; u.af.ak iín lsf,iaidkx mj;a;x
mßhdÈh;s' ^mßhdÈh;s hkq mq¾K jYfhka Wÿrd oud fjka
ùuhs'&

w:jd mk iïmcdkiai wkqmdÈfiaidh ksíndk Od;=hd


mßksíndkiai boxf[aÉp plaLq mj;a;x mßhdÈh;s' mj;a;
mßhdodfka m[a[d mßksíndfka [dKx' iu: úmiaikd
jYfhka mxpldu kSjrk Oïuhka iu:hg m;alr .ekSu;a"
ksjK wdjrKh l< flf,ia .;s meje;aùu iyuq,skau Wÿrd
oud ^mßhdÈh;s& kej; flf,ia fkdWmÈk f,iskau is; msßisÿ
lr .ekSfukq;a ish¨ flf,ia m%ydKh lsÍfukq;a wkqmÈfiai
ksíndk iqjhg m;aùu fuu nqoaO [dKhhs' fuys§ fuf;la
Wmdodkh lrf.k mj;ajdf.k .sh mxpialkaOfhkau
iyuq,skau ñ§ ksoyiaùu yd kej; mxpialkaOh Wmdodkh
lr.ekSfuka je<lS isàu wkqmÈfiai ksíndkhhs' Wmê hkq
Wmdodkhhs' wkqmÈ hkq Wmdodkh lr.ekSfukao je<lS
Wmdodkh lrf.k isá ish,a,u w;yer ñ§ ksoyia ùuhs'

fuh wkqmÈfiai ksíndk ;;ajhg m;aùuhs' wry;a


;;ajhgu m;aùuhs' fuf;la ú.%y lrK o< ish¨ nqoaO
{dKhka oek fyda fkdoek fyda iïmQ¾K lr.;a ish¨u u.M,
,dNSka wry;=ka jykafia,dh'

36' iín Oïudkx iïud iuqÉfÊfoa ksfrdafOp wkqmÜGd-k;d


m[a[d iuiSiÜfGa [dKx
iín Oïu hkq
1'& mxpialkaOhka
2'& oajdoi wdh;k
3'& wÜGdri Od;=
4'& l=i,d Oïud
- 61 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

5'& wl=i,d Oïud


6'& wnHl:d Oïud
7'& ldudjpr Oïud
8'& rEmdjpr Oïud
9'& wrEmdjpr Oïud
10'& wmßhdmkak Oïu

iïud iuqÉfÊfoa;s hkq —ix˜ oel ixj,ska ñ§ ksoyiaj"


iuqoh WmÈk uq,a flf,ia uq,a is| oud h,s flf,ia fkdWmÈk
f,iska Nj Wÿrd bj;a lsÍuhs' ksfrdafO;s hkq frdaO fkdlsÍuhs'
wruqKq Èf.a frdao lsÍfuka ßh .uk hhs' ksfrdaO lsÍfuka wßh
;;ajhg m;a fjhs' wkqmÜGdk;d hkq h<s h<s;a w¨;ska flf,ia
fkdWmÈk wdldrhgu is; msßisÿ lr .ekSuhs'

fuu nqoaO [dKh iuiSiÜG {dKh f,iska kï lr


we;'

37' mq:qkdk;af;al;a;f;acmßhdodfka m[a[d i,af,a-LÜfGa


[dKx
—rdf.da mq:q" oafõfida mq:q" fudfyda mq:q" iín Ndj.dó
lïud mq:q˜ ^mq:q hkq tal;a; kdk;a; oaj;djh oelSuhs'&
lduÉPkafoda kdk;a;x - fklaLïux tal;a;x
LHdmdfoda kdk;a;x - wLHdmdfoda tal;a;x
ÓkñoaOx kdk;a;x - wf,dal i[a[d tal;a;x
iïn flf,aid kdk;a;x - wry;a; u.af.da tal;a;x
nqoaO [dKhka f;afcda n,h iys;h
i,af,aL hkq ish¨ flf,ia j,ska ñ§ ksoyiaùuhs'
if,af,aL [dKho fï wkqj Nj.dó lïuhka tkï ish¨
flf,ia Wÿrd bj;a lr oukakg Wmldrl O¾uhkah'

- 62 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

38' wi,a,Sk;a; mys;;a;m.a.yÜfGa m[a[d úßhdrïfNa


[dKx
—wkqmamkakdkx mdmldkx wl=i,dkx Oïudkx wkqmamd-
odh wi,a,Sk;a;d mys;;a;d m.a.yÜfGa m[a[d úßhdrïfNa
[dKx˜ ^kQmka wl=i,a fkdWmojd isàu&
Wmamkakx mdmldkx wl=i,Oïudkx mydkdh'''
wkqmamkakdkx l=i,dkx Oïudkx Wmamdodh'''
Wmamkakdkx l=i,dkx Oïudkx À;shd wiïfudaidh
NsfhHdNdjdh fjmq,a,dh Ndjkdh mßmqßhd
wi,a,Sk;a;d mys;;a;d m.a.yÜfGa m[a[d
úßhdrïfNa [dKx

kQmka wl=i,a u;= h<s fkdbmùfuka Wmka wl=i,a


m%ydKh lr is; ksoyia lr .ekSug;a "

kQmka l=i,a is;a Wmojdf.k flf,ia m%ydKh lsÍug;a"


Wmka l=i,a is;a È.ska È.gu mj;ajdf.k hñka flf,ia .;s
Wmqgd oukakg;a ls%hd lsÍu úßhdrïN {dKhhs' fuho nqoaO
[dKhls' fuhu i;r boaêmdo iïmQ¾K lr.ekSfuka ,nk
nqoaO [dKhhs'

39' kdkd Oïumldik;d m[a[d w;a;ixoiaik [dKx

40' iín Oïudkx talix`Oy;d kdk;af;al;a; máfõfO


m[a[d oiaik úY=oaê [dKx
mxpialkaO" oajdoidh;kd;s" wÜGri Od;= wd§ ish¨ wdldr jQ
Oïuhka wksÉpfia" ÿlaL fia wk;a; fia m%ldY lsÍug"
oel.ekSug we;s yelshdj" wjfndaOh w;a; ixoiaik {dKhhs'
tys oelau" o¾Yk úY=oaêhhs' fuu o¾YK úY=oaêh i;r
ud¾.fha§u yd i;r M,hkays§u Y=oaO mú;% fõ' ta wkqj
- 63 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

p;=rd¾h i;Hhka ms<sn|j ;snq oekqu" oelaula njg m;aù


m%;HlaIfjhs' kdk;ajh ;=<ska tal;ajh oelSu fuu úY=oaê
[dKhhs' kdk;ajh frdo .eiSuhs' tal;ajh ksfrdaOhhs'

41' úÈ;;a;d m[a[d Lka;S [dKx


rEmx wksÉpf;da úÈ;x rEmx ÿlaLf;da úÈ;x" rEmx
wk;a;f;da úÈ;x" hx hx úÈ;x ;x ;x Lu;S;S úÈ;;a;d
m[a[d Lka;S [dKx fõokd" ix{d" ixLdrd" ú[a[dK"
plaLq" fida; >dK wd§ ish¨ wx.hka ms<sn|j ;s%,laLKh
h:dmßÈ fufkys lr h:dN+; {dKh u.ska i;HdjfndaOh
,eîu Lka;s [dKhhs'

42' MqÜG;a;d m[a[d mßfhda.dyk [dKx


wksÉp" ÿlaL" wk;a; wd§ ;s%,laLKh u.ska ksÉp" iqL"
w;a;" m%ydKh lsÍfï Yla;sh m%{dj mßfhda.dyk [dKhhs'

43' ifudaoyfka m[a[d mfoaiúydf¾ [dKx" ñÉPd ÈÜÀ -


iïud ÈÜÀ" ñÉPd ixlmam - iïud ixlmam wd§ jYfhka wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.fhys tk ish¨u wx.hka ms<sn|j oaj;djh
fufkys lr Bg fya;= jQ m%;H jQ Pkaoh ^leue;a;& ú;lalhka yd
i[a[djka ms<sn|j oaj;djh fufkys lrkakg we;s yelshdj
iy fõokdj úuid ls%hdlr iekiSu ,nd .ekSu mfoaiúydf¾
[dKhhs'

44-49 újÜfÜ {dKhka yhls'

1'& wdêm;a;d m[a[d i[a[dújÜfÜ [dKx


2'& kdk;af;a m[a[d fÉf;daújÜfÜ [dKx
3'& wêÜGdfka m[a[d Ñ;a; újÜfÜ [dKx
4'& iq[a[f;a m[a[d [dKx újÜfÜ [dKx
5'& fjdiai.af.a m[a[d úfudlaL újÜfÜ [dKx
- 64 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

6'& ;:ÜfGa m[a[d iÉpújÜfÜ [dKx


újÜg hkq mxpialkaOh tl;=lr ^ixLdr lrñka&
Wmdodkh lr ilia lr .;a ixjÜgh" ixidr jgh f;areï
f.k fuu ixidr jÜgfhka ñ§ ksoyiajkakg wjYH ls%hd
ud¾.hka wkq.ukh lsÍu újÜfÜ [dKhhs' ixjÜgfhka
ixidr jÜgfhka ñ§ ksoyia ùu újÜg ;;ajhg m;aùuhs'

i[a[d újÜg" fÉf;daújÜg" Ñ;a;újÜg úfudlaL-


újÜg" iÉp újÜg hk yh wdldrhlshkau ls%hdlr fuu idod
ilia lr.;a ixidr jgfhka ñ§ ksoyia úh hq;=h' fï yhu
tlsfklg iïnkaOh'
1' lduÉPkaoh" jHdmdoh" ÓkñoaO" WoaoÉp l=lal=Ép"
úÉlsÉÑ;d hk mxpldu kSjrK O¾uhka ksid ksjk
wdjrK lr ksjk jid ixidr jghla ilia lrK nj
h:d mßÈ oek" oel - ixcdkkh jk wdldrh ^iïnkaOh
Wm; ,nk wdldrh& oel bka ñ§ ksoyia ùug lghq;=
lsÍu i[a[d újÜfÜ [dKhhs' —i[cdkk;af;da
újÜg;S;s i[a[d újÜfgda [dKx˜
2' fÉ;hkaf;da újÜg;S;s fÉf;daújÜg [dKx lduÉPkao
wdoS mxpldu kSjrKhka osf.a h,s h,s;a is;ska frdao
.eiSu ^ ixLdr lsÍu& ksid fÉf;da jghla iliajk nj
oel bka ñoS ksoyia jkakg ksfrdaO .dñKS u. wkq.ukh
lsÍu'
3' úcdkk;af;da újÜg;S;s" Ñ;a; újÜfgda [dKx
lduÉPkaoh wdoS kSjrK O¾uhka h,s h,s;a cks; jk
whqre oel bka ñoS ksoyiaùu úcdkkhhs' Ñ;a;
újÜghhs'
4' [dKx lfrdkaf;da újÜg;S;s [dK újÜfÜ [dKx
lrKSh O¾u oek ^fklaLïu" wjHdmdo" wf,dali[a[d"
Oïu jj;af;ak wdosh& tAjd wkq.ukh lsÍu [dK

- 65 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

újÜfÜ [dKhhs'
5' fpdiaiÊckaf;da újÜg;S;s úfudlaL újÜfÜ [dKx
fjdiai.a. mßkdó ;;ajfhka is; msßisÿ lr .ekSu
úfudlaL újÜfÜ [dKhhs'
6' ;:ÜfÜ újÜg;S;s iÉpújÜfÜ [dKx" p;=rd¾h
i;Hhka h:d mßos wjfndaO lr.ekSu iÉp újÜfÜ
[dKhhs' p;=rd¾h i;Hhka wjfndaOh;a iu.u
mxpldu kSjrK O¾u j,ska" mxpialkao Wmdodkfhka
jgù ieliS mj;ajdf.k .sh ixidr jgh lmd oud
ksoyia fjhs'

50' ldhïms" Ñ;a;ïms" tAl jj;a:dk;d" iqLi[a[d[ap" ,yq


i[a[[ap" wêÜGdk jYfhka bÊCOkÜfGa m[a[d"
boaêúfO [dKx
fuh boaêúO keu;s" b¾ê m%d;syd¾hhka mEug
Wmldrjk nqoaO [dKhls' pxo iudê" úßh iudê" Ñ;a;
iudê" úuxid iudê hk iudê i;ru Wmldr lrf.k ^iudê
mOdk ixLdr iukakd.;x boaêmdox Nfj;s& hk wdldrhg
boaêmdo jvd Ndjkdlr ldh jYfhka yd Ñ;a; jYfhka
wêYaGdk lr Ñ;a;mdßY=oaO ;djfhka hq;=j wNs{d ,eîu
boaêúO [dKhhs'

fuu i;r boaêmdohka nyq, fldg jv;au —lïukShx


ldhïms Ñ;af;a ifudaoy;s" Ñ;a;ïms ldfha ifudaoy;s" ldh
jifhak Ñ;a;x mßkdfu;ajd" Ñ;a;x jifhak ldhïms
mßkdfu;ajd" ldh jifhk Ñ;a;x wêÜGd;s" Ñ;a; jifhka
ldhx wêÜGd;s˜ fï wdldrhg h:d mßos Ndú;hg .;a is;
msßisÿ fjhs' ieye,a¨ fjhs' ^mßY=oafOk" mßfhdaodf;ak&
boaêúO [dKx wNskSyr;s' wNskskakdfu;s' fï wkqj wNs[a[d
Yla;sh yd fÉf;da úuqla;sh ,nd boaêúO [dKhka ,eîuo nqoaO
[dKhls'
- 66 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

51' ú;lal úmamdr jifhk kdk;af;al;a; ioaOd ksñ;a;dkx


mßfhda.dyfka m[a[d fida;Od;= úY=oaê [dKx
boaêúO [dKh ,nd.;a miqj ;jÿrg;a pkao iudê" úßh
iudê" Ñ;a; iudê" úuxid iudê jvd is; msßisÿ lrf.k"
fÉf;daúuqla;shg m;ajQ miqj ioaO ksñ;a; yd iïnkaOj
fhdaksfida ukisldrfhka fufkys lr h:d mßos Ndú; is;la
njg mqreÿ lr.;a miqj fida;Od;= úY+oaê {dKh ,efnhs' fuh
osj lk ^osín fida;Od;=& ,eîuhs' fuho wNs{dj,gu wh;a
tla nqoaO [dKhls'

52' ;sKaKx Ñ;a;dkx úmaMdr;a;d bkaøshdkx midojifhk


kdk;a;l;a; ú[a[dKpßhd mßfhda.dyfka m[a[d
fÑf;damßh [dKx
l,ska úia;r l< boaΩêúO [dKh yd fida;Od;= úY=oaê
[dKh yd iu.u fuu [dKho ,efnhs' fï i|ydo fmr
mßosu pxo iudê" úßh iudê" Ñ;a; iudê yd úuxid iudê jvd
fÉf;da úuqla;sh iïmQ¾K lr.;a miqj fuu nqoaO [dKh ,nhs'
fuh fidaukiai bkaøsh yd fodaukiai bkaøsh yd iïnkaO
oelSuls' fuh WfmalaLd bkaøsh u;=ùulshs h:d mßos oel .kS'
fï wkqj mr mqoa.,hskag mr i;a;hska f.a is; lshùug Yla;sh
,efnhs' ird.S is; ird.S i;hs oek.kS' úrd.S is; úrd.S hehs
oek.kS' ifodaix Ñ;a;x ifodaix Ñ;a;h hehs oek.kS'
ù;fodaix Ñ;a;x ù;fodaix Ñ;a;h hehs oek.kS' ifuday
Ñ;a;h fuday Ñ;a;h hehs oek .kS' ù; fudayx Ñ;a;h ù;fudays
f,iska oek.kS' fï wdldrhg isf;a úúO me;slvhka
oaj;djhla iys;j oelSu fÉf;damßh [dKhhs' fuho nqoaO
[dKhls'

- 67 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

53' mÉphmj;a ; dkx Oïudkx kdkd;a f ;a l ;a ; lïu


úmamdrjfiak mßfhda.dyfka m[a[d mqífíksjdidkqiai;s
[dKx ^;%súoHd [dK&
mÉph mj;a;dkx hkq máÉp iuqmamdo O¾uh kï jQ
fya;=m, O¾uhhs' fya;=m, O¾ufha ;smßjÜghgu oel" h:d
mßos wjfndaO lrf.k" kdk;a; tal;a; lïu úNx. ú.%yh
h:d mßos f;areï f.k" fya;=m, mrïmrdjla osf.a w;S;h
wdj¾ckh lrkakg yels Yla;shla ,eîu" mßY=oaO ;;ajhg
m;alr .ekSu mqífí ksjdidkqiai;s [dKhhs' —wfkaflays
ixjÜg lmafma" wfkaflays újÜglmafma" wfkaflays ixjÜg
újÜg lmafma" wuq;%disx tAjkakdfuda" tAjx f.d;af;da tAjx
jKa f Kda " tA j udydfrda " tA j h iq L ÿla L máixfõoS
tAjudhqmßhkaf;da" fida ;f;da pqf;da bOqmmkafkda;s" b;sidldrx
Woafoaix wfkalúys;x mqífí ksjdix wkqiair;s˜' fya;=m,
mrïmrdjla osf.au w;S;h wdj¾ckh lrñka ixidr jÜgh
ilialr.;a whqre tA ixidr jÜg úkdYù .sh whqre wij,a
wij,a ;ekaj, fukï we;sj f.da;% we;sj fujka cd;sj, rgj,
fujka wdhqI we;sj fujka rciem úkaoy" wmdÿla úkaoy'
fujka msxlï l<y' fujka mõlï l<y' fujka w;S; nqÿjreka
oel.;ay' fujka nk weiqy' wdoS jYfhka wdj¾ckd lrkakg
Yla;sh ,eîu mqífí ksjdidkqiai;s [dKhhs'

fuu nqoaO [dKh ;%súoHd [dKj,ska uq,au [dKhhs'


máÉpiuqmamdo O¾uh h:dmßos wjfndaO lr.;a ;rug"
fya;=m, mrïmrdj osf.a wdj¾ckh lrkakg Yla;sh ,nd.;a
;rug fuu nqoaO [dKfha Yla;sho n,j;a fjh's

54' ´Ndijfik kdk;af;al;a;rEmksñ;a;dkx oiaikÜfGa


m[a[d osínplaLq [dKx
osínplaLq ^osjeia we;s nj& fyj;a pq;sWm; ms<sn| [dKh
- 68 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

;%súoHd [dK w;ßka fojekakhs'


m%NdiajrjQ is;ska tA tA mqoa.,hskaf.a" i;ajhskaf.a"
foúnUqkaf.a N+; fma;hskaf.a pq;sh yd Wm; fya;=m,
mrïmrdjla ;=,ska osjeiska oelSu pq;+mmd; [dKhhs' ^;uka f.a
yd ndysr mqoa.,hskaf.a& jÖ ÿIapß;fhka" ldh ÿIapß;fhka"
ufkda ÿIapß;fhka fkdfhl=;a jeros l%shd l< mqoa.,hska"
wd¾fhdamdohka l< mqoa.,hska" ñÉPdoDIaÀfhka l%shd l<
mqoa.,hskag wmd.; jkakg isÿjQ whqre" rclï lrñka" iem
ú|sñka whq;= widOdrK lï l< rcjrekag wmdÿla ú|skakg jQ
whqre ;u ;ukaf.au w;S;h fufkys lsÍfukq;a i;H jYfhkau
oel.kakg ,efnk [dKh osínplaLq [dKhhs' fuho nqoaO
[dKhls' osín plaLq [dKh ,nd.kakg kï mQ¾j.dój mqífí
ksjdidkqiai;s [dKh ,eìh hq;=uh'

55' p;=iÜÀhd wdldf¾ys ;sKakx bkaøshdkx jiSNdjkd m[a[d


wdijdkxLfha [dKx
p;=>ÜÀhd hkq yeg y;r wdldrhlska hk f;areuhs' ^64&
;sKaKx bkaøshdkx jiSNdj;d hkq nqoaO foaikdfjys fmkajd
jod, ;%súoHd mßmQrKhg wksjd¾hfhkau Wmldrl jk"
ñksfil=f.a wOHd;auh ;=,skau myod.; yels" Wmojd.; hq;=
bkaøshhka ;=kls' tAjd kï
1' wk[a[;[a[iaidñ;s bkaøsh
2' w[a[bkaøsh
3' w[a[d;dúbkaøsh hk ;=khs'

fï bkaøshhka ;=ku flf,ia m%ydrKh lr" wialr Wÿrd


.,jd oukakgu Wmldrjk ksid tAjd jiSNdj;d hkqfjka
kïlr we;'

wdijdkx Lfha [dKx hkq wdih" wkqih h,s u;= isf;a


fkdWmosk wdldrfhkau flf,ia uq,a is| lmd oeóuhs' —Lh˜ hkq
- 69 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

lmdoeóu" is| oeóu" hk w¾:hhs'


fida;dm;a;s ud¾.fha oS lemsh hq;= flf,ia lmd oeóug
fuhska m<uqjk bkaøsh jQ wk[a[;[a[iaidó;s bkaøsh
Ndú;d l< hq;=h' bkaøshhla hkq hula msßisÿ lr" fmrd f;dard
fírd hym;a foa Ndú;hg .kakg;a" wmsßisÿ foa neyer
lrkakg;a we;sjk Yla;shls'

ioaOd bkaøsh" úßh bkaøsh" i;s bkaøsh" iudê bkaøs yd


m[a[d bkaøsh hk bkaøshhka n,.ekaùfuka miqj tA wkq.ukh
ls Í fuka u " mxp bka ø s h hka yd n,hka Ndú;fhka u
fida;du.a.laLK bkaøshjQ fuu m<uqjk bkaøshh l%shd;aul
fjhs'

mqífí ksjdidkqiai;s [dKh yd pq;+mmdo [dKho


wkqmQrl f,iska fuu bkaøshhka ;=k Wmod myod .ekSug
fnfyúkau Wmldr fjhs' fjk;a jpkj,ska mejiqfjd;a
wdijlaLfha [dKh ,nd.ekSug mqífí ksjdidkqiai;s [dKh
yd pq;=mmdo [dKh wksjd¾hfhkau wkqmqínx.u f,iskau
Wmldr fjhs' fuys i|yka lrK ,o wdih wkqih lmd oukakg
Wmldrl jk [dKhka yegy;frka wgla fida;dm;a;s
ud¾.fhaoS iïmQ¾K fjhs'

fida;dm;a;s ud¾.fhaoS iuqGgdk jYfhkau" Wmka Wmka


flf,ia Wÿrd oukakgu" iífíj l=i,d fydka;s" iífíj
wkdijd fydka;s" iífíj kshHdksld fydaka;s" iífíj wkdijd
fydka;s" iífíj kshHdksld fydaks;" iífíj wmph .dó
fyda k a ; s " iífíj f,da l = ; a ; rd fydka ; S " iífíj
ksíndkdrïukdfydka;S' fuu lreKq wfgkau is;l Wm;,nk
^cd;d Oïud& ish,a,u iyuq,ska u lmd Wÿrd ouk l%shdj,ska
l%shd;aul jk nqoaO [dKhkays Wmßu Yla;shla ,efnk
Wmldrl O¾u wgla l%shd;aul fjhs' fuu Wmldrl O¾u

- 70 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

wgkï"

1' ioaê bkaøshd wêfudlaL mßjdrd - iycd; mßjdrdfydka;s


2' úßh bkaøshd m.a.ymßjdrd - w[a[u[a[ mßjdrd fydka;s
3' i;s bkaøshd WmÜGdkmßjdrd - ksYaih mßjdrd fydka;s
4' iudê bkaøshd wúlafÄm mßjdrd - ixmhqla; mßjdrd fydka;s
5' m[a[ bkaøshd oiaik mßjdrx - iy.;d fydka;s
6' ukSkaøshd úcdkk mßjdrx - iycd;d fydka;s
7' fidaukiais bkaøshx wNsixok mßjdrx - ixiÜGd fydka;s
8' Ôú;s bkaøshx mj;a;ix;;dêm;af;Hh mßjdrx -
iïmhq;a;dfydka;s

fuu wdldrfhkau fida;dm;a;s wdoS ud¾. y;f¾oSu;a


fida;dmkak m, wdoS m, y;f¾oSu;a wg wdldrhlska wdih
wkqih uq,ska lmd Wÿrd oeóula isÿfjhs' tA i|yd bkaøshhka
wgla ^by; i|yka mßos& wg wdldrhlska ^mßjdrx& Wmldrl
ùfuka wg wdldrhlskau flf,ia uq,a wdih wkqih Wm; ,eîu
j,ld,hs' h,s fkdWmosk f,iskau flf,ia neñ lmd ouhs'

fï wkqj fida;dm;a;s ud¾.fha oS osÜGdij wkjfiai


jYfhka ^fiaihl=ÿ b;sß fkdjkfia& lmd ouhs' ilDod.dó
ud¾.fhaoS ´,dßl ldudij lmd ouhs' wkd.dó ud¾.fhaoS
ldudij iyuq,skau lmd ouhs' Njdij wúÊcdij hk wdij ;=kS
lr lemSug myiq lrhs' wry;a; ud¾.fhaoS Njdij wúÊcdij
iyuq,skau lmd bj;alr h,s lsisu wdldrhlska wdij wkqih
Wmoskakg fkdyels wdldrhg is; msßisÿ lr.kS'

56" 57" 58" 59" 60" 61" 62" 63

56' mß[a[ wÜfGa m[a[d ÿlafL [dKx


ÿl meje;au yd fya;=m, O¾u msß wmsß folu is| ^msßis|&
oel.kakd w¾:fhka wßh ;;ajhg m;aùu ÿlafÄ [dKhhs'
- 71 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

ÿlhkq"
1' mS,k w¾:fhka" ÿla mSvdj,ska fmf,k udkisl ldhsl
mSvkhg m;a lrK"
2' ixL; w¾:fhka" ÿl ilialr l%shd;aul lrK fohls
hk w¾:fhka
3' ika;dm w¾:fhka ^ÿla iqiqï fida ;ejq,a Wmojd ;jk
w¾:fhka&
4' úmßkdu w¾:fhka ^mj;sk ;;ajh ksrka;rfhkau
fjkia jk& ksid ÿl kue;s M,h is;l Wm; ,nk nj
msßis| oel.; hq;=h' fï ldrKd y;r uq,alr ÿla
ú|jhs' msßis| olskakg mqreÿùu ÿlafÄ {dKhhs'

57' mydkÜfGa m[a[d iuqofha [dKx ^ixidr iïnkaOh &


Wm; ,nk wdldrh oel - iuqoh oel iïnkaOh isÿjk
whqre oel th m%ydKh lrkakg Wmldr jk O¾u ud¾.h
wkq.ukh lsÍu iuqofha [dKhhs'
iuqoh hkq
1' wdhqykÜfGda ^iir oslalrK& iir osla lrkakg ksOdk
fya;=jla jk
2' ksodkÜfGda oi ixfhda.hka ilia lr iirg ne| ;nk
3' ^i[a[.ÜfGda&
4' ^m,sfndaOÜfGda& ish¨ ndOl ÿla lïlfgd¨ Wmokakg
fya;=j m,sfndaOhla whqßka oel .; hq;=h' fï ksidu iuqoh
m%ydKh l<hq;= neyer l<hq;= fohla f,iska oel .ekSu
iuqofha [dKhhs'

58' iÉðlsßhÜfGa m[a[d ksfrdafO [dKx


ksfrdaO hkq frdao lsÍu keje;aùu hk w¾:fhka oek.;
hq;=h' is;ska frdao lsÍu hkq Ñ;a; úÓ osf.a hï hï wruqKq osf.a
rjqï .eiSuhs' rjqï .ik ;=rd ixLdr Yla;shla WmoS' tA

- 72 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

ú[a[dK Yla;shhs' flf,ia Yla;shhs' Nj Yla;shhs' ^ixNjx


} iuqoh } ixN+;x& fï Yla;sh fkdWmojkakg kï wruqKq osf.a
frdao fkd.id rjqï fkd.id ksfrdaO l< hq;=h'

1' ksiairKÜfGda ksfrdaOiai - pr ^ir& fkdlrK w¾:fhka


2' úfõlÜfGda - l%shdfõ fõ.fhka fjkaùfï w¾:fhka
^úfõldh&
3' wixL;ÜfGda - ixLdr fkdlr ixL; ilia fkdlsÍfï
w¾:fhka
4' ipðlsßhÜfGda - we;s ;;= h:dmßos Ëd;a Ëd;a lr .kakd
w¾:fhka iuqoh ksfrdaO lsÍu ksfrdafO [dKhhs' —hx lsxÑ
iuqoh Oïux" iín;a;x ksfrdaO Oïux˜ lSfõ fï
O¾u;djhhs'

59' NdjkÜfG m[a[d u.af.a {dKx


fida;dmkak wdoS u.m,hka ,nkakg Wmldrl jk nqoaO
[dKh u.af.a [dKhhs' fuh Ndjkdufha m[a[d hkqfjka
fmkajhs' Ndjkdj hkq Ndú;d lsÍuhs' is; msßisÿ jk flf,ia
lmd ñoS ksoyia jk" flf,ia .;s bj;a lrK" rd.h oafõIh
fudayh is;ska lmd bj;a lrK" l%shdud¾. Ndú;d lsÍu
Ndjkdjhs' tAjdf.au is; msßisÿ jk is; ñoS ksoyiajk
kslaflf,ia O¾uhka Ndú;d lsÍuo Ndjkdjhs' fuh wdkmdk
i;s Ndjkdjhs' ^yqiau .ekSu msglsÍu fuysoS woyia fkdlrhs'&
1' kshHdkÜfGda
2' fya;=ÜfGda
3' oiaikÜfGda
4' wdêmf;hshÜfGda Ndjkd w¾:hhs'

iir .ukg fya;=ka oel fya;= j,ska ñoS ksoyia jk Ndjkdj


Ndú;d lsÍu wdkd mdkd i;sfhka i;r i;smÜGdkh iïmQ¾K
lsÍu u.af.a [dKhhs'
- 73 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

60-63' ÿlafÄ [dKx


61' ÿlaL iuqofha [dKx
62' ÿlaL ksfrdafO [dKx
63' ÿlaL ksfrdaO.dñkshd mámÞh [dKx
fuu [dK y;ru p;=rd¾h i;Hhka mQ¾K jYfhka oel
ksíndkh Ëd;a Ëd;a lr.ekSu f,iskao fmkajd osh yelsh'
fufia fldgia y;rlg fnod fjka l<;a iuqoh" ksfrdaO lsÍu
hkak fuys yrhhs' iuqoh ÿlg uq,h' ÿl iuqohg ksOdk
fya;=jhs' ksfrdaOh ms<shuhs' ksfrdaO.dó ud¾.h os.gu
wkq.ukh l< hq;= Ndú;d l<hq;= ms<sfj;hs' i;a;sia
fndaêmdËsl O¾uhkau hï wdldrhlg f;areï f.k" flf,ia
Wmosk Wmosk ;ekoSu" ta ta wjia:djkaysoSu" flf,ia lmd is;ska
flf,ia m%ydKh lroud flf,ia uq,a h,s fkdWmoskakgu
iyuq,skau Wÿrd lmd oukakg kï fï meje;afï we;s wksÉp"
ÿlaL" wk;a;" fufkys lr ksíìod" úrd.d" ksfrdaOd
máksiai.a.d Ndjkd lsÍu fuu [dKhka y;rgu uq,ajQ
m%{djhs'

64-67 iqoaêl máiïNsÞ [dKhka y;r


64' w;a: máiïNsod [dKh - wfF:iq [dKx
65' Oïu máiïNsod [dKx - Oïfïiq [dKx
66' ksrela;s máiïNsod [dKx - ksrela;Siq [dKx
67' máNdk máiïNsod [dKx - máNdfkaiq [dKx

fuu isjqms<sisôhdm;a {dKhka 4u kj ^9& wdldrhlska


f;areï f.k" h:dN+; [dK o¾YKh ,en flf,ia m%ydKh
lr flf,ia uq,a lmd is| oukakg Wmldr jk wdldrfhka O¾u
ú.%yhla bosßm;a lrkakg" f,dalhdg O¾uh újD; lr foaikd
lr fmkajd fokakg" f,dalhdg ksjka u. m, ,nd.kakg
Wmldr jk wdldrhg u. lshdoS m%ldY lr" ú.%ylr úNckh
- 74 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

lr fnod olajkakg yels Yla;sh" yelshdj n,h isjq


ms<sisôhdm;a [dKhka f,iska nqoaO foaikdfjys fmkajhs' yeu
u.M,,dNsfhl=gu fï nqoaO Yla;Ska y;ru ,nd.kakg kï
fmr nqÿjrekaf.ka fï W;=ï O¾uh ukdfldg widoek" m%.=K
lrf.k máÉpiuqmamdo O¾uh h:dmßos oel fuu {dKhka
,nd.ekSfï wêYaGdkh we;sj u. wkq.ukh l< hq;=uh'
fndfyda wry;=ka jykafia,d iqlalúoiailh' ;j;a wry;=ka
jykafia,d wNs{d,dNSkah' b;d iq¿ msßila wry;=ka jykafia,d
muKla isjqms<sisôhd,dNS uy wry;=ka jykafia,dh'

isjq ms<sisôhd ,dNh i|yd wjYH jkakdjq Yla;Ska 9la fufia


ú.%y l< yelsh'

1' w;a: kdk;a;h" Oïu kdk;a;h" ksrela;s kd;a:h yd


máNdk kdk;a:h ms<sn| oekqu' f,!lsl w¾:h
f,daflda;a;r w¾:h" iïu; w¾:h m[a[d;a;s ^mkjd.;a&
w¾:h" mrud¾:h yd O¾u w¾:h oekSu yd ú.%y lsÍu fuu
kdk;ajhhs' iïu;h úo n,d mrud¾:h f;areï f.k ú.%y
lrkakg yelsjkafka fï kdk;ajh oelSfuks'
2' w;a: jj;a:dfka m[a[d" Oïu jj;a:dfka m[a[d" ksrela;s
jj;a:dfka m[a[d" máNdkjj;a:dfka m[a[d hk
jj;a:dfka [dKhka y;r fojekakhs' máÉpiqumamdo
O¾uhg" iQ;%hg" úkhg .,md ii| n,d ú.%y lsÍug yd
wkq.ukh l<hq;= yd w;ayeßh hq;= foa fmkajd oSfï yelshdj
jj;a:dfka m[a[dhs'

3' w;a: i,a,laLfka m[a[d" Oïu i,a,laLfka m[a[d"


ksrela;s i,a,laLfka m[a[d" máNdk i,a,laLfka m[a[d
;=kajk [dKhhs' i,dyer m%ydKh l<hq;= ,ËK jYfhka
flf,ia oelSu tAjd fjkafldg f;areï .ekSu tAjd m%ldYlr
fmkajdoSfï yelshdj fuu [dKhhs'

- 75 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

4' w;a : q m ,la L fka m[a [ d" Ouq m ,la L fka m[a [ d"
ksre;a;sWm,laLfka m[a[d" máNdkqm,laLfka m[a[d
y;r jeks {dKhhs' Wm,laLk jYfhka fnod n,d
máÉpiuqmamdo ú.%yfha tk" i;a;sia fndaê mdËsl
O¾uhkau m%dfhda.slju wjfndaO lr.kakg Wmldr jk
oekqu fuu w¾: Wm,laLK [dKhhs'

5' w;a:mamfNafoa m[a[d OïumamfNao m[a[d ksrela;smam-


fNafoa m[a[d" máNdkmamfNafoa m[a[d miajeks [dKhhs'
fuh ta ta m%fNao jYfhka úNckh lr úNx. lr fnod
ne,Sfï oel .ekSfï Yla;sh - —ix˜ fnod ne,Sfï —ix˜
m%ckkh jk wdldrh ^ixcdkkh& oelSfï Yla;sh" O¾uh
m%fNao jYfhka oelSfï {dKhka y;rhs'

6' w;a:m%Ndjfka m[a[d" Oïum%Ndjfka m[a[d ksrela;smam-


Ndjfka m[a[d máNdkmamNdjfka m[a[d máiïNsod
{dKfhdah' by; i|yka lrK ,o lreKq wjfndaOfhka
Ndú;hg .ekSu fukau neyer l<hq;= flf,ia neyer
lsÍuo NdjkdmOdfka m[a[d hk w¾:fhka w¾: .kajhs'
wo Ndjkd hkqfjka jerÈhg wkq.ukh lrkafka m%dKhdu
l%uhls' Ndú;hg .; hq;= foa yd neyer l<hq;=foa hk
fome;a;u oel wdkmdk i;s Ndjkdju Ndjkd lsÍu fuu
máiïNsod {dKfhka fudkjdg úy%ylr fmkajd fokq ,nhs'

7' w;a: mÊfcda;fka m[a[d" Oïu mÊfcda;fka m[a[d


ksrela;smÊfcda;fka m[a[d" máNdkmmafcda;fka m[a[d
y;ajeks isjqms<sisôhdm;a {dKhhs' mÊfcda;kh hkq
t,soelaùu" nnq¨ùu" u;=lr we;a; fmkaùu hk w¾:h
f.fkk jpkhls' ;fuda hkq w÷rg jeiS uqjy ùu hkakhs'

- 76 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

mÊfcda;k hk mofha úreoaO moh ;fuda hkakhs' ;fuda ;u


mrdhfkda fcda;s fcda;s mrdhfkda hkqfjka p;=¾:l ksmd;fha
fï fome;a; ú.%y lr we;'

8' w;a: úfrdapfka m[a[d Oïu úfrdapfka m[a[d" ksrela;s


úfrdapfka m[a[d" máNdk úfrdapfka m[a[d hk i;r
{dKhka ms<sisôhdm;a {dKhkah' újg;s úfrdap;s hkq
újD; jQ miq wdjrK .,jd oeuq miq nenf,hs' È,sfihs
hkakhs' fï wkqju fuu isjqms<sisôhdm;a {dKhka ,nd.;a
miqju O¾uh ksjka olsk wdldrhg m%{d f,dalh is;l
WmÈk wdldrhg ú.%y lr fmkajd Èh yels Yla;sh
úrdapfka {dKhhs' fuho t<s oelaùuls'

9' w;a : ma m ldifka m[a [ d" Oïuma m ldifka m[a [ d


ksrela;smamldifka m[[d máNdkmamldifka m[a[d hk
y;ru máiNsod {dKfhdahs' by; i|yka lrK ,o uq,a wg
wdldrfhkau oek.;a" msßisÿ O¾uh w;a: jHdxck iys;j"
ir, f,iska f,dalhdg;a f;areï f.k wkq.ukh lrñka
úuqla;s {dK o¾YKh ,nd .kakg Wmldrjk wdldrhg
foaikd lsÍu" m%ldY lsÍu fuu máiNsod {dKhhs' nqoaO
O¾uh fï wdldrfhka újD; lr" jeiqkq ;eka u;=lr
wNdjhg .sh ;eka Ndú;hg .kakg iqÿiq whqßka m%ldY lr
t<solajkakg yels Yla;sh isjq ms<sisôhdm;a Yla;shhs'
wjfiai f,dalhdg;a ksjka wjfndaO lr .kakg Wmldr jk
O¾uh foaYkd l< yelafla " ud¾.h myod Èh yelafla fuu
isjqms<sisôhdm;a [dKhka iys; u.M, ,dNsfhl=g mu‚'

68' ;:d.;iai bkaøshmfrdamßh;a; [dKx


69' ;:d.;iai wdihdkqihd[dKx
70' ;:d.;iai hulmdáySf¾ [dKx
71' ;:d.;iai uydlreKd iïudm;a;s [dKx
- 77 -
ójkm,dfka isß Oïud,xldr ysñ

72' ;:d.;iai iín[aCÿ; [dKx


73' ;:d.;iai ;F: wdjrKx k;a:s;s wkdjrK [dKx

f,dõ;=rd nqoaO;ajhg m;a jQ W;a;ufhl=g muKlau


oekf.k" ordf.k" ú.%lr oelaúh yels úfYaIs; jQ [dKhka
yhla widOdrK [dKhka f,iska ú.%y fjhs' fïjd widOdrK
[dKhka f,iska kï lf,a nqoaO Y%djlfhl=g fyda uywry;=ka
flfkl=g fyda ord.; fkdyels fyhsks' f,dõ;=rd nqÿmshdKka
jykafiag fuka ord.; fkdyels fyhsks' m%dfhad.slj ls%hd;aul
l< fkdyels fyhsks' ú.%y lr fmkajd Èh fkdyels fyhsks'

f,dõ;=rd nqÿmshdKka jykafia flfkl=g mrÑ;a; úcdkk


{dKhg jvd by< jQ" fÉf;damßh [dKhg jvd by< jQ
ÈínplaLq [dKhg jvd n,j;a jQ nqoaO [dKhla jk bkaøsh
mfrdamßh;a; {dKh ,efnhs' ndysr f,dalhd ms<sn|j w,am jQ
rcia" udydrcia we;s nj fjka fldg olS' bkaøShhkaf.a ^Y%oaOd
bkaøsh wd§& ;shqKq nj yd fkdjevqKq nj fjka fldg olS'
mqoa.,hska ;=< mj;sk úúOdldr w÷re f,dal iajNdjhka fukau
wf,dal iajNdjho oel y÷kd.kS' mqoa.,hska ;=< we;s flf,ia
.;s" ÿYapß; .;s Nj .dó lïu .;s oel.kS' fmr l< mqkH
Yla;Skao oel.kS'

mqoa.,hska ;=< wdih" wkqih Wm; ,nk yd ;ekam;a jk


tfukau ls%hd;aul jk úúOdldrhkao okS' f,dalhdg tajd
meyeÈ,s lr§ugo yelshdj we;s fjhs' mqoa.,hska ;=< ldudij"
Ndjdij ÈÜGdij fukau wúÊcd ij ls%hd;aul jk wdldrh;a"
rd. wkqih" má> wkqih wúÊcd wkqih Wm; ,nk wdldrh;a"
ÈÜÀ wkqih" úÑlsÉpd wkqih Wm; ,nk wdldrhka udk
wkqih ilia jk wdldrhka olS' tajd ú.%y lr úia;r lr
fokakgo f;areï lr lshd fokakgo okS'

- 78 -
nqoaO n, nqoaO Yla;s nqoaO [dK ú.%yh

tlu wjia:dfõ m%;súreoaO lreKq ldrKd folla lsÍfï


Yla;shlao mj;S' th hul mdáySr [dKhhs'

uydlreKd iudm;a;s [dKh f,dalhd foi n,d Wmldr


lsÍfï Yla;shlao ,efnk iïudm;a;s {dKhls' —ix˜ ú.%yhla
lr —ix˜ mo y;r ú.%y lr f,dalhdg ixidr Nh ú.%y lr
ixfoaYkdjla lsÍfï Yla;sh ,efnkafkao fuu nqoaO [dKhka
,eîu;a iu.uh'

ish¨ wdldr jQ fuu nqoaO {dKhka ,efnkafka ñksfil=gh'


nqoaO;ajhg m;ajkafkao ñksfil=uh' nqoaO;ajh hkq flf,ia
Nj Wÿrd oeóu ksid m;ajQ Y=oaO ;;ajhhs' ta ksid f,dõ;=rd"
nqoaO;ajhg m;a jQ W;=ful= f,dalhdg fujka nqoaO {dKhka
m%ldY lr fmkajd jodf,a wjfYaI f,dalhdg ^foõ ñksiqkag;a&
flf,ia Nj iyuq,skau Wÿrd oud Nj .dó lïu laLh lr oud
iir ÿlska ioygu ñ§ ksoyia jkakgh'

fujka nqoaO [dKhka lgmdvï lrf.k iÊcdhkd lsÍfuka


muKlau lsisu flfkl=g flf,ia Nj Wÿrd bj;a lr oud
ksíndk .dó úh fkdyels nj ish¨ ñksiqka úiska h:d mßÈ
wjfndaO lr .; hq;=h'

ish¨ nqoaO {dKhka ,nd .kakg kï mßhdma;s" m%;sfõO"


m%;sm;a;s hk ;s%úOdldr ls%hdud¾.hka m%dfhda.slju wid oek"
fufkys lr" OdrKh lrf.k m%dfhda.slju wkq.ukh lr ;u
;ukau w;a oel .; hq;=h' jir ishhla wd;au ishhla lshj
lshjd" iÊcdhkd lrñka" je÷ï je|sñka" he÷ï hÈñka" me;=ï
m;ñka" msÿï mqoñka" mQcd mj;ajñka isáh;a tlo nqoaO
[dKhla fyda ,efnkafka ke;' Nj .dó lïuhka Wm; ,nkafka
is;luh' Nj .dó lïu flf,ia Nj Wÿrd oukakg Wmldrjk
ish¨u ls%hd ud¾. nqoaO [dKfhdah' fhdaksfida-ukisldrfhka
ls%hd lr uki Wiia msßisÿ ;;ajhg m;alr.;a ñksfil=f.au
is;l ish¨ nqoaO [dKfhda ls%hd;aul fjhs'

Vous aimerez peut-être aussi