Scribd Logo
Importer

Bienvenue sur Scribd !

  • Athanasii Kircheri Oedipus Aegyptiacus H

    Transféré par

    Exequiel Medina
    978 vues581 pages
    Athanasii Kircheri Oedipus Aegyptiacus

    Titre original

    Athanasii Kircheri Oedipus Aegyptiacus h

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Formats disponibles

    PDF, TXT ou lisez en ligne sur Scribd

    Avez-vous trouvé ce document utile ?

    Ce contenu est-il inapproprié ?

    Signaler ce document
    Athanasii Kircheri Oedipus Aegyptiacus

    Droits d'auteur :

    © All Rights Reserved
    Téléchargez comme PDF, TXT ou lisez en ligne sur Scribd
    Signaler comme contenu inapproprié
    978 vues581 pages

    Athanasii Kircheri Oedipus Aegyptiacus H

    Transféré par

    Exequiel Medina
    Athanasii Kircheri Oedipus Aegyptiacus

    Droits d'auteur :

    © All Rights Reserved
    Téléchargez comme PDF, TXT ou lisez en ligne sur Scribd
    Signaler comme contenu inapproprié
    sur 581

    This is a reproduction of a library book that was digitized

    by Google as part of an ongoing effort to preserve the


    information in books and make it universally accessible.

    https://books.google.com
    lili'1

    1ГМ
    'bii Г* -i

    Ms.

    A--.Í
    m

    mm
    SS

    jxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxg |f * ^ ^' * *-V"


    ыВ ^ Biblioteca Complutense
    Ш Í La" Ildefonsina. -1 -■

    г* ш u!: - -а - IPV
    V

    1у ' -

    У
    1

    s -,
    t

    /
    1

    i
    , A.

    .Г
    ATHANASII KIRCHERI E SOCIETATE IESV

    OEDIPVS ^GYPTIACVS
    AD FERDINANDVM III CAISAREM SEMPER AVGVSTVAl.

    w oloemaert

    *>
    * i, • v'v* * *

    "■ *

    . #• » ■
    • -г т
    ATHANASII KIRCHERI

    E SOC. 1ESV,

    OE D I P V s m

    AEGYPTIACVS.

    HOC EST

    Vniuerfalis Hieroglyphicac Veterum

    Doftrina? temporum injuria aboliese

    INSTAVRATIO.

    Opus ex omni Orientalium doQxina & fapientia

    conditum,nec non viginti diuerfarurn linguarum_»

    authoritate ftabilitum,

    Velicibus Aujficijs

    FERDINANDI III.

    A V S T R I А С I

    Sapicntifsimi &Inuidifiimi

    Romanorum Impcratoris femper Augufti

    ê tenebris erutum ,

    : Atque Bono Reipublicse Literaria? confecratumj .

    Tomus I.

    R О M AE,

    Ex Typographia Vitalis Maícardi, M DC LU.

    SUPERIOR FM <PERM.ISSF .
    SYNOPSIS ТОМГ PRIMI-

    Qui & ínfcribitut

    TEMPLVM I S I А С V M.

    CHorographiam ALgypú, Dynaftias, Politicam» Thcogoniam feu Architeftu-


    ram Deorum, origincm idololatriae ^gyptiacae, eiufdemque in vniuerfum
    Mundum, praefertim adGraecos, Hebraeos , Romanos, Indos , aliofque populos
    pera&am propagationem continet, & in quinqué Syntagmata diuiditur.
    PROPYLS VM . In quo totiusOperis fcopus, caufa,& occafio explicatur ;
    hieroglyphic* inftaurationis lationes impugnantium argumenta aliquot Capi-
    tibus confutantur .
    SYNTAGMA I. Delta blilot icum. ContinetChorographicam totius y€gy-
    pti in 30. Nomos diftributx defcriptionem* Deorum in íingulis Nomis coli foli-
    torum nomina exhibet; caufas increment! & decrementi Nilotici , vti Scorigi-
    nem eiufdem.flumini?, hucufque lor fan incognitam, tandem certo & fideli tefti-
    monio detegit, Dynaftias Regum yEgypti ex omnibus Orientalium monumen-
    tis demonftrat : vbi & de Regibus ame&poft diluuium, eorumque geftis ex
    mente Arabum ample tracbtur .
    SYNTAGMA II. Política jEgyptiorum . Agit, de Regum vita , moribus»
    atque in Regno bene beateque adminiftrando ratione ; item de legibus , infti-
    tutis, Sc varijs fubditorum claifibus : quae omnia política, tropolo'gicá,myíiicá, Sc
    hieroglyphica methodo profequitur.
    SYNTAGMA III. TheogonU Jeu ArchiteSlura Deorum. In ca de origine
    fuperftitionis ^gyptiaca;, & propagatione eiufdem ad Graecos Sc Romanos fa-
    âa ; item de Oííride, Ifide, Apide, Scrapide, Canopo, Horo, Harpocrate, Ту
    phone, Mithra, Ammone , coeterifque Numinibus ^gyptiacis i de cœremonijs
    denique & ritibus in eorundem honorem inftitutis , brutorumque cultu varié Sc
    fusé agitunvbi apertè Graecorum Romanorumque idolola triam prima fundamen
    ta ab ^Egyptijs fufcepifle oftenditur .
    SYNTAGMA IV. Pantheon Hebrœorum . In eo de varijs Hebrxorum ,
    Syrorum, Chaldaeorum, Perfarum, Samaritanorum , aliarumque ^Egypto vicina-
    rum gentium idolis, lucis, aris, facr ifícijs,agitur; atque adeo parallela quâdarru
    comparatione omnem diâarum gentium idololatriam , ritufque ab ^gyptijs
    primùm promanarte oftenditur . ;
    S YNTAGMA V. Simia Jîgyptiaca. Agitur de Indorum, Sincníium, Iapo-
    num> Tartarorum,Mogorum, &Noui Orbis idololatria, eiufquead* jEgyptiacam
    affi nitate, vbi Leâori manifefta &gy ptiacas fuperftitionis ve-
    ftigia patebunt.
    U Tj." /
    -:7
    FERDINANDVS HI CASAR SEMPER AVGVSTVS.

    SMajestas si diva daret suh ima^iiw^ormam ,

    Won nisi FERNANDI Cœsans Шforet.


    Iacohus Btclu delm. С', Bloemaert sculp : Homer
    'R O M A N O R V M

    ;¡:,I.M P E,R AT ORI

    . .SEMPER! AV:GVS.T,0*

    . ; IV.STO, PIO.xFELlÇt, • '■

    *
    . . »i

    r •*
    T R I tU E j I S T rí
    î'.é ¿ / с / тате Mvr'p.

    f
    ÁTH AN ASI VS KIR GHERVS E SOC. IÉS V.

    TINAM, IMPERATOR

    SAPIENTISSÍ ME > vtînam vti

    Vellern, fie poflem, in primo hoc

    Oedipimei veftibülo fymbolum

    г quo dd am • ex intimis i A egyp tiac ae

    piehtiae rriedullis depromptumreperire n quo

    heroicarum virtutum TvARVM fplendores;atque

    inexhauftos animœ Tv¿ Magna* verè Cadareac

    thefauros quouis modo adumbrare liceret : tum

    enim verö ad rvltimum voluntatis mea: portum

    felicibüs Euris non immeritô pertigiflô videri

    pofsinb . Scd Tv in ho e humana: conditionis

    fa-
    faftigio conftitucus earüm fublímitate , fulgorif- ¡

    que vehementia, meos adeo oculos animum-

    que praeftringis,vtíkuti eas nec pro pagina an-

    guftia , nec pro mentis fatis (viribus calamoque

    deficientibus)defcribere licet,ita folo filentio con-

    fultiùs cclebrandas , aut certè non nifi parce in-

    digitandas exiftimem. Pr£Ítabítid,ni fallor,ta-

    metfi minime condigna laude, hie Oedipus

    meus, quem iam dudum Reipublicx Literaria

    promiflum, modo plena fide exoiutum, Augu-

    ftifsimo confpe£hii Tvo fifto . fuit is quidem

    haud incuriofisamelucubrationibus concinna-

    tus; at vel hac fola gloria in Literario Orbe

    triumphaturus , quöd inuiQa: mentis Tvjz vi

    & efficacia fit extortus . Opus fane quot fym- ¡

    bolis , tot virtutùm Tvarvm fpeculis ; quot my-

    fterijs, tot magna; A nim^ TvjE fublimium a£Ho

    num. eSypis confpicuum : vbi colligata fimul

    & conferta cernuntur omnia, qu& fparsim diffu-

    fèque apud alios inchoata funt virtutum inter fe

    catçnatarum prafidia ; vt quae diuifa, ac quafi per

    jnciles çorriuata deprehenduntur in multis, in

    yno eodemqj peöore Tvo fine exempio, tanto

    rerurn complexa abfoluta perfcöaque confpi-

    ciantur. Enituit in alijs virtus ilia, qua: mores

    çxpplit; fed eft defiderata, quœ menîem infor

    mât : In Te, Maxims C#sar, fidcm & coníhn-

    tiam erga commiíTum cura; T уд imperium ad-

    mi-
    mirantur omnes -, ащогет erga Remp. fupre-

    mi, Jtpedij, atquc infimi i religionis cultura, pa-

    eis ôc concordia ftudia vnicèfuipiciunt i coeteraf-

    que virtutës veré heroicas , no© apertisdunta-

    xat índicijs animaduertunt ; fed ôefacri, profani :

    boíles, amici fentiunt, loquuntur fafta infigrçia ,

    preclara confilia, vocefque veluti oráculo datât ,

    quarum tamen internos & myfticos fenfus lon

    ga pofteritas fortafsis, & pleniùs multo, & maio-

    ri cum veneratione percipiet . Alijs non robur ,

    non fortitudo atque potentia defuerunt ; deíuer

    runt tamen mentis ornamenta ícientia:. TlB{

    omnia complexo, mira morum probitas , rara &

    jníueta fortitudo,inconcuíTus proípera inter atq;

    aduerfa atqualis idemque femper arumus,Iuftitia

    incognitionibus,conftantiain dubijs, ínconfilijs

    prudentia, dementia incredibilis, quantam quis

    nunquam ia Principe vidit, legit, audiuit . In Ko

    mm ancipiti temporum ftatu minime defuerunt

    TvAEirritamentafeueritatis, ñeque ciuilis mo

    tus femina, mentiumque exulceratjones vbique

    obuiae. SedTv milicia amufsi, id eft, prouidenti*

    magnœ mentis TVAE moderatione, qua: vulné

    rala erant,fanafti potiiis,quàm recidifti>qui etiam

    diísimulando , nec in omnia anxiè inquirendo,

    maluifti videri inueniffe bonos, quámfeciíTe-

    Turpem illam Tyrannorum vocem , wfawt, dum

    *J«*J< me.
    тешат, ipfîs faâis reprobas , dum dignum íanc

    Cafare pronunciatum íubftituis , ne metuant , dum d¡-

    ligant i malo vereri, quàm à mets timeri . Sed quid de Vera

    Sapiential norma , literis inquam & fcientijsdb

    cam ? TlBI miré capax ad res omnes intelli*

    gendas ingenium : TlBI lingua totius interpres

    iuftitiae : quot verba fundis, tot leges condis : in '

    cuius multiplici idiomatum notifia Mundus re-

    diuiuumfufpicitMithridatem; in humanarum

    literarum, Mufarum¿[ue Choro , Apollinem ; in

    Mathematum reconditorum peritia magnum

    agnofeit Alphonfum ; in abdita denique Philo-

    iophia Hermetem admiratur Trifmegiftum.

    Neque aliter adLiteratorumlauream viam fter-

    nis, quàm exemplo , cùm iam inde vel à teñera

    aetate TVO in peâore Mufarum omnium palae-

    flram erexeris > Vt proinde iam liberalium difci-

    plinarum vertices non Lauro tantùm, fed & Im

    periali prartenfos Diademate , compofitumque

    tandem Martern inter & Palladem fororefque

    difsidium curñ gaudio Literarius Orbis agnofeat;

    Cùm itaqué talis actantus fis, CaESAR SA-

    PIENTISS1ME, Tv vnus huius Operis Tutor

    legendus eras, qui partum hune nouum , & rari-

    tate infoiitum,nontantùffî, quaes admirabili Sa-

    pientiaprœditus,iudicarepoifes; fed & eundem

    aduerfus obtreâatorum contentionem autho

    rica-
    rítate confirmare TvAi .ficampliradinc poten-

    tiœ tutum illius nouicati adferrç prafidium . Ac-?

    caíabit forían nonnemo temeritatem meam, &

    ^ludentiam defiderabit, quód Te Casaren*

    Mundo fuftinendo pragrauatum , mea interpei-

    j lare fcriptione non fim veritus ; at Tv Gatfar cel-

    fifsimus ídem atque humanifsimus, ex auguíto

    benignitatisMaieíbtifqueTVAE folio, рЫопг

    me^humilitatem, vt interpellareris, inuitaffi ; nè

    vererer, animafli ; ne denique cünöarer, follici-

    tafti . Hinc fa&um eft, vt Opus hoc quancurnuis

    anguftum ,ac tantas Maieftatis oculis indignum >

    auguftum tamen dignumqüe vel hoc ipfo vifum

    fit, quôd id , vt prodiret , Auguftus iufsjt * & vt

    facile prodire in lucem poíTet, munifîcentia plu A

    quam Regia prafto fuit . Vnde , Benignissimb

    CAESAR, quod mihi dedifti, Tibi reddo,Opus non

    tarn meum , quàm TvvM > Tvvm > quia totum

    me Tvvm> quantus quantus fum, agnofco :

    meum, quia id auxilijs Tvis longé munificent

    tiisimis meum fêcifti . Non ego Ыс сшд Poe*

    ta canam ?

    lam dominas dures, iam regia teña meremur * _¿


    Et chelys sAugußo iudice noftra finet .

    Sed illud audentiùs vfurpabo,Opus hoc totius

    • psnèMundilinguisconcinnatum, Cacfaris ap-*

    I * pro-
    probatum iudicio, in quadripartiti Mundifinct

    inoffcnfum pcrcurrcr j narrabit Europa, depra>

    dícabit Afiar, Africas decantabit,extollet America

    Ferdinandvm iil Auguftum, cuius reuixit mu

    nificentia , cuius imperio reftitutum eft. Vale

    Chriftiani Orbis fulcimentum » Idea Cœfarum »

    & humani generis delirium »- E Coilegio Ro

    mano KaLIanuar. M DC LV.


    FERDIN ANDVS IIL

    €mcnte dementia eleäus Romanorum Impera-


    w-g^jw Auguftus &ç.

    i Ad perpetuam rei memorial^

    A N ITA eß fapientia vis (gpotcßas > vt^m non-,


    fceptrts duntaxat Regnis antepomndam,fea ^ vn¿m
    uerfas diuitias nihdt ems comparatione duxerit ha
    ptens . Et геШ quidem ; neque enim ed quicquan^
    ad humant generis acliones reclè tmderandas ejfica-
    tws,*vel ad Mundi pondus; quod Regum humeaos premit, imper*
    turbabili quadam ântmi conflantia fußinendumfortius> veldcniqut^
    âdpolitic um Orbis corpus in paceçjvnione confer uandum potentш
    tjfe poteß. Siquidem multitude) Sapientum fanitas Orbis terra-
    rum, Sc Rex fapiens populi ftabilimentum eft . Нас totius l ußitia
    norma f¡) amußs eß ; ad bums duclum Delfumma quauis tmperia
    ad de/tderatum beatitudinis $felicitatis portum perueniunt . Skm
    igitur Nos, quibus fuprema 1 mperatorij muneris cura , Deo ita difi
    ponente, impofitaeß, hanc pra cçeteris Imperto dignis •virtutibusfufei-

    piendam, omnique ßudio fimper quarendam ; ita in alijs promoucn-


    damduximus. Cum itaque fincerè Nobis dileclum P. Athanafium
    Kircherum; Societatis IESF Presbyterum, Imperij Noßri fubdi-
    tum,iam dmultis annis, tum ad naturalium rerum Mathematum-
    que ßudia, qua diñafapientia vberrima quadam feminaria funt ,
    tùm potiffimùm adrecondttiorem illam hieroglyphica literatura do»
    ftrinam, quam Aegyptiorum Sapientiam nocant , eruderündam ex-
    plicandamque exbortatißmus ; is Dero pro dato fibi ddiuina Boni*
    täte interpretanda talento, ingenijque capacitate, ea iam dudHm,quem~
    ñdmodum à Diris iudicio rerum notitja confpieuis aeeepimus, edi-
    derit fpeeimina, qua eum adimpofitum fibi munus digné complendum
    minime infufficientem ejfe probauerint ; atque adeo ad inaeeeßa huc-
    ufque primaua Sapientia adyta portam aperuiffe primus iure videri
    poffit : eamque laudem in praßnti Opere ( quem Oedipum Aegyptia*
    cum docat ) Opere multorum annorum lucubrationibus concinnato ,
    пес non ab vniuerßt,vti intelligimuStLiteratorum Schola auidè deßdc*
    rato (quiff$ quod Noßro iuffu doclißmorum Virorum cenfura re-
    cognitum, eo moxflau/u, quem adeo abßrufum, atque in hoc vfque^j
    temfus ineognitum materia dificillim* argumentum, fito veluti iure
    quodam merebatur, exceptumfùerit ) gloriose p romeruer it ; forré
    cum qué minus id lucem officeret /fumftuum ineo facicndorum-*
    magnimdintm obflare compererimus : Noflrum ejfe cenfutmus , par-
    tut tarn maturo manumfupponerc, ас frouidere ne Оfus tot annorum
    lucubrAtionibusconceftumç)elaboratum diutius lateret fub te¿ph:
    fed lucem quamfrim*m a/pUeret >fuoguç ßlenJn*.^ fP Safien-
    tia lumen affund* et • ¿tque uMrcö, cum iam ante fréter Orienta*.
    Hum Unguarw* tyfos Oferi excudendo neceffarios, annuum Authort
    cenfum in ptaiorumfitorumfubfidium affignaffemus , omnes quoque
    fumptus^Pert m lucem preferendo neceffarios , ex Aerario Noßro
    l ще. tali abundé fubminißrari iußmus; hoc ipfo nimirum pro No-
    flro** *am excellent is doclrinœ inflaurandx notitiam ( quam totvot'ts
    Cafares ^Anteceffores Noßri,prtmi Obeli/corum in Urbe ereclores ¡
    Dtift) poflremis temporibus nonnulli ex Summis Pontificibus lauda-
    hilifanè conatu indagantes haäenus non potuerunt affequi ) fludio ,
    qualecunque monumentum extare voluimus ; literatis quidem ad in
    Sapientiœ inquifitione impigrè laborandum , inçitamentum ; Regibus
    vero f¡)Principibus ad laudabiles huiufmodi doclorumVirorum la-
    boresfummo fludio promouendos exemplum . §¡ui de cœtero memo-
    rato P. Athanafio Kirchero Cafaream Noflram gratiam clementer
    offer entes, eundemfub tute lam q) proteclionem Noflram, tanquama
    de Nobis, &J Augufla Noflra Domo benemeritum, benigne fùfctfi-
    mus barum vigore patent mm Noflrarum , qua dabantur inCiui-
    täte Noßra Imperiali Ratisbona die vigeßma quarta tAprilis , Anno
    Domini milleßmo,fexcenteßmo , quinquagefimo quarto, Regnorunta
    Noßrorum Romani Décimo oclauo, Hungarici vigefimo nono,2iobc-

    biiet vero vigeßmo Jeftimo .

    Ferdmandus,

    Locus Sigilli.

    V?

    ftrdinandtu Corns Curtiw .

    Ad mandatum Sac. Caef.


    Maieftatis proprium*

    ' L Wählendem. p.
    TRI VMPH VS

    C AE S A R E V S

    POLYGLOTTVS>

    Tot concinnatus Linguis , quot in

    V eterum dodrina flabilienda Lin

    guis OEDIPVS A egyptiacus

    V vtitur. "'-v.- ; ■;' ;.v '• •


    • ■ » • • -• • ' í -j ", . .

    QVEM IMMORTAL I i;

    г- ■ - , ■ ч :

    SapientiikimiRomanprumJmpcratoris

    : GLÖRI AE,

    Obimmortale in priicae Sapiential inßauratione tncritum,

    LITERATORVM

    in Romano Orbis terrarum Theatro

    ex omnibus Populis & Nationibus

    congregatorenu

    С H O R V S

    aeternùm-5

    crigit, dicatr, confecrat,


    Sume Lyram Polyglofla Claris, fuá barbita Grsecus

    Aptet, Nablon Heber /pleftra Latinus agat .


    Vnà Italus, Gallus , Lufitanus , & Hungarus , Anglus ,

    Illyriuíque acer Teuton Boëmus»Iber.


    Et Syrus, Indus, Arabs, ChalcUeus, & Armenus adfint .

    Aetbiopes, Perfae,Sinaque,Coptu$, Afer.

    FERNANDI méritas diffundant pedorc laudes ,

    Vt quas vnanequit, plurima lingua canat.


    з ййййййййййййййййййййй-'ййййййййййй ^*

    3 fffуfуyyyy f f yf$ y ffffffffIfffffff $

    *Л££Л ¿M.AESTA DELLIMPERA TORE '

    FERDINAN D О III.

    Sopra l'Edipo Egiz?;io del P. AtânafioKirchero. 4

    С A N Z О к E

    DELUILLVSTRISSIMO ET ÊC CELLE N TIS SIMO

    SIGNÓ R E

    POMPE О С O L O NN A

    PRINCIPE DIGALLICANO,

    IGNOR che'l ^Diadema wo pe/ante^.


    Col werto onoripiù ch'ei té coltrono,
    Tu nel cuifeno abitatrici fino
    Onefie Doglie, 'virtuofi , e fante\
    Tu che cono/citar del ben veraces
    Fra tante cure onde gouerni im oPLÍondo,
    D'mgcgno acuto , e di faper profondo ,
    Sek di dottrina e di virtü Jeguace ;

    Onde auuien poi che con l'eßmpto Jpeffa


    ^recorrí talle leggi9e buono, с giu/fa
    Con finfi di pieta dal figlio Auguflo
    'Pria che regger aitrui reggi te ftejfo ;

    Tu che ben fai che chigouerna in terrae ,


    *Pafcer dee, non opprimere ïouile ,
    E che сhi ingordo piega adaltro fiilc^l
    Dal diritto camin fifiofia ed errai
    Tu alfin ctía ognibuon fludio fii riuolto ,
    E dogni QÏMagifierio intendi tarte ,
    D'Atanafio il volume a parte a parité
    ^Mira¡ e vedraiui oçni fitper raccolta..

    Edipo e che dogni Edipo riuela^s >


    ьА común pro gli eriigmi pin celati »
    E gli arcani a piü faggi rifiruati
    %Ad ogriintendimento ed offre ае fuela-
    + _ Фор-
    ЧУорро l'obliquo e torto fito camino
    Onde quai Idra il Nil fue bocche fpande ,
    Veduto fol fin or gigante e grande
    Scuopre al fin la fuá cuna, e fi bambino ,

    Vedrai Signor ne comendati geßi


    Di quei Rè ch'aüe leggi fi piegaro
    Al viuo efpreffo *vn fimulachro chiaro
    ¿Di ció che tu nel tuo regnar facefli .
    E tanti Numi in forma danimali
    Ifide, Anubi, Ap'h o Seraph o O/tri ,
    E tanti nati al Mondo altri deliri
    Sol da Egitto conofcere i Natali .
    oPlda in queSaggí nonfu tanta Jciocchea^L^
    Сtiin quellt Dei per cui fumar gli Altari
    Non chiudefjer mißeri afcofi e rari ,
    De quatl dotto Atanafio or dà content,
    Più auanti poi ti s'offrira *vna Scuola__»
    ¿Dafatollar i pit affamati ingegni ,
    Poi che ferina con queglt ofeuri fegni
    Contiene *vna fiienz^a ogni parola .
    // Carotter ctiin ogni creatura^
    Impreffe il fuo fattor ma non veduto
    Cofi da ognvin , da ognuno or conojeiuto
    Sard con fuá minute e fuá natura ;
    Non altramente credere poffiamo
    Ch'il поте alia virtù corrifpondcntz^
    Dogni cofa qua giù con faggia mentid
    Ponejfe aüora il primo Padre ^Adorno ,
    (¿Medicina vulgar qui fi hâ per vana^
    Che fol co fuoi contrary il mal difeaccia ,
    E quella a comun pro Jol fi procaccios
    Che per propria virtú gli итогi appiana,
    O quat di luce rtfplendentt lampi
    Per rintracetar gli arcani,or nelle belue ,
    Ne gli augeiy nelie pietre,or nelle felue,
    Nemutt pefci ; or ne'fioriti campi
    oManderanne Atanafio ! ornai godets
    O figli dEfculapio , ch'il perduto
    oTIdodo del ben curar con tale a'mto
    De gli egri a pro riftaurar potrete .

    Ghi
    Chipofi mai ne gli Elementi il piede
    Del dotto Euclide ornai ben puo fperare
    tAd onta di qué Sautj 3 anchiet at fare
    Laugel â Archita еЧ globo dArchimede,y

    Cht dErmete ne'ricchi amptj gtardini


    Fù per ventura a paffeggtare intento ,
    Con pajjo tardo yfolttano > e lento
    Giungerd a vagheggiar gli aurei confini :

    oMa fingorda di cut rider cofiuma


    Che pretende inal^arfii monti d'oro
    Leggerd che promette ti fuo lauoro
    "Fame ,freddo ¡ fitor , faticct , e fitmo.
    tuggir in ч)по e preueder difaßri
    Chi curiofo di /aper defia,
    Ben potra qui con natural Magia^
    Scolpiti in pria y farfi propizjj gli Afiri .
    4)allefere augei, da git elementi ,
    Da ogni cofa del Mondo al fin creator
    Cht hà dmdouinar cogita affetata^
    §¡uaft ridir potriafuturi euenti ;
    Pur che filie conofcer non agogne^
    Da gCtncantefmi dea Inferno il Dero ;
    Potche qui leggerd ch'è van penfiero
    Sperare il ver dal Rè délie menzçgnc^
    De' Mifieri laßu del Creatore ,
    E de glifpmi di materiafearcht ^
    Come fia moffb e tanto fpazjo varchi
    1 1 gran Pianeta che difiingue Ноге *
    Chi brama auer contesta , or farà pago
    . . Che da Atañafio al fin con gloria doppicu*
    Peruie non più cálcate oggi saccoppia^*
    Sagacemente il Criftiano el Maga.
    Le merauiglie del famofo Egino
    Fra mifteri nafeofie or fon palefi,
    E i Caratteri ofeuri e non intefi
    Che Menfi antica in Obelifcht hd feritto .
    Roma , non so che più in tua gloria torni
    Che fi gran moli fianti dornamento ,
    O pur che cht il lor muta fentimento
    *Ti renda chiaro appieno in te figgiornt .
    Far fi Imghi viaggi or non è dvopo
    Per ßper quai mißeri in fi nafionda^
    Quandvom gomma 9 о quandIfila è in onda i
    O quando ftella in Ciel jpknàe Canopo,
    Imano iptjji in ver ÎEgino fpingi
    ¿A perigliofo e lungo afpro camino
    Curiqfi, che qui parlaño infino
    In lingua intelligibile le Sfingi .
    Da ifipolcri i çadaueri firbati
    Sorgono ançh'ejfi a riuelare arcdni,
    Che non furon deliri o penfier vani
    LeJJer quafi bambini vnti e fafciati ,
    Felice ingegno > che con chutro voló
    Varchi il fintier di glorio/a famous
    Che cht dogni contera ha ardente brama^
    Satollar fai con vn volume fob .
    ^ittagorate platón perfare acquißo
    *D$ non común dottrina Egitto «Wo
    оЯ4а dora auanti ognun fermera il piedcji
    Che ÍEdtpo tuo fol bafta auer vifto,
    7er lo mar del /apere or tu naccogli
    Nocchiero efperto con ficura Naut^
    Poiche con aura placida e Joauç^
    Caminiam per I' Egitto entro i tuoi fogli ,
    Fra le wende di fortuna opprejffo
    Сh*in vilferuaggio há fue grandere inuolte^
    Le fue memorie in fra l'oblio fipoltc^j
    In dono aura da te l'Egitto fteffo.
    Tu gran FERNANDO fol nulla faprai
    ¿Di più di quel che già tua mente intefi ,
    о7Ла quefie carte altrui faran palefi^
    Упа memoria almen di quel che fai ,
    ELOGI VM I.

    EPIGRAPHE,

    Augufte Cafar;
    Clementior Caefare, Augufto fapientior ¡
    Vtriufque genitura felicior ¿
    Sub Catholics Religionis Horofcopo
    Natus inter Aui, & Parentis pro Ecclefia labores;
    Haufifti è Coelo regnaturam in terris per aduerfa profperitatem ,
    Poft Infantiam Hercúlea forte exercitam ,
    Fueritiam Virtuti & Minerus facram ,
    Iuuentam Conftantiâ& Vi&oriâ firmatam;
    Superis Hominibufque confpirantibus

    Eleftus Romanorum Imperator

    More Romano di&us es


    A debellato feculo férreo

    Ferdinandus,

    A propagata Primi & SeCUndí Pietäten

    Tertius ♦
    Mox impcraíli more Auftriaco >
    Amando & triumphando:
    Hoftium armis in trophaea beneuolentias verfis;
    Fortuna Maieftati conciliate :
    Bellona Religioni fubie&a .
    Sic ftetit Rerum moles
    Tus Potentin fimul, ас Sapiencias viribus .
    Potentin viget Imperium, Sapientiâ nititur.
    Demum domito Marte domuifti indomitam Mortem -,
    Expirante quam genueras Mündt Spe .
    An vt Pofteritas difceret à TE aliquid plufquàm Czfareum *
    Czfareum eíl Hoftibus , plufquàm Carfareum fatis non terreri .
    Maiorem hinc ominare triumphum .
    Nunquam Pietati fata nocent.
    Olim Te Occiiensi nunc& Oriens manee >
    Cui Sapientiam reddis , reddes felicitacem ,
    Sic voueo

    Jgwtius ßomplanm S
    GLORIOSISSIMO

    FERDINANDO ' IIb

    CAESARI SEMPER AVGVSTO*

    ELEGIA

    Ferdinandi de Fürftenberg Canonici üildefíeníis &


    Paderbornenfis f

    Diuum i
    0 N genus AV ST Kl ADV M demijfum л /anguine
    Kon claußtm mundi fini jus Imperium ,
    Non immortdes aufim memorare triumphs >
    Dignaque Maoni a jortu btlla tuba :
    Seudomttas aquilis С Ab S A %juiclrkibus arces
    Sueuorum latís Jubruit aufpicijs j
    Seu male ^pmanis patentem legibus ПЬшги»
    Vindkat j Jrcloxs ßue nfiingït opes .
    Jila canant аЦ, quorum fujfulta íotburnis
    Surgit , çep beroum Muß. laborat epos .
    Me iuuat imbelles elegos , ac parua fomntem-*
    Carmina non alta tut ins ire via,
    Et mores celebrare j /aeras (fCdBSARIS artes .
    Materies numeris conuenit iila mets.
    Vates Ule pios , ÇfP Datum dona piorunu»
    Blandas amar pofitâ nube fuperciltj .
    Ule Heliconiadum dectis ür tutela SororuuLj
    Ornat diuitys Numina docli fuis .
    Ardua CecropiA quis nefiit fana Minern<t
    Condita i quis Ciaría tecla fuperba Deo ?
    J$uà Viadrus glaucum redimitus ar undine erfuente»
    Alluit jíomjs templa dicata cboris .
    £>иа Pandionia* late mtratus Atbenat
    "Danubius mutis fegnior bdfit aquis .
    Et qua С&$А%Е 0 furgentta limina jump ta
    JEquñt Cyrrb&it regia Uraga iugis .
    Illic: Enceladi qualis poß bella minad
    Iuppiter arma ta* exuit igne manus 5
    Qualis çep Hercukts alt am eerukibus ахет-л
    Impojuit longo pondere feffusjtlas:
    Terrar um dominas exofus CAîSA \ h abenas
    Imperij Vdflum fipe reclinat onus t
    EC
    Et vires, Natura, tuas, асfttnina rerunt^»
    Scru tat ur do'tio fedulus ingenio .
    J$uis tremor attonitas Vertat cum ciuibus Vrbts\
    ImpeÜat refluas quis maris *îlus aquas ;
    Jgjta vis diuitias imâ teUure repoilas
    Nutriat , aut gemmas , Dadala concha, tuas ;
    JQuÀm procul Ar¿loo çoncretus frigore pontus
    Ingentis Nili disiet origintbus ;
    Jguam procul occiduis diuifis Gadtbus Indus
    Mergat Erythro* nota fluent afalo >
    Vnde lenes venti nafiantur » JEtna ruinas
    Montis alat piceos eiaculat» globos ¿
    Vnde fluat falfus pelagi liquor , vnde teporem**
    Ducat TSaiatiíe vena Jalubris aqu<x .
    Omnia rimatus detnum miracula terne
    SubieSlam Volucri mente relinquic hwnum.
    Et ptSluratum HeIiis emenfis Olympum-»
    (Peruolat (Ctberene lucida fignà domus .
    Htc Uli geminam Virgo Marathone libram,
    Et fuá victims jubijcit aïlra Leo ,
    Et demptum lateri gladium concedit Orion-* ,
    Debita CAíSAREJs pr<emia militU,
    ütc Solis Veftigat iter 9 caufa/% latentes
    Pallida cur nigris Cynthia ploret equis ;
    Cur fitiant jfri i cur feptem regna Trionunt^
    Vrat Hyperboreo bruma morata gela $
    Cur fugiant vmbr<e, Cancro torrente, Syenen $
    Cur Variet major meta minoruè diem .
    Sed quota doclrin* pars eft, laudumqut tuwum ,
    JVST RIAD E) magni fidera nojfe poli x
    Et circumfu/o porreilas xquore terras
    Quà Sol Boos luftrat Hesperios >
    Si tibi facandis etiam Sapienita cbartis
    Er uta Niliacee pandituv biflorU ,
    Kec te facra latent adytis abßrußt Verendis $
    Marmota пес (culptis nobHitata feris .
    Scilicet Mgyptus doHrinam credere /axis
    Aufa peregrinas finxerat effigies ,
    Vt ßlis arcana J)eum manifefta magiftris
    ¿rcerent dubijs Vulgus imaginibus .
    Serafe pofteritas quondam {abentibus annis
    Intaclum prijcdt nofceret artis_ opus ,
    0 Danas hominum curas ! ô çceca futurs
    Péñora ! regali tot monumenta fitu .
    'Barbarus Arment) lacerauit potor Araxis
    Çambyfes Œbarios depopulatus agros
    St potuit feclis fugitiua tacmtibus aîm
    Serиatas etiam Wertere relliquius:
    jit non atemos olim Jubducet honores
    Longa dies meritis , inclyta %oma , tuts >
    J§U£ Pelußacum ípiranüa rudera fañum-»
    Colligis^ or medio toi/is ad aßra foro .
    Nec tua celabunt obliuia, MAX J ME CAlSA%j,
    Facia ) nec mgenium nox premet atra tuum .
    Si qua etemm laus eß, quod Te ducefréta Vetuñas
    Memßbeos obfcuros prodit aperta ßnus ,
    Quod patet Inacbiœ fades Jecreta iuuencœ ,
    ^Quod cants J & fieri myflica forma bouts ,
    Et ^^^"^^ea fàmofi monjlra Canopi
    Jíntiquis fuperant conf^'tciend* notis :
    JFSTRl ADPM títulos leget vltimus accolta Nili ,
    Et quatiet Uto tinnula ßftra fono.
    Iam Solyme , tarn difcet Jrabs , <ur clara loquentur
    Marmora CAI SAQ^E A muñera fyarja manu.
    Fallor ? anjVSTRlACIS addent quoque fata tropbais
    Sacra Paratonijs figna reuulfa t bolt s ?
    JnFG RNA NT) E tuum iam nunc Ficloria nomeru»
    Lata parat faxis firibere Pyramidum ?
    Gloria PelUis certè yocat amula palmis
    Europa refides ad pia bella manas .

    ELO
    ■y E L О G I V M I IL *S

    G R AE С I A*
    1 »* ■*

    «PEPAINANAD HTPITQ.

    T Ä A H T T Н-Г «¡cí.x/.Ч ;

    К AI S A P^4^ -

    ATTOKpATÖPI в E О П P O Ú H T Û,

    KAI В A 2 I A E I T P I 2 M E Г 12 T П ,

    пв иа. E ir T T X El, К AI E T E P Г E T H

    ДОЗА, ZQH, KAÍ ТПЕ1А A EN N A 6 2 .

    K*^ <кт*Э«й£ EAA^wr* iafiiqrßAati ¿f$ ^¿

    ФРАГК12КОТ TOT rOZAAlNOT ЕШ2КОПОГ Z.AKTNQOT,


    К AI KE*AAAHNIA?,

    „s/__. _.т._. , , — <i »r » '«/wi-wr xavwçymiVToor i

    А'/ А* литьГ /ufy* S* <í á'^íí «т/^и , a г&^Р та""ААи <j$ |»wç-i*«ç
    таЛв^у ct3T4rпи* вгсц/iiaç ,«<о*и 'Sií'í'jS Xn'Stii p\JJ}t&ri яа& 'Хл<т-
    fa&ibAw •iç/wW®" «TV-fít^., Kc¿£><

    T--"-#— í'4¿/ Г — ' ' -W7 V »#- "^'^'•/*vï«yy 4»»lfjv ov^iiiiei iii(BT£ö (íLtyií^rri''
    C*f , fc/ç #*'Ав<то oí , J^vjuajTO 7Dfi<tKTi»cài <rwueifaí£t , rC¡ Цуф ¿»t|^ ■^<ру«<; в-и iMrif
    ^titon'f»*^' Те4 лпАй/ву « Аи5<85-@-тй» в-ф^о» aW ¿uju¿(*w( ^xa>v'(j*-r» ту eù* á¿r{
    *■ • * *
    Ziirm K^fC*P *EPAINAMAOS • f<тф . *

    Tet^eAiß'©« » Tee ràrvxnç , t&i 0***"? •

    T'A'ftW iretirw (нсяатнд 6x nmçftms .

    Argumentum Elogij Grœciprœcedcntis .

    FERDINANDO III.

    С AE S A R I,

    REGI TRISMEGISTO,

    PATRI PATRIiE, &c.

    Felicicaterru

    Francifcus Gozjidinus Epijcopus Zacynthiç) Cephaleniœ .

    СТА VI AN VS AVGVSTVS Cxfar, veteris Sapientis , qux


    in Obelifcis à fe ere&is infculpta ferebatur, acquirendx défi-
    derio percitus, vniucriam iEgyptum, doâorum hominurru
    optrâ cxplorauit , vt G quem hieroglyphics doârinx peri-
    Cum reperiret Interpretern, cum Romam aduocarct ad arcanarum rerum
    interpretations officium . Sed votis fuis potiri non potuit, omni ianv»
    dudum doftrinâ Veterum myfticâ veluti lethaeo quodam flumine fum-
    merfá. FERDINANDVS III Cxfar Auguftus, tantó O&auiano fe-
    licior, quantofeliciofibus aufpicijs idconfccutus eft» quod alter nullis
    votis aut fumptibus confequi potuit > dum nefcio quo fato ei obcigit
    Athanafius Kircherus nouus Interpres, Oedipus rediuiuus; qui Cxfareo
    fíimulatus imperio, intelleótu fplendenti ad Sapientix regiones volauit,
    thefauros detexit hucufque inacceflbs . Hie primus iuflis fretus Ferdi-
    nandans abditos adytorum Memphiticorum receflus altiiis ingreflus,
    arcana facramentorum figilla aperuit, Sacerdotum veterum mylbriofa_»
    Volumina, СзеГагез obftetricante munificentiâj interpretatus eft . Cxfa-
    rem proinde Te fclicem prxdicamus , qui cum magna &pr*grandi per-
    petrandi defiderio zilues , talis Tibi obtigerit, qui magnas mentis Tux
    conceptus in executionem vrgere & veliti & poffic. Auguftus olim po
    tential fuse ambitum in Obeliicorum vaftis molibus erigendis pofuit ¿ at
    Tu vel hocipfo potentior, qui non tan tum faxa grandia erigas, fed &
    hoc prâc alijs Tibi obtigit vtTuâ ope & opera muta ObeUfcorum faxa
    am loquerentur , & apertis buccis reconditam iam à bis mille annis
    ipgyptiorum Sapîentiam eru&arent . Ecce itaque mérito fupcr enco-
    miorum plauftra ve&us humano genere applaudente triumphas, & om-
    ne Idioma Orbis terrarum fuos ad Te nuncios mittit , vt Tuum ad fide-
    ra nomen excollant .

    Viuat FERDINANDVS Ht Gefar,

    Viuat Mercurius Trifmegiftus rediuiuus ,

    triplici Regno, nec non_>

    Imperio , Potentia , Religiono

    Termaximus .

    ALIVD ELOGIVM.

    of,

    EAAHNIKON ETKAMION

    Ф E P A I N A N Д О 2

    К AI SAP O TPIT02

    4 ANABIÍlN AITOAAÍIN KHPTTTETAI .

    Аге,«г«.'^,
    Е Л hbuiKH Aü£ps *¿) «retAet/ , % fiw c*

    Te4 £ tr%ç çJo"t«ç iV/ov ¿k A'h\a> $ aAA Af&¿wáí

    E 7ra¡mv JiirftHç, ai eiiftêiov eißaa-wt чспотъМм


    79Г aictßtauUbrt AVo ААик/
    *EPAINANAÍli v¡f фта> 7$f Ko/ft^y К<ц£а&,
    о ti т$ KajÇdçpv «Го'£а у
    ¿y A ffíftvuÁuQ» d'tPctç » rlut íutLo
    ифтЬи » « A<ev и A/'«
    TiftVVUDtiç » f£ á'eT«{ .
    AVeAAwv i

    ÍEPAINANAOS Ká}£*g fíAorípi) 7taQcw т$ açvpp


    M ^«epi «Ç&t/bwAAéwTêç e>gpí аААи Aas
    и Аврягввчу, if «ç Sax/pa. xivSriv .
    А'яга'ААау с* ^и" ъ\&'Э,Ц@* tvcaa. a-iuit'e-iaç 9
    *EPAINANA02 с* ÀçxV ¿W* <s^vemç.
    AWaAüv »cjera oÄvfiiru qiyfort vrstfariag Хлрхзрц
    г

    Ф£РДМАЫД02 a'^wa та Гццыь ж&Лм


    át'yettictg .
    AVo'aAû»? и А/©* с# «Ve^/ç » о'т/ ф4>т/^У ,
    *EPAINANÄ02 с* оняЯ&к » ,5#Г</.
    AVeAAw с* áííTa гцш(& chr xaaèç
    *EPAINANA02 с# ßcwtbeta ,
    Ка/Л'о ^ ефЭиА/м*.
    AWaAat «З-и с» SfytPtífjiAa-i faipvnç,
    <&EPAINANA02c» rt/ttp*«r< &&.¿\n.$W .
    AVÓAAwh ей t¿J vê@- y
    «EPAINANAOS t¿« aßbißeu»,
    xáV er *ÓQ(ÍC¡>
    AVo'AAaw 3? <гэф<гфве$1 ти уовч» Çeç^ 'S*« arcùfMWi >
    *EPAINANA02 т 4Ü/CT5 íjtf 'sfe*' £wV raWu voewMfW
    AVoAAw уАихутит/ Auges? Э^А/У иго/тау S?ç xaçe/Veç ,
    ÍEPAINANAOS Ae'ya»* ^ 4"^«
    x) уАо»т?а» а4ч%°'< Tí> eT-fAwrW
    Ai^e/ç «V*/3«AAfli»rû>v .
    Asre'AAa» ттаКл^щд (s?ç та a'gjíW? <r?«/g$eç

    ♦EPAINANA02 a'ejcy/a, jr^ агаА/т/жа хв<г/*а fe#<e


    aVu^aVas и тт&^/Щ , и vdifieta-n
    йС crv^uvicu) аЦ .
    AVoAAmv o-oyietç etfäiiyog*
    OEPAINANAOS <герет/«с .
    AVo'aAûjk S? djKMçm £ o~i$iaç mrtqjut& l&i aftçpmmç
    ç-n'Sitrt Sfavîpj >
    *EPÄINANA02 r¿i) Э-йоу сгоф/вь*1 £-«¡areo-<(G^ «^ьеГй^ба^ »
    x} в{ети{ т 7$f ¿vcTgjey

    AVeAAa» ^ 0'/*и'е^)К vs-niïp» y


    OEPAINANAOS к'КкМу fäfM .
    AVeAAay 'Sít ©«e/S я-оАА*

    «EPAWANAOS ßA<rtb£<riv .
    A'we'AAwr ЙН та'тав ifoßißott/dp@' 0и@- iym% ,
    ФЕРДШАЫД02 «^oVät©-, x} ©и©-, « ¿SaAí^
    *EPAIMANAOS п(Мть&<; $и<гъщ, ¿tu ßa<rthdJ{
    Э-ашрафагщ eu ß*rihdj{ .
    Tís «fJ
    TaV ÍEPAINANAON 'SV Ка}0»0* а* х*ф£{
    aiaßtoiwra Asr#AA».
    ¿care^ жшфос о ц4и гтгещшч SV идокЛеа у
    «T*» в pi( кирЯшу %у Ф Е Р Д I N AN Д О N
    afaßioiw'igt AVo'AAû).
    A'Ve Е ААшхи Maß* >
    ToV ФЕРДШАКДОК TflVKa/C*^
    О? «Гв^аг wâç в* хов-/*@- с» ^eçe^eïf та г0/*ат(^ i'^rt ,

    ГЕПРП02 MOT2AA02 О КРН2 ЕП01Е1 .

    ЕШ-
    ЕП1ГРАММА EIS ТОК SE В А 2 Т О Т А ТО N

    OEPAINANAON

    TorKetí^agse ovrtva n «AAa!f1 elfij tfipértÇfV Bar*Ai a

    2 Ovf At/ô» <^e^oAoy«í ÎwIwùûv fis Атгс* f TcqW »


    Oui <re<p» E AAes cfyor вчх Э-* Ая .
    A'AAe^t aiwAt/j» тщкою tv&w№* д-çpiïroti

    Оьтщ tí t§íV«5, <ré t^s» tvráfyof


    AVíAAü)» ^'ea-ee/ á> ^Oef* Au'Wff(& «

    GraeciElogij JnquoFERDINANDVS Ht Oefar,

    rediuiuus Apollo praedicatur, interpretatio

    Latina.*.

    Agedum perfona Graeca Cythara ,


    & oIim,&: modô inHegum laudibqs canora,
    chordas tuas pulía elegancias melodía fuauillímas
    tui ingenij vela non y£olo, fed Mineruae dicaca
    pande .
    Laudum tributum, ve venerationis fignum,repende rediuiuo Apollim
    FERDINANDO Ш . Csfarum Caefari ,
    quia Caefarum Gloria \
    quem í¡ laudans canas, virtucem SolisSolem
    & canis , & laudas .
    Apollo amico Mufarum ftipatur choro \
    FERDINANDVS СагГаг magnifico omnium virtucum choro ,
    qui inter Ге digladiantes ita refulgent, vt omnes
    in admirattonem rapiant .
    Apollo in terris liber prudencia: d ici tur j
    FERDINANDVS Caefar in imperio prouidentiaj .
    Apollo regnat in Olympo luminibus virginitatis confpicuo ;
    FERDINANDVS in Cœlo Germanise gloria nobilitatis
    illuítrifíuno .
    Apollo inter fid era Sol, quia illuminât -,
    FERDINANDVS inter fceptra, quia optimc regit .
    Apollo in inferís fceleratos caftigat>
    FERDINANDVS in Imperio;
    amboluftitise oculi.
    Apol-
    Apollo Coronis cíngitur lauri,
    FERDINANDVS rriumphorom .
    Apollo Temper in afpe£tu iuucnis ,
    F ER DI N ANDVS in Innocencia,
    licet in Mundo miraculum ,
    Apollo congruencia morbis adhibet corporibus ,
    FERDINANDVS animabus aegrotamium ex illis peftibus,
    quae in Deum armancur .
    Apollo dulcedine Cycharx mulcec corda omnium .
    F ERDIN A NDVS dulcedine verborum animam ,
    & linguam inanimis, acelinguibus prsbentium .
    Apollo manibus Cœli fphjXras adaptât ,
    FERDINANDVS cpeleftis ac puliticiMundidifcepcances
    vel follicitando, vel nutu in concordiam vnir.
    Apollo Sapiential praefes ,
    FERDINANDVS exercituum Dux .
    Apollo fcecunda Sapiencias femina humanis corporibus inflait,
    FERDINANDVS diuinâfcientiâ confpicuus exempla
    virtutis, ac vita;
    hominum mentibus praebet •
    Apollo Homerorum Mufa,
    FERDINANDVS fortiuro robur .
    Apollo plurimi habetur à Dijs ,
    FERDINAND VS aRegibus.
    Apollo hifce clarus in Numen quafi euafic,
    FERDINANDVS gcflorum gloria diuinum quid fapic,
    Quis igicur
    non praedicabic
    FERDINANDVM Ш Csfarerru
    rediuiuum Apollinem ?
    Quemadmodum mucus, quifquis non laudac
    Herculem ,
    ica
    quifquis non prsedicacFERDINANDVM Щ Caefarera.
    rediuiuum Apollinem .
    Agc MufaGraeca,
    cuam pulfa Cycharam 5
    FERDINANDVM Caefarem ,
    quem tocus terrarum Orbis in fui oris chordis habec ,
    habe j
    quem cum habeas, ipfam habes virtucem ,
    quae omnia fuperac ,

    Epi-
    \

    Epigramma Graecum in Auguflifsimum

    FERDINANDVM III CAESAREM,

    quem Grecia fuum elegit Regem,

    & lmperatorem .

    TVAS lyraGrAca tuam gloriam recenfentes cecinit laudes .


    J¡>uá$ audiens docta Gracia te po/cit fuum Imperatortm .
    'Sed age grauis Lupi Turca tyrannidem frange ,
    .* Л £f dalnt tibi ftegis magni honorem .
    Si ita factes , te facinus dignum erit,
    Et eris jípollo in terris über.

    E L О G I V M IV.

    ITA L I A.

    S О N E T ТО

    DEL SIGNOR viGOSTINO VAVOKtTli

    ONTRO te s armi pure il fiiror cieco,

    EcroIlartenti,oricufar Птрего ;

    Chel brando vincitore,e*I cor guerriero,

    FERN ANDO,e'l Dio de le vittorie hai teco.

    Ei miri te con Huid'occhio, e bieco ,

    Che calcando di Gloria il bel fèntiero,

    Rendi à l'Aonie Dee Гопог primiero,

    Mentre ícriuon di te TArabo, el Greco,

    Per te fpiega KIRCHERO in dotti inchioflri

    Le note de i miracoli , chereflo

    La faggia Memfi, e'l bárbaro Sefoftri .

    Vario é Гагсапо de le forme impreffe :

    Mà d'vn linguaggio fol parlan quei moftri ,

    In dir, che à pro del Mondo il Ciel t'eleííe.

    ELO.
    г-; 'ï
    -'EL О G I V M V.~~"

    h4s p a n i a*?

    e/f ¿¿ CESAREA T tAFGFSTA ¿MAGEST AD

    FERNANDO III,

    EMPERAD О . '

    ELOGIO

    De Don Francifco de la Carrera y Santos, Académico

    de los Anfiftilos, de Roma.

    SONET O*

    "" " \ " ' *. V. \

    L Principe mayor, al Soberano ,


    Que en repetidas glorias goça el fuelo ;
    c/f/ que apoßanäo imperios con el Cíelo ,
    Se duda entre los fueros de lo humano :

    tAl Efplendor tAu/lriacoj que búfano.


    Le admira tanto bárbaro desheló,
    Rindiendo la ¡^erbis^ con defconfuclo»
    Al impulfo imbençible defu mano.

    A efle Campion , en culto reberentt^


    Atanafio Chiercbiero , dà la gloria ,
    Ghtefue de Egipto honor, en breuefuma ;

    Porque traherla puede filamente


    Del fepultado oluido a la memorm _«
    Para tan grande Principe, tal pluma.

    ELO-
    E L О G I V M VI. V

    G A #L L I G V M

    гЛ L¿ qMAIESTE\ <DE LEMPEREFR

    F E RDINAND III,

    Sur rOedippe Acgyptien .

    SONET

    DE PIERRE SIFFREIN G41TERU,


    «*- • * >>
    4i",->. .-

    OME, tu doibs beaucoup à îa magnificences


    De ces fameux Cefars , dont tu tiens tes beautés ,
    Et qui t ont'autrefois fàift vaincre en raretés.
    Tout le refte du monde auÎïy bien qu*en puifsance л

    Ces grands liures du Nil, dont la rare icienco д•

    S'esleuant jufq'au. Ciel , voîoit des touts coites,


    Ont elles par leurs foins dans tes murs traniporte's,
    Faifànts gemir la mer, defsous leur poids immenfe .

    Mais ces liures n'eftoient, que des liures muets $


    Et toute, leur fcience inutile â jamais
    Aux plus perçants eiprits euft demeuré fecretc;

    Si le grand FERDINAND, pour nous Ja reueler


    Par les heureux trauaux de fon do6fce interprete ,
    N'eut trouué le moyen de les faire parler .

    ***** ELO-
    В L O G I V M Vil.

    L V S í T A ïsf I A*

    FERDIN ANDO III.

    i CÄESARbt

    ELOGIO PORT F G FE S

    A FERNANDO III. Rey de Romanos, Empera

    dor Eleito.

    Onfagrarao os *Antigos ao Sol feus Obelifcos ; hoje^>


    fe dedicao aFERDl NA N DO Emperador>Sol
    animado, Dàlu^de exemplo aos Reys ; fombra dt^>
    emparo aos Sabios . Sao mais altas fitas virtudes ,
    que profundas os mißerios dos hieroglifieos. Saarnais
    peregrinas fuas perfeiçoes, que peregrinas asfiguras das pyramides.
    Leuantaraofe eftas pera memoria ; agora fit illußrao cam o entendi-
    mentó . Com acertada eleiçao offrece hum Germano ofentido germa
    no defies enigmas ao Emperador Eleito de Romanos ; que he jun
    tamente tsiugußo , e ¿Mecenas : ^Auguflo pera os Uaffallos, Mece
    nas pera os Sabios Uaroes. Aqueües enriquece corn a fortuna dt^
    Cefar, aefles aientа сот o fauor de Aiecenas . Tome Carlos Quin
    to colunas сот o Plus vitra , defuas armas vilortofas . Aceite FER-
    DIÑANDO III, jirmifftma coluna da Religiao Сatholte a , Obelu
    feos , сот o non Plus vJtra, de fuas diuinas virtudes ; que bem corre-
    fpondem Obelifcos, e colunas . la Grecia may das fiiencias por поте,
    e em figura de Grecio rendeo obediencia ao Imperio : agora o Egypto
    por mtfierios e figuras , e Roma Theatro délias . A fombra da ¿V-
    farea Mageflade crece a luz^ da fabiduria . Refufcitao à vida figu
    ras morías ; Tornaofi políticas as que erao mudas . "Sellas as
    que pareeiao monflros . oMtlagres da proteçcao Imperial-. quc^>
    ehega a obrar maramibas ñas mefmas marauilhas do Mundo.

    ELO-
    . ii-Л. i;;:-» rîj'v/ i/i-'Lp. ' i í-U-^'fc ij-'Vj -О
    :'sï: .г] г.-: у/ ».»^opAÍ< -Л •.

    FERDINAND I IIb

    A V G y 'iföftt

    •r
    Iuxtà & Sapientißimi Imperatoris munificentiam , qua

    obftctricante Kircherianus Oedipus poil vigmtian-

    norum nixum féliciter editur in lucem .

    EN COMI V M A N G LI G V M
    I , , ,
    4. UcebhMUm Gibhfîj, , Med. ФоД.
    '. A. - .. - . • »
    • < ■ ■ • *

    О no more, turn'd milky cow, doth ftray /


    Nor j4fis , the black oxe , Canopian hay 1
    Chews into oracles : Jnvbis now»; .» i
    Barkes North, and Aij heares noCoptick vow.
    }$or pyramids , not Hitrogfypbicks \í*\\zj
    Or place, or prieft in Memphis •■> Uelif-t graue-»

    le felfé lyci digg'd vp , without Obeliske ,


    To open ay rei wherein fome Bafiliske, !
    Or fowler ferpent Iurkes ; which was in ydre>
    Preft( wondrous to behold) by many'afcoro
    Of lofty towring fpires . So nothing Hands
    Touch to fell tyméjor itápes its greedy hands.
    Çambyfès could doe this \ Auguftm yety ' í.
    ' ' Incliri'd by pitfty'fau'd what he might get;
    Rome shews in whole and parcels all the rubble.*
    Of wafted ¿ígvpt, giuing pleafanttroublc ,
    And moft fwe^C rack to witts* to. know, and fee^
    The mangled parent of Anciquitie .
    JEgypty mother of arts, where better might
    Then here, ith* lapp of fcience , take delight,
    Gathered in Щоте , difmember'd Ï perhaps too

    Appeare farr brighter, then did euer doe.


    A Capitol» a Cirque , a Vatican ,
    Mars field , a Vallace, markett Vidian ,
    '¿¿¡I ***** 2 The
    Thc/acrttiWrüe with the ШьфЫЦлН ,
    The court, the porche, the pulpitjctt a ftato
    Farrc other, then hhkWttk of Jabybne ,
    Or Niles dry-fboart bepau'd with pibbleftone:
    To Negro's miracles, who knew no better,
    Al vnto vs their bead or fowle a letter.
    No longer shall it be fo, рог their Sfbmt
    W*haue found anOEDlPVS, dofh ColvtC the links ~¿. л
    Of chayn'd my fterious emblèmes , holy rites,
    СЬГе riddles, obfeure iyftibols ; JÊgypà nigluei;
    Scarce hauing other darkenefle. KIRCHER/s he,
    That whyloroc gaue з proofe of mafterio ¿
    O re fuch concealed wifedome , when the Pile , /. .s
    He did expound of Sotbis ; held a vile ,
    And lumpish rnafle befóte ; not v nd er ftood ,
    Till great PAMPHILIO's orderJUade it good..
    Yea changd its name, and call'd it from his ovvne,
    With golden gentle Voue refplcndent shovvne.
    Thankes then to high and mighty FERDINAND
    For this hidd treafure, from whofe noble hand
    The world's inricht, and eu'ry fingle vvighc
    Growth more then Sophi , put fo forth to light .
    What marueyle ? fince he animateth ilones
    T'inftruci our ignorance, inuefts the bones
    Of dumbeHarpocrates with flesh againe, -,
    To play the truebmatt in a human (traîne . < .
    О efficacious mouer 1 apes, and ovvles t
    Speake cathedratick language ; by thee, fov vies
    Pythagoraeanproue: transform'd an Afs is
    So rcu'rend, Tde fweare it were Amaffis. . ,
    To thee belongs the fame of Trifmegiü ,
    A righter Hermes i thTiaft outgon the lift
    Of's trifle grandure z or if that not pi eafe , '".
    Joyne Ptolemies , and ftout Mufagetes ,
    This в the VnitedJeufe of th'Vniuerfc ,
    Though Offering tongues it many Yvays reherfe.

    . i -. ■

    ELO
    E L О G I V Mi IX. V

    FERDINANDO III CAESAR I

    GERMANIAE. HVNGARIAE.

    BOHEMIAE REG.Î TRISMEGISTO.

    GERMANIA*

    Ehren-Lied

    Dem Grofsmáchtigílen vnd Vnubervvindlich-

    ften Key fer '

    FERDINAND DEM DRITTEN

    Zu Ehren gelungen

    Von G. P. H. Dicafta Nùrimbcrç.

    I. ■"•

    VNST-SPIELENDE Schvveftern ernevvert dem rcyen ,


    befinget der Kunften erffeVvtes gedeyen !
    Die Trommel, Trompetea; Kartaunen , Mufzquecen >
    Die rafenden Waffen
    Dit bufTen Vñd paffen, der dönnrenden Regen ,
    Vnd blinckrenden Degen
    Nün liegen entfchhfFen .
    Bcftimmec den Chor !
    Weil FERDINAND bringet die Kunften hervor !
    и. " . . ,
    Die fairen mit frevvden kunftheblich erklingen ,
    Die jauchezenden ftimmen nun lingen mit ungen >
    Das geigen vnd pfeifTen, das fehl uffetide fchvveifièib.
    Der vvurblenden flöten ,
    Das fchallen vnd ballen der prallenden zincken .
    Das fteigen vnd fine ken-
    Der holen Cometen
    Bricht löblich hervor .
    Weil FERDINAND bringet fein Weifzhcit empor !
    . - ? Gott
    .л ni l o o ¿ л
    Gott, welcher die wallenden Wellen befchíoífen,
    Dafz feíb^nicht aufler dem Vfcr g^ Moflen , ..." j f j CT
    Der fteuret den Kriegen, ver ley het das Siegen ;
    Dajf» Frieden^ gedancken -y l tr
    Vom Himmel dofeh jrrdnehe Götter hérráhrtW^ *■ » ■ 1
    »■ ¿ \ Die Hertzen regieren, ... . ,

    Vrid fonder befchrancken


    Eröffnen das Thor,
    Dafz FERDINAND bringet fein Weifzheit empor f
    IV.
    Die Kûnfte begûnftigt vom hôchften Regenten ,
    Verjaget, geplaget, fích felbftcn nicht kennten ,
    i Beginnen, zu fteigen : fie werden jhr cygen J J
    Die lagen darnieder; s .\
    Ervveifen vnd preyfen , was weyland verborgen,
    Mit fei cenen forgen .
    Vnd zeigen (ich wider
    In höheften Flor :
    Weil FERDINAND bringet fein Weifzheit empor I
    V.
    D»e fteine mit fchvveigenden zeichen begeiftert ,
    Von vvunder-dolmetfchender feder bemeiftert,
    Sich felbßen bekrómen, erichallen, erConen,
    Vnd laflen fich hören :
    Die Wcifzl\eit vnd Rantzel der Alten entdecket ,
    Von Todten erwecket,
    ... . So klägliche lehren
    Vergnügend das Ohr 5 " . l
    Weil FERDINANDS Weifzheit nun blicket hervor Г У
    Vi.
    Gott, welcher vns Teutfchen die Ruhe gegeben» t
    Erhalte den StifTrer des Friedens ,bey leben !
    Sein Name bekleibe, verewiget bleibe,. „
    Mit güldenen Zeilen
    In gvvidroetcn Steinen mit Iuft zu lefen,
    Ohn alles vervvefen 1 ' . r
    Wir müden nun eilen
    Mit fingendem Chor ;
    Das FERDINAND bringet die К unftc hervor ! .
    E L О G I V M X.

    FE RDI NANDO III*

    ' 4 Eleâo, & Coronato fuo

    REGI

    H V N G A R I A-

    §tmmAdrmdum in bis %Aegypt%Qh*lifcis, Öedipo interpreté ^ашв-'1Л


    immortalitate donates Vetera Atppti feeula, kgit ; fic in FERD. ill.
    tanauam inObtlifco fuoyfm Pyramide coronatàsvcterey Regum,
    ft) HeratcorumJuarnm tcmparum gloriasJe lefturam
    Jperat; ¿fie ait;

    Egi Aegyptufnak , sVm az Oedipuf-

    fíogy kbvéc nézegettem ? (пак

    Regi Királyimnak, sel-dólt Oízlo-

    Szep hiret emlegcttem ; (pimnak

    2. De reád.(;ekmtveix,fzivem-rád fuggefztvenr

    Remènlve foha'fzkottam !

    Es mar пет siráflal, de nagy ühaitaflal,

    Octan l'gy okoskottam :

    j. Romlott-Aegyptufnak, s'cólmács-Oedipuf-

    Irásit im itt tátom . ( nak

    Régi ízepfégemnek > es dicfófégemnek

    Romláfít ncm firatom ,

    4. Mert Ferdinandomban, välafzt Királyom-

    Mint Királyi ko-fzáion > ( ban,


    Regi Királyimnak, swedes Fiaimnak

    Szep ne vet fel-talalom.

    5. Iftvan
    líívántÓlUfziótÓlMdtyds Királyomtdl

    : Valakilc mo ft félnének . ,

    Magyar-Karonádban,MagyarOrfzágodban ,

    Hogy ha moft 6k elnének;

    6. Nagy Ferdinandomtol , mint tíji Istva-

    Kivánom hogy féllyenek (NOMTOL,

    . , s S'az en Szent Kiráiyim, vite'z Kapitányirn


    - •"' Ferdinandban e'llyenek. " *

    7. EnvagyokÁtyádnak^^fáfzár-homiokod-

    Szabad koronázója ! (nak

    Kerlek koronámnak , maroknyi hazámnak

    , TE legy Oltalmazoja :

    8. Szomfzed-ellenfegem hamis be'keííegem

    Hogy aztne vefztegefTe;

    Hanem Ofzlopimmal , úri-Fíaimmal

    Felfeged epichcflc .

    9. Hallyon ellenfeged, es éüyen Felfeged

    Szabad Magyar Orfzágban :

    Hogy 1stvan Királynak , es koronájának

    Tárfa le'gy Meny Orfzágban.

    10. Eddig с kóveknek, mint élo kónyveknek».

    Romlott kó-kép-iráfi .

    Ko-, s'kony v-olvafásban , es kotiyhullatasbaa

    ùfzô pennám-si'ráfi !

    FERDINAND CSASZAR, E Ris IRAS FELSEGEDheZ IgY OHAIT:


    Quando Aegyptiacis fpirantia fécula faxis ,
    Canaque faxa mis video viuentia chartis,
    Oedipe ; mox patrijiMtùm iliacbrymata ruinis,
    Heu mihi ! dico,meos pulchemma fieptra coloffbs \
    Sic фу ego iaceol к V- -

    Ne iaceam: tu fla^elix, Augufie Çoloffe !


    Quotquot f¡) Ungaricis felicta nomina fceptris
    Aurea Apofiolico fccerunt témpora Regno , .
    Omnia m Augufio légat atas noßra coloffb, .
    Ч)ит vetertjque nouaque fads compendia fama ,
    lam raucas tergens lachrymas , atque vnicus implen?
    §¿uod filet am virtus, vet firs fortuna vocari; ..

    ....-..,«. . IcaHung.

    ****** ELO.
    ELOGIVM XL

    В О H E M I A>

    Heymocmegßyho a NeyneprzjmoTQemegßyho

    С T S A RZ £

    F E R D Y N A N D A

    T R.ZE T I H О

    VHERSKËHO A CZESKÈHO KRALB&c.

    Ziàdny' »el%ç dofti chwdliti.

    Yt te vvflyckni Národo- oMNES lingua $)


    we
    F£RDYNANDE,chTvá- Nationes TV FER»
    Шь DINANDE lau
    VVflyckni fpolu gazyko- dare non fuffieimt .
    vvc_-»
    Tvvau dûftognoft (Та-
    vvili :
    i
    Nemohliby z vvfly moz'nofti
    Doft o Tobic mluvviti » v
    A z niziádnau vvy'mluvvnoftî
    Chvvály tvvc vvypravviti.
    3
    Zdaliz' gel vvflak proto muiym_*
    Do konce vmlknauti ,
    Sl«vvy tvvc ic ncpokufym Non ideo tarnen Imguam'Bohc-
    Afpoñ z v vrchñe dotknauti ?
    micam tot inter alias filers
    3
    decet, a) Régi Juo honorem de-
    Aczga nie die tvvc hodnofti
    Nemohu povviedieti > bttum non exhibere .
    Z rae vvflak fluíTné po vvinnofti
    Nemohu tez' mlczeti .
    S
    Zdaliz* (had roczy giny'mi
    Czesky'gazyk przemily',
    Gazyky Vvflerozliczny'mi ,
    Bude fa m nezdvvorzily' ?
    6
    Zieédny' Na'rodu Czeske'mu
    Krzivvdy te' a¿ aeczini ,
    Zii eeczinic Kraly fvve'mu
    Vctivvofti, zavvini,
    7 Ey
    7
    Ey tehdy przeflavvny' КпПу fällte igitUr \U- ■v do-Pi и>
    VVjtcg od Sluhy t vvi ho , » . , N■ • - .... „,
    YVíTech giny ch Gazykûvv chvvrfly ..- r : f
    Mieg odemnie famc'ho . . ; -, . .; ' [ ' -\ я■.. j & . >

    Omnibus ykmibusfr^^

    Ту* Atlas nevvymißlcny'


    Mocflarzi ncymocnicyfly ; ., -t .
    9
    Tys ТЬфш. vvz^y chvvalcny'
    Pin laskavvc' fylnofti , * "*■<
    Herales neprzemozieny' **-'... .: •» i « i, , *».
    Pin vvtipno-vdatnofti ;
    io
    W tvve'vvelke' myfli m« Stónek !" •-?:•' / . ."í... .. * .. í •
    Voboznofi , Spravvedlivvofl , ....
    Vtehe m»zlatyíchr¿nek > ... r
    Z Sftiedrofti Dobroti vvoft : ... С
    il " ■ • • . "
    Maudrofti tvvc' fe Svviet divv* , :—;î v -л; : . : . .
    Giz* to nepochopuge .
    Neni ncz'li zevviftivvy',
    Genz* Tcbc nemiluge.
    iz
    Tys n«ß Q/îrwCyTarzi, çj. r\ f * • *» ï
    Ту gfy vvffech Srdcy' zWdoft , *■* Vrbts ПО@П SoJ CS,
    Wflem gcdnim zrzénim tvvc' tvva'rzi
    Duftogne czinjfs zadoft« ... • :л

    Oßtt odEgyptczanûvv ... - , - »


    Mifto pravve'ho Boha , quem Aegyfttf Ofirm voeabanf >
    Od rech ncmaudry'ch Pohanûvv «) tanquarn <Dmm colebant,
    Byl eren przes Lc'ta mnoha . «
    14
    Za Boha gim Slunce bylo >
    Ofiris gey zuwjcc,
    Zieby vvfle dobre' czinile
    Zlc' fo domni v vagjce .

    Bohatftvvjm ívvy'm mu cziniii


    Czcft Egyptfltj Kralovve ,
    Z vvflym vmienjm mu flauz'ilt •
    Te'z' gegich Mudrcovve . ...
    16 '
    Gemu ke cti fe Umali /» fUtHS honorem Obcü[co$Crig&
    Ногу cele' z kamene,
    Welke'Ska'ly fe tefali - - *
    Do proftrzed Micft vvneflcne .
    17 ^
    Coz* wife o Slaupjch fipyczaty'ch
    YP/wiw fpyfuge,
    Te'z' Mramorzjch cztyrhrannat/ch
    Spufob doftvkazuge.
    ^^4^^ t 1 8 Gichz'-
    IS
    Gichz'to flyroke' dolegflj ?,V\\V¿ ; j. "•" ...... j
    A rovvnc' cztyry ftrany,
    Auziftj ku (Tpjcy vvrchniegflj
    Se zcha zyv z ivvy'mi hrany : . -■ ¡1 C, . . v

    l9
    Totiz p^K^Wf ^lutieC^fiy' ¡,» I
    Qui radium Solis réprimant.
    Taíc vvypodóbáovvali %
    Die zde'ni fvve'ho dar vvdieczny'
    • . ■ г ;т ' .
    Sluncv offierov vali .
    го *
    Ntt'fledovvnik tys pravve'ho
    Tu FERDINANDE Solis
    Slunce Spravvedlnoßi ,
    Ne'mieftck FERDNANDE geho Iuftitise imitator vicefgerens
    Gfy bcz vvfly pochybnofti •

    Geden Ctnoftj tvvy'ch paprfslek :. ---i : гг. ; - j


    Z fvvau neygafniegfly zátzi
    Svvicta cele'ho okrfslek
    Lumine Tup Orbem noßrum #-
    Ofvviecugo , Cyiàrzi.
    ¿u/iras.
    z 2,
    Kacy'rzsky'ch bloduvv teronofti Harefum umbras fugas . <;
    Od mnohy'ch vvypuzugefs ,
    К pravvdivve' VVjry fvvietlofti
    Blaudicy'przivvozugefs .
    * ■ • /'
    23
    Z ob vvzlàfltnj рак povvinnofti • . Quod Bobemi praferttm expert*
    Czechovvè ten olesk vvdiecztiie
    Te tvvè Kràlovvskè gafnofti ./uni.. /
    Slavviti budau vviecznie .
    24
    Przjgmi tehdy Mramorovvy4ch
    Aceipe igitur ,donum Tibi debt-
    Tiech paprßlkurv Sluneczoych
    Obrazy' zivkKinbtwovycbt , . tumfibeltfcos Kircherianos .
    Zadobrodinj vvdieczny*ch.
    2$
    BVH Tie Domu Rakauzske'mu
    Chràniti vvz'dycky Qm racz :
    A Smrt Na'rodu Czeske'mu
    Zàrz tvvau dlauho nezamracz.

    Si toto facunde voces Caducifer Orbo


    Linguas ,Csefaream laudando vt vincere poisis
    Victutem : fine laude tarnen fuperatus abibis .
    ■ j • • .

    JUELCHIOR 'BALTHASSAR HANEL S. Ъ

    • ; ELO-
    EhOGîVU XII.

    Г L^'Is™ A-
    -IV i bÍL-Ь: £■ . > ..."

    -íj^^5¥^ .Zltt. *

    N Д;'РМ:5; ? О H V A L N t^'-lX

    Gokmotnu л *Ргш1п$ти , Preftaunamu foru

    HVEl i l N A N IV

    # T R E T О M V> .;;vXi«;-: i

    Povelivjemu tolkovati Icgipsksc kamcnnae ftolpi.

    Isexe prebesjdi izuqi Mudreç \. : ,

    Atañas Kirhar . r

    QyHaximo 4 ^Potenüfsimo , Gloriofifsimo

    I M P ER A T O R I .

    FER DI NA N D Q II I

    Mandanti enarrari Obelifcosv : ¡ J

    EPIGRAMM A PROSPHONETICVM. ^

    AuguftißimoTeroptimoqueCaeiari :
    ILLYRIA
    Vícam precacur,
    Pacem gratulatur ,
    Vitorias ominatur :
    Hoc in Opere

    Áu-
    Auguíhli muniflcentiaj
    plane digno .
    Cui fimile Orbis non vidic.
    Vnde & МиГа Uly rica
    Prorum pi с ir^verfus inauditos
    Carmineque Шупсо, modis
    • Laeinis colligato,
    Vf nr. •Ч V i П . r .
    t 14 ./V J Maieíiatem Засиапь \. i -Ф
    deuora vcjieratur .* - -

    CARMEN PINDARICVM
    D l'V M А
    1 , ' lllyricè modernè .
    Harvaçki.
    V H "r -7 4
    Vílcgorske knegínyei NYmphé, montant principes ,
    Que in cborumfiflentes
    Ke ukólo faftâV3C. ~¿ \ л ;Л
    Сoncinitts geniales bymnos :
    Spîvate dívne pífni ,
    Nad ftudençî bîftrîmi ,Л /\ / M Lytupidos fUpra finies ,
    Queis nomen dédit aternum-»
    Kîmno vicnôc ime
    Orpey Odrizkih dao ye Kncz pevâça. Odryfiorum Orpheus princeps vatum.
    Gdi mutna, rîka Mariça , Hebrus vbi amnis titrbidus »
    I yirovitaStrûmiça , s Strimonque vorticofits >
    Sûfedski ïzuir pri)am3^pkv Ortu x-umne funftto,

    Idu protîvne çiftc . Aduerfat abeuntvihi,


    Vîle , ke iz visôçih - j ;« ^ ; tfymph* , qua ah excelfis
    Frondofit Ttyodopes mgis ,
    Drivatc Rile varhôvaj
    3Ïrôka Sridçà grâda_. Spaciofis Sardica vrbis
    - V Tt Stfrugum firaces campos ' j .
    n
    I xitoródna polyi-»i:': -
    Razmírateocíma. f r'r . Dimetimini oculis . -
    îftinu mi kazuite : Vera mihi narrate :
    Kadi su one gúíle; . Vbinam Lyra illa ;
    Kîmi iz iâm martvackih Qua, ex cauernis infirum ,
    Onfvoiu, nafvîtbîli v , . ^ Me fuam, ad lueem candidam%
    Euridiku vedÎ3e? Burydicen ducebat t
    Kimi derlyivevuke, | $ua ¡aniaces lupos
    Divye medvide , i rííe ^ Ferofque vrfos, lyneefquc ,
    ¿Pokórne fi tvorâ3c. f~{ Obfequiofos tenebat» .
    Kod vafli fe hrâne > il zaifto Vobifne illa conditur¡ an nutran»
    Bözi гагкозпо nyimb, { T)y iucunde ad illatn^»
    Svoie gudu popîvke > Sua perfonant carmina?
    Oníh, onih ie meni ¡Ha nuncf illa mihi
    Gólorao ninve trîba : Eil vehementer opus :
    Da flavim sîlna çara; Vt celebran firtem Cafarem j
    Da fpômnim mudra muxa -, Vt memorem fapientem virum
    Da pravim dîvno dilo. %)t narremmirum opus.

    . • -4 . а Д.

    PJ
    P J S A N IAMBICVM ßETTlNlANfVM
    Staroflovinsia . Sciauomci аи fique.

    Stltii nebefhjm çarapomenycn gíbon* FOrt'tßirms coûte- Cafarpernutm mta


    Dîvna tvoríti ieft povcljl cudeu: Mira patrari tnandauit prodigio :
    Kirharxe djvna mjru ftvorj cudcfiL. litreherusqi mira orbipatramprodiga
    lako bo Moiza xezlycm udarj skalu , Vt flippe virga Moifis pereußt rttpem ,
    Abye te xîvjh vôd izavtísx vrifcçr; Protinttfa perennium aquarumeMäere fintes s
    Sice i Kîrhar skali gdj kofnù игаопь Sic & Kirchems coûtes vt tetigit mente ,
    Taineat vrûtçi mûdtofâ fie iavi|ae. Arcan* fintes fapienàt apparuere.
    uxe da vmôlknut ftrúni bogfay Pama jkjh Iam contKtjeant àearum Parnaffiiumßdti ,
    Spjvati drjvnjh hvalnaia djla muxcy ,- Celebrare prifcorumfiicla laudanda virum .
    Vsixc dvoivarha; sinari luzf gófí Omm autem vmbro/S montu bicüiks lucz
    çârskimi glaino da vozvonaet hvalami . Cafareis alte refonentpracontjt,
    me i mudrjh ti Darorty podatery, hm & docbntm tu liiadumaicbtfr ,
    Vif medoglasjh gizdâvi kolovode» Nympbaram mttifonarum fuperbiens chorage ,
    Skiai iz gla vi tac fv jtorrófae trâki , Curripé a verme tßos htcifim raênr,
    Ixcno mnxt fx xârkago fôlnca kófí : J^tti reputantur firuidi Sobs сотл-.
    lbo bezumya markluiu nôq razgooîet ; ¿¿uonratN ègtoroma «катаЩгИяж mtbm t
    TixeHomîru vólhve fufpaeti djvno Taque Homere votes contine mirandum-*
    Pfcfe: ïvxneç lôvoroi pûfti 1исз im. Carmen i & еогамат кипа tinque mboribus »
    Hóqet bo pravda : da iafni fvjta traçt Vnk atúppe Tbemis : vtfirent lucis radij
    Celà caftnôc Svjtíago çara pajut ; Frömern colendam Angufti Cafeto ártgaat j.
    Pravda kazúict : da mudro Atanafa Dáftfta; aquwn : vt doftum Athanafij
    Cudnago time lôvorni vanee Iwafit ,

    DA VORI] A EPOS HEROICVM


    Sarbski . Modi & ftyli Sarbiaci.

    KLíknitc mi sílna çara raíla bratyo » INfinóte firtem Cafarem cari frotres* ф fi-
    i drUXÍnO ; dales:
    Nacnl More Davoríju » Ш qu iu ía za Incipe commüito beroicum aut id ego info-
    pêti. nobo .
    Kripofl: mi ua fyakom maxu h válé y'vri- Virtus quidem m omm vira laude eft digna , (y
    dna ipo3tenya¿ honore \
    A iz çarskih ona parsí kot dánica íípo At eu reg» illa pecJore pu fbaffbarusfulcrc^,
    blîska . fidget.
    Kim te imam slavni Kralyu peti gl afora, Qua te debeo gloriofi Cafar came voce » aut
    il befidom ? fermone?
    Tijzamüdroft dati jqcdro mílovaonífi Tu fn fapientia copitfe dank шоп peperciSH
    •AitA: ourо :
    Vrídno tí y' iz obla zlata tíaft'obraze, i tibi ex filida aun font Ratuas, & co-
    ftoborc.

    ■
    D A V aR I.J A ' EPOS HEROICVM
    Latinski, Modi Latini.-

    Nî ccftiti çaru » tvîm dftam bîlo do- ]SJ °» Сфг, tuü glorys fatis ,
    vôlyno, ' * .
    Cà fe ncizbroi nifa glafom proflaviya3 c-» g?°d innumerorum vocilm predicábate po-
    lyudî . .« . f»larm
    Tva krïpoft : iur i t vardo zvonî tva imc- Tua virtus : iam & dura fonant щ minina
    naskalve, ■ faxa,
    I ftud enc ftînc d a iu mudrofti flovefa. Et gelid* cautes eduntfapienti* verba .
    Kin, pokoli litnih dvî tifuqa Sunçe okru- ®Ц*> <* quo duo millia annuorum Sol circui-
    gov j • tuum
    Obtccc, viklafti mîidraç nemoga3e ie- Percurritjapicntum nullus valuit explanarte j
    dînij
    Sam Atañas ova cuda tvorî : fam_. Solus Athanafius hac miranda fait : folus м-
    , pa metí sílom genjjvi
    Iskre nävukov izkamena кгсзе bogato. Scintillai doclrinarum exlapide excutk copiofe.

    Naperutîh, hvaléçarovo pako ímc vi- M Cdfareum , fuper alai laudis , nomen fubli-
    sôko - me_,
    Prik gôr , i priko môra lctí , i nebcfa do- Trans montas, trans maria volât, &fidera tan-
    síxe. - ; ;* gt .
    Iur moa kobza mucî: alt hôt ñcvít nt-í lamque mea cithara ftlefcit : antmus vero vo-
    xelíti, uerenon definet:
    Ceftító mnoga lita çvati , flovi , íme go- Perfhusle multas annos flore, clarece, потен-»
    le mo, ingens ¡
    Vikuy ,premagay , vladay, bud lira 3 no Perenna,triumpha,regna, inimicis efto tre~
    protívnim. . mendum.

    Georgius Crifanius accinuit J

    EIVSDEM .

    A D T V R С O S

    AUocutio Turcica pro huius libri leôione .

    Bu dunjadè dogurlikten ey maldarlùk joktur,


    Allah tala adamlarà jalnaez oni uerùr . - • '
    Brè íiz járer Otmantilèr acinxz gjozlerh
    Ve bak;«nasz bu kitábde atildar fozleri.
    Bundà vardurhakTangriden hep tamam bilmeklik:
    Her kim bunl okúrlfa 5 onún dur dogurlik .

    IN hoc Mundo ргл veritate melior thefaurus non efit


    Ueus bonus hominibus Шит folus largitur.
    Heus vos martiales Otmanida apetite oculos:
    Et difpicite in hoc libro fap'untia verba .
    Hic adefl de vero Deo fincera notitia :
    Quifauis hunc librum perlegerit , is veritatem tenebit ,

    ELÖ-
    ELÖGIVM XIII.

    H Е В R A I С V M-

    Ioannis Baptiftae Ionae ex SaphetaGalilear,in Romano

    Athenaeo Hebraicae Linguae Profèfloris .


    i

    W ÎTQIK ..-

    ТЛМГО ЧМЙЯП WyM 771П0П *]7ПУ

    4D*p Wl ОПЗКjrrva
    • • :0»ЯПП •

    RÉ G I

    Glorioio in operibus fuis , îplendidoinSapientiafua,

    excelfo in Regno fuo, maximorum máximo,

    Régi Romanorum Augufto ,

    F ER DIN ANDO III.

    С AE S A Lb ■.. . '

    i ? 'lût *~v~ 1> .

    : rt*«fon m nana : oVrréf Vy Vaa *jVD


    : nnifl опз "1#ЭЭ : ípyV *оэ:п iV^ort
    •• mir копп ткз : порто тпзп nVo
    : ппгоп пзкзтпа ; no^pn поз ппк *?у
    ; tvtöon vi»s nnb : ncJ"o ohyn VaVi
    :ПТ ViVi nhy^ :*"кмэ rriT Ktftccf
    : mir юк oV^firtV :- : piirraV vaiK о^з"»
    : m* ">Va ny ûïWi : for» -jVon by tro*»

    lAlludtt in hoc oBaßycho Poeta Hehrans breuiter,at ingeniosè,ad


    isfquilam, quam Ezechiel Propheta olimixdit с. 17. ein[que *oirtutc$
    opcraûoncs VERDINAN DO Cafiri adaptât .

    ******* ELO-
    íj íELO OWN

    rV ^YRIA

    oo>o
    » '

    of o¿» '-l&i rOn Aq, ; 00^ 0^4


    - - -

    Ьж. : Ьа^чо T^abo^s, i****

    • 1 *

    >^~l2>¿* я»; у>0 ©èï ,*j "Г! * oonç^S.

    ► • • -»

    <.' .
    Interpretado Latina.

    FE RDI NAN DO IIL

    С AE S A R L

    ; 1 jf}
    VRGE caíame, & illius Aquilas quae furfum volac ,
    £c duobus capitibus duorum Imperiorum typos gcric ,
    Virtutes coloribus elegantibusfcribe, pinge, criumphos
    celebra y
    Et facrificia & holocaufta perfeôa inter Syros ipíi ma&a.
    Calamus imbecillis ex ala anferis quoraodo volen\
    Ad illum locura, ad quem vix peruenit magnus Iuppiter ?
    Praefertim in ea manu quam ipfe cognofcis ; & ad quem confugiam $
    Fropterea paruulusfum ab eius encomio omnibus modis & formis .
    Defcende igitur,& inferiores eius ( virtutes ) lauda ,
    Et vota tua (blue inter Syros,nè reprehendaos :
    Ñeque haec iEgyptius mihi permittic Oedipus , "V*.
    Quoniam omnia haec miro modo ordinauit & figurauic.
    Hune igitur ego & tu caíame audcmus,
    Vt in eius lauda tore coronam encomiorum i 11 i offeramus ,
    Et vnico verbo perftringamus noftrum argumentum, audentes
    Illum cognominare iEgyptiacè ¿Zapbnatfawhb. .

    JbrabAmus Eccbellenfis açctnuit .

    ****** * a ELO-
    ELOGIVM XV.

    A R А В I AV

    FERDINANDO I I l>

    С AE S A R I-

    Interpretatio .

    Auclorefropagata eft 'vera religio vtßorioßs vexi¿lis,

    Et tergaproßigata vertit fe¿la infideIis ;


    Tuis obtempérant mandatis volentes nolentes Principe s>
    ъАс tibi imperanti probibentiferuiunt mortales.
    О Imperator,qui cœleftibus comparare Angelis \
    In eorum quoque gremio optimus tibi fraparatur thronus .
    Felix faußumque cedat l mperium quod tibi conceßt ^Deus ,
    ьАсрго meritis AE Maießati aliudfilic'ms elargiatur .
    Nam nifi firenuè pro Deo certajfes ,
    Nequáquam ita vißoriofa Chrißiana ßetijfet religio .
    О Imperator¿musfama totum terrarum occupât Orbem !
    Sperat vnufquifque à te remunerationem,$} muidam timet .
    lam obliuionifunt datiprateriti temporis Imperatores ,
    Nec eorum potenùa ratio ampliùs habenda efi/ieque maie/latis?
    Isenim tibi adefl maießatis Jplendor,
    Vt poß Solis lucent nibili ducatur аигогл . ,
    •>f tua comparatione longifftmè prorfits tpß abeß Cafar , N
    Et fi qui /¡miles tili fiterunt Imparat'ore s multo adbuc maiores *
    In ibis omnibus proficio molde tua exceHunt encomia ;
    At inreligione tuendapr^eipumniua gloria ftftis momentum:
    Atqúe hmc tuaper Orbem terrarum gtßa fplendent»
    §¡ua terra marifque incolis celebrandi encomia prabent.
    Sed <vnus hac omnia bodieOeépns infiltcibus pyramidum. Aegypti
    celauit .

    AbrahamusEcchellenfis Syriacae&
    Arabics lingua? Profefiof »

    His agitatMundummagtmsFERDINANDVS Ideis*

    ELO-
    E L О G I V M XVI.

    • : S Y R I A*/.--

    »tu то? кто 'orurtaft . .

    . «jsfrn котил хтпа «шт..

    Glorio/ißmo, lnui&ißmoquz_>

    FERDINANDO III

    С AE S A R I,
    * * f
    Religionis, Literatorumque Refugio.

    tAcroflychis Syriaca.

    Wno ptV^o' кочпп xhw н&у jo VyV


    VVa pVitoa iono nam *n#J кггкй
    hhru uh mno кош xoVyn x&ih rmm
    Уш хучгз nrmV kVän : muiaf W
    ^Vl ШПОа OID 'HSD jniíO TPf
    VVn neteJ1? jinjtfn рггозэ аоэ
    V7D Dip ioaj jo nn >mbyn ипю'э
    VVoo paVn кпкУ-зрпо'лпуд nain
    VVa#oi V^po mm nvNôi rtDiö.ppJai
    feo no^pn pnio ijnJi paV -no pVo
    Wp почо aanyo ^kVi naVV паор
    hhv копа купт jo ас» купил поо
    VVn f?c*a "утки pm тпато anon
    yor xooan nVüoV xomo pnVan
    ^Ьо *оаз кпк jnioa рпоткшп ,
    hhno pnao prtV nntfja кп oiwnai
    V?w pnVa nyottfV кооуч полз xna
    V?n коуч о^опп f?y попои тп*
    ínterpretatiq EfaijijSjiriapicycrßi ipcabiúco

    VPER Nubc$,orbeíqucfub]<mcsexorabHcm fuám dirigir fe


    mitam
    Hilaris Aquiia ; cuius fertutn Im^rio Po mi nus cofonauit . Г;
    Celfítudinem adamauit, ne mundus obfcaenus huincdircc
    Dona pulchritudinis eius ; ncuè fuis ецт ßu#ibus iaebret . Oftentat
    jÇgyptiorutn notas > Perfarumque Codices fuo imminuic exhauftu ;
    lllorum defutnpfit diuicias, fibiqj illortipi Aimjni honoris Япеяа attribute .
    Aquib, de qua vnus Prophetarum vaticinatus eft,
    Suam ímpetu dirigir viam arf Cedrura, фце Lil?anurn inumhrat,
    Pennarumque iâu, 8c afpe&us fucati, elegantifque candores
    Libani montem afeendit, ei ufque defaman opobalfamumligni detraxie .
    Collegit medullam» volatumque fuum ad Occidentis piagas fubleuans
    Illam terrai indidit, vineam feliciori femine exécuta . , ;
    Exaltauit germina, ampliufque poma decoxit, ас lerfit; г -. Л
    Vt omnes ad iucundam ipfíus vmbram nationes inuitauerit,ac vocauerit.
    Ecclefix exaltationem in ele&a Occidentis plaga obumbrauit Vates ,
    Noílroque feculo rcueIauit,commendauitquc fuâ fideli Aquilâ Cafar ,
    Hune Dominus extollat,onanei'que ad îllius obedientiam populos inuitet »
    Infuper cxaltet fuper haerefes, populumque dementem . "3". "v '

    \ -У f>f^ 'jtebhanw 4Uo~henßs Edefitnßs Mtronita .

    ; Sic agitât molenr, & magno fe corpore mißet J ' ъ

    - 1

    • A.J

    0,.. . . . ;

    EL0-
    fi t О G I V M XVH.

    ■•>•■■-■■•» A R A.; В 1С " V-fcM» v; $f-yf

    F E R DIN A ND O \él

    С AE S A K

    ; R E GIT E R M A X I M Oi ^ :; :

    PotcntißifflöjiGlöriofißimoi Iufto i Pio , Fclici ,

    • * "! • О • . * w * v ■ .m. V • «i «¿ ..* » ' » • V * 2 i- 1 • * . ' ** t » -•«*•:•.


    A P. Philippo Guadagnolo CJeiico Minori , &inAthena?o
    Romano Lingua? Arabicas Profèflore Pontificio» : •_• i

    Ml > « »'

    4,V j¡£=& ¿fcSJ5 ^Sa^ï

    -a » - - - » »i Л1 t. I, ^.1 1» >*i I

    toi» y U«li fMt >**? O-uJ, *2V ¿ÍUm^ çjf^ijiSU iûu*»L* JSä f)

    ы1 tfu* ^1 ^¿a* я\ y*\ l*\>Jl L*¿* ¡jU*a (Д«3]>


    ^-i **>ь;р^ uöut ^ ^um Uäü? lo ï>*r

    1! i _— 4;— JJíj ílJjsSIj Ú*J^^1*X5

    /RiW^iKF^TFAl regnorumPietaseîî ; nem olfimiil fabele rexity &non^»


    benevïxit. ÏERDIN ANDYS llî.'hoc cotnprébare.voluit¿virga fceptru&
    trabe Crucifixi, quam фЬ& Imperialf üjrcumfirt , Ttf waw f4Wßeptro, quam ligno
    regnaret falutifiro . Pieias mnfta RegumfceptrU vera jila Sapientia efl,per quam
    'jRegeé regnant ; per quam régna irifuo vigore conferàantur : ñeque enim vllum
    » • — - - tegnum diu durare potefi, nifi in din/ni iudtus propagationfitndatum . FET{¿
    DINaNDVS llf' Сфг quomodo id prañiterityMunh notum eñ. Sapientia nifi inpietate &•
    timare Domini fiittdctur, fine litei'Я -confiare minimi poteft * Hinc ai bonorum omnium comple-
    mentum literatam^apientiam^mper çoluit , inalys fuo exemplo promouit, certus, multitudinem
    Sapientumfanitatem efft Ofiisberrarum, & vnicum verumque. regníruñ% fiabijimentum . /л_э
    virtu/e itaque huius, pródijt haß prxfens Opus mirificum» Tibi Ctfafiaà Sapientia augnentum—» ,
    ceteris verb Regibm <díulmrxfámiarum extm¿lim. . . .. ^
    r --г ELO-
    ELOGIVM XVIII.

    CHALDAEA.

    In Lingua Chaldaica Tharguhiicau .

    tDo&oris loannis Baptißa lona de Sapbeta Galilai, in *Atbcnao

    Romano Lingua Hebraica $) Chaldaica Profiffbris


    Pontificij *

    Njrwo írnas кл nphrh xiom nun

    Gratia Regi magno,cui in terra fimilis non reperitur,

    dominatori dominatorurrb

    FERDINANDO III

    С AE S A R Ь

    : jtO >TO Л*ППХ ГГ7У

    : кужЗ pöVan : poma *?y 34fr jo


    : кумк *?y oWl : «f^afnn no©
    : ПК01 pHO : ynah pTtfya
    ггмпггк к1? »тз :клоэп ban kV

    : xyix Vds oiW1 : ira г^к «поэт

    rtNVy n>V artn ; кпоэп mojoa

    Interpretado •

    LLVDIT in hoc oclaftycho Chaldaico ad Thronum Saiomonis : qui,


    vti Rabbini memorant, сйт inter alia (polia ad Regem AíTuerum fuif-
    íct dclatus, Rex tanti operis reuerentia raotus, пес cum ipfè infiderç^
    vnquam, пес alium quempiam infidore voluit , nifi talis forfan íé of-
    ferrct ,qui virtute Se Sapientia Salomonem adasquaret . Et hune ait ef-
    fc FERDINANDVM III. Caefarcm, qui vti fapientia. gloria, & virtutum fublimita-
    te, omnibus fupereminçt.ita mérito íolus veluti alter & rediuiuus Salomon , Tbrono
    illo dignus cft.
    ******** ШЭ-
    Б L О G I V M XIX.

    ARMENIA-

    / . ... « ■

    aqntMjmiíbiutilfiujutrb: Uptyu

    pnj It тЬшиЬгР Jbirvaï ц?р


    Uppity {i.

    FERDINANDO lib

    С AE S A R Ь

    REGVM MAXIMO.

    Jnfi FERVlNyiNfiyS uou ail im Zaniab Skaieferakan pachtu-


    tiunntkan fuars aflu'a^ain armkinunn, uafnoro iuiera bauidicnakan
    hauatu ЬлЧашйлп fatorr bafiatiac . jÇjmfi firob ierknanorac fzira-
    nis uârriac, shachtutian nifeian acciun forutian iuru gauafanab ar~
    хлпл^бс : fcapirakam bamperutiunn cboragidutian turo ind tagt ogoßaparr mit*
    xutian ierrial bufiac : KjHtft orpies ierkat i anunn iur , fcaragri , nuinpes pairar-
    raguin oski i arr&kini uars iur artapaili : Sapflambs nuacciac , sbinafamiah
    a^atakan fùcbutiamp karmuaré : Ieb ierkatieken bacbtokib fierkatieken kians
    hofiacy ieb patuakan uaruk oskitipiac: I{anfi Jawientin ogoßaparr armki-
    nutium binun baUattac : Haicus kamic^pb finkwi ogoßaparr nut^utianfi' kirtiel
    i uars aîtuajrajtafclutiann : Vafnoro aílua^apajtlutiunn iur ind ail forutiuns
    finkn uiera^e i bierKins an afiua^, i bauit%enakan ieranutiann mifil hacbtielo%e :
    arr asks markan mccmpkk merranieloc i pari bampabt iur :

    INTERP RE ТАТЮ.

    QVONIAM FERDINANDVS Caefaream fortunam nil aliud eflc fatetur,quàm


    d'm'mx diipofitionis virtutem,- ideöfupra artcrnam fidei confumationem fc-
    'dcmfuamfundauit. Et quia amore coeleitium purpureum ornauit paluda*
    mcntum, ideo viftrici dextr«r, virtutifquc fuse fceptro adamantinam connexult pa-
    tientiam » & auream fuam prudentiam veluti rutilan tern Carbunculum in Auguib;
    magnitudinis corona inferuit. Sicuti enirn ferrum in nomine eitls exprimitur »ita il-
    lud virtutum omnium magifterio in fplendidifsimum conuertit aurum. Dum rebel
    les debellauit, quid aliud fecit , quam quod aureâ vi&oriâ ferream hoftium virtutem
    proftrauit ? Aureus i taque FERDINANDVS Cxíár,quia áurea mens, áureo virtutum
    thefauro omnium in fe oculos, menteíque etiam férreas conuertit. Нас itaque áu
    rea virtutum catena & nos Armeni attracti pedibus Maieftatis Tu« prouoluti * tri
    bu turn laudis debitum penderé voluimus, orantes Deum, vt Augufta Maieftas , quae
    mentis conform itate diuino fefefemperiubijcit imperio , poft hancvitam atternx
    ft licita tis Imperio fruatur in cœlis , qua; virtutum iplendorc , & terreni Imperij ma-
    gnificentia tantoperc fulget in terris .
    Zacharias Agam N achéuanetifis ad radices
    mantis Ararat, Saardos Armenus ,
    ELO-
    E L О G l V M XX

    PER S I A

    FERDINAND I III>

    С AE S A R l S

    t t H O N О R I CONUCRAT...

    iojf c^sOú* *Г X&l (J¿*%* ц>->^ ^¿j Ф^Ы^


    ^¿ *T *ÄftÄ*0 ^ *X¿\ $ j~a\ (j^y^.á
    ^Lg^N jtf" utej jáóJé ¿jjjkjkYjSj*j Jéл *>L, y^iLb 4¿J&

    ¿\ ^Uxií Lüs^t bUAJl bytfj ¿bU 1jUSl^T oXJu^


    s^jí i&V '$\ Ф саЙЦИ*' ¿ti»* uöu i^Ul до*
    ptX^ c>—«¿Ul^Kl V—?Л *jj*¡¡> mjS* ^*\ß

    Interpretatio ...

    CCE Casfar, fponfa meditationis тех Liber hic caput fu um,


    obdeformitatem, non cffert. Neque vultum fpe omni ege-
    num tollit , ob verecundiam in pedis fuperficiem defixum .
    Nequc in pulchrorum agmine formam & fplendorem ofien-
    tarc poteft, nifi tunc temporis? cùmamplexus ornamento earn cxornîric
    Gaefar FERDINANDVS. Tum autem veré perfe&us erit, cum grams
    acceptufque vifus fuerit in Aula Regís Magni, qui in hoc Orbe morta-
    lium cft refugium, Gonditoris vmbra, beneuolentia? diuinx fplendor &
    radius, temporîs annona & fuftentamentum, religionis refugium, ccclitùs
    firmatus, vidlricis potential latertus, gentis illuitris lumen, hominum pul-
    chritudo, Chritoanae Religionis delirium , Princeps magnus, fapiens, iu-
    ftus, hoftium vi&or>folij Régi) columer^Dux admtniftrandi Regni pru-
    dentiflimus,pauperum refugium, peregrinorurn portus, fuftentator aefti-
    xnatorque Literatorum, piorum amator, fiducia Regum & Principum .
    Deus viCam illius prorogée potentiam eius extollat, animum illuftret ,
    & prxmia vita; alternas Uli geminet. Eft enim per totum terrarum Orbem
    raaximorum laudatifllmus, virtutum omnium, morumque compendium.

    jiathor .

    A* Л^^Ь^^Г^Ь^Ь * ELO-
    E L О G I V M XXL

    Lingua Сbaraftere Samaritano ,

    I M M О К ТА LI

    FERDINAND! IIb

    С АЕ S A R I S

    Honori dicat Oedipus.

    мтяш. ksmï. briTLb 2T&>*+. sc*s»Jb3 ъу^м

    awsr*^ jb2m*Qf& ^vvva : зюя aizibzx

    ^>ЛД^ V^T^Ä З^Т-Э^ т2д 'ЯЬт/П.З ÜW-AS

    ♦/VATbA Я^Т-Э^ УС^Ч^Ч ^Vv.^ : ^шЬл Jbl

    Jbb¿2 : Vv^ .Л£1 2.Э 3

    ъЬ ^2^у жг^2п ^VwY/n ^r^íx^bm^z]

    Interpretado .

    QVILAM fers FERDINANDE Caefar, & quidem bicipitcm , animó &


    infignibus fuis Imperiali Maieltatc fulgentibus . Aquila iîquidem biceps
    es, quia radijsintellectus Tui Oricntcm& Occidcntem complcâeris So-
    lern. Impcracorcm & Caslàrem quatuor oculis inftruttum efle oportet ,
    vt vno Borcam, altero Aullrum, rcliquis duobus Orieotem & Occidcntem reípiciat ;
    atq; adeo animo fuo totum complecbtur Vniuerfum. Magno alarum remigio gaudes,
    quae eft Sapicnti« Tuae virtus, qua vel ipfos coclos penetras . Poten tiae Тиаг fortitu-
    dine & robore terrae marique dominaris,foIus in poiitico Mundo maximus . Leonem
    fers, quia Tibi coeleftis quxdam efficacia eft, foli à Deo conceflaCaefari, qua omnia
    Тиаг fubdas poteftati . Columbam refcrs,& quidem fine feile , quo coelcftis manfue-
    tudinisdulcedine omnes in Tui arnofem conuertas. Solem rcfers,quia prouidentix
    Тиаг radijs vniucrfi politici mundi finibus influís. Anubiscs , quia fagacitate ma
    gna? anima: Tuac omnia indagas ; omnes feientias & artes ingenij Tui vaftitate com-
    plefteris , Cùm itaque hoc virtutum complexuadorneris, mérito Tibi Obclifci ita-
    tuuntur, quorum apex non nifi corlum contingit .
    ELO-
    E L O G I V M XXIX::

    Feteri lingua <¡Aegyptiaca fiuz_>

    СОРТА

    " AE G Y P T V S
    •■ ' • Чч

    F E R D I N A N D О III

    С AE SARI
    * -i.
    E R I G I T,
    m"
    \
    Et eidem dedicat Oedipus .

    tic «&оХ£*л пкмрюк* ял^гсаап «í.oX¿>sk mujujwn * пълл w#


    *и.рт\ос v íxíju ^snnic^ncu^i h^XïÂxnoc * uj*. ирш -^чссопшп
    ^отмо** н^т^рок ciXojtffun Н£ср;ы1и.п2ьОС

    1\оХ1ТЕ'«*х«с*п1К'влеиос * шдоспесюс v шстьфьтс * пцгш^


    твст»с lurenweoc* шлгеХ**тос i^iwuj^^ mrsnoc птвпы
    X*c -V i^nrtti^ tuçah niAt фслоХогча. * пъм ^пфигт п«л*
    nunirxc*. явл* ^«krobscic * ацтмц гасла ппгсвнрюк *
    nue* m^iXi^ v jveac тт^^* n**t .mX*/* •* ti\i¿%v¡c ire »i#

    Interpretatio .

    JLOMON locutus fertur fipienter de totius Mündt mjßerijs , cah-


    rum orificio , ç«r natura reruns i Animalium naturam proprieta-
    fe*f?Tñ£» tes argut* penetrauit ; deherbis,frufttbus>floribu4disputauit pru
    denter, à Cedro qu* eU in Líbano, v/que ad HyJJopum qua egredstur
    de pártete . Viuina procidentia alium nobis hoc tempore Salomonen dédit . An
    nonhieFE^piKJNDVS III. Imperator, Urtut e , fapienûâ,isr potenùd co-
    ronata Maieflas) J$uis lingua* t¡r fcientiastquas pojfidet, lïnguâjatis exp/anet ?
    quid in naturalem rerum notitia Шит latet $ Politices cognitionem penttijfimam
    M un dm miratur, culm Vel nut и leges conduntur, ïerba ipfa oraculajunt . Numi*
    ritbusolim Obeïijti erigebantur. Jguidni isr hune tandis Obelijcmn FGltDI-
    NANDO III. Cœfari Veluti terrene cttidam Numini confecrakimus ï Confe-
    cretur itafc Cafari dignitatis vmbra^ad nominh immortalttatem.

    ELO-
    ELOGIVM XXII L

    AE T H I О P I A-

    Rep fumino, Celfirum CclfiJJimo» Dommatori

    FER DIN ANDO IIb

    Ç ALS À R I.

    ' '■ 1

    *■ • »

    Vi его' ^ *> h' Л^>> s'Л/И <р*Ь'

    Jnterpretat'to.

    ЕСсе, potentiífimc, Si excelfe Imperator FERDINANDE C*far,noe Aethiopiat Sacerdotes,


    qui Romzfumus, ad virtutum Tuarum laudes accedimus, genua Tua veneranda deofeu-
    ando, ofeulo pacis fpiritualis . Siquidcm audiuimus, quomodo admiran tur omnes mirabilein_.
    TuamSapientiam , qua omnium nominum attrahis corda ; quemadmodum Salomon admira-
    bili fua Sapientia attraxit Reginam noftram Saba . Verè , fine vlla adulatîone , tu natus es vt
    ipfam Salomonis fapientiam refufeites. Ille quidem in ledo adeptus eft earn ; Tu verô in labou
    re, & fudore, ac magna folicitudine . Idemque populum fuum Temper rexit in pace ; Tu fané in
    medio tantorum bellorum, hoftiumque pofitus , gubernaculum Tuum tarn prudenrer agis, ob
    fingularem virtutem, tibi cœlitùs infitam,vt virga Tua Imperiali omnes ponas aduerfarios Tuos
    fub fcabellum pedum Tuorum ; Sapientia autem Tua illis,qui veram fidei veritatem ignorant,
    viam monftres. Qupcirca, vt fimul Tu, cum omnibus populis Tuis, in ccelo, & in terra lucrunu»
    facias, atque pace, &incolumitate quàm diutifsimè viuas, Deum humiliter deprecamur. Amen.
    E¿¡> Е1е8ш Efifitpus CalUegtlenßs Antonius d'Andr»d*> n»tus in Actbiofi» Ofpida Tacuff»*
    i Lufitaui* orimdiH) qui btcfcriffa& tx IdioMMte Attkiopico ta Latinum traten Ii, т.ъ ,
    ELO^
    E L О G I V M XXIV*

    Lingua hieroglyphic& Brachmanunu

    I .M M*0 RTALITAT I

    FE RDI N A N D I I LJ

    '." \V-b AES AR I S -

    Ab Authore concinnatum.
    DD. л

    ' I N D I A- * Ï 4

    Imperator (FERD. III. 4—f Reftitutor


    Д Csefar )
    ©—0 ^J? pacis ;
    o°~—°p crium RegnoKinb
    °l e Confiliorunu
    fcy - Princeps i
    ¿- о
    Libertatis ji^C iurii diuini &

    tutator&defenforí

    ^p? Seraator, - *
    executor} / .
    cr=|fidci,&
    tnn£ >
    o^-ijreligionis ; >. ~ .
    Scientia
    ÚX i
    Repara tor i, "ч

    felicitatis Г st&ituamnVicaB > «

    I Dcfenfor ."' J[ I bonorumque operum

    Innoccncum i J-Çcuitû^ . ^

    Щ exemplar ^ Г
    Ç|J Propugnator

    Sárííeñtix
    <ф> diffidiorum j
    ъ X( 0 humana; .
    г.. 4 * *
    Compendium \

    [ |^ I Amor omnium .

    ELO-
    1 г т •Г

    UV *■

    •в t Ц

    «Г Js $. ^
    в ~tr jjo

    F'mis kßionis Sinica,qu<t peragitur perpendiculari literarum^


    ordine à dextra inchoando .
    ¿V6LO G fr V M XX v: 7 i.; л

    ^r.iQ H I N A-

    FER DIN ANDO

    IMPERATOR! SEMPER. AVGVSTO.


    -. . í' »

    А Я. P. Michaclc Boym Soc. IESV occafíone Ocdipi JEgyptfaci Sinicâ


    ''iíw," ' ' , «nguâ creüwColoflus.
    lit i -.'0'O«'
    »» *.• »

    sñ

    Ai!

    PO
    m tt щ â *з 2E л£

    & 'V <f pa. J- :£ °%

    0 - t luirte-

    t * it *

    A,

    AEGY-
    AEGYPttStl ÖßDIH^OLOtf&VS.

    Gyptij Regni monutneneQrum fymbolicoj chara&eres , quos cam


    f m л ex antiquis, quam modernis, ncc vous homo valuit explicare»

    ALufcu4tiflim»'vöJuntaas obfir^utus mandato, receptis benefices &libe-


    «:
    alffirmrt iropeirfis, Magiítlr Kicherus felii aura aggrèÎTuif еЪр11сак,с*~
    ra
    planauitquc . FERDINAND! Augutotfrnj In»pcra|orb magnum no*
    men futura farcula infinita depraedicabunt . y£gyptíorum Rcgum fa
    ma in rudium impoli tor umque lapid um «rit Colofjís¿ fymbolicas figuras-
    homines mille annisquas ignorabant, Romana iam Vrbslcgit, & inteííi-
    git. Auguftiflïmi Imperatoris heroica fa&avniuerfi Orbis populi ster
    num in codicibus conferuabunt . fufpictent , reuerebumurque . Augufta
    Maieftas virtutibus с cd um terris vniuit,referauit benefices falutis opera,
    & rebus eft auxiliatus pulcherrimo incremento; conciliauic polos Mundi
    robore inuiitô, compofuit quatuor maria, ftitit furentittmbellorum J>trf«
    ueretni Vniucrio pacem reftituic ; Centum barbarisdedic leges & ргге-
    ceptii Pietati LiberaIitatem,&Clementiam coniunxic Maieftati ; • Per-
    pendens egoSocietatem IESV fub vmbra Auguftiflimae Maieftatis çoni-
    morari, & connumeran inter populos qui fequuntur Csfareum cui rum ,
    die nocluq, ioUicitus cum reuerentia incendo odores GœlorumDomino
    fugpKcando medullitùs, vt Auguftiflîmas Maieftatis perfonam vnà cuml
    Impcrij Domo in decern millenos annos confcrucc longjeuam . Quia ve
    ro ftaimur Auguftiflîmae Maieftatis plurimis benefices , 3c gaudet terra
    patts felicitate; ego renuiilïmae formica: inftar in animi grati fignificacio-
    nem, &gyptios inter explicaros CoIoíTos,erigo Sinicâ lingua hoc flore n-
    tiffimum monumcntum, praeconium perennis felicitatis
    г* ■ . ' •

    ESocietatelESK

    Mîcbaët Boy m . *
    E L О G I V M XXVI.

    S I N I С V M , :

    IN LAV DБM OEDIPI. '\


    Vniuerfarum rerum ejt principikm ф origb Л c*

    ¿ 71<ПСЯ"р »*HGV/.J И;
    Vniuerfarum rerum eïi cauja ratio .
    * II 12 Г 15 J*. 4 1(5 • .
    Homo docet nojfe ptétorigin* principias»
    T ^ 17 il; 4*9 " 20 . 21 2.1

    jtyowiV ifer omnium nrum, -rationis fcientiam .

    Tbilofopbi* cênfipit iri principijs, conßßit in ratione .


    i8 2*,T, J.Cr JL 31 53
    Kircherus Magifler penetrant rationeS, docet principia.
    •: • - 34 . И. . J6

    Tbilofopbid Magifter Magnus eil profeßo . -*

    37 ' 1 ' 38 39 4° >v .


    Сяя 9« (Sinarum Do&or )fiptuaginta habuit difcipulos,
    41 42 43 44 45'
    2)/V nocluque parut rrngni ex Sinenfum Imperio r
    46 47 4 f8 4? • . jo
    Remotffimi bomines Treniebant recipere eins doclrinam .
    $i 5г 54 55 5* .;
    Kircherus Magifler potefl Сип çu vocari j
    57 $8 59 6o 61 62
    IUius Mfcipulos fuifram bomo potuit numerare f • .
    é$ 64 65 66 67 .
    lllius doftrina Orbtm'tarn repleuit }
    68 69 70 71. 7*
    ////«i J/¿r¿ i n Ocàdéntem Orientent iam pmtrarunt .

    73 74 ':: . П 76 77 78
    iEgyptiaci Ocdipi Authori R. P. Athanafio Kkcher,eiufdem Soc. IESV.
    , » ■ 80 79
    - r- * ^ í » Michael Boy m,
    &
    Andreas Chin Sipa, cuius officium eft Yeu-Ki,eiüfdem
    - Patris ex Regno Sináruin in Vrbem Comes .
    E L О G I V M XXVII.

    AEGYPTI PRISCA SAPIENTIA-

    FERDINANDVS III. C/ESAR

    diuinae prouiden tiasinftrumentum ,

    policici Vni uerfi oculue i

    Ofiris Auftriacus ,
    regio intellects oculo cúnela perluftrac,

    vc procidentia guber -в-И nacrice omnia cófticuat;

    muníficus от nium benefactor)

    corde Sclinguâ Sapiencia confpieuus ,

    ■* tium promotor,
    Mercurialium ar
    variarutn & ipfe inuentionutn author,

    HORVS, Impc rialis Lcgiflator,

    neccífariarum rerum OcÚrac incentus vnicèj


    OflQ© г. .
    MomphtaAuftriacus forci cudine & robore

    omnia fulciens ,
    » О 1 >.j
    Archetypo incd lectui conformes
    operationes mentis fuas dirigent -,
    policici Mundi diuiM Legiflator
    Cratcrero Imperialem vitali influxu
    c fœcundans; Oil ris terrenas ;
    Trium Regno rum populis *

    indefcfius ex - cubitor, follicita


    vigilancia trium Regnoruro*
    populis, eorumque commodisprouidens >
    Religionis,poteftati que Eccleíiafticx
    defenfor ze lantiffimus >
    Genius Agacho daemon politici
    dodecapyrgi con feruationi incumbens >

    malorum omnium excifor» profligacor ,


    & ex pulfor .

    FERD.IILCÄSAKIS
    ímmortalitati
    hviux erections cbdisc'i
    sternum comee rauh
    А. К « S I «
    EPILOG V S-

    Viue agedum Gaefar , viuat domus inclyta, viuat

    Imperij columen , relligionis honos .

    Tot Tibi Olympiades deuoluant ftamine Parese ^

    Accinuit linguis quot polygloiTa Charis .

    Et poflquam longos regnando expleueris annos,

    Orbe triumphato viâor ad añra redi . 7 ^

    Nota in hoc cTriumfho Cafar to tria Idiomataponi qua in Oedtfa

    non continentur, {tf funt , Hungarimm , Ttoifmt-


    cum9 Turcicum-j . ; ,
    VA-'

    P R O P Y L

    »y*V»-»-^ VV-U-X v.íÍíKü l-.;"- .V. •.«* \*sArtr4V^Vi ?*'..»Ч» *}SV«Ï

    Ad Viros Vetcris Sapiential ftudio deditos

    asquofquç huius prafenti^ Operis

    aeftim atores ;

    Nonnulla,quaeobifci Gontràpoflcnt,foloimtur, Apâo-

    riiïjue in fcribendo fides '^ingei^f^il^^tidx^.;;

    Operifque dificultas monftrantutV , !| $ ; j ¿

    УЛЫБАМ, Viri4oöiitoi/ÄO/«W
    prafenti, шаттл meliorts nota I itcratorum-*
    conjenju non approbate tantùm?/ed ç) quoùdiancL^s
    multarum annerum fo(licit attone> \f¡) annota vcluti
    dcprecatione extorto , patrocinio opus fit ; - neauc_j
    acres Arißarchorum quorundam Obeiifcos , ac r*-
    frehenfiones 3 quas nullus vn'quam in tarn glorioß
    fuluere dejudantium vitare potuitfprmidem : idem tarnen mwi,quod
    tnagni nominis Scriptortbus v¡urpamm.(ámus?Jfactendumeffe exißh
    tnaui,dum prautfa contradicenttum tela , agomßica hac• prolufione^

    non cautc tantùm tludendajtd ft) cfficacker ¡ékdenda, baud incongru*


    ^tjfe iudtcaui. Emmuero ita rebus humants nttura quafi compara-
    tnm effe Dtdetur,ac*veUtH fato yuod*minfitumJ'Vi quemadmodum^
    luci ътЬга, fie rebus preeclaris , ас hade dtgnis conatibus indimdua
    adfit rerum öbfiuratrix inuidia. Nam Dt recle Ule : " ;, г ,;
    ... •.. j¡':>:: «•»:; ¿ ¿.t; ■• ■ ;. ... «л r v.t»í..L l

    Ко/ xi&p&e *4&р* хвт«и , tíx-iíw техтас. . . ^ ~


    propyläi agonistici

    Quod fi in viliffimis rebus locum habet, quanto magis in negotio .lite


    rario ? quod tanto fané excellentes cß, quanto nobilitate fut omnes re
    liquat afi tones humanas excedit longiàs . aMonßrant id feruentiß-
    тл Doctorum dimicationes,ac Itterarta f>ralia frequentiß'ma,qutbus
    fe mutuo tanta contenttone impetunt, vt plurtmiê fedationbus ingenijs
    Antigenidem imitantes ,priuata A4ufa contenti ,'tntu s ftbi 'vtuere ma-
    lint , quam partos ingenij fœtus tot decertantium tnfultibus temeré
    dïlacerandas exponer* ., Quod egoy fictßem , n\fi oMaiorum auäo-
    ritatt' compulfus, асfujfultus, Opus hoc multorum annorum laborLj
    partum, nunc tandem luci publica exfonerefuiffem compulfus . Qua
    igitur aui aufibus mtièoppont, aut praßttts labortbus obtjei poffe à
    nonnemtne video,ßquenttbus capitibus quàm potere brcuißmc expla-
    natohPiityj: ..„•?. :!.::;u7 ■. / \

    10 ' i
    С A P V T I. :

    Refpondetur ad argumenta, queis «JWew ф hieroglyphicorum inter-

    pretationem, opinari quis poffet .

    0Ыеаь>- flgffrgg& RIM VM igitur, quod obijei poffe mihi video, eft hieroglyphic
    cx interpretations «VW/«a. Sic enim arguentes audire vi-
    deor, Cur ftudiuin amplexus fim adeo arduuin > ac do&ifsimis
    philologis ne tentatum quidcm,prifcis vero antíquitatis Scri-
    Scoribus non nifi obiter ac perfunâoriè tractatum ; materiam, inquam ,
    ifficilem, intricatam, incertain , innumeris vti royfterijs, ßc difficult ati-
    bus refertam, nullis finibus claufam , fed in triplicis philofophi* adhuc
    incognita: infinitos ambitus exporreftam
    Hifce primó aliud non refpondeo, nifi quod olim gallus à feie гс-
    prehenfus » hoc mihi ingenium efle, banc affeiitionem naturaliter dataiu.
    Etenim à natura ita comparatus fum> vt nihil homine dignius effe exifti-
    mem, quam induftriam , virefque ingeni) ijs in rebus potiflimùm , quas
    obliuiofa ac indo&a fécula fucceífu remporum neglexerunt , inftauran-
    dis , aut quas natura à communi hominum conipeâu fubmotas in abdi-
    tisfecretorum penctralibuscondidit, fagaciter indagandis, experiri Non
    qqôd me vitra omnes prior um f«culorum,veluti faftuofus ille apud Plau-
    tum Maximus, ingeni) felicitate atque acumine <efr&uv*&t extollaro, auc
    vti iaólabundus ille Tercntij Bombilius, me Jouis alite pcrfpícaciorenv
    oftendam : abfit i id enim pudenda: vanicatis argumentum , modeltix,
    quam facra me religio à puero docuit , omninô contrarium , fatis noui »
    fed folius veritatisinquirendx defíderio infatiabili compulfus. Opus hoc
    arduum, àmukis inchoacum, à paucis penetracum, atque adeo ob inipe-
    netrabiles difficultates veluti dereli&um, ad incudem reuoeare conatus
    fum . Acceflit Csefaris Imperium, & eminentiffimorum Virorum è diucr-
    fis
    CAPVT PRIMVM.

    fis Europas partibus fcribentiura follicitatio , qua ad tarn laudabile ftu-


    dium profequendum, &ad Í fth mum bunc pcrfringendum,proauchorita-
    te qua pollcnt maxima, non periùafcre tantum, fed vitro currencem im-
    pulêrc . Quibus omnibus antiquius fuit magnum honoris Dei, boniquo
    communis promouendi, quod in animo meo cxar fit , deíiderium ; quod
    tanto melius eft & optabilius,quanto Iongius patct. Magno, fateor,Iabo-
    re, intenfo mentis aeftu opus fuit, fed mcmor erara illius fapientiffimi
    Perfarum MufladiniSadi,fic Perficâ elegantiâ ludentis :

    ❖ ¿¿^¿ &)yü> újjj У* ¿$uamuu prater bona d Deo conceß* ,


    nemo quid concederé poßt,
    Ф ¿jé* (J& u*JJ» jó Non tarnen in Ulis acquirtndis pigri-
    tiam monßrare debet .
    Ф f£ *^*j> J&A u*]>* Vrinator ß Crocodili miÜum Veritas
    fient,
    ф i¿üp¿ *¿U¿ \ jù j> (Pretio/am margaritam nunquam acqui-
    fiuerit .
    Ф Jj^* Tu fi intra domum mar» pradam ba-
    bere vis y
    Ф oj> o>*&ä j+ 0»*> Manus pede/que tut ßnt inflar arañeл .

    His animatus» Opus aggreíTus diuini Numinis duclu confutnaui,* quae


    quidcm ardui conatus vnica caufa fuit . Sed iam ad inftitutum .
    Verum inflare quifpiam poflet, magna: temeritatis indicium efle , хОШ

    rem nemini haäenus compertam, facluque omnino ¿¿iwafy , praefum-


    ptuotiùs aggredi . Si enim hifce temporibus noftris vera,plena,& abfolu-
    ta hieroglyphicorum noticia haberi poflet, illa vel per continuum vfum,
    ac baud interruptam fiLgy ptiorum traditionem in haec vfque témpora.»
    fuiflet propagata > vel in antiquis Scriptorum monumentis conferuaca;
    vel deperdita extinâaque, fmgulari hominum ftudio & induftriâ de no-
    uo fuiíTet inquifita & inuenta. Sed Ьгс notitia nulU racione , ob ingen
    tes iEgyptiorum viciflitudines atque metamorphofes , quas ex diuerfo
    Regum dominatu incurrir, conferuari hucufque potuit. Nam de Chal-
    dxh ad Perfas, de Perils ad Medos, de bis ad Macedones & Grzcos, dej
    Grxcis ad Romanos, de Romanis ad Saracenos, denique ad Arabes, y£gy-
    ptiorum deuolutum Imperium, ficuti varias mutaciones, fie varias quo.
    que confuetudines, ritus, cœremonias, doctrinas fuis ritibus omni no con
    trarias addifeens, priftinorumSacerdotum leges & inftitutiones penitùs
    oblitum eft . Nec libris conferuari potuit, cùm nullus hacfcenus, qui no-
    bis aliqua antiquas iàcerdotalis Sapientiae veftigia exhibeat , liber Ht in-
    uentus. Nec demum humanâ ca induftriâ reftitui potuit, cùm illa fino
    viuo authoritatis oráculo, quo caremus, exanimis reputetur & mortua .
    Haec Argumenta, quas ab Agoniftis mihi obtrudi poíTent , nefcio Solut¡0
    quid roboris prima fronte expendentibus obtinere videntur ; quamuis
    ferio illa examinantibus , non ita adamantina inueniantur , quin oppofi-
    tis rationibus conuelli facile poftint & dilui .
    a Ad
    PROPYL JE Г AG ON I STIC I

    Ad primum enim quod attinet ; etfi quamplurimis mutationibus


    ^gyptus Temper fuerit obnoxia, minime tarnen inde fequitur , отпепъ
    fubito fcientiarum ас artium recondicarú notitiam füiffe vnà cum tranf-
    latione dominiorum abolitam . Quisnefcit Graeci Imperij variam fortu
    nan!, ac ingentes diuerfafque viciifitudinum reuolutioncs ? quorum ta*
    men feientias & difciplinas, his non obftantibus, ad noftra vlque témpora
    incorruptas pcrueniífe, monftranc infinita propemodum voluminum mo-
    numenta, quibus paffim doóii modo, cum magno Reipublicae Literaria;
    emol umento,perfruuntur . Quae gentes Hebraeis maiorem fuflinuére те-
    tamorphoGn cum tarnen nihilominus complura ad nos propagara fue-
    rint Reipublics literaria: haud indigna monumenta. '«
    Ad fecundum quod attinet, nohnegauero facile > in tantis Regno-
    rum mutationibus hieroglyphicorum notitiam ex intermiflione rituura*
    paulatim obfeuratam : fed nullos, inter adeo mukös patriorum rituunx.
    itudiofiffimos, quique ipfa myfteria ad fuperftitionem vfque coIebanr,in-
    uentos efle, quibus fymbolicas difciplinas propagare Cuis eilet, quiuè
    adeo recóndita naturas facramenta myßicis notis exprcíTa , Uteris librif-
    que confignarent ; à veritate alienum eÏÏe extflimo . Imo fi Herodoto
    credimus, fuo adhuc tempore horum Interpretes, ex eius Euterpe fuper-
    ftites fuifie notum eft . Pythagoram quoque & Platonem fymbolicarrb
    PV'thígora к
    Plato noue- fuam philofophiam de columnis Mt rcuri j didicifíe, teftatur Iamblichus .
    runt hieto-
    glyphica . De Columnis autem, per quas Obelifcos intelligit , difeere nequáquam^
    potuiflent, íiinfeulpta íymbola non intcllcxiífent . Hierogrammata_>
    quoque tempore Alexandri Macedonum adhuc cognita fuiffe » praeter
    citatum Iambi ichum aíTerunt Ar rianus Sc Strabo . Ccrte Cornelius Taci
    tus feribit, Germanicum Cxfarem, com veniifet in vrbem Thebanam, &
    fabricas illas prodigiofas curiofiùs fuitfèt intuitus, vnum è Senioribus Sa-
    cerdotibus,qui figurarum Obelifcis infculptarum faceret explicationem,
    aduocaiTe . Qui nifí huiufmodi literarum cognitione fuiíTet imbutus,ad-
    Herraspion.
    uocatus nequáquam fuiíTet . Non dicam hic de Hermapione , quem Ty-
    berius Cymbalum Mundi appellat,Tertullianus Hermotelen : hunc enim
    hieroglyphicorum Cognitionen! fi non confumatam , faltem non mini-
    mam habuiífci nobis manifeftum facit huiufmodi interpretationis ab Am-
    miano Marcellino relatum fpecimen ; quamuis id falso , & ex fola Plinij
    sftimatione, Obelifco Sennefcrtaeo fit applicatum . Rutfinus de artibus

    Kuffinus ЫЯ. yEgyptiorum adhuc fuá aetate vigentibus fic fcribit : Jam vero Canopi quit
    ttcltf. enumeret fiperîlitiofa flagitia ? vbi pratextи Sас erdotait um literarum (Tic enim
    appellant antiquas /Egyptij literas ) mágica art is erat pene publica Scbola.
    Ex quo patet, non ita extinctam fuiíTe huiufmodi literarum notitianbquin
    femper aliqui Sacerdotum fuerint inuenti, harum gnari .
    Ad libros vero de his agentes quod attinet) certè eiufmodi adhuc
    in vfu fuiííe tempore Ptolomaei philadelphi, paulo poft oftendetur. Fuit
    is Ptolomasi Lagi filius, fecundus со nomine, artium 8c ingeniorum cul*
    tor, & quod adhxret, librorum . Itaque Alexandria; ingentem Biblio-
    thecam compofuit, inftruâione &exemplo Ariftotelis adiutus , imo &
    ipíis
    CAP VT PRIMVM.

    jpfis cius libris tefteScrabone ; de qua fie feribit Ben Gorion Celebris
    apud HebraeosHiftoricus :

    ТО>У К7ЛРК Л^у?и7Л ХУ] ЛГЛЖ 7уЛ 1KB G-»»*'

    •733 nuit?? *Vym глп^а nWi : rash опк оте> ^

    СППК ОПЗПЕ! D'S1D73 0*П37 CWlS О'ипОЗ i™ *"s


    nvnn nvrnto o^aroj on пшэпге rçpnn naoi c- 16 : rw1

    : ПЮП31
    Hoc eft : £7 ecce in diebw Regis Ptolomœi Viri Japientis & multùm periti ,
    Viri literarum ßudioß ; eae \>enit in mentem eiust Vt aggrederetur id, quod
    ante et*m nullut j <¡r mißt in omnem tcrramy&> vrbes Уiros Unguis £2° fapien<
    ttâ conjjficuos, V/ antiquorum monumenta colligerent . Libros itaque ßabylonio-
    rumt Perfarumy Hebrawrum, quantum potuit, congeßt plurimos', inter, quos. lh
    bri qtioque JEgyptiwumfigurù animalium literarum loco eßgiati, &>c* Cui Fl.
    lofephi lecho Graeca confentic ; fie enim habet : Дяри^©. о OaA*§¿)t,o'{¿¿ tyettovu
    £h lf¡f¡ ßiühuSnKUtv Td ßa,<ri\icüq , cmuJá^w « (Рииштсу «и <аалпл fée иф rlw oiaeu uSflw c\xx>a~

    7fr#« regiarumBibliothecarwn prœfeclus dabat operam, Vf /?/?ет/ puffet , omnes


    totw Orbis libros colligeret, co'émens quotquot Vnqnam audijftt cognittt dignos ,
    i ¡
    ляг cupidttati ^egis gratos, cuius praetpuum erat in conger-endis libris ßudium.
    Hic rogatus aliquqndo à tifege, quam multa milita tarn comparaffet , ait Je tarn-» »
    habere circiter ducenta milita, fed brtui habitarum quingenta milita Çjpc, Do
    hac prodigiofa librorum coaceruatione Cedrenus quoque : Pbiladelpbus с#л-«»./, и.
    inquir> libros fieros, Cbaldiicos, Jfg¡ptios,%omanos , diuerflingues conquißtos
    in Gracam conuerti omnes car mit , in vniusrfum ad centum milita volumi-
    num : quae omnia in Bibliotbecis fuis Alexandria repofuit . Qui aftipulantur
    Agellius, Ammianus, Euíebius, & Seneca ; quamurs in numero varient. 6'
    Quis dicat porro, ab infinita prope hac librorum ex coto Orbe conquifi- *■*'«»•'•»
    torum congene mylticos ^tgyptiorum bapientum Codices m Bibliothe- tr.Eu.
    ca rarifiima Tolos i uifie excluios ? quis eredat ea monumenta, qua: ргж ^¡¡¿f
    cœteris omnibus non apud JEgy ptios tantùn>,lcd & apud exteros in pre-
    tio erant Se exiftimatione maxima, qusque cam auidè ab omnibus expe-
    tebantur, fuiíTc regleöa } Certè nullus.
    Sed dicent, Omnes hofee libros íubDiítatore Caefare infelici in
    cendio fublatos ad poßeritatem peruenire non potuifie. Refpondeo.
    Ponamus conflagrafle ; cum tarnen haec ingens libiórum Orages non con-
    tigerit nifi 224 anno poft eorum acquifirionem \ non fcquitur omnes ira
    fuifle abfumptos , vt ad pofteros nullius doftrina peruenerit . Quid
    enim in tam exquifita librorum mulcitudine ipacio ducentorum & am-
    a 2 plius
    t

    PROPYLS AGO NI STIC I

    plius annorum, ab horainibus ftudiofiflimis vndequaque, cum ad elegan-


    tiflimumillud regium contemplandum opus , cum ad inzftiraabiiibus
    thefauris perfruendum, confluentibus, quid inquam excerpt non pocuit
    & cranferibi ? quancas gazas cranfporcacas pucamus , non vulgarium,
    quosplerique negligebanc , fed recondiciffimorum quorumuis librorum
    quos inter baud dubiè primum locum obcinebanc ij , quos Sacerdotales
    vocabant» hieroglyphicis notis & fymbolis fpe£tabiles > Ego fane haec
    pauló profundiùs expendens > quicquid hodie antiquae Sapientix fra-
    gmentorum iupereft,ex ilia veluti è locupleti Amalchaea: cornu profluxif-
    fe, arbicror. Hinc omnia Trifmegifti, Berofi, Chaereroonis, Manethonis,
    Phlegoncis, Aftrampfychi, Pherecidis, aliorumque cùm Arabum , tùrrb
    Chaldaeorum fragmenta, quae paffim allegamus, exijife videntur . Hinc
    anciquara illam & myfticam y£gy ptiorum Philofophiam ab Ariftotelo
    concinnatam, quae multos annos in Bibliotbeca Damafcena latuerat,pro-
    dijfle certum eft; quam deindeFrancifcus Rofeus Rauennas tandera lu
    cí reddidit èGraeco primum in Arabicum, &ex hoc in Latinum demum
    tranflatam. Sed verba eius audiamus i fie enim loquitur . Сйтапполп-
    */!/»• te Ьлс tertio Varna/ci agerem^anclijjimè Pontifex , Vf bonarum literarum fem-
    per cultor, obnixè отпет dedi ореглту milis parcendo difpendijs ac laboribus }qw>
    celebren» Vrbis Sibliothecam ingreâerer ( comité amico nonnihil locuciones
    Arabica imbuto ad inferiptiones facis perlegendas ) exploraturus digeflos
    illic codices innúmeros 1ST pretiofos ,• inter quos pr<ecipuè îmus vetußißmus ос»
    currit prttnotatuStjiriftotelis Theologia feu Philofophiamyßica : quant quoniam-»
    audiuetam fuiffe abArtflotele con ditлт , amißfamque deßderari j fiatim fuccur-
    rit impetus habendi operis, cogitans quant & futurum effet exißimationis apud
    omnes Philofophos & Theologos . & ccecera qua; fequuncur. Vide quae do
    huius Philofophiae prasftanria fuse in Obel i fco Pamphilio difleruimus .
    InBibliotheca quoque Babyloniorum huiufmodi libros conferuari,
    лпш£т. teftatur Elluchaien Arabs : verba eius in Arábico fie ionanc :

    J-jAjVl tjjAo çj ^ахГ jm* л^З O» (j-LJt <J¿

    & \£ m uxii <j


    Primos hominum in Mgypto prognatos indígena gloriantur > atque Liferibebant
    librosfuosfiguris quadrupedum,ferpentium> 15Г ahn um inßrumentorum , Vf ab
    indigents relouèrent occulta arcanafapieHtiœ fuœ . Huiufmodi Iibri in the-
    fauro %egis aâhuc in bunc diem confer ил ¡tur .
    Similia refere déBibliotheca GazenfiSeduna Archimandrita eiufdem
    loci, qui in relatione quadam de Samaritanoruin infiitutis tractans , fic
    dicit Samaritice :

    Ri Ut'lt %a-
    m»rtt»n» m

    thiol
    vu\tw?a v^mwr^A пт^рпя тЬъзъ
    iCAPVT PRIM V M* о .

    Нос cft : JE/? no¿» ш Gdça 'Bibliotheea plena libris antiquité ex tjs mulct inue-
    ftiuntur Jcripti à Sacerdotibus £gypti ; litera eorum peut fimilimdo animalium,
    ^dicitur, quod illireßent ex 'Bibliotheea Ftolomai Regis JEgtpti . Porro ncr
    que iEchiopia hifce Ptolomaicis Codicum theiauris caruiffe videtur;
    ¿chiops eniro à me per literas de rebus /Echiopicis confultus, ííc ad quae-
    ßta re/ponder ./Ethiopicè. ..
    Abi faalaeba amneia bemach facha zazzabha facha lita, chama ahab Mí( ,;Л/.
    laanca chulu zafamaanu vezaamarna im abina veana ahab laanca, afma_f >h»p> ы>уГ»'
    bazuhhan mazzachafat bechulu Ithiupia. feu. fadufada babel nagufana ь^Цшы
    \azazzachafu bathurat hhaia zaithauuas zaalb hholko anfas vechulu. arui *dm

    gadom .
    In Uteris ad me mijjis petit, njt te certioremfaciam de omnibus ijs , quee ab anti-
    quit fat ribus audiuimm, maxime de'Bibliotbeeit /Ethiopia . Dico itaque tibi,
    mnltos , eofque antiquos: libres fajfim in tota JEtbiopia bine inde reperiri , potijfi-
    mum in domo Impetatorit nofiri, è quibus multi fcripti funt figurit animaliuw $
    quo i dicunt antiquitùs ex, Mgypto tranßatot ,
    Huic non abíímilia apud Nicolaum Codignum dc Bibliothecis вмияЬееж
    Ethiopia? narrât quidam Anonymus : In monte, iaqa'it, Amara, 'Bibliot he- ^thiopi*.
    a illa celebérrima conferuatur, qua: initium à Regina Saba dicitur accepijp ; de
    po[nos ibi effe libros multo s, quo s tune Salomon ipfifyginœ, ab Hierofolymis in
    patriam difiedenti, dono dédit % £5° fingulit deinde annisjolitus erat ad eandent**
    mittere ¡ inter reUquot effe quofdam, quot Vetuilißimus Ule Enoch ab Adamo fi~
    ptimut de cœlo, de elementa, deque alijs pbilofophicis rebut compofuit . Ще alios,
    quibus res Mathematics, or plurima adfacrot ritut <& cœremonias SpeftantitL-»
    Noe'mut tradidit . /Hot ab Jbrahamo edttot, cùm effet in-Valle Mambre, vbi phi
    lofopbiam publice profitebatur, isr eot babebat Auditores, quorum opera quatuor
    illot Reget, qui Lot hum cœperant, acte proßigauit . jiliot à Iobo,ab Efdra» à muU
    tit Pr.ophetts, çepfitmmit lud<torum fonttficibut d? rebut varijt conferiptot. Aliot
    effe libros, de rebus varus partim folutâ, partim ligatâ oratione à Sibyllit . Aliot
    ab ipja Regina Saba,çyeius filio Melilecbo compofitot . Huic relationi etil fi
    des non omninôadhibeoda Ht, quandoquidé earn diligenti examinatione
    fa&à non ira vericati conformen) inuenerim ; nequáquam timen dubita-
    ri debet) plurimos adhuc ibi libros, eofque rariiïunos, ac nobis inuifos re-
    condi } cui fidem faciunt alij vEthiopes,& inter cœteros Gregorius Ab
    bas montis Amara?, qui dum haec feribo Догаж degit .
    Non dicam hîc de celebérrima Bibliotheca Byzantina , quam Zo- иЫмкЬм»
    riaras & Cedrenus centum viginti mille Codicibus memorant fuifle infi- вУИ1Кта-

    gnem j in qua& Draconis inteftinum 170 pedes longum, totâ Homeri


    Iliade aureis literis conferiptâ memorabile conferuatum fuifle legitur ?
    Quis nefeit diuitias Bibliotheca: Attalicx Hue Pergamenae , quae ducentis
    millibus librorum fingularium inftrucia claritate próxima, teñe Plutar-
    cho, ab illa Alexandrina fuit ?
    Ex
    PROPYLS I AGONISTIC I

    Ex quibus omnibus haud dubiè ingens Reipublica» Literaria tori


    que pofteritati vtilicas &c emoluinentum profluxit . Quicquid eninu
    fcientiarum &artium feu difciplinarum modo fupereft, ex ijs cranfiatum
    primo quidem per Griecos ad Romanos, deinde per hos ad reliquam po-
    ftericaccm perueniffc , nemo ambigere debet . Si igitur reliquat artes
    & feientix per continuam tränier iptioneni ad hxc vfque témpora propa- •
    gataefunt; quis hieroglyphicam jËgyptiorum Sapientiam fimili racione
    hueufque propagari potuiíTe negabit* Imo id verum efle, Oedipus hic
    toto paffim Opere demonftrat ex ^Lgyptiacas doólrinae fragmentis, vete-
    rum Authorum monimentis fparfim hincinde infertis ; qua; cum omnium
    oculis obuia fint, ea fufîùs hoc loco deducenda non cenfui . Imperitè igi
    tur quifpiam hieroglyphicae interpretations *VW/*í«r cx eo , quod nulli
    libri iuperfint, arguet .

    С A P V T II.

    Reliqu<e Obieäiones >qu<e fieri foffent , foluuntur .

    INter cœtera, quae magnam vim ad inftituti noftri radones euertendas


    obtinere quis arbitrari poflet, funtquoque libri illi Apuleiani , quos
    de opertis adytis prolatos, aie, Iiteris ignorabilibus praenocatos, partim fi-
    guris animalium,partim nodofis & in modum rotas tortuoíis capreolatîm
    eondenfatis apieibus . Verùm qui i^f^apâQuaç Apuleianae argumentum re
    Solutie.
    ite callueric, facile videbit, fidis & fabuloiis rationibus caufam fuam fta-
    bilire contra nos conaturum eum, qui hoc fe argumento muñiré volue-
    rit . Nam praeterquàm quôd huiufmodi enarraciones ab Apuleio погь
    tarn veritatis hiftoricae altruenda?, quam ingenij vberis oiientandi gracia_»
    funt fi&ae; certènon video cur ijs tantopere fidendum . Accedit,Apu-
    leium nequáquam huiufmodi literas prascisè&omninô ¿yvu&tpvíCea igno
    rables fenfifle, fed quatenus difficilliraá feribendi rationc à profanorum
    ledione munita folum videret impedirás ; quin Sc feipllim ijs imbuturru
    infequenti verborum coneextu iníinuac . Tunc Jemotisyinquit, procul pro-
    A(:iij.*4- finis omnibus ¿tuteo indique me conteflum amicimint arrepta mam* Sacerdos
    introduxit in ipßus fiicrartj penetralia . Qu&res forfin ßudiofe LeSlor, quid dein
    de diftufnßt, quid faclum ? Dicer em, ft dicer e iiceret ; cogtio/ceres,fi beeret au-
    dire s fed parem похлт contraberent aures lingua temeraria curioßtatis . Pa
    ri ratione cum Ammianus Marcellinus literas hieroglyphicas dixit ignora-
    biles, non GrcEcis, non Arabibus, non ^gyptijs , fed Latinis ignorabiles
    diîiit . Audiamus verba eius : Sunt, inquit, çy>Jubterranei Syringes, <(? qui-
    L гг. lulitm.
    damflexuofijecejfus, quos,vtferturyperiti rituumvetuîtorum aduentare dih-
    uium pr*Jctj, me tuent ejque , ne ceremoniarum oblíteraretur memoria, penitus
    operofis digeïlosfodinis per diuer/a loca ßatuerunt, er excißs parietibus Volucrum
    ferarumque genera multa fculpfer unt,ççp animalium Species innúmera*, qttas bie-
    roglypbicat appellarunt, Latinis ignorables . Quôd íi íimplicicer ignorabiles
    dixit, cur eas ab Hermapione cognitas & explicaras afleuerat alio in lo
    co/
    «: мс ар VT secvndvm: *

    со ? Eo igitur ГепГи literas ignorabiles dixifíe cenfendus eft , quo nos ,


    cum aliquid difficile & impenctrabile innuere volumus, Arabicum dici-
    юи$ , aut fimili nobis ignoto charaâerum genere conícripcum . Quod
    porro Strabo dicat, Ghsremonera /£Iij Galli Ducis in .¿Egyptum comi
    té m, quod hierogl y phicorum cognitionem iè-баНеге ia&are t , pafllm ' ab
    omnibus fuifle ludibrio habitum ; non ideó fa&um efle exiftimari deber,
    quôd veluci humani ingenij vires longe tranfcendentem attentarct mate-
    riam, fed quod ignariffimus cùm effet» & nullâ exquifitioris do&rina? fup-
    pelle&ile inftru&us, rem arduam omninó & difficilem aggredi prgfum-
    ptuofiùs auderet , vti ex contextu verborum patet ; fie enim Strabo ;
    П«^и*вАвЭ-« Лх Tis t£ A'Ac£«*d\>e/a$ «Wîi rrt tit т Aí^u^eisA/Afo ГагААй) таР vytpivt Xa/çrt-

    Comitatus quidemeß JEltum Galium Ducem ex Alexandria namgàmem in Mgy-


    ftnm quidam nomine Cbœremon , qui emfinodi fcientiam profitebatur ; fid ob
    ignmntiam Juferbiam plurimum ridebatur . vcl vc Grxous tex r us habet ,
    plurimum ridebatur Veluti fuperbus idiota . Imó pauló poft , eo ipfo tem
    pore adhuc plerofque Sacerdotes hierogly phicorum fcientiam calluifle ,
    quamuis ab omnibus earn abfeonderint, fequentibus verbis oftendit:
    Oïïendebantur ergo ibi Sacerdotum «des ас domicilia, in quibus Eudoxus 4s Pía»
    toegerant . Etenim ffudoxus ситШаыпе ео profeBuseñt^ambb'ktífaSacer-
    dotibus annos tredecimfunt Ver/kti , vt поппиШ tmdiierunt . Ißi Sacerdotes
    cum rer um cœkïlium Jcientid prœfiarent , cater umarcanam earn fernárent , ñeque
    cum quo quam communicare VelJent ; tarnen ф> tempore, <? obfequioAleùîtli non-
    nulla precepta enarrauerunt , cum plurima interim 'Barbari occultaient. Et
    paulo poil : Ignorabatur annus eo tempore apud Grecos, quemadmodum alias
    permulta > doñee iuniores yíftrologiab us acceperunt, qui Sacerdotum monumen-
    ta in Grxcam linguam tranßulerunt, ö* adbuc tum ab ys , tum a Chaldais acei-
    piunt . Qu« verba fane tarn clara funt, vt videantur eíTc omnium eorum,
    que ha&e nus dicta funt, а*акар*\сц(м-ц feu recapitulado .
    I) vero qui de huiuímodi Гасгг feientiae reftaurandse fpe nimis abie-
    ctè & dcfperatè loquuntur, audiendi non funt , vti Michael Mercatus ,
    Vir altoquin prudens & doftus, fed plus aequo pufillanimis • Hic eninb
    in íupplemento Obelifcorum» poftquam multas raciones ad eorum inue-
    ftigandorum impoííibilitatem oftendendam propofuifíet, tandem veluti
    delperabundus in hace verba ex-clamat . Edunque tanto tempo , chela Vera
    notifia delle let tere bieroglifichefu ofeurata e perduta nell'Egitto , doue effendo
    prima Hnuta da iSacerdoti filamente Çcome dijfufamente (i è dtmoñrato nelL'al-
    tro Capitolo ) che bora non pofiiamo bauer pit* íperan^a di rit roñar la cosí nell'E
    gitto, come m altro paefe , &c. Tanto igitur tempore, inquit, bieroglyphicorum
    notitia ob¡curafuit <¡r perdita inJEgypto,vbi primo inter Sacerdotes tantán^
    conferuabatur, dehule (fupplco enim pendentem Mercad fententiam ) fie
    iñdetur interifjfe, Wmodo nulla fies juperfit ad earn nee in Aîgypto , nee in alijs
    rtgionibus reperiendam . Miror ego hominem hic tarn auda&er3feu potiùs
    timide irrrpoffibilitatem huius negotij aííeuerare. Si dicas : Mercatuseo
    pertingere non potuit, ergo nullus aliusi Argumentum aflfcrs nullius
    mo-
    PROPYLS AGONISTICI

    moment!. Quis cnim adeo dialecVtcarum praeceptionum ignaras eft,


    qui non videat huiuftnodi enthytnemata nequáquam concludere? Nam
    falfó, nè dicam ftolidè, ratiocinaretur , qui diceret : America omnibus
    feculis ipcoropercafuir ; ergo vel nunquara extieit, vel fieri non pot eft ,
    vt reperiatur > cùm earn aliquando,imô Salomonis tempore cognitamJ
    fuiiTe, non obicuris indicijs monftret Arias Montanos, imô aureum illud
    ernfc primùm indedelatum , ex nominis etymo non inconueniencer
    oftendati Amencum vero Vefputium, & Chriftophorum Columbum ,
    earn hifee vlcimis temporibus denuo detexifle nocius eft. quàm ve dici
    debeac . Pari rationc faliam adftrueret conclufionem, qui Regiones polo
    verique fubie&as, eo quod mortalibue hucufque incompertac fínt.vel non
    exftare, vel inueniri non pofle, inferrec . Faifa itaque eft argumentation
    non faäo, ad impoflïbilitatem faciendi . Ex eoenim quod nullus ha&e-
    nus inuentus fît, qui genuinam hieroglyphicorum feientiam demonftra-
    uerit, non fequi tur, nullum futurum , qui earn aliquando fit demonftra-
    turus. Multa quotidiè reperiuntur , quae priùs omnem humani ingenij
    Inuen M va*
    ÍSÜ"' fubtilitatem excederé videbantur . Qnod Ci quiipiam hoc tempore pro-
    diret, qui vitream Archimedis fphaeram , volitantes Architae columbas»
    Daedali ftatuas fuapte fponte hinc inde curfitantes, fe fecifle iaäaret;
    eum fine dubio tanquam operum inimitabilium attentatorem ridèrent
    pleriquci cuiufmodi tarnen opera ego Fraocofurti in Germania faéta-»
    hifee oculis meis vidiífe me memini, tanto ingenio architecbta , vt nec
    Archimedem,necArchitam,nec Dxdalum ad tam eminens artis faftigium
    aipirare vnquam aufos fuiffe, plane mihi perfuadeam . Ceflet igitur in*
    firmum argumentando genus: non fa&uin eft > ergo fieri non poteft .
    Multa paffim indodorum feculorum incuria neglectuque, vel remporum
    vetuftate, hominumue obliuione fepulta,fingulari Dei prouidentiâ hifce
    temporibus denuo eruuntur. reftauranturquc . Multa etiam in incogni-
    tis nobis regionibus paffim, quae nos latuerunt , fcita fuerunt . Sic Ту*
    pographica ars à Ioanne Guetenbergio Argentincnfi Moguntiac féliciter
    deteCta ; ас pulueris pyrij conficiendi ratio , qua; tanto tempore nos
    latuit , Sinarum genti nequáquam incognita fuit . Sed quid peregrina.»
    fe&amur > Inrueamur cœlum,commune illud naturae fpeculum ; & prat-
    fentem ccelorum faciem omnibus prioribus feculis incognitam depre-
    hendemus- Comparent ftellae nunquam vifac, & vif« difparent . Ipfe«>
    Phoebus, qui rerum omnium in vniuerfo natura: Theatro afpeôabilium_»
    longe pulcherrimus omnium opinione eft habitus, hoc feculo tanderro
    furnofa facie, ac infe&o vultu maculis prodijt; diceres eum variolis la
    borare fenticentem . Luna quoque terras figuram arTeóbms , maribus
    turgens, momibus & confragofis vallibus modo veftita comparet , anti-
    quis feculis hifce infignibus inuifa . Venus veluti altera Lunac Simia, cor-
    nutâ facie furgens, nunc «wffagrw , nunc сРде*5рог > aut явгф'л&иг 9 aliafquc-
    induta formas in fcenam prodit antehac incompertam . luppiter, qui io-
    ih litarius orbe fuo haftenus circumuagari putabatur, modo longa mini-
    {trorum cateruâ, digna regia ílella tanto comitatu, incedere conipicitur .
    Co-
    CAPVT SBCVNDVM.- ;

    Cometas quoque fpatio , quo eos olim rude feculum coarcbbat , minime
    content!» altiora affectantes fuper Solis Lunaeque vias dominio confpi-
    çiuntur fubiimes . De quibus qui plura d efiderabit,confulat ly nceos hu
    ms feculi Mathematicos . In terreltri Orbe пол minores videas гсгипъ
    Metamorphofes. Habitantur paflim vtriufque zonae tórridas frigidaeque
    fubie&ae regiones, quarum illam aeftus intemperie » Jianc frigoris incle-
    mentiâ inhabitabilem afierebat Ariftoteles . Vifuntur hodie *ri%fkng no
    bis contratantes, quosfuo tempore eñe negaba t magnum Ecclefix lu
    men Auguftinus, & Laâantius , Circumi tur hodie totius terreni Mundi
    globus, quem turbinatâ fuperficie in infinitum exporrecium fimpliciùs
    сredebat antiquitas . Quotidie noua Régna, Infuhe, montes» hominu ль
    ferarumque monftra,de quibus antea nihil conftabat, deteguntur . Нас
    enim viciffitudine rerum, hâc varietate ас metainorphofi ludit in Orbo
    terrarum cum filijs huminum aeternaDei Sapiencia . Sic inconftans con
    tinuo rerum vertitur ordo : fie in circulo eunt omnia, donee in centro
    tandem, quod tine circumfcrentia vbique, ftabilita quiefcant . Eil cnirru
    hxc maxime ab Authore naturae ad Vniuerfi decorem intenta viciffitu-
    do . Corrumpuntur res, vt generentur -, generantur, vt iter um corrum-
    pantur, & fie alterna mutatione in fuo Saru & vigore conferuentur j
    лес quicquam Mundum hunc magis decet, quam indefinens hase гегипь
    corruption confentienfque rerum omnium diffenfus,iuxta illud Pindar i :
    ■ .. ■ ^ ; ;\»,t:3J^. . ; '.' -i. . • • ! .
    fiV ¿'¿Tif pfbAtOi ха^тгл* a'gK(aCj( ■ ;

    Non femper nigra terгa frutlum edunt у


    Nec Volunt arbores omnibus annornm periodis .
    Eruflum fudueolentem ferre copiojumy ... .; ! .. -
    Sed alterms viribus :,y?c etiam homines Verfat fors .

    Egregiè fane hifee fubferibit Seneca : Rerum natura fiera Jua ßmul nùn-з
    tradit, initiatos nos credimus, in veßibulo ems h&remus : ilia arcana non pro-
    tnifiué) пес omnibus patent , redacta in interiorefacrario chufa , ex quibus aliud
    h*c atasj aliud> аил poft nos fubtbit, accipiet . Hafce igitur viciffitudinis le
    ges omnes humans vitas aôiones fequuntur : mutantur Regna & lmpe-
    ria, fuis quandoque reftituenda cyclis : perduntur fcientiae & artes , vt
    fuo tempore & feculo, quando nimîrum rerum Arbitro Deo vifum fue-
    rir, reftituantur . Quid quod vno Imperio, v nâque Monarchia politic us
    hie Mundus diu confißere non potuit. Adeo varietatisappetens eft hu
    manas vita: conditio. Ita fi circa vnam & eandem icientiam tantùm oc-
    cuparentur mortales, vnaque Temper effet omnibus rerum cognitio & fa
    cultas} torpefcerent ingenia, (cholas tanguèrent, rerum digniffimarurib
    omnis ceflaret inquifitio . Nunc vero inuentarum artium interims, &
    noua nondum cognitarum inuentio» mirum quantum praeftantia ingenia
    exftiraulant, tum ad hafce pertinaci Audio &conatu perquircndas,tùm
    b ad
    PRÔPYlJÉI AGÖNISTlCI

    ad illas ex obliuionis & ignorancia tenebris eruendas aiferendafque l


    Sepulta funt igitur, vt viaîdiùs refurgant ; vc luculentiûs paceantjatent,
    lié pereantdenique, perenne Sed quêis , vel quando fuis reftituendij
    focis, fbîi illï, qui fîbï futurorum tcmporûift neceffitatc* reféruauit, co-
    gnitum eft ¿ 1
    Нгс Sc fimiliainnumeris exemplis confirmare poflem , nifi гегштъ
    paiïïm notarum taediofà narracione Le&oris patientia abuti vererer. Nul
    la feientia tarn ardua, fublimis, & incognita , quam non humani ingenij
    fubcilitas penetrare pofllt ; nullam quoque artem extinft m penitus auc
    perditam exiitimem, cuius non veíiigia in aKquo Mundi nobis incognito
    ángulo, feu Bibliotheca quapiam peregrina,fub pèrcgiïni idiomatis te
    gumento, vèluti fub fauillis & cineribus, inier femeforum Codicum pul-
    ueruîenta cadauera, fepulta fulgeant , aut quae in varias partes iniuria
    temporum diiîipata & difeerpta, apud antiquos Authorcs ipariîm noru
    reperiantur. Quód autem fepulta iaceant, cpneingit partim incuria &
    negligentia, partim inuidiâ& ignorantiâ eorum,qui huîufmodi librorum
    thefauros pofsident, O quot, & quàm egregia , ас nullis opibus compa-
    ránda librorum monumenta hinc inde in eclebrioribus Bibliotheciscum
    tineis 8c blattis lu&antia fítu pereunt & fqualore ; qua? fi lumini per vi-
    roslinguarum peritos committerentur, Deum immortalem î quam exi-
    miumincrementum breui tempore fuppelliclili literaria;» adeô incultas
    ас impolitae in muUis, videremus accefsiiTc, potifsimùm ex Hebrxorunu
    &Arabum thefauris. Arabes enim , vtpote JEgypto vicinos 8c conter-
    minos,facrx adhaec Philofophiae aemulös hommes Se ad rerumabditarum
    inquifitionem à natura procliucs, verifimile eft ficuti alias omnes libera-
    liores difeiplinas , fie /Egyptiorum potifsimùm rèconditiores vndiquo
    conquifitas, Iiterifque commendatas prae cœterîs gentibus fuas fecifle .
    Hebraei verô tantam habent ad ritus, facrificia, cccrcmonias , facras difei-
    linas Egyptiorum affinitatèm, vt vèl ./Egyptios Hcbrâizantes , vel Не»
    raîos ,/Egyptizantes fuifle mihi plane perfuadeam . Nam vtrum hi ab
    ./Egyptijs, an hi ab illis ptirhâ Philoiophiae îuâe fundamenta fufcèperint ,
    mérito quifpiam dubicare poflet ; niii facrae literac luculenter fUj>erftitio-
    Religionis fundamenta, & architectonicas rationes, ex НеЬгэеогипъ
    lege defúmptas pafsim monftrarent. Sic enim legi tur in libris Mâcha
    it, m.u^ kaeorum : Et expanclerunt libràs legit, âe qtùbus gentesferutabanturßmilitu-
    dinem ftmùlacbrorum fuôrum , & attuierttnt ornamenta Sacerâotalia , &c.
    SSîIÎi'* ^ertè Cabala, quam ipfi ab Adâmo ad Enoch, ab Enoch лА Noèmunb ,
    ab hoc ad Abrahamum, ab Abrahamo ad Mofen, à Moie denique ad rc-
    liquam pofteritatem continua traditione à primis Mundi incunabulis ad
    haec vfque témpora prb^agatàm dicunt, nihil aliud , nifi hieroglyphic*
    Sapientia; archetypus fuiflc videtur. Hebraeosenim primos mortalium.»
    lcicntias& artes, íimiliaque recóndita facramenta columnis faxeis, Ute
    ri tijfque Obelifcis, tanquam perenhiá antique Sápientis teftimonia con
    tra omnem ignium aquarumque violentiam infculpfifle , teftatur Iofe-
    phus 5 quos Simia: Heb raso r um Aegyptij à Chamo edoéli, irçitaci funt ,
    vt

    \
    CAPVT TERTIVM.1

    vt alibi oftendimus. Di&is fidcm faciunt quamplurima, qua* inter facras


    £gyptroruro fculpcuras paffim inneniunmr,nefcio quid indigitantia He-
    braicum. Quid enim aliud Sphynges ilia: Aegyptiacae, quas in templis
    fuis ad mf/A кя «h*p¿n&, hoc eft, ineffabilia façramenta demonftranda,
    infculptas habebant,niii Cherubinorum corpora areas fuperpofita reprae-
    fentare videntur? Quadriformes vero r$ кшцаг'шг , teile Clemente , itb
    publicis folennitatibus circumferri folitae aureae imagines , nihil aliud re-
    шШГе videntur, niij quatuor illa apud Ezechielen) ani malía , tot fcripto-
    rum monumentis celebrata Adde fccretiorem illam Hebraorum do
    Deo, Angelis, Daemonibus, quam ruino quadrigam vocant, fapientiam,
    euro Aegyptiorum dogma tis penè cue eandem, vt & in Cabala fufe often-
    dim us . Multa hic dicere poffem de virga Mofaica, de facro Tau> de Ser
    pente eleuato in deferto, de alijs facris inftrumentis quibus paffim in fa-
    erificijs fuis vtebantur,de capitum ornamentis , habituquc Sacerdotali ,
    quorum omnium notifsima veftigia inter hieroglyphica reperiuntur.
    Sed quoniam in toto hoc Opere de ijs copiofa pafsim dabitur dicendi
    materia, fingula in fuá loca differ emus . Interim fatis erit> hie obiter
    tant ùm demonitrafle , quantum reconditioris literatura; Hebraeorum &
    Arabumcognitiofaciat ad hieroglyphic* literaturas inftaurationem j &
    quod ilia fola ex Orientalium petenda (it fontibus. Imo aufim fände af-
    firmare, quod eiufmodi linguarum negle&us, ficuti inducit ignorantiam
    rerum eximiarum, antiquita turn haftenus inauditarum»aliarumque artiuui
    aefcientiarum xrernis tenebris damnatarum ; ita earum cultus & pro-
    motioingentia non Reipublicae tantùm literaria:, fed & toti Ecclefiae, ac
    Reipublicae Chriftianas commoda prasftat & emolumenta .

    CAPVT III.

    Defide, ingenuitate, cœterifque ad ßylum fcribendi rationem fer-


    tmentibus, quibus in hoc Oedtfо procefftt Author .

    INter costera Le&oribus meis non exiguam admirationis fuppeditabit obleft,e«

    matcriam, Authorum quorundam exoricorum], videlicet Arábico-


    rum, Hebraeorum, Chaldaeorum, Perfarum, Coptorum , aliorumque fi-
    milium frequens allegatioi de quibus id mihi obijei poife video ; Quis
    Authores hofce vidit '! quis feit» vtruro teftimonia & authoritates fince-
    tè & candide deproraptae fine ? vtrum ingenua locorum interprctatio
    allata .г Quod iudicium vt pra:uenirem,iïnceritatïs mea» teftes volui di- Seluti0b
    âorum idiomatum peritos,quibus priùs autographo ante oculosexpo-
    fito depromptas authoritates examinan curaui . Librorum exoticorunb
    textusexaminarunr, & cum autographo contulerunt quotquot fere in,
    Triumpho polygloflb Caefaris honori confecrato, inlinguismagis exoti-
    cîs/uam impenderuntoperam; Arabica &SyriacaMaronitaejHebraica &
    Chaldaicaloan.Bapt.Iona earundem ProfeiTor Pontificius,deindeR.Ifaac
    & R. Da&ylus Romani, quorum vterque à me pretio condu&us locis ex
    Ь г Rab-
    PROPYLS AGONISTICI

    Rabbinorutn monimentis fideliter depromendis Amanuenfis munus


    obijtj quibqs fuccefsit prasfcntis Operis Typotheta Zacharias Domini
    cas à Kronenfeld Palxo-Pragenfis, qui pleraque ex ipfis aucographis, vc
    maiori fíde procederetur, compofuit . Vr proinde de mea fide & inge-
    nuitace nemo ampliùs dubicare pofsir, nifi omnis humanas fídei peflunda-
    tor; cui contradicere, nihil aliud eft, quàm nodum. vti dici lolet, in-
    icirpo, pilumque in ouo quxrcre . Quod fi quis feceric , is fe longifsimè
    à veritate rei,à candore humani peftoris,à noßra intencione abcfle intel-
    ligat t nec me culpet, fed animum fuum ; caueacque ne idem forcafsis
    fibi contingat, quod ictericorum linguis & oculis folet, vt quae alba (lint
    omnibus fanis, quaequefuauia, illis amara, lurida, varijfque infe&a colo-
    ribus videantur .
    Quod autem ad fcribendi genus attinet, nec illud ex aequo placitu-
    rum praeuideo,cùm & in hoc fubinde difpliceam mihimetipfi.Nam dunu
    in eo artium, feientiarumque» vci & exocicarum linguarum vbercate , fin-
    gula conor accingere>idque quàmbreuifsimè j vix rerum chaos effugere
    potui, przfertim quando, quod vfu & racione collegcrimj oratione iub-
    tili & prefla ad Accicorum aures cereces explicare non vfquequaque va-
    caueric . Saepemaioris ingenij putem, loco fuo & tempore in abditifsi-
    marum rerum expofitione culcum négligerez quàm religiose in omnibus
    obferuare. Itaq; neq; Tullianam phrafin, nec numéros Temper amplec-ti-
    mur,fed pro ratione materia: 6¿ argumenci polychromatico genere vtimur.
    Notis & fymbolis defeäu aliorum noua fubftituimus nomina. Fucos etiam
    confulcô,argumento quod tractamus ita iure fuo veluti poftulante,omic-
    tirous ; fecùs enim faceré, nihil aliud forer, quàm rugofam vetulae faciem
    irrito conatu & imprudenti confílio>pulchram reddere velle. Vnde haec
    illis relinquimus, qui in feriptis fuis veluti ad Lydium Ciceroniana: elo-
    quentiac lapidem concinnandis,omnem aetatem confumunc. Mihi argu
    mentum graue, difficile, arduum, fubtile, reconditum ijs verbis, quae non
    tarn elegantiam , quàm claritatem prafeferant, explicafle fufficiat .
    Quod reliquum Oedipi fpe&at, boni Oedipi partes explere conatus
    furo, id maxime ob oculos mihi prefigendo, vt vera dicerem , & hueufq;
    Reip. Liter, incognita, hoc eft, faäorum genera tantùm > non modos ¿c
    ferupula profecutus, nifi cum tuto atque vtiliter addi loci opportunitas
    peteret : nam multii affe&ione multiplici multa affinx it tumor, plera
    que etiam vera comperta, fed proríus fuperítitione enormia ad punctum
    explicare non tulit haec astas, dum adhuc animi curiofi doârins incen
    dias calent, rerumque iam dudum proferiptarum vigor non tam ad in
    citando* homines, quàm inftruendos propofitis adhaerefeit.
    Habes inftituti mei rationem, Le&or beneuole,in qua fi quid laude
    dignum, Deo bonorum omnium largitori id imputes velim ; fi vero non-
    nulla difpliceant, illa vel exeufes, vel meliora fubftituas .

    CA
    CAPVT QVARTVM.

    С À P V T IV,

    difficultate Operis, %) auxilijs à varijs in hoc Oferta


    collatis •

    QVi nauiganc mare, cnarranc pcricula eius \ qui incognitos abdita-


    rum rerum receíTus explorant» quot laborious, curia, vigilijs fe con
    fidant, quot difficulratum fcopuli fuperandi,quot inculta, auia, & dcuia
    deferta adeunda, cum quot monftris concertandü ficfolos illos nofle mi
    hi perfuadeo, qui fimilia vel attentarunt, vcl difficultatibus cerriti veluti
    def perationc in tranfuerfum aôi à propofito fibi tramite deftitcrunt .
    Ego fane, fi quis alius, in hoc przfenti Opere omnia dictarum difficulta-
    tura praeeipitia me expertum cfle>diccrc non inficiabor. Hiftorias con- Genius
    fcribere,Mathematum dulcía illuftrarc viridaria, Philofophica Theolo- 0p*r,,'

    gicaque folis opinionum difparatis ful ta fententijs meditan, cœterifqucj


    liberalium artiú ftudijs publico bono incumberej tranquillú,raellifluum,
    & plenum dulcedinis argumentum, huius difficillimi comparatione non
    iromeritó dici poteft : Siquidem in hoc, dum vbique, vti dici folet, aqua
    harret, quam anxiusScriptori animus ? quam dubia 8c perplexa mens?
    quanta; animi corporifque contentiones ? dum vix cubitum fine fcopu-
    lo, vix pedem fine ofFendiculo, vix palmum deniq, fine indomabili mon*
    ftro progredi licuerit . Sed quid in tarn hórrida folitudine,confilio omni,
    duce adhsec 8c dire&orc expers facerem* paucis explico. Hîc omnia
    antiquitatum monimen ta infpicienda ; Mufea, Bibliothecx turn Romana;
    Vrbis,tum totius ржпе Europa; confulendae hîc famofaCodicumOrien-
    talium autographe ex Grxcorum, Hebraeorum , Arabum, Syrorum,
    ChaIdacorum,Coptitarum reconditorijs deprompta, primo incrcdibili |B rubfi¿jjs
    labore peruoluenda, deinde tranferibenda, demum interpretanda fue- ДеГ^*
    runt : vt vero huiufmodi obtinerem, mox literarium cum do&is погь
    Europa; tantùm, fed & Africa: ас Afi« celcbribus Viris, (fine quorum in-
    (truâione&confilijs fieri non pofie videbatur vt Opusdefideratam per-
    fedionem nanc i fcerctur ) commercium lingua vnicuique vernácula, non
    fine fumptibus inftituendum fuit . Vt interim labores, tum in Qbelifcis,
    tum in cœteris monimentis iEgyptiacis, tùmRomae, turn alibi fuperftiti-
    bus, & ad me tranfmiffis, genuinâ finceritate delincandis, incidendis, cx-
    ponendifque exanthlatos fileam •
    Verum quid opus eft iingula fufiùs commemorare, cüm vel ipfa
    Operis przfentis infpe&io, veluti infpeculo quodam Iucidiffimo, labo-
    rum concatenatorum fyftafes fat fuperque exhibeat .г Sed venio ad au-
    xiliares doäorum Virorum copias recenfendas. Cccptum hoc Opus pri- ,еП5р"ь".
    mo fuit ad inftantiam Nicolai Peircfcij р***еЬв , in Parlamento Aquenfi
    Proui ncix Galliae Narbonenfis Senators fapientiflimi, cuius Viri amplif-
    fima in Remp. Litcrariam mérita calia funt, vt nulla poftcritatis obliuio-
    ne deleri pone videantur. Legat, qui volet, vitam eius immortalitato
    & prxgrandium moliminum ideis plenam,àPetro Gaffendo do£tè con-
    PROPYLS I AGONISTIC I

    cinnatam ; & apertè reperiet, cum in literaríj negotij cultura ardcnter


    promouenda, fibi hucufque parcm non habuiffe . Excurreram ego tune
    teraporis Auenione Aquas fextias, inde D. Magdalena; fpeluncam rcli-
    gionis gratiâ vifitaturus : vbi dum Peirefcio primùm arftiffima amicitias
    neceffitudine íun&us, nonnullum tum in Mathematum , linguarumquej
    Orientalium noticia, tum potiflimùm in hieroglyphica interpretaùone
    fpecimen exhibuifícm ; dici vix poteft, quam arden ter ас ftudiosè ince-
    pti cotmnercij profccutionem coluerit ; quantum me ad inßitutum pro-
    fequendum animauerit ; quam follicitè ne alijs ftudijs , prsterquàm his,
    à fuperioribus meis addicerer, curarit; quam promptâ & überali manu
    quecunque ad ineeptam telam vrgendam vfui effe poterant,ex prxdiuitc
    fua Bibliotheca adminiftrarit, ac numis etiam ad vfui futura deícribenda
    inftruxerit Et quoniam negotium non nifi Roma:, veluti vnicocotius hie-
    AuftorRo. roglyphicç Literaturas theatro}ad defideracum finem perduci pofle vide-
    mam voca, ьас . primó cum Eminentiífimo Francifco Cardinale ßarberino ardenter

    egit, vt obtenta ab AdmodumReu. PatreNoit.ro Generali Mutio Vitel-


    lefco, Soc. IESV pro tempore Generali, Iicentia eo vocarer : deindeper
    femetipfum, datis ad eundem Vitellefcum literis, obnixiflîmè rogauit , vc
    propediem me ab itinere Viennenfi , quo Caefarei Mathematici muñere
    funclurus pergebam.abftraélum Romam aduoearet. Quod omnium ho-
    rum me inicio, fa&ura fuit . Cardinaîis Barberinus, v ti & cœteri illuftres
    in Vrbe Viri, iam à Peirefcio de meo aduentu inibu&hnouasque molitio-
    nis infolentiâ incitati, nihil non egerunt vt quibufeunque modis Opus
    inceptum promouerent . Et quoniam non pauci de infolenti rei nouitate
    oedîptconi dubij, fidem vix adhibere poife videbantur rebus à me prasftandis $ ideo
    «¿o6?1'0'- vt propofiti mei rationesluculcntiùs oftenderem, Prodromum primo ad
    omnes Literatos prxmittere viium fuit, qui anno 1636 dilti Cardinalis
    Barberini fumptibus prodijt. Qui cum expeóhcione maiorem in animis
    Literatorum opinionem mouiüet ; îiteris vndique ad me datis humeros
    oneri fubmittere coacrus, primam Oedipi Ichnographiam conderc ag-
    greüus fum • Et quoniam negotium (ine linguae £gyptiacx noti tia,quam
    Pharaonicam feu Coptam appellamus, optatum fucceflum roinimè fortiri
    poffe videbatur ; Pródromo Thefaurum linguas iEgyptiacae olim vulga
    ris, quam & yE^yptiacam linguam reftitutam nuneupamus, aufpicanto
    FERDINANDI III. Casfaris munificentiâ, fubiungere vifum fuit, nt»
    quiequam infticueo tarn arduo neceiTarium omififle videremur. Quod fa
    ctum fuit anno 1642. Et dum Oedipum follicitius vrgeo,ecce noui tum
    bellorum ingruentium turbines in Italia adeo pertinacem remoram obie-
    cerunt, vt parum abfuerit, quin отпет de Operis profecutione íperru
    abiecerim, atqueadeo totum me interim alijs Operibus edendis dede-
    rim . Accidit autem, vt Innocentius X. Ponc. Max. Obelifcum in Ago-
    naU foro erecturus eius mihi interpretandi curam committeret. Quâin-
    terpretatione féliciter peraciâ, ас in lucem promotâ, cum non exiguam
    apud Literatos exißimationem meruiflet ; Auguftiffimus Imperator
    FERDINANDVS III-, & ipfe edito fpecimine concitatus , & demora

    Oedi-
    CÄPVT QVARTVM"

    Öedipi eerrror fa&us,eum pari paiTuexpedienduai ccnfait . Et ne Opus


    vlteriorem remoran) pateretur, pro fuá ingenci magnificencia , tantunx»
    mox expenfarum, quantum ad omnium linguarum rypos Operi edendo
    neceíTarios confícicndos fuffîceret, largâ fane Sc Cefare digna liberal i cate
    fubminiftrauit ; quin & eiufdem feOperis motu proprio Mecœnatcrru
    conftituerc digna tas eft . Quae hîc adiungo, vt incomparabiles huius
    Casfarei Severe inuicti animi virtutes grata pofteritas agnofceret , qui
    iramenfa bellorum hoftiumque vndiquc lrruentium truculentia tantunx»
    non obrueus, tta tarnen Marti ftudeat, vt à limine fuo Palladem nun quam
    exclu dat . De cuius inuictiffimi C*faris Tapien tia,& in bonas artes pro-
    nitate, affe&uque prorfùs incredibili complura dicenda forent, niffilla^
    paffim in hoc Opere, non quantum decuit , fed quantum pro temporis
    anguftia Iicuit, comme mor aflem . De quo non rmmertrô illud , quod
    olim Mufladinus Perfarum faprentrffimos de Ab ubacro filio Abunaffi,íum-
    ma elegantiâ cecinit, pronunciare queam: . . :l\r. .ü.J ; : -н.'\:у: ...

    J\j¿ o*v\> c^li isb ¿ó c>£¿ *#îaï Dorfum Orbis cœ/eflts cöntortum , pr*
    LjAjjb i*tttia finit ereftum ,

    \j guando tui inflar пшшт matri na


    tu* efi films .
    Л* № jf\ &¿\ Ja* Singulare Dei типш efi , quando bene-
    „ ■_- . uoleutia Conditoris Vniuerß ■
    \j е>»Ъв* **** \>+f Jncomparabilem pratfecerit ßruum ?
    communi mortalium rei.
    s¿a$j fU *fjfi o* I* tí^tf Мшплт fibi acqutfiuit gloriam , qui
    bonumfibifufeuauit nomen : .
    ¿*f Kjjj^e^^Dü J^*** jft iíhenim defunSlo, bona memoria no*
    . men Ulms immortale perflate

    Cüi proinde Caefari , (i quid dignum praeftitum fuit, poft Deum acce
    ptum ferat Refp. Literaria, porro de Caefaris in hoc Opus affedu certio-
    fts fàâiS.R. Imperi) Ele&ores, cœteriquc Principes, & illi continuó da-
    eis ad me literis Opus non tantüm föllicicarunt, fed & illud iubfidijs,tan-
    tis prineipibus digniffimis promouendum cenfuerunt ; quorum immor-
    calia in me collata beneficia adeo me permouerunt, vt ex debito gratiru-
    dinis affe&u fingulis vnum ex Oedipi argumentis, Caefarc vitro annuen-
    te, confecrare non dubitauerim .
    Non defuerunt denique hifee meis conatibus Viri vndequaque do-
    ¿Vifsimi, qui non folùm ex Hifpania, Gallia, Anglia, Batauia, refiquoque
    Belgio,Suecia, Dinia, Germania, Polonia, Italia, Sicilia , fed vel ex ipfa
    Grascia, Syria, Armenia* Pcrfia, /Egypto, /Ethiopia, india, China', Ame-
    rica,quibufcum iam à multo tempore literarij commercij neceflvudo in*
    tercefierat, tum varijs antiquitatum monimentis , tum lîbrorum exoti-
    corum
    PROPYLS AGONJSTICI

    corum argumentis fubminiftrandis operam fuam contulerunc. Quorum


    nomina cùm paflïra toto hocOpeiç vnà cum tranfmiffis mihi fubfidijs al-
    legentur, fuperuacancum effe ratus fum, corum hoc loco tnentionera i te
    rato faceré . Ijs tarnen omnibus 8c fingulis vti me obftri&iílimum fcncio»
    ita pro collatis muneribus prxterquàm quod gratias habeam immorta-
    !es, velipfa quoque rerum mihi tranfmiflarum adiumenta veluti peren-
    nia quaedam fuorum in me meritorum trophxa in hoc Opere conßitucn-
    da putaui . Sed nè eum denique, quem primo loco nominare debebam»
    r. GsffM* prac tergrediar , Operis difficillimi aíTeclam fe prxbuit P. Gafpar Sehot-
    tikittit, tus, meus in re literaria Socius, Vir non minus rcligione, quam varia do
    ctrina apprimè confpicuus, laborumque icnpcrtaeíus; aptiílimus fanè,qui
    fum m â mea forte in laborum partem veniret* Hic pro fumma тешки
    tra&andarum pcritia prius totum recenfuicOpus, incredibilique diligen
    tia correxit ; cui proinde mérito quicquid terfum & elaboracum id con-
    tinet, eiufque in limandisiterumque poliendis argumentis iudicio ad-
    fcribi debet ,

    ■ с- а p V т ;, ; y-.J ' ~

    " ■"" <Dc methodo,qua Author in hoc Opere *ojus efi .'' VJ

    OEdipum Agyptiacum magno parturientís îngeni j «ftu in publicam


    Mundilucem adornaturo,appoficè fane elegans ill ud Hebraeorum
    epiphonema animo fübuenit : l№ay'4a rinefltTtb апэ : Liber fine
    crdine methodo, ager eîlfine cultura . Cùm itaque in Opere tanta гсшпь
    cxoticarum vaiietate refer to, íingulari quâdam methodo , fine qua nihil
    fe&um, nihil pulchrum, nihil exquifito ordine rite digeftum e0e poteft,
    opus eííe cognofcerem, nè fimefcente vafti Operis campo odiofàrrr Шаль
    «S#*« confuGonem, quae in magnis ytplurimùm voluminibus , non iècùs
    ас vmbra lucem, fequi folet, incurrerera ; diu multiimquc, fateor, per-
    plexus hxfi, quânam ratione ordinem pulchrum , & exquifitam metho-
    dum,muItipliciVeterum eruditione vario Operi inducerem,ne dum con-
    fufé omnibus in vnum temeré congeftis locum, in abitrufiffimarum rerum
    expofitione tenebras tenebris obuoluerem, & dum Ocdipi officium exe-
    qui mihi propofitum effet , ex confufionis interueniente obfcuritate»
    Sphyngis officio fundus dici poflem . Vti veto vnicus huius Operis finis
    & fcopus fuit hieroglyphics doclrinae hucufque abolitae per integran» ,
    fidelem, & finceram interpretationem reftitutio, ita mox ab ipfa inter
    pretation Opus aufpicari omninó ncceíTarium videbatur . Verum сипи
    interpretation'^ facia; ratio, autoritäres congruas ex mclioribus veterum
    Authorú monumentis deprompcas exigeret,fubiungendae mox illas vide-
    bantur,vt ijs expofitarum rerum ratio defideratam in Literatorum animis
    fidem & exiftimationem obtineret . Sed nee fíe quidem confufíonerru
    me vitare poíTe apertè cognoui i imô Le£torein ex tanta authoritaturru
    coaceruatione non dicam fruilum aliquem ex praeftita interpretatione
    con-
    C AP VT QVINTVM.

    confecuturum, quin potiùs Ariadnse expofícionis filum, in tanta occur-


    rentium materiarum difcurfuumque prolixiífímorum congerie, prorlùs
    perditurum, luculenter vidi ,
    His itaque rationibus motus, alium ordinem excogitaui , vt nimi-
    rum omnem hieroglyphics rationis feriero, praeuijs Tomis veluti in ap-
    paratibus quibufdam exhiberem, vt hoc paöo interpreta tionis ratio in
    tertio Tomo peragenda fine impedimento procéderez confultius eiTe ra-
    tus, vt Le&or in interpreta'tionibus tertio Tomo expeditis, ad in priori-
    bus duobus Tomis materias, quanto fieri potuit, exquifitá methodo, or-
    dine, & ratione digcftas , veluti ad radices, & hieroglyphics doftrinse
    fundamenta peramplè tractata , remitteretur : fic enim futurum fpera-
    bam, vt Leöor inoffenfo pede progreflus cxpofitionum fa&arum ener-
    giam luculentius, & maiori cum fatisfa&ione perciperet.' Quod inftitu-
    tum meum peritiffimis Viris communicatum ciim baud parum arrifiiTct,
    ipforum confilium & approbationem fecutus> primo íiatim libro, de ori
    gine fuperílitionurn^£gyptiacarum,ac 5roAuS«e{ radicibus agere vifurro
    eft, quod & Templum Jfiacum nuncupauimus ¡ in quo parallclâ quàdam
    methodo omnes Hebngorum, Grxcorum» Chaldseorum, Periarum, In-
    dorum fuperftitiones, non aliam quam ab iEgypto originem habuifle
    oftenditur . Et quoniam huiufmodi fuperfti tionibus magna hieroglyphi
    cs do&rinae portio innititur, fieri non pofle videbatur,vt fub diuerfarum
    memoratarum Gentium ritibus Se cœremonijs non exigua quoque hiero
    glyphics difciplinae, licet hinc inde fparfae, &in mille frufta diicerprœ ,
    veftigta elucerent , quibus in vnum colledtis magnum in reftituenda du
    fciplina lumen Oedipus nancifceretur -, qua; omnia hoc dido primo To
    mo exhibentur. Quoniam vero iEgyptij in hieroglyphicorum ftruclura
    ex omnium fcientiarum artiumque penuarijs congrua fymbola» quibus
    fapicntise fuae arcana Mundo venditarenr, eruebant ; hinc Tomum fe-
    cundum fub nomine Vhrontißertj Aîgyptiact adornauimus , in quo per
    duodecim Claffes vniuerfam yEgyp.trorum Encyclopsdiam , parallela
    quàdam deduäione ad Zoroaftraiam, Orphaicam, Cabalicam , Pythago-
    ricam , Piatonicam Theofophiam comparatam exhibuimus,- atque hoq
    pacto pomum granatum inuenimus , fra&oque cortice totius Sapiential
    yEgyptiacae nucleum eruimus, atque adeo omnem cceterarum Gentiurru
    Philofophiam non aliunde quam ab ¿Egyptijs procefíiíTe oftendimusj
    quam 8c diuinâ gratia opitulante veluti ex fonte quodam per riuos in
    duodecim tandem areolas feu clafles,vti ex amplifllmis rerum agicatarum
    argumentis conftat, deriuauimus . His itaque prxmitfis tertium Tomuta
    Oedipi orditi fumus,in quo, quiequid in Vrbe & Orbe hieroglyphico-
    fum monimentorum fuperftes fuit, expoíitum habes,eâ tarnen methodo,
    vtenodata occurrentium hieroglyphicorum expofita fchemata haud-
    quaquam mWoJWS feu indemonftrata relinquamus, quin potiùs( fingula
    congruis authori tatibus ex omnígena doctrina depromptis comprobaro
    ас ftabilire contendimos . Et nè Leótorem longorum difcurfuum argu
    mentis obrueremus, eundem vlterioris notitiac cupidinc ad defideratas
    PROFYÜ^T AGÓN IST ICI

    material in düobüs prioribtfs Torois ex profeiFo rraditas; veluti ad com>


    pofítíoníe faft* comjflementuttí remiccimus. Quae quidem omnia quia ex
    ipíiusOedipi ftru&ura IucuJentiusLecbr percipiet,ideofufîoribus verbis
    • ea defcribcrtda non exiftimaui >
    Habeä itaque, beneuole Leöor , viginci annorum OpuS* continua
    mentis «flu partum . Illud certè Temper profitebbr, fi quid1 ilrcb félici
    ter inuentum fit, fi quid diligenter"c'xplicatum , id torum Dei' dTe-' j fi
    quid perperam»fiquid minùîconfidèratè dióluni', mcurn, cuius vt- fair
    in niültis errare & decipi, ita eritj errata non folùra cognofcere S^tíéWi-
    gère, verùnt etiam illa -corrigeât! fiucindicanci gratiam immortalem ha
    bere . Operam & laborem nouinficiorfuiffe magnum, tantumque,quan-
    tum. fortaflis nemo fufpicari qucat* Id quod mirandutn non eft, íí rei fu-
    feept« grauitas & amplitudo cum ingenij noftri viriumque irabecillitate
    cónferatur. Denique proteftor , quôd vti ad diuini Numini glorianb
    omnia mea vnicè cederé cupio , i ta mérito iniquus fim , fialiam merec-
    dem requiram przeterquàm earn, quae omnibus feruientibus ei mer-
    ces eft magna nimisjDeus Optimus Maximus, cui viuo, cut
    feruio, cuius mea omnia fumo .

    BE.
    BENEVOLO LECTORI

    Auâoris in re Literaria Socius

    У, GASPAR SCHOTTF S E SOC. I ESF S:

    EGYPTIORVM eximiam fapientiam fuifle, & omnium.


    Gentium fapientiâ maiorem, non profanas tantùm, fed fa- лгт\ап
    crae ctiam teftantur hiftoriae . Et eruditus eft Moyfes omni SaPientia-
    fopibntid jEgyptiorum, inqui t ipfc Diuinus Spiritus , A&. 7.
    v. 22. per fanäiflimum Frotomarty rem Stephanum Moy-
    fis fapientiam commendans. Salomonis quoque fapien
    tiam fuiíTe fummam, non aliâratione perfuaderi nobis pofleceníuit idem
    Dei Spiritus, qnàm fi illam /Egyptiorum fapientiae pгагferrer. Dédit quo
    que Vtusi habetur Reg. 3 . с. 4. fapientiam Salomoni , vr prudentiam multam
    nimisScQ. Et pracedebat /opuntia Salomonisfapientiam omnium Orientait um t
    Ф» Mgyptionm. Erat vero ilia tam Celebris apud omnes Nationes, tan-
    taraque fui excitauerat admirationem ac defiderium, vt vel ipíí Graeco-
    rum SapicBtiffimi, Pythagoras, Plato, Demoer i tus, Eudoxus , alijque il-
    lius addifcendae gratia Egyptum adiré non dubitauerint > maluerintque
    apud alíenos difcipuli efle,quam apud fuosMag'ifi ri • Vndc colligas > non
    vulgarem fuifle Egyptiorum fapientiam tantopere decantatam , nec
    apertam & expofitam omnibus, puta Arithmeticam,Geometriam,Aftro-
    nomiam, Muficam, Mechanicam, Medicina m, aliamuè hifee fimilem has
    quippe omnes vel maxime florebant apud Gradeos, tunc etiam , quando
    aliam abftrufiorem extra fuos fines quaerebant fumma ipioruin lumina .
    Maior ergo erat & bifee praeftantior,talifqne planè,vt non ni fi Л-gyptio-
    ruin Sacerdotibus, acrRegibus, alijfque paucisad Sacerdotalem Regiam-
    que dignitatem afpirantibus communicaretur ; ijfque iure iurando ad-
    ftriclis de ea non propalanda. Qua etiam de caufa non libris corrupti-
    bilibus, ac facile exportabilibus , fed faxis duriflîmis, immenfxque molis
    illam infculpebant, tecbm infuper varijs animalium , planrarum , Inftru-
    mentorüm, aliarumque rerum facrarum velaminibus,ceu quibufdam my-
    fterijs i vnde& hieroglyphica appellanturfymbola . Quai quidem hie«
    roglyphica fymbola nihil aliud continebanr, quàm grauifíima, alciflima-
    que non tam Phyficx, aut Politice, quam Theologiae myfteria de Deo ,
    diuinifque Ideis, de Angelis, Daemonibus , coeterifque mundanarum Po-
    teftatutn ciafllbus atque ordinibus ; de ritibus infuper accœremonijs ad
    Deum phacandum, ad trahendos Genios, ad Daemones pellendos , ipfam-
    que adeo Э-мЛиф'*' ас S-vi*éç$u<nv adipifcendam . Quanquam his ipfis fym>
    bolis ad alia quoque íígnificanda, bonaque plurima obtinenda, & mala.*
    aucrtenda vtebantur, velut prophyladicis efficacifilmis, & vnicè , vti ipfi
    putabant, neceflarijs.
    Haec igitur Ifiaca fymbola, Pyramid ibus, Obelifcis> Saxis , Menßs,
    с г Sta-
    Kirchen <ь. Statuis, Abacis, Vafîs incifâ cum feiret prsfentis huius Open's Author
    SS* AchartaCm K'ircherus tot etfe my fterijs túrgida, ас tarn abftrufam, tam
    5íf«nd»ad* laudatam ab omnibus, tarn expetitam à Sapientibus , tam ab ipfo Deo
    commendataro rccludere feientiam,- nihil reliquit intentatum, quo adi-
    tum fibi ad illam , indefeflo licet multorum annorum ftudio, pararetJ
    Quod hâc tandem ratione feliciffimè , & magno Reipublicae Literaria:
    bono, eft aflecutus .
    Erat praeter Latinam, Graecam, atque Hebraicam linguam, quas ab
    Ferhiava. ineuntequafi anatecalluit optime, Arabica etiam , Chaldaicâ, Syriacâ,
    Sïïmï* Armenicâ, Samaritaná, Copricâ feu iEgyptiacâ, alijfque apprimè inllra-
    ¿lus; adeo vt à mulris iam annis non iolum cum Graecis graecè, cum He-
    braeorum Rabbinis doéfciffimis hebraicè, fed cum Arabibus , aliarumquej»
    Afiae & Africa: Prouinciarum aduenis, quorum nullo non tempore in-
    gens eft hie Romae numerus, loquarur paffim Jinguâ cuique vernácula >
    fummo meo & aliorum ítupore . Sciebat practerea , librorum plurimos
    enumeratis id»omatibus exaratos, feu typo, feu cálamo , continere fpar-
    fim non pauca y£gypriorum myfteria explicata ; fperabatque , fi dida__»
    ïïpïTaîid^ Authorum loca notarer, eaque cum hieroglyphicis Obelifcorum , alio-
    &euoiueadis rumque ex Л:еурго allatoruu) fragmentorum noris conferrer.fore vt per-
    uiium. tinaci liudio, & combinatione rrequenti, non exiguam lllarum aüequc-
    retur notitiam . Cogitatum, facium . Excutit igitur mox Bibliothecas
    plurimas, publicas atque priuata», in Germania, Gallia, Italia, Romas ргэе-
    iertim, ac etiam in Sicilia, & Melita : conquirit, aut tranferibit , quot-
    quot de illo argumento tractant, libros vtplurimùm femefos, pulueribus
    ac blattis obficos,ac peflimo, alijfque ferè illegibili characlere exaratos ;
    cuiufmodi funt о mue s pxnè illi,quos fuo in cubículo adhuc conferuat >
    quibufque in huius Operis compofitione eft vfus. Voluit ac reuoluic
    quos conquifiuerat, libros, at tales plerofque, quos Viri alioquin in lia-
    guis peregrinis cxercitatiifimi non dicam explanare, fed ne legere cjui-
    dem poterant ob exoticum feribendi modum, & chara&eres infuper ca
    rie femiconfumptos . Adit praeterea huius Vrbis Fora, Ergafteria, Gazo-
    phylacia, Mufea, loca denique omnia , in quibus ^Egyptiaca monumen-
    ta iuperefle nouerai} perferutatur fíngula diligentiflimè , notât atqueu
    îendiSr'oi depingit hieroglyphica omnia: пес vnicá infpectione contentus , adit
    giyphicis. loca eadem iterum ac faspius, luftratque qua? viderat antea, ас denuo no-
    tat, qua; vel notauerat ipfe, vcl ab alijs notata acceperat -> nimirum vt nc
    I vel hilum aberraret ab eây pis, à quibus alios ante fetantopcre aberrafl*e_*
    deprehenderat . Neque hifce eontentus, fcrutatur etiana perAmicos ac
    Üterarum fautores Romam alteram , Byzantium j quin & ipfam hiero
    glyphica; fcientia: altricem Memphim(Cayrum nunc appellant ) Mem-
    phiticofque campos, ac Nili Infulas adiri iubeti & quotquot vtrobique_»
    locorumfuperfuot hieroglyphica, delinean accuratiffîmè , atque deferri
    ad fe curat. Rogat praeterea, miifis Uteris, Europas totius Viros litera
    tos^ quotquot in Afia, Africa, America nouerat eSocietatenoftra , alijf
    que Religioforum Ordinibus Viros doClos,vt quidquid hieroglyphicum
    fa-
    faperct,ad fe mittcre dignarentur- Quod quidcm prstftirum fuit Hbera-
    liifimè, ipfis ctiaui Principibus Viris fuá conferentibus íymbola. Нас oc-
    cafione ingeniera acquifiuit hieroglyphicorum , idolorum , /imulachro-
    rura, gemmarum, amulecorum, periapcorum, telefmatura, Iapidum,fimi-
    liumqne rerum copiara, quae paflimhuic Optri interieruntur , omiiTis ta
    rnen ijs quae iEgyptum non fapiebant. Interim librorum loca notat&j
    confert cum locis alijs, hieroglyphica cum hieroglyphicis, Obclifcos ín
    tegros cum Obelifcis, ftatuarum, vaforum , tabularura chara&eres inter fe-
    fe, & cum Obelifcorum charadetibus> inchoato etiam hieroglyphico Al-
    phabeto, cuius etiamnum fragmentum inter Authoris Aduerlaria reperio.
    Нас tot annorum diligentia, coniunfta cum ingeni; perfpicacitate, нгего§!УРы.
    acri indicio, tenaciíllma memoria, omnígena eruditione, Author nofter «'«мяв»»
    tantam adeptus eft Hermética; feu ./EgyptiacaeSapientiae, tot ab Authore tía. p"'

    fuö potifllmo Trifmegifto inuolucris tecta» , à tam paucis olim cogniras ,


    tot retro íaeculis penitùs neglectas, ac non niíi in Orienralium exoticis li-
    brisfparfaí, tot votis ab Augufto olim Caefare, & Tuperiori faeculo à Six
    to V. Pont. Max. concupitas cognitionem , quantam p rod id ic autehacin
    Pródromo Copto, Obelifcoque Pamphilio,& nunc Mundo erudito pro-
    ponit in hoc fuo eruditifílmo, rariflirao, verèque wÁvpífW Opere. Do
    qua hieroglyphica cognitione atque pericia quid fenciant do¿ti,vel ante
    Operis huius leciionem, oftenderur fuo tempore acloco , luculentiffimis
    ea de re prolatis in medium teftimonijs, eruditorumque plaufibus. Quid
    Roma de cade m fentiat, ac Purpuratorum eruditb híc paucis aperio .
    Innocentius X. Pont. Max. cùm Obelifcum in Caracalíae Hippov
    dromo fepultum, confradumque, erigere in foro Agonali, in Vrbis aeter- fu?ob*i¡-
    пае mönumentum aeterniim, ftatuiífeti & ne faxea moles myfteriîs Iiïa- fc.H™ Pi.m-
    , , r r . .... L pMmm wtt»
    eis túrgida line expoiitione eorundem inammie maneret» vehementer eu- pretaturKir-
    peret > P. Athanafium Kirchcrum ( vtpote quem literaturas hierogly- c

    phicéC pericia celebren» effe nouerac ) tanquam huic arduo , & à multis
    iam faîculis defperato negotio cum plaufu peragendo aptiiïimum , pra:fe«
    cit . Qui Pontificias iuffis refragari nefas ducens, mox commiifi fibi ne-
    gotij curara fummâ alacritate, tanto imperio animatus fufeepit. Obeli-
    feus itaque ex di&oCaracalla: Hippodromo adue&us, cùm infignem(quae
    infefta eft temporis edacitas ) corruptionem paflus fuiiTe deprehendere-
    tur i ex fimilis faxi fragments, quorum ingens hic copia paffim extat,
    illum refarcire fuit neceifarium. Quod cum fummo Archite&i ftudio fuif-
    fet feliciflimè peranum 5 quoniam Obelifcus in tanta feriptilium elemcn-
    torum varietate & copia lacunas quafdam chara&eribus vacuas , ob fra
    gmenta interièrta exhibebat \ nè tota moles fœdis hifee pbgis deturpa-
    ta, deformem conftitutionem curiofîoribus fpeûanrium oculis pra:beret;
    Architeâo cumprimis, vti & cœteris prudenti indicio negotium ponde-
    rantibus, expediré vifura fuit» vt eiufdem Obelifci Oedipus Kircherus,
    profua fagacirate atque peritia, mutilum &mancum hieroglyphics lite
    ratura: contextum de fuo fo ppleret . Faftum eft citiiljme quod fuerat
    îuflfum, aíferente Kirchero genuinam illam efle contextus totius reftau-
    racio-
    f acionera, nee alia in locis, quàm qux reftituerat, defuiíTc fchemata. Qua;
    res cum admiratione defixos tencret nonnullos , atque adeo Auchorem*
    de fuco aliquo fufpe&um haberent ; accidie vt Antiquariorum nonnulli
    defragments in cauea, vnde Obelifcus extra&us luerar , ad.huc fupcrfti-
    tibus, nefcio quibus conieciuris, cerciores fa£ti, locum aleiùs examinan-
    dum, fpe reperiundorum fr agmentorum, cenfuerinc . Quo pera&o , om-
    rSSijSn« nia ad vnum fragmentai fingulari Dei beneficio, reperca func . Acuir, ea
    pfrtUpeÄ- res vencmemer defiderium quorundam Kircherianae pericias, & in fup-
    me, plendis fupradiftis lacunie fidelitatis explorando . Quare mox in forum
    adue&a, cum Angula fuis fuiífent cotnraiiTa locis , repertum cum admi
    ratione fuie, adeo fincerè& genuine fuppleta fuifle hieroglyphica fche
    mata, ac fí ex ipfo prototy po deprompta fuiííent . Fuie haec res ad Emi-
    nentiíTimum CardinalemCapponium, negotij huius praefidem, mox de
    lata , qui examinata rei ferie.eam prorfùs vt audierat comperic, & vel
    ex hoc capite collegit fapienciííimus Princeps» fieri non pofle , vt Inter-
    près Kircherus arcanam literaturas hieroglyphics conftitutionem noru
    apprimè calleat, cuius tanta in reftituendis genuine fymbolis fuiffeeperi-
    tia. Confirmât haec omnia, totius rei gelte auritus oculatufque ceftis
    Excellentifsimus ec Celeberrimus Vir Iacobus Gibbefius, Doctor Medi-
    cus, ас totius Philologie cultor eximius. Quod cùm me minime latcret,
    Virum adi),ab eoque enixè contendí, vt quemad modum res gefta effet,
    authencicum teftimonium dare ne grauareeur, vt fie quanta cum inge-
    nuitate, & finceritate, nee non rara fufcepti Operis pericia in Pamphilio
    Obelifco interpretando Author proceflerit, pofteritaci fuá eciam fide-*
    dignifsimâ atteftatione confiare pofíet. Annuit Vir humanifsimus , &
    quod petieram,abundè prxíticic ; cuius proinde aucographum hîc appo«
    nendumduxi. Cum enim acutifsima polieat crifi, & propter totius
    Philofophiae cultum , multiplicemque linguarum nocitiam , literario iru
    choro triumpher i futurum fpero, vt hoc grauifsimo tefiimonio nonnul-
    lorumincredulorum, qui fuo alios pede metientes, vix fieri poíTe putant
    abalijs, qux fibi impofsibilia experiuntur , fcrupuli euellantur , & hoc
    paâo praeítitas ab Authore nofiro operas Veritas Mundo magis elucefcat ,
    Sic ergo ad me fcribit :

    %Admodùm R- P. Go/part Schotto, è Soc. IESP , Iacobus AlbAnus


    G(bbefiustQ^led.Do¿i.S.P. О,

    NOn poffum non probare Vehementer amorem tuum , itemqae amare foler-
    tkm, quo te Vtroqne fem atque Vti video in vindicando popular i <t? jo-
    dali tuo, Atbanafio noHro . Quid enim ? an Momk hcebit iflu в#'<㫧ит«{ Jem-
    per ejfe loqttacibiu ? impune Jemper obtreHare non initiâtos uni omnium, aim ab
    inuentoribus difcejferim JEgypttjs, Jummo Myflagogo ? hoc cette pació non per
    mutes . € Ho, dtxerintantè aliquidpejjtmi homines arrogantins in Magnetem>
    in Mujurgiam, in Jrtem Magnam ; effutierint etiamquicquià in buccam , imo
    con-
    I

    (Mfhtâeri*t( fi Dtjs placet ) quodcunque in filum venerit,de etymo Unguarum


    Oritntù у ptaßrttm Copt$c#ii>artp akeohhru adhuc iuuene firtpto , de ceteris
    Operihu* THlologM iampridem editis, с ami/at i mor ofià s vt Sophtßdi ; illa enimue-
    rle#ea fuerunt natura rernm,de qmbmvelphyficùvellogtct inter fi,velgram-
    matici di/ceptando confliclari iure poffent : hac atttsm poßrema Volumina , fim*
    phX-iUud Fampbilianumprimum, quod de Sothis, antiquiffimi JEgypti %egis, efl
    Obtitfco commentât us, quatuor% pratertà, quae nunc prodeuntfub Oedtpi nomi-
    пъРЕЯТ>1ЫАШ)0 C<efari>dicata,funt alt tora profeclo , Spirant «,
    quàm Vt idconuiciatores Valeant auf mordaces carpere, aut-rntici tudicare. jit-
    (¡ue bic Videre te videor bonum <editimumin prim* aditи ас veslibulo pene traits
    Ьшж Vigilantem^ feruantem% commuâmes, isrquos impuros apprebend/ßi , vetere
    ilí; Procul efte profani ,/ummouenum . Verge , mi Schotte, vtcœpifli; ^» fi
    qtiitrunt tam perfriB*frontis\Vt rtligiom' mitnmè babean t in hoc etiam Palla*
    dtuni inuaden, tu nè cede malts, propulßnefariorum impetum confcientiee recor-
    datione malèfatlt, exclama dtnique qnantd maximà potes voce, <яф J
    ¿pat !» ft . Jgßod me au tern defacienda fide Obelifio Pampbilio ra*as ,fic Oedipodi
    mboritatemcredens acceffummftd licet iure non dubia [uperuacamam fit-, ego-
    qnt mérito сenfear я*рии« p/çm , qui Co¿e> Veneris pulçbritudini fubfignare ve-
    Um^consUtui tamwparerepotiusimmexi/iimatÍQnis тел perteulo , quam Vila
    mode deeffe Voluntatt tu& . be Gapponioigitur Cardinale, quem ob reconditanu*
    Uteratt* ram, vjumque re rum maximarwn, fu<e Meta negotio Summus ?ont ifex
    pr<efecerat, afirmare Veré poffumi teflis (sr fpeclator tot ins reipr<efens , at que alt»
    qua-ratione etiam particeprf nam de compofittone tnferipttonum, qu* in lateribits
    lifts debebant incidí, agebatmtcum) dixiffe ad memoriam laudemque Authoris
    fempiternam grauifftm'u (one Verbis,, Vel bieroglyphicam nequáquam intercidiffe_>
    Jcientiam, Vt plerique contendunt, Vel,fi' amffaesl,aliam nullam ifliujmodifim-
    bolis Theologiœ notionemfubefjepotwfft , quamIÇjrcberianam. Luculenta vero
    Vtro cum do tirina, turn dtgmtate principe perquàm digna ! Hoc de-
    mum hominum genus е&ШлВит Itnguarum pofitum fyncerè pronunctat, nihil-
    qut aliorum fanttt detraftumvult, quód ad cdebritatem propriam accederé nihil
    poffit . Vt enim qui/que- exfife aptijftmus eíl,itd minime rebus alterius bonis in-
    uidet . Quotircd.fi'* f^'ewi > fiuèr vt ait ilk, Plato mibivnus inflar efl omnium,
    iefifa tandem plum conquirere tam anxie\&* aggregare teHimoma ;ßa bunts, mihi
    creäe,fapientißmi fatris Vnicè iudicio, neccejfa vilo tempore manflrum ingentj ,
    Kjrcherum, pro ea9 quâplurimùm Vales apud ipfum, authoritate , admirabiho.
    nmquotidiè bortatú tua faceré incitanda , Ain «'eer¿w, ksh ¿zrá&x't гщдрщ *'л\а>у,
    Vt Zoili difiumpantur . Tametfi non dejnnt bac quaque in parte doclißmo тт-л
    Vtrorwnfine exceptione [uffragia, quibu* abundé , quid de magicis hijee feriptis
    exifltment , Jatis oflendunt . Ел in Triumpbo Viginti ¡inguarum Cefari ador-
    nato, beneficentísimo patrono, qui Vnà, Vt opinor , cum Oedipode exit% babebis .
    Ipfe etiam aliqwd Britannica fermant aufus fum argutos inter firepere an/er olo
    res } non quo equidem laureolam in muUaceo aucuparer%frd quia ejus famamnon
    communibus contentam ter minis, Verum extra anni foliß Via* euagatam , ad vl-
    timmm Thülen peruafiffi^fiiñ volui . Vale. Roma, Ex adtb> Eminentiff. Card*
    Spad*. ldib* tteccmbr. 16^4,
    Ex
    д Ex his, alijfque quae fuprà dixi, cuidenter, ni fallor, confiât , quan
    ta cu n ingenuicate & finceritate, пес non quàm rara in hieroglyphicis
    myùerijs noticia procefferit Author* tum inPaniphilio , tum in cœteris
    FeeiKtasae R°man* Vrbis Qbelifcis interpret andis j fim t. Ique quantam fupradiâa
    prompt.tudo diligencia comparant fibi fimilium rerum notician) . Certè , vt ipfemet
    ¡T¡t"h¡fíogij. vidi fepiffimè, nullum oßenditur ipfi hic Romae, aut affertur aliunde^
    fim», £ oftendicur autem , &affercur frcquencifsimè) hieroglyphicum argu
    mentum, quancumuisetiam mutilum,& in frufta concifum , cuius погь
    íhcim fenfum& interpretationem authoritatibus fulcitam afferat feli-
    eifsimè>erudicifsimèque . Memini ego, cum quodara tempore Tabulam
    Бе mbinam, quam ante Menfam, cui ftudcndo atque fcribendo afsidebac ,
    expaniam tenebar, intueretur atrentiùs, tam claram atque infolitam( vti
    mihi retulit) lucem ill i obortam, vt vnico d i (tinftifsi mo intuitu to-
    tum deinde Tabula; myfierium cognofceret clarifsimè, diceretque, nulla
    ratione fe dubitarcquin ipfifsimus iEgyptiorum Sacerdotum fenfus effet
    Í9,quem in eius expoiitione propofuiflet »
    citis chara- Nec yEgyptiorum tantummodô myfiería callee nofter Oedipus, fed
    Stburij*ex- Pa" dexteritate & eruditione verfat & interpretatur Graecorum fecre*
    paeodic . t3j Cnofticorum periammata, Cabaliftarum arcana, Arabum phy laceria,
    Saracenorum Alexipharmaca, Impoílorum denique omnium characteres>
    figna, nugas, fuperílitiones, fraudes ■ , vti deprehendesipfe,Le¿tor,fiper-

    curres quae hoc toto affert Opere, praefertimTomoIL Claffe 4, 5, 7 , ac


    10, in Cabala Hebraeorum ac Saracenorum, in Arithmetica Araburrb ,
    Aftrologia & Magia yEgyptiorum ; vbi innúmera adducic & explicate
    aut réfutât, noua prorfùs , & nunquam antehac typis euulgata . Plura
    tamen omittit, reperta in Rabbinorum, Arabum, ac Saracenorum libris,
    aut aliunde ad fe ttanfmifla,nèicandaIo alijs eíTent, & ruina; occafionem
    íncautis práeberenc . Vt autem videas, quam de Kircheri huiufmodi itu
    rebus pericia exifiimationem habeant vel ill & ipfi,qui non admodum be
    ne nolo erga eu m funt animo ; narrare non grauabor, quid hoc ipío an«
    no me pracfente contigerit . Vir nobilis & eruditas è regione longinqua
    venit ad Collegium noltrum Romanum, & euocato vnoex Patribus eiuf-
    dem regionis oiiendit ipfigemmam arcanis notis , 8c Graecis eharadteri-
    bus infignicam, atque Affifij è terra erutam, dum pro templo quodanw
    nouo fundamenta collocabantur j rogauitque vt Domino Athanafio
    Kirchero interpretandam offerret,non prodito tamen nomine fuo. Ad-
    didir, illamfegemmam in omnibus Italia: Vrbibus oftendiffe Viris do*
    ¿"tiffimis, & in Graeca lingua verfatMimis ; omnefquerefpondifie, chara*
    ¿leres quidem efle Graecos, at voces efïe peregrinas, ас fibi ignotas , no-
    tarum vero incifarum fígnificationem fe penicús ignorare ; ad Kirche
    rum eife recurrendum . Faifas eft autem Vir ille ingcnuè3renuifle fe tata
    diu ad Kircherum recurrere, nè facte interpretationis laudem iptl de«
    ferre cogeretur . Adfertur Kirchero gemma me pístente» qui ftatirru
    refpondit, gemmam Amuletum efieGnofticorum, notas fignificare Ge
    ni um Solarem, chara&efes ir$-\w$uç legendos , & arrepto cálamo refoluit
    lite-
    literas in numéros, fenfu m patefecit , Interpretationen! authoriratibus
    ftabiliuit, Viro tranfmifit ßupenci cam promptam & aecommodatartb
    expoíítioncm . - . .
    Sed quid dicam de rara ilia Kircheri pericia in legendis & inter- хыкйгцш-
    pretandis inferiptionibus, quâcunquc linguâ , quoeunque chara&eru пъ "Jf^ií"
    genere & quantumuis exótico, intricato , aut corrupto cxaracis* Ex favumpe.
    quo prodijt prodromus Coptus, vbi praeter linguae /Egyptiacae , & lite- "v"att

    ratura: hieroglyphicae, variarum etiam eruditionum » & difficillimarura*


    interpretationum, noua & infolitâ methodo , cxbibuit fpeciminaj dici
    vix poteft , quot inferiptiones facrae, profana;, fuperftitioíae, Magicae , ас
    Diabólicas etiam, in templis, palatijs, cœmiterijs, fepulchris, lapidibus ,
    libris, gladijs, cultris, ftatuis, nummis, gemmis, arnuletis incifae, aut in^
    fcriptae, fuerint ad ipfum ex omnibus Orbis totius partibus allatae , vt in-
    terpretaretur . Necdcfuerunt, qui de Viriperitia dubitantes,alioue П*
    niftro affe&u dutti, charaâeresalioquin per fe fatis intricatos intrica-
    rent magis,aut adulterarent prorfùs, aut inuerfo fcriberent ordine . Om
    nibus tarnen ita fatisfecit Oedipus noßer, fraudes detegendo , nodos im
    plexos foluendo, charafteres fpurios, adulterates, fuppofititios, inner-
    fos demonftrando, legítimos exponendo , vt non immeritó iam pafsnru
    ab omnibus omnium linguarum gnarus, & feculi huius Mithridates au*
    diat . Vidi ego non femel explican tem dexter rime, vel ad primum afpe-
    £tum, character es ab omnibus pro inintelligibilibus hábitos. Nec diu eft,
    cum Vir quidam Nobilisatque doäifsimus Sigillum mific cerae irnpref-
    fum, & nefcio quibus exoticis characleribus intignitum, vnà cum epifto-
    la, qua fatebatur (e dictum Sigillum Viris doclifsimisGalliae, Germanise,
    Belgij, ас Daniae etiam, Sueciaeque tranfmifiife exponendum ; fed om
    nibus aquam haefiífe j rogabat proinde obnixè Kircherum , auxiliares
    manus operi tarn defperato admoueret. Aderam ego, cum Kircherus
    epiftolam acceptam legere t,& Sigillum infpiceret; audiuique dicen tem,
    mirari fe, neminem feripturam legere potuiife, cùm non eilet admodum
    difficilis . Arrepto igitur calamo,bumanifsimas mox repofuit liceras,vna-
    que cum expofito doctifsimè ас fufifsimè Sigillo atque feriptura Viro
    tranfmifit. Nimius eifern, fi omnia quae in hoc genere acciderunt paucis
    bis annis, quibus Kircheri confuetudine fruor, enarrare vellem - Fatetur
    ipfe, tot fe interpretaciones in omnes Orbis partes amandatTc, vt П colli«
    gerentur in Vnum, volumen integrum implerent Dolendum proindo
    eft, alias apud ipfum non reperiri,quàm quas inferuit Pródromo Copto,
    & fecundo Oedipi Tomo.
    Haecfunt quae de huius Opens Authoris in rebus ¿Egyptiacis peri- Kircherif«-
    tia, in characleribus pcregrinis exponendis dexteritate , in interpretan- ó¡¿?S¡t
    dishieroglyphicis fidelitate, indicanda potiùs , quam dicenda putaui . ni0i
    Quanquam haec ipfa etiam omittere potuiffem,cùm notior fit in Mundo
    Viri fama, & apud omnes exiftimatio, quam vt dici debeat . Quanta^,
    enim fíe Kircheri in omni genere doctrina, ceftantur erudita ingeni) mo-
    numenta ad polleros haâenus tranfraiíía . Quanta fit fama atque opinio
    d apud
    apiid omnes, loquuntnr litera; innúmeras Pfincipum, atque do&orurrb
    Virorum ad ipfum data:; teftantur encomia eruditorum libris literifquc
    inferta, fatencur omnes, quotquot eum nouerunt, eiufque vifendi atque й
    Principuox-. nofcendi caufa qùotidiè accedunc . Reperi in Kircheri Archiuio ingen-
    chcrîm.K,r" tem Hteraruna copiam, quas plerique Orbis Chrißiani Principes, &fum- 6

    ma Romani Imperij capita ad ipfum tranimiscre nullo non tempore , & «


    etiamnum qùotidiè ferè tranfmittunt. Hos inter funt Auguítiffimus ас >
    Sapientiffimus Imperator FERDINANDVS III. ; Sereniffiraa ac Sa- »
    pientiffima Suecias Regina Chriftina ; Eminentiílimi S. R. E. Cardina- £
    les plurimi ; Sereniillmi S. R. I- Eledlores \ Celfiífimi , Illuilriflimique
    eiufdem Imperij, &aliarum etiam Nationum Duces , Principes , Comi
    tés, Barones, Nobiles fine numero • Qui omnes Kircheri doftrinam mi-
    rantur atque depraedicant, de tranfmiíTis libris , alijfque ingenij fcetibus к
    gratias agunt, ad alia eruditionis monumenta cudenda hortantur ac íol-
    licitant, fuá oíferunt & arTerunt auxilia, communicant fecreta,cxpetunt
    arcana, arcanorum enodationem, linguarum peregrinarum , infcripcio-
    num heteroclitarum}charafterum ignorabilium interpretationem>dubio-
    rum variorum folutionem exquirunt . Apponerem hic varias atque pro- ь
    lixas Cxfaris, aliorumque Principum, & do&orum Virorum buius faeculi я,
    paenc omnium, literas, affedus Angularis, & aeftimationis maxima: indi- j¡
    ees, fi loci anguftia ( in alieno Opere ) Auclorifque modeftia id permit- ц
    terent, & ni alteri illas tempori ac loco referuauem . Contineo ergo ca- л
    lamum vel inuitus, maloque nihil omníno, quam parum in tanta .dicendi «
    copia dicere . ' . r
    P. S. Przlo iam fubiecbe erant hace pauca qua; dixi,cùm peruenit ad
    manus meas eruditísima seque ac humaniíiima Epiftola doäiffimi Praefu- i
    lis Vafioneníís ad Auctorem data : qui cum ob гагат do£lrinam,impen-
    Гит in literas Literatofqueftudium, veterifque Sapiential cognitionem
    fingularem, non exiguam nauauerit operam in hoc prxclaro Opere quà -
    inchoando, quà modis omnibus promouendo, vti ipfemet in dicta Epi
    ftola fateri non dedignatur ; cam fine luculenta ingrati animi nota omit-
    tere non potui . Sic ergo ait : ,

    tAdmodùm R. P. »Athanaßo K'trchero , Tresbytera Soc. IESF ,


    erudiüßmo яг0ли>л«д?й> > lofephus oZiaria Suareßus Epi/сорш
    baßonenßs S. <P. D.

    NVptr dumfecederes Tufculum,fcripfifii epïftolam ad me humanitatis pie-


    nijfimam ; eut re/cribere diutiùs diîtuli quàm par foret , quia demortui
    Œontificis lufia, ççpComitia fuccejforis me dtñinebant ; offictj tarnen non imme-
    tnor, quando фа comperendinantur, vtque canebat Ule »
    Quaeritur interea tantas quis pondera molis
    Suftineat; ecceresponfam ferius licet; debit umque perjoluo* quo ti*
    hi) quinReipublicte Literaria, imo <tw etiam noßro gratuler» lapides,ßue pot tu s
    mon-
    montes Uteris adbuc ignotis exaratos Joldque magnitudine admirabiks à te perlegi
    adeo facile\tamqueluculenter exponi, Vt mutaquamuis , ^ inanima faxa prolo-
    qui tarnen, <sr vocem reddere Videantur, in illifque recóndita penitàs abïlrufaque
    fcienûarum arcana, Vti Venis filicum incluft fcintilU tacie tua excutiantur » ac
    dilucide y manifefièque detegantur . Obßupuere prifcafecula,fu¡^iciebantque ba-
    Benus recentia rupices illas paging, quo tandem, modo immanes > oblongœque
    hacauttsÇ Obelißos. ab acumtne Vocitant ) excidi, anelli-¡ue poj/ènt , qui tranfi
    fortart per maria, terrafque tamprocul arte ¡ quibus àenique macbinis erigi,ç$*
    attollifideribиi minabunda G<elefinius> Mercat us , alijque fedulo rimati , poíteris
    tradere tentarunt. Imprimis autem ílupidos detinebant ciues , & adueñas
    U&ybvQiitüi charaSleres ab Hieropbantis Jßgyptys inßulpti ac imprefsi ; tilos et'
    tnim nemo norat , nemopercipiebat j quotquot intuebantur literatifsimi , fefe-»
    illorum effe ignaros, & «*a.b%ußnTHs fattbantw пес vllus au fus eft Vnquanhj»
    interpretan prater Hermapionem , qui à te fœdifsimè lap/us demonftratur , Au-
    gufioque Principi prudent ijsimo illudens fucumjeciffe» ac impofutjfe zonuincitnr .
    Tu jcilket demum V?ius, quern referuauit Deus ad hoc eetatis , Vf thefauros bojee
    abditos re/erares, <7 expanderes, faxea ißa Volumina, literato/que colles doElißi-
    mè, verifsimèque aggrejfus explicare, operapretium ßecults omnibus, С per Vni-
    uerfum, quà latè patet, terramm Orbem prœdicandumfehcifiimè perfecifli, fuify
    numeris abfoluißi . In feopulis Ulis delitefeentia dijciplinarnm folidiorum fèmina.
    enucleaßi, atque patefeeißi . Non fue rat tibifatis. amorem tibi Eruditorum Ma
    gnetis virtutibus eleganter promulgáis conciliajfe , ас eos in admmtionem tui
    pertraxiße, HarmomaqueMufurgi* tua refonarccumplaufibust £5° 'Йппрыг'ищ
    famam tui nominis paß im j Copt kam, aut ( Vt vifum alijs ) Gupticam linguam
    exolefcentem ab interitu vindicafii, renocans in lucem elementa pereuntia,
    tercidens idioma priftim fplendori, atque in integrum Hercúleo prorfis nifu re-
    ßituere,fedfaußtfsima fuccejfu aufus, tenebras obfeurtjsimas obliutQws , dmfifsi-
    mamque caliginem Vetuïtatis difpulifti . Obelifcorum myUicas fculpturas , çy*
    portentofas effigies illußrans,^ expoliens,Vniuerfam JSgyptiorumfapientiam pro-
    palafli . Matle animo. Vir cruditioais ът&ще rix, perg? in b¡ac %egi*. via im-
    mortalitatis ! fAcbanafi) "Hicekus Pejrefcius Heros sternum memorandum ,
    qui totius Orbis literaria commercia fufitpiens Emporium erat ipfe politiorum ar-
    tium, ißud olim tibi Uadium%in quo decurreres, ß&ß"wconßquereris , indi
    carat, prtiïituerat . Emmemißimits QarénaUs Francißus Ëarberinus «Тжу-
    «Âojraj^eiaç callentifsimus, tsr acerrimorum, optimorumque ingeniorum indagator,
    ac pr obus aßimator Mecœnas Щит per Spexit probauitque fimul , çg3 te in_3
    Vrbem accitum autboritate jud manu velut ad ißa perduxit adyta . Ego Verô,
    qui apud vtrumque Tibi non ingratam nauaui operam , defero denuà , <roq>5ç ,
    atque <roQuç acclamare Utabundus non defino. Vak Vir eruditiffîme. Rema
    %al. Marttjs СЮ IDC IV .

    АР-
    GOSVVINVS NICKEL

    SOC1ETATIS IESV

    PRiPOSIT VS GENERALIS.

    CVm trium tomorum opus, quod Oedipus j£gyptiacus infcribitur,


    à P. Athanafio Kirchero Sociecatis noihx Sacerdote compoficum,
    aliquot eiuldcm Societatis Theologi recognouerint, & in lucem edi pof-
    fe probauerint ; poteftatem facimus vt ty pis mandetur, fi ita ijs, ad quos
    pcrtinec, videbitur : cuius rei gratia has literas manu noftra fubfcriptas »
    iîgilloque noftro muni tas daraus Roms 1 2 Ianuarij 1655,

    Çosîfmvs Niehl,
    L, S.

    TYPOTHETA LECTORI SALVTEM»

    HAbuit Author quinqué diuerfarum linguarum, Latin«, Grarcsr, Hebraic*, Syriac*,& Ara»
    bicjE AmaniJcnfes, qui Aim mo iludió & diligentia cx Autographis ab Authore ijs confi-
    fnata Oedipoftabilien do neceíTaria loca defcripferunt. Et n$ alicui malar fidei ftjfpicio obtem
    pere poflet , ero infraferiptus teftor, ea me fide & fínceritate illa compofuifle, qua fide ex diâis
    Autographis à diâis Amanuenfibiis extrafta fueruntj reliquas linguarum author'uates ex fuis
    Autographis & manuferiptis fideli cura, áífineera diligentia, prout oceurrerunt, mcipfum com-
    poíuiííe, manu propria teftari volui ,

    XU teftor

    Zacharias Dominicas Acfamitck à Kroncnfcld


    Boémus Palaro-Pragenfis.

    Reliqua Approbations vicka?ttur inObelifio *РатрЬШо ,fuerunt


    ením if dem Ccnfores huius Ulms .

    Imprimaturß yidebitur Reuerendif Patrt Magiflro Sac. Tal Jpofl.

    Marcellus Ananía EpifcopusSutrînus


    & Nepefinus Vicefger.

    Imprimatur .
    Fr. Raimund us Capifuccus Ord. Pned.
    Sac. Ap. Pal.Magifter.
    'чэщ жгЖМт'Ъм гяуояа г. ало

    Origines Idolölaina? , & рппгяиас fuperftitionis

    ^ TEMPLVMJSIACVM,
    .v. ' :> i h)^l^ л T J Va

    nPO0EQPlA fSEV WíÁRATVS

    ,r.hül,§ mir :;*] л* *bpmm*.--i. ■ 'ЮгТЬоог.* ii-jJip Л

    Ad originis, pro'greísús , durationis Aegyptiacae Sapien

    tial , ac Hieroglyphics inftitutionis notitiam

    r... ро«эе rcferantur !;,v. лt


    . PV R O OE M I V M.

    il I . TOMI fç opus exponitur y ï " ■ «о » *


    if:

    У М ex JEgyptt Veluti ex perenrit quad»mjc¿nüír\gine\ pep


    yniuerjum mundum> dijfufa, tum primœuœ ißdlalätrite', tum
    fuperîiitiojarum arttum feminariai, Vpriam pàgfafojffium-*
    dogmatum fibolem pepererini'. Idem in bac prima Oedipi
    parte, quoi ^yqiti fer rinuíós fontem indagatit jfacéwbonfii*
    tuimm ifontern videlicet Sacerdotalu di/ciptina per i Idolo*
    latriam , atque fiperßitiofit diuerfaram gentium ritm , qui
    su*. ;.
    fftnt diSlifontis^yeluti riui qvjdazn yindegüturii qua faftosV&i&wlBer.oglypbir .о;
    .j A corwn
    CAP, I, a OEDIPI AEGYPTIACI TEMPLVM KIACVM

    loyum inHakrathnem faúenüa 0* bwufque incognita ertkre,/agdci Oedipo baud


    difficile futurum rebamur* Cum enim Grœci, Hebr*iy cattertque ASgyptç vicina
    gen*.es pteraqut cum Agypfys j* fierarum ritibwcœremowjfque Ciérnante J.U-
    xandrino ifîlej communia habuerint\ áuin magna cjuoqm ^èroglypbiceßpientieet
    etfialio. g«r alio colore fmat* in ipßrunif^clis eluceßantVeßgia^ Idéoinboc
    primo Oçjipi Tomo , учет ЬЬi dielm caußs :apparatum bieroglyphicum non incon
    grue appellawmui , per comparâtionem quondam(ОглсшкагиЩ HebrœÀrumque
    rerumad Mgyptiacas Parallekm^totim hieroglyphic* littérature fcienùam fub di^
    liíií'afoucítyteéarum gé& , a%j$thfipbandi rapiôntt^ cmr
    fokpjJpriA Ïat&ey ieo déiteidet&t$raze.&uib'tmuri e&confequenti probaturiy
    ad arduam Шат bieroglypbiçorum inftanrationemfacile^ feliciterque expediendam ,
    non nifi huiufinodj officine, adeunda* effe. fâgamuUk Ver¿ bac materia fortaßs com*
    modius practice Qbetifcorùm Interpretation] interferí potuiffet ¡ conßtltiiu tarnen
    tum ad confufionem vitandamy ¿¡u<¿ injnagna''refum congeíiarum copia plerum-
    que QCCUrrere filet ytitm ad explicationem diclam planms ac dilucidáis LeSlori pro-
    pQnâHfaH})iïrfim ijuemadmodmm McpfMp[Tomo feeimm y\tfum eft .
    In quo quidemidpium contendimos ¿ vt Juclorum ßngulorum 3 qualicumque tj
    tandem Ifrtgttá firípfirlñé; VeYb¿ id tydekiP/hc'eriufque' procede•ndum exatlè po
    neremos , Mque Ьлс Juntyde quibus tebeueuole LeSlor pritls monendwn duximv,
    m nos in hoc opere extmjçopùm cottimaße arbitrar'eris .

    V / Г ï a t ¿í í V

    D ËLT A N IX Ö T I С V M-

    In quo de Aegypti nomine, origine, diuiiîone, natura, de

    Regum fucceffione , rerumque geftarum gloria,

    & chronología ruse diíceptatur .

    C A P V T I.

    Nomine f¡) ЧУШропе ^Aegypti*


    \;
    Nueftigaturo mihi reconditam illam omnibus retrô íe-
    Nomina Se
    diuifia /Egy culis Aegyptiorum fapíentiam ; de ipfa Aegypto , ceù
    pt! .
    primis illis Deorum incunabulis , myftico vniuerfi tem
    plo, Geniorum mundanorum architecto, prodigioforum
    operum theatro, portcntorum fœcundâ Macrc, accium
    emporio,omnigènae íapientiae gazophy lacio, ldololatriae
    dereftabilis inuen trice, monftrofo Morphei Regno , to-
    tius deníque fuperilicionis officinâ ftatim exordiri vifum eil . Vc quae in
    ter cœteras terrarum orbis regiones,cum antiquita te, quàomnesantecel-
    lit, tùm rerum geftarum gloria, qui nulli terrarum fecunda, hucufque pri-
    Deprimuu
    л!я«ЗГ" matum Temper obtinucrit, non facris tantum, fed & profanis Scrip tor um
    monu-
    SYNT&Ç. I. CHOROGRAPHiA JEGYPTT. 4 cap.*.:-.

    monumentis celebérrima. -, ei quoque virtute & gloria acquifita dignitas


    & primatus in huius operis veftibulo nequáquam denegetur .
    &gyptus itaque fiue à primo huius nominis Rege dicatur , vt Stra» Etymou^-
    boni, Ammiano, Diodoro, alijfque videtur ; (lue àNilo fie di&a, quod 8yptI*

    vsro r»f«(j>*< utïïî&khJ, hoc eft, quod fub Capri figno ßipinus iaceat > vti Go-
    ropio Becano placet , Aphrica: regio eft , nulli non cognita , quam à
    Septentrione raediterraneum pelagus, atque feptemplicis Oftia Nil i j ab
    Oriente Erythrçi maris cingulum concatenatis veluti montibus in jE-thio- ^л&9^
    piam vfque extenfum ; à Meridie hórrida cataracbtrum prascipitia ; ab 7etmiaiJE¡9
    Occafu denique cùlm fabulofus Lybias Oceanus , turn continuata mon- gyp«.
    tium feries Ery thrasis montibus, vt ita dicam parallela, in explicataî for-
    mam fafeise, Strabone tefte, melius in extend brachij figuram ( cuius
    manum feu palmam Delta Niloticum referr, & varia fluminis diuarica-
    tione, veluti manum in dígitos difpefeit ) diftendunt . Atque hasc vti
    varias nullo non tempore rerum fubijc viciffîtudines, fie fuccedentibus
    temporibus earn fortita eft nominum diuerfitatem ; vt meliori iuro »
    quam quo Ofiridem & Ifidem Plutarchus quondam dicebat, oVof*a'Sf*e§iP9V denomination
    щя {Avethoptv , earn appellandam exiftimem . ßerofo quidem ab Océano
    eius olim íncola, Oceania ; ab Ogyge Zenophonti dicitur Ogygia : Ho
    norio cuidam ignoto <£'£ли^*; Herodoto à Nilo ftumine ,етв<£рт«; à terne
    nigredine Luciano t*i*af*ßo*@. ; fïeuti eandem ob caufam Apollodoro Sce-
    phano , 8c Eultathio referentibus x^e? /«AapreJW. Homero à Vulcano
    ядом, Я)па Eufebio in Chronicis . Diuerfis Hiftoricis i£chiopia feu ter
    ra Cus , Turcis, fi Pineto credimus, Eikehit^-, hoc:eft abfcondita . Arabi-
    bus jaca Me/ra. Chai daeis *>>n¡:o Méfiai. SyttsMi%ri¡ <&thiopibus Gaba-
    & Méfia; àquibus vocabulis rion¿multum ditlentit Saidas in nomine^
    Mefrem • Romanis ab Augufto.e^arw/**. Goptitís, &antiquis7Egyptijs
    à Chamo Noemi filio у>уш\*. , feu Chainia , oui facrae pagina: aftipulan-
    tur, earn fàepè fub nomme tabernaculorum Cham indigi cantes ; Hebraeis
    . denique dicitur d^ïd Adifiaim, nomine omnibus pafiim noto, à Mifraim
    Ghami filio? primo eius pofíefíbre . Alij verôMifiaim diétam volunt à vo-
    ez ^nxZarar^ quod anguftiam dénotât, eô quod vadofo maris mediterra-
    neíalluuio ; Ifthmo Erythraío & Memphiticis montibus, catadupisNilo-
    ticis, & catabathmo Lybico à quatuor mundi angulis claufa, .& veluti Лгь
    cía atque coarföata, exteris diffîcilis reddatur , & inacceffa .

    Nili donum Herodotus appcllat ; is enimà conehylijs in montibus


    repertis, à falfugine fontium, foiTarumque ; à terra reliquis confinibus di-
    fcolore j à Nilometri) fcrtilitatis maxima; figno ( vt in quo olim o£lo
    gradus rerum abundantiam fpondebant , cum fuo tempore vix earn (pon
    dèrent fexdecim:) alijfque fimilibus -quibufdam argumenta ducens, ma- inferior ^gy.
    ximam yEgypti partem, earn pratfertim, quae à montibus Memphiticis ad 2iüJ!5
    mare vfque exporrecb fluminis incrementis latè irrigatur, alluuiöne pau-
    latim è iuperioribus locis inucctam , aggeftamque effe, conieâuris non
    obfeuris opinatur, Huius cnim in fententiam orones fere quotquot poft
    A 2, fuêre
    cap. a 4 OEDIPI ^GYPTIACÏ TEMPLVM KIACVM

    и i, aimer, fuere tum Pbilofophi, turn Hiftoriograpbi, defcendunt, Ariftotelcs quo.


    que earn dicic in dies magis magifque cxarefcere> & i Nilo totam eííe in-
    ue&am aggeratamque , eo quod longo temporum tra&u paludes obli-
    mentur , & habitationi tandem reddamur idoneae , initium tamen rei
    obliuione inuolui , Atque idcirco ab Homero Thebaidos mentionenu
    duntaxat fieri , Memphi vel nondum enata, vel necdum eô progreffa-,,
    Error fcfc- vt digna commemoratione babcretur; fignum etiam efle ; quod paula-
    ущИтщс tm ^c аЧиз exficcata,& quod Sefoftris didicerit,mare rubrum altius tffe
    îà'?m% *^8УРГо » ^tque ea de caufa, quod in animo habebat , foffam à mari Ery-

    perfuadebat ; quem tarnen errorem in fequi


    со refutabimus , His igitur jta fummatim recenfitis, nunc ad particula-
    rem ytgypti deferiptionem progrediamur.

    С A P V T II.

    fDc diuifione K4epfti in Nomos in genere.

    Egyptus porrô vniuerfa, tefte Strabone» antiquitus in triginta No


    mos, feu pr*fe¿turas > tot nimirum , quot labyrinthus eiusldea_>>
    A'
    feumyfticum illud yEgypti templum aulas habebat , feu diuerforia, diui-
    Diuißa/Egy- debatur,adeô quidem, vtfuperior «/£gypti pars Thebais diéèa decern соп
    ри- tineat Nomos j Media vero feuMcditerranea>autMemphitica totidem;
    Inferior denique plaga, à figura triquctra,quam Nilus ad Memphim bi-
    partitus, lateribus inbafin maritimam abeuntibus deferibit , qua; & Delta
    jnde dicitur, numero non pauciores prioribus comple&crctur . Quin 8c
    omnes hofee Nomos in triginta quoque Deorum & Geniorum > quos
    Ephoros, aut Decanos in Deorum Repub. appellat Trifmegiftus, alij
    OwAarfâf i quorum finguli fíngulis Nomis veluti euftodes quidam Go
    pij malorum Auuerunci praeefie credebantur,dedicabant honorem ; adeo
    nihil fine myßerijs apud ^gyptios gerebatur. Verum horum Nomo*
    rum prout iîngulis Dijs refpondebant partitiones, íígnificatione£
    que, Vt plurima paucis comprehenderemus, hoc vnico
    с Ptolomso deprompto Schemate tibi ob
    oculos ponendas duximus .

    DIVI-
    SYNTAG.I. CHOROGSLAPHTÄ JEGYPTL 5 CAP. It

    DI VI SI О PRIMA.::

    Suferions bdegypú , quae ^Thcbdts dicitur iuxta Ttolomaum,

    Thebit"! Apollo, Sol, ôc]


    Thebai- i Apis feu bos I Diofpolin ,
    quae & J
    ten Tuphium &
    Oui fcpto СЦ-
    Knubirn
    I ftodiebatur
    I
    у ! Antati medi
    Anteo- Anteo- Bacchus &
    .1 с terránea» &
    \ politen poli Venus
    Paffallum
    Appol- Apollo feu Sol Phontem,&
    Appol-
    lopoli- fub forma Ac- Infuiam Elc-
    lopoli
    çipitrii ¡i phantinam
    Hermô- Нё7~ Sol, luppiter Hermonthem,
    thitcm mon- &Sera- V, & Latorum
    Superior Quae the pis - i.: vrbem ,
    £gyptus In
    fie di Conti- Lepidotum
    Pano- qui-
    Nomos cun- Pano- Ammon i nene ■ r *r»_
    ^yrbem,&Cne-\
    ftquentes^P°!iteiî
    >twr * poli Aricas №L-rg3$m
    аЬ ^jdiÄl i..
    ¿fcebatur Copti- ban OÓns ; Nomii l Captum,
    ^гшт/ «
    vrbi-
    olinî • ten Copto tar & Ilfubfe4D,orpohm
    bus
    • Ifis 1 paruam
    «r - '
    Tenty- Venusi .Ytóunrmedi-
    ilTenty-
    riten i.i'i- terrarjeum, &
    Crocodilus Paropapina
    I
    Diofpo- I Diofpo Juppiter fub , ¡ I
    Iiten ] li Jouis fpeciej .wHo, I Dioípolim
    ..il < i J
    J vrbe Aquilas paruam
    АрЬтв» Aphro-
    ditopo- Aphrodifia Crocodilorum j
    ditopo-
    Шея Venus; I«: Trbem .
    li 1
    i Lyco- r " "Medite^raneum
    Lyco-
    -I ПЪ f» ' poliren poli 43ÍlV~ lupus ,MÍfJ«eJ*&Lu-
    i porum -.vrbem .
    . i -

    DIVI-
    SAP, tí* $ Qm>m JEGYPTIACI'TETVJPLVM ISIACVM

    PI VISIO SECVNDA,

    . .-..<.■' v.. P0W m*Atot îièèjijéepfih \'i - ■ ■

    ' ■ 1
    BosMne~ ;
    Memphis, AcS- 1
    úius fepto
    inclu-" • thon» Геи
    Acanthorum
    fus
    Capis Bubaftis.quac in
    & i , Arabiam fe çx-
    Felis j ± tendit
    Sol, ' # 1 Babylon , He-
    Apollo , i roum ciuitas ,
    Ofiris ■ Heptanomus
    ( Oxyrinchus
    Oxyrinchus i
    vrbs metro*
    pifcis
    ■ : polis
    Komi
    Sunt , 1 Nilopolis", çum
    in medi.
    Hercules : . . Vrbes ! tot* Infulsu
    terranca
    *íeius i Nili >
    Part<V
    fubdi* Lacus Meridïs ,
    Crocodilus • ta? §c eius rnetro-
    > polis
    ...
    Canum
    Canis vrbs, metro*
    polis

    • Hermetis feu
    Mcrcurius Mercurij ciui
    tas magna
    Vrbs Larçna» &
    i
    Luna, Iiis flutnen Aga-
    I tbodasmon
    1 Tanis metro-
    Accipiter . , 1 polis & flumen
    * • [Buiiriticum

    OIVI
    SYNXAG. L CMORQGRAPHTAyjEGYPTL GAÏML

    DIVISIO TERTIA, х-

    inferiomp^tii^a Delia тюсашг.


    , îilL'&ibj'Oft.
    ■ /Ti: : . :jj LJ Bosy . ÍBufíris ,
    ■i'l" \) 4* >'..гл Onij .feu .
    Bufiri
    1 vel " 4 Helij metro-
    ad ''J I 'ti i J
    polis
    o lis
    ir -i—г —1
    Capo- Xois, Pera-
    Xoices ' f Xoí pus feu phthuchi, ciui-
    к Mr! A 'A Nilus tas Cabafa
    Naucrate
    Ñaucra*- Ñau-
    < K vi :vj^¡tM I. 4AM\ &
    crate
    г■, : Profopis
    -Ú7t£i. Г»! ' ■ 't I :' .i. .
    Vrbs Laxo-
    !•:-'» - ó tí Latopo- Lato- )i -ion Latus ■"visrM.í
    n*metropo-
    П
    pifcif; . .-,;,'J;«;l' i lis
    л , Di- |—^i't ' i: i i ' ■■ i Sunt »! II !

    Nolrií in-| Saites ¿cun~ ,Sai , : }ÎÇg7( ;vrber .[уф»мц J


    .tur ! \íun- Mraerua
    ferions
    partís i ,i iffííí
    Metel» * i ' -i-'
    JBgypti ¡ Mené- vrbi-
    Can opus Phte-
    Jai ces bus
    nota
    Mendes ,
    Mende- Hircus, feu
    Thmuis »
    fites 1.П b i lp« : i л i Taua
    Leon- Leonum
    topoli- ..Vi ciuitas ,
    Niius Pharbaethus
    tes

    Seben- Xu na, Sebennïtus/ *


    nites Cybele Athribis,

    Pha- Pbagruspifcis i Phyîse.


    gropoÜ- qui pudendüO. iOmbii
    tes (iris deuorauit [ Metacompíb j
    *i -

    Hifcc addunt alij ex Plinio & Ptolomaeo, Nomos Omphilen д Pharf- i»u>f c
    turken,Tîniten j Phatniten > Neut ; Heptanomum , Athribiten j On^
    phiterb Butos, aliofque, quos vide apud Ptolomaeum . Opus autcm fuit
    tarn diligenti ас fubtili locorum diuiííonc ob continuas finium confufïo* s<«bj.i7.
    nés, vt bcnè Strabo notât, quas Niíus incremento exuberans cfficieba^:
    alijs addens, demens alijs , & figuras immutans, & figna obruens , quibus
    proprium difeernebatur ab alieno, itaque identidem dimetiri oportebar.
    Durauit porro exacta haec à Sefóftre primum fa¿l:a > tefte Diodoro , in_, i
    Nomos fuos iEgypti diftributiû mulcis poft temporibus,donec varijsbel- cauradiu¡c0.
    lorum tumultibus impetita Regio, variamque vrbium , atque oppidorum
    ftragem perpefla, tandem in manus Mahumcdanorum peruenic ¿ qui pri.
    ftinis
    см* m 8 OEDIP! Жв№тАСГ)ЪШР№Ю1№СШ

    ftini« Sacerdotum тогШиШ ftatlïtis {ШаЙШаШ>Лкиепш . Nam ab-


    rogatamoxNomorumpartitione , in tres alias iEgyptum partes partiti
    funt. quarum pritafcYta^ufcH^ vfque ( cu?

    lantV Alteram; vero parcem> ^u^/à Cairo interj Ery^hrasos Lybicos


    montas eoîitihfiô tra&u ad catadupae vfque cx«qrrit , ¡antiquis Thebai-
    dera di^am inqdo ¿**jmM Affat^ ¡iqc eft Тщщ»Щ nommant y_ Tertiarru
    denique partem, quam brachium_Nj}i AtHribiticum , |fc Arabiae petraeae
    iuxta ßubaftici flumimTTöbgitudinem determinant ^¿¿^¡¿ejiS Jllardt
    ßechria, hoc e# tenawpaludoJkmi)eb\marinam_: ypcant .! prima Oriza, &
    Omni fructuumgencrei ; &: alccraJrumentis, leguminibiu, pecoribus, vo-
    lucribus, lino 'j tertia, faccareis arufldinibus, gompio , nvirabalanis , alijf-
    flueignótis Çuropae ftugibus abuncfàt . Vjerùm vt harum omnium di&a-
    rum partium , ficim & Noinorum fitim melius percipias, vifum fuit hoc
    locopraîtei chorographiam exa/St^m/., partícuforem- quoque fmgulorurru
    Nomorum vnà cum moderno fitu de£riptionem inftituere, vc tura di#a-
    f um tùm diçendarum rcrurq Teries"liiculentius patefiat .

    wit

    PI S TR IB VT id PRIMA,

    Inferior^ Леррц in fuos Nomos . ! -;

    .. L. . "i
    NferiorJ¿gypti pars, quae duobus fluminibus Agathodaçmpne & Bu* \

    Г baftico, 8i littore maris includimr, аЬ omnibus ferè Geographis Del-4


    ptitt Agyr tayz figura liters, quam exprimit, appellator. Paruum Delta porro voca*
    puyndei çur omnç id tefr£E fpatiu'm> quod Bubaftico & Bufirkico ; Tertium De fa*
    quod Bubafticp & Atr^ribitico comprehenditur , de quibus vide Ptolo-r
    тагит hoc loco . Hanc JBgypù partem à veteribus Pbium appeJIatamj
    reperio. Eft autemin Copta lingua <$mx¿£ , tefte Nomenciatore noftroi
    nihil aliud quàm mare , vnde fufpicor hanc partem mare vocatam , vei
    ¿juia Niloticas inundationis tempore mare referebat, vel quia tradiciones
    antiqua olim totamhanc partem mari te&am , Nili limo excreuifle cre«
    . 4ebant, vt Strabo docet. Arabes fane huic aftipulare videnmr, cjim.
    ЩЫщ p&R Etylnum , id eft, locum paludofuni -<£gypti5 pii¿M E/ph pbum, quai
    44ldê dicerís %i*.ialç-o[i,ou, mille oriumy quod eodem in loco Nilus in varia oftia di

    ftribuacur д appellant. Etfi aliam & fcopo noftromagis fauentem ethy


    oeUidinuiii mi rationem affignatam rcperiam inGefaldino Arabe hiftorico,lib. i.oi
    pï'i'A*tx- Rcgibus ^£gypci, vbi narrât, Elpbium, p>Jù\ quod tarnen non in Dehnte*-

    in Saide ponit à Iofepho conditum , eique hoc nomen inditum ob eau


    f^m,quam bifeç verbis deferibit ex Вер Abed Hakem. Hoc eodemjnquit
    tern-
    SYNTAX L GHOROGRAPHtA ^GYPTT. 9 CAP. Hi.

    tempore aqua JEgypti flagnans in riuos educíafuitt yt nanat Hoßham filitn Ifiac*

    Deínde pcrfcquicur textura his verbis, quae ego breuitatis caufa latina.*
    ipbiungo : Cùm Iofiph dominar et ur £gpto, magn*ficajfet domum Çfj° ka-
    bitmiones Pharaontsy iamque centum annorum ¿ttatem ageret , dixerunt confiliar^
    Thfiraonis : Ecce lojephfinio confeSlut» пес Japientiay пес iudieio polk t ampliw% ag-
    graua igitur iugum fiper gentem<ws% eamque Vtiliter occupa,, biennioque folicitan* ÎÛfaXÎ"
    tibus %ex tandem nfyondit \ <%ite yideamiu, fi in Slphio confiriendo confilio nabis caodoBipi».
    ejfe pojfit . i ' :

    й^л^ s>w ¿~ чту* № vJí^ieio^^»3^ <#-^js m\ <j¿*

    ЖосаЬаШт autem tunc tempprts 6ЧрЫит Gpbuhyhgcefiifofiafine ílagnum , quia


    totà regio Èlfaid erataauoja, idefi,fiagnantibwaq^oppleta% congregawtqwt ma-
    'Ufes Juos ^УЬ-confilium mentemque eorum exghwet ¿ 'qui conftderato propoßto 5Ä?u?hm
    negotio dixerunt ; mittatur lojeph, Уt aquam Elgeube diuertat ; eaejue deducía JJj¡J¡¡¡*
    adqciat regiönem regioni tuœ, 's prouentus prouentibus tuis ; yocauitqut ^ex
    lojeph dicens : Scimas hunc locum abundantem ejfe , er adifietjs , campifjne со»
    tendis aptum * .

    un
    ^¿¿M ft***) V¿J^J$+&' lAjfcö ffl>8? jàmj g¿>AJl

    í^fUj^ i^aâî) Oft-^ J-** 1 \¡f* ^ J^i Ui 1*^3 • .• -

    .^1 >—■ ...^ ■ r,. ■■ , ■ .n^^fiU^^a


    Bß reuelatum fuit lojeph 1 yt foderet tres fifias pro amritbu* ducend'u ? pri*
    mam ex fuperiori parte El/âid, ex iîlboc loco, tsramnem orimtalem ex hoc loco^t
    attinem occidentakmex hoc hCoy cœpit lojeph optu, V fidit amnt&n tendenftth
    tx Juperiori Efimm yfijue in Alhalun, er fodit amnem Elphium , hie amnis Jj¡"Juf_ní*
    orientait* y F5° prtualuit amnis iux ta oppidum, quoddicttur Kanhemt ex oppi* rumNiUin
    dts. Elpfltfy & hie ejt amms occidentals > & exmt aqua eu<s ex amne orientait, uatio àioft.
    <jr fluxit in illumr i? egrejfus ex amne occidentali , í5» fluxit diffufus in ¿ampos phe peraft* "

    Kjmhemt Уег/ш occidentem , i7 non remanfit in planitie Aqua . Tunc iñtrodu-


    jeit operarios, if-exempto> exfeclgqtte qwequid ibi careHofum tuncofitm erat ,
    hberum fecit .aqtiA fiuxum jnßajbperßitij^fuißjae boc primpuHm flt^üsJ Nili \
    cuafitque pianitos faca ИГ pura tkuat* /ш aqu4 Nilïikf in^fef!^fmH
    principium *fait)í3F fiuxerunt yjq\ dum yenirentin Alalhun^ refiuxernnt inde
    in EtphivWi jtf mgrejfœfunt amnem ешл <F riun eius, facia eíl pars ÑÜi \
    -.••А' В edu"
    GAP, m t* OEDÍPI ÄGYPTIACI TEMPLVMf ISÍÁCVM

    $duxitqueadopus\ quod patrauemt fieèlarrdum, Regent atque Confiliarios eius 5


    fuit autèm шит opus çompletym 70. diehus . Cum autem idfpeclajtet G(ex ; di
    xit ad Confiliarios fitos 1 Ucee to tum hoc non feptuagmta , Jed p¿ Uù\ Elpb tern,
    hoc еЯ9 mille dierum opus eft ; Voeatujque eil locus prouinct* huius in bunc diem
    Elphium f»4¿M id eßt mille dierum, gui feminum copia adaquauit reliquas JEgy-
    pti prouincias. Haólenus Hie . Ccrtc hunc locum à Iofepho habitationi-
    bus hominum idoneum redditum, praeter Gclaldinum, Salamas , aliofquc
    Arabes Authores, Abulfcda quoquç id in fuaGeographia clarè doçet hu-
    cè verbis :

    ЯфчпЬщ. *^Vj iij^U ^|алМ üáaj^ чД»*>4о5У ou^y J\ u^okXa y¿*\\ ^jbj j*}

    с*.* v^i-^i j& tfj **£=&*j Kfji^j ûU** 4b

    yfj р&Ъ fj*№ Щ>* i3j*»$

    Elphium regio in JjZg pto л Pheîtatb inter oçcidentem <¿r meridiem fita
    Sf/**5"1 eß in Valle Um deriuatut eft ad earn fiuuius ex rejudapione Nili à lofe*
    pho Iußo faflus i O* mitas Slphiwn Jedes prineipatus iß , Jeu prafetktr* э »*«
    ÍIruftabaUeis, plateis¿ur gymnafis, Schaphitarum isr Melchitarum 5 fita autem
    fU fitpra ßunten lofiph , à quo ex meridionali parte flttminis dirimitur ciuit&s
    fUphjum memo rata j porro Elphium plur'mos habet bortos, ifeîl à Méfia itinere
    ferè trium dierum, & inter VheUath & Elphium quadraginta oblo miliaria-»..
    Et alio, in loco vbi çiqicatem Uu*» S?/>4tf/4defcribit , ira dieit ;

    ¿r*$\} ui^ä s*s üu«M ^»f 0У+ Цл$*31 ^ьДдо


    Ф j i .uju.im! ■ ni P— и w Ii çM ^¿ ij>A¿* Um^-JÍ <iM

    £r ctó^ Élhehanfa fita eßfiipra mare Iofeph fita ilumina vocant ^€gyptij )
    <¿r eñ Elphium, isr omnes qui funt infer mare lofiph, isr montem ex terra Éí-
    baíanfa bibunt ex flumine tilo lofeph,& quodeîl inter таге 1фрЬу & Ntlum э
    t№ Ыврк. bibunt ex ramo Ñiti , Kon igitur fine ratione hic traólus nomen maris lo*
    fephi obtinuit in hunc vfque diem , Verifimile enim eft , Iofcphum noiu
    tantum interpretatione famnbrum fadâ, fed ¿cfapientiá quadam diuini»
    tus eunfi ta piíed i tiim, maxima beneficia in vniuerfam Л-gyptum contu*
    liflç i quale inter ceetera hoc maximum erat Elphij videlicet ad melio«'
    Tem frugem redu&io , Vnde mérito tot ac tantis bonorum titulis, digni*
    fatumque pragrogatiuis a Regibus -45gypti fuerit ornatus .
    Forro meminit huius Elphij quoqueBeniaminus infuo itinerario,
    ^raditqqe rjebracorum fub Iofepho in ^€gypto maxima ineo monument*
    relifoi hiiee verbis ?

    *tv fHiVff jo

    JM *ßv we rnhvu nui mií^ai nui тзпзг ai^n iy па torwi

    пито
    ^ ЦеЫт v/que in Kjts, qwt caput initj J&gyfù, trim dierum iter eß , Иг

    hinç
    SYNTAG. I. CHOROGRAPHIA ^GYPTI. n CAP. in;

    hific Pbium quinqué dicrum, <r h&c Vrbs olim dicebatur Pithon , ^ Videntur in
    ел in hunc "ïfque diem plurma monument O4 ttdificia maxima a \ofiph , memoria
    efasinbeneditlionerfoßeritatirelicla. Dicebatur autem Pithon ab ingentis pithonvrb»
    magnitudinis ferpente , qui ex ftagnantium aquarum, limique Nilotici vndediôe

    putrilagine ortus,magnam hominum pecudumque ftragem inferebat ,


    ab Hercule w€gyptio,vtMythologi volunt,interempto . Elphiumigitur, Inferior^gy.
    vel vt Copte dicam, «Mrjjt«, à mari olim feu paludibus te&um , tanderrb p"i*q«ndo

    muJtorum dieriim opere tempore loiephi , habitan cœpit ; quo tempore p««
    pleraque inferioris j€gypti pars,aut omninô, aut maxima ex parte palu
    dibus aquarumque ftagnantium diffufione tc&a fqualefcebat, donee fta-
    gnantibus aquis in varias ioflas deriuatis, terra aquarum diuturna oppref-
    fa tyrannide tandem liberata , vfui hominum animantiumque feruirct.
    Hinc factum videcur» vt reliquas ftagnantium aquarum congeries infra_p
    Elphium fimili dcriuationis artificio deducerent ; adeôque terram vni-
    ucrfam tandem habitabilem vfibufq,* hominum accommodarent. Quam
    Reges fucceflii temporum dùm mira hominum, pecudumque fcrtilitato
    florentem, & continua fluminum deriuatione fœcundam deprehendcrent,
    in varias Prefecturas feu Curias ad diuidias & contentiones fedandas di
    rimentes § ob admirabilem quandam rerum omnium copiam & vberta-
    tcm, vclutiDeorum immortalium, vt Diodorus dicit, donum vocarunt ,
    Coptitas fecutus,qui тлтПгелефН ершике , id eft,donumMercurij
    cadetn ratione cam nuncuparunt, idque occalione loidum frequenter numDetdi.
    ibidem ad ferpentes cœteraque reptilia deuorandaftabulantium,quaefi- *
    tu corporis crurumque pofitu , roftroque ijfdem tranfuerfim inferto ,
    dum hoc poye'ye$w*ov a ex a & д çompofitum exprimèrent , cuiufnam do-
    rium h«Ec terra effet, incolis in omne cœteroquin fuperftitionis genus
    proniflTimis legendum praebebant ; dum aliud non hoc typo exprimerctur
    quam Агалох^леопос 'cp.ecà.m&ic Anûis bonus Genius fed cum dc_>
    hifcè & ftmilibus aíibi fufius tra&emus, in Pródro
    mo verö , atque Obelifco Pamphilio haec eaderru
    iam fuse attigerimus,eo Le&orem remittimus . Et
    quamuis non dubitem, aliquam huius Phij partem
    iam à principio habitationis eius, incertos térmi
    nos ceu prefecturas quafdam diuifam, multiplia
    catis tarnen hominibus in immenfam multitudi-
    EPMANE BIX nem , ob continuas finium confufiones , primo à
    Sefoftri vel Sefofiri Rege fapientiffimo innmÀrçt
    *» * —— •
    hoc eft, Nomos decern* tefte Diodoroj Ptolomasoruin verô tempore adeó in
    viginti Nomos minutiùs diftributum legimuss vide qua? de his dieimus
    fufiùs in hiftoria Regum -ßgypti .

    Eft autem Nomus graecè a Ptolomzis ita di&us, hoc loco nihil aliud Nomunjui*
    quam iurifdi&io, (iue locus iuri dicundo, caufifque tra&andis opportu
    ne ; quem antiqui пга&р , id eft , praefecbiram feu curiam a Arabes
    id eft , praetorium vocant. Et quoniam maxima apud antiques
    В * ¿Egy-
    рАР.пь ,» OEDIPI &GYPTIACJ TEMPLVM ISIACVM

    yEgyptios vigebat facrarum in Dijs colendis cœrimoniarum varîetas,


    tantufque t&aXofjwictç fcruor, 8c vix locus eflet, qui non proprium fibi Nu
    men aliquod, cui honorem impenderent, conderet, aeproinde faepè
    contingerct, vt Numen, quod hi venerarenttir , illi execrarcntur, Deo-
    rum diucrfitas tanta, non exigua pareret Religionis diííidia ; Sacerdo
    tes Seibftridis Archifaccrdotum authoritatc, ad populi in Deorum cuku
    tollenda íchifmata, excmplum fecuti vetuítiMimorum Deorum огЬепь
    ffmjSmií terrarum fortem inter fe dittribuentiumf de quibus paulo poft agernus)
    негй' coram ./Egyptum in triginta Nomos, vnicuique vero Nomo fuura attri-

    buentcs Numen callidè diuiíérunt ¿ vt quod a primaeuis Dijs in orbe vni-


    uerfo factum traditione perceperant, in v£gyptoceufanoquodam, aut
    Pantheo torius vniuerfi compendiofè repraefentarent & ne ex tanta dif-
    TempiaThe, formitate cultus, monftrofae religionis faciès appareret j in Métropoli
    te**** tanis totius Л-gypti vrbibus Thebis videlicet, 8c Heliopoli certa quaedam
    & fiimptuofiffima delubra aedificauerunt , vt in his iterum quicquid va
    go çultu tota compleóleretur ./Egyptus, in hifcc duobus veluti Fantheis
    quibufdam análogo quodam ordine , & ad templum vniuerfi parallelo,
    cultuque compendiólo, diuerfarum nationum vnita multitudo celcbra-
    ret ; callidum fané inuentum, &ad diuerfas religiones vno cultu conci-
    Jiandas mire opportunum, Meminit huiufmodi delubrorum Strabo te-
    , ita enim lib. 17ч vbi de Labyrintho agit* <£í,inquit, JiitfvÇ
    %¡t ъгфЪц àcartoiw tsvàç eftú^xiytt, тгщ§&Wi ¿Vev ^m/jwvS » чьоз*&*лч& ?я£'щ IffartfJ*
    т< £ая-«£гаЛ« y¿gjLW %yvt KCûfAUv eft к£Ч /8*етЛ«вг ск mhkuv ß»tnX%m , «rey «Sfçyrtçsv и o£ I*"
    fffii . TwctZy "fi «ViV àuuXaj qfotçvXoi ouufVMC «ААи Кщ , tç' iva T¡Xn *г*геЧ » *Я *V w »X«
    щ сит i T«%¡uí \ылф vr&*,{ uSfaç j'%ovrtç Stf ш>\п( . Et paulo poft: fôtfWAei^TÏj о/жоЛ-
    р/ск TeúuitK Tàitetnç-â^isvàjri^éa-tiç . с(з(?@«£?7 vgv&tp.iç rtfáyav®* • cxírlw -т%%лъК&£дн
    weis *ХН0* т&0*М>&Р W © Н@* • If*a*Pnç ^'¿'vofJUt è (si<f>$iç»vt7rtHHo% eft<Ça<rî (s?íeá*-

    £/яГ<< quadragintauè íladia procedenti eil planities <¡u&dam menfiliforma pagum


    babens% <ts multorum %egum regiam, quot prtus prrfeftura erant , Nam fottdem
    auU fiint cû/umnis ambttœ, inuicem continua omnes Vwo ordine» <& lwo parietc*
    tanquam paruo quodam fipto ante fi fitas aulas habent. Et paulo poft. 1я_»
    fine buius adificij , quodplus fiadio occupât , efl fepuUura,qu<edam pyramis qua-
    àrangula -, cuius quodlibet latus quatuor ferè iugerum altitudo par . Sepulti
    {ÏÏjJj** мякn iß Imandcs ( venus Sîmandes) j dicunt , tot aulas tbi faSlas ejjfè , ^«ot
    imanan. prafeSlurœ yfolito/que eo conueniret afque epulunt quoddarnfacris yiris ac mulie-
    ribus fiebat faenfieu gratia Deo reddendi , Cr iuris dicutidi de rebus max'wnis 5 qui
    nts autem prxfciïurain fiiamaulam procedebat . Eadem ferè narrât Abcnc-
    phius de ¡ji+jSí oat* jftnfchems , id eft, Heliopoli ¡ verba eius funt :
    t4¿* ¿Sj Jr** У t¿ QjfA »j.Àc ць+Л (J ¿>La*,
    ^ *? o^VI ^ili ÍÍl>a*Í (^Jií fÁ^oUuJwíJl «j.A*
    JjJ^Hhftw Eílauteni in jfm fchems, hoc eít» Heliopoli fabrica^ cm tot domus perbibentnr
    effet quot curia antiquitus in Aig pto cenfebantur , 1ST Vnaqu-eque ex ijs hahebat
    Tflefmatt <jr tdolum* quod cokbéntprofaiute terr¿¡ in qua emt cuña ¿ 8c paulo
    poft
    SYNTAG. I CHOROGRAPHÏA uEGYPTL 13 cap ul

    poft numerum quoque praefe&urarura determinan* ait : ujSiS ^ сД*!^Х>

    'Erantque pr<efetlur<e triginta iuxta numerum dierum Menfis Vntus è duodectm .


    £цт enim vt in Aftronomia vEgyptioruni yidebimus , iingqli dies raçnfis
    alicuius, alicui ex triginta Numinibus dedican eficnc y magna cura сиггь
    diem celebrabat quaeque tribus ,feu curia , quae Numen illud fibi ceten*
    dam habebat propofitum 5 qnemmorem àprimaeuis ^gyptijs haufiffo
    ^Hato in Critia docet ; vt paulp poft videbirhus . Sed his ita prsemiffis >
    modo videamus, tripartito rllam totius ^gypti in Nomos fuos à Sefoftrir
    dt primum, deindè autem à Ptolomaeis , qui cos plurimùm auxerunt , fa-
    öam diftributionem . Etcùm praeter nomina nihil praetercà , quod in ijs
    gèftum fit, legatur. Maxima quoque de etymologijs huiufmodi nominum
    apud Authores íít contradicho, certc ego rede norninum е$£от»т<§и ¡&i «f£
    fdw¿*t regulam à barbaris linguis, ijfque Graecâ anriquioribus> vt & Plat<>
    yeôè in Critia & Cratylo monet, defumendam ratus ; dum veterem hanc
    yEgyptiorum linguam pro modulo meo inítaurare conor,plurima fane in*
    ueni, hucufque nemini philologorum, quod íciam, comperra ; ea porilîb
    mum, quae ad Deorum, animalium, plantarum, lapidum, vrbiuiu , inftru-
    fnentorum, fimiliumque etymologias pertinent, quae omnia Nomcnclato-
    пб noftri Aegyptiaci auxilio eruontur . Vndè gratiam apud eos, qui Cri-
    fi:&.philologicis incumbunt, me baud paruqrn initurum confido , dúrrü
    multa, quae Críticos hucufque latuerunt , iu;decuFfu huius operis , Deo
    duce, detegam . Sed vt ad Rhombum redeamus .- . . : ^ . si-
    ■ jv Tempore igitur Scfoftris totam Aegyptum in tres partes diuifenb Wuííí»*g:Y-
    pei inNomoi*
    legimus . in Inreriorem, Mediam» buperiôrem , quarum vnaquaeque нъ
    decern iterurn curias fiue prefecturas, tcfte Abenephio, dirimebatur ; iru
    quaquidem diuifione ad primauiam illám fortitionem Deorum in vniuer-
    fum mundum refpexiífe videntur i quam Plato in Critia hiièè verbis de-* p/*/»
    fcribit J "ZubM 'éînv**wî> «ç rlw ox/rS wí/W/v > жа^;^»£*«Э£ тс£ h¿ya> «Гусмплге^а^в^и)^®* тА»

    Çwvlw ¡J.trcthuoyj'&t • ( Л* aS wetÁtv iiccLç-н fttà tjtflWH о'у'цвл®* ainXaftßaim «ç


    TtP» uyw $$чЬл> dviy&ßirü . j£ т'а£1& y i «Г» yç?f*ptt(a тйГ траитгы т 1ш «V

    pyicffvvfttv i i'ç-co . ЧдуЬ ¿¡tuv сшфр iLyj>?) [¿a.x,f>xJ£ eTjt xóyv» а(>хп%'т*}КА$и%м с* Ъ\
    •B-ç$ôcJ^i^Q-ii <tírétx ^ ©»&>г Аи£ю>« > «ri кал ytw-arüo^. ".' *\; ,

    Sed antequam reieram , admonendi títis, ne miremíni, íí plurima Barba


    rorum nomina grajee nunc audiueritis ; id- enim ex eo contigit , quia_»
    Solon cum cogitar et illa carminibus fuis inferere ,Vim ipfam nominum eßperfiru-
    tütus , wuenitque primos illos JEgyptios harum rerum firiptores m Juam lin-
    guam ea nomina traníluliffe . ^uare IT ipje rtirfus "VniuJcuitijqHe nominis Jenfum
    accipiensyin \ocem noßram conuertit . Jtque Imc ßrtptaapudauum meumeranty
    £2° nunc apud me ßotty capitata iam olim puer» mihi . Si ergo taita nunc audieri-
    tis nomina , quai; a apud nos funty ne miremmi ; nam huius rei caufam mtd\igttis^
    loma Ъего orationeßt opus, ß à principio narrem id , quod iam ante dixi de jorti-
    iione VeoruMy Vt terram inter fe Vniuerfam diUribuerint , partim in amplió
    les portiones , partim anguftiores, templaque & facra fibi inftituerint.
    De-»
    СёША i4 OEDIPI jEGYPTIACLTEMPLVM ISIACVM

    Dç foríitione verô Deorum ita refert citatus Plato paulo ante : @w &

    , ity" quondam vniuerßt terrae orbem finguhtimfirtitifunt , »» regiones ßngulas


    4iïlributumi ñeque рлгйШпет han с contentio fecit t 7v>w ^roc«7 a rattone id
    effet i quod Zty, Уel qua Vnicuique ipforum conueniunt , ignorarent ; W ctgno*
    wfcentes, cjti<* potiiis alus competunt » d/'Vw* /иг* Yicijfim vfurpare contenderent i
    çœterum iudicij iurifque fortius fuá quique ad Votum fufiipientes , curante/que^»
    amicorum ßngulas regiones habitando* difpo/uerunt ; hofque Veluti greges ipjo-
    rum , pojfeßonefque 0- armenia nutriuére, hoc tarnen excepto , quod corporibus cör-
    fora cogeré Voluere , quemadmodum plagis pécora iumentaque paîiores filent ; at
    Vero tanquam docile CT obedient animal, quafiex puppt\ nauem agilem dirigentes ,
    perfuaßone pro gubernaculis Vientes ea animan attinge bant , pro arbitrio fuo
    ¡ta ámentes Ьшатщ genus omne gubernabant . haec Plato , Credebanc igU
    tur4vgypcÜ Déos quondam ad conferuationem humani generis vniucr-
    fura orbem terrae fingplarim {ortitione diftribuifíe,ita vt quifque Deorum
    cam aççeptaret regionem 8c prouinciam, qux natura fuae magis effet con»
    formis, & in quam veluti iu rvp-m&tw quoddam obie&um naturalis inclU
    nationis pondere ferretur, quamque ab omni inimica &hoflili vi defen-,
    dendam fufciperet . Ad huiufmodi igitur fortitionis rationem Sacerdo»
    tes veteres Aegypti, & potiffimum Archifacerdotes Regis Sefofíridis, vel
    vt vulgo Sefoftris authoritate confifi, vniuerfam Aegyptum eá rationo
    diftribuerunt ; vt quemadmodum Гцрга quoque indicatum eft , quod à
    veteribus fieret in vniuerfo,in 4Lgypto veluti myftico totius mundi Pan-
    theo, ac frraciffima Deorum matre, cultu rcpraefentaretur vnito . Ve
    rum cum de hifcè & iîmilibus in varijs huius Oedipi locis fimus difce-
    ptaturi , hic ijs immorari Iongiùs noluimus : quai e ad ipiam iEgypti di-
    (Iributionem in fuas praefccl:uras , ceu quafdam Deorum curias poftli-
    minio accedamus , In qua hoc mtendimns prasftare, vt qu*e hucufquc^
    çbfçura 8ç incognita fuerant nominuoi ctyma, ex varijs acgyptiacae Iin«
    guœ veluti tabulis quibufdam ex naufragio relióíis, genuin«
    fignificationi reftituerentur. Opusigitur
    aggrcdiamur,

    NO

    i
    SYNTAG.I. CHOROGRAPHIÄ "ÄGYPTH 15 сакяп

    N О M V S I. R А С О T I S

    , . HOC EST-

    РггфЯига Aîèxandrina , Co/>/r тата&р ките" ф*жо*^.ъ. .. ;

    EPrimseuis jtaqùe fontibus primam Nomorum feu praefe&urarum à


    Sefofiridi vulgo Sefoftri »prifcifque Regibus facbm diftributionerru
    deriuantes , à Racotide incipimus , quae ficut poft ftagnantium hifcè iib
    parcibus aquarum exficcationem, carundemque in alia &; alia veluti Mx-
    ridis marifqi meditefranei receptacula deriuationem huius Niiotici Del*
    tae prima fuit, ita principem quoque inter Nomos locum non immeritô
    obtihi|ic V-ï;'7 y
    /^?ftacorc itâque illa: fuie Aegypti inferioris pars , quam poftmoduiru .
    ab Ajexandro fundatore a'ai^w^hW Gracci vocauerunt; haneque olirru ac°' w

    р*лсо^"\ Racoti appellatam teitatur Plinius lib. 5. cap. 10. Stephanus


    c&ffî a-eAtW verbo p'âwûJtîç. PaufanitfMnËliacis, ac demùm.Nomcnclator
    nofter Aegypriacus capite de nominibus vrbium , quos confute,* Raca»
    fiam- quoque v&xaç-Iw vocatara apud Cedrcnum lego , perperam Yel cor
    rupted erroremer\im ex male intelle&a voce Racota promanafle nemo
    dubitare debet. HancRacotam Aegyptij tradunt fundatarn сДе à mulie-
    re quadam Regiqa Aegypti, Dalucha nomine poft Pharaonis perfecuto*
    ris Ifraëlitarum in rubro mari шЬтегПопся> ¿rita prêter Abenhaid, Aben *5¡¡£que
    Hakem,Salamas quoque in libro, quem Holtum wirabiliu m mundi inferí- f"?da<a-
    bit, narrât i verba eius iubiqnço : i ■' . АЫн^Ьт

    \y.r ■ ф ir i. a •■ '^yi€^S\.AÄ\,ßj

    Cümque Dem Pbamonem Vnà cum exercitu juo fubmerfißet, multmi debile-»
    manßt fygnnm Aigypti) quare conjlituèrunt muíierem Reginam Dalukanomi->
    ne}qu¿ œdifkauit <I{acutb, tpfa ф Jlexandria* Vocatur autem çavco^ à fcif-
    furis , eo quod incredibili labore hunc locum per varias aquarum fciflU-
    ras diuerfionefque paludum, aptum reddiderint rnortalium habitationi
    Reges prifci ; vti fufiùs narrabitur in Chronologia Rcgum .ÄLgypti.
    Porro in hac pr«fe&ura praecirjue Mercürium cul- ¡¡¡¡JSS*
    tum legimus , cuius fimulachrurn erar fu b format
    Jbidis, pejdibusdiuaricatiíreítroque ijfdem trank
    uerfim inferto hoc monogrammum A , reliquo ve
    ro corpore fîguram cordis exhibens, quorum primo
    Mercurium аулдоМру* > pofteriori vero fenfatunu
    Mercurij cor, quo mundo varias tradidit,Diodoro
    teíte,fcientias, íígnificabant,quin &.ipfain eiuita-
    tem & -flumen feu brachium Nili ,"quem iuprà
    щул^&фух diximus , ad fofíam fluminis Tahi) ab hoc cultu pofteà Hçr~
    rnopolim, id eft э Mercurij ciuitatem appellatam , docet poft Strabonem
    Pcoloraaçu*, Marius Niger alijque quos in ícquentjbuscitamu»*" v '
    »v\'v.«- ** Ad
    cap. ш. iб OEDIPI AEGYPTIACI TEMPLVM ISIAC VM

    Ad hanc quoque pf»fc&Uram peftinuiffe lego vicum£r«Ye<r' Eft


    JÄmfi" autem Sw«tye« nihil aliud, quam fcpulchrum Ofiridis , quafi dieres
    ©find«*. ^ о«ед*@« * quod idem tcftatur Plutarchus in Antonio , vbi etiam loco
    T*TeV<eí«iT*<Pwe<írcribit. in hac cnim parte fingebant corpus Ofiridis ab
    lüde coáditumi fed dehoc àJibi fufiue ^ -v. ;

    NOMVS lb PHÎENVTI, J

    -•i ... f * " ri"


    SEcundam Nilotici Delt* praefe&uram inuenio fuiffe ф^к**^ Phte-

    nuth'ti hoc eft, vt Copte eam cnunciem пгт*&р ir*^^


    quaff díceres praefc&uram Dei Deorum ; eratque vicina & con
    tigua praefeSur* Racotafc , etymon huius , teftc Nomenciatore Cöpto>
    deducitur à <$*^ id eft, Veus¡ &tw^ piuráli,quod Déos fignificat, a fin-
    gulari ívnró*\ Oeus . Mcmínit huius NomiPtolomaeus quoque hoc loco,

    jSSt®. - Inter flumen magnum Vbarmutiacum î>rbes b<et Phtenuton Nomusçs9


    Metropolis г? Butts , Vocatur autem «V^n**^ id eft^praefe&ura Dei Deo-
    *unu eo quod in ea Serapis quem maximum Deo
    rum Aegyptijteftc Diodoro,Apuleio,& Ammiano
    ■J.Mi.. .
    'Marcèllrno appellabant , facra fièrent ¡ qucmquc¿»
    fub Taurina forma in delubro proprio adorabant ,
    ...» **%.-•'-
    atque hoc if* cfle^ iimulachra quacdam т«ме^*#^сь
    dus.quam ё latere-vides figura;» quae inruderibus
    Raffith & Deruthi , id eft Canopi & Buthi, qua; ad
    hanç prsefeduram olim pertincbant, fubindèinue-
    niuntur, Serapidera hie cultum fatis fuperque tc-
    ftaptur. Eft in Mufço liluftriffimi Petrià Valley
    huiufmodi idolum ex latere confeclum, cuius iiguram apponimus . Ca-
    nopum autem hodie appellant Aegyptij » ita Abulfeda in fua Geo.

    graphia Arabica^: , . ...

    ф tu—i 1 i }j3
    RoiTetUQlim regio ad occidentalem partem NiIi oUm di£la Canub , dißat ab
    jtfexartdtiA Margala/id eft}fpatio itineris lmiusdiei ; etfi Strabo , c# «iWi hsh
    ИгяЬо i »ff*
    tww ¿tufWaV A*A«ij«¿cf§ífct$ wtlfi lSm'% id eft , diflantiam ab Alexandria 120,
    ßadiarum dißantiam euntibus terreßri hiriere praßriht . Butos autera hodio
    vocant, (Jijtjà Deruthi , in vtroque vero Serapidem & Latonam fiue Io
    cornuta trmulachra, culta fuiíTe , Strabo docet : КсЛ/б©-, inquit, fcewp©1-

    v*4 twtfí ri ixt'çpB * Слпофт cognamims Campt, qui МспеЫ Cubernator iH


    mortuut
    SYNTAG. I CHOROGR APHÍA JEGYPTX 17 MP. lit

    rmtíuHs fuerat ; habet Serapidis templum religiose (ulèumyVt etiam nobilijfimi viri Qu« с«м-
    ei credant , <Cr pro fe, Del pro altjs infimnia ibi captent i fant qui curationes pU4?

    con/cribante quidam ïirtittes editorum ibi oraculorum. Et paulo poil de Bu-


    йа loquitur : n%e¿ Лх г1ш /Звток % Ъ'ц^тЬк h v»Or • bJivj ßürc? л»т<мс Й1

    рыты* . Çifca Biuum Уего eíl Hermopolis in Infula iacens, Ъий л>его eß Latón*
    oracuhm. Latonam verô cnm Ió Bofphora Confandi ex phornuto patct;
    quin & etymon ipfumBuci a cor nuco culcu iic di&um, author eftStepha»
    nus «Sé} T^tfweÄiwv voce 05т& i & Coptflc voci per omnia refpondet i Sonat
    cnim Д«*пгоы in lingua Copta nihil aliud ? quam donum Bouis , cuiuf-
    modi Latonam Guenille: Bouis phöronaei filiam fuifie, Herodotus de*
    çlarat in Thalia, ali jque My thologi , quos confule .

    . ' ' nomvs hl phtemphvti

    .70 est,

    TrafetfuraPhtempbuti, Ct¡p/¿ itraAip п*п^ш«^%

    TErtia praefeöura veterum-^Egyptiorum erat «^фшкгг»^ Thphem-


    nuti ( corrupte Ph.temphuti ) hoc eft, Cœlum Deorum, à vocej Pbrenaphu«.
    Copta id eft, Cœlum, vbi м nota Genitiui, & plural, num. qui<,í

    quod Deos fignificat; huius metropolis erat Tarn , quod Copte


    idem eft, ас templum ; videtur auttm haec prasi cftura di&a Cœlum Deo-
    rum, eo quod inter duo ilumina Pharmuthiacum & Athribiticum gcrmi-
    nans, reliquosomnes Nomos cum fcecundi täte, tum amaenitate facile fu-
    peraret . Comprehcndebatqúe Xoin & Pachnamunim , qua? pofteà di- Canopi for
    ma &ciil tut.
    uerforum Nomorum Homina fortita funt j In hac praefe&ura Canopi
    cultum viguincjpotiffimum Xoi , Suidas author
    eft . Erat autem idolum illud inftar doli), plenum
    foraminibus, vt hic à latere apparet , cuius dc-»
    caufa & origine , vide , quae fcripfimus in Pródro
    mo nóftro Copto» Sc apud di&um Quidam voce ,
    Canopus ; & inferiùs vbi de Canopis fuse traeca- Xejivrbí-
    mus. Xois vero Metropolis, in qua colebatur
    Canopus , qui indé diçebatur Xoites, Copte va
    catur £ъос , ab ifcgyptijs pofteris l*uS Sciagbtu* ,
    in qua> tefte Geographo Dubiano magna adhuc antiquitatis veftigia in-
    ueniuntur.
    Porrô Arabes Hiftorici , aliam huius etymologic Phtemphuti aflî- ISphu,;
    gnant rationem ; cùm enim lofeph exficcauet Elphium , & quicquid
    Delta continet, in terram eleuaflet aquâ in alueos depreíla' ¡ regionem-
    que non fertilem tan turn, fed & mirum in modum amcenam reddidiflet }
    dicitur Pharac^ad opus lofeph» fpçcbndam accitus , in haec verba proru-
    piffe : С^ХЬ» Num bac regni cœléfiis porPtQ ? vnde & Sebo*
    Г\ т.»
    САГ, m, ш4 PEDIPÍ íEGYPTIACI TEMPJLVM ISIACVM

    gh*) ybi hze contigifle feruntur» in hunc diem regnum cceli vocatur, ita^
    memorat Gçlaldinus Arabs in hiftoria de Regibus i£gypti ; fed hoc ad-,
    :..t jüngere bic volui, ne quicquam ad antiquttatem lllimrandani decfle vi-
    deatur í interim vnieuiquc liberum erit de iji fentirc,quod volueric.

    NO MVS IV. MENDESIVS, ■

    QVarta veterum jEgyptiorum praefe&ura eratMendes,Copte jmv\§


    ^\\c , qua; vox Hïrçum (îgnificat ; ita di&a prefectura, vel à mul-
    titudine hirçorum in boc diftriftu pafci iblitorum > iîue à cultu
    Hirci aqt Panos, quem in hoc Nomo cultum efle Strabo docet his verbis :

    MtWVá «£»f*voV Э-aAdosmç ¡%arov ,


    NeÍAa *¿e$tí , а}у10&тц <!&i Tgáyai yuuxtjjy . . .
    ■?¡- Матуем**. '" -yí" » "
    i. rs'n i Prtrereà Mmdes vbi fan саШцг ф hircn* animal ¡ <& yt P indar ш ait, hoc Ítl¿>
    loco hirci cura ftxmtás mifiçntw4 >*■ ■ '
    ...... Mendetti ad Ytcminnwri pr<tcipiticu» ; Lu ■.
    ... [Çornuque Nth extremum, qua Sakx Саргл \ ; ,Г: .. ■
    -; . Магitил Ьцщацат dudet wire fœminam ♦ . vi,"*»:
    Eufebjus, vero de préparât. Euangçlica, eo quod caput hirci inbaç prae-
    feftura adofari folicum efiet, exprobrat Gentilibus ; Cui aftipulantur
    Çlem.lib, J.ftromatum j Herodotus quoque Sc Plutarchus, Ше in Tha
    lia, hic in lib. de Qfiride Sc Ifide , Suntquç huius cultus luculcnta in ta
    bula Bembina indicia , vbi in limbo fupra Агапъ
    Hirci caput depingitur, e|, qua? fequitur , figura ,
    Qua; omnia approbat Suidas his verbis : Uw^Lùûro»
    Katetrt Isv «roía A'^vWVw, Щ ^ay^tt^oü^oi , & цд) fsv "^etyet
    щ (WirSv ifaMKTû) , ¿tcú клКИх, iCj T/ftäa-jy ¿W^V uvctKH^jov Tip
    yovípea JuuMftd • KSÜ Tipae-i iiföf uç î'r< f^f fefrí/r ^dynt t

    щ ây&ÀfAa 'ÇeLytoxfyks lui ¿fin {%pv Ç i¿¿wy * Mendtm Vo*


    MENP E S can( Pana 4eg?ptij%q*aß Hircofarmem, quem £з*&$г-
    nun cum jaçrâ fmgnâ Voçant, Vtnerantur atitem eum quafi
    ßmJnaJis yirtutis preeßdemy colunt quoque eum,quod non liçeat comedere bircQs%
    efiemm animal lajciuum.^ Eft <sr templum apud Aeg ptias щ pendele t rineo (t-
    mulacrum htxeinii crwibm eveßum habeni Verendum . Cuius verohiç cultus
    fymbojum fuerit а fueè diceturin Pantbeo Hebraçorum tertio huiusope-
    ris Syntagmate j, Ciuiias principalis huius Nomi çft Thmuis , de <juo
    çtymo vide Herodotiu^ inTbalia,Çoptè ç^u^ibArabicè Elmuradç.
    1 *. ■
    CH0R06RAPHIA JEGYPTb 19 «кж

    NOM V S .№ © N= V P H I S

    1 n B S T, i

    PrafctâwAQnufbis, Copié mT*£ip Нтгек^гоп шфоц *

    Raefe&ura ОеддрЫ*, quintum inordinc Nomorum locum obtinet .


    Bslmh Hi*
    Copta linguâ га^оц fihof> vçl къфюк , quod ferpenteni fignifi- brtus im Di-
    cat> appethtui j putöque hanc vrbcm eandem effe cum Hebrzeorum «p
    Nof>b>quâ. tarnen vote Mcmphii quoq; nominator jratio huius rei afîïgnari
    potefb propinquitas Memphisab Önupbide,ex qua confequenter con-
    fttfîo vnius cum altero, ficuti eandem ob caufam non raro confundun-
    cur Peluiîunb Sais 8c Damiaca, vc inferius oftendemus . Balmis ita eadem
    deferibic *po fyVa trm kiph &*uco ПУЧО atf *p Nof>b nomen ïrbis m JEgy-
    ргЪЬягУяге ditla МбгЦйУ> Drcitur autem о'*до-> tpuia afpidem ferpentenu
    in ea adora banc, ita Paufaniasin Corinthiacis y cum de culcu animaliuiru Onuphis fi.
    1Í in Baeotia vfitato loquitur : Ka£aVi§ c# т? ячлй о$ Afyí- gura.
    ^8 o'n^t ñ Ашг1/@. «e^nwwn, Onuphion autem â
    ferpentis cultu ita dictum etymon ipfum docet ,
    quôd W ^ i<p,@. deriuatum nemo dubitare debet ,
    quin & Nomenciator nofter пши^оп в«*-<л/«ву
    feuferpentem interpretatur i cui aitipulaturHo- <$1DK
    quid ?
    rus, qui ferpentem Vraeum di&um i£gyptijs afle-
    rit,quod Mendum in Pródromo eííe oftendimus;
    vbr quoque non Vrasum , fed Vphx um legend иль Mendum in
    Horo occur-
    àçrrionitramus. ita autem ait Horns : аШм ¿t¡&% уе£-\<ч ßnXojuSuot fy* Ç_. teas met j
    nomeo_»
    y&jStrt ?ДОг« 1* Хиж" **** . U ка\ьоч Aiyvrfm ntf* , o ¡& |Л-
    ßarixtMwotirttz^ov™^™*®"* пЫагп . Jguin aliter <шит ex
    primantes ferpentem pingunt, cuius caída reltquo inwfaatur, ac tegatur corpore ¡ $lDft *
    hmc Mgyçtij quidem linguâfuâ Vrtwn , ( lege Vphae um, )gr<eci Vero <Bafi-
    hfrum nominante eundem ex auro COnflatum Vtjs circumponunt . Atque huius
    quidem «рлЛл^ил* occafionem fuiffe puto multitu- vjhai.""1*
    dinemafpidumfeu ferpentum quotannis eo in di-
    ftriâu exNilotici limi putrilagine pullulantiurrb ,
    quos dùm maxime hominibus pecoribufq; damna.»
    E- 11
    inferrent morfîbus fuis lethiferis,Afpidem ceu nu
    men Auueruncum coluiffe verifimile eft & forfan
    ad Mofàici ferpentis in deferto exalcati rationem
    & exemplar ilium quoque colebant Aegy ptij, quo*
    1ЕРАКОМОВфОК
    plurima ab Hebraeis accepifle alibi dicemus. Ido-
    ]цш ex tabula Bcmbina depromptam bic apponimus .
    SExta praefccWa erat Sais , in qua Mineruam cultacn- Strabo docefft
    Ka¡ >t 2»/3iwtT;>cJ </fN aro Avç ,cj£Sf 2AIS Mh^oV eA/ç ч$ кати ^¿>¡**í, ç# и T/¿¿£cn t¿» Ad-Luçfî
    fail inférions
    ^gypti Me ¿f jig >>V»tt та ^**/*ят^»» , Indé, mc¡üit , Sefomfaca y,rf>f
    tropolis , л Sminferioris ¿Egypti metropolis. «я Mmeruomjà
    cofant y ytpotè in cuius templo.Tjammetichi fepulturas
    •ejl ; alibi quoque refert, Sai tas оцет ;eoluiflç ¿
    certè hocitaefíc etymondpcet; cum. Sais lingua
    «coi veterr nihil ajmé/fit^uárn ou*s ÍJi^ia^us jÇoptç
    €СЩ|, Sc cum articulo iweçuii* ita Nomenclátor
    idemqua;
    Ouis , nofter Aegy ptiacus cla. è doect . Sunt autem Sais
    I & £foi fatis propinqua , diffidentque iolâ corru
    ptela in literis diueriimodè àdiuerlis prolatis fa
    Ouis Miner«
    cti , Ouem pra:tereà Mineruœ & Palladi dicatam, omnes Mythologi te-
    ftantur . Metnintt huius templi Palladis Clemens Alexandrintisl. 4. itro»
    Cltmtnt Alt
    m a tu m , In Зщ induit, prv Vestíbulo templi Validáis hwufmodi (ymbola incifk-s
    £реШпШ . Infans, Senex> Jccjpiter, Pifiis, Hippopotamus , quorum fymbo.
    1 к il lorum interpretationcm vidç in Obelifco PamphU
    jfjT f у lio üb, 3. & qu2B de porcentofa Mineruae templo
    in Sai récitât Herodotus in Thalia ¡ vide quae fuprà
    Minero»
    in Nomo Memphitiço de hifcè egimus , Fingeba-
    tur autem idolum Mineruae eâ prorfùs forma 5c fi-
    gura qua Ifîdis , à qua non differt ; nam vt re&è
    Macrobius , quod Gratis a'SW , hoc eft Minerua,
    id Aegyptijs Ifis eft, figura eius è latere apponitur *
    Verum cùm de hifcè 8c fimilibus fuse tra&emus дгь
    Myftagogia Aegyptia , hic obiter tautùm ea iniinuanda duxiraus-r —

    - •-■ NQMVS ViU -ÀTRIBIS, * l

    - - ... • •

    Prafefiura Athribitiça xCoftè Д»р îrowp6&> *

    PRaefe&ura feptima Athribis eft,quam alibi perperam ¿Xt&nvocant 5


    & eft iuxta Píolomaeum,- & Ne>@. , $ M»fcVeM» *j .4 * • w#t«,
    A^ei/S<TW6eç j Coptç vocature^ûe , pofteri Arabes earn ^>j2\ Atrib ap
    pellant ; quam Strabo hifec verbis deferibir: o' Ne/*@- M»»f¿ttoM h"&e* ßt&
    tq&vt rlw lAvyebdut j jíthribis Nomus V Metropolis eíl, colunt in ea Mygalim . ,
    feu Murem araneum , Vndè vero =e^^jg¿u ongi ncm fuam habeac , aut quid
    propriè
    - SYOTAG. Г. CHOROGRAPHIA JEGYPTC гi САКИГ

    pt©priè figffífícet, etiam multo cura íudorc comperire non lícuhTet , rrifí
    hiftoria feu chronica Arabicum in huius etymi notitiam aliquam me de*
    duxiiTent . Nam Atribis dicunt Arabes ita diâum àFundatoreyrbis Atrib нмЬЛАь*
    Pronepote Mîfrakn y ita Gelaldinus in hiftoria Rcgum ^îgypti ¿ vbi in
    ter сое teros .Reges ^£gy pti, Atribis qüoque memrnit his verbis > .

    *^>' ffíaárei*s btortbr 'ф^крсШг eiuitatem Jtr'w « и ¿ > Гч

    H- : . ^iCallji iocö! mûris Aránei, quenv


    Athribitae c^uiffèferuntur,legunt pi^%r*alijeo-
    dein loco legunt *«/&*e?v рюидовг* ita Sylburgius,
    id eft, ex eo fearabseorum genere > qui caput mû
    ris pr«cfeferunt»& hune àdoraiTe Athribitas veri-
    iîmile eft, vocaturque ab Hpro мвуо*«'^@-, ад Упру?

    cornh eß peculians formée , animal Hermeti


    Cacrum efù, Vti ex aùtbus Ibin ex'tîtintarunt, Certè *earab*ui
    -/£gyptios huiùfmodi Scarabaeum. tanqiiam viuam qüoque Solis imagiriem
    coluhTe Porphyrius docet libro, f,ue de abftinen-
    tiaab' anlmâtis ; hty¿#M <fi мфпо^ Stáwa ¿A/a fytyx*9.' Atque ex hac ad-
    modum concinna le&ione mendum efle miirem araneum feu puyixlw* lu-
    culentèr-pace.t 5 cum riullibi dé cultd mûris apud v£gyptios mentio fiat .
    'quomodo enim animal immundum, пес vilo qUalitatis memOrabilis do
    lió praeditum, quin ad corruptionem ihferendam pröpenfiffimum ,/3igy-
    jytr) adorare voluerint , non video ? mfífbrían per plácatoria facrificia_,
    quemadmodum in Deorum Auuerrurícorirm cultu contingebat , id pra;-
    ftiterint ; at cum inter hieroglyphic* nulla huius1 rei veftigia reperiantur;
    ego non poffum non: probare vehementer leélionem Sylburgij , loco
    pyerArj legen tis, кмд-лфу pvmÁpaXov, id eft , Sç&rabaum muriformem , de quo
    confule Aldrouandum capite de Scarabaeis in genere; huiulmodi autem
    cultus Scarab$i,vti communis fuit toti <£gypto,ita Athribitis maxime pe
    culiars : Sed vide, quae de eo in Pródromo diximus , & alibi pluribus in
    locisfufè dicemus . Simulacrum huius idoli ex tabula Bcmbina depronv
    ptum hie apponendumduximus. . ;

    ;Д\ ;J;;îj.oM V s vin, tan is,


    < > . „ . . - — - • - »-• • - V 1
    i ù e s t>

    Prafiäura Ч'лптсл 3 Copte *ià£ip hansom *


    . » i- ■ • • » ■-.«■« ^ —
    MVltam reperio dé hac prasfc&ura Tanjtica inter Authotes concer*
    tationem> alijs earn cum Peluiïo , cum Damiata quibufdam ¿ non-¿
    riullis cum Sai confundentibus i Verum cùm hax confufîo ortâ'iîç ex facra
    feriptura, q«am dum quifque fuo modo interpretar! cônatur ^ mlrunu
    non
    САРДП. гг OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    non cft» varias quoquc circa b*c fentcnttas exortas cue , Verum vt com
    trouerfía base tandem dirimatur , textus facros priushoc loco allegaodos
    * duxij vtquibus Tanin, Pelufium,aucSam, atque Alexandriam nomini-
    buj indigitet, patefiat Dcus igitur per Ezechielen! 50. capite minatur
    Aegyptoeiufqucvrbibus principalibue jhifce fequentibus verbis : -

    идо ïjijô c/Wrt<: 'torn :'tftfw тпзю "nowi

    " jrwyi nruo «к »лпя спла лх тгоэк?т сгадэ г>*о

    Vin отооз m »ллл po ?jrпап *лэзвп юэ став?

    ♦ai рк тпз ал» пх «pn Урал1? ггпл кл го тпп

    Нос eft, H«ç dixit Ъот'тм ; Difptrdam fimulackra, cejfare facían


    idola de Memphis 5 Dux de terra jggypti non erit ampliàs> t? daboterrorem
    in terra \£°yptt j ф dÜperdam terram Фbat»res , <sr dabo ignem tn Taphnist<T
    faciam indicia mea in Alexandria, . effunäam indignationem meam juper Те'
    lufium robar JEgypti , Cr interficiam multitudmem Alexandria , or dabo ignem
    in ASgypto , qttafi parturiens dalebie, Pelufium ür Alexandria erit dtßpata , <sr im
    Memphis angußi* quotidian* ; Imenes Heliepoleos w ßubaßi gladio cadent ,
    Nontinum ff/* cat**u* dwentur Septem igitur vrbium hoc loco mentionem facic
    ▼rbium^gy. facer textus . Primó, Memphis videlicet, quam Hebraci dicunt*p5 Hopb.
    ptiewrwQ, §ecun¿¿jCnnlj pbatbures, quam ego Bufirin interpretar, vt pofteà videbi-

    mus, Tertio, Thaphnis quam Hebraei vocant jniic goban . Quarto » Ale
    xandrian qua» hebraicè ю No dicitur. Quinto, Sai , quam textus elicit
    fo Sin, interpretes Pelulium efle volunt. Sexto, Heliopolis , quas hebrai
    cè p« id eil, iniquitas dicitur . Séptimo» Bubafti, quam difti Hebraci per
    conteroptum vocant PD3 "4D id eft , os ignominU, ob idololatriam , quam
    in hifcèduabus vitimis vrbibus prx alijs exercebant j quorum pleraque->
    nomina valdè diuerfa fuutapud feptuaginta interpretes , vt ex textu ipfo

    interpn
    vocatur ùdmùjç. Zohan vero dicitur Tanis : Sin vero quod in vulgata_>
    editione Peluûuro vocatur, hic apud feptuaginta fumitur pro Sai ¡ quae in
    fequenti vcrfu pro Memphi auoque fumitur . Vzielides in Thargum hoc
    loco pro Zohan habet cum ieptuaginta interpretibuso^xM Sc loco Mem
    phis ONfiO Maphes fcOTttoaVitt OHQQ kMöVicV prtWi wm Et difperdam om
    îtes colentes idola de Maphes <jr Alexandria . Syriacale&io partim editioncm
    vulgatam, partim fçptuagiata Interpretum fcquitur , allego textum :

    V0o-3U^?0 OJ» 0»>toÄ. i^pVq ç**tyte9 fU t^ OV ^ »ni>\ »OJftJA

    » il il »in hin i i i — m JQ • ni» feàwft&Je Mt^AA )'*0-S


    - SYNTAG. I, CHOROGRAPHÏA ÄGYPTL ji САР.Ш

    Et difperdam ego ptyrorem ex Mapbest O* ampliiís Z>px non erit in jEgypto , çep
    di sperdam ttrram Tbatures, relmquam ignem in Zohany 1Sfactum luduiunu»
    in № , V dffundam furorem meum fuper Sin robur JEgyptiy <sr difperdam di*
    uitias Nu y <T relinquam ignem in Mgypto , conturbaoitur Sin , 0" Nu dtf-
    fipaFitur, &* Memphis erit in deletionem <src. Ex quibus omnibus ta ndertb
    apparct, Interpretes multam habere in huiufmodi nominibus diuerfita-
    tcm . Ad hanc igitur nominum diuerfitatem conciliandam, dico,{àcram Coaciii««»
    Scripturam hoc loco non de vrbibus particularibus femper loqui,fed fub- nominuai-

    indc genericè, ita vt Nomum integrum pro vrbe fumât : cùm autem Sais,
    Tan'^pelufiunbBufiris , Memphis vicina fibi & eiufdem diftricbs ferè
    fuerint , id cil, inter duo flumina Athribiticum , & Bubafticum compre-
    henfa, quce Regio quoque nuncMemphitica, modôTanitica, iamSaitica»
    nunc Pcluíiaca dicebatur . Mirùm non eft,Interpretes quoque vnam fub-
    indè pro altera accepiíTe : atque hanc caufam ego eíTe puto , diuerfitatis
    le&ionis hoc loco occurrentis . Coetcrùm Sainj Tanin , Pelufium , Mem-
    phim, Bufirin, diuerfas omnino vrbes cfle, partim in prajcedentibus dixi-
    rtius'Y pmlm in' fequcntibus apcriemus . Atque Tanin quidem Copti
    T^mcifts vocanr ab infula, in qua ponitur Pic di&a . Arabes cam ita_»
    dclcribuut :

    l^^so ¿\y**j çi>*>*H x¿ № о*^ь j-äc ijjAj MLlM (¿ ochj o?j.â

    Tanis autem efi injids in medio lacu , qui dicitur Vulgo Ucus Tann , tam->
    ante memórate ñeque eît/иЫеЯл Mentis i triam deßruSla pertjt . Dixit in traci,
    jiüabab ; Mme autem eil propè Тлтт. Dixit "vero in traft. Hariri : Spatium
    lonvitudims tiits kern efl nau^gdtionis, Vniitt dieiyfatititdo Vero medij diet flantibus
    r ' ~ ' Mentis Aquihnaribus . Balmis hebraicè ita earn defcri-

    bit : ïNTÇNipoa fívnp) OnitO ГОПО »>П ОЧНО Tams Taaukun


    emit as JEgyptieïi,olim ditlaZoan . Stephanus. T«wi

    Porro Tanitas Accipitrcm coluifle Strabo do-


    cetj Paufiyiias. quoqne Accipitris Tai>i£ki^mcmi-
    nit. Quid yero per Accipitris cultuna inriuctinc
    JEgyptij, alibi fufe diçetur, Atque. h*c de Тапь
    ticapra?fcc^urafufficiant\, ь . . ...
    H,fn1UMÍr ''• м r:'¡ .*-• ; *Jii: 1 ' ' . '".w.' ' :í.)
    r.r^N OMVS IX; Р BARBET H VS> . f - Л

    ^iuatur hoc nomen Pharbsthus à Copeo ti^^^ quod pla^


    cea© Accipims dénotât . .^Nam ex Nomenclatore noitronWp
    D
    flateam ,
    I

    CAP. III. M OEDJPI Д GYPTIACI TEMPLVM ÏSI ACVM

    platean, Vtcurñ,femium ? Accipitrem . Atquc Accipitrem Cu


    Mm: gnificarcHorusquoque teftaturí verba cius füntfequentia : EV/>ij*W r£
    e/*/ 4ü¿í«, тлот^ , ¿k¿t8 ¿9¡iMbT& iytJwtíat . жлАа^ ^ tibç' Aiyvffm с frgeg
    ВАШ© .' т£гв Л4 Ф&вра <?ta%tàt9 . ,4чХ^ »4^» ; в» & » 4^«» 9 Л'

    í**t@í 4<а^ » и • ъ ярей тА* w»*"' ' №4 V wírf* *G


    xad-6\H,d\\¿<tifia. $ ад #4у*Ч ?tyj t P" proa/tima ponitur Aççipiter iuxtd
    nomiuis interpretationem ifiquidèm jEgypttjs Jtcçipfter Ba^etb dfcftur, quoi no*
    men iß diuifiris^ animant (? cor ßgnificat . Bai enim anima efl,ÇSP eth cor . Cor
    autem ex Aigyptiorum fentenùa anima ambir us eil } itaqife ex confueta Jignifiça-
    notai tione nomen hoc, animam cordatarn notât j Vndè jiçcipiter ob eum , уцет^з
    С àm anima habet ¡natu гл conßn/цт, aquam отпщо non bibit , Jedfanguinenu» ,
    quo <зг ipja nutritur anima . Ex quo luculento fané teftimonio fatis patcte
    hoe etymon nominis huic Nomo non efleimpofitum, nifi à cultu , 8ç ve»
    neratiorie Accipitris ibidem peragi folita j quemadmodum enim reliqux
    vrbes, yt Diofpolis, Hermopolis 8¿c, i cultu Iouis& Mercurij dicuntur ;
    ita& h«c à cultu Accipitris nomen inuenit , vt diçeretur Hl^ipÄM*^
    l¿if^ M eft> *ku* ^cipitrh . Çerté hanç pra:fe¿íuram communem hapuiUè Ac
    cipitris cultum curri Tanitica , hinc deduco, quod eidem omnium effet vi~
    ciniffimum 8ç fre^ueutiffimum inter Tanitas % Pharbaithas vitro citrô-
    que negotiantium commercium . Ex commercio aurem ilmilitudinerru
    morum & religionis nafci , çlariùs eft, quàm vt dici debeat.
    Atque inter Pharbaethum, & Tanin celebérrima illa fuit olim Ifraë-
    litarum captiuit^tis ftatio, à qua ipfos liberans Mofes, rec^à per marc ru
    brum duxit i fed de his ajibi fuûùs 3 nunc ad alia .

    nom vs X bvsih is,; ;

    ■ /2) $ s t, '• г.

    VLtimus Deltep Nomus Bufiriticus cft,& ciuitas , qua Eze^


    chiel . 30. vocatur oírte Pbatures , à Bufíri Пс dtôus ; cuius ety
    mon vari) varié deriuant. Quidam à Buíitide fabulofo illo hofpitumu
    maâatore , alij ab Ofiride , ali) alia circa id comminifcuntur , all) i Bu-
    fir filio Chami, ita Arabes j de quo in fequentibus fufiiJs , Nos à cultu
    Apidis ita diéèum çxiflimamiie> quod Qfiridem ibidem in Bouem corf-
    uerfum fabularentur ^Egyptij iDiodoro teñe, quaíí díceres Coptè До^с
    itttypioji id eft, ©m Regis, fiue ^ci^inBufißrin ; Hanc vrbem Grae-
    ci cum Thebis,quaç vocatur, confundunt, perperam : cùm_»
    ffuMcty- haec duo loco tbtâ Aegypti longitudine, vti ex mappa patet , diffideant .
    fW* Cceterqm de fitu huius vide Abulfedam & Geographum Nubianum in„

    clim.3. voce jx*ü£ 'Bßßrißc Dicîionariumnoftrum Goptum voce <v


    Ex etymologia yero nominis , Я aliunde authoritates non fuppeterenc ,
    haben
    I SYNUM;«.%:^C3ROROGRAPHía: ЖОУРТО г$ cap; пт,

    haberi poííet, Bouem in Bufiri ciiïturn eíTe .мСщА enim ibidem primo
    Ofiris comparuerit in forma Bouis, & fub hac forma varia hominibus be
    neficia praeftitifle erffiturC CéïtèiiihâlladeôTacilb f3it populo fuperíH-
    tiofo, quàm bouinum ex data occafione cultum introducere. Praetereà
    cùmBufiris vicinafuerir Memphi,&HeIiopoli,quamantiquamRameflem,
    Ifraèlitarum ftationem fuprà diximus ; forfan hinc Celebris illa in deferto
    p£eA«£«ei fiue,vite|linus 'Quitus p]ro$uxit,de quá, fuje iuo loco. Quicquid
    fit, ipfum etymon, & circunftantialoca hoc eodem cultu imbura,quid de Buflriuruuj
    odium in_»
    Bufiriticâ religione fentiendum (¡É, fatis declarant . Buíiriras apud Plu- Afinos.
    tarchum lego Afinos odio habuiflex Sc omnem tubas clangorem obrudi*
    tus £шШ(Ъ1м№ДО ^aêéTy'r^oncm ШШ&т^ъЫтх :éffe'- velint , &
    iw^tèiey Oíiridi s cuius & corpus dilacerafic fertur ¿ fed dehifcc vide, quae

    Atqué hâec funr , quae de prima hac îr/ferioris^£gypti diftributiöne


    in ÍUos Nomos dtcenda putauimus, quam àSefôftriprimùm hoc ordino,
    âeîndè'àPtôloiWaeM iri alios atqûe álios NÜmos nóuós diftributäm diximus;
    Уешт hase ^niavho intuitu oculari inTe<jueñti Synopfi contemplare .

    i.-i г SYNOPSIS N O M O R *ОД LNi Р H Ю N , ,

    ——-—' —i _ :- ''r '• i -, —-


    Copta I
    та I »
    Arabica | Latina
    .V \ г
    Nomi
    L
    I^ZSwrJ I Hermes j *¿^jú»V\| Alexandria

    I Deus Deorum,
    II Ф^пчг^ (^^o J Deruthi, Buthos
    Serapis
    c: - i" .... *•'•» \ Щ ' I m 4 '■ 1 -— '"¿ i '. .L. ■ ■■ í ..
    tí . - - _ CœJumPeo-
    *.\Ч\ L* I Semalalét , Taüa¿
    rum>Canopus
    «л
    z I Hire us I, ¡ Almurathe
    о lVjMWt\2kWC
    (Pan ^IMendes
    3
    о 1 ■<
    h . , J Borelle^ X
    V iretyon , Ii Serpens
    3 "^lOnuphis
    !
    VI CtMDIt I Agnus L# vel I Sais vel Sai

    VI I ¡Scarabaeus ¡ y^jiS | Athribis

    VI 1 1 Tsnscms i Accipiter J Lrju3 J Tanis

    !X'm¿¿9- !Accio
    iter i fc^ljPharbsethus
    ! I >
    X fr«c\p\ - I Bqs

    CA-
    cap. m %6 OßDIPI AE6VPTÎACI

    + r-u~, C A 4P V T IV.~ • ^.-c^


    s- V ...m . . -,la. ¿1: • .*iuc3 г. г - ■'. ::¡ ui. .or..'")

    ; t DISTRIB VTIO L-:Il9»9 :;:v;,;;:,V:;i

    xi . ^Egypci Mediterraneae in fuos Nomos. • - i

    N О M V S I. M Б M PHI S,

    '■ИгДЕ С? С £ S Г.. г- .it >•»- . ' . J'i


    i. -у

    X 7 Nam ex antiquiffimis orbis terrarum vrbibus Mempbim fuifíc,om-


    m Mi ' n'um Pen<^ Hiftoricprura teftimonijs patet ; vndc&.fxpè eandem
    «qqSis! 14' Regum prifeorum fedem»Deorum officinam,portentoforum operum nub
    lo non tempore fœcundam matrem appellant i Hanc Hebra&i iam *po
    Mopb, modosa Nopbi nunc Vup M\gdal Turrimr fubindè OfiO Maphes t fx*
    pè q^iro Mifraim appellant, Graeci vero BajSvAàw , Copti *eom$^ vel
    > aut ctiagi wn nt4* ú¿£*Xum * (Г ßab)4owm>. Arabes modo
    Vviinomi. s** Mefra^ modps¿ÁA Monf, Armeni Meffor , Chaldaei юзэ ^лЬгл tmo-
    mmfam, ¿ei.n\ denique Cairum &.Alcairum appellant ; quam Pomiíius in fuo lé
    xico Hebraico hifee verbis deíaibit : i
    AhrWcPo. HQ Wltt^ M ovrtty гжтрл ort p erneo rtrm o^o гопож-гную
    ей». yyV над fn Л/б/?/> a#tf¿í JEgypùflU* ¿dtficaitit Mifraimfiiu* Cbamyf$* Vocatur
    Une in bodiernotm ditm Mifraim, in fuera Verofiripturd dicitur Mapbesjd efl,im-
    pfunda}ab alien*fermtut is exetcitia in ел fieri fohta, Meminithuius qaoquo
    in iuoitinerarioßeniamin,in eaque multa monumenta Iofephi Patriarchal
    reperiri ait : Ji - ' ; -
    nunií ma"» mi пввЮо л Via envt pVo 'л notpn ny rtcnnn o^iscdo
    : упжп^зд wq? *wo rwVßj noy пзч V> ару* ja *jdi> wax тюк л>з cpny па

    4Diîtat autem Mifraim noua cluitas л Vçteri tribu* milliaribm , totл hodiè d<falot л
    f/?, <T deutâUtdyfintcjm in ел тнка- adbuc antiquit&tis monument* , Vf# er f
    JdurQrum borreorumque lofepbi , memoria eins fit in benedtelione, lrefîigia j /« t4
    qtiQijue JpeSîatur columna quidam mimbtlù- mfigorum ope faSla9 non eß ftmilis et
    \n Vniuerfi term'. Mempbim igitur tk antiquiífimaniefíe , Sei filijs Ohami
    primis poil diluuium annis açdificatam, non Hebrsei tantùm, fed 8c Arabes
    quoqucGraectque Authores oftendunc, vti paulo poftjvbi priùs de etymo
    huius nominis aliquid dixerimus, videbimus .
    r«Ä',<ic" Memphia ergo vEgyptiaçum vocabulum а^сшо! quorum

    illud ^«(VWjhoç P^WjÇompofitumautem Мвврка^йет ъе*2>е*


    гч^цтяЛ *<\илт dénotât , qua; vox aGrajcis poftmodum corrupta, loco 4faxn*%^

    Memphis audijt . Occafioautem 8c origo huius impoficionis nominis ita


    fe habet , Cum Chami filij primam huius ALgypti partis coloniam coepil-
    fent excolere^ew prima babiçationis fua? tentoria incollibus Mcmphicicis
    fixiiTe
    ISYNTÄGI i: CHQRÖQRAPHiÄ T JEGYPH. £7 CARI*

    fixiflè, ferunt^ rcKquâ Jtëgyp to magna ex'parte J vtj dictum feil paludibu* s. r :-i
    longé latèque fraguante ; cùmque fucceiïu temporjs paludibus exficca- ; J
    tis, terra benigniorem fe prasberet, primam vrbemvà Mifraimo filio Chamj
    ad ripam Nilï^quam &fuo nomine Mifraim appcllan voluier conditam»
    «0c i terri vertàvv-rbeque Mefrâ in dies maroraibecunditàtis rntrrefnenta
    exfáecuhdi flamtn'h irrigatione fufcipiente,«ándefn /Egyptiacö vocabu»
    lo лици^^ hoc ф^аутт Do di&atn faific oflerunt , quam pofteri cor-
    rùprâ deiiVde voce Memphin dixertmt. Atque hoc ita eße primo clare
    oftenttit Abenephiiishis verbis ï* • >*yVí \->"-\ • • • • •
    gjCli. kf¡lÓ\ji\ jPß &i {Ía. yaA jiaA tjXw fc>^ fc>* fc>^£a

    Tfùt ттрЫт 'ex ЪаЫШопЬм JB¿;pti Mejra'ßütsXham^ fiUj Кое , i? и


    faterJToptt, & habit aui t in Momph , qu« linguiï Copia dicitur Wonphta, hoc eß
    aqua Bei, Cei ëe' Métfiphim a plerifqUe fcriptoribijs non aliâ ratione Mo- ШщЬк
    memßhim quoquè dici, hiíi ab hoc etytrio, clare? pater: quod Momem* etymon,
    phiß Copte nihil aliud figniHcct, quàm aqua* ciiïttatu t>ei . Quae omnia_>
    confchtíunt cum ijs, quae exÀbn abed Elhakem récitât Geláldiaus Arabs
    hiftoricus, vbi Sc etymon Maphe explicá't pauló aliter quàm Abenephi .
    Verba intégra pono :

    j3t\ jpj p\ o? jr.** Z**"t¿* ^ ^ **** *У 4^é* G , ld-

    0¿ fi*, (¿) j»B$> (jVfea, Ьа*М у1<м.Ь aiUj wU c>~*-»lA>£j Л8ур{1'

    lSj*» *д«Д«;5 jjiyV^ (j.^ JH*0-* tb4 «J^iíJ1^ J***


    IqXÍjbj la+í £¿>ja iuï ».x!ai J^-Jí t^J

    Le) ^.Ljti « ots*-¿ii>«i> cjwXlvj 1^7 ti) vJLl* c>ffil*» <>»У->^ ¿^í? *•? Of**?

    ^ d°jW±^ U ^jfaj jftÄ-eW?

    Fíi/f йí<^pда primus ex babitaíúribus JEv pti poH diluuiwn Во/ir filiw Cham , yí/y'
    iVa«', Çfyipft: päterCopth omnes ißi habitavterttnt Mouf, 0" b&ç 1>rbs primo habita
    t» eß p.oß Gharab ; ipfi filih eins fuerunt triginta лтщл tarn matrimonio
    çomunclti tsr propter ел уоШa fuit Monph> in lingua Çopta Mapbeyid eîtjripn-
    ta anima ; fuit autemßc\fw filins Cham, ßtj Noë iammaturus > at imbecillis ,
    fuitque Mifraim maiçrfiliusy к qui deduxit patrem fitumy & omnes fra-
    tres Juos in jïïg)pfum9 <sr defcendermit ad eam 5 in Äig pto autemfilius 'Bofir cuius
    nomen Mefra , и (iïwfit fibi > Í3- filijs fais id qu&d eß inter duvs arbores re*
    fro Elarißh yfque ad Eßtan jecwidum longitudinem> isr à фагса l'ßjue Aüab
    wndnmlatitudinern . Dtcit deindè qnod Boßr filius Cham mortuuseß, tyjepul

    Da m
    САМ* г* ŒDIPI ^GVPTIACI THMPLVM ISIACVM

    Wniíio^gy; m in loto quo Hermesу hatfuit frima fipultttm in (erra Aepftit çpficctf*
    Eo^toT fit filies eins Mißraim^ diuifit vnicuique fratrum fuorum¿egppttsm,ft..pattern
    ex mm pfpria » Cumque multiplkarentur fity Mtfraim% iff'flu' fiUorum ems, dh>
    uifit Mefra Vnicuique fliorum portionem,felegitjpo/feditqne earnfib's* €9*flys fiat,
    & reficvtt ys ad banc partem Nilh portionem pro filio fuoüopt, locum Copt,
    habitamp ibi, watus fuit locus ab eo Omne Vero fupra Copt vfque in Bfùan ,
    <jr quod infra vfqw in Efinun m orientad & occidentals plaga , Efinun fit* de-
    dityU' ЬлЫши Efinun, <¡r appelhta fuit ab ipfi, Bfnmn j er diuifit Atribi to-
    tum id, quod erat inter Monf У/que Sain , <ur habitauit Sain, &Р Vocatut fuit ab
    ipja ФЫ 'фщиеfuit tota Aegrptus in quatuor port'mts » du* portiontscm-
    tmeiaufur in Saide dm ininferiori terra ,
    De bis quoque & fimilibus videHerodotum, qui in Euterpe multa
    de Memphi traCtans,cara à Mena (quem eundem nos efle cumMefraim ali
    bi oftcndimiis) conditam aflerit. Vide quoque qux de prima diuifiono
    ^igypti in Calafiriçs & Hermolybies fa&â, narrât \ quorum nominum ra-
    tionem alibi explicabiraus.
    Atque ex bac relatione patet,jEgyprum àprimis Chami filijs diui-
    íamj ¡ta vt Mefraim primam, eamque meliorem partem ,Copt fecundam,
    Eimun tertiam, Atrib vero quartam partem obtineret ; & Memphi rru
    fuiiTetotius ^gypti conftitutam metropolim ex citacis quoque teftimo-
    Tiijs patet. Atque haric diuifiooem a primxuiscolonis faâam x vfqtteàd
    Iofephi témpora manfnTe,citatus Author aflerit ¡ Iofephumdeindè ad li
    tes eui tandas .fëgyp tum minutiori dîuiGonc diftribuifle • Çui d«mùtib
    fuccedens 5efoftris,varijs calamitatibus iamdirutamauxit, veterum reli-
    gionem penè collapfarii reftituit, totamque regionem myfticâ qùâdatru
    rationc in triginta Nomos feuSynedria fapientifflmè diuifit.

    Monpfa* His igitur ita propofitis, iam quôd Numen Memphi taepotiffîmiiai^
    coWndumfuiceperint, videamus. Et quamuis in ea ceu metrópoli qu4-
    dam Gngulœ Deorum colontx (Utionem inuenerint; Apidem tamen_a
    quem &Momphta, id eft Deum Memphis dicebant, ргаг cœteris ibi
    cultum efle,. apud grauiffimos Authorcs reperio , Strabo hifcè verbis bp-
    uinam Memphitarum religionem deferibit :
    $K4*« A 1?ч ^'jfvç Jf Wjt MtV«<P« evni Ф j&wAçTov -flef Aiy^W^i $ %n tS AEATA ^\%тщ *iç
    mttm ' *x4 A îtQjî % T* i$ tî'arif&itc'étft iaufps % Oç-îe/ç . ejr* • /35« e A"V/ç c# вика t'm
    Ф»2 . ©toi âs ftfm voi*i$/tâ#'& , ^'Ai6x@- Us pirmov «AA« rh# tQ î-w/*«t@- . Se4
    2?^^ААл

    Ar!*« «ш\1и> ¿£¿»<p<«e-i *5чг Ат'Г W&1 (fyat w« кя polira <s>çiç 'Qnffyt то7$ . O'^ßa-i /uJJu

    Г8(Г1 araAif ei« тчу rw» . та c/í <М т5 A'V«/*^ ^»V íígjV ■6>^t»«/<5(ue|' 1 7&Г Нфе«|5"«0 »
    © H'(p«iyr«e» weAvT^»? Xct,Ttm¿>tto- vSpov, уль Л4 (Atyi&j , тв7$ atAAe/ç ,
    frop'mqua eß etiam Memphis Aeg ptwum Regia, tribus à DELTA Sebe
    nts dijfita, ea Aftdis templum habet , qui idem eß ас 0fit is ¿ ibi Bos Apis in fepto
    quodam alitur, (p> Vf diximas , apud eos pro Qeo habetur i albus frontem isr
    qttafdam parua* corporis partes, çœtera verô niger ; quibm ßgnis indicant yquifit
    sdfuccejßomm idoneus^alio defuncio\. Ante id feptum aula quídam eß, mea^j,
    aliud
    SYNTAG. t CHOROGRAPHTA ^GYPTTO 2$ CAPiiV;

    aliudfeptum mtris tins Bows . In banc aulam nonnuttquam Jpis*rmttiturypr*ï-


    jcrtmi Уt peregrinss eßendatur : alias enim per feneftram quandam Videtur , fed
    Volunt , Vf etiam extra fpecletur , itaque Уlu paululson firis exult im lufit , rurfim
    in proprium locum rectpitur. jipidis templum Vutcanp adiactt ¡ qu**ß ¿des
    Umpli mannitudine, altjfqve rebus fimptuofi idornata . Suidas ï Hl Mtyçtç h'xk

    jAtptyç tô faut 4 Memphis .Apis Dens AegTpti i /*e£?PeÍ Wnerantur Vi Lunam,


    fitjfqtdem ßös Lunœ Jaçer eîl, fèut Memphs'^fo^ &ç huiuföodi cultuboui-
    pSl *ide iterurn,quae Herodotus éater^cfüájpcfipfít fane rîdicaïà',quaè

    fuiftuis У Atque ha:c de Monphta fufficiant .

    UVV, NO M V S IL HE LÍO PO LIS, -A


    • /Ли; »

    TrœfeâurAHekofQlitanai, Cvftè mT!rj.£\iç шп* , л

    HEliopolis íiuc ciuitas Solis, vna cxprimari js totim^Egypti vrbibue


    eft,Memphi magnitudine, rcligione, .■& cultu Deorum nulla racio
    ne inferior: etfí non dcíint nonnullij qui cam cum On Hebrasorurrb
    confundant,quidam vnam & eandem cum Memphi feu Meíra eíTc velint j
    cuius ratio vidctuT fuiiTe , quod ea Mcfra quoque vocetur ab Arabibus^
    quicquid fit confuiio, tum ex xquiuocationc nominum, tum ex locorum
    vicinitate natavidetur. Vt igitur lifdirimatur , dico dupliccm fuifíc»
    onira М{/кито, ftueMcfram,antîquam&nouam ; antiquam transflumcnu Dup]exMi.
    Mefraim>Mcmphim in praccedemibus dix iraus : nouam eis flumen Helio- fraim-
    polim efíe affirmamus ; Memini t buius duplicis Mifraim vcteris & nouae
    Beniamin loco paulo ante citatOíaeierniuerunt & Arabes Geographi Nu-
    bianus & Abulieda, vtramquc poftrcmus hifee verbis defcribit :

    rr- г ш\ i , a¿ß >Ju>j* jt&A (jji kXíjíj *k>*5\ *^

    Monffiue Memphis cîïMefra antiqua^ßta /ирга occidentalem partem Nili^fontque


    in ea adbuc maxima îluperida anttquitatis Veîiipaex ¿apidibm fguratts,ßiptr-
    ifjduBis colore Ytridii <&al\js^ qui Vßpte in hunc dtem, non mutantur a Sole , ac
    tetftjxtns iniurtjs y totô hoc interuallo . 'Dxßat aútem Monfis^ л Me/ra paruâ mwg$;
    la, feu itinerevnius diet. Heîiopolim vero, quam Arabes ^^^choc eft,
    ûchJmib Solisj appellant, hifcè verbis defcribit : ■ ^ ; »•

    (^fijj jd^ u^A &*¿Ab+¿S> Jjft

    (J .. y ! .... ,, si. c xj^-í^^^^ »4*- c¿ &ь


    ufmßbemsi bec eil, Heliopoiis, 1ше oculus Solis , in temporivus noftris de/o-,
    v lata,
    CAP. IV. jo OEDIPI ^GYPTIACr TEMPLVM TSJAOVM

    Utäyp* nwfint in ta habitat iones , dicitùr quod fuerit ciuitas Vharaom^


    funtr etiam in ea infignia antiquiiatis monumema, tonftrttcla ex lapidtbus \tF faxh
    maximiif eßque in ел columna quadrata , qu**yoçatur Acus Hharaonis , longitudo
    eius ferè 50. cubitorum, eßque à Cairoferè Inedia márgala, eil-etiam ei ~\>dla diSk
    ы\ Mathareay С?* cîl fita ad latus ßniShrum Aliacri ( in quo loco Chriftus habitaf-
    fc fcrtur . ) Quae omnia confentiunt Geographise Nubianas fie dicenti :

    ¿ Uli* WitjUi, ^yj3Ù^^*b\^*A еде «U4l ^Uá

    Quitas Vero Theßadipjaeß Meßa ßc nominata, quod Mefiam filius Cham** ,


    fltj Noe, fuperéum pax y<tdificauerit eant in principio .: ' B( ffyß cjuitas primais
    0cuius Solis i déclinât in ÀuilrumVerfus Pheilad , l>bi adißcata fuit стШ
    Manf ex parte eius finißra eß citrita* qua iïocatur Ainjchems » id eß , oçulus
    feu fons Solts, СГ illa funt quafidu* ciuitates, diçitur qubd eœ fuer'\nt in delicias
    £9° оЬШатета Phamoms . D ici tur ab Hebrapis On, i ta Rafle in.Micra hag-
    'gedola in 30. Ezcchielis : üotí ГУ W eoenu пЛд юра wiicQ njno îk On
    finitas jéegypti dicitur in lingua barbara Betfames Ve/ Ainfemes , id eß domus VBÍ
    ocultis Solis . FuiíTc autcm hanc candem cum Rameflc Hebreorum , Jlal*
    bag & Abcnezra in Exodi 14. demonftrant J & certè ipfum etymon Qn
    fatis dcmonftrar, Rameflem fuifíe rin qua tot labores Jíhélitaí fuftinue-
    rint, fiquidem px nihil aliud,nifi*«ipeí Vny "Ktfy prtVQiNl fortitudmem ,
    Vtrtutem> diuitiait honorem fignißcab, quibus ordinär iè coniuntlus eß labor, vanitas
    çepaffiièlio fyintiis. Optimè igitur On vrbetn vocauerunt Hebrasi , irb
    qua rortitudo, potentia, diuitiae infinitas, & omnia idololatricx religion»
    flagitiaTuam fibi ièdem pofuerant, vndè & confequenter ex fuperbia_i
    о uiuiSoi« ^ arrogantia labor & dolor ftrper innocentes, humiles, & veri Dei cultui
    cu'rdiâar addi¿tos Ifraëlitas . Vocatur autcm tioti py id cft, oculus Jolis } ob fpecu,
    Mirificum lumquoddam^ quod in templo Soli dicato со artificio poíítum erat,
    ЁимрфГ vt Solisradiantem faciem integro dje referret^ totamque aedem lumine^
    referens. fuo illuftraret j ita referunt Ai'abeshiftorici, Abenbafeemj Abn Sa^ra^»^
    aimSmd alijque 5 cuius artificij rationem. nos curióse inquirimus z doçernufquçj'
    AtojfAm. -n ^[ec¿anjCíl ^gyptiorum , quam vide , Ërat igitur totus hic Noqius

    confecratus Soli fiueOfiridi, quem per Ьоиепд referentes fub bouina for
    ma a^orabant ; ita Strabo : Кад^ ¿wA » hWt»í кц&ч t*í^* 22i та *>Ац
    ягвА/ç , täytiffaiQiihoJy* п4/$(!ц* ЧЦ*сЬ *ХВС* *в *Л* КЯ *5V jSouí 1st \цч&1ш с* тки
    fi у» ^ißo/^cv , ô\ ràèt сштщ vivcfiiçctj ©toç> âi <£ел 49) c# М|/«ф^ à A'Vîj . Nuy< flro#tÇff/u@»

    KeftySuVa jwet#í»í »tj iiepe-üAi«»«, d*ç 5e /u^îwt>&«> S? /»«AI^^çç* JnbaßaT» rfc ¡¡gfiy ¿*&nte¿ágw >

    tffaç. Supra earn eil regio Heliopolitana^vbi Solis Vrbs eil aggeri magno impofita ;
    Knew Be» templu,m habet > Мпщт bouemy qui in f pto qnodam nutritury (? лЬ Ые-
    pííanirlíoñ. liopolitanis pro Deo habetur , quemadmodum Jpis à Memphitis . Nunç ó»A
    niño Urbs defer ta eil j höhet autem peruetuïlum temp km Mgyptio more conßru-
    Щит■> quod muhts <Г manifeïl'ts indicés Cambyßs infaniam ас ficriUgia demon
    flmti
    Stratum templa partim igni, partim fem deusßauity wmtibns >,exßmdenst -ii gtaug
    comkurem,vtt ar Obdtfc*$iquwumdm<%w*mdektifii^

    ■ ирг. ЛI
    n•

    J. - -i!

    ■ ¡•i» "«
    • I . ' • i . ■ » •■ * •
    Qux omnia Arabum relation! confentiunt i Heliopoli enira Obeii-
    feos Soli dicatos , ere&ofque potiff mùm in S^omoexprofefíotradetur,-
    de differentia vcroBouis MoeuiqsSç ApidisaeorMmque eultu, vide ou»
    tradimus in explicatione tabulae Bcmbinx, 8c in fequentibus de Apidc, &
    in Obelii'co Pamphilio Hterogrammatiimo de Boue .

    4J NOMVS 'щ. llfiií,IVS¿b t¡-.í


    • L 'I «О , » • . ï » I .t

    :' .; ^1 íu's¿ TU Тс-: гД^-й ¿> e=¿{«~4 C4V.*¿*

    i.» . • • 1 ' "•..'у ..д.*;, -. .ч -.л • •■ ■ "- "... V •

    BVbaftus Nfomus & Metropolis ^tgypti, i Pcolomaeo dicitufvjô*03«r^


    quafi díceres greffum Bonis , alij deriuant hoenomen W^jS^.ü*
    •s-w(^.*idcft , vrbe Bouis j Copte deriuatur à ДЪ^Ь&а.с*^; id eft duo»
    boues dédit . Hoc enim locoOfiris & Iiis iüb forma duorum boum,quo*
    rum vnus ApisâMemphitis , alter Mneuis ab Heliopolitis dicitur y qui
    ambo prime» comparuiûe , horoinefque in nptitiam agricultura:, Jegibus
    praefcriptis deduxifíe feruntúr ; ka Abenephitts: " ' 1 4'

    Bubaflus autem Ъпа ex ptafeèluris Jîgypti, eademqne àttitas denaminatain lin-


    ouokQopta> dûnum hum Certc qui etymon profuudîus examinare volet, виЬаКиу-
    veritatem ret luce clariùs intuebitur j Cue enim grefsus Bonis, ííue vrbs m°n"

    Bouis,fiue denique donum bourn dicatur,vbique res fibi conlentire vidé-


    bimus. Etfi ali; vclint, Bubaftin nihil aliud cflb quam Dianam , ita He- cuimsc-an*
    rodotus in Euterpe : eV ¿ *г.'ля \%ét 'fçî B^*r«vt,ác* т£>л*Я» ¿№ - Асл Ги'гТ"^

    qua lfrbi temptumeíl Ъи>Ьфху<\ил щ ïmgua. noßr.a iJem eß>ac Diana ь &*aitb¿v
    ' 'AVrifiüíi aVí/**B*/3«s-Íí. Ceres autenJfa у <? Dùwa'Btérfis ; ad-
    ditque
    сард*: OÉMMQÂGVmÀCt TEMPtVm ШАСШ

    BubíflmDU. dftqüB üf ntes íbiflc contíentus ^gyptiorprii ad- ha* Vrbes, ^pwefertinb
    ■*ücer- 1 1 J ■ " ad vfbem Búbaftt in honorem Dianas»; ad Bufirin

    in honorem Ifidis, ad vrbem Sai in honorem Mí


    nenlas, ad Heliopolim in hoi^rern_,Solis, ad Butum
    in honorem Latonas , ad Papremum m honorem».
    Martis; ccerimonias vero,quas in fihgulis vrbibm
    peragebant , vide apud Herodotuni citato loco .
    Memini quoque canem in hac vrbe Numinis loco
    habitum, quod mirum non eft,cùmenirnDiana_i
    venatrix fit, vti Grasci, fiç & jEgyptij ei canes ad-
    iungebant j neque hxc difcordant ab eo , quod fuprà de cultu duorum
    boum Ыс pera&o dixintos , Cum enint Diana çadem cum Lunâ fit, Bos
    autem Mneuius Luna* dicatus fit , quemadmodum fuprà dictum eíl ex
    Strabone & Suidai certè ftjb forma $ouis -^gyptios Dianam coluiflo ,
    cornutum ipfiüs Diana; fimulachrum aperte demonftrat, &nos id fuse
    oftendimus in capite de Iííde & Apide , quod confule vide quoque quae
    ibidem diximus de Apide & Mneui, quorum hic Lunam , alter Solem re-
    ferebat j Bubafti igitur vterque Bos videlicet & Apis,& Mneüis,feu quod
    idem eft, Sol & Luna, prout rerum fubluriariüm , generationifque cau-
    íáe funt, culfusfuit j Dianam autém Hin & Lunam idem prorfus effe ciea-
    tis capitulis declarauimus , Omnia igitur haec apprimè inter fe concón

    Porro Bubaftum multi hodiernam t>p»\ Aßutb effe volunt ; ita Ara-
    bes , qui earn fîtam volunt ad mortem Phcenieis / ita Schaar ebn clfaati
    apud Abulfedam , Sc Abn Saida apud eundem :

    Aßutb efle latere montis Arnum y narraiигque quod peregrinantur ad earn aues
    omni л^цоу& relmquwt ibi У>тт ex outs teßd infigne.
    Hebrasi earn vocant noa *bphtbojeth> hoc eft, os ignominia^ ob execran-
    dam, q\iae in ça exerccbatur idololatriam, putantque multi fuiffe hunc
    Vicum Hcbracorum fiue ipfam, Geffen; ficuti Raroçftçm, Heliopolim ;fcd
    de his alibi fufiiis dicemus^; nunc ad alia, . .. ,

    NOMVS IV. HERA CLEO POLIS,

    -•• • 7 2) e s T
    .... > : ■ . • • • •

    Praßätira Heraeleopolitana ,

    Eracleopolis Nomus& Metropolis, ab Herculis cultu ita difta eft ,

    Ht А*|М>«Г| x<foç те ra-oSfte, 7» H'yutÄHt er/A/j pty¿/m , Atque banc InfuknL-»


    dictmui
    i iSmTAG. I.' CHQRÖGRAPHIA ^EGYPTD j$ ^ЕйЮ

    'ЖсЩш nos añtíqüam*Elphíumfuiíre,& fuccedentibus tcmporibus diueifa ^


    nomina foj^affljjta v-t^aJiqui pro illa ponant j»ÜLui TheîlÀd , quam pleri-
    quc AráDumhunc càm-Menaphi, nunc cum HcIîopoU confundunt ; cer
    ium eft, Pheftad modérnam vrbern èlTe cendemque propè Cairumfitam»
    cum Nilopoli çiTc, Açabes docent bis verbis : ' -í
    fjtj&iOj+b Íj\ C>¿lfc> \<ij¿*> Ц5 JJ^ ¿¿SIS. jaSjsJl^jÍ *

    '-£f tncepit lojeph ¿edificare )>rbes} conflituitque Ulis términos , Ci?" prima Vrbs con- i
    \UruÜain Elphio, efl Vrbs illa, qua dicitur Sapbe, quam hahitabant filtj Pharao-
    nis ; tune pr<ecepitfodi amnew, W adificauitfieri adificium menfura Nili . His
    autemabfiilutis}auß}icatus eß pondus terrä üraqua^ts in hune y>fqi dum emanauit % j
    ; Geometría \ Non enim cognofcebant earn antebaciür dicitur quôd lojrpb fuerit pri-
    muSiCjuimenJus eflNHum mMgypto^Hr pofuit Ntlometrium in ipfa. Porro cele
    bre îllud NilolcopiumNubiana Geographia, vbi primo totam Nili Infu-
    lam iccundùm longitudincm 8c latitudinem, & pontium fitum tradit, ele
    ganter iànè hifcè verbis deferibh: i

    j\ù igj UkwiM (J-?\++ *A¡> ч£ fc*-* Jaj>J3&\ y»]j)\ lg t-ftJUa «fcrni deferí-

    (¡M Ú&S* (J-rM «Ь^^ cri; l*«*ft? ^U]^ *t?j {P\ï ^Uy
    ;* ^.л-Й^Ь ч>*Л >* Cá^-* J*^

    ¿ Vjj) *&\*^\}*Ü\¡5h |)^4^ yltl^uM J^,^ ^^¿ (^¿J\ >^

    Et Nilojcópmwyfiue domus menjurje Nili efl in principio InfuU ex parte' orUnta*


    lí'jdéclinons ad Pbeilad^cft autem habitatia magná^ quoi hitm ein uiripoteß ex om
    ni latere t ambitus rotundus efl/ирга columnas i in medio babitatíonts efl area ma
    gna profunda, ad quam dejeenditur per gradus marmóreos \fcjue ad ambit um ъ Çr
    in medio агел columna marmórea ereSlay in quaßgnati numeri cubitorum , digi-
    torumque ¡tyfapra caput columna>pofita aliafabrica ex lapide , <sr ilia di/iinSlaJ,
    colorefignataque attro ,
    ad banc aream per
    nifi tempore incrementi
    mmumaqua \ 6.bracbiorumirrigat terram%egis aqualiter i W cum peruene-
    ritNilus ad 1 8. cubittis, irrigabit omnes terras ex bae parte, ßpernenent ad
    E 20- «и-
    CA*, IV, H OEDIPI ÄGYPTIACI TEMPLVMt ISIACVM

    50 cubitüs , en /amitat em indicate i? minima inundatio 12. cubit orum , fumèndo


    çuhitum pró 14, digitis, CT aqua creftens fitprd 18. necejfitatem са\ат\Шёт-л
    dénotât, quia eueHit arfares yV deßruclionem inferí ; ß Ver o infra 12. defieiat
    oqua^famem iTÏierilitatent id indicabit , Dicttur autem hoc artificium à lofe-
    pho patriarcha adinuentmn primo 3 £jp deindè àpolleris propagatum ; ita Arabes
    pleriquc , Vide hiftoriam facram Saracenicam , cap. de geftis Iofeph iiu
    ^gypto , Strabo di&a confirmât his verbis : Nilometrium eBputeus qui
    dam in Nili ripa ex integro lapide conßruSlusy in quo <¿r maxima, <sr minima^ £$N
    mediocria "Hili incrementa adnotantur « Namputei aqua cum ЪШо pariter crefcit,
    Cr accrejc'ttjfuntqtie in putei pártete nota quœdam infculpt*, incrementorum t¡r
    decrementorum indices . Quis porro fuerit Hercules hic cultus, alibi dictum
    eft , In bac Ichneumones Crocodilorum hoítes cuícos potifiimàm eue ,
    in fequenti Nome oftendemr,

    NO-
    SYNTAG.I. CHOROGRAPHIA ÍEGYPTI. 35> САРЛУ'

    NOMVS V. CROCODILOPOLIS,

    I D E S Г,

    TrafcBurä vrbfs Crocodilorum, Coptè **¿&p kcdv^i*

    INucnio hunc locum olim in fragmento Geographic Coptas vocaturrb


    efle mvcx¿\ iv*TSd*D7í^i id eft, terram Crocodilorum. Maxime autem in
    hac vrbe & prsfc&ura Crocodilorum cultum viguifle Strabo afferit . Arfi-
    noem quoq; hanc vrbem di&am,vt contradiftingueretur ab Arfinoë vrbe
    maris rubri, quam alij volunt eandem effecum Beelfephan , & moderna SS^1^
    Sues. Dixi Coptè vocari nuclei nnrecoTS^i vrbe&eut»

    quia cùm hxc vrbs vicina effet lacui Meridis, irb


    quaingens Crocodilorum multitude ingentem
    ftragem cùmhominibus , tùm pecoribus inferen-
    tium ftabulatur, cum tanquam Typhoniurru
    Numen certis ritibus & eccrimonijs placare con-
    tendebant j vnde & cultus ille belluinus emana*
    uit ; vocari autem Crocodilum linguâ Coptâ
    cw&yç, ipfe Strabo quoque tradit , his verbis :
    Gsfepvh&Qcwri Jt гсш& «V V ç-afiui » WA/t &?iV A'çtrmn . КержоУУЛау M етоЛ/ç скаЛ«тв

    nah* èufâv ^«фо^@< > xh&mSví %\ !цыочу . ««Лир Л o-tyQ* • YrAternauiganti Ьлс ad
    centumßadia» сim(as Arßnoe efl) qu* olim Crocodilorum ciuitds dicebatur í
    Ьлс enim prafetlura mirum in mödum colitur Crocodilos , £9° eß Jacer apud cos in
    Jacú quodam feorfim mtritus y <tjr facerdotikus rnaufuetus isr Suchus Vocatur .
    Kutritur autem paney carne,<jr W»o, <¡ил à peregrinis ajferuntur ad eiufmodifye,
    Bactilum venientikus . Colebant igitur Crocodilum, quemadmodum vicini
    Heraeleotae Ichncumones aimixm %t> xe?xocT«Aobqui cùmCrocodilis &afpi-
    dibus perniciofiffimi fint, corum enim oua delent , & ipfas beftias in ven-
    trem introèuntes interficiunt j mirùm non eft, vri omnes alias beftias bc
    neficas, ita& hos Ichneumones apotheoil quadam ab Heracleotis exalta-
    tos fuhTe . Sed de his vide pluribus & curiofiùs agentem Strabonem %

    NOMVS VI. OXYRYNCHITES,

    l 7) E S T%

    Trafeßura Oxyrynchites 3 Coptè *т*£ир кт^таfr\ *

    Dl&a fuie haec prafe&ura à metrópoli eius OxyrynchoOxyrynp hitica,


    ideô quôd fingulari prorfùs cultu in hac Oxyrynchum pifeem pro-
    fecuti fint , Eft autem Oxyrynchus pifeis, quem jfcgyptij referunt, pu
    dendum OGridis à Typhone refc&urr^ac in Nilum proieélum deuoraf- '•»«•
    fe , habetque nomen abacumine roftri , quafi diccres itffvfy&t acutiro- "* '
    E 2 ftrwn,
    CAP, IV. $<s OEDIH -EGYPTIACI TEMPLVM 1SIACVM

    flrum . babetque tantam venerationem Sc religionem, tcftc Acliano , Vt


    eius Noms incoU nullum hamo captum attingere Veltnt metuentest ne quandoque
    is pifcis apud eos ficer (9* magna religione prœditusteodem fuerit homo traieSlus ;
    Çiiitu* pife» atqw cum pifies retibm comprtbenduntur, diligenter etiam at que etiam perfcrU'
    "n H*? "rbc tantur, пит quem hortim pifcium imprudentes lmà
    cum alus cœjjerint ; malum enim nullum pifcium ex-
    cipere , quam hoc retento maximum pifcium nume-
    rum affect. Dicunt enim ex Ofiridis Vulneribus
    Oxyrynchum prognatum effe. Ofirin autem eundeiru*
    effe volunt cum Nilo . Quis autem 8c qualis hie pi
    fcis fit, in animalium hieroglyphica defcriptione
    U dicetur, vbi eum nihil aliud dicemus effe, quàm
    я Lucium Niloticum Suptfcyw , huius quam è late
    re vides figurx. Sed audiamus Strabonenb;

    lief» *» 0£v|¿f;y< » те* ^tí dÍAAüiv Aiywffíw »wirf Ttfûtrav ©г С^Гдоу . /я ulteriorе
    regioneefl Oxyrynchus emitas ф prafetlura eodem nomine ; hic Oxyrynchus coli-
    turt<T Oxyrynchi templum esl>quamuis etiam cateri JEgyptij omnes Oxyrynchum
    pifiem coiant . Sed de hoc in Latopcriitano Nomo , 8c de Lapidoto pifeo

    plunbus,

    NOMVS VIL CYNOPOLIS,

    JD ИГ,

    Praßäura Çynopolitana, Çoptè Ti&p notait %

    VOcaturhic tra&us praefe£hi ra Canum, vti& Metropolis eius,Canum


    vrbs, eo quod máximo cultu cançm in ea profequerentur \ vnde
    ÎTJSj, etiam Copte dicitur *¥*£ip Holu*^ i Territorium Canis, quod vt inteL
    ligatur, Notandum, Anubin ieu Mercurium ммярдо* fuifle repraefenta-
    tum,cultumque tanquam Deum inuentionis rerum ; fuifle autem credi-
    tum hune amare corpora canum tanquam naturae fuae fimillimorum . Si-
    çuti enim canes fagaces funt, &infequuntur ferarum veftigia , ita 8c Mer
    curium aiunt, varias artes & literas humano generi neceflarias fagaciter
    inueniffe,ob quae beneficia diuinamhancV^íárvvmeruerit . Vide qux de
    hoç Mercurio fufiùs tradit Diodorus Siculus . Audi Straboncm ; e*£îS сЛ*
    %üt à MbUWTflAÍTUí vepoí, км Kaum иго'Л/ç, ¿r ?• A*W/3t( тцш,^)
    Can» euiius к) тай tum т/pf к$ я-'ттц riтлк^) tiç ¡t& , Sequitur Ыо-
    Ы cibus ¡a_a mus Çynapolites, <£r Canum Vrbs , in qua jfnubis coh~
    tur , &r с anihus habetur honor , <s facer quidam cibus
    çanibus eflconflttutus. Eam modo quidam vocant
    Monfalut yjLÄü vel Afmth vicinam Meni ¿
    Monfalut ita deferibit Abulfeda :
    o»3 \gj 9 jXà bjl&Jb*
    SYÑTAG. L CHOROGRAPHIA ^GYPTI. 37 cap.

    & y — ч
    Monfalut efl pama \rbs Verjus Mare tqu<e eït in Said Media}infra jífmt Ъпа ferè
    márgala, eîifc in défitto occidcntali Niti fupra oram Ni U fita . Alij putant hanc
    vrbcm modo appellari Almomnt j fed verifímilius efl: eííe , ve dixi-
    mus Afiuth,veram illam& antiquam Cynopolim, monftratque illud tum
    longitudo, tum Jatitudo huius apud Abulfedam congruens ptolomaicae y
    vti ex tabula Aegypti innotefeet > tum Copta vox atttWf , quod Canem
    (¡gnifícat in Onomaftico noftro , luccclariùs demonftrat . Figura hic co
    li foiitaerat ea,quae praecefíit,quam & ex tabula Bembina dcprompfímus.

    NOMVS VIII. HERMOPOLIS,

    I V E s T

    'Frafiäura Hermopólitana , Copte nrißvp k«mw *

    Dlâa fuit hase pra:feäura à Mercurij cultu,E'çf*oVaA/ç, Goptâ lingua ,


    Territorium Thothí вшит enim Mercurium diet , alibi fuse
    oftendimus y colebatur autem in hac Mercurius eandem prorfus ob cau-
    fam, ob quam inCynopolitana praífe&ura eum cultum diximus . Simu-
    lachrum quoque idem ferè ¿ cftque hodie nomen ei iJ^¿a¿} fàanifiiaif.
    ■

    NOMVS IX. ANTINOVS


    L ...

    I D E S T,

    Trœfiéïura tAntinoopolitana , Copte тд&р наложи** *

    VOcatur hase vrbs Antinou$,ab Arabibus 1¿«¿1 Jnfina, fiuc Amnfa.


    лк. Stçphano tefte,à quibufdam Adíianopolis > Antinoopolis di-
    citur ab Antinoo armígero louis, in cœlum tranflato , quem multi curru
    Horo confundunt ; vndè & volunt Horum hic coli folitum , fub forma.»
    Sigalionis , ita Paufaniasin Corinthiacis. Quicquid fit, ccr tu m eft, Gra>
    cos omnes fuis fabulai paràllelâ quâdam ratione ad Àgyptiorum my«
    thologiam contexuifle . Sed de hifcè confule noftram myftagogianu
    jtëgyptiam .
    CAP.V- OËDIPI ^ECyPTIACI TEMPLVM KIACVM

    NOM VS Х- LATON О POL IS,

    /25 В $ Г,

    *Pr*ficJura Latortopolitana, С<у/*тг1$1р Ьтв^аттшп *

    VOfaturhafc yrbs à Stephano rît Актёдщ-Ьк, hoc eft, Ыгопл emitas.,


    Çoptc n*ft ?ух**оп V Eft autem Latpna fiuè Grapcè Л*™» ni-
    JíJprSdef hil aliud, quàm Latona feu Dea partus, quam hic ^gyptios coluiflo ,
    fvt«H Strabadocet, Herodotus quoque ait s Ifin hoc loco Horum ререгШе.
    Vndè mirum npn eft, Ifin 8ç Latonam Grjccorum pro eàdem fumi ; cùm
    Iiis quoque apud ^Egyptios pro Dea partus colatar, Diodoro teile . Ve
    rum cum de hac Dea fufiffimè fit tra¿bturn in Pantbeo Hebrasor um с. i б-
    vbi & oftendimus Lunam» Ifin, Ilythiam, Lilith, Anacitida, Cabar , Lu-
    çinam, Latonam, vnam &eandem Deam eííe, eo Lcótorem remittimus.'
    Vocatur hasc vrbs modo ab Arabibus Ц*П dfna, quam Abulfeda his ver
    bis deferibit: j

    ^/ил Vr¿í habéis ^¿tfeiV inflruSla , é$ refceSlu JJuan ^ JÇaas in dtfer^


    to ocádentckk , eíl Vero: Victim УгЫ falmts , vineis , frumento fereh
    çtJJimtL»*

    С AP VT V.

    D l S Т R I В V Т I О III.

    ÄgypriSuperioris in fuos Nomos ,

    N O M V S X THEBAIC VS,

    ЯП EST . ..

    ТНеЬж jEgypti« Thebaidos metropolis, vrbs vna ex ^Egyptijs ce


    lebérrima^ 6i antiquiffimorum Scriptorum monumentis celebrata ,
    Vti varijs nullo non tempore titulis & appellationibus eft infignita , kau
    rnaximam quoque inter Aqthores confufionem peperit, Strabo camvo.
    cat AwWoAtf , tita^TuAevStephanus, BufirinDiodorus. Multi earn confun«
    dunt cum Sy ene, quam ^Ethiopçs Sirin, Arabes nunc Afna, nunc Aiiuth,
    nunc Afuan appellant, quae nominum fimilitudo non parum difficultatis
    authoribus peperit^ verum vt veritatem ex tanta confufione tandem vin-
    diçemus.

    Notant
    i SYNTÄG. l .CHOROGRAPHlÄ-ÄGVPTLv 9» ÖÄ%*

    Nötaftdum In j€gyptople*aíqu* fett ciui tatet ckpîrces foi fíe, quóíí rBjEgypte
    Лбй tantùm apud Ptolomseum vtdetur , qai duas récitât Diofpofes y duas ¡¡¡"¡f* *rbt*
    H*rittopoie5,düÄsAphroditopolcsxHcMcleö{№le5 &:tiK Sed & apaid А*а> °
    bes iftultäm víitatumfuit j ita duas^kmph.es,ihias Efmun.duas Afioth,
    duas Afna> duasEfuan Sec. recitârunt* ex quo, non exigua diffic\i]taï%
    4ùm vnam fubi«dè«tM» altera confundunt,exoritur^raefertim ар ikl Ara»
    bê$, qui dàftin&ionis inimici font . Et certè haiuíbodi difficuJflates nul*
    Uàliâ racione fuperari pofle vidi, nifi íedula & parallele qmdiam compa-
    ratiône vaiUs ad al terarn* с um ex an tiqimature
    gitUdine>&latitüdine carundena у<;Ь|ыда fa&â^ Qicô igttur duas eflfc/
    vrbes in v£gypto v¡y#»\ Efuanv vnam diximus eaodem efle cum Arfinoè' $ : x ; -J
    tltewm.fuperiore^quameandern efíe dixirnusjpum famoítifinais Tfeebisj
    ex carundem ruderibus inftauracam ; hoc vt aßerain^nie mouct primo mar
    xima aûtiquitatum congeries in Efuan fuperft^;de quibus щ Abalíeda

    V» ■ «4» ^ .J&UxM ftS^kÙtf»* JM&^W Monument»


    jifttâin emitas Tbebaidos fupemm tue pam de/eniwwtutis , in qua efl pyramïs "Sa"'"
    ¡lía notißfAay quad eft maximum ртшил tktifm&ùà топимёпшт ob щщшы-
    ■tönern cA&tbritmfaxoYum, ж multó admtm figurara**^ %и*Ыы tmfpiáimtut .

    flufimas autem ру ramidb & ôbelifcos ibi fuifle, teftiseft Serano, Diodo-
    rus, & Herodotus, quorum aliqui fupetiôttijaî^inl«iiâ Gaiiibyiie turpitt*
    defœdati conciderunt . Strabo centum portaium vrbem appcllat> quam
    &Homeru$ hit vevbîfc cbmmeMfer4 .< 1 Л V M A

    lliic terra ßtos fundjt ktgijfimii ffbcltu-ъУ- v v*


    Centum Vrbem portee claudunt, per quamj, ducenti

    Hanc exacte & cufióse deicribit Strabo> vtpote отп»иЦ in ea monumeri-


    twumfuperftitum teftis i«»«»^. . , . . ' ; - - j
    Sunt C9* »Vy» f» ^rtW<: Ю''** J*i$,\P* metnpUirn foüant : nüW \e$*ia ntu*
    gnitudittis tiMf fupetfunt) hn^iinime XXC ferè ïiadi+rttim ; bähet tetftp¿a <futv?i_\
    fluti*i*tft*g***x p*rte à Camhjfe wutthtai nunc fw "ticos ЬаИшяг:% ас pari
    ttVLS in /trabt*, bbi <F y>rb$ eßf pars Hum in ^Imté^e.^egione^ \Цг MemnoX Яы°*у^
    fiium « HU cum duo Coleß tfont. % de Johdo Upidtiftttrje propinijiti, alter adhuk
    txfl*t,àiterius Vero fnpertorcs àfide partes twruetuntk terr¿> Vtjmßta eßy motín
    (jiditum ф etiüm, jewel (juotidiè fonitiim qnendnm Ixlutt iclus haud .mfigm edi i
    püftt, цн* in fiât <JT baft remanfit ; ip/é,áum cum MUo OaUe édejfem* er cudlÀ
    те1щш mttltitudme àmitofum^ ne militum, qu> t№) Шо èrant ycirater boram pn- itutvlS
    Màtn finitum Atíiiui i vtrum <î fafifi** -à Cbkffb) an vnèâbtmi cxrcumftaHtiuM hmckc« сJ
    aliqtto edit us fuetit^ ma babeo aßtman i tùm^àpttr imtmtadinmtauf¿eqiiid\ lofluiu '

    wspùtiiiS crtdere fiibeit^païâex hpidiéM fit twpofitii fètmm&li . Suprax


    Mtmnwutn font ${e&am iwuli in ibtlnncü qtiib*]dmm in bptim intifî tirñttr
    г XL m\-
    CAF.Vn 4э OEDÎPI ДЮУРПАСГ TÊMPLVM. ISIACVM

    Л"Х m'trum in modum ßruBit ïpeclatucjueфпе àignt :' iuxta bos inObelifiis qui-
    bujäam infcripftones junt , qua Regum illarum diuitias potentiam. declarant..
    Ex qua: fane Strabonis defcriptione cùm magnitudo tum cejebritas &
    magnificencia vrbis Thebana; fatis patet . Qua; omnia modernae Efuan-
    conueniunt ; imo quas Graeci Thebas,Cop titas dieuuc схгк fiue Span >
    à qua Arabes fuum nomen videntur mutuaife , praepofito folum A ante^
    Suan.. : Accedí с qjôdSuan, eandem habeat cum Thebis lacitudinemj ,
    quam Ptolomaîus affignat , &: quam Svene habet ¡ cùm Syene prorfùs
    idem fit cum c**.n , á quo etiam corruptum, nomen íiium obtinet ; vn-
    de iníerimus , Tbebas Graecis, Goptisc^K Suan, Arabibus jfjuan, olinb
    Duplex Syc
    pe. idem ргогШ* cum Syene vel melius Suanefuiffe, quicquid alij author es in
    contr-arium adducant . Exiftimo enim, hanc dirTerentiam ortam effe, eo
    quôd, tefte Strabone» Syene duplex <efiet, vnaihfinibus j£thiopiae, alte»

    Thebarurrç ra infra infulam elephantinam , quam nos eandem cum Suan dicimus*
    •4w¿£ Erat enim Thebarum vrbs olim itavafta, vtSo, ftadia facile in longitu-
    dinem tene ret, tefte Strabone. Vndè mirum non eft , earn ad gradum fe
    re integrum içfe extendiíTe . Vocatam autem fuifle 3 Graséis ЫтЬиь à lo
    uis cul tu, huiç loco peculiar! ; Воцет quoque huic loco facrum fuiflo
    apud Herodocum reperio,Serapidis prastcrei templum hic exticiííe Am-
    mianus Marcellinus teftatur; multofque obelifcos ibi in honorem Solis
    erectos Strabodacct-. Verum qui plura de Thebarum magnitudine dciî«
    de?at, çoafulat ûiodorum Siculum 1. i. ç. 6, :. . ,

    NOMVS И. APOLLOPOUS, -

    1 J> S- S T9 '.'.ÏA-'

    Prafeäura Apollopättana , .

    IN hac prxfe&ura Apollinem cultum, ipfum Nomen docet, eft autenu


    Kotus & A-
    pcüoidetn. Apollo Coptitisidem quod Horus, author Harmonías mundi , vti iru
    Myftagogia ^gyptia fusé declaramus . Vnde ргь
    fei hanc Ägypti partem Horo confecrabant, еищ-
    que veluti Numen propitiumi& «rftw Typhoni
    adorabant ¿ quare odio quoque máximo habe-
    bantCrocodilum,in quern conuerfum Typbonem
    aflerebant ; cum iniidias ftruens Horo,afacie.Ofirb
    dis & IHdis perfequentis fe fugeret . Audiamus
    Strabonem . àts ти weçafc U&iíw ягоЛн V* ií&** rtftüQa »
    «V A'»»AAíe)if@< WM » 49j aùvvt woXfftûQ» тв« *€£*оо(Ул»# •
    In vlteriore regione Jcap'ttmm Vrbs , Vbi jicciptter coli-
    $шг ; deindè Apolline irrks, qu* etiam Crocadihs eît inimica . Çce tera vide ap'ud
    Plutarchuml. deOfiride&Ifide ; Phontis quoque ciuitas primaria huius
    Nomi) Copte nihil aliud, nilî<|T^mK^, id eft, T>eum fublimem fignificat,
    <|Ualem dicebant Horum elfe , Arabicè ¿odie vocatur ¡¿¡a %içhmvn'{.

    NO-
    SYNTÀG J I. CHOROGRAPHIA T^GYPTt . 41 cap. *.

    ' NO MVS Iii PAÑO POLI 5,

    PtefetlurA Panopolttana , Capté *«.&p kiùitr*.*

    IN Нас prajfecbirá, eiufque metrópoli Pana cijltum,ipfum etymon do-


    cet, eandemque religionem, quam Mendefij, profeffos verifimilceft,
    id eft, íub forma eum Hirci,autSatyri coluiffe ¿ Coptè dicicur nrttt/e*
    Arabicè Ц Ълпл , Pana nidi's autem idem eft aç videns , qua(i díceres , Panos eiiltur.
    ciuitas videàtisômnia,qualem nos dicimus Pana,& CoptitçOfirin,Deum
    totius vniuerfijfœcundis radijsfuis omnia implentem . Vide de hoc ivu
    Myftagogia noôra fufiùs tracbtumV

    ..' NOM V S IV, С OP TOS,

    • . ^ 7 2> В S Ty г-
    *. . * *

    f PrafräuraCoptttica ,Coptè nri&p тсвц*\*.

    F Vit Ьагс vnaex -prfrnis prasfeâucis totiusiEgypti,fundata à Mefraim


    filio Cham, quem ^gyptij Arabes pafsim ¿SKopt appellant, Copti»
    tx к*^^ à qua' Sc tot¿ dèinde ^gypius Coptös, vel corrupte Gi-
    ptos fuit difta, de quo etymo vjde,quae tradidimus in Pródromo Copto î
    fed audiamus Gelaldinum Arabern toiftoribum , qui in hiftoria Regurrb
    Жгури fiedieit: ., _ л

    ¿a ^ «* _>**н,Ш *wWVAî kf* ^ &j iHm

    •Hi fùccejfit Botfarfilias èïus Méfia> diuí/itq, fingulúfratr'tbm fuis JBgypti par*
    fem, fibiïpfi paruf» qubqa'fdeite'rrafqUätn dtuifit'ßijs fuis ; aunque multiplica-
    ventttr filij Méfia, Vrfiltj ßrorum eius,Àihifit adbut ßngilis "Vnam partem ,
    tarn quidem, qu<t eïl uixta NtlunHydedtt- fihafao Copt , locum . Videlicet -Copt , y¿¡
    Gifty babitauit ibi, nominatufque fuit à loce Сopt, Copt , er quicqmd eß fupret^
    Copty yjqttè m É/ùariy-Dei ThebásJ àiqke hlfié^eandkk^fn Efinun Vjqùe, quicquid
    orientis Cr occidentis plagâ continebatur, eins ditiomfuit [ubditum . Huius fitum
    hisdeferibit Abulfeda: V Z Л r; \

    ÙJi (y.^ Lfbtyf \fßl±A (J*** L^Ü^-^^ 0*ß O«^ C°P» Vrb»«
    « ¿ 1- _——«л5\ ¿-41 v^í> %At£*i <> Лси,<

    CùPA¥**&WW infm J&us ex -parte 9ri№a¿i dejera fирга aliquot Margalis 4


    i(_Ä»tf is?fives eins fun t à Kjiupbe in Efcbmph , Цил eíi Vicina тот Ntlí,. : .
    Strabo earn commune emporium ^gYptioruna & Arabum dicit ad quod
    onwies indicar, i£thiopicac,& Arabicas merççs.ex mari rubro deferantur ;
    V;T F modo
    ¿AP,f. 4* ФЕШР1 MGWTIÄCI TEMPLVM ÍSIACVW

    modo vocatut*¿$ K¿md Arabibus, vti príub^ca &: Jiiinc ôïer&toribus vn-
    di'que confluentibus fréquenta tiflïma , In Copto autcm Ofiridcm & Jfi-
    dem vnà cumHoro cultum, plntaTcmJsréftatur,cuius fimiilachrum tradit
    fuifíe quod altera manu Typhonis pudenda continerct ..Vide quae fuíms
    de Horo eíufqúe сц1(я£сфн pcraáb't^iáídfrnWs Syntag. j. cap. 7.

    NOMVS V.' TENTYRITES,


    ¡V t . t J , Iii _■»

    i V e st

    Prafiftura Tentyrites, Coftè ñri&p h^AKoujsp * "

    Oeatur ha;c praefe&urà Copté ^*noujsp > Arabiçè ^¿>AS Tanufcherr

    V qu*e vox idem eft ac Tentyra, vel Tenofra, aut Tenothra . Huius
    incoUy tefteStrabone t/^fff çœteros Mpptios excelienter Crocodilum dete-
    Slantur, ex omnibus belluis inimkiffimumhahent ■ Nam cœteri уиащилт-*
    Tentyrï». eius animdis таГшлт normt, <S humano pneri perniciofij/imum exißiment> Ten-
    SctaSSt* tyrita omnibus modis w perueWganti aiane occiàunt, ># qmdam naturali eorwn
    ,0?- incantatim tmbutt j ita vt CrùCbdilïs Rùmam in fyefleculum adduftis, ipfi Tenty-
    riu pr^ffent^eojq. gubermrent • Cœterum Tentyritas Venerem quoquo
    coluiiîè,' idem Strabo author eil. Se4 baec de hoc Nomo fufficianc.

    NOMVS PHD П
    Vh iXYCOP T T Я
    OLAS, ¡

    .-, Tráeftfiffra Lycopolitana V « » > »■ •


    tli.tS fi. j 'à* . 4

    I N hac prájfeclnra kírp W\ioiàirîfe hWotes) ipfurm et^tmon ddeer ;~ me-


    •mrriittjöe húkii tfiétrófoIrV^omiqae Strabo . Neíwc de mrone-Sc
    çûiw»,lup' cau^9 cukw lupini quicquam^apud'atttborejferè indagaré valui¿'niíí di-
    camus, Typhonemf quem nunc in Lupum, modo in Crocodilum, iam in.,
    afinüm tranfmutatumfuiffe Plutarchus dicit ) сед Numen Auerruncurru
    placatum Tacrificijs quibufdara? Sc fiib lupina:forma culturo . Sed haec iu-
    dicio eruditorumrelinquendafunti qüareadalia.- . ,

    NOMVS VII, APHRODITOPOLIS, .;


    . ... ; \-< v "• "tt. ». : V " ; • • . • . .
    I V В S T :., !. ...... . or - . /.

    - -jo

    OrigQ C4lt4S
    i
    SYNTAG. I CHOROGRAPHÏA jEQYPTT 4} cap.*

    c* <ni A'& /3<> ; c* I \&яп ДО l»cß . Pofl Memphim eîl Jcanthus ciuitas Lyb't*
    сл perfinilts, ibidem Oßridis templum, <sr ЛсатЪл Thebaic* lucm , \>ndègum~
    mi habetur; poSleà eît Aphroditopolttana pr<efeciura} ciuita* eiufdem neminis
    in Arabia, in qua bos alba facra nutritw . Venerem autemeandém cum Iii*
    de eííe alibi di&um eft ; Arabes moderno nomine banc vrbem vöcan?
    £fcb^ Abuùgi muí taque prifeae rcligionis monumenta in ea fuperefle^»
    narrant . Quale autem fuerit idolum in hac prxfc&ura cultum,cum apud
    authorcs non inuenerim, fuperuacaneum quoque eiïè ratus fum,conie$Us
    ris inutilibus &: incerrjs tempus jnfutnere , •

    NO MVS VIII,. LA ТОТ О LIS,

    I D E S T,

    TrafeiïurA Latopolitana ♦
    ■ ** i i ■ ■"'
    Icitur hzee prsfeftura Latopolitana , acultu pifeis Lati , querru
    Plutarchus dicit "Яп&гио-п, banc meruifíe > eô quôd ficut Oxirin-
    D
    chus & LepidotuSjita & Latus hic de Ofiridis pu
    dendo in Nilum àTyphone proie&o deguftârit; Strth-
    Strabo:T/ya /U^jS Çwt йжшмтчятп rtftSevt Ktyvnfioh x&*

    'itQ$tKO, yj) 'l'ßty . <P' CtnjfçpV <?V9 i AíTT/e/V&V í^-JW , rj) oyjh-
    pvf%*r - #tÂA« eN 'é%iv апремч кат îcwtSç tKaç-oi , xa&ttirtf) 2a}J?
    <zs^ißotTOVy Xj Gnßcii^) ' ÁttToy Л & tcS N«Aç> Tivà ¡%9-tw Aare?
    Sunt etiam quídam animaba, quae jEgyptij "J>«¿-
    uerßcolant i Vf (Jíe terreßribiu tria, bouem , canem , fe^
    lern i è VolatHibm aeeipitrem, atque lbin ; ex aquatili-*
    bus, Lepidotttm pißemy Qxyrinchum . Sunt Ф qu¿ feorfim eduntur^ßc Sai-
    t* £9° Tlyebani ovem, Latum Two, qui pi/çis quidam eß m N1/0, Latopolitani »
    Quidam hunç Nomum. confundunt cum Latonopolitano, perperarru }
    hic enim à Latona? ; illç à Lv» pifeis cujtu nomen inuenit ,

    N О MVS IX, AB YD V S,

    ID EST,

    TräfeBura Abydew ,Coptè тк&р п$*д*»т*

    ABydum maximam poft Thebas in ^gypto vrbem fuifle, Strabo do*


    cet, docentque infignia monumenta in ea relicta , de quibus paA
    sîm authores mirarçferunt: vide Strabonem,Diodorum, & Herodotum.
    Eft autem hie Nomus idem cum Memnonio Nomo : in hac cnim Abydo
    Memnonis, quem aliqui cum limande confundunt, Regia mirificè ílru&a
    ç fojido lapide . Eft 8c ions quidam ibi in profundo pofitus admirabilis
    F г ftru-
    càp>v, 44 omm JEGYPTIACÏ TEMPLVM ISIACVM

    ümäurxy hanc Abydum Mareotin quoquc vocatam Stejtfianus ait; ncc


    mirùm,cùm & in hune diem ab Arabibuseodem adhuc nomine vocetur.
    bjbj* Mannt. Erat enim ejus vaftitatis,vt Marseotimlacuai penè attinge-
    ret , hodie vocatur ab Arabibus Jbutk ; perperam qurdam earn pro
    rotin Abordo. Elphio fumunt ; cum quid Elphium propne tuent, ex prœcedentibns
    1 patuerit. Dicitur Aby dus Copte фал***: qua fi
    dicas д.$£д*т feu Abydus ilatentiaquaedam Aby-
    dj veftigia retinet ,
    In hoç deniq; AbydenfiNomo Ofîrincultum
    Strabo Author eft : е'уЛЧи А£иЛр *<r*£w ofae* ■
    ç* ti w í»^7V Oo-ie««^^»* ¿£«T*'> в'те piAV » «те Ai/A»t¿í> , к'т*
    "^âxtlw dirtVgt& i таГ ©«a кл&атгц roîç eAAe/ç ©is/ç fd@« .
    Ofiris colitur, in dus templo non licet ñeque can-
    tori, ñeque tibicini, neç çytbarœdo façrificium aujfriçari ,
    quemadmodum mos eft altjs Deis ,

    NOMVS X ANTJEOPOJLITES,

    I D в S T,

    Proefeftura Antœopohtana*

    COntinetur hace praefc&ura, teile Ptolomsco , fub ínfula Elephanti-


    na, ex cuius orientali parte A ntacum oceurrit, emitas , àqua No-
    roen praefeíhira habet i vocatur quoque hzc à quibufdam Cnuphis Se
    Copte i quo nomine Canopum idolum vocant ; vndè colligo
    cultum forfan hic alicubi Oânopum,vt in prasfeóturaMenelai ; certe ce-
    leberrimum in hac vrbe Cnubi templum fuiiTe,Strabo docet ; Syeno i
    jnquic, & Elephanrina, altera quidem infinibus -^Ethiopia? eft,&yBgypti
    vrbs, altera iufula eft dimidio ftadio in Niloante Syenem pofita > inquo
    ea vrbs quae Cnuphidis templum habet & Nilomttrium . Atque h«c funt
    quae de Nomis v£gyptiorum antiquis breuiter , & quantum rei obfeuritas
    Ïiermifit, dicenda putaui . In quorum quideroNomorumpartitione Pto-
    omaeum non fecuti fumusi fed primaeuam primorum Regum partitio-
    nem ex varijs Goptorurn atque Arabumfragmentis extra&am . Narrb
    Pcoloraasi partitio poft deftructum iain àCambyfe imperiu^Egyptiacum,
    denuo inftaurata à Regibus Ptolomçis,multum à priori diferepativt map-
    pas parcitionum fingubrum hic appoíitas intuenci patebit . ^gyptij qui
    dem data opera! & abdito quodam Rdigionis fuae propagandas contiho
    Jn 3o.vniuerfam -^gyptum Territoria, vtifuprà dictum eft, primum. my-
    ftiçè diuiferunt i Ptolomaei deindè in 40. earn pro commoditate guber-
    nationis denuô partiti funt , Tandem Mahumedani , vti aliam Sc alianb
    diuifionero molitifunt, ita veterumquoque nominum corruptionempri-
    mi introduxerunt,vt in adnexa Schematism fig. 1. patet . Verum vt om
    nia çxa&iùs proponantur ? in tabula fequenti longitudines, &latitudincs
    fin-
    SYNTAG. I. CHOROGRAPHIA MGYPTl. 4j CAP.

    ßngulorumNomorum antehac inuifaS cxArabum officina depromptas,


    apponere vifam eft . '

    Tabula Nomorum omnium indicans nomina, idola_>

    ctrique propria, longitudinem quoque &

    latitudinem eorundem. J ..

    Appella* Appella Appella- Religio feu Long.|Lat. Long. [La t.


    tiones fe» tion e$ fe- tiones fe- idoIacuiqueSeCüildLmi:
    Seto nan rib
    cundùrrb cundànb Cundùm propria . Arabes Ptolomçum
    Coptos. Arabes. Graecos.

    Nef*/ w Мн- Imagines IG.-M. G.MIG. M. CM


    idolorum I

    Appel-
    CA* У, 4* ÖEDIPI ÄGYPTIACI TEMPLVM ISLACVM

    Appell а Appella- Appella- Religio feu Long lLat. |Long.|Lat .


    tiones fe-I ciones fe ciones fer idola cuique Secundum, Secundùnu
    cimdum, cundùnbj cuncfàm-. Nomo pro- I Arabes Ptoipmçiiiri
    рпаЛгЛ1(
    Coptos Arabes Graeeos

    яЦ^Щ^Гф |Simulachra|G.iyi.|G.M.|G.M.|G.M
    SYNTAG . f. CHOROGRAPHFA JEGYPTf . cap; V,

    Appella Appella- Appella- Rcîigio ièù. Long.|Lat. Cong.jLac


    ti ones fe- ciones fe- riones fc- idola cuique
    $ecundùmJSecundùm_.
    cundùiib cundùirb cunduiTbNomo pro-
    Arabes Ptolomçum
    Goptos Arabes Graecos pria.j

    'ттц&р! oU^fl|No>@- pimuJachra[G.M.jG.M|G.-M,|G.M-


    t ' i. •*■•»'■ • ay лис .# . J . .. -

    r
    52 24jZ4 10 62 . 24 24 10

    L'I'J*

    2 2'иДрОС SM 371*4 5o 6i 30124 4a

    ; -—rr-r

    23 П&П&*8 Ii* HawVeAiç S2 0,27 20 62 o 27 2 s


    I , J.. .
    •Г rt * *• * Л -' WC» .'.:t
    ;;,f; •/ : 1

    *A5 ЬаЗ Коя?"©, yi 3026 o ¿2 30I26 O


    1 •■»•
    —rr^t-

    Ui .ícUe ^7]^!/ зо 2.б 3?


    ЧЯ^р
    i : I:
    * * 4 • * • • i t »1 • 'v * * *** J J lids' 'îcu Venus

    61 40[27 20

    ^^^^^^^^^^^ ^' » ^^^^^^^^^^^4fcL^^4^»B ! II I


    i, !> i ¡ t Г i ■
    *7
    ¡1 Л • i A O i Dili'M i. ill
    .7 ЧЮО'Н
    Ч
    25 30
    t vi
    ■ ; te 'i* мчи" ni*
    ,iLo ¡'I í ib -
    )
    5ТП r. 30127 yo 61' 302* o
    г: чп S5n¡.-|. ? * ">hr: У
    rrrr-гт*

    6* 0jl4$fl6* ф$, 0
    , и" • i .h.

    ..1 ^ J

    CA-
    "1
    CAP. VI 48 -OßDiPl jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACV&l

    С A P V T У I

    4>e Nth ¿u/que origine. " ".' j

    varia Nami. ÍWT^us>4úem Oceanum BeFofns j ^gypcum Zenbphon > Oikin Plu»
    paNiU. tarchus, Trjtonem Apollonius, Plinius Aftraphon,Aquilam Dio-
    florus, Euftathius Melam0 Cbryforrhoén Cçdrenus» Syenen Dionyfius,
    Sacrae litera? cum Hebraeis Gehon, & Sjhor appellant, omnium orbis ter-
    rarum fluuius maximus j & vt cum Ariftide loquar : n«a@- ífle»
    líttAAiV®- nptytr®* *W *(¿BLi KW &Щ $ Ън vruç-i шоХо vtKW . ISlllu* qUO fluUlO-
    гцт пес rneifort pulcbrior} aut major ; omqes>ßue 1>fum,ßue diuinam quandant-»
    amœnitatem fatEles^ longé fitperflns . E lacubus Zambji 8c Zaire möntibus
    Lunaîvicinis orîginemfua.m trabcns, indè totius Zonae torridae latitudi-
    nem immenfis ambagibus peragrans, tandem immani aquarum hinc indè
    colle&arum molegrauatus, ad Memphim veluti diftributoonere per fe*
    ^proptie. ptem brachia in mare fefe exonérât» Vniuerfum ab vtraque ripa 4£gy-

    pti agrum è terra veluti perpluens, vt Naaianzenus loquitur , vnà синь


    rqecunda Nili aHuuionç bonorum omnium abundantiam confert ; tribut
    . . , maxime praerogatiuis prae omnibus aliîs fluuiis à natura ditatus confpici-
    tt h tur . Nam auram non exipirat, quo ht , vt aere íalubri , nulas plumas ,
    nubibùs, alijfque craffioribus impreffionibus obnoxio, fed continuo
    ?<»сцо4«и fcreni сфП vultu y£gyptus gaudeat . fraetcreà fine vllis fluctibusrfc vn-
    darum procellis femper quiçtus eft> & tranquillus , ica vt non iucundam
    pantùm, fed ßc periculis omnibus carentem nauigationem praebeat vitro
    citroque comeanribus. Eius denique fœcunditatis efle comperitur , vt
    non terram dunraxat,fed 8c iumcnta & pécora, quin & homines vtriufquç
    fexus ad miraculum víque fœcundos reddat . Vndè ohm numero homi-
    num,omnes ferè orbis gentc§ fuperauit neque nunc quoque alijs natio*
    nibus-mulfitudine cedit. Namoppida ihfignia, quae iuprà ob oculos
    | propofuimus, alia vitra decern & ocWtmillia fuiffç in iEgypto , & libros
    facrós îd ço'ntïnere, Diodorus affirmât j Ptolomaei Lagi tempore vltra^
    18.00. ciui- tria millia, quae £cvfque ad E?iodori aetatem perdurauêre, an numerata-.
    ¡tgyptó.™ 14 fùnt . Vniùerfi populi numerum fui (Te antiquitus fepties decies centena^
    millia j fuo vero tempore ait praedi&us Diodorus; haud pauciores ter
    JÂïrpSÎ decies centenis minibus extitifle. Qija? quidem prodigipfa homiriunb
    «J7I0000, muUitudo aliam caufam nefçit, nifi continuum prjoHfici fluminSs vfunb
    potumque, quo i£gyptij!fraebantu(-, ÎVndè feeminae non Vno , duobus i
    r^çurid^ aut tribus contentae, fed fex, feptem, ajur o<5fc> fqpcus vnicp partu , c^uoej
    дч1««цга, Hebraei in;Exodum çq'mmentatores memprant, lubindè eflundebant |

    Nemini igitur-mirwm ciTe debet, filiorpm IfraèlfjTatiodufentor'um^^


    pëanriorum, quo JBgy ptu¿n înçQjebant, immenfam .fuifle propagâtio|-
    nem; nçc mirum quoque, ^gyptios Reges ea,, quae quotidiè miramur>
    inufitatge magnificentiae monumenta, &fuperbas glorias fuae pyramides ,
    aliafc^ue expeditiones, quae fine immenik ac infinita propè hominum co^
    nia
    SYNTÄG. I. CHOROGRÄPHIA jEGYPTI. 49 cap. V?

    pia minimè fieri potcrant, conficere potuifle . Sed de his confule Dio-
    dorum fuse tra&antem . Porrô antiquiy£gyptiorum iàpientes, cumin- -%
    folitishuiufmodi naturae dotibus praeditumflumen refpiccrent; eum di-
    uinâ vi pollere arbitrati, in praecipuorum Deorum album retulerunt ; cui
    vti Ariftides cxaliquo 9& иящмтпп» puto haufit, Mgypt'iorumferneJoíenngs
    Ar'ifona IfiacorumaliAfypIeraq, Jacrificia dicata fitnt atque con/ecrata; vti iru 1
    ferie operis vidèbitur, vt proindè hâc vnicâ de caufa tanto in honore 8c >
    veneratione haberi àGentilibus lumine fidei deftitutis videatur iilo
    "Vniçufi in terris JEgypti, totm amnis ; cum ei omne acceptum referant,quod M&ttm реГ-
    terrae motutn non fentiant vnquam, quod я pefte fmtliberi ; quod faiu- Kepadet!*'
    bri aère perfruantur,quod eorum terram nullis diluuijscceleilibus mifee-
    ri , vel ingenti imbre obrui contingat. In quibus &r Gradeos aftipulato-
    res inuenerunt ; itaenim Ariftides in écloga vF.gyptiaca, vndè & prio
    ra defumpfimus; O.'ç A K9\ o-a<r(*o7ç kj rois cJçv^cuS к&&гЛи<г[лаъ àvàhm(& и ^1
    ^у^^«Лчс^-®е?ил^ь''лл^{е« i'ba$c*. Hinc eum innumeris íymbolis & hic-r 1 ' 4

    roglyphicis notis adumbrabant . Oíuidits affluxum, teile Plutarçho? vo-


    citantes, vel vt Abenephius,Ofiridis brachium, quod bona omnia fuppe-
    ditet : nam cùm totius ^gypti tracbim montium vtrimque continua-
    torum ferie obfeptum,longitudine fuabrachiifiiiuram mulcipliciNili di- ¿^erpeu* п»ь
    uerticulo veluti in palmam digitoique abeuntemreierre aduerterent. еиш» vena*
    Nilum ad hase non fecùs ас Mcdianam quaяdam feu baíllicam venam è t¿\mS¡t.
    corde Oíiridisfcaturientem, viuifico liquore fuo omnia permeantem,mo-
    uentem,foccundantem , bonorumq; omnium copia replentém intueren-
    tur { indè occafionem fumpfifíe videntur , vt bonorum omnium largi-
    fluam copiam indicaturi hieroglyphicè, brachium illud, quo in Obelilcis
    nil frequentiùs,ponerent,quodextenfâ illádigitorum formai nefcio quid
    profufse liberalitatis indigitat . Auipulantur di&is prifcorum Poétarurru
    inonumenta, qua;Nilo candem obcaufam tam varios attribuunt títulos.
    Homerus fane flumenhoc è calo feu louis gremio Japfum, fequenti ma-
    nifeftat metro .
    OJ © itfiv jtto/gpt ф/Aaç î«fí'/v

    Pî'vd-iç aePaç е'АЭад .

    Cui congruit AdamusFumanus , qui in Dialogo de Nilo ab Hçrvvagio


    Bafileae excufo,improbat opinionem eorum, qui Nilum in cœlo featuri-
    re rebantur his verbis :

    »<р«*и« ixi* Sí яги>«« >ф cSv AiyvTffíxi су ьуиш % ^«мюЭч* §«к . Miretur , i nqmt 9fetlè mtíf д Iotlt
    quiïltatn eos, quifluuiunu quem Horneras JFvyptum Vocauit, Дмя-«т»$ , ideß , ¿ feu é са?Ыа-
    i * » s •! • » j* • ir ti/ У pfus ab anr--
    Joue lapjum tdarco ata putauerwit i quad jantes occultas kaueret ; лс Jeiun- 4««creditur.
    dum Jfgyptïorum opimonem in cœlo eos haberet, atqtte è cœlo manaret . E cœlo
    igiturà loue lapfum Nilum non yEgypti) tantùm , fed &poften Graeco-
    rum philologi exiftimabant ; hinc ali) eum louis donum , alij Deorurru uNiï."rlbli
    lachrymam, alij venam paradifi, Dcorum iemen ,Prothci piieinam, ma-
    ritum Ifidisj alijfque innumeris çpichethis cohonçftabant , quae ad exte-
    G ras

    I
    CAP.m jo OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    ras quoque gentes promanarunt ; Nam & ^thiopes eius fœcunditatis


    ^thiqpej qui participes pafsim eum appellant : Ankaata marat fchaaiatavvi , hoc eft,
    Niiuaivocenf fonfamaquarum çœlefltum , Arabes quoquejPoétaíIbunfarid Sc Eidebug in

    Arabe» PoëtÇ ÛM* veríibus Arabicis, qui apudme habentur, Nilum pafsim vocant
    «nîçjîthir tÄ-^Vt giatel/arfbim , Vttw termmm , Meminit quoque Ifaias fœ-cunda;
    fi* • huius flumjnis natura; : ппюзт'ио Tirp чпсзучт p^i ovDni In aqttis, in-
    Шис ц. £jUjp t multis fernen Nili > tr meffis flumïrm fruges eiiu ; in quern loçum К.
    к E/i« et Éüezer commentans ait, Sihor, id eft, Nilurn eius nature efle, vt quic-
    ñmm.inGb quid reliqui fluuij torius anni deçqrfu praeíhnt, id vno is menfe praefta-
    rct) ynicâ innndationis fu« plquiâ t Innuerunt hanc myfticam fcecundi-
    tatem antiqui Graecorum ipio nomine n«a@« » hoc enim ity tL¿ ?ОД*$мг feu
    Cabaîicâ methodo in numéros rcfolutumjtotidem quoc annus dies habet,
    números refere, nimirùm 365 , vt in fchemafe hic appofito apparet , In.-
    riumera fimilia de №0 hiç dici poflbnt, fed quoniam ea pafsim alijs lo-
    cis exponentur; ne omnia in vnum locum confufim aggregare videa-
    mur¿ confultp fubçiçemus.

    С A P V T VII.

    origine $ çaufis incremmù Nili ♦

    ORdo nunc poftulat, vt poftquam de nominibus, varijfque proprie-


    tatjbus Nili breuiter difleruimus, de eius quoque incrementis
    çaulifque, qua? non immcritQ precipuum in hac materia locum obtinerc
    debentjdifleramus, Nemini ignotum eft, quantum fumma quaeuis phi-
    p; íici. fJi
    £quVtio"u lofophorum ingenia defatigauerit impenetrabilis ille Nili cataçlyfmus ,
    jqcr^qi quantas nullo non tempore in fchohs fufeitauerit concertationes , adeo

    vt vnufquifque façiliùs, qui fententiam fuam refelleret, quam quî feebu


    retur, reperire potuerit, ita vllus vix quicquam proculit in medium, quia
    cceteri continuo irent in omnia alia, Sc fibi non videri teftarentur . Ea_.
    igitur, qua? de hac re, iftaque opinionum diuerfitatc teftata relinqnere^
    SS>fti voluerunt optimi authores, plufeula ex varijs,qui nobis admanumerant,
    rnbuj mii adjecimus , Ai primo quidem /Egyptij Sacerdotes, cùm incrementurru
    iDUqdationeiq ,. " ï s ¡ r r • v,.| -i
    щ hierogiy, Nih tribus prsççipue deçaulis цеп putarent, tres vrnas Nilo attribue-
    fcwiwT runti c^m reliquia fluroimbus. fingulaj fingulis adhiberentur j vt illud
    apud Maronem .
    Çœlataj. ат'шт fmdens pater Inachm 1>г>га ,
    frima, с3цг4, Harum vero trium caufarum primam illam afterebant ; quod tell us

    ^igyptia aquam ex fe ipfa progigneret , vberrimèque proferret , fua_,


    ipía humoris altrix. Vndè Timaçus MathematicusNili fontcm Vhialam^
    ISîiî™* appellauit; quafi ipfe intra fe continerec earn aquas vim , ñeque aliunde
    mutuaretur . Eft tarnen eiufdem voçabuli in Nilo locus á figura íic appel-
    latus, quod nil facit ad Timaei phialam . Quod vero -^gyptus aquas gç-
    neret?ex eo? aiebant ipli, facile conijei polTe : quod in quouis alio clima-
    te flu-
    КЯЯШШШ -CHOROGRAPHIAr^GYPro st CAKVIL

    te iluutorurn exundationes circa hyemem plurimùm accidant , nunc im-


    briboscoa&is* .nunc niuibus liquefacéis : íbla vero cerra ^gypciaca irb
    media ïeriîE habitab*li$ conftitttta,quemadmodum in oou(a .pupilfa».psr
    calían quodam aquarura proflquio aeftatem rnediam irriget . Alteram^ a Caufa.
    Océano caufam alcripiere , à quo aquam in jfcgyptum exundare. ¿riere-
    mentfttempOTciama:eft,jquae quidem pcaccipua^uit Eutbymenie, ^y-
    yriorurat^eiace^dotum opinio, vt Diodo r us aobrfQatitn « qui rei fiderib
    aliamnonfaxrimt, nifi quod fatis fit eorum authoriras , vtiibi fides adhi-
    beatur-, qui rerum fcicntiam fucccffiuâ traditionc rclicbm Tccuti y cun-
    dém ab Ооеапо ex Д tillante monte рптит emanate^ ibique Dyrin ар- • *v ' ~"
    pcllan exiítimant ; Hcptabolum indor locum ftagnarc,indc cognomento
    Nigrincfflaere, mox Coloén paludem cfficcre'*. andèAûtofoban & Afta-
    baram ilumina effici, doñee ad cataractam peruenicns erumpae , ac per
    iïlgypti campos profluens^ Nilidemúm.eog^omciicuraaccipiat'í! ó-
    _í . Tcrtiam cauiam imbrium eiie dicuñt , quia in Auftralibus yEgypti j.Gmü.
    regionibu», aquíc,Erc/ijs nubes, DemocritaceítcvilJuc ferentibus, eo ma
    xime efFunduntur tempore , quo fertilis œïùuâ Nilta abmidat aqm- At-
    que vti tradit Eudoxus, v£gy pcij Sacerdotes imbres eos ibi fieri ob antî-
    perifhiîn arhitranturycùm eniin aeftus nobis. eil , qui viciniora Cancro
    Joca incolimus, tunc hyems ijs , .qui Capricorni propinquiora habitant .
    Addic ad hxc Thaïes, mare in ripas agi vitro., Ecefiarum ex aducrfoflu-
    minis flantium vi repcrcuffîim ; de quibus itaLucretius :
    jíut quiafunt ¿eslate Jquilones ojiia contra, v . \ \ ......
    . Anni tempore со ^ quo $tefiaeffkferwitur.-\ . ' .* . . ;..<.'• •.: i
    ■ I: Et contra fluuium fiantes honorantur ir Vndaé

    Cogentes rurßi* retient rcogi4»tque mattere^» ^ ü -^i. i , . ..;


    Nam dubio proc'ul hœe aduerfo ßabra feruntut \ "Оч / 1 •-
    Flnmine, qu.egelidu à ßßllU axis aguntur . V \ ■

    ïncipic vero crciccre flumenLuna noua, quascunque poft Solfii-


    tium fueri^fenfim,modicçq$ , Sole Cancrum tranfeunre ; abuaefentiffime
    autem,dún¡ in Leone progreditur, mox reüdet. in Virgine ijfdem , qui-
    bue aecreuit modis. Atque iiaec de tribus caufis increment* Nilifenieo*
    tiaefufficiantv . , . ... . u,\.\-'
    Ali) porro, vti Troglodyte, ttße Thcophyîacto Simocara , diöi« м.^я.м?.
    tant, in loci* illis cauitates elle, vndè quifpiam ratiocinetur, multis fanti-
    bus in vnurri conflucntibusjNili fluentum intumeicerc1. Qui vero iniu«» Meroiurun
    hm Nili Mcroe dictam incolunt ^ fluuium Aftapum nominant, quam vo- ^|!аор1"

    cem Grascè transferas см телета ¿f/»$» è tenebris aqua proßuens . naturairb


    enim huius fluminis incomprehenfam efleifti ftatuunt. Anaxagoras со- Ам ^
    gnomento phyfícus cauiam refert in niues íolutas in montibus ^thiopi-
    cis. Herodotus Nilum tantum eflefcribit, quanrue,cum plenus eft, ар*
    paret s Hyeme aucem Solern fupra Lybiam ie volueatem , ex v^dis Nt-
    loticis humentis fubftantiat copiam attrahere, atque inde per hvbernaflu-
    men parcius ire> quae ü vera funt, cur Sol idem cceteris Lybias fluaiini-
    bus, quod Nilo faceret ? a£ nihil tale in ijs obferuatur . Patct igitor Hi-
    G i floricum
    omm Sz OEDIFI -^EGYPTIÄCI TE№L4MOSTACШ

    ftoricum ilium fads hoc loco inconfideratè focutum eflc * Ephorm tncrc-
    Figaicneum
    fipliori dt Vi- dibilem plane rationem adducir ; >£gyptum totam fluminibu« íulH«rra¿
    Ihomujifíonc
    neis rçfertam,ac frrgidanbnaturâque pumicofam feu fiftulofam eíTe
    mas item magnas ас perpetuas habere , per quas. in fe copiam humoris
    recipiat, quam hyberno tempore contineat* aeftiuo autem Solftitio in-
    eunte,veluri fudores quofdam ex omni parte emittat, atque ita Nihifto
    QtlUpUtf.
    iïumen cxcrefcere . Oenopides caufam fingit ex rarefactione &condeflr
    fatione aquarum ¿ quarum'haec hyberno tempore aquas ítringat,illa aeftU

    litftjf B«rct- uo dilatet . Mofes Barcepha Sy rus de fl umiuum paradifi origine tractans>
    fha Sjrm l. íicut reliqua tria flumina Phifonem,Tigrin, & Euphraten è paradifcrfen
    horto Eden deriuat ¡ ita& Nilum,queminox, vbi hortum voluntatis de;-
    feruerit, fub ipfa maris vada dilapfum , atque hinc rurfus per irameniös
    terrae meatus difFufum in ^fithiopum terris demùm emergeré, imbribus
    vero 8c niuibus aufíum, incrementi ac Niliac«e inundationis caufam oc-
    cafionemque prœbere afferic , Verum quandoquidem verba eius digna_»
    funt confideratione, vifum fuit ea lue ex Syriaco manufcriptoinlatinum
    verfa apponere * * ; . v..:r.\ t. '■■■'■'jr.

    St flumen ex paradifo egrediens adirrigandum ewn , hide ílatim diuiditur


    in quatuor capita . Nomen prioris Phtfin, qui to tarn termm Heuilatb, terrant-»
    duro ç*p gemmis pretioßs repletam péreurrit., Nomen fecundi flumj Gibbon—>
    (qui&Nilus dicitur) hie отпет terram Cbus percurrit j nam fimul acpa~
    tadifum egrediturf infra profunda maris ftp Oceani.Vada dtlap/usy bine rurfiu рек
    occultas terra meatus emergit in mmtibus JEtbiopicis ; imbribus Vero niui-
    bm auSlusincrementi <& Nilotic* inundationis xaufa eíi . Et paulo poft, pro-
    fequitur difcurfum fuum verbis Syriacis, qua; nos breuitatis causa hiela-
    tinè fecimus . Sedvrgebit* inquit, aliquis» quifieri poßty ># fluwj Uli è para
    difi egreffifub Oceani Vada <& cor maris pr<ecipitentury atque indè tandem., in bac
    terra nofira emergant ? Huic primo refyondemus , multa à nobis Veiuti «Ля» S
    concipi nequáquam pojfe'y qua tarnen factllima Deo: ilium Vero fiuuiorum oc
    cult urn curfum aliaq> buiufmodi, diuinum opus effey non bumanum . Veindè hoc
    quoque aßerimits, paradifum multo fubitmiore regione pofitumeJfey quam b*c ter-
    ra nofiray ас proindè fieri , Vt iIline per immania Jubterraneorum meatuum pr<eci-
    pitia delabantur fluwj, tanto cum Ímpetu impulfi , coarSlatife fnb maris fundum
    rapiantury Vnde rurfus emergant, ebttlliantfy in boc orbe nofiro } nam qui aquas
    infublime ducere , atque ex altis , ereclifque canalibus Veluti J phonibus profun
    dere labùranty Ц ex longo interuallo cataraSlam fiue praeipitjum ipfis quoddam^»
    alta deuexitate abruptu>atque difficile comparant ;per juoddûm deturbata magno
    cum ímpetu preffie «aliquoufque fluxêre, tandem per canales illos magna Vf, qud
    ex pracipiti illo eafù Vrgentur,furfum tmicant , isr exuberantem aqua copiant—»
    quaqua Verfum dijfundunt . Atque ha&enus Mofes Barcepha. Quae verba
    fané fi pauca exceperis,ab aliorum philofophorum fententia nequáquam
    diferepant. Nam poft Plutarchum, Agatharchidem , aliofquç, eandcm_.
    fententiam omnes propè Hebrasorum Q'Vapo Mekubalim tenent , à qui-*
    bus earn Barcepha dodtus videtur effe . Sed nos hic non vlteriùs in hu-
    îufmodi quaeftionum praecipitia nos infinuabimus > ne vorticibus implica-
    ci ac
    ¡ ; •
    SYNTAG. I. CHOROGRAPHIA ^GYPTI. 53 cÀp.vif,

    ti,aedifficultamm flu&ibus abrepti pœnam curioíitati nimia; dtbicanb


    Juamus . Hoc porro fatagamus, vc huius fluminis eiufdemque originis in-
    cremcntique raciones propè propiùs inquiramus,quas nobis baud incon
    gruas Geograpfyia Arabica fuggcilit ; textum ad verbum , vt fidelius in-
    hoc opere progrcdiamur, allcgamus :
    Jtu^ fcM*j?>^p b*J vJLÄ* ^jM j*+ ¿<¿ ф&\ йУ^Ц^^ ф
    ^\ J UM f**AÎ)j U¿t »¿>\j+ <jj l«* **ZÁ¿, (Jtj^ jí^Sj jU¿J^ Arft.

    Jl ^ o* U¿1 ¿j¿> j&fijiflb <¿ ^äsö^ смаЗ l4U

    «j¿> w i¿0¿ JJI¿¿ Ulfe bU, ylí^ «¿j, щ^ ^


    Si\ 'íje&$ **b >»^l«b J^ uvj a*¿*

    bjÁ> jJUäM j+¿9 jurxJzJJ o¿¿¿ ^XA*

    íSiUi fLv5Í ^ o^'iV*-' ^t^br^d^ «>SUbb


    J\ ^5 *2UV ^ ^ j*J, ^5, ^ U31 j^Jí ^ oí^b- rUïj

    ¿& y* r** ***b s**** У* ch j^SUi ^>л!| Jt o>M


    c^*>^ *5>-? J1^^^ ^ >¡4 <j# «j^5ï ¿4 uj,

    * 0>jM&J+">$ (*€¿^
    Hoc eft : Atque in hac AîtbiopU farte cont'mgit fepanttio duorum Kilovum^j ,
    id eft, Nili &gpty> qui rigat terram noflram, <sr pars eiUi à meridie addextramy
    4? motor ciuitatum &»yptincarum pars in npis eius repéritur ; ex У>на & ali<L_>
    parte in eim quoque inßtlis . Secunda Verô pars NUi proßuit ex oriente in occi-
    dentem, <& ex bac parte Ntli omnis regio Nigritarum eß . Exitus autem dua* .
    rum tßarum Nili dmfionum originen habet ex montibus Lun<* , qui funtfob de-
    cimojexto latituJinis auflralis gradu . Exit porro Nilus ex hoc monte per decern
    fontes^ quorum quinqué ßatim in flumina abeunt , congregantur% in quadam^
    ingentt planitie. Aha Vero quinqué flumina ex ahjs quinqué [onttbus deriuar^u,
    in aliam ingentem quoque planitiem deuoluuntur . Et ex qualibet di&arum pla-
    mtierum tria flumina exeunt , qua indè longo traclu deuolma- tandem in plani-
    ttem aliammagnam Jpatiofim Valde dijfunduntur . Efl in hac ampia planitie^
    Ciuitas Thu
    cittitas Thum* nomine , habitata cult aq. : planities Vero circumfitл plena Cedris efl, rm.
    Simulachrum quoque confcicitur blc , cuius manus peSiori decujjatim impefit£ .
    Torré in hifeftagnis pifies inueniuntur miformes , roflris alifè inîirucli , aliafc
    гппп-
    CAP.VH $4} OEDÏPI AEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    УаНц mon, fnnumer* monflra alibi locorum inuifi , Stagna quoque d'ïïœ planifies Je dilatan-
    йЙ.0** tia defittyint in latus finiftrum occidentale , atque in flumina alia di¿pertita ri-
    T жгЫв. mn*M(irc4 regionem ,< GH enim tota bac term intus ста , isr abyffos ha*
    pica cauerno, bem ingéniées, exquarum repletions magna contingere filent inundationes. Pf*-.
    tereà exeunt ex bac planitie duo alia jluminx ingentia feu bracbia, quorum vnum
    occidentale?» plyraw tenens, onviemJSligrorum perturrit regionem , <sr Ыс Ni-
    (us Njgronw dtñus , Alterum yero brachium orientem rejpiciens , longo terra-
    rum traSlu proueflum, TSlubiam allait, & indè per catadupas prtápitatus fluuius
    totamtâgyptiorumregionem 'percurrensrfuaruor bracbys in mareSyriacum depor-
    tatur , Porro in planicie Ufa quam montes Lunx cttîlenduntjres altj montes funt,
    Mom ДОи qui ex occidente tn orientent Vergunt . M ons primus qui eft circa montes Lun* ,
    gypfwïnf" & &$?РФ ficerdotibus Vacatur Möns templi JEgyptiorum . Secundus Verá
    Möns , qui circa ßniHram monttum Lunartum eß , vocatur -ab tjs Möns aureus ,
    quia in CO minera aurt finp , Tertius Vero in ferra , quam Vocant terram ani-
    malium idtcunt enim accolx, ibi beHttfi immanes, baßlifcos fiorpiones , <7
    dracones ingentes, adçè Vt nullus fine periculo Vit* earn adiri pojit . Jguod de-
    nique ?$lus flaw anni temporibus exwdet, caufaeH) quia cum tota terra Luna-
    ribus montibus vicina, cam fit intus, (9* meatus baheat impenetrables , fit W ex
    frequcntijfimis ptuuus ^liqu fisione nmum , omnes HU саиегпл repleantur 9
    queff replet is per tota/» regioney onnes, qu.vs Ntlus alluit, inundationes HUcon*
    imgere filent . Atque hafbnus Arabs Gcographus . Cuius verba copiofa
    tanto Itbeotius hie citauimus , quanto maiores nobis rutiones ad bunc
    Qordiu.ni de incremento Nili , eiufquç origine nodu.n per parallelarru
    quandatn ad feqnentes chorographias comparationermfuppeditant , foU
    uendum, Quod dùn> fació , opera? pretiumexilti naui, fi priufquam
    vlterius progrederer, banc Arabicam de origine Nili defcriptionerru ,
    priùs chorOgraphi*^ ob oculos ponerem , VideinSchematifno 1 1, fig. I.
    Aque naec eft de origine Nili Arabum Geographorum Chorogra-
    phia, qua? partim Ptojomîçi , partim recentiorum congruit relationibus
    deferiptionibufque ¡ verum cum Ptolomaeus , Sc quotquot eum fe-
    CUti funt 4 vero ipultum aberrârint , зПа nobis Chorographia fontis Nili
    ponçnda eft J vt veritas candem^cùm circa onginem,tùm incrementum
    çius tot iam fçculis abfcondita innotefeat,
    Odoardus Lopez Lufitanus , vt ignotos Africas meridionalis fitus
    {¡Sí*0* detegerçt, non omnes eius ruaritimas oras duncaxat, fed Sc mediterránea
    о4<*г4ш, quacqis ad regionum> fluminumj montium tltum fpedèantia, íingulafum-
    mo ftudio ScUbore annotando peragrauie i cuius relationem de regno
    Congo fa&am Itálico fçrmone conferipfit Philippus Pigafetta , in qua de
    NiU origine & incremento íic loq .itiir : ( verba funt ex Itálico in lati-
    ЯШП tranflata ferrnonem ) , fo/fo,inquit, Vt poïtquam de magno Abyjßnorum
    (prétUegianis imperio locuti fumn-s ; de Nifo quoque pauxillum difeurramus ¿
    ÎZafcitur bic-non de regione Belgian, multo minuf de mont ibus Lun<zy пес Vti
    ФЫотлц; memorati de duübtts ¿¡cubus > qui ex oriente in occidentem Vergentes
    interuallo 450, cirçiter milliariorum difiant . Jguia fub tjfdem latitudinis gra-
    dikw>fvb quibus m ftolemtus ponit} regna quoqw Congo , AngoU , Sofafa ^
    Mono •
    SYNTAG. i CHOROGRAPHIA MGY?Tl, 55 CAP.vn

    MonotnotapA fita funt . illa quidem occidentem* bac trientem Ver/us . Nec tarnen
    Vllíís komm focorum dißricltbus inuenitw lacus, nifi mconfinibus Angola <sr Mo-
    nomotapte regnis, lacus diámetro 195. milHartum, quod manifeße arguit , ahum
    fub dicla latitndine lacum nequáquam dart . Vertun quidem tfti ibi duos lacus re-
    peririy fed fitu, quo eos Ptolomœtts pofitit^ommnà contrario . Hi enim spatio 400.
    ferme militarium d Ptolomœo in Septentr'ionalem plagam Sergent es pofiti fnnt .
    Indígena ISlilum è primo horum lacuum oriri , egreffumque à terra abforberi opi- ^*¿^at
    nantur. Verum Odoardus id negat cum alijs horum locorum incolis, qui
    affirmant vnanimicer Nilum mox vbi egrefl'us eft lacum , per horribiles
    quafdam & impenetrabiles valles, per prazeipiria hominibus inaccefla ac
    deferta inuia praecipitatum, ita profundiffirais vallibusabfcondi» vt îpfis мы^и».
    intimis terree vifeeribusexceptus videatur, abyflifque abforptus. Atquede
    boc primo lacu fub duodecimo latitudinis auftrahs gradu pofito circiter "ЫЬгЬеии.
    Nilus nafeitur . Circundatus atitem hic lacus eft montibus impenetrabilis
    altitudinis, quorum maiores Orientalern plagam refpicießtes vocantur
    Karates, Se montes lahnitn 8c argenti ab vna parte, ab altera montes huit» feces «míesi,
    de quibus Nilus in Septentrionem per 400 milliaria deuolutus in lacum
    alterum fub ipfaaequatoris linea pofitum (quem ob vaiiitatcni accola
    mare appellant, quippè 2.2,0. milliarium latum ) fefe exonérât . Atquo
    ex fecundo hoc lacu Nilus migrans, ас 700. milliarium emenfus diftan-
    tiamMerocm iníulam deferibit. Hinc vero alijs fluminibus autlus inter
    anguilas montium valles deuc&us, perqué catadupas in humiles Aegypti
    campos praeceps aótus, tandem multiplici gyro in mediterrancum mare
    dilabitur . Verùim vt meinem Odoardi Lopezij circa Niü ortum melius
    percipias , Chorographiam eius hoc loco repradentandam exiftimau»-
    mus . Vide inSchematifmo П. rig. a.
    Atque ex hac Odoardi Lopezij oculati teftis relatione ас Cho-
    rographia Pigafettse luculenter apparet , aliam Nili originem affigna-
    ri minime poífe, nifi Zambri lacum ; qui in hoc tarnen peccauit , quod
    fontes proprios Nili non oftenderit, quôd nos inferios prasftabimus ; qui
    immenfas aquarum moles vndiquaque turn potiffimum in fcptentriona-
    lera plagam euomens, mox aliud fub «equinoctiali pofitum ftagnumf me
    lius marc dicam ) Zaire indigents di&um progenitore fuo nonminus effi-
    cit, atque per huius medium Nilus ( non fecùs ас Rhenus per medium^
    Acronij lacus, aut Rhodanus per Lofanna: lacus medium deriuatur ) nie
    rgreiTus, ac per varias cataratas pra»cipitatus in «^gyptum tandein in»,
    marc fe deponit. Verum vt hxc melius pereipiantur
    Sciendum eft, Naturam , prouidam rcrum curatricem ad viuen- Ä
    i .i. r ■ J- • • Caufimun-
    tium vegetabihumque conteruationem , meditiorum terra: partium ac d«¿wusN¿u.
    montium altiflîmorum vifeeribus communia quaedam veluti aquarumre-
    eeptaeub, feu humorum feminaria, fontibus, fluminibus, lacubufquo
    pracreandis deftinata, ex quibus veluti ex Megacofmi vberibus perenni
    featurigine nutrita tellus , generationem rerum facti i us exequcretur,
    çonftimiffe. Huiufmodi reeeptaculum eft Alpium Helueticorum abyíLs
    feu meditullium, quod veluti perbrachia quaedam feu canales, concate*
    natis
    CAP.VH, $в OEDIPÏ ÄGYPTIACI TEMPLVîU ISIACVM

    natis fibi AlpiumSabaudia*, Delphinatus, Appennini^ Vo»eii , aliorum>


    . que montium iugis,dum abundatiflîma aquarum fïngulis fuppeditat pro-»
    fluuia¿ caula eft , maximorum totius Europas aim ïacuum, tum flumir
    num Rheni, Danubij, Albis,padi,Rhodani,Oeni, Ticini, Araris, Mofel-
    lae, Mofae, aJiorumque , quae pafsim noca funt è mappis fluuiorum. Sic
    Pyraînaei & Aluernici monees toti Hiípanix & Francia; ; Taurus & Imaus,
    feuCaucafus toti Afiae, alijque montes alijs regionibus abundantilïima_,
    ОнввЯицм,. flum¡na fuppeditant,quemadmodum in Mundo noftro fubterraneo(Deo

    dante)fusè demonftrabimus.Non abflmili ratione inAfricahumoris egen-


    tiííima, Natura prouida duo collocauit toti Africœ cómunia veluti aqua
    rum pcnuaria, vnum quidem proximè fub Cancri a;ftiua conucrlîone in
    Athlantis vifceribus, quod citerioribus cequatoris terris œftu & ficcitate
    laborantibusfluminafrequentiffima fuppeditat . Altcrum proximè fub
    Capricorni circulo ad tranftimas asquino&ialis partes Solis aeftu marcidas
    viuificandas ordinauit. Huiufmodi autem aquarum velut cadi recondi-
    torij funt duo laeus £ambte & Zaire, vti in Chorographia praecedento
    apparet, quorum hune non male dixerim fœturam alterius Zambri , tan*
    tâ vterque aquarum copia turgens, vt nonflumina , fed maria eruäaro
    videantur . potiifimùm lacus Zambri, qui veluti in centro conftitutus,ac
    in amnes ampliiîîmos difTufus,iînguJis mundi partibus,ceu è praediuite ve
    na confert abundantísima aquarû profluuia. Septentrioni quidem Nilum,
    Orienti ingentia flumina Cuamam, & Coauum,Zeila Manhice, feu Man-
    heníTen Auftro ; Occidenti denique Zaire, quorum hi omneniMeridio-
    lialis Africas Occidentalem plagam, régna Congo, AngolairbMonomota-
    Amplitud & Pamj Matamami Bagamidri, Agafymbam, vfque ad Bonae Spei Caput îr-
    Iwm*1*' rigantes facundo limo àfterilitate vindicant. Ifti vero totam interiorem
    Abyflînorum regionem, eafque omnes, quas aboftio maris Erythrasi v£
    que ad Cuamas oftium maritima ora difterminat, quae funt Melindae ,Bar-
    nacaiTus, Quiloa,Momba7,a, Mozimba, Mombara,Membaca, Mozambi-
    cum, aliaque huiufmodi regnorum monftra . Qua: cùm ita fint, profe&ô
    fummoperè ij falluntur, qui Nilum ex nefeioquibus innumeris fontibus
    montium Luna; innumeris fluminibus originem prasbere opinantur, vt
    quibustota ilia ad meridiem &ocçidentem Africae fita parspenitus fue-
    rit incognita, atque adeô veros & proprio* fontes, qui noftris tempori»
    bus primùm innotuerunt, ignorârint . Verum vt cam notabilem hifto-
    riam hic apponamus, & vt Veritas àtotfeculis dçfiderata, tandem inno»
    tefeat, qui propri; fint Nili fontes, aperire tentabo.

    Vera origoNili nouîter detefla,

    DIximus in prascedentibus, Odoardum Lopez pra? cœceris in origin


    nis Nili inuentioncm incubuifle, atque hoc vnicum fategiiTe,
    Wit Nili fontes proprios affignaret , Verùm nec Odoardus verœ feacuriginis
    Nili infpcclor fuit, ñeque cius relatio rei facis conformis eft ; veriora__.
    igitur de tain infigqi argumento addiicentfa nobis funt. Eo ipfo igitur
    tem-
    SYNTAG. L CHOROGRAPHIA iEGYPTT. 57 cap.vu.

    tempore, quo negotium hoc intricatiffimum , fummè perplexum me te-


    neret, hue Romam appulit P. FrancifcusCarauaglins Indise & Ethiopia?
    procurator; i quo ego per manufcriptum P. Petri Pais veritatern cdo-
    clue , eandem hie pofteritati confignare volui ; vt Veritas tandem poft
    tot ac tancas grauifltmorum Authorum falladas , futilefque come&uras
    fuo nitori reftituatur . Res ita fe habet : Prouincia vbi Nilus oritur, vo-
    catur Agaos, vicina regno Goiam ; Terra.in qua oritur, vocatur Sagela ; - I?er<r,>t:<>

    in ápice montis, in plano arbonbus vndiquecircundato, diameter fon-


    tis lata pedem vnum cum dimidio , fundi inexplorabilis , margine погь
    redundat, fed in radice montis exitum fíbi pandit, vbi fimul ac è montis
    vifecribus emeríit, in Humen diífunditur, qui alijs fubindè fluminibus au-
    ¿tus, tandem inlacum fe fe 30. leucarum longitudinis , latitudinis 14.
    exonérât ; à quo dum iterum emergit per longas terrarum ambages gy-
    rans, ad eundemferè locum vndè prodicrar, videlicet ad fontem perue-
    niens, reflexocurfu re&àper ingentia praccipitia faxaque inacceffa dila-
    pfus ad interiora diuertitur vCthiopiae. Quae omnia confirmantur P- Pe
    tri Pais Societatis noftrx Saccrdotis,oculato teftimonio,qui hune fontem
    Nili verum vnà cum Iraperatore Ethiopia;, quorum vterque curiofitate«?
    iimul ac veritatisamore percitus,inagnoèxercitu fociatus, di&um fontem
    luftrauit. Verum cum diftus P. Petrus Pais fumma diligentia , hoc nego
    tium in ingenti rerum yEthiopicarum manufcripto opere quxcunque ob« р..р*»и« Ра»
    С n* ■ L- • L Ш r} • • 1 • Л primus Nili
    leruauit, pertractant ; Ine eius verba ex Lutitanico in latinum tranilata cum /mper«-
    apponam, vt Veritas rei luculentius patefiat . Sic itaque ait : ^J,^
    \ Posiquam tratlauimus de fertilitate terrarumfub dominio Tresbyteris loan- ç*™*de~
    nis, oper <epret turn me faflurum exiflimaui , flhoc loco nonnibil de pr<ecipnis flu-
    minibus W lacubus terrarum tint imperiofubteclarum referam . Inter qua pri*
    mo locofe offert, máximas Ule &*toto orbe celeberrimus fluuins Nilus , quiñón-»
    apuà antiques folwn ir modernos Doclores, authorefq} grauijfmos in admiratione
    fuit ,fed i9> cuita frequentem mentionem facit Sacra Scriptura Gtiu 2, Vocatur
    Gehon,Vnus è quatuor paradifum irrigantibus.Hic hodierno die Vocatur ab JEthio- Ni,u* GehoB
    pibus jibaoi : ortginem fuam tenet in fygno Goyam in Vno territorio ,quod Vo
    catur SahaU, emus incoU Vocantur „4goús,funtq} Cbrifiiani, etft fucceffu tem-
    porumjyluefcenteëcclefiâ VartjsJuperflttmiibus imbuti,<t? à gentibus payants
    Vtcinis corruptt, parum différant . Fons autem Nili in parte occidental <î{egni
    Goyam flsus mfummitatt Vniui Vallis, qua aßimilatur ingenti campo, iugis mon-
    tium indique circumdato .' Anno \ 6 1 8. 31. die menßs Aprilis > citm in hoc %e- ^""j^0"*
    gno Л>па cum Imperatore eiufy exercitu degerem%bimc locum afiendi , omnia di- Р.РеСГо еш.
    Hgtnter lusïraui, inuemq, primó duos ibi fontes rotundos, "Vtrumque quatuor quaß
    p a/mis latum in diámetro, fummaq, anhni met Voluptate Vidi id, qttoà milis Votis
    confequi potuerunt Cyrus Rex Perfirum, tST Cambyfis > Alexander magnus , ac
    famofus Ule Iulius Cafar ; Aqua fontts clarißma eñ «LS* leuißmatguflui^. gratiß-
    та ; jeiendum tarnen, nullum hofet duos oculos fontis in fuprema montis plani
    fie exitum baberCyJed in radice montis i profunditatem quoque fontittm tentaui-
    mus, & in pr'mum qutdem lanceam immifimus,qu& intrando ad 1 1 .palmos tán
    gete V t débatur qwfdam üeluti radices Vicinaxum arbor umfibi inmçem implexas %
    H Se-

    i
    cap. vu 58 OEDIPI ^EGYPTIACr TEMPLVM ISIACVM

    Secundum Secundas fons Vergit â primo in orientent ad iaclum lapidis , huius pro^
    expW«Npa- funditatem explorantes jmmißd lanced 1 2 palmorunufundum nullum inuenimus i
    wciuws, colligdtijçfj duabus lancéis 20 palmorumfdenuo rem tentauimus , fed necficfun-

    dum tenere potuimus , dicunt^ incoL> totum montem plenum aquis , cuius hoc fi-
    gnum dabanty quod tota circà fontem planifies trémula erat ^bulliens^ manife
    stum latentis aqua veßigium, eandemque ob caufam non redundat aqua ad fon-
    Situs & pre. tem> ßd a¿ rinces Ímpetu máximofije egerit ; aßrmabantque incola9 Vf £r ipfi
    fundiu» fen- Imperator , qui prafens erat Vnk cum exercitu fuo , e0 anno terram parum tre-
    muijfe ob magnam anni ficcitatem, altjs Vero annis ita tremeré <sr bulliré , Vf Vix
    fine periculo adiré liceat . Circuitus loci inflar lacus cuiufdam rotundi , cuius la
    titude funda iaSlum coníiituere poßit . Infra apicem bums montis populus degit
    ad montemyleucd circiter Vnd à fonte difit um Verfus occidentem,Vocaturque Guix»
    <ST Videtur binefons bombarda attingi poße ; Eß hoc loco Vicus gentiliumy qui fà-
    crificant multas laceas , £«p Venientes adfontemcerto die anni Vita cumfacrißculo,
    quem profacerdote tenebanty qui ibificrificabat Vnam Vaccam iuxta fontem , ca
    putque Vacc<e abfeiffum protjeieb at in font is abyffuntye logo bia prima a quale buoy
    Tewuilufi. onde ßcean folenne facrificio matando muitas Vaccas>que osgentiosya"he tracean, &
    dopoisfe cubría todo com 0feuo déliassé afintaua en Vn cadeira de ferro,que tinba
    posia nomo de muita lenhafeca , e mandaua fem ß quermar пет aínda derre~
    terß ofeuo » e algunas Veces etrauan depots da fogo acejfo , e fe afentaua à queíla
    gente de maneiray che con eflas fetei^er'w engennaua à quellagente de manciros ,
    que o tinharrt por grande SantOy che dauan queflofato quería .
    Фогго Campus fantis Ntli ab omni parte difficilis afcenfu eß, praterquam^»
    ex parte boreali, vbifacile confeenditur . Infra montem circiter Vna leuca in~»
    profundiffima quadam Valle è terra VifccribuSy alius fluuius emergí t , qui J~C-»
    tarnen cum Nilo paulo poíl coniungit , creditnt eandem cum ЪЫо fcatu-
    riginem obtinere $ ßd infra terram per occuhos canales dedutlum hoc loco pr'u
    mùm erumperc . Riuus Verô fontis, qui infra montem erumpityin orientem ipa-
    tio iaclu bombarda Vergit ; deindè fubito declinando Ъогеат petit , O* poíl qttar-
    tam circiter leuca partem nouus fefe offert riuus è Jaxis &rfiopulis ebullienst cut
    paulo poß fe iungunt duo altj riui , ex orientis plaga erumpentes , O* fie deindè
    altjs tyalijs identidem colleSUs riuis notabiliter crefeit Nilus . Poíl ß>atium Vero
    diurnumitineris magno flúuio, qui dicitur, la mày coniungitur,qui deindè fleSlit
    Je Verfus occidentem vfque ad 25 lencas > Vel 3 5 leucas à prima fuifiaturigine ,
    poße a mutato curftt orientem repetit y infirmandofe in Vnum lacum ingentem Ç eß
    hic ßtus in prouinciay qua dicitur Bed, regnoque partim Goyam fubiacet , partim
    regno Dambiœ )quem ita pertranßt , Vi aqua ЫШ notabilem dijferentiam ab aquis
    lacâs oßendant j totufque fluuius aquis palußribus inpermißus fuum cwfum-з
    ßuxumque teneat, qui mox vbi exit , Varijs gyris declinando in meridiem , ter
    ram irrigat nomine Alatà quinqué kucis ab epißomio lacus dißanteniy vbt per yu
    pes 1 4 brachiorum altas praeipitatus immenfo ßmul & fragore fumo aqueo,
    qui eminus nebula mihi Videbatur, praeipitatus paulo pofl intra duos rupes ingen
    tes ita abforbetur, Vi Vix oculis attingi potuerit»fùnt cacumina diBarum rupium
    ita Vicinay Vt Imperator altquoties, ßrato\per illa ponte , cum toto fuo exercitu
    tranfierit i quibus omnibus <F ego praßnsfui; poflquam igitur à parte, orientall
    regmtm
    SYNTAG.I. CHORÖGRAPHIA JEGYPTÏ, $9 CAP.Vii.

    regnum <Begamidrii Goyam} cwteraque intermedia regna Amharat Olaca , Хаол ,


    Vamot longé latèque irrigauit ; mox fiuxti fuo regnum Cqyam repetit , irriga^
    tifque territories Ъ%Х.лп& Gumancancay itafenßm regno Goyam appropinquate
    yt mnniß vnius diei itinere àfonte fio diïl*re comperiatur . Htnc fluxurn re-
    torquendo \erfus Fajólo ir Ombareày regnum Gentiliumi quod anno 161 3. in-
    genti exercitn Jubegerat Era^ Se laehriílos frater Imperatoris i regnumque Vt-
    potè incognitumt Cr ob Vaflitatem "vocauit Jty^plam , id efi, nouum mundum-з .
    Hinc ex oriente in Ъогеат declinans , per innúmera* al'w regiones Vafttßmaque^
    pratipnia dilap/us in JEgyptum , isr hinc in mare medittrraneum Je exonérât .
    Atque haec eft dcfcriptio fontis Nili eiufque fluxus, quem citatus P. Pe
    trus Pais proprijs oculis vnà cum Imperatorc Abyffinorum anno i6i8.
    21. Aprilis vti curióse obferuauit , ita fummâ diligentia adnotauit ; vt
    hoc fuo tarn infigni & oculato examine Rempub : literariam multis tri
    éis 8c dubijs liberaret. Cui quidem vnicè impoíterum ftandum exifti-
    mem, cum Imperatorio approbato teftimonio fuam iamfons Nili certi-
    tudineminfallibilem íítadeptus- Verum ne quiequam huic operi deet
    fe vidcatur, Chorographiam hic adiungendain duxi, quam vide in Sehe«
    matifmi II. fig. 5. ; .■ !.. .

    Cum hiftoria hxc dicat,duos fontes compare-re intra terrenum vn-


    dequaque tremulum, veriilmile eft , olim magnam partem huius campi ,
    quem defcripfimus,apertumfontem veluti in cratère montis contentum
    {\iïttè,8c fucceíTu temporum,fuccrefcentibus herbis & virgultis luto mi-
    ftis,cutem veluti quandam contraxifle,cuiufmodi varijs quoque Europa;
    locis me vidifíe memini, quádimotá nondubitarem totam planitiem tre-
    mulam primxui fontis faciem mox manifeftaturam. Sed hxc de origine
    Nili fuflbeiant . Reftat, vt de incremento eius tot feriptorum monumen-
    tis celebrato,ánemine vero omninô penetrato dicamus, vires in hac
    quoque paheftra experturi, in qua adeó turpe non eft , ante viâoriarru
    deficere, vt do&iffimus quifqne iri ea fruftra ad hunc vfque diem defu. .• .-vi
    darit . Si ergo labemur, illud nobis continget, quod eruditiflimis qui-
    bufque erit commune .
    Extra omnem itaque dubitationem ponendum, vehementibus plu- incr€mtntü
    uijs incrementa Nili augeri i fed quia ignoraturà quibus, aut quomo- J*t*"S»
    do; nihil haften us certi pronuncian potuit. Vt itaque in infinita pro-
    pe opinionum varietateà nobis aliquid certi ib tua tur . 1
    Supponendum eft primó ; ad pluuias generationem primo opus ef- Qu* r«4ui*
    Г » s* S LI** » r> a ! 1 • ranturadpliu
    le materia, «qua vapores , quos halitus vocat Georgius Agrícola, gb u«genera-
    gnantur . Earn autem in húmido vel maris vel ftagnorum, velfluminum tI0nem*

    vel terrx humiditate confiftere . Deindè caulam agentem neceflariam


    earn efle, quaefatis virium habcat, ad multos vapores cleuandos, quod
    Soli ferè tribuèndum. Hinc locus inueniendus eft, rn quo vapores vni-
    ti nubem faciant; quem tota nobis Africa, maxime Zambre 8c ZaSro
    praccelfis montibus circúndate, regiones, veluti 3 natura adhuncefFe&um
    producendum adorna» praeflant . Vniuntur verô duabus maxime do
    caufis : prima, quod fimile fuo íimili gaud.eat, quo contrarias refiftae г
    H i altera
    CAP.vií. бo OEDIPÎ AEGYPTfACl TEMPLVM ISIACVM

    altera per antiperiftafin, quae illic fit, vbi radiorum Solis reflexorum vis.
    terminatur. Eo enim aëris loco plurimum eft frigoris,cuin alias, шпъ.
    maxime cum montes excelfi eo pcrtingunt, quorum vertices frigidi funt*
    tum ob terream naturam, turn obfolaris reflexionis dcfe&um . Deindè
    vt pluuia fiat, neceffe eft, vt vapor ad priftinam naturam reducatur, quod
    fit deperdito calore per frigus circumftans, Sc. proprium nubis tempcra-
    mentum . Vapor itaque condenfatus in aquam, cadendo pluuiam facie.
    Cum itaque caufae hae validae funt, atque vniuersim отпеэ concurrant ,
    validae quoque pluuiae fiunt . At fi aliqua défit, generatio impeditur,
    prœfertim fi non fît materia. In Lybis plurimis locis omnia Sábulo
    fqualefcunt,quocirca пес imbres gigni queunt. Apud nos aeftace Sol от
    пет humorem abfumit, quo fit , vt ne hic quidem tum pluat : & fit,
    abríanla, quando materia: fatis inuenitur, fed caufse agentis imbccillitas obeft ,
    quo minus vapores eleuentur ; quod ad Septentrionem in fummogelu
    videmus euenire . Aliquando materia eft, & eleuatur,fcd non vnitur vel
    calore diffipata, vel ventis difperfa. Nonnunquam materia eleuatur &
    vnitur, &illud quidem in loco, in quo oportet, fed non fit pluuia; eo
    quod frigus circumftans non fit commenfuratum ca proportione, quanx.
    imbres, fed quam mx, aut grando,aut ventus etiam, aut procellae requi-
    runt. ; .... .
    Athiopiieter Supponetidum fecundo . Interioris Ethiopia: terram fummè ca-
    nciuaeft. uemofam effe, ac maxima fubterranearum aquarum, veluti in femina-
    rijs feu penuarijs quibufdam collocatarum copia, quemadmodum fupe-
    rkis di¿ium eft, fcatere; accedit eum locum inundationi obnoxiurib
    îïeccflariô humíliorem eflfe,eó, ex quo inundatio exfurgit . His ita fup-
    pofitis nunc propias ad fluuiorum inundationis inquifitioncm acceda-
    mus ■ ■ :• л V
    „ , . Du33 itaque omninô exundationis amnium caufae,non prodiçiofae ;
    dationis. vna, ii oitia impediantur, quo minus aquam enundanc > Altera It phares
    folito aquae recipiantur . Quod fit duobus modis, vel niuibus iolutis,vel
    pluuijs ingentibus praecipitatis, quarum vtraque in.Romana Tyberis.in-
    , undatione concurrí t. Prior quidem caufa Thaleti placuit , qui Etefias
    deçurfum Nili fuipendere dixit, quam tamen fuprà refiítauimus . Alce-
    riuspriorem partem Anaxagoras tenuit cum plerifque alijs ex niuibus
    liquefacéis incrementum Nili prouenire cxiftimancibus ; qua? caufa locum
    Hon tantùm habet in regionibus. Boreas fubiedfcis, fed & in regionibus
    montanis quancumuis etiam Zonae torridae fubieftis,vti in Andibus Ame
    rican auftralis, & in montibus Luna* Africas patet ; qui quidem inunda
    tionis effectus tan tô maior eft , quanto & pluuia & niues liquefactas
    abundantiores . Pluuias autem has fieri, non è nubibus aliunde per an-
    niuerfarios ventos importatis ( vt Alexander credidit) fed in ipfa /Ethio
    pia eleuatis . Tunc enim imbres quotidiani,,quos diximus i radijs per*
    pendicularibüs non parum excitati,gencrantur ; quia vapores tùm è fiT
    ли Arábico, & vtroque Océano, &fluminibus attra&i,refolutiquertunb
    ex altis montibus, montiuraque cauernis ac lacubus corrit^tUraquis, im>
    * . men-
    : ; SYNTAG.L CHOROGRAPHIA iîGYPTL 6t cap.vii

    menfam fuppeditant humentis fubftantise congeriem > Sole vim agcndi


    per recios radios demittente, & promouente j deindè vaporum his attra-
    clorum vnio frigore medij aëris fit ; maxime vbi alta font montium ca*-
    cumina, quae terreno fuo frigore frigus.medij aeris augent &intendunt.
    Quo fit, vt quod à Sole attractum eft , próxima paulatim diifolutionis
    principia acquirat ♦
    Verum hi imbres quotidiani NÜum augere nequeunt, eo quod à
    terra cajefafta ante abforbeantur, quam in flumina poffint coire > imó
    nee Uli quidem,qui ad Tropicum tempore hyberno ^thiopibus fiunt,
    priùs flumen aügent, quam Sol ad Cancrum peruenerit . Hoc vt liqueat
    iciendum, gyros Геи fpirales lineas, quas Sol Zodiacum perambulando
    fingulis diebus conficit, ad xquinoclialem circulum latiore fpatio inter
    le diftare, quam eas> quas ad trópicos defcribit. Et quanto huic circulo
    propiùs Sol acce0erir, tanto gyros hos fieri anguííiores ; íícut contra»»
    quantó propinquior eftasquirtoctio, tanto fieri rurlus ampliores ; vnde_?»
    diem tanto fieri longiorem, quantó Sol Çancri púnelo trópico fuerit vi-
    cinior, neceíTe eft-.-
    Ad asquinoctialem ergo fiuty: imbres illi quidem quotidiani ; fed
    quia Soleidem terrae parti non diù)..fuperftat, propter diurnarum gyra-
    tionum amplitudinem ; deindè,, quia diesbreuis eil., non fit attraclio
    tarn vehement, vc imbres copiofos prod ucat ; äugetur paulatim quidem
    dierû longitudine,& Ipirarum folarium anguftia, lèd citrà magnum pon
    dus, ni fi vbi iam ad anguftiffima.fpatia circulorum & longiflima dierum
    fuerit ventum . Hîc igitur in fijie Geminorum pluuiae multse & co
    pióla: fiunt . Sed quia terra needum tota intus humeclata eft , adhuc
    imbibuntur, atque ad tantifpex> dum intus & exterius iam tota humorc
    quotidianorum imbrium turgeat , vtampiiùs imbibere non poífit. In_»
    Geminis igitur materia pluuijs increment! caufis prasparatur,fed needum
    flumen excrefcit,quia fubterrancas cauernx needum humorc func reple
    tas . Poftea verô in Cancro imbres'concitatiores cadunt, quia plùshumo-
    risin terra col le&um eft, & quia Sol etiam vehcmentiùs trahit propter
    caloris incrementuih . ■ ; ; :r . .
    r Hoc igitur tempore, cum terra plus .imbibcre non poífit, & omnes
    ahiei aquarum pleni fmt, omnia quoque iubterraneorum meatuum ic-
    cçptacula ad.fummum vfquecontinuis pluuijs ex omni Africaiplaga cor-i
    r^uatis turgeant, incipiunt exundare , non Nibs tantùm , fed omnia-i?
    alia flumina ex communibus huiui'modi dictis penuarijs participanti&j.
    Hoc enim eodem tempore Niger, Senega incolis diftus > teftibus ipfis
    iEthiopibus, alijfque probatis Scriptoribus inter maximorum montitiiru
    catenas, per occidentalem ./Ethiopiam inOceanum delatus:,.vuà сшш
    Niloerefcere incipit. ^£thiope ,quidam à me circa earn rem literis con-
    fultus, refpondet j(£tbiopicè, cuius verbalatini iuris facia fubiungo,. • .c
    Quoniarn a me in Uteris tuts ohnixè poHnlafti , quœdam tibftflatáa* jEthio- Äthiopien
    pi¿ concernenti* dubia refoluerc . Scias, itaque Paíer^quod pluuu? m tota JEtUo-
    ¡>ta ordinariè mtip¿ant,cirjc;& MaJcasatmltfiTbtkniitbrneiifes noßroi 'Paß-hales1,1 une
    enim
    6z OEDÍPI AEGYPT/ACI TEMPLVM ISIACVM

    enirn cœlum fingulu diebus operitur nubibus, qua máximas terra ficca pluuias pa
    rant ; durant autem ha pluu'u per Viginti propefeptimanas , hoc í#, per quinqué
    ferè menfis, omnibus fluuijs <sr lacubus tarn redundantibus . His Veroelapßsytoto
    reliquo tempore Solem habemusfine Vila pluuia .
    Quae verba optimè congruunt relation! Odoardi Lopefij apudphi«
    Iifli/.!.MQ
    d* relation* lippum pigafcttam, verba eius ex Itálico in Latinum tranflata ficfonant :
    r«|« C«»¡*t Pracipua, inquit, caufa incrementi Nili eîl ingens aquarum pluuialium abun*

    dantit, qua Eterno tempore ad initium jiprtlis mmiriim Althiopiam vitro citrofe
    perpluereinc'tptti non ßillis» <J guttis, Vti Europa imbres,fed Veluti aquarum rittis
    terram perfundendo . Cum Vero fummo impetu & quantitate effufis aquarum-»
    torrentes* Vtpote faxofo fundo terra imb'ibere nequeat ¡ cum máximo impetu fife
    fluuiorum infinuant alueis ¡ quéis tumefaSîaflumina , tandem alueorum lacuum-
    que labia tranfcendentu longé latèque exuberant . Durant yero pluuU buiufmodi
    quotidian* continuis qùinque menfibus , Aprile >Maioi Iunioy lu lio , tfuguîlo .
    Çontingit itaque , Vf cum terra montibus prtcelfis refería» W ditlum eít, confe-
    quenter innumeris fontibusy torrcntibus>ac Uagnantibus aquisfcateat omnes il
    la aquarum immenße copia corriuentur in fluminum alueis> & ïtagnorum lebeti-
    bitj, quèis mirum m moàum crefientia pra omnibus altjs mundi ßuminibus graii'
    defcunt iT ampliantur \ Vti in defcriptione Chorographica regnorum Congo
    Manomotapa fatis liquet, Vnde flumen TSlilus infupra poßta tabula exVna^s
    parte fummo impetu ad trrigandam JBgrptum Septentrionem Verfus videtur cur-
    nre . Zaire Vero Niger Verfits Occidentem , in Orientem Vero Meridiem
    alij ingentes in charta exhibiti flum]> ita qui dem ^ Vt certis determinatis лп-
    ni paulo ante indicatis temporibus ,ßmper infallibiliter incnmenti fortiantur
    effeBum, qui maxime in Mg 'pto apparety vbi "Milus circa fincm Iuntj incipit ан»
    geriy auSlufque vfque ad vigefimum Septembres diemyficut ego ipfemet vidi) du
    rât , quo tempore exoneratis aquis priUinam faciem récupérât, haec Pigafetta.
    Verum his omnibus ita recle quidem demonítratis, maxima tarnen adhuc
    difficultés occurrit, quâ non folutà, nihil noui, пес laude dignum inNi-
    liaci incrementi inquifitione nos prasftitiiTe lubenter fatendum eftj eft
    autem fequens :

    Cur pJuut» Cur Septentrionalia tantùm figna lußrante Sole , pluuiarum illa_»
    inundant quotidianacontingant diluuia, &non alio anni tempore, quod non irb
    quaado. Sot
    lußrijC parte« Ethiopia tantùm , fed & in alijs Zonas tórridas fubie&is America» parti-
    «ales. bus extra ^Cthiopiam contingit . neque enim vlla rationc tantùm verti-
    calis Solis radijs, пес longitudini dierum aut crepufculorum breuirati ,
    alijfque fupramonftratis, vti Fracaftarius opinatur3vnicis caufis tribuí po-
    teft, aut debet efFectus tam particulars, adeoque rarus . Alia igitur na
    turas penetralia nobis adcunda funt ¿ alius foluendus nodus , vt tantarum
    pluuiarum integra caufa nobis innoteícat j quod antequam aggrediar ,
    Notandumeft, Conftantem & inuariabilem effe&um nequáquam
    fieri pofle fine certa, conßanti & immutabili caufa . cuiufmodi funt Sol ,
    & naturalis ileus locorum ; quorum ille Zodiacum fubiens , ex neceÍMta-
    te naturae fimili femper, conftanti & infallibili тош annorum decircinat
    rçuoJutiones t Sole vero in hac vel illa plaga conftitutchunc effecturrx
    * femper
    SYNTAG. I CHOROGRAPHIA JEGYPTI. 6$ CAp.vii.

    fempcr,& non alium prodire neccffe eft . Dicoitaque praeter dicbs cau-
    fas montium ./fcrhiopicorum fitum tum pluuiarum , tum increment! flu- SüfSX
    minum principalem efle ac maxime fundamentalem caufam > adeó qui- [""j^"01"5
    dem» vt ii hie montium fitus in alijs partibus cum fimili & eodem Solis
    refpe&u collocaretur,quod idem quoq,- cófequeretur effectus. Hos enim
    montes, maxime eos, qui ./Equator em inteF &Tropicum hybernum col-
    locati,auftralem ./Ethiopiam triplici veluti catena in Orientera, Meri
    diem, &Occidentem deduôâ diftendunt , fagax natura in circuiturtb
    connexos eâ ratione difpofuit & coordinauit, vt veluti caua fpecula Soli
    borealia figna fubeunti,obte¿la, radios apte exciperent . Queis receptis,
    cum horum radiorum vnione vis Solis vaporum eleuatiua mirum in rao-
    dum corroboretur, ac proindè mox ingens vaporum ac n ubi um vis, Ша_»
    quidem ex fubie&is partibus eleuata ; hxc vero Septentrionalibus ven
    ds Etefïjfque afpirantibus, in yaftiffima ilia montium amphitheatra im-
    pulfa congregetur¿ fit vt fimul ac Sol meridiano vicinus circulo caua_*
    montium radijs fuis diclo modo percuflerit , nubes iam aquis fcetas calo
    re reflexo eleuentur? ас quaquauerfum diffipata?, tandem frigore altiffî-
    morum montium iugis infidente, expugna illa caloris inferiùs, frigoris
    fiiperiùs vrgentis, vnicâ pluuiarum génitrice antiperiilafî in imbres co-
    piofifllmos, vel potiùsobnubium grauidarum adterram vîcinitatem,iib
    nimborum quafi riuos ad prxfixum naturas finem confequendum refol-
    uantur . Atque ex hoc phyiïco diicurfu manifeftè apparet , tam certanb
    8c infallibilem tùm pluuiarum, tùm ex confequenti inundationum ra-
    tionem aliam eue non po(Te,nifi montium in Ethiopia difpofltionerib,
    quas prouida natura ad terra? Solis a?ftufqualenti,ac humoriscœteroquin
    egentiiïimae fuccurrendum, veluti vaporum ac imbriferarum nubiunb
    quafdam naifas collocauit . Non dicam hic quantum non in Ethiopia-*
    tantùm, fed & in aîijs mundi partibus valeant, tùm ad pluuiarum , tùnb
    ventorum generationem montium fitus . Quod enim GaJlia magna ex
    Auenionenfe
    parte ventofa fît, potiiïimùm Auenioneniîs ager iEgyptiaci cceli aemu- f¿eu"
    ai im-
    lus, certè ego diuturnâ experientiâ huius rei, caufatn aliam nondepre- ?ш uro.

    hendi, nifi montium fitum . Hic enim terras proprietatibus adiutus, pro
    plaga cceli quam afpicit, attraâos vi Solis è rerra vapores & exhalationes
    in alia atque alia plaga nunc in pluuias, nunc in ventos refoluere folet .
    Sed quoniam de his alibi copiofíor dabitur dicendi materia , calamunu
    hîc fïringimus, ad alteram difficultatem priori non minorem difloluen-
    Cur inapqua»
    dam nos accingentes. Mérito ttaque quifpiam mirari poffet,cur imbrium lis fit inunda-
    ín tota Ethiopia delapíorumabundantiam,non in tota jEthiopia eadem t,0Ia*s«*»

    fequatur inundatio,aut cur fola^£gyptustantum deea participet,vtnon Ratie>


    terra, fed mare videatur .
    Di ci m us itaque Alueum Nili huius reí caufam effe , hie enim сичтъ
    ex editiore loco fítis ftagnis, decliui fundo protenfus, variam pro varies
    locis fortiatur profunditatem, fit vt aquis multis ditatus , pro diuerfis lo-
    cis diuerfimodè inundet . Quantô enim flumina inter montium..
    parieres coar&ata alueos habuerint profundiores , tanto maiorenb
    aqua-

    ¡
    CAP.vn 64 /OEDIPI EGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    aquarura copiam continebunt, montium obftaculis nc exurident 8c


    dilabantur, prohibentibus . Econtra quantó breuiores alueos in locis
    praefertim planis longèque patentibus agris, tanto diluuijs obnoxiorcs
    crunt . Quare cùm ingens illa aquarum ex montium angiportibus & ca-
    tara&arum praecipitijs in planos campos ruentium moles,huiufmodi pla
    na occupauerit, alueis canta aquar um copia incapacibus longé latèqoo
    diffufa, vt exundent,neceíTe eft . Hinc fit, vt omnia loca plana in Ethio
    pia exuberantes ijs tantum obnoxia fint, non item montofa. Nilus ita-
    que cùm alueum ilium èdecliuioribus locis deducat, ac per varias cata
    ratas praeeipitatus Egyptiam tellurem planam, deprefiam, atque hu-
    mili loco fitam, alueumque ad hase non adeô profundum inueniat, mi-
    rum fane non eft, fi ftatis anni temporibus poft ingentia ilia pluuiarum di-
    luuia ex Ethiopia praecipitata,ijs tandem longe latèque exuberare in-
    cipiat . Montium itaque in circuitum, vti diximus concatenatorum , ac
    plana quae circumuallant, vcluti pluuiarum officinam quandam confti-
    tuentium naturalis lltus & difpofitio ; ilcuti imbrium ftatis temporibus
    caufa infallibilis : fie inundationis Egyptiacae Nilotici aluei naturalis
    ficUnaso£aI" Gonftitutio, infallibilis quoque caufa cenferi debet. Quod verô pluuiae
    износе jftae contingent Sole Boream luftrante, non item dum Auftrum pcrmeat ,
    E'Sr Etefijs, quos Lufitani generales ventos appellant, adfcribendumeft. Hi
    **' enim, telle Pigafetta,ad introitum Solis in CapricornumèBorea proflan-
    tes, nubes in caua montanorum coaclas, in pluuias deftinant ¿ Sole verô
    Libram luftrante, dicli venti ex Oceani turbulenti motibus , niuofifquo
    Magallani regionibus afilantes cùm frigidiffimi ob media per quae tranf-
    eunt, exiftant ; vapores fuftolli non permittunt", vel il eos Sol eleuet, i)
    in nimbiferas nubes non condenfantur, at proindè perpetua ijs tempori
    bus ferenitate gaudent ,
    Quicunque igitnr nouerit, cur ventus Borealis » quem vulgo Tra-
    fe'íLromS* montanani vocant,ex niueo Arâo fpirans frigus praeftet, &ferenitatenb
    contingic 4i. faniflimam Europaeis ; ventus verô Auftralis, cur tempeftates, pluuias, &
    t¡„. inunaationes, quemadmodum ij,quos Vulgo Libeccio & bcirocco ap
    pellant, caufentur; ille nouerit etiam,cur Ethiopia in fignis borealibus,
    pluuijs 8c tempeftatibus abundet , hyberno verô tempore ferenitato
    gaudeat perpetua 5 eâ enim íapientiá Solis, Lunae, aliorumque planeta-
    rum ac fyderum curfus , totum denique ccelorum exercitum in primor
    dio rerum diuina Maieftas ordinauit ; vt finguli terrarum tra&ûs , ne vel
    haec frigore nimio, pluuijfque, aut ilia; œftu, ficcitateque redderentur ho-
    minum habitation! in idoneae; fummàcum proportioned menfura de lu-
    mine &influxibuseorumparticiparent . Nifi enim, verbi gratia, Aethio-
    piae citeriori pluuijs humentibus,tranftimae verô ventis frigidisfubueni-
    ret i perire hanc aeftua illam ficcitate necefle foret . Pari ratione ii fem-
    per pluuiae durarent per totius anni decurfum, aut femper ferenitas , illis
    procuidubio Aethiopia tota foret inundatione fubmergenda, haec verô
    nimia ílccxtate diûoluenda. Ad conferuationem itaque rerum viciflitu-
    dine opus eft, Huius itaque tcrreni globi reciprocis huiufmodi altera-
    tionibus
    SYNTAG. l DE REGIBVS ÄGYPTI. 04 capvt
    via
    tionibus à cœlo gubernati difpofitionem, dùm attcntiùs confidcro, ingens
    incurrere videor myiteriorum pelagus, quae quidem prasftat alriffimo fî-
    lentio fupprimere , quam ea aut temeré promulgare , aut promulgando
    ca nimis hoc loco iciunè attingere & interpretari . Atque hxc Í unt,quae
    de Nilo, eius origine, atque incremento predicenda & prïdicanda exiili-
    maui y cùm ne celeberrimam Nilotici increraenti in natura rerum dif-
    ficultatem taedio , aut labore viâus fubticuifle viderer , tùm vt phyficis
    plura ex fuprà demonftratis rationibus philofophandi materiam praebe- .
    rem atque occafionem. In quo quidem fi aliquid commendatione di-
    gnum praeftitum fit, non mihi, fed aquarum viuentium aeterno fonti, bo-
    norumque omnium perenni featurigini , acceptum feras

    CAPVT VIII.

    QVÄSTIO PHYSICO-CHRONOLOGICA,

    Vtrum Aegyptus ante Diluuium fucrit habitata, an_>

    non ? quiuè primi eiufdem Reges fuerint .

    V Arias reperio circa hanc quaeftionem inter Arabes, Latinos, Gra>


    cofque conrrouerfiam . Grasci plerique, inter quosprimiim non
    immewtô locum poflldent Herodotus , Sc Strabo , ^îgvptum olim mari
    te&am fuïfle, imperuiamquc aflexunt , vndè ille eáín cT^vw tos, hoc
    eil, donujrriNih ; hic vero varijs rationibus Heródoti opinionem ftabi-
    lire eonátur, vt patet ex lik 1 7. Sc prologomenis eiufdem . Arabes ve
    ro ^Egyptum ante diluuium non tantùm habitatam aflerunt, fed Sc Reges
    jpfos eorumque gefta,inuenta,potentiamque exhibent. Verum vt vtriuf-
    que fententiae Veritas tandem elucefcat, illas difeutiendas hoc loco duxi.
    Agyptum igitur olim mari opertam non Herodotus tantùm , vt dixi , &
    Strabo, fed & omnes,qui hofeè fequuntur, fentiunt; quorum rationes vi
    de apud Goropium Becanum in Nilofcopio . Nos tarnen hsec fcrupulo-
    fius ponderantes dicimus , non totam -rf-gyptum, fed aliquam tantùrrb
    partem,quam fuprà Phium diximus,mari tectam,NiIi limo fuccefiu tem- inferior л.
    porumexcreuiíTe. Cum enim jEgyptus maxime verfus marc Erythrxum SÄ"
    cliuofa, atque quo magis cataractis & Ethiopia; approximat, eö altior
    femper& altior fit,omninô probabile eft, earn fupradiuaricationem Nili
    in ramos,Delta conftituentes,diuifi,totam fuifle habitaram vfqne in ipfos
    Ethiopia: fines. Cum igitur Authores loquuntur dc Aegypto aquis
    fubmcrfa, partem pro toto videntur accipere , nimirùm inferiorem Ae-
    gypeum, quam Delta vocant. Comprobaturque varijs Authorum gra-
    uiffimorum teftimonijs ; Proclus in Timaso Piatonis refert cxcitatiHo-
    meri fententia, vti & PüniusL 2. c. 35. Seneca 1. 7.nat. 99. c. 26. olirru
    CAPVT 66 OEDIPI JÉGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Diodorum Siculum lib. i. vt & obferuauic Pierius Valerianüs'. Vide de


    hoc quoquG Ariftotelem \, i . meteororu,aliofque in cum hoc loco com-
    sefoiWsme. mentantes. Pnctereà legimus , Sefoftrin mare rubrum, perfofio Ifthmo
    £gendoper" intermedio, mari mediterráneo coniungere voluifie, diíuiafumque fuiflb
    ifthmo. ¿ Sacerdotibus molimen,eo quod mare rubrum al tiàs Aegypto eíTecon-
    tenderent, vndè perfofio lfthmo Aegyptum totam maritimis vndis fub-
    mergi necefle foret. Nolim tamen ego dicere, maris rubri aquas altiores-
    Faifa Sefüßri* efle aquis maris mediterranéi, cum haec hydioftaticis principias & Archi-
    perfuafio. medacis dcmonftrationibus deijs, quae vehuntur in aquis, apertè répu

    gnent, vt fuse cumin Arte noftra magnética oftendimus , tum in Mundo


    noftro iubterraneo fufiùs ( Deo dante )deducemus ; Sed errorem indè
    prouenifle dieimus, quod euntibus verfus mare Erythr2um,vtplurimjùin
    per cliuoías & editiores partes ^gyptus humillima appareret ; vndè er
    ror & iliuiio optics & hydroftatica? ignaris facile obrepere potuit . Ara
    bes itaque, vt.ad alteram controuerfia» partem tranfeamus , cum Aegy
    ptum ante diluuium habitatam dicunt, earn partem, quam pofteri He-
    ptanomum&Thebaidem appelbrunt, putafie intelligendi funt, videli*
    cet partem montanam ; verum vt hxc omnia clariùs pateant, adducarrb
    Arabum Hifioricoruni tcftimonia,iri quibus tarnen citandis, ad hxc cre-
    denda quemquam cogère nolim, íed libero eruditi Le&oris iudicio ea_»
    difeutienda relinquo . Ita igitur Ahmed ben Iofeph Eltiphafi apud Ge-
    laldinum libro de appellationibus Nili ; in quo inter ccetera haec. dicet :
    SÄE ^ ô^h **д? ф с*£ ^Ч t¿»j fbUM чЬ p*V¿í ¿¿i?J

    Ф с/»>У \ J*?^' ,*>V^ oXaLi^il ¿ji o*-¿ ü£»¿ ùijijj*


    Dlcitur ctutem, quód jfdam,fuper eum paxypr*cepitfilio /но Seth, O* fuit in ea
    ОТ filio juo prophetia,^ immifitJuper eum Deus Viginti nouem libros , (¡r ve-
    yEçyptuioiim nit tn termmJEgyptiyqu£tuncdkebatur$ablun,K?ha,bitauerunteamipfe% 15*
    diaa uabium Щ ßatr^ etlii . habitauit autem Seth Jupra montent, fihj Vero Cabil , feu Cain-л

    infra m Valle . hxc ille . De huiuimodi libris Sethiacis Enochianis fusé


    dicetur in fecundo tomo, tracratii dephilologia Aegyptiorum, quare il-
    luc Le&orem remittimus . Qiiicquid fit de veritate huius narrationis ,
    verifimile certô, eft, ante^diluuium Aegyptum, vtpotè Paleflinae, Babylo
    nia:, Sc Mefopotamiee ( quae prima: fuerunc mortaüum colonise , ex qui
    bus deindè in vniuerfum mundum fuerunt propagatae ) vicinam,fuiiTo
    habitatam i cum non videam , qui tàni fœcunda Aegypti natio primos
    iftos numani generis propagatores latere potuerit. Poft Seth vero di-
    çunt, Dominium Aegypti pofledilTe Kainan, poft huncMalaleel, &• poft

    huncdenique Iared fucceiïïûe . Atque hunc Iared primum fuifle, querrb


    Seth in omnibus feientijs Sc artibus,morumque doctrina inftitueritj has
    autem feientias 8c artes Iaredum reliquifie Enoch filio fuo , quern Idris
    vocant; verba Arabica cito :
    ... - ......
    ■

    <¿ (g £,¿9$ Li t^jJ\j fci.^ *¿\ JU^Ï £9àj öJA


    r.SYNTAG. I. DE REGIBVS jEGYPTI. ô> CàpVt
    VIH.

    ^AÍ.\ c31 Axljy ^ СЛ>***М pMV '1^ *2^*w»f

    ❖ I— J*PcjU*t>j^ &Ь L¿ (J^ U^%J

    Sticceßlt autemSetho filins tins Caiian, ф Caindao films eins Matàîiet, &
    hwfucctjfit films et us lared, cui dédit Seth preceptл vitx:- jbr- difciplitu , <jr ¿/o-
    cuit ipfum ornnes fcient'wy <C7 indicauit ipft euèntura in Mundo , <ur contempl.t-
    tus £ft Uellas in libro quem deduxit ß*perjfdamy <srnatns ellîaredo fitius H&-
    nudh ipfe eft Herfnes y ipfe Idùs , ( hoc eft Ofirts ) propheta , ( fuptr eum p.tx )
    Juit autem Rex hifcè temporibtts Maguelfilms Henucb flius í\a'jielyid cît(Cain)
    a? conferuauit ipfum Deus, deducens fuper ipfum triginta Itbros > fuit fècîd
    Sabœus, Фfuit primus y qui inuenit eragnomt, ççp 'Dei ymitatem profffus e(ly
    purificattonem quoquey orationemy <sr ie'iunium , fimilefq, cœrimonw cotu.it y isr : ;
    tranfmigrauit in orientent, çcy auditrunt eum omnes 'Jt^eges eins , ¡j* ¿dificauit
    ciuitates 140. minima earumerat Rahay id eft, Edetia , tunc reuerfus in &gy-
    ptum, & fubditusfuit ei <1{ех eiusy credtJit in eumy politicam Viuendi ra-
    tiomm introdux it TNtlô autem ex improuifo erumpente, tranfibant ab illius aqiiis
    ad faßigium montis y<ST eminent ioi\t terree loca, donee defkeret aquajttnc defcen-
    debant, <tsfminabanty inuentd terra iam humeclatd , Qna; omnia confirmât
    Abcnephi his verbis :

    j — ^^^Ä^gü^ Jî* \j

    Et jídris ipfe Htbrxis Hanuch, JE^ptijs Ofirts Hermes y zr ipfe pri- деъйст
    mus fuit ante dduuinm, qui jißrotogtAm & Geometriam profeffus esi»^ primus 4f»iOBA»
    fait, qui de iïliufmodi ftientijs differuitylS qui елл ex potent ta deduxit in лНит p
    librum qtùoque fcripfity m quo ßgnauit doclrinam eorum » Deindè profecbts est in
    Aîtbiopiam ТЯиУыт aliafif prouinc'tasyconuocatifq. hominibus Varia docuit eosy
    fuitque primus qui Nilum deduxit fuper JE^yptum . Similia réci tât aîius qui
    dam Hiltoricus nomine Kaab Elachabar in liiitoria Sa race 110 ra m his
    verbis;. .

    jjS: Ц1£а u>U¿i\ tU fcM ¿V ^ ItLi^


    $ & . &£Äpß)$\ ^A*u^ .
    . £iiit autem jídrisy fuper tum рлх, formaJimilk Setho^ Ç$*ipfe prtmuh qui
    i I 2 poft
    cap, IX б8 OEDIPI iEGYPTIACI TEMPLVM ШАС VM

    AdíiiffuíLj pofl Seth рырШam firipmiam artem docuit, V fuit Adris quoque fol'atu inter-
    Mn»&Sô. *Jfc firuhutifeucuîtuïreligionis, "\>fi\ue dum ad maturiorem œtatem yejgt -y qui
    Лиа* juperauitac longe prtceßt in cult и religionis omnes fui <etatis homines, pofuitqut

    ipJumVeus idço prophet am,deduxit quéfuper eum triginta libros, libros quoque
    Seth hœredïtate accepit,ï>ti & jîrcam, inquacadauer Adam, fuper eum pax, <tT
    Yixit labore manuum fuariimífuit atáem Adris Sarto/ <вг primus , qui conjuit
    Veßes, W omni acus traieflione laudabat Deum fanclificabat eum ç$*c. qu«
    confirmât Vafiab in eademSaracenorumhiftoria, vti & Ifmaèl Schiahia.
    УляЬсь**п1- ícia_» .* L í .'. * - - *-r • 1 . ч ¿" i • л* - ■ ——— .

    Jguod jídrts pr imus fuit, qui app'tehendit anna certamina in Ш Dei ,


    pugnauit contra fikos J^abieh id pfl% Caina.flirpe prpgnatosj V? primus, qui Vesti-
    mentis Je induit, cùm primo Veshrentur pellibus,fwt quoque primus , qui ponde-
    rumjnenfurarwn, \>ti&> Aîirologicam fcientiam penetrautt. ¡
    Primus igitur Ofiris & antiquiflimus fuie Aegyptijs Henoch ; certè
    ofirisanti- ex citatis teftimonijs patet, omnia quae GraîcideOfiride , eiufque irtge-
    HeVoch* и nus humanuni beneficijs fcripferunt,de Henoch fiue Adris fcripfifîe Ara

    bes Se Chai da! os. Verùrn cum haec fufhïimè pertra&auerimus in fecun
    do Syntagmate cap. 3, alijfque pafsîra loçis, ill uc Ledo rem remittimus 5
    vbi parallela quádam cornparatione vnius & alterius gefta , & beneficia-,
    in homines concefía demonftramus .

    С A P V Т IX.

    . De Dynaftijs zAegyftiorum". ;, ■
    <

    FRequens apud prifeos Hiftoricos Dynaftiarum. Aegyptiacarum fit


    ».JstieHvjB mentio, quarum tarnen alium Authorem non habemus nifiMane-
    Sybcnnirx
    nii'onaj» thonem Sybennicam, Sacerdotem Aegyptium, quem ante témpora Ale-
    hißoria d
    rwnaftijs/£. xandri, quiequid dicat Scaliger, in Aegypto floruifle comperio i fiqui-
    *ypiy5' dem illius crebram mentionem facit nonfolùm Iofephusl. 1. contra A-

    pionem, fed & Hebrcei lib. Iuchafin, eumque veluti anciquiiïim un Scri-
    ptorem, & fide digniífimum citant, ira vt & Arabum quoque feriptis is
    irrepferit. Iochaidcs quoque in fuo Zohar huius mentionem facit, 8c
    quoties de Regib. Aegypti fermo cft,hiicè verbis '"«"»yo^Volfion ош«зко
    concludit : Manethun in hißoria G{egum JEg)ptt ; vel etiam hifcè verbis:
    Manethon
    önjio ^Vd nuns; ison DinKJKO Manethon in libro acîorum Regum Aegypti.
    Fuerunt autem duo alij huius nominis Authores Aegyptij , vnus Mane
    thon Mendcs>Sacerdos & ipfeAegypti,quifcripfit,quomodo praeparanda
    fint, Cyphi , hoc eft , fuffumigia. Suidas : МлкЭ-шд р'кЛс, iipic Аф/#4@*а
    fy&t^í <cfèÀ кАтат£щ ки^шг Alter citato Suida teile : МвтЭ-às с* д«саг'9Лиа( ^ ЫуШ«>
    Quid feripfe- й r*ß*m>**i Çvo-U\oyix.à, "&73T§íQt*¿eT/*a Л" ivruy ц&\ аМлтПЛ агеркв/лв^.в. Manethos
    £u^uí',oa ех toioJpoH JEgypti fcripßt phyfiologica apoteUfmaùca Verfibus , alia qu&dam
    astronómica. Huius monuraenta in magni Ducis Hetruria: bibIiocheca_»
    confer-
    M\ . SYOTAG. I. DE REGIBVS £GYPTI. 69 cap. ixt

    confèmaji audio, atque hic eft, qui temporibus Augufti vixit; vndè
    multi decepti aequiuocatione nominis, hune cum veteri il 1 o noftr o Dy- . ..
    naltiarum Aegyptiarüm compilatorc confuderunt. Mane thon îgirurSy-
    benûiiajio^cr hiftoriam Aegyptiorum feu Regum breuiffima deferiptio-
    ne compJexus,in 3 г. Dynaftias fiue principatus digeffit -, quarum quin- Мапелаь
    decim vipotè ex'heminum memoria vnà cum diluuio deíetasomi fit, cœ- fcíp"""».
    teris feptendecim exmonumentis Aegyptiorum depromptas,eâ qua po- Dy"«ß»«uei
    tuitfide & diligentia defcripfît j ex quo Africanus pleraque fuá hauiit ,
    vti & Eufcbius PamphyluS} & Iofephus contra Apionem, ex quibus de-
    indè reliqui Authores Chronologi fua plerique decerpentes,&Manetho- •«
    nem in varia difeerpentes , i ta varie interprétât! funt, vt multi tant!
    confufîone perplexi,de veritate Dynaftiarum , aut fide etiam Àuthoris
    dubitauerint . . -:.
    Multi perfuafum habentj hafcè Dynaftias, vti & innúmera alia, oc- te. ъуыиъ
    cafione fabujarunï Aegyptiarüm à Manethone introduiras effe ; fi enim quaIesiil«»e
    inquiünt decima fexta immediate poft diluuium Dynaftia agebatur , er
    go quindeeim iam prasceflerant; led hoc & temporum ordini , & facris
    literis répugnât. Nam cuiuis, qui tantillum fapiat, confiât, >£gyptios
    anciquiores minime fuifle principe & fundatore fuo Mifraimo, filio Cha- тЪуплмй
    mi Sc nepote Noemi, ñeque eum ante diuiílonem terrarum in ./Egyptum KS!*"
    profe&um, aut ante confufionem linguarum, qua; in annum à diluuio ca-
    dit 275. à conditu vero rerum 195 1. quare Dynaftiac illa; quindecirrb,
    quas ante Abrahamum ponit f4ifebius,veluti commemitiae habendae funt.
    Cum retro vfquead ipfum Adamum pertingere poflent , ita arguunt Ad-
    uerfarij. Verum vt haec lis tandem decernatur > & quid de Dynafti/s JE- ^J**'*-
    gyptiorum,potiffimùm,quindecimiftis omiffis,fentiendum fit, iam tem-
    pus & locus poftulat, vt agamus , vbi priùs aliqua ad noftros difeurfus fa
    cienda praefuppofuerimus . .•■ 1
    Suppono igitur primo . Primos ante diluuium Patriarchas,a primo SuppoCtio 1.
    humani generis Aüthore oretenus inilitutos, non in omnigenis duntaxat
    icientijs & artibus ; fed 8c in política viuendi racione plurimùm profe-
    eiffe ; ita Sethus ab Adamo pâtre, infusa & fupernaturali rerum omnium SSïïp™
    fcientiâilluftrato, infticutus, doeuit filium fuum Gainan, Schicfiliunb
    fuum Maïaleel, hic Iaredum, Iared denique filium fuum Enoch , Enoch
    Mathufalam, Mathufala Lamechum, Lamech denique Noëmum ; & cum
    fimul vnà cum Patre eorum Adamo omnes ferè vixerint, verifimile eft ,
    feientias rerum artefque mirnm in modum fuufe propagaras . Quae om
    nia ex Hebra;orum,Chalda;orum, Arabura aliorumque orientalium то*
    numentis fufiùs infequentibus oftendentur .
    Suppono fecundó . Homines ante diluuium longiíTimae vita; fuiflol
    corpore valenti&robuftojnatiirâadhaec fœcundos , falaciífimos, & иь Sa?po(itío \

    libidinem proieciillimosi ex quibus accidebat , vt in infinitum breui SÄSa


    mundu&multiplicaretur -y ex.quo iterum infero, tantam hominum multi- c™*">° -
    tudinem, in folo illo campo Damafceno, qui Babylonia & Palasftinâ Sy
    riaque cjaudebatur, confiriere nulla ratione potuiflesfed multiplicatis in
    mimen-
    gap. ix, 7o OEDIPI Ж5УРПАС1 TEMPLVM ISIACVM

    No«as w]0; jmrnenfum mortalibus>nQuas colonias .quaerere coa&os, non vicinas ran-
    üÜwiw'' Wm & contiguas Palaeítinae regiones, iEgyptum , Aliara* Arabiam ; fed
    muadusfuic & remottores, РегЯага, Mediaob Indiam, acque adeo. totam Afiam ma-
    i ««us, ^^щДщ^^цп^лщ^ Africain occupaíTe . Quod ita demoniiro,fienira

    p:inoqft«, innumerabilis pené hominum multicudo fpacio ducentorum annorum ,


    ,l0' à diluuio videlicet vfque ad exftru&ionem turris, ex o&o folummodo

    Numenisho, horainibus prodijt, quam nos.primo,fuppofitis quibufdam,ad hunc nu-


    Suiumv? merum fequentem peruenire potuifle, inuenimus, 1 24722.4717455 .
    que»drurr¿s Summa videlicet mortalium procreatorum à diluuio vfque ad turrirrb

    псш, babel
    Quae fumma canta eil, vt fi in quadrato ftetiflent omnes ifti homines,
    ita vicini, Yt finguli homines quadratum pedale occuparent ,demonftro
    \ num latus,huius quadrati occupafle 37 г. milliaria Aftronomica plus mi
    nus, ilue gradus cœleftes z 5 . fere ¿ arque adeô vniuerfam Paleílinam ,
    Babyloniara, vnà cum Armenia occupaient in vno quadrato, quae mérito
    paradoxa Sc incredibilia videripoflent, пШ id fusé rn turris Baby lonicx
    demonftrationeoftendiflernusj fiigitur tanta multitudo annorum ducen-
    immcnfího. torum fpacio nafci potuit j quantam ante diluuium , fpatio 1656 anno-
    jiwdoaim^i rum ab hommibus, vtdixi, iongions x tatis, corpore robultfonbusi&ad
    Мчишь libidinem pronioribus polygamifque natam putabimus > Certèfi à Chri-

    Ш natiuitace vfque ad hsec tempora,iînguli homines aetatemfuamprodu-


    xiflèntad iqo. 200, 300. 400. 500. &800. annos , quemadmodum de->
    primis hominibus memorant facra? litera; 5 arbitror tantam hominum*
    multitudinem naici potuifle, vt illorum orbis terrarum non efíeccapax.
    quae omnia.fuppoíitis primo quibufdam mathematico raciocinio demon*
    ftrari facillime poterunt- Immcnfam igitur fuiffe hominum ante dilu
    uium multiplicationem nemo dubitare debet, maioremque fine vlla_»
    comparatione, quam hi/cè noftris feculis,atque confequenter omnes in*
    rw«apot.-ti- fulas partefque orbis terrarum occupafle, nemo prudens dubitare poteft.
    mum anfec Muuitudinem vero nanc, dico, line capite quodam politico, auttorma-j
    ïîm regni confiftere nulla ratione potuifle j vndè certum eft in ílngulis colo-
    nijs Reges feu Duces quoídam fuifle communibus fuflfragijs eleâos , pe
    nes quos eflet iudicandi, decidendi , fingulaque adminiftrandi poteftas ;
    çùm fine capite Rempublicam aliquam,aut Regnura diu durare impoffi-
    bile fit, vt do&ifsime probat Gregorius Tholofanus 1. i , de Repub. Plato
    quoque de legibus, Ariftoteles 2. 9, moral, alijque omnes, qui hanc mate-
    riam percra&arunt . Quodfi barbaras gentes hoc noftro faeculo vari;s in_,
    orbis tetrae partibusdetedtas hoc dictamine politico prscditas legamus,
    quanto plus primos iftos Patriarchas diuinâ quidam fapicntiâ cœlitus
    predicas î
    Supptfim Suppono tertiô . Filíoa Noemi vnà cum pâtre à primaeuis iftis pa-
    ' tribus, omnem fcientiam rerum quà craditione, quà fcriptis participarle ,
    РаЬЫдм!*, ac policic\m viuendi rationem, aliaque ad humani generis conièruatio-
    шип? ** nem ncceflaria didicifie, 8c omnia prout audierant& didicerant, ita fïlijs
    fuis poft diluuium tradidiffe . cum hominibus ita comparatum fit, vt quo
    t ties
    SYNTAG. I. DE REGÏBVS ÄGYPTL 7i c¿p.i¿

    tié^ fingutarem rerom euentum, admirandumquc alicubi contigiíTe co-


    gnórint, fummo defïderio, & iníitaquádam curiofitate eos, qui eideirb
    praefente« luêre» audire cupiant¿ quanta curiofitate primos iftos poiidi-
    luuium homines bjoèrrti filios, çlere omnium quae vnquam contigerat,
    calamitofifsima & maxime formidabili tanquam praefentes 8c omnium,
    dculatos teftes examinaife putabimùs ? quanto ftudio de prions mundt
    forma, 8c ftatu, ac conditione hominun, rebufque memorabilibus abijs
    geftisinquiïîûifle credemus ? certè qui hâc ftricriùs examinauerit, fieri ,, •
    ubi vix póíTe perfuadebit,vt non plurimaante diluuium gefta huiufmo-
    di inqtiifitionum curiofarum occafione»poitcro mundo innotuerint,pra5-
    fertim -^gyptijs, reliquiscurioíloribus . Vndo

    л * Suppono
    j ,ГГ. quarto
    ? . . .Inter
    .Л. finítimas
    I • 1 gentes;
    • fem per
    1 huiufmodi « rerum ,Suppeíiilu
    ,. . 4.
    ante diluuium a primaeuis litis hominibus patrararum noticiam, turn per Tadefrre-
    traditionem., tum per earundein in (axa inferiptionem pofteris reman- pa^o!'
    fifle . Etfi varijs variorum relacionibus cum tempore mutilara ventas, vti
    maximam in circumftantijs rerum variecatein paifa eft, ica maximam quo
    que ambiguitatis occailonem Hiftoricis reliquerit . Vndèiterurrb

    Suppono quinto . Non tantùm ex Sacro textu nobis de rebus ante Suppôt ».
    diluuium geftvs coníhré-; fed 8c ex profana quoque hiftoria . Certè hi- .
    ftoriam de bello Athlantico, de quo Plato in Critia,ait Solonem ab -£gy-
    ptijs audiife, ante diluuium id contigiíTe . Secundó Ioièphusl. r. antiq.
    contra Apionem; laceres co&iles pro íiderum obiêruatione infcriptoJ,ait
    700. annis ante Ninum fuifle in Babylone repertos 5 de quibtis nos alibi
    fufiùs.- TWtiô ex Ghaldzeoruh* tífíciplinis, primi il 1 ж human! genéristfÉÊ SS*»!^*.
    chores? anteÓraEcorarrt MoiTarchiam 34000. annorum menftruorum^qui Йси1Пех"
    y&}+iiç\krç& amiosfáciuiit^iriterualió, Iiterarum & Aftronómiae princi*
    pia hólwttá memorahtúr'; hi aatem per regnnm Perficum,Bábylonicum,
    &qumc]ue Sei ipturae abates diuifi, in Adami 151, Sethi ii. incurrunt .
    Quartum fumitur ex libris Henoch, è quibus Tertullianus integras pagi-
    nasrecitat. Qyintum ex Rabbinorum monumentis , de duplici famo,
    quarum vnarn contigiíTe memorant fub Adamo , ob enormia peccata fi* * • ; %
    liorum Cain ; alteram fub Lamecho ob fcelera Gigantum ; item de dilu-
    uio Ènos, quo tertiam ferè hominum partem perijiïe referun't . Sexturrb
    ex Arabum monumentis, qui, vt initio dixi, non tantùm res geftas ante-» ..."
    diluuium in y£gypto memorant , fed & Rtgum quoque nomina > vnà
    cum geftis vniulcuiufque determinant, vti &de Dynaftijs quindecim an
    te diluuium à Manethone omiffis, veritatem luculentis verbis demonfira-
    re videntur . :
    Scio inultos effc, quemadmodum fuperius quoque memini , qui hu
    iufmodi Dynaftias mera» nugas 8c commenta putent; quin& egoinhac Dyr»fli*;E-
    орщюпе quoque me luifle memini , donee (Jrientaiium traditiombus , te d.iuumm,
    monumentifque inftrucl ior, tandem eas non ita commentitias ac multi ver*fuat-
    potare poflent, comperi ? cerrum eft,mentionem eorumapud viigyptios
    fic*ij4ö & ajaed АмЬее, qua* ideo ^ъул\\ iu% hoc il\ > &tincip*tm
    САР. % 7г OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM KIACVM

    ^gyjM/or^vocan^Aegyptiofq» ad normam Dynaftiarum ante diluuium

    JiiiutHm: polleros iníticuiííe Abenephi his verbis docet :

    j*ijxN tM (*>jo$£a £-«-s-> (¡¿fin *⥠yli ^Sa5î ¿-o» «jigUî Sjj*¿> *íib ^5 cjM*
    ¿«¿ fc>1 Jtüxi $\ ¿jbtf ¿fe иЬ== Хл* evo,

    SSîiff Mifraim autemßius Ckamßius Noe\ Уш tf^x in £gypto , didicitque


    potouepri! PWI ßientiam apotreJuo Chm> ty» r^x/i Aïg ptum iuxta normam %egum-*
    Riorum ante JErtpti ante diluuium ; audierat enim multa cie adminiîlratione rerum , £9*
    minuni. îâîîfcienttarum prm&uorum homtnum , </йоу ^íjíít ешу viderat, antequam Veits
    ßtbmergeret Mundum ; dicit,quod Cham ante diluuiumfuerit in Mgypto^
    pöß illud eo reuerfusfit i cognouerat etiam Reges Çfp gubernatores filiorum K^in »
    ab ijfq¡ primo didicit Magiam Or incantationes , artemque idolorum conßruen-
    dorumy <src. Quae omnia clari ora funt,quàm vt explican debeant. Fuiflo
    autem ante diluuium Dynaftias^gyptiorú^Regefq; eandcm adminiftraf-
    fe>Arabes cum /Egyptijs ('quorum in fcientijs &artibus hazredes fuerunc)
    tradunt, verùrn vt çorum doctrina in a pertum ducatur , ipfa verba Autho-
    rum Arabica allegamus ; ira igitur praeter Salamas 1. de mirabil. mundi :
    Mahumed Ben Almafchaudi apud Gelaldinuui libro de hiftoria regurru
    Aegyptidicit , vti 8c apud Ifmaèlem Sciahinfcia quem non itapridem_»,
    pro fuo in Remp. literariam afFe&u mihi communicauit do&iflïmus

    Abrahamus Ecchellenfis j Verba fideliteriiibiungo ;

    Dicit Mahumedfilins Almafchaudi , primus ex Regibus ¿Egyfti ante diluuium—*


    (qui abfolutam Regni forman) introduxit , primo fîlijs & Nepotibus Seth
    Primus Rtx »л» s 'Ln • _ r . n. -r f
    in^Egypto^ promiicue tantdm regnantibus) prtmust tnauam Rex futt Nacrausarttsja»
    ante Щтй, cey(¿otai¡s {с? Magide peritus, dicit ur ¿¡noque , nomen Uli fuijje Amafus^ fecit au-
    ido/um fur. tm ope magiœ mirabilia multa <sr magna > primo fecit duo idola ex lapide рил
    wmreueiani fwdio cuútatis, fi contingeret hominem furti alicuius ßbiconfcium ante et—»
    comparere, non poterat is remouere (eabys, donee medius inter "Vtrumqueponeré**
    i Rexbja- *ИГ' Mphxibujiiue eorum claufus captiuußjue teneretur :fuit autem %egnum tiuS
    craiisx8o.au- 180. annorum; Fuit igitur primus Rex Nacraus facerdos , quid vero per
    ЫлЯ» artern facerdotalem indicetur?in fecundo Tomo Gymnafi; hieroglyphic!
    antediimmua tradetur. Ex quo patet , vti poft, ita& ante diluuium magiam & ar-
    tem facerdotalem in Aegypto viguiife, quod quidem fieri non potui t,n 1 fi
    per traditionem Cham filij Noë spergit Chronicum Шит profequi Au

    thor :
    SYNTAG.I. DE REGIE VS ^GYPTb 73 CAP.»

    tjs. <^l5ol*y<oJLi 3lL«3 UL^y ¿mu* ъхцда

    Et cum Nacrausfuifft mortum ,/ucceffît films eins Natbras, fuit$ ficuti pa*er Nukeib
    tins artis f cerdotaliSj gpMdgi* peritus, œdificatiitfactuitatem in &gypto,quam poftdiiuum'
    Vecauit Salcba, tp fecit pofi Eluabat regionern tres ciuitates fermâtas fupra со»
    lumnas, £5* pofuit infingulis ciuitatibus mumtiones , in quibus condulit japien-
    tiam <tsr mirabtlia Jua. Cui defun&o fucceflît fratcr eius Mcfram , quod
    hifcc verbis docet Gelaldin :
    öL**JLWU ]jÂa (jl^y f\ytLA (¿£1.* ijAjZ* cX*

    Uáv 1«aÍ l¿¡*> **** i)-*-^ ¿A^t >»?М -Ц^ U^rt^ft


    f>\J*** j& Ы «HÍ¿ jj-ljoi (J^^e í*.Á*y íXIrfO ÜÄ,^ u«>i l^dlfi j¿^
    ^MsM 0**cb^ ¿wdLM J*-*^ O-**]? *A¿>J-*flM oU^ulií) CtAktej^jMÏiS \Jl¿\£=*
    Ф es—*- üb« liJÛUiV ¿ó\ J-*? lM aJL¿\-eJl^»aM
    £/• cùmmortuus eßet Nathrasjegnauit pofi eum frater cius Mefiam,fuitque ficu-

    ti cetteri peritus artis Sacerdotalis i? Magi*, eiufque ope peregit res magnas , <CT
    dicitur quod demucrit Leonem, ty* equitauerit fuper eum , <sr dicitur quoque^y
    qubd equitante ipfo Rege , fedent em intbrono dxmones eum portauerint, vfque
    dum Veniret ad medium Oceanum, -ür pofuit ibi arcem candidam, <sr in eo idolum
    Solis, incidit:ue in eo nomen fuum, <sr quälttatem regnifui,fecitque ex tere Un- m Rex Me^
    щт, i? incidafuper earn, Ego Mefram tile Gygas fortis, <C? potenst reuetans fe- j^™
    creta, ürfeci talifenata Varia, imagines loquentes conHitui , erigendarutn ima- Leonem &
    ginum peritus ; figuram borrendamfupra mare flttens feiretqui pojl me Ven- ыпа perage"
    turus efi, nullum mihi Negern ßmilem futurum, . Atquc cx hac deferi- bac*

    ptione patee luculentcr, poiteros yEgypcios omnem illam idolorum co-


    iendorum, arriique expiatoriae ratipnem, vc 8c oraculorum feientiam à
    prima;uis, Chamo propagatore, aeeepiflb , pergit Author :

    j$£ÙS ¿j\ (/j^ j£=*¿ u^ä* »^=> i^U. U


    fMX? СоЦЙ\ ^ flXxi Jtaji tiío aui Ол*^ j^'* J**îi lSú$\

    UfU

    Deindè regnauit pofi eum V.carius feu fucceffor Aikamfacerdos, dicitur quod
    Jdris fuper eum pax,fublatus efi in diebus fuis; tum regnauit pofi eum films eius Jv Rçx H{
    Âriak , €5^ dicitur, quod tempore buius fygis fuerint Harutb £5^ MArut h ;dein- посЬАЫа-
    dèregnawtpoïl eum Hafiltm, tpjepr'mus, qui fecit Nilometrium me rementi v."ex Ariak
    <ST decrementi Nili, ideo peritos feientiarum <jr GeometrU congreganit , î? Й« wîoÏÏÎ
    fecerunt fibi domum ex marmorefupra ripam Niliy (jr pofuit in medio eius pifti- JJ »'»brica-
    »4W payuamy in qua aqua, erat ponderata, <sr fupra eram piftiriA du<e aquiU ex
    К <ercLj>
    CAP. ПС 74 OEDIPI AEGYPTÍACÍ TEMPLVM ISIACVM

    are mas er fœmina, er citmeßet primus menfis , quo exuberant Kilns , aperjeba-
    Praeftigi* Ш domus, er. congregabantur in eafacerdotes coram eo , er principes facerdotum
    ддоМм obmurmurahant in tantum nonnulia verba, donee fibilaret Ума aquilarum; er ß
    ßbilaret ma*, aqua fujficiens futura erat ¡ ßfœmtna, aqua deficiebat , is quoque^
    fuit, qui potitem in regione Ñuktá œdificauit /ирга ISldwn .
    Ex hac deicripcione quoque patet, mathematicas artes, vel ante di
    luuium, quam maxime in vfu íuiíTe, Magiam quoque 8c oraculorum» ar-
    temque facerdotalem, quam pofteri tantà deindè contcntione promoue-
    runt ; fed fequamur textum hiftoriae :

    vüñSú- ^ regnauit poft eum Ytr nomine Hufil, er dicitur No'é fuiffe in diebus eius, er
    ix'satkak regnauit poft eum fiHus eius Tatrafan, er regnauit pofl eum Sarkakt er regnauit.
    X. schaiuk.' pofi bunc films aus Sabaluk, er poítea filius eius Surit, ^ bicprimus fuit, quifio-
    pyr'an^duin dit canales in Mgypto, œdificauitque pyramides, nxortuufque fepultusfuit in tjscum
    xï^Sïïh. Qwùbus bonis er tbefauris fuis ; regnauitque poil eum filius eius Hugit , er bic
    xtLManaus, quoque in pyramide fepultus eft, & regnauit pofi bunc filius Hanaus » er dicitur
    xiv'.Maünus quoque Manakaus, regnauitque pofl eum Apbrus > £3° pofi bunc Malinus , deindè
    piuraun v™a dbn Ama Pbaraun iftimus Vynaßa, in cuius diebus Venit diluuium , ür deua-
    timus. fiauit отпет ЫЬ'иаЦопет Aegypti , er deleuit omnia opera, er mirabilia çius .

    Atque haec eft Chronologia Regum yEgypti ante diluuium , quam hic
    totam deferibere volui, vt & Arabum placita circa inexplorabilem anti-
    quitatem temporum innotefeerent criticis noitri temporie ; Et quam-
    uis non ignorem,hxc omnia eo loco apud noitri temporis philologos
    futura, quo omnia "^-теж^ф* j nolui tarnen ea omittere,cùm quia hiftoriac
    funt Latinis incognitas, tum quia nefeioquam veritatis fcintillam , etiatu
    fub huiufmodi barbararum relationum fauillis latentem comperi ; vt
    proindè non omnia, qus fabulas 8c commenta redoleant, refpuendapu-
    tem. Multa habent Arabes, Latinis, Graccifque incognita , quae fi peri-
    torum induftria publici iuris fièrent, nse breui magnam Reipubl. litera-
    rias,in multis hue vfque inter Authores controuerfis,acceffionem futuram
    fperarem . Sed de his alibi fufiùs , Nunc igitur vifï normâ gubernatio-
    nis Regum ante diluuium , modo eandem & poft diluuium parumpcr
    D°3am contemplemur , Vides igitur Arabes in fua Chronologia tot ante dilu-
    «nndiiau!? uium Reges feuDynaftias poneré , quot Manethon omiferat , videlicet
    SïuÎaT* quindecim i ita vthae quindecim Dynaftiaspulchrèconneclantur primae
    poft diluuium, quae fecundùm Manechonem eft XVI. fmeThebaeo^
    rum* .

    Do
    SYNTAG. l DE REGIBVS JEGYPTÏ. , САРЛХ.

    De Regibus Aegypti poft diluuium fecundùm.»

    Arabes. _ -c

    ARabes in quibufdam cum Latinis Graeciique conueniunt, in quibuP-


    d^m difcrepant j & de Dynaftiarum ferie fecundùim raentem Gras-
    corum, tune ex profeflb tra&abitur, vbi priùs feriem earundem iuxta_>
    Arabum Chronologorum fententiam pauló vberiùs difcuiTerimus. Icaigi-
    tur referunt apiidGeIaldinumAbdalhakem,Anbahni,Othmanex Salcha>
    Anbahni, Lahaia » Ben Gabafch, Alkatbahni, Abdalla Elfaiaaa , Ifmaël
    Sciainicia_» : . .
    tu&H jí\ ji>j ^jp o$ ^Ia <J¿ JA> j-e* oilw t>ye <y иЬ£э

    pi (JO ^1^. 0^ ^iûO <¡)\áfj Î*aÏ (^luù-U sil» \J&<yÀ j¡2>J

    VjJLâ. U£ Üb? Ь *-5 JJAA Oft**» JJ&+*j ^-4? IP

    Frimus,qui habitauit Aegyptum pofl diluuiumfuit <Beithir Vel Bofirisfiîius Cha m, ¡¡¡¡Jg^
    jSffjf No? ; hic paterfuit Copti, <tsr habitauit Mempbi, quœetiamprima ciuitas fiiiusCbam.
    fuit habitant poil Gborab ifueruntque ipfe <ï? filius eius numero triginta animée
    iam matrimonio coniunclœ , ir iäeo Memphis Vocatur Itngua Jlegy\>tiaca xil , * Memphïi^.
    лгецв hoc eft, triginta y fuit autemßithir fi/tus Cham iam magnus at infirm £¡¡¡^¿¡¡¡1
    mus; Mefra Verb fuit maior flius eiusy <& hic eïl> qui deduxit patremfuum-» ficet>
    Ç5° omnes fratres fuos in Jegyptum^ & incoluerunt earn , tsr à Mefrafeu Aegy-
    pto filius Ъоfir^ fuit diclus Mefra fiue Aegptus ; diuifitque fibi etfiltjsfitis quic
    quid eïl inter Mfchacbartin retro Algbarifch vfq-y in €fuan in longumy et quicquid
    eßaßarka vfijue in Aitim in latum . Porro defun&oBeichir fucceffit ei. H.RexMe-
    Mefra, hic fibi diuifit filijfque fuis fingulis vnam partem ex ^Egypto ; *'
    cùm vero multiplicarentur filij eius, & filij filiorüm, iterum eius , fubdi-
    uifit priores partes : & partem quidem diâam»deditCopt filio fuo>& ha- \
    bitauit ibi, didtufque eft inde Copt, feu ^€gyptus : Quicquid vero fuit
    infra &fupraCopt vfque in Efmun,tàm inortum , quam occafum , id
    ceffit Efmun filio, habitauitque ibi nominatus ab eodem . Athribi vero
    quicquid inter Memphim 8c Sai, habitauitque ibi Atrib, nominatufquo
    eft ab eodem. Diuiiit vero Sai, quod eft inter Sai & mace,habitauicque
    ibi, nominatufque eft ab eodem . Defun&o verô Mefra fucceffit С opt us
    iïue -(tgyptus, aquo vniüerfa terra j£gyptüs denominata eft, ficuti à SíuS*"
    Mefraim Mefra 5 & hic «edificauit pyramides , & cum multis annis re- fica£or*

    gnum adminiftraiTec, defunâus eft, fucceffieque in locum eins frater eius


    Efmun ; itaenim ait Abdalla Ben Gheled :'. :\ : л Je, V<... U. - '

    C**?*iUj ф ^u^jSjS u*?jj\«yb\ i^JbwuuliU ^SJyâ;:)U


    cap. ix. 76 OEDIPI uEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    *ä5L*M ^» 1$ \jj*£=>j îkjb S¿*>¿ чД*


    ^ yb^M *¿H î (M* 0J J*!^ (J*^ j3, fcM
    Ф ,. « ■ ■ - ,., (J-A Í~^j¿>Xi c_A-*v|J
    Defuntlo porrù Copto fuccejftt frater eius Efchmen ; cîeindè kuic frater eius
    jftrib, et buic Sai frater eius . Defuntlo "Verb Sai fuccejftt filius eius Adris Vet
    Tajaras ; die it alius quidam, quod boc tempore Vixerit Saleb propbeta. lterum—>
    defuntlo TeJarasfueeeßt ei filius eius AJaliu, et buic defunclo filius eius Harba-
    tat deindè defunclo Harbata fuccejftt filius eius Kolken, et imperauit Aepptijs fers
    СШит annis > deindè defunclo, cum ei non effet filius, fuccejfttfrater eius Malta,
    TautisPharao et bukfueeeßt filius eius Tautisy et hic fuit ifle Pharao , qui detinuit Saram~»
    brah^deci- VMMW* Ahrab* . Huic Verb fueeeßt filia eius Ha^tibab, ñeque fuit eifilius alius ,
    wa* fuit autem prima ex muHeribus, qua prœfuit Äigypto . Huic Verô defunclo fue-

    ceßit Amaa^jílpbafilia Mamuryti filij Malia, í¡r poß banc Almlid , i? vixerunt
    multo temporei multiplican replemnt totam Aî<rpti terram ; erant autem ex ïtir-
    Rcjc^Egypti fe ~Ama\ek filtj Lud, filij Sem, defunclofc Alualïd,regnauit pofl eum Alrian » <T is
    temporel». fuj( Ç^ex eo tempore)quo Ioßpb in ¿Egypto Venditusfuit} qui (У eum propter in-
    tephiqiMsí terj}retQtionemjQmniorumeripu¡texcarcere , О" ad máximas Aîgypti digmtates

    euexii . Ex hac relatione patee, à diluuio vfque ad lofephum v£gyptum


    *;*■_;; adminiftrafle fexdecim Reges . Poft hoc verô vfque ad cgreflumfiliorum
    pharaonieum €x Aegy pto,Pharaones regnaife quidem ferunt, fed nomina eorum погь
    Imperium, exprimían, ñifí vnius , nomine Daram, fub quo lofephum mortuuiïb

    ferunt : ,
    Ф fbLJl ¿ub <^Ц^.? фЗ *¿Ujifa (j¿ (5>laj)\ ob f$
    , ; De/unció^ Alrian hen Alualtd, pofl eum regnauit Varamy cum diebns Iofepb}fu-
    per eum pax, defunclus eït . .

    Püftquarn vero Deus extinxit Pliaraonem Sc exercitum eius in ma


    ri rubro, Arabes dicunt, totam Aegyptum viris illuftribus, 8c dignitatis
    Regis capaeibus viduatam5 in Principem elegiiïe fœminam fuperftitem
    Pharaonis filiam, mulierem figaccm , 8c mulcà prudentiâ confpicua¡Tb5
    J?fiiùfhay: fed audiamus de hifcè différentes Ben Lehiaia , & Abdalla, Ben Geled,
    egîeiiu'in'fi- aPu(^ *am ^*P^ cifatum Gelai dinum :

    mw», 0.A ßf\ Ь >^ <J^ *-XA dirb **y**j 4ï*j* cij^ fi

    fO±A u>^j? t¿¡\ Lu4\ e>> ¿/a* cil^üí h*iù\jj\j-^Sß ¿ti**¿\

    цл^^ \¡S\já\j bjté\ l^ftî) xáac j«ó *)j j.aU«íí¿ t)Jo^Hijbl>


    SYNTAG. L DE REGIBVS Л-GYPTI. ' 77 CAP.Db

    CM*** bM W till ^.£=а ^Lftl^ КаЬ

    ï&të ^âa ^L*-** ^Uí Ju¿ c£**.j Jb\jJÙ\ е>Л^Ш*Л* (¿>»¿>

    Ф I 1 ■ . , fcj-K* J-»fl>» l¿$¿> OAA^i (¿$0^

    VeindèfubmerfitDeus Pharaonem , £r exercitum einsy perdiJit cum eo fimul om


    ites Principes & Magnates JEgypti , v/fm milíem milita , manfitq, tota Mgyptus
    pofi hmc cladem priuata Vsris illufirtbus O* Magnatibus , we^we manfirunt , hî/Î
    mancipia & liberti, <s muleres feu licores virorum illußrium , qui perierant ,
    "vidua ; fj- iuffumjuit , Vf praficerent ex tjs imam , congregatifq, maioribus ea-
    rum, in dominatricem eligunt ex ijs Ъпат nomine Tialuka filtam Zabu, pru-
    dentid <ST notitid rerumconffiicuam, loco isr familia illußrem у tunc 160. anno-
    rum a tatem agentem. Нлс regno profecía , congregatifq, mnlieribus Ши siribus
    ita allocuta eïl eos : Cùm fygio noïtra Vartjs inimicorum incur/ibus fit obnoxia , ^""j^*
    mature de occurrentibus dtfficultatibus deliberandum duximus . Jhart ne quis im- ^gypt».
    poïterur» earn concupifcatyaut oculos tn earn comjciat auidtus, prœfertim pojlquam
    maiores £«р illußres nofiri perierunt, magia quoque noïtra recejjerit, cuius fubfidio
    opera tam Jp/endtda operabantur . Nunc Vero cogito ¿edificare munitionem , qua
    totam regionem noîlram circumdet , &r poneré in ea cuïtodias in omnibus fini-
    lus, Çjpfie non credo, quod nos defiderabunt homines ; <sr ¿dificauit murwn feu
    macertam,qudcircumdedit totam terram JEgypti , cuntate s commeatu fußeienti
    inflruens,foJ]ls Jeu ammbus quoque fuis ador nans ^ fecit quoque pontes ty> varia
    dtuerticula, in qui bus pofmt cujlodixs Or arma ; fingulfque tróus milUaribas
    CHÏlodiam,^ inter has fingulis altjs militaribus cuîlodiam paruxm, pofuitque^»
    Ytros <JT mercenarios ïtipendio conducios, zjt commendauit eis енгат ísr cufio-
    diam fingulorum locorum, iufjitque, vt cum Venerint inimicit darent fignum-»
    pulfus Vnius cuîlodU ad alteram, fie Vnius hora Jpatio pulßbus ab vna ad
    alteram continuât^, omnes custodia certiores redderentur de inimici aduentu , ht
    Vero Videntesbac» difeent abïlmere abJEgypto . Lcgimus aliàs quoque in Ae-
    gypto mulieres regnafle;quarum quidem dominium dîuerfi diuerfis cem-.
    poribujaffignant; CertèpoitPharaonis exercitufque eius in mari rubro fl°Je^bJh";
    iummerfionem, verifimile eit.mulieres reliquasaliquantum regnafle, ii- raomsRegnû
    quidem nonprofani tantùm,fed & omnes ferèfacri feriptores exiftimant; deXumll
    Pharaonem inlfraclicarum perfecutione, omnes magnates & illuíhiorcs «ftadíami-
    au ,
    Principès comitatos fuifle > vndè i 11 is pereuncibus regnum iure in fu-
    perftites mulieres deuolucum eft . Sed de his vide in fequencibus plura .
    De Magicis quoque operibus huiusReginas, quibus inimkos ab Aegy pto
    arcebat, alibi iuiiùs locucifumus. Deindè pergit Abdalla Ben Geled
    reliqua : ... ....

    ^ U\ ¿b j¿a¿b ffijA j>¿3 kJU. 0.}j¿¿ [>J o¿? USafi*


    tS\js^]ß i&£=*jb üX* fi Q-^i-b o* *.5 jbí¿ y+j f&\j4)ß

    fe ¿iU i¿^>- (¡Ai~ У\ ^+Л1з^№*\±\^1&^


    gap. IX 78 OEDIPI iEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    ¿a, *А*Ъ L^* ]f*+^9 *Ä \j+bsi\¿ *ÄaLM j^3^

    «Lj « ^j£¿ ^jüit o^? ls**" ulj*^

    Foft faminas Id eft, Et gubernauit Daluka filia JZabu viginti annisy donec Veniret ex Ma-
    pÄSm.'"*" gnatibus Vir quidam nomine Darkun filius ßatlus, quem pr<efecerunt fibi^defun-
    £iud«Un' &0<Iue D*rkun fucceffit filius eins Iudis , et huic defwtclo frater eins Lakos , et
    j.LaJcù, compte tis 30. annis mortuus cß , neque reliquitfilium j fucceßtque frater eius
    4. Mamá. Marnia i deindè àefunSlo eofucceßt filius eius Eßmarres, qui propter enormia-*
    j. ватага ße\gm tanc¡etn faxatis membris interemptus efii fuffeceruntque ei virum ex ma-

    ABarhuiut. ioribus nomine Bathulus , filium MenKiel^prafuitque ipßs 40. annis ; deindè de-
    r.Bai«. junfto huic fucceßtfilius eius ßulus ; deindè Bulo fucceßt frater eius Manakiel ,
    s.Manakiei. et imperauit ipßs \>fque ad témpora noîlra ; mortuus efl autem Manakiel , et fuc-
    9.Buiaßu« ceßt ipfi filius eius (Bulay imperauitque ipßs 1 20. annis, et hic fuit claudus,qui
    br*Qwa»/ captiuum duxit Regem Hierojôlynue, et fecit ipfitm ßbi feruire poß Pbaraonem ,
    et intumuit fuperbid et arrogantia, percußtque ipfum Veus lepra , inmfitque-»
    ipfum Vrfus, contritaque ceruice interfecius eß . hase ille . Miror ego , quód
    Author in multis huius Chronologie locishâc vocevtatur KiAjZamtna ,
    hoc eft, temporibus noßris', ex quocolligo, Gelaldinum, habuifle hiftori-
    cos antiquismos, qui iftis ipfis temporibus vixerint, &diligenter omnia
    explorârint ; quod fi fie ? certè inferre poflumus , Authorem huiufmo-
    di vixiffe temporibus Salomonis, quibus etiam viuebat vltimus hie Rex
    Eftmarrcs ; fed hxc conie&urae funt .
    Porro refert Abn Abdelhakem exKaab elachbar, quod , hie defun-
    öo Salomoné inuaferit Hierofolymam , auroque onuftus redierit in Ae-
    t9fim gypsum ; fucceffit autem huic Bulas filius eius Marnius & imperauit tem
    poribus noflrisi huic vero defunfto fucceilit filius eius Karkura, 8c
    poitquam ipfis prxfuiiTct 60. annis defun6lus eíí:,fucccffitque in locurrb
    »i.Lachifc uium frater eius Lachis vel Lakis ; de quo multa referuntur exotica cir
    ca incantationes, vti de palatio, quod quicunqUe aliquid inde auferrent,
    redderentur impotentes &fteriles &c . Porro defuncto Lachis fucceilit
    filius eius Phuis , & regnauit in Aegypto eo ipfo tempore, quoNa-
    buchodonofor iuit contra Hierofolymam 5 atque hue vfque continuant
    prifcorum Aegyptiorum Hiftorias,Arabes . Quae témpora re&è i ncidunt
    in annos Vrbis conditae ; fequuntur deindè Regum Perfi« geíta in Ae
    gypto, quae nos íhidio omittimus, ne Ledon exoticis huiufmodi nomi-
    nibus tedium pariamus. Atque hxc Arabum hiítoria, ii cum Сгхсги*
    conferacur, ita diuerfa videbitur , vt ne quidem veftigium fit, in quo
    conuenire videantur, nomina enim Regum vti prorfus diuerfa , ita re
    bus geftis difcrepant quàm maximè . Volui tarnen totius hiftoriaeratio-
    nem liícadiungere» vt ficui animus effet ad vnamcum altera conferen-
    dam, occaûo ei non deeflet . His igitur ita confideratis , nunc ad ipfunb
    Dynaftiarum defcriptioncro magie particularcm tranfeamus.
    SYNTAG. I DE REGIBVS JEGYPTI. 79 САР.ГС

    Scries Regum Aegypti ab Orbe condito víque ad vni?

    ueríale Orbis diluuium fecundùm relaciones

    Araburru .

    Reges bdegyfti ame diluuium ,

    Duces primxui j Aani


    mortalium, fiuo Gefta_, Mun-
    Patriarch« gene dl
    ris humani,

    I Adam,íupereum Supernaturali fcientia


    pax, praeditus inftruit fups
    filios in fcientijs
    <
    ad generis humani
    г Seth conferuationem ne-
    ceflarijs .

    : Ji ■

    3 1 Kai nan-. Geometría, & Aftro* goo


    Mehaliel nomia florent. 500
    4

    Iared Haereditat libros fcien-


    5
    tiarum ab Adamo fi-
    * lijs traditarum ,
    ß
    Henoch , Idris ,
    Ofiris,Hermes, 1000
    i

    Mathufalerm Política vi uendi ratio


    fub hiiee in Mundum
    Lamech introducitur , quarru
    Cainita: corruperunt,
    Noë
    ^
    ;
    Hi tres vltimi dé
    <■ • *- .•t
    funt in Hiftoria
    f
    АгаЬцпъ,
    1, . • %■ 1

    Reges
    СШЖ 8o OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Reges Aegypti qui frodtermt ex ßirpeCam,fmtfoquentes.

    Nu Nomina Regum Eorundem La J Anni

    me Arabics tina^ Gefta-, I Mun-


    rus I л
    Re-
    gum
    M
    I j\ v-jS¿te \ Nacraus»Amafus, S acerdos &Magus . De an-
    nisho-
    rura»
    г Natras Sacerdos &Magus.
    Regü,
    Mefranb Saccrdos &Magus. feuDy
    3
    naftia-
    $$Ji I Ariak Tollitur fub hoc Rege гшгь ,
    4
    Henoch. &quo
    I anno ,
    HafiliiTb Inuentor Nilometrijj & qua-
    S
    tunu

    6 Hufal Sub hoc natus cil Noe quifq¿


    regna-
    Tecrafaiu Primus canales & fof- ueric ,
    fas pro Nilo dedu- nihil
    cendo fecit . dici-
    tur a-
    8 1 Sarkak Pyramidum eretbr. pudA-
    rabes .
    Sahaluk

    Surid

    Hugith Dehisfex legibus ni


    hil memorabile re-
    Мепцз fertur ,

    Aphrus
    m
    •
    14 MaJinus

    115 1 ' AbnAmaPha- Sub hoc venit dilu- 1656

    . 1; !.. I uium . .

    üic Diluuip interruptae funt Dynaftiaey€gypti.


    Reges
    SYNTAG.I. DE REGIBVS jEGYPTI. 8c CAP. IX,

    Reges tsicgypti foßdihuium .

    Primi Duces & Patriarchs humani generis poft diluuium fuerunt

    |Noe ISerib ICharrb jlaphet | vtriufque Mundi fpe&atores,

    Atque hi feientias & ártes antediluuium, vti & hiftorias, refque geftas
    tradidcrunt filijs fuis, 8c hi reliquat poílericati .

    Cham fîlius Noë primus Colonise -dEgyptiaca? Author .


    -í— ■ ' j 1 " ■ ",T"——i ————«— 1 ■ "

    fyges Jegypti poft diluwumficundàm Arabes . \ Anni MundiJ

    « Authores Ma- Anni Poft di


    Beithir ajiàs Bufi- giae, & diui- Mun- luuiú
    ns nation um . I di
    Mefra , Ofiristl. Memphis con- 1758 III
    fílius Bèither ditor 8c prir
    ■ mus Pharao.*'ч Л1\
    I Cophc Ab hoc -^gy- '
    I
    ptüs dicitur
    EfinunY Fundatores vr-
    4
    Atrib V j bium EfiniiD)
    5
    6 U Sai jj Atrib, |5aL

    Idris, Ojßris HI. Variarum re-


    7 ■ rum i nuéñto- i к
    il
    8 f Maliu j
    HarbataL,
    *>
    I о
    I
    1 1 LU Maiiai ;

    u is,rvlercu-
    i 8ю I 8Di
    \tú¿d |:iílr;;?/ j Saram;vxorc

    — 4
    4
    Hi ex ftirpo
    14 AmhazAlphr 1 АтеГёсПо-
    15 LMÍ ,i<Uo, •fBÍhrfgyptj ios S
    Г AÍnarb
    A Irion i t>_:
    Princeps fub
    17 Dararru hifcèRegibus

    L Hic
    OEDIPI ÄGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Hic poft Pharaonis & illuftrium virorum jfcgypti in man rubro íub-
    merfionem, incipit Regnum mulicrum, quod 1 60. anms
    durauit, primaque -£gyp« Regina fuit .

    . <
    j MuniuitAegy- Anni Poftdi
    I ptum contra Mun- luuiú
    Ir - ty* Daluka-,
    hoftes,&Ma- di
    j giam excrcuit I 1037! I07i

    poft fœminarum Imperium primus rcfumpiît

    ,i . . Г*
    Darkoib Iudiccs I
    • 1

    ■ f
    1261
    Tudb»
    • ■ «

    Lakis: Dauid
    , 1 •»
    1 "c I I
    •
    Marnia-,
    4.

    Eftmarrcs Salomon*
    S

    ê Batulus
    t

    Belus '
    T.
    , .¡ :1 a
    i
    Menakid i
    8 •
    . . ," ; , ;" .i
    ..If -V« • : ЧН

    i . : Ф Bulci i
    9 1

    Carcura_» SefachjHfrp
    to
    ■ 1 i braeorum «jtftf
    Tempore Re-

    t !
    -1Í3.
    II Lachas -L.
    Sub hoc Iíaias
    I
    Phuif J Prophéta oc- i$86
    12 3«
    1 1 cid i tur

    J Г/ ■ <
    SYNTAG. L DB REGIBVS.iEGYPTI. ; » 8j ÇAp.ï,

    С A P V T

    DeRegibus Aegypti > corurnque fucceffione,& rebus

    geftiSjiuxtaMenethonem, AfricanumaEufebium,

    ■:l i . ■ . .MÍ

    ГУт iam moleftâ Nfö inundatione defatigatus è cœterïs difficulté-


    [tum fliï&ibu s emergeré me poffe confiderem . Ecee noui fcopu-
    Ii, noua fèfe 'vndique ofTerunt prxcipitia , tanto periculofiora, quanto
    magis'íunt ardua & confragofa ; qiiâ5 tarnen ni fi fuperentur , propafici
    noftri fcopum intégré & perfe&è, vt attingamus, tàm difficile eft, quàm
    iricerta funt,in huius campi fcopulis,& precipitins fuperandis conamina. ,\
    '• Г Èkhlbet aütem hos;fcopulos Regum iEgypti Chronographia_» ;
    quam mütilam atque adeo irnperfe&am mancamquc reperio, vtin ea far
    ciliib duos allegare, quam quos fequi debeam, fciam . Tanta eil opinio- Dîffieuitas ;я
    num var^etas, tanta icrrptorumdifientientium perplexitas, tam v.ana ,6c ^gyptiorum
    multiplex, quae fuccedentibus temporibus faâa eft, propriorum Nomi- ю»,ма'

    num corruption temporum adhœc , annorumque prifcis ALgypùjs vfita-


    torüm adeô incognita difciplina . Ad hofcè igitur difficultatum fcopu»
    los fuperandos alas mihi animumque addere potuit, infita mihi ànatura_i
    in huiufmodi rebus eruendis propenfio, quà exftimulatus nullû non moui
    lapidem» vt &hunc Ifthmum perfringerem , cùm verô fine temporunu
    fcientia id neutiquam fieri poiTè.vtderem щох ad antiquas Hebraeo-
    ruiii, Graecorum, & Arabum Ghronologias perfcrutandas animum adie-
    cï i vt comparatione horum cum Berofi, Manethi, Heródoti , Diodori »
    Philonis, Iofephi, Eufebij monumentis inftitutâ, annorum quoque ас fae-
    culorum, quo quifque vixerit, quxuè laude digna gefferic, demonftrato
    curriculo , Oedipus nofter jEgyptiacus i js illuminatus, maiori certitu-
    dme ac rerum connexione in gryphis ac hieroglyphicis aenigmatibus
    eruendis foluendifque procederet .
    ■ • ■. ■ .■ • ' " . ' ■,

    D Y N A S T I A '

    Siue Regnum Deorunu a •


    • -C H A M "•*

    Primus Dynafta JEgypti .

    ANno poft conditum orbem bis milleíímo ducentésimo quadragefí-


    mo fecundo iuxta 70. Interpretes, vel 1656. iuxta communenu
    computus Hebrasis víltati rationem ; cum poil vniuerfalem illam or-
    bis deftru&ionem genus humanum , per trigeminorum Noë liberorum
    ftirpcm longe latèq; propagatum,ea quotidiè incrementa fumeret,vt in
    7a. familias iam aíTurgens,omnes circumiacentium locorum diftricbis 00 Dwifio8entl'1

    L 2, cupa- v
    CAP. £ $4 0ЕИР1 ^GYPTÏACI templvm ktacvm

    cuparet. Principes ас Duces familiarum , Babylonijs oris tanta homi-


    num multitudine incapacibus,dedu¿H íecum filiorum propagine/in alias
    & alias orbis partes ad nouas colonias conftituendas feccdere compulii

    In hac itaque prima filiorum JÑqS diííunctione , íicuci SemoAfïa ,


    Europa Iapheto j ita Africa,cuius veluti vcfhbulum -<£gyptuseft, Chamo
    chimpri- inportionem obtigic . In jÉgypto itaque Chamus primus mortaliunb,
    ЫопиьУР" cum c* babitationi hominum maxime conientaneam, ac rerum copia af-

    ftuentemcomperiiTet, fixit tentoria. Verum enira vero hominibus , fiue


    feculi id exigentis neceflitate, fiue Nihfoecunditate, ac ybertate pröli-
    ficá,inimmcnfuin breui iterum multiplicatis,numeroíaque filiorum pro-
    pagine vndiquaque difTufâ, cùm jEgypti feu Mefraim angufta clauftra.»
    gypto eolo. \ Vim hominum contincrc non poíícnt j Chamus,relitlá Cufio filio,iEthio-
    «mPdídí>xit, Vl*> &gy?to refignatâ Mefraimo,PhutoLybia,Chariaano Phoenicia ipfe
    addu&à Iecum Ncpotum turbâ maxima in Perfiam ( quae tunc temporis
    totam illam orara yEgypto ab oriente finitimam , quam modo АгаЫапь
    vocamus , comprehendcbat ) ас dein de in Maediam , nouas colonias
    conftituturus, migrauit ; ybi Baäriam vrbem,a quo & tota prouincia &
    ipfe nomen poftea meruir, condidit . Atque hie eft Celebris ас famofus
    ûrts'MagS*" Ba&rianorum Rex Zoroaftres nomine , Magia; & omnis fupcrftitio-
    reperter. nis primus Author & inucntor, primus ^Egyptiorum Saturnus & Ofiris,
    Perfarum Oromafdes, Cceli filius, à quo Aegypto poftera; #»f*«ç потегъ
    l manfit, totius Aegyptiacar idalomania: radix & fundamentum ¿ de quo
    >a fic infragmentis Berofi legitur : Erat illt, inquit,/9Ä?« ex tribus primi*

    adolefientior Cham ; qui femper magic* ас "benefice ßuden^Zoroaßris nomen~>


    confecutus erat ; is pattern Noam odio babebat, quia alios vltimogenitos arden-
    tins ama1'at ; ß Verodefßici Vtdebat, potißme Vero idem infenfus erat patri ob
    Yitia . Itaque naclus oppêrtunitatem, íiim Noa pater madidus iaceret , iilius Vi-
    rilia comprehendens, tacite^fuhmurmurans carmine mágico patri illußt »fimul <T
    Шитße Нет perindè atque caîiratum effecit . Et paulo port : jít Vero Chem-»
    Seti«ra cha- c^m publice corrumperet mortale genus , afferent ir re ip/л exequens » congredien-

    dum ef/e, Vti ante inundationem^ummatribuSj/ororibus, ßiabus, maßulis , ОТ


    brutis, tsrquouis alio genere . Hinc eieclus à Iano ptjjßmo & caßimomayntque.*
    Chemefenua pu^tclt*a conspicuo ¡jortitus eß cognomentum Cbemefenua ,id eß 3 Cham infamis
    quid ? çîjo impudicus , incubusïpropagator . EH enim Sßn apud Scythas Arameos idem
    quod infamis у& impudicus. Епия Verô tum impudicus >tnm propagator. Eum inter
    homines buius dogmatis ßcuti fuerunt JEgyptu\ qui fibi illum fuum Saturnum
    inter Déos adolejcentiorem fecerunt^ cinitatemilli pofuerunty diclam Сhem
    Myn , à qua ad banc atatem omnes dues illius appellamus Cbemmynitas. Verùm
    poßeriboc Vitiofum dogma neglexerunt, retento quod fuit primi moris , vt inter
    ¿ i » fraírts &forores coniungium iniri poßet . Genebrardus quoque dicla con-
    e#* firmat his verbis : Zoroaílres Cham borofeopos rerum , <urfiderum motus illu-

    ftrauitf magiam introduxit è tribus conßatamymedkinay matbeß feu aítrologia-»


    diuinatoriay <tsr religione ; banc in Tbeurgiam, Goëtiam , ßue Neocromantiam-»
    ex fententia Porplyru' dlßinxit . ßaclrianos O* "Berfas in formam regni redegit y
    apud
    M V SYNTAG. I DE REGIBVS jEGYPTI. 85 CAP.X.

    îfWi/ UiOflattern i? Añrampfy chum magia nomine celebyatos retiquit,Vtcltts fer-


    tmjk&tm* Cui SçAbcnephius aftipulator his verbis , qua* hie Arabics
    citanda putaui : . , ■ .

    Et tpfe fuit Cham filius Noë\ primus' mortaïtum ,•' qui doeuit idalorum fai-
    forum cultton JEgypt'm, isr introduxit m mundumfilfas àrtes, ftp erßitiones%
    Vti Jftagiam <sr infteclionemfatorum exaßris. Pr<eterea multos fafeinando
    incantando deeipiebat y diurnos Ъопогes ßbi.per eos concttUns y ob qitaW ¿Zaroafler chamdicîwr
    it Oßrisfhoc eß , ignis Ifbique Ytgens fett fimnlacrum Vmttm {ÙeriSyVocatus *Я# о&ь. &
    primus in AtgrptOj 1?erßa gj" Madia regnauit . Hunc igitur primura Aegy- ,| . p„-ncep»
    ptrgóbernatorem immediate fee ut us eft Mifraimus filius eius ¿ mali cor- ¡^gjJJ^
    ui.? malum ouum . Iuppiter Zoroaftrcs/euOfirisAegyptius .Hic magias fres,
    ас iHícitarum artium fundamenta à pâtre iac~ba fummo ftudtö promouit ;
    fimilis in oninibus pätri,ciiius aätonum fe Temper ftudiofiffimum aemu-
    lum {jrofeíTus eft . Primus ením chara&eres mágicos , & amuletorum fa-
    bricandorum ratioriem inuehit, incantationibus quoque iidera de cœlo
    trahebat , ob quam caufam ab Aegyptijs diuinos honores aííecutus eft ;
    atquehic eft Oíiris» tefte Genebrardo, ille Aegyptiorum, quem ad ссе-
    lum gubernandum aflumptum credebant,vti fuse in Obelif. Pamph. do- «ca™». í.i
    cuimus . Meminit hnius Chronicon quoque Alexandrinum hifee verbis :

    «y K!H Ze^oetç-fàà « E^AA^eç ¿xaA*c¿. 70*5 v ñúfytfo Flíf@- «Vû>v> от* ytÇ1 XA&tàvQpov
    в-^А/увГсы-'Э-еря-в/а^фйу и§£а/б. ///f Mefraim> inquit, JEgyptius ypoßea orientales
    plagas incolens . Hic rurfum impieta* orbem terrarum occupauit . Hic enitn-л
    tmprobitatis miniïier et architeblm^Aïlrologiam et Magiam inuenit^quem etGrœci
    Zoroaîlrem nomindrunt . Hic eß7 de quo Tetrus Apoßolus fubobfcurè meminit ,
    cum dicit ,poß diluuium rurfum mortales in impietatem lapfos . Hunc Opmee-
    rus Ofirin vocar ; hic enim à pâtre Chamo & Auo Noè'mo praeter plurfr
    mas feientias & artes vitas fuftentanda; neceíTanas, quibus imbutus erat,
    etiam agricul turam reperit, tefte Tibullo • Mif.ráim íe
    Trimm aratra manu /olerti fecit O/tris , cu,turî in-»
    r Г r ir • ■ t Agypto Au-
    bt teneram ferro jolhcttauit humum ; ihor.
    Vrimus inexperta commiftt femina terr* ,
    . . Poma% non notis , legit ab arbor ibus , .
    Et doeuit teneram palis adiungtre Vítente > ■ ..." t
    Ac teneram dura cadere falce cómante» . . ,
    Prastereà primus in -/Egypto leges condidit^ vrbes exftruxit, qua-
    rum prima Tanis , Pharaonum pofteà fedes, ob iníignia miracula à Mo- JîSSî^S!
    fe in eapatrata, in facris literis celebratiffima , Zoan Hebraeis dida_> , Ьс*вжЙ5их*'

    nouem poft annis ab Hebraeis in Phœnicia fundata eft. Alterius veto in


    interiori ^gypto fundamenta iecit, quam Thebas nominauit, quae à
    pofterisRegibus maxime à Bufiride exculta atque amplificara non in се- ш.
    leber-
    CAP. X. 8<* OEDIPI ^GYPTïACÎ TÉMPLVM ISIACVM

    leberrîmam folùm, fed & in maximam totius ^Bgypti vrbemVRcgumJ


    primariam ièdem,ac centum portis, vndè &íW&*vA@.dic3:a, memoran*
    . . . dam euafit, de qua Iuuenal : : :: : I '
    . ')•'■ t Atqae Vêtus Ibebe centum iaegtofouta çoritsl -, -¿y*. ^ *v í'-v
    Virgilius qùoque hancà Mifraim, qiii y teflfe Xenophonte , ab eliwionej
    yEgyptiaca Ogyges ALgyytms non imnieritcl dicitur j, fundatam prîmà
    fequenti verfu non obfcurè innuit ;
    Nunc iuuat Ogygys circundata mœnkTbebis.
    Àtque ab hac vrbe primi iffi poft mortem Mifraimi, ^gypti dominato-
    res ThebaeidicYi fun t. Quantum vero è Chronico Alexandrino &Eufe-
    bio colligi ppteft, vixit hic Mefraim vfque ad témpora Nini & Semira-
    .. midis, genuitque filios, qui poft mortem eius ^igyptum 190. annis tc-
    nuerunt, atque á di&a ciuitate Thebssi appellati funt ; atque huiusScri-
    »lereurii« ^a & Confiliarius fuit Mercurius ille Trifmegiftus tot Scriptorum mo-
    Trifrpegiitus numentis celebratus, qui fub hoedoebrinam à primauiis patribus tradi-
    niiarms mi.° tam, & à Chamo, Mefraimoque deprauatam fuac fynceritati reftituit , li-
    fiww. terarum & hieroglyphicorum Symbolorum , iub queîs diuiniores philo-

    fophiae, ac thcologix fux fenfus à profanorum lecYione remoueret , infti-


    tutor ) poft quem & Regnum adeptus eft . Vide de hoc in Obelifco
    Pamphilio fufiiTirne trattatum ; verum de Mifraim, & eius nominibus di-
    uerfiilîmis, rebufque in ^gypto geftis, de artibus & difeiplinis eius, &
    cur Zoroaftres, cur Iuppiter, cur Ogyges, cur Ofiris dictus fit j dicetur
    copiofè in Syntagmate Ц. huius Apparatus, vbi de eoexprofeffo age-
    ' tur, quare Lectorem curiofumeô remittimus. ..

    Г ' ■ D Y N A S T I A .

    T H E В AE O R V M,

    Qüpd fuit Regnum Deorum, eftque Dynaftia XVI. iuxtaMeno


    thonem & Africanum . .

    Oft mortem itaqueMefraimi Thebaeorum Dynaftia feu decima fex-


    ta poteftas apud ^gyptios ineepit ; incidit verô huius Dynaftias
    p
    prineipium in vigefimum fecundum annum regnantis apud Aííyrios Ni
    ni, tefte Eufebio, & in vigefimum tertium Aegialei, Sicionijs tunc inj
    Dynaftia-* Grxcia iraperantibus, duraui tque 190. annos ; incidit hxc Dynaftia in_.
    Ab«£" vltima témpora Abraham . Qui porro fuerint hi Thebaei difficile eft aíTe-
    rere?-cùm de ijs vix vlla fuperfint in hiftoricorum monumentis veftigia Í
    Quantum tarnen ex varia Authorum collatione comprehendere licuit,
    Deorum reí ^Ult noc се^сЬге illud , & famofum fxculum, quo Deos in Aegypto re
    turn, gnafle memorant Aegyptij . Erantenim hi filij & nepotes с tribus Noë-
    Л mi filijs reli&i, potiffimùm Chami progenies , cum ingentem rerum Co
    gnitionen), de Deo, de Angelis, Daemonibusj de Mundo, eiufque confti-
    tutione,
    SYNTAG. I. DE REGIBVS AGYPTI. if cap.x.

    tutione, de naturae myfterijs, de lapidum , herbar um , arque animaliumu


    virtutibus & proprieracibus, à primis patribus continua tradieioneadfo
    deduâam participaíTent ; ас proinde harum cognitionum iubíidio fret»,
    euro plurîum rcrum humano víui neceíTariarumprseñitiíTenttnuentiones,
    earn ûbi apud imperitam plebem exiftimationem pepererunt, vt eos
    velutî diuinœ naturae participes crederent, ac fan&è venerarentur . Gùm
    verô prauis artibus à daemone maligno per Chamum in Mundum intro- ExTh0eIjI|j
    duâis prae cœteris vacarent , ad prxconccptam iam in animis hominunu fujettaú».
    de operibus eorum opinionem magis magiique amplifîcandam, incanta-
    tionibus fuis, magicifque praeftigijs ea praeftabantj quae ab hominibus ne
    quáquam fieri poífe viderentur. Arque bi funt famofi à feculo vîri,à qui*
    bus veluti exequo quodam Troianoomnis in omnem terram emanauit
    fuperftitio, ac illicitarum artium profeffio , & quicqutd fabularum vn-
    quam aut Aegyptus aut Grecia excogitaiiit» ab his, originen* traxifle_>
    videtur. Atque hi funt ifti Dij feii Heroes , quos,teße Diodoro, paulo
    mintfc decern & octo millibus annorum in Aegypto regnaife, Deorumque
    pofiremum Horum Ifidis filium regno pocitum, fabulantur facerdotes.
    Sunt autem Cœlus, Saturnas, Iuppiter, Ifis, Typhon» Hercules , Mercu-
    rius, Ofiris, Horus ; quibus ordine correfpondent : Noèmus , Charnus,
    Mifraimus, & vxor cius Rhea,Nimbrod, Ninus, alijque ex ftirpe Charai
    profan, quorum nomina vetuftate temporum ignota manlerunt.

    HERMES MERCVRIVS SeuFAVNVS

    . Pici Iouis Filius , ^gypti

    D. Y N A S T A II.

    Ifratmo in imperio fucceffit Mcrcurius feuFauous Pici Iouis filius


    с ftirpe Chami prognatus -> vti memorat Chronicon Alexandri- îSt'ïaus
    M
    лит ; cuius inauguratiocontigi^eaquacfcquitUTjratione:
    SxtinBoy inquit Chronicon, Picofeu loue, regnum Itatu filim ems Faurnt* è
    Ianigenum profapia,qui i? Merçurius djcebatttr annos ^.adminifirauit, Ytrfa-
    ¿aXyCaUidufy » <sr Matbematicustqui primus auri metallum in Occidente reperit*
    eiufik conflandi rationem ; fed cùm faeUexiffèt,fe magna apudfratres fuos e loue
    patreyde \arijs pellicibus , qua* habuit Vicus Iuppitcr,prognatos , inuididflagrare
    ( eius enimoccidendi confilium cœperant. Conuafato ingenti auri pondere Italia lutffciiu.
    except yatque in jEgyptumfe contulit ad ïlirpem à Chamo Noemi filio patruo fuo Asypju|n-.
    vriundam, à qua perhomrtfkè exceptus eil, qui dum ibi ageret, ргл je content- т,8Г"'

    pftt omneSj «ureumfc amiculum indutuSypbilofophabatur apud ¿Eg ptios> quibus


    multa prœdicebat eventum, natura, enim erat permgeniofus . Mgyptij ergo tum
    adorantes Mercurium Deumproclamar unt, Vtqui futura prenunciara , ÜUfque
    * Veo oracula 0Г reífonfa de futurity Vtluti internments referret , aurumqjub-
    mmiürarety quem opum largitorem appel'lobant* aureum$ Deum Vscabant . Mer3 Dcut auri.
    curio itacme in Aegyptum veniente ait Chronicon.
    CAP. X. 88 OEDIPI AEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    ^egnabaty fnquit, Mercurio in JEgyptum teniente quidam ex Chami generic


    apud ¿Egrptios Méfient nomine ( feu quod idem eft Mifraim) cui fitttsfuntïo
    ¿egyptij Mercur'mm Regemfitjfecerunti qui annos 38- fuperbè adnrodum régna-
    ofr'iífb u%t i &bunc aiunt variarurn rerum inuentorem extitiffe, verba in ordiné
    if** redegiflè, Se multa indidiffe rebus nomina, fuilTe literarum quoque reper-
    torem, inftituiffeque, quo honore , aut quibus facris quique Dij coleren-
    tur, aftrorum quoque motus & anni partiendi rationem inuenifle ; quam
    ob caufam fummo in honore apud Oíiridem feu Mefraimum habitunu ,
    Ifidifque feuRheas vxoris Mifraimi confiliariumin abfentia mariti-fuiue,
    Oi*Mi.M tjadit DiodorusSiculus, '..
    1
    • * ' t-

    V V L С A N V S

    Agyptï

    ' . D Y N A S T A HI.

    CHronicon Alcxandrijium in Mercurij locum fubftituit Vuîcanum»


    qui diuino quodam carmine feu precatione opifex inçenium Se
    mm confer, fabrile e casia , vt с ierro arma tabncari poliet, împetrauit . Cum ешггь
    «SorT* arbor i&u fulminis in montibus conflagraflet , ea ex re, vti Diodorus me-
    morat , Vulcanum maxime dele&atum , deficienti itaque igni поиаггь
    fubminiftraíTe materiam, atque éo modo continuato igne ad eius afpe-
    ¿tum cœteros homines conuocafle, tanquam à fe reperti ignis conféruan-
    di vfum , Ignis igitur coelitus collato dono fretus^ armorum fabricatio-
    ne vi&us parandi rationem oflendit, virtutemque bellicam & vi&oriam,
    fajutemqi comparand! ; ante ipfum quippe clauis tantùm &faxis pugna-
    bant, Ob quod inter Deos relatus immortalitatem meruit. Sed de hoc
    plura apud Diodocum * s. .

    ...... . • : ,

    ^Egypti

    D Y N A S T A IV.

    POrrô Chronicon fatisfun&o Vulcano interque Deos relato , SoIem_,


    filium eius fubftituit , Vixirautem diesfeptem &feptuaginta fupra
    soifiiimvut, quater millenos quadringentos, qui annos conôciunt 12. tres meniès э
    с£м« Аил ^ies quatuor , Nam Aegyptij aliarn tùm temporis computandi rationem
    ignorabant, omnium enim vnius diei órbita definiebant, duodenum ve
    ro menfium numerum mm demùm defcripierunt > cum vulgo mortales
    regibus veäigalcs haberi cœperunt , Sol aucem Vulcani filius, quem alx^
    COIILi
    ; SYNTAG. l DE REGIBVS SGYPTI. 89 cap. x.

    cumHo.ro quoqueconfundunt ; Rex eximius erat, philofophus , &fum-


    mus iuftitix cultor,- fœminam enim in adulterio deprehenfam per totanu
    iEgyptum duci iuffit , grauiterque in illatn animaduertit , vndè in Aegy-
    pto cœteri caftius viuere didicêre , mcecho etiam morte multato . Quîu
    ie magnamab Aegyptijs inijt gratiam ; de quo Homerus fub fabula; te
    gumento loquitur,cum dicit,Venerem cum Marte no&u cubantem я Sole
    fuifle prod i tarn 5 de quo multisPakephatus.
    PoftSolem hunCjChronican recçnfet alios Reges, & primo qui-
    demSoiîn, fvt ego puto,SothinautSochin,). PoftSothinOfirin ; poft
    Ofirin Horum; poft Horum Thülen quendam, quem pro Rege , qui
    Thuois ab Eufcbio,Thonis ab Herodoto vocatur, fumpfiíTe videtur , de
    quo nos inferiùs ,
    Sed in tanta nominum corruptione, atque sequiuocorum varieta-
    te, aliquid certi ilatuere prorDs difficile eft. Praefertim cùm,qu« priori
    loco Chronicon ponit , vltimô recenfeat Diodorus. Nam poftquanb
    Deos ^€gyptiorum cœleftes ( quos omnem terram peragrare dicit, homi- Dijperagrant
    nibus apparentes, nunc in facrorum animalium formis, nunc in homi- SSÍmí'6
    лит autaliorum fpecie apparentes ) recenfuit; alios ex his genitos,
    qui fuerint mortales , fapientiâ verô , & in humanum genus beneficijs
    îmmortalitate potitos recenièt . Horum quofdam in ^Egypto regnafle ,
    partimqueeofuiue nomine, quo Dij cœleftes , partim proprio vocita-
    tos 5 Solem» Saturnum, Rheam, Iouem quoque à nonnuliis Ammona vo-
    catnm; Iunonem praetereà, Vulcanum, Veftam, vltimô Mercurium. Pri-
    mum quidem Regem fuifle apud ./iigyptios «Solem, eo nomine, quo &
    cœlefte aftrum . Quidam, inquit, Sacerdotes primum Vulcanum regnaf-
    fe aiunt, inuentorem ignis, eoque beneficio ab ^Egyptijs Ducem confti-
    tutum. Deinceps Saturnum , qui fororem Rheam aeeeperit vxorerru,
    aiunt extitifle, genuiueque Ofiridem & Iiidem : plures genuine louera,
    &Iunonem tradunt, qui ob virtutem vniuerfo orbi imperârint.
    Quae omnia fi ordinem excirjias, Aegypti Regibus, de quibus huc-
    ufque dicbm eft, non incongrue adaptan poflunt ; adeô quidem, vt
    Solis feu Cceli nomine Noé'mum intelligas, quem Berofus appellatum di- t.}.
    cit Olybama tyjrfa^ hoc eft, Cœlum <? Sdem> CUos,fernen Mündig pàtremque р^ь'ц^оп-
    tnaiorum & minor um Veor um , jínimam Mündt mouentem Calos mixtas , |'цпе^'га:
    Qeum facts , iußitU }fanclimoni<ty exzellentem noxia> ür cuflodientem bonos , m о rum ha«
    quibus titulis Ofiris quoque ornatus legitur apud Diodorum & alios : gumfi^

    per vxorem autem Noemi intelligas Rheam,quam dictus Berofus Tideam competía
    tia
    feu melius Thetvn &Aretiam matrem omnium terram vocat ; cum qua &buiofon.mи
    ш
    Cœlum autSol,id eftNoc eongrediens rerum generationempradtet.Vn- pr¡m¿spoft
    de fabula deOííride &Ifide . Per Saturnos autem , Sem, Cham, & la- ЙКЗь,
    phet intelligas . Quorum Cham ob libidinem in arietem mutatus, Ham*
    mon vocatus eft, & Saturnus Aegyptius ; ctimque impudentius Noemi
    parentis pudenda, vt fuprà diximus, traâaûet, certè occafionem dédit ,
    quâ Saturnum Cceli virilia falce refecuiflè finxemnt antiqui. An noib
    irnpetuofum, violentum & perduclle ingenium Nembrodia atque obcal-
    M lidita-
    CAP,*. 8* OEOIPI ÄGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM .

    Jiditaterg maxjmam, qua in auçupando regno crga fratres fuos vfus eft ,
    Typhonem nobis ob oculos ponit contra Ofiridem decertantem»* Ger
    te fi huius fa;çuH Heroum gefta cum hiftorijs Aegyp riorum benè confe-
    ramus, vjdebimus eos fobs Aegyptijs, &Grxcis copiofam fabulandi ma.
    teriam praebuiífe 5 Sed de bis vberius inSyntagmatell. tra£Ubitur,qua-
    rç roodq ad alia»
    ■ » > - - •

    D У N A S T I A ' XVI.

    Paftorum, durât an. 103.


    • ** •
    DYnaftiam Thcbjeorutn fequitur Dynaftia Paftorum fie di£U , vel
    quod eâ vigente) filij Iacob , qui Paftores erant , teile Sacra feri-
    y«rî4Qp«ie ptura, in vEgyptum defeendentes ibi fedem fixerint, quemadmodum Eu-

    mmm* febius & Genebrardus fcntiunt 5 vel quod Regum tum rerum in jfcgypto
    potientium opes in pecoribus erant pofitae, vti vult Manethus . Qui ve
    ro hi Reges, quae eorum nomina fuerint, difficile eß aflerere , praefertiiib
    cum Eufebius, quem nos, quantum fieri poceft, fequi ftatuimus , nullius
    mentionem fecerit , Ali; verô etfi quorundam hâc Dynaftia dominan-
    tium meminerint,ita tarnen confusim de ijs fcripferunt, vtquid creden-
    pytwfti« p*^ dum neutiquam difpici poflic , Pharaonici tarnen imperij initium abhac
    fwXîfe Dynaftia fuifle, adeo certum eft , vt qui ei contradicat, facris litteris id
    ^щщиад* apertè aflerentibus contradicere videatur ,
    Nam ScPharaonem Regem &gyptiSaram Abrahaî vxorem rapuiuej
    Pharaonem quoqueRegemiïofephum Dominum ^Egypti conftituiflo,
    notiùs eftj quam dici debeat . Quae cum ita fint, vidcamus nunc , quis ex
    haç Dynaftia in ^gypto primus poft Deos regnauerit j Chronicon Ale-
    xandrinum Sefoftriu ponit,quem 8c cum Mercurio Trifmegifto confun-
    dit, perperam ; quia id hiftorias, 5c omnium Chronologorum fententia:
    répugnât, vti infcriùs videbicur, nifi Sefoftrin corrupec pro$efofiri, quod
    Ofiridis germen Ggnificat,pofitum fuifle affcramus, Abj Apidem primum
    Regem (Wucrunr, со quôd circa principium huius Dynaftia: in i£gypto
    florueHt, innumerum Deorum poftea relatus, quem Serapin vocaue-
    runtjde quofuo loco. Alij Mefrem aut Mefrem , Ofiridem abj : nos
    tw./. t>v fecuriflimam viamtenere volentes, Menam cumHerodoto, & Diodoro
    Me^as ßa ftatuimus , $ic сшш ait : Tr'mumpoßVeos in JEgrftQ revruße ferunt Me-
    mí/JS-* Пат ' ^" P?pd°s c°kre Veosyfacrafc hisfaceré» menfis tnfuper <sr leclot fernere
    мьгояй»* ¿oculta delictji aJfuefacienSi <(? culttori Ya*. Vtrumautem Mitres, Mithras,
    autMifraim,qui, tefte Plinio, primus Obeüfcum reperine dicitur , iderrb
    fit cum Mena , primo Aegyptiorum Rege , Sc Pharaone, non facile aflc-
    ruero,praefertim cum & Menas Lunam,& Mitres Solem fignificet,vtrum-
    que apud Aegyptios Numen in magna veneratione, & cultu habiturrb ¿
    quorum alterum Ofirim, alterum lfimvocabant. Herodotus certè &
    Diodorus nufquam Mithraî Regis, quod feiam, mentionem faciunt . Eu
    febius autem in Dynaftia Policanorura , quartum ei locum aflïgnat , vc

    in tan-
    SYNTAG. I DE REGffiVS ^GYPTI. 01 CAP.X.

    in tanta rerum ac nominum obícüritatc nil nobis rcliquum , nifi cónic-


    ¿rurac fínt . Nominum autem confufio indè orta videtur > quôd cùm iib
    ^Egypto fimul regnârint, nonniii paucorum nomina memoria mandata»,
    à Scrip toribiis Pint, ас non eadem ab omnibus omnia , fed ab alijs alia_, ,
    prout quifque è íacerdocibus,quibus actorum conicribendorum cura in-
    cumbebat, huncaut ilium Regem vel amabanr, vel oderant . Quare apud
    Diodorum legimus inter Vchorcum &Sefoftrim 19. states, annosfeilicet
    quingentos feptuaginta interceflifle,eum intereá praeter Maeridem nullus, _
    qui Aegy pto imperârit, neque à Diodoro, vc dictum eft, ñeque ab Hero-
    doto nominetur . Cum autem Eufebius borum nufquam mcminerit,alio-
    rum verèmeminerit, verifimile eft à Manetho, quem ipfefequebatur , ii-
    Jentio fuifle praeteritos,itemque alios ab alijs, quorum fidem & feripta»»
    Herodotus, 8c Diödorus fecuti funt .
    Mirum fane eft, vteó, vndè difeeflimus, redeamus ; quod Herodo
    tus Menam illum fuifle feribat, qui Memphim condidit, quam ab Vcho-
    teo conditam fuifle, Diodorus teftatur,annis feilicet poft Thebas condi-
    t¿s IDXXXV. Eufebius autem ab Epapho louis & lus filio Memphim
    conditam memorat , Graecorum commenta & fabulas fecutus , apud
    quos tamenEpaphum fuiiïe Aegyptium confitentur oinnes. Aiunt enim
    lo poftmultos errores in Aegy ptum perueniiTe, ibique à loue priltinae
    forma; reftitutam & compreíTam pepeiiife Epaphum,à quo deindè Mem
    phis originem habuerit fuam . Quin etiam Herodotus feribit , Apim Ьэ- н«<,ьш ¡»
    uem à Grascis vocari Epaphum j vt huiuftuodi nomine íignificctur ,
    vel homo aliquis certus , vel bellua, quas apud Aegyptios fit . Quando
    enim multas vrbes Pindarus ab Epapho in Aegy pto condkas fuifíe tefta-
    tur , íta Canit : ПоЛЛа f fayvtfep*aTUKtôtv»rnr E'nafrzrabctpxis . Et quidenb
    faciliseft tranfitu? ex Api in Epaphum, & ab Api legimus Meuiphinb
    conditam efle, & Apim ipfum primum fuiíTe , qui in Aegypto De US ар- Seraptsquis
    pellatus fit,& Serapis cognominatus, vt Apis bos, Apis Deus,Apis Mem- twomvau*
    phis conditor vno nomine à Grsecis Epaphusappelletur . Sed ille fiuo Äidcat
    Vchoreus iïue Epaphus, fiue vterque vnus 8c idem fueric , à Graecis alter ,
    alter ab Aegy ptijs nominatus , eundem fane dieimus efle. Nam conftat ,«.
    ex Eufebio Memphim ab со fuifle conditam, anno mundi 3700. Verum
    vi in tanta difficultate rerum aliquid certi tandem ftatuatur , duo nobis
    probanda erunt ¿ primum eil, Vtrum Menas, Mithras, Mifraim, Oíms ,
    Vchorius, quorum Rcgum inhac Dynaftia à diuerfís fie mentio , ijderru
    íint, an diuerfi ? alterum, Si Mempheos conditores extiterint , an non.. ?
    quibus expeditis aliquid faltem luminis me fuppeditaturum confido .
    Dieimus icaque ad primum , Menam Se Mithram eundem omninô Menas&M¡-
    effe ; Rationem damus , quia quascunque de Mena dteuntur à Diodoro , к idem,
    ca omnia de Mitre feu Mithra dicuntur à Plinio , fíe enim ait de Obeli-
    fcisloquens : Trabes ex to fecere ^eges , quodam certàmine Obel:feos Trocantes PÄ**t*4'''8'

    Solu Numini ficratos ; mitorum eins argumentan in effigie eft, & itaßgnificat mttCS?tmm
    nomine Jflg ptio . Trimbs omnium id inftituit Mitres , qui in Vrbe Soto ( He- Jjjjjj^
    ]iopoli feu Thebi$ anteilige ) primus regnabah /omnia iuffia^ hoc ipfumfiri>-
    CAP.X. pi OEDIPI jEGYPTIACI templvm isiacvm

    ptum ineo . Ex quibus verbis collige primo, fuifle primum Regem iib
    Aegypto Mitrem eumque Mifraim . Secundo eum diuinâ vifione moni-
    tum,deindè monitu Hermecis Confiliarij fui cultum Solis, eiufque facri-
    ficia inftituiffe, idque per ereétionem Obelifcorum radios folares men-
    Died. f. г. tientium. Quae Menae quoque conucnire ex Diodoro apertum eft, fie
    l.l.t.2.
    cnim fcribit : $?rimum pofl Veos in Mgypto regnajfe ferunt Menam , qui po
    pulos colère Veos , facrag. his faceré , menfit infuper <? letlulos flernere docuit .
    Vterque igitur primus Rex, vterque primus cultus Deorum, eorumque_>
    facrificiorum author Menas & Mithras à citatis Authoribus conftituitur ;
    hâc tantiim difFerentiâ,quod ille ab Aegyptijs, (ob Lunae eultum forfan)
    Menas, hic Mithras ob Solis, ignifque cultum à Perfis &Arabibus, ad
    quos ex Aegypto profe&us eft, tefte Diodoro, fit vocitatus . His pofitis
    mirum non eft, alios primum Aegypti Regem pofuifle Ofirin, alios Vc-
    xorem aut Vechorem ; cùm Ofiris cum Mithra pafsim confundatur,vti in
    Obelifco Pamphilio fufe probamus . Vexorem autem feu Vchoriurru
    eundem quoquecumOfiride èSabellicofufpicaturGenebrardusjfic enim
    G>ntbr»rimt
    ann.mundi dicit : Vexores %ex /Egyf>ti in Vontum y/que uiSlor arma ferens ; & paulo
    poft; Fortaffis Vexores eil Ofiris Tharaonum primus. Dicimus igitur Mi-
    thram, Menam feu Mitrem eundem cue cum Mifraim filio Cham , cuius
    ConfiliariusMercurius, Ifis vxor,& filiusHorus Meframuthifis jquae om
    nia fufe deducta & demonftrata vide in Obelifco Pamphilio ; nifi quis
    Menam cum Ifi confundere velit, quam Lunam veteres dixerunt, poterit
    is licité in tanta nominum confufione id faceré ,• cùm & ex Diodoro con
    fier, Ofirin regni cura Ifidi commiiïà, orbem terra: peragrafie ; Ifis itaque
    ííue Luna, pro Mena facile à pofteris, nulla fexûs habita racione pro pri
    mo Rege Aegypti accipi potuit.
    Reftat altera dirïîcultas foluenda circa Memphis conditionerrb .
    Atq; Herodotus quidem Menam Memphis conditorem dicit, cui Ioièphus
    Htr$i. i. apud Gcnebrardum aftipulatur . Iofephi verba funt fequentia : Ab
    Euterfc.
    hoc Mené, qui primus extitit Я(ех> id Vndè fluit amnis, ejfttlum terreîlre , ibij,
    ab eodem vrbem hanc conditam, qu<e nunc Memphis dteitur . Genebrardi vero
    Cinttr. лпн.
    IM?- textus fie fonat : J^Mmao^ege Aigipti^Memphis conditur . Hic aucla esï
    i dolo ¿atria à pofleris Cham Mifraim JEgyptiœgentis Authored Chm &thio$ic& 5
    nam fub hoc Âîgypttj omnium primi aras ,/acrificia isr delubra Dus inßituerunt .
    quae fuperiùs de Mena & Mitre di&is optiinè conueniunt . Cùm itaque_v
    Menas Memphis conditor à citatis Authoribus dicatur, ab Eufebio verö
    Epaphus, dubium non exiguum oritur , quomodo ifti Authores intelli-
    gendifint. Hoc itaque vtioluatur
    Sciendum eft, circa eadem tempora,quo Menas primus in Aegypto
    Inachus. Rcgni tenebat gubernacula, Inachum apud Archos prima quoq; Regni
    Io. Archiuorú fundamenta ieciííe, erat huic filíalo nomine,quampoftmodü;
    со quôd fubbouina forma vifa effet, mutato nomine Ifidem appellârunf
    Bos Photo»
    Erat Inacho quoque filius Phoionasus , qui & Bos Phoronaeus appellatus
    Apis. eft, patris in Argiuorum Regno fucceffor . Cui Apis tertius Archiuorum
    Rex denique fucceffit, qui refignato Regno Aegialaeo , ipfc cum fuis iix*
    Aegy-
    / SYNTAG.L DB REGIBVS JEGYPTt¿ > 9$ саг.х.

    ¿Egyptum migrauit, vbi diuinos honores meruit ,. Serapis vocatus . Ex


    tribus itaque hisbouina metamorphofí infamibus Regibus , Apide, Bo.
    ue Phoronœo, & Bouina Iiide , nil faciliùs fuit, praefercim yEgyptijs bo-
    minibus ad fingendum proniffimis, quam vnum aliquem Epaphum con-
    flare ; quern quia eo ipfo tempore, quo Menas Memphim condeba t , ño-
    ruifle fciebanr, conditorem ipfius dicebant , cique in eodem loco à. fzj
    condito poftmodum bouem, in quern tranfmutatus crcdebatur , iniepto
    quodam nutriebant,quem Apim dicebant . Prae tercà cum fub idem tem-
    pus, vti diximus, Menas Mithras, Ofiris & Vexores r feu, Vechorius
    diuerfi in vno comprehenfi Reges regnârint . Ofiris autemyficuc& Perfa-
    rum Mithras, quem cundem cum Mené diximus,fub forma bouis coleren- M«im,ofiri*
    tur ; mirum ncmini videri debet, fi primum JEgypü Regem &co¡ndi to- 222^!"*
    rem Memphis promifeuâ denominatione, nunc Menam, nunc Mithram ,,
    nunc Ofirin, Vexorem, aut Vechorium , nunc Epaphum , aut Apiderru
    appellauerint, iuxta illud commune philofophorum i qua; funt eaderrb
    vni tertio , eadem funt inter fe ; nam & rerum geftarum fimilitudino,
    etii diuerfi, vnum tarnen exprimebant ; hinc etiam ab Authoribus haec
    & fimilia nomina pafsim confunduntur . Sed de Mithra» Mifraim, Ofiri-
    de, qui plura <defiderat,confulat ObelifcumPamphilium . Nos haec ideó
    fu il ùs tra&anda putauimus, vt quanta in aequiuocatione nominum vis ef>
    let in Chronicis probé dijudicandis , dictis monftrarcmus . Nunc ad alia.

    DYNASTIA POLITANORVM XVII.

    Quse durauit annis 348 .

    Oft Dynaftiam decimam fextam Paftorum > fequitur décima ièptima


    Dynaftia Politanorum j fie di&a, quod à Regibus huius Dynaftiae,
    p
    abfolutam omnibus numerisregni formam adepta fit Aegyptus,,& poli-
    tiam confumatam ; vndc Manethon apud Euiebium fericm verorunu
    Regum Aegypti, & propriè di¿lorumPharaonum>abhac Dynaftia inci-
    pit, & per fequentesDynaftias continuât., f,
    Primum itaque Regem huius Dynaftia; Manethon apud Eufebium
    ponit Amaftn,Pharaonem Aegypti, ( eftautem Pharao nomen cpmmu-
    ne & appropriatum Regibus Aegypti, ficuti Casiàrjmperatoribus Roma
    nis, & Sultan Turcarum ; periarum deniqueRegibus Sophi <) Regnauic
    autem Amafis eo ipfo tempore, quo Iacob fame faeuiente defcendit in_,
    Aegyptum ad filium fuum Iofeph ; qui primus poft Regem tunc tem-
    poris moderabatur Aegyptum . Amaíl vero, poftqua m Regno praefuifiet
    2.5. annis» fucceflït Chebron , qui poftquam rcgnum admimftraíTet an- chebro«.
    nis i j. vita fundus fceptrum reliquit Amenophi > atquehic eft ille Pha- ¿SSi5S&
    rao, de quofacr« literas memorant,( furrexit autem inter ea nouus rex,. ~Jr¿moP-
    qui ignorabat Iofeph ) primus Ifraçlitici populi oppreflbr , teile Gene- £*.i.«!¡.».g.
    brardy i hoc fatis funäo, regnum deuolutum eil ad Mefrem II . aut vt Ме&«.
    alij
    cap.x, p4 OEDIPI AEGYPTIACL TEMPLVM ISIACVM

    alij vocant Mefrero, Mitrem, Mefpheem j cum precedente Mitre , Me


    né, Mefre I. eum, vti in nominum affinitate pafsim contingere fo!et,con-
    fundentes , Nos cum Diodoro & Hcrodoto eum dicimus efle eundenb
    cum Myri 5 quem & Diodorus propylaei Memphitici , & lacue Meridis ,
    quem ad ftagnantes in campis aquas rccipiendas, ipfe fummo cum emo
    lumento totius Aegy'pti effodi curauit, authorem affirmât ; Afcribunt
    quoque aliqui huic Régi fumptuofam illam fabricam Labyrinthi» quam-
    î>;$il.i.f.zt
    uis eins Authorem Diodorus Menidem feu Marum aflerat, quem confule.
    Fuit tamcrt pyramidum quarundam Authori quarum vnatn iîbi, alterara»
    vxori ad xternam geftorum memoriam erexit . Mephrem feu Myrimfe-
    Mifpharmu* cutus eft Mifpharmuthofis, feu Mephramutofis II, quintus Politanorunb
    Rex, quamuis nos veriùs & confcquentiùs Mefram hunc,& Meframuthi-
    iin in praecedentem Dynaftiam reijciamus, videlicet in finem Regni Deo-
    Tutemoiîs.
    rum, à quo regnum deuenit adTuthemofin i quem Genebrardus eum
    putat effe, qui inter perfequendum filios Ifraël , mari rubro hauftus in-
    AiuenopHij terierit, nos veriùs Cenchrem eum fuiffe afferimus, Tuthcmofis vero
    regno nouem annis adminiftrato fucceíTorem confticuit Amenophim hu-
    ius nominis lb quern aliqui appellant Memnoncm feuMenam i hic di-
    Ex*i. ù citur edi&um contra Hebraeos, de mafculis , quotquot à mulieribus He-
    Mem noms braeis in lucem funderentur, interimendis euulgaffc . Huic ftatna , quam
    ilatua 4 ЯЧО
    Memnonis Authores vocant, dedicara eft,prodjgiofo ibnittbqucm orien-
    tis Solis radijs percuiTadabat,memorabilis : de qua nos alibi fuse difpu-
    tamus. PorroAmenophis feu Memnonis fucceflbr fuit Horus 1 1. quem
    iios Bufiridem çonftituimus cumDiodoro j vterque enimThebarumper-
    peram dicitur fundator, vterque eodem tempore vixiiTc traditur . Hanc
    autem nominum commiftionem hinc ortam eflearbitror , quod Horum
    eodem tempore vixifleputabant,quo Horum, qui Ofiridis àTyphonedi-
    fperíl membrain ligneu boué repofuit,eiuitateraq; condidit,quam Bufiri
    dem pofteà appellauit i cùm verô Diodorus dicat , Bufiridem Solis vr-
    bem Thebasappellatam aedificaiTe, 8c Horum, quem Amenophim quo
    que nonnulli vocant, eiufdem vrbis Authorem conítituat,facilé ex aequi-
    uocationç nominum hie error irrcpere potuit , vt Horum pro Bufiridem
    fumèrent. £>e magnificcntia vero vrbis Thebanae, de prodigiofis fabri-
    çis, de portarum raultitudine, qui plura defiderat, confulat Diodorum ,
    qui fusé & exacte fingula deducit . Horus itaque feu Bufiris» poftquam
    4 8. annos AegypturaadminiftraiTe^fceptra tradidit Acenchri , quag poft
    hunc in manus peruenerunt Achoris . Vixit hoc tempore alius quidam
    Mercurius Trifmegiftus,quem quiaMofi coaetaneuseraC,muIti cumMofe
    çonfundunt,aut cum Iethro. Sed ficut aequiuocatio nominum, fic &
    Mercuriorum diuerfitas, rnagnarum pafsim in re literaria de hoc alterca-
    tionum occafionem dedit.
    Cenc-bros Iterum Achorem fecutusefl in regimine Genchres Pharao j hunc Eu-
    mari -uhre
    febius eum efle opinatur, qui fefe Moiî oppofuerit, 8c demùm cum toto
    exercitu vndis abïbrptus, poftquam i6. annis regni gubernacula tenuif-
    Acherr«, fetj perieriç., Cenchrem feçutus eil Acherres, 8c hunc Cherres . Poft
    quos
    SYNTAG. I. DB REGIBVS ÀQYPlfP ::¿s cap.x.

    quos corona potitus eft Danaus , quem & Eufebius Armeum vocat. Dan«*.
    HuicRameíTes eius frater, qui Sc Aegyptus dicebatur , per tyrannidem Ramefl"< ,

    fucceffit ; Danao enim corona priuato,ille potitus regrii, Ariam (fic cnim
    Aegyptus ante hune nominabatur) â fuo nomine Aegyptum,, quod ei » * ?
    nomen in hunc diem permanet, vt Eufebius putar, appellauitV Conti- .'.i ir
    git hoc fub idem ferè tempus, quo Phoenix & Cadmus Thebani Aegyptij Cadmmic
    migrantes in Syriam,ibidem prima ciuitatumTyri & Sidonis fundamen- phcrn,x-

    ca iaciebant. Claudit denique huius Dynaftias Pharaonumagmen Ame-


    nophis, fiueMemphta ; Atque hie eft, qui Regnum DEO vindice per
    Mofen imminutum reftituit , Obelifcos , facrafquc diiciplinas dum re
    ft au rare molitur, morte pr£occupatirs,propofita filio fuo Sothi reliquit
    cxequenda . ,:~

    DYNASTIA• XIX.
    *.« * /
    •

    Qua? eft Lartum-л.

    Icitur haec Dynaftia à Regibus Lartibus, quorum primus in Aegy-


    pto fuit Sothis, vel vt Eufebius vult Zcthus filius Amenophis, qui
    D
    quatuor Obelifcis, teile Plinio, ereâis , fieras difciplinas plané reftituit ,
    cui conregnans aliquantifper , pofteà fucceffit Rameffes filius quatuor
    Obelifcorum ere&or \ Sothi itaque fatisfun&o deindè fucceffit Larthes zcthm.
    iccunduSjRanfes feuRammeifes nomine ; & hunc Sefoftris, qui fuperio- \¡^xtt
    res omnes gloria & rerum magnitudine exceflit. Annos 33. cùm re-
    gnaflet, vitam,deficientibus oculis,finiuit j cuius virtute haud facile repe-
    riacur dignum nomen , vir magni animi, neque facerdotibusfolum , fed
    & omnibus Aegyptijs admirabilis ; cùm eadem animi magnitudine, qua
    tam egregia facinora perpetrârat, mortem oppetiêrit adeo autem diu-
    turna eins gloria, ac geftarum rerum memoria pofteros occupauit,vt cum
    multis pofteà fasculis/Periîs Aegypti imperium tenentibus, Darius Xerxis ,
    pater in Memphifuam ante Sefoftris ftatuam poneré contenderet ; priii- ^™й1Пе
    ceps Sacerdotum publice contradiceret, afferens ilium nöndumSefoftris Sacçfdotis
    opera sequaffe . Quod refponfum haudquaquam aîgrè ferensRèx 5 fed &gYp^

    ketatus admodum eâ libértate loquendi; к curaturum, inquir, vt nihi-


    lo iJlius virtute, fí tantummodô viueret, effet inferior . Sub Sefoftre omi
    nes artes & difciplinas maxime hieroglyphicorum doctrina, quemadmo-
    dum varij Obeliïci ab eodem diueriîs inlocis ere£H teftantur ,in fummo
    gradu florebant. E'xpeditiones eius in remotiffimas terrarum oras,fum-
    ptuofiffimas xdificiorum ftruóiuras , aliafque innúmeras virtutes leges
    apud Diodorum, qui ea omnia fufé deferibit. Sefoftri in imperio fuccef- Pheron Геи
    fit Amenophis feu Pheron filius alio nomine Noncoriusj hie affumpto ESíri*
    patris nomine nulla in re paternam gloriam eft imitatus ; fed eodem,quo
    pater confli&atus eft malo, oculis enim captus, fiue propter communem
    patris naturam,{iuef vt quidam fabulantur) propter impietatem erga-» ;'„.
    Nilum, cuius curium iaculatus erat . Quomodo autem Dijs placatis vi-
    fum
    CAp.x, 9б ОЦ01Р1 ÄGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    я«и. и г. fum reçeperit,& quos in recepta gratia: teílimonium erexerit Obelifços,


    d^ai.m. jradit neroçjQtuS) Diodqrus, $c Qrofius , Sç nos in Obeliíco Pamphilio
    orof.ki.eM. jd fu{£ dçduximus, .
    Thuonsvei Porro Pherone mortuoRegnum occupauit Thuoris, vel vt Hero-
    Thoniî, aut «lotus, Tho.nis>aut vti apud alios legitur , Thüles nomine . Hie Thuoris
    u" feu ThuJçs cum Africa iam fubiugata in ./Egyptum reuerteretur » ingref-

    fu? tempjum ingenti faftu* Oraculum fcifcitatus dicitur his verbis : T>icy
    inquit, Ignipotensi ïeridice, béate, qui ça;H curfium temperas , quis ante me fibi
    crnniafuhjeert potuit ,г aut quis poterit pQß me ? Refpondit Oraculum ;

    • ■ » с ■'•>'■ ngjoS ©««S fmfafb Acy^, ^ Uv^f^ irvui àu%iiç i


    ; • Tc£&<ft "SrcW^t^Hffj î'v%fA0V l'y 4
    Ou *£5ет(5^ ojcúvcúv y èç&ôïç ureci Svutí ßctftfy

    Jpfe Dens primüm , dem iwiclo Flamme Verbum ,


    H<ec tarnen exiUunt fimul omnia <3* omnia in Vnwn •
    ViHinclum Tteniunt ; cuitts fine fine poteßas .
    Tu cerü incertum yita pede dirige callem .

    Fuit autem Thuoris feu Thüles, vitimus Regum Larthum ab Ho


    mero di&us Polybus, vixitque circa «uerfionem vrbis Troianae ; nam ad
    eum Mçnçlaum, & Helenam poft euerfam vrbem diuertifleHomerusait.
    Gomputat Çufebius à vigefimo tertio açtatis Mofis anno , ad finem huius
    Dynafti» annos 375 j poftquam vEgyptus Regibus per annos 177, vi«
    . .. oçr familias quafdam fuit adminiftrata^

    DYNASTIÄ XX,

    Diapolitanorum^ ;

    i¿**¿€.u: Vb ídem tempus,quo regnum Iudasorum inter Roboam &Ieroboam


    fuit diuifum, cum Aegyptus careret Regibus ; ex dignioribus tan-
    iSSSm' ^mili)s in regni gubernationem aflumpti funt; quos inter primum
    perdignwre» locum obtinet Cetes , quem Graeci Proteum appellant, quique Uiaci
    Тюцщ! eu belli tempore in Aegypto florebat . Hunc artium peritum fuifle tradunt,

    & in varias fefe formas verteré folitum , vt nunc animal quandoque ar.«
    bor aut ignis, aut aliquid aliud videretur.
    Principia "infus Jfeciem Jubijffe Leonis, ,
    Mox Jper-> indè Draco fierifjeta Vardalis indèt ,
    In Lotices etiam fie "Vertit <f arbore formant*» . ■•
    Jtfutauit prificamr ramis ac frondibus alta ,
    Harum autem rerum cognitionem с continuo Sacerdotum confor
    mo aflècutus eft; Piodorus verô ait, infignia & ornamenta Regur^,
    Aegypti, qua; varijis rebus conftabant , huius metamorphofeos fabulofie
    Çaufam dediiTe . Confketudo, inquit, legibus tradita) Gratis anfiam huiufmodi
    in eapite par- tmnfmutation.es. fingendi prœbuit . Nam JEgypttjs mos erat Regibus,aut Leonis.)
    Ms,a,awüu? antTauri^ ащргтт* priorem partem in eapite ferre infignia principalis : .

    yuan-
    : h 7 • SYNTAG. l DE REGIB VS ÄGYPTL- 97 Cap . x.

    quandoj. "verb arbórem» aliquando tgnemt quandofc redolentia fitper caput fuguen- p :
    ta ï hcec tum ad decorem pert inebantj tum adomatum : tum îluporemjÇfr fit*
    perfittiôHem quondam afyicientîhus imjciebant . Mortuo Proteo Diod )rus in Dw t
    cius locum fubrogat filium.per totam vitam veôigalibu», & ad cumulan-
    , j- i_ Г • /"и* • • • ° • "lius Protei
    dos vndiqj tnelauros intentum,puiilli animi virum,atq; auarum ; vt qui fucccdit.
    nec Deorum muneribus,neq; vlli beneficentiae vacârit:ita vt nonRex,fed
    difpcnfator bonus, pro virtutis gloria plus auri argentique,quam praeteri-
    ti Reges omnes( quadraginta talentorum millia ea fuiffe tradunt ) reli-
    querit . Poft huius obitum feptem alij fueruntmoderatores , intantunu
    ©tio^acv-öhiptati dediti,'vtfacri libri nulla eorum gefta contineant ше^
    moriâ digna; prêter vnius NiIei,àquo fluuius primùm fortitus eft no- *¡kusáqu0
    men, cum antea Aegyptus vocaretur . Hic cum multas fofías , eafquo N,lusoomcn-

    opportunis fecifíet locis, & Nilum vtilem admodum incolis reddidit, &
    nominis caufam prsebuit.
    Hune fecutos, putatDiodorus , Chemnem , Cephum , & Myceri- chemnes.
    numfamofarum pyramidum exftru&ores , quamuis nos veriùs earum SyÛïnus.
    fundationem DynaftiaîPolitanorum tranicribamus , regnanti> inquam ,
    Cherri, cuius nomen cum Chemmi confudifle videtur . Fuerunt enim
    illa: multo ante Salomonis témpora condita;, vt alibi probamus.

    D Y N A S T I A XXI.

    Memphitarunxj .

    POftDynaftiam vigeiîmam, 178. annis fine Regibus adminiftratam.. ,


    Dynaftiam vigefimam primam fauftis aufpicijs orditus eil primus smendesre«
    Rex Smendez, alias Simandius , aut Ofymandrus, alijs etiam Smerres . 1шап ,us'

    ludáis Sefac ; perperam igitur fenttunt i;, qui hoc nomine Sefac faIfi,Se-
    ioftris imperium in haec témpora transferunt . Porrô Simandi) prodigio-
    lum monumentum , innumerabiles propèauri &argenti copias , Biblio-
    thecae аррагашпъ aliaque huiufmodi,quifcire defiderat ,confulat Dio- В<^./.1(Р,,.
    dorum . Simendium fecutus eft Pfeufenfes ; hunc Nephercheres,quo fa- p¿fennes.
    tis conceflb, Amenophis hajres Regni fa&us,poft nouem annos in locum Nephercher-
    iïbi fubrogauitOfochorum, & hic Spinacem ; Spinacem fecutus Perfu- Amenophis.
    fennes ; hoc fatis fundo fucceffit Gherphe , qui moriturus Regni haere- spSa«™*"
    dem conftituitCephrenne, & hic Ofochorum> qui & Hercules diftus eft. £"ег"Дп°и-
    Poft huius mortem , Sacerdotes ^Bgyptii contra confuetudinem elege- eephrenne.
    runt in Regem Afychim ieu Anilin . Afychis.

    D Y N A S T I A XXII.

    Saitarum-». „

    Vius Dynaftiae primus Rex ab Eufebio conftituitur Senfcoris, cuius senfCor¡$.


    pater fuitSiparis ; ferunt eum poft mortem ab 4Lgyptijs Deunb
    N voca-
    cAfcX. 9Z OEDIPI ÄCyPTiACr TEMPLVM ISIACVM

    ofpfthon. voçatum, eumque Serapjn appellatum , forfan corrupta voce Siparfs,pro


    TyhejotM, ¿erapi fumpti , Secutueeft Senfcorin Oforcbon, poft quem Vachelotis,
    qui cum nihil adeô laude dignum geflerint, mérito «Л£о^*ф«р« apud
    pofteros permanftrunt,

    D Y N A S T I A XXIII.

    Tamticï ,

    осщш' TO Rimm ^iuius Py^ftiç fuit Petubaftes,meliùs Copte ш£**£*«Т\с


    JL ab vrbe Bubafto iîc diólus; quo defun¿tofucceíTitOforthon,qui&
    Hercules denominatus fuit , poft quem Pfammus 20. annis adminiftrato
    Pfammus, ... . ГГ • ? .« м 1 j j« /Л. •
    rcgno,ali;s ieeptrum tradidit, verum cum nihil laude dignum geilerint,
    еогцт apud Hiftoricos memoria reticetur ,

    D Y N A S T I A £XIV.

    Legaiis,1

    puccheruj TTJ Occhorus melius Ba^eç®. huius Dynaftiae Regem egit , vnus è Legifla-
    legiflator. toribus ^gyptiorum , de fucceflbribus nihil apud Authores inue-

    nio,

    D Y N A S T I A XXV.
    t,
    !Äthiopunou •

    Sabachu, f«tt T Nitiumhuius Dynaftias fecit Sebachus, vel vtalijsSabazius,quiiEthiops


    sebazius, ; perhibçtur , Hic enim^^leTiicîôBofchoro potitur ¿gypto, do

    quo ftc loquitur Qiodorus ; Sabaçus genere JEthiops Deorum cuitи , libera-
    prudenterad» litatefe ff4 çœtçris legibus excel/ensy argumentum virtutù em VeI maximum
    "»mißrat *, fit integrity,, VtiliJí in firuandis legibus animaduerfio . Nam capite damnatos
    nequáquam mortis affecit poind у fid opus faceré Vintlos compedibus per Vrbes
    coegit : qua res non paruQ extitit vecligalia multas enim\ ex eo feruitio pec units
    contvaxh : еогцт operâ multos aggeres çonïlruxit : filfas Varys locis opportu
    ne fecit ; ita poena acerhitatem leniu.it , £SP inutilem pom* afperitatenu»
    in magnum çommodum Vertit , Eius egregiam pietatem , à principio vit<t
    Jua insiittitionem facile yuisex Vifione fimnij percipiat . Уifus cH ei Veus¡ qui
    Tbebis, coliturjinfomna dicerey Regnum ipfius in JEgyptiosy neque fœlix , ñeque
    diuturnumforty niß $acerdotibus ¿Egjpti omnibus occifisy per media ipforum ca-
    Vitrb,fcatH dauern cum fuis, tranßret , Hoc fomno fiepiiis oblato , omnes Vndiq, Sacerdotes
    4icatReg,no. ç0Mocauitx narratifs qu<e per fomnium acceperat : Nolle fi ,inquit ,in JEgypto
    manentemy alicui perniciem ílruerex fed malle fi puru^n отпщ filutum feiere
    ahJBgypto difcedere^fatifq, vitam reddereyquam impid bade per Iniquitätcm regno
    potiri i ita ¿Egyptijs regno tradito} in JBtbiopiam redyt . In locum verö Saba-
    zij
    . SYNTAG.I. DE REGIBVS jEGYPTI, 99 cap.x.

    zíj fucceflit Sebichus, feu vt Herodotus vult, Sethon, & huncTaracbus Sebychus.
    iEthiop?, de quo, quod dicamus, non habemus . var»ehus,

    D Y N A S T I A XXVI.

    Duodeeemuirorum-* *

    M Erres jEthiops primus rcgnum adminiftrauic ; quern fecutus Ste- Мвф,


    phinatis, & hunc Nechao feu Nichepfos : quibus vita functis Ж- JSjJ*"
    gyptij duobus annis abfque Rege fuerunt, turbatis omnibus, cùmctiam
    ad bella peruentum effet.
    Duodecim igitur loco Regis è maioribus Duces praeficiuntur , qui
    bus oinnis regni cura commilsa eft . Verum cum annis quindecim fi-
    mul imperium tenuiffent, Regnum ad vnumreductum eft s hac de caufa.
    Cùmftato tempore hi duodecemuiri facrificaffent in templo Vulcani , &
    vltimo die feftolibaturi effent, porrexit eis Pontifex áureas phialas, qui
    bus libare confueuerant , aberrans numerum, duodecim videlicet viris
    vndecim phialas porrexit. Vbi Pfammeticus? qui poftremus eorumfta-
    bar, cùm non haberet phialam, detra&am fib i aercam galeam tenuit , li-
    bauitquej ferebant autem & cœteri omnes Reges , & tunc quoque ge-
    ftabant galeas . Nec tum quidem dolo malo Pfammeticus galeam cenuit .
    Cœteri tarnen id confultô fa&um effe à Pfammetico exiftimantes , &irx»
    memoriam reuocantes oraculi refponfum, eum folum yEgypti Regem fu
    turum, qui aerea in phiala libaffet, eum maxima potential fua? parte cxu-
    tum in paluftria relegarunt; qui tandem Ionibus adiuuantibus, qui ca-
    fu in paludes appulerant, /Egyptum violenter récupérât : quo admini.
    ftrato annis quadraginta quatuor, filius eius Apries nomine , haeres regni *oút»?¿¡&-
    fa&us eft, fecundumHerodotum &Diodorum í quamuis Eufebius inter pt°..
    Pfammeticum & Apries, duos alios adhuc Reges ponat Nechao, feu Ne- nSó.
    cephos, & Pfammiten . Apries itaque feu Vaphres , qui fecundum auum pramnme*'

    fuum Pfammeticum iortunatiffimus extitit omnium ad earn aetatem Re-


    gum, 25. dominatus annos . Quod intra tempus & bellum Sidoni intii-
    lit, & cum Tyro pugnâ nauali contendit . Succeifit Apriem Amaiîs» feu AnjfJ
    vt Eufebius Anamafis, idque eâ, quâ fequitur ratione enarrat Herodo
    tus . Cum aduerfus Cyrenaeos Apries exercitu miflo magnam cladem ac-
    cepiflêt,id ei imputantes y£gyptij rebellauerunt, opinati , fe ab illo irt.
    apertam perniciem fuiffe dimiflos; vt hisinternecione deletis,ipfe Aegy-
    ptijs imperaret fecurius . Haec grauiter ferentes, plerique ab eo deiciue,
    runt, id vbi rcfciuit Apries, mittit ad eos verbis iedandos Amafin ; qui
    cum perueniffet, reprehendenfquediffuaderet, ne talia facerent, quidam
    Aegyptiorum ci à tergo ftans galeam circumdat,eaque circumdata , in-
    quit, le i Ham ob regnum impofuifle ; nec hoc eo inuito factum fuit , vt
    oftendit î nam iimulatque ab ijs,qui defciuerant Aegyptijs declaratus ef
    fet Rex,fefe apparabat, tanquam contra Apriem moturus , His cogni-
    tjs Apries mittit quendam hominem nomine Patarbemin, vt Amafin, ad
    cap. X, loo OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    fe pcrduccrct . Verum cum infe&o ncgotio ad Regem Apriem redijflet $


    Apries irá percitus , Petarbemi aures , nafumque praecidi iubet ¡ id in-
    tuentes cceteri ^gyptij, qui cum eo hacienus fenferant, virum inter eos
    probatiífimum cam fœdè indignèque tra£latum,nc tantifper quidem dif
    ferences, ad cœteros tranfeunt, fefeque Amafi tradunt . His auditis A-
    pries armatis auxiliarijs exLaribus & Ionibus circicer 30000. in Aegy-
    ptios tendit. Praîlio itaque circa Marium pagumcommiffo, Aegyptio-
    rum res fuperior fuit; itaque captu« Apries,ftrangulatufq,- intérêt. Ama»
    fis fufcepto regno iuftè imperauit annos jf. quo fatis fundo Dynaftia».
    teiijc vigefîma feptima incepit: quâ Cambyfes PerfarumRexAegyptumarmis
    capir, circa annum Olymp. 63. quâ vidor in ftadio fuit ParmenidesCa-
    merinaeus,

    D Y N A S T I A XXVII,

    Perfarum-*.

    C'mbyfes' T T A с Dynaftia tranflatum cft Imperium ^£gyptiacum ab indigetibus


    Periarunui J_ Л ad exreros j nam Cambyfes Rex Perfarura со armis in fuam pote-
    teftatem redaéto, non hominibus tantunb fed & Dijs religionique bellum
    indixiíTe videbatur ; Aras enim inuertit, ftatuas comminuic,fuperbas Py-
    ramidum & Obelifcorum moles, aliafque fabricas ferro ignique confum-
    pfit ; obtinuit ./Egypt um anno quinto regnifui, vfque ad Darium filiunx»
    Xerxis, annis 1 50.

    DYNASTIA XXVIII.

    Xerxium-» .

    Xcrxet. XErxes poft Cambyfis fucceíTores Regno ^Egyptio potitur > quem,
    plures huius nominis in imperio fecuti funt . Floruerunt hoc tem
    pore çeleberrimi quique feriptores, Hieronymus Syracufanus, .¿Efchylus,
    Findarus, Sophocles, Euripides, Herodotus, Xeuxis, Heftcr,& Affuerus,
    Efdras, Parmenides» plato nafeitur,

    DYNASTIA XXIX.

    Aumhaw, ГТ Ac Dynaftia, cum iam à Perfis Mgy ptiacum imperium receffiflet ,


    SÄ!?' шТХ Primus « noua familia imperauit Amarthaeus j poft quem Nephe-
    riies, 5c vitimus denique Achoris regnarunt .

    Dr-
    SYNTAG. I DE REGEBVS JEGYPTI. ; toi cXp.x.

    с- • D Y N A S T I A XXX*
    y'. ■.;.•'.:•>

    Mendeiîorum-э .

    F Vic hui us Dynaftiar primus Pfammutes, cuius tempore Plato floruit ; Pûmmutes.
    Pfammuti fucceffit Nepheritcs ; poífc Nepheriten Neftabo, fett N* ffif
    cianebus 4 * .

    D Y N A S T I A XXXI.

    Euenitarum.» .

    Vius Dynaftiae primum egit Theo, qui relicto regno fugit in Ara- Theo:
    biam ; floruit hac tempeftate Ariftoteles, Platonis difcipulus .
    H

    DYNAST I A XXXIL
    * »

    Et vltima ^gyptiorum-e .

    E&anebus primus huius Dynaftiae 8c vltimus ;fuit Magus & incan- JJJJSfj,
    tator maxi m us . Nam per faícinattones & mágicas praeftigias á cantatorma-
    N
    dœmone multa extorfit, ad futurum rerum ftatum fpeSantia . Inter cce. wmui'

    teras diuinationes & mágicas incantationcs ( Leucanomantiam ) eas ni-


    mirum, quae in pelui aquâ plena exhiberi folent , exercuit . Nam cùrru
    Artaxerxes Ochus in procindu effet ad ^gyptum occupandam , Necia-
    nebus,cum per oraculahuiufmodi mágica comperiflet, JEgyptiaci impe-
    rij per Ochum deftru&ionem ; ingenti auri ac pretioforum lapidum vi
    8c quiequid in gaxophylacio regio denique eximium erat, conuafato, ß-
    mulatoque habitu infeijs omnibus in Macedonian! fugit ; ( etil ali) eum ,
    vt Eufebius, in ./fcthiopiam fugiffe malinc) vbi magicis exercitijs Olym
    pia Philippi Macedonum coniugefafeinata, cum ei perfuafiffet, futurum
    vt ex Deo Hammone filium conciperct,qui vniuerfoOrbi imperaretjipie pnerA|e.
    fub forma di&i Hammonis , ( cuius ípeciem Olympia? per incantationes
    in fomno iam exhibuerat) Reginas concumbens>generauit filium, qui
    pofteà ob rerum geftarum gloriam Alexander magn us dicbiseíl . Narrât
    Ьагс Ioíeph Ben Gorion . Verum nos de Magia huius Regis & artibus va- **» с«««_>
    rijs, quas ab j£gyptijsha;redirate aeeeperat, multa fuo loco dicemus. 1 4"
    Atque iub hoc Rege ^gyptiorum regnum deftruclum, à Perfarurru
    Rcgibus tranilatum, Grœcorum imperio acceffît ; nam Necbnebô pulfô, ochu$ feu
    Ochus qui & Artaxerxes, fecundus Perfarum Rex eó potitus eft, quo fa- £ХЛп.
    tis conceffo, filium Arfen fubrogauir in locum fuum > poft quern Darius
    fucceffit fîlius Arfis ; qui poftquam fex annis id adminiftraflet ; Alexan- Alexander
    der Magnus,in Babylone interfecto Dariô,fîcut totum Perfarum Regnum tMsm'

    fuo dominio fubiecit, fie 8c iEgyptum vniuerfam . Alexandre vero 3 4.


    ictatis fuae anno in Babylon : defu ido, imperioque in multos tranflato ,
    *- • diuerfi
    САЬ S: Ш 0ED1P! 4ÇYPTIACI TEMPLVM ÎSIACVM

    ♦ diuerfí regnarunç , Arque ^Egyptus quidem Ptolomasis in fortem obtigit,


    * quo adminiftrato per 300. fermé annos à Ptolomaeis adCleopatram , ab
    hacdemùm ad Romanos deuolutum,& à Romanis ad Mahumetanos, tan
    dem à gloria fuá defciuit .
    Atque has funt j 2,. Dynaftiae, per quas ^gyptiorum imperium \rù
    4i$a témpora propagatum fuit, quarum zi. duae ex Grascis defcri-
    pfimus, eas nimirum, quas à decima fexta initium fumunt,reliquis quin-
    dec im ex Arabum monumentis depromptis.
    Toturn itaque ijlud temporum interuallum, quo ab orbe condito,
    & à diluuio Orbis vfque ad falutis noftrae aduentum, >Egypti dominium^
    perftitit ; in quatuor partes feu temporum difcr'nnina partiri vifura fuit,
    ita quidem, vt totum illud temporis fpacium ab orbe condito vfque ad
    diluuium dicamus Dynaftias ^Egypti primaeuas fecundùm mentem Ara
    bum 5 à diluuio verô vfque ad Abrahami natiuitatem>dicamus Dynaftiam
    Peorum,feu Heroum Regnum . Ab Abrahami vero natitwtate feu Hori
    poftremi Deorum vfque ad annum, quo Ochus Rex Perfarum ^gypto
    potitus eft, regnum Pharaonicum appellemus. Spacium denique hinc
    ad Chriftum, regnum inícribamusPtólomaicum . Sic enim fiet, vc omni-r
    bus ijs, quae confufionem temporum , aliafque inconuenientias adferro
    poflunt, vitatis, maiori luce, & claritate procedamus . Videbis autenb
    in hac fequenti Pinace Chronologico fingulos .flLgypti Reges à Chamo
    ineipiendo vfque ad Iulium Caefarem ordine pofitos, cum annis , quibus
    vnufquifque regnauit, correfpondentibus annis à Mundo condito & di
    luuio elapfis i quibus etiam addidimus Viros illuftres , qui fub vniufcu-
    iufque Regis dominio tunc in Orbe clarebant, aliaque memoria digna »
    quae comparebunt in fubieâa noftra Chronographia . Multum eninu
    pr'oderit haec Chronographia cum ad opus noftrum ex integro inteUi*
    gendum, tum ad locos difficiles, quae pafsim çirca temporum^
    rationem occurrunt, explicandos, eâ igitur
    vtere, & fruerçj .

    CHRO-
    ' SYNTAG. L DE REGBVS ÄGYPTI. lIÔ} cap.x.

    CHRONOLOGIA
    - •
    Regüm Aegypti,

    REGNVM DEOR.VM

    S E V HEROVM

    Quod Manethon decimam fextam Dynaftiam Thebseo

    rum appellat, incipit àconfufione línguarum, &

    durât vfque ad defcenfum Iacob

    in Aegyptum.

    Anni 1 Anni 1 Nomina_j Anni j Hebraeo- Aliorum Anni


    M un- j diluui) I Regurrb qucîs 1 rum viri Reg no- Mun-
    di iux iuxtà 1 jfcgypti . quilque illuftres. rum me di iux
    tà Ge He- 1 regna- morabi tà Eu-
    nebrar braeor. | ,1 uit. lia . feb.&
    dunb CÓpUt. j j 7o.Int.

    Annus 1 Cham fi inuenitur.


    res No'é colo Trima-» 11^1
    » i
    diluuij lius Noë , nias moli- rudimen- Annus
    1656 Saturnu* tur. ta Q(egrit diluuij
    iuxtà diftus Zo- Jßjr. iuxtà
    1
    Hebr. m roaßer 1 70. In-
    Authoi
    apud
    ti
    Chus JE- terpr.
    l Mifraim■ fi-
    1810 j Afir is? thiopiam &Eu-
    lius Chami
    Nembrod . admini- feb.
    Iuppiter&
    . ! Phaleg îbrat.
    I948 2.92 Oíiris L
    Confußo
    Aegypti.
    1
    lingua\ru> .
    Im
    Mercurius, Minus &
    3 u jibraha-
    Faunus di- •m Mgyakus ,
    mus.
    Ö.
    £tus,quem <L»
    alijSeruch, С
    о
    nosMercu- а
    и ■
    rium Trif-
    megiftuiib се Abraham
    dicimus. •С
    «-4 genuit
    — g
    i -S Ifitac in~*
    1 |4 IVulcanus.
    1
    Germs an
    Ц j Sol filius 1 * no œtatis
    1 I j Vulcani . 1 Q
    fit* I OO. TSlinus <&
    j
    CAP* X. 194 OEDJPI AEGYPTIACI TEMPLVM KIACVM

    Anni Anni Nomina^ Anni Hebra: 0- Aliorum 1 Anni


    Mundi diluij Regunb queîs rum viri Regno- Mundi
    iuxtà £ ebr»o- Aegypti quifque illurtres. rum me iuxtâ
    rum 8c Gene- f regna- morabi Eufeb.
    brardi compu- uit. lia .
    tunb. « Interp.
    1
    «
    6 Sofis , So- 1 Noe mort' Sentira-
    t • * • t t
    tbis vel tur . mis longe
    Sochis lateq. do-
    • . 1
    Oiiris 8c Melchije- m'tnantur
    ! 17
    dech fum- • in (Baby
    1 1 Ids
    musfacer- lonia , feu
    8 Horus iiue
    dos, qui pu- JJfyria ,
    That , iux-
    mur ejfe ßcuti 1л-
    ta\ nosTrif-
    и nigent in
    ¿006 megiili fi- s Semu*
    •S Italians y
    Iius, vltb С
    и
    3 ■ Siciomj in
    mus Deo- G
    • i-* Gracia.
    rurn. v> .
    »
    1*

    XVII. Paß.
    S Ifaae. [ Initium
    103.an.dur. <
    lacobns 1$egni Ar
    Menas
    3- defcendit cbiuorum,
    ZI 0^ Mithras
    453 те m ASgy-\ primus
    Ofiris 3460
    u ptum-> eius <Цех
    Vexores О Nafcttur Inachus
    Apis •м
    G tituben. Memphis
    Epaphus U
    G Mifraïm • conditor .
    Confun- О
    Mercurius
    duntur hi
    Trifmeg.
    pafsim pro
    A quïbus
    vno Rege«> vt
    *G prima li-
    vide fuprà,
    terarur)L-9
    vel fecun-
    '5b fundamen
    dùm nos w *
    ta iacla,Q-
    Saturnus
    behfci ere-
    iunior Q
    1 Sl'hbierogly
    Rheafiuo
    phicœdifci-
    Ifis
    1' ' plina in-
    Mercurius
    flitutiopro
    cóíiliarius.
    fetlafuit, [
    Meframu- . í
    £5° ad po.
    thifis ñlius i
    fieros pro
    Ifid.&Ofi- ■ I
    1 págala. 1
    iridisHorus
    1 I . -I!
    aa—mm
    i . SYNTAG. I, DE REGBVS JËGYPTL ,^ cap.

    1
    R Б G N V M P HA R A О N ГС V M
    / -i

    jQuam Mancthon vocat Dynaftiam Politanorum, inci-

    1 pitfàtemporibus,quolacob in Aegyptum defcen-

    dit, & durât vique ad Artaxerxis feu

    Öchi in Aegyptum expe- ; »■ ~T - -

    ditionemj.

    Anni j Anni I (Nomina-* [Anni Hebraeo- Aiiorunu Anni


    Mundi j diluui; I I :guJTL. I vitse rum viri Regnoruro Mun-
    iuxtà Hebraso- Ácgypti. ¡ inRc ( illuftres, memora- Jdiiux-
    rum compu- Dynaft.xS, I gimi- geilaque , ia. ¡ta Eu-
    tum. PoIitan0r. I ne-» и ;
    febium
    л ~ i 1

    I ,j Amafie jz5 Ifaac mori- Iam tum-»


    1 tur. Atgypttj Co
    63 3 1**. jChebron : Iofeph >é- ; lebant be-
    Ч
    nundatur à ïlid* pro
    1 ; 1 1 !
    fratribus . Numin'tb.
    3 Ameno- | 2 1
    A Monjes na- Sparta con-
    I phis |j
    fiitur. dita eîl .
    j ¡4 [Mefres iz
    Vocatur à Mundi Ré
    1 j j feu Myri s
    Veo. gna Varia
    ¿360 J704 |5 ¡Miíphar- 26 S. Iobfloret. conílituta. З550
    1 1 J muthofis !
    Reges fla~
    1 6 rTuthe- }p rent Ipke-
    ¡ ¡mofis j reus Jjfy-

    31 riorum i?
    editlum de Ortbopo-
    mafculisHe lis Sicyo- I
    8 , j Horus 3*
    braorum in n'torum.
    1
    terimendis . Memmnis
    Acen- 1 2
    1 Vixit circa ]flatua
    chres , feu
    hfc témpora í Prometb.
    Acencris
    ahm Merc, Argos, i
    Trifnegiß. Cecrops. 1
    o J Achoris I Mofis 80. i Diluuium I
    1 anm agens , deucalionis
    1
    I dux itinert s Í3" incen-
    I
    I ex Mgypto dium Plute-
    820 I НеЬглогит tbontis.
    I
    ejßcitur .

    1 I o. Plaga. 3690

    O Anni
    Anni Anm I Nomina^ Án ni Hebraeo- I Aliorum Anni ,
    Murç- Regqm/I yit& rura yirj \i Regno*" [/Mun-
    di iuxtà He ^gypti , in Re illuftres. rum me di iux-
    fa raeor um со in \ m в • -- gimi- morably tà Ец-|
    put um. no. На» . • feb.'&

    i fjrcfclntJ

    ï j Ççnchres \i6 Floruit r.^r


    I
    Iethro'tfMm Corinthus
    i I i z i Acherres .
    plures cum conditur.
    I j 1 3 I Cherres [Trifmegißo Lacœdœmon] 17 to
    { 14 j Armeus 5 confundünti conditur <f
    [544
    I ' J feuDanaus Mofes in de Dardwa.
    .■
    firió pr<eefl Cadmus ' &r 578°
    I RameiTeç 68
    \ populo. ' \ Tbœnixcvn-
    di&us
    \1о/ие' .. \ ; dunt Sydo-
    yfcgyptus
    \Qthoniel nem is* Ty-
    i^jMcnophis 1 40 JotL rum.
    I feu Меди- 1
    ЫЪагda
    1 meiern He
    1 Dynaíi . i 9 . ma régnât
    Lartu 2,01 breos habue \Tros ,
    1
    2714. ¡1058 Zcthus,So runt alieni- |
    55
    thisObeli- gem fubie-
    fc. ere&or. Ш*аппк . Amphion .
    I
    18. qui co- Dionyfius
    2 Ramefíes 66
    pulatur an- \ftu Liber pa
    filiusSothis
    nis .Aothfe- ter Indos
    obel.ereft.
    cundum tfra- aggreditur .
    ■ Sefoftris j 33 1 dkionem.
    I Orpheus .
    2893 i I337 i obéi-, erè&. | Debbora , Ел quœ de
    I Nunconus 4Q Barachy Gi Sphynge ç$*
    í4 1 fîlius, obel. deon, Abi-* \Oedipo ç$*
    ! ere&or. meleeb7 Argonaut is
    i
    \ TI?ola. dicuntur-^
    '5 Thuoris,
    2-947 J1292 Capitur
    Thonisfeu
    Troia. Herctilùla*
    Thüles 3S>5?
    lairylepbet) bores.
    TfynaÏÏ. 20.
    Labdon , \Latinis re-
    Diapol.ijS
    Hefebon , \gttatA£neas
    J Cetes feu incer Sampfon,
    Protheus. ti an- Jguem ob
    Í г , Prothei fil. « ni i fortitudine

    I Hie feptem alij multi cum^ Afcanw re


    Í
    I dicuntur regnaf- Hercule со, \ticioNouer-\
    licloNouer-
    1340 I fe, inter quos fandunt . \ сл regno \
    ' SYlNTAG. I. DE REGIBVS íEGYPTL ю7 cap.x.

    Anni j Anni Nomina^ Anni Hebraeo- Aliorunb Anni


    Mundi J diluuij Regunb vitae rum viri Regriorum Mun
    iuxtiHebraso- Aegyptu in Re illuftres , memora di iux-
    rum compu- gimi- geilaque . bilia. tà Eu-
    tum. ■ no febium
    I
    i jNileus ¡14 PoßSampfi- Lauimj Jh-
    I « пет Heli bam lowam
    о,
    1 2. 1 Chemnes | 1 9 \jacerdos 40. cvndidh tat*
    annis prœeît Syluiutru*
    1 Í 1
    popula Ifra'é Poßhumum
    3 Ccphus
    Utico. frat rem fui*
    Г
    1 î Samuel Mneœ ex
    4 j'Mynceri- го
    1 Tropbeta . Ьлшпга fi-
    1 1 nus
    Saul. iium cut/L-3
    3006 ¡Fuerunt
    1 Dauid. fumma pie-
    poll: hos a-
    tate educa-
    lij Reges
    uit.
    quorum*
    nomina in
    cognita-,
    1 func 1

    1 Vynaítios Salomon *
    \XXA.Mem
    1 1 phitarum. Su/achinL-}
    3020 1364 i jSmendes гб \^fm Sejaccjui
    1 I feu Siraan- ЩоЬоат~* idem eß cum
    ♦ jdius Abiay Achia Smende^>
    í Samui (Pro contra Iu\-
    Pleulcníés i
    phet* ; dœos pu- 4ZQ0
    i4'
    ЯЬАш , Те- gnans ß>o~
    $ 1 Nepher-
    hu у O^ias j Hat tern-
    j cherres
    Micbea* . рЫпиз .
    5272- \15S6 |4 /Amenoph. I9
    lyberinus
    j 1 5 1 Olbchor , 6 Ocholtas j Sjluiusy à
    I 6. L Spinaces | 9 Ioram quo TjberU
    Eluvs diclusinltA
    I 7 i Perlüfenna 35 X y
    — j Zacharias. Uarevnat ...
    1622 1 »Vyna/t. 21. . j TT ir
    i I /• I ! tleliims „ In ftalia re-
    \ Sattarum. j i
    gnat Aremu-
    [Scnfcoria J zi j Ioas
    lus Syluius.
    I feu Cheo- | ! Jmaßi jiuentinui
    Sjluiusltex
    1 Olorchon I 1 5 I Latinorum.

    О i Anni
    CAP. X. л o8 ÖEDIPI ÄGYPTIÄCI TEMHLYM ISIÄC VM

    Anni I Anni J Nomina-j Anni j Hebreo- j Aliorum Апш .


    Mun- I diluuij Rcgurru vitae I rum viri I Rcgno- Mun-
    illuftres. i rum me di íuk-
    di iuxtà He- I inRe
    braeorum com girai- morabi tà Ец-
    putum. no . lia . feb. &

    I 7o.Int.
    i 3 Tachelo- 13 j Tropbeta- Procos Syl-
    1 1 1 fio - bant apud uiusihicfuit
    • Hebrœos Auentinifu- 43 80
    * Dynasl. 13.
    perioris fi
    Tantt arum.
    lottos, lias.
    Зг78 i Petubaftis 25 J
    Arnulf*
    z j Oforthon Zacharias . Syluw-,

    J 3 Pfammus 10 Hic Olym-


    piadum tni-
    iwm. %tmus ist
    I I Oy naïl' 24.
    I Romulus.
    I 1 Legifiato-
    3300 1644 1
    I rum- %oma con- 4410
    "I
    I \ Bocchorus I 43 I ditur,
    I Pynait. 2 5 • jicha^ .
    jfïtbiopum. Eusebias. Romulus 4460
    Sabachon.
    feu Saba- 1 Templa <&
    1 1
    zius Ofee. - mum fx -
    ] i j Sebychus 12 Ißtas. truit Щота
    I
    338Q 1 1724 Tarachus_ |jt<о Manajfes Mydas ré
    ■ impius Ifoia gnât гп^л - -
    Vynaß. 25 interfecit , Pbrygia.
    Vuodecem-
    flatuamg. \SyraXufA .
    yirornni . fuarn pojuut conduntur .
    Merres quinquéfa Numa !?о-
    ^chiops des búhente. pilius.
    Stephina- I Tullus Ho- 4JIO
    r
    tis 1 7 Цаттоп. ßiliusi
    1
    Ancus
    Nechao j
    3
    Martins,
    feu Nice- 1
    hfias^ex
    pfos 1 6
    ludaornm-*
    1 Hie duo-
    1 cum Necbao
    r decemviri
    ne AZgyptio- Tarquinius
    1 regnant.
    1 ' rum %egt-* prifcus Capi-
    3435" ¡1779 ¡4 IPiammeti- ¡44 congrefjus toliuin ex
    1 1 1 CUS j occiditur. \ truit. Г
    SYNTAG. ir DE REGIBVS ^GYPTI. 109, CAP.-X-"

    Anni Anni \ Nomina^ Anni Viri iHu- j АГюгипь Anni


    Mun- diluui; I Regutîb vitae ftresHè- jReg.nofum M un-
    di He- >£gyptk in re- brsorum. |mcmora-: di iux-
    braeo- gimi- bilia. tà Eu-
    rum. no I I fefetô.

    5 Nechao 1 6 N ahucho- [Circus


    domfir lu m* ddifica-

    | 6 jPfammi- 1 1 dœam eapit, catur л Tar-

    1 j tes Jpoliat tem- quin.Trifco. ¡


    !
    plumfmpa- Seruius \
    1 Apries ièu
    trkm redit Tullïus Rex
    Vapres 30
    \ manubtjs Steßcbores,
    I 1
    onußus. Sapboy <s?
    189 8 * AAnaraa fis j 43
    Daniel, Ale jus •
    eu Amafis j
    inanias , Maßlia-9 461 о
    { Avarias, &r conditur .
    1 Dynaft. íj. j _ Mifitl. Solon* TIm-
    I
    » j Œerfarum-» Olymp. 47. les,Aïfopus,
    ' Gambyfes Daniel {? Crœfus y Ana
    I I & fucceffo. Ezechiel. ximeneSjEc-
    {res ! lefusfilius cl'tpßn Solis Í
    ¡31
    Darius Ufedecb £SP primivsTha-
    Perfa-, ' 48 fZorobabel. lespr*dicit.
    Zacharias, Cyrus inter-
    r-, l Arsábanus ficitur à "
    3
    Perfarurrb Malachias'. Tljomyri.

    Rex" " 8 Capt'mitas \ Pythagoras.


    (Babjlonica Tarquinius
    Dynafl. 2 8-
    fub Cyro in- \fuperbus re-
    3«9$ 1039 Xerxtum .
    cipit, durât znoexuitur
    Xerxes V. 20
    Vjfque ad ob COrrtiptTt] 4*7o
    I annum fe- àfilio Ьы-
    2 Artaxer- A
    cunduriLji cretiam.
    xes Longi-
    Dary. Herodotus
    manus
    Eflras . T'mdarùs.
    vil ; 40
    Sdfraies na- Hieron. So- 47*0
    Xerxes z Jcitur. phoclesiXw
    VIII. men- Heiler er xis , Hera-
    Sogdianus fcs Afuerus- clitustZeno
    IX. 8 Pberecydes .
    j Darius? Maccbabço- Roma Coto-
    J749 2°73 («9
    I Nothus rum Re- fules creati .
    ! X. gnum . Hippocra- 1
    S
    i S
    cap. X, i to OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Anni Anui Nomina^ -Anni j Hebraco- Aliorum Änbi


    Mundi dilib Rcgunb vitjç I rum viri Regno- Mundi
    iuxti ui; Aegypq inre-'jilluftres, rum me- iuxtâ
    Hebr. j gimi- I morabi* Eufeb.
    comp I ,ne. j ilia.

    Dynafl. 29. Neemitf Initiumbel*


    jEgyptia. muros Hie- Ii Pelopone-
    I Amarthçus rufalem re* ßaci.
    Saites 6 Haurat Eudoxus 4790

    Nepheri- Gnidius

    ces 6 claret.
    ! Г
    Hefter, JEgyptus re-
    1 i 9 I Achoris i i ¿
    Mardochfus .cefitaPerftS
    Dynaß. 3 0.
    Diogenes I Dionyßus
    Mindefioru.
    Сутан tyranny.
    I Pfam m Li
    Cartaginen-
    tes i Speufippm ßumbellum.
    !* INepheri- men£ Plato philo-
    |tes 4 Tribuni mi ßphu-s.
    "
    Ne&ane- litares pro Euagoras.

    !" Ibus IS confulibm Ifocrates


    ejje cœperut. %betor.
    Dynaîl. 3 1 .
    Artaxerxes Dionyßus
    Euenitarü.
    Theo 2 XILquity* <!{ex Sici/U
    I
    Ochus. moritur . 4840
    ! Dynaß. 3 г.
    1 Philippus
    i694 I Ne&ane- i
    Nafcitur Macedonum
    busvltimus
    Alexander Rex.
    Rex -£gy-
    Magnus, i Aristoteles.
    pti. j 18
    j Demoßhen.

    Atque Ыс ^42gyptiorum Regnum deftru&um eft . Ab ^Egyptijs


    enim poftmodum ad Ochum,ab hoc adDarium,quô interfecto ad Ale
    xandrum Magnum, hoc vero defun&ô adPtolomaeos deuolutum
    eftj quorum primus eft
    ; Г. SVNTAG. l DE RËGIBVS ¿EGYPTf. tu

    Anni I Anni Nomina., J Anni Hebraeo-V Aliorum Anni


    Mundi } à dilu- Regunb j vitas ¡ rum viri Regno- Mundi I
    iuxtà I uio. Aegypti inVe- J illuftres. rum me iuxtà
    Hebr. jgimi-j morabi Eufeb.l
    comp. lia .
    I
    37*o 2074 1 T I Ptolomçus! I Aîdificatur
    Lagifilius Ï40 jintiocbia. 4880
    37^3 ptolomçus j Septuagin-
    Philàdel- ta Interpre
    phus 1 38 tes Vocauit. 4020
    2IJ* Ptolomçus
    . -. i 1 1 - . Euerge- <BibUotheca Initium belli
    tes ! 26 Alexandria punid I. Ï4980
    2177 Ptolomçus inßruxit.
    Ccraunus Maccbabà
    j Philopa- hoc tempore
    tor I 17 illuflres i
    3850 Z194 5 ! Ptolomçus ludas Mac- lnitium-я
    Epiphancs сЬаЬлш. belli punici
    3873 zz.17 6 1 Ptolomçus Mcimus. IL J 502.0
    Philome-
    tor 1 j 24 Portento-»
    3009 I Ptolomçus Icnatbas . Hierofoly-
    Euërge- • mis Ytßt-э
    tes J 29 Êaccbides.
    £Z8l 8 I Ptolomçus Cartbago
    39 37,
    phyfcon- Herodes euertitur .
    Soter j 17 Jßalanita
    2,2,97 9 j Ptolomçus cut bums Iugurtbinn [5100
    39J3
    Alexander nominis alij bellum
    à matro i fiiccedmt.
    Cleopatra fysgeîU à
    eie&us ¡8 Cleopatra
    I
    2315 jio Ptolomçus M. Antanio
    397»
    Auletes Pompeio.
    Cleopatra
    }
    ! i Et "рой i 5150
    I Nafcitur
    4.006 1.231° hos ad Ro- /
    ßeatißmas
    manos
    Dei Geni*
    tranflatú ;
    truc.
    cuius pri
    mas fuit
    Iulius Cçf. i
    CAf, чг O0MPI -ffiGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    А В А С V S .

    Chronologicusíexaetatumíeutemporum, quae font ab

    Orbe condito ad Chrifti Aduentum, correfponden-

    tium praecipuis Aegyptiorum Dynaftijs.

    Ex haç parte Numeri an-


    Abacum ingre- I Í S? SU norurtb
    V
    dere pro numeJ ^ Mundi iux-
    о
    ris шзаз сощ- /-£3 В tà Hebraeo-
    en S!- 4á S
    putum Не» Ou* d rum compu-
    brxorum . ¿ IS .гП ^ tum ponun-

    ] * Ojo
    >J Sets '52 & tur intra_.
    (íriangulum
    "ö ГЗ N h3 ABC.

    |Ab orbe co 1656 3514 4067


    di to vfque

    |Adiluuio& •39 959 1848 2401


    H39
    Dyn. XVI.

    Ab ortu Abra 580 720 1200 1619 2172 A capciuicateu


    ham & Dyn. Babylonis
    Paftorum.
    Ab exicu do 1039 459 48o 8?9 1452 A quarto anno
    Aegypto Salomonis
    A quarto an 1580 962. 419 972 Ab exitu do
    no Salomonis ^gypto
    A captiuitate 14351976 473 553 Ab ortu Abra
    Babylonis ham &Dyn.i7
    11957,2377 214211415 942 I o Adiluuio &
    Dynaft. 1 6.

    5199+619 41 60 $657 i84|2. 242 o A.b Adam &


    DI С condito mudo
    r

    Numeri An- \ \ \ Abhac parto


    norum iuxtà \ \ •I ingredieris

    computunb \ \ \ Abacum pro


    Eufebij ponunl \ numeris an
    tur intra trian^ \ no rum iux
    gulumADC. I ^ er O , «a o K 3 O tà Eufebiú .

    * * о- о Ф 3 G ' 8L
    ; SYNTAG. И. DE POLITICA ^EGYPT. . ji$ сар.ь

    SYNTAGMA I I,

    De Política Aegyptiorum» Jfaperijqäe.'^^

    propagandi , tùm conlèruandi modo, écratione* . .-;,*

    NTER cœteras Mundi natrones & populos nullah


    vnquam gens inuenta fuit,quae maiori curâ& vigiJan-
    tiâ,quàm Л-gyptia in reclè bèjuèqueinitituendseRei-
    pubJicasratione incubuerit. Hi enim,vti veras guber-
    nandi rationes ad-inoeneranty ita abfoIutiffirniVquoq} •

    veluti exemplar, &idea totius politise, omnium Scri-


    ptorum reftimonio, Regibus, 8c Princrpjbus vniuerlae
    rerrae ad imitandum propofita, nullo non tempore fuerunt . Nam cunu
    omne Imperium, 8c dominatum in Deo Opt. Max. & fupremi Numinis
    prouidenriá fundatum cognofcerent -, hoe vnicum prae cœteris fummo*
    pere curaíTe vi fi funt, vt totam Monarchiam ad normam fupremi Numi
    nis, &.Deorurn, vt aiunt, immortalium amuffîm dirigèrent ; fat benè Ce- voïitia&gy.
    cum^eri opinantes, il per religiofum cultum, honorem, & reuerentia/хъ 5S"cuUu
    0i;3 exhibitam,eos fibi conciliarent,apud quos rerum omnium eflet.conir Dei-
    ftitutum arbitrium . His enim vel per omiflionem patriorum rituum, vel
    per diiTolutorùm morum impunem licentiam ad indignationem concita-r Rat"'

    tts, nihil aliud fibi fuperefle rebantur, niíí populorumdiffidia , rebellio^


    mim periculofas machinationes , ac tandem vltimum regnorum , impe-
    riorumque ruinam & exterminuim . Ad qua? quidem praecauenda , fa-
    pienti fane eonfilio homines non perturbationibus animi deditos , пргь
    idiotas, & rerum inexpertes, vitiorumque contagioni fubie&os , fed,fa-
    cerdotes & philofophosfapientiâ confpicuos, longo rerum vfu 8c expe- 1
    rientüidofrosinpatrijs ritibus, diuinifque cœrimonijs probe cxerciratos, \-:.'
    quorum prudentiâ, & eonfilio omnia in Regno ricé adminiftrando gere-
    rentur, conftituere foliti erant , quos 8c in virtutis , 8c fapientiae palaeftr^
    comprobatos tandem in demortui Regis fucceffores defignabant , mini
    me eos regno aptos arbitrantes, qui fibi priùsnon imperaflent , aut per-
    turbationes, pernitiofofque animi arTe&ûs moderari non noflent. Atque
    hâc cura, & affîduâ vigilancia fa&umeft , vt regnum populari frequerb
    tia, Vrbium magnitudine, fubdicorum fapientiâ, omni denique rerum..
    humano generi neceíTariarum affluenciâ nulli fecundum, iam indè à tur-
    ris fob rica, vfq i adCambyfis in^Egyptum irruprionem,annis 158 г. quod
    nulii alteri Monarchic contigiííc conflar, in fumma femper concordia ,
    pace, & tranquilízate coníticeric.
    Recenfitis itaque vetuftorum temporum vfque ad Amafin ^Egypti
    rebus, nuncordinis racio poftulare videcur , vt & de moribus , inftitutisj
    ac vica policica pari palTu nonnihil quoque diíTeramus . Multa enim vç-
    ter ига vEgyptiorum a&a non folüm ab indigenis ultimaban tur magni,fed
    & apud GríEcos non parum admirationis habebant. Quamuis etiam fei-
    P rent
    GAP. I. 114 OEDIPI AGYPTIACÏ TEMPLVM ISIACVM

    rent jEgyptij adytum extcrnis difficilem ; со tamen veluti ad omnium


    artium ac difciplinarum Emporium, ad vi tae, morumque integritacerrb
    addifcendam difccdere plurimi ex pracftantiflîmis philofophis non inter-
    miferunr. Quô^verô rtodô, qua induftriâ,&arte, tanto tempore regnum
    ab omni exterorum inuafione immune conferuarint , hoc Syntagmato
    exponetur; quodvt quàm optimè fiat, à primo legum conditu aflum-
    ptum thema ordiemur .

    с A P V T I.

    • Di frima "Politices,fiu Monarchic bAegypiac* inßitutiom .

    ANno circiter trecentefímo ferè poftdiluuium , ex Шгре Сапапаго^


    rum prodijt vir quidam omnibus naturae dotibus ornatiííimus ,
    quemque natura ad artium, fcientiarumque arcana exploranda finxiflej
    Deus verô ad humanum genus eius ope erudiendum Mundo rudi adhue
    Mf^urij & impolito dediflè videbatur ; quern Arabes Idris , hoc eft , ViJputatoremt
    Jitf£,ytU nommant ; Phœnices Tautum, ^Egyptij Thouth , Grasci Mercmmm Tri/-
    ingeoium. megiUum dicunt . Erat enim ingenij acerrimi, fubtilitatis admiranda;
    & nature fcrutator indefeíTus, qui perpetua tum Noemi , tum filiorurrb,
    nepotumque conuerfatione de primaeui Mundi fbtu,moribus , ac diici«
    plinis certior faäus, hoc vnicum fategit , vt traditas à primaeuis Mundi
    patriarchisdifciplinasexcoleretjexculcas ad porteros confignaret : quod
    vt exa&iùs confequeretur, cum Ianigenis in Italia aliquantifper com-
    emßemit!- moratus^ omnem tum politicam viuendi rationem, tùm artium, cœtera.
    rumque difciplinarum initituta exacte did ici t ; deinde ad Mifraimum,
    qui tum temporis rerum in Aegypto poticbatur, adijt ; qui cum 8c ipfe
    Vtfarepö rerum nouarum ftudiofiffimus fecbtor effet, animumque ad magna & ar-
    git Agypci. dua in tentum perpetuo haberet ; oportune lane accedebat , vt eius ope
    fulciretur,qui & magnitudine animi ipfi baud impar * fcientiâ verô 8c
    intelle&ûs perfpicacitate multis quoque fuperarct parafangis ; atq; adeo
    mérito felix i 11 e princeps exiftimari debeat, qui dùm magna, ardua , &
    vitra communem hominum vigorem prsgrandia animo molimina conce
    pt t? talis ei adiungatur, cui à natura datum fit, magnos illos & praegrandes
    eonceptûs 8c velle & pofle in executionem medijs conuenientibus de-
    ducere. Huic igitur Mefraimo Régi fociabatur Idris Scriba , & eiufdem*
    fupremus Gonfiliarius ; pofteà regni quoque , Meframuthiíi filio рой;
    mortem patris Mefrat adhuc minorenni, particeps, fummus totius Aegy-
    ptiacae Monarchie Rex vicarius , tefte Chron. Alex . conftitutus eft.
    Cùm itaque regnum nullis adhuc firm i s llabilitum legibus , пес po
    lítica difciplinâ inftrucbum videretj ferió fecum expendit, quomodo
    exacbm viuendi formam regno libero adhuc & diflbluto inducere poll
    fet ; fed htcRbodw, hie filtusj quis enim effrpeni populo, & dominandi
    libídine veluti xftrô quodam percitô, dùm vnufquifque, quo voluntas &
    indomitus appetitus eum rapiebat,per fas & nefas pro líbica exequere-
    tur ,
    SYNTAG. П.: DE POLITICA .EGYPT. iiS cap.l

    cur, praefcriberet ? Magnum itaque negotium íibi aiTumpfifle videbatur,


    & vti erat peringeniofus,ita mature omnia praeponderansjdiim impcrium
    qualecunquc id tandem, fine religione confiftere minime pofle cogno-
    fceret ; facram quandam, atque oppidô myfteriofam do&rinam, quarrb
    &hieroglyphicampofteri dixerunt, eo quod faxis duriffimis , contra £j^Jg£
    omnes temporum iniurias, ceu perpetuo duraturam , fummô ingenio & picmf
    iludió claboratam aufpicatus eft ; qua legem diúiuam humanis i ta arde
    vinxit, vt qui hascorrumperet, illam mérito corrupiífe ceuferetur, Me-
    tum enim Deorum plurimùm ad fubditos in officio continendos, valere
    nôrat .
    Hincfubditi nouo illo fapientise inucnto inftimulati , Mercutio vi
    tro manus dedêre, ас veluti diuinum Numen cœlitus interram lapfuirb
    venerati, doftrinam politicam ijs exhibitam, ambabus, vt dici folet, ma-
    nibus amplexati, eo rigore feruandam duxerunt , quantô pofteà totanu
    ^gyptipoftcritatem feruaue,Scriptores luculentiffimis teftimonijs com-
    probarunt . Veruntamen, quia humana: voluntatis in legibus feruandis
    caducitatem probe nouerat, & vt fuarum conditarum Iegum perpetuos
    íiicceflbres haberet, facerdotum hominum íágaciffimorum, ingenio, ía-
    pientiâ&peritiâ rerum praecellentium,quibus folis ad regni fucceffionem
    aditus foret, inftituit Collegium j quibus artium? legumque à fe condita- Соп^юГа.
    rum normam tradidit, eofque iuramento adegit , ne praster ordinis fui cÔmScat
    homines , eandem vlli alteri communicarent ; praetereà facrificiorurru? gu^narale"
    rituumque in Numinibus qua eolendis, qua placandis prsefcriptas leges ,
    ijfdem veluti optimam hasreditatem reliquit j & quia foli facerdotes tan
    tas moli infufficientes putabantur , ijs varios veluti coadiutorum regni Adiutores r»-
    ordines fubftituic : primi ordinis erant Cantores , qui dubia ex legurrb canto"™,
    Mercurij digeftis circa Deorum hymnos,& laudes exorta foluerent, ratio- ÏS^SJJ
    nes vita: regiae ad fupremarum mentium ideas diípofitas edocerent. Se- bolum-
    cundi ordinis erant Horofcopi, quorum fymbolum erant horologium & Symboium
    palma, quos quatuor Mercurij de Aftrologia libros alto pe&ore imbibif- Horofcoporú
    fe oportebat jeorumque officium etat> temporura exa&am diítributio-
    лет in Deorum cultu peragendam obferuare , legum traditarum certis
    anni temporibus, dierumque folennijs populo praelegere ; feftorum jfta-
    tiuas folennitates iuxtaSolis,& Lunse, fiderumque curfum difpofitas
    perpetuó & conftanti tenore conferuare, magni enim culm primis in re
    gno rite adminiftrando momenti exaéhm temporum partitionem didi-?
    cerat . Tertij ordinis erant Hierogrammatiftse, id eft, Scriba» facrorurrb ,
    qui ílatutis comitijs aderant pennis in capite confpicui ; manibus & li- ^ÍJ"^
    brum, &regulam, in qua Sc atramentum ad fcribendiun, Sc iuncus , quo JJjJgJJ™",.
    in exarando vtuntur, tenebant, quos quidem hieroglyphicorum notiti¿
    apprimèinftructos, feientiam qua: eft demundi diípofitione , tertarum-
    que fitUjOrdinem quoqueSolis & Lunse, vti &cceterarum quinqué pla-
    netarum , ./Egypti adhaec Chorographiam , Nili deícriptionem, verbo
    omnia, quae quouis modo ad facrorum ritus & cerimonias , vti lunt , in-
    ftrumenta, ornamenta, locorum ímgulis Genijs dedicatorum notitiarrb ,
    P 2 men-
    САРД ut OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    menfurafque^uxri facrarqrh fculpturarum prsdcriptum requiri videban-


    Syiaboiums tur, exaftè caliere oportebat . Quarci ordinis erant Stoliftae , qui iuftitias
    тивш stoi«, çy^jç ц % calice ad libandum initmäi, çonfuetis comitijs & conciliabulis

    aderant, quorum officium erat, ea omnia, qua? ad facras difciplinas, & in-
    ilitutapertinebant,ad ea inuiolabili rigore ferulda>&illibato vigore cu-
    ftodienda follicitare, & il quae à primo rigore defeciffent, fummó ftudiö,
    cura, &foUiçitudine inftaurare 5 praetereà facriíicia oportuno tempore
    »ymboiaatü Per*geire? ^асга t*'%W&yw**> *d с^ > Ча% Apides , feu Vitulos facros,quà
    &m4nus çonfignandos, qua macbndos concernebant, difponere . Quinti ordinis
    ffpptayma eranç prophète quorum fymbolum hydria erat in manu geftata i atquç-»

    horum officium erat, de rerum in çomitijs agitatarum euentibus iudica


    ta, finiftros euentûs à profperis per auguria,çœterafque diuinationisfpe-
    çies difçernere . Çœterùm ve&igalium quoque diftributioni prœerant.
    Atquehi Tunc ordinesfacerdotalis dignitatis, quorum authoritate,
    çonfilio,8c prudencia totius Monarchic ^Egyptiacae moles, vebti funda-
    fpiKicaMer; menta iníiftebat , Erat autem tota política; doctrina;, 8c pmbfophia:
    UbrjíoV ^§Урс*?с* ratio 4z, iibris à Mercurio comprehenfa, quorú 3 6, diclorum
    fttkeafk " quinqué ordinum viri, potiffimùm 10, quibus vniuerfa facerdotalis do
    ctrino? ratio, v ti 8c hieroglypbicorum arcana fcientia concinebatur, men
    te tenere obligabantur ; vt obortis in Regno difficultatibus,diffidijfque,
    quomodo fecundùm traditas leges mature ijs occurrendum , prompti
    tnente difpicerent, Sex vero reüquos ij teuere dcbebant, qui ъагофоуи,
    Medici» íiue Paíliati dicebantur ¿ çontinebant autem omnem medican-
    dorum çorporum rationem, pervniuerfam -^igypcum oblcruandam, vi
    delicet, de çorporum conftitutione, complexione , membrorumque íín-
    gujoruin anatomía, de morborum varietate &: afTccbonibus , de inftru-
    mentis Chirurgicis, de medicamentorum vfu, quaiitate , & prseparatio-
    îie ; de quibus fuse in Medicina noftra hieroglyphica . Quae cum omnia
    fufis authoritatibus in ОЬеШсо PamphUio comprobata reperiantur, fu-
    peruacaneum eíTe ratus fum, cas boç loco repçtere folum adducam ho-
    yum omnium teftem dementem Alexandrinum , qui 1, 6. Strom, in hœc
    Verba omnem rationem in legumprœceptis, & çœrimonijs obferuandam
    pertexiç; qu*e omnia,ex duodecim librisPhihftij Siracufani religionerrb
    ^gypçiorum çontinentibus, ipfo tefte, excerpfit ;

    lexandriitut '_*._#. a lJ .Л».«4 r\ .« ЛЛ.\ t.. _У 2t.t S хж />- ..0. /Я (х^л

    QcLjvojrffjuy cërep.Y ^ & Чф awü^m ц£\ фсат<С/^ «À/a ^ <гЦит . V \v7r0r ,


    SYNTAG. П DE POLITICA ЛбУРТ. It~ gap.i.

    Kj£A0{¿cíy,U>V ,

    enim quandam peculiarem exercent ¿Egyptij philofophiam. Hoc


    autem max'mè ofienduntfacrœ eorum cœrimoniœ . (Primus enim procedit Cantor^ Rkui c*fï-
    aliquod efferens ex ßmbolis Mufic* . £«w d xunt oportere accipere duos SSpSSï
    //¿roí ?лг //¿r¿r Mercury, ex quibus Vnus qu'idem conti net hymnos Veorum , alter
    Уero rationes Yttte regia . V oïl Cantorem Уeroprocedí t Horofcopus, qui in mann
    habet horologium, palmam,fymbola JfßrologU £9° ßgna . Eum libros Mercu~
    rtj, qui tractant de Jßrologia, qui quidem funt quatuor numero , oportet fimper
    habere tn ore. Ex quibus Упш quidem est de ordme inerrantium, аил Vtden-
    tur,aßrorum 5 alius mero de coitu, illuminâttone So Us ür Luna, reliqui de eo-
    rum ortи . Veineeps autem n&y&N**r4\ 3td eñ> Seriba facrorum , pennas Ьл-
    bens in capite, & l.brumin manibns regulam, in qua eß & atramentum ad
    firibendum, V ¡uncus, quo firibunt, progreditur . Hvtnc oportet fiire, <y еа~з
    аил "Vocantur hieroglyphica i <& Mundi defiriptionem, <¿Fgeographiam , <ts ordu
    mm Solts £cp Luna, quinqué errant'tum planetarum, jEgypti^ cborographiam,
    <y Nili deßriptionem, defiriptionem inflrumentorwn, ornamentorumq¡facro-
    rum, locorum eis conficratorumymenfuraf^ ,&>eu> quœfunt infitcris valia .
    Veindè poß eos ? qui prints dicîifunt , fequitur, quidicitur ç-eAirws tfd eß, Ornator,
    qui iußitite cabitum, & ad libandwn habet calicem . Is feit omnia , qua dicun-
    tur ttttí^ájttíü.id eU, ad difiipltnam <Z7 inílitutionem pertinentia ; <? ^х^цлу»»
    г/Ц hoc eß, аил ad rhum maclandorum ípetlant vitulorum . Sunt autem decern
    аил pertinent ad honorem eorum, quifunt apud eos, Deomm, & JEgyptiam con*
    tinent religionem, nempèfacrificia, primitive, hymni,pr^cesy pompa, dies feSti^iT
    дил funt his fimilia . !?of¿ omnes exit Propbeta, quiapertè in ßnugeßat kydriam^
    quemfequuntur, qui emijfos panes portant; is , ytqui fit facrorum prœfetlus ,
    edifeit libros decern , qui vocantur facerdotales , continent autem de legibus ,
    Tttjsjty3 vniuerfâ facerdot um difeip lind . (Propheta enim apud.Mgyptios рглеВ
    etiam distributions "Vecligalium . Sunt ergo quadraginta duo libri Mercury Valdc
    neceffartj, ex quibus triginta quidem Orfix, qui continent omnem JEgyptiornm
    philofophiam , edifcunt ij, qui ante ditlifunt ; reliquos autemfix w*ço<t>ô&h id eß»
    qui gehant pallium, y t qui pert'meant ad medicinam , nempè de confiruñionei^
    corporis, <S demorbis, HT de infirumentis, <sr medicamentis .
    Atque ex hifcè luculenter patct, totam ^gyptiorum politiam pri
    mo ex Regibus, deindc ex Sacerdotibus, qui, vt Îuprà di&um fuit , rur-
    fus in quinqué claíles diuifi fuerunt, & explebaeis,qui triplici pariter mi-
    litum? agricolarum,opificum clafie diílinguebantur, conftitutam fuiße ,
    quorum omnium îeges 8c infticuta vcexplicemus, tempus^ locufque iiio
    velutiiurepoftulare videtur. CA-
    CAP.ïi: iii OEDIPI £GYPTIACJ templvm isiacvm

    С A P V T II.

    <De Dita, moribus , inflitmis *Âegypùorum->.

    Eccnfitis vetuftorum temporum vfquc ad Amafin ./£gypti rebus,


    nunc ordinis ratio poftulare videtur, vt & de moribus , inftitutis,
    R
    ac vita política aliquid breuiter quoque dicamus. Multa enira veterum
    ^Egyptiorum aâa non folùm ab indigenis aeftimabantur magni , fed &
    apud Graecos non parùm admirationis habebant quamuis etiam fcirent
    iEgyptij adytum externis difficilem, eo tarnen ,vt fuprà diximus, ceuad
    artium, ac difciplinarum emporium , ad vitae morumque integritatcm
    addifcendam difcedere plurimi ex pra;ftantiffimis philofophis non inter-
    miferunt. Tota itaquc politia ^gyptiorum triplici hominum genere
    conftabat; Regibus , Sacerdotibus , Plebaeis ,quierant, vel milites, vel
    agricohe , vel opifices .
    Reges iEgyptij, vt Diodorus meminir, vitam non aliorum regnan-
    tiummore, quibus voluntas pro lege eft, traducebant licencia, fedlegum
    inftituta in cogendis pecuoijs, quotidianoque victu fequebantur. Eorum
    flHadluïlÎun cu^tu^ obfequioque nullus deputatus eratneque emptitius, necmanci-
    «urRegibus. pium, neq; feruus, fed nobiliorum facerdotum fïlij,tum vltra viginti an-
    nos nací, tum doÊtrinâ prae cceteris eruditi, vt horum corporis miniiiro-
    rum die noctuque aftantium confpe&u motus Rex , nil turpe commi tte-
    ret ; raro enim potentes rerum mali euadunt, vbi défunt fuarum cupidi-
    tatura miniftri ; inftiturasque erant diei nociifquehora;, quibus Regi » le-
    iSuE-nt permiiîu, agere fas erat; mane furgentem Regem primo Epiftolas om.

    &-урщ& nesmiífas capere oportebat, vt cognitis his, quae fibi agenda effent , re-
    toa fponfo dato,fingula in tempore, & ex ordine re&è agerentur . His aéïis ,
    »iones coram cum in virorum excellentium cœtu lauiífet corpus , veítem prasclararo»
    ikfc«buntur. ¿n(jutus facra Dijs faciebat . Mos erat Sacerdotum principi,iuxta агапъ

    hoftijs deductis,aítante Rege>magnâ vocc,audiente populo,valccudinem


    profperam, omniaque bona precari , Regi iuftitiam erga fubditos exop
    tare, narrare infuper particulatim Regis virtutes,in Déos pietatem ac reli-.
    gionem, in homines fummam humanitatem, turn ilium continenteni di-
    cere,iuítum, magnique animi, veracem > liberalem, omnefqne froenan-
    tem cupiditates, poenas infuper mitiores , quam poítularent crrantis cri
    mina, exigentem ; reddentem vero gratiam mentis ampliorem ; plura_*
    his fímilia orans,fammam his execrationem in malos exequebatur. Tù»m
    Coitus D«¿. Regem culpa purgans, omne crimen in miniftros, qui Regi iniquafuade-
    fUAl.
    rent, conijciebat . Quibus aftis Sacerdos & Regem ad felicem Di;fque-?
    gratam vitam hortabatur, & fimul ad bonos mores,agendumque non quas
    fuaderent mali, fed quae ad laudem & virtutem maxime pertinerent . De-
    mùra cum Rex Dijs facrafeciífet» Sacerdos nonnulla è facris libris clariffi-
    morum virorum confilia, achaque proferebat ; quibus Rex monitus im
    perio pié & iuftè aliorum exemplo vteretur . Non autem pecunijs con-
    gregandis,vacandi iudicandique legibus folúm antiquis : fed deambulan-
    di

    t
    SYNTACH. DE POLITICA ufcGYPT. ц9 cap. и.

    diquoquc lauandique, &cum vxoreeubandi, omnifque degendae vita; Pawtas мё.


    tempuserat lege prasftitutum. Cibo veièebantur fimplici, vt quorum-» f*'

    mcnf* nil praeter vitulum $c anfercm inferretur í vim potandi certa con-
    ftituta erat menfura, qua neque farcire ventrem,neque inebrian poffent ;
    denique ipforum vita eâ tenebatur modeftiâ, vt non à legiflarore , fed à
    peritiffimo Medico ad conferuandam ianitatem, compofita videretur . fnft£,m*
    Mirùm fane eft, -¿Egyptios non ex volúntate, fed ex lege priuatam vitanu *eo«baoiRt-
    agere, nee iudicandi, pecuniam congregandi, aut quenquam ex fuperbia, '
    ira, autaliam iniuibm ob caufam puniendi, iilis permiflam licentiam, fed
    Veluti priuatis teneri legibus j neqiie id aegrè ferebant , exiftimantes
    parendo legibus, fe beatos fore . Nam ab his, qui fuis indulgerent cupi-
    dicatibus, multa cenfebant fieri , quibus damna , periculaque fubirent.
    Scientes enim faepiùs fe peccare, tarnen aut amore, aut odio, vel alio ant-
    Hi morbo vióti, ad hoc feinduciconfitebantur , Qui verofapientiâ,con-
    filiôque vitam inftituebant, in paucis ofFendcban t.
    Нас vfí erga fubditos iuftitiâ Reges omnium beneuolentiam adeô
    aflecuti funt, vt non folùm Sacerdotibus,fed fingulis JBgypújs maior Re- £j¡J5JJ¡.
    gis, quam vxorum, filiorumque aut aliorum priñeipum falutisineflet cu- s«-
    nu Vita veto hie moribusdefunftum , ornnes communi moeftitiâ luge- Luauj ^
    bant, veftes lacerabanrjtemplis claufis,fora no i frequentabantj fefta fo- nmon«Po-
    lennia nonagebant; dies 7г. luto deturpantes capita , & fíndone fubtus Й^е"
    mammas cincti» vnàviri, mulierefque ducenti ferë aut trecenti circum-
    ambulabant, bis in die nouantes lu&u m , atque ad numerum cum cantu
    virtutes Regis commémorantes; cibis animant'um coctifque , ac vino ,
    omnique menfae apparatu abftinebant : non lauacris, non vnguentis,non
    itratis le&is, non venereis vtebantur, fed tanqufcm defunctu filiû per eos
    diesmœrentes lugebant . Hoc tempore, qux ad pompam funeris fpe&a-
    bant praeparatis, poftremo die corpus m arca conditum ante fepulchri
    aditum ponebant : îbi breuiarium in vita à Rege geftorum de moro
    curabant ; volentique facultas daba tur defun&um aceufandi . Aftabant
    facerdotes, mortui redé facta laudantes : populus is immenfus erat, qui
    exequias €ircumftabät,applaudens veris Iaudibus, vt in reliquis magno re-
    clamans tumultu .
    Quo accidit, vt plures Reges, repugnante multitudine,folito carue-
    riht fepulchri honore & magnincentiâ j is timor coëgit vÉgypti Reges iu-
    ftè viuere, veriti poll mortem plebis iram, atque odium fempiternunb .
    Antiquörum Regum viuendi mos hic maxime fuit. ¿Egypto omni in-
    plures partes, quarum quadibet Graeco verbo Nt/i©. appellabatur , diui-
    sa : cuilibet Praetor aderat , qui omnium habebat curam > ^gvpci ve-
    öigalibus trifariampartitis,priorem portionc percipiebatCollegiumSsr- 5¡¡J¡¡!¡*"ft
    cerdotum magna apud incolas authoritate ;tum propter Deorum curam , ami».
    tum propter do&rinam, qua plures erudiuntur. Hanc partem tum ad
    facrificiorum minifteria, tum ad priuatae vita; commoda impertiebant .
    neque enim Deorum cultum omittendum putabant, neque pubjici con
    filij vtilitatifque Miniftris aéquum cenfebant, vitae commoda deefle ; ade
    rant
    САР, п. izo OEDIPI ^GYPTIAa TEMPLVM ISIACVM

    rant enim grauibus in rebus hi femper eonfilio atque opere Regibus> tuai
    aftrorum peritiâ, turn vero facrifici js futura praedicentes , Ex libris prae»
    tereàfacris priorum geftareferebajrçt, quibus Reges in agendis nofcant,
    qua? ftnt profutura . JNÍon enim quemadmodum apud Grecos , vnus ho-
    mo,aut vnica mulier facris prasell,fed plures in çultuPeorum honorequ«
    yerfabantur, qui eandern facrprum çuram filijs tradebant. Hi omnes im,,
    muneserantjfepundumque poft Reges honoris dignitatifque locum te^
    Äcgen nebant , Altera porteo ad Reges perueniebat , quam & ad bella , & ad
    указ pultum,tùm atjüberalitatem erga ítrenuos virospro meritis impen*
    mm- debant.Qua ex re fiebat,vt populares nullô grauarentur tributo-Tertiam
    , percipiebant milites, & qui belli onerabantur minifterio , vt hoc ftipen»
    dio acceptoparatioremhaberent animum adjpericula bellorum obeun*
    da . Agricole vero paru! quâdam mereede à Sacerdotibus Regeque aut
    Agoiuitur«. ^ilitibus agros mercati, per, omnem aetatem ab ipfa pueritia rei ruitißa?
    line intermiffione vacabanticqub íiebat, vt agricultura cqeteris , tiim ob
    doctritiam aparentibus perce^ptara,tum ob continuum vfum,praeftarent.
    Paftow. - Eodem modo &paftores-cura atque arte regendi pecoris à paribus aç>
    ceptâ,Temper in eogubernando aetatem agebant, : Artes quoque.apüd
    *"е*л j£gyptios admodum'excultae л^еЬапшг*& ad fummum perdu,4«. N.am
    , lcdi'yßgyptij opifices, omiffiiRerumpublicarum-cura , nullum ni(i a«t le
    gibus permirTum, autàpa&retraditura opus exercebant : vt neque eos
    doçentis inuidia 3 neque ciuile.odium, neque aliud quid ab inifoutp im*
    ХшУс^ pediré texerpitjo , Judiega verô eorurri non cafu fiebant¿, fed .rationed :
    exiftirnabant enim ritè faâa plurimum vi tac mor tal ium prodefle. Nanb
    puniré nocentes., auxiljum ferre oppreiïîs, optimam ad prohibenda mala
    facinora viamputabant> pœnam vero delicti, aut pecunia , aut gratia
    $ollj,confuijQnem vi rae communis fore exiftimabant - ->:■.
    KuT1^ Quam ob rem è ciuitatibus ciarioFÍbus,vt Heliopoli,Memphi,The*
    bis virps óptimos eligebant, quos iudicijs praeficerent ; qui Iudicum con,
    íeíTus., neque A thenar um Areopagitis , nec Laeed«moniorum Senatui,
    longo tempore pofteà inítítutis, cederé videbatur . Poftquam conuene-
    д-ant triginta numero, inter fe eligebant optimum virum, quern iudieij
    principem conftituebanr, in locum cuius ciuitas alium iudicem fubftituft-
    bat j his ompibus vicbs, fed principi opulentior àRege dabatur : is au-
    jream catenam fu» dignitatis fignum,varijs ornatum lapidibus,à eolio fu-
    fpenfum, quod veritatem dicebant,geftabat . Cœptis iudicijs, ac figno
    veritatis à principe Iudicum propofito, omnibufque legibus, quae oâo
    libris continebantur, in medio eorum conftitutis ; mos erat aceufatorem
    ca, in quibus alium aceufabat, modumque patratae iniurias, aut damni fa-
    jöi» quanti earn aeftimaret, feribere ; reo tempus dabatur referibendi ad
    iingula ; quibus aut fe id non feeiffe, aut rcôc feciíTe, vel purgando, aut
    îniuriam, vel damnum mmoris asítimando, protqftabatur . Rurfus accu-
    fatprireoqueinuicem refppndendi locus erat, Ita bis auditis litigators
    bus, cum iudices de controuerfia quaefiuiíTent? princeps figno veritatis in
    partem, veriorem ver^fent.çfttiam ferebat 5. hic mos iudiciorum! erat ,
    Quo-
    : SYNTAG. IL Ш POLITICA JEGYPT. ni cap. il

    Quoniam verô de legum inftitutione mentio incidit, haud alienum ab in-


    ftituto fuerit, antiquas jEgvptiorü leges ctiam referre, quo cognofcatur,
    quantum cceteris praeftentj& rerum ordinc,& vcilitate. Primùm periuri LegelÄgy-
    capitemultabantur, tanquam quiduplici tenerentur Icelere : vt qui & ptiorum.
    pietatem in Deos violaflent, & fidem inter homines tuliffent, maximum,
    focietatis vinculum. Si quis iter faciens, aut hominem à latronibuscasdi,
    aut quamlibet iniuriam perpeti compererit, neque ft potuiiTet,fubueni£
    fet auxilio, mortis erat reus. Si auxilium ferre non poíTet , denunciare?
    latrones tenebatur, & iniuriam aecufatione profequi ¿quiea negügebat,
    plagis ad certum numerum ple&ebatur, triduoque carebat cibo . Falfo p«ru»fcei«-
    quempiamaecufans , fípoítmodum ad iudicium delatus effet , talionis ,a,orunb à

    pœnam calumniatoribus ftatutam fubibat . Cogebantur -¿Egyptij omnes


    feripta nomina fuá ad prœÎïdes, Sc fimul quo exercitio quifque viueret ,
    déferre j qua in re, íi quis menriretur , aut íi iniufto viueret qusftu,
    in mortis incidebat pecnam . Si quis fpontè aut liberum , aut feruura»
    occidiíTet, eum morte damnare leges iubebant, quae non fortunas condi-
    tionem, fed confilium fafti pendentes, homines à fceleribus deterrebant,
    & fimul vindicatâ ferui morte,reddtbantur liberifecuriores . Patribus,
    qui filios occiderent, ron trat pana mortis indicia, led tribus ditbus,no-
    ¿tibufque continuis iubebantur de fundi corpori affiftere publica etiam
    euftodiâ allante . Non enim iuíLm purabant,eum priuari vitâ,qui vitae
    filijs author efíet, fed potius continuó dolore, fac-tique pœnitcntiâ affli-
    gi, quó cceteri à ílmili fa£to auerterent . Parricidis exquiíitam impofue-
    runt pœnam ; namarticulatimperacutis calamis cœibs, iubebant viuos (£¡¡231*
    fupra fpinarumaceruum comburi, maximum inter morraíesJudicantes.
    fcelus, ei mortem per vim inferre , à quo vitam accepiflet . Mulierunb
    morti deftinatarum, fi prägnantes eilt nt, partus expe£tabatur,exiftiman-
    tes penitùs iniquum efle eum> qui nihil commiiifiet , vnà cum facinorofo
    pœnam path aut duos pleclii , cum vnus deliquiflet . In bellis, qui aut or-
    dinem reliquiíTent, aut non parèrent Ducibus, non pleóiebantur morte,
    fed maxima omnium ignominia, qua poftmodum vir tu te, & reôè fa&is
    deletâ, ad priorem ftatum redirent . Ea lex 8c homines affuefaciebat , vt
    id dedecus,peffimum malum, morteque ipfâ grauiùs cenferent . His, qui
    fecreta hoftibus reuelaiTent, linguam lex iubebatabfcindi ¡ Sc qui mone-
    tam circumeideret, aut adulterinam cuderet, aut pondus , ve] ligna mil
    iarer, aut literisinfcriberet, aut de fcriptodemeret,aut faifas fyngraphas
    ^adferret, ambas amputabantur manûs, vt quas corporis pars peccaifeti per
    vniuerfam vitam lueret pœnam . Cceteri quoque aliorum calamitate mo- AáajMriliai
    jiiti,à iîmili fcelereabftinerent . Afperae etiam pœnae circa mulierumde- fornicario vt
    liâaftatuta? erant . Nam ei, qui mulierem liberam violaiTet, virilia exfe- pumatUf»

    cabantur, quoniam vno crimine tria haud parua feeleracomplexus eilet,


    In adulterio ípontaneo deprehenfus, virgis casdebatur ad mille plagas,
    mulier nafô mutilabatur, quo dedecore vultus maculatus,eâ mul tare tur
    parte, quâ maxime faciès exornantur.
    Legum, qua; ad commercia hominum pertinent, Bocchorum Legi£
    Q.. lato-
    CAP. ir, m OEDÍPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Jatoremfuifle fcribunt.Mandant autem : fi créditai abfq; fcriptura mutuó


    pecuniae negarentur, ftandu débitons iuramento, vt qux iufiurandum ve-
    Juti religioiam rem magni aeftimarenc. Nam cum certum eft ijs , qui fae-
    piusiurant, abrogâri fidem ¿plurimi dicunt>ne boni viri nomen amitta-
    tur, rarô ad iuramentum defcendendû . Legis infuperlatoromnem fidem
    in virtute conftituensjbonis moribus iudicabataiTuefierihominesad pro-
    bitatem, ne indigni fide viderentur , deberé . Iniquum etiam putabat
    eis, quibus abfque iuramento crédita pecunia effet, de re fuá îurantibus,
    non praeftari fidem . Fœnus,quod ex fcripto contrahebatu^prohibebat
    vitra contra&ûs mutui duplum exigi >folutio è bonis debitoris folum fie-
    bat. Corpus non poterat addici creditori, putabat enim oportere bona
    tantùm fubdica effe debitis . Corpora, quorum opera> & bello, & pace-j
    vcerentur, ciuitatibus addi&a eiTe . Non enim içquum efle videbatjur mi
    lites, qui pro patriae iàlute pericula fubirent, pro vfuris in carcerem duci;
    quam etiam legem Solon videturad Athenienfestranftuliffe , quam Sifa-
    team appellant ; decernitq; ne ob vluras ciuium corpora caftigarentur.
    Lex praetereá de furibus apud folos ./Egyptios Ьагс erat. Iubebateos,qui

    Lex de Aró furari volebant, nomen fuum apud Principem facerdotum fcribere,atq;
    bus. è veftigio furtum ad fe déferre ; fimiliter, quibus res furto fublata erat,
    ad cunden rei fublatae tempus,diem, 8c horam feribere tenebantur. Hoc
    modo facile inuento furto, qui rem amififfet> quartâ multabatur parto ,
    quss daretur furi ; fatiùs Legiflator efle ducens , cùm impoffibile effet ,
    prohiben furta, alicuius portionis , quam totius rei aniifiile homines, ia-
    fturampati, Nuptiarum non idem apud iEgyptios mos erat. Sacerdo-
    Nuptias
    tibus vnam tantùm vxorem ducere licebat, reliqui pro volúntate ,& fa-
    cultatibus pJures habebant. Nullus ex eis, пес ex ferua quidem empta_»
    fpurius habebatur. Solum enim patrem exiftimabant generis Authorem j
    Educaría Ц» matrem, & nutrimentum, & locum infanti praîbere. Natos adeô paruâ
    bwotuau
    educabant facilique impenfà, vt vix credi poffit,- nam tùm feirporum,
    rùm alijs radicibus, quas fub cineribus coquebant , tùm caulibus paiuftri-
    bus, quas partim co&as, partim aíTas igni, partim crudas pro cibo prsebe-
    bant, liberos nutriebant . Difcalceati, nudique maiori ex parte ob patriae
    temperiem vitam agebant. Omnis fumptus in pueros,quoufque ad aeta-
    tem peruenirent> à parentibus impenfus,non excedebat drachmas vigin-
    ti . Erudiebant Sacerdotes filios 8c literis,quae appellantur facrae,& alijs,
    quae ad communem fpeclant doctrinam, vtplurimùm Geometriae,Arith-
    metica;que ftudio intenti. Muficae verô, in quantum ea ad naturae ordi-
    ncm, rerumque confenfum in Mundo contcmplandum conducir, vaca-
    Mcditirit. banc. Morbos, vel leiunio curabant, vel vomicu, idqueaut quotidiè,aut
    tribus diebus, aut quatuor interieebs : afferunt enim è ciborum fuper-
    fïuitate omnes creari morbos, earn ergô, ad valetudinem curameíTe optî-
    mam> qux morborum principia auferat . Milites aut peregrini nulla im-
    Milicia penfâmercede curantur. Medici enim ex publico vi&um fumunt;aegros
    fecundùm legem curant ; abantiquis medicis comprobatifque authori-;
    bus traditam. Si quis normara facri libri fecutus,înnrmum curare nequi-
    uerit,
    V SYNTAG. H. DE POLITICA ДОУРТ: 113 gap.il

    uerh, omni caret crimine 3 íí praeterea,quse libris continentur alijs,illum Medendi


    curauerit, morte punitur . Gredebat enimLegiílator,ea medendi cura,
    qu« plurimo tempore ab antiquis Medicis obferuata,profe ¿taque fit,haud
    facile meliorem reperiri poffc . r
    Colebant &gyptij animalia quaedam praeter modum, non folùm vi- J¡¡[» &«•••
    ua, fed & mortua, íicut Feles , Ichneumonas, Canes, Accipitres, Ibides,
    Lupos, Crocodilos, & huiufmodi plura fupra in propylaeo recitara , ho-
    rumq; cultum paUm profiteri non folùm non erubeílant, fed tanquam in
    honores Deorum effufí, id laydi fibi & dedecori ducebant. Cùmque-»
    ügnis illorum proprijs vrbes, & varia locaeircumeant , procul oftentan-
    tes, quae feruent animalia,ea more fupplicum íinguli venerabantur.Cum
    aliquod eorum moreretur , ííndone contedum cum vlulatu peöus per
    cutientes, fale liniebantj aççedri liquore, vnguentifque odoriferis , quo
    diutiùs ièruarctur corpus,vn&um in facris loçis fepeliebant. S» quis ali
    quod horum animalium fponte occidifiet, morte damnabatur ; ЛИиго Sc
    Ibideexceptis, quas animantes fi quis fpontè, velfecus occidiiîet, accur-
    rente turba, & abfque iudicio,hominem occiforem varijs fupplicijs aflfe-
    £Ьащ interficiebant. Quó timoré, qui has mortuas confpexiiTet, procul
    aftans, lamentabatur, teftificans animal abfque fuâ culpa mortuum eue .
    Nutriebantur haec animalia fummâ cura atque impenfá in templorum am- Nutritie iai.
    bitu à viris haudquaquam contemnendis ,qua;fimilagine & alicâ, varijf m*1"»»,
    que epulis la&e conditis cibabant, anferes tùm elixos , tùm aflatos appo«-
    ñ«bant quotidiè; his, quse cruda ederent, aues captas prxbebant ; déni-
    que ea omnia magna füllen taba nt cura, atque fumptu ; eorum morterru
    aeque aefiliorum lugebant, fepelicbantquefumptuofiùs, quàm eorum fa
    cultas ferret, ita vt,Ptolomau> Lago yEgyptum tenente, cum bosinMem-
    phi ex fenecía mortuus effet, qui illius nùtriendi curam cceperat, pecu*
    niam, qua? in eum data erat, permagnam, ac infuper jo. talenta argenti sepultura
    mutuo à Ptolomaeo iumpta, in eius fepulturam impendent . çw»**.

    Videbuntur forfitan hace, qua? diximus, miranda, fed nequáquam^


    ininùsmirabitur quis,íi,quod apud quofque ^gyptios fit, confideret iib
    funeremortuorum * Namvbi aliquis defundtus eil, propiuqui omnes
    amici, qui deturpato luto capite lugentesciuitatem, quoad mortuus fe- Fueer**

    peliatur, circumibant, interim ñeque lauabantur , neque vinum capie-


    bant, aut cibum, nifi vilem, neque vefiibus vtebantur iplendidis. Sepul-
    chrorum tres habebantfpecies, fumptuofas,mediocres , & humiies . Iru
    prima argenti talentum exponebant, in fecunda minas viginti, in vltima
    pauciorcs fumptus fiebant . Qui fuñera mortuorum curabant , eö exer-
    ciçio à maioribus trad i to, funeris impenfam domefticis defcriptam fere-
    bant, ferutantes quanti vellent celebran fun us; conuentione faétâ, cor
    pus eius tradebatur, vt iuxtà impenfam curare tur funus. Primus Gráma-
    ticus (ita enim appellatur) pofitó humi corpore,íígnú circa ilia defcribe- tSwídt"
    bat, quantum à finiftra parte inciderctur ; deindè qui dicitur Scifior ha- * csdaüeíC«

    bens lapidem JE thiopicum, quantum lex finebat , latus apericbat, fubito-


    quecurfuàprofequentibus, qui aftabant , lapidefque cum execraciones
    г in,
    CAM, i*4 0ШР1 ÂGVPTIACÏ TBMPLVM ISIACVM

    ineum iaçientibus, fugiepat t Exi$mabantenim odium mhsrere, çju'b


    cunque amici çorpus vulnere ijlafo violârit , Cursores vero" corporis ,
    Ьр§ SaJitQres appellant, honore < exiftimatipneque digni babebafttur »
    Vtebantur enim $açerdotibus, {emplaque pariser ingrediebíiñtur » Hi*
    ' pênes caçîâuer aftantibus, vn«s per feiffuräm corporis interiora prêter re»
    nés 8ç cor educebat $ quœ fingula alter yinó fhçenicep è rebus pdpriferis
    lauabat, deindè corpus totum primum e é~fcdio , tùqi ali;s pretipiî? vn-
    guentis vngebant djes, ampliùs trigintaj Myrrhâ deindè 3e cinnamomo,
    cœterifq; rebus liqiebarit, qqae прп folum id feryare diuturnè, fed odprj'
    fefum reddere yalerent Curatum çadauer çpgnaçis tradebant défunt»,
    îça (îngulis eius partibusetiam fuperçiliôrnm palbebrarumque pilis inte
    gre feruatiç, yt omnis сргрЬпз fpeçies, dprmientis more integra perdura»
    Щ , Anteqüam fepeliretur Согрцз, prœdicebatur è epgnatis tum iudiev
    bus, tum defuncb amicis fepultura; dies, afferentes ilium mprtuum ращ»
    dem tranfiturpmiaftantibus iudicibus ampliùs quadraginta numero, fe-
    dentibufque in praeparato vitra ftagnum Hemicydio, tradebatur nauis
    ad id çQmpofita ab his, quibus ea cura iniun&a erat j tum antequam cor
    pus in arçam çpnderetur,permittebatur,lege yplenti,accufare inoríuUm,
    : gi quis probabatur malè vixiife j iudiçes fententiam ferebant , ¿juá срг-
    рцз ejus fepulçhro priuandum iudicftbatur . Qui deprehenderetur ftiWh
    ■A" . (iç СПфеп pbieciue, magna multabatur poena. Cum deeffet accufatPr ,

    aut per cajitmniam accufatum çonftabat, çognati finito lucw ad laudes


    mortui vertebantur, nil de genere eins, ficut Gr#ci confueuerunt , par*
    rantes. Exiftimabant enimiEgyptij, Pmnesfe pariter nobile» eflè.; fed
    qrdientes à pueritia, in qua Vita? inftitutionem, eruditionemquerecenfe-
    bant, ad yiriaîtatem defcendebant,erusçrgaDeum religionem,iuftitiarn»
    cpntinentiam, virtutefque çoeteras commeutorantes , i^upcatis vero in
    ferís Dijs preçabantur, vt eum inter pips Ipcarent ; ad qua» verba omnís
    multitudo correfpondebat, gloriam mortui çxtollens , tanquam apud in
    feros cum beátis temper futuri . Scpeliebant pofieà quique fuos , hi in-
    prpprijs fepulchris, hi¿quibus eadeerantjdpmiapud firmieren* parietem
    arca cprporis ere&â . Qui vero crimine aliquo, aut fcenpre fepultura
    prohiberemur, dpmi abfqye arca ppnebantur j qups ppfteri ditipres fa-
    fri, aç debiça crimina íbluente§ honorificè fepeliepant. Mos eft apud eos,
    defun&pruPA parentum cprppra dare in pignus creditpri. Summa illos t
    qui non redimerent, fequebatur infamia, & fepultura carepant. Mirabi-
    ^цг quis mérito eos> qui haec inftituerunt> non folum,quae ad viuentiurru
    mpres fpeólarent, profecutps, fed etiam quaead mortuorum fcpulchra-»,
    cultumque pertinerent j adeô hoc рафо ad bpnos mores , quantum fieri
    porfçç, çpmponi yitam hominuui exiftimabant . Graeci fané, qui ficlisfa-
    bulis, acPpetarum di^is fidem çxçedentibus de piqrum meritis, malo-,
    rumque pcenâ tradiderunt» nequáquam pqtuerunn fuis feriptis traducerç
    bpmines ad yirtutem , Quin çpntrà poçiùs derifi, çontemptique funt ab
    improbis . Apud ^Egyptips verô non fabulis, fed yfu, impijs pœna, iuftis
    Jau? impertiebâtuf. Singulis diefeus vtrofqj eçrum,qu3e vita? vtilia exifte^
    bant,
    \
    \
    i 5YNTAG, Il DE POLITICA ÄGYPT . 125 сарлш

    bant,admönebant ; cuique pro his, quae egerat,debiçi praemij mcmoriam :. 7


    impendentes,quà ex caufa ad meliorem fingulivertebantur viuendinor-
    mam. Eas en im óptimas ehe Jeges putabant,quibus nondiuites?fed hone- ■■-
    Ш> prudentefque homines fiant , Atque haeç funt, qua; de iEgyptiorunu
    fnoribus, vita,inftitutis fummatim dicenda exiilimaui , quse quidem no
    ad tot citaciones aftringeremur, ex Herodoto, Diodoro , Paufania , Por
    phyrie, Eulebio, Xenophonte, Strabone,plutarcho , Iamblicho, Lucia
    no, alijfque verbotenus ? ne cjukquam apparatui deefle videretur, de-
    proropiïmu*. — -î --,

    С A P V T III.

    Totam politic* philofopbiadoclrinam, per O/îridisJfidis, Ногi, Tjt


    pbonis , put kifloriam , fiuefabulam allegoric? fiùfpL*
    ftgnificatam •

    Vomodo Régna & Imperia in fuá fubfíftant feel ici täte , quomodà
    ab ea excidant, pulchre nobis ob ocuJos ponunt ,/Egyptij per vi*
    tan» Ofiridis,Typhonis, Ifidis, & Hori , Fuerunc quidem Ofiris
    & Typhon ex eodem patre frpientiffimo progeniti , tametfi vtriufquo
    maxima ingenij,morumquedifparitas exciteric•, quod & in bifee vEgy»
    ptijs fratribus, ftatim abortu aliquot indicijs fignificatum , & in adultis
    poilmodumeuidentiiiimecomprobatum eft 2 vti ex fequentibus fere ex
    Synefio depromptis patebit, Ex his enim qui iunior erat diuinâ quâdam
    forte çditus atque educatus, iam tùm à puera audiendi auidus , fabula-
    rumqueftudiofus erat, fabula enim рцегощщ ftudium atque difciplina_¿ ош-к in§e.
    eft» ac iam grandior factus, eius femper eruditionis defideriô flagrabat, räTd^irtu-"
    quae témpora, aetatemquefuperaret,patrique non modo aures praebue- temflexa-

    rat , fed fcquod quifque folers, aut exquifitumhaberet, id verô auidède,


    glutiebat, & canino quidem primùm more> raptixn omnia, ас fimul nôfle
    çupiebat; quod in his fane ingenijs vfu venit,quae eximium de fe aliiquid
    magnumque repromittunt »Geftiuntenim^atque ante tempus impatien
    ter exfiliuntj.quafioptatum iam tum animo ubi finempolliceantur. De-
    incçps vero longeante pubertatem probo & benè morato fene fedatro-»
    rem fe praeftitit, vt omnia nonfolûm modeíie audiret , fed & fi quid di-
    cere, aut de ijs, quae audierar,aut quae quoquo modo oçcurrerent , feifei-.
    tari velletj cunâantemac rubbre perfufuni cognofeeret, quin & de via , оьгечи|ит
    ас fede vEgyptijs fenibus facile cedebat ; cum tarnen ea effet parente na- fen*ores'

    tus, qui fummum apud fuos imperium adminiftraret . Ad ha;c accedebat


    zqualium reuerentia, naturâque infíta in eo erga homines cura , adeo ve
    vclin ea aetate vix inter y£gyptios vllus reperiri poffet» cui non ab adolc-
    feente aliquid boni à. patre effet impetratum . Alter vero qui aerate ma.
    ior Typhon appellabatur^ineptuSj vt vné> verbo dicam, ad omnia, planè-
    que rudis . Nam à Rege quidem Oíiridi íHio adfciti erant non yEgyptiae
    modój fed peregrinas cuiufuis fapientiae Magiftri : fed id ipfum Typhon
    mente

    \
    0Ш% $гб OEDIPI ÄGYPTIACi TEMPLVM ISIACVM

    Typhis ru, mente penitùs auerfabatur,ludibrioque habebat, quod eâ re inertes ae


    шикапы feruiles ánimos fieri exiftimaret : fratrem verô cum) animaduerteret ho-
    ïmmQ<4t neftè moderatèque praeceptori operam dantcm, ingenuaque animi vere
    cundia praeditum, metûs hoc eflTe, ac formidinis arbitrabatur ¡ proptercà
    quod nemo ilium vnqiiam aut pugnos impingentem , aut ia&atis calcibus
    cuiquam infilientem , aut indecoro curfu agitatum viderat > prasfertim*
    cúmagili ас repurgató effet corporis habitu, quod erateius animas tan-
    quam leue quoddam onus circunfufum , Sed ñeque Ofiris vnquam aui-
    dis faucibus traítimque haflrire, nee in cachinnos erumpere,nec immodi*
    CO rifu toto corpore quati, aut fuccuffari folebat,qux & in dies à Typho
    ne agebantur, & са fo]a facinora Kberorum hominum arbitrabaturi quod
    quifque vellet,aut quod cuiquam pro re nata occurreret,perpetrare. Pro-
    îndc nee generis íimilis & indoles, пес vliius omninó dominum , & vt fe-
    mel dicam, ñeque ipía fui, fed varium erat, ас multiplex malum* Nunc
    quidem fegnis atque hebes, & telluris inutile pondus effc videbatur, tan*
    tundem à iomno euigilans, quantum aluo explendae , infarciendoque,ite*
    rum fomni commeatui fatis effet : nunc verô vel mediocria ex ijs , quse
    naturae neceffaria eranr, negligebat , v 1 & inconcinnè faltaret ¡ 8c squa-
    libus iuxta ac state proueûioribus negotium' facefferec . Corporis quo*
    que robur, tanquam bonorum omnium perfeftiffimum in admiration^
    habebatj eôque perperam vtebatur , aut ad eflfririgendas fores , aut ad
    glebis impetendos obuios quofque, acfi cui vulnus infliftum , aut damni
    aliquid ab eo effet illatum, de eo , quafi de teftimonio quodam virtutit
    exultabat : quin etiam intempeftiuâ libídine , ас praeter astatem turge-
    bat, miraque erat in inuadendis mulieribus violentia . Itaque & inuidiâ
    in fratrem, Se in ^Egyptios odio exardefeebat, quod populus quidem Ofí-
    ridem fufpiceret, eumque in omni cantuac fermone celebraret, пес do-
    mi tanfcùm, fed 8c in publieis etiam iacris bona ei omnia fupplex à Dije
    poítularet, ipfe vero 8c eiufmodi effet, & ab omnibus effe videretur $ quç
    cùm videretTyphon,contubernalîum quoddam fodalitium inftituere cœ«
    pit hominum furioforum, пес alio quidem confilió ( пес enim is erar,qui
    quenquam ex animo diligçret ) fed vt fuse fa&ionis fatellites > ScabOfiri*
    de alienas fîbi compararet ; eratque cuiuis facile Typhonem fibi deme*
    reri, & ab eo nihil non impetrare, qu» pueris ex vfu funt > fi quid tantum
    in Ofiride contumeliofè infufurrafiet « Ea igitur in pueris naturae diuer-
    fitas vita; quoque diifidiurn pollicebatur . Sed vt primum viarum diuor-
    íSTaSíj fmm> fensim didu&um,protracl:o vlterius difcrimincin longiffimum tan-
    ?%.#»-: dem interuallum definir, ita in pueris accidit,quos vel minima itudiorum
    difparitas progredientes illos, plurimum à fe inuicem diffociat . At illi
    Поп pedetentim, fed fubit© contraria in ftudia deflexerunt, cum vtrique
    perfecbm effent virtutem, ac vitium quâdam forte confecuti . Vna ergo
    cum setatis incremento animoram contrarietas inualeicebat , quam eui-
    dentioribus indicijs opere ipfo, fa&ifque comprobar unt . Cœterùm Ofi
    ris vix pubertatem egreffus, cum his, qui Duces creati erant, imperij mi*
    luaris çollegam agebat, nondum quidam lege arma tantillis permitten«
    v. tO j,
    SYNTAG. II. DE POLITICA .EGYPT. гг? CAP. Iii.

    te,ied is confilio iudicioqite imperabat,,cum mentis^ inftar eilet > 8c exer-


    citus praefe&is, quail manibus vteretur 5 tarn deinde natura eins plant«
    in modum augeicente, maturiores in dies fruéfcûsedebat. Praetorianis ve
    ro militibus praepoßtus, Regique ab aure facrus y & Praefeöuram vrbisac
    Senatusprtneipatumadeptus, auguftiorem longe, quàm acceperat , ma-
    giftratum reddebat : alter «erario praefe&us ( vifuar enim paremi erat
    vtriufque inminori oecaßone pericuhim faceré }flbiipíi pariter , atquo
    tUf, à quo elccVus fuerat^dedecus labemque afpeFgebat,publiea; pecuniae
    interuerik fordiumque, atque in «erario adminiítrando itoliditatis con-
    uiitas j deindè in alium magiftratum tranflatus , G forte ei capeffendoTypbonad
    idoneuseffe pdflêt, multo feiè turpiùs gerebat> & ea fœHeiflimi regni pe
    pars,cui gubernandae Typhon praeiuerat, totum hune annum pro neiàfto ^lS.wrfej

    arqj inaufpicato habebat; íimul vero ad alios fefe contulerat, vnain eos
    calamitas omnis ас pernicies traducebatur . Is fuit in regendis bomini-
    bus Typhonis animus . Priuatim quidem inconcinne aclafciuè faltaba tr
    vnaque cum eo ex -/Egyptijs aut peregrinis petulantiffimus quifque , qui
    eos feeum cogebat, qui quiduis dicere,aut audire,patique aut perpetra
    re penfi nihil haberent j ica vt eorum ccenaculum omnis impudieitiar of-
    ficina eflèt. Vigilans porro & ftertebat ipfe, & ftertentes alios Ubentiffi-
    raè audiebàt, admirabäem quandam earn eue Muficam exiftimans : lau
    de* quoque, pramiaque er delata, qu't petulantem hunc fonum longiús
    produceretr acIongiiis7conrortiùfque erTerret . Ex his autem vnus aut
    alter, idemque omnium ftrenuiffimus , frontera ad omnia perfricueipt ,
    nullumque genus turpitudinisdetre£tans, mulra forritudinis pramia au-
    ferebatí fuppetebantque infuper in propudiofae hcentiar mercedem MagU
    ftratûs, atque imperia - Eiulinodi ergo domi fuitTyphon .. Poileaquam_r
    verô fumptis publica: rei gerendas tnßgnibus, habituque confederar, tun с
    apertè idipfum declarabat : variam ac multiplicem efle nequitiam ; haec
    cnim á virtute iuxta, acfêipfa diffidet, eiufque partes fibi inuicem aduer-
    fantur : qûippè iníblens ille,fuiqueopinione inflatus,fubindè in furorero
    agebatur , terociuique Epirotico cane allatransv aliam prmato horn in i , ciaTyphomi»
    aliam familiar, aliam vniuerfae ciuitati noxam infligebat,ac eo magis exul-
    tabat, quo grauiüs aliquod damnum ac calamitatem incoíTerat » qua fr de-
    mùm dedecus ex domeftica focordia conflatum,hominum lacrymis elue-
    ret . Sed hoc tamen vnum ex his malis commodum fuppetebat 5 Пере
    enim cum mox alicui pericuium creaturus eilet, aut temeré raptus in ab-
    furda? atque inauditasfufpicionestranfuerfus agebatur, vt Iymphatis , ac
    fanaticisiimilisefle videretur, deDelphica vmbra peruicaciffîmè con-
    tendens. Reus vero interim effugiebat, de quo nullum poftmodum ver-
    bum, aut veterno elanguerat, capitifque per aliquod tempos grauedine
    torpefcebat,adeôque qux agebantur , animo peni tus excidebant* Dein-
    cepfque vbi fefe rcceperat, nthilo tamen feciùs omnis effluxerat гсгихгь
    mox praeteritarum recordatio . Ille autem cum difpenfatoribus obnixè
    hhcè de rebus altercatur, quptnam Medimnus tritici grana aut Iongiùs
    су at hos conti neret,fuperuacuam quandam Sc importunant animi foler-
    tiam

    i
    тЖ |*t OEDIPI ÄGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Eius fomno- tiam praefeferens , Nonnunquam & fomnus opportune Typhonem »in»
    itntia & ia- uadens hominem eripuit imminent! exitio, quo quidem çorreptus Шел
    ex feJla in caput <ieturbatus effet, nifi abie&a eum lampade aliquis ex li-
    ftoribus fuftentaffet : ita faâum, vt trágica pernocbtio faepiùs in сотое*
    diam defíerit ; пес enim interdiu ius dicebat, vtpotè natura SoJis & lucis
    inimica, tenebrifque accomodatior . Ac cùm id intelligent , neminem*
    efie,vel mediocri prudentiâ praeditum, qui non fummam in eo infcitiam
    efle iudicaret, non ille quidemfuam ftoliditatem accufabat , fed com«
    типе in fapientes odium profltebatur,quaíi accepta ab illis injuria, quod
    iudicio, & íagacitate valerent,* homo ytconfilij plane inops.fic infidia»
    rum callidiffimus artifex . Erat in eo vecordia cum furore coniuncta_j ,
    quae duo animi exitia , fi mutuis opibus inualefçant, nullum aîiude il in*
    rerum natura,nec effe poteft grauius malum, aut ad profligandum genus
    hominum efficaciùs . Hace fingula & videbat pater, & intelligebat , Л>
    gyptiorumque vtilitati prouidebat j Rex enim vnà 8c Sacerdos, & fa-
    piens erat , eundemque & Dcum extitifle ,/Egyptiorum monumentis tra*
    ditum eft : neç enim Л-gyptijs incredibile eft , infinita apud fe Numina
    (igillatim imperafle, priufquam ad mortales terrarum imperium peruc-
    niííet, Regumque genus a maioribus, vt Piromidis à Piromide reccnfe-
    retur* Igitur poftquam ille Deorum in maiorum gentium Dcos tranflar
    tus eft,açpraefinita iam dies aderat, ad earn quidem ex omnibus v£gy-
    ptiorum ciuitatibus , quod per pracconem pridern edi&um fuerat , tùrru
    Jàcerdotum familias omnesj tùm militari* indigenarum ordo conuenerat»
    quos omnes legis neceffitas conuocabat ; reliquat vero plebi, vt abelTo
    *e5fs--
    liberum fuit, ita omnibus adeundi poteftas conceda eft, non vt in créant
    do Rege fufTragatores, fed vt fpe&atores eflent, fubulcis tamen fpeóla-
    culum interdi¿lú,& militibus,quiautperegrini ipfi,autex peregrinis na«
    ti apudy£gyptios ftipendiamerebant,quam quidem ob caufam filiorunx»
    natu grandiori longé inferior conditio fuit, ex "fubulcis enim & peregri-
    nis hominibus. Typhonis fa&io conftabat , effera videlicet & nnmerofâ'
    uet plebs,
    plebe, qusque inueteratas çonfuetudini morem gerens, nee contra quic-
    quamaufa, non graue illud aut indignum dedecus, fed fïbiipfis quafí de»
    bitum arbitrabatur, vtpotè iurç ас legibus irrogatum , & eorum generi
    quodammodo naturale ,
    Erat porro Oiiridi vxor Ifis nomine, quem & pnidenrem naturas
    progreiTum interpretantur, fœmina moribus , vitâ & religione marico

    FructeotUgl» ïuQ minime difpar . Haec exemplum mariti fecuta , hoc vnicum fatage-
    Ifis cum pje. bat, vt humanum genus beneficentiâ& inuentione rerum , & quibufeun-
    tattte coniuri»
    que tandem alijs modis deuinciret; Regni bono non minus acOfiris in
    tenta: Numina perpetuo Religionis cultu placabat, facra inftimebatî
    pro iàjute mariti, fceptrique commiffiincolumitate affiduo Deorum au-
    res follicitabat. Typhonem quibufcunqiie modis mari to reconciliatum,
    ad cor reducere ftudebat ; prognatus verô ex ijs erat filius Horus nomi
    ne, qui paterna inftru&ionç ad fumma quxuis formatus s alto pe&ore fa-
    ЫЪт fa|>içntiismjipaçris confilia & monic&tanquam Ш fuo tempore-*
    vfut
    í ' SYNTAG. H. DE POLITICA MGYPT. n9 сар.ш

    vfui futura imbibcrat . Porro Ofirin,toto peragraro orbe, rerumque vti-


    lifsimarum inucntione elanfsimum , quem deinde Graeci Diomvlium di- m» eio.
    xerunr,atque ob cffitacifsinam iliam perfuadendi vim , diccndique fa- t*ucntu*

    cultatem pingere íblebanc cum catena, ex ore eius,ad audirorum aures


    perduda, vnde &íabulam poftmodum de Herculo Ogmiooruinitradic
    Plutarchus. Porro Oííride peregrinante, nihil nouarum rerum Typhorb
    molituseft, ífidecallide ad eius excubante machinationes ; atredeunto
    Ofiride, ac rerum geftaruin gloria, огЫ iam conipicuó, inuidiâ ftimu'atus
    nihil non egit& tentauit, nifi vt tyrannidisceftró percitus, Ofiri elimina
    te expulfaque,r(.gnum ^gyptiacum in vlrimam xuinam deducerc t ; frai*-
    de enim & aftutiâ cluiiim Ofiridem, atque intra arcam intrufum, Nilo
    Ofiru inclu-
    abduxit quod intelligens Ifis omnium inops, omnia late pererrans, ne fus III IrMj
    minem prastermittcbat, quem de Ofiri non percunctaretur, quin & puc¿ ci mmitticur
    In no.
    ros etiamíuper arca rogabat, quorum aliqui reí geftae conlci), quid dei*
    arca fa&um, prodiderunt ; ex quo tempore vim praefagiendi piieris in-
    efle fufpicati funt,eorumquediuinationem obferuant j dum Iudunt, gar-
    riuntque in remplis fine difcrimine, quicquid in mentem venit. Exqui-
    bus normulli Anubim fuiííe putant ; Typhon vero cognito aduentu III-
    dis, ас callidas mulieris machinationes pcrtimefcens, ne Ofirid IS lYlJnU- О Ягis propo.
    colcn«
    mifsi falus fibi exitium foret, in quatuordecim partes difcerptunj abie- JJ"'veiuti
    cit; Ifis inuentas partes in integrum coagmentans,dum pudendum dc-
    eflet, cereum eius loco fubftituit, & hoc pacto, veluti Numen Sacerdoti»
    buscolendum propofuit . Ofiri itaquc Typhoniâ malignitate extinüo,
    Horus à Matre inftrucius, Typhonem aperto bello aggreflus,tandem vi-
    cityvin&umque matri tradidit ; Ifis vero non ita iolutum dimifit ; quin in
    eius machinationes continuó intenra, certis quibuidam cum repagulis
    coèrceret; haec eft fumma Ofiridis &Tynhonis «mivw*. qua quid ЛЕеу- Qu«*™-
    ...1..л. .1 -у л . /, w ■ г i- 1 i ' cipem deu-
    ptrj índigitarint, videaraus. Olms iceptro m rormatn oculi concinnato gaet oßr«.
    fublimis, Archite&onicus Regis cuiufpiam omni virtu tu m genere initru-
    ôifsimi intellecbJs,fiue ratio eft,cuius bonitate,iuftitiâ,pietate,follicitudî-
    ne & religione.regnu omni felicitate compleatur.Typhone vero contri, ^'"E*
    Rex notatur tyrannus-, cuius pro rationc voluntas, iuftitiae defereor, Re- в^тур1"»'
    gni inuerior iniquus , proprioram commodorum amator, fubditoruiib
    oppreffor, fanguinum dipfas, tocius iniqnitatis officina ; cuius ambicione,
    libídine?, auaritiá, fufque deque ferantur omnia, quique tandem conuul-
    fis iuftitiae fundamentis,vaftatifqi religioms propugnaculis/imperium irb
    vltimum deducat exitium . Huic fe f fis vxor Ofiris, id eft, prouidentia-t JjjjJjJ^
    iiue prouida voluntas, feu prudens in omnibus progreflus fummâ cura &
    vigilantiá, & labore indefetíb, ardente boni communis defiderio oppo-
    nit; cuius perfpieaci dictamine omnia Regia munia& minilteria recle di»
    fponunrur, Typhoni« machinationes explorantur,tumubus & fedkiones
    ci uilesTyphonis malignitate obortx mature fnpprimuntur,atque extin-
    guuntur . Quibus quidera fic prudenter conftieutis, mirumnoneft, na- quMÍB-j¡^
    ici Horum, pulchram illam politici Mundi harmoniam; quae, vti eft ordi- tecHorus.
    Л15 diiciplina, rerum amufsi?., aâionum humanarum bafis, confcruarionis
    R шип-
    САР.Щ. 130 OJEDIPI iEGYPTIACI TEMPLVM KIACVM

    mundanas fulcimentumjita, dum clementiam iuílitiae, pietatem fortitu-


    dini , modeftiam magnammitati ne&it» hoc idem prxítare videturiib
    Mundo pobtieo,quod in vniuerfí со nieruationc Author nacurç Deus,dùai
    mala bonis, confona diûonisjfummâproportione tempérât. Hiño Ty-
    phoncm ab lloro filio captum, non quidém omninó liberum dimifit Iiis ,
    apprimc gnara,quantum aduerlarij alicuius zelus,principis acuat ingeniu,
    ad fe quouis modo, contra technas & callidas artes aduerfa: partis defen-
    dendum. Verum hax omnia fufiqs exponamus . . -.:

    Regni alicuius d'wturna


    ■ *' : ejfe
    paxdebet.
    ^beaútudo femper (ufpecla

    Ta humana? conditioni comparatum eft, vt nihil fub Sole firmu m , ni


    hil ftabile, nihil diuturnum, nulla tàm exa&is legibus pax firmata fit,
    I
    quae non tandem fuas patiatur beatitudinis naufragium . Docet hoc
    ipfum Ofiridis regnum, totius fcelicitatis exemplar, quod tandem à Ту*
    phone iuba£tum,de fumrno fœlicitatis faftigio, in vltimam confuiiooem
    dedudum,memorant hiftoriae 5 vbienimfumma fine metu pax, ibi ne-
    ceiïariô fecurïtas ; vbi fecuritas, ibi liberior viuendilicentia; vbi haecjibi
    erefcentibus longa pace honis mox nafcitur profperitas , cuius comes lu-
    »- ■»■■ xus eft, luxus inuidiam veluti lucem vmbra fequitur, inuidia, iurgia, dif-

    fidia, perfecutiones ac bella mouet ; bella tandem? vti feditionibus 8c til-


    multibus intcftinis omnia concutiunt, ita vltimum quoquc regno exter-
    minium minitantur . Typhon exoritur,qui corpus Ofiridis,fiue regnum
    per feditioforum hominum fadtiones , veluti in partes diuilum,dùm cor
    pus vn i one fui difibluit,illud in pernitiofam mulcitudinem diftraóhirrb,
    tandem in ruinam ducit ; quam baud dubiè incurreret, nifi Ifidis proui-
    dentia,obortis regno procellis,mature confuleretur; nifi per Horura,con-
    clamatispene rebus,confilió, & prudentiâ media pararentur conuenien-
    tia, atque fic Regnum induàâ temperie, fuœ harmonise, id eft , Horo re-
    ftitueretur . Interuenientibus in huiufmodi calamitatibus vtplurimunb
    foe 8c metu, amore& odio, fíe vt in calami täte acerbifsima, tanquam iîb
    iundo Pandora; pyxidis fubindè infit ardentifsimusfpei vigor. Namvti in
    fortunœ maximisblandimentis,rerumque vberrimoftatu,fummus eftme-
    tus, maioriinterdum afficiens cruciatu, quam vcl ex poffefsi perditiono
    dolor afficiat; ita fere extremum gaudij lu&us occupât, & à 1 uótus acer-
    rimi pun&Ojfœlicitatis aufpiciaredueuntur .
    Harmonía.* Porro tarn diu Refpublica harmonicum ftatum conferuat , quamdiù
    íínSÍíé- membra capiti, hoc eft,fubditi,Principi, perfecta concordia & pace fue-
    ftS^fí rint confoederata : tota vero harmonía lmperij,& Reipublicas mox de
    penda. ftruitur,vbi diffidentia,difiídiumqj ,vbi Religionis mutatio,& animorum
    . contra Principem facciones fuerintexortae; Ti praetereà Princeps quoque
    Reip. iuquo in Tyrannum degeneret, lubditorum bonum non quaerat , 11 monbus 8c
    «onßtlat.
    inclinationi fubdirorum non condefeendat, fi luxu, fupcrbiâ, & auaritiâ
    diffluat ; fi iuftitiâ fepofitâ, omnia promifcua, & impunita quâdam pec-
    candi
    r SYNTAG. II DE POLITICA 'ÄGYPTi 131 сарли.

    candi licentia confundantur ; vbi non veré viuitur,vbi quifque fuo emo
    lumento bonum meti tur publicum, vbi falutem propriam alterius dun-
    taxat-excidio meditatur , vbi omnis iuftitia torpet , omnis ordo & difci-
    plina difcerpitur, fides abrumpitur, laxatur pietas omnis , vbi erga pro-
    ximum quemque humanitas plufquam barbárica feritate refrixerit,- dum
    enim vnius Reipublicaemembrum, alterumalteri non compatitur, mar-
    cefcit totum, atque in tabumdiffluit, & ficuti corpus harmonicum mox
    deftruitur, vbi vehemens humorum difcraiïâ fuasliabenas laxauerit , ita
    Refpublica vbi iniuriâ Regum, morumque peflimorum confuetudo in-
    furrexerit ; contra, vti corpus per animam perficitur, ita Refpublica per
    religionem, ( loquor autem hic de vera ilia, 8c folùm ialutifera religione
    orthodoxaCatholica ). Nam vti anima eft tota in toto, & tota in quali- Religio Re¡.
    bet parte, ita ad harmoniamReipublicaeconferuandam, religio vna, vrii g^J^
    ab omnibus fidei articuli, quos credant, tenendi, & obferuandifunt, fi-
    ne qua religione, nec Princeps fuum officium, nee fubditi faciunt , fine ea
    nulla focietas, quia nulla fides ; non iuftitia, non virtus, fed fraus , licen-
    tia, prôteruitas, & vno verbo hominum rerumque omnium nafciturcon- . ;J
    fufio, &quemadmodum inter animam & corpus, ita inter Regem & fub-
    ditos, inter Principem &populum, fumma debet elTe confpiratio, fino
    qua mérito totius ciuitatis fundamenta, velu tí periculofo fulmine di-
    fcinduntur. Nam quód regnum tutum, cuius cuftos populi metus eft?
    quae ciuitas falua, in qua multitudo vi 8c armis fuppreífa viuit г vt igitur
    Refpublica perfe&è fibrconfonet, tritonus tollçndus, euitandus tritonus
    cum diapente, diateíTaron cum femitonioaut ditono prorfus eradicanda,
    diapafoncum diateíTaron, íimiliaque maximx diflbnantiae monftra omni
    bus modis fugienda, hoc eft, diffidia, tumultus, morum peífimorum vi-
    .gor, didtae religionis in varias haereies difcifTio, haud quaquam pertaitten-
    •da ; fuerunt enim haec nullo non tempore, maxima ingentium ealamita-
    tum, eueríionifque Regnorüm Imperiorumque feminaria .
    Sub fpe metuque,id genus alia multa eonuerfionis feminaria in ex-
    tremorum alterntro faepiùs occultantur nam & peccatisgrauiflïmis, pœ-
    nitudo fumma fuccedit, rebus praeclarè geftis, vt plurimùm faftus &info-
    lentia vel obliuiofui j vrget vnius gloriam alienus liuor , infortuniurrb
    leuat commiferatio ; egeftati ingenium fauet atque induftria ; opulentiae
    inquieta follicitudo j affiftit ftultitia; fummà fecuritas , do&rinse vel fa-
    fapientiae, periculum multiplex, & aerumnarum feges . Atque hoc eft ,
    quod Iiis Typhonem,Hori fortitudine captum,non vndequaque liberum
    dimifit, fed detinuitad cautelam , tanquam curas & vigilantiae in Regno
    adrainiftrando incitamentum • Typhone enim prof fus extinâo, regnum
    focordiâ ciuium veluti conçuiTum,fuaptè mole cadere neceife foret ; fat
    regni perfecutio eft ¡ calcaría ad prouidèin omnibus vigilanterque agen
    dum, funt occulta: hoftium machinationes ; quibus fit, vt regnum tandem
    priftino vigori reftitutum confiftat .
    Verum hanc fabulam Ofiris &Typhonis fub perfona Ioui9 & Ту- f^uu ыu
    phonis exhibentes Poetas, ad políticas cenfiderationes hoc pa&o tradu- ue &ryphJ
    (I R г cunt. ne*
    САЛВД. ijz OEDIPI íEGYPTIACJ TEMPLVM ISIACVM

    cunt , Juno indignata,quódluppiter Palladem genuiiTet ex fe, fine ad-


    jutorio fuo, Deos omnes, Deafque precibus fatigaiTe dicicur,vt Pallas fine
    .Joue partum quoque edcret j vi&a itaque importünitate Iunonis,terram
    concuffit, ex quo motuTyphon rratus eft , monftrum ingens Sc horren-
    duro, qui Sc mox ferpenti, vti belluini eiufdem mores ferebant, ad alen-
    dum nutritio datus eft -, poftquàm adoleuiiTet, bellum Ioui mouit,in quo
    Sc fuperatus,vi&ufque inpoceltatemTyphonis venir, qui & eumin hu
    meros fubla.tum in regionem oblcuram, defertamque tranfportauit,ibi-
    demq; neruis manuum Sc pedum concifi* , mutilummancuraque reliquir.
    Mercurius autem neruos Typhon i fu ffu ra cos, Ioui reftituit . Iuppitervi-
    gori priftino reftitutus, Bclluam rurfus aggreflus fulmine verberauit ; ex
    cuius fanguinc ferpenresnati feruntur j tùm démuni ruentem , fugien-
    "\ ;t€mque,^thnam tuper eumiaculatus, monte opprellit. Hanc fabulanu
    apte fane vari x fortuna Regum & viciífitudini applicant . Reges enirru
    regnis fuis non fecùs ас Iuppiter Iunoni, matrimonij vinculis iundi redé
    cenfentur. •
    Tumult«? Sed accidit nonnunqüam,^rrimperandj confuetudine deprauati,&
    pOpll|orUltL-| , '-tri o l. ■■
    vadeoriginé m tyranmdem vergerftes, omnia ad íe trahant, 5c contempto Ordinurcu
    ь^ьеаас. ^ Senatus fui confenfu,ex fefe pariant : id eft,ex arbitrio proprio Sc im

    perio mero cun&a adminiftrét Id populi a?2¡re fubindeferentes, Se ipfimo


    ¡iuntur caput aliquod rerum ex fefe creare 8c extollere . Ea res ex occul
    ta foliçitatione nobiliumSe procerum ferè initia fumit, quibus conue.
    nientibus, dum populi folícitatio tentatur , ex ea tumor quidam rerum-
    ( per Typbonis infantiam fígnificatus ) fequitur , Atque ifte rerum fta-
    -tusab infita plebis prauitate, Se natura maligna ( ferpente Regibus infe-
    ftiffimo ) nutricatur • Defeccione autem viribus cpalitâ , poltremô res in
    Monftmar^,, apertam rebellionem e umpit j quae, quia infinita mala & Regibus, &
    Typhis populis infligí с, fub dirá iüius Typhonis effigie reprasfentatur , in qua_i
    f^'es- centurn capita,ob diuifas poteftatesiora flammantia,obincendia;anguium

    çingula,ob peltilentiaa ( praefertim in obiidionibus, ) manùs férreas, ob


    cardes; vngues aquilin^ob repinas ; corpus plumis conte¿tum,ob perpe
    tuos rumores, 8c nuncios, Sc trepidationes, Sc huiufmodi , Atque inter-
    dum rebelliones iftas tarn praeualida; -fun t, vt Reges cogantur, tanquarru
    àrebellibus cranfportati, reliais regni fedibus, Sc vrbibusprimarijs, vires
    contrahcre,8c in remotam aliquam,Sc obfeuram prouinciam ditionis fu«
    "hticíd^T4 fe reeipere, neruis, Sc pecuniarum, Sc Maieftatis accifis : fed tarnen noiu
    cBnuwccm- jta multó poftfortunam prudenter tolerantes, virtute Sc induftriâ Mer-
    en«-
    curij neruos reeipiunt, hoc eft, afFabjles fa&i, 8c per ediäa prudentia,&
    fermones benignos, reconciliatis üibdicorum animis, Sc voluntatibus,
    fubindealacritatemad impenfas conferendas, Sc nouum au&oritatis vigo-
    rem excitant. Nihilominùs prudentes Sc cauti aleam fortunas tentare^
    pk rumque nolunt, Sc à pugna abftinent, fed tarnen operara dant, vt ali-
    quofacinorememorabili exiftimationem rebellium frangant. Quod ii
    ex vota fuccedat, iUi vulneris aeeepti confeij, Sc rerum fuarum trepidi ,
    prima adfra&as, Sc inanes minas veluti ferpentûm fibilos fe vertunt .
    Dein
    > ' SYNTAG. ïï* DE POUTICA Л-GYPT. CAP.IV

    Deindó rebus defperatis fugam capeffunt . Atque tum demùm,poftquarn


    ruere incipîunt,tuÈum tempeftiuumqj Regibus cft, copijs & vniuerfô
    mole regnijtanquamyEthnaî monte, eos perfequi & opprimcre.
    • ' . »
    ■- j. . . : Conßclarid política .
    • •i. ..it.. j »»".,!.•* ■
    EX hispatet, omnesqualefcunque tandem ill i fint ftatus, mutationi-
    bus obnoxios eÜe ; vti enim fummaecontrarietati expofitifunt,ita . ..
    continuo quoque rancorc, armulatione, inuidiâ, fufpicione , & ambitio-
    ne laboran t , continuis ardeiit odijs, infidijs, proditionibus,bellis,of- .
    fenfis ; inibi deftru&io alterius, cedit in augmentum & conferuationerrb
    propriam ; inftrumenta,ex quibus conftruuntur ftabilimenta quietis, ita
    iûnt fubtilia, ita delicataj vt,dùm varijs fubijciuntur euentibus; dum oc-
    cultis caufarum catenis connexa funr,periculoiïs ad haec improuifiiquo
    occafionibus fubftant, fieri non poiîît,vt non varias humante conditionis
    fortes experiantur .; Quantas Rerumpublicarum mutationes quot Re-
    gnorum euerfiones, imperiorum deftruftiones , Monarchiarum ruinas ,
    nouimus, accidifle ? Qyis Principum adeo felix eft > vt difcordias , &
    T«?tWQ**& vicinorum Principum, infidias remotorum euadat ? quîs a fa-
    &ionibus potentum, à coniurationibus fubditorum , à perniciofiiïïmis
    popuH feditionibus -, à difcordijs cognatorum , ab infidelitate gu- Piiteip«
    bernatorum regni, à perfidia principum militiae, ab ipforum militum re- "tœÎaffimot
    bellione? abinuafione extcrariim &: barbarum gentium inimdatione Ге^» euentu$-

    immunem exhibeat* fi potentiâ, robore munitusfuerit, plures contrat


    fc vtiuti faclô agmine,concitabit; fi inferior, exteri Principes in auxilia
    res manûs inuocati, dcmpta libértate, moxeum fui iuris fubijcient ; fide-
    bilis, vel primo i&u conuulfus, viribufque potentiorum in vltimum ca-
    bmitatis barathrum prxcipitatus, omnium bonorum iaôuram faciet . * .*
    Solus itaque is beati titulo exiftimabitur Princeps, qui bonitate cauiàe
    fretus,iuftitiâ armatus,religionis ardente zeloimpulfus,fua,fummâ inten- г
    tioiiisiînceritate & reâitudine , omni paíTionis impetu liber & folutus
    adminiftririt. Hóc pació hífire medijs I fis infirma cœteroquin acimbe-
    •tflifc fcemina, Gygantaram Tvphonis immanitatem, Titanumque atrocif-
    fimas macbinationes elufit , proftrauit , ac regnum pene extincium ftfx
    integritati reftituit. ■ • ... : ■ , • r '-,

    С A P V T IV; •

    Ex Mundorum dtfpofitione,%)\fnbordmatiom lAegyptij Rempublicam


    -, и fuam admmiflrabant , bac vntcà ratione illud perpetuo
    e t:j£:iü:3 :: r, • flabiliri poffè contendebant .

    AÈgypti) profundiffimis animi contemplationibus afiueti , cùm ad-


    mirandum quendam rerumordinem in trium Mundorum^ Arche-
    typi, Angelici, & Senfibilis huius Mundi ex aftrorum orbibus, & eîemen-
    ■-. j torum
    САМУ, ,i4 OEDIPI jEGYPTTACI TEMPLVM ISIACVM

    forum quaternione conftituti feriebus elucefi^tera aduerterent ; illud


    çeuvnicum&oportunum politics: gubernationis exemplar ob oculos
    fibiproppfitum crediderunc , Suprcmum enim omnium Numinum Nu
    men, Archetypus, inquam, feu idealis Mundus>dum Vniucrfum tanta le-
    gumsequitate gubernat, tanta prouidentu difpónit , tanto amore & be-
    nignitate conferuat ; quid aliud nobis exhibet, nifi veluti quoddam Mo-
    SSmîS narchici ftatus abfolutiffimum exemplar ? Quid Genialis,fiue Angelicus
    flitus'Sm- fundus, m tot clanes diftributus, in tara varia omnia & minifteriadiítin-
    piir.' ¿"tus, tam admirabili ordinum difpofitione confpicuus;in quo tametfi va-
    Permitatem rij atque difparati dominij , & fubieâionis gradus fint,omnes tarnen hoc
    Muniïïwu vnum fatagere videntur, vt omnes vnâ volúntate ,. &fcopô concatenati ,
    gnaturfceii- in vniuerfi conferuationem confpirent . Quid, inquam , aliud nobis hoc
    iiicus. ipio> mil Ariltocraticae politic flatus delignatur ? cuius tota ieucitas elt
    vnio & Concordia optimatum ; ftabilimentum eius,boni communis in fin-
    femfenfi№ gulis cura & amor : quid denique feniibilis hxQ Mundi machina,ex aftro-
    "natuidemp. гшп o^ti^elementorumque comiptibiliiim mobili & inftabili mifcellâ
    crat»cum 4o. compofita, aliud nobis, nifi Democratici ftatus,feu plebsei dominij ftatum
    mm um. pr0ponit, tanto periculofiorem , quantó maiori mutationi , & fa&ioforu

    hominum turbationi magis eum obnoxium videmus . ./Egyptij itaqj haec


    MSâï«t attentiùsconfiderantes, ilium non immerito ftatum coferuationi aptiorc
    juni> Ф cenfuerunt, qui Archetypae Monarchic fimilior , & mutationibus minus

    obnoxius foret ¿ in qua cum Angelici Spiritus vnius Monarchy fummi re-
    • • rumAuthoris nutui pareant,horum vero fingulae rerum creatarum inhoc
    fenfibili Mundo claiîes,abfoluto & perfeóio dominio fubijciantur $ fum-
    mô ftudiô incumbebant,vt ad hanc monarchic! ftatus,veluti ad exemplar
    quoddam fuam adornarent Monarchiam. •.. .
    Quemadmodum enim in vno corpore phyfico , membrorum corW
    me» i* nr. cord^* & colligatione>acl;iones fuas harmonicas mens exerit & perficit ,
    pore, eftMo* vnoque fpiritu, eadem membra colligat ; haud fecùs vnum imperiunb ,
    popuiii. dum poteltate vnius,vel plunum vmtorum in República regit, imperat,
    cuique prouidet, leges dicit, firmat concordiam , humanaeque focietati
    necelTaTia exequitur» communicat commercia, aftiones & amîcitias con-
    uenientibus praeceptis, quas vel natura, vel neceffita« fuadet, inuiolata_»
    îiarmoni*^, CQnferU*lt » pulcherrimam in hoc politico Mundo,Mundo vtrique pau-
    poiipcji. lô ante defcripto prorfus análogo, harmoniam deducit.; & ficuti in fidi-
    bus, & tibijs atque cantu ipfo concentus eft quidam tenendus ex diftin-
    öis fonis, quem immutatum ac difçrepantem aures eruditas ferre non pof-
    funt, ijfque concentus ex diffîmillimarum vocum moderatione, Concors
    tarnen efficitur & congruens ; ita ex fummis, infimis, medijs, interie&is
    ordinibus ac fonis, moderatâ ratione ciuitas confcnfu diffimiHimorunb
    confiait j & quae harmonía à Muficis dicitur in cantu, ea eft in ciuitate ,
    ièu Republica,concordia,ar&iffimum atque optimum omni in Repúbli
    ca incojumuatis vinculum, quod fine iuftitia nullo pa&o eflc poteft : iu
    ftitia autem, nifi ab authoritate alicuius, qui fupremam habeat potefta-
    temdependeab fuura effe&wn, confequi non poteft . Quotverô funt

    Rci-
    SYNTAG. IX DE POLITICA ÄGYPT. 135 cap.ïv;

    Reipublicae ípecies, tot debent cíTe fupremx poteftates , in vnaquaque_>


    vna» lieu ti in vnoquoque corpore phyfico vna>qaac imperac anima „ vn.i_»
    viraliumoperationum,per tatum corpus difFufarum moderaírix , non,
    duae i in Mundo vnus Deus,. qui ineffahili fuá prouidçntiâ omnia i« eo, in лсрцЬПсз
    concentu moderatur & dirigit ¿ duas autem in República potcftates ef- 2£"*т"и

    fe fuprcraas, squall potencia 8c imperio res admimitrantes,fieri non jwb


    tefti cumfuprenjum in fuo ordine, priorem non admittac, nifi fuboi«
    dinetur adaliquid , il duas confti tuas, jam diflonantia politic! corporis
    in foribuseft, dum ciuili corpore diuiío, ex vna dus»vt fine Refpublicae,
    necefle fit * Nec ohftat lupremam poteftatera admmiitratorcs a diftribu»
    toreíque admitrere plures ; hi eiiim non íupremam» fed vnam omnes , vjc
    in Ariftocratia atque Democracia fie, habent poteÄatem i inMonarchia
    vero penes vnum. return omnium poceftas eft* à. quoreliqui, qui fub eo
    Rempublicam, principatum , vel regnum per partes fibi créditas moder
    rantur,pendent, fuarnque Rex per praepofitorum minifteria,nQn fecusac
    vis animas per totum corpus diffufaque membra > veluti per inftrumenta
    quxdam* fuam exercet authoritatem 5 ficuti harmonía in hoc vnico con
    fiait, vt vna chorda auc fiftula Temper grauiùs aut acutiùs, & acutiùs
    J^'SVajçfiuc tonatim foner, cx quarum denique arcificiofo fymphonifmo
    inte n ta melodía nafcatur .
    Hinc fummus illererum Harmofia, mox ac magnum i Hud Mundi
    íyftema harmonicum ineffabili quâdam regiftrorum varietate condidÜ- .....
    fet, veluti Archichoragus, fingulis quibufquecreaturis,coelis, clcmcntis,
    animal ibus» arboribus,frondibus, & fluminibus, reliquifque» qua; fecit , миемв*.
    operibus, propnos lui generis principes & choragos conftituit bpeita- ьетапад
    mushuius rei néceilîtatem in omnibus penè rcrum naturalium claffibus; Dci*

    homo dùm nafeitur» ne pereat» alio, qui ipfumdirigat , indiget ; omnii^


    animalia vnus regit homo heuninem ipfum in eodiuinior pars, anima» Exempi„m_,
    in ipía anima duae: partes, irafcibilia & concupifcibilis rationis dîftamini ¡2¡¡,™eatlu
    fubijei debent » Inter membra corporis»vnum eft praecipuum, cuius arbi-
    trio omnia reliqua mouentur>fiueillud fit caput^fiue vt alij, cerebro co-
    gnatmncor : hoc pa&o Angelis Angelum Principem , fpiritibus Spiri-
    tum, fideribus fidus, Dasmonem dxmonibus , auibn.s auem-, beftiam bc-
    ilijs, ferpentem (èrpentibus, piitetn pifcibus, hominibus praefecit homi*
    nem» qui eftVerbum incarnatum Ghriftus IES VS . Sitquc adto imperare»
    regereïfubijci,regi> &gubernari iumnatur», diuinioque & humano gen
    tium, & ciuili prorfusconitntaneum .. Certè cum mira hase Mundi di-
    uerfitasex quatuor démentis , contrariarum qualitatum. ipiritualiurru,
    .corporaliumque rerum fubftantijs confier, nifi is certa fubordinationis,
    -harmonía & fymmetria eolligaretur» certiíque legibus fubie&íonis regi-
    minifque temperaretur, pulcherrimum Mundi harmonicum coepus-breui
    со ni u mi necefle foret ¿nec enim poílent parres tarn diuerfas in eo períc-
    uerare , fi fingulaeper fe promifcuo & indifferenti regimine opera íua_.
    perficer.cnt»quin pottftas poteftatiaequali oceurrens, perpetua, dilcordiâ
    & ir reconfilîabili diffidio omnia poíííderet , alienaque qua? regere non-
    noui t,uec conueniunt^jn fuam perniciem vfurparet . . Ordo
    cap. IV, i $6 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM KIACVM

    Orde Munde Ordo icaque in omnibus neceflarius eft, vt pulchrè Bonifacius rela-
    яесей4пи$, tug % Qratjano . Ab hoc, inquit, difpenfationis diuinae confilio, gra-
    dus diuerfos & ordines confttuit effe diftinctos , vc dum reuerentiam mi
    nores potentioribus exhibèrent, ¿¿potentes minoribus dile&ionera im-
    penderent; vera concordia fieret, & ex diuerfitate contextioa& reâè
    officiorum gerereeur adminiftratio fingulorum . Ñeque enim vniuer litas
    alia poterat ratione fubfiftere , nifi huiufmodi magnus cam differentiae
    ordo feruarct : quia vero quseque creatina in vna eademquc qualitato
    gubernari, vel viuere nonpotejft, cœleftium militiarutn exemplum nos
    jnftruit, quia dum funt Angelbfunt & Archangeli, qui quidem non funt
    acquales, fed in poteftate & ordine, ficuti notum, differt alter ab altero :
    fïeuti enim,vt fupràquoque di&um eft, ex diuerfi toni fidibus, melodía^
    nafcitur fuauiflima, ita iocietas in República imperantium & obedien-
    tium i diuitum, pauperum } nobilium , plebeiorum j doüorum , artifi-
    cum, &id genus diuerforum graduum , perfonarum , ftatuum efficimr
    pulcher quidam concentus^concordia laudabilis, felix , & pene diuina .
    Quod enim vni voci deeft,ex alia fuppletur, & quod vni deeft , ab alia«,
    communicatur ; ñeque enim bona harmonía nafci poteft ex vnius toni
    chordis, vel ex inftrumento, cuius omnes in vniionum extenfx funt fides.
    Ita Refpublica confiftere minime poífet, fi omnes effent squales ; appa-
    Diaiojípre- ret harmonica haec aequalitas ex ipfis diuerfis ftatibus, quibus Diuina pro-
    in diuçrfis uidentia homines conftituit>dùm al i urn fummum Sap i en ti as apicem attin-
    йпми11^ gère j alium omni virtutum genere refertum alium nullo animi orna
    mento przditum effe ; alium item ad fummum dignitatis apicem , alium
    ad incitas &infimam paupertatem depreffum > alium abundare, egero
    alium, alium diuitem, paoperem alium , alium perpetuis delicijs opum-
    que affluentia gaud ere, alium perpetuis laboribus vitam miferabilentb
    * agere, videmus . Cur i taque bonitas Deij non omnes aequalrs conditio-
    nis fecit ? Напс, inquam, mortalium fortem nobis obijciuntij , qui от
    пет prouidentiam impie negantes , omnia cafu euenire arbitrantur ;
    Quzroego ex ipfis contra>Guripfe Opifex non fecerit omnia animalia.»
    Angelos,aut omnes planetas Solem,fiue omnia membra oculos? Si enim
    omnes artus effent oculi, vbi manus, vbi pedes, vbi os, ftomachus, aliaque
    Mba diftri-
    butio rerum membra corpori neceffaria .г Et fi omnes planetas, Sol, vbi Luna; fuíci-
    la Mundo. piens fiderum genituram , vt nobis partum edat ? vbi Mars roborans,
    Iuppiter acquans, Mercurius acuens, Saturnus confolidans, Venus аодо-
    re conneétens ? Et fi omnia animalia Angelí, vbi homo peculiaris imago
    Dei } vbi equi ipfum portantes ? vbi boues & oues humani vi&us mi-
    niftri , imô cibus } vbi animalia, &iumen ta, qua; ad mundi orna tura, &
    hominis íeruitium producá funt. Sicuti igitur non eft confonantia,fi qui-
    libet neruus infírumenti effet nete aut hypate , raeíe aut paramefe , vcl
    quoddam huiufmodi ¡<ro'<pwoV, cum ex paribus difparibufque chordis aut
    vocibus, prout harmonía Mundi requirit,coníonantia generetur ; fi enim
    omnes Doâores,Sapientes,Principes,diuitcs eíTent,mundú perire necefle
    foret , In kac igitur diueriitate ingcniorum,profeffionum>in hoc diuer-
    fo for-
    f S8NTAG. .ÏÏ. DE POLITICA ÄGYPT. 137 cap,iv.
    fa fortunas ia&u, politici Mundi iymphonifmusnprimariô confiftit , & fi- Harmonía.,

    cut inhumani corporis ftru&ura, diucrfa membra diuerfis officijs defti- ft,""pol''ici

    nata in bonum vnum, bonamque conferuationem indiuidui confpirant ,


    ita & diuerià politici Mundi membra- in Reipublicae falutem , çoncor-
    diseque conferuationem confpirare debent ; quoeirca totius huma
    in generis pulchritudo in indiuiduorum varietate eft , c\ux diuerfifilraa-»
    fuiftmus moderator, in vnius myftiei corporis/ub Ghrifto &т*Э-&>та>, har-
    rooniam traxit . Quas confonantia& Mundi , & politici corporis tantâ
    elegantiâ aeluauitate conduela eft, vt nulla perfeclior inueniri queat.
    • His igitur natura differentibusy affignata funt dona varia, vnicuiq;
    iuxta propriara virtutem & difpofitionem , quibus etiam praemia red-
    duntur fecundùm opera ipforum, proportione geométrica , vt quae fit
    proportiomunerem ad muñera, Scmeritomm ad mérita, eadem fit pro-
    portio prazmiorum ad praemia,atqj hâc proportione non Deus duntaxat
    reddet/fingulis p rasmia, fed & Refpublíca ciuilis ; quae mundani, im©
    archetypi mundi imago quxdam eft, gubernationem fuam inftituit .
    . /Quoniam vero vt ad ,/Egyptios reuertamür, maximi in bene beateq;.
    inftituendae-Monarchiae ratione, momenti eft,archetypam rationemcon*
    tinuoob- oculo&pofitam expenderé , atquc hinc iuxtà intentam analo
    giam corpus politkura formare & elaborare . ./Egyptij huius tarn diui- Monarch*
    iWE artis minimè ignari, ftatim à primis nafeentis imperij incun; bulis, vni- fi^™™
    uerfam jEgypti Monarchiam , ad totius vniueriï normam & ideam , iib "«mameo»
    certos quofdam Nomos feu Cmias,autpraefe<5turas myfticâ quâdam & ar
    cana ratione, vtiin praecedentibus dictum eftr diuiferunt ; quibus fingu- y
    îts totidem ex Optimatibus facerdotes , religione & fapientiâ confpi- t л
    cuos, qui à nutu, & arbitrio Regis Monarchal dependerent,praefccerunt;
    qaorum officium erat, populum,cuLpraeeraiu, in cultu Deorum inftrue-
    re, facrificiorum ritus & coerimonias in Geniorum, qui praefe&uris ргге-
    erant, placatione, fine qua Regnum confiftere non poffet , inuiolabili vi
    gore ferüandas edocere ; fummó rigore in mores degeneres animaduer-
    tere ; milites ad patriae defenfionerri ; agrícolas ad agrorum,camporum-
    que, humana; vitae perneceiTariam,cuhuramr$ opifices ad ciuîtatum tem- - ...
    plottimque ornatum , ad ciuili denique neceffitati , pro artis vnicuique
    propriaíconditioneiíubueniendum excitare ; omnes eos , qui rem luarru
    pracclariùs egifient, oblatis praemijs honorare ; denique quotannisRegi
    deUîUn&is gubernatiom eorum fubie&is rite adminiftratis rationem red-
    écik.z Sic fiebat, vt regnura}Saeerdotumoperâ,quibus folisad regnifiic-
    eeffiónem aditus eifec, fummôamoris affè£hi, vnanimique omnium con-
    ijpriratione adminiftraturo, in perpetuo vigore çonfifteret . Porro vniuf-
    cuâufque Nomi przfidem Geniuoi;cognofcere & explorare difcebant*
    qu*m-€ögnicum, per return fpecies ei análogas , facrarumque fculptura-
    rurfl ápparatum, ita fe fle&ere pofte credebant ; vt dum particular! indi-
    Hatione in eommiifi fibi Nomi curam & cutelam iefe impendit,regnü non
    tàm humana, quam Deorum immortalium prouidentiâ adminiftratum y
    (ine vilo extern« inuaftonismetu, feipíb çonfifteret r adeóque non. pri-
    .2.1 vn S uata
    çap.iv. i58 OEDIPI uEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    ta tancùm ííngulorum Noraorum templa, fed tota -¿Egyptus ftatuisfupci-


    narum mentium confpicuis , vcluti totidem aris, Archctypi 8c Gcnialis
    Mundi tcmplum exactifïïmè exhiberet j in quibus continuis facrificijs ,
    hymnis, prçcibufq; pro falute patrias, & pro cómunium calamitatum pro-
    ccllis auertendis Numina follicitabantur ; fiquidem nihil religione ha-
    bcbant antiquius, nulla res ardentía in facris 1 i bris ijs inculcabatur ; qua
    fiante, ftare regnum, Genios natural i amorc ad id conferuandum íuccur-
    rere ; qua per improbos mores vacillante regnum diù confiflere погъ
    pofle, atque adeó Genios regni fibi commifíi tutelam curamque proríue
    deferere opinabantur ; quo fa&o,quid regnum Geniorum praefidio de*
    ftitutum, aliud, niíi vltimum exterminium expechre poterat .

    ConfcBarium frimwn poltticum,

    PAtet hinc horrendarum nullo non tempore in Imperiorumíhtaum-


    que rautatione cataftrapharum caufa . Nonne Rex homo eft ccete-
    Sürth»" rishominibus fimilis ? Videmus tarnen omnes ei fe fummâ reuerentiâ 8c
    йтеаиров. timoré fubijcere, quod quidem fieri nulla ratione poffet , nifi Dens illi
    «ipes uoi tjmorjs fu} charaéèerem imprefliflet , quô Principi fignato eue&oquo,

    cœteri timoré quodam reuerentiali, & occulta quâdam vi compulfi, fub-


    íínt. Quod totum per principatuum illorum,fupremorum Principunu
    ordinem exequitur . Quod fi verô per indignara , fceleribufque conta-
    Vndè ruinr minatam vitam fibi Reges, Principeique tùm Dei > tùm Principatuum in»
    &«an$utio. fluxuiobicem pofuerint, ecce protinùs.veluti per peccata publica dele-
    »imperiora. to in Principe charactere timons Dei, populus aconlono in diüonurrb
    deflectitur,rebelliones raouentub iugique Principis tanquam charaäere
    timoris Dei indigni, fit abie&io : vt proindè mu aciones imperiorum ,
    regnorumquc tranflationes, principatuum, rerumque publicarum exfir-
    pationes, aliam, quàm diximus> originemnon habeantj meminerit igi-
    tur Princeps ita vitam fuam inftituere, ita iuftitiam &pietatem colère., vt
    principatus fiue praeiïdes Archangelos femper fibi propitios inueniat ¿
    Cnrferociœ. vtpotè, fine quorum perpetua tutela 8c atfiftentiá nec regnum , nec re-
    mxquxuis gnator fubfiftere queant. EademcauíaDeusanimalibusctiam ferociffi-
    nifpontéfüj mis charactercm amoris imprellit, vt videlicet nomini , propter quenu
    fubmiuant í con(jita erant, fubeflent, eique obedirent . Videmus debiliorem robore

    puerum, vel ingentemElephantum , ferociffimumque Leonem manudu-


    cere, regere, verbcribus, 8c quocunque voluerit imperiofè ducere ; bel»
    luamque ei in omnibus obedire, eidem íé in omnibus fubmittendo . Ссг-
    tè non alia de caufa, nifi quod ordinis ratio prsBÍcribat, 8c quia homini,
    character timoris Dei impreííus» omnia eidem fubefíe cogit . Eadem iru
    ordine animalium fpe&antur; quod enim vnum animal aliud timcat , etfi
    robore & magnitudine multo eô inferius ( vt Elephas arietem , gallurru
    Leo) caufa eft, quod fub praefididio fint ordinis altioris, chara&eremqucî
    principatus gérant, quem inferiora naturaliinftin&u , dùm cognofcunt ,
    reucrentur ; vides igitur quàm omnia mirabili nexu coniuncta confo-
    nent.
    : SYNTAG.IL DE POLITICA jEGYPT; 139 CAP.lv:

    nent. Rclucet & hic concentos vel mipfisfortuitisrebus ( fi tamen ali- Euemus mû
    quid in rerum natura fortuitum & cafuale dici poteft ) vt cum temporo ne'pau'f*0"
    Pauli V. Pontificis, Aquila vinculis foluta auolando paulo ante dicti Pon- Pontifias,
    tifícis eleóiioncm Draconis imagini,quam Burghefiorum gentilitia infi-
    gnia continent, infidens, ex eadem familia Pontificis electionem defïgna-
    uit 5 voluit enim vt nonnullis in mentem venit j Deus per Angelos prin
    cipalis, principis volucris augurio , principatñm Orbis indicare . Non-? "\ '\[,
    ne etiam inadmirationem trahit, quod accidir cri ш Vrbano hums nomi- çaeic£honé
    nisOâauo? Nam dùm Cardinales de «ligendo Pontífice tracbbant irb u¡r.ban,ofta*

    conclaui i fuper te&um cubiculi Maffei Barberini inuentum eft examen


    apum,hoc eftñ^mma Barberinse familia?, perindè ас fi eius apes gentili-
    tiac ad fupremum faftigium priùs defignaffent Cardinalem МагГешгь,
    quem Patres purpurati adorarent Vrbanum . Quia verô prihcipatus ter-
    renus diíTonus ex fe eft, & deformis, nifí conforms fít in feipfo , & сиггь
    alijs, & per hanc conibnantiam decorem & pulchritudinem acquirat j
    ideo fuperiorum minifteriumjPrincipi neceftarium eft , & hoc virtuturrb 2Йя12и"
    efficic ordo, quarum fauore comparatâconftantià ac robore, fortes con- «abomine t
    tra vitiorum voluptatumque irritamenta efficimur . Sed vt & Cöntra has 9тЛтШтЛ
    aereas poteftates inuidiâ & malitiâ plenas prasualeamus , fupereceleftium ¡nflm,
    diuinarumque Poceftatumpraefidium nobis neceffarium eftí ne etiarrb
    mundanis affectibus praepediamur; fed illos appetitui rationali harmoni
    cé fubijcíentes, dominemur nobisipfís, Dominátromím affiftentia nobis ££."°п5
    erat neceflaria» Omnium itaque inferiorum obtento dominio, refíat", vt *,'./.■

    ad Deum conueríi ipfi foli vacemus : quod fit, iï memoriam fupercœlc-


    ftium,per Thronorum fubfidium, retineamus,eadcmqae Cherubica illu-
    ftrationecontemplemur» donee cognato tandem parentique fummo3Mo-
    nadi diuinas per ardorem Seraphicurn vniamur ; vndè quemadmod иггь
    per Angélico* gradus Opifeoc rerum in nos fuá vjrtute defeendit , fie &
    per eofdem ad ipfum, à quo procefíímus, redeamus, veluti per qaofdarru *.•••*■»■ • <
    virtutum gradus, quorum primus rationalis natura? gradus,per íenfus nosi *"V
    coninngit Angelis, imaginatio Archangelis, timorVirtutrbus,Poteftati- ,
    bus dolor de £eccatis, ratio Principatibus; vt enim hae Spiritibus , ita ra
    tio fenfibus, & affectibus praeeft ; amor Dominatronibus,Thronrs intelle-, -ani
    ¿tus, Cherubinis intelligcntia, fpes denique vniatSeraphinis,hi eniíp pro
    ximo condueune ad Deum, qui eft fpes omnium finium terra? í '«"J ^
    i- Vides igitur, VtMiniftri hi Ordines,Harmofta&fummotribunali affi-
    fientes, vt fidi fint ,-omnia in confonantiam cnrnuPiirtcipe eorum dedu- ^
    cerefatagunt ; przeueniunt enimeoniuntti pfallentibus,& ipfí eí^W^vrc; fiiSod*imo.
    tanquam cceleftb Odcei modubtores,omnes chordae vocefque in fummo du,acores •

    illo Dei monochordo adaptantes ,-vtiHud reddant concinnum íúauiíTi-


    mumque, vt fi quae fint inútiles fides, vel moduli diífentientés, eas abij-
    ciant, refeindant, Teprobentque, ne in mundano , ccclefti , vel humano
    polychordo aliquid díííonum reperiatur ; gaudent itaque omnia mouen-
    te pâtre, tefte Dionyfio,à Deo fiquidem moti mouent orhein , & ifti cor-
    pora jnbftraj, cceteraque inferiora ad earn confonantiam difponunt, quanü
    î übet ipfe primus rerum omnium Motor. S ¿
    САРЛУ. i4o OEDIPI iEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Gonfiïïarium ßcundum politicum .

    PAtct hinc vana quorundam de grege Epicuri porcorum praeiqmptio ,


    qui pcrnitiofo eiuldcm dogmate, veluti temulenti atquc in tranf-
    uerfum aài , ad aW^w quandam , mor ta Hum ánimos redigere fatage-
    bant y cùm ehim animaduertcrent duos eue praecipuos huius orbis Ty-
    îtSStir Wnnos atque carnifices, fpem fcilicet & metum , vt pacarent- hominum
    mentes, iam omni exeuflb Numinis metu ( cui dùm alligantur , putant ,
    quietas efle non pofle ) conati funt rerum omnium, quae quotidiè fpc&a-
    rentur, naturales reddere rationes, atque ex vno coelo, per intermedias
    cIaflcs,fatorum neeeflîtatem demonftrare 5 quibus ne aflentiamur temeré,
    purioris philofophia; Antiftitcs monent; atque îpfa Veritas, feu Chrifti
    viua doótrinapraemonftrat. Quanquam ex abundanti eiufdem bonita-
    tis finii,illa etiam conteftantur, quae quidem fenfibus obuia,piaeter tarnen
    OiJoaiiu» communem naturas curfum, quàm rariflime fiunt. Hiscnim oftenditur ,
    Srawwdi- Deum penes fe alium habere ordinem prouidentiae fuae nobis occultum ,
    «щи. cuifaepè confentit Ordinis chara&erifmus mundanis rebus infufus ,iàepè
    plurimùm diferepat propter hominum neceffitatem , atque. vt diuinae
    Abcaoeii gloria; maieita« libera, nullis natura; vinculis all i gata, nullis circumfepta_»
    nifibonum. carceribus, demonftretur . Ñeque vero abono fummo praeter bonum
    alrquid fieri; aut dimanare credibile eft, cùm fit circulus bonus , à bono
    cur moka-» in bonum perpetuó reuolutus, etfiea, quae faepè obtingunt, proméritis
    praterordi. noftris, mala & tiiftia vulgus exiltimet ; non inférant Di nobis iniurias
    deimttt"' v ( vt Iamblichus ait ) fed iuíla füpplicia, quae taraen finem optimum ipe-
    üant, Sc múltanos latent peccata,quas Deos minime latent Deus cjuo-
    que quid iaftum fit, aliter faspè perpendit, ad vnam animam fpe&ans¿
    aliter ad totam cognationem animacum,& bonum Vniuerfi. Quin etiam
    á totis Mundipartibus( vt verbis iilins vtar) defcendit per membra fin-
    Mali fpecies gula quxdainaétio multiformis ; deícenditque facillimè propter poten-
    pVSd"* tiarum fimilitudinem inter agens. & patiens^ vt corporis lola neceifttate
    contingar, quas quidem in totis bona fue 1 ant & falutaria, atque harmo-
    peSewî." ШЕВ Vniuerfi confoná, faepè tarnen ex delapfuin hac vcl illa parte' cor-
    circamate. rumpi, vel quia delegatricis facultatis impetum fuÄinere non pofiunt,
    vcl propter commiftionem inferiùs accede ntem, imbecillitatemque ínfi-
    mis naturalem ; vel quia humana mens íuperftitione quadam, & metu
    pánico perculfa , dùm infolitum & ignotum fibi effeäum confiderat ,
    Ülura caufae omnia, expertem opinatur ; vel quia partes partibus ,
    agentia principia pafsiuis proportionata non funt Ita qua; in intelJctiu
    diuino fpecies funt> ac purifsimae rationes,in Vniuerfi natura roaterialem
    quandam induunt deformitatem &<*3#я»>& quae in totis vnita fuerunt? in
    fingulis difsident . Ex quibus conftat,bona Deorum corrumpi alias ma
    terias vitio, alias per intermedios Duces vel Dzmorres malos*, quib us ta
    rnen nihil efficitur , nifi diuinitùs permittatur,nifi fic mereamur . Habent
    ergô & cœli faepè,quod multis prodigijs conférant ; arque vt prodigia res
    decernunt humanas, ita interdum &concurfus fiderum ceu prodigiofa-
    rnm
    SYNTAG. Ii. DE POLITICA jEGYPTV 14* car.Vt

    rum rerum, & figna , & caufas à phyficis mcmorantur : vt in Cometis,


    terrae motibus 8c monftrofis partiibus infinitis . Eâdemque ratione , quâ
    virtus diuina videtur falso caufa efficiens mali , de cœleftiura corporum
    poteftate dici fimiliter pofsit.etfi modo'quodam inferiere : nam fi quid
    ab illis durum aut calamitofum videatur, omne id debetur materias re-
    ceptrici . ;
    Vndè nihil in hoc mundo ad eô fortuna tum eíTepoteft, quod погь кыаевНша
    in occultis diuinœ prouidentiae penetralibus iateat reconditum ; itaquo SmE-
    neque fubitaneae mirandarum rerum eataftraphae ,improuifi Principum D1,UJ-
    cafus, familiarum extinciones , barbarorum irruptiones , fatali cuidam
    neceisitati fubijci cenferi debent; fed ex occultis diuina; rationis femina-
    rijs originem fuam vt plurimùm habere, vt D. Aug, lib. de ciuit . pulchrè
    probat, quifquis vera Chriftiani norainis profefsione gloriatur , [entire^
    debet ; neque Deus, cuius natura bonitas eft, tot malorum exorientium
    caufa dicendus, cum haec omnia iam in deprauata humana? voluntatis
    deliratione, Principum iniuftitiâ&atrocitate, cccterifque occultis deli-
    élis, ad tantam malorum iliadem paulatim difponentibus , praeceflerint y
    deferitDeus Principes, qui abipfis defertus eft j pcenas infligit , quia ad
    hoc faciendum prouocatur 5 Prsefides reg nor um Angel i influxura confer-
    uatiuumfufpendunt, quia qui prasfunt, obiccm> ne influant, ponunt .
    CelTet itaque in animis multorum nimium implantata fatua ilia de fatali
    necefsitate opinio i quod fiet, fi & nos, & noftia omnia diuino arbitrio
    abfque vlla vel perturbatione infigni , vel futurorum varia follici tudino
    commiferimus. ; • . . ;: .1

    С АР V T V¿ • V.

    Hteroglyphicorum dcärina Imperij Acgyfùaç't perpétuant felicit atem


    f¡) conferuatibnem magna ex parte refpicttbat ; cur
    tant* filentiocamfuppreffèrint?

    MIrantur multi, cur ^£gyptij totam pené terram ^gypti innumeris,


    quàObelifciS) qua ftatuis Deorum admiranda arte conftructis re-
    pêlrint . Legimus enim,in omnibus iEgypti limitibus,terrarumque exte«
    rarum confinijs potifsimùm íímulachra huiufmodifuiflepofíta,cuiusmy-
    fterium vt inteiligatur • * w*.. • -*>/
    Sciendum eft,Hieroglypbicam do&rinam non tantùm rerum fubli-
    mium,altifsimarumque de Deo, de Angelis,de Mundi difpoíitione,fígni-
    ficatiuam fuifle, fed praetereà apotelefmaticam, id eft, miros quofdam ef-
    fedfcus in attraôione Geniorum praeftitiííe j hifce enim fculpturis tum Doariaacom
    ad naturae, turn ad mundorum idealium exemplar & prototypon fummo ¡¡2X252
    ingenió fabricatis, fieri non pofle credebant, vt Nomina & Genij confi-
    milibus, appropriatis, & naturae eorum congruentibus fymbolis alleéii , tica,
    facrificijs potifsimùm 8c expiationibusfacris accedeatibus, fuis prouoea»
    toribus ad regnum,ab aduerfis poteftatibus defendendum,non fubueni-
    rent
    CAP.V, i4t OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISÍACVM

    rent, Hinc Obelifci non tantùm facrac do&rinae fchemata > fed veluti
    ipotelefmata, feu efficaciffiraa quaedam Amuleta habcbantur 5 auerrun-
    eam aduerfus Agathodaemonum Antidasmonas vim obtinentia ; idem dc->
    fimulachris Numinum hieroglyphicis nullo non jEgyptiloco confpicua,
    fiçri credebant j de quibus fufiîsimè in tertio Tomo .
    ew *sji Cur verô tantô íilentió tum ipfam do&rinam , tum ritus & cœrimo*
    Äusfacros nias, nonnifi in fubterraneis adytorum antris celebrari folitas , fuppreffe-
    ёрргей»* rint ? Cur non nifi Sacerdotibus, eorumque fucceifioni notas voluerint,
    caufa eft, quôd timerent, ne, fi Geniorum nomina, cœrimoniafque in ijs
    plaçandis adhibendas propalarent,exteri populi ijfdem ritibus, &cœ-
    rimonijs facile in fuas eos partes traherent , aut oppofitis, Antitechnos
    Daemonas inregni ruinam follicitantes,y£gyptum Ñuminibus fuis vidua-
    ceci&Ro tam>'n vltimum deducerent exitium . Nouerant hoc Graeci & Romani >
    maniSimi* quorum vtraque Natio iEgyptiorum fimia, fummô femper ftudio cauit ,
    Ägypnorum ne ^щ Athenienfis, turn Romanar Vrbis tutclaris Genij nomen,vlli prae-

    ïSiïïE? terquam ijs, quibus ratione officij , ad eidem quotannis ( vel <juotiespu-
    maoccuitum blica,ob repeiitinam quandam exorientem calamitatem hecefïïtas id exi-

    gebatjfua vota nuncupanda, folennia celebranda,nomenq; eiús -racitè in-


    uocandum,incumbebat,pateret i ad filentiutw autem hoc NuminisJ>ro-
    mulgandi iureiurando feuere alligabantuj, quèd fi quis facrilegâ propala-
    tione fidem datam violaflet, nonnifi atrociffimâ morte deli&tfnvéxpian-
    dum arbitrabantur, non ob aliam, nifi quam di xi, caufaîn, !Vkle;qàiede
    bifeè alibi paisim in hoc opere copióse tradidimus yw* )(\ l/f niv '„■ч;*1'*'';

    Hinc iîngulie Nomis finguli Sacerdotes,non alij praefetYiifüos ¡parti


    culares locifque appropriates Genios, ijs, qui ad Sacerdotium feligeban-
    tur,aflecIis,colebanti ibidem arcanis cbtrimonijsr pro falute populi, pro
    vbertate terrae, pro regni incolumitate operam dantes . Quaccunquey
    hucufque diôa funt , ádeo clare exp^ÖmtHefmts írf Afclepi^^jflhft'aci
    diSorum hucufque confirmationem .aptiùs adferri poflît ; iïc^çnim lo-
    Hermes ùu> Яи,шг ш citato "Ью : Minus autem miranda\\tfi^jmrandA funt , qux de ho-
    Afdepio. mine ¿Hfta fint , ßj omnium tmnwilmm vincit admhationem , quod homo potuit
    inuenire naturam, eam&eßcere . J$uoniam\ ergo proauinoßri multum 'er'mbam
    contra YAÚontm Ъеогит increduli, <? non anïmaduertentes ad cùltum, rèlmo-
    nemq, diu'tnamy inuenemnt artemy qua Deos eßcerent : cuiinuenù adiunxeruut
    Virtutemde Mündt natura, сornementem ^eam^ mvfeentes ; <sr quoniam animas
    faceré non poterant, euoeantes animas damonum Vel angeîomm , eas indiderunt
    tmaginibus fuis y diuinify myîlertjs, per qua*fila idolay o*, benefaciendi ,i & male-
    TerapianCi faciendi vires habere potuijfent . Auus enim tuust 0 Jfdepi, medicina pr'untu ïn+
    ereaum io-i иепШ* cm templum confecratum eft in mente Libyt.circà littivs CrocoAilorim'm
    booorena_i , ». , ~ J J / 7 . *J
    Afcupij Me. quo etus tacet mundanas homo y.td e/t, corpm yreltqutts entm Velpottus totiistfieîl
    >clnx homo,totus in finju Vite méHoryremeauit in)cœlum ; omnia etiamnufic adiumeru

    ta hominibus preejlans infirmis nùmineßto, qu* ante folebat Medicinœ arteprœbere.


    Hermes, cunts nomine auitwn mihi потен efly fibi cognomen patrium confißens
    omms mortales vndique Venientes adiw*aty atqueconferuat . Ifim vero Oß-
    гтъ qwn-.mujttbona prtHare propitia, tantúm obeße feimm irata. Terrenis
    1 erimu*
    $YNTAG. IL DE POLITICA .EGYPT. i4j cap.v.

    enim Dus atque mundants facile eil träfet y Vtpote qui ßnt ab hominibus fatliatque
    compoßti , extra% naturam. Vndè contingit ab jEgiptijs bac fatiEla animait*-»
    naneupari, <t? per ßngulas ciuitates coli eorum animas, quorum funt confierai*
    VinentesyitaVt eorum legibus incolantur, Çff eorum nommibus nuneupentw.
    Ter banc caufam, o Jßlepiy qua alus colenda Vtdenturatque VeneranJa,apud altos
    dijfm'thter habenturr ac proptereà bellis fi laceffere Aippthrum ciuicatesfolent .
    ASCLE P. Et borumyTrifmegißey Deorumt qui terrent habentur y cutußnodi
    eß qualités ? TR I S M. Confiât, o Jfilepi, de berbis ,de lapidibus aromati-
    bus, "Vim dtuinitatis naturalem habentibus infiy & propter banc caufamferifieijs
    frequent'tbus obleSlanturybymnisTç$* taudtbusy isr dulcijftmisfonts , inmodunL-» gîj0™^
    cœhfiis barmonsa concinentibus y Vt ißud quod eß cœlefii Vfu frequentañone il- ianturin н>
    leBum in tdota , pofftt Utum humanités pattens tonga durareper témpora ,ßc Veo- "
    rum autor eíl homo . €t ne putes fortuitos effeñus eße ter.renorum Deorum, * £o°Deo-
    Afcltpi, Dtj calefies inbabitant fumma caleflta, Vnufquifq, per ordiñem, quem ас- «m»«»hof.
    cepit, complens, atque eußodiens . Hi Vero noflrißgillatim qu&dam curantes yqu<e-
    dam prauidentest queedamfirtibus diuinatione pradicentes, bis pro modo fiib-
    uenientes bumant s y quafi arnica cognatione auxilïantur* Species Vero Deorum ,
    qua* couformat humanitas ex natura Vtraque conformata eil , ex dtuina > qua eß
    ■prior multa cj. diuinior, fytx ea, qua intra bomines eß, idefi , ex materia, qua
    jfuerunt procréât a Vel fabricate : £r non Jolùm capitibus folis,fedmembris om
    nibus, totoq. corpore conßgurantur . Ita bumamtasfemper Vtcina natura, ort- «• . -.. .
    mini jua in ilia dtuinitatis imitatione perfeueraty Vt ficut Deus ac Dominus , Vtfui
    fmilesejfent, Deos fecit atemos, ita bumariitas Deos fios,exfuiVultus fimilitu-
    dine figuraret . ASCLEP. Statuas dicis oTrifmegiße г TR I S M. Sta* .
    tuas, ó Afclepi . Videfne quatenus. tu ipfe diffidas, ilatuas animatasfenfu ffciri-
    tu plenas, tanta taita facientes , fiatuas futurorum prafeids , eafy forte Vates
    omnesfommß, mulûfy alijs rebits pradicentes , imbecillitatefq, bomintbus facien-
    tes, curantes*, tnslitiamq, pro meritis . An ignoras, 0 Afclepi , quod JEgyptus
    irnaro fit cœli-aut quod eß Vérins, t ranflatio defeenfio omnium, qua rubernan- &trt***
    Ô * • / > т. r J J fl \ V A л ■ «» «mago eoelia
    tur,atque exercentur memo s Et ß ateendum eft, Vertus terra nofira tonus тип- tempiunu»
    di eíl templum , Et quoniam prafeire cúnela prudentes decet, lïlud Vos ignorare mundL

    fas non eíl. Futurum tempus eíl, cum appareat ASgyptios incaßum piâ mentes
    diuinitatemfedulâreligioneferuaffe, çp> omnis eorum faniïa Veneratio inirrtturrt - •
    cafwafruîtrabitur* E terris enim adcœlum eil recurfura diuinitas , linquetur u \ '"

    jEgMptusyterracfcyquœ fuit dtuinitatis fedes,religione viduatâ, numinum prafèn-


    tut deßituetur . Altenigenis enim regionem ißam , terrain^ complentibus , non-»
    folumnegleSlus religionum, fed quod eß dtiriiis, quafi de legibus à religione, pie-
    tate, cuhuque diuinoßatuetur profiriptd pœnd , probibitio . Tune terra ifiafin-
    cltßima fidts delubrorum atquetcmplortim , fepulcbrorum erit mortuorumquc-»
    pienifftma . О AEgyptetAîgvpte, religionum tuarum fola fupererunt fabulâ t
    aquè mzredibiles pofierisfuis yfolaquefupererunt Verba lapidibus incifa, tua pia^»
    faila narrawtibusf С iribabuabit JBgyptumSyrus,aut Indus, aut aliquis talis. Di
    uinitas emmrepetet cœlumy defirti bomines toti mortentur y atque ita jEgyptus
    Deù ф bomine Vtduata deferetur . Te Vero- appellofantltfßmum flumen, tibiquc-*
    futura predico i torrenti fanguine plertus ad ripas- vfque erumpes » Vndaque, diui-
    : m non
    cap. VI/ 144 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM Í5IACVM

    n& nonfolum poJluenturfa>guine,ßd tou rumpentur, O" Vmis multo maiory ent
    numerus Jepultommi fuperßes yero quierit^ lingua fila cognofcetur JEgyptius^
    aèlibus Vero yidebitur alienus . Hactenus Hermes . Quae quidem adeô 1ц-
    culenter jam fuprà memoratis congruunt, vtfufiás ea exponere fuperua-
    caneum exiiiimem , • " " 1 •■*•*' 4 г "

    С A P V T VI.

    Ofîrisjfis, HorusJTjpbon, moralts PhilofiphU hieroglyphiccu*


    exfreßio eß.

    jriß.nb. \ Л Oralis philofophra? teile AriftoteIe,tripliciter confiderari poteft ;


    Etbic. X ▼ X ve^ еп*т> rcfpeftum dicit ad homines priuatos, 8c mores forman-
    dos fpecbt, & ita dicitur »>d-<jc»i : vel familias alicuius gubernandae leges
    Tres partes
    prsefcribiti 8c hoc modo Oeconomia appellacur ; vel deniquc Rempu-
    blicam feu communitatem aliquam fpecbt, Se vocaturPoIicia : qux tres
    partes Philofophiae iunetae conftituunt integrum ilium 8c politicum xoV/wr,
    fèumundum omnibus numeris abfolutiffimum , vt re&è lib. 1. deRep.
    лршлш- Pbto docet . Hincpulchrôiànè Synefius difeurfu monftrat, hanc de Ofi-
    s%tfius л_ ride, I fide, Horo, Typhone hiftoriam Speculum quoddam eííe moralis
    tromd$ntt» difciplinae omnibus propofitum, vt in eo quid amplexandum nobis, quid
    l>b' ' fugiendum iit,videamus . Sicuc enim in maiori Mundo Solis 8c Luna: in-

    ofFenfâ coniun&ione & operatione omnia inferiora reguntur & fuften-


    tantur, ita in politico Mundo iuxtà analogiam quandam Sol 8c Luna_*
    quasdam datur? quorum vnanimi confenfu, totum reliquum politicurrb
    QuidmEthu corpus foueatur &fuftentetur : Solem vero hune & Lunam in Philofo-
    caSoi&La- phja morali nihil aliud dicimus efle , quàm intellects & voluntatis con-

    cordiam per Ofiridem &Iiidem reprafentatam . Sicut ctram Ofirisicu


    Sol illuminando &calefaciendo, turn reliquum inferiorem Mundumido-
    -• neum facit ad generariones : fic intellects illuminando voluntatem , feu
    Ifideni) eamquc per veri boni repraefentationem ad amorem incitando,
    habilem reddit ad bonorum operum produ&ionem . Ex quorum mutuâ
    Homs&con. concordia* nafcitur Horus? vcrus ille Apollo, Muficas & harmonicarurtu
    corrf« & pax . • r .
    in politico proportionum muentor, quo concinente, lumma lmis, ima lummis , ima
    Mundo- denique ac fumma medijs , fumrna vbique proportione refpondentibus j

    hoc eft, exteriores potentiae interioribus fubiectas, appetitu fenfítiuo ra-


    fionali fe conforman te 3 feq,- volúntate intellcdui fubijciente,reliquis pa
    tentas in vnu veluticonfentientibus,ac in bonú vnanimiter intends ad-
    mirabilë quandam menti pacem,non male per adiun&ú Apollinis cornu-
    copia2,florefq; adumbratu, parère compcriuntur.Cùm vero omnia in rebus
    iiumanis mifta fint, & bona contemperata malis, atque, vtHomerusicri-
    piitjduo inlouis limine dolia,quorum difpenfatorem,ac veluti inftitorem
    non vnum credi par eft, fed duobus contraries principi js,& repugnanti-
    buspotentijs,erogari i quorum haec dextrorfum recta prouehatur, fini-
    ftrorfum ilia obliqué feratur ; fit vt harmonía illa Microcofmi fubindè
    tur-
    V SYNTAG. II DÈ POLITICA uEGYPT. 145 cap. vi-

    turbetur, Ofiris à Typhone oecidatur, 8c difperfus in mare conijeiatur j


    Iiis lugeat, & fimulatâ corporis eins inuentione in artus deluíorió quo- QuambOfi-
    dam fimulachri figmentó reftauret ; hoc eft, potentia rationalis ab appc- r"0c,:wiiiur'

    titu fenileiuo &brutali, veroTyphonis fymbolo , fuperetur, obnubile-


    turque iplendore luminis eins in brutorum arTeäuum caligine extinäo.
    Verèenim tune à Typhone Ofiris occidi dicitur, ciim intelle&us vanâ
    concupifeentiâ illecï:us,& àbrucali appeticu victus, id quod legi naturas,
    feu гссЪе rationis di&aniini с diámetro contrarium faciendum eñe iudi-
    cat ¡ Iíls iugerc dicitur & Oílridem quxrere , cum obnubilato intelleótu
    & proftrato, voluntas bonum quflerens,idque verum,ob ducenris & pro
    ponents crefe&unveperire nequit. Falfum Oíiridem deluforia arte fin
    gir, cum in bono apparente, Scfalfo fibi acquiefeendum putat . Aduin-
    brarunt banc difeordiam olim appofitè fymbolicis fuis figmentis Mer-
    curius rermaximus & Zoroafter , qui rationalem & fenfitiuum di&os ар.
    petitus fibi adeo contrarios Tub Deorum nomine, quorum ill e bonorum,
    hic malorum opificem dixit, indigitauit, meliorem Horomazen, Arme- "^¡¡¡¡¡¡L
    nium verô deterioren) vocans, illumque fimilem luci, hune obfcuricati & D|)/
    caligtniaftlmilabat } inter hos vero Mithram medium ftatuebai . Frio- tU7tTtm
    rem precibus & facrificijs continu is exorar i ; alteri amuleta auerrunca- *M< *

    tiua, & facrificia funefta, execrationibus adhibitis,ofTerri deberé itatuit .


    Inter ccetera etiam herbam quandam Omomi nomine in mortario con-
    terunt, inuocantefque Ditem & Scotum, hoc eft, tenebrarum Numen, ad-
    mifcentefque lupi fanguincm,in locum opacum deferentes proijciunt ;
    <má quidem deferiptione nil aliud infinuare vuit, quam cœrimonias, qui
    tus ^gyptij Ofiridem & Typhonemi ilium veluti Genium optimum,fa-
    enfieijs, fuffimentis , alijfque innumeris ritibus : hunc veluti daemonerrb
    infortunatum,execrationibus, ac lu ¿tu о fis fiftrorum ftrepitibus depellen-
    tes, quid in potentium difcordia, in ceconomicis controuerfijs > ac deniq;
    in Rerumpublicarum tumultibus, ac feditionibus faciendum euer, fub-
    obfcurè fignificare volebant . Cùm enim, vt fuprâ diximus , PhiloÎbphià
    m ora lis tripliciter confide retur> vel quoad priuatas perfonas, vel quoad
    ceconomiam aliquam , vel denique quoad Kempublicam , rectè infer-
    cur. Quod Ofirin inter &Ifin,contumax ille ac perduellis Typhon eft in ^JEiïî
    anima rationaíi hoc in ceconomica República maritum inter & vxo-
    rcm diffidentia, zelotypia, fufpicio . In politico verô Mundo Magiftra-
    tum,ieuPrincipem inter, &fubditos rebelles, detrectatorefque,bellunb ,
    tumultué feditiones, legum falubrium contemptus ; Se vt à primo inc;-
    piam ; fi enim potior pars hominis, id eít,fuperior ab inferior! fubiuge-
    tur, occiditur à Tfphone Ofiris , totius perit harmonía animi ; rta fi in-
    ceconomia quapiam coniuges frnt diffidentes,zelotypi,fufpicaces; nullam
    inter fe habentes confidentiam ; Ofiris occiditur aTyphone,& eiuseor-
    Î)us difcerptum in varias partes abijeitur, hoc eft , qui debebant erTe ve-
    uti duo in carne vna, adulterijs ac vagâ qnádam fornicandi libidine irb
    dkierfa, ac varia coinmiftione raaculati , veluti in multas cVtftrahuntur
    partes. Ifis lugct, id eft, ob timorcm, fufpieiones, dolóte»? aha que acci-
    ... T den-
    cap. Vi. j4tf OEDIPI AEGYPTÍACI TEMPLVM ISIACVM

    dentia fimilibus propria coniugibus . Fugandus itaque Typhon , fiítris,


    execrationibus,alijlque medijs,w£gyptijs conluetis . Denique iiMagiflra*
    tus, Rex aut Princeps à iiibd i tis difibnet,!! legesad bonum commune con
    ditas contemnantur ; occiditur à Typhone Ofiris, id ell, Architeâonicus
    legiflatoris intellecbjs fit in recipiendum fubditorum animis dirïormis, 8c
    ex varia & iniqua legum interpretatione difcerpitur Ofiris, vndè Ье11а_* ,
    íeditiones ciuiles, caedes inhumanas, aliaeque malorum Iliades , quce hanc
    difcrepantiam , veluti corpus vmbra concomitan íolent, exoriunturj de
    ijwtf.Ub. d* quibus egregiè difcurrentes vide Synef. üb. de prouidentia , Marfiliurtb
    mZj!íí»s*¡' Ficin . lib. de legibus . Inter cœteros autcm eleganter lanè Plutarch us
    tinutiib.it^ di&a liib fabula Deorum «W^awoftendit : ita enim, vt fuprà citauimus,
    VbmtbHs, tradit, duos efle dasmones Horomazen & Arimanium, illum è purifiîmo
    lumine, huncè tenebris genitum, & vtrumque ad inuicem pugnare, ex
    Horomaze fex prodijiTe Praefe&os, quorum primum beneuolçntiae , altc-
    r.um vericati,tcrtiumoptimis legibus praefuilTe fingit,èreliquis vero vnum
    Fabula deJ ftpientiœ, alterum opulentias , poftremum deliciarum , fuauitatumquo
    Horomai^j Opiíicem í aduerfus quos Arimanius totidem,aequato numero protulilTe
    memorat . Horomazen itaque lele attolIentera,tantum lupra boJem eue-
    ¿tum, quantum Sol ipfe è terra, abiceffiffe ; mox alios quatuor & viginti
    Deos molitum efle, quos omnes in ouo condidit . Tum Arimanium ex
    aduerfo totidem procreaiTe 5 qui perforantes ouurn, eodem fefe coniece-
    runt loco,atq; ita mala permita bonis,antipathiam & diiTonantem illum
    Mundi concentum prodidiiTe : addit, fecutum poftmodum fatale tem-
    pus, quofubdu&o Arimanio, malifque depuliîs, terram äqualem, & ioli-
    dam fa&am elTe,vnamque felicium hominum Rempublicam euafifle. Quae
    omnia haud incongrue praedi&is adaptari poffunt . Pulfô enim Typbonc
    Arimanio redit pax, reßauratur Ofiris Horimazes, Ногиэ ad immortali-
    tatem reuocatur, Jaetaturlfis de nunquam fatis quaeiito Ofiride tandexib
    inuento, leges falubri ter latae,ab omnibus beneuolèrecipiuntur. Vita de
    nique omnis doloris, & malorum experte viuitur : omnes denique inten-
    tam, diuque coneupitam tranquillitatem, pacemque adepti , eafeliciter
    & fine taedio perfruuntur ; fed haec de morali explicatione fufficiant . .

    CAP V T VIL ;

    Ofiris, Ifis, HorusfTyphonJjieroglyphica exprejjïo efi prouidentiœ


    M wtdum gubernantis . , .. n\
    • • • ; 1 -..¡l¿: , ii". '-'J . •; .i : . .
    CVm à Dijs immortalibus,dicit Tulling omnia bona peci oporteat ,
    C'ttirt.
    tùm maxime earn, quae de ipfis confiât fapientiam,querere decet,
    quâ imbutus magnus ille Macedonum Дех Alexander dicere FoKbat s
    multó íibi iucundiàs de Dijs rectè fentire , quàm vél multis gentibus im
    perare . Nam neque maiùs quicquam à Dijs dari, nec ab homi ne praecla-
    riùs quicquam ac digniùs accipi poiTe , ilia, quae in íimimi ill jus, ас in-
    comprehenfi boni cognitione confiftit veritate,ac íapientiá, tcâ.è ас fa-
    pienter
    SYNTAG. Ii. DE POLITICA jEGYPT. i47 cap.vh

    picnticr iudicabac. Hinc i£gyptiorum fapientes viri ingenio fabriles, & ми\0ь nar
    ad fublimium rerum fcrutinia aptiffimijcùm abominandam illam ac plane ¡¡SjSJil-
    ridiculam mperftitiofàe gentis in Deorum cuica rationein intucrentur , °* ««««fer-
    nee inueteratam jam idololatriae confuecudinem , ac imbibitam femel
    pertinacis turba: de ridiculis Dijs Conceptam opinionem adimerc feio
    pofle vidèrent ; Tub hifcè fabularum figmcntis, maxima quxuis my it с-
    ria de Deo» de Mundo, de Angelis, & Daeinonibus , reite lamblicho , ad
    anagogicas confugientes explicandi rationes , exprimere iiinc conati ; ir. . m
    indignumenim eííe rebantur , ijs rebus» quae vel ex natura fua imperfe
    cts funt, aut exdiuerfis compofitae fpeciebus, vel quae corruptions aut
    ctiam prauis animi afTectionibue, ve libídine, inuidia, eimore , obnoxia:
    tfíent, ei, quod incelleâu concipi poteft, optimum, nohiliííimum , atque
    cxcellentiíTimum, Diuinitati nimirùm affingere ; tùm maxime i;s rebus ¿ Vfterejü.
    qux cùm à ratione, tùm íenfu longe fint remotiffimx> vti lalax ilíe Apis, P ^sa"t°4
    feu Mncuius Taurus, Mcndefiorum Hircus , immanis Crocodihis , infen- wtbu&êU*
    íatus, vitaquecarens Nilus, olera hortorura Numina, beíliarum pabula ,
    íímiliaque portenta Dcorum, quae non res facras duntaxat in ritual cpn*
    tempeumque vocabant, quae minima improbitatis pars eile porerar , fed
    merâ& intolerabili fuperfti clone, varijfque dasmonum impoíturis alioniai
    mentes implicabant,aliorum autem in ferinam&pudendam impictatem,
    ac conclamacam denique peccandi licentiam trahebant . Quis enim adeo
    phil*fophicz difeiplinas ignarus,qui it&uupo&w, nvww't****, (lin iliaque «W-
    ftoççe Hmulachra, Déos credat 1 Déos autem, vti ^igyptij putabanc, viirb
    Typhonis formidantesin diuerfa transformatos, nunc Ibium, Canumue-,
    nunc Accipitrum. Vaccarumque corpora induere, omnes fabulas, omnia^
    excedit porcenta. Nequáquam ergó exiíliraandú cít,fapienciíümosiEgy- . ?
    ptiorum Sacerdotes, hifcè aut quicquam tribuí fie, aut faifa quâdam opi- \ .. ..
    nione perfuafos, ijs quicquam diuinitatis inetïe feníilíc ; fed hifcè dunca-
    xac fabulis veluti fvmbolis quibufdam,ad fublimium rcrum facramcnta_» ,
    ab indignis contegenda vfos, altiorem philofophiam indicalTc . Tantum
    enimluminc naturas valebant, vtiilud Ens, quod nos Deumdicimus, fini-
    tum, corruptibile , mobile, multiplex eile, ¿</W5n erederene . Ac
    primo quidem infini ta tern Dei naturaü mentis raciocinio , vti ex Zoroa- z-omaR«.
    lbre>Trifmegifto, alijfqueapparet , colligebant e rerum omnium confer- Trlfinesiftu^

    uatione, rerumque creatarum cflcntiali àDeo dependencia : quod finito


    & mobili enti conuenirc impoffibile eft . Hinc fapienter Orpheus in hy-
    mnoSaturni , Qui omnes Mündt partes habit generations expers : queiru Deusvnu*.
    fecutus Parmcoides Pythagoraeus, Deum dixit Ens vnmn , immobile i in-
    ün itum j prsetereà fatetur Trifmegiftus,Deum non mifeeri alicui : nullius
    proprium eflcDucem, fed communem exiftere ; ii communis ergo eft ,
    commune eidem competet munus, ecG eiTe commune fir rebus omnibus ;
    «fíe igitur,vbicunquc fit , pendebk abeo. Qaod royftice tangens Zo- z«r»»niu
    roafter dicit : Omnia ejje Vno igne genita ; 8c Orpheus. Deum ideo appellat
    neceffitatem, cum neceffitatem vbique dominari afTerit . Sed audiamus
    Trifmegiftum ciariùs de infinítate Dei trattancem Dialog, n: ZW, ait, S?"**1*
    .. T г cireл
    cap. VU 148 OEDIPI iíGYPTIACÍ TEMPLVM ISIAÇVM

    circa omnia fimul^atque per omnidyaïïiis enim est omnia atqne potmtia}nibil etiam
    esi in omni i quod non fit ip/e Dew ■-, itaq, пес magnitudo, neque lotrnv* neque qua-

    htasi ñeque figura, ñeque tempos circa Dein», omne emm£Ü - Quem fecuti Pla
    to, Pythagoras, Plotinus, alijque iiEgvptiacae fapientiasalumni»nonabfi-
    miliade praedictis ( vt interim Ariftotclcm filtam) retulerunt. Comper-
    tum eft in animalibus neruum quendam efle circa Nucham.quem qui tra-
    «nimaii quo herint, cuneta fimul animantis membra itamouet, vt lingula proprijsmo-
    î!°ànimîa tibusconcitcntur ; & fie ;£gyptij, & pofteos Ariftoteleslib. de Mundo j
    mouentur. £ qco caufaj um caufâ Mundi membra moueri, tradidere . Cum igitur

    vnum Deum dicerent Ens neceffarium, infinitum , immobile , circulunu


    ilium sternum & immenfum, cuius centrum vbique, circumferentia nuf-
    quam, à quo,& in quem> quicquid eft,prodeundo reuertitur ; Deorurrb
    pluralitatcm confequenter confiftere, impoffibile arbitrabantur; quia lu-
    - mine naturse doäi duftique, plura principia praeter vnum eíTe poflo
    ¿fiuíe'ívexi^imabant . In quolibet enim rerum genere , illud quod eft
    generis illius fummum, vnum efle duntaxat fciebant , & fi plures eflent
    Dij, vnum alterius perfeccione cariturum, & confequenter defecbii ali-
    cui obnoxium, quod diuinae naturae répugnât, cognoicebant . Vnunx»
    igitur Deum,Naturam naturantem, feu Eflentiam eflentiantem , princi-
    pium & finem rerum omnium confitebantur ¡ motus autem , ordoquçj
    per tot fécula adeo aequalis, tam ingentis, ac multiplicis machinados do-
    cebat,indefeflam eíTe, adeôque inhnitam quandam in Gubernatore po-
    Kr¡ñ. 1.4- tcntiamj finita enim, vt recle Ariftoteles docet, potentia, tempore fini-
    " to ílue infinito motum fine fatigatione continuare nequic. Sed vt ad
    fcopum tandem veniamus ; hunc Deum, cuius multíplices virtutes & per-
    perofiridem fe&iones jî>vptii fapientes, fubobfeure nobis per Ofiridem , Ifidem , &
    Jfidem,Ty-. „ . ,.&'r ir 11 • * • • ■ о
    pbonem.Ho- Horum indicare voluerunt, dumilJum omnium rerum pnncipium &ац-
    expf/Su thorem,fapientiam veróeiufdem per Ifidem, ( quam fuprà ex vi nomi-
    vewtes. n;S) nil aliud nifi prudentem naturae progrcíTum fignificari, è Plutarcho
    retulimus ) omnia moderantem &difponentem adltruxerunt . Per Ho
    rum denique,extcriorem illam ac feniîbilemMundifabricam,àDeo fum-
    Шл fapientiá produ&am innuere voluerunt . Atque hocita fefe babero
    1*»Ыккм, teftatur Iamblichus, dum de myfterijs yEgyptiorum tra&at; nam cum di-
    demjß.&tr- fcipuli eiusquaererent, quidnam primam caufam efleiudicaret $ vtrunu
    intcllecium, analiquid fupra intellectum ? vel vtrum vnum aliquid fo-
    lùm ? an vnumeum alio quodam fine alijs ? vtrum corporeum,aut incor-
    poreum ? vtrum cum Opifice Mundi idem, an eo fuperiùs ? iîmiliaquçj
    circa primum principium quererent . Iamblichus reípondiíTe fertur hifcè
    veibis : Ego Itero» ait, caufam inprimis tibi di cam, ob quam fieri er antiqui j£-
    gyptiorum fenptores debts Varia finferint, er infuper buiu* faculi fapientes non
    eddtm de bu rattone loquântur . Çùm enim тикл in Vniucrfo fint effenti* , at
    »oooo,'rá*íb. fimul multifariam inter fe différant, mérito earum, multa шит tradita fun t
    "íncipwum Pr'nc*P*a babentia ordines différentes , er abaltjs Sacerdotibus alia principia^
    rabones. • quidimtota Vniuerfaliaq. , ut narrât Seleucus j Mercurius ipfi tradit 20000
    wZtUm. ydumimbm , yd fient Manetbon refer t 300 00. er in bis perfecle omnia demon*

    firaust.
    i,: ,\SYNTAG. II, DE POLITICA ûEGYPTO 149 Cap:vii

    ßrauit . Oportet igitur de bis omnibus Veritatem breuiter deckrare, atque primum
    quod primo quarttis. (Primus Ъ fus ante Ens ür fi lus , pater eft primi Dei, quern
    gtgntt martens in Vnitatefw folitaria, atque id esljuperintelltgibtle, atque exentr .» ,-/ • *
    piar illius, quoddicttur fuipater ,Jut filius, Vnipater*^ Beus Verè bonus í "к"э'1. {".

    tmm maiot <s primus , t^ fons omnium, <¡r radix eorum,qua prima intelligun-
    tur & inttlltgunt , fcilicet idearum , Ab hoc etique Vno Deus per fe fufficiem
    Jut pater, per fe princeps ■ Eft enim bic primipium, Deus Ъеогит,у>тш ex vrm
    f'per effentiam, ejfentu principium> ab eo enim ejfentia ? proptereà pat-ex ejfentiœ
    nommât иг $ ipfa enimeß Çns, inte/lgibilium prmcipmm j b<ec fwit principiaos
    отшит antiquísima -, quee Mercurius proponit de Dys &theru]s,Empyreis, Cale-
    ßibusy componens de Empyreis libros centum, totidemque de AStherms, milk de
    Caleßibus . Secundum Vera alium ordmem proponit Deum EMET H , Dijs c<t- „rSfSiS?*
    lestibus. tanquam Ducenty quem ait tntelletlum ejfefeipfum intelligentem. , atque^ Bmephquü?
    in fe intelligenti<ys conuert entern. Huic Vnum imparttbile anteponit , quod
    primum exempt ir* aut expreßonem^el effigiem,quod ICTHOH appelht, in quo laWgaiJ?
    efl primum intelligens, ф intelligibiU prmum, quiâ folo ßlentio coli tur. Pi\e*
    ter bos autem, rerum appa entium opißcio Duces prafwit • TSUm Opifex intelle-
    Bus, qui & "Veritatts Dominus eß, atque fipienti*, quatenus in generationem pro-
    vredens, occult am latentium rationum potentiam traducit tu lucem y A M У N
    ô^ * п , . ... Atnun.
    Aig^ptm* lingua vocatur ; quatenus autem fine mendaxio peragit omnia, & ar*
    tificio.'è ßmul cum "vertíate,? HTA nuncupatur ¿ Grœci hune Vulcanutu-» phta.
    nominant, amficiofum duntaxat conßderantei . ¿Quantum verè ejfetlor eß bo-
    norum omnium, appellatur Ofiris ; qui ob fuum principatum multas alias habet ОПш' r -¿

    denominations, propter potential , atlionefifa , qaas exercet, différentes . Atque-?


    ha&enus Iamblichus.E quibusápparet,iiEgyptio5 diuerfîtate nominum,
    quae Deo affingebant, nil aliud, nifi diuerfos vniusDei in Mundo prod u-
    centis efTe&us innuiííe; ab Hebraeis & Chaldaeis, vt egoarbitror, edoâi,
    qui omnes Dei efïeôtûs notabiles^otidem nominibus exprimí banc. Hinc
    cx eiTentiali Dei nomine Tetragrammato, & vt ipii vocant tehsortoü de- м
    ducuntduodecim alia Dei nomina, ex hoc iterurti 42.. & demùin 72. wtjmm!
    Cùm itaque, teile Marfilio ficino, in citatum Iamblichi locum, multiple
    cesilliiEgyptiorum Di; nihil aliud notent,quàm diuerfam vnius Dei vim
    & potentiam, nec aliud confequenterphta , Amun, Emepht, Ichthon-.,
    Ofiris fit, nifi intellec"tus opifex, mundanorum opificum proximusDux
    omnia difponens, optime dicemus Ofirin fupremum ilium rerum om
    nium Archetypon intelledtum efie. lfidcni verô, eius prouidentiam & <
    amorem, quorum virtuteHorus Apollo natus eft, feniihilis ille Mundus ,
    & admirandus ille rerum omnium concentus & harmonia , ab antiquis
    fuKfabula, qua Harmoniam Apollinis filiam ex Marte & Venere natam
    finxerunt,myfticè indicata. Ex Marte fimiliter 8c Venere Harmoniam^
    ob fimilium videlicet rerum cum diffimilibus conuenientiam,& ob rerum
    latentium confenfum duTenfumque ; in quibus Tola Mündt pulchritudo &
    Niuficaconfiftit , natam finxerunt. Ofirin autem Archetypon intelle-
    ¿ium efie, oftendit ipfum nomen , quod pulchrè lanè ideo ягоЛивф^лл^в»
    fîgnificare tradit, id eft, multioculum, ob multíplices nimirùm virtutes,
    i.4\ . 8c ope-
    с ар. vu iSo OEDIPÏ ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    & operationes, quas exercet,& diuinorum radiorum omnia penetrantem


    potentiam ; arque ob eandem caufamOlirin ipfum Solem effe, atque Iii.
    ofiris ¡nteiie. dem Lunam imaginem Solis, eiufque in ordine ad Horum genitum influ-
    í^uj"11*" xu fuo conferuandum coadiutricem dicebant. Sicut enim lumen Solis
    idem totum continuum eft, ñeque in partes diuidi poteft, neque alieubi
    claudi, neque à fonte propriè feparari, neque licet ei adfit, aëri miíceri ;
    ita Dei lumen totum indiuiduum, toti Mundo penitus adeíl , licèt parti
    cuidam praecipu«E,vimfuam fibi accommodate impertiat .Intereà tarnen
    omnia quodammodo implet ob perfe&am potentiam , Sc dominium iiu
    omnia penitùs immenfum . Vndc perficit omnia, vnitque cum extremis
    extrema, per media comprehendens in fe omnia , & fe ad fe refleâens fr
    bi prorfus vnitum ; quod quidem munus imitatur, Sc Mundus circulari
    motu, partiumque in vnum connexionc Sc conciliatione quadam, ele
    menta vieiflim in elementa? virtutemquefuperiorum ad inferiora mitten*
    ifcamorie te. Quôd autem de lumineSolis fcuOfiridis dictum eft i de Kidis fea
    f.-ош сама. Lun3C qUOqUe diclum fit} eft enim Ifis nihil aliud, vt dictum eft , quam*

    fapientia illa, amor, & prouidentia intelleâus Arcbetypi , quo Mundus


    feuHorus nafcitur&conferuatur , quae quidem femper infeparabilitei
    , funt connexa : qui enim videt lumen Lunx, videt Sc lumen Solis à Lu»
    nx iumine indiftin&um, cum lumen Lunz nil aliud fit , ni fi reflexum ad
    . > nos Solis lumen. Ita igitur qui videt fapientiam, prouidentiam» &amo*
    rem Dei, in hoc Mundo elucefeentem, ipfom Deum videt ; teftc enim*
    l>.Di»»yß*i. D. Dionyfio,omnes res creatae nihil aliud, quam fpeculaquzdamfunt,di»
    uinae fapientiac,radios ad nosrefle&entia . Hinc ¿gyptij fapientes Oii*
    rin rerum cur i commifla Ifidi , totum Mundum incognitum peragrafte^»
    finxerunt, quo nihil aliud fignificatur, nifi virtus Dei inuitibilis, intima^
    шгед/дю- quaeuis penetrans Mfis enim feu fapientia Dei, & prouidentia in rebus
    \, omnibus apparet ; intelledus verôà quo procedit , Геи Ofiris inuifibili-
    ter omnia mouens, nonnifi per imaginem eius in Ifidc exprefiam appa
    ret i fed audiamus illuminatifilmi Plotini de hifee opinionem, fic enim in
    SySj?' ^bro de tribus hypoftafibus: Mundum, ait, bunc fienßbi lern , fiquts admire*
    tur magnttudinem, pulebritudinem, <sr perpetuum mötus ordinem confilerans
    Deos qui funt in eo alios vifibilest alios inuifibdes . Dœmones etiam atque anima'
    Ha, plantas, cœteraque omnia, ad primitiuum exemplar mente ajeendunt , ¡fá
    cunóla intellectualia contemplantury eorumque omnium œternam mentem atque fin»
    pientiam prœfidentem . Et pauló poft : J%uis igitur bunc genuit ¿ tile fimplex
    ficilicet, qui in erdine ante hum eft , qui сли/а ejî» Vt Ule fit, is tmtus fit, qui nu*
    merumfacit; Non enim numerus primus eft, ante dualitatem enim Vnum efl i
    deindè dualitaseft ab Vnonata . Et paulo poft : Arndt autem omne quod ge-
    nuit, <? maxime quando fila Juntgenerans ^genexatum . ¿guando etiam opti
    mum eft illud, quod genuit, necejfiario cum illo eft, Vt in eo fiolummodo, quod alias
    TÍ™ omnia eíi,feparctur . Ideo Plato quoque terna omnia e/fe circa (^egem dich , primunL-*
    citca Regem. ctYCa pr!ma ; deindè circa fecunda, ф tenia circa tertia, ipfam quoque caufiam re»
    rumpatrem habere dicit> caufiam rerum intelleSlum appelLtns, Creatorem enimin-
    telleclum ejfe cenfiett & ab h%c animam ejfe çreatam in illo cratère . Cum ïtaqur r
    çaufi
    t. 4 SYNTAG.H, DE POLITICA' jEGYPT . O i^: OSF.w

    сяи/л ¡ntelltflui fit ipfum bommx c¡w\ ukra intelleSlum , <sr V/íra fubíUntiariLs
    eß,'pätigm eius appellate mult is autem in lock ipfum Ens , <jr inte/leflum ipfum ,
    ideam nominat . Hasc Plotinus . Hinc Numenius citatZoroaitrum dicen-
    tern, Deyni per fapientiam 5c amorem fuum omnia produxifle: cui lub-
    fcribit Thargum Hierofolymicanum , vbi loco oWn nx wnhn юд пчэ'чд Deus per fa.
    id eft , In principio cteauit ^c. habet Thargum Hicroiblymitan un: pienciam (u.i
    omnia produ
    ct-
    KjhK itikw лт?х ana kmipo Thargum->
    In fipientia crcauit D E V S cœlum çj* ter ram. Hiuc in arbore Sephiroth £"ь^еда"
    apud CabaliíbsrvnD'A feu tres proprietatesDeo affinguntqr, quibusDcû. m arbore sc.
    omnia fefcifle memorant, fantque . п^Д . ПОДГТ . ЧПД Согэид, Sepieñti*t lu- phirot '
    UÏÏigmm ; quas R. Abraham in lethíira appellac línoa im. TWO id eft , R<AW4/W'

    numervttem, numerum, nvtmeratwn t qua; tria exacte refpondent tribus


    fupraà, Iamblicho citatis nominibus, Amun^ (Phtba, Emepht . Qjemadmo-
    dum enim Hebraei рк illud fuum, годом пд&дк rv©"» nVnn Лд fino рагаце!,сот
    principio patrem & caulam caufarum ftatuunt. Ita ^gyptij Emepht Para"°-
    primum, intelIe¿tum,Opificemiquem & infecunda caufarum fenfibilium
    ferie per Ofírin feu Solem préfigurant Iterum ßcut НеЬгап.подп Sa-
    pientiam dicunt Mundi creatricem ; ita -/Eg'ypti) Sapientram inteHecbu
    primi vocant ?Ь:Ьл% quo nomine Ifidis-GonfiÍlariumMercurium , quirW
    & ipfum Ifideoi vocant,. quateft plena Oíiridia primi intcllecbi&imago.
    ac exemplar, quam ideo Orpheus под inconuenienter Palladem dixit,& M v. k
    ob diebm quoque caiifam ex cerebro Iouis natam finxerunt antiqui . cerebranau.
    Atnun vero refpondens Hebracorum rtïa.feu intelltgentias, eft vtriufque_j
    vi&a&iuaad extra» quâjproducitur Mundus H OR VS. 'Vftdè varia ifta
    mpelleâilis hieroglyphics, quibus
    Horum fenfibilis matidi typu Hie-
    romanthae pafèim exprimebant ,
    fchemata ; Raculus. videlicet ***ь«о-
    fwç<f®-> id eft, Vpupae infignitus ca-
    pite : lituua quoque Scgnomoib,
    à tergore vero triangulum, cui cir-
    culu&annexusci^qua: nil aliud in
    dicant, quàm.Mundumà Deo per
    Sapientiam fuamproducbim , ad-
    mirabili rexuni variecate per vpu-
    рж caput fignificatâi fummâ. har
    monía rWíÍituum,üoüc'mnó. deni-
    que ordine pc?r gnomonem indica*
    to, elucefcöre ^л^егит quandóqiii-
    dem hoc hicroglyphjcum fchemafuííüs alijsiníiocis profequimur-,' eoLe-
    öorem rerfvîttimus ; nos myftica refumamus . Hottifri'itaquè ab Emphty
    per P¿f.T,& ^WKMproduílum , Plato ftudiofus?!^gyptiotum: drlcipului
    fat hiftè veibis, dùm Mundum hunc fenfibilem ex Archetype ilio. Tri*
    gono pr ofTüxífle afierit,demohrTrat ; quod & Triangulus ille cum globo
    affixo inter ccetera Hori fymbola luculenter indicat, & ad mod urn pulchrè
    ele-
    cap. VII tSz OEDIPI JEGYPTIACI TEMPLVM KIACVM

    eleganterque praefcnti Sehe-


    mace exprimí cur . t
    Acque ex his apparec , &
    omnibus manifeftum fibfacro-
    ianûam, & ter benedicbm il-
    lam Triadem fídei Chriftianae
    my fterium, vci maximum , fic
    teriublime, nullo non tempo*
    re, etiam Tub obfeuris fabula-
    rum figmencis adumbraturru
    effe.
    Quod porro Ofiris nihil
    aliud íít,quám primus intellc-
    ¿tus, Sol i I le acternus , ас pri
    mus rerum omnium produ
    ctor, qui perlfidemconiugem
    Sapientiam fuam Horum Mundum videlicet produxerit , Hieromanthae
    varijshieroglyphicorum fchematifmis indicabant , quemadmodum co
    lumna; multis in locis erecbe teftantur , vnius celebrem infcriptioncrib
    Authorcs referunt his verbis »

    STVh A
    ICIC
    £Га EIMI\ Ifis
    HANTO ге\ quoderit
    rONOS KAl\ &
    ON KAI ESO\ &
    MENON KAI\ pe-
    TO E M О S oemo
    В П AOU ta-
    ОТ Д E I vnquans
    TftN ©NI cezic
    Т il N
    АПЕ
    К А
    AT
    •ï

    Û fufiùs huius hieroglyphic! Е


    N
    Interpretationen! defîderat , is
    tabula; Bembinz expofmonem,
    quam in tertio Tomo exhibe-
    mus, confulat; ibi enim Le&o-
    ris voto plenè fatisfaâum iri
    confidimus .

    Qu*
    !

    SYNTAG. II. DE POLITICA Л-GYPT. 153 cap.vh

    Quae fane apprimè aeterno Dei fapientise congruunt ; intelle&umj


    gutem iupremam fapientiam generancem > pulchro hieroglyphico prae- Vide fchema
    figura: pr«-
    notantin tabula Bembina ; vbi praeter hieroglyphlcas inferiptiones , Ofi- ccdcncit«
    risfiue Hemphta apparett chrono in fide ns variegaco, accipitrinâ facio
    formidabilis, alijfque íymbolis operaciones cius declarantibus ; per acci-
    pitrem, fupremilm Archetyponinrellecbimj per tabulara forma calathi
    confpicuam capiti impoficam, cui Perfeae fruétus infer tus, potentiam fœ-
    cundatiuam indicant ; capiti imponitur,ad notandam intelle&us fœcun-
    ditatem, velo nigra с in gi tur caput, adindicandam naturas diuinae caligi-
    3iem inaccefíam, manu extend Imperium in omnia; per fceptrum,quod
    altera manu gerit» fuperius incuruatum,influxiuam in omnia fuperiora_>,
    hoc eft, cœlcitiat potentiam i fèdi variegatae infidet, ad authoritatem in
    omnia inferiorumMundorum , demonftrandam . Horus verô pingitur
    puer, vt oilenderetur>Mundum in tem
    pore veluti infantulum à Dei fapientra_*
    produÄum^um cornucopia vero expri-
    Interprétât»
    mitur; vt indicaretur varietas,abundan- lymbolorum
    tia & plenitudo rerum in Mundo crea- Hon.
    HORVS MVNDVS
    tarum ; in cubo ftat, ad Mundi indican,
    dam ftabilitatem foliditatemque. Tri-
    gonus cum globo cubo inferiptus figni-
    ficat Horum è trígono archetypo proflu-
    xifle; Baculus vpupae capite infignitus ,
    indicat Mundum reium varietate veluti
    fulciri &fuftentari ; lituus harmoniam
    Vniuerfi Gnomon ordinem, & admirabüem rerum difpofitionem deii-
    gnat . Horus denique labra prerriens, digitoque filentia fuadens, ad in-
    cfTabilitatem myfteriorum indicandam.
    E praecedentibus itaque inferiptionibus omnia ea, quae ha&enus de
    fecreta ./EgyptiorumThcologia per Ofiridem, Ifidcm, Horum, fignifica-
    fa diximus , luculenter fané demonftrantur . Porro quôd Ofiridem irb Quid in Theo
    logia iEgy-
    partesà Typhone difcerptum, & arcae inclufum fingant, fuá nequáquam pciorum OtL
    carentfignificatione, dum nihil aliud hifcè indicari volunc, nifi intelle- r¡dif occifio?
    *£hishumani ighorantiain & tenebras , qui cùm ineffabilem illam & fim-
    pliciffimam Dei eflentiam , ingenij viribus comprehendere non valeat,
    ■per analogías & fimilitudines rerum creatarum,quae funt veluti quaedam,

    vt cum Horatio loquar, diuinae particular aurx, cum cum rebus corporeis
    corruptibiIibus,imperfe¿tifque confundendo, quafi in partes quaßianb
    cliftrahcre videatur. Fuit enim hoc, tefte Porphyrio, ^Egyptijs folenne ,
    vt fupremum illud Numen cum eo anirnali , in quo eximia quidam vis
    Ik: proprietás elucefceret , eompararent . H i ne Zoroaíter Deum accipi-
    Zoroaíter .
    tris caput habere dixit, non alia decauía, quam vt infinitara perfpicaci- Deus accipi»
    cris capuc
    Xat'is vira inDeo vigentem indicaret j quod fymbolum in hu ne diem fu- habet.
    perftes,apud .y£gyptios receptam fuiife videraus, hominem videlicet
    jfe$Wpi{$№ vtiin praecedente Schematepatet, quo Ofiridem feuHernepht,
    -\. V p«-
    cap. vu OEDÏPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Multiform« primum ilium archetypum intelle&um fignificare volunt ; quod hiero-


    VaiïST* glypbicum. alibi incerprecabimur . Hinc tot multiformes Deorum ima
    gines, ac iîmulachra ; quas quidem nihil aliud , quàm multiplicem Dei
    virtutem,diuerfis animalium proprietatibus adumbratam notant . Diftra-
    hitur igitur Ofiris in partes, cùm per ignorantiam, intelle&ufque caligi-
    nem>Deum cum rebus creatis confundendo, rebufque corporeis appli-
    cando, id quod ei non conuenit, nec conuenire poteft, tribuentes, velu-
    ti ex toto in partes diftrahunt . Siquidem reftè Plato dicit, Deo plurali-
    tatem nequáquam conuenire, cum omnia qua; multitudinem important,
    ab vnitate recedentia> tanto íintimperfectiora^tantoque peiora , quantô
    ab ea magis diftiterint . In area Ofiris concluditut à Typhone, cum intel
    lects hominum terrenarum, accarnalium rerum cupiditate obfeuratus ,
    cœleftium rerum, diuinorumque amori, & contemplationi nuntium mit
    tens, íibiipfi obftaculum ponit,fcque incapacem facitad diuinos Oiiridis
    Quomodo radios percipiendos . Quseritur autem Ofiris perditus per Ifidem , & in-
    reflamandus r A _ > n. 4 _ * r ■
    oír». uentus mutilatulque in integrum reltituitur, hoc elt, per veram iapien-
    tiam & amorem, cum fiftris, id eft, crebris laudum canticis, indè in crea-
    turis, veluti per partes quafdam difperfus, recolle&us, ac in vera fido
    adoratus, vnitati fax reftituitur. Quo fa&o mox ingens menti exoritur
    iubilus, quae per yEgyptiorum cœrimonias non inconuenienter in cele-
    bri ilia i»Oir/6i^©-^*Wrepr2efentantur .
    Atque ex hoc difcurfu patet, quàm haec concinnè & fidei noftrs
    ¡ffidemo- myfterijs adaptari queant. Quid enim aliud Oiîris indicat, quàm Solercb
    iimœyfteri* Шит aeternum, intellectual primum Archetypon, vitam primam ac fce-
    cundiffimam, pa tr cm ilium maieftatis prorfùs immenfae, qui intelligendo
    feipfum,& in ieipfo turn omnia,tùm perfe&am totiusfui,& omnium per-
    fectionum notionem concipiendo, producit ajqualem , plenam > perfe-
    ¿tam, &confubftantialem fui imaginem, ac vitam , & quoad naturam in-
    diltin&am ideam, quod eft VerburoPatris, & Sapientia astenia, reprasfen-
    tata per Ifidem. Vtriufque autem virtute conlubftantiali producitur
    Horas, id elt, admirabilis illa Mundi machina, abfolutum pulchritudinis
    &perfedionis eminentiflimae exemplar. Quod Hebraeorum fecretiores
    Theologi in i . Gen. confirmant, afferentes к per a , hoc eft , Aleph per
    Beth creaffeMundum , id eft, pater per filium . Explicat ea clariùs Pi-
    ThïïogTqui cusinHeptaplofuo in voce rvcEfonrijquod mathematicaquadamCabalifti-
    exprimînt сге difciplinae refolutionis methodo hunc efficit fenfú, natf пчйкЧпаа ак
    facram Tria. л -f . _ .
    dem. id eit, rater in filio prtnctptum^utetem^fi- aw rvna c^n ai nef ofrteua юз
    bHiptJfb" пет » creauit caput у ignem, fundament um hominis magni ( fubintellige Mi-
    tiumfUum, croeofmi ) fodere bono. Qjibus nihil aliud infinuatur, quam admirabilis

    ille trium Mundörum, Angelici, magni, & parui pulchra qusedam analo-
    gia fibi correfpondentium ordo,difpofitio,ac concentos abfolutiilïmus ;
    Mundus ad Aminas Triados exemplar fimillimum ; dùm ad trinam hanc imaginem,
    ss Trinicatis tres in Mundo Angélico exhiber Hierarchias , in qualibet tres ordines -
    uius.cau> In maiori Mundo tria ípatia, elementare, íydereum, етругецт , tribus

    qualitatibus, £gurâ, luce, motu diftin&a . In quouis compófrto mixto-


    ue_í y

    r
    - SYNTAG. II DE POLITICA iEGYPT. i s$ cap.vii

    ue, materiam, formam, virtutum in omnibus menfuram , numcrum &


    pondus, praetereà principiurm medium Sc finem . In Microeofmo vide
    licet intejpío, memoriam, intclligendi vim>& voluntatem ; in feientijs ,
    naturalem, rationalem & rnoralem facultaren» j in quabbet Triaduiib
    ferie, primum, Dei potentiam per Ofiridem repraefentatam ; fecundum,
    fapienri-im per Ifïdcm } tertium, amorem , Spiritum videlicet illurrb
    O^OfT "Oö Vy nemo ineubantem aquis, iEgyptiate j4mun¡ ae foccundo illo
    Diuinitatis fuae flatn Mundum feecundantem, adornantemque vtriufquo
    virtutem, qua Horn*: produ&us eft, commonftrat. Sic intußbilia Dei per
    ta,qna faclafuntt confpkiuntur . Pater igitur aeternus cum Filio fuo aeter-
    nalapientia ineffabili glorias maieitate refulgens , cum maiori Mundo
    producto, minorem feu Microcofmum hominem adimaginem & fimilitu-
    dmern fuam creatum, ac omnibus gratice & natura: taientis inftru&urrb ,
    eius veluti praefidem introduxiflet ; ecce Typhon , qui iam ob fuam ini
    l>eum rebellionem, omni gratiâ & luminis fplendore pFiuatus , vnà cum
    afieclis fuis & confeederatis Titanibus in abyiTum erat datu», inutdÍ3e,ran-
    coris ,& indignationis plenus, vindiüseque repetendac percitus ceftro,
    Ofiridis gloriam, nullis non machinamentis euertere peFtentare eeepit .
    Erat antem( VC Apollodorus feribit) Typbon formidandus Vel folo aipetlu , ¥iganl^
    horroris ¡mago . "Ннпс emmmußtatd quddam Ьитапл ftatttr<e forma, ita Vi от- ptwnis.
    mum montium cacuminibus aktor ejfc videretur, apparebat ► Sed caput J<epè
    numero aßra pertmgebat , manu eius altera m Hejperum ; altera in Orientent-»
    yfque pertingente . Ex bis centum Dr aconum capita eminebant ; in cruribus tna-
    "ximas viperarum ille fuiras continebat ; quarum Volumina ad Ver-ticem ipfufii-»
    yfque extendebantur . Talis itaque Typhon human» generis hoftis contra
    Oï7ridem>& fupremum Iouemibat, hilcè maleuolentix, inuidiae>maliri»,
    ac iummœpcruerfitatis fymbolis depi&us, candentes in cesium iaculatw
    lapides; cum fibilo virulento, &boatu horiibilb magnamexore ignis pFO-
    cellam eruebns, cum fruftra fupremum Numen laceíTcret, fraudulenta
    quâdam ас callidâ adinuentione , Ofiridem in arcana conclufum, poft тур!*^*""*
    in frufta difcerpfit ; quo faólo in Horum quoque filium iram exercens> in- defcriP"°*

    terfectum in mare proiecit. Sed quid fibi haec velint, videamus . Condi-
    tus eft Ofíris in arcam, cumprotoplafti parentes maiigni Typhonis per-
    fuaílone indu&i, legem diuinam tranfgreffifunt: quofa&o, teftcD. Au-
    guftino, è lucis filijs, tenebrarum filij fa£ri funt , humanufque mtelíeóbis 3
    cjui admirabili quodam gratis fulgore cerufeabat, in extremam ignoran-
    tiam, cœcitatem» errorumqae caliginenrdelaplus , ac quafilethaeo quo
    dam intoxicatus póculo, cùm Dei, turn omnium ccelcíHum oblrcrioncm
    încurrit . Porro non ceííauit hic Typhonis faeuities ; coepus Ofíridis ab-
    ícon-ditum, in partes difeerptum, in flumen abiecit, Horum quoque inter-
    íecit» quo quidem nil aliud nifi idololatria fignificatur,quá genus huma-
    si um maiigni fpiritus fuggeftione infe&um, à vera Dei cognitione cultu-
    que de.clinauitjfaélumqne eft, vt fimpliciffima ilia Dei entitas , natura-*
    fiue eiîentia pluribus rebus attributa , veluti in partes dift.aherctur ,
    H'mc alij Solem, Lunam> 8c reliquorum aftrorum exerciturn ; ali) homi-
    V i ne i
    cap. va 156 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    nes virtute, ас rebus geftis confpicuos, alij beftias & bruta animan tia_> ,
    refque nomine indignas diuino honore profequebantur . Alij deniquo,
    quicqmd vel malignus Genius iuggerebat,autftolida phantafia vnicuique
    perfuadebat, Dei nomine, & colebat , & facris placabar . Vndè diuerfi
    ritus & cœrimoniae gentium, abominanda facrificia ac fuperftitiones pe-
    nitiis ridiculas quibus Mundus, veluti ferpentinis quibuidam Typhonis
    fpiris intricatus mi ferс detinebatur, ac fub potenti hoftis tyrannide &
    dominatu incaffum luclabatur, veluti exequoTroiano profluxerunt.Hinc
    Regius Pfaltes cataftrophen hanc olim contemplatus , plenus admirado-
    ne clamabat : Veus de cœlo projpexitfuper filios bominttm, Vt Yideat > fi eïl in
    telligent ant requirens Veum, omnes declinauerunt, fimul inutiles faSlifunt ; non
    est qui facnt bonum, non efi vfque ad Vnum. Atque hic eft Horus ille proie-
    &us in mare ; tune enim Horus, Ofiridis, & Ifidis filius proijcitur in ma-
    re,cùm Mundus humanus ad imaginem& fimilitudinem Dei fa&usj pec-
    catis à Deo defle£rens,inacftuante terrenarum voluptatum Océano fub-
    DdïSpîaow mergitur ; dùm itaque Typhon tyrannidem dicta ratione exercée , Ofi-
    ridedifeerpto, atque idololatriâ per Mundum vniuerfum diiïerainatâ i
    Horo itaque omni iniquitate fubmerfo , aeterna Dei fapientia humanos
    miferata labores, Ifis, inquam, ilia caeleitis,aeternitatis íuae regiam dere-
    Iinquens, in hune Mundum, lugubri humanitatis noftrae veftimento in-
    duta venit , innumeris laboribus, perfecutionibufque fubie&a, partes
    Ofiridis, hoc eft, gentes diuerforum Deorum cultu diflentientes, ad veri
    Dei vniufque cognitionem, atque in vnius Dei, vnius fidei , ac vnius legis
    profeffione infignem afcifcens recollegit ; quâ diuinâ vocatione conti-
    git, vt partes dilperfas in vnum corpus veluti myfticum iterum coalue-1
    rint. Horum etiam à Typhone interfe&um ad immortalitatem reuoca-
    uit, id eft, Mundum peccatis fubmerfum, verbo virtutis fuae ad vitam re,
    uocanSjpriítinonitori, coército extin&oque Typhone, reftituit ; quibus
    omnibus peraâis, ele&is duodeeim Apoftolis Sacerdotibus, quibus cer
    tas de DeoOilride reftituto,colendoque leges feruandas prasferibens, il
    la vndè venerat, in ccelum,cumOfiride aeterno Patre aeternüm regnatu-
    ra, poftliminio remeauit. Atque totum hunc difeurfum, ideô fufiùs per-
    texuimus vtoftenderetur, quomodo ^gyptij iuxtà archetypas has Dei
    vnius rationes, politicamfuamadornârint. Sicuti enim Archetypus in
    tellects Dei, per fapientiam fuam omnia ligat, &per amorem vnit ; ita
    Regem per falubria iapientum & philofophorum confilia, per omnia re-
    gni membra in vnionem adaptare oportet ; quod fit, fi religionis cultus
    vigueritj fi leges regni ad archetypas rationes conditse, vnanimi men-
    tium confprratione fufeipiantur feruenturque ; quo quidem praeftito
    regnum in iuo perfiftet vigore , fecùs, omnia per diuifionem mentium »
    vnione diflbluta, vltimée ruinas patebunt -, Ofiris à Typhone , id eft , re-
    bellionc, in partes difeiffus inarcam concludetur j vndè regni internum
    confequi neceiTe eft, vt in fequentibus patefiet .

    CA-
    I/ SYNTAG, Il DE POLITICA .EGYPT. 157 capvt
    VIH
    CAPVT VU I,

    S entent tot #} hïer$glyfhica3quibus ad veram politicœ guhernationi's


    rattone m alindebant .

    VT vero leges regni >£gyptij,aeternae rationis legibus aftri&ae maiori


    cuUu,ae veneratione ab omnibus reciperentur i acqj ob oculos per
    petuo veluçi mnemofynon quoddá verfarenturjiymboU quedara congrua
    inhu с finern teraplorum valuis, domuum fuperliminaribus , publicifqj
    vrbium locis exfculpta ponebant, quibusintuentesoffîcij commoneren-
    tur,& ad perfecbm legum obferuantiam excitarentur ; adeoque nihil
    Dijs quicquam gratiiis fe fa&uros exiftimarent, quàm fi aîternx legi inom-
    nibus feie perfett-è conformarent . Symbola horum ex multis pauca ad-
    ducam . Primo pofitumerat in more iEgyptijs , figuras canum templo- сииИсЛ
    rum valuis iniculpere; quibus quidem nihil aliud indicaba tur , nificurâ кш'^гаок»
    & vigilantiâ, quá praefides Regni inftrucbs cffe oportebat , ad отпеггь JuBl?tdeo°"

    externam inuafionem,quàlacratu,quâ morfibus cohibendam. quod Sc


    Horus lib. i. cap. i 7. expreffîe verbis oftendit ;
    EVj/aVcg "(s к ßnKofjUpov Uç$yçp(A[MiTÎcL tí A«ev yîvtci^ » fân ягаААа fifyrcü , Слакт&у tí crwut^
    X%s> &™уел<*Ц> fumfini xa&Çifdpw , Зкагц/жшщ . Jgui qmcunque Уо/uerit , К par
    tfty abjolutifjimi Scriba ( crant enim Scribae ex genere Sacerdotali , & re
    gni Confiliarij) muñere fungi reum oportet multa meditan* affiduè que omnibus
    canum more allatrare, &'fer um ejfe , nulliq, gratïficari . Sed haec omnia fuiîùs
    in Obelifci Lateranen/is interpretation, exponentur . Erat > tefte Horo
    citato loco, hic facrorum Canum mos , vt fîmulaçhra Dcorum fixis Tem
    per oculis intuerentur ¿ quo quidem nihil aliud indicabatur v nifi quos
    îuprema regni cura premit,identidemin fupremi Numinis prouidentia_,
    animum fixum tenere, nec vlla ratione permittere, vt quicquam eiufdem
    honori contrarium eueniat j quod fiebat,fi religionis cultus legibus prae-
    fcriptus, incuria, aut hominum malefenatorum y aut extcrarum contra
    rias ritibusimbutarum gentium furore, & infaniâ, pollueretur ¿fiquidem
    ánimos regni & religionis contentione diflociatos aegrè coalefcere pofle
    optimè nôrant ; & iîcuti domus alicuius immunitas in canum efîero-
    rum vigilantiâ confiant, itareligioncm, cui tota politics fabrica: ftrutlu-
    ra mérito incumbir, vigili cura & folicitudine praefîdum fubftiturarrb ..
    Qua; omnia pulchrèfquoque Regio fceptro, in oculi formam concinnato> Quüper
    indicabantur ; ita vt fceptrum fupremampoteifotem, octilos vero proui- ecuuSSm
    dentiam, vigilantiamque in cura. regni tum propagandi , tum conferuan- Ijjj^*
    di, adhibendam fignaret. Non fecùs diuini Sol is poteítas vniuerfi Mun-
    di machinamfolo oculorum intuitu peruidet, animat,fouet>conferuat .

    Inter cortera pronimci.ua politica praefidum. fuperliminaribus infcri-


    bi fol i ta, & boc, tefte CœLRhodigino vnum erat : Ichneunumem timet Cro-
    codllus : quo quidem apte indicabanr, nihil nmfirmum,& robuftumifiu о^Лре
    rebus humanis eiTe , cui non vel ab inualido periculum immineat . Per
    Crocodilum intelligebant gubernationem politicam , tyrannidi. Ту pho- ж^^*™
    Щ
    niClS
    CAPVT 158 OEDIPÏ ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    VIII.
    nicae fubiecbm, quern remis velifque, quifquis regno cum pace & tran
    Deícriptio quilízate potiri velit , vitare debet. EftCrocodilus bellua ferox, hu-
    CrocodiH.
    mani fanguini infatiabili auiditate inhiansj in fugienres audax, pauida_,
    in fe perfequentes ¡ fomno tandem dedita,, Ichneumonis contcmptibilis
    animalis aitutiâ perimitur . Rex iuftitise»pietatis, Sc dementia; femitas
    derelinquens, & perturbationum animi arbitrio viuens, fubindè vel ex le-
    ui occaíione, offeniione, vel fcandaloimprudentiae commifla;,fuccrcfcen-
    tepaulatim indignationepopuli, tandem &fuiipfius,& Rcgni iaóiuram
    facit. Regi igicur hoc ipfo, omnem vçl leuiufculam ofFenfionem, auc fe-
    uerius quid iniuftè contra populum committere fumino Iludió fugiendum
    innuebant -, fat importuné eum \xd\} cuius fide opus habeas , exifiiman-
    tes ; & tametfi poft datam offenfionis occafionem remedia quaerantur
    mitigationis, attamen ingenia odijs enutrita, nouo conciliata beneficio,
    veluti dimifíamab hauftu la&is viperam in finum demittcre, tutum mini-
    mè rebantur j ignem pauló ante extincbs faces facile concipere , experi
    mento eompererant . Qua; parua initio putantur,latè manant incremen
    ts.
    Nnfcitur exigu-us , fed opes acquirit eundo)
    ghsifquc mouet multas accipit amnis aquas ,
    J¡>uem TauYum metuis , Vttulum mulcere ßlebas',
    Sub qua nunc recubas arbore , Vtrga fuit .
    Ab hirundinibus murum, qui & indè chalidonius dicitur, contra.»
    Gime! pueti alluuionis nocumenta conitrui,Plutarchus tradit . Glaucuspuer Bccotius
    öS cum agricultura; operam darct cum patre , Sc dilapfum vomerem manu
    pro malleo vfus reftituifTet,coniecit parens ex eo, fortem fore, duxitque
    eum in Olympia, in quibuscertauir,- cùmque ab aduerfario, vt certami-
    nisimperitiorgrauiter vrgeretur, exclamauit pater, à vajç rlw W «e¿F*>
    0 puer Щит ab aratro, ícilicet ictum inflige ; hâc voce inflammatus adole-
    fcens,ingenti plagâ aduerfarium percuflit, Sc vicit. Opportunum fane
    minimorum non deípiciendorum exemplum . Hinc Sc in regio veítibulo
    BlephantU aries cum Elephanto incifus fpe&abatur 5 Elephas tametfi robore fum-
    natura. mo> & ingenij dexteritate à natura fit inßru&um animal , vifo tarnen*
    Ariete, mox in fugam naturali quodam diíTenfu fe conuertit . Per Ele-
    phantem Regem notabant, per Arietem ftoliditatem Sc infipientiaivb,
    Quid Aries
    «umEle
    räVi^han.
    ' quam fummó iludió Regi vicandam eíTe, difta fymbola monebant: qu¿e &
    (0 f,i«> «*> Horus !. 1. c. 81. hiicè verbis confirmât :

    xeteV &>»у&$1п схнг<& Sità&v Vu KeJiov $¿jy{ . Ще^ет fugientem ßultitiam , &
    imprudentiam ßgnificaturi, elephantem cum ariete depingunt , hie enim Vifo arie
    te fug t -, iiquidem probe nôrant, efle minimis quoque rebus fuam &
    vim, Sc aftutiam , quibus potentium machinationes cludere valeant 5
    exemplo hydrsc Sc rana; Nilotica; docti, quem contra inimicum potentif-
    fimum aliud natura non doeuit reílftentia; genus, nifi ftipulam ori tranf-
    uersim impofitam; hacenim hydra exterrita,ab eadem infequenda mox
    defi/lit. •« - "

    Pr*-
    :.} SYNTAG. II. DE POLITICA .EGYPT. > ico capvt
    V vin.
    . íiiPraeterea Reges ./Egyptioruin vtplurimum inpubliciscomitijs, vel
    etiam bellicis expeditionibus, capitibus nunc afpidem crifpatô vertico Afpis.Leo,
    hiphmem, modo Leoninum caput terocibus ocuhs lorraidandum, ianu ik¿ dcfi«na-
    canis,nonnunquam Ibidis fimul, turnad reucrentiam, amorcm , timorem- Rcgias!"""5
    que in iubditisconciliandum,gefl:abant; erantque politicarum virtutumy
    cmibus Regem imbutum effe, dçcebat, occulta quaedam fymbola j fiqui-
    dem Afpis diuini Numinis praifidium , Leo fortitudinis , vigilantiae . ea
    rns, Ibis pietatis index . Hinc cum regnum delicio quodam graui praeua-
    ricatum effet, vel afpidem, vel Leonem exhibebat>ceu commiffi fceleris
    vindices,- ii res iuxtà praefcriptas leges in regno probé gererentur, Ibi
    dem, aut canem monftrabat,veluti pietatis, indulgen tiae, vigilantiaj , &
    amoris tefieram ; atque adeô Regnum tandiuin ilia pace , tranquillité
    tate, & beatitudine perftiturum credebant , quamdiii Rex quadruplici
    virtutum, pietatis, vigilantiae, fortitudinis ,'diuiniquc praefidi) cuftodia_> '. [.
    diuinitùsfuerit munitus . Hanc eandem ob caufam,Synefïo tefte, Sphyn-
    ges in Iíiacorum fanorum crepidine collocari folebant , vt Principes pru-
    dentiam fibi cum fortitudine iungendam efíe diícerent ; Sphynx eninb

    Combinationis bonorum Sphynx faerttmeß Jymbolum ¡robore fera , homo pmden- ,


    tWmMwc pertinetillud Hori, gruis lapillum geilantis, videlicet vjgilanv
    tis prudentia; omnia fagacitcr explorantisj &inftabditatem vitae grauitate
    Äonfiliorum firmantis fymbolum . . ; - .«"«-
    ,. Si quod in Regno publicum fcandalum ехрг^цт eflet , Rex fummâ
    follicituciine exorti rnali caufam feipfo inquireie.ç^nfueuerat ¿ íi culpa^ Princeps ь«
    id fua ex defectu vigilantiœ accidifíe comperiret^ pajàm fuum confiteba- ^»¿1?
    tur errorem, reite exiftimans,principem, dum eítata culpa miniitrorurru M,,niitrorum
    ' . . . r * Г • •• Г . ,. T culpa tegic.
    tegitjbis peccafeiiacrisitaqj expiatus ccenmonijSjrnagno ammo ad impp,-
    fterum cautius procedendum, ferebatur .• 1 ,-лг - .-.•jíi/im, i
    Porro vnica curaRegum erat , regnum jquod tanto labore compara-
    pi -.— -
    uerant, tot prxcellentibus legibus ßabilierant ,.v.nione> concordia , ¡§: jjtiiiu.,.,
    •«i •
    vnanimi mentium confpiratione conferuare i . vbi enim diílblutio per
    diícordias fuas in regno radices egerit,ibi regnum ruinas prpxiwin , ve
    íatifcat neceflfe eft ; huius íymbolum erat Ibis in medio ferpentum,cQacer- Ibis «> medio
    uatorum . Eft autem huic alitiita à natura comparatum, ve vnitos fer- dVS'v"!^.
    pentes alicubi latentes noftri crepitaculo primo terreat , territos ab inui- nera'

    cem feparet; atque in fugamconuertat, ac íic , quos vnione coniun&os .1'.=.


    primó aggïedi nonaudebat, diffipatos atque in diuerfa diftractos , mox :".
    conficiac, atque deuorçt. Nal fané in rebus hutnanis animorum difiun-
    Шопе eftpernicioiiùs, ex qua vnica, velutex equo quodam Troianoom- Cut ж%уРщ
    nes calamitatum Iliades proceflerunt i cùm autem banc vnionem ex di- e«bdebuac
    uerfis morum religionifque inftitutis procederé comperirent , отпедь сет8"6'
    cum exteris Regibus nationibufqne confucçudinem lege lata vetabantj
    ex hac enim hominummatura, ingenio , legibufque dilcrepantium mi
    gedla perniciofam illam difcordiae, & difcrepationis mentium, regnorum
    perturbatricem hydram vnicè nafci probé aouerant ¿ nouerant & illud ^
    CAPVT 160 OEDIPÏ ДСУРТ1АС1 TEMPLVM ISIACVM
    vui. , ...
    Non minor eîl"\>irtusy quam querere pacía tuert ¡ non enim fcmper intcndi-
    tur potentia cum extendi tur, ñeque Temper ftringit bene , qui multa am*
    pleâitur . Нас cura, & fummâ follicitudine ^gypti regnum , nulli fiuo
    vrbium vaftitatem, fiue populorum frequentiam, Гше denique rerum hu
    mano generi neeeffariarum vbertatem fpectes, fecundum, fuum ab imme-
    morabili tempore vigorem obeinuit; ad quod plurimùm momenti confè
    rebat lex, quâ arcanorum regni praeter Sacerdotalis ordinis proceres,
    fcenfiiia Pria nullos alios, conicios effe, vetabatur, nec immerito, cùm tune confilia.,
    tmSupMfe principum verè tuta fint, cum tecta fuerint . Horum fy mbola erant rana
    kuucpím feriphia,( genus id eft ranarum mu tum ) vnà cum fimulachro Harpocra-
    gmboium-» tjS) qUj dígito labra premeret»nutuqne filentia fuaderet , prae foribus xu-
    simuiachrfi rice pofita : tantô ergo regnum firmiiis conititutum credebanc, quanto
    qu"dden"ttt. maiùs foret in eius arcanis oeeul tandis fílentium . Non dicam hiede in*
    Simîntûm * numeris alijs inftitutis,quibus ./£gyptij in República benè beateque ad-
    regaorom. miniítranda vti folebant, fed cum hace fparsim in hoc opere adduclurt fi-
    mus, Lectores eo remittimus.
    . . Difcent ex his, ni fallor , Reges & Principes, quomodó cum digni-
    cipäut, ' täte rebus publicis praeeffe &yaleant , & debeant 5 cognoícent, quibus
    virtutibus potiiïimùm principem ad regni gubernacula re&é adminifíran-
    da, inftructum effe oportcat ; videbunt, quid fugiendum» ne perdantur ,
    SliwcítÍL quid amplexandum, vt feruentur . Difcent & ex his, religionem vnicam
    Äcgnowm. cfl*e totius gubernationis bafím,& fundamentum, quo ñútante omnia nu-
    tare necefíe eft. Expericntur continuas rerum humanarum periodos 1
    quibus nihil ftabile, nihil íirmum, nifi in eo,qui rerum omnium centrum,
    гeqüiefcere ftudeant . Quod cum perfpicerent priíci philofophi , vt fa-
    80¡cn pientiffimus Solon, dici beatos crediderunt»ante obitum nullos,fuprema-
    que fuñera poffe . Nam quotumquemque mortalium, vel inter fupremot
    vel infímos putes, qui fortis fortuna: gyrum mirabilem, fi vixerit diu, in-
    AUepria terdum non ex'periatür ? Quid aliud apud Poetas defignat Ixionis ro-
    wSôeé* ta ? quid refluentes aquas Tantali ? ambefum Promethei iecur & fuc-
    wumiJiima crcfcens perpetim? quid,qui congeftis montibus conati ccelum refcinde-

    re,fuimine deiecti,fundo voluunturin imo ? qui faxum voluunt ingens ,


    radijfque rotarum deftricti pendent? Cur adeô inter figmenta perfifti-
    mus ) in domum fuam fe quifque recipiat,& velfortunampriuatae praxe-
    Prinata m- os animaduertat : nonne vbique varieras fumma, vel ex negotij ipfius
    xee»vic«(fita. inftabili vultu, vel ex agentis animo, qui iuftos tranfeendat limites rei,
    rribw exñi vel ex fufcipientisincertâfluctuatione , quae cito praefentium fatur , ca
    es Buximè. ptan<jjs inhiat nouis afiiduè, praeteritorum oblita facile , futurorum fem-

    per ignara, vix vnquam aureâ rerum mediocritate contenta. Pulchrc


    igitur Euripides . п»лл^, aiebat , «?r« St i¥ <Рщр«пт . Multœ fint
    à&monum hru¿ . Quod fufé Plautus: nam in hominum aetate multa cue-
    niunt iftiufmodijcapiunt voluptates, mox rurfum miferias •. irae interue-
    niunt, redeunt rurfus in gratiam . Verum iras, fi quae forte eueniunt hu-
    iufmodi inter eos , rurfum fi reuentum in gratiam eft,bis tantô amicifunt
    inter fe, quàm prius . Atqui cùm tantam vidèrent rerum humanarum*
    incon-
    SYNTAG. Ii. DE POLITICA ^EGYPT. 161 capvt

    incouftantiam, vc cundra cunttis fere in vita promifcuè obuenirent, idcir-


    co nnnc Deos cum homine tanquam pila ludere , nunc fortes omnium.. ,
    ceu iaciu teíTerae penderé funt arbitrati : imo de Dijs poftremô , Deum-
    que prouidentia cceptum eft dubitari . Nam fi à cafu eueniant íingula_j ,
    prouidentiam tollas oportet ; fin prouidentiam ftatuas , eidem faepè 8c
    abfona copulabis ; nifi omifiis difputationibus , mentem captiuam fidei
    reddas, & in vnins pafsim confenfus antiquiffimi inuiolabili auc-t,oritato
    perfiftas : alioqui certè in Epicuri opinionem? fublatis primis principes
    transferemur? perlufttatoque rerum circuitu , &Mundura conceiTum di-
    iputationibus noftris, 8c vanos cum fapiente dicemusomnes conatus ho-
    minurn,etiam in fapientia Mundi,vaniilirmm vanitatem. Nam ex errpre
    paulatim in opinionem, 8c hinc in veriorem ferentiam trahimur . Scien-
    tes denique,vbi nos cognouerimus, delapfi iterum, nihil nos feire penitus
    întelligimusjftatuentes propèmodum in non fapiendo iucundiffimam vi-
    tam,eumque felicem maxime rati, qui natusmorienfque fefellit ,
    •'. ■■ Eatur vero ab hominibus fingulis ad collectionem plurium ; primó Fortunacir-
    quidem ad viros atque familias, indè ad ciuitates , 8c régna , vel vfque ad ämoSlui-,
    abfolutiflimam Monarchiam ; fuis cuique per vicem alpirat Genius bo- "l*' "t^^.ai

    nus, ша viciflim ex infolentiapeftis , 8c expurgando fœci falutare dilu-


    uium j modo per ignem, & aquam, modo per epidémicos morbos, per di.
    bella,aut feditiones mutuas ; fie vt vix abfque certamine pax Ia:ta perdu- ■

    ret j vt& quietem externara, interna diffidia comitentur, pacemque do-


    mefticam hoftes extraneifoueantj Mundus ¿enique vniuerfus contentio-
    nc non minus, quam amicitiâ viuat, & gubernetur .
    Magna igitur fit prouidentia Dei, vt cùm ex vbertate nimia , nimis £¡'¿5
    increuerit vel hominum genus> vel luxus &infolentia ; confli&us illicó, & "s-
    contemiones oriantur. Vndè mox fumma annonx caritas , & peftilcn-
    tia, quae faepetam crudeliter fxuit, vt vniuerfam pene ditionem Orbis in-
    uadat : cuiufmodi duas fub M.Antonio quondam viguifle commémo
    rant, <ш«е pene humano generi та-адвЛг-Э-eia* minitari viderentur . Quale m
    >& maiores noftri referuntobtigiífeannoChrifti 1 450. vix vt mortalium-,
    tertia pars fuperftes cuaíerit . Atqui concupifeentia: hominum infatiabi-
    Ji, terraeque onuftae liberis &alumnis perditiiïimis>quodnam potuit dari
    vcl remedium vel purgamentum maius ? Id G vnquam,certè ex vfu fuifc,
    липе ifti £tati,quà nihil miferiùs , prorfus eft necefiarium . Нас eniiib
    cauíarum viciflitudine, &mores,& ftudia,refque omnes humans optime
    permutantur,delapfà etenim, ac quafi negle&a vilcfcunt omnia : at polt-
    quam artritis iterum fumma recepta eft inftauratio, crefcunt in pretio
    iïngula, rurfufque ad fuum vigorem properant, aliquando denuô colla-
    pílira . Sed illa: fortunas tam aeftuarias vices^tyrannos proximè Regefqué
    potifllmum vexant 8c perfequuntur. Hoc enim habet potiffimum tyran- catlrx vîe.ïfi
    Worum vita, vt quibus fidendum eft, metuant femper , fidantque quibus JJj1,"™
    nihil eil: fidei probas ; vndè hinc immeritis irrogatae iniuria: , hinc indi- »yraiinjde-.
    gnis erogata beneficia, amicos ex hoftibus, hoftes ex ciuibus faciunt : &
    per aaibidonem, crudelitatem,luxunb auaritiam, turbatis ordinibus re-
    X rum,
    i

    CAPVT 162. OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    rum, raptim è faftigio deturbantur : tandemque ad vfitatum perueniunt


    fabula: finem, veneno, aut gladiô , aut fatis miferioribus oecumbentes,
    iuxtàSatyrici diâum .
    Ad generum Cereris fine cade i? "Vulnere pauci
    Defiendunt%eges , irficcd morte tymnni .
    NemefiiTio. Videmus autem exipfa Nemefis violentia , peruerfum populum miquis
    lentia. tandem à Regibus caftigari . Reges autem, cum vltra fas plebem diutius
    ai flictarnu 1 ab eadem denuó fuccenfà in rabiem , & vita quandoque , &
    Regni iuprcmis viribus fpoliari . Lege, te obfecro, Dauidís hymnos pul-
    cherrimos prxfertim 17. 33. 37. 73. 94. potifllmùm vero 73. píalmo
    quam eleganter ? Vtique bonus est Deas Ifrael tjs qui mundo funt corde . Met
    autem penè той funt pedes lyc. Hic primo faitum improborum , & appa-
    renrem fclieitatem verbis difertis exprimit. Pofuerunt in cœlum os/»um i?c.
    Deindè & animi fui morfum, diim peccatorumpacemcontempiatur. Sed
    mox ab ipfa cataftrophe rerum fe confolatur : vbi fie aie : Certèin lubrico
    Gentísiu- pofmïUeos ire. Omnem vero humanas viciíTítudinis circuí um aecuratiffi-
    tiSiudînei m^ р'пх'г pfalmis 78. & 107. vbi ludaica gens bonorum fatjra,Dei ейггъ
    obliuifcitur, in omnem calamitatem protinus ruit ; afrlicla, diuinarru
    opem rurfus implorât : quà confecutâ,denuo cultum diuini Numinb ne-
    gligit, iterumque percufla & fanata, fupplex & peruicax , à duris pee ni-
    Conuerfionu tens, à profperis infolefcens,xui praefentis imaginem optimè repradèntat.
    humai» hí
    pica. Nos fere totius conueriîonis capita ita paucis complexi fumus .

    Creuiuf Taupertes paeem dat , opes pax , copia luxum :

    bed Luxus bellum » beliacfo pauperlern •


    Fons amor eil odtjs , Vit* mors , turba quietis :
    Stant quvt deciderint , quœfa sletère , cadunt.
    Et capti capiunt, HT qui domuere domantur :
    Fit Vicli fupplex ,qui modo vicîor erant .
    УЦе?е fero fera plebs punitur , plebe tymnni ,
    Sic fatum alterna* Verfat in Orbe vices .

    Sed plura in hanc fententiam libris diuinae fapientix, & pafsîm in pfalmis
    Dauidicis leges: quorum omnium fruôus is longe vberrimus recenfetur,
    vt vitami morefque formemus, & in iftis vtriufque fortunas ludibrijs fana-
    rc aegrotum animum, amare proximum vnumquemque , & vitam inter
    conciucs agere focialem, res nimis caducas fpernere, cunctis verô operi-
    busDeum auöorem praeponere confuefeamus; non autem, vt difpute-
    rous, quemadmodum de natura: rebus philofophis datum eft, ñeque vt
    Mundum trahamus in controuerílam>quo plures refpiciunt hâc xtato;
    ñeque vt ferre duntaxat inrer mortales videamur, & obfirmatis animis
    contra maiorum leges & placita^cneftram omni licentiœ, fub libertaras
    euangelicae titulo recludamus ; cuiufmodi veré Theologia fophiífcica-j
    hanc nobis chymasram peperit, cuius afflatu res omneslabr rant,priuatx
    & publica!, peruerfifque pafsim ordinibus rerum, in Mundi antiquum*
    chaos iterum praecipitamur . Quare
    SYNTAG.II. DE POLITICA MGYPT. 16 г capvt
    * vin.
    Quare cùm hodie & fumma dcorfum maxime fluant, & inferna fur-
    fum repère, praeter honefti fpeciem rooliantur; ea quoque, qua; fupra_, Мттюь»
    naturamiunt comtituta, gyrum coniimilem faceré, diumae íuítitiae con- cuiifom.
    fentaneum fuit : aufertur enim & lumen mortalibus , & vnitatis robur ,
    8c perconfequensomnis ferè haden us conceíTa felicitas,ijfque confertur,
    qui vitam in luélu fupplices diu, & in profunda merfa calígine viluerunt. *
    Luftrabis hic omnem politici Mundi hiítoriam : aeterna quidem eft Mo- Tranï]atio fi-
    narchiz fpecies : sternum fàncbe religionis 8c fidei regnum : «eterna apnd jjVjJHJ
    mortales Chrifti Ecclefia; fed tarnen haec ipfa propter materia; fufeeptri- 0
    eis ineptitudinem fucceífíone temporis mutât & locum, tanquam per ter
    rae fegmenta demigrans, & fubobfeuram cum noftris moribus conuerfio-
    nis fpeciem trahens j quod & in illo perpendes prauarum opinionum ex-
    ortu, augmento, ftatu, 8c declinatione , iuxtà totius viciniae in О Ьепъ
    continuum traft us, & faeui contagij quandam verfatilem vim ce (Tan te mi
    nime, donee prophana cum facris vndique, & fumma cum infimis confu-
    fa, penitùs in plenum circulum agi tari t..
    Sufficiat interim nobis huius political fru&us longe vberrimos , vt
    nofmet nofle, & gubernare difcamus, afcenfu quodam mentis veluti ex Utk«,
    vmbra inlucem tranflati j vt cum multiplicem humanas viciffitudinis cir
    culum perfpexerimus, nunc bono caduco malum confitum,& malum bo
    no affiduè cogitemus . Amamus hsec omnia tanquam ofuri 5 oderimus
    tanquam amaturijœti in aduerfis, infelicibus fucceffibus anxij,
    nunquam tarnen пес (pe inàuî, nec nimio metu ,
    пес vllâ cupiditate cranfuerfî , ceu ruptis
    repagulis efíeramur.
    • « < i • •
    .( »*»»•••• 1 - "*

    !
    X " * SYN-
    CAM, 1*4 OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    SYNTAGMA Hi.

    ARCHITECTVRA SÉV THBOGONIA DEORVM,


    I N <1У A
    De Origine fuperñitionis & idololatriae Aegyptiorum,

    cœterarum^ Orientalium gentium, potifsimùm Grae*

    corum, qui ab Aegyptijseam veluti haereditate

    quadam acceperunt, agitur.

    CAPVT I.

    De prima hominum origine frimis idololatrta inucntoribus:

    NTE mare & t&ras ( & quod tegit omnia cœIuïïl-»)


    Çum y>nm adbuc effet nature Vulttts m Qrj/é >
    Quem dïxêre chaos : rudis îndigeîla^ moles
    "Нес qui сquam nifi pondu* iners, congeSlafceodem** i
    Non bene xun&arum dtfcordia Jemina rerum ,
    Obflaretque altjs aliud i cum corpore in Vno
    Frígida pugnare Ht ca lid is , bumentia ficcis , •■ - l.i
    Mollta cwn dum , fine pondere babentia pandm ; • :?

    Cum, inquam,. immörtalesDij ( vt cum Poëtis Ioquar) propria fe


    Mundi rudi*
    licitate contend, nulla adhue rerum humaharum cura cangerentur. Ecce
    poft fécula tandem felix illailluxit dies, quo, vtPlatonis verbis vtar , iru
    diuino Deorum immortalium concilio conclufum eft, vt Mund us ille in-
    digeftus, atque incompofitus ab informi ilia rerum omnium promiicua
    confufione fquallentium 11131 inn tohu Va bobu vindicatusrjlucem afpice-
    ret, formis fplendefceret omnigenis, atque in varias rerum faciès abiens,
    propria; felicitatis gaudió perfrueretur . Conclufum eft , & in opus de-
    ductum ; Mundus i taque conditur, atque à rerum commixcarum confu-
    ilone folutus, mox in formam exurgit liberaliorem ; virium, proprieu-
    tum, aliarumque qualitatum , quae iingulis creatis debebantur , diftribu-
    tionis officium prouidentiffimo committitur Prometheo . Prometheus
    feu prouidentiadiuina,vti omnia debitis fuis formis inftruit,ita omnes fa-
    pientiffimi Prouiforis partes expleuit .

    Mox cœlo terras , <JT term abjeidit Vtidas ,


    Et liquidum /pijffo fecreuit ab aère cœlum-j>
    jQuœ poílquam tuoluit , çvcoque exemit aceruot
    Di/fociata Jocis с one ordi pace ligauit ,
    Ignea conuexi Vis , <s? fine pondere cœli
    Smicuitj fummâque locum ßbi legit in arce s
    froximus eß ab tili kuitate , locoque^
    •*
    •-s Den-
    SYNT.III. DE ORIG. IDOLOLATR* JEGYPT. 16$ CAM.

    Venßor his tellus , elementaque grandia traxit .


    Et pre/fa eñ gravitate fui cîrcumfluus humor
    Vltima pojfcdit, folidumque соеr cuit orhem ,
    Tumfréta diffudit , rapidifque tumefiere Ventis ,
    Iuffity ambit* circundare littora terr* ,
    flummaque obliquis ctnxit decliuiaripis ,
    lujfity Or extendi campos ¡fubfidere Valles ,
    Fronde tegi Jyluaty lapidofos furgere montes ,
    Уix ita limittbus dijcreuerat omnia certis ,
    Cum qu* preffa diu maffa latuere fib ipfa ,
    Sydera cœperunt toto fulgefere cœlo ,
    Neu Regio foret Vila fuis animalibus orba-л ,
    ^Aíira tenent cceleße folumtformaque Deorum >
    Çefferunt nitidis habitando pifcibus Vnd*y
    Terra feras cepit yVo/ucres babitabilis aër. ...

    Cœlo itaque terraque formis debitis iam imbutis , cœterifque omni


    bus prudentiffime difpofitis .

    Sanftius his animal , mentifque capacius alt*


    Veerat adhuc i quod dominari in cœtera poßet . .;
    Nat us homo efly pue hum diurno fe minefeçit~ :
    lile Opifex rerum , mundi melioris ori£o , •. . - - -, 1
    Siue recens tellus , /edutbque nuper ab alto>
    iEthere cognâti retinebat fembta cali:j
    фиат Jatus lapeto mtßamflumalibus Tpndis
    Finxit in ejjigiem moderantum cuntía Deorur» ,
    (Pronaque cùm ïpeftent animalia coitera terram ,
    Os homini fublime dédit , cœlumque tueri
    Iußty &• ereftôs adßdera tollere Vultus.

    Homo itaque folue ore fublimi, ad cœlumque ere&o intuitu praedi- Heminîl
    tus,diuinum animal naturae iuxtà mortalis & immortalis confmium ,• ecu P'oduaiû«
    fola cœlcftis planta in terris conftituta( cuius radican conditor hiicè in-
    fernis fedibus vinxit, comam vero atque perpetuó frondentem verticem
    fupraanni & Solis viam, fupra cœliextremam circumferentiam ad nun* -'
    quaminterituros ambitus relegauit ) hic, inquam, homo cum lucidifiîma
    ilia Mundi lumina, ad quaecontemplanda, atque in ijs fa&orem laudan- IáoIo}jtr¡e
    dum creatus erat, curiofius intueretur , pulchritudine eorum paulatirrb origo.
    ille&us, vera & re&â religionis femitâ dereli&â , eo dementia deuenit ;
    vt ea, quaefui gratia condita effent, fui veluticonditores crederet, 8c fan-
    Ôè veneraretur. Auxit dementiam hanc traditionum falubrium do
    Mundi origine a praedecefforibus faebrum obliuio, quâ inualcfccnte no
    uas deDeOjde Mundo, de hominis produ&ione, alijfque rebus opinio-
    ties imbibit, cùmque cceleftis illc ignis praeeipua humanae mentis portio
    « • *"" vigens,
    CAP. I. ttS OEDIPI jEGYPTIACI templvm isiacvm

    vigens,ad Numinis alicuius culm eum inftigaret; mox vero dereliélo Deo,
    ad falíbrumNuminum, vnoquoque ex eius familia fibi nouas idololatria:
    radones comminifcente cultum prolapfuseft ¿ fa&umq;, vt corruptibilia
    fimulachra pro Deo incorruptibili adorârit, rcbufq; externiscontentus,
    cuminfenfibile Numen intueri deberet,ad lenfíbilia,& terrena fuerit dif-
    KepoeesChs fufus. Atque huiuirnodi prasuaricationem erroremque primùm Hebrañ
    СЙййи rábuunt Nepotibus Chami, Mifraim videlicet, Chufio, Phuto & Canaa-
    wr«. no, qui per Afiam & Africam vniuerfam in nouas colonias difTufi , nouas
    pafsim Deorum colonias introducentes, noua & ridicula dogmata Mun
    do pepererunt j cuiufmodi funt, Adamum èLuna prodijffe , Prophetam
    inibi exmafculo & fcemina procreatum, atque in hunc Mundum venien-
    tem, primùm cultum Lunas docuifle. Verum quoniam baec opinio noib
    ita obuia forfan multis eft ¿ vifum eft, earn hic ex R. Mofe JEgypúo , vul
    go Rambam, depromptam adducere, fie enim dicit in More nebuchim .
    шлшЛти }. no ivVam трхп Va rmVotf почк firvn ton ъ пэкип пчпчк rvnatf an ъ
    f'19, ort o^aaiai VíVjirt rm dbw потном trocía aohsnnttt чо р"у i^Vk yuno

    оVia паккп i^eurt m Vi yotfn tfrvfia "0*19 iaaia* m nar orm кизгл пшд
    ткдоларл laro nVia &x on*» latfm niVaort qVîck own©' aViyrt nioip
    Kinoi n;aVn rrVtf *оаз Kirttf emeu* vm win оЛ*ио onaf nVk tzywpja
    Vy pVn notf ia#m попкп miaya cniart onsoiV «ptfinaaVn miayVmp
    о^рко 'туч mvt fo nip п»'ка "»а опк ^у пок1 лтп wmaya va« опк nyn
    Vya rpnir am Ve?" orron i/oVâ wy къп Vaa o^Vopa озал «mi rrmh anp
    Vy finí eton innef kWh1? j Vtf rtVy юат *ja jaN Veo jV^ki o^yoi o^Vy
    Va r-Vy ••J» юу wani олк noipa i:nx o^Vk тг>у Vy iVsr пгте* fon

    nwnpa nnyi pinV kvt vVn очиг*ею по Va mi o^'jk че? ia foano ivt nVy
    : mVart on o^jiVjrii саачдгт» m im* *]c?d^' iy oViyrt
    Hoc eft : lïlifiquidem reliquia funtgentis Zabaorum ( à Zaba , è proge
    nie Chami orto, & filio Chufíj , qui fecundùm lam Suph,id eft, maris ru-
    bri fínumad ortum, & occafum, atque ad dexteram SrAquilonem litto-
    Zabieipiimi ra coluit fie dic"t£ ) quia iTia gens totam replcuit tenam, Finis au ton Or per-
    SraDwseffc fi^'° ^Hus eâ rat'ione iHis temporibus pbilofopbantisfuit.* quod putaret creatorem
    ejfe cœli lj>iritum feuanimam ; ßellas Vero corpora ejfe ip/a fubßantia Dei infor-
    AMâefor: matas. Meminit buiuspr лил opinionis quoque Abubacer Arabs in exppfíttone^
    de auditu . Et ideo quoque credit tota gens Zab&orum Mundi antiquitat'em ( feu
    quod idem eft, aeternitatem ) quoniam cœlum eßDeus iux.ta opwionçmeorunù
    Mobbukàa" Et dicunt quod Adam primo natus eft ex majeulo fœmina ßcßft tottm
    nés : fed honorabant eum multum, <sr dicebant, quoniam è Luna egrejfus, íPf.íb3
    ifaa&Apo. pbeta, t$> ApoflohsLum fuit, quod prœdtcauit gentibus, Vtfiruirent LítnJeí
    ftoiwLun*. ф quod compofuit libros àecultuterra. Vixerunt etiam quod Seth contradixit

    Mirafceum., opmioni patris fui in feruitio Lun<e;. narrauerunt etiam de Jdam, quod quando
    wiudeLun». egréffus eßdeLunay ir de climate Vicino Indi'л y ad clima ßabylonis profeclurur э
    multa mirabiliafecum tulerit : feilicet arborem auri, quœ crefcebat cum ramis 9
    isfolys : arborem lapidum , is folia cuiufàam arboris Viridis , qu<e попхогп~
    lurebatur ab igné-, (sdixerutit, quod fib ipfius arboris Vmbra decern milita bo¿
    minum continebantur 5 is altitudo arboris tpfim ad fimilwdinw flatur* Ьцтъ*~
    SYNT.Ili. DE ORIG. IDOLOLATR. jEGYPT. i6> CAM.

    Ve€ . Attulit fecum etiam duo folia, quorum utrumque duos homines cooperiebat.
    lntentio Vero eorum in loquendo de Adam primo, <У de homiriibus, qua qttribuun-
    Ш ei jfuit, credulttatem fuam de antiquitäte Mündt ßabilire, & quo dinde proue-
    nit, calos tsr slelias ejfe Déos .
    Atque haec elt de primasuahominum origine, 8c idololatria Zaba*o- ProPigat¡o
    rum digna Lunaticis hominibus opinio ; ex qua veiUt ex Equo quodarrb &umdS
    Troiano omnia antiquorum philofophorum de aeternitate Mundi , do ¡¡¡¡¡J*6"*
    Mundorum pluralitate, de Aftrorum vita & diuinitate,de Metempíicho-
    íi denique, ac animarum reuolutioneabfurda dogmata, ad omnem impie-
    tatem feneftram aperientia prodiifíe videntur . Hinc Adamum eiuíquo Adamifiiij
    progeniem, & nepotes nliorum Dei nomine veluti aítrorum aeternorurrb, &De0rum_*
    qua: ipfí Déos appellabant» fílios indigitabant , quas omnia confirmât
    Chronicon Alexandrinum:

    ©tS b'&îjS-tt 'sr&c-rijcçà, ac¥ . laura. vSjjij yçpÇm . 'On tft§Toioîafythn <s&£>£ ritrt Ouï ùvofAa- Xandr.
    «Shic^ . Et paulo poft : EVríy&o и o» kÍQaoó утЩ>. К» яттщхн /ьДр
    3j& <jS та A'iTa/A <£fep.itmç' ïir{& Л Sfè <fi та Ka<V ciffywftgnttt . vvw Jíara, cvfâôvin та Ia-
    fif* KSH йжшш^рл <paç(*a.x,ei& , щ fiaytía, , à<ri\y{a. , 1*н%на , kj à£wa, t ^¡axtíctív . А'лЛа к)
    tí fee 4qv Ä'efafi. сил Tri E'u£% «J %v oipw yivieft, Qtdç <&&my o'çeuc£ . à\\x /иПр к} фу Kaiv,xj *5V 2и Э-.
    J^gtt, inquit, jhipra úngelos Dei muocantes nomen Domini Dei nominar at , hos
    quo que ßws Vet hic appellauit; atque bœc quidem fcriptura. Hi Vero Angelí
    aj?ud quo/dam deinceps Ъц Vocati (uni . Capit autem improbitas ab ipfo Mundi
    exordio per Adami contumaciam ; mox per Cainum parricidia ; deindè tempejïate
    laredJeciutntïoufque feculis Veneficia, ma?* a. la (англ, ísr omne nefäs reznarunt : , ,
    1 i,-s,J . уГ ^ г Л Г ■ J о , ' Adim&Eua
    qum <sr nonnullt Adamum i? Енат cum jerpente,\.ainumquoque oetbum-» Dijjdicuntur.
    Deos fuilje ditlttarunt . Horum porro commentorum , & inanium delirü-
    mentorum caufam ergo arbicror feffe 5 quo primi illi homines cum pro
    prio arbitrio relicli nulla certâ lege feriptâ ante Mofis témpora teneren- i„rS?iopï
    tur, cùmque proindè certas quaedam ièntentiaî de Deo , de creationo nlonum«

    Mundi, de diluuio, & iimiiibus rebus, ac mutationibus grauioribus, inter


    primos tantùm hurnani generis Patriarchas referrentur, faâum eil, vt ab
    eis veluti â primis hominibus acceptas, pofteri quafiper manus alijs alij
    tradiderint quibus pofteriora fécula & homines, vti quiqne a primis re-
    motioi es fuêre, ita fubindè alia, atque alia quoque haud abfurda affinxc-
    runt, doñee res ipfae tota: in fabularum commenta abiêrint . Hinc diuer-
    fítae illa opinionum originé habebat ; indè maxima & relationum con
    fuí] о propè inextricabilis. iEthiopes enim, tefteDiodoro, primos homi- f
    ncs in ytthiopia veluti in medio terrarum natos aflerebant : caufam irb vbipnmi'iw.
    ... r> 1 • • •!• " * •• • т1 1 J mines naci
    vicinitatemSolis omnium generabilium parentis conscientes. 1 heodo- nac.
    retus ex relatione antiquorum primos homines in Arcadia natos aiîcrit, JjJ¡2¿£
    iuxtà îllud : "r- .
    .ff t Arcades pn.
    -i . Ante louemgenttum terras habmjje jeruntur . mos mortaüa
    Arcades, & buna gens prior tila put . cunt.
    Q'JÍdam Athe ,
    « , nienfè lo! um
    Gœlius vero &Mercator ex Arißide primam hominum genitricerru primorum
    terram aiunt, fuiüe folum Athenienfe j Arabcsr, quemadmodum videro ДГ.

    eft
    CAP. I. i68 OEDIPI ¿EGYPTIACI TEMPLVM 1SIACVM

    eft in eorum Geographia , hancpraerogatiuam Arabia: felicis folo attn*


    Ägyptij pri
    me» homines buebant . ^gypt'j denique firmiter crededant, primos homines in J&gy-
    in Agypto pto natos j caufam huius affignabant, tùm aè'ris temperiem bonitatemq;
    natos aiunt.
    vndequaue perfecYifîîmam,tùmNili feecunditatem multas res naturaliter
    & fuaptè fpontè producentis , produclafque benigniiïimè conferuantis ;
    auxit opinionem eorum monftrofus ille Soricum feu agreftium murium.,
    Murium mi in Thebano territorio prouentus, quorum aliqui íuperiori fuá parte mu
    ra: ipectes. rium fpeciem referentes animatii ab inferiori vero, Diodoro tefte , infor
    mes, &ope;g$eicc adhuc reperiebantur . Herodotus narrai, Píammeticum
    jlemd. 1. 1.
    f.uttrp' iEgyptiorum Regem,cum ingenti deíiderió tencretur ad cognofeendum,
    quaenam Mundi prouincia primos homines produxiíTet, ilium fequenti

    rfammetiehi induftriâ id inueftigare attentaflc. Duos infantes recens natos ab omni


    deprima lin humanas vitae confuetudine remotos, certo loco incluios, Sc à capra alen-
    gua experi-
    mentia. dos paílori cuidam commendauit, cum ea clauftri cuftodia > vt omni eos
    accedendi aditu interclufo,nec videre , nec humana voce loquenterrb
    quenquam mortalium audire poífent ; fíbi indubitattter perfuadens» fu
    turum, vtstatem congruam na&i, eiusprouinciae, qua: primos homines
    Mundo dediffet , linguâ loquerentur ; itaque poft certam annorum re-
    uolutionem infantes de cauea extradai, mox cxporre&is brachijs identi-
    dem in hase verba prorupêre : (Вес , (Вес : quas voces, vtpotè peregrinas,
    cum nullus aftantium intelligerec; inueftigatione tandem fa&â deprehen-
    Bee tn\mgua
    Phrygum fum eft, Bee in Phrygum lingua nil aliud fonare, quàm panem ; conclufit-
    quid;
    itaque Rex Pfammeticus, in Phrygia primos homines fuiííe producios .
    Tempus me deficeret, fi íingularum gentium, de huiufmodi prima homi-
    num origine deliria hic adducenda forent , quare ; qui plura deíiderat,
    confulat ßcrofum, Varronem, Eufebium>Hieronymum, polydorum , Ari-
    ftophanem, Pererium, Poftellum,aliofque 5 nos his reli&is ad ea nos,quaî
    primam idololatria; originem conccrnunt,poftliminio conferemus.
    Certum kaque, & indubitatum eft , nullo vnquam tempore in hoc
    OmnesMun.
    ¿¡ n at iones mundo exticiflepopulum adeó barbarum, nationem tarn peregrinairu,
    ííumen ali-
    quod agno. clima tarn rude & impolitum, quempiam denique hominem adeo ferum»
    «étant . fylueftrem, & äxoyov-, qui non, vel natura: lege, feu redas rationis dictante
    lumine, vnum ahquod rerum omnium prineipium, Numen dico vniuer-
    fam rerum obeinens moderationem, certo &peculiari religionis ritucce-
    rimonijfque colendum agnôrit . Certum quoque ftatui debet , nullo vn
    quam tempore, aut fine Deo facrificium , ai.it fine facrificio religionem
    fuifíe, omnibus, cum facerdotio veluti nexu quodam infeparabili in vnum
    coéuntibus, adeô vt hominem religio, religionem facrificium, facrificium
    facerdorium «Ч&две/гюс comitari videantur, quod apparet tum ex innú
    mera propè religionum ftatim ab ipfo nafcentisMundi primordio, ad no-
    ftra vfque témpora deductarummultitudine ; tum ex falforum íímulacro-
    rum cultu,diuerfis temporibus, diuerfifque gentibus, ac populis nullo
    non tempore, confueto; (tum denique ipfa ÏEgyptus maxime oftendit,
    quamprae cceteris omnibus gentibus eiufmodi falforum Deorum cultui
    addiâiorem fuiííe, monftrant infinita propè PantamorphorumNuminum
    mon»
    SYNT. HI. DE ORÍG. IDOLOLAT. ^GYPT. i69 cap.i.

    monftra & poi tenta, quorum defcriptionem in ferie huius Syntagmatis


    exhibebimus. . " l«a*„ot.
    LaüantiusFirmianus oftenfurus,qua ratione introducta fuiíTet ido- tT.T?-J
    m 4 • /ж- « « ri '»Jtlttit* h t.
    lolatriainMundum, tum potilumum inyEgyptum omnis fuperítitionis * з-
    veJutifontenbait; Chamum Noemi filium,cùm ob impudenciam in pa-: Gham .
    remis verendis detegendis commiffara , maledi&ionem ineurrifletj irb musidoioi«.
    Arabi am iEgypto finitimam profugiffe,ibique primùm idolorum conftru.- trœmuencor•

    ¿tione totam circumiacentem viciniam infeeifle; cum vero immenfaro»


    hominum rnultiplicationem, anguftiae locorum non caperent, hinc in-
    dèin varias fedes difperfos, paulatim Ínfulas, mare , omnefque Mundi
    partes replefle . Cum vero à fanda radice feiunfti eíTent, vnumquemque fiSo^'
    iuxtà arbitnum, ас voluntatem fuam nouos ritûs,cœrimonias atque reli
    giones conftituiíTe, quae ad-^gyptios potiflimùm dimanarunt; Arabes ve
    ro idololatriam ante diluuium incepifle referunt. Nam inter cœteros
    mortales hoc improbó cultu maxime deditos fuiiTe notiùs eft, quàm dici
    debeat, quem plurimùm deliciofa illius terrae conftitutio promouifíe vi- *
    detur . Cum enim in aedibus, ac tugurijs fuis raro fefe confinèrent, to- £"^0,°*
    tarn noóttm fub cœlo fereno, ас nullis malignis impreflionibus obnoxio , fpea¡one_,
    dormiendo confumeret, èfrequenti cœleftium corporum afpectu , atque a rorum'

    tam conftanti lege procedentium ilellarum curfus, motufque multiplicis


    ac varijs planetarum, Solis, &Lun<econtemplatione, in cam paulatina
    deuenêre opinionem,- AftraDeos elTe , & rerum vniuerfi conferuaco-
    res i quos variô ritu& ccerimonijs colebant, & venerabantur ; id quod E«/t¿„,ít
    & Eufebius in Chronico fuo quoque affirmât . S. Ioannes Damafcenus ve- %™н^ятя~
    rô idolorum fabricam SeruchoNepoti Chami aferibit ; Serncb , inquit ,
    primus idololatriam inuenit, cum enim omnes cultum communi confenfu conßi- Semch idoi*.
    tuijfent , mos fimulacbrorum bominum generi ponendorum ortum babuit ; "Pndè ш^"тт

    vKiptebant primo coloribus certis adumbrare, & depingere Vtros alicuius nomims £S5a£*.
    çc^fama, ßoßed celebriores, Vti Principes, tyrannos, Ófeges, qui itel rerumgefla-*
    rum gloria, aut Yirtutum, operumque memorabilium gloria in bac vita eminuif
    fetit, pofitis îlatuis coboneßare .
    Ac primo quidemfiguliè creta, argüía, fimilique materia fiamas vi
    ta funftorum fingebant ; feulptores vero figulina fimulachra imitantes,è
    Iapidibns efTormabant. Fufores denique eminentiori cultu digna repu
    tantes ex auro, argento, sere, alijíque metallis fundebant ; atque fimpli-
    ciori plebi veluti Numina adoranda proponebant, teftante Chronico
    Alexandrino: . cwí**

    т1иляа£га тф riva ^^пЯвцрАщецг , 'fkî л$ fiaXXnv ягвАткиг{£? к i'&u, ¡c¡ '6hï


    ««ГмЛож Tsifliä^ S? $X aifoumm yi'vn . щ Çn ç-etynQcuTtç îiroUwa ¿j§ ^ацихтшу Sfay&tÇovTiç

    Gr*cifmus, inquit, feu Gentilifmus tempore Serucb cœpit per idololatriam ,


    cum fita quifque fuperïtitione quddam duclus bominum fécula ad pol'.ticdm potiffi-
    mttm viuendi rationem, yjum, Jeu confmtudinem, cultumque Deorum infor
    mant, qutbus tum progrcJfu,magi¡lratusi tjrannosj aut duces, aut fiquid<etio
    Y memo*
    cap. I, ,7o OEDIPï ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVMY".

    tnemoriaue dignum faclitafje Yiderentur , quod Vel pugnam , Vel corporis robwr
    AbSaC fommcndaret) piclura effigiabant , Pofleà verô temporibus Tharse parentis
    UMttfi. Abrahae per ftatuas efiam & iimulachra errorem idololatria; propaga-
    runt, dùm rnaiores Гцоз per effigies iuascoluerunt , fatoque fundios pri-
    . muri) per figulinam expreflerunt, mox cœteri artifices fecuti primos ; ar-
    çhitefti quidem lapidem caedebant, argentarij verô & auri caslatores pro
    fua quifque materia iimulachra fabrican funt: sprarij & fculptores eriam
    pro fuo ingenio artificij opus variabant jportremo fabri , & alij deinceps
    Pibyionij. opifices . y£gyptij porrô,Babylonî), Phryges, Phoenicesprimi cenlentur
    pSccs idolorum fabricandorum inuentores ; quae arspoftmodú ab his ad Graecos
    idoiorunu tranflata, ingentes progreflûs habuit ¿ nam mox Saturnum, Martern, lo*
    ptpp ga s uem^ Apolliriem, cum reliqua,qua: hofcè fecuta eft falforum Deorurrb ,

    Dearumque turba, ftatuis ereclis, diuinis honoribus profecuti fuñiquéis


    confentit id, quod Cicero aiferit de natura Deorum ratiocinans . Sufcepit
    çïtfre i, n4- autem, inquit, Vita bominum confuetudoque communis, Vt benefices excellentes vi-
    w»Dioru*. ros^ jn cœium fama% ac Volúntate tolleret . Et indè fubiurigit ille : SicutfBem

    fuit adoratus Hercules, ihdè Caflor & Pollux, indè MJculapius in Libero .patre ,
    indè alij, quales (^eges potentijfimi, qui ob nominis fui celebritatem in omnibus pro-
    liincijs mundi celebrabantur. Vitra hïc vnaquaeque natio , ac populus pri-
    uatocultu primumVrbis alicuiusfundatorem, ацг, fingulari virtute pra%
    pollentem Principem,aut dominum profecuti funt. JCgyptij ¡caque ter.
    ram deliciofam incolentcs,cum folointelle&us naturalislumine, inuifibi-
    Jem illammagniDeieíTentiam comprehendere nequáquam valerent,con-
    uerfisoculis, animifque adccelorum ornamenta, motufque eorum> Scad
    Vniuerfi naturam ,• cum deprehenderent,omnes fublunarium rerum mu-
    tationes, temporum diftinctiones, fimiliaque i duobus principibus aftris
    Sole & Luna prouenire; haecaftra alternos Deos effeexiftimarunt, Po.
    loi.tuna dij ftçaqUijm vcro crebrô repetitâ cœli infpe&ione aduerterent quoque cœ.
    septempia- гегогшп planetarum harmoniatruin varia illa Sc admirabili ad Solem 8c
    ЦСКА i ' -,
    Lunam configurationeeluceícentem, eos veluti maiorum Deorum coad-
    Quatuoreie- iutores eiufdem diuinitatis participes in Numinum album retulêre. Le-
    jîorofiopij uantes pofi hajc oculos fuos ad reliquum ftellarum exercïtum , 8c ad qua-
    $pa>1' ruor elementa, 8c ad Horofcopos genios,eorumque Pantomorphum, prê

    ter innúmeros minoresDeos duodecim prceçipuosmixtà fignorum in Zo-


    щпоЛ.{,г, diaco obieruatorum rtumerum conftitucrunt, quae confirmât Herodotus:

    - Auo'íTí»», inquit, ®iw f я-й)и;рф« iMyw wafavç fiktyvvfiuç yt\i!i<raj¡ . vJ\'ÍKKluut$.% o-qwt

    уК\)-\щ . Duodecim Deorttm nomina primos JEgyptios. exißimajfe , at que Grecos


    ab tllis ccepffe, eofj. primos aras, £3° imagines, templa Dtjs fibi erexiße уаттлИл
    î- frimos hpidib/ís incidifß . Neqne horum tarnen lolùm rationem extruen-
    pepcrurtt dorumin Graeciam ЛЦурп; tranfmiíernnc ¿ fed ctiain ipía nonnulloriiiru
    Deorum nomina, vt idem Scriptor eodem in libro teftatur : 2^гсГвгос/кх кя

    4r«#St Ш foêfùtfy tÇj OícÜv с% Atyú^yía»äü^i «ç rlw sAAe'eTa . Omnia ferè Deorum no
    mma ( fubintellige Iunonis, Vertte, Themidis,Charitum, Nereidum,Bac-
    çfii feii Diony fij, Herculis, Mercurij» aliorumque , quorum nomina paulo
    pail
    SYNT. Iii DE ORIG, IDOLOLAT. iîGYPT. 171 cap.u

    poft adducit )ex/£gypto in Gr&ciam commigrârunt . Longum effet omnium


    nationum, ас populorum opiniones de Dijs hic recenière , qui cum reli-
    gionis originem ab i£gyptijs accepiiîent, vel antiquam non retinentes
    Theologiam, deriferunt Magiftros pofteà, vel ipfi in peiores fuperftitio-'
    nesinciderunt . Hanc igitur Deorum notionem cum homines primùnv
    habuiiîènt, perfpicercntque , quod Mnndus prouidentiá gubernareturi
    neque tarnen cuius, intelligere portent j remdiutiùs inueftigantes,&co-
    gnitionis delperationecapti,paulatim àrebgionein fuperftitionesdelapiï
    fùnt: àtque alij alios Deos introduxere, vti di&um eft . Eft enim ita à
    natura comparatum, vt cum nimio Deorum mctu homines opprimantur ,
    ad humilia & fordida quaeque déclinent , nihilque poiTe committi tarru
    f>ar aum putent ; quod Dij maxima cum iracundia & íupplicio non vlci-
    cantur, haec res fecit, vt ijdem Grasci, qui ^Egyptiorum, aliarumque na
    tionum acceptas ab alijs fuperftitiones deriferant, in multo maiores opi
    niones pofteà collapfi fint ; nam&adulteros,& latrones, & ebriofos, ac
    facinorofos homines, qui multo erantbrutis impudores, pro Dijscolue-
    runt j de quibus in fequentibus fufiuspafsim dicemus*

    ' . CAPVt ÍI .

    Ч)е Deorum idegypttorum multitudint\ft) zurietate .

    REclè &: fapienter ait S. Ecclefíse Doctor Ambrofius , errorem huma-


    num idololatriae caufamfuiíTe,cui aftipulatar Mercurius Trifmegi- J/¡w¿c.r.

    ñas, errorem & incredulitat'em proauorum fuorum deteitabilisiEgyptio- JJ* v*'


    rum idololatriaî fuiiïe originem}cui^gyptus nullo non tempore immer- '• l}\
    fa fqualebat . Nam cum ánimos fuos non applicarent cum debita reue-N

    rcncia, &conilderatione ad veriDei cultum, & ad religionem diuinam_o


    dcfiderio nihilominus alicuius religionisteneréntur, artem idolorum fa-
    bricandorum inueneruntjfed cum ea animare neicirent,malis artibus? &
    íabolicis vil comurationibus, euocatiiquedaemonibus , eos in ea con- -nibUS animic
    ftringebant>& vtplùs virtutis, & roboris ijs accederetj ijfdem diuerfi gè- ж&ут'

    neris animaba confecrabant> quae fan£ta appellabant, adorantes in ijs ani


    mas illorum,qui vel virtutibus, ac rebus geftis claruiíTent, ciúitatefque
    eorum nomine intitulantes, quce fuiflent vel ab ijs, quibus animaba illa_»
    dedicabant, conditae, vel falubribus legibus, ас inffîtutis imbuta; . Ho
    rum in honorem varia quoque inftituebant facrificia , cuiufmodi ritus Sc
    cœrimoniaselegantiflîmc fane in fua philofophia Syrà defcribit Morlfaac mZwu-
    Maronita, yerba eiüs Syriaca funt fequentia : , '

    ^J^oe yoeCs. ts^f Ifiws Цо^Лд.» llp»^*o JbkÂ'od» о;лю/о


    S—/ IfoAM JU«^ >*вьЛк U^fl» >çj/*JL^
    cap. п. i7z OEDIPT ^EGYPTiACï TEMPLVM blACVM
    4

    JLlÎ-ljU JLjxÍLo— ^«»loO^^bt IfivJoo Jjou»*» oooi» JLa»¿

    Deindè adduxit tempus , furrexerunt homines ( è femi ne Chami)


    cdrrupti moribusy quorum mens corrupta erat ab ignorantia, <sr opere ddtmonum^»
    qui eos feduxerunt, ас arbitrait font \num pro alio, <ur exifiimauerunt aßra i~pi-
    ritu intelligently prxdita, liber tatem habere ex fi, & potefiatem , <y paulathn-»
    singulis fide- ermre eos fecit diabolus y donee exißimarent aßra effe creatores, ür factor'es , impo-
    ribu* impo. Jueruntfa ßngulis ßderibus Dei nomeriy Varus quoque cœrimomjs ea cokbant > ante
    min*. ,n°" ea proïirati & adorabundi j conßitusbant quoque fob eorum nomine idoh Varia f

    оил foper columnasfoblimes^ W murorum feu parietum fafligía collocabant , eo-


    rum figuras Varus modis reprafi niantes ; his quoque vitli>n¡is <& facrificia offert»
    banty incen[antes ante ea aromata j Diabolus vero certis temporibus loquens ex
    Squeítuje/ ßngulis eorum petentibus reßfonfi dahat , futura prœdicens , <Ur abfiondita reue-
    idoia. lansy <sr bonum nuncium de us г quœ in remoüffimis locis fiebant, cito indicabat ;
    inducebat quoquey in corda eorum cogitat'tonesy quas alus reuelabat ; atque eiufmo-
    di plurimos Jeduxit vfcjue inhodiernum diem . Fuerunt autem hi ritus proprj
    JEgrpttjs , qui poßea ad alios tmnjmigrantes totum paulatlm Mundum infecerunU
    &Luruu, ^tque ha&enus Mor Ifaac . Porro y£gyptij potiftlmùm Solem & Lun am
    poncipai«s adorabant, illum Ofiridem appellantes, hanc Ifidem . Ofiris autem , &
    Agyptiorum j(jS coniugeSj^gypti Pieges potentiffimi, ciim ob prudentiam maximaiib

    ac gerendaruna rcrum dexteritatem incomparabilem, in omnium oculis


    eflent ; contigit, vt ex applaufu hominum , & laruata? viiique populi
    adulatione, pafsim ifteSoli, hace Lunae compararetur . Verum cum pra%
    teritis iam aliquot annorum luftris, vita funcTlis Ofiridc 8c Ifide , еогигть
    fama continuó crefeeret j atque de eorum excellentia, ac illuftri digni tä
    te prajeoneepta opinio magis magifque in animis hominum, ex fe ad ora-
    ne fuperftitionis genus propenfïiTîmorum radicaretur, ,Йи1са & ridicula
    quâdana opinione perfuafi, Ofiridem & Ifidem, illum in Solem , hanc in,
    Lunam transformatos, & ad ccelum terramque gubernandam aíTumptos
    сигоолй. putabant. Hinc inquit Macrobius : Jfgyptu\vt Solem eße aßerant,quotjes
    hieroglyphicisfuis Uteris exprimere Volunt, inJceptro Jpeciem oculi exprimant ,
    îSt boe figno Ofirin monfirant, fignantes hune î)eum effe Solem > regalu¿ poteñate
    fobïtmem cunfta defpicere ; quia louis oculum Solem appellat antiquitas . AcceG-
    fit huic errori, Se quod in iuperftitioiïs mentibus magnum fane pondus
    habuit, male intellecla monumentorum, â philofophis, fapientibus ac Sa-
    cerdotibus prasdecefioribus eorum, de Sole,Luna,fteIIis,démentis, quaei;
    cura Deo, Deorumque filijs immonalibuscomparabant , le£lio. Philofo-
    phi tnim quemadmodum, &Homerum íeciíTclegimus^ iacras difcipluias
    certis
    SYNT.I1I. DE ORIG, IDOLOLATR; JEGYPT. 173 CAP. 11.

    certisfabularum, fimilitudinum, ac fymbolorum tegumentis ad inftillan-


    dam mentibus hominum maiori cum voluptate veritatem, inuoluere со-
    natifunt; vt enim docerentfuprcmumillud Numen > quod Deum vo-
    camus, non cœleftes tantùm iîbi fedcs vendicarejfed & adcô omnia, qua?
    aut oculie metimur, aut intellerflu percipimus, per hanc rerum vniuerfi-
    tatem diffufum,fuâ praïfcntiâ, ac maieftate replere, Déos innúmeros qui-
    buflibet rebus locifque inferuerunti hinc œcheri Icuem> Iunonem ae'ri , {JJJjJJ0
    mari Neptunum, terrae Cybelen praîfecére ,• qui iterum in varias ledas

    abierunt : ita vt alij Dij cceleftes,terreitres alij , alij aquatici fint crediti ;
    & aquaticorum alijs, maris} fluuiorum alijs,alijs fontium cura fuerit com-
    mi(fa,vti & terreftribus . Rurfus alij montani, alij fyluarum, & paftorum OmniaDij«
    Präsides, alij agricolarum fuerunt, atque hi in planis locis plerumque ha- pIena'

    bitare putabantur . Cœleftium alij fummœ rerum humanarum praseranti


    alij confultores,alij tempeftatibus,certifqj cœli regionibus veluti Ephori:
    alij loca tançai inferna habitare , & fceleratorum fupplicijs praecfle fin-
    gebantur ; verbo $8- ¿Jivptfa оОДфДОмг' vt cum Maximo Tyrio loquar ,
    adeô nullus locus Homero Dtjs "vacuus reperiebatur ; Meminic huius
    ■rcAu^foW^Trifmegiftus ad iEfculapium his verbis :
    Kee} }S tPaipovav «Г»ЛЛы , к& в-ошЛо/ç я&т'иць itiiurtç oí o-ujJciku ,
    ¿d-cudrav , ¿k cío-i tr»ff <o * iv&iy <AN Лл^о vrtç
    «риги jri , KSH pt&ßahtijs wv&ç , rjj <r{c¡wt , wo\tf*nç ¿pywójuikju rLù aQtß{a* .
    Btenim, inquit, c/Vf<* ipfum quamplures funt Geniorum cœtus, varijs copijs con- ^reí

    ferendt y àc familiar es* humants Ephoros agunt ; qua aut em à Vijs tubentur exe- «S"1***-
    qui pergunt, turbinibusyprocellisi praîieribus , igniffa mutationibus , terrât moti-
    tns> injuper efurie &3 bellis impietatem vlcifcentes . Et pauló poft : Sol autem w RexDce>
    eB omnis generis conferuator £r educator ; & Mundi intelligibUis inßarfenßbi- rum.
    lern Mundum ample&ens, ipfum Varijs formist <Ur formai um omnium tdetsampli-
    ficans explet • Sub hoc emm applicatur Damonum chorus, quin ешщ chori ; per-
    тпШ namque funt ißt, ac "varufub aîlrorum cujpides ordinati , cuilibet korum.j
    numero ¿quales > funt autem ißorum nonnulli ex bono t? malo tempérait , ht om
    îtes rerum terrenarum facultatem adeptifunt, rerum terreîlrium tumultus , ac
    Lariam difcordiam, in commune cient Vrbibus, ac nationibus, Or priuatim ßngulis.
    Hue vfque Trifmegiftus-; è quibus patet, nonDeos cantüm bonos fingu-
    lis rebus affi&os fuifle, fed & malos bonorum Antagoniíhs, quemadmo-
    dumapparet exlofepho Caítilienfi"Hebraeo,qui plurimos huiufmodi Ge
    nios in porta lucis recenfetTqu3e quidem non,quod hic,aut vllusHcbrxo-
    rum «aAi/^/wcrcdatj fed,vt,aut multitudinem Daemonum,&Angclorum?
    aut vnius Dei multiplîcem virn/SroperaCiöfiem exprimant , aíferere fo-
    lent. Verba eius funt fsquentía: ; .'. к,ш№
    jmifio nno cjidh *hn Ьзп nhn mpa oie?" ?x v^rî *iyi ^пкп ïo Ъ ™7ы?!~"
    оч™ Dnoiy aVi4 пч^тпчкоэ niNnn «оэ nooV со>ч a^Drni norr ""Vyn ano
    ^nnhnh anal oí htíh впо о^чоп kVk ii jü oipo y^pi nyi v,iKn 10 ркч тч^л
    ninV опоч n"nh nnonynV опо паи1? ana Aterr3a<J
    . Id eft , Quod a term ad firmamentum vfque , яоя f/í /"¿i /осиу Vacuus, firmamcutií
    Jedomne plenum formis", ex tjt aliquce ригл ф diuin<c , altqux plena gratU i? \^¿SS^
    CAP. IL 174 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVMY?,

    tniferationum, çcpfunt infra quídam Species maU,fœd<g,noxi<eti? omnes ifta fiant


    ф "Volant in aère ; Çjp non efi locus à terra V/que adfirmamentum , qui non plenus ,
    fit Genijs, quorum aliquiad pacem, aliqui ad bellum, ai bonwn alupiiy advitam
    denique, isr ad mortem altj ordmantur. Atque huiufmodi Deorum numerunb.
    30000. Dso- ad triginta millia excurriflfe fcribit Hefiodus , qui omnes louis fint mini-
    rum .
    Refiadas >7ю ftri, & obferuent quae à fingulis hominibus fiant, fed audiamus verba :
    "íheegtnie.

    O» р'афиЛаауыпк rè J^ticàç > ц$ %írXia tçyct


    Hí&Liasá/jfyjot ъгситУ! фо/TcaiTís izr a¡j¡xr .
    Milita triginta terra* habitant ia Diuuiil-з
    Sunt louis , Ы obferuant hominum mertalia faSla ,
    Obferuant pariter peragrantes fafque nefafques
    A'èris induti Velamine .

    f»ptt*ria—> At Iamblichus & Trifmegiftua& Pfellus, & reliquorum fapienturru

    Trtfmigiftus. complurcs non folùm 3 0000. Deorum feu Dearum eife cenfuerunc , fed
    VfMus Uc_, ijs vniuerfum aéra, & cœlos plenos eife crediderunt, qui latè per aera va-
    itmtn,
    garcntur, & ad nidores facrificiorum accurrerent .
    D. KuguRin Diuus Auguftinus in prseclaro illo opere, cui titulum fecit de ciui-
    in /»*. de du
    Du. tate Dei , quofdam ex di&is Dijs ab antiquis Romanis Confintes, quofdam
    Seleclos fuifiVappellatos verba ei us haec Amt : Jjhis non ferat, quod ñeque
    Dij Conftn»
    tes &ScIefti. inter Confintes Deos^quos dicunt in concilium Iouis adbweri , neque inter Qeor ,
    quos Seleclos Vocant , felicitas conílituta efi ? Ucee di/crimen apertum inter Decs
    Confintes & Seleclos ; Con/entes autemdicli funt, quafi in eo quod gerendum-»
    efij confentientes . Appellantur à Cicerone alio nomine Dij Maiorum Gen
    tium, quaii inter omnes alios principatum obtinentes,' ad differentiancb
    illorum, qui Minorum Gentium dicuntur . Erantautem Confentes feu
    Maiorum Gentium numero duodecim; mares fex , & fex foeminae , quos
    Ennius hoc diftichocomplexus eft: • -y?, v.-.
    . ■..
    Lmoj V efia, Mineraa, Cerefque, Diana, Venus > Mars ,
    Mcrcurius, zA, Neptmus , Fulcanus> jipollo.

    fibusfmguT Pomponius Lantus diligentifsimus с Neotericis, antiquitatis indagator,


    Dfjpratfunt. fcribit horum fingulis fuumMenfemolim facrum fuiiTe 5 nempè

    lanuarius Februarius Martius J Aprilis Maius Iunius


    Iunoni Neptuno Mineruae 11 Veneri
    1 , Apollini Mercurio

    IuJius Auguftus September 1 October . 1 Noùember 1 December


    fl Djarîa: J 1 Veftae
    Ioui Çereri Vulcano J Marti.

    Idque ad exemplum Chaldasorum , & y£gyptiorum, apud quos fingulis


    V\js( cokbant enim &ipfi,vti dictum eil, in prxcedentibus , duodecim
    Deos
    SYNT . I II, DE ORIG. IDOtOLATR. MGYPT . 175 cap. ir,

    Deos precipuos ^ finguli menfes erant attributi , yti in Aßrologia JEgy- с\ш<,ъп*и
    ptiofот videbitur . His autem duodccim Dijs Confentibus feu Maiorum Щтя' ¡
    Gentium»quemadmodum Cicero 8c Laciançiuseos appellare maluerunry "ft- Chnh.'
    additi erant Patricij,qui& ipfi magnos in Mundi adminiftratione magi- ',А**ос*

    ftratûs geicrc putabantur, veluti Ianus, Saturnus^Genius, Pluto, Bacchus,.


    Sol, Luna, Tellue ; vocabanturqueiftiDijSele&i. Erant erg& infi- л^щ^а.
    gniorcs numero viginti ; duodecim mares, & ocio fceminas ; & inter eos , c,paIcs •

    duodccim veluti principes . Coniungebant autem omnes illos viginti


    hoc modo: Iouem & lunonem j Apollinem & Dianam¿ Mercurium & ,::C"-

    Mineruam; Liberum & Cereremj Saturnum SeTellurem; omnes illos


    propter officiorum communionem .Tum Martern & Venerem Amafio?*,
    deindeduosigncs, Vulcanum & Veftam; & duo Mundi lumina,Solcm
    & Lunam j Ianum vero Neptunum, Genium & Plutonem fine fœmrais
    relinquebant. Et пазе quidem de Dijs Confentibus Sc $elec"tis i quos
    omnes ab Л-gyptijs mutuafle in fequentibus luculenter patebit : erant Dij jBCert¡5i
    pr«etercà Dij quidam Iiicerti &Ignoti ; Inccrti dicebantur r de quorum ignoti-
    diuinitate adhuc ambigebatur •> quales funt Panes, §у1иаш,& Nymphe
    de quibus Ouidius in principio Metamorphofeos, Tub verbis Ipuw^r: ¡ Cuid ] ,
    M#r.
    Sunt mihi Semideiy funt ^jißica "Numina Fauni, . , , ■ t.' ,. - ; ,

    Et Nymphey Satyrique^ CT monttçoUSyluani,


    . • Jguos quoniam cœli nondum dignamur Ьопшел , . ? ;; « ;; -.
    Jtyas dedimus certe terras habitare faiamus^ ..^^ ;, ; . ..; ■

    Ignoti autem non erant ijdem cum incertis.; nam de Incertorum


    diuinitate dubitabatur quidem,fed tarnen eorùm nomina non ignoraban-
    tur, ficut Ignotorum . His facras aras referunt primó in agro Athenienfi
    erexifle Epimenidem Cretenfem, quarum Se in facris Apoßolorum Aétis IS Msdioímí.
    Héroe».
    mentio fit.* Non dicarii hic «kMedíoximis yiJeroibus, Scmonibus , Pa- Semones.
    tellarijs ,alijfque pafsim obuijs apud Authores Numinibus i cúm ex his PateU"r,¿

    fufficienter pateat, vix locum fuiíTe, in quem non aliquam Deorum colo-
    niam ftulta introduxerit antiquitas . Nôrant quidem íapientiores,vnicum
    Numen eíTc ac Deum , rerum cunebrum Moderatorem , ac proindè
    e-eAy^íemS veluti rem vnitati diuinae inconfociabilem deteftabantur. Sed
    homines imperitiores , fuccedentibus feculis, allegoricos de Deö fenfús
    ad Jiteram explicantes, in deteilabiles errores lapfi, tandem awAi/$««# in-
    troduxerunt ; acceflit ftupor mentis, quo perculfí fieri non poflè^Deum
    íolo intelleöu, non autem vifu perceptibileqi iudicabantj ac proindè
    Iudaeos proptereà irridereconfueuerant, quafiinçertnm Deum,vtinomi-
    nat Lucanusjcolerent ; aut vt aitPetronius,yi<wí«irf.rfa?// aduoearent auricu-
    Us 5 ac videtur Dauid non femelinPfalmis conqueri , exprobratum fibi
    efie, vbi Dcus fuus foret, quafi nufquam e(fet,qui fub afpe&um non cade-
    ret. Qua prop ter cum nihil Sole pulchriùs, nihil formofiùs Lunâ, eos
    plerique gentium, vt in fequentibus dicetur » tùm maxime ^gvptij tan-
    quam DeosOfiridem Se Ifidem referentes coluerunt • ex quorum multi-
    pli-
    PAP, ni, i?* OEDIPI ÄGYPTIACI TEMPLVM KIACVM

    pliçis virtutis coh{îderatione poftmodum magna illa Deorum


    & fabrica Numinum exorta eft . Et quoniam inter Maîorum G
    Deos,Ofiridi fuo principan locum yfcgyptij tribuebant y ab eo aufpicabU
    phrodSftu mur . Verum ante admonendus eft mihi Lector, confueuîfle fubindè ve-
    ÏSÂÏ teres, Dijs vmimque fexum tribucre , quemadmodum Valerius Soraaus
    тЧ*#ы diftichpteftatur, г

    wwrgeg-^ Jupiter omnipotent, fygum }rerumque veumqut^


    S¡?*' * Progenitor , genitrixque Veàm, Dem \пш ir omnis .
    • .'• ..... , -

    • £f Vigilius ita legente Macrobio :

    Di/cedo, ac ducente Deù, flanmam inter bottes


    : Expedior ..... .' -■

    Vt fit,Deo,pro Dca Venere,& Caluus antiquus Poeta, Pollentemque D eum


    - r ^Ьа; Venerem ¡ & Leuinus, Venerem igitur almum adorans ; Lunum quoque &
    na. Lunamapud diuerfos obferuo ; quod fumptum videtur e Stoicorum do-
    »alö»" gmatei qui Numinadiccbant vtriufque fexus , hoc eft in agendo mares,
    in patiendo fœminas ; hinc & Hermophroditos à quibufdam appellatos
    comperio, quod & infinitas ftatuae,foemin« virilem fexum mentientes,&
    èçontra y<\ux in hortisdiuerforum hie Romas videntur,demonftrant ; fed
    nos hifcè veluti pafsim tritis dereli&is, ad altiora tendamus .

    CAPVT III.

    *DcQfiride primo Nu wine Aegyptitdeeius origine,acv^^^ > ex


    Aegyptiorum 3Gracoruwp@J Laùwrum placiús\

    vndèderïue- 1 ^ E Ofiride eius etymo nominis vari; varié iènièrunt. Plutarchus


    ur m,. I J libro de Ofiride &Ifide illud nunc Ujn'weVj^^'/tç®- > quafi dice-

    res ¿cíi^ aut aVifê* id eft, SacrofanSium , nunc ab ./Egyptians vocabul is


    DC & 191c quorum illud multum,hoc oculum,quafi diceres та-оЛолрЭ-лл^»,
    feu multoculum fignificat, cum Diodoro, Horapolline , Eufebio , Macro-
    bio, alijfque deriuat . Ego quantum ex antiqua -^gyptiaca lingua mihi
    colligere licuit, Oiîrin fané nihil aliud fignificareconijcio, nifi Dominum
    fan&um nociçic* vt in Supplements demonftrauimus,ignem vbique ar^
    dentem -, qui tarnen Hebraicam originan feâantur,dicere pofíunt, idem
    fonare ас «эк , id eft, ignem,& Grarcú ç-Сф ,quod xftuare fignificat , quaii
    diceres Efliresj vel Efircs ab Efe h & Syrin compofitum nomen ; hoc vt
    credam me Abenephi Arabs mouet, qui Zoroaftre & Ofiride in vno Cha
    mo confufis, ilium Zoroaftrem, hoc eft, ftella* fiuc fideris figuram, fiuc
    abfeonditi ignis fignum,quorum illud à nomine Hebraico *mir, & Graeco
    velàChaldaicis vocabulis nno & xlïic quod idem eft ac ignis abfeon
    ditus,
    SWT. Iii. DE ORIG. JDOLOLATR. jEGYPT. i77 CAP.nt

    ditus,deduciciM- jHebraei nomen Ofíris áb Adris,quo nomine Henoch ар- ла™, offris
    pellanr, deriuant j quafit diceres Afiris mutato d in f, quod Chaidaeis fa- idem*
    miliare fuit. Sed audiamus verba AbenepmV; ,: • ■ A i

    ¡¿bajá)} jtfbÀjt* ***A) ¿¿a* i^KjX*a\ üi**üJi


    t.""'."*".»? •"'••H1"-- Ф

    Hoc'cft : Etipfifuii Cham films Noe primus inter famines tdoloUtriœ dijfe-
    minator, qui Ы Munàum tèkjmatum artem <sr Magiam introduxit, altafque
    fiperftitiones exerctiihpbqudS çsriZvréàfler, & Aàrù fropheta diSlus efi , quafi
    diceres ¡figurar» Jeu fimulacbrum ßdefis\ vel' ignem ubique lucentem. Aftipula-
    cur huic Gregorius Turoneníis ,qui ex Clemente Alexandrino probat , Gr$t' Тшвп-

    Zoroaílrem nihil aliud fignificare, quàm ftellam viuentem , & à Diogene


    Laer tio ¿r&&¿T¡K hot eft, facrificator ^ftrofüm dicitur . Cum autem ¿Egy-
    ptij Oíiridem Solém efle credant , Sol autem veluti aflrum viüens,igne
    fuo omnia viuificet, non male fideris fimulachrum,& ignem veluti lucen- ,m~t ££\

    tctn-Chamum feu Mifrâimum fub ttomine Zoroaftris & Ofiridis indigita-


    runt ; Sed quoniam de hifcè nominibus in Obelifco Pamphilio fuiiüs tra-
    öatum eft, eô LecbremTemîttmms У Alij qir6que,ne hocomittam, O fi- Ц^и^ш

    ridem fie di&um volunt àpelle nebride, qua mdúrus fíngebatur maculis
    variegata, ad varietatem aftrorum tacitô fignificandanï . Siue itaque Ofi-r
    rîdém figuram feu formam aftrorum , aot ignem vbique lucentcni , fiué
    »eAye>^eA/*Jvdixeris, femper idem , nempe -Soie m indicaueris. Soi enim
    communicando lumen cœterfs aftris, verè forma eorum dici poièft » inJ
    quantum ealuce & fpiritu animât ignem quoijùe vbique luceñtem, So¿
    le m eflepleriqúe anti-quorum phîlofophorum credid erünt . noXufyd-abpQ

    .Ifidem porrô cius, hoc eftLunam, eius vxorem aflerunt , de quibus iïîu ыы*г.и.гл
    Diodorus : Hos Veos arbitr.ati> dicunt en Vmuerfumwatniireprbem+ aut nu
    triré augere que omnia tribus anni temporibu s motu contornó-perficientes .oibem 9
    У>егеу aflatey ac tyieme ; Ьлс inuicem contraria,annum conficiunt firma concordia .
    uorum Deorum natura pfatimùp» conférât ad omnium anipmntium generatto
    rn. Cum alter igneus, ac jpfritâlistxiilat , dîtera^mà» atque fiigida , ah
    Wrifue communis j ab eis itaquegenerart, atque nutriri corpora omnia»rerumque
    naturam à Soie er 'virfutes, ас prçrieâion;es*K>t n^nihi-
    bus ехргеЩс TcomperiuBtur, vt Plutarchus cos non immérité /*ие«м*кс, ocris

    loue, laño, Saturno , С celo confundunt j alij cum Hercule, Apolline, Utf.fehiu¡
    Plutone, Horo, vrium faciunt j alij vero eundem eíTc volunt cum Nilo , о«г«/*м
    Apidc,Serapide,Hammone, Océano, vtiHefychius : Giraldus denique ¿J*1,
    -ПоЭ с ^ cx
    CAP.iiL I?8 OEDIPI AEGYPTÍACI TEMPLVM ISIACVM

    . < ex alijs proprio nomine eum Hyiïrin, & Arfaphan appellat ecce Genca.
    logiam Deorum omnium in vno veluti capite repraefentatam ; vndè рог-ч
    rö haecpolymorpha nominum congeries originem duxerit>variè fentiunt
    authores ¿ АЬеперЫцз nolbf, putar. paIy.onomafiaii> hanc è commixtio-
    ne ./Egyptiorum cumHebracj^autemuItiplici Soliiafíe#u defumptarn ^
    Nam cùm^gyptij poil äifperfionem gentium Hèbraeis permixti , multa
    pafsim de primorum parentum rebus geftis, vt de Adamo,Eua, & Serpen
    te in horco volijpcatis; deAbelis & Caini diifidio, dé Gygantibus , de
    vniucrfali diluuio, deNoèmo, eiufque nauigio,de tprris Babylonicae ft*
    brica, de Enoch mirabiliter tranilato,de tyrannide Njmbrod , de fan&i-
    tate Abrahx, alijfque fimihbus primorum parrum virtutibusinaudiffenti
    cùro praetereà omnes eos,qui vel virtute, fcientiâ,rerum geftarum gloria,
    aut rerum humano generi nccciTariarum inuentione clarerent, Ofirides
    iîLgyptia lingua, quafi bonorum omnium prouifores dicerentun factum
    piuwfuM efle arbitratur, vtapud ./tgyptios Thebaios Adam & Henoch , de quq
    сйЫе». tanta ex Noëmo,& filijs fuis perceperant, primi Ofirides fine habiti,quo$

    cum rerum geltarum gloria fulgidos fequeretur alter vel u ci Mundi pro
    pagator Noë, eodem à pofterioribus >£gyptijs cohoneibtus nomine, le-
    cundus Ofiris extiterit ; fecuti deinde Cham,Miiraim» alijque Reges, qui
    praedeceflorum preciare gefta in vita fuá exprefierant, iïnguli hoc nomine
    in fígnici, Ofirides funt diài ; quorum quidem res geltae cum à diueriîs di-
    uernmode narrarentur, alijs plus aequo eas exaggerantibus, fabulofas nar-
    rationes mifeentibus alijs, quemadmodum in huiufmodi occafionibus fe«
    rèièœpcr fieri foie t, tota hiftoria à vero recedens,in fabulas, 8c poetar um
    commenta omni no abije Hinc Ofiris, &Ifís,in Adamo, & Eua , item ia
    Noemo,& vxore eins Nioba, quorum vterque humani generis propaga
    tor, ac rerum inuentor fuit, apte reprxfentantur ; hinc quoquc Abelis,
    & Caini, Chami item ac Nimbrodi difcordia,cum Ofiridis,& Typhonis,
    (quorum hie fratrem fuum»Titanum feu Gygantum ope fretus,ac inuidix
    xih 6 percitus interemit)contrarietate,pafsim promifcuc confunduntur .
    In Setho denique iufto & fapiente Adami filio; in Iapheto feu Prome theo,
    Sole, 8c loue, Horus Ofindis filius non inconcinnè exhibetur \ fed hzc
    melius in hie adie&a tabella apparebunt . •• ' ■'*.■«

    A N A L О Gl A
    .» . ■ t,;;. i i . .. ..."

    Rerum à primis Mundi Patriarchis geftarum ¿

    . - geítts Ofiridis,Ifidis,Typhonis,Hari п

    . ■ parallcla-.;v ;;; .- .г1- ГЦ

    " » -, • . i • * \
    • "" ' : " . :: . .■ ы, . .... o -'i ; \
    * * * * ■
    CoflR
    SYNT. III. DE ORIG. IDOLOLAT. AGYPT. i79 CAP. III.

    "Cornu^eT 'fía5cs contrarijs roo7iS2>


    X

    /
    Adamus Eua^ Abel Cain- Seth
    Iared
    Henoch •* ,* »

    Nocmus Tellus fea Sem* Cham vel Iaphet feu


    Nioba ' » . Nimbrod Prometheus
    Cœlus VeftíL, Saturnus Mais vel Sol
    Vulcanus
    Oftris . Iiis Ofiris fee un- Typhoru Horus
    dus

    Fuerunt hi habiti
    Vrbiurrb MaÇres yi* Fili; Deorum Malorum in- E fando
    condito- .. uentium. uectores . germino .
    . : .res, >•

    Agrorunb HominUm luftitiam ap- Idololatria? Paternarum


    'H cultores
    ■- H РгоРа§а* petentes. authores. virtutum
    В . •,.
    a trices. i aemuli.
    çx,Artium in- {^Deorum Sanititatem Be Horum íufritiae a-
    uentores Matres fe ¿tan tes. amatores. mantes.
    Legiflaco- Bonorum Rcligioncm Csdem fpi- Diuinitatem
    ÄCS Jargitri- propagan rantes. meriti . '
    ces. tes .

    Cùm porrô u€gyptij haec & fimilia deprimís parentibus percipe-


    rent, & vehementer veluti gefta humanarum a¿rionum metam longe ex-
    cedentia fufpicerent ; nil faciliùs fuit fuperßitiof« genti, quâm eosapo-
    theofi quâdam exotica cohoncíbre, prjefertim cum vt haecfacerent,ma-
    gnum pondus in animis eorum habuerit, egregia illa primorum patrum
    fapientia, & rerum naturalium, qua pollebanr, cognitio , longaque vitae
    produétio; Enochiquoque de hocMundo miraculofa tranflatio , fimi-
    Vndè Díorü
    liaque quae ipfis fabularum condendarum occafionem praebere poterant ; origo ,
    quae omnia confirmabantur incantationibus frequentibus, ac rnagicis mi-
    raculis, qus impiaChami progenies driiinitatem per fe aflfeebns vbique
    pafsim edebat ; queîs ita ./Egypriorum animi percellebantur , vt cos ve
    luti cceleitesDeosadorarent, ac rerum omnium moderatores fan¿tc vene-
    rarentur . Atque hinc prima ilia Archite&urce Deorum fundamenta^ 5
    hinc origo Iouis, Herculis, ^Efculapi), Bacchi ,Neptuni,Iani , aliorum-
    que Deorum, dequibus in ferie huiusSyntagmatis fuie dicetur . Verum
    ne quifquam hanc nominum analogiam, feu œquiuocationem à nobis con- La¿i~nt. l. ».
    t. 14. de »»Ig,
    fictam arbitretur, teftes adduco Laxantium Firmianum,&Eufebium, qui Mufth.l.t.t.v.
    candem nobiícum aflerunt ; queîs fubferibic Archilochus Grascus Chro- ArcbilicJuti.
    Z 2 nolo-
    gap. ni. 180 OEDIPI ^GYPTIACI TëMPLVM ISIACVM ï .

    xmtimit nologus . Verum inter alios maxime nobis aftipulatur Xenophon, quif-
    цщями qUis ille fuéric, libro de asquiuocis, cuius verba pàm confideratïone %vvt
    quae nos ex infinitis triciseruerc poiTint ) digniffima reperiíTem, ea hie ad
    longum apponere placuit . Saturni^ inquit \ dkunturftmiliarum nobilium
    ^egum, qui urbes condiderwt^ntiquijfimi . -Btimogeniti еофт loues ÇfP luno~
    nés i Hercules Vero Nepotes eorum fortiflimi i Patres Saturnorum Cœli, Vxores
    Rhe<e, Cœlorum V eß<e ; quoi ergo Saturni, totÇ&li, VeUœ, Ще*,1ип9пе*% Her
    cules ; idem quo que , qui Vnù populis eß Hercules, alijs esl iuppiter ; ШЛ/Н 24¡r-
    nus, qui Chald<ei5 extitit Uçrcules, alijs eñ Iuppiter : & idem yuod Kinusy qui
    nomine proprio Ajfyrtus eii dibits , à quo if ^ffyrij appeljati.fayt}. Ex quibus
    patet, Coelum di&um efle patrem Saturni , & terram matrem vndè
    SSoii*" ^&УРг'огиш tabulae de Ofiride & ifide promanaffe verifiiiile eft,vt bene
    mío. notât Minutius Felix. Namilli,qui vel virtute, ac rerum geftarum gloria
    in hocMundo eminent, aut'qui fubitoex ignrrtis parentibus in fubiime
    fäa.'c'hriß1.' emergunt i folemus è cœlo cecidi(Te,dicere ¿ quod & probat La&antius
    Firmíanus authoritate antiquiflimi Trifmegiíti, qui cùm diceret , admo-
    dum paucos extitifle, quibus eíTet perfeftadoclirinai in hisCœlum,Satur-
    ifAnw^ num, & Mercurium nominauit. Confirmât eademEnnius inEuhemerof
    qui ait, primum in terris imperium habuifíe Caelum ; hoc eft, Saturni A*
    gyptij patrem. Cur veró Reges í)eorum > Cœlorum , StelJarumque no-
    minibus cognominati fuerint, ideml^aclantius fupràcitatus ait, ob nomi-
    nis fulgorem,& ad acterná famam confequendá id contigifle : nam Reges
    cùm efient potentiffimi, parentum fuoriim memoriam nomine cœli , ter-
    raeque celebrabant,cum hi prius alijs nominibus appellarcntur : fic Be-
    rofus, Noam, ob praeclarè gefta, di&um aflerit à pofteris,Cœlum,Iarmm;
    s«*iH/7./E». Chaos, Semen Mundi ; Seruius vero , ait> antiquos Reges nomina íibi
    c£¡*¡¡E' р!егШ11Яие vendicaíTcDeorum, rationern affignans La&antius , adducit
    mat.Dt»rum. teftem Ciceronem libro de natura Deorum . Nam cùm ante Cœlum &
    Saturnum nulli fuerint Reges ob hominum raritatem, ipfum Regem, to-
    tamque pofteritatem eius fummis Iaudibus , ac nouis honoribus ia&arej
    cœperunt, 8c Deos credere, ob caufas fuperiùs indicatas ¿ & hoc videtur
    clariffimè demonftrare Xenophon, cùm dicit: Saturnos diclo s, qui nobilium
    (Regwn Vetußijßmi condiderunt Vrbes populos* ac proindè non Vnum,/ed plures
    futjfe Saturnos y quorum patres diclifunt Cœli : filij Vero loues Ус .' Nomina igi-
    tur Ьлс/uerunt dignitatis Veitatis cuiufdam apud rudes prifios, ob nominis ce*
    Ubritateminuenta. Deindè notât Xenophon, quod nomina ifta funt rela-
    tiua, vt Genitor & genitusi vndè Saturnus eft is, qui à Cœlo & Vefta fi-
    ^ ^ ue terra fuit genitusj & qui ex Rhea feu Opi fororefimul & vxore genuit
    Saturn" & louem & lunonem . Iuppiter vero is eft, qui è Saturno & Rhea genitus,
    Rheagenuus genuic Herculem. Ergô ifta nomina funtmagis análoga, quam œquiuo-

    ca, quia de pluribus pofterioribus dici videntur pér habicudinem ad pri-


    Nimbrod u- mum Cœlum,pofteriores Cœli ; & ad primam Veftam, pofteriores ; 8c fie
    bn?us5Hab/ ^c cœcer'3 • Vndè fubiungit Xenophon : Nimbroduss <tsr Saturnus , cuius
    Bei« iupp. filins <Belus eil Iuppiter !Babylonius ( qua: & Diodorus notât ) /militer Came/ès
    camir«. <*pud ÄLpptios ( quem Hebran Çham, ^gyptij Chem proprio nomine ap
    pel-
    SYNT.III. DE ORIG. IDOLOLATR. jEGYPT. 181 cap. m.

    pellant ) efi primus Saturnas , cuius primogenitl Ofiris Çj^Ifis >JEgyptius nim't- ofim.
    rrtm Iuppiter if luno ("quem nos fuprà.Mifraimum elle oftendimus, 8c vxo-
    rcm eins Rheam, fme Ifin . Itera. Ofiridis filius Lybius nomine, tefte BW/1
    Diodoro, vEgyptius fuit Hercnles^qui robore corporis erat admirabilis ,
    &gradu Ofiridi genereque proximus . Tari ratione Opteras Cretenß fuit ApterasCre
    primus SaturnuSj qui Cœlo patri teßes amputajfe dicitur, <¿r filius eius Iuppitery tenCs.
    Innocjf prïmigenita... j4lc<eus qnoque ex Alemana fuit Gracus Hercules* <t? ita_>
    de alijs : nam cùm relatiua eius nominafin, Vt pojfmt vni diuerfi conuemre,idem AicmïiS.
    enim efljpater C9° filius refpeclu diuerforum . Idcircó idem eífe poteft , Cœ-
    lus , luppiter, Saturnus, & Hercules, quorum exempla ponit Xenophon.
    Quemadmodum igitur plures meraorantur Cœli, Saturni , loues , Hercu-
    les>Rheae, Tellures, Veftae> Iunones^ quae fie di&i funt¿obfacinorum,quac
    perpatrarunt, fimilitudinem ; fie plures Zoroaítres, Ofiridcs plures, plu
    res Iiides, Hori item, acTyphones iuxta geftoram analogiam, àfabuloia
    antiquitate conftituti funt . Itejum ficuti M. Porcius Cato , Ianum » & Sî5lft
    Saturnurñ Scytharum, & Afíyriorum íacit Nocmum,& Chamum íílium j - . -
    íícltalorum lanum, Samrnumque conftituit Zapho filium Efau» Ben Go
    rion di&us Iofephus, Verum quandoquidem ea hiftoria nullibi apud
    Latinos, quantum quidem cogooícerc licuit, extat, vifumfuic, eam hic in
    terférèrent quâ ratione hic íanUe.cum laño Oenotrio, feu Aboriginum
    conciliari poflit» facjliùs elucefçat . Verba itaque Ioíephi Gorionidis
    íunt, vt fequuntur . . . fí"G"''*
    •napV miVya *pv na1? ncpK omrno ip'y rs.rjö^K ja Ш rm nnn cpc^a

    чйк naV^i orvVy lov n1» najini iVpntfV чпкчр^.гчиууэ norm p-iana тикпк
    vtiix oy anicon пит ma rpv mo mrm wi ; ло^пко cwa^i mum i&hn p
    na» inwi Vna иззз ончхн ю^цздкэдвпр *]Vq вю^злн Ьккрпйк 1кз"ч •- - -
    . . - " • .лкзи

    /я diebus, inquit, Ulis, TJapho filius Elipba^ filius Efau fugit de Atgpto ,
    quern Iofepb, cwn tret in Hebron adfipeliendum patremjuum , aim contumacies
    in eum infurgeret, interceptum Vnà cumfoctjs in JEgyptwn duxït : Tfipho "Vero
    defunHo Iofeph, ex Mg^pto fugiens9in Jiphricam ad Jganiam ^egemCarthagi-
    nenfem fe contuUt^aquohonorifice exceptus , tandem prœfes exercitus faüus ¿>i_»
    Italiam penetrauit, vbi diuinos honores promeruit, lanus diclus . Quod loieph
    hiftoriae feriem continuando fequentibus verbis oftendit, fic autem dicit .
    itn tttyx rw yoe^i ifin пк c^paV -jVn ipa p ijd ïtich la^iaw \tï
    XIOPi n^fi by nDico nVrti уакч myo -inn n^nnna rom ктт чиц -j1?"»"? -inn niauD
    люп псзаЬт n^noi eWvmona nVyoi '•кпоч Tictfn VaiK nVnj mn njni ркппм
    TtíN n^nn r»n -io'x o>kV no'yj по ото чзлНп по«ч гтп пк isi: íTin^i апн •
    ovn ad пн чюрлпуга di"1 njo"a ппк av iVnio'yV ciVa nyri : unona nnVa
    oa^ пкчюр^ n*inJo iV w^i Kinn avz а^аоз lao^i looVyiasf «inn
    OTia ока аз1? '•bnrii Hm niy wi лп пю'к п*»пп ос? # ктп п^пп
    anna^i V3451? ''DU'i nnxnpV iêi: cd"ük> *jidm>i ayña nyfia jaTiaVVWViVtö'V
    ü'iaaV та Vi Btvhy lim 01злч пк ia,,t7o,,,i n^na oa iiy iö^di*»*! пклоо xinn Vsci

    о«эюа naVo *оз оик1» kki"11! couk1» пк irnVflfrï п^пча^ар ny а^п «кч Vain "»ja
    ovn *iD*K aanan oö Vy 0">Л1шо п^пл aef hyow* laitniy iV Ъпрп ofaa'-i
    D^iaiy
    САГ..Ш iSi OEDIPI ^GYPTíACI TEiMPLVM' ISIACVM

    втэ jojajij урдз ntan ^rutf зо^зп oœi arm trou "Лопату
    ö^vti iwVketk ta Vyi D^no трк ta Vy "pVïPi tnd ^ini ta^n i1? пза>
    Tita"1"! пэзл туз плрч1 очэттэко dun1 no"n tïotf Ъ dï j-hümd di jk"1 jho *1#к

    : чдкпо1? oiity ta"1» пюоизэ пурзз кчп ад nia^i rua* n^amns о'ох'1 vnnn
    Contigit igitur , >f 6йр/;о äeperditum quodävh dit Vi€uiú querent , audirtt
    De origine^ in latere mentis Vocem Vacc<e,.iut vituli fimilem : exifiimans itaq; Vocem àeperditi
    nommis Ian:. . .. . , n r r i • r • • tr
    Vttult, eamtnjecutus ejt, Vjijuo dum ad inferiora rnontis peruentum effet : eccc
    fefe in pariete monti s offert Jpelunca quídam ingenti cinumfepta faxo> quodcuiTU*
    effet amolituS) с Veïùgio beîtia quœdam in antroy Vtfu horrenda co>rtparet : BeHia
    "Vero, eo ipfe tempore boue deuorando occupâta , ex media parte fuperiqri hircunt^
    fylueïirem, ex inferiori media^homtnis referebat imaginem, quam Sapbo mox ini-
    to pralio interfecit. Homines autemCitbim( hoc ett Itali) opere ¿Zapho comper-
    to dixerunt: quid faciemus bomini, qui belluam-adco nobis tnfefiam interficiens
    omnes ab intcritu vindicauit ? isr vnanimiter tandem concluferuntt Vt dies in anno
    eius nomini conjecratnsy in memoriam faeli cekbraretur^ afferentes ei Vibamina G*
    a cúndele- facrificia,ac in <î(egcm eletlum, cum totam Italiam ab hoßium infulttbus liberajftt ,
    îïïtaKÎlT lanum appelLrunt ; exercitus Vero Gundelorum denuó irrumpens tn Italiam, om-
    liberat. mm circa fygionem prtdty ф ípolus fubijcere conatus eil > Ianus Vero fe ei op-
    ponens totum in fugam conuertit^ ac fie Шат terram ab infultibus hoßium libera-
    uit ; ob quam caujim Ianum ftbt filijCithimin^egem elege'runt ¡ expeditione
    noua facía contra filias Timbal, iTtnfuloA circnmiacentes} omnes paulatlm a laño
    (ubiuvatœ (untyeum Ianum Saturnum appellantes ; Ianum quidem ob interfeSlam
    fanui áiettur J, ,, , J . . n . о rr \ , n it J
    ibeiiuahums belluam hoenomme mjtgnitam ; oamrnum VCro ob Jtellam , quam tune temporil
    SfeSm" blítminii loco colebant üthim "ЧКОЗСР Sab tal nomine , quod idem eßac Saturnas ;

    SaratoM ¿ erat autemprimo Rex tantum vallis Camp artice,fed Cet bim poßea templo in eius ho-
    ftcii«- norem œdificato э toti eum prœfecerunt Italie ¿ regnauit autem Réx Ianus ( vnde
    a Ianolanuenfcs) Satnrnus 50. afinos , ÍT mortuus eilt W '« emítate Oauanet
    ( forfan Genuae ) fepultus , regmuit autem poü eum Ianus alter totidem quot
    prior annos i œdificauitcj. & ipfe m Valle CampanU templum magnum & fplendi-
    dum. Atque hueufque loieph Ben Gorion i cuius verba ideo hicad Ion-
    gum proferre placuit,quia ijs, quae de Aboriginibus, & lanigenis primis
    Сфи* ltalix colonis Petrus Leo Caftella aflerit, maxime confentiunt .
    Patee igitur ex his, ficuti primi AiTyriorum vrbium fundatores dicli
    JSTÜtt. funtCceli, Saturni i -£gvptiorum Oíírides, hoc eft, Cœlifeu Saturni A-
    gyptijj ficltalorum primos Reges Ianos denominaros efle j fed vt ad Ofi*
    ridem redeamus. ",; •'•
    oßrii&iß» Ofiris itaque & Ifis, tefte Diodoro , à Saturno Vulcani ignis inuen-
    fiiíj vuicaai toris filio, geniti, defunâo parente coniuges fa&i>röti irriperafle ferunrur
    7Egypto,eiprudentiâ& moderations vt omnium in feoculosianimofqtic
    conuerterent ; nam praeter leges faluberrimas ^Egyptijs datas , agrieub
    turam, vfum inftrumentorum raechanicorum,armorum, vinearum item ,
    atque olearum plantationem docuere, literas quoque cœtcrafque feien-
    tias, vti Muiicam, Geometriam, Aftrologiam Mercurio adiutore intro-
    du-xere primi, çafque fummôfcmper ftudió coluêrei . s. г/."
    : His itaque falubriter inuentis, Oiîris ad matorem gloriamafpirans,in~
    gentem
    SYNToK^rDE.ORia iDOLOLAT. íEGYPTV 183 c™-™'

    gcntemxompaíauitexercicumj^oiúniomqucrcrum cura I íidi vxori com- опгйехег-


    mifía, Mercurium prudentiffîmum virum eiadiunxic in regno gubernan- iuusu^y-
    do vcluti adiurorcm 8c Confiliarium • Herculem quoque mcomparabi-
    lis roboris, ac forcicudinis virum militaribus negotijs prjeficiens , ipfe re-
    bus Пс prudenter conftitutis, cum Apolline fratre Lauri repcrtjre , ac
    duobus filijsAnube,& Macedone( quorum ille canear, hiclupuminfi-
    gnibus fuis Terebant) in expcditionem proficiícens, prêter Pana ( qui
    pofteà diuinos honores in vEgvpto coniecutus eft ) Tecum quoque duce-
    batMaronem, & Triptolemum, quorum ille vinearum colendarum , hie
    feminum terrae mandandorum rationem callebat ; Ofirisetiam cum mu- ofiridegefla-

    Ci a Tummoperc recrearctur, nouem Tecum Pialtrias, qu&pofteà à Graecis


    MuÍsb dictee funt, vnà cum earum inftruäorc Apolline, aftumpTit . Saty-
    ros verô ad pTallendum, çantandum , atque ad animi remiflionem conci-
    liandam aptos Tecum in caltris habuit . Non enim bellicoTus, aut prxlijs,
    jpericuliique deditUb fuit, Ted otio,& hominum Taluti ; quo beneficio pro
    Deo omnes eum gentes habebant; iEthiopibus agriculturam oftendit,
    infignibus in ea vrbibus à Te aedificaris. Nilum quoque longe latèque,
    cum maxima hominum pecudumque iacbira exundantcm,per Herculem
    intra alueum coarâauit ; vndè & Tabula de Aquila ( fie enim ob velocita-
    tem vocabatur) iecur Promethei depaTcente ; erat autem Prometheus i,curProme.
    Rexiftius territorij,quod tantopere àNilo exundante deuaftabatur . His ¡*¿¡£¡jj"
    pera&is in Arabiam migrans, hinc ad Indos vTque peruenit ; vbi rebus quid notée <
    praeclarè geftis in ea «eftjmacione fuit, vtindigense diuinos honores ei paT.
    sim o fierren t. Hinc difeedens pereceteras Afiaeprouincias^d excremam
    vfque Europam penetrauit, omnia ea,quae adinuenerat,docendo:tandem Д .
    in v£gyptum remeans ob facinorum magnïtudinem in Deorum-ссешпъ
    adTcriptus eft,fa£tumque eft, vt fuccedentibus tcmporibus,cùm Tama eius
    creTceret, nominum quoque creíceret impoTitio j nam à conditis vrbibus Abeireaibu,
    Saturnus -, à fupremorerum dominio Iuppiter y à vini,oleiquc inuentione v^rde¿°™Í"
    Bacchus Teu Dionyfiusi Hercules à Tumma Tortitudine:ab orbisluftratio- **m

    ne Neptunusjà rebus inuentis MetcoriùVï Apollo a МиПсге frequenti tra-


    çtatione*, & Ianusdenique à poli tioris \\tx cul tu vocitatus «гвАиою/*/^
    occaTionem prabuit V atque fiçc ùi Te habere Vatum antiquornm tefti-
    monia cftendunt ; qui OTiridèm cum omnibus diâis nominibus confun-
    dunt Ac primo quidem Saturnum cum Ofíride Orpheus in Tuo hymno
    confondit, quem cum ftyracis Tuffimcnto concinic his verbis :

    0mues qui partes habitas Mundifagenarcho-a


    jbjumis qui $unEU idem y qui rurjm adauges .

    Virgilius cum Iano& Saturno eumeundem facir,cum hiTcè verfibusludit. v¡r£u.7.&».

    ! .;. .;íl~ i Vitifator turumnftmans fub imagine falcem, \~


    'ак'.;.'/ J> bàémmfa fiwix, 1ашщ bfnntis imago.
    %UI'JÍH2 Tibul-
    cAP.iiL 1З4 OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM KIACVM

    тАМ.к t. . ; Tibullus quoque Ofiridem cum Baccho feu Dionyfio, & Saturno
    d, шц»1л cun£jcra efle fequenti carmine manifeftum facie .
    у. :;L

    ofiñí idea Te canit atfie fitum pubes miratur Ofritru»


    ,e ßa"hu,* (Barbara . Mempbitem plangere doSla bouem

    Primus aratra manu jokrti fecit Oßris ,


    St teneram ferro fillicitauit humum . ■ 'з;: -i 1 : ■ ""1
    . , . ■ У . • Trimm inexpert* commißt fimina terra , -■ « '-• - ' - ; ■ J^

    Tomaque non notis legit ab arboribus'.


    ..... J3iV dioewi teneram palis adiungere Yttem ,
    Hic Viridem dura сädere falce comamy « ь «
    t(li iueundos primùm maturafapores ' »г' "' - ' 1 ~:rj^*
    Expreßa incultis Vua dedit pedibus . r;?jh; -• ¿d
    ' .; Ule liquor doeuit Voces infleSlcre cant и -> : » •■
    Mouit, & adyertos nefeia membra modos Ч ' ■ ' -• *J
    Bacchus, 4s agricoU magno confetla 'lahwc!s4V'il ,f;: -1 '
    ♦ r
    ФеЯога triñitU dxffoluenda dedit ; r
    'Bacchus ,t? affliSlis requiem mortalibus offert I i! 1 ■ -#
    , Qruràitch dura compede preffafanent 7 »r- -
    Non tibi funt trifles cura, non lutins Ofiri. '• ;3-; 4 • -
    &¿í chorus iSf cantusjfed ieuis aptus amor*
    •Sed Vary flores , tSffrons redimita corymb is ' - '■■ 1 '
    ■; - :¡ r! i7«/** ßd ad teneros lutea palia pedes . Sec
    .V t-

    oS^ilL Idem igitur Diony fius eft & Ofíris ; hinc énim & Chenqfyris hede-
    ». ra di&a eft, hoc eft» Ofiridis planta. Hcrculem porro & Bacchum eîëgah-
    tiffimé confociat in quodam epigrammate Antipater, hoc triftycho . 1 ' >s

    Hereulis le
    Bacchi elogia.

    1'П

    Hoc eft :
    JféoTheban'^gnati louisy ambo ílrategij . :ими,-
    H/V claudgaudensy Thyrfiger alter ouat .
    ^w¿o triumphantes Varijs armisque columnifque , »"o
    3 . cerui exuuiaty ïlle Leonis habet, *л-ггь ; 0

    Ftrique ¿ra crêpant ; Iuno graue Numen ytrtqut


    E terra ad fuperos ignis Vtruni^ue.tulit ^

    2m Soffit" Mercuri и m verô alios Déos vnum conftítueré Ofirid em fupra äixi-
    mus,"& infrà dicemus 5 patet -igf tur hanaareAww^iw in vno Ofíriae гергзе-
    fentatam, nil aliud fignificare, nifi vnius Solis multiplicem 8c variam vir-
    tutem,
    SYNT, Ж DE ÖRIG. IDOLÖLÄTR* JEGYPt. rS; cap.1V.

    tutem, quam m inferiorem Mundum obtinet . Multa mihi hlc dicendà


    effent de aliis fabulis Ofiridi affi&is, & varia eum reprsefentandi ratione j
    fed quia Ьзес omnia fuis locis referuauimusj rfanfeuntes,ad alia pergamus.

    с A P V T IV.

    De Ifide Dxore Ofiridisy ex mente Gracorum,


    Latinorum.

    TAnta eft, ас tarn diuerfa Authonun de Ifide fententia, vt cui cre-


    dendumfit, vix difpici poffit , Gr«eci earn filiam Inachi aiTerunt;
    vndè fabula de transformata àlunone in vaccam Ifide , ob ituprum ei à
    loue illatum ; fabulam Grxcis verbis narrât Chronicon Alexandrinum ,
    nos veríam,latinis fíe referimus . . . .
    Picus feu luppiter Occidentis fyx, cum de Inacho inaudiffet, pulcherrimam JJ¡¡¡¡¡¡J
    àfiliam virginem To diñam,per emißarios raptam compreffit ,grauidauitque ,
    fliam ex eagenuit appellatam Lybiam ; fed lo indignéfer.ens illatam fibi contume-
    lianii dedignataque porro cum (Pico loue сои/uefiere, с Lim omnibus ,defertâquefilia\
    ob ignominiam in JEgyptum profuga nauigauit , ingreßaque regnum Mgpti ibi
    Jedem fixit . Verum cum aliquantb pofi aeeepiffet Hermen, feu Mercurium louts
    Pici filium Algypto cum poteßate regia praeffe,metuens Mercurium , fuga in Si-
    pilum montent euaßtj vbt Seleuçus "Nicanor Macedo poßea Vrbem condidit, quanu*
    à filiofuo jíntiocbiam magnamappellauit ¿ profecía yero pofleà m Sj riam lo, ibi ex-
    tincla eíly Vti Uteris confignauitfapientijfimus illeTbeophilus . Altj contra, tradi-
    derunt in Aigypto defuntlam . Inacbus autem pater lus ad earn inquirendam mifit
    fratres fuos <y propinquos, пес non £2° Triptolemum cum altjs Archiuis, qui eanu»
    vbiqu e \>eßigantes , tarnen non repéreront • Œoîieaquam yero Archiu'k didicerunt
    earn in Syria mor.tuam,illuc Vetititantes aliquandiu ibi bœfirunt, fingula* domus
    pulfantes dixerunt . Salua fit anima lus, acceptoque per ffeáem quandam orácu
    lo, yißfunt Yidere buculam humana Vocefecum ita loqnentem : Hie ego fum Io .
    Excitifomno manferunt ibi admirabundi fuper !>ißmmj>ficumque res per [raclan
    tes omnino ce\fuerunt in monte Sipilo earnfitam, pofitoque ibi fano,fedes fixerunt>
    yrbemquc condiderunt, quam Topoiim dixere, cuim dues hodie apud Syros Ionit<e
    dicuntur . Ergo jlntiocheni in Sjria ex illo tempore, cum Archiui lo quintantes
    aduenerint,ad rei teflandam memoriam,certo tempore,quotanms Gncorum feriunt
    ¿des . Atque hactenus Chronicon .
    Haec lo filia Inachi, etfi pafsim cum Ifidc confundatur, nos taraen_
    earn non veram illam Ifidem Ägyptiam Ofiridis vxorem, fed Ifidem Af-
    fyriam, vel Archiuorum efle afierimus ; cauiam apei uimus inSyntagma-
    te primo, cum de Regibus yEgypti egimus. Qua; igir ur fucrit ilia tot
    Scriptorum monumentis celebrara Ifis,aut vndè oriunda, magnas íiint in
    ter Authores çoncertationes : alij ex ./Ethiopia earn oriundam affirmant.
    Xenophon in îçquiuocisOfiridem & Ifidem Satùrni liberos aflerit, vti in
    preecedentibus oitenfum quoque fuit: ali; negant fuifie fratrem Iii dis,
    Ofiridem, quod Xenophon, Diodorus, Eufebius, &alij affirmant: Dio-
    A a dorus
    CAP. 1 26 OEDIPÏ ^SGYPTíACI TEMPbVM ISIACVMv,

    L*a. r,m. çlorus enim;&MartianusCappeíla,roaritum,fratrein,Sc filiumfuiíTe afle-


    t^^Tit. runt: Laäantius &Minutius Felix tanmmfilium. Alij quoque earn cum
    £о#'ЛЛ* Semiramide confundunt, vtiChronici Alexand. Aurhor,verba eius íunt :

    tí/е^а^ ßcitrtXdiJv > *Ъ tagten k&tSv rfy аЛЛ«Г aiS&íjrav • Et pauló poft i O'V/ç и#

    Extitit autem è gygantxogenere profatus.Cbronus Jeu Saturnas nomine^


    ab errantis îltlU nuncupations à patre fuo ßc Yocitatus ; fufad magnam poten-
    tiam ajpirauit, primußjuecwteris imperandi í¡r regnandi artem oítendit . Et pau
    lo poft : Fm/V VxorSemiramis apud Jjjyrios Щел nominata . Quae omnia
    &ijs,qu32fuprà in capitedeRegibusi^^yptij &hic ex Xénophonte ad-
    duximus, optimé quadrant : héEC enim fi quifpiam bene ínter fe contu-
    lerit, facile, quomodô Oiîris frater Iiidis, qiiomodô filius, qûomodô rna-
    ritus fit dicendus, colliget : pendent enim haec omnia ab aequiuocatione
    nominiimeorum, qui huiufmodi fucrunt infigniti, ex qua fola illa, quam
    apud Scriptorés inuenimus, inextricabilis pénè nominum confuilo origi-
    nem duxitjVti dîximus,& alibi fufiùs probabimus.
    Quicquid fit, Iiis in tanta apudyEgyptios fui (Te fertur veneratione,
    ifidiivener», vt capitalisad inftar deli&i effet, dicere earn fuiiîe hominem , ас proindè

    in omnibus remplis, vbi ílatuat Oíiridis & Ifidis collocabantur : Statua


    Ste"afidT quoque Hori feu Harpocratis filij ponebatur : vndè D, Auguftinus refe-

    10 а" Р°ДТ rens *n k°C auth°r'tatem Varronis, fubiungit : Quoniam in omnibus temple
    S. A14. i . 0 yfa cojeyatur oßris 1S lßs,ßmulachrum erat, quod dígito ¿abtjs impre(fo,adm9-

    nere Yideretur, Vt homines eos fmße tacerent . Plutarchus eam cum Luna ean-
    dem eífedicit, cum Macrobio, Eufebio, Luciano,alijfqueinnumeris,qui-
    bus aftipulatur Abenephi, qui eamLunam habitam his verbis indicate • >

    Ф j— i *¿3t </ *S\jA j»x*$)j


    Memorant philofopborun? Terßrum Jfgiptiorum familia, quod Oßris,de cuius
    operibus ante locutifumus ¿ nihil aliudßnt , quam Sol ; Vxor Vero eius lßs,Luna.
    Qua; cum itafint, non male à Plutarcho I fis dicitiir «WV^wç ,hoc eft, con-
    tinens omnia, 8c*t&Wç(&i » hoc eft, cornígera, ad Luna; falcatas fimilitu-
    dinem efficla ; /*fЛа*о5-оЛ(3^ quoque , hoc eft, nigris veftibus ; ad occultatio-
    nem, obumbrationemque eius fignificandam, queís indura, Sc amore ca
    pta Ofiridem ilium feu Solem continuó fequi videtur . Hinc in amatorijs
    quoque eademinuocabatur, & ab ea amatoria, vt Eudoxus refcrt,fubmt-
    niftrari dicebantur,quae confirmât Abenephius dicens , yEgyptios maxi
    me figuram Lunae feu Ifidis congruo tempore materia; aptac impreflam ,
    ad amorem aliorum conciliandum portaífe j fuperftitioli operis metbo-
    dum fequenribus verbis docet :
    ' JLs u>xX!s yj, ^ Uli

    Scri-

    \
    SYNT. HI. DE ORIG. IDOLOLATR. ^EGYPT. 187 CAM*

    Scribuntfiuper pergamenum Sole abfidem tenente, tsrLuna cum Cancro oriente ,


    eum cuius amorem deßderant, & imprimunt in eo hora Lunœ competente , <sr lo
    ue in fummitate conïïitutoyfiguram Luna, ist portant fuper ß, £r dicunt , omnes
    eumamabunt Vehementer vßjue ad ipja animaba ,qua amort t racla fequentureüm¡
    Ecccfomnia Aftrologorum^bgyptiorum . , 1 1 ". » \
    Sed ad Ifidem reuertamur; Seruius earn Genium Nili exiftimat? qui Ifis N¡I¡moe
    per Siftri motum>quod dextrâ portare fingebatur , Nili accefíum ílgniífr tus-.
    cabati per htulam vero , quam linutra tenebat , lacunarum atfluxurrb quid?
    oltendebat, eamque prxdictus Author ait, nihil aliud fignificare ^€£gy-
    ptiorum lingua, quam terram . Horapollo deea fie feribit : Aîgypttj an- ^*ttlloU

    пит fignificare dolentes , Ifim pingunt hoc eodem figno э Ъеит intelligi VolunP'i.
    nam apud ipfos Ifis Stella eß, jEg*ptia lingua appellata, Graed Veroàr&vjM ■
    Macrobius autem ait Iíldem cunóla religione çelebratam , quae vel tcrra_»
    iît, vel natura rcrum fubiacens Soli . Hinc eft, ait, quod continuâtes, vberi-
    bus corpus Dea omne denfieturt quia Vel terra, Vel i et um nature alimento nutri- ifc muiti-
    tur ymuerßtas . Fuerunt, qui DeamSyriam eandem facerent cum Ifidej mammea*

    fed hi ex Luciano de Dea Syria facile redarguuntur. Apultius Macrobio


    coníentiens, earn in elegantiffima fuá deícriptione de triumpho Iliaco
    naturam rerum facit . TSlecdum, inquit, fatis compreßeram,<ür ecce pelagome-
    Ho, Venerandos Dus etiam "Vultus attolLnsi emergit diuinafacies tat de hinc рай- пиита §
    latim eius mirandam jthectem ad Vos etiam referre connitar ; fi tarnen mihi dtjfe- „
    rendí tribuerit facultatem paupertas humant oris -, Vel ipfum Numen eius dapfi- тишщь.
    lern copiant eloquuttlis facundia ßbniinißrauerit . latn primum crines vberrimi z - , .'.
    •prolixique ßnfim intorti per d uina colla pajsim diuerß molliter dtfiuebant .
    Corona multiformis v "Varus floribus fublimem dißtnxerat Verticem ; cuius media
    fuper frontem planam rotunditasin modum fpeculhVel ima argentum Luna candi"
    dum lumen emicabat , dextra leuaqjitlcis infurgentium viperarum cohibita , sficis
    etiam cerealibus defuper porreáis ; multicobr byjfo tenui pertexta,nunc albo can-
    dore lucida, nunc croceo flore lutea>nunc rofio rubore flammea ; аил longé 1а,-
    ttí etiam meum confutabat obtutum ; palla nigerrima íplendefcens atro nitore ,
    ^ttactrcumcirç^ remeanst <Ог fuß dextrum latus ad kumerum lauum recurrens)
    Vmbonis. yicem deieSlaparte lacinia multiplier cantaJmlattone dependula ad vltimas
    eras nodulis fimbriarum decoriter confluBuabat ; per intextam extremitatem , £2°
    in ipfa eins planitte ftelU dtjperfa corrufcabant ; е.агипщ media fimefiris Luna-*
    flammeos Jpirabat ignes, quaqua tarnen infignis illius palla perfluebat ambitus , in-
    diuiduo connexu corona^totis fioribus, totifque conftrutla pomis , adhœrebat i tarn
    geßamtna longé diuerfi, nam dextra qúidemferébat <£rwm crépitaculum ¿ cuiiu per
    mgufiam laminam in modum balthei recuruatam, traiecl<& media рлисл virguU Siíhum.
    triffante brachio tergeminos iSlus reddebant argutum fonum, 1лил Veré cymbium
    dependebat aureum, cuius anfuh^ qua parte confpicua est , infurgebat aspis caput ltu '

    attollens arduumy ceruicibus late tumefeentibus ; pedes ambrofios tegebant fole<e ,


    palma vitlricis folijs intexta . Talis ас tanta Spirans Arabia felicis germina diui-
    na me Voce dignata efí ; en adfum úbi rerum natura parens, tkmentorum omnium
    Vomirtayßculortim progenies initiait s\ fumma TSLuminum,%egina Mamum,prima
    ixlitum Deorum) Dearuniquefaciès Vniformis ; аил cœli luminoß culmina,maris
    то- А а г falu-
    t
    CAP. IV,. 1 83 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM/.:

    falubriaflumina ; inferum deplórala Jilentia nutibw mets dispenfo j cuius Numen


    varia nog»i, VtfifWl multifor mi (реае^г^и Vario y nomine multtjugo totus Veneratur orbts .
    na jfidis, jn((¿ primigentj VbrygesyPefimnciam nommant Domini Matrem, bine AvIsfx&Ht
    AtUc'uCeeropiam Mmeruam \ illinc fluSluantes Cypri Papbiam V enerem¡ Crêtes,
    fagittiferi, Dtcb;nnamT>ianam \Sicuii trilingües, ïïygiam Profirpinam Eleußrii ,
    Vetußam Deam Cenrem, lunonem altj, ahj ЪеИопат, ahj Hecatem, %hramnufiam
    altj} prifiafa doSîrinâpollentes JEgyptij , çœremonijs me proprijs pendentes, appel'
    . tant Verô nomine Reginam Ifidem , Ha&enus Apuleius , qui hoc loco tam
    Ju-culenteromnem Ifídis defcribit myfteriofum habitum, vc eius figuram
    afpexiiTci omnia myfteria Tub ca contenta vifus íít comprehendiffe . Fi«
    guram vero eius in fequenti facie contemplaberis .
    Tot autern, & tam diuerfis nominibus Iiis non alia de caufa iníigni.
    ta eft, ni il vc diuer fitas Sc varietas effe&uum,quos in Mundo operatur,fi-
    gnificaretur; binc quemadmodum ex hie appofica imagine apparet,nunc
    Mincruam, Proferpinam, LunamiThetym,iïcut Ouidius & Claudianus
    cam appellant ; nunc DeorumMatrem, Venerem,Dianam, Cererem,Cy.
    belem, lunonem, Rheam, Bellonam, Hecatem, Khramnufiam , Berinun-
    ciam, ПвЛи^фо}» сГ*'р>уа, alijlque nominibus» vti ex citato Apuleio, Martia-
    no, Eufebio,Plutaicho, Diodoro, Giraldo videreeft, prifei vocitaruntj
    vt proindè non fine cauià in antiquo quodam roarmore Capuae haec Iiidis
    inferiptio legatur,

    ЙГ ' TE, TIBI, VNA, QyAE ES ^

    omnia, dea isisi i

    Quam inferiptionem P. Ioannes Baptifta Fachincus noftfac Societa-


    tisSacerdoe, non minus ingenio, quam eruditione prasclarus , ftudiorurrb
    meorum confors, dum iliac tranfiret,eâ diligentia, quâ Temper huic meo
    Ocdipo profuit, deícriptam mihi contulit . Quae pulchrè fane congruunt
    illi inferiptioni, quamDiodorus 1. i.e. г. circa finem refert ,
    quam cùm alibi retulerimus, fuperuacaneum elTe
    ratus lumj eandem hoc loco repetere.

    ISI-
    SYNT. m. DE ORÍG. IDOLOLAT. ÄGYPT. 189 cap.ivç

    I S I D I S

    Magnas Deorum Matris

    A P V L E I A N A DESGRIPTIO.

    I Nomma varia Explications fym-


    Ifidis. bolorum Ißdis .

    A Diuinitatem, mun-
    1*09.
    dum, orbes creleftes
    Iiis BB Iter Lunar flexuo-
    tito. fum,&vim fœcun-
    Minerua_* datiuam notât.
    .Venus CO Tutulus, vim Lu-
    ns in herbas , &
    Iuno
    plantas.
    Profcrpina D Cererisfymbolum,
    Cercs Ifis enim fpicas in«
    uenit.
    Diana.* E Byfsina vefh's mul
    Rhea feu ticolor, multifor
    mem Lunar faciem .
    Tellus
    F Inuentio frumenri.
    Peflinuncia G Dominium in om
    Rhramnufia nia vegetabilta.
    H Radios lunares.
    Bellona-j I Genius Nili malo-
    Hecato rum aucrruncus.
    К Incrementa ft dé
    Luna.*
    crémenta Lunar.
    Polymor- L Humectât, vis Lune.
    phus da> M Luna; vis viârbç,&
    vis diuinandi.
    mon.
    N Dominium in hu
    mores & mare.
    O Terrse fymbolft, Se
    Medicina; inuentrix.
    P Fœcunditas,quar fe,
    quirur terram irn-
    gatam.
    Q Altrorum Domina.
    R Omnium nutn'x.
    S -4 Terra; marifque-i
    Mj Domina.
    CAP.IV. ipd OEDIPI JEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Interfrernio Statua lfidïs multimammea , fiue Cjbeles


    Gracamea.

    POrrô^gyptij pofteriores, vel potiùs Graeco-yEgyptij, vt nihil area-


    num oroitterent , magna: Deorum Marris fimulachrum alio hiero- ,
    glyphicorum apparatuadornabant; cuiufmodi pals im hie Romae ; пить
    indiuerfisPrincipumMufaeis, tum hortis fpeäacur j quale eft quod fe-

    quitur .
    Fœmina eft turritô vertice,ve-
    Sraras de*
    luti triplicis coronae diademate fa-
    ftigiato , capillitiô velôque vnda-
    tim diffufo fpedabilisi cuius pe
    ctus binis fimulachris,cory mbo in-
    clufis, quorum vtrumque vna iib
    manu palmç ramum.altera lauream
    tenent coronam , fupra quorum^
    capita Cancri & Capricorni figu
    ras eminent. Porro ftmulachrurrb
    manibus extenfis , veluti ad bene-
    faciendum profunduntur;brachia
    quadrup lici leonum accubitugra-
    uantur ; venter pe&ufq; multiplier
    vberum, mammarumque protube-
    ratione turget 5 fœmora tibiaeque
    cónico vafetriplici animalium fe
    rie induuntur ; prima feries Mnc-
    indeduo idola ALgyptia; deindè
    tria ceruina capita binis floribus,
    & Apibus ftipata conduct, fecun
    da , turbinatorum fœmoralium fe
    ries binos dracones , quibus inter-
    mediant tria bouina capita , exhi-
    bet j tertiam feriem bina leonina
    capita, quibus tria paritcr vituli-
    na capita intermediant, fubiun&is
    binis hinc inde apibus,conftkuunC;
    totum denique fimulachrum ex»
    tremorum pedum lineo veftitu te-
    clorum nuditatem pandit. Exhi-
    buimus fymbola, modo reftat , vt
    latentem eorundem fenfum paucis quoque enucleemus .

    Inlfidis itaque fimulachro, turritus vertex>trina turrium contigna-


    Quid noter
    tucricut ver tioneinfignitus, indicat tres politices fpecies, tum politicam viuendi ra-
    tex.
    tionem, quam Ifis primum mundo introduxifíe , tum praefidium quo vr-
    bes munire credebaturjiuxtaillud Lucretij . - — -- - ■ j
    - -~- ' - —Mum—--
    SYNT. HI. DB ORÏG. IDOtOLAT. vEGYPT. ipi cap.iv

    , . Murak/% caput fummum cmxère corona , . , .. . .


    Gximijs munita lorió quod fußinet V/bes , . . ,
    j^wo nunc infignis per magnas pradita terras
    Horrificèfertur dimnœ Matris imago . ■' , \

    In editis cnim, & excelfis locis vrbes poneré antiquis mos erar, non tàm
    diluuij metu, qui diu mortalium raentibus infedibquàm ve difficilior ho-
    ftibus acceflus foret .
    Siue deniquefaftigiato vértice firmamentum, fiuc duodecim figna_>
    Zodiaci^quas veteres &etiamnum Arabes herugs , id eft, arces
    vocant, quod influxus in œconomiam totius naturae,per duodecim figno-
    rum Deorumque ijs praefidentium arces peragantur ; qua; fi de Cybelo
    quoque intelligas, perindè eft, omnia enim magnaeDeorumMatriCybeli
    ffwotvftatlCidi applicari poflunt 5 capillitio lumen , velo occultam еогштъ
    operandi rationem denotante. Atque hoc verum effe fymbola pe&ori in-
    fculpta finiulachri apertè indicant . Quid enim aliud binas imagines pal- Quiddu*
    mis laureaque infignitae cum ÎignisCancri & Capricorni dénotant ? niíi Ыах?

    vti nos in Aftrologia hieroglyphic^ expofuimus, Herculem, & Apolli-


    nem,qui funt métœfignorum cuftodes, id eft, tropicorum Cancri ,&Ca- Quidcorym-
    pricorni, quorum virtute vi£lrice,& folaris calorisasftu totius vegetabilis us

    naturae, per corymbum floribus & fructibus in circulum diipofitum,apre


    denotarse incrementum fignificatur ; cui robur addunt quaterni Leones Quiduones
    Mophtaei, quo operatrix magnas Matris potentia veluti roboratur & fuf-
    fulcitur : vndè ab antiquis à quatuor Leonibus in quadriga vehi fíngitur.
    Atque hinc rerum omnium abundantia , & alimentorum vber tas , qua:
    apte fane permammarum protuberantium congeriem exponuntur ; om
    nia enim, vt íuprá oftendimus, magna Mater Iiis fouet» nu trit, animât i Sc
    profusa quâdam liberalitate, quae per manuum extenfíonem notatur , in-
    ferioribusMundi membriscommunicatnecefiaria ad viuendum auxilia ,
    vei fuprà ex Macrobio oftendimus . . .
    Sequitur fœmoralc inmodum turbinis deorfum gracileicens, tribus quíj tUtbi-
    veluti zonis diftin&um, quo tergeminus inferior Mundus indicatur ; per j*""» tœ«e

    duas prominentes ^gyptiacas ftatüas indicatur genialis tutela , in omno


    vegetabilis naturae penuarium atque hoc pa&o Diana vocatur (cui
    ideo Geruus ab antiquis dicatus eft,& tria ceruina capita luculenter do- Jjjy-
    cent, vndè & triceps, & tergeminadicitur) & dominium fuum exerit in
    fyluas, pra ta, hortos, influendo . Nam , Homero tefie , Diana per iuga_»
    montium vagabunda gaudet telis, & capreis; ac fugacibus Geruis dcle-
    ftatur, vnde &ab Elaeis » Aa<píít}a dici tur . Sunt,qui vetuftam philofophiam
    fecuti, fagittas eas,quae Ceruüm aflequantur, hieroglyphicè radios ibla-
    res indicare velint, quorum icilicet repercuíTu cornua ipfa pro loci , vbi
    Luna eft, conditione & appareant & obducantur . Nam & Lucretius te
    la haec ita interpretatur, Non radtj Solis, ñeque lucida tela diei . Porro Apes
    Regia» tutelaefymboluin funt, qua Diana omnia fouer, & protegit vege-
    tabilia, ea non fecùs ас apes luftrando, libandoque . Sequuntur deindè
    tria_»
    CAP. IV. i pt OEDIPÏ AEGYPTIAGI TEMPLVM ÍSÍACVM

    a. Capita bo tria capita bouina, Dianam iïquidem magnam Deorum Matrem Taurio.
    Mifla. nem appellatam reperio>tauris enim opitulari putant ; dicitur & Tau^Ve-
    vt apud Apollodorum, & à cornuum figura тв%я-@.* rcw^ vero apud
    Taurios i Ttw&7rth& dicitur, vel ttt <k rcwfâ. v'tejtfa Wt*> vel quia Tauruitb
    à Neptuno in Hyppolitum iramifíum,cEftro affixo per vniuerfam terrarru
    exagitauerit. Nos veriùs dicimus fecundùm iEgyptiorum mentem , Ifi-
    dem hanc.fiue Dianam jEgyptiam fie vocatam,quod inbouem transfor-
    mata,fub eo varia humanuni genus beneficia docuerit, vti agriculturam ,
    mellificium? quod & apes adiuncbe fat fuperque docent j de quibus plu-
    ra vide lib. 3.0belifciPamphilij,inhierogrammatifmodeBouef Appin-
    gitur hifee tribus bouinis capitibus vtrinque Draco,fymbolum vigilanti*
    in res fua* fidei commifias , quam Iiis , dum gramina & plantas vitali ac-

    Quid Draco. cubitu fouet, Draconis officium praeftare videtur: non nefcio quofdanb
    alios Draconem hortorurn cuftodem pto radicibus arborum accepiflo,
    quod tortuoia; imt,vti Dracones, & in terram adacbe ; perindè ac an-
    guium genus in terrae vifceribus plurimum delitefcant > ita vero Draco
    nis fpeciem banc plantis operam prseftare i radicibus enim aut cœfis, aut
    exficcatis plantas etiam aurTerri necefie eft . Nonnulli à vifu , quem acu-
    tiffimum habent Dracones, Pünio tefte; Ifidi nutem eadem de caufa dir
    catur, quia e^t3*«S ¿d-gív,w ßhifyiV) *} Ä ewS w«r, quod facbl nonnulli
    tradunt, prudentiamque indè interpretantur ,• eft enim Iíis,Plutarcho te
    ile, nihil aliud nifi prudens naturae progrefíus , vt qua; omnia perfpiciat ,
    ßoiiis fignifi
    cacum. Sc ante omnes intelligat- Sequuntur denique alia tria bouina capita, qua;
    videlicet, arationis per boues iuxtà tripartirá anni fpatium facta», fumma
    in re frumentaria commoda declarant ; à ßä, quod idem eft , ас nutrió i
    bos enim obtinuit, cum labore fuo in terra exercenda continuo nos pa-
    fcat) hunc etiam ßxßa&i Grseci felicem agriculturam vocant, quibus Ф*е&
    agricultura eft, & bouis etiam epithethon . Deflexit hic mos ab &gy-
    ptijs,& GrxcisadRomanos,qui bouilla capita exempta pelle,purgataque
    carne, pro labore & tolerantia monimentis fuis infculpere folebant,à boûm
    laboribus fimilitudinedefumptâ j quia vero in laborum tolerantia forti-
    tudo neceffaria eft; hinc tria capita bouina, leoninum vtrinquecaput íli-
    Anacepha-
    pat . Verum vt totum hicrogrammatifinum paucis compleólar, indica-
    bant yEgyptij Hieromanthae per íímulachrum îfidis fiuc Diana; iÉgyptise
    magnas Matris Deorum, fupremum Numen ¿íiuelfídcm archetypam pro-
    ut in quadruplicemMundum influit, & capite quidem turrito>Mundum
    archetypum; per Genios pectori impreífos,Mundum Genialemjpermam-
    marum multitudinem,Mundum fideriumicuiusítell*efunt veluti vbera_»
    quaedam,quç fcecundú influxum omnibus inferioribus largiantur: per íoe-
    morale conicum trizonium, elementarem Mundum, tribus veluti zonis
    inanitnatorum, vegetabilium, & feníitiuoriun diftin&um -, quibus omni
    bus vitam, nutrimentum, necelTariafque ad íe conferuandum facultares ,
    ac fubfidia confert : cum enim Iiis idem fit,ac prudens naturae progref
    íus, vti Plutarcho placet, quo omnia Mundi loca perambulet, id apte per
    pedum detedorum nuditatem fignificatur , Atque haec funt , quae de fí-
    mula-
    SYNT.ni DE ORIG. ÏDOLQLATR. jEGYPT. ipj CAP.1V

    mulachro propofico cxponenda duximus; quarc ad intcrmiiïum nobis


    filum reuer ramur,
    '. Dioderus aíTerit, .¿Egyptios ifidem quoque, vtpotè inuentricerrb
    plurimorum ad morbos pellcndos medicamentorum ; medicz artt pluri-
    mum fauentem credere; eamque immortalitaùe quoque potitamgaude-
    re hominum fani täte, atque in eorundeni valetudinç reftaur anda continuo
    & praecipuè occupari ; adeó vt vel in ipfo fomno,tùm ad Numinis praefen-
    tiam, tiïm ad beneficentiam íuamerga homines commonítrandam,diui-
    na quardarn aptaque morbis curandis media auxiliaque fuggerat i eolque, rfij £rgJ ho_
    qui monitis eius obtempèrent, praeter opinionem eorum.à morbis etiam l",l,esl,fnt-

    îrremcdiabmbus, curan i additomnes eos, qui vel viiu , vcl alia quauis
    corporis parte Janguerint , eius Deas implorato Numine, in priftinam re-
    ftitui valetudinem; ab ca quoque medelam adaflequendam immortali-
    tatem, aiunt, inuentam ¡ nam Horum filium à Ti tanibus interf ectum , ас
    inaquis repertum, non in lucem folùm reftituit , fed & immortalem effe»
    cit, qui Oiiride pâtre inter Deoe tranflato Regni gubeinaculum vltimus
    Deorum tenuiûcfertur . к-
    Hune Horum cum Apolline quidam non malè confundunt . Horus Jjj™««^
    «nim Apollo medendi, diuinandique artem à Matre lfide edo&us, mul- funditur. °B

    •tum hominibus, tùm oraculis, tum medelis attulit vtilitatis . Iiis itaqucj
    rerum geftarum gloria celebérrima , earn lucçcflu temporum famarrb
    <ñ aflecuta, vt maiori in honore cultu & veneratione ab Algy ptijs, quam
    ipfe Ofiris fit habita ; ас proinde fumma ab vtroque beneficia recepta.,
    Columnisinfcripta asternitati commendarint vEgyptij , quas infcriptio-
    nes è Diodoro deproinptas hîc apponere placuit . Eft autem monuraen-
    tum Ifidis fequens . bki ; u

    Ego IfisfumJEgypti Regina à Mercurio erudita } qu<* fam 1>xor Oßridis .


    Ego fum mater Ori^egis ¡ qua ego legibus ßatui, nulla foluere poterit . Ego
    Jum primafrugum inuentrix . Sgofum in añro canis refulgens . Mihi (Bubaßis
    yrbs condita eîï . Gaude,gaude Egypte, qu<e те nutriuißi .

    In Col umna Ofiridis hase feripta dîcuntur .

    ЫИЛ pater Saturim, Deorum omnium Iunior* Ego jum Ofiris <Цех / qui
    ynmerfum Orbem yfque ad deferios Indorumfines peragraui j ad eos quoque pra-
    fetlusfum, qui artlo fubiacent yfque ad fontes lilri. St iterum alias quoque Or
    bis yjque ad'mare Oceanumpartes : fum Satumi filius antiquior,germen ex pul- -
    chro Urgenerofo ortum^cni nonJemenfuit ; ñeque yllus eßin Orbe, quem non-*
    accejferim, locus , docens omnes ea, quorum inventor fui,

    Atque haï inferiptiones apprimè ijs,quae íuprá commernorata; fiint,


    congruere videntur .
    Fertur denique Ifis praeter inuentionem tritici & hordeb leges quo- Ifij iauemtix
    que ftatuifie, quibus iuftitia seque omnibus feruaretur , vi atque miuria , müduc.
    Бb timoré
    cap. vv 194 . OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    timcirc pœnae fublatis, vndè & à prifcis Légiféra feu Legum inuentrix di>
    citur, quod & infcriptionis ante adducbe verba confirmant ; alijs etiara
    appellatur т$Э-1и>т> id eft, И utrix» & mvAx»f » id eft , Sufceptrix , vc ex Pla-
    tone Plutarchus recitar 5 quod totius generationis fufceptrix credereturj
    atquehinc factum videtur, vt Ifis,&obfruges,Sc ob leges inaentat, cum
    Proferpina & Cerere pafsim fit confufa, iuxtà jllud Pot саг.
    . i ■• ■ - .i ■ * \ » i +j

    Prima Ceres Vnco terram dimouit aratro ,


    Prima dédit fruges» alimenta^ mitia terris^ . . ■ . :
    Prima dedit leges, Cereris funt omnia munus . : •

    Sed vtplura paucis comprehendamus, fciendum, quod quemadmo-


    dum in Ofiride totaDcorum genealogía repraefentatur í fie 8c in Ifido
    Dearum ; Ofirim tarnen confiderando per modum principij аДшь& per
    modum principij paiTiui}lfidem. Ifisitaque infapientia & legibus feren-
    disMinerua , i fœcundkate quam praeítat, Venus ab aere, cui domina-
    tur Juno ; i dominio in fubterranea j Proferpina ; Ceres ab inUentiono
    - frugum i ! à praefidio í yluarum, & vim, quam in omnes feras obtinet, Dia
    na ¡ ab înfluxu, quo terram continuó beat, Rhea ; Bellona à tempeftati-
    bus,quas fufeitat, & à vi fuá domitrice rerum . ЛоЛь/*в£<р(§Ц denique ¿ápw ,
    eo quod in omnes fe formas tranfmutet, & quod Deorum omnium títulos
    gerat, non immeritô Deorum omnium Ma tris nomen eft confecuta. Mul
    ta nobis de Iíidis rebus geftis in regno, de legibus ftatutis , de eius apo-
    theofi, de myftica fignificatione fabularum ei affichrum , fed quonurrb
    vbique de eain hoc opere pafsim dabitur dicendi materia, fingula fuis lo-
    . .. eis reieriuuimus,

    с A P V T v.

    De Serafide, f¡) Apide ex mente Gr¿corum.

    EA eft Deorum, Dearumque omnium, non tarn re, quam nomine à di-
    uerfis efíe¿tibus.impofito diflferentium fimilitudo, vt vnum aliqaem
    cDijsiDeabulque defignantes, omnes alios veluti concatenates aftlgnaf-
    fevideaniur: id quod &fuperiùs fatis oftendimus , 8c inferius pleniiis ,
    cùm de myftica & allegorica Deorum fignificatione tracbbimus, often-
    demus .
    Quae cum ita fint, Serapis nihil aliud erit, nifí Ofíris ille fubterra-
    Senpi&rinn. neus> quem Plutonem Poeta» appellant ; liberiùsid pronuncio , cùtn nul-

    lus ex antiquis habeam mihi nonaftipulantem.Plutarchus enimeum cum


    j iferorum Deo Plutone pafsim confundit ; Archematue Eubseus praeter
    Scrapim,alium Plutonem non agnofeit, íicut nec líidem praeter Proferpi-
    nam j queis cofenrit Porphyr : vndè & inter ea nomina ,- quae
    Graeci dicunt, reponitur, cuius etiam fymbolum eft,CerScrus ille tríceps»
    d aemon perniciofuTimus,terrae,aquae 8c aëri dominans . Tacitus eum ob
    prae*
    SYNT\ III DE ORIG, IDOLOLAT. iEGYPT. i9S CAP. v.

    praeclarasin re Mçdiça inucntione$,cum v£fculapio cundem quoque affe-


    rit, nonmdej Scrapis enim,quem & Qfiridemfubterraneum , feu Plu-
    tonem, aut Ditem pacrem interpretantur ¿ cum mctallis, lapidrbus , ra-
    dicibus, alijfque fubterraneis diuidjs prsefit, virtutem carum rerum cor
    roborando » certe quiçquid ad valctudi ncm hominum curandam confer-
    re poteft j eius diftributioni & cura? commiflum efle, nemo dubitat ve-
    rcrumi neefine cauü ftatua ipfius ex omnibus mineralibus ideó confiara
    cernebatur , vti pauló poft demonßrabimus . Hinc quoque Porphyrius
    apud Eufcbium, non maie malig nor um fpirituum prineipem Serapiderrb Seraph ih,
    effe dicit, §c ex eiufdem Eufebij fentenwa Ioannes Baptifta Leo , Serapin, lua-

    Z\t,prim¡itwfymbola edidijfe, quibus d.tmones expellerentur, docuijfeque, cjud rd~


    tione dœmones aßumßta brutorum figuni infultarent, maxime Vero eum apparere^»
    combus arietjtnu: j vndè & Diodoruè eum cum Amnione eundem effe , &
    cum Dionyfio,ac loue /Egyptio,qui arietinis cornibus referebantur, in- ¡JJ5ÜSL
    digi tare videtur. Denique Heraclides^onticusoraculunbquod Serapidis
    fuit celeberrimum , Plutonis fuiife feribit., cuidam enim Regi ALgypti
    confulenti, quifn^rn fc effet bcatior, itarefppndifíe fertur^

    ; ' Vr'wçipio Deus efty tum Verhum, bis Spiritus Уна eßs 1 *■
    Congenita hat tria fwt-, cmxtla.bœc tendmtia in vnum . ; ? . r

    , Ruffintis alios Serapidem Iouemputare dicit ; eo quod capiti mo-


    dius fuperpoficus oftendat , eum menfuri, modioque omnia modera- Statu Scr«-
    fi,vel viçammortalibus frugum largirate praebrrc; vel Nili virtutem eum pld',•

    etiam alios putare,cuiusopibus,&fœcunditatej£gyptus pafeatur. Plutär-


    chu? iterum cum Diodoro cum alio inloco, Dcum effe dicit, totius Vni- -
    uerfimotus Authorem, Graeca verba illius funt : .
    К vçpàrtty V ifi <9^я ^ v&tà^ > KJH 1$ rito т8 гэ-а/т@* ара Kmriv . v «:
    Subiungit aucem,Sacerdotesidem fenfiffe^ui Apin & Ofiridem eundem
    afferçbant . №i$ inquit, docentes, Jpir» e^e animant Oßridis. Cui congruit
    oraculum à Seraphe Nicocreonti Çypriorum Regi datum, cum fie dicit:

    * ' fefi'dtful sreAçHiri 3? <^'«*т' с* tù&iet MÍrrei»


    O'fifia, Ji тиАем^в{ * Ла/лфроу <fsl@* »itAj'ew .
    • ' Sum ÎDeuSy inquit, talis ad difcendum,qualem<srego dic* -, /

    Cœlcfiis ornatus caput , "Venter Vero mar»,


    Terra autem mihi pedes ргл/lat, at awes in athert funt >
    V Oculuffe emmus fylendens lucidum lumen SoHs.

    Quae verba fane ad inflar «дефвл^&м* effe poflunt , omnium eorum ,


    qua; de Serapide hucufque diximus , adeôque facile cum Pane confundí- ..
    turi cùm facillimè explicent, qua rajtione tanta nominum impofitio . .
    vni Deaftro quadrarc valeant> diim capite Iouem, ventre Neptunum ,
    terra Plutonem, Ditem Diony finm,aliaque ftygia Numina ; auribusMer^
    В b » curium,
    cap. v. l96 OEDIPf jEGYPTíACI TEMPLVM ISIACVM

    OrigoSerapu curium, Apollinem oculis luculenter referat . Reftat vt de origine Sera-


    d,s* pidis »liquid dicanms¿mqua affignanda, magnam quoque inter Authores

    diuerfitatemreperio . Cornelius Tacitus Serapidis imaginem,a Ptolomaeo


    Lago per íomnium monito* px Ponto Alexandriam addu&am, &in tem
    plo magnificentifllmè eius nomini confecrato,ait7collócatam rPlutarchus
    tamen in hiftoria variare videtur . Euftathius cumTaCito conuenit, qui
    & Ptolomasum ex daemonis apparitione monirum fcribit -, quod eft con
    tra Gorionidefli, qui multo ante témpora Ptolomaci Lagi , Serapidis fi-
    muhchrum in ^gypto fuiffe afferit : nam & Rege iEgyptiorum Nc&ane-
    bo fugâ elapfoyiÈgyptij dicuntur Serapidis oraculum confuluiflfe, verba
    abides. Gorionidisfunt: *v *

    idco'i оггтпзучл '•otao dVjé Vk wV»i arroma ij?fi3 Ъ omfcln СТПКО ^N1

    : oaVon aw&art imVxafn nwa-ip i^aV чпр^ lrtar^ доетко


    Viri vero jEgypty cum vidtjfent Regem eorum nullibi compárete , abierünt adfi-
    rnulachrum Serapidis, obtulerunt facrificia <sr Viclimas, interrogantes de Rege
    eorum NeSlanebo Ire Cum vero Neótanebus,quemadmodum fuprà often-
    dimus, Sy nchronus fuerit Dario & Àrtaxerxi, queîs pofterior multo Pto-
    lomaeus Lagusj verifimile eft,fub eo Serapidem non primùm in^Egyptum
    tranflatum i fed multo ante ibi cultum fuiffe ; alij porro, S tatuam Sera
    pidis , è Seleucia vrbe Syria; , non ex Ponto afportatam vdlunt ¡ alij non
    Alexandria, fed Memphi collocatam arbitrantur. Nymphodorus» Apim
    Taurum mortuum in Soro, quod latine arcam dicimus, pofituffl,Sorapinb
    primo, ас deindè Serapim appcllatum fuiffe con tendi t , quae refpondent
    etymo ¿£gyptiacó, nam vtin Supplemento oftendimus, SwçaV'
    ftamjeVbouem fignificat, vt ex Thefauro linguae iEgyptiaca? patet • San-
    s.Aut*nj.ii ôue Auguftinus verô, His, mqmt, temporibus Rex jirchiuorum Jpsnauibus
    4$ tiuit-uti. tranfueclus in AZgyptum cum ibi mor turn fuijfety fatlus efl Apis, omnium maxi-

    mus JBgyptiorum Dens . Ex quo patet Apidem & Serapidem pafsîm,fiçuti


    hicjita apud alios etiam Authores confundí ; cur autem Apis poft mortem
    Serapis fit appellatus, Varro docet. Quia area, inquit , in qua poßtHs erat ,
    Gracefeu JEg)ptkcè dicitur fce#ç, Vndè it&wiçjquafi Arca jipis , deindè Упа Ii-
    teramutAtaii&Trvidiclus eil i Ule autem (Bos, quem pené attonitd Generationen
    Mgyptus in eius honorem alebat, non Snràpis}fëd Apis voeahttitur , quoniam eum~>
    fine arca Viuum Venerabatur . Suidas verô profequens hiftoriam, ait, Serapi-
    dem,Theophilo Epifcopo Älexandrino Theodofijinagni tempore fubla-
    tum, aliquoslouem feuOfirim, alios Nilum dixiffe, iuxtà illud Martiani
    Capellse in philologia fua : • .
    Te Serapin Nilits , Memphis miratur Ofirim ;
    Nilum autem dictum,, eô quod modium haberetincapite,&«r?fciw»
    id eft, cubitum feu menfuram aqua; ; quo quidam habitu in varijs hinc
    inde Mufaeis Romanis conipicitur. Abenephius Suidae , & R. Abenezrae»
    senpiranon. а^Кяцс confentiens dicit, Iofephum ob ^gyptumàfameliberatam, feu
    nu"'iucÊ* °^ ^omn4 ^e ^еРсст vaccis interpretationem , a pofteris Apim diâunu>
    %0 Dte verba eius Arabicè fie fonant :
    SYNT. ItU DE ORIG. IDÖLOLÄT. Л-GYPT; i97 cap. v.

    Et dixit loßpb Pharaoniy conjUiu'.u me fuper' tbefaur um ierra , .¡uoniam fi-


    ¿elis ego cußos erox iST conîtituit вит Rex fuper omnia repoßtaria ttrra , ç«p fa*
    Bus eiï Iofeph quaß Rex (otitis Mgypti, Vacauerunt ewnApis. Verum ahj Apis quist
    dicunt, tefte Suuja, Apim höminemsfuifle beatum K8c Regem in Memphi
    ciu^uteiEgypti, qui façla fame^/£gyptijstex prorgijsJVultatjbus nutri-
    menta prxbuërit J eövero defuncto templum comutueruht ,Tn quo Bos
    nutriebatu^fymbolumgerens agriculturas , & quafdam habens coloria
    notas; eft autem in lingua iEgyptiaca Apis rfihil aliud nifi Bos . Quae om
    nia abHébraèis & Chriftianis interpft^us^feptyeradaptantu^quem &
    ad condendumtrumcntum prodigiofas^as'byr^idum moles in nunc fi-
    nem exftruxiffe Genebrardus vultrÓtr^á^s&Martíanusarbitranrur,no-
    men Serapis hilaritatem,&lxtitiam ügmRtátt'útgypihca lingua, & pro-
    indc hilaría feíta ¿Egipcios appellare 2*^«,' eôquod communi vrbiurrb 2aJ^»
    plaufu & tripudio peragerentur ; fed & Щ4&*гк quidam Serapis, à fSSSfc!
    Seraphim deducere conantur i dicuntenim fimulachrum Serapidis fuif- ficet- *"."\'
    fe ad {imilitudinem Seraphinorum, quös in templo pofuiûe Salomonen^
    legimu$)äonftructum jfed hoc nosipfofumconietluris relinquimus. The-, .'7'\.'.!?V
    raphim quoque idola Laban Serapides fuifTefufe demonftrabitur in Pan-
    theo Hebracorum cap.deTheraphim . Nobis quoque non diíplicet Yar- p 4

    ronis, Plutarchi, Luciani,aliorumque opinio, qute Serapidem ab arca bo-


    tiinamfpeciem referente, in quam Ofiridem agricultura; inuentorem Геи Й"Га«»ю
    Apiro quod nomen v£gyptiacâ linguâ bouem (ignificare diximus J poil Bol,i*•

    »iórtetnconLe£tum>&ab ífidediuinis primùm honoribusculcum, fie ap-


    pellatum exifttmatj eft.enioi haec1 &hiftoriae, StTtraditionibus ^gyptio-
    rumcoBgruentior . Çceteîùmquâratione Apis>Serapis,Epaphus,r>ufiris,,
    Ofiris, inter fe concilientur,quouè tempore prima boui ni cultus funda
    menta iafta fint, diximus in Syntagmate primo > capi te de Regibus >tgy-
    pti)3,Dynaftia раДогиш. Reftatiam> vt de imagine Serapidis aliquid
    etiam dicamus. Mactobius in Saturnalibus : CaUtbumy inquitx eins capiti F¡gur4Sera.
    aßngunty fimulachrum fignum trieipitis animantis .adiungunt ; quad expri^ p'dif •
    mit medio, eodemque maxima captte Leonis effigiem . In dextra parte caput canis*
    oritur manfuetd facie^pars verolaua ceruicisy rapacis tupi capitefinitur, enfque-»\
    formas animahum Draco conntflityVoluminefuo capite redeunte ad Dei dexteram, \
    qua compejeitur monïlrum . Qui folem hinc inrerpretantur,èx capite Leo- ¡
    ftiSjtempusprxfens indicari volunt: quod eins conditio inter praEteri-í
    tumfuturumquea&u prasfenti valida fitferuenfque? practeritum ex lupij
    capite conijciunt,quod animal íitoppidó obIiuiofum,obliuio autem. de j
    prseterito eft j futurum ex adblandientis canis effigie,quod eft indicium 1
    fpei, qua? nobis femperadblanditur; fpes vero femper de futuro eft. {
    Quid vero ferpens fibi velitr Cyrillus manifeftat : Temporis , înquit , fi ;
    gnumferpentempingunty ea quod in longitudtnem porrigitur r multa, compli- \
    catur ipirisy quafunt multa dierum annorumqueferies^ taciéeq, projfcrpit s nuUo\
    сdito slrepitUy iuxta ilkd Maroms : ' [
    cap. v. i5>8 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    « "J '■ : Atyut in (c Jua per ïefiigix Ubitw mm w .


    Et al terms non incelebris. , ;
    Labitur occulté , fallit$ volubilis atás .

    SÉ RÂP1 DI S

    MACROBIANA DESCRIPTIO.

    Explicatio fymbolorum
    Serapidis ,

    A Calathus,fcecunditas
    TypusSeripj-
    denicpbyfi. Nili .
    cè expofit'us , В Nuditas iuuenilis,reflo-
    ad alios fen-
    fut anagogi. jrefcentiam poftexun- |
    eos» cthicos,
    myft icos, pa- dantionem Nili notât.
    ,ti analogía a»,
    pliçari pot cít С Menfura incremento-
    rum Nili .
    D Temporis Author Sera-
    pis .
    В Tempus prasteritum .
    F Praifens per cañero ad-
    blandientcm .
    G Futurum per 1цршгь
    obliuiofum.
    H Temporum iùcceffio .
    M Solis motus per humi-
    dum.
    SYNT. III. DE ORia IDOLOLAT. iEGYPTV t99 cap.v/

    • ; VerùiR ea quoque caufaeffepotcfl mpprefíae cauda? , quod tempus


    aut à prseccrito, aut àpr«efenti,aut à futuro confideretur ,• quae omnia in-
    •certa nobis fu nt j pra:teritum fiqurdem intueri minime, ñeque mento
    quidem concipere poilu mus ; futurum longe minus, quod nondum (it ,
    ¿C . finis eius ptorfùs incognitus j praefens vero cùm fit inftabile , velociiTi-
    snèquc tranfeurrat, vix perçipi potefi;. Sed hoc potiùs Gra;coram,quain
    Л-gyptiorum figmentum eft ¿ vndè nos bac delcriptione derelictâ , qua» -
    proprie eius imago fuerit, ferutemur . Serapim fpiritum feu harmoniarru л[
    Mundi interpretantes i£gyptij, fimulachrum eius ex omnibus Mundi re
    bus conftituebant. Erat autan fimulachrum tam grande , vt vtrin.quo
    Alexandrini templi latera contingeret,de quo fie BeroaIdu-4 in Apuleium'.
    jipud Alexandriam templumfuit Serapidis operefornicario conßrutlum^ mira jjjjjjijj
    arte vifindum: in quo ßmulachrumVeiita erat Vaftum , Vtdextra Тпшякражш-
    tem, alterum l<eua perïlringeret : quod ex omnibus metallorum ligwrumqxe gê-
    neribus compofitumferebatur. Erat etiam dolo ç^» arte compoßta feneHellay abor-
    tuSolis itaaptata, vt radins folaris pgr earn dtreclus , os cr labra Serapidis illu-
    ílraret,ita Vt infecíante populo, ofculo falutatm à Sole videretur . Meminic ha-
    ius Straprei templi Ammianus quoque. iiftr, inquit, accedunt aitis fujfulta hmmunus
    Vefligys ttmpla , inter qua eminet Serapœum > quod lieh minuatur exil: täte Veг-
    borumy atrtjs tarnen columnartjs, amplißmis , <¿sr spirantihusfignorum figmentisy&
    reliqua operum magnitudiney ita eït ornatumy Vt poß Capitoliumy quo fe Veneraba I t -W i
    Us Roma in atemum attolltty nihil orbis terrarum ambitiofius cernat . Cur au-
    tem ab Aigyptijs perpetua coníHtuti?Qne, feruattim fit, vt nunquamSa- £usrefaat¡arni
    dis
    tur ni templa, aut Serapidis intra oppida aclniitterent,caufa erat : vt ve- ««p'a extra
    Juti peruigiles>& exeubitores Deos extra poma»rium>& in fuburbijs fedes vrbem'

    habere iinerent, tanquam iilorum numine &fauore validis ftpti praeßdijs


    forent j proque aris foeifque, acDeorum templis , & folo in quo nati ef-
    fentt excubaren t, illorumque minifterio & opera ab hoftili ineurfu & clanr
    i I
    deítinis infidijs fe tutos adnotarent.

    BOuem verô, quem A^n^'feg^ptij appellant, ficPlinius deferibie : WWw'


    (Bos* inqui t, ab ^gypAjfitj/fitPfi Vice cultm Jpis Vocatury ac candicanti defcrl*

    macula in dextro laterey ac cor$tbus Lun* м&ЩЯчфие crefeentis inßgnibus,no-


    dum fub lingua habet , quem Caj\thatum appellant. Hunc (Bouem eexfis Vit*, an nis
    tranfaclis ( vitra quos nefas3$ eum viuerc) merfum in Sacerdotum fonte ene-
    cant ; interim luclu ahum, quemfubßituanty qmßturiy dorne inueniant » derafts
    capitibus lugent, inuentus deduc'ttur à Sacerdotibus Memphim ; ßtnt delubr.a ei
    geminäy quœ Voç<tnt t balamos ¡auguria popuíorum f alterum intraße latum eßi, ins
    altero ominofum portendit : G{eJ}>onfapriuatis datye manibus confulentiun\ '^цЬщт
    capiendo ; Germmci Ca/aris manum auerfitus efi, non ita multo poil extM&i ~ Germanici
    Cottera fieretus cum feproripitin cœtus,fuwmotoflrepitu liclorwh ,grexq. inm'tonS!
    rum comitaturycarmen in eius honorem decantantium einteiligere videtur, 0?;ddo- t«Apw.
    rari Velle ; higreges repente 1утрЫй futura pr&ciwnt FœmÉatbos eißiöel In
    anno
    cap. v¡ zoo OEDIPI £GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM.
    i
    anno ostenditurffuis <¿r ipfa infignibus ; qnanquam alijs femperfa eodem die ir in
    veniri ват > extinguique tradant > Mempbi *fl locus à Ni lo , quern à figura Vo-
    cant pbialam, omnibus ibi amis auream pateram argenteamque mergentes , diebus
    anos habent natales Apis,feptem nimirum ; mirumqs eft, neminem per eos à Croco-
    dilis attingi : oíiauo pofl boram dieijextamy reâire bellum feritatem . Hace feré
    Plinij verbis recenfuimus .
    cerimou« Diodorus Siculus : jEgyptios mortuo Ap'h wagHificeqJepulto, quarereptr
    quific¡«KÍn" Sacerd°tes *à*d muneris deítinatos alium vitulum fimúem prtori : quo invento pth
    pulи s luSlumfinit ; Sacerdotes,quibus ea imminet curatfrimitm m сmitatem "Hi-
    Ii Vitulum perductinty in qua cum 40. diebus nutriunt , deifidè in nauim conte-
    сЧат, habitacttlum aureum habentemy vitroducèntesy £5° in Memphim, Vt Deum^t
    ducentes in* Vtilcani fano collocant . His diebus, inqui t,ßU mulier es laurunu»
    vident, reliquo tempore eius factem vidert probibentur ; caufam vero bonis tanto
    studio culti danteam, quod Anima Ofiridis in- eum tranjmigrâr'tt primo , deineeps
    ^Йа1 ad posleres transfuga . Ali) vero Ofiride à Typhorje interfe&o, Apim fe-
    dçtatur. runt eius membra collecta in bouem ligneum corio bouis albo circumte-
    &um conieeifle» ideoque ciuitatcm Buiïridem > vti in praecedenti Synta-
    gmate meminimus,appellatam . Porro Apis>Herodoto tefte, ab /Egyptijs,
    à Graséis Êpaphus appellatus,ab ^Eliano dicitur magnus & pollens, ab an-
    tiquis ex vacca, quae fulgure afflata coneepiflet, proereatus . Habet verô
    Alii defcri-
    v*4o Apidis . Apis haec íígna . Joto corpore efi niger , in fronte Habens candoremjvgur& qua-
    dratdy in tergo ejfigiem aquiU, tantharwn in palato, dupltces in cauda pilos , ita^
    Herodotus in tertio; fed Aegyptij, tefte Aeliano,hifcè non aflentiuntur :
    nam 29. notas huic boui facro aptas, & confentancas, tot nimirüm, quot
    dies menfisLunaris period i cus dies, attribuunt, eumque fíe pafsim cxpri-
    munt, vt ex Bembina tabula patet ,

    F1GVRA API DIS

    E TABVLA BEMBINA.

    Ex Herodoto , Pfinio 3
    ■ Diodoro. "„

    Cornua Lunas.
    In palato cantharus .
    Figura T. in fronte.
    Quadratnm cando-
    rem in peclore .
    Lunse fplendor &
    motits.
    Figura aquilas in dorfo.

    Vari*-
    SYNTYIIL DE ORIG. IDOLOLATR, \£GYPT\
    201 CÄP.V.
    VariegatuS Apis, varia faciès r .
    Lu nje.
    <Perîapta feu fafcinum.
    Symbolum cœli.

    • 1,1 11

    : . . - Pufo}
    BarbaráMempbitem plangere dotla
    bouem , Tibull.
    Et cornes in pompa corriger Apis erat.
    Ouid.
    - - autquofegurgiteNili
    Mergat adoraras trepidts paîloribus
    jipis. Statius.

    Pomponius Mela Apidem populorum omnium , & potiflîmûm Aegy-


    ptiorum Numen ш>!Воиет ejje nigrum certis maculis infignem , diuinitus <?
    cœkïli igne conccptum, cauda linguale dijfimilem, alijs rarb ilium najcis пес coût* Noneo¡tu
    pecttdisyßdfulgure conceptum : denique quo najatur ^genti maximum feñ.um-» fedf"ll™arft-'
    ejfe. Epiphanius recitar, Cambyfem ^Ochum Perfaruin Reges , ob vel
    peicuííum, vel interfeettim facrum Bouem teineritatis poenas dediflo :
    quôApidem vulneraran proprio gladió léefus calamitofa morte interijt,
    alter non abfimili fine decedens; vterque, Herodoto teíte,vItionis diuinae
    ob irreuerentiam erga Déos corr^miflam, exemplum extitit.

    Porro notandum,duos fuifle Boues Aegyptijsfacros,vnus Memphi- Sg^prij"!


    tis, de quo iamdiximus ; alter Heliopolitanis Mneuis nomine, qui fepto bcn,<
    quodam nutriebatur, cuius Ammiamis Marcellinus meminit . Inter ani
    ridia ab antiquis confecrata, Mneuis ( Гецм&тъдчкщ Neumis) jipis repO'
    mntur • Mneuis quidem Soli, Apis У>его Lutu dedicatus . Cui >£lianus íubferi-
    bit dicens,£í VeneriVranme ïaccamJacram cuíloditam in (Prrfetlura Hermo-
    pelitana . Qualia vero Mneuis Solaris, ApisLunaris in Aftronomicis my-
    fteria indicárint, in Obelifco Pamphilio dicium eft . Vnum hic praeterirc
    nonpoffumaduerfionedigntim,nempèhunc Bouiscultum , feuvt melius Vndevitu!¡
    dicam, hancpaftoAaf^«* deteftabilem, ita animis hominum fuifle infitarrb , g' us inde-
    vt eleclus etiam à Deo populus huiufmodi bruti cultus contagione infe- "°*
    ¿tus, eis aras exftruere, ас libamina oíFerre non fit verecundatus . Nanb
    V t re&è Pereri us : Viderat fuperflitiofa gens Hebr&a,Âîgyptiorum in Ъои'и dil
    ti: folennitates, dum in JEgypto commoransjjs adhuc commi/ceretur , vidit cau-
    fam tanti cultus, nimirum bonorum terrenorum indè redundantiam ; quart dù»i->
    duriora in dtfertoJubirent ; eos fibiJubito Deos>qui inopue remediari pqffentäqua
    les ipß cum Aeg^pttjs Ápides exifiimabant , afernere . Sed de hoc pofieà iru
    Ifuhiftaui* Hebraeorum . Emanauit ftupidi Dei huius cultus non ad Ifraeli-
    tas ioliim/ed Sc in viciniores paulatim regiones diffufus,totum Orienten»
    peruafit: teftantur id fatisperfarum, Aflyriorum , Gymnoiophiftarunb,

    Сс alia-
    CAP. Vi, OEDTPI AEGYPTI АСГ TEMPLVM ISIAC VM

    aliarumque gentium, nefcioquid bouinum affecbntiaNumina > quae 'Га-»


    coecos mortalium ánimos opplcuére, vt maior adhucOrientis pars etiam
    poftfalutis & veritatis jeternae aduentum, hoc improbo cultu corrupta,,
    videatur. Nam 8c jn Regno Mogorum, Bengala, Sumatra; Maldiuis,alijf-
    que maris tra&ibus, huiufmodi Apides pafsim adhuc erebos videas ; eo-
    Rijieuia eee- que deuenerunt fuperfbtionis, vtdecefluius quifpiamex hac vita,bonam
    darum?10" Mortem non Ге fortiturum exiftimet, qui caudam vaccae non ftringendo ,
    deceíTerit . Quae omnia tradit loan. Maraccius Societ. noftrae Indiaruiib
    procurator ш>ЪЯн, in relatione de rebus Indicis; fed de his fatis,fuperquej
    nunc ad alia,

    С A P V T VI.

    De Ammonc feu loue lAegypûo.

    Dlueríitatem nominum Deorum abeuentis diuerfis exortam /ficuti


    alia omnia Deorum nomina, fie etiam Apis, & Hammon iàtis fu-
    perque oftendunt -, qui quidem nihil aliud funt reipfa, quam Ofiris feu
    Charnus, qui diuinitatem affcctans,incantationibus & praeftigijs in varias
    fefe animalium formas, potiffimum autem inBouis & Arietis transforman*
    do, vti in praecedentibus probauinifus -, ab iEgyptijs rei nouitate attoni-
    tis Apis feuBos, àLybibus vero Hammon à nomine Chami , à quo погь
    multum difcrepat, appellatus eft ; fiç fentiunt poft Bcrofum , Genebrar-
    duSjPererius, 8c Cornelius commentarijs in Genefín. Graeci vero Ham-
    monis nomen ab arena, quod Стгесе ¿V^<Sb ^'с^иг> deriuant, quod 8c Pli-
    fim, i, i*t niusjnnuit i cùm de Ammoniaco ira ícribit : Ergo £itbio(>i<efitiiefta Ajfri-
    ça, ammàniaci laçhrymam ßillat inarenisßtis> inde etiam nomine Ammonis ora-
    culo^ \uxta\qwdgignitur arbor . Cui confentit Sext. Pomp, qui ita ícribit :
    wS°£m Hamnt0 cognominatus, quia in arena putatur inventus ; cut cornua affiguntur
    arietis à genere pecoris, inter quod inuentus eß . Ali) quoque ex Arabum Sco-
    la eum di&um efle volunt à vocabulo Arábico Hammel, quaíi dicas,
    arietem • Sed quoniam certiora dicere videntur Aegyptij , qua; ipfi tra-
    ¿ant, etiam afFeramus : Amun, aiunt, louts eil nomen ; quod etiam Plu-
    tarebu« notât in libro de Ofiride, 8c Ifide ; Scnotatlamblichus , hoc no
    men Amun in v£gyptia lingiia nil aliud iignificare, nifi vim quandanu
    Amun ne Numinis, arcanas jatentium rationum vires in lucem agentem . Cui con-
    meocjuid? gruitaflertioManethonis, eô nomine arcanum, occultumque fignificari
    tradentis; Heçataeus verô vocem fuifle,ait, Deum inuocantium ; eaque->
    vti folebantjCÙm praecipuè incognitum arcanumque vocabant, qua ra-
    tione factum eß,vtDeum illum fummum rerum conditorem,vti abditum
    arcanumqueea voce Ammun appellarent,quod & hieroglyphicis literis,
    eâ, qua: fequitur, ratione, exprimebant, quarum interpretado fequitur.
    Vnde & primi ./Egyptij eum per figuram aliquam incognitam,vmbilicum,
    aut nefcioquid circulare, am fphaericum afTe&amen^vti in libro tertio fu
    ie probabimus, referebant .
    SYNT.III. DE ORIG. IDOLQLATR. &GYPT. 203 cap.iv.

    \Amun latent ium-x rat1 onum arcanas


    yires in lu- сет agens
    rjfgathoàAmoYLs
    Element i hutnidi
    çep caloris mundani , quo generaciones
    rerum per afienfim defcenfum^ perpe-
    tub promo- nentur.

    Diodorus Siculus Ammonem Regem ЬуЫге prodidit, qui Rhrearrb


    Cœli filiam duxerit vxorenb & Amalthaeam adamârit , filiumque ex ea_,
    Dionyfiuro fuftulerit, & quae apud ipfum cœtera leguntur . Hyginius ve
    ro iîc fabulam narrât ex Hermippo . Quo tempore Liber Africam oppugna- fS.'JJf'
    writ y dèuenijfe cum exercitu ineum locum , qui propter mulcttudinem pulueris Ari,s-

    'Jimmodes efl appellatus : itaque cùm in maximum periculum deuenißet ,* quod


    iter ntcejjanofaceré Ytdebatur, accept eo,Vt aqua maxima penuria effet; quo ft*
    Ho exenttus ad defeSlionem maximam Venire cogebatur 3 qui quid agerent dàm p.*
    togitant: jtries quidamfortuito ad milites eorum errans peruenitj quos cum Tridifi
    fet,fugdfbi prœfidium parauit » Milites autem etfipuluere, <¿? <cflu preß, arietcm
    fequi caperunt, У/que ad eum locum, qui Iouis jímmonis templo poiteà conßituto
    eß appellatus . Quo cum pernenijfent , Artetem nufquam inuenire potuerunt ; fed
    quo a magis erat optandum,maguam acpix coptam eu in loco natlifont}corporibuJque
    recuperatis, Libero ßatim renunciarunt, qui gauifus ,adeosfines exercitum duxit,
    'Ф* Iouis Jimmonis templum cum Arietinis cormbus ßmulachro faclo conßituit ;
    jirtetem interfyderàfigumuit, ita Vf citm Sol in eiusfueritfigno, omnia nafientia-»
    recrearentur, quœ Veris tempore fiunt,I:ac re maxime, quod illius fugâ Liber re-
    creauit exercitum . (Prœtereà duodeeim ßgnorum prineipem voluit cjfe , quod Ule
    vptimus exercitui fuerit dutlor . Sed & Leo, qui res >£gyptias conferipfüt Extmtus
    de Ammonis ilmulachro ait : Cùm Liber Aïgyptum, reltquos fines regno te- ^^¿^
    Tieret, <? omnia primm hominibm oßendijfe diceretur ; Ammonem quendam ex
    Africa Уeniffe,<? pecoris multitudinem ad Liberum adduxiJfe,quofaaliih &>eius
    gratia Vteretur, & aliquid primus inueniffe diceretur . Itaq.pro beneficio ei Li
    ber agrum dediße extßimatur , qui eß contra Tbebas JEgyptwii? qui fimulachra
    faciunt Ammonis, cum capite cornuto inßituunt , Vi homines memoria teneant ,
    eum primum pecus oßendijfe . Qui autem Libero fiaclum "voluerunt ajfignare—, ,
    quod non petierit ab Ammone,fed\ltro ad eum fit addutlus > fimulachra ei cornuta
    faciunt, jirietem memoria caufie inter (iderafixum dicunt . Herodotus libio ИеГ»Аши
    fecundo ait, quod ïuppitercùm nollet abHerculecerni,ab eo tarnen ex.
    oratus, ideommentus eft, vt ampuratoarietis capite , pellequç villofa_>,
    quam ill i detraxerat,indutusi fefe itaHerculi oftenderet, atque indè fa
    ctum, vt ^gyptíjlouis fimulachrumarietiná facie confingerent,& ab Ae-
    gyptijs^rnmonios^aiunt, accepifle . Ab alijs Ammon traditur in bello
    Ce г galea
    cap. vi. го4 OEDIPI ¿EGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    galea vfus eííc, cuius infignefuericarietis; vndè & fabula orta fit i funt
    qui ipiirni tradant, cornua in vtroque tempore paruula habuifle, ac pro-
    ptereàDionyfium ipfius Ammonis filium eodem fuiffe afpe&u; cognomi-
    natus eft ôc eâdem ratione *«еУ&Ф»§@', hoc eft , corniger -, vndè Pheftus

    Poéta Grascus.

    0 Lybiœ Vates exaudí corniger Ammony îuppter .

    »rennt, Sic & Lucanus cornigerum appellauit, &Statius . Fuerunt , qui Ammo-
    Étatim. ncm,Arietem Frixi , & Helles putarent, vtPherecides prodidit . Eufta-
    h reíy de s.
    iußatbiHt. thius in Dionyfiumde fitu Orbis, confimilia Herodoto fcribit . Seruius
    Grammaticus,ideó eum ariecinó capite ait confingi,quod eius effent inuo»
    lutarefponfa.Hebraeus ScriptorR. Iofeph Ben Gorion ei attribuic cornua
    bouina,& barbam caninam, facie пес îuuenem, пес fenem, rectum ftatu-
    râ. Cum enim Olympias vxor Philippi Macedonum defideraret vidcre
    Deum ilium , cuius congreíTu eíTet genitura filium, quemadmodum ei
    Neclanebus prxdixerat ; fie eum Neclanebus defcribit :
    рюгр ъ iVwan nttfxnVmrt nimVart jo nnx \s ynwrjp) пЛк noioi
    чокпч : «^тюк Van *pry*» kWivVh nimVaV "jü'wj^ pcfrt^ Mitt nshoi
    dü"3 jKipji : pmn рок mVxn ioe> -idíOI : nan noi ttrn сгпЬкп Kin roVort
    : Kï:r \э imiici innon •'jyiirt noxm : vVy a'oytfjn Va -iryi pin1 кш **л nr

    tronp irtîfoni linn «Vi ipr xV nnipa чю*з .одмт mrt mmW mVx ioíoi

    IS rtcniUet
    h 4. Hoc eft : Et dixit ad Degmarn NiElanehm : fcias quon Vnus de maioribits Dys, de
    quibics tibi dixiy amplexabttur te, tpfe quttret te , С adiuuabit te in omnibus y
    quœ dcfidcrcis . Et dixit (í(eginai quts eß iße Dem , «У qu& forma tim ? ÜT di
    xit, nomen Uli Veo eß Amnionfortist Vocatur hoc nomine, quia ipfe confirmât
    С adiuuat omnes confidentes m eum . St dixit illa : Oïïende mihi federn ,
    Ammonis
    figura. figuram eius, qui Venin 5 ist ille dixit ad earn : Vir eß reclus ßatura,non fenexy
    пес iuuenisy er in fronte eius cornuayßcut cornua bouis, barba eius ßcut barba
    çan'tSy fs ex illo nafeetur tibifilius .
    Alexander Ferunt, Alexandrum cum intellexiflct Perfeum, & Herculem ad
    magnum adit
    Ammonis Ammonis oraculum afcendifíe,&ipfum eó afeendere voluifibi cceterum
    Oraculum.
    cum ineumbente validiiis aultro repulfus fuifiet ,diùque per arenas erraf
    fet, tandem duobus coruis iter commonftrantibus ad deirinatum locunb
    perueniife Iouifque Sacerdotem Regi blandientem, eum Ammonis fi
    lium vocafle; 8c ambitiofum Regem hâc compcllatione ita fuifle deie-
    ebtum, vt poileà non aliter, quam Ammonis filius & dici , & haberi vo-
    Alexander
    ambit vocari luerit. Quod Olympias mater admodum œgrè culiffe memoratun cuius
    Ammonis
    filius. extac apud Gellium epiftolaad filium de hoc argumento Í crip ta, vt ne-»
    pergerct, ipfam lunoni inuifam reddere . Cur autem Olympias asgrè fer
    re potuerit banc Alexandri compellationem, facile ex fuperiùs Gorioni-
    dis citatis verbis liquebit j erat enim Alexander films Ni&anebi , qui
    Olympiadem fub aflumpta figura Ammonis compreíferat j vndè mérito
    fibi timebat Iunonem coniugem Hammonis Iouie, fub cuius figura falto &;
    per dolum malignura fuerat vitiata. Sed vt eo reuertamur, vndè digre Ш
    lumus;

    .1
    SYNT.IH. DE ORIG. IDOLOLAT. #GYPT; zoS cap.vl

    fumus ; Formam Ammonis quadrate figure fuiíTe Paufanias teftatur iit, P**fs*u,¡»
    Arcadicis, & Arietinis cornibus infignem ; alij per Arietem integrum* , Arf*die"-
    ill) arietinâ pelle indmum, vti in fequcnti figura apparec .

    [A Amnion
    arietinis
    cornibu».
    В Micracus.
    jC Tetrago-
    nus Her
    mes.
    |D Pellis.
    E Inflar vm
    bilici pin-
    gebatur.
    |F Integro
    ariete re-
    ferebatur
    G Pelle feu
    exuuijs
    arietis .
    Ы Eciníta-
    tura ho
    minis ex
    tendereis
    man иль
    addandú
    parati.

    V,tofan¡«i in-
    htcnditiH
    «те/ ^wf*a Ttfáyam - Eft autem ante áomum einsfitum Ammonis fimuLacbrum,
    quod eadem qu& Herma quadratifigura r Arietts tornua capite prafert; efi çp>
    jípoilinisfimulachrum eodem quo quadrati Herma opificio elaboratumxpauxillum
    deftendentibus Dijfife oîlendunt è quadratis lapidibusyErgat<e , id efi > operary co
    gnomento . Minerua inter eos Ergane Agyieus (quaíl compitalitium dicas)
    Apollo. Alij porro donanteum praeter cornuaarietina , vefte adhuc lani-
    tia, vti Martianus Capella : jimmon, inquit, apparuit cum arietinis cornibus
    & Vefiimento Ianitio,ac fitient 'tbusfontis Vndam exhibuit . Sidonius quoquo
    ei mitrara tribuit, vt in Hendecafyllabo ad Feliccm :

    Non
    cap. vi, 2.9$ OEDIPÏ JEGYPTIACr THMPLVM ШАСУМ "~

    ♦ Non hic Cwiphtus canetur Arrimonas


    Mitratum caput eleuans arenis ,

    Ali) eins fimulachrum fuiffe manibus répandis & ingentis ftaturae ; & \ru
    fimbus orarum, autin vijs publicis collocatum, cuiulinodi ftatuas pafsîrru
    Hermas vocant ; Meminit huiufmodi idolorum Geographiae Arabics
    Author verbis fenuentibus :

    ¿5 J*j£ u^j J*»l* u^f^^b \¿> 1Л5>5>Д

    » l £»w J-==L^¿\"*-f¿ j«>Ià^V| UJl¿> (J\ U>,>X> О-* le**


    Ф X ■ àIà jy>¿\\ (J^a fW^? цД>^Ч£>*$ <j»dV$

    Hoc eft ad ver bu m : Incipit hoc clima primàm ex parte Oçcidentaliyà ma-
    ri Occidentali^ quod appellatur mare objeurum feutenebrofum><?' illtid eslmar&s ,
    de quo non Jcitur quid poß ipfim, funt in eo infuL bonitatis ( intellige fortu
    na cas ) ab his infulis incipit Ptohmaus longitudimm ciuitatumi memorant
    autem in hifcè infulis idola quœdam effe ex lapide fabricata, & longitttdo Vniujcu-
    yfi ex jjs centum cubitorum efl, arfupra Vnumquodque horum figura , feu aliud
    a!gitóuPr°" fimulachrum ex œre>mAnibus répandis ,feu retrotortis ; Dicunt autem huiufmodi
    idola fix effe ; Уni ex ijs in manu Vas quoddam habens oras acummW т пето
    feit quicquam de habitattonibus , qu¿ funt poß diñas ínfulas . ha&enus A rabs .
    Certè huiufmodi Ammonis ftatuas nonLybicam tanrùm,fed & totam Afri
    cain, & Ínfulas Oceani ei circumfufi peruaíííTe, hiftoria Indica abunde te-
    ftatur , im qua non infrequenter huiufmodi fimulachrorum mentiofit;
    quod & yííthiops quidem de fimilibus à me confultus affirmât , dum fie
    iErhioprcè feribit, verba latinis literis exhibeo,cum chara&eres >£thiopi-
    Verba/£thio ci deíueri-nt. ; Afma íalacha amneia chama afabe lacha vehutat imlachta_i
    achzia , baEtiupia taamzu be afma abahinhe tadamaru maíla achzab
    vamgobramu tainaharu vagabra imlachta vafagadu bagolfa. vaamalcha-
    tihomu baamfala lahamu , vacharugata, vachalabata , varaafu bazu-
    non baEtiupia baBarnagafch baraas anbas, vacharugata famahotnu,
    Aniun , vaalaba lach afma Salumun vaZaba } vatafazumu baalimlach-
    ta>Amun, varachufata medor Etiopia bamogbihomu .
    .\ • Hoc eft : Quoniam à me petijHi tibi dicere altquid de Bjs ¿Ztlñopum. Лто-

    neris quod Patres noftriQ fie enimjegiturin noftris Annalibus ) cum gent'tli-
    bu paganis paß im commifcerentur, inceperunt difiere opera eorum ; isr fece-
    runt ftbt Veos priuatosy is* adorauerunt eos> fculpturam manu hominis perfeclarn •
    Brant autem idola eorum ad fimilitudinem animalium^ yitutiy arietis , canis , alio-
    rumqie • Et ego adhuc multa in ^Ethiopia in ßarnagafcb huiufmodi Vidi ; erant
    autem magna ex parte referentia caput 'Leonis Arietïs ; nomen eorum , Amu-
    fia \ £<F dicitur a prœdecefforibus nbßris^quod Salomon I? Sabaquoque in ijs pr&-
    uaricatifunt ; zsrprodierunt ab antiquis Magis JEgypti . Huic confentiunt Pi-
    gafeuae, Hondij, Mercatoris,aliorumque omnium prope,quiiEthiopiam
    hoc
    SYNT.Iir. DE ORia IDOLOLATR. .EGYPT. го7 ' cap.vii.

    hoc feculo defcripfêre, relaciones, qui & circa partes Cyrenaicas plurima Ammoni,
    adhuc monumenta antiquorum Deorum videri tradunt;ad quae veluti ad !„1"юРи
    oracuTain neceifitatibus refugerent, refponfa accepturidc iuturisrerum ",dentur-
    cuentibus Aethiopes . Quae apprimè concordant cum ijs, quœ hucuíquc
    de Ammonis fímulachro diximus : Fuit enim illud oraculum vnum è uia-
    ximis , antiquitfimis, & famofiffimis, qua; vnquam fuerunt ; cuius ori-
    ginem tradcns Herodotus : H^ec, induit, Tbebis è Sacerdotibus audiui ; An-
    tißites Dodonœorum aiunt , geminas Thebis yEgypttjs columbas mgras aduolauifi
    fe, Vtramqtte nigram, imam qutdemin Lybiam, alteram ad ipfios > quœ fago inß- DuïCoium--
    dens, humana Voce elocuta fit, eo loci Iouis oraculum condi deberé , & fe interpre- JJjJj¿
    tatos effie, quod ipfis annunciaretur idcße diuinitus, <jrobidß ita fecijfe. Eam-» rum.
    Vero, аил ad Lybios abijjfiet columbam, iußffe tilos ,Vt Jmmonis oraculum}con-
    âerent, quod isr ipfum Iouis eil. Locus vero huius Celebris Ammonis à Stra- cdebréfL'
    bone defcribitur . Fuit quoque, inquit , Vitra Cyrtnem in extimo finu apud ¡£™nAjJ™°¡
    Garmantes, louts Ammonis augufttßmum tsr antiquiflimum oraculum in Vaflis *-уъ,х-
    folttudinibus <sr campis torridis ,ftccitate ïlerili ас nudo fiólo ; ad quod Sole exu-
    renté, aflufragrantijfimo per immenfits arenarum moles, VaBamq, planitiem calore
    O* fitt infieîlam, Vix iter cuiquam tolerabilefuit ; fiquidem Ventus eas peut flu-
    flus nunc hue, nunc illuc agitare, £5° campos Veluti maria infestare folet ¿ nubes
    enim pulueres Vehit ipfœdâ tempeflate Vexat ; poñ qua, nemus frequentifyluâ , ^jjPJj*
    cleafa proceris arboribusj fontibufife pafsim manant ibи s amœnum,in medijs are- monis.
    MS* & fitu árido, baudplus quadraginta ßadiorumyoraculi fepta claudebat , vitra
    "Vero late defería ^egio, Vefiigio humano inaccejfia ; circà vero Ammontj pafslnt-»
    loca ¡ncolunt . Ipfie Vero Ammon h'trúno capite <& pelle amitlus , multis cœrimo-
    njji colebatur . Hunc Sacerdotes) cùm refj>onfa petunt j durato nauigio VeBare >
    <? patrium carmen cantare , eoq¡ propitiato , petentibus reíponja dare ßlebant ;
    qua non Verbis , fed nutu, fignififefubobfeuris ab Ammone edebantur . ¿¡>uod qu'i
    dem ad tantamateflatis faîtigium, Vt illuc poíl Cambjfem , Alexandrum Macedo-
    nem per ingentes aflús penetraße,miraculo fiuerit . Multa mihi hic dicenda fo
    rent de facrifici js, & myfteriofis A&ionibus , cœrimoni jfque , queîs Am-
    monemillum fuum Arietinum colebant > fed quia illa omnia alijs locis
    referuauimus ; ad alia traebnda ftylum conuertamus .

    CAPVT VIL

    De Çanopis, Horo, Harpocrate, A4ithra,aüjfquc^>


    AegyfHorum Numtnibus .

    С ANOPVS.

    CAnopusiuxtà Plutarchum, GubernatorfeuTemonarius fuit Ofiri-


    disnauis, quamGreci Argos vocant . Imperatorem, inquit, nomi-
    nant Ofirin, isr Gubernatorem Canopum, cum quo ßella idem nomen habeat i ir
    nauim, quae Argo dicitur Gracts, inter fidera relatam, in honorem nauis Ofiridis ,
    nonproculab Orione & caneferri. Eft autem Canopus ftella primae magni-
    ? . tudinis
    CAP.vii. 2o8 OEDIPI ^GYPTTACI TEMPLVM ISIACVM

    n:U6.\tA%. tudinis, omnium fixarum maxima &fulgidiffima> tefte Plinio , vbi vocat
    Canopum aftrum ingens & clarurti . Europaeis aucem eft incognitum ob
    Cínopus vicinitatem, quam habet ad polum antarticum . In infula Iihodo in Ale-
    Europatis in« * i Г .. _
    uifimfidus. ridiano conftitutum,horizontem rädere videturi Yerba Plinij lunt: Aec
    Canopum cernit Italia . Campus quartamferè partem figni Vnius, fuprn termnu»
    eminere Alexandria intuentibus Videtur . Eadem à Rhodo terram quodammoda
    ipfam Uringere . Ali) volunt Canopum fuiffe Menelai cuiufdam fupremi
    NaSS» Grarcorum Archiftrategi Nauclerumj hunc cum ab expugnatione Tro-
    Menehi. jana> vnà cum Helena in patrios Lares remearec ¿ cafii in vnumde Nili

    brachijs ventorü Ímpetu conie&um incidiíTe i exfceníione vero in par-


    uam quandamei vicinam infulam,ferpentibus , alijfque venenofis beílijs
    caaopus mor refer tam faââ ; Ganopus nefcio, quo cafu ab Hämorrhoide virulento
    5¿rpeBt* ferpente morfus, breui poft ibidem extin&us eft . Menelaus itaque cùm

    eum íummo amore profequeretur, acerbèque cafum viri calamitofunb


    ferret, fepulchro eodem in loco magnificentiffimè exftru&o, fummis eum
    honoribus afTecit. Ciuitatem quoque eius nomine infignitam,iuxtà oítium
    Nili, quod eius nomine Canopicum pofteá appellatum fuie, aedificauic :
    quam pofteà Alexander Magnus ita ampl iauic, vt vnam quaft vrbem,cum
    vicina Pelina conftituere videretur . De quoVirgilius ; .

    v,т*я"í^' Nam qua Pellei gens fortunata Canopi

    jíceolit effufo ßagnantem flumine Nilum .

    Stroit. 17.J strabo quoq; inter alia , peculiare huius facit mentíonem, yerba eius funt.

    Jib Alexandria terreßri itinere izo. îladtjs diflat CanoPus,fie diSlayàCanopo Me'
    nelaiduSlore ibidem morfu ferpentis extinclo. Cornelius Tacitus, Germanica
    CorneiTMti' Caefaris euntis in ifcgyptumad antiquitatesperluftrandas,recenfens iter,
    tus ¡nGtrm. haïe dicit inter cœtera : TStilo fubuebebatur orfa ab oppido Canopo ; condidere^»
    Çif»r„. ^ Spartaniy oh fepultum ibi Retlorem Nauis Çanopurn ; qua tempeflate Menelaus

    Gr&ciam repetens , diuerfus ad mare, terramg. Lybiam delatns . Hunc itaquo


    Canopum, fiue is Ofiridis,íiue Menelai Nauclerus extiterit , certè maxi-
    mam fuperftitioix gentifabularum> & commentorum materiam prjebuif-
    fe, apparet ex actonita illa veneratione, & fedulo ftolidoque , quo еипъ
    nullo non tempore profecuti funt, cultu i qui eo excreuiti vt poftOfiri-
    dem, Serapidem,& Ifidem,NauclerusCanopus,etiam inter maxima Ae-
    gyptiorumNuminafuerit relatus . Colebatur autem potiflimùm in ea vr-
    p*S°«iebiîs. be, quam in eius honorem extruxerat Menelaus, & à nomine eiusCano-
    pus dicebatur ; in qua templum quoque magnificum ei dedicatum con-
    fpiciebatur . Erat quoque, tefte Clemente, hoc in loco Scholatotius Ae-
    AUxlTdrié gypti celebérrima , fons &origo omnisTheoIogiae Aegyptiacae; doce-
    ßrom»t. bantur hic litera; facrae, quas и&умцпщ vocantj Sacerdotes initiabanturj
    myfteria facra nullo loco accuratiùs tradebantur, acproindè ab omni ho-
    idoiacano. minum genere , maxime a Graecis frequenrabatur . Idola verô Canopi ,
    figucïcorû Яиге c°lebant Aegyptij, erant forma nunc Hydrias , turbinara iuperficie->

    inbafm euntis, nunc nueri reticulata vefte inuoluti ; nunc Herrn« for;
    ma ,
    SYMMfî! ЬЁ ORIG. ifaÖLOLATR: ÂGYPT. ±69 cap. vu

    ma, omnibus rtameVi in hoc cónuenientibus, vt in turbinataro fuperficietn


    definerënt . Origincm verô cultus horumidolorum Canopicorú Suidas,
    & RuffinusjÄckaat, ijfdem penè verbis, quae funt : Ferunt aliquando Chai- s£*espvirh-
    dtîosignefhy qu^nfipfiNuminis loco adorábante circumferentesycum omnium pro- R *#*./. it.
    uinciarum tfys babuiße confliclum; quofcilicet, qui vicijfeh hic effe Deus ab omni- E" '

    bus credere(ur. 'ЩЩиагит propincïarum Dtj aris^ aurib argent ifo (tut ligni,
    Vel la^iàis i Vèl ex quacunque materia conftabantjquœ per ignem proculdubio cor-
    rumpèretuY j ex quo fiebat, Vt ignis locis omnibus principatum teneret . ( Qu33
    orrjniapulchre èxhibentur in gemma quadani, vtfequicur, exMuièeo Ste-

    V> Chaldaei :
    Te arwç чягалтыу tffi Qtiïv

    iEgvptij :
    To" ù'eTû)£ жита* ®гт
    N/xwîVj .

    phanonij olim extrada.) Нлссит audijfet Canopi Sacerdos , callidum quid-


    àam excogitauit . Hydritt fierifilent in Jfgypti partibus 'fiSliles indique crebris Origo cufcui
    Canopici.
    ?ninutis foraminibus patuU'y qutbus aqua túrbida defudans defœcatur,àc per-
    uta redditur . Harum 'ûie Vnam cera foraminibus obturatis , defuper etiam Va-
    rys ioloribus pitlam <sr aquis plenamyVtT>eum ííatuit,^ amputatü ex fimulachro
    Veteri caputу quod Menelaieffe dicebatw 3defuper pofitum diligenter adaptauit .
    jidjunt pofl b<tc Chaldœi, itur in confliftum, circa Hjdriam ignis extinguitur ; Sa-
    cerdotts fraude , Çampus Cbaldœorum Deorum viSlor oñenditur ; Vndè ipfifm Ca
    nopifimulacbrum, pedibus perexiguis3 ac vix comparentibus; attraclo collo , <&*
    ' quafifugillatoy Ventre túmido in modum hydri* cum dorjo aqualiter terete forma-
    tur. Cui fidem faciunt antiquiffimae Stature in Romanis Gazophylacijs
    adhuc fuperftites, quarum figurae & myfteria fufe fuo loco cnucleabun-
    tur ; Sequens vero Statua conftans mannore albo ex Gimeliarchio Domi-
    niGerardi Reinft, Senatoris & Scabini Amftelaedamenfis , ab eruditiffimo
    BerthodoNihufiomihi tranfmiflà, fub alia forma exhibetur»

    Dd Hanc
    cap/vil г ib OBDIPI JEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM «

    Pars anterior ► Pars pofterior >

    Per appofitum itaque hoc loco vas, nil aliud intelligetur , nifí vrna
    Canopicafeu Niliaca,quàm myfticam quandam informam,forma2Numi-
    nis Canopici conuenientem, ad myfteria, quibus di&um húmida: íubftan-
    tiae prxfídem fignabant, infirmando, data opera adaptant, vti túmipía
    Canopi figura eidem inferta,tum hieroglyphicorum inferiptioquam to
    mo III« interpretati fumus, fatis, fuperque docet.
    Et tametfi paulo ante recitatam hiftoriam Goropius Becanus
    tanquam fabulofam,nulloque veri tatis fundamento nixam fine vlla caula
    ridcat . Ego tarnen quantum ex obferuatione variorum colligere licuir,
    banc hiftoriam Canopicis my fterijs maxime congruam inueni , quicquid
    dicat GoropiuSjÇÙm vel ipfa vaforum formate ratio illa colendi,eam qua-
    fi tacite aíTerere videantur . Cùm eniin eó honore Aegyptij, Niü aquas
    profecuti í7nt, quale decere videbatur Deum tanta beneficia praeftantem ;
    NiiumDeue certè verifimile eft, vnumquemque Aegyptiorum in domo fuá faltem va-
    feulum aliquod habuifle, quo exceptas facri Nili aquas veneraretur j ea-
    que vafeula fuifle tam vfitata, vt ex hacoccafíone in facrorum fymbolo-
    rum

    ■
    SYNT.IIL DE ORIG. IDOLOLAT. jEGYPT. ил с ар. vu

    fum numerum etiam fuerint relata ; nam tria vafcula Nili fymbolumfuif-
    jc fuprà diximus . Habitis itaque vafisjnihil faciliùs fuit,quam accedente
    dolo,& aiiutiaSacerdotura Canopicorum,aqueum illumDeaftrû fuum eâ,
    quâ citauimuscallidâinuentionc fuper alios Deos extollere , & victorem canopimui.
    faceré omnium; imô Abenephius Arabs luculenter docet/idolaCanopica, ümen,n,efc
    quae in multas mammas protuberantia efformabant , myfticis rarionibus
    ideo fie difpofuifle, vt intro receptis aquisper vberarefufis,eum infinua-
    rent, qui veluti vberibus quibufdam omnia nutriret ; verba eius Arabicè
    iic íonant : ' .6.-'

    Et babent ipfiidolum quoddam Canapis nomine , <sr ф m moäun V ijis tu-


    tnidum, quando aquis plenumfueritt aqua per vbera , quœ in eo effinxerunt , re-
    furuiitur^ zsr indteatur eo fluxu, procerus natura omnia nutrientis . Fuifle autem
    Canopos olim mulfis vberibus effiâos,teftatur nummus antiquusex Ga-
    iophylacioFrancifci Menedrij/m quoCanopus apparet, mammis turgi.
    dus, & reticulato indutus tegumento > cuius imagi-
    nem praeoculis habeto.
    Certellisiitamultimammea, quam in praeceden-
    tibasexplicauimus,quceq; in pluribus locis Romee vi- Canopus
    fitur, nihil aliud referre videcur, nifi Canopum ali- mammatus-
    quem CimiYitet fut<T9<l¿i'xt feu mammatum ; cum ei to
    nus Canopi deicriptio facillimè aecommodari poffit.
    IN^ Nam vt Canopus in turbinatam Fuperfîciem définit ,
    vberibus turnet, varijs pi&uris hierogly phicis forin-
    fecui exomatur. Ica Iiis habita fu о proximè accedit adCanopica.*
    invftcHa ; In nullo denique difFerunt, nifi quod hie , Graecorum fue-
    rit frgmentum i alter Canopus, inquam, Aegyptiorum ¿ perhanc, ma
    gnait» illam omnium matrém j per ilium, magnum ilium omnia nutrien-
    tern Occanum,quem &Nilum dicunt, indigitantes. Eftenim Canopus
    idem apud Aegyptios Nümen,qtfold apud Grascos Neptunus,feu Tcthys. Canepuf
    primum afíerit Abenephius Arabs hifeé verbis : SÍ cptB"

    % $ i i ú ■■ ,í , Lu— —^7 fc*


    , :.jvEt adombant eum ( fubintellige Canopum) leluti-Numen, quod рглр-
    det mari)flwninibuS)Ç9*Ûiù' humid* nat»r<e,&> Vocauerunt eum nomine flumintS)
    ЪЫит. Hoc ita fe habere montrant plunma humoris lymbola, vti junt,
    cymbia, fitulae, pixidcs, hydrix,aliaque vaía in hierogly phicis pafsim oc-
    eurrentia; quae alteri quam Oíiridi, in quantum Nilus eft , nequáquam
    affi&a funt . Exiftimabanc enim vÉgyptij omnium corporcarum rerum
    efíentias in humore confiftere» in qua opinione Thaies quoque Milefius
    fuifle legirúr ; qui aquam primum rerum principi um eííe puta uit , aequo
    ex ea omnia Mundi clementa>iprumq; Mund um, ас ea,qux in cogignun-
    tur. exiliere i vt proindè mirûm non fit , cosNilum, vei sitas venam , 8c
    «- fil D d 2 omnis
    1

    cap. vil г, i OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    omnis boni fcaturiginem, tantô honore profecutos fuiíTe . Vocauerun¡t


    autem idola huiufmodi Canopos ab Oíiridis Temonario , qui cum alter
    quafi Neptunusmari dominarctur,&in hu midis infuper vitam ageret ,*fa-
    cilè poft mortem cum Ofiride , cuius miniiler erat, confufus,à gente Гц.
    perftitiofa diuinos honores meruit.

    HARPOCR.ATES.
    \

    Dupüclí ge. SVnt autem duplicis generis Canopi, quorum ill i , qui figuram eius ]
    n cris Canopi,
    quern fuprà litera В fignauímus, referunt, teñe Goropio , in Scholis
    4Lgyptiorum ponebantur,vnà cumHarpocrate, per hunc infinuantes,itu-
    diofos literarum filentij obferuantes effe deberé i per ilium iymbolice to-
    tum id , quod homo ab infantia vfque ad extremam iènectutem debeat
    Crop. 1. 8. faceré, indicabant j verba Goropij Becanifunt: Hie Canopus baud aliter
    in fiholis JEgyptiomm pingebatur, quam Harpocrates ; er w hie Deus paulatina
    ex hominum ignorantiaeuaßt, ita Ó* Qampm in errorum materiam tra&usyvarias
    Vulgo prAuit fabulas . Hi ne ego arbitror, Laurent ium Pignorium virum
    cœteroquin omni antiquitatis genere eximiè verfatú , huius tarnen gene
    ris Canoposjcum Harpocräte feu Oro Iíldis filijs,confundendi occafionem
    accepifle, non alia de caufa,quim íimilitudine idolorum deceptum.Cœ-
    tcrùm Canopos abHarpocratis ítatuis maxime diuerfos eíTe, exfequenti-
    bus patebit . Pingebantur enim varijs modis Harpocratis ftatua: , non fe«
    cùs ac Canopi > ita tarnen, vt Harpocrates omnes,á Canopis in eo diftin-
    guerentur, quod hi craffioribus ventribus tumidijin turbinatam deiníu-
    perficiem deíínerent, vti ex imaginibus eorumfuprà reíatis liquet;illi ve
    ro inflar imberbb pucri,& nudi,aut fuper lotú
    reíidentis , vt hic; femper digito prementis la
    bra, aut etiá infantis fafeijs inuoluci, vti ex ap-
    poíltis hic imaginibus apparet , efformarentur .
    Verùm Çanopicarum imaginum typum jvido
    III. Tomo, iuxtàomnem diueríltatem exhibí-
    tum . ,
    Fuit autem Harpocrates Deus filen ti j apud
    ^gyptiorin fu mm a veneratione : ita vt nun^
    quam ab Ofiride , & Ifide abeíTet ; pingebatur
    duplici ratione ; primo imberbis puer,nudus,
    qui d extra indice digito os íignabat, digito fi-
    lentia fuadens . Siniftra vero deórfum extend
    fuftinebat Cornucopias > furfum ad aures per-
    tingens,frugibus refertum, inter quas emirtebat Nux pinea; Dei vero ca¡-
    put mitra redimiri videbatur » quae aliquantum in altum ere&a definebat
    in duas quafi volucres, vti in figura íequenti videbis.
    Altera ratio pingendi non difTerebat à ratione depingendi Canopos,
    puer nimirùm, reticulata veíle indutus, vel potiùs inuolutus fafeijs qui-
    bufdam cum Iituo, gnomone & báculo vpupx capite infignito, vt in fjgu-
    . ^ : -J ra_»
    SYNT. Ш DE ORIG. IDOLOLAT. jEGYPT. 2Г3 cap.vii
    .1
    ra apparet. Fuit verô Harpocrates filius Ofi-
    ridis, &Ifidis, quem Plutarchus fcribit poil fm.í<j
    mortem Ofiridis ex Ifide genitum vnà сиггь ¿'¡¡¡¿f"4'
    Helitomeno,' imbecillemque natum membris
    inferioribus 5 alibi tamen idem Author negat*
    puerum fuiffe imperfeclum,neque aliquod le-
    guminum exiilimandum ; fed Deum iuuenilis
    adhuc, imperfecta?, atq; inarticulatseorationis
    prœfidem & moderatorem ; ex quo digito ori
    adraoto ipfum effingebant , vtpotè filenti) &
    & taciturnitatisfymbolum; huicquoque menfe Mefori,id eft, Auguíto,
    îegumînaofferentcs,itacanere folebantiEgyptij, ' •
    •' ■ ■■ t. ' i ' ■ >.'.".■ •
    Hoc eft: Linguafortuna, lingua dœmon . '." .' i: -

    Natum autemHarpocratem circa Solftitium hybernum,aíic'rit Plutarchus,


    lentibus & frugum primitijs culcum. Sed & Perfeá arborem ei dedicacam,
    quod eius arborisfrondes>lingu<e> fru¿lus autem cordifit fimillimus. Sacra
    porro, quae huic Deo puero in ciuitatc Buco fieri folebant , fane maxime
    ridicula, S- Epiphanius narrât j nam Sacerdotes Шит nutriré íimulabant
    inflar nutricum } in omnibus vercVemplis, vbi colebamr.Ifis, & Serapis ,
    vti fuprà diximus, ílmulachrum erat digito iabris impreffo,quod multi in-
    terpretantur>tacendum cffe,illos'itidem mortales fuiffe • Figmentum hoc
    porro totum >£gyptiacumfuit,'quod digito labris impreffo , filencium ÍÍ-
    gnificaret deDijs imrnortahbus' habendum , in quos ne Heentiofi loquen- ^
    do fimus,à Platoneetjara tnonemur legibus . Alias Harpocracis figillum in *ь > »<
    annulis geftari folitum à veteribus ea de caufa tradic PLinius, vt filentiurru
    de agendis rebus indicarent'i Atogeronae au temí effigies obliga to,obfigna-
    toqúe ore fuit apud Romanos ; vt filentio przetereundum innuerent , irb Cur гимЬь
    cuius tuteia NuaiVnsf vrbs Roma effet, quodmie proprium illr nomen : ob *eñJrop¡Í!a-
    earn nimirùm fuperftitionem , де tutelares Dij facris quibufdam auoca. r*nef"fi«-

    rentur ¡deuoucrenturque . Hint Valerium Sbranum neci tráditúm con- ' 1


    ftat, quod arcanum hoc propalare aufus effet ; Eaque de caufa Plinius de
    Roma loquens ait : Cuius nomen altert dicere^ar cants cceremoniarum nefas ha
    betur . Vide, quae de hiicè alibi vberiùs tracYauimus . ■ «.. s l ■ !. v • • • : ■ : >

    < .. Atqueex hoccapite Har.pocrates quoque ^Egyptiorum in omnibus


    pafsim templis, adytis, facrari js, alijfque locis ponebatur -, filentium in-

    -': r- r.f ■ ^щргетйШш, digito % filent iafuadew- -з jJ ^м


    . .. '.„■.'.->: z i* . viiit •! •..i^bi.q.:;'. з 1-' vivir--. ■ r, ' f'

    Silentiai,inquarn, eorum facroriïm, qu« tufic;p0fagebantur,*arijfque coe-


    remonijs, adiuratione rîœmonum quoque adh^bica , & prouocatione Ge-
    niorum,inftituebantur. Verumj, inquit Martianus jnter ßcrificandum qui* ^f"'™*'
    ■dem puerflabat, ades comprefio digito falutare filentium-commonebat . Et in 7.
    jit tunc oborto terrigenis mujsans tibi puer Ule pieeus^itißus nwwe filent ium~» <
    i.:ï " " Vbi

    N
    CAP, VU Z14 OEDIPÏ jEGYPTIACJ templvm isiacvm

    Vbi notandum piceum illumpuerum fie appellatumà coloracis^gyptijs:


    Amfijtu. ab A ufonio voçatur Sigaleoni Увт т5 c-tydv, &\ к%щ .
    в fit %
    At Ыл Sigdeon ¿íegyptiué ofcuia figet .

    Sed de Harpocrate, eiufque myfterijs, Sc quid filentiurn eius , quid


    fymbola cum quibusdepingitur, quid ftatux eius, 8c amuleta fignificent,
    alibi fufé dicetur .. :: i\
    .
    . H O R V S, . \
    » • •> , ■ * . « »•«•*.
    .... _ , . » . ,
    HOrus 8c Harpocrates apud Authores paftim pro ijfdem fumuotur,
    cum vcerque filentij Deus, ijfdem fymbolis infignicuscomperiatur.
    qui error indè exortus effe videtur .
    Tradunt jfcgyptij Deum>8cHarpocratem dígito ad labia appreffo ,
    coalitoque in lucçm edjtos ; fed qui intencionen! /Egypttorum bene per-
    pendent, facile videbit,Horum çumHarpoçrate confundi necpoffe,nec
    deberi,neç Horum filçntij Deum eífe jçùm y terqueé imagine , & fym
    bolis, & fignirjeacione myfticâ maxime différant , ïmô ijs , qua; vni con-
    gruere nequáquam poíTuntjdiítinguantur ; ilium enim Scriptores vege-
    tum & fanum i bunc debilem & imperfe&um membris ; ilium filentij fua-
    forem, hunc vocis &Muficac maximum commendatorem afferunt; quae
    quantum différant, quis non videt ? Addo Horum Apoll inem paísim ab
    <4gypcijs vocari,quod pluribus oftendit Plutarcbusin Iii 5c Oiiri . Vn-
    M«r#K ^ ¿ e£ nQmmc Sol etiam ab ijfdem vocatus, teftc Macrobio , & Cenfo-
    iníbdu^ riño j â quo& Horae diita; diei partus, & anni témpora . Viderur tarnen
    Plutarchus Horos duos çonftituerc, ppimum quidem antiquiorem, ob te*
    nebras cœcum, qui Arüeris diâus, natus-fecundo die, cùm necdUin Mun-
    : :am v.-.. dus effet perfe&usü fed ScMundt fiihulachrum erat, & effigies quaedam;
    alterum autem Horum perfe&um Se abfblutumicwi35fii»uTachrñ mvrbe
    Gopto tradunifuifle ; quod altera manu Typbonis pudenda c.ontioeret.
    p,»4.i,i.t.%; HunçiDiodoru9 air, Hidisfilium effe, per Tinnum ínfidíasinterfecbobi

    inter aquas repertumj â matee ad vitamrguocatumi ac tandem iramortalU


    tatem çanfçcutumeffe, Hunc etiam Apollineminterpretatur, roedendi-
    que atque diuinandi pjcritiifimum i vndè Sc manaffe videtur Hermionen*
    fium ille cfy®. ApdloiuLeJij Terminorum prasfesj quem^tefte Baufania_» ,
    qlim colcb^nt , - n-; -c'r »:?*,! ''iiúü ^ 1 . -'br t .'. c
    Hori SacerdoreSjfcribit Epiphanius,Sc Harpocratis,capite rafo$}ido¿
    МША*, 'a eorum gèftare, circumeurfantes, &faciem pulticulis oblitos,ea in ebul-
    lientem lebetem demiccere ,&ferre impudenter feruile , aedeteftabilo
    puerile fignum» 8c costera, quae ridet idera D. Scriptor, Sed Sc alta plurà
    de hacHoro Apolline produntur, quae ad оссикаоъесгисп interpretatio-
    nem, & nature. pertinere credebant \ quae lálibi profctemus:j ..hiexmrry
    t fufficiet declaraffe tantàm, Horum Qfiridts & Ifidie£lium allegoricè con?
    fideratum nihil aliud effe? quam ощпе id , quod ex Sole 8c Luna generar

    tur
    SYNT. III. DE ORIG, IDOLOLAT. ^EGYPT. CAP.vii

    gencratur in Mundo i quemadmodum in toto hoc opere pafsim dicetur ;


    quod & imagines eius abunde teítantur» qua? Temper vel fub forma pueri
    ftantis, vel la&entis, velfafcijs veluti inuoluti, indifcretis pedibus effor-
    niabantur y quas tanta in veneratione habebant, vt nulla dqmus, nullum,
    compitum, nullum templum ijs vacuum reperiremr ; has eolio phila&e-
    riorum loco portabanti has, loco Penatura habebant, SçLarium. Hunc
    Horum veluti intercefforem & placatorem apud Ofiridem , Ifidemque
    frequentibus votis , &facrifiçijs interpellabant ; hoc genios Mundi tra
    hi arbitrabantur . Cum itaque imagines,feu idola Hori tantam obtinc-
    rent virtutem, mirùm non eft, Sacerdotes ea tarn ftolidis & ridiculis riti-
    bus,quales erant, ea Nutricum ad iqftar applicare peftori, & Hrnulatala-
    ¿latione reficere, aüjfque, quae pafsîm apud Authores leguntur,cœrerao-
    nijscaílbi deuouere. Idola autem iuxtà cam diuerfitatem, qua hic vi-
    dentur, ab ^gyptijs apparabantur f . • .

    I IMAGINES HORI 1

    Itaque Hori imagines omnes nefcio quid puerile fapiunt j infantes


    funt fafcijs inuolutae,& indifcretis pedibus, quo ftatu Deorum fimulachra
    apud /Egyptios fingi,teftaturHeliodorus ; huiufmodi funtlcuncuhefiâi-
    les A. B. E. quas pafsim in thorace conditorum funerutibex ./Egyptoad
    nos aduecbruroAromatarij reperiunt : vt iufpicari liceat, Herodotuiru
    defuneribus jEgyptiprumloquentem , religione aliquâ impeditum,Ori
    nomen coniultô reticuiffe . Huiusfarinac quoque fuiife Theraphim idola M.tii*tthi{-
    Labani (quae Rachclem patri furatam eiTe faerse pagin« docent)è Rabbi- £%¡u*».
    norum traditionibus alio loco oftendetur . Inuafit & huiufmodi idolola«
    tria quoque Bafilidianorum»feu Gnofticprum impiamScholam : in qua pU 5äüft«
    ceo illo Sigaleone nihil pene erat fancVms huius idola varijsfymbolis & Gnoflicorum
    arithmanticis notis infigniebant i hisadolebant,ab hisrefponfa petebant;
    & fexcentas huiufmodi fuperfti tiones exercebant,qux quia ab Epiphanio
    гесь
    cap. vu z it- OEDTPI AEGYPTíACI TEMPLVM ISIACVM

    rcçitantur, nolo illis repetendjs hie effe longior : hoc vnicum addarib,
    tantam íuifle horum idolorum fimilitudinem,vtvixàCanopi,autHarpo-
    cratis imaginibus diftinguerentur ; qua; & caulam dedit, vt Canopos ,
    Harpocrare?, Horos etfi diuerfiffimos, promifcue tarnen pafsim Aucho-
    resíumerent proijfdemj quae ideo hie repetere placuit,vt fiquandocjue
    apud Authores ea confufa reperias, id idolorum fiuiilitudini afcribas .

    MYTHRAS,

    MYthras feu MytriusPerfis idem eft, quod jEgyptijsOiïris, feu Sol


    primus eorumDeus,vtaitHefychius; quod nomen non malea
    qwdMifrim Mythraim,qui primus fuitvEgyptiorum &Perfarum Rex,&incantationi-
    bus diuinos honores confecutus, Zoroaíler di&us eft ; vti fuprà deduci-
    tur } quamuis alij à vocabulo рь<Р&, quod candefa&um lapidem iignifi-
    cat,id nomen deducantj qua? fignificatio tarnen non multum difcrepat
    à fignificationibus nominis Ofíridis & Zoroaftri: ( quorum illud ignem
    vbiqueardentem, hoc ftellam viuentem , quae omnia Soli optimè con-
    gruunt, fignificat.) Ex quo patet, Mithram,Oiiridem,' Mythraim, Zo*
    FigurtMy; roaftrem eundem eife ; nam Mythras, vtOfthanes, & ab eo La&antius
    thr*. Grammaticusjin antro coIebatur,cuius iimulachrii fingebatur Leonis vul-
    tu,habitu Perfico cum tiara, qui ambabusmanibus.relu&antisbouis cor-
    nua retentaba t; quô iïgnificabatur,Lunam ab eo lumen recipere,cumin-
    cipit ab eius radijs fegregari ; ipfa enim indignata fequi fratrem , occur-
    ritilli, & lumen fubtexit, obfeuratquej ideóque in antro eife dicitur,
    Mythrai Soi quja ecchpfin patitur SoLid eft Mythrasddeo Leonis vultu.quiaSol Leo-
    Leonis vultu, 4 r l ••111 1 J T • I- • о !•
    quid? nem lignum principale habet ; vei quod, vt Leo inter animaha,ita bolm-
    ter fideraexcellit ; Luna verô, quod Tauro pfopiùsadhaereat , vaccâ,/î-
    ue, boue figurabatur; qua: omnia quam fimillimafunt^gyptiorummv-
    fterijs de Ofiride, & lüde, imó eademomnino Statius oftendic cum canit
    in primo Thebaidos :

    ----- feu te rofeum Tîtana vocari


    blMt, I. Tíeb.
    Gentis jichemeniteritu^feu pr<eftat Ofirim.*
    Frugiferum , fen Per/atfub rupibus antri
    Indignata,feaui torquemem cornuaMythram .

    Et Claudianus quoque, cum ita canit :

    - - ' - - - - defixafc bospite puîcbro


    TerßdeSt arcanumfufpirauere calorem ,
    Thuris odoratœ cumuliSy i? mejfe Sab&as
    Vactm conciliant ara penetraltbus igneiru»
    Sacratum rapuere adytis rituq¡ iuttencos,
    Chaldœoßatuere magi : Щх ipfi micantem-*
    Inclín
    SYNT. III. DE ORIG. IDOLOLATR. JEGYPT. zi7 cAp. ViP

    Inclinât dextrd pate ram >Jeeretaj. pellis , ■ .M s \ l¡\<\


    ■: Et "Vaga teïlatur lioluentem ßäera Mythram. '4 ■ ■- ". -ii; :

    Hue alludic quoque fimulachrum iii Villa Ludouiíia 5 8c BurgheHa^ ,


    nee non ad Orientalen! Palatij S.Marci plagam muro ini'ercum , eœterii- •
    que paisîm locis obuium,vbi Mythras Tauri infide'ns proftrati^dorfo, pe*
    ¿rus pugione transfodit . Sol errim Aprili menfe,in figno Tauri confticib
    tus terram tumentem aperic,eiufquc genitalia femina,caloris fui augment
    to producit in propatulum ; in oppoíito vero figno Scorpionis eadem,
    viribus amiffis^in terras penetralia denuo.frigus recondir ; quod Scorpius
    Tauri cefticulos complexus demonörat \ animaba Vero Serpens ;& Caiiis
    íanguinisguttas ex Taurí vulnere lainbentes , nutrimentum terrigcuis
    animantibus conceííum indicant, , vide figuram bicappoíitam

    A 'Signum Tauri in
    Aprili, feu Terra.
    К Mythras, Sol .
    M Vis Solis perierra-
    tiua eliciens geni
    talem humorem.
    N1 Terreítrium ani-
    J» maíium nutfí-
    Oj mentum.
    Q_Vis confortatiuiV»
    Solis.
    R Vis genitalis ab-
    ícondita.
    S Sole in Scorpione-j
    conßitutO)Vis geni
    talis frigore corn-
    prim i tur.
    T Sole in Scorpione
    exiftentejcalor mi-
    nuitui*,vnde corr u-
    ptio.
    X Sole inTaiiro,igneUs|
    Y , calor inualefcit ad
    Z generationem ve-
    getabilium.
    Mythrae quoque huiusStrabo meminit, & Suidas, item Martianus
    Strabe.
    adSolem . Memphis ,inquit,vewraf«r Oßrim, diffona faern Mythram . In Per-
    fidis montibus Zoroailer primus antrum floridum Mythrae dicaflfe fertur zoroafter
    propè fontes : ex quo pofteà manfit religio , vt vbicunq; is colcretur,an- Е™«юУй
    trum, vel fpecus fimiliter eius,tcmpli loco fiatucretur . dlclt*

    ScribitD- Hieronymus ad Athletam. .Ante paueos annos propinquus


    Leiter Gracchus nebilitatem patritiam fonans nomine\ckm prœfeSluram gereret Vr-
    banam^nonne fpecum Mytbr*, £sr qmnia portentofa ßnulacbm Ju'vucrtitt Por-
    E e phv-
    cap. va ; OEDIPI Д GYPTi AC! TEMPLVM ]SIAC VM; ¿

    vorfhyr. phyrius quoque in Commentario antri Nympharurri ex 1 3. OdyiT. Tri-


    mum, inquit, Zoroaßer apud Verfas , Vt nantit , qui Mythrx bißoriam multis
    firípfitune- ïQfortmihut-ftpipfiJfe t radtturMubuius, naturalem Ipehncam mpMximis. Pgrßdis
    rimmMjtbr* mxmttbiu canfetrauit in bowtem гегцтоттит Autboris parcntijj. Mytbr<e,-.yt
    ppfjpektmam qu'idem Mundum ßgnißcaret fabricatum я My thro, ; per aJia. Vero
    quadam vit m congrua interuaihs- diff>ofita, element л <¿¿r plagas MundiJeliwaret .
    Et paulo fioft íubiungit•:■ Mytbf* Vero congruum aßignare locum. adxqnino-
    ff'ta- j <juapropter gladium fe-n arieth, íjuq¿ Martium animal eß, inuebiturq. Tau»
    ro Venéreo, quod fcilicetjVtrTaurus , ßc zr Mytbras gentrationis dominus ßt .
    HaecibtPorphyrius philofopiius. Scribif Origines Adamantius libro iex-
    oritinnLó. to contra Celíiim de My thriacisfacris ; «ipííus Celfi verba afferens in.,
    tmtr»ctif»m ^цпс mDCJurn; • quidèm'Perfirum dißiplina oßendit tsr Mytbr*cfacmtqu<t

    infacris My- fipud bos funt ; Zsr in bis dupTexcircumaclio ße Harum prœtenditur , fixaruní, er-
    ^aioftcMarT rantlHm]uè'> У Per has an\m& tranßtu* ; cuius in ni argumentum feala erigitur
    vit ior, in ea Jcptenecfunt port<e ex plumbo prima,fecunda exßanno; tenia, ex <ere?
    Scaia fepeem è ferro quarta ; quinta è numißnatis corio ; ex argento Jexta ; ex auro demàn-л
    smgnteport; feptima conïlat . Frimam Saturni elfe flatuunt ; plumbo, aflri tarditatçmftgni-
    wwcomM- ficante i 'Уе-netis feenndam, eut ttanni cum íplendorem , tum molliciem éompa-
    raacur. tant. Tertiam louis ,Vt ¿ereií gradibus folidijfimam . Mercury quartana, operwn
    enim omnium negotiorum tolerantißmum , lucraquefaclttantem callidùmfem-
    per eloquentem Mercurium dicunt . Marti* quintam, ob in squale m admislio-
    nem £9° Variam . Sextam Lun*> argenteam . Solis feptimam , qu<t awea ßt per-
    indèatque aîtforum lue imitetur colorem &r cœli. Hase è Celio Origines. Por
    oró àMythraMy thriaca facradicuntur apud Lampridium in vita Comino-
    • di; quae.qualiaeiTent, cum explicare Grinitus fatagat i mihi cauía fuit,
    fmijsí. . ;Vt hiítoriam altiùs multo repeterem : Suidas : Mytbram, inquit, exißimant
    tperße eße £ol¿m, cui (S" multas confecrant hoßitf \ ñeque quifquam eiusfacris ini-
    tiari poteß, nißper quojdamgradus conuitq , qttibus oßendatfe &Janclum eJfe-> ,
    пес perturbationibus affici-. Quorum & Tertullianus meminit, &D-.Grego-
    çrtg.\MzJa», TiusNazianzenus in priore inlulianum Caefarem oratione ; quoin loco,
    '"/con'!»*' Яи1 Grace eius collegit hiftorias : Mytbra^'mquit^ideßy 5о/, cut celebrita-
    mciia: perte- tes ßunt, is imprimís à Chaldedi >cui Veo, qui Volwit iffiticiri, dttodecim contume-
    S^fp'nfa- hjs afficiuntur. > Et per verbera, calorem, frigus,& alia huiufmodi ; vhdè à
    gsnusini- j y keoJogOj inquit, h?ec contumelia vocatür ¿WV&f«W<<j quod feiljeec

    iuíle ea pœnâ afficiuntur, verba haecfunt : Ñeque Mjtbra apud nos crucia-
    tusy £5>° iufta fupphcia bis, qui talibusfacris initiantur , perfuadentur . My thrac
    , meminit, &■ Procopius. H^cigituripfe facra My thriaca eiTe puto , quae

    1 homicidio Commodus Cœfar, vt eft apud Lampridium, polluic . Scribic


    Duris in 7- hift. apud Athenaeum . Perfarum Regibus vno tantùm dio
    P/i'"í''я,' permitt'b vt ebri) fine \ quoMythra^Dco facía fièrent. Eil & apud Dio-

    • nem in hiílor. Tiiidatem Regem Neroni dixifle, íe perinde acMythrarru


    xeitffhtn. eum adoraturum . Xenophon in ceconomico , ita-Çyttrm iurantem indu-
    cit . luro, inquit, tibi, o Ly [ander per Mytbram. quem nos omnium Deonim ma-
    fomrm héttf, xtmum babemus . Diuus etiam bpipnanius contra Marcionemagens : Dt-
    j. í»«-M«r(. inquit, quidam proprius ipforum Voetay Cretenfes fimper mendaces, male Ье
    SYNT. III DE ORIO-IDOLOLAT. jEGYPT. 210 Cwvt
    ■ • , Yil1-
    fit*, yenttes ptgrt : per qua yerba EpimenUem indicate Unteremphilo/ophum , £r
    tempb Mytbr<e,/iue Solu apud Cretenfis Sacerdotem. Haec quidem Epiphanius;
    quibus ex verbis colligimus, non apud Perlas folùm & Chaldaeos ; Ted &
    alibi etiam Mythram cultum fuifle i quin & Myrhrae quoque ternplurrb
    fuifle Alexandria;, & facra fummö cuhu exhibirá i fed de Mythra hase íiif-
    flciant, qui plura de eo defidecat, confulat Obelifcum Pamphilium , vbi
    multa & rara>forfan haud ita pafsim cognica de со inueniet .
    . • •• ' -v

    С AP VT VIII.

    CVmdeOfifide,lfíde,aIijfqueDijsiEgyptiorum hücufque dictum^


    fit,nonnulhque non niíí incidenter de Typhone attigerimus,fcor-
    fïm de eodem hoc loco tractandum duxi . Diodorus è Titanibus Ту- rw-a-'1«

    phonem ortumefle aííerit. Plutarchus cum non aliorum more , fed è la- PtoMf.t*
    tere matris,vuInereadacto proillijlTe i fratremque fuifle Oíiridis, Sc Ifidis » ofrut &
    in libro deOíiri & Ifi fufe tradit. Alij eumcum Nimbrodo,ob vitas, mo- F.bubfana-
    rumque pcrueríiílímorum fimilitudinem, confundunc . Quidam Typho- phoíS. T"

    nem Regcm ^gypti fuifle putant, hominem inhumanum ,ob cuius crude- Typhon¡í
    Jitatem vniuerfa pené -/Egyptus deuaftata* &eucrfa fucrit 5 vocatumau- °»u$-
    tem Ту phonem à Draconis crudeliffima natura $ vel quia more Draconis
    ¿Egypcum popularetur ; aut etiàm,quia è fanguine Draconis & Serpencis
    genicus putarerur ; alij Draconem iníignem fuifle Typhonem comme- Typhon¿
    morant, íic dictum,ob fmgularem veneni efficaciam, qua omnia combu- p«u¿w? -Г
    reretjfacerctquc vt conwaa aíeíceffent . Non deíunr,qui dicine Typho».
    nem terra percuiTa à lu none procreatum , metuque Iouis in rägyptum«
    profugifle, vbicùm «ftum fetre non poíTet , ln Jacum meifum imerrjíTe ;
    <juam tabulam tnulti ad res natura; totam detor-fef unt . Nena > vt, Strabq д^Ц№в.
    tradit. vniueríúrn ttactum à Cumfs i ti Siciliam vfque & jfcrhnam , & infu» ^i***
    lasLiparas & Puteolanum, Neapolitanum, Baianumque agrum , Pjthecu- м« canai«
    fafque infulas^uafdam profundas , & in vnum cocuntes fub fe habere ca- haS,r\nu.n

    cernas, quae in Graeciam quoque porrigcrcrt tur, in quibus multa vis inek SjedeSi.
    fctfulphurea . Idcirco cum ventis fpiraatibus fubterraneis, terras motus
    fièrent fréquentes in ijs locis, & flammarum, feruentiumque aquarurru
    profluuia, ignilque exhalationes , & ciñeres cum fauillis atrociùs emitie
    ren tu г, fabulatr fu nt antiqui ferpentem ill um , flu e yEgypti tyran nn ггь
    perpetuo fuppliciodamnatum, fub ijs locts iacere, qui quoties mouerctur, Typhon rea.
    ignem ас ciñeres eructaret ; & ex commotione JaUmerojrum^Epomaeurrb ?dEü*"
    narum y funt,qui vim ventorum non fubterraneorum quidem ; fed è fubli-
    milocofpirantium efle Typhoriemwedidcrmt , qui &orientis & occi-
    dentis plagam manibus pertingeret, capite fideribus ipfis illato. Sed
    audiamusHefyodum. ^«ру^У
    Verum lfbi Tttanns cœle turbajfet ab alto,
    Iuppiter binegenuit max alma Typbœia tdlm ,
    - ::I Ее 2 Щи-

    •
    caw гг9 OEDIPI uEGYPTIACI TEMPLVM ÍSIACVM

    Poßremttm ex Erebo Penerts dukedine captd', ¡


    . jRTiufрл1тл ad quauis miranda negotia duro
    ЩоЬт ewnt, prompt i % pedes, centum capita otti ;
    FiguraTy- Jßx humeris fieui furgebant toma Draconis
    Ora, fib hm Unguis lambentia çœca trifilcis •

    . Igne corufçabant , ciltjs Jub lumine tetris;


    Qmne caput demùmflammam s~pirabat> <Г igntm
    Omnibus his intrant voces, Variumfcjombant .
    Horrendumf; dabant gemitum,fepe oratonabant ,
    №ftmjnib<*s magnis, Vt fint concurrere Vifa :
    Interdum ingenti Tauri mugiré boat и ,
    Interdptm gemitumfiui dare vifa Leonis,
    r Jnter dnmcjue canum latranturn emittert Voces. / » Г"
    Rurfus ф> horrendumfonitum à radieibus imis,
    Mittebant montes Vmbrofi luce,fid illa, ;
    Denique Vt/apotens nimiumfont ifla propagoy, -, v.m . • .
    jltque viros >fuperofij> Deos viciffetab alto >
    ■■ Ni pater ommpotens bomtnumfator atque Deortim-з í fif
    JEthere det tomtru,atquefrequenttafulmina mittat . ¡ ;I.

    In quibus nihil aliud defcribi tur, nifi, vt ante diximus , ventorutn di-
    uerfae qualitates, & vis quaedara violen ta, elementorum turbatrix,vti pau
    lo poft videbimus ; imô idem indigit'are videtur Apollodorus , cum Jy-
    phonis naturam eifdem pené fymbolis defcnbat, queis Hefiod us . Poll de-
    4г*!Ш*{ pe Ilatos enim, ait, àfuperis Oygantfs , terram longé atrocités mdignatam , Tártaro
    f.i. imrnißam,Typhonem duplici natttrdyhumand fimul atque befit ait conflantem in~>
    Sicilia pcpmße 7 fiquidem Typhon corporis Va]iitatetyr<d>pre cateros omîtes, quos
    terragenuerat, anteallebat \ trat eicrurium tenus, unmenfa bumanœ forme \mOr
    gmtudo, adeo vt omnium montium cacuminibus altior effe Videretur ; cuius etiam
    caputfepènumero aflra pertingebat , SedfSr* eiufdem manuum altera ad Hejperum
    yfque, <Ur altera ad Orienten pertinebat . Ex Ins centum ' Draconum capita enti
    nebant $ in erurthus máximas Viperагцщ fjpiras Ule contiqe bat ; quorum Volumi
    na ad Verùctm ipfum vfque protendebantur ,ел% Vipera mgentemfibdum excifa-
    bant ( Typh<$rin corpus totum eratpennis агсцт datum ; fquaUentes autem è ca-
    fite crines> ex mtntq barba impexd, proJtxdß Venttlabant i igne ocuh emicabant.
    Talis ¡taque tantufjue Typhon çandentefj» catkm lapides iaçulattts, i c^mßihifi-
    mal atque boatuferebatur y magna etiam ex ipfius ore ignis procella deferuebat
    hunç vbi Dt¡ in çœlum profpicimt irrumpentm» acli Ы fugam) m Mgjptum •
    properabanté ybiillwnjnfiquentem Vident , in Variât; .
    animantiumformas jefe qmf¡ue tranfmutabat* ( ...
    :.. t. ¿ т. , Haec Apollodorus. i . j î,-l; :iï itcj. v ."îi l-u
    i í.j. <;;í,i it 1.i . j t:/. »j'W:;»-ííi J»Í<J ..r.;» » >

    Ima-
    SYNT.III. DE OJUG IDOLOLATR. MGYPT. xzi CAPVT
    VIII.

    IMAGO TYPHONIS

    IVXTA APOLLODORVM.

    Interpretatio Ethico-» Interpretatio Pbyfica


    iuxtà Syneßum. iuxtà Plutarchum.

    Imago hominis Ту- A Confiifïoelementorum


    pbouij, in fuprema regione aer is.
    В Ignearum cxhaiationmn
    noxia ris.
    A Confuíio mentis Геи in- С Ardor Martins omnia-*
    J telleOus. adurens. J
    В Altas concupKceatiar.
    P Vis noxia orones Mundi
    С Libido ft lingua virilice- partes peruadens.
    ta. £ Cèlerais ventotum Гу-
    .D Opera mala. piionicor um , . '
    iE Leuitas mea rfti €t ЪЛщ. G Perturbatio acris per
    1 benda oftentatio. noxias v«ntorum quali-
    Jg Hypoerifis. tates .
    I H Inuidrae rabie» per Гм>
    ■ pentes. H Corruptio afrit- ex per- - *
    nitiotu rentorum flati-
    . Ira & fu..,, ... -, I bus.
    y lnconflantu& lubricitasj Fulminis. tonitruunii Si
    mentis» I futguris eius.
    К Monnbus, Be mari ma- !
    ximè dominantи r venct.

    s Л.' Л ' -¿
    .Terribilts poßquam lunonis creuit Alumnus ~. v .
    i Anguimis peàihus» fublimi Venice Ыит~» . . . - . . л
    \\\ 4 4' ï-i Tangebat, corpus plum* anguefque tegebant
    . . Innumeri, plagas ortentis dextera Soli • ,\
    i. ... Cum flaret,plagas, tangebat Uua cadentts,
    i .jit< His centum capita expirant'ut naribus tgnem »
    •л1 i(. . , • . i. j(«fi louem contra , Ыитаие infurgere contra .

    :-1

    Tri-

    ■
    CATVT ггг OEDIPI £GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    VIII.
    Tribuit itaque fibuîoïaântlquitas Typhoni itaturam fidera tingcn-
    щвншси terni quia venri latiflíme vagantur; plura capita illi concefierunt, ob va-
    Тмч*' ЯУ~ r'as ventoram vires -, barba ipfi impexa, & crines fqualidi;quia ventorum

    {5StÍ° v' aèr conturbatur, & malignis rmpreffionibus impletur ; erat flammiuo-
    fkoBis, mus;quia ventorum vi,aèr ípiffior iaepè in flammas exardefcit.vndè ígneos
    enfes, fpicula ígnea» & fulmina aèr vomerc videtur . Corpus erat pennis
    obte&um, ob ventorum celeritatem > circa crura fréquentes viperarunu
    fpirae,propter noxiam vim ventorum,aeris tellurifque corruptricemjocu-
    li ignei,flammarfque ex ore fpirabat ; ob materiam ventorum, quae fit è fic«
    eis calidiíque exhalationibus. Fingitur in montem Caucafum confugifle,
    quia in praecelfis.montibus venti plerumque dominantur .
    Р1ыш,ьш1. Plutarchus quoque Typhonem nrl aliud efle dicit , quam vim íllam
    «noxîuiî* ventorum , qua Nili aqua exficcatur, & íterilitas terrae inducitur . Ali;
    Typhonem, peftiferara acris male afFe£ti,ob nimium calorem , naturanu
    putarunt ; quippè cùm vis calida aeílatis plurimum obfít humanis corpo-
    Typhon?"0 ribus, eaque imbecilliora faciat,ad reliquas temporum mutationes perfe-
    ph/Cce, rendas. Mox cum,recedente Sole per figniferum , aliquantulum ceúat
    ícftus ; magna imbrium arque tonitruorum copia fit ; dùmque per calo
    rem imbrescoire non poííunt , tûm fulmina frequentia cadunt ; quarts
    Iuppiter fulminibus Typhonem primo in ^gypmm fugauit, & inloca.*
    calidiora ad meridiem, deindè fub y£thnam trufit . Dicitur autem , Ty
    phonem, Dijs fugientibus, &in varias fefe formas transformantibus, Io-
    uem ad Caucafum vfqueSyriae montem infecutum fulmine íauciafie ; queís
    nil aliud infínuatur, niíi quod regiones cœli feu aeris, quae fúnt velutiDi;
    quidam (& Numinum, vti Comes ait,habitacula ) Typhoniorum vento
    rum vi varias fufeipientes impreffiones, variafque informas, figurafqqe
    condenfatae ¿ à loue feu Sole, virtute radiorum .aere multiformi difllpatoi
    emundentur, atque Typhone interfecto inpriílinam ferenitatis faciexrb
    reducantur. ' ' \ ' ■ !• • it ; • 1
    Vf/tus dt_, Quidam tota m hanc fabulam ad mores trahere videntur \ vti inte-
    T¡fhlm!''»- gris duobus libris, quos prouidentiara intitulât, facit Sy neiîus > inter cce«
    iVC" tera vero ^c ait : Sed ñeque generi natura flmilis erat Typhon, ñeque ommno alt*
    çui hominis <sr infitmma, neque ipfe erat fibiipfi pmilüifed Varium quoddam та»
    Um j nunc qmdemyidebatwr ejfefigntSjfSp telluris mutile роп^ш\+жШ!цпг л
    fomno recedens, quantum yentri infiruiret, <¿r alia ingereret dormienti tnUrumen»
    tat nunc Vero etiam moderata negligent exbis,qu¿t nectßariafunt natura , ob qu*
    exultabat inconcinnè, i? negotta exhibebat tum <equalib»s,tum maioribus natu
    Jdmirabatur enim robur corporis, Vf рефЯфтит bewm,& ipfi malè vtebatur,
    <¡r fores effringens, glebis impetens,^ß ahem yulnus effet ,aut aliud malum-*

    contemptorem, malorum ftudiofum defcribit, vt Jegenti eajpatebit ; (juod


    faciunt,qui TypKoffçTn^cl^THômincm Ги1ПеТёгосет,асТГгепиигг|,
    qui louem de regno,colleää magna exulum,& inuidorum manu, conatos
    - 1 : fit
    /
    STMT. in. DE ORIG. IDOLOLATR. ÄGYPT. 22$ сдрлх.

    fit dájéerb, Quarê ob potentiam jJJ? Motam cofpus^ribuunt, quod inflam- « тглв.-г.
    maule nonnullosaduerfus louera perfuadendo> Dicunt igncm ex oro:
    j)roflareip|L(um, &neruosIoui concidùTe . Hos jUifuratus eft Mercuriu*
    aclpui reddidit>quoAiam louis orap^ue pofteà* e^oncitiaù.ibnt aaumi il-
    lorum^qui.ilouedefciuerant . Etfimulci hanc quoque ad ánimos ab am- и^ъ^г
    bicióne re^candosj fabulam/effinxefe) qui cùm fignificare velint ,Шапъ Pretati*. , ; ;C
    peflimam omnium propè viUQppagçfè y 6liam.Erebi > &ignem ex oro Arabitioni$
    efflare dixerunt. H^c aducríús Iouem infurgit, quoniam nulla eft reli- malum,
    gionis, nulla humanitatis, nulla iuílitiat cura > ybi pull ulat ambitiofus fu
    ror i quae cum multa babear capiraimultos modos, multas follicitudines,
    multas moleftias eius fígnificarurit;, ;Hune Typhonem, fiue hanc ambi-
    tionem huc illuc fugientemluppiter tardera oprKÍmit>ac Jahe&cbxrquia
    etil cupiditas,aliquandiurationi,fapientÍ£eque refiítat,tamen ab iUadeni-
    que vincitur . Sed ve paucis multa comprehendamus , quicquid vel iru
    morum difciplina vitiomm, corrupí.iím^violentum^ulturnitemeiatium,
    & prasfumptuofum 5 aut in natura; confíq'eratiQne noxium , víalentum,
    pertinâx, lasuuru, aduttiuum, & corrofiuum, omne quod rerum¿m;eritum
    minatur, Typhonis nomine antiqui appellarunt . Vndc & vim quandam
    daemoniacam eum dicebant. Fuit huiuírnodi. Typhon Nimbrop", Efau , тУРьоп«
    Achab, alijque, de quibusfacrae literas jambitionis maneipia, &totius ini-> propr,etateí*

    quitatis officinae;funt& huiufmodi Typhonesin íublunan mundo, noxire


    impresiones , violentas ignium eruptiones, veíiti impetuouY nimia fie-
    citas, fimiliaque fexcenta elementorum portenta. Multa hit mihi dicen-i
    da eflent de ortu Typhonis , de conípirationc in Ofîridem fratrtm ta&a 4 r¡ií •■ » ■
    in diuiílone corporis Ofiridis â Typhone perada de interituTyphonisj
    item, quâ racione haec naturas reruna applicuerint^gyptij j fed quoniam
    tiim in fequentibus,tum, alijs inlocis de hifcè tra&abimus , âd ea confu-
    lenda Lqftoremamandamus » ■ - • • iJiS< ;:<i. -t.:
    5

    . JQ A P V T IX.

    cœrçmonijs $]rmbus i/legyptiorum 3 quos mm infacrtßcijs,


    tum alijs inJoUnWaúbus ob/eruabant . . \)

    OSiris à.Typhonç fratre impio, $c totiusi vt cum Synefio loquar, im-


    probitatis officina, interfectus , deteftandorum facrjficiorumyE-
    gyptijs vfitatorum exordium praspuifle videtur ; quam hiiloriam , сшгъ
    in praecedenti capite omiferimus,hlceDiodqrQ o'qpromptam adducero
    vifumeft. Ofiris itaque Rex^£gypti, cum fapict>tiffimè ^gyptum ad*
    miniftrafficftinmultos annos, eam.fibi apud peines comparauit exiftima*
    tionem,ycptiamdum viuus inter Deos,&NuminA;recenferetur, Typhon
    vero/rabiejac inuidias aeftro pereif us in fratréOfiridera,& odio aduerfus
    ■^igypMo? Í.r.reíonciliabiIi arderet^ «Jftfld hi quidem, & maxime populus
    admira^etur Ofirin^j &.in fermonibuA;^ cantilenis, Sc domi , & incom-
    raunibus jbqrisjbona omnia ipfi vbique отпев peterenr 3- hoc , inquam ,
    gap.dé.: z24 OEDIPI AEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVNT

    Difïïdium furore agitatus Typhon,aiTcrtis fibi in focictatem Ticanibus/celeris futu^


    Typloni? riscomplicibus ; nihil non machinabatur, quo de medio fratrem tolleret,
    eo tandem fraudulenter, & dolofè interempto regnoque adepto ; Ty
    pbon Ofiridis corpus in 2 6. vel vt'alij dicunt, in 14. parteediue&um ,in-
    &ы"тугЬо ter eos, qui feeleris pâf f ieipes, ac facinoris commiiïi confcîj fuerant, fin-
    ifidiseura & gu^s vna corp°ris parte relicta diftribuit . Verum Mis vxor , & praden-
    proiiîdeoti». riffima, & mariti cumprimis amans, feelere cognito, ope filij fui Ori& A-
    nubidis, mortem viri fui vita, Typhoñe,fceIeriíque afleclisinterfeâis, ré-
    gnum recepit . Ifis hifcè peractis de mariti corpore follicita , cum omni
    bus Ofiridis partibus confultô per Ту phoneiri difperfrs,nil praeter puden-
    ißdi« ««¡di- da reperifíet, cupiens incertum efle viri fepulchrum, ab jEgyptijs autem
    & lingulishominibus honori haberi»ex árómatibús , & cera fingulas eas
    partes in for m am hominis viro fimilem cömpofuit . Conuocatis deindc
    iEgypti Sacerdotibusjfingulis dédit Ofiridis îmaginem , aflereHs eis folis
    corpus rllius creditum,atque adiuratts ,Vt nunquam apud fe effe fépul
    chrum Ofiridis vlli panderent, illam in abditis, vt Detím colerenr, eiquo
    animal, quod mallent, dicarentjquod & velutiOfiridem viuum colerent,
    & poft obitum confimili cœremonia,ritibufqueobferuarent y imô vt eos
    maiori beneuolentiâ fibi obftrictos promptiorefque redderet j fingulis
    certos redditûs ad cultum intentum promptiùsexequendum aifignauit ;
    Sacerdotes Ifid is allectj beneficio prâltito, nil non ad honorem Ofiridis,
    cultumque promouendurn rnoliti iunt ; nam & fubito animum ad nouas
    idolorum fabricandorum, colendornmque rationes adiecerunt . Vndè &
    ?¿TmtmÜ' mo<x се^Ъг\а. illa Phallophoria, Pammelia ,Dionyfiá , álijque portentofi
    piotu». facrorum ritus & cœrimonias» de quibus mox dicemus , vti ex equo quo-
    damTroiano,itolidifsimaquefacrificia , ac innumeris plena impietatibus
    prodieruntj quae pofteà non per ¿Egyptum tantùm , fed per vniuerfura»
    Mundum opera dxmonum diíTeminata viguerunt. Ritus verô huiufmo-
    JS0b«Ü di ab Authoribuscommemorantur . Sacerdotes ftatutis anni diebus iib
    iSJ°ri,OC" occultis templi recefsjbus corpus Ofiridis, & idolüm fin gebant habere^

    fepultum, fed ignoto loco hominibus , quem & eoipfo die cum fumma_»
    mœftitiae fignificatione,enormibufquelamentationibüs plangebantj irb
    fïgnumvero luctûs fummi,capitaradebant,percutientes pectora,carnem
    crebro repetitis ictibus tranfuerberabant, veterumque plagarum cicatri-
    saeerdotum ces ( ô cœca mortalium pcôora ! ) fummo doloi is fenfu renouantes , in-
    ******* eidebant-, idque in memoriam Ofiridis adeôpœnitéridâ morte fublati •
    Tranfactisautem pofteertum aliquod dicrum inceruallum, plan&ïbus &
    lamentationibus , veluti diuinitus reperto Ofiridis corpore , de luciu ad
    diííolutiones extremas, de plan&u ad cantus , hymnofque ac gaudia_»
    «acraifiata. tripudiaqj de repente tranfiliebant ; atque hic fuit ricus Ägyptiorum in
    inuentione corporis Ofiridis obferuatus. In líiacis vero facris Sacerdo^
    tes die eius facris peragendis inftituro, ciuitatis plateas oberrantes vaga-
    bantur . Summis gemitibus ac eiulatiombus, mortem Ofiridis in memo
    riam reuocantes plangebant 5 vdftiti longa, eaque lineâ togâ , portabant
    fupra caput ftatuam AnubisKuöeÄKpeA»* iteruuvdextra ramuin de abfy-n
    thio
    SYNT.III. DE ORIG. mOLOLATR; MGYPT. tiS cap.ix:

    thio marino veJpinu j in finiftra fiftrum inftrumentum ionorum & per-


    ftreperum, quo Jbgyptij maxime diebusfeftis vtebantur, vcl ad populum
    jnplanctu contmendum, vel ad Genios malignos auertendos ; figurarib
    porro huiusinftrumenti, alibi depiclam contemplare j quod tibi ex anti-
    quitatum Gazophylacio Clariffimi viri Domini Auguftini Gualdi de-
    prompíimus .
    Porro de hoc fiftro ment ionem fecére Virgilius : v#j«fr*.

    ... * patrio vocat agmina fißro .


    EtOuidius eleg. g.in amor. °****-
    . . . quid nunc JEpyftU pro/uní
    Siílra ?
    Et Mar tialis lib. 1 1 . epig. 1 8. Нтныи.
    Linigeri fugiunt caluij ßßrataque turba .

    Sacerdotes autem fupradióti facrorum peragendorum die, vario habitu


    induti; vagabundique variam fcenam peragebant ; aliqui venatorum ha
    bitu Syluanos; alij fœmineo mundo ornati Muías; alij denique fafci-
    bus, fecuribufque inflrucli geftuofo grefíu Magiftratum rcferebant , fta-
    tuam Ifídiscircumportames. Hos ingens vtriufque fexus hominum fc-
    quebatur multitudo? corymbis, cornucopijs, fpeculis,pe£tinibus,lucernis,
    lampadibusjfimilibufque rebus ad folennitatem diei peragendam,inftru-
    ¿ta. Huius pompas folennitatem, non ita pridem inuenimus in columna
    rotunda incifam, quae fpeóiatur in hortis Mediceis montis Pinciani, è re-
    gione obelifci ibidem ere£ti,vbi in prima figura inftrumentú Muficú por-
    tatur in forraam Pfalterij ; fequitur alius in manu pörtans itatuam Hon i
    Ее alius hune confequens ftatuam Harpocratis & Ibidis . Succedit alius
    Apidis figuram , fœcundum iEgyptiorum Numen fuftentaculo fixunb
    portans . Denique alius fiftro & feriphio inftruclus. Vltimus tanderrb
    orbem manjbus torquens,my fteriofo geftu tandem claudit agmen . Quae
    omnia apud Apuleium,fcitè & eleganteren fua metamorphoû" deícribun- jpuhbiUt
    tur . Vide quoque,quae de myfteriofa hac Ifidis pompa in Obelifco Pam- и"лт'

    philio tradidimus fol. 43 3. Figuras vero in fequenti facie contemplare.


    Porro deteftanda haec ^Lgyptiorum fuperftitio non fuit patrijs con
    tenta fínibus, fed ferpendo pauladm, primó quidem Grarciam 1 tempore^
    vero Syllae Dicbtoris,Romam quoque infecit, ita vt pigeat ,pudeatquo
    jreferre, Romanos rerum Dominos, quibusfeedera , leges & facra exteris
    natiotiibus dare imperium fuit, tarn in hoc turpiter aberraffe , tan toque
    in errore,& in tetra caligine verfatam fuiife viclricem illam gentium, &
    totius dominatricem Orbis, vt ftolida haec & abominanda Ifiacorum facra
    fufcipere non erubuerit. Valerius Maximus feribit, Senatus decreto fae- Sacra Ifiaca
    pè conftitutum , vt Ifiacorum delubra deuaftarentur ; artifices vero ob JJjJgj^
    religionem, ac confuetas reuerentiae refpectum manus non fuifle aufos ad-
    moucre, nifi Paulus v£milius Confuí exemplo praeiens,fecuri primus tem-
    pli portas Ifiaci aperuiífet, & initium ruinas feciflet . Quamuis Tiberius
    quoque Imperator ob abominandam Sacerdotum auaritiam, & fummam
    Ff luxu-
    I

    CAP. IX ггб OEDIPr ÄGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Tiberius ten luxuria infamiam, templa huiufmodi deuaftari curârit, fecuti funt tarnen
    fcS!*** dc* nos> qui facris Ifiacis non modo fauerent ; fed & ipii fua prasfcntia, vt Sue-

    fompa Ifiaca iuxtà Apuletj defcriptionem , ex bonis Mediceis . \


    PARS PRIOR.

    PARS POSTERIOR.

    tonius
    SYNT. III. DE ORIG. IDOLOLAT. jEGYPT. гг7 CAP.ix.

    tonius de Domitiano refert , еа honeftantes, ab inferís reuocata ftabili-


    rent, id quod Lucanus exprubrare videtur Romanis, cum dicit:

    Nos in templa tuam Romana açcepimus lfim-t , гшмт%


    Semicanefque Deos, ßüra mouentia lutlum .

    EtTertulIianus maxime Romanis videturobijcere,fummam Шапъ Т*г'иШлПШ-

    ïeuitatem, ас inconftantiam,in Dijs recipiendis& mutandis, cùm dicit:


    Btiam circa ipfos Deos veîïros , qu& decreuerant patres Veßruijdem Vos obfiquen-
    tijfimi refcidiftts . Liberum patrem cum rnyßertjsfuist qua Confules Renatus Au-
    thoritate, non modo Vrbe,fed <ts1 Vniuerfa Italia eltminauerunty Serapidemççp lß~
    dem Harpocratemcwn fuo Cynocepbalo¡ CapitolioJuo prohibitos inferrijd eîl.
    curia Deorum pulfos i Ptfo <6r Gabinius Confules non etique Chrißianiy euerßs
    et tarn aris eorum abdicauerunt, turpium i? otiofarum fuperßitionum vitia cohi
    bentes •> bis Vos reftitutis fummammaießatem tontuhßis > &c. Refert etiarru

    Filius Spartianus&Eutropius cum Lampridio, Commodum , & Antoni- Commodus


    num Caracallam tanto fuiffe ftudio hifcè facris dcditos , vt ipfimet raíl *^¡g""
    capite cum íiftris ciuitatis vicos &compita>furibundâ quâdam aniini dif- пш Шсо™
    folntione oberrantesjviliffimae turbae mifceri non fint dedignati. De Api-
    de porro, & Serapide iEgyptiorum, eiufque facris ridiculis, ac vanis riti-
    bus in pra:cedentibus capitibus fatis di&um eft ; rcftat,vt aliquid de Phal-
    lophorijs, Pammelijs, ac Dionyfijs, quamuis non nifí valdè fobriè & ieiu- '.'
    ne dicamus . Préeftat enim enormia illa, non facrificia, fed federa ; noib
    cceremonias, fed iniquitates, facra,inquam, ignominioíifíiina, veras Dia-
    boli ad animas in omne vitiorü genus praecipitandas, adinuentiones aeter-
    nis tenebris damnare, quàm illis recitandis caílis auribus officere . Phal-
    Jophoria itaque ab inuentis Oílridis pudendis , cultuque diuino affe&is
    exorra funt,vt paulo ante diximus. Phallus enim priapus dicitur, & ve- QuidPhaUu$
    retrum fignificat ; quare, cum Herodotus ait, in facris Di ony fi; fuiffo JW/a*

    Phallos, priapos intelligimus,hoc eft veretra,qua? ex coIloApidis pendent


    & fupra dorfum eius, quemadmodum ex figura ipfa, quam i'uprà capito
    quarto exhibuimus, apparet. Diodorus in facris ^€gyptiacis, pudendum
    Ofiridis phallumdixit,&in eiusrei memoriam cubitales ftatuae facbe, eo- cubitales
    dem nomine dicebantur ; quss prsecinente tibia circumferebantur. Не- |*™*РЬа110*
    rodotus huiusritum exponit, Melampumque oftenditGrascisid ex^gy-
    pto monftraffe; Lucianus phallos, pro foribus Deae Syriae fuiffe feribit,
    quos ait Dionyfio Nouercx Iunoni pofitos . Alij dicunt cum Stephano :
    ZvÀov awifAtiKtg «Квус*т&Г ак$ mvrwt а/еГо«» . id eft, ligna oblonga , quee in jummo
    pudendorum ßguram referrent j de quibus vide Suidam,& interpretationem
    Ariftophanis in Acharn. aliofque -, atque hinc <d&.q*h*i* ceíebritas & pom-
    pa, quae Dionyfio agebatur, ex phallis di&a eft, tefteHefychio, quae &
    çaAAeAeyubVt Theodoretus& Phornutus aiunt, dicebatur, id eft , dies, 8c Exquibu»
    feriae Priapodicatae ; vndè & phallouitrobuli nuncupati,ex vitro Priapi, mUti
    quamuis etiam ex alia materia fièrent, ex ebure, auro, & íí Dijs placet , è
    ferico & panno lineo, queîs mulieres vtebantur»
    Ff i Ritus
    cap. IX a2g OEDIPI JEGYPTIACJ TEMPLVM ISIACVM

    Ritus autem Sc с acrimonias, quas in huiufmodi facris obibant , aleo


    Suu ,i Pr*cßaret filentio fupprimcre , quam hiicè abominationibus recenfendis
    Quidphaiiw, caltas ,& púdicas aures vulnerare , Ab hoc etiam ¡SvtpabAoi, de quibus fie
    Suidas , Phalli, inqui Г>juntficultea Veretra,fjgura pudendi virilis ; pofi è rubro
    corto confeti *,qwbus de eolio medijs fœmoribus fu/penfis:9 feBo Dionyforum 9in
    honorem ЪассЫ faltabant f флллвфр'ер* &7p*eß<teüw funt genera Mußcorum ; Л-*-
    thyphalli ebriorum lamas babebant , <sr manieas varia* , <*¿r tunkam demiffam ad
    thalos , Phallopbori autem, libro arboris, aut pelle tegebant faciem , bœdera <sr
    Viofo coronad . Hzc Suidas. Hinc quoqueWf«tS^aAA«6*>quibus quot>
    annis ^Egyptij Priapum,veluti generations Deum colebant,de quibus fu-
    fiüs Diodorus, Lucianus, & Herodotus . Ponebatur autem Priapus in hör-
    to velutifymbolum vbertatis & generationis j hinc Columella carmine
    de hortis ;
    ♦ . fed truneum forte dolatum^
    Arboris antique numen venerare IthypbalU,

    Et Horatius in fermone de Priapo :

    jitretmu Olim truncas eram ficulnus inutile Hgnuirus ,


    Сим faber incertus Jcamnum facet ctneÏÏriapum-»
    Mí luit effe Veum, Deus indè ego,furum, auiumfe
    P"îpUf tula» Maxima formido ; nam fures dextra co'êrcet ,
    шанта. Obfcceno^ ruber porretlus ab inguine fballast к
    jííi importunas Volucres in Vértice arando
    1er ret fixai yetatque nouis confidere in bonis .

    Quod hic Horatius ex ficulneo truncó dixit confe&um Priapurrb ,


    idem & Theocritus in epigrammate deeodem aflerit: 2u*W<&VW«eV'?'Aü"
    f<( Qafàv. De natiuitate porro Priapi confule Apolloniuai Rhodium iru
    Argonaut. Phornutum in hymnoProtogoni» Stephanum, aliofque. Hoc
    vnum de Ithyphallis ex Athenaco,quod ibi поп аГспрГегатдапшт afFe-
    Athantus ram Semus Delius, inquit, in libro de P<ea 'ffar, quos Autocabdalos nommant ,

    û coronati bœdera pedetentim accompofito incejfugrad entes ¿verba tanquam irrora-


    Autocaoaaii font ; eos poïïerius fculum,eorum^ po'êmata, lambos appellant, quos Ithyphallos
    Aiutcabda- nuncupant ,perfonas ebriorum induunU coronas geßanti
    t ür maméis antbino colore
    iorum habí»
    »ч> , ttnSîis manus operiunMuniçis Vefiiuntur,albo diftinSlis ; Tarentino amitlu pnecin-
    gunturad molleólos vfque demiffo, tacitèque per Veflibulum Jubeuntes 9cùm inme-
    diam orcheßram peruenerint,ad theatrnm çonuerfi dicunt ;

    jibjceditede Via; laxumDeo spacium prdbete^»


    Breclus Deus, malleo duElusi per medium tbeatrum ambulare vult.

    Thallophori perfonam, inquit Semus apud Athenaeum, faciès non admouent >
    orn«tu. fid boideraceum integumentum circumponunt èferpillo, acantho fuper'mieclo ; coro-
    PhaJiopbors. m ¿ denßs ßoribus, ас hederá ornati amiclique Una accédant , Uaüm quidam in^»

    tUa-
    SYNTVm; DE ORIG, IDOLOLAT, ÄGYPT. Zz9 cap.ix.

    theatrum aduenientes : ahj per mediant Orcbeilram tranjeuntes infcenm Qrdi-


    nato Rbythmtsgrejfu dkunt ; '

    tfaç teJplendida nos Mufaßaccbe bonoramus


    Varioßmplices пцтеш fundentes çarmtne-j
    Jntentatos Janè ahjs . Ñon enim yßtatos prius
    Сant us ajferimus i ßdillibatum exördimttr hymnwn,

    His recitatis accurrentes Sannionut» instáronos volunt dérident ßaneefg, idagunt ríjícuií ge-
    Yballopborus autem inçedit геШ» offlletus fuligine . Hase $emus Delius apud ßub
    Plutarchum,
    Porro Pammeliorum celebritas valdè fuit affinis ei, quam ante de-
    fcripfimus, phallophoriorum j inquaiimulachrum Ofiridis propofitum
    circumferebatur ; erant in eo eres tefticuli feu phalli affixi,eô quod ipfe_> SlmuIachrom
    generationis principium, vc anteàdiximus, е(Ге putaretur omnium, quae ofindú.
    â generatione proueniuntj quin & Priapo ilmilis Párameles, Hefychio
    tefte, dicebatur , Plutarchus ait fimulachrum illud fuifle humana forma
    cffi&um cum arrefto phallo & flammeum j ad generationis penetratiuam
    virtutem fignificandam. Ex phallo itaque Ofindis vel perdito , vel in- Tndèorigo
    uento,eiufque fíngulari ablfide inftituto euleu, omnes reliquat orienta- ¡£jn*Pbo"
    lium fœdiffimas fupcrftitiones veluti è perenni quodam fonte profluxifíe
    videntur; hinc apud Graecos Dionyfia Ithyphallia. Quibus , inqUit Ar-
    nobius, in Liberi honorem Tatrisjthypballosjubrigit Gnecia, & fvnuUcbris Vu ¡¡¡¿¿¡J,
    rilivmfajctnorum territorta cwfiaflorefcunt. Apud Cyprios abftrufa: îllœ
    Veneris initiationes, quarum participes pro ftipe collata phallis dona-
    bantur jhinc Satyrorum,Faunorum,SyIuanorum MWk ; neque aliun-
    dè effluxerunt propudiofa illa Priapi fecreta, qua: traducere nefas fuit;
    hinc Veneris Eleufins arcana, & Mercurij fafeinus à Cyllenijs cultus, A-
    thenienfium religione facer, hinc Neurofpafta apud Lucanum , Sc Reme-
    dium, Praebiaque in collo pueris res türpicula> fafeinus videlicet , quem.»
    infantium cuftodem appellat Plinius . Fuerunt autem & phallica quae- рй** L *8,M
    dam alia in honorem Diony fij ab Athenienfibus inftituta -, in quibus can-
    tabant Dei, in vrbe Athenienfi à morbo liberata beneficentiam, & bo
    norum plurimorum largitionem . Fama eft enim. quod Pegafto > imagi
    nes Dionyfij ex EleutheriaciuitateBíeotiaíjin Atticamregionem portan- CattmPl
    üuttns ï>hal«
    te, AthcmenfesDeum neglexerint, neque vtmos erat, cam pompa rece- 1»« ori§°-
    perint; quare Deus indignatus pudenda hominum morbo irtfeftauit ; qui
    erat il Ii grauiflimus j tunc eis ab oráculo, quo pa&o liberari pofTent pe-
    tentibus,refponfum datum eft, fol um eífe remedium maloriim omnium ,
    fi cum honore & pompa Deumrecepiífent : quod factum eft. Ex ea ro
    tum priuatim, tum publice lignea virillathyrfisalligantes,pereamfolem-
    nitatem geftabant ; fed haec ftue fabula fit, flue hiftoria, certè originem
    fuam ex faerie Uteris traxifle videtur jin quibus Philifthaei öb arcac deten- Ekak¡.
    t ioncm vlcere peffimo in fectetioribus partibus percuffi, phy laâerij loco ru то;» ьза
    vfidicunturaureisanis; fed de his&fimilibus hucufque traditis, euro* с£ЦЦ1Сеал

    multa
    CAP.x. %¡o OEDIPI AEGYPTIACÏ TEMPLVM ISIACVM

    multa to to hoc opere pafsim fimus dicturi \ plura hie dicere fupcruaca-
    neum efle ratus ihm; quare ad particulada facrificiorum paulatina de-

    fcendamus.

    С A P V T X.

    4)e Sacrificios diuerfis Dijs attributis, corumqu^


    proprtetatibus .

    VT autem pateat, Elementorum, rerumque nacuralium virtutes, &


    vires dxmonum eoi um> qui in ijs inhabitarent, qui Dij à multitu-
    dine imperitorum funt exiftimati, his nominibus vocatas fuiffe à fapien-
    tibus ; non erit abs re, il iacrificiorum Dijs llngulis attributorum rationes
    breuiter explicaro ; quippè ciim multa íacrorum genera fuerint ab anti
    quismo tlngulorum Deorum natura, inftituta,& viftimae variar, & varia-»
    fuffimentorum ratio, & non idem habitus facrificantium ; ñeque eninu
    omnibus molae orTcrebantur, neque omnibus accendebantur lucernac,ne^
    que facra fiebant Temper fuper fublimibus aris, neque Temper per diem;
    diucrfa denique pro lingularum nationum more, pro varietate tempo-
    rum,pro creditorum Deorum natura, facrificia vbique oflfercbantur,quod
    alia cceleftibus, alia terreftribus ; aquaticis alia» alia Dijs inferís conue-
    niebant : quorum alia priuatim , alia fiebant publice . Primum igitur
    omnium fcireconuenir, non folùm in animalibus, aut in plantis ad vires,
    Terrtftre» bonitatemque fingulorum conferre ciborum vim , aërifque temperierrb j
    fed etiam in illis daemonibus,quibus plenum efle hoc vniuerfum, quod in-
    tuemur, tradideruntfapientes. Quienimin cauernis habitant, iunt ma-
    gis & immites, & feri, & fylueftres, &craííiore quádam materia quippè ,
    quae propiùs ad corpus aecedat, ( vti Pfellus in ijs libr ¡s, quos de da:moni-
    bus edidit, parum cautè aflerit ) quam illi lint Daemones , qui regionerru
    ignis vel aëris inhabitant . Quod accidit ( vtait) ob habitations natu-
    ram, ac vim fiderum . Quid enim pcrperam, inquit,Natalis Comes , mi-
    rum efbaftrain his plurimùm poiTe,cùm & metallis,&durifsimislapidibus,
    & plantis dominari dicantur : aut quis nefcit,alia metalla Soli, alia Lunae,
    alia Veneri, Mercurio alia, alia alijs aftris propter quafdam proprietates ,
    ac llmilitudines,quod alijs etiam contingit corporibus,eiTe attributa ? от
    вет igitur vimfacrorum, omniumque Deorum rite expiandorum ratio-
    , nem,in cognofcenda dasmonum natura coníiftere arbirrantur . Quaro
    loís'febu"* cum cœleilia corpora ígnea efle crederent, in horum facrificijs,& lumina
    eoiebantur. ^ figUras, & multa ad vifum fpethntia addiderunt , quorum arae fublimes
    ftruebantur, fuper quibus accendebantur lumina, & viclimae сжГае immo-
    labantur . Cum itaque facra fièrent Superis, ac loui praecipuè, ara: in fu
    blimibus exftruebantur, vtinquitMela ;thes:
    По? Л' d'ç®. тё &iiç èvofid^ y m t'S®. , »? %!<, тХщщ C-\fca> foi nf 0*2 c* Í4 4 Su-
    e-îaç we/étôi, . Omnu» inquit, monsy mom louis a} pellatunquoniam mos fuit anti-
    quorum9vt altijfimo Deo exiflenti in locofublimi facrificarent . Sic Apollonius
    ingenci
    SYNT.III. DE ORIG. IDOLOLäTR. JEGYPT . 231 cap.x.

    ingenti exítru&a ara, facra impofita montibus , quoniam Iuppircr ipfo лргы.
    volebat ; quin & cofdem, vbi nullus mons,fubIimein in lictore aram ex- £^í,7*'"
    ftruxifle, vndè & profluxifle videtur etymon altaris/ quafí diceres al- Aitamety.
    tarn arám. Erat praeterei illis,in temploni fabricisengendisconiuetado, Erieendomm
    vtnon modo fublimia & ampia exftruerentur;fed etiam,qua: orienté So- rSIomnLJ

    lern ftatim exciperent (quod fuprà. in Serapidis templo fuiííe memini-


    mus ) vt ait Plutarchus in Numa Pompilio ,neque vlla re impedirentur ,
    fed forent vndiquc libera, & minime occupata, vt teftatur Promachides,
    Heracleota,atque Diony fins Thrax his verbis : кЕЗЙ*

    Anùquorum enïm templa exorientem S olemßatim exapere Jolebant , V flatwi^>


    orto îumine feneflris, acforibm patefaftis repleri,vbi facrificia fiebant . Neque il- ^dific¡3¡,d
    lud fane praetermittendum duxerim,quod voluerintantiqui,genera quo- ^.0aruman'-
    cjue aedificiorum, Deorum illorum naturx, quibus dicabantur, plurimùm &ьйшг!
    conuenire $ nam IoubMarti,Herculi , nonniii Doricuni genus fabrica-
    tum ; Baccho, Apollini, Dianas Ionic um ¿ Corinthiacum virgini Veilae
    conuenire prœcipuè creditumeft ; quamuis aliquando omnibns hifcè ge-
    neribus in eodem templo vterentur . Nam in delubro Mineruas Alea? ,
    cuius Architeótus fuit Scopas Parius apud Tegeatas , cùm triplex efíet
    columnarum ordo , primus erat Dorici opens ; fecundus Corinthiaci ;
    tertius, qui iuxtà templum erat, tefte Vitruuio , Iónico artifició elabora-
    tus erat i illud autem fiebat, cùm delubraeflentDijs varijs confecrata_3 ;
    vel cum Oijs illis eüent dicata, quorum multiplex eííet facultas, &ad ma
    res, &fœminas,el ementa fpecbrent ; cuiufmodi fuére louis Olympij, 8c
    lunonis Triphylias, vtrumque ab Oxilo artifice, tefte Paufania , Dórico
    opere columnifque elaboratum . Maxime vero hanc templorum con-
    ftruendorum rationem feruabant </Egyptij,, vti di&um eft de templo Se
    rapidis, aliorumque Deorum, de quibus Poffidippus Graecus &ny&wa.%'-
    '■-<. -
    . . . ..■ Putcani, inquit, pbœbi radios cœpêre priores f*ßi*n»>-

    , Surgentis Soliftforïbm delubra reclußs .

    De quibus Virgilius quoque eleganter non minus quàm peritè: Virgiliut l.lz.
    !
    i
    lili adfwgentem conuerfi lumina Solem .
    4

    Erat praetereà antiquorum confuetudo, vt non quouis temporo Tempusfa-


    promiícuc,fed fingulisDijs, temporibus naturas eorum congruentibusfa- cr'fic,orum*

    era fièrent. Hinc fuperis manè,oriente Sole> inferis Sole occidente lita-
    batur ; hinc >€gyptij, Plutarcho tefte, fingulis diebus, manè, meridiè , &
    vefperi, ad Numina allicienda,vti folebant, odoramentis quibufdam, in-
    cenfifque ex varias aromatum fpeciebus compofitis ; cuius fuffumigatio-
    nis myiteria in Encyclopaedia Àgyptiorum prodentur . Hinc eandent»
    ob caufam dicii quoque iEgyptij diueriis Dijs, diuerfosmenfes attribue-
    tunt,
    сАР.х, OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    runt, vteo>quifqueDeorum,tempore,quod conditioni naturali eiufdem


    fVeftes diuetv maxime effet confentaneum, coleretur . Prerereà veftes quoque alijs Dijs
    6^.uer6, aj nabitus ratio diuerfa \ nam Dijs inferís atrae veftes , ve Eumenidum

    & Plutonis habitus fatis oftendunt j cœleftibus feu aérijs purpureae,feu


    fubceruleae colore cœlis congruo,vtiMenander obferuat, conueniebant j
    quibufdam vero alba? , vt Cereris íacrificijs iuxtà illud Nafonis :

    . А1Ьл decent Cererem, Veßes Cerealibus albas


    Sumite 5 nunc pullt Heilerts vfis erit .

    /Egyptios maxime in facrificijs fuis albis , pullis,& ceruleis veftimentis ex


    lino vfos reperioj de quibus fuse agetur in explicatione Bembinx Ta
    bulae .
    ignis üuer- Porro 8c ignis quoque rationem obferuabant in facrificijs *, alius enim
    !ïcrinfiÎi"$crfi* ign's crac cœleftis, alius aérius, alius denique terrenus ; quorum primum
    Pcorunj. coelitus ex vnitis in concauis,politiifimifque fuperficiebus folis radijs ac-
    cendebant j alterum ex allifíoneduoruin corporum cliciebant, quern аё-
    reum dicebant,eô quod ex attrituaëris effet genitus . Tertij deniquo
    generis ignem accendebant ex alio igne , quem terrenum dicebant , со
    quod ex impuro igne, & varia mixtione terrena imbuto exarfiffet.
    Porrô igne iam procurato & difpofito,non parua diligentia adhibe-
    hdmetfi"^" baturin eligendis lignis , quae conuenirent fingulis facrorum generibus;
    Wj"* quoniam non ex quibufuis lignis ignis accendebatur, nec èquouis ligno,
    vt dici folet, fiebat Mercuríus j fed ex lignis in legibus facrificiorum no.
    minatis . Sic in Serapidis facris, omnibus lignorum generibus vfos teíVa-
    Jid»aex"m. tur Paufanias; quod & ftatua eius ex omni lignorum & mineralium gene-
    pi lignorum re conflata abunde demonftrat . In Ofiridis facris>Lotus &Chenofyris feu
    generé héçdera > in Iildis,Seripbium feu Abfynthium marinum 5 luncus & Cyllo-
    cyperus, quern %\щ appellant, adhibebatur ¡ de quibus vide in expli-
    nrgii 1 ь cafione tabulae Bembinae . Ab his Graeci edo&ijin facris Bacchi antiquitùs
    G«"*- nulla ligna nifi Oporobafilidis, aut Phibalaeae ficus , aut viticis cum folijs
    vitium vrebant, vt atrHegemon ♦ In facris Veneris Myrtus vrebatur ; at
    apud Sjcyonios ignis non fiebat nifi с lignis Iuniperi , quibus folia adde-
    bantur paederotis, vt aitPaufanias ; in louis facris ilicis ligna» in Martis,
    çrÙh!^ fraxinorum; inHerculis>albaePopuli,^fculi aut Cornij vti fcriptumeftab
    Ephoro, 8c ab Eprgene in Heroína , Sunt autem huic reí argumento illa»
    !¡¡¡Í*" * qua; feripta funt à Timaeo Siculo,libro fecundo hiftoriarum i vbi LocrenT
    M*\ . fium virgines,fic iubente oraculo,aTroianis iugulabanturv &fterilibus
    «¿o»»*. agreftibufque lignis çomburebantur . Eft quoque illud argumento, quod
    fummam diligentiam adhiberent in eligendis lignis ad facrificia ; quod
    cum v£dituis,Auguribus,Fo?cialibus, Interpretibus,Lignitores etiá voca-
    ti praeerant facrificijs , quibus id tantùm curae erat, vt legitima ligna pa-
    rarentur, 8c concinne igni comburerentur , Nam nifi omnia feruarentux
    legitima in facrificijs, publicas indè calamitates oriri putabant; cuius
    vel íllud eft argumento, quofiquis in louis Lycasi templum, aut etiam in
    areain,
    SYNT.IH. DE QRÏG. 1DOLOLAT. ^GYPT. *$* cap.x

    aream,mi«iimè peraâis primo luArationibuslegicimis , ingreffus fuiíTet,


    intra annum oraninô moriturus erat , vc Hegefander , & Pauianias tradi-
    derunt: mcminit Thcagencs libro de Dijsi & Paufanias in prioribus Elia- тк*чл. a_
    eis, in Lidijs PerficK, fie enimob defectum lcgicimie luftrationisduas vr- **•

    bes Hypaepam & Hicrocsefaream- abforptas effe , in quibus ait , fuifle tea>
    plum ampliffimum cum cellis & aris, fuper quibus erat cinis longo diuer-
    ib eolore à ciñere communi j hue ingreíTus Sacerdos lingua Gratis ignota,
    aris ligna imponebat, caput tiara velabat, imploraba! Dei ignoti cogno
    men i cum rccitafTct carmen ex libro lingua plané ignota Graecis , ac per-
    oraflet, íponte fuaè lignis, nullo igne admoto > purifsima flamma omni-
    busprocuí abfiftentibus emicabat . H«ec fine fabula fit, fíuc hiftoria,ozi- ignis euoc*~
    ginem fuam üne non aliunde traxit , nifiex Efdra, qui templo a Cyro rc~r'

    vaftato,demûmqi initaurato,cüm ignis facer abeiTet,quo facrificia Ша per-


    agerent, inftantibus precibus vnà cum reliqua Synagoga Dominum roga£
    fe fertur, de ignis facri prouiiîone, queîs orantibus ait Gorionidcs :
    "iö'k niport пк -lani оопапо ппк jpi rrrt öö'i nhnn cizaña oVWina vro и*ш*в. s.
    nam o"opm Ьа тпк ча^ jpm ак"ч ^ам tutrnpn юкп пк o# к>апп-
    то W пггиа rtmoD nnw "oVy nVvu jaKi ппк ma почпп ппп пкп Kirt
    ■mK^tfana1! ay ptfa о\в чз чктптап "^Ьуоркгт пк ihhw ппчэп пк чигп
    laVi a^Drt in чке^ lian Vk rnvi aborto inpi -пап *?к опк rn oirían hu amy
    art Va #к mminyani ja опю'уа в^ууп Vyi пагоп by s^m^rin Va^nn Vk
    : iKo nprm nVaiK o'ki anVn onVni tiki aro j
    Orantibus autemtjs inßantibus Verbis apud Dominum, Vnm è femoribus- Sacerdo-
    tibiu recordatus locünquo à Propketa Rieremiafuerdt rtcondkusfacer ignisi & fr
    greffus cum feerdotibus, irecce fub muro сШегна lapide grandi fuperimpofmmu^
    nitacake incruîlatayquam сцт calce* ßxo% remoto apermßenuapparmt mox aqua
    inflar pinzuedinis craffa feu mellis ; mandauit £>ru facerdotibu* , vt defcen- ... ,
    derent, aquam haurirent ; qu9.peracto progreditur facerdos ai altare, &*tuvL~t «под. .
    <jf aqua victim^. <& ligna altari impojiia afyerßjit i mox ignis m ingentem flam- ls,a,ti

    mam exarfit* ■ г.. ,!..¿ »


    Ex quo apparet Gracos fumm® ftudiô hiftorias facras ad fabulas
    fuas trahere conatos elTe . Vci de facris in Lydijs Per-ficis peraitisr pauló
    ante adduûis oftendimus.
    Erant aquae praetereà propriœ finguHs facrificijs magis aptajeredieae-, Aq«*d
    nam iniàeris, &innuptijs Athenis nulla aqua, niíi Callirhoés fontis,vti, c£*tldiuerfis
    mos fuit 5 in Délo aqua templi,nuUa alia in re,nifi in facris, vti folebant^
    ac neque fiuuiorum quidem cœterorum omnium aquas omnibus facri fir i js
    aptse putabantur ; fîquidem loui Oly mpio aqua Alphei grata fuit , vti m
    Arcad i eis rebus teftatur Paufanias . At Amphiarai fontis fic vocati, quod
    cffctinOropiorum agro,Amphiarai 8c Apollinis templo proximus , aqua
    neque ad luftrandum,nequead lauandas manus vti,fas effe cenlebant. In
    ^Egyptiorum facris Nili tymphi, & nulla aliâ vtebantur,eaque praefertíra
    quam Ibis pede turbidam reddidiffet.. Tanta erat anriquorum in rebus
    facris rite peragendis induftria, ac diligentia, auc fi mauis fuperilicio.
    Coronabantur autem in ipfis facrificijsr& victimas & alrasia , & ho- SS."**
    minci.
    cap. X. 2. 34 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISTACVM :

    mines facrificantes \ quas pulchrè defcribuntur in vcrfibus Oraculi Del-


    phici apud Demofthenem in orationc contra Mydam. Quoniam vero alise
    arbores Dijs alijs fueruntconfecratas, idcircô Dijs varijs iacrificacuri Sa
    cerdotes, vari;s coronis ornabantur j vtpote inDionyfiacis myrto,vti no-
    тьшШль tatTimachidas in lib. de coronis, & Ariftophanes in ramis :

    n^V44'^' 1 hoc \ FruSliferam qmdent quatiens


    htißoth»ni. .... â^MçgiTùrâ ßqitfä V ^ < circa caput tttitm virentem
    sr»'<pa«xf*uçTÛy, J coronar» myrtorum.

    in ftcmCe ^ ccreaj j^jjg qUercu coronabantur ,ad perpetuam accepci ab illa Dea_»

    beneficié memoriam,iuxtà illud Virgilianum . In quo appoiîtè fane di&a


    hue uique defcribuntur ...... i
    . . .. . . л . ¿ ' .. ñeque ante.»
    Virgi[ J t Falcem maturi* quifquamfitpponat arislis , f . ••
    o**» J£uam Cereri torta redimitus témpora quercu , -г < . . . : •
    ..... Vet motus incompofitos &r carmina dieat , -"■ r.::r.

    in ûeru H». 'n ^ac"s Herculis Populo coronabantur, iuxti illud Virgilij ante citati :
    «ui«. erat enim Populus roboris & fortitudinis fymbolum.
    Copuléis adfunt euincli témpora ramis .

    In facrificio Apollinis lauro coronabantur i quemadorodum notât Apol-


    in faensApoi jQnms R hodius . Cura enim Apollo Sol effet , apte ei folarem plantairu

    SET* attribuebant. ;
    Flauaque Junt viridi rtdimiti témpora lauro .

    Ägypten» In íacris i€gyptiorum,haedera, fcryphio> lauro, Ioto,perfea , &c. corona-


    ficra^uibu* toslegimus. Scribit Andreas Tenedius in nauigatione Propontidis ami-
    coron» V ^ triplici ordine coronandi vfos fuiffe in facris; quem locum etiam*

    declarauitenarrator Apollonij, cum alij capiti fuperius coronas impone-


    rent, alij ad témpora vfque déprimèrent , alij ad collum vfque detrahe-
    rent i verùm non folùm coronabantur in facris facerdotes aut facrifican
    tes i fed etiam vafa, quibus vtebantur,& victimas, quae fuerant immolan-
    das, quibus coronas circa collum apponebantur , earumque cornua inau-
    Viainwdt. rabantur . Erat denique non parua diligentia in eligendis vi&imis infm-
    ш!^™'' gubrumDeorumfacrificia,, cum alias Deis bonis,vtprodeflentj alias ma-
    lis, ne obeflenticaîderentur . Nam malis nigrse,bonis albas conueniebant j
    fterilibus fteriles,fertilibus prasgnantes jmaribus mares,fœminis feeminae»
    ccelettibus fubtilis & cceleftis naturas, aeréis aéreas ; aquaticis aqueas , ter-
    reftribus terrenas naturas viâimas offerebant *, velob quampiam fimijicu-
    dinem i vt Soli equus propter celeritatem &c. quae omnia luculenrer pa
    tent ex ^gyptiorum facris -, colebant ipfi ex omnibus Dijs maximè Ofí-
    ridem,Ifidem,Horum Nilum,Canopum, Apidem feu Serapidem, Rhream
    íeu Veftam j quos tarnen non promifcuècolebant,fed vnumqucmq; certis
    fit•
    ntu
    SYNT.IÏÏ. DE ORIG. IDOLOLATR, JEGY9T. где capx

    ritibus, &cœrimonijs vniufcuiufque naturae confentaneis: nam Ofiridem Dijcœtefl«.


    & Ifidem veluti cœleftes, & ígneos quofdam Deos, lucernis, luminibus , Lucern*

    lampadibus, herbis, lignis, aqua,floribus, volucribus, Solem ignemquo


    arTecbntibus, figuris quoque radios Solis exprimentibus , venerabantur . A(tVr
    Horum vero, Mercurium aéreos Deos credebant > ас proinde pennis, mu-
    ûcâfiîmilibufque rebus aërem referentibus eos ornaban t, victimîs quoque
    vti inferiùs videbimus , natura eorum congruis; pra:ter ignem cantile-
    lias etiam adhibuerunt, cum ilios harmonía deleâari arbitrarentur . His
    etiam prscer Iumina di&a, victimarum Caefarum nidores, cantus etiam,&
    odores muItos,& thus adhibebant,iuxtà îllud Virgilij :
    . . .; . plena fupp lex Veneratur acerrd. v**c*j. '-■
    De forma & figura acerrae, vide quae alibi vberiùs tra&auim us .
    Ideô Medea pharmaceutria, facrorum rituum pcritiiTima, cum ventis fa-
    crifïcaret, teile ApollonioRhodio, maxime odorífera, ас fuauia offert fa-
    crificia :
    Tantum effata leues, mulcentia pbarmaca Ventis 4'T
    JEtbereafe infperfö , procul illa è montibm altis .
    Veduxêre femmfilueßrem, ацо illa cup'mït, .

    Pro depellenda quoque aéris contagione, nidores vi&imarum Apollini


    Homerus obtulit his verbis: «.'..«•
    m1 i>
    SivultcaprarumyßyuUniJoribujilkxtin'i "•. » mm***.

    Obutus agnorum fieri , ас depellere peflem ,

    Cùm enim Apollo medicam Solis vim fignificaret } aptam morbis


    pellendis materiam illi adhibebant . Et quoniam cantus & harmonía mu- Añ).. denjo>
    Scoruminftrumentorum foni non fine quadamvolup tare aérea permo- g^jjjr
    lient; illa decaufa cantu etiam dele&ari illi deemones crediti funt,iux- 1
    ta ill ud Homeri : \. . . v..4;-\Ч< к- .«.- *.v«. :Ч
    ФЬсеЬгеа* iras placabant carmine рщ . . \\:
    1*er luces totas pulebrum "Рлапл canevaest
    .v - .-. Cantantes Phoéum ; buic mulcebant gaudia pecius . - >ДГ . ... ч .
    « » ■

    Sic in facris Ifiacis, tibijs» fiftris, varijfque crepitaculis omnia refonabant >
    in iacris etiam matris Deorum muiîca inftrumenta adhibita, Ouidius tra-

    » .jinte Veum Matrem cornu tibken adunco ,•. r. r:vr ¿: :• ■ : . i omi i- 1.


    C. > . de tonto,
    um cana .

    Illud autemefficere putabantur, vt tibijs vterentur in facris , quo animi


    praeientium bominum diuerterentur àpriuatis cogitationibus, ad Deo
    rum immortalium reueren tiam, nefcio enim>quid diuinum in animis no-
    ftris imprimit vis mufica . Ioui quoque , cum mens illa fuprema diuina_»
    crcderetur,non adhibebant nifilumina in facrifieijs ¿ at cum Iuppiter
    i pars
    CAP. X. %i$ OEDIPI JE СУШAC! TEMPLVM ISI ACVM

    Ho^i ioquifi- pars effet fumma aèris, tunc adbibebantur muikainftrumenta . Hinc
    %£i£JFr Hori inquifitio fiftris perficiebatur & cymbalis. Hinc eandem ob caufam

    Mercurio & Apollini inftrumenra muiiea non artribuimtur, niíl in quan


    tum confidera.ntur effe vis SoJis in aèrem dominantis . Quapropter legi-
    лЙ5р*е дшз *n ant'Su^s huiufmodi facrificijs Strophes & Antiftrophes módulos íu-
    А»п,ж:1м ifle cantatos ad imitationern motus ftellarum,vrAriuoxenus dicit libro de
    f~m.tfa*r, £,-raro¡njf)US tibiarum j & Bitolibro, quem fcripfit ad Áttalum demufi-

    cis inftrumentis : nam modo hue, modo illue inter illa facra volueban-
    tur, atque per Strophen,motum primum huius Vniuerííj per Antiftro-
    phen> proprias fingulorum planerarum mociones ílgnificabant .
    SSJÍÍf Erant autem cantilena; in facris nihil aliud , quam commemoratio-
    wret? ries eorum beneficiorum , qua? Di; ipfi in homines benigne contulerant :
    cum virium ipforum Deorum,& dementia?» & liberal i tatis amplificatione,
    VhiUtkt* & cum preçibus, vt benigni, ac faciles precantibus accédèrent, vt ait Phi-
    hbjmnf- Jochorus f

    At vero, quoniam daemones illi, qui aquis prjeerant , pro natura loci
    quibus dele- craíiiores elle pucabantur > ídcirco in eorum íacris,craíiiora quaedam cor-
    ¿terentur. pora,quàm effent vel nidores, vel cantus offerebantur>qü£ àd guftum per-

    tinerent, corpufque haberent magis folidum . Hinc Nilus Canopus &


    Oceanus, varijs fymbolis aquas denotantibus exprimebantur oliqi ab Ж-
    gyptijs, erant enim hi aquei Daemones apud ipfos ; à Graecis vero iugu-
    latarum viftimarum fanguis colleftus, in mare è patera fundebatur сипъ
    /ум».!-*, * preçibus, iuxtà illud ApoHonij i ( » » .< } \\ . ¡
    ♦• , • \ г ♦ ...... \ - »
    • . ,t * g , » ■a . j ■ i ь -til i '
    Ule preces fundens, iuguUuit in ¿quoris Vndas
    MoX de puppe tacit, M ' ' 1 « ;: « , ' .

    у«>х.л«. Cui Sc illud Virgilij refpondct , dum facrifiçiorum rationem indigita t :

    Stans procul in prom pateram tenet, exta% filfis ' { 4


    forrigt in ßutfufy ас Vinaliquentiafundtt .

    уущ\л*, Nymphae item cùm aquárum Deac eflc putarentur,craffiora quxdam


    & ipfa facrifïcia requirebant, quibus mel & lac ofTerebatur, & mulfum .
    Sacrificia verô, qua* SerapidifeuPJutoni ^igyptio , Rhreae , Proferpina;,
    alijfque Dijs terreftribus, & inferi« fiebant, non íblum tempore, fed eri am
    colore vi&imarum,&ritu plurimùmdifTerebant : nam vtdiximus,4iäfC
    facrificia non niííper noótem fieri coníueuerunt, tefte Virgilio :

    Й ,. . Tum fygi tygio поВ01ш inçhoat aras .


    .'■ г i i ..." . " .' s "-г •«î *

    Quod autem nigra; vi&imx Dijs huiufmodi immolarentur , idem tradie


    Virgilius ; «.. ;
    . . .i , hue cafta Sybille
    Nigraruj» peçudwn multo te /anguine fandet .

    Vù
    . SYNT. Ш DE ORIG. ГООШЬДТ. JBGYPT, к if СА^хГ

    Vti autem vi&imae, quae Superis ma&afcancur , cogebamturque iugulurrb


    fuperiùs verteré \ itaquxmaâabantur i,ijfcris,eaput4d tcrram depreíTiim c;teo¡„t.
    tenebant, vt ait Cleonm prieioArgioaiuicorum, & Myrtilus in fecundo ¡5f*3¿fa г
    rcrum Lesbicafom his verbisu .•■ ЧЦ«*.л к »... : w»»t*/-

    Confueueruntf mquk,facerdotes viffimù, qu<t macîantur inferís , kw¿ capita^


    incidere^fic enimfubterraneisfacrißcant , \4¡ cœleflibus immolantespolia furfum
    conuertentes iuguiant . Vi&imaequoque horum Deorum in effoiîls foueis
    îugulabantur, fanguifque vino miftus effundebatur in terrae foueas ad id
    deitinatas, vti notât Apollon. ScQuidius . .
    In j£gypto verocum facra fièrent Serapicli feu Plutoni inferorurrb
    Argiuo, ifque mens diuina putaretur, quae in vniueriam terrae molem ef
    fet diffuià, omniaque gubernando penetraret , ficuti Qceanus per maro
    penetrare creditus eft, eius facra non prorfùs abborrebant à Superorurrb
    lacrificijs; ignis enim adhibebatur, oleumqUepro vino, iuxtà illud Vir-

    0 ' • » ' - •■ Plutonisfa-


    :~ Tum fygi stygh noSlurnts incboat ar¿s , crifi¿i:u

    Et foltda imponit taurorum difiera ßammis,


    Tingue fuperß oleum fundens fumantibus extis .

    Omnibus praetereaDijs beneficie albas vi&imas , §c placida ma&a«


    banturi maleficis verô ne nocerent > &nigrae, & ferociores putabantur JWfJ¿
    conuenireT vti Typhon* aÇnpsipraecipitabant, vaccas rufas offHrebant ььч nigra
    _ .-v i n*L • 1 i i-, . viäimr ma.
    ./tgyptij) hos veltibus quoque atns placare conabantur . ruit ашепь míbántur.
    caula cur inferis Di js iàcrificaretur, quodilli omnium malorum Authores
    cfle putabantur, vt iïgnificat Sophocles in Ele&ra . His facra fieri foie-
    bant ab ijs,qui ab aliquo morbo cöualüiifent,tanquam pcperciffcnt,quod
    genus xa&&-Q*í » quaíí luftratio nominabatur . Verum qui ritus facrorum
    fingulisgeneribus Daemonum conueniant, 8c quae victima? fingulis fuer in t
    dicatas» atque omnia prope,qu3eferuabantur in his diäis lacris,non folùm
    in legibus fácrificiorum fuerunt diligeoter perfcripta, fed etiam ex ora-
    culi mandato ad vnguem feruare cogebantur antiqui , quorum omnium.,
    leges ita traduntur ab Apolline, . <л, .
    «. ,. ■ ■>
    Нас age, qui nutu Viuorum ingrejfus amice es , опсЫрии
    - л, Huius iter yitfr macandá eßboslia cunttis -, ..- АГ>Ш""' ...

    Multareis,feu qui terras,feu qm mare Vaftum,


    Aera ; feu qui habitant latum,feu qui Atbera,fiu qui
    Alta tenent cœli Jeu qui infima régna barathri , , . л
    J¡)u<e quibus obferuanda modis fint ßngula dicam-» ,
    Tutnemori precepta animo mea dicia tenet о . r
    . Terna qu'idem Diuis cœlesïibus boftia, i? ipfz-з
    t л , , Candida mablanda efi ; terna, terreílribus, atque-> ..
    Am eadem ; gaudent porro & capitmtur apertis
    Cozle-
    CAP.X. ,|8 OEDIPI AEGYPTIACÏ TEMPLVM ISIACVM

    Сahiles arts, faueas cpm Numina contra * "'


    Expofcant atro imbuías inferna crúore~> * '«
    TSLec placeat, nifi cjua terra mandetur bumata
    Hostia ; me l vero Kympbue, atque liquentia vinaua
    Offerri Utautur, atignemaccendier arts,
    ■'■ Qua circumuolitant ierrarn fioi Numina qu&rmt » ' '-

    lmponift atrum corpus, turn tburafimulqut^


    Inijcier faifasfruges ty3 dulcía liba j
    Нас facito . Verum quibus eíl data cura profundi ;
    His ipfo femper fer facra in littore, totunta
    Porricßque in fluSlus animal, cceleflibus autem
    Extrema* reddes partes, atque igne cretnabis .

    In quibus omnia, quae hucufque di&a funt , veluti in anacephaleofi


    quadam çontinentur ; vt in particulari tarnen cognofcatur , qua& vi&imae
    cuiuis Deo fuerint oblata?, vifum fuit brèuiter hîc eas exhibere ; à loue
    principium duâttri .
    bu, bos facer joyi jtJMjUC ^gyptîo Bouem confecratum Plutarchus , & Senecio

    fatisoftendunt;
    Tluttrehits.
    Sente*.
    Primusfceptriferis colla tonantibus
    Tauro célfa ferat tergora candido .

    Neptvno & Apolliíji . Tauros oblatos Virgilius tradit :


    Apollo Tau* - , i . . .. e --
    rus II . i
    v,r*'- > - Taurum Neptuno, Taurum tiblpulcber ¿pollo Г
    ' i .' 1, .. . • « - .i».»-., ... I
    .... I ., , ,I
    I
    Quos Homerus, Supe vocat miipWvdi, quo loco interpretes, Tauros , it¿
    quit, ob maris violen tiam ; nigros verá ob aquas calorem ex maris pror
    fundo apparentem . : ' •■ ;
    piutehi mg« Plvtoni . De nigra pecude facra faciebant, eidemque pocula mix-'

    *" ta mero 8c Ia&e libabant, vndè Tibullus.

    Jnterea nigros pecudes promitthe Diti , *'


    Ш »iuei laclis pocula mißa mero .

    Steenerns- Dion Ysio feu Bàcchô . Hircus feu Caprâ mactabatuíi quod hoc gc-
    fuîa,urHit" nu$ animalium vites maxime rodât, iuxtà illud Virgilianum :

    Vite Caper morfißäccbi matlatus ad aras .


    Yirgilt

    ./EsevLAPio, de Gaprares diuina fiebat, rationem affignant, quíaJÜ


    сар?10 Capra nunquam'fine febre efle dicitur, falutis vero Deus jEículapius :
    Gallus quoqueei immolabatur > quemadmodum & Mercurio Anubidi &
    P/*/*rf¿*,. ^ Hermanubidi, de quo fie Plutarchus : Jd bum, inquit, inferiora, fiettt ad

    Шит
    SYNÏ, Ш DE ORIG. IDOLOLAT. .EGYPT, г$9 cap. x.

    ШШ fuperiora pertinent , ideo HU candidum Galium , huic croceum immolabant ;


    fed Ó" Pyrrhus quoqttc <Цех cum Jplenè ¿aborantibus mederetnr>albo GalloJacrum
    peragebat.
    Vvlcano, cum facra fièrent, omnia igne confumebantnr , id quod; vuicano &.
    proteruiamdicebantj nam nifi vi&ima, &quodcunque fuperefiet, igni ^Л0^е
    datum fuiffet, facrificiumpolluiputabatur. batUr-

    Marti, alios Equum, alios Ganem obtuliffe fcribit Apollodorus; MartiEqmKi


    Latinos Lupum, &Picum j Lufitanos Hircum i Gallos Verrem . canis,LupuSl
    Hercvli , Bos olim facrificabatur, fie Liuius, Ouidius , Dionyfius imSOr. a

    Halüarnaífcus, alijque .
    Satvrno, apud Romanos fuîuus Bos & niger immolabatur i at Satutnonigei
    Cyraenaeos cin&os coronis témpora ex ficu recenti Saturno facra inftituif- Bos-

    fe proditum eft, mellitafque placentulas mutuô fîbi mifitafle .


    Iano, facra fiebant ex libo, quod ab eo lanual antiqui dicebant, T ...
    erat emm placentas genus ,-interdum thure, aut vtno ; rorian ob vim m- fterafiebanc
    uentionem, quae Iano Hue Noèmo atribuitur.
    lane tibiprimum tburay merum^fero .

    Pani Deo Hircus coleatus facrificabatur , qui quidem Hircus ad рашнмеш.


    ípecum agebatur ,in quo Pan ipfe diuerfari putabatur, vt docet citatus
    Lucianus. Pani verô Lycaeo in Lupercalibus canis immolabatur , vt ait
    Plutarchus, quoniam gregis & euftos , & amicus canis i alij Capram al-
    bam dicunt i nonnulliHircum, ex cuius corio Luperci facerdotes flagel
    la conficiebant -y quibus vndique per vrbem fœminas feriebant .
    Stlvano &Favno, iàcrafaciebantilli exlaftei huic ex hœdo vel syiuanofa-
    agnO,aUt VinO. . - . . Faunocxhœ,
    Priapo, naturas & hortorum Deo Afinus hoftiafuit; ob veretri ^^jj'sno,
    magnitudinem, de quo Ouidius : . Priapo Xfi-
    ". J l .■«.•• ous.
    ■)Tj: ; ■ i, Ctectitur &r rigido euflodi ruris aßUns . cmi '•* »

    AK; tarnen ei laclibumque offerebant, quemadmodum Virgilius indica


    re tidetur. Vif£m
    Sinum laSlis <sr h&c tibi, liba Friape quotannis ' '
    ' ExSpeclare Jat eïl, eußos es pauperis borti\ -
    .■::JM - , .,; "

    Ivnoni, deluuenca facrificium fa&um fcribit Seneca inMedea_»; ******


    my Pauonem offerebant Sc Anferem, alij Porcara vel Agnam , alij flores
    ¿fcrCoronas. ! ! ■ * -
    Cereri, antiqui fpicas dicabant,& ex eis coronas, fed & de poPca Cererispicai
    r'cmiacram feeiffe teftatur Xenophon ; huic Sc frugum primitias ofFere-
    bantur,hinc cum lampadibus taedifque fuccénfis , menfe Aprili facerdo
    tes albis induti,macbrâ porcâ facram peragebant .

    Prima Ceres grauidœ gauifi eßJanguinœ porc*. . <w

    Pro-
    CAP.x. *49 OEDIPI ¿GYPT1ACI TEMPLVM ISIACVM

    prererpiB« Proserpina fterilem victimam oblatam ob eius fterilitatera, aitMa-


    jkniisvi*, CÏQbius> cu', fubfcribit Virgilius :

    V*til* . . . ßerilemfa tibi Profirpina Улесam .


    Erat enim Proferpina fignum inferiorum par dum terrae » fterilium ; cui
    pulçhrè confonat illud Prudencij ;

    1гш/1,аь G(apta ad Tartarei thakmum Profirpina %egis


    Pkcacur Vaccd Heriliy ceruice refitld .

    tÍEÍÍm», Minerva, Taurus albus ofFerebatur ; Diana, Ccrua > Lvna, Tau
    rus maebbatur , quia crefeendo cornuaTauri referre videretur , iuxtà il
    lud Claudiani:
    «*«*Л*и <stf Kttmina Memphis .
    In Vulgus proferre filett penetralibus exit
    Effigiesy breuis illa qu'idem ; Jed plurimus infra*j>
    Ыщегу impoßtd Juipirans Veftefacerdos
    Teßaiur Judore Veum , Nilotica fißris
    G{jpa finat s Varioffe modos JEgyptia ducit
    Tibia yfitbmißs admugit cornibus jipis .

    Heciwec», < Нес at je Deac , Canis, tcftcPlutarcho.


    veneriCe- Veneri Archiuae, alba; Columba?, vel JEgyptia;
    IwSà vac Ivnoni, Vacca immolabatur .
    cibeiifce - Rhea feuCiBELi Deorum enatri, proprio fanguine litaban* facer-,
    исходи» dotes i imo vt mundiores eflent in peragendis huiufmodi facrificijs, geni-
    humaaui. fajc qUO(iam acuto lapide abícindebant 5 & Athenis alibi cicutam bi-

    bebant,vt vim libidinis extinguerent, &mulieres ex viticis folijs lechos


    íibi ad illieita defideria refraenanda , fternebant .
    paírdí" Vesta & Tellvri , Bos forda feu grauida dicabaturi funt qui Tel-
    a«m>- luri nigras viâimas oblatas dicant ¿ de quibus Arnobius ait » Telluri fero-
    pha ingens fœta immolatur .
    «eiioBx &era Bellona facra non beíliarnm vi&imis ; fed fuo ipforum facerdotum
    cruore peÑ cruore peragebantur j gladijs enim diftri&is , quos vtraque manu tene-
    fgebantur. bant, humeros fîbi ac lacertos feriebant .

    lue* s», ' ^îgyptîj denique Lvna tantùm & Liber» Suem » reliquis Dijs bo
    ues mares, vitulofque, & anferes immolabant, capram tarnen & Ыгсшш
    nullo modo .
    steiKs Увы. Astris &$tellis Volucres dieataefuerunt i liïdi anfer, gallusNo-
    ««». Laribus, nonnunquam porcus . Apud Tuflas in iEgypto cornut*
    Veneri bos ob íimilitudinem dicabatur .
    Atquc ex his omnibus apparct. eam cuique Deorum dicatam vi&i-
    mam, quae natura; dus magis confentanea foret.

    CA-
    SYNT.»I.:DB.ORIG. IDOLOLATR. /EGYPT. »41 gaf.xl

    -Ç A P V T i XI. ■■■ ■

    De Brutorum culta tÂegyftijs propria.

    REéèè & fapienter Iapfuum, èrtôl^m<Jue hümahördm caufam philo-


    fophusftatuit leuitatcm , & humana? mentis, inconftantiam > quâ
    inftigati homines, anirnüm acl noùosiacrificiorum ritus , ccerimoniafquo
    condendas,applicuerunt, vnoquoqueîd > quod ei proprium ingeniurrb ,
    Geniufque fuggerebat,inftituente; quae omnia facta efle exiftimo, par
    tim ftultorum hominüm infcitia,& ignorántiuiri,quantum ratio & religio
    requiraf, partim falfis infidijs facerdotum , qui :per varietatem cceri- -; L it
    moniarum rem in précio retiñere^ c.um res ridicula? pot'ms iure videri póf-
    íent, quae fieront re&è infocntibus, quâm vllam fan&itatë continere vide-
    bantur. Partim étiá'fiébarhóc ^aemonúmalrgnorti fraude,cùm effet adhuc
    poteftas tenebraTum,' qui per has ambages homines in feruitute aliena
    retiñere, & perpetuo falfae religionisatque idolólatriae vinculo aítringere
    nitebantur; ñeque vllam libere refpirandi animis illis fuperftitionibus op.
    prèffis concedebant facultátem? vtpofient tantum fallaciarum fecum pa- .'. .,%fc.í
    ramper confiderare, & aliquandocognofcere, quam abfurdam , quarrt/
    vanam, quam ridiculam, quam omni fcelerum genere contaminatam re-
    ügioríem compleéterentur. . • , : ■ -

    Inter certeros autem mortalium ^Egyptios potiffimúrn hâc Cûecita- ¡a


    télaboraíTe,Plutarchus teftatur ¿ ac proindè miràm non eft,eosinridicu-, cultu Dcor5,

    las & ftolidas fuperftitiones prolapfósjtam inuiía Deorúm monftra pepe-


    riíTe. Ñam cùm i) (*vti dictum eítinpraecedentibus^prascipuos DeosSo-
    lem&Lunam, fçn'Ofiridem & Iíídem, totiüs Vniuerfi moderatores ve-
    neraretitur ; praeter irrhumeras fabulas, &: anilia deliramenta eis affi¿ta_»y
    со pafsim ftolidâ quad am opinione perfuafí deuenerunt¿ vt omne id ¿
    quod fimilitudinem aliquam ad Solem aut Lunam obtineret ; aut quod
    proprietatibus polieret phœbaeis ,id veluti folaris animas particulam fatb- -
    ¿té obferuarent ¡ ex quo multiplex Hie pantomorphorum Deorum cul-
    tus originem inuen'rt . Hinc quoque Dij ifti ridiculi, quos in hunc dierru
    ceu géntilïs vefaniaé teftes intuemur , хиымуяЬлц , 'п&шхлщлщ , *l?*&KÍpabut » r V: '
    cçtcKiçàÀbç, ^vi-S-exi^aAaç, тсш&щаХщ; . aliaque íexcenta huiusfarinae monftiaj ,
    & portentá prodieruntj in quorum cul tum Sedulius egregiè inuehitur, . .
    cum canit :
    Heu miferi, quifama cotmit^qui cordeßnißro M*l¡*s.
    ^elligiofi /tbifiulpurrtfimulaçbra}fuum%
    Facloremfugiunt ; qua fecêre УегепШг .
    •.' ^uis furor efl-y qud tanta ánimos dementia tudity

    ~ ^Vt uofocrem.y turpem^ bouem, tortumfe draconemy


    r Semibominemfe canemfupplex homo promts adoret .

    Tertulliaau&fimiliter inSenatorem exGhriftianaj religione ad idoloruni»


    feruitutemcQnuerfum}inuectus>vanam hanc Religionemfic increpat :
    - '.: нь
    cap. xi. г4% 0EDIPJ MGVPTIAQI TEMPLVM ISIACVM^ i <:.

    7»rtHiij4i}nt. Quis patiatur'enim te màgiiam credere matrem->


    Tçjfe Deam dici, rurfi/% putare colendam ,

    Res miranda Jolis , deieftafc culmine facro э


    ¡ ft quis ab Ifiaço Çonfulprocedat in УгЬещ % . .. .y -, - 1
    Щт oris er'it i quis te non rideat autenuM >t ¡ ■ \ > . f.t • , ;; ' ji .
    Qui fueris ConfuU nunc Ifidis eße M'mtßer, , • •«

    $rHtorurnt¿ Veumferuus . . .'■»'•'.! i1 .. ri

    Diflèrôo/E- Diodorus porroait, maximam fuiffe ^gyptiorum inbrutis colcndis di&¡,


    ВгГрТг* fenfionem . Nam JLycopolitani abftinebant à pecoribus, ne lupum,quem,
    veluti Numen adorabant, debito pábulo priuarent ; Oxyrinchic» pi-,
    fcem i Cynopplitani çanem Numinis loco habebant. ,f. . . ^ . .. ч
    Narrât Plutarchus fuo tempore crudele bellum inter OxyrinchUas
    Bç Cynopolitas exarfiíTe, eo quod hi Oxyrinchum pifcem, quem dininîs
    bonoribuscolebant,Oxyrinchitae,deuoraflent;illi vero canem apprehen-
    fum, cui velutiNumini litabant Cynopolitae , vltione fa&a,. macbffent...
    Mcminit huius difljdij quoqueS. Athanaiius : Omne¡ inquit , dißdium-* ^
    l*ken. \>еИцщие continuum inter Mpptios tcftuans , originem m diuerßtate animalium ,
    quae adorábante duxijfe arbitrer . Crocodiles enim, qui ab aiijs, yt Deus colebatur,
    ab alus velut fummum malum* ac execrandum animal^in quod Typhonem fra
    tricidio commiflb com mu tat um credebant) odio erat 1ST abominâtioni. Leo-
    politaniLeonem adorábante quem Çollimitani Уti crudelern belluam ad perden-
    duminqmrebant ; in diuerßs enim fartibus , diuer/ás ЬеНш cultas oflendit Dio-
    dorus. Ъо5 quidemin Memphi i Mnenis in Heliopoli 5 Htrcus in Mendete, ad
    l»ñmtmu tow Meridem Qrocodifusy Leo in Nomo Leontopoütano . De Boue feu Apidc
    cul to fuprà abunde di&um eil > à quo, tefte La¿hntio , Ifraëlitarum Mo-
    fcholatria in deferto profluxifle videtur . Sic enimait : Ifra'èltu depojita^»
    Cpitu» yituii nm jgqyptiacd fèruitute, iam fame fitique deifulfà. in luxuriant prolapfi ad profa-
    •ureiinde. _Я 1 . J . . J et t. \r -тл r • £ ri
    fertoab^jjr- nos Mgyptiorum rttus, ammos transtuferunt . Nam Moyje m montem afeenden-
    ffc te y il¡i aureum caput SoutSy quern Apim yocant, quod eosfigno prœcederet , figu-
    Mtfbtmt. rarunt. Herodotus ait Latopolitanos, pifeem huius nominjs veneratos,
    SSSSS- Hermppolitapos Cy noçephalum vc} Simium } Cœpas Babylonios j The»
    iiumapuddi- |>anos Aquilam j Leoncopolitanos J^eonem ¡ Mendefios Gapramj Atre-
    %typti Я by tas murem & ranam, cultu diuiuo profecutos, queîs aftipulatur S. Atha«
    nafius . Tantopere, inquit,^«^w mente prolapfifunt , tanttfque tenebris ani-
    S, Ath»H»f. mumfitum inuoluerunt, Vt q%A mlU ratione eße poterant » aut Vnquam conßeSla
    ejfent, ea excogitarint <& Numinafecerint: quippè qui bruta rationabiliaque_*
    Rumina com
    r"1- sw ' animalia inuicempermifcerites , £9° in Уnam Jpeciem contrahentes1 pro Dijs colant .
    pofica natu
    guales Jynt apud&gyptiost Canicipitesy Serpenticipitesj Afinicipites , Ur in Ly-
    bia Iupp\ter isr jfmmon Уегщс'то capite çonfiguratus . Haec S- Doáor.
    Cuitus rerii Sed quod magis rnirùin non irrationalia animalia tantùm , fed & res
    ^"entiuSu? etiam vita fenfuque carentes, vti Niîum, terram, porrum, cœpas, allium,
    aliaque fimiliajNqminumloçofluUa gentilitas tenebat j de quibus ele
    ganter fane &feftinèluditluuenalij;
    guis
    SYNT.HI DE ORIG. IDOLOLATR. jEGYPT. 245 САРЖ

    JÇuis реfeit Volufi^itbynice qualia démens . v- u„n*i.


    u i JFpptus portenta\colat ; Crocodibn adorât .
    .t . PorruMy <sr cape nefas violare ¡ ac frangiré morfu , -
    j ;f ;,. < . О fantlas gentes j 'quibus h*c nafeuntur in hortis
    -V ..' • > ■ ' Numina, .. .

    Sedulius quoquead maximam hominura ftoliditatem, atque in bèfti js co-


    Jendis infanumzelum alludens, iïc canit : v~

    ЫотиШ Venerantur dus,mollefque per bortos, Tranfpianta-


    . ./Numinaficea rigant+Veriqvehác arte videntиг • ™&Део:й
    TranfyhntatQYum cuitares ejfc Deorum . ■ •-1 è - • ~

    Stolidam quoque hanc -/Egyptiorum fupcrftitionem non minus do-


    ôè,quàm feftiuedepingit Comicus argutiffimus Anaxander de Rhodia-
    no hoc enneafticho : i с ■ •

    Anüxandet
    - ^HaudeJfequeoVobifa*m<tommi/it6-i • •i* Mediato.
    ÇoHCordibusïwc moribys , riec/egibus* •■ -, « 1
    Per maxima interualla differe*Ü\>us¡ 4*»' >
    Bouem colis inl>¿¿j e¿o тялЯо bouení «ítuToeot
    T« maximam anguillam Deum putas , ¿go rum.

    Obfonium credidi Juauijjimum .


    Carnesfuillas tu caues,at gaudeo
    His maxime ¡ canem colis, quem Verbero
    Sdentem vbi deprebendo fope objonium .

    Non ftetit hic ^gyptiorum vanitas, tùm eas res quoque , quae fine 5« Pííen.
    Vumini
    pudore& verecundia recenferi vixpoflui^Numinis loco habuerinc , vt loco ha beat.
    teftatur La&antius his verbis ir.Num^iii^'H»i}ießruim»s Religiones, quàm
    Lañé»tiui.
    Natío JEgptiorum ? qui tuf'pißmaf^ftmrt^at^eiudumfiguras colunt .г quídam
    etiam pudenda diSlu,tanquam DeosJd&rant^gTeftatur idem Minutius Felix
    in Oftauio his verbis : JEgyptij curnflerifiue Vobifcum,non magis Ifidem, quam Мйм»/«
    cœparum acrimonias metuunt : пес $ev*prdem magis , quam ilrepitus per puâen- '
    da corporis exprejfos extimefeunt . Aftipulatur huic Origines : Taceo nunc,
    inquit, eos jÈgyptios, qui Verierantur Ventris crepitus , ad quorum itnitationem ,
    fi cjuis pbiloßphatur , Jeruando ritus patrios , ndiculus phlofophus erit , faciens
    quA philofophum non decent . Meminit quoque ridiculas huius latriae S. Hie
    ronymus his verbis : Vt taceam de formidolofo, horribili cœpe , ф crepitu
    yentris inflati, qu<e Pelufiaca religio efl . Cuius quidem olidas religionis aliam
    caufam non reperio,nifi vanam ibperftitionem &obferuantiam -£gyptijs
    quaii innacam . Dum enim pánico quodam Deorum metu perculfi, nihil
    non in humanis a&ionibus ominofum putarent ; mirum non eft> eo de
    mentia; eos deuenifle, vt indecoris huiufmodi ftrepitibus nonnihil diui-
    iium inefle exiftimârint . Accedebatfrequens dsmonum illufío? qui ora-
    Hh 2 culis,
    CA*. X*. %AA OEDIPL jEGYPTIACL TEMPLVM ISIACVM

    culisa fimulachrifque fe infinuantes, coñfulentibus refpónfa non ex oro»


    fed ex ventre promcbant ; de quo Ifaias с. гэ- conqueri videtur, dunu
    dicit : Et Mgyptijfcifcitabuntur Idola, W apud Magos yPytbones , Gnoïlas:
    Vbi loco(Pythones,&Gnoftas) habetur OWI nuiK Oboth vaidgonim ;
    Oboth autem idem íignificat ac vtres, i ta lob 3 2. .Ecce Venter meus eft,fi*
    eut Шит non aperturm ficutioboth, id eft, Vtres nom, ita rumpetur . Ex quo
    nonnullKnon îeui coiefturaarbitrantur,Pythones ab vtnbusdi<äos,quod
    Quid python qui tali fpiritu afflati eûent,ore claufo ex ventre,perinde aefiexvtre feu
    ëtiyf&- lagenula refponfa fua depromerenc : non incongruè ; indè enimà Gnecis
    f'jf'as-epi^fl/jquafi díceres ventriloquos,appellati funt.Eft enim fallaciffimo
    rum immundorumqj fpirituú propriú, humano generi impuriífímis aâio^
    nibus illudere, id eft è pudendis corporis partibus refponfa dare. Quod
    fuperftitiofas & imperitas genti, dùm nefcio quid facrum videbatur : mi-
    rùm non eft,& crepitus inter diuini cultus ritus ab ^Egvptijs fummâ qua-
    damanimi ftoliditate repofitos fuiffe. Sed prxftat has fordes alto fuppri-]
    mere filen tio , quàm fcetore eorú abominando teneris menti bus naufeam
    concitando, officere. Qui plura de his & (imilibus , potiffimum tameu,
    de cura maxima,quam in beftijs alendis fcruabant,defideret, confuiae
    Diodoruro, & Plutarchum, qui fufe eas, eorumque alen»
    dorum, colendorum , fepeliendorum-
    que rationem defcribunt .

    * .. , ...
    4 V

    SYN-
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRjEORVM. - t4S GAP- £
    •• • • • S Y N T A G M A IV.

    ; ^ J^^ OD T> I С I T Г <Ц

    nANGEQN HEBRAEORVM»
    ■ i" .. .<:: Mg I y E :

    De Dijs, varijiqueHebraeorum, Syrorum,Chaldaeorum,

    Babyloniorum, Perfarum, Samaritanorum , Arabunu,

    aliárumque Aegypto vicinarum gentium idolis,


    •V '::: lucis, aris, iàcrificijs, accœrimonijs.

    ■ , С A P V T I.

    *De l doits Hebraorum, fiue de falforum Ыиттнт сн1ш,аЬ ±Aegy~


    ptijs ad Hebraos propagato .
    • •'••'»
    Vandoclvidem in praecedentibus Capitibus de Origi
    ne^ diueriîtate Deorum>de facrifici js deniq;,atq; fal
    forum Numinum cul tu ^Egyptijs vfitato fuse tracta-,
    tum eil;, operzpretium me iatturum exiílimaui}fí hoc
    loco ftylum ad antiqua Hebraeorum idola, eorumque
    originem conuerterem ; cùm enim , tefte Clemente,
    Hebraeorum my fteria, ritus , cœrimoniae, cceteraquo 5î?7*r.
    facramenta quam fimillima fint ^gyptiorum myfterijsi iEgyptij quo- ar,m*t.
    que plurimaab Hcbraeis, ficuti hi abillis mutuata , reciproci iuris fece-
    rint. Hinc futurum íperamus , vt ex huiufmodi myfteriorum vtriquo
    populo communium comparatione, Oedipus hic nofter illuminatus , ma-
    iora indies in indagandis ^Egyptiorum arcanis incrementa fit capturus.
    Notandum itaque duo fuifie hominum genera , quorum ftudio &
    & machinatione idololatria ^Egyptiorum ad Hebraeos deuenerit . Primi Een?™& coo
    generis fuit reproba illa Chami progenies , de qua in praecedentibus ca- ñ£j5¿¡£"
    pitibus varijs locis dictum eft j vti & Ifraelitz , qui inter jEgyptios com- gjjj'gj4*"
    morabantur, fuperftitiofâ eorum doctrina infecti . Secundi generis fu С- braos docuc-
    runt Salominis pellices, mulleres alienígenas maxime ^Egyptiae» quarurrb **'
    blanditijs & dolofo amore facras literas, aiunt, irretitumSalomoncm , fa- 4.Rei.4.
    na, aras, lucos exftruxifie ¿ idola queîs adoleret, erexifle . Cuius prauo /
    cxemplofeducti coeteri fucceíTores ei us Reges Ifraël,fî paucos exceperis,
    omneshute improbo cultui adhxfére , vt in fequentibus de Ieroboamo,
    Achabo, ManaíTe , alijfque oftendetur . Sed ad Archidololatras reuer-
    timur. • •••• ' -г-.--/ ..
    Cham itaque, Mifraim, Chus cum filiis fuis Nimbrod» Canaam , & Cham pr¡.
    i • г m • • i г • • . г ' 'тт ,dolo,a-
    ¿aba, vti pnmi íuerunt Л-gypti incola? ; lie pnmi quoque omnis luper- twpofldiin.
    ititionis, ac idololatncse impietatis extitere Authores 3 quorum impro- t0r.
    bis
    CAR U çjt OEDIPI AEGYPrTI AGI TEMPLVM ISIACVM

    bis moribus, prawfgue difcipltnis itnbuti Mgypù), fucceíTu temporurrb,


    jfiaêiitepri- jtùm alias fibi vicínas gentes, tum vel maxime Hebrasos, quibus cum du-
    w'iïlo*' sentis pepe annis morabantur, inftituti fui babuére foâatores ; nequo
    difficile fuit ca.rnali populo, .ac fenfuuin voluptatibus immerfo, ea ample-
    xari dogma«a,qaorum opead totiusfelicitatis apicem feperuenturosfpe-
    rabant. ДссесНг, tranqujllam illam?pacificam, ac denique fortunatifli-
    mam j£gyptiorum vitam,quam jndefeiTo idolorum cultui,facrificijsalijf-
    que irapijs artibus ceù \aicx caufae acceptam ferebant ; in aqiflîïs homi-
    nummaleferiatorum, roagnum pondus habuij^ . Quod vel-ex hoc vni-
    co manifeftum efle poteft -, cùm /Egyptiacâ hac felicitate, ас famâ гегшп
    memorabilium exciti non Hebrasi tantùm,ièd & Perfae , Arabes, Phœni-
    ces, Syri,Babylonij, Grreci, eo animo in iEgyprum fefe contulerint , vc
    mirifica Д1а difeiplinarum facerdotalium cognitione imbuti , earumquo
    opearcanorum Ifiacorum facti participes, eam quoque, quam,iî.gyptij
    feliçitatem confequerentur .
    рьуилепж Erat moris in JEçivpto. vari is contra malorum incurfus vti phyh1-
    fb/Egypto. ctenjsj norum itaque viu,cumHebfjßi aduerterent , iecuram Agyptios
    vitam ducere ; & ipii vt banc fecuritatem confequerentur } animum in-
    ceperunt ad-ijepre ad fuperftitiofas illas imaginum fculpturas, quasfub
    Hebrseiio-, certo fiderum pofitu, ex varia materia>aite conueni^nte,confe&a$> iib
    gyTt.os'iníua F°Uo, manibus,cingulis continuo portabant . Iterum -digyptij terreno-
    lifunt. rum bonorum, qua fruebantur, abundantiam,fedulo Apidis cultui afcri-
    bebant i hinc Ilraèlita; in deferto çommoranres fqualido, Scaquarunb
    penuria laborante, cum ccepa?, allia» ollaecarniura , íimiliaque carnalium
    hominum oblectamenta deeíTent ) memores /Egyptjacae felicitatis, &
    Apiíindeferr jpfi Apidem erexerunt, fperantes futurum, vt eius aíftduo cultu, dióla_»
    terrae bona confequerentur . Hinc quoque Portátiles illiDi;, quosThe-
    TherapAioij faphiiii appellant, ас fexcenta alia idolorum monftra» de quibus in ic-
    ¡.abao; quentibus tra&abimus, emerfiííe videntur ; qua? quidem breui tempore

    eos in ele&a gente fecerunt progreiTus , vt illuminatiflimus Doctor dubi-


    tantium R. Mofes, di&us Rambam, cum banc ^entis fuse ad gentiliurrb
    ritus propenfionem confideraflet , legem non alia dé caufa Moyfi datanu
    luculenter demonilret, nifiad impias./£gyptiorum confuetudinesabHe-
    brasisimbibitos,falutari lege abolendos . , ..
    Verum quandoquidemeitati Do&oris verba ingens hieroglyphicis
    rebus lumen adferre poiTunt, vifum fuit hic ед ad longum per partes ta
    rnen produjere; cum non tantùm ea , qua; in praecedentibus diximus,
    confirment ; fed 8c diçenda iraporterum veluti in Synopfíquadam fide-
    }iter& erudite exhibeant. Verba eius funt ex libro manuferipto Hebrai
    co, quem tP^zi глчр hoc eft, Doctorem dubitantium appellant, defum-
    pta . Rambam in more nebuchim 1. 3. c. 3.
    5**M*ÏÏï r'y rvoVrtrj auiboitix гтко nrpjtfn Wart mom* VVa-ictennifart
    ft**mú* iy ay i^Vinni nvnox TiVa оппк mynoii"y my öd Hvtnh oVa nnd кчп
    Mi»,h,m, ' ; epDDl Î&'HJOI piyD3
    f recepta, inquit, cpi& çoi.ùnet pars Jeçunda,fint omnia Шл precepto. , au*
    respi-
    SYNT. IV. PANTHEON REBRiEORVM. i47 CAP. I,

    refyicmnt idololatriam . .Notum eßautem, quod ratio <p caufa omnium taliun-»
    fr*ceptorwt eß euadere errores idololatri<e,aliafqsfallaces opiniones , & iniqu.bs МоуГсрг*(Ы
    dogmata:, <sr continent ur inter ißa pracepta de augurio^ de diuinatione , <sr dc_> fdîoStSîm
    artemagicay «¿r de omnibus alijsßmilibus . äbt«»™«.

    His itaque prasmiiïïs Rambam in hune modum fua verba profequi- ШщиЛвт.
    tur; V
    win yötfn п&* *р&ЭПй ih nNarv 4ri3f*HDtH anfión Va юрп#эч
    enscnai D^ja rrri min o^nVam o^n&'art ^кахкл anïN тчту ччкэ mViyô
    ^nVon niN^oa a^WaWyo юу an«; tratfin vn in ona aicmV owaoivt
    ■ . »v 1 • ; n^iü ^ JnV IN ЧПК
    Cum "Vero, inquit, leger» omites libros, quo* commémorant tibi ; expUcabmt a«?^
    Uli tibi y quod ors Mágica, de qua audiuiß'h quam cokbant, Zab&iy Cafdijm fiue
    *ВаЫЬпц\ Qbald&i, ф plura adbuc eorum operum erantapud Canan&os , £SP '
    ptios, qmbus deeipiebant alios ipß,de.cepth isr ptttabant, quod in Uhus Virtute ope
    ra miranda pat went, i» ejfç W alite* homini > Vel bominihus aUcu'ms ciuitatis.
    Ex quibus primó patety ZabíBos, qui íime ex progenie Tfaba filij Cus ,
    Ägypto vicinas gentes, vti&Ghaldaeos, Baby Ionios, Chananíeos, pie-ra
    que dogmata ab yEgyptijs primis haufiüc; quod indicatur clare hijeé ver-
    bis ; plura operum erant apud Aegyptios, quibusdeciptebanc alios , 8c
    <juibus mirabilia fe faceré poíTe arbitrabantur. His itaque propofitis
    Rambam difcuríim fuum fie profequitur .
    xVcft mar ninoi l'y mon Ntn aion i>Vy itfN rtaopi nVa miroi rmiaaf ymi
    •oaV ода ovayn íiVno тала Vyio in p*in Nina? auaian ¡o аачаа aorp

    naiy кчп *)ü"ao ^a 4000 Va ппчэ' marta a^nnn Dnay V tfaort Nin me* опн
    nVnaV Tjyi n^nn nV ппюап n'y очо'лп aiD'yctf oam ronn оэох Iöd xVa r'y
    пк 4¡dki Vsai n»*N in eh« naV r"ya ja ш i*a mVi a?oon iVinV уааа chn
    алч nf naDi mVira n'Vi naa? ViV Yia nV m Sna xa nVü híd nefwi пк in Фнп
    n»'5?o D^e»y an» öiTirtco'a a^a^n Q^aDni^m^jsai yaoa arpVy nVonfT
    l«ai Njfvai owjm nTHNa пл^уп ¡n niyrvr rn^nn гпалдо апп mViyöa апк»
    en1? NKiWcc? лоэ nonNrt noîT» ppfj Wo on^sioaa once?* ja da laamn
    nyVm mnna ia^N« iaai атоьх* nVö ny пропал ra nyVinrt iai.t» mViyü
    : гам - ппчаугт ifioa tínarjn niDNn ••anm nNajín V/y-» o^onarr

    ScitQ tgitn*, quodintentio legis t$timx isr columna, [uper quam pofita eíi ,
    fuerht euellere idohjatriam ф* deßruere- ; l>t fi credatur,quod altqua de ßeUk ,
    cet officiiyin altquaißarum reriim,qu¿c inueniunturin fingularibus bominunt \ д^^*^
    <T quoniam tila opinio inducit homines adfiruitium illorum ; fecutunt eïl necefi*
    jario, quod occideretur omnis rn*QU,qmd talis Jeruit Idolis ßne dubio ; quamuis
    «ins firuitium fit in yjk aharum гегцт extranearumy <?ßpamtatum à yia ferui-
    ty gentium reßeSlu idolorum г quoniam illa in pluribus talium operum mn__¿
    admittebantur adfaciendum eayftiß mulieres»idcirco dixit y Magam non patiexk
    yiuere : quamn is in natura hominum inueniatur pieW, Vf1 non ocçidant mutieres>
    C«^ propter hoc in rations idolotatriœ fecit mentionem de viro > çy- de-famina . ßt
    iterum dixit j, Virum mulierem . N0» eß autem tale diftum aiiquid in Viola*
    tione Sabbathi, пес in alijs prohibitionibus pr,«terquam in isla. Et intentio fuit ]
    propter pietatem hmimbus na tur aliter inßtamrei~jie£lu mulkrwn .. Et qwtwm
    i •- Magi
    CAM, z48 OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM Ï5IACVM

    Faifa opinio Magi putant, quod ars mágica potential habet, ad exterminand.t поста ammalia. .
    Mjjjjf de ctuitatibus/ficut ßrpcntts fc orpiones , ist alia buiufmodi; i? putant qnod.
    mágica prohibeant genera damnomm , qnx phntis accidunt i ßcut inueniuntur..
    Opera, per qu¿ creduntje grandiпет repeliere , çyalia opera ad occidendos Vermes^
    Vtntarum ; & multa dixit gens Tfabaorum JEgyptiorumque , £9° interfe&ionem-»
    Liber defer- vertnium vinearum per Vins Amorrhai, de qutbus fit mentioin libro de ferukiojE-
    w'SunjfSy' gyptiaco . Et fini Itter patânt;fi habere opera, per , 'qV4 probïberi poßt cafus foHo<

    rum, nueum, & aüarum aihorum ; £9* propter hac отит №ta,'dixit in ~ъегЬк>
    firmationis legis . Si ambulaueritis in ßruitioidolorum> i-èrin operibus-magkis ?
    de qutbus putatis, quod remouebuntw à Vobis damna , propter ipß,occafiones ас»
    с i dun t "Vobis «У damna, ficut ditlum efl. Immittam Vobis beßias agri, noce-
    bunt Vobis &c . Summa igituriHius rationis eil, quo d omnia ,qua facer er putant
    idololatra ad confirmandumferuitium fuum, per ilia tffugère poffmi dumba\ Vt in-:
    ducant homines in banc mcredulitatem, illafUnt,de qutbusfecit menÜonem in ,Ver-
    . bis firmationis, quia in faciendo taitafiruitia, deficient pradiÇla Militates. Oñen-
    dE!° fim itaque tibi, qua fuerit intentio legis in proponendis benediSliombus mtdedi-t
    Elionibusiqua continents in Verbis confirmationis in ifiis patticularibus fiparabs^
    <Ur non in altjs, <7 intellige menfuram hnius Vtilitatis magna ¡ eodemfe modo, Vt-
    elongaret homines ab omni opere mágico, prohibuit omnia,qua pertinebant ad ma-*
    gicam artèm, efiam illa, qu<e dependent à cultura terra, <¡r de Jciêntia eius,fcilicet
    omnia, quae dicuut effe vtilia in hoc, qua non cadunt in conjtderationem natura
    lem i fedja ne Wijueta~ßc'undum confiderationem i Horum in vfu talium. %егитп—> ,
    O* ideirco di 'äum eil in lege : Nonambulabttis in ritu gentium, Ç9* confuetudim-
    bus earum, qua voemeruntfapiéntes via* Jmorrhdy^ua funt rawiArtvs magrez,
    qua attribuuntur rebus ^Aßronomicis neceffario, er quafi per quendam circuitum
    Amo^Äorfi Procuraíur honor ílellarum, £9° feruitus earum . I>ixerunt etiam ßpient&s pa-
    Ihn, quod omnia medicinalia, non h<efitabimus in Ulis per vías Amorrhai-. Item-»
    omnia, qua eonßderatio naturalis exigit , funt licita, <¡r alia funt prohibita-\ fir
    cundùm quod diclum eñ, Arbor cuius fruclus cadit, oneretur lapidibus , <? Vngac
    tur tintlum . Sapiens autem confiderans ifiud opus dixit : <Bonum est vt oherttur
    lapidibus, <tsr virtus eius dehtlitetur : fed quare Vngetur tincluja;. pat.et igitur,
    quodfitingatur tintura rúbea dttla ¿Arabice jilmagrayVtlcwnahquo fimih, cuius
    caufam non apprehendit ratio prohibitum eßfieri per vias Amorrbat . Similiter
    Magic* fuper àixerim de abortiuQ, vbifipeliatur : Cr dixerunt ¡non futyendetm in arborent
    (Moms. пес ßpelietur inbiuio, quia i Hud eîlde vys Amorrhai . Ыоп Videatur tibi con?
    trarium, quad Vtdebatur licere, ficut clauum in latibulo fufpend; ; quoniam in tem
    pore illo putabant, quodper viam experimenti fiebat hoc, iFjntdkxerunt , quod
    taha erant medicmalia, vfique funt herbaquddam, quamfuftendebant de со nice
    dementis, (srvocaturFemura, С dabant Her eus caninum in pot urn laboraniibus
    fcropbulis, &fubfumigabant cum aceto-, is cum alia medicina, qua Vocatur Млг~
    tefica, in infirmitate genuum Vehementi: quorum omnium Vtilitatem experti
    erant ; licet ratio caufam non appréhendât : <?* ideirco licita fuerunt nomine.*
    medicina. .. i i,^.'",
    ptaoppoßta . Ex quibùs omnibus liquet, to tam legem Hehrasoium fuifle quaiî
    pnSÜÍe?y* parallelara legibus improbis gentilium, eifque velrçsi è diámetro oppofi-

    tam,
    SYNT. IV, PANTHEON HEBR£ORVM,s *49 САРЛ.

    tarn, intcntioncmque legis fuiíTe primario ad idololatriam difperdendam?


    & ad delendum nomeneius, omniumquc rerum pertinentium ad еапъ>
    & quicquid inducitad aliquodopuseorum, ficutiaN Ob, & jiyvldeon»
    & rraducere filios per ignem> & magum, & augurem? & diuinura , &re-
    qairentem mortuos, & prohibuuTe generali prascepto affimilari operibus
    corum ; in tantum, vc ne veftibus quidem aut cibis, aut coloribus coaii-
    milibus veftimentis Aegypriorum, vterentur; quod citato loco teñatur
    Kambam dicens :
    *"löia ррП Nlrttf UfinYlOK fpi ПКЙ1 VtCl ПК0 nöpfttf VvUJt 1ЭТ!ЗПЗ 134*03 rtJîll ЖятЬйШ.
    j^a trocapo ivt р ад anoian j^pn лvt ja 41 гдаувп hdnV ja ал mon aw г"у
    ama m ииоп i*ra agirían pa iíik апш mm пик iaVa a^rr ^yai noim
    irtKîion 1"дч «jaV* к V» пюх ^y пад Лэ nw к1? тома р ад паоп кто arrnfioa
    ntfNrt ctfaVm ллд зачза noytf учазг пвХкпдаоРкп tfaV^ nur» тоэр "iûm
    тпуо Vyisrt лг© «irii тпк лза р ад iai апко1? moya Лэт рпш
    тдг чт1? »oaoi пикпл
    Nunc /¿/>«r,inquit, audi mir abi lia xioSïra magna , quoniam rafio coma tsr Jjj*' ^í^""
    Wta prohibita efli quia feruus idolomm apud Algyptios fe folebat incedere^» . Grietara*. -
    Badem quoque ratione in probibitione fuit \ ne quis induat Veßem de lino Vel la- ^ blM"

    Vel contextum, quia tali ïefle Vtebantur Jeniores idolorum i qui côniungebant
    in Veßibus fuis de plant к ИГ animalibus ; и? faciebant Çignum in manu fuá de ali-
    qua Specie metallorum ; ç«p hoc eßferiptum in libris eorum . lllud autem eft pro
    ffer quod dicit ¿ non accipiet mulier arma Viri,neque vir induatur Veîle mulie-
    bri . Inuenies autem in libro artis magie* feu abfconditorum , qu& compofmt Cen- Ст&лшЬ»
    tir t quia dicitur ibi, l>t vir induatur Vefle muliebri piïla , cum ïleterit corai7L^a
    fiella , qu<e Vocatur Venm > isr mulier affumet loricam arma bellica^ , . ■ тл*"л'

    cum ßeterit coram ßella , quœ dicitur Mars. 6SI etiam hie alia ratio,
    quoniam opiu illud fufiitat çoncupifientiam , inducit genera, fornicationum :
    Atqueha&enusRambam. Cui Abenephius Arabs ita confentit, vc hu-
    iufmodi antiquorum Aegyptiorum opiniones ex vno Authore collegifle
    videantur . Nam & ipfe oftenditfusè y£gyptiorum facras difciplinas apud
    Hebraeos manfifle,ac proindè ne totam gentem,h«c faifa ,í£gyptiorunb
    religio inficerec ; Legem à Deo datam, qua fuperftitiofi Hebrarorum ani-
    mi in nimia profecutione cultus externi cohiberentur . Verum quando-
    quidem eius animaduerfionesdignacfunt,vt fedulo expendanturj eas hic
    adducere voluimus, & ílmul monílrare, quanti in Arabum , & Hebrxo-
    rum monumentis adhuc lateant thefauri, Latinis incogniti , quantumque
    ca conducant, adquamuis reconditarum rerum explorationem ; fic ita-
    ^que dicit Arabicè :
    4^jb à& 4** tÄil J** jbXb'i zj&> l¿¿*<* , AiMtpk l. Ь

    \ß\ *$ú¿\ íúi^\'¿Jfí usv, f&*vt &aj ri^vi »üU

    LJï, c^»Ä^ UaV \Ja¿-j Ujà *Â-iÎ (¿JS*** J** ф


    CAP.i, г59 OHDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    lncipmus ïam explicationem doctrina japientum JEgyp.i,cuiu» cognitio ne-


    ceffaria eit omni philoßphorum Jïgyttorum fapientiam fire exoptanti . Scias
    itaque quod ob idolohtriam fpicntum Aigypti, Veus lege data prohibuit отпета
    (eruitutem ahtnam er magixm & diuinatorias , que:s occulta res difcernuntur \
    отпет denijue cultum improbum & illicitum i Cr loco illim рглсер'п nobis, vt
    confiteremur feruiremu* ci » Cr honoraremm Deum Vnicum Cr propter hoc
    ntandauit nobis in primo pracpto,ne adoraremos Deum prater ipfum ; quoniam
    multi ex Ifmëï peccarunh V' prxuaricati futit cum Genúübm ^Pjganü ¿Egy-
    ptijs adorando pro Creatore cteaturamy praitaricatiquoque funt in improbarum ar*
    tium extrcitio, cum Magis, jíriolis , altjfque ditnnatortb'ts, qui feruiunt Dœwoni
    ficut Deö eorum i Et ideo tota lex opponitur erroribus antiquorum . Namnotum
    eïl) quod JÊr pnjjolebant imagines exílruere, Cr idoh difponerein ntontiáus ex-
    cel/ís . Et ad orientent conuerfi ea adorare , maxime Vero Solis fimulachrum ¡ ideo
    lex ahrogat excelfa, er conuerßonem Verfus orientem , ideó dicunt Sapientes
    gloria in occidente eíi . herum JEgyptij folebant in fumma Veneratione haberte
    Hebrteemin boues, arietes, hircos , ea animalia occidere grauijfimum piaculttm arbitraban-
    leiprorf« tur. Hebreos l>ero,vt ab hoc ritu aueitèrentиг , lex contrarium docuit immo-
    Ae^Jwwoi htionem nempe boum, arietum, hircorum . Prœterea Uli Solem, Lunam, Stella*)
    planetas veluti Numina colebant . At lex Ifraël tica docuit non ßand.üi^ari iru*
    aípeclu ßderum>t$* miltU coeli. Porro in ßcrißcqs &gpti facerdotes fermento
    Cr melk vtebantur, fulem Vero, quem Tjpbonü jpumam dicebant,abominabantur.
    Verum lexfermento Cr melle negleclo in facrificijsfalem adbibebat . Erat denique
    frequens in j/Egypto vßts phylatleriorum varijs imaginibus inßgnitorum> queis je
    Sîî«* «Ï fortunat os futuros eße credebant ; quers adiungebant flatiunculas quafdamy qu us
    5мГР * auertentes nuncupabant ; quas nunc in collo, petiorey manibus portare, nunc íium
    angulis domuum, alußfe locis Veluti cuílodes eorum collocare folebant . Quos vfui
    omnes, lex in Thepiihn Cr Me^u^pth Çfr Totaphot conuertit j qua qwdem nihil
    bisontin. aliud erant, quem corta ex mundo animait, in qutbus Verba Dei legis ferumda con
    tinuant memoriam ßadentis & pr¿ectpientisfcribebantur ponebanturfcfuper fron-
    tem, Cr brachia, Cr poßes pot tarum . Vides igitur quo modo ex occa/ione Variorü
    rituum /£gyt>tiorû,qu<e iam tetum oriente occupabant ; lex eos prohibens rejultarit.
    Atque hucuique Abbentphi, quae ita propè ad ilia , qua: fuprà ex MoiL>
    jEgyptio adduximiis , acceduntj vt pene eadem dicasj vndè colligo
    holte duos Auchores, hace deantiquis >£gyptiorum confuetudinibus ex
    ijldeoi Authoribus Arabicis, qui tum remporis ob antiquitatem eorunu
    in fummaxftimatione erant, defumpfiíTe i crebro enim ab veroque Über
    Cernir , de Magia Л-gyptiorum, & Mauri cuiufdam Arabis de feruitio
    jiigypriaeo, & Ezethras denique de medicaminibus eorum, citanca* •
    Sed haec alibi maiori ftudio dilcutiemus . Qui verô plura de huiufiüodi
    roodorecenfirisritibus Hebrseorum, & Л-gyptiorum detiderat, ТЫГа-
    phta Thalmudica,R. Samplbnem, R. Flian? /Wifrachi , Iudam Tiboi>i-
    ^ern . GedaliîE Catenam Cabalifticam , aiioTqj Gommen ta tores H ebrios,
    huos infra atabimusjconfulat^n ijsenim omnia^üifcíuprá diximus,con-
    firmatarepètietv ' ^ ^ Ач

    CA-
    SYNX I PANTHEON IIEBIUEORVMî zSi cap. п.

    CA P V T H.

    De farticularthus 1doits НеЬгяогит > ft) de comparatione eorunt^


    .....i. ^w IdoUs tAegypùorum * à quibus primàm /■*/ '■

    -
    if*-- . : m àimanarmt . .

    De cultu Ignis .

    GVm nihil in hoc mundo cceleftibus iftis ignibus, Soli, Luna», Stel-
    lis, igne noftro elementan fimilius fit, vtpotè, quern ignis folaris
    omnibus in rebus fparsim latentis particulam antiqui crederenc -, mirúrru
    íánénon eft.eum ab omnibus Öricntalibüs tantô iludió, cura atque foli-'
    tudine cultunj effe'. Fuei'unt 'autem huius cultus Authores primi Mi
    Chus & Mr.
    fraim,& Chus Chami filij j quorum híic per filium Nembrod eum acd Ba- Caira primi
    cultores ignis
    bylonios, Aflyrios, Phoenices i: :ille per pofteros ad ^gyptios , Perfas ,
    AräbesiLybios ptimUs ^erduxit . Inter carteras autem gentes polt ALgy-
    ptiós, ignem à Chaldaeis & Perfis maxime cultum ; teíhtur de illis qui-
    dem hrftori a Canopi fuperiús ex Ruffino , & Suida relata . De h;s vero At*tbu,Lx
    Agafhras , qui ignem máximum perfarum Deüm fuifle afíerir, eumqu à hia'

    Zoroißre, quem nos fupràcuhi Mithra, f« uMifraim, & Ofiride çoniudi-


    muSjvinirddudum pfimum 9 à Perfeo vero propagatum efle demonftrat,
    ctii á/tipulatür Geórgius Monáchus :

    ¿VT(¡) KCLÁÍQaífgt 90¿V Wüg^íe^efáw , Ktt&çv'Qit <F ttïfçp; tibeißstq SfaWHt ¿VTCji) yj¡f фи
    cdSjfiaÇjt ( Iegcndum puto cWa££i vcl сжа'лф ; f*«>«c , sa-rç « a>« с* япЛЛя
    tf/|»9 e^e^e? Qij^»tfv^ef»«» eft V.^ocw/í Perjens ipfos Perfts execrandas
    cié' ¿montas Í3 qu* dicitur, Mednpg > quo régna te ignis in PerßJß co?/o
    delapfufy ex quo altnm ignem aççtndéflii &'fanum extruens in eo repofiit, Шаий-
    ft*e templumigqis immortality (onftituens Viros prudentes, Vf /eruirenty fer-
    uarentfy ignem^ Magos eos appelUuit> quos ritus in multa dignatione babentes
    Pfrfe colunt ignem.Haeç ijídem pene verbis Gedrenus de Perfide memora t, o*L„.
    Ttnuí.
    qiiainuisDiodorus Siculusea Vulcano attribuât,- vt vt fit , Perfas magi- ¡f¡hnuLv
    eis facris, & ignis cultu imbuifle Zoroaftrum ( fiue is Cham fuer it , fiue^
    Mifraim, fiue Nembrod , quos hoc idem nomen vfurpaiTè diximus ) irb
    praecedence Syntagmate oftenfum eft, à quibus Perlèus edo£tus , nouas
    ignis colendi rationes, tefte Tzeze , adinueniens Iopoli , Sc in omir reli- ь**»«г*«-
    qua ditione conftituit ignem YtPeum , decœlolapfum colère , Magos Têi. ' *'
    ígpisíácerdotesjvocans . Vnde Perf«&Magi cœterk elementis ignerrb
    anteponunt, eo vtenres ad Mithrae cœrimonias , tùm quia Solcm (Mi-
    thram ) ignium Ducem, ac luminum parentem y tùm quia, Niceta tefto ,
    Mi thram ipfum, ignis quafi renem efie perhibebant . Erat igitur ignis in
    culcufummo Perßs & ßabylonijs, quin & ipfi etiam plebeculac, vtpatet
    çx eleganti & falfo illp. epigrammate, vbi Perfa qüidam plebeius liben-
    tiùs fe vitam,quàm ignem violaturum ofiendit; .,. . .. т
    .л;- I i 2 «ve
    gap. п. *jg. QBDIPI JEGYPTIACI TBMPLVM ŒACVM

    Н(щть %а\ш£ zru^Ttss f &агатц ч —

    Hinc non Salem duntaxat (quem ietfäandefacH-lapide' dicebanf)^


    & ignem hune ejejrçerçtaremiicd & quicquid ignis fpeejem pr$efeferebat ,
    cokbant , Euftathio , х\а£& чгщЩ Qißafjfat nifiu. , afferente . Quam ob
    5S?A ¿? caufam Pyropo quoque quafi flammas emjttenti, vtiStrabo notât, hono
    ra cv*«.. Tçin даЬеЬапс i quem $ç ab jfcgyptijs^ ad.igneam Solis naturam indican-
    danuobelifcis & pyrafflidibus ideo impofícum>alibi probabitur ; imo eq
    fuperifrtionis deuenêre, vt nihil denegaretu? ijs , qui ignem in fluuiunu
    de.tuliflentASc ni voti compotes fièrent, ignem fe merfurosinaquam, mU
    narentur, vt.i Plutarchus raeminiit. Non autem à pÎçbequla tantùm , fed ,
    maxime á tlegihuscolebatur ignis in,aedi№ ad earn rem íanÜe compa
    Thtcdtrttus ratif
    fat IS \ idjque quotidiè,aic Theodoretus j quem & $wvç«Û8«-e* voçat ¿ fi-
    cuti templa ipfa arvç«*, in quibus Procopius ait , eum ad diuinationes fer-
    uabant,ah eo, non fecùs ac à Vefta & Iano iàcra omniaRoraani, aufpican-
    s»*b» I1. v.
    i %. tçs • $tr*DO : Q"™ °^ °* $vQ** 1$ wv&e ¿>xwD » Ффр?л inquit , tgni
    S**l><>
    u^Titm ifotn ццпоийфапру eumfc deprecabantur . Maximus Tyrius quelque notât quo-
    1 ties facrificabant igni, igm pabulum adferentes dicebant, îgnisbomine,comedei?,

    Hune tantô honore afficiebant, vt eum flatii fufcitàre > aut cadaueribus ,
    alijfque ïmmundis rebus ínie&is polluere, teile Strabone, & Laèrtip, de
    lictum crederent non nifi morte piandum . Ómnem igitur igtiis cul tum
    e**í,T*re». i Chami progenie maxime à Chus profluxifle, ait Gregorius Turonenfis,
    Jchamo"* verba eius funt . Primogenitur Chami fuit ChiU. Hic totius artjs magic<& w
    buente Diabolo^ primus idololcttrU repertonprimufq, flatuunculam adoran dm
    jïatuit y SktUi ignem de cœ/o labt mapeis art'&us; mentiebatur. h àd &ârfit
    çum tran/ißet, ob id vocatus eil Zoroajler ж 45¡*ßelläm Viutntem interprêtantur.
    , Cuicongruit id, quod Clemens libro 4. recoenitionum tradit; tPerfoVe-
    xmi. nus jHum ducere ab Vno ex pltjs {.bam, qut Mejraim dicebatur^quem poß ob t tum
    JZoroaftremy id eß, yiuum fidus appellarwtt . Ex quibus apparet , quod &

    , ,quam^qui00cati^n^n^n6mintíáit
    (ï bene expenderis, difficile non erit,multa locahiftoriarum diflona,apl!e
    inter fe conciliare, A tribus itaque hifee Magis Chamo, Mifraim,Chus,
    Ignis culto.
    I«. ficuti aftrorumjita ignis quoque cultus per vniuerfumórbtímpropagatus
    eft. Ac primo quidemMifraim ¿Chamo doftus,in omnes regiones Ügy-
    pto vicinas, marifque ínfulas per filios fuos Ludim, Lattbim, Anamirtb,
    fhetrefin eum difleminauit, Nembrod verôfmus Chus cuin Ghartano,
    cuminBabyloniam, Aflyriam, Phœniciam inuexit primus , qui claiiffi-
    mus Aftronomus,cùm vouiííet, aptafletque igne de ccelo tahgi, prscepit
    Perfis, vt offa fua poft exuftionem legerentj feruäi€m>, Sc coletent, polti-
    citus Regnum Perfis ereptum non iri , quamdiù oíTa fuárcolerént . Сипь
    igitur fulmine Zoroaftîes in ciñeres redaftus eífeté réíltjuias eius Verfaß
    coluerunt, quibus negleftis imperio exciderunt,* hiíkrriam ijfdem
    pené
    &ШГ. ï V. PANtHEON HËËRifORVM ' гя càp.l

    pertéSyferKs Çedrenùs récitât ; non défunt tarnen, qui hune Zoroaftrem Cedrenm.
    multo pofteriorem fuiffe volunt Nimbrodo * Cedrenus enim originenb
    dus non ex i pfo Belo, quem nos eundeni cum Nimbrodo facimus, fed ex
    dus generç deducit . Verum cum hae omnes difficultates ex malè intell e« , .
    «a nominum xquiuocatione ortae nne,i;s longius. innerere nolumue > hoc ignucuicui
    vriicum cçrtum eft, Nimbrod uni ignis cul tüi maxime deditum fuiíTo , *dd,aus'

    eôquenonfuam tantàm,fede^ramSemi progeniem* vti Nachor^Seruch*


    diofque ihFecifle > quem Cyrïîlus Arbelum quoque vocans.primum^ait,
    in Afiyria regnafíe, & hominum primùm à cœceris imperij fui cultonbus
    ÄOminis exiftimationemvenátum,in eiufquecultu Aflyrios ^finitimafqi
    gentes perfeuerafic j Niriî patrem fuifle, & Belum vulgo appellatum . СтЯт0ш
    CohfentinusManafles in Polit: cum Belum quoque vocans , fortem 8c м«ф.
    & robuftum gygancem tempore Abrahami vixifle aiferit. Vndè plerique
    HebraeorumDpélores auíümanti Abrahamum de VrChaldasorum , quae
    ignis ciuitas erat ; ideo à 0eo erepíum, qùôd cùm ignem adorare nollet»
    á Çhaldaeis in ignem conieebs fit . Cui D. Hieronymus fubfcribit libro gjjT-1**
    <jüaeiiiönum inGenefin . Verum norierit, opinor , lectori raoleftum , .fi'
    Iudsorum traditibnem , cuius meminit D. Hieronymus,ex anriquiffimis
    TüdáÉórüm monumentis feruatam iHuitrerriUs'. R. Salomon Iarki ex an- *'JC%™X
    tí^úó Comm'entariö refertv Tharam Abrahas filio fuo coram Nembrod ".<«.*s.
    ftíccenfuifleVquod;íJ>/¡üs idolaconfregiíTct, atqueadeà in igneam forna- • ...

    cemimmiflumi tujfle , quae confirmât Mofes Gemndenfis eodem loco.


    Rí Cháia filius Adda aliter hàhe htítoHam refert 3 Mulierem , inquit , of-
    fendit Abrahams parbpßdem manu tenentrm J Càm' dutem ipfum intяг гagaret
    mulier, an типш aliquod T)tjs offerte "bellet } baculum accepit% muberiffo qua fe-
    cum babebat idola confregit ¿ Ф* baculum proiecit : Täter autem fuperueniens x
    quid hoc reißty percontatur . d^efpondit Abraham, an litare bellet , iffum interro-
    g^ffe^at^ eo quod prins cW^denfe^U^dixiffetfimgiaorta ejfe>quibns ingraue-
    Jce^itibusy iîla confregiffe . Verym patery rem aliter Je habere , conuitiaq. mul-
    tam Nembrodum audita fuiffe. Lite autem ad Nembrodum %egem 'Bahá de-
    duela, Abrahamum ignem adorare wffitz . -.. t¿ 1 i..sl. i : v
    ом tvh -юн ztfoh *ojdj плод nba ятД \ъвт afizh tumi еэтзд чш л'сш.
    KnrtV niío> рок mV-юк : KJjyVfUDa ю^чок : *са pyon ю^у1? пдоар/
    : unii Ьъо% ъаащ iaV rok юк : «rnnV тлод nú idk ; кззу lia ol í ■j

    VTW? »°^:;^%9!«ß dp щпт \тп!т^\пщ^шр «ai

    -•sr-'&saN rmb*Dö.Vy noi Kîrt- тчл> ^^ттолллчн^'Ттзг^Уп'к wVw : кзьь

    - i; >'£кй|^ pfiopofitwh ignem adorare iußßet-Netnbtod^regeJfit ei Jbrabam ; ßfic>


    лй>я» igitur-aau-anti aqttamy qtueágnem extinguit * Dixit, ei Nembrod % adoran renoimt. - -
    *föiWJ > fitavfcadom'nu&esi qUœaqUiisatiïtMawt . Dixit Nembrod , erça лик*
    4*foítt . AdhatAbrahàmy ßitaeß , aJorandm-eß VenMpi yui nubes, agitât IF
    4ifgregaty ifwtem fikmbrodyadora ïetitum . jLkak*m yer è>ffic, multo magis
    adorandus hompyquivenUtm-m^Higie^ Tande*» Mewfrodtxeandefctw-r -Verboi . jm
    f>¿\ inquit%
    сами. 254 OEDIPI £GYPTIAGI TEMPLVM I5I.ACVM

    -, inquit, ejfutis , Egofolum ignem adoro , ideo.iam in medium ems te précipitait


    yeniat Veusy quem tu adoras^ liberet te dextera eius . Staf>at, ihi-Aran litigofts^
    interrogatur quid tili us ferat animus г ^eípondit, ftfuperat, raham ]ß I iltius fgp ,t
    fum ; fi Vero Nembrod,[um Nembrodi . Toßquam ingreffus eH¡yAbrahamfornx* ^
    cent ignis, if Uberatus e]l ; dkunt Aran, à cuius partibus fl.vs i . Refpondit9Ahrf¿t
    Ы: tum apprebendunt eumy comjcinnt in ignem, combusta^ funt omnia yjfr(
    Jeera eius, vr egrediens mortuus eß in conß>eclu patris fui . Hucufque R. Cha-
    ia • Ex quibus patet multos çx femine Semi huic improbo ignis cultui
    deditosfuiíTe . Quaeenim ratio raouit yEgyptios, Perfas, AíTyrios,vt Sa
    lem & ignera de cœlo lapfum eximiè prae alijs colerent. , cadem impulic
    eos, vt Lunae, ftellifque honorem haberent, vtilitas puco, yel voluntas
    quae ex illis ignibus in homines deriuatur , iux$i illud Corippi ad Iufti-
    nianum. :
    gí»w ai We etiam Soiis qui fe Jubieilat amicums . . .; , ; \

    . . jtrdua fujpiciens minuentis. cornua hunA> \ ;«,ti, ■


    Noctiuagofy colens , aîlrorum confufit ignes n n. . \\ ; -
    Hinc omneipfi analogum dedicabant, ibtuas,pyramides,obelifcos,igni$
    figuras, & typos erigebant ; ex ijs denique cœleftibus ignibus veluti cx
    fonte quodam отл is non Hcbraeorum modô,fed & aliarum gentium ido-;
    N«hor, & l°latr'a emanauit. Hanc poft Chami progeniem primi inter Hebraeos
    saruciipyro- exercuerunt, Nachor & Saruch ; qui & idolorum fabricandorum, ration
    г rr nés nouas, nouas ignis cœrîmonias inuenerunti hi primi diabolicis arti-

    bus frcti,ftatuas Solis,Lun£,fiü£rum,da;monibus ad uoeacis, animare do«


    cuerunt i de quibus in ferie huais cradatus, volente Deo,ageraus. /г ,л .

    С А Р V T III, >. .v. ir..-.»


    . ■ . Л . .... , -А --.>; Ï '.[Г

    De ^heraphim primis НеЬглогит Idolis r .

    GErtè idolofatriam antiquiflîmam eue , 8c à reproba Noëmi ШгрО


    primis ßatim poil diluu.um annis in orbemintrodudam; tù,n ca
    de quibus piuló ante loqutbamur j tum idoJa , qua* Thtrapnifn Hebrjeî
    vocant, abunde reftantur j horum idolorum nomen facras lcripcura: au
    jLufirt. torn. thor i ta s primùiri, vt bene notât Rupertus.memorat capites к <3encfeos,:
    his verbis: ; '.?:■*:<•■ : v.* - \* .< глпгп ^ тд ^хгг* r,r* rvsvcf

    7l
    jrf^í, inquit, LabmtrAi- tendeadas oues, & furata eß.%acbeiTlxraphim, boctft
    idola patztsßu . varied à vart^s^àimuntur Authoribu* • -Alij , vt Pere-
    bcéfl%iâ^ t'us hoc loco ; Theraphim nihil aliud efíe vult , quam, geñericc , imagî-
    quicuQ^ue. ne^ fmc fimu]achra, fiue figuras quafeunque, & qualiumeunque rerunivß-.

    ue hominum, íiue Deorum,qus idola vocantur : imagines dico 8c figuras


    qualefeunque, vel per pi&uram , vel feulpturam, vel téxturam expreíTas >
    ошЫтЪи cui fauet & paraphrafis Chaldaica, R. Onkelos,qux loco WínnTherapbtm,
    2ÍCW> leglt нроЬк TJalfmnaia , hoc eft, fimulachra, verba eius fant :
    SYNT.IV. PANTHEON HEBR^ORVM. г$$ САР.ш.

    атак1? п anafe л* *?m rovä) гму л» o«V p V)


    £/ abtjt Laban, ~vt tonderet oues, <ûr abïtulit Rachelfimulachra , егяиг ^4*ш
    /«/ . Confentit & huic Syriaca lectio :

    £> Laban abtjt ad tondendas ones , (Г %achel furata tît fimulacbra patris fui .
    Grxcz leétio f*gpp«5i habet, teile S. Auguftino , qui in epiftola 1 1 3. ad
    Marcellum fuper voce Theraphim diicurrit hifcè verbis : Sato Tberaphim и""л'

    ab Jquila w$¿\ut(& interpretarte quae nos figuras fiue figurationes pojfumus dtce-
    re : nam primo Regum, vbi dicitur Saul mifijfe nuncios, Vi caperent Vauidím , »• &'¡- x9-
    fptnagintafic Verterunt '} Et "Venerum nunctj, <sr ессе кт^м'т lefio; pro Ceno
    taph tjs in Hebraoeß Tberaphim , /gnificans puluinum de Caprarum pelle confu-
    tum,qui intonfis ptHs caput inuoluti in letlulo hominis mentiretur. ApudOieam
    queque capite tertio, vbi Hebraca lectio habet o'fiin "•Vanfi'w ''Vn /?«e_»
    Èphod3 О"fine Theraphim . Septuaginta vertunt : fidebant filtj Ifraèl fine fa-
    cerdotio <s manije¡lationibus. Ex quibus apparet , hanc vocem r^ffin погь
    vbique femper eandem fignificationem obtinere ; fed ка&%*гмщ ad mul
    ta transferri; quod 8c R. Abenezra hoc loco aduertit, verba eius funt :
    .ly noca ViKtfna ^впосДО сгачппто №innef nym ttfishhttx к Vi к.а*,»«г*
    1п*гп crtfiTâ 'з iV & очпт тюк рк ioïko pmmftri пя& rvart noiof чакта*
    ick р % тп nnsafoo pi -jVq ina nV q»m 4i fwrcfa icf-f»1..7V0 j;n
    JfW^pn I'yVrtaico* nar pKi DiVo m пю шрпЬм « nx itfpai wn р'ювз
    /. : nao nefytf iwk так nifl»K mona irany Vyari naiy vne*
    N0« />о^С/ я, ù\ \S\z, explicar >: iИл fimulacbra, qua Micholfiia Saul, ve in Lwfito-
    tes Oau.dem efie crederent, ad tlhdendum in leSlo recondidit ,propriè ßtiße Tbe-
    tapLim¡ it\ r urn Verfiis Ule {non Ephod, пес Theraphim ) duas habet explicatio
    ns ; prima аил explicate поп %ex пес princeps in l/rael; qu*a Dms * familia^»
    Dauid tant йт elegit Regent \ ideo dicitur in Verfu ficundo, CT quarite Dominum
    Deum Vetlrum, tsr Dauid%egem ; non facrtficia, пес ahare^aut slatuasferui-
    tutis aliena, ñeque Ephod, quia tili fermebant Saaltficientes adfimilitudinem fa-
    cri€phod, EphodJuum, V nonfuit Ephod illud opus Mofis. Varié itaque fu- Tben?hilILj
    XTiitur in diueriis facrae fcripturac locis, hsec vox Theraphim. Nam & mi* «¿nía.
    apud Ofeam, vtaudiuimus modo, pro manifeftationibus fumirur, apud
    Ezt chielem & Zachariam, Prophetas,pro imaginibus cultus diuini • Li
    bro vero Regum pro ílmulachro quouis ad alios fallendos apto,cuiufmo-
    di eft Priapus ille Hortenfis apud Horatiuim furum auiumque máxima»,
    iormtdo i& Cenotaphiú Michol, inane íciliífet q joddam tcrriculamentii,
    hominem fepultum,aut ad íepeliendum tnmulo impoiitum referens, vti
    Pieriusvult. Theraphim vero Labani>qua;Rachelem patri furatam lacra
    pagina commémorât) propriè fignificant idola diuinis honoribus aifcâa,
    vel potiùs ipfos Deos , quos Laban ab y€gyptijs, ¿V Babylonijs cdoâus .-
    colcbat, vti ex citati capitis Geneleos veriîculo trigehmp apparet* irb
    quo Laban de fublatis Theraphim lacobum increpans : ^uarty inqoic,^-
    ratu * esDeos fr.cos ? Qua? verba in Ic&ione feu verfioneCopta feu Aegy-
    ptiaca, magnam ene rgiam ob tinent. Verba Copta hic adfcribenda du-
    \" ximus
    cap. m. OEDIPI AEGYPTÏACI TEMPLVM ISIACVM

    ximus exPenta.teucho Aegyptiaco, qui in Bibliotheca Vaticana conièr-


    доювд* цашг, decerpta, vpi fie habetur i се^ошкшп гаштс*^* Quart-,
    puac* Juratus es máximos Ъеогит meorum . Sunt enim in lingua Copea feu Aegy-

    ршеаф*^ ÄittnoTT^effentialia Dei nomina, quibus maxima qujeuis


    mylteria, vti in Pródromo noftro Copto-^g^ptiacoindicauirnus , figni-
    ficant . Non igitur fine ratione Laban Iacobum ita rigide de myfteriofif-
    fimis Dijs furto fublatis increpat; zftimabatenim eos,& ita quidem xfti-
    mabat,vt ijs fublatis , omncm fimul fortunam , felicitatemque fibi abla-
    lata* ijQ. tum iri arbitraretur : teftantur idihidiofa idolorum inquifîtio, luäus Ifia-
    kmanie. CUS) jnfana ща debacchatio, qux omnia figna funt hominis idololatria;

    dcdiciffimi .
    Verum his ita prxlibatis, nunc videamus, cuiufnam figura; fuerint
    jfinUênu- bi Theraphim, & quales propriè fuerunt imagines. Abenezra, quem íe-
    nu¡ c»m.iHi çutus eft Arias Montanus, arbitrator, voce Theraphim fignifican imagi-
    ' ' nes cceli| aftrorumque certa obferuatione confe&as , & ritu ^gyptiaco
    Theraphim-* facratas,ad augurandi diuinandique vfum ; vel etiatn fui fie veluti aller
    es л«го. runcos quofdam Deos, quos vbique fecum ad infortunatos cuitandos oc-
    su«¡csp0 cur^us portabant. Verum com verba eius magna; confideratiónis fint, li-

    buit hie ea fubiungerc3 fic enim dicit :

    , : тут yhp nrh тюуп гют *te ;


    ^i*.*.. nnir П17ЮЛ ЧМПЭ ГО W 'Э TTDK 0*1ПК1

    ran oshm a Dntenymmiwi iaim'niynfmy»a

    П"Щ NTT) 01N U3mW ?У ОПВДПЛГЮ OTOWI ptf

    Quod fir те- Vicitur , inquit Abenezra , quod Theraphim fit inUrumentum xneum ad
    raphim opi- covnokendas horarttm partes ; Âlù vero dtcunt, Theraphim nihil ahud effe , quam
    ут íltam Jeu potenttam tn ys> qut cogmtionem habent ajtrorum , qua certts tem*
    paribus, ty> hor'ts fibi notis figurasfabricantur , aptas diuinationibus , loquebatur
    enim figura Theraphim , er eratfaSîa ad fimilitudinem hominis adfuperiorum cor-
    porum Ytm hauriendam direSla . Toftatus quoque confentiens Abenezrac
    T«A»«f yftw hoc loco narrât, quomodo iftiufmodi imagines per artem Aftronomicam
    »SHomi & Necromanticam idónea ad refponfa conficerentur . Srant, inquit, qui
    dam capita ex métallo in quodam certo tempore, & fub certis fiderum ajpeSiibus
    ç«p coniunftionibw planetarum faSla; Vf indè Ytrtus è cœlo deriuarettir in illud
    caput, fieret % potens refrondendt confulentibus, tsr interrogantibus ipfum : idque
    fiebat partim per Aílrologiamy ist partim pernecromentiam jfecit huiufmodi caput
    Albertus rmgnus de Ordine Tradicatorumy quod difcipulus eius S. Thomas quo-
    dam die confregit. Sic Toftatus . Sedfabulx funt,qux dicit de Alberto &c.
    u»ttM. Elias verô Thisbites ait, Theraphim nil aliud èife, nifí futura enunciantia
    fimulachra, taliaque fuiííe хт&Фт Michol ; Theraphim quoque facer do-
    tibus,apud Hofeam & Zachariam pro íímilibus imaginibus habita,ex tex-
    uraThe tu pro'bat -, oftenditque eorundum inftrumentorum rationem hanc efle :
    «phiL " Accipiebant caput alicuius pueri prmgentti ф facrificati in honorem Dœmonis >
    ißud-
    : .SYNT.IV. PANTHEON HEBR^ORVM.i 157 сар.ш.

    ißud% caput abjcijfumfile aromatibus condiebatur , lft à putredine UUJitnLjt


    diu perdurareis Juper linguam eitts ¿amina áurea ponebatur , damonts cuiufdam
    nomine infigmta ; & fic dabat refconfa çonfulentibus Çjp intenoganttbns . Ve- .
    rum ne quicquam à nobis confictum videacur, íubdemus nie verba di&i
    Elise aJiorumque : •
    лл h^a.httf |nw ounn pi tfOoVif DiVpJiK mrw a^nrw пк hrn зздт
    оп*юг втш чпвч Klin* trs-im pío pi ттпу ovwofl croVi: am Vikcp
    спк porno?" : p itfyi \5 innsioi чркггж lim croVif рчадп noi* pi
    prrjoi пкою mi atf am jpic by awm nVoa mix pnVioi icfro пк ppVni
    irw pVi : toé1? cnnnettoi ftt*o той1? pp^Vtoi TpJ thin cnarm io"*n nnn
    EtfuratA eß<I{achel imagines patris Jut i Tbargum Onkelt habet ronoymn
    KOoVïr ¿/ eßyimagines, qua* Michol flia Saul in léelo pofuit : fuerunt autem ima
    gines tqu<e futura annunciabant.Huc etiam refpicit "Verfus iße.^uomamfimuUchra
    locutáfunt Vanitatem.', porro inutni,quodin hunc modum fièrent Theraphim ; ma-
    Sîabant bominem primogenitum, cuius caput torquendo prafcindebant , quod po-
    fieà Jale 1ár aromatibus condiebant, fcribebant% Juper laminant аигеагн,поте>ил
    ■Spiritus immundi,quafuppofita capiti eius ponebant illud in pártete ; incendentes
    coram eo, atque cum ifliufmodi heutus eîi Laban . Thargum Hieroíbly mita-
    nuui huiufmodi cruentas cœrimonias ijfdem pene verbis refer t Chaldai- Jj¡j¡¡¡¡ Ä"

    ce, íiecnimait: : - . •

    paoiai кгпра ¡r4? patei mn fown хчэчэ *naa

    рэро! ítjbH? Л1пл parftxarm xr>rapûDippana

    rpnûjf TTOÛ1 К*?Н1ЭЗ ÎT7


    Et Laban abtjt ad tondend&s oues, ^furata eß Rachel idoh , аил fie fie-
    bant 5 accipiebant hominem primigenitum, HT amputatum caput Jale aroma
    tibus condiebant, i? diuinantes Jcribebant in lamina feu fimbria aurea , <y pone
    bant Jub lingua eius y ir ponebant in léelo W fimili aliquo receptáculo, i? loque-
    banturcumco. Quomodovero ea idola Iocuta fint , pulchrè monftrat
    Morlfaac Maronita inphilofophiafua Syra cap. 6 . vbi fic de fimilibus
    diíCUrrit. '■' .h.: ". \ , f . „у,, i -, : ; . | ' ■ „•:

    Marenit* in
    fbiUj Sjr*
    C.6. .

    000,, ) . )>t v>> yoo^ VOi^xm ooi^h |tv*m5o Счт Д*^о

    ais (it. :. . : • jbo*¿* ))k¿¿^

    Conßituebanty\nc^i\tyidola varia, Varijs ccerimomjs ea colentes, ç*p nomi-


    . nibus eorum inßgnita fuper columnas jublimes, f&mworum faíligia collocabant ,
    ea \arus modis reprajeritantes . His quoque Viclimas ficrificia offerebant , in-
    c enfantés ante ea aromata, 7)iabolus yero certis temporibus loquens ex fmguhs
    Kk eorum
    ÇAP.HI. ¿58 ÖEDIPI ÄGYPTIACI TËMPLVM ISTAGVM

    eorum petentibus refponfa dabat ,futura prœdicens & abßondita reuehns . Sa__3
    etiam, qu* in remotis fiebant ¡ mortem quoque fecreta quoque cordium, vt pu-
    M Atmb tabant , prodebtwt, atque ßc quamplurimm decipiebant animas , quas rerum-no-
    V\b!m.b"** u'ttate in feruitiofuo miferè det'mebant . : De his vide vlteriùsBaal Aruch. -

    His igitur ita fuppoficis iam reftat, yt horumTheraphienoriginem ,


    de qua Hebreos Dolores varie fenfifíe reperio,-perfcrutemur . Alij emn
    à Nachor & Seruch ; à Zoroaftre Chamo alij, quem primàm ítatuuncu-
    las exftruxifle,eafque adorandas propofuiffe,fupra, oilendirnus ; alij à
    Babylonijs, alij deniqueab alijs deriuanr . Vt vt fit , hunc Theraphiiib
    Thertphinu cultum ab /Egyptijs primùmad Hebraeos dimanane,adeo certum eft, vt
    Sgyptfjsad ad id demonftrandumnullis alijs rationibus opus fit, quam quas paulo
    2S¡¡¡£* de" poft ad veritatem huius comprobandam adducemus. Quae quidem vt à

    quouis facilius percipiantur . -..i


    Notandum eft,primis /Egyptijs à Mifraim, & eius fuccefloribus in-
    ftrudisjfolennem admodum fuifle quarundam tóilium imaginum cul
    tum j quas imagines i£gyptiacâ linguâ primi quidem, Apes,& Serapes ,
    pofteri vero nunc Canopos, nunc Horos, aut Harpócrates appcllabant.
    Erant autem huiufcemodi Serapes ifcatuunculae quaedam ad inilar puero«.'
    rum fafcijs inuolutorum, huiufmodi forma concinnatac -, vel ad Ofiridem
    Quid Serapis aut Apidem ciftae inclufum(eft enim Serapis iEgyptiacè loquendo nihil
    Agyptia«. ацис^ др^8 cjfta. vel-osbouis, vel conftriftus' Apji^) oftefidendtinb;

    vel vt Horum referrent Oiiridis nliuuu quem eundcm cum О finde пъ


    praecedentibus demonilratum eft,S¿ quem ybique fub puérí inuoIuti,aut
    lecto» vel cift#impofiti forma in tabula Bembina repérimus 'i'vH vt\ Ofi.
    ridemaDijsenutritum infantem adhuc inter cœlites tranflamm mon-
    ítrarent . Horum itaque idolorum è varia materia , & fub certo fiderum
    pofitu conftru&orum tanta vbique copia in Aegypto reperiebatur ; vt
    pueri fafeij« praeter templa, quae ijs fcatebant, nullus vicus, nullus angulusYaut femita
    inuoiuti «a. j:ö СДГеге videretur i haec etiam Larium ас Penatium loco, ac veluti Deos
    tuuncutx in- / - N/^.r- ti • A • 1 '
    »umeratapud auerruncos non domi tancum forifque colebant obleFuabantque j- fed
    ^jyptios. et¡amjVt cultus iUe Dijs «dec gratior,capitei collo, brachijs , cingulis fu-

    fpenfa, quocunque tenderent, vt in opere hoc pafsim videbitur., geftà-


    bant y hxc mumiarum ihferebant.cadaueribus, cuiufmodi vna, dum haec
    fcribo,ex Aegypto a.4. me tranflatailiiLexÇcdrino Ugno confe&a,&Jiic-
    roglyphicis cpnijpicua, a^uamfuo-loçpproponetnus . А, '
    Нас itaque idolomahia in Aegypto vigente, cóntigít, vt Abrabamo
    Yquieo ipfó tçrnpofçèièîrsrCnânâm ob'anriön« chàfttate'rrî'TTiigrlrat)
    AbMhami in Aegypto conimtorantè, domdtfcrëius Aegy p tfjs co'mmixci-vtum mul-
    ptof/cuS" ta ^'a> tuflB maxime Se«piä«J*öfoe$<|»e44 mira^Aígyptios patrarc vide-
    portant The- bant, admirarentur, StXufpicerent ; fiquidera daemone eos animante, va-
    rapjnm. riaconfulentibus, & interrogantibus refponfa dabant, felicitatemquo

    eorum cultoribus in omnibus fpoudebant adiontbus . * Gurioiltace itaq;


    ac felicitatis participandae defidcrio inftigati Hebräer Abrae ver.naculi,fu-
    bitô ad hofce Aegyjptiorum cultus animum adiecerunt > Abraham© vero
    in patriam redeunte,ferur,comparati$ idolis & imaginibus dtclisircduces
    ÍQ-*
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRjTORVM. 259 CAP I1L

    in patriam fuam faâi , conceptos in Aegypto errores paulatîm diflemi-


    nantes apud Chaldaeos feu Alphaxadseos, Babyloniofque,mox ingentertb
    execrabilium Dcorum iobolcm pepererunt . Chalda^is verô ( qui синь
    antehac eo improbo culm à Nachor & Sarug imbuti eflent , ac ad omno
    fuperihtionis genus admodum proclitics ) nihil faciliùs fuit, quam alienas
    huieferuituti ieiembmittere,quamque,fupcrftitionem addentes fuper-
    ftitioni, continuo ita propagarunt,vt ab illo tempore ad Dauidis vfquo
    Regnumapud Hcbraîos pofteros nunquam hic Theraphim, aut Serapûm
    cultus defiêrit. Verum ne quiequam diclorum ex noftro penu deprom-
    fiíTe videamur, audiamus verba Abenephij, diâa ijfdempenè verbis con-
    íirmantis ; île enim Arabicè feribit :

    j*bM$ JL» (jf*^i>j uWatt 'ijy y** fU*¥t цад àtmfU «,

    $ O*?
    Hoc eil : BraMí ¿«íem JEgyptijs ßmulachra quídam pueriJpecie, qua Vo-
    cabantur nomine JEgyptlaco Serapts bac adombant Uli, defuturis O" abjeonditis
    ia interrogantes • Omnibus in locis celebrioróus Vrhiwn ел collocabant adolentes
    /inte ea,ßcum quo que ea contra euentus malorwn portAre Jolebant . jítque bac
    idolaßmdiafunt Theraphim, qua I/raelita colebant , qua Laban adorajje fcri-
    pturamemorat, i? dicitur, quod domeílici Abrahami in JEgrpt) lommorantes,
    Jecum reduces attulerint . Atque ex his colligitur, hos Heb œo rum Thera- tj,«,^ ^
    phim nihil aliud fuiffe, quam Serapes yEgyptiorum , cùm 1 on duntaxat uBei¡¡y-otu'a
    nomine, fed &forma, ritibuique , queïs colebantur, huiulmodi idola in_,
    omnibus fibi exacte correfpondeant . Verum ne &hic aliquis in animo
    dnbitantis Le&oris fcrupulus relinquatur , dióta confirmamus fequen-
    tibus.
    Ac primó quidemfciendum eft, hanc vocem Theraphim nequa- Etymon rhe-
    quam Hebraicam ( etfi formam idiomatis Hebraici aliquo modoaflfectare raplllu>'

    videatur )fed mere externam clTe & adicititiam ; quod vel indè patet ,
    quod hasc vox extra fcripturam apud Hebreos Do&orcs nunquam vfurpe-
    tur, nec cum hac fignificatione vllibi in fingulari reperiatur ; teftem hu-
    îus rei adduco Oleaftrum, qui huius vocisinterpretationcm maxime pro-
    bans : Ntn convenid inquit, inter Hebraorum Dotions , quid ßgn'tficet diclio ои»Яя ¡n_,
    Theraphim, quam idola vertimos ¡ hoc tarnen certi de Ola Voce babemus , quod fi- g».
    gn'tfieet imagines hóm'mum,qua loquebantur. Cui fubicribit Eliezer hoc loco:
    : D^n p,:yrma a,,pipnon,'nKjío kV
    ЛГоя, inquit, inueni adhuc apttd Grammaticos tquid ßhi Velit bac 1>ex Theraphim . t.\\.'ol2^
    QuéEritur igitur, qualis Ьжс vox fit ? Refpondeo eíTe yEgypti cam vo
    cem, idemqueeife, quod Serapis, quod haud obfeure infínuat Abcnephi
    in praecedenti citatione, dùm non fie ratione Theraphim cum Serapi jJJ'J'ii!!'
    comparât . Quod vt melius intelligas , icito proprium efieChaldaeorunb rtUg'hiy?i
    & aut к , vel Din nvel omutare, fic n^n pro ohaf , Tnp pro icfp, юпо pro
    с • .. - i К k 2 *niCD
    cap. in. гбо OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Kijco naturali linguae vitio impediti proferunt ; vti gnaris Chaldaicae lin
    gua notumeft.
    Serapis & Cùm itaqueHebraeo-Chaldaei in iEgypto Serapidis cultu imbuti,
    ThmphiHu Scrapisnomen frequenter ingeminari audirent ; & ipíi idola eius vnà

    cum nomine in Chaldaeam adducentes, id ilbi proprium fecerunt , eas


    imagines, quasjEgypti Serapes x 11 í ic autoin n mutato^irmTheraphis ap-
    ^ь'йГаК Ре11агШ1Г>Яи'£ vox poft^odü penitus iuris Hebraicifaóta,&D finali ob fi-
    ¡"tpientia-* militudinem in □ mutato, pro Therapis Theraphim di&a, tandein inter
    pronuncabat rejjquas voces Hebraeorum annumerata eft. Ex bis itaque manifefturo»

    eft, Serapis & Theraphim idem effe nomen . Altera ratio, qua Theraphim
    & Serapis idem effe credamus,eft rituum in peragendis eiufmodi facrifi-
    cijs fimilitudo . Quemadmodum enim Theraphim ex varia materia fub
    certo aftrorum poíitu conftruebantur ; íic & Serapis ex omni lignorum,
    lapidum & metallorú genere conftituebatur.Theraphim non fiebant fine
    fanguine humano , vti in prarcedentibus ex Abenezra oftendimus, nefe
    Tbert^üm-i Serepidis idola in Mithriacis facris . Iterum Theraphim pafsim phyia-
    xumiecotr- éteriorum locogeftabantur ; quod &de Serapis idolis Iegimus, fa&unu
    mt' effe . Per Theraphim deniquediuinabantur,&abfcondita inueftigabant,

    quod vel è verbis Abenezrae citato loco apparet, vbicùm examinât cau-
    fam, ob quam Rachel Theraphim patris abftulerit, tandem earn fuiffe-i
    concludit, quod Rachel timeret, ne parens more folito idola fua confu-
    lendo, ex eorum refponfis, quorfum Iacobus, &per quam viam fugiffet,
    cognofcercc ; verum audiamus verba Abenezrce fie diieurrentis :
    i. 4t«MtM ггзко ry hash олпзл Vmtf опп1к cyi ivnVk оюр СГЭТПП ПЗГП
    int. y. с*. DrnKn3jjt p^yof aripm ym опзоо куч год arm* naww rtoV pnvt iVai

    nyn1? niVrcs hsw rrcutg rmw niVro утр грэк pV rrno nyiv *on Vm
    : um ТП ПГМ
    £rc?, inquit, Theraphim, qu,\s Laban fieos ßios "Vocauit, d< cunt ideo a (1(л-
    chelftibiata effe, vtpatrem ab idololatriaauocaret . JQuod fi hoc it a, cur illas
    fecum abduxit, <& non potius abfeondit eain Via Vtcina domui Laban , ideo igitut
    ea abstulit ; quia cum parens effet jíñrologi<c peritus> timebat Rachel, ne forte ea>
    aflrufc confulendo, quo Iacob fugijfet, cognojeeret . Erant itaque Theraphim*
    idola, quasconfulenribusreiponfadabant, cuiuímodi & Serapes feu lilas
    ftatuaç fi:ifl'e,alibi fuse probabitur. Porro пес forma diffimiles fuiffej
    Theraphim Serapis imaginibus, iam nobis incumbit, vt probemus. Ac
    primo quidem Theraphim non fecùs ас Serapes ^Egyptiorum varias refe-
    rebant figuras . Aliqua? enim eâ induftriâ adornabantur, vc praeter alios
    vfus;horarum quoque difcrimina oftenderent, atque hoc eft , quod R. A-
    benezra fupri infinuauit, cum dicit :
    niyam *phn луп1? •otfyrtncmj "ta кчпа*
    Figura The- Theraphim fitiße Veluti inïtrumentum quoddatn mneum , faftum ad dignofcendtf
    »pbim, horarum partes. Apparet huius rei veftigium in antiquiffima ilia tabula-*

    hieroglyphica, quamthefauro fuo hieroglyphico infer uitHerWarti us, iru


    quatertium fchema hieroglyphicum A exhibet virura togatum , qui fe
    rula porrera fimulachrum quoddamminutum in formam adaptatum pu«
    fionis
    /

    SYNT.IV. PANTHÉON НЕВЯЖЖУМ. i6i cap. m.

    fionis demortubcœteraque praeter caput inuolutî : quafi gradus 24. ho-


    rarum,qui in eo deliniati videntur,dcmonftraturus indigicat . In Roma_»
    quoque fubrerranea frequenter hase figura depi£ta reperitur , quâ aliqui
    Lazari refufcitationemiîgnificare volunt, quod negare nolumus . Dici-
    mus enim hic iblùm, Theraphim »Va/u?av vel fimile quoddam inftrumentú
    fuiíTe, quare figuram eius hic apponendam duximus.

    rfc*vapfitm tuxta EUnerii


    «feierrpftonfm ,

    A Theraphim in v-
    íumhorologiorú.
    В Teraphlm Labia
    portátiles.
    С Theraphim fimile
    imagini Ног i Ж-
    gyptiorum.
    G Caput primige-
    oiri muro.
    F Lamiua áurea.*
    Tub lingua.

    Hebraeorum itaque Theraphim fubinde vfum quoque horarum co-


    gnofeendarum praebebant j quod 8c de yEgyptiorum Idolis Serapicis
    oftendit Horus Appollo,apud quem Cynocephalus ¿pudendo aquarru
    deftillando, ex incremento aquae in vafe fubie&o horas monílrabat . Gui
    confentitMacrobius, qui huiufmodi idolz CtP&fitfSv'iZ fufe deferibit/juam
    confuetudinem abfque dubio Hebraû ab Aegyptijs do&i, earn facris quo
    que fuis interfemére .
    Praetereà idolaTheraphim ferè femper forma inuoluti pueri,vt diebm Сцг AegypC¡j
    eft, & ad portandum idónea apparabantur,hinc finemanibus & pedibus ShS^fiSl
    ferè videntur conftru&a , timebant enim Aegyptij maxime fimulachro- шашью*
    rumdefe&umex ruptura quapiam prouenientem -, cuiuímodi figuranb ÉÎewi^011"
    quoque habuifle Serapes, teftantur ftatuunculae illas partim fi&iles,partim
    bpidcae & ligneae, quarum ingens copia quotannis à Mercatoribus ex an-
    tiquis Aegyptiorum monumentis eruta, in Europam deuehitur. Quod
    autem Eliezer dicat Theraphim fuifle caput primigeniti fale Scaromati-
    bus conditum, quod muro impofitum venerabantur , ab illo refponfa_*
    poftulantes, varijfque de rebus diuinationes inftituentes ; illud certe to-
    tum ab Aegyptijs quoque dimanauit, qui corpora Regum fuorum con-
    dira velutiDeos adorábante ab ijsdaemone animatis futurorum pollulan-
    tes icientiam . In Mithriacis quoque facris nihil quoque fine cruentis hu
    iufmodi ritibus geftum , alibi oftendemus . Atque ex his omnibus haöe-
    nus allegatis colligitur 5 Hebrxo-Chaldsos, ficuti idola hasc portatilia_#
    ( quae Theraphim ,aut AegyptiaccSerapim dicunt) ita omnia alia fu-
    perftitionum genera quoque ab Aegyptijs doftos in Synagogam fuanb
    . . intro-
    cap. IV. гбг OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    introduxifle, quod vel continuus idolorum cultus Hebrxis confuetus ià-


    Quamunix tis fuperque oftendit . Huiufmodi нАмириЦ feinel introducb,tam aitas
    "'mfuííit10* raices fix,t > vt ncc maximis etiam miraculis , varijfque prodigijs à di-
    popuius He. ucrfis Patriarchis exhibitis, cx obcoecatorum hominum animis cuelli po£
    н?ь«огша fe videretur . Hinc fcandalofa Hebracorum vita , hinc vituli , Apides in
    A^äSffl deferto ; hinc aurea fimulachra Ieroboam j hinc exelforum exftru&io,
    pronic«. hinc Theraphim in domo Iacobi radicatus cultus j de quibus appofitc
    Oleafter ■> fuiíTe idola in domo lacob, etiam poft digreifum à Laban , Sc

    difccffioncm exMefopotamia, fcripturaipía indicat infra Genef. 35. vbi


    lacob admonens domum fuam : Jbtjcite Déos alíenos, qui funt in medio ve*
    ßri i mundate vos, & mutate Veftimenta VeUra', <ür âederunt ipfi lacob, om-
    nes Déos alíenos, qui erant in manu fuá i inaures, qu& erant in auribits fuis9 <&■
    ébfcondit eaJubter quercum> qu¿ erat apud Sichern . Non cft autem credibile
    fceminas & feruos, aliofque comités lacob idolis aíTuetos ,tam facile om
    nia reliquiífe, cultûfquc Deorum fuorum fíe eíTe oblitos ; vt non fecum
    idololatrix aliquod veftigium déferrent ; prsfertim cum Theraphim,id
    cft idola illa, futura praedicerent, quorum omnes erant auidiffitni . Hxc
    Oleafter. Sed hxc deTheraphim Hebraeorum fufficiant.Nunc ad reliqua
    idola Hebrsorum tranfeamus .
    i .

    С A P V T IV.

    CDeÜaatim Hebraorum.

    CVm mirùm in modum fe torqueant Authores ob haec monftruoía^


    Deorum nomina, Baal, Bel, Baalim, quid propriè illa fignificent,
    & vndè originem traxerint> operepretium mefacbirum exiílimaui, fi
    antequam vlteriùs progrederer 5 de fimilium nominum origine paucis
    praeluderem -, quod dùm fació
    Sciendum eft : Eo tempore, quo poft mu ndi diluuium humani gt>
    neris propago ingentia vbique incrementa fumebat , Mifraimum , qui
    Strub Ш°" tunc temPor's rerum ш Aegypto potiebatur , nouas fubindè colonias ad

    prouinciam hominibus exonerandam , alió mifiífe ; inter cesteros vero


    colonos Ncmbrodum quoque in Babyloniam deftinañe ; qui cum callu
    dus cifçt & ingenio verfutus, impotenti ad haec regnandi cupiditate inftb
    garetur» nihil non moliebatur, vt artibus malignis , quibus iam à patro
    fuo imbutuserat, ánimos fubditorum fafeinando, diuinos íibi compara?
    Mmbwdei jet honores j quemadmodum eos iam Mifraimum patrem in y£gvpto fimi-
    hMcftD». Ii agendi ratione adeptum nórat , vti in praecedentibus di dum eft. Ncc
    ш,nní, defraudatum eft fpe fuá verfipelle ingeniumj nam regnandi imperitan-

    dique arte inuenta, ciim primus Monarchiae faftigium afcendiíTet, еаггъ


    « nominis famam apud Aífyrios adeptus eft , vt templis, arifque in hono-
    fieeBaai,*« fem eius exftru&is,eum Belum pafsim appellarent. Eft autem Bel nihil
    JJgjJ6" aliud Babylonicè nifi Dominus, patronus & potiens rerum , quo nomine
    £ c eos appellare folebant, qui virtute rerumque geftarum gloria diuinos

    hono-
    SYNT. IV. PANTHEON HEBIUSORVM z6¡ .CAP.iv*

    honores merueránt. Bel itaque Babylonius diüus eil Nembrod , quem*


    admodum Mifraimus Bel yEgyptius ; eo quod iJle in Aflyria , hie in yEgy-
    ptorerum potitus, variarumque reruminuencione apud pollentatem di-
    uinos honores meruerit . .. '.4 :
    Hoc autemitafe habere, primo monftratDiodofus Siculus ; Ofirim им*»™
    ait, multis colonics inftitutis, Belum Neptuni &Lybies filium,qui pro-
    pè Euphratem federa pofuerat, & Sacerdotes Chaldxos infticuerat prb
    mum in Babyldniam traduxiffe . Ofirim autem nos in primb huius Syn-
    tagmatiscapite eundem demonftrauimus effe cumMifraimo. Hie au
    tem Belus cum infigni aftrorum cognitione polieret , à poíleris cotf Vy:?
    Baalfibamaim, hoc eft, cœli Dominus dictuseft-, de quo Philo Biblius, &
    Eufebius feribuntj eum à Phœnicibus nuneupatum föeelßmen , quod Phœ-
    nicum lingua fignificar cceliDominum. Diuus quoque Hieronymus Ii- D.H„rile,
    bro primo in OfeamjSemiramin;ait,cum Zoroaftrem Maguoi &ßaclrino-
    rum Regem praelio fuperafiet, ad tantam perueniflfe gloriam« vt patrem- - sf I я
    fuum Belum referret in Deum, qui Hebraico diciturßeel : hunc Sidonij
    & Phcenices, inquit, appellabant Vyn Baal, qui idem fie quod Belus. La
    tinos vero vnanimi omnes confenfu Baal, Bel, Belum Iouem interprétâtes
    effereperio, de quo lege Chronicum Alexandrinum , quod iufiffimè do
    huiuûnodi nominibus traftat ; пес ímmcnto, vtrumque enim prxierocis Be|Us8c щ.
    jngenij, vtrtímque infraeni regnandi libidine, vtrumque omni vitiorurro ¿esr^eb¿0'
    genere contaminatum» & Iouem, & Belum fuiffe, ex yeterum monument
    tis confiât i quorum tamen vtrunque Deum appellare plerofque погь
    puduit, optimú»maximúdicentes,tefteCicerone,qúo tamen nihil minus
    meruit. Tanta igitur hic Belus feu luppiter Babylonius ambicione fuit,
    quanta nemo per omnes aetàces inuentus eft¿ aut inuenietur ; quare alij
    ipfiusiuiïu,alij> vteius graxiam aucuparentur, alcaria & templa ei infti- tuúw'¿'ca.
    tuebant,& Sacerdotes, Scproprios cœrimoniarum ritus . At quid ? non- тГвсь.*"
    ne maximum ambitionis indicium eft , quod feribitur à Lactantio libro ££¡"fj£~*
    de faifa Religione, quod in Olympo, quem non male turrim illam Baby-
    Jonicattb vrbemque excel£jm,quam primus aedificauit, plerumque verià-
    batur, velutiin montibus luppiter, omnefque,propofitispra?mijs>qui no-
    uum aliquod inuentum humano generi vtile excogitaifet, inui.tabat , vc
    ad fe primùmdeferrenti cuius ipfepofteà inuentor creditus eil,& ideir-
    cô huic, vt multis praetereàrermn vtiljuminuentoribus j 'diuini honores
    Tint habiti j quod & templum Beli ampliííímum¿ ac magnifteentiffimum, .+-\^л
    quod Diodorus deferibir^apud Babylonios fuiííe , fatis demonftrat .
    .. • .Huius igitur Beli feu louis, tanta fuit nominis apud omnes nationes Be'IuPP'ter.

    celebripas, & reuerentia, vtnon multó poil ceeperit audire mortaliurru


    vota, §c ad mulcorum facrificiorum coauiuià:inuitatu&,fumaotium pacina-
    rum nidoribus exfaturaretur ; Quid igitur ? inter infinitum. уогогилъ
    numérû fi cuipiâfortuna afpiraífetjVt voti fierct composes à Belo feu loue
    fe id çonfecutum ratus, continuo. aras & templa; erfgcbat,.&: abcuentu ,
    -v.el Д loco, in quo id cuertiíTet, cognomen Ioui aut Be loTeuöaaliimpone-
    , bac. -Hiftc innúmera max Deoruavportenta exorta, vacian) paisim: male
    . /•"") feria-
    cap . IV. аб4 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM . ISIAC VM

    feriatis hominibus fabulandi prasbuêremateriam, vt làtis oftendunt Bel,


    Belus, Baal, Baalim, Balaam, Beelphegor, Beelfephon , Beelteem, Beclzc*
    bub, Bcclmeon ; & cx Baal Hebraico dedu&a, Baalberith, Baalgad, Baal-
    hamon, Baal hafor, Baalhermon, Baalpharafin, Baal thamar , aliaque iex-
    centa huiufmodi, de quibusnos in fequentibus diiferemus .
    Quid ßbi п. by 3 Ъал1 i taque Hebraicum nomen.xquiualens Baby Ionio Bel Vya ,
    i«8»«i« n^jj aliud fignificar, nifi eum,quo nihil maius meliùfque ab homine con-

    cipi poteft,Deum videlicet, in quantum potens eft, paratufque ad iru


    neceffitatibus, hominibus fuccurrendum j qualem Iouem fuiiTe ipfunb
    nomen quoquc indigitat, quod à Iuuando quidam dcducentes, noftrz
    opinioni luculen ter aftipulari videntur .
    Belus itaque Iuppiter exiftimatus eft á Baby lonijs & Aflyrijs , cuius
    non modo in profanis hiftorijs mentioned in facrisj quare viium eft caaJi-
    quantó altiùsex varijs Authoribus, quae de со comperi, repeterc. Scri-
    Sen8e11 pfitinprimisSeruiusjBeli nomen ratione non carere; quippè Afly riorum
    lingua Solem fignificarc ; vndè afpiratione adie&â Grace A'ak§- eft voca-
    tus; alij non Affy riorum Iingua,fed Phcenicio nomine Hel vocari volunt ;
    *7н vnde Helius deducatur,qui mox & Belus dictus Ht; quin & Seruius tra-
    dit ; quod Hal Púnica lingua Deus dici tur, apud Aflyrios Hel dicebatur,
    qnâdam ratione myfticâ Saturnus &Sol . Verum qui vel medioeriter irb
    Hebraicis & Chaldaicis inftru&usfuerit, omncs huiufmodi longe petitas
    deriûationes, 8c nihil ad remfacientes etymólogias facile repudiabit. Por- ,
    ro plures fuiffeBelos & Baalim, facra feriptura non vnoin loco oftendir,
    quin 8c colligi potcft ex illo primo ^neidum :

    •; • ■• ; . . . . cœlatag. in лиг о

    FortгаfaSla patrum, feries longiffima rerwn-л


    "Per Ш duEla "piros, апЩиа ab origine gentis

    Ter foi,inquit,</«#4 Uros» i primo Belo Afly riorum, vt ab antiquo duran-


    t'iA Qmnama Belo y 8c hinc <%egtnagrauem gemmis , aurofc repofeit , Impleuit$
    mero pateram^ quam ЪеЫу <Ur omnes . A BeloJoliti 8cc. Ergo haec eft gene
    ris feries, Iuppiter, Epaphus, Belus prifcus,Agenor, Phoenix , Belus mi
    nor, qui & Metres. Sanchoniaton autemin Phœnicum theologia, Belum
    inter Saturni filios connumerat, 8c Iouem fuiiïe afferit, id quod & Eufe-
    mfMm: bius . Legimus, &aiterum Belum louis nepotem, Epaphi Regis JEgy-
    pti filium, qui &alium Belum genuit . Mifraim quoque Belum y£gyptiút
    didum ab Aflyrijsfuprà infinuauimus, non fecùs ас Nembrod Belum Ba-
    byionium, cui&, referente Plinio, gemma ab Aflyrijsdedicataícribitur,
    churns. ße" oculus indigitata . Cyrillus vero libro tertio contra Iulianum Caefa-
    rcm, Belum etiam Arbelum nuncupatum prodit , & primum à fubditis
    Jiominem,Dei nomen accepifle, eique Aflyrias gentcs& finítimas facrifi-
    eia impendiíre3coluiíTeque,quod 8c Eufebius feribit in Chronicis. Ab hoc
    itaque Celebris illa &frequens Hebrœorum Baalatria originem duxit . De
    qua modo diuercmuSjà celçbratiffimoNumine Beelphegor initiú fa&uri.
    : * " CA-
    SYNT.IV. PANTHEON HEBRJEORVM. z6$ cap. v.

    CAP V*T V.

    DeBedphegor, qui eft Deafler fmeldolum tAmmonitarum.

    BAalphegor Hebraeis туй *?уз feu quod idem eft, Dominus hiatus feu
    apercurae ; idolum fuie Moabitarum ; cuius meminit Ofeas,& men-
    tio tit eius Numerorum 25. Deut.4. Iofue 22.. faepènumero quoquo
    omitió Baal, phegor tantùm dicitur aut phogor, vti ad Hebraeqs 17. Cu- rw*r:
    iufmodi porro idolum fuerit, variant fententiae . Theodoretus SS. Bail- cftih
    lius, & Chryfoftomus eum à Graecis Sarurnum appellatum tradunti irb G»"f-
    qua opinione Apollinarem quoque fuiíTe repcrio j addit Chryfoftomus
    Baal elfe nomen generale idoli, Phogor nomen loci ; praeterea particula
    te illud idolum appellari Bel ; Confentit in reliquis Rhodiginus, fed cum
    Hieronymo Bel, Beel, Baal commune ait,ac idem idolum fignificare ; ni- ' *" *
    mirùm quod Belus primus Affyriorum Rex Nini films ( nos patrem dici-
    mus) primus etiam Dei nomen à fubditis acceperit, vti relatum eft. Quic-
    quid fit i conftat pro ilngulari aliquo idolo & Baal poni, & pluraliter Baa
    lim pro varijs idolis, aut pro eodem illo Any riorum , quod diuerfis dein-
    dè modis gentes aliae figurarunt, aut cognominauerunt . Vnde male intu-
    lit Scaliger, Baal nunquam fine adiun&o reperiri aflerens. Répugnât enim Sc*l'£tr'

    hoc facro textui, qui icepe folius Baal, millo ei alio adiunóto nomine me
    minit ¿
    Dicimus itaque nomen Vya Hebraicum & V>ya Beel feu Bel Chaldai-
    cum, generali loquendi ratione nihil aliud iîgnificare, quam quodlibet Srßeeu'6*
    falfum Numen, nonfecùs acapud nos nomen idolum , velDeus , quod
    commune eft ad Iouem, Saturnum, Mercuriumj ita quidem, vt illud Baal
    generis locum obtineat, adiunctum vero nomen fpeciei . Sic Beelphegor
    alius dicitur à Beelzebub, & Beelthemar, alijfque iuprà indicatis .
    His itaque fuppofitis, quaeritur, Quid propriè fuerit Beelphegor, &
    quale illud idolum fuerit ? Quod vt decidatur, pudicum Le&orem mihi, 5Ййит
    fi forfan caftas aures oblcœnitate rerum verberan contigeret, condonare t**™*
    velim > aliud enim fuperftitiofas originis inueftigatio non fuadebat j fint
    omnia munda mundis, noueritque Leótor, nihil me verbis proprijs addu-
    ¿turum, fed verbotenus ex facris Uteris, SS. Patribus,cceterifque Scripto-
    ribus,tùm ad cautelam>tùm ad radices fuperftitionum oftendendas,omnia
    allegaturum . Non défunt primo, qui id cum Sole, Saturno , loue , Bac-
    cho confundant, vti ex fuperiùs di&is patet . Nos concludimus , nullum*
    alium fuine,quàm Priapum; idqj ex etymo nominis primo patet; eft enim
    PriapusHebraicè nihil aliud» qua.n rtñ Tiya pthorpeh, hoc eft,osnuditatis ; Beelphegor
    idem a с Pria-
    fie ait Baal aruch : rtfi-nya nttfiTfi пчуйЬуач Et nomen Beelphegor, inquit, """"
    pus.
    explicatio eins eîl os nuditatis. Ex quo patet Priapus,cum Graecum non fit,
    origincm fuam fane à nullo alio,nifi ab Hcbrœo Peorpè fumpfifle, cui vox
    Priapus admodum affïnis. Accedit, quod Peorpè apud Heoraeos propriè
    fîgnificet veretrum, & earn quidem partem, quae glans dicitur ; qua figura
    Beelphegor effigiatus fuiffe, feribit S. Hieronymus, quem confule ,atque
    L 1 apertc
    cap. IV. г& OEDIPI AEGYPTÍACI TEMPLVM ISIACVM

    О;**** 4, apertè alludcrc videtur Ofeas verbis indignatione plenis,quibus Hebraeo-


    rum filijs exprobrat conucrfationes cum mcretricibus , Sc facrificia сипъ
    effbermnatis . SunC autem meretrices 8c erfecminati ( vc bene exponunt
    Cyrillus, Theophylaâus, & Hieronymus ) turpes mulieres colentes ob-
    fcœniffimurn idolum Beelphegor feu Priapi ; vndè J.íleg. 1 5. fcriptum
    5. m? ir« eft ^e A fa > Infuper <sr Maacbam matremfiam amouit, ne effet particeps infi
    eri* Trnpi, in luco quem confecrauerat . Subuertit^. ¡pecum eins , <& con-
    ßegtt fimulacbrum turpißmum^ (? combufßt in torrente Cedrón, vbi notandura»
    loco lacrorum Priapi & idoli turpiffimi , Hebraicam lectionem babero
    PtfVsq, quod rem horrendam & fectore abominandam dénotât, eô quod,
    iiY*« "ù vt re<^ commentatur R. Leui hoc loco : : TnaiyV mai micVû юзо лчпя*
    berrorem ф> с alamitates multas fuis cultor ibuseiufnodt idolum adducat; for-
    mam eius hoc loco defcribitR. Salomon larrhi h'" verbis :

    : or таа ntyasnrvrn пшупго*


    Dicunt fapientes noflri mita defabrica hums täoli, erat enim ad jpecie n \irg&
    Yirilii ejfedum^ cut maritabant fe tota die . Hoc igicur idolum in fumma ve- <
    neratione habebatur apud mulieres , hoc fumma infaniâ appetebant viri
    effœminati, iuxtà illudOfea: ci t Joco . Et cum ejfœmïnatis Júcrifieabant .Pro
    effœminatisinHebraso eft rviaftp, quod quoniam fœminini generis eft,
    nonnulli feorra interpretati lunt ; Viri cnim huiufmodi o^'np dicuntur .
    s. S. Hieronymus tamen erTœminaros vcrtit>& Sacerdotes Beelphegor fiuo
    ciu¡bu Priapi efle doccticui fubicribit Cyrillus, qui hos quoque Sacerdotes Beel

    phegor intelligit virosquidem,fed in fœminas mollicie mutatos , qui mu-


    liebri vociferatione & cymbalis vtentes, facefque ferentes circumcurrc-
    bant . Aquila vero с*иЛЛа/>4*« interprétons, id eft, mutatos, höc oiu udcre
    voluit, quod fuam naturam mutauerint, & de viris factx fint fceniinx.
    Fuifle porro hunc Beelphegor obfeccniffime effigiatum,ex ipfo nomino
    patet, quo eum Htbraei pafsim Dominum turpirudinis , vel Dominum*
    Thnphyi.a* apertionis,aut nuditatis appellant. Hinc Theophylaclus cum Beelphe-
    г.я тл gQr çca prjap0 initiatis facrificare, ilium dicit, qui opere peccatum car-

    nisperficit. Cultores autem eius varijs ccerimonijs eum obferuabant.


    Veriim vt quanta'hominum corda cœcitate diabolus opplêrit , & quarru
    Chï"rB"U aDominanda in fuis noncœrimonijs , fed ncfandis f.eleribus perpetraue-
    rint,cognofcas¿ leges 01caftrum»qui in 2$.Numerorum caput, detcftabi-
    Zi!xnmu ^es huiufinodi^auribufqiprorfus intolerabilesritus fufe defcribit, vti 8c
    Raili in citato loco his verbis, iïc dicir ;

    Hoc eft : Et nomeneimy fubintellige idoli, Pke?ory eo quod denudar eut


    ante euwpoßerioMy aluumJoluentesy bxcenim eorum erat religio . Quae quid em
    non facrificia, fed abominanda fcelcra nonfemel Deus per Prophetarru
    corripic , iuxta illud : Отпет abominationemy quam abominât m eïl Ъот'тгн,
    a и*м fecerum idohs fuis . Aitque R. Moles diebs Rambam libro 3 . Moreh , ob
    impia
    SYNT. IV. PANTHEON HEBR^ORVM 267 cap. v.

    impia& fccleratiffima facfificia Beelphegori exhibita , facerdotibus hoc


    prarceptum eife datum, vt tempore iacrificij braccati inccdercnc , ne ir-
    reuercntiam aliquam Deo, nuditate apparente facerent *, verba eius ad-
    ducam*., ti
    &№щШй m "Ofco niïyft "•iVia twma nnn 'tronxa ччуй mi ay oio-iâ ny*ri
    лашУ-пг Va су nVy nWi miayn пул ппу пюл rnoaV q^djdo mtfy1?

    • r Tu Уего fcis , ^môî/feruitium idolorwn Tbegor in temporibus Ши erat , Vf л


    Jça&n turpitudinis anteeum difeoperirent, Çjpidcirce prœceptum eß facerdotibus >
    yt facerent Ьгасш <srfiemoralia ; quibus carnem turpitudinis in bora ficrifictj coo-
    perirent , proptereà non afeendebant ad altare per gradusm difeooperirentur .
    Нагс Rambarn
    Expeníis itaque omnibus ijs, qua: de Baalphegor feu ritibus irapijs
    prifeorum tradunt monumenta ; nunc ad inititutum notlrum reuerta-
    mur, quod eft, monftrare, totam hanc phegorolatriam , ac impiorum ri-
    tuum colluuiem aliunde non promanaífe, niíi ab /Egyptijs, queis phallutn
    feu pudendum O firidis in fumma Temper veneratione,Ifidis inftitutione
    &monitu habuiffe,Diodorusdocet . Et nos tocam eius hiftoriam fuprà
    capitede Oiîride & Apide fuie ex Authoribus oftendentes íatis iuperqi
    infinuauimus. Eft autem communi omnium Mythologoriim fententia_> phallus &
    phallus idem,quod priapus j hos igitur priapos feu phallos tanto in hono- ™et§or idem
    te habebant» \t nulla a&io fine illis peragi videretur ; hos tefte Hero- utnbtmt.
    doto, in facris Dionyfij collo fufpenfos circumferebanc erant auterru
    cubitales ftatuae, qu«e in honorem Oiïridis, tefte Diodoro, tibia prascinen-
    te in feftisex varia materia, vitro, eborc, auro, ferico, Se panno confeche
    circumportabantur i quibus mulieres potiflimùm ad cxplendam Vene
    ris pruriginem vtebantur . Hinc Ithyphallia quoque originem traxifto
    videntur; Eft autem »'Эч/1ралЛ(ф«? vti iam faepè in praecedentibus diximus , ^naamm.chy

    Sc impofterum dicemus.j nihil aliud nifi priapus cum phallo creéto? qui,
    telle Diodoro,Luciano, Heroddto,ab yEgyptijs quotannis fummá inqui- ^¡¡¿¡¿¡'^
    íitione & culto celebrabatur j cuius imago fuit , qua arreclam mentula)?L-» D^stn**
    teneret , tefte Suida . Horum quoque & Typhonem Priapi nomine infi- ^úm¡^
    gnitum Lucianus demonftrat. JEgypttj Œriapi ftmulacbrumy quem-з
    Horum <sr Typbonem appeUabant , humana effigiabant forma , dextrâ manu fee-
    ftrum tenebat7quod ab ipfo terram mare in lucem edita exifiimarent . Leuâ
    juam ipßtts mentulam arreftam r quod femina humo tecla in apertum emittat i
    penn*, autem motus celerttatem indicábante difeus Orbis circumferentiam (eun-
    dem enim cum Sole putabant ) Jignificabant . Fafcinum quoque pro Pria- pbaiius Fa-
    po içu phallo pofitum apud Auchores reperimus; meminit inter cœ- £'а'™;я>
    teros íipsD. Auguíunus . J^uidboc, inquic, dkam ¿ mmibiß priapus , ni- L<sM«u.Dt¡
    tnirùm maJculuSyjuper cuius immanißmum & turpißmum fafcinumfedere noua
    jutpta iubebatur > more honeUißmo <? religiofißmo Matronarum ; de quo &
    Horatius . : • ■:;■/>. Unefmt.
    ЩиЬег federe cum rubentefafeino
    Mimfue languet fafcinum .
    Li 2 Quo
    cap. v. 268 OEDIPI iEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Quo loco Porphyrion ait, quod fafcinandis rebus hace membri dè-
    formitas adderetur, &in facris Athenienfium Libero celcbratis frequens
    V»»f*ni*s.
    erat, tefte Paufania : Stipes nimirnm reftus in modum fafiini adornatus .
    Quem & apud alios Mutonem vocitatum rtperio , 8c Mutinum quoque ,
    Ttrtuü. irut vt habetur in Priapacis , Rubricate minare Mutino . Tcrtullianus in Apo
    AfâUx- logético legere videtur Mutunus, ita enim ridens Rornanorum rcligio-
    nern : Stercuiusy inquit, <y Mutunus Laurentim prouexit Imperium Sec.

    ArneiiHs. Arnobius item in quarto : Etiamne, inquit, Mutunus , cuius immanibus pu-,
    dendis,borrenti% fafcino Veßras inequitare Matronly auSpicabile ducitis &
    1лЯдо t. tir- optatis . At verôLactantiusFirmianus in 1. Stercuius , inquit, qui flerco*
    mi ля.
    randi agri rutionem induxit ; £2° Mutinus, in cuius finu pudendo nubentes ргл*
    AugitM. in 4. fident , vt iilarum pudicitiam prior Deus delibaffe Vtdpatur. Auguitinus etiam
    A* am. Dei.
    in quarto, Mutunum, & Tutunum legere videtur , tametn in codicibus
    Lactantij quibufdam , nunc Futinus legatur & Tutunus quicquid fit,
    omnia huiufmodi nomina Priapo affiüa,immundiffimae poIlutioms,queîs
    facris eius nefandisinitiati contaminabantur, effectue oítendunt;
    Cur porro poft u£gyptiosGra:ci, Romanique, qui ea adiftis Mgy-
    Cur Hebrci»
    Gr*ci,Roma- ptijshauferant, tantô ièmper iludió huiufmodi facra coluerint,apud Au-
    nitamüphal-
    lico culcui thores reperio fa&um eíTei turn quod huius cultu camala, qua; genera-
    ftuduenot. tionem impedirent ceu fafeinata auerterentur ; tum vero ob ea m cor
    poris partem, à qua fit omnium origo ; acob primam rationem, cura in*
    horti^pafsim, arboribus,alijfque locis frugiferis collocatum Iegimus,iux-
    tà illud Ouidij :
    Celumtll*.
    Pomofif^ ruber cuHos ponatur in hortis ,
    Terreat vt feud falce Prsapus aues .
    Columella :
    ¿írboris antiquee Numen Venerare Ithyphalli .

    Hoc enim pofitOjfalfâ quâdam fuperftitione moti rerum omnium ßbi


    fpondebant vbertatem. Altera ratio eos mouebat , vt ad aucrtendanu
    indu&am per maleficia impotentiam, mulierumque fterilitatcmauerten-
    dam phylactericrum loco, eolio, manibus, cingulo , auribus portarent ,
    quae 8c eandem ob caufam animalibus brutifque affixa eíTe,ex hieroglyphi-
    cis patebit, in quibus hoc phallo nihil oceurrit frequentius. -
    Eaídcm itaque ob rationes gentem quoque Hebraeorum facra tur-
    piffima amplexatam e(Tc> tantoque libentiùs auidiüfque, quantô ad omne
    curHebraei fuperftitionis genus,ac luxuria; , omnígena; inquinamenta erat propen-
    m"prí"pTíb'. fior, aíierimus. Nam cum huius Priapi feu Ithyphalli cultui y£gyptij
    accepermt. отпеш fœlicitatem, terrae ad heec hominum brutorumque fœcunditatem

    aferiberent; nil faciliùs fuit genti, apud quam nihil fterilitate erat pro-
    brofiàs, quaeque laxatis temperantiae habenis,in omne libidinis genus mi-
    ferè fefe, etiamfub honeitae propagation^ humans prxtextu praeeipita-j
    bat, quam ea facra fibi afeifeere, quibus id fub larua religionis tuto & im
    pune liceret, quibiifque íterilitatem illam probrofam, 8c in lege maledi-
    £tam, -^gyptiorum exemplum fecuti,priapieo cultu auerterent . Quod
    vtfa-
    SYNT.IV. PANTHEON HEBRJEORVM. гб9 cap. v.

    vtfacilids & libentiùs faccrcnt,mouebat cos ^Egyptiorum fœcunditas ,


    , fummaeque,quas ex hoc cultu percipiebant, voluptates,peccandique im
    punis licentia j ex fuperftitiofis cjuoque nondecranc , qui hoc culcu infa-
    tuatbomnem illam mulierumHebrasarum in ^gypto prodigiofam fœ-
    cunditatem alteri non alcribercnt, nifi fœcundo illo fuo Beelphegori,
    turpiffimorumque idolorum cultui, cui in tantum erant irretiti , vt nullis
    miracubs, minis, vltionibus, mandacorumque obftaculis,ab hac mentis
    proteruia inianiaque abduci pofle viderentur ; quod vel indè patet,quod
    poß infolitaac inaudita per Mofen à Deo, in gratiam ingrati populi pa-
    trata miracula Leneficiaque innúmera, queís quotidie fruebatur inde-
    Jerto duras ceruicis populus, ac in malo obftinatus, manna fpreta,ccelefti
    ас veluti fuper cibo leuiilimo naufeans,nihil aliud , nifi voluptuofam JEgy-
    ptum, eiuiquc ccepas, allia» afphodelos, oliafque carnium ( quasegregius " \<
    quidam Rabinus non male interpretatur meretrices, quibus iniidebat in-
    fatiabiliter fornicans ) meditaretur ; quae grauifTima fcelera ingrati popu
    li, Deus apud Prophetam ijs non femel exprobrare videtur . Cum от
    лет abominationem» quam abominatus eft Dominus, cum idolis fuis Ve
    neréis earn feciflè dicit. Augebat has brutas concupifcentias multú com-
    mixtio cum mulL ribus alienigenis Moabitarum , Ammonitarum, & Ma-
    dianitarum, in quas filij ïfraël effroeni quâdam libídine , tefte facra Scri-
    ptura? íerebantur. Morabantur inquit,ee tempore Ifrael inSetim ,
    fornicatus
    •//• eß
    J гpopulus
    -j--- cum jfihabus Moab.■» аил
    j Vocauerunt
    _ ees adj[acrificia
    j jfua j, at ritus
    RiaMoab
    colend¡
    till comederunt , С adorauerunt Deos earumt tmtiatujfa eß Ijrael Ъее/pbegor . Beeiphegor
    Erant autem has dictas mulieres cxinceftuoio Loti partu reliquias, quas ^{JSJJ
    cum vicinae eíTent Aegypto, carnales hofcèPriapi feu Phogoris ritus am- a<iHeb«o*.
    plexantes,fummô ftudió ad Ifraëlitas primùm transfuderunt,qui ea breui
    incrementa fumpieruntj vtplerique, tefte facra Scriptura , abominatio-
    nibus hifcè dediti, fcalpendis phallis Deaftrifque huiufmodi effingendis
    diftenti, отпет de cultu Dei veri optimí,ac beneficentiflimi memoriam
    depofuifíe viderentur. Ritus autem colendi eiufmodi probromTimos R.$aiemt„ß.
    Dcaftros nobis appofitè deferibit №i Rafi, ílue R. Salomon larchi fupra_»
    ea verba (O* adorauerunt Deos earum ) citato loco numerorum commen
    t-ans : Ош, inquit , mulieres prurigini Veneris exfiimularentur ¡ accedebant
    Ifraeltt&s dieentes : habeo quod dicam tibi , attende me qu¿ffi, y° hoc diclo , èfinu
    ftatuam Œhegcr producentes ñiebant $ adora hune : quo fació open Venéreo jefe
    accingentes j Deajïrum Шит impudiewn <S nejandum jummo honore illo je aclu
    ajficere exiHimabant, atquehic futt egrtgius ilhyfiVys placet , ritus. Sed au-
    d ramus verba ipfius Authoris ex Hebraico :
    прчш myfi nian A токю ют A ••yWrt nh iidki nAy run yptvayi

    : mV глппю'п A maiao
    Cpm, inquit, quißtam yehementiori tentattone yegeretur, dicebat mulieri,
    attende merjeu exaudí me, qui in concupijeentiatuifum ; <S* illa /ubito èfinu pre- Turpi* cón-
    ducebat jimulachrum Phegor, & dicebat et, adora hune &c. quofació aflus jecu- ьиогит.*"
    tus eß . Quas eadem ab iEgyptijs factitata in Ifiacis facris, varijs in locis
    huius operis, volentc Deo, monftrabimus .
    Patet
    cAP.v. 270 OEDIPI uEGYPTIACI TEMPLVM ISIAGVM

    Patet igitur omnem ilium impium ritum abiEgyptijs dictisprocef-


    fifle, quod non tancùm ex ijs, quae haótenus diximus, fed & iam ex fum-
    ma illa vtrique genti communium ccerimoniarum affinicate , luculenter
    apparebit . Verirm vt origo melius conípiciatur, eas collatione incer fo
    fa&a cömprobandas ratus fum .
    Ac primo quidemiEgyptios è Diodoro nouimus, íummó Temper
    ftudió hunc phallum Oíiridis colùifle, quod & ab Hebrons factum in pras-
    cedentibus oltendimus. Erat autem Priapus feu phallus ifte ftatua paruu-
    la in penis formam effigiata, quam contra fterilitatem, tum in publicis
    hortis, agris, alijfque campeftribus locis ponebant ; tum in priuatom*
    emolumentum eolio, auribus, cingulo, fcemoribus, phyla&erij loco cir-
    Priapus phal cumferebant; quod &.Hebraeos in cul tu Phegor obferuaffe ex preceden'
    lus phegor
    idem. tibus patet. In quibus ex R. Salomone oftendimus , imagincm Phegor,
    ппэгп роз » id eft, ad veretri humani fimilicudinem efformatum , à merc-
    tricibus> alijfqueimpudicisfceminis ilnu circumlatumfuiiTe. :
    Praetcreà Aegyptios phallos huiuimodi in Dionyfiacis per compita
    Phalli in fertis Vrbium, infanâ quâdam mentis diíTolutioneac vociferatione, tibiarumq;
    Diony û ) por-
    tati. clangoribus circumuexiíTe triumphiin fpeciem,teftatur Herodotus. Quas
    Hirodotut in
    Ettlerp* . cœrimonias Aegyptiorum more,Hebrasos quoque obferuafle,fuprà docui-
    mus ex Cyrillo, cùm de effceminat'rs Priapi Sacerdotibus verba facere-
    ^gyptiortmi
    рпарзеа fcfta. mus . Moris erat Aegyptijs mulieribus, teftc Plutarcho, Diodoro,Suida,
    Apidem in Ithyphalliorum facrisf quae fíngulis annis fcmel folenni pom
    pa celebrabantur) accederé, eique fublatis veftihus poíleriora denudare.
    Quod in facris Beelphegor celebrari folitis, Hebraeis foeminis vfitatunb
    fuine, exMoreh nebuchim, Rambam , alijfque tradidimus . Praetereà
    t/wrtb.
    Priapasa facta feuPamelia fefta plerumque in locis abditis , fpeluncis , íu-
    Тли/tn. in_3 cis, antriíque celebrata, Paufanias tradit¿quod Hebrasos quoque fecifle
    Troglodytas imitatos ¿libro tertio Regum probauimus 5 vbi de Aía.»
    Rege fie dicitur . Et abßuht effœmiwtos de terra, purgauitque yriiuerßs fir-
    des idolorum, qu& fecerant patres ems y mfuper. tit Maacban matrem fuam amo-
    uit, ne e&í princeps in facris 'Priapi, i? ittluco eins^quem confecrauerat, fubuer-
    titß Specum cius, ÍT con/ regit ßmulachrttm turpiffimum^.tx combujfit in ton en

    Thallierant te Cedrón . JDenique Acgyptlj phallis ad fafeinanda mala generationenu


    smubrta con impedicntia phila&erij loco vtebantut 1 Quod Hebrœas mulieres ad Гит-
    tra fafeina-
    tionem. mum fierilitatis malum auertendum íecifíe с di&is liquet . In fumma_»
    Hebrseus Si
    mia -¿Egyptij Hebrxos Aegyptiorum Simias nemo negabit, qui hafcè noftras compara-
    populi.
    tiones diligenter expenderit. IthyphalJia itaque,Pammelia,feu Priapaea
    íacra in Aegypto primúm exorta, vicinos íibi Hebraeos primùm infece-
    runtj iieindein Grceiam vfque propajpta,ingentem ibidem nouararru
    fuperíhtionum fobolem peperére; quae a Romanis poftmodum,coaptatâ ,
    diffufâq; conclamatxfuperftitionis propagine,totum mundum repleue-
    runt; quasquidemin tantum breui excreuerunt , vt poft Salutis aduen-,
    tum, etiamnondemermt,qui eiufmodi facris abominandis initiátifetur-
    piffimo Phegori manciparent 5 quemadmodum ex deteftabili Gnoftico-
    rumfe&aapud Epiphanium, PhilaftriumPaliofqueHeraefeologos legitim.
    1 Ex
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRjEORVM. 271 cap. vr.

    Ex hoc fonte quoque profluxhTe videtur impia ilia Mahumetis lex


    feu Alkoranus, qui dùm fupremam beatitudinem in fruitione bru'arurrb
    voluptatum, Epicurasorumque delicijs conftituit, quid aliud agit, quam
    vc tuipiiiimos hofee phegorios ritûs, cœrimoniaiq; renouet . Hunc de-
    niqueßeelphegor pro Deohabent omnesij, qui aeftro libidinis perciti , Omn«iuxu
    brutorumirrationalium inflar miro modo mente yacuii corde confufi,& riofi Phego.
    rolatr«. a
    fummè fanaticijverique Penelopes proci,aut melius immundi porci toto
    die, dulci hoc veneno fauciati, circumuagantur ; & fiue bibant , fiuo
    manduccnt, fiue cubent, huic Venéreo idolo femper intenti mentem fu-
    neftanti vt qui nihil aliud cogitent, non fuá, пес íeipíbs, phanatico quo-
    dam morbo catenis ignorantiae ас turpitudinis arete conftricîi •> Vera li
    bidinis prodigiofae monftrai deteftandaPhegoris maneipia, qua: quidem
    alto pracitat iilentio fupprimere, quam ca proferendo caftas aures pericu-
    lofiiis vulnerare . Quare ijs dimiffisad ea^ qua: de Baalim dicenda refta-
    bant, progrediamur, inter quos non immeritó fecundum locum obtinet
    Beelzebub , quem inEuangelio prineipem daemoniorum nominari le-
    gimus.

    CAPVT VI.

    Beehjbub Idolum Accaronitarunt-i .

    tror
    nifii in Beelzebub principe dasmoniorum eie&o infimulant . Nam hoc
    loco pro Beelzebub alij legunt Beelzebul i quae lectio , vti paulo ante-»
    diximus, variampafsim vti opinionum,.ita fabularnm öccafionem prae-
    buit ; vt & modo dicemus,vbi prius varias huius loci verfiones adduxe-
    rimus . Ac vulgata quidem editio Beelzebub habet, quam fequuntur
    Hebraica, Syra, acPerfica tranilafio, vti in fequentibus patet :
    Hic non eijeit d<crnonia nip in 'Beelzebub principe ddmoniorum .

    gat*.
    . : âia^jfëb DK *3 ОУрюП П&фгЮ IÏK m
    Hic non ttjcit dœmonia mji in Beelzebub .

    ■: ... Hic non exire facit Satané, nifi iti Beelzebub. Sjre.
    Ф ijjijixjg uA**? s£*>
    Hic non eijctt dœmonia ntß in (Beelzebub . лфл.

    Alij vero hoc loco pro Beelzebub vertunt Beelzebul 5 quemadmodum


    è Graeco 70. Interpretum verfione, quam Arabica, Copta feu Л-gyptia,
    iEthiopica feu Abyifina, aliaequc fequuntur, apparet j verfiones omnium
    apponendas duxi .
    cap. vi; гу% QEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Сглсм. Our©« «* cxßdA h{ S? Jwfiova ci* prie* id В«л£1£аЛ а'догп ifjß Ящром'т .

    * ЬУО ввЦй&М V*

    í/jc wow e//cif diabolos nifiin Beelzebul.

    wp?x etjctt diabolos nifi in Beelzebul.

    lithitt'tib.

    í gaiiWa^aa agananta ^алЬл1л babeel %ebul.


    Hic non etjcit damonfa niÇt in Veo îtercoris .

    Hifcè Authoritatibus facris aftipulantur Origenes,SS.Chryfoftomus,


    cS¡ím Athanafius, Cyrillus, alijque veterum, qui omnes hoc loco pro Beelze-
    с'пН?ш" ^ub ^egunt Bcclzcbul. Prudentius quoque s-«<p«fW> hymno quinto

    р**«м% Vinçentio Martyri fie canit :

    Sed Beel^ebulis callida^


    Commenta Chriîtus deîlruit.

    Verùm hanc difficultarem vt enodemus , notan du m eft , Beelzebul


    hoc loco Chriftianos Orientales, non nifi in Idololatrarum contumePatib
    adinueniffe > nam quemadmodum дчлг Vyn, in Hebraica lîncua à Vya &
    aiar dedu¿to nomine, Deumíeu Dominum muílae ; ita J^jJUa Beelzebul
    in Arabica lingua f quáChriftiani diclipaGirnvtebantur j à ^ heel, 8c
    Ô^J ^»4vcl«Hj Xi&d deriuato nomine,nil aliud lîgnificat, nifi Belum
    £tercoreum,autDeum,feu Dominum ftcrcoris& fimi ; quo nomine per
    contemptum vocabant idolum ieu daemonem Beelzebub ¡ quod Sc ce-
    .A| j fiatur Abraham Ben Kattun, vbi verfum 35. cap. 23. Exodi,ad hunc mo-
    *»»*jhhlm. dum explicat . iVow fines apud te babitareyqui colunt Deas peregrinos Velßer-
    coreos . Stercoreos hie in opprobrium dictos, nihil dubito .
    Atque hoc ita efle, nos duo doceut, primúm eft, quod hoc потегь
    Beelzebul nullibi,nift in'nouo inftrumentoreperiatur; quod manireftè in-
    dicat, hanc appellationera à Chriftianis primo in ignominiam idololatria;
    excojj'itatam, Etiangelioqueeandem ob caufam infertam effe . Alterum
    nos Hebraeorum mosdocet,quos infiâorum Numinum contemptum hu-
    iufmodi appellationes olim fieri praseepifle, varia pafsim in eorum libris
    «i» fuer- oceurrentia huiuíinodi vocabula demonftrant. Bine inendaciiTimum il-
    iarcoceba. lum impoftorem,Meffia: fibi nomen fub Traiano venditantem, Barcoce-
    bam,fcilicetfilium ltella; prius dictum, Barchozibam filium videlicet men-
    daci; appcllare cœperunt . Huiufinodi nominum exemplis nec vetus tc-
    Contümfiio. fiamentum caret; Möns enim Oliuarum, poftquam eft idolis inquinatus
    impoficiones. tvn&ort *ift bar bamajcbitb , id elt, mons corruptionis dicitur , vno lolurru
    i xi'
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRiEORVM . , 273 pAF/Vi.

    ппеяэл "in bar bammißhat, fcilicet mons oliuarum feu vnclionis, mutata
    litera & lod addito, vt nimiriim adnomen alludatur , nec opprobrium,
    deílf, i7c quoque blafphcmarr.ri fan&iffiraam legem noftram, earn appel
    lant рЛи рн Euangilion , hoc eft, volumen iniquitatis, ab jik лиг// &
    p'TO gilaion, quorum illud iniquitatem, mendacium, fraudem ; hoc vo
    lumen dénotât . Flura huius farina; hie adducerc poflem; verum cjuja ilia
    pafsim indodis etiam nota funt, de ijs fileo . Cœterùm non ignoro lo- ■

    ucm Graséis quoque vocatum quafi ftercoreum feu fimo delibutum, vt vi-
    dere elt in illo Orphei carmine : .

    ídque citât S. Nazianzenus in fteliteut. I. Verum hoc nequáquam in-


    telligendum eft, quail per ignominiam id fecerint > cùm tAAu74u@« «Arg? ,
    non mngis ad louem ftercoreum ibi attineac , quam illud Virgilij :

    ц . Totamq. infuja per artusi :


    Mens agitât molem^ <sr magno je corpore mijeet . i m* . I
    i i t

    Interpres enim feu Paraphraftes eft Virgilius, ad illud Orphei intelligen-


    dum; ab vtroque arcana natura: duntaxat docentur , & Deus veluti in-
    uolutus exiftimabatur j quo nomine memoratur apud Senccam natural,
    quxftion. Deorum quidam ordo, ex Hetrufcorum monumentis . Porro _ „ ,
    1 n 1 *i i и t> 1 i i и r 1 Cur Beel/.e.
    ob quam rem Beelzebub auc Beel zebu 1 appcllatus lit princeps axrno- bubdicatur
    niorum, difficile eft aíferere. Orígenes fatetur ne fei re fe» vndè âeuî iftius mômofum*"
    homines didicerint <£ -гае* /3«л£«/3ил ; fcd vide, fi placet refponfa, quae Iufti-
    no Martyri tribuuntur, vbi nomen hoc ab ipfis daemonijs facrificulos Sc
    iW/e/Vç didiciífe feriptor ille , quifquis futrit, autumat. Ñeque hunc
    faciunt НеЬггеогит monumqnta d*moniorum principem , fed Ashmo-
    dztum potiiis, quera Chaldaras Paraphraftes in Ecclefiafte vocat "hopn lt»**h**->
    СРПЧсИ jtoVn jf/ihntaaai 4\egcm dœmormm ; dictus autem"Hoe>K a noctf, quod mUtUß**.
    eft,perdidit, fiue exterminauit, & nominibus il lis Angeli abyííi,Abaddon AfÍo<uino.
    ncmpè & AîsreAAwW perquameíl congruum . Huncmeraorat Elias Thef- ¡¡¡{¡ü*"7"
    bites, Samaël quoque vocatum fuiffe; volunt autem Samaél proprium..
    efieDiaboli nomen, qui primos parentes fefellerit ,colubro, cameli fpe-
    ciem habente,ve£tum;cuius meminit R. Mofes iEgyptius in more nebu-
    chimj verba cius fequuntur:
    iiDü, ол# nn ю'-поз imnione* inynntf *jлко? rioDi ni ПКДПЗ 1ЛЭ пли . R4mbtn
    ггп aanneh Hin *ос?л "Hete {pit изvieh ^ол^учс*эпгрп mm датща/гпэ »»"*•<.*•
    nsn jutinti d'an точрм опочк oxsron ¡otin Vy wrw ал осо'л an Ькпо '
    чпк prnn hwzrh nin p> pnjpimpriV nnx^Wny i^nx оттзк Уч^злЛ
    •J1? IQIKI ПП13К bîiK Vnqd Na птруэ пгп r4Jy3 Tiy ЛЭП : I^k piil

    c»'ctf юз poyV p DJ attfn nn j3»n кш Vkodü" плэ пзпч : лг aipon nxn naV
    ^y pn-» rt"3'phi г'гу 33ii huno tvn mn kwV чкчзз. пою : pvyi? агплл
    : 13ДТП böi
    Hoc eft : í*í ecceiam explicabitur id quod neeeßarium esly Vi cognofcas вшт^есе-
    explicatiomm in Mtdras, qu<t til ißa ; die wit quod coluber feu ferpens Ules E¡¿üi,-f*,me

    Mm
    cap. vi. 274 OEDIPI AEGYPTíACI TEMPLVM ISIACVM

    qui Emm decepit forma cameli eratyfuper quern /edit Savtael, <juo.l потен prtti-
    se de Diabolo diàtw', £^'ïnucmes eos in multis loas dicentes , quod ipfi inhiber il*
    "Voluit Ajrabam раит noïlrum,ne imnolarct fiUwn futtm ; isr IJaac^ne obediret
    patri fuo, Vkunt ergo bac ratiane, quod Samad Venerit obutan Abrabœ, ^ dixit
    ei) quare Veniïtiad locum ißum, &>iam oßenßm eft, quod Sama?l eß Dubolus ,
    Samaelfer- потеп illud ipß tmpoßtum ob occultant mttonem, ftcut поте i oYJJ nacbafi,ßmi-
    pentifubtor- Lter. ¿ixerunt ctiam quodSamaeLcum addecipicndimEmm Veniret . fupra_»
    fidens Ецаю colubrum яарпЛорофоуfederit , Creator Vero rtdcbat de camelo équité eiusfocc.
    dce,p,r" quae fequuntur. Hinc in vetcri commmemoratione San&orum Ecclefi«

    Orientalis legitur « Accufationis Samaëlis ne recorderis , memento au-


    tem defenfionis Michaelis. Eft enim Samaèl femita, quam nullum vo
    latile cognouifle aie Thesbites, verba eius funt :

    ****** man hxno rrâran кVi diyin юу i ут к*? Vndd


    ZtL^ ОШаЗП DIO hxnoh nnW *ОЛ ТЮК pi KSlJf

    Hoc eil : %amaély [emita quam nullum cognouit volatile ¿ Tbargum quam
    noncognomt Samaêl,qmVolat tanquamauis ; btne eßy quod dicunt; Date mw
    ms ipßSamael m die expiationis ; Ahj dicunt, quod Jfibmadaifit Samaèl, atque
    ei eße duo nomina^ de quo menttonemfacit in radice . Ita Elias , alio vero iru
    loco ait :

    ok raw pp ^aon пш пяр o wwiin опшя

    : СП8РП T17Ü rtf£Dï Ш


    fi ifaawf noßrißapientes , quod Noamatbforor Tbubalkain fuerit mater Afcb-
    madai, IT quod ex ea dœmanes fuerint progeniti. Verum de his & fímilibus
    alibi copiofior dabitur difcurrendi materia .
    Sed vt vndè digreífi fumus> reuertamur, quisille Beelzebub ? quod
    idolum eius ? vndè ad Hebraeos mufcarius illc Deus perucnerit , expli*
    candum reftat .
    , Bffel Certe Accaronirarum idolum fuiflc c. 1 . lib. quarti Regum docet .
    «buTvnde? Nam cum difrupto forte opere reticulato( ita enim volunt Iudaei locum,
    ilium de cancellis intellrgi ) cœnaculi fui , prxceps decideret Achazias
    Rex liraël, & collifo corpore fe male haberet,de falute confulcre voluic
    oraculum Beelzebub Dei Accaronitarum>quod idemeftac Deus mufcar,
    vndè F. Iofephus de Ahaziaj cafu verba faciens , %v А'кяа&у SnVpifa* (qua
    il diceret Accaronitarum Deum mufcam ) eum appellat,- quo nomino
    cr.i.N«. & íeptuaginta íenioreS/fc GregoriusNazianzenusorat. fteliceut . fecun-
    *r»t.fi,tic. t. ¿3t g¿ fi qm- funt alrj,verfioncm Septuaginta fecuti> vtuntur. Vtrum verá

    ab Accaronitis inuentum fuerit hoc nomen,an à Iud«eis in idoli oppro


    brium/ difputatur . A Mufcarum multitudine, quae vi&imarum carnes
    plerumque fe&antur , diftum, non défunt, qui opinentur. VeriDeienim
    lacra mufcas nequáquam infeftafle traditur in Pircke Auoth.
    SYNT. IV, PANTHEON HEBIUEORVM. z7S CkbXk

    rfaSt] t<h йНрЕП Л^аЗ ti' ПМьб )Vp ОЮ2 rrwy

    Decern prodigio, dicmit, Patribus uoUris oitenßi funt in uEgypto in domo 'Мв&м'аиЛ
    Jancluarj . Лт«/& muüer ob odoremfaçrtfîcto rttm (iboïtljt ) rildoï'tm nullum ClUt fàcraHe-
    maleolentiam cfßauit caro holocaußi . Ne лиштл qmdem mufca vifacß w hco blX0tam-,

    occißonis hoíliürum &с. .t ....


    Alij voluntdi&um Beelzebub, со quod îdola nidorc carnium îm-
    butaàmufcis infeftarentur ; funt eciam qui Baal zebahim, hoceit ,Deum . s ■
    \iûimarum> immolationum, facrificiorum, ioculan vocabulo feripturam
    Dcum mufea: appellaííe arbicrentur i vei Scaliger, Id, inquit , quod diceba- j¡J*J¿s"/-
    utr Baal ^ebahim, Deas viklimarum, immolationum ¡facrificiorum , ÍDCulayi inca- **г«/. n«. к
    ¿»/o JcriptwaVocauit Deum mußte , </иоЛ í« templo Rkrofolymitmo mufeœ car
    nes victimar um non Uguriebaut , cum tarnen gentium fana a mtijcis infeftarentur,
    propter nidorem ViÏÏimxrum . Sed mihi perfitafiffimum eft, Accaronitis ipfis-.
    cum Beelzebub proprio nomine dj&um, vti Se pofteà non infirmis ratio-
    nibus oftendemus$ quis enim' tyo-tßtfy'/uSfw üßeftt ? Nonne eninj veluti
    INuminiis venerandi illius mentio fa&a eft ab Achazia ? lté, înquit,^ *»-
    cjumte Ъее^ЬиЬ T>cum JLccaromtarum}numfuperuiclurus fim ab bac infirmita-
    te? Ecquis Numen, quod coleret, ac de falutis inftauratione confulen-
    dum duceret, inhonefto Se ioculari vocabulo compellarec.? Accedit,
    quod ctiam Europsis Iuppucr & Hercules fub eodem ferè nomine cole-
    rcntur.
    Dico itaque Beelzebub idolum Accaronitarum. idem fuiiTe quod ^ ^
    Mvagri muicarum Dei apud Paufaniam in Arcadicis . Nam cùm ait do idemacDem
    ceiebritate , quae Palladi Tritoni apud Arcadas agebatur : L'vrcwSa, ait, $¡¡¡¡¡¡¡¡¡1
    vfwanryfy t*»y& «o3w«r .hoc eft, ea ceiebritate ante My agro celebrant fe»
    factificant, preces interfacra beroi ejfundunt , Myagrum inuocantes . Atque ita
    facientibus nihil praetereà moleftia; mufea; inferunti mentio quoque eft
    Myagri in caftigatis Solmi exemplaribus, in quibus ita legitur : Sacellam, ^uilo
    -v inquit,Hегеи/и inforo Ъошг'ю eîUin quo argumenta conuiuy latœ maieñatis ipfius Hef"lis*£
    remanent 5 nam diuinitus in illud neque canibns, neque mujeis ingreßus eft 5 tt- nmfcas fiiuit
    >-. enim cum, yifceratiomm facricolts daret , Myagrum Beim dicitur imprecatus ; cla- 532wi*
    navi Vero in adytu reliquiffe, cuius olfaclu refitgerent canes, ha&enus Solinus.
    Idem fcribit & Plinius. Sed Dei nomen nonapponit, id quod & in ple-
    rifque Solini codicibus deeffe videmus. Plinius 1. 29. c. 6. dùmdealo-
    peciaîremedijs agit, non Myagrum hunc Deum, fed Myodem vocauic,
    ira de mufeis loquens : Nullum, inquit, animal minus docile exiflimatur, mi-
    norifj- intelleftus ; quo mmbiUus eß , Olympia facro certamine nubes earum im-
    molato tauro , De0 quem Myodem Vocant , extra territorium id abire . hxc ibi
    PJinius , qui tarnen libro 8. capite z8. fcribit quoque Gyrenaicos Acfao-
    rcm Deum mufearum multitudine peftilentiam afferente inuoeare foli-
    tos, quae protinus quam litatum eft. intereunt . Gregorius Nazianzenu& G"¿. n*x..
    in prima in Iulianum Caelarem oratione non Achorem3led Acaron,quod efAt.i.
    Mm 2 nefcio
    CAP. VI, 2^¿. OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM IS1ACVM
    * •
    nefcio quam affinitatem cum Accaronitarum vrbe haber, vocare v'ideturr
    "Hon mplms>\i\(\mty mujcae querent Ъеит J.ccaron,aut fiqmd mufcdett ridicu-.
    lofius . Hoc tarnen plané ipfe non aíTero , quando mihi in prxientïa погъ
    fuppetit Graeci codicis facultas'. Alibi tibiretuüapud Grecos, Iouis ef-
    ibuísfleapi fe cognomen Wjwu/©*, quem colebant à fugandis mufeis appellaturtb ;
    JaEmuí11" nam Solinus, vbi cum potitiorum& pinariorum facra inílitueret; Mya-
    fà*ï '■' grum Deum, feilicet louern^'p^v imprecatus effe dicitur; Myagrus au-

    tem Myodes, vd potiùs Myiagrus&Myiodcs ,Apomyius & huiufmodi


    mufeamin fe íignanter comprehendunt , & quaíi Dominum mufcae ex-
    Hereuie» d¡- phcant . Ita Hercules ялрвю'ип â Trachinijs cultus ¡ fie dióius autem,quod
    «us quod ^ xo§vi7ras ( feilicet 7m^¿7ing eorum lingua, fi'ue locuftas ) abegerit . Ery thrasis
    íuftáí^ver- idem /этвл'&'г©* appellatus, feilicet qui vermículos viribus infeftos occidat,
    Su»!9Sev'* & Apollo Sminthaeus ptW&'^didus àmuribus,quae memoratEuftathius

    ad l. Iiiados : Anne Vero hœc Ъшчт cognominaymtnùs qnàmïllud Accaronita


    rum ridicula ? jfn AccaronitX) quam Grύi & Romani ptj magis cenfindi , aut in
    idolorum tituîis religiofiores ? Certè à Beelzebub haerefin format Philaftrius
    *омьам* Mufcicolarum feu Mufcac Accaronitarum, qui ( vt verba eius funt) Mu-
    inufeun. fiam celunt in ciuitate Accaron dicîa . Verum his omnibus ita rite confidera-
    tis^ iam ad id,quod ab initio nobis propofitum erat, exequendum , vide
    licet ad huius Mufcilatriœ originem perfcrutandam , nos accingamus ;
    quod vtfolidius fiat,
    aNiiiorifo Sciendum eft, earn effe vEgypti naturam , vt poft annuam Nili in-
    ïïïïïîû uadationem , ex aquarum ftagnantium reliquijs,tùm animalia reptilian
    STftium"' omn*s generis j tùm maxime ingentia mufcarum, culicum , fimiliumque
    moleftarum beftiolarum examina exoriantur , quae Sc homines & ariima-
    Apud Agy- lia miferandum in modum excrucient nadeó quidem , vt ^Egyptij impu-
    £ш(мвшГ dentiam& fummum malum hieroglyphicè fignificantes^ufcam pingere
    sKiimufca. f0Ieant,vt pauló poft videbitur Iiaias quoque Propheta pcenas Iudaicae

    perfidias deftinatas commemorans, inter cceteras mufes quoque &gy-


    ptiacas meminerit . * pic^i Et fibilabit Dominus mufc* , quœ eft i>z_»
    extremo fluminum jEgypti, er Apiquee eft in terra Ajfur , & Ventent O* requie-
    fcent omnes in torrenfibus Vallium, <jrin cauernis petrarum, <t? in omnibus fru-
    . tetis . Seu vt feptuaginta habent : in carecits, CT* in vnitterßs foramin'tbus .
    Habbi Salomon hoc loco vocat cfaiam nonVo exercitus muicarum ALgy-
    pti, qui rebellem populum inuadant . vfigyptij itaque cum mufcarurru
    «heetiîunij TOultitudine non idola tantùm indigné confpurcari ; verum etiam facra
    mSpeí" iHa fuá animalia, canes, boues, vaccas,capras> miferandum in modunx»
    i«nd*. " cruciari vidèrent, de abadione mufcarum oraculum confuí uêre, quodre-
    ípondiffe fertur, mufcas cultu mufcas pellcndas , quod fi facerent, futu
    rum, vt mufcas impofterum reuerentiores eifent ; dichim factum » >Egy-
    pti; fubjto ad omnia mufcis infefta locaMufcarium ilium Deum pofuerunc,
    cuius fymbolum hieroglyphicum erat mufca cum thyrfo fcyllocyprio y
    Amufcti»m_» quod prxterquam quod OTuMÍftí^pef еГ^вуа j mufcarum quoque abadione
    ;SYNT. IV. -PÄN ТНЕСЖ НШШЭЯ VM. О ШШ.

    V \. Atquc huíufmodi hieroglyphico nihil in Obelhcis fré-


    quentiùs hoc aijimalibùs appendebant, Canöpis ^ Sphyn^i-
    bua, cccterifque idolis infculj^bajrw:>hoc íígnó velüti pa&*> и.»
    quodam pofito aduocatus Die mon, feu Geniuà йшГсайц^,
    ■7 V mufcas profligare credebatnr .S Уегцт ne quicquam propríj
    ingejiiji conie&DTis aîierere videamur, audiamus Abenepliiümde hisiiót:
    pafto diflerentem: и:: 'I . ic:'. v.>: ■>

    ^ !1>"".Ъ''/~ '. ^?Г.!л*^А|>И H i¿№ ^ <¿j >М ^Y^W*jf

    Hoc eft : Et mufict infeßareJolebant отпет circa regionem y$5p omnuuj


    antmalLj* ^ ijola çpnfywcab.WS:> &S.V*(iihterßttt fêpptij oraçubfffK (ft dipäf
    eis in cültu 'nfyjc'œjnùfcûpelletur. ¿_ &ifistrmt, 'Щ^р.Щ. iuxta Verhum oracu/iyisr
    ^âjc'/ibc^ùhitohßgummfeU imagmem rrugicam пгфл^ццлт ßecexunk-. Mgy-
    pttj, pöherites eam in Obelißis & pymmid¡b¡ií^m ömmbits loci* cinmque^uœ л щн/-
    cff inftß'abantur . Sec, quee fequuntiir .•' .. л./ У.
    ' VcYum dé his & íimilibus ш ObclifcorUm myfterijs. ïiifiùs velutí
    jpropnd in loco traclabinius/nunc ha^c tantum infínuaíTe fufficiât. Àtque
    èx his apparèt, /Egyptios fme id oraçuli fua'fuj' Гщс vt aliqui Rabbini
    volunt,Mofis,Cyniphes produótasprofligantis jmitatipne^ fiue alia d.u
    caufa fa&üra fiieritj certé primos Mufcilatriac Authorcs füifíe & inuen- миГсНзЫ»
    origo.
    torcs\ a quibus Hebraei & Grasc.i do£ti , Mufcarum ingentia ilia examina
    à fanisj áris, coeteriíque locis viclimarum, nulla fané aliâ rätione arcerj
    j)ofíe Crediderunti quàm fímilii cultus inftitutione , quernadmodum iru,
    prSEce dentibus de Arcadicis facrie arque Cyrenaicis memjnimus i huiuf-
    4modienim cultuHebraei fuum illum Beelzebub , ficúti Gra?ci íouem il-
    lü m fu um Mufcarium feu Myagrum placatum iri ftolidç çredebant. Atq¿
    tíxc de Beelzebub fumxianç. . . ,

    " • . С А Р V Т VII. . ' : I

    BEelzephon vel Baalfephon à Ьу^^ Pfiîr quod Dominum abfeoudi-


    tüm, íiue Septentrionis fignificat, deducitnomen ; de quo varias
    apud, Aüthores opiniones reperio . Alij ciuicatem eífe. arbirrantur , vri
    Adrichomius in theatro terra; iànÊbe & Ezechiel Tragasdus , qui in-.c^í*
    ^»^ilfraelitarum fub perfona Nuncij ^Egyptij iic dicit :

    Ali; nomen loci feu petrae eíTe arbicrantur » vti interpreter plerique alij
    denique idolum fuiífe iEgyptiorum opinantur,quemadmadum Rabbini ]
    quiequid fit, fiue Beelzephon nomen vrbis fuerit, fiue loci deferci , certe
    arian-
    CAP.VH, г7Ъ OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    aliunde illam appcllationisfuae originem minime traxiffe videtur, niiî ab


    ídolo quondam íbi culto, vt pofteà dicemus ¿ meminit vero huius nomi-
    ъ»и\ #,i4, nís hiftoria facra Exodi 14. v. l . his verbis : Locum eß Dominus adMo-
    Jmdicens ; loquere ad (îlios Ifrael, Vf redeant <(? remaneant ante Pibirojb inter
    Migdol inter mare è regione Baal^epbon, atque centra tpfum caßra ponant Ых-
    ta mare î nam dicet Pharao de filtjs Ifraïly irretiti font in terra, concluß ¿os 4k-
    Beebepbon firtum , Hoc loco per Baalfephon omnes Rabbini quotquot in hiinc lo-
    idoiuMauer, сищ commentantes reperire licuit >idoJum intellfgunt, Rabbi Abene-
    SK ma- zra ait idolum griffe à Pharaonis M agis ad cœleftium corporum pofitu-
    RICBe' ras fabricatum vtwpdyiai ; 8c iuxtà finum Arabicú coIlocatum,ad pbfcr-

    uandos &retinendos Ifraëlitas,irr.etiandofq>feuinfatuandos,& à defina:


    ta,diuinitufque data profecYione auertendos vim habens magicâm, ver
    ba eius funt :
    «-4Wr«. nn nttJrlJ n^^y ^hizn nniaio'y оччко wenn 'очок : por Vya vah

    : miirn nayV ansíDD nmV my xtapsjf Vxa flirt


    В regions Baal^eplm dicitur, quod Magi ¿Egyptij fecerunt iuxtà rationem
    jfflrologiçam imagines Aneas, i? illa funt аил Vocantur Ъее1^ерЬоп, <& nonpote-r
    rat feruus yllus fugere ex ¿Egypto ; quin tranfèundo imagmis occulta vi impedí'
    Beeizephon retur • Q*x verba vt melius intelligantuf , fciendum eft, ^Egyptiorurib
    cuftoífinium antiquorum moremfuiffe, idola quaedam arte mágica conftructa omnibus
    pl1' - ijs in locis, vbi facilis effet in Л-gyptum irruptio,ad hoftium impetus va

    ria Daemonís illufione coërcendos poneré, vtpafsim in hoc opere proba -


    bimus . Atque ex horum idolorum numero Beelzephon qúoquc fuit ,
    quemBeelzephon, quafi dicas Septentrionis Dominatorem dicebant, eo
    quod Septentrionalem plagam>ad Typhonios infultûs ex Septentrione_j
    M.ätoßrUi potimmulmiaruientesrclpiceret ; per I yphontos autem inlultus ,omuia
    &ißd». infortunata&calamitofa,Plutarcho tefte, intelligunti hunc igitur BeeN
    zephoneainparteiquâ ex mari rubro in jEgyptum facilis acceffusdatur,
    velutiloci portae, vel (vt vulgô dicunt)paffûs cuftodem potuiffe viden-
    tur . In Angiportu,quae eft è regione maris rubri,interPhihiroth & Mi
    gdol, quae nomina llngula nefcio quid petrofum, & praecipitofum iniî-
    nuant. Loci huius fitumdefcribithis verbis R. Salomon :
    Unu. c^ itfyjctf осу by nwrm ^ пюрз itttoyi tnrvûNirt : rynvtn ^ "OfiV ш"ч
    : o^yVon '•u vnp arrow x*um awpi оупад &yho*xo am рпчп >за
    Et caUrametabantur ante Fbtbirotb, ille locus Pitbom^ iam Vocatitr Phibi-
    roth, eo quodfacia funt ibi duo foramina^ qua caufabantur per duos petras altas
    ereSlds, isr yallts, qu& intérêts Vocatur os petrarum . Thargum hierofolymi-
    tanum loco Phihiroth j habet Nm-rrt pnsiAOlp hoc eft, ante hofpitium
    э.т««*««_, foraminum feu cauponem. R. Ionathan Ben Vziel in Thargum Babylo-
    ?ь*г1«ял1! n»co dicit, has petras fuiffe figura quadrata in fimilitudinera hominurrb
    hum,». maris & foeminae,in quorum fupremitate foramina à natura produira fpe-
    ciem oculorum exprefferant , ait locum ilium jfcgyptiacè fuiffe didumj
    Thanes i verba eius hie fubiungam , ex Thargum Baby iónico Syris cha-
    racbribus fcripto deprompta :
    i SYNT.iy. PANTHEON HEBRíEORVM zy9 çap.viî

    mênujcrtpiû
    lâa«jo ijuk* Jjua 4*j»^a »ао>ад| o^pll) |Jbí*wa;¿o 1Ц—* SiriICtS СчА-
    riiäeriius.

    JL
    Hoc eíl *. Locutm eß pominm ad filtos Ifia'él , n 'uuerterentur ^ ca-
    ïirametar'entûr aritelùiïvti "«olfi pbumebirtat vbungenii.t quadrangula fach ad
    fimilttHdinem filiorum hominum maris & fanning V ôcùji eorum aperti ; tjle lo~
    \m eß Tamsytnter Migdql er inter mare . Quod non intelligendum eft,qtiafi
    ipí'a Regia vrbs hoc loco fuerit fita, fed quodTaniticum territorium to-
    tum hunc tractum à Py thom &Pbihiroth ad mare vfque comprehende-
    rit. Bcelzcphon itaque propriè erat inter тэге & príccipitia Migdol , Situs Stlocus
    quibuícum promontoria Phihiroth ex altera parte vallem caufabantur» ilationis Beel
    zepfion.
    per quam via vnica erat ad mare Erythrseunv, nec quifquam deuiarepo-
    terar^ób'ingentiarupium przecipitia , vtrinque yiatoribirs inacceffa^ .
    Verum Chorographiam huius loci hie ad maiorem informationem appo-
    nendam duxi .

    Atque ex appoiî^jiiç.ÇbflÇQgfapJiia ф|е\раЦ(,..Цсцд1 Кипе fuif-


    fe turn fquálidum, folitarium, &'reDUS omnibus ad vi&um neceflaiijs de-
    ftitutum j tùm prasrûptts vndíq'úe montibus atque praecipitijs ita obfe-
    ptumj vt eum ingreffis vix^ fefèêxtricandi daretur opportúnitas. Appa-
    ret étiam ídolum illud Baalfephon ajio loco pofitum non fulfle, quatru
    quo id iuxtà vim Vérbórum iacrá Scripture pofùîmus, qùicquid dícac
    Adrichomius. Cum enim totum littus maris rubri montibus, paludibus,
    care&orumque frequehtia obfeptum, importuofum redderetur & inac-
    ceiTum, hoc vnicó loco excepto, vbi ripa fpaçt ota erat ? & via per angu-
    ílias montium è mari rubro in ./Egyptum faciliór pàtebat adítus certè
    non importuno tdcô Béeîfephon cüßödeißiiHiüs porras ^gyfpti pofuifíe
    cenfendi funt . Erat autem ille lócus-folis iEgyptijs notus,tum ob di&am
    caufam
    cap. vu 28 о OËDIPI ^GYPTÍ ACÏ TEMPLV-M ISIACVM

    caufam, tum ob diuitias gemmarum & lapidum pretioforum , aliaque ma


    ris reie&amcnca,qua2 pafsim ibi in deiercolitcore maris depofita inuenic-
    bantur>cuiufmodi & hlios liracl ibidem caifcrametatos collegiiTe,non оЫ
    ícuris verbis oírendit Ionathas Ben Vziel, hoc loco (iccommentans :
    Ihllgum'a? хыяып ptt^fi nam jnb'i^Mi frhïià ptfза x& Vy рс* prnti i^a-ixi
    teto.
    : freu Vy pmr кот *pon ко^ч *pon ncpV jOTaï prnri piro чд1? П5Л
    £/• deprehenderunt, inquir, £<?J /лги caßrame tantes iiixt amare , occupâtes in

    collkmtH's gemmis, lapïdibus pretioßs, quos Phij'on tu'it exhorto vo/uptatîs

    Ripa maris ( paradifo ) in medium Gihon,^ Gihon muexit eos in mare rubrum , S33 mare
    rubri gemmis
    - „ i» rubrum eieat coloco in Гиатгфлт . Qtfx verba etfi quoad circumftantias,
    & precious w , *. • ». a. r
    iapidibmfca- fabulofa appareanr i exScrabone tamen & Arriano apparet,lictus hoc lo-
    ur eó ícaterc rübiíiis, gemmis, a'Ifjfqcfe pretiofis lapidibus, qiiae mcrcacori-

    . busmagni queftus lucrique mateiiam fuppeditenc . ^gypcios quoquo


    crcbro hue concederé ibliros ad facrificandum Beelfephon , exR. Abe-
    nezra colligitur, qui hoc loco comfrtentans, ait,, Mofen cùm cognouifiet
    viamad Beeífcphoii, i£gyptiorumque facrificia,ei quotannis illo in loco
    fieri folita i eô proficifcendi licentiam â PharaonepetiuiiTe , vt facrificijs
    verô Deo ibidem inftitutis , facrificia execranda Beelfephon deftruerer,
    E«.¿i84 ' Яи0^ & ex verbis coffigîT. Vimittepopulum meum¡ Vt Jacrificet mihi in-,
    deferto i Tiens enim Hebrœorum Vocauit nos} Vt eamus viam trium dierum in fo-
    litudinem, çyfacrificemus Domino Deo noßro ¿ ne forte nobis accidat peHis aut
    ï' gladius
    <r- i verba Abenezrg íubiungo : ~ . ; -\ m
    Attaint** ■
    ntihü rpn nyiä1? ntfo nonti maya ^лут *shr пул ma *h атпз m туат
    очрп hn па чэЬну'к "jTtn nao yfo тпапо furjßVmwa nanoa ^Vj
    -V;..,' . _ ": öcflifanne« p*jc Vya
    Et proptereày inquit^fcriptumeßifugii.popuIuSy~1S' iuxtà meam opimonem
    ideo dix'tí Mofes, cid Pbaraoñem, Viam trium dierum eamus iñdefertwn adfacrifi-
    i .'candum; & ex Verbiseiusad Pbaraoñem apparet ; quodnorit Vtam^ quatre^»
    folebant ad locum Ъее1$ерЬоп 7 Vt ibi idolo fitofacr'ificarent . Cum verô Pharao
    Ï Mofen Dei monitu reuerteiltem vidiífet,id virtuci BeeJzephon afcripíiíTe,
    . ac prpinde dixiffe; coaräati funt in lerra^conclufiteosdefertunvbipro
    ■* ^ coardati )Hebraica Veritas habet Cfaiai, hoc eil, perplexi irretiti^ 8c
    vt cum Abenezraloquar : t ^

    tznorantium
    mag[icâ infa
    rao credebat. Confirmant dida verba. Thargum Hierofolymitani, quae
    TbtrgmmHit '^ошт ш iTraèlitas yim^xeruiííe fafeini , manifefté indicant j y ti paulo
    гФЪтаюй. poft citabimus ; imô ipfe Pharao cùm îam Ifraèlitas in eas änguftias reda-
    clos videfet, Vt elàbi non poflb viderentur , in confpeÄum Beelfephon-
    venîens, ad placanduin idolum facrificia inftituifle:

    3 : (^Лтр 5Пр1 ЛР£ par Л1р Nin прзт


    Et Phanco videns ido'hm ^apban, Veluti rejugio ßtöfacrificu obtulit. At»
    ; que

    i
    SYNT. I V. PANTHEON HEBR^ORVM . 28 1 CAP. VII

    que ex his omnibus fuse demonilratis patet,Beelzephon non ab vrbe aut


    alio loco, fed ab idolo ibidem ab ^gyptijs culto denominationem fume-
    re ; quaeque hie fuíius potiííimum tractandafafcepi, propter eos,qui ne-» '
    icio qua de caufa hxc veluti commenta Rabbmorum alpcrnentur ; hu-
    iufque loci interprecationcm abHebraisfacbm non fatis prudenter ca-
    uilientur.Videtur nonnemo vel librosRabbinorum non intellexiiîejvel il-
    lam falfitatis , ac nugacitatis Rabbinicae dicam in gratiam Magiftri fui Sea-
    ligeri, Hebrœis impegifle . Certè Rabbinorum fcripta, praeiertim vbi fi-
    dem noftram non cauillantur, &fi fuperítitiones, quas frequenter incur-
    runt,eximas,prorfùscontemnend.a non putem»cumíub nonnullis fígmen-
    tis & ingenij, quibus indulgent lufibus , multa preclara non iècùs ас fub
    Sileno quodam cimelia abfconditarantineanturjfed hax per tranfennani
    di&afint; quare eo vndèdigreffifumus, redeamus . Porro quale idolum
    illud merit, quod ab^tgyptijs cultum,Hcbrcei appellarunt Beelzephon,
    difficile omninö eft aíTerere . Thargum tiierofolymitanum , id cum Phe- rhargum
    gore feuBeelphesore confundit . . . B¡n»f*ijmt.
    V I 1 ' 4s. * i •* V4 $ J crifturn It-

    * 4*ef>5^J »oätÖs í¿oá*¿


    Et dixit Pharao filijs Ifraelj errantes ßmt y in folitudine, prœualuit Juptr
    eos idolumPbegor, quod eît è regione deßrti . Quod inconuehienter dici non
    poteft, prasfertim fi Phegor hic pro Priapo» vt hortorum,camporum,fyl-
    uarumque euftos &peafter cft, accipiatur. Thargum Babylonicum multa
    pofita fuilïe huiufmodi idola aiTerit; quibtis tamen diuinâ virtute fubla-
    tis & deftru&is,folum Baalzephon ex omnibus Л-gyptiorum Dijs reman-

    piyo Voo wwen pfiir mVa Dip kh> "tfaS hmà ^ni do bi югж юн rh„lum
    xphxhï кгтуи Vio psscVya kiñ iirta ^mxo рпо^прз an^on

    11k, inquit, locus eß Tanis inter Migdol & mare , ante idolum ^npban—з ,
    quodJupereß ex omnibus idolis JEgiptiorum , ideo dicunt Mgyptij , quod illud ido-
    /um 'Beel^ephan eleclum est pr* omnibus altjs idolïs qua Jùperjunt } non confra-
    £1umfuity ¿7 l>enerunt,vt adorarent illud . Idola autem reliqua à Deo diffipa-
    ta deducit ex illöNumerorum 3 j.qudocciiïs primogenitis, Deum & пъ
    Dijs eorum vltionem exerùiiTe habetur. Qualia autem ea fuerint idola ,
    icquentibus verbis demonftrat :

    : p*»*pv*t *nti*o пзу^рптчузпч гоэчз Ъ риз « Vopt rv piapo •"ntjcci

    IV^pa H^vnn ama nnyo pyano >onx nnyö рээщо jiirt »ono rmyen
    jEg'pty, inquit Thargum , ; jWD^^TVani пор jnnyno кухп miyö
    fêpehebant primogénitos íuos,quos Dominus in idolis Viifi eorum faciendo ~\>lt>o- Varteform«
    nemocciaeratyidQta'VerojuJnta Jeu conßattha tiquefacta Junt, tdo la lapide ejfor- рьрп.
    matai idola fBilia^ Vel teïlacea confratla & contrita ; idola certâ diuinandt arte,^3
    Aîïrohgicâ Jcientiâ conftruSlay facia fitnt in fimilitudmem iumentovum feu fau
    tor um mortuorum.. )
    Ex quibus folum illud, quod Baalicphon dicitur remanfit i reliquis
    Nn vel
    CAP.VII 28л OEDIPÏ ^GYPTIACÏ TEMPLVM ISIACVM

    vel diuinâ vUione confta&is, vel ab Hebraeis difcedentibus furco fublatis,


    ( erant enim multa illorum ex auro, argento, aliaque pretiofa materia»,
    Дзур^тик confe&a ) quae fané vnica caufa efîe poterat tanta? in elapfos НеЬггеоз ,
    bi?tCinBeeû Pharaonis>reliquorumque jEgyptiorum exacerbationis & profecutioni
    герЬп. continúate occafio i fperabat enim futurum,vt& diuicias, & idola fua_,
    recuperare^ ; idque auxilio Beelfephon folius reftantis adhuc? quod fcie-
    bat eo loco çonftitu tum, ad quod asgre Hebraei peruenire poflenti vel Ci
    peruenirent, vi occulta tarnen idoli impedici retrogredi cogerentur,aC fic
    inter angiportus iltos, veluti in montiuin quadam naíTa deprehenfi,inter-
    necioni darentur , Errant hie interpretes illi, qui aiunt Beelzephonfuif-
    fuieeBecise« le canem жпецт latratu íuo Iíraehtas arcentem ; &quamuis ipil Aucho-
    *h,n- res huiusfaciant Rabbinos , mihi tarnen neminem hactenus è Rabbinis ,

    qui id afiereretjVidere contigit,quamuis fingulari ftudio id inquifiuerim ;


    vndej>acet, multa pafsim Rabbinis, de quibus ne quidem fomniarunt, af-
    fingi, X}o?terum verifímile eft, -<£gyptios non folùm in Phihiroth imagi
    nes mágicas íeu idola j fed & in alijsAegypti locis, quibus autfacil is effet
    hfpket Am* ш Aegyptum aditusiaut à quibus fuga Ifraclitarum timeretur,pofuiiTe_j;
    як* iaLy- cujus re-t nQn obfeura argumenta praebent Í uppiter Ammon in arenis Ly-
    smintbeus, bicisiuxtà catabathmum yEgypti i Sminthasus Appollo inter paludes &
    °* mare in ipfo ex Phœnicia in ./Égyptumintroitu, veluti loci cuftos confti-
    tutus j aliaque de quibus vbertim in hoc opere pafsim dicemus. Erat
    Mtecurim praetereamoris^gyptijs,Mercurium veluti viarum cuftodem terrarum-
    vurumeii; ^це pfjefidçm fuij tetragonis Iapidibus,quos Hermas vocant,colere \ num

    forfan Celebris ille Hermanubis ^gyptiorum Mercurius, Beeizephon ill e


    Typhonib Borei domitor, de quibus hucufquc diximus ? Certè fi inter
    pretes fuperiùs reprehend cañera iftumaeneum proHermanubi accipian t,
    rem acu tangere videntur . Ionathas fané de quadranguüs pétris fupe
    riùs loqucns> non inobicura Hermarum pofîtarum indicat veftigia . Se d
    hanc dirFcultatemmodofufpendemuSj vfque dùm raaior lux afFulgeat ,
    rnagis enimingenuum femper elTe iudicauî, ignorantiam meam in rebus
    inexploratis adhuc fateri, quam earn vagis conie&uris,& fine fundamen
    to manifefto pertinaciter tueri * Satis enim me fecifie arbitror, hoc loco
    certisScíblidisrationibuSjBeelzephon idolum mágica arte connVuctum
    fuifie, 8c ad impetus hoftium coèreendos diclo loco pofitum, demonftraf-
    fe * Quare his reliclis ad alia fty lum conucrtamus *

    C A P V T VIII.

    Baalgadldolo Sjrorum .

    tt¿ ✓^Vm Arias Montanus Baalgad interpretetur Idolum fortunas , vel


    Jrias Meur*.
    nus i* Hebr¡r» felicitarás, ficuti & omnesij,qui in Iofue commentati funt, vbi
    ¿> ChaUú
    ' capite 1 1 . v. 1 7» & 1 3 . V . j . eius mentio fit ; opereprctium me fafturum.,
    intercut,.
    exiftimaui,ß hoc loco eius quoque originem explicarem; praefertim càm
    neminem>qui de hoc idoloHebrxorum aliquidcerti tradiderit,reperîam.
    Baal-
    SYNT.IV. PANTHEON HEBRjEORVM. 283 capvt
    VIIL
    ßaalgad igitur olira ciuitasad radices montis Hermon>qua2 mont'sLibani
    t>ars eft. ilea fuie icuius praeter lacram Scripturam , aliofquc interpretes ъ**Ы*ы
    г 1 ■ • n, • • гт11Г1_- Mumfuenc.
    •iaçro^nieu^mrBemarninus quoque Hebrons nuce verbis :

    ъшп mnn к»п т#к ni Ьузз ста* пкз N-pniató :

    №33 ЮЗ DHD ПЗТ32Э 7?Е *ЗЮГ 7КП рол ПК

    : ППК ПРОМПТ N7 Лу731


    . A Laodicea-f ínquit, Vew biduo in Salgad* qua eß emitas in ßnibus terra
    liaflti, eß incolis princeps , quern Venerantur yt Prophet am , <? prater hmc , -
    alium non cognojeunt . lolue vndecimo dicicur : Et partem montis , qua
    afcend'tt Seir y/que Haalgad per planiciem Libani, fubter montem Her топ.
    Vbi ParaphraltesChaldieus loco Baalgad vertit i^DU > hoc eft planitieiïb ...
    feu campum Gad; fiue i taque Baalgad nomen vrbis, fiue. loci campeftris ,
    certè nomen fuum aliunde non habet, diu â Gad iäolo,eo in loco culto .
    Eftautem Gad apudHebraeos idem quod fortuna bona? quam in Syria., ^rat^abonl-,
    olim cultum, colligi poteftex Ulo 50. Genefeos.:
    гпдзпк^п^ктрзру:1? nxV nnapnsfcnVrn . с'^>г*

    i Hoc eft : Et ptperit Zilphtt nnctlia JUmlacobo'flium, isr dixit L'a 'Begad .
    Vbi Latina editio hahetfiliciter > Hebrasorum plenq; ,{jcuti & Grasci For
    tunara bonam hie intelligunt . Liamque hoc loco locuram, quafi partui
    fcienê tíTet ominara . Di&is aftipulantur in Thargum Onkelos nxh illDül 0пЫ„
    xhN Et dixit Lia^Venit Gad^ id ellfortuna, vel vt Hierofolymitanum т**х*тн««
    habet >пд nr\natbagadax quod in idem recidit. Co&teri Rabbi norum Gad r^'Ijfm,t'

    idem eíTe volunt., zwaiDma^al tobt hoc eft, bona, fortuna, fiue fid us bo-
    num, aut Genius bonus, voluntque idem eiTe quod ftella Iouis, quarrb cad ¡den.
    ЗЭЧ:> icclab ^edek appellant . Sic R. Abenezrafhoc loco; : ^¡51

    cuff "Him inwinvfn рээт : рисАзи aim тпЪвНд?


    VicMnt aut^m, quod explicatio Vocis Gad, iden eft,. quod Ma^al tob fficm
    VI lingua Arabica etiam , inftruunt ipfimenforn, çuam ftella Iouis appellant
    dingunt earn mxtàmilitiam cali. Cui eonfentit cxplicatio Rabbi Salo*
    moms

    mo
    lunt
    iêhi fohiï&a imnfarh iwdicautet.'**.
    -.. < \ Nota hie пда Bagad diuifim legend ifok' еАГечд , H2 ( cuiufmodi" voces
    Maforethae notant 1 x.qus fctibuntur vt vna, ac leguntur vt duae) ftgnin
    ücatque Ма^я1 tobyüae qUodidemeft, fortunam bonam • Vidi ego попь
    ftfmel ínGerraaniá-ludazorum xdibus hxc verba fuperfcripta , qu ей bo
    no Genio le domus cuftodiam deuouere intellexi . Significant etiain hasc fi
    verba' rdem,quôd4piid,LatintDtf véfbâ íllü, -quod fôlix , fauftumqúé"íit 'i cäd Яа'ГъЙ
    qtribui.vtirnurj-éiiíti rerb magrii môméBtVsggtôdirnur his iïa éxpliúatis nafortuna'

    iam wn^exigaa-difiSctíltas oritur ,-quœ fit illa bona fortuna ,r cuius auxi-
    Humauípicaturi ópera fuá Syri olirn implorábante Mùnfterus Rabbinis Hnuñtril,,
    . Nn 2. aíti-
    CAPVT jg4 OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    VIII«
    aftipulatus ait efle pnic hoc eft , flellam tußitut , quo nomine louent,
    appellant Hebrasi : Cocbeb T^edek, inquit, Stellam iußitix dénotât , eo аиЦ
    hberorum generationi fcundùm Jßrologorum dogmata^ tadijs fuis conduca(t VnJè
    SwufiouU.' et*am Рие^ deß>onfit<e annulm traditur, in quo Jcriptum eït ЛТО Vro Ma^altob.
    Nam Marfil eft ßdusfeu Jtella ; V nde dicunt %abb'tm} non eßg aliquam herbaiiL»
    in terra, qua non habeat proprium Vrp Jeu ftellam mfluentem, dmgentemin ex*
    lo . Haecille. Mazal verô plurali numero nempè whmMa^alotb ( quod
    Mazaioth i». & immutato nonnunquam Vim , nnro Manroth icribitur ) nunc plane-
    ^naZodiaei. taSy nunc duodcctcxi figfia Zodíaci íígnifícat s iuxtà. illud 23. fecund i Ii.

    briRegum ; adolebant incenfum Baal, Soli, Luna?, planetis j Hebraica le-


    Шо habet mVio , feptuaginta vero interpretum 4s\ » & vniuerfae
    ZuU»u militiae cœli . Vndè Suidas : MaQyod- пгнрлО. т$ «Vt'e^v ä&rij<rumS-eiat ty-
    SfaKttKiiwJ . Ma^urotb fyfiematafunt aßrorum, qua pafsim animalia appellantur-
    Hinc Hebraeorum Aftronomi Zod.iacum vocant mVrnrc jfiiK feilicet cir-
    culum Mazaloth feu fignorum. Praetereà non défunt, qui ©Gad Ящр»*»
    Sut?ладо* verrant, vt 70. Interpretes capite ¿j. v. п. Nam hoc loco vbi Hebrai

    ca Veritas habet : -

    : ЧрЫЬ О'КТОЯГП (П ТО ПД7 МГПуП


    (Préparantes Gad menfàm, & implentes Meni vinum mixtum . Uli vertunt :
    70. latter. E«<g m¿QyrK jtf дурила 'ÇetxtÇa* » KÀn&uSÎTiç т? rùyji kí&Q** . Preparantes demo

    nio menfam? ür implentes fortuna Vmum mixtum . Quamuis alij etiam fie ver
    tane, preparantes Ioui menfam, & implentes planetis libamen. Qurc«í
    quid íit, fiue Gad Iuppiter, fiue fortuna, fíuedasmon dicatur,Temper in
    idem recidit -, cùm h¿ec nomina fa;pè inter fe confundantur , vti ex diôis
    patet in quibus Gadoue Ma2al tob idem eile diximus,qüod Deus,Iuppi*
    ói¿&&aai. ter, fortuna, Genius, fiue Daemon. Ex quibus etiam patet, Gad&Baal»
    sad ¡de».! gaj idem ene, arque olím inter profana Numina,non Gentium folùm, fed
    & Iudxorum quoque, ft iudicio vetuftiffirriorum Grascorum, Hebraeo-
    rum, & Chaldarorum fiemus> recen fita fui ife, imô & Latïnorum î паль
    veteri Ifaiœ editione ita etiam legitur : jÇ>ui ponitis Fortune menfam , W H-
    bâtis fuper eam>( vbi in Hebraico Legad habetur ) In qua; verba fie com*
    mentatur R. Salomon .

    : b»ba ano p *р®ь p ош


    Nomen eH aliensfiruitutU^ui impofitum nomen planeta alicuiu*,Vt pb<a-
    fiTbalmudica dicttnr Gad, Gadi, Sinukla,^ Meniy id eßt J.ßrologico facerdo'
    turn calculo , impkntes cráteres mixtos Ymo, libantes vinum mixtum aqua.
    R. Dauid Kimchi paulo propias ad huius loci explicacionem accedit,
    cùmdicit:

    ooV *]ojV *]ddo tz^'oWn noiVa 4000 ^ob o^Vooni "«my jiítfVn юр*
    : пэ1? udid ny^ü от n^ijo ano o^aiaV о^тзо aoi^ oö кчт
    £í pomis menfam Gad, quod exphcant Ma^aly quafi diceret Propheta li-
    . . tan-
    SYNT. IV. PANTHEON HEBR^ORVM. 285 capvt

    tantes Ma^al, Vni ex planetis > & dicunt ^abb. mem. eom in benedict, quod iHi
    ßt Hella Iouu fic Vocata in lingua j{raí>ica ; "s implent libamen Meni^ quafi di-
    ceret pacifica* <sr Тп&тмфя libamen vim ad libandum ™f Мепц I3" ipf.i Jlella efiy
    quœ reuocatur ad feptem % quas votant errantes. Acque hifee ponebant
    menias, in quibus pofitis idolis libabant, telte parapiirail Babylonica,qua:
    hie loco Gad & Mcni haber : Thltrgumtt.

    St ordînant idoits futs met.ß/S , иг Ùijs Ju¡s terrifias cratères .


    Nequáquam igitur cenfendum eft ,Liam cùm benè ominata parmi
    Zilphae dixilfet Begad } liane fauftam tantum fuiffe exclamationem . Sed
    inuoeationem Numinis Begad , quo iuxta Gentilium confuetudines &
    mores, quibus adhuc irretita erat, inuocato,filium in vita profperaturum
    efle credebat, cui & in íignum fuae erga Numen inuoeatum fiducie, Nu- ti/n'mpon«
    minis nomen filio impofuifle, verifimilceft ; quaíi diccrct 1Д «л Veni bona «ев i Gad,
    fortuna , Venifati/tum Numen. Quce cum ita fint, nihil fané aliud modo re- ^ь*6^

    ftar, nifi ve vndè Numinis huius Baalgad,cuhus,& iimocatio ad Hebreos


    profluxerit,iam quoqj explicemus . Verîim cùm Numen hoc antiquifîî-
    mum,& primis poft diluuium temporibus Hebneis víltatum compenam,
    Certè id aliunde promanafle non arbitrer, nifiex iEgypro. quam idolo-
    mm Hebraîorum beminarium non incongrtje dixero. verum vt пэге om- tm beorum
    riianon vagà tantùm conie&urâ, fed eâ quâ par eil, aurhoritace» compro- Sen»nariui!,<

    beriVur .
    Sciendum eft,Aftrologorum antiquiíTimos yfcgyptios fata eorum,qui Aíboiogorú
    nafcuntur à fortuna fiue forte feu à parte quam vocant, fortune, maxime" offT**
    dependeré putabant jatq; indè c*$c» derc,inquam, familiari, mili
    tia, peregrinatione, magiftratu, coniugio, opibus, nobilirate, & quï funt
    id genus alia, iudicabant, Conftimto enim themate genethliaco à Solis S^"""
    loco ad Luna;,per figna confequtntja putabant ; quot in eo numero tot
    horofcopo adijciebant,& vbi earum finis,ibi fortem fortuna: collocabant.
    Sortem hanc veluti alterum habebant Horofcopum, 8c alterum ab ea_>
    thema formabant. Et quemadmodum à themate primo ea,qua; ad ipfum
    natum, corpus nempè & animam, vti interna fpedbrc pofiint, petebant,
    ita in fecundo illo, cuius prima fedes erat fors,forcunam,ftudia, labores,
    & quae funt alia externa, quaerebant . Нагс eft ilia fati ratio , quam in.,
    vnam iiimmam natura, vtaitManilius traxit: ■

    Nam quodcunq, gemts rerum , quodeun^ bboruût^» Va**1 h

    opera atque artes , quicwique per omnia caJ/h


    Humana in vita poterant contingere fortes ,
    Complexa eît «

    Labores autem illos, opera, artes, eafus fingulari vocabulo а"^л* vo- ^
    cat Manilius,it vt prima fedes, id eft,fors fortunas fit primum a'^asVj fe- inthemtta_,
    cundum, hoc eft, íors milicias, fecundum а'-Э-лоу '* tertia nempè fors rerum |е°"гы,1С*

    vrbanarum, tertium A'5-AoV i eomodô deinceps ordine dereliquis. De


    Horo-
    GAPVT 28б OEDÍPI AEGYPTíACI TEMPLVM ISIAGVM
    VIII.
    Horoícopio thematis, quod diximus fecundum, iuxtà illud :
    t «

    Hune fortuna locum teneatt fubeuntibus Atblis


    Ordme naturœ Jicut junt cúnela loe at л .

    Nos verô A''-З-Ла non à Gratis mutuata, fed ab Hebraea voce Vnrr batal de-
    riuataj aifcrimus . Eft autem batal idem quod ligare , & mVnno macbt.1-
    lotb idem quod ligaturas , quail loca Syítematis Genethliaci , ica vniri 8c
    colligari dtbeant ad iumendum iudicium, ve nulla deeiïe poffit , quin.,
    rotum inftitutum irritum fiat .
    Vt Dodecatemoria autem ( vndè duodecim loci feu thema geñe-
    thliacum ) ita etiam prilcis illis feculis fortes, vti videtur,in vfu fuerunt ¿
    vetuftiffimi' iEgyptiorum Mathematici proprias ferè omnium rerum 8c
    Schoi,ane, quaeítionum lortes in aftrorum pofitu capiebant. Tcílatur Sckoliaírcs
    «»3. ttttfith priieus ad terrabibli partem tertiaro: EÍ£¿9-a<n -fi, inquit, Xxpßaijv oí éuyvífm
    htoçvçifftu/Ttov кцаЛсцш, vin Kt^>ctÄaja pro capmbiu {tue an^ults^aut titulis duodecim-»
    locorum^ßue rebus jpectatim à Matbematico quœrendis fumuntur . Vcrbum ia-
    Sorsquid? ne, teite Seldeno è Rhetorum vfu acceptum,^»'^ autem omnes illos fi-
    ue fortes aut partes , vti nonnulli nominant, reijcit Ptolomatus , vt inuti
    les prêter «/.«efyíblunimodó ^ tvx»í feiliect fortem fortunae, quam vetuftif-
    fimo Aftrologorum dogmate nixam , eodem cuius meminimtis modo &
    no&urnis& diurnis genituris deduci prxcipit, non quidem vt perperam
    aliqui interprerantur, a Solead Lunam, fed ab bac ad illumper coniè-
    quentia figna computatam. Nam rite feruata ratione à Sole ad Lunarrb
    DÍj'sSjn!^ numerando, ita fe habet Luna ad fortem fortunae,vt Sol ad Horofcopum j
    & licuti hic & Solaris, ita & illa Lunaris , vt benè notât Seldenus , pars
    eft afeendens , quod optimè fane confonat thematis Athlorum tisane
    Maniliana: . Luna item apud -/Egyptios antiquitus erat propria hxc fors ;
    & иул&п тих*, quod Hebraeorum aïo bm?&ThargumHierofolymitanum
    юо nil GeJa taba vertunt , appellabatur . Planetarumenim iingulisiiia:
    erant lörtes, vt . .
    Saturno Ntf«fl-i$.
    IOUi iilKDI.
    Marti ТеЛ/**:«
    Soli A'yaSo'J*aji*a)y .
    Veneri E'iyeç.
    Mercurio a'vocU» .
    L un X A'ya&n. Tuppf .

    Hermes^- De quibus Hermes iEgyptius apud Picum Mirandulanum aduerf. Aftro-


    gyptius apud 10„# 6.C. l8. .
    r»nduunum. Hancitaque fortem leu bonam fortunam tanti iaciebant yisgyptn
    Mai* aut A л . ^ L °- гr '
    Bonrferti Altrologi, vt penes earn omnes numanae vicas mutationes , omnemque ra-
    Sbuebalr' cultatum, & honorum, &amicitiarum, & commodowm arbitrium еОГо
    iUr. crederent . Hanc res humanas fufque deque verter ./pro fuo arbitriojhanc
    in ilngulos homines vim habere ¿ hanc ciuitates , regRa ; hanc amicitias
    eUer-
    SYNT.1V. PANTHEON HEBR^ORVM. *87 capvt
    VIII.
    euertere cum libuerit > hanc omnia ilia euerfai& iacentia erigere,opuIen-
    tia,hominumquefrequenua rcplere, Se florentiffima efficere arbitraban-
    tur . Quare fi quid profperum, fi quid ex voto, fi quid felix ex obfcuris
    caufis eueniretj aut contra, fi quid turbutentuin, moleftum, calamitofum
    contingeretjid totum Fortuna: fiue bona? fiue malas tribuebant. Hinc Л>
    gyptiosHarpocrati leguminibuslitantcsf quem nos alibi Deum frugum ,
    aliarumque rerum nondum ad pcrfeäionem deductarum explicauimus)
    exclamanteique ГЛ^лтидо.^л^л^Т*^ , Lingud fortuna Jittgua dœmon^ vti H3rpocrat¡s
    Flutarchus memorut, ad nihil aliud nifi ad praefides di<âos refpexiflè ve- «««ocatio.
    jifimile efti imo & id manifeftis verbis innuit Vettius Valens Antioche- , . v
    nus, quem apud Seldenum vide . Dicebant autem уЛшзл, tum vt Harpo- Um к*шсъ.
    cratem digitofuadentem filentia, Deum 5c fortunas fiIium,hominem effe
    dicere,morte piandum crimen fi'gnificarent; tum vt his vocibus oroAufMgw ш
    lis mueca-
    cTatftofít Ifidem, inquam, iEsyptiorumfortunam.Harpocratis matrem fa- иоЬЬвоаи-
    .1.1 i • i • ■ jf „ ч . ~ ... ., nebonmFor-
    cilius attranerent ; vti alibi dicemus . Cum enim /Egyptij in omnibus tun* г«сШ-
    fuis a&ionibus ele&ionibufque Aftrologicis ad 2^«»ок ù&moirov refpi- 8'tur"

    cerent J fiue <т^тЪ»&у&$1ш™у1ш> vel ibrtem Fortunas. Hanc auterru


    ab Hermete Lunas í eu lfidi dicatá fuprà dixerimus . Certè non fine ratione
    Harpocrati Iitantcs,mediante filio/ortem fortunas , feu fortuna bonam, &
    vitac, & bonorum externorum veluti praefidem feu*№$V, in lucem pro-
    deuntesjfidem, inquam, inuocafle,ceníendi funt . Quam confuetudinem
    Htbrasi,vti in Aegypto didicerantjita in Affyrjam vicinafqj regiones earn
    deferentes» cóferuantefqi ac fingulari cultUjVtn* Vy:afatisdemóftrat>pro-
    fecuti videntur,* quamuis in hoc ab Aegyptijs différant Hebraei , quod hi
    Iouem, illiLunamfub fortuna feu лулЭ-nç rv %ik nomine colerent, & inuo- Luna bona_,
    carent . Hofcèfecuti funt poft Graecos maxime Latini, qui nullam Deam 5Й,^Л*
    niaiori cura coluifle videntur , quam fortunaras .vt infinita propè ei hic iuppuerGr«
    Roma! irífcriptiones fachas tenantur ; quas videbis apud Gruternm, &
    Lipíium in thcatro antiquarum infcriptionum.
    Qua; porro fuerit fortuna Capitolina, quae Exquilina »Nortia, Pras- £°£,"опя' £*;

    ncftina, Primigenia, Cceca,Seia,RhamnufiaNemefis, aliaque fortunas lu- J^JJ^Jjj"


    dibria,noftri inftituti non eft explicare, quare de ijs auidus leftor Giral- п«.'
    dura confulat integro Syntagmate de ijs traftantera .¡fuiffc autem bonam
    fortunam einfque fortem (à cjüa cceteras ormies> vti áfradice deducebart-
    tur ) in thematis fe с undi conítruclione pro Dea habitant** deiubra à
    Graecis& Romanis, vti dictum eft, eius honori ereéra fatis demonftrant .
    Solenne enim erat ill is тн ага©н ттхн monumenta dedicare. De Ro
    manis quidemPlutarehus in Romaicis n. 107. е^пт^а^и tù^Iw o-íßivj щи-
    ptytyjcu l¿ аЛтп «Way»âf3^iV«* y fcilicct , qmmobrem ^ртлт Venerantur fortu
    nam primigeniam? De Graecis verô Chronicon Alexandrinum jjs huiul-
    xnodi cultura familiärem admodum fuifie memorat , & infcriptiones tum c*r** ли*-

    Romas, tùm maxime Praneílefójw* V Fortuna primigenite facbe , teftan- P[tmigcni3Ut


    tur ; per|>rimigeniamautem Fortunam, fane nihil aliud intelligi potelt, formo» quid,
    nifi Nati Domina, quas recen ter geni ti modum felicitatis» arcanis quafi
    ccelitabulisdefcriberet. Ec Iuppiter puer , qui la&ens cum Iunone in_.
    gre-
    CAP.IX. 28£ OEDIPI ÄGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    gremio Fortunac Praeneftinae olim fedit, caftiiliraèque à macribus cultus


    eft , idipfum Caris aperire videtur. Arq; hzec de bona Fortuna lüfficianc.
    Ex quibus patee, Baalgad Hebraeorum feu Gad , fiue is fuerit lup-
    piter iuxtà mentem Rabbinorum, fiue Regina cœli,Luna»Ifis iuxtà Ägy-
    ptios, fiue vt alij *tt pro a^ctftt Ti*ti Gedudbajcbamatm , id eft, militia, aut
    exercitu cœlefti, quomodo euro, explicar R. Abenezrà, accipias * certe
    fortunas themati ha&enus explicate non male conuenire . Reginam cœli
    eandemcum fortuna cœli íacit Philaítrius : Efi,m<\\iit,k(erefis inter lucUos,
    qttct l^eginam, quin 1stfortunara cali inuocat, quam ЧУ cœlefiem Vocant in Afri
    ca, eiq.]acrificia offerrenon dubitabant . Nec inconuenienter ¿ Luna сшгь
    id ell Regina cœli , & fors fua pro eodem poflint vfurpari . Verum de his
    omnibus fuilùs tractabimus , cum de ^gyptiorum antiqua Aftrologiaw,
    eiufque myfterijs verba faciemus ♦

    CAPVT IX.

    4*bamwK¿ feu Adonis Idolwn Hehrœorum ф Phoenicum .

    Zechiël, poftquam nefarias Troglodytarum fuperítitiones, atquo

    E omnígenas Numinum effigies? quas veluti in Pantheo quodam ado-


    randas Sacerdotes collocârant, moníírante Domino,confpexiflet; ecco
    ad portam templi Aquilonare,mulieres quoque fefe of7erebant,quae con-
    8.1*«ш»л. fidentes folenriibus lamentis plangebant Thamuz. Et introduxtt mead
    oflium porta domm Domini, qu* eîlad Aquilonem , ecce fedebant ibi mulierts
    ?9.tnmfTtt. p tangent esTbamu^ . G rasca 70. Ka) i<PS Uh уиищкц aa&n/^oi Sçw&rt öa/*/*^.
    Ghaldaica paraphrafis :
    %¡¡%T • : ХПЯЛ Л* \П2У) рЛ> ХЧМ JOЛ ХГП

    Per Thamuz igitur hoc loco intelligitur idolum, quod tamen quale fue-
    Quaitidoifi fit, variant interpretes ; putarunt quidam imaginem fuiüe in cuius ocu-
    ttûï.Iha" los plumbum imponeretur, & quae admoto igne& plumbo liquefacto Ae

    re videretur ; fie R. Salomon Iarrhi hoc loco i verba fubiungam.

    лф»«. imsûo 1Л1К люапш чпх Dynorm лк noaü


    !sr в~ rrta гиоя pd> nri Din» }01лл om rnsny w M7 r m

    HOS pCW \Wi ШП 7KW К1П lanpn ЛПВЖ! ron

    - rann лк лчзза нуп\ кяпм mm rm п ?у

    . ' : íy?2i Р7К*? Tffi» tX¡№$

    ídolo rnditü Plangentes Thamu^»feilicetflmulacbrwn quoddam , quod calefaciebant in-


    piumbum , tus, <S" ocuUs eiiíó ex plumbo, quod Uli dolo infuderant ¿ plumbo itaque calore li-
    Ao flere vi. cjtiefaBo imago Vtdebatur quafi flere 5 & dkebant mulleres accidite,itlepetit quip-
    debatur. piam, apparebat ficutßecies fornacis accenfi . quafi díceres Gallicé Fiflantes

    pleurer, le Dieu efcaillè. Quibus verbis R. Dauid Kimchi aftipulatur


    hoc loco fequcntibus verbis : : ¡ ii. . ., -
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRjEORVM". ,г8Р ХАРлх.

    П^СЛУ Vîî ПОП ПТД ПОЛЛ П*ч П1ПО#0 V"! *Ч1Э ЮЯтаЛСЗ Q^TÔQ - ' '':rï'
    *y*sh WDñ iMa*1©' л Lianna очгЯу vnü о'*»1? inotfV шка q^j.t ivtt x'yV jft
    : тпауч* Vki» rrntf noiV naia ivn non niapin r'y 5
    Ißxplicant, inquir, ^w<W(flenres) reuocentur ad tripudia çygaudia, quœ - " ш

    menfcThamu^ in honorem Thamu^ celebrabantur , nam hoc menfe feßum hüte


    idolo faciebant, <&r venirefolebant mulleres, Vt gauderent: expltcant hie quod
    fecerint in dolo CTfraudulentia , vtaquis ex oculis idoli Tbamu^ erumpentibus id
    flere videretur,fietuqi rogare , асferuitium dUigens extorquere à fuis cultoribus .
    Rambam in direólore perplexorum ex mente Sabasorum air , Thamuz r*,^»» ¿»
    fuifíe Prophetam quendam idolorum , qui à Rege quodam iniuftè inter- p.búu deJ
    ie&us ab imaginibus ex omnibus mundi angulis in Babyloniam ad au- *hamuz<
    ream Solis ftatuam confluentibus fit tota no¿te deploratus , verba eius
    funt :.
    nyaem mayV *jVo i*op non lotf wn& j'y wajo &x Ьу то чзгз -luoai
    '^sajpninioVtoipn п^олп *nnn ;|V.on итш ni Vre icay coefm nuaia
    oVjí Kin lüN Vnin anm oVííV *iete Vana note Vavirt' Vn ^ркп niirpo oroVitri . ...
    oVa o^oVicm V^nrt yjíOKa Vfiii o^otfn pa nVnj^Vicrmvn «etotfn
    пМп Va D^aipoi traía oVa iroVícm impetf no vxnfo non Vy nupV iVvin.Tr
    Tono irtJo nr n?m трип niwaa orrVavtV laco'i o'-oVírn iay -irtam niVyai
    : non Vy laa"»1) i3Jipi non coino avnVvína
    /я prádiclo Vero libro, ait Rambam, narratur de quodam SacerdoteJeu Tro-
    pbetagentili ( idolorum )f*¿ d/ft«* г# Thamu^ ¡ qui cum pradicaret cuidairu» Fablilofa tra.
    3¡gi,W fermretfeptmílellis <? fignis duodecim o prtcepit <%ex eum interfici ***** ГЬ*
    ¿«mi «?orff . No#fi V£r¿ mortis ip/ias conuenerunt omnes imagines ab extremis таг~

    tervA in templo Babylomsad imaginem auream magnam , qua Jcilicet erat imago
    Solis , isr p endebat inter cœlum ûr terram, e£* cecidit in medio templo , ir
    omîtes imagines Jeu Jtmulachra circumquaque ; çjy narrauit eis quiсquid comi^e-
    ratTbdmu^; imagines Vero flebant t? lamentaban tur per totam noclem , mane
    Vero euolauerunt omnes imagines ad templafua vfque adextremwn terrée ; HT con-
    Juetum ejt in anm Jèmper in principio die menfis Thamu^lamentari flerc fuper
    Thamux- Haec Rambam. Atque huic Thamuz Prophetas idolorum vi-
    detur affints effe Thamudifte toties in Alcorano decantatus -, hune enim Thamudio.
    Apoftolum& Prophetam dicit; hune praïdicafle air , Deumque propi- Alco"ino-

    tium omnibus ijs, qui fidem eius verbis habercnt,reddidiflb¿ hune nullum
    feire ait nifi Deum, fie enim furara 1 4. fî\¿s] di¿ta : 4. rit

    Et dixit Mojts, fi abnegetis Vas, quicunque m terra Jimul v, profecía Dens


    diucs laudabilis . Ыоцпе venit advos fama eorumyqui ante Vos populi "НоёуУал- >
    di Tbamud hiс Apostolus T)eiy çyqui poil eos, non feit eos nifibcus . Sed de ."J;
    hoc inferiùs videbimus r Practere;! Dauid Kimchi in odiauum Ezechie- -R^wj;
    lis narrât, Thamuz à multis qiioque fumi pro animaii quodam , quod ha- EviA*
    bebant ij, qui Cmulachrum Thamuz colebant : , .
    : pnon Х*Тф} ninni anhat о Vic onaiy vrttf rfrt atö non crehso »'4i
    Explicant autem Thamu\ idem effe quod animal,quo vtebantur Tbamtt^o-
    Оо latrœ
    cap. XX. z9o OEDIPI ¿EGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Thauuiaai, lair л iuxta Tbargum ÜT obuiauerimt Thamu^ii, . S.cd de hoc jllc viderit;
    mal ¡dolóla-
    tris vfurpa- quicquid fitjomnium opcirôè fenciunt ij, qui Thamuz cunde faeiuatcum
    tum. Adonide, quemadnjodum D- Hieronymus, qui hocloco pro Thamuz le
    Thamuz idé
    qui AJon«. git Adonidem » verba eius Гцпс ; Adonis ßtte 7bamu^, inquit t menfe Iunio
    Amafm Veneris t pulcberrimm inmnk ogctfus , or deinceps retiixiffe narratur ;
    eundem lunium menjemeodem nomine appellant Hebrœi , çp* anniuerfariam ei ce
    lebrantJoknn\tatem, in qua plang'tur quail martuuSyUr posleà reuiuijcens canitur
    atque lauda cur . Huic congruit Author Lexici Alexandrini, qui Adonir
    dem cum Thamuz quoque confundir fequentibus verbis : . . .
    Lixiin А/«ж,
    Т«<гй) îçf TifëçrCj) tT<{ l/ílw) wífA-tfcú Е^ёЖ/иЛ П&фИт41<{ «3%/ UV t7T0ÍJ о <нк@* 1£{0ЦЛЯИ«

    Hoc í/«arfo,inquit,d«t»Qi quinto menfe vaticinât ur Spechte l de tjsjquœ domus


    Ijrael impiè agebat . Et rurjus décima eiujdem quinti menfis , tdemde maioribus
    malis рглиапсапйищ ír lamentantium Tl?amu^ , quod Adonis Grлее vertitur,
    AdotjidiSc
    Thamuz ea»* &c. Praetereà Thamuz Sc Adonidem eundem docent eíTe vtrique com
    dcmíblenni- munes in folennitatibuç eorum habita Caerimoniaj,communis meniTs vtri
    tacev
    que dicatus, commnnea vtrique planftus & lamentationes exhibit*.
    Adonis quidem ab apro oeeifus deploratur à Venere amante euiiï , que
    cum inferos enixè deprecarecur, vt viu/is reftirueretur Amaííus , ас eius
    amplextbus ipßusdenuobearetur,inuidenteProferpinajtandemeit tranf-
    actum, vtakernis vicibus vtraque Dea iuuenis amore fex menfibus frue-
    rctur. Meminit hüius AdonidiseiufqifolcnnitatisLucianus in Dea Syria.
    Luimnui im Atystri. $ e/Y tv % *ÇXef *@ *ç A'dP«wr/« гясо те ç-t/eç » с# т? yfi>ty t^'c^trtç} yaíd^ » f*«-
    V »л Syria.

    yetÄ.n-a-tvd-iot,. <цлт1&хслфх>,1<?лЭ . E'ot'ct* Л' "^гату'4»0' ri iJ? ^*MAaC(jVr^) «^¿5 uS$</


    jijean тъ[ Aíwií/c/1/ * èVirç «'íktí ví« *jf . К) Tn.i'ri^i »^*îçh Ça^y ti pSfi pu&ateyiuo-t , e't 'ÖV nt&

    AdtjAiab
    Ap-ïO uccifus» Vicunt enim injua regime contigiffe, Vt Adonis ab apro iSlus fterit, atj. ai
    eius rû memoriam fin£uli quotannïs Je pleclunt & lamentantur , <t? diem cele
    brant y magnas Inclus in tila regione per id tempus exoritur j vbi Vero Je per-
    eußerintx <V luxerint, primàfn. Adonidi injerios perjolmnt , tanquam vitл defun*
    Bo i dei/tdè altero, die ipfum viuerç inqu'mnt , &r in cœlum mittunt . Hxc Lu-
    cianus . Meminit quoque huius luóius Grarius Poeta libro de venatione.

    . . flet adbuCj <tsr porro flebit Adonm *


    Vicia Venus* ....

    Hinc & Orpheus inhymno ab honore Iachrymarum , qui Uli impendc-


    Thamui vc« bantur «Гах|(л'т/р« Adonidem vocat . Quae omnia cum diligentiffimè con-
    riùb nil aliud
    quàxn Ofiris fidero^certè Thamuz feu Adonidem nil aliud efle arbitror , quàmOfiri-
    A- yyptius à
    Typhone oc- dem ^gyptium . Aftipulatur primo fententi* measStcphanus de Vrbî-
    cifus & pku- bus : А*р&Эъ* • •zrobitÄKiivfiti 71вА«/ш^тц> c# $ aVûiwç OV7eec . Amathus ,
    Stipti**ut it inquit> úuita* Cypri antiquijßma^ in qua colekatur JÎdonis Oßris . Qui cùm_»
    VrbibM.
    Duo AJoni- >€gyptius effet, Cyprij&Phœnites proprium fecerunt : ex quo patet
    <íi» Cypriur
    & Hybitus* quoque duos fuifle Adonides, Cyprium vnum, alteram Byblium , qui vc
    IIb
    ■

    SYNT.IV. PANTHEON HEBRáORVM. 291 cap.ix.

    in plerifque gentilium Deis fit,confunduntur. Iterum Thamuz & Adoni-


    dem eundcm cum Ofiride teftatur mors , quam á&útQ**ti & reditus in vi-
    tam, quam «^««v appellabant» quae vno eodcmque menfe ^Lgyptijs, &
    cuotannis celebrabantur menfe ncmpè Athyr , qui poft annum Nabo-
    naflareum ab Augufto fixum,inNouembrem Iulianum incidit j vt bene
    nbtít Seldenue . Mortem autem Oiïridis & reditu, eod em quoq, tempore Seiden, »«_»
    celc^ratum Plutarchus tradit, & vetus Romanorum Gakndarium in N0- %!¡¡\¡j¡?
    ucmbri dp™, feftum habet, quod repertú Adonim fiue О lindem dénotât,
    abitgyptioram moribus propagatum ; Athyr jEgyptiorum fixus pro-
    cul,vt vides, abeft ab Hcbraeorum menfe Thamuz, fcilicet Iunio, in quo
    luâus &iû'çi<r/{ та Thamuz inftituebatur ; quod tarnen, vt intelligatur Anniragi/E-
    Notandum eftjin anno vago iEgyptiorum, nullum fuiíTe feíturrb, gypti«ir««w>
    rulîmi menfem Cvtfoli illifciunt, quibus reconditior efl: rerum iEgy-
    ptiaarum cognitio) qui non vnumquemque, non menfem folùm lulra-
    num verum & diem totiùs anni pertranfibat in magna illa С1э CD LX.
    anncum periodo ; poftquam autem figeretur ab Augufto annus, fefta fua
    vnumifquc menfium retinuit eâ ferie,eâ anni tempeïtate,quâ tune erant
    pcrçenda ; fixo anno, figebantur menfes & fefta .
    Iudaeorum autem annus non ita vagus, menfem Thamuz ab œftiuo
    Solitio nunqùam difterminabat. Eadem igitur facra, & ob eunderru
    plaius ille vtrifque videnturfuifle . Et j£gyptijs menfe Athyr vago, ad
    mom patrium ¡ Iudseis vero menfe fixo Thamuz ; atquc in hifcè omni-
    buaecum confentit Seldenus .
    on mirùm igitur,Îî Iudaei vbi â vicinis traxerunt nomen Adonidis &
    Öföis.ita à menfenn quo vterque celebrabatur, in Than.uzmutarunt i
    ma^ecum lolennis etia idem luerit ritus in Agypto. Alexandrini enim nisiBybiien-
    €ÓifcJie,quó feftú plan£tus4iue kVmmQÜ apud ßyblienfcs in Phoenicia 2£££*-
    eft erratum*, quotannis epiftolam ollifeu vafe iunceo, aut papyraceo braw».
    incluù, peraétis rite cœrimonijsin rnaremittebant,qua2fpontè Byblum
    fereba-, & repertum Adonim Ofiridem nunciabat. Hoc quamprimùm
    acceptai By blienfes, qua: expeélabant mulieres, gemitus Se lamenta ob
    amifluAdonim, &iam denuô repertum in facra commutabant gaudia-,
    tnirâqi^ti tia, quod reliquum erat feßi, Dcum excipientes peragebant .
    MemibuiuslegationisProcopiusinlfaiamadcap. 18. e.îïT

    AVWx toÎouuj «A'ti %штет/ о/ т1ш пф/ь&рЬи zroXn ыхоимтц. Ktg^ftoV Aa$oy<ri{ c#t/6<*Aoy
    2i5r7ç-eAif « (£ç с* Ви)бАй> yutmjtmt âtdjtpS-hr®» A'«TaW\5^ . Eirct oyçpyîcÇrtç с#«')6аААоу
    ?Çj SuAotT^j t/v*í «V* «ига/ ■antÇ&jiÂfjH , ùç »¡ zrifAvéyTtç ¡ÍMyty . <U/&petT@> «с Bu-

    Nth> apud E^ecbielem in h&c Verba legimus ; Bf vidi , ecce ßdentes


    mulieres mu^ ( id eft Adonim ) lugebant . Tale Vero quippiam erat , quod vr-
    his Uhus** eßeiebant inteßam Uteros ad mulieres, qu<e Bybli erant , tanquam
    Jldonide tto conyeiebant ¿ qu<e obfignata poßeat fccri/% peraBis in mare demif- m rèpernone
    Jä( Vt dmt qui mittebant ) 'Byblum fyontè deferebatur, lugendifa çtuitatis mu- ¿¡¡¡¡JÍJ*
    Jteribus fiiaduentu fuo faciebat . Ijfdem penè verbis rem explicat Cyril- c u,mt
    lus . Vas*ô illud ièu ollam caput papyraceum vocat Lucianus ßvßrivlw Шяяю
    ОО 2

    V
    I
    II
    cap. ix. г9г OEDIPI JEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    кефал^", eamqtie dicbus feptem ex-^gypto Byblum ait, mari ас vento di.
    £ pillóla d iui.
    nuus appeJIic uinicus praeparatis tranfuehi.íolitam. ft. Dauid Kimchi noxx inftru-
    feptem dieru
    Ipaciot menta iuncca, vel etiam кочд ni^flD id eft, ñaues iunceas vocat :

    : спал оа*?у лз*?4? лТ?р от кодпо nrwjf'

    ///e mittens per mare Legatos , ///<r, inquit, <2^?х rníf, j»# fл<я* flumêu hab'u
    tab at in JEthioptdyhic mittebat nuncios Via maris , in inUrumentis feu\afis
    iunceis ; £5F explicant area* feu ñauesfacia* e iunco,papjiro,/eu fiirpo ; y«»f min
    bwufmodi hues ad tranandum mare . Rabbi Saadias in libro de fide ea vocat
    de fide.
    KOïi niíny feirpeas fifcellas ; ab iEgyptiorum autem more de Uteris iun

    Liten iunco co incluïis, & per mare Byblum tranímiífis, interpretaturProcopi« an


    ineiufc.? te citatusillud Ifaise c. 18. mittens per mareIegatos,& in vafis iuncespet
    fuperficiem aquarum,vbi Çfoçohat #j/3A^çhabent Septuaginta. Huic gmu
    EpiftobrBy-
    bJinç quid? àQattÇpwKçùi'vçu-i Adonidis omninó refpondet ÇSnrw Ofiridis» de qua upri
    cepite de Ofiride fuse diximus . Phcenices vero,Cyprios, Hebraeofcjeab
    Ofirif cunu
    Adonide_j ^îgvptijs mutuafle huiuimodi cœrimonias,ex ijs, quae ha&enusde Aoni-
    idem. de & Thamu7.di&afunt,fatis fuperque demonftratum eit. Nam vtipri
    diximus, Sacerdotes^gyptij ftatis anrii diebus in abditisfe tépli paribus
    corpus Ofiridis, &idolum fingebant habere fepultum ; fed ignotooco
    omnibus, quem &eo ipfo die veluti áTyphoneC quemaprum obcro-
    ciam 8c immanitatem vpcabant ) interfecl:um,cum fumma mœftïtiae gúi-
    ficatione> atque enormi lamentatione plangebant . In fignum ver In
    clus capitibus raíís, peciora percutientes per vicos & compita circuiia-
    gabantur ; quae omnia apprimè congruuntijs, quae fupraexLucr^ode
    plan&u & carimonijs Adonidi fieri folitisadduximus.
    Quod igitur vEgyptijs eft Ofiris àTyphone interfe&us , dJtfde 8c
    Compara tio fodalibus eius deploratus ; hoc Phoenicibus 8c Syris eft Adonidb арго
    parallels.
    ( quo nomine Typhonem dictum ante infinuauimus) occifus; Venere
    & Proferpina deploratus, 8c ab inferís reuocatus . Itcrum qinadmo-
    dumAegyptij per Oiîridem eiufque1 obitum myflicè intellitnt Soils
    receflum ¿ fie & Phoenices per Adonim nihil aliud intelligebak nifiSo-
    lem ilium, qui rebus omnibus praebeat nutriment um &germin>di facul-
    tatem, iuxtà illudOrphei :

    Orpheus Tz'vßuXt vrobviAtçtpt IçtQvi vatru/ ое/ДЛв


    hym. SeUs
    Ъутп.Ы A» j 1fi$n¿/Ufyb ÂCtfJbzrWV еЛГ xaÂeuç Cil XVKÄOQ-lf bfjttjÇ . . ■' ;>■-... .
    Àonim.

    ¿¡tui cnnSlis alimenta refers , prudentia cuius


    Plurima, qui Уariô Utaris nomine j&âmi^. , .
    Germinum gjp idem Author^pariter puer atque pueiu
    6xtintlei atque iterum fplendens kbentibtts afiris *

    Hinc
    SYNT.IV. PANTHEON HEBR^EORVM. - 293 cap.ix.

    Hinc Syriacè Adonim dicebant» quaiï diceres Dominum, tefté Heíichio: Syr¡ A¿mha
    A'JWs c/WeTtjç "Sot' Фвшхиу • Laconibus quoque меля 8с ' зшек Adonis d ictus, Акмах. Do.
    id eít, «ü6i(^» eodem teile ; & Ptolomazús de Orientalibus ', qui Trigono
    Aquiíonari fubfunt,Venerem adorant, & fykrtem Adonim, íeu Domi- ri¿T&He-
    numeuru appelIantesV K$puw&**n*M$&&w'$™Mf«rr%ç Etmyïleria bnr™^omi~
    eorumcum plantlu celebrant . Finxerunt enim antiqui, qui Adonim Solem Myft'carJt¡0
    e{Teputarunt,illumab apro hirfuta& afpera ferai£tum> quod afpera íit&
    hirfuta hyems, per quam Solis vires paulatim deficiunt, ea res eft omninô
    Veneri inimica, quoniam per aèris temperiem viget Venus, 'frigus verô,
    veluti inimicum naturae opus abhorret . Cùm Sol igitur in iignis iex
    auftralibus extiterit per iïgniferum incedens, breuiorefque íiierint dies,ac venus & pr.
    longiores no&es, tunc dicitur Adonis apud inferos morari cum Proferpi- fcrpÍ"Ü,1 '"di*
    na; cum vero figna Borealia lonsiores dies fecerint, tunc eft apud Vene- Soiem,nUnc
    rem, per quam omnis venuitas, omniique nidor aruis reltituitur, luxcail- reaiibus.mmc
    ludOrphei: Ä
    £>ui modo yfub terris habitas, & tártara nigral,
    Frugiferum^ refers incœlum corpus ..

    Hinc feftum quoque Adonidis menfe Thamuz circa Solftitium videlicet


    aeftiuum, quo Sod Boreales partes relinquendo,ad Aultralescommear, ce
    lebrantes, nihil aliud voluerunt ij, qui primùm has nœnias inftituerunt,
    quam Solis acceííum & receffum, quem vt amiffum nunc Iugebant, & re- ^"nufdfti"
    natumlastis excipiebuntaufpicijs 5 fed & de his, & fimilibus in fequen- myflicè.
    ti Syntagmate proprio loco,& ex profeifo agemus .
    ..v. Quare patet ex didis, Ofiridem, Adonidem , Thamuz , nomino опт.тьа.
    quidem diuerfum , re idem omninô eíTe ; cœrimonias quoque aliunde ™»id? Ad°"
    non nifi ex Aegyptiorum fchola promanafie . His igitur rite fic conlidc-
    ratis,vna adhuc difficultas, quam quidem nemo haótenus attigit , reftat
    difcutienda, vt omnia, qua: haft e nus dicta fun t, de plangentibus Thamuz
    omninô aptemus . Eft autem fequens : Gurivjdelicet Ofiris & Adonis ab
    Hebraeis vocentur Thamuz, & vïidè illud nomen ; num à menfe ad ido-
    Ium .г num verô ab idolo admenfem tranflatum fit ? Quid igitur pere
    grinan literas de hoc nobis manifeftauerint, videamus. . '
    •4 Abenephius in libro deferuitute Aegyptiaca,ait, Thamuz ( quod
    nos vel meníem, velidolum interpretati fumus fuprà ) deriuari à Rego
    qnodam Aegypti nomineTamufi, dicitque eum primùm fuiiTe rituum &
    <Gerimoniarum i quae in luctuofa ilia Ofiridis folennitate obferuari fole-
    bant,inititutorem j regnaife aùtem eum illo tempore, quo filij Ifraèl in_, Ecymonve-
    Aegypto commorabantur ; cum verô huiufmodi luélus maxime fièrent rum Нити
    •circa Solftitium asftiuum, quo Sol seftiuâ conuerfione retrogreditur ad
    Aúfíri partes ; Hebraeos ritibus hifcè & annuis lamentis aifuetos? cos poit-
    modum eodem tempore etiam,dùm extra Aegyptum viuerent,frequen-
    tafle, ab eorumihftitutore Thamufi, nonidolumïolummodô,fed & men-
    Tern quoque Thamuz appellaíTe i verba eius Arabica fubiungimus :
    ■ Г К,! ■ . . . ."
    CAP.ix. zp4 OEDIPI AEGYPTfACI TEMPLVM KIACVM

    С>Й*>М fU*Vt»>$*M ¿j\ jS> {¿#4$ Üf^b

    £o, inquit, tempore, quo Ifraelaœtn terra Jfgypticommorabantury quidam


    с legibus rcrum in JEgypto potiebatur nomine Thamuzi ; fuit autem iïle Щех
    ть ufi Prtmi*s, qui ritus <ur cœrimomoi in luSluoJa illa Ofiridts feßiuitate exbtberi ßUt&t
    Rexpnmui tnflitutt, quotannis repetenda¿ \ Hebrœi Vero cùm Mgyptus commixtit opera eorum
    leania ißaTi dißerent j ecce in ngiotiem Juam reuer/?, &facrificus eorum initiait quotannis il-
    iuâus. ¡a cum eQ planclu t? lue tu, quo in AigyptoJolebant, celebrarunt . Menfem autem
    in quo hac celtbrari conjueuerant ab eorum inßitutore primoThamu^i , Tbamu^
    appeHarunt. Sic Abenephius ; quae fane Chronologie Regum Aegypti ,
    quam in primo Syntagmate exhibuimus quàm optimè congruuntj папъ
    , & circa idem tempus , quo Thamuzi regnafle dicitur,reperio Tetmofis,
    quemalij etiam Tamofin appellant, èquo fane magna Thamuzi nominis
    veftigia apparent. Prietereà rradit Eulebius exManethone, bunc Regem
    Tetmofi» ¡dé floruiíTe tempore perlècutionis filiorum Ifraël . Exquo concludi poteft,
    Я"» Thamu¿i . „ г. r • гч о • • Г -С •
    perfeeuwr eum nimio zeIo,quocrga patnosDeos, & cœnmonias, lacnhciaque eo-
    ifraeiiuium. rum ferebatur, contra Ifraëlitas veluti idolorum, rituumque i£gyptio-

    тыиппш. rumeontemptores, crudelcmeam perfecutionem mouifíe i quin &Phi-


    laftrius ad hunc quoque alludere videtur, dum dicit : Tamur ( lege Ta*
    muz ) filius fuit %egis gentil'tum , cuius Iudœ* mulleres ßmulachrum cum fit-
    tibus adorabant jmpietatemcfogentilium colentes,ei offene jacrificia non deÇmebant.
    Adijcit autem, quaiï exj£gypto nomen peteret. Thamu^enirn Pharao il-
    le dicebatur ^ex JEgyptiorum, qui Jub beato Mofe , /Egyptusprtfidebat illo tern-
    vut ' net- Pore ' ^ert^ P^ato in PhcedroThamuz quoq; cuiufdam meminit régnan
    te- tis,temporeMercurij Trifmegifti,quemTaut appellat; quae omnia ííuiul
    Tiutquisf comparata, optime ijs, qua: haden us deThamuz diximus, quadraro

    videntur. Quod vero Rambam dixit,Thamuz fuiffe Prophetam idolo


    rum, qui mortuus ab omnibus terrarum fimulachris in Babylonia conue*
    nientibus fuerit deploratus; hinc originem fuam traxifle videtur, quod
    iïgyptij putarent, omnes eos , qui feduli fuiflent in vita patrioruraDeo-
    rum cultores i eos poft mortem publicoDeorum conuentu,Hcliopoli aut
    Memphif quam vrbem multi Babyloniam Aegyptiam dixerunt)inftitu-
    to honorarij ijifque cum fletibus inferías peragij quibusperaâis,eos ad vi-
    tam beatam perduci . Atquc ex his omnibus apparet, qua ratione totyac
    Cenciliatie !• r i T-i . r • •• fi r • r :
    ftntentiae di- tarn cliuerlas de I hamnz, eiuiquecœnmonijs allatae lententiae lint concis
    Thamu"/' liandaei omnes enim Iííacam, Aegyptiacamq; folennitatem feftiuitatenv
    que relpicere videntur ; Thamuz autem non propriè Adonidcm,velOfir
    ridem fignificat, fed nomen ab eo Rege, qui coerimonias Ilíacas , fi Abo
    nephio credamus, primus inftituit, nomine Tamuß» deriuauit i quae fi be
    ne diflinguantur, facile ea, quae paulo ante ex Philaftrio, Rambam, Aleo»
    rano, aîijfque ab hiffcorica veritate cœteroquin abíonis, adduximus , con
    cilia^
    ^ Г SYNT. I V. PANTHEON HEBR£ORVM¿ 205 cap. x,

    ciliabuntur i omncs enim illi, vti di&um Regem Aegypti Ifiacae feftiui-
    .tatis Authorera, Thamufi nominci in nominis impoiicione ; ita in lu&ti .
    ritibufque Ifiacorum çonfuctudinem obferuafle videntur . . .

    C A P V T X.

    %Afis fiu V'uulus aureus .

    ,Ebraeos olim in deferto Vitulum feu Bouemaureum adoraífe ex it- .

    H io£xodi 3*2. luculenter patct ; widens autem populus , quod moram ^


    factttt defcendçndi de monte Moyjes, congregatus aduerfus Jaron, dixit ; Surge\
    fac nobis Veosy qui nos pr<eçedAnt . Et paulo poít : Formawtcj, opere fujorio, isr
    fechen Vttulum confiâtНет ; dixerwit^ßj Ifra'él> bißint Dij tut Ifrae l, qui edu-
    xemnt te è terra Jigypt't. Vbi etfi Hebraicum Vjy , & Grxcum , Vi-
    tulum fonentjfaspè tarnen in facra Scriptura hoc nomen Ьду pro nitf pofi-
    tum reperimirs ; vt Pfalm. 105. aTina Viy ittfyr Btfecerunt 'vttulum in Ho~ . .
    reb, vbi pro Vjy <ege/TtCtf fchury hoc eft, Bos legitur,imö id fjtis paraphra- usw. \%*
    ftesillc Metricus Apollinaris in hunc locum demonftrac »cum Vitulurrb
    hone \осМ ме?Ь**лИ*Сх9' * hoc eft, cornibus iam apprehenfibilera . ,

    Omitto hiclonathanis paraphrafin Chaldaiçara , qui in caput 13. Ofeae •


    commentans pro t^Viy traducit лпш hoc elbßoues , Herodotus quoque y¿. RJ
    famoíiffimum ilium Bouem, quern Apim vocant,pafsim poQz0' j tefte Diuo ». 13. o/«.
    Athanafio , nominar, pro eodem igitur faepe fumuntur Vitulus & Bos ¿
    qua: ideo praemittenda hic duximus, neLe&orem forfan fcrupulus eius
    in lesione fequentium retardaret . His itaque intellects , tria nobis irb
    hoccapite potiiïîmùm examinanda funt i Primumeft, quodnam fculptile Quaiefuerjt
    aut conflatile fuerit hoc idolum ? Alterumelt; vtrum hie Bos veré fue- jj»¡um 1&»е.
    rit idem ас Apis Aegyptiorum ? Tertium eft i quomodó hi ritûs Apidis №ulu

    ex Aegypto ad Hebrosos promanârint, .... :]


    Ad primum, quod attinet, non défunt, qui putent Aegyptios non
    integrum Bouem, fed bouinum folummodó caput adoraflc , Jfic antiquus
    ScriptorTertullianus, qui libro tertio aduerfus ludios, ex auro conflato ттиЛв*.
    Bubalum caput proceflifle ait ; cui aftipubtur Optatús Mileuitanus y я<"
    TemporibuSi inquit, Mofis y populus îfraeï caput' aureuin Vituli colu'it . Lacbn- <*ш?ть*
    tius de vera Sapicntia, c. 1 0% In ktxuriamy inquit, prolapfi ad profanos <&g;- ukmt.
    p tier urn ritusj ánimos tranfiulerunt j cùm enim Mofes Dux eorum afcendijfet in_>
    inentemyotque ibidem quadraginta dies moraretur, aureumvaput <Bouis,que)?ui Vwuweaput
    Jpin Vo'cànt, quod eis figno pr<ece(fei-at figurât-unt . Aureum itaque caput vi- j¡¡¡?* 2fc
    tuli (fiÖS Áuthoresponunt, non quod idolum praecifè fuerit Нл^*^! rar,nt-
    icà Jîoc loco iuxtà idiotifmum Hebraic? linguae locuti videntur, quo faspè
    pars pro toto fumitur,vt illud 2,. Regum c, 3 . Hunquid caput canis ego Jum ?
    Acccdit quod huiufmodi modus loquendi ferè originem fuam traxerit e J-
    communi illo Gentilium dicterio, quo Ghriftianos, melius dixeris , lu
    dios, nunc caput afini, nunc porci adoraffe blaterabanti dequibuslege
    Appio-
    CAP.x. i96 OEÎHPI AEGYPTIACI TEMPLVM ÍSIAG

    kfputt etmd Appioncm apud Fl. Iofephum, multa temeré de hoc Numine eVe«<p«A^ еГ-
    kfob futientem. Diodorum Siculum de ftatua lapídea in templiHieroiolymi-

    tani ady tis ab Antiocho Ehiphane reperta,figurâ humanâ,barbâ promif-


    Sttiut_i & 4uac teneret manibus librum ¡ item Gnofticorum, quern inferibunt,
    $mUt*kn » yívr*ii*e¿&t librú, in quo mira de Zacharia perempto ob aíininu Numen,
    Hieíofoiymi. jnter facrificandum, ab eo confpe¿lum,& vulgo prodkum,fcelefti often-

    StbaothGao tabant . Et quem Sabaoth inter Numinum portenta vocitabant, еогиаь


    ftieerumNu. n0nnulli afíni , alij porci figuram habere prxdicabantun Ф^Л*, ícripílt
    Afinihabuit. Epiphanius , 4av 2*/3»á9-eí ffyJntfdtfluti'xfaci J¡xp¡p. Tacitus quoque Io-
    quens de effigie, qua monftrante errorem fitimqi depulerant,in penetrali
    iacrato,afinum intelligit . Hie itaque cultus capitis Afíni, Bouis , Porci ,
    pafsim apud Authores confufus eernitur > vndè colligere poflumus id,
    quod ante innuimus, ci ta tos Authores ex hac occafione Vitulum Шилъ
    - conflatilcm caput bubalum quoque denominafle. Eñ in Mufiio Vriilluftris
    »íeu!íCíirum TorquatÎAlexandri1(pmani, de antiquitatum notitia benè meriti,mun\tionum
    MufitoTor- CaßriS. JngeliPrœfîdis, inter alias antiquit ates Mgyptiacas^quarumdexterrimut
    mitt Rom. explorât or eß, fimulachrum eeneum, тмх'та pr&bens > buius in deferto peracli cul
    tus Ъошп'г Vefiigia, verum cum illud песdum incifùm effet , confultiùs id in To-
    mum tertium^bi omnia eiujdem hieroglyphica monumenta prodtteemus , dijferre
    vifumfuit . . _> .
    а^ге!«£ЕиЬ Ad fecundum quod attinet, certum eft, Hebreos huinfmodi f^x9^«*
    cuitumApi. njhi] aliud indicare voluiíTe, quàm Apidis cultum,quem dum in iVegypto
    commorabantur adhuc, tanto iludió coli videbant ; confirmât hancaffer-
    tionem noftram D. Hieronymus in caput quartum Ofeas : Vtdentur , in-
    ». Hiitên. i» quit, ideirco mihi popuhu lfraêl in folitudinefectße fibi Vituli caput, quod coleret,
    * f' ofitm & leroboam filius Nabat Vítulos áureos fabricatus,Vt quod in Aigypto didicerant,

    h'vh к} UñuiY,quifub figura boum coluntur,effe Veos, hoc infrperßitioneßeruarent*


    Confonat huic id,quod fuprà ex La&amio adduximus,teftimonium ;qui-
    bus porro ritibus conflatus fît hic Vitulus, & quâ arte , Authores variant.
    Rabbini hune Hebrasorum Apidem à Magis Aegyptijs, dacmoniacis
    artibus productum indeferco efle aiferunt ; ideô Rabbi Salomon Iarrhi
    id ptf ntfyo , id eft, opus dzmonis vocat , & praeftigijs Magicis cribuic
    fequentibus verbis :

    уу) my опаков 1кл тол nw*? зтп

    опаам Tppûrt» pÛ *0ЮЧ Т^ЙЭ xr^ nv rvn

    nw rfrjnip фу про « srcxf от ow ттз птп

    ТИП "рЛ? WOT DlVJ TtfïÛ «|DV W WIK Л17У?

    Cum Vero, inqmtRaíñ, prouvèrent aurum in ignem, in cuppamfuforiam y


    Arab & Rab ßu in modulosy Venerunt Magi Jrab er Rab,qui afeenderunt cumfilijs Ißael
    M'g'. ex Mgypto , ^ fecerunt Vitulum ißum arte mágica dkentes ; Vbi eß Dens ¡Be ,

    qui egrejf'is eß de medio operis laterityjn quo exercitabantur filij Ißael in Aigyptoi
    &frit
    SYNT. IV. PANTHEON HEBR^ORVM. 297 CAP.x.

    dr fuit in maní* eius nomen <& lamina, in qua Mofes fcripfirat bac Verba, mo'nby
    Uto rt^V ofende bos , a/cende bosy Vt ofenderé faceret in tjs arcam lofpb e medio
    Л Hi y bts diclit protecerunt in medium cupelUfujoru, isr egreffts efifitulus.
    Et paulo poft clariùs fefc explicar :

    onrDû ihyv У1 myv |юа мтЛк rhx isxj xbi

    лк ijwn pnnxnm^ cm рпк lyvtnpiv on

    :1НПК
    £> nondicituryißifont Dynoflrii eo quod Araby Raby qui afenderant ¡ex
    jfegyptOy Hit congregati Juntfuper Аагощ IT Hitfecerunt ilhm, pofeà рглнл-
    rtcare fecerunt Hebreos . Indicat hanc Dxmonis fallaciam quoq; ionathan
    Cfialdazus Paraphraftes hifcè verbis :

    fcttD ЛК1 XT\W p ПГГв7 WD »ПЛЭДК ОШ КОу ХШ1 X««'"


    ш топ ргг? jppn кав? najn pan тэ рпх кау сы"""

    кэ? 137 Dip itV tiäni ргпгп рплл1? tiro pJ7pxi

    : îODIp н pm
    £í yidit, inquit, populas , quia retardaret Mofes dejcenjum de monte , z$>
    congregate efi populus ad Аагощ Çfrabijt Satané, <sr errarefeci t eos j<y exalta-
    uit cor eorumfoperbum> <sr dixit et Ç Aaroni ) faç nobis Déos terríficos , qui pro
    cédant ante nos . Huic confonat Thargum Hierofolymitanum :
    pjirto юуч0щ phinu ftpwi xVry m кот кт^о1? гшо эпр ta mm
    :коу D"i¡> nin*01 ffioo ртда mn*oooi •чшр pjmoi Muficaineon
    Et Mofes appropinquat caßrisy Çjp Vi dit Vitulum çy Ifraelita¿> instrument flatione vúuii
    ta Muficain &anibus eorun pejftmisyfaltantest tripudiantes , г? repentes , incur- adhlbebatur'
    uantejq, fe ante tum ¡ O* Satanas ipfe in medio fltabat , çy choros agebat antes
    populum. Exhifce colligitur, eos inítrumcnta mufica more ^gyptiorum
    queque adhibuífíe» forte íiftra illa fuerunt , & tibiae , quibus maxime hu-
    iufmodi folennitas in ÜLgypto peragebatur .
    Hunc ¡taque Vitulum aureum ad Apidis exemplar fa&um fuino ,
    non ea tantùm, quae huçufque ex varijs Authoribus addu&a funt ; fed &
    cœrimoniae quoque ; queîs ilium conflatum venerabantur, fatis fuperque
    demonftrant. Eratenim Apis iuxtà Herodoti deferiptionem, varijs no-
    tis fymbolicis infignitus, variafque incorpore fuogerebat imagines, quas
    fuprà, vbi de Apide egimus, exhibuimus ¿ fimiles notas áureo Vitulo ab
    Aarone impreifas non inobfcurè indicant verba illa textus Hebraici :
    ibÍk htcwr* t»«Vh oVk mo>oi пзоо by inefyi слпл тчк dto np^
    . , : anifo pNO mVyn
    Etaccepitde manibus eorumÇ aurumfcilicet ) inform mit illud cum fljlo
    isrfecit "Vitulumconflatilemii? dixerunt > Ыfunt Vtj tui , qui te eduxerunt ex
    ¿e%ypto . Super quas verba fie commentatur R. Salomon :
    вуз зпгз nnïir 13 prwtm ритпео pfiiucrt "тзочк Лз оппз птлепкп
    uxmttf inn 01JK оппз vVy 31ЛЭ1 юз popjfl тт^з niTiiK minrt паю
    pmp^i пгтк 3fii3 13 poTincf годом ""Vs mn *рч pöV Mà^a »TnnjcnniVpaN
    : monin it Vy |Ш V'^o iyV3
    Pp ШК
    CAP.x. ip8 OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    Et formauit , hoc eft , effigiauit illud aurum cum Hylo , quod eft inftrwnen-
    vituiu* varijj turn aurifcum, cuius ope in auro incidunt fcalpuntfigures Varias , eft£ fimfa
    fifai tiï" 1П" fiylo fcriptoris, quo in pugillaribus fuisfcriberefilet litera*, tuxtàid, Et fcriben
    juper eum îlylo hominis . Et hoc eft, quod àicit Onkelos ,et figurauit id K£>T3 iru»
    ftylo, hoc eft, inílrumentoftpiftcij e»rum,qui in auro "Varias eo perficiunt cœlaturas j
    etZoophora et Lemnifcos>qu^ Gallicd Voce Vocantur , et quó annulos quoque
    obfignatorios incidunt . Hoc itaque Aaron decircinaíTe dicitur Viculum il
    ium fuum aureum ; vtrum vero figuras immediate in áurea maíTa ? vtrum
    in modella feu forma argillacea priùs expreíTerit,dubitant Authorcs j nos
    quantum ex Intcrpretum Orientalium monumentis colligere licuit, arbi-
    tramur ; Aaronem poftquim inaures collegiiïèt , cas in vnam aliquarru
    maíTam colliquative, arque hanc maflam in Vituli demùm figuram eâ ratio-

    ne adaptaife, vt erfigiatus iam Vitulusargillaceae materia; impreifus, mo-


    dellam feuformam prseberet,quâ vituli multi poftmodum funderentur,
    iuxtâ petitionem Hebraeorum, qui non vnum aliquem Deum , fed Deus
    iïbimultos fieri poftulabant, qui eos veluti per cohortes procédèrent ;
    atque кос ita eíTe, clare patebic ijs, qui huius loci vcrfum pauló peníicu-
    latiùs rimabuntur . Certè Thargum Hierofolymitanum, &IonathanBen
    Vziel opinionem noftram ijfdem omnino. verbis afferuerunr, vt fequitur :
    клпо hxy rmnyi *nâio:i tvtv* «du x&tifwi гггр lip pm^o
    : o-niccn nyn*D «ррдоп hia& -jnVm pVx noxi
    Id eft : St formauit aurum illud Hylo colatorio, et proiecit in modellam feu
    formam ad Im praparatam, et fecit Ulis vitulum eonflatílem ; et dixerunU hifunt
    Di], qui te eduxerunt è terra, Aegypti . Primô itaque Aaron omnes figuras in
    Vituloiuxtà yEgyptiorum confuetudinem, forfan notis hieroglyphicis
    effigiauit ; deindè impreifo Vitulo fie efiigiato in materiam prxparatam
    feu argillam, matricem feu (vt vulgo vocant) modellam conieciti quâfa-
    ¿la tandem ipiïs, vti vulgataedicio quoque teftatur? opere fuforiô Vitu-
    lum conflatilem produxit, &iuxtà Rabbi Salomonen! quoque : nyVafm
    : Vavrt KSCT "ПЗП 71Г»1? Et proiecit eum in medio moduli , et egreÇus сft Vítulos .
    Moduiofun- Quôd autem Aaron moduium fecerit ad plures Vítulos fundendos,ex hoc
    S,s!urV" colligitur, quôd Hebraei ltatim,ac felicem primae fufionis fucceííum vide-
    bant, Hifunt, inquiunt, Щ tui terrific'h qui te eduxerunt ex Aegypto, in vno
    denotantes plures alios fundendos ( quos forfan fudifíent,niíí improbum
    aufumMofes aduentu fuo impediflet , vt Abenezra oftendit) qui iuxtà
    confuetudinem yEgyptiorum in diuerfis deferti locis finibufque colloca-
    ti, illis veluti Dij quidam effent Auerrrmci; & refpiciebant forte Hebräer,
    ad celebratiffimos iftos Boues ^gyptiorum Apidem & Mneuium , quo
    rum hie Soli, ille Luna; dicatus, vterque veluti auerruncum Numen ado-
    rabatur . Certè Ieroboamum ad hos quoque rcfpexiiTc,cum duos áureos
    vkuû iero. vítulos fabricatus, vnum in Dan, in Bethel alterum collocauit adorandos ,
    ooanit rere» * x . ,. x ■» л
    tçbant duos S. Hieronymus fupracitatus non inobfeure indicat. Cum eniin-y telle la-
    eyptijs coli " era pagina,¿&¿ in jiegypto delituiffet, reuerfus m pàtriam regntim^ adeptus^duos
    Шо* ' Vitulos áureos fabricate* eft, Numinifijspatrij jEg)ptiorum memsr, Весе ri»quit*
    Dij tui Jfraèly qui ednxerunt te de terra JEgypti.
    Non
    SYNT.IV, PANTHEON HEBR^ORVM. 290 cap.x.

    Non défunt, qui velint, Hebracos ideó pofuiíTe Viculum, quod duo-
    4am planetarum fuperiorum effet coniunâio magna fub idem tempus , оь&пш!"
    qiio Hebraei ex ^ígypto migrabant i hunc Vitulum pofitum elTe veluci
    atrinxm Tauro cœleiti>quam tarnen fententiam réfutât R. Abcnezra his
    verbis :
    Vf I I f httnilT».
    rea rtrvrt owVyrt 007 П71ПДГ1 martert *a *пок ттгоп '«oam
    m ïdj ran Vinel* Vre »on mVion noart *pn Vyi^t Woa pi rtrvn *a ara
    : &otD "•îtrta imoo rom rtaa yvki '•jk од nn -in* trt niort
    Sapientes, inquic, С Aftrologïœ peritiaiunt, quod comunclio magna âxorwn
    fuperiorum fuit infigno Tauri ; fed hoc Verum non eil, quia illa non fuit nifi in
    figno ¿quartj ; nam iuxtà Aßrologicam rationem illud fignum propriè conuenit
    Ifraélitis t Çjr> multi tentauerunt fecretum hoc, Jucceffu temporum per Varias pro
    genies^ ego etiaminueni fîc,<sr ecce pofuerunt illud in medio cœÂ.Hçc Abenczra.
    Quicquid fit,fiueilleVitulus Aftrologicâ fupcrititionejfiuealia qua-
    damrationc confe&usfuerit 5 hoc certè nobis luculenter patet, еипъ
    Apidis omnibus numeris abfolutam fuiife imaginem . Quod & figura? ab
    Aarone in eo decircinataeiàtis oftendunt, nec enim facile intelligi poceit,
    quid ftyló fecerit, nifi notas Apidis hieroglyphicis infigniti,aut eiufmo-
    di aliquid infculpferit. Iterum cum populus iam Vitulum conflaturrb
    èrexiflet, ait facra pagina, Seditfe popuha , Vt manducaret <sr btberet, &Jurre-
    xerunt vt luderent , id eft , vt conflatile Numen cantu & choris celebra-
    rent j 8c paulo poft in perfona Moiis dicitur ; Noneß Vox,qu<e refonetfor-
    titudmem, nec eil Vox, qu<e refonet débilitât em ', Jed Vocem cantantium ego ли-
    dhy/iue choros ducentium, aut ffl a^órruv ¿Iva , vt reddunt Grлег, nempè commef-
    (antium feu vitulantium; Quid aliud hifcè verbis nobis refertur, nifi cho- лтиььаи.
    • l i J*~ л • л • J • I tur in can-
    rL Judi, conuiuia, ас gaudia publica ; quae Aegyptii Apidi lolenni pom- tione v»uii
    'w sc J -U J J A • • i- II Г iolennitatci
    pa Memphim aSacerdotibus dedutto pueris in lacro illo comitatu car- л^цотп
    men honori eius gregatim praecinentibus, celebrare folebant . Quid aliud
    Moles indicauit? cùm Vitulum igne combuftum, contritumque in pulue-
    rem aquis fubmerfit, nifi Apidis in facri fontis feuNili profundo fubmeríi
    xnaôationem, quam quidem non imitari , fed in idololatrix huiufmodi
    opprobrium exequi intendebat, quemadmodum& lofiam Regem feeiffe
    in libris Regum videre eft .
    Porro Bos ille feu Vitulus erat aureus, quod myfterio non carebat -, f"J¡j°e^.
    ab Aegyptijs quippè totum didicerant , qui praeter duos Boues Apim & flatu*-
    Mneuim» quos viuos in fepto quodam, teßeHerodoto, nutriebanr, vt in
    prascedentibns fusé dictum eft -, aureus quoque Boum , Vitulorumquo
    imagines colebant, quas 8c publice in templis, templorumque valuis col-
    locabanr, in collo, auribus, manibus, cingulo,inaurium , armillarumquo
    loco et ftabanr,quemadmodum fusé oftendetur in practica hieroglyphic
    /^и it • . -. т, í п л Insure* au.
    corum übelilcorum interpretatione . Ъх auro vero erant connatai,quod rc* provitu-
    aurum effet analogum Soli, cuius imaginem referebat Vitulus. Hinc ]¿¿°fnRitloae

    muí ti arbitrantur è Rabbinis,inaures, armillafque, quae Aaron fibi daro


    petebat, fuiffe reliquias è fpolijsHebrzorumidùm ex Aegypto migrarent
    colleftas^ fuiffeque in i/s praeter varias facrorum animantium, Apidum
    Pp z quo-
    cap. X. 300 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    quoque figuras incifas, qua* in honorem Ofirid is feu Solispafsim portare


    folebant,perpendant, qui haec intelligunc/ vtrum forfan Aaron aliquid
    fimile ex ijs armillis veluti ex archetypo quodam, in conflato Vitulo for-
    mauerit. Gerce , qui ea> qua: fuperiùs dixiinus, cum hifcèbenè contu«
    lerit, magna fane huius veritacis argumenta reperiet ; erat praecereà mo-
    ofirMisoe- ris apud Aegyptios » fofenniffimum ilium rëaWO** wà'ç»'Ç«@» Ofiridis
    &VnuS. ß*Pkö* diem, рггесопе adhibito folenni voce proclamare , vt populus ad
    nu dies. facri Numinis fefta deuotè celebranda redderetur inftructior. Аагогь

    certè, dum folennitatem craftinam conflato iam Vitulo, exltru&ifque al-


    taribus Ifraelicis promulgans dixit ; mo"1? дгт Feftum Iebom eras, ad nihil
    aliud refpexiíTe videtur» niiï ad ritûs & cœrimonias Ifiacorumj nórat
    enim fuperítitioíí populi indolem, cui nil gracilis eue poterat , quam ea_,
    omnia agere & peragere, quibus tantopere afficiebantur , dum in Aegy*
    pto adhuc degerent j quod & indè patet, vt enim idololatris raagis pla-
    iiibmiudc ceret, quemadmodum Seldenus quoque notât, Dei optimi m axirai N0-
    Di/iS/гм. men ineflabile^iq; proprium,idolo tribuere voluit. Scptua^inca ibi fcri-

    b^nc , « в§ти тЗ kuçJ.h . Nocum eft aucem cecragrammaron illud a Grxcisiux-


    ti vetuftiffimum ritum nunc in *¿e*<>v> nunc in aVW}- , quod idem Hebrai-
    ce fonat ; verti,& pro eo Adonai legunt Iudxi ex veceri inftituto ; vtrum
    vero tam antiquum fuerit Adonis nomen Ofiridi attributum,dubium eft >
    nos fane xquè antiquum arbitramur, cùm & Adonis Hebraicum fit, imo
    & Byblius Adon Ofiris appellacus à Martiano Cappeíla,id fatis oftendat j
    quem fecutus Aufonius inMyobarbum Liberi patris fie. canit :

    Ogygia me *Bacchwn canit,


    Aufon.
    Ofirin Mgftm putat,
    X9-
    Arabica gens jidomum .

    Ipfique & Adonidi eafdem cœrimonias, eadera facra fuiûe , fuse fuprà ,
    vbi de Thamuz tracbtum eft> demonftrauimus .
    Ex his igitur omnibus rite inter fe collatis , tandem concludimus ,
    omnem ilium f*efctXa£«*ç Hebrasis vfitatse proceflum, ab Aegy ptijs ad He-
    bracos immediarè profluxiiïe probatione id non indiget, cum &ritus in
    confiando Vitulo adhibiti, tripudia, conuiuîa,chori, infana vociteratio,
    decircinationes fîgurarum in Vitulo ab Aarone fa&e ; Magorum incan-
    tamenta, fimiliaque, de quibus in praîcedentibus a&um eft, ea fatis fu-
    perque demonftrent . Scribit Martinus à Baumgarten, extarc adhuc in^
    Mmumgertea
    in Itinirsri» hunediem fepulturam 3000. virorum adpraeceptum Mofis poft adora*
    fut ЛгяЬи. tionem Vituli per filios Leui incerfe&orum ; Vitulum quoque lapideum

    in memoriamaureicombufti,fuifle eodem in locodeiertrpofitum; aquam


    etiam vicinam, in quam ciñeres difperfit Mofes , faxum denique rotun-
    dum , ad quód tabulas legis allifas confregit . Mofes Gerundenfis vilciib
    hancidololatriam adeôDeo difplicuiffe ait,vc non fit vltioIfraèIitis,irb
    qua non fit vncia de iniquitate Vituli . ■ *• :
    R ятЬят ,
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRÄORVM . ' , 301 c*fcxu

    Non efl tibi Ifraêl ïltto, in qua non fit Vncia de iniquitate Vttult . Quantität cm Gr»mta* pce
    autem Vituli aurci Hebraei cxvoceroDO» quae per Geometriam , aut JStSu!
    j^riW/^iiipíe/rcfolutajpfaeftat 1 ij.numerum talcjitorum auri,quibus con- cft*

    liabat Vitulus. Sic enimteperio apud R. Salomoncm: ° 4°


    hsf Mmmam 13 vu am *ioíp rtonm eywtfy п*ш пгж nan пзгш poV D 0

    ViSîio haCy inquit)VH«»î ~\>erbum\ centum viginti quinqué talento, aurt \ L


    iuxtà Vocis ПЗОО rejolutionem arithmeticam in eo fuerunt ¡ atque hoc ctiam.* 1 г5 cea
    c

    Eliam Thysbitcm referre ex Thargum Hierofolymitano» Seldenus dicit , JJJJJ^J


    quamuisego nihil horum in diäo Thargum inuenerim , etfiitudiofè in- n mconfïa-
    quifiueriui . Sed hace de Vítulo áureo di&a fufficiant, nunc ad alia . SdhS'tu1'

    CAPVT XI.

    fDi ldololatrtaSalomonts}($ qua ratione adipfumex Aegypto ecL->


    primùm deriuata , ingentia nullo non tempore apud Hebraos
    incrementafumpferit,

    Dlximusin praecedentibus,qua ratione improbus ille idolorum cul-


    tusj ас с cetera aliens feruitutis dogmata* quae in Aegypto didice-
    rant Hebraei, poft exitum èdomo feruitutis, fuccefliuâ traditione paula-
    timpropagata, magnos inHebreorum Ecclefia poftmodum progreflüsfe-
    cerint . Nunc vero dicendum eft ; vndè multiplex ille idolorum cuí-
    Jus, qui poft témpora Salomonis in populum Dei irrepfit , promanarit . Ido1o]iiarrij_.
    Nunquam enim idololatriam m acia floruifle apud Hebracos , quam poft ««»»efle». •
    * « I ... e • Г ' . r, ruic Poft lnot
    mortem balomonis, tum ntuum& ccerimoniarum peregrinarum introdu-. ten» s»iomo.
    ôioj tùm lucorum, nemorum , faltuumque cultus , excelíorumad haec nu'

    ararumque exftruäio fatis, fuperque oftendunt . Caufam huius adeô fre- «i- г.*
    quentis idololatriee vari) variam affignant, alij eam nefandis Salomonis
    fceleribus imputant*, alij impuni vitas licentiaz, quae apud Hebreos prauo
    Salomonis exemplo vigebat tunc temporis ; alij alias caufas affignant, vb * **
    libidinem infatiabilem, 8c muherum alienigenarum infanos amores, qui-
    bus ineicatus paulatim,infatuatufqj ex fumino fapientiaefaftigio in imum> ^'ne"Sal°*

    flultiriae barathrum pra¿cepsfa£tus,vná fecum,quotquot diflolutiorh vita:


    defiderio tenebantur, miferè traxit, quae omnia vtbenè in telliganturf
    \ Sciendum eft ; nihil in facrarum literarum fermone frequcntiùs,
    quam fornicationem & idololatriam & re, & nomine coniuncliffima efle.
    Ñc Vxorem, i nquit Deus, defiliabme(n'um>kilket'aliemxenarumMcipiisÑiis B»/j4.
    tun ¡ ne роЩиат ipja fumnt formcatd, jormcarijatiant tsr fltos Veßros m Veos i». < t ..,
    f*9t\ Et idem etiam íiib auaritiae nomine, quae vt Hieronymus. interpre- £SftjíA-*
    tatnr ad Ephef. pertinet ad infatiabilem libidinem & luxuriam . Form- ty?1;
    cat or r ait, Jpoïiolus, auarus cß , аил eït idolorumfiruitus . Et ad Colonen. Luxuria &i¡-
    Foruicationem, immunditiarn, libidinem, coneupifientiam malam^' <sr auaritiam , nliMmtri
    quœ eïi idolorumferuitm . Sed fignificantiori,quamub magis arcana dicen- cîScîS^
    di ra-
    CAP.XI, 3o* OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    n*mer. }J. di racione res eadem fignificata eft , Nuroerorum 35. Si nolutritis interfi-
    cere habitatores terray qui remanferinu erunt Vobts qmfi clani in oculis , & lan
    ce* in lateribtts ; id eft, mulieres alienígena:, qua; ftimulent inferiorem illam
    laterum partem, quae punganr ilia, Sc ad rem turpem impcllaat . Et lo-
    hfoxj. £ue z^ <^nt Yoiñs in foueam, wJaqueum, offendtculum ex latere Veïtro , Cr

    fades in oculis Vefiris . Cur autem idololatria cum fornicatione compare-


    tur, & cur vtrique commune nomen lit , non vna caula eil -, alij dicunc
    Apoftafiam, qua homo rcliito Deo Opt. Max. vero animarum Sponfo,ad
    alienam feruitutem defcifcit, eile veluti fornicationem quandam, ica_»
    ikttbnm. Theodoretus ; eoque detorquet id Ezechiëlis : Fecifli tibi imagines mafcu-

    Unx6y&> fornicata es in eis. Quidam ex ipíb idolorum nomine hanc con-


    uenientiam defumunt : nam cum Baal fuerit primum & vniuerfaliífimum
    nomen cuiufuis idoli, vti in prxcedentibus meminimus ; Baal autem fi-
    vox Baal 1 gnific" maritum aut Dominum, qui rem propriam fibi fubijcit » & quafi
    «xpenditur. fubiugatam habet . Ab eadem radice Vya quod eil poffidere aut fubiu-
    gare rem aliquam inflar mariti cum quodam potiendi ardore . Quareac-
    eipitur plerumqj proconiugali,&vxoriare,& vertiturab intctprete,dor-
    mire cum vxorej ergô ex fuo nomine Baal , & idola Baalim , maritunb,
    Dominum &fubiugatorem fignificant . Cultores vero , quia illis fe de-
    uouebant, & addicebant, vt nomine ipfo reiponderent , eleganter dice»
    bantur inflar feeminae mariti dominio fubijei, & quafi ab idolis fubagita-
    ri, vim &dominatum in fuos cultores exercentibus.
    Non défunt, qui hanc conuenientiam ex certis quibufdam quafi cœ-
    s.Augun.Hut rjmonjjs nuptialibus, quibus idololatria с on ilabat, concludant. S. Augu-

    RitusinCa. ilinus certè inter alios idolorum ritus referens,quafdam in Capitolio fœ-
    pitoho. minas federe folitas, quae fe à loue amari putabant, née Iunonis quiderru

    iracundiffimae afpecîu terrebantur . Strabo agens de Perfarum,Medorum


    De Venne« &Armeniorum Idolis fie feribit de Anaitide. Нас, inquit, eil Venia in_,
    Aaaitide. Oriente culta jírmeniorum idolum ; Illußrijßmi eius nationis filins Juas Vtrgines
    ei dedicanttac lex eß, Vt longo tempore apud Deum conïluprata , deindè nuptui
    f denture nemine talis mulieris coniugium dedignante . Tale quippiam etiam Hero-
    Kntiéu .i. jotftí ^ Ljdfjs mulieribusfiribit, omnes enim eœ,Vt ait,meretrices funt3<tsr ama-

    tores ita blande t raclant, Vt Velboßtitium prœbeant , £«p]<cpe plum muñera dent»
    ., quam reápiant ; Vtpotè ex re lautafumptumfuppe&tantes, non autem quojuis re~
    cipiunufid dignitate ipfis pares . Quare huiuímod i mulieres turpiífimx fubij-
    *7' cientes feDijs notari videntur ; Beruch 6. Mulieres eorum decerpentes , (7
    Viginti попет mulieres apponunt Dus argenteis, aureis, çep ligneis ,idefi>fi-
    dulo minißrantyVelutiVxoresmaritis . Hue faciunt ftuprorum infandorura»
    opportunitates, & occafiones, quas impijffimi idolorum Sacerdotes tur-;
    L it. piffinîis hominibus prxbebant ; cuius nobile exemplum feribitur à lofe-
    *»/¿f. t.*. pho 1. 1 8 . C.4. 8c Hegefippo 1. 3. c. 4. Ssr'émt de Paulinatnon minus probt*
    täte morum, quam natalium claritate illnßri,ad b¿ec opulenter formofa, Vt qu&
    - • effet in ipfo atatis flore s cuius cum pudicitiam Decius Mundus equefiris ordinis

    fiuprum »dl- iuuems, пес prece, пес pretio ducentarum dracbmarum millium pro Vnica nocle oh*-
    ffi!iâ?,ra~' l*ta fleclere potwjfet ; fraude compofitá cum Sacerdotibus iÇtdis , cuius cultui Ve*

    hemsn-
    SYNT. IV. PANTHEON BERR^ORVM. 303 cap.xï.

    hementer addicla erat Paulina, fingunt Legatum mißum ab Anubide, qui ipfiusfor
    ma captus,iubeat, Vi ad fe Keniat : illa üben ti ammo fufcepto nuncio, ir manto
    quoque admonitor quod paratum fibi effet Anubidts cubile , in templum educía t Cy*
    tenebris conciltantibtts in latentem ibi Mundum incident , totam noclem obfecuto-*
    eíl iuueni , Deo fe gratifican exißimans . Hue vfque lofephus. Sed cùm hase
    quae dixin.us, non in cuiufque idoli religion* fièrent, alia magis commu
    nis ratio quaerenda eft, qua? in cuiufuis idoli cultumconueniat, vc forni-
    catio & impudicitia nominari poflit j quam quidem certiorem dare non
    poffumus, quàm earn, quae à Sapiente indicatur . Initium omnis tornica- c.u. ■».
    tionis eft exquifitio idolorum ; & adinuentio eorum , corruptio vita; eft ;
    quod idola ijscoerimonijs colerentur , quas ad omnem obicoenitatem &
    quasuis enormia icelera homines impcllerent; & hoc quidem permit-
    tente Deo in fupplicium idololatriœ , iuxtà illud Apoftoli : Iradidit illos
    Deus in papoues ignominia», &c. Vbi èxponit S. Ambrofius^uietiam addit A*>i>"ß»'-

    aliam non praetereundam rationem . Jgucd 'Deum iticnriofum colentes, atque


    per hoc negligendum, magis ac magis bebetati fint, &>ad mala omnia admittenda
    fièrent prompteres . Tum etiam, vt ait Athanaiius oratione contra idola. Athell^ut
    Infiitutaefi idololatria defiderio eorum , qui flupris propudiß plcni, figmentis
    repr<efentantur . Itaque turpiffimam fibi iuorum Deorum vitam idolorum-.
    cultores imitandam propofuerunt; addit pulchrè Athanafius originenij
    idolorum inueftigans . Maltttam prmuiam fuijfe anteambulonemq, idololatriœ ,
    cum eafola magnifaceret, qua animo concupifceret , <jr cum Voluptate afpeclaret ,
    in corporels ajfeSlibiis Voluptatem fentiens rerum diuinarum oblita> IP propemo-
    dttm omnes ciuitates, ommbm libidinibas fatenti ob immanitatem morum,quaiit-*
    m juis Dtjs confyiciunt \ neque eß in hocgenere Deorum , quem caílum appelles .
    0 lim certefbouûffce mulleres ante idola profiitucbaùtur , dedicantes Niiminibm JS!UC^US

    juum quϕlum ,perfuafe meretricatit ea propitiari -, ac prosierhAtem rerun inde


    najci. Viri quoque abdicatofexu, пес feampliits mares effeferentes, mulieruni-»
    nattirant äffeüauerunt y tanquam hoc patio honorifici gratiq. Matri Deorum facluri
    eßent i omnes autem in turpijfimis viuunt, certamen interfe prauitatis fufei-
    pere vident ur ; ï>t dixit Sanclm Ule Ckrifti Mi m fier Paulus : Mulleres eorum
    mutauerunt vfum . Hxc S. Do&or
    Hinc iamfublucet alterius nonomninô facilis quasftionis caufa.quid Çl,"nuIieies
    J f t r • Л • i • /т> alienígenas
    eilet, quod alienígenas tam mímenla tamque proiecta cupido inceííeret , tanto щ»
    eosquibulcum confuefcerent.Ifraélitas, ad íuorum idolorum religionem.» ¿¡¡¿¡"¡J
    pertrahendi ; illud videlicet, quod cum prauis voluptatibus omninô im- tmcrint?

    merííE & exececata; tenerentur ,qnarum Magiítros & fautores fuos ipfos
    Deosarbitrabantur; priuandis ijs fe credebant, nifi viros , quibus fubiu-
    gatsceíTentjfuíe quoque impuriílímae reí igioni fubijeerent. Atque hinc } R
    eft aífeueratio Sacras hiftoria; . Certijftmè auertent corda veíira, Vt fequamini
    Déos alíenos . Neque folùm propter improbitatem fœminarum i fed etiam.
    propter nequitiam eorum, qui illarum defideriô & libídine capti , illud
    vel maxime primumfibi ftatuerunt, vt Numen non agnofcerenr5nifi quod
    íibi deprauata; vitas impunitatem& prasfidium aliquod polliceretur ; iux
    tà illud Orientis Illiberitani -
    Quл
    cap. xi. 304 OEDIPI AEGYPTÍACI TEMPLVM ISIACVM

    Quafuror impulerat» lafciuus duceret error ,


    Eßet (sr hoc licitum> quodfuerat libitum .

    cjriUui. Deceptrix itaque res, Cyrillo tefte, Muliereft , & idónea ad deci-
    piendumfemel fuis capeos laqueis ; nam inter arma alia habet volupta-
    tern> qua mens vincitur . His igitur laqueis, his pedicis irretitus Salomon
    Salomon* jn profundum idololatriae cecidit. Цех enim Salomon, ait facer textus , ada-

    mauit mulieres alienígenas multas, filiam quoque Tbaraonis, <СТ Moabitas , ür Am-
    monitidas, Idum&as, Sidonias» <s* Cethaas^de gentibus ; fuperquibus dixit Domi
    nusfilijs Ifm'e'l . Koningrediemini adepts, neque de Ulis ingredientur ad VeTtras ;
    certißme emm auertent corda, Veßra, Vt fiquamini Deos earum ; his itaque сори-
    latus eïl Salomon amo re ardentísimo .
    Mirum fane, quod inter hos fœminarum greges, nulla mentio Ifraë-
    litarum fœminarumfiat . Et quidem pulcherrimas habiffe Salomonem,
    Iofephus atqueTheodoretus difertis verbis docent : Infamem jinquit Io-
    fephus,/» mulleres, <ur in rebus Ventréis immodicus, non contentus fita regionis
    mulieribus, multas externa originis duxit, Sidonias, Tjri,is, Ammonitidas , Idu-
    maas . Quamuis Suidas in verbo Aftarte fic numeret, vt dicat peregrinas
    vxores fimul cum Ifraèliticis implefle numerum illarum feptingentàrunb
    jro. Cooeu. & trecentarumconcubinarum ; fed cùm nulla indigenarum in lacra hi-
    biMi ftoria mentio fiat, fubit animumfufpicio , fuse vel pauciffimas, vel fere

    nullas, aliarum tribuum aliquanto plures : peregrinas tarnen gentis & re-
    ligionis plurimas, vt quarum nullo vnquam faftidio afficeretur habuiiTe;
    cuius rei caufa paulô altiùs â nobis eft petenda .
    Fuit fané Hebrœorum genus,vtin libidineminciedibiliter procliuè,
    ita in idololatriam facile, & ad adulteria proiectum, & omnis peregrini
    cultus fiue animi fiue corporis appetentiffimum . Atque hoc vnum alio-
    rum vitiorum caput & origo , animi quaedam naturalis inconftantia , &
    mentis mutabilitas, quae propria & efTraenium cupiditatum ? ea quai domi
    funtfaftidiens, & femper ex nouitate nouam voluptatem captans . N0-
    5„,rjb uis, ( inquit Seneca ) cupiditatibus occupati , non quod babemus y fed quid pe-
    ^ЙмГ* tamuS> inßuctmUS ; non id , quod eß, fed in id , quod appetimus intenti ; quicquîd
    nasfedaiie- enim dornt eß, hue eß . Hinc illa in adulteria procliuitas Ifraëlitarum fafti-
    "аТшии. dientium quod domi erat, fitientium aliènes fontes ,* hinc illa quoquo
    r,b alienigenarum fœminarum concupifcentia ; quod Hebraeorum ingeniunb

    cum bene exploratum haberet Balaam, fuggeffitRegi fealac peflimum Ц-


    lud confilium obijeiendi peregrinas fceminas peregrinanti populo, cuius
    meminit Ioannes in Apot. c. 2. DoFlrina Balaam , qua docebat Ъа1ас mittere
    fcandalum coram filijs If'rail, edere <t?fornicari . &C Cuius rei hiftoria narra-
    turNum. 24. & 25. neque verô tantùm fuie vnicumMadianiticum feor-
    tum ; fed vtlofeph narrât 1. 4. с. 6. plurima & à Principibus Ifraèl irb
    connubium du¿ta,apud quem in hunc locum opportuna eft huius rei nar-
    ratio . Si breuem ( inquit Balaam) de Ulis confiqui quaritis , hoc confiho voti
    compotes eßciam^filiorum formofißmas , qua pulcbritudine fuá mentes eorwn-з
    expugnare poßnt, quantum fieri poteU\, cultas isr ornatas mittite , vt circu>n~>
    caflra
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRJEORVM . 305- CAP. XL

    caîlra obuerjemur, ф imenibus compkxus expetentibus facilesJe prdbeant ; Vbi


    yero captos vidermt,fubito fefi proripiant . Cumfe rogatœ fuerint, Vt maneant ,
    non annuant, nifi perfuafi, Vt reliflis patrijs legibus cultи Dei , à quo illas ac-
    cepernnt, Madianitarum V Moabitarum Veos Venerentur • 4(es itя peraSla eß ; f?o°qui
    Iamfaadolefcentes blandittjs alleclos,^ cupidtnt feruentes^putlU relinquere parant; SîîfwSS-
    tùm Uli trifles mulierum diCceffu* precibus tnftant. ne ß dtrelinwant , fed futurл мгиш tralie-
    cowuges, tyomntum jacultatum Domina apud ipjos maneant . Нас promtßсиз
    iureiurando affirmantes , CT lacbrymas fundendo , quo magis eas ad commtferatio-
    nem fieclerent . Tum HU , poUquam confuetndme fuá VmSlos animaàuerterunt ,
    fie respondent . Jugando quidem amare Vos, О* amkitionem noßram mokfièferre-»
    ajfeueratis, fi beneuolentU coniugalis fidem dederitis,libenter Vobifcum , vt legiti
    ma nupta nos comunclurffumusyillis Verofe quolibet modo fidem daturos pollicen-
    tibusy nihil pra amare nimio recufantibus . Neceffe eß, inquiunt , ß Vultis
    nobifium Yttam degere, Déos noslros colatis ¡ neq, enim alio argumento perjuade-
    litis amorem ifium vos non fingere, nifieofdem nobifium Déos colatis , ^ adoretis ;
    ne $ abfurdum fuerit, fi terra, in quam Vettißis peculiares Déos colère malitis ; pre
    fertim cum nofiri per omnes (Regiones bono rentur ; Veßrum nemo prater Vos
    cultu dignetur aut cœrimomjs ; at Uli çupiditate cœci, quo trabebantur fqitentes ,
    à religione patrum defcifiebant, in mnlierum gratiam nihil non contra legem-*
    ßtciebant : Vi tarn tota caílra iuuenum impietas inuaderet , iPauita religio it-л
    extremumpericulumdeduceretur ; iuuentus enimguftatis fimel peregrinis то-
    ribus inexp Ubi liter in eosferebatur . Atque hazc ideo fufíús ex lofepho de-
    fcripfimus, ve appareret, quantum in Hcbrœos malum alienigenarum fœ-
    minarum confuetudo inuexcrit .
    Ñeque folùm eapiebatur populus peregrina pulchritudine, fed pe- Hebradmi-^
    regrino ornatu \ quare omnes iliac coerimomaeducendae vxons captiuae , extem.sre-
    quae praeferibuntur Dcut. 2 1 • videlicet, vt radat caefariem , circumeidat büáSJT
    vngues, deponat veftem,in qua capta eft,deturpetfaciem,deflendo patré
    Se niatrem luam vno menfe ; eo pertinebant, vt fi forte pulchritudino
    harumrerum vi&or captus foret , deferberet, aut extingueretur ainoris
    concupifeentiâ capillis refe&is, & ornamentis depoikis, quae eft f requen-
    tiiíima in со loco obferuatio interpretum . Ex hoc eodem capite, id eft,
    ex illa ingenij Hebraei inconftantia, cft illa peregrinas veftis tara curiofa;
    ex alijs nationibus imitatae curiofitas &ftudium inter Ifraèlitas. Quod
    acerbiùs reprehendit Deus,Sophon. 1. Vifitabo fuper omnes, qui indutifunt Cultus ve_
    Vesle peregrina. Gum qua fimul & peregrinum Deorum cultum induebat> JjJJ JÜ,
    quod propriè ex HebrseodixeruntSeptuaginta . ^ui induti funt Veîtimen- &quare?
    tis alienis . Et interpretaturD. Hieronymus eos, qui pro Dei cultu vene
    ran funt idola ; quafi peregrinitas veftium peregrinitatem etiam religio-
    nis adduceret. Cuius rei rationem eleganter & argute indicauit Theo-
    doretus i cùm enim lex veftimenta ex lino & lana contexta prohiberet »
    Oeut. гг. verifimile eft ,eos, qui inter Ifraèlitas diuitijs fefe ofTerrent,&
    delicijs diffluerent> finitimorum veftes imitatos effe , & in locum vefti-
    mentorum ex lino confecl;orum,ornatum ex purpura claboratum>& arti-
    ficiofum induifle \ quod contra traditionem legis diuina: fuit. Vides igitur
    Qj\ iîmul
    CAPJOt 306 OEDIPI £GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    fimul cum peregrina veftediuinae legis contemptuminduifle. Ex quibus


    pateta non multa i uifle Ifraëlitica fcorta Hebraeis, со quod externas maio-
    ri effent in precio, & quod eas Hebraei infanè dépérirent, iuxtà ilfud Co-
    mici :
    Adeoneíl démens i? peregrina f

    Ifobrxi vît i Hacque peregrina? voluptates ipías meretriciée funt, quibus incredibiliter
    amabanc
    peregrinas. capiebantur, molliebantur, &eneruabantur Hebraeorum ingenia , & ad
    omnem peregrini cultus impietatem alliciebantur.
    ' His itaj. (ait Sacra \i\ft.QÙ2i)copuktus eñSalomon amare ardentijßmoy vel
    vt Septuaginta habent,^ eas adhdèfit Salomon amando. Quod quamuis fim-
    Salomoais plicilocutione dictum videatur, latet tamenilla ardcntiífimi amoris vis,
    cañu.
    quam expreffit Latinus : His laqueis Sapiens cor conßriclttm contabuit ; his
    incitatus amoribus omnia praeclara , vilefcente animo , deípiciebat i his
    denique, vt placeret,à Deo ipfo defcifcendo Apoftata faétus,Dijs alienis
    adhssrere non eft veritus j in quorum gratiam Fana quoque excelfa , aras
    exftruxit, magnifiée exornauit, thura &libamina obtulit. Quae cum ira
    íint, nunc tandem videamus, quamam illa fuerint excelfa , & Fana , quae
    Aras, qui Luci,quos Salomonem in gratiam mulierumexftruxhTe commé
    morât Sacra hiiioria, quique fintDij, quos coluit,& vndè eorum origo
    profluxerit.

    CAPVT XII.

    4)c Fanis,Excel/¡s9 Lucís, AHs à Saloтопе exflruclis.

    DVo funt potiffîmùm, quae idololatriam perficiun t , internus adora-


    Puoperfi-
    ciunt aft um tionis cultus, externus honoris. Prior videtur cum quodam men
    jdolo baja
    tis errore coniun&us, tribuente Diuinum aliquid creaturae . Pofterior fi-
    ue amore, fuie metu aliauè mentis affe&ione exhiberipoteft, nullô men
    tis errore, tametii & hic illicitus . Hinc orta dubitatio cuiufmodi fuerit
    illc Salomonis idolis exhibitus cultus i mere ne externus, an internus
    с ti am ?
    Jugujf.l. 14. Priorem partem ample&itur S. Auguftinus, Rabanus, Sedulius,Ga-
    dt (M* cu. latinus, omnes Rabbini ; qui omnes aflerunc,fapientiiîimum Salomonem
    j Mi 13» nequáquam adeó deílpuifíe, vt figmentahominum adoraret ; íéd blandí-
    ■ir/í.v.'. Ь л í
    Timotb. «,*• tijs muliebribus fedu&um eos externé tantùm coluifle,eifqucFana exftru.
    < ; xI.iíiuhs, xifle. Alteram partem tenent Cyrillus , alij quamplurimi, Grcgorius
    Cjril. 7. «»•
    fr« lulian. ]. 1 2. c. 1 2. Moral . J>>ui priùs, inquit, Veo templum conflruxerat, ajßdttitate
    Grtg.fitp.M
    Itb t. 4. /. i ». Ubidinis etiam perfidiœftbîlratW) idolis conßruere templa non timuït , Vt аЬф-
    M#r. f. 11». dua carnis petulantia vß ad mentis perfidiam Veniret . Cùm itaque Salomon.,
    non extrinfecô tantùm cultu, fed &intrinfecô ас verô latriaea&u colue-
    ritDeos alienos , iuíbSDei iudiciô id fie permitiente . Illud fané maxi
    mum pondus in animo Salomonis habere potuit, vaniífimis fuperllitioni-
    bus exfœminarum pcifuaílonibusiamirretito,mukumconferre pone pu-
    tau it,
    S YNT. IV. PANTHEON HEBR#ORVM . W gap.xii

    tauit, ad imperij dilatationem» fîillarum Prouinciarum Deos, in quo- curSaiomon


    rum tutela eflent, propitios fihi redderet , ac religioio cultu demerere- fi2?iïef"

    tur . Quod profe&ô perfuafionis caput fuit,cùm lcorta illa Agyptia , &
    Madianitica ad fuam religionem Ilrae'litas pellexeruntjvt fuprà ex lofe-
    pho narrauimus ¿ fie enim inter caetera dicebant : Nec aifurdum jverit , Particulares
    aut Vitio "Vertendumji terr#,m quam Venißis, peculiares Dw colère malitis : prœ- D¡¿-
    fertlrn çùmnoïlri per omnes%egiones homrentur, Veîtrum nemo prater Vos}cultu
    dignttur aut cœrimonijs i aut igitur cœterorum more Vobis eft *¡>iuendumyaut alms
    Orfas queerendosj vbi Coli iuxta Veßra in Hituta vitam abatis . Ad quam гегш
    Il J * • 1 11 X J ■ т Г • 1 I • OtMt.ltfut.
    alludere videtur ilia Imperatons lome oratio ad populum capite 24.
    Eligitey cut ferutre potiffimùm debeatis, an Dus ^fmorrb^eorum , m quorum terra,
    babitatis, &c. Quare & fingulas prouincias in fingulorum Deorum tute- Dijprom'a-
    la ponebant, & montes Dijs montium, valles Dijs vallium attribuebant, "a"'

    quorum praefidió faufta fibi, 8c felicia omnia , fiue in montibus , fiue in_,
    vallibus pollicebantur ; iuxtà illud : Dtj montium Junt Oij eorum\ ideo fu- }.Rt¿,10.
    perauerunt nos ; fed melius eßy 1>t pugnemus contra eos m campeñribus , obti-
    nebimns eos. At de his alibi pluribus .
    Potuit ergo fieri, vt eâdem fuperftitione duceretur Salomon, qua
    ^Egyptij, quibus cùm frequens illi intcrcedebat neceffitudo, praeterquam
    quod plurimas quoque ^gyptias mulieres in copulam fibi afTumpfiflet 5 ^J1^
    quieum in patrijs ritibus& ccerimonijs Dijs exhibendis pafsim initituc- lieribu4 г-"а
    bant,& arte, qua Komani poltea exterarum prouinciarum Deos libi con- dottus.
    ciliantes, atque in fuam vrbem euocantes conceptis verborum formulis,
    & folennibus ritibus alliciebant, eâdem Salomonem inftructum Deos ex
    ternos fibi conciliante patet. Quam vaniftimá perfuaíloné exprobrare non

    obfcurè videtur Sacra hiftoria Régi Achaz 2.. Paralip. 28. Immolauity in-
    quit, Dijs Damaßi Viclimas percußoribits futsyzsr dixit j Dij Regum SyrUauxi- *'l^abf'

    lientur eisy quos ego placabo hoflip^ aderunt mihi . Cùm ¿contrario ipfi fue,
    rincruin« ej,8<: vniuerfo Ifraèl ; &clariùs г. Paralip. 2.5. 14. JmaÇm poil J'^gJJJ?
    Citdem Idumœorum, isr allatos Deos filiqrum Seir , îlamit illos in Deos fibi , p¡us ¿doioia-
    ado rabat eos, &~ Ulis adolebat incenfum \ quamobrem iratm Dominus contra Ama-
    ßam, mißt ad Шит Prophetam, qui diceret ei ; Qur adorafii Deos, qui non Itbem-
    uerunt populum ßuum de manu eius ? Quafi exprobraret illi perfuaiionemu
    falíam, fore vt propitios fibi redderet illarum prouinciarum Deos , fi il-
    Jos coleret : contra quem errorem eleganter argumentabatur Prophe-
    ta , 8c fapientiffimèRahablofue z. 11. iamad veri Dei cognitionem ad-
    du£èa, ex eadem re colligebat verum Deum Hebraeorum non folùm cœ-
    Jo, fed & vniueriîs terrae prouineijs praefidere. Dominus, inquit, Deus no- Salomon mui
    ßer> ipßeß Deus in calo ßirfim, <y in terra deorßum . Nequáquam igitur > vt 3tS!EU?
    ad inftitutum noftrum reuertamur , hxc aliena fuerunt ab ingenio Salo- p"0^-
    monis у cum curiofiflimus elTet, 8c fedulus rituum vicinarum gentium.,
    /crutator praîfertim yEgyptiorum,qui fapientiae , & profundioris erudi-
    tionis famâ tunc temporis prae cœteris omnibus toto orbe clarebant ; nam $а]отопЛ
    freq uens mentio familiaritatis, quae ei cum Vaphre Pharaone fuifle» cuius gyptiaejs <ia♦
    macis im«
    Sc flliam in vxorem duxiíTe, Sacrât literas docent, fatis oftendunt j еиггь fucus>
    Q_q í multa
    САР.хп. 30S OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM KIACVM

    multa ex ady tis ^Egyptiorura recóndita , tùm relatione fœminarum JE~


    gyptiarum, quas fapientiflimas connubio fibi copulafie verifimile eft >
    tùm Pharaonis, Sacerdotumque familiaribus literis haufiife , quce eum ad
    dióta fcelera impellerent ; imô Orígenes hoc ipfum pulchrá quâdam al-
    Or¡¿tMis. legoriâ indicare videtur . Ule, inquit, dùm effet fipienttßmus , ty> ingentis
    apud Deum meriti ; tarnen quiafetmdidit multis muíieribus, deceptuseH . Ego
    puto quod muhл mulkres тикл dogmata multar um Gentium diuerfe philo*
    fophi* nominentur \ quae cumfingula agnofcere isr perfcrutari , Vtpotè <(? fciçn-
    ttfßmus £2°fapientifßmus Voluiffet,ßmettpfitm inter diuin* legis regulam teneres
    non potutt . Similiter «У Ammonitarum , fed Or reliquarum Gentium ( Moabi-
    tarum, .¿Egyptiorum> Sidoniorum» Tyriorumque ) quorum mulieres dicitur
    recepijje & cedificajfe templa ,Vel imolaße idolis earum, Salomon itaque, vt
    muíieribus, quas deperibat,atdentiusconiungeretur,ea ftudebat addiice-
    re, quae grata fciebat futura fuis muíieribus , cuiufmodi erant facra do
    gmata ^Ègyptiorum, aut vicinarum Gentium, qua; illae ex ipfa^gypto
    veluti experenni omnis fuperftitionis fonte hauièrant $ vt qui amores
    flagrans vnum cum ipfis effe defiderabat, diffimilitudine morum, rituum-
    que Religioni earum propriorum non fieret diuerfus nórat enim opti-
    Araoris «s. quantum in amore fouendo augendoque valeret mutuo fe amantium
    in omnibus ilmilitudo . Hinc vt earn conftanter in omnibus conformem
    a&ionibus earum teneret,Fana erigere, & Excelfa , Arafque aedificaro ,
    vno verbo, nihil non ágete in earum fauorem cœpit Verum qualia illa_*
    Fanafuerint, & qualia Excelfa, Luciquc, iam tcmpus,^rdoque poftulat,
    vt dicamus .

    Fana, Excelfa, Ara, Lud .

    FAnura iîue à Fauno primo eius inuentore,fiue a fando, vtporè in quo


    fari& oracula reddere Dij íolerent , fie di&um; certi hoc loco
    idem eft, quod Excelfum, vti teftatur textus tùm Hebraicus > tùm Gras
    áis* quorum ille пол, quod Diuus Hieronymus vertit Fanura ; hic verô
    v^ixcv habet, quod omnes vertunt Excelfum, verba vtriufquc textus fub-
    iungam .

    Vipfc> irvefn акю vipp вяпэ1? nrû пгА&у man

    : pay
    Salomon "Vero œdifiçauit fanum Chamos idolo Moah, <t? Melchom idolo ßw-
    rum Amnion . Vbi loco поз Grasca le£tio habet ù'4/Aey . K<ftWt/n(i 2*Ae/w>

    Fanum igirur& Excelfum hoe loco pro eadem rejfurauntur , videlicet,


    loco excelfo & eleuato,vbi Dijs alienisá Gentibus facrificia peragebantur.
    Quid Excel- Et tametfi Excelfum aíferat eam loci celíitudinem, quam diximus;
    fum. ali) tamen ideo íic dictum autumant, quod gentes in montibus excelfis,
    & ÍUblimibus collibus facrificare folerent frequentiffimè,quanquam etiam
    жхиКб.х. aliquando in vallibus, vt eleganter notatur illo Ezechiélis 6. z. vbi popu
    Ii fu-
    - SYNT.IV. PANTHEON HEBR^ORVM. 309 cap.xii

    li (uperftitio- frequens in excelfis pcritringitur, aliquando in vallibus ;


    Montes lfrael audite Verbum Domini Dei ; H.ec dich Dominus Dem monríbus,
    colhbmJ^> rupíbusíisrvailfbus . Весе ego iriducam ßtper Vos gladшт, Ï5*
    difperdamSxcelfa Veßra, isr demoliar animas veïiras , contingent ur jïmula-
    cbraveslra . Vbi non fol um nomine vallium, fed etiam nomme rupium..
    inteliigi loca humilia, & conualles nemorofas interiacentes inter duos
    montes,aut duas rupesjindicatHieron :_alij ex fide dignioribusRabbinis ; iSaSi™
    fed tarnen frequentior iùperftitio in Inpntibus ; vndè tam frequens & ar-
    dens omnium Prophetarum execratio montium &collium fub perfona_»
    meretricis in omni colle excelfo & frondofo . Nos tarnen Excelforurrb
    appellationem non ad montes tantùm, & colley, & tefta > fed ad quafuis
    Baiilicäs 8c aedes facras, quastempia feu delubra vocanr pfxcelfa & ma-
    gntöcaureuocflmus; etfi non malèquoque pro \'p locrs3in quibus-fublimia
    altaria, fuper quae etiam eleuabanturinaltum, & imponebantur facrifi-
    cia, fumi poffint, quod maxireè indicant Excelfa in Topheth , qui locus
    erat profundus, & vaííis Gehennas i asdificauerunt Excelfa Topheth,quae
    eft in valle filij Ennom,ex quo elucefeit Excelfa & Fana faepè numero pro
    re contenta, hoc eft, pro aris t$xlw ка&%$<гя , fumpta fuiífe . Et quidem»
    Altaris nomen Latinum ab altitudine dicitur ; tefte enimlfídoro , Altare Altaie 1иШ
    eft quafi alta ara, licet Feftus velit, altare non efle aram quorumcunque
    Deorum, fed in quo Dijs fuperis facrificaretur,quibus proindè arasfupe-
    riores &celfae erigerentur, ficut Dijs terreftribus in terrai Dijs vero infe- D¡lierí;s nijí
    ris in effoffis terras, aut in antris facra fiebant ; & pro diuerfitate loco- ftÄJJ*-'
    rum,quibus credebantur Numina praefidere,ftatuebantur arae vel in mon-
    tibus, vel in vallibus, vel ad ilumina, vti in fuperiori Syntagmate fufè de-
    claratum eft . Illud etiam peculiare notât Vatablus Ezech. 20. 59. Вата ^Jfjj
    Î>ropriè efle altare valdè excelfum',ad quod per gradûs afcendebatur,qua-
    e forte prohibetur à Deo Exod. 20. 2,6. Non afiendes per gradâs altare^
    mevtm. Et forte quale etiam templum deferibitur Iunonis â Virgilio :

    . . . donis opulentum & Numine Diua VhgiUus.


    - '•- Airea, cui gradibus furgebant limina, nixœjs

    jtere trabes ; foribus cardo siridebat abenis «

    Ego fane in hoc noftro loco Fanum intelligo Excelfum feu Агапь ,
    Altareque ere&um ad Deorum cultum, idque magnificum & regale , &
    nonnifiex marmore aut lapide, quale D. Thomas Gentiles habuiffe dicir. j.'ioi.*^.'
    Gentiles t inquit ¡conjlruebant altaria magna <t? fublimia. Hic enim videtur
    fuiiTe Gentium ritus> vt aras lapideas, ac marmóreas fuis Numinibus éri
    gèrent. Taies Ara: erant^gyptiorum,quas Pyramides &Obclifcos vul- JS^fpy-
    go dicimusi qui in Deorum honorem tàm in templis,quàm extra templum
    in locis publicis erigebantur plenae facris Scdiuinis myfterijs,quemadmo-
    dum alibi fuiiffimè declarabitur . Gùmenim iEgyptus humilis effet , & p"i5g£jy
    montibus careret, loco montium adinuenerunt excelfa illa Pyramidunb Vfifinc.
    & С belifcorum, quas proprio nomine appçllabant тСттеХХос h$^v

    hoc
    CAP* XU 3IP OEDIPI AEGYPTÍACI TEMPLVM ISIACVM

    hoc eft, Deorum columnas feu aras ; ad quas per gradús afcendebatur.in-
    tùfque exçùfque plena; erant omnigenâ idolorum varietate, iuxtà illad ;

    Marmóreas ßantfulua canum ßmulacb a per aras ,

    £x quibus patet,hanc Excelforum appellationem Hebrasis vfitatam


    aliamorigipem nefcire, nifi quam ab ^gypcijs hau fit i qui Pyramides Sc
    Qbelifços cirça templa confti tutos, *ras feu columnas Deorum, vt diftura
    eil , nuncupabant ¿ fed ne foli conieélura: inflare videamur , audi am us
    Abenephium id manifeftis verbis, cum de Obelifcis loquitur, oftenden-

    Ф f сД»? ¿* J\ *
    Statueront autem Sacerdotes Mgypiti hofeè lapides eleuatos er excelfos irt-9
    figuram çonifiu pramidisfafligiofœ, 4У incidebant in tjs Uterisfymboltas arcana-*
    fapienti<eju¿e3 <sr nominabant eas altaría Deorumfuorwn . Cui aftipulatur Iam-
    umhHthHu blichus, qui Platonem de columnis Mercuri; feu aris , aut titulis ill i ere-
    $Í5> feientiam fuam haufiffe ait \ hoc eil» rationem cultus Deorum, & ar-
    Me'Sf саПж Theologiae,quae fieri folebant circa huiufmodi pyramides,aut etiam
    in ijs feripta legebantur; accedit quod Poetas pafsi m pyramides ^Egy
    pt iorum vocentaras, iuxtà illud Lucani de ritu yEgyptiorumagentis.

    Fotajjpyramidumceljasfoluunturadaras. ,

    Cùm itaquepyramis fit velutiara quxdam praecelfa inDeorum ho


    norem ere&a, quae & ob eminentiffîmum faftigium non malè patria ^£gy-
    ptiorum lingua, vtex Onomaftico noftrô Gopto fiue vEgyptiaco antiquo
    patet \ voceturmc^raXXon >hoc eft, excelfum,írue columna praealta^;
    veriíímile eft ab^gyptijs id Hebraeos edo&os,eminentiora templa,ar3fue
    rKloth elatiores Под vel mol , hoc eft, excelfa vocafle, vel etiam , vt quidam vo.
    lunt, Fana à уцк» , eô quod faftigijs fuis elata in altum,facilè comparèrent,
    piaeuit Sau- Placebant enim Hebracis omnes externorum, tiim raaximè Aegyptiorunu
    So lgy'C4 ritus, quos cum ob raritatem, tum ob affinitatem, quam in ijs ad ipforum
    ptiotum. myfteria deprehendebant, fummè aeftimabant . Atque hinc Salomonen^
    cenfemus huiufmodi aras tanto maiori voluptate aedificalTe, quantó fub
    ipfismaiora cognoicebat rerum abfeonditarum myfteria ;&fub hoc prac-
    textu eum Excelfa, ArafqueextruxiiTe Rabbini volunt : fufcipiebatenim
    Aegy ptiorum fapientiam tum temporis maxime florentem,& libenterde
    eorum rebus mifcere folebat fermones , libentnis verô de jis pellicesfuas
    Aegyptias varia referentes aufcultabat : praeter ha;c frequens ei quoque
    fuiiTe,tum cum Pharaoneitum cum ipfis Sacerdotibus literarum commer
    cium, Pineda nofter multis probat . His itaque rite perpenfis , nunc ab
    aris ad lucos progrediamur .

    Lud ,
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRjEORVM, 311 сар;хп

    Lucí 3 Nemora Dtf's confierata .

    Nihil frequentiús in facra hiítoria,quám Luci,vel plantati ab impijs,


    vel fuccifi à fanais Regibus -, ас proindè vti Prophet« lucos &
    ligna frondofa, fie & aras infe&antur : Vndè vero profluxeric ifte luco-
    rum cultus, nunc dicendum eft .
    Scimusprifcamprimorum Patriarcharum , qui verum Deum cole-
    bant, religionem fuiffe inlucis & arboribus, locifque opportunisadfilen-
    tium & Deo vacandum,ficuti feriptum eft : Egrejfus eñ I/алс ad meditan-
    dum in agro. Paradifus quoque nihil aliud fuit , quam facrum quoddarru Paia<iifttS.
    nemus, manu Dei coníitum, traditum homini tanquam primo Sacerdóti,
    ¿V templi illiusnemorofi cuftodi, vtoperaretur &cuftodiret illud -, quod
    verbum operandi in Hebraico *ny fatis demonitrat ; propriè enim id fi-
    gnificat operari feruiendo & adminiitrando res diuinas ; accedit quod
    Deus in hoc nemore facram fibi peculiariter voluit arborem feientias bo
    ni & mali, omninoque intactam myfteriorum in ea contentorum contem-
    platione fufpiciendam . Frœtereà Abrahamum quoque nemus in Berfä-
    Ьага plantaflè Iegimus,ibique nomenDeiarterni inuocaife :

    : oViy » dbo ov Kipn узвпхаэ те ytn


    Et plantauit lu cum inBerfabœe, <ty inuocauit ibi nomeri Det ßculi . Vel
    vt Septuaginta ©»'« «fein®* » vbi Onkelos Paraphrases Chaldaeus:

    КГПК'П КШЗ рл Ъх) рВПКЭЗ КЭКЗ 3>XS) ,

    Et plantauit plantайопет'тЪегfab<еа , inuocauit ibi потеп Domini


    * £>ei ettcrni . Thargum verô Hierofolvmitanum dieit : Abrahamum hor- ТьЛГ£ит^
    tum plenum optimis fructibus plantarle, & peregrinos hofpitio fufcepilTe, н»"«/»(х».
    quibus gratis neceífaria omnia fuppeditabat ; nihil aliud exigens pro pre-
    tio,quam vt feilicet orbis Conditorem agnofeerent, venerarentur , &ti-
    jnerent Reólorem cœli & terras, cuius folius donum effet , quicquid co-
    mediífent vel bibiífentj íicque vera religione inítitutos,&ad vitaemelio-
    ris inftituta conuerfos dimittebat, verba Thargum citabo :
    feo ^ksjbo оиа^ь ^-Lol/o ^.Ажэ^ал lm-»^à 4ä- ,Jo
    ov^V Jb.ViX c JS,n 000,0 ^^.Njxo . . Xs/ 00010 JLJSfiu-t^o
    X V V VT atrtbut fnt
    ^ IQ V «^OOÎS. J-bOf OIOOIO^OOO^O OV^^n.4\\ o\o 0&A.0 0^x2/ s*» «*'

    »/ yoûs—. » . M^^ko oioo>» «r** yoe%a*Lf *-¿0 t , » a»f ooöi 0S0


    > JoîW l¡¿o¿o â»0)»â/ J^o \.»o/o jboV»

    £!/■ jlatuity inquit Thargum,/« Berfabœa paradifum, pojuitg, in medio cim cibum

    tsrpotum (id cft, pneparauifeonuiuium Jbojpites verô qui manducaran! <S, bir
    berant^ojferebant ei donado quod comedißent er bwiffenttfy noluit acctpere qwc-
    quam ab- tjs : fed dixit eis pater noïler Abraham : Orate patrem Veßmm qui in~»
    cœlis eß7 de cuius mnibm manducaHis <ty bibißis, is поп тойfunt locis ßüst
    dum
    CAP. XII |i2 ÖEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    ad habitandum ficum affltmptos in Vta utternitatis , cognitione Veri


    Dei inßruxijfet > C7 confitebatur ibif orabatj, in nomine Dei tcterni» Hace Thar-
    gum.
    Caietanus quoque difertis verbis ait , nemus illud fuifle tanquarru
    CâletHHUÙ
    templum Sc Oratorium tàm Abraham, quam alijs colentibus verum Deum.
    Abrahamum fecutus eftlacob filius,qui & quercum iummo Deo facraffe
    legitur Genefis 3 j. & Iofue ¿4. Iofue tulit laptdem pr^grandem^pofait^eum
    h/ut 24.
    fubter quercum^ua erat in fantluario Vomini . Vbi vides quercum fiue quer-
    cetum eiTe facrum Deo. Similiter religiofa quercus,aut querectum vidc-

    U16. tur fuiffe illud, fub quo Gedeoni Angelus Domini apparuit lud. 6. quod
    ex ara, quae in eodem loco fuit, colligitur j fubditur enim : Tulit omnia^
    fub quercu,&> obtulit ei, 8cc. Fuit quoq; iimul nemoris &arboris cuiufdam
    religioiàe vfus ad fepulchrum> quod violare non licebat, vt confiât ex Ge-
    Сен. }f. nef. 35. vbi fepelitur Debora fubter quercum, & 1. Regum $1. Habitato
    I.Reg, jr.
    res labes Galaad fepeliuntoffa Saul,& filiorum eius innemore labes ; fer-
    uifle quoque quercetumad inaugurationem principum,Iudicum 9. legi-
    ludtt.?. mus, Conflituerunt Regem Abimelecb iuxta quercum ; qua erat in Sichern-*.^
    Antiquos igitur Patres íyluas &nemora,dùm templa necdum haberent,
    ad DiuiniNuminis cultum & venerationem, intraffe, arafque exftruxiffe
    ex di&is patet i caufam dant Rabbini , quod loca ab homínum confortio
    remota apparitionibus diuinis, quales fyluae funt & nemora, aptiora fint ,
    ce defert$ iuxtà illud : Vucam eum infolitudinem> <& loquar ad cor eius . Hinc Mofeib
    «kuotionis
    gracia petie« non nifiin folitudinemontis Sinai, Dei alloquio fruitum legimus i Eliarrb
    rmt anciqui, quoque in defertó Deum vidiffe facra Regum hiftoria monftrat. Hinc ob
    eandem caufam, in lege gratis adapicem Chriftianae perfe&ionis tenden
    tes, Chriftum fecutb eremos & folitudines ad faciliùs , & fine vilo impe
    dimento diuinis contemplationibus vacandum petiucre .
    Sed hasc omnia ad vaniflîmamidolorumfuperftitionem à Dajmonçj
    Diabalus Dei
    Simia» diuinitatis Simia delufa tranftulit antiquitas j occupans montes, colles,
    valles, torren res,nemora,& arbores frondofas,& opacas, iuxtâ illud Ifaix.
    Qui confolamini in "Dtjsfubter omne lignumfrondofum^ immolantes paruulos in->
    ifmt f. J7«
    torrentibus, fuper eminentes petrasm partibus torrentis pars tua . Vel vt Iona«
    thanvertit:

    : qUjT (Vk 73 Л1ПЛ niiyD? рП7£П


    Hoc eft : Qui colunt ^ Venerantur idola fua fubter отПет arborent flor'h
    dam . In quern locum fie commencatur R . £)auid Kimchi.
    csiyn nnn i"y nuyV ton nvi po tricyV hhn ъ pyi ^y Va nnn
    ion 7^1 Qijan n1? o^nni; vnttf птоу kwí o^Vn o^mtf trnV оп^уч воэрчп
    с©* m& oipo а^гпз m owiyivti aifViViV оггол пк oanooi юззп Vaprn*»
    p ybo \tû юз aery yVo ^уоз pi 0*0© epfiyo 701 p^yon nnn o^yVo
    •озкз п£П npVrt рк tpxsno mots Vnj ••pVrîa iWA fpyon юз yVoV xirte* ^
    рк1? nxn ntf •'pVn лэпп1? озпзг Mwan no^ö *jn Vy nV onaiy rrt Vn^rt

    Subter omne lignumfro?ido/itm i quoniam T>tjfiuntèligno,fic enim vfitatum


    fuitferuituti alien* ¡facrafua peragere fob arboribus yirentibus <C? ramis luxu
    rian
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRiEORVM. 313 CAp.xn.

    r'tanttbus ( facriñcabant paeros ) erat feruitus aliena, qui filios fuos immola-
    ban t Dys fuis ; CT*jacie bant hoc in Vallibus, in loco , ~vbi erant pet ra , ar fubter
    ramos, explicaturautem bac Vox *руо duobtts modis , fie in ramo fme dente_*
    fcopuli maclnnationes eorum > faut enimje hzbét dens ad petram> ita ramus ad ar
    borету Ví7 in loco petrofo ar/amof'o . \tn parttbus vailium . J Eo quod ßmul ас in-
    uenirent lapidem leuigatum, (sr pu 'ehr um a¡peclu inter I ipfdes "pallium , fubtt о co-
    lebant ip/um ittxta id, quod de fimilibus ^abbini noflri dicunt ; Pars mea figura.*
    lapidis leuigati . Нжс R. Dauid. In fyluis ergô locis vmbroí¡s,petrofís,ra-
    rnofifque templa fua prifca conftituitfuperftitio . Meminit haius quoq;
    Plinius : Ил fuerunt quondam Numinum templa \ prißoqueritu,ßmpliciarura^3 Vlin ¡. %t
    etiam nunc Deo pnecellentem arborem dicanty nee magis aurоfulgentta, at que ebore '•
    fimulacbra, quam lucos ас nemora confecrant ; isr in tjs ßlentta ipfa aJoramus .
    . ... Certè VEgyptios,lucos facraíTe Dijs ; memorabile illud ncmus Am-
    uionis indeferto Lybiae honori eius confecratum, de quo fuprà in capites
    dç Amnione. Iuncofufque lucus , in quo Beelfcphon ab iEgyptijs confti-
    tutum iuprà quoquc afleruimus ; cœcerique luci lociquè frondoíi diuer-
    fis in locis, vrbibufque jEgypti,vtHeliopoli,Canopi, Sai, de quibuslege
    Hetodocum, Athenaeum, Paufaniam, iatis teibniur ; quorum omniurru
    cultus cum multo ante Salomonen! viguerit, certumeft, Hebrxos& Grae-
    Ç05 ab Aegyptijs eum quoque ficuti ccetera omnia accepifle ; ab his ve
    ro ad cœteras Gentes deriuatus huiuímodi culcus , totum orbem pafsinrb
    peruafic . De Germanis nominatim ícribit Tacitus : Lucos £<р nemoral r«w*w. 1.
    conjecrantt Deorttmque nominibus appellantfecretumillud , quodfold reuerentid
    Vident. Hisfimulachra Deorum addtta,id eßyßatua è íiipttibus rudibus <r tm-
    polito rdbore . Vt deferibit Lucanus in obfídione Maffiliae ,

    . . Lucus er at longo nunquam Ifiolatus ab am шм»»г.


    ... , ^írboribuSffüus horror meß; tum plurima nigris
    . . Fontibus Vnda cadit,ßmulacbraque mtflaDeorum .
    Arte carent, caßfqne extant mformia truncis
    ... .: Jpfefitus, putriquefacit iam robore pallor
    г \AttonitQs.

    Quanquamnon dubium eft,quin pofteà etiam variât Deorum formas fcul-


    perentur cx ligno,marmore, &fundetentur ex aere & metallis , iiequo Lucicuria.
    adderentur lucorum aris . Porro lucum facrum caedere> aut temerare ne- «dai.
    fas erat, ac proindè plerique à Poe eis memorantur inesdui , iuxtà illffd .
    Acneid : !*;. .
    •¿ л i'• Lacus in Vrbefuit media Utifßmus Vmbr&s
    l. •- .\ : ; Hie templum lunoni ingens Sidonia Dido

    -n >. i. Condebat .

    Vbi Seruius quoque obferuat,vbicunque Virgilius lucum ponit,confecra- s,«,,«


    tionem etiam poni . Ac nefcio quam ex vmbrofa illa profunditatc con- Vn¿iL

    eipiebantdelufi proefentiamNuminis, v tille dicebat.


    Rr Lu*
    CAP.Xll. 314 OEDIPI jEGYPTIACI templvm isiacvm

    Lucus Auentinofuberat niger tikis Vmbra,


    \uo poffis Vifo dicere, Numen meß .

    Atque fub praetextu cultusNuminis conuiuia, choreas, & impuriffimas


    quafuis cœnmoniasadhibebant, vt Гаере hm diximus ; quae omnia euin-
    cunt Salomonem, vel in Lucis Fana & Aras conftituiffe , vel certè plantaf-
    fe ritu profano ; fed iftud potiffimùm , quod luci & nemora idolorura.
    feruirenc impudicitijs , & opeiibns tenebrarum ; nam vmbram quaere-
    ».»««■, и bant) tefte D. Hieronymo : Vmbramy inquit, qUxrentes deferuerunt Venta-
    4. ofr* tenJ) tj¿m pratereà quod prißtna iST Voluptuofa religio außeritatem vriiu* ЦТ Vera
    relgionis esterterat ; inter Vmbra* enim 1enebros impur is Voluptatibus obß-
    . . . qu-ebantur . Quod in hac ipfa re indicauit Philo . Luchó nulles eïl intra eins
    lueus impu. 1 • , 1 , 7 r \ 1
    ritatibuï^fer. ambitum, quia lex ta multts de caujts Vetmt ; primo , quia Verum templum amœ-
    nttates non poîlulat, ßdfeueram caßimontam ,prœtereà condenfa fyluarum malefi-
    Cts conneniunt , ex latibulis Jecuritatem £*F infidtarum occaßonem qu&rentibus .
    Quod fiin his lucis prifea illa fuperftitioluminarium, tùm etiam velami-
    num aliorumque donorum, quibus fnperftitioiiiîîmas fœminas arbores &
    nemora exornare folebant, fuppelle&ilem pofu.it, quam fréquentes ibi
    lucernas lucebant .г quanta domuncularum , aut aliorum tegumentorum
    copia, & cura ? quanta donorum opulentia fub Rege opulentiffimo ? de
    primo nomen ipfum admonetj dióhim lucum, quod ipfe careat luce per
    fe jScproptereà appenfís" lucernis luceat. De fecundo videtur id 4. Reg.
    2 3 . cum lofias deftruxitaediculas effœminatorum , pro quibus mulieres
    зШнСт. texebant, quafidomunculas luci , vbi Complutenfes legunt. Deflruxifti
    fiute»ßa. domum initiatorumt qua in domo Dominium quo mulleres ttxebant ibi ßola* /¡¿co.

    Et forte de his (lue dómunculis-fiue velamentis arborum loquitur A rno-


    AtnthïM, bius» cum libro 5 . vbi de Acdefti interfecto loquitur . Quid 'lantrum , in
    quit, Vellera, quibus arbores colltgatis circumuohitis ßipttem ? nonne Шагum
    repetitio lunar um eß, quibus tarn deficientem contexit genitrix Diuùmy <tsr teporis
    alt quid rata eilfipoße membris conciliare frvgentibus ? Et quidem fabula ea_»
    Aedeftis,turpis Scobfcœna fímiliter res,quam peragebánt^aut patieban-
    tureffeeminatifub his domunculisad truncos arborum , fubijcitindè Ar-
    nobius : Quidcompti Violaceis coronis, redimiü arborts ramulis? Nonnen
    illud mdicmty Vti mater primigenus floribus adornauefit primummiferabilts indi-
    , am testimonium^ fertnnœ ? De tertio id eft,de donis & anathematis ex, та*
    mis luci fufpenfis, res peruulgata, de quo Arnobius 1. 1 . Venabar ( о ссы
    c-itás I ) nuperßmulaebra, Veternoßs in arboribus tmi&s . * ir.icizn . ?гл
    ornab»Dtur. Quôd fi deniqj roges, qui Luci, aut ex quibus arboribus plant

    ex oleis,an alijs arboribus frugiferis, an ex fylueftribusfuerüit. Philo fu-


    pracitatus tum ex frugiferis, tum exfylueftribus lucos.cóftitiíTe ait. A pud
    Hebraeos enim idololatrashas arbores erant in vfu & pretio^fecundiim il»
    Qu* arbore* lud Ofeas : Subtw quercum, populum, <jr terebynthum ; quia bona vmbra
    itubconfe qUit 5eíj }1жс de Lucis biiéuiter dicta fufficia-nt» nunc ad Deos,qui in hù-
    «rat»
    iufmodi locis lucifque colebantur, deferibendos, caldinum conuertamus.
    • • • ■ - - • ', ** i j •

    CA-

    V
    \
    SYNT. IV. PANTHEON HËBR^ORVM . j i$ capvt

    С A P V T XIII.

    *jAßartha*Dea Sydoniorum .

    SAlomonem non Lucos tantiim plantafle, fed & Fana, Arafque , 8c cas
    quidem nequáquam vacuas ; fed varijs idolorum fimulachris orna-
    tas exílruxifle, coluiíTeque , ex íacrae hiftoriae contextu abundé patett
    Cùm% im, inquit, effetfinex, deprauatum eïl cor eius per mulleres, Vffequeretur
    Déos áltenos ; пес erat cor eins rectum cum Domino Veo fuo ; fed colebat Salomon
    jißartbenDeam Sidoniorum,^ Chamas Deum Moabitarum , O" Moloch idolim~>
    Jimmonitamm. Et paulo poft : Tunc ¿edificauit Salomon Fanum Chamos ídolo
    Moab, in monte, qui eß contra Hierufalem ; W Mohch idolo fliorum Ammon^, ; jjJJ*
    ■Ataue in bunc modumfecit Vniuerfis Vxoribusfuis alienigenis, аил adolebant thu~ ^iem
    ra, is- immolabant Dus fuis .
    Qujnam iraq; hi Di) recenfiti fuerint,& vndè promanârint,nunc dica-
    mus ; ac primo quidem de Aifortha, Aftaroth, vel vt alij volunt, Aftoreth, Aftarthaquae-
    varia: diuerforum occurrunt fententiae . Quorum alij de nomine, alij do nam fueru>

    «re contendunt . Uli Aftartha idem efle volunt quod Aftaroth , aiuntquo
    nomen efle genericum ad omnes Deas, vt placuicAuguftino quasftione ¡6.
    in Iudices ¡ colligere id videtur potiiîimùin ex i . Reg. 3 1 . capite, Cum-»
    fußiendunt arma Saul in templo Jflarotb, 8c 1 . Reg. 7. cum iubet Samuel aufer-
    ri de madio populi Baalim 8c Aftaroth, quosadorafle fate tur populus,vbi
    Septuaginta nomine plurali legerunt i Serиter tint (Baalim ABarthibusyVt
    eleganter obferuat & exponit citatus Auguftinus citato loco. Porrôhanc
    " eandem eflè, quae Adagartesnominatur à PetroCrinitol. 14. de honefta
    difciplina c. 8. de hoc tarnen dubium reperio Giraldum. De vocis au- Aiiat M
    tem origine Montanus iam adducendus cxiftimatjeflc vocem originisHc- **»»>
    braica; . Alij aliter ab Hebraco deducuut: nam eadetn vox 7. Deutero-
    nomij,iumitur progregibus ouium,quare dici Aftarten volunt>quaii ouil-
    Jum fimulachrum . Sic R. Dauid Kimchi :

    : fK*n ГГПМ ГТЩ ЛПЛЙ7 ttshxTW "1 ОПШО


    lJffl*rotk>inqmt>iuxta KR.imagines funtfatlœ ad fimiluudmem oiiiû. Ali; curio- RW*k*

    ûùs deduccrenitunturex 0y quod Ar&urum feu plauftrum interpretan- Var¡* den-


    tur, & Tro quod ordinem fignificat, quafi fit vnum exaftris gyrantibus,& J¡J¡2¡¿¡¡
    cum pluraliter dicatur,fignificabit duodecim fignaZodiaci ; fed hoc vt
    nimis curiofum, ita minus folidum 8c magis incertum . Suidas ab aftro ei
    nomen factum, Luciferumquc efle autumat. Illudcertum eft, vocem ef-
    ib peregrinan), & illius gentîs , apud quem illius cultus vigebat: ficut ,
    ením religionem&ritíis peregrinos, ita fane 8c nomen ipfum peregri-
    num, 8c inter gentes vulgatum, Hcbraeis placuifle credendum eft; 8c fi
    coniccturis agendum fit, non male Aftaroth dcriuare poterimus ab Arábi
    co feu Púnico *jt>ji\ Al^aharet , vel melius ab v£gyptia voce ^сирштг ^\c*«-
    Itfurot, quod Theiàurus nofter Copto-Arabicus Veñerem interprétatif . ÇtM'T
    ^б^вршт autem ab Aftaroth non muí tum diff ert . Ex quo colligo Afta- cè'd *syrt''

    Rr 2 roth

    0
    CAPVT Si5 OEDIPl jEÖYPTIACI TEMPLVM LSIACVM
    ХШ.
    roth vocem cfte Coptam feu -<£gyptiam, varia diuerfarum gentium pro-
    latione pàfsim corruptam : confirmât opinionem meam Syrorum idio
    ma, quod Venerem alió nomine non indigitat, quàm voce Lo»£ubY
    n#f/j>, velvciu Nomenclatore byriaco quoque legi tur LojJbV Ajtitttb9 quae
    fi paucula excipias,omnino ad ^igyptiorua» leu Co^titarum ^cspon*
    Aftcroch
    idem циоЛ funt affinia . ^стяршт autem feu Aftaroth , quam Afiarthen Grasa vo-
    Ifis.
    cant, Reginau, /Lgypti iuilTe, Tfidemque in nutricem filij fui aflu m pfiffe
    Plutarchus teftatur libello deOímde & líide ; hilcè accedit authoritas

    Suidas. Suida; fupra citati : Aîlarthe , inquit , a Grœcis Jpbrodite, à LatimsVenus


    dicitur > nome» ab aîlro fatlum eß^eius enim efje Luuferum fabulantur . Lu-
    ciferum vero, Hefperum & Venerem idem aitriimelïe , vel ex primis
    Aftronomia* démentis patet \ led de hoc in fequentibus vberiùs voiente
    Deo dicemus. Nunc ad eos accedemus, qui non tàm quid nominis Afta

    Alia del iiu. roth, quàm quid rei fit, perplexi varie confligunt. Montanus lud. i.vbi
    tio. de Aliaroth leripturus dicit, nomen elfe nulli proprium , fed commune ad
    Deas, &eas omnes, quasin Deorum numerum referret antiquitas ; dedu-
    citque nomen à radice Ion Àjer^ quod diuitem feu beatum fignificat> a<?-
    commodari tarnt n ad eas Ueas,quae in fingulis locis colerentur .' Sed cùm
    non videam,quârationc n^men Aiorerh vel Aftaroth deduci poffità radice
    *iC0"y j nam tunc dicetur гпю'ту au? nntuy : & videri quidem nomen pror-
    fus peregrinum , pentiores iingua; lanera; docent; certè ipib nouitatis
    nomine íuípiciorit m habet falfitatis ea Montani opinatio, in hoc vnurru
    confentientibus viiiucriîs interpretibus , elfe nomen alieuius Dei pro
    prium, id quod ipía plana feripturarum veiba praefefèrunt, & peculiars
    prouinciae nomen, quas Numen aliquod prohtebatur & colebat; quaUs
    erat iÎLgyptiorun^liis feu Venus, quam & cepsJUTT apptllatam in prjsce-
    VhtUftrtut
    с 17» dentibus diximus . Philaftrius dehaereii aflerit : Aftar 8c Aftaroth fuif-
    fe homines, &fceminas, quorum figuras poft M^íis obitum plurimum co-
    lebant ; ruae nomin: Ri gum Syrorum fuerunt & Aegyptiorum, quoruiTb
    fihj fil isque, cùm à luis populis colerentur, poft etiam templa ijs hacien
    tes, poft mortem illorumprogeniem ibidem lepeliente*, Dcorum, Ряа-
    rumque nomina eis aiftrtbantcum faenfieijs ; qua?, pa^cis exceptis, ne
    quáquam dilTentire videntur ab ijs, qu«e fupra de Aîlarthe ex Plutarcho
    adduximus . Non défunt qui afferant, Aftaroth idem eiTe quod rmtfy
    Afcrothidem
    quodLuci. Aferoth feu lucos ipfos Dijs dicatos ; colligunt verohanc opinionem ex
    illo Sam- 7. vbi Septuaginta habet ^eAo-wAVa^, fei licet lucos Aftaroth,
    & Hebraica Veritas : .

    'Dereliqueritnt Dominum Vcoluerunt Baalatcjtte Aftaroth . Verum lequen-


    ti verfu 7. legitur, Obhtifunt Vomini Dei fui colentes Baalim , гтпюкП ЛЮ &
    Aferoth fiue lueos,quod iimul ad Aftaroth ipio nomine alludere videtur,
    &lucos fignificat . Septuaginta ibi, K*j Aafá'ems ™ Влал> nsM^k аЛо-гш , fciîi-
    cet Baal & lucos colebant. Verum falluntur omnes ij ,.qut huic fc mentis
    fauent. Aliud enim hic quàm locum arboribus confitumintelligaso^piiv
    tet;'
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRiEOR VM . 317
    CAPVT
    XIH;
    tct ; videlicet Aftcroth^ quae & à luco, in quo colebatur , &à qucrnis fo- Q.ijcl ю t.è
    lijs quibus ornabatur me*N dicta, multis crroris mactriaui pr£>uiti erat Aftteeo..- i
    enim proprium gencibuf a lucís, vrbibus, montibus, antris , vbi coleban- ß . ^
    turNumina, nomina Dcorum ckriu.irc i vti luppiter ¿WW(5^á Rhodtjs nominaban-
    fie dictus, &: NtÄiorenfib Diana, <^çy«<^w Bacchus j Àlbunea Dca, aliaquo tur* . „ ¿

    fevcenra huiufmodi,qua: apud Gualdum videantur ample pcrtra£tata.


    meteautim hoc loco non lucum fignificare , fed ipíum iimulachrum pa- вл,лк>
    ter с X К. Dauid Kimchi, qui in radiée 10н, omnc lignum quod colicur
    fllüKdidum tíTc lcribit, verba i ius ftnr ecuentia :

    : mt misp 12p yyiD пехз гпрх *wx -


    Omne lignum cjuod colicur fermtvfe al- ena bar улп mefot Ajera? Jicitur . Aítipu- мпв^п.
    lantur huic Lcui B¿n Gcríon 7 Se R. Salomon, qui de idololatria Achabi idoiüul Ará-
    loquentts i .Reg, c.2 i . voce гпеж Jftra,Gue lucuvut qutrcú,fi: e querci- ri4uetíWU*

    num ínnulachrum,cui cultus exínbtbarur, inte lligi aiunt,- Ted Sc udic.6.


    Gedeon dtftruxit alrareBaal, & íuccida maten Afera^q ix fup-r Altare ,
    íta enim verto Hebraicum vby fuper ipfum, non iuxta ipíum , quod &
    Septuaginta fie vereide videncur, qui i-sr habent, id eft, íuper áltate i
    quin& lofias I.4. Reg. docuifle domas Icortatorum legitur , quae erant
    iuxcà domum Domini, vbi & mulieres cortinas tex' bant pro Alera . Iro
    qu; m locum fie cummentatur Rabbi Dauid Kimchi fuper hasc verba_» : «¿¿«la*
    r'O^tthpft "ГО ГЫ t(rV1 Etfuccidit downs feertatorum &r effœminatorttm^j .

    vhy miû fTJjrrír Kñiiyt: owpn то лх »'п

    nœyp гпйжп inn mmi ото dp л*)дпк dwi


    П^ЛЗ4? ЛЧуП т "JflX^ D^J1? D ЛЗ DP HPJT " ^33 П№ .

    1 vn туп m dp лчтх т л лчут гпрк1? о*лз гпрхп


    ЩУП7 рт)К ГПР D П37 ЛЗ ЮЗ ГПРК4? о*лз
    H Л т1 DipDI Л 'Л ГПРХ? ГРП1 ГПРХП Л '3D ЛГ17Л

    : ГПШ I 7QÖ |ЮЛ fTPQ


    ■ .Exponuntur dommfcortatorfCb, idol i, pe»- ctu<s docetur , quad mulleres te- Mul;erumfu.
    xebant ibt domos Afarœ , ~Vemntamen ^i/ara^ä efl> ßmalachrum, quodfecit Ma- perftitiones
    jiajjes in domo Domini, fecit tbi domits mulieribus texentibw cortinas in honorem ' UC1S'

    yîjar&i iterum ecrttne: jutrunt text <tibi%ifr cortina fue runt domus Afarœ^d eft,
    in honorem jifar<e extruûœ, ZP domus ftparata i "\>erifi>nile nut em eft ^humfmo-
    di cortina fuilje appenfxi circa Aßiram \ &>fuit Afar<c domus l? locus , Çfp ex-
    poßtio eins eît,c]Hoi muí eresJed.ntes ibi folltcttè qusrebant & exfpeSlabant jifa-
    ra*& . Омж verba íaiié nequáquam de íímulachro Numinis dici poiînnt j
    nifi quis lorian lucum in ipio templo plantaílé Manaífem, domofqueaedi-
    ficafle,& cortinas circa lucum exténdiíTe dicar¿ quod imprudentis eítaffe-
    rere . Verifimile aucem eít^iuiufmodi idolum Afarisefuiiíe ligneum&ex
    quèreu j vndè forfan fub luci feu quercûs vocabulis , in fiilse diuinitatis [J!u:n АГа'

    opprobrium de fignatur i nam &cómbuííum eft à lofia Rege , & ciñeres


    eius difperiliuntin iepulchraßliorum populi , vt habetur 4. Reg. c. 23.
    V. 6. Simulachra igitujr hgnea Alhrthíe dicata Aicherim & Afcheroth
    Геи
    cap VT 218 OEDÍPI ^GYPTíACI TEMPLVM ISIACVM
    XIII.
    feu lucos faepiùsdi£lafentiO) vt & ad nomen fimul alluderetur , & ипь
    utomu*f*t. imparl diuinitati materia: contumelia ipfo vocabulo exprobraretur ; vti
    benè quoque obferuatSeldenus . Nos vero inferius alias quoque ratio-
    neshuius appellationis indicabimus.

    ium'SuV 5" Auguftinus quaeft. 1 6. in Iudices ; Iunonem putat eiTe Aftarthetb ;


    thtdieitur. fecuti funt eum Glofl'a interlinearis Nicolai Lyrani, Abulenils>& Diony-
    iîj : & qui dicunt eandem efle cum Luna , ij funt Mafius , 8c Lucianus in
    Dea Syria , Probat Auguftinus locú indicatú ex eo , quod exiftimet Baal
    eñe nomen Iouis , quem illo nomine Dominum vocabant linguá Punida
    íiue Arabica : vndè Baalfamen, quafi Peminum cceli intelliguntur diée-
    re j Samen quippè apud eos cœli appellantur, videturautem Baaifamen
    efle corruptum ; apud Arabes enim non muenitur Baaifamen , fed ^L^JU»
    !Baalfamai : cùm autem Iunofuerit Iouis '& foror & coniunx , profeclô
    cùm tam frequenter iungantur in feriptura Baalim 8c Aftaroth , oportet
    intelligamus fuifle Iouem & Iunonem .

    Venerem autem Aftarthen praeter Suidam Cicero quoque aflerit,


    c»«#f# i. 3. bic enim inter quatuor Veneres, Aftarthen quoque computat, verba eius
    i* nmt.Hier. funt. Venus prima e cœlo Jpuma procreata, ex qua tST Mercurio cupidinemfecun-
    àum natum accepimus j tertia loue mta isr Vione , quai пирfit Vulcano ¿ Jed ex
    ea г? Marte natus, Enteros dicitur i quarta Sjria, Tyroq, concepta, quee jißa,r^he
    Vacatur, quant jfdonidi nupßjfe tmditumeîl. Rem eandem fecuti videntwr
    низшим, pofterioree non pauci,Nicetas, Cedrenus, vbi agit de Salomone ; сигд,
    cèdutHtom. quo facit, quod Eufebius 1. 1. de préparât. c< 7. quod eft de Phœnicum!,
    Kw*»!*"* Theologia, Aftarthen facit Amoris&Cupidinis matrem ex Saturno, quee
    eft Venus ; Theophyla&um quoque Aftarthen cum Venere confundere,
    Títfftjua. ex Comment, in 4.Ófese patet,vbide ea fub hifee verbis, Topulus non intel
    ligent yapulabit , fie ícribit : Нлс de duabus tribubtis pmfett, nempè %egni lu-
    Afta 1 tt ^'luwdoqutdem& ipfiexißimati habere t)eicognitionem > W qui Hierofotymis
    venus idem. Vrbe Dei regnarent ; Aïlarthes ídolo facrificab ant; feu Veneris ; banc enimfco r-
    tum nominauerunt ; etenim imago eius nuda fiabat ipfo fuo speciaculoy Vel intui
    tu fornicationem abominât ionem Fpirans . Excitauit Afiarthes ßmulachrum^»
    Salomon itxorifuœ gratumfaciens . HaecTheophyla&us j qua; apte omnino
    ad inftitutum Salomonis quadrant* nam facra Veneris, cceteris multo op-
    portunioraSalomonisefFrœnatae libidini , & turpiííímas idololatriae vi-
    denturs praefertim cùm Veneris Amafium Adonidem ; vti in capite do
    Adoni dictum eft, vbi & eundem cum Thamuz confudimus , adamârunt
    ctiam fceminjelfracliticie, ilium plangentes, Ezech. 8. Et íicut Aftarthe
    fuit propria Phœnicum aut Syrorum Dea, ita fané Adonis familiariter
    fuitcultus ab AíTyrijs fummâ olim veneratione, tefteMacrob.M.Sàt.c.zi.
    AtïJrthartm Maxima denique Authorum pars Aftarthen cum Luna confundunt , ean-
    *tor, demque eile aiunt, quam PhœmcesBaaltim dicunt, Varro lanamieuCo-
    uellam, Arabes gUaM Alilat ; Sy ri )&£boà» Mulitha ; Hebrasi rïM Lilith i
    Chaldaei DDKttAmmes ; Graeci DcamSyriam & Io, fimilibufque nomini-
    bus diuerfi infigniunt j nos,vt in tanta fentenciarum,opinionumque di*
    uer-
    SVNT. IV. PANTHEON НЕВЯЖЖУМ.- jiq capvt

    uerfitate aliquid certi ftatuamus, dicimus,Aftarthen nihil aliud efle,quàm


    Celcbratiiiimam illam ^gyptiorum Iiidem,quam Plutarchus non imme-
    ritoy»ve/oiro^ei»appellat, omnium diftaruuiDearum nominibus repraslcnta-
    tam .
    Ac primó quidem Vcncrem cœleftem in -¿Egypto cultam fuiffe, eam-
    que candcm cfle cum Ifide,teftatur y£lianus fequentibus verbis : In Mgy-. ы,»пш.
    pto, inquic, vico Scbujfa nuncupate, non magno Шо quidem , fed eleganti cette
    quify inHermopolttana Nomoid eßfl?r<tfeHnra Ö cenfibatur yVeuerem religiose er
    fancäßme cabfiûtàwh quamV naniam^id е»Я, cœleflem Fenerem appelhbant r at% ^SîïJÛ
    V'aïcametiam ideo Veneraban tur > quiaaffinitatem (¿r сопмтепШт сит í)ea^¡ oftrebatur. '
    ij)ß habere exíñtmetur . Vacca autem non offerebatur nifi Ifidi ; pateter-
    go probandum . • ...

    Kcptrio apud Plutarchum hanc Vraniam Vencrem quoque voca- Nephte çjU.
    tarn ab ./Lgypcijs Nephten, quam & quinto loco natam, &cuin Typhone dem cum.,
    coli ait i Hefychius tarnen hanc Vénerem а'ЗД ait ab yEgyptijs vocari ; ¡¡¿nercm"

    vndè Athyr Menfis, qui in noftrumNouembrem ferè cadit , vt in noftro


    Pródromo Coptooftendimus ; meminit huius Epiphanius lib. 3. aduer- JjJ™*^"
    fu^bacrefes . Alu\ inquit,Titbyrambo Hecaten interpretantes 5 ahj Senepbtbus, ««nfis ыд
    melius leges Nephtis, aluTbermuttdi Jacra faciunt, du Ifidi. Strabohanc e^**».
    Nephten 1. 1 7. vocat Venerem Momempnitam à Nomo feu Prefectura-» , :
    in qua colebatur fie diçtam . Huic, inquit,Z)c\e Jacram Vaccam alebant^quem- nwnphiM«.
    admodum Mempbitœ Ap\mr & Htliopolitani Mneutm boues , quos pro Veis nu- «
    trichant. Vides ígitur dictas Veneres vraniam , Nephtem &Momemphi-
    tarn nihil aliud efíe quam Ifidem» quod &vaccas cultus fatie fuperque de-
    monftrat proprius Iíldi ; certè hanc eandem quoque effe,quavin hiftoria JJ*Jd¡
    Thobiae Dea Baal dicitur, quae vaccâ colebatur ; fie enim habetur с. i . ь'о&Ятц;
    V. 5. ь*Этлути ъошь t¡¡. A<{ , fciUcet, faciebant Гаегати Wa, iuuencae feu que^uedui.
    vaccae,quod & alio loco videliceíJ. 3-Reg. t, ta. vbi Baal Jegitur feemi-
    nino genere j où* ежа/Цо» у9ул& тиВлоа. Non incur uauerunt gent* ЪллИ . Ego
    fane arbitroribifumï Baal pro Baalb. Erat enimBaalis idem quod Baaltis
    Phœnicum, quam Megafthenesapud Eufebium vocat Ъао-ЩяъИлтк .Hç[y-
    chius autem ВяА-^iïii inquit, n i?& » Aíep^W'BelthesIuno fiue Venus eft ,
    cuicùm lúuencám facrificárintPhoenices, verifîmile eft> eandem eue cum
    Venere^gyptia, leu Ifidc, feu Aftardie^Aflyriorum') ficutenim Baal eft векьршю
    Iuppiter, ficBaalis feu Bel this eft I uno feu Venus, cui parallrlafunc, Ado- f^"'
    nis feu Tlpamuz, & Venus feu Aftarathjf quorum ille Beel AíTyriorurrb,.
    héc cor um Bllfifcft )^qufb"uV fefpdndënc Ófiris &ifis, Iuppiter & Iunó' .,"!/.."'.".".
    feu .Vénus jïgyptiorum 5 kerCrm fícuti .tPtitfVyn Baaljamtmzb Iuppiter
    Q-ly rapine, ita о^ою'пЬуз Baaletfimaim eñ lurtoOlyrapia, feilicet, Do-
    ШйУа eœlifeu'Regina Vquemaelmodum Icrem.c. 7. 8c 44. earn vocant Se-
    ptuagincaílnterpretes, quod nomen Ifidi &Àftarthi & Iunoni Veneriue
    propriè conuenit r vti ex varijs antiquarum inferiptionum monumentis
    apud laniimGruterum viderceft . Cum verô per Regïnam cœli proprie '', •'.
    Luna denotetur,colligi tur ex éo, Venerem, Iuuonem,ludem, Altartnen, naeft.
    vti ex fequentibus patebit,pafsimLunam quoque dici . Herodianus vbi
    do
    CAPVT 32Q OEDIPI ^EGYPTIACI TEMPLVM KIACVM
    XIII. J
    de fimulachro cœleftis fax Vraniae Africans à Pfeud-Antonino Romanb
    tranflatO agit lib. 5. Фяо-î A\ inquit, cunit* Aifarlw Ротозеи IfpQtâ^tSrt Л' t¿í)
    Кл^нЛ'гл wíXníwriQi ßi^o^ KA&rt/jUiQa * Avßutg /идр ovuuojutIw Hieut'dw х*Л«<г» ' Фаг
    w*« Л Mff&Áftlw ovêfiàÇwt « 2^¿*/'¿<» «¿) 0|'Авкг« . Id eft : Po/uijfe aiunt illud Dido-
    nem Tbctmßam, cum antiquum Qartbaginem dijfctlo corto exßruxerit \ banc Afri
    Vrantam nommant ; Pbœnices Ъего Aßroarcben £5° Lunam ejfe affirmant ; v¡í
    Aflíoarchc_» Aftroarche ficio ad Aftarthen defienandam vocabulo vfus eil , ac fi fide-
    demi rum Rcgiiiam, auc cum Apulcio, matrem iiderum Lunam vocaret. Iu-
    nonem autem & Lunam efle Varro oftendit cum Pontífices nonas men-
    íium in Capitolio in curia Calabrae calantes, fie pronunciábante Diesten
    quinqué JÇjùo. Iuno noue lia. Vel vt alij legunt, couella , hoc eft, cœleftis :
    couum enim antiquitus idem erat quod cœlum, teile Sexto Pompeio, Iu-
    $Г««1цт! nonem quoque candem effe cum Luna, Virgilius oftendit hoc verfu :

    v„liliHU AÍI ego аил Tiïuûm incedo Regina louifj.


    EtJoror coniunx .

    Vbi per Iouem Solem , &perIunonem Lunam Mythologi intelligunt j


    ь™"^1?ге* ptxtcrei Lucina dicitur Iuno, vel quodlucis praefes effet, fub quo fenfu
    foiuoitur. accipi poteft idolum mote, de quo fupràlocuti fumus , & fie cum Diana.«
    confunditur: vel quod luce fuâ omnia perluftret, & fie pro Luna vti aè-
    ris illuftratrix cft, accipi poteft ; non défunt, qui earn eandem cum Vcfta
    feu Tellure quoque fumant, & fie Iuno eadem erit quae I fis, quam Plutar-
    chus, nunc Lunam, nuncTerram, nunc Nephtem eue indicat. Verbo
    мЗЖ*"* Mineruaj, Iunonis, Veneris, Luna: nomina ita funt, cùm ad Afiaticos
    Lnn*. £)eos refpexerisjconfufa, vt qui Mineruam Belifamam, Iunonem Belifa-

    mam, Venerem,Lunam,Ifidem Aftarthem dixerit , idem femper dixerit .


    Nunc vero,quaî fit illa cœleftis Venus feu Vrania,quam Aflyrij Milittam,
    Arabes Alilat, Perfae Mitramj vt Herodotus feribit in Thalia, aut quanx.
    Hebraei rvM vocant; Milittae feu Molutho,meminit Mor Iíaac Syrus Epi-
    fc opus in Goiinographia iuaSyriacaj vbi ait earn eandem efle cum fidere
    Veneris, quod Syri Aftaruth , vti fuprà manifeílauimus , nuncupant ; di-
    dictamque efle v> Mhldotbo , hoc eft,quod parère faciat feu partu-
    rire, aut obftetricem agat, vel lakdotbo fie dicta, quod ipfa pariat
    omnia, vel omnium genitricem agat j verba eius Syrieca hlc adiungam :

    Jßarutb,'inqu.it, fidus eß Vnum defeptem errant'tbm ,ßu planetis , qu<e


    etUm Vocatur genitrix et obßetrix, eo quod ipfa veluti mater fit omnium, omnium
    produtrix rerum, omnium <{ha in mundofunt mtrix et conferuatrix. Наес Мог
    îiethyia. Ifaac. Nos arbitramur Milittam eandem efle cum Ilethyia i eft autenu
    "yrC«.pie" Hcthyia nihil aliud quàm Diana,feu quàm Megafthenes Heratem prothy-

    raeam appellat, Deam parturientibus & inimicam,nimiumqur timendam,


    ideôque fupplicationibus placandam. Huic propterea Aeüaci imprimis
    facri-
    SYNT.IV. PANTHEON HEBlUEORVM. j 32* g^t

    facrificabant, hymnofque cantabantj eademque de саиГа in Attica terra


    Ùh&№ inter Deas ^о^лл/Л^ collocabant, quas Deas generationi pra;efle->
    putabanturj & ideô Venue quoque Genetyllis dicta eft ; a.tque fic eadem
    eft cum Militta Aflyriorum j quam & Diodorus filiam facie Lunonjs. Me- VwfMiAt
    minit huis Paufatiias in Phocicis< vbi ait Ilythia: templum in foro fuiííCf
    & ftatuam habuifíe Tegeatas ( quae «'^«Wic ex hiftoria vocabatur , qeail
    ingeniculata, vt parturientes folent) à capite ad pedes tenuiiïimo pannô Ц^*9"*
    conteótam, cuius manus altera in rectum porre&a » altera facem teneret
    accenfanr, eá rajione , quod partus dolores igni aequentur j Vel potiùs
    quod in lucem partus efferre videretur j hxc en im Ii propitia adciîet, Sc
    genitricem,& natum paruulum feruabat; i fmaduerfa maneret,.vrrofquo
    graui infortunio mactabat . Vocat hanç Pfellus 1. de opérât. Daemon.

    ïd eil, jímultis audiui ^omnibus puerpeñs dxmonium fœmined figura comparere. ф(е^Лч-
    Ex quibus apparetjllethyara eandem-efle cum Empufa,Gellone,Lucina, f*0**.
    Lamia : de quibus lege Hefychium & Ariftophanem cum Scholiafte in_. ьпеГйсша,
    Ranis . Plutarchum libro/afe< 3? t"«W <р/Лог^>/<*« . Ыаа"'

    Hebraeorum quoque Lilith feu Hecate, auc nocturnum daemonium LiIithHe.


    di£he Iunoni comtenirc ex ijsj qua* iam dicturi furhus pätebit ; elt autem
    Lilith wh^h apud Hebraeos idem quod Lamia : dicuntur autem quatuor 4Ш ;

    efle marres Daemonum, Lilith, Naëmach, Ogeretli, & Machalath . Lilith


    autem puerperis eífe infeftam. Verum de his & íímilibus audiamus Eliam
    Leuitam,qui huiufmodi añiles fuperítitiones,& iriiulia commenta,fic in.,
    Thisbi deferibit :
    pi a^m реЛз \nw В1ДППП rnc? ск; Фга'^ап n**W пудпп nid n^VV ltíM-
    jniNtf 31ПЗ NIÍDJ pV^I рП» ЧЗ^фП!? 01Д"1Ла •jVort ЛЗСР'З ПЛЛ 0^3 piD£3 »«*А»к«л».

    pnce; tViITI *0¡DD СГОПППЛ СГПО 1K3 Л1ЛО О'П*} СПИ iTilCf ЛЭ0 D^VttJI nun
    л-гдкч ппудч п^Л о*нчст moa ал ачм уз-i* чпкко ihn трвзч pproi prmi
    flD '•ЯМЭ UlCtf.V.nniniN 14^13133 Vk^Ö nWir.lWa ОТО' p "1Й031 nVnoi
    no *ркл1 атк плп n^VVc? "Oño iV пок cre пзов* "оз алс?з срло очзгг
    ••'ртз з^зо buy entfiye» ачэзейт 13\5>з oictá длзо *]к алз рока \»w лз-т

    ^irt rtirt ¿mx Лтз Ьзл а^злчзч оЛпд тхплэпу mVi^n лз пззтвй^ ттл
    ^^JDDi^UDJoi '•чдо d^kVo леЛо" nid»* о^злпз попзотпл плйзт n^V
    : сз rwhii утзгэ1? iVwtá>3*foDrt ucñtí лусэ'з n^V1? ол1? люоа? чаз
    L 'tltthrfum et Lamia ibi requiefcet . ^ Salomon dteit ejje nomen Da-monis ,
    íT/-^ Jonathan tranßulit pvh in plurali numero ; //c quoque et in iВо Уег/и 'y In
    diebus Ulis cum federet láx ete* TbarmmHieroJolym. Sedan VeliUm^D œmones et ыйШш
    ¿íwííIí Ыоб'/ j íftuenitur porroJcriptum, quod tn centum et *x>igwti anms>quibus Rabbinonim
    Adam cominuitfe ab "Vxorefita Неилу Venerint ad eum deemones , et conceperint
    ab eOy ficq.genuer'it ЪUmones , et Lamias et Lémures i et alio in loco inuem, qua
    tuor effe matres Dœmonum> Lilith, Ndemach, OgeretU et Machalath ; in libro
    quoque Ъеп Syra quœït. 6o. legitur^ quod Nabuchodonofor ínter rogauerit eum-»
    hunc in modum : quam ob caufam pueri ocio dierum moriuntur -г £W rebondit il-
    lei Eoquod Lilith eos oteidít, qua de re ibidem multa prolixe t raclât , qua hue
    ajcrïbert nottplacuit, quandöquidem Ulis nullamfidem adhibeo ^ßcutinec altos hiß
    SC cè
    с ар vT 1 21 OEDIPr jEGYPTIACJ templvm isiacvm
    XIII.
    ce abfurdis figmentis fidem allant habere )>elim . Vemntamen mos inoleuit inter
    lúdaos prefer tim Germanos , quod faciunt cïrculum per circuit um in parietibm
    cubiculi, in quoiacet puerperal cum creta, aut carbone, fcrtbuntq, in fingulis parie
    tibm, Adam, Heua, Cbut^ Lilitb . jitque In oßio cubiculi interiori fcribunt no.
    mina trium jtngelorum , quifunt Senoi, Sanßnoi, O* Sammangelopb , quemad-
    modum Ulis tradtdit ipfa Lilttb ed bord, qua voluerunt earnfuffocare in mari.
    Atquehsc , quae de Iudaeorum Germanorum confuetudinedicic,
    cgo ipfe oculis meis vidi . Circulus erat depicbls in pariete, in cuius in
    teriori ambicu пазе verba continebantur : rvV,l7 iptt TW tHK Adam Неил^л

    foras Lilith -, intus vero nomina Angelorum dicb rubrica infcripta сипь
    nomine 4*tícf Sc badai, vein figura hic adiunctaapparet.

    . . , .. . Lilttb foras

    an*
    Hcua^s Adam

    ivWr T(lrt
    'Lilttb foras * :

    Atquc hoccè veluti amuleto auertere fefe credebant machinamenta Li


    lith.
    Fuiffe autem hanc confUetudinem ex ^gypto petitam, non tantrum
    füperftitiofas has cœrimoniaî, quae propria, vtpoftdicam,2Egyptijs erant,
    fed &ipfa nomina Angelorum, quae aliud idioma nefciunt , nifi ./Egypeia-
    cum, abundé teftantur, fignificat enim Sanoi iuxta Hebrasorum interpre-
    tationem nihil aliud nifi primam diuinitatem , Sanfanoi fecund am diuini-
    tatem, Sammangalaph vero tertiam diuinitatem ; quorum dominioquic-
    quid in mundo exiftit, gubernatur & regitur . Meminit horum verborum
    quoque Raphael Aquilinus in traâatu Itálico de SS. Trinitate , quam ex
    Cabala demonftrarenititur fol. 36. Уnaîtra, inquit, cerimonia fàtta dalli
    Aquiliniii,
    Hebtet y la quale è moho miíleriofa , io hó trouato già in Vn libretto di Vn mió
    giOy nel cm vi eranoferitti molti belli myïlery Cabalißici , de'cjuali У i ne hopofli
    qui alcuniy is1 tra gl'altri è que/lo . E vfan^a dxHebrei, quando lor donne parta

    rifcono }fcriuere ne lie Camere délia infantata quefii trè nomi, iquali dicono ejfere_*
    nomi d" Angelí, propoßi contra tutti fßiriti y e dicono quesla fauola : che, che—*
    Adam bebbe due mogliey la prima fu cbiamata Lilttb, e l'ait ra Heua ; Lilttb fi
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRJEORVM. • 34 capvt
    * J ХШ.
    gnifica Uregft not turna, (ST dicono che ella, ßparti da Adam, perche non Voleua ef~
    fere à lui inferiore, .<r che fuggendofi, <sr andando Ver/o la ripa delmare ,/e le je-
    сего'тцтШ trè ¿ftfg/A, ißf3 Uperfuißro, che ella ritornaffe al fuo marito; ma . ;,
    .тп;1>р1ещ1о per modo con/entire à queîtalor dimanda , le promife eföß Lilith, chè
    êgni yolis'ebe Vede(fe i trè lor nomi in quella came rax doue fiauano i fanciulUni di
    ■ jídam, di non far alcuno danno in quel luogo, mafe non Vi èrano detti nomi^cht^» ,
    purche let poteffe, ne occiderebbe infierne con la Jua comp agnia, quanti ne po-
    ' ieße Innerey i? con quella conditione la lafeiarono andaré, i cut nomijono queßi
    SANOI, SANSANOI, SAMNAGALAPH.
    Et pbi Vifcriuo.no in Jet ta camera il поте di Dio di trè lettere "nctf Schadai, cioc,
    mnipotente • Vico dunque che queße trèfodetti nomi>cke lor dieonoychefono no
    mi di jíngeli ; nelli fodetti fecreti di mió Zio Je dice altrimente , cioè , cheS*
    quellt trè nomi fono nomi in lingua Egittiadetti, che Sanoi ßgnifica nella idioma
    hroprimo ramo délia Vminità ; ilfecondo nome Sanfanoi yßcondo ramo déliai ", . .
    Diuinità ; il terço Samnagalaph , ßgmfica ter^p ramo délia Diuinità , í¡r poi Vi
    coniongono il nome di trè lettere "na . Ha:c Raphaël . v >
    Quae cœrimoniae certè ciim nefcio quid y£gyptiacura fapiant, iru
    earn nos deduxêre opinionem ; vtctcderemus illa tria nomina nihil aliud Explicate
    íígniheare nifi tres illos Genios, ас precipuos Vniuerfi prxíides, cjuos/E- ptñff£íu
    gyptij Ofíridem, Iíidem>& Horum nuncupant; perLilith autem intel-
    ligeretur Typhon ifte peruerfus.'quem Plutarchus obfeuram vim dicit,&
    ad vexandum nocendumque apcam ; ac proindè fupplicationibus pla-
    Cari folitum . Necinfirmis rationibus noftram hanc opinionem fultanu
    efíbinuenio, vbi Plutarchum penficulatiús rimor. Quid enim aliud eft
    Aegyptijs Ofíris,nifi prima illa diuinitas rerum omnium obtinens mode- ofirB'

    rationemj cuius coniunxlíís altera nimirùm diuinitas, vt Aegyptij lo- Jfis


    quuntur, rerum omnium principium veluti paffiuum, ex quibus produci-
    tur Horus, tota hase mundana domus, vt Plutarchus loquitur, tertia di-
    umitas i quibus Typhon nocturnum illud, & obfeurum dannonium per- phun.'
    petuô aduerfatur; praceerquam enim , quod Oiiridem interfecifle dica-
    tur,Horum filium quoquc cbntinuis infïdijs intercept um fibmerfumque
    с medio luftuliffe traditur* quem tarnen Iiis ad vitam immortalitatemque
    TeduxiíTe alibi ex Plutarcho recenfuimus. Atque ex hoc capite puerpe-
    risAegypti Typhon valdè fuit formidabilis ; hünc vcluti aduerfumda»- p'aeK
    monium varijsmodis, ccerimonijfque placare, amuletifque auuerruncare» Typhonem

    teile Plutarcho, ftudebant de quibus nos alio Joco fufe dicemus ; à qui-
    bushuiufmodi confuetudinem Hebrjeos accepiflè vcriíimillimum eftjcilm
    & tria iíla fuprà citata Geniorum nomina Aegyptiaca fint , & coerimo-
    mx fuperítittofaque agendi ratio Acgyptijs propria, nefcio quid Aegy-
    ptiacum fubindicet .
    Accedit, quod Nephte Venus Acgyptia, quam fuprà cum Aítaroth Mfphte eon.
    &Lilith confudimus» tefte Plutarcho, coniunx Typhonis dicatur ¡ quam '4nx ¥o-
    cum Typhone, in maxima illa nominum varietate , fabularumque diuer-
    fa recitatione confundere difficile non fuit. Sed redeamus adLilith,
    quam ab Arabibus quoquc celebratam , & àûtxM Aïihth àj^J bail, quod
    Sf г no&em
    САРУГ ид OEDIPI AEGYPT1ACI TEMPLVM ISIACVM
    хш. 9 ^ - .
    no&em fignificat,deriuato nomine dicbm rcperio. Mêminlthuius Aben
    Sihal AiTcmoni in libro de feâis religionum in Oriente : * ' .

    ф i , âJlî^ ïSXaj l$iV iduM t$s


    Seruiebanty i'nquit, antiqui tnter alios falfós Deos et tant Vni , quam jîliUtb
    Domina"00'' Vocàbant, £5P aiebant iIIam Lunam e/fe, appellabant autem earn Alilath , to quod
    ipfa Domina ßt & Regina ñoñis. Cui confentic Herodotus , qui in Thalia^
    AiittaArabß- aíferit, Arabes Deam nomine Alictam coluifle ,• Alilath ego legendunb
    cenfeo. КаЛеиач Л', inquit, А'атие*в/ 1¿« А'ферЛ'т^о MwA/fl« , Agp/Здо «A'a'aít?*, ritg-
    C«í Л4 mí^o* , Notninanty inquit, jíjfyrtj Уепегет Mylittam , Arabes Alittani^ ,
    Perfie vero Mitram . Diflentit hie Herodotus ab Aben Sihal , quod hic Lu-
    nam, illc Vencrem Alilath interpretetur ; fed in tanta nominum asqui-
    Aiüith ¡jen» uocationehoc illis ignofcendum eft,- Alilath igitur Arabum , & Lilith
    «вшнеене. Hebraeorum jdem Numen cum Hecate fiue Proferpina intelligi , ety-

    mologia nominis fatisdemonítrat,cum àno&e nomen vtrumq; deriuetur;


    contra quam deriuat Seldenus; hic enim vt Alilath facilius coniungatMy-
    littae, illam à ¿bj Valady hoc eft, á pariendo dcfle&it . Quidquid fit , lîuo
    Mylitta à Valady fiue iLail Alilath -, certè omnia ha&enus recenfita no
    mina, Uithya,Mylitta, Alilath, Lilith eandemDeam effe,iîue earn Vene-
    rcm,fiuc Lunam dicas, aut Hecaten, aut alio quouis nomine» ex di&is pa-
    tebit.
    Aft»rthaom- ^x quibus omnibus ita fufe probatis tandem inferimus,decantatif-
    »ib«y fimam illam Sidoniorum Aftarthen nihil aliud eíTe, quam magnam illam
    ißdgnimr. i Deorum matrem, quam iEgyptij Ifidem, Archiui IojGraeci Cybelem>Lu-
    cianus Oeam Syriam,alijque alijs nominibus nuncupant ; illam nimirùm,
    qux incunabula, & femina omnibus ex húmido prxbuit, caufam & Natu-
    ram vniuerfalem, quaeque principium omnium bonorum docuit morta
    les vnum nimirùm diuerfis nominibus ob effe¿tuum diuerfi tatem , quas
    in diuerfis mundi partibus exeritindigitatam ; fie à virtute quam in Lu
    na facit Luna,ab eíFeétu in generationibus,Venus^ab efFecru in aere,Iuon ;
    ab effectu in terra,Vefta, Tellus, Hecate, Proferpina, Lamia, Lucina, Li
    lith, Alilath, Mulitha,Ilythia, Mitra, quod Perficè matrem fignificat, &
    0»Aftarotb Amma Aflyrijs dicitur . Aftaroth autem dicitur, eo quod ex gregibus
    ¿iaa? . ouium & caprarum ei facrificia fièrent, rpmafy enim greges fignificat , сц-

    íufmo di indi in yEgypto tùm facrificio oblatos, tum religiofiflïme cultos ,


    in capite de facrifieijs Deorum diximus. Et fufe oftendit LyliusGyraU
    Afeflb 4ui*f dus Syntag- 1 2. verbo Ifis . mc?'K Afera verô dicitur à foîijs quercinis, vel

    ab ipfo quercu » fub qua Afteroth colere folebant ; metat enim quercum
    etiam fignificat, vtfuprà exR.DauidKimchi monftrauimus ; quam cceri-
    moniam ex iEgypto abfque dubio hauferunt; in ea enim ita tuas facras
    Ofiridis,& Ifidis Comaßarum tempore quernis folijs , floribiífque ornatas
    inexplicatione Obelifcorum ex Apo!lodoro,& Apollonio probabimus .
    Cœterùm Aftaroth, quam nunc Venerem,nunc Lunam diximus,magnam
    Peorum matrem eíTe Ptolomaeus ^gyptius hifcè verbis teftatur :
    x . SYNTJV. PANTHEON HEBRAÖRVMO 'e^*

    Н>е«:§?{ "xßesn tcw&í rtßbrt fj$p coç 2»^? zrtü rlev К'щ&МтЬи <h fAnrigt Qtuy, 7riix.i\9ti *'f$»-
    ¿e*WKP*r**e£*yi$«yñt» Quibtiï incolunt Regiones plerung, Fenerem , Vf ma~ **
    Srctn-Qf'orum yenwntw , yarijs рмгЩпотицЬи* indigttant .. Et Plutar- цншЛт.
    çhus de Dea Syria Hierapoli culta : о/ &§C$&AWmtüi*ti¡g¿b о/'Л л&вдСс'»
    г <¡d evitpttfa vräio-ivcfcvyeßi <^^%5е£Мя? 3 кя <PuVir fopâÇwi . títquidew Vcnerftn ,
    .falfirtonemibtämtcj, аш/атШат at% naturam principia,^Jemina omnium ex hi-
    -mido frabentem dtcunt. Quaecertè DeaSyriajiïue Aftarotb,fi vtriufq; façra,
    & effigies fpe£tes,haecnoftraDeorum mater?fiue ca cumyEgyptijs jfidem,
    iïue cum Gríecis Cybelem dicas> erit ; quemadmodum fceptra,tympana,
    fulmen, currigerafque vrbes, bijugofque ad frœna Leones 3 quin Sc ipfuni
    iiomen Amma, quod Syrè matrem fonat ab Hefychio relatum, & faera ei
    peragendi ratio idipfum quoque indicar, vide Apuleïum lib. 8. vbi do
    Matagyrtis agit, qui per plateas & oppida cymbalis & crotalis , fiftrifque
    perfonantes,Deamque Syriam feu Ifidem circunferentes raendicaro
    compclluntDeûm matrem . Praetereà bouina cornua, quaeAftaroth Ve-
    Aftaroth bo-
    neri Afyria: apponebantur, non exigua praebent indicia,eam eandem cum "¿^g1''
    lo feu Ifide fuifle ; quod Eurípides de Phcenicijs & Thebanis verba fa- tur.
    cicns,in PhœniffisdeAftarthe fie loquitur :
    •4 —,

    Ks/m , in quit, ¿¡(¿a, i ктл >


    ï.uripiia.
    Кз г. ' T. -
    Communis fanguu y communes liberi.
    Corriger* lus foboks funt

    Eft hoc quoque fortiffimum argumentum, quô comprobemus Aftartheib comparatio


    eandem fuiflecum Ifide J quod enim Belus& Rhea apud Baby lonios,apud ^Д1*/****
    ./Egyptios Ofiris & Ifis,hoç apud.Affyrios &Sidonios Adonis, & Aftarthe. o--> - - i
    Iterum ficuti ^igyptij certis folennitatibus anni per compita debacchafl-
    tes lugebant & deplorabant Oííridem i fie & Aflyrij fuum ilium Tha-
    mu2,ieu Adonidem, cuius coniunx Venus ilia Artartha, de qua modo lo-
    quimur, non abfimilibus ccerimonijs deplorabant ; fed quoniamde hu-
    iufmodi ampié in praecedentibus dhTeruiraus, fuperuacaneum eflc ratus
    fumdeijs hie plura dicere. Supereft modo, vt alwjuid de fimulachro A-
    ftarthae dicamus ; quod iuxtà diucrfitatem nominis ipfius diuerfum quo
    que fiebat . Theophylactus fuperius addu&us nudam earn conftituit , $í¡fij¡J
    Suidas veró& Theophil us fub figura aftri . Dauid Kimchi , & poft ilium
    Marinus Brixianus propter affinitatem fignificationis pecorum & ou i urn, ть+м*.
    fufpicatur fuiífe figura ouis, & ( vt Elias ait ) nomen habuiffe idolum ab eStum
    vrbe Aftaroth , quod in ea artifices reperirentur illius idoli conficiendi,
    aiitfculpendi periti . Ioannes Forfterusexiftiroathoc fuifíe fimulachrum ^п„я,^
    Veneris Multimammiae, qua: propter fœcunditatem prolis tanquam om
    nium nutrix habita & culta fuit ^ & fiefumptaconfunditur cum Mulitha
    Aflyriorum, &cumlfide mamroata vígyptiorum .
    Ego arbitror earn iuxtà cuiufque Regionis fuperftitiofasfacrorum
    Jeges efíe cultam, & confequenter ad eas fimulachrum quoque eiu» ada

    pta-
    €£ГлТ Зг5 OßDIPI ¿EGYPTIACI templvm ISÏACVM

    ptatum . Nam qui cam tanquam Vencrcm colebant,eam penitùs nudam,


    - Vt beneTheophyla&us notât, effingebant quod quidcm propenfiffimo,ad
    omnera luxunam populo non dfcam difficile fuit,fed per iucundum 5 atq;
    huiufmodi fimulachra quoque fuiife,quae Salomon fieri curabat probabile
    eft. Qui vero Aftartham Lunam arbitrabantur, earn ijs fymbolis, *jueis
    aut JEgypt'ij Ifidem, aut Cybelem, & Dianam Grxci, atw Deam Syriam
    Lucianus defcripfit,effinxerunrj vndc verifimile quoque eft,eius infignia
    fuifle tympana, íiftra» fiftulas, oues , ieonem cornigerum, aut turrigcrura
    verticem, fimiliaque, qua? magnaspaisim matri attribui folent,cuiufmodi
    fymbola adhuc in hodiernum diem vifuntur laxo infculpta Pennis propè
    Marfil iam, vt alibi monftrabitur .
    Verum cùm haec omnia folis coniecruris innitantur,maluimus eama-
    nere inta£h,quàm incerta de ijs temeré affirmare . Sufficit nos hic demön-
    ßrafle, omnem Aftarthse cultum abyEgyptijs primùm profluxifie . Quaçe
    ad aHa procedamus.

    'i в
    С А Р V Т XIV. - 'S

    Chumos Idolum oïldoabitarutn.

    I Nur ca idola, quae Salomon coluifle facra narrât hiftoria , fecundunb


    locum occupât Ghamos ; Sedcolebat Salomon Jßarthen\ Deam Sidonio-
    rum, ИГ Сhamos Deum Mbabitarum, &c. quod quale fuerit nobis iam difqui-
    rendum incumbit. D.Hieronymus initio Ifaiae 15. vultChamos eundem
    efle cum Beelphegor & Priapoj in qua fententia Seldenus quoque fuit;
    ■uS^ÜÜT vtcrquc rationes aflertionis fubterfugit . AlijHicronymiiequaccs,Cha-
    Fhe|or^eon. mos ideó cum Beelphegor confundunt, quia Chamos idolum fuit Moa-
    an aar. bitarum, non fecus ас Phegor, quorum fententiam ego libens quoquo

    amplecbr, fi nobis monftrârint Moabitas vnicum tan turn fimulachruim


    coluiíTe j quod cum falfum fit, vel ipfis facris litcris , in quibus pafsirtb
    idolorum Moabiticorum fit mentio, teítantibus ; neque mihi fententia.»
    ifta placet ; nifi eâ ratione, quâ nos inferiors facimus, reconcilietur. Me-
    lior eorum eft fententia, cfui hoc nomen à Graeco , quod nomen eft
    compotationis conuiualis, & commeflationis crapulofe , ex qua, iru
    profundum fomnum, quem Grxci n&fut, nominant, facile fit incidero
    eum, cui coniunfta fit lafciuia, luxuria, nequitia, Venus, Bacchus , atque
    Veneris &Bacchi impetus, proteruia, faltationes,cantiones,& tripudia.*
    omnia propudiofa. Certè Arias Montanus in Diccionario fuo Gr ж co-la
    tino ex hoc capite *eSp@- non male explicuit Deum commefiationurro
    Snema- no&urnarumque faltationum praefidem ; fortè lecutus Ariftophaneimqui
    meflMionif. jtiifieyiuuenilem procacitatem, & intemperantix feilum vocat . *

    Ex quibus colligitur di&os Authores nihil aliud hâc vocae in*


    digitare, quam Bacchum, cbrietatis & temulentiz Deum, cuius no&urna-
    еь«юм ш rum commeífationum turpem & ebriofam religionem perftrinxit Apo-
    itoius Horn. 1 5 , cum dicit : Non m commtflattovubus <& ebnetmbmy non m
    cubi-
    SYNT. IV. PANTHEON HEBR^ORVM. 327 capvt
    XIV.
    (ubilAm & impudicitijs . Hunc igitur Chamos eundem efle cum Baccho ,
    multis ad id credendum inducor arguments. Ac primo quidem vocis
    Chamos etymo,quod à radice DD3 didu£t,um,abicondere feu occultarefi-
    gnificacquafi diceresDeu abfconditú.Nam Baccho nociu & in occulto fa-
    crificabant cum ingenti bacchantium pra^cipuè fœminarum infania& cla-
    moribus. Vndè iliac Bacchicae religionis coerimonia»di¿tíe Nycielia,quod
    noctu perficeremur ; acque adeô eandem ob rem Bacchus diclus Nyctc-
    lius, cuiusmeminit l'lutarchus in tractatu de inferiptione illa apud Dcl-
    phos,vbi Nyâelij Bacchi orgya fummacim colligit,& indic3tfere,quae ab
    alijs fufiùs, & in particulari deferibunrur: canunt ßaccho Dithyrambos, DitLyrambu
    plena motuum animi & mutationum, cum varijs erroribus circumeuria-
    tione coniunetarum carmina ilium multiplie! forma, variáque figurä,&
    ípecie depingunt atque fingunti tribuunt admiftos iocos 8c petulantiam, Commoni*
    & furorem, & inaequalitatem, Euium, in montibus inter mulieres verfan- Pacchlc*'

    tem ac currentem Bacchum vefanis honoribus inuocantes . Denique iib


    Bacchi orgyis eiftam ferunt, fru&u illo plena, cuius decerptio Bacchum
    effecit fterilcm, vt aduerfus gentes deferifeit Clemens: hasc cum paulo
    penficulatiùs rimarer>tandem ex varia collatione di¿larum rerum cum ijs,
    de quibus in fuperiori Syntagmate tra&auimus , fa&a cognoui ; Chamos Chamo»»«
    Hebrxis nihil aliud iignificare, quam Ofiridem feu Dionyfium Bacchurrb Dionyfiu*'
    ilium iEgyptium>quem Authores varijs pafsim nominibus intitulantes *öTtlut'

    candem cum Baccho faciunt i dictum autem eflè Chamos, vel vri dictum
    eft, abHebrasa voce DD3 quod occultatum fignificat , vel à Comafiaruivb
    . íolennitate & pompa, quam in honorem Dionyfij JEgypüj quotannisper-
    agebant¿ diña: enim funt huiufmodi folennitates '^7o,^ »w^a vicis &
    compitis, per qua; èçyiàÇovrtç vagabantur, cum fumma animi diifolutiono
    & inlania : vndè & verbum кицЦЦу exortum, ijs applicari iolet , qui pe- p ß
    tulantiùsfe gerunt : quemadmodum iEgyptij cum thyrfis 8c fiftris, üneis mafiarum.
    ítolis veftiti,rafoque vértice, eiftam illam opertaneam circumportantes ic
    gercre folebant -, de quibus in fuperiori Syntagmate copióle a&um eftj
    quare со Leólorem, enucleatiiis ea leire cupientem relegamus. Lafciuiam
    autem omnemque impudicitiam huiufmodi feftiuitatibus fuifle ordinariè
    coniunäam , ex propudiofis ill is Ithyphallorum 8c Pammeliorum fcele-
    ribus non lacris, de quibus vide citato paulo ante loco , quae Л-gyptij in
    honorem phalli feu mauis Dionyfij iEgyptij quotannis celebrabant ; ve
    rum cum haec omnialucem réfugiant, fané digna funtChamos,quifuo no
    mine occultanda admonet , & non nifi no&urnis tenebris confignanda_, .
    Hebroeis itaque vt faspe dictum eft, cum ad omne huiufmodi diflblutionis
    genus, propudiofaque facra effent quam maxime procliues, nihil faciliùs
    fuit, quam eiufmodi fibi licentiofum Deorum cultum vel ab i£gyptijs,
    dùm ijs adhuc commifcerentur in Aegyptoi vel àMoabiticisfcortis Ae-
    gyptiam feruitutem in omnibus profitentibus in deferto addifcere , pro- Vum Xl xx
    pagatumquedeindè ad porteros tranfmittere ■ > (fuiiTe enim т* Chamos cul-

    tum antiquilíimum ex Numerorum libro patet)quem inEccleíia Dei iam chamo» an-'
    clefícientem, Salomon tandem ab inferis reuocauif, cultus enim huiuf- ЩегТ"*
    modi
    CAP.XV 3z8 OEDIPI #GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    modi Numinis voluptuofus, luxuria, lafciuia, commeifationibufquc re-


    fertus, melius quadrare non poterat, nifi homini mulierofo , ac volupta-
    tibus carnis praídico ¿ qualem Salornonem fuifle legimus ; minim igitur
    non сД", fi per mulicres & pellices Aegyptias & Moabitidas , eum cultum
    cx Aegypto accerfiuerit,qui & pellicibus & fibi cum primis grams fu-
    Ch>mos ей turus c&z & deleäabilis, qualis erat Bacchicus ille furor & inlania, luxu-
    P nf°ñ¿itur r*am commeffatI°nefque continuo fpumans ; cœterum, qui Chamos ab
    occultatione íic diftum cum Plutoneconfundunt, reprehendendi погь
    funt, cum &Pluto,Dis» Ofiris, Dionyfius, Serapis pafsim, vt di&umeft,
    confundantur -, nec il 1 ж quoque, qui Chamos eundem effe volunt curtb
    Beelphegor ; fi cum hac moderatione intelligent, vtBeelphegor idem fit
    ac Priapus aut phallus Ofiridis diuinô honore cultus ab ^gyptijs, quenb
    cultum maxime Moabitas profeffos eile legimus. Vides igitur qua, ratio-
    nc diucrfe diuerforum icnicntix conciliandae fint i fed hxc de Chamos
    dicta i'ufficiant.

    с A P V T XV.

    o7Aoloch Idolum lAmmomtarum .

    Oloch fiue Melchom idolum Ammonitarum f quod Seçharuitae


    nunc Adramelech , nunc Anamelech nuncupant, iuxta illud :
    M
    i iutn» Combar eb mt filios Juos in i¿ne Anamelech yfdramelecb Dus Sepbaruaitn^j )
    non minorem etymi, quàm nominum fortitur diuerfitatem ; alijabHe-
    я braico -fin , quod regnare fignificat i ali; ajb -pVirt , quod à verbo iV» , hoc
    Etymon Mo
    loch. eft, ambulare,deriuatmnin Hiphil,idem/eft ac ambulare, pergere, iro,
    tranfire fecit . yh^n cnim in Benoni yhîb eum fignificat , qui tranfitio-
    nem promouet, qualcm fc Moloch prasbebatj vtraque etymologia Mo-
    locho quadrat ; nain & Regem eum vocatum ex Septuaginta Interpre-
    P,a,l'%u tlim verfione patet, qui pro Moloch Leuit. 18. гг. vertunt, ¿g&orS, Í>e->

    femine tuo non dabts feruire Pnncipi ; iubintellige idolo Moloch : & eodem
    modo Leuit. 10. quanquam alibi ipfo nomine Moloch propriè vtantur i
    eft enim frequentitfimum, tum apud vulg jtam latinam , tum apud Se
    ptuaginta Interpretes, vt nomina propria, tanquam appellatiua interpre-
    tentur ; ij verö, qui ab -pVirt iddeducunr,non infirma opinionisfuaj argu-
    Afamu* menta reperiunt ; quee vide apud RR. Shlomo, Abenezra, Kimchi , Вегь
    JjJJÜ*.' ■* Gerfon in üb. 4. R.eg. с. z 1 . fed hxc vtpotè facilia .
    Qois&quid Maior dirficultas eft, quifnam fuerit ifte Deus Moloch? quodnam-»
    Moioc». idolum > Sc vndè cruenta huiufmodi facrificiorum confuetudines origi-,

    nem duxerint ? Maxima Authorum pars eum autumat eííe Saturnurrb ,


    eo quod Saturnus pafsim humana hoiliâ placatus dicaturj non fecùs ас
    Moloch à filijs Hebraeorum, iuxtà illud Píalm. Immolauerttnt filios Juos , <2T
    filias Vamomjs , quos facrificauerunt fculptilibus Canaan. Vbi per dxmonia_>
    idolum Moloch , & Anamelech , feu Adramelech idola Sepharuaim hoc
    V loco ad vnum omnes intelligunt interpretes ; perficiebatur autero»
    hu-
    SYNT. IV; PANTHEON HEBRiEORVM- - 319 GAm

    jmiufmodi facrificatío in valle Tophet, filiorumHinnam, iuxtà illud J. 4.


    Reg. 1 3. Contaminauit Topbetb, quod efl in conualle filij ßnnom , Vf. tierno con-
    fecraret ßlium fmm aut ßltam per ignem Moloch .' DupHci verô cbhieCturâ
    ducuntur ij, qui.Molochum cum Saturno confundunti quarum primae
    eß, expuerorum facrificio, vjti dictum efi,quo à parentibus colebatur , Sc
    ex igne i altera ex ipfo Regis nomine, quod Saturno paísim affingitur j
    nam & Diodorus Satumum Codi filium , Regem fafîum ait &c. Éufc- D¡tJ
    bitis quöque eum Phoenicia? Regem facit , Aftarthes fratrem &c. primarn
    coniecturam confirmant confuetudinePhœnicum Se Carthagineníiurru , Sammoin.
    quos Saturno infantes prseccllentiores, regijfque ornamentis indutos ho- r5£j¡tur?e"

    fiias-confecraiTe, traditPlaro in Dialogo de legibus. Nequeenim, inquit ,


    leges noßra hoßias humana* /aerificare permittunt ; apud Carthaginenjes autenu*
    iuftumfanSlumq, habetur ; adeo Vf eor um uonnulli Saturno ßlios /tient . Ex Plu- ¡mml'mt

    tarch. inlmpcratorum apophtegmatis feribit, Gelonem Tyrannum cum


    Carthagintniîbus debellatis pacemcompofuiile eâ conditione , ipfos im-
    pofterum liberos Saturno nunqnam immolaturos ; fed non piget earn rem
    зрш J ertulliani verbis in Apologet, с. 9. exponcre oc conhrmare . infan
    tes, mc\mt>penes Ajricam Saturno immolabantur palhn y/que ad (Proconfulatums
    Tyberijy qui eofden,1 facer'dotes in eifdem arbovirus templi fui obumbrantibast fcele-
    rum Votiuis crucibm expofuit ¿ teste militia pat rue noftrœy qu<e ad ipfnm munutiU
    Ii Vroconfuli juncia eß y fed <sr nunc in occulta per/euerat hoc Jacrum facinus y
    nonjolüm yos contemnunt Cbrißiani; nee vliumfcelts m perpetuum eradie atиг y
    aut moresJuos aliquis Deus mutat, cum proprys ßltjs Saturnas non pepercerit» ex-
    traneis Wique non parcendoperfeuerabat, quos quidemipß parentes fui offer e bant ,
    <5Г libe nter exponebant, & infantibus blandwbantur, ne lachry mantes immolaren-
    tur. Qua de rein annotationibus plufcuh erudite Pammeliusex Iuitino,
    Laftantio, Auguftino, Sc alijs profanae hiftoriae Scriptoribus .
    Quod verô ad ritus huiufmodi attinet, varié Authores fen tien tes Modus in-
    reperio.Non combuftos aut macbtos pueros,fed duabuspyris extruclis ^SoJ
    per illarum medium traducios folummodo , & ad eum modum veluti fc-
    bruatos eíTe, facerdotibus Moloch rem procuraritibus, fcribunt plerique
    Hebrasorum; ita R. Leui Ben Gerfon, verba eius in г 5 cap. lib. 4. Regum
    ibbiungo :

    1АД ТЛуП1? НЛ pJfl Щ HJn ЛЗЛ ЛХ N£B1

    tyvsarn }*oo m) f*ao m rrni jmi ВКСД 1ЛД1

    : ОЧ0ХП OP p 1Л1Х ОТДуа \


    Ecce fecerunt ibi fabric am, Vf tn ea offerrent ßlios autflw fuas in igne^j,
    2/Tolocb Deo fuo-y fuit autem ignis ab \>tra% fabrics parte inflruclus , facerdotes
    autem idoli tranfire faciebant film inter duos hojee ignes. Rambam quoquo и*тьм 1. 1.
    Jib. 3. pcrplcxorum in eadem fententia videturfuiife, dùm ait :

    xhv *b ^д^ олл oSaa wen пд1у irma mVi

    riKi pao pNi pn prnp* 1ЛЛ1 ид nojr

    7У 11П£51 1Л70П ДП1? )1У\Щ7 1ПК ^Д ЛРП1ЛП


    1ДП Tt
    CAP.XV. 33p ÖEDIPI AEGYPTÍAC1 TEMPLVM ISIACVM

    *?угглуп*? *6 a&pxp лп^рч n*?iyan aiy-D1?! pn

    DVn iy Х*ПП П71уЗП ÜWIV jni P 1ПК1 &>кп

    Onyjn inp miVûn Х7П 07чул ididis1?

    РКП ?у ПНГЪ Л10 >Л*?Л рК7 Ю«П 71ЛПЛ №ÏÉDpn

    р ро пп &гкп hyv кпп р&уп 7у юпп nyjn wjn

    : inwy*? TTYID pÄD >*?Л ВЖЗ ГПЛуП


    Ideo) inquit, cultores ignis in temporeJuofecerunt homines Jciret quod, qui
    non traduceret filiumfuurn, aut filiam (uam per ignem, morerentnr fihj i? filiœ etus 5
    Ç«P ßne dubio propter illud, quod audiebant, quihbet felünabat illud faceré 5 quid
    muh um timebantJaperfilios fuos, <sr propter facilitatem operis 3quia non erat niß
    traduc.ere illos per ignemjwn quod combmeret ipfos. Et paulo poil : Scitoetiam,
    quodßgnaillorum operum remanftrunt v/que hodie, çynota funt in Mundo , ßcut
    Vides mulleres accipientes pueros per genua, <sfupponunt ijs fujfwnigia praui ado-
    ris, & то и eut puer os fuper Шитfwnumfuper ignem ; illud eii.de modo tra-
    ducendi pueros per ignem ßne dubio, <sr prohibitum eß, ne fiat .
    Atque huic confentiunc RR. Iarhi, Mofes Mikotzi pra:ecpt.negat.4.
    Ali; verè comhuftos & maftatos pueros aíTerunt ; idque ex varijs lo
    Nef- Mikfft». éis facrae feripturae colligunt ; lerem . 1 9. ^epleuerunt locum ißum fangutne
    |*МЯ». Ig. innocentum, çsptedificauerunt Excel/a Baalim ad comburendos filios fuos igne in-»
    bolocaußum ßaalim, qua non praeepi "Vobis , Qnod autem hic de Moloch lo.
    quatur, indicat fequenti verborum contextu . Troptereà dicitt)om'mm,non
    Vocabitur amplius locus iße Topbetb, O* Wallis filqs Hinnom. Vbi mani feile de
    igne Hinnom loquitur , qui erat confecratus Moloch . Mitto de Achaz
    Rege hiftoriaro, quae 4. Regum 16. reperitur , àlofepho 1. 9. с. j 1. rela-
    tam j & quod Philo innuit libro de Abrahamo . Et bene hac derePhi-
    laftrius : Aram, inquit, collocmtjta ditlam Topbet nomine alicuim , in Valleßj
    бппот, ibidem filios fuosi^ßliiifi Iudœi dœmomjs itnmolabant . Atque hasc iunt
    facra, quae fapientiae volun)inis Author vocat mw$»W т$»& j non igitur fi-
    FHij veré lij Hebraeorum per ignem tantum traducebantur fine vlla Isfione in cor
    combureban-
    tur. pore accepta, vti Rabbini citati fentiunt led veré comburebantur ,
    vti ex varijs paulo ante citatis locis apparet j vt tarnen hae duae fententi<e
    reconcilientur :
    Notandum eft,Hebra;os duplici fuiffe. fuperftitione imbutosj vna»
    quae verfabarur circa cultum ignis , quem âChaldans vicinispyrolatriac
    Februatio
    per ignem . Authoribus didicerant ; cuiuimodi erat, tranfeundo ignem quafi februa-
    ri & luilrarijatque hac ecerimonia feliberofque expiari falfo credebanti
    de qua ecerimonia omnes illi ante citati Rabbini intelligendi funt, qui fi
    lios non lagfos , fed traducios tantum leui brachió aíTerunt . Altera fupex-
    ftitio erat eorum,qui filios fuos veré combuftos oflferebantDeo Moloch i
    idque contingere folebat in valleTophet filiorum Hinnom, in qua согь
    Statua Mo. caua ftatua fuifle memoratur,in cuius manus 8c ünum iam igne plenum &
    Jocte.
    incandefcentçm pueros concremandos imponebant j interim Sacerdoti-
    bus tympanis, &alijs Muficisinftrumentis perftrepentibus 3 tum vt nuJ-
    Ii
    *>YNT. I V. PANTHEON НЕВЯЖ)ЯМШ 331 gap.xv.

    lî puerorum miièrandi gemitus cxaudirentiir / turn vt eiufmodi Iactiijim^


    conclamatioiTe fignificarenc, pueros iam ad fuperos tranilatos ; huius fta-
    tux quoque meminitDiodorusl. 2. Bibl. Erat ftatua AñéaSaturrit -, magni-
    tudtne enormia cuius manu* in terrain dependebantffic contortл w inuolutœ^t qui cùmVÛ d*
    puen admouebantur y infoueam inctderent igne plenam . Atqj de hoc cultu om- M*'

    nesij intelligendi iunt , qui liberos veré combuftos eñe völunt. Vtruni»
    autem hic Moloch veré idem fuerit, ac Saturnus ille tocies in Роёсашггъ Mol^hui^^
    fcripcis celebratus ; dubiumeil. Seldenus certè id negare vidctur, & 4U'

    loco eius ncicio quem Adodura ex vetuftiflima Phœnicum Theologia


    à Philoncßiblioapud Eufebium depromptum fubrogare , регрсгаггь>$
    hçc enim Adodum, пес Adad,ncc Hada cultumfuifle àSyrisftib nomine J
    Moloch ; patet ex hoc, quod illc Adad à Syris pafsim culcus, vbique pro Moloch sea
    Adonide cont'undatur . Hada autem cum Aftartha aut Adergate feu lu- eft ЛсЫ'

    none Aííyria : пес video qua ratione Adaduin hunc, vir cœtcroquin in
    dicio pollens,ad Molochum detorquere pofTît i cum nulla omnino пес
    ignis, пес rituum,aliorumque Molocho conuenientium, inAdadi à Ma
    crobio prolatâdefcriptione compareant, nififoriàn omnia Numina anti-
    quorum ad vnum Solem reuocare contendat Macrobium fecutus; quod
    Hcitum cflet, fi cfFe&uum in Sole diicrepantium reipe&um haberet ; prae- • - -
    tereà qua ratione ad fuum inltitutum Garthaginçnfium Amilcan , & 1'ce-
    norum Herculem (ii\i>tafâv dctorquear, non video : nos congruentiùs lo-
    quemur, ii Molochum eundem faciamus cum Marte ,/Egyptio, quern nos ШосНмгп
    irv iuperiori Syntagmate, nunc cum Ту phone -/Egyptiaco , nunc cunt *a,P,iu»'
    Mythra confufum eflc oftendimus ; atque eundem efle cum Mithra^
    Perfarum Numine,oftendunt facrificia vtrique cadem , eaedem ccerimo-
    nis, idem idolum i ас Mithram quidem humanis hoftijs placatum do-
    cet Socrates inhiít.Ecclef In fpelasis quoque, vallibus, locifque obfeuris,
    ac folitarijsMythriacafacra celebrara Tertullianus tradit, &Iulius Firmi,
    dc crrore proph : relig. « • .
    . . ...... » ' .'¡ .
    . . . (Perjœi Jub rupikus Antri iuUm r$rm
    Indignata fequi torquentemeornua Mithram . я*. u r '*
    ' ' • ! ' • ........

    Hieronymus ad Athletarn. Veïler Gracchus fpecum Mitbr* or omniaprotento-


    fa ßmuUchra fubuertit ; fuftinus in Try p hon : 2t™Aqwx*A«« фу ftVoy, tv&*
    ptAta-t W-9-o,<^¿»í Sunt . Praetereà quemadmodum in ídolo Moloch feptem
    veluti receptacula, vt paulô poft oftendemus, erant, feu portae myitic* ;
    fic 8c in Mythriacis iacris duplex ftellarum circumacYio praetendebatur , ЙйЩь
    affixarum,& errantium>& per has, tranfitus animarum,quae omnia refere- мыол.
    feàfttur per feptem" planetas, quarum primae plumbo ¡ fecunda e-ftanrto;
    eeríia ex aere; ex ferro quaïta ; quinta ex numifmatis corioj fextarex
    ¿rgento ; feptima ex auro^ ad quarum fingulas earum rcrum -fiebant fa-
    crifícia , éi• «híA*y*i fed de hifcè vide Or¡ginem 1, 6. contra Celfum, ex
    qqo hace decerpíimus ; praetereà,qui Martern jEgyptium. cum Mithra_>
    çcmfundunr» aitmt,Mithranreüe vim quandam Sohs- -, terras inclu-
    Tc 2 fam
    CAP.xv. з ,i OEDÏPI iEGYPTíACI TEMPLVM ISÍAC VM

    fam humano gcneri noxiam ; feu omnia comburentem,{iccantemquo,


    quam ideo hoftijs bumanis placandam cenfuere; Períái» id ex oráculo
    Moioeh idea cdoâi, vt pauló poft dicemus . Atque hie idem elTe perhibctur ac Ty-
    quiTypbon. phon^gyptius,quemy£gyptij varijs modis,veluti Numen ííbi aduerfum,

    placare ftudebant, tefte Plu tare ho , isenim dicic, nihil aliud effe Typho-
    nem, quam totum id, quod in Sole vitiofum eft ; quale eft , aduftiua vis
    Solis nimia, quá Nilus feu Ofiris ficcus redditur , & in anguftam aluei fui
    eiftam mortuus videlicet conditur; quo condico fterilefcat Aegyptia_,
    tellus . Ciim itaque Mythras feu Typhon nihil aliud fit> quam Mars Ac-
    gyptius ; Mars auteuiAegyptiusantiquá Aegyptiacâ linguâ, feu Coptâ
    Jítíumn? dicatur ptv\o¿£ , vti ex Diccionario Copto ,íiue Aegyptio ex Arábico ini
    *>«. Latinum à me traníiato, patet; in quo planeta Mars Aegyptiacè appcl-
    latur Moloch 5 patet fanèMolochum Hebraorum , Perfarum Mythrarrb,
    Typhonem Aegyptiorum Daemonem, vnum & idem Numen fuifíe i ficut
    enirn vtrumque horum humanis hoftijs, tefte Plutarcho , placare vcluti
    Numen aduerfum ; iîc & Molochum, eandem ob caufam folcbanti vti di
    ctum eft .
    MoUeh am: Qua: cum ita fint, fupereft modô, vt quale fuerit idolum Moloch,di-
    meicch & a. camus ; Sepharuitas Molochum, quem alijs nominibus n цпс Anamelech,
    àrœa'mufi nunc Adramelech vocabant ; feribunt Rabbini fuiffe form'* equi,& muli,
    feu equi. ¿e qUibus in ièquentibus fuo loco proprio agetur .

    _ lM . -¿ Beniaminus feribit fuiíTe fimulachrum auro obduclium.vtrinqueau-


    шитшнч tem duo fœminca fimulachra ledentium habitu } ante ipfum verô aram fuf-
    fitibus & facrificijsdeftinatam ; verba eius funt: Prnot\nqumitmere a Gebal

    dtfiat altera tila quœ filiornm jimmon terminus fuit \ eil% ditionis Ginotinorum ,
    quorum Princeps Gilianus Embirenu Vacatur ; repertufy eïl ibi locus templi [anti-
    quifiliorum Ammonjneoq, idolumfiliorurn AmmonfelU^ua folium diciturjnfi-
    dens:fmulachrum autem ex lapide eß,auro obduclum^trim^ autem duofœmima
    pnukchra etiam fedentia ; ante ipfum Vero ara,in qua Ammonitarum tempore
    fitcrtficia &>fußtus fiebant . Theophylaâus ad A&oruni 7. Moloch aie fuiiTe
    T tfkjUë. a^ sjgtyu* &¿ fítTomon як&к «í 1 «<r<pi'ç* титек . Lapide rn pellucidum in fummitatc

    frontis ad tmagtnem Phojphori . Quae Mithrac non inconuenienter adaptan-


    Minuttirt tur ifortèTheophylactusadlapidem mythradacem, qui, tefte Solino,So-
    Je pereuflus coloribus varijsmicabat,infacrisMythriacis vfitatú relpexic;
    fed haec conie&urae .
    Verifimilior Molochi deferiptio habetur apud R.Dauid Kimchi in-
    4. lib. Reg. c. ¿3. in haec verba : пал пк kdeti; Et contammawt Topbet .
    In qua; fie commentatur .
    *adil1, -трзо -fiotfi niiin aipon auf nwfinh огрза йю ртауо vnv mpo пш

    wa npyir зкп yo^ ^ niiayrt ny#a trama o^oi angno vn "о p


    îrrttf «"tf rvn ntn mpom ovo чппрч vVy laV-onn юна тик on^ayo vnof*
    ••jj азп p "npm o3fi "ja nra amam nin ja ^ dj.t ч тря азп «npJ»' an«1?

    mix atf-ioiVa oipart шчк wiä& хоэч nrto imà im кип m rrrt азпоа1?
    i^ayn1? d'^k aV Vy *iiy nby kW гшою Vai mVaj ato yhttin1? гш'очо ачрп
    4î ^y V'n inoKi ioíti) ^Ьоп пю"уо1 -fich. с^ка ma nxi iaa пк nip
    SYNT.IV. PANTHEON HEBRÀORVM; ^ 'ÓAP.fv

    pnjflñftn nhíí ^efy rrm nWr¥5 трп'ггп упвп otarra ry Tía Va ivitf
    yavjmn опо *wn iV pnniô гг?о а*иро оапгио tai irVpip луате
    ntfcft iV pnnia Vjy 'f ч1? rnmö V4« /л iV pnms ю'дэ tr Jtf iV prima nm
    Vjy-oa V3fi птп nyatf i1? pnniö из anpo пли* 1o pi гш'ю iV pnrns "no
    олтэт ю'ка ini« ррчю ivii mana tapV in? nniñtf tpaa nimm inn
    : чипа к^кю -pwnni *jVio ta m1 Tin pniii риЧш rw pVeij
    Hoc eft : 7¿í /ос/« erar, vbi tranfire faciebant filias fuos Moloch i fuit au- Ç^'f'*
    tem Ше locus Tophet , isr dicunt, quôd à pulfandu tympanis , <sr faltationibits ,
    qUá/s tempore ficrißctj, ad eiulatus, <? ploratus infantium fopiendos pcragebant , fit
    diBus i tie forte mifiramld filij voce pater commotus ,abriperet de manuoffcrentium
    filium, autfiliam , ant cruentis clamoribus auerteretur ab huiufmodi facr'ts . Fuit
    prater ел locus ifie Valia hominis, cuius nomen erat Hifinam, "voçabatur Wallis
    Hinnam, Velfilij Hinnam, quiafiliorum Hinnam fuit Va/lis ißa,aut alterius exys,
    ¿jr contaminatusfuit locus ifie, qu^fi diceretur ; locus in quem cowjcerentur om
    nia cadauera morticina, £r quicquid immundum efi, ne ampliùs Vila impoße-
    ri* nefandi huiufmodifacrificij, ас funefia filiorum immolâtionis fupereßet memo
    ria ; opus Vero Moloch exphcant ^abbim mfiri memoria eorum in beneditlione ,
    dicuntá quod etfi omniafana feruitutis alienafuerint intra Vrbem Ierufalem ,folus
    Moloch extra Vrbem fuá fana,feu potius antra habuerit. Fuit autem fimulachrum lochfiebmt
    Moloch concauumfeptem intus tenens conclauufeu potius receptáculo. ; Primum^» extn vtbtmt

    apertebant fimila offerenda ; alterum turturibus ,/eu columbis ; tertium oui,feu


    agno ; quartum artetifeu capris i quin tum Vítulo -, fextum tauro. Qui Vero fi-
    hum ojferre Vokbat, huic aperiebatur cubiculum ; factes deni% huius idoli erat, "Vt
    fades Vituli . Manus plana dispoftta,^ ad recipiendum aliquid ab afiantibus ex-
    tenß) £5Рfaltabant interim, quo pueri in idolo fuccenfo igne crem^bantur , percu
    tientes tympana, ne pueri eiu latus audiretur . Atque haften us Kimchi i cuius
    defcriptio fimulachr^ccerimoniarurnque Molocho peragendarum ratio
    ita quadrat Mythriacis facris, vtpaucis exceptis omnia eadem reperias.
    Nec te moueat, quod fuprà. Mythram eundcmcum Ofiride 8z Sole feceri-
    mus ; hoc enim non facimus, nid in quantum per omnia nomina Numi-
    num iftiufmodi pafsim confufa, fubftantialiterfemper vnam & eandenb
    rem cum Authoribusdenotamus, infolisforraalitacibus, vt cum Schola-
    fticis loquar, feu formalibus quibufdam rationibtí*, quae funt diuerfac pro- м^ГоТмает
    prierates & virtutcs in Sole, feuOfiride elucefcentes > diftinciionem fa- |CnutäJjreide
    cientes ; qucmadmodum &de Mythra,Typhone, & Moloch dici quo- beat,
    que debet -, qui nihil aliud dénotant» niiïOfiridis , feu Solis illam virtu-
    tem vehementem, qua; inferiori mundo nociua eft ; feu diuinitatem illam,
    quae temperie illâ benigna diflbluta difcrafíum rebus inducit , qualem in-
    ducereTyphoniamvirtutem &Mythriacam pauldarrte oftendimus . Mi-
    rum igitur non eft, (1 aduerfum hune Solis Dêemonem hoftijs adeo pre-
    tiofis placare ftudebant i verum imaginem Motoch^ iuxtá defcriptioneirb
    R» Dauid Kimchi hic apponendumduxi, vt eius feptem portascumMy- '
    thriacis faciliusLeäor comparare poífít .

    At-
    САРДУ OBDIPI jEGYPTIACI templvm isiacvm

    чi

    Atque hace eft figura Molochi, quam nobis fatis conuenientem My-
    thriacis,& jEgyptiacisfacris defcripiitRadak; eft aurcm adeó llmii|sfur-
    no laterum, vt illud Sophoniae c. i . v. 5 . iurant per Regem fuom , id eft
    Hebraice oaVzan per Maleara ; Maforeth« jaVo id eft, furnum laterum i
    ideo interpretan fint,eâ voce Molochi figuram, quae fpeciem furni ad
    conficiendos lateres inftrudi praefcfervebac,infinuantes .
    His itaque iic rite demonftratis, nunc fupereft, vt,qui principalis fi
    Origo fieri- nis nofter eft, vndè funefta hare iacrificandi ratio originem duxerit, often-
    ficiorum Mo
    loch. damus. Sunt, qui ab Abrahamo,eum iuflu Dei filium facrificare confti-
    tuilîet, huius funefti facrificij deriuent originem ; alij àlcphte filiamfa-
    criñeante ; Priores, rationem aflertionis fuae defumunt è Porphyrio apud
    Saturnas Eufebium prasparat. Euangcl. 1. 8c 4. Saturnum enim, quem Phcenices
    Phetniei*
    Rex filiaau Ilrael nuncupabant, Regem Phoenicia; vemftiffimum, vt regnumfuumà
    immolât,
    fummo imminentis belli periculoliberaret, ï^perofque propitios habe-
    ret; vnicumi*8ve>c*f, quem ex Anobreta fufceperat, filium , regio orna-
    Wmfaftu,conftrucl:am luper aram immolaflei quod exemplum pofteri*
    tas pofteà fecuta fit > quod autem Porphyrius hic de Abrahamo loquatur,
    Virfhyriui. inde pate,t i quod pv^iyîç, id eft, vnicus filius ille appellatur à Porphyrio,
    8ci philçne, Ieoud , & in Genef : 2.2. Ifaac dicitur: fWriN *pn feilicet
    ftlius tüus/vnipus, vbi in Iehid ipiiim Iehoud ferè integrum legimus . Ve>
    rifimile itaque eft, Gentiles indc, fi non omnia, aliquamfaltem iuperfti-
    tionum fuarum partem traxiflfc. EtfbYt in pleriique profanorum Sern
    Gentiles fen- p forum monumentis vidcre eft, facram hiftoriam falfis fuis narrationibus
    Vtarx Гаовг
    hlitarías miris mifcr^ndum in modumc°rrumperÇnt5 acdefœdarent . Mofem enim,vti
    tontamina-
    Ьавг fabulia. Deum,& Patriarchas errore inextricabili coufundebáti verba & res lacras
    ad impías Magorum operas arripiebant, & ex rebus diuinitùs geftis, & ad
    tabulas fanctas relatis, profana Numina formabant j nouos, ridiculos > &
    V #, nefna-
    SYNT. I;V. PANTHEON HEBR^EORVM. .) US САРДУ.

    nefandos cultûsinitituebant . Sed de his, &fimilibus alibi copioíms age-


    ínus . Verofimilcoi iraque efle arbítramete eorum feqte.ntïam , qui lacra^*
    Moloch àfacrificio Abraham Sc Ifaac deducía etTeíentiuiit; multa enim &*
    gyptios abHebrçis defumpfifle non facile negem,pra:fertiin cum alio locó
    id oftendanixnultis argumentis. Verum multó probabiliorem,çertiorenw
    que eorum, qui omnes huiufmodi deteftabiles cœrimonias ex-/tgyptp, Sc
    Períia deducunt : quod qua ratione fa&um, dicamus ,
    Postmortem Mifraim,feu Ofiridi«, cum vniuerfam Aegyptum famcs> ... .:¡..'.
    Se аппопзе caritas, ob fterilitatem agris indu£tam,fcedum in modum aifli- °/j^Tr"
    geref, contimt, vt diro malo preííi Acgyptiu ad Oraculum, ve quidiru »» toáis ex
    publica caiamitate agendumelíet , çognolcerent , iubita conlugerent;
    c[uod rcfponditi defíturum malum, fi quotannis circa inundationis Ni-
    liacac tempus, Oíiridi hominem fe facrificaturos promitcerent.diä;um,fa~
    ¿hinr. Sacrilego pera&o lacrificio , Nilus fœcundâ egeftione terram ab
    omni mox fterilitate vindicatam, ita fcecundauit , ve omnem fterilium an^
    riorum inopiam vnicâ fegete facile compenfarct ; atque hinc ortum efl;,
    Vt quotannis huiufmodi facrificia fummâ celebrjcate peragerencur ; quae
    confuetudo tarnen á pofteris Regibusabolita , animalium immolando-
    rum pofteàoriginem dedit. verum audiamus de hoc Abçnephium hifcè
    verbis Arabicè diíTerentem :

    gypto quan-
    j4¡& Jfc>M 0U>> mu. J&jUl ГЬ ^ uU¿Vl tó^oj-ib d°wra'

    Ф J., ■ - *&A ç5 c^Wl *îPft?j^ <J J^í 0"*f

    I« tilts ) inquit, temporibus ingem fames inmkjcebat in terra JEg^pti , ifA_»


    "V/ multiex /Egyptus fame enecarentur-, Sacerdotes 'Vero eorum de publica bac cala-
    tnitateJolliciti) confuluerunt Veos eorum , fjf re/jtonderittlty non priùs ceffatttrant-»
    annotiét caritatem, quam Veo magno ignisfacrificaffent quotannis hominem , idque
    circa inundationem ISLili : us Vero iuxtà prateptum De,orum facientibus , cejfauit
    fames in tota terra Aïgypû , atque exinde mos Jacrificandi homines exortus efl.
    Fuifleautem hanc famcm tempore Bufiridis ('quem tempore Menae primi
    Aegyptiorum Regis vixi{re,eiq;fuccefïifle è Diodoro tradidimus) Apol-
    lodorus tradit> cuius verba egregiè quadrant verbis Abcnephi, fie eniiru
    ait lib. г. de origine Deorum : . . •

    г&тя»&озщ £ í7rá<Pu . (Sä- Gtiir Çivvt t&uiv шл ßafiS <Ptoç к&& ti Ло'^оу , ctví'a •$ гтптфоела

    T¿¿ AÏyunTov KATtÄdßi Si í ЛЭ-«у ск KvVfn рагтщ r '£fa<?ñ[*hu • Е^фи rlw лфо&ау 7iaú-
    ftíSt, * tap ¡rtrov oucPçjt rai Д« <гфа^а(Гi кл['Ч'т@. . Bar^S ЛокНМ ^о»Ъ»в^л^ц %v [¿<&tiv

    Hercules, inquit, Lybiam HT Mgyptum peragrabat, regnabat tunc in J&-


    gypto ßußi-ii ex Nrptuno ac Lyßana(fa,Epaphi natus . Hic ad louis aram bojpites fmmt
    oráculo quodam prœmonitns immolabat ; annos enim nouem jEgvptus agrorum Ш- hemmum.
    riliute laborabat , inter bœc Tbraßas Vaticinandi peritus è Crpro aduenit y qui
    banc annonx caritate»* defituram ejje pronunciauit ; fi virum hofyitem quot
    annis

    s
    CAP.XV 336 OEDÍPI íEGYPTIACI TEMPLVM ISIÄCVM

    amis lout mzSldrint ; tum Êufiris Fate ilio prius immolate , aduenientes debí-
    ceps iugulabat . Quis porro fuerit/ille Bufiris,dubiura eft . Diodorus ipfum
    inter primos itgypti Reges poncns Thebarum conditorem factti Apol-
    lodoruseumNeptuni,& Lybiae filium ; Agathon SamiusAganip.pes filium
    afient, euinque tyrannidem in ,/Egypto exercuiuV, ego lànè íiomnia_»,
    quxde hoc Buííride apud Authores icripta reperio , diligenter ехать
    nem, arbitror per eum nullum alium intclligi, nifi Martern yEgyptiunb,
    В il (iris ij»m videlicet Typhonem feu Mythram, quem cum Mena, Minaso , Ofirido>
    cum Typho
    ns. Epapho,Apide pafsim confufum, vti aliàs di&um, reperias; vtpotè om
    nibus dicti« ovfeovov . De quibus, fi placet , Lector еа confulat , quae do
    jjs fcripfimusin primo Syntagmate huius feô. Dynaftia 16. Regum Ae-
    gypti ; nam, vtreâè Eratofthenesquoquefentit,verifimilceft , nullum^
    vnquamfuiííe hoc nomine Regem, fed huiuimodi crudelitatisnomen Ty-
    Rufi homi
    nes i n m ols- phoni irrogafle Ofiridis fepulchrum, ad quod homines rufi , tefte Plutar-
    bantur Ту.
    phoni^cur,? cho,necabantur) quod eo colore Typhon Ofiridis occifor fuerat > deindè
    boues rufíe, vndè conflatum fit Bufiridos nomen, quafi dicas Boues Ofiri-
    di coniecrandos, & ara; Bufiridis ¿ de quo mcntionem quoque facit Vi
    gilius :
    Virgiliuu
    Jut illaudati nefcit 'Bufiridis агм .

    EtOuid- 3^e roetamorph. argutè canif, his verfibus: / .... .

    Dicitur Aïgvptus caruijfe rigantibus arutt-»


    Ouidits.
    Imbribus, atcjue annis ficca fuijjè nouem ,
    J¡)uum Thrußas Ъи[тп adit, monïtratq. piari
    Hofyitis ejfajo Janguine poffe louem^
    Uli Bu/tris, qui fit louis hoïtta primus
    Inanity & ¿Egipto tudabis bofpes aquam .

    Et Tertullianus de pallio buptuaria Bufiridis altaría ideó vocat, quod lu-


    noni Aegyptiae Heliopoji, quam nosfuprâ eandem diximus efle cum I«,
    lone, feu I fide Ofiridis vxore, humana hoftià íacrificium pera&uin fue-
    ,ubm*ß*$. rit, 8c ample exprobat S. Athanafius 1. contra gentes, qua: facra alia погь
    fuerunt niii Bufiridis, cum facra habuerint communia) quod & verba Abe-
    ncphi fuprâ citata indicant, vbi dicitoraculum lufllife homines ofrèrrej
    magno Deo ignis ,• quern alium non intt lligimus nifi Ofiridis il I i us igneá

    vim deftruçliiuamjquàm Typhonem myfticè Plutarchus interpretatur,qui


    & Coptâ lingua Moloch dicitur, Perficâ Mythras 5 quern candefacturrb
    lapidem intcrpretatur Suidas, hoc facrificio veluri placandum. A qui-
    bus Aethiopas didicifle fuperftitiofos huiufmodi ritus teftatur Heliodo-
    /. ¡4» tctus rus : а/ атщх'Ч ™ яг»а«/*» *5'« ©m'í 'zp&Q*yi&ac{i . In JEt Inopia, inquit; Soli <zsr Lu~
    jtthufUis. navidelicet Ofiridi t7 ifidi, qnicunque ex boflibus pr 'tmi capti fuerant , iure belli

    xmmohbantur . Nolim tarnen quempiam hifcè veluti mathematice demon-


    ftratis fidem adhibeat, cùm in tanta nominum, rerumque confufione dif-
    ficulter aliquid certi ftatui pofllt : in tantum igitur fides ijs habenda eft ,

    ч
    SYNTJIV. PANTHEON HEBibTORVM. 337 CAP. XV

    in quantum Scriptorum fide digniffimorum autoritäre & calculo еа_з


    comprobantnr . Quorum traditione iufficit nos hic demonftraffe , origi-
    nem facrificiorum Mclocho peragendorum aliunde non nili ex Aegypco
    promanaffe. Nam eum eundemefie cum Marte Aegyptio, quem & Гу-
    phonem,& Mychram dicunt Autbores, item facrificia fingulis eadem,fa-
    tis indicauimus . Atque ab hiíce vcluti Numinum antiquiffimis , omnes
    reliquas foperftitioiàsfacrificandi rationes pullulafle vicinç Gentes often-
    dunt,qua? jfegyptios fecutafc,pafsimDeos humana hoftiâ placaííe feruntur.
    Hincenim Cyprij Aphrodifio menfe Agraulo Cecropis filio hominerrb
    ma&abant j In Chio dilaniatum hominem Dionyfio Homalio cœdebant ¿ vanus apud
    quod &Tenedifatbim . Lacedaemones ipil humano fanguine Marti lita- ücSeSS*.
    runt, Curetés & Crêtes Saturno pueros facrificabant 5 hinc » Lampridio ^Jfae,w*
    tefte, CommodusfacraMythriaca homicidio vero polluit ; Gal Ii quo-
    que Druides Efum & Teutatem humanó cruore placabant ¿ notum àçj>
    Agamemnone& Iphigenia . Silius Italicusl.4.

    Mosfuit in populis, quos condidit adueña Dtdot smutheUt.


    Po/cere cdde Veos Veniam , ÇJP flagrantikus aris
    Infandum diclu^paruos imponere natos.
    Vrna reducebat mijerandos annua cenjus ,

    Jmô modernis temporibus adhuc multis in locis Orbis huiufmodi nefa


    rias confuetudines vigere teftatur Ludouicus Viues . £>uo tempore,inquic, ^/•йУ*
    hас edebamus, Infula efià noßris Nautis inuenta, quam de Principis nomine Coro» lKdit4,

    lenam appellant ; in eafrequenter Ytfuntur fiatu* Deornm) quos gentes ilUt со.
    lunt^Aneajntrmfecus cau*,manibus iunclls päffifquet in quibus tufantes pue-
    rostquoi Qtjs UIkJmmolant) ßatuuntKibiqmvrkHtm cmddaewigneÀnxauis fu
    mulhçhri incenfi^jr are immodicum'afluan^f KS^'ûi^^f^dft Д1ау.(т$ F roe? AUyp„,
    in epiftolis Iaponicis, de valle qúadam> in quam innumeri homines quot-
    annis in honorem Zacx & Amidas precipitad iirtmolabantur.

    Tantum relligio potuit fuadere malorum ,, . ,'


    Qua toties peperit fielerümgenus omne nefandüm,

    Atque haee de Mabeho fhfficbmt; г • ( uj ... \ :V . , ■•


    GAPVT jj8 OEDIPI ÂGYPTIÀCI TEMpLVM BIACVM
    ' XVI
    CAPVT XVI.

    CLV I S V N T

    Pagon, Derçeto , Atcrgatis, Cabar> Venus

    Afiatica ,

    Dagon 4)eus Azßtiorum .

    Agon Phil iftinorum feu Azotiorum Numen, ctfi Scriptoribus pro-


    fanis paishn incognitum, in facra tamen hiftoria id celebratiffi-
    D
    mumfuifTe,monftrant fréquentes Interprctum de huiusNuminis qualita-
    te fuíceptas contentiones) quas onuies diuina gratia conciliare ftudebi-
    mus, vbi priùs, quale Dagonis fueric fimulachrum, inquiiîueriraus . Rab-
    binos plerofque in affignanda huic Numini figura varios reperio. Ralbag
    iiue R. Leui Ben Gerion, ei tribuit figuram humanam , vocatum auterru
    Dagon, vel àpiicium fquamis, quas indumentum eius referebat,vel àfril-
    ÍJr* mentó, quod Hebraicc pn,eô quod ei frumenti afcribebatur inuentio;
    atque in bac opinion? Philonem Biblium fuifie dicetur inferiùs ; verba-
    Ralbag funt .

    iy лчаз ïtew* отпн \пн рw?sn k>3td rurn

    vntt }mp^fn DiK р fíivt ту-хатх го tvm огто

    Et ессе deduxerunt ТЫШЦт arcam Dei Ifraèl in demum feruitutis alie-


    плу qua ipfis erat \ fuit in Ша fimulachrum figure filtj hominis , quoi Vocahant
    Dagon. Coll ig it id Ralbag ex eo,quod Dagon manibus fit inuentus trun
    cams, fíe enim facra: literas referunt :

    * ijûV rtjnx i"0fiV Vau prt nam етпвэ ipsa ошпюк шэдм
    : vhy чнЫ pjn pi nun jnâD Vy nirm:> V«T niña Чип рл efrni
    Kurfumque mane die altera confifrgentes [ ji^otij ~\ inuenerunt Dagon ta-
    centem Juperfaciemfiam in terra coram arca Domini ; caput autem Dagon , <S
    duce palma тапнит eius abßijfa erant Juper limen , porro Dagon fohis tr uncus
    remanjerat in loco fuo¡ Vbi VtTVilD palms manuum propriè attribuuntur
    homini: fed enim multo, venus id Ralbag ex Septuaginta Interpreturrb
    defcriptione colligere potuiiTet, in qua non manuum tantum , fed & pe
    dum abfchTarum, &fcapulae folius remanentis fit mentio , quas omnia in-
    Hebraeo defunt 5 verba Septuaginta cito:
    SYNT. ÍV. PANTHEON HEBR^ORVM. 339 'Capvt

    jíí'téí S3pj '(s 4P&&v&v ' TtXlw и bayât uVÇj«Çr&» . _.


    '•.•С -.'.£/'faclum eft, vt fwrexerunt altera die mane A^ptj, & ecce Dagon cetidit

    in faciem fuam coram -area Dei, isr caput Davon, <fr ambo yefiigia pedum eins ab-
    fciffafuper anteriora limmumt1¿r ambœ iuncliirœ manaum eius tacentes fuper limen.
    Verumfcapula Vagón relíela efl,tkc. Ex hac itaque defcrrptione Septuagin-
    ta Interpretum poll Ralbag non defuerunt,qui Dagon ftatua hominis fuif-
    idolum Da-
    fe concluferint. Verum quomodo ha:c,opinioni inferiiis adducendœ con- 8°Q?
    gruenter adaptari poffint, paulo poft victebimus . .
    Raffi, quem etiam R. Salomonen! Iarrhi nomina.nt, in hunc locurrb
    commentans, opinatur Dagon figura pifcis fuiiTe,eö quod nomen ipfuixb
    nihil aliud fignincet, nifi pifcem : verum nee hzc fententia coniïitero
    poteíl, niíi forfan bic intelligat pifcem aid-yoTrópogpoy manibus, pcdibufque
    praeditum» quemadmodum Dagon fuifl'ej ex allegatis fuprà iacris verbis
    apparet . Quare pro cœteris optimè fentit Radak fiue R.Dauid Kimchi, DigotCj
    qui Dagonis, пес hominis, пес pifcis pr&cifè, fed ex vtriufque figura con- î^5Wp§-
    flati ftatuam hominis fuifíc piíciformcm aííerit ; quem quotquor limatio-
    ris ingenij Rabbini funt, fequuntur . Verba Radak apponcnda duxi .
    nVvD^i пчзооч |1дпкпрз *|^fiV л mis: rro naohr martD pan лэ гяж
    ixti) рл pn lefiT* w jnfion mnnj т«т niôa Tieft -îoiKtf 10a апн птиг
    i : "»mVy innate рлп ггёчд mnV п/лч vVy ikd'j л ггтис i^Vy
    Hoc eft, Dicunt quod Dagon ex parte tnferiori compofitus fit exfigura pifcis^
    a qua nomen habet ; ab Vmbilico Vero Verfus fuperiorem partem hominis reti- -
    mat figuram <CF fimilitudinem,iuxta id: du<t palma manuumabfiijfe fuper limen.
    illud verô, ï»Vy irttttt рл pi tantkm Dagon relicluseß in eo , explicanc iic :
    тЛу Чк#3 Al pi tantitm figura pifcis relíela fun ¡neo; & Jonathas ex-
    plicat illud : tantkm corpus Dagon reliquumfuitfuper eum . Нжс Radak . In
    qua deferiptione non tantùm Rabbinorum pauló ante citacorum fenten-
    tiasoptimè conciliât, fed etiam quam congruentiffimè profanas hiftorios
    feribit, vti in fequentibus videbimus-, in qua íímulachra Dearum Dercc-
    tûs & Adergatis , qua? funt antiqua AiTyriorum Numina,fub iïmili figura
    conftru&a fuiiTe docebimue ,

    CDerceto , lAdargatis . >

    F Vit autem Derceto SyrorumDea, quam Ouidius alio nomine Dir-


    cen & Dircetin quafi patronymica voce appellat, inque pifeerru
    tranfmutatum fabulatur : ■• 1 * ■ ■ "л
    Jila qu'idem è mult 'is referai ( namplutima norat ) о»и$ш.
    Cogitât, <ür dubia eïl, de te Babylonia narret
    Derсeti, quam Уerfà fquamis Velantibus artus ,
    Stagna PafasTtni credunt mutajfe fgura .
    Vu 2 Lu-
    CAPVT 340 OEDIPI ;EGYPTÍACI templvm isiacvm
    XVI.
    Lucianus quoquc hanc obferuauit femiferam pucllam fuifle, и'ц'тп t#
    LutUnus, •yumí J)t ¿koQov ¿k pngßv tlç axçaç wofaç, ^reiVíJ) . Glli COnfentit ill ud
    Diodori 1 .z.Bibliotheca;, vbi de ftatua eius in Afcalone facrata agit: Te
    /иПр y inquiC'a^'Ça'rey î'xi yvuuajKoç % т« а-ирл ягв# ïx&rf& • "Dercetam j facie muliebri

    quidem^ reliquo Vero toto corpore pifetformem fiujfe ait. Dercetam porro ean-
    dem fuifle cum Atergati, Cteilas apud Strabonem docet hifcè verbis :
    Ctefîas.
    Derceto ea« "Hominum, inquit, mutâtiones plerajq. fuiffe etiam antiquis , Vf inquit Aterga-
    dem cum.*
    Adcrgati. tin jitharam ditlam , quamCtefi&s T>erceto Vocauit . Dercetus feu Atergatis
    SyriaeDeaememinit quoque Plinius 5. nat. hift.libro, vt beneficio Her-
    molai didicimus c. 23. Éambyce, qu* alio nomine Hierapolis yocatur , Syris
    Magog; vbi prodigiofa Atergatis ( Graecis hase Derceto dic~U)co/tfw . Pra>
    tereà Atargatim eandem cum Derceto & Dagone ipfum nomen » vel ma-
    nifeftè prodit i eft enim Adargatis vox corrupta idem quod кптчк Adir-
    Adardaga daga, quodpifeem magnificumfeu potentem fignificat,qualemDagonem
    quid&vnde?
    feu Dercetam efle praedicabant Babylonij , non fecùs ас Sepharuaim Mo-
    lochum fuum "jVoTIn Adramelecb, hoc eft, Regem potentem, feu magni-.
    ficum fplendido titulo honorabant . Ex quibus manifeftè apparet Dago-
    nem, Dercetam, & Atargatim eandem Deam fuifle , nomine tantùiTb
    diuerfam, eamque nullam aliam fuifle , quàm Venerem maritimam in fe-
    quentibus paulô poft oftendemus . Nec obftat, quod Dagonem in iacra_,
    hiftoria malculinum faciat Numen ; hoc enimduplici de caufa fa&uiib
    Gentries fe-
    xum Deorum eft, cum quia Dearum nomen Hebrasis in vfu nunquam fuit i tùm ctiarm
    confundebár.
    quia apud Idololatras fexum Deorum pafsim confundí videmus; quem,
    Figura Da« admodum varijs iam locis de Venere mafeulo & fœmina , de Luno & Lu
    gOD. na, íímilibufque oftendimus. Sed ad fimulachrum Dagonis redeamus;
    quod ex humana & marina mixtum fuifle, ficuti & Dercetus feu Aterga
    tis, fatisea, qua; cum è facris literis, tùraè varijs Authoribus prod uxi mus,
    comprobant . Marinum autem ei corpus erat» Rumana vero faciès , ma-
    nûs item ас pedes , abfciíTas enim feu abruptas manus, cum caderet coram
    arca teftamenti,diièrtèait facra Scriptura,& nihil reli qu um manüfle prae
    ter Dagonem, feu pifeis truneum . Adncxos autem caudac pedes fuprà ex
    Septuaginta Interpretum veríione colligitur, ita quidem, vt Dagonis,
    Dercctús, feu Atergatis nullam aliam figuram fuifle autumem , nifi quam
    in fequenti fírcie exhibemus .
    . His itaque fie rite demonftratis, nunc difquiramus, cur fub pifeis
    forma Dagon, Derceto, feu Adardaga ab AíTyrijs fuerit culta.

    Viador us Si' DiodorusSiculus iuxtá Afcalonem vrbem efle fcribit,vbi templum


    tvlm. inílgne fuit Deae, quam Syri a^mw vocabant i qux Dea muliebri fació
    fuifle perhibetur, reliquum autem corpus figura pifeis i cuius filia Semi-
    ramis à columbis fuit educata, quse aues ideó Syris facrae habentur , fub-
    dit eodem loco Diodor us : Venerem aliquat.do obuiam faclam Derceto , amo-
    rem cuiufdam adolefeentisfibi facrificantis inieeiße^ ex quo cùm filiam Vea fufee-
    pijfet^/ui erroris pudoreaffetla, adoiejeentem abfe amouiffe, filiam in deferí
    <sr faxofa loca» vbi columbarum ingentes íiabulabantur turmœ, expofmfjt ; qtu co
    lumba puellam enutriuerunt . Derceto Vero pudor e ac dolore aclam je in flagnum-л
    con-
    SYNT.IV. PANTHEON HEBRjEORVMí 341 capvt
    ^ XVI.

    coitieojTe, <sr in pifcem tonuerfam ; quare, inquit, Syri pifcibus abflittent, i? tern-
    plum inflagni lit tore conflituerunt . Derce to facie qui dem formafie muüeris, reit-
    qua parte pifcis fimulacbruxncoluemnt . Nigidius in commèntarijs in Arati н'цШш.
    Fhoenomena aliam fabulam nobis refert, nimirùm , pifces in Euphrates
    ouummirœmagnitudinisinuentumin terram euoIuiiTeiCoIumbamautem SumSiifc
    ex eo incubatione animato exclufiffe earn Syria* Deamj qua; vocatur Ve-
    nus i arque cam ob caufara pifces apotheofi afFe£tos à Syris in familia ve.
    neratione haberi cœpiflbi ас pifciformis Virginis cultum exilio tempo
    re inftituifle . Manilius 4. Aftronom . & Hyginus in Aftronomico, verio-
    rem huius \%ЬлЬа$1ч Syriacae caufam. affignare videtur .

    Scilicet in pifcem quodfe fytherœa nouârit


    Cum BatyloniacA*fummer/a profugit in Vndas ,
    Anguipedemq. alatos ungues Typbotia ferentenu»
    InferuitqueJuos fquamofis pijcibus ignes , .

    Et eodcm libro pauló poil :

    Tifcibus Euphrates datas efl, V¡¿ pifcis amator>


    Cum fugeret Typbotia Venustfubfedit in Vndis .

    Fabulam etiamOuidius in faftis attigit, & Hyginus bis mentionem eius


    facir, vbi de pifcibus agit, priore quidem loco; Diogenetus , inquit , Ery- ^ m
    thracus ait, quo dam tempore Venerem cum Cupidineßioin Syriam adflumen Eu- bjtht»(*t,
    pbraten yenijfe, £9° eodem loco repente Typhona Gygantem apparuiße ; Vénèrent-* Orfeo &bui*
    autemcum filio m flumenfe proieciffe, ibifiguram, pifciümformâ mutajfe , quo ¡ítía¡£.
    ßtclo, periculo ejfe liberates . Itaque poileà Syros, qui in us lacis fuñí proximi, de-
    ßitijfe pifces eßtarty quod verentur tos caper nefimili cau/4 , Ьеотт praßdia^»
    impu-
    CAPVT lA¿ OEDIPI AEGYPTÍACI TEMPLVM ISIACVM
    XVI. ^ x
    impugnare Yxdemtur . Verum fi hase omnia penficubtius difcutianturjucu-
    Fabuiaab bnter patebic, totuixi hunc Veneris, Dercetûs feu Dagonis cultum aliunde
    Agyp«j«oti- non promanaííe niíl ab ^gyptijs : Quibufdam enim Nomis Л-gyptijs
    ffi" a" pifces facros fuiffe,nos Herodotus & Diodorus docent,videlicet Lapido-

    thum»Phagrum, Oxyrynchum,& AnguillamiPhagrum quidem,quod pu


    dendum Ofiridis deuoraiTe dicatur ; alij> vt Hygin. I.4. Aftr. quod Iiis
    feu Venus in huiufmodi pifcium formas,dùm Typhonem fugeret,fe tranf-
    mutârit ; Carmina paulo ante allegauimus ; pifcem quoque ^gyptijs
    facrumfuiffe,eo quodlfidem feruaucrit, diimOfiridem inquireret, Hi-
    gefias apudHyginium indicat, cum de pifce Notio tra&ac : Hie, inquit,
    ids pifeeeon- Ytdetur ore aquam excipere à ßgno jfquartj , qui laborantem quondam Ifimferuajfe
    fCíuatí exißimatur, pro quo beneficio fimulacbrum pifcis, <sr eim filiorum inter aflra confli-

    Fifcesprope- tuit, Itaque Syri complwes pifces non efi tant , <& eorum fimulacbra aurata pro
    ъ£т. ha* fy* Pena*üus colunt .

    Maximum autem argumentum eft Dagonis cultum ab Ofiride & Ifi-


    de ./Egyptia profluxifie, eo quod Philo Biblias Dagonem Cœli íilium di-
    Digon'&iiJ cat atque à radice Hebraica 7ДП , quod frumentumjfismiricat , ideo appel-
    latum, quod irumenti inuentor iuent,ac proindeGraece eum quoque vo-
    cet: SiTCöy Aayùv, inquit, es 'fgiiiruv. Aratri etiam repertor habebaturj
    iuupUerAra: ideoque Ъ&%*&Ъ& > quaíi luppiter Agriculturas praefes, ait ille , nomina-
    tnu'* batur. Quis nefeit Ofiridem &ífidem inuentores fuifle frumenti, &

    agrorum colendorum rationem primos inter homines docuifle ? An погъ


    «fis, Caes. Ifis cam ob caufam ©^'SVriTey.Sm^hoceft, Ceres âSyracufanis appellata
    fuit. Certè meminiteius Polemus dipnofoph.l. 3. Phornutus, Apollo-
    dorus, alijque Mythologi .
    Sed quxritur, vndè fub forma î^dveu/S-^wa depiebm coluerint Svri »
    c^fubb^N cùmeam pafsimfpicato vértice, aut bouinis cornibus iniignem , manibus
    hibeatur. praetereà fiftrum vna, altera ficula inllrudam reperiamas : quod vt fol-
    uatur
    Notandum eft, antiquos ^gyptiorum Reges & Reginas hanc con-
    B»ùrui. fuetudinem habuifle,tefte Diodoro, vt reduces ex bello, aut luftrationo

    Orbis, varijs animalium indumentis, veluti tauri,leonis>afpidis, aliorum-


    que monftrorum pellibus,fiue ob terrorem, admirationemque apud fub-
    ditos conciliandam,i7ue ob aliam quampiam caufam ac rationem myiti-
    cam induti incederent, atque hanc confuetudinem ab Ofiride & Ifido
    primùm promanaffe, oftendunt varia huiusfarinx hieroglyphica, fub qui-
    bus pafsim videasOfiridem aut Ifidem, canino, leonino, felino, accipi-
    trino,potiiIîmùm verô afpidis feu Niloticac anguillas caudâ terribilem,vti
    fufé patebk è fequentibus i aiunt autem Л-gypti;, tefteDiodoro , fxpè,
    . ¿ Ofiridem 8c Ifidem fub hac forma hominibus comparuiflè, varias res hu
    mano generi necefíarias, praefertim feientias docuiíTe ; vti oftendimus
    MonftrjmJ iam multis in locis . Qua» omnia nobis claré infînuafle videntur Berofus,
    «juakftîent r Apollodorus, & Polyhifior eius, monftro illo quodOoannem appellant i
    quod animal biceps dicanr fuifle, cœtera pifcem, è cuius cauda adnafec-
    bantur pedes humanis fimiles, vocemitem & humanam ei tribuunt i «
    mari
    SYNT.IV. PANTHEON HEBRäORVM, 343 capvt

    mari autem Erythro emerfum, Babyloniam perucniife a'unt ( intelligo


    Babylonem ^Egypti feuMemphim, áuc Heliopolim ) occidente verô So
    le in mare redijfle, moremque hune quoeidiè Veluti^ijSevrepetijfle ; ab
    eo homines omnifarias artes, literas; agricukuram, aedium facrationes, ar-
    chitecbram, & leges políticas didiciffe, nec non quicquid ad vitam poli-
    ticam pertinere poffit : Ofiris enirn in montibus rubro mari vicinís aftro- осипли,
    logiae vacaflè, &pofteà in vrbes vicinas leonina aut pifeinâ pelle ami&um mimbus com
    ingreffum, quae priuatim didicerat, publici iuris docendo alios feciffe, in_, Euî,'V"u

    praçedentibus dictum eil ; atque hinc Qapnis hiftoriani, feu veriùs fabu-
    1ащ promanaíTe verofimile eft .
    Simulachrum autem eius vfque ad Berofi témpora, id eft, ad initia..
    Grxcas Monarchic feruatumfuiç. Verba Berofi èSeldçno mutuata hic
    tranferibere voluimus :
    To fjSfj оААз arcepet ï%pb®* , -úso «Ax tlù» kí$a\!w <а^^.7Пфит a» UwLu Ki<$&\tw vse- Betej-Ut IX
    хата £ те Í%&u@' KtQatoç » i$ •B'ôtPctç ôpeiaç шЭ-^ржн чь^ртгЩ/мт®' <ЛЧ ск £ й$<; та Seidene.

    Hoc eft : Cœterùtnquidem corpus habebat p'feù, caput btforme , ÇfF pedesfi- çQtmx 0ín-
    rmliter hominis è cauda pifcps adnatos j Vox ei erat Ьитл\га , fimulachrum eius nis^efcriFt¡":

    etiam иг hune diem conßruatur. &>с. Fuíius autem ex eodem Bcrofo ait '/
    Seldenus, narrare Apollodorum Oannes quatuor Annedotos di&os, iux-
    tá variam feculorum viciiïitudinemè rubro item mari comparuiue, quo- 4-o»nnc«
    rum quiíque femihomo &femipifcis. Tempore vero j£dorach Regís w.Mnvi*

    Chaldxorum, qui feculis aliquot poft Diluuium/fi Chalaseis fides haberi


    debet, vixir, aduertit,aliud fimilis figuras monftrum emeríiíTe,cui nomen,
    íleTáxwy , in qua voce fane manifefta comparent Dagonis veftigia . Anne-
    dotorum fecundi,tefte Seldenojmeminit Abydenus, & и^ОДм»®* figuram
    eitribuiti vix alibi de his mentio fit . Vtrum vero, oâù, cuius mentio- -,
    лет Helladius Byfantinusfacit,idem fuerit cumOanne Berofi, dubiunrb ¡?cmquw|
    eft; verum confideratis omnibus circumftantijs relationis de eofa&x, °aDnes-

    probabile eft, fuiffe ; tradit enim citatusAuthor5è mari rubro afcendiíTe ,


    eapite, manibus, pedibufque humanis -, cociera membra pifcem praefo
    tuliffe ; Literas autem & aftrorumfcientiam oftendiífe j quae omnia funt
    ipjfuTima pené Berofi de Oanne hiftoria ; vndè depranatum Oannis iib
    nZu> nomen fentic Scaliger à compendiofa librariorum fcriptionej adijeit
    Helladius : tfi&çpirat Лу tttg, 2? greift ix$hû> J^i^oj fmnzrtç »ф/tre кптсоеРп tfoçxi . Лй*

    fiominem omntnà juiffey pifcem Vero retuliße , quod cetácea pelle indueretur .
    Quâ deícriptione fane ingeniofè ad prifcumRegum ./Egypti habitumfu-
    pràindicatum alludit,quicum belluarum exuuijs plerumque effet con.
    cinnatus, етвЛур^'** huiufmodifabulofae occafionem facile darepotuit.
    Porro, quod Syros efu pifeium abftinuiffe legamus ; duas potiffimùm CtlrSjrr¡Dj
    ob caufas factum arbitror : quarum prior eft, quod in venerationerrb kibu/jbftj.
    Rheœ, quam cum Iô,feu Ifide confundo, id fecifle comperiami ab lo nuer,nt?

    enim feu Ifide,cùm Syriam peragransEpaphumquaereret , huiufmodi


    cultum ccerimoniafque, ficuti & varias res Syros edoäos eiîe , ac proindè
    in beneficiorum collatorum memoriam, pifce,inquem?perfequenteTy-
    phone
    GAPVT $44 OEDIPI iîGYPTiAGI TEMPLVM ISIACViM
    XVI.
    phone, conuerfamfabuIantur,abftinuerunt. Atbenasus paplo aliter hxc
    Kthmtui. narrât i Solenne , inquit , Syrîsfuit , abftinere pi/abus in <Щ>е& Veneratio-
    tiem, qua quidem nulla alia Dea erat-, quàm Ifs, quœ pluuys potijfimum domina'
    tur ; ftu enim idem efi, ac fluere ; putabant enim tj ex aqua HF aere naturam rerum-
    pr&àpue confiare, pro% \>nda pifies, pro aere columbam venerabantur . Sic Athe-
    naeus . Altera vero cauía eft, quod in omnibus ^gyptios fapientiâ Sc re*
    Jigione celebres imitari ftuderent ; apud quos alij pifeem, maxime iib-
    In Nomo O-
    xyriachite prœfeclurafeu Nomo Oxyrinchano, pro Dea íummó cultu colebant ; alij
    pifeera cole-
    bant > quern veluti Numen aduerfum, &Typhonis marinam fobolem ', animal odio-
    alij Vomi fum 8c inaufpicatum non càm colebant» quam placabant, quemadmodum
    exe erabantur
    eandem ob caufam Crocodilo faceré folebant; atque ob has rationes v-
    traque pars pifcibusabftinebat ; hasc vti re mala & execranda » ilia ob
    venerationem Numini debitam. fed de hacabftinentia confule Plutarch.
    1. 8. dipnofoph. q. 8.
    Syri itaque cum varía de Ofiride 8c Ifide, vtquomodo ille videlicet
    totumOrbem obiërit,quî Ethiopian!, Indiam,aliafque remotiffimas Or
    bis partes fubiugârir,ac demum in TEgyptum reuerfus , earn faluberrimis
    Ofiris&fti'
    dit inhuma- legibus, rerumque inuentarum benefices ditârit, demùm ad ccelum gu-
    num genus
    beneficia. bernandum aífumptus fit ; illa verô in abfentia viri vtilitati hominunu
    ftudens, varias res vita; hominum vtiles inuenerit, medica; artis peritiâ ho-
    miies abinfirmitate liberârit j in fomnis quoque faepè cam inuocantibus
    compareat; media varia fuggerat infirmitatibus & morbis laborantibus.
    Praetereàcùm Ofiris enutritus in Nyfafelicis Arabia? vrbe, vndè &pofteà
    Diony fius di&us eft, iuxtà mare Ery thrasum, varia homines docuiífet , vi-
    neas plantaffet, feras inftrumentis, armiíquedomuiíTet, exuuias pro vefti-
    mentis vfus elTet . Ecceob has & fimiles caufas fabula illa de Oanne poft-
    modum exorta til-, hominem videlicet feu biceps animal, pifeiformeex
    mari Erythraso egreffum, varia homines docuiffe ob qua; beneficia cul
    tu diuinó illud pofteà quoq; exornarunt,exftru&o idolo^&wf^ipö, in eius
    honore à pifeibus quoque , eô quod Oiïrid is partes à pilcibus deuoratas
    intelligerent, vel ob alias caufas fuperiùs indicatas, abftinen tes . Mirum-i
    Ex О (iridis
    geñis varia: igitur non eft, fi ex varijs a&ionibus, geftifque Deorum iEgyptiorum va
    rabulae emer- rié à varijsrelatis,varius quoque cultus, varias ccerimonia», & qnod caput
    ferunt.
    eft, ex monftrofis huiufmodi figmentis monftrofa quoque fimulachra, qua
    le Dagonis, Dercetûs, Atergatis, Oannis fuprà monitramus fuiiTe , exti-
    terint,- pr^iertim cùm ad fimulachrorum compofitionem quodlibet ani
    mal cum nomine aíTumere^gyptijsfolenne effet, vtPorphyrius tradit.
    ^Equíuoeatío Atque hinc diuerfitas illa idolorum prope infinita, quam ^Bgypti j & vici-
    nominutn
    Deorum Dea паг gentes eorum difeipulae introducebant ; quae quidem diuerfitas , non
    rumque in_»
    OfiriSt IG prodijtnifiexjavewepailla, quaDeos fuos intitulabant ; in vno Ofiride-?
    confuta.
    Deorum omnium, ficuti in Ifide Dearum nomina confundendo .
    Qux cùm ita fint, non miretur quifpiam,Dagonem, Dercetum,Atar-
    gatin, Aftarthen, Mylittam , aliaque monftra nominum apud Authores
    pafsim eífe confufa; vnam enim ij denotabanrDeam, videlicet Syriam_»,
    quam iEgyptij Ifidem dicunt ; hanc enim fi Vcnerem, Lunam, Теггаггь ,
    Ne-
    SYNT. IV. PANTHEON HEBIUEORVM. 34? capvt
    ■ _ XVI.

    Nephtyn, Iunonern,Mineruam) Dagoncm, Dcrceto, Aftarthen dixeris,


    femper vnam rem,videlicet Lunam virtutc multiplicem dixeris. Arque Sfmoîichto-
    i •/'it j- r ■• л rum diatt{i-
    éx hoc capitc umulachrorum quoque diuerfitas exorta vanas inter Au- u% vndèi
    thorescontentiones, ас fmnmas in hiftorijs explicandis confufiones cau-
    fauit. Sicplerique Authores Aftarten, &Dercetam, diuerfa ftatuernnt,
    ex diuerfitate idolorum> Numina ; quod haec ftatuam pifciformem na-
    ¿ta, ilia, vti Lucianus facrorum vtriufque fcrutator refere , нл & тя U$ 4¡r¿-

    vrâQtyuûn* toca fœminam referac , cum tamen non tàm re, quàm virtu-
    te diuerfa eue comperiannur . Verbo. Sicuti igitur polyonomia Ofiri- OGtbsoUu
    dis nihil aliud indicac, nifi virtutes & perfecciones varias in Sole \ fie po- humS¡p"

    lyonomia Ifidis nihil aliud quoque dénotât , nifi virtutes & perfecciones SíSírSf'S-
    multiplices in Luna, quae ob virtutem,quâ generations vim mouet,voca- lutes notlt-
    tur Venus ; ob vim terrae inclufam voegtur Aftarthe, Iiis, Ceres , Profer- *
    pina j ob dominium quod in húmida obtinet, Dagon, Derceto,Nephte, Md he
    Thetys, & fie de cœteris. Vndè & liane vim diuerfís quoque fimulachris bitusrymbi>-
    exprimebant . VimLunae in terris,fpicato vértice, cornucopias , taurina *'
    facie, alijfque fymbolis in idolo expreflls ■-, vim Luna: in aquis, fimla, pi-

    feibus, alijfque beftijs aquaticis ; alias denique Luna: perfecciones , alijs


    coníímilibus fymbolis adumbraban!. Sic Aflyrij Adado nomen Dei, quem
    Soleminteliigit Macrobius, & Atergati, quo Lunam,aut terram, Adadis ...
    denotabantconiugem,cunctarum rerum poteltatem attnbuebant j quare e¡us fimuia-
    íimulachrum Adad fonnabant radijs inclinacis, quibus monfirabant virrb chrum"

    cœli ineíTe radijs Solis, qui in terram dimittuntur . Adargatis vero fimu- Adargatisc;
    lachrum furfum verfum reclinatis radijs monftrabat radiorum vi fupernè mulachrum.

    mifíbrum enafci , quarcunque terra progenerat -, fub eodem fimulachro


    fpecies leonum funt,eâdem ratione terram montrantes, quâ Phryges
    Deorum Matrem finxêre> imôCererem ipfam Adargatim quoque facit
    Nigidius comment, in Arati phœnomena . Sed quo nia m de hifee & fí-
    ínilibus inObelifcoPamphiliocopiofiùs egimus, &fingulafufè interpret
    tati fumus, híc plura de his agere fnperfçdemus . Vnum reíiat inquiren
    dum, quaenam nimirùm fit Venus illa famofa ac tota Afia Celebris, quam
    липе fub Anaitidis,Aphaicitidis,Cabaris,íimilibufqi titulis Authores ce
    lebrare folent . -

    §. III.

    FeAUs Aphacitis, Anaitis, Cabar .

    VEncrem Aphacitidain Aphaca (locus is eft inter Heliopolim & By-


    blumjcultam teftatur Zofimus 1. 1. aV**> inquit, xó&ov Xtf pt'Qor лДасТчи*.

    ter Heliopolim er tyblum , "vbi fanum Veneris Aphacïtidis eïl . Templunu


    quoque Veneris, quodConftantinus Magnus in monte Libano vaftauit,
    Eufebius apertè vocat Aphacitidos, cui aftipulatur Macrobius , qui iani
    X X quoque
    CAPVT 346 OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM s
    XVI.
    quoque Veneris Arc nitidis ( quam ego vocem corruptam efle arbitror, 3c
    ЫясгоЬЫг it loco Aphacitidis fubfticutam } in monte Libano Celebris raeminit; verba
    f»HO Vi lern
    Anatit 'dis. eius adiungam : jfdonim quoque Solem ejje non dubitabitur , inSpeÜi religio-
    не Jffyriorum, apud quos Veneris Architidis iy Adonis maxima olim Veneratio
    Simtilachruni
    Veneris Ana- Viguit, quam nunc Pbanices tenent . Et pauló poft ; Stmukcbr.uw buius Dea
    cuidis.
    in monte Líbano fingitur capí te obnupto, Jpecie triH't, faaetn manu Uua intra
    amiElumfuflinens )lachrym/c Vifione confpkientium manare creduntnr. Ex qua_»
    defcriptione fane nihil aliud indicatur nobis, mil Thamuz ille feu Adonis,
    aut Adad,Oiïrifue,quem fuprà cum de Thamuz agebamus, lachrymantis
    fpecie efformatum> deflere iolebant ^Egy ptij, & ab his doäi AlTy rij . Et
    Venus Apha« Venus Aphacitis, coniunx Adonidis,aut vxpr Oiîridis Iiis , quam fupra_»
    cuis.
    Aftarthen quoque diximus ; cum qua eafdem fuprà feeimus Dagon,Der-
    Dagon pi/cif ceto, Atargatida j non enim alia de caufa D. Hieronymus Dagon pifeem
    inсмог».
    vocat meeroris, niíí ob fréquentes, qua: in eius facris ei exhibebantur,

    Artemdiorut. complorationes . Dagon autem,Derceto}vel Atargatida, Artemidorus


    eandemfacit cum Aíbrtha feu Venere Aphacitide, eó quod vtrique eae-
    dem elTent ccerimoniae, facri vtrique pifees & columbas, vtraque abfti-
    nentiâab efu piícium coleretur ; ilc enim aitlib. i.e. 9. Onirocrit. Pi
    fees comedunt omnes Syrorumtnonnullis exceptis , qui AßartJjen Venerantur .
    Venus Aaai- Torró de Anaicide Venere iîc à Períis vocata feribit Strabo 1. iz.de Rela_»
    tis. . . '
    ЫглЬо. agens vrbe, olim infigni & facra . In ea, inquic, templnm efl Anaitidis , qua
    ab jírmemjs colitur ; hoc in locofacra, cumfantlimonia maxima celebrabantur<, w
    iufiurandum de rebus maximis b e fiebat. Idem Strabo, 1. 1 5 . agens de Cappa-
    d ocia i Нас, inquitj/ácm in Anaitidis <& jímani delubris fiunt, nam V borum
    ibi delubraJunt, ftatua jímani in pompam ducitur . Et hase fe vidiíTe ipfo
    Anaitidos fa feribit Strabo. Huius vero Deas Anaitidos facra Sacarum dicebantur,&
    cta dicun-
    turSaca. dies feftus Saca, quod eo die Cyrus Rex Sacas viciiTet. feribunt praetercà
    alij, ei Deae antiquos dedicatïe çx>praîitantioribus, puellas, quas ibi pro-
    ítarent j quae deindè veluti facra^ viris tradebantur,eas aeeipientibus hi
    Htrmi;nns. lare maritis; dequibusnos infequentibus vberiùs agemus. Hermolaus
    fecutus Paufaniam inLaconicis, in aneipici eile tradit Cappadoces, Sc
    qui Euxinumaccolunt, eó quod fimulachrum huius Deae fit & Lydijs,
    quibus eft , A'çTî'p^@-/êe?VAV<4T//(^. Diana templum Anaitidos . Verum nos,
    íi facra cius pauló diligentiùs examinemus, & ílatuam illam auream,quam
    holoiphyraton appellabant, in templo eius pofitam, earn fané eanderrb
    cum communi illa Aiïae Venere eíTc concludimus , folùm nomine & cul-
    toribus diuerfam - Verum haec omnia tibi inter fe, ne in re clariffîma lon-
    gioriîm,comparanda relinquo. ' . , -
    Porro quaenam fuerit illaCabar,cuius mentionem faciunt libri Ara-
    Cabar quae-
    nam Dea ? bum & Saracenorum, pauló maiorcm praefefert difficultatcmi quam vc
    foluamus
    Notandumeft, ante impuri Mahomctis aduentum,plerofqueSa-
    AnteMah'j. racenos& Ifmaélitas, quos & Arabes dicunt, Gentiles fuiífei atque im
    metis aduen.
    tum Gentes probo idolorum ciiltiiî deditos j inter coeteros autem Deos Cabar
    Kabar adora-
    baut. quam&Venerem feu Luciferum interpreta ntur»a<braiTe j meminit hu
    ius
    SYNT. IV. PANTHEON HEBR^ORVM. . 347 capvt
    5n/ XVI.
    ius Euthymius Zygabenus part. z. panopl. tit. 2.4. Saraceni, inquir, vfijue
    bi témpora Heraehj Imperatoria colebant idola, Luciferumj, £jy Venerem^quanL^ хуцЬтт.
    propria lingua Chamar ( pro corrupta voce IegeCabar^A£=> ) quod magnum
    fignificat, appellant, adorabant , Catacheiis quoque Saracenorum oiteiid it,
    Saracenos ad legem veram reducios abiurare iolitos Deosomncs, quosà
    Gentibus didicerant i ас inter cœteros fpccialis fit mcntio Lucifer* feu
    Vcnerisj quam Cabar vocabantj verba abrenunciationis fubiungarrb:
    . » •» /у •ri г », ~ . ¡i _» ■ ~ ' л' i», / х Míhu«n?taai
    A'&fßw yxúosaf 7iA@àfovopctÇwh win ptyiblw. Id eft: Anatematizo cos , qui г«сСаь»п.
    matutinum (¡día Luciferum Venerem adorant, quam Arabum lmgu-г ^л£э
    fiaba, quod Magnamfigwfic at, nommant . Luciferum autem & Venerem vnatn
    &eandernífollam епе,риеп nôrunt. meminit huiusDeac Saracenica: Ce-
    drenus, qui inter cestera argumenta, quibus probat) Malmmetanos faifa
    ad hue Numiua colère, hoc vnum quoqiafFert, quod Grascorum Venerem
    feuLuciterum diuinis honoribus coluerinr. verba eiusfunt :

    скииосшта , *5V eVí'eí» таати; фу E'àc-îiô к pvS-oXoyQa-i • Lè<Pn и} К« /Зл§ т>) «W$f камр- " 1
    фа-тю уЛсюзу 17Г01/О(м1с£тц , pijúXti,fn'f¿<{vu* taçaçrt rLù h'$p$£Wtw ©toy otoftafyy-
    Tiç . IV* Л ft* eTfl^tdyU^M т/V/ 4<£«AjAo}eïy , Q(i$lwríQü)¿bfy) % ptya dvnSi ритм&о* . E'^éÍ Л
    и xJf*t/CeS?í *w&Tf » í^f 7mi*ßißnÄu ъгеэ<г&'/пъ ¿'rwj ; АЛЛа j Л'ЛЛ*»8* К«'/0*5,А'ЛЛ«,
    ^А'ААа А'ААя Ef^^'ej), о 0«в«> s GiOij'S' «Л «а\ря£юу. 'S' те Ка$*^«7*А)!> «toj
    2?¡¿t»( ц$ А'фе;в1\'т» . éViç &?ív c?2f . e 0«o$ e ©íe's ptíftw, t£ и /лг^аЛи . aV ozt? А'ф^реГ/ти 0<з\, ■ •
    75r« QoQlwify , и tmyuyn tS r^í)ra¡ti А*ЛЛа . eVtÇ â'îsrwS ^Xixpup^'ctiç ri »Wtijtj

    Cum enim antiquïtusfaifa JuperHitione Jeducli Feuerem Grdcorum ,id eïl, ^Íc^
    Voluptatem diuinis honoribus celuerint , ßellamq. eim Lßctferum effe fabtdmßnt, bar-
    <7ил*я ei/ÄW íí magnitudme fiubar fuá inepta lingua, appe Hauer unt ) in hune yfj,
    di&m FenerinomenVei tribuunt . ¿¡hodne cut videamur fingere, explkabimm
    magnum eorum myflerium; "Verba obfcœn* eorum isr projamjßmx Omtioms h<ec ^ ^
    funt : jS\ >*<=3j jü5\ [ ^//j Kjtbar Alia . ] ^//л ^/¿i /г vuerpre- Cab». '
    íerw, ^/?, ;Oe»/j Dew ; í\ubar,id eß,magnns,ßue Luna í¡r Venus , Ve us ; ita
    ergo habet ; Veus, Dem maior £9° nimirum Venus Veus . Ä#C , .
    m ftn9 adie^um indtcat , qu<c smniit proprietAÙ fui fermonis occultata pronun~
    ciant . Hucufque Cedrenus . In qua recitatione aliqua ex ignorantia lin-
    guas Arabicas Cedreno fubrepiifle reperio, quai antequam vlterius pro-
    grediamur, corrigenda duxi . Primum eft, quod Venercm vocet Kubar ,
    contra Arabum сощпшпет appellationem > qui haec verba Arabicè fíe
    pronunciant : jil^-Äj *55l &\ Alia АЦл Vafiabar Jila ; non igitur ,
    jÇjtbar . 'Sed^A^a, quod propriè magnum fignifiçat , Numen illud di-
    cendum eft . Verum hoc ill i ignofcendum, vt qui pronunciationem Ara
    bum non intellexerit- Altcrumrcxcufationem nonmeretur, quod per
    «aè feu particulam copulatiuam j ipfe intelligat comparatiuam, hanc enim ил ■

    vxJcem idem efle ac ( Maior jaflerit : ficut Kubar idem , quod magna-»¿
    cjuafidiceretur : Deus Deus va Maior, Kubar,magna Venus. Certèpueri
    n or pnr,j in Arabica lingua tantùmcopul antis officio fuugi , nec vllarru
    aliam per fe extra orationem poiTidere fignificationem . Vndè multo
    X x л con-
    CAPVT 348 OEDIPI jEGYPTIACI TEMPLVM ÍSIACVM

    XVI. ^
    congmentiùs loquitur de hoc Arabum Numine Conftantinus Porphyro-
    geneta, qui l.dc adminiftrandoRom. Imper.c. 14. vbi-degcnealogiiu,

    agit Mahumetis, fie fcribit :


    Contaminas Hej>rd>X0V3 Л ЧЯ «S £ А'ф£рЛ'т»5 arg? V > о клКнп Ka.ôaç , К!Н aictQwwrtt с* rjf <в&-

    А'аАо" ма Ktsßctq .
    Adorant, inquit, Ventru quoquepdus^quoà Cabar appellant, <5* inter
    crandum ka exclamant : Allá Va I\jtbary id tïi , 2)í«í Venus, T)eum етт-л
    Allá Vocant, Va Vero pro coniuncîione, Ettponunt\ Cabarfidus dénotât ; itafcdi-
    cunt : j*£=s &\ Alla Va JÇabar. Scribitur autem j-*£=> Kabar mafculino
    genere, non fœminino *j-ti*£=» KJbirat, eô quod nullum habent inDijs fe»
    xûs difcrimen, quemadmodum reliquos Orientales fecifle diximus . погь
    fecús ac Veneris ftella, qua; & Lucifer, & Hefperus, & Venus pafsim vtro-
    que fexu nuncupantur apud Aftronomos. His itaque praemiffis , nunc

    quasnam haxDeafuerit,difcutiamus. #
    Certè veterum Arabum Déos legimus folùm fuiíTe Bacchum 8ç
    v'aniaA*. Vraniam, quam & Alilath fuprà diximus, tefte Herodoto & С elfo apud
    bumDij. Origenem. Cum itaque Cabar inter alia quoque Numina Arabum feu
    Saracenorum vnum cenfeatur, vt Cabar, Alilath, 8c Vrania Venus eadctn
    exiitat, necefle eft . Herodotus de Perfarum Vrania loquens, liquidó in-
    H*roJctU!, " ' ] л íT.rriftrum a ral-rnm Прзт ; eô Quod Periàe ab

    Seius Dcorú.
    uat . Vrania enim illa prifeis etiam fimul & Vranus,&Iuppiter eftappel-
    latus. Vranus Ariano, Iuppiter autem Straboni; vtrique tamen duo
    duntaxatNumina ab ijs culta fcribunt,alterutnq> Dionyfium feu Bacchum
    nominan t. Quôd autem Vranium Stephanus confundat cumOboda,
    non id feciíTecenfendus ert,quafidiuerfumaßaccho COnftitueret Numen,
    fed nomine folummodó diuerfum. Cùm itaque Vraniusille Arabum ni-
    ï&cabîr hil aliud fit, quam Sol j certè Vrania feu Kabar njhil aliud eriti quàm Lu-
    Luna- na, quorum ille pafsim apud Arabes diciturL*- y*> ßaalfama , hoc cti^D о-
    minus cali ; Ьагс \~by**l*» Bteltefama'}Cc\i vulgo ßelifafria. Domina cœli \
    ille à potentia& magnitudine ^*£=» Kjibar, hoc eft, magnus, hasceandem
    ob caufam »^алЬ JÇabiret, magna dicb cft : harcigitur duo luminaria ma-
    gna,fuerunt prima illa Numina veterüArabunyie quibus pauló ante dixi-
    wnufítVp- mus.Quôd verór¿¿ Ka/3açquidamVencrem eíTé aíTerahe'vídfaftumeffe arbi-
    peUataí tror,quod Venus &Luna ob fimilitudincm,quos praíftam,eífeciuum paf
    sim pro vna fuman tur ¡> huius rei inter Graécos vetuftus Scriptor teftis eft
    vouchor™ mcu^encus • Philochorus iseft, qui VenerertF& Lunàtft earidem efíe affir
    mât ¡ &facrificium ei faceré viros cum vefte muliebri, mulieres cum vi-
    rili, quod eadem & mas a»ftin>etur>& foemina . Meminit huius .quoque-»

    r ь j RámbaíUjIvIoreh nebuchim . ;
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRäORVM. Г 349 capvt

    рпюп пркл ^Л7гп mu лззз тюзр? уда

    rt» ют тпк то ток р mm сетка? ггтоуз


    : тл *г? Kraal гтклп mjra 7jnan •"•

    Infiernes autem in lihro aauD Tamtam [ tu Verßone ISLebienß eil Centir.]


    quia dicitur ibi, Vt Vir mduatur muliebri VeHe piila, cumßeterit ante fiel/am, qu.e
    Vocatur Venus, V mulm affumet loricam, ¿5* arma bellica ¿um ßeterit ante ßeV-
    lam>quœ dicitur Mars, eil etiam apud me alia buius caufa,qp.od opus hocfujcitet con- " r?f •

    cttpißeHtiam&fornicationem.Gonürmdit ea,quas ex Maymonide atculimus,


    Iulius Firmicus . Is deerrore profanarum religionum c.4. AÍTyrios Vene
    rem coluifle ícribit y cui aliter feruire Sacerdotum fuorum Chorus non., RitU$Sacer-
    poteit, niiî efTœminent vultum, cutem polianr, & virilem lex um ornatu ^uef"li"

    muliebri dedecorent . Et paulo poil : Qßod hoc monßrum eß, quoduè pro-
    digium ? Negant Je Ytros effe, isr nonfunt mulleres fecredi Volant , fed aliud
    quahßunq. qualités corporis conßtetur . Qua; fane verba apprimèconueniunt
    Aftarthce Sacerdotibus,& erTœminatis Antiftitibus Chamos & Phegor,de
    quibus in praecedentibus. Hinc Hefychius Vcncrem Aflyrijs non male
    diólam ait àtAtptr э videlicet à continuis pollutionibus, quibus in eius la-
    cris efFœminati illi Sacerdotes contaminabantur ; eft enim Syriaco idio-
    mate, Maiio teile, L^\» Delpha idem quod 11341, coni un&io & copula-
    tio Venerea, quam immundasfequunturpoliutiones, JLa\» fie di¿la à
    quod ftilláre fignificat > quod verbum optimè quadrat Gradeo ety- ^'р^"г
    mo a'<p¿íTíthí, quo àfpumando fie dicebant Venerem. Porro Kabar Ara- vcnusdiâ»
    bum Deam eandem eile cum Deliphat,feu Salambo, & Aftartha, cœrimo- LipiiiBrjcb.
    niae ei peragi à Mahumctanis quqt annis folitaîriuxtà lapidem Brachtam , Mau

    fatis oftendunt; credunt ipfi fuper "cam Ab.raham cum Agar coij lib , auc
    camelum ei alligaflecum Ifaac filiumeflet facrificaturus . atque..in huius
    lapidis fuperficie Venerem incifam in hunc diem venerantur . Sea! au4ia-. superiapidê
    mus Anonymumquendam in Saraccnicis, quern citat Meurfius in notis дь^ь*"***
    in Confiant. Porphyrog. ita diflerentcm : A«ar cosno-

    TV h'yÀ^ô^nXno^r^ т h'ß°y.ctp> àç сштй? T КарпКоу ъг&^п&'ЗЬ*' °re * i'C*** *"í*«AAí Su^y.


    -tfn ipjoy inquitint, tacere lapidemgtandtm, imaginem Veneris feferentern^» ; м - ^
    hönorare ciutem eum, ев quod fuper eum yum Я^лг confabulitus fiierit ЯЬглЬап^л ,
    yel etiam quod ad eum}cnmlfiac eßet facrißcatwus , camelum allïgârit. Con-
    fentit his Euthymius Zygabenus, qui impiam Mahumetanorum idolola-
    triam inhunc diem adhüc apud eos vigentem, cönfutaturus fie aie: Nos ,
    inquitj Chrtßianös tan^uam idólolatra* calumniantur} quoniam crucem , quatfL+
    jpji deteßanWy adoramus . ISlos autem ad èos dtcimus i Cur Vos igitur apud lapi
    dem Bracbtan cçmmoraminit & eum ojculamini ? Respondent e or urn aliqui ; quia
    fuper Hlb cum. Agar rem babuit Abraham alj Verb, quomatn illiQ > inqmunt ,< c**-
    rnelum alliganity.ciim effet immolaturus Ifaac . Turn nos ad illos i Vos {non pudeî
    adorare & colère lapidem,fper quo cum midiere jíhraham concubuthaut camelum
    alligakit, i? .nobis vitioVertitis, quod Crucem, quâ Vdmonum vis euertitur <É ..
    . Dialolifraudes , fie,dolí dijfoluuntur ¡ adoramus ; quan^uam] lapis iße caput eft
    . !; Vene-
    CAPVT ,5ô ÖEDIPI AEGYPTÍACI TEMPLVM ÍSIAGVM
    XVI. 33
    Up» Btaeh- Veneris, quam Ifmaélitce quondam adorabant ¿ mm ft diligenter injpici&t nun
    am ventrií gtiam ículpti capitis refert invetnem . Haje Zyeabcnus Monachus. Qua; fta-
    «aputrefert. .... J 1, * Jn ô J O . r j- r
    catechefis buiuntur m Catecheíi Saracenorum, m qua omnes ad veram ndei Icmi»
    saracenica. tam reuerß abrenunciare quoque tenenrur honoribus lapidi Brachtarb

    exhiberi folicis, his verbis: Anathematize etiam tp/am illam precationis do-
    mum in Make, in cuius medio ulcere aiunt lapidem magnum, Veneris effigiem in fe
    babentem,honorari autem ißum Upidem,quafi Abrahamfuper eo cum Agar coiêrit:
    Rj«ui ridiculi. a**t camelum ei alltgàrit cùm lfaacum effet fiertficaturus . Eos autem, qui preca-
    tumilluc eunt, ferunt alterara manum ad lapidem extendere, altera ver»
    burem fuam tenere, atque ita inOrbem feie circumagerc, donee è verti-
    gincofTuiîs tenebris concidant . Erant autem illic fepcem lapides alij,
    qui à Saracenis iaciebantur contra Chriftianos ; de quibus fie Catechefis
    Saracenorum :
    A.'vAd-t[teiT'iÇa> rhù fivboiroticu та Macú{a¿& »с* >Г фиг/ ym'Q*^ ®*S» 'b&Q&'xjii
    9^jt> та A.'ß&ü»(A , к) та l'ÇpanX е«{ ф В<як£« »rot % Мажь й' Máxt^ > cV OfûputÇJ <zzç$<riLlwnrn-
    &W tS ф^гти^и/дет®» . Kof ъа&гяоз{ стгн <u сйг/í я} &'xtvDl 5"£«фыЛ .(fit 'm^sQynto. àvniïv
    f¡¡ р*е@* екну» . AVa^tjt**rí^a цд) tu/Q ф Mí'jíí, KSM tLu <2%¿o;£¿ü uvrif > rú¡ g5¿~ <g&£>2 $¡ 1a.oy.~
    Anathemati *^JU®9 p'infù/uiïpuç tâtjt /Jd-uç K$ ffi Х&гшаг .
    «rio. * Anathematized, inquit, fabulam Mahometh, in qua dicwit effi Deo domum
    orationts ab Abrahamo <sr Ifmaele in Meut (Mecha ) Oratorium obferuationis feu
    yaticinij exßruclam, <& mandant, Vt cumfuntibi orantes ,Vertant faciès Jtt.t$ Ver-
    ßts partem tílam . Anathematizj) etiam ipfam Mecham , <sr circuitum eius, y?-
    ptem lapides ibi conietlos contra Chrißianos à Saracenis . Menai nit huius cœrî-
    moniae hiftoria quoque Longobardica , fed alijs verbis: Semel autem per
    fingulos annos cauja recognitions ad domum, qux eîi in Mecha, ire prœcipiuntur ,
    eamq. inconfutilibus tegnmentis circumire, Cjt lapides per mediaforamina pro Dia
    bolo lapidando iatlare ; quam domum dicunt Adam conßruxtffe , omnibuffr filjs
    eius, Abrahami, Ißnaeli locum orationts fmjje . Demàm MahometemJ>
    earn domum fibi, cunElifygentibus trddidiffe affirmant. Ahnon nie manifeftali
    indicia latent cultus Veneris, quamuis falfis relationibus,&aliarum fabu-
    larum appofitione nimium corrupta ? Certè veteres Arabes quadrarurro
    faxum pro Numine veneratos teftatur Maximus Tyrius ferm. 3 8.
    НШ. U*i»b. AV/S'« ctßwt 1$ '¿y rm Л ¿k »?еГл . Л иуаЬрл ó «wTey AíS®. tw rt%clya>v<& .
    Arabes quidem quid Venerantur nefcio,fimulackrumJanè,quod vidi, erat lapis qua
    dratics . Venerem verô fub figura quadrilaterî faxi cultam quoque Paufa-
    nias tradit in Atticis :

    ТРаи/(шам. >лу(& > ¿ fjSf ùcft if т1ш PíQ&cKtLu »ií та y*a яйив-/оу «Víf«t тлх)тие уЪ fiS/í т*%ата>т

    De ea Vrbis regiuncula, quam hortos VocanU <T Veneris in ea templum, Д-


    gnoeff nullus nobisfirmo diSlus eft> ne quidem de Venere ; cuius templo Vicino adß-
    fiitfigura, Vt Hermœ quadrata, epigramma autem indicat Venerem cœleïlem efjfe]
    DyfarfîNu earum 1ил $тл üppelbntur, natu maximam ¿ Dyfarem quoque prifeum ArüV
    nienArabu» bum Numen, quod nos vel Bacchum, velMercurium interpretamur, ftib
    BaSÍÜ!11^ quadrato faxo cultura, Author eft Suidas, qui falíus nomine Dyfaris,Mar-
    tem
    I

    SYNT.IV. PANTHEON HEBR^.ORVM. 33


    г 51 c^
    XVI..

    rem eum interpretatur > quad diceretur &ntk'çi(» quem confule verbo
    Gía$¿V. Porro cur Cabar Venus , & Dyfares Mercurius fub huiufmodi Ab f *л*^
    quadrangularis faxi forma fuerint culci,huius rei nullam aliam cauiam re- lariumNu.
    perio, nificonfuetudincm ,/Lgyptiorum, à quibus Arabes vicini docti, ^"um,cul

    pleraque fua defumpferunt j effingcbant autcm Ifidem & Mercuriuiib> Curiiîs&


    quemadmodum fuis locis probabimusi interdum fub forma quadrata , eo Mercurius
    J • I о 1■ • i • • • • • rr quadrati h-
    quod agnculturam& limitum rionendorum rationem pnmi inueniucnt,* gurauxico.
    ynde & Deorum tcrminalium feu Iimirqneorum exorta familia , varias ¿r,j Termina-
    pafsim ad circumuicinas genres tranfmifit colonias . Verum quia de hifcè ¡J¡¿u Limi"

    iàxeisDeaftris inferiùs ex proiefloagemusihic plura dicere fuperfedemus,


    ne in re toties repetirá moleftiam creemusLecloribus ¿ fufficit cnim,nos
    banc Veneris colendae rationem ab TEgyptijs quoque promanaiTejhiç obi
    ter infinuafle . Quare ad noitram Vraniam feu Venerem cœleftcm reuer- JSâcaS
    tamur j quam fane aliam non eflc quam Lunam?Alilath,feu No&ilucanb A,lUth-

    illamHecatem Lucinam, autfi quo alio nomine intituletur> fupràvidir-


    mus. Imô & Luna corniculantis figura Turrium &Mefchitarum faftigijs CurSemiiu-
    imponi àMahumetanis folita id manifefto indigitat. In honorem enirrb Mahüm«"««
    Dea;(Lunam & Venerem Deas diftinguere non oportet) huiufmodi fi- ,mpon«ur-

    gnaantiquitùs collocata facrataque adeó certum eft; vtde eo nemo dubi- ~


    tare poffit, nifi fuperftitiofus forfan Mahumetis fectator; qui earn memo»
    rix fuga: feu Hegirae Mahumeticaef contigifíe illa memoratur biduo poft •-•
    Lunse cum Sole Synodum J attribiiunt j fie enim in vita Mahumetis le-
    gitur Authore Abubccro :

    ЫлХаЗЬ f$\~»J ^^aSIs oilSa *iU {£)S f¿\ uUí {4j f$> ¿f$j \ß\>y»

    Etfurrexit Mahomet nocle pofl Noutlunium fugten s ex Mecha propter eos, Caufa fuçjB
    qui ante infideles erant, (¿r illigußarunt pœnam negotij Jut\ ísreis pxna doloris pie- Маните™.
    na, eo quodvenerint ipfis .Jpoíloli eorum cum contraclibus, dixerunt ,Лп homi
    nes dirigent nos } HT infidelesfuer mit y & tergmerfatifunt^iST fpreuer wit legem
    еЫу tnfidiantes Vita eius, Çfy ideo fiugere coaclus ejl. Ab hac fuga annos hodiè
    putant Mahumetifta: omnes, & vocant ï.**» Senathl hégirathi , vel
    g^të Tarichil hégirathi, annos fuga: , auipicatiffimam fane legem, , .
    qua: à tuga incipit, & fugacibus nebulonibusj fed hoc purum puterm Horath ne
    mendacium \ nam hegirath eft nomen Gentis Hagarense,& regionis , наХ'а?йГ
    cui etiam attributa eltMecha . Quare aera illa non eft aera fuga:? fed агга_.
    Hagarena j quia tarnen etiam Arabcsipíl inrerpretantur fugam, eílo fu
    ga fane, & fugiant omnes Mahumetani , quo, Sc quantum libuerit. Nos
    vero antiquitatem ab illorum mendaeijs tutam aflèremus \ qui feimus il-
    lam vocem primigenia notione ab Hagarenis, non à fugaduci. Cultus
    igitur Luna: cum asraLunari, non àMahumetanisi пес à fuga improbi im-
    poftons,fed ab Hagarenis feu Ifmaèlitis Mahumete multo vetuftioribus T
    proceffiiTc facile colliget is, qui legerit, prifeis Ifmaëlitarum Regibus, eo-
    rumque camelis huius falcata? Lunas ornamenta, & gentis fymbolafuhTo
    veluti
    CAPVT ь$г OEDIPr ÄGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    XVI. 0J

    veluti propria ; imo 8c feriam fextam, quae Veneris dies dicitur > Arabes
    fiSnnbküc (^í? algmmah vocant, hoc eft, v\w*ty>ô>iK*w'w> concionem , o>/AÍ«,
    ÍStnS¿ conuentum i quem eodem loco, quo nos Dominicum, Iudxi Sabbathum
    ni»- habent ; hanc, inquam, feriam fextam,eiufque folennitatem aliunde non
    profluxifle nifi ab Hagarenis,ex illo patet, quod de huius diei celebri-
    tacc nulla in lege Mahumetica fiat mentio. Ab antiquiflimo igitur Sara-
    cenorumritu earn exccpêreMahumetani : fexramenim feriam, vc fupre-
    mxDex facram olim Saraceni yEgyptios, teile Politiano, imitati , vt fuo
    loco dicetur,celebrabant 5 idq; faciebant primo, quod Dominiú Veneris
    in primam illius diei horam caderet; Luna; in vltimam . Quod verunb
    eue patet ex diipoiîtioneplanetarumin horisiftius diei occurrentium.
    Cùm enim dies naturalis 24. horas contineat, necefle eft, vt íi dieSabba-
    thi prima hora dominetur Saturnus » à quo Saturni dies denomina tur , iè-
    quenti die» prima hora dominetur planeta ordine retrogrado fequ ens,
    duobus intermiffis, nempè Sol , à quo denominatur dies-Solis ; ilmiliter
    die proximo Luna , vndé dies Luna:, & in reliquis eodem modo deinceps
    vfque ad feriam fextam, in qua prima hora occurrec Venus, fecunda.»
    Mercurius,& fie de cœteris vfque ad vigeilmam quartam horam , quamu
    Dominîam-» Luna occupabit, vti in exempïo hic appoiîto apparet :
    ?UhÓÍ«"*^ 1 2 г 4 5 6 78 9 ю и о 13 14 15 Ii 17 18 19 20 21 гъ г% 24
    ÄptiL Я S с § * 9 5 <с 5 V. с? Ф 9 $ с Ь ч # Ф 9 $ <£
    n«. Vbi vides diem naturalem Venefem inchoare,claudere Lunam ¿ quae ve
    ro fit ratio di fpofitionis harum horarum , alio loco fufé dicetur ; Latet
    enim hie myfterium muficum, de quo vide librum decimum Mufurgia;
    noftra; vniucrfalis, vti & Artem lucis & vmbrae , & fuprà in Aftrologia.»
    .yEgyptiorum . \

    Feria igitur fexta ab Agarenis inftituta videtur non fine myftica га-
    tione, vt in qua Cabarfeu Venus illa E'oQpog^ primam aufpicaretur ho-
    ram,Luna vero ièu Alilath Vrania cœleftis vltimam horam occupando
    diem clauderec ,• ilia diei prasfes, haec noclis. & quamuis illi olim diftin-
    £t\ fuerint planeta; apud Orientales Aftronomos, à pofteris tarnen paula-
    tim confufi, earn peperére confufionem,vt Venerem 8c Lunam pro vna
    Cm v«er« & eademDea pafsim fumèrent. Praetereà huius confufionis hase quoque
    «mbve«re* caufa eiTe poterit , quodantiqui Arabum Aftronomi Venerem, tefte Hy-
    eoafuderint. parcho, Lunam quoque dixerint ; anquiaLyncei illi Aftrologi Vene
    rem falcatas Lunas faciès afFeâantem olim etiam deprehenderunt ? cer-
    tè multa olim fcitafuifle, quae nos modo veluti noua & recens inuenta
    cumfummaardmiratione intuemur, fuprà in propylaeo noftro oftendimus.
    Phœnomena enim Veneris crefcentisdecrefcentifque Lunas faciem indu-
    entis hoc feculo telefcopij ope primùmadinuenta, cur Arabes prifei inuc-
    nire non potuerint, non video, cum &çin obferuandis aftris ingeni j foler-
    tiam coniungerent continuis vigilijs, 8c aère gauderent purojnullifque-»
    lunamagn* vaP^is impreffionibus obnoxio . Quod fi id deprehenderunt , certe mi-'
    venu». Гцщ non ед eos Venerem cum Luna confudiífe, ас ideó Lunam dixiffcj
    Venus parua , , '
    Luna. </^> hoc eft, magnam Venerem, aut Venerem paruam Lunam. Verum

    hifcè
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRJZORVM . , гг z capvt
    xvn.
    hifcc vtpotc conie&uris tantùm vlterius non infiftemus , vnicuique libe
    rum? quod volet credere relinqucntes. Hocvnumex hifcè omnibus ha-
    öenus adeô prolixe demonítratis,colIige . Cabar illam Arabum aliam nul-
    lam elTe,quàm communem illam Venercm Afiaticam,Vraniam cceleftem,
    quam ^gyptij Iíldcm> Babylonij Dagon, Derceto, Atcrgatis, Phœnices
    Aftarthen, Graeci nunc Lunam, nunc Hecaten, Lucinam, Dianam , Pro- •
    jerpinam,aut alio nomine Arabes Alilath vocant, re eandera, nominibus
    diuerfitatem eflfecbium denotantibus, diueriàm eue qua; quidem ple-
    niùsin Myftagogia iEgyptia, Obelifci Pamphilij, vbi myfticas horum no-
    ftlinum fignificationes profundiùs rimaci fumus . Nunc ad alia.

    : С A P V T XVII.

    Colonia Deorum Babyloniorum à Salmanaffaro ítl-з


    Samariam deducía, .

    SAlmanafiarus Aflyriorum Rex, cùm Samariam diuturna ilia triurri an-


    noium obfidione confecbm, tandem infuam poceitatem vnà cum-»
    babitatoribus redegiffct; ne quidquam ampliùs negotij fibi faceíferet in-
    tracbbilis populi peruicacitas , earn coloniarum inftituic permutatio-
    irem , vc Samaritis veluti perfidis hominibus in Medorum vrbes amanda-
    tis, èBabylone verô, & deCutlia(à qua poftmoduin Samarirani Cutha;i
    quoque di&i íunt) de Ahaiad , &dc Emath, & de Sepharuaim euoca-
    tis viris Samariticas vrbes, regionemque totam incolendam traderet i quo
    fa&o, ait facraScriptura, fecerunt fingula* Gentes fibi Deosfuos,& repo-
    fuerunt in remplis Excellorum, quae fecerantSamaritaz; Gens quoque in.,
    ciuitatibusfuis, in quibus illas habitaban! j viri quidem Babel,Succoth Bc-
    noth i & viri Cuth fecerunt Nergal,& viri Hcmath Afima ; Auitae autem
    fecerunt Nibbaz &Tartak ; & Sepharuaim comburebant filios fuos irb
    ígne %"ч Adramelech & Anamelech Dijs Sepharuaim . Iuxtà diueifita- imicawrcs.
    tern igitur Gentium & vrbium diuerfos quoque Deos in Samaria confti-
    tuerunt Babylonij, in hoc imitantes ^gyptios,qui iuxtà diuerfitatem No-
    Tnorumfeu vrbium,diuerfa quoque Numina coluerunt, vti in prasceden-
    ïibus oílenfumeít, à quibus Hebräer poftmodum edoéli Toparchas hofeè
    jDeosin iuas quoque vrbes receperunn quam infaniam illis exprobraro
    vîdeturleremiasjdùm ait : Vbijmt Dijtm, quos feeißi tibi? furgant isr //- J^J" '***
    bereut te in tempore ûffltclionis tua ; fecundùm numerum quippè ctuitatum tua-
    rum erant Dij tui Iudd. Nam vt recb Rafli &Radak hoc loco obleruant :
    hi omnibus СУ finguhs Vrbibus imuserat Dem . Quem veluti praefidem ill ï us
    )oci ritu gentium colebanr, quemuècerti&ritibus,cœrimonijs,& facrificijs
    placare íludebant, ad mala ab vrbe vel loco aliquo auemneandai quod
    indc colligitur, quia cùra primùm terrain Samarías eoltre eoepifíent
    Afiyri) & Babylonij, immiffiiquediuinitûs in eos leonibus,à quibus mife- §en17¿ar^1-,
    re vexabantar noui iiliincolae? totam hanc calamitatcm fibi ob ignorar- multa mala
    riamDei terras iftius eueniííe, crederent \ read SalmanaíTarum renuncia- t«w.fepu*

    Ту ta,
    CAPVT K4 OEDIPI iEGYPTIACI templvm isiacvm
    XVIII.
    ta,vnum defaecrdotibuscaptiuis ad eos mifit, qui legitima Dei terrae cos
    Leones doceret ; atque hoc folo leonum feritas domita & extin&a eft .
    buiDeo un. fie yEgyptioSjob interiîiiiïum Crocodilorum cultum,foIito plus ab ijs infe-
    domíwur* ftatos apud Ioannem Leonem Africánum legimus, eoque reihurato mox
    belluas mitiores factasj quod & Herodotus,& Diodorus tradunt . Sicut
    ftficSf igiwr ob intermifíum veri Dei cultú varias pafsim legimus Hebraeos per-
    codiiorum ab pellos calamita tes ; fíe & Diabolus Dei Simia varias miierias Gentiiibus fi
    £am. quando in cultu idolorum languerent, immittebat, vt eos veluti de irato
    r^boioiDd Rumine perfuafos, infalfoDeorum cultu, arftiùs conftringeret; àd hzc

    enim placanda Numina nihil tarn erat immane, nil tarn impium & crude-
    le, quod non afíumerent ¿ horum reconciliandorum gracia , non honori,
    non fama:, non fubftantiíe, non proprijs denique filijs ( queís nihil ipfis
    efle poterat gratiùs &chariùs, vt de Molochi facrificijs vidimus ) parce-
    bant. verum his obiter tantùm hie indicatis, nunc ad colonias illas Deo-
    rum ex Babylonia in Samariam traducías reuertamur . Singulas igitur
    gentes, íingula fíbi idola exftruxifle Samarías, ex citato fuprà Гасгаг hi-
    itorias loco patuit . Quae qualia fuerint, nunc tempus poftulat , vt ordine
    explicemus, initium facbri à Succoth Benoth.

    CAPVT XVIII. \

    Succoth Benoth Idolum Babylontorurn.

    îwh°thBe* (~*\ propriè fibi velit Succoth Benoth, inter Authores controuer-

    titur . Aliqui , inter quos & Seldenus, exiftimanr, SuccothBe-


    Quid inc. noth, non tâm Deum, Deamque, quam fanum ipfum, ritus cœri-
    c ' not ' moniafque circa illud facras denotare ; fuiflc autem Succoth Benoth ni

    hil aliud nifi Milittx feu Vraniae Veneris templum,vbi puellae corollis rc-
    uincbe, & fedentesfíngulis in fpacijs, quae funiculis diftin&acrant, hofpi-
    tes operiebantur, qui rire imploratâ Venere Mylitta," pecuniâque quan-
    Turpijton- tulâcunque data (quae Deae facra)cum eisàfanofubdu&isrem habereat.
    fuetudo. j^ec cuiqUam fas crat priùs difcedere,nifi priùs iuxtà hunc ritum ex ijs ad

    res Venéreas fuiflet electa ; vndè fiebat,vt per biennium nonnunquam,


    & triennium, potiffimùm quai deformes, & miferae forent, exfpe&arenti
    lege íiquidem patria omnibus fœminis erat commune, vtfemel in vita ita
    defidentes cum aduenis confuetudinem haberentj cœterùm beatioree
    vehiculis cameratis tectae, relióla à tergo magna famuliti) turba, pro fano
    confiftebant . atque ex his & fimilibus ex Herodoto &Strabone colleftis
    Quale idolú aíTertionis fundamenta ftabiliuntur. Verum Succoth Benoth idolum fuif-
    fucrittsuc.
    Suc. {*Cj a(jeo certum eft, vt contrarius fentientem, contra ipfam facrae hiftoria;
    coc Benoth.
    veritatem fentire exiftimem , cùm facra hiftoria id fimulachrum fuiflo
    manifeftis verbis indicet.

    wf im тми irm гЛ7К пд D^i; vm

    at> traar en oíttjd па азпеюп

    : ГПДЭ ЛТЭО ЛК )Щ ^ЗЛ


    Et
    SYNT. IV. PANTHEON НЕВЯЖЖУМ, 355 capvt
    . Will
    Et ïnaquaquegens, in quit,fabric ataeíl DeumJuum, pofiter mit $ eos /и_»
    fanis excelßft qua pojuerant SamArit*,gens argem in Vrbibusfuis ,in quibm ha-
    bitabant ; Viri autem Babylomj fecerunt Soccoth 'Benoth Çjrc. Vbi Succoth
    Benoth nequáquam per fanum intelligi poteft, cùm idola facia ipfis fanis
    impofita dicantur, nifi force fanum fano impofitum dicatur , quod äußere

    re non dicam prudentis,fed ftolidi fuerit : neque caeriinoniac quoque in-


    telligi poterunt, cum Ф fabrican, ijs eongruere minime pofllc ; manee igi-
    tur Succoth Benoth idolumfuiffe . porro difficultas fola eft , quodnarrb
    idolum id fuerit . Seldenus nimis rigide explodif hoc loco НеЬггеогштъ
    fcntentiam, Gallinas figura id fuiíTe aííerentium ; ego vero earn tantùnb idoimnSuc.
    abeft, vt reprobem, vt potiùs in eandem manibus, pedibufque , vt dici fo- SuSS»
    let , earn : eft enim ilia non Arabum tantùm & AíTy riorum,fed & ^gy- *aüiu

    ptiorum doctrinas maximè confentanca . fed ancequam id oftendamus,


    fententias Rabbinorum priùs hic adducam, Radak in hunc locum com-
    mentans iic dicit :
    Vaa ho r"y aoi чэ мчоч ûînxa п'чачу vnttf 1 y nti «ti p ( m:a тзо ш ) Ллйъ
    •ша пкгспаэ ^"»a rrrt m чзз шчр Va уча aman laxctf юз Va по©' rrrt

    лиа mao ortVö ту nnvt "jVc^a Vax nmhn пс&э Va атзп tokö
    iwn anaiy r"y vn nVurtn nw laiVa nVunnru rvoa mao V'nnanai
    >fi rmai maio nVunnV pía vn ja ^ap VwnV pipe? >nai rvoa mao notf
    : rpmiSN öy
    [Succoth ßey&thi]bocfuit щтеп idola, quod colebant in terra eorumj cr
    "piâemui quôd idotum!Babjloniorum,tempore ISlabuchodonofor ^e^is,iuxtàferiptu-
    ramfuiißely yerùm tempore%egis A¡fyriorum, idofom babu erunt nomine Suc
    coth Benoth y & dicunt Rabbtni noïlri , memoria eorum in bénéficiions , quod
    Succoth fêenotb fuit Gallina, quaß diceretur,ßmulachmm Gallina colebant no
    mme Succoth Benoth . 7<lam quemadmodum Gattmam appellant ^lao Sitccui , hoc
    eïii operientem ; ßc appellabant Gallinas Succoth, quaßfotr'ices opertrices, Ö*
    tBenoth explicabant pullos eins, qnos fouere ÇSP operire disfilent. Huic conien-
    tix, Rafli eodem loco }

    : ттпак oy n*?unn mm nua лтза


    Succoth (Benoth ßmulachrum fuit Galling cumpullisfuis , Dicuntur au
    tem Succoth Gallinas, eô quod ? Benoth, hoc cft , filiabus fuis , dùm eas
    alisexcipiunt,vmbraculi inftar feu tabernaculi fint. Ex qua deferiptio-
    ne Rabbinorum ego colligo, Succoth Benoth nihil aliud fuiffe , nifi fi. Ä?e£*'
    ynulachrum Veneris cœleftis( quam fuprà nunc Alittam cum Arabibus , SJÜJ-
    liuncMylittam &Uythian cum Syris diximus ) in formara Gallina; сипь
    pulliseffigiatum. Qyod vt darum fiat
    Notandumeft,antiquos iEgyptioruro, Chaldaeorum , 8c Arabunu
    Aftrologos, cum fréquent! çœleftium corporum infpeclione,ac longa ob-
    feruatione deprehendiifent,eam Zodiaci partum, quam Tauri titulo infi-
    gniuêre veteres, maxime inter cœtera ^Лжа^ое/* vitalem efle : vtpote in
    ^ua Sol conftitutus omnia vitali calore humoreque repleat ; hoc enim fi-
    gno terra viridi circundata vefte, veluti in theatro fe mortalibus fpeftan-
    Уу г dam
    cap VT IS6 OEDIPI ^EGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    xviii. *J .

    dam praebet, arbores luxuriantibus ramisdilatata, nefcio quid intern«


    dodelawriá ^àlacicatis monftrant; volucres denique> arque omnia reliqua animalia_.
    tantifecmnc Veneris agitata prurigine prolificum meditantur coniugiumj in ea aliquid
    veteus. fuprà naturas conditiones latere exiftimarunc, vt proindè earn non nifi

    Deorum domum appellauerinti Lunae quidcm exaltatae<iomum,eô quod


    dominioLunas maxime fubiacerct ; Veneris autem domum proprianb,
    quod omnia inferiora foecundô humore, Sole ineaconftituto turgere vi-
    derentur.
    Cum verô Tauri lignum, totumvndique eximiac pulchricudinis ftel-
    . . lis fulgeat, illas feptem.quas moderni Aftronomi Pleiades, aut Succulas,
    nourunc. vel rorcellos appelJantjUallma: nomine ab antiquis vocatas reperio, tum
    quod Gallinab cum pullis rcferrent imaginem ; tum quod Venus OiWiWmw
    huius dodecamorij gallina, humore ac calore fœcundo inferiora fouendo,
    ^mácele. ¿¿ íuílcntando imirari videatur . Eft enim gallina animal admodum falax,

    fœcundumjtpiAoVe^Msqua: Veneri, maxime ei,quam à pariendo ЗД-мл», feu


    Mylittam diximus , imprimis congruunt . Hebrasi fane eandem ob cau-
    fam non inconuenienter banc conftellationem toy , hoc eft, àcongregan-
    p/eiadet dici- do appellandam cenfuêre ; ficut enim gallina congregatos pullos fouet i
    tiafccuii. e " fie Venus Succoth Benoth omnium in mundo congregatrix eft & fotrix;

    vndè ab Hebrasis hzee conftellatio non male dicitur confifteotia feculi. la


    ter omnes enim conftcllationes haec nominatifllma habetur in facris litte-
    ris, vt lob с. o. & c. 38. item Amos 5. quibus in Iocis pafsim Pleiadunb
    & Orionis fub nominibus юу Jfch,\e\ fto\D Cima, & V^DJ I\efil fit mentio;
    i de quibus fie Raffi in 5. Amos commentans :
    **f,¡. 1ЁП nn пчюзпп ovp am ъ оизчзгт гпк чзг тозч пм nbiy
    аЛшчя anvbh oViyn ovp arwo ^'ук n-n юию npr abiyn avp arrumo m
    чоёюсп оЬчуп fiMt am п:к>з а"учт аоогз a^Vctfio пъзчэпчоптечгоагп ta
    Vvu now м er» V^ddi niTâV jnopoi nVna ruir пз су юу пдо'а Vi пом
    : nVo ал тп cuy íto\3 41 110*01 '•TfiV кюззе!
    Г Fadens Tleiades Çjf Orionem] meminit, inquit , lob barum ïlellarum ,
    Expiicatio quia in ijs conßßentiafrutluum-feu reddituum in temporibus fuis ; Ф hœc con-
    nomin»m. trartjs, quibus pollenty cjualitatibns muridum confiruant,^ leges eius, £7 поп те-
    minit lob Salts O' Luna, etiamfi in ys confiílentia feculi, eo quod ipfi regant to-
    tum annum, ilit Vero conßellationes fmt regentes témpora cognita in anno , O* bee
    neeeßarice mundo, legibus eius; dicunt autem bon* memoria G^abbini noüri,
    quod Pleiades fixe SuccotbBenoth,fit conßellatiofrigida, isr Veluti ligamentum-*
    quoddam fruSuum ; Orion Verofeu Kjfil conílellatio calida , ad maturitatem eos
    perducens ', dicunt etiam quod conßellatio Pleiadumfit Vltima pars feu cauda Arie-
    tis . Huic poftenori confentit R. Abenezra :

    *. *.,..„. . Q,KnJ ^ <j Qna n<7t3 (удзд щ^Ю К1П щ


    Id eft, jí]ch conßellatio feptem conßans ßellis infine jfrietis , quarum fix
    tantùm videntur. Rabbi lona pauló propiùs ad veritatem accedit :

    . u.. nhxy&w pü"73 кт» п»к тваз D'aau'i кт «¡7 ,


    :ктлж
    rSYNT; TV: PANTHEON HEBR^ORVM.; * %7 cäpvt

    ^rr.^j4jcb> inquit, conßellatiofestem conîlansflellit in ftgno ,quod цг Arabics


    Ii*?ua Л>осаШ Taurus . Et in 5. Amos : ïànunïïï*

    'jijch, m^mufunt feptemftelUmßgno Cauri, quarum ¡gu-aveluu gallina pul""

    óümp'utlts. Hanc autem affertionem ab Arabibus videtur collegitfe , qui


    Pleiadum hanc confiellationem nunc Altari , nunc ¿^U^t Aldagd*
    géfahóceñ, gallfnamjfrequentiflimè vero dicunt J^t^&L? Benat-algnafcb .„,..„ .
    hoc eft, filias fufrentationis ; quo vocabulo proximè ad Succoch Benoth ;
    alludunt. Sed audjamus Alhaghi Ben Iofeph,qui in Aftronomia fuá Ara- ! 7-
    bica fie ait:

    5 ignwn VeroTauri, eîl in eo domas Veneris , dominât ur janguini ( videli- . 1


    €et húmido & calido j israb bine poß decern dies oritur Altnria feu, (Benatb al- cuirur"con-
    gnafch) <ts* bonum eß in illo maritima itinera confiare £5° femin rre , omne opus femnt*

    agriculture exercèrent? opusVeneri congruum. Hanc igitur Succoth Benoth,


    aut <Benatalgnagbsfe\x alio nomine Venerem cceleftem appellare liccat,in
    magna vencratione olimfuifle yEgyptijs, iïLlianus cumprimis hifcè verbis
    teftatur: Venerem hanc Vraniam in vico Schuft nuncupato, non magno illo qui-
    dem,fed eleganti certe, quique in Hermopolitano ISLomo, ideHi Tr<efeflura cenfe-
    battir, religiose ^fanclijfmè colère folitos elfe ; Уассат quoque ideo veneratos feu
    Taurum, cùm ob domum cœlefievn Tauri\ cut ел prœeslt turn ob aßnitatem <ty con-
    uenientiam , quam cum ipfa Dea habere exißimatur . Nam huiufmodi animal Boumfil]ici>
    tanto ímpetu in Venerem incitatur, vt cum'maris mugitum audit illa, ad
    coitum vehementiflïmè inflammetur. Ob eandemcauiàm reperio -/Egy- Q n
    ptijs gallos & gallinas facras fuifTe ; nam &Ofiridi&Iíidi, feu Soli &Lu- ñíiToS?'
    ncEjiEfculapio, Hermanubidi,Mercurio,Harpocrati,cceterifque Numiqi- íebantur-

    bus gallos Se gallinas oflferri folitas, Plutarchus teftatur, maxime Cereri,


    quam eandem cum Ifide facimus, eo quod Ceres ea Venus cceleftis dica-
    tur, quae praefit fructibus, & frumentis, qualem Succoth Benoth, feu Ple-
    iadum coltellationem,feu gallinam illam cceleítem eífe, ex pracedenti-
    buspatuit; imq manifeftis verbis indicat Plutarchus, cum ait: Eqwdem, p¡iaaechu¡
    quo tempore ASgypttjfàcris operantur^ multa eodem tempore ßmilta apud Grte
    cos aguntur . Ñam ¿r Athems mulleres Tbefmophoria obeuntes ieiunant burnt
    defidentes , <SP Bœotij АсЬлл Megara mouent, feßiuitatemq, earn moleíkm nomi
    nante quod nimiritm Ceres ob (Proferpinœ fil'u defcenfum in dolore fit . Ftwit h&c
    menfe fationis, circa Vergiliarum feu Pleiadum ("quas nos Succoth Benoth ef-
    fe diximus )ortumy quern menfem Atbyr A3gyptij fficuti &Iiïdem) Pyane-
    pßonem Mhentenßs ; ßceotij Damatriumt ideßtCerealem nuncupant . Ex quo
    Meniè Athyr
    patet, infigniores quafuis folennitates menfe Athyr Vergiliarum feu Pleia
    cur maximx
    dum ortui refpondente, ab^gyptijs & Graecisfuiffeperaclas, non alia_, fièrent (bien»
    nitates.
    de caufa, nifi quod hanc cceli plagam,feuTauri ЯинРматгррелм* in quo Ve
    nus, aut Gallina illa eœleftis federn fuam fixit,praî cœteris diuiniorem re-
    ipicerent, 8c humano veluti generi fauentiorem . Concludo tandem ex
    omni-
    CAPVT ,ç8 OEDIPI AEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    XVIII. J
    omnibus hifcè allatis, Succoth Benoth fuifle fimulachrum gallina» сиггъ
    Simuiaehrum pUHiSl fUD quo Venerem colebant Baby lonii, vt benè obferuarunt Rabbi*
    Succoth Be- * . * . ... J . n . c ...
    Beth.gaiiina л i ; Venerem, inquarm шат rerum omnium tqrreltnum iotricem ; ean-
    4umpuiti*. d-^. effe cumVençre,quamArabcs Alilath,Syri )lo-á¿a MulithofeuMe-

    littam,hoc eft,generatricem vocant i Grxci Latonam feu parturientium


    praefidem (Nam &huic ideo gallinas facras fuifle АШапш docet j) aut
    quam -£gyprij Ifidem aut ftellam Sotin appellant frugumDeum; velde-
    SrmwSiwr- nique quam Iunonem feuSyriam Dcam vocat Lucianus i fuiífe auteni
    fiiexhiaeren« forma gallinae cum pullis expreíTam, ad fcecunditatem Veneris huius irt-
    dicandam ; ficuti eandem exprefTcruntiub forma pifcis ad vim in aquas
    feu humores innuendam. Indicat banc variam pi&uram Lucianus in Dea_j
    zutiMui Syria, vbi fie ait : Iuno autem,fipropius contempleris, haudquaquam Vntus fpe-
    cieijormam pr*ft fert ; nam in vmuer/umquidem, quod Veré dixeris , Iuno efi ;
    cœterùm habet quidpiam v Minerua, i? Veneris, & Lun<t, О* Ще<еу Ne-
    rne/ís, Tarcarum ; altera quidem manu fceptrum tenet, altera autem colum^ty
    in capite radios gerit, turrim, <7 сфит habet, quo jolxmVeneran cognomen
    to cœleUem exornant \ forts aütem &r aliud HU nurum circumpoßtimeß, & lapil1-
    liadmodumpreciofi. Varijs itaque modis Aftarthem Шат fuam, feu Iuno-
    SSm¡í пет, aut Syriam Deam, videlicet ad varietatem efTe&uum indigitandam
    mebaatAftar exprimebanc AíTyrij ; ita quidem, vt alij earn fub ipecie femipifeis, velu-

    ti Dagonem,feu Derceten ¿ alij fub columbae,aut gallinae cum pullis, vti


    Succoth Benoth -, alij alijs modis effigiarent, iemper tarnen alij & alij
    mhvfm$aß , quemadmodumDeamSyrtam effiebm Lucianus feribit. Sed
    Ьгес frequentiùs forfan, quam par eft, inculcamus . Quare reuertamurad
    inftitutum noftrum . Hebrsei itaque non fine ratione aiïerunt , Succoth
    saeeoABe- Benoth fimulachrum fuifle fub forma gallinae cum pullis ; conuenit enim
    Sumíale* hocfymbolum, fi quod aliud, Veneri. Accedit quod Ьгес opinio nequá
    quam confiera fitabHebrseis, vt Seldenus vulr,fed exprofundiflimisEth-
    nie« Aftrologiae myfterije deprompta > quibus ficut frequens & continua
    aftrorum contemplatio occauonem praebuit totius fuperftitionis idolola-
    tries, ita 8c cJWW^o'e/oy hoc , & fcecundaftellarum in eo occurrentium
    natura, facile quoque Venerem fub gallinas & pullorum forma repraefen-
    tandi praebere potuit fuperftitiofis obferuatoribus occafionem . Certc
    monftrant buius rei veritatem pafsîm Numifmata quaedam antiquiflima_>
    lMamertinorum,&Selenontinorum , in quorum vna fuperficie occurrit
    gallus feu gallina cum feleni folio Veneri facro,in altera vero imago Tau-
    ri cornu comprehenfi ¿ quibus fané ad nihil aliud nifi addi&amyfte-
    ria refpicere videntur. InTianenfiumquodam Numo etiam gallus con-
    fpicitur ere&ae figurae ceucucurritunaedens,cuifupra criftam granumtri-
    tici, 8c à tergo album, ante talis inferiptio ; TIANO; ab altera parto
    Martis caput galeatum . Credendumigitur, gallum in tali Numo itaex-
    preííum eífe, quoniam Martis ales eft, & ipfi propriè facra ; granum vero
    iertilitatis ex:agricultura fymbolum eííe ; quod ad ftellam} attinet , quae
    pariter in aliquot alijs vicinorum populorumj Numis confpicitur , non-
    nulli eo referendum putant,quod magna Grascia priùs Hefperia dicta fit¿
    He-
    SYNT.íV. PANTHEON HEBR^ORVM. i$9 CAFVT
    XVIII.
    Hefperumitaque flue Vefperuginem(quam VeneremefTe pueri in Ailro-
    nomia nôrunt ) his Numis exprimí . Infinita hic adducere poflem ad di-
    ¿tarum rcrum veritatem ftabiliendam : fed quiaea omnia alijs locis refer-
    uauimus; nihil aliud hîcreftat,nifi vt(figuram Succoth Benoch , iuxtà
    Rabbinorum opinionem ob ocu4os ponamus, vnàcum JWW/uetV Tauri ,
    vt curiofus Le&or à nobis in praecedentibus forfan fufiús relata , in vni-
    cum typum congefta faciliter inter fe comparare poffit .

    4jpus CDodecamorij Tauri, quod domum Veneris , ft) exultattorns

    Lunafignum dixerunt veteres, exhibens fitum Pleiadum, fiuc*>


    Succoth Benoth, aliarumque ßellarum-»
    adiacenûum-

    Porro quod Authorcs Hebrsorum Pleiadum confteliationem con


    fondant cum cauda Arietis, id fa&um eííe putera ex vicinitate Pleiadum PIeiadum_i
    conftellatio
    ad caudam Arietis,vti typus monftrat. Atque hin с quoque fa&um eife ar cur contun-*
    darur ClmR j
    bitrer, quod Venerem Arieti inequitantem vetcresMythologi depinxe- Ariete.
    Venus Arieti
    rint, vel ob vicinitatem nimiriim Arietis ad Venereum fidus Pleiadum, vel jnequitare_»
    quod in fine Arietis Venus virtutem fuam exerereftatim incipiat . Pleia cur pingatur.
    Pléiade >>Hy;.
    des veró, Hyades,& Virgilias pafsim confundí videmus,vel ob congeries des, & Vi gi_
    Ija; cur paf
    ftellarum, quibus fingulae tres conftellationesdi&x confiant i vel quod sim confun-
    harum ortus,qui eodemferc tempore fit, íímiles erFe&us & operationes dantur.
    in inferiori mundo prasftet . Mirum igitur non eftf û Pleiades , Hyades, &
    Virgilias Authores vnam & eandem conftellationem intelligant .
    Hanc itaqj congeriem ftellarum, fiue еж fuerint Pleiadum» fiue Hya-
    dum,autVirgiliarum,antiqui Chaldaeorum Aftrologi ob dicbs rationes
    diuino honore fub ea, aux iequitur, figura col uerunt.
    Di-
    CAPVT j 60 OEDIPI iËGYPTlACÏ TEMPLVM ISIACVM
    Will.

    b Жгст ' и я »'in iii!!i|iiriHiii wmmmmmm^^i^^W^WW^^^M

    Diximus hucufque deforma & figura Succoth BenotJi,nunc tempus


    Bibyloniitú
    forminarum eft, vt deccerimonijs,ritibufque ei perfolui folitis pari paflu difleramus.
    nefandus Lege itaque patria omnibus Baby Ionijs fccminis erat commune , vt fupra
    mos.
    quoque retulimus , ritè implorará Venere Mylitta> feu Succoth Benoth ,
    femel in vita fedentes profano in fpatijs funiculis diilin&is, corollifque-»
    reuinébs, cum aduenis confuetudinem habere. Sed de his & iîmilibus
    HerodetMS. confule Hecodotuml. i. & Strabonem 1. 16. àquibus nos ea, qua; attuli-
    Sn»bt.
    mus, haufimus . Innuit has cccrimonias quoque locus ille Ieremiae in epi-
    ftolaBaruchofubnexa,vbifcortaBabylonioruminfecbtur > ad hune au-
    tem raodum loquitur :
    Air Л yiwccjKiç 4&a&î fjSfitq fyoitta с* т о'еГоТс £Гка.Э-1ш Л SupiwQai ($t zr'iru&t . oret» <fi <r<{

    шпъ^ч&1 ант» ¿A Qjgím ¿ütws ePnffáyn. Mulleres j ait, fum cults circumdattt in \Ц5
    fedent, Vtfurfures adoleanf> etfi quœ шит cum adueiu quouîs, qui Vieamßbi
    attraxerit, cubaret^proximam conuitiabatur, <juod nequáquam Çimli aficeretur
    honore^ песfuniculus eius difrumperetur . Г1ле*Ы/идрщ %wm , quid fuerit , Seldc-
    nus fe fatetur nefcire; nos dicimus périma nihil aliud intclligi ni/i funí
    culos i únceos, quos in vfum cortinarum, leu tabernaculorum extruendo-
    rum torquebant ; ^oiWenim nihil aliud iîgnificat, ni fi funiculum ex vlua
    feu iunco paluftri contortum i queîs funiculis floreas feu cortinas eas iib
    honorem Aftaroth» feu Veneris AtiTyria: tcxuiiTe fuperiùs fufé indicatum
    V?de caput
    de Aliaioth. eft» & Herodotus fatis oftendit, cùmadytus, qui funiculis iunceis ad foe-
    minam fedehtem ièu feortum protenfi erant, vocat, tPnZi<Puç%wtrmtçy hoc
    eft, ady tus vndique iunco opertos ; quae & à Rabbinis '40tj> Tin hoc eft,
    domus fcortatorum,à Iofia 1. 4. Reg. dirutx, dicuntur. Cùm enim, vt
    fuprà di&um eft, feorta huiufmodi profano Succoth Benoth, feuMylittae
    fedentes hofpitum aduentum operirentur i tabernacula fua feu tentoria
    tum
    ;SYNT. IV. PANTHEON HEBRJEORVMo ®a*vt

    tù*m ad aèris Soliíque moleftiana euitandam, tum ad Venéreas cœrimonias


    curo aduenis peragendas vluâ, iuncouè cegebant . Hinc Athenienfium
    •prodijt^^em'^Vr, quo vocabulo vilfunt^cum protcnfls iunceis corçinis ,
    profanos à Гасгогцт iudicijs arcçrentj ita Pollax 1.8. ScDeroofthenes VtBtut
    7bf **(%oiwfjfyùY vtitur de eo, qui foro e&%*mrtfiiu$ excluditur , quod nota- о««*>я*««/.
    uit Harpocration . In Veneris autem, feu Mylicta;, aut Succoth Benoth л-.-^.:.г
    fano pucllae confidentes imitabantur Venerem illam Succoth Benoth, eu*
    ius proprium eft generationi proli, quemadmodum illaç faciebant , vaca
    re , Debebant enim facra conformia efTe > & coerimonias f<crorum ad
    a&iones Numinis, quod colebant, análoga^ quod benenotandum. Hinc JüfJJ
    oblationes conformes quoqueerant ad Succoth Benoth , feu Vénérera»
    gallinam illam cœleftem, cum ei furfures, farinam, molas faifas, lïbamïna»
    placentas offerebant, quae grata eíTe gallinis feiebant j feorta enirru
    fëvÎTvty ^üftwCe/,hoc eft, furfures oflfcrre folita, ex paulo ante citato loco
    patuitj i*»x¡fc vero feu faifas molas fp arfas, fe ц^л»>*5 Virgilius tradit, vt^au.
    8c Theocritus trm/^t Hecatae, ad conciliandum amorcm? conferre . тЬеш,,ш-

    Certé placentas quoque ei oblatas colligitur ex illo Iercm. с 8. v, i8.


    jíntu non Vides , quid ipfifaciunt in ciuitatibus Iehuda¡ чт in piaféis lerufekm }
    Filijcolligum lig№yç$' patres accendu»t 'gnem, mulleres Vero fubaclœ forint
    majfam apponunt, Vtfaciant placentas Tfegintccelorwn , Vbi íonathas Chai- .
    dasusPataphraftes vertit,ftellis cœli. Verba eius funt j

    : XW ГСОО*? рвГГИ ПЗугЛ ¡W1? K4M1


    Mulleres Vero defltnabanturfaceré plácentelas fiellis c<t(¡ , Quem locum Ur*rhr*a"-

    Raffi fie interpretatur :


    naVo pup vrt Vn;fi aaia own roVo aiaian очап оочча пч^у1? Жя{,„
    : naVo p#V o^otfrt
    Vtfacerent placentas , impnßu* textus, inqui t, habet , ftelU Regina cali ,
    ßellamenim magnam Vocauermt lingua Gr<tcat fyginamç&li. Kadak in hunc
    Jocum commentans propiùs adhuc acccdit,cùm dicit ;
    очча T)wyh тчзуд iVap1»' nao'1? ir тчауа о^роупо n*an *oa ooari
    : own fonVoV очсздч o^ao vnc? о^зко \pn
    H/y, inquit, f«f alicm'ufamilia 9ccupabantnr in haçferuttute , vt can-
    dncl't ojferrentfefi in feruitutem^ i?facerent placent »las y qu<e [w>t certa genera^*
    eduliorum, аил praparabanty i? ojftrebant operi cœli « Vbi per opus illud cœli
    nihil aliud, nifi artificia tum aliquod opus ad exemplar confteJla rionis ali-
    cuius factum ( quale Succoth Benothfuiííefupra diximus) intelligj mon-
    ftrat ci tarusRadak ièquentibus verbis : - •
    noiVa &oün ctoyo loa '«54 'n ion erotfrt xnshrh о^очгча. олача n"n

    Et Ionathas explicat ''•ЗЧЗ %uanim, '^вчп'ча Cardutim^ hoc eß} placent^ ex


    farina,*? outset? melle confecla* 'ъоп nsVoV Regina cœli-, (deeft hîc к Sc pro- R^'nna"œ,i
    indèexplicatur Regina, ficut fuperiùs пэкЬо opus) fignificat quemad- «»cur.
    modum deineeps^ %eg\n4tC^li,quafi^iceretur ïldlts ; dicitur autem (Regina cœli л
    Z Z Л'и-
    CAPVf 36* OEDIPI JEGYPTIACI TEMPLVM KIÄCVM
    •ХЩ
    lingua Grçcajcilicetyfiella magna incœioyduam lonatbas Vttcat flellam czliy Яг<и
    bes iÇjtbar, E quibuff patet'ldolum,cw furfures, & fjrinam , 8c»kí%u<5t, 8c
    »&uaJ/**S, feu placentulas (corta Venerea fedenecs, ofFerebant j conftella-
    tionem aliquam fuifle, quam Reginam coeli ob mirabiles efTectus dice-
    bant i qualem conftellationem Succoth ßenoth in prascedentibus fuifle
    probauimus . Quod autem Selderuisex R, Salomone referat , placentu-
    ias Reginas cceli imagine infjgnitas>müiifanédiligenciíTimé id inquirenti
    in di¿to Authore reperire non licuit i verifimile tamen cft> placentulas
    hafcè figura id oli Succoth Benoth, videlicet, gallinas cum puilis fui líe in-
    {ígnitas } didicerant enim hoc Babyloni] ab ^gyptijs, qui, teile Plutat-
    cho) in placentulis menfe Tybi, feu fefto aduentus Ifidis è Phoenicia liga-
    tum Hippopotamum effingebant.
    Sed contraho calamum, ne moleftà earundem, &faepèiam incaica-
    tarum reruin repetitione Le&ori naufcam moueam . hoc vnicum dico ,
    quod qui haec cum prascedentibus bene contulerit, videbit Succoth Be
    noth, eandem omnino efle cum Venere illa communi omnibus Afiaticis,
    & fiue earn cum Arabibus Alilath, fiue cum Syris Mylitham, cumPhce-
    nicibus 8c Sidonijs Aftarthen, Dagon, feu Dercetam cum Azozijs, &Af-
    fyrijs, fiue cum BabylonijsSuccoth Benoth, fiue denique cum alijs, alijs
    nominibus dixeris, nihil aliud dixeris, nifi magnam illam Deorum Ma
    trero, virtute multiplicem , Sed nos his reliclís ad alia pergamus .

    С A P V T XIX."

    Ф# Ncrgal, cceierifque Sarnaritanorumldolis .

    Sarterttani M Vita; cauf?^funt & rationes , cur Samaritanos Hebraci tancó odió
    cur odio ha,
    bicub He. profequcFcntur,quarum aliquas refere liber Efdrae 2. & Iofephu9
    brjcis.
    antiquitatum Judaic . Eae autem inter eœteras fuer int, quod Samarirani,
    ne mûri Hi'eroíblymitani aedificarentur , varié obftiterint; Se Nehemiae
    infidias itruxerint ; cœtcrarum meminii Abenezra his verbis :
    Vtipn Va пк israpi ptxrn* p y«hn^ VntiVncJ ja Vaavin *nry ictfyno
    min "nao nixü s>ho4 nnñio пчко «Äfft п\эпа пчко tihiti tioarti « Vavt hn
    tfTlSOft DO T1D3 B'WDrot ptJDl EP4EZÖ1 t^fYVtfO O^Vm □"'УрЧП 1W 0T3
    VaiO xW prVtrtrt рП ГГЗ 04031 jvVyn pi П>3 0"»П31 nilfrVrt Vy ЗПЭЗП ЗП331
    •wa Vaix "Л^хэ "tvo тез Vaixn Va шок jaxo oViy ny *ma nj> V*oc¡^o dim

    maaV fjVi oaV aV ionjc* n^ort n^rma p-Vn anV pxi wa dim Vxi тт
    nVrm pVn onV rrw kVío Tiyi кап aViya xVi nm oViya xV ijNnVx rro
    " - ".: . :z-™¿ iOÍ&ftTX
    Jgitid fecerunt Efdrqs & Zorbbabelßim SahthieU^y I°fue fi*ffiS lofidek?
    Cùégerunt отпет con^regattynem in domumT)omini)Ç*p Venin fccer tint trecentos ,
    Jacerdotes, Ф trecentos pueros j trecento autem tuba , <& trecemi libri jegis
    erant in mambus eorwn ; ilh autem clangentes tubisy Leuit* Vero canentes % ¿5T
    pfallentes fugauerunt Cutb<eos per fecretum Kominis explicitY, £T per [criptumm
    Jen-
    SYNT. IV. PANTHEON НЕВЯЖЖУМ. 363 capvt
    . XIX.
    fcriptamfuper tabula, typer anathema domm iudictj injerioris, vt nullm Ifraeli-
    ta comederet bucccllam Cutbœi in sternum , M> eo tempore pronunciar unt : Qui-
    cunfc comcderit carnem Cutb/t^ ßcuü qui çomedit carnem porcinam . Nej, fiat
    Curious profelytus ; neq.pt Ulis pars i» refurreSlione mortuomm ,ficut diSluni^
    í/?, поп nobis ^ Vobis adificatia domus Dei, neque in hoc, neque in futuro fœctilo í
    tradhuçnon fitilli pars hatreditas in Hierufalem . Наг itaque rationes
    cratit irreconciabilis iftius odij)quibus acçedit adhuc vna , eaque maxi
    ma, quod Gentium ritûs $ç coníUecudines nimis fuperftitiosè obferua-
    rent, cultum idolornm сцт veri Dei culm coniungentes ¿ vndè & ftultus
    populus dicitur, Ecclefiaftici c, 50. v. 37. Vtm gentes çdit anima meajertia
    autem non efl gens, quam oderim i qm fident m monte Seir3tsr Philiflbíjm^ Qui
    tus populus, qui habitat in Sichimis • Eo autem vfque odio etiara mine fe-
    runtur in Samari taños Iudaei, vt coria, & pergamena ab ijs prepara ta pro
    fana cenfeant,in ijfque legem autThepillim deferibere Ulis fit illicitum;
    iuxrà ilium Rambam p. 1 .
    : Vipi^rvo.'nntfy ox Ю«Л flctfyo ynxtf w s«»w
    Quicquid necejfe efl fieri nomine fuo,fi tiladfaciat Quth&us }profanum efl .
    Accendebatur odium illud in cordibus Hebraeorum ob aedificationerrb
    templi in monte Garizim ; cuius quoque meminit Seduna Patriarcha_»
    Gazenfis iu relatione de Samaritains , Samariticis characteribus conferi-
    pta,

    /йЬдзт А/са^лп ч&пкз ^2лЬ£ ?шЛл5 '£x£

    TmbwM ятЬъпъ ?ЬдШм* ^Ь^зАла

    *»sc¿s¿. van ?;Ьтчш^£ьля я?£/й.зАу\ £т\\тдт

    ¿J^A A ?±îA*^ тЬШ-З^ Ъ2(П<ЪЖ Ъ\К01Ъ \\vAV^

    ///о tempore cum difcederet Alexander è lexupdenî , egrejfus eil ad енпи»


    •Saneballet cum IJtaëliÇyfilijs lofuefacer■dQtiimagni,qni affinitatem contraxerant

    Z z 3 c«w
    С AP VT 364 OHDIPI iEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    XIX.
    cum Cuthœisy quofg} fugauerant Eß^asy çp3 Nebem'w à domo Domini ; petijtfc ab
    Alexandra Vtfacerdotes generis Jai œdificarent templnm in monte Gari^jm. quo
    fifioj dimjus eil Ifrae'lin dujus partes ; pars popult Jecuta eHSiwonem Iufium ,
    <S Antxgonum dijapulum eiusy congregationem eorum>iuxtà id quod ab EßrcL
    ч& 'Prophet is aeeeperant: pars autem alia Sanbellet, ÍT géneros eius . obtuUruni
    que holocauïla, £9° ficrificia extra domum Dei , &>commenti funt d¡ corde /«•
    inÜituta, & fimuLiíhr a gentium . In domo autem iflaJacrificio functus eílgener
    Sanbellet Manaffes films Ioftie,filij Iofedecb facerdotis magni . Tunc etiam Sado\y
    <7 Baitus dtfeipult Antigonifuerunt in caput, hoc prineipium fuit bœrefios,
    Nam iuerunt tempore Antigoni magiñri fui in templum Gari^im, fueruntfe in-*
    R. КЬглЬлт capita . Quae verba ita congruunt verbis R. Abrahae in Cabala, & libri Iu«
    im СаЬя1а 4-
    Mri ¡mebajiit chaiin,vt penitus tranferipta videaneur à Seduna. Prae caeteris igitur gen-
    tibus Idololatriae dedicos Samaritanos fuiffe exexprobrationibus ill is à
    догм».
    Iudaeis fi&is confiât . Nam praster communia fimulachra in Samariam à
    NcrgalSatnU Babylonia dedu&a , Nergal quoque fíngulari cultu coluiffe leguntur.
    manornm
    ido! um. Quod tamen,& quale idoïum fuerit, incognitum cíl Latînis Authoribus ;
    àcœteris igitur huius nobis aliqualis cognitio petenda eft. Seldenusar-
    bitratur, Nergal abHcbraeo hi Scl2t quod lucernam&volutioncm fignifi-
    cat, deriuatum, nihil aliud faiiîe, quam ignem perennem àCuthaeis reli
    Nergal non giose ícruatum. Verum hoc repugnare videtur verbis facrae Scripturae,
    fuie ignit »e-
    flalis, Ted quae Nergal Numen fculptile fuiffe, iîcutcœcera idola , àCuthaeis effor-
    rcurpttle.
    matum, aiïerit. Non défunt, qui exiltiment Nergal fuifle fimuiachrum
    columba; fpecie. Narrantenim Rabbini Thalmudici, tracfcatu Choline
    fe&. i. inuentum elfe in vértice montisGarizim idolum íímilitudinis сс^т
    lumbae,vndc iudicati funtomnino ranquam populi terrae ; verba funt:

    mnltci u»3k 'поЛ оопз iw jmoi jW mot чпчоп атпл im ahit ккоз тко S jora

    Temporibus ^ Meir inuentumeß in monte Gari^im fimuiachrum fimilitudiais


    columbat\nde iudicati funt omnino tanquam populi ten <t . Meminit huius co
    lumba? quoque R. Azarias cap. zi. П^д "HDX aitque Semiramidis ve-
    Itrop, t. a& xill um fuiffe, & pofteaAiTy riorum i vndè lerem, с. 25. Facia eil terra eo-
    rum in dfolationevn àfacie ir¿ columbt. Occafionem autem huius vexilü
    liioitrut S>- eligendi Diodorus Siculus libro tertio refert,quod Semiramidem recens
    ruUs.
    Sem ra midi natamaues, praecipue columbas aluerint vndè, inquit Diodorus, gentile
    vndenooien пэтеп Semiramidi ab auium pipicu, & minurizatione impoíitutn» quod
    fmpcficuob
    Rabbinus ille aTor,Childaicè *nor,Zain in Sanuch, ob font afrui rarem,
    permutatione non improbabiliter deducir, quafi diceretur , Zamiris pro
    Semiramis . Ait pr^etereà populos quofdam Semiramidis metnoria.n ita-#
    coluiííejVt ab efu columbaru ii omninoabftinuerint*, quae omnia ijs, quae
    fuprà de Derecto, & Dagon AflTyriorum idolis retulimus , congruunt.
    'Tandem concludit Samaritanos, qui ex Aifyrijs oriundi erant, in Semira-
    mid is honorem, & memoriam colümbae idolum in monte Garizim erexii^
    ptdtlui. fe, S¿ coluifle. Alij volunt,vti Gedelias> hoc fuifleidolumjquodlacob ex
    AiTyria allatumpropevrbem Sichern fubrer terebynthumfodit,Gen. 35.
    Quicquid fit, certum eft, Samaritanos columbam ficut coeteros Aflyrios
    coluiûc
    SYNT. IV. PANTHEON HEBR^ORVM. 365 capvt
    J J XIX.

    coluiffe . Vtrum autem hoc idem fueritidolum cum Nergal, mérito quif-
    piam dubitare poffet; aliqui ex Rabbinis, vt di&um eft , id exiftimant.
    Nos diuerfum efle, atquc à caeteris diftinciutn arbitramur > ita quiderib ,
    vt per columbas fimulachrum Samantas Dercetam, feu Adergat im, aut
    Semiramidem coluiffe afleramus. rationes vide fuprà proprio loco tradi-
    tas. Ncrgal autem fuiffe fimulachrum Galli gallinacei fpecic , fub quo Ne"¿S?IU
    Solem, aut ignem Perfa;, ex quibus Cuthaei oriundi, olim colebant , fuiffe ьаьеь*.
    rcperio. Hoc, vtcredam, Authoritatesmultorum me mouenf, nam Se-
    duna PatriarcbaGazenfiSjin fuprà citata relatione Samariticis literis fcri-
    pta, fcribitj Nergal galli fimilitudinem habuiffe ¿ verba eius Samaritica^*
    proferam :

    шът т?ът wsTW. yu/g ятчь»* гЬт&м тз

    ÍZTéJtÁ **ДЛ£и ¿nmtl^ WTTV^ SirUS&TV

    Ki Abinu fabakim, & thorath Adonai ve haiu gnobedim tagnauuat


    tharnigoljfche neemar belfchon fomroni Nergal , Hoc eft : JjhioniviL-*
    reliquerunt Vat res noßri legem Vet, XSTferuiemnt Nergab i dolo galli Jimilitudi-
    ne, dicitur tnim in lingua SamariticagaUm Nergal, ideo , & caetera qua: fe-
    qtrantur. Quibus verbis adftipulatur Baal Aruch, qui Nergal idem eíTo
    afferit, ас Ьилп , qüod Hebraeis gallum fignificat ; verba eius Amt :
    : Ьллп irro "»koi *7лз пк itfy lotEfa nun л"з mrvn 'n Tfi'a Vjhj г^и*нл.
    Hoc eft, Nergal in comment, qui Vacatur flWo't arba mitbot h , in tertio-*
    diß. tit. hannoded bifmo, in nomine eiusfecerunt Nergal, <f indè eß VlJ ЛП , hoc
    eft, gal/usgallinacem. Diftinftiùs id explicat Onomafticon Syruin ap ud
    Maronitas :

    Et yiri Cuth cohere Nergal . Eß auttm Nergalfimulacbruw fub forma-»


    <¡rfimilitudine. galli gallinacei. Confirmât Ьагс omnia Raffï, in comment.fu-
    pra 1 7. 1. 4. Regung vbi fie ait :
    . : Vu лп Ьлл rrwiöK ay пЬплп moi пиз m:» ^ftL
    , , . Succoth (Benotb erat forma gallinœ cum pullisfuis, Nergal Vero, figura gal
    lé* Confentit hifcè Guido Fabricius in Diccionario fuo Syro-Chaldaico, F*ipie

    verbo Nergal. Eil itaque Nergal vox Samarisana , & idem fignificat S**1.*0*
    quod *71ДЛП , videlicet gallum > quod exigua differentia, quae inter hï13
    Nergol, & ViJ^n Tbarnigol, fatis demonftrat . His itaque prsefuppofitis
    conclude, Nergal, quod Cuthaei feciiTefibifacrahiftoriamemorat, nihil Ne«î»i иыа
    aliud tuifle, quam idolum ignis feu Solis fub figura galli gallinacei , ignis Sñgeri^*
    Solifqueproprietatibus wVAs'^refpoadente, cultura. Cum enim Cu- 6al,L

    thaei origine Perfae eífent, Perfae vero Solem & ignem fub varijs anrmanti-
    bus, Selcmaut ígnem repraefentantibus, colerent ; verifimile eft Cu-
    thaeos ritus huiufmodi idololatricos in Samariam migrantes, deinceps re-
    tinuifle . Perfas autem Solem & ignem coluiíTe,fuperiüs fufiííime proba
    tura eft. Reliquumigitur eft* vtproberaus, gallos apud Perfas in fummo SSSf"
    honore
    CAPVt l6é OEDÏPI AEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    XIX.
    honore hábitos . Ac pr 'mo quidem Ariftophanes,authoromni exceptio-
    ne maior,apud Alexandrum ab Alexandro eum honore habicum àpoile-
    ris,*ô quod gallus Periïsolun iroperárit, Martique facrum fuiffe , hiicè
    verbis monftrat inauibus:

    0"çwc «V i5 ytVHç tQ П«§<г/*з


    Jrifttpbàêtt.

    Â'çwç Nteflcç .

    jiuis à nobis genere Qerßco


    Qui dicitur grauijjimus vbiqttd
    Mariis pu Uns*

    Ad quem locum SchoJiaftcs: unirin vw'Qv «Aw£¿«r<tAt>Y« MñJ@. jè Am9 i


    a"ç*oiç Л wtV« » «AKsiftt^ , w fAáxífi<& . ISLurnjuam tarn gallum dicte . Medus
    en'tm dkitur, isr pullus Mariis, quiajortis i? pugnax .

    Ad culrum hurte promouendum non parum facie ,quodPerfia pri


    Gilli gallina, ma gallos produxivTedicatur, indèqueeos in alias Orbis terras regiones
    cei ex Perfi»
    primùmpro- aueàos*, verba Athenaeifunt: MenodotusSamtus libro de tjs , qu<e vtjfuntur
    in Iunonis SamU templo, inquit^Sunt illic pauoms lunont facriy primi quidem-»
    inSamo editíac educati, indèj, éditai, ac in altxs regiones diueâitï>eluti galli è Ter-
    Jlde, Ï7 qttas Meleagndas Vocantyex Jltoha, Vndè gaUu< pafsimTerfica auis au
    dit , Heiychius inquit, Пцгш\#рц *\t*Çùw, Suidas etiam Periïcam auem
    VOCat : rieç<n*9i fyvii 9 аЛ**гш§ ¡jg. jtw Aeçi« , щ on <p vroÁujfyji ou, o BacMáC/t t » e**-
    tâ% Пцочкя . Рег/ка auis dicitur ob criïlam galeœ» Çjr quodJumptuofa qutuis, quels
    <I(exytebaturfVocabanturPerßca. Hinc Perfarum milites Galli nuncupati
    Ferfarum m»
    lice* Galli funtà Caribus, ob conos, quibus galeas omatas habcbant,eaque decaufa
    nuncupate
    ArtaxerxeshominemèCaria>quiCyrum iaculo vulneraiTe creditus eft,
    eo honeftauit praemio, vt gallum aureum lancea praefixum ante aciera*
    V!»t»rchMf- ferret: Author Plutarchus in Artaxerxe . Multis itaque capicibus gal
    lus Perils facer fuit, potiílimúm vero Marti, quem nos in praecedentibus
    cumMythra quoqueconfudimus, & pugnacem feu reluctantem quan-
    dam vim in Sole elucefcentem ex Plutarchooftendimus ; eftenim gallus
    Marris Simia ; quod magnanimitasjforticudo, audacia, pugnacitas>galea,
    calca ri a, с ir с umfpectio, & vigilancia, fumma adhasc falacitas & lafciuia_,,
    aliaeque proprietates Marti competentes fatisdemonftrant. Mirùm igitur
    non eft, fi PerfasSolenhquem per Mythram, hoc eil, lapidem ilium can-
    defa&umintelligunt,iub galli forma exprefferint; Venerem autem per
    gallinamcum pullis.
    Quanta Martern inter & Venerem íltamicitia &fympathia , nullus
    eft, qui ignorer ; quanta vtriufque falacia, fatis oftendunt Mythologi,
    dùm ï 11 i falacitïima animalia Gallum & equum j huic gallinam,arietem ,
    cui Venus obequitet, pafferes ad hxc currnm cius trahentes , columbas,
    fimiliaque Venerea animalia nttribuêre ; funt enim haec fymbolafeu hie-
    j-oglyphica quasdam falacitatis, quâ Venerem, Martemque feruêre indi-

    gitant.
    SYNT.IV. PANTHEON HEBRÄORVM ? \¿7 CAPVT
    XIX.
    gîtant . Verum de his alibi copiöfior dabirur dicendi materia ; quare ad
    alia Numinum raonftra explicanda progrediamur .

    Numwyqtt* Sjtmam colar, i>in*fiiwï tuerta 2

    Kirne.-' En capriceps, ¿aj/itfa^auoyfixum^ trigonum ,


    JP*
    W Hi... ca»//'
    ~™V. :. Numims
    хт ut- loco
    illa i ,

    Thartac Typhon. .. . 6 Ciun, Rephan, Saturnus.


    »fürt* Nibbaz, Anubis. . 7 Marcolis, Mercuf iua.
    с;»,?:* •Afima>Mendes>Pan. . :/- 8 Nergal, Harpocrates. : .
    n;L;ir.4, Succoth Benoth. , , 9. Nefroch, tabula ArcçNoè',Ia^
    5 Anamelech. . 10 Adramelech, Iuno. (nus.

    CA-
    GAPVT; #$$ OEDÎPI jÎGYPTIACI TEMPLVM 35IACVM

    - С А Р V Т X X.

    xAßma , Nibb*^ , Tarthac , t/lnamtlech, tAdramelech.

    E AfimaEmathuarumNumineRabbini varié fentiunt 5 quidam*


    id ab айн , quo i oblacioncm pro delicto fignificat, dedu&unbpro
    D
    quouie pecore accipiunt ; fic Radak :

    : юп ткэ котп поз xia'K now


    Aßma diftio, qwjicompleretur m pecorefacrtßcium feu oblatio pro peccato t
    R, Elias Germanus inTisbi,exiftimat Afima Simiam cffc:
    B.M«; ' pi «ppri ЮМ лоч^н nu i#y p^Va юп# no*V раз invocó now
    ; *ow ryVa *npJ
    autem, inquit, dico, ^wq¿ w<#/j comeniat dicere, ^novx Ventre ab il-,
    filST" /0 *■ c- 1 7. Feceruntßi Jfima ; fignificat enim Afima ¡lio loco Simiam i У*-
    скг/ <?* Italieè Simia Vacatur . Alij tamcn veriùs hircum feu capram intcr-
    pretantur Afima ; quafi diccretur fimulachrum hirci ablque lana ; ita-»
    tsjAwb Baal Aruch, voce myefoi:

    ' iopamw«DT37 там mrran -ftû кйш


    кгпз Yñ ктр arro iitj «а хЬ'^к n?y лап чязю

    кош tapa pV» глрз Nim юг rû рю' ктр ern

    :
    :iorO ОШ NW
    jffima, in commenta™, quod incipit nirvo '*l <*r¿¿ mthoth , e^"» G*«**
    n*6 hanoded bifm'o, in Шит locum, Fecerunt V/л ASmath '¿fina , tradunt Rabbi'
    ni noflri, quod Afima ft bircus caluust cut noneH lana,ac ideodicitur Afirmad
    de/ertusfit à lana . Cui Raíficonfentit in locum di&um fic commcntans :

    «4» П01К) лож Ьэ ркг?з-ртпр p^nnjbnKD^K

    : рПГШЗ 7 П p
    Afima, inquit»fimulacbr um tratfimilitudine bint, fii legunt hoc omnes^
    12»fic. explicant hoc Voçabulum %abbini nofiri in Sanedrín . Hinc ludasi Satnari-
    tanis cxprobrabant,quod Pentateuchú fuû incipercnt : по^ок кла ПчЛОЭ
    Jn principio creauit Afima ciïum terram ¡ ica cnim АЬепегга in prasfacio-
    nc ad Hefter, vbi de lege Hebríeórum à gentilibus recepta loquitur :
    Htnwi 4%3ff9 Vft om owaVo та* №n nana nanaa> о^опёп itnpnyni
    o*4VD teynetea anayin o# ктот чаазп aem nrtn оипчз mr miay
    ;Nd^ юз &nhn »oa пчлпа nnn lanatf
    Et transfirri curarunt (legem НеЬггеогит)?^, <7 fcripjemnt eamy
    ist pofiierunt in hifioria Це^цтJkorum \ fuerunt autem <Perfie idololatrxi &»ideo
    loco "Hominis Vei fantli benidiSli, nomen idolorumJmrum fir'tbebant ; quem-
    AdmodumSamaritaniquoquè feceruntiqt4t fieripferuní prot In principio creauit
    Vetts arc. Jn principio creauit Afima , Нжс çùm apud dictum R. Abene-
    iÜSJr1 zram legerem, fummum me inceffic defiderium fçiendi , fi in Samaritano
    Penwteucho Vaticano huiufmodi Je&io reperiretur. Verum contrarium
    reperi-, fic enim habet Saman tana leíHo;
    Be-
    SYNT.IV.. PANTHEON НЕВЯЖЖУМ. > *69 c*pvt-
    XX.

    ßeqameth veetb bereßbit bara Elobim fcbamaim Veeth baret^. Acquc


    haec in PcncateuchoSamaritano-Hebrceo Vaticano ? quae cum commani
    le&ione Hebraica in nullo penitiisdifcrcpat, ncc in vernácula Samarita-
    norum lingua, quae fie habet :

    с-Г." - ; JWVf
    íBeqama dtalma^ efíiaa iatb febomib \>iatb araab. In principia ere лип tlr
    Ъаа <Urc. Quae cum vidifiem, hase omnia ex inueterato illo & irreçonci-
    liabili odio Iudaeorum in Samaritanos vel confi&a effe , vel faltem irb
    exemplaribus ab idololatrisr antequam puram Hcbraeorum legem fufe i-
    perent, deícriptis,ita leólitatum efle, aduerti. Nam aim Iudaei Samarita-
    hos Afimae>hoc efir, hifci.fcctidifllmí animalis cultores ftíifie feirenf, & lo
    co nominis Dei veri idolorum fuorum nomina fatrx paginas inferuiño
    ipfis conftaret ; maiorem calumniam ijsinferri non pone putabant,quám
    íi ipfis foediflímam hanc le&ionem de creatione Mundi ab hirco peracb_,
    obtruderent . Verum haec animi gratia preteriré noluimus; quare rc-
    uertarhur ad inftitutum noftrum .
    Dicimus itaque Afima fuiffe fimulachrum Emathitarum hirci figura
    effigiatum j quam figurandi Numinis rationem ab yEgyptijs profecbrru
    fuifle nemo dubitare debet, cum &^igyptios, maxime Mendefios , hir-
    cum fummo in honore Temper habuifle teftentur fummae felennitates
    huic quotannis in vrbeMendefia exhibitae . Herodotus quoque Hircum /. ».
    &Panavno vocabulo iEgyptiacoMendesvocat> vndè Mendefijfa^a^
    jftifamofi. Diodorus Siculus rationem huius f*7?Aotf/eç reddens fie ait : PfoW
    Hircum j^gypttj Deificarunt , ficutGrxci Priapum , videlicet ob earn corporis
    partem^ à qua fit omnium ortus,pudendis nonJolùm Jîgypttjtfed аЩ plures /acra
    faciunt . Atque hinc ^gyptij, tefteHoro, Hircum pingentes bierogljpbi^s
    penemfrcundumfignificanf7 bircus enim poß fiptimum ab ortu diem coit , O*
    quanqmm inualldum (ST ñeñle fernen egerat>coit tarnen citiàs cœteris animant¡bits.
    Certè in hieroglyphicis nihil frequentiùs hircino capite , vel báculo , vcl
    ara: tmpofito, vt ièquitur .
    Verum hase quid fignificent , inueniesin pra
    ctica hieroglyphicorum interpretatione, vbi fufif- L¿*«/2¡
    finie iíla explicamus . ^gyptios fub hircina ima- f¡^'¿"Jm
    gine Ofiridis phallum colentes, iècuti funt hoc lo- ö-
    со Samaritani feu Emathitaei dùm Afimae idolum
    Hitos col tur
    excelfo illatum adorafle leguntur , Gricci quoque a varijs Geo-
    cilibus.
    Pana hirciniscruribus afperum fupremi Numinis
    loco habuiíTe feruntur, non aliam ob caufàm , nifi
    vt illo fymbolo feecundicatera exprimèrent natu
    rae. Eandem ob caufam ЪассЬо Caper omnibus ans
    Cœditur, <У y éteres meunt projçenia ludi .
    Aaa Ve-

    4
    CAPVT 37o OEDIPI jEGYPTIACI templvm isiacvm

    Veneris ™<Гпр*, id eft , Vulgaris diebç effigies ex «re, hirco etiain acre*
    infidet ; Scopas ftatuarij opus apud Paufaniam EliacorUm t. Cur autem,
    hirco infideat, Le&ori conijeiendum relinquit. Mihi quidem ratio iib
    prompru apparet, quod hircus maxime obnoxiuslibidini fie i cui genti
    les Pandemon fuam Venerem, vti in prscedentibusdiximusjpraíficiunti
    Tl¡4t»rtktil, vndc & àPlutarcho in magnisparallelis $Щ*ум , id eft, ab hi reo difta Ve
    nus eft . Afima igitur ex his colligimuseundcmfuuTecum Mendete
    ptiorum, Pane Graccorum, Hebreeorum Baalphegor , vnum 6c idem Nu
    men à diuerfisgentibus, diuerfis infignitum nominibus . Quare haec de.»
    Afinia fufficiant .
    Quarttim fimulachrum quodSamaritae fanis imponebant, vocabatur
    N.bhix,
    Nibbhaz, de quo fie iacra hiftoria :
    •7ПЗ ПР ЧМЮ ЛШ ЛИОЛК Wy hm

    : рлплт ?naj щ Doym x&m ПК wy лап vao


    £f Vin Babel fecerunt SuccotbrBenotb; <¿sr Yiri Cuth fecerunt Nervei jç^»

    Viri Jmsth fecerunt Afimah: & jfuaïtha fecerunt Kibba^ V Tbarthac. Quo
    rum illud, quale iimulachrum fuerit, etfi cx Latinis , Grxcifque Authori-
    busdifficulter haberipoffic,non deíunt tarnen veftigia huius Numinis iiu
    libris Orientalium- quibus inftances, fagaciterque indagantes, tandem id,
    quod erat, olfacicmes deprehendimus, videlicet idolum forma canis , feu
    Anubidem ilium ^gyptium fuiffe. Ac primo quidem Nibhaz figura ca
    nis fuiiTei Rafli manifeftis verbis indicat : д^э mm ГПЗЭ Nibha^ inquit,
    figuram obtinebat çanmam. Et pauló fuiîùs fe explicac hoc locoRadak :

    pia DK о гатю pfa ачлз ansa m pía tnaj

    лээтиэ пта x*m а?з tna а *ai рпам кш myw

    renop reno |W7 in гтаз1? rar Х7 jo паи in пли

    : ДО
    Nrbba^ feribitur in fine per 2ащ etfifintal'ujui ¿ibri, qui id per Nun quo%
    ßribänt,fed ermut Itbri illiy non enim fertbi debet nifiper Zain . Significat autem
    Nibba^ mbil aliud nifi canem , eibj, Ntbba^ nomen compoßtum ex ПДЗ nibbah,&
    ТП ha\ . паи lottert fignifeat, Vtpotè qui non poßt latrare ( innuens fimub-
    chrum ) in autem bot loco ftgnificat faciem cants dtntibm , quos iratut oílendit^
    egregiè tnßruEli . Alludit Rabbinus farcafti*5{ ad iimulachrum canis la
    trare non valentis iuxti illud Ifaisc ; 6.

    Canes mutifunt, non latrare Talentes . Et ad dentatum illud os , quo


    eumpafsîm effigiabant, quemadmodum in praecedente fimulachro Afi
    ma, quod per contempt um quoque vocabant hircum fine lana feu pilis;
    quae omnia in contumeliam idololatriaeGentibus obtrudere folebantlu-

    Nibha?. íígni. dasi . Nibhaz igitur à m^nibah diductimi, hoc eft , à latrando canem fi-
    fi car tañan. gnificaf, m autem effictum nomen eft à dentium forma , quam canes ra-
    bidi oftendunt. Ali) tarnen Orientales non malè,quicquid dicatRadak,
    per Nun in fine feribunt , vt Syri , & Arabes . « Nibhon , Se tit»^
    4 Nibh-
    SYNT.IV. PANTHEON HEBR^ORVM. m câpvt
    XX.
    Nibhhun i quorum vcrumqi áwüJ & nebach,quod latrarc fignificae,
    dedu&umjCanem indicat, qua fi dicas Jarrantes . Cancm igicur colchan t
    Auaich«, exemplo vtique .&gyptiorum,quibuscane nihil crac fanäius ;
    hunc vcluci vEgypci cuftodem protecioremque delicacc enucriebanc ,
    Ánubira ipfum,Cefte Herodoto, patria lingua vocances . Huius Virgilius Htrtd'tui
    incer cœceros quoque 4Lgy pttorùro Deos meminic ; v»¿*m.

    Qmnigtnumfy Deûm montra, <?¡atmtor ¿nubit .


    ■* • * « . i \ *
    J i ^
    HuncComafiariim feftis publica folcnnicacc per vrbis compita , & CUmtus
    vicos circumferre folebant, ve cradic Clemens Alexandrinus l 5. ftrom .
    .Verum de Cynolacria hac i£gypciorum,eiufque caufis &racionibus,cum
    vbiquepafsim inhocOedipo craäaturi fimus, hic longiores efle nolu-
    mus i fufficic nos hîc oftendifíe, Nibhazfuifle (ímulachrum fub canis for
    ma ab Auaithis iCgyptioium more culcum ; nec enim alia de caufa ca
    ne m colebant Auaitha:, nifi quod,cùm vEgypcios Cynopolicas omnenu
    fuam profpericatem canino culcui aferibere incelligercnt, 8c illos ad ean-
    dem profpericacera confequendam ad huiufmodi belluinos cultûs ani-
    mum adiecifie verifimile eft.
    Porro quid alcerum Numen Tharchak,quod col и i fíe quoque dicun- TiureA
    tur Auaithae prasdi&i, fueric, difficile eft afíe rere. Rabbini Afini %ura_>
    fuifíeaiunt; itaRaffi &Radak cicaco loco :

    Interpretantury inquit , fwffe Thartbak fyura afini . ./Egyptios incer


    costeras gentes Typhonemfub afini figura repraefencafle , eumque veluci
    íiniftrum Numen placare concendifle, reperio apud Plucarchum libro de тшиЬши

    Oíiride &Ifîde. Canem quoque feu Anubim inter cceCeras raciones 8c


    caufasetiamcolunt,quod Ifidis in inquificione corporis Ofiridis à Ту-
    phone difcerpti, comes, molimina Typhonis prodiderit ; corpufque Ofi
    ridis indicâric ; vndè Sc eum veluci bonu m ? Sc forcunacum Numen x afi-
    num autem, feu Typhonem fub afini forma, veluci ftnütrum Numen , ca
    ne aueruncari credebant . An non in Auaicharum idolis Nibhaz,&Thar-
    cak» quorum illud canem, hoc afinum retulifie oftendimus , manifefta hu
    ius rei lacenc veftigia } Certè cum Auaithae vicini fuerinc ^Egypto, veri
    fimile eft, eos ficue alios ricûs & ccerimonias , ira Numina quoque пгес
    «Vitix«) Anubim i nquam, Sc Typhonem fub canis 8c afini figura obfeiua-
    rididieiffe. Verum cùm de huiuímodt idolis , fi citara excípias , nihil
    praeter conieäuras nobis fuperfit, fuperuacaneum efle racus fum his diu-
    tius immorari,praefertim cumpropofteum nobis fit,nihit niíi Auchorum
    fide dignorum teftimonijs ftabilicum hoc opere noftro adducere.
    Reihe dernum, ve quid Anamelech, & Adrametech ,ido!a Sephar- J5*¡£'«^
    uaim proprie fuer int,inueftigemus. Sacra feripeura ea cum Moloch con- wouîephar-
    fundere videcur ,cùindicic; Sepharuaim filios fuos combuflifle in igno "
    ^'í Anamelech & Adramclech • fequuncur facram hiftoriam omnes Chri-
    Aaa ¿ ftiani
    CAPVT i7z OEDIPÍ #GYPTIAChTEMPLVM ISIACVM
    XX. -
    ftiani Interpretes : atRabbini hoc loco Adramelech idolum fuilTe aiuri.c
    forma muli, Anamelech verô forma equi . ica Raffi citato loco:

    *** : DID ЛЮТ фоЗ? ТЙ Л1ГЛ i


    Adramelech^ inqui t, eratformant babens mult, jinamekcb еуш . Radak
    hoc locoafferit, Adramelech fic di&um effe, quod magniricus fit in por-
    tandis domino fuo oneribus, 8c fummè vtilis j. ficut Anamelech, quod
    domino vtilis in bello fit:
    Va wVatfu© *n /гоуюз rvnich rrV *nm [5Ki|W n» «irt У?отп*

    Adramelech, inquit, eß тики, er Vocatur , ^iwoi magnificm fit domino


    fuo in oneritimfuis¡ hoc eîl^uod portet domino fuo omnia onera ; jinamelech >f-
    . ro equus eß, íy fie Vocatur, quod in bello domino fuogbedkt . Нзес autem
    tradit Baal Aruch. Thargum verô Hierofolymitanum apud Radak &
    Baal Aruch dicir, Adramelech & Anamelech pauonis &phafiani fpecio
    fmffe efformata ; verba eius adducaru : •• ,

    SSS"" юрап »чш 01101 woai on» n» nVû-nx ■

    : юп 'Ji'oan юпут р'ка ty? ррЦ


    Adramelech ir Anamelech Hitfunt pauonis iy phafiani Specie , qm lingua
    latina Vocantur pauo, ф notum quod Ule eît phaßanus .
    Certè in tanta fententiarum varietate,& Rabbinorum diferepantia,
    ctfi de figura Adramelech & Anamelech difficile fit aliquid certi ftatue-
    ге \ nihilominus,vt lucem hifçè aliquam adferamus>quantum quidem pro-
    babilibusconie&uris anequi poterimus, rem explicare tentabimus.Quod
    íi nobis antiquiffimorum Rabbinorum, quorum nomina palsim in Thal-
    tnudico tracbtu de feruituce aliena adducuntur, feripta íupere líen t, par-
    ua, aut nulU potiùs ratio haberetur librorum quorundam , qui hodiè irb
    penuria meliorum nobis in pretio funt : nunc vero cum de eornm (cri-
    ptis, quae ad haue materiam fpe&ant, nihil nobis praeter defideriura reli-
    ctum fit , fragmentis modernorum quibufdam male connexis inopiam»
    noitram fublcuarecogimur .
    lech Suppono i taque Anamelech & Adramelech , idem omninô Numen
    acA*amekch effe cum Moloch, vel ipfa facra Scriptura , vt in praecedentibus demon-
    uSSk^ ßrauimus, teftante -, etfi hoc ab alijs forma diuerfum. Erat enim genti-
    bus proprium, vnum & idem Numen, v. g. Solem & Lunain diuerfis figu-
    ris, diuerfis in regionibus adumbrare, vti fusé in praecedentibus declara-
    uimus. Alia itaque erat Molochi effigies propè Hierofoly mas in vallo
    Hinnam ; alia eiufdem apud Sepharuaim ; quae ideo praemittenda duxi ,
    ne quifpiam ex diuerfitate idolorum diuerfitatem Numinum conclu-
    deret.
    Cum i taque in praecedentibus Molochum alium non effe demon-
    ftrauerimus quam Martern Aegyptium, feu Mythram Perfarum} afferi-
    fÑS** mus vnà cum Rabbinis, Anamelech equi forma fuiffe; equos autem fa-
    squi Marti' cros Marti fuiffe apud Perlas, eiqj ceu gratam & decoram hoitiam equum
    imn'mm. immolatum, apudluflinum libro i . lego i Namfjpferfiey inquit , Solem
    Vnum
    SYNT.IV. PANTHEON HEBRiÇORVM>^ 373 capvt
    XX.
    Упит Deum credunt¡ eitj. eyuos ficratos ejfeferunt . Xenophon lib. осЪаио .
    гц«Г • 'ItFirei clyûv^&-ûi*eti^H'^n Et itaPeriaiú Regem ,çùm remdminä face- x«*>>ie».
    retjequum album Soli ma^aíTe,Philortrac. I. de vita Apollo riij his vei>
    bis ici i bit; ДдСжсу <AN 1жтг'п tfß r^W^ N<£*»y *a£¿ /иУк *#**Л* др/ "*'V ФлЛа^ц

    xwf*»'(J*s. foi^im9^ltà-:&M(wt£W€andidiW\<tpitw Solimaílaturta ex Nfats


    (k mel.ori nota, -egregqs pbalaçis, o^natum , tanquam in pompant ptofeSlurttm .
    In èoque venuftè ludens Himmerius Rhetor ; . ./
    eV 1&&яч[Аг*е*ф*луф, ait, -j^T fybâjcf zrá\uv , t"!«^®» w«A(3- «ö» j *

    Huius rei rationem non îllepidam reddit Oaidius l. i. i ait his verfibusï

    I ' ; •.■ * • i«
    . Plaçât equo Perfis radtjs Hyper tona cinSlum , : . .
    Ne de tur céleri Vttlima tarda Deo .. • : . , ..
    *k ** ■ • ■ ■ *
    i

    Eandem caufam adfert Herodotus |. 3. inextremo , cur Maflagetas Soli , . ....


    quem fummopere venerabantur, cquos macfcarent : ЪтЬмр

    Deum Iteró folum isr Vnicum Solem Venerantur , cut equos immolant ; lex
    yero huius facrifictj erat, Vf Ъеогит omnium celérrimo , celerrimum omnium-»
    animaltum dediearetur . Solem autem Mythrae nomine coluiffe Perfas,fupri
    capite de Mythra oftenfum eft; .& Strabolib. i«;. manifeftè tradit :
    TifiwTi , ait, %v$?utv , ¿V xct\í¡triMÍ$&tv . Et Suidas : MiS-gír rajùÇturi Ut'^Qaf e¿) Í5V $„лЬ
    »Am. EtHeíychius:Mí^«e »Л/@. néçftui * &»Mí&pt¿«p&r@* etüt^retg Ôm'ç . ¿0,*
    Mithras Sol à Terjis ; Mithras primus T>em apttd *Perß* . Htfytbim.

    Mithram veiôeundemefle cum Marte Hippio Perfarum, tum ea_>


    quae fuperiùs inMoloch tradidimus. tum Mithraïquoque milites, quos in .... ..
    Spelaîo leu Antro Mitnrae mitiatos Tertullianus aliene , latís iuperquo eu» Martes
    demonftrant. Ideml. de prajicriptioneaduerfusHaereticos. Tingit , in- bîS*"'
    quit, Cr ipßquoJd,am, Vti% credentes <& fidèles fuos, expiationem deliclorum de Тпы1йлаши
    lauacro promiftittÇj3ßc adhuc initiât Mitht•* ,fignat illic infrontibus milites /nos,

    célébrât Ç9* pants oblatianem, Or imaginent refurreSlionis india it , fubghàio


    redimit coronam. Verùm qui plura de initiatione militisMithriaci > & va-
    rijs tormentorumgradibus, quos eum fubire oportebat, feire defiderat,
    confulac praeter citatum Tertullianum , Nonium inGregoriutn Nazian-
    zenum, aliofque, quos. varijs in locis iam citauimus .
    Cum itaque Perfa: Soiem, feu Mithram fub forma equorum , vtpotè . «
    qui naturas dotibus,Solis virtutes maxime exprimèrent , quibufuè Mars
    veluti iibi fimilibus maxime deledaTetur,colerent; probabile eft, Se-
    pharuaim, qui è finibus Periîas in Sjmariam iuiTu Salmanaffart iam tranf-
    .migrârantjauitam religionem femantes Adramelech,hoc, inquam, equi-
    num idolum inter cœtera idola^ de quibus bucufque didum eft , fants &
    excel fis quoque intuliííe; à quibus poftmodum hanc «WeAefwVdiicen-
    tes fuperfti tioii Iudaù» longe latèq; propagamnt ; quam tarnen impiá ííi-
    perfti tionë poiteà Iofias Rex aboleui t, vt tradit facra hiftorta Reg. 4.C.2 3.
    Jbslu-
    CAPvt 374 OEDIPI AEGYPTÍÁCI TEMPLVM ISIACVM

    ¿bHulit quo% equos, quos dederant <%eges lud* Soli , in árcuitu templi Domini
    iuxtà exedram Tslathanmelech Gunuchh qui erant in Vharurim , currus autem So-
    lis comblât igni. Quibus vero ccerimonijs Iudœi Semfasi, fiuc иАг^кйга/ lu-
    d«i vterentur, oftendit Radak hoç loco :
    croan w rrrayrt nwVcwio ш crow atf uroi #осЛ anaiy viti
    ; пптю чрэз «wn rwnjA irobm orrty
    J//ÍJ autem, qui Salem çolebant, eo in loco рглрагаЬапШ equi, qui buk fer-
    nitio tantwn étant deflinath atquebofcè afiendebant matutino tempore, contra^»
    Sоlem equitantes, quafi Шитfaintaturi , eит$ animalibm ei p ladt i's quafi pro-
    fitiaturi , Sic Radak & Raffi .
    С urfus 8с Sunt qui hoc loco currus & equos foli attributes, non à Perfís,& cœ-
    ffioeîî*" tctls gentibus, fed raptui Eli« Prophet» aferibant. Sic exiftimat loan-
    mosYndç ncsEpifcopus Hieroíolymitanusj nam Graecè н"лф Helius dicicur SoU
    profliucrir,
    quafi díceres Helias , vei Sedulius oftendit , dum canit :

    Quam bene fluminei pr<xlucens femita cœli


    Conuenit ElU, meritoß tS nomine fulgens ,
    Hdc ope dignus erat, quoniam fermonis Mhiui
    Vna per accentum mutetur ¿itera, Sol efl .

    Audientcs Graeci ab Ifraélitie, quos diuinas habere literas fama prode-


    bat, praedicari, quod Elias curruigneo, & equis igneis adcœleftia fit
    tranflatus,vel certè hoc ipfum inter alia depi&um in pariete videntes,
    crediderunt (viciniadeceptinominisSolis ) hîctranfitum per cœlosdc-
    ügnatum efle, & miraculum diuinitùs faólum, mutauit in argumentum^
    erroris humanâ ftultitiâ commentum. Ita Angclomus Author vemftus>&
    in abftruiîs litcrarum facrarum locis acerrimi iudicij in Stromatis in libros
    Regum; quae fane fententia ita mihi probabilis videtur,vt phaëtontaeam
    iftam fabulam, nullam aliam,niíi exfacra Iuftoria originem habuiue,mihi
    plané perfuadeam . Sed haec alibi exa&iùs diícutiemus.
    Porro quod Sepharuaim Adramelech muli imagine expreflerin t ,
    non habco, quod dicam, nifi forfan hoc loco Rabbini ad Eliacorutn re-
    fpexerint confuetudinem, quos Pauianias aliorum opinione tradit , Lu-
    nam mulo vectam fcalpere folitos fuifie . In baß, inquit, thront louis
    Olympij , titm alidt Deorum imagines expreffe funt> turn Luna equo, \t mi»
    hi videtur i alij tarnen mulo earn Vehi aiunt , non equo . Certè Feftus apertis
    verbis opinionem paufanix confirmât : Mulus, inquit , Vehículo Luna ad-
    hibetur, quad tarn eaßerilts fit, quam mulus ; Vel quod Vi mulus nonfuo genere-» ,
    fed equi creatur, fie ea Solis,non fuo fulgore luceat. Certè mulam Lunx facram
    fuifle tradit Proclus inHeiiodum .
    Veruntamen ego omnibus diligenter confideratis,magis in fenten-
    Adramelech
    forma pauo» tiam Paraphraftis Hierofoly mitani,aiferentis, Adramelech hoc loco fímu-
    eis erat.
    lachrum pauonis, feu alterius cuiufdam fpecioße auis, veluti phafiani,aut
    Meleagridis forma fuiífe, inclino 5 mouet me non etymon folùm , fed Sc
    fummus honos nullo non tempore á Perils , aüjfqj gentibus huic aui ргзе-
    ftitus .
    SYNT. i V. PANTHEON HEBRJEOR VM . г7< capvt

    ftitus . Eft enim eâ pulchri tudinc volucris рано, ve non immerito Adra*
    mclech, quafi dicas magnifici Regis nomine gaudcac . Accedit quod ob
    raras ingenij corpor ifquc dotes non fine ratione Гцргетзе Dea; Deorum-
    que Matri facra, Icnoiii« volucris ticulum obtinuerit . E Perfide pri
    mas pauónuin, Meleagridum> gallorura deducías colonias, fuprà ex A-
    thenseo docuimus, quas fedes fuas tùm in alijs regionibus , tùm potiffi-
    mùm in Samo rigentes, ibi lunoni faene efle cœpcrunt ; tantoque in ho
    nore ibi habitas, vt> Pierio tefte, Deam ipfam Iunonem folo pauonis in- Fauoiuaoni
    telligerent hieroglyphico . Veritatem huius ret varia paisîm Numiiina- bcer'

    ta demonftrant. In Iuhae Pia; felicis numo fignum Iunonis eft, cum ba


    ña & patera, pauone iuxtà appofito, cum inferiptione , fauonem , cafu
    accufatiuo; quod rarum eft . In Fauftinae vero numis idolum itidem eft,
    cum lancea & patera, à cuius pedibuspauo; inftriptioeft, IVNONI
    L V С I N JE . . Iunonis autem auem cfle hanc, eiufque currui fuccedere,
    ideo confingunt, quod Iuno eadem ile ac Luna, qu* fulgore fiio à Solo
    accepto omnia inferiora laetificet afpedlu fuo blando Be formoib , cuius
    fymbolum erant pauonis pennae lunarem fimilitudinem exprimentes.
    Eandem ob caufam Perils in honore fuiiTe Athenceus tradit, eô quod fui- а»*#я«,.
    gore fuo mul tiplicb colorumque varietate imaginera Solis,quem ipfi ve-
    lut vnicum Dcum vencrabantur, exacte referrec. Defcribit fane hanc
    pauonis ad Solem fympathiam, aliafque eius ingenij dotes elegantiffimè
    Lucianus his verbis: Incipiente, inquit, Here pauo ad pratum aliquod accc-
    dens y quando aflores prodeunt nonamabiliores modo ,ßed vr , Vt itadixerim-* ,
    floridiores, Cr quod ad coloras V tinSluram attinetdiquidiores ; tpfe quoqut ex*
    tentis permis, yjß oflenfis Soli, fublata cauda-, еат% indique circa ß pandens,
    speclandos exhibtt, & illius flores, t&Ver illud pennarum , perindè <? prato ad
    huiußnodi contentionem^3 certamen ipfum prouocante. Conuertit quippefiipfum,
    cinumagit, tsr quafi quandam pompam pulchritudinis [ил , qttando Videlicet
    tttarn admiraliIm apparet adß>lendorem Sоlis, Variamibus ß colorihus, pau-
    lattm in alios atque alios tranfeuntibus,aliamque ad nouamformofitatis ïpeciem-»
    fubindèrecipientibus. Accidit autem hoc in circuits potiffimtim, quos in Jummis
    pennis habet, quorum quemlibet quafi queedamirides circumdant . Nam qui ante
    ¿rcus vtfus fuit, mox inclinaifteßpaumlumillo, aureus conjpicitur ; çyrur/um
    quod ad Solem caruUum appanttt, ß fub Vmbra transferatur , Ytride videtur ;
    adeo ad luminis vieißtudinem Variatur . Haec Lucianus . Hanc admirandam
    viciffitudinemcolorum pofteriores quoque -£gyptij intuentes ita ftu- 2"°" "^
    puerunt, vtpauonem Argos vocatum» in noctis atque diei hieroglyphi- еагшцл,."
    cum, Pierio tefte, aflumpferint. Noblem, inquit, fignifican'es , pauonenis iw.w.
    fur retid in orbem cauda figutabant ; nam tum pauonem Ar «um interpretarentur,
    tot lumivibus infignitum,neque aliud quidpiam per Mgum, quam cœlum noclur-
    fio tempore,fideturdieere,oculatißmum intdligerent , atque Uli nomen àJplendore
    atque Velocitate inditutnprofiterentur; (vtrumque enim K\?J& iignificat )
    nefcalio tempore micanrißmifteüarum radtj corußearent, fplcndejierentfa quanta
    notlurno datus eflflelioni locus, Vtper oculatam cms alitis caudam mox ipßt-»
    ßnjumßko hieroglyphko^ßgnificaretur . ^uodfivero diem innuere Voluifient,
    ean-
    CAPVT * *rfc OEOIPI AEGYPTIACb TfiMPLVM ISIACVM
    XXL ,. .. ,
    tandem ipfam ïokcrerri demifsâ cauda pinxiffent, quafi tunc hox Bella* occulertZ
    Ytdeatur, cilm dies ip/e cœperit aduentare, tamque diu lufftent Hellte, qnàm di»
    SolJupmterram efi. Verifimile itaque eft Samantas ad ômnefuperftitionis
    genus prócHues, fimilem obcaufam pauonis imagine Déos quoqae fuos
    coluiíle .

    CAPVT XXL

    ■v. X^ifiocbtRimmon, Nebot S^çh t ;

    Ifroch AiTyriorum Nnmen, quale fuerit, vix vllurn» qui tradat, re-
    _ perio i Numen tarnen & idolum fuifle verba faerie hiftoriic ma-"
    N
    nifeftè oftendunt ;
    t4.««x*i>: : «ргЛи чччм rv34 nirtntfo ичп wj
    EtprofeSîus eß, inquic, Sennacherib 'î(ex JffyrioYu*»^ <¿r {edit in Nmímí,
    cum adoraret in templo Nijrocb Veumfuum ^c . Vbi paraphrafis Chain
    daica tenct> pro Veumfuumy idolumfuum .
    : fffrtye *jvidj rvan nnu Kirt mm
    Et fuit cum adoraret in templo Nifiocb iaolum fuum. Quantum igttur
    exMeturgaroimHebraeorum intelligere vaLo,Nifroch nihil aliud fuiflfej
    reperio, niii tabulam агсж Ncë in AíTyria in fumma veneratione fèmpec -
    habitas i vtrum autem Tabulam fimpliciter adorarint,an earn in formam
    iïmulachri cuiufdam, aut in Iani,aut Saturni imaginem, quibus nomini-
    bus Noè à pofteris vocatum apudBcrofum lego, adaptaràm colucrint,
    controuerti poteft j vtriufque cultus paisim apud Authores exftant vc-
    ftigia * Qu« tamen Vt probé intelligantur
    Koeapudo. Norandum eft, Noè'mum ob furo mam vetuftatem inter Oricntis po-
    r>5ita!« no. pulos hodièque ob falutis humanas conílruationem nominatiffimum eflè,

    adeo vt ipil Scyfhas ohm JNoa, perolo tenante , omnium Deorum maio-
    rum & minorumpatrem,& humanas gentisAuthorem ,&Chaos, & te
    men mundi; Thy team vero Aretiam, id eft, terram , in quam femé ru
    Chaos pofuit, & ex qua tanquam ex terra cun&i prodierint , appellaro
    tociii vbi foliti iint. Nunc vero Arcas reliquias>& certa quietiseius veftigia infiim-
    quiemtAr« ^ асЦшс yeneratione efTe , teftantur praeter Nicephorum Heraclius Im

    perator, quem celebritate loci motum, hune montem adeô celebrem vi-
    fimdtißmM ^еге Voluifle Elmacinus Arabs 1. 1. circa fin. с. i, refert, Nam cum Per-

    fas in Armenia vicina praelio fuperaffet, digreiTus eftindè ad oppidum»


    Themanim i^iU¿> quod ipíe Noë cum fuis poft egreííum ex arca ibidenb
    &condidifiecredebatur, 8c incoluiffe j atque confeenfo altiffimo monte
    íitum loci, 8c reliquias diligenter inueftigauit. Verba eius ArabicafunU
    jUM j^ii \ ^^¿M i^Xe ¿¿¿¿i iftXás цДё Ui
    —svôjM *л1с гjJá^J *Mb¿i цД^? {à-7>j*+£=> ç/0

    { ■ ■■ -—, , ., , , ■ , €;>ata j&


    Hera-
    : SYNT. I V. PANTHEON HEBRiEORVM: 377 cap-t

    ~ i : .Mer.aclius Qajar vitlo Ifege Perfia , cùm tranfret montent ilium Armenia
    ixcelfum admodum Gurdi nomine, de quo tam multa intellexerat , defiderio ac-
    cenjus eft ettm hßrandi per feipfurh; ajcendit itaque , Vt Vider et отпет-»
    eius fßum, áf dejeendenté tilo de mont e, ad tllum locum fuoque venit , quem Te-
    wanin yocantf еЩие emitas, quam pofl dduuium Noi'cum ßltjs fuis ¿idificaffe fey*
    tßir r omnia bac lufirare ïoluit Cejar prvprtjs ocults . Haec Elmacinus, vbi pro
    TOonte Gurdi nullum aliominteHigas,nifi montem Ararat) nam & Thar- \- . -
    gumChaldaicum Onkeli fic eumvocatGem c. 8. . .. . , ^

    et requiemt ana m menje Jepttmo, décimo Jeptimo die menjis , piper montes
    Jfyrdu. Strabo quoque Gordiaeos montes inter Armenian) & Mefopota- w*
    sniam agnofcit, imó etiam hodic Cordaenorum ibi degentium , & latroci
    nas nunc infamium in Perficis itineraries vulgatiflîma eft traditio. Men-
    tionem quoque Temanim, & Gurdi rnontis cui adiacet,facit Geographic
    Nubiana, verba eius adiungo : . . ,. .. , ; \\

    à*0*^ У* c*¿M ci W*!V*^ ^1-Л5|


    *лЬ fcÂAÂiuJî *ftl¿ 0><&*И Cíj-M Lí^y J}*£\

    :-. ■ £>£ Mu^el adc'mitatem ЪеЫ 1 1 . militan a,fi Veits per d(firtum,Vel m ip/o

    flumine Diglathoc efi, Ttgri de ЪеЫ ad infuLim Aben Amar 69. militaría . Con~
    mngitur bac cum monte lemanim ( íubaudi Temanim ) <s Mafmin, at que
    fabur,amba funt in tilo monte » de quo eíl mons ^/¿«¿/¿(iubaudi Gurdi équiper*
    tingtt ad Amid ex parte arcium . Isle mons lemanim feu Temanim eß ipje GoY-
    dius mons, in quo recjuieuit Arca No'ëjfuper eum pax . A tque Themanim locus
    Hie videtur, quem ßcrofus nunc Myriadam , nunc Merinacha, hoc eh\
    egreflbrium) feu dcfcenlmnNoe appellat . Ab omni perplexitate, quarru
    hoclocoincurri, me virtdicauit lonathas Vzielides Chaldasus Meturge-
    man, qui in fua paraphrafi in 8. c. Gen. expreffis verbis rei totius difficul-
    tatem expédie • r
    xrríw hy NnTV pav пюуз©з ïD^n кит» Kin гтуз& ктз мтат» ппзп JJJÎ- v*
    «траппа jom к^иопк пп кию diöt xwip nn ktiio did jimpn

    ->• :*' Et requieuitt'mqwt+arcain menfe ftptimo , ille menfis Nijan, in deitmo


    fiptimo die Menfis , fuper morttem Kordon . Eil autein mmen montis
    Vmus Gordenorum > <&r nomen montis m Armenia, w ibi œdificauerunt >rc
    ¿é-w Armenia in térra Merinacha . Eft äu terri Merinacha , feu Nn>"»"io coïrû- #.4
    pta; vox, idem iignificans ac rfri t*iio~Morid noa/^ hoc eft, defcenium Noë,
    quern ¡S¿: Bcrofus fupracitatus egreflbrium Noë vocat i& Mofiadam,quani могЫ«п_.
    vocem interpres Berofi perperâm appellat euifceratorum hominum cam- q"'d"

    -pum i cum Mori Adam nihil aliud indicare voluerit , niíi спи Wta Afor/â?
    Adam, hoc eft, defcenfum filiorum Adae, feu defcenfum hominis ; quoll
    ex defcenfu Noé vnius hominis^totum humanú genus fuerit refufe i tature.
    • Вbb Cum
    CAPVT 578 OEDIPI ^GYPTíACI TEMPLVM ISIACVM
    XXI»
    Cùm itaque Noë veluti fernen Mundi nullo non tempore diuinis ho-
    noribus veluti Numen aliquod iub Oliridis, Saturni , aut lani nomine à
    diuerfís gentibus fuerit , vt in primo Syntagmate quoque demonftraui-
    mus> culrus ; cutnque prodigiofi dims n tuigij, quo mundura conferuauit,
    reliquias Gordiaeis montibus,fiue Ararat Armenias, quae ex Aflyriorurrb
    Prouincijs vna erat, impofucrir ; dubium non eft, quin non Noëmum fo-
    Orienuief lùm vicinas gentes, fed & admiranda? i ft ius domus reliquias diuinis hono-
    ¡¡t¡5 ribus etiam ad máximas vfque fuperftitiones coluerint . Hoc vero vt om-
    * «Uqmas ninocredaffi, fide m facit narratio Berofi, qui vicinas gentes indè bitumen

    pro amuleto abradere folitas refert ; verba eius proferam : Уnus, incruit,
    Ъпфи . inter G)gantes erat, qui Dettum "Verteratior çep prudent tor cunclis reliquisex pro-
    bis erat in Syria , bute nomen erat Nb¿ cum tribus filus, Semo, Chamo , Tapeto , <&*
    "Vxoribus Tidea magna, Pandora, Noela, <tsr Noegla ; vt tintent, quant ex aflris fu-
    turam proftexerat cladem, annofeptuagefimo oclauo ante inùndationem , náuim in
    flar arca coopertarn fahrkart cœpit . Anno itaque ab inchoata nam feptuagefimo
    oclauo, ex imprquifo inundauit Oceanus , omnia mana mediterránea ,ßumina.
    que acfontes abimo ebullient es inundaueruntfupra omnes montes,accedentibus quo
    que impetuofifimit , Çjp fupra naturam è calo copioßjjimit imbribus , mulcts diebttt
    corruentibns ; ttaque omne humanumgemu aquis Jußocat urn, exceptо ?\[oa cum fa*
    milta f*a, quf naui erepta eß ; nam eleuata ab aquis in GordUi montis Verheer
    quieutt, еиЫ adhuc die itur aliqua pars elfe, tsr homines ex Hit bitumen tollere , quo
    maxime vtuntur ad expiationem . Confirmât citata Hay thon ex Armenia.»
    ipfa oriundus( quicquid dicantij , qui eum Cilicem afferunc fuifle ) fuo
    adhuc tempore, videlicet i 300. poft Chriftum , reliquias arcae in mon
    te fpeclatas fuiíTe • In Armenia, inquit, alitor mons ell, quam fit in toto orbt^
    MMython. terrarum, qui Arcirath Vulgo appellatur ; in cacumine tfiius montis area Кос
    primo post diluuium fedit; <sr Itch ob abundanúxm niuium , qua femper in tilo
    monte reperiuntur, tàm heme, quam asiate, nemo Valeat afeendere montem tïtum,
    femper tarnen apparet in e'vts cacumine quiddam nigrum} quod homines arcam Ыо'е
    eße dicunt . Superftitiones vero de arcas particulis, & bitumine circa Col
    lum fupremi verticis àvicinis gentibus certis anni temporibus monteiru
    vifitare folitis contra morbos & infortunia colle&is , non femel ab ipfis
    Armenisoretenus pereepi. S. Syriano quoque particulam eiufmodi ar
    cs ab Angelo diuinitùs allatam Annales Armenorum tradunt i vti ex Pâ
    tre Petro Copo Armenomihiadmodumfamiliari , aemeo in Armenien
    lingua Magiítro, non femel audiui . Imóex arcas ipfius lignis fanumreli-
    gionis cauta polteris temporibus à Calipha extruâumefle , docet Bcnia-
    minus peregrinator fide digniífimus ; verba eius funt :
    99фщкт *• l*7"0 vrm *nn ifaiV Vpnrt nro т>пэ noy p тчЛ aw ^af аэо
    titan Vyo m^nn пк npV axopVx p "юу ta* пз nan aü rtiüo aipoV pV*o
    envi IV ifiiDri K17V nojjD n:rnri anpai whxyD&h noja ппчк гшуч anntt
    : 'Iii ою" VVsnrtV anw n^n aiui mrt
    Indè iter biduanum ad infulam Aben Отлгу qmt fitaeß in medio ßumtne^
    Chiddekel) hoc eß, Ttgrist iuxtà pedes mont tum Araratjtinere quatuor militartum
    diUans 0 loco., i>bi reqmeuerat arca No'é ¡ Veruntamen Omar fluts Alchetabi tulit
    eant
    . SYNT. IV. PANTHEON HEBR^EORVM . 379 capvt

    earn de Vértice montts duplicis, atqueßmxit inde fanum pro IJmae litis ,in vjunis
    Videlicet religtonu tpfirumjpropè quod Synagoga qnoiue E/dr* Senke , l>bi fiflis
    diebuó orandt- gratia conueniunt Iudœi. Qux fi vera iùnt , quœ Benjamin rc-
    fert, certe ea de tota arca in vfum Eccleiix ablaca nequáquam intelligi
    debent ; fed de partibus hinc iode inuentis , ac vetuííate temporum cor-
    ruptis) Геи vi ventorum aeimbrium ex vértice in imam monris parterrb
    difiec1:is .

    Cumitaque,vt ad femitam redcamus, huiufrnodi reliquias omnes


    gentes maxime femper coluerint ; ex his omnibus concludo , iNuroch Area ex iu
    Numen illud,quod Senacherib coluiiTe ex facris Jitcris oitendimus, nihil n«.*"*
    aliud fuiiîe, quam vel idolum, vel arculam Геи nauiculam ex reliquijs ar
    cs Noèconfeôiam,fub quo AtTyrij Геи Baby lonrj vicini Saturnum,Ianum,
    quem Гиа lingua Nifroch vocabant , coluerint , non iecùs ас iEgyptij аг-
    cam illam, in quam Ofiridem à Typhone conie&um fabulantur , агсапь
    dico illam opertaneamfacrorum feracem,de qua Apuleium confuías Li r.
    metamotph. Multtim in animis Affy riorum arca: Noemicaecultum ftabi-
    lire porerat cxemplum Hebra:orum,qui omnem profperitatem cultui, &
    venerationi агсаг foederis attribuebant, eam velutiDeum ipfum in ea ma-
    nifeftè Гс prodentem adorantes ; quod & verba Betramitarum Taris often-
    dunt, quos legimus ad eam veluti ad Numinis praefentiam perhorrefcen-
    tes poft formidabilcm illam feptuaginta millium hominum irreuerenter
    illam intuentium Itragem exclamafle : Jguis poterit Hare m conípeclu Domi
    ni Dei fanSii hums ? tsr ad quern afandet ex nobis ? Quae verba claré mon-
    itranr,Betfamitas arcam ipiam veluti Numen aliquod reueritos eiTejquod
    & Rabbini hoc loco aflerunt . Huius iraque exemplo Afiyrios агсапь
    quoque conitruxiiTc, in qua ficuti Hebrafi Tabulas legis, Manna, Virgarrb
    Äaronis, fimiliaque íacra lipfana ad beneficia Dei, fccderifque paclii con-
    ditiones recolendas reponebant ; fie & AiTyrios,qui multa de Noè eiuf-
    que arca traditione acceperant,atque reliquias prasfentes femper in vici-
    no monte coram fpe&abant, valdè probabile eft fimile quid ex compaótis
    arcae Noémica; fruftis attentate, quodNefroch , hoc eft, Numen агезе
    ( Nam таз Nefia, vel Ю) Nejèr Chaldaicc nihil aliud fignificat, quàm ta-
    bulam de arca Noë ^appellatum , veluti Deum coluerint. Verum ne me
    forían quiTpiam hxc fine fundamento ас rationibus alTerere exiftimet,
    producam huius rei teftem celeberrimum illum tractatum , quem Iudaei
    pVn rmx fafeiculum heljeck vocant, in quo Author de idololatria Aflur
    Joqutns inter cœtera Nifroch quoque meminit his verbis :

    : Г«гЛю TlBfiN "»»'jk inn зу

    Et Sennacherib adorabat Deum fuum Ne/rocb, idolum Videlicet ex tabula-»


    Jeu ajfere агсл Noé» quem Vtri Affur Veluti Deum Juum Venerabantur , ejforma-
    tum . Quod fi hiicè quilpiam minus forfan fidat, hic audiat communio-
    res Rabbïnos, RR.Sdomonem, Iarrhi , & Dauidem Kimcha>um diäa_,
    confirmantes, dum hie in commentaries in 19. I.4. Regum fic dicit:
    гуэ Bbb i
    CAPVT jSo OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    XXI.
    ; ru ta ramn nos ttidj ira
    RR. Sa ' men, Hoc eft : Beth Nifrocb, ex tabula arcœ Hoè* Alceruin non cito,cùm ijf-
    l»rrhhl>*>uii
    dem omnino verbis rem confirmee . Dicitur autem in facro textu, Sen
    nacherib domumNifroch Dei fui adorafle :
    : vrtV* ynoi грэ mnntfD Nlrt W1
    Яг adomuit domum Nifroch Deifui, hoc eft, д/т<ш : Arcam autem
    hanc veluti idolum quoddam fuiffe, Chaldaeus paraphraftes infinuat,dùm
    aie:
    : rprviyD *]noi iva n\*Di
    St adoran it domum "Nifoth idolum Juum . Fuit igitur Nifroch nihil
    aliud, niíi idolum feu arca exlignis arcae Noëmicas compactis, fub que
    Saturnum feu Belum fuum honorabant, quern Noë' fuprà effe diximus.
    Rimmon. Rimmon quoquc Numen apudSyrosfuiifè, facra Regum hiftoria_»
    nos docet j quale tanxnfuerit, altumeft omnium filentium . Aliqui Ve-
    nerem,eo quod D\)iol Rimmonim,hoc eft, malagranata ei facra legantur
    Stl.iertus'.
    fuiiTe, arbicrantur. Seldenus dicit, Rimmon idem Numen fuifle quod
    Htfythtus.
    Elioan Phcenices dicunr ,& Hefychius рлра* , hoc eft, Цкгоу его v. Ve-
    Rimmon riiimiliùs eft Rimmon idem fuiífe Numen quod Pomonam antiqui,Deam
    idem quod
    Pomona. videlicet pomis & fructibus praefidentem,dicebant . Nam hanc Dearrb
    fummâ veneratione cultam à gentibus, Flamen Pomonalis apud Feftunu
    fads oftendit. Veritatem huius coniectura: maxime fulcit etymon voca-
    buli i ficut enim à floribus Dea riorum Flora ; & à terra terrae Dea, Tel-
    lus ; 8c à pifcibus, pifcium, marifque Dea Dagon j ab minx ¿f/era, hoc eft,
    à fyluis & lucis, Dea eorum Aftaroth ; aliaque gentium Numina, de qui-
    bus in prascedencibuslocuti fumus, omnia velàrebus, quibus praefunt,
    vel ab cfFectibus, quos in re, cui prafunt, operantur, nomina fua obtinuc-
    runt ; fic Rimmon quoque non fecùsac Pomona à pomo no men habere-»
    videtur. Sed ha?c innuifte cantùm fufficiar.
    Nebo, Porro inter alia Babyloniorum Numina Nebo quoque occurrit,iux-
    ta illud Ifaiae 46. i. ÇonfmSliu eîtBabeUcontritus eïl Nebo ; faSla/unt fimu-
    lachra eorum beîtijs isr iumentis onera Veftragraui pondere vfque ad lajttudinem .
    Quale tarnen idolum hoc fuerit, difficile eft aiTerere.
    70. mttifrtt, Septuaginta Interpretes vertunt hoc loco Dagon : E'wte-o B« л , «■«/,« -
    tyßn Aayàv , Cecidit ße/y contr'ttus efl Vagón . D. Hieronymus in с ommen ca
    J3, Htiron,
    rio huius loci exiltimat, Nebo idolum ene , per quod diuinationes exer-
    cebant, 8c refponfa petebant . Verba eius funt : Cecidit (Babel , confraclus
    cflNebo. Bel Graeci Belum, Latini Saturnum vocanf, cuius tanca fuie
    apud veteres religio, vt ei non folùm humanas hoftias captiuorum , igno-
    biliumquemortalium; fed &fuos liberos immolarentj Nebo autera id
    ipfum idolum eft, quod interpretatur diuinatio, & prophetia , quam poft
    Euangelij veritatem in toto orbe concicuiíTe íignificatjíiue iuxtà Septua
    ginta, Aayùv, quod tarnen in Hebraico non habetur . Et eil idolum Afco-
    lonis, Gaza;, &reliquarum vrbium Philifthijm.Et àfpeciali traniît ad ge
    nerale, facta funt íimulachra eorum beftijs & iumentis ; non quod iunu-
    lachra gentilium in praedam beftiarum 8c iumentorum expoiîta fint ¿ fed
    quod
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRJEORVM. 381 capvt
    XXI.
    quod religio nationum, fimulachrafintbeftiarura , & brutorum aniraa-
    liuin , qua; maximè in ^igypto diuino cultui coniecrata funt : nam &
    pi eraque oppida eorum cx beftijs & iumentis habcnt nomina . Sic Diuus
    Hieronymus,& lona'thasparaphraftesChaldaeus, Bel & Nabo fïmulachra D- *'""»•
    fuifle opinantur in íimilirudinem fcrpentum, &r iumentorum .

    Incuruatus efi !Bel,fitccifw eß Nabo,fuerunt fimulachra eorum in fimditu-


    dinemjerpentum <tsr iumentorum • Cuí Raffi aílipulacur ; aie eriim :
    wnh vn чал VnVtf nnmse ^nhi: пгглку wi p л'-i Vco юс'п ■'луоа?

    : örtW ''учл jns:y pataVm fnwati nonaVi


    jtudiui, inquit, i/e nomine horum idolorum loqueutem Gtrfon, qui afje-
    rebatffuiffe ßmulaebra hœcfiguraJerpentum иг beßiarum^c. Seldenus exiiti-
    mat, Ncbo fuifle Nibhon > fed fallitur > cum Rabbinis teftantibus Nibhon
    nihil aliud fuerit, quam locus quidam editus : un m
    : \y ЛЧЛ DP П W DP Х1П p ЛИ

    Dibbon fuit locus exaltatus, vbi eratfanum , in quo Camos colebatnr ; fic
    enim feribit :

    : nnyn '•aa огггЛк aftas ол^у опт» na отдз ynpVi -nso'n an W г"у
    £í c¿w Venirent inimki eorum fuper tilos ,Jubito ajeenderunt excelfa , plo
    rantes ibi ante icióla eorum, plangent es, isrfeindentes Vestimenta fua> admtfericor-
    diam commouendum Veum eorum Camos ; atque hœc eß confuetudo eorum . Ex
    quo patet, Nebo ab aliquibus hoc loco nullum aiium efle,quàm Ch'amos,
    qui Bacchus à nobis fuprà demonftratuseft,concludi j quo fundamento,
    ipfi viderint . Nobis fane probabiliùs éft , Nebo & Bel nihil fuiife aliud , NebofigniG.
    quàm quaeuis portatilia idola, de loco in locum migrantibud cultoribus £"£иг^ь"
    fuis, iumentorum opera tranfportata, ita quidem, vt omnia ilia idola, per ЬпЩкЪп.
    quae diuinationesexercebant,quibufueoraculorum loco vtebantur , qua-
    leserantTheraphim,Ob, Ieduah,magnœ fortuna: abacus, fimiliaque má
    gicas artis inítrumenta¿ Nebo, à diuinatione 8c prophetia ; alia verô fi
    mulachra communi nomine Bel feuBaal appellarentur, vt in capite do
    Baalim Hebrxorum oftendimus. Indicat huius fententice veritaterrb
    non tantùm facrae hiftoriac textus, qui vt huiufmodi idolorum cultoribus
    illuderet, ipfasbeftiasfub Deorum pondere incuruatas ingemuifle di-
    cens appofitè ad ve&uram alludit . Sed & D. Hieronymus citato loco, DHiertn
    vnàcum commentatoribus in hunc locum, multiformia ea idola fuiflo
    ex auro 8c argento fabrefadb , manifeftis verbis affcrunt, vbi погь
    minus do&è, quam cumprimis lepidè coerimonias Dijs huiufmodi peradas
    defcribunt . Quid autem fueric Magna: fortuna: Abacus, diximus in capi-
    tc de Baalgad J quid Ob & leduah fuerit,paucis explicare vifum eft De оь uldf
    Ob & Iideonim Mofes Leuit. 20. capite agit? vbi facra Scriptura omnem Um.zo.
    animam declinantem, ad Magos & Ariolos extirpandam afferit. Pro vo-
    cibus Magos injiriólos Hebraei legunt езутч лчзчк Oboth Vaiideonim . Ob
    pie-
    CAPVT 28* OEDÏPI iEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM
    XXI. 3
    plerique vertunt Pythonem feu Magum ; verum ex RR. Mofe Mikorti ,
    ufyrü ¡n-> Rambam, Paulo Riccio, со11шо>Ов nihil aliud fuifle, quàm Spiritum feu
    38. Daemoncm, qui ab immundis,& quae honeite nominan non poliunt, par
    tir?* tibus nonnun4uam » capice feu axillis, fiue Harioli , aut mortui fubmifsâ
    voce, & qua: ex Telluris cauitatibus videretur egredi, nec audiri, fed à
    К**"'* confuiente duntaxat mente concipi poífet, refponfa dabat ; ita Ralbag
    36. ín 18. 1. i . Sam.
    п^ол-лку! "in yoitf тЛз xïn лол лк nVyontf Kl» Л1кл plyö Vn*«
    S4/¿«X. ^ matfno по опт yo<^ Vax *onn ллолп пкт kV V>o©m юл лом

    : 'un inVatf
    Dicunt ЩаЬЫт felicis memoria, ^иоЛ Туthon res fuit , afcendcre^
    faciens mortuum ; Ule ab/% eo quod audiret Verbumtvidebat fimulacbrum mortui}
    interrogans aut em Tytbonemt non "V idébat imaginemfeu Vmbram mortui:, ли Maß
    tarnen Verba, quœ de interrogations fa mente conaperat . Ita Sauli , Samuelis
    defun&i fpecies reprsfentabatur à fcemina, cuius ex obfcœnis Ob loque*
    batur. Fœminam fiue PythoniiTam, feu vtSeptuaginta Interpretes ver
    tunt, ушлцка iy(a,<rtÁfi.iiS-»v , illam Scriptura nuncupat Л|?уа л#к, id eír,
    veotiS^uus. Muliercm habentem Ob. Ob igitur hic ipfe fpiritus ventriloquus ; Py-
    thoniíía autem ipfa, fiue Ariolus, id eft, Baal feu Baalarh Or hoc nomine
    nuneupatur. Et dum initiabantur,tenebat manibus o*trr auictf Vir-
    gam myrtheam> & fuffumigabantur, tefte Rambam cit. loco 5 rituum au*
    tern huiufmodi locum fuiíTe mortui ítpulchrum, trádic R. Abraham Вегъ
    Dauid .
    Prodijt propudiofa héEc & ridicula Pythonis Ventrüoqui fpiritus reli
    gio non aliunde nifi ex v£gypto, quibus fpurcus daemon Cxpè per huma-
    ni cerporis pudenda potifïimùm per pofteriora ilrep tuecniflorefponfaj
    dabat, quem ventrisfonitum ideô diuinis honoribus ab ijs cultum eile iru
    Syntagmate 2. capita de fuperftitionibus ^Egyptiorum tradidimus , & D.
    b.Hiirt». Hieronymus in c. 56. Ifaiae commentans tradit, alijque quos di&o Synta-

    gmatc citauimus. Vt enim fpurciflîmis hifcè oraculis maiorem concilia-


    retexiftimationem immundus Diabolus,mentefque fuperltitiofasfaciliùs
    implicaret,plerumqi interrogationibus fa&is, infallibilem largitbitur ef-
    fe&um, Sed hxc de nefandis facrisfufficiant. Quare ad ledeonim tranf-
    camus-
    Iidconi itaque aiunt, eft Ariolus qui oíTe animantis yin"1 Iedoa dicli,
    in os fuum pofito, futura doceret, & quaerenda folueret. Animal autenu
    feribunt illud nefeio quod ladoa fuifle, cui humana vndiquaque figura-, >
    fed quod ad funem cuiufdam radicis Jigaretur, & à primo ortu perpetuo
    hsreret viuum, donec, qui ob innatam eius fa»uitiem propiùs accedero
    minus funt aufi, fagitris conficerent j fed veriÎîmiliùs eft, ïideonim à. ver-
    d^ArSw* Ьс УТ , hoc eft, fciuit, nouit, deriuatum> idem efle quod Ariolum, qui
    certo animi propofito de rc quapiam confulit ; à mortuis autem exfpe-
    cbbant, vt per infomnia de rebus, quas feifeitabantur, iuxtà fepulchra_j
    pernoctantes, fièrent certiores i & Pythoniflarum ope etiam euoeatas
    eorum fpecies, vti de Samuele dicitur> confulebant ; quae Rambam con
    fir-
    ?SYNT. IV. PANTHEON HEBR^EORVM. 383 capvt

    firmar in Moreh nebuchiml. c. 29, iuxtà exemplar Hebraicum , hifcè


    verbis :
    Лмэпзгт naim *paoi tfrooi 'piyo ano n4m rny^t pna nViai ияЬЯ(.
    : a^non hu chi*n ччуп
    т Tunc et tarn orta f nt opiniones £9°fententia, & inuenti fitnt ex eis At*gu-
    res, Magi, & dtutnatores, mguirentet Ob, ar Itdeontm , £0" reqmrentes
    tnortuos. Inímuat Eíaias hanc improbam confuetudinem, cura dicit: e/a«».
    Populas qui ad tracundiam pronom me ante faciem meam jemper ; qui immolant
    in kort is, çyfacrificant fuper lateres j qui habitant in fepuUhtis , is in delubris
    idolorwn dormiunt . In que m locum lonathas Chaldxus hifcè verbis :
    ^ , i \inath»t
    leía ракп pn \)a n*fi oyi «пар iíjjd jjan *олпз jarvi cw*»».
    :NTin
    j^«/ habitant in domtbas9 qua adificantur de pnUerefepulchrorum, <ts cum
    eudauenbus ßtorum hominwn morantur^ür comsdunt earn. m рогипят. Qui bus
    verbis Pa-raphraftcs maxime innuit confuetudines ,£gyptiorum,à quibus
    JHebrçi hauferant,vti ia¿n Гаере diftum eír,fua omnia ¿ quibus íolenne erat
    ad reiponfa petenda, adyta illa fuá, fpeluncas fubterrancas, vbi corpora
    mortuorum condere folcbant»intrare ; quemadmodnm со loco, vbi de
    iEgyptiorum mumijs trachbimus, fuse oftendemus . Caufam vero , cur
    in huiufmodi locis ad oracula confulenda morarenrur, Radak pandit:
    aman on1? ikw nMa mama irnort Vk omV опара BWro
    : отохо1? manna а^пз opvon "»a onytV
    Sedentes in fepulchris , it confidant mortuos ; in fohudtnibus moran-
    tur,çcp> in noflcyVt appareant eis Damones^ <& Vf cognojeant eos : quonhm da-
    топа tili noclurni credentibus in eos, ( hoc eft cultoribus fuis ) nulltbificilius ,
    guámi>¡ folitudinibus(8c tenchroCisloch^apparerefilent . Verùm ad rem.
    noftram edeamus . Fuerunc itaque varia inftrumenra feu idola, per qua;
    antiqui diuinationes fuas pcragebant, Diabolo reiponfa per ea danto,
    quae Nebo, hoc eft, prophetia, fiue diuinatio dicebantur , ab effeciu vi
    delicet, quem praeftabant: huiusfarinae fueruntTheraphim , líiacaífta-
    tuae, Ob, Icduah, Beelphegor, Abacus fortune, menfa Solis & Lunae , ÍÍ-
    miliaque, de quibus alibi ex profelTo traciabitur ; atque hace íunt illa ido
    la Ntbo, qua: fecum, quocunque ibant, portabant , curribus vehebant ,
    per hxc diuinabantur , hasc deniquc Deorum loco tencbant. Erant au-
    tem huiufmodi varias format, quaedam infantiuro, alia ferpentium, aut cœ.
    terarum beftiarum, multa hominis, infantis, virginîs , per quorum obfeoe-
    nas partes daemon loquebatur, vt in prsecedentibus oftendimus .
    Porro his ex occafione data fufiùs forfan, quàm par erar, expofîtis, Sefaeh
    nunc ordo poftulat, vt de Sefaeh nonnihil quoque dicamus . Hoc itaquev
    nomen duobus locie apud Hieremiam reperitur, videlicet 26. &41. capi-
    tibuS ) quod vero multi Sefaeh inter Numina Babvloniorum computent,
    qua rationemofi id faciint^non video'; cum id пес ex eitatis leremiae lo
    cis oftendi qucat, пес alia: rationes fuppetant, quibus id efficaciter pro-
    bari poflït . S I.knusnefcio qua conieâura inorus, àSacca ßabylonio-
    rum fefto Numini Sefaeh dicatoid euincere conatur,teftem huiusaddu- ииьшш.
    cit
    CAPVT 384 OEDIPÏ JEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    c'tt BcroTum apud Athenaeum 14. dipnof: Ви^оо-ф, inquit illc, с* тг/ яр&^'
    Bttßv^uvictKÜv , 7г*Г Xc¿c¡) fdwt кати <pwi » aytS^ toçrtui Ълкгал <z&ç£&yi^&/u8iJw be B^-

    «$o¡*í<*s tvtt.àu^p CiicfïcPvKÔ'&roXlw ôpiîa* ти /ЗлочЛнеч > oV ^ иаЛя^ £шуал1ш. \/mfmC\ ?


    íe^ ца) Ктио-iaç tv <А£тв'§ш Пцочкм .
    Bero/ùs in i . /. ßabyloniorum referí t décima fexta die menßs Loi feftum-э
    . . Sacean dtcîum ЪаЬуЫт dies quinqué celebrari i w morem ejfe, dominos parère
    Ctifiju imperio feruorum, prxeffe autem famih<e eorum "\nrnm Vefte regid indutum^ hunc
    Zovanem nUncupari . Fefium memoyat etiam CtefiAS tn г. (Per/tcor . Verum, ex
    his omnibus hoc vnumtantùm probarur, Babilonios feftum celebraflo,
    •1 Sacean nomine. Vtruni autem hoc feftum a Sefach nomen habeac, aut
    honori Numinis Sefach, vt citatus Author contendit,dicatumiit, faluo
    quidem aliorum iudicio, exadduéio Berofí loco demonítrari nulla racio
    ne poteft. Nos itaque meliori fundamento nixi aflerimus, Sefach non-,
    ««ach cçni- tam Numen aliquod efle, quam ex Cabala 'fhemurah ipropheta per jít-
    ionh.a ?¿ hafch confiehim nomen , quo Babyloniam, Regemque eius myfticè defi-
    eíutRegem. gnabát -, Sefach enim feribitur "joto, BabciiVaa^ 3 chau n regrediendo

    ordinatâ elementorum ferie, fi pro л bisfumas го, & pro з , V , ex Babel Se


    fach fit с. Verum hceepueris pafsim nota funt. Sefach igiturconfi&um.
    d«a>***«. nomen nihil aliud fignificat, quàm Babel, ita hoc locoRabbini pene ora-
    ncs ; ': ^ЗЛ'М 733 XW VWrVb . expheant illud Babel
    1» n,bruTü. çex; jitbafib , ,,imo lonathas locis Ieremiae citatis , Sefach aliter non ver-
    tit, quam Bab.el . Prophcra igitur, vt pleriqueHebrazorum fentiunt, no
    Regem Babvlonis contra iè excitaret, nomen Babel commutatis demen
    tis artificióle transformauit in Sefach ; quia dicitur : Et Ssßch bibet púH
    щг videlicet calicem ir* Dei .щ Nec opus eft multis Authoritatibus aliunde
    defumptis, cum ipla facra fcriptura> ad quamLe&orem remittimus , to-
    tam difficultatem facile exhauriat. Nec quicquam ad diuinitatem Sefach
    con,ciIiandam Wsa^t/Sv и^«е^к, id eft,Saceorum dierum feftiuitas ftcic,cùai
    ea in. honorem Veneris. Babylonian & Perficae, quam nos fuprà Anaitidem
    appcllauimus, multo ante Hieremi¿ témpora ob viftoriam Periàruni &
    Babyloniorum ( qui ab Authoribus pafsim confunduntur) i Sacis,qai po-
    puli funt intra Imaum montem habitantes, Scythae di¿r.i,reportatain , vti
    Str»i$: alibi quoque oftendimus, inftituta reperia^urj de quibus confule Strabo-
    ¥*»biuhut. «cm 1. il. Photium inMyrobiblo cod. 7г. IamblichumSy rum in rebus
    Hifythim. amatorijs de Rhodane & Sinonide ; Hefychium, qui & hoc feftunx.
    ■ZkuS-hlIw îapbù ob diûam rationem appellat. Atque haec de Seiach di3a_»
    fufficiant. •

    С A P V T XXII.

    ¿De Refhath QsWarkolis Idolis Hebraorum .

    E Rephan, qüemalij Remphan , vel etiam Romphan perperam


    appellantjiiulla facrisin literis fit mentio,niíiAmos'5. & Actorum
    D
    lepti-
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRJEORVM. 385 capvt

    feptimo, vbi S. Stephanus Iudaeis idololatriam Patrum praedeceiTortmb


    gxprobrat hifcc verbis: Et fußcepißts tabernaculum Moloch^ filis Vei ve- ла.Арп. t
    ßrt (ЦетрЬлп, figuras. qUas feci/lis adorare eos . Vbi Syriaca vcrfio habet pro V,4J'

    Remphan,Repkoe-i <*.-. . s~ ■ *: J:-! . «' ■ • ' « •'


    Rodo» ^3»? 1<Д) ovJXSoäp joia^VM» oyia^io чо6чХлл. jü/

    luinimo baiülaßis Сотрлит Me leh uni , £7 fidu-s Dei Veßri ЩерЬоп^ ima
    gines qua* feeiflts, Vt ea<s adorareti s ^ transférant vos -de ЪяМ. , " '
    . Quiínam igitur fqerit jfte Rephan,varias intcrpretum huius loci func
    opiniones; alij Venercm Ген ftcîlam, quam Luciferum vocant Aílrono-
    mi, interpretantur alij louem ; non défunt qiioqiie qui vnam è conftcl-
    lationibus fixis Rephan efle arbitrentur . Nos relictis omnibus hiicè con-
    ie&uris aliquid certiusadferemus .
    Dicimus itaque Rephan vocem cue ^gyptiacamfeuCopram , eaqj Re . an vox
    Xiihil aliud fignificariin di¿to idiomate, quàm Saturnum , vci cxOnoma- Copta, iïgow
    beat Sacur-
    ftiço noftro Copto-Arabico-L-atino manifeftè çonilat, vbi SaturnùsReT num.
    phan dicitur, ob gygantzam videlicet magnitudinem . Nomina Plane-
    tarum, prout ab ^Egyptijs appejlantur , hie ex difto Onomaftieo noftro
    deccrpta adiungam , ;o ..

    .a.. _ ..^ 4M>Vf$CUp ген р*К<д** *


    -,r , ,. 7« rwnetarwi Пощпа Copto Arabica- Latm^î.
    \. i ; 'w-.- -дгаЬ# V . ■ \ )î%ypt. Latin.

    рн$&п Saturnus
    (jjz&W «т^вис Juppiter
    ■ Z-J^ леоХо^ Mars
    * со*воо*т Venus
    i^lkß тдорленс Mefcurius
    u^áM трн Sol
    ¡ ij*â3Î: rJ' iusd¿ r. t ; V • . Luna;

    Copta verfio ex Vaticana petita fufFragatur Onomaftieo , dum cit.


    loe. Actorum itaCopticè vertit :

    Et paulo poít : ^oè\ <gO\n*jut суитгсушогсщ ^.p^Tt-


    if^ntnsm^^pw^ ntyx.^n л*г\ролеи\ пмлсшсХ" diíd¿ ^летгск

    TT^Á^w no-e^^oX «nic^n^« Дх^Хшк v '¥ '.


    Ccnuerttt autem Dens, <sr tradidit eosßruire militiœcœli , fieut feriptum^»
    eJl, Nunquid hoïlid* obtultilis mihïannis quadraginta màejtrto ddmm
    Ссс Ijwl I
    CAPVT >85 OEDIPI iîGYPTIACI TEMPLVM LSIACVM
    XXIIt
    Ifrael? & accpißis taberwculum Moloch, fid'u Dei veîîri ЩрЬап ( hoc eft
    Saturni). Cui Arabica , Grjeca, y£chiopica omnino conibnant, vtfe-
    quirur:
    АгтЫся I*- Jj^&J Ly*.X*A** j ¿¿S>y\ ц»%% мДи iUXÂ fSjJbf
    Л"' ф I * 1 ! ■ é <JJi>3XavS

    ,/ cctpiUis tabernaculum Melcum, g?* /£¿»f Of¿ V?/?/ / Orphan y <r,c., Se-
    70. ie«r/f«. ptuaginta vero Interpretes : A'va^aßtn тй mlwïtù тйтхох > кзчЪХго* та Oií

    M/t^fpi?«*. y£thiopica le&io :


    VatumaJaho balihu agiziahbaher var.rafiumu iutkanaiu Jachara famaia
    juiiwfccj bachamatazuefa , vafata mazuchfa nebiat Ifrael variafachamu dabrara_»
    /«s«». Meloch, vatamruta imlachachamuRophan,anza taiagada laamanta raafla
    zagbarchamun vadabtara famaa. '/■ •■
    Conuertit auttm Deus, <y tradiditeosfeiuire milit'u cceli ,ßcuti firiptinft-»
    eSl in libris Vropbetarum. Num Viclimat &° loftias obtultßis mihiannis quadra-
    ginta in deferto IJrael, zjr portaßts vmbracula Moloch, £5° ßellam Vei Meîtri Щ^.
    . pham adoratis , quod ipß fecifiis fffc. Non igitur Rompha vei Remphamjfed
    Rephan hoc loco proprium Saturni noraen elh Vnum miror,cur Amos ç.
    v. vit. in Hebraico textu non Rephan, fed Ciun JV3 legatur, cum tarnen
    citatis locis & vulgata, &Septuaginta Interpretes cum alijs paulo anto
    addu&is vbique vertant Rephan verba Prophet» hic adducam :■

    33"D nythx |V3 ЛК1 Ü2tht ÍTOb лк олхря

    ¡ST'r* оэ1? on* щ "\т оутпх

    Quae ad literam ita fonant : 6t portjßis tahemacula 1{egis Veflri,vr Ciun


    iàolorum y>eílYOmm,fidus Vei Veßri quad feeißis Vobis . Qua; multum à vul
    gata verfione Latina diftare videtur : fic enim hoc bco habet vulgata_».
    Vuipttheh. & portaSlif tabernaculum Moloch Veßro, ÇjF imaginent idolor um Veîborum, /idus
    Diiveßri^empham . Cui conuenit &alia Graeca Ic&io , quaepV?* habet
    loco Ciun. lonathas quoque, etfi in Chaldaica íuapjraphraíí diffideat in
    verfione, explicat tarnen vulgatam verfionem :

    аэи üyzhx р»э m спад ло лтэчэ rv рлЬмч


    Chmlitu$,
    : pa? рпп п pbmya
    £r portaßU bmi tabernacula facerdotum Veßrorum , <zjr uun tma^inem Ve-
    ßram ßellam tdolum Veilrum , quodfeeißis Vobis . Atque ex his omnibus pa-
    auíprfeo. tet, Ciun & Rephan hoc loco pro eodemiumi. Verum autem héec duo
    denifuœee- vnius idolídiuerfa nomina fint, an idem nomen ex corruptione, quam ex
    varia deferiptione incurrit, tantùm diuerfum fit, dubium eít . Vtriufque
    fententiaiAiuhoresreperio.Rabbini diuerfum ponuntnomenà Rephan,
    D^Jia &aiunt,Giun idem efle hic ac Geuauim,hoc eft,placentulas mellitas,qux
    offerebanturReginae cœli feu Veneri, quam Succorh Genoth fuprà dixi-
    mus : Ita Radak ex alijs refert :."/,'■.'¿ ■ ■■;.'-:"•/ л ,•

    tzpBtän muz bti rrntf 4« Drt^,7У ^VoV шж wtttm and -jVo


    SYNT.IV. PANTHEON HEBRJEORVM. 387 capvt
    i XXII.

    : ottia чюрз p^bi гтзу1? dodoo? d^nd то опсу wot -йод иютв
    £í fußuliitis tabernacula ^e^is Veflti o^aVo • Diatur de flelh fu ídolo ,
    сяш nomen Moloch\ & ïocant tum %egem^ \elquod cum T\egem fibi dominan
    tem exiftiment, W quod fit ft ella magna m militia mithin qua "veluti Dux, %ex,
    Jen Imperator emineatJuper exercitumfuum . [ ZrCiun imagmem Veftram . J Sunt
    qui explicante quafi faceré DO I'D , id eft, placenta* mellitaty СУ tarn explkauimus
    in lib. lerem*) quôd Cauamm fut species quídam eduliorum, quee prdp a rabantur
    Idolo, <jr ideó Vocantur Cauanim. Verum huic fententix non aftipulamur .
    Melior eft quam fubiungit pauló poftcitatusRadak:
    pvhz anpJ pi wo? Kin pop tsïsn-a B*"k'

    Noí explicamus quod Ciun idemft quod fieila Saturni, <jr it a dicicur Sa- .
    turnia in lingua Ijmaèlitic a ( Arabica) <t? in Perfica Сеилп . R.Abenezra_»
    air, efle nomen Saturni, compofitum ex Arabica & Perfica lingua. Quic-
    cjuid fit, nomine Perfico Saturnum j^to Ceuan dici,nemo negare potefl:,
    nifi quiforfan libros Perficos, qui pafsimeum hoc nomine vocant, погь
    legerit у in Arabum auteromonumentis nunquam mc hoc nomen repe-
    rifle memini . Vndè aliqui opinantur Ceuan & Rephan idem omninô no-
    men efle, quod Perfa: ab .¿Egyptijs acceptum RinC mutato ЫхГошпь
    more corruperint ; ita IoanncsDrlifius auda&er . Sjfet, ait ill e, Cbcuan-л Пг"уй"*

    ( fie legit J ID) nifimanus aberrans maluiffetfcribtre p'tpo* > g pro к , aut forte ipfi
    Interpretes legerunt ¡TH pro pD . melius dixiflet , futurum fuiiîe Р'ц>о#» niíi
    roanus aberrans fcriberemaluiffet p"o Ceuan ; Rephan enim genuinurru
    Saturni nomen apud ytgyptios, Ceuan autem corruptum à vicinis Perfis
    ante oftendimus . Ha:c ièntentia alios quoque fui fautores inuenitmec mi
    hi difpliceret,niíimc venerabilis huiusTranflatoris ab huiufmodi aífer-
    tione terreret authoritas, & rneliora non fupereffent, queís dictas difficul-
    tates conciliare pofíemus ,
    Dicimus igitur quod Chiun, non per errorem, vt Drníius , eiufque fiS^S"'"
    AíTeclae volunt, lacris Uteris irrepferit ; fed fíudio à Propheta fit pofitum
    hoc loco tanquam idoli nomen, quo iEgyptij nunc Saturnum , nunc Her- c?quod Re*
    culem confuían appellabant, Hebraeis notiffimum. Eft enim Chiun, vel ?
    Copticè ¿^\vcum,idem quod imago, figura, aut idolum, quo non.ine Sa
    turni, aut rierculis fimulachrum promifeuè, *$Mc%o%iot appellabant. Sa
    turnum autem, quatenus vnus exfeptemplanetis eft, ob vehementiaiib
    efTeóluum, quos operatur, Rephan, quafi díceres vires gygantis, dicebant.
    Chiun vel Chon itaque idolum Saturni dicebant Rephan ftellam . Her-
    culem autemy£gyptium, quemHerodotusintcr ofto Déos ^ígyptiorum
    computat, Chon vel Chiun dicium efle iEgyptiacè , oftendit magnurrb
    Etymologicum hifee verbis :

    Скопеs y populas Italite,dtcunt Herculem iuxtà Mgyptiorum diahclum С bon


    dicîum effe, àfubiugata per ewn Italia It ah Çbones poUmodum appeltati fimt.
    Ccc 2 Qua:
    CAPVT 388 OEDÏPI AEGYPTÍACI TEMPLVM ISIACVM
    XXII«
    Quae omnia confirmât Antiochus Zcnóphenes apud Lilium Gyraldurrb
    Antiechut Sync. X. C7;<w,inquit, Hercules JEgypmmm lingua nuncupatus , quïium-»
    Ojvtde Italiam hberauit à tjiranuide, ab hoc Chant Hercule /Egyptio ltaliairu»
    antiquités vocata-n ejfe prod.tur . Hiltoriam breuiter enarrat Petrus Leo
    Pt'rm Let Cafttlla in libelle de Aboriginibas Sc hnigenis. Is ita^Oßris pofl Skani
    CeßelU.
    obitum úcсerfit us ab Italis , populorum fcihcet Maioribus XII. У I. I. P. C. Vf»-.
    diobusy*dumit tn Italiam, vbi NouitM <jr Virtus femper imperant : is gigantes
    deuïcit omnesj £2° ßquos Jeruautt, eos in triubphum duxit, omni potitu* Italia ,
    comitatus Hercule Chane , л quo ultima in Italia populi Chonesy qui à Sabinis tan
    dem eietlifunt . H une Hcrculem n>wa quoque appellatum eflc apud He-
    fychium repcrio :
    B*jycb¡ní. Tiyvw, iiquit,oi <ЛЧ Г«^«г#"Плт?в/л^* , EW<^«Vce/»(G^ , Tç$izriÇt@*, »! dis Aiyvnfiui

    Gignon, nonnullis Gigon, Patœcus ,Epipat¿ecuí ^ Trapezius , aliqui Hercu-


    lem JEgyptium appellant . Quod verbum non diflentit à Rephan , fi figni-
    ficationem afpiciasi ambo enim iftius Numinis vires indicant, cùm &
    Rephanem, & Chonem, Gygantem fignificari exdictis patear. Conclu-
    dimus igitur Rephan,& Ciun,velChon locis citatit facrae feripturae nihil
    aliud tffe, quam fimulachrum Saturni, vel fub fideris figura, vel ob itel-
    lam fronti idoli infertam, cultum j & nomina diuerfa vni attributa eflo.
    Saturnumenim, quem Rephan efle oftendimus, & Herculem, quem Ch<>
    na, pafsim cum Ofiride confufa eíTc in Syntagmate tertio huius proba*
    uimus. Verum ha»c melius in fequentibusdifeutientur . QuareRephanc
    relicto ad Marcolin pro<*rediamur .
    Marcolis ¡di Marcoli Ö^blplÖ Hebrxis idem eft, ruod Larinis Mercurius ; ita_»
    quod Mer-
    eurius. colli^o ex Adagio 1II0 Hebr^oriimD^ipio1? рк pyif Spargens kpidem
    Marcolify hoc eit, in Mercunum i de quo R. Elias AÍccnaz, ica in Thesbi :
    ft. EUsi.
    nhx üti tmto tno-ia nmuy nrvn t'y Ш o^h^ûh f эк p-w
    : Nniprm ti-ipm кот iV пзу»

    Marfo/is nomen idolit & dicunt, quad mateado lapides ( in aceruum.. )


    fit cult us eins i du tint et tarn, quod illud ßt ñamen ilIi us, qui í{om<e colebatur fub
    ЖхрШяш tjotjiinâ Mercurij . Ita de parabola dicta R. Elias. Quod quidem prouer-
    iotllt рЛ*лЬь bium aliunde non profluxit, nifi ex parabola ilia Salomonis с.гб. v. 8.
    t. 8.
    Sicut aut mittit lapidem in aceruun Mercury > ita qui tribuit inßpienti honorem .
    Vbi H-braica verkäs habet ИОЛОЗ i ex qua voce Mercurium forfan for-
    maruntprifci ; etfi Graeci Interpretes t lonathas, ac plerique recentio-
    rmn ibi fundam intelligant . Tanta autem in hoclocoexplicando au£to-
    rum difficultas, tanta opinionum varietas &diflen£io, vt quid credere^
    quifpiam debeat, difpici vix poffit .
    Nos, vt 8c huic loco aliquam Iucem adferamus, dicimus hanc para-
    bobm nequáquam intelligendam efle de funda; iaóiu , vtcitaci fuprà Au«
    thores fentiunt, nec de lapide Лпдпкз , hoc eft, in purpura inuoluto, vti
    Rafll ; needebuftuario feu loco funefto , vbi corpora damnatorum lapi-
    D, тЬ. г.*. dibus obruebantur necdebpillis numeratorijs,feu calculis Arithmeti-
    q. 6%. ». î.
    I» (OtfUt' cis, vt D. Thomas ; fed de lapidibus, quae in honorem Mercolis fiue Mer
    curij
    SYNT.IV. PANTHEON HEBRiEORVM. 380 capvt
    i . , . fi . XXIL
    curij in accru urn lapidum dicto Numini coaceruatum proijciebantur .
    Voluic igitur fapienthfimus mortalium eum,quiilultumhoneftauerit,tan-
    ituodem faceré, acfi dictum Mercurij aceruumlapidis ia&u augeret. Col-
    lata & ftulto, & aceruo quafi beneficia; huic lapidis occa(ione,illi honoris j
    neuter autemgratum rependic animum, non ftültus magis, quàn lapidiim
    aceruusj neuter beneficium conferri fatisagnoicit . Confentit huic Be
    da in hunc locum commentans. Qui infipientt^ inquit, id e#, h&retico bono- вж.
    ttm docendi confert, won minus delnqmt, quam qui Deos ac debbra gentiliuni-з
    culta Hnerantur inani . Verum vt nuiufmodi lacra Mercolicollatai eorum-
    que orie;o,ritus, ac ccerimonix penitiùs intelligantur, Sciendum eft, cun- Stacua> Mer
    cáis ferè gentibus celebres ftatuas Mercurii fuiflb -, quafdam folitarias , in cu4^t>l\-
    quibus folus ipíe in ball ; quafdam lociales,in quarum vnabafi fimul Pal- л&емь*.
    las, quSEHermathenae vocatae i aut Hercules, quae Heraclae ; 8c hae pro
    pria: Gymnafiorumerant, vt patet ex Cicerone ad Atticum , & Turneb. c
    I. 7. acîu. cap. vltimo. Solitariie^it DcniuS) crebriores fuertmt » non i» fepul- ттшА.
    ehrts (antftrnj/ed infulcris leclorum, indicantes Mercurlum fomni pttfidem , cui
    tdioVltimus Jeu tertitts с atbtts in conuïuus facer , teße Po ¡luce I. 6. cap. 15 . &
    Luc- 1. 3. ¿poli. Quae quidemfculpturae dicunturf'çfWKiç Suidas » fywaHe- mif-,
    fychio, пес in delubris tantùm, fed & in priuatorum veftibulis collo-
    can tur, forma quadrangulari, &vrplurimùm lapídese . ita Thucyd. 1.6. rhutji.
    belli Peloponefi . De ahjs vide Herodotum 1. z. &Macrob. c. 19. Sat. 2«^'
    ^gypti),& ab hisGrxci, & Romani edoeli huius farinas Deaftros.velpe-
    ¿lore tenus humano, vel capite, & eolio duntaxat effigiabant , ccetera_f
    truncos. De quibus confule Clementem Alexandrinum in protreptico,
    8c Arnobium 1. 6. aduerfus gentes, Pl^tarchum in Alcibiade & Nicia_», k"£Ux'

    Ämylium Probum , Thucyd. aliofque. Scio nonnunqujm tricipitemL» f"£*'


    Nlercurium pingi folitum, vndè de hominibus vel vehemente r ambiguis Mercuriu*
    quid aggredi debcanr> vel valdè vafris adagium ^«eça*©- E* Ç/*WÇ i tríceps piogatur t
    Mcrcurius; cuius caufam puto, quia idem mercaturae, orationts, 8c itine-
    ris Numen habtbatur, quod Adagiographus cenfet in fíngulis capitibus
    inícriptionem habuiflè, quo duceret пгес via» quo rurfus illa.
    Porro materia crebrior lapis, rarius lignum j fed lignum certutïb, Mercuril)J
    iuxtà illud : Non ex quouis ligno fit Menurius . Quod, vti diñum eft , in_, curWùmca.
    iforuam efíormabant, cuius fï caput excipias, reüqua omnia trunca eflent. píagd»"
    An fie formabanr, vtDeum totumeíTementem conftaret.* Certè innuunt
    id verfus Empedoclis apud Tzezem 1 3, chil. hift. 464.

    ■• : Ov fty ачгщ vc¿tuv yt efue гсЛо'Л|_ àiosova-iv »


    OÙ W$Jkç г Ь &0Я yVJÜL, 8 ЦП AA /&"xynoí&>

    Коп en'm nattait capiti membra adiunSía funt ,


    Кои qmdem ab humeri* duo ramiemicant ,
    Tion pedesy non cita genua¡ пес pudenda lanuginofa ,
    Sei

    (
    capvt «o OEDIPÍ SGYPTIAC* TEMPLVM ISIACVM
    XXII.
    Sed mens fiera àt^ immen/a eilJolum ,
    Curis Mundum отпет <¡wt mouet celerius

    Tales ergo Hermulas fuerunt. ideóMcrcuriusl. 4.Autholog. Gra»c.


    epig.inducitur àXenocrate querulus,quod cùm fefateantur homines pe-
    dibus celerem curforem, & manu itrenuum palaeftritara, tamen effingant
    Mereurijm eum f,ne pedibus, & noAa/SeV v, & manibus mancum. Atque haec
    communia omnibus Hermis. Quaedam verô peculiaria illis , qui Viales
    dicti, Mercurio facri; à quo etiam ftacux omnes viriles,tefte Tzeze,Her-
    M#t¡ nu mx ^icebantur y fortaflis, quia Mercurius infignis ftatuarius fuit, vc nar-
    rat Iuppiter apud Martianum С a pella m 1. i. de Philolog. nupt. Viales
    etiam Hermae quadrati fuerunt, lignei, Sclapidei, fummâ parte Mercurij
    faciein, inferiore plana infcriptiones viarum preferentes, vt aperfè tefta-
    tur Vlpianus icholijs ad orat. Demofth. contra Leptinem . sJa«», ñ л/3-« ти
    vifiMVM. ^¿ymüt i^umç o^iv E iV«k», кхт Лчс# V яЛят^ fàiy&fAftaïa «fcilicet vias

    indicantia; vide de his Phornut : & LyliumSynt. $%


    Ad líos itaque Hermas folcbant adijci à viatoribus in Mercurij hono-
    AJ Hermas
    baÎwîa'S* rem aceru' lapidum, quibus aceruts commune cum lapidibus noroen fuif-
    «oribuiacettti fe docet Tzeza chil. 1 2. hift. 4.20.
    lapidum. ^ '

    Hermes, isr omnia statua virilis, <jr cumulus lapidum .

    Acerui m Jjinc iam duze difficultates nafcuntur\ prima an acerui ifti aceruarcntur
    crant conti. . n ~ * * » ,
    guudipiu contigui ad ipiam ltatuam, lie vt (ta tux lumínicas tantúm extare ti quod
    «аша*. videtur cenfuifleAlciatus Embl. 8. his verfibus : .

    In triuio mons eïl lapidum, fupereminet Uli


    Trunca Dei effigies peciorefacia tenus .
    Mercury eji igitur tumulus ', fuïpende viator
    Serta Veo, retlum qui tibi monflmt iter .

    и»г»с*гп- Hugo Careniîs comparât Hennas illos crucibus ligneis » quas hodiè pere-
    grini ad loca lacra proficifcentes, erigunt, extantes inter lapidum a prae-
    tereuntibus pofitorum congeries \ Galli Montioyes vocant . At difcrimen
    eft, quod noftri peregrini non coaceruent lapides in crucis honorem ; fed
    vt fecuturi indicium itineris indè capiant, & funt tantiim vnius itineris in
    dices-, Hermae variorum erant, &inftituti in honorem Mercurij.
    Hinc pendet folutio fecund i dubijj AnMercurijj aceruus accipien-
    dus lit de quouis lapidumaceruo, etiam nullâ religione congefto -, quod
    oJjß. omnes ij exiftimant,qui ex Odyf.^-. 8c Strabone 1 6. Heiychio, & Magni
    A Etymologici Authore teftibus probant, ь'ерщп Лофв* , feu Mercurialenu
    aceruum nihil aliud effe, quàm aceruum lapidum . Verum fi hos tres ac
    curate legas,deprehendes eos duplicem fignificationem tradere ; vnarru
    late patentem, quae ad quoílibct lapidum aceruos fpeftat , alteram preí-
    fam
    SYNT. IV. PANTHEON HEBRjEORVM, 301 capvt
    эу XXII.
    fam 8c propriam de fuperftitiofisillis . Quod ex Hebraeis, 8c Graecis , 8c
    Latinisàcriptoribus facile eft probare . Nam & Baal Aruch id manifeftè
    hifcè verbis indicar :
    -pK pTlfrt innUy KVÎ 1Г ПУЗ Vy^V ЮИУ lyiSH ЛЧГТО Т fin O^lp-IO íWAwí*..

    пиз ir *гсз 17 дозы 'д irtiV'N Ькуоз?'' 'm 'fi г уз imuy *vi ir D^ipioV
    ггз s3 mo tnVip ггз -озкз jnanV a^rtiVió шз nwvo-itaiea&tVipia
    '*i 'fin од союз л^щз трчл тзк почп imiay o^ip-io па поо í'y
    : тггзд Vy лпю тюо nmo IN30 ппк tyVtpTo грз "озк in iVn Vayntf1
    Markfllis, incjuir» Vi Terufcb 4. Mîtboth^ eït denudans Jeipjum таГ 'Beetphe-
    gor, <L? eius ritus eß,Vt protjciarur lapis in Mercolis . Wertem Ifmael in Pe~
    rujcb 4. de idololatria dtcit, quod Uli ßnt tres lapides à lateribus Marcoiis bine in»
    ded{sJoßtt . In Pertifcb'oXï nNVJmnVx ; moris fuit, Vt proclamarefacerent
    in laptdibtH domum/eufanum J^olis . Inde Perufcb domum buiufm<>di feruitu-
    tis vocat domum Markoiis, cuius cult us erat proietlio lapidum ; t? rI(ahbi Ifmael in
    alio tVaBatuait lapides fani Mercolis ßc dijpoßtos fitiffe, Vt Vnus hinc , alter tllinc ,
    tertius fuper Vtrumque collocaretur. Confirmât haec R. Elias Leuica, qui ta. Ьяйв*

    men de hoc ritu dubitat,eô quod quos Rom« de hoc ritu interrogaflet ,
    id ei negarint. perperara negaffe, & imperitos illos faille moris gentilitij,
    facile oftendero . Inprimis ex Homero teftantibus Didymo & Strabone v¡dfmuf.
    fccundùm illud : itrÁ"
    * > . -

    Kau XÍ&ivet fcttuict , KS4 àyâ\f*ot^c sroU(¿c

    Ait illos colero


    Sáxea ßgna, 4¿r ftmulacbm manufacia , -
    Et pajsim in Via proieclos lapidum aceruos". <

    priore verfu Hermulas , pofteriore Hermaeas defcrrbit ; citatque eos


    Thcophylus Alexandrinus 1. 1 . ad Autolycum, 8c exftat locus 1. i.Orac.
    Sybill. in quorum etiam 1. 5. inanimes Hermas vocantur, а-\ь'х»к & e'^âç .
    Nicander in TheriacisHermarum méminit, & ibi Scholiaftes , e^/*«'**« , ait
    efle, \id-vt n£»g¿-fM*f «« тц*!ю tS е • lapides coaceruatos in honorem Mer-
    curij . Hefychius , ъ\(*<*}@* Л8ф@- ç5îr p-o^St ffi tid-w Е*^«?« » c&' о, %~ц о<Рщ ynopt-
    vttiHt rlwriplw iS ew; с#в^<@- з^. Mercmtalis лсекии-s ßgnificat cúmulos lapidum
    Mercury, quos in vus coacemabant ad honorem Dei vialis . Manet igitur, Her
    manos Ae'<p«c nihil aliud fuiíTe , quam lapidum Mercuriales aceruos, vijs
    publicis & compitis ad itinera demonftranda congeftos ; quos tranfeuntcs
    viatores crebro lapidum iaólu in Mercurij honorem augebanti Mercu-
    rius enim, id eft, Hermes, viarum praefes erat, & c#o^@*di&us, quem ma
    xime fupcrûm fore ira tum, fi quis erranticomiter non monftrârit, canic
    Idyll, v. 5.
    ------- - жздвЛшсЭ^
    Ь' mV сеГв яНшяЭ th ifWluj,
    *
    DifTenfio tantùm eft, vndè initium hase fuperftitio Tuinpferit . Sané vti
    с er-
    I

    CAPVT IPX OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM 1SIACVM


    XXIJ.
    ccrtum eib ab ipfo Mercurio fumpfifie » ita ineertum à quo fació, illius .
    Мое с03ее r- Sunt qui velint, ab eo, quod fit folitus vias elapidare э & commodiore»
    Kandi lapides
    ad Hermas reddere, faxis remotis, & in vnum cumul um ad latus viae digeftis ; íimul
    viales» vndè
    cœpene. etiam reâi itiner'rs, & viaeRegiae viatores feciiïc certioresi itaFauorinus
    Iau orinas. fol. г 1 8. in fine . Fabulam ad hanc rçm , quam :cx Aniiclide Didymus
    Odyíí ísr*. recitar, prodit : Cum in-cmßjfui aiunt , Super&n Her.curm ejfo
    Т>шит calculumJuhiturm^ accufmts nimi, нт а 1шюпе ob patmtam Argi rt&em;
    in gratiam Iouis Deorum twbam Mercurium quidem abßlttißv yßä ощщ <а1сн~
    los proßngulari ctfleßü fori rhu, ad eins pedes ia£lu coaceruajTe:, quo ßilicet fa-
    fîo, execrandam ccedemillam in Iunonts gratiam perpetratam oBenderent . Щук
    in Mercury honorem mos eiufmodi bominibus Vßratus . Sed de his vide fufiùs
    Phornutum, La&ant 1. i. c. ¿o. & alios paulo ante citaros . -, . л
    Nosdicimus, totam banc lapidum erigendorumrationem ab ^Egy-
    ptijs, eorumque Hermete feu Mercurio ad alias gentes potiffimùm pro
    manarte ; Primum enim mortalium Gcometriam eutn doeuifie ,limitunb
    ponendorum rationem monftrafie» Diodorus, & Strabo docent . Сипъ
    enim ex inundatione Nili quotannis facta, ,&gyptus tota limoobducere-
    tur , ac proindè furnmae in diftribuendis agris , praedijique contentiones
    ínter yEgyptios orirentur, & lires j ferunt»Mercurium primum campi-
    menforiac artis rationem doeuifie, limites, qui nihil aliud erant, quam ob*
    longi quidam & quadrati lapides ad agrum vnius ab altcrius difeernen-
    dum, Aatuifiei qua? omnia in fequentibus jex varijs Authoribus volente
    Deo comprobabimus. Hinc tanto bono afFecti yEgyptij¿ in memoriarib
    beneficij praeftiti, nunc eum lapidum congctie facta, nunc rotundum b-
    pidem ad capitis fimilitudinem in fafti*gio,adaptantes, nunequadratanb ,
    nunc rrigonum, aut pyramidale faxum in caput & humeros furfum abiens,
    ponentes, veluti terrae, terminorumque praefidem, ac Numen auerrun-
    cum,à quibus Hebraei, cceteraeque gentes id poftmodum didicêre,coIue-
    runt. Verùm quoniam de his copiofifllmè multis in locis huius Operis
    dabitur dicendi materia, plura modpdicere fuperfedeo, neijfdem rebus
    iaepè repetendis naufeam Lectori moueam. Figura; Hermarum apud
    Authores pafsim occurrences fcquuntur, . . л . . .... ..

    CA-
    SYNT. IV. PANTHEON HEBR^ORVM, JPj capvt

    С A P V T XXIII,

    4)e adytis ф Jpeluncis Hebrœorum , cœterorurnqut^


    Orientaliun%¿^

    T^T IhUçelebriùs quondam fuiflc adytis ^gyptiorum , Гас monftrant


    J^j totegregiorum Philofophorum ad ea vifenda fufcepta itinera_f *
    Pythagoras fanç tanto eorumferebaturdefiderio, Clemente tefte, vtcir^ ^Jj^JJ'
    cumcifionemnon abnuerit,quQ myftenorum in ijs trad i fob torum parti-
    ceps fieret *

    Erantautem adyta, loca quídam folitaria .fubterranea. & ab omni Myu&gy


    hammum tonlortio remota> omnígena monltrolorum ídolorum variera*
    tç referta>quibusfub fymbobs hieroglyphicis. Deorumcolendorumratio>
    cceterarumque clandeftinarum artium praecepta tràdebantur, iuxtaillud
    Arnobi) : Pythagoras y inquit, Magus fmtx clanäeßinis artibus omnia illa perfe- \тЛш$.
    citiJEgyptiorumex adytts jíngelorum potentium nomina, remotas fumtut eß
    dijcip linas . Meminit horum Eufebius 1. z. prxparat. Euangel.
    Ne/ уЛш clJuSl АлуулТшг , К& Tvfllwoi ttK^fWriiaf аквт{ ntfegJ'itPi&CûK х рсшкр. (jtûS E/ifiiïm.

    Certè adyta ^g^ptiorum^^ylCyrrbenorum necromania calígine damnaru


    tur,furioße omnino fraudes Junt hominum. inßdelium , erroris meri ludibrio.
    Et luftinus quaeft» adOrthodoxos : Idtemporis hieroglyphic*fienti^in pretio l*a»ut'

    erant apud A*g)ptios, qtue in adyt'ts tràdebantur IcSlßmis quibuffa , nonbomintbus


    de triuio ï?c . in his i raque Dcemonibus per varias cœrim.onias> adiuratio-
    flcs^fttfíumigia ex varijs l'peciebus aromacum, herbarum, fuccorum confe
    sa, per hymnos denique & carmina mágica in idola attraétjs, de vitandis
    malis,&confequendis bonis confuientes refponfacapiehant . Iuxtà qua&
    facientes perenni felicitate fe poticuros elfe credebant. Hebraei itaquo
    vicina?que i p fis gentes Aflyrij, Rabylonij,. Perfœ cum hoccè arcano Deo-
    rum cultu yEgyptios fecundo, rerum fucceflueflferri cognofcerent ,. ad fi
    ni ilemfortunam afpirantes,per media fimilia ad finem intentumfe per-
    uenirc pofte üb) perfuaitre . Quare effiaisomnigcnis. Deorum roonftris,
    ad.yta,leu occultaquaedam, ac caliginofa latibula ad eacotenda felcge-
    runt. Quaies vero illse fuerinc latebras, quae idola intus adumbrata , quis
    facerdotum titus,pulchrè nobis oftendit Ezechiel с. S. vbi fie habetur : Вм<ш<
    Et introduxit me ad oßiumatriji £2*vidi> <&ecce foramen Шит in pañete ,.
    dixit ad me : FiIi hominis, fode parietem-x <? cum fo.di(fem panetem x apparut t
    oft'tum Vnum ; dixit ad me, Ingredere». vide abominât iones pe/Jimas % quas
    tilißiciunt hic ; ^ ingreJJus%Yidiy V ecce amws fimilitudo reptdiumy 1ST anima-
    HumyabQminatioy tsr ïmuerfa. idola domus Ifiael depiSla eránt in pañete in cirati-
    tu per Шит . Et ßptuaginta Vitt de fimonkus domus lfraely *î& le^omxs fil: us
    Saphan ÍLibat inm(dtQeorumtßantwmantepiSlura*,t2* Vnufjuifijuebabeèattbu-
    ribulum in manuJuar & Уарог ncbuUdethure ■cmifurgebat . An non hic Pro-
    Ddd phe-

    ■
    CAPVT >94 oßDIPI ЛЁ6УРТГАС1 TEMPLVM 7SIACVM
    XXIII.
    pheta ob oculos ^îobis ponit ideam quartdam ady torum yEgyptiorum om
    nibus numeris abfolütam > certe & multiformium illorum idolorum exer-
    citus, & facerdotum fufítimigantium coerimoniae , aliaque à Propheta re
    lata adytis di&is ad vnguem quadrant. Dixi , mulciformium idolorum..
    exercicus, vt oftendam, nihil hie idolorum, monftrörumque defuiíTe ; íed
    quicquid fnnulachrorutn hucufque ex varijsrecenfuimus, hic veluti íil»
    theatro quodam compendiólo repraefentatum fuiffe. hic Theraphirrb
    confecrabancúr ¿ hic Baalgad, Baalfephon, & turpis Baalphegor; Ыс
    ßv[*op& Moloch i piíciformis Dagon; ventrofusChamos; cornuta Aftar-
    tai Equinus Anamelech j Àdratnelech pauonis imagine fulgidus i hirci-
    nus Tarthac i Gallina cceleftis cum pullis fuis, quam Succoth Benoth di-
    ximus; hicNergal gallinaceusj reconditus Nefroch Г laöhrymabundiis
    Tiwmuz, aliaque propudia religionis,quaefacerdotes incenfo thuris ve-
    йоКт* ncrabantui) confpiciebantur . Tantus autem fuit horum idolorum nume-
    Hebraso um. ruS) vt Rabbini afferant, nullam gentem fuiffe, quae non peculiare iïbi fi-

    mulachrum hoc loco adorandum ftatuerit ; & illud Propheta? id maxime


    ь ínnuiC : Secundum numerum quippè ctuitatum tuarupt erant Dij tut luda . Et
    nullum locum fuiffe; qui non profano iftiufmodi euleu pollueretur,oíten-
    dit Ezechiël с. 6. v. i 3. Cümfuerint interfe^li Vefiriin medio idolorum Veftro-
    rum, in circuitu ararum ЪеНгагищ in omni colle exceljo, tir in cunclisJummita-
    tibus montium, <jrfubtus omne lignum ntmorofum^ fubtus Vniuer/am quercum%
    locum \>bi accenderunt thura redolentia Vniuerßs idoHsßus . Non défunt , qui
    dicant numerum idolorum, gentiumque fuiffe myfticè defignatum per
    feptuaginta virosdefenioribus domus Ifraël, quos incenfentesidolis Eze
    chielen! inadycis vidiffe,iacra meminit hiftoria paulo ante citataj certè
    affentit huic Zohar col. 2 10. vbideidolis Hebraeorum tra&ans, еошпъ
    fummam artificióse indicat per haíce literas г yy; cuius primum y valet
    70. reliquae autem literas f'y feruitutemalienam defignantj quafî diceret
    feptuaginta cultusexterni, id eft, feptuaginta Dij , feu potiüs Daîoionia..
    ÍlbanTam.0 feptuaginta gentium idololatrarum, quae alio in loco recenfebimus . Sed
    maiia immun ñeque abftinuerunt à íordidis etiam & impuris animalibus, quae nemo fi.
    ne naufea videat,auc fine horrore cra&et > qualiafuntreptilia, & anima-
    lia,qune refpuebat,execrabaturque Iudaeorum rcligio>de quibus Ifaias et.
    j/0îê 1. . Vt adorarent talpas, <&r vefyertiliones . Quae quidem omnia defumpferant ab
    ^Egyptijs, quibus nihil non erat diuinumj vndè accutè irridet iuuen :
    Satyr : 1 5. monftrofumhuiufmodi cultum, dùm de/Egyptiorumftulta re-
    ligione loquitur : ,

    imentu - - - - - Çorcodilon adorât


    Pars hœCy illa pauet faturam firpentibus ibim , ,
    Effigies Jacri nitet aurea Cercopitbeci
    i ..." ' *
    Fêles ctiam, Serpentes, Afpides, Ichneumones, Scarabatos. hase ergo
    monftra fordida, atque inuifa, in fuis etiam facris numerabat vacarais Iu-
    dasorum animus > quae tam auidè fe¿labantur, vt Ierçmiaa ciuîtatem fan-
    £tan-

    \
    SYNT.IV. PANTHEON H EBRÄORVM. 39? capvt
    ' XXIIL
    öam ab ./£gyptijs conftupratam myfticè fignificet non male hifcè verbis :
    Ftltj Mempkeos f^Taneos te conïluprauerunt vfcjue ad Verticem. Indicat hanc leremUs.
    culcus externi pruriginera quoque Propheta Nahum c. 5. v. 4. qui fie ad
    Niniuen, quae eodem morbo laborabat : Propter multitud/петfornicationum * um'

    meretrkis fpecioja^ ^grata^ tsrbabentis maleficia. Sané fub haec témpora.»


    , maleficijs vfos cfleludxos, & Deorum imagines non in annulis folùui , ar-
    jnillis, inauribus,& laminis ; fed & in corporibus candenti ferro inuftas
    geftafle, docetloacim Iofue filius,qui Deorum, quos coluit , in carne fua
    geftabat imagines exemplo vtique ^gyptiorum,vt docet hiftoria fcho-
    Jaftical. 4-Reg.c. 39. Abulenfis in I.4. Rég. с. 25. q. 39. quod colligi pu- 4.*«*.
    tat ex 1. г. Paralip. с. 36. v. 8. ^elijua autem Verborum loac'vn , isr abomina- *¡¡¡fí,t%.
    tionum eius, <(sr аил inuentafont in eo l?c. Hie autem Rex, & vt crcdibile ■•РлиИм*
    eít,ad eius exert) piar alj| non pauci, illoimpiochara&erecompuncti.non
    folumabiuratacreligionis teftimonium, fed & magicum aliquod venefi-
    cium portabant j quod folenne cumprimis erat yügyptijs .
    Àtque ex his omnibus in hoc Syntagmate adeo fuse traditis tandem CoaciuGo
    luculenter apparet, quicquid idolorumapudHebracos, Syros, Aflyrios, SyntaSmatlS'

    Fhœnices, Babylonios, Perfas, Arabes vnquam fuit,ab yEgypto tanquam


    perenni omnisfuperltitionis fonte promanafle. Quae cum ita fint, nulli
    ikne dubium efle debet, lacrar um quoqne fculpturarum difciplinas,quas
    hieroglyphicas vocant /Egyptij, vnà cum dicltis idolis, riribus, ccerimo-
    nijs, coeterifque myfterijs philofophicis ad vicinas gentes, quae eas quanb
    auidiflimc fe&abantur, & naturali quadam animi inclinarione in eas fere*
    bantur, fuifle traducías quae omnia libenter hie demonftraremus, nifí
    ca fequentibus tra&atibus referuaflemus . Quantum itaque Orientalium
    linguarum notifia, ас dicbrum gentium ritus , ас in facris obeundis cœri-
    ntoniae, cceteraque prifcx religionis monumenta fubijs comprehenfa, ad
    hieroglyphicae difciplinae reftaurarionem, momenti fint ; ille folus t qui
    icopum & intentionem meam ignorât, ignorare
    vidctur. Atque haec de Dijs Hcbrseorum '
    :.' ::- iufficiant. •

    Ddd 2 SYN-
    CAP.L 396 OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    SYNTAGMA V.

    SIMIA AEGYPTIA. "

    S I У Б .

    De Idololatrise Aegyptiacae ad aliarum Barbararunu

    Gentium idololatriam affinitate; &quomodo exterac

    gentes Aegyptiorum ritus nullo non-* :

    tempore affedarint *

    П P О О 1 M A T I О N.

    Emonstratis in praecedente Syntagmate i)s omnibus,


    quae ad perfecbm idololatriae: Hebraeorum , Chaldaco-
    rum, Perfarum, Babyloniorum, Syrorum, feu Phoeni-
    cum,&Samaritanorum, Cognitionen» quoquo modo
    pertinere videbantur; operas pretium me ГасЪгштъ
    exiftimaui, й hoc loco cœterarum quoqiïe barbarurru
    gentium non ica pridem in varijs , ignotifque mundi
    partibus detecbrum idololatriam, eiufquead ./Egyptiacam affinitatenu
    exponerem ; quibus prasfticis, in hierogjyphicorum fufcepti interpreta-
    tione,non parum ijs me adiutumiri conndo. .
    Scopus i taque, vt paucis multa compleâar, huíus Syntagmatis vni-
    cus eft, oftendere perniciofiffimuni humani generis hoftem Diabolum, ijî
    machinamentis ac callidis inuentionibus, quibus cceca veterum iEgyptio-
    rum pe&ora olim imbuta ,in omnem idololatrias fpurcitiem turpi rudi.
    nemque praecipitauit, ijfdem omninó artibus , ijfdem fuperftitionibus ac
    machinamentis, ad cceterarum gentium illaqueandas animas, & vium efle
    prateritis temporibus, &: in hunc diem in ignotis nobis, ac Euangelij lu
    ce deftitutis regionibus, Regnifque vti; quas quidem artes, ас inílituta
    iî perfpe&as habuerimus, nequáquam difficile erit, varia ad /£gyptiorum
    antiquîtates & myfteriafacientia nobis hucufque incognita, fa&a fingu
    la rum rerum inter le collacione, inlucem eruere ; Deus conatus noftros
    fecundet.

    С A P V T I.

    *De barbararum Gentium idololatria , à Dœmone Del recens inuenta ,


    Del propagatione Jucceßua introducía*.

    QVoties humanaruiH rerum conditionem paulo altiùs mecum ex


    pendo, toties verifïimum illud Sapientiiíimi mortalium pronun-
    Nihil nâURtg
    Tub Sole. ciatum, NihilJub Sole uouum, coroperio . Cùm enitn id quod fuit ,
    - « nihil
    . SYNT.V. SIMIA iEGYPTIÄ. \ " Í97 CAP.*

    nihil aliud fit? tefte ipfomet Salomone, quam id quod fa&um eil, nihil
    aliud ni G quod faciendum ; certe nihil aliud pr«eteritarum rerum euen-
    tusfuiüe videntur, nifi futurarum quasdam veluti pro{ccenia> тныти-ю..
    Gratis itaque perhorrefcimus ad praeteritorum feculorum infelices mul-
    rorum regriorum>Monarchiarum, & Rerumpubl : fortes &cragicos exi-
    tus, quos moderno tempore pracfentes, alio tarnen colore fucatos, intue-
    muri Gratis miramur, dum veterum monumenta voluentes cognofcimus
    eo y£gy ptiorum, Graecorumque gentem cœteroquin fapientiffimam, cœ-
    citatis deueniiic, vt nihil tarn effet vile & abieclum , nihil tarn propudio-
    iiim& abominabile, quod diuino apothefeos honore noncohoneftarent ;
    gratis, inquam, hêec miramur, cùm maiorem adhuc orbis partem , etiaro*
    poft falutis humanac aduentum eadem infaniaj ijfdem erroribus laboran-
    tem, quotidiè percipientes indoleamus . Definamus itaque mirari ; ea
    dem caufa manente, vt phyfico more loquar,eundem effcâum prodiro
    ncceffe eft. Inueteratus malorum ijidem femperorbem premit machina-
    tionibns , Glifcit

    Damon atrox odijsy animifyfurent thus ins


    Nutrit, nee damnis hom'tnum exßturata quießit .

    Nullae funt induciae, pax nulla -, vbi necodij,nec inuidiac modus, autfi- «udiumià-»
    nisylbs; hoftisDei fuperbia afcendit femper,crefcitmalitia , crudelitas ГйЙ*
    inualefcit > antiquus fcelerum Architeólus eadem femper molitur . Ni*
    bit inaufum finir, nihil intentatum relinquit, praecipuum omni astatc do
    eadem pharetra fuit illicium quam curioiàrum, tim fuperítittofarum аг-
    tium, quàm multa, tàm ftulta daemonum commenta mortalium ánimos de-
    mentantia, qua: omnia magiée nomen ambitu fuo comprehendit. Nihil
    Barbarz ni-
    praste-ritis temporibus ab/Egyptijs,eorumque haeredibus diuino vnquam tioaes ai. ci-
    honore cultum nouimus,quod àbarbaris etiam moderno tempore, i lio 4f^f^'Ca
    inftigante, non coli videatur. Apud hos in Focoque,& Chamis , Ofiri- рыошьц»
    dis, &Iiîdis inSolem & Lunam transformatorum manifefta reperiasvefti- infeftx'

    gia . Videas Bacchos, Veneres, Hercules, iEfculapios, Serapides , Anubi-


    des, fimiliaque Aegyptiorum monftra proraifcue pafsim)etfi fub alijs, &
    alijs nominibusadorari ; Molocho per ignem filios immolari , fanguino
    humano execranda peragi facrificia ; obfcœnam illam hominis partem^ ,
    quamfeA^ev Greeci vocant» ííngulari in honore ас veneratione haberi ;
    omnígenas animantes Deorum loco teneri i verbo , Aegyptiorum exem-
    plo cuneta idolis rcpleri inuenias, nihil diuinorum myíteriorum in faerjs
    volumimbus contínerii quod in contcmptumDei , animarumque perni-
    ciem Simia Dei Diabolus de fan&is, venerandifque Prophetarum Oracu-
    lisaffumptum ad contaminatifíima furoris fui fcelera, vti olim, ira modo
    non tranftulerit . Videas hie ferpentis Mofaici in deferto ad periturorum
    falutem ere&i' reliquias : Noè'mi quoque Mundum arca conferuantis ,
    Elias curru igneo tranflati intuearis imáginem, aliaque íímilia » quae in fe-
    quentibus dicentur j omnibus proindè veterum myfterijs, ritibus,ac cœ.
    . nmo-
    CAP. IL S98 OEDÏPI AEGYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    rimonijs, fuperftitionibufque' in nouiffimarum Gentium religione men-


    tita, veluti in ipeculo quodam elucefcentibus . Haec itaque cum cogno-
    icçrem, ingens continuo animum meum inceffit deííderium , conquiiitis
    vndique diuerfarum Gentium idolis, ritibus quoquc ac cœrimonijs, ïjs
    peragi folitis, hinc indè exHifpanicis, Lufitanicis, Italicis, & Gallicis
    epiftolis ( quarum magna mihi copia hic Romas, vtpotè in fuprema Cu
    ria ex Archiuio Societatis Iefu iuppetebat ) colle&is comparacionem in-
    ilituendi inter h*c & veterum religionem j fperans futurum , vt ex hur
    iufmodi collatione,meis in hieroglyphico negotio moliminibus lumerb
    non exiguum accederet ; dùm ex rituum, cœrimoniarum, fimulachro-
    rumque íimilitudine & analogía, vndè ea profluxcrint , inucibgare diffi
    cile non rebar futurum . His itaque de caufis hanc materiam, quae ccete-
    roquin extra fcopum videri poterat,complexus fum, quam maioris mc-
    thodi gratia, & ad vitandam confufionem, in tres veluti claiTes diuiden-
    damexiftimauimus; ita vt prima pars idololatriam,fecbfqueSinenfium,
    Iaponiorum, & Tartarorum ; altera Indorum, & Afrorum ; tertia deni-
    que Americanorum in Deorum cultu ritus , ccerimoniafque contineat.

    CAP V T II. ••

    De S'menfium idololatria, Aegyptiacœ faralíela .


    * -* .
    a sine* fei * I ' ^es ig'tur Sinarum libri orbis terrarum fectas numeran t; fíe enim
    Litteracofâ, JL vocant Regnum fuum vná cum vicinis adiacentibus locis, alias
    ES!!"'* enim minimè nôrunt. .
    Prima eft Literatorum j altera Sciequia ; tertiam Laucu vocant.
    Ex his tribus aliquam Sinae omnes, & reliqui populi contermini, qui Sina
    rum charaâeres habent, profitentur, quales funt Iapones, Coriani5Leu-
    quici, & Cocincinenfes, de quibus pofteà dicemus . Atque tres пае íecbe
    primo in omnibus propè refpondent triplici hominum generi, quibus уБ-
    gyptiorum quondam Regnum coftabat, facerdotibus videlicet fapienti-
    títteratoru» bus, Hierogrammatiftis feu hierogiyphis, & plebeis. Literatorum fecl;a_>
    bb, Sinenfium propria^ &in hoc regno antiquiHima,Rempub.gubernat, plu-
    ribus libris abundat, & fupra cœteros laudatur. Authorem feu Princi-
    pemphilofophorum Confutiumagnofcunt,non fecùs ac Aegyptij fuunu
    ilium Thoyt, quern Grasci E'çpW vocant ?urptyiroir , Et quemad modum Ae
    gyptij fapientes, vnum Deum, quem Hemepht vocant, colebant -, ita_i
    Sineniès literati idola non habent, necea colunt,fed vnum Numen, quod
    vocant Regem cœlorum,- de quo íic Trigautius in expeditione Chriftia-
    naad Sinas : [Hinc afleruntRegi cœlorum facrificandi, eiufque colendi
    munus foliim ad Regem fpe&are . In hunc finem Rex duo habet templa.*
    ianè magnifica in vtraque Regia, Nanquinenfi,& Pcquinenfi; ccelo dica-
    tumeft vnum, terra; alterum i in his olimipfeper fe lirabat, nuncineius
    locum Magiftratusgrauiffimifuccefscre, Cceloque& Terra: ( non fecùs ас
    Aegyptij Ofiridi &Jfidi ) boucs &oues magno numero mactant, aliofquc
    mul-
    >*. VSYNT. V.- SIMIA ЖвШПА.Х) i99 сгар.и.

    multosritûs exhibent Porro proprium Litceracorum fanum eft ipfiuí


    Goniuti) philofophorum Sinenfium Principie ; id ei per leges in qualibet
    vrbc conftruitur, eo in loco , qui eß íupra ludum literarium ; id magno
    Jump tu confurgit, & contiguum habet palatium eius Magiftratus , qui
    primumLitterariigradú confecutis praeeít. In celebérrimo rani locoita-
    tua illius vi fi tur plena litteris,aut eius loconomen cubitalibus litteris au-
    rei« in pereleganti tabula defcriptumjad eius latus ftatuaeadftant quorun-
    dam eius diicipulorum, quosSinae in Diuos, ièd inférions ordinis, retulê-
    re . In hoc ianum N- Uilunio лс Plenilunio quolibet conueniunt Magi-
    ftratus omnes vrbani, cumrenunçiatis Baccalaureis,Magiitrum Colitis in.
    cjiuationibus ac genuflexionibus, cereis etiam & iuffitu veneraturi. ]
    Ad eom ferè mod um quo Aegy.ptij primo dieMenfi&Thothfuo Deo Mer
    curio (olennia celebraban t. H mus Dei flatus varias quoque fnnt,alix in-
    tenvplis prasgrandes, alise paru»/ 8¿ quaj íacUr negotio Tecum circumfe-
    runt cuiulinodi vnum mihiR&R AiTiftens Portugallia: Soc. IESV Nun-
    nius Mafcarenias communicauit , cuius imaginem hie adiungendam exk
    fiimaui. . . .' . V . .. ; .' .

    • A • .'; Pagodes Indorum Numen.


    сар.и. 400 ÖEPIPI iEGYPTIACI templvm isiacvm

    velOmitofç appellatur, apud lapones veró Siacca > &Amidabu nuncu^


    patur¿ de quibus fuuus íum de laponum idolis agemus. Lex hace ad Si-
    nasperuepitab occafu,portata è Regno cuiThrencio, velSciuro потегъ
    L, i.t. i9, eft, quœ Régna» tefte P. Trigautio , vno Indoftanis nomine appellantnr ,
    inter ilumina Indum & Gangem fica, Quam quidem Гей a m fi diligentcr
    difcutiamUs, abiji Gymnofophiftis, Bracbmanibus, Perils, Bac*trianis»qui
    hac Indoftanis interçapedine olim continebantur , profecbtm, in China^
    colonias poluilïe,ex Uogmajis eorum facile patebjt . Multimdinem enim
    mundorumcredifcmetenipfychoim feu animarura in bruta tranficum,om>
    nem denique Pythagoras philoibphiaru profitctur . ica enim Trigautius:
    Multíplices, inquitjC»^?» Vemocrito¡ i? alus Mundosfabricat ¿ fed maxime am-
    morum trattfmͣratmieirt t fytbagor& difcipjina videntur mutuati, abafa permu/-
    ta commenta bnic addidere adfucnmfalfitatis . H*c autem non jolum à Phi/0/0*
    phis noñristfid etiamex Buangelicn fate videntur Vmbram quandam accept(fc-ß .
    Certum enimTriadis rnaduin inducunr, quo tres Deos, in vnum deindè
    -Numen coalefcere fabulancur. Cuius cpiftolae quoque Hifpanicx mentio-
    nem faciunt hifee verbis : Tuuieron noticia del Euangelio . Torque en la 'Pro*
    vincia de faquin, entre los otros Idolos, que alb tienen , ay yna figura de hombre ,
    que tiene tres caberas, y fe miran la Ущ a U otrayy di^tn los Chnas , que fignifica
    aquello, que todos tres non tienen mas de yn Jólo querer y Voluntad. Et paulo
    poft: Ay yfSWr* fmtgen de bulto dey»4 mugerfeon Yn Ninno en fits bracos .
    Verum huiûfmodi Soborna; Apoftoli reliquias effe etû pic credi poflit;
    verifimiliÚ3. tarnen eft, ea à Perils, Medis, alijfque Indorum phiiofophis
    Aegypti h^redibus, quurum proprium crac multiformes ftatuas fabrica
    rá ad effecíus vnius reí fignificandos, profluxifle, vt paulo poft , dum do
    laponijs agemus, patefiet, Praetereá abftinentiam ab animalium carni-
    bus cum Py thagorasis fibi indicunt, barbam & caefariem continuó radunt,
    in montibu's & fpeluncis contemplationi vacant , templa eorum plena-»
    func immanibus idolorum monftris, aeréis, marmoreis,'ligneis,luteis; ady
    ta Aegyptiorum díceres,
    laucu f«aa, Tertilam profanas religionis dogma Lauzu appellatur , & refpondet
    plebeis, & Magis Aegyptijs, à phüofopho quódam, qui eodem cum Con-
    ibtio tempbre floruit, originem traxit; eum fingurtt 80. annis in paren»
    tis aluo geftatum, priufquam nafceretur, qua ex çaufa Lauzu, id eft , phi-
    lofophus fenex appellatur . Hoc dogma paradifum fpondet , ex anima &
    corpore çonftitucis,& in fuis templis quorundam effigies exponunt , quos
    h,âc rationç ad cœlos euolafle fabulantur. Ad eam rem confequendarru
    exercitationesquafdatnpr2fcribunc,pofitasin vario fedendi ritu , certif-
    que preçationibus, imoçtiam pharmacis,quibus fpondent vnà cum fuo-
    rum Diuorumfauore vitam poife fe&arios confequi immortalem inccelis;
    aut vc minimum vitam in rnortali corpore longiorem , Huius fecbe facri-
    ficulorum peculiaremunus eft,daemones impijs preçationibus exoreiza-
    tos domibus pellere, idque duobus modis tentare folent j nam horrenda
    Dacmonum monftra in flaua papyro atramenco delineata , domorum pa-
    J c rietibúsaffigenda ;radunt; indè tam inconditis clamoribus domos com-
    plentj
    !

    SYNT. Y. SIMIA iEGYPTIA. 401 CAP.III.

    plent, vt ipfa dannoniaefle vidcantur. Aliud ctiam munus iïbi arrogant;


    лат è Песо cœlo imbres elicere, aut nimios continere, alia quoque pri-
    uata ièu publica infortunia fe polTe aucrtere promittunt. Atque haec
    funt tria ferè gèntilium feâarum capita 5 fed neque in his humani gene
    ris vanitas conquiefcit, finguli enim fontes labentibus paulatim feculis
    à fraudum Magiftris in tot meandros deriuati funt» vt numerar i vix pofío
    videantur, &ipfa incredibilis pené fímulachrorum multitudo fatisoften-
    ditiquœ noninfanis tantùm,qu3e fa*pè ad aliquot millia afccndunc,coIen- Sitnulachro-
    rura maxima
    da exponunt, fed priuatis etiam in «edibusferè fing uüs, loco ad earn rem apud Siuen«
    íes multitu
    deputato, in foro,vicis,in nauigijs, palatijfq;publicis,haec vnaabomina- do.
    tio pené primo fe fpccbndam prasbet . In quo quidem ^Egyptios idolo-
    rum omnigenâ varietate infames imitati videntur . Sunt huius rei tarru Sinenfes ido*
    brum cultü
    certa &euidentia indicia, vr fi nihil aliud, certè tria potiffimùm id con- ab /ïsypcijï
    haufifle, pro-
    fiïncere poífe videantur. Primum eft,quod non fecùs ас iEgyptij,& Grae- batur tribus
    ci quofdam praefídere credant , his templa myfticacondant; hos varijs ri- argumcntis.
    Pnmum ar-
    tibus & ccerimonijs Aegyptiorum more foleant aut placare iratos, aut fa- [m gumeutum.
    uenteá attrahere . Secundum Argumentum religionis Sinicae ab Aegy-
    Secundum
    ptijs mutuatae, ita manifeílum eft , vtde eo dubitari nequáquam poflic, argumentum."
    eft autem, quod in hunc diem templa ibi Marti, Veneri, Fortunas, Paci ,
    Oreadibus, alijfqueDijsGraecis&Aegyptijs Com munibas dicata repe-
    riantur . Multis id poflcm ex diueríís Lufitanicis & Hilpanicis annuis feri-
    ptis oftendere 5 federitinftar omnium Metropolitana; vrbis Nenchicnfis
    in China Ichnographia, non minus eleganter, quàm cumprimis exa&è fe-
    rico Sinico imprefla a Patribus noftris, prseterlapfis annis è China Romam
    miíTa, in qua praeter alia fuperbaaedificia,ac munimentorum moles, rem-
    pla quoq; Deorum ííngula fingtilis certis quaeque locis deputata fpeclan-
    tur ; videas in hacdelubraMarti, Fortunae, Paci, Oreadibus,& Nymphis,
    Genio acris, auium, maris, fluminum, vrbis prasfidi, Draconi maris , loui,
    Athlanti,alijfq; Dijs Graséis & Aegyptijs dicata ; quod cum fumma cum
    admiratione percepiiTem, non potui, quin ad religionis Sineníis cum Ae-
    gyptiaca, Grxcaque affinitatem magis demonftrandam , cam hic fummâ
    fide decerptam adiungerem, omittere .

    • ; ^Temfla Deorum Ch'menßum .

    Tempium Draconis maris. Tempium grati animi. Tép.praífidi fylu.vel Diana:.


    Tempium Regina? coeJi, id eft Tempium Planeta: Marti di Ara ccxli.
    Luna; dicatum. catum.
    Templuw Ceelo dicatum. TempluPrajfidimurorum die. Ara Terra feu Cercris.
    Tempium Dasmonibus , Se Spi- Tempium optima: Paci dica Ara Deipluuia:.
    ritibus dicatum. tum.
    Montibus & fluminibus/id eft, Tempium Spirítui Medicinx Ara Regie auium.
    Oreadibus & Nercidibus AefculapiOjvel Apollini
    dicatum. dicatum.

    Eee Atque
    cap. hl 40V OEDIPI ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    A tque hxc fané Graecis 8c Aegyptijs ita congruunt, ve tota еогцпь


    idololatria in Chinam tranfraigraffe videatur.
    Tertium argumentum eft, quod praeter literas, quibus hieroglyphi-
    JÎmenTuïï." сл Acgyptiorum proximè affrétant, vt in fecunda Oedipi parte oftendc-
    mus, ritûs & cœrimonias eafdem penc habeant cum Aegyptijs . Nouimus
    Aegyptios pyramidum figuras femper diuino quodam honore profecuto»
    efíe ; cuius cultus veftigia in hune diem in China remanent . Pyramides
    eniin, quos Chines vocant, in tanto habent honore & veneratione,vt ne
    mo aggrediquippiam audeat, nifi priùs certis ritibus hafcè placauerit.
    Teftem huius rei adduco Petrumlarricum, qui l. 5. hiftoriar. Indicarum
    Gallicè editarum, c. 5 1. de ijs hifcè verbis memorat : Outre ces idoles de
    bois, il y en a à'autres; qu'ils appellent Chines ,faiBs enforme de py ramides ouura-
    gees, dans lequelles Ну a certaine ejpece de fourmis Hanches; qui fe ne montrent
    pas de hors ; mais ont leur petites loges au dedans, fans qu'onfeacbe de quoy elles
    Je nourriffent . £r ruinent les loges , oà от les met, quifontfaifles enforme d'O
    ratoire . Dont les Gentils fontfort emerueille^ . Car ils ont grand'peur de ces Chi
    nes ', tellement* que quand'ils achtttent Vn efclaue, ils l'amènent premièrement dé
    liant quelq'une de ce pyramides auec vne offrande de vin, isr autres chofes, & le luy
    confinent, comme entre les mains,prians l'idole, que fil'efclaue s'enfuit , il face en
    forte que lesferpens, lai^ards tigres le tuent, & le deuorent. Ce que les pauures
    efclaues craignent fifort, qu'ewor bien qu'ils foient mal traSlès de leurs Maiftres9
    ils n'ofent quafiiamais les quitter tsr abbandoner. Ex quibus manifeftè patet,
    Chinenfes hxc omnia ab Aegyptijs, Perfis, alijfque defumpfiffe, quos la-
    pidem leu faftigiatum faxum inconum, aut pyramidemadaptatuo* loco
    Numinis coluiffe, &faepiùs in prascedentibus indicatum eft , & in fubfe-
    quentibus pafsim demonitrabitur .
    Praetereà quemadmodum Aegyptij Daemoncs in ftatuas compinge-
    bant ad reiponfa danda, certaque templa ijs dedicabanr, ita Chinenfes >
    de quibus audi citatum Iarricum citato locodiíTerentem. Il y л pareillei-
    ment en chafque Royaume Vn lieu dediè au Diable, là où on luy Vafaire les plus /0-
    lemnelsfacrifices en vne petite Ijk . On appelle l'idole Camajfono', Ф ceux qui
    pajfent par la, redoutent fort cet idole, <6r de peur qu'il ne mette leurs names À
    fond, ils luy offrent, quand ils font Vis a vis de l'iße, ou du ri^ ( qu'ils iettent en
    la mer ) ou de l'huile, ou d'autre chofe qu'ils portent . De Oraculis verô eorum
    ita Trigautius 1. 1 . c. 8.expedit. Sinenf. Nonnulli, Dœmones ipfos confidant,
    CSF familiares, vt Vocant ,Jpirit its, apud Sinos nonpauci» eafy res plus Nítminis
    quam Dxmonum fraudis Vulgo habere credit ur. Sed ad extremum omnes in
    fraudem indueunt . Eorum 0rácula infantum Vocibus., aut etiam brutorum exci-
    ptuntur -, praterita ipfi vr abfentia more fuo euulgant, Vt non abfimilem Vero fa-
    ciant eam,qua futura pr^nunciantfalfitatem . H<ec porro omnia cum noílris etiam
    Ethnicis communia fuiffe legimus . Vnumejl, quod Sinarum proprium dici po-
    tefli mos in eligenda area ad <edes priuatas publicas extruendas ,aut ad cadauera
    humanda, eamfa aream conferunt cum capite, cauda>pedibus Variorum Draconum >
    quos huic nofirofilo fubfiratos Viuerefabulantur , à quibus отпет aduerfam,pr0-
    Jperamfa fortunam поиfamiliarum folum, fed vrbium, prouinciarum, tottus fy*
    gm
    i.'- SYNT.V. SIMIA ^EGYPTIA, 403 СХРЛШ

    gm credunt dependeré. Et ideo in hac veluti recónditafcientia , mufti etia'm Ytrï


    primores occupantnr» & proculy cum opus eil , euocantur ; maxime cum public*
    quídam turres, molefuey auf machint in eum finem extruunturyVt prospera fortu»
    fiaaccer/atur, <T infortuniapublica exterminentur, TSlon ficus tmm at ¡ue Aüro*
    logt ex infl>eclis ßderibus, ita hi Geologi ex montiumy ßuminum, agrorumj. ßcu re-
    gionumfata metiuntur. Et fané nihilUbfurdiùs inueniri pojfedicas. Nam ex la*
    пил in hanc illamfepartem obuerfa ; ex fenestra hac Vel. illa parte aperiri folita y
    ex eo quod e regione teclum ßt altiùs , equefimilibus nugis familia falutemy opes ,
    honores^ omnemfefortunam dependeréfomniant . His jißrologisyGeomantisy Au-
    guribusy Coniefloribits, er "vno Verbo impoíloribus plenifunt Viciy plena taberna ,
    flena fora. Atque ha&enus Trigautius. Quia hie non alteram Mgy\>û fa-
    ciem, qua omnia augurijs & ominibus expediebantur , vidcac ? Tempus
    me denceret, fi omnia haec hic enarrare vellcm . Quare qui plura huiuf-
    modi fciredefiderat, confulat cítatosAuthores; nosfatis eííe arbitramur,
    ex paucis hifcè prolatis, magnam fane ad y£gyptiorum myfteria affinita*-
    tcm demonftrafle -, quare his relictos ad Iapopios nos conteramus .

    С A P V T III. ¡

    lafoniorum,{£)crartarorum idololatria Acgyptiaca


    î
    paralíala.

    CVm Iaponijomncm religionis fuse idololatricce rationem à Sineniï-


    bus acceperint, non minor inter illos, quàmSinarum. varietas fe*
    ¿tarura eft, atque differentia ; quae tarnen adduo potiffimùm capita re- Duxbetxw.
    uocari pomint. Prima eorum eft,qui alteram vitam negant,ncc premium*.' K^gw-
    iicc punitionem operibus bonis autmalis deftinatum crcdunt; fed vitam "^¡"J¡¡^
    ducunt omninô Epicure am . Vocatur hsec fe&a Xcnxus. Bontij huius aiiimx ttn-
    mortalicacé.
    fe&ae Miniñri vnà cum fuis idola quaedam adofämVquac Chamis appellant}
    His templa erigùnt admodum fuperba & fumptuofay per illa iurant inj
    grauibus, qux fe offerunt, nëgo'tijs ¡ aüt cum homagium Regi prseftan^
    dum. His fupplicant variarum rerum oblatione cum ad nocumenta, ac
    infortunatosrerumeuentus vitandos, tum ad Aactoriam contra hoftes im-
    petrandam >verbo,vt prsefenti feelicitate perfruantur, qui vnius iftius fe-
    ebe ícopus. Ali;, qui animx immortalitatem , alteramque vitam fectan-
    tur, magis inritibus, &cœrrmonijs ad Pythagoraeos accedunt. Idolunu
    adorant nomine Almida, de quo mille fabulas fpargunt ; quas quia ad
    inftitutum noftrum nihil faciunt, lubens omittoy noc vnicum dicam, il
    los huic idolotantum tribuere, yt ad faluandumfe nihil aliud requiri cre-
    dant, nifïfrequentem horum verborum repetitiortem : "Кати, Amida-» ,
    Butby hoc cß, Felix Amida,falua nos . Quae verba identidem repetunti
    rolaría fua;íeu corpnâs è globùlis precatorijs cönfe&as geruht, quas lapo'»
    nij communes habent cum Chriftianis , & in idolorum in?nibr.s ferè de-
    pinguntur^vti hicinimagine adiun&a vidcs,quaeimaginem Amids refert.
    Eeс г Ve-
    cap. m. 4o4 OEDIPI AEGYPTíACI TEMPLVM ISIACVM

    {Л ni

    A mida Nu-
    jiien lapo-
    nkirum Horo
    AegyptioNu.
    jmini refpon:
    dens.

    i y un
    Verum ne quicquam rneis verbis aíTerere vidcar> verba Authoruoa ,
    exquibusdiíhdepropipfi, adiungam i itaenim inHifpanicis relacioni»
    bus P. LudouicusGufmanus de his loquitur;- " .•'••iinVr. . :
    c^sñusu Junque Im fettat de laponfen muchas¿y muy differently pueden fe redn^ir
    * ht R,.jr«i a dos principios ïniuerfàks . €1primero esy de los que niegan auer otra Vida mas
    ' de las que perciben pof- ¡os ¡émidos exteriores^ ni premio^ ni cañigo por las buenas
    o malas obras , los que profejfan eílafetía> fe llaman Xenxus, Todos eflos Bonitos
    y Feligrefis adoran a ímos Ídolos, que llaman Chamisylos quales fueron Señores ¿o
    1лрощу muy fHalados en laguerra . Tienen eslos Camis templos muy ricos y fwn-
    ptuo/os,y por ellos turan en los negociosgraues, chefe ojfrecen . Tarn bien acuden
    à pedirles felud,y Vicloria contrafus ennemigos . €ntre los que confieffan auer otra
    Vida,
    stNT.V. SIMIA jEGYPTIA, «о* САМИ

    Vida, ay dos feiïas principales%de las. quales fatieren otras muchas s La prima de-
    fias fe llama de los Xodoxius, que quiere de^ir, hombres del lugar fapevior , о del
    paradifo . Adoran los deßafecla V« idoloy que fe dix? Amida x del qti&l cuentan mil
    patraña*y mentira/s, qnefue hijo de Vn%ey de Leuantey tuuo dos hus>y que muer*
    tafu muger, kt^p por ella,y por todos ¿os que le adorajfen, grande penitencii, <¿c_»
    manera, que porfaluarfe non tuweffen neceffidad mus que repetir eftas. palabras :
    [ Ыати jímida ЪыЬ J que quieren, de^ir Bienauenturado Amida falúa, not : y afi
    las di^en con grande eficacia y deuotion, paffando Ы cuentas de-jus. rofarios, que^
    por eflo traen fiempre en los manos . Ha»c Guímanus. Morem aucem inter
    orandum tracUndi rofaria,aliaque dicta confirmât Francifcus. Bellefote-
    ftus libro 4. hiftor. vniuerfaLc. 6. Gallica fermons canfcripco his. verbis.
    Les Iaponnois ( comme auß en vfint les Indiens Orientaux)portent de Tatenoßres JX«Í'"¿
    de diuerßs, fortes , ainß que nous ,fur <sr auec lequels Us content le nombre de leurs jg* ^
    oraiJoni,plus longues beaucoup quelanoîîre qu'on mm. a commande de dire, les. tur Koiài ijs.
    difent cent. &>htiitfois,, à caufe que leurs Docleurs & Bon^i tienent , qu'il y a au
    tant de forte dépêches, es quels Гhomme fe peut foudler i ÇJF que contre cbafqve^
    de ces Vices, iffaut. s'armer d'une de ces prières . Тот les matins en fe leuant ils
    difent neufparolesibauffans les doigts de la main dr.oicle, eflimans que cela profi
    te pour empejcher que le Diable ne leur porte, nuijfmce aucune% Grcv
    PorrQaliacjuoquefecialaponiorumçftdic^aFoquexuSjà libro huius auapoi'S"
    nominis ¿ atque hsec adorât idolumXacj vel laca dicbim, de quo millo rum*
    commenta quoquefpargunti cum deuotione quinqué hcec vçrbadicere,
    NamuxMio,FQrenr^ui,^uiox fufficere ad beatitudinem confequendairu
    credtmt ; etfi nemo haftenùsdiâorum yerborum energiaminteliexerit .
    Difcipuli huius Xacaefuerunt Cambadagi , 8c Gacubao, quorum vtrumq;
    ob excellentiam diuinis honoribus profequuntur Iaponij . Cambadagi
    Dasmonium veriùsquàui homo, fi fides relationibus.habenda^idetur fuif-
    fe , docuit ipfe primus ritus adorandi Daemonem, praetereà modum Dae
    monem certis verborumincantationibus in corpus cuiufuis compingen-
    di, fîrniliaque Dacmonum propria oftendit. Hanc fectam fequitur illa_» ,
    quam Iamabugi, hoc eft » militem montium, appellant v atque hi proxi
    mo aemulantur .^gyptiorum ritus, in coniurandis fpiritibus, & Genijs iru
    {tatúas ; diuinationibus omnis generis funtdediti ; folimdinem &afpe-
    ros montes amant, ac proindè parùm inlocis cultis & habitatis fpeéian-
    tur¿ de quibus ita Gufraanus : [ Efte mifmo Banzo Combadagi tuuo вцЬмч
    otros.dos difcipulos, que fueren hermanos.de padre y madre * los quales tti'*'7'

    tomaron también la doctrina oc mMaeftro, que fundaron ellos porñotra


    nueua fe¿ta, y peior que todas las pafíadas, cuya p/ofefllon es, oíTrecerfo
    de todo puncto al íeruitio del dcmonio,y darfe por muy intimas fteruos y
    familiares iuy os. Llamaníe los que tienen efta fecta Iamabugis,qué quiere
    dezir Toldadas de la Sierra, porque ios mas délias viuen en vnas muy
    afperas montaña?, y pocas vezes los. veen en poblado. Otros ay que paf-
    fan fu vida con mil erabuftes, y. hechizerias, que vfanpor ei pa&o , quo
    tienen con el Demonio, comoesdefeubrir algunos hurtos, dezir por la_.
    manóla buena o mala ventura^ comino Gitanos, y adeuinar algunas cofas
    fu tu-
    CAP. m. 4o¿ OEDIPI#GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    futuras . Entre otrascofas que dexaron los fundadores defta fe&a para,*
    los que la huuieífen de icguir, fue vna peregrination, que hazen dos ve-
    zes cada año, para adorar al Demonio en cierto templo, que por fer cofa
    tan particular y extraordinaria, la pondre aquí, como la conto vno de-
    ftosßonzios, que la auia andado fíete vezes, y defpues por la mifericor-
    dia de Dios noli.ro Señor fue Chriftiano . ] Hace Gufmanus, quae confir
    mant epiftolae Luíitanicac anno 1 5 05 . è Iaponia miflx, quas confule ; ex
    tant enim impreífe Eborae . Multa rara omninó Se admiranda hoc loco
    de fimilibus diemonis machina tionibus adducere poífem ; fed quia ad in«

    I АпшТо. Numen bpon I


    SYNT. V. SIMIA jEGYPTIA. 407 CAP.iIl.

    ftíturum noftrum non funt»ad ca>quasad remnoilram faciunt, calamum


    conuerramus.
    Nouimus ex Iamblichoj 8c Clemente Alexandrino, jtgyptiosDcum Dea
    flori Loti infidentem myfticedepinxtffe,quam facram pingendi rationem fiJ?¿S¡¡!"
    Gnoftici fe&ati poítmodumHarpocratem eidemLoti flofivarijs fymbolis do«baw.
    inftruâum reprxfentarunt . Videtur fck mos non in Perfiam, tantum* ln-
    diamque, fed & in vltimum Orientent quoque , Iaponem videlicet pe- IaponiiAm^
    netraiîe . Depinguat ilíi Numen ill ud fuum celebre Amidaaa, vel alio no- «u-n fw, Ru
    mine Fombumjfloiifeuirofie, autNympheae infidentem , magno radio- p*,JÎS™,en'

    rum fulgore corufcantem, cuius imaginem cùm R. P* Affiftens Portugal-


    lise mihi communicaíTet,volui ham hic adiungere.
    HancfeôèamlenxiorumFombumnominant, quae longe aliter do J^J"^
    hoc Amida fentit, quam Xodoxionim fe&a, de qua paulo, ante : diçunt bum aPud
    enim efle inuifibilemfubitantiam, feparatam ab omni elementorum conv I*powos"

    pofitione,ante omnemcreaturam exiftentem,omnium fontem, bonorum.


    Hinc eum myfticc pinguntfupra Nymphéas florero., veriùs Lothi feden-
    tera, ad recónditas huius virtutes &perfeciioneffuboblcurè infinuandas ,
    quas & habitus, cuiinuoluta cernitur, indicat. Quae omnia confirmantur
    ex EpiftolisLufitanicisanno 1565. exiaponiainEuropamdatis , in qua-
    rum vnaLudouicusFrocsita de hoc Amtda ÎcribitLufiranicè : [ Os leus Ышм»
    mofteiros fam muito fumptuozos & tem grandes rendas . Nao podem ter f¡¡^¡¡¡^
    molheres fopena de os raatarem . Amida eíla nosíeus templos ein hum*
    altar nomeo do rnefmo templo. Onulto he de fyaon quafi como os Pa
    godes da India, defpido da cinta pera riba, auentado como molher сопь
    orelhas Turadas e húa claridade de rayôs, que o cerca > auentado fobre->
    húarozade Pào, que o cercla muito fermoza. T Et in alio loco : [ Na_>
    primeira queílaó propos que oslenxus tinhaó.hauer hum fer inuifiuel fe-
    parado da natureza dos quatroelementos, à que спагдаиао por ou ero
    Fonrai come Mogui,e que os atributtos que os letrados dauaó à efte fee
    inuifiuel, erao os leguintes, conuem »faber, que antes defte mundo, ceos
    с terra ferem creados o Forabumfempre fora e nunca tkiera principio %
    ncm hauiade ter fim, e que por elle foraó creadas todas as couzas, que leu
    1er eílaua dentro na terra, e nos ceos, e fora dalles, por nao fer limitado,
    a lugar finito que no gouerno, e conferuaçao de todas as couzas , nao pa
    decía mouimento algumj лет tmha cor, пет accidente vi fiuel, por огь-
    declosolhos corpotaispodefíefer vifto,que os homeus. e todas as criatu
    ras tinhaó, hauia nefte Fombum em mais eminente grao de perfeiçaô,por
    fer fonte perenne de todo a bem.l Ex quibuspatet, Pçudentiores è lu-
    minis naturalis praeferipto multo aliter de Di}s fuis femire, quam rudio-
    res . Amidam enim, quera rudes praeter multa figmenta , eximium homi*
    пет fuifie anemnt, do&iores fabulas de eo vulgo creditas,exemplo iEgy-
    ptiorum ad myfticos fenfils detorquent .
    Prastereà Solem quoque&Lunam ^Egyptiorum, aliorumqueOrien- iapon^so-
    talium exemplo adorant, vti ex epiftola Lufitanica confiât : [ Crc os mais ^£¡¡¡4°*
    délies. em homes antiguos, os quaes (fegundo tenboalcançàdo )era6 bo
    rnés.

    \
    cap. in. 408 OEDIPI Л-GYPTÍACI TEMPLVM ISIACVM

    mes, que viucraó como philofophos j muicos deftes adoraö o SoI,e outros
    à lua .] Etconfirmatur ex epiftola quadam S. P. N. Francifci Xauerij,
    anno 1 5 49. 5 . Nouerobris , ad Collegium Goanum data, vbi multa alia
    quoque dc huius gentis fupcrftitionibusinuenies. Quod íi pompas feu
    feftiuitatesi quasquotannisDijs fuis exhibent, cum pompís & folennita-
    tibus yügyptijs quotannis peragi fojitis comparaueris , eafdem omninc*
    paucis exceptis inuenies . Videbis in ijs, nonfecùsac ínKomalijs ^gy-
    peiorum, telle Clemente fieri folebat, portentoíásDeorum (tatúas, varia
    Virij ritm
    Uonxioruin. pompa & ridiculis Bonziorum gefticulationibus circumferri j de quibus
    ita inepiílola quadam Ludouicus Froes. [He coftume antiquiffimo de^j
    Fiyenoiyama, todos os annosfazerem ali os Bonzoshúafumptuofiffima fe-
    fía à efíe ídolo, decendo de riba todos os Bonzos armados, os qua es toma-
    uaó as cofias fetc cadeiras muy grandes, que eftaó metidas em fete tem
    plos . Acabada ertafefta de Sacamotoíefazia logo cà outra no Micáo à
    outro idolo ou Cami, que fe chama Guión, à mais folenne de todo o Ia-
    paó> a que pare ce que o Demonio quis contrafazer a fazer de Corpus
    Chrifti, porque ali fazem todos os Caftellos danças, iogos, pcrfonados,le-
    uaÓ en as maosjos Ídolos , A elles fe feguen oito ou des lanternas de maó,
    as ilharguas, das quaes vaó em roladas com beatilhas, delgadas, e eferito
    o nome do feu Pagode e dentro huás candeas accezas, 8c costera . quis hic
    non líiacam pompam deferibi videt ?
    Proceífione pera&á templa fuá ingrediuntur,in quibus non fecùs ас
    in iEgyptiorumadytisinnumeram videas omniformium Dcorum turbam;
    quorum multi capite bouino, canino, aliorumque animahum deformati,
    formidabile intuentibuspraibentfpeciaculum ; alij multis brachijs effigia-
    ti, monftris quam Dijs fimiliores funt. Meminit huius lapo nica: idolola-
    rricB fecundum Volumen variarumn3uigationum, &itinerum Italicè con
    Varia lapo- ferí ptorum fol. ft. In quefl* Ißla, <r in altre Vtcine tutti i loro idolifonofitt-
    niorumido
    la. ti diuerfimente-, perche alcuw banno telle di (Buoi, altri di Torci, altri di cam
    di ЪессЫ^ <S" di diuer/e altre maniere^ Ve nefono alcuniycb'banno Vn capo «У duoi
    "Volt iy altri tre captt cioe Vtio nel luogo debito, gValtri due fipracada Ъпл délies
    spalte, altn t banno quattro maní, aleum d'eci, i? altri cento ; quellt\che ne banno
    piùy/i tiene ebe babbino pià Virtu» & ¿i quellt fanno maggior riuerentia, <ty guan
    do i CbriHiani «li dimandono, perebe fanno gli fuoi Idolt cost diuerft^ rifpondöno,
    cost noßn Padri ç«r 'Predecejfori gl'banno lafciati . Нжс ad verb um ex Marco
    Paulo Véneto defumpta videntur ; nam lib. 3. с. 6. vbi de Infula Zipan-
    gri, quae eadem eft cum Iaponia, loquitur, ita feribit: [ Colunt viri Zi»
    pangrij varia idola, quorum quazdam habent caput bouis , quxdam caput
    porci, & quaedam caput canis, & aliorum diuerforum animalium 5 funt
    quardam qua: habent quatuor manus, alia viginti,& alia centum ,& quod
    plures habuerit manus,maioris putatur virtutis. Sunt rurfus quxdam,qua?
    Labent quatuor faciès in vno capite, & alia tria capita , vnurri fuper Col
    lum, & alia duo fuper vtrumque humerum. Et cúm incolae interrogan-
    tur, vndè hanc habeant traditionem, refpondere folent,fe Patres fuos in-»
    hoc imi tari, nec aliud credere deberé, quam quod ab illis aeeeperunt.
    I«ivD^NTvViîSIMIA.ÏÇYPTlA;;20 4°? «Mb

    i&gyptios cefte Ofiridem feu Sorem bouino capitc -, Anubidem feu Mer-
    curium canino ; pana hircino ; arietino deniquc Ammoncm exprefíiífc,
    in prœcedcntibus pafsim monftratum eil . Scrapidis quoque imaginerrb ,
    arque Diana: tricipitem fuifle, Maro docet :

    tur».
    Tergemmxmfa Hecaten, tria Virgints ш Diana .

    Quadrifrontis quoque Iani frequens apudMythologos fit mentio , ficuti


    & Centimani Briarei ; quibusfanc nihil aliud antiqui voluerunt, quàiïb
    multíplices Solis effeólus; ас lanus quidem quadrifrons plerifque locis i,nu$quïdn-
    informari folitus eft ea de caufa»quod illi rerum omnium principia, finef- farm" eur-

    que, intr«tus,^xitmiaue dicati eíTent > quin & qua; illí templa erigeban-
    tur^ quadratifpecie fiebant j vel etiam, vt per quatuor illos vultûs, qua
    tuor anni parces indicaren t, quasGraeci, Latinique Horas vfitatiflimo vo-
    cabulo appellaruntj centimanus autem Briareus idem quod Sol dicitur, BrUrtnteen_
    vn^èHomerus Solem«Va^V;^e*nuncupauit,quorurá fignificata cùm veluti timaausquid
    hieroglyphica quasdam interpretentur,non importunum fuerit hic expli- 8Ш ceu

    caíTe. Interpretes Hefiodi, per Briareum Vernum tempus dici traduut, ob


    ЪегЬагит,Йогит,& frondium copiam, quam affluenter adeô fubmini-
    ftrat . Per Gygem vero, Hyemerrf& ipfum centimanum ob ea multa, quae
    iam dud um collecb congeftaque in vatios mox v&.s diftribuit, & nego-
    tijsquzeque fuis accommodât. Quod vero Sol centimamis Homero fit,
    multad innumerabilia eius officia, qua; magis aperta cognitaque lunt,
    «quam rccenfere oríbrteat, effecerunt . Qua; cum i ta fin t i An non hue la-
    pones varia illa idolorum metamorphofi refpexerunt ? Certè a fieri t idLu-
    <douicus Gufmanus in liiitoriadelaponial.5.c. 9. vbi tradit, Iaponios
    fummp honore venerari folitos ftatuam quandam tricipitem отли/водшю»
    .quâ Iaponios nihil aliud fignificare dicir, nifi varias iilius Numinis perfe
    cciones ; verba Hifpanica iubiiingo . En V«o altar défie templo auia V/ie idole
    inuyi grande, cubierto de oro, con tres cabers ,y »ш de quarenta bracosy manos »
    di\sn que con tftoje dan à entenderla muchas perfection** de fu Dio s junto à efteL*
    idolo, hautet otros mily quinientos, también dorados, repartidos en nueue ordenes ,
    à manera, de choros de jíngeles ,ytfera cada ynode laeßatura de Vn hombre . Quis
    non videtyDiabolum híc antiquorum fu perdiciones Chriftianis myftcrijs
    mixtas xmulatum eíTc ? imaginem ex his vnam, quàm hic Нотах videro
    cootigit, paulo ante exhibuimus* ■
    . PnEtereànonaraAup/^r/rtancLiiT) Л-gyptroium in Dijs effigiandis Ia
    ponios aemulatos i fed & beftias quoque viuas Aegyptiorum more, veluti
    pifees, gallinas, ceruosjupos, canes, boues adoraííe, poft Paulum Mar- . .. л
    cum Venetum teftatur Ludouicus Frocs in epiftola iam faepè citata . [ A
    primeira hehúa alagoa de tiro de efpingarda em comprimen to , e largura
    e faó os peixes tantos, que nao tern conto,andaô tern conto andaó huñs
    por cima dos outros, e por fer dedicada a o Pagode , nenhúa peíToa he-»
    ouzada à tirar delle peixe aigum, crendo que fe o tiraren» fe tornaraó le-
    prozos . Os Bon г 05 nao com cm peixe, porque o tern em fua lei por gra-
    ' Fff uiffi.
    cap. m. 4ib ОЕМИ ZGYPTIAC! TEMPLvSl ÎSfACVM

    I Iajjontorum Numen i И '"


    et uíkzto tenu"-

    failli Quaírijronj

    ¡II °1
    ti

    uiffimo pecçado . A fegunda hejma ferra do meimo Pagode, ni qualbjb.


    grande multidaó de galinhas,as quaes ninguemata, porque ocem por gra-
    uiflimo peccado,e matar hum hom«, ou furtar, nao o tem por peccado
    algún . A terceira he, que ha grande numero de veados nacidade, que-»
    faó do Pagode, e andaó pellas ruas à maneira de cáes emEípanha . Neu-
    búa pefloa lhe toca>nem poem maó,efc algue m da pancada em qualquer
    veado he prezo, e paga por Шо grande pena, e fe mata macano pollo tai
    crime, & perde toda àfazcnda, e fe por ventura mor re o veado em algúa
    rua, íenaóha proua certa, que morreo de doença,a tal rua he derruida.,,
    e as fazendas perdidas,e áffi viuen fogekos a o demonio, que nao fomen
    te faz que o adorem, mas fallos adorar beftas, como em outro rey no ado-
    raó lobos e Ibes fazem templos e pregaçoës ; eftando algum doente , di-
    zemlheque fe confole,quefe tornara em lobo,rifponde> que nao tcm,
    tanto merecimen to, que alcance tanto bem.] Verum hsc de Iaponio-
    rumDijs diâafufficiant. . j • ;

    Cochinehi- Antequam finemhuic capiti imponerem>in relationem quandarrb


    aeoGum do« Icalicè kriptam incidí, quam de rebus Cochinchineníibus Chriftophorus
    gmata.
    ßurrus nonrta pridem fecerat. Oceurreruntin ea relatione multa íane
    ad rem noíbam facientia i quag quia ad di&a confirmanda mulcum con-
    ferre pofíunt, adiungendaexiítimaui. Nam praeter dogmata quae curru
    Sineníibus & laponijs communia haben t, alia quoque propria & ilVi genti
    particularia tenent i queis maxime ad Pythagorasorum doctrinan) acce-
    .'- dune
    • - : S Y NT. V. SIMIA uEGYPTIA. . . 4*1 сами.

    dunt. Credunt llliimmortalitatem animas, рвп/Ц^ввв-яр ,гаЛ;)^ем<Л(», ant-


    mamMundi,aliaque Platonics &Pythagoricas philofophiae propria -, prae-
    tereà Mundum credunt ouumquoddam fuiiïe, cuius cortice firmamen-
    tum, albugine xthereum fpatium, vitello demùm terra conftiterit ; ma-
    chinamquoque Mundi nihil aliud, niíi magnum quoddam animal с fie (lue
    bominem affermit, cuius caput, caelum ,-oculos,aftra ; pilos , arbores ,
    plantas, herbas -, offa, metalla efle,fïmiliaque quae de magno il lo animali
    & megacofmo di&i philofophi afleruerunt, profitentur. Verum audia*
    mvà verba ipfius Authoris. [ Diede quefto Filofofocognitione de la fa- JJjJ***""
    brica del Mondo con due metafore, vna fù, che il Mondo era nato da vn
    ouo, il quale poi talmente íí dilato, che dalla feorza di quello fidiftefero
    gli cieli,. dalla chiaraformoíli l'aria, e íi fparfero l'acque &il fuoco -, e dal
    roflfo formoffi la terra, e tutte Valtre cofe terreftri . Taltra metáfora prefo
    egli dal carpo d'un certo huomo gr andifíimo detto da loroBanco,che noi
    chiamareffimo Microcofmos,dicendo che da queftó huomo gigante altif-
    fimo, era vfeita quefta machina del Mondo, ítendendofi il tefehio ne'cie*
    lh i due occhi in Solee Luna, la carne la terra, l'oíTa i monti , capelli иь
    herbe, & arbori, il ventre nel mare i & in tal guifa adattando minuta
    mente con operationi tutti i membri, & compofitione del, corpo huma
    no, alia fabrica & ornamento di quefto mondo, giunge à dire , che da i
    pedocchi di quefto gigante fi erano formati gl'aJtri huomini tutti , che->
    poi difperfero per il mondo . } Iterum cum cceteris viernis geritibus,aue-
    runt, defunftoscibo & potuindigerc, vndè ijs quotidiè fplendida prae-
    parantur conuiuia . Il ter^p che Famme de defunti hanno bifogno dt JuHenta-
    mento ^tnanttnimmto corpomle, onde alcune Volte fга Гanno Jecondo h loro vfan-
    fanrto gli figU a'padri defontiy i mariti alle moglie , gl'am'tci à gl'altri amkiy
    Jj>lendidi e lauti banc bet ti, aJpettando gran pe^XPt cbe arriui il defunto conuitato^e
    fe-daa men/a per mangiare .' In eodem errore Tartari fant ; Colune, inquit
    Paulus Marcus Venetus, pro Deo Numen quoddam ab illis eonficturrb , «ro^rue

    quod Natagai vocant, putantque illud Deum terrae» atque gregibus peco-
    rum placantHoc Numen in máximo honore habent,.nec eft aliquis,qui in
    domo luailli non imaginem dedicauerit. Et quoniam credunt Numini.
    Natagai vxorerri eífe, & liberes, collocanc etram ipO .iuxca . penates fuos
    imagunculas quafdam vxoris ac fiiiorum loco, vxoris quidem íimulachrü
    ad iiniftram,& fiiiorum imagines antefaciem idoli collocantes. His idolis
    magnam faciunt.reuerentiam,pra;fertim quando vadunt ad prandiitm,
    vel ad coenam ; tunc etiam antequam ipfi comedunt, perungunt ora ima-
    ginum pinguedine carnis cocbe,& partem prandij, aut ccenae extra do-
    mum in honorem iliorum ponentes, credunt eos hinc cibari . Sed nos ad'
    Çpcjnçinenfes reuertamur i. quorum proprium eft, Reges fan&itate vitae
    jlIuftres,diuinishonoribu5v ijs. innúmera idpla dedicando reuereri : iru
    ipfaautemApothefeosfolennitate/Egyptiosomni ex partç imitantur- -
    Modus Apothefeos fequitur ,, ~ . в „.
    ! "' 'i j' tí I' •■'»> V «/ n irr * ?• ,л ,/r» " CocHmcni-
    p, In memo ralatij ъгп&м/Щи ( exftructo magnmcentinimo monumen- nenfium mo*
    to vnà cumaltari multo Scexquifito labore adornato) arcam cadaueri.de- rReS,«,d,

    Fff 2 ftina-
    cap. IV. 4ii OEDIPI AEGYPT1ACI TEMPLVM ISIACVM

    ftinacam non minoribus furaptibus apparanti quam in Al tari dicto collo-


    catam Onfaij candidis induti veftimentis, varijs cœnmonijs ас íacrificijs
    confecrant, vinum, boues, aliaque animaJia magno numero offerentes -,
    quibusritèpera&is omnem illam molem vna cum apparatu concremant,
    folo corpore defun&i fíbi referuato, quod fepelire fingentes per duode-
    cim alias fepulturas de vna in alteram fecretó, & cum aim traducunt , vt
    hâc racione fuperítitiofa plebs Temper de loco fepulrurae dubia maneac 8c
    anceps, ac proindè ex bac incertitudinc plus erga nouum hoc idolum de«
    uotio crcfcat& venera tio, dùm in omnibus i js locis, in quibus ofíacondica
    eñe, auc ea inueniri pofle fufpicantur, ritûs & facrificia coeteris idolis de
    bita perficiunc. Sed audiamus verba Burri : Fmiti queïligiorni pofero fuo-
    co á tutta quella machina, abbrugiatido ilpala^pt O* il tempio con tutti gli
    addobbi <sr apparaît yfolo conferuando Varea con ileadauero, quale, fu poi fepelito
    tranfugato per dodici ßpolture da vna in vnaltra fegretamente di mfeo-
    ßo, асеio reliando ilpopólo dubtoßßmpre in quai luogo fuße laßüao, con l'incer*
    te^xa maggiormente crefeeffe la Vene racione del nono idolo, adorándola in tutti
    quellt luogbt, nclli quali poteffero penfare, che fi ritrouintr. quell'offa . lea Bur rus .
    In quo quidem yÉgyptios imicantur, qui ab Ifide initru&i Oiiridi Uli fuo
    , firaiJi aítu diuinitacem acquifiuére . De Ifide ita Plutarchus : Oßridis
    flu:. .. i.e.». in f t' t \ ■ rr J
    partes omnes aqperjas prater pudenda cum muentjjety cuptens tncertum eße Virt
    fepulcbrum%ab JEgyptus autem tsrfingulis bominibus bonori haben, ex aromati-
    bus ac ceraßngulas eas partes in formant bpminis Vtro fimikm compofuit ; conuo-
    catis deindè facerdotibus, fmgulu dedit Oßridis imaginent, afferens eis folis corpus
    illins credttuniy atque adiurans, Vt nunquam apud fe effef pulebrum Oßridis vlli
    panderent, Vt% illum m abditis fermtnm, VeUti Deum colerent ; qua ex re nunc
    ettam quilibet jacerdos teflatur penesfe Oßridemfepultum eße . Et cœtera qusc
    fequuntur. Fuie hace callidi dxmonis inuentio, quae multum ad irre-
    tiendos iuperftitioforum infalfoDeorum culeu ánimos valuit . Sed hsee
    de Iaponijs fufficianc.
    f t i , •

    С A P V T IV.

    4)e Indorum,^) lAfrorum idololatria Aegfytiac*


    • parallele^.

    Iuiditur India in varias prouincias, variafque Infulas adnexas ba


    bee, quae omnes ijfdem propè inDeorum culcu ccerimonijs vtun-
    D
    tur. Nam praeter innúmeros alios particulares Déos Solem cumprimis
    Soímf&'gol adorant & ignem 5 huic varia per anni decuríumfefta & folennitates in;
    íticunrít» in quibus. omnibus i ta cum jEgyptijs & Perils conueniunc, vt ni
    hil propemodum in ipforumfacris,quod ab ijs non defumpíiíTe videan-
    STS? *иг>аРР^ас; 'i • .V.;../

    G«comm Praecereà Graecorum, jEgypciorumque imagines adhuc ibi reperiti,


    Apidemvac fummâque veneratione coli, quocquot eas regiones peragrarunt» teftan-
    Ыик!*т~> tur . Ргге coeteris autem cultus Apidis in figura Vacca; feu Bouis cornuti

    r- * ' * viget,
    SYNT; V. SIMIA^ÂÇYPTlA.- j 413 CAP.iv.

    viget, quem nuliis non templis, portieibus, ac vijs repcrias. Rctulit mihi
    Ludouicus Sachinus mercator Auenionenfis, in Regno Mogorum eo iñv
    loco, vbi collimitat cum Bengala, in publica & Regia via ingentem Bo- 2J2JLa,
    uem erectum, cuius oculorum cauitatibus duo prçgrandesCarbunculi feu
    Rubini inditi idolum mirum in mod um radiare faciant ; reculit quoquo
    neminem iter fuum aufpicari,quin priùs hoc idolum V accinú certis facri-
    ficijs placârit . Paulus Marcus Venetusdictis aftipulatur , plcrafque enirn ?м]ш Шг.
    Jníblas Bengala; \icinas hoc improbo Bouis cultuimbutas cradit ; verba tMi rautm.
    eius lubiungam . Sunt habitatores^gniVar omues idololatrœ smuÍtij¡ eorum
    adorant bouem, W rem Janclam, necvilumvcadunt ; cum autem bosaliquis то-
    r*tur% perungunt domosfitas adipee'uu E t de Meliapore vrbe S- Thorria*, с. г 8.
    Сам\ h¡ qui boues adorant ,ad bellum proccâunt, defer tint ficum pilos bonis filue-
    Ar¿4 tojfy Ugantad crines equorumfuùrum, quibm infident ; pedites Уего ad fcutat
    ISP -crines fuos pUis Ulis Ugant > credentes je in bello tutos e/fe ab omni periculo ;
    mm b^uemfyUieíirtfñmagm fanclitatis effe ajferunt . Et cap. 30. eiufderru
    librî. Laénfes boues adorant', <У cum magna reuerentia perungunt fe vnguentoy
    quod de ojftbm bouinis contritisfacittnt ; Deorum quoque Graecorum prœter
    ¿Egyptios, veftigia exftare , ex literis P.loannisLopez Soc. IES V Procu
    rerons India* & lnfularum Philippinarum »cum quo & oretenus poftmo-
    dumdehuiufmodihicRomae tracbui,conftat : [Secta Philippinorum, ¡™"t.u¡u.
    inquit, eft idoloJatria eadem, quae Romanorum, &G rascorum j Ioueirb, рьшрртогй
    aliofque Deos adhuc adorant, Nomina dictorum Deorum habent , fed in ^о1°'«"а
    iua lingua, v. g. Iuppiter vocatur Maglente» q. d. fulmina vibrans,a lente &Gr*corum
    quod fulmen, & mag quod vibrare fignificar,dedufto nomine . Athlas vo- «щии.
    catiftTOMGON LANGIT, hoc eft, Columna cœli, Langit Gœ-
    lutn, Tewco« Columna m fignificant . Et fie decœteris : habent quoque
    fuos-.-campos Elyíios,quos Qalongdan vocant/id eft, occafum Solis . J Quod
    manifeftumiîgnumeft,idololatriamiEgyptiorum,& Grîecorum in vlti-
    mum Orientem vfque peruenifle . imô luculentiùs id oftendit Philoftra-
    tus in vita Apollonij : >
    •U i &wt A' àjùhfutfi-ti & тих"? pu-iv* E» fjiïp l'tfoïç , f? ЬлугяКвц » Э-сшрл нЛ\ . Ta Л yi Vh¡lojh*tut
    jfiya¡ÓTn& $J 7ia( Ь"лЛя« ^ A'&luwïç <£ ПвА/а«Л§., г&) % та A «roAA»v<§. та ДиЛ ía , i$ * **«
    ДиУио-а, та A'fivdbaja , KSÙ 'iuoQct о A à^ajit . lat/S Ifçjtôq tí c$ir iVeTa« t»wç , уц ' 3'
    ïijriÇjv E fUwi . Фсиг} £ ылм ^? fit Qt £ lVeT/K»ç , ц£ 'Qv о^Э-вк в/лфаЛвк zFoiotwb
    та А^ф« тага,. Ш§ т» aV ¿W о^уш^нсп» в^фвочу** гр та и Аш ¿Kr'itw ou/Q t Аж^г . 7¡fl¡¡ Л
    13V vpyov н'рцм алтаец, ii pitriftßeJa* afbtTiv . :"
    h é [Deorum quoque fimulachracompluraillic fe vidiífc tradic Apol
    lonius, nihilque miratum efle>quod Indorum autiEgyptiorum Deorurru
    illic imagines viderit i ftupuilTe autem, quod eorum, qui apud Grecos
    antiquiflimi habentur, afpexerit ilmulachra, ceu Mineruae Poliadis, &
    ApollinisDelij, praetereà &Dionyííji &AmycIaei, & aliorum huiufmodi ;
    horum enim fingulis Indi ftatuam pofuêre, Graecoque ritu ijfdem facrifl-
    cant i dicunt autem India: medium fefe colere , eumque tumulum quafi
    •vmbilicum efle, & ab eodem facrum ignem capiunt , quern fefe à Solis ra-

    dijsaccepiûe gloriantur, atque ob eius rei memoriam hymnum iugiter


    ad meridiem vfque décantant . ] —
    Brach-
    cap.iv. 4!4 OEDIPt ^GYPTIACI TEMPLVM ISÏACVM

    Brächmanes autem & Gy miiofophiftaj vti olim , ita in faune dierrb


    Brachmanw Py thagoricam vitam ducere ex hiftoria Indica Maffîei , aliorumque con
    Pythagoras
    dogma» fiar, de quibus & Damis comes Apollonij multis agitapud Philoftratum.
    fiteneur.
    Dogmata Pythagoras profitentur, diuinatronis apud cos praccipiium ftu-
    dium, humi dormiunt,'herbis tantùm viciant, Solem adorant, ignem fo-
    laribus radijs conccptum fun^mo Audio fouent j hune varijs ritibus &
    precationibus plaçant 5 comas nutriunt , Mythram geftant , & Pagodes
    feu Iliacas Itamas, nudis pedibus ambulant, Ii neis induuntur veftimentis ,
    Nicht* báculo fulciuntur . quícquidem jEgyptijsfacerdotibus Solis competunt.
    Continus, Meminit horum quoque Nicolaus Continus Venetus in libro , quem do
    itinere in Indias conferipítt [Per tutta Tlndia fi adorono gli Idoli, feioè
    Pagodes) alii quali fanno le Chiefe nondiffimiii à quelle del Egitto, pie-
    ne d'imagini omniformidepinti, e nelli giorni delleloro folennirà le a-'
    dornano con fiori & rami, gl'idoli fono fatti ó di ого, 6 di argento, o di
    pietra, o di auorio, de'quali alcuni fonofefianta piedi di altezza -, il mo
    do come gli facrificano è mol to vario infra di loro, perche alcuni fi lauano
    con acqua chiara, auanti che entraño nel tempio, vna volta la mattina, &
    vn'altra à vefpere. Al tri con legno d'Aloe, o fimili altri odori fanno fa-
    crificio à i loro idoli . ] E quibus manifefta vtgyptiorum morum rituuin-
    que veftigia cernuntur « . ... : i . ' : ■
    )Non dtfunt ex Indis, qui y£gyptiorum quorundamTyphonem ma-
    oeru coluac. lignum da;monem folenniffimo ritucolentium cxemplo &ipíí humani
    generis hoftem Diabolum adorcnt,ac varijs hoftijs placent i defcribithu-
    iufmodi cultum ccerimoniafque in eoperagi folitasLudouicus Barthema
    Inhuhus
    1. z. deirindia c. 2. verba eius fubiungam: [ Il Rè di Calicut è gentile^
    adora ilDiauolo nel modo che intenderete . Loro confeflano che vnó
    Dio ha creato il cielo e la terra, e tutto il mondo, & с la prima caufa iib
    tutte le cofe, & dicono, che s'ei volelTe giudicare voi& me, & il cerzo,el
    quarto, che non haueria piaceralcun d'eífer Signore, mà[ch'egli hà man
    dato quello mondo àfar giuftitia, &àchi fà bene, ei Ii fà bene, &àchi fà
    male* ei gli fà male . efïi lo chiamano il Deumo, & Dio lo chiamanoTa-
    merani,& queftoDeumo il Rè diCalicutlo tiene nella fua Capella in que-
    fto modo . La fua Capella è larga duoi paflî per ogni quadro, & alta qua-
    tro paiTi,con vna porta di legno tutta intàgliata diDíauoli di rilicuo . In
    mezzo d i quefta Capella v*è vn Diauolo fattodi metallo,qual iîede in vna
    Sedia pur di métallo -, il detto Diauolo tiene vna corona fattaâ modo del
    Regno Papale con tre corone, e tiene ancora quattro corone > e quattro
    denti con vna grandiflîma bocea aperta, con nafo brutto , & bechi terri-
    biliflimi, & che guardan crudelmente, & le mani fono incuruate à modo
    d'vn vncino , gli piedi à modo d'vn gallo» di modo che à veder-
    lo è vna cofa mol to fpauejntofa . Intorno alia detta Capella le fue pictu
    re fono tutte Diauole, & per ogni quadro d'elTa v'e vno Satanas poíto à
    federe in vna Sedia, la quale с polla in vna fiamma del fuoco , nel qualo
    ña. vna gran quantitá d'anime lunghe mezzo dito* & vno dito della ma
    co. II detto Satanás con la man dritta tiene vna anima in bocea man
    gian-
    ^; ' SYNT.v. КИ1Д MGYpmA. i 415 cap:™

    giandôli, & con laltra mano ne piglia vrta alera dalla banda di forto;
    o*gni martina gli Brachmarii, cioè Saccrdoti vanno i lauare il docto idolo
    tut to quanto con ас qua odorífera, e poi lo perfumano, & come l'hanno
    perfumato, l'adoraeo, & alçuna volta frà la Settimanagli fanno facrificij
    in quefto modo . Hanno vna cefta tauolctta fatta i & ornatâ in modo di
    vnd->Ai tare; altada terra tré palrtti, larga quatero/e lunga cinque : la quai
    tauoîa с molto bene ornara di rofe„ fieri, & altre gentilezze odorífero г
    íbpra la quale mettono fangue diGallo,&carboni accefi in vno vafo dJar-

    gentojcon mold perfumidi fopra . Hanno poi vn thuribolo, colqualo


    incenfano intorno al detto Aleare, & vna campanella d'argento, la qualo
    fdgfeflo molto ipeflo . Tengono in manct vn caltello d argento , col quale
    hanno amazzatoil gallo, Sc quello intingononel fanguè x & lo mettono
    alcuna volta íoprá il fuocó j & alcuna volta lo pigliano & fanno alcuni
    áttí, ^mecolmychi vtföle giuoCate di fcrim-a, ¿ "finalmente abbrugiano
    turto quel fangue, liando coñtifiifánieríte candelctü cera accefe ; il Sacer*
    déte chi vuolc fare il facrificio, fi mette alle braccia, alle mani, Se à piedi ,
    àîetlrfi fhanigli d'argenco, gli quajifànno grandiiïimorumore x come fo*
    «agit; Sc porta al collovn pentacollox& quando hàfiorniccrdifare il facri*
    eier, piglia rutte duc le mani pienedi grano, 8c fi parte dal Aleare , & và
    íbirtdfetro fempre guardando al Paitare, in fino ene amoiappreffo a vn¿
    CCfto arbore, & getta quel grano per fopra la tefia alto tanto, quanto puo
    fopra del arbore, poi ritorna, & lieiia ogni cofa delimitare. J Atqj hacle-
    nus Ludouicus Barthena . . ; 1 . , • 4
    .i. Prse cecterrs veroignem tanquamíacrum animal adorant* huic filios
    - r • ~ i Г л • ladl adorant
    immolant, in nunc ieipios conscientes concremant, hoc tacto: veneration ignemran-
    nem erga eum monftrantes * Quem quidem cul turn aliunde non didice- aEi?"1"*
    runt ,quàm à Perfis,eorumque vicinis Chaldstis j a fie rua bant ipfi, vti uprà
    dictum eft , inaediculis plunbus veluti perennem, & velutioraculum in
    te rrogabát de futuris.Cuius meminitBeniaminus in itinerario his verbis :

    ¡Éf$¿ fà'Vtm hrpi pay. ол*?ал ira hv rebrr >JñV ,

    m poym ктпж гош \*ънт гнид m av Diriy

    •а : i / ' jffofg штJacrarum adiwn efl ingens fouea, m qua conttnuattsfeculis ardet Per& ^пет

    Igms maxinWyquem appellant d'tmn 'ttatem, per eum tradueum filias Jütis , rrfor- coicb*«, ,
    'tiiós Vero ürorfus ilkc imjeiunt . Pergit Rabbinús , & commémorât admi-
    ranrJam rtultaîgentisdeuotionem,'quôd qui fan £tj ta tis afferent opinio^ ij¿em ¡nig„£
    nem, fe viuos in hunc ignem précipitent, & magno fpectantlum apptau- £30!°?'^
    : viuos.
    Гй vpíuntaFiarn fiiftineantmortem , quod me illiusperegcini admonet inj
    Luciano> qui vralijs ludos èxHiberet, fibicruiciatus fecit , in Qlympica_»
    parre^yrí feipium fponte comburendo,faltem vc nominis famam pararet :

    ^zh "loiK:4n\i rtítí3Tctfí<a iicVí^na. \my pnwef ркп ana аш'&г . :

    Kin ак ilia плюо iV.o^iy плт v^nw"3i : *jV aie» "jrwífi ч1?
    , CAP. IV. 4!б OEDIPI AEGYPTÍACI . JEWhVM ISIACVM

    kat ом *pna toiry уЬрШУЯ&ЯЯ n№ W-vk&z .^V WW* OKI ччау


    ..* „• . ■ ,oSp ^юч* iy mV>noai owna owe irmactfo
    SW wíw tilos de Magnatibus terra , qui dénouent ßmttpjos in Vita ц- V>t
    tomburantur igni ; cumque idfuis familiaribus & proptnqufí dentinciant : Ее*
    ce Votum fcisJontaneumtVt inßliam in ignem Viuus; refondent omnes y
    acclamant Uli ; O tefelkem ЯЗ* beatum ! qitando autem appropmquat Mes execu-
    tion'tSf parant eiconuiuium lautum, ipfe Vero Vehitur caballo , fidweseßy yelfi
    pauperior, pedes inctdit, vf^admarginemfoff* ; ibi dim prteeps ruit in flam- .
    mas, omnes cognati eins Utantur, tympana pulfntes, Agentes cboream > donee
    totus conflagrct . Vt vero cognofcas, qusenam.illa periuafio tam efficax ef-
    fe poffit, vt vium fic prodigere velint, imo gaudeant crucian ; percipc
    vlccrius infigncm Diaboli aftum, qua ratione crudelis hominibus illudat:
    «irva hn onac^ опплпо arm опоило o'op шдоаДОДО<Й1 , pfe
    ПО OaV ПИК1? О^ЗК Оа^К № DïVt ГРап 1Эрп DnVonOlKl V33 *?К»;
    V33i то'к a^ai imona xa jam rom туп jjd any ainpiV am *1«0у&:
    ny "OiVap nVi ronfty ^N3 loiK mmoViyrt чткз ¡ton чк^п V? anxiety
    ткоч тол1? foaipVrion rtKYwe ntfiy к^т ^ac&Vi "oaV '■natn а^юка»
    lamias o^am antf по erm ^a jo VnpVi a*m Va1? а^л aína? no Va ynfiV
    nwn noioi ipefitt 4í Vyi oVa wih очт ш -raniV fVn wkïic a14»yft
    amoa ^a anow trprrmo on iVan anotan an1? □'•tfiytf nrn «potorft
    • : ywn Vaa
    jíppetente tertia die, Veniunt bini Sacerdotes de prtmoribus in œdes wmbu-
    Sl'h dicunt hteredibus eius ; Várate àomum ¡ nam hodiè accedet Vos Pater Vi-
    ßer, Vt prœcipiat Vobis, quidfaciendum fit ; accerßtis ergo ex Vrbe teßibus, appa-
    fetSatbaihis'tüius habit и . Тнпс Vxor О4 liberi feifeitantur, Ecquomodo habeatiri
    altero feculo ? fyßondet, Veni quidemudfocios meos, fed Uli me noluerunt reci-
    pere priât) quàmfoluerim Vniuerfa debita familiaribus deque atсу amic'ts ¡ partîtиг
    itag. opes fuas havredibus, iubens dijfoluere quicquidille debeatahjs, t? exigerez
    yicißfn, quod tili debeant ftbi . Has expenftf conßgnant aduocati teñes , Vt il/c^t
    abeat Viamfuam ; Veinceps non cernunt cum Vllatenus . tali mendaeißmd faßt-
    - ■'• * natibne, quam edunt Magici Sacerdotes, confirmantur Uli , Vt dicant ßmile quid

    non contingere in Vniuerfa terra . Haec Beniaminlis j quae omnia à Paulo Mar
    co Vencto, quomodoBeniaminusea refert, tradita Perfarum ritibus om-
    ninó confentiunt. His i taque rite expends, nunc pauca quoque de Afro*
    Afrorumido. гцт idololatria dicaraue .
    loJatri». Diuiditur Africa in tres partes, Meridionalem,Torridam feu^Ethio-
    ,. pîam»&Borealeai . Meridionales Afri ,& omnes illas gentes, quae trans
    Tropicum hybernum habitant, plerumque barbarse funt, 8c omnis reli-
    gionis expertes, praeter Mahu metanos, qui abaliquo tempore in illas par
    tes irrepferunt. ^£thiopes, & omnes ij, qui Zonam torridam inhabitant»
    varijs religionibuspafsim imbuti funt. Abyffini magnam partem Chri-
    ftiarram profitentur religionem j quidam Occidentaliores , praeter mon.
    ítrofa quaedam animaba) Solem 8c Lunam quoque adorant , vti de Congo
    pfrfitt* & Angola icr ibi t Pigafctta. Ij verô» qui citeriorem ^Equatoris partenu
    occupant, olim magna ex parte religionem ^Egyptiorum fedabantur -,
    nam
    ^YNX^^^iAy^G^PTIA. cap. v.

    namj&Dbelifcq*>xolíminas¿ pyraoxides varijs in locis exftant. Déos cum-


    ^Egypti)5 habent communes,vti Di©nyfium,Ammonero,Herculem,ApoIi-'
    linens^ Mercurium', àiipfa^e v;MeAÎà,quoque Sobs apud Aethiopes, on>
    muimpnope hiftaricorum monumcntis celebratur. Verum cum de ijs va
    rijs in locis huius operis pafsim.dicbim ilr,fuperuacaneum cfle ratus Tum,
    diutius hilcc immorari . Hoc vnicum afleuero Aegyptiorum & Aethio-
    pum re&gionem olim in omnibus prorfus eandem fuific, rationes alibi iii-
    dicauimus . Atque hxc lunt, qux de Indorum Sc Afrorum rcligionc di-
    cejidaputaui. : f ?r • ,, à ...¡ . ........ .. ..... -. ;-.\

    С I if I I i <Oil

    < m»- *л J?£ Religions Ajmw'wmruw. Aegyptiac* paralíela.: .-. . -.va


    'Г, / ■г * •
    ..-£ • ^ « * * ■ v V/ I » * -ft f *••«'!•»«,» í V- ^ J I . J . m ' - i
    Jrum nemini yideri pofletconfídcrantiomnem pené Afiam irifanâ
    ) illa Aegyptiorum idololatriâ fuccqlTu. temporum infecbun eflby
    ob.re^horum cnim, te rrarumque continua tionem»mutuuinque v.icinarum»
    Gentium commercium earn propagare diir]cilè nequáquam fuit ; fed Ae-
    çypriaços ritûs in,nouumctiam Örbeminfinitaj репс terrarum atq;Ocea-
    nunteiJÇapedine difiunâum irrepílfle, ощпет admirationetn fuperaro
    Videtur, , , ; ';. Л . .' ;íi,;r¡" i . :rr •
    Gérto apparetantiquum ill um humani generis lioftem , qui Aegy-
    ptum,çœteramque A fia m indómita fuá quondam premebat tyrannido y
    eundçrîi facrofan&i.Euangelij lucepulfum,in hifcè Mundi extremis angu-
    lisfedem fígettfenh.'ijßU m ho$, quibus illos machinis corrupifie j cúrru
    nullum antiquis vjfitaiae íuperfíitionis genus in ijs non reperiatur. Синь
    Aegfyr>tijs,aquamó rerram, flores; herbasjaues omnis generis, ornees res
    domefticasj aut quicejuid tandem in vtilitatem ipfisquoquo modo cadit,
    adora^ «, Gum Perils. ignem» cum omnibusOrientalibus Solem, Lunam,
    StdJflSrjöoIünt, fabulis, Sc varijs de Dijs, 8c orturerum omnium commen
    té proximùm accédant ad Graecos, vt ea, quae ex, varijs Authoribus Hi-
    fpanicis, Galbcis, lulicis, in hunc finem.decerpfimus, fat demonllrant.
    . ;:i TibUiHiipaoioJa. Infula indígenas nihil aliud,quàm cœli lumina colère,
    repeftij fiint, Hifpanis primùm diâam Infulam detegentibus. Verùrrb
    cumjfíríliHarius apud eos contubernium, permixtis vtrinque*linguis,ple"» Шока ia_»
    riqîiieje.XjHifpanis agerenf, varias apud eos cœrimonias, variofque ritùs наГ^шЫ*.
    oblftrugpiiCompererunt, Suntaiitem fçquentes. Ex Goffîpio intextoÄU
    pato intçriùs, iedentiumTpecie formant imagines, qua; noäurnos, quo
    paftö parietíbus illos noftri piclöres'infigüntjjemulantur Lémures. Haec
    iimulàçhra Cenes vocant, fimillima ijs, quas Cbàmis Sinae vocant,quorum
    minera iflfantulos Daemones referentia cum heftibus manus conierturi ,
    froiitjbus alligant . Ab his pluuiasi fi pluuiae defint ; Soles, fi Sole indi-
    geant,ifeimpetrare arbitranturj ejus enim,quem vnicum,fine carentem,
    omnipotentem, inuifibilemque eíTe fatemur, internuncios eíTe Cernes pu«-
    taní i qujfque Regulusfuum habet Cernen, quem colat ; Numini seter-
    :in¡n Ggg no
    oAfJW 4г8 OEDIPÍ ЖШШа VÈMPLVM ISIACVM

    no duo hase nominaJotaUna Guamaonocon , Maiore« eorum indiderunt>


    Numen ipiiitiï habere genïtricem, quinqué hisnominibus appellatam fe-
    runt, Jttabeiram videlicet, M amondtoy Guácarapifam , liellam , Guinta^pam.
    In terris autem de hominis origine quid iemiaat, pereipe . Eft in Iwfula
    Regio Сатлпл nomine, vbiex duobus mohtis cuiufdam fpeeubus pro-
    dijüegenu« humanuni garriufit. Máiorem hominum partem,ex amplio-
    ribus aritri fauöibus, minorem ex ar£fcioribujs exilijfle praedicant. Rupem
    ex qua fpecus aperiunturiOAwtaw appellant. Maiue antrum Ca^ibaxagua-,
    minus Jmiauna nominanc, Priufquam hominibus indè egredi licuerit,
    fimpliciter inquiunt, per hominem nomine Machochael fingulis no&ibus
    antri fauces cuftodin iölitas , îs Matihochaèl eùm longiùsab antro vifen-
    di ftudio perrexiiTet, à Sole deprehenfus, cuius afpeäum minime ferrer
    poterat, in lapid¿m{rotítatú^'mfcitun",ile';^birrous item »M)s fafculantur»
    cum pifeandi cupiditate no&u ab antro tantùm procefíerint , vt redire^
    ante Solis ortum nçquiuerint,quem non Hcebat intueri, in arbore* frçiflè
    transforraatoá, Aiunf ptaeteréà ^£*юшойлт primarium quendam ex an«
    tro claufis familiaribu<?,pifcátum eroififle Vbum, queminde in philome-
    ]am cadem caüfa, quodSöl fuperuehèrit , priufquam fe reciperet, mura-
    tum inquiunt. Vndèquotannis, eo videlicet tempore, quoin auicularrb
    verfus eít, nócltf fuocaritU & fortem conqueri, & Dbinini Vaguonion* au-
    xilium implorare Vaguoniona vero familiaris fui defiderio, quem ar-
    denter amabac, viris in antro relicl:is>:fœminas tanranveum paruulis,quos
    lactabant,eduxitj è quibus fœminas in vna Jnfularu e4ustra¿tus,qué vocás
    Matbmino,reliquiíTc fertur, infantulos autem fecum ab/tulinei qui miíeJ-
    li fame орргсШ in cuiufdam flu minis ripa toa, toa, id eft , mama, mama-»,
    clamifantesjin ranas conuerfi feruntur j indè vocem illam ranie verno
    tempore dicunt infedíffe . Ita in antris illis , è quibus per Hifpaniolanb
    íparfi funt homines, viros tantùm fine fœminispermanfifie coraminifeun-
    tur . Referont infuper Vaguonionam ipfum per diuerfa vagantem , nec
    vnquam ex fpeciali gracia mutatum,admulierem , quam in fundo maris
    formofam viderit,defcendiue, abeaque marmóreos cálculos, quos G-
    b<bs vocant, & tabellas qüafdam Ааиаэех aurichalcö>quas Guanines appel
    lant, habuifíe dicunt , Нагс monilia pro facris apud Reges habentur in-,
    bunc vfque diem , Viros autem illos , quos fine fœminis in antris relictos
    . • ; diximuSjlotum fe ad pluuialium aquarum receotacula noftu referunt ex-
    .'.....'» jjfle^ atque vna no&ium animal iaquaedam fœminas gmulantia velutifor-
    fntearum agmina reptare per arbores è longé vidifle> has fœminas ado-
    riuntur, fed ob lubricitatemanguillarumadinftar elabuntur j confilium
    ineUnt ; ex Senioris confilio feabiofos, leprofofque, fi qui fint inter illosj
    conquirunt, qui manus afperas, callofafque habeant -, vt apprehenfa faci-
    liùsqueant retiñere. Hos homines Caracaracoles appellant. Venatum
    proficiícuntur, ex multis quaa capiebant, quatuor tantùm retinentj pro
    fœminis illis vti adnituntur ,• carere fœminea natura cömpcriuntur jite-
    rum accicis Senioribus,quid faciendum confulunt ,• Vt picus auis admit-
    catur, qui acuto roftro intra ipforüm inguina foramen effodiat, conftitue-
    1 *' runt j
    i.vSYNT. :YLV№*ÎÀ: MGYPTIA. -to 419 cap, v.

    runt i ipfifmet Caracaracolibus hominibus calloíis fceminas tenentibus '


    picus adducimr.fexum aperit. Hinc Infula^ quas cupiebat, habuitfaemi-
    nas, hinc proereatapoftmodum Tobóles. . -•: ». : : . ■ •
    ■ «De.finatiam quifp¿amjnirari,quodde MyrmidonibusGrarciatot vo-
    luminibusdeicri£ferit,è formicis vtpotè Myrmidones proereàtos . Harc
    & aha huiufmacbmulta pacato fercnoque vulcufapicntiores*è podi>s fug-
    gefliolifqne turba? fimp)ici mirabundx fuadçnt, recirarttque pro facro. Demarisori.
    At de maris origine aliud non abíimile Thalmudicis fabulis adiungarru . *««/««"Ua-*
    ruiíie quondam in imilla potentem virum nomine laiam , qui nimm vni- Hifpanioi*.
    curahominem exuentem, intra cucurbitam fepulchri loco condiderit.
    is Má paucis exaóiis menílbus, impatiens morte fílí; , redijt ad cucurbi-
    ¿tam, ¡eam cùm aperuiflet, balena; ingentes, & grandiacoete prodiére. qua-
    jeinclufum in ea cucúrbita mare conuicinis quibufdam prxdrcauit . Eâ
    -permoti famâj quatuor fratres iuuenes>eodem partu geniti,aít parta ma
    rre peremptajcucurbitam fpe. habendorum piícium adeunt , manu ca-
    piunt, laia fuperbeniente,quicrebronoti ofla incluía ifiuifebát v perter-
    -riti íbnt-iuuenes:7 facrilegio furtiquefufpicione déprehenfi , veíuci qui
    Iaiam obferuabant> vt celeriùsfugerent, cucurbitam è manu folueruntjea \ ... . •
    pondere nimio preffa frangitur,per eiuVrimas erTunditur mare, valles im- ! - "
    plentur ; ea vafta planifies, quae vniuerfum illum infulaFum orbem í7ccai_,
    occupabat, fubmergitur^.mantefque tantùm ob altitudinem ab ea irtun-
    darione euaíerurit , qui . nunc eas Ínfulas continent, quas licet afpicero-
    Aiuntdcindè fratres hos lais metu ramdiü perdiuerià fuiífe vagatos, vt
    ferè iam fame perierint. Dúm igittir panem petentes piftorís domurrb
    puUant, piftor vnumita acriter confpuiffedicitur, vt mox indè turgidiffi-
    mum intercus.fueric exortum . Aft fratrum concilio, lapide aculo aper-
    tum eft vlcus,*x quafœminam na tarn aiunt , quâ mutuo fratres ilii om-
    nes víi iunt,atque ab ea ferunt ftlios filiafque generafle . Iucundins aliud
    aduertito. Antrum extat, Ltmnaboina nomine, in cuiufdam Reguli diae-
    cefi, qui Macbimecb vocatur, id religioiîùs , quàm Coriiïrhum quondam..,
    autCyrrham, NyfamqueGrawn, colunt, & yenerantur $ miUerarijs orna-
    tum picluris .. In huius antri foribus duos habent fcuiptos Cemes , quo
    rum vnum (Bmtbaiteliem , M<$rohum aiterum vocant . Cur fpecum tanta
    -pietate colerent interrogan \ quia Sol, Lunaque indè lumen mundo ргаг-
    •bituri prodierunt, grauiter fenfatèque refpondent ► His illos-imbuunt fu-
    •perftîrionibus eorum Augures, quos (Boiths vocantr lunt & ijdem Medici,
    qui plebeculx rerum infcjae, mille. aftruunt fraudes. Credere cogunt pde-
    bem hi, quia Hint apud earn authoritatis egregia;, quod Gemes. illos allo-
    quantur,futuraque praed icent^ Elfi quis aduerfa laborans valetudinó
    -conualuerit,fe dono Cemis id aflecutum perfuadent; reiuriio & purga-
    tionife obligant Boiti),quandocuram de primario aîiqao fumttnt j her-
    bamque yorant inebriantem, quam cùmjpuluerizatam fumpferintv veluti
    Mamades in furorem aítiy multa fe à Cemibus audiffe murmurant . Vale-
    tudinarium adeunt, oife vel lapillo in os fumpto , aut fruftulo carnis* ex
    hemicyclo cijciunt omnes,praster vnum aut duos, quos ipic inualidus cle-
    Ggg 2 gerit.
    cap. v. 4lo OEDIPÏ ^GYPTIACI TEMPLVM ISIACVM

    geric . Circuit primarium Boitiûs ter vel quater, faciem, labia , narefquc
    extorquens foedis geftibus, in frontem,in témpora, in collura fufflat,xgro*
    ti abforbens aerem ; pofthaecfe morbum ex laboran tis venis exhauriro
    dicit . Per humeros deindè ас foemora & crura aegrotum fricans , cönne-
    xas à pedibus manus deducit,atquc fic manibus complcxis ad oftiurru
    procurrit apertutn, ac manus excutit patentes, feque morbum ef-
    fugaffe, futurumque propedicm incólume m perfuadet . Aft à ter-
    go ilium adoriens carnis fruftulum, vti praeftigiator ex ore attollit , segro-
    toqueinclamitat,dicensi En quod vltra neceffitatem comederas ; valc-
    bis, quoniamillud tibidetraxerim. Si verô aegrum fallere grauiùs inten-
    dit , Cernen effe iibi iratumfuadet, quod vel eidomum non conftruxe-
    rit, aut minus ilium religioie coluerit, quod praedium non dicauerit . Si .
    SEgrotum perire concigerit, affines eius vcneflcijs cogunt mortuum fatert»
    fatone, an incurij Boitij incuria, quod non integré ieiunârit, aut conio-
    num «egroto pharmacum non praebuerit. Si Medici Boitij culpadierrb
    obierit, de ßoitio vindi&am íumunt. Atque hase de fabulis eorurru,
    qua; ex Hifpanicis tranftulimus , fufficiant i nunc ad Cernes reuerta-
    tMMmJ.% mur' !
    oiM*Dffcb Habent,PetroMartyre tefte,viros,quos colunt ; & ligneos quidem alij
    conftruunt, nocturnis inter arbores vmbris moniti ; alij,fi refponfa intra
    rupes habuerint,marmoreos infeulpunn in radicibusalij coluntur,reperti
    ínter Jges (id eft genus edulij) hos Cernes curam habere,nonfecus acCe-
    rerem Grzcorum,aut Proferpiná,vt pañis ille coaleícat,arbitrantur: alios
    aquis & lyluis pra^eíTe, veluti antiquicas Dryades, Hamadryades , ac Saty-
    ros, & Panes, aut Nereides, fontium, fy luarum, & pelagi curam babero
    putabat, fuofque rci cuique Déos aífignabat, vt fuumquifque genus tue-
    retur, ita & Infulares hi íuos Cernes inuocatos eorum optatis aufeultaro
    autumant. Quarecumde belli euentu , de annona,deincolumitate Ce-
    mes Reguli confulunt, domum Cemi dicatam ingreditur Boitius,ibiq;ab •
    forpta per nares Cohobba (fie herbam vocant inebriantem,quâ & Boiti/ in
    furorem ftatim vertuntur ) domum illico teâis ad fundamenta verfis тог
    ueri, homines verfis ambulare veftigijs fe videre fomniat. Vt primurrb
    ceflat infania,brachijs demiflo capite genua complectitunquoinftatuat-
    tonitus paulifper immoratus, caput veluti fomnolentus eleuat, atque ocuü
    los in calumattollens intra fe primum confufa quxdam ob loquitur ; cui
    tunc primari) aulici aftantes (neque eniiu de populo quifquam ad illa fa-
    era admittitur) fublatis vocibus gratias agunt , quod iam à Cemis collo-
    quio ad eos redierit, & quid viderit percuntantur ; ille aucem os aperiens
    Cernen eo tempore le allocutum fuifle, delirat,*pifque aut victoriam,aut
    perniciem, fi cum hoftibus manus conferuerint; aut famem vel vberta»
    tern, peftem, aut incolumitatem, & quicquid venit in buccam, prxdixiflè
    illi Cernen veluti lymphaticuspriedicit. Quis non hic Pythonicifpiri-
    tus, Apollinei furoris, Magorumextafis antiquorum veftigia videat ? Cer-
    tè hofeè fimilibus ritibusproxime Hieromantes iEgyptiorum, Magos Per-
    farum,GymnofophiftasIndorum referre in fecunda Oedipi parte, volea*
    ? to

    I
    I - SYNT.V, SIMM ЛСУРТГА. О *м *****

    .te Deo, ottendeimis. Nunc ad rebqua, quae cum ALgypûjs communia»»


    Jiabent Americani, nosconferamus .i- ' *> * ■
    ь.» , Ac prime, «qui dem my Atria in idolis conficicndis non abfimilia ^így- Americio,
    ptiorum myfterijs tenebant. ConficiebantiEgyptij idola ex materia-. rumidola

    omni lignorum, lapidum, metallorum genere coagmentata, vti de Sera- 9


    pidis idolo аЦЫ4«^Ь^и Ф>& my fteria huiufmpili.cohfeftionis in fequen- •
    ti parte explicabimusj pariratione Americani multis locis in nunc diem
    ftaruas ad hue qiufdam ex omni fem i nu m contulorum genere coag m en ra
    tas, & fanguine cordium humanorum Albacas IocoDcorum adorant, &
    non diípari facrificiorum ritu ijsNumina fuá placare contend unt ita_»
    enim ex relatione Francifci Corfe.fi) conftat, quam de ciuitateThemiftia-
    na Mexicana his verbis facit: Git idoli che adorauano,erano eerie ßatue della rnmtiftus
    grandeva d'vn huomo <¿r maggiori,jatte it Vrja maffa di tutte le Jemen^e , cheL» c,tfU^m'

    tffi hanno, Cr chemkngiano, le impaßattano confatigue di cuori di huomini, О*


    di queïla materia eranöi loro Iddij . Gíi tenemno poßt àfedere in ctrte Judie come
    catedretcon la rotellain V« bräccio, <sr nell'altro.la Jpada, i luogii doue gli te-
    ?ieanc,erano certe torri di queïla maniera. Praetereà ^gyptiorum fxemplo Amer¡cai
    myltich quaedam templa in modumpyramidumasdificant; inquibusido- ¡¡¡J¡£5¡£
    la fuá iuXta coniùetascœrimonias colunt, cuiuimodi di¿tus Coritefíus fe- ramidum^.
    quentibus verbis deferibit : Fanno Vn edificio ctvría torre in quadro di cento
    is cinquanta pajft, o poco più di lungbe^a , & cento quindici y o cento îrinti di
    larghe^a, ©° cornincia quéílo edificio tat to maße ció, <? doppo e tanto ako corner
    due stature di huomo in alto, is I» materia e tutta majftccta fatta di calcina
    piètre, <? quiuipoi per treparti lafciano glifcaltni,& faltfiono tanto in queílo mo-
    do, сbe \anno in alto cento Venti, cento trentagmdi > <sr difopra reßa Vnapia^-
    ^etta ragioneu.ole, isr 'm me^o di effa cominciano altre due tarri dt dentro , che-»
    у anno m alto died ts dodici ftature di buomoy nella cima vifono le /не fene-
    fire . In queße torri alte, tengono i loro i doli moho ben ordmati г? apparati , UT è
    anco ben concia -is ordmata tutta la flanea , dmeAjáueanafil tonDio principóle-,
    (c he.ficondo le protöncie cçÇt era il nome dt ejfo )perche il Dio principale delldgràn -
    cùtàdtMeJfico.fi chiamaua Ногсhilónos xísrin Vn'alcYa cittj,chefexbtamaua Chuen-
    nila, Queçadfjttaaly íírt к altre di dinerji nomi,ür inqueßa ílan\a,doue Шла que-
    ßo idolo, non era concejfo à п'шпо entrar ui,eccet to alJommo Pont efce che hanno.Et
    Autte le Volte che baueuano qualche neccjftt adorne della ptçggia,o che ceß di piouere,
    quando piouetroppo, o che fiano ajfeduti da i loro ne.mici, ó per altre necejftta , gli
    fanno i fiicrifiaj . HíEe Cortefius . Modus autera facrificandi, erat ille, qui £¡JÍJ""
    iequitur. Hominem, qui fe fponte offert immolandum, per omnia vrbis &*mm
    compita, viafque fummâ feftiuitate, & in triumphi fpeciem cireumdu-
    cunt; perafta hac folennitate, idolo, quod eft ad angulum furris dicta;,
    occidendus fiftitur, renouatifque hymnis choreifque facrificuíus bpideâ
    quâdam nouaculâ immolandi pe¿tus decuíratimaperir> extractoque cor-''
    de calido adhuc, 8c fanguinis feruore bullientceo os jdoü pximùm inun-
    git, poftmodum parte profluentis fanguinis verfusSpIem,aut noctu verfus
    Lurtam proiecta, reliquorum idolorum ora, coronidem quoque porta; Fa-
    ni ioungit, ac deraùm cor combuftum in cinerem redigit , pjiluerera relU
    > ' quia-
    CAP.V, 4гг OEDIPÏ AGYPTIACI rßMPLVM 4SIACVM

    quiarum loco tenentes,- quod & de cíneríbus totius corporis fimiliter fa-
    ciunt. Vt autem Le&or huiufmodi pyramidales moles fà'eilrùs cum J£gy-
    ptiorum mólibus compararé poffic,vifcrm fuit eorürrnf fabricara , quám ex
    Cortefio deprompfímus, hic appone-re. : ■ э ••'•»* 2 *i <\H-ù .u. ■

    ..,:,..'». i FiguraFamHöfcholwwNumimrAi^
    r.r.l . -. :':» »»• ; < ;'u-ll :v*U r. -jfior:..-: ni q í'íüíIííuLjj!

    Porro in alijs America locis Solem &Lunamquoque adorant,in alijs


    Amerîcani
    Solem»&Lu- tStellás &'portentaMeteorufn -, in quibufd á Leones, aliaq; fîmiliaferocia
    nam adorant.
    animalia, quarum perum iñ Fanis fuis tenerit imagines &ftatuasi ita qui-
    dem> vttcmpla eorum nonabfimilia fint templisj4:gyptiorum ; in quibus
    locoöcorum omnígena monftrorum varieras confpiciebatur ; vt ex hoc
    capite bene compareat teligionis huiufmodi monftrofa; eundem inuento-
    rern. fuiße, videlicet monftrorum genitorem Diabolum-. . •

    ,!,• .• . j .. ■>■'■ , Diximus in praeccdenribus,phallum feu veretrum humanuni apud


    -Il M .''Hill v£gyptTös,'aliajqae Gentes Orientales in fümma femper veneratione fuif-
    fe . 1 ôertè Americanos de eodem tultu participate iuprà citatus Corte-
    fius'tr'adity' mermbrum enim virile in Prouincia Panuco adorant ; illud in
    templi's vnaVciim imagjnibusomnesluxurias actus exprimentibus poiïtum
    venerantuc ; qiu& quidem à Diabolo ideó introducta funt> ne vllafacra_>
    gentilia vti o}im;ita nuncfine propudioflsluxuriaeaäibus tranfigerentur.
    American! Non défont denique,cjüiDiabolumipfurn adorent, hune cordibus huma
    D'abolum
    «devant. ins cibent, ahjfqued^tcfta'ndisritibus venerentur . if a Cortefius : E coja
    molta notmia^xhe queltegeiW>6deano й Dianolo in quelle fgUPtfCbe ejfifaceuano,
    ê

    О4 cbetengono i ¡oro «Mí, (^ М^^^Ь^к-^У^^ЧШ^о^^ queÏÏt idofi , CT


    Л/ llparlaua con ejjb loroy &*gk commandant, che facnfiçajfero » Ç£» 4 /ого ífe¿72-
    ro tcuori dtgli. buo/niniy perciocbe ejfi поп niangiattana altra coJay ipper queîloef-
    fetto erano. tanto.Jolle ein л Jacrificare lymm'mix isrgh dauana i mort , ir il fangue
    d'eßy <sr gli commandaua ancora moite alt/e coJey çbe ejfi faceunna puntualmente ,
    corne gti le diceua. Sono queße ie pin dinote gettti y <sr pm ojferuatfici délia relu
    gion loro% di quant e nationi habbta create lddio,in tant о сbe ejfi tftejR ß ojfriuano
    Iwlontariamente Adouerejferefacrificatii penfindoß di faluare' con queïïo modo
    Fanime loroy &> ß саиацапо. ejfiißejfi ilfungue dalle4mguey ÛT dall'oreebie, (ST dalle
    cofiie, dalle brtcçiapet [acrißurk ftfoffirirlo à) 'gh idoh loro . Hanno difuora\
    ÇfP per caminimohi eremitortjy doue afrdtti. "Vajinotajfiargeril loro ßngue y Wof-
    ferirlo à gl'idoli * Нагс CorteДш. ïTxquibus {ànè apparer, , adeo femper
    humant fanguinisdaemoneraíuiffefitientem^ vc nullum vnquam facrunu
    à Gentiiibus fing eo celebran permirent* Molocho enimfilij proprij pa-
    rentum,vt&; Saturno ; Marti milites" огГегеЪапьиг* . fine humano fangui-
    ne My thriaca facra nunquam perficiebantur * modo exeqrauda huiufmo-
    difacraitaadhuc vigere vidimuainultis in fégionïbus,- fvt fitientiflimus,
    Diabolus nulla alia re fitim luam, nifi humani fanguinis potu5 famem vero
    nulla alia re ni íihumanotum cordiurrtpaijtu tollere pofté videatur. Sed
    haec de idolo Horchilouos. — V* m \ . , ¿
    Celebratur porro in Mexicana Prquincia aliud idolum quoddam, Щ"* Me,
    vel potius daemonium vanjs arçimahumjcapitibus, tanquam nguri&quibul-
    damhieroglyphicisconcinnatum/ Hotidoiüm non nifi {anguine huma
    no placabatur * Diçebant autem illud linguâ fuá A nni Dominum, quod
    hiëroglyphica illa fymbola,& numeri myftici fatis. oftendunt^Hocenim
    cultb^acrificijfque confuetis placato> magnam fibi rerum fpondebanc
    vbertatení . exftat huiiis ftmulachri effigies in libro quodam Mexicano
    Sibliothecae Vaticanas ¿ Capucinftar Modij^oculis radiantibus, afininis
    tribus, naío & ore dentato^cedúm in modum deformatum * Vafa ad fa-
    crificium pertinentiavtraqüemanü tenet-, reliquo idoli corpori varia.»
    pafsim diuerforum animabum capita, quibus menfesx& Zodiacum referre
    'confueuerunt, incifa videntun pedes habet elephantis^reliqua, verecun
    dia prohibente^dicenda non exiftimaui. Verum ne quicquam huic ope-
    *ri ad ornatum deefíe videretur, hiceiusfiguram apponendam effc duxi .
    Multa mihi hoc loco de myfticis huius idoli imaginibus, quarum in-
    lerprctationemexPP.noítrisMexicanispercepijdicenda forent ; verum
    quandoquidem ea alteri loca referuauimus , fuperuacaneum eíTe ratus
    funijijs hicdiutiüs inhacrere. Sufficiat interim hoc locaAmericanae ad
    ^Egyptiacam idololatriam affinitatem, quo vnicè collimabamus, demon-
    ftrafle.

    Figu-
    ■

    CAPcVc ; OED. MGWT. TEMP. iïïAGrSYmrV.SM &Gá

    .... . .

    • EPILOG VS.
    '","*■ .»••.•••*" • ■ ' >. * i '
    DEmonftrata itaquc aft^nitate idololatriae diuerfarum gentium ad
    ytgvpciorum -idololatriam, quam cœterarum omnium fontem Sc
    ícaturigihem in hocOpereipafsim moriftrauimus; certè ex memorata-
    rum rerum cum A egyptiacisfaólá collatione, difficile neutiquam eric fa-
    gaci Oedipo, quamplm i ma ad Ifiacas antiquitates facienda, antehac no
    bis incognita, & ex coniequetiti plurimum lucis in hieroglyphicorumin^
    ueftiganda fcientia allaruraj hâc mcthodo patefacere . Cum enim , quas
    a Diabolo edocti Acgyptij artes exerciicrinf , eaidem eodem Magiftro
    memora Legentcs addidicerint > eafdem qaoque regulas eas h,abaiiïe,ijf-
    dem in Dcorum cultu ritibus, cœrimonijfque vfasefíe, adeô verofimilo
    eft, vtde eo impófterum dubitare ampliùs nefas exiitimem. Quae cura»
    itá fint,nemo nos in hac materia extra fcopum ijffe exiftimet velim; tan-
    tum cnim abcft, vt h*c extra materia m fint, vt nihil potiùs Operi noftro
    plus authoritatis^uàm banc remotarum Gentium idololatriá аПасигилъ
    mihi pcrluadeam ; quod quidem ille fobs , qui banc
    cum fequentibus probé contulcrit?
    intelliget.
    CATALO GVS

    A V T H O R V M-

    Quorum authoritatibus hoc I. Tomo vfi fumus.

    ApoUodorus
    A
    Apuíeius
    BdallaBenGheled Aquila
    Abdalla Elfaian.i_, Archemacus Eubaeus
    Abed Наскепь Archilochus Graecus
    Abencphius Arias Montanus
    Abenezra^ л > Ariftides
    Aben Haid ;. Ariftophanes
    Aben Saida Arabs Ariftoceles
    Aben Saira Arabs • .
    Ariftoxenus
    Aben Sihal Aflerooni Arnobius
    R. Abraham Ben Kacturb' S. Athanailus
    Abraham de Pomis Athenasus
    Abubacer Arabe S. Auguftinus
    Abulfeda Geographus Arabs Au Ion i us
    Ada Apoftoloru дъ H. Azarias
    Adamus Fumanus
    ./Elianus .
    В
    jEmilius
    .¿Ethiops Muchi jg Aal Aruch
    Africanus R. Balmis Lexicon Hebraeum
    Agachare hides Baruch Propheca
    Agathias S. Bafilius
    Ahmed Ben lofeph Altiphafi Venerabiiis Beda
    Aldrouandus Vlyfles R. Beniamini Icinerarium
    Alexander Aphrodif Berofus Chaldaeus
    Alfurcan fíue Alcoranus Biblia Complutenfia
    Alkatbahnv
    Aloyfius Froès Soc. IESV
    Alphagi Ben lofeph
    S. Ambrofius
    CAietanus
    Ammianus Marcellinus'
    CarolusBouillus
    Amos Prophets
    Catechefis Saracenorurrb
    Anaxagoras
    Cedrenus
    Anaxander de Rhodiano Cenforinus
    Antiochus Zenophenes
    Centir Arabs
    Ancipater *
    R.Chaia
    Appion Alexand. Chaldaica Paraphrafis
    Hhh Chri-
    #

    Chriftophorus Borrus Soc. IESV Eufcbius Pampbylus


    Cbronicon Alexandrinunb Euftathius
    S. Chryfoßomus Euthymius Zygabenus
    Cicero LiberExodi
    CUudianus Ezechiel Propheta
    Clemens Alexandrinus
    Cleon F
    Cœlius Rhodiginus
    Epift. S. Pauli ad Coloflenfes FAuorinus

    Conftantinus Manatíes Fcftus

    Conftantinus Porphyrogenita Francifcus Belloforeftus

    Corippus Poeta Francifcus Cortefius

    Cornelius Tacitus
    С te fias G
    5, Cyrillus
    GAlatinus
    Gedelias
    D Gelaldinus Arabs
    Liber Genefís
    RAbbiDauid Kimchi, fiue Ra*
    Genebrardus
    dack
    Geographia Copta
    Dcmocritus
    Geographia Arabica Medicea
    Dcmofthenes
    Geographia Nubiana
    Diodorus Siculus
    Georgius Agrícola
    Dion
    Georgius Monachus
    S. Dionyfius
    Giraldus Lylius
    Dionysius Thrax
    Goropius Becanus
    Duris
    Gratianus Grationopol. Epifc.
    Pydimus
    Gregorius Nazianzenus
    Grcgorius Tholofanus
    Gregorius Turonenñs
    Guido
    ELdebug Arabs
    Guilielmus Poftellus
    R. Elias Askenaz Lcuita, feu
    quod idem,R.EliasThisbit,Germ,
    R. Eliezer H
    Elmacinus Arabs
    HAython Armenus
    Empedoçles
    Hecataeus
    Ennius Hegefippus
    Epift. S- Pauli ad Ephefeos Helladius
    Ephorus
    Heliodorus
    Epigines
    Heraclides Ponticus
    S. Epiphanius
    Heraclius Imperator
    Ety mologicum magnum
    Hermes
    Eubulus
    Herraolaus
    Euripides
    Hefodianus
    Euíebius
    Herodotus

    He¿
    Heíiodtts L
    Hefychius
    Hieremias Prophcu ■« . . - . % LA&antius Firmianus

    D. Hieronymus .-."Ч Lahaia BenGabafch

    Himmerius : Lanipridius
    Hiftoria Indica MafFei Soc. IES V Laurentius Pignorius
    Hiftoria Saraccnica Le&io ALgy ptiaca Pentateuchi
    Homerus R. Leui Ben Gerfon

    Honorius Lib. Leui ti cor urn

    Horapollo < Lexicon Alexandrinum ...

    Horatius jjíioi. . •; Lucanus

    Horas Grammac ->!- - Lucianus

    HyginiuS i • U ; Lucretius
    Ludouicus Barthema
    Ludouicus Froës Soc. IESV
    I
    P. Ludouicus Gufmanus Soc. IESV
    IAmblichus Ludouicus Saccinus Auenioncnfis
    IarricusSoc. IESV ..' Ludouicus Viues
    lbunfarid Arabs
    70 Interpretes '•* • M
    Ioannes Baptifta Leo • . ."t » - ■
    loannes Damafcenus MAcrobiuS .; .:
    Mahumed Ben Almafchaudi
    Ioannes Drufius
    Manethon Sybennita
    loannes Forfterus
    Ioannes Lopez Soc. IESV Manilius

    Ioannes Tzeze M. PortiusCato


    Marinus ßrixianus
    lob
    Marius Niger
    lonas Propheta
    Maro Virgilius
    R. Ionathan Ben Vziel '-• •
    Marfilius Ficinus
    Ionathan Chaldxus Paraphrases
    Martianus Capella
    IofephusBen Gorion
    Martinus à Baumgarten ■
    R. lofeph Caftilicnfis
    Maximus Tyrius
    Iofephus Flauius .
    Mercator
    Iofue
    Mercurius Trifmegiftus
    Morlfaac Syrus
    Meurfius
    Iiaias Propheta
    Michael Pfellus
    Ifmael Schiahinfcia
    Minutius Felix
    Lib. Iudicum
    R. Moy fes ./Egyptiue
    lulius Firmicus
    MoyfesBarcepha Syrus
    Iuftinus
    R. MoyfesMikotzi
    Iuuenalis
    Munfttrus
    Myrtilus
    К
    N
    KAab Elachabar Hiibrt-
    NAhum Propheta
    cus
    Natalis Comes

    Hhh 2 Ni
    Nicetas Pimías
    Nicephorus Plotinus
    Nicolaus Continus Venetue Pollttcis Onomafticon
    Nigidius A Polydorus
    Nomenclátor nofter Goptus Pomponius Mela
    Liber Numerorum Porpnyrius
    Poflïdippus

    ö Probus
    Proclui
    OBelifcus Patnphilius nofter Procopius
    Odoard us Lopez Lufitanu Prodromus nofter
    OdyíT. Homert Prudentius
    Oenopides Regius Pfaltes
    Oleaiter • л
    Ptolomzus
    OnkeluerM:
    Ondmafticon Syrutn ~
    R.
    Öp ta tue Mi leu i с a n us
    Orígenes ■■ RAbantK Maurus Archep.
    Orofíui Mog.
    Orpheus Rabbini Thalmùdici tracbtu
    O feas Propheta Cholem.
    \ Qthman Sa.lcha Radack, fiue R. Dauid Kimchi
    Ralbag)fiue R. Leui Ben Gerfon

    p Rambam, fine R. Moyfesßcn May*


    mon
    PAlxphatus Raphael Aquilinus
    Lib. Paralipomenon RaiTï, due R. Salomon Ian hi
    Paulus Marcus Venetus Libri Regum
    R. Paulus Riccius Epift. S. Pauli ad Romanos
    Paufanias Ruffinus
    Pererius Soc. IESV Rupertus
    Petrus Leo Caft ella
    Petrus Martyr
    Petrus Pais Soc, IE$V s

    Pherecydee
    RAbbi Saadias
    Philaftrius
    Salamas Arabs de mir.Mundi
    Philippus Pigafetta R. Salomon Iarrht, fiue Raffi
    Philo Byblius Samuel Propheta
    Philochorus Scaliger
    Phil oftrat us Schaar ebn el faati
    Phornutus R. Schlomo
    Photi us Scholiaftes
    Picus Mirandulanus Seduna Patriarcha Gazenfís
    fierius Valerianus Seleucus
    PinetaSoc.IESV Seneca
    Plato Seruius

    Sex-
    Sextue Fompeiut Timachides
    Sidonius Timaeus Piatonis
    Silius Italicus Epift. S. Pauli adTimotheum
    Solon Toitatus fiue Abulenfis
    Sophonias Prop heta Tracfatus Fafcicul us Heieck
    Statius TrigautiusSoc. IESV
    Stephanus de Vrbibut Trifmegiftus. vide Mercurius
    S trabo Turnebus
    Sylburgiue
    Syne dus

    VAfiab Arabs
    Vatablus
    TErtullianus Vettius Valens Antiochcnus
    Thargum ßabylonicum Virgilius
    Thargum Hierofolymitanuro Vlpianus
    Thargum tnanufcriptum Syriacis
    chara&eribus
    X
    Theagenes ,
    Theocritus
    Theodoretus Enophon

    Theophylaöus
    Theophyla&us Simocata
    z
    Theophilus
    S. Thomas Aquinas Oroafter
    Thucidides
    z Zofimus .
    Tibullus

    IN-
    INDEX

    Syntagmatum,&Capitüm Tomi Primi Oedipi

    Acgypriaci . ;•

    RO OB M J V M . Primi Tomi ßopus exponimr. i

    SYNTAGMA I.

    Delta Niloticum , in quo de Aîgypti nomine, origine, diuißone,


    natura, de fygumficceßone, гегищ geßarum gloria ,
    cbronoiogta fute dißeptatur . 1
    Caput I. De Nomine, ir Diu tßone ¿Egypti. Ibid.
    II. De Diuißone -^gypti tn Nomos in genere. 4
    Diuifio Prima Superioris Mgypti , qua &>Tbebáis didtur iuxta-»
    (Ptolomdum. 5
    Diuißo Secunda Partis mediterránea ASgypti . 6
    Diuifiü Tertia Jnferioris Partis, qua Delta Vocatur . 7
    III. Dißributio Фпта Inferioras ¿Egypt i in Juos Nomos . S
    Nomus I. Racotis,boc eft,Pr<efeél*ra Alexandrina. 15
    Nomus II. (Phtemti, ideíl, frafeclura Tbtenuti. 16
    Nomus III. Pbtempbute, id eft, 'Prafeclura Pbtempbutica . iy
    Nomus IV. Mendeßus, id eft, Prafeclura Mendeßa. i8
    Nomus V. Onupbisiid efl, prafeSluraOnupbica. 19
    Nomus VI. Sais, id eß, Prafeclura Saitica 10
    Nomus VII. Mbribis, id eft, Prafeclura Atbribitica. Ibid.
    Nomus VIII. Tanis, id eft, Prafeclura Tanitica. 2,1
    Nomus IX. Pbarbetbus, id eß, Prafeèlura Pbarbet bites . 23
    Nomus X. Bu/iris, id eßiTr*feclurarBußritica. 24

    IV. Dißributio Secunda JEgypti Mediterránea in fuos Nomos . 26


    Nomus I. Mempbis, hoc eft, Prafeclura Mempbitica . Ibid*
    Nomus II. Heliopolis >id eß, Prafeclura Heliopolitana . 2.9
    Nomus III. ßubaftus, id eß,'PrafecluraeBubaßica . 31

    Nomus IV. Heracleopolis ,td eß,Prafe3ura Heracleopolitana. 32


    Nomus V. CrocodiJopolis> id eß} Prafeclura Crocodtlorutn. 35

    N0-
    INDEX.

    Notnus VI. Oxyrynchitesi id eßyPrtfe^ura Oxyrynchitica. 35


    Nom us VII. CynopoltSiideß, PreefrSîuraÇynopolitana . 36
    Nom us VIII. Hermop6lis,ideß,Pr<efebluraHermopolitana. 37
    Nomus IX. jintinoüs,id eß^Prafeclura j4nt'moopoHtana. Ibid.
    Nomus X- Latonopolis, id eïl,Pr<efeSlura Latonopolitana. 38
    Caput V« DiBributio Tertia JZgypti Superioris in Juds Nomos. Ibid.
    Nomus I. Thebais, koç efl , Prafeclwa ТЬеЬлпл . Ibid.
    Nomus II. Jpolhpolis, id eft, Prœfeftura Apollopolitana . 40
    Nomus III. <Panopolis,idtft>Pr*ficlura'Panopolitana. 41
    . V Nomus IV* Qoptos, id efty Prafeclura Coptitica. Ibid.
    Nomus V. TentyriteSiideftyfrafecluraTentyritica. '4.1
    Nomus VI. LycopoliSyid efi^rtfeclura Lycopolitana . Ibid.
    Nomus VII. Jpbroditepolis, id efi, Фгф8цгл Aphrodßa. Ib.
    Nomus VIII. Latopolis, id eß, Prafeftura Latopo/itana. 43
    Nomus IX, jbydW) id eß* Prefectura Jbydena. Ibid.
    Nomus X. AntAOpolites^ideÍli^r&feftwa Antaopolitana. 44
    VI. t>e N/7o, eiufque origine ; de nom Fontium Nili detetlione. 48
    VII. Pe origine tsrcaußs incrementi Nili . 5о
    VIII. ^u^eßio Phyßco- Chronologic* 3 Vtrum JSgyptus ante Viluuiumfue-
    rit habit ata, an non ? quiuè primi eiujdem ^eges fuerint} 6$
    . IX. De Vynafttjs jEgyptiorum . 68
    X. Ve legibus JBpptiy eorumque JucceJßone7 rebus geßis , iuxta^
    Maneihomm, Jfricanum, Eujebium, alio/ljue . 83
    Vy naßia-y fiue Kegnum Deçrum , Ib i d .
    Vynaßia Tbebaorum . 8б
    Hermes Merçurius, Jeu Таишь Tici louis Fdius, JEgypti Vjnaïla
    fecundas . 87
    Vulcanus jEgypti Dynaßa urtw . 88
    Sol Aïgypti Dynaßa аилгш . Ibid.
    Vynaßia TaHorum, 90
    Vynaßia Politanorum. 93
    Vynaßia Lartum 9s
    Vynaßia Viapolitanorum. 96
    Vynaßia Memphitarum , 97
    Vynaßia Saitarum . I b i с7,
    Dynaflia Tanitica, Legalis, JEtbiopum . 98
    Vynaßia Duedecemvirorum . 99
    Vynaßia Ptrfamm , Xerxium , JEgtptia , 100
    Vynaßia Mendeßorum , Euenitarum, jEgvptiorum . 1оr
    Regnum ferfarum, ty* Ptolomdorum,

    SYNTAGMA II.

    De fóHtica JEgypthrum^ Imperfá wundem tum propagandi, tum


    eonferuandi modo, ф ratione . . 115
    Ca-
    INDEX.

    Caput I. prima Politices фи Monarchie Щурйасл intiitutione, ï 14


    II. De vita, moribus, inßitutis Aïgyptiorum. 118
    IIIf Totam Politic* Pbilofophi* doSirinatn ,per Oßridis , Ißdis , Hon,
    Typbonis *fine bißoriam,fiue fabulam allegories fuiffe fignifn
    cat am . 12J
    Regni alicuius diuturnapax, befititudo fernher fufpetla tfft de
    bet, i^o
    Conficlaria Política . 43
    IV. Ex Mundorum difpofitione, & fubordinatione J&gyptu' Rempubfc
    cam fuam adminiflrabant, bac vnied ratione illam perpetuo
    fiabiliri poffe contendebant . Ibid.
    Cônjèclarium primum Politkum. 1 38
    Confiïlariumficundum Politicum . H°
    V. Hieroglyphicorum doclrina Imperij Agyptiaci perpétuant felicita-
    tern conferuationem magna ex parte reijticiebat j <У cur
    tanto filentio eam fuppreßerirtt . I4ï
    VI. Ofirisy Ifii, Horns, Typhon], moralis fbilofopbU hieroglyphica ex-
    preßoefi. «144
    VII. Oßrisy Ifo, Horus, Typhony bieroglypbica exprejßo eß Prouidentia
    Mundum gubernantis . 1 46
    VIII. Sententi* ür bieroglypbica , quibtts ad verâm Politic*gubernatioms
    rationem alludebant . • '• 157

    SYNTAGMA III.

    ArchiteBura feu Tbeogonia Deorum, in qua de originefuperflit'mis


    <У idololatridt Jigyptiorum , cœterarumjue Orientalium Gen*
    tiunty potiffimumGrœcomm qui ab AZgypttjs eam Уе/utt bœre-
    ditate quddam aeeeperunt, agitur . 1 64.
    Caput L De primajaominum origine,^ primis Idololatri* inuentoribus* Ib.
    IL De Deorum Algyptiorum multitudme V aria ate . 171
    III. De Oßrideprimo Nwnine ASgypti, de eins origine, ас шоКит^л , ex
    ASgyptiorum, Gr*corum> Latinorum placitis . 176
    Analogía rerum à primis Mundi 'Patriarchs geîlarum > gtfiis Ofiri-
    dis, Ifidis, Typhonis t Hori parallela . 178
    IV. De Ifide Ъхоге Ofiridis , ex mente Grdcorum 1? Latinorum . 185
    ífidis magn* Deorum matris Jpuleiana deferiptio . 189
    Interpretado Statua Ifidis тиЫтаттелфие Су beles Gr&canic<e. 1 90
    V. De Serapide, <& jfpide ex mente Grœcorum . 1 94
    Serapidis Ъ/tacrobiana defiriptio . 198
    Despide. 19 9
    Figura Apidis e Tabula'bembina . • . « 200
    VI. De Jmmone feu loue £gyptio» 202
    VII, De Canopis, Horo^HarpocratcMytbra, аЩ Mgypñorum Kumini-
    Ьш . 207

    Har-
    INDEX-

    De varia Canoporum гергл/entationt . 207


    Harpocmtes . 21t
    Horm • 214
    Mythos, ii б
    VIII. VeTypbone» . . v . г 19
    ImagoTypbonis iuxta Apollodorum. 22 г
    IX. 2)¿ cœremonijs, ritibus Aîgyptiorum,quos titm in facrificys, tum
    alijsinjolemnitatibusobfcruabant. . .- 22$
    Pompa Ifiaca iuxta Apuleij defcnptionem . .226
    X. Z?* facrificijs diuerßs Dtjs attribut is , eorumque proprietatibus. г 3 о
    XL 2)í Ъгworum cultu AZgyptijs proprio, 241

    SYNTAGMA IV.

    dichter Pantheon Hebrccorum, ßtte de Dtjstvarijfque НеЬгло-


    rumy Syrorum, СЬаШогит, rBabyloniorumy Perfarumy Sama-

    ritanorum, ¿rabum , aliarum^ Ägypto vicinarum Gentium-*


    idolisy lucis, aris , fierifit ijs , ас cœnmomjs . 245
    Caput I. De idolis НеЬглогитфие de falfarum Nwninum cultu, ab Àïgy-
    pttjs ad Hebreos propagato . ■ Ibid.
    II. De particularibus idolis Hebraorum, de comparât tone eorum-»
    cum idolis jtegyptiorum , à quibtu primàm ea dimanarunt .
    : .. Г: t . ; . : г $1
    T>e cultu Ignis . • ••"■'« " . Ibid.
    III. DeTkraphimprimis Hebrœor um idolis\г/ 254
    IV. De ЪааМт НеЬглогит . • . s збг
    V. Ttcelpbeger, qui efi Deaßer fiue id&lum Àmmonitarum . 2бj
    VI. Beelzebub tdolum Accaromtarum . г7 1
    VII. *Beelfephon. • ' ■ ■ 277
    VIII. D* Tiaalgad idoio Syrorum . 282
    IX. Thamu^ Jet* Adonis tdolum Hebrwrum 1ST Œbœnicàm У ': 288
    X. Apis feu Vitulus Aureus . 295
    XI. De idololatria Salomonis, <tsr qua ratione ad ipfum ea primàm deriua-
    ta,ingentianullo non tempore apud Hebrosos incrementa jumpje*
    rit. - 301
    XII. De Fants, Excelfis, Lucis, Arts à Salomone extruflù. 306
    Fana,ExcelfayJv4% Lud. 308
    Luci i Nemora Dijs confierata. 31 1
    XIII. Aflartba Dea Sydoniorum . 315
    XIV. Chamas t dolum Moabit arum . 326
    XV. Moîocb idolum Ammonitarum . 328
    XVI. De Dijs Syrorum, Philißinorum, Arabumt quifunt Dagon, Ver-
    ceto, Atergatis, Cabar, Venus Afiaticp. 338
    §. Í. Dagon Deus A^ptiorum . Ibid.
    §. II. Derceto3Adargatis . 339

    Iii §.Ш.
    I N D Б X

    §. HI. Venus Jpbacitis,Jnairis,Cabar. '-'x*l* 34?


    Caput XVII. Colonia Veoram Baby lonior urn à Salmanaßaro m Samarium de-

    * • : duela .
    XVflI. Succotb 'Benotb idolumcBaby lonior um. - И4
    : Typus Dodecamortj Tavri, quod domum Veneris , (sr exuhationis
    Lünne fignum dixerunt Peteres, exhibens fiium Pleiadum , fine
    ": v«" • Succotb íBenotb, aliarumg. slellarum adiacentium . 3$9
    í _. XIX. T>e Nergal, cœterifque Samaritanorum idolts . 36 2,
    XX. Jfima, Nibba^y Tartbac, Jnamelecb , Adramelecb . 368
    XXL De Ntjrocb, <%ттоп, Шо, Sefacb . 3 76
    XXII. De l^epban, vr Markolis idolis Hebraorum. 384
    XXIII. VeAdjtis Speluncis HebtAorumtc<xterorumque Orientalium.
    395
    SYNTAGMA V.

    Simia jfegyptiatßue de Idoklatria Jegyptiaca ad alsamm barba'


    rarum Gentium idololatriam affinitate ; & quomodi extent
    Gentes /fegyptiorum ritus nullo non tempore ajfcîiàrint . 396
    nPOOIMATION. 396
    Caput I. De barbararum Gentium idololatria^ àDxmone Vel recéis tnuentat
    Уelpropagatime fuccejfiud introducía . Ibid.
    II. De Sinenfium idololatrUi Aegyptiac* parallela. 398
    Pagodes Indorum "Humen. 399
    Templa Deorum Qbinenftum . 401
    III. laponiorum^ <sr Tartarorum Ido/olatria Aegvptiaca paralíela . 40 3
    Amida Numen laponiorum . . 404
    jimida Numen laponiorum parallelwn Harpocrati . 406
    laponiorum Numen Triceps , 's акт«^хш* • '410
    Janus quadrifrons. Ibid.
    Centimanus Briareu s . Ibid.
    IV. De Indorum Afrorum idololatria Aegyptiac* paralíela. 412
    V. De religione Americanorum JegvptUc* paralíela . 417,
    Figura Fani Horcholiuos Numims Jmericani . 412
    Figura CbuueniU Idolt Mexicanorum. .. . 414
    Epilogue . Ibid#
    t t

    FINIS.

    IN-
    INDEX

    Rerum notabilium locupletifsimus

    ORDINE ALPHABETICO.

    Д Adonis. ■ . "¿ . /
    Duo AdonideSyCypritts <9>'Bybliui.i9b
    Abraham . Feîlwn Adonidis à ftyblitnfibm in Pbœ-
    'BRA HA M ignem-л n¡cin celebratum . 191
    adorare noluit . i$i CmemonU in repetitione Adonidis celt-
    Super lapidem íBracb- brat* . Ibid.
    tarn Abraum Agar Syri Adonidem dicmt Dominum. 193
    cognmiJfeMabumeta. Adonis Syriacè Hebraicè Dominus
    mdkunt. , 349 eil. Ibid.
    Ъ/ГуШса ratio Adonidis . Ibid.
    Accipiter . Feßum Adonid* circa Solßitium afli-
    Accipiter Taniticus . x3 uum quid ту Шее . . . Ibid.

    Acenchri» . Adramelecb*
    Jcencbris Щех Polttanorum . 94 Adramelecbforma Pauonis erat . j 74

    Accruus . . Adris .
    Acer и i erant contigui adipfas Hatuas. Adris pue Henoch inuenta , ф fancli-
    390 tas. £8
    Achcrres & Achoris . Adris, Öfiris idem . 1 77

    Acberres <? Achoris fyges Politano- Adulterium .


    rum . 94 Adulterium ür fornicatio punUtur ,
    Adad . in
    Adad quid} £5^ eins fimulaebrum, 34; Adytum .

    Adyta ASgyptiorum <¡u* . 393


    Adam.
    Adam Tropbeta & Apoßolus Lune. ¿Egypcus.
    16б Nomina diuifio Aegvpti .2.4.13.
    Adam mira fècum tuhjfe de Luna Jabu- . . 38
    lantur aliqui . Ibid. Ve primatu Aegypti . 1
    Adamifilij, Vufunt diHi9 <sr Veorum Etymon Aegypti. 3
    flq. 167 Situs ir Termini Aegypti . Ibid.
    Adardaga . Varia Aegypti denominate. Ibid.
    jtdardagaquid,<srynde. 340 Inferior Aegyptus fluminis aÜuuione_»
    Adarga tis. ^ggefla. Ibid.
    Adargaús finulachrum . 34; Error Sefoßris putantis alueum Ery-
    Iii 2 tbr<ei
    INDEX

    threi maris altiixr^JBgypti Juper* ¡ nœusfanaletfubterraneos babet,cum


    finie . 4 Grkcik torrRóndentes . 219
    Caufa diuifionis £gypti . 7
    T«ra> (ripfistita &giftm ,- : . ; , J; ■ : : , : : Agrícola . / i
    A/i* JEpptx Vade ? Ibid, jígricoU à pueritia rei rußte* fine in<*
    Inferior #gyptu$ quando habitari сое-, \ ; termißone ipacabant . 120
    /7¿ . 1 1
    JBgyptus donum T>ei diSla . Ibid. Alcaeus & Alcmaena .
    JBpptus lemplum Vniuerp. 1z Alcaus Alemana . 1 8 r,
    Nomina Vfbium JEppti enar ratio, г z
    Jn JBgypto mult а Гries duplices. 39 Alexander Magnus ,
    iSooo.Ciuitates olim in Aîgypto . 48 Pater \Akxandri Magni . ioi
    Numerus populiAigyptiaci 17 1 oood. 'Alexander Magnus . ■ Ibid.
    ficundum alios 7 о 000 о o. 48 Alexander Magnus adit Ammonis Ora-
    Fceçunditas malierum in JEgypto. Ib. culum . 2.04
    AEgyptus perpetua firent täte gauâet , Alexander Magnus ambit vocari7 Am-
    ; 4£ * . wo»<i films x ■ Ibid.
    Sgyptus Jub forma brdchij cuius Ve
    nant medianam Nilüs referí. Ibid. ' Alilath ,
    Inferior ASgrptipars olim mari tecla . Alilath noSlis Domina . 3 2*0
    6$ ^Alilath idem cum Hecate . 3 14
    AEgyptus ohm ditla 'Bahlum . 66 Cur Alilath Maroth dielt. Ibid.
    Primus Rex in AEgvpto* ante diluuium* ■u ¡. • \ '

    7* Alitta.
    Aigyptus adminißratur per digniores , Jlitta Arabttm . 324
    .v' - 9z :Л/
    JEgypttis imago cœli templum Mun- '- Al tare ,
    di . .л 143 Altaris etymon . 1 ¿31
    Cur Aegyptj excludebant à fygno ex- Jitare quid- 309
    í*r¿í Nationes * ' 159 v
    Aegyptij primos homines in Aegypto Amarthaeus,
    natos aiunt . 168 Amarthaeus . 100
    Aigyptij diSli à Chamo . 169
    JBgyptus Gentilium Deorum Semina- Amafias .
    rittm , z 85 Amafias impius idohlatra . ^ 07

    t * •
    jEfcuIapius , »... • i Amafis.
    Mfculapio Capra yà«r. z 3 8 «¿f»^f Dynaßa Poliianorum , 93

    Amafis . 99
    Ethiopia « •/ < Ambicio.
    TVrm Mthiopix cauernofa , V 5 4. 60 Ambitionis malum , • zz3
    AEthiopiea relatio . 4. t 61
    AV,.r. ' Amenophis ." ' v '
    « , ASrer- . * Jmenophis primus Ifrae'litarum op-
    Ager Ршео1апщ,Ьратапм,гэ* Alt- prefor . ' ' 93

    Яте-
    INDEX.

    'Jmenophis IL Rex fàlitanorum. 94 ^- ■ ч Angelu< У ч-*&* v.£


    "'Jtésenopbis kejc Mempbitarumi 97 ¿ngeli caleîtis Odei modulâmes,* 1 3 9

    r1 i America . - V.iw^K «■ î . \У/ Annus t\ Г it -t \

    'Jmericani Templa in modum Tymni- ¿nni Vagi Atgyptiaci ratio, 291


    diim conilrmnt , 4 • f-
    Modus facrlßcandt Атегкапог'ётЛЪ, -•■ u« " Aphaca. ».*VlV
    Americani Solem ф Lunam adorant . Aphaca qumam Vrbs . • ^v 3 45
    *»■■•'•• ■■ .-. -422
    ;V. Amida. ДоЧ..Д^рЛв^\.. >Л< * W>.
    Numen Iaponiorum Horo At- jfpis> Epaphus, Serapis quis fuerit ,
    gyptio Numini refpondens , 404 Vtrum Vnus <sr idem ? 91
    lapontj jimidamflori Що/л infidmtem Ap\s tertxiu Archiuorum^ex , 9*-
    pingunt , 407 jtpis quid ? ** * Ь.'Л 197
    «. .. V . с г. л. Apidis defiriptio v* * : Lñz\\. rf$9
    Ammon & Amun . Germania Çafaris manum auerjatus
    jtmmoms figura . 204 Jpis. '*>vv>'\\ Ibid.
    Ammonis idola adbuc in jBthiopicu» Cctremoni<ein Jpidis inquifitibne. üoo
    videntur , 2,07 Cur Apis Jub¡pede 'Bauis colatur. Ib.
    Celebre Famm Ammonis in deferto Ly. Jha defer iptio Apidis. Ibid.
    big. . Ibid. Jpis in dejerto cultus :« - «V-- «' 246
    Deferiptio Oraculi Ammonis , Ibid.
    jimun, 149 Apollo.
    Stymon nominis Antun. 20z Oracujum Apollini s . t '237
    иоя»я . v -- Ibid.
    Apries.
    Amor . Ji^ffo . * »• « V .* . "* ■• « 1 ' ' ■« dp

    Amó? popuhrum m Reges *■ 119 Apries flrangulatus interyt , V **\ 4 oô


    Modus m/io ^ил Ifra'élitA adamo-
    rem aliemgenarum trabebantur, 3 o $ Apteras .
    Amoris vis . jos Apteras Cretenfis . " » ■ v-; *A t*i8i
    !. ■ . «лс-..

    Anaitidos . Aqua :
    Anaitidos Jacradkuntur Saca", 346 Trima ßagnamtom aquafum Nili in~*
    ТЯИит deriuatio à lofepho perafta. 9
    Anamelech . Aqu* diuejfe dmerfis Dys /acra, 233

    Anamelech y Adramelee h idola Sepbwr- ' « Ara. ■ > 4,


    «d/w. 371 JÉgyptiorumfjramides* 309
    Ammelech ç?» Jdramelecb idem cum ir « » - »V

    Moloch. 37 i Arab&Rab.
    ¿tiame lech Щил forma . Ibid, Arab Rab Magi , ' ■>'" -296

    Anathematizatio . Arbor .
    Anathemati^atio . 350 &w« arborum donis ornabantur, 314
    INDEX.

    Jfuét arbores Lucís cmfecrau . 314 Aftartha .


    .. Aßartbaquenam fueritt з*у
    Arca Noë . Jßartba idem cum Venere . 3 1•
    Locus УЫ quieuit jírca Кое . 376 Jßartba сит Luna confunditur . 3 1 9

    Arcadci< Jßartba omnibus Deorum nominibut


    Arcades primos mortalium nonnulli di- tnfignitur . 524
    cunt. 167 Sitnulacbrum JßartU . 32$
    Aries . A/fyry Varus modis exprimebant Aßar-
    JÇuid Artes cum Elepbanto ßgnifcet . then, Jj8
    i j8 Afteroth.
    A re . JHerotb idem quod Ifis. $ 16
    Jrtes . i го
    Jrs Mágica gabaorum. 147 Aft or oh .
    Faifa opinio Magorum de Vi Jut artis . Jßorob, Jßarutb, Aßartba idem /une .
    *48 VI
    Artaxerxcs* Aftroarche.
    Artaxerxesy vide Ocbus .', ; Jßroarche esr Aßarthe idem . 319

    Afar a. Aftrologia . . .
    Idolam Afora quercinum . , . %iy JUrohgia JUgyptiorum . 247
    jfflroiogorum Jßgyptiorum opinio. 28 $\
    Aferah .
    Ajerabquid) 3*4 Arribis.
    Atribis Frbs i>nde dicla > isr quidfit ?
    Aferoth. il
    Afemb idem quodLuci . 316 A t hla .
    jïuid proprit Afirotb . 317 Atbla in tbemate genethliaco quid?

    Afima . , Autocabdalus . \ ,
    AfimaHireumfignificat* 363 Autocabdali quid ? .\l.y .
    Jutocabdxlorum babitus . Ibid.
    Afmodaeus. '.}
    nominis etymon . 27* В

    Afp is. Baal. '


    Mfris fymbolicè defignat Wrtutes Re
    gias . 159 «jy£ 3W; 4Mt TO quid figni-
    Aftaroth. ;„ yfof. * 62
    |Ttfr¿e deriuat iones vocis Jfiarotb . ^«¿Jyifr VrÄ'f TW. 164
    315 Fox expenditut. . J 30*
    jília deriuatio nominis Jßarotb. 3 1 $ 2?лд/, 2fe/ííí , а'^Л'т» , Venu* dkitm .
    jißarotbUoumis cernibus exbibetur . J19
    32.5 Babylonia.
    С œrtmontet facia Jßarotb . 360 Tabylony Mgyptiorum imitatorei- 3 J 5
    MD E X;

    ßabyloniarum 'fxminawm nefandas 'Bee/^ephoft Ф-


    cams i . ~ £■• $60 Situs isr locus ßationtsTjeel^ephon. 27 9
    Bacchus . Уar/eeform* idoli'Beel^phon . 281
    ßdccho таШШиг Hircas . г3 8 &gyfiij. rmim^çonfidebant in ßeet-
    CoeremonU <ВассЫсл . 327 Ц&Ш . 28г
    'Bacchus <s Vrania Ar ahum Vij . 3 48 Cants figurafitffi 'Beel^epbon, Ibid.

    1; Baalgad. Bellona. . .>■••.",■


    TBaalgad vbi fitum fuerte . 383 Tellona facraSaterdotum cruore peta-
    ,k. л gebantur. 240
    . ./.vvw Baicth- . . . . ^
    'Baiethquidnotet } 24 Bcllua.1
    C«r ferocißma qu<euis belhiœ bomint
    ^ Ваша. Iponteß fubmittant *л 138
    JguidfitTiama. 309. 310 .-. .
    Belcis.
    Barba . Tjftftw I»nO)ficut <Baal lupfiter . 3 1 9
    •Cw ¿¿r&í in fura Scriptura pro-
    S 349 Befos. \
    iBelus luppiter filius Nembrod. Í80
    Barcoceba . luppiter tBabylonius . 263
    Quidfuerii'Barcoceba. .47% Cultus &> cœremonUfiamae^lo. Ib.
    . # Ы luppiter. Ibid.
    . ■ Вес. > Belt etymon* 164
    ©tfc ш Pbtygum quid > 1 6$
    ; V \ v. » Bonus.
    Beel. Abono nil nifibonum. 120
    4¡«í¿pgnificet'Beel} •.. . 26; . . ■ » V. *~ s
    Bos. . ■**

    Beelphegor . Mneuis !Bos [Dèus HetiopoUtanortm .


    'Beelphegor quoi idolum fukrit } 26$ 3P
    Teelphegor idem ас Priapus . Ibid. Hos Pboronaus . 9г
    C*/f»í beelphegor qualis ? 266 guídfignificcnt tria capita "Bouina in
    Filiœ Moab rit us colendi 'Beelphegor ab ñatua Ifidis . ...... . 192
    ¿Egyptijs traduxerunt ad Hebraos . "Bouts fignificatum- Ibid.
    269 Duo Boues Jîgyptijs facti. 204
    Beelzebub. A ßaumfalacitai . 357,
    "Beelzebub dicatut Princeps lj .
    moniorum. 2.73 Brachmanes.
    'Beelzebub vnde> 274 rBracbmdnes Pytbagote dogmata profi-

    'Beelzebub idem ас Tfeus mufiatum. tentur*. v . . >.ti 414


    ¿75 t Brachcam. ,
    Beel zephon . Lapis (Brachtam^ Vi 4 9
    'Beel^ephon idolum auerruneum, ßut-» Lapis Hracbtam Veneris caput refert .

    tele/та Mañcum . *78 350


    INDE SR

    ИглсШт * vide Abraham Cambyfes .


    «.-v.., Cambyfes Perfarum Rex . ЮО
    ■ ' Briarcus . • - ;
    Ътгт Céntimams quid ßgnificet* " Camefes.'
    40p Came/es primus Saturnus . ". . . r8r
    • • . j — • • 4 . • .. ••■ *l "

    Bubaftus . Canis .
    fBubaßi etymon . 31 ÇuîtusCanis . 31
    Hubaßus Dianafacti/1-* - :- 5 ь Natura Canumßmiüima Mercurio. 3 б
    Глш; ся/гдо «fou . 36
    Bucchorus . Canes, wfculpti in Valais tempîorum^»
    Bucchorus Legiflatorv 98 quid dénotent . 157
    CanisJymbolicèdefignabâtvirtutesRe-
    Bufíris. gias. 159
    ßußris etymon . 24 .
    rBußntarum odium in ¿finos . 25 Canopus .

    TZußris immolator primus hominum. ^uis Canopus ? 16


    33$ Qanopforma & cultm . Ibid.
    TSufiris idem cum Typbone . 336 Canopus Europas muifum /idus. 2 о g
    Canopus Nauclerus Menelai . Ibid.
    В utos. Canopus morfu Serpentis obit. Ibid.
    Œutos quid* 16,17 Schola Сanopica Celebris , \ Ibid.
    Canopica &r eorum ßguni* Ibid.
    С Origo cultus Canopici . 209
    Canopi multimammei . 24
    Cabar . Canopus mammatus . Ibid.
    Canopus idem quod Neptunus . Ibid**
    CJbar qutnamDea? 346 Duplicis generis Canopi • tit.
    j4nte Mabumetis aduentum-»
    Gentes Cabar adorabant . Ibid. G an tus.
    Mabumetani foJent abiurare Cabart . Cantus quid myflicс notant . ¿36

    347
    Verba tmocationis Cabar . Ibid. Caput.
    Inuocatio Cabar . Ibid. Conuerßonis humant capita . l¿2
    Cur Cabar Venusfit appellata* 348 •
    • •» \ »■ Cenchres..
    Gad au er Cencbres mari rubro abforptus . 94
    Afoí conéendi cadauera . 123

    Cephrenne .
    Cadmus? . Cephrenne.
    97
    Cadmus Pbœnix Tkbani JBgyptij
    migrantes in Syriam ibidem prima } - Ceres.
    Ciuitatum Tyri &> Siaonis funda- Ceres feu Proteus . 9$
    menta iaciebant. ?5 Ccreri fpica dicabatur . 239

    Ccr>
    INDEX.

    Ccruus. Cherphc.
    àfutd fint tria capita Сerйогum . 19t Cherphe . 9у
    Cherres .
    Chaldaeus. Cherres Pharao Aepptt. 94
    Chaldœi ШаЬШл ah S inciptentia pro-
    nunciabant Vt T. a 60 Chi un.
    . Chiunßgnificat Saturnum t Ф Hereu*
    TOO lem> idem eH quod Repban . 587

    Chronologia .
    Cham . Vifficultas in С bronologia Aegyptiorum
    Cham primus Aegvpti colonns . 84 maxima. 83
    Cham exAegypto colonias per africain
    deduxit. Ibid. Chus.
    Сbam Zoroaßres Magit repertor . Ib. chus ф Mijratm primi cultores ignisl
    Sce lera Chami . Ibid. z$i
    Cham dicitur Zoroaßrcs г? Ofiris. 85 Cibeles.
    Cbami progenies , <sr Cencubin* Sa!o. Q>jei¡ feU ^e<x/anguis bumanus fieri-
    monis Aegyptias fuperílitiones He- ficabatur . 240
    hrtos docttere . 2.45
    Cham primus tdohiatria poß diluuium DDO
    inuentor. 2.4 s поъ quid fit* 3$6

    Chamos . Circulus.
    Chamos nonnulli cum Tbegor con/ни- Circulus Tlatonicus. 162
    dune. 326
    Chamos Deus commejfationis . Ibid. Ciun & Ceuanim •
    Chamos idem cum Baccbo . Ibid. Gun Ceuauim quid с 38*
    (phamos idem qui Ofiiis fiu Dionyfius
    Jegyptiui . 327 Cleopatra.
    Cbamos antiquijftmus Deaßer . Ibid. Cleopatra Regina Aegypü. 10»
    Chamos cum flutone cmfunditur. 328
    Cochinchina .
    Chcbron . CvchincUnenfium dogwata 41 0
    С hehron Rex Aegypi t. 93 Cochinchtnenßum mosfipelimdt Rege* .
    411
    Chemefenua. Coelum .
    Çhemefinuaquidt 84 Auenionenfi coelum impluuium . 63
    • «...

    Chemnes & Cephus . Сссгеяюта .


    Chemnes Cepbus Pyramidum ex Ridicula ceremonia Indorum . гог
    ßruclores . 97
    CoIoíTat .
    Cbenofiris. Cobjfi duo inVrbt Ejuan. I9
    Cbenoßris Oßridis planta . 1S4 Somtus auditus circa Cohffum. Ibid.
    К кк Co-
    INDEX.

    Columba . J/ra'éltta primi culta Mgyptiaco tnfeSîù


    Vu* Colutnb* conditrices OracuJorum . 24$
    207 Quam tenax cultus idolorumfuerit po.
    Origo cultus Cdumbini jnjeium in ри1ш НеЬглил . 262
    Syria. 341 çHims veflium probibetur in lege ,
    Columna. quare? goj
    Columna Mercury . 310 j^u¿ jSgyptios quadrangulartum-,
    Numimm cultus . 3ji
    Comafía .
    Pompa Comaßorum . ^27 Currus & Equi Г
    Currus HT Et](*os Solí attrïbuendi mot
    Commodus & Caracalla . vndeproßuxerit . 374
    Commodus Caracalla Cafaresßudjofi
    facrorttra Ifiacorum . 217 £}

    Coptus .
    CoptiVrbis fitus . 41 Daemon.

    AErei Damones cantu deleBati


    eredut . *55
    Corona diuerjd vtebantur in facrißejs D&monù fiudium in propaganda idolo~
    8c vtäimis . 2 3 3. 234 latría . i 97
    Jígypty infaerjs quibus coronis vß . Jndi Damonem colunt . 414
    234
    Corymbus . Djgon .
    ¡luid ßt Corymbus . 1 91 Etymon Dagon . 3 3S
    Qualefue> it idolum Dagon. 339
    Couum . Dagon • Ibid.
    Couum Antiauis сalum. 320 Figura Dagon . 34°
    Dagohfrumentum . 3 43
    Crocodilus . Dagon pißis mœroris . 3 46
    Crocodili cultui , 35
    Quid per Crocodilum ßgnificarint ¿2- Daluca .
    gyptj- 157 Daluca mulier praefl JSgypto . 7Ï
    Vefiriptio Crocodili . 158
    Mgjpfy omiffo cult и Crocodilomm ab Danaus .
    yjdem infeßantur . 354 Danaus y alias Jrmeus , 9S

    Cultus. Darius.
    Cult us Veorum • 1 1 8. 12 3 Darius in ЪаЬукпе interfeflus . 1о[
    Cultus Vituli aurei in dejerto ab ¿Egy- Deliphat .
    ptus deriuatus . 242 Dehphat quid, ф cur Venus dicla ßt .
    Cultus diuerjorum animalium apud di' 349
    uerfas Vrbes JEgypti . Ibid. Dcrceto .
    Cultus rerum fin/u vitafe earemium . Derceto eadem cum Mergati . 3 40
    Ibid.
    De-
    INDEX.

    Defertum DuSemones. 17 s
    Cm- defería deuotionis gratia petierint Patellarij . Ibid.
    Antiqui . 312, Hermopbroditi feu Vtriußjuefexus
    Deus . ab Antiquis babiti. . 176
    Veus perfeclijfimum Monarcbici ßatm Vnde Deorum origo . 179
    exemplar. 134 Cur Q{om<e tutelaris Dei nomen propa
    Deus Vnus . ' 1 47 lare nefas fuerit . 2. 1 3
    Dem per fapientiam /nam omnia pro* Terreßres Dtj . 230
    duett . .jf, \ 2$ 1 Dtj analogis rebus colebantur . Ibid.
    Deus jiccipitris caput habet\ 1 53 JEdificia ad Deorum analogiam conde-
    lgnorantia Dei Terrл multa mala eau* bantur • 2. 3 1
    fareputatur. . 353 Dijxoelejles aere't . л-* И
    JEgyptu' Deum flori Loti infidentetiu* Vi/ aquatici quibus deleclarentur. 2 3 6
    adorabant . 407 Dijs benefices a¿b<e}malefictjs nigra vi-
    Slim e maclabantur . 237
    Diabolus . Qœcicas Mgyptiorum in cult и Deorum»
    Diaboü fraus loquentis per idola . 171 Mi
    Diabolus Dei Simia. ■ 3 1 г. 3 54 Diffenfio ßgvptiorumin Dijs colendis.
    ^Americani Diabolum adorant . 422 2.42
    Transplantatores Deorum JEgypttj .
    Dij. .... *4з
    Deorum Regmtm. 86 AWirctra cult us Deorum . Ibid.
    Dij peragrant Orbem Jpecie ammalium . Dtj particulares . 3 07
    89 Dty Proumciales. Ibid.
    Comparatio fbuloforum Deorum cum Diuerß Dtj diuerfa loca eligebant .
    primis poß diluuium Patriarcbis. Ib. 3 09
    Jguomodo Dij compellantur in idola . Dij àlocis nominabantur . . 317
    143 Gentiles fexum Deorum confundebant.
    Quomodo bomoDeorum Author. Ibid. 340
    Multiformes ¿Eqyptwrum Dtj quid. 1 54 Mqu'iuocütio nominum Deorum Dea-
    12 Déos ab ¿Egyptijs acceperunt Grœ- rumq. in Oßri Iß confufa . 3 44
    ci . 1 70 Sexus Deorum . 348
    Multitudo Deorum . 173 Dtj Terminales feu Limitanei. 351
    Omnia Dijs plena . Ibid. Cur Dij tot formis diuerßs exhtberen-
    D// Ep boros humanos agentes . Ibid. tur . 358
    ^ terra ad ßrmamentum vfque plenas Dea.
    Dijs omnia . 173 0/лдеJ Z)fte inLunam refoluuntur. 3 го
    3 oooo. Deorum . 174
    £>// Confentes çy Selecli * Ibid. Diluuium.
    Singulis menßbus finguli Dij prafunt . Foív»<* 'Política ante diluuium an fue-
    Ibid. riti^qumam ? 70
    г o D/y principales . . 175 Politicus ßatus ante diluuium . 71
    Dtj incerti <tsr ignoti . Ibid . Dtluuia Mundi . 161
    Medioximi . lbid. Diluutj Mundani neeeßtas . Ibid.
    Heroes . Ibid.
    К к к 2 . Dif-
    INDE X.

    Dîffidium. EÍementum.
    Jaciunturfemina dftdy inter fiatres . gttatuor Elementa . 1 7о

    126
    Dithyrambus. Elephas.
    Ditto rambi quid . 3*7 EUpbams natura. «$*

    Doftrinä, Elphium.
    VoSlrinarum artmm propagatio, 69 Elphium quid . •
    Doclrina umtenta in Ohelijcis eß ma- Jofepbi molimina in ßccando Elpbio .

    gnacçparte Jpotelejmatica. 141 9


    Cur &gyptu' dotlrinam Cr ritas fuos Elphium olim Voçabatur Elgeubeyideß,
    tanto ßkntio foppreferint , 141 fifa Stagnant, Ibid.

    Dominatio. Erapufa.
    Dominâtionum influxus , т 39 Empufa, Gellone, Lucina, Lami* .5*1

    Draco , Epiftola Byblina .


    Jguidßnt Dracones • 190 EpiïïoU diumitüs appellit feptemdic-,
    rum spatio. 192-
    Dy naftia , BpißoU Hjblin* quid) Ibid.

    1 6 DynaßU quaksfuer int , 69


    Obieäio çontraDjnaHinA 16 ante dilu- Equus .
    uium . Ibid. Equi Marti dicati . 37*
    Djinaflite ÄLgyptiorum ante diluwum Bquos &c. vrdc Currus ,
    Vera ßnt ¿ 71
    Qonnexu* Dynaßiarum ante diluuium Efoi .
    cum us poß diluuium . 74 Efoi quid } 20
    Dynaßiafywbrma Abrab* . 86
    Уana opinio de Djnaßia Paßorum . Efuan.
    90 MonwnentaantiquitatisinSfuan* $9
    J>ynaßia Taflorum Pbarabnici Imperu'
    initium . Ibid. Ethica .
    Vynaïli* Tolitanorum Tbaraones Aegy* Tres partes Etbic* . 144.

    93.94.9i
    Djnaslu Lartum Reges . 96. 97 Excclfum .
    Quid/itExcelfum. jo8
    Dyfares ,
    Dyfares Numen Anbum idem сипи» Exercicus .
    ТЗассЬо, 350 Exercitus Liberi in Lyb'tam * 203

    É F

    Educado .* Fabula.'
    EDucatio ^ eruditio liberoràmu* . "Г? ЛЫ* brigmem trabunt à primo*
    122 JT rumbominum¿efii$. 89
    ivt«
    INDEX.

    Fabula Poetarm de Me & Typhone . Funus .


    t . ? .■ 131 Fuñera . 1*3

    Fabula Volait* documenta continet .


    i 4* G
    Fabula de Horomax? & Arimamo .
    146 Gad.
    Fabulofie natrationes ad myßeria diui* Jd\ bonafortuna . 2s3
    fia transformât*. 147 vJ Gad' idem auod Matraltob , fiue
    Mira de Jdamo FabttU . 166 Bella louis. Ibid.
    • • Л. ' Quidnamfit Gad (tue bona fortuna^.
    Fames . Ibid.
    Fantes in Jegypto quando profligata. Gad, Vamonium. 2.84
    335 Gad 'Baalgad idem . Ibid .

    Faunus.
    Fauno ex Hœdo,yel Agno , Vel Vino Gallina.
    facrafkbant. 25-9 Gollma coeleßis . 3J6
    Gallin* Ofiri Ifiojferebantur, 357
    Februatio.
    Februatio per ignem . 3 3о Gallus .
    Perfie Gallos colebant - 3бj
    Fides. . GatligallinaceiexPerfia primùm pro-
    Tranßatio fidei, religionis > Monar- uefii . 3^6
    сЫл . 163 Œerfarum milites Galli nuncnpati . Ib.

    Fluuius . Genius.
    Or'igo fluuiorum . $6 Nomen Genu' tutelar is %om& occuU
    tum plebi . 14z
    Foemorale . Gens .
    Jguid not et turbinatumfamorale. 1 Q I Viuifio Gentium . 83
    Gffiii; Iudaic* mir* Vicijfitud'tnes. 161

    Fons.
    Ргши* ifiius calami toftfeculi fons. 163 Gen tilis .
    Efacris Uteris multa bauferunt Genti-
    Fortuna . les. 2.19
    Fortuna circuli in rebus politicis tfami- Gentiles Scriptur* fier* bißor'w miris
    luSt fygnis, ф Omtat'tbus . 161 contaminabant fabulis . 334
    FortunaCapitolinaßxqnilina, Norria,
    ФгапеШпа . г Ghnafch.
    Primigenia Fortuna quid ? Ibid. Gbnafcb quid fit . 356

    Foquexus. 1 Glaucus.
    Foquexusjeclalaponiorum. 405 Glattes pueri ßceotu Omen . ij8

    Frontalia. Graeci & Romani .


    Frontalia ЯеЬглотт , 350 Graci er Romani SimitJFgyptiorü. 142
    Har-
    INDEX

    H ■> Hircus.
    Hireus celitur à Varqs Gentiiibus. $69
    Harpocrates . •• •

    Slmulachrum Harpocratis quidde* Homo .


    notet . 160 Hominum ante diluuium conditio. 69
    Cur Harpocrates Ißdi iuxta poptus . Homines nouas colonias qu&runt, adeo
    186 to tus M un du s fuit habt tatи s . 70,
    Harpocratis inuocatio . 287 Numerus hominum pofl diluuium vf¿
    ad Tunis conflruclionem . Ibid .
    Hebraeas. Jmmenfa bomimm multitud» anteas
    Hebr<ei in omnibus Aegyptios imitati diluuium . . Ibid.
    funt. 246 GeßA hominum ante diluuium extant -
    Turpis confiet udo Hebrteorum . 269 71
    Hebreas Simia Aegyptij pop и ¿i . 270 Hominis produüio . 165
    Hehrœi mirum in modum ex ternis re Vbi primi homines nati . . ..167
    bus capiebantttr . 3 о$ Quidarn jithenienß jolumprimorum-»
    Hebrœi Firi amahAnt peregrina*. 306 hominum produtliont dant . Ibid.
    Filíj Hebr<eorum veré comburebantur . tfiufi homines immolabantur Typhoni ,
    330 ist cur . . 3jó
    Hebr&iadorabant anima/ta immundai Varius apud Gentes mos facrificandi ho
    394- mines viguit . 337
    Hecate.
    НесAt4 Can is facer . 240 Horomazes & Arimanius .
    Hecate lïrotbyrœa . 3 20 Horoma%es V Arimanius Dij eitîrt^pu.
    185
    Hegirath. Horofcopium .
    Hegirath non à fuga , fed ab Hagar di« HorofcopijGenij . 170
    Ва . 3;i

    Horns.
    Heliopolis. Horus i? Apollo idem . 40
    Heliopolitana jabrica . 12 Qwdindigitet Horus . 1 ¿9
    Яог«5 CT concordia ф pax in Politico
    Hercules . «* 1
    Mundo . 144
    ■ ■
    Herculis ist ЧЗлссЫ elogia . 184 Horus cum Apolline confundí tur. 1 9 3
    Hercúleos facrifiçabatur . 239 Ног/ inquifitio fiflris perficiebatu-r .
    Hercules diäus quod colíigeret locuÚas
    236
    er vermículos è Vttibus . ¿76
    Horus tertia diuinitas. 3 г 5

    Herma: .
    I
    Mos coaceruandi lapides ad Hermas
    Viales ) unde cœperit . » 392 Ian us.

    Hermes . £ origine is nomine Uni. 182

    D laiius à Gundelorum irruptione


    Hermes Aegyptins quid ? 286 Italiam libérât . Ibid.
    la-
    INDEX.

    lanui dieitur à belluabum Hominis in- Turpis cuicas idolorum . 303


    terfe&a . Ibid. Cur mu iteres alienígena tanto Hudio
    Jano ex Libido[легл fiebant . 2b 9 fuos ad culi um idolorum pertraxe-
    Janus quadnfrons cur } 409 rint . ibid.
    Idolorum habitus JymboUcw . 345
    Iaponia . Multitudo idolorum Hebraorum. 3 94
    Japonij Vtuntur ^pfarus « 40 $ Indi venerantur ido/a ¿Egyptiorum f$*
    Vana laponiorwn idola. 408 GrxCQrum* 414
    Apidem Улсслfigura colunt. Ib.
    Ibis . Americanorum tdola . 421
    Ibidis figura fyfignificatio . 1j Idolum Ыехцащт . 4*3
    Ibis in medio Serpenturn denetat vnio-
    nem . 159 Idrif.
    I&hon . Idris idem cum Ofiride , 67
    tâbonquidï 1 49
    Ignis.
    Ideonim . Ignis diuerfus in diuerfis facrificijs Deo-
    ldeonimeß Ariolus . 38* rum . 23*
    Quomodo ignis euocdretur . 2 J3
    Idololatria . Miracuh açcenditur ignis . Ibid,
    Idololatria origo w iC$. Z62 Ignis cuh us d Chamo • з5г
    TXepotesCbamiprimi idololatm inuen- Ignis cultores . Ibid.
    tores . i 66 Indi adorant ignem tanquamfacrwnu*
    Caufa ídolo:'atria) & opinionum. 167 animal. 415
    Qbam primus idololatria inventor . Terfi ignem eokbant . Jjdem in ignem
    169 fe protjeiebant viuos . Ibid.
    Caufa idololatria ex injpeclione Aïlro-
    rum. Ibid. Jlethyia.
    Œrogreffusidololatrix . Ibid. lletbyia idem qu* Militta . 320
    НеЬглогит in idololatriam /Egyptian
    cam pronita* . гб2 Ilythia.
    Idololatria maxime floruit pofi mortem llythi* • ***** fiatил . 321

    Salomonis . 301
    Duoperficiunt adum idololatrU .306 Inachus.
    jffrorum idololatria . 416 Inacbus %egni Anbiuorumfundamen
    . Idololatria incolarum HiftanioU, 4 1 7 ta iecit. 9*

    Idolum. Inundatio .
    Idolumfurtum reuelans . 7г
    *Babylonu\Pbryges, PbosnicesJdolorum Caufa inundationis . 60
    propagatores . I70 Cur inœqualis fit inundatio in jiegy
    Idola Vamonibus animant &gypú¡ . pto . 63
    171 €x diuerßtate Mentorum contingit di-
    Idola rBafilidianorum feu Gnoflico- uerfa inundatio . *4

    rum . 215
    Io
    INDEX.

    lo. Iuno.
    lo Inachi filia » 92 Iunoni Juuenca conficrabatur 339
    er ¿40
    Iiis. luno Jßartba dicitur »

    Vrudentia Ißdis cum pietate сШтВл. Iuppiter .


    128 Iuppiter genitor genitrix% Deorum.
    Jfidis eloquentia . 129
    Prouidentiam dénotât Ifis . Ibid. Iuppiter ex Saturno <? Rhea genit us .
    f/f&j ¿wor «S proaidentia . IJO 180
    //ir «eferw* Dei SapitWia . Iuppiter ickm cum Jmmone <r Viony*
    Ifidts Veneratio. 186 fio. i9s
    Ifis NiIt tno tus. 187 lout 'Bos facer . 138
    Ifis tnultimanimea . Ibid. Jonii cognomen л fügandismufcis.176
    lfi natura rerum . Ibid. Iuppiter Jmmon in Lybia . a. 8 2
    Varia nomina Jßdis. 18S Iuppiter bonafortuna difta Gracts. 187
    Infcripttolfidis* Ibid. Iuppiter Jratrtus . 342
    Statu* Ißdis defcriptii . 190
    Jßdis erga homines beneuolentia . 193
    Ifis inuentrix tritici > bordti» legum ,
    &c. Ibid. Laban.
    Ißdis сига фprocidentia. 224 у Abmi idolomanU . a$6
    Jfidis call ditas . Ibid.
    Ifidt Anfer dicabatur . 240 Lacus.
    í/?t/ií inuocathfkb nomine bon* fortu JmpliUido & Vaftitas It
    na imelhgitur . 287
    Jequiuoca I[¡dsfeu Lun¿e. 310 La tona.
    Ifis fecunda diuinitas. 323 Cult us Latona feu Vea аил prtfidet
    Comparaño Jfidis cum Rhea . partni . 38
    Jßs pifie сonfiruna . 34*
    Jfis idem ac Ceres . Ibid. Leo .
    J(it cur Jub form* pi/cis exhibeatur . Leo fymbolicè fignificat virmes Re •

    Ibid. gi*s . . i$9


    Cur Jfis ür Mercurius quadrati figura JQuid notent Leoms inflat иa Ißdisл 9 1
    У<ш colerentur . 35* Leones legitimis rit.hus Dso terrae ex-
    libit is domantur . 354
    Ichyphallum.
    Lex .
    j^öii/ /ft Ithyphallum . 267 Leges Aegyptiorum . 1 11
    Lex defurthus . 12.2
    Iudicium. Intentio legis diuinœ 4 248
    Indicia . izo Legis pracepta oppofita legibus Aegy
    ptiorum . Ibid.
    Iudex* Hebrœorum lex prorfw contraria legi
    ludicum fdeftus . 1 20 Aegyptiorum .
    Lia .
    INDEX.

    Lia .
    Lia imponitfiliofuo nomen à GadM-
    lafelici. ¿8$ Mahumcíus, & Mahumetam .
    Vr femiluna Turrtbus Mabu-
    Líber. • metanis imponatur . 3jri

    Liber deferuitute JEgyptiorum . 148 Caufafuga Mabumetis . Ibid.


    Feria fexta feu dies Vmens folennis
    Lignum. Mabumetartts . 352
    Ligna diuerfa diuerfis Dys'facr** 2 3
    Malum .
    Lili th . Mala cœlitus non immitti » nedum di-
    Lilith Hebraorum quid ? 321 uinitus . 141
    Infulfúm commentum Hebraorum de-*
    nomine Lihtb. Ibid. Matiethon.
    Liliíb idem quod Typbon . 3г$ Mdnetbonis Sybenmu bißoria de T)y~
    naîltjs Jïgypttjs . 68
    Litera. Manethon primus . Ibid.
    L itera 'tunco inclufa . 292 Quidfoipferit Manetbonfecundus. Ib.
    Manethon Sybennha ßriptor 3 г
    Lucerna. naßiarum- 69
    Lucerna çyc. 2.3 s
    Marcoiis .
    Lucus . Marcoiis idem quod Mercurius Г 388
    Luci cur incadui . 313
    Lucia impuritatibus feraiebat . 314 Mare.
    Mulicrum fuperHit iones in Lucis. $17 Mare Io/epb . 1о
    Q(tpa Maris rubri getntnis çg* pretioßs
    Luft us . lapidibusfcatet . 280
    Lucius & cœremonut populomm de- "De maris origine fabula incolarunt-»
    funfto%ege. 119 HiípanioU, 419

    Luna. Mars.
    Luna ist "Libero Sus dicabatur : 2 40 Marti Equus, Canist Lupus , Hircusy
    Luna bonafortuna diRa jEgyptjs. г 8 7 Gallus facer . 239
    Cur yeteres grabes Lunam cum Vene
    re confuder'mt . 35 z Materies.
    Luna magna Venm » Ibid. MaliJpecies à materie profic'tfci . 140
    Quatuor impedimenta circa materiem .
    Lunus . Ibid.
    Luntu<?Luna. 176 Mazaloth .
    Matralotb 1 2 figna Zodiaci . 2184
    Luxuria .
    Mazalcob.
    Luxuria libido idololatria dicitur.
    301 Ma^altob,ßelk Iouis * 283.284
    LU Me-
    INDEX

    Medicatio . principiarш radones . r 48

    Medicatio . iг2 Scripts Mercury de Dys Emepb,quid ?


    Medendi ratio . izj 149
    Medtcinalia Aegyptiomm . 3,48 Mercurius Vtarumcußos . 282,
    • Statu* Mercury duplsces, folitarle

    Memnon . foetales . 389


    Memnonts ßatua à quo erecla . 94 Mercurius cur folum capite tenus pin-
    gebatur . Ibid.
    Memphis . Mercurij violes . t 390
    Memphis antiquity . z6
    Memphis "Varia nomina . Ibid. Me fres.
    Memphis defcriptio . Ibid. Mefres II. Mefrem, Mitres , Mesfbeem
    Memphis etymon . 27 1>nus idem . 93
    Memphis Jegypitace Mefe quid figni'
    ficet. 75 Miles.
    Menas. Milites. no. 112
    Mena* Jeu Mitras primus Aegyptiorum . Mi nema .
    Pharao. 90 Mineruœidolum . 20
    Menas Mitras Уnus <?idem. 91 Mineruœ Taurus albus offerrebatur.
    <? 93 240
    Menasfiprisy i? Mitras vnus idem. Minifter.
    93 Optimi minißri adiungantur fygibus .
    Mendes. 118
    Figent Mendetis . 18 Mifpharmutoíis .
    MisJ/harmutofîsJeu M ephramutofis. 11
    Menfa > Ö* 94
    Tarcitas menfie . 119 Mifraim.
    Duplex Mifraim . 29
    Mercurius . Mifraim oculus Solis cur diclus . 30
    Mercurius Trißnegißus Scriha et Con Mifraim omnia fita inîlituit i»xta wor-
    fitarius Mifraimi . 8б mam ante díluuium hominum . 71
    Mercurius Faunus diSius . 87 Secundus Princeps Acgypti Mifraim >
    Mercurius ex Italia in Aegyptum mi- feu Mefres. 8j
    gwf . Ibid. Mifraim agricultura in Aegypto au-
    MercuriusDeus attri . Ibid. tbor. Ibid.
    Mercurius Trißnegißus alter Moyß Mifraim leges сendidit , vrbes exîlru-
    coœtaneus . 94 xit . Ibid.
    Mercury Trifmegifti dotes, ingenium , Theb& à Mifraimfundantur . Ibid.
    itinera i шимг o/>e Mifraimi Ще-
    gis Aegypti. 1 14 Moloch .
    Mercurius Tr'tfmegßus cur leges ins Etymdn Moloch . J*8
    infculpfirit. 1 15 eft quid Moloch . Ibid.
    Collegio Sacerdotum communieat Statua Moloch. 330
    normam legum . Ibid. Moloch idem qui Saturnas . 33 1
    Иегслгш 20QQQ.voluminibusfcripßt Mohcb non eßAdad. Ibid.
    Aie-
    INDEX.

    Moloch Mars Aegyptius • 331 Mundus ad SS. Trinitatis imaginent-»


    Septem receptáculo in idolo Moloch. fatlus . 1^4
    Ibid. 1 . . Mus .
    Moloch idem qui Typhon. 332 Murium mira Speckt . 1 68
    Molocb Mgyptiacum nomen . Ibid.
    Moloch, Anamelechy tsr Jdramelecb for* Mufca.
    mâ Muli feu Equi . Ibid. Mufca non infeßabant facta Hebr<eo-
    Sacrificio, Molochfiebant extra Vrbem. rum . zy;
    333 Inundado Wli origo multorum ani-
    Quomodo Moloch idem cum Oßride in- malium,pra/ertim mufcarum . г76
    telügi debeat . Ibid. Jpud JBguptios fymbolum [ummi та-
    Origofacrificiorum Moloch . 334 Ii mufca. Ibid.
    Origo Molochfuperßitionu ex JEgipto. Omculum mufca cultu mufca pellun-
    3 35 tur. Ibid.
    Momphta. Amuletum contra mufias • Ibid.
    Momphtaquid, 28 Mufcilatria origo . г77

    Monarcha , Mufica .
    Quodeß mens in corpore, eß Monarcha Mufica in conßatione Vituli adbibeba-
    • 1 »•
    in populis . bur. 297
    *34
    Mycerinus .
    Monarchia . Mycerinus Tyramidum exßruHor. 97
    Monorchia perfeftijßmus flatus . 134
    Monarchia ¿Egypttorum ad Vniuerfi Myfterium .
    normam conformata . 137 Applicatio ad fidei noilra myßeria-л .

    Möns . Mychras .
    Möns templi JEgypihrum . 54 Mytbras primus Obelifcomm inutntor*
    Montes Cafatts auriferi . 55
    Situs tnontium JBthiopicorvm inunda- Mythras idem qui Mifraim . 216
    tionis caufa . 63 Figura My tbra . Ibid.
    Mythras Sol Leonis vultu,quid} Ib.
    Moriadan. Jn fieris Mytbra circumatlio ßellarü .
    Moriadan quid . 377 218
    1 1 Contumelia perferenda , V/ quif-
    Multatio. piamfacris Mytbra initietur. Ibid.
    Multatio fupplicia . 1 2 o. 1 2 2 Mytbra idem cum Marte flippi0 Verfa-
    rum. 373
    Mundus.
    Ter Twhatem Angdici Mundi defigna- N
    tur félicitai Politici ßattis. 134
    Nachor .
    Ter mobilitatemßnfibilis Mundi deß- Jchor ir Satuch pyrolatra .
    gnatur Democratism dominium .
    Ibid.
    LU Ne-
    INDEX.

    Nebo. Neruus.
    Nebo fignificat qutlibet portatilia fi- Neruus in animait , quo moto mnitu»
    mulacbra. j8i , moutntur . 4«

    Ncchao . Nibbaz .
    Necbao,fiue Nicbepfos . 99 SimulacbrumKibbax,» 370
    Nechao pue Necepbos, Ibid. Nbba\ fignificat Canem Ibid.

    Nechnebus . Nilofcopium.
    Neclanebus Magus W Jncantator ma- Nilojcopy veteris moderns deferí
    ximus . 10 1 ptio. 33
    Ne&ao .
    Netlao /sue Neclanebus . 101 Nilus .
    Varia nomina Nili * 48
    Nembrod . Hilt proprietates . Ibid.
    Nembrod Saturnas Tabylonius ,' 180 Fœcundittf Nili . Ibid.
    Nembrod ignis си/tut addtclus ♦ 253 Nilus à louefine è ccelo lapfits ab An-
    Nembrodus dtöus Tïeel, boc efi Domi ti quis creditur . 39
    nus . 262 Varia attribute. Nili . Ibid.
    JEtbtopes Arabes quomodo Nilum
    Nemcfîs . appellent» 50
    Nemefis violentta. i6t Difficultas inqmfitionis incrementi Ni»
    Ii . Ibid.
    Nepberchcrrcs . Sacerdotes ¿Ggyptu' cur tribus vrais
    Nepbercherres , 97 inundationem Nili hierogljpbtcc re»
    prafintarint • Ibid.
    Nepheritcs . Eïujdem caufie . 5 o. $ 1
    Nepberjtes . 100. 101 2Vi/< pbiala. 50
    3#r oitarum de Nilo opinio , 51
    Ncphte . Figmentnm Epbori de Nili inunditio-
    Nepbte çadem cum Venere Vrania. 3 1 9 ne. sz
    Nepbte coniuxTjphonis . 325 Varia monflra in lacubus Nili . 54
    ^elatio de Nili origine . /4
    Neprunus . Nilus oriatur . 55
    Neptuno ф Apollini Taurus facer . M/«J profundiffimis vallibtts quafi ab-
    238 forbetur . Ibid.
    Nergal . Qaufa inundationis Nili . Ibid.
    Nergal Samaritanorum Holum . 3 64 Vera origo Nili. 56
    Nergal non fuit ignis VefialisfedfcuU Deferiptio fontium Nili . 57
    ptile. Ibid. P. P¿/rw P<w primus originis Nif
    Nergal Galli fimilitudinem babebat. cum Imperatore Abyffinorum obßr»
    363 uator çepdefiriptor . Ibid.
    Nergal Vox Samaritana . Ibid. Nilus Gebon Vocatur . Ibid.
    Nergal idolum ignis}JeuSolis}fub figu Ttimus fons Nili Vifus d P.Petro Pais,
    ra Galli* Ibid. Ibid.
    Se-
    I N D E X.

    Secundum fontem KiH txplomtP. Pe- О


    - trus fait. 58
    Situs 0" profundity fontis Nili. Ibid. Ob.
    Incrementum Kiliplwus fit . jo Q$,|«y? 3S1
    Cur 'Borealia figna Sole tranfeunie in- Ob, Spiritus Ventriloquus. 38*
    crementum Nth contingat. 64
    Nileus à quo Nili nomet . q7 Ochus.
    Kilns Vt Dens colitur in Vajculis. ¿10 Ochus fett Jrtaxerxes Regnut» ABgy-
    ptiorum inuadit . 1оr
    Nifroch . .
    Wifioch erat Arca exUgnis Arca rN¿é .
    Oen.
    379 Oen idem quod Ooannes . 345
    Noè".
    lipe apud Orientales nominatifßmus Onocephalus.
    376 Statu* QW<p«a@. Hierofily mis. 296
    Orientales populi colueruntNoëmumt
    Cr reliquias Arc* 37S Onuphis ♦
    i Onupbis figura» 9
    Nomen .
    Conciliario nominum • 13 Ooannes .
    jEquiuocatfa nominum • 183 Monflrum Ooannes quale fuerit . 3 4.2л
    Contumeliofa nominum impoßtiones. . Forma Ooannis deferiptto. 343
    Quatuor Ooannesfiue Annedoti. Ibid.
    Bxplicatii nominum peregrinorum-* .
    323 Ordo.
    Nomus . Ordo immutdbilis in menti diuintt-» .
    Nomusquid. Ii 140
    Cur multa prater ordinemfieri lfidean*
    Nox . tur . Ibid.
    Nofö ¿7* Laribus Gallus y nonnunquam Ofiris .
    Porcusfacrificabatur . ¿40 Ofiridis cultus in Abydo . 44
    Ofiris anticjuiffimus fuit Henoch . 6S
    Numen . Ofiridis ingenium ç$» natura ad virtu-
    0иш* mundi Nationes Numen aliquod temflexa. 125
    agnouerunt . i бs Ofiridis obfequium erga finiores . Ibid*
    *W юи/ил compofita natura . 242. Jguem Principemdefignet Ofiris. 120
    fl{« pudenda *Nvminis loco habita. Ofiris proponitur colendus Veluti Nu
    243 men . Ibid.
    Nuptiac . Ofiris inclufus in area committiturNi*

    Nuptia, 122, lo . Ibid.


    Nu tritio. Quando Ofiris occidatur . 145
    Nutritio animalium . 113 Per Ofiridem, Ifedem, Typhonem , Ho
    rum, Veitatem exprefferunt yete-
    Nympha . res. 148
    Kympba aquarum Dea . z}6 Ofiris* 140. 181
    Ofu
    VÑ D Б X-

    Oßridis intelleBus Archtypus . 150 Oxyrinchus ;


    Jguidfit in Theologia Aîgyptiorum Oft- Oxyrincbicukus ,
    ris occißo . 1j3
    Jjhiomodo reflaurandus Oßris . 154
    Hieroglypbicum Oßridis . 172
    Vnde dertuetur Oßris . 176 Pallas .
    Alia Oßridis deriuatio. 177 JP Alias è louis cerebro nata . IM
    Oßris mbvofpft®- . Ibid.
    Plures Junt Vfirides . 178 Pan.
    Oßris Jßdisfiltj Vulcanic 1 82 Panos cultus . 41
    Oßris exercitus ex Varus Mimßris . Pant Hircusfacer. 239
    183
    Oßridis gefta . Ibid. Paradifus .
    Jib effetlibus "Varie denominatur Oß» Paradifits 31«
    ris Ibid.
    Oßris idem ас Bacchus . 184 Parmenidcs.
    OßrisJymbolum Solis . Ibid. Parmemdes Camerinaus . 100
    Dißdium Oßridis Typbonis 2 ¿4
    Oßris diffefius à Typhone . Ibid. Paftor .
    Simulacbrum Oßridis, 119
    zz9 Pailores . 120
    Ofris cum Adonide idem . 2, 9 z Paulus V.
    Oßris , Ihantuzj ф Jdonim ideni-л Euentus mirus in eletlione Tauli V-
    re . 293 Pontificis . 139
    Oßridis oaultationis t? inuentionis Pauo .
    dies . i PO PauoJunoni facer. 375
    Oßris prima diuinitas reram omnium. Pauonem jEgypty vocarunt Agrum .
    Ibid.
    Oßrisfub Variaforma hominibus com- Pcccatum .
    parens Уaria docuit . 3 43 Grauitas (Peccati quo Ifrael prauari-
    Oßris ç«r Jßdis in humanum genus catus eß . 301
    beneficia . 344
    Ex Oßridis geßis Varia fabula emerfe- Perfufcnncs .
    гш . Ibid. Perfufinnes .
    97
    Oßris per Solis, Ißs per hunt fimula-
    cbradiuerfas Virtutes notant . 34 j Petubaftcs .
    Petubaßes primus Rex DynaßU TanU
    Qfochorus . tica. 98
    Ofochorus I. 97 Phallus .
    Oßcborus IL Ibid. Jguidfit Phallus . 227. 228
    Cubitales ßattu Phallorum . ibid.
    Oforthon . Ex quibus Phalli conficerentur • Ibid.
    Or natus Pballopboriorum . 22%
    Oßrthon . 98 (Ridiculigeftus Pballopboriorum . г-29
    Ouis. Vnde origo fpbaHophormw» • Ibid.
    Ovis Minerua dicata . 20 Cultus Pballici origo . Ibid.
    INDEX.

    Phallus <? Phegor idemfunt . 167 Jn Nomo öxyryncbite Pißcem ctlebant%


    Phallus fafiinum . Ibid. quem alij Nomi execrabantur . 3 44
    Cur Hebrœi, Gract, Romani tantutru»
    Tballico cúltui ftuduerint . 2,6% Pichón .
    (Phalli infeUts Ъ tonyfij portan , 270 fithon Vrbs Vnde dicla , il
    Phalli et ant amule ta contra faßeinatio*
    nem. Ibid. Planeta.
    Pharao . Septem Planeta . 170
    РЬлгаотсит Imperium . 76 Dominium Tlanetarum in boras
    diesßptimana . 352
    Phcgor .
    Omnes Ittxurioß fbegorolatra . г7 1 Pleiades
    Pleiades quid notarint . 356
    Pheßath . Pleiades dicuntur conßßentiaßculi.lb.
    Pbeßathßtus . 1о Explicatio Pleiadum & Orionis.ïb'tâ.
    T"\1 • I • • •
    Philippini . Septem ßella Pleiadum exhibent figu-
    Pbilippinorum Idololatria JEgyptiorum ram Gallina cum pullis . 357
    Ksr Grœcorum iàololatru amula, Pleiades agriculture conferunt . Ibid.
    Pleiadum conUellatio cur confundatur
    Pheron . cum Ariete . • 350
    ФЬегоп fin Noncorius filius Seßoßris . Pleiades, Hyades, f¡¡l VtrgilU cur paß
    ßm confundantur . Ibid.
    95
    Phta.
    ТЫл . 149 Pluto .
    Phtemphuti . Plutonis facrificia . *37
    (Phtempbuti quid . 17 Plut om nigra pecus ßacrificabawr* 238
    Etymon Tbtempbuti . Ibid.
    Phyla&eria . Pluuia.
    ФЬукЯеш IJra'élitarum ab Aígypto . Jjtua reauirantm ad pluuU generation
    a.46 nes . 50
    i Pihirphaita. Vari* cauß pluuiajrum . 60
    Tihirphaita quid . г4 Curpluuia mundmt quandû Sol lu*
    ßrat partes Septentrionales. 6z
    Piophion .
    Piopb'ton quid . 19 -, Pœna .
    Mendbtm in Koro occurrens circa-» fœna ßeleratorum . 121
    nomen Piophion . Ibid.
    Política .
    Pifcis . Política Mgyptiorum fundata in culm
    Origo fabuU de Pijcibus abßinendis . Dei . 113

    34« Política Mercury 42 libris compre*


    fabula de cultü Pifiium ab JEgyptjs ben/a . 116
    originem habuit . 342 Harmonía Política . 134
    Pißes pro penatibus babentur . 3 42 Polit icus flatus imago guhermntis Bet .
    Cur Syri Pijcibus abïlinmint . 343
    Vete*
    ÍNDEX.
    Уéteres Sapientes non crtckbant «*&* Proteus .
    Ыси. • . i4? Villus Protei Цех Diapolitanorutn-* »

    Fruiïus Tqíuíc*. l$i 97


    Pfammctichus .
    Portentum . Pfammetichus potitur Mgypta . 99
    Portentum circa еШкпет Vrbani Pfammeticbi de prima lingua experien-
    VIIb Summi fontificis. 139 ш. ^б*
    Pfammites „

    Poteftas. Tfammites . - 99
    Poteßatuminfluxus , > 159 Pfammus.
    Pfammus . 98
    Praxis. Pfammutes. . ,
    Trittau Praxeos vicijfttudo mutatw Pfammutes primus Rex Mendeßroum .

    tribus ex сли(is maxime .160 1 01


    Pfcufenfcs.
    Рггсергшп. Pjeufenfes» 97
    PrAcepta àMoyfe ргфпр^а contra ido- *». Puer.
    lolatriam JEgyptiorum . 247 Puerifafcijs inuoluti ßatuuncuk innú
    mera apud AipptioS . 158
    Friapus. Mosimmolandipueros. 3*9
    Priapus lfolucrum formido maxima .
    ¿2* Pyramis.
    Priapo Jßnus facer . г 59 Cur ASgyptij Pjramidtbus Vfiß»t. 309

    Çur HebrAtfacra turpijßmi Triapi rece-


    perint. 268 Python.
    Priapus, Phallus ,Phegor idem. 270 ^uid ßt Python ^^»^^ >
    JEgyptiorum Priapnea feíla . Ibid.

    Princeps. .
    Princeps expofitus ad infelicijßmos euen- Racotis.
    tus . 133 ¥J Acotis quid. \%
    Curfubditi naturaliter timtant Prin- J£v* %¿cow à quo^fSf quando fun-
    cipesfuos ~. 138 data . Ibid.
    Princeps bis peccat , dum errores fuo- Rameffes .
    rum miniñrorum culpa tegit . 159 Rameffes quiçy £gyptus . 95
    Confilia Principum fitnt tut л , quando
    te&a . 1 6© Rammoth.
    Mónita Principibus . Ibid. Quidfit Rammotb . 31©

    Prometheus. ■ Rana.

    Jécur Promethei ab Aquila exefum-» Rana cuius fymbolumfuerit . 160


    quid notet . 183
    Ranes.
    Proferpina. Ufanes feu Rameffes Rex Lartum-» •
    Proferpin* ßerilis Yt&ima . $40 95
    Re-
    INDEX.

    Reges jRcg'm«, & Regnum. IX. Bula pue Seficb Hebraorum.lb'iâ.


    Primus Rex in Asgypto ante diluuium. X. JÇjurkura . Ibid.
    72 XI. Lacbù. Ibid.
    (primus Rex Растли* i8o. anni$ re- XII. Phuis. m-. Ibid.
    gnauit inASgypto ante diluuium. Reges JEgypù ante diluuium * 79
    Ibid. (Reges Jtppti exßirpe Cain . 80
    Nathras II.Rex AZgypti poß diluuium. Reges Aegypti poH diluuium . 81
    71 Reges Jegypti poß diluuiumßcundum
    III. Rex Mefram Gigas equitabat Leo. Arabes . . Ibid.
    mm, multa mirabilia peragebat . Regnum rnulierum . 82
    Ibid. fyges, vide Dynaília.
    IV. Rex HenochJublatus efl . Ibid. Cur Aegyptij Reges portent in capites
    V. Rex Ariak . Ibid. partes mimait um . . - 9ó
    VI. Rex Hafilim Kilometria fabrica- Reguum Aegyptiorum in poteßate Ro
    tor . Ibid. manorum , ç«p л Romanis deuolu-
    Wl.Hufal. 74 tum ad MabumeUnos . 102
    VlU.Tatrafan. Ibid. J^uid agerent ßngulis diebus Reges
    IX. Sa****. Ibid. Jegyptj * i i 8
    X. Sibaluk. .Ibid. SinguUaSliones Regum Aegypti defiri«
    XI. Surith pyramidum adificator. lb« buntur . Ibid.
    XII. Hugitb. Ibid. Ex lege Vita inßitutum tenebant Re
    XIII. Manaui* ; Ibid. ges . 119
    XiV.Jpbrus. Ibid. Ceîia Regum Aegypti . 110
    XV» Malinus . Ibid. Eleclio noui Regis- 1* 8
    XVI. Abn AmaPbaraun vltimus. Ib. Kfgfff alienitts dtuturna pax , ç«p bea
    Primus Rex &gypti poß diluuium Nei titud» Jemper ß/pecla ejfe debet .
    ther filius Cham . 7j . : • • iо}
    W.RtxMeJra. Ibid. ruina ф» tranßationes Regno-
    III. Coptus pyramidum adificator. Ib. rum. 138
    (Rex JBppti tempore lofepbi quis? 76 Теглл ош/л с/гсл 7?¿g«» . i jo
    Regina Mgypti filia /Pbaraenis poß Religio fundament um Regnorum. 160
    egreßumßlior um Ifràèl ex JEgypto. (Regina caliqn&nam Vocatur . 361
    Ibid.
    Poß fubmerßonem Pharaon is Regnum-» Refpublica
    Mgypimm deuolutum eß ad fœmi- Harmonía Reipubl. conßßit in obedien
    nos i v. 77 tia Jubditorum Principi facienda •
    РоЙ femina* refumpßt imptrium Dar- i . I Jо
    kun Primus . ; 78 Disharmonta Reipubl. in quoconfißat.
    II. Indes. Ibid. ¡ л - Ibid.
    HI. LMtf V Ibid. Religio (Reipubl. conferuandae necesa
    IV. Marnia., Ibid. ria. : .'. 131
    V. Eßmarres . Ibid. //i (República vnitas amari debet . 1 3 J
    VhTatbulus. 78 Rephan.
    VII. Ibid. (Repbanvox Сopta /ßgmficat Sat иг-
    VIIÍ. ManaÁiel. Ibid. я»ю. j 8j
    M m m tfje-
    I N. I E X.

    Repha* <jr Ctun pro eodem fumùn* .' Saie.


    tur . . V • -386 &w inferioris AegYpti Metropolis . 2о
    :, Res . . . ». . .i/. SdM ¿¿fw ^«Ы Copticè notât . /Ь.
    Traditio rerum propagata. • • 71 . . г. • : Sarw-
    Sxemp/um rerum naturalium . 135 Aegyptiacè gaudere frgnificat .
    JtfJM dißributio rerum in Mundo. 1 3 6
    Allegorie Politic* in conuerfione rè- Salomon .
    ■ rum .humanarum . \ ■■' 166 Seelera Salomonis . 301
    . ; Rimmon . Salomonis cafus . 304. 306
    ЩттопТЯитеп Syrarum. •«■ 380 370. Concubin* Salomonis . 304
    Rimmon idem quod Pomona . Ibid. C«f Salomon non indígenas Jedalienige-
    :v.-iV. Ritus. nas tantiim amauerit. Ibid.
    Д//я* cœremoniarum Aegyptiarum^» . Cur Salomon fœminis ajfenfirit . 307

    M7 Salomon ab Jegyptys mulieribus fiera


    (Çf fKJ ш inquifitione corporis Oft t dis . Aegyptiorum doclus . . Ibid.
    224 Salomon multa accepit ex Adytis Aégy^
    Ritas in Capitolio . . ■ . 1 302 ptiorum . - »"■ 1 lbid.
    Ritus Sacerdotum ridiculi . 349. 3 jo Salomon Aegyptiacis dogmatis imbu-
    ^•Vy i^jf иs ТИоп^логит . 308 tus . • Ibid.
    Rofíetta. Placuit Salomoni myßica ratio Aegy
    tfojfitta oUm Qanopus . 1 6 ptiorum . 310
    • • • Samaè'l . *
    S Sama'él ferpenti fitb forma Cameli infi-
    ■ dehs Euam decepit . . 274
    --, , v: Sabaoth » •• \ . .... Samaritanus .

    SAbaötb Gnoßicorum Numen ca Samaritain cur odio babtti ab НсЬгл'и.


    put Afini babuit , 296
    \i\ 1г««". Sacelluni . ■•*» Iuddeorum calumnia contra Samarita-
    A Sacello Herculis arceri Canes çcp . voy» 368
    : Mu/cas finxit Antiquität . - 275 Sacurnus.
    . - i.t\.?"..\". Saccrdos:;- •• Salurnus dßella diSlus . * 182
    Pr<eßigt<e Sacerdotum Aegyptiorum-. Cur Saturnt <sr Serapidis templa extra

    74 Vrbem . 199
    Faclum memorabile Sacerdotis Лер- Saturno niger ©oí/¿c*r . i39
    • /tfyV 1 ■ *• : •• 4ri *, -Л ■ .0*5 Saturno infantes ojferebantur • 329
    Adiutores Sacerdotum , Cantores, ipjo- Saturnus PbœnicU fyx filiam immo-
    rum munus, Í? fymbolum . 115 - lat . v, • 334
    %editus Sacerdotum jj^ Munii . 119 Scab. •
    Crиск litал Sacerdotum in feipfis . 224 Scalàfeptem pórtarumy quarumßnguk
    •: .л-а v.Vr.Sacrificiumiiib i)'*1'* ßngulu planetis comparantur . 218
    #ngtf facrificiorum impiorum .■ QZ4 .'.j. Il Scarabstusv '
    Sacra JßacA . m ' ^aj- » V v * ■ ~2»Äf . Scarabaus imago Solis. •- . 2-i
    л Romanis .pxofèripta . 225 Sceprruov.
    Tempusfacrificiorum^ ^ 7.: . • '.^ 5 1 ^«¿í/ per Jeeptrum in oculi formant-*
    '■ Maptatum indicant ¿Egyptij. 1 >7,
    Sacrificia in locvs altit . 309
    - fr*. T. . Schoe-
    INDE X-

    Scbœnia . Sefach ßgmficat'babyloniam , (Peius


    360 %egem . 5 84
    Sebachus. Seioftris .
    Sebacbus feu Stkaj^u» Aetbiopi pru- Sefoßris fal/a perfuaßo- 66
    denteT admtniürat Ae%yptmn > eius Sejoßns molimtntnperfrmgendolßbmo.
    Vißo$ abdieat /е %tgno . -\t 98 Ibid.
    Sebychius . Sefoßris omnes Reges Aeg^pti gloria <f
    Sebycbius fyx Aegvpti . 99 rerum magmtudine except . 95
    Seda. Sidus.
    Tw yé^rf Sinenfet Lttemtorum , Singulisßderibus impoßta Dei nomina.
    Scie quia, i? Laucu - 398.399400 172
    D«<c feEletlaponiomm, Vnanegantium, Silentium ,
    altera aßlremium animât immorta- Silentium armarmntnm Regnoriwi-**
    litatem. ■ 403 ■V' • • .. . ч . . 160
    5f&e lenxiorum Fombtftn apud lapo- > V ; Siparis .
    ritos. 407 Siparis pater Senfcoris . : ., 97
    1 Semiramis. Simulachrum . .
    Semiramidi Vnde nomcn impofitum . Simulacbrum aneum in Mufio Tor-
    564 . quail Akxandri %omani. 296
    Senfcoris . Simulaclrorum diuerßtas Vnde . 945
    Senfcoris primus <1{ех Saitarum . 97 Stmuhcbrorutn apudSinenfes maxima
    Sepulchrum . nwltttudo. 401
    Mira fabrica fipulchri hnandes . 12 Sinenfes . .
    Sepultura Splendor. 123 Shunfes idolorum cultum ab Mgrptjs
    Serapis. haufiffe,probatur trtbus argumentis.
    Serapis Pluto . 194 .. . . . . .401
    Serapidi* ßatua. Siftrum.
    Origo Serapidis. . * 19* Stñri motus quid- 187
    Seraptm nonnulli hfiphum Vólunt ef- SHiram Aegyptium 2:Z5
    fi. Ibid. Simla.
    Serapim idem eft ac area 'Bouts ., 197 Situla . . I87
    Figura Serapidis - Ibid. Smendes.
    Typus Serapidis pbyßce expofstus. 1 9 8 Smendes feu Simandius . 97
    Statua Serapidis mira arte facia. 199 Sminthseus .
    Statua Serapidis ex omni hgnorum ÚT Sminthdtus Jpollo . 282,
    mineralium genere . . 132 S.oK
    Quid Serapis Aegfptiacc . 259 Sol filius Vulcani . 88
    Serapis gpTberapbim idem, гбо Sol LunaDij putati. 1 70
    Serpens. Sol ÚT L«fw principales Aegjiptiorum
    Serpens qui Euam decepit fuitformas Щ . 172
    Cameli . 2.73 So/ /for Deorum . 173
    Seruch . ÍS0¿/7 nomm fub Sole . 396
    Serucb idolorum priynus faber . 169 JapomjSolem 4s Lumm adorant . 407
    Sefach . Indi adorant Sokm ignem . 41z
    Sefaçb quid ßt . 383
    Mm m 2 So-
    INDEX.

    SoIenAitáe. Superftitio.
    Sfenfi Athyr cur maxima fièrent filen- Ex Tbebais origo omnis Juperflitionit .
    nit ates . 357 S7
    Sore, Mag»* fitperßuiones . 3.48
    Sors quidл гН 'Barbarte nattones antiqais JEpptiowm
    MaU aut bona fini omnia olim attri- fiperfiitiêmbus infiel* .. , ... ,597
    bttcbantur . Ibid. Syenc. *
    Speculum. Duplex Syene, 4°
    Mirificum Speculum Solem Шит diem Syluanus .
    refertns . : 36 Sylmno fient ex lañe . 25?
    Spinaces. Syrobolum.
    Spinaces Dynaîla Mempbitarum. 97 Sjmhlum mwms Hotofioporum .
    Statut . г г5
    jQuid notent du* slat ил in ßatua Iß- Hierogrammatiñarum. Ibid.
    dis . içt Stoliflarum. ti6
    Statua prodigiofi . > ~ xo6 Propbetarum. Ibid.
    Staf и* Aegyptiac* portátiles . 2jo Interpretado ßmbolorum Hort . 1 j3
    Status. •■ ■ . Syftema.
    Viuinte prouidemU vis m à'merfis ßa- Cenethliacum fyñema .
    tibus hominum. t% 6
    Harmoma status Toütid. tyy - X

    Stephtoafi* . : Tapofiris.
    Stepinnatis . 09 KW^Apofiris fipulchrumOfiridis. 16
    - Stelle . l. X Tarachus .
    Stellis Volveres ficrißcabantur . ¿40 Tarachus %ex JEgypti . 99
    Strophe. i ' Tartarí.
    Strophe Jntißrophe can tabantur ad Tartarorum errores . 4l 1
    imitâtionem motus (iellarum . ¿36 Taurus . . .
    Stuprum . Cur Tami dodecamorium tantifecerint
    Taulina adßuprum adigitur mita aßи- Veteres . 5 Í6
    tiâ . 303 Taut .
    Succoth Bcnoth . Taut qttis? - 294
    J$uid proprie Succoth Genoth . 3 $4 Tautis 1
    Turpis conjuetudo'babyhniorum circa Taueis Pharao vxorem Abrabœ deti~
    Succoth <Benotb.. Ibid. nuit. 76
    Quale iddumfuerit Succoth Genoth, Ttmplum .
    Ibid. Templa Tbebis & Heliofoli . 12
    idolum Succoth Genoth Gallina сит^л Brigendorum temphrum ratio . г$ 1
    puIi is . $55 Templum cretlum in honorem ¿Jckpj
    Simulachrum Succoth Henoth Gallina Medicina inuentoris . . 142
    cum pu His . 358
    Succoth "benoth ßmuladrum quale. Ib. Tentyritae.
    Oblationes quafiebant Succoth Genoth, Tentyritarum odium in Crocodilos. 4г

    Ter-
    INDE X.

    Terrtiofíf. brctos deuolutus . * *> 5 8


    Ttrmoßs idem qui ThamU^i perfect- ^ibrahami ferui ex Atgyptofecum par
    ' tor ijraelitarum . z 94 tant Theraphim . Ibid.
    Thamud. Eiy mon Theraphim . .. 2y9
    Tbamud in jíh omno . 285 Theraphim pbyUfte riorum loco armar.
    Thamus. 260
    Thamm idem qui Adonis* 290 Cur JEgyptj fitos Theraphim fine ma-
    Thamufi . nibus ar pedibus conßruerent . 26 к
    Thamufi Rex pr imité inftitnit jolenni* Thumi.
    IfiaciluttuS. 294 Guitas Thumi • 53
    Thamuz .' •' ) Thuoris .
    Quale idolumfuerit Thamu^. is8 Tbuoris MelT bonis aut Thüles . 96
    Idolo Tkamu%jnditwn plumbum , quo Tiberius .
    liquefafl* flere videbatur . Ibid. Tiberius templa J[taca d¿firuxit. 12 6
    Fabula de Tbamu^ . 289 с Ti fu roth .
    Thamu^animal idololatris v/urpatutfr. Tifiroth quid Mgyptiacè . 315
    Tophct. *
    Tl>amuzjy Adonidi eadem folennita* Veßriptio Tophet . J 3£
    m: - ibid. TrUi. .-..л-. ; ; .
    Tbamu^ Aerius nil aliud quam 0fir is Fíebraeorum Theologi qui exprimant
    ■ J3g)ptius d Typhone ocajits plan- SS.Trtadem - * 154
    flus. Ibid. Tumukusi
    Etymon Verum Tbarmz^ . 293 Tumultus populotum wde originen-*
    Condictio fintentia dtuerfirum de__» habeat . 1 3*
    Thamu\\ 294 Tuthemofi*.
    Thare . Tnthemoßs Volitanoruri ${ex . 95
    Tbare pater Jbrabam idololatra. 170 Typhon .
    Thartak . Typhonfub forma Lupi cultus . 42
    Tbartak quid, 371 Typhonis rude ingenium y natura in
    Thebaei . Vitium flexa . 126
    Thebarum magnitudo. 40 Typhon ad Magislratus aßfumptus petu-
    Théo . Unter ß gtjfu . 127
    Theo Uuenitarumfyx • 101 Crefcit audacia Typhonis . Ibid.
    Theraphim. Typhont s fomnolentia CT* inßitia. 1 г8
    Jgttidfint Theraphim Laban . 47 Туphonifauet pkbs . Ibid.

    ЮГ £46 Princ'pem deßgnet Typhon. 129


    Theraphim, hoc eßt imago qUAcunque Monîlruoja Typhonis eßgies . 131
    254 Figura Typhonis . 155.220
    Theraphim Varia .fgnificant. 255 Alegórica Typhonis defcriptio . 155
    Theraphim quidam pro ßgnis Aîlrow- Fabulofa natiuita* typhonis . 219
    micis ponunt . 2, 5 6 Typhonis ortus . Ibid.
    Quid fit Theraphim opiniones Vari<e. Typhon à Dracone appellatus . íbid.
    Ibid. Typhon ventus quomodo di'clus . Ibid.
    FigurA Theraphim . . 2 5 6 . 1 6о Typhon- omne malu n Etbicum . 221
    Theraphim cultus ab Aigyptijs ad He~ Typhon omne malum Thyßcum . Ibid.
    In-
    I N D E X.

    fnterpretaiio pbyßca Typbonis, zzi Vitulus.


    rfypbon omnenoxium . Ibid. Vnde Vituli cultus in deßrto . 2o t

    Typhonis mordis interpretatio . 225 gualefuerit idolum Jfra'êhtici Vituli .

    Typhonia proprietates , Ibid, 295

    Puerperœ placabant Typbontm . 32$ Vtrum caput tantum Vitulinum ado-

    Tyrannides . rarint . Ibid.

    Cap/ce vicijfitudmum maxhnarwn flfci Quitus Vituli aurei refert culcum Apt-
    tyrannide. . ■ /<■ 161 dis. 296
    Vitulus VArtjs ßgnis fuit inßgnitus .
    298
    Modulo fundebatur Vitulus , Ibid.
    VachelotisV Vituli Jeroboam referebant dms'boMs
    VAchelotis Rex Saitarum , 98 ab JBgyptys coli folitos . Ibid.
    Vanitas. Astrológica obfiruatio circa Vitulwn-»
    Vanitas J.ïïrologica . 1 40 aureum ... 299
    . Venus , JEmulabantur in cultи Vituli Joknnp-
    Origo çultui Veneris , 42 tates JEgyptiorum . Ibid.
    Уenu* almw aim* ■ 1.76 Cur Vitulus ex auro conflatus • Ibid.
    Veneri Çolumba dicabatur . 240 Inaures aurece pro Vituli conflations
    Venus fyProßrpina indicajaur per So- •cur. Ibid;
    lern, nunc in /ignis Jkrealibus?nunc Quantität auri in conftatione VittíÜ ad-
    Hyemalihiu exißentem . 293 hibiii, 301
    Venus Jnaitidu Idolum. 30* Vphaeus'.
    Caleßi Veneri Vacca ojferebatur. 319 Caufa cultas Vpb<ú. , . 19
    Venus Athor dicitur, &* Men/is inde Vranius & Vrania .
    nomen habet . Ibid. Vranius Sol efiy çp> Qabar Luna. 3 48
    Simulacbrwn Veneris Jpbacitidis . Vrania Venus eadem cum Mtlath. 3 J \
    346 Vulcanus.
    Venus Aphacitis , Ibid. Vulcanus primus confiruavdi ignis
    Venus Anaitis . Ibid. Autbor. 88
    Venus parua Luna . 35¿
    Venus Ariett ineauitare cur pingatur.
    X
    359
    Vertex . Xerxes .
    Quid notet turritus vertex • 190 XBrxes . 100
    Vefta. Xois,
    Veß* Tíos grauida dicabatttr , 2 40 Xois Vrbs . 17
    Veftes .
    Vefles diuerfd diuerßs Vtjs appropria-
    bantur. 2?4
    Zethus .
    Vi&ima .
    Victima diuerße diuerßs Dtjs mafta- ZEtbus filius Amenopbis ;

    bantur. ¿34 Zoroafter .

    Virtus , Zoroafler primus Mytbr*te


    cat , 217
    фил v'trtutes influant in homines. 139
    FINIS.
    TYPOGRAPHVS

    LECTORI-

    I interpun&iones, Correâoris incuria perpcram faâas , exci-


    pias , pauci admodum errores Typographic^ in Opere cam
    vafto, ac vario reperiuntur, qui tuam , Lector, diligentiarrb
    efTugere> aut le¿lionem remorari polîinc. Adfcribas id velim
    experciffimo, & in varijs linguis verfatiffimo Viro, Zacharia: Dominico
    à Kronenfeld,Typothetáe meo . In fequentium errorum tabula, primus
    numerus fígniñcat paginam , fecundus lineam paginae . Plures non ad-
    do» quia qui fuperfunt, exigui l'unt .

    Tag. xi.Un. i- & vix ( vt vix ) ir. 3).priraô ( primo) 17. $ j. Dubuano ( Nubiano ) 18. 18. cura (cum ) ibid. 37.
    Mendele ( Mendete ) 19. 10. eadem ( eandem ) ibid. »6. exprimantes ( expriraentes ) ibid. vit. depromptam ( deprom-
    ptum)zi. г. Arabicum (Arabum) i4- 10. ambirus ( ambirus ) 48) }i. Icptiel deeies centena millia ( vide Jequentem
    Sot am ) j i. 8. fans ( ratis) ^4. \ 6. adiri(adire) ?8. 19. ia&j ( ia¿lus ) ibid. 41. brachiorum ( brachijs ; 6f . \6. varias
    ( variant ) 68« 3. (ùi ( lux ) T . Ч lue ( !i.ec ) 7 S. *8. eius ( eis ) 84 18. i quo ( a qua) II f. 41. cocceraruni ( cartero-
    rum) i*>- ij.auerterent ( auerterentur ) ij8. 19. inueniat (inueniant) 14t. 4. confpicua (confpicuis ) iM.19.Nu-
    minis (Numiois non) 148. i.aftus (aftu ) ibid. 6. traherinc ( craxennc ) 1 5Ó. 4. colcbac, placabac (colebtnt, placa-
    bant ) 47. 36.ocuios(oculus ) 160. 1. paäa( parta ) 167. 17. ergo quo (ego quod) 169. 19» confumeret (coniume»
    rent j 176. 13. cms ( eiufque ) tbU.pi nuit. (îgnum»( fignuin appeUat, ) 190. 17. firoulachrum manibus cxtenlîs ( fimula-
    chri manus extenfx) i94.1tf.flt vim( & vi) ibid. )?. oullut( nullum )ю6. »i. LyЫсага ( Lybiam) 109. vit. Berthodo
    Bartholdo ) 114. г*, partus (partes) 14Г 19. Salo:nmis( Salomon's) г$б. 33. imbíbitos, aboiendo: (imbíbitas .abolen-
    das)ifo.if.ftatiunculas( ítatuuncula») 1^9. antepenult, fie (fine ) ae4.6.e*elforum (exceiro(um)i6j) 19. contlgeret
    i continent )ibid. vit. etSgiatus( effigtacum ) 17Í. ti . irretiandos ( irretiendas )
    Nor« Letiorpag.*i. Un. 3 c. verb* illa Diedori Sic»lt:( (êpties decies centena milliai ) nmtimr» manifestum trrortm*
    Si tnitn оррЫа infigm* Aegypti erant 1 80 00, que-mode htmines folum 1 7 0000 ? Ttxtus G nais habet, î^untg-'iaç f*U~
    бдееГвес ( (èptingentas myriad es, feu feptingentieidena millia; ) vtlt vt Ltwtmtbu Rbedemanusvertit, (feptuagies
    centena millia . ) H*c fi iquiuahant [olum 7000000 , adhue mmis exignum efficient numerum , meo indicio , aX tot
    ietflendaopfid».

    Jdmonitlo ad LcSlores Hebraicos JrMcos .

    Quae vero in Hebraicis & Arabicis occurrunt fphalmata, Leâores ha-


    rumlinguarum periti facile corrigent j praUertim dum in Hebraicis nihil
    faciliùs fit, quàm з pro э , n pro т , rt pro n vel n > 1 pro 1 , a finale pro о ,
    ï finale pro r, & contra, accipere . In Arabicis verô S pro l, Aproàaur*
    vel ¿ pros auts , vti &ç,proo& и , vti facile permutantur , ita quoque
    nihil faciliùs clt, quàm limiles errores committere ; quod idem de fimi-
    lium literarumfiguris ientiendum eft, vt fi Jpto^,, j^Ofj aut^ , 8c
    contra has pro ill is fumantur. Quae tarnen peritus Lector feipfo nulla dif-
    ficultate corriget . Hifce itaque primo Ledorem peritum admo-
    nere voluimus, vt fi flmilium errorum oifendicula inueneric ,
    ea benigne exeufet.
    f1 г .í

    ё > *.
    ...... - ■ > ; v. i

    . ! JI ■ '!• • •«

    (
    4

    Vous aimerez peut-être aussi