Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Angielski
Phrasal Verbs
Czasowniki złożone
proste
Tłumaczenie: Olszyna Hryczuk
WYDAWNICTW®
eremis
Warszawa 2004
© Wydawnictwo Eremis, Warszawa 2004
Żadna część tej pracy nie może być powielana i rozpowszechniana, w jakiejkolwiek
formie i w jakikolwiek sposób (elektroniczny, mechaniczny) włącznie z fotokopio-
waniem, nagrywaniem na taśmy lub przy użyciu innych systemów, bez pisemnej
zgody wydawcy.
Wszystkie nazwy handlowe i towarów występujące w niniejszej publikacji są zna
kami towarowymi zastrzeżonymi lub nazwami zastrzeżonymi.
Wydawnictwo Eremis dołożyło wszelkich starań, aby zapewnić najwyższą jakość
tej książce. Jednakże nikomu nie udziela żadnej rękojmi ani gwarancji.
ISBN 83-89622-06-8
Wydanie I
10 9 8 7 6 5 4 3 2
Spis treści
Wprowadzenie........................................................................................................................... . VIII
Rozdział 1 Czasowniki złożone z up (1)................................................................................... 1
1.1. Poruszać się do góry...........................................................................................1
1.2. Zwiększać............................................................................................................. 2
Ćwiczenia..................................................................................................................... 2
Rozdział 2 Czasowniki złożone z up (2 )................................................................................... 5
Ćwiczenia..................................................................................................................... 6
Rozdział 3 Czasowniki złożone z up (3)................................................................................... 9
3.1. Ulepszać................................................................................................................ 9
3.2. Przymocowywać/zamykać.............................................................................10
Ćwiczenia................................................................................................................... 10
Rozdział 4 Czasowniki złożone z up (4)................................................................................. 13
4.1. Kończyć............................................................................................................... 13
4.2. Uszkadzać........................................................................................................... 14
Ćwiczenia................................................................................................................... 14
Rozdział 5 Czasowniki złożone z out (1)................................................................................ 17
5.1. Wychodzić.......................................................................................................... 17
5.2. Znajdować się na zewnątrz lub poza domem..............................................18
Ćwiczenia................................................................................................................... 18
Rozdział 6 Czasowniki złożone z out (2)................................................................................ 21
6.1. Pobierać/wykluczać.......................................................................................... 21
6.2. Eliminować, wygasać, kończyć się .................................................................22
Ćwiczenia................................................................................................................... 22
Rozdział 7 Czasowniki złożone z out (3)................................................................................ 25
7.1. Kończyć............................................................................................................... 25
7.2. Rozprowadzać.................................................................................................... 26
Ćwiczenia................................................................................................................... 26
Rozdział 8 Czasowniki złożone z out (4)................................................................................ 29
8.1. Dokonywać selekcji........................................................................................... 29
8.2. Być w niebezpieczeństwie/zwracać uwagę................................................. 29
8.3. Dowiadywać się................................................................................................. 30
Ćwiczenia................................................................................................................... 30
Rozdział 9 Czasowniki złożone z off (1)................................................................................. 33
9.1. Zaczynać............................................................................................................. 33
9.2. Usuwać................................................................................................................ 34
Ćwiczenia................................................................................................................... 34
Rozdział 10 Czasowniki złożone z off (2)................................................................................. 37
10.1. Zatrzymywać/odwoływać............................................................................37
10.2. Zapobiegać................................................................ ........................................38
10.3. Zmniejszać........................................................................................................ 38
Ćwiczenia................................................................................................................... 38
Rozdział 11 Czasowniki złożone z off (3)................................................................................. 41
11.1. Kończyć; uzupełniać.......................................................................................41
11.2. Osiągać.............................................................................................................. 41
11.3. Oddzielać.......................................................................................................... 42
Ćwiczenia................................................................................................................... 42
Rozdział 12 Czasowniki złożone z in (1 ).................................................................................. 45
12.1. Wchodzić........................................................................................................... 45
12.2. Być w domu...................................................................................................... 46
Ćwiczenia................. ................................................................................................. 46
Rozdział 13 Czasowniki złożone z in (2 ).................................................................................. 49
13.1. Przenikać/wchłaniać.......................................................................................49
13.2. Włączać........... ................................................................................................. 50
13.3. Uczestniczyć..................................................................................................... 50
Ćwiczenia................................................................................................................... 50
Rozdział 14 Czasowniki złożone z in (3 ).................................................................................. 53
14.1. Zaczynać........................................................................................................... 53
14.2. Wypełniać......................................................................................................... 53
14.3. Walić się...................... ..................................................................................... 54
Ćwiczenia................................................................................................................... 54
Rozdział 15 Czasowniki złożone z on (1)..................................................................................57
15.1. Przymocowywać/ubierać/ dodawać........................................................... 57
15.2. Zaczynać...........................................................................................................58
Ćwiczenia................................................................................................................... 58
Rozdział 16 Czasowniki złożone z on (2)............... .................................................................. 61
16.1. Kontynuować...................................................................................................61
16.2. Zachęcać............................................................................................................62
16.3. Przedstawiać.....................................................................................................62
Ćwiczenia...................................................................................................................63
Rozdział 17 Czasowniki złożone z down (1)............................................................................65
17.1. Poruszać się w dół/jeść i p ić ........................................................................ 65
17.2. Zmniejszać się/redukować........................................................................... 66
Ćwiczenia...................................................................................................................66
Rozdział 18 Czasowniki złożone z down (2)............................................................................69
18.1. Odnosić porażkę/upadać/niszczyć............................................................ 69
18.2. Nie działać/ponosić k lę sk ę........................................................................... 70
18.3. Rejestrować/przypisywać coś komuś......................................................... 70
Ćwiczenia...................................................................................................................70
Rozdział 19 Czasowniki złożone z about, around oraz round............................................ 73
19.1. Nie mieć celu....................................................................................................73
19.2. Być wszędzie....................................................................................................74
19.3. Obracać się....................................................................................................... 74
19.4. Odwiedzać....................................................................................................... 74
Ćwiczenia...................................................................................................................74
Rozdział 20 Czasowniki złożone z away (1)............................................................................ 77
20.1. Odchodzić/wycofywać się ........................................................................... 77
20.2. Usuwać, pozbywać się................................................................................... 78
Ćwiczenia...................................................................................................................78
Rozdział 21 Czasowniki złożone z away (2).............................................................................81
21.1. Przechowywać/ukrywać...............................................................................81
21.2. Być nieobecnym/podróżować...................................................................... 81
21.3. Wykonywać coś gorliwie i nieprzerwanie................................................. 82
Ćwiczenia...................................................................................................................82
Rozdział 22 Czasowniki złożone z over (1)..............................................................................85
22.1. Upadać..............................................................................................................85
22.2. Zmieniać/przenosić........................................................................................86
Ćwiczenia...................................................................................................................86
Rozdział 23 Czasowniki złożone z over (2)..............................................................................89
23.1. Dokładnie rozważać....................................................................................... 89
23.2. Przykrywać/ukrywać.................................................................................... 90
23.3. Kończyć.............................................................................................................90
23.4. Odwiedzać kogoś........................................................................................... 90
Ćwiczenia...................................................................................................................90
Rozdział 24 Czasowniki złożone z back...................................................................................93
24.1. Poruszać się do tyłu...................................................................................... . 93
24.2. Powracać do punktu początkowego........................................................... 93
24.3. Odpowiadać/odwzajemniać........................................................................ 94
Ćwiczenia.................................................. ................................................................94
Rozdział 25 Czasowniki złożone z apart oraz through......................................................... 97
25.1. Rozkładać na części........................................................................................ 97
25.2. Rozdzielać.........................................................................................................98
25.3. Kończyć/sumiennie wykonywać................................................................ 98
25.4. Kontaktować się przez telefon...................................................................... 98
Ćwiczenia.................................................................................................................. 98
Powtórzenie......................................................................................................................................101
Klucz do ćwiczeń............................................................................................................................107
Wprowadzenie
0 książce
Tematem niniejszej książki są czasowniki złożone, tzw. phrasal uerbs, a dokład
nie, czasowniki złożone z partykułami przysłówkowymi. Omówione zostały naj
częściej występujące partykuły przysłówkowe oraz sposób, w jaki zmieniają one
znaczenie czasowników.
Przedstawiono wiele przykładów, które ukazują kontekst oraz typowe struk
tury gramatyczne, w jakich występują czasowniki złożone. Ćwiczenia pozwalają
utrwalić zdobyte wiadomości.
Książka ta nie zajmuje się czasownikami złożonymi z partykułami przyimko-
wymi, gdyż mają one najczęściej znaczenie idiomatyczne i najlepiej jest się ich uczyć
na pamięć.
Jaki jest najbardziej efektywny sposób korzystania z tej książki?
Radzimy, aby zacząć od przeczytania wyjaśnień, a potem wykonać ćwicze
nia dotyczące omawianego zagadnienia. Ćwiczenie 1 w każdym rozdziale powin
no być robione jednocześnie z ćwiczeniami 2, 3 i 4. Zalecamy korzystanie z dobre
go słownika, tj. takiego, który zawiera przykłady. Ułatwi to wykonywanie zadań
1 pomoże w zapamiętaniu czasowników złożonych.
Q Uwaga!
Gdy dopełnienie w zdaniu zawierającym czasownik złożony z partykułą
przyimkową jest zaimkiem (me, you, him, her, it, one, us, them), musi ono
występować w zdaniu po przyimku (jak w 4B).
® zwiększać
CWSCZENSA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 wychowywać (dzieci)
2 wykopywać
3 wstawać
4 wzrastać (o cenach)
5 podnosić wzrok, patrzeć
6 podnosić (coś)
7 stawiać (kołnierz)
8 podnieść (temat)
9 wzmacniać
10 rosnąć
11 podgrzewać
12 śpieszyć (się)
13 mówić głośniej
14 nastawiać głośniej (radio)
15 podgrzewać
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
1 Martha_____the volume so that she could hear the musie in the bathroom.
2 She put some flowers on the table to ______ the room.
3 The doctor told him to eat plenty of protein to _____his strength.
4 If I have children, I want t o _____them_____ in the country.
5 Fm a bit deaf. Could you_____, płease?
6 I _____in a big city, but I like the country best.
7 We'll be late if we don't .
8 She moved near the radiator to _____her feet.
9 You can_____this soup_____ , or drink it cold.
10 A five kilometre walk before lunch w ill_____an appetite.
Exercise 4
Match the phrasal verbs 1-6 with the words and phrases A-H.
1 bring up A a ąuestion
2 build up B an appetite
3 getup c children
4 put up D in the moming
5 turnup E the volume
6 work up F your collar
G yourhand
H your strength
W języku angielskim go i come to podstawowe czasowniki wskazujące na ruch.
Większość innych czasowników oznaczających ruch, opisuje sposób poruszania się,
na przykład walk znaczy 'poruszać się pieszo', drive 'poruszać się samochodem',
creep (crept, crept) 'poruszać się wolno i ukradkiem'.
Partykuła up modyfikuje te czasowniki, nadając im znaczenie 'zbliżać' i 'przy
bywać'. Zwróćmy uwagę na użycie przyimka to po czasowniku z up. Najlepiej jest
uważać up to za połączenie nierozłączne, jak w poniższych przykładach:
Susan went up to the tennis player and asked him for his autograph.
Susan podeszła do tenisisty i poprosiła go o autograf.
John is not very tali. He only comes up to his brother's shoulder.
John nie jest bardzo wysoki. Sięga swojemu bratu tylko do ramienia.
Zwróćmy uwagę na przenośne znaczenie come up to:
The match didn't come up to expectations.
Mecz nie spełnił oczekiwań.
Wyrażenia measure up to i live up to występują w znaczeniu przenośnym i tłu
maczy się je jako 'spełniać oczekiwania'.
Czasowniki oznaczające ruch używane są często bez wskazywania na miejsce
przeznaczenia, jak w zdaniu B poniżej:
A A man in a mask drove up to the bank.
Mężczyzna w masce podjechał do banku.
B A man in a mask drove up.
Przyjechał mężczyzna w masce.
Jednakże, jeśli wskazujemy na miejsce przeznaczenia, musimy użyć up to, jak
w zdaniu A. Zdanie He drove the bank up jest więc niepoprawne. Reguła ta doty
czy wszystkich czasowników oznaczających ruch, użytych z up to.
Poniżej przedstawiono podobne czasowniki złożone. Zwróćmy uwagę na przy-
imek with występujący po up. Te czasowniki to: catch up with someone czy catch
someone up, które tłumaczy się jako 'doganiać kogoś' oraz keep up with someone
(ale nie *keep someone up), tłumaczone jako 'dotrzymywać kroku'.
Show up jest wyrażeniem potocznym i oznacza 'przybywać tam, gdzie (cię)
oczekują'.
Tum up oznacza 'przybywać nieoczekiwanie', 'pojawiać się'.
Snuggle up to someone wyraża uczucia i oznacza 'przytulić się do kogoś'.
ĆWICZENIA
Exercise ! (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 doganiać kogoś
2 spełniać czyjeś oczekiwania
3 podjeżdżać
4 stawiać komuś czoło
5 nadążać z pracą
6 prowadzić do domu
7 przybywać (gdy jesteś oczekiwany)
8 przybywać niespodziewanie (pojawiać się)
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
London. December. Very cold. Greg waited for Ginger at the end of the short road that
(1)_____to the prison. From time to time peopłe (2)_____ to him. A man in an expensive
coat wanted a match for his cigarette. A girl with green eyes asked him the way to the
prison. Greg was nervous. An hour passed. Suddenly the two men from the nightclub
(3) ____ in a błack Mercedes.
'Are you waiting for Ginger?' asked the driver.
'Yeah, but he hasn't (4)_____', said Greg. 'He said he'd be here at four. It's (5)_____ to
five o'cłock now and he hasn't (6)_____.'
'That's because he's not coming, my friend. Ginger has gone to Spain and he's not
coming back. Get in the car.'
Greg climbed in.
'Listen, my friend. You need to (7)_____to the reality of the situation. You're not going
to see Ginger again - or your money.
Exercise 4
Match the phrasal verbs 1-6 with the phrases A-F.
1 catch up A out of nowhere
2 come up B to the truth
3 coming up c to midnight
4 face up D to expectations
5 keep up E with someone
6 tum up F with your work
MŹoMzwWsS.
z up (3)
• ulepszać
• przymocowywać/zamykać
3.1. Ulepszać
Partykuła up użyta z niektórymi czasownikami modyfikuje je i nadaje im zna
czenie 'ulepszać'. Jest to w pewnym sensie zbliżone do znaczenia 'zwiększać', któ
re zostało omówione wcześniej (patrz 1.2, str. 2).
Dodanie partykuły up do czasownika tidy (posprzątać) powoduje, że nabiera
on znaczenia 'posprzątać, by doprowadzić do wymaganego standardu/poziomu'.
Up często używane jest w tym znaczeniu z czasownikami oznaczającymi sprząta
nie, jak w pierwszym z poniższych przykładów i w sensie przenośnym, jak w przy
kładzie drugim:
I really must tidy up my bedroom.
Naprawdę muszę posprzątać mój pokój.
Before I go to New York I must brush up my English.
Zanim wyjadę do Nowego Jorku, muszę podszlifować mój angielski.
The actor took three hours to m ake up for the part of Dracula.
Trzy godziny zabrało aktorowi robienie makijażu do roli Drakuli.
3.2. Przymocowywać/zamykać
Partykuła up dodana do niektórych czasowników modyfikuje je i nadaje im
znaczenie 'przymocowywać' lub 'zamykać'. Na przykład w zależności od rodzaju
butów (boots) jakie mamy, „zamykamy" je na nogach, korzystając z zamka błyska
wicznego (a zip), lub sznurowadeł (a lace) czy guzików (buttons). Daje to następu
jące możliwości w języku angielskim:
ztp
lace up your boots
button
CWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1. odnawiać dom
2. podszlifować angielski
3. zapinać na zamek błyskawiczny
4. dodawać otuchy
5. zmywać naczynia
6. przywiązywać konia
7. stroić się na przyjęcie
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 4
Match the phrasal verbs 1-6 with the phrases A-F.
1 button up A a dog
2 tie up B Life's not so bad.
3 brush up c for a formal occasion
4 Cheer up! D your shirt
5 dress up E the fiat
6 tidy up F your English
Rozdział 4
Czasowniki złożoi# z up (4)
• kończyć
• uszkadzać
4.1. Kończyć
Partykuła up często modyfikuje czasownik, nadając mu znaczenie 'kończyć'.
Coś zostało zakończone. Czasownik use oznacza 'używać' (jak w przykładzie 1A
poniżej), ale use up znaczy 'zużywać całkowicie' (jak w przykładzie IB).
1A He used travellers cheques to pay for the car.
On skorzystał z czeków podróżnych, żeby zapłacić za samochód.
IB He used up his travelłers cheques to pay for the car.
On wykorzystał wszystkie swoje czeki podróżne, żeby zapłacić za samochód.
Partykuła up nadaje znaczenie „spełnienia" takim czasownikom, jak tear
(drzeć), bum (palić), use (używać).
Wyrażenie idiomatyczne give up oznacza 'zaniechać':
Why don't you give up smoking? I gave up a year ago.
Dlaczego nie rzucisz palenia? Ja rzuciłem rok temu.
Partykuła up używana jest z wieloma czasownikami, które wyrażają zakończe
nie. Nie ma istotnej różnicy między fili a fili up (napełniać) czy cover a cover up
(przykrywać, ukrywać). W takich przypadkach dodanie up niczego nie modyfiku
je, jedynie podkreśla fakt zakończenia.
r
4.2. Uszkadzać
W języku potocznym partykuła up jest często używana z czasownikami suge
rującymi pewnego rodzaju zniszczenie. Na przykład blow up (wysadzać w powie
trze), smash up (rozbijać, rozwalać). Mess up a room znaczy 'robić bałagan w po
koju'. Mess up używa się także w znaczeniu przenośnym, na przykład: mess up
someone's day oznacza po prostu 'zepsuć komuś dzień'.
CWICZENIA
Exei*cise ! (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 4
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
1 I'm sorry to _____your plans but Fm afraid I can't lend you the car.
2 The terrorists tried to _____a police station with a home-made bomb.
3 The football fans_____ all the cafes on that side of the Street.
4 Campbell threw himself, feet first, and _ _ _ the Italian player.
5 The accident_____m e_____ more than I expected.
Rozdział 5,
Czasowniki złożom! z out (1)
• wychodzić
5.1. Wychodzić
Partykuła out występuje często z czasownikami oznaczającymi ruch i nadaje tym
czasownikom znaczenie 'wychodzić (na zewnątrz)'. Czasownik wskazuje na sposób
opuszczenia jakiegoś miejsca, natomiast partykuła out niesie informację, że ten ruch
skierowany jest na zewnątrz. Zatem go out znaczy 'wyjść z miejsca, w którym się
znajdujemy'; come out 'wyjść z jakiegoś miejsca w naszym kierunku', zaś run out
znaczy 'opuścić miejsce biegnąc'. Popatrzmy na następujące przykłady:
Come out with your hands up!
Wyjdź z rękami do góry!
Don't go out without a raincoat.
Nie wychodź bez płaszcza.
When he opened the cupboard, a skeleton/eZZ out.
Gdy otworzył szafkę, wypadł z niej szkielet.
Aby pokazać, w jaki sposób wynosimy coś na zewnątrz lub wyprowadzamy
kogoś na zewnątrz, stosujemy czasowniki takie jak push (pchać) i puli (ciągnąć)
z partykułą out:
I squeezed out the last bit of toothpaste.
Wycisnąłem resztkę pasty do zębów.
Stand out w znaczeniu przenośnym-oznacza 'wyróżniać się'.
v<gA
5.2. Znajdować się na zewnątrz lub poza domem
Partykuła out używana jest często w znaczeniu 'znajdować się na zewnątrz lub
poza domem', co ilustrują poniższe przykłady:
Grandma doesn't go out much sińce Grandpa died.
Od śmierci dziadka babcia nie wychodzi zbyt często z domu.
The door blew shut in the wind and I was locked out.
Podmuch wiatru zatrzasnął drzwi przede mną. (= i zostałem na zewnątrz)
Stay out late oznacza 'być poza domem do późna'.
Partykuła out może być używana z czasownikami ask oraz invite i nadaje im
znaczenie 'zapraszać kogoś'. Używając ask someone out sygnalizujemy, że ta oso
ba jest naszym gościem w restauracji czy w kinie. Take people out oznacza, że pła
cimy za zaproszoną osobę. Gdy mówimy o „chodzeniu" z dziewczyną czy chłopa
kiem, używamy wyrażenia go out with someone.
ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 uciekać z więzienia
2 wyprowadzać się
3 zapraszać kogoś (kino, teatr, restauracja)
4 wypuszczać kota
5 być poza domem do późna
6 wyciągać chusteczkę
7 nie wpuszczać kogoś, zamykając drzwi
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
break out fali out jump out łet out puli out
put out run out stand out stick out take out
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 4
Match 1-5 with A-E.
1 When did the tenants . . . A a restaurant
2 puli o u t . . . B stick out
3 ears which . . . c late
4 ask someone out to . . . d move out?
5 stay o u t . . . E a handkerchief
• pobierat/wyklucząc
6.1. Pobieraę/wykluczać
Partykuła out użyta z czasownikami take i puli nadaje im znaczenie 'wyciągać'
lub 'pobierać':
Students may only take out five łibrary books.
Studenci mogą wypożyczyć z biblioteki tylko po 5 książek.
I can take out €100 a day with my Visa card.
Mogę pobierać tylko £100 dziennie na moją kartę Visa.
The dentist took out my wisdom teeth.
Dentysta wyrwał mi zęby mądrości.
She spent the morning pulling out weeds.
Ona spędziła poranek na wyrywaniu chwastów.
Out często nadaje czasownikom znaczenie 'wykluczać':
Private. Keep out.
Teren prywatny. Wstęp zabroniony.
The bouncers threw him out.
Ochroniarze wyrzucili go.
- 'He has an alibi, so we can rule him ou t/ said the detective.
- On ma alibi, więc możemy go wykluczyć - powiedział detektyw.
6.2. Eliminować, wygasać, kończyć się
Partykuła out nadaje niektórym czasownikom znaczenie ' eliminować':
Put out a fire. Zgaś ogień.
The fire goes out. Ogień gaśnie.
Stamp out a fire. Zadepcz ogień.
Przenośne znaczenie stamp out crime tłumaczy się jako 'wykorzeniać zbrodnię'.
Niektóre czasowniki z out mają znaczenie 'wygasać' lub 'kończyć się':
Time is running out. Czas upływa.
Run out of cigarettes. Koniec (brak) papierosów.
ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
die out go out knock out put out run out (x2)
sell out sąueeze out stamp out stub out wipe out
Exercise 4
Match the two parts of the sentences.
1 The government passed a law to A ruled out.
2 The possibility of rain cannot be B taken out.
3 Before entering, all cigarettes must be C keep out immigrants.
4 You really should D put out.
5 This tooth needs to be E throw out those old boots.
Czasowniki złożone z out (3)
j* V
kończyć
rozprowadzać
7.1. Kończyć
Niektóre czasowniki z out oznaczają, że czynność została zakończona, wykona
na od początku do końca, że został osiągnięty jakiś rezultat:
Rezultatem czynności wyrażonych tymi czasownikami jest to, że coś stało się
czyste (clean), uporządkowane (tidy), wolne od obciążeń (elear), równe (even) itd.
7.2. Rozprowadzać
Niektóre czasowniki złożone z out mają znaczenie 'rozprowadzać7(jak w pierw
szym przykładzie poniżej) lub 'wydzielać' (jak w drugim przykładzie), czy 'rozkła
dać jak wachlarz':
Her job is to give out samples of perfume in a department storę.
Jej praca polega na rozdawaniu próbek perfum w domu towarowym.
That fire gives out a lot of heat.
Ogień wydziela dużo ciepła.
She opened out the fan.
Ona rozłożyła wachlarz.
The policemen spread out across the field to look for clues.
Policjanci porozchodzili się po całym polu w poszukiwaniu śladów.
ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 wypróbowywać przepis
2 znajdować sposób na coś
3 rozwiązywać problem
4 wyczerpywać, męczyć kogoś
5 rozdawać ulotki
6 wydzielać ciepło
7 wysyłać komunikat
8 wypełniać formularz
9 sprzątać pokój
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
check out clean out fili out sort out spread out
test out tire out try out write out print out
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
give out (x2) go out hand out put out send out
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 If you work something out, A you make enąuiries to see if it is correct.
2 If you sort a problem out, B you use them to see what happens.
3 If you check something out, C you think about it until you understand it.
4 If you try things out, d you distribute them.
5 If you give things out, E you do something to solve it, or eliminate it.
6 If you fili out a form, F you leave nothing blank.
Czasowniki złożonf z out (4)
• dokonywać selekcji
® dowiadywać się
ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
figurę out find out make out (x2) work out (x2)
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 If you listen out for the telephone, A you just manage to understand them.
2 If you point something out, B you stay alert so that you hear it when
3 If you look out for something, it rings.
4 If you can just make out what c you choose that person alone for special
someone says on the telephone, attention.
5 If you single someone out, D you pay attention so that you don't
miss it when it appears.
E you direct someone's attention to it.
• zaczynać
• usuwać
9.1. Zaczynać
Partykuła off dodana do niektórych czasowników nadaje im znaczenie "zaczy
nać': set off znaczy 'rozpoczynać podróż'; take off znaczy 'startować (o samolo
cie)'. Start off oznacza zwykle początek sekwencji pewnych wydarzeń. Porównaj
my poniższe zdania:
The men's 10,000 metres starts at 10 o'clock.
Bieg mężczyzn na 10 000 metrów zaczyna się o godzinie dziesiątej.
The days events start o ff w ith the women's javelin.
Dzisiejsze konkurencje zaczynają się od rzutu oszczepem kobiet.
Jak to często bywa z czasownikami złożonymi, pierwsza ich część (sam czasow
nik) wskazuje na sposób, w jaki coś się odbywa: kick off znaczy 'rozpocząć mecz
piłki nożnej'; back off znaczy 'wycofywać się'; (back off często używane jest w sen
sie przenośnym w znaczeniu 'powstrzymać agresję'). Podobnie spark off w prze
nośni oznacza 'zainicjować konflikt' (a spark to 'iskra'), zaś kick off w znaczeniu
przenośnym może oznaczać początek różnego typu aktywności, jak w przykładzie
poniżej:
I want to kick o ff with a report of last week's meeting.
Chcę rozpocząć od sprawozdania z zebrania, które odbyło się w zeszłym tygodniu.
9.2. Usuwać
W iele czasowników z off oznacza 'usuw ać'. Podobnie jak to było omawiane
uprzednio, czasownik wskazuje na sposób usunięcia czegoś. Popatrzmy na poniż
sze przykłady:
With a brush (szczotką), you brush something off.
With a knife (nożem), you cut something off.
The storm blew the roof off.
Burza zerwała dach.
Zwróćmy uwagę, że partykuły on i off są często sobie przeciwstawne:
Keep your hat on. If you take it off, you might lose it.
Nie zdejmuj kapelusza - mógłbyś go zgubić.
ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 wyruszać wcześnie
2 rozpoczynać mecz piłki nożnej
3 zaczynać kłótnię
4 zaczynać pracę od stanowiska sekretarki
5 odsyłać gracza z boiska
6 darzyć kogoś szacunkiem, podziwem
7 zdzierać farbę
8 (coś) oderwało się w moich rękach
9 wyniszczać
10 zwalniać pracowników
II spłacać dług
12 przyjmować na siebie zobowiązania, które są ponad nasze siły
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
bite off break off brush off come off cut off
kill off lay off pay off strip off take off
1 I _____my hat to people who work and study at the same time.
2 A huge television audience saw Mike Tyson_____a piece of the other boxer's ear.
3 Paula_____a piece of chocolate and gave it to John.
4 Before painting a door, you need to _____the old paint.
5 You've got some dust on your shoulder. Let m e _____i t _____ .
6 She's going to _____the legs of her jeans to make a pair of shorts.
7 He tried to open the door but the handle_____in his hand.
8 Last year, pollution in the river_____all the fish.
9 For economic reasons the factory had to _____three hundred workers.
10 I borrowed £1000 from the bank. I agreed to _____the debt_____ in six months.
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 He did a very good job; A his daughter's debts.
2 A cold winter will kill off B the fly on her nose.
3 I have bitten off C I take off my hat to him.
4 She brushed off D most insects.
5 He had to pay off E more than I can chew.
• zatrzymywać/odwoływać
® zapobiegać
• zmniejszać
10.1. Zatrzymywać/odwoływać
N iektóre czasowniki z off oznaczają ''zatrzymywać' lub czasami 'rozłączać'.
Partykuły on i off często nadają przeciwstawne znaczenie, jak na przykład: switch
on (włączać) i switch off (wyłączać). W sensie przenośnym break off może ozna
czać 'zryw ać':
The two countries broke o ff diplomatic relations.
Te dwa kraje zerwały stosunki dyplomatyczne.
Ring off tłumaczy się jako 'odłożyć słuchawkę telefoniczną, kończąc rozmowę'.
Cali it off znaczy 'odw ołać coś', np. spotkanie, wakacje, strajk:
- Sorry, Jack. Fm afraid I have to cali o ff o u t meeting.
- Przepraszam, Jack, ałe niestety muszę odwołać nasze spotkanie.
Stave jest rzeczownikiem i znaczy 'długi patyk'; połączenie stave off używane
jest tylko w sensie przenośnym:
10.3. Zmniejszać
Partykuła off dodana do niektórych czasow ników modyfikuje je i nadaje im
znaczenie 'zm niejszać'. Najczęściej w ten sposób wyraża się proces stopniowego
ustawania czegoś:
® ĆW
ICZEN,A
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 wyłączać światło
2 zrywać rozmowy
3 kończyć rozmowę telefoniczną
4 odcinać dostawy
5 odwoływać spotkanie
6 odstraszać owady
7 nie dawać się przeziębieniu
8 ustawać (o działaniu)
9 pozbywać się zbędnych kalorii
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
break off (*2) cali off cool off cut off drop off ease off
ring off switch off turn off wear off work off
J
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasa! verb from the box.
fight off hołd off keep off stave off warn off
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 We staved off A the match because of snow.
2 Apparently, this plant keeps off B without waiting for an answer.
3 We had to cali off c hunger with a bag of crisps.
4 The pain wore off D after a few hours.
5 She rang off E mosquitoes.
• kończyć; uzupełniać
• osiągać
• oddzielać
11.2. Osiągać
Niektóre czasowniki (come, go, bring, pass, carry) używane są z o ff w znacze
niu 'dokonać czegoś' lub 'osiągnąć coś':
His attempt to break the record didn't come off.
Jego próba pobicia rekordu się nie powiodła.
The Italian jockey brou g h t o f f the incredible feat of winning all seven races in
one afternoon.
W łoski dżokej dokonał niew iarygodnego wyczynu, którym było wygranie jedne
go popołudnia wszystkich siedmiu gonitw.
11.3. Oddzielać
Czasowniki takie, jak close i shut (zamykać) używane są łącznie z off w znacze
niu oddzielać (często sugerują też uniem ożliw ienie dostępu):
CW1CZENIA
Exercise ł (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 osiągać coś
2 kończyć coś
3 pośpiesznie pisać list
4 udało się, dobrze wypadło
5 kończyć jakąś pracę
6 przedzielać duży pokój
7 być odciętym od czegoś
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
błock off cordon off cut off fence off partition off
The police have the pavement in front of the building because of the danger
She decided to part of the field in order to make a garden.
They parked their car sideways across the road to _____his escape route.
H e _____part of his enormous garage and put in a snooker table.
On that remote island, Robinson w as. . from all contact with the world.
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 If you dash off a letter or a note to A people don't go into it.
someone, B you do what is necessary to
2 If a place is cut off, complete it.
3 You rope off an area so that c it is isolated.
4 If something doesn't come off, D you write it very quickly.
5 When you finish something off, E it means it fails.
• wchodzić
• być w domu
12.1. Wchodzić
Dodanie partykuły in do niektórych czasowników m odyfikuje je i nadaje im
znaczenie 'w chodzić'. W tym przypadku partykuła in znaczy 'd o środka', a cza
sownik wskazuje na sposób wchodzenia: walk in tłumaczymy 'w chodzić pieszo',
rush in to 'w chodzić w pośpiechu', drive in to 'w jeżdżać samochodem '. Zarówno
go in, jak i come in znaczą 'w chodzić' - wybór jednego z nich zależy od tego, po
której stronie drzwi znajduje się osoba mówiąca.
Bring in oraz take in oznaczają 'w chodzić z kimś lub czym ś':
Take your boots off. Don't bring in all that mud.
Zdejmij buty. Nie wnoś tego całego błota.
The secretary took in some coffee for the managers.
Sekretarka wniosła kierownikom kawę.
K ey in a password.
W prowadź hasło.
W rite in your name znaczy 'w pisać swoje nazw isko na formularzu'.
A CWICZENIA
Exercise l (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 nadać bagaż
2 wprowadzić kogoś
3 wpisać numer
4 włączyć radio do prądu
5 wprowadzić się do kogoś
6 czekać w domu na kogoś
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
1 There was a knock at the door.'_____, Angus. It's not locked/ said Jules.
2 'But don't_____that dog_____ . I don't want hairs all over the carpet.'
3 'Sit here/ Angus said to the dog. 'Jules won't łet m e _____you_____
4 The dog made a noise that sounded like 'Why?' Angus_____alone.
5 Go over to the British Airways desk and_____your bags.
6 Members may invite two guests but they must_____them _____ first in the
Visitors' Book.
7 First insert your bank card, then_____your personal identification number (PIN).
8 It's a 'drive-in' cinema, so let's_____.
9 The tickets for the concert are very expensive, but my cousin can_____u s_____ free.
10 'Fools_____where angels fear to tread/
11 They were sitting in the restaurant when two m en_____with guns.
12 That radio hasn't got a battery. YouTl have to _____i t _____ .
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 If you pop in to the bank, A you start living in their house.
2 If you move in with someone, b you arrive unexpectedly.
3 If you have urgent news to give someone, c you usually have to check in.
4 If you drop in on a friend, D you go in to do some ąuick business,
5 Before boarding a piane, E you might rush in to tell it to them.
• przenikać/wchłaniać
• włączać
• uczestniczyć
13.1. Przenikać/wchłaniać
Dodanie partykuły in do niektórych czasowników modyfikuje je i nadaje im
znaczenie 'przenikać'. Przykładem może być jedna z piosenek Beatlesów, zaczyna
jąca się od słów:
'Fm fixing a hole where the rain gets in.'
Łatam dziurę, przez którą przenika deszcz.
Niektóre czasowniki z in m ają zbliżone znaczenie, wyrażają 'w chłanianie'. Na
przykład take in może znaczyć 'w chłonąć, pojąć um ysłem':
13.3. Uczestniczyć
Niektóre czasowniki złożone z in znaczą 'uczestniczyć' czy 'angażować (się)':
CWICZEN1A
Exercise ! (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 When the significance of something a you begin to feel at home.
sinks in, B you get involved slightly against your
2 If you cash in on something, will.
3 When you settle in somewhere, c you take advantage of it for profit,
4 If you don't take in what you are reading, D you finally understand it.
5 If you get roped in for something, E you don't register it mentalły.
z in (3)
• zaczynać
• w ypełniać
@ w alić się
14.1. Zaczynać
Dodanie partykuły do niektórych czasow ników modyfikuje je i nadaje im zna
czenie 'w prow adzać' czy 'zaczynać':
The fash ion for jean s ca m e in after the war.
Po wojnie zaczęła się moda na dżinsy.
14.2. Wypełniać
Niektóre czasowniki z in niosą sens „w ypełniania". Oto przykłady:
ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 If you fili a person in (on something), A you fili it with plaster,
2 If you phase in a new system, B it collapses under pressure.
3 When you plaster in a gap, c you give them the latest relevant
4 When something gives in, details.
5 When winter sets in, D you cali this the 'onset' of winter.
E you introduce it by stages.
Rozdział 15
Czasowniki złożonl z on (1)
• przymocowywat/ubierac^dodawać
• zaczynać
15.1. Przymocowywaę/ubierać/dodawać
Dodanie partykuły on do niektórych czasow ników modyfikuje je i nadaje im
znaczenie 'ubierać s i ę '...
Screw a handle on tłumaczy się jako 'przym ocuj uchwyt śrubą', czyli 'przykręć
uchwyt'.
Glue the nose on tłumaczy się 'przyklej nos'.
Ali the contestants must p in their numbers on.
W szyscy zawodnicy muszą przypiąć swoje numery.
^ ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 zakładać sukienkę
2 nie zdejmować butów
3 brać na siebie zbyt dużo pracy
4 włączać radio
5 to spowodowało przeziębienie
6 przymierzać marynarkę
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
1 Martha_____a red shirt with a blue and green skirt. She looked terrible.
2 This is a very nice suit, sir. Would you like to _____the jacket?
3 It's cold in this classroom. I suggest you_____your coats_____ .
4 The food is quite cheap but, when you_____the wine and the tip, it's an expensive res-
taurant.
5 Looking after somebody else's children is a big responsibility to _____ .
6 It's difficult to say no. But I don't want to _____more work than I can do.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 4
Match the phrasal verbs 1-6 with the phrases A-F.
1 take on A the service charge
2 switch on B a stamp
3 try on C a lot of work
4 add on D clothes
5 stick on E the light
6 get on F with my mother-in-law
• kontynuow ać
• zachęcać
® przedstawiać
16.1. Kontynuować
Dodanie partykuły on do niektórych czasowników modyfikuje je i nadaje im
znaczenie 'kontynuować'. Dobór odpowiedniego czasow nika wskazuje, co jest kon
tynuowane, czasami wyrażenie ma sens przenośny:
Keep on trying znaczy 'próbow ać dalej'. Hołd on oraz hang on tłumaczy się
'poczekaj chwilkę'.
Stay on at school or university znaczy 'kontynuować naukę ponad wym aga
ne minimum'.
Get on with something znaczy 'kontynuować po przerw ie' lub 'rozpoczynać
(coś) po wykrętach i kłamstwach'.
Get on może oznaczać 'kroczyć do przodu'.
'Get on with it! We haven't got all day!'
No, dalej! Nie mamy dużo czasu!
How are you getting on? Are you nearly ready?
Jak ci idzie? Jesteś już prawie gotów?
U w aga!
i artykuły on w znaczeniu „kontynuowania” nie używa się z czasownikami
przechodnimi, czyli takimi, które mają dopełnienie. Możemy powiedzieć:
16.2. Zachęcać
Partykuły on używa się z niektórymi czasownikam i w znaczeniu 'zachęcać':
16.3. Przedstawiać
Partykuła on używana jest z kilkom a czasownikami w znaczeniu 'na scenie' lub
'na boisku', jak poniżej:
1 proszę poczekać!
2 próbuj dalej!
3 kontynuuj swoją pracę!
4 no, dalej!
5 kontynuujcie to!
6 wystawić sztukę
7 co grają (w kinie, teatrze)?
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
be on bring on cheer on
go on (x2) put on come on (x2)
• zm niejszać się/redukować
C - Ć W ,C ZEN ,A
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 kłaść coś
2 słońce zachodzi
3 kłaść się
4 obniżać cenę
5 ceny spadły
6 ograniczać spożycie cukru
7 przyciszać (głośność)
8 uspokajać się
9 śmiech ucichł
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
1 I'm terribly tired. Fm going to _____on the sofa for half an hour.
2 Mr Brown's office is on the sixth floor. I'll phone and ask him to _____to Reception.
3 That bag is too heavy for you._____i t _____ . I'll carry it.
4 At this time of year, the sun_____at about 6 o'clock.
5 The children stood on the wali and_____, one after another.
6 That tree is completely dead. It's probably going to _____soon.
7 Mary_____her coffee and ran out of the house with a croissant in her hand.
8 For the first two months of her pregnancy she found it difficult to _____any food____
So she didn't have breakfast.
9 Until I was about thirty-five I could_____masses of fat and sugar, stay in bed all day
and still stay thin.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
bring down calm down (x2) come down (x3) cut down (x2)
die down settle down tum down
Exercise 4
Match the phrasal verbs 1-5 with the phrases A-E.
1 jump down A a noisy class of children
2 come down B on cream and sugar
3 cut down C off a chair
4 bring down D from the top floor
5 calm down E the price
Rozdział %8
Czasowniki złoźo
• odnosić porażkg/upadać/niszczyć
Czasowniki step down oraz stand down tłumaczy się jako 'w ycofyw ać się',
'ustępować'.
The Prime Minister stepped down from office after just ten months.
Premier ustąpił ze stanowiska ju ż po dziesięciu miesiącach.
18.2. Nie działać/ponosić klęskę
Down dodane do kilku czasowników nadaje im sens 'zaprzestaw ać funkcjono
wania' lub 'ponosić klęskę':
CWICZEN SA
W
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 psuć się
2 wycofywać się
3 ścinać drzewo
4 rozbierać budynek
5 zamykać, kończyć działalność
6 zapisywać coś
7 odrzucać podanie
8 ustępować, wycofywać się
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 4
Match the phrasal verbs 1-5 with the phrases A-E.
1 go down A as president
2 tum down B a building
3 step down C in history
4 puli down D someone's address
5 take down E an application for a job
• nie mieć celu
• być wszędzie
® obracać się
• odwiedzać
About używane jest z come w znaczeniu 'w ydarzać się' oraz z bring w znacze
niu 'powodować, że coś się wydarzy':
They've split up! How did that come about?
Oni się rozeszli! Jak to się stało?
I don't know what brought about her sudden change in attitude towards me.
Nie wiem, co spowodowało nagłą zmianę jej stosunku do mnie.
19.4. Odwiedzać
Come round, go round i cali round tłumaczy się jako 'odw iedzać sąsiada w je
go domu'.
ĆWICZENIA
Exercise i (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 4
Match the phrasal verbs 1-5 with the phrases A-E.
1 shop around A to my house
2 come round B doing nothing
3 lie around C for a good price
4 pass round D on your heels
5 spin round E the photocopies
• odchodzić/wycofywać się
® usuwaj/pozbywać się
Uwaga!
Away łączy się z czasownikami przechodnimi i opisuje sposób odejścia.
Popularna stara rymowanka dla dzieci opowiada, jak panna Muffet przestraszyła
się pająka i uciekła z pikniku:
& Ć W I C Z E N ,A
Exercise i (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 uciekać
2 odprawiać kogoś
3 trzymaj się z daleka
4 wyrzucać coś
5 odholowywać samochód
6 cofać się
7 uciekać
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
1 The doormen w ill_____anybody who doesn't have a ticket for the concert.
2 I know it's closing time but I don't want to _____customers_____ .
3 When I opened the window the bird on the tree_____.
4 The boy stole the lady's handbag and_____as fast as he could.
5 An ałarming number of children_____from home before the age of eleven.
6 As I approached the dog it began to _____, watching me suspiciously as it went.
7 Farmers put scarecrows in the middle of their fiełds to _____the birds_____ .
8 'I never want to see you again._____, and_____!' she said.
9 I've got a terrible cold. You'd better_____from me.
10 What! You've lost two prisoners? How did they_____?
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
1 If you leave your car there, the police will come and_____i t _____ .
2 When I cleared the table last night I _____one of the spoons by mistake.
3 We live in a society where people_____too many things _____ .
4 Just leave the bottles outside your door and somebody w ill_____them_____ in the
morning.
5 H e_____all his money_____ on horse races.
6 Confidence in the government began to _____.
7 The police_____the protesters_____ .
8 A lot of magazines_____free samples of perfume and shampoo.
9 Heavy rain_____the new paint on the wali.
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 If you tum someone away, A you don't go near it.
2 If you talk the night away, B you receive nothing in return.
3 If you keep away from something, c you don't let them come in.
4 If you give something away, D there are no unpleasant conseąuences.
5 If you get away with something, E you talk till morning.
• przechowywaę/ukrywać
• być nieobecnym/podróżować
21.1. Przechowywaę/ukrywać
Partykuła away łączy się z wieloma czasownikami i nadaje im znaczenie 'prze
chowywać' lub czasami 'ukrywać'. W pewnym sensie dodanie tej partykuły suge
ruje, że coś znika z pola widzenia. Put something away tłumaczy się jako 'odłożyć
coś na miejsce'. Clear something away lub tidy something away tłumaczy się jako
'usunąć coś tak, by miejsce stało się czyste (elear) lub uporządkowane (tidy)':
Put aw ay your things when you have finished.
Odłóż swoje rzeczy na miejsce, jeśli skończyłeś.
The criminal was locked aw ay for five years.
Przestępca został zamknięty (odizolowany) na pięć lat.
& ĆWICZENIA
Exercise i (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
flash away get carried away polish away talk away work away
Exercise 4
Match the phrasal verbs 1-5 with the phrases A-E.
1 put away A at a keyboard
2 tap away B some money (for a rainy day)
3 work away C for a holiday
4 get away D your valuables
5 lock away E at a problem
• upadać
• zmieniać/przenosić
22.1. Upadać
Partykuła over w połączeniu z wieloma czasownikami nadaje im znaczenie
'upadać' lub 'być rzucanym':
knock something over przewracać
fali over upadać
run over przejeżdżać, potrącać
be run over (lub get run over) zostać przejechanym
Inne typowe połączenia to: push something over (popchnąć i spowodować
przewrócenie); blow something over (wymierzyć cios i przewrócić) i topple over
(przewracać się na skutek braku stabilności). Turn over oraz tip over tłumaczy się
jako 'wywracać się'.
The demonstrators tumed over the cars in the Street.
Demonstranci wywracali samochody na ulicy.
Don't stand in the boat or you'11 tip it over.
Nie stój w łodzi, bo wywróci się do góry dnem.
22.2. Zmieniać/przenosić
Partykuła over łączy się z niektórymi czasownikami nadając im znaczenie
'zmieniać' (często właściciela) czy 'przenosić', jak w przykładach poniżej:
Mohammed Al Said t o o k o v e r Harrods in 1985?
Mohammed Al Said przejął dom towarowy „Harrods" w 1985 roku.
Keep quiet and h a n d o v er your money!
Bądź cicho i oddaj pieniądze!
Jaguar wants to w in customers o v e r from Mercedes.
Jaguar chce przejąć klientów Mercedesa.
The plan was to ch an g e o v e r to the Euro in 1999.
Planowano zmianę (waluty) na euro w 1999 roku.
M o v e over. You're taking up too much space.
Posuń się. Zajmujesz zbyt dużo miejsca.
& ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 przewracać kieliszek
2 zostać potrąconym
3 oddawać pieniądze
4 przejmować władzę jako kierownik
5 pozyskiwać kogoś
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
blow over (*2) fali over (x2) knock over (x2) run over (*3)
1 As she walked past our table, she_____a vase with her handbag.
2 The poor man w as____ by a bus on his thirty-first birthday.
3 Every time the little boy_____, he just laughed and got up again.
4 The big willow tree in the middłe of the field w as_____in the storm.
5 The waiter_____a glass, spilling wine all over the woman's silk dress.
6 My mother used to say: 'Always wear clean underwear in case you are_____by
a bus.'
7 There is a noticeboard outside the restaurant, but the wind_____i t _____ about ten
times a day.
8 The clown couldn't take three steps without_____.
9 The parachutist landed in the middle of the airport runway and was immediately_____
by a jumbo-jet.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
change over hand over (x3) take over (x3) win over (x3)
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 A new management team A turned over.
2 The old oak tree was B took over the company.
3 On the day he retired, the poor man was C fell over.
4 I was taking out a jacket when the wardrobe D run over by a bus.
5 In the accident, the car E blown over.
• dokładnie rozważać
9 przykrywać/ukrywać
• kończyć
• odwiedzać kogoś
23.3. Kończyć
Be over znaczy 'być zakończonym', jak w przykładzie poniżej:
The party's over.
Przyjęcie jest zakończone.
Czasownik blow over, przywodzący na myśl burzę i przesuwające się chmury,
używany jest w sensie przenośnym, gdy mówimy o problemach, kłótniach i trud
nych chwilach.
Wyrażenie to tide him over znaczy, że pomagamy komuś przetrwać trudne
chwile, „dopóki okres problemów finansowych się nie skończy".
Get something over with tłumaczymy jako 'mieć coś za sobą'.
ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
• odpowiadaj/odwzajemniać
24.3. Odpowiadać/odwzajemniać
Kolejne znaczenie sugerowane przez back to 'wzajemność' i 'odpowiadanie':
He smiled at her and she sm iled back.
Uśmiechnął się do niej, a ona odwzajemniła uśmiech.
ril phone you back in five minutes.
Oddzwonię do ciebie za pięć minut.
ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 to przypomina mi
2 przywoływać wspomnienia
3 odkładać coś
4 sięgać myślą wstecz
5 wracać samolotem
6 zwracać pieniądze
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
1 If the goods are not in perfect condition when they arrive,_____them_____ to us.
2 ! Ali is forgiven!
3 We took the train to Paris but because we were in a hurry, we decided to _____.
4 I'm just going out for a bite of lunch. F il_____at two o'clock.
5 You can borrow these books for three weeks, but please_____this one_____ tomorrow.
6 Ah, this musie_____wonderful memories.
7 She thought about the chocolates for a few seconds, then_____them_____ on the shelf.
8 My brother's on holiday at the moment. H e's_____on Saturday.
9 When are you_____to your country?
10 You can borrow my pen, but please_____i t _____ . It's the only one I've got.
11 Stay by the telephone. I'lł_____y ou_____ immediately.
12 When you smile at people, they usually_____.
13 I wrote and asked for an explanation, but the company didn't_____.
14 I lent him £30, but he never_____i t _____ .
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 bring back A the money you owe
2 pay back B your chair
3 go back C later
4 push back D happy memories
5 cali back E to the beginning
• rozkładać na części
• rozdzielać
• kończy(^sumiennie wykonywać
ĆWICZENIA
Exercise I (wykonaj to ćwiczenie przy okazji robienia ćwiczeń 2, 3 i 4)
Znajdź angielskie czasowniki złożone odpowiadające następującym polskim wyrażeniom:
1 rozkładać na części
2 rozpadać się na części
3 oddalić się od siebie
4 nie rozróżniam ich
5 pomyślnie dokończyć projekt
6 nie mogę uzyskać połączenia telefonicznego
7 plan nie powiódł się
Exercise 2
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
Exercise 3
Complete the sentences with the correct form of a phrasal verb from the box.
1 It's a wonderful plan, and John o'Connor is the right man to _____the plan_____ .
2 'I can't_____with it/ she said. T know I promised, but I can't marry him.'
3 I accepted a job in Rome, leamed Italian and sold my London fiat, but the day before
I left England, the jo b _____.
4 Before I agree to your proposal, there are one or two points that I would like to _____
with you.
5 Before we ask the bank to lend us money, we need to _____our marketing strategy____
_ more clearly.
6 - Could I speak to Pamela Stone, please - on extension 3452?
- Hołd on a moment, please. IT1_____y ou _____ .
7 - Hello, Pamela. It's Joan speaking. I've been trying to _____to you all morning.
- Sorry. I've had a lot of calls.
Exercise 4
Match the two halves of the sentences.
1 The plan A will put you through to me.
2 The receptionist B fell apart in his hands.
3 Nobody can c fell through.
4 The old book D grew apart.
5 They were once friends but they E tell the sisters apart.
Powtórzenie
Czasowniki come, go, bring, take, put i get najczęściej łączą się z omawiany
mi partykułami, tworząc czasowniki złożone. Zamieszczone w tej części ćwiczenia
utrwalające poświęcone są tym właśnie czasownikom, jak również słowom turn
oraz keep.
Wszystkie zdania w zamieszczonych tu ćwiczeniach pochodzą z ćwiczeń za
wartych na poprzednich stronach tej książki. W przypadku nieprawidłowej odpo
wiedzi należy cofnąć się do odpowiedniego rozdziału, gdzie dana partykuła jest
omawiana i poszukać tego przykładu.
Przy każdym zdaniu w ćwiczeniach utrwalających podany jest numer strony,
gdzie można znaleźć dany przykład.
W każdym z ćwiczeń należy wybrać odpowiednie partykuły (spośród poda
nych w ramce) i uzupełnić nimi zdania.
Exercise i
Exercise 2
Exercise I
1 'G o_____to square one' means return to the starting point. (94)
2 A flashback is a scene in which the film goes_____to an earlier stage of the
story. (95)
3 A terrorist bomb was discovered outside the pałace but it didn't g o _____. (35)
4 At this time of the year, the sun goes_____at about six o'clock. (66)
5 Don't g o _____without a raincoat. (17)
6 He'11 g o _____in history as the meanest employer who ever lived. (71)
7 He just luent_____reading the book as if nothing had happened. (61)
8 I agreed to do it, so I'm going to g o _____with it. (98)
Exercise 2
1 I don't know what goes_____behind closed doors, but they look very happy to
me. (63)
2 T never want to see you again. G o_____, and stay away!' she said. (79)
3 If you g o _____with someone, that person is your boyfriend or girlfriend. (18)
4 If you leave a cigarette in an ashtray, it doesn't g o _____, but a cigar does. (23)
5 Musie? Theatre? I don't g o _____for that sort of thing. (50)
6 Susan went_____to the tennis player and asked him for his autograph. (5)
7 The cost of łiving goes_____every year. (3)
8 The film goes_____too long, in my opinion. (63)
9 The Irish problem goes____ to the 17th century. (93)
10 This match will g o _____as the most important of the season. (70)
Exercise 1
Exercise 2
1 In the last five minutes of the match, the trainer decided to bring_____a
substitute. (63)
2 It was sitting by the open window that brought_____my cold. (59)
3 The company will bńng_____a new accounting system starting on
lst January. (54)
4 The Italian jockey brought_____the incredible feat of winning all seven races in one af~
temoon. (42)
5 The new manager brought_____a more attacking style of play. (53)
6 Then he brought_____the embarrassing subject of money. (3)
7 You can borrow these books for three weeks, but please bring this one_____tomor-
row. (95)
Exercise I
Exercise 2
1 It's difficult to say no, but I don't want to take_____more work than I
can do. (58)
2 Looking after somebody else's children is a big responsibility to take _ - (58)
3 Many British people were surprised when VW took_____Rolls Royce. (87)
4 On arriving, she took_____the situation at a glance. (49)
5 Students may only take_____five library books. (22)
6 Take that cigarette_____! It's making me sneeze. (78)
7 That smell takes m e_____to my first school. (93)
8 The dentist took_____my wisdom teeth. (21)
9 The repairer took the clock_____and cleaned all the pieces. (99)
Exercise I
Exercise 2
Exercise I
1 She thought about the chocolates for a few seconds, then put them_____on
the shelf. (95)
2 Susanna pu t_____her hand to ask the teacher a question. (1)
3 That bag is too heavy for you. Put i t _____. IT1 carry it. (66)
4 The fire service fought all night to put the fire_____. (23)
5 The Opera House recently p u t_____Puccini's 'La Boheme'. (63)
6 The public relations department pu t_____a press release to calm people's
fears. (27)
7 I wonder whv he did that? What do vou put it to? (70)
Exercise 1
1
'It's cold/ he said and turned the collar of his coat. (3)
Everv time I tum
2 the radio, I hear that song. (59)
3
I wanted a job as a fireman, but they tumed _____ my application. (71)
4
If you tu m _____, IT1 brush the back of your jacket for you. (75)
5
If you tum someone . vou don't let them come in. (79)
6
lack always turns when vou least expect him. (6^
7
Parents need to know when to tu m _____the TV. (39)
8
The doormen will tu m _____anyone who doesn't have a ticket for the
concert. (78)
9 To tum something_____in your mind means to consider it from every angle. (89)
10 Martha turned _____ the volume so that she could hear the musie in the
bathroom. (3)
Exercise 1
Exercise 2
1 picked up 5 put up 8 get up
2 łifted up 6 tumed up 9 goes up
3 look up 7 brought up 10 brought up
4 dug up
Exercise 3
1 tumed up 5 speak up 8 warm up
2 brighten up 6 grew up 9 h eat. . . up
3 build up 7 hurry up 10 work up
4 bring .. . up
Exercise 4
1 A /C ■ 2 H * 3 D " 4 G ‘ 5 E /F * 6 B
Exercise 2
1 keep up 5 coming up 8 tums up/shows up
2 catch . . . up 6 drove up 9 show up/turn up
3 snuggled up 7 face up 10 walked up
4 leads up
Exercise 3
1 led up/leads up 4 shown up 6 shown up
2 came up 5 coming up 7 face up
3 drove up
Exercise 4
Exercise 1
1 do up 4 cheer up 6 tie up
2 brushup 5 wash up 7 dress up
3 zip up
Exercise 2
1 dress up 3 brush up 5 clean up
2 doup 4 wash up 6 cheer. . . up
Exercise 3
1 do up 4 do up 6 zipped up/zipped . . . up
2 tie up 5 zipped up 7 tied up
3 boarded up
Exercise 4
1 D -2 A -3 F -4 B -5 C * 6 E
Exercise 2
1 used up 3 dries up 5 drank up
2 eat up 4 tore up 6 bum up
Exercise 3
1 end up 3 filled . . . up 5 cover up
2 wash . . . up 4 shut up 6 fili up
Exercise 4
1 mess up 3 smashed up 5 shook . . . up
2 blow up 4 tripped up
Exercise 2
1 jumped out 5 broke out 8 le t. . . out
2 ran out 6 take . . . out 9 sticking out
3 pulled out 7 p u t.. . out 10 stood out
4 fell out
1 invite . . . out 4 stay out 6 ask . . . out
2 gone out 5 move out 7 cali. . . out
3 locked . . . out
Exercise 4
1 D •2 E ■3 B ■4 A ■5 C
Exercise 2
1 threw .. . out 4 keep . . . out 7 shut out
2 keep out 5 keep out 8 missed out
3 ruled out 6 cut out 9 take out
Exercise 3
1 go out stub . . . out 9 knocked out
2 stamp out wipe out 10 squeezing out
3 die out running out 11 sold out
4 p u t. . . out run out
Exercise 4
1 C ■2 A ■3 D ■4 E ■5 B
Exercise 2
1 fili out 5 print. . . out 8 spread . . . out
2 write out 6 try out 9 tired .. . out
3 check out 7 so rt. . . out 10 clean out
4 test. . . out
Exercise 3
1 give out/hand out 3 send out 5 put out
2 hand out/ give out 4 gives out 6 go out
Exercise 4
1 C ■2 E >3 A ■4 B ■5 D ■6 F
Exercise 1
1 pick out 4 find out 7 watch out
2 lookout 5 single out 8 listen out
3 point out 6 make out
Exercise 2
1 picked out 4 watch out 7 look out
2 singled out 5 watch out 8 listening out
3 point out 6 watch out 9 point out
Exercise 3
1 find out 3 make out 5 make out
2 figurę out 4 work out 6 work out
Exercise 4
1 B •2 E >3 D * 4 A •5 C
Exercise 2
1 set off 5 backed off 9 kicked off
2 takes off 6 starts off 10 sparked off
3 go off 7 started off
4 sent. . . off 8 kicked off
Exercise 3
1 take off 5 brush . . . off 9 lay off
2 bite off 6 cut off 10 pay . . . off
3 broke off 7 came off
4 strip off 8 killed off
Exercise 4
1C-2D-3E-4B-5A
Exercise 3
1 stave off 3 fight off 5 hołd off
2 keep off 4 warn off
Exercise 4
1 C - 2 E - 3 A- 4D- 51
Exercise 2
1 połished off 4 round off 6 brought. . . off
2 went off 5 finish off 7 come off
3 dashed off
Exereise 3
1 cordoned off 3 błock off 5 cut off
2 fence off 4 partitioned off
Exercise 4
1 D - 2 C - 3 A- 4E- 51
Exercise 2
1 come in 5 check in 9 get . . . in
2 bring .. . in 6 sign. . . i: 10 rush in
3 take . . . in 7 key in 11 walked in
4 went in 8 drive in 12 pług . . . in
Exercise 3
1 stay in 4 move in 6 lives in
2 wait in 5 drops in/pops in 7 drop in/ pop in
3 move in
Exercise 4
1 D ■2 A ■3 E •4 B ■5 C
Exercise 1
1 take in 4 fitin 7 get sucked in
2 breathe in 5 join in 8 go in (for)
3 stir in 6 settle in
Exercise 2
1 breathed in 5 drank in 9 throw in
2 coming in 6 add in 10 built in
3 took in 7 count. . . in 11 fitin
4 sink in 8 stir . . . in
Exercise 3
1 joined in 4 settle in 7 cash in
2 fell in 5 draw . . . in 8 sucked in
3 rope . . . in 6 come in
Exercise 4
1D*203A*4E*5B
Exercise 2
1 came in 5 set in 9 bricked in
2 bring in 6 fillin 10 plastered in
3 phase in 7 colour in
4 tuck in 8 fili. . . in
Exercise 3
1 kick . . . in 3 fell in 5 give in
2 caved in 4 give in
Exercise 4
1 C ■2 E ■ 3 A ■4 B •5 D
Exercise 2
1 put on 3 keep . . . on 5 take on
2 try on 4 add on 6 take on
Exercise 3
1 coming on 3 come on 5 brought on
2 put . . . on/tum . . . on 4 put on/tum on 6 catch on
Exercise 4
1 C ■2 E ■3 D ■4 A •5 B ■6 F
Exercise 2
1 carried on/kept on 5 hołd on/ hang on 9 hołd on/hang on
2 get on 6 play on 10 live on
3 keep on/ carry on 7 went on
4 stay on 8 went on
Exercise 3
1 come on 4 bring on 7 goes on
2 cheer on 5 is on 8 going on
3 put on 6 come on
Exercise 4
1B-2D-3E-4C-5A
Exercise 2
1 lie down 4 goes down 7 gulped down
2 come down 5 jumped down 8 keep . . . down
3 put . . . down 6 fali down 9 wolf down
Exercise 3
1 come down 5 come down 9 cut down
2 tum . . . down 6 die down 10 cut down
3 calmed down 7 brings down 11 settled down
4 calm . . . down 8 comes down
Exercise 4
1 C ■2 D ■3 B >4 E ■5 A
1 break down 4 puli down 7 turn down
2 back down 5 close down 8 step down
3 cut down 6 take down
Exercise 2
1 knocked down 4 shoot down 7 step down
2 cut down 5 crack down 8 back down
3 break . . . down 6 tum down
Exercise 3
1 broke down 5 turned ... down 9 p u t ... down/ p u t ... down
2 closed down 6 le t ... down 10 take down
3 is down 7 wrote down
4 turned down 8 go down
Exercise 4
1C-2E-3A-4B-5D
Exercise 2
1 sit around 5 messing around 9 leaves ... around
2 standing around 6 running around 10 shop around
3 stand around 7 follow ... around 11 passed ... round
4 stick around 8 get around 12 got around
Exercise 3
1 tum round 4 spin round 7 come round
2 look round 5 won ... round 8 cali round
3 tum ... round 6 going round 9 bring ... round
Exercise 4
1C-2A-3B-4E-5D
Exercise 3
1 tow ... away 4 take . .. away 7 dragged ... away
2 threw away 5 gambled ... away 8 give away
3 throw ... away 6 ebb away 9 washed away
Exercise 4
1 C ■2 E ■3A■4 B *5 D
Exercise 2
1 p u t ... away 5 shut ... away 9 be away
2 tidy ... away 6 going away 10 cleared away
3 locked ... away 7 get away
4 p u t .. . away 8 is away
Exercise 3
1 flashing away 3 working away 5 get carried away
2 polishing away 4 talking away
Exercise 4
1 B ■2 A ■3 E ■4 C •5 D
Exercise 2
1 knocked over 4 blown over 7 blows ... over
2 run over 5 knocked over 8 falling over
3 fell over 6 run over 9 run over
Exercise 3
1 took over 5 win over 9 won .. . over
2 took over 6 win over 10 took over
3 Hand over 7 handing ... over
4 handed ... over 8 changed over
Exercise 4
1 B ■2 E ■3 D ■4 C ■5 A
Exercise 2
1 look . . . over 4 cloud over 6 freezes over
2 think . . . over 5 covered . . . over 7 painted . . . over
3 talk. . . over
Exercise 3
1 blow over 4 come over 6 came over
2 tide . . . over 5 invited . . . over 7 was over
3 get it over with
Exercise 4
1B-2E-3D-4A-5C
Exercise 2
1 stand back 5 dropping back 9 think back
2 stand back 6 went back 10 look back
3 tie . . . back 7 goes back
4 pushed . . . back 8 takes . . . back
Exercise 3
1 send . . . back 6 brings back 11 ring . . . back
2 come back 7 put . . . back 12 smile back
3 fly back 8 coming back 13 write back
4 be back 9 going back 14 paid . . . back
5 bring . . . back 10 give . . . back
Exercise 4
1D-2A-3E-4B-5C
Exercise 3
1 carry . . . through 4 talk through 6 p ut .. . through
2 go through 5 think . . . through 7 get through
3 fell through
Exercise 4
1 C ■2 A ■3 E ■4 B ■5 D
Pow tórzenie
Exercise 2
1 out 5 down 9 up
2 up 6 down 10 down
3 up 7 on
4 in 8 in
Exercise 2
1 on 5 in 9 back
2 away 6 up 10 down
3 out 7 up
4 out 8 on
Exercise 2
1 on 4 in 7 back
2 on 5 out 8 out
3 over 6 away 9 apart
Exercise 2
1 on 4 in 7 up
2 on 5 in 8 away
3 over 6 away
Exercise 2
1 back 4 out 6 out
2 up 5 on 7 down
3 down
C za so w n ik i zło żo n e z keep .
1 on 4 off 7 off
2 out 5 out 8 up
3 away 6 on