Vous êtes sur la page 1sur 75

Acerca de este libro

Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanterías de una biblioteca, hasta que Google ha decidido
escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en línea libros de todo el mundo.
Ha sobrevivido tantos años como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio público. El que un libro sea de
dominio público significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el período legal de estos derechos ya ha expirado. Es
posible que una misma obra sea de dominio público en unos países y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio público son nuestras
puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histórico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difícil de descubrir.
Todas las anotaciones, marcas y otras señales en los márgenes que estén presentes en el volumen original aparecerán también en este archivo como
testimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted.

Normas de uso

Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio público a fin de hacerlos accesibles
a todo el mundo. Los libros de dominio público son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un
trabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros
con fines comerciales, y hemos incluido restricciones técnicas sobre las solicitudes automatizadas.
Asimismo, le pedimos que:

+ Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseñado la Búsqueda de libros de Google para el uso de particulares;
como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales.
+ No envíe solicitudes automatizadas Por favor, no envíe solicitudes automatizadas de ningún tipo al sistema de Google. Si está llevando a
cabo una investigación sobre traducción automática, reconocimiento óptico de caracteres u otros campos para los que resulte útil disfrutar
de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envíenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio público con estos
propósitos y seguro que podremos ayudarle.
+ Conserve la atribución La filigrana de Google que verá en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto
y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Búsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine.
+ Manténgase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de
que todo lo que hace es legal. No dé por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio público para los usuarios de
los Estados Unidos, lo será también para los usuarios de otros países. La legislación sobre derechos de autor varía de un país a otro, y no
podemos facilitar información sobre si está permitido un uso específico de algún libro. Por favor, no suponga que la aparición de un libro en
nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infracción de los derechos de
autor puede ser muy grave.

Acerca de la Búsqueda de libros de Google

El objetivo de Google consiste en organizar información procedente de todo el mundo y hacerla accesible y útil de forma universal. El programa de
Búsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas
audiencias. Podrá realizar búsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la página http://books.google.com
v, Res I. N O sv I R
4%s d U -

PHILOSO P H I C I; ' s I V E

DESCRIPTVO ARTIS
D E ST I L L A T O R I Æ
N O V AE ; « /5-. // .
Nec mom •• G* 4 8
• • ' •* * *
Spirituum, Oleorum Florum, aliorumque Mc- ,
dicamentorumillius beneficio, facillimâ quâdàm & pc
culiari viâ è vegetabilibus, animalibus & minerali
bus, conficiendorum& quidem magno cum
lucro; agens quoque de illorum ufu tam
chymico quàm medico, edita & pu
\olicata in gratiam veritatis
Studioforum.

IPer

Jo A N N1 M R u D o L p H uM
G L A u a e R u M

/ t.

J^ A4 y 7 E R ο D J4 M 1,
mnt apud J o a n n e M J a n s s o n 1 u M. $

- cIo Io c L v 1 1 ■ . 2^*
-
-
-

==~===== ~~~~===-------------«… . .T
----- - - -------- |-----*_ _*=_----------------
----
·
--
*.
·|-
·|-
----·|-
·|-|-
|-
…|-
-
-|-|-
|-
|-
·|-
|-
|-
·
·-
-
|-

-*
|-----
|-|-
·|-
|-|-
----|-|-|- -
·|--
·|-|-
|-----
|-|-|-|-·
·
|- |-
|-|-
·
|-
|-|-
·* -|-|-
|-
*|-
|-·· -
----
|-|-
|-|-
:• !
----|-c ----
-··
-|-·|-
--
|-|-+ *----
|-
__---
- -
|-
-|-
|-|-
|-
|-
P R AE F A T I O

A D
Le&orem benevolum.

§/as haéîenus formaces peculiares ,


7 viafque defiillamdi compendiofàs, affi
dui lucubrationibus fpeculationibuf
* qne imvemta, paucos amte ammos, qui
Es^- bus multa præclara opera, vulgari
arti impoßibilia, perpetrari poffumt ; pro me tamqùam
fecreta refervavi, decrevi tamdem, perpendens mecum
utilitatem , quam praffare poteft mortalibus , hanc
artem diutius mom celare,fed imgratiam proximipubli
care , dando perfeâam & fundamentalem Spagyris
informationem arti hujus moviter imvemta, me amplius
•pus habeamt im'pofferum tempus terere, fùmptúfque
expendere im laboribus tædioßs longâ, fed viâ faciliori,
bemeficio mearum farmacum multa praclara operari
queant. Dividetur autem hic !iber impartes quinque,
quarum prima docebit comfruäionem formaci alicujus,
in quâ incombuffibilia defillantur & fùblimantur, &
quidem talia qua Retortarum aliorumque vaforum
bemeficio perfici mequeumt ; & quomodò mineralium
metallorumque ffiritus, flores & olea illius beneficio
praparemtur, nec. mom illorum ufùm & vires.
Im fecumda parte docebitur alia formax , im qua com
buffibilia, utpote vegetabilia , amimalia & mimeralia
- A 2 deflil /
4. P R JE F A T 1 o.
deftillamtur, perfe&iffimèque fubtiliamtur: cujus bene
ficio multa medicamimapraftamtiffima ad tollemdosgra
vißmos & incurabiles aliàs morbos & affeâus prœpa
raripoffùmt. -

Im tertia docebitur mova quædam invemtio haétemuf


que imcogmitadeffilamdi Spiritus ardentes,utpote ex vi
no, frumento,fru£tibus,floribus,herbi, & radicibus,nec
nom aquas vegetabilium, amimaliumque, & quidem in
magmacopia, brevi tempori ffatio , & abfque magni
fùmptibus; ut & coquendi cerviffam,hydromel, vimiim,
aliaque, quæ alias conficiumtur im magnis cupreis vel
ferreâ vafibus;beneficio vaforumligmeórum,adminicu
doparvi alicujus imffrumenti cupre, vel ferrei, ponderú
2. vel 3. librarum, viâ mimirum quâdam facili abfque
formacibus. Docet quoque moviter hac inventa ars va
rios labores alios chymicos , utpote putrefaéiiones, di
effiomes,circulationes,extraéiiomes,abffraëiiomes,coho
£Ί; &c. Effque hac imvemtio admodum
meceffària utilifque tyronibus hujus arti , nom emim im
digemt im comfejione ffirituum ardemtium, aquarum
vegetabilium, extra£torum, aliorumque medicamento
rum , tot formacibus, totque cupreis, ferreis , ffammeis,
terrei vitreifque vafis , docentur enim hic, quomodo
radiéti labores omnes perficiamtur faltem adminiculo
parvi alicujus imffrumenti cuprei velferrei in vafis lig
meis, tam beme mimirum ac per veficas, aliaque vafa
amplißima cuprea : quâ ratione parcitur expenfis &c.
In quarta parte docebitur alia quadam haéfemufque
incognita fornax , im quafaculiime perpetramtur cum&fi
labores chymici : utilißima ad explorandus minera
lium
A D L E c T o R E M, 5
lium metallorum que maturas ; itemque adprobamdu,
examimamda, liquefaciemda , capellamda , �- feparamda
metalla, me quidpereat, viâ mimirum compendiosâ &
facilimâ, & quidem magno cum fru£fu &c.
In quimta parte docebitur comfe£iio five præparatio
inffrumentorum ferreorum, terreorum, vitreorum alio
rumque meceffariorum ad pradiítas 4. formaces, do
cebuntur & alia meceffaria utilißimaque mamua
/ia. -

Et quidem im prima parte, delineatâ fabricâ prima


formacù, revelabo etiam quomodo ipfius beneficio confi
ciantur Spiritus, olea, fiores aliaque utilißima medi
camina, eorumque vires & ufùm quamtum fieri quidem
licet fideliffime & abfque fraude. Et quidem mom du
bito , quim intellefturi, opus hoc approbaturi, indo&fi
p.
autem Zoilicontemturi fint, Dicitur emimper Prover
bium : Ædificans prope viam publicam, multa
audire cogitur, ab obtreétatoribus , cumprimis
autem à mifella plebecula &c. Sed opus effet , quod
ejufmodi Thrafomes aliquid praffamtius ederent im
lucem antequam aliorum carperent labores.
Quare hemo imtempeffivejudicet hoc opus, ante
quam mimirum perfe£te de illo fuerit imformatus ; tumc
emim mom dubitabo ; quin laudem inde deportaurus fit
author. -

Etfi cui forte fortuito, qui extruxerit hanc forma


cem, laboramti vel operamti per illam , mom ommia
fatim ex amimi fentemtia fùccedant 5 cogitet ille
fecum, fe fortaffe in aliqua parte peccaffe (e$t enim opus
novum & incognitum, in quoAfacile
- 3
qui errarepoteff)
tnea?
6 P R AE r A r I o.

nec propterea murmuret adverfu authorem ipß culpam


imputando, quodmom fati apertè fcripferit, fedfùa ad
feribat ignorantia, authorifque mentem intelligere fu
aleat, exerceatque fefe in laboribus, tunc enim mom du
bitabo de meliorifùcceffù, quem omnibus & fingulis
precor. Amen.

.-**..

PARS
-
-

}
cis
la
ad

ri—
erò
fa
fe
la
u!a
cet

Ina.
- - P A R s P RI MA .
F UI R N O R UI M
P H I L o S o P H I C o R u M.

De præparatione_» Primæ Formacâ,


-

s U o D ad primam fornacem, po
}| terit illa pro lubitu major vel mi.
[| nor exftrui, habitâ ratiqne quanti
«® tatis materiæ deftillandæ &c. &
sæ… quidem vel rotunda vel quadrata,
vel è lateribusvel per figulum ex argilla. Requi
rit autem diameter fpithamae unius (intrinfècus
nimirum ) altitudinem quatuor fpithamarum ;
unam nimirum à fundo ufque ad cratem, unam
quoqueà crate ad foramen injiciendis carboni
bus deftinatum ; duas ab hoc ufque ad fummita
tem fiftulæ, quæ ad minimum fpithamam unam
furnum egredi oportet, ne vafa recipientia ob
propinquitatem fornacis incalefcant. Oportet
quóque fiftulam habere diametrum parte ante
riore, refpondentem tertiæ partidiametri intrin
feci fornacis; ampliorem quoque paululum parte
pofteriore quàm anteriore. Craticula talis efto,
quod poffit eximi pro lubitu & mundificari, ob
ftru&a à materia deftillanda inje&a: obftruitur.
enim facile in deftillatione falium colliquefcen
tium cum carbonibus, unde aër dcnegatur igni,
& deftillatio per confequensimpeditur. Velim
ponantur fornaci tranfverfim duo baculi ferrei
robufti, cui alii 4. vel 5. minores innitantur , &
A 4 quidem
8 F u R N o R. P H I L o s o p H 1 c.
quidem unus ab altero per diftantiam digiti unius
fati tranfverfi, exeuntes paululum è fornace,quo
obftru&i , forcipe comprehenfi, commovèri&
à materia combufta mundificari, iterumque po
ftea rite in fua loca reponi queant: 'quarè etiam
oportet fornacem parte fua anteriore, fub crate
nimirum apertam effe , quò melius cratem tra
- &are poffis.
Oportet quoque fupernè habere te&um for
nacem lapideum vcl terreum , foramine prædi
tum in medio,cum aliqua diftinétione aréna re
plenda, quo operculum impofitum rite claudere
poffit foramen illud, ne fpiritus exhalare queant,
fed coaéti per fiftulam egrediantur in recipientes,
poftquam injeceris materiam deftillandam.
IDe Recipientibus.
VA; recipientia conficiantur è vitro, è ter
ra forti, fpiritus quæ retinere poffit,qualis eft
*Waldburgica, Haffiaca,Frechheimenfis, Sibur
gica &c. Meliora funt confeéta è vitro fi modo
iion deficiunt officinæ, & quidem è vitro forti &
firmo; quae & circa jun&uras fmirite lævigari &c
adæquari poffunt, quò melius conjungantur, &
tunc lutatione opus non eft, (quomodò autem
fmirite lævigentur&adaequentur,iddocebitur in
parte quinta,.de manualibus agcnte) quia adeò
arétè hac ratione conjunguntur, ita ut nullus
egredi poffit fpiritus per junéturas fcil. Secus
junéturas luto optimo firmare oportet, fpiritus
exhalare non permittente,quale docebiturinli
- a. bro
P A R s I. ' ' ' ' 9
bro de manualibus agente. Formam Recipien
tnm viderelicet in delineatione. Quod ad quan
titatem eorum fcito,quod quò majora eo melio
ra, paucioribus enim tunc opushabes, pluribus
veróminoribus.Orificium füperius amplius efto
inferiore, ita ut femper aliud vas recipiens orifi
cio fuo inferiori, jungi poffitipfi;& quidem ori
ficium inferius habeat diamctrum trium digito
rum latorum tranfverforum, vel circiter, hábita
nimirum ratione fornacis , cujus diameter eft
unius fpithamæ. Major enim fornax majora re
quirit foramina ut & örificia recipientum, quo
igni fufficiens aëris debitaque adminiftretur pro
portio : Velfi fornacis diameter plus quàm fpi
thamam haberet, oporteret quoque eam habere
duas vcl tres fiftulas , (quæ fimul confideratae
haberent amplitudinem Trefpondentem tertiæ
parti Üîï fornacis, tänta enim amplitu
do tantumque aëris requiritur, fiignis liberè
fuum officium praeftare debet ) quibus applican
da vafa recipientia diétæ proportionis, ne ignis
fuffocetur. - - - .

Appofita autem figura conjun&ionem reci


pientum edocebit, nec-non eorum applicatio
hem ad fornacem.Et primum quidé vas recipiens
innititur tripodi , vel féllulæ in medio perforatæ,
ut collum primi recipientis tranfire poffit » cui
applicatur fcutella fiftulata recipiens deftillantes
; fpiritus : Primo pofteajungitur fecundum atque
huic tertium & fic confequenter (prope nimirum
! parietem vel fcalam aliquam) tot nimirum quot
A 5 plas
ro F u R N o R. P H I L o s o p H 1 c.
placuerit. Supremum vas recipiens apertum
quoque ficuti cætera omnia,oportet ut relinqua
tur. Inferiori, uti di$tum , anne&itur fcutella
fiftulata, per cujus fiftulam defluunt ftillati fpiri
tus in aliud quoddam vas vitreum appofitum ;
uod repletum aufertur, aliudque fubftituitnr ;
quia illud abfque lutatione applicatur, ac proin
facile mutari poteft.Etfi quidaliudftillare placet,
oportet auferre, & mundificare, mundificatam
que iterum arétiffimè applicare ne quid fpiri
tuum exhalare queat, collo inferioris Recipientis
(nimirum fcutellam fiftulatam.) Et fifcutella fi
ftulata adeò ar&è jungi nequit ita fcil. ne quid
exhalare poffit, infunde cochleare unum aquæ ;
adftringit enim, nec nocet fpiritibus, quia in re
ötificatione iterum feparatur.
De vafis fùblimatoriis.
Æc non opus eft conficere è vitro, vel è ter
ra tali, quæ fpiritus retinere potcft, cujus fu
pra mentio faéta;fi modò conficiantur è commu
ni terra figulina bona, beneque intrinfecè devi
treenter,talis nimirum formae , & figuræ, qualis
apparet ex appofita declinatione. -

Eligenda tamen terra bona ignem tolerar


potens, inferiores enim ollæ ab igne incale
fcunt, ita ut frangerentur ab co,fi non effent con
fe&ae è terra bona.
Nunc etiam ipfum deftillandi modum in ge
nere declarabo ; ut & in deftillatione quavis
manualia ncccffària,
-
AModus
P A R. s • I. • II

CModus deßillamdi.
PĘ iniiciantnr aliquot carbones vivi , qui
paftea cooperiantur aliis, ufque ferè ad reple
tionem fornacis,ad fiftulam ferè ufque;quo faéto
operculum fuperius maneat remotum à fuo fora
mine ( quo calor & fumus illuc tranfeant, non
autem per fiftulam & vafa recipientia, quæ inde
incalefcunt, quod impedimento futurum dcftil
lationi) ufque dum ignis fufficienter accenfus,
furnufque probè incaluerit. Deinceps tantum
iniice materiæ præparatæ deftillandæ cum co
chleariferreo, quantum fufficit ad cooperiendos
- carbones ; quo faéto ar&iffimè obtura fornacem,
operculum fuperius foramini fuo,five arenæ quæ
in diftinétione illa, qua foramen fuperius prædi
tum , firmiter imprimendo. Inje&urus autem
per foramen medium, oportet ut fa&â injeétio
ne , ftatim admoveat obturamentum lapideum
fuo foramini, quod quoque oportet, claudere il
lud five obturare quàm exaétiffimè, hac enim ra
tione omnia coguntur inftar nebulæ craffæ erum
pere per fiftulam in Recipientes, ibique in fpiri
tum five oleum acidum condenfare fefe, indcque
deftillare in fcutellam applicatam,per cujus fiftu
lam porrò ftillant in excipulum alterum vitreum
appofitum. Conflagratis carbonibus fpiritibuf
que omnibus egreffis, oportet ut plures carbo
nes injiciantur , pluraque materialia donec fuffi
cientem na&us fis quantitatem fpirituum.
- - t- í
dςftil
12 Fu R N o R. P H τ τ ο s ο Ρ Η I c.
deftillandi ratione poteris pro lubitu ceffare ite
rumque inchoare, nihil enim periculi inde.
Purgaturus autem fornacem nihil aliud facere
habet, quàm extrahere baculos ferreos,tranfver
fisincumbentibus, ut caput mortuum, decidat,
quod poftea batillo auferendum ; quo faéto
oportet ut baculi exempti tranfvcrfis, iterum fu
perimponantur, atque his carboncs vivi , quibus
alii ufque adfufficientiam, tandemque his accen
fis materialia.
Purgaturus autem recipientcs,inchoaturus al
terius rei deflillationem,non opus habet amove
re illos,fed folummiodò infundere aquam puram,
per fuperiorem fcil, Recipientcm,cujus defcenfu
purificantur illi. - -

Atque hac ratione non modo è vegétabilibus,


volatilibus & mineralibus ( incombuftibilibus)
fed etiam è metallis fixis & lapidibus mirabili
ter & facile, copiosè eliciuntur fpiritus, olea &
res, quodficrialias nequit vulgari fcil. arte deftil
latoria. -

In hoc autem furno ejufmodi folummodò


deftillantur materiæ,quæ deftillatæ humiditatem
dant incombuftibilem , utpote fàl commune,
vitriolum , alumen , nec-non alia mineralia &
metalla, quæ tamen fingula peculiaria fua,traéta
ta requirunt manualia, -

Fornace autem hac non inferviente cuivis


materiæ, quia vivis carbonibus fpecies deftillan
dæ fuperinjiciuntur , utpote combuftibilibus;
decrevi in fccunda parte dare &c aliam, minorcm
- fcil.
.
P A R s I. 13
fcil. atque huic diffimilem, convenientem autem
omnibüs eombuftibilibus, volatilibus fpiritibus
præditis deftillandis, utpote tartaro, cornu cer
vi, fuccino, fali armoniaco, urinæ &c. Confici
untur quoque hujus beneficio fpiritus fubtiliffi
mi volatiles fulphurei falium & mineralium, ut
potefalis commnnis vitrioli, aluminis, nitri, an
timonii, omniumque caeterorum mineralium &
metallorum , qui aliàs fine hac fornace vix con
fici poffunt, quibus mirabilia præftantur in me
dicina & alchymia, uti in 2. partc fufius dcmon
ftrabitur. -

Nunc etiam aliorumRecipientum dabo confi


ciendi rationem,pertinentium ad primam forna
cem , & quidem nonnullis laboribus aptiorum;
quemadmodum priorcs alijs aptiores ; quare o- .
peraturus hos vel illos prolubitu eligere poteft.
Quemadmodum igitur prioresjuxta murum
vel fcalam furfum. erecti, quò fit quod fpiritus
furfum ex uno in alium tamdiu afcendat , donec
refrigeratus & condenfatus iterum deftillet de
orfum in fcutcllam annexam; ita hi reétâ (modo
contrario) ceu collaterales ftatuuntur & collo
cantur in labro frigidâ repleto ad condenfàndos
fpiritus ; qua ratione tot non opus eft Recipien
tibus. Aliter quoque his formatos effe opórtet,
ncc ficuti priores fupcrnè & infernè apertos,fed
fupernè folummodò, inftar ollarum coêtionibus
infervicntium : hoc autem obfervandum, quod
quò profundiorcs & ampliores cò meliorcs.
Oportct quoque illos copulari bencficio fiftu
larum
14 Fu R N o R. P H r L o s o P H I c.
1arum terrearum, ita quidem diftinétarum, ut
fpiritus prohibeantur adhuc calidi ( nondum re
frigerati) ex uno in alterum emigrare*; fed per
medium feparationis fiftularum coa&i defcén
dant ad fundum cujufvis recipientis, indeque ite
rum afcendant per aliam fiftulam in alium reci
pientem, inftar prioris duplici operculo prædi
tum, ubi, denuò defcendentes ad fundum frigi
dum, refrigerati & condenfati permanent. Suffi
ciunt autem horum numero 3. vel 4. cum illlo
rum requirantur 1 3. vel 15. habitâ ratione ma
gnitudinis illorum.
Figuram horum Recipientum, nec non copu
lationem eorundem, ex appofita delineatione
petere licet. Sufficit autem plerumque unus pau
. ca deftillaturo , cumprimis fi materia non eft
pretiofa, & tunc quidem una faltem fiftula curva
terrea copulatur brachio uno cum fiftula fur
num egrediente, altero verò cum Recipiente,ita
quidem ut deorfum Recipientem ingrediatur
ad medietatem fcil. ufque ; atque tunc non opus
eft claudere orificium Recipientis ; non enim
multum refert fi quid evaporet, fi nimirum ma
teria deftillanda non pretiofa eft. Atque hâc ra
tione & quidem fingulis horis novi fpiritus, no
vique flores confici poffunt, beneficio unius for
nacis, uniufque recipientis, hac tamen cum cau
tela, quod pro quavis nova deftillatione, aquâfit
lavandus Recipiens, antequam iterum applice
tur fiftulae ; quo denuo applicato, poterispoftea
tuas in fornácem proiiccrc fpccies, atque id tam
- diu ,
-. P' a R s I. 15

diu, donec fufficientem na&us fis quantiatem


fpitituum. -

Atque hæc dcftillandi ratio cum primisinfer


vit exploratoribus multorum & variorum mine
ralium, naturarum & proprietatum, experiendi
gratiâ,qnales in igne concedant fpiritus& flores.
Nimis énim tædiofum eft, in quavis nova deftil
latione novam & peculiarem applicare recipien
tem; multi quoque chymicæ artis ftudiofi ftu
dium fuum deferturi , valentes per Retortas non
nifi unam facere Probam quotidie : Expenfae
quoque nec-non temporis ja&ura multos, non
mirum, fi deterrerent. ' ;
Hic autem Retortarum copiâ non opus', nec
illarum lutatione, ut nec recipientum, fimilium
que rerum fuperfuarum : Nec etiam hic rcquiri
turaffidua operatoris præfentia , ignifque regi
minis obfervatio , cujus negle&tione ja&ura re
tortarum & recipientum alias metuenda, & per
confequens laboris fruftratio. Hæc & alia tædi
ofa hic non curantur, quia faltcm fufficit proiice
re materiam fupra £ï , & operire forna
cem , & tunc eveftigiò egrediuntur fpiritus &
flores ejufdem fpeciei cum fuo mineráli. Quo
rum fi füfficientem copiam naétus, extrahere
opórtet baculos ferreos, quibus carbones incum
bunt, ut decidant auferendi ; & dum adhuc calet
furnus, reponere baculos nimirum ferreos, atque
iifdem fuperimponere carbon esalios qui tunc
ultro à calore fornacis accenduntur : interea
quoque auferre oportet Recipientcm,ipfumqne
mum •
16 Fur. N o R. P 11 1 L o s o p H 1 c.
mundificare& reponere, vel fi mavis, applicare
alium mundum, pro nova fcil. alterius materiei
deftillatione. -

Atque hac ratione & quidem fpatio unius ho


ræ varia deftillari & fublimari poffunt in parva
fcil. quantitate. Volens autem deftillare vel fub
limare in majori copia , capiat 3. vel 4. ollas,
quò fpiritus ex una in altcram migrare valeant,
ne quid pereat ipforum. Non opus eft hic (uti di
&tum) affiduapræfentia, licet enim abire, ceffare
& repetere pro lubitu , quia opus caret periculo
fraétionis Retortarum & Recipientum.
Sciens igitur ufum hujus fornacis,multa brevi
quidem temporis fpatio præftare poteft, necfa
citjaçturam temporis & fumptuum.Unius enim
horæ fpatio plus ejus beneficio efficere quis
poteft, quàm viâ vulgari 24. horarum fpatio:
qua etiam ratione egregiè parcitur carbonibus,
quia 1o libræ carbonum hac ratione plus valent
quàm aliàs 1oo. E. gr. Expertus unius horæ fpa
tio ftillare facere poteft lib. I. fpiritus fàlis, cùm
3. 4. 5. libris carbonum ; cum alias requirantur
5o. 6o. libræ, & ad minimum zo. vel 3o. hora
rum fpatium, viäillä vulgari retortarum benefi
' cio ; id quod admodum tardiofum.
Poffunt ctiam hac ratione mineralium metal
1orumque confici flores, in magna nimirum co
pia & quidem facillimè breviffimo temporis fpa
tio, fine magnis fumptibus,ita ut unius horæ fía
tio cum 3. vel 4. lib. carbonum, una libra flo
rum Antimonii confici poffit : eftque hoc non
- exiguum
P A R s I. 17

èxiguum adminiculum medico & chymico.


Durat autem haec fornacula, femel extru&a
multos annos, & fraóta facile reparatur.
Atque hac ratione fàltem opus materialium
deftillandorum , retortis non indigemus, necre
cipientes infunt periculo, qua egregiè parcitur
fumptibus. Præter prædiétas yias habe6 adhuc
aliam & quidem compendiofiorem, deftillandi
nimirum & fublimandi, facilioremque,'quâ exi
guo temporis fpatio incredibilis copia fpirituum
falium , & florum mineralium & metallorum
confici poteft ; quam ad qliudtempus, quia fuffi
cit hæc nunc dixiffe, refervabo. Non autem du
bito, diligentes fpagyros veftigia mea fecuturos,
inventurofque incognita mihimet ipfi , facilius
enim eft jmvemta augere,quam ignota invenire. -

Conftru&ione igitur fornácis clariffimejuxta


meam quidem opinionem declaratâ , fequetur
etiam nunc ejus, ipfaque deftillandi & fubliman
* di ratio.
Etfi forte fortuito , & quidem contra fpem,
aliquid obfcuritatis occurreret, proceffus tàmen.
próceffum explicabit ; fequeturque effeétus in
praxi diligentem operantem, naturæque fcruta
torem , & quidem fine òmni dubio , co modo
quem praefcripfi. Id quod ex animo precor piis
fpagyris nec-non benediétionem Dei ter Opt.
Max. Amen.

• 3 . Qu9
18 F u R N o R. P H 1 l o s o P H 1 c.

92ρmodò $piritus Salis deffillamdus,


Uod primò aggrediar falis fpiritum , ante- -

quam nimirum agam de $ fpi


ritibus , ratio hæc eft, quod fit ferè præcipuus,
qui hac fornace confici poteft : pauci enim viri
bus & virtutibus ipfum excellunt, quarè etiam
ipfi hunc exhibui honorem. Nec eft ullus fpiri
tuum acidorum , quihaétenus plus negotii facef
ferit chymicis , quàm hic, quare etiam omnium
pretiofiffimus fuit, &c. Norinullienim falcm mi
fcuêre cum argilla figulinia ; & mixturam in glo
bulos redegêre, quos per Retortam ignis violen
tiä pepulêre fpiritüs cónfequcndi :gratiâ: alii mi
fcuére fcalam cum bolo, alii cnm farina tegula
rum, dlii cum alumine ufto. &c. ` ... ':.. '
Alii ufuri via compcndiofiore, fluere fecêre
fàlem in retorta tubulata nimirum fuperiore &.
pofteriore parte ; per gujus tubulum fuperiorem
aquam frigidam inftillarunt, ad elevandos fpiri
fus falis ponderofos, per pofteriorem verò folle
fufflarunt, ad pellendos fpiritus in retortam : at
que hic modus non, fpernendus fimplicitcr , hoc
tamen incommodi habct , quod temporis pro
grcflu frangantur rctortæ , quod falem amplius
retinere ncqucant , & deftillatio intercipiatur.
Alii tentarunt id præftare retortis ferrcis, fed hac
rarione fpiritus mortificati fuêre, quid facile ag
grediuntur ferrum ; unde loco fpiritus phlegma
accepêre. Atque talcs aliófque tædiofos haétenus
- deftil

-
•v . P a R s I. • I9

deftillandi modos invenêre ; & per optimum qui


dem vix libram unam ftillare potuerunt 24. vel
3o. horarum fpatio cum libris 5o. 6o. io3. car-*
bonum , ratio fuit, quod parum in ipfo fit tenta
tum,pauciqueipfum juftum & bonum habuerint,
unde etiam ipfius vires incognitæ manfère. -
Atque hoc propterea indicare volui, ut appa
reat quàm pretiofus hic fpiritus fuerit haétehüs ,
& quàm facilè nunc & copiofè viâ nimirum meâ
noviter inventâ, paucis fumptibus confici poffit.
Diétum fuprà, quod materialia hac deftillandi
ratione immediatè proijciantur in ignem, quod
tamen cum difcretione, accipiendum : Etfi enim
nonnullæ fpecies abfque ulla aliqua præparatione
immediatè proijciantur in ignem ; non tamen fe
quitur quod omnes & fingulæ;oportet enim in
quibufdam difcretione uti, utpote in falis deftil
latione. Si enim fal immediatè proijceretur in
ignem : non modò nullos daturus effet fpiritus,
fed tamdiu fupra carbones faltaturus, donec ad
infimam fornacis partem defcenfum inveniret :
Huic autem diverfiniodè præveniri poteft. : &
primò quidem hac ratione : Solve falem in aqua .
communi, poftea extingue carbones viuos in hac
aqua , ut imprægnentur fàle, quos poftea in for
nace accenfos conflagrari permitte : oportet au
tem primò inijcere alios vivos (ardentes) carbo
nes , fuper quos fale imprægnatos, & quidem ad
repletionem ufque fornacis ut fuprá di&um : &
dum conflagrantur carbones vi ignis fal refolvi
tur infpiritum. • .
- B 2 {Obfer
2o F u R N o R. P H 1 L o s o P H 1 c.
Obfervandum autem , quod hac ratione de
ftillaturus falis fpiritum opus habeat eligere fibi
recipientes vitreos, quià terreosob nimiam fub
tilitatem calidus penetrât : Eftque hic fapore
gratiffimus fpiritus. In defeétu verò vitreorum
dabo & alium modum, ubi terreis utilicet. .
Admifce fali aliquid vitrioli vel aluminis, con
terendo optimè in mortario (quò enim melius
conteruntur , : eò plurcs dant fpiritus ) Poftea
projicc mixturam in ignem cum cochleari fer
reo , tantum nimirum, quantum fufficit ad coo
periendos carbones , & tunc magno impetu e
gredientur fpiritus in Recipientes, ubi coagulati
• deftillant in fcutellam, indeque in alterum exci
pulum, Et fi rite noveris operari, fpiritus inftar
aquæ continuò effluent per fiftulam craffitie ca .
lami; poterifque facile quavis hora conficere lib.
I. Spiritus. Ratio autem, quod hac ratione plu
res accipias fpiritus quàm illâ, hæc eft, quod ad
mixtum vitriolum & alumen fluere faciat fubi
tofalem, qua ratione prohibetur ejus defcenfus
per carbones ad inferiorem fornacis partem , fed
carbonibüs adhærefcens fal ferè omnis converti
tur in fpiritus. Caput mortuum fubrubrum fa
cile cum cineribus defcendit per craticulam ,
- • - - -
.
quod amplius deftillari nequit, dat aütem fàlem
-

album fixum exco&ione , inferviens pro fluxu `


metallico: quod in aqua calida folutum infervit
quoque pro cliftere contra vcrmcs quos necat ,
purgatque inteftina. •
;

Qbjiciés hunc hac ratione confcéìum fpiri


tul1¤
P A R. s . I. 2L

tum non effe fincerum falis fpiritum , propter ad


mixtionem fpiritus vitrioli & aluminis , fed
mixtum & compofitum. Refp. Non poteft hac
ratione ullus ftillare fpiritus vitrioli & aluminis,
id quod fæpe probavi, projiciens vitriolum, vel
alumen in fornacem , ubi nullos omninò accepi
fpiritus; ratio hujus eft quod bi fpiritus, falis fpi
ritu fintlongè graviores, nec tantam altitudinem,
utpote trium fpithamarum afcendere valeant,
fed comburantur, unde nifi phlegma ftillare pot
eft nihil. Quare hac ratione confeétus non mix
tus fed purus putus fpiritus falis eft, ejufdem fapo
ris & virtutis, cum illius qui per fe fit ; quia in hac
. fornace áluminis & vitrioli fpiritus confici ne
quit, nifi fiftüla egrediatur fornacem prope cra
ticulam , ut ex delineatione fornacis videre eft ;
aliâs enim fieri nequit ; Propterea hi fpiritus me
lius reétiufque docentur in fecunda parte. Et po
fito quod aliquid unà cum fpiritu falis egredià
tur, quod tamen impoffibile, quid Š inde
damni, tam in folutione metallorum quàm me
dicina? Quare hac ratione fufpicione caret para
tusfpiritus. Attamen incredulo fatisfaciam, da
boque illi alium modum , fine aluminis vel vi
trioli additione, ftillandi fpiritum,fed in fecun
da parte hujus libri, ubi docebo fornacem, per
quam conficiuntur fpiritus nitri, aqua fortis ali
6rumque combuftilium , utpote olea vegetabi
Iium,& pinguedines animalium , aliaque quæ per
hanc confici nequeunt : atque hac ratione fatif
faciam illis, quibusprædiétus modus non arridet.
B 3 Dcfi
zz Fu R N o r. P H 1 l o s o p H 1 c.
Deficientibus autem fæpè vitreis Recipienti
bus, cogimur ufurpare terreos, qui verò falis fpi
ritum prædi&is modis confeétum retinere he
queunt : in quo cafu poffem quidem revelare exi
guum aliquod manuale, cujus beneficio prædi
&tus fpiritus in magna etiam copia, in terreis re
cipientibus capi poteft : Sed certis de caufis hic
reticebitur, & refervabitur ufque ad editionem
fecundæ partis. Sufficiat igitur meminiffe hujus
rei,quare omiffâ illa aggrediar demonftrare hujus
fpiritus vires & ufum tam in alchymia, quàm me
dicina, & aliis mechanicis,

Deufì Spiritus Salä.


OÉÉ pretium eft non reticere vires & virtu
'tes egregii hujus fpiritus ; quas alii authores
luculenter defcripfere , ego hic præteribo qui
dem , & remittam leétorem ad illorum autho
rum fcripta ; paucafque faltem attingam , de qui
bus alii nihil.
A plerifque fali fpiritus egregia ftatuitur me
dicinâ, tutò tam intrinfecè quàm extrinfecè ufur
panda : Extinguit fitim præternaturalem in mor
. bis calidis, abftergit & confumit phlegmaticos
humores in ftomacho, excitat appetitum, prodeft
hydropicis ,. calculofis & podagricis &c. *Cæte
rum eft menftruum.folvens metalla , cætera cun-'
êta excellens, Solvit enim omnia metalla & mi
neralia, Lunâ exceptâ , ferèque cunétos lapides
(ritè nimirum reétificatus) redigitque in egregia
- - medi
P A R•s *I. 23

medicamina. Multa quoque egregia præftat in


Mechanicis. . - -

Nec fpernendus ejus ufus in culina, ejus enim


beneficio parantur multi cibi gratiffimi,pro ægris
æquè ac pro fànis, & quidem meliores, quàm
cum aceto aliifque acidis : & plus præftat in exi
gua, quàm acctum in magna quantitate. Cumpri
mis autem fervit regionibüs aceto carentibus.U-
furpatur quoque loco agreftae,& fucci limonum.
Nam hac ratione paratus viliori Prctio venit
: quàm acetum & lifmonum fuccus. Nec inftar
fuccorum exprefforum corruptibilis, fed potius
melioratur vetuftus. Saccharo mixtus eft egre-.
gium condimentum carnis affæ, Præfervat etiam
varii generis fruétus per annos multos. Intume
fcere quoque fàcit paffulas majores & uvas ficca
tas, ita ut priftinam fuam magnitudinem iterum
acquirant;oportet autem aliquid admifcere aquæ,
aliàs enim nimiam contrahunt aciditatem paffu
læ , reficientes ftomachum languentem in multis
morbis, infervientes quoque variorum ciborum,
è carnibus vel pifcibtis conficiendorum præpara
tioni. Cumprimis autem infervit hic fpiritus
acidis cibis deleétaritibus , quæcunque enim prae-^
parantur cum ipfo, utpote pulli,. columbæ, caro
vitnlinia &c. gratioris fàporis fùnt iis, qui cum
aceto parantur. Caro bubula macerata cum ipfo,
intra paucos dies adeò tenera redditur, ac fi diu
cum aceto. fuiffet macerata. Talia & alia plura
præftare poteft falis fpiritus. - - .

B4 Deftil
I
24 Fu R N o R: P H 1 1 o s o P h 1 c.

Deffillatio oleorum vegetabilium quâ major .


qnamtitas acquiritur,quam vulga
ri illâper veficam.
Q¥; fuêre ha&enus deftillatores me
liorem nefcivêre viam olea deftillare aro
matum, lignorum & feminum, quam per vefi
cam , cum magna aquæ quantitate : Et quamvis
per retortam quoque feri poffint, magnâ tamen.
tunc requiritur diligentia, aliâs empyreuma con
trahunt ; quarè modus ille per veficam femper
melior a:ftimatus, qui quidem non contemnen
dus fi deftillaveris vegetabilia vilioris pretii &
oleaginofa ; fed non item in deftillationearoma
.;
tum, aliorumque cariorum, utpotè funt cinamo
mum, macer,crocus &c. quæ fine jaétura per ve
ficam deftilllari nequeunt, quià tunc requiritur
magna aquæ quantitas, & per confequens magna
& ampla vafa, quibus aliquid adhærefcit, quarè
dimidiæ ferè partis patimur jaéturam , quæ non
adeò magni facienda in vegetabilibus oleagino
fis, utpote femine anifi,foeniculi, carui &c. jaétu
ra autem faéta in deftillatione vegetabilium fic
ciorum & cariorum, utpote Cinnamomi, Ligni
Rhodii, Caffiae ligneæ, fatis evidens eft nec per
confequens vilipendenda. Fieri quoque nequit, *
quod illa via omnia exftillare poflint, bona enim
quantitas coétione tenacitatem acquirit gum
mofam, qnæ cum aqua afcendere non poteft.
Quod
P A R. s I. *: . . : 25
. Quod ut inpofterum evitetur, dabo modum
deftillare olea aromatum aliorumque pretiofo
rum, qui fit cum fpiritu falis, quo omne ©leum
abfque omni ja&urâ elicitur ; ut fequitur nimi
rum,Reple cucurbitam aliquam cinnamomo, vel
alio quovis ligno, five femine, cui affunde tan
tum fpiritus falis, quantum fufficit ad cooperien
dum lignum illud, quam colloca cum fuo alem
bico in arena, & adminiftra ignem gradatim , ut
bulliat fpiritus {àlis, & cum pauco phlegmate
omne extillabit oleum, penetrat enim fpiritusfa
lis fuâ acrimoniâ lignum liberatque olcum, ut
ftillare poffit melius five re&ius. Atque hâe ra
tione oleum non perditur, magnæ illius aquae
quantitatis additionein vafis illis magnis & am
plis, fed in minoribus vafis vitreis, pauci humo
ris additione elicitur. Faótà deftillatione effun
ditur fpiritus per inclinationem àligno, iterum
utilis iifdem laboribus. Et fi aliquam é ligno con
traxerit impuritatem , poterit re&tificari: Refi
duum verò fpiritum in ligno recuperare licet, fi
lignum illud proijcitur in fornacem praediótam
fupra carbones vivos, quo fit, quod clarus & lim
pidus iterum egrediatur : qua ratione nec jaétu
ram patimur fpiritus falis. Atque hac viâ benefi
ciofalis fpiritus eliciuntur olea vegetabilium ca
riorum cum fruétu , quod per vcficam fieri nc
quit. - -

* Conficiuntur etiamfi ejus beneficio olea gum


matum & refinarum clara & perfpicua.
B 5 Oleum
26 Fu R N o R. P H 1 L o s o p H 1 c.

oleum vafaffichi &thurispelucidum.


3. Huris vel maftichis fubtiliter conrritæ,
- <quantum fufficit ad replendam tertiam
cornutæ ( quae loricata fit oportet) partem, cui
affunde fufficientem fpiritus fàlis quantitatem ,
cavendo ne nimium repleatur, retorta, aliàs fpiri
tus ebulliens effluit retortâ; quam colloca in are
na & gradatim adminiftra ignem , & egredietur
primò aliquid phlegmatis, quod fequitur oleum
clarum & pellucidum unà cum falis fpiritu, feor
fim capiendum, poftea fequitur flavum quoddam
etiam peculariter capiendum: tandem fequitur
rubrum, quod etfi non fpernendum, primo ta
men illi minime fimile, inferviens ufibus extrin
fecis, mifcibile unguentis & emplaftris, egregiè
enim confolidat , ac proin prodeft recentibus &c
veteribus vulneribus. Primum cumprimis re&ifi
catum , fua fubtilitate, & penetrandi facultate \,
vini fpirituinon diffimile, commodèque tam in
trinfecè quàm exrrinfecè ufurpatur , in frigidis
nimirum affe&tibus, cum primis autem in nervo
.
rum rigore, à frigidis humoribus profeéto, quem
contractura fequitur. Oportet autem tunc pri
mò fricare membrum contra&um linteo calido ,
ut probè incalefcat, cui poftea affricandum hoc
,
oleum manu calida : præftat enim mira in ejuf
modi nervorum affeótibus. • -

Eadem ratione ex omnibusgummatibus con


ficiuntur olea. Rc&tificantur etiam falis, fpiritu
- - olea
' olearubra,tenacia & fœtentia tartari, cornu cer
| itavi,fuccini &c. via vulgari deftillata per retortam,
ut pellucida reddantur, & ÉÉ. €X

| deftillatione contraéta priuentur. -

Eft autem caufa nigredinis & fœtoris ejufmodi


| . 61eorum fàl quoddam volatile , reperibile tam in
vegetabilibus quàm animalibus quibufdam; quod
| facile mifcetur oleo » quod fi accidit, fufcum red
ditur oleum. Eft enim unumquodque falvolatile,
five fit urinae , tartari, fuccini , cornu cervini ,
aliorumque vegetabilium & animalium, hujus
conditionis & naturæ, quod exaltarepoffit & alte
rare colores rerum fulphurearum , & quidem vel
in pejus vel in melius; plerunque verò olea red
dit craffa, nigra & fœtentia, ut videre eft in fucci
no, cornu cervi & tartaro. Cognitâ igitur 'caufâ
nigredinis & fœtoris orum oleorum, facilè præ
cavere poffumus eadem in deftillatione, & con
traóta iterum corrigere, beneficio nimirum fpi
ritus falis. Omne 'enim fal volatile contrariatur
cuivis fpiritui acido, & vice uerfa fpiritus acidus
omnis contrariatur cuivis falivolatili , naturâ fa
lis tartari prædito: Præcipitantur enim æque bene
metalla foluta acidis nimirum fpiritibus cüm fpi
ritu urinæ , vel alterius cujufdam falis volatilis
ac cum liquore falis tartari Quod fufius declara
bitur in pártc fecunda. - -

Mortificantibus igitur fpiritibus acidis, utpo


tè falis,vitrioli,aluminis, aceti &c. fali volatile,ita
& volatflitate privetur & fixetur, quâ ratione de
bilitatum,deferit focium,nigrcdine ä fe infe&um;
- - neceffc
28 Fu R N o R. P H 1 1. o s o p H 1 c.
neceffe eft ut cadem ctiam ratione procedatur
cum fœtentibus hifce oleis , ut fequitur nimi *
rum. . . * -

s.

1/. Oleum aliquod fætidum, tartari, fuccini


&c. quo quartam folummodò partem cornutae
vitreae ÉÉÉ, atque huic guttatim affunde falis ;
fpiritum, & effervefcet,uti fieri folet, quando af
funditur aqua fortis fali tartari; quare paulatim &
guttatim fpiritus affundendus propter pcriculum
fraétionis vitri. Signum autem mortificationis
falis volatilis eft, quando ftrepere finit, quare ni- .
hil amplius affundendum ; & cornuta in arena
collocanda , ignifque gradatim accendendus, uti
fieri folet in reétificatione facilè elevabilium : &
primò quidem egredietur aqua quædam fœtens,
quam fequetur oleum pellucidum , clarum &
odorum, atque, hoc flavum quoddam clarum
etiam & bene redolens, fed non ita ut primum,
quare feorfim fingula capienda mutatis recipien ç
tibus. Sunt autem hæc olea gratiora ufurpata, $
' fœtidis illis officinarum. Retinent autem ejuf
modi olea fuam claritatem & pulchritudinem,fe
mel ablatâ causâ fœtoris & rubedinis per falis
fpiritum, In fundo retortæ remanet fàl volatile
nigrum cum fàlis fpiritu, à quo fublimari poteft
in odorum , & fapore fàl. referens armoniacum.
Spiritus quoque falis aciditate privatur,& coagu
latur per fal volatile,eflqueinftar tartari vitriola
ti, fuis quoque ufibus deftinatus, ut dicetur in
.
fecunda parte de fpiritu urinæ. ' *
Eadem ctiam ratione reétificantür cætera
olea
-
-------------—

- - - ■ ■ --- - - - .

| P A R ;s : I. • * • 29
!
| olea , quæ temporis diuturnitate lchtorem con
traxêre,utpote fùnt oleum cinnamomi,macis,ca
' riophyllorum &c.cumfalis fpiritu fi re&tificantur
| per retqrtam, tunc enim eandem & claritatcm&
| bonitatém cum noviter deftillatis iterum acqui
Iunt. •* ' . ' '; . i .$. t. . . . ; ,
| Meminiffe hìc oportet erroris alicujus medi
corum, non Galenicorum ignorantiura, fed Sga
gyrorum, commiffi in præparationibus, quorün
dam medicamentorum chymicorum. Multi enim
fibi perfuaferunt, oleum tartari, cornu cervi &c.
fœtóre privatum, effe medicinam radicaliter tol
: lens quafvis obftruétiones;id quod cum gräno fa
: lis capicndum. Nonnulli enim eiufmodi olea re
, &ificârunt per vitriolum calcinatum3 & aliquate
' nus ea ratione privarunt fuo empyreumate, fed
' & cùm empyreumate fuis viribiis : quod alii
! animadvertentes, perhibuêre ejufmod fœtorem
non effè auferenduim , quod fimul auferatur vir
tus illorum oleorum, ac fi virtus confifteret in
fœtore ; id quod maximus error, quia fœtor ini
! micuseft córdi & corebro in quo nihil. boni. Scd
hoc conceditur, abläturos fœtorem illorum o
leorum, mortificare quoque vires ipforum. Scd
' ais, quomodo igitur procedendum in ablatione
fœtoris abfque virium jaótura ? Utrum per fpiri
tum falis reétificanda ? ut modò docuifti. ¥. Mi- .
nimè;etfi enim dixi quod clarificentur oleacum
; falis fpiritu, non tamen fequitur,quod velim ejuf
modi clarificationem effè ipforum emendatio
a nem : cftque faltem hâc clarificationisyia, quâ
- gra
3o F u R n o R. P H. I . o s o p H 1 c.
gratiora redduhtur ; non fpernendo, meliore in
cognita. Quomodò autem à fœtore , & nigre- .
dine reétificandaabfque virium jaótura, & nobi
liorareddefida, non huc pertinet , quia per hanc
fornacem fieri nequit; remittam igitur fe£torem
ad partem fecundam , ubi docebitur, quomodò
ejufmodi fpiritus abfque virium ja&ura re&ifi
candi, qufita parati pro Quarta totius medicinae
Columna haberi poterunt. Atque hæc faltem
informationis gratiâ indicaffe volui , non offen
fionisgratiâ, motus charitate proximi. • • .
• **;

gjmta effemtia ommium vegetabilium.
A Ffunde aromatibus, (eminibus, lignis, radi
4 ^cibus, floribus &c fpiritum uinioptimè re
&tificatum, colloca in digeftione ad extrahen
dum, donec omnis effentia vini fpiritu fit extra
&ta : atque huic fpiritui vini imprægnato affunde
optimum fpiritum falis, mixta colloca B. ad di
erendum , ufque dum feparetur oleum fupernè
innatans àvini fpiritu, tritorio feparandum. Vel \
avocetur vini fpiritus in B. & afcendet oleum l.-
clarum :. fi enim non abftrahitur vini. fpiritus,
tunc oleum illud fanguinis inftar rubrum eft ;
Eftque vera Quinta effentia vegetabilis iiliùs, à
• quo vini fpiritu fuit extraéta.

uinta
_.

P. a : R s • I. * * * * * 31

gujnta effemtia omnium metallorum &•.


mimeralium. : : ;. .
*. . *** * ;. • . ** :i . . :: -. ' ' '

S%;; quodvis metallum fpiritu fàlis fortiffimo


(folâ Lunâ exceptâ, quæ æquâ forti folvenda)
& in B. abftrahe phlegma : remanentiæ optimè
reétificatum affunde vini fpiritum; colloca addi
gerendum , ufque dum füpernè elevetur oleum
fanguinis ififtar rubrum s3 quod tinctara eft, &
Qginta Eßentia illius mctalli, thefaurus in medi
cifia pretiofiffimus. ' •· ' · ;:
, • "!
;…-. . tiz ,
· · · ·· · · i· ·· ·· · · · · ··

oleum dulce & rubrum metallorum


, , • & mimeralium. ' ; * * *
' ,: . ' _ ' ' _ * . . .. . . - : i* • • • •
Olve metallum vel minerale in fpiritu fa!is,fo!.
ve quoque æquale pondus fàlis.vini effèntifi
cati ; mifce folütiones, & deftilla per retortam
ignis gradu primum lento, poftea fortiori , &
egredietur oleum, fuave & fànguinis inftar ru
brum cum falis fpiritu : & colòrabitur interdum
collum Retortæ & Recipientis inftar caudæ pa
vonis divcrfis coloribus , & quandoque colore
2\urCO. - - • · ·· · · · · ·
Et quia nulla differentia, volui omnia metalla
& mineralia fub uno aliquo generali proceßu
cumprehendere. Faéturus Lunæ Effentiam, ca
piat nitri fpiritum & in omnibus procedat, ut ,
modò di&tum de cæteris metallis. Quod ad ü
fum harum effentiarum, non opus eft m';*
- CO C11—
32 Fu R N o R. P H 1 L o s o p H 1 c.
eo dicere.fcienti enim præparationem, ufus quo
que earum revelabitur. Olea corrofiva metällo
rum & mineralium. Cum hæc uno aliquo pro
ceffu dcfcribi nequeant, operæ pretium eft fingu
lorum dare proprium, ut fequitur. …
- *- … [… - -

*, • • oleum:five
- I. :...ac..… * *
Liquor Auri.
: : ..” - -

Olwe folis calcem falis fpiritu (fortiffimo,quia


aliâs aurun folvi nequit per ipfum ) in defe&u
autem ejufmodi fpiritus fortiffimi, admifce pa
rum fàlis petrae puriffimi; fed illud oleüm eft me
lius, qaod folummodo conficitur pcr falisfpiri-.
tum. Aurofoluto, abflrahe medietatem folutio
nis, & remanebit oleum corrofivum, cui affun
de fuccum Limonum expreffum , & viridefcet
folutio , fecefque pauculæ præcipitabuntur ad
fundum, reducibiles in fluxu. Quo faéto colloca
hunc liquorem viridem in B. & abftrahe phle
gma, remanentiam exime & fuper tabulâ collo
ca in loco frigido & humido, & refolvetur in
oleum rubrum : quod tutò, abfque periculo intrò
affumi poteft, curat mercurio perditos. Cumpri
mis autem commendatur in veteribus ulceribus
oris, linguræ & gutturis profeétis à morbo galli
co, lepra, fcorbuto &c. ubi aliorum olea non uf
que adcò tutò ufurpari,poffunt. Non datur me
lior medicina in exulceratione & tumore glan
dularum, in ulceribus linguæ & gingivarum, quae
citius mundificet & confolidet : nec tamen
oportet omittere neceffària purgantia &
-
££; Cf2>
P a * s I. * * ' ' 33.
fera, propter recidivam metuendam, non ablata;
causâ.” * - - * . * *** . , . , ,

Nec Ę periculi inde, fi adminiftratur fi


ve extrinfeéè
Cc ,» five intrinfecè , ut iii àliorum me

dicatnemtorum & gargarifmorum ufu confueto ;'


poteft etiirh*quotidie & quidem fifie omni peri
culo, ad minimum tribus vicibus ufürpari,'cuiii'
maxima admiratione celeris operationis. }
oleum Marti : ' ?
S$j laminas Martis tenuiffimas fpiritu falis!
re&tificato , accipies folutionem viridem &!
dulcem, fulphur fœtidum redolentem ; quam fil
tra ad feparandam luteam illam & fœculentam
remanentiam: Pofteà ip cucurbita vitrea in arena
abftrahe omnem humiditatem , igne himirum;
lento , infipidam inftar aquæ pluviafis ,'quiä
omnem acrimöniam Mars attráxit ficcitate fua.
In fundς autem, remanebit maffa : quædani fän
inis iftar rubra ,'igris more uréhs linguam :
tolleris omnetn carhefti fuperfluam humidam
vulnerum ; abfqueornfiinimiruth periculo ; præ
fèrvanda ab äéré in vitrò claufo , fiereföfvatür iti
oleum, quod lutei colóris. Defiderans verò oleurii
aëri exponere poteritfiiper tabula in cella hurni
da, & infra diém'refolvétur in oleum coloris me
dii inter luteum & rubrum ; egregium arcanum
in omnibus exedentibtis ulceribüs , fiftulis, can
-
cro &c. confolidans & mundificans incompara
bile. Non abfque fru&u mifcetur quoque cum
C aqua
34. F u R N o R. P H I l o s o P H I c.

aqua communi, ad lavanda ulcera crurum humi


dâ , fœtentia, tumores producentia, calidè in
ftar balnei applicandum , exficcat enim & fanat
fúbitò ; fi fìul nimirum etiam adminiftrantur
purgantia. Curat , quoque quamvis fcabiem.
É illa, rubra (nondum refoluta) impofita,
qleo arenæ fiye filicum (de quo infecunda parte)'
crefcere facit arborem uniüs vel alterius horæ,
fpatio, radice, trunco & ramufculis præditam:
quæ £g; & £apclla probata dat aurum bo
num, quod arborilla è terra i. e. filicibus extraxit.
Poteris, fi vis, rem altiori intelleétus acumine per
pendere. , , , • •' •* , -

- • . • ; . :…” -— .
, , . . ., . 0leumVeneri*. - - -- -

N$ facilè aggrcditur Venerem falis fpiritus,


L. nifi prius redigatur in calcem , hac nimi
rum ratione. . %. Laminas cupri ignitas , in
crucibulo cóóperto candefa&as nimirum , eaf
ue exftinguifo in aqua frigida , & fatifcent
in fquamas rubras : poftea remanentiam lami
narum iterum ut antea candefac , & ignitas
five candentes, in aqua frigida exftingué; at
que ÉÉÉ hoc totiés denéc calcis fufficientem
na&us fiscopiam; quam ficcatam & pulyerifatam
extrahe falis fpiritu re&tificato in árena, ufque
dum falis fpiritus fufficienter coloratus tin&iira
viridi, quam decantare oportet & filtrare , & ab
ea abftrahere fuperfluam humiditatem, ut rgma
neat oleum viride fpiffum , quod egregium reme
– – – – – – ' T T' dium.
P A R S I. 35

dium ulcerum, venereorum inprimis; extrinfecè


ufurpatum. --- ,
v

4. oleum Iovi, & $aturni

Nfec hæc duo metalla facilè folvuntur falisfpirit


tu, limata tamen folvuntur falis fpiritu, opti
mè nimirum reétificato. Sed operatiö melius fuc
cedit cum floribus horum metallorum (quorum
præparatio poftea docebitur.) Accipe igitür eos,
quibus in cucurbita affunde fa!is fpiritüm, & fta
tim aggredietur illos fpiritus in primis in calido
collocatos; folutionem flavam fiftra, & abftrabe
húmiditatem ad remanentiam olei flavi ponderofi,
ulceribus putridis deftinatum.
- l* - -

0leum Mercurit. ' •

NÉ hic facile falis folvitur fpiritu: fublimatus


autem à vitriolo & fale facile folvitur. Solu
tus dat oleum admodum corrofivum , cum difcre
tione ufurpandum , quare non nifi in defe&tu alio
rum adminiftrandum. Vidi enim foeminam hoc
oleo , cancro mamillarum applicato à chirurgo
quodam fubitò interfe&tam. Non autem eft con
temnendum hoc oleum in ulceribus exedentibus ,
ferpigine &c. quæ mortificantur illo,

! Aî¤ 0leum Arsimonii,


crudum ignem nondum exper
tum difficulter fàlis folvitur fpiritu; ut & re
- C 2 gulus
36 F u r N o R. P H I L o s ο Ρ Η I c.
gulus ejus ; pulverifatum verò ( regulum) fubti
Iiffimè facilius aggreditur, fi modo fufficienter
reétificatus.
Vitrum facilius, omnium autem facillimè fol
vuntur flores , confe&i fecundùm præfcriptio
iiem noftram paulò poft traditam. Nec eft bu
tyrum antimonii aliùd (confe&um è, Mercurio
ÉÉÉÉ & antimonio ) nifi regulus antimo
nii falis fpiritu folutus : mixtus enim Mercu
rius fublimatus cum antimonio percipiens i
gnis calorem , defèritur à fpiritibus corrofi
vis , fefe affociantibus antimonio , unde profi
cifcitur oleum illud fpiffum: quod dum fitjungi
tur antimonii fulphur Mercurio vivo, &c dat cina
brium, collo Retortae adhærefcens; refiduus verò
IMercurius remanet in fundo cum capite mor
tuo , quia exigua pars ejus faltem exftillat: Et fi
fcis , integrum pondus Mercurii recuperarepo
teris., . :

Atque hæc propterea indicare volui, quia muf


ti opinantur hoc oleum effe Mercurii, ac proim
album illum pulverem, aquæ copiofæ affüfione
inde confeétum, vita • %tercurum appellant, cui
tamen nullus omninò admixtus Mercurius , eft
enim purus putus regulus antimonii, falis fpiritu
folutus, qui denuò fèparatur, quandò aqua áffun
ditur butyro antimoniali ; id quod probatur ex
Éij; Fufius enim in crucibulo pulvis ille al
us exficcatus dat partini vitrum flavum , partim
quoque regulum , nullum autem Mercurium om
ninò. -

Unde
P A R s ' I. – 37

• Undè neceffariò fequitur, Oleum illud fpiffum


effe nihil nifi folutumi antirnohium falis nimirum
fpiritu. Dant enim & flores antimonii mixti cum
{alis fpiritu ejufmodi oleum, in omnibus & per
omnia fimile confe&to illi butyro ex antimonio &
Mercurio fublimato ; quod eâdem ratione copio
fæ aquæ affufione præcipitatur in pulverem album,
qui vulgò vitae • %ercurius dicitur;fimilique ratio
ne convertitur in minerale bezoarticum, fpiritus
nimirum nitri abftra&ione, quod nihil nifi anti
monium diaphoreticum. -

Perinde enim eft five conficiatur illud diapho


reticum cum nitri fpiritu, vel cum ipfo nitro , cor
porali fcil. {unt ehim fimilibus viribus prædita ;
çuamvis alii illud præftantius opinentnr; fed re
vera nulla eft différentia. Liberum tamen fuum
cuique eftojudicium , quae enim fcripfi , non am
bitionis gratiâ, fed veritatis enucleandæ gratiâ
fcripfi. - - *

Nunc iterum ad propofitum , quod eft dare o


leum antimonii confe&tüm cum falis fpiritu.
32. Florum antimonii, de quibus paulò poft ,
lib. 1. quibus affunde fpiritus re&ificati lib. 2.
probéque mifce in vitro, & colloca per diem &
ho&teni in arena ad folvendum ; poftea effunde
folutionem illam unà cum floribus in cornutam
loricatam , quam colloca in arena , & primò len
tum Ë, ignem , donec phlegma fit egref
fum , quod fequitur igne paululum au&o fpiritus
debilis, fortiores enim remanent in fundo cum
antimonio : Tandem fortiorem adminiftra
- C 3 . ignem»
38 F u R N o R. P H I L o S O P H I c.
ignem , & egredietur oleum , butyro illi antimo
niali fimile,confe&to cum Mercurio fublimatoiif,
que ufibus deftinatum, ut fequitur. (, . . .
Florer Antimonii albi Vomittvi.
3. H$ butyri quantum vis, cui in cucurbita
i I vitrea, vél quovis vitro alio amplo, affun
de magnam aquæ quantitatem, donec non am
plius præcipitantur flores albi ; pofteà dccanta
àquam à fioribus, quos aquâ calidâ edulcora, leni
$. calore ficca & áccipies pulverem album. Do
is eft , quod 1. 2. 3. 8. Io. granorum pondere per
no&em macerentur in vino, quod mane bibitum
purgat fupernè & infernè. Non autem admini
randi púerulis, fenibus atque debilibus, fed fo
lummodò robuftis & vomere confuetis. Qportet
quoque quandoque, illis affumptis, quandò ope
rari nequeunt, valdéque patientem ægrotare fa
ciunt, provocare vomitum É , aliàs enim non ù.
operantur, ægrofque adeò labefaétant, ut vitâ fuâ
a&um effe putent. Oportetetiam in nimia horum
florum opératione hauftum cervifiæ tepidæ , vel
potius aquæ calidæ propinare , deco&tæ cum cere
:
a

folio vel petrofelino, & mitius operabuntur. Po


tens verò non impediatillorum operationes, ma
jor enim fpes indè fanitatis recuperandæ, egregiè
enim purgant bilem , & phlegma in ftomacho eva
cuant, aliis catharticis nimirum humores relu&tan
tes ; aperiunt obftru&tiones , refiftunt fanguinis
putredini , multorum morborum caufæ, ¤
llnt.
' P A R s I. . ' ' ' 39
£ant: Variae febres, cephaleæ &c. profunt lepro
fis , fcorbuticis , melancholicis , hypocfion
driacis, lue venerea infe&is, & in principio pe
£tis. In fumma accuratiffimè operantur & mul
ta præftant. Ab affumptione illorum in le&o
mafiendum , vel faltem è domo non egrediendum
ad
tur.
vitandum aërem, aliàs enim fufpe&i haben
, •

Et quia ob nimiam vehementiam formidantur,


odioque habentur, dabo in 4. parte hujus libri, in
ratiam ægrotorum mitiores & tutiores, potius
infernè , quàm fupernè operantes , vomitufque
cientes faciles, quös etiam puerulis atque fenibus
abfque periculo adminiftrare poteris, habità ta
men ratione ægritudinis, & ætatis. - ' ' '
Florer Antimonii Diaphoretici.
FÉÉ prædi&i fi projiciuntur in nitrum fu
fum , paululumque relinquuntur in fluxu , red
duntur fixi, ita ut diaphoretici reddantur, & ca
thartica fua vi priventur. Aqua acida à floribus
feparata, fi evaporatur , relifiquit fpiritum falis
optimum , iifdem vel fimilibus laboribus iterum
infervientem. - - - '

De ufù externo olei Antimonii.


corroffvi.
| í [$j oleum diu fuit in ufu chirurgorum,
vulneribus enim ferè infanabilibus benefi
in

C 4 - • cio ca
49 Fu RN o r. P H I los o P H I c.
cio calami applicarunt, ad feparandas impurita
tes, curæ accelerandæ causâ , ut alia poftea appli
cata medicamina melius operari queant. Me
lius autem eft, fi mifcetur cum falisfpiritu, facile
enim mifcentur , mitiufque redditur illud inde,
;
nimiaqueejus mitigatur corrofiva facultas, Nec
eft alius, præter falis fpiritum, cui mifceri poteft
hoc oleum, nifi fit fpiritus nitri fortiffimus; `debi
lis enim nitri fpiritus præcipitat butyrum antimo
nii, ut videre eft in præparatione Bezoartici mi
neralis. Spiritus autem nitri fortiffimus folvens
hoc butyrum , folutionem dat rubram, mirabi
lium virium in Chymicis, de quibus non eft hujus
locitra£tare ; qui fi deftillatione iterum abftrahi
tur, relinquit prima vice fixum antimonium &
diaphoreticum, qui aliàs, bis terve abftrahendus,
fi debilis nimirum, impotenfque folvere butyrum
abfque ÉÉÉ
Eft autem hoc Bezoarticum,diaphoreticum op
timum tutiffimumque in omnibus morbis diaphò
refiegentibus , utpote pefte, morbo Gallicò, fe
bribüs s fcorbuto,lepra &c. fi adminiftratur à gr.
6.8. Io. ad 2o. in jÉ appropriatis; penetrat
univerfum corpus, omnefquepravos humóres eva
cuat per fudorem & urinam.
Oleum Arfenici & Auripigmenti
Sí falis fpiritus illibenter aggreditur anti
monium, propter copiam fulphüris crudi, nifi
redaétum inflores, in quorum præparatione pars
- -
-

- quae
-


. . . . P A R s . I. - 4. I
quædam ipfius fulphuris comburitur ; ita etiam
Arfenicum atque Auripigmentum difficulter fol
yunturfàlis fpiritu, nifi reda&ain flores, nifique
{alis fpiritus fit fortiffimus, qui illa aggredi valet.
Soluta poffunt deftillari per cornutam inftar an
timonii in oleum grave & fpiffum ; quod extrin
fecè ufurpatum in ulceribus cancrofis,exedenti
bns,&c. excellit illud antimonii, in mortificandis
illis malis, mundificandis & purgandi%. Simili
ratione ex omnibus realgaribus confici poffunt
olea corrofiva, deftinata ufui extrinfeco.

oleum lapidi, Calaminarit.


32. ILÉÉ Calaminaris optimi flavi vel ru
bri contriti in pulverem fubtilem q. v. &
affunde ipfi quintuplarh vel fextuplam propor
tionem fpirituis falis re&ificati, mixta probè agi
ta; nec diu relinque inagitata; fed mox iterum
agita vitrum cum materialibus 5 atque hoc fæ
pius, aliàs enim in duriffimum lapidem concre
fcit calaminaris lapis , qui amplius folvi nequit;
cui prævenitur praediéta faepiffima agitatione. Et
fi amplius in frigido folvere non poteft falis fpiri
tus, colloca vitrum in arena calida tam diu , do
nec fpiritus flaviffimo tingatur colore ; quem
tunc decanta, recentemque reaffunde , iterum
que colloca in digeftione ad extrahendum , nec
agitare intermittevitrum. Solutione pera&a , fil
tra illam , & abjice refiduam terram mortuam.
Pofteà colloca folutionem in arena, ignemque
C 5 admi
42 F u R N o R. P H I 1. os op H r c.
adminiftra,& ferè; fpiritus falis egredietur infi
pida , quod non nifi phlegma, etfi fpiritus fuerit
re&ificatffimus ; cujus rei ratio eft ficciffima la
pidis calaminaris natura, cui maximè amicatur
ialis fpiritus, ac proptereà difficulteriterum fepa
rabiiis ab ipfo. Non enim novi aliquod minerale
aut metallum (præter Zinck) quod ficcitate exce
deietlapidem calaminarem. Tándem nihil phleg
matis É egrediente, fac ut omnia refrige
rentur ; quo fa&oexime vitrum & invenies oleüm
fpiffum & rubrum , inftar olei olivarum pingue,
nec nimis corrofivum ; fpiritus enim fâlis ferè
mortificatus calaminari lapide, & acrimoniâ fuá
privatus. Hoc oleum ab aëre præfervandum,aliàs
enim paucorum dierum fpatio multum aëris at
trahit quem in aquam convertit, unde debilitatur
illud.
-
-

PHoc oleum eft mirabilis virtutis, tam intrin


fecè quàm cxtrinfecè ufurpatum. Et miror quod
tanto tempore nemo fuerit, qui laboraverit in la
pide calaminari & naturam ejus defcripferit, cum
aureo fulphure fit præditus (de qua re in quarta
parte) fi enim artificiosè feparatür ipfius terre
itreitas, manifeftatur aurum purum putum;maxi
ma autem pars illius eft volatilis & immatura, nec
facilè in corpus reducibilis infiuxu, quarè ha&e-
nus à Chymicis non fuit æftimatus ille lapis;fcien
tibus autem femper fuit charus&c.

JVja;
P A R s T. I. 43

Vfut olei Lapidit Calaminari.


S; adminiftratur à gutt. I. 2. 3. ufque ad Io.
& 15. cum congruis vehiculis, purgat hydro
pen, lepram, podagram , cæterofque humores no
xios fixos,vegetabilibus catharticis non obtempe
rantes. De qua re plus in fecunda parte de fpiritu
urinæ & falis tartari. Extrinfecè infervit prò bal
famo optimo vulnerario, cui vix pardari poteft ,
non folum in omnibus vulneribus antiquis corrup
tis reftituendis, fed etiam recentibus, potenter
enim ficcat, mundificat & confolidat.
In œconomia quoque ufurpatur, folutum enim
vifcum in ipfo $ materiam quandam tenacem,
infervientem capiendis avibus, muribus &c. do
mi & ruri. Permanens eft enim tam in folis æftu,
quàm hyemis frigore 5 quarè quovis anni tempore
ufurpari poteft ; cun&a animalcula parva adhære
fcunt ipfi, fi attinguntillam materiam.
ÉÉ ea illita, & arbori alicui circumligata ,
prohibet adfcenfum aranearum, aliorumque infe
Étorum fru&ibus infeftorum ; id quod obfervatu
dignum. - -

Hoc oleum aquæ affufione non corrumpitur ,


nec inde præcipitatur , quemadmodum illud an
timonii : quarè multis rebus infervit. Sulphur
commune flavum co&um in ipfo, igne fcil. for
tiore , ita ut diffolvatur inipfo, inftar pinguedi
nis innatat ipfi, purificatur inde & tranfparens
redditur inftar vitri flavi pellucidi , melig;
mCql1
44 F u R N o R. P H I L o s o p H I c.
medicina, vulgaribus illis nimirum floribus ful
phuris: Infervit quoque aliis ufibus, quos omnes
& fingulos recenfere, nimis longum foret.
Mixtum cum arena munda , & per retortam
deftillatum igne fortiffimo ( fecus fpiritus falis
;
non deferit lapidem calaminarem) dat fpiritum
planè igneum,remanentelapide calaminari in fun
do retortæ.
Hic fpiritus adeò fortis, quod vix conferyari
poffit, folvens cun&a metalla, cun&aque mine
ralia (exceptis Luna & fulphure) quarè ipfius be
neficio mülta præclara medicamina cónficiun
tur, quæ cum vülgari, etiam re&ificatiffimo , con
fici nequeunt ; qui etfi fæpiffimè re&ificatus ,
phlegmate tamen non caret , infeparabili vi re
&tificationis eatenus nimirum, ut cùm lapide cala
Im11131T1. -

Hic fpiritus multa præftat tam in Medicina,


quam in Alchymia, pröut & in aliis artibus, ut fa
cilè conje&uram facere licet, fed jam non datur
occafio de hifce plura dicere, in gratiam tamen
aegrorum unicum faltem apponam , cui pauca
cómparanda , cujus proceffus fimplex & brevis
nolim tibi fit offendiculo. Mifce nimirum ejuf
modi fpiritum cum fpiritu vini re&ificatiffimo ,
mixturam digere aliquantifper, & falis fpiritus
feparabit vini fpiritum , & mortificato falevola
tili, vini oleum innatare faciet, quod eft cordiale
egregium, cumprimis fi prius aromata illius be
neficio fuerint extra&ta (vinMcil. fpiritu) hoc ve
rò (falis fpiritu) aurum fuerit íolutum, Tunc
- C11111}
P A r s I. 45

enim in digeftione mixtorum, oleum vini fepa


ratum attrahit effentiam fpecierum cordialium ,
aliorumque vegetabilium, antea vini fpiritu ex
tra&orum; nec non auri tin&uram, atque adeò
medicinam efficaciffimam & incomparabilem ,
univerfalem omnium morborum , humidum ra
dicale confortantem , ut hoftesfuos evincere pof
fit. Pro qua Deo immortali laus & gloriain æter
num, qui nobis tanta fecreta revelaverit. -

• • r .
De extrinfecoufuffiritus fali, cu
finario. -

xifuprà , quod loco aceti & agreftae ufurpa


ri poffit, ut & loco fucci limonüm, nunc re
ftat docere, quomodò fit ufurpandus, & quidem
in gratiam tam fanorum quàm ægrorum. Paratu
rus igitur pullum, columbas, carnem vitulinanu
&c. adjiciat primò fufficientem quantitatem aro
matum , aquæ &butyri, pofteà pro lubitu etiam
fpiritus falis majoremi vel minorem quantitatem :
.Âtque hac ratione carnes citius perfe&ionem
fua macquirunt coétæ, quam via iMa vulgari. Gal
lina etfi vetus, vetufqne caro fuerit, tenera tamen
redditur inftar pulli , additione hujus fpiritus.
Ufurpaturus autem loco fucci limonum cum carne
affaimponat illi cortices limonum, confervationis
gratiâ » quia præfervat. Loco agreftæ ufurpatur
vel per fefolu$,vel mixtus cum módico faccharo,fi
nimis acidus. -

Maceraturus carnem bubulam » tenere;


IaCtu
46 F u r N o R. PH r L o s o P H I c.
fa&urus inftar capreoli, folvat prius in ipfo tarta
rum & parum falis, antequam hume&tet carnem
cum ipfo, & non modò præfervabitur , fed etiam.
tenera reddetur inde caro. In longa autem car
nium confervatione oportet aliquiä admifcere a
;
;
quæ, carnemque ponderibus aggravare, ut coope
riantur muriâ: hac enim ratione diu confervari
poffunt carnes. · · · · ·
Simili ratione præfervari poffunt omnia fru
&tuum genera hortenfia », utpote cucumeres, por
tulaca fœniculum , genifta, cappares Germàno
rum &c. & quidem meliusÄÈ cum aceto. Diu -
-,

etiam ipfius beneficio confervari poffunt flores ;


& herbæ, ita ut per integram hyemem rofasha
bere poffis. - - **
' Præfervat etiam vinum, fi parum faltem admi
fcetur ei.Parum mixtum la&ti, præcipitat cafeum,
ui fi ritè conficitur , nunquam corrumpitur, in â
í. cafeorum ferè qui dicuntur Parmefam. Serum M.

illud la&tis ferrum fölvit ; quod lavacri loco ufur


patum curat quamvis fcabiem. .
Beneficio fpiritus falis conficitur è melle & fac ].
charo potus gratiffimus,vino haud diffimilis. Con
ficiuntur fimiliter è quibufdam fruétibus cum fa i.
lis fpiritu, acetum optimum, Rhenenfi fimile.Ta
lia & alia plura , quæ nunc divulgare non licet ,
perpetraripoffunt cum falis fpiritü. -

Atque fic aliqualiter docuiufum falis fpiritus',


quod non fic capias, velim, ac fi omnia revela
-

.
verim , nam brevitatis caufà, ut & propter alias
rationes multa reticui. Nec ego omnia fcio; quae
- - - -. autem
P A R s - I. 47
autem fcio , eatenus revelavi , ut alii inde nlte
riorem quærendi anfam habeant. Defcripturus
aùtem omnes & fingulas ejus vircs & virtutes,
integrum volumen Confcribere opus habet , id
uod non eft nunc noftri inftituti,poterit autem
É fieri alio tempore. Dabuntur quoque
nonnulla arcana quæ hujus fpiritus adminiculo
præparantur , in parte fécunda hujus libri: quo
modò nimirum dulcificandus ad extrahendam
auri aliorumque metallorum tin&turam, relin
quendo corpus album , quæ tin&ura non eft me
dicina fpernenda. Quarè cum palam fit quanta
hicĘ poffit fpiritus, nemo non ingentem
ejus copiam pro fuâ œconomia optabit , cum
prìuis via tam facili brevique parati fpiritus ex
cellentiffimi. -

ggomodòffiritur acidus /ive acetum deffiletur


ex omnibus vegetabilibus, utpote herbir,
lignis , radicibus,/eminibus &c.
P$; quofdam primò fornaci vivos imponi
il to carbones , deinde fuperimpone lignum de
ftillandum ut comburatur: quod dum comburi
tur, egreditur fpiritus ejus acidus in Recipientem,
excipulum , fapore
ubi cóndenfatus defcendit iii
ferè referens acetum commune, quäre etiam ligno
ram acetum dicitur. , -

Atque hoc modo è quovis ligno, quovifque


vegetabili elicere licet fpiritum ácidurâ, & qui
dcm in magna quantitate fine fümptu ; quia £É
C1S 121
48 Fur so R. PH 1 los op h 1 c.
cis faltem quibufdam carbonibus vivis dignum de
ftillandum fuperimponitur , atque huic aliud ; *
unum enim alterum accefidit ; nec alias hic fpiri
tus requirit expenfàs, quam ligni deftillandi; quæ
magnâ eftdifférentiainter hanc & vulgarem illam
defúllandi rationem, ubi præter retortas etiam re
quiritur peculiaris ignis;& ex ingenti retorta;.vef
6. horarüm fpatio, vix libra unäelicitur fpiritus s!
cum in noftra unius diei fpatio, & quidem fine:
fumptu & labore elici poffint Ę:
quia ligmim immediatè in ignem projicitur d ll
landurh,& quidem non fruftulatum fed integrum.
Poteft autem hic fpirirus (reétificatus) commo
diffimè ufurpari in variis operatiofibus chymi
cis, facilè enim folvit lapides amiffiafes, utpotè,
cancrorum oculos, lapillos percarum'& carpio-'
num, corallia, perlas &c. ad inftar aceti vini. Sol
vuntur quoque illius beneficio vitra metallorum,
utpote Jovis, Saturni, Antimonii,&extrahuntur,
rediguntnrqueinoleo dulcia. . . . . . ',
Hoc acetum intrinfecè affumptum per fe, fu- .
dorcm egregiè movet , quare fh rnultis prodeß
morbis, cumprimis confe&um è quercti, buxo ,
guajaco » junipero, aliifque gravioribus lignis 5 .
É enim graviora ligna , eò fpiritum dant aci
1OrCm.. . *• _ •• · · · · ··· · · -•

Extrinfecè ufurpatum mundificat ulcera &


vulnera, confolidat , exftinguit & mitigat inflam
mationes ab igne caufatasj fcabiern cùrat, cúm
primis autem dcco&tiö: illius beneficio fa&a è
proprio ligno. Mixtum cum aqua calida probal
neo
neo ventris inferiores 5 curatoccultos mulierum
morbos ; ut & ulcera maligna crurum..… : : : :
Dignus igitur hic fpiritus alicujuslociin offici
nis , i. e. injuftè rejicitur in officinis, cùm fa&u fit
facilis. In deítillatione abfinthiialiorumque ve
getabilium, remanet infundo formacis cinis , qui
âquâ calidâ extra&tus , dat falem decoétione ; qui
i denuò proprio fpiritu vel aceto folutus & filtra
tus, phlegmatis evaporatione, collocatus in fri
gido abifin fal cryftallinum, fapore gratum, lixi
vium non referens, nec inftar aliqrum £alium in
aëre folubile. Efficacius quoque eft hoc {al{iri
cryftallos nimirum reda&um per fpiritum pro•
prium) illô qûod fit fulphuris beneficio, vel aquæ
fortis & oleiyitrioli, aliorumque more illó con*
fueto Chymißarum & phármacopoeorum. , . , .
- ' . '; . ■ !.£;i; : … ot.t;*; . H {
- Spiritus papyri & linteorwm. iii … t • • -.
f. ;?, r;* ;, ** .**^
F√ colle&a & acquifita à fàriorib.
-

'.

dant in fornacem ptoje&ta fupra carbones vi


vos fpiritum acerrimum , cutem, ungues & piios
flavo tingentem colore ; reftituentem membra fri
gore E. nec-noningangræna, & eryfipelatc.
ütilem, fi linteolis in ipfè madefa&is appliçatur,
&c. Eadem- praeftat fpiritus è papyro cönfe&us ,
è fruftulis nimirum.i. 3. , ' T ' *** *
r. : * ** . . w 4

- Spiritur Serici.
Adem ratione è fruftulis fericis conficitur fpi
ritus, qui non eft adeò acris , ficuti ille confe
1D &tus
5o F u R N o R. P H I l o s o P :i I c.

&us è linteis & papyro , nec cutem tingit;eftau


tem praeftantiffimüs in vulneribus tam veteribus
quam recentibus, cutemque venuftam reddit,
- * 1* io • :* ' ' ■ 'i';... - ; -i • • • • • -

- Spiritur eapillorum hominù aliorumque a


* * * * * nimalium ; nec non cornuum.'
* * * * ,' • * J. ' .'!. – – • •

E Pilis etiam & cornubus conficitur fpiritus »

JL fed fœtentiffimus, quare malè ufurparipoteft,


uamvis alias variis artibus inferviat : re&ificatus
ã acquirit, urinæque fpititus odorem :
fulphur corhrhune folvit, & dat aquam celerrimè
curantem quamvis fcabiem. * '' '
& fnferviunt autem huic negotio fruftai panno
£um laneorum non tinétorum à fartoribus acqui
fita , & in magna copia in fornacem proje&a.
Frufta pannorüm intinéta in hoc fpiritui & fuf
penfa in vineis & agris, ,', prohibent ingreffum
cervorum & aprorum metuentium odorem il
liüs fpiritüs, tanquam venatorem , infidiantem
{ibi. T^, ' . . . . * , • -

: si

Spiritur aceti, mellis, & Sacchari. .

Iquida deftillaturus , carbones , candentes


projicere opus habet ex. gr. in acetum in for
nacem; vel fi fit mel five faccharum , folvantur
prius oportet in aqua , quo à carbonibus devoca
ri poffints qui poftea ita imprægnati, per vices in
fornacem projiciendi & comburendi ; & dum
comburuntur carbones, reliquum incombuftibi
- - • •. . ' le egre
P A R s I. 5: •
le egreditur. Atque hac ratione in magna copia
liquida deftillare potes. . , -

Acetum hâc ratione deftillatum eft ejufdem fa


cultatis cum illo quod deftillatur in vafis claufis.
Mel verò & faccharum hâc ratione deftillata al
terantur paululum, aliafque vires acquirunt: quo
modo verò deftillanda abfqueja&tura fpiritus fui
volatilis, docebitur in parte fecunda. Hâc alias
ratione, quævis liquida, abforpta à corbonibus vi
vis deftillari poffunt. _ ' - . . *?
De ufu a&ti deftillati multa efîent dicenda ,*
fed quia omnium Chymicorum libri uberrimè de'
illo tra&ant, noti opus effe duxi fcripta repete-,
re. Hoc tamen obfervatu dignum, quod acetum
acerrimum, maximam habeat affinitatem cum
quibufdam metallis, quæ ipfius beneficio extra-'
huntur , folvuntur & in medicamenta redigun- !
tur : Multa fiquidem ipfius beneficio coiificiº
Effint ut teftantur. 'omnium
11 • '
Chymicorum li-,
' ' - -
Cæterum eft & aliud acetum, cujus faepe fit
mentio in libris Philofophicis , cujus beneficio"
mirabilia præftantur in mietallorum fòltitionibus;
cujus nomen veteres retieuêre; de quo hîc non tra- '
&to, quia per hanc confici nequit fornacem: tra-'
&tabo verò de eo in alterâ parte, ita tamem ne in
curram maledi&ioni philofòphicæ. ' . .
- -i

* * * D i. 424o
-

.52 F u R N o R. PH 1 L o s ο Ρ Η 1 c.
&gomodò conficiantur /piritu, è fale tartari .
tartaro vitriolato, fpiritu falis tartarifa
to, & ejufmodialiis falibus fixú.
Q¤; fuêre Chymici, ferè omnes arbitra
ti, non poffeelici fpiritum è fàle tartari,alijf
que fixis. Experientiâeriindocuit, per retortam
parum yel nihil omninò elici poffe fpiritus ex illo,
quod fæpe accidit nihi ante inventionem hujus,
Furni : cujus rei ratio fuit admixtio arenæ, ter
ræ, boli, farinæ tegularum &c. ad prohiben
dum fiuxum falistartári hac ratione difperfi. Sed
faétum hoc ex ignorantia authorum , qui falis,
tartari prQprietates ignorarunt. Mixta enim ma:.
terialapidea, utpoteTarena, filex, bolus &c. Sali,
tartari, fentiens ignis calorem & candefàéta cum
ipfo, arctiffimèjuiigitur illi, ita ut fpiritus nullus.
dmninò elici poffit inde , fed in duriffimum ab
eat lapidem. Arena enim cæteraque ipfi fimilia,
cum fale tartari tantam habent affinitatem , ut
unita, vix iterum feparentur. Fieri tamen poteft.
per artem, additione arenæ puræ vel filicis, quod
tota falis tartari fubftantia in fpiritum converta
tur unius vel alterius horæ fpatio, uti docebitur
in parte,fecunda; qui viribus cætera cun&ta ex
cellit medicamina in curandis calculo & poda
gra: fi artis regimine in illa deftillatione relin
quitur caput mórtuum , habet illud aëre in li
uorem fòlutum, facultatem metalla præparata
Ä impofita , paucarum horarum fpatio putre
facere,
•.

facere, ita ut nigrefcant, , & inftar arborum ex


crefcant cumfuiSradicibus, truncis & ramis, quæ
quò diutius ibi relinquuntur, cò meliorant*r ma
1S. -

E calce Saturni fubtiliata & fale tartari con


fici poteft fpiritus gradatorius mirabiliumyirium
proprietatum, tam in Medicina, quàm Alchimia :
È câpite mortuo per deliquium fit liquor quidam
viridis miranda præftans sunde probátur , Satur
mum mom effe planetarum infimum. Sapienti fa
t1S. « ' . ** -

Et fic fie La. Pirgini, & fànguit Dra


coni* Ph. ' T ' '
Uandòque reperitur terra aliqua, five bolus,
quæ nullam cum tartaro affinitatem habet,
quæ mixta cum fale tartari dat fpiritum, fed
quantitateexiguum. Pofnnt autem in hac forma
ce fixiffima quævis elevari, quia fpecies in illa non
inclufae , fed difperfae , fuper ignem proje&tae ; ab
igne per aërem élevafitur,& irírecipiéntibus refri
geratæ iterum condenfantur,quod ita facilè nequit
per retortam claufam. ., , •,
Fa&urus igitur fpiritum falistartari, `facere ni
hilaliud òpus habet; quam tartarum calcinatum
in ignem projicere, & totus abibit in fpiritum:fed
| requiruntur tunc recipientes vitrei, quia terreiip
fùm retinere non valent,…,-;. ar- :;*** * * _.
Atque hic eft ille modus , quo fixiffima falia
deftillântur in fpiritum
- My3 fornacem primam.
/ In
/
54 F u R N o R. P H 1 L o s o p H 1 c.
In fecunda fornace (partis nimirum fecundæ for
nace) id ipfum præftari poteft & melius & faci
lius , gbi etiam unà cum præparatione docebitur
ufus ejus. -

'

Spiritnr, Flores & Salia Mineralium & s


Lapidum.
H$ ratione è quovis minerali & lapide eleva
Iripoteft fpiritus, & quidem abfque additio
ne alterius cujufdam fpeciei ; ita nimirum quod
tritamineralia, tritique lapides, utpote filex, cri
ftallus ;talcum , lapis calaminaris , marcafita, am
timoniüm, cum cóchleari ferreo projiciantur fu
pra carbones , & unà afcendent cum fpiritu quo
άam acido , fal quoddam & flores , quæ poftea a
blutionis benefiçio è Recipientibus iterùm aufe
renda & filtranda ; & fiores remanebuntin char
ta emporetica fiye bibula, aqua enim unà cum fpi
ritu & fale tranfit per filtrum , quæ re&ificatioùis
„beneficio ÉÉ , & feorfim ad fuos ufus fer
vanda. Hoc autem fcito , quod eligenda minera
lia, ignem nondum experta, fi illórum defideras
fpiritum. -

.guomodò mineralia & metalla in Flore, re


aigenda; & de illorum viribus.
: -' s - • - - ,, , ,

\
I FA&tenus metallorum & mineralium ßores in
M. lufu non fuère, exceptis floribus antimonii &
» , ' .* ".. ' ' ' ' fut
• - ' P. A a s. I. , ; : 55

fulphuris, qui facilè elevantur: reliquorum enim


metallorum mineraliumque fixorum fublimatio
nem tentare chymici non aufi fuerunt, contenti il
lorum folutione aquarum fortium five corrofiva
rum beneficio, & præcipitatione fa&ta cum liquo
re falis tartari, edülcoratione & ficcatione ; atque
fic præparata fuos flores appellârunt mineralia &.
metallâ: per meos autem fióres ejufmodi intelligo.
materiam, quæ ignis beneficio abfque additioiie
alterius materiæ elevatur, & in pulverem fubtilif
fimum convertitur nec dentibus nec oculis per
ceptibilem ; qui revera pro floribus (meo quidem
judicio) habendus ; Cum aliorum flores plus cor
orei, tam bene edulcorari nequeant, quin aliquid
É retineant fecum, id quod ex ponderisin-,
cremento percipere licet, ac proin oculis aliifque
partibus nocui. ` • *, -

Noftri autem flores vi ignis per fe fublimati,


non modò carent falfedine, fed adeò etiam fubti
les funt, ut intro affumpti ftatim operentur vircf
que fuas exferant, juxta Medici nimirum difpofi
tionem, Nec horum præparatio adeò fumptiiofa,
quemadmodum illorum. , ·· ·· · · |
Metalla quoque & mineralia, maturantur &c
emendantur in ejufmodi fublimatione , ut tutius;
ufurpari poffint; in illorum verò potius deflruan
tur & corrumpantur,teftante cxpcrientiâ, quomo
dò autem Å; flores conficiantur, nunc quo
3j. docebo, & quidem fingulorum metalloium
èorfim , quo artifex in illorum præparatione er
rare nequeat & primò quidem.
D 4 - °7)g
56 F u R N o R. P a IL o s o P H r c.

- … - De Auro & Argento.


-, • • • • •***.

- λ urum & Ę vix in flores redigi pof


, funt, quia plerique ferè opinantur, nifiilipfis
decedere in igne, cumprimis verò auro, etfi relin
queretur ibi in æternum: quod etfi verum, auro
fiimirum nihil in igne, etfi diu ibi relinquatur ; ar
gento verò parum decedere, nifi admixtum habeat
cuprum, vel aliud quoddam metallum,quod tamen
paulatim evaporat.
: Quod ut ut fit, poffuuttamen fra&a & fubtilia
ta, carbonibus adfperfa atque adeò difperfa , vi
ignis aërifque adminiculo fublimari, & in flores
redigi, *. - -

Cùm autem praedi&ta metalla fint cara & pre


tiofa, & fornax cum fuis recipientibus ampla, no
lim ut aliquisilla, aurum cumprimisita projiciat,
quia non omnia recuperarelicet. Defiderantibus
igitur hofce flores dabitur alius in fecunda Parte
modus illos conficiendi abfque metalli nimirum
jaétura ; ad quam le&orem remitto. • Hæc enim
fornax infervit metallis & mineralibus fubliman
dis non pretiofis, qu9rum jaétura non magni æfti
matur. Atque hæc propterea di&ta ut appareat au
rum & argéntum, ütut fixa, fublimaritamen pof
fe. Cætera verò metalla facilius fublimantur ,
unum tamen facilius altero, nec alia indigent præ
paratione , quam granulatione, antequam proji
c1antur in ignem, - - - .

: „! Elores
.
P A R s I. 57

Flore r Martir & Veneris.


^.

37. I Imaturam ferri vel cupri, q. v. nimirum ;


projice illam cum cochleari ferreo fuper
carbones vivos difperfim fcil. & afcendet è Mar
te vapor ruber , è Venere autem viridis, elevabi
turque in vafa fublimatoria : igne dificiente, o
portet illum fovere recentibus carbonibus , &
continuare projicere in fornacem Martis five Ve
neris limaturam , donec fufficientem na&us fis
copiam florum ; & tunc omnia refrigefcere per
mitte. Quo fa&o aufer vafa fublimatoria & exi
me flores , eofque ferva , funt enim optimi fi mi
fcentur ungentis & emplaftris: qui fi intrinfecè
ufurpantur, vomitus provocant; meliores igitur
in chirurgia, ubi vix aliquid illis comparabilé.Ve
nus folutâ fpiritu falis,& oleo vitrioli præcipitata,
edulcorata, ficcata & fublimata, dat flores, qui in
aëre refolvuntur in balfamum viride , utiliffimum
in vulneribus & ulceribus antiquis putridis, ceu
thefaurus pretiofiffimus. -

Flores $aturni& Iovir.

N On opus eft hæc metalla in granula redigere,


1 Y fufficit fi fruftulatim injiciuntur ; fed tunc
oportet fub crate collocare patinam terream vi
treatam aquâ repletam, ad colligendum id quod
liquefaétum defuit, quod eximëndum, iterum
que in ignem projiciéndum,
- D 5
atque id toties do
nCC
.^
58 Fu RN o R. P H I L o s o P H Ic.
nec totum metallum in flores fit converfum ; qui s
oftea vafis refrigeratis iterum eximendi, ficüti
di&um de floribüs Martis & Veneris. Atque hi
flores funt præftantiffimi ; mixti emplaftris & un
gucntis, in vulneribus antiquis & recentibus, ma
jorem enim habent vim exficcandi , quàm metalla
calcinata, tefte experientiâ.
De Mercurio.
Í I Ic facilè redigitur in flores . quia admodum
volatilis , non autem praedi&ta ratione, quia
faltat in igne & defcenfum quærit. Et fi defideras
ejus flores, mifce illum prius cum fulphure, ut
mortificatum pulverifare & injicere póffis. Et fi
crucibulo collocato in fornace candenti injicis
parum Mercurii vivi per vices fcil. cum cochleari,
avolabit eveftigio, & pars quædam refolvetur in
aquam acidam, præferendam fioribus, meo qui
dem judicio ; reliquus autem Mercurius , ftillatin
receptaculum. Sed hîc requiruntur vafa vitrea ,
É in terreis amittitur aqua prædi&ta. Quæ fine
ubio aliquid præftat in arte: Utilis autem extrin
fecè ufurpata in fcabie, vencreifque ulceribus.
Flore, <jnckj.
St mirabile metallum , repertumque fpagyri
cà anatomiâ effe purum putum fulphur au
reum , immaturum ; Carbonibus vivis fuperimpo
fitum , fubitò avolat totum ; accenditur quoque»
- par
| P A R s I, 59
partimque comburitur inftar fulphuris commu
ìis alterius coloris flammâ , aureâ nimirum pur
ureâ ; datque flores elegantiffimos albos & lèvif.
1ΓΓ\OS.

}/ur.
A. Adminiftratià gr.4.5.6.ufque ad 12.provo
cant fudorem egregiè, quandoque etiàm vo
mitus & fedes, habita nimirum ratione peccantis
materiæ. Vires illorum extrinfecae funt egregiæ,
præftantiores enim nO11 reperiuntur fiores , non
imodò citò confolidantes vulnera recentia , fed
etiam antiqua femper aquam ftillantia, ubi reli
ua cun&ta excellunt medicamina. Tantæ enim
í. ficcitatis quæ adjun&am fibi habet confoli
dandi vim , quod etiam incredibilia præftant. Di
verfimqdè autem adminiftrari poffünt ; & qui
dem vel per fe adfpergi fuperimponendo empla
ftrum ftiéticum, vel reda&i in ünguentum cum
melle vulneribus imponendum ; quodin vulneri
bus profundis ad duritiem coquendum pro for
manâis fuppofitoriis parvulis, vulneribüs impo
nendis, quæ poftea émplaftro aliquo tegendâ &
ab aëre præférvanda ; hac ratiofé applicati fun
damentaliter curant. Mixti cum emplaftris ftu
pcnda præftant.
Si mifcentur cum aquarofacea vel pluviali, ita
ut uniantur fimul, fi poftea quotidiè aliquoties
aliquid inftillatur oculis rnbris , lachrymanti
bus, aliis ophthalmicis non obtemperantibusC1u11t.
-
: fa
6o , F u R N o R. P H I L o s o P H I c.

ciunt quod reftituantur & curentur iterum. *

Hi flores linteolo excepti, fi adfpergunrur locis


puerulorum (prius tamen lotis aquâ) vulneratis
iirinâ, fanat eos iterum. Curant quoque cutis uni
tatem folutam , profe&am ex diuturno decubitu
aegrotantium, unde ingens proficifcitur dolor,citò
fiadfperguntur. - -

Facilius quoque hi flores folvuntur in aquis cor


rofivis, quàm metalla & mineralia cætera ; nec
fpiritus illos iterum deferit in igne, fed phlegma
infipidum ftillat folummodò , relinquefis oleum
Pinguc & fpiffum, ut fupra de lapide calaminari
di&tum ; ijfdem ufibus deftinatum , efficacius ta
men illo. Qui fpiritus fi ignis violentià expelli
tur , tantæ eft fortitudinis, ut vix confervari
Ę; Nec folum uti di&tum fupra , fpiritus falis
ac ratione exaltari poteft, fed etiam aqua fortis
& regia, ita ut mirabilia præftet in feparatione
metallorum; quæ non funt hujusloci, dicentur au
tem in parte Quarta. - -

Non autem opus flores eligere huic operi, quia


crudum Zinckum idem præftat , quamvis flores
id ipfum præftent melius: unde apparet, metal
lum fublimiorem gradum ficcitatis contraxiffe in
fublimatione. : '* : : :,

Florer Antimonii. .
• •

- Ulla eft difficultas flores antimonii confice


- re, diu enim in ufu Chymicorum fuêre, &
- - quia
P A R s I. 6I

quia illorum praepnratio fuit tædiofa , vili pretio


Imopa Venerunt. • . - -

Quare nemo fuit qui aliquid aliud in illis ten


tare voluerit, quia faltem vomitus provocandi.
caufà ufurpati fuêre ; quorum dofis fuit à gr. 1. 2.
3. 4, ufquè ad 8. & τα. in affe&tibus ftomachi &
capitis, ut & in febribus, Pefte, Morbo Gallico
&c: Praeterea nihil in iis tentarunt. Nec mirum ,
quia etiamnum reperiuntur,quifibi perfuafi, quod
nihilà veteribus non inventum (viris do&iffiimis)
inveniri hodiè poffit; & fi quid fuiffet ampIius re
peribile, utique fuiffetinventum. Quæ fáne ftulta
eft opinio,ac fi Deus omnia dediffet veteribus,nec
Š pro pofteris refervafìet. Necilli naturam
in fuis laboribus cognofcunt; quæ indefinenter la
borât,necfatigatur in fuislaboribus &c. Ut ut au
tem fit, palam eft Deum hifce temporibus reve
laffe quæ olim occulta erant, quod nön ceffabituf
que ad fineffi mundi.… - · · · ·· · ·
Ad propofitum iterum , quod eft dare mo
dum faciliorem conficiendi florum antimonii,
quò major acquiritur quantitas , ita ut etiam aliis,
ufibus infervire poffint. %. Antimonii crudi pül
verifati q. v. & primò quidem fac ut probèifica
lefcat candeatque fornax ; poftea injice pro una
vice libram integram antimonii, vel plus minus,
gifperfim nimirùm fupra carbones ; & eveftigio,
fluet, mixtumque carbonibus vi ignis per aërém
elevabitur in Recipientes inftar nebulæ, quæ ibi
coagulabitur in flores albos. Obfervandum.
quod quandò combuftis , prioribus arboni;
- - - - - al1J
62 F u R N o R. P H I L o s o P H I c.
alii imponendi fublimationis continuandæ gratiâ,
recentes femper ante impofitionem accendendi,
ne fiores à pülvere carbonum , unà cum floribus
adfcendente, inquinentur, grifeumque inde con
trahantcolorem : fed nihil intereft,fi per fe illos
ufurpare nolis ad provocaridos vomitus, É ni
hil periculi inde, proficifcitur enim ille color non
nifi à carbonum furno, quare non formidandus :
Faftidiens verò illum , carbones accendat ante
quam injiciat in fornacem , & acquiret flores al
bos. Oportet quoque non occludere forahnen
medium , per quod injiciuntur carbones & anti
monium, üt ignis eò liberius ardere poffit ; alias
enim flores ollarum fùperiores flavefcent & ru
befcent propter fulphur antimonii, quod altius
fublimatùr quam regulus. Poteft autem hâc ra
tione fpatio `unius horæ confici libra una florum
cum libris 3. 4. 5. carbonum. Parum £ft quod de
cedit de antimonio , fulphur nimirum combufti
bile, quod comburitur , ornni reliquo abeunte in
flores.” Oportet quoque tibi profpicere de fuffi
ciente copia ollarum fublimatoriarum , propter
fufficiens fpatium requifitum ad florum füblima
tionem. ' ' " ' ,• • • - ' .'.

• Hâc parati ratione flores viliffimo pretio ve


neunt, ita ut libra una viiiòris pretii fit , quam un
cia dimidia aliter præparatorum, Tutiorefq; funt,
utpote liberâ ignis flammâ confe&i , non enim
tam vehementes provocant vomitus; quin imo
inferiorum ollarum flores vomitivi non funt, fed
diaphoretici, ac fi cum nitro effent præparati 5 ita
CnJm
P A R s I. 63
enim corrigyrur per, igpem, Atque hac ratione
unâ eademque operâ diverfarum operationum
diverfi fiores confici poffunt: inferiórum enim
o\arum fiores funt diaphoretici, mediarum vo
mitivi mediocriter, fupremarum verò vomitivi
vehementer. Prout enim plus ignem paffi eò ma
is fünt corre&i , unde diverfitas virium profici:
É Quare finguli feorfim confervandi, & fu
periores quidem pro emplaftris, vel pro butyro,
veloleis , iifque vel dulcibus vel corrofivis inde
conficiendis. ' Medii ad purgandum & vomen
dum : infimi autem ad fíÉ provocandum,
ntpote præftantiores Bezoartico minerali, vel an
timonio diaphoretico fa&o cum nitro. Sane non
credo viam effe faciliorem conficieudi flores eme
ticos & diaphoreticos, hac noftra. Quod ad ufum
illorum : fciendum emeticos illos robuftis faltem
effe adminiftrandos , vomere confuetis: Puerulis
& fenibus'verò cum difcretione, ut fupra de Bu
tyro antimonii diétum: Diaphoretici verò abfque
periculo fenibus atque juvenibus adminiftrari
poffunt; fanis & ægris ifi omni affe&u diaphore
fi egente ; utpote pèfte, morbo Gall: fcorbuto ,
lepra, febribüs &c. Dofis illorum eft à gr. 3. 6.9.
12. ufque ad 24. cum vehiculis appropriatis , ad
fudandum in le&o ; expellunt ehim tam perfu
i dorem quam per urinam omnes pravos É
res. Et quia emetici copiofiores fünt diaphoreti
cis , nec ita neceffarii ut hi, & ex una vel altera
uncia plures confici poffint dofes, neceffe eft do
cere, quomodò emetici in diaphoreticos tranf
- - mutan
64 F u R N o R. P H I L o s o p H I c.

mutandi : Fitàutem illud tribus modis, quorum


duos fupra tradidi de butyro antinófii confe&o
è floribus cum falis fpiritu, √ eft: collo
ca flores in crucibulo (abfque lutatione) cooper
to, ne quid incidat , ita perfe folos in Élento
ne liqucfcant, fed faltem obfcurè candeant ali
quot horarum fpatio ; poftea permitte ut refri
É , facti enim funt fixi & diaphoretici.Et{i
flavedinem aliquam vel cinereum colorem con
traxiffent , hac tamen ratione redduntur albi &:
clegantes, fixi & diaphoretici. Cæterum hiflores
ulurpantur ad Emplaftra Sti&ica , prGpter natu
ram ficcam, quâ præditi. •• • .

Funduntur quoque in vitrum flavum tranfpa


rens ; nec datur via facilior antimonium per fere .
digendi in vitrum flavum tranfparens: ubiaritimo
niüm crudum primò fublimatur , fublimatum
poftea in vitrum funditur. Sublimatio hic infér
vit loco calcinationis, cujus beneficio facilius fu
blimantur viginti libræ, quam illius beneficio li
bra una redigitur in cinerem. i . . .
Nec hic periculum fumorum afcendentium,
quia antimónio proje&o, in ignem abire licet,
quæ tuta facilifqüe calcinatio, cum vulgaris con
tinuam requirat artificis praefentiam agitantis
materiam, qui materiam femel conglobatam ex
imat, iterumque conterat ; qua ratione multum
.
agere habet , antequam materia ad albedinem
perveniat. Viâ autem noftrâ, prima vice materia
fufficienter albefcit & quidem plus quam illa
vulgaricalcinationis & agitationis. Autumo igi
- tur
2-_-

P A R s. I. - 65
, tur antimonii vitrum confe£turo optimam, hac
tenufque incognitam.monfträffe viam 5 quâ re
velatâ non fperabo quempiam ftultorum more
inpofterum ambulaturum viam illam tædiofam
prifcorum, fed potius yeftigia mea fecuturum.
Hac enim ratione facillimè quilibet medicorum
fibi parare poterit flores cmeticos & diaphorcti
| cos, nec-non vitrum antimonii perfe. -

| Ex hifce floribus confici poffunt etiam olea


dulcia & corrofiva aliaque medicamenta, ut fu
pra diétum de fpiritu falis, & poftea dicctur in
parte fecunda, ;-'
Fa&urus flores è regulo hifce pulchriores, fa
άis nimirum ex antimonio crudo S projiciat il
lum pulverifatum in ignem, & in omnibus pro
cedat gt fuprà di&um , & accipict &c. Elevan
tur & hi facile. Qgomodò autem hic conficien
dus regulus compcndiosè nimirum, invenire li
cet 1n parte quarta,
Sublimantur quoque fcoriæ ita ut nihil pereat.
Fa&urus autem flores in aëre folubiles in liquo- ~
rem , adjiciat tartarum calcinatum , vel aliud
;íí; fal fixum vegetabile, & accipiet flores
òlubiles in quovisliquore. Faéturus autem flores
rubros tam diaphoreticos quàm purgantes, ad
, mifceat Martem, & accipiet cinabrium referen
tes flores. Defiderans virides admifceat Vene- (

rem; lapidem calaminarem fi purpureos. “…

Atque fic è quovis minerali flores confici pof- .


funt,five illud fit fixum five volatile; cogitur enim
in altum avolare proje&um in ignc : Qui diverfi
Έ modè
1
66 F u R N o m. P H I 1. o s o p H 1 c. ,
modè in Chirurgia ufurpari poffünt , in empla- .
ftris & unguentiS; exficcant enim & adftringunt *
potenter, cumprimis confeéti è lapide calämi
nari. Nec funt fpernendi confe&ti è marcafita au
rea & argentea. Ex arfenico confeéti & auri pi
gmento venenati funt, piétoribus autem utiles,
Arfenicum & auripigmentum calcinata cum ni
tro, fi fublimantur poftea dant flores , tutò intrà
affumendos, expellentes omne venenum per fu
dorem & alvum. Dupliciter enim corriguntur,
primò fcil. per nitrum , fecundò per ignem in
fublimatione : non igitur formidandi, quia & an
timonium venenum fuit , ante præparatiofiem
fui. Quò enim majus virus antc præparationem,
eò major poft medicina.
Flores fulphuris docentur in parte fecunda,
quamvis etiam per hanc confici poffint forna
cem, cognitâ nimirum illius naturâ & proprieta
te per expertum, aliâs fulphur comburitur.
Ita etiam lapides præparati rediguntur in flo
resaliaque plura, de quibus non opus verba fa
' cere; poterit qui velit experiri. &c.
Et quidem non dubito de revelatione plana &
clara deftillationis quæ fit per fornacem noftram
primam, quare finem faciam, Intelligens igitur ,
fcienfque fabricam fornacis (quam petere licet
ex delineatione) ejufque ufum, non negabit me
bonum opus feciffe, hec laborem meum impro
babit. -

Atquè hæc eft via optima deftillandi & fubli


mandi incombuftibilia. In fccunda parte in;
al1am
-
P A R s I. . 67
i. aliam fornacem in qua deftillantur combuftibi
lia, nec-non fpiritusfubtiliffimi &c. Infervit pri
ma fornax aliis quoque ufibus, utpote feparatio
ni metallorum, puri ab impuro ; confe&ionifalis
-
centralis , humidique radicalis illorum. Sed quia
-
id praediétâ fieri nequit viâ , quâ res projiciuntur
in ignem, ad confequendos fiores & fpiritus, fed
viâ quâdam fecretâ philofophicâ, vi ignis alicujus
fecréti, haétenus à philofophis occultatâ, nec e
go Secretum illud proftituam coram omnibus,
úfficiat igitur anfàm dediffe ulterius inquirendi,
viamque monftraffealiis. -
-

F I N I S. -

E 2 I N
I N D E X

Rerum præcipuarum partis Primæ.


Pj* prima formacit. ·7
8
Kecipientes.
IO
Olla fùblimatoria.
II
AModus defillamdi.
I8
I)effillatio Spiritus Sali.
22.
Ejufâem ufu im Chymici.
Olea vegetabilium. 24.
26
Olea giimmatum & refimarum, * 28 *
Ae£fjficatio oleorum temacium & fætentium.
Quinta effentia vegetabilium. .• 3o \

dìimta effentia miítallorum & mimeralium. 3I ,


oleum dùlce & rubrum metallorum & mimeralium.
ibid.
olea cgrrofiva eorumdem.
'Oleum feu liquor Solis.
Oleum AMartis.
Oleum Vemerit.
Oleum Iovis & Saturmi..
Oleum Mercurii. '
Oleum &>4mtimonii. -

Jamtimonii vomitivi fores albi:


J/omitivi. .

Diaphoretici.
Olei Amtimómii corrofivi ufus extermu.
Oleum e^rfemici & Auripigmenti.
Oleum lapidi; calamimaris.
43
Ejufdem 1/3. Secretum
I N D E X.
Secretum aliquodmedicum. 44
Vfus fpiritus fali acomomicus. . _ 45
spiritus aridus, five acetum cunâorum vegetabilium.
- - - - - 47
Spirituspapyri & limteorum. , 49
Spiritus ferici, ibid.
Spiritus capillorum, cornuum & offium. . O

Spiritus aceti, mellà & Sacchari, ' ibid.


•Acetum Philofophicum. 5I
Spiritu, fali* tartari, tartari vitriolati aliorumque
Salium fixorum. - 52.
AMetallorum crefcemtia. -* ibid.
Spiritus, Flors & falia mimeralium & lapidum. . 54
Flores metallorum & mimeralium, eorumjue ufùs, ibid.
Flores e~4uri & e^gemti. 56
Flores Martù & Veneris. - 57 '
Flores Saturmi & Iovi. ibid.
Flores & aqua Mercurii. --*. 58
Flores ex Zimck, eorumqueufw? . . . • • ibid.
Flores Amtimonii. * ..•• •* '• • . 6o
Fortiter purgantes. ' £. *. s. 63
AMediocriter purgantes, %, * }2 ibid.
! Diaphoretici.
Vitrum v^{mtimomii.
*3 *.* 3 ibid.
Flores im aëre folubiles. •* * …- :. . * -

. •
64
65
Olea florum. , ibid.
Flores auripigmemti. ' ibid.
Rubri. ibid.
Virides. ibid.
Purpurei. ( . ibid.
- - E 3 - Flo
-
I N D E X.
Flores Arfenici, Auripigmenti & marcafitarum. 66
Flores Sulphuris. ibid.
Flores Lapidum. ibid.
AMetallorüm amatomia, purificatio, fal cemtrale & Hu
midum radicale, - 67

F* I N I S.

i\
m.

---- ----- - - - ----- ---- ---- ----|-

Vous aimerez peut-être aussi