Hic quoque mensis habet dubias in nomine causas: 6.
quae placeat, positis omnibus ipse leges.
facta canam; sed erunt qui me finxisse loquantur,
nullaque mortali numina visa putent.
est deus in nobis, agitante calescimus illo; 5
impetus hic sacrae semina mentis habet:
fas mihi praecipue voltus vidisse deorum,
vel quia sum vates, vel quia sacra cano.
est nemus arboribus densum, secretus ab omni
voce locus, si non obstreperetur aquis: 10
hic ego quaerebam coepti quae mensis origo
esset, et in cura nominis huius eram.
ecce deas vidi, non quas praeceptor arandi
viderat, Ascraeas cum sequeretur oves;
nec quas Priamides in aquosae vallibus Idae 15
contulit: ex illis sed tamen una fuit,
ex illis fuit una, sui germana mariti;
haec erat, agnovi, quae stat in arce Iovis.
horrueram tacitoque animum pallore fatebar;
tum dea, quos fecit, sustulit ipsa metus. 20
namque ait 'o vates, Romani conditor anni,
ause per exiguos magna referre modos,
ius tibi fecisti numen caeleste videndi,
cum placuit numeris condere festa tuis:
ne tamen ignores volgique errore traharis, 25
Iunius a nostro nomine nomen habet.
est aliquid nupsisse Iovi, Iovis esse sororem:
fratre magis dubito glorier anne viro.
si genus aspicitur, Saturnum prima parentem
feci, Saturni sors ego prima fui. 30
a patre dicta meo quondam Saturnia Roma est:
haec illi a caelo proxima terra fuit.
si torus in pretio est, dicor matrona Tonantis,
iunctaque Tarpeio sunt mea templa Iovi.
an potuit Maio paelex dare nomina mensi, 35
hic honor in nobis invidiosus erit?
1. H K · IVN · N 100a
Prima dies tibi, Carna, datur. dea cardinis haec est: 101
numine clausa aperit, claudit aperta suo.
unde datas habeat vires, obscurior aevo
fama; sed e nostro carmine certus eris.
adiacet antiquus Tiberino lucus Alerni: 105
pontifices illuc nunc quoque sacra ferunt.
inde sata est nymphe (Cranaen dixere priores)
nequiquam multis saepe petita procis.
rura sequi iaculisque feras agitare solebat,
nodosasque cava tendere valle plagas; 110
non habuit pharetram, Phoebi tamen esse sororem
credebant, nec erat, Phoebe, pudenda tibi.
huic aliquis iuvenum dixisset amantia verba,
reddebat tales protinus illa sonos:
'haec loca lucis habent nimis, et cum luce pudoris: 115
si secreta magis ducis in antra, sequor.'
credulus ante ut iit, frutices haec nacta resistit,
et latet et nullo est invenienda modo.
viderat hanc Ianus, visaeque cupidine captus
ad duram verbis mollibus usus erat. 120
nympha iubet quaeri de more remotius antrum,
utque comes sequitur, destituitque ducem.
stulta! videt Ianus quae post sua terga gerantur:
nil agis, et latebras respicit ille tuas.
nil agis, en! dixi: nam te sub rupe latentem 125
occupat amplexu, speque potitus ait
'ius pro concubitu nostro tibi cardinis esto:
hoc pretium positae virginitatis habe.'
sic fatus spinam, qua tristes pellere posset
a foribus noxas (haec erat alba) dedit.
Ovidio, Fastos Libro VI 131-180
a foribus noxas (haec erat alba), dedit.
sunt avidae volucres, non quae Phineia mensis [p. 328]
guttura fraudabant, sed genus inde trahunt:
grande caput, stantes oculi, rostra apta rapinis, canities pinnis, unguibus hamus inest. 135nocte volant puerosque petunt nutricis egentes et vitiant cunis corpora rapta suis. carpere dicuntur lactentia viscera rostris et plenum poto sanguine guttur habent, est illis strigibus nomen; sed nominis huius 140causa, quod horrendum stridere nocte solent, sive igitur nascuntur aves, seu carmine fiunt naeniaque in volucres Marsa figurat anus, in thalamos venere Procae. Proca natus in illis praeda recens avium quinque diebus erat, 145pectoraque exsorbent avidis infantia linguis; at puer infelix vagit opemque petit. territa voce sui nutrix accurrit alumni et rigido sectas invenit ungue genas, quid faceret? color oris erat, qui frondibus olim 150esse solet seris, quas nova laesit hiems. pervenit ad Cranen et rem docet, illa ‘timorem pone: tuus sospes’ dixit ‘alumnus erit.’ venerat ad cunas: flebant materque paterque: ‘sistite vos lacrimas, ipsa medebor’ ait. 155protinus arbutea postes ter in ordine tangit fronde, ter arbutea limina fronde notat; spargit aquis aditus (et aquae medicamen habebant) extaque de porca cruda bimenstre tenet; atque ita ‘noctis aves, extis puerilibus’ inquit 160 ‘parcite: pro parvo victima parva cadit. [p. 330] cor pro corde, precor, pro fibris sumite fibras. hanc animam vobis pro meliore damus.’ sic ubi libavit, prosecta sub aethere ponit, quique adsint sacris, respicere illa vetat; 165virgaque Ianalis de spina ponitur alba, qua lumen thalamis parva fenestra dabat, post illud nec aves cunas violasse feruntur, et rediit puero, qui fuit ante, color, pinguia cur illis gustentur larda Kalendis, 170mixtaque cum calido sit faba farre, rogas? prisca dea est aliturque cibis, quibus ante solebat, nec petit ascitas luxuriosa dapes, piscis adhuc illi populo sine fraude natabat, ostreaque in conchis tuta fuere suis. 175nec Latium norat, quam praebet Ionia dives, nec quae Pygmaeo sanguine gaudet, avem; et praeter pennas nihil in pavone placebat, nec tellus captas miserat ante feras, sus erat in pretio, caesa sue festa colebant: 180terra fabas tantum duraque farra dabat. quae duo mixta simul sextis quicumque Kalendis ederit, huic laedi viscera posse negant. Traducción Bartolomé Segura Ramos, Editorial Gredos Al pie de esta roca había una cueva espaciosa, sombreada por hiedra y smilax. Es aquí donde la tradición coloca la residencia de la Reina Lamia, famosa por su belleza, pero que, debido a su crueldad, más tarde cambió la figura a la de un animal feroz. Se dice que después de haber perdido a todos sus hijos, impulsada por el dolor y los celos hacia las otras mujeres más felices que ella, ordenó que los niños fueran tomados de los brazos de sus madres y que los mató en el acto. Esta tradición se ha conservado hasta hoy cuando los niños tienen miedo cuando pronuncian el nombre de la Reina Lamia.