Ντεβαχάν: τί είναι

Α. Παπαδομιχελάκη
Αθήνα, 11 Ιουνίου 2016

Οι αρχαίοι Ρίσι της Ινδίας έλεγαν ότι: «Τίποτα δεν αρχίζει ή τελειώνει. Όλα αλλάζουν και αυτό
που ονομάζουμε θάνατο δεν είναι παρά μια μεταβολή». Ο θάνατος ενός αισθητού όντος είναι
μόνο μια μεταλλαγή της ενέργειάς του σε μια άλλη κατάσταση, αόρατη, από τον κόσμο των
φυσικών αισθήσεων.

-----------------------------------

Συνεχίζοντας το θέμα για τη μεταθανάτια ζωή, και ανακεφαλαιώνοντας τα κυριότερα

σημεία της προηγούμενης εργασίας μας, θα αναφερθούμε απόψε στο τελευταίο
τμήμα του μεταθανάτιου δράματος, το οποίο προηγείται της νέας καθόδου του
προσωπικού Εγώ στη γη.

“Ο θάνατος είναι για τον Πνευματικό μας Εαυτό λυτρωτής και φίλος.», λέει η Ε.Π.Μ.
Το Κλειδί της Θεοσοφίας, σ.178
«Μετά τον χωρισμό της αρχής της ζωής (αστρικό πνεύμα) και του σώματος, η
απελευθερωμένη ψυχή-Μονάδα, θριαμβευτικά ξαναενώνεται με τη μητέρα - και
πατέρα-πνεύμα, το λαμπερό Αυγοειδές.» Αποκαλυμμένη Ίσις, υπος.80:τομ.Ι, σ.303

Ο Πρώτος Θάνατος
Το σταμάτημα της καρδιάς και η τελευταία εκπνοή είναι το σημάδι ότι κάθε
επικοινωνία του φυσικού σώματος με το εσωτερικό σώμα, το ζωτικό, έχει διακοπεί. Το
ζωτικό σώμα λέγεται επίσης και διπλό. Στη Θεοσοφική ορολογία ονομάζεται Λίνγκα
Σαρίρα. Λέγεται επίσης ότι τα δύο αυτά σώματα ενώνονται με την «αργυρά χορδή», η
οποία, μόνον όταν σπάζει, επέρχεται ο θάνατος του φυσικού. Μετά το σπάσιμο της
χορδής, δεν υπάρχει περίπτωση επιστροφής της ψυχής στο φυσικό σώμα. Αυτός είναι ο
πρώτος θάνατος και στην περίπτωση αυτή αρχίζει η αποσύνθεση του φυσικού.
Παράλληλα με την αποσύνθεση του φυσικού αρχίζει και η αποσύνθεση του ενεργειακού
σώματος ή του διπλού, εφόσον η δύναμη της ζωής, το πράνα, αποχωρεί από την
κατώτερη τριάδα.

Πριν ακόμη σπάσει η αργυρά χορδή, στο κατώφλι του θανάτου, ο άνθρωπος έχει εμπρός
του το όραμα ολόκληρης της ζωής του, με κάθε εικόνα και την κάθε εικόνα σε όλη της
τη λεπτομέρεια. Αυτή η αποκρυφιστική πληροφορία έρχεται να τεκμηριωθεί από τις
αφηγήσεις ανθρώπων που έφθασαν στο χείλος του θανάτου εξαιτίας πνιγμού ή άλλων
ατυχημάτων. «Ακόμη και ένας τρελλός ή κάποιος που βρίσκεται σε ντελίριο θα έχει την στιγμή
της τέλειας διαύγειας την ώρα του θανάτου, αν και δεν είναι σε θέση να το πεί στους παρόντες.
Ο άνθρωπος μπορεί να φαίνεται νεκρός. Ακόμη και με τον τελευταίο κτύπο …. ο εγκέφαλος
σκέπτεται και το Εγώ ζει σε εκείνα τα λίγα δευτερόλεπτα ολόκληρη τη ζωή του ξανά.»
(Επιστολές των Μαχάτμα, 167:170)`
Ένα απόσπασμα από το Κλειδί της Θεοσοφίας επιβεβαιώνει τα ίδια:
«Στην επίσημη στιγμή του θανάτου, ακόμη και του αιφνίδιου, κάθε άνθρωπος βλέπει να
περνάει εμπρός του, όλη η περασμένη του ζωή και στις μικρότερες λεπτομέρειες. Για μια
σύντομη στιγμή η προσωπικότητα γίνεται ένα με την ατομικότητα, το πάνσοφο Εγώ. Είναι

1
αρκετή όμως για να δείξει στον άνθρωπο όλη την αλυσίδα από τις αιτίες, που τις συνέπειές
τους δέχτηκε σε όλο του τον βίο. Βλέπει τώρα και καταλαβαίνει τον εαυτό του, όπως είναι
χωρίς κολακείες και αυταπάτες. Διαβάζει τη ζωή του, σαν τον θεατή, που αγναντεύει τον
στίβο, που εγκαταλείπει. Αισθάνεται και γνωρίζει, ότι δίκαια υπέφερε όλα τα βάσανα, που
πέρασε.» (σ.178)

Όταν επέρχεται ο θάνατος ο νεκρός χάνει εντελώς τη συνειδητότητά του. Όλα τα

οράματα εξαφανίζονται καθώς και κάθε προθανάτιο αίσθημα ή σκέψη.
«Έτσι, όταν ο άνθρωπος πεθαίνει, η ‘Ψυχή’ του (5η αρχή) γίνεται μη-συνειδητή και χάνει
όλες τις μνήμες των εσωτερικών και των εξωτερικών πραγμάτων. Είτε αν πρόκειται να
παραμείνει στο Κάμα-Λόκα μόνο λίγες στιγμές, ώρες, μέρες, εβδομάδες, μήνες ή χρόνια.
Είτε πέθανε φυσιολογικά ή βίαια. Είτε ο θάνατος επήλθε σε νεαρά ή γηραιά ηλικία και είτε
το Εγώ ήταν καλό, κακό ή αδιάφορο – η συνειδητότητά του τον εγκαταλείπει ξαφινικά
όπως η φλόγα αφήνει το φυτίλι, όταν σβύνει. Όταν η ζωή αποτραβιέται από το τελευταίο
τμήμα του υλικού εγκεφάλου, οι αντιληπτικές του ικανότητες εξαφανίζονται για πάντα, οι
πνευματικές του δυνάμεις του συλλογισμού και της θέλησης … προς το παρόν.» (Επ.Δ.,
125:128)

Ο Αγώνας
Μόλις ό άνθρωπος εγκαταλείψει το φυσικό πεδίο, στην αρχή του μεγάλου μεταθανάτιου
ταξιδιού του, αντιμετωπίζει τον πρώτο μεγάλο του αγώνα. Τον αγώνα ανάμεσα στην
προσωπικότητα και την ατομικότητα, ανάμεσα στις ιδιότητες του κατώτερου και του
ανώτερου, τον αγώνα ανάμεσα στις αισθησιακές επιθυμίες και το πνεύμα. Ο άνθρωπος
στο πέρασμά του από τον φυσικό κόσμο στον επέκεινα, μεταφέρει μαζί του όλα εκείνα
που για χρόνια ολόκληρα αποτέλεσαν την προσωπικότητά του, τον χαρακτήρα του, τη
συμπεριφορά του, την καθημερινότητά του. Όταν πεθαίνει, το μόνο που χάνει, είναι η
κατώτερη τριάδα του. Όλα τα υπόλοιπα τα οποία στη διάρκεια της γήινης ζωής του
αποτελούσαν την προσωπικότητά του, δηλαδή οι σκέψεις του, οι επιθυμίες του, οι
κλίσεις του, οι εξαρτήσεις του, επειδή ανήκουν στις αρχές του κάμα και του κατώτερου
μάνας (4η και ένα μέρος της 5ης) παραμένουν σε αυτό που υπάρχει από την υπόλοιπη
επταπλή ύπαρξη.

«Όταν ο άνθρωπος πεθαίνει, η δεύτερη και η τρίτη αρχή του πεθαίνουν μαζί του. Η
κατώτερη τριάδα εξαφανίζεται, και η τέταρτη, πέμπτη, έκτη και έβδομη αρχή
σχηματίζουν την επιβιώνουσα Τετράδα ( την τετραπλή οντότητα άνω)» (Επ.Μ. 101:103)

Ο μετά τον θάνατο αγώνας είναι να ξεχωρίσουν τα πράγματα της προσωπικότητας από
εκείνα της ατομικότητας. Το Εγώ έλκει μόνο τα πνευματικά, γιατί μόνο αυτά μπορεί να
αφομοιώσει. Τα πράγματα της προσωπικότητας παραμένουν σε αυτήν και αυτά γίνονται
οι μνήμες της. Αυτές οι μνήμες γίνονται οι αιτίες που σχηματίζουν το κάμα-ρούπα της,
δηλαδή το σώμα της επιθυμίας, με το οποίο παραμένει στο Κάμα-Λόκα έως ότου τις
εξαντλήσει. Ενώ το κατώτερο τμήμα της 5ης αρχής (το κατώτερο μάνας) εισέρχεται στο
Ντεβαχάν εμπλουτισμένο από τις αποκτημένες ευγενικές εμπειρίες της προηγούμενης
ενσάρκωσής του.
Όπως ήδη αναφέραμε, ο άνθρωπος είναι ένα σύνολο επτά αρχών και σωμάτων, τα οποία
συνδέονται μεταξύ τους με το χρυσό νήμα, το σουτράτμα. Όταν επέρχεται ο φυσικός
θάνατος, το νήμα που συνδέει τις αρχές, αποτραβιέται προς τα πάνω, σταθμεύοντας και πάλι
στο σημείο(στο Μπούντι-Μάνας) από το οποίο ξεκινά σε κάθε ενσάρκωση την προβολή του
προς τα κάτω. Γιατί ο φυσικός θάνατος εγκαινιάζει μια περίοδο ανάπαυσης, ανανέωσης και
αφομοίωσης για όλα τα στοιχεία που αποτελούν τον άνθρωπο όσο ζει.

Επομένως, με το ανέβασμα του Σουτράτμα, οι αρχές της προσωπικότητας

αποσυνδέονται και καθεμία παραμένει στο αντίστοιχο πεδίο της και ξαναζεί μέσω του

2
δικού της σώματος, τις αντίστοιχες εντυπώσεις που η συνειδητότητά της είχε
σχηματίσει με δική της βούληση στη διάρκεια της φυσικής ζωής. Το τμήμα λοιπόν της
ανθρώπινης ψυχής που αντιστοιχεί στην πέμπτη αρχή του Μάνας και στο κατώτερο
τμήμα του (αυτό που συνδέεται με το κάμα, την ευγενική επιθυμία), ανήκει στο
Ντεβαχάν, δηλαδή τον παράδεισο και εκεί απολαμβάνει τις συνέπειες των ευγενικών
σκέψεων, τάσεων και πράξεων τόσο όσο διαρκεί το δυναμικό τους.

Το τμήμα που αντιστοιχεί στην τέταρτη αρχή, στο κάμα-αισθησιακή επιθυμία,

παραμένει στο αντίστοιχο καμικό πεδίο (στο κάμαλοκα) έως ότου εξαντληθεί το
δυναμικό των αισθησιακών επιθυμιών και το στοιχειακό σώμα διαλυθεί. Ενώ το Εγώ,
που ανήκει στην πέμπτη αρχή στο ανώτερο τμήμα της, στο ανώτερο Μάνας, εισέρχεται
στο πεδίο της Ανώτερης Τριάδας.

Οι αρχές αποσυνδέονται σταδιακά με μια σειρά θανάτων εκ των οποίων ο πρώτος είναι
ο φυσικός (συν αστρικό και πράνα). Ο δεύτερος θάνατος επέρχεται στο Κάμα-Λόκα,
μετά την περίοδο της κυοφορίας, στη διάρκεια της οποίας τα πνευματικά σπέρματα
δίνουν τον αγώνα τους να απαγκιστρωθούν από τις κατώτερες αισθησιακές περιπτύξεις
ώστε να εισέλθουν στον ανώτερο και λεπτοφυέστερο κόσμο.
Στη διάρκεια αυτού του αγώνα ανάμεσα στην προσωπικότητα και την ατομικότητα, η
ατομικότητα επιλέγει την ‘ήρα από τον στάχυ’, δηλαδή μόνον όσα ταιριάζουν στις
πνευματικές ποιότητές της και τις ξεχωρίζει από τις ποιότητες της προσωπικότητας.

Όταν γίνεται αυτός ο διαχωρισμός, τότε τα καμικά στοιχεία της προσωπικότητας

παραμένουν ως κελύφη στην αντίστοιχη διάσταση του κάμαλοκα και αν δεν
ενδυναμώνονται από πουθενά, μοιραία καταστρέφονται μέσω διάλυσης.
Το κάμαλοκα έχει 7 υποδιαιρέσεις.
Σε μια επιστολή των Διδασκάλων, αναφέρονται τα εξής: «Έως ότου ο αγώνας ανάμεσα
στην ανώτερη (πνευματική) και μεσαία (προσωπική) δυάδα αρχίσει – (με την εξαίρεση
των αυτοκτονιών που δεν είναι νεκροί αλλά έχουν μόνο σκοτώσει τη φυσική τους τριάδα,
…) η τέταρτη και η πέμπτη κατώτερη αρχή, όμως, δεν είναι φυσικά χωρισμένες από το
Εγώ όπως στον πραγματικό θάνατο- έως ότου ο αγώνας, Λέγω, δεν έχει αρχίσει και
τελειώσει, κανένα κέλυφος δεν μπορεί να βρει τη θέση του.» (Επ.Διδ.168:171)

Σε ένα άλλο σημείο, διευκρινίζεται: «Όταν η έκτη και η έβδομη αρχή αποσύρονται
μεταφέροντας μαζί τους τα λεπτότερα, πνευματικά τμήματα εκείνου που κάποτε ήταν η
προσωπική συνειδητότητα της πέμπτης (αρχής), μόνο τότε το κέλυφος προοδευτικά
αναπτύσσει ένα είδος δικής του θαμπής συνειδητότητας απ’ό,τι απομένει στη σκιά της
προσωπικότητας.» (Επιστ.Διδ.168:171)

Ντεβαχάν
Όπως ήδη έχει αναφερθεί, το Ντεβαχάν είναι μια κατάσταση συνειδητότητας και
όχι ένας τόπος. Δηλαδή το ανθρώπινο Εγώ, έχοντας σχηματίσει με τις δικές του
επιθυμίες και δράσεις μια κατάσταση, έχει συνθέσει για τον εαυτό του ένα
πλήθος ποιοτήτων οι οποίες έχουν τις αντιστοιχίες τους στις άπειρες
υποδιαιρέσεις της Αστρικής ύλης. Όσες από τις ποιότητες ταιριάζουν με τα
φωτεινά και ανώτερα στοιχεία του Αστρικού, αθροιζόμενες, σχηματίζουν μια
κατάσταση που δίνει στο Εγώ την ανάπαυλα της ψυχικής ξεκούρασης και της
προσωπικής χαράς.

Παραθέτω ένα απόσπασμα από τις ‘Επιστολές των Διδασκάλων’, στο οποίο δίνεται
μια γλαφυρή περιγραφή του Ντεβαχάν, δηλαδή του τόπου των Ντέβα, όπως δόθηκε
από τον Βούδδα σύμφωνα με την παράδοση.

3
«Το Ντεβαχάν, ή η χώρα του ‘Σουκαβάτι’, περιγράφεται αλληγορικά από τον
ίδιο τον Βούδδα… : ‘Πολλές χιλιάδες μυριάδες πριν από το δικό μας σύστημα,
υπάρχει μια περιοχή Ευδαιμονίας που λέγεται Σουκαβάτι… Αυτή η περιοχή
περιβάλλεται από επτά φράχτες, επτά πέπλα, επτά σειρές δένδρων. Αυτή η ιερή
τοποθεσία των Αρχάτ κυβερνιέται από τους Ταθαγκάτας (Ντυάνι Τσοχάν) και
κατοικείται από τους Μποντισάττβας. Έχει επτά πολύτιμες λίμνες, που στην
καθεμία από το κέντρο της αναβλύζουν κρυστάλλινα νερά που έχουν ‘επτά και
μισό’ ιδιότητες ή διακριτές ποιότητες (οι επτά αρχές απορρέουσες από το ΕΝΑ).
Αυτό, ω Σαριπούτρα, είναι το Ντεβαχάν. Το θείο Ουνταμπάρα του έχει μια ρίζα
στη σκιά κάθε γης και ανθίζει για όλους όσους το φθάνουν. Όσοι γεννιούνται
στην ευλογημένη περιοχή είναι πράγματι ευτυχείς, δεν υπάρχουν πλέον θλίψεις ή
λύπες σε εκείνον τον κύκλο γι’αυτούς… Μυριάδες Πνεύματα (Λα) μένουν εκεί
για ανάπαυση και μετά επιστρέφουν στις περιοχές τους….» (Επιστολές, 97:99)
Το Ουνταμπάρα είναι ένας υπερμεγέθης λωτός αφιερωμένος στον Βούδδα. Το
Σουκαβάτι είναι ο παράδεισος.

Το Ντεβαχάν είναι μια κατάσταση απόλυτης πληρότητας και πραγματοποίησης όλων

των υψηλότερων ονείρων και επιδιώξεών μας. Επειδή είμαστε πρώην-πρόσωπα, δεν
μπορούμε να μάθουμε τίποτε εκεί. Είναι πέρα για πέρα ένας κόσμος αποτελεσμάτων – το
αποτέλεσμα των αιτίων που κινητοποιήσαμε όταν ήμασταν ζωντανοί. Στην περιγραφή
τους οι Διδάσκαλοι τόνισαν ότι οι μεταθανάτιες καταστάσεις βρίσκονται στον κόσμο
των αποτελεσμάτων, που καθορίζεται από τις πράξεις, τις σκέψεις και τα κίνητρά μας σ’
αυτόν τον υλικό κόσμο. Εδώ στον κόσμο της ύλης γεννιούνται οι αιτίες αυτών των
αποτελεσμάτων. Μετά το θάνατο δεν μπορούμε να αλλάξουμε την πορεία των
γεγονότων, ούτε μπορούμε να αλλάξουμε τους εαυτούς μας. Μπορούμε μόνο είτε να
βασανιζόμαστε από αυτά τα αποτελέσματα είτε να τα απολαμβάνουμε. Δεν μπορούμε
ούτε στο Κάμα-Λόκα, ούτε στο Ντεβαχάν, να πάμε στο σχολείο, να πάρουμε
διδασκαλίες από τους Διδασκάλους και να επεξεργαστούμε σημαντικά προγράμματα
προσωπικής εξέλιξης. Σε αυτές τις καταστάσεις δεν έχουμε αντικειμενική
αποτελεσματικότητα διότι η ύπαρξή μας εκεί είναι καθαρά υποκειμενική.

Ας δούμε, τώρα, πώς τοποθετείται από την Ε.Π.Μ. το ίδιο θέμα όσον αφορά τον
άνθρωπο:
«Όταν ο άνθρωπος πεθάνει, τα τρία κατώτερα στοιχεία του τον εγκαταλείπουν
για πάντα: δηλαδή το σώμα, η ζωή, και ο φορέας της, το αστρικό σώμα ή το
αιθερικό σώμα (το Διπλό) του ζωντανού ανθρώπου. Τότε, το τέταρτο, ενδιάμεσο
ή κεντρικό στοιχείο (ζωώδης ψυχή ή Καμαρούπα) μαζί με ό,τι αφομοίωσε από το
κατώτερο Μάνας και την ανώτερη Τριάδα, πηγαίνουν στο Καμαλόκα. Αυτό
είναι ένας αστρικός τόπος, το ‘λίμπους’ της Σχολαστικής Θεολογίας, ο Άδης των
αρχαίων. Για να μιλήσουμε ακριβέστερα, η έννοια του τόπου είναι πολύ σχετική.
Δεν καθορίζεται από oρισμένη έκταση ή όρια, υπάρχει μέσα στον υποκειμενικό
χώρο, δηλαδή έξω από τον κόσμο των αισθήσεών μας. Όμως υπάρχει, κι εκεί τα
αστρικά είδωλα όλων όσων έχουν υπάρξει, ακόμη και των ζώων, περιμένουν τον
δεύτερο θάνατο. Στα ζώα συμβαίνει με την αποσύνθεση και ολοκληρωτική
εξαφάνιση όλων των αστρικών μορίων τους. Για το ανθρώπινο αστρικό είδωλο
αρχίζει, όταν η Τριάδα Μάνας-Μπούντι-Άτμα χωρίζεται από τα κατώτερα
στοιχεία της, από την ανάκλαση δηλαδή της περασμένης προσωπικότητας, και
πορεύεται στο Ντεβαχάν.» (Κλειδί, σ.159-160)

4
Ας σημειωθεί ότι τα ζώα, μη έχοντας νοητικό, δεν έχουν σχηματίσει φορέα που
θα τους επέτρεπε να περάσουν σε ανώτερο πεδίο. Το ταξίδι προς τα πάνω
συνεχίζεται μόνο για τους ανθρώπους που έχουν σχηματίσει, στη διάρκεια της
επίγειας ζωής τους, στοιχεία τέτοια που τους επιτρέπουν τη διέλευση σε έναν
λεπτοφυέστερο πεδίο από το Καμαλόκα.

Και η περιγραφή για το Ντεβαχάν συνεχίζεται από την Ε.Π.Μ. με τον ακόλουθο
τρόπο:
«Το Εγώ, που ‘εν εαυτώ’ είναι παντογνώστης, περιβάλλεται σε όλη τη
Ντεβαχανική περίοδο με την ανάκλαση της προσωπικότητας, που δεν υπάρχει
πια. Σας έχω σε προηγούμενη συζήτηση εξηγήσει, ότι η ιδανική άνθιση, η
πεμπτουσία από όλες τις ιδιότητες, από όλα τα αφηρημένα και επομένως αιώνια
προτερήματα, που είχαν κάποια απήχηση μέσα στην καρδιά της ζωντανής
προσωπικότητας όπως η Αγάπη, η Ευσπλαχνία, η αγάπη του καλού, του
αληθινού, του ωραίου, συνδέεται με το Εγώ, και μετά θάνατο το ακολουθεί στο
Ντεβαχάν. Έτσι για ένα χρονικό διάστημα το Εγώ γίνεται η ιδανική προβολή της
προηγούμενης ανθρώπινης ύπαρξης, όπως ήταν όταν ζούσε πάνω στη γη. Και
αυτή, καταλαβαίνετε, δεν μπορεί να είναι παντογνώστης, γιατί αλλιώς ποτέ δεν
θα μπορούσε να βρεθεί στην κατάσταση, που ονομάζομε Ντεβαχάν…..

… Για τον κοινό θνητό στο Ντεβαχάν η μακαριότητά του είναι απόλυτη. Πέφτει
σε μια απόλυτη λήθη όλων όσων του έδωσαν θλίψη και πόνο στην τελευταία του
ενσάρκωση. Ξεχνάει ακόμη και το ότι υπάρχει αυτό, που λέγεται λύπη ή οδύνη.
Εκείνος που βρίσκεται στο Ντεβαχάν, στον ενδιάμεσο κύκλο μεταξύ δύο
ενσαρκώσεων, είναι τριγυρισμένος με ό,τι μάταια πόθησε, μαζί με όσους
αγάπησε πάνω στη γη. Βλέπει την εκπλήρωση όλων των πόθων της ψυχής του.
Και έτσι περνάει αιώνες ολόκληρους μια ζωή γνήσιας ευτυχίας, που
αντισταθμίζει πραγματικά όλες τις ταλαιπωρίες της γήινης ζωής του. Με λίγα
λόγια βρίσκεται βυθισμένος μέσα σε έναν ωκεανό αδιατάρακτης ευδαιμονίας,
όπου εναλλάσσονται γεγονότα ακόμη μεγαλύτερης ευφροσύνης.» (Κλειδί, σ.164)

Πηγαίνουν όλοι οι άνθρωποι στο Ντεβαχάν;

Όλοι ανεξαιρέτως, εκτός δύο ακραίων περιπτώσεων, πηγαίνουν α) εκείνοι που
δεν σχημάτισαν καμία απολύτως καλή ποιότητα, όσο ζούσαν, δηλαδή οι
αμετανόητοι εγκληματίες και οι μαύροι μάγοι και β) τα Όντα που
απελευθερώθηκαν από τον τροχό των επαναγεννήσεων.

Το Ντεβαχάν όντας μια κατάσταση υποκειμενικής διαφυγής από τις οδύνες της
επίγειας ζωής, είναι ένας χώρος προσωρινής ανάπαυσης του Εγώ, πριν επιστρέψει
στο πεδίο της μάχης των Αντιθέσεων πάνω στον γήινο πλανήτη. Οι προσωπικές
καρμικές αιτίες αναμένουν να οδηγήσουν το Εγώ στην υλοποίηση των
συγκεκριμένων αποτελεσμάτων για την αμέσως επόμενη ζωή του.
«… Όποια κι αν είναι η αρμαρτία, όποια κι αν είναι τα μοιραία αποτελέσματα
της πρώτης καρμικής παραβίασης του νόμου από τα ενσαρκωμένα εκείνη τη
στιγμή Εγώ, κανείς άνθρωπος – δηλαδή η εξωτερική περιοδική υλική μορφή της
πνευματικής ποιότητας – δεν μπορεί να θεωρηθεί και με την πιο στοιχειώδη
έννοια δικαιοσύνης, υπεύθυνη για τις συνέπειες της γέννησής της. Δεν ζητάει να
γεννηθεί, δεν διαλέγει τους γονείς της. Είναι με κάθε τρόπο το θύμα του
περιβάλλοντός της, το παιδί των περιστάσεων πάνω στις οποίες δεν ασκεί κανένα

5
έλεγχο… Η ζωή και στην πιο καλή περίπτωση είναι ένα σκληρό παιχνίδι… ένα
βαρύ φορτίο πολλές φορές δυσβάστακτο….» (Κλειδί, σ.154)

Υπάρχει μια ξεχωριστή ομάδα πνευματικών Εγώ, η ομάδα των Αρχάτ και των
υψηλόβαθμων Μυημένων, η οποία έχοντας υπερβεί την τρέχουσα ανθρώπινη
εξέλιξη από προηγούμενους πλανητικούς Γύρους, παραμένει στην ανθρωπότητα
για να την εκπαιδεύει νοητικά και πνευματικά.
«Όποιος βρίσκεται έξω από τον πέπλο της Μάγια – όπως οι μεγάλοι Διδάσκαλοι
και οι πιο προχωρημένοι Μύστες – δεν μπορεί να ζήσει στο Ντεβαχάν.» (Κλειδί,
σ.164)

Στη Μυστική Διδασκαλία αναφέρονται τα ακόλουθα, για τα Μεγάλα Όντα: «…τα

σπέρματα της ‘Τριάδας της Σοφίας’ είχαν ήδη αποκτήσει το μυστικό της αθανασίας
πάνω στη Γη, το δώρο εκείνο που επιτρέπει στην ίδια μεγάλη προσωπικότητα να
μεταφέρεται κατ’αρέσκεια από ένα φθαρμένο σώμα σε ένα άλλο.» ΙΙ 276
Με τον όρο ‘Τριάδα της Σοφίας’ εννοείται το άτμα-μπούντι-μάνας, η πνευματική
τριάδα ή η ατομικότητα. Είναι Αυτοί που λειτουργούν ως ατομικότητες και
χρησιμοποιούν μόνο την προσωπικότητα για την παρουσία τους στον αστρικό
και φυσικό κόσμο, και λέγονται Αρχάτ. Η ομάδα των Αρχάτ και των
προχωρημένων Μυστών, αποτελεί ένα τμήμα ξέχωρο, που υπάρχει και παραμένει
στη διάρκεια της πλανητικής γήινης αλύσου για χάρη της εξέλιξης της
ανθρωπότητας.

Αυτές οι Οντότητες της Συμπόνοιας, κρατώντας ένα δικό τους αστρικό φορέα,
όταν ένας κύκλος προσφοράς και διδασκαλίας κλείνει πάνω στη γη διαμέσου
ενός φυσικού φορέα, δεν εισέρχονται στο Ντεβαχάν. Το Ντεβαχάν είναι για τους
θνητούς και όχι για τους αθάνατους. Αυτές οι Οντότητες παίρνοντας
‘κατ’αρέσκεια’ καινούρια φυσικά σώματα συνεχίζουν απτόητοι το έργο τους
πάνω στη γη. Είναι αυτοί που δημιουργούν το ‘Φυλακτήριο Τείχος’ μέσω της
παρουσίας και της θυσίας τους, το οποίο προστατεύει την ανθρωπότητα από
πολλά δεινά.
Οι Διδάσκαλοι αυτοί είναι πρώην Νιρβάνι που απαρνήθηκαν την ευδαίμονα
απομόνωσή τους για να υπηρετήσουν την Εξέλιξη. Το Ντεβαχάν γι’αυτές τις
Οντότητες είναι μόνον ένας ενδιάμεσος σταθμός πάνω στην αστρική ύλη, που
χρησιμοποιούν για τη μετάβασή τους από τις πνευματικές προς τις φυσικές
σφαίρες ζωής.

Έχει συνειδητότητα το Εγώ στο Ντεβαχάν;

Ας δούμε πώς αναφέρεται στη συγκεκριμένη ερώτηση, η Ε.Π.Μ.: «Για να ζήσει

κανείς μια συνειδητή ζωή στον μελλοντικό κόσμο, πρέπει πριν απ’όλα να
πιστέψει, όσο ζει στη γη, πως υπάρχει μια τέτοια ζωή…. Μετά τη διάλυση του
σώματος, αρχίζει μια περίοδος, όπου η συνειδητότητα ή είναι εντελώς ξύπνια, ή
ζει μέσα σε ένα χάος από συγκεχυμένα όνειρα, ή ακόμη κοιμάται έναν ύπνο χωρίς
όνειρα, που μοιάζει με εκμηδένιση. Αυτά είναι τα τρία είδη ύπνου. Αν οι
φυσιολόγοι μας ισχυρίζονται, πως αφορμή για τα όνειρα και τις οπτασίες είναι
ένα είδος ασυναίσθητης προετοιμασίας, που γίνεται τις ώρες που είμαστε
ξύπνιοι, γιατί να μη δεχτούμε μιαν ανάλογη ερμηνεία και για τα μετά τον θάνατο
όνειρα; Το επαναλαμβάνω, ο θάνατος είναι ένας ύπνος. Μετά τον θάνατο εμπρός
στα πνευματικά μάτια της ψυχής αρχίζουν να ξετυλίγονται διάφορες σκηνές, που

6
το πρόγραμμά τους πολύ συχνά έχουμε εμείς οι ίδιοι συνθέσει. Είναι η
πραγματοποίηση των ορθών ή σφαλερών πεποιθήσεων, που εμείς οι ίδιοι έχουμε
δημιουργήσει. Ο Μεθοδιστής μένει Μεθοδιστής και ο Μουσουλμάνος μένει
Μουσουλμάνος, για λίγο καιρό τουλάχιστο, σε ένα φανταστικό παράδεισο, που ο
ίδιος έχει με τη σκέψη του δημιουργήσει. Αυτοί είναι οι καρποί του δένδρου της
ζωής μετά τον θάνατο.»
Έτσι και στο Ντεβαχάν, το Εγώ, αιχμαλωτισμένο από τις αναμνήσεις της
τελευταίας ενσάρκωσης, συνεχίζει να ζει τις καλές στιγμές της προσωπικής του
ζωής.
Για να υπάρχει για το Εγώ, πλήρης αντίληψη της κατάστασής του, δηλαδή πού
βρίσκεται και γιατί, θα πρέπει να έχει ήδη, στη διάρκεια της φυσικής ζωής του,
συνειδητοποιήσει την πραγματικότητα. Να είναι δηλαδή ένας μυημένος, ένας
άνθρωπος που έχει ξεφύγει από τα δεσμά της προσωπικότητας και της πλάνης
και με δική του επιδίωξη και προσπάθεια να έχει ενωθεί με την πνευματική του
φύση. Θα πρέπει η ανθρώπινη ψυχή να έχει φωτιστεί από την ακτινοβολία της
θείας Ψυχής, του Μπούντι-Μάνας.
«Μετά τον θάνατο, η αθανασία και η συνειδητότητα δεν είναι για τη γήινη
ανθρώπινη προσωπικότητα, παρά περιορισμένες ιδιότητες, εξαρτώμενες εντελώς
από τις πεποιθήσεις και τις καταστάσεις, που δημιούργησε η ίδια η ανθρώπινη
ψυχή, όσο ζούσε μέσα στο σώμα.»(Κλειδί,σ.177)

Ποια είναι η διάρκεια της μεταθανάτιας περίοδου, ανάμεσα σε δύο

ενσαρκώσεις;

Πολλά εικάζονται για τη διάρκεια της μεταθανάτιας ζωής και όσοι δεν κατέχουν την
απόκρυφη γνώση ή είναι ημιμαθείς, πέφτουν στην παγίδα του να πιστεύουν, ότι ο
άνθρωπος ξαναγεννιέται άμεσα ή μετά από μια μικρή χρονική περίοδο. Αυτή η
περίοδος για τους κακώς πληροφορημένους, μπορεί να κρατήσει από μερικές ώρες,
μέρες, μήνες ή και λίγα χρόνια.
Όμως, σύμφωνα με τη Θεοσοφική μύηση η οποία και συμπίπτει με τις μαρτυρίες των
μεγάλων Πνευματικών Δασκάλων, η μεταθανάτια περίοδος διαρκεί δεκάδες και
εκατοντάδες χρόνια. Αυτή δε η διάρκεια εξαρτάται από την έλξη του
επανενσαρκωνόμενου Εγώ για τα γήινα ή για τα πνευματικά. Το Εγώ που είναι
προσκολλημένο στις αισθησιακές απολαύσεις και στην εγωιστική ικανοποίησή του,
οδηγείται από τη δίψα του για ζωή σε μετενσάρκωση πολύ πιο γρήγορα από ένα άλλο
Εγώ, λιγότερο προσκολλημένο στα γήινα.
Υπάρχουν, βέβαια, και οι σχεδόν άμεσες επαναγεννήσεις, οι οποίες δεν αφορούν τον
μέσο άνθρωπο. Πρόκειται για εκείνους οι οποίοι ζουν μόνο για την ικανοποίηση της
σάρκας και την άκρατη ιδιοτέλειά τους, που φθάνει για να ικανοποιηθεί στην
αφαίρεση ακόμη και της ζωής των άλλων. Τότε αυτές οι ζωώδεις ψυχές επιζητώντας
διακαώς την ικανοποίηση της αίσθησης, αναζητούν οποιονδήποτε φορέα θα τους
εξασφάλιζε πόρους ζωής. Όντα τέτοιας χαμερπής εξέλιξης επανέρχονται βίαια και
βάναυσα σε ενσάρκωση, είτε γεννούμενοι μέσω μιας μάνας, είτε αρπάζοντας φυσικά
σώματα άλλων, είτε χρησιμοποιώντας αστρικά σώματα που συντηρούνται μέσω
διαμέσων ή καταστάσεων που ταιριάζουν στη δική τους φύση.

«… η περίοδος ανάμεσα στον θάνατο και την επαναγέννηση (Μπάρντο)…

μπορεί να διαρκέσει από μερικά χρόνια έως ένα Κάλπα. Διαιρείται σε τρεις υπο-
περιόδους (1) όταν το Εγώ απαλλαγμένο από το θνητό περιτύλιγμα εισέρχεται
στο Καμαλόκα (κατοικία των Στοιχειών). (2) Όταν εισέρχεται στο ‘στάδιο

7
αφομοίωσης’. (3) Όταν ξαναγεννιέται στο Ρουπαλόκα του Ντεβαχάν. Η υπο-
περίοδος μπορεί να διαρκέσει από μερικά λεπτά έως έναν αριθμό ετών – η φράση
‘μερικά χρόνια’ γινόμενη δυσνόητη και εντελώς άχρηστη δίχως μια πιο πλήρη
εξήγηση. Η υπο-περίοδος (2) είναι ‘πολύ μακριά’ … μακρύτερη μερικές φορές
από όσο μπορεί κάποιος να φανταστεί, καθώς αναλογεί στο πνευματικό σφρίγος
του Εγώ. Η υπο-περίοδος (3) διαρκεί σε αναλογία με το καλό Κάρμα, μετά από
το οποίο οι μονάδες επανεσαρκώνονται.» (Επιστολές των Διδασκάλων, 103:105)

«Για χρόνια, δεκαετίες, αιώνες και χιλιετηρίδες πολλές φορές

πολλαπλασιασμένα επί κάτι περισσότερο. Όλα εξαρτώνται από τη διάρκεια του
Κάρμα…. Κάθε αποτέλεσμα πρέπει να αναλογεί στην αιτία του. Και καθώς,
σύμφωνα με τους ανθρώπινους όρους η ενσαρκωνόμενη ύπαρξη δεν φέρνει παρά
μόνο μια μικρή αναλογία ως προς τις περιόδους της εσω-γενετικής ύπαρξης στον
μανβανταρικό κύκλο, έτσι οι καλές σκέψεις, λέξεις και πράξεις της
οποιασδήποτε ‘ζωής’ επί της σφαίρας είναι αιτία για αποτελέσματα, η
επεξεργασία των οποίων απαιτεί πολύ περισσότερο χρόνο από εκείνον της
εξέλιξης των αιτίων.» (Επ.Διδ. 103:106)

«… ότι δέκα ή και δεκαπέντε αιώνες χωρίζουν δυό διαδοχικές ενσαρκώσεις,»

(Κλειδί,σ.147)

«Όπως μας διδάσκουν, αυτό εξαρτάται από τον βαθμό πνευματικότητας, από την
αξία ή αναξιότητα της τελευταίας ενσάρκωσης. Ο συνηθισμένος χρόνος είναι
δέκα έως δεκαπέντε αιώνες, όπως σας έχω εξηγήσει…» (Κλειδί, σ.161)

«Η μεταθανάτια περίοδος που κρατά από 1000 έως 1500 χρόνια» λέει η Ε.Π.Μ.
«είναι ενόχληση για τους οπαδούς του Καρντέκ και για τους πνευματιστές…
Πιστεύουν ότι όταν ο άνθρωπος πεθαίνει, η ψυχή του, μετά από μερικές
επισκέψεις στους θνητούς που έχει αφήσει πίσω του, μπορεί να επανασαρκωθεί
κατά βούληση σε οποιοδήποτε σώμα και όποτε θέλει. Μόνο τα παιδιά που
πεθαίνουν πριν από τα εφτά τους χρόνια, επαναγεννιούνται αμέσως μετά το
θάνατό τους, επειδή ακόμη δεν έχουν δημιουργήσει δράσεις και αποτελέσματα
δράσεων….. Η παρουσίαση της ίδιας ατομικότητας δύο φορές συνέχεια δεν είναι
φυσικός κανόνας. Είναι η εξαίρεση, όπως ένα παιδί που γεννιέται με δύο κεφάλια.
Προκύπτει μόνον από την επέμβαση του φυσικού νόμου της αρμονίας, όταν
χρειάζεται να επαναφέρει τη χαμένη ισορροπία. Τότε βίαια ξαναρίχνει στη γη την
αστρικονοητική μονάδα που έχει αποχωρήσει από τον κύκλο της γέννησης εξαιτίας
εγκλήματος ή δυστυχήματος. Έτσι σε περιπτώσεις αμβλώσεων, και παιδιών που
πεθαίνουν πριν από τα επτά και στις περιπτώσεις που υπάρχει εκ γενετής αθεράπευτη
ηλιθιότητα, ο σκοπός της φύσης να παραγάγει ένα τέλειο ον έχει διακοπεί. Τότε και
μόνο τότε, η αστρικονοητική μονάδα πρέπει να προσπαθήσει άλλη μια φορά να φέρει
σε πέρας τον σκοπό της δημιουργικής Διάνοιας.» (Άπαντα, τόμος ΧΙ, κεφάλαιο
‘Σκέψεις για το Κάρμα και τη Μετενσάρκωση», σ.139)

Σουτράτμα, το Νήμα της Ψυχής, η διαφορά της από την Αργυρά

Χορδή
Η Θεοσοφία διδάσκει ότι δεν υπάρχει άμεση επαναγέννηση στη γη. Υπάρχουν
περιοδικές ενσαρκώσεις του Εγώ ή της ανθρώπινης ψυχής, που είναι η προβολή από
τον Αιώνιο Εαυτό. Αυτός είναι το λίκνο από το οποίο προβάλλεται το νήμα της

8
συνειδητότητας, το Σουτράτμα, στο οποίο περνιούνται σαν μαργαριτάρια οι
προσωπικότητες-ζωές του ανθρώπου.
Οι προσωπικότητες συνδέονται μεταξύ τους και καμιά δεν είναι ξένη προς τις
προηγούμενες ή τις επόμενες. Συνδέονται μεταξύ τους με τη σχέση αιτίας-
αποτελέσματος. Κάθε μετενσάρκωση συμβολίζεται με ένα μαργαριτάρι που
προστίθεται στο περιδέραιο της ατομικής συνειδητότητας, ως τεκμήριο της εμπειρίας
που απεκόμισε από τον προσωπικό κύκλο της Ανάγκης. Το ενσαρκωνόμενο Εγώ
αποκτά σε κάθε ζωή ένα νέο ένδυμα, διαφορετικό από τα προηγούμενα, που όμως
όλα μαζί έχουν ένα κοινό και μοναδικό σημείο, που είναι το πνευματικό αρχέτυπο.

Το επόμενο απόσπασμα από το Κλειδί της Θεοσοφίας σ.181, λέει:

«Τα ιερά ινδικά βιβλία μας διδάσκουν ότι εκείνο που περνάει στην περιοδική
μετενσάρκωση είναι το Σουτράτμα, κατά γράμμα η ‘Ψυχή-Νήμα’. Είναι το
συνώνυμο του μετενσαρκούμενου Εγώ- του Μάνας ενωμένου με το Μπούντι –
και που απορροφάει όλες τις μανασικές αναμνήσεις όλων των προηγούμενων
βίων. Το ονομάζουν έτσι, γιατί όπως τα μαργαριτάρια είναι περασμένα στο νήμα,
με τον ίδιο τρόπο και η μακριά σειρά από τις ανθρώπινες ζωές βρίσκονται
περασμένες σε αυτό το νήμα. … οι περιοδικές γεννήσεις παρομοιάζονται με την
ανθρώπινη ζωή, που ταλαντεύεται περιοδικά ανάμεσα στον ύπνο και το
ξύπνημα.»

Στο Κλειδί της Θεοσοφίας, σ.149, αναφέρονται τα ακόλουθα, από τον

Συνταγματάρχη Όλκοττ (Βουδική Κατήχηση): «… Ανάμεσα όμως στις
προσωπικότητες διαφαίνεται η μια γραμμή ζωής σαν ένα νήμα, όπου είναι
περασμένες όλες οι υπάρξεις σαν τα μαργαριτάρια. Είναι πάντοτε αυτή η ιδιαίτερη
γραμμή, ποτέ μια άλλη. Μπορούμε να τη θεωρήσουμε σαν ένα ατομικό παλμό ζωής,
που άρχισε από το Νιρβάνα, στο υποκειμενικό δηλαδή πεδίο της Φύσης…. Με την
ώθηση του Κάρμα και τη δημιουργική κατεύθυνση της ΄Τάνχα’ (ανικανοποίητης
επιθυμίας για ύπαρξη) ο παλμός ζωής πορεύεται στο αντικειμενικό πεδίο της Φύσης,
και τέλος ύστερα από πολλές κυκλικές μεταβολές επιστρέφει στο Νιρβάνα.»

Γιατί δεν θυμόμαστε τους περασμένους μας βίους;

Υπάρχει μια βασική διαφορά ανάμεσα στη μνήμη και τη σκέψη, ανάμεσα στο Αιώνιο
και το πρόσκαιρο. Η μνήμη είναι ένας μηχανισμός από ενθυμήσεις, ένα όργανο που
καταγράφει εντυπώσεις και πολλές φορές είναι αδύναμη να συγκρατεί όλα τα
γεγονότα μιας ζωής. Είναι η έμφυτη ικανότητα των προικισμένων με Μάνας να
αναπαράγουν περασμένες εικόνες με τη βοήθεια του συνειρμού ιδεών. Η ενθύμηση
είναι ιδιότητα της φυσικής μνήμης. Όμως, η ανάμνηση είναι κάτι διαφορετικό γιατί
είναι «η συνειδητή λειτουργία, με την οποία ξαναζούμε περασμένα γεγονότα χωρίς
τις διάφορες πλήρεις λεπτομέρειες, όπως συμβαίνει στην επαναφορά στη μνήμη.»
(Κλ.Θεος.σ.129)

Για την Ε.Μπλαβάτσκυ «… η ανάμνηση είναι η μνήμη της ψυχής, αυτή είναι που
δίνει τη βεβαιότητα σε κάθε άνθρωπο, είτε το νιώθει, είτε όχι, πως κάποτε έζησε,
κι’ότι πάλι θα ξαναζήσει». (Κλειδί,σ.140), ενώ «θεωρούμε τη φυσική μνήμη
πρόσκαιρη, συνδεδεμένη με τη φυσιολογική κατάσταση του εγκεφάλου μας.»
(Κλεδί, σ.140)
Όταν, λοιπόν, σε κάθε μετενσάρκωση το Εγώ παίρνει ένα καινούριο σώμα με ένα νέο
εγκέφαλο αναπόφευκτα αποκτά και ένα νέο όργανο μνήμης. Όμως, «Η χαμένη

9
μνήμη μιας εξαφανισμένης προσωπικότητας, πώς είναι δυνατό να θυμάται ή να
συγκρατεί οτιδήποτε στην επόμενη ενσάρκωση του Εγώ;…. Θα ήταν λοιπόν
ακατανόητο να περιμένουμε από τη νέα μνήμη ό,τι δεν έχει ζήσει.» λέει η
Ε.Π.Μ.(Κλειδί, σ.143)

Στο φυσικό πεδίο δεν θυμόμαστε τις προηγούμενες ζωές μας, γιατί λειτουργούμε
διαμέσου της προσωπικότητας. Η ατομικότητα, δηλαδή το Μπούντι-Μάνας, είναι
αυτή που συγκρατεί τις αναμνήσεις των προηγούμενων βίων. Και μόνον όταν
υπάρξει συνέχεια συνειδητότητας ανάμεσα στην προσωπικότητα και την
ατομικότητα, μπορεί κάποιος να έχει την πλήρη εικόνα των προβιωτών του. «Το
πνευματικό Εγώ μπορεί να δράσει μόνον όταν παραλύει το προσωπικό εγώ. Το
πνευματικό Εγώ είναι παντογνώστης, έχει έμφυτη μέσα του κάθε γνώση. Το
προσωπικό Εγώ είναι δημιούργημα του περιβάλλοντος και σκλάβος της φυσικής
του μνήμης. Αν το πνευματικό Εγώ μπορούσε να εκδηλώνεται αδιάκοπα και
ανεμπόδιστα, δεν θα υπήρχαν πια άνθρωποι πάνω στη γη, αλλά θεοί.» (Κλειδί,
σ.146)
Και «Όταν το σώμα μας έχει παραλύσει, ή όταν κοιμάται, τότε η ανώτερη
συνειδητότητα μπαίνει σε ενέργεια. Η μνήμη μας, που δουλεύει μηχανικά, δεν
καταγράφει τις πείρες αυτές, παρά αμυδρά και χωρίς ακρίβεια και συχνά δεν
συγκρατεί ούτε το παραμικρότερο ίχνος απ’αυτές.» (Κλειδί, σ.197)

Ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις πάνω στη γη, που το προσωπικό εγώ μπορεί να
σιωπήσει κάτω από ορισμένες συνθήκες, και αναλαμβάνοντας την εξουσία το
Ανώτερο να δώσει ορθές απαντήσεις. Κατά την αρχαία παράδοση, ο πιο
σίγουρος τρόπος για μια αληθινή απάντηση στο θέμα των περασμένων βίων,
είναι ό ίδιος ο αναζητητής να έχει κατακτήσει την τέλεια αγνότητα και την
αυτοσυνειδητότητα. «… Κάθε άνθρωπος, που φτάνει στην κατάσταση του
‘Τζνάνα’ μπορεί να ξαναβρεί τα ίχνη των περασμένων του υπάρξεων.» (Κλειδί,
σ.145) Τζνάνα είναι η Γνώση, η Απόκρυφη Σοφία.

«Δίχως αμφιβολία, θα έλθει η στιγμή, μετά από πολλές βαθμίδες ψηλότερα στην
κλίμακα, όταν το Εγώ θα ξαναποκτήσει τη συνειδητότητα όλων των προηγούμενων
σταδίων της ύπαρξής του.» (Άπαντα, τόμος 4ος, 571)σ.113
Οι Γιόγκι πιστεύουν ότι ο άνθρωπος δεν έχει το δικαίωμα ούτε τη δυνατότητα να
γνωρίσει τους προηγούμενους βίους του, παρά μόνον όταν τελειωθεί και μέσα από
σκληρή πειθαρχία και έλεγχο αναχαιτίσει κάθε επιθυμία για αισθησιακή απόλαυση.
«Μερικοί άνθρωποι θυμούνται, όσο ζούνε, τις περασμένες τους ενσαρκώσεις,
αυτοί όμως είναι Μύστες ή έχουν φτάσει στο στάδιο του Βούδδα. Αυτό οι Γιόγκι
το ονομάζουν samma-sambuddha, γνώση ολόκληρης της σειράς των
προηγούμενων ενσαρκώσεων.» (Κλειδί, σ.180).
Ο Πυθαγόρας είχε το χάρισμα να αναθυμάται τους προηγούμενους βίους του.
Όμως δίδασκε ότι η ψυχή φτάνει μέχρι την ανάμνηση της παλιάς ενσάρκωσης
μόνο για εκείνους που εξαγνίστηκαν. (Η ζωή του Πυθαγόρα, Πορφύριος σ.38)

Για τους κοινούς θνητούς, ο πέπλος της λήθης καλύπτει το αρχείο της ψυχικής
μνήμης. Κάθε ενσάρκωση είναι μια νέα εμπειρία και μια νέα αναμέτρηση που
φέρνει τον άνθρωπο να ζήσει ανάμεσα σε παλιούς φίλους και εχθρούς. Σε κάθε
επαναγέννηση εξομαλύνονται παλιές διαφορές, έχθρες και αντιπάθειες και
συνάμα ενδυναμώνονται σχέσεις φιλίας, αγάπης και θυσίας.

10
Η παρούσα ενσάρκωση όπως και κάθε προηγούμενη και επόμενη είναι η
συνισταμένη των ατομικών προσπαθειών και εμπειριών μας. Αυτή η
συνισταμένη είναι το σύνολο των χαρισμάτων και των ελαττωμάτων μας που
μεταφέρεται από ζωή σε ζωή. Αυτή αποτελεί σε κάθε ενσάρκωση την
προσωπικότητα και τον χαρακτήρα, είναι ο κρίκος που συνδέει τη νέα
προσωπικότητα με την προηγούμενη. Το σύνολο των καλλιεργημένων από τον
ιδιο τον άνθρωπο ιδιοτήτων που αποτελούν τον χαρακτήρα του, είναι οι αιτίες
της συνεχούς επαναγέννησής του μέσα στον χώρο που αυτές αρχικά
σχηματίστηκαν. Αυτές οι αιτίες καταγράφονται στο Αιτιατό του σώμα και
γίνονται οι εστίες μιας κεντρόφυγης κίνησης που αναγκάζει την ανθρώπινη ψυχή
να επανέλθει σε μετενσάρκωση. Έξω από το Ντεβαχάν τα καρμικά
αποτελέσματα παραμένουν στην κατάσταση του σπόρου «έτοιμα να
ζωντανέψουν, εχθροί που ζητούνε εκδίκηση και που συνδέονται στενά με την
καινούρια προσωπικότητα του Εγώ που μετενσαρκώνεται.» (Κλειδί, σ.171)

Προσωπικότητα και Ατομικότητα

Ας γίνει ακόμη μια διευκρίνιση ανάμεσα στην προσωπικότητα και την ατομικότητα ή
το Πνευματικό Εγώ.
«Το πνευματικό Εγώ του ανθρώπου αιωρείται μέσα στην αιωνιότητα σαν εκκρεμές
ανάμεσα στη γέννηση και τον θάνατο. Αν όμως αυτές οι ώρες, πού είναι οι περίοδοι
της γήινης και της πνευματικής ζωής, έχουν περιορισμένη διάρκεια, αν είναι επίσης
περιορισμένος ο αριθμός από τα διαστήματα αυτά μέσα στην αιωνιότητα, ο
πνευματικός περιπλανώμενος ταξιδιώτης είναι αιώνιος. Γι’αυτό τον λόγο, η μόνη
πραγματικότητα, η προσιτή στην αντίληψή μας, είναι οι μετά τον θάνατο ώρες ζωής,
όπου ο άσαρκος άνθρωπος – σε όλη αυτή την περίοδο της μεγάλης περιπλάνησης,
που λέγεται ‘κύκλος γεννήσεων’ – στέκεται αντιμέτωπος στην αλήθεια μπροστά, και
όχι στην ψευδαίσθηση του εφήμερου γήινου βίου. Αυτά τα διαστήματα, έστω και
περιορισμένα, δεν εμποδίζουν το Εγώ, που τελειοποιείται λίγο-λίγο, να ακολουθεί
χωρίς παρέκκλιση το μονοπάτι, που το οδηγεί στην τελευταία του μεταμόρφωση,
όταν θα φτάσει στον σκοπό του, να γίνει αυτό το Εγώ ένα θείο Ον. Αυτά τα
διαστήματα, αυτά τα στάδια βοηθούν στο τελικό αποτέλεσμα, δεν το εμποδίζουν. Το
θείο Εγώ δεν θα μπορούσε ποτέ να φτάσει στον τελικό σκοπό του χωρίς αυτά τα
ορισμένα ενδιάμεσα διαστήματα….. η πνευματική μας οντότητα, είτε την
ονομάζομε Εγώ είτε Σουτράτμα… συναθροίζει από κάθε γήινη προσωπικότητα,
μέσα στην οποία το Κάρμα την αναγκάζει να ενσαρκωθεί, το νέκταρ μονάχα από
τις πνευματικές ικανότητες και από το αυτοσυνείδητο, τα αφομοιώνει όλα σε ένα
σύνολο και τελικά βγαίνει σαν τη χρυσαλλίδα από το κουκούλι της,
μεταμορφωμένη σε ένα Ντυάνι-Τσοχάν…. Γι’αυτό τον λόγο ονομάζουμε
πραγματικότητα μόνο το Νιρβάνα και την Παγκόσμια Ζωή, ενώ θεωρούμε πως ο
γήινος βίος, με τη γήινη προσωπικότητα και με τη Ντεβαχανική του ακόμη
ύπαρξη, ανήκει στο φανταστικό βασίλειο της χίμαιρας.» (Κλειδί, σ.185)

Η ώρα της επαναγέννησης

«Όπως την ώρα του θανάτου ο άνθρωπος ρίχνει μια σύντομη ματιά στη ζωή που
πέρασε, έτσι κι όταν ξαναγεννιέται στη γη, το Εγώ, ξυπνώντας από το Ντεβαχάν,
βλέπει μπροστά του το προφητικό όραμα της ζωής, που τον περιμένει και
κατανοεί όλες τις αιτίες, που τον οδήγησαν σε αυτή. Τις βλέπει και προβλέπει το
μέλλον, γιατί το Εγώ ξαναβρίσκει ολόκληρη τη Μανασική του συνειδητότητα

11
μεταξύ του Ντεβαχάν και της στιγμής της επαναγέννησης. Γίνεται πάλι για λίγο
ο θεός, που ήτανε πριν ο καρμικός νόμος τον κατεβάσει στην ύλη για να
ενσαρκωθεί…. Το ‘χρυσό νήμα’ βλέπει όλα τα μαργαριτάρια, χωρίς να
παραλείπει ούτε ένα.» (Κλειδί, σ.179)

« Τώρα, το Λίνγκα-Σαρίρα μένει με το Φυσικό Σώμα και αποσυντίθεται μαζί

με αυτό. Επομένως πρέπει να δημιουργηθεί μια αστρική οντότητα
(εξασφαλίζεται ένα νέο Λίνγκα-Σαρίρα) που γίνεται ο φορέας όλων των
παρελθόντων Τάνχας και του μελλοντικού Κάρμα. Πώς συμπληρώνεται αυτό;
Το διαμεσητικό ‘φάντασμα’, ο ‘απελθών άγγελος’, σβήνει και χάνεται με τη
σειρά του ως μια οντότητα ή πλήρης εικόνα της Προσωπικότητας που υπήρξε,
και αφήνει στον κόσμο των αποτελεσμάτων του Καμαλόκα μόνο τις εγγραφές
των κακών και των αμαρτωλών του σκέψεων και πράξεων, γνωστά στη
φρασεολογία των Αποκρυφιστών ως Τανχικά ή ανθρώπινα «Στοιχειακά». Είναι
αυτά τα Στοιχειακά τα οποία – συνθέτοντας το αστρικό σχήμα του νέου
σώματος, μέσα στο οποίο το Εγώ, αφήνοντας το Ντεβαχανικό στάδιο, εισέρχεται
σύμφωνα με την Καρμική διαταγή – σχηματίζουν εκείνη τη νέα αστρική
οντότητα που γεννιέται μέσα στο Αυρικό Ωοειδές, και για την οποία λέγεται
συχνά «το Κάρμα, με τη στρατιά των Σκάντας του, περιμένει στο κατώφλι του
Ντεβαχάν.…….

Και τα δύο προωθούνται καρμικά προς την οικογένεια ή τη γυναίκα από την
οποία πρόκειται να γεννηθεί το ζωώδες παιδί το διαλεγμένο από το κάρμα να
γίνει το όχημα του Εγώ το οποίο μόλις έχει αφυπνισθεί από τη Ντεβαχανική
κατάσταση. Τότε το νέο Αστρικό σχήμα, συντιθέμενο μερικά από αγνή Ακασική
Ουσία του Αυρικού «Ωού», και μερικά από γήινα στοιχεία των τιμωρούμενων
αμαρτιών και κακών της προηγούμενης Προσωπικότητας, κατεβαίνει μέσα στη
γυναίκα. Εκεί, η Φύση σχεδιάζει το φυσικό έμβρυο γύρω από το Αστρικό, από τα
αναπτυσσόμενα υλικά του αρσενικού σπέρματος μέσα στο θηλυκό έδαφος. Έτσι
μεγαλώνει από την ουσία του αποσυντιθέμενου σπόρου το φρούτο ή το είδωλο
του νεκρού σπόρου, το φυσικό φρούτο παράγοντας με τη σειρά του μέσα του
έναν άλλο και άλλους σπόρους για μελλοντικά φυτά.» ( Άπαντα ΧΙΙ 609)

Το Ωοειδές είναι η ακτινοβολία που περιβάλλει το Εγώ. Είναι η φωτεινή θεία

ακτινοβολία του Εγώ. Ονομάζεται επίσης ‘Φωτεινός Εαυτός’ ή Ανώτερο Εγώ.
Η Αύρα είναι μια λεπτή αόρατη ουσία ή υγρό που απορρέει από τα ανθρώπινα και
ζωώδη σώματα, ακόμη και από πράγματα. Είναι ένα ψυχικό ρευστό, που ανήκει και
στον νου και στο σώμα, καθώς είναι η ηλεκτρο-ζωτική και συγχρόνως η ηλεκτρο-
νοητική αύρα. Στη Θεοσοφία ονομάζεται ακασική ή μαγνητική αύρα. (Θεος.Λεξικό,
σ.44) Με τον ορο Αυρικό Ωοειδές η Ε.Π.Μ. εννοεί το κάτω τμήμα του Ωοειδούς,
αυτό που ανήκει στην προσωπικότητα και επομένως διαπερνιέται από τη νοητική και
ζωτική ουσία του ανθρώπου.

Τα αποσπάσματα από το "Κλειδί της Θεοσοφίας" είναι από την Ελληνική Β! Έκδοση, Αθήνα
1978 "Θεοσοφικές Εκδόσεις". Η μετάφραση από το Αγγλικό πρωτότυπο-3η αναθεωρημένη
έκδοση 1893- είναι της Μαρίκας Σακελλαρίου-Κανδήλη.

Τα αποσπάσματα από το "Επιστολές των Διδασκάλων προς τον Σίνετ" είναι από τη Αγγλική
έκδοση "The Mahatma Letters", τρίτη αναθεωρημένη έκδοση, 1979, της Θ.Ε.

12