UZAY ve HUKUK : Uzay kime ait ?

New York Planetaryumu eski müdürü Robert R. Coles, "Gezegenler arasi Gelişim Şirketi" namına
dönümü 1 Dolardan Ay'dan toprak sattığı,

Alman vatandaşı Martin Jürgens, Ay'ın 15 Temmuz 1756 tarihinde dönemin Prusya Kralı Büyük
Frederick tarafından kendi atalarınaö hizmetleri karşılığında bağışlandığını,

Yemen vatandaşı 3 genç; Adam Ismail, Mustafa Khalil ve Abdullah el-Umari'nin NASA'yı "MARS'ı
işgal ettikleri" gerekçesi ile dava ettiğini ve bunlara benzer bir iki hadise daha basında geçtiğimiz
yıllarda yer almıştı.

Peki bu iddiaların geçerliliği ne derecede?

Gerçekten UZAY kimin mülkiyetinde?

Günümüzde internette basit bir Google araması ile "Ay Tapusu veya Mars Tapusu" veren girişimlere
rastlamak çok sıradan.
Zira bu tapuların hukuki geçerliliğini tanıyan hiç bir kanun veya idare bulunmamaktadır.

1962 yılında Dış uzayın barışçı amaçlarla kullanımı bakımından devletler arası koordinasyon sağlamak
amacıyla Birleşmiş Milletler nezdinde, Birleşmiş Milletler Dış Uzay Dairesi (UNOOSA) kurulmuştur.

Birleşmiş Milletler'in girişimi ile 1967 yılında kısa adı "DIŞ UZAY ANTLAŞMASI" olan bir belge
oluşturularak, Uzay Hukukunun Uluslararası Hukuk literatüründe yer alması sağlandı. Türkiye'nin de
dahil olduğu 102 ülke tarafından imza edilen ve onaylanan bu antlaşma ile Uzay Hukuku'nun temel
ilkeleri oluşturulmaya çalışılmıştır.

Başlıca ilkeler şöyledir:

1. Dış Uzayın keşfi ve kullanımı tüm ülkelerin yararı ve çıkarları gözetilerek yürütülür.
2. Dış Uzayın keşfi ve kullanımı hususunda tüm ülkeler özgürdür.

3. Dış Uzay bakımından egemenlik, işgal ve benzer iddialarda bulunulamaz.

4. Devletler hem yörüngeye hem de dış uzayadaki gök cisimlerine veya istasyonlarına; nükleer silah ya
da diğer kitle imha silahları yerleştiremez.

5. Dünya'nın uydusu Ay ve diğer gök cisimleri yalnızca barışçı amaçlarla kullanılabilir.

6. Devletler, ulusal uzay faaliyetlerinden ve bu faaliyetler esnasında verdikleri zararlardan dolayı

sorumludurlar.

Aynı ilkeler doğrultusunda hazırlanan "AY ANTLAŞMASI"nın 11 nci maddesinde açıkça Ay ve diğer
gök cisimlerinin İnsanoğlunun ortak mirası olduğu ve Ay yüzeyinde hiç bir mülkiyet iddiasında
bulunulamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Türkiye de bu antlaşmaya 2012 yılı itibari ile katılmıştır.

Sonuç olarak ne gerçek kişilerin ne de devletlerin gök cisimlerini bu tür sahiplenmeleri uluslararası
hukuk açısından mümkün değildir.