Vous êtes sur la page 1sur 44

Llakta Kamaykunata Paktachay

RIKUCHIY

1 INTRODUCCIÓN

3 ATRIBUCIONES DEL TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

4 TIPO DE ACCIONES Y RECURSOS CONTENCIOSO ELECTORALES, QUE CONOCE EL TRIBUNAL


CONTENCIOSO ELECTORAL

5 ¿QUIÉN PUEDE INTERPONER LAS ACCIONES Y RECURSOS CONTENCIOSO ELECTORALES?

7 I. RECURSO ORDINARIO DE APELACIÓN

10 RECURSO ORDINARIO DE APELACIÓN POR CONFLICTOS INTERNOS DE LAS ORGANIZACIONES


POLÍTICAS

12 II. ACCIÓN DE QUEJA

15 III. RECURSO EXTRAORDINARIO DE NULIDAD

18 IV. RECURSO EXCEPCIONAL DE REVISIÓN

20 V. JUZGAMIENTO DE INFRACCIONES ELECTORALES

20 INFRACCIONES QUE CONOCE EL TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

33 GASTO ELECTORAL

38 VI. PRESCRIPCIÓN

39 VII. APELACIÓN RESPECTO DE SANCIONES IMPUESTAS POR EL CNE POR NO SUFRAGAR Y POR NO
INTEGRAR LAS JUNTAS RECEPTORAS DEL VOTO
Ecuador Mama llakta
Tribunal Contencioso Electoral Nishka
Contencioso Electorales Nishkakunata Katiy Ñankuna.
TCE hatun Tantanakuy
Dra. Catalina Castro Llerena
Apak Kamachik

Dr. Patricio Baca Mancheno


Katik Apak Kamachik

Dr. Guillermo González Orquera


Akllay Kamachik Traducciones realizadas dentro del marco del proyecto
"Fortalecimiento al Manejo Electoral en Ecuador" con la
Dra. Patricia Zambrano Villacrés colaboración del
Akllay Kamachik Instituto Interamericano de Derechos Humanos, Centro de
Asesoría y Promoción Electoral (IIDH/CAPEL)
Dr. Miguel Pérez Astudillo
Akllay Kamachik Con la asistencia técnica del equipo traductor:

Dr. Guillermo Falconí Aguirre KICHWA:


Hatun Killkak Equipo de Interpretación:
TUPAC ANRANGO
SUMAK YAMBERLA
ATIK PAWAY
Tantachiy: Francisco Tomalá Medina
Imaykunata Rikuk: TCEta shinallatak Dirección de Equipo de Validación:
Investigación Contencioso Electoralta Apak Veronica Tene
shuyuk shinallatak Ruray: David Echeverría Wayra Fernández
Tamia Lema
Primera edición, febrero 2014
Impresión: ADVANTLOGIC Equipo de Supervisión:
Tiraje: 1.500 ejemplares Teodoro Gallegos
José Yánez
Pachashka Hayñikuna
Tribunal Contencioso Electoral SUPERIOR GENERAL
Quito - Ecuador José Yánez del Pozo PHD
TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

KALLARI YUYAY

2008 Mama llaktapa Kamachiy, kay 217 yupay kamachiypika kaytami nikun, “Kay Akllay Rurayka tukuy llaktaypa akllayta
ushaykunamanta hayñikunatami paktachina kankuna, chay shina llaktay tantanakuykunapashmi chay hayñikunata charin;
kaykunaka kay Consejo Nacional Electoral nishka uku, Tribunal Contencioso Electoralpashmi; paykunapa kamachiy hawan,
shukllayashka, riksichiy, rikurik, paktapakta, iskantin kawsay, kari warmi pakta, haykata shinallatak mana llullashpami kaykunataka
paktachina kan”

Kay Tribunal Supremo Electoralka kay mama kamachik nishkakunamantami paypa hayñikunataka sakirishka kan, kay ishkay
ukukunapimi sakirishka kan: Consejo Nacional Electoral shinallatak (CNE) Tribunal Contencioso Electoralkunami kan (TCE).

Kay Consejo Nacional Electoralka akllay hayñikunamantallami rikuna kan, kay ukumi ima llakikunata rurakpipash llakichina kan,
chay shinami llamkashpa shamuna, kutin Tribunal Contencioso Electoralka kamachikkunatami paktachina kan, paypa rikuytallami
rikuna kan.

Kay Procedimientos Contencioso Electoralta pushak ñanka kay kamachikkunata ashtawan achikyachishpa akllay kamaykunatami
paktachina kan, shinallatak ña imaykunata rikushkakashpapash kay kamachikkunata shinallatak mashna punchakunata
chariktapashmi kay Tribunal Contencioso Electoral ukupimi rikushna kan.

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 1


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Mamakamachik, pakta kay shinallatak shutirik

Ecuador Mamallaktaka hayñiwan shinallata kamachikwanmi kan, tukuykunapak, pakta kay, hatun ushay, paylla, shuklla, ishkantin
kawsay, tawka hatun ayllullaktakuna shinallatak mana Achik wasikuna illakmi kan. Hatun Tantanakuy shina shinallatak mana
shukllallapichu kankuna.
Llaktakunapa makipimi tukuy ushaykuna kan, pushakkunapa makipimi kankuna, kaykunaka llaktay ukukunapimi imakunatapash
rurana kan shinallatak kay (Art. 1) yupay mamakamachikpimi kaykunataka nikun.

Ecuadormanta runakunami kay llaktayta akllanamantaka paykunami tukuy ushaykunata charin, maykan taririshkapura:
paykunaka mirka llaktay Tantanakuy shinallatak llaktay Tantanakuy, yaykuyta shinallatak llukshitapash paykunapa ushaypimi
tiyankuna; tapuy tukuna; akllay tukushka pushakkuna imakunata mana rurakpika llukchitapash ushanami kan; llamkaykunata
shinallatak shuk tukuy ruraykunata; tukuy akllayta, paktayta ñankunapish, pakalla shinallatak tukuy rikuktami akllana kan. 18
watamanta runakuna shinallatak kispita mirkashka shinapash manara wichkakpi paykunaka maymantami akllana kan; shinapash
maykan chunka sukta shinallatak chunka pusak watata charikkunaka munashpami shitana kan, shinallatak sukta chunka pichka
watata yallishkapash munashpaka shitanallami kan, ista llaktapi kawsak ecuadormanta runakunapash, awka chapak
tantanakuypi kakkunapash shinallatak mana ukkuwan ushayta charikkunapash paykua munashpaka akllatay ushanallami kan kay
(Arts. 61, 62 shinallatak 63 yupaykuna).

Runakunaka, paykunalla shinallatak tukuylla, akllay ushay, llamkayñanpish, tukuypa mutsurishkakunata shinallatak mamallakta
ukukunapipash kamayta charinkuna, tukuylla runakuna, shinallatak shutirishkakunapash, paykunami kawsaykunamantaka
ashtawan llamkashpa katina kan. (Art. 95 iskun chunka pichka yupay).

Tukuy llaktapi kawsak runakuna imakunata munashpapish kamachik hawami rurana kan, shukman tikrachina shinallatak
kamachikkunata anchuchinkapapash paykuna rikuyta ushanmi shinapash maykan shuk kamachik ukukunapash rikuyta ushanmi.
Runakunaka tukuy runakunata kayachiy imakunamantapash ushanmi. Maykan runakunapash llaktay kamachiykunata
charikkunaka paykuna akllay tukushka runakunataka kutin llukchita ushanmi. ( Arts. 103 patsak kimsa, 104 patsak chusku, 105 patsak
pishka yupaykuna)

Tawka runakunata akllankapakka, kamachiypimi tiyakun mirarishpa akllayta ushankapakka, pakta akllay, tukuyman, kari
warmikunaman shinallatak harikunata warmikunata muchashpami kana kan. (Art. 116 patsak chunka sukta yupay)

2
TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORALPA KUYKUNA

Kay Tribunal Contencioso Electoralpa ruraykunataka mama kamachikmi kukun, kay rikuykunaka kay (221) ishkay patsak ishkay
chunka shuk kamachik (1) shuk shinallatak (2) ishkay yupay mama kamachikpimi tiyakun:

1. Consejo Nacional Electoralpa kamachikkunata tiyak


ruraykunatapashmi riksichina shinallatak allichina kan shinallatak
kay ukukunaka mana shukllapa makipi tiyakuna kanchu,
shinallatak ima llakta Tantanakuy llakikuna tiyakpipash
chaykunataka rikunami kan.

2. kullkita mana allikuta tukuchishkamantapash,


willachishkamantapash, pankapi willashkakunamantapash
tukuymantami allikuta rikushpami kamachitaka katichina kan.

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 3


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

SHUKTA RURAYKUNA SHINALLATAK IMA AKLLAY TAKURIYKUNA, KAY


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORALKA RIKSINAMI KAN:

Kay 268 yupay kamachikpi kay Ley Organica Electoral shinallatak Ecuador mamallaktapa tantanakuykunapash kay, Codigo de la
Democracia, kay Tribunal Contencioso Electoral ka kay risinakunata shinallatak allichinakunatami ushankuna.

Tukuy Imakunata Tapuykuna Sumak tukuy imakunata sakichik

Acción de Queja nishka Tiyashka imakunata allí rikuchiy

kay imaykunata katichinkapak, TCEka imakunata rurayta ushankapak mañayta ushanmi, pankakunata shinallatak shuk
willachikkunatapash mañayta ushanmi. Kay akllak ukukunaka paykuna ima munashkakunatami alli kachishpa katina kan,
chawpita yallik akllaykunawanmi imakunatapash rurana kan.

4
PIKUNATAK HAWALLA CHURAYTA RURAYTA SHINALLATAK IMAKUNATA
AKLLAY TAKURITA USHAN

- llaktay runakunaka rikuyta ushankunami, pikunatatak llakta runakuna nin kay llakta tantanakushkakunatami nin, hatun llakta
tantanakuykunata, akllay tantanakuykuna shinallatak llakta runakunapash, charikkunapash, pushakunapashmi kaykunataka
rikuyta kamachik hawa ushan.

- shuklla runa shinallatak tantanakushka runakuna, paykuna munashpaka ushayta charinmi.

(Art. 244, Código de la Democracia, Art. 9, Reglamento de Trámites Contencioso


Electorales del Tribunal Contencioso Electoral).

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 5


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Imakunata rurayta ushankapakka kaykunatami paktachina kan:

1 shuk tantanakuykunatami hapina kan kay imakunata shinallatak ruraykunata paktachichun.

2 tukuylla shutikunatami churana kan mayhan apakkrikunkunawan, paykunapa hayñikunawanmi rurana kan,
shutirishkakunapashmi rurayta ushan; kay mirkapi, shutikunata shinallatak maykan apasha nishkakunami apana kan.

3 Ima ruranakunamanta, ari nirishka shinallatak mayhan imakuna shinallatak ruraykuna kan. Imapi kashpapash, tantanakushka
ukukunapash, pushakkunapash, llamkakkunapash paykunami rikuna kan.

4 Achikllatami nina kan, ima killakunapi churashkatami paktachina kan, ima llakikuna tiyakpipash kaykunataka mana hawalla
yallichinachu kan shinallatak kaykunaka kamachikpimi tiyankuna.

5 ima taripaykunata willashka / rikuchishkapishmi kana.

6 llaki akllay casilla nishkata chariy ushanmi, kaytaka ushanmi mana ima shuk llakikuna tiyakpi.

7 Maypi ña willachina kuskatapash allikutami riksichina kan, imapi kashpapash.

8 linchiy willachikkuna tiyanami kan.

9 Shuti shinallatak aspipash rikurikupakmi kan, mana kashpaka maki ruka rikcha kan.

10 Shuti shinallatak aspipashmi kamachikpa kana.

(Art. 13chunka kimsa yupaykuna, 1shuk manta 10chunka kaman takuri akllaykunata paktachinami kan).

6
I. TUKUY IMAKUNATA TAPUYKUNA

Imapitak kayta ushan kaykuna Tukuy Imakunata Tapuykuna


1. maypi killkarina kashpa chaykuna mana alli llukshikpika rikunami kan, uchallami imakunata allichina kashpapash maypi
sshitana kuskakuna kakpipash allichinkapak chay kuskapillata willachina kan.
2. ari nikpi shinallatak mana nikpi akllari runakuna rikunami kan.
3. ari nikpi shinallatak mana nikpi akllari llakta Tantanakuykunata rikunami kan.
4. puchukay yupaykuna.
5. llamkaykunata kuna.
6. shitay kunapi mana nikpi willanami kan.
7. akllaykunapi mana nikpi willanami kan.
8. rikuykunapi mana nikpi willanami kan.
9. shitaykunapi ari nikpi willanami kan.
10. rikuykunapi ari nikpi willanami kan.
11. Llakta tantanakuykuna tapurikunapash kana kan.
12. kay Consejo Nacional Electoral shinallatak Marka akllay tantanakuykuna mayhan runakunata llakichishpapash
kamachikkunaka paykunataka rikushpami kana kan, imashina chayshuk pankapi nikun shina.

(Art. 269 ishkay patsak sukta chunka iskun yupay Codigo de la democracia kamachikpi tiyakun).

Pipakpitak kay imakunataka rikuchina kan


Tukuy Imakunata Tapuykunaka riksichishpa imapi tiyakukpipash kay Tribunal Contencioso Electoralpi tiyakunmi.

(Art. 268, Codigo de la Democraciapimi tiyakun).

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 7


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Ima pachakamantak tukuy Imakunata Tapuykunaka sakina kan


Kimsa puncha hipami rurana kan, kaykunaka ña ima puncha llukshishkamantami ña rikuna kan.

(Art. 269, Codigo de la Democraciapimi tiyakun).

Excepciones nishka:

CNEpa akllarinkapak runakunata ari mana nishkakunaka, kaytaka ishkay punchakunapimi llukshina kan.
(Art. 103, Codigo de la Democraciapimi tiyakun)

kay CNE shinallatak shuk Tantanakuykuna mana allita akllariy runakunata akllarinkapak munanakuktapash rikushpa ishkay
punchapi ruranami kan.
(Art. 106, Codigo de la Democraciapimi tiyakun)

kay akllashka pankakunataka, kay Tribunal Contencioso Electoralka, chushku chunka pusak pachakunapimi willana kan.
(Art. 137 patsak kimsa chunka kanchik yupay)

Akllashka pankata kushka, kaykunataka mañayta ushanmi, kaykunaka ishkay punchapimi rikuchina kan.
(Art. 137, puchukay mirka)

8
Mirkashka punchakuna tukuy Imakunata Tapuykuna
Tukuy Imakunata Tapuykunaka akllay punchakunapimi kan, kaykunaka pichka punchakutami paktachina kan chaykunaka ima
puncha kallarishkamantami yupana kan.

Excepciones:

Kay imakunata ña pachakunata yallikpika, kaykunaka ña kimsa punchakuna yallikpika ña mana imapash alli kankachu.
(insiso nishka tukuriy Art. 268 ishkay patsak sukta chunka pusak kay Codigo de la Democraciapi tiyakun)

Kay llaktay tantanakuykunaka ima tapuyta charishpapish rikunami kan, pachakunapash shinallatak ruraykunapash shuk shukmi
kan kaykunaka kanchis punchapimi rikurin.

(Art. 269 ishkay patsak sukta chunka iskun, 11 chunka shuk yupaypi Codigo de la Democraciapimi tiyakun)

Kay 12 chunka ishkay yupaypika, kay 269 ishkay patsak shukta chunka kamachik Codigo de la Democraciapimi tiyakun, kaykunaka
chunka punchakunapimi rikurin, kaykunaka ña punchakunata yupashka tukurikpimi rikuna kan.

Ima mana allikunamantapish:

Kay TCE rurankakamanka kay CNEpika tukuykuna shayarinka, kay 12chunka ishkay yupaypi Art, 269 ishkay chunka iskun
kamachikpi tiyakun

(Art. 55 pichka chunka pichka, Akllay Allichishpa Katichinapimi tiyakun

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 9


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Tukuy Imaykunata Tapuykunami kay llakta tantanakuy ukupi


llakikuna tiyakta allichina kan

Ima punchatak imayka kallarin


Ña ukupi imapash illakpillami imakunatapash rurana kan, llakta tantanakuypika kamachik chayta nikuk tiyanami kan.

(Art. 371 Codigo de la Democracia kamachikpi,


Art. 58 Akllay Allichishpa Katichinapimi kay Tribunal Contencioso Electoralpimi tiyakun)

Ima pachapitak kay tukuy Imakunata Tapuykunaka, llaktay Tantanakuy ukupi


llakikunata rikuyta ushankuna kan
Ña kimsa punchakuna yallikpimi kaykunaka katichina kan, kaykunaka ña ima puncha ukupi killkarishkamantami yupay kallarin.

(Art. 269, Codigo de la Democraciapimi tiyakun).

Pikunatak churayta ushan kay tukuy Imakunata Tapuykunata, llaktay tantanakuykuna


llakikunata charishpaka ima shinatak allichin.
- Llaktay tantanakuypi ukupi kakkunami allichina kan.
- Ñawpa pacha chaypi kashkakunapashmi kana kan.
- Maykan tukuy runakunapi llakta Tantanakuy akllarishkapashmi chaypi kayta ushan, paykunapa hañikunata llakichiy tukushka
kashpami kaykunataka ushan, llakta Tantanakuykunami allichikunata ushankuna.

(Art. 58 pichka chunka pusak yupay Akllay Allichishpa Katichinapi kay


Tribunal Contencioso Electoralpi tiyakun)

10
Mashna ukukunatak kay asuntos litigiosos de las organizaciones políticas
nishkakunata, rikuykunaka charin.
Kay Art. 269 ishkay patsak sukta chunka iskun yupay Codigo de la Democraciapimi kay ishkay rikuykuna tiyanakun: Ñawpataka
shuk kamachik hari warmimi rikukuna, chaytaka akllashpami hapina kan. Katikka, kay Tribunal Contencioso Electoral tantanakuymi
kaykunataka rikuna kan.

Katichiy:
ñawpapika, ña kay kayachikunata ña chaskishpami kaykunataka paktachita ushankuna, kaykunataka Hatun kayachikunata
kamachiy hawami rurana kan, chaypimi imakunata nina kashpapash willachina kan.

Ña Pachakuna kun kay tukuy Imakunata Tapuykunawan llakikunata allichinkapak


llaktay tantanakuykuna rikuna kan.
Ñawpa rikuypika, kanchis punchakunapimi kana kan, kaykunataka ña ima punchamanta willashkamantami kallarin. Ña ñawpata
mañayta rurashkapika kaykunata ruranami kan, kaykunaka kimsa punchapimi katichina kan, ña willachishkamantami rikuna kan,
hipa kayachiktaka kay Tribunak Contencioso Electoral tantanakuymi pichka puncha kipa rikuna kan, kaykunaka ña hapishka
hipami kallarina kan. Maykan juez y jueza nkashpapaish allikuta mana rikushka kashpaka llukchiy tukuyta ushanmi, hipa rikuypi katik
kamachikkunami rikushpa katina kan.

ALLICHINKAPAK PACHAKUNA

7
kanchis
3
kimsa pachakunapi ña
mañaykunata 1shuk
5
punchakunapipash
punchakunapi
ñawpa kayachiypi kayachikpi rikuna

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 11


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

II. ACCIÓN DE QUEJA

Ima ruraraykunapitak kay accion de queja nishkataka churay tukunkuna?

1 Kay acción de queja nishkataka Mayhanpish Consejo Nacional Electoral, nishkapa ukumanta pushakkuna shinallatak
washa katikkuna, juezes y juezas nishka kamayta mana paktachinakukpimi kay acción queja nishkata mañay paktachipa
kankuna.

2 Administración electoral nishkata, shuk mañayta rurashpa mayhan rikukkuna, kamakkunapish mana kutichikpika kay
acción de queja nishkataka ruranallami.

(Art. 270 ishkay patsak kanchik chunka, yupay 1shuk manta


3 kimsa , Código de la Democracia)

12
Ima pachakunapitak kay acción de queja nishkataka churay tukunkuna?
Kay acción de queja nishkata mañay rurashkamanta mayhanpish mana kutichikpika, pishka punllakunata yupashpami imalla
mana allí rurashkakunatapish rikuchishpa kutichikunataka pushakkunaman shukkunamanpish willashpa mañanalla kan.

Acción de queja nishkaka mashna kamay ukukunatatak charin?


Kay acción de queja nishka ishkay kamay ukukunatami charin:
- Puntaka, pipchashka mitsakkuna kari warmikunapish rikushpa allichishkami kan.
- Kipaka, Pleno del Tribunal Contencioso Electoral nishka rikushpa allichishkami kan.

(Art. 72 kanchis chunka yupay, Art. 270 ishkay patsak kanchis chunka
yupay Código de la Democraciapi nishka shina)

* Tribunal Contencioso Electoralpa juez, jueza nishka kay akcion de queja nishkata riksichishka kakpika, ima llaki kashpapish Pleno
del órgano nishkami riksishpa allichina kan.

5
acción de queja nishkata
churana pachakuna

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 13


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Alawniyta allikachinapachakuna:
Ima punllami kay riksichik pankakunata churashka pachamanta yupashpami. Kay acción de queja nishkata, kallaripika chunka
punllakunapimi imakashkatapish allichishka kana kan.
Kay imashina kishpirina kamayta punta pachakunapi acción de queja nishka rantika, kay allikachina chunka punllakuna
ukullapitakmi kishpiritaka mañaytukunkuna.
Chay kipaka, mayhan punllakunamanta acción de queja nishkata yupashpa rikushpami Pleno del Tribunal Contencioso Electoral
nishkami allichinka, ima ruraykunatapish rikushpa.

ALLICHINKAPAK PACHAKUNA

10
Shuk niki ariy ninakuytaka 10
chunka punllakunapimi
2
Punllapimi nikipimi ariy
nishka kan
5
pishka punllapimi katiy
allikachitaka rikushka kan
allichinkuna, kishpichiy mañaytaka

Kashkata rikuchina pankakuna: kay killkashka pankakunapimi tukuy imalla nisha nishkakuna shinallatak imalla mayñay
rurashkakunapish kana kan; shinami kay tukuylla mañashka pankakunawan alawnishkata mañankapakka chayana kan,
ashtawanka kay pankakunallapitak 6 sukta yupaykunapi wakinkunataka mañashka kan.
(Art. 13, del Reglamento de Trámites
Contencioso Electorales).

Kay acción de queja nishkata pikunallatatak wanachishka kay tukun?


Función Electoral nishkapi llamkak kari warmikunakunallatamiwanachishka kay tukun.

14
III. RECURSO EXTRAORDINARIO DE NULIDAD NISHKATIN.

Ima pachapitak recurso extraordinario de nulidad nishkataka churay tukunkuna?


Kay recurso extraordinario de nulidad nishataka kimsa punlla ukupimi ruraytukunkuna.
Ima pacha akllaymanta kashkata rikuchik panka chayaymanta.

Pikunallatak recurso extraordinario de nulidad nishkataka mañaytukunkuna?


Kay mañaykunataka mayhanpish Kapaktukuykamay ukupi kakkunallami ruray ushankuna.

Pipakmantak kay recurso extraordinario de nulidad nishkataka chayachina kankuna?


Pleno del Tribunal Contencioso Electora nishkamanmi mañaykunataka chayanina kan.

Imapaktak kay recurso extraordinario de nulidad nishkataka mañay tukunkuna?


Akllay shitaykunata, shitaypa kushkata, pichachinkapakmi mañana kan. (Art. 271ishkay patsak kanchis chunka shuk)

RIKUCHINKAPAK PACHAKUNA

3
punllakunapimi, recurso
extraordinario de nulidad
nishkataka rikuchishka kana

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 15


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

RECURSO DE NULIDAD NISHKAPA PUCHUKAY MUTSURISHKA PANKAKUNA:

1 Akllaypa pankakunata chaskikkunami kashka rikuchikunata imashina nulidad nishka ruraykunatapish rikuchiy tukunkuna,

2 Imapak kashkata, imamanta kay recurso extraordinario de nulidad nishkata mañakuskatapishmi yachakchayachina kan,

3 Kay recurso de nulidad nishka hawa tukuchinkapakka, ima hawa, ima hayñiy charishkakunamantapismi kashkata killkashpa
chayachinaka kan,

4 Imapish kashkata nishpa rikuchishpa, shitaypa, akllaypa, mana kashpaka kuskapa tukuchiy akllayta rikuchina,

5 Mayhan markamanta kikinpa kashka rikuchik pankata, suyu, llaktay kushka, pichashka sakirina kashkamantapishmi rikuchina
kan,

6 Kikinpa kashka killka rikuchik willayta rurashpapismi imamanta kay pichayta mañakushkataka riksichina kan.

(Tribunal Contencioso Electoral nishkapa, Art. 76 kanchis chunka sukta


yupay rikuchik llamkay akllay pankakunata rikuchik).

16
(Código de la Democracia nishkapa;
Art. 271 iskay patsak kanchis chunka shuk)

Kay recurso extraordinario de nulidad nishkapa arinishka pankakuna llukshinamanta


Chikan, chikan shina allichinakunami tiyan:
Kay shitaypa pankachaskikunata tukulla mana kashpaka ashapaklla pichachinapak mañakpika, Tribunal Contencioso Electoral
nishkaka 48 chusku chunka pusak pacha kipami ari, mana nishkataka willachina kan.

Kay recurso extraordinario de nulidad nishkata mana ruraytukunamanta


Rimaypilla willay rikuchishkaka mana chaskishka kankachu, Consejo Nacional Electoral nishka mana kashpaka kay Tribunal nishka
ukullapitakpash, ña akllay pachakuna yallishka kakpika mana ari nishkachu kanka.

ALLICHINKAPAK PACHAKUNA

48
Kay recurso extraordinario de nulidad nishkata
30
kay recurso extraordinario de nulidad nishkata
mañankapakka, 48 chusku chunka pusak tukuchinkapakka, 30 kimsa chunka
pachakunapimi paktay chayan. punllakunapimi paktay chayan.

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 17


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

IV. MAY ALLÍ RIKUSHKA RIKUY PAKTACHIY

Pipak ñawpakpitak kay recurso excepcional de revisión nishkataka rikuchiy tukunkuna ?


Pleno del Tribunal Contencioso Electoral nishkamanmi chayachina kan.

Titak rikuchiy tukun?


(Art. 272 ishkay patsak kanchis chunka ishkay yupay, Ley Orgánica Electoral y de
Nishkakunapashmi kaykunataka mañay tunkunkuna. Organizaciones Políticas de la República del Ecuador, Código de la Democracia)

Ima pachakunapitak kay recurso excepcional de revisión nishkataka ruray tukunkuna?


Kay mañaykunataka pishka wata, kipa rurashkapimi: taripaykunata rurashpa kay akllaykunapi mashnalla kullki
tukurishkakunamantapish yanachikunataka paktachinkuna.

Ima ruraykunapitak recurso excepcional de revisión nishkataka ruraykuypak kan?


Recurso excepcional de revisión nishkataka churaytukunami kan:

1 Consejo Nacional Electoral nishka mana kashpaka Tribunal Contencioso Electoral nishkapish mana allí ari nishpa hayñukunta
chaskichishka kakpimi, tukuyta rikushka kipa imapish mana allí paktakukpi mañaypantachishka kay tukun.

2 Chay kipapi imapish mana allí ruraykunamanta mana allichishka kakpika Consejo Nacional Electoral o sentencia del Tribunal
Contencioso Electoral nishka imamakashkatapish rikushpami paktachin.

Art. 272 ishkay patsak kanchis chunka ishkay yupaymanta 1 shuk yupaymanta 4 chusku yupaykaman,
Ley Orgánica Electoral y de Organizaciones Políticas de la República del Ecuador, Código de la Democracia

18
3. Kay arinishka mana kashpaka wanachiy paktachinkpak pankakunapish kallariy tiksipi hapishpa paktachishkami kanman karka.

4. Kamachik ukumantata rikushka shina kakpika, Consejo Nacional Electoral o Sentencia del Tribunal Contencioso Electoral
nishkami kay paktachikunataka rikushpa paktachishka kana kan, ashtawanka kay rikuy llamkay paktachikunata llaktay
llamkakunawan shinallatak shukkunawanpish ishkanchishka kakpika rikushpa allichinami kan.

Resolución del recurso excepcional de revisión nishkata Paktachina


Kay recurso excepcional de revisión nishkaka (15) chunka pichka punllakunapimi paktashka kan.

RIKKUCHINKAPAK PACHAKUNA PAYTACHINKAPAK PACHAKUNA

5
Pichka (5) watapika,
15
Chunka Pichka (15) punllakunapika, ,
resolución recurso excepcional de
recurso excepcional de
revisión nikami paktan revisión nishka ashtawanka.

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 19


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

V. NISHKAPASHMI PAKTAYCHAYTUKUN.

NISHKAPA RIKSISHKA KACHIY PAKIKUNA TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Kamachiy pakikuna

1 Kay Ley Orgánica Electoral nishka, Organizaciones Políticas de la República del Ecuador shinallatak Código de la
Democracia.nishkapi rikuchishka shinallatakmi paktachiykunata allí paktachishka kana kan.

2 Consejo Nacional Electoral shinallatak Tribunal Contencioso Electoral nishkapash wanachikunata paktachikunata mana
rikurashkata willachiy.

3 Kamachiy yupaykunapi rikuchishka shinallatak paktachikunatapash mana paktay rikuchikunamanta willachikunami kan,
mana kashka imapash yankata ruraykunatapish rikushpa wanachiy paktachinami kan.

4 Willay riksichikunapi imashina kashkata mana rikuchik, mashka kullki illrishkakunatapish, shuktakunatapish, imashinalla
kashkata, mashna yapakakukuna, ashtawanka paykunapa shutikunapish shinallatak maymanta kashkatapish rikuchinami
kan, imakunallata rurashpa tukurishkakunata mashna kullki illarishkakunatapish mashka hapishka, mashna
tukurishkakunatapismi willay riksichikunamantaka rikuchina kan, shinallatak kay rikuchikunaka tukuyllami pankakunapi
killkashpa siksichishka kana kanpash.

(Art. 275 iskay patsa kanchis chunka pichka manta, (1) shuk yupaymata,
(7) kanchiskaman, kashka rikuchik Código de la Democracia)

20
5 Kay mañaykunata Consejo Nacional Electoral o Tribunal Contencioso Electoral nishkaman chayachishpaka kikin pankakunapi
allí rikuchishkami kana kan, Shinallatak paykunapa mañashka pachakunapimi rikuchikka kana kanpash.

6 Ñawpaman ruray rikuchik ñanta mana kashpaka kashka willachikunamantapash willachinami kan.

7 Imashina anta .uyaripi, anta-rikuriypi, willachikunata rurashkamantapish imashina kashkatami willachina kankuna, pikuna
paktalla yanaparishpa paktachinakushkamantapash.

WANACHIY
mana kaykunata paktachikkunataka kapaktukukamaymanta shuk watata mitsashka
shinallatak llamkaymantapash salarios básicos unificado nishkatami kichunata charinkuna
ama imapash llakikunata rurashpa paktachinakuchunka:
Shinallatak kapaktukukamaykunamanta llukshichihpapash kikinpa hayñikunamantapashmi
wakin ushaykunata kichushka kan, imashinami kay (2) iskay manta (4) chushkukaman, artículo
(275) iskay kanchis chunka pichka del Código de la Democracia nishkapi nikushka shina.

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 21


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Kay akllayta Mana allí paktachikkunata wanachina kuskakuna


(Art. 72) kanchis chunka iskay, kimsa yupay iñupi shinallatakchuskukamak del Art. 278 iskay patsa kanchis chunka pusak yupaykunapipash
Ley Orgánica Electoral shinallatak Organizaciones Políticas de la República del Ecuador, Código de la Democracia)

Kay infracciones electorales nishka wanachinapakka ishkay pachakunami tiyan:


Shuk niki: jueza o juez soretomanta akllashka.
ishkay nikipika: Tribunal Contencioso Electoral nishkapak ñawpakpipash.

Plazo para el juzgamiento de las infracciones electorales


nishkakunapipash. kallariy iñukunapi allchiykunaka kimsa chunka punllapimi. Ari nishkakunaka paktashka kan, shinallatak chay
apelación nishkatapash kimsa punllakunata yupashpami rikuchishka kay tukun.
Kay Pleno del Tribunal Contencioso Electoral nishkami chunka punllakunapi allichinka, chay recurso de ape- lación nishkata
rikuchishka pachakunamantami shuk allichinakunata rikushka kana kan.
Shinallatak kay recursos horizontales nishkakunatapish ashtawan allí rikuchinkapak, kay ishkay punllakunamantapishmi rikuchishka
kan

30
punllakunaka, shuk niki rikuy
3
punllakunaka, shinallatak
10
punllakunaka, resolución
juzgamiento de shuk niki apelación de desde la interposición de
infracciones electorales resolución nishkapish apelación
nishkakunami kanka nishkakunatapishmi kan.

22
Akllayapak wanachikunata rikuchinkapakka kay garantías del debido proces
nishkatami rurana kan:
Kay akllaypak wanachikunata paktachinkapakka, tukuylla chay garantías nishkakunatami katishpa rikuchina kankuna, shinami kay
shutichikunaka Derechos de protección nishkakuna kankuna, kay articulo 75, 76 shinallatak 77 yupaykunapi ashtawana Art. 249
Código de la Democracia nishkapipash.

Mitsak kari, mitsak warmikashpapashmi kay llakichiy rurakkunata ima kashkatapish ashtawan achikllata rikuy-paktachinka. Shinami
chay pachakunallapitak Audiencia Oral de Prueba shinallatak Juzgamiento nishkata rurashpa, allichishka kan, ña rikushka
pachakunallapitak Pleno del Tribunal Contencioso Electoral nishka paktay-rikuchikunata rurankunapash.

Shinami kay sustanciación nishka ashtawanka Audiencia Oral de Prueba y Juzgamiento nishkakunawan, rikunakuna kallarimanta
allchishka kana kan:

- SHINA PRESUNCIÓN DE INOCENCIA


- PRINCIPIO DE LEGALIDAD
- IN DUBIO PRO INFRACTOR
- NISHKAKUNAPISH PAKTACHISHKA KANA KAN
(Art. 281 ishak patsa pusak chunka shuk, Código de la Democracia nishka).

Ima wanachikunata Tribunal Contencioso Electoral nishka rurashkamanta:

PUSHAK KAYMANTA KAMACHIK RURAYKUNAMANTAPISH


MULTA NISHKA
CHIKANYACHINA CHIKANYACHINA

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 23


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Imashinatak kay TCE nishkaka llakikuna tiyakpika rikuy tukun?


(Art.82 pusak chunka iskay yupay pankakunata allichina Contencioso
Electorales del Tribunal Contencioso Electoral nishka)
1 Llaktay llamkakkuna mañaymata,
2 Killka katikkuna alawnishkamanta,
3 Pankakunata rikuchinkapa CNEmanta imapash mana allikunata rikuna allichinamantapash,
4 Uchilla willachik pankakunamantapash.

Killka katikkunapa denunciaskunata ruray pankakuna:


(Kay Tribunal Contencioso Electoral nishka imatapash kashkata
ruraytukuy rikuchiy Art. 84 pusak chunka chusku yupay)

1 Mayhanpish alwanina rurakta rikuy, ishkaychishka kana kashkatapash yachashpa rikuchik.


2 denuncia nishka rurakpa kawsay kushkata rikuy, killkana linchitapash rikshichina shinallatak shuk casillacontesiosa
nishkatapash riksichina.
3 Ima tukushka denuncia nishkata allí rikushkana , mauhan kushkapi kaktapish paktalla willana, pachakuna (pacha, punlla,
killa, watatapash) imapi willachishtapash tapuna.
4 Llakichikkunapa shuti shutillitapash yachana, shinallatak mayhanlla llakichiyta rikukkunapaktapish, mana kashpaka mayhan
chay llakimanta yachakkunamantapash.
5 Imallata llakichishkakunata rikuchipash.
6 Llakichiyta rikushkamanta imashina rikuchinamantapash/ mana kashpaka imashina chay mitsana kushkapi
rikuchinamantapash.
7 Maypimi llakichishka kushkata rikuchina chaypillatak kashkata rikuchina.
8 Pipash llakichishkapa kikin aspiy, mana kashpaka ruka rikchata rikuchipash.
9 Tukuylla shuktak kashka rikuchikunapish mutsurishkami kan, kay llakikunata rikushpa allichinkapakka shinallatak mayhan
llakichikkunata hapinkapakpash.

24
Tukuykunaman llamkak runakuna mana alli llamkakpika kaykunatami rurana kan.

1 Llamkana kashpapash mana llamkashpa yanapashkami kaykunataka rurachina, akllay ukukunami kay ukukunataka mañana
kan.

2 kay akllana imaykunata paykunapa ruraypa hapikpi llakichiy tukuna kan.

3 Mana mirachik, pachapi, akllay ukukuna mañashkataka ima tapuykunatapashmi kuna kan

LLAKICHIY
Chaykunata shinakpika paykunapa llamkaymantaka llukchi tukunkami shinallatak chunka
llamkay kullkitami kuna kan.

(Art. 276 iskay patsa kanchis chunka sukta kamachik (1) shunk manta
3 yupaykaman kay Codigo de la Democraciapimi tiyakun)

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 25


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Imaykunata mamallaktamanta ruranakunamanta shinallatak Mamallaktaka tukuy


willachikunatami willana kan

Kay Tribunak Contencioso Electoral ukuka, paykunami llakichina imakunata mana allikunata rurashkakpi shinallatak mamallaktapa
imaykunata yankata hapishpa rurashkamanta chaykunatapashmi rikuna kan, tukuy mamallaktapa llamkay ukukunapimi rikuna
kan.
Shimi rikuchiymanta hatun kamachiy tantanakuykunatami rurana kan, kay Tribual Contencioso Electoral ukumi kay imaykunata
rurashkapipash llakichiyta rikuna kan.

LLAKICHIY
llakichinami kan, imakunata ninanta shinallatak ashalla llakikunata rurashkata rikunami kan,
10% shinallatak 30% llamkashka kullkitami kuna kan.

Imakunata mana uyakpika kaykunaka llakichiy tukuyta ushanmi shinapash mana akllayta
Ushay tukunachun shinallatak llaktay tantanakuykunapashmi anchuchina kan.

Kaykunata llakichinkapakka mana ima mañaytapash chaskinachu kan.

(Art, 282 Iskay patsa pusak chunka iskay Codigo de la Democracia yupaykuna).

26
Willachiy antakuna imakunatapash mana alli rurakpi rikunami kan

1 wayrapi willaykuna pachapi llukshichun katuna, maykan mirkapi llukshishpapash, llaktay runakuna, shukllayay shinallatak mana
shukllayay, chay kashpapash akllay pachapimi rikuna kan.

2 akllay imaykunata ima willaypipashmi llukshiyta ushan, kullkita kushpa shinallata yankami kayta ushan, kay Consejo Naciona
Electoralmi kay runakunataka churana kan.

3 ima willaykunapi mana alli willakukpi kaykunataka llakichinami kan, ima shina akllay kamachiypi tiyaku shina.

4 Mana Paktachishpa, imatapash mana charishpata, kay llaktay tantanakuykuna paykunapa willaykunata mana yankata
willanallachu kan, chaykunatami kay Consejo Nacional Electoralka nikun.

5 ima willaykunata mana alli willakukpi, imakunapash shukman kinkushpa willakukpi kay llakta tantanakuykunapa willayta mana
alliman tikrachishka ninakukpika chaykunataka mana rurachu ninmi.

LLAKICHIY
willachiy antakunaka llakichiy tukunkami mana willaykunata alli ninakushpa,
chaykunamantami pichka chunka shinallatak patsak waranka kullkita kuna kan.

(Art, 277 isaky patsa kanchis chunka kanchis , yupaykuna kay (1) shhuk
manta (5) pichka kaman, kay Codigo de la Democraciapi nikun)

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 27


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Imashina tukuypa harikuna shinallatak warmuna llamkak kaykunata wakaychinami


kan kay Akllay Rikuypi

Kamachikkuna, marka pushakkuna shinallatak shuk shuk llamkakkuna kay Akllay Rikuypi taripaykunatami riksichina kan shinallatak
ima taripaykuna llakiman apakukpipash allikuta rikushpami katichina kan.

LLAKICHIY
kaykunaka paykunapa llamkaymanta llukchiy tukunkami shinallatak ishkay watapami
mirkayman shitay tukuna.

(Art. 284, Código de la Democracia).

28
Akllak runakunapa Ruraykunata kay Codigo de la Democraciami llakichina kan

Kamachik hawami kaykunataka llakichina kan:

1 katik akllak ukumanta, tukuypimi rikuna kan, imata mana charishpapash, mana akllay yupayman, kaykunamantallami kay
Consejo Nacional Electoral washayakpimi llakichina kan.

2 kamachik rikukkuna Mayka akllay runakunata shinallatak akllay rikuymanta llamkakta, mirkashpa chariktaka mana ushanchu,
paykunaka mana wichikay tukuyta ushanchu, shinapash manchachishpa, ayllu ukupi llakichishka kashpa, shinallatak ima llakita
rurakukta hapi tukushpallami wichikay tukuyta ushan.

3 Mayka mana akllay Tantanakuy ukupi llamkakushpa kay akllay yupaykunata rikukuytaka mana ushanchu chaytami kay akllay
rikuypika mana satirinachu kan.

LLAKICHIY
shuk watatami mana imatapash rurayta ushankuna maykan llukchiy tukushka runakunaka.

(Art, 285 iskay patsa pusak chunka pichka, yupaykuna (1)shukmanta


(3) kimsa kaman, kay Codigo de la Democraciapi nikun)

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 29


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

(Art. 286, numerales 1 y 2, Código de la


Democracia).

1 maykan Apak mana kamachiypi tiyakunkunata paktachikpimi kay akllay tantanakuyka llakichiyta ushankuna.

2 maykan Apak akllay punchapipacha shuk akllay ruray ukupi llamkakta shuk istapa ima llakikunapa yankata kayashpapash
llakichiy tukuyta ushanmi.

LLAKICHIY
kaykunaka paykunapa llamkaymantami llukchiy tukunka shinallatak paykunapa
hayñikunatapashmi sukta killapa chinkachin

Kay Registro Civilpa Akpak hari kashpa shinallatak warmi kashpa ima llakikunata
rurakukpipash rikushpa llakichiy tukunami.

LLAKICHIY
Llamkaymanta llukchiy tukunami kan, ari, yuyashpa rurashkapi, maypi kawsayta mana
killkankapak munakpi, wañushka runakunapa shutita mana anchuchikpi, shinallatak kay
kamachiypi mana tiyakukpi chaykunamantami llukchin.
.

.
mana allikuta rikushpa paykunataka pichka killa llamkay kullkita hapiktami kichuna kan.

Art. (287) ishkay patsa pusak chunka kanchis Codigo de la Democraciapimi tiyakun

30
Shuktak llakiykuna
Akllay punchakunapi illapa imaykunata charikukpi hapi tukuyta ushanmi.
Pipash illapa imaykunawan ima llakikunata hatarichikpi llakichiy tukuna kan, kaykunaka ishkay chunka killa llamkay kullkikunatami
kuna kan shinallatak paykunapa hayñikunatapashmi sakichina kan, kaykunaka chusku watakamanmi llakichiy tukuna kan.

Pipash illapa imata apashka purikushpaka hapi tukuyta ushanmi, shinallatak imashina washapi nikurka chaytami paktachina kan,
maykan llakichishka runaka kay Fiscalia General Del Estado nishka ukupimi kay runaka rikuy tukuna kan.

Chinkachishka shinallatak wakllichishka pankakunamanta


Pipash kaykunata paykunapa munaymanta pankakunata chinkachishkamanta.

Aspina kashpapash mana aspishkamanta.


Apakkuna shinallatak Killkakkuna mana Tantanakuy pankakunapi aspishka kashpa, kay akllana kamachikkunata mana allikuta
katichinkapak munashpa, chaykunamantami llakichina kan.

(Art, 288 iskay patsa pusak chunka pusak, yupaykuna (1manta (5)
pichka kaman, kay Codigo de la Democraciapi nikun)

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 31


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

Maykan akllashka shitashka shinallatak akllashka pankakunata wakllichishkamanta.


Pushakkuna shinallatak katik pushakkuna kay akllashka pankakunata shayachishkamanta.

Mana allikuta willachishkamanta


Maykan akllay ukuman mana willayta kushkakunamanta.

LLAKICHIY
ishkay chunka llamka killakunamantami kullkita multanishkata kuna kan, shinallatak chusku
watapami paypa hañikunata kichuy tukun.

32
AKLLAYPI KULLKITA TUKUCHISHKAMANTA

Yapata kullki kushkata tukuchishkamanta


Art. 209 iskay patsa sukta kamachiy yupaypika, maykan runakunapash kay akllay kamachiypi nikuktaka mana pawashpa yallita
ushanchu, shukllayashkapa llamkay ukupika mana sakishkachu kan, ima nishpaka, mana kanachu, killkay willay, anki uyariy, rikuna
anta shinallatak pirkapi pankakunaka mana llukshiyta ushanchu:

Llaktay runa Maykaman akllay kullkita sakina

Mamallaktata Pushak shinallatak Katik Pushakka 0,15 USD kullkitami shuk shuk runakunamanta kuna kan. Shinallatak ishkay kutin
shitarikpika, kay kullkika 40% ñawpa shitarishkamantami kuna kan.

Kay Parlamento Andino shinallatal Latinoamericanoka 0,05 USD kullkitami shuk shuk mamallaktapi kawsak runakunamantami kullkita
kuna kan.

0,15 USD kullkunatami shuk shuk kay mamallaktapi kawsak runakunamanta kuna
Kamachikta rikuk runakuna, marka pushakkuna shinallatak kuska kan ima shina kay kamachiypi nikun shina. Mana 15.000 USD kullkitaka mana
markata apak shinallatak katik apakkunaka chaymantaka ashalla kayta ushanchu.

Kamachikta rikuy ishta llaktapi kawsak runakunaka 0,30 USD kullkitami shuk shuk runakunamanta tukuchina kan.

0,20USD kullkiyami shuk shuk runakunamanta kay kitipi kawsakkunamantami tukuchina


Kiti pushak karikuna shinallata warmikunata akllanami kan kan. Shinapash 35.000 killkarishkamanta chaymantami kay 10.00USD kullkita tukuchina
kan. Shinallatak 15.000 killkarishkakunamanta kay 5.000USD chaymanta ashalla kullkitaka
mana tukuchiyta ushanchu.nal.

Kuska marka apakkunatapash akllanami kan Shinapash: 60% kullkitami ña rikushka kan maykan Apak tukuna kakpipash.

Kiti kamachik akllay Kiti apakkunapa kullkika: 60% rikuykunatallami charik kan.

Kitilli apak shinallatak katik apakkunapash kay 0,30USD shuk shuk runakuna mamallaktapi kawsakkunamantami kullkita tukuchina kan.
2.00USD kullkimantaka mana ashtawan pishiyanachu kan.

Antizuyu shinallatik galapagos llaktakunapika, kay monto máximo de gasto electoral nishkaka 20% mi wiñarinka. Ashtawanka kay IVA
nishkaka mana chay yupaykunata paktachinkapakchu kan.

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 33


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

(Art. 293 ishkay patsa sukta chumka kimsa,


Codigo de la Democraciapimi tiyakun).
Mashakamanta kullkikunata tukuchinamanta

Maykan ashtawan yallikta kullkikunata tukuchishpaka kay llakikunatami tarinka, chaykunamantami rikushpalla tukuchina kan.

LLAKICHIY
Multanishkakunataka ashtawan chawpi yalliytami kuna kan imapi tukuchishka kashpapash.
Shinallatak maykan llaktay tantanakuykunatapash shinallatakmi kullkikunata mañana kan.

Llaktay runakuna, kullkita rikuk runakuna shinallatak maykan akllaymanta kullkikunata rikukuktapashmi mashna kaman kullkikunata
tukuchiyta ushankunata rikuchina kan, kaykunaka kamachiypimi tiyakun.
(Art. 294 iskay patsa sukta chunka chushku,
Codigo de la Democraciapimi tiyakun).

LLAKICHIY
Maykan ashtawan yallita kullkikunata tukuchishkamanta, paykunaka ashtawan yalliytami
kutichiyna kan. Shinallatak kaykuna kimsa chunka yallikunata yallikpika chaykunatapash
rikunami kan, kaykunaka chuskunchishka kullkikunatami paykunaka chay llakita
shinashkamantaka kuna kan.

34
(Art. 296 iskay patsa iskun chunka sukta kamachik,
Sanciones para el aporte ilícito 1 shukmanta shinallatak 2 ishay kaman kay llakichishka kullkikunamanta rikuchina kan)

Maykan akllay punchapa kullkikunata rikukun shinallatak maykan yanapak, kay kullkikuna mana alli kakpi, mana alli shamukpi
chaykunapash llakichiy tukunami kan:

Ishkay watapami mana hayñikunata charin maykan runakuna mana allita rurashkaymanta.

TCE kakpika kay rikuykunaka hatun kamachiymanmi kutin tikrana kan


(Art. 296 iskay patsa iskun shukta sukta, kamachiy kay
imsa mirkakunapipashmi kay Codigo de la Democraciapi tiyakun)

Maykan akllay runa kari kashpa shinallatak warmi kashpapash, akllay tukushka kashpa mana akllay tukushka kashpa, mana alli
kullkiwan llamkashka kashpaka llakichiy tukunami kan.

LLAKICHIY
Mashna mana alli kullkita hapishka kashpapash chay ishkanchiktami kutichina kan.
Shinallatak, akllay tukushka kashpapash mana allichu kana kan, shinallatak mana alli kullkita
hapishka kashpapash, kaykunataka maykan kullkita rikukukman kushka kashpash chayshuk
mishashka runakunami llakichiy tukuna kan; kay runaka maymantami willana kan, ñapashi
willachishpa sakina kan.

(Art, 296 iskay patsa iskun chunka sukta ,


Codigo de la Democraciapimi tiyakun)

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 35


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORAL

(Art, 297) iskay patsa iskun chunka kanchis,


Mana alli yanapashkaman Codigo de la Democraciapimi tiyakun).

Kamachiy shinallatak yanka runakuna, llaktamanta shinallatak ista llaktamanta mana alli kullkikunata yanapashka kakpipash mana
allichu kan, chaykunaka kamachiykunapimi tiyakun.

LLAKICHIY
kimsanchishka kullkikunatami kuna

Kullki yupaykuna mana alli kashpa (kay Art. 298, Código de la Democracia nishka)

Llakta tantanakuymanta akllari runakuna shinallatak Tantanakuypura tuparishpapash kay kullkikunataka allikunatami tukuchina
mana mapa kullki kanachu.

LLAKICHIY
Imapa hapi tukushka kashpapash chaytaka chinkachinkami, shinallatak Imatak kamachiypi
nikukta rikunami kan, shinallatak hatun llakikuna tiyakpipash paktachinami kan.

36
Kay CNE ukupi mana killkarishka ukukuna mana yankata (kay Art. 303, Código de la Democracia nishka)

akllaykunamantaka ninallachu kankuna.

Maykan ukukunapash yankamanta akllaymanta ninakushpapash, shinallatak kaykunaka kay CNE ukupimi imakunata
rurankapapash killkarishka kana kan.

LLAKICHIY
Pichka waranka kullkikunatami kuna kan ashalla multanishkata shinallatak ishkay chunka
kullkitami kuna kan; ña kutin chaykunatallatak ruranakushpaka chay ukuka ña kamachiy runa
shinami kullkita kuna kan.

Yuyaykunawanpacha shinallatak alli shunkuwanmi kay akllaykunataka rikushpa


katina kankuna.
Maykan tantanakuykuna yankamanta imakunatapash akllaymanta nishpaka, kaykunaka llakipi yaykuyta ushankuna, shinallatak
alli taripaykunawanmi kaykunataka rikuchina kan, kay llamkaypaka allikutami rikuchina kan.

LLAKICHIY
Haykatami Shayachina kan, akllaykunamanta paykunaka ña mana imakunatapash akllay
hawaka imakunatapash ninachu kan.

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 37


TRIBUNAL CONTENCIOSO ELECTORALKA

VI. KAMACHIY HAWA NISHKA

Ishkay watapimi kay akllaykunaka ña mana katita ushankuna, kaykunaka ña willashpa sakishkapimi ña chaymanta yupay kallarin
shinallatak ima puncha taripayta kallarishkamantami katina kan.

Ña llakichiyka chusku wata kipami katin.

(Art, 304 kimsa patsa chusku, Codigo de la Democraciapimi tiyakun).

38
VII. CNE ÑA IMA LLAKIKUNATA KAMACHIY HAWA CHURASHKATAKA
PAKTACHINAMI KAN CHAYKUNAKA MANA AKLLAYMAN RISHKAMANTA
SHINALLATAK MANA AKLLAY KUSKAMAN RISHKAMANTAMI LLAKICHIY TUKUNA KAN.

Ña nishkakunamanta, tukuyta rikukukpi, kay Consejo Nacional Elcetoralka, mahan mana akllankapak rishkakunata rikuna kan,
mahan mamakamachikwan llakikunata charishpaka mana ushanchu, kaykunataka ima rikuykunaka Tribunal Contencioso
Electoral ukumi rikukuna kan, chay shinami kimsa punchakunapi kana kan.

(Art. 292) iskya patsa iskun chunka ishkay, puchukay mirkapi,


Codigo de la Democraciapimi tiyakun

Ñan:
Constitución de la República de Ecuador.
Ley Orgánica Electoral y de Organizaciones Políticas de la República del Ecuador, Código de la Democracia.
Reglamento de Trámites Contencioso Electorales del Tribunal Contencioso Electoral.v

PROCEDIMIENTOS CONTENCIOSO ELECTORALES 39

Vous aimerez peut-être aussi