0.

GAIA
SARRERA

ZER DA FISIKA?

● Grekotik: natura (Aristoteles)

● XIX. Mendea:
Fisika = Mekanika + optika + akustika + elektrizitatea +beroa +materiaren
propietateak
Naturan gertatzen diren indarrak erlazionatuta daude
● Egun: Energia eta materia aztertzen dituen zientzia.

Neur daitezkeen fenomenoak aztertuta lege orokorrak ondorioztatzen dira.

Ingenieritza eta Teknologiaren oinarria.

● Oinarria: Edozein bi gorputzek elkarri eragiten diote. Propietate fisikoak

hurbil dauden gorputz multzo baten arteko elkarrekintzak kontsideratuz
azter daitezke.
●Multzoa: sistema.

● Sistema fisikoak: txikiak (partikulen fisika) edo handiak (astrofisika).

2
NOLA EGITEN DA AZTERKETA?

1. Sisteman eragina duten faktoreak banaka aztertu. Erabili sistema sinpleagoa

(jatorrizko sistemaren antzeko propietateak dituena). Ereduak.
2. Esperimentazioa, fenomeno fisikoak ikusteko
3. Matematika erabili sistema fisikoen analisian agertzen diren erlazioak
adierazteko.

Beraz, Fisika sistemen arteko elkarrekintzak

aztertzen dituen eta esperimentazioan
oinarritzen den zientzia da. Fisikako legeak
adierazteko matematika erabiltzen da.
(Ikus 1. gaia)

LEGE FISIKOEN EGITURA, SIMETRIA ETA

KONTSERBAZIO-LEGEAK

Naturan ematen diren simetria batzuen ondorioz

kontserbazio-lege batzuk defini daitezke.

Sistema isolatu batean magnitude baten balio

osoak denboran konstante dirauela adierazten
dute.

Esaterako, energiaren edo momentuaren

kontserbazio-legeak.

Kontserbazio-legeek garrantzi handia dute

fisikan.

4
 MATERIAREN AGREGAZIO-EGOERAK

Itxura Bolumena
Molekulen Propietate
EGOERA mantentzen mantentzen
banaketa fisikoak
du? du?

GAS EZ EZ
Estatistikoki
T homogeneoa1
Isotropikoa2

LIKIDO EZ BAI

Periodikoki
SOLIDO BAI BAI Anisotropikoa3
homogeneoa1

1
Propietate fisiko berdinak norabide paraleloetan
2
Propietate fisiko berdinak norabide guztietan
3
Propietate fisiko desberdinak norabide desberdinetan