Autorzy: Natalia Kowalska, Danuta Samek Spis treści и Содержание

Konsultacja językowa: Halina Owczarek

Redakcja i korekta: Julia Celer, Natalia Celer
Słowo wstępne 13

Projekt okładki: Grażyna Ficenes Л 1fabet rosyjski Русский алфавйт 17

Rysunki: Sabina Bauman
Produkcja: Marzena Baranowska
Koordynacja projektu: Joanna Szeligowska
Opracowanie muzyczne: Marcin Nierubiec
Lektorzy: Natalia Grosbart, Tomasz Leszczyński,
Konstantin Makushev, Ludmiła Szypielew/icz,
Agnieszka Szypiclewicz-Zagrodzka, Ijja Zmiejew
Realizator dźwięku: Tomasz Cieśląk„Ąndrzej Bazylko
Koordynacja nagrań: Agnieszka ł^ewtoo
Skład i łamanie: TYRSA Sp. z o.o.
Druk: Zakład Graficzny COLONEL
() tym należy wiedzieć! 19
'■’<cja 1Встреча на Белорусском вокзале 23
Spotkanie na Dworcu Białoruskim
Gramatyka: Formy grzecznościowe Zaimki osobowe Как
тебя зоврт? - czyli dosłownie: Jak cię zwą? Użycie wyrazów
фамилия, имя, отчество, семья
Komentarz kulturowy: Moskiewskie dworce kolejowe
■keja 2 Семейный завтрак 30
Rodzinne śniadanie
Gramatyka: Быть - czyli czasownik, który pojawia się i znika
Mam, m asz... - czyli konstrukcja у + dopełniacz Czasowniki
есть, пить, жить (jeść, pić, żyć/mieszkać) Uprawiać sport
czyli заниматься спёртом
Komentarz kulturowy: Moskiewski Kreml

* Lekcja 3 Первая прогулка по Москве 38

Pierwszy spacer po Moskwie
Gramatyka: Hej, filozofie Piotrze! - czyli wołacz w mianowniku
Kalendarz słów - czyli jutro będzie завтра Za tydzień - czy-
ii słówko через
Komentarz kulturowy: Uniwersytet Moskiewski

| Lekcja 4 Покупки 46
Zakupy
© 2008 Langenscheidt Polska Sp. z o.o., Warszawa
02-548 Warszawa Gramatyka: Kiedy покупать, a kiedy купить? Jak liczebnik
ul. Grażyny 13 rządzi rzeczownikiem? 1 dekagram (dag) = 10 gramów (g)
www.langenschiedt.pl Komentarz kulturowy: Jednostki monetarne Rosji

ISBN: 978-83-7476-332-5
Cena: 29,90 zl

пять 5
 Кулинарное приключение 53 ГУМ. В салоне дамской одежды 94
Kulinarna przygoda GUM. W salonie odzieży damskiej
Gramatyka: Czasownik зайтй - czyli „wstąpić” Chować patel iramatyka: Jak odróżnić wyraz „kolor” od wyrazu „kwiat”?
nię do szafki - czyli o przedmiotach i... rosyjskim bierniku Sss W kolorach tęczy - czyli в цветйх радуги Spódnica jest na
- czyli przyimck „ с ” mnie za mała - czyli o nieodpowiednich rozmiarach Кто ка­
Komentarz kulturowy: Ruska pieczka кого роста?
komentarz kulturowy: GUM
Lekcja 6 Встреча с Ю лией Легран 61
Spotkanie z Julią Legrand keja 11 День рождения Андрея 104
Gramatyka: Według mnie, moim zdaniem Pomnik Jesienina Urodziny Andrzeja
czyli пймятник кому? Która godzina? - czyli określenie czasi <iramatyka: Ile masz lat? - czyli Скблъко тебе лет? Składać ko­
zegarowego Około 19 - czyli czas przybliżony (1) muś życzenia z okazji czego - czyli поздравлять кого с чем Ro­
d/aj rzeczowników nieodmiennych - czyli o ... kawie
В Институте им. А. С. Пушкина 68 komentarz kulturowy: Ważniejsze święta w rosyjskim kalendarzu
W Instytucie im. Puszkina
Gramatyka: Jakiej jesteś narodowości? - czyli Кто ты по на keja 12 Билеты в Петербург 113
ционйльности? Pracujesz jako kto? - czyli Кем ты работа Bilety do Petersburga
ешь? Egzamin z (czego?) = Экзймен по (чему?) (iramatyka: Przyimki „kierunku ruchu” - czyli из Москвы в Пе­
Komentarz kulturowy: Instytut Języka Rosyjskiego im. Puszkina тербург Nad Wisłą, nad Newą - czyli на Висле, на Неве P o­
jdziem y we czworo! - czyli „towarzyski” przysłówek „Wenecja
Leką В сердце Москвы 76 północy” czeka na ciebie! - czyli czasownik ждать Przyjedzie-
W sercu Moskwy my w nocy - czyli czas przybliżony (3)
Gramatyka: Liczebniki porządkowe Zabytek bez przyimka - komentarz kulturowy: Połączenie Moskwa - Petersburg
czyli соббр XV I вёка Ты рад? Ты прав! —Cieszysz się? Masz
rację! Najsłynniejsza wieża - czyli сдмая извёстная бйшня Lekcja 13 На Неве 121
Nad Newą
Komentarz kulturowy: Sobór Chrystusa Zbawiciela w Moskwie
Gramatyka: Nie mam pojęcia! - czyli użycie czasownika имёть
Lekcja 9 В кафе «Мечта» 86 O podobieństwie - czyli похбж, похбжа, похоже, похожи
W kawiarni „Marzenie” ( 'тороны свёта - czyli strony świata Мне холодно! - czyli
Gramatyka: Żadnych szans! - czyli Никаких шйнсов! Jakieś przysłówki „temperaturowe”
trzy godziny - czyli czas przybliżony (2) Konstrukcja с... do... Komentarz kulturowy: Sankt-Petersburg
- czyli od... do...
Komentarz kulturowy: Andriej Rublow

6 Ш ЕСТЬ СЕМ Ь 7
 Lekcja 14 Из Петербурга в Москву 130 Lekcja 19 «Киото» в Москве 172
Z Petersburga do Moskwy „Kioto” w Moskwie
Gramatyka: Объявления! - czyli twardy znak! Два год Iramatyka: Блины пйлочками не едят - czyli savoir-vivre przy
(тому) назад - czyli о czasie przeszłym Кому?, чему? - czy lole Японское угощение - czyli słowo o przymiotnikach Ля-
spotkanie z celownikiem Визйтная карточка —czyli słowo ушйчьи лапки - czyli przymiotniki dzierżawcze
wizytówce Komentarz kulturowy: Moskiewskie restauracje
Komentarz kulturowy: Aby zadzwonić do Moskwy z Polski
1 ikcja 20 Злополучное колесо 181
Lekcja 15 Не стоит тратить время 138 Feleme koło
Nie warto tracić czasu iramatyka: Ехать на машине, идти пешкбм - czyli ruch
Gramatyka: Коллега по работе - czyli przyimek no + celowni v mieście Техосмотр - czyli o skrótowcach Formy zwracenia
Хорошую раббту в газете не найти! Капелька везения nę: товарищ, гражданйн Ponarzekać każdy może - czyli мйло
czyli о znaku miękkim Rzeczownik z zegarkiem w ręku - czy цогб, что... да ещё и...!
ВРЁМЯ! Co robi czas? - Что делает время?; Co wskazuj Komentarz kulturowy: Moskiewski trolejbus
czas? - Что показывает время?
Komentarz kulturowy: Kremlowskie kuranty \ l ekcja 21
Неожиданный звонок 189
Niespodziewany telefon
Lekcja 16 Образец резюме 146
iramatyka: Ацек стйрше меня нй год - czyli dwa zjawiska
Wzór CV
Л' jednym zdaniu Ты мог б ы ...- Czy mógłbyś... 0 co chodzi?
Gramatyka: Удббнее и лучше (когб? чего?) — czyli wyższy sto czyli pytanie o wielu obliczach Сын одного юриста —czyli
pień przymiotników Kto szuka, ten znajdzie - czyli ищем u h óżne wcielenia liczebnika один
формацию! Отличное резюме - czyli wzorowe CV
Komentarz kulturowy: Moskiewska obwodnica
Lekcja 17 Мама приходит с работы 155
l Lekcja 22 Таня простужена 200
Mama wraca z pracy
Tania jest przeziębiona
Gramatyka: Вы пообедали? - czyli o spożywaniu posiłków
Гiramatyka: Как вы себя чувствуете? - czyli pytanie o samo­
Wszystko przeze mnie! - czyli o przyczynach i przyimkach
Telefon z celownikiem —czyli звонить кому? poczucie. Кто как чувствует себя? У меня насморк —czyli
przyimek у + dopełniacz Лекарство от чего? - czyli lekar­
Komentarz kulturowy: Rosjanie i ich posiłki stwo od czego/na co/przeciw czemu Принимйть/давать ле-
Lekcja V Мечтать не вредно 163 h/ipcmeo - czyli brać/dawać lekarstwo
Pomarzyć każdy może Komentarz kulturowy: Średna długość życia w Rosji

kalendarzowej за, до - czyli wyrażanie uprzedniości działam*

[
Gramatyka: 15 йвгуста 2007 года - czyli określenie pełnej dat) Lekcja 23 Выходные в Подмосковье 208
Podmoskiewski weekend
Во-первых, во-вторых, в-третьих - czyli wyliczanka wyra
zów wtrąconych Весь мир = Cały świat - czyli dlaczego весь Gramatyka: Мы здесь, а едем сюдй - czyli о statyce i dynamice
a nie целый? В следующую пятницу - czyli przeszłość, teraźniejszość, przy­
Komentarz kulturowy: Pałac Kremlowski szłość
Komentarz kulturowy: Brzoza jako symbol Rosji
8 ВОСЕМ Ь ДЕВЯТЬ 9
 L ekgG . На даче 27^/ la 29
Прощание 254
Na daczy Pożegnanie
Gramatyka: С апреля до середины ноября - czyli do połowy 1 Iramatyka: Nie płacz, kiedy odjadę - czyli, jak się żegnamy
stopada Dwa drzewa morelowe - czyli два абрикбсовых дёрЩ\ iiiponopm\y - czyli rzeczowniki z akcentowaną końcówką -y
ва Малйна, черника, клубника - czyli singularia tantum i -ю Часовые пояса России —czyli strefy czasowe
Komentarz kulturowy: Rosyjska sztuka picia herbaty iamentarz kulturowy: Moskiewskie lotniska

Серьёзный разговор 225 Письмо летит теперь мгновенно 262

Poważna rozmowa List idzie teraz migiem
Gramatyka: Не рйнъше восьми - czyli wyższy stopień przysłów iramatyka: Наши почтовые адреса —czyli rzeczowniki niere-
ка Извини, я не могу - czyli, jak odmówić Пбсле свбдъбг nlame ПО электронной почте - czyli bardzo komunikatyw-
- czyli przyimek „po” + dopełniacz Будешь хорбшим мужем, y przyimek Zasady adresowania tradycyjnych listów
- czyli obowiązki domowe
Komentarz kulturowy: Współczesna komunikacja
Komentarz kulturowy: Rodzina w Rosji

«Шрек Третий» или «Мадагаскар»? 233 271

. luez do ćwiczeń
„Shrek 3” czy „Madagaskar”?
Gramatyka: Считйем этажи - czyli liczymy piętra Вывоз
йть львов - czyli życie, o którym decyduje przypadek grama
tyczny Rzeczowniki żywotne i nieżywotne Выбрать филы
за полчаса - czyli czas niezbędny do realizacji czynności He.,
a... - czyli zdania przeczące
Komentarz kulturowy: Filmy animowane w Rosji

Семёрка - счастливое число 241

Siódemka - szczęśliwa cyfra
Gramatyka: Kiedy ОДЙН, a kiedy САМ?
Komentarz kulturowy: Moskiewskie metro

В память о Москве 248

Na pamiątkę o Moskwie
Gramatyka: Dla kogo, od kogo - czyli Кто купил кому что ш
пймять о чём? Кудй ты исчез? - czyli spółgłoska -л, któri
pojawia się i znika
Komentarz kulturowy: Co to jest chochłoma?

ю ДЕСЯТЬ ОДИННАДЦАТЬ 11
 Iowo wstępne

I
/# гА rosyjski w 30 dni to samouczek przeznaczony do nauki
ę/yka rosyjskiego na poziomie podstawowym (A l) i bazowym
W). Poziomy te oznaczają umiejętność realizowania podsta-
- owych potrzeb komunikatywnych w określonych sytuacjach
h eia codziennego. Samouczek prezentuje dydaktyczny mate-
inl językowy podzielony na 30 jednostek lekcyjnych. Każda
!» Keja składa się z trzech zasadniczych części: dialogu, ćwiczeń
h ltsykalno-gramatycznych oraz słownictwa. W prawie każdej
1* kej i znajduje się też krótki tekst o charakterze krajoznawczym
[Ij, o kraju nauczanego języka).

I, Dialog
W dialogach zawarta jest treść stanowiąca fabularną ciągłość. Do
Moskwy przyjeżdża Piotr Kulicz, młody krakowianin, uczestnik
międzynarodowego konkursu szachowego. Dwa letnie tygodnie
spędzi on w domu rodziny Gałkinów. Syn państwa Gałkinów - An-
ili/cj - jest przyjacielem Piotra. W trakcie pobytu w stolicy Rosji
holr nawiązuje nowe znajomości (między innymi z Japonką Emi),
ьpotyka się też z poznaną wcześniej w Polsce Francuzką - Julią
! rp.rand. Młodzi ludzie z różnych krajów Europy wspólnie spędza-
\ą niezapomniane chwile. Znajomość języka rosyjskiego ułatwia
mi nawiązanie bliższego kontaktu.
I łiulogi rozpoczynają każdą lekcję i prezentowane są wraz z tłu­
maczeniem na język polski. Nagrania dialogów w tempie normal­
nym i zwolnionym znajdują się na płytach CD.

/ ( 'wiczenia leksykalno-gramatyczne
W niniejszym kursie przyjęto zasadę, że wybór tematów leksykal-
no gramatycznych w pełni zależy od fabuły przedstawionej w dia­
logach. Zatem nie zjawiska gramatyczne rządzą sposobem budo-
wnnia dialogów, lecz naturalny ciąg narracji samoistnie tworzy
prezentację zagadnień językowych. Jest to założenie, które sprzyja
poznawaniu języka naturalnego, modyfikowanego do celów dy­
daktycznych tylko w minimalnym, niezbędnym zakresie. Ćwicze-
niu leksykalno-gramatyczne obejmują zwięzły komentarz teore­
tyczny powiązany z ćwiczeniami praktycznymi (5-6 ćwiczeń
ТРИНАДЦАТЬ
w każdej lekcji). Ćwiczenia kształtują i rozwijają cztery sprawne < /ytanie na głos z nagraniem. Warto przeczytać cały dialog,
ści językowe: rozumienie ze słuchu, mówienie, czytanie oraz pis wszystkie role. Oczywiście ostateczna decyzja dotycząca za-
nie. Dodatkową sprawność, której nabywa się w trakcie nauki, je H’Hu czytanych kwestii (męskich czy żeńskich, dorosłych czy
praca ze słownikiem dwujęzycznym. fieeięcych) zależy od użytkownika kursu. Kształtujemy spraw­
iali' mówienia z zachowaniem poprawnej intonacji i akcentuacji.
3. Słownictwo Mrtlog powtarzamy tyle razy, ile uznamy za konieczne. Powta-
:шпу i staramy się zapamiętać całe zwroty/frazy dialogu.
W materiale każdej lekcji znajduje się słowniczek rosyjsko-pol
ski. Prezentuje on słownictwo ściśle związane nie tylko z dialo­ i < wiczenia leksykalno-gramatyczne. Wiemy, że treść ćwiczeń
giem, lecz także z komentarzem gramatycznym oraz ćwiczenia w lizana jest ze zjawiskami językowymi, które wystąpiły w dia-
mi. Słownictwo poszczególnych lekcji nagrane jest na płytę CE ngu lekcji. Starajmy się zatem odszukać w dialogu przykłady
Miiiiwianych konstrukcji i komentarzy gramatycznych. W języku
To jest ważne! ii. nie dzieje się przypadkowo, a ponieważ naukę tego języka
lopiero rozpoczynamy, mamy doskonałą okazję, aby po raz
Integralną częścią treści dydaktycznych zawartych w samouczk
■iriwszy przyjrzeć się uważnie jego wewnętrznej budowie.
są nagrania na płytach CD. Ponieważ jest to kurs przeznaczor
dla osób rozpoczynających naukę języka rosyjskiego, należy w
Wykonanie ćwiczeń. Ćwiczenia możemy wykonywać ustnie
korzystać to nagranie w najwłaściwszy sposób.
uh/i pisemnie. Metodę pracy nad materiałem lekcji (w tym re-
ih/iicji ćwiczeń) użytkownik wybiera sam. Nikt nikogo nie po-
Proponowane etapy pracy
ania! Nauka, choć wymaga wysiłku, powinna też sprawiać
1. Słuchanie dialogu. Jest to ćwiczenie na rozumienie ze słuch i!. yjemność. Pamiętajmy, że pierwsze ćwiczenie w każdej lekcji
Staramy się odgadnąć, kto do kogo mówi oraz w jakiej sytuac ш na celu sprawdzenie stopnia zrozumienia dialogu. Realizuj-
się znajduje. Ponieważ język polski i rosyjski mają podobr Ms je rzetelnie w ramach świadomej samokontroli. Nie zanie-
strukturę (języki słowiańskie), możemy uznać, że w wielu prz; ii hijmy też ćwiczeń pomocnych w nauce pisania i czytania. Się-
padkach kontekst podpowie nam znaczenie słów. Ullęcie do Klucza (na końcu podręcznika) jest zawsze możliwe,
sl- przecież możemy to zrobić dopiero po podjęciu próby wyko-
2. Słuchanie dialogu i jednoczesne czytanie tekstu. Porównuje
ania cwiczema.
my usłyszane wyrazy (zdania) z ich zapisem, akcent wymówior
li dodatkowa porada czy podpowiedź okaże się niezbędna, au-
i oznaczony w tekście, intonację wypowiedzi ze znakami inte
luki zapraszają do pisania e-maili: nataliakowalska@chello.pl;
punkcyjnymi (zdanie oznajmujące = kropka; zdanie pytające
ląj asam@gmail.com.
znak zapytania; zdanie wykrzyknikowe = wykrzyknik). Słuchaj*
nagrania, czytamy po cichu dialog i próbujemy zrozumieć jeg
treść.
3. Czytamy tłumaczenie dialogu. Konfrontujemy nagranie ka:
dego zdania dialogu z jego tłumaczeniem na język polski. Zasti
nawiamy się, które wyrazy/związki wyrazowe/zdania są dla ш
trudne. Jest to również czas, aby zapoznać się ze słowniczkier
danej lekcji. Po wykonaniu tych czynności możemy przejść d
realizacji punktu 4.

ЧЕТЫРНАДЦАТЬ ПЯТНАДЦАТЬ
Mfabet rosyjski ■Русский алфавит

I / ’osłuchaj. Powtórz.
«kowane Odręczne Wymowa Przykład
Лa А а, а йльфа [al’fa]* alfa
Б6 ъ<г be бар [bar] bar
li в £6 we вйза [wiza] wiza
Ir Тъ ge гипс [gips] gips
Дд Я? de дйма [dama] dama
Fe 6е je ёсли [jeśli] jeśli
1' ё jo ёжик [jożyk] jeżyk
Жж Жж że жук [żuk] żuk
Зз ze зёбра [z’ebra] zebra
II и Uи i иглй [igła] igła
II й йа i kratkaje йод [jot] jod
Кк Ля ka кость [kost’] kość
Лл Аж еГ лймпа [lampa] lampa
Мм em мйма [mama] mama
II н Ли c' en нос [nos] nos
Оо 0О 0 бстрый [ostryj] ostry
II п Jlfi pe iićicra [pasta] pasta
гр !Pjv er ракёта [rakieta] rakieta
Сс Со es сон [son] sen
Тг Жт, te торг [tork] targ
Уу Ь u Урйл [urał] Ural
Фф $><р ef физика [fizika] fizyka
XX 00<х> cha хбхот [hohat] chichot
Цц Ци, ce цирк [cyrk] cyrk
Чч 'Ч'Ь cia чйжик [ciżyk] czyżyk
III ш Шш. sza шалйш [szałasz] szałas
Щщ Щ«f śśa щит [śśit] tarcza
ъ 'Ъ twiordyj znak въезд [wjest] wjazd
ы ы• У мы [my] my
ь 6• miahkij znak конь [koń] koń
Ээ 3э e Эдисон [edison] Edison
К) ю ю«> ju юг [juk] południe {strona świata)
Яя & ja .Йлта [jałta] Jałta
W nawiasach kwadratowych podany jest uproszczony zapis wymowy. W zapisie
tym nie używa się wielkich liter.
СЕМНАДЦАТЬ
 O tym należy wiedzieć!

I
Samogłoskę o nieakcentowaną czytamy jak [a], np.: ropóx
p ro h ] (groch).

Samogłoski jotowane e, ё, ю, я wymawiamy jak [je, jo, ju, ja]

v sytuacji, gdy są akcentowane. Wymowa dźwięków jotowanych
i u nieakcetowanych ulega zróżnicowaniu w zależności od ich
m/.ycji względem sylaby akcentowanej, пр.: рек£ [r4ka] (rzeka);
•нбйна [rabina] (jarzębina), язык [j‘zyk] (język).
Spółgłoski, które wraz z e, ё, ю, я współtworzą sylaby, ulegają
miękczeniu: метл<С [mietła] (miotła); лён [lion] len; люстра
lmstra] (żyrandol); няня [niania] (niania).
I i(era ё [jo] jest zawsze akcentowana. Zgodnie z zasadami orto-
i alii języka rosyjskiego należy pamiętać o stawianiu nad tą literą
lwóch kropeczek. Jest to jej swoisty „dowód tożsamości” i jedno-
/rśnie oznaczenie akcentu!
Samogłoska ы nigdy nie występuje na początku wyrazu.
Znaki miękki i twardy (ь, ъ) nigdy nie występują na początku
vyiazu. Ich najważniejszą cechą jest to, że nie oznaczają żadne-
l«»dźwięku mowy, choć wpływają na wymowę wyrazu, a w przy-
unlku znaku miękkiego - również na jego znaczenie.

. / л а к miękki używany jest w celu:

oznaczenia miękkości poprzedzającej go spółgłoski, пр.: семь
|siem ’] (siedem), день [dien’] (dzień), письмб [pis’mo] (list);
wskazania rozdzielności wymowy dźwięków, пр.: бульон
| bul’jon] (bulion), семья [siem ’ja] (rodzina), пьёса [p’jesa]
 e) utworzenie trybu rozkazującego: будь(те) - bądź(cii Uwaga!
съешь(те)! -zjedz(cie)! W języku rosyjskim akcent jest ruchomy i dynamiczny. Wpły-
t on na wymowę wyrazów oraz na ich znaczenie. Przykłady:
2. Znak twardy pełni tylko jedną funkcję - rozdzielającą. W . I) fra нога (ta noga); Зтой ногй (tej nogi), ALE: Зти н<5ги (te
labie, w której występuje, rozdziela spółgłoskę od samogłos nogi),
„pojawiając się” między nimi w postaci wyraźnego dźwięku ,ji ,’ ) I t o o k h ó (to okno); этого окна (tego okna), ALE: Зти окна
(patrz: въезд - wjazd). To powoduje, że spółgłoskę poprzedzą (te okna),
cą znak twardy wymawiamy twardo. ł) ")тот з£мок (ten zamek, tj. budowla), ALE: Зтот замок (ten
zamek, np. w drzwiach).
• Spółgłoskę г [ge] wymawiamy jak [we] w końcówkach pn
miotników, пр.: дбброго, лётнего [dobrawa, lietniewa], liczeb
ków porządkowych, пр.: десятого, третьего [diesiatawa, triet Warto pamiętać, że:
wa], a także w wyrazach cero [s‘wo] oraz сегодня [s'wodnia].
Spółgłoskę
. в -[we]
. - w -grupach
* кв,. c b ,, t b ,, ц.в (квас, свист,, —
v----- , ------- тв<ertHabet rosyjski (cyrylica) składa się z 33 znaków graficznych
cw^e kl WymaWmmy zawsze dźwięcznie [kwas, świst, twa jU.r) wzorowanych na alfabecie greckim; zawiera on litery różne
cw’etok].
alfabetu polskiego wzorowanego na alfabecie łacińskim,
• Spółgłoski ж, ц, ш —bez względu na samogłoskę, z którą tw litery alfabetu rosyjskiego oznaczają dźwięki mowy różne od
rzą sylabę, —zawsze należy wymawiać twardo, пр.: жёлтый [ż ilskich; wśród nich znajdują się litery (i dźwięki), które nie wy-
tyj] (żółty), цирк [cyrk] (cyrk), шйшка [szyszka] (szyszka). ępują w języku polskim, пр.: ч, щ, e, ё, ю, я,
Spółgłoski ч i щ - bez względu na samogłoskę, z którą twor is*/yk rosyjski - podobnie jak polski - jest językiem fleksyj-
sy a ę, - zawsze należy wymawiać miękko, пр.: чёрный [ci( уЩ н posiada system odmiany wyrazów (deklinacje, koniuga-
ny.)J (czarny), щавель [śśawel’]
nyj] [śśawel ] (szczaw), хочу [haciu]
Thaciul (chcę)
(chceV r ); rozróżnia pojęcie «wra-m
wyrazu nHmipnnptm
odmiennego Ы(np. ryenzownik.
rzeczownik, cza-
cza-
• Spółgłoski д, 3, p, с, t , łącząc się z samogłoską и, tworzą sylal iwnik) i nieodmiennego (np. przysłówek, przyimek, spójnik).
ди, зи, ри, си, ти wymawiane jak w wyrazach: diler, Zimbabw
gril, cosinus, butik (дилер, Зимбабве, гриль, кбсинус, бутик
• Grupy spółgłoskowe:
- жч, зч, сч (мужчйна, грузчик, счастлйвый) wymawian
jak [śś]: [muśśina, gruśśik, śśiasliwyj];
-Т Ч (л ёт ч и к ) wymawiamy jak [ćć]: [1’oććik];
- т с (дётская) wymawiamy jak [c]; [d’eckaja (pokój dzieci
cy)3;
- д ц , тьс, тс (тридцать, учйться, он учится) wymawian
jak [cc]: [triccat’, ucicca, ucicca].
• W wymowie grup вств, здн, стл (здравствуй, праздновав
счастлйвая) jednej spółgłoski nie wymawiamy [zdrastwi
praznawat’, śśiaslfwaja].

ДВАДЦАТЬ ДВАДЦАТЬ ОДИН

встреча на Белорусском вокзале
Петра, встречают Андрей и Дмитрий Иванович.
}ндрёй: Здравствуй, Пётр!
Пётр: Привёт, Андрёй.
\пдрёй: Ш па, Зто тот с£мый Пётр.
Цмйтрий Иванович: Дмйтрий Ивйнович Галкин.
Добр<5 пожаловать в Москву.
Пётр: 0чен ь приятно. Пётр Кулиш.
Цмйтрий Ивйнович: У тебй тблько одйн чемодйн?
Пётр: Да, Зто весь мой багйж, но я взял
всё, что мне мбжет понадобиться.
Цмйтрий Ивйнович: Дай мне егб. Мы приёхали на
машйне, онй, на стоянке
буквально в двух шагйх отсюда.
Пётр: Ну что вы, спасйбо, я сам понесу.
\ндрёй: Ш п а отвезёт нас дом<5й и срйзу
же поёдет на раббту. Пошлй.

ДВАДЦАТЬ ТРИ
Lekcja 1 Dia Mlog, ćwiczenia Lekcja 1

I) mieszkaniu rodziny Gałkinów.

В квартире семьи Галкиных. I hnitrij Iwanowicz: Irenko, witaj gościa z Krakowa.
Дмитрий Ивйнович: Йрочка, принимай гбстя Oto Piotr.
из Кракова. З то Пётр. Piotr: Dzień dobry, pani.
Пётр: Здравствуйте! h ma Anatoijewna: Dzień dobry, cieszę się, że mogę poznać
Ирйна Анатблъевна: Добрый день. Я рйда kolegę mojego syna. Córeczko!
Przywitaj się z gościem...
познакомиться с другом моегб
Tonią: Cześć, to ty masz na imię Piotr?
сына. Доченька! Поздорбвайся Piotr: Tak, mam na imię Piotr. A ty nazywasz
с гбстем... się Tania i masz sześć lat, zgadza się?
Тйня: Привёт! Ты Пётр? fania: Zgadza się.
Пётр: Да, меня зовут Пётр. А тебя зовут Irin a Anatoijewna: Andriusza, zaprowadź Piotra do jego
Тйня и тебё шесть лет, pokoju. A potem szybko myjcie ręce
правильно? i siadajcie do stołu. Śniadanie już
Тйня: Правильно. czeka.
Ирйна Анатдльевна: Андрюша, проводй, пожалуйста,
Петрй в ег<5 кбмнату. А потбм >i iiwdź stopień

Ćwiczenie 1
1. Отёц и сын приёхали на вокзйл:
быстро помбйте руки и садйтесь i/ iimienia tekstu, а) чтббы встретить друга Андрёя
за стол. Зйвграк ужё готбв. ybierz poprawną б) чтббы купйть билёты
Ipowiedź. в) чтббы посмотрёть расписание
i/oczytaj ją движёния поездбв.
a f»los. 2. Дмйтрий Ивйнович:
Spotkanie na Dworcu Białoruskim
а) знйет Петрй
б) вйдел Пстрй
Piotra wita Andrzej i Dmitrij Iwanowicz.
Andrzej: Witaj, Piotrze! в) знакомится с Петрбм.
Piotr: Cześć, Andrzeju. 3. Отёц Андрёя:
Andrzej: Tato, to właśnie Piotr. а) отвезёт ребят домбй, а потом
Dmitrij Iwanowicz: Dmitrij Iwanowicz Gałkin, witamy cię поёдет на работу
w Moskwie. б) после встрёчи Петрй поёдет на
Piotr: Bardzo mi miło. Piotr Kulisz. раббту
Dmitrij Iwanowicz: Masz tylko tę walizkę? в) пбеле встрёчи Петрй вернётся
Piotr: Tak, to cały mój bagaż, ale wziąłem с ребятами домбй.
wszystko, co może mi być potrzebne.
Dmitrij Iwanowicz: Daj mi ją. Przyjechaliśmy samochodem, 4. В доме Гйлкиных Пётр знакомится:
jest zaparkowany dosłownie parę а) с сестрой Андрёя Тйней
kroków stąd. б) с мймой Андрёя Ирйной
Piotr: Ależ nie, dziękuję, sam ją wezmę. Анатбльевной и сестрой Таней
Andrzej: Tata odwiezie nas do domu i zaraz в) с мймой Андрёя Ирйной
pojedzie do pracy. Chodźmy. Анатбльевной.

24 ДВАДЦАТЬ ЧЕТЫРЕ ДВАДЦАТЬ ПЯТЬ 25

Lekcja 1 Ćwiczenia, gramat) a m .ity k a Lekcja 1

Ćwiczenie 2 Na podstawie 1. Спасйбо [spasiba] Zaimki osobowe

dialogu dobierz 2. Добро пожаловать! [dabro pażąława
poprawne ifsiiownik dopełniacz celownik biernik narzędnik miejscownik
3. Здравствуй! [zdrastwuj]
tłumaczenie. 4. Здравствуйте! [zdrąstwujti] меня мне меня МНОЙ обо мнё
5. 0чень приятно [ociń prijatna] Ы тебя тебё тебя гоббй о тебё
li IliU, О Н О егб / её ему/ей егб/ёё ним/ней о нём/о ней
6. Пожалуйста [pażąłsta] ii нас нам нас нйми о нас
7. Поздорбвайся! [pazdarowąjsia] iM* вас вам вас вами о вас
8. Привёт! [priwięt] иИ их им их нйми Оних
9. Я рйда познакбмиться с тоббй/ Przypominamy: zaimek ten pełni funkcję formy grzecznościowej
с вами [ja rada paznakomicca s taboj w znaczeniu: pan, pani, państwo.
s wami]
a) Witaj
Кик тебя зовут? - czyli dosłownie: Jak cię zwą?
b) Bardzo mi miło
c) Przywitaj się! N i l pytanie Как вас/тебя зовут? (Jak masz na imię/Jak pan,

d) Cieszę się, że mogę cię/pana/panią/ i umi ma na imię? Jak się nazywasz/Jakpan, pani się nazywa?)
państwa poznać ■■dpowiadamy, używając imienia, imienia odojcowskiego i na­
e) Dzień dobry pani/panu zwiska: Ивйн Петрбвич Машкбв.
f) Dzień dobry
!'уtanie о nazwisko brzmi: Как ваша/твоя фамилия? Od­
g) Cześć!
powiadamy na nie, podając nazwisko: (r.m.) Гйлкин, Танёев,
h) Proszę
Никулов; (r.ż.) Гйлкина, Танёева, Никулова; (l.m.) Гулки­
i) Dziękuję
ми, Танеевы, Никуловы.
1. ... 2.....
I orma tzw. imienia odojcowskiego (отчество) jest zwyczajo­
4. ... 5. ... 6. wy formą grzecznościową. Powstaje ona przez połączenie te­
matu imienia ojca z sufiksami: (r.m.) -ович, -евич lub -ич;
7. ,.. 8..... 9,
(i ż.) -овна, -евна.

U Zapamiętaj!
□ Zapamiętaj!
имя, отчество - моё, твоё, егб, её, нйше, вйше, их;
Polskiej formie grzecznościowej „pani/pan” - Pani Ire­
no!, Panie Dymitrze! (wołacz) - odpowiadają po rosyjsku фамилия - моя, твоя, егб, её, нйша, вйша, их;
formy imienia i imienia odojcowskiego w mianowniku: зовут - мою, твою, егб, её, нйшу, вйшу, их мйму,
—> Ирйна Анатбльевна! —> Дмйтрий Иванович! lub бабушку, сестру, подругу/моегб, твоегб, егб, её,
zaimek «вы». нашего, вашего, их папу/отцй, дёдушку, брйта, друга.

26 Д В А Д Ц А Т Ь ШЕСТЬ Д В А Д Ц А Т Ь СЕМ Ь 27
Lekcja 1 Ćwiczenia, komentarz kulturom zenia, słownik Lekcja 1

Przeczytaj 1. Как тебя зовут? i /rpisz tekst, В Москву на шахматный турнйр при­

Ćwiczenie 6
Oj pytania. Uzupełnij зовут Паве] «i. oznaczaj езжает из Кракова Пётр - друг Андрбя.
I odpowiedzi. 2. Вйша фамйлия Антонов? otiownie akcentu, Поезд из Польши пришёл на Белорус­
Й
i —►Н е т ,.......................фамйлия Кули it spróbuj ский вокзал. Петрй встречают Андрей
3. Твою сестру зовут Марина? uprawnie и егб пйпа. Пётр будет жить в дбме Ан­
—*■Нет>............... сестру зовут Г а л й ф /oczytać tekst. дрея. Дбма Пётр знакомится с мамой
4. Твоего пйпу зовут Пётр? Андрбя Ирйной Анатольевной и се-
—*■Н е т ,................................................пйпу зовут Алекс стрбй Андрёя Тйнсй.
5. Как твоя фамйлия?
—*■........................... фамйлия Малйни
6. Вйше бтчество Ивановна? ^ Л ile jest dworców w twoim mieście? Jak się nazywają‘i
—>Нет,............................................. бтчество Анатольев!
( кажи, пожалуйста: Сколько вокзалов в твоём
городе? Как он называется/онй называются?
'*■ Przedstaw się. Как твоё ймя?
с
Jak masz na imię?
O) I-I* rpo szybko отсюда stąd
Jak się nazywasz? Как твоя фамйлия? bardzo (mi) miło
a есь cały очень приятно
i III l l> wziąć ndna m tata _o
i
\j он шл m dworzec поехать на pojechać do
1# wszystko работу pracy
11речать witać поезд т pociąg
□ Zapamiętaj! m- гь из gość z Krakowa поздороваться przywitać się
Кракова помыть руки wymyć ręce
фамйлия —» nazwisko семья —* rodzina (М)рый день! dzień dobry! понадобиться przydać się; być
ома w domu potrzebnym
омгпька (дочь) córeczka (córka) привбт! cześć!
Przetłumacz oApó witaj! /witamy! прийти tu: przyjechać
Tc6rf зовут Андрбй? ... пожаловать! (przyjechał)
,QJ zdania na język (пришёл)
£CU Вашего брйта зовут Антбн? ... (куда?) садиться за siadać do stołu
polski. Как твоя фамйлия? ... руг т сына przyjaciel syna стол т {gdzie)
a dn i ракт śniadanie
i Вйшу сестру зовут Татьяна? ... семья z rodzina
'<J Андрбй, как зовут твою маму? ... ф|1вствуй(те) dzień dobry спасйбо dziękuję
(pani, panu, стоянка i postój
Мою мйму зовут Ирйна Анатбльевна. państwu) тебе шесть лет masz 6 lat
омната ż pokój у тебя ty masz
порчйра i mieszkanie чемодан т walizka
Czy wiesz, że... W Moskwie jest 9 dworców kolejo­ шшйна i samochód шаг т krok
wych: Biełoruskij (Белорусский), Ka- к ии зовут mam na imię я рад(а) позна­ miło mi poznać
zanskij (Казанский), Kijewskij (Киевский), Leningradzkij Ш'тр Piotr комиться (kogo)
(Ленинградский), Kurskij (Курский), Pawielieckij (Паве- v тнёствен- podróżny (с кем?)
ник т
лёцкий), Ryżskij (Рижский), Sawiołowskij (Савёловский),
Jarosławskij (Ярославский).

28 ДВАДЦАТЬ ВОСЕМЬ
ДВАДЦАТЬ ДЕВЯТЬ 29
LEKCJA
2
Ирйна Анатбльевна: Чем хйта богйта! Холодец, лосбсь,
овощнбй салйт, сыр, салями...
Угощайся. Ты, навёрно, голоден.
Пётр: Да, но мне ббльше всегб хочется
пить.
Ирйна Анатольевна Хбчешь чйю, сбку,
минеральной воды?
Пётр: Ёсли мбжно, чай.
Ирйна Анатбльевна. Пётр, расскажй нам чтб-нибудь
о Кракове. Мбжет, в будущем
году мы съёздим в Пблыну.
Пётр: Мйлоети просим! У менй будет
возмбжность показать вам мой
роднбй гброд. Краков - Зто
сёрдце Пбльши. А сёрдце Кракова
- Вйвель.
Ирйна Анатбльевна: А из Кракова до Закопйне далекб?
Пётр: Свыше ста километров. На машйне
мбжно доёхать часа за два.
30 ТРИДЦАТЬ
i M.ilog Lekcja 2
/ \рйна Анатбльевна: А ты занимаешься какйм-нибудь
спортом?
Пётр: Кроме шйхмат, я бчень люблю
ёздить на лыжах.
I/рйна Анатбльевна: Мы тоже любим. Мой муж -
заядлый лыжник, хот^ я ббльше
люблю прогулки йли езду на
велосипеде.
Таня: А я люблю ходить в бассёйн!
Андрей: Зто правда. Motf сестрй чувствует
себя в водё как рыба.
I1рйна Анатбльевна: Дорогйе мой, кушайте,
пожалуйста. У вас есть
какйе-нибудь плйны на сегбдня?
\ндрёй: Конёчно. Разбк сыгрйем в шахматы
для размйнки, а потбм... в гброд!
Horizinne śniadanie
Irina Anatoijewna: Czym chata bogata! Nóżki w galarecie,
łosoś, sałatka jarzynowa, ser, salami...
Częstuj się. Pewnie jesteś głodny.
Piotr: Tak, ale najbardziej chce mi się pić.
Irina Anatoijewna: Chcesz herbaty, soku, wody mineralnej?
Piotr: Poproszę herbaty.
Irina Anatoijewna: Piotrze, opowiedz nam coś o Krakowie.
Może w przyszłym roku wybierzemy się
do Polski.
Piotr: Serdecznie zapraszam. Będę miał
okazję, by pokazać państwu moje
rodzinne miasto. Kraków to serce
Polski. A sercem Krakowa jest...
Wawel.
Irina Anatoijewna: A z Krakowa do Zakopanego jest
daleko?
Piotr: Ponad 100 km. Samochodem można
dojechać mniej więcej w ciągu 2 godzin.
ТРИДЦАТЬ ОДИН 31
 Lekcja 2 gramatyka, ćwiczenia Lekcja 2
Dialog, ćwiczeń

Irina Anatoijewna: Uprawiasz jakiś sport? Ныть - czyli czasownik, który pojawia się i znika
Piotr: Oprócz gry w szachy bardzo lubię
jeździć na nartach. W języku rosyjskim czasownik быть w czasie teraźniejszym
Irina Anatoijewna: My też lubimy. Mój mąż jest zapalonym posiada tylko jedną formę есть dla wszystkich osób i liczb.
narciarzem, choć ja bardziej lubię W porównaniu z polskim czasownikiem być ma on również
spacery lub wycieczki rowerowe. ograniczone występowanie. Należy zapamiętać, że czasownika
Tania: A ja lubię chodzić na basen! rcib używamy tylko w tych sytuacjach, w których ważny jest
Andrzej: To prawda. Moja siostra czuje się fiiktposiadania (czy ktoś/coś jest czy też go nie ma): - У тебя
w wodzie jak ryba. есть сестрй? - Да, у меня есть сестр!/Д а, есть.
Irina Anatoijewna: Kochani, jedzcie proszę. Macie na dziś
jakieś plany? Jeśli w zdaniu podkreślamy jakąkolwiek inną jakość, jeśli inte­
Andrzej: Oczywiście. Partyjka szachów na resuje nas inny aspekt informacji, czasownika есть nie używa­
rozgrzewkę, a potem... na miasto! my, пр.: - У теб^ сестра йли браг? - У меня брат.

Sprawdź stopień 1. Петру больше хбчется есть йли

с zrozumienia
tekstu. Odpowiedz
а na pytania pełnym
i вбду?
'О zdaniem.
пить?
2. Петру дйли чай йли минеральную
3. Пётр живёт в Польше в Варшаве
йли в Кракове?
4. Петр любит кататься на лыжах йли
на конькйх?
5. Гйня любит ёздить на велосипёде
йли плавать в бассёйне?
6. Все участники разговбра
U Zapamiętaj!
gdzie jest dany obiekt? - • А из Кракова до ЗакошСне далекб?
Мой муж - лыжник.
kim/czym jest obiekt? -
jaki jest ten obiekt? ►У Андрёя младшая сестрй.
- ile jest tych obiektów? - ►У Андрёя одна сестрй.
kiedy obiekt zaistnieje?- ►Завтра у нас шахматный турнйр.
1. У вас есть какйе-нибудь плйны на

Ćwiczenie 3
Hostosuj
занимаются епбртом? Какйм? tłumaczenie. зйвтра?
Podkreśl zdania, 2. Моя женй - замечательный редактор.
*N Poniższe zdanie zapisane jest w uproszczonej transkrypcji ła w których nie 3. Сёрдце Москвы - Кремль.
С cińskiej. Przeczytaj zdanie, znajdź je w dialogu i przepisz p używamy 4. Вы, навёрно, голодны.
rosyjsku. czasownika есть. 5. Из Варшйвы до Москвы далекб?
S
[piotr, raskaży nam szto-nibut’ a krakawie. możet w buduśśim a) Pewnie jesteście głodni.
3
gadu my sjezdim w poPszu]* b) Moja żona jest wspaniałym redaktorem.
c) Czy daleko jest z Warszawy do Moskwy?
d) Macie na jutro jakieś plany?
* Uwaga! e) Sercem Moskwy jest Kreml.
W transkrypcji nie stosujemy wielkich liter. Ц . . . 2 .... 3 .... 4 .... 5 ....

32 ТРИДЦАТЬ ДВА ТРИДЦАТЬ ТРИ 33

Lekcja 2 Gramatyka, ćwiczeni Uimnatyka, ćwiczenia Lekcja 2

Mam, masz... - czyli konstrukcja у + dopełniacz жить есть, съесть пить, выпить
(żyć/mieszkać) (jeść, zjeść) (pić, wypić)
Warto zauważyć, że w języku rosyjskim, podobnie jak w pol­ Я жив^ ем, съем пью, выпью
skim, konstrukcja ta występuje bardzo często. O posiadaniu
ibi живёшь ешь, съешь пьёшь, выпьешь
czegoś mówimy dużo i w wielu kontekstach. Zapamiętajmy
przykłady: uIi , oh£, ohó живёт ест, съест пьёт, выпьет
мы живём едйм, съедим пьём, выпьем
Masz tylko jedną walizkę? —> У тебя тблько одйн чемодйн? вы живёте едйте, съедйте пьёте, выпьете
Macie bilety na pociąg? —» У вас есть билёты на пбезд?
Będę miał okazję, by pokazać ci Kraków. —» У меня будет мнй живут едйт, съедет пьют, выпьют
возмбжность показать тебё Краков. 1 2 3

Uzupełnij zdania, 1. Пётр К у л и ш ..................................... (1)

Ćwiczenie 5Ь
Przetłumacz zdania na język polski.
Ćwiczenie 4

wybierając в Кракове, а не в Варшйве.

У мен^ нбвый велосипёд. —> ...................................................... właściwą formę 2. Почему вы н е ....................(3) чай?
У неё к тебё прбсьба. —>............................................................ . * i tisownika 3. Он вегетарианец, он н е .............(2) мйсо.
У них сын, а не дочь. —>.............................................................. i podanej wyżej 4. Андрёй н е .....................(2) молбчный
У нег<5 хорбшая машйна. —►....................................................... tabelki. суп, н о ................................. (3) молокб.
5. Вы знйете, г д е .......................(I) семьй
Гйлкиных?
Czasowniki есть, пить, жить (jeść, pić, żyć/mieszkać) 6. Холодёц м ы .....................(2) с хрёном.
Odmiana tych czasowników należy do wyjątków. Warto je po-1
znać. Zwróćmy uwagę, że rosyjski czasownik жить łączy dwa 1 I iprawiać sport - czyli заниматься спортом
polskie znaczenia: żyć i mieszkać; zauważmy, że czasownik i
есть wygląda w bezokoliczniku tak samo, jak forma czasu te-1
Кю занимается каким видом спорта? Kto uprawia jaką dys- VO
raźniejszego быть; zapamiętajmy, że w odmianie czasownika | ,0)
нить pojawia się znak miękki rozdzielający, a to oznacza, że ] *>plinę sportu? Uzupełnij wypowiedzi na podstawie dialogu lek- с
poprawna wymowa tego czasownika jest następująca: [p’ju, | ł ji oraz Wyboru.
S
p’josz, p ’jot, p ’jom, p’jot’ie, p’jut]. ! Дмйтрий Иванович зан и м ается..........................................
i Андрёй и г р а е т ...........................................................................
■В
Przeczytaj pytanie. Ułóż odpowiedź. * 11рйна Анатбльевна зан и м ается..........................................
Ćwiczenie 5 а

4 Г;(ня зан и м ается.......................................................................

Как вы думаете, мы едйм и пьём, чтббы жить, йли живём => ! 1стр - крбме шйхмат - л ю б и т .........»...................................
для тогб, чтобы есть и пить? ń Рбберт Кубйца зан и м ается....................................................
Я думаю, что... . 7 Адам Мйлыш зан и м ается......................................................

34 ТРИДЦАТЬ ЧЕТЫРЕ ТРИДЦАТЬ ПЯТЬ 35

Lekcja 2 Ćwiczenia, komentarz kulturov Lekcja 2

Wybór: футббл - футбблом, волейббл - волейболом, баскет- Podaj przynajmniej trzy obiekty architektury i zabudowy
ббл - баскетбблом, плавание - плаванием, пйрусный спорт - miejskiej w Polsce, które znajdują się na liście UNESCO.
пйрусным спбртом, конькобёжный спорт - конькобежным
спбртом, езда на лыжах - ездбй на лыжах, конный спорт - firi n.iiie всего najwięcej лыжи narty Г*
к<5нным спбртом, велосипёдный спорт - велосипедным спор­ fiat кетббл m koszykówka лыжный спорт narciarstwo С
kochać (kocham, £
том, лёгкая атлётика- лёгкой атлетикой, автомобйльный спорт ■■пу цущем году w przyszłym roku любить
- автомобйльным спбртом, мотогонки - мотогонками. н йбол m siatkówka (я люблю, kochasz); lubić
■умать myśleć ты любишь) (lubię, lubisz)
i i ii разминки na rozgrzewkę машина ż samochód
■печать dojechać (czym?) молочный mleczny
Przepisz tekst. Как ты думаешь, что дблжен дёлать ч.
Ćwiczenie 7

(rw чём?) samochodem муж т mąż

Przetłumacz go ловек, чтобы быть здоровым? Мбже' ни машине мы гблодны jesteśmy
na język polski. он дблжен мнбго есть и мнбго пит! 4йцтра jutro głodni /głodne
uprawiać (co?) налить маю nalać herbaty
Odpowiedz po А мбжет, дблжен долго спать? Бьп сниматься
{ЧСМ?) спортом sport рассказать opowiedzieć
rosyjsku па мбжет, он дблжен заниматься спбр го сердце serce
• «ком-нибудь, jakiś, jakaś
postawione и мнбго отдыхать? А мбжет, челов£ какая-нибудь [s-ierce| п
w tekście pytania. дблжен мнбго раббтать и чйсто смот • OIIĆ4HO oczywiście ходить chodzić
рбть телевйзор? Как ты думаешь? !■ииькобсжный łyżwiarstwo в бассейн na basen
шорт чай т herbata

Czy w ie s z , ż e . .. Moskiewski Kreml (Московский

Кремль) to serce Moskwy.
Kreml jest jednym z najwspanialszych zespołów architektury
rosyjskiej. Jego początki sięgają XI wieku. W XVI wieku
Kreml stał się rezydencją wielkich książąt moskiewskich, a na­
stępnie carów rosyjskich (do 1917 roku). Obecnie jest siedzibą
władz Rosyjskiej Federacji. Najbardziej znacząca przebudo­
wa Kremla miała miejsce na przełomie XV i XVI wieku.
Przy udziale architektów z Włoch wzniesiono kremlowskie
mury z 19 wieżami. Zaprojektowano plac soborowy utworzony
przez bryły monumentalnych soborów (Uspenski - koronacyj­
ny, Błogowieszczeński - pałacowy, Arehangielski - miejsce
pochówku wielkich książąt i carów). Pojawiła się też dzwonni­
ca Iwan Wielki. W XVII wieku wybudowano pałac carski i cer­
kiew Dwunastu Apostołów, a w XVIII - Arsenał i Pałac Sena­
tu. Wiek XIX to czas powstania Wielkiego Pałacu Kremlow-
skiego i zbrojowni Kremla (Orużejnąja pałata). Zespół archi­
tektoniczny moskiewskiego Kremla jest wpisany na listę
zabytków światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

36 ТРИДЦАТЬ ШЕСТЬ ТРИДЦАТЬ СЕМЬ

 I lialog Lekcja 3

Первая прогулка по Москве

\ндрей: Завтра, в понедёльник. Но ужё
Андрёй: Во время канйкул в Москве сегбдня ты дблжен заявйть
немнбжко свободнее, но всё о своём приёзде.
равнб стойшь в пробках!
Пётр: Перед зданием Московского государственного
В Кракове такйе же пробки. Не
университета.
имёет смысла ёздить на машине.
Пётр: Андрёй, как ты думаешь, Юлия
ЖЗлко врёмени и бензйна.
тбже сюд£ приёхала?
Начинается мбда на моторбллеры.
\ндрёй: Ты говорйшь о француженке,
Как в Италии йли во Ф ранции...
Андрей: котбрая заняла пятое мёсто
Но там другой клймат.
Пётр: в Кракове?
Мнбго говорят об изменёниях
Пётр: Не п^тое, а четвёртое. Ты что,
клймата. Поверь мне - Земля
забыл? Не шутй, ведь ты
умнёе лю дёй...
Андрёй: запйсывал её йдрес, нбмер
Эй, филбсоф П ётр... Мы
телефбна...
в Москвё в Августе 2008 гбда.
Андрей: Естёственно, пбмню. Нельзя
Пошлй в мегрб.
Пётр: забыть дёвушку, котброй ты
Не торопйсь. Когда
проиграл в шахматы! А крбме
организацибнное собрание?
тогб, Юлия отлйчно говорйт
по-русски...

Pierwszy spacer po Moskwie

Andrzej: W czasie wakacji w Moskwie jest trochę

luźniej, ale i tak stoisz w korkach!
Piotr: W Krakowie są takie same korki. Nie
ma sensu jeździć samochodem. Szkoda
czasu i pieniędzy na benzynę. Zaczyna
się moda na skutery. Jak we Włoszech
albo Francji...
Andrzej: Ale tam jest inny klimat.
Piotr: Dużo się mówi o zmianach klimatu.
Uwierz mi - Ziemia jest mądrzejsza od
ludzi...
Andrzej: Hej, fi lozofie Piotrze... Jesteśmy
w Moskwie, w sierpniu 2008 roku.
Chodźmy do metra.

ТРИДЦАТЬ ВОСЕМЬ ТРИДЦАТЬ ДЕВЯТЬ 39

Lekcja 3 Dialog, ćwiczeń ijfim atyka, ćwiczenia Lekcja 3

Piotr: Nie spiesz się. Kiedy jest zebranie

organizacyjne?
Andrzej: Jutro, w poniedziałek. Ale już dziś
musisz zgłosić swój przyjazd.
Przed gmachem Uniwersytetu Moskiewskiego.
Piotr: Andricj, jak myślisz, czy Julia też tu
przyjechała?
Andrzej: Mówisz o tej Francuzce, która zajęła
piąte miejsce w Krakowie?
Piotr: Nie piąte, a czwarte. Zapomniałeś? Nie
żartuj, przecież zapisywałeś jej adres,
numer telefonu...
Andrzej: Naturalnie, że pamiętam. Nie zapomina
się dziewczyny, z którą przegiywasz
w szachy! A poza tym Julia
fantastycznie mówi po rosyjsku...
W jakiej
Ćwiczenie 7
llej, filozofie Piotrze! - czyli wolacz w mianowniku
W języku polskim występuje siedem przypadków gramatycz­
nych: mianownik, dopełniacz, celownik, biernik, narzędnik,
11liejscownik, wołacz. W języku rosyjskim przypadków jest sześć,
iilbowiem funkcję wołacza spełnia mianownik. Spójrzmy uważ-
i nc na podane przykłady (również z dwóch poprzednich lekcji):
Witaj, Piotrze! —> Здравствуй, Пётр! C óreczko! —» Дбченька!
Irnltko! —» Йрочка! Synku! —►Сынуля!/Сынбк!
rittfrusiu! —> Штенька! filozofie Piotrze! —> филбсоф Пётр!
Napisz po Mamo!
foeyjsku formę Tatusiu!
mianownika. Taniu!
Olgo Siergiejewna!
Wiktorze Piotrowiczu!
Siostrzyczko!

Завтра, в понедельник. Но уже Pomoc: Ирина • Шпочка • Сбня • Тйня • Вйктор Петрбвич •
kolejności Мйма • Мйша • Кбля • Сестрйчка • 0льга Сергеевна • Тётя.
еегбдня ты дблжен заявйть
występują podane о своём приезде.
niżej zdania Kalendarz słów - czyli jutro będzie завтра
w dialogu? Мнбго говорит об изменбниях
Ponumeruj je. климата. Повбрь мне - Земл^ Czy można określić dzień bez użycia cyfr? Tak, można. Uży­
умн^е людей... wamy wtedy w wypowiedzi przysłówków. Oto one:
Андрей, как ты думаешь, Юлия <— <— • —> —>
тбже сюдг! приехала? позавчера вчерй сегбдня завтра послезавтра
Не торопись. Когд£ Możemy też użyć nazw dni tygodnia.
организацибнное собрание?
В Кракове такйе же пробки. Не
имеет смысла ездить на машйне U Zapamiętaj!
Юлия отлйчно говорйт воскресенье n ►niedziela ALE: недбля ż ►tydzień
по-русски.

40 СОРОК СОРОКодин 41
Lekcja 3 Gramatyka, ćwiczeni wiczenia, gramatyka Lekcja 3

Дни недели: Pomoc: когдй? —> в понедёльник • во втбрник • в срёду

н четвёрг • в пятницу • в субббту • в воскресёнье.
понедёльник
вторник
средй
четвёрг / а tydzień - czyli słówko через
пятница
суббота lak w języku rosyjskim określić czynność, którą wykonuje się
воскресенье po upływie określonego czasu? Należy użyć wyrazu через.
Przeczytajmy z uwagą podane niżej konstrukcje. Jak przetłu­
maczymy je na język polski?
Przepisz, uzupełnij wypowiedzi. • через день
CU
I 1. Сегбдня ср ед£,...................... был вторник, а .................... чёрез два, три, четыре дня/пять... дней
Й будет четвёрг. • чёрез недёлю
2 .................... был<1 пйтница, зн ачит,..................... воскресёны чбрез две, три, четыре недёли/пять... недёль
3
3. Ё с л и .................субббта, т о .................... будет понедёльник
• чёрез мёсяц
4. Ну что т ы ,.................сред^, понедёльник б ы л .....................
чёрез два, три, четыре мёсяца/пнть - двенадцать мёсяцев

H'4- Uzupełnij
wypowiedzi.
Сегбдня (niedziela).................................
седьмбй день (tygodnia)........................
• чёрез год
чёрез два, три, четыре гбда/пять... лег

i Przetłum acz (Wczoraj), (w sobotę),.............................

a wyrazy я весь день был дбма и отдыхал!
w naw iasach na (D zisiaj)....................... утром я ходйл на skorzystaj Пётр уёдет из Москвы (za dwa tygodnie)

3
język rosyjski. прогулку в парк. К счастью, только
(ju tro )...............................я иду на раббт)
A (we wtorek i w śro d ę).......................
............... у менй командирбвка. Домбй
вернусь тблько (w czw artek)..............
Главное - пережйть (poniedziałek).,
...................и пбмнить, что (w piątek)...
....................начинается уик-Знд!
Ćwiczenie 5
i podanej wyżej .................................
tabeli. Fragm enty Концёрт будет в срёду, то есть (za trzy
« nawiasach d n i)..........................
pi /etłum acz na (Za m iesiąc)...................... начнётся бсень.
jr/yk rosyjski. (Za 5 la t)................................Тйне - сестрё
Андрёя - будет одйннадцать лет.
Я сломал нбгу. Гипс у меня снймут
тблько (za 6 tygodni).................................

42 СО РОКДВА СОРОК ТРИ 43

Lekcja 3 Ćwiczenia, komentarz kulturom lin w n ik Lekcja 3

\o Powiedz, w jakim 1. Весна две тысячи восьмого гбда sierpień/ метро ndm! metro /do metra/

Słownik
a M y c i'/
•Si miesiącu zaczyna н ачинается...................... . а кончаете и tiiu у с т е w sierpniu в метро w metrze
с wszędzie мотороллер m skuter
си się i kończy jaka •iturt5
а Sfl время w czasie не иметь nie mieć sensu
pora roku 2. Лето ... mówić po смысла
i нш орить
'О astronomicznego 3. 0сен ь ни р у с с к и rosyjsku немножко troszkę
(dane w tabelce 4. Зима .. iłM H ib myśleć осень/осенью jesień/jesienią
dotyczą 2008 |н л у м а ю , (myślę, myślisz) отлйчно wspaniale
roku). im д у м а е ш ь ) помнить pamiętać
IP # Г ы с я ч и dwa tysiące (я помню, (pamiętam,
i РДЬМОЙ год siódmy rok ты помнишь) pamiętasz)
Wiosna 2008.03.20 - 2008.06.21 • Lato 2008.06.21 - 2008.09.22 ijiyi ОЙ inny пятое (место) piąte (miejsce)
Jesień 2008.09.22 - 2008.12.21 • Zima 2008.12. 21 - 2009.03.20. м ччвен но! naturalnie! пересадка i przesiadka
и п ь ш а т ь (я zapominać понедёльник т poniedziałek
Pomoc: I. янвйрь/в январе • II. феврйль/в феврале • III. март/ }йГн>1в а ю , т ы (zapominam, послезавтра pojutrze
:агн л н аеш ь ) zapominasz) проиграть przegrać
в мйрте • IV. anpćrib/в апреле • V. май/в мае • VI. июнь/в июне zgłosić swój
< зн п й ть (кому?) (z kim?)
• VII. июль/в июле • VIII. йвгуст/в Августе • IX. сентябрь/ i*споём przyjazd в шахматы w szachy
в сентябре • X. октйбрь/в октябре • XI. ноябрь/в ноябре • приезде собрание zebranie
XII. декабрь /в декабре. i гёние n budynek станция i метро stacja metra
«иMii/зимой zima /zimą стоять stać
mi u 11, (я знаю, tu: wiedzieć в пробках w korkach
im знаешь) (wiesz, wiem) толкотня i tłok
Czy wiesz że Uniwersytet Moskiewski im. Michaiła czasami
' *** Wasiljewicza Łomonosowa liczy 21 wy­ иногда гурнир т t u r n ie j
11■алия Włochy ты дблжен / powinieneś/
działów, ponad 200 katedr, 360 labo ratoriów, 163 gabinety stu­ мнйкулы wakacje должна powinnaś
dyjne i 8 instytutów naukowo-badawczych. Ta największa ><>п.цевая okrężna linia умнее mądrzej
i najstarsza wyższa uczelnia w Rosji prowadzi studia licencjac­ линия метро metra (okrężnica) Франция Francja
kie, magisterskie, podyplomowe oraz studia doktoranckie. йфди lu d z ie француженка* Francuzka
W 2002 roku władze Uniwersytetu Moskiewskiego podpisały
umowę z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie o współ­ Nazwy narodowości wjęzyku rosyjskim piszemy małą literą.
pracy w dziedzinie nauki i edukacji oraz wymianie naukowców,
wykładowców, stażystów, doktorantów i studentów.

44 СОРОК ЧЕТЫРЕ сорок п я ть 45

L E K C JA i >ialog Lekcja 4

а Покупки
Андрёй: Ещё купим салйт и килб огурцбв.
Дмитрий Ивйнович: Андрюша, мы с мймой и Таней Скблько с менй?
ёдем к бабушке и дёдушке. По Продавщица: Девяносто два рубля.
путй всё для них купим. Ь/дрёй: А тепёрь зайдём в мяснбй
Андрёй: А мы пойдём на рынок. магазйн. Тйня просйла купйть ей
Ирйна Анатольевна: Возьмй дёньги и пойдйте. Купйте кабанбсы, вот и купим.
всё, что нужно.
В мясном магазине.
На ры нке. \ндрёй: Трйста граммов ветчины и шесть
Андрёй: Здравствуйте. Будьте добры, две кабанбсов, пожалуйста.
пйчки мйсла, десять булочек Продавец: Чтб-нибудь ещё?
и хлеб. \ндрёй: Нет, спасйбо.
Пётр: Андрёй, чтб это? Кассирша: Двёсти сброк рублёй.
Андрёй: Сушёная рыба, горбуша. 0ч ен ь Андрёй: Пожалуйста.
вкусная, пйпа умёет её так Кассирша: Молодбй человёк, возьмйте сдйчу!
приготовить, что слюнки текут. Пётр: Как онй к тебё обратйлась?
Пётр: Мбжно выбрать помидоры? Молодбй человёк?
Андрёй: Конёчно. Возьмй десять штук. Андрёй: З то совершённо нормальное
(...) Почём у вас помидбры? обращёние.
Продавщица: Двадцать одйн рубль. Пётр: Здброво звучйт!

/akupy

1hniłrij Iwanowicz: Andriusza, jedzicmy z mamą i Tanią do

dziadków. Po drodze zrobimy dla nich
zakupy.
Andrzej: A my pójdziemy na bazarek.
Irina Anatoijewna: Proszę, weź pieniądze. Kupcie
wszystko, co trzeba.
Na bazarze.
Andrzej: Dzień dobry, dwie kostki masła proszę,
dziesięć kajzerek i chleb.
Piotr: Andrzej, co to jest?
Andrzej: Suszona ryba, gorbusza. Bardzo
smaczna, tata umie ją tak przygotować,
że ślinka cieknie!
Piotr: Mogę wybrać pomidory?

46 СОРОК ШЕСТЬ СОРОК СЕМЬ 47

Lekcja 4 Dialog, ćwiczeni gramatyka Lekcja 4

Andrzej: No pewnie. Weź 10 sztuk. (...) Po ile

Kiedy п окупат ь, a kiedy к уп й т ь?
u pani pomidory?
Sprzedawczyni: 21 rubli. Powiedzeniem, które pomogło wielu osobom uczącym się języ ­
Andrzej: Jeszcze kupimy sałatę i kilo ogórków. ka rosyjskiego, jest: П окупат ь można całe życie i w rezultacie
Ile płacę? niczego nie купйт ь. Użycie danego aspektu czasownika zależy
Sprzedawczyni: 92 ruble. od tego, czy mówimy o czynności niedokonanej, czy dokonanej!
Andrzej: A teraz wstąpimy do mięsnego. Tania
Zapoznajmy się z formami odmiany obu czasowników.
prosiła o kabanosy, więc jej kupimy.
kupować —» покупать
W mięsnym. czas przeszły czas teraźniejszy czasy przyszły
Andrzej: Poproszę 30 deko szynki i 6 kabanosów. а покупЗл(-а) я покупйю я буду покупать
Sprzedawca: Coś jeszcze?
■u иокупс{л(-а) ты покупаешь ты будешь покупать
Andrzej: Nie, dziękuję.
мн/онй/онб он /он й /он 0 oh / ohź / ohó будет
Kasjerka: 240 rubli. !!икупал(-а, -о) покупает покупать
Andrzej: Proszę.
m i i покупали мы покупаем
Młody człowieku, proszę wziąć resztę! мы будем покупать
Kasjerka:
e i . l покупал и вы покупаете
Piotr: Jak ona się do ciebie zwróciła? Młody вы будете покупать
człowieku? н||Й покупали они покупают онй будут покупать
Andrzej: To zupełnie normalny zwrot. » \ b rozkazujący: покупай, покупайте
Piotr: Fajnie brzmi!
kupić —> купйть
czas przyszły czas przeszły
я куплю я купйл(-а)
Na podstawie dialogu napisz, kto wypowiedział te zdania. Pri ты купишь ты купйл(-а)
Ćwiczenie 7

czytaj zdania na głos. Skorzystaj z W yboru. он /о н й /о н 0 купит он /он й /он б купйл(-а, -о)
мы купим мы купйли
З т и словй принадлежат... вы купите вы купйли
онй купят онй купйли
..................................................... М олодбй чел о век, в о зь м й те ] tryb rozkazujący: купй, купйте
сдсСчу!
..................................................... М б ж н о вы б р ать п о м и д б р ы ?

..................................................... К уп й те всё, ч то н уж н о. □ Zapamiętaj!

• czasowniki niedokonane (np. покупать) m ają formy

...............................................
.....................................................
Wybór: Дмйтрию Ивановичу, Ирйне Анатольевне, Андрею,
Тёше, Петру, продавцу, продавщйце, кассйру.
З т о совершенно нормальное
3 czasów —» przeszłego, teraźniejszego i przyszłego;
обращ ен и е.
• czasowniki dokonane (np. купйть) m ają formy
М ы с м ам о й и Тйней ёдем
2 czasów —*■przyszłego i przeszłego.
к б аб у ш к е и дёдуш ке.
Najczęściej popełniane błędy wynikają z próby użycia
form, które w języku nie istnieją!

СОРОК ДЕВЯТЬ
48 СОРОК ВОСЕМЬ
Lekcja 4 Ćwiczenia, gramaty jw h zenia, gramatyka Lekcja 4

Przeczytaj zdania. 1. Jestem w sklepie. Kupuję chleb.

Ćwiczenie 2
e) wszystkie liczebniki zakończone na 5, 6, 7, 8, 9, 0 (a także
Porównaj. —*■Я в магазйне. Я покупаю хлеб.
liczebniki od 11 do 19) łączą się z rzeczownikami w dopeł­
Zapamiętaj. 2. Oni codziennie kupują tu soki?
niaczu liczby mnogiej: сброк пять (45) рублей, семьдесят
—►Онй каждый день покупают
семь (77) рублёй, двёсти сорок (240) рублёй.
здесь соки?
3. Gdzie kupię taki telefon?
—> Где я куплю такой телефон?
4. Kiedy kupimy nowy telewizor? h /otłumacz dialog na język rosyjski. ч-
—*■Когда мы купим новый телевйзо
Poproszę kilogram ziemniaków. §
5. Kup masło! —> Купй м£сло! а
6. Kupujcie soki „Pingwin” ! <'zy coś jeszcze?
—> Покупайте сбки «Пингвйн»! •а
1Jziesięć pomidorów i sałatę.
Proszę.
Przepisz tekst. Уважаемые покупатели! Сегодня с
Ćwiczenie 3

Wstaw właściwy стойтся открытие нашего магазй
czasownik. «Вёга»! Заходйте и .................. тов£р|
Skorzystaj лучших MćlpoK по самым нйзким ценам
z podanych Тблько сегбдня вы ..................... ббу
wcześniej wzorów «Yaldi» со скйдкой на 20 процёнто
odmiany. Дбвушка, бели в ы ...................... франц$
ские духй «Paris», сегбдня ждёт вас
подарок! Лучший дезодорант «Goodll
сегбдня в ы ................. за полцены!
Jak liczebnik rządzi rzeczownikiem?
W dialogu lekcji występują liczebniki: 10, 21, 92, 240. Wyma­
gają one krótkiego gramatycznego komentarza. Należy zapa­
miętać, że:
a) wszystkie liczebniki zakończone na 1 (oprócz 11) łączą się
z rzeczownikami w mianowniku liczby pojedynczej: один Wstaw właściwą
(1) рубль, двадцать одйн (21) рубль, сто трйдцать одйн jrilnostkę wagi.
(131) рубль;
b) wszystkie liczebniki zakończone na 2, 3, 4 (oprócz 12, 13,
14) łączą się z rzeczownikami w dopełniaczu liczby poje­
dynczej: два (2) рублй, пятьдесят два (52) рубля, сто два
(102) рубля';
1le płacę?
Sto dwa ruble.
/ dekagram (dag) — 10 gramów (g)
- Warto wiedzieć, że w języku rosyjskim przy zakupach nie
używa się jednostki dekagram. To, co w Polsce kupujemy
w dekagramach (dektf), w Rosji przelicza się na gramy.
I*rzykład:
Poproszę 30 deka szynki.
—» Будьте добры, триста граммов ветчины,
одйн (1) грамм • четыре (4) грамма • дёвять (9) граммов •
сто сброк (140) граммов
1. Д£йте, пожалуйста, (25 d ek ó )............ 1Л
......................«Московской» колбасы.
2. Андрёй, купй (30 d ek a )........................ I
Й
....................................... сыра «Гоуда».
3. Возьму ещё (15 dekćC)........................... -а
................................ветчины «Прйма».

50 ПЯТЬДЕСЯТ П ЯТЬДЕСЯТ один 51

 Lekcja 4 Ćwiczenia, gramatyl Lekcja 4
i wii zenia, gramatyka

Przeczytaj zdania. 1. Jestem w sklepie. Kupuję chleb.
Porównaj. —» Я в магазйне. Я покупаю хлеб
Zapamiętaj. 2. Oni codziennie kupują tu soki?
—> Онй каждый день покупают
здесь сбки?
3. Gdzie kupię taki telefon?
—> Где я куплю такбй телефон?
4. Kiedy kupimy nowy telewizor?
—> КогдсС мы купим новый телевйзор|
5. Kup masło! —> Купи м^сло!
6. Kupujcie soki „Pingwin” !
—> Покупайте cókh «Пингвйн»!
Przepisz tekst.
Ćwiczenie 3
»•) wszystkie liczebniki zakończone na 5, 6, 7, 8, 9, 0 (a także
liczebniki od 11 do 19) łączą się z rzeczownikami w dopeł­
niaczu liczby mnogiej: сброк пять (45) рублёй, сёмьдесят
семь (77) рублёй, двёсти сброк (240) рублёй.
г. /ctłumacz dialog na język rosyjski.
.OJ
с
Poproszę kilogram ziemniaków. а
( zy coś jeszcze? §
'О
1)ziesięć pomidorów i sałatę.
Proszę.

Уважаемые покупатели! Сегодня со lic płacę?

Wstaw właściwy стойтся открытие нашего магазйне
czasownik. «Вёга»! Заходйте и ................. товары
Skorzystaj лучших MćlpoK по с^мым нйзким цёнам!
z podanych Тблько сегбдня вы .................. ббувь
wcześniej wzorów «Yaldi» со скйдкой на 20 процентов!
odmiany. Дёвушка, ёсли в ы ................... францу
ские духй «Paris», сегбдня ждёт вас
подарок! Лучший дезодорант «Good!
сегбдня в ы ................. за полцены!
Jak liczebnik rządzi rzeczownikiem?
W dialogu lekcji występują liczebniki: 10, 21, 92, 240. Wyma­
gają one krótkiego gramatycznego komentarza. Należy zapa­
miętać, że:
a) wszystkie liczebniki zakończone na 1 (oprócz 11) łączą się
z rzeczownikami w mianowniku liczby pojedynczej: один
(1) рубль, двадцать одйн (21) рубль, сто трйдцать одйн
(131) рубль;
b) wszystkie liczebniki zakończone na 2, 3, 4 (oprócz 12, 13,
14) łączą się z rzeczownikami w dopełniaczu liczby poje­
dynczej: два (2) рубля, пятьдесят два (52) рубля, сто два
(102)рубл^;
Sto dwa ruble.
I dekagram (dag) = 10 gramów (g)
• Warto wiedzieć, że w języku rosyjskim przy zakupach nie
używa się jednostki dekagram. To, co w Polsce kupujemy
w dekagramach (dekći), w Rosji przelicza się na gramy.
Przykład:
Poproszę 30 deka szynki.
—►Будьте добры, триста граммов ветчины,
одйн (1) грамм • четыре (4) грамма • дёвять (9) граммов •
сто сброк (140) граммов
Wstaw właściwą 1. Д<Ште, пожалуйста, (25 dek £ )............ 1Л
jednostkę wagi. ......................«Московской» колбасы. с
2. Андрёй, купй (30 dek d )........................ а
....................................... сыра «Гбуда». i
3. Возьму ещё (15 d ek d )............................ 'О
................................ветчины «Прйма».

50 ПЯТЬДЕСЯТ ПЯТЬДЕСЯТ один 57

Lekcja 4 Komentarz kulturowy, słowni

Кулинарное приключение
Jednostką monetarną Rosji jest rubel
Czy wiesz, że...
(1 rubel równa się 100 kopiejkom). We­ Андрей: Пётр, мне н^до зайтй к другу.
dług jednej z hipotez wyraz рубль pochodzi od czasownika За кнйгами.
рубить (rąbać). Nazwa ta pojawiła się w XIII wieku w Nowogro­ Пётр: А почему ты говорйшь шёпотом?
dzie i oznaczała połowę rozciętej hrywny (sztabka srebra o wadze Андрей: Да пйпа спит. Ну как?
200 gramów). Nazwa копейка pochodzi najprawdopodobniej od Будь другом...
słowa копьё (kopia, włócznia). Na awersie monety przedstawio­ Пётр: Нет проблём.
ny był (i jest obecnie) święty Jerzy zabijający włócznią smoka.
Через некоторое время.
Таня: Пётя, мне есть хбчется. Ты не
бабуш ка dziadkowie огурец nl ogórek /ogórki пожйришь мне яйчницу?
Słownik

и дедуш ка огурцы Пётр: Пожарю. С помидбром, хбчешь?

будьте добры dosł: niech pani однажды pewnego razu I
będzie tak dobra пачка масла paczka masła
Таня: Хочу! Никогдй я такую не ёла.
в двух шагах dwa kroki stąd перейти на przejść na drugą Пётр: Так пошлй в кухню. Покажешь
отсю да другую stronę ulicy j мне, где сковород^, мйсло...
ветчина ż szynka сторону Таня: Сковорбдку м^ма прячет в Зтот
взять (я возьму, wziąć (wezmę, улицы
нйжний шкафчик. Яйца и м^сло
ты возьмёш ь) weźmiesz) нолкило pół kilo
почём po ile pomidory? - в холодйльнике. Помидбры
вк усн ы й / smaczny/ j леж^т там, на подокбпнике. На
помидоры ?
вкусная // smaczna //
вкуснейш ий smaczniejszy пустбй pusta lodówka | вёрхней пблке тарёлки, а ножй,
холодильник
вмёсте razem
т
дёньги pieniądze путь 171/ droga/po drodze
зайти в мясной wstąpić do
по пути
магазин mięsnego ры нок т bazar(ek)
звучйть brzmieć рубль т rubel
здорово! fajnie! свёкла ż burak
и н тер есны й / interesujący/ сдйча ż reszta
интересная interesująca сколько ile płacę?
картош ка ż ziemniaki с меня?
к и л о/ kilo/kilogram слёдует trzeba zrobić
килограмм
сделать
купить kupić (kupię, слю нки текут ślinka cieknie
(я куплю , kupisz) у нас есть mamy czas
ты купиш ь) время
лучш е tu: lepszy, lepsze урок русского lekcja języka
молодой młody człowieku! язы ка rosyjskiego
человек! ф рукты mim owoce
обращ аться zwracać się хозяйка ż gospodyni
(к кому?) {do kogo?) через четы ре za cztery godzin]
овощ и warzywa часа

52 ПЯТЬДЕСЯТ ДВА ПЯТЬДЕСЯТ ТРИ

 Lekcja 5
Malog, ćwiczenia

pj0tr: Poradzimy sobie! Zrobię prawdziwą

ложки и вйлки в Зтом йщике... polską jajecznicę z szynką i ze
szczypiorkiem!
Пётр: Справимся! Я сделаю тебе
fania: I z pomidorem.
настоящую польскую яйчницу
с ветчиной и зелёным луком! l)o kuchni wchodzi Dmitrij Iwanowicz.
Тйня: И с помидором. Ibnitrij Iwanowicz: No, nie wiedziałem, że masz kulinarny
talent. Gratuluję! (...) To ja włączę
В кухню входит Дмитрий Иванович. czajnik i pokroję chleb.
Дмитрий Ивйнович: Ну, я не знал, что у тебя есть Piotr: Uwaga, uwaga! Jajecznica gotowa!
кулинарный талант. Поздравляю! I bnitrij Iwanowicz: Ale zapach, mmm... Posoliłeś?
(...) Тогдй я включу чайник piotr: Oczywiście.
и нарбку хлеба. Irina Anatoljewna wchodzi do mieszkania.
Пётр: Внимание, внимание! Яйчница Irina Anatoljewna: A co wy tam, kochani, robicie?
готбва! I bnitrij Iwanowicz: Ucztujemy, moja droga!
Дмитрий Ивйнович: Ну и зйпах, ммм... А ты посолйл?
Пётр: Конечно.

Ćwiczenie 7
i1! /oczytaj, 1. К другу зайдёт:
Ирина Анатольевна входит в квартиру. podkreśl а) Пётр
Ирина Анатольевна: А что Зто вы там, дорогйе мой, jMiiwidłową б) Андрей
дёлаете? odpowiedź. в) Тйня.
Дмитрий Ивйнович: Пируем, мо^ дорогая! 2. Спит:
а) Ирйна Анатбльевна
б) Пётр
Kulinarna przygoda в) Дмйтрий Иванович.
3. Есть захотелось:
Andrzej: Piotrze, muszę wyskoczyć do kolegi. а) Т£не
Po książki. б) Петру
Piotr: Dlaczego mówisz szeptem? в) Андрёю.
Andrzej: Bo tata śpi. To jak? Bądź kumplem... 4. Пётр готовит:
Piotr: Żaden problem. а) яйчницу
Po jakimś czasie. б) грибнбй суп
Tania: Piotrusiu, jeść mi się chce. Zrobisz mi в) картбшку.
jajecznicę? 5. Тарелки в доме Галкиных ставят:
Piotr: Zrobię. Z pomidorem, chcesz? а) на вёрхнюю пблку
Tania: Chcę! Nigdy takiej nie jadłam. б) в ящик
Piotr: No to chodźmy do kuchni. Pokażesz mi, в) в нйжний шкафчик.
gdzie jest patelnia, masło... 6. Есть будут:
Tania: Patelnię mama chowa w tej dolnej szafce. а) Таня
Jajka i masło są w lodówce. Pomidory leżą
б) Пётр и Андрей
na parapecie. Na gómej półce są talerze,
в) все, кроме Андрея.
a noże, łyżki i widelce - w tej szufladzie...

ПЯТЬДЕСЯТЧЕТЫРЕ
ПЯТЬДЕСЯТ пять 55
Lekcja 5 Ćwiczenia, gramatyl ifaimatyka, ćwiczenia Lekcja 5

Uzupełnij zdania. Fragmenty zdań w nawiasach przetłumad

С na język rosyjski. i J Przeczytaj! Zapamiętaj! Wymawiaj„s"!

I 1. Тарёлки поставь (na stole)........................................................ j Оутербрбд с ветчинбй мама с бйбушкой

'O 2. Сковорбдку мама прячет (w tej dolnej szafce).................... чай с варёньем друг с другом
............................................................................... морковь с горбшком ты с ней/я с вйми
3. Дедушка сел (w fotelu).............................................................. (шины с икрой Марина с Йгорем
4. Мйсло ты положйл (do lodów ki).............................................I | blinynsnykroj] [marinar'srygariem]
5. Онй положйла помидоры (na parapecie)............................... j
6. Ножй кладй (do prawej szuflady)............................................
а вйлки (do lewej) - ..... 1
.................................... j
7. Пожалуйста, всё всегда кладй (na swoim miejscu) • i / oczytaj przepis na rosyjskie bliny. Zwróć uwagę na popraw­
ność wymowy związków przyimkowo-rzeczownikowych typu
8. Повбсь, пожалуйста, пальтб (na wieszaku) : птреньем. Może spróbujesz samodzielnie usmażyć bliny?

Русские блины
Sf Ułóż odpowiedzi. Staraj się odpowiedzieć pełnym zdaniem. mąka gryczana - 20 dag
Imy ка грёчневая - 200 г
£ 1. В Hilnie врёмя ученикй нбсят учебники в рюкзакё. Твой' ■My кй пшеничная - 200 г mąka pszenna - 20 dag
8 младший брат идёт в шкблу. • ии'жие дрбжжи - 20 г
И1Д£ - 1 стакан
świeże drożdże - 2 dag
woda - 1 szklanka
■I Куда он положит свой книги и тетради? mleko - 1,5-2 szklanki
ишлокб- 1,5-2 стакана
2. Твоя мйма постирала бельё. Вы обычно сушйте eró на ■йкар- 1 столбвая лбжка cukier - 1 łyżka stołowa
чердакё. Что скажет тебе мама? масло слйвочное или расгй- masło lub olej - 1,5 łyżki stołowej
3. Ты гуляешь с подругой по пйрку. Пёред вами скамёйка. 1сльное - 1,5 столбвой лбжки
Твоя подруга устала. Что ты ей предложишь? i пшь - 0,5 чййной лбжки sól - 0,5 łyżeczki do herbaty
4. Тебё принеслй цветы. Они должны стоять в вазе на I ийцй 2 jajka
столб. О чём ты попросишь подругу?
hi шедйте дрбжжи и ейхар в тёплой водё, замесиге с грёчне-
SssI - czyli przyintek с Рой мукбй и оставьте на час. К яйчным желткам добавьте
tu/ib и мгСсло. Постепенно добавляйте тёплое молокб. Тёсто
W języku polskim nie ma przyimka „s”. Na pierwszy rzut oka ; ■омжнб получйться как жйдкая сметана. Взбейте белкй
problem to niewielki, ale poprawna wymowa związków przyim- j в крепкую пену и осторожно перемешайте с тёстом так, чтб-
kowo-rzeczownikowych typu с вареньем [s^warieńjem] lub п|-! онб не оп&ю. Блины выпекаются на раскалённой сково-
też с икрой [s^ykroj] wymaga naprawdę wielu ćwiczeń! иоцё, смазанной маслом. Подавать блины мбжно с вареньем,
łо сметаной, с икрбй, с грибами, с рыбой, с мясом.

58 ПЯТЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ ПЯТЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 59

Lekcja 5 Komentarz kulturowy, słownik
Ą i LEKCJA
/
Встреча с Юлией Легран 6
Czy wiesz, że... Русская печь - to ruska pieczka, bo
właśnie tak należy tłumaczyć na język Па Тверском бульваре.
polski nazwę tego arcydzieła rosyjskich zdunów, bez którego Андрей: Пётр, по-мбему, Зто Ю лия...
trudno sobie wyobrazić tradycyjny rosyjski dom, zbudowany Пётр: Где?
z drewnianych bali i pokryty gontem. Ruska pieczka to prawdzi­ \ндрёй: У памятника Есёнину. Вйдишь?
we cudo! Służy nie tylko do ogrzewania domu, ale i do przygo­ Пётр: Да, Зто онй. Приехала однако...
towania domowych specjałów - blinów, pierogów, kaszy, zup.
Każda prawdziwa gospodyni (настоящая хозяйка) wie, jak na­ Через пару минут.
leży napalić w takiej pieczce i jak zadbać, aby grzała jak najdłu­ Пётр: Привбт. Я не вбрил, что мы
żej. A pali się w ruskiej pieczce drewnem sosnowym, dębowym, встретимся...
topolowym lub brzozowym. Na ruską pieczkę można się spokoj­ Юлия: Привет... Я приёхала тблько
nie wdrapać, wygrzać i wyspać za wszystkie czasy! сегбдня утром, в чётверть десятого.
Пётр: Завтра в половйне десятого
начинается турнйр.
бельё n bielizna постирать uprać (upiorę, Юлия: Зн£ю. А послезавтра
бы ть (будь!) być (bądź!) (я постираю , upierzesz)
widelec в шестнадцать в Институте
i вилка i
верхняя/ górna/
ты постира­
еш ь) Пушкина я сдаю
нижняя пблка dolna półka прятать chować государственный экзамен по
ваза т wazon (я прячу, (chowam, русскому языку...
внимание п uwaga ты прячеш ь) chowasz)
есть (я см, ты jeść (jem, jesz, сковорода ż patelnia
еш ь, он / онй / je, jemy, jecie, спать (я сплю , spać (śpię, śpisz
оно ест, мы jedzą) ты спиш ь, śpi, śpimy,
едим, вы oh / oh£ / ohó śpicie, śpią)
едите, они спит,
едят) мы спим,
зелёны й лук szczypiorek вы спите,
кресло п fotel они снят)
настоящ и й/ prawdziwy/ справиться dać sobie radę
настоящая prawdziwa (я справлю сь, (dam sobie
нож т nóż ты спра­ radę, dasz
печь ż piec виш ься) sobie radę)
пойти в кухню pójść do kuchni укроп т koperek
пож ариш ь (я usmażyć холодильник т lodówka
пож арю , ты (usmażę, чердак т strych
пож ариш ь) usmażysz) ш каф чик т szafka
поздравить pogratulować яичница ż jajecznica
(когб с чем) (komu czego)
(я поздравлю , (pogratuluję, яйцо «/яйц а Im jajko /jajka Im
ты поздра­ pogratulujesz) ящ ик т szuflada
вишь)

60 ШЕСТЬДЕСЯТ ШЕСТЬДЕСЯТ ОДИН

67
Lekcja 6 Diali 3iiio(j, gramatyka Lekcja 6

11iotr: Czy dla Francuzki rosyj ski nie j est zbytt

Пётр: Не слйшком ли труден русский trudny?
язык для француженки? hilia: A dla ciebie? Przecież rozmawiamy po
Юлия: А для тебя? Ведь мы говорйм rosyjsku.
по-русски. Piotr: Bo nie znasz polskiego, a ja francuskiego
Пётр: Потому что ты не знаешь zacząłem się uczyć zaledwie dwa
miesiące temu.
пбльского, а я французский н^чал
lulia: Uczysz się francuskiego? Fajnie.
изучать всегб лишь два месяца Piotr: Słuchaj, a kiedy będą wyniki tego
тому назйд. egzaminu?
Юлия: Ты изучаешь французский? Julia: Powiedzieli, że w czwartek około 19.
Здброво. Piotr: No to przyjedziemy do instytutu, żeby
Пётр: Слушай, а когд£ будут trzymać za ciebie kciuki, dobrze?
результаты Зтого твоегб Julia: Przyjedziemy? Z kim?
экзамена? Piotr: Z twoim dobrym znajomym - Andrzejern
Юлия: Сказали, что в четвёрг бколо Gałkinem. Mieszkam u niego.
девятнадцати часов. Julia: Super! Jesteśmy umówieni.
Пётр: Ну, так мы приёдем в институт,
чтббы болёть за тебя.
ii/tipełnij zdania, używając wymienionych w powyższym ko­
Юлия: Приёдем? С кем? mentarzu konstrukcji. Przeczytaj zdania i przetłumacz j<g na
Пётр: С твоим хорбшим знакомым jt /yk polski.
Андрёем Галкиным. Я живу у негб.
Юлия: Супер! Договорйлись. 1 ....................... .. что Юлия обязательно приёдет в МосКву.
1. Дмйтрий Иванович, а ................................ .. Андрёй хорс^шб
Spotkanie z Julią Legrand играет в шахматы?
^ ' )кзамен в Институте А. С. П уш кина,..............., трудный?
Na Twerskim bulwarze. 4 ........................... ч т о т е б ё НсСдо о т д о х н у т ь .
Andrzej: Piotrze, moim zdaniem to Julia... Я Л ён а,................................ ты ошибаешься.
Piotr: Gdzie? «? 11аталия Федоровна, м н е .........., .......вам нужно лечйтЬся.
Andrzej: Koło pomnika Jesienina. Widzisz?
Piotr: Tak, to ona. Jednak przyjechała... Według mnie, moim zdaniem
Po chwili Wyrażenia по-мбему, по-твоему, по-вйшему należy tłumaczyć
Piotr: Cześć. Nie wierzyłem, że się spotkamy. na język polski jako: moim/twoim/waszym zdaniem, według
Julia: Cześć... Przyleciałam dopiero dzisiaj pana/pani/państwa. Sąto więc wyrażenia, które sygnalizują wy­
rano, o 9.15.
powiadanie własnego lub czyjegoś poglądu na jakiś temat. Wart0
Piotr: Jutro o wpół do dziesiątej zaczyna się
turniej. przy okazji zapamiętać kilka konstrukcji synonimicznych, np.;
Julia: Wiem. A pojutrze o 16 w instytucie im. с моей /твоей /вашей точки зрения (z mojego/twojego/wą.
Puszkina zdaję egzamin państwowy szego pana/pani/państwa punktu widzenia), я считаю, что (są­
z języka rosyjskiego... dzę, że); я думаю, что (myślę, że).

62 ШЕСТЬДЕСЯТ ДВА ШЕСТЬДЕСЯТ Т рИ

63
 if p m ć jt y k a , ć w ic z e n ia Lekcja 6

Pomnik Jesienina - czyli памятник кому? f i « ‘czytaj. Określ czas w formie potocznej.

Jeśli po polsku powiemy pomnik czyj (kogo): Jesienina, Mic- j I l Отбрый сейчас час? (13.00); (16.00); (18.00); (21.00)
I li.i мойх часах 8.15, а на твойх - 8.25. Твой часы спешат!
kiewicza, Chopina, Jana Pawła II, to w języku rosyjskim za­
i i iii па, уже 18.30, а ты ещё не готбв!
miast dopełniacza musimy użyć celownika. Na pytanie komu 4 <>л(5г поемотрёл на часы. На чаейх было (13.45).
wystawiono ten pomnik, odpowiadamy: «Зто памятник Есё-l
нину (Мицкёвичу, Шопёну, Иойнну Швлу Второму)». Н котором часу? —> О której godzinie? Когда? - Kiedy?
Warto przy tym zwrócić uwagę na fakt, że imiona i nazwiska Что произошло, происходит, произойдёт?
zakończone na samogłoskę (пр.: Станйслав Монюшко, ] * Со się stało, со się dzieje, со się będzie działo?
Джузёппе Вёрди), są w języku rosyjskim nieodmienne.
forma oficjalna forma potoczna
•.i pełnej (24.00) в двадцать в двенадцать часов ночи; в час дня
gm i/inie четыре чаей/ (13.00); в два чаей дня (14.00); в три
Która godzina? - czyli określenie czasu zegarowego в ноль часбв чаей ндчи (03.00); в семь часбвутрй
(07.00); в вбеемь часбв вечера (20.00)
Ucząc się języka rosyjskiego, musimy zetknąć się ze słownic­
r pietw- (09.15) в дёвять пятнадцать минут десятого/
twem określającym czas. Pamiętajmy, że określenia czasu ze­ jM'| Poło- часбв пятнадцать четверть десятого; двадцать пять
garowego (когбрый час?) oraz czasu wykonania czynności irie минут минут шсстбго
(в котбром часу?) mogą mieć dwie formy: oficjalną lub po-j n wpół (14.30) в половйне вторбго/полвторбго,
toczną. Hu в четырнадцать в половйне шестбго/пол шсстбго
часбв грйдцать утра; в половйне девятого/
минут полдевятого вечера, в половйне
Который час? Która godzina? одйннадцатого / пол-одйннадцатого
вёчера
forma oficjalna forma potoczna •л drugiej (15.45) в без пятнадцати четыре/без чётверти
pełna (24.00) двадцать (24.00) двенадцать часов ночи/ г.>|owie пятнадцать часбв четыре, без десяти дёвять, без пятй
godzina четыре чаей/ноль полночь; (13.00) час дня; (14.00) д{ сброк пять минут одйннадцать
часбв чаей дня; (03.00) три чаей нбчи;
(07.00) семь часбъутрй; (20.00) ‘ Mpowiedz na pytania. гл
вбеемь часбв вёчера •Si
! 11 котором часу Юлия Легран приёхала в Москву? с
pierwsza (09.15) дёвять пятнадцать минут десятою/
połowa часбв пятнадцать четверть десятого; двадцать мину
I К котбром часу Юлия будет сдавать экзамены в Институ-
S
минут шестбго, двадцать пять минут
восьмбго Г те А. С. Пушкина? ■а
wpół (14.30) половина третьего/пол третьего; 1 Когда ты вернёшься домой? (18.20)
do... четырнадцать половйна/ полшестбго утрй,
часбв трйдцать половйна девятого / полдевйтого
минут вёчера, половйна одйннадцатого/ 4 В котором часу мы встречаем Новый год? (24.00)
пол-одйннадцатого вёчера
druga ą В котбром часу отправляется ваш поезд? (16.50)
(15.45) пятнадцать без пятнадцати/без чётверти
połowa часбв сброк пять четыре; без десятй семь, без пятй
минут дёвять fi 11осмотрйте на свой часы и напишйте, который сейчас час.

ШЕСТЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ ШЕСТЬДЕСЯТ ПЯТЬ 65

Lekcja 6 Lekcja 6
Gramatyka, ćwiczę i i. /(>nia, słownik

I
r) Kiedy?
□ Zapamiętaj! д) Dwadzieścia po piątej.
е) Godzina dziewiąta trzydzieści czasu
Określając czas wykonania czynności, zwróć uwagę na moskiewskiego.
użycie przyimka «в»! ж ) Która jest godzina?
з) Zegar pokazuje dwudziestą
czterdzieści pięć.
Około 19 - czyli czas przybliżony (1) I и) Około siódmej wieczorem.

W języku rosyjskim, podobnie jak w polskim, istnieją konstruk­ 1. ... 2. ... 3. ... 4. ... 5. ...
cje określające czas przybliżony. Jednym z najczęściej stosowa­ 6. ... 7. ... 8. ... 9. ...
nych sposobów jego wyrażania jest konstrukcja z wyrazem око- ]
ло. W dialogu lekcji pojawia się informacja: результаты экзй-1 Śti |ётЬ kibicować начинаться zaczynać się ос
мена будут в четвёрг бколо девятнадцати часбв. Tłumaczenie \ (komu?) пам ятник pomnik (czyj?) с
[Г I ь* когб?) £
tego zdania nie powinno nam sprawić żadnego kłopotu. Powin- j ni кинистичес- antykwariat (кому?) -2
ь ий магазин послезавтра pojutrze
niśmy jednak zwrócić uwagę na fakt, że w języku rosyjskim uży­
t: половине о wpół do по-ф ранцузски po francusku
jemy tu liczebnika głównego w dopełniaczu, a w języku polskim ' dziesiątej
мчятою сдавать zdawać egzamin
- liczebnika porządkowego rodzaju żeńskiego w dopełniaczu *1=11. przecież экзамен
a. i ретиться (я spotkać się сегбдня утром dzisiaj rano
iu i рёчусь, ты (spotkam się, niespodzianka
сю рприз т
«н i рётишься) spotkasz się)
Он звонйл мне бколо девя ти вёчера. —> Dzwonił do mnie umówić się турнйр turniej
пн онорйться
około dziewiątej. (и договорюсь , (umówię się, у пам ятника pod pomnikiem
Iы догово­ umówisz się) удивлять zadziwiać
ришься) (когб?) (kogo?)
Przeczytaj zdania 1. Котбрый час? * 1111, (я живу, tu: mieszkać хорош ий dobry znajomy
Ćwiczenie 4

im живёшь, (mieszkam, знакомы й

po rosyjsku. 2. P óbho десять часбв. mieszkasz, słowo honoru
он живёт, честное слово
Dobierz poprawne 3. Москбвское врёмя дёвять часбв мы живём, mieszka, kwadrans
четверть i
tłumaczenie па трйдцать минут. ni.i живёте, mieszkamy,
четверть kwadrans po
język polski. 4. Сейчас половйна пятого. они живут) mieszkacie,
десятого dziewiątej
mieszkają)
5. На часйх двадцать часбв сброк пяти четверг czwartek
llliiTb польский znać język polski
минут. ■3bIK экзамен по egzamin
6. В котбром часу ты будешь дбма? •мучать (что?) uczyć się (чему?) z (czego?)
7. 0коло семй вёчера. французский (czego?) русскому języka
francuskiego язы ку rosyjskiego
8. Когда?
9. Двадцать минут шестбго.
а) Teraz jest wpół do piątej.
б) O której godzinie będziesz w domu? I
в) Dokładnie (godzina) dziesiąta.

ШЕСТЬДЕСЯТ СЕМЬ
66 ШЕСТЬДЕСЯТ ШЕСТЬ
LEKCJA
|=Ып<| Lekcja 7

7 В Институте им. А.С. Пушкина

Юлия: Я еда л *1! Ура!
Андрей: Поздравляю! Рассказывай, как
было!
Юлия: В комйссии было три человека.
Две жёнщины и одйн мужчйна.
Сначала были вопрбсы, а потбм
тест по грамматике. Ой,
простйте... Познакбмьтесь.
Юлия представляет Петру и Андрею своих
знакомых.
Юлия: Познакбмьтесь. Пётр из Кракова.
Андрёй из Москвы, З м и из
Тбкио, Луиджи из Флорёнции,
КаролсШн из Оксфорда, Матти из
Гамбурга...
Пётр: И Ю лия из Парйжа.
Андрей обращается к Śmu .
\идрёй: Ты первый раз в Москвё?
hi и: Да. Я раббтаю в однбм из салонов
«Тойоты». Я должнй знать русский
язык не хуже, чем англййский.
Ьк)рёй: А ты, М атти? Что привелб тебя
в Россйю?
Мйтти: Мне ужё 31 год, и я хочу
женйться. А мо^ невёста -
русская. Вот и весь секрёт.
Iуйджи: А мне 25 лет, и я раббтаю
пбваром. В Италии еда - святость
и великолёпный бйзнес. Поэтому
я и приёхал в Москву, чтббы
познакбмиться здесь с русской
кухней...
Каролййн: Я изучаю русский потому, что
мой прадёдушка был русским.
Он родйлся в 1910 году
в Петербурге. А в 1914 он
с родйтелями выехал в Англию.
Андрей: Ну, дорогйе мой, вы все
великолёпны. Предлагаю провестй
Зтот Августовский вёчер на
Арбате. Что вы об Зтом думаете?
Юлия: Поёхали...

W Instytucie im. Puszkina

[ Julia: Zdałam! Hurra!

i Andrzej: Gratuluję! Opowiadaj, jak było?
| Julia: W komisji były 3 osoby. Dwie kobiety
i jeden mężczyzna. Najpierw były
pytania, a potem test z gramatyki.
Oj, przepraszam was... Poznajcie się.
Julia przedstawia Piotrowi i Andrzejowi swoich znajomych.
I Julia: Poznajcie się. Piotr z Krakowa, Andrzej
z Moskwy, Emi z Tokio, Luigi

68 ШЕСТЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ ШЕСТЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 69

Lekcja 7 Dialog, ćwiczenii fiminatyka, ćwiczenia Lekcja 7

z Florencji, Caroline z Oxfordu, Matti
z Hamburga...
Piotr: I Julia z Paryża.
Andrzej do Emu
Andrzej: Pierwszy raz jesteś w Moskwie?
Emi: Tak. Pracuję w jednym z salonów
„Toyoty”. Muszę znać język rosyjski nie
gorzej niż angielski.
Andrzej: A ty, Matti? Co cię sprowadza do Rosji?
Matti: Mam już 31 lat i chcę się ożenić. A moja
narzeczona jest Rosjanką. Ot i cala
tajemnica.
Luigi:
Ja mam 25 lat i pracuję jako kucharz. We
Włoszech jedzenie jest rzeczą świętą
i świetnym biznesem. Dlatego
przyjechałem do Moskwy, aby poznać tu
rosyjską kuchnię...
Caroline: A ja uczę się rosyjskiego dlatego, że mój
pradziadek był Rosjaninem. Urodził się
w 1910 roku w Petersburgu. A w 1914
Wybór: Англия - Англии, Германия - Германии, Италия -
111;(лии, Канйда - Канйды, Люксембург - Люксембурга, Перу
Неру, Пблыиа - Польши, США [seszea] - Соединённых
Штатов Америки, Франция - Франции, Япбния - Япбнии.
Jakiej jesteś narodowości? - czyli Кто ты по националь­
ности?
W odróżnieniu od języka polskiego nazwy narodowości w ję­
zyku rosyjskim pisze się małą literą. Do tej ortograficznej zasa­
dy należy się po prostu przyzwyczaić. Na pytanie Кто ты /вы
но национальности? odpowiadamy: - По национальности
и поляк/я пблька. —> Jestem Polakiem /Jestem Polką (jestem
narodowości polskiej).
przetłum acz 1. Вы нём ка?....................................

wyjechał z rodzicami do Anglii.
Andrzej: No, kochani, wszyscy jesteście wspaniali.
Proponuję spędzić ten sierpniowy
wieczór na Arbacie! Co wy na to?
.Julia: Jedziemy...
Ćwiczenie 2
.-dania na język ........................................................
polski. 2. Ты по национальности швед?
3.Скажй, пожалуйста, ты русская?
4. Мы не австрййцы, мы норвёжцы.

5. Мой дёдушка - француз, а м£ма -

kiego miasta/kraju. пблька...................................................

гброд стран^ 6. Он - итальянец, а онй - япбнка.......

(miasto) (kraj)
Юлия приёхала из 7. Пётр и А н н а - поляки.........................
Пётр приёхал из
8. КЭлия, ты француженка йли италь­
Зми приёхала из янка? .......................................................
Кэролайн приёхала из 9. Кто ты по национальности?.............
Луйджи приёхал из
Мйтти приёхал из
-------- 1
70 СЕМЬДЕСЯТ СЕМЬДЕСЯТ ОДИН 71
 Lekcja 7 Ćwiczenia, gramatylg vii /onia Lekcja 7

Ćwiczenie 3 Wypełnij tabelę. Skorzystaj z Wyboru. fiiftintazjuj. 1. М£ма П е т р а .............

Гнwiedz kim Онй раб б тает...........
страна столица там живут язык там говорят.,
(kraj) (stolica)
? tiiwodu są 2. Ш п а П е т р а ..............
(tam mieszkają) (język) (tam mówią)
ruii/.ice A ndrzeja Он р аб б тает.............
Велико­
британия M lkina i Piotra
3. Ирйна Анатольевна
i-ulisza.
Германия Он£ р аб б тает...........
s Mirzystaj
Италия г Wyboru. 4. Дмйтрий Иванович
Пбльша Он р аб б тает.............
Россйя
Франция Парйж французы фран­ ПО- Wybór: архитектор, бухгалтер (księgowy), врач (lekarz),
цузский французски нпайнер (projektant graficzny), домраббтница (pomoc
Япбния domowa), журналйст (dziennikarz), мёнеджер, парикмахер
(fryzjer), перевбдчик (tłumacz), почтальбн (listonosz),
Wybór: Берлин, Братислава, Варшава, Ит<1лия, итальянский,! i поардёсса, учйтель, секретарь, фармацёвт (fannaceuta),
Москвй, нсмёцкий, нёмцы, по-итальянски, пбльский, поляки, I флорйст (florysta), фотбграф, шахтёр (górnik), юрйст
по-немёцки, по-пбльски, по-русски, по-словйцки, по-чёшски, I (prawnik). _____________ ________
мо-швёдски, ПО-ЯП0НСКИ, Прйга, Рим, русские, русский, I
Словакия, словацкий, Стокгольм, Тбкио, чёхи, чёшский, I
швёды, япбнцы.

Pracujesz jako kto? - czyli кем ты работаешь? < кажи, пожалуйста, Пётр Кулиш работает йли ещё учит-
ш? Как ты думаеш ь, он гимназист, лицеист или студент?
Poprawna odpowiedź na to pytanie wymaga od nas użycia rze­
czownika w formie narzędnika (кем? чем?). Aby nie popełniać
błędów, musimy zapamiętać, że w narzędniku:
►rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na twardą
spółgłoskę mają końcówkę - o m :
повар —>Луиджи работает поварам;
►rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na miękką
Napisz po 1. Czy ty pracujesz, czy może uczysz się?

Ćwiczenie 5
spółgłoskę mają końcówkę -ем:
водитель —>Алёша работает водителем; tosyjsku .....................................................................
►rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na twardą odpowiedzi 2. Jako kto chciałbyś pracować?
spółgłoskę mają końcówkę -ой: иa pytania. .....................................................................
медсестра —>Лена работает медсестрой; 3. Jako kto pracujesz?
►rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na miękką
spółgłoskę mają końcówkę -ей:
няня —>Марина работает нянек.

72 СЕМЬДЕСЯТ ДВА СЕМЬДЕСЯТ ТРИ 73

Lekcja 7 Gramatyka, ćwiczenia omentarz kulturowy, słownik Lekcja 7

Egzamin z (czego?) = Экзамен по (чему?)

Jak wynika z dialogu lekcji, Julia Legrand zdała egzamin pań­
stwowy z języka rosyjskiego. Skorzystajmy z sytuacji, że w In­
stytucie Puszkina spotyka się siedem osób z różnych krajów.!
Zapewne niejeden egzamin przyszło im w życiu zdawać. Jaki? j
□ Przeczytaj! Zapamiętaj! ПО + celownik
• иностранный язйк, пбльский язык
—■>ПО иностранному языку, пбльскому языку
• математика, физика, грамматика
—> ПО математике, физике, грамматике
• чтёние, пёние, рисование
—> ПО чтёнию, пёнию, рисованию
• география, истбрия, хймия
—> ПО географии, истбрии, хймии
Czy wiesz że ... Inst>tut Jęz>ka Rosyjskie8° im-Alek_
y ' *** sandra Puszkina w Moskwie należy do
najbardziej zasłużonych placówek badawczo-naukowych i dy­
daktycznych na świecie. Instytut ten nosi imię największego po-
rly Rosji Aleksandra Siergiejewicza Puszkina, najznakomitsze­
go patrona działalności związanej z oświatą i kulturą w Rosji.
W 1999 roku dekretem prezydenta Federacji Rosyjskiej ustano­
wiono Medal Puszkina, którym nagradzani są zasłużeni działa­
cze sfer oświaty, twórcy kultury, literatury, sztuki. Kawalerami
Medalu są też osoby zaangażowane w ochronę ojczystego
i światowego dziedzictwa kulturowego.
Polski medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” przyznawany
jest wybitnym osobowościom świata artystycznego, osobom
wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, dzia­
łalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodo­
wego. Odznaczenie Gloria Artis zostało ustanowione przez Sejm
Rzeczpospolitej Polskiej w 2005 roku.

ЦТ* Uzupełnij wyrazy. Wstaw przyimek i właściwą końcówkę. выехать wyjechać do прадедуш ка pradziadek był ос
Anglii (na st Rosjaninem
Pm»* Przeczytaj zdania. ii Англию
вгликолёиный wspaniały
был русским
предлагать proponować i
1. Emi musi znać język angielski. irttii jedzenie принимать egzaminować $
—> Зм и сдавала экзамен... англййск... язы к... . •дЧпцина i kobieta экзамен
ożenić się провести вечер spędzić wieczór
2. Matti jest scenografem. М НИ ТЬС Я
(на ком?) (z kim?) простите! przepraszam!
—> М^тти сдавал экзамен... рисов^ни... . narzeczony (was/рапа/
«тих т
3. Piotr niedługo będzie zdawał maturę. эдесь tu panią/państwo)
—> Пётр будет сдавать экзамен... математик... . именно он właśnie on русская кухня kuchnia rosyjska
4. Andrzej też przygotowuje się do matury. моПовь miłość работать (кем?) pracować jako
—> Андрёй будет сдавать экзамен... геогрйфи... . (из лю бви) (z miłości) поваром kucharz
mam 31 lat родители mim rodzice
5. Luigi jest zawodowym kucharzem. мне тридцать
о д й н ГОД родиться urodzić się
—> Он сдавал экзамен... кулинарй... . świętość
м уж чина т mężczyzna святос ть i
6. Julia studiuje na I roku dziennikarstwa. тест по грам­ test z gramatyki
непеста i narzeczona
—» Она сдавала экзамен... социолбги... . nigdy матике
никогда
7. Caroline uczy się w szkole muzycznej. обращаться zwracać się три человека trzy osoby
—►Карол^йн сдавала экзамен... пёни... . (к кому?) (do kogo?) трястись trząść się
8. Przyjaciele przyjechali do Moskwy. познакомьтесь! poznajcie się! хуже gorzej
—> Онй сдавали экзамен... русск... язы к... .

74 СЕМЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ СЕМЬДЕСЯТ ПЯТЬ 75

LEKCJA
y iil( K )
8 В сердце Москвы
Андрёй, 1ми, Пётр, Юлия.
Андрей:
Пёред нами Йверские ворбта.
Сейчас мы выйдем на Красную
плбщадь.
Эми:
Ну и вид! Посмотрй, Ю лия, на
эту чудную церковь...
Андрёй: З то собор Васйлия Блажённого.
Он был сооружён по приказу
Ив^на Грбзного во вторбй
половйне XVI вёка.
Пётр: Для меня - ^то однб из чудёс
свёта, такбе же, как храм Святбго
Семёйства в Барселбне йли мост
Акасй-Кайкё в Японии.
Юлия: Пётр, а что стбит посмотрёть
в Пбльше?
76 СЕМЬДЕСЯТ ШЕСТЬ
Lekcja 8
llrmp: Соляные кбпи в Велйчке. З то
едйнственный подобного рода
объект в мйре.
hiu: Слышите? Куранты!
\идрей: Да. З то куранты на Спасской
башне - сймой известной бйшне
Моекбвского Кремля.
На Соборной площади в Кремле.
\пдрёй: Мы на древнёйшей москбвской
плбщади - Соборной. Перед
н£ми Успёнский соббр. В нём
венчали на царство царёй.
С лёвой стороны -
Благовёщенский соббр, с правой
- Архангельский.
К)лия: А Зта б^шня?
1идрёй: З то колокбльня Ивйна Велйкого
1508 гбда. Её высота вбсемьдесят
одйн метр. До конца XIX вёка
Зто было с^мое высбкое строёние
Москвы.
')ми: А какбе здание оказалось выше?
\идрёй: Храм Христа Спасйтеля. Выеотй
егб купола с крестбм - 103 метра.
Пётр: Слушай, говорят, что йменно
в Москвё будет сооружён самый
высбкий небоскрёб в мйре...
Андрей: Да. ^ т о так называемая бйшня
«Россйя». Её высотй 612 мётров.
Она должн^ быть пострбена
к 2011 гбду. Автор проёкта -
англичанин Норман Фбстер.
Юлия: Как хорошб, что нельзя
пересчитать на метры то, что
действйтельно называем сердцем
гброда...
Андрёй: Ты прав£, Ю ли я... Я рад, что ты
это понимаешь.
СЕМЬДЕСЯТ СЕМЬ 77
 Pial')g, ćwiczenia Lekcja 8

W sercu Moskwy wybudowana do 2011 roku. Autorem

projektu jest Anglik Norman Foster.
Andrzej, Emi, Piotr, Julia. hllia: Jak to dobrze, że nie da się przeliczyć na
Andrzej: Przed nami Brama Iwerska. Zaraz metry tego, co na prawdę nazywamy
wejdziemy na Plac Czerwony. sercem miasta...
Emi: Co za widok! Spójrz, Julio, na tę imlrzej: Masz rację, Julio... Cieszę się, że to
cudowną cerkiew... rozumiesz.
Andrzej: To sobór Wasyla Błogosławionego.
Wzniesiony na rozkaz Iwana Groźnego
w II połowie XVI wieku.
Piotr: Dla mnie to jeden z cudów świata, tak
samo jak Sagrada Familia w Barcelonie podstawie dialogu napisz, o jakiej budowli jest mowa. г—
.О)
czy most Akashi Kaikyo w Japonii. с
Julia: Piotrze, a co warto zobaczyć w Polsce? opis nazwa
Piotr: Kopalnię soli w Wieliczce. To jedyny i ’ )то сооружение высотбй З т о ..................................... .8
tego rodzaju obiekt na świecie. шестьсот двенадцать (612) ■3
Emi: Słyszycie? Kuranty! 14i ров будет пострбено к
Andrzej: Tak. To kuranty z wieży Spasskiej - im- тысячи одйннадцагому
najsłynniejszej wieży Moskiewskiego 1 - 011 ) году.
Kremla.
1 ‘ ) го с£{мая известная З т о .....................................
Na placu Soborowym Kremla. пашня Москбвского
Andrzej: Jesteśmy na najstarszym placu Moskwy Кремля.
- placu Soborowym. Przed nami sobór
1 11с5рез них мбжно выйти на З т о .....................................
Uspienski. Tu odbywały się koronacje
carów. Z lewej strony - sobór Красную плбщадь.
Błagowieszczeński, z prawej - 4 ' )ю сооружение, высота З т о .....................................
Archangielski. ьчтброго составляет сто три
Julia: A ta wieża? (НИ) метра.
Andrzej: To dzwonnica Iwana Wielkiego z 1508 ?■ ' )го здание, котброе до
roku. Ma 81 metrów wysokości. Do
ичшД девятнадцатого (XIX)
końca XIX wieku była najwyższą
st ка было с^мым высоким
budowlą Moskwy.
Emi: Jaki budynek okazał się wyższy? i i роёнием Москвы.
Andrzej: Świątynia Chrystusa Zbawiciela. §, В этом хр^ме венчали З т о .....................................
Wysokość jej kopuły wraz z krzyżem царёй на царство.
wynosi 103 metry. 1 ‘>10 здание было
Piotr: Słuchaj, a ponoć właśnie w Moskwie ma йоруж енб по приказу
powstać najwyższy na świecie
ПнаНа Грбзного во вторбй
wieżowiec...
Andrzej: Tak. To tzw. wieża „Rossija”. 612 шнювйне шестнадцатого
metrów wysokości. Ma być ( XVI) вёка.

СЕМЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ СЕМЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 79

Lekcja 8 Gramaty | i< /enia, gramatyka Lekcja 8

f)<>kończ zdania, 1. Пёрвое упоминание о Кракове

Ćwiczenie 2
Liczebniki porządkowe
и pisz słowami появйлось в ................веке • (965 год)
Odpowiadają na pytanie: какой?, который? Pod względer «iaiclwy liczebnik 2. Пёрвое упоминание о Москве
gramatycznym i funkcji pełnionych w zdaniu są bardzo zbliżo­ р-н /ijdkowy. появйлось в ...............веке • (1147 год)
ne do przymiotników. Liczebniki porządkowe tworzymy od 3. Первые печатные кнйги в Пбльше
tematów liczebników głównych (wyjątek: первый, второй, и в Россйи появйлись в .......................
третий, четвёртый). Należy pamiętać, że: .............................. веке • (1513), (1564)
• liczebnik третий w przypadkach zależnych ma znak miękki 4. Последний король Пблыпи вступйл
(трётьего, трётьему, трётьим, о трётьем); на престол в ....................вёке • (1764)
5. Послёдний император Россйи
Uwaga! Biernik: кого —> трётьего, ALE: что —■>трётий. вступйл на престбл в ...................вёке
• liczebniki седьмбй i восьмбй mają znak miękki w temacie; • (1896)
6. Рймский п£па Иойнн Ш вел II
• liczebniki второй, шестой, седьмой, восьмбй, сороковой родйлся в ......................... вёке • (1920)
mają akcentowaną końcówkę -ой. 7. Мы с вйми живём сейчас в .................
........................................... вёке • (2008)
М. D./Msc. М. D./Msc.
первый первого /riĆpBOM седьмбй седьмбгбУ-еедьмб / ubytek bez przyimka - czyli собор XVI вёка
вторбй вторбго/вторбм восьмбй восьмбго/восьмб Wjęzyku rosyjskim, aby określić datę powstania zabytków archi-
трётий трётьего/трётьем девятый девятого/девято irktury, dzieł sztuki wszystkich znanych dziedzin rzemiosła arty­
четвёртый четвёртого/ четвёртом десятый десятого/ десятом stycznego, używamy konstrukcji dopełniaczowej bez przyimka.
пйтый пятого/пйтом одйннадцатый одиннадцатого/
одиннадцатом
шестбй шестбго / шестбм двенадцатый двенадцатого/
двенадцатом LI Przeczytaj! Zapamiętaj!
iго летопись XI вёка to jest kronika z XI wieku
М. D./Msc. м. D./Msc. iго икбна концй XV to jest ikona z końca XV
тринадцатый -ого/-ом восемнадцатый -ого/-ом столётия stulecia
четырнадцатый -ого/-ом девятнадцатый -ого/-ом >го картйна середйны XVIII to jest obraz z połowy XVIII
пятнадцатый -ого/-ом двадцйт|ый -ого/-ом нёка wieku
шестнадцатый -ого/-ом двадцать пёрвый двадцать первого >ю пострбйка начала XIX to jest budowla z początku
двадцать нёрвом
семнадцатый -ого/-ом двадцать вторбй двадцать вгорбго
вёка XIX wieku
двадцать вторбм

80 ВОСЕМЬДЕСЯТ ВОСЕМЬДЕСЯТОДИН 81

Lekcja 8 Ćwiczenia, gramatyjy
Ćwiczenie 3 Wykonaj ćwiczenie według Wzoru.
Wzór. Соббр Васйлия Блаженного был пострбен в середйне]
XVI вёка —* Соббр Васйлия Блажённого - это пострбйка
середйны XVI вёка.
1. Слбво «кремль» впервые встречается в лётописях в 1317 год;
2. Знаменйтый кблокол Сигизмунда - сймый старый
дёйствующий кблокол в Пблыне - был отлйт в 1520 год]
3. Здание Исторйческого музёя на Красной плбщади бьы|
пострбено в 1875-1881 годйх (конёц XIX вёка).
4. Картйна .Йна Матёйко «Конституция 3 м£я» былй
напйсана в 1891 году.
5. С^мая извёстная икбна Андрёя Рублёва «Трбица» был*
напйсана в пёрвой половйне XV вёка.
6. Он библиофйл. У негб есть кнйги, котбрые были
напечатаны в XVIII вёке.
Ты рад? Ты прав! - Cieszysz się? Masz rację!
Znajomość tych dwóch wyra/ów jest bardzo przydatna. Za ich
pomocą możemy wyrazić szereg emocji. Z punktu widzenia
gramatyki (tu: morfologii) wyrazy te stanowią przykład krót­
kich form przymiotnika, występujących w funkcji orzeczenia.
Zapamiętajmy: я, ты, он —* рад/прав; я, ты, она —> рйда/
права; мы, вы, они —> рады/правы.
1
Dobierz i wpisz 1. Wydaje mi się, że nie masz racji,
Ćwiczenie 4
właściwe 2. Cieszę się, że pani przyjechała,
tłumaczenie. 3. One mają rację!
4. On wcale się nie cieszy z tego wyjazdu
5. To nieprawda, nie macie racji!
6. Miło nam będzie znów cię zobaczyć
Wybór: Онй пр^вы! • Мне кажется, что ты не прав /не правй. •
Мы будем рйды вновь тебя увйдсть. • По-мбсму, ты/Мне
кажется, что ты не прав/не прав^С. • Я рйда, что вы приехали.
• Зто неправда, вы не прйвы! • Он совсем не рад Зтой
поёздке.
82 ВОСЕМЬДЕСЯТ ДВА
Lekcja 8
■ifjinutyka, ćwiczenia
Sujstynniejsza wieża —czyli самая извёстная башня
• )bicktem naszej uwagi jest tu stopień najwyższy przymiotników.
W języku rosyjskim możemy go utworzyć na dwa sposoby:
!) za pomocą wyrazów самый (самое, самая, l.m. самые),
patrz w dialogu: ^то сймое высбкое строение Москвы,
2) za pomocą sufiksów -ейш- lub -айш-,
patrz w dialogu: Зто древнёйшая плбщадь города.
□ Zapamiętaj!
• sufiks -ейш- występuje wtedy, gdy w wyrazie nie ma
wymiany spółgłosek, np.:
дббрый —>добрёйший • мйлый —►милёйший
• sufiks -айш- występuje wtedy, gdy w wyrazie jest
wymiana spółgłosek, np.:
сладкий —> сладчайший • тйхий —>тишайший
II/iipełnij zdania. Użyj przymiotników w stopniu najwyż-
fiyin. Skorzystaj z Wyboru.
1, я люблю соб^к. Собака - ............................... Друг человёка.
{ Моя мйма - ..................................................... женщина в мйре.
S. Мост Акасй-Кайкьё - ................................................... - мйра.
Реализация его постройки стбила 4,3 миллиарда долларов.
А. Самсунг Х820 - пок£ ч т о ...................... в мйре мобйльный
гелефбн. Егб толщина веегб лишь 6,9 миллиметра.
Wybór: глубочайший, еймый выебкий, теплёйший,
краейвейшая и умнёйшая, вернейший, еймый дорогбй, еймый
сладкий, еймый тбнкий, труднейшая, еймый широкий.
ВОСЕМЬДЕСЯТ ТРИ 83
Lekcja 8 Ćwiczenia, komentarz kulturowi Lekcja 8
lin w n ik

Przepisz tekst. В Москве мбжет появйться сймая вщ =нплич:анин/ Anglik/ площадь ż plac 7^
Przetłumacz go сбкая в Европе бйшня. В московскя англичанка Angielka пора czas coś
na język polski. мЗрии был представлен проёкт башим гMiii и wyjść перекусить przekąsić i
_o
«Россйя» для М еждународного дели sMine wyżej построить zbudować
вбго цёнтра «Москва-Сйти». А втЯ венчать на koronować престол т tron
Мрство самый высокий najwyższy
проекта - англййский архитёктор Ш р ::(||>()Та 1т brama самая извёст­ najsłynniejsza
ман Фбстер. Кбмплекс высотбй шести вЩ ОГЦЫЙ дом wieżowiec ная башня wieża
c ó t двенадцать метров представляв! высотаż wysokość слышать słyszeć (słyszę,
собой три бйшни, объединённые действительно rzeczywiście (я слышу, słyszysz)
в одну. ■(синейший/ najstarszy/ ты слышишь)
■ровнейшая najstarsza случайно przypadkowo;
м й нстьенны й jedyny czasem
пшёстщый znany собор т sobór
Czy wiesz, że ... Największą prawosławną świątynią соляные копи kopalnia soli
w Rosji jest sobór Chrystusa Zbawicie­ ьшижол т dzwon
И иол Нг/ kopuła/kopuły в Велйчке w Wieliczce
la w Moskwie. Chram położony jest w centrum stolicy, na le­ Im сооружение п budowla
купола 1т
wym brzegu rzeki Moskwy, niedaleko Kremla. Obecny gmach • о нжбльня Ż dzwonnica сооружённый/ wybudowany/
świątyni jest dokładną repliką soboru, który wybudowano w la­ ВрВст т krzyż сооружённая wybudowana
tach 1839-1883. Ów gmach - wyraz dziękczynienia za zwycię­ куранты 1т kuranty стоит warto zobaczyć
tu: świat посмотреть (zwiedzić)
stwo Rosji w wojnie z Napoleonem (1812) - ograbiono i wysa­ Мир т budynek
•упечатать wydrukować строение п
dzono w powietrze na rozkaz Stalina 5 grudnia 1931 roku. Na гонкий cienki
miejscu świątyni miał powstać Pałac Rad. Realizacji tego planu Небоскрёб wieżowiec
нельзя nie wolno; толщина i grubość
przeszkodził jednak wybuch II wojny światowej. nie można ты прав/права masz rację
чбьединённый złączony, чудная церковь cudowna cerkiew
W 1990 roku pierwszy prezydent Rosji Borys Jelcyn podpisał
połączony чудо и/чудес^ cudo/cuda Im
dekret o odbudowie soboru Chrystusa Zbawiciela. 19 sierpnia щ-ресчитйть przeliczyć 1т света świata
2000 roku świątynia została konsekrowana. Od tamtego czasu
regularnie odprawiane są tam nabożeństwa.

Jaki gmach jest najwyższy w twoim mieście (w Polsce)?

Jaki budynek jest według ciebie najpiękniejszy? Co wiesz
na temat historii tego budynku /tych budynków?

84 ВОСЕМЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ
восемьдесят пять 85
LEKCJA Lekcja 9
Hali К)

9 В кафе «Мечта»
/* столику подходят 10лия и Зми.
Андрёй: Ю лия сегодня сыграла hi и: Привёт! Мы были
фантастйчески. У Зтого пйрня из в Третьякбвской галерее.
Омска не было никакйх шйнсов Юлия: Икбны Рублёва гениальны. Уже
Шах, мат и конёц. и не пбмню, чтббы чтб-нибудь
Пётр: Действйтельно. (...) Который час? произвело на меня такбе
Ужё пять минут шестбго. впечатлёние.
Дёвушки опаздывают. 3 ми: Мы ходйли час£ три, а кажется,
А}1дрёй: Мой отёц говорйт, что жёшцины что Зто было мгновёние.
всегда опаздывают. Но и немнбжко опоздали...
Пётр: А мой говорйт, что ёсли бы 1\ столику подходит официант.
у негб было стблько обязаннос­ Официант: Что вы заказываете?
тей, скблько у мамы, он бы сошёл Юлия: Мне капуччйно и орёховое
с ум*1. пирбжное.
Андрёй: Тбже правда. (...) Пётр, а у теб^ )хт: А мне, будьте любёзны, зелёный
есть дёвушка? чай и морбженое с сухофруктами.
Пётр: Гмм, я как-то не тороплюсь. Официйнт: А вам?
Андрёй: Но Ю лия тебё нравится... Два «Очйковских» кваса,
Пётр:
пожалуйста.
Андрей: Девчбнки, у вас завтра есть
своббдное врёмя?
)ми: Я завтра раббтаю с половйны
девятого до пятй.
Юлия: А у меня в пятнадцать встрёча.
Потбм я своббдна.
Андрей: Мы приглашаем вас в кинб на
«Мастера и Маргарйту».
Юлия: Я обожаю Зтот ром£н...
)ми: Потряс! Я мечтала об Зтом!

86 ВОСЕМЬДЕСЯТ ШЕСТЬ
ВОСЕМЬДЕСЯТ СЕМЬ 87
 |wl« /enia, gramatyka Lekcja 9

W kawiarni „M arzenie” W | nkiej ... Я завтра раббтаю с половйны

iiilojności девятого до пятй.
Andrzej: Julia fenomenalnie dzisiaj zagrała! Ten ц yslępują dane ... Мы ходйли чаей три, а кажется,
chłopak z Omska nie miał żadnych iiiinia что Зто было мгновение,
szans. Szach-mat i koniec. и dialogu? ... Дёвушки опаздывают,
Piotr: Rzeczywiście. (...) Która to godzina? riiiiiimeruj je. ... Мы приглашаем вас в кинб
Już pięć po piątej. Dziewczyny się
на «Мастера и Маргарйту» .
spóźniają.
Andrzej: Mój ojciec mówi, że kobiety zawsze się ... Мне капуччйно и орёховое
spóźniają. пирбжное.
Piotr: A mój mówi, że gdyby miał tyle ... Мы были в Третьякбвской галерёе.
obowiązków co mama, to by zwariował.
Andrzej: Też prawda. (...) Piotr, a ty masz Żadnych szans! - czyli Никаких шансов!
dziewczynę?
Piotr: Hm, jakoś mi się nie spieszy. Zaimki никакбй, никакйя, никакбе, никакие występują w zda­
Andrzej: Ale Julia ci się podoba... niach przeczących. Oznaczają one pełne zaprzeczenie lub
wzmocnienie przeczenia. Jeśli zaimków tych chcemy użyć
Do stolika podchodzą Julia i Emi. / przyimkami, to przyimki muszą „dzielić zaimki na pół”, np.;
Emi: Cześć! Byłyśmy w Tretiakowskiej >i не пойду в тейтр —>ни в какой те£тр я не пойду! онй не
Galerii.
пойдёт на выставку —>ни на какую выставку онй не пойдёт.
Julia: Ikony Rublowa są genialne. Już nie
pamiętam, żeby coś zrobiło na mnie
takie wrażenie. U Zapamiętaj!
Emi: Chodziłyśmy chyba ze trzy godziny,
a jakby minęła chwila. No i troszkę się никакой - żaden, никакая - żadna, никакбе - żadne,
spóźniłyśmy... никакйе - żadni /żadne
Do stolika podchodzi kelner.
Kelner: Co państwu podać?
Julia: Dla mnie cappuccino i ciastko orzechowe. DJiyj 1. Я не пойду к Сергёю.
Emi: Ja poproszę zieloną herbatę i lody tt/inocnionego —►...............................................................
z bakaliami. (Н/.eczenia. 2 .0льга не отступит перед трудностями
Kelner: A dla panów? ikorzystaj —►..............................................................
Piotr: Dwa razy kwas Oczakowski, proszę. * Wyboru. 3. Мы не знакбмы с Васйльевыми.
Andrzej: Dziewczęta, macie jutro wolny czas?
Emi: Ja jutro pracuję od 8.30 do 17. 4. Я не буду говорйть при свидётелях.
Julia: A ja o 15. mam spotkanie. Potem jestem
wolna. 5. Я не поёду в дом бтдыха.
Andrzej: Zapraszamy was do kina na „Mistrza
i Małgorzatę”.
Julia: Uwielbiam tę powieść... Wybór: ни в какой, ни к какбму, ни перед какйми, ни при
Emi: Bomba! Marzyłam o tym! ! какйх, ни с какйми.

ВОСЕМЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ ВОСЕМЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 89

Lekcja 9 Gramatyka, ć w ic z ę * gramatyka, ćwiczenia Lekcja 9

Jakieś trzy godziny - czyli czas przybliżony (2) I (J Zapamiętaj!

Kolejnym sposobem wyrażania czasu przybliżonego jest za* ] określenie czasu dopełniacz z rzeczownikiem половина
stosowanie inwersji, czyli przestawienia. H I )/12.00 —двенадцать часов двенадцати двенадцатого/ пёрвого
§! ni)/13.00 - час чйса вторбго
Porównajmy: я приёду в пять часбв {przyjadę о piątej), j
H()<)/14.00 - два чаей двух часбв трётьего
ALE: я приёду часбв в пять {przyjadę około/mniej więcej
§з ni)/15.00-три чаей трёх часбв л четвертого
о piątej) —> liczebnik oznaczający godzinę występuje tu nal 32

końcu wyrażenia. §4 ni)/16.00 - четйре чаей четырёх часбв | пя'того

i f "О/17.00 - пять часбв 5 пятй часбв § шестбго
Zwróćmy jednak uwagę, że przybliżony może być nie tylko u 13
В6 но/18.00 - шесть часбв шестй часбв о седьмбго
czas! Inwersji podlegają również jednostki wagi, długości, восьмбго
"О/ 19.00 - семь часбв семй часбв
głębokości itp. Wszystkie one muszą się znaleźć przed liczeb­
Ь :1К)/20.00 - вбеемь часбв восьми часбв девятого
nikiem.
И0/21.00-дёвять часбв девятй часбв десятого
■§,00/22.00 - дёсять часбв десяти часбв одйннадцатого
Zmień zdania tak, 1. Мы проёхали пять киломётров. с минутами (z minutami)
Ćwiczenie 3

aby użyć w nich —>............................................................ J j -И0 с/до десяти минут пёрвого

inwersji. 2. Глубин^ колбдца шесть мётров. | | 15/13.15 с/до пятнадцати минут/чёгверги вторбго
|и 15/14.35 с/до без двадцатй пятй минут три
3. Я ждалй тебй два час£. (р.45/15.45 с/до без пятнадцати/без чётверти четыре
—>............................................................J
4. Спектакль продолжается четыре Na podstawie 1. Домраббтница пришли к нам (7.30),

Ćwiczenie 4
чась(. iiodanej а ушл£ (16.00).
Informacji ułóż 2. Наш пбезд отправляется (4.20),
5. На занавески мне нужно три мётра i napisz zdania а на мёсте мы будем (18.40).
Т10ЛЯ.
i konstrukcją 3. Мы начали писать сочинёние (9.15),
I:*. до... . а закбнчили (12.20).
6. Я прочитала сброк странйц poM^HHi Skorzystaj 4. Наш врач начинает принимать
г Pomocy. (8.30), а заканчивает (13.40).
5. Трамваи начинают ходйть (5.45),
Konstrukcja с... д о ...- czyli od... do... а заканчивают (00.10).
6. Галерея открывается (10.00),
Jak długo będzie jutro pracować Emi? Завтра он£ будет pa- 1 а закрывается (19.30).
ббтать с половйны девятого до пягй. W języku rosyjskim za I
pomocą konstrukcji с... do... oznacza się początek i koniec | Pomoc: в путй мы будем...; врач принимает...; галерея
czynności. Oba zaimki łączą się z rzeczownikami i liczebnika- I работает...; домраббтница былй у нас...; сочинёние мы
mi w formie dopełniacza. 11исали...; трамвйи хбдят. . . .

90 ДЕВЯНОСТО ДЕВЯНОСТО один 91

Lekcja 9 Ć w ic ze n ia , k o m e n ta rz kulturow y =i§wnik Lekcja 9

Przeczytaj Ш вел М ихайлович Третьяков (1832^! pi !рёча i spotkanie ореховое ciastko

D£

i przepisz tekst. ?«иерея i galeria пирож ное orzechowe

1898) - основатель Третьякбвской гм i
d l UdZDI MJ

Przetłumacz go ш ш опись i malarstwo оф ициант m kelner

лерёи. В 1874 году Третьякбв пострбил
na język polski. для своего собрания русской ж йвопис|
$1ль szkoda передать przekazać $
заказывать zamawiać положйв dając początek
великолепное здание. Для беспл£тног§ ий пи еп gmach начало
посещения галерёя былй открыта иик'ный чай т zielona herbata посещ ение и zwiedzanie
в 1888 году. В 1892 году Ш вел Мих^й» пышы Рублёва ikony Rublowa построить zbudować
лович пёредал коллёкцию и здйнщ ł н ii(5 п ndm kino приглаейть zaprosić do kina
в дар городу Москвё. Он собирал свой Нфс т ndm kawa в кино
коллёкцию 42 года (с 1856 до смерти miиовёние п mig, chwila произвести zrobić wrażenie
положйв тем сймым начало музёю mi мечтать marzyć впечатление
ровбго значения. мировое światowe роман т powieść
шачёние znaczenie сухофрукты 1т bakalie
Pomoc: (liczebniki w tekście) тйсяча восемьсбт трйдцать два мороженое п lody свободное czas wolny
- тысяча восемьсбт девянбсто вбеемь • в тысяча восемьсбт никаких шансов żadnych szans время п
сёмьдесят четвёртом • в тысяча восемьсбт вбсемьдесят нравиться podobać się собрание п zbiór
восьмбм • в тысяча восемьсбт девянбсто вторбм • сброк два обязанность ż obowiązek сой гй с ума zwariować
с тйсяча восемьсбт пятьдесят шестбго. •«Пожать uwielbiać сы грать zagrać
(и обожаю) (uwielbiam) торопйться spieszyć się
■ннЬдывать spóźniać się ш анс т szansa

Do zwiedzenia jakiego muzeum/jakiej galerii zaprosisz ge

ścia, który przyjechał do ciebie z innego kraju? Jaki obiel
zwiedzicie przede wszystkim? Co wiesz na temat historii tegc
^ 5г; i АЛ j

miejsca?

Andriej Rublow (między 1360 a 1370

Czy wiesz, że ...
- ok. 1430) - jeden z najznakomitszych
mistrzów moskiewskiej szkoły malarstwa ikonowego. Mnich
Ławry Troicko-Siergijewskiej i klasztoru Andronikowskiego
w Moskwie. Autor (lub współtwórca) fresków i ikon w licz­
nych świątyniach, m.in.: w soborze Błagowieszczeńskim mo­
skiewskiego Kremla (1405), w soborze Uspienskim wc Wło­
dzimierzu nad Klaźmą (1408), w soborze Troickim Ławry
Troicko-Siergijewskiej i soborze Spasskim klasztoru Androni­
kowskiego w Moskwie (ok. 1422-1427). Kanonizowany przez
Rosyjską cerkiew prawosławną w roku 1988. Najsłynniejszą
ikoną Andrieja Rublowa jest Święta Trójca (I poł. XV w.).

92 ДЕВЯНОСТО ДВА ДЕВЯНОСТО ТРИ 93

 n in lo g Lekcja 10

ГУМ. В салоне дамской одежды

I/родавщйца: Подождйте, пожалуйста,
Юлия: Здравствуйте. я принесу вам юбку немнбго
Продавщица: Дббрый день. Что для вас? другого фасона. А мбжет, вы
Юлия: Меня интересует Зта чёрная хотйте юбку другбго цвёта?
ю бка... У нас большбй выбор
Продавщица: Какой у вас размёр? корйчневых.
Юлия: Кажется, сороковой. Не пбмню. К)лия: А стбит стблько же, сколько
Продавщйца: Тогдй мы провёрим ваш размёр. чёрная?
Так, получается, что вам нужен Продавщйца: Она дешевле, но не хуже.
сороковбй размёр, но,
( пустя некоторое время.
к сожалёнию, у нас Зти юбки
Юлия: Что за невезёние! З т а слйшком
тблько трйдцать восьмбго
широкй, я плохо себя в ней
и сброк вторбго размёров.
чувствую.
Юлия: Мбжно я примёрю трйдцать
Продавщица: В такбм случае, примёрьте ещё
восьмбй?
зелёную. в cłI mom дёле
Продавщйца: Конёчно. (...) красйвая. (...)
Через несколько минут. К)лия: Я очень люблю Зтот цвет.
Продавщйца: И как? Продавщйца: А длин^ вам подхбдит?
Юлия: Увы. Он£ мне малй. Жаль. К )лия: Я срёднего роста. Придётся
купйть к Зтой юбке туфли на
каблуках.
Продавщйца: Вы бчень хорошб в ней
выглядите.
Юлия: Вы пр^вы. Он£ идеальна.
Сколько плачу?
Продавщйца: Две тысячи сто рублёй.
Юлия: Мбжно заплатйть картой?
Продавщйца: Разумёется.

ДЕВЯНОСТО ЧЕТЫРЕ ДЕВЯНОСТО ПЯТЬ 95

Lekcja 10 Di.ilt r?i- /t?nia, gramatyka Lekcja 10

GUM*. W salonie odzieży damskiej ijii ttwdź, czy wszystkie zdania są zgodne z treścią dialogu?

Ćwiczenie 1
Mli nie - postaw znak (-), jeśli zgodne - postaw (+).
Julia: Dzień dobry.
Sprzedawczyni: Dzień dobry. W czym mogę pomóc? i i !<>дождйте, пож<1луйста, я принесу вам юбку другого
Julia: Interesuje mnie ta czarna spódnica... ЦП(мера.
Sprzedawczyni: Jaki rozmiar pani nosi?
1 Пы бчень хорошб в ней выглядите.
Julia: Chyba 40. Nie pamiętam.
Sprzedawczyni: W takim razie sprawdzimy rozmiar. Tak, i Мвысокого рбста. Придётся купйть к Зтой юбке туфли
wychodzi na to, że ma pani rozmiar 40, па нйзких каблукйх.
ale niestety z tych spódnic jest tylko 38
4 Уны. Эта корйчневая юбка мне мала. Жаль.
lub 42.
Julia: Mogę przymierzyć 38? 1 Я плохо себя чувствую в Зтой чёрной юбке.
Sprzedawczyni: Oczywiście. (...)
6 Какбй у вас размёр? - Кажется, сороковбй. Не пбмню.
Po chwili.
Sprzedawczyni: I jak? 1 Я очень не люблю зелёный цвет.
Julia: Niestety. Jest na mnie za mała. Szkoda.
Sprzedawczyni: Proszę poczekać, przyniosę pani troszkę
inny fason. A może chce pani inny luk odróżnić wyraz kolor od wyrazu kwiat?
kolor? Mamy duży wybór brązowych.
Julia: Czy kosztuje tyle co ta czarna? <)sobom rozpoczynającym naukę języka rosyjskiego odróżnia­
Sprzedawczyni: Jest tańsza, ale wcale nie gorsza. nie tych dwóch rzeczowników sprawia kłopoty. Istotnie brzmią
one podobnie:
Po jakimś czasie.
Julia: Co za pech! Ta jest zbyt szeroka, źle się mianownik l.p. —> цвет = kolor
w niej czuję. ALE: цветок = kw iat/цветочек = kwiatek
Sprzedawczyni: W takim razie proszę jeszcze
mianownik l.m. —■> цвета = kolory
przymierzyć tę zieloną. Jest naprawdę
piękna! (...) ALE: цветы = kwiaty /цветочки = kwiatki.
Julia: Bardzo lubię ten kolor.
Sprzedawczyni: Czy długość pani odpowiada?
Julia: Jestem średniego wzrostu. Będę musiała
U Zapamiętaj!
kupić do tej spódnicy pantofle na
obcasie. Цветй всех цветов мира.
Sprzedawczyni: Bardzo ładnie pani w niej wygląda. ►Kwiaty wszystkich kolorów świata.
Julia: Ma pani rację. Jest idealna. Ile płacę?
Sprzedawczyni: 2100 rubli. Зто цветбк необыкновенного цвета!
Julia: Czy mogę zapłacić kartą? ►To kwiat niezwykłego koloru!
Sprzedawczyni: Jak najbardziej.
*ГУМ - Главный универсальный магазйн

96 ДЕВЯНОСТО ШЕСТЬ ДЕВЯНОСТО СЕМЬ 97

Lekcja 10 Gramatyka, ćwiczeń) ifimatyka Lekcja 10

W kolorach tęczy - czyli в цветах радуги [ "spódnica jest na mnie za mała - czyli o nieodpowiednich
Щrozmiarach
Kiedy światło słoneczne przenika przez krople deszczu, woda I W języku rosyjskim przymiotniki jakościowe mają dwie fomny:
rozprasza białe światło. Widzimy wtedy luk, który składa się Iи Iną i krótką. Krótka forma występuje tylko w funkcji orzeczni­
z siedmiu kolorów. Aby nie mylić kolejności kolorów tęczy, ki. W zdaniach mówiących o nieodpowiednim dla kogoś rozmiia-
wystarczy zapamiętać podane niżej zdania. Pierwsze litery wy-1 i/с garderoby czy obuwia pojawia się właśnie krótka forma przy­
razów w tych zdaniach podpowiadają nazwę koloru. miotnika. Zwróćmy także uwagę, że dopełnienie w tego rodząju
/daniach musi być w formie celownika.
Czy pamiętasz, że zima Каждый охбтник желает • celownik —>Кому мала юбка? Юбка мала мне.
białe nosi futro? знать, где сидит фаз£н. Кому узки Зти туфли? Зти туфли узкй моей сестре.
( 'о jednak zrobić, kiedy nie mówimy o odzieży, kapeluszach
czerwony, красный, I r/y pantoflach, a o szafie, dywanie lub stole? Wtedy obok kr-ót-
pomarańczowy, оранжевый, !. icj formy przymiotnika należy użyć konstrukcji для + dopeł­
żółty, жёлтый, niacz. Przykład:
zielony, зелёный,
• Зтот стол велйк для нйшей кбмнаты. —> Ten stół jest za
błękitny, голуббй,
niebieski, ейний, duży dla naszego pokoju.
fioletowy фиолетовый
|мIna forma krótka krótka krótka krótka forma
(«i /ymiotnika forma г.т. forma r.t forma гм. l.m. dla trzech
rodzajów
1Мкий узок узкй узко узкй/узки
Napisz odpowiedzi na pytania pełnym zdaniem. цшрбкий ширбк широкй широкб широкй/
Ćwiczenie 2

ширбки
1. На какбй цвет светофбра ты перехбдишь улицу? Ьмйнный длинен длиннй длйнно длинны/
—» Улицу я перехожу.................................................................. Я длйнны
2. Какбго цвёта бывают тюльпаны? МфбтКИЙ кброток короткй кбротко короткй/
” у ......................................................................................................<1 кбротки
3. Какбго цвёта бывает лётом нёбо? маленький мал малй малб малы
у ....................................................................................................I рОЛЫПбЙ велйк великй великб великй
4. Какбй твой любймый цвет? |луб0КИЙ глуббк глубокй глубокб глубокй/
...............................•;...................... I
5. Какйх цветбв юбки продают в ГУМе?
глуббки
мелкий мёлок мелкй мёлко мелкй/м^лки
у ............................................... у................................................. "I ВЫСОКИЙ ВЫС0К высокй выебко/ выебки/
6. Какбго цвёта 1ббку купйла 10лия? высокб dod. высокй
—►..................................................................................................................................■ шнкий нйзок низкй нйзко нйзки/низкй

98 ДЕВЯНОСТО ВОСЕМЬ д е в я н о с то девять 9 9

Lekcja 10 Ćwiczenia, gramat; § 'ii zenia, gramatyka Lekcja 10

Ćwiczenie 3 Wpisz do tabeli właściwe tłumaczenie. Skorzystaj z Wybon
1. Mamo, te adidasy sąju ż dla
mnie za ciasne.
2. Rękawy tej koszuli są dla
niego za krótkie.
3. Ta zielona sukienka jest na
ciebie za duża.
4. Miałem rację, że ta szafa
jest za duża dla twojego
gabinetu.
5. To łóżko jest za szerokie dla
ich sypialni.
Wybór: Мне кйжегся, что тебё узкй Зти сапогй. • Мйма, Зти j
кроссбвки мне ужё малы. • Рукавй Зтой рубйшки ему кбротки.
• Я был прав, что Зтот шкаф велйк для твоегб кабинёта.
Сын вырос, и куртка ему стйла малй. • Зта кровйть елйшком
широкй для их спйльни. • !^то зелёное плйтье гебё велико.
Зта ёлка высокй для нйшей кбмнаты.
Mogę wejść? Так, proszę./Nie, nie można.
W języku rosyjskim - w zdaniach, w których pytamy o pozwo­
lenie na wykonanie jakiejś czynności - występuje wyraz мож­
но. A zatem, chcąc spytać, (czy) mogę...?/(czy) można...?,
musimy użyć właśnie tego wyrazu. Na przykład:
• Czy mogę/możemy zapłacić kartą? —>Можно заплатйть кйртой?
• Czy mogę/możemy wejść? —* Можно войтй?
•Czy mogę/możemy obejrzeć te fotografie? —> Можно
посмотреть Зти фотографии?
Odpowiedź, jaką uzyskamy, może wyrażać przyzwolenie lub
zakaz. Możemy zatem usłyszeć:
- Да, мбжно! / - Да, пожалуйста! lub - Нет, нельзя!
□ Zapamiętaj!
Можно ФНельзя Да, можно ФНет, нельзя
• Ш pytania, prosząc o zgodę. Odpowiedz, wyrażając przy­
śn ie n ie lub zakaz.
i i u кры ть OKHÓ —>.............................................................................
i посмотреть новый журнал —> ....................................................
I выйти на пять минут —>...............................................................
i шпвонйть по телефону —* ..........................................................
: iaitтй к вам вечером —>................................................................
: вфйтй в кабинёт врачй —* .............................................................
Кто какого роста?
Лby poprawnie określać po rosyjsku wzrost, należy prawidłowo
l.|czyć liczebniki z rzeczownikami oznaczającymi jednostki
miary, a także zapamiętać kilka przymiotników. Oto one:
1. высокий —> któ- to выебкого роста (сто вбсемьдесят
одйн сантиметр)
2. средний —»■ ктб-то среднего рбста (сто семьдесят два
сантимётра)
небольшой —►ктб-то неболыпбго рбста (сто шестьдесят
пять сантиметров)
1. маленький —> ктб-то маленького рбста (сто пятьдесят
шесть сантиметров)
Uwaga! Możemy też użyć konstrukcji кто-то ростом (в)... .
Na przykład:
< )н рбстом (в) 169 сантимётров, а онй рбстом (в) 162
еантимётра.
|J/upełnij tekst. В нйшей семьё шесть человёк, и все
Kfo jest jakiego разного рбста.
H/rostu? Ш п а ..............................................................
i Ifzebniki wpisz М й м а.............................................................
nlram i. Бабушка у н а с ............................................. ,
а дедушка р б сто м .....................................
Старший б р а т ............................................
А я р б сто м ..................................................
Я ........................................................рбста.

100 сто сто один 101

L e k c ja 1 0 Ćwiczenia, komentarz kulturom =łowni k L e k c ja 1 0

Przeczytaj tekst. Powiedz, czego się dowiedziałeś o kolorarjt ВПЦ. Ш0 Й duży wybór подож дать (я poczekać

Słownik
Ćwiczenie 6
выбор подож ду, ты (poczekam,
flag narodowych Polski i Rosji? poczekasz)
§ {> Й Г Ь ( я бер у, brać (biorę, подож дёш ь)
• Бёло-кр£сный цвет флага Польши имёет дрёвнюю истЛ im берёш ь) bierzesz) получается, wychodzi na t^,
(п г р б р б д m kanapka ч т о ... że...
рию. Ещё в старйнных пбльских преданиях упоминала®!
w takim razie пом очь (я pomóc (pomogę,
легёнда о князе Лёхе, который основал гч5род Гнёзно на мес­ a iii к о м случ а е
помогу, ты pomożesz)
miiićiwie taniej
те, на котбром он увйдел дёрево, а на нём гнездсЗ белой) поможеш ь)
i щ на м н е długość mi
орл£. Герббм потбмков Лёха - первых королёй Пбльши - подходит odpowiada постоянство п stałość (np.
стал белый орёл на красном фбне. Цвет£ Зти п о я в й л м w uczuciach)
«р у г о й ф асон inny fason
и на флйге. придётся мне będę musiał/
jeszcze
купить musiała kupić
журнал m czasopismo
• Официального толкования цветбв флйга Россйи не с* примерить (я przymierzyć
«платить zapłacić kartą (przymierzę*
шествует, но прйнято считать, что: примерю , ты
каргой примериш ь) przymierzysz)
- белый цвет - Зто мир, чистотй и своббда; it >|ёпый / zielony/zielona
продавщ йца sprzedawczyni
- синий цвет - Зто постоянство, вёра и вёрность; н’лёная
разреш ите czy mogę
- красный цвет - Зто энёргия, сйла и кровь, прблитая te | и « альный / idealny/idealna
проверить sprawdzić?
идеальная
Отечество. рубаш ка/ koszula męska
м к б й размёр? jaki rozmiar?
сорбчка
коричневый/ brązowy/ ile kosztuje?
сколько стбит?
коричневая brązowa
сороковбй czterdziesty
красивый / ładny/ładna
C zv w ie s z те GUM. W Rosji wszystko zaczyna się od спустя po jakimś czasie
красивая
* ' *’* Placu Czerwonego. Już w wieku XV nie pamiętać (nie некоторое
ми помнить (я
znajdowało się tutaj centrum rosyjskiego handlu. Pod koniec не помню , ты pamiętam, nie время
XIX wieku rozwój stołecznego handlu był tak imponujący, że pamiętasz) средний рост średni wzrost
не помниш ь)
pech туфли на каб­ pantofle na
podjęto decyzję o budowie tzw. Wierchnich torgowych riadow т и е зё н и е п
obcasach
(ona) jest na луках
- trzypiętrowego gmachu składającego się z trzech podłużnych emi мне мала
niestety
mnie za mała увы
pasaży, w których mieściło się ponad tysiąc sklepów. Środki na хуже gorzej
она слйшком (ona) jest zbyt
budowę wyłożyła gildia kupców moskiewskich. Po trzech la­ широка szeroka хорош б dobrze
tach budowy w roku 1893 pojawił się w Moskwie unikalny о т ч е ст в о п ojczyzna хотёть (я хочу, chcieć (chcę,
i śmiały pod względem konstrukcji gmach. Formę stylu staro- н 110x0 себя źle się czuć ты хочеш ь) chcesz)
ruskiego osadzono tu na szkielecie konstrukcyjnym z żelaza чувствовать цвет ml цвета Im kolor/kolory Im
i szkła. W 1952 roku w budynku urządzono Państwowy Po­ платить płacić (płacę, чёрны й / czarny /czarna
■ (я плачу, płacisz) чёрная
wszechny Dom Towarowy (Gosudarstwiennyj Uniwiersalnyj spódnica
гы платиш ь) ю бка i
Magazin - GUM). Po rozpadzie ZSRR gmach przemianowano
na Gławnyj Uniwiersalnyj Magazin.

102 СТО ДВА Сто ТРИ 103

LEKCJA Lekcja 11

День рождения Андрея

ш Андрейка, с днём рождения
и желаю здоровья, успехов
Ресторан на Тверском бульваре.
в учёбе и осуществления всех
Официант: Что вы будете заказывать?
мечтаний!
Дмитрий Иванович: Будьте любёзны, три борщй, два
11/)йна Анатольевна: Bceró дбброго, Андрюшенька.
грибных супа и две солянки.
Ш м ни, мы тебя любим, и мы
Официйнт: А что на вторбе?
всегда с тобой.
Ирина Анатольевна: Четыре порции форёли в овощах,
Пётр: Друг, дай, пожму твою руку!
два рпза пельмёни, а мне -
Прими от Юлии, Зм и и менЯ
бефстрбганов.
самые йскренние пожелания.
Официйнт: А какйе напйтки вам подать?
Здорбвья тебё!
Дмитрий Ивйнович: Две бутылки полусладкого
' )ми: С днём рождения!
красного и бёлого винсС,
Андрей: Спасйбо всем. Вы супер! Я рад,
пёрсиковый сок и минеральную
что у менй такйе родйтели
вбду.
и друзья.
Через некоторое время.
Через какое-то время.
Дмитрий Иванович: Дорогйе мой, я прошу слбва. (...)
Ирина Анатольевна: Сейчас будет торт-морбженое
Моему сыну испблнилось
с орёхами!
семнадцать лет! От ймени всех
Дмитрий Иванович: Кому чай, кому кофе?
нас я поздравляю тебЯ,
К вечеру.
Юлия: Всё было бчень вкусно. В жйзни
я так не наёлась!
Цмйтрий Ивйнович: Счёт, пожалуйста. Благодарйм за
мйлое обслуживание.
Официйнт: З то мы благодарйм
и приглашаем вновь.

104 СТО ЧЕТЫРЕ СТО ПЯТЬ 105

 ....................................................................................................................................................................................
Lekcja 11 gwi< zenia, gramatyka Lekcja 11

Urodziny Andrzeja f i/oczytaj tekst ułożony na podstawie dialogu. Czy zawiera

igodne z dialogiem informacje? Sprawdź, podkreśl błędy.
Restauracja na Twerskim bulwarze.
Kelner: Dzień dobry. Co państwo będą zamawiać? V Андрёя день рождения. Ему исполняется семнадцать лет.
Dmitrij Iwanowicz: Poprosimy trzy razy barszcz, dwie zupy ih >.i семья Галкиных вмёсте с друзьями Андрея пришлй
grzybowe i dwie solanki. о ресторан, чтббы отметить Зто важное событие. Онй зака­
Kelner: A na drugie danie? лим две бутылки сухого винй, на пёрвое - два борща, две
Irina Anatoljewna: Cztery razy pstrąg z warzywami, dwa =:•iпянки, три грибных супа; на вторбе - четыре пбрции фо­
razy pielmieni, a dla mnie boef ре ни в овощах, пбрцию пельменей и две порции бефстрбга-
strogonow. N09». Из напитков онй заказали абрикбсовый сок и мине­
Kelner: Co podać do picia? ра мьну ю вбду. Крбме тог<5, онй ёли торт-морбженое и пйли
Dmitrij Iwanowicz: Dwie butelki pólsłodkiego czerwonego ilit и кбфе. Пёрвой поздравила Андрёя с днём рождения егб
i białego wina, sok brzoskwiniowy мама, а потбм егб поздравил пйпа. От ймени друзёй Андрёя
i wodę mineralną.
мм'щрйвила с днём рождёния Зми.
Po paru chwilach.
Dmitrij Iwanowicz: Kochani, proszę o głos. (...) Mój syn ma
już 17 lat! W imieniu nas wszystkich Ile masz lat? - czyli Сколько тебё лет?
składam ci, Andrzejku, najlepsze Warto zauważyć, że w języku rosyjskim w pytaniu o wiek uży­
życzenia urodzinowe. Życzę ci zdrowia, wamy zaimka osobowego w celowniku. Jeśli zatem słyszymy
sukcesów w nauce i spełnienia marzeń! гебё/вам, odpowiadamy: мне. Umiejętność określenia wieku
Irina Anatoljewna: Wszystkiego dobrego, Andriuszeńka. (вбзраст) łączy się również ze sprawnym posługiwaniem się li­
Pamiętaj, że cię kochamy i jesteśmy
z tobą. czebnikami głównymi oraz rzeczownikiem год.
Piotr: Przyjacielu, pozwól, że uściskam twą | □ Zapamiętaj!
prawicę! Przyjmij od Julii, Emi i ode
1,21,51 год *2, 3,4, 32,44, 73 г0да* 5,7, 15,26, 49 лет
mnie najszczersze życzenia. Zdrowia!
Emi: Wszystkiego dobrego z okazji urodzin!
Andrzej: Dziękuję wszystkim. Jesteście super! <hlpowiedz na 1. Сестрё Андрёя - Т ^н е?..........................
Cieszę się, że mam taką rodzinę pytania: Кому 2. Знакбмому 10лии из Италии?*
i przyjaciół. сколько лет? ....................................................................
Po jakimś czasie. 3. Скблько тебё л е т ? .................................
Irina Anatoljewna: Zaraz będzie tort lodowy z orzechami! 4. Ваш друг родйлся в тысяча
Dmitrij Iwanowicz: Kto pije herbatę, a kto kawę? девятьсбт вбсемьдесят четвёртом
году. Скблько ему сейчас лет?
Pod wieczór.
Julia: Wszystko było bardzo smaczne.
W życiu się tak nie najadłam! 5. М£ма Андрёя родилась в тысяча
Dmitrij Iwanowicz: Proszę o rachunek. Dziękujemy za miłą девятьсбт шестьдесят шестбм году.
obsługę. Скблько ей сейчас лет?
Kelner: To my dziękujemy i zapraszamy
ponownie. * patrz: lekcja 7

106 СТО ШЕСТЬ с т о СЕМЬ 107

 Lekcja 11
Lekcja 11 Gramatyka, ćwiczeunatyka

Kto skończył/skończy ile lat?

ji J Zapamiętaj!
Кому исполнился/исполнилось/исполнится сколько лет?
• Złóż Andrzejowi życzenia z okazji urodzin.
Ей исполнился* (31) трйдцать одйн год. —>Поздравь Андрея с днём рождения.
Мне исполнилось (24) двадцать четыре гбда. • Złożyliśmy im życzenia z okazji Nowego Roku.
Ему исполнится (18) восемнадцать лет. —> Мы поздравили их с Нбвым гбдом.
• Chcę ci złożyć życzenia z okazji Bożego Narodzenia.
* Jeśli liczebnik kończy się na 1, to w czasie przeszłym używamy
czasownika исполнился. —>Я хочу поздравить тебя с Рождествбм Христбвым.

Odnieś się do rzeczywistych dat. Uzupełnij zdania. Pamięć

Ćwiczenie 3

że rzeczownik musi być użyty w formie celownika. Поздравления и пожелания • Pozdrowienia i życzenia
м^Сма, п£(па, сестр£, М оёй.../М оем у... испблнилось праздником! Wesołych świąt!
дёдушка, бабушка i
110вым гбдом! Do Siego Roku!
тётя, дЯдя М оёй.../М оем у... испблнилось днём рождёния! Życzenia z okazji urodzin!
днём йнгела! Życzenia z okazji imienin!
брат, друг, сосёд Моему... испблнится.......................... повосёльем! Życzenia z okazji oblewania
mieszkania!
рождёнием сына/дс5чери! Życzenia z okazji urodzin syna/
Składać komuś życzenia z okazji czego - czyli поздравлять córki!
кого с чем 1’ождествбм Христбвым! Wesołych świąt Bożego
Narodzenia!
Czasownika поздравлять używamy w sytuacji składania ko Чристбс воскрёсе! Wesołego Alleluja!
muś życzeń z jakiejś okazji, gdy ktoś obchodzi jakieś święto i.y дьте здорбвы!/Будь здорбв(-а)! Życzę/Życzymy zdrowia! /
(день рождения, день Ангела, свадьба, годовщйна свадьбы, Bądź zdrów/zdrowa!
рождение сына/дбчери, окончание шкблы, поступление ьудьте счастливы!/Будь счйст- Życzę/Życzymy szczęścia!/
в вуз, юбилёй и т.д.) lub też gdy jest to święto takie jak: Нбвый -iini(-a)! Bądź szczęśliwy/szczęśliwa!
год, Рождествб Христово, 8-ое Мйрта, День Побёды... Hccró хорбшего/дбброго/ Wszystkiego dobrego/
ниплучшего! najlepszego!
Nie należy mylić znaczenia czasownika поздравлять j Доброго/Счастлйвого путй! Szczęśliwej drogi!
i polskiego czasownika pozdrawiać. Oba te czasowniki łączy] |(слйю вам успёхов в трудё Życzę wam/pani/panu/
zaledwie podobieństwo brzmienia. I и i чйстья в личной жизни! państwu sukcesów w pracy
I i szczęścia w życiu osobistym!
•келаю счастья, удйчи, успёхов! Życzę szczęścia, powodzenia,
sukcesów!
□ Zapamiętaj!
i овёт да люббвь! Żyjcie w zgodzie i miłości!
Zawsze поздравляем друг друга с чём-то! IIn пуха ни перй\ Powodzenia! ( - Nie dziękuję,
• С днём рождения! • С Нбвым гбдом! • С праздником! (отвёт: - К чёрту!) żeby nie zapeszyć!)

с т о ДЕВЯТЬ 109
108 СТО ВОСЕМЬ
Lekcja 11 Ćwiczenia, gramatyki M .im a ty k a , k o m e n t a r z k u l t u r o w y Lekcja 11

Napisz do najbliższej ci osoby kartkę z życzeniami urodzinow Oto przykłady innych rzeczowników nieodmiennych.
•Si mi. Skorzystaj ze słownictwa przedstawionego w tabeli powyi
5 Warto je zapamiętać!
S пискиn —» Я купйл шотландское виски.
3 интервью n —» Зто бьшо еймое интерёсное интервью.
кафе n —►Здесь открыли небольшое французское кафе.
KHHÓ n —> Мой брат - любйтель американского кино.
менй n —» Зто праздничное новогбднее меню.
метрб n —>Зто схёма москбвского метро.
пальто n —>■Я купйла отлйчное пальто.
р^ДИО n —> Результаты выборов пёредали по всем
каналам пбльского радио.
такей n —» Давйй вызовем грузовое такей.

i»ol)ierz 1. пальтб - . . Ю
1Л Złóż życzenia. - Dla mamy z okazji urodzin; ju /.ymiotniki do .Oj
.OJ 2. кбфе - ..... С
Skorzystaj - Dla dziadków z okazji Wielkanocy; 1
£
8 z Pomocy. - Dla córki/syna z okazji Dnia Dziecka;
»nożowników. 3. такей - ....
8
■3
- Dla twojej rodziny z okazji Nowego Roku
- Dla kolegi/koleżanki z okazji imienin
Skorzystaj
i Wyboru.
4. интервью
■a
Pomoc: Дорогая мой мамуленька! • Любймые бабуля Wybór: вкусный, душистый, жёнское, зймнее, лбндонское,
и дедуля! • Дбченька! • Дорогбй сынбк! • Любимые мой маршрутное, мбдное, москбвское, немёцкое, официальное,
и единственные! • Уважаемый Григбрий Антбнович! сгарйнное, телефбнное, уникальное, эксклюзйвное.
• Уважаемая Марйя Сергёевна! • Грйша! • Мйшенька!

Do ważniejszych świąt w rosyjskim ka­

Czy wiesz, że...
Rodzaj rzeczowników nieodmiennych - czyli o... kawie lendarzu należą:
I января Нбвый год
Trudnym, lecz niezbędnym zadaniem uczącego się języka ro-1 7 января Рождествб Христбво
syjskiego jest zapamiętanie rodzaju gramatycznego wyrazów 23 февраля День защйтника Отечества
nieodmiennych. Przykładem może tu być rzeczownik кофе 8 марта Междунарбдный жёнский день
(kawa), który należy do rzeczowników rodzaju męskiego. I апреля День смеха
Wskazują nam na to choćby końcówki przymiotników tworzą-1 27 апреля Православная Ш сха (2008 год)
cych z tym rzeczownikiem związki wyrazowe. I мая Праздник труда
мая День Побёды
• Мне чёрный кофе, пожалуйста. —> Poproszę czarną kawę,
4 ноября День нарбдного едйнства
• Зто бчень хорбшие сорта натурального кофе.—» То są 12 декабря День Конституции Россййской Федерации
bardzo dobre gatunki naturalnej kawy.

110 СТО ДЕСЯТЬ СТО ОДИННАДЦАТЬ 7 1 7

Lekcja 11 LEKCJA

благодарить wyrażać wdzięcz­ молодежь i młodzież

1>илёты в Петербург 12
(когб за что) ność, dziękować
_o
I (komu za co)
напитки Im napoje
wo борщ т barszcz обслуживание n obsługa Iснингр адский вокзал. Пётр и Андрей.
вечер т wieczór осуществление spełnienie \ пдрёй: Зм и хбчет увйдеть выставку
вкусный/ smaczny/ мечтании marzeń
«Икебана на Неве». Я сказал, что
вкусная smaczna от ймени w imieniu
вновь znów, ponownie (когб?) (czyim?) мы поёдем вчетвербм.
всего доброго/ wszystkiego персиковый sok Цстр: И отлйчно сделал. Я никогда не
наилучшего dobrego/ сок brzoskwinio^ был в Петербурге.
najlepszego пельмени pielmieni Iпдрёй: Так будет возмбжность
вторбе tu: drugie danie пожать uścisnąć
(я пожму, (uścisnę,
наверстать упущенное.
два грибных dwie zupy
супа grzybowe ты пожмёшь) uściśniesz) «Северная Венеция» ждёт тебй!
две чашки dwie filiżanki поздравлять składać życzeń]
кофе kawy с днём z okazji dnia Кассы поездов дальнего следования.
десерт т deser рождения urodzin Iпдрёй: Дббрый день! Будьте добры,
друг т/ przyjaciel/ полусладкое półsłodkie четыре билёта в Петербург.
друзья 1т przyjaciele Im красное/ czerwone/ , На завтра.
душистый pachnący бёлое вино białe wino
проси м, слова prosić o głos Кассир: На какой пбезд?
жизнь ż życie
желать ресторан т Андрей: На «Нёвский экспрёсс»
życzyć zdrowia restauracja
здоровья солянка i
в восемнадцать трйдцать.
solanka
женский damski (zupa mięsne
Женский день Dzień Kobiet lub rybna
заказывать zamawiać z przyprawami
здоровья тебе! bądź zdrów! счёт m rachunek
йскрснний/ szczery/szczera торт-мороженое tort lodowy
искренняя m
минеральная woda mineralna успехи в учёбе sukcesy w nauct
водй
форель pstrąg
мне исполни­ skończyłem/ в овощах w warzywach
лось/исполнит­ skończę 17 lat
через po jakimś czasid
ся семнадцать
лет некоторое
время

112 СТО ДВЕНАДЦАТЬ СТО ТРИНАДЦАТЬ 113

Lekcja 12 Dialo Oi.ilog Lekcja 12

liilety do Petersburga
Кассир: Билёты в жёсткие йли мягкие
вагбны? Dworzec Leningradzki. Piotr i Andrzej.
Андрёй: В жёсткие. И, ёсли мбжно, мест£ | Andrzej: Emi chce zobaczyć wystawę „Ikebana
у окн£. nad Newą”. Powiedziałem, że
Кассйр: Билёты тудй и обратно? pojedziemy we czwórkę.
Да. Четыре билёта обратно на Piotr: I bardzo dobrze zrobiłeś. Nigdy nie
Андрёй:
byłem w Petersburgu.
субббту.
Andrzej: No to będzie okazja do nadrobienia
Пётр: В путй мы будем всегб лишь braków. „Wenecja północy” czeka na
четыре с половйной час£. ciebie!
Андрёй: В тбм-то и дёло. Жйлко врёмени
сидёть в пбезде. В Петербурге мы Kasy po ciągów dalekobieżnych.
будем в двадцать три ноль-ноль. Andrzej:: Dzień dobry, poproszę cztery bilety do
Petersburga. Na jutro.
Кассйр: Пожалуйста, билёты. Вагбн 7,
Kasjer: Na jaki pociąg?
местг! 37, 38, 41 и 42. Andrzej.: Na „Newski ekspres” o 18.30.
Андрёй: Скблько с меня? Kasjer: Bilety pierwszej czy drugiej klasy?
Кассйр: Двенадцать тысяч рублёй. Andrzej.: Drugiej. I, jeśli można, miejsca przy
Андрей: Пожалуйста. oknie.
Пётр: Мы приёдем нбчью. И что Kasjer: Bilety w obie strony?
дальше? Дёвушкам нужен Indrzej.: Tak. Proszę cztery powrotne na sobotę.
удббный ночлёг. Piotr: W podróży będziemy zaledwie cztery
Андрёй: В Петербурге живёт брат моегб i pół godziny.
отц£. А с д^дей С£шей мы, . indrzej': I o to chodzi. Szkoda czasu na siedzenie
w pociągu. W Petersburgu będziemy
несомнённо, не пропадём. Я ужё
0 23.00.
говорйл с ним и всё устрбил. Kasjer: Proszę bilety. Wagon 7, miejsca 37 i 38,
Пётр: Ну, тепёрь ёдем в университёт. 41 i 42.
Результаты чётвертьфинйла ужё, Andrzej}: Ile płacę?
навёрное, вывесили. Kasjer: 12000 rubli.
Andrzeji: Proszę.
Piotr: Przyjedziemy w nocy. I co dalej?
Dziewczyny muszą mieć wygodny
nocleg.
Andrzejj: W Petersburgu mieszka brat taty.
A z wujkiem Saszą na pewno nie
zginiemy. Rozmawiałem z nim
1wszystko załatwiłem.
14otr: No to teraz jedziemy na uniwersytet.
Wyniki ćwierćfinału już pewnie
wywiesili.

114 СТО ЧЕТЫРНАДЦАТЬ СТО ПЯТНАДЦАТЬ 115

Lekcja 12 Ć w ic z e n ia , g r a m a t y lj e im n a ty k a , ć w ic z e n ia Lekcja 12

Ćwiczenie 1 Sprawdź swoje możliwości. Przepisz tekst, wstawiając spacje,

Nad Wisłą, nad Newą - czyli на Висле, на Неве
kropki, przecinki i wielkie litery tam, gdzie powinny się poje I
wić. • Aby powiedzieć, że ktoś/coś kieruje się nad morze, staw,
|L'/.ioro lub rzekę - musimy użyć przyimka на + rzeczownik
РебятавчетверомсобираютсяпоехатьвПетербургоникупц= I
w formie biernika.
личетыребилетатудаиобратнонапоезд«Н евскийэкспресс»||
ПетербургониприедутночьюПётрбеспокоитсячтотамимнеги Na przykład:
дебудетночеватьноуАндрсявПетербургеживётдядяукоторп Они пошли на реку. —►Poszli/poszły nad rzekę.
гоониостановятсятакчтовсёбудетхорошо.
• Aby powiedzieć, że ktoś!coś znajduje się nad morzem, sta­
wem, jeziorem lub rzeką - musimy użyć przyimka на + rze-
Przyimki „kierunku ruchu” - czyli из Mocnes в Петерберг 1 czownik w formie miejscownika.
Na pytania куда?/откуда? (tj. dotyczące kierunku ruchu) I Na przykład:
odpowiadamy, używając przyimków: Мы отдыхйли на Волге. —>Odpoczywaliśmy nad Wołgą.
• в /из, пр.: ёхать к Петербург/приёхать из Петербурга
—►jechać do /przyjechać z Petersburga,
• на/с, пр.: идти на экскурсию/прийтй с экскурсии lakie miasto leży 1. Врбцлав располбж ен...................
—> iść na wycieczkę/przyjść z wycieczki. Mtul jaką rzeką? •Si
2. Гданьск с т о й т ............................... с
Sprawdź i napisz. 3. Краков и Варшава - Зто городй
4. Лбндон располбж ен.....................
S
□ Zapamiętaj!
5. Нйжний Нбвгород - гб р о д ........ 3
Przyimki występują w takich właśnie parach: 6. Парйж с т о й т .................................
jeśli B..., to ИЗ... «jeśli HA..., to C... 7. Петербург располбж ен................
8. Пбзнань - Зто гб р о д ....................
9. Москвй с т о й т ................................
Dokończ 1. Я ёду в аэропбрт.
ćwiczenie. Dopisz • Я п ри ёду .......................................... .1 Pomoc: нарек<5 —>Вйрте/Вйсле/В0лге/Москвё-рск<5/Мотлйве/
właściwy związek 2. Он идёт на завбд. 11йреве / Невё / 0дер / Сёне / Тёмзе.
przyimkowo- • Он п р и д ёт........................................ |
-rzeczownikowy. 3. Мы поёдем в бассёйн.
• Мы вернём ся....................................
4. Онй ёдут на море. l*ojedziemy we czworo! - czyli „towarzyski”przysłówek
• Онй верн утся.................................. < Z, dialogu lekcji dowiadujemy się, że do Petersburga pojedzie
5. Сегбдня мы поёдем на бзеро. czwórka naszych bohaterów: Мы поёдем вчетвером. W ję­
Послезавтра мы вернёмся zyku rosyjskim występują przysłówki utworzone od liczebni­
ków. Warto je zapamiętać: вдвоём, втроём, вчетвером, впя­
6. Когдй ты идёшь в бтпуск? тером, вшестербм, всемербм, ввосьмербм, вдевятербм,
• Когд£ ты вернёш ься....... ндесятербм.

776 СТО ШЕСТНАДЦАТЬ СТО СЕМНАДЦАТЬ 777

Lekcja 12 Ćwiczenia, gramatyjj |fgr natyka, ćwiczenia Lekcja 12

Cyfry podane w nawiasach zamień na przysłówki. P rzeczył

Ćwiczenie 4
Vr:yjedziemy w>nocy - czyli czas przybliżony (3)
zdania. Przetłumacz je na język polski.
i la jakie częścii można podzielić dobę? Sprawdźmy. Aby po­
1. Студенты отправились в турп оход...................................(Ja
prawnie określić przybliżony czas zdarzenia, które ma mieć
2. В гостйнице мы ж й л и ...........................................................
miejsce/miało miejsce w ciągu doby, w języku rosyjskim uży­
3. Онй уёхали в Италию тб л ьк о.............................................. (Й
wamy następujących wyrażeń:
4. З то т камень д £ ж е .................................(3) мы не поднймоЗ
5. Машйну мы выталкивали из г р я зи ....................................(Ц

rtwrчад-чаю»* U Zapamiętaj!
„ Wenecja północy ” czeka na ciebie! - czyli czasownik ждать Щ
на рассвете о świcie
□ Zwróć uwagę! Porównaj! утром, ранним утром rano, rankiem,
ждать когб? чтб/чегб?: меня, друга, родйтелей, письмй, автв wczesnym ranem
тебй, ег<5, её, вас, их буса, звонкй itd. днём za dnia, w ciągu dnia
czekać na kogo? na co?: na mnie, na przyjaciela, na rodziców, na I в полдень w południe
na ciebie, na niego, na nią, na list, na autobus, na telefon itp. ] в первой половйне дня do południa
was, na nich
в середине дня • w środku dnia
Wstaw odpowiednie tłumaczenie. Przeczytaj zdania. во вторбй половйне дня ■po południu
Ćvv7£zen/e5^

вечером, поздним вечером • wieczorem, późnym

1. (Czekaliśmy na N ikitę).............................. почтй сброк минуН wieczorem
2. Я ужё (nie czekam na m ęża)......................... Я отвыкла ждат i. в сумерки • o zmierzchu
3. Олёг, (czekaj na telefon*)................................................ з^втр| ночью, поздней ночью • nocą, późną nocą
в дёсять y rpiC!
4. Онй (czekają na m n ie)....................................у вхбда в метр<$
«Арбатская».
5. (Proszę czekać na Iwana Pietrowicza!)....................................I / nmień podany czas zdarzenia na przybliżone określenia czę­
* tu: telefon - звонок, звонкй ści doby.
I, ( амолёты из Тбкио в Москву прилетают в 7.15 —>.................
ждать i, В декабрё уличные фонарй зажигаются в 15.30 —>............
czas teraźniejszy czas przeszfy
я жду мы ждём я, ты, он ждал Ь Сигнал точного врёмени раздаётся с бйшни Мариацкого
ты ждёшь вы ждёте я, ты, онй ждалй ' костёла в 12.00 —>.........................................................................
4, Вчер£ мы пришлй домбй в 21.45 —>.........................................
он, онй, ohó ж дёт онй ж дут мы, вы, онй ждйли
\ 11овый год онй встречали долго! Спать леглй в 4.00 —»
tryb rozkazujący: ж ди, ж дйге

118 СТО ВОСЕМНАДЦАТЬ СТО ДЕВЯТНАДЦАТЬ 119

Lekcja 12 Komentarz kulturowy, słow LEKCJA

W połowie XIX wieku podjęto decyzją

На Неве 13
Czy wiesz, że...
o budowie linii kolejowej łączącej После посещения выставки.
Sankt-Petersburg z Moskwą. Na linii tej przewidziano 34 Андрей: Зм и, а что, сббственно, значит
stacje i dwa dworce. Połączyła ona Moskwę z Petersburgiem, слово «икебана»?
Pierwszy dworzec w Moskwie - Nikołajewski (obecnie: Le- mu: В переводе с японского означает
ningradzki) - zbudowany był w latach 1844-1851. Jego do­ «цветы, которые живут».
kładną kopią jest dworzec Moskiewski w Sankt-Petersburgu К )лия: Икебана в России - мбдное
занятие?
)ми: Мне кажется, что модное
^ А какой первый вокзал был построен в Варшаве? Что
и прйбыльное. Андрёй, а ты что
можешь о нём рассказать? С какйми городами он свя­
думаешь по Зтому пбводу?
зывал Варшаву?
Андрёй: Проста, но я об Зтом не имёю ни
малейшего понятия.
билеты гуда bilety w obie несомненно niewątpliwie, Посмотрйте направо. Какой
Słownik

Пётр:
и обратно strony z pewnością
в том -то и дёло w tym rzecz никогда nigdy прекрасный мост!
выс тавка ż wystawa отлично wspaniale Андрей: Он называется Дворцбвым
возмож ность Ż możliwość пбезд т pociąg мостбм и соединяет центр гброда
dworzec поезда pociągi с Васильевским островом.
вокзал т
дальнего dalekobieżne
всего лиш ь zaledwie следования
вчетвером we czwórkę, приехать przyjechać noci|
we czworo ночыо
город т miasto рассказать opowiedzieć
дядя Саш а wujek Sasza расписание п rozkład jazdy
двенадцать 12 tysięcy rubli поездбв pociągów
тысяч рублей «С ёверная „Wenecja
ж алко врёмени szkoda czasu Венеция» północy”
ж дать czekać сдёлать zrobić
(когб, что) (na kogo, na co) сколько ile płacę?/ile sii
ж ёсткий вагон wagon II klasy с меня? należy?
мягкий вагбн wagon I klasy спраш ивать pytać
место /г/м еста miejsce/miejsca увидеть zobaczyć
1т у окна przy oknie удобный ночлег wygodny nocleg
на Неве nad Newą четвертьф инал ćwierćfinał

120 СТО ДВАДЦАТЬ СТО ДВАДЦАТЬ ОДИН 121

Lekcja 13 Dialoia i'i-tlog Lekcja 13
i
Nml Newą
Эми: Лучше всегб приехать сюд£
в июне, когда в Петербурге белые
W Po wyjściu
wyjsci z wystawy.
ночи. Andrzej: Emi, a co właściwie oznacza słowo
Андрёй: Ну да. Разводные мосты открыты „ikebana”?
тогдй для парохбдства и чудесно Emi: W tłumaczeniu z japońskiego oznacza
освещены. „kwiaty, które żyją”.
«Сёверная Венёция»... Julia: Czy w Rosji ikebana jest modnym
Эми:
Юлия: И подумать тблько, что на юге zajęciem?
Emi: Wydaje mi się, że i modnym, i intratnym.
Еврбпы, в той настоящей
Andrzej, a ty co na ten temat myślisz?
Венёции, теперь почтй Andrzej: Wybacz, nie mam o tym zielonego pojęcia.
28 градусов тепл£. Piotr: Spójrzcie na prawo. Co za piękny most!
Пётр: Тебё хблодно? Возьмй мою Andrzej: To Most Pałacowy. Łączy centrum
куртку. miasta z Wyspą Wasiljewską.
Юлия: Спасйбо. (...) Пошлй в стброну Emi: Najlepiej przyjechać tu w czerwcu,
Эрмитажа. kiedy są białe noce.
Эми: Посетйть егб мы не успёем, так Andrzej: 0 tak. Mosty zwodzone są wtedy
посмбтрим хотя бы снаружи. otwarte dla żeglugi i pięknie oświetlone.
Emi: „Wenecja północy”...
Пётр: У нас есть ещё немнбго врёмени
Julia: 1 pomyśleć, że na południu Europy w tej
до отправлёния пбезда.
prawdziwej Wenecji jest teraz prawie
Андрёй: И хорошб, потому что я хочу 28 stopni ciepła.
показать вам цёрковь Сп^са на Piotr: Zimno ci? Weź moją kurtkę.
кровй на канале Грибоёдова Julia: Dzięki. (...) Chodźmy w stronę Ermitażu.
и Казанский соббр на Нёвском Emi: Zwiedzić go nie zdążymy, ale
проспёкте. przynajmniej obejrzyjmy z zewnątrz.
Юлия: А почему именно Зти здания? Piotr: Mamy jeszcze trochę czasu do odjazdu
Андрёй: Мне интерёсно, покажутся ли pociągu.
онй вам похбжими на что-то... Andrzej: I dobrze, bo chcę wam pokazać sobór
Пётр: У меня такбе впечатлёние, что Zmartwychwstania Pańskiego przy
осмотрёть весь Петербург так же kanale Gribojedowa i sobór Kazański
przy Newskim prospekcie.
трудно, как и осмотрёть Рим. Julia: Dlaczego akurat te budowle?
Андрёй: Не стблько трудно, скблько Andrzej: Jestem ciekaw, czy wydadzą wam się do
практйчески невозмбжно. czegoś podobne...
Piotr: Mam wrażenie, że zwiedzić cały
Petersburg jest tak samo trudno, jak
zwiedzić Rzym!
Andrzej: Nie tyle trudno, co praktycznie
niemożliwe.

122 СТО ДВАДЦАТЬ ДВА СТО ДВАДЦАТЬ ТРИ 123

Lekcja 13 Ć w ic z e n ia , g r a m a t y ■wiczenia, gramatyka Lekcja 13

Ćwiczenie 1 Zamień wyróżnione wyrazy. Skorzystaj ze słownictwa użyt
go w dialogu lekcji.
1. Слово «икебана» по-японски обозначйет «цветы,
котбрые живут».
2. Занятие икебаной сейчас принбсит хорошие дохбды. 1li
Андрей в imoM совершенно не разбирйется.
3. Пётр обращает внимание на чудесный мост. З то т мост
нбсит название Дворцбвого, он перекинут мёжду
цёнтром гброда и Васйльевским бстровом.
4. В Петербург лучше приезжать в первый месяц лета, во
врёмя бёлых ночёй.
5. Друзья направились к Эрмитажу.
6. По мнению Петрй, осмотрёть весь Петербург так же
трудно, как и осмотрёть Рим.
Гг/oczytaj zdania po rosyjsku. Dopasuj tłumaczenia.
i Nie masz prawa tak o niej mówić.
=
: lej zdanie nie ma dla mnie żadnego znaczenia,
i Wydaje mi się, że moja praca ma jednak sens.
4 To historyczne spotkanie miało miejsce w Paryżu.
э Porozmawiaj z nią, przecież masz taką możliwość.
Мне кажется, что моя работа всё-таки имёет смысл,
fil )та историческая встрёча имёла мёсто в Парйже.
«) 11оговорй с ней, ведь ты имёешь такую возмбжность.
i ) Для меня её мнёние не имёет никакбго значёния.
0 Ты не имёешь прйва так о ней говорйть.
1 2. ... 3. ... 4. ... 5. ...

О podobieństwie - czyli похож, похожа, похоже, похожи

Nie mam pojęcia! - czyli użycie czasownika иметь
Aby powiedzieć po rosyjsku, że ktoś lub coś jest podobny do
W języku rosyjskim użycie czasownika иметь jest znacznie kogoś, czegoś, musimy użyć konstrukcji, w której występuje
ograniczone i stanowi odpowiednik polskich czasowników krótka forma przymiotnika похбжий: —> кто?, что?
mieć/posiadać. Warto pamiętać, że używanie czasownika похож/похоже/похожа/похожи + на кого?, что?.
иметь oraz związków wyrazowych, w których on występuje,
jest przede wszystkim cechą stylu oficjalnego, książkowego я, ты, он похбж
i naukowego, np.: я, ты, онй похбжа
на когб? что?
• Каждое общество имеет право развиваться. —> Każde мы, вы, онй* похбжи
społeczeństwo ma prawo do rozwoju. OHÓ похбже
Występuje on jednak i w mowie potocznej, współtworząc związki
W języku rosyjskim zaimek osobowy они odnosi się do osób, pojęć
wyrazowe o dość wysokiej częstotliwości użycia. Oto one: i przedmiotów zarówno rodzaju męskiego, jak i żeńskiego i nijakiego.
ИМЕТЬ ... влияние - mieć wpływ
... возможность - mieć możliwość
Przeczytaj zdania. Przetłumacz je na język polski.

Ćwiczenie 3
... значение - mieć znaczenie
... место - mieć miejsce (np.: zdarzenie) I Дочь похожа на мать, а сын похбж на отцй.
... понятие - mieć pojęcie
... право - mieć prawo ; Младшая сестрй не похожа на старшую сестру.
... смысл - mieć sens
НК ИМЕТЬ ... влияния,возможности,значения,места, » Ьлизнецы обычно похбжи друг на друга.
понятия, права, смысла.

124 СТО ДВАДЦАТЬ ЧЕТЫРЕ СТО ДВАДЦАТЬ ПЯТЬ 125

Lekcja 13 Ć w ic z e n ia , g r a m a t y kwiczenia Lekcja 13

З т о т особняк похож на дворбц. odpowiedz po rosyjsku. Dokończ zdania. Sf

.0»
. ! Iх л ц «Северная Венеция» лежйт в Россйи на сёвере с
Вы братья? Вы совсем не похожи друг на друга. OJ
Кврбпы, то настоящая Венеция лежйт в И тал и и ....... а
i
З то лекарство похбже на конфбгы. 'u
i Пели Терёсполь лежйт на востбке Пбльши, то гброд
11ознань л е ж й т ...........................................................................
Pomoc: дворёц - pałac; друг на друга - do siebie (nawzajem);
дочь - córka; особняк - willa, dom jednorodzinny; лекарство - I г Г'ели Литвй гранйчит с Ш лы ней на сёверо-востбке, то
конфёта (cukierek). ___ Чёхия гранйчит с П бльш ей...................................................
4 11а.....................и ......................... гранйца Польши прохбдит
Стброны света - czyli strony świata по Балтййскому мбрю.

Związek wyrazowy strony świata tłumaczymy na język rosyjski (' Украйной Пбльша гр ан й ч и т.................................................
jako стброны света. Warto o tym pamiętać, aby nic popełniać
błędów. Rzeczownik świat w tym związku wyrazowym tłuma
spójrz na mapę Europy i Rosji. Określ, w którą stronę świata

Ćwiczenie 5
czymy właśnie jako свет, a rzeczownik strona - jako сторона.
jtoleei samolot.
□ Zapamiętaj!
/ Moskwy do Petersburga z Moskwy do Rzymu
Стброны света
сёверо-з£пад* север сёверо-востбк / Petersburga do Warszawy z Londynu do Moskwy
на еёверо-зйпаде на сёвере на еёверо-востбке
/ Moskwy do Wiednia z Moskwy do Madrytu
запад востбк
на зйпаде на востбке / Astrachania do Kaliningradu z Soczi do Archangielska

юго-запад юг юго-востбк
на юго-зйпаде на юге на юго-воетбке Pomoc: самолёт полетйт на юг • на сёверо-зйпад • на востбк...
• из..., в... • в Вёну/из Вёны (do Wiednia /z Wiednia) •
* Nazwy kierunków „pośrednich” w języku rosyjskim piszemy zawsze Мадрйд/Мадрйда • Рим/Рйма • Астрахань/Астрахани •
z łącznikiem! Калининград • Сбчи • Архангельск.

126 СТО ДВАДЦАТЬ ШЕСТЬ СТО ДВАДЦАТЬ СЕМЬ 127

Lekcja 13 Gramatyka, komentarz kulturo' Słownik Lekcja 13
1
Ы |ИЯ ночь п biała noc показаться wydać się Г*
Мне холодно! - czyli przysłówki „temperaturowe ” wyjście похожим podobnym (do
Warto zwrócić uwagę, że kiedy Polacy określają pogodę i mó­
---Ы ИОД
t выставки z wystawy (на когб, что) kogo, czego) i
wią: Dzisiaj na dworzu..., to Rosjanie powiedzą: Сегодня udI им чатлёние п wrażenie
««од на
посетить
Эрмитаж
zwiedzić Ermitaż £
wejście na
улице...', kiedy Polak mówi: zimno mi, to Rosjanin powie: мне »iiiставку wystawę потому что dlatego że
хблодно. «мдцать 28 stopni ciepła почему? dlaczego?
ПОССМ Ь почти prawie
+27/+35*... ей/ему (очень) жарко (bardzo) gorąci i индусов прибыльное intratne
cd
о
я +24/+27 Pb лл тебё тепло ciepło тгпла занятие (dochodowe)
я торцовый/ pałacowy/ zajęcie
градусоЕ
п +21/+24 дус/град
мне нормально/ normalnie/dobn
л хорошо торцовая pałacowa прекрасный/ piękny/piękna
а hi о тправления do odjazdu прекрасная
'oj +10/+20 нам хблодно zimno i поезда pociągu приехать сюда przyjechać tutaj
5 43 тропа п Europa разве czyżby
... —15*/+10 & вам/им (очень) (bardzo) zimno
£ tu разводные mosty zwodzone
хблодно
«мин» ml czerwiec/ мосты
* plus 35 —►плюс тридцать пять/тридцать пять градусов тсплп; н июне w czerwcu север т północ (strona
minus 15 —+минус пятнадцать/пятнадцать градусов морбза. именно właśnie świata)
t u ганский Sobór Kazański северный/ północny/
гоббр северная północna
Sankt-Petersburg jest jednym z naj- н конструкция konstrukcja следует жить tu: należy
Czy wiesz, że ...
większych na świecie ośrodków kultury. моста mostu mieszkać
Założony został w 1703 roku przez Piotra I. Od roku 1712 do кровь Ż krew снаружи z zewnątrz
1918 miasto było stolicą imperium rosyjskiego. Petersburg jest UMiue всего najlepiej соединять łączyć
Игиский Newski prospekt сооружение п budowla
drugim co do wielkości miastem Rosji, zaraz po Moskwie. Po проспект Спас т Zbawiciel
łożony w delcie Newy nad Zatoką Fińską tworzy przepiękni ми Неве nad Newą сторона i strona (świata)
kompozycję urbanistyczną której dominującą cechąjest pona< направо na prawo страна i kraj
czterdzieści wysp połączonych 396 mostami. 14 największych hi*иметь ни nie mieć страница ż strona (w książce)
mostów jest co noc otwieranych w celu umożliwienia statkom малейшего najmniejszego тебе хблодно? zimno ci?
ПОНЯТИЯ pojęcia теперь teraz
żeglugi, gdyż Sankt-Petersburg jest również gigantycznym невозможно niemożliwe успеть (я успею , zdążyć (zdążę,
portem. 80% zabudowy miasta stanowią autentyczne budowle (Мтров ml wyspa/wyspy Im ты успеешь) zdążysz)
XVIII-XIX wieku. Do najznakomitszych obiektów należą островаIm церковь ż cerkiew
m.in. Ermitaż, Muzeum Rosyjskie, sobór Kazański, sobór św. (Мкрытый/ otwarty/ otwarta цветок т/ kwiat/
Izaaka, a także twierdza Pietropawłowska, od której zaczęła się открытая цветы 1т kwiaty Im
пароходство п żegluga rzeczna центр города centrum miasta
budowa północnej stolicy Rosji. Trudno też nie wspomnieć Перевод с przekład чудесный / cudowny/
o głównej arterii miasta - Newskim prospekcie czy wreszcie иибнекого (tłumaczenie) чудесная cudowna
o samej rzece Newie, która współtworzy zachwycający wize­ z japońskiego юг т/на юге południe/
runek miasta Piotra Wielkiego. подумать pomyśleć tylko na południu

128 СТО ДВАДЦАТЬ ВОСЕМЬ СТО ДВАДЦАТЬ ДЕВЯТЬ 129

LEKCJA Dialog Lekcja 14

14 Из Петербурга в Москву
в Петербурге. А в Зтом году -
В поезде. Пётр и Андрёй выходят в коридор. Эми в Москвё.
и Юлия разговаривают. Юлия: Какйм ббразом я могу связать
Эми: Что ты так внимательно читаешь? тебя с Христианом?
Юлия: Объявлёния. Мой друг Христиан )ми: Дай ему мою визйтную карточку.
пйшет магйстерскую раббту Пожалуйста, здесь есть нбмер
о рынке трудй в Россйи. телефона и йдрес электронной
Эми: Так у тебя есть парень, и ты пбчты. Пусть позвонйт мне йли
ничегб об Зтом мне не напйшет.
говорйшь!?
Н купе входят Пётр и Андрёй.
Юлия: Нё о чем. Лучше расскажй, как
)ми: Пётр, дай мне, пожалуйста, Зтот
получйлось, что ты раббтаешь
жёлтый пакёт. Я кое о чём
в Москвё?
вспбмнила...
Эми: Я окбнчила курс мёнеджеров
Пётр: Сюрпрйз? (...)
и сдалй экзамены по
\ми: На память... Картйнки. З то
англййскому и русскому языкам.
сакура - япбнское декоратйвное
Юлия: И так ты попала сюд£ на
вишнёвое дёрево. Символ
стажирбвку?
Япбнии. Тебё, Андрёю и Ю лии...
Эми: Два гбда назйд Тойбта открыла
салбны и сёрвисные пункты
/ Petersburga do Moskwy

Wpociągu. Piotr i Andrzej wychodzą na korytarz. Emi i Julia

rozmawiają.
Emi: Co tak uważnie czytasz?
Julia: Ogłoszenia. (...) Mój przyjaciel -
Christian - pisze pracę magisterską
0 rynku pracy w Rosji.
Emi: To ty masz chłopaka i nic mi nie
mówisz!?
Julia: Nie ma o czym. Lepiej mi powiedz, jak
to się stało, że pracujesz w Moskwie?
Emi: Skończyłam kurs menedżerski i zdałam
egzamin z języka angielskiego
1rosyjskiego.
Julia: I tak dostałaś się tutaj na staż?
Emi: Dwa lata temu Toyota otworzyła salony
i punkty serwisowe w Petersburgu.
A w tym roku - w Moskwie.

130 СТОТРИДЦАТЬ СТО ТРИДЦАТЬ ОДИН 131

Lekcja 14 Dialog, ćwiczei fHainatyka, ćwiczenia Lekcja 14

Julia: W jaki sposób mogę cię skontaktować

z Chrystianem?
Emi: Daj mu moją wizytówkę. Proszę, jest tu
numer telefonu i adres e-mail... Niech
zadzwoni do mnie lub napisze.
Do przedziału wchodzą Piotr i Andrzej.
Emi: Piotrze, podaj mi, proszę, tę żółtą torbę.
O czymś sobie przypomniałam...
Piotr: Niespodzianka? (...)
Emi: Na pamiątkę... Obrazki. To sakura -
ozdobne drzewo wiśniowe. Symbol
Japonii. Dla ciebie, dla Andrzeja i dla
Julii...
Na podstawie
Ćwiczenie 1
Объявления! - czyli znak twardy
/,nak twardy (ъ) jest literą, której częstotliwość użycia w języ­
ku rosyjskim ogranicza się do kilkunastu wyrazów. Nadarza się
/atem okazja, aby na przykładzie rzeczownika объявление
(ogłoszenie) krótko go zaprezentować. Znak twardy występuje
przede wszystkim po przedrostkach zakończonych na spółgło-
Nkę (lub stanowiących spółgłoskę: в-, с-, из-, под-, пред-, об-
раз-, без-, пред- itd.) i przed rdzeniem wyrazowym, zaczyna­
łbym się od: e, ё, ю, я. Oto kilka przykładów:
• изъ^н —> [izjan] skaza
• объёзд —> [abjest] objazd
• подъёзд —> [padjest] klatka schodowa
• съёмка —> [sjómka] sesja zdjęciowa.

1. В купё пбезда «Санкт-Петербург

dialogu wybierz Москвй» сидят: i'i /.eczytaj адъю тант [adjutant] adjutant,
właściwą а) Пётр, Андрёй и Зм и uważnie podane двухъярусный [dwuhjórusnyj]
odpowiedź. б) Ю лия и Андрёй n уrazy. Zwróć dwupoziomowy, инъёкция [injękcyja]
в) Ю лия и Зм и. «wagę na zastrzyk, субъёкт [subjekt] podmiot,
2. У Ю лии есть друг, котбрый: poprawną трёхъязы ч н ы й [triohj i zyćnyj ]
а) пйшет диплбмную раббту wymowę. trzyjęzyczny
о рынке Евросоюза
б) готбвит статью о рынке трудгС во
Wpisz znak • в .. .ёхать • под.. .ёзд • о б .. .яснйть

Франции
в) собирает материал для диплбмноН
раббты о рынке груд^ в Россйи. I
3. Зм и раббтает в Москвё, потому что|
а) онсС зш!ет русский и англййский 1
языкй
б) окбнчила курс мёнеджеров
в) фйрма «Тойбта» открыла свой
филиал в Петербурге и Москвё.
4. На память о Японии друзья получают:!
а) картйнки с восходящим сблнцем
б) картйнки с самураем
в) картйнки с символом Япбнии -
сакурой.
Ćwiczenie 2b
Iwardy. • с .. .ёздить • под.. .ём • от.. .ёзд
Przeczytaj wyrazy • пред.. .юбилёйный • об.. .ёзд • с .. .ёсть
I przetłumacz je • под.. .езжйть
на język polski.
! Два года (тому) назад - czyli о czasie przeszłym
Polskim odpowiednikiem konstrukcji typu два года (тому)
назад jest —>dwa lata temu. Dowolność użycia wyrazu тому
w tej konstrukcji w żaden sposób nie narusza jej sensu. Wypo­
wiedź i tak jest zrozumiała. O wiele ważniejszą sprawą jest
stosowanie poprawnego łączenia liczebnika z rzeczownikiem,
o czym była już mowa w materiale poprzednich lekcji.
Sprawdźmy nasze możliwości.

732 СТО ТРИДЦАТЬ ДВА СТО ТРИДЦАТЬ ТРИ 133

Lekcja 14 Ćwiczenia, gramatyki ummatyka, ćwiczenia Lekcja 14

Ćwiczenie 3 Uzupełnij zdania, uwzględniając podaną informację. Kiedl Pytanie o przeznaczenie przedmiotu
co się stało? Что когда было?
Кому Зто подарок? - Dla kogo jest ten prezent?
1. Dziś mamy 23 kwietnia. 23 marca zdałeś/zdałaś egzamin im
- ’>ro подарок тебё. —To prezent dla ciebie.
prawo jazdy: Я сдал/сдалй экзамен на водйтельские
правй —►......................................................................................... I Pytanie z czasownikiem писать
2. Dziś jest wtorek. W zeszły wtorek byłeś/byłaś u dentysty: I
Кому ты пйшешь письмо/ - Do kogo piszesz list/e-mail?
У зубнбго врач£ ты был/был^ —>...........................................1
е-майл?
........................................................ I
3. Dziś są moje 24. urodziny: Я родйлся/родилась —> ........... Я
Я пишу письмб моему другу. - Piszę list do mojego przyjaciela.

(на)писать
4. Teraz jest godzina 19.00. O godzinie 17.00 wróciłeś/wróciłaś я (на)пишу мы (на)пйшем
do domu: Я приш ёл/пришлй домбй —* ............................... ты (на)пйшешь вы (на)пйшете
он / онй / онó (на)пйшет онй (на)пйшут

Л fryb rozkazujący: (на)пишй, (на)пишйте

Кому?, чему? - czyli „spotkanie” z celownikiem
Na ten właśnie przypadek gramatyczny warto zwrócić szcze-1
gólną uwagę. W języku rosyjskim jest on bardzo przydatny. * 1'rzetłumacz 1. Napisz do mamy list.
Celownik współtworzy szereg konstrukcji wyrazowych, z któ- i /«lania na język
rymi powinien się zapoznać każdy, kto rozpoczyna naukę języ -1 tosyjski. 2. To jest prezent dla mnie?
ka rosyjskiego. Wskażmy te konstrukcje:
3. Ile lat ma twój brat?

Pytanie o wiek 4. Dla kogo herbata z cytryną?

- Кому шесть лет? - Kto ma sześć lat?
Тане. Cec rpd Андрбя. - Tania. Siostra Andrzeja. Визитная карточка - czyli słowo o wizytówce
Emi daje Julii swoją wizytówkę. Należy przypuszczać, że Emi
Pytanie o zamówienie w restauracji/kawiarni posługuje się wizytówkami służbowymi, tj. przedstawia się nie
Кому морбженое сшоколадом? - Dla kogo lody z czekolady jako osoba prywatna, lecz jako pracownik firmy Toyota. Jakie
Мне. Спасйбо. - Dla mnie. Dziękuję. informacje zawiera służbowa wizytówka?

134 СТО ТРИДЦАТЬ ЧЕТЫРЕ СТО ТРИДЦАТЬ пять 135

Lekcja 14 Ć w ic z e n ia , k o m e n t a r z k u lt u r o kw ic z e n ia , s ło w n ik Lekcja 14

Przeczytaj tekst. Zwróć uwagę na wyróżnione wyrazy, n Opisz po rosyjsku elementy poniższej wizytówki. Co oznacza­ VO
podstawie tekstu opowiedz, jak wygląda wizytówka i do czegf ją cyfry? Skorzystaj z informacji zawartych w zadaniu 5 oraz .Ol
s
ona służy. и dialogu lekcji.
Й
Деловая визйтная карточка i
TOYOTA 'U
Деловые визйтки испбльзуются в бйзнесе, на официальны*
встрёчах и для предоставления контактной информаций ЭМИ ЯМАДА
потенциальным клиентам. На деловых визйтках ук£зын|= менеджер по продажам
ются: ймя, бтчество (в Россйи), фамйлия, дблжность, а т ш
же название фйрмы и вид её деятельности, номера т е ш i i, Липовая, 45A, тел. (0-07495) 571 09 13
i Москва, 140036 тел./факс: (0-07495) 571 09 01
фонбв и фйкса, а тйкже почтбвый <Сдрес и йдрес э л е к т р ж
ной почты. В оформлёнии визйтки испбльзустся фйрмещ пww.toyotamos.ru e-mail:yamada@toyotamos.ru
ный стиль и логотйи.

Pomoc: деловая - służbowa, визйтки используются -J

z wizytówek korzysta się, предоставление контактной
информации - przekazanie informacji niezbędnej do nawiązania
kontaktu, указывается - wskazuje się, должность - stanowisko
służbowe, вид деятельности - rodzaj działalności, логотип -
logo firmy, web-странйца - www.

C zy w ie s z ż e Aby zadzwonić do Moskwy z Polski, 1 |Д|)СС adres poczty объявление n ogłoszenie

Słownik
należy wybrać numer: 0-07 (kod między- ■ ■
. )лсктрбнной elektronicznej перевозка ż przewóz
narodowy Rosji) +495 (kod miasta) + siedmiocyfrowy numer 1 рочты пользоваться używać
abonenta. Aby zadzwonić z Moskwy do Polski, trzeba wybrać I ништная wizytówka попасть на znaleźć się na
cyfrę 8 (kod międzymiastowy), zaczekać na sygnał i po nim wy- I карточка стажировку stażu
iftji года назад dwa lata temu предоставлять udzielać
brać cyfrę 10 (kod międzynarodowy), następnie 48 (kod Polski), I
и твой tu: służbowy информацию informacji
kod miasta, do którego dzwonimy, i numer abonenta, np.: do «чём? po co? рынок труда rynek pracy
Warszawy —>8 sygnał 1048 + 22 (kierunkowy Warszawy) + nu- I КИНЬ tu: wiedzieć разговаривать rozmawiać
mer abonenta. искать (когб?, szukać {kogo?, сервисные punkty obsługi
[ что?) работу czego?) pracy пункты technicznej
каким образом w jaki sposób собирать zbierać materiały
Н-не п ndm przedział материалы
Йрс kurs создать инфра­ stworzyć
менеджеров menedżerów структуру infrastrukturę
ни отйп т logo читать czytać (czytam,
•ни йстерская praca magisterska (я читаю, czytasz)
работа ты читаешь)
номер телефона numer telefonu

736 СТО ТРИДЦАТЬ ШЕСТЬ СТО ТРИДЦАТЬ СЕМЬ 737

LEKCJA
15 Не стоит тратить время
$ми: Ю лия, познакбмься, пож£луйста|
с мойм коллёгой по работе.
Лев Сафронов: 0чен ь приятно, Лев Сафрбнов.
Юлия: Дббрый день, Ю лия Легран.
Лев Сафрбнов: З м и говорйла, что у вас есть ко
мне нисколько вопросов.
Я охбтно отвёчу, бели смогу.
Юлия: В Москвё трудно найтй раббту?
Лев Сафрбнов: Хорбшую, то есть
высокооплачиваемую раббту,
в газёте не найтй.
Юлия: А на бйрже трудй?
Лев Сафрбнов: Не стбит трйтить врёмя. У меня
семья, поэтому я старался продать
свою квалификацию как мбжно
лучше и как мбжно быстрее.
Юлия: Нужнг! капелька везёния?
Лев Сафрбнов: Конёчно, как всегда... Однако,
как и в другйх европейских
Nie w arto tracić czasu
138 СТОТРИДЦАТЬ ВОСЕМЬ
Lekcja 15
странах, вам не избежать
собесёдования. У вас должнб
быть резюмё, а кроме тогб, вы
должна предоставить свою
кандидатуру. Бывает, что вы
должны выиграть конкурс на
данную вакансию.
К)лия: Рйзве что я иду работать в фйрме
отц£ йли получу мёсто по
знакбметву.
Лев Сафрбнов: Несомнённо, и во Франции
немало такйх счастлйвчиков.
Юлия: Россййская фбрма резюмё
отличается чём-нибудь от,
напримёр, французской?
Лев Сафрбнов: Я не знйю французского образца,
но предполагаю, что люббе
резюмё имёет одну цель:
представить себЯ с лучшей
сторонй, подчеркнуть свой
лйчные и профессиональные
достбинства.
’)ми: Попросй Андрёя, чтббы он дал
тебё пораббтать с компьютером
и показал пйру интерёсных веб-
странйц, лйнков.
Лев Сафрбнов: Мбжно тйкже слово «резюмё»
вписать в поискбвую систёму
Google.ru.
Юлия: СпасйСо вам огромное.
Лев Сафрбнов: Ну, что вы, нё за что.
Emi: Julio, poznaj, proszę, mojego kolegę
z pracy.
Lew Safronow: Miło mi Lew Safronow*.
СТО ТРИДЦАТЬ ДЕВЯТЬ 139
Lekcja 15
Julia: Dzień dobry, Julia Legrand.
Lew Safronow: Emi powiedziała, że ma pani do mnie
kilka pytań. Chętnie odpowiem, jeśli
tylko będę mógł.
Julia: Czy w Moskwie trudno jest znaleźć
pracę?
Lew Safronow: Dobrej, to znaczy dobrze płatnej pracy,
nie znajduje się w gazecie.
Julia: A na giełdzie pracy?
Lew Safronow: Nie warto tracić czasu. Ja mam rodzinę,
więc starałem się swoje umiejętności
sprzedać jak najlepiej i jak najszybciej.
Julia: Potrzebna jest odrobina szczęścia?
Lew Safronow: Na pewno, jak zawsze... Ale, podobnie
jak w innych krajach Europy, nie
uniknie pani rozmowy kwalifikacyjnej.
I musi pani złożyć CV, przedstawić
swoją kandydaturę. Czasami też musi
pani wygrać konkurs na dany wakat.
Julia: Chyba że idę pracować do firmy ojca
albo otrzymuję posadę dzięki
znajomościom.
Lew Safronow: Z pewnością i we Francji nic brakuje
takich szczęściarzy.
Julia: Czy rosyjski wzór CV różni się czymś
od, na przykład, francuskiego?
Lew Safronow: Nie znam wzoru francuskiego, ale
przypuszczam, że każde CV ma zawsze
ten sam cel: przedstawienia się z jak
najlepszej strony, podkreślenia swoich
zalet osobowych i zawodowych.
Emi: Poproś Andrzeja, żeby ci udostępnił
komputer i wskazał parę ciekawych
stron internetowych, linków.
Lew Safronow: Można też po prostu wpisać hasło „CV”
w wyszukiwarce Google.ru.
Julia: Bardzo panu dziękuję.
Lew Safronow: Na prawdę nie ma za co.
‘ Zdarza się, że młodzi Rosjanie, przedstawiając się, pomijają imię odoj-
cowskie. Jest to nawiązanie do zachodnioeuropejskiego i amerykańskiego
modelu zachowania.
740 СТО СОРОК
Dia §wiczenia, gramatyka_____________________________________ Lekcja 15
spróbuj opowiedzieć, nie zaglądając do tekstu dialogu, jakich г—
jatormacji udzielił Julii Lew Safronow. .OJ
с
S
•3
Коллега по работе - czyli przyimek no + celownik
Iimi Yamada i Lew Safronow są kolegami z pracy. Tłumacząc tę
informację na język rosyjski, użyjemy rzeczownika коллега m,
ż, albowiem dotyczy on stopnia znajomości zawodowej, ściśle
/wiązanej z miejscem pracy, z wykonywaną pracą. Rzeczow­
nik ten nie oznacza osoby, z którą się przyjaźnimy. W języku
rosyjskim tego, kogo darzymy przyjaźnią, nazywamy другом/
подругой.
□ Zapamiętaj!
коллега (ros.) kolega (poi.)
• kolega (poi.) = товарищ по работе (ros.)
Konstrukcji złożonej z przyimka no + rzeczownik w celowniku
używamy wtedy, gdy charakteryzujemy wskazywane przez nas
i osoby lub przedmioty. Oto przykłady, które warto zapamiętać:
lekarz z wykształcenia
ирач no образованию
шорянйн no происхождению szlachcic z pochodzenia
шакомый по институту znajomy z instytutu/uczelni
инженёр по профессии inżynier z zawodu
учйтель(ница) но призванию nauczyciel(ka) z powołania
mi гимйст по натуре optymista z natury
sąsiadka z piętra
• осёдка по этажу
сто со р о к один 747
Lekcja 15 Ćwiczenia, gramat IwiOzenia, gramatyka Lekcja 15

Dopisz wypowiedzi. Użyj konstrukcji z przyimkiem TIO P капелька везения - czyli o znaku miękkim
(patrz tabela powyżej).
luz we wstępie do niniejszego wydania kursu języka rosyjskie-
1. Он стрбит мосты и дороги. —» О н ... ди omówione zostały cechy i zasady występowania znaku
2. Он окбнчил медицйнский институт. —> Он... miękkiego. Choć jest to znak graficzny w rosyjskim alfabecie,
3. С Ahtóhom мы учйлись на одном факультете. —> Антс5| który nie oznacza żadnego dźwięku mowy, to nie należy wątpić
мой... w potrzebę jego stosowania. W systemie, jakim jest język, nic
4. Все ученикй любят её урбки. —►Онй... bowiem nie dzieje się przypadkowo.
5. Денйсовы - Зто грйфский род. —> Дмйтрий Фёдорович
Денйсов ..
6. Он рёдко грустйт. —> О н...
Ukreśl rolę znaku 1.выиграть dk Sf
miękkiego <u
2.избежйшь dk
Хорошую раббту в газете не найтй!
• podanych niżej 3.кйпелька^ i
«Хорошую работу в газете не найтй\» - mówi Lew Safro wyrazach, a
4.показать dk
now, posługując się bardzo charakterystycznym dla języka ro­ ‘korzystaj 5.получишь dk >3
syjskiego typem zdania, a mianowicie zdaniem bezokoliczni­ i Pomocy. Który 6.помбчь dk
kowym (partykuła przecząca не + bezokolicznik). Zdanie tego punkt odnosi się 7.предложйть dk
typu wyraża (i podkreśla) niemożność wykonania danej czyn­ i<> której pozycji? 8.предоставить dk
ności. Oto inne przykłady: 9.счастье n
• Тйких дёнег мне не зараббтать! - Takich pieniędzy to ja 10. интервыоёр m
nie zarobię!
Pomoc: a) oznaczenie rzeczownika rodzaju żeńskiego, пр.: ночь,
• Умбм Россйю не понять... (Ф. Тютчев) - Rosji rozumem
мышь; b) oznaczenie bezokolicznika, пр.: брать, стричь,
nie pojmiesz... учйться; с) oznaczenie czasownika w 2. osobie liczby pojedynczej
• Досрочных выборов нам не миновать. - Nie unikniemy | czasu teraźniejszego i przyszłego, пр.: берёшь, видишь;
przedterminowych wyborów. d) oznaczenie zmiękczonej spółgłoski w środku wyrazu, пр.: борьбй,
ольхй; e) oznaczenie rozdzielenia spółgłoski od tzw. jotowanej
. , . , , I samogłoski (e, ё, ю, я), пр.: семья [siem’ja], выога [w’juga],
Z podanych wyrazów ułoz zdania. Wyraz niemożność wyko __________________________________________________
nania czynności.
1. до, тебё, доёхать, полчасй, за, не, цёнтра II ,
Rzeczownik z zegarkiem w ręku - czyli ВРЕМЯ!
2. кбмнаты, не, нам, рембнт, сегбдня, закбнчить, Зтой | Rzeczownik rodzaju nijakiego время należy do grupy tzw.
.................................... - ....................................................................f l rzeczowników zakończonych na -мя. Jest ich w języku rosyj-
3. похудеть, ужё, не, ей skjm | q. брёмя (brzemię), врёмя (czas), вымя (wymię), знймя
............................................. .............................................................В I (chorągiew), ймя (imię), плймя (płomień), плёмя (plemię),
4. её, без концй, мне, просйть же, не, семя (nasienie), стрёмя (strzemię), темя (ciemię). W odmianie
.......................;.............................•;................................................... Л rzeczowników па -мя istnieją pewne różnice; postarajmy się
5. не, роль, ему, никогдй, сыграть!, эту na razje zapamiętać odmianę rzeczownika врёмя.

142 СТО СОРОК ДВА СТО СОРОК ТРИ 143

Lekcja 15 Gramatyka, ćw iczae jgmentarz kulturowy, słownik Lekcja 15

l.p. 1т. . . Kremlowskie kuranty na wieży Spas-

М. врёмя времен^ zy Wiesz, ze... skiej już dawno stanowią symbol Placu
D. врёмени времён ( 'zerwonego, po którym codziennie spacerują tysiące turystów
С. врёмени временам i mieszkańców stolicy. Są one również symbolem dokładności!
В. врёмя временй I liż od 1404 roku moskwianie mogą regulować zegarki według
N. врёменем временами kurantów Kremla. Ba! Każdego roku - wsłuchując się w melo­
Msc. (о)врёмени (о) временах dię kurantów - witają Nowy Rok i składają sobie życzenia,
/.godnie z niepisaną tradycją życzenia noworoczne zazwyczaj
się spełniają, jednak pod warunkiem, że pomyślimy o nich
Sprawdź swoje możliwości. Dokończ zdania. Skorzystaj
Ćwiczenie 5

z Wyboru. między pierwszym a ostatnim uderzeniem zegara!

1. Извинй, я не могу прибхать, сегбдня (nie mam czasu).

пй|)жа z труда giełda pracy отличаться różnić się (czymś)

Słownik
2. ДавсСй поёдем на ме грб. Не будем же (tracić czasu na próżnojj (чём-нибудь)
в последнее ostatnio
ирёмя подчеркнуть podkreślić
3. (Od czasu do czasu) он звонит нам........................................ 1 нмсансия i wakat нбисковая/ wyszukiwarka
si fi-странйца i strona internetowa поисковая
4. (Z czasem) здесь гюстрбят и шкблу, и дётский сад. НЫСОКООПЛЙЧИ- praca dobrze система
наемая работа płatna нолучйть место otrzymać posadę
i рустить smucić się по знакомству po znajomości
5. (W ostatnim czasie) мнбго говорят о потеплении клим ат предложить zaproponować
икедневно codziennie
ждать czekać кандидатуру kandydaturę
m i i адывать wypowiadać предоставить przedłożyć CV
желание życzenia резюмё
Wybór: напрасно трйтить врёмя • врёмя не ждёт • всё врёмя • предполагать przypuszczać
рйныие врёмени • врёмя от врёмени • в настоящее врёмя н и (бегать unikać
MIK можно (możliwie) jak продать sprzedać
• в послёднее врёмя • со врёменем • у нас нет врёмени, но *1 профессио­ zalety zawodowe
у врёмени есть мы! • у меня нет врёмени. быстрее najszybciej
_ S кпк можно (możliwie) jak нальные
лучше najlepiej достоинства
колокольный dźwięk (bicie) раньше времени przed czasem
Со robi czas? - Что делает врёмя? (вон dzwonów собеседование z rozmowa
osobisty/ kwalifikacyjna
Врёмя: идёт, течёт, летит, бежит, уходит, тянется,! личный/
личная osobista страна i / kraj/kraje Im
остановилось...
не за что nie ma za co страны 1т
Czas: mija, płynie, leci, ucieka, upływa, wlecze się, się zatrzymał... 1 счастлйвчик szczęściarz
нисколько kilka pytań
вопросов считать tu: sądzić
Co wskazuje czas? - Что показывает врёмя?
надёжность i niezawodność точность dokładność
Время показывают часы. - Czas wskazuje zegar(ek). найтй работу znaleźć pracę у меня семья mam rodzinę
непременно obowiązkowo у нас есть время mamy czas
одна цель jeden cel у нас нет nie mamy czasu
отвечать odpowiadać времени

144 СТО СОРОК ЧЕТЫРЕ СТО СОРОК пять 145

LEKCJA Lekcja 16
iMnlog

16 Образец резюмё
Цель: получение дблжности менеджера по про­
В комнат е Андрея. За компьютером.
дажам в крупной торгбвой компании.
Андрей: Юлия, распечатать тебё Зтот
документ? Образование:
Юлия: Запишй лучше на комп^кт-дйске • 2002-2005 г.г. Институт экономики и права,
Пётр: Удббнее и проще перенестй на экономйческий факультёт. Специальность: мар-
пендрайв. кетблог.
Юлия: Тбчно. Я его всегда ношу • 1996-2001 г.г. Москбвский государственный
с соббй. Как мобильник. университёт, экономйческий факультёт. Специ­
альность: экономйст. Курсы англййского языкп
при МГУ.
Резюмё
Опыт работы: с июня 2006 г. - по настоящее
Персональные данные врёмя «WEST» (продажа бытовбй тёхники),
Ф.И.О*: Сйнин Михайл Антбнович г. Москвё. Специалйст по продажам.
Дата и место рождения: 25 января 1980 г., Москвё
Дополнительная информация
Адрес: ул. Осённяя, д. 4, кв. 12, г. Москвё, 171124
Технические навыки: Windows ХР, Word, Ехсе1,
Контактный телефон: (+7495) 440-53-71
Семейное положение: женйт офисное оборудование.
Иностранные языки: англййский - свободно.
Водительские права: с 1997, категбрия В, лич­
ный автомобйль.
Личные качества: энергйчен, хорбший органи­
затор; не курю, занимаюсь спбртом (хоккёй,
плавание).
Д£та составлёния: 10 апрёля 2007 г.

^Фамилия, ймя, бтчество.

Wzór CV

W pokoju Andrzeja. Przy komputerze.

Andrzej: Julio, wydrukować ci ten dokument?
Julia: Znam lepszy sposób. Nagrajmy to na
CD.
Piotr: Wygodniej i prościej będzie przenieść
plik na pendrive’a.
Julia: Dokładnie. To akurat noszę przy sobie.
Jak komórkę.

746 СТО СОРОК ШЕСТЬ с то СОРОК СЕМЬ 147


cv
Dane osobowe
Nazwisko, imię, imię odojcowskie: Sanin Michaił Anto­
nowicz
Data i miejsce urodzenia: 25 stycznia 1980 r., Moskwa
Adres: ul. Jesienna 4 m. 12, Moskwa 171124
Telefon kontaktowy: (+7495) 440-53-71
Stan cywilny: żonaty
Cele zawodowe: otrzymanie stanowiska menadżera
ds. sprzedaży w dużej firmie handlowej.
Wykształcenie:
• lata 2002-2005 Instytut ekonomii i prawa, wydział eko­
nomiczny. Specjalność: analityk rynku (market analyst).
• lata 1996-2001 Państwowy Uniwersytet Moskiewski,
wydział ekonomiczny. Specjalność: ekonomista. Kursy
języka angielskiego.
Doświadczenie zawodowe:
od lipca 2006 roku do chwili obecnej „WEST” (sprzedaż
sprzętu AGD), Moskwa. Specjalista ds. sprzedaży.
Informacje dodatkowe
Umiejętności techniczne: Windows XP, Word, Excel,
sprzęt biurowy.
Języki obce: angielski - swobodnie.
Prawo jazdy: od 1997, kategoria B, samochód osobowy.
Cechy osobowe: energiczny, dobry organizator; nie palę,
uprawiam sport (hokej, pływanie).
Data wystawienia: 10 kwietnia 2007 r.
СТО СОРОК ВОСЕМЬ
twiczenia, gramatyka Lekcja 16
Napisz po rosyjsku odpowiedzi na pytania. Odpowiedz peł­
nym zdaniem. .ас»
!. Какбй день длиннее - 1 м£рта йли 1 августа? а
i
'О
I. Кто сильнёе - мышь йли слон?
К Какбе врёмя гбда теплёе - лёто йли веснй?
4, Что, по-твбему, вкуснёе - груша йли слйва?
5. Какбй предмёт труднёе - фйзика йли география?
Удббнее и лучш е (кого? чего?) - czyli wyższy stopień
przymiotników
W języku rosyjskim stopień wyższy przymiotników jakościo­
wych tworzy się na dwa sposoby:
1) regularny - za pomocą przyrostka -ее/-ей*, пр.:
добрый —>добрёе/добрёй (когб?, чегб?) - lepszy (od kogo?,
czego?)
слабый —> слабёе/ слабёй -słabszy
удобный —> удббнее/удобней - wygodniejszy
пёжный —►нежнёе/ нежней - delikatniejszy
* Końcówka -ей charakteiystyczna jest dla języka potocznego, końcówka
-ее - dla języka literackiego.
СТО СОРОК ДЕВЯТЬ 149
Lekcja 16 Gramatyki <wiczenia, gramatyka Lekcja 16

Wpisz przymiotnik w formie stopnia wyższego. Uzupełnij

□ Zapamiętaj! /dania tak, aby stanowiły logiczną całość.
W języku rosyjskim, w odróżnieniu od języka polskiego, 1. Д ерево............................................цветк£.
przymiotniki w stopniu wyższym nie odmieniają się. 2. В нучка.......................................бабушки.
ł. О к еан ................................................озера.
Аня веселее Швла. Ania jest weselsza od Pawła. 4, Машйны мйрки «мерседёс»........................................ машйны
ГМвсл веселёе Ани. Paweł jest weselszy od Ani. марки «фис1т».
\ Ьилёт в м е т р б .................................... билета в филармбнию.
Они веселёе дёвочек. Oni są weselsi od dziewcząt. ft. Мне 25 лет. Тебё 31 год. Т ы ................................................меня.
Они* веселёе мальчиков. One są weselsze od chłopców. 7. Персики - сладкие фрукты. П ерсики....................... бананов.
Н. Оценка « 2 » ..............................................................оцёнки «4».
* Przypominamy, że w języku rosyjskim w 3. osobie liczby mnogiej za­
imka osobowego nie ma rozróżnienia form na rodzaj męski i żeński. Kto szuka, ten znajdzie - czyli ищем информацию!
Czasy, w których żyjemy, nie bez powodu nazywamy wiekiem
informacji. Szybki dostęp do maksymalnie obszernej i wiary­
2) nieregularny - za pomocą przyrostka -e i z wymianą spół­ godnej wiedzy to klucz do sukcesu w wielu dziedzinach i pro­
głosek w temacie, np. богйтый —>богйче. filach zawodowych. Obecny rozwój technologii wyszukiwania,
przetwarzania i przechowywania danych na świecie można
nznać za gigantyczny.
□ Zapamiętaj!
Już w tytule tej lekcji pojawiają się czasowniki искать, нахо-
Nieregularne formy stopnia wyższego przymiotników na­ дйть, найтй, сохранйть, które występują w formie biernika!
leżą do grupy słownictwa o wysokiej częstotliwości uży­ Poza tym, co wydaje się ważne z punktu widzenia porównań
cia. Warto zatem nauczyć się ich na pamięć. z językiem polskim, rzeczownik ten występuje tu w liczbie po­
jedynczej!
bliski блйзкий —►блйже mały маленький —>меньше ' ..... .. .........
искать находйть найтй (со)хранйть
bogaty богйтый —►богаче prosty простбй —* проще (szukać) (znajdować) (znaleźć) zacho(wy)wać
daleki далёкий —>дальше słodki слйдкий —»слаще я ищу нахожу найду (со)храню
ты йщешь нах бдишь найдёшь (со)хранишь
drogi дорогбй —*■дороже stary старый —»старше
он/она/оно йщет нахбдит найдёт (со)хранйт
duży болылбй —>больше szeroki ширбкий —>шйре мы йщем нахбдим найдём (со)хранйм
głęboki глуббкий —>глубже tani дешёвый —*дешевле вы йщете находите найдёте (со)хранйте
онй йщут находят найдут (со)хранят
krótki корбткий —>короче wysoki выебкий —* выше
tryb rozkazujący
lekki лёгкий —» легче zły плохбй —>хуже ищи находй найдй сохранй
ищйте находйте найдйте (со)хранйте

750 СТО ПЯТЬДЕСЯТ СТО ПЯТЬДЕСЯТ один 757

Lekcja 16 Ć w iczenia, g ra m a ty b . Gramatyka, ćw icze n ia Lekcja 16

С5 Przeczytaj związki wyrazowe. Zamień bezokoliczniki na for

1^1
my 1. osoby liczby pojedynczej. □ Zapamiętaj!
I и ск а ть информацию —> находить /н а й т и информацию Rzeczownik rodzaju nijakiego резюме jest nieodmienny.
.0 со хр ан и ть информацию.
я ..................................—*■я ............................. / ............................
—►я ........................................

i
-О

•Si
Szukasz informacji. Gdzie jej szukasz? Z jakich źródeł naj­
częściej korzystasz? Napisz.
Przeczytaj oferty pracy. Która wydaje ci się interesująca?
Wypełnij poniższe rubryki.
ВиН1МШМ11Ш11111ПН11М11111111Ш|11М1П111М1НПН1ШПМ111П1М111ПШН1М1Н11Ш1П1П1Ш1Н111111П11ММ111Н111111111Н11Ь

Фирма «ЕвроТранс» ищет водителей

ипя перевозки грузов по европейским странам |
Компания «ИКС»
С ищет программиста
• искать информацию (где?): в газете, в книге, в словарё, I Оплата до 1500 долларов в месяц
I в энциклопедии, в справочнике, в Интернете... Контактный телефон:
(+7495)541 00 76(77)
Контактный телефон:
(+7495) 143 78 79
• Информацию я ............................................................................. J ВкМ11111ШШШ11111111НП1Ш1111М11Ш1111Ш11М|Н1Н1ММНН11НН11111МП11111МШ1М1111111111Н1111111111111М1М111Н1П111М1р

Переводчик, свободно
владеющий английским
I0 Musisz przechować dane. Лак to zrobisz? Skorzystaj z treiM
н немецким языками. Москва
Компания «Лингва»
Нотариус Олег Львович Павлов
примет на работу секретаря
.о; dialogu lekcji i z Wyboru. Контактный телефон: Адрес: ул. Якиманка, 7, офис 4А,
с Москва, тел. (+7495) 773 4 6 01
• Как сохранй гь информацию? Что нужно сделать? (+7495)231 64 61 (62)
а
1 • Чт<5бы................................................. , её н у ж н о .......................,
'U Ф.И.О.
Дата и место (ден ь).................... (месяц). (год)
рождения (м есто)..................................
W ybór: записать, нарисовать, отдать, ефотографйровать, со­ Семейное жеиат, холост; замужем, не замужем
положение*
хранить (zachow ać), копйровать, переписать (przepisać), рас­
печатать (w ydrukow ać), перебрбсить (przerzucić), перенестй
Адрес (улица).................................
(номер дома и квартиты)
(przenieść), передать (przekazać).
(город).................................
(индекс город а ) .................
Контактный (стационарный)................
и'лефон (мобильны й)..................
Отличное резюме - czyli wzorowe CV I[ель
Образование* начальное, среднее, высшее, специальное
О tym, jak powinno wyglądać profesjonalnie przygotowane Иностранные
CV, napisano niejeden poradnik. Recept na sukces jest również >1 (ЫКИ
bardzo wiele. Nas interesuje przede wszystkim to, aby poznać Водительские
CV w rosyjskiej wersji językowej i móc je - w razie potrzeby нрава
- bez problemu napisać. * Podkreśl wybrany wariant.

152 СТО ПЯТЬДЕСЯТ ДВА СТО ПЯТЬДЕСЯТ ТРИ 153

Lekcja 16 Słowna LEKCJA

апрель т
быстро
kwiecień
szybko
лож ь откроется kłamstwo
wyjdzie na jaw
щ Мама приходит с работы 17
бытовая sprzęt AGD менеджер по menedżer I 1рйна Анатольевна. Ну, наконец-то я дбма. (...)
техника продажам ds. sprzedaży
вытяжка i okap, wyciąg микроволновая kuchenka Андрейка, вы пообедали?
водитель т kierowca /м и к р овол н о­ mikrofalowa Андрей: Мы пообедали. Не беспокойся.
должность ż stanowisko вая печь М<Сма, познакомься, пожалуйста,
женат żonaty много dużo с моёй подругой Юлией.
замужем zamężna мобйльник т komórka (telejim Юлия: Здравствуйте.
за przy komputerze настоящ ее czas teraźniejszy
компьютером время
I !рйна Анатольевна. Дббрый день. Рада с тобой
заниматься uprawiać sport не стоит лгать nic warto kłamać познакбмиться.
спортом носить с собой nosić przy sobie Андрей: Мы йщем по интернету материалы
индекс города kod miasta образование wykształcenie о россййском рынке трудД.
иностранные języki obce (начальное, (podstawowe, Ирйна Анатольевна. Гбсподи, вам больше нёчего дёлать?
изыкй среднее, średnie, Юлия:
квартира i mieszkanie высшее) wyższe) ^ т о всё из-за мен^.
компакт-диск płyta озеро jezioro Ирйна Анатольевна. Ни одн£ теория не даст вам
т kompaktowa ош ибка i błąd стблько, скблько практика.
кондиционер т klimatyzator переводчик tłumacz У жйзни свой закбны. Вот
контактный telefon пи сьм оп list сегбдня я должн^ был£ провестй
телефон kontaktowy предлож ение zdanie собесёдование с шестью
крупный duży; ogromny проверять sprawdzać
курйть palić (papierosy) пы лесос odkurzacz кандидатами на дблжность
(сигареты) справочник informator, секретаря редакции...
лйчный samochód poradnik,
автомобйль prywatny przewodnik I
лгать (я лгу, ты kłamać, łgać упог т żelazko
лжёшь) (kłamię, łżę; холоди л ьн и к т lodówka
kłamiesz, łżesz) электрочайник czajnik
ложь i kłamstwo elektryczny

754 СТО ПЯТЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ СТО ПЯТЬДЕСЯТ ПЯТЬ 755

Lekcja 17 Diitk-i
Андрей: И что? Ты с нйми бесёдовала?
Ирйна Анатольевна: Нет, потому что должн^ была
принять первую кандидатку.
Племянницу председателя Рыкова,
Андрёй: Не завидую.
Ирйна Анатольевна. Работы выше головы! Србки
трещ ат по ш вам ... Ни у когб из
нас нет времени обучать Зту
девйцу её обязанностям. (...)
Я в бёшенстве.
Андрёй: То я тебе тблько скажу, что Пётр
и 10лия прошлй в полуфинал.
Мне, к сожалёнию, не хватило
пятй баллов...
Ирйна Анатольевна. Не переживай. Для менй ты и так
лучше всех...
Андрёй: Спасйбо, м^ма... Агй, чуть не
забы л... Тебё звонйла тётя Г£ля.
Перезвонйт бколо восьмй.
Mama wraca z pracy
Irina Anatoljewna: No, nareszcie, w domu. (...) Andrzejku,
zjedliście obiad?
Andrzej: Zjedliśmy. Nie martw się. Mamo,
pozwól, że ci przedstawię moją
koleżankę Julię.
Julia: Dzień dobry, pani.
Irina Anatoljewna: Dzień dobry. Miło mi cię poznać.
Andrzej: Szukamy w Internecie materiałów
o rosyjskim rynku pracy.
Irina Anatoljewna: O Boże, nie macie się czym zajmować?
Julia: To wszystko przeze mnie.
Irina Anatoljewna: Żadna teoria nie da wam tyle co
praktyka. Życie rządzi się swoimi
prawami. Ot, dziś miałam rozmawiać
z sześcioma kandydatami na stanowisko
sekretarza redakcj i...
156 СТО ПЯТЬДЕСЯТ ШЕСТЬ
ifllo g , g ra m a tyka Lekcja 17
Andrzej: I co? Rozmawiałaś z nimi?
Irina Anatoljewna: Nie. Musiałam przyjąć pierwszą
kandydaturę. Siostrzenicę prezesa
Rakowa.
Indrzej: Nie zazdroszczę.
Irina Anatoljewna: Pracy jest po uszy! Terminarz pęka
w szwach... Nikt z nas nie ma czasu
przyuczać tej dziewczyny do zawodu.
(...) Jestem wściekła.
Andrzej: To ci tylko powiem, że Piotr i Julia
przeszli do półfinału. Mnie, niestety,
zabrakło 5 punktów...
Irina Anatoljewna: Nie przejmuj się. Dla mnie i tak jesteś
najlepszy...
Andrzej: Dzięki, mamo. Aha, o mało nie
zapomniałem... Ciocia Galia do ciebie
dzwoniła. Przedzwoni około ósmej.
Nu podstawie dialogu opowiedz, dlaczego Irina Anatoljewna
Ćwiczenie 1
Mk się zdenerwowała. Co było tego przyczyną?
Вы пообедали? - czyli o spożywaniu posiłków
Należy przypuszczać, że wszystko zaczęło się od prasłowiań­
skiego czasownika jeść (esti, em), który w ciągu wieków prze­
chodził szereg metamorfoz. Jakich? Tego dowiemy się z etymo­
logicznego słownika języka polskiego. Tam też znajdziemy in­
formacje na temat czasowników śniadać, obiadować i wiecze­
rzać. Dziś należą one do wyrazów przestarzałych, archaicznych.
Jak się jednak okazuje, czasowniki te tworzą bardzo ciekawą
analogię do form istniejących i używanych we współczesnym
języku rosyjskim. Porównajmy:
У'фОМ—> завтрак—»мы завтракаем dawniej: śniadamv/<&tó: iemv śniadanie
illlilM—> обед —» мы обедаем dawniei: obiadujemv/ofe&: jemv obiad
вечером—►ужин —*■ мы ужинаем dawniei:wieczerzamv/ćfciv: iemv kołacie
СТО ПЯТЬДЕСЯТ СЕМЬ 157
Lekcja 17 Ć w iczenia, g ra m a ly h i gramatyka___________________________________________________ Lekcja 17

Ćwiczenie 2 Przeczytaj pytania. Odpowiedz pełnym zdaniem. ■ ! j Wszystko przeze mnie! - czyli o przyczynach i przyimkach
1. Где он обычно обедает? Дбма йли в ресторане, или yj ja^j Sp0Sób można określić przyczynę danego zdarzenia?
в столовой, а может, в шкбле йли на работе? В I Wyrazjć to, że ktoś/coś jestprzyczyną czegoś? W języku
......................................... •;.......... •;............................................... I I ! rosyjskim w zdaniu prostym dla wyrażenia przyczyny używa-
2. В котором часу ты обычно завтракаешь? В ш ес1ь/семн^ ^ 1 ,Пу m jn takich konstrukcji przyimkowych:
вбсемь (часов) утр£?

3. Кто обычно готовит ужин у тебя дбма? Ты? Мйма? I -I 11* из_за + (ког°> чегд)
Бабушка? Жен£? Сестрй? А мбжет, муж, брат йли п£нцВ | * Из-за пробок мы не успёли в тейтр. —>Z powodu korków
........................................................................................................- I I nie zdążyliśmy do teatru.
4. В котбром часу врачй совётуют ужинать? ■ 1 , , ,
'Я Я Przyczyna, lctora-niezależnie od woli podmiotu-przeszkadza
I w realizacji czynności.
готбвить —> я готбвлю, ты готбвишь, он/она готбвит, мы
готбвим, вы готбвите, онй готбвят ■ I от + (ког<^> чег</))
• Щёки у детёй раскраснёлись от мороза. —> Dzieciom
policzki poczerwieniały od mrozu.
□ Zapamiętaj. Przyczyna zmiany stanu fizycznego/psychicznego osoby/
iść do stołu —> идти к столу • usiąść przy stole —> сесть B I przedmiotu, niezależna od wolipodmiotu zdarzenia,
за стол • siedzieć przy stole —>сидёть за столом
• Подойдй к столу, пожалуйста.|1 I ] С) благодаря + (кому, чему)
—> Podejdź, pioszę, do stołu. |;лагодаря твоей помощи Сергёй сдал все экзамены. —>
• Друзьй, садйтесь за стол! Dzięki twojej pomocy Siergiej zdał wszystkie egzaminy.
—> Przyjaciele, usiądźcie przy stole! ^B l
• За столбм мы обычно не молчим. Przyczyna pozytywna, jej rezultat sprzyja czemuś dobremu, na
—> Przy stole zazwyczaj nie milczymy. korzyść kogoś.

158 СТО ПЯТЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ СТО ПЯТЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 159

Lekcja 17 Ćw iczenia, gramatyki wiczenia, k o m e n ta rz k u ltu ro w y Lekcja 17

Uzupełnij tekst. Jakich wyrazów w nim brakuje? Skorzystaj Fi /ctłumacz 1. Zadzwonię do ciebie z domowego telefonu.

z Wyboru.
В выходные наша с е м ь я ...................обычно в 8 - 9 ................. 1
Зто не всегда лёгкий завтрак - бутербрбды ................ ЙЛН
колбасой, сосйски, помидоры, к р е п к и й .................йли кбф#
В 1 3 ..................дня мы уже бчень голодны! Мйма с сестр«$
го товят................ В 14.30 в с е ...................... стол.....................
подаётся су п ,.............. - мясное йли рыбное блюдо с гарниром
и наконец,..................небольш ой.................... П о с л е .............§[
я йли пйп а............посуду. Вёчером, <5коло семй, м ы ............■
Wybór: вёчером, дееёрт, завтрак, завтракает, за стол, моем П
(myjemy), на вторбе, на пёрвое, на трётье, обёд, обёда, обёдать, Ц
с сыром, садймся (siadamy), ужин, ужинаем, чай, часбв, чйшка И
(filiżanka).
Uzupełnij zdania. Wstaw właściwą konstrukcję przyimkową
Ćv/iczenie
Ćwiczenie 5
{(hiiiia na język .....................................................................
rosyjski. 2. Piotrze, dzwonisz do pracy?
3. Oni zadzwonią do tego sklepu.
4. Zadzwoń do niego z komórki!
Czy wiesz że ... Ros'anie 1ich Posiłki
' Rosjanie lubią, żeby wszystkiego było
dużo. Lubią sobie podjeść i słowo dieta dla większości z nich
niewiele znaczy. Jeśli na filiżankę herbaty zaprosi cię Anglik,
lo może - oprócz herbaty - dostaniesz jeszcze malutkie cia­
steczko. Jeżeli natomiast na herbatę zaprosi cię Rosjanin, to
lepiej nic nie jedz przed wizytą. Przychodzisz i widzisz stół
uginający się od przeróżnych potraw. Nie może być tak, że go­
ściom podane będzie mniej, niż mogą zjeść. Już lepiej, żeby

1. Я выздоровела тб л ько .........................моёй семьё и друзьям połowa potraw została nietknięta, niż żeby czegokolwiek miało
2. Клймат м еняется........................... неразумной дёятельнос м zabraknąć. Świąteczny stół oczywiście różni się od codzienne­
человёка. go. Niektóre potrawy spożywane są tylko z okazji specjalnych
3. В Африке каждую м и н у ту ................гблода умирают д ё т wydarzeń. Tak właśnie pojawia się czarny lub czerwony ka­
4.........................насморка мне трудно дышать. wior, wędzona lub marynowana ryba i najróżniejsze grzyby.
5. !^ти дерёвья п огйбли .................................................... морбза. Rosjanie bardzo lubią warieńje, czyli konfitury. Jedzą je kilo­
gramami. Smaży się je z jabłek, wiśni, śliwek, truskawek, mo­
reli itp. Wyobraź sobie, że spacerujesz po Moskwie i chcesz
Telefon z celownikiem - czyli звонить кому?
coś przekąsić. Nie szukaj fast foodów, bo taka żywność szkodzi
Porównaj i zapamiętaj 1 zdrowiu. Lepiej kup coś, co jest pożywne i wygląda bardzo
iipetycznie! Na przykład:
- Кому ты звонйшь? - Do kogo dzwonisz?
- Я звоню подруге. - Dzwonię do koleżanki.

я (по)звоню мы (по)звонйм
ты (по)звонйшь вы (по)звонйте беляшй пирожкй блины ватрушки
он/он^/онó (по)звонйт онй (по)звонят
tryb rozkazujący: (по)звонй, (по)звонйте

160 СТО ШЕСТЬДЕСЯТ СТО ШЕСТЬДЕСЯТ ОДИН 161

 и
Lekcja 17 Słownih LEKCJA

бешенство n wściekłość мы голодны/ jesteśmy głodni, Мечтать не вредно ... ,

С блюдо n tu: danie голодны jesteśmy głodne
£ бутерброды mim kanapki насморк т katar
-2 Вечер. Пётр и Юлия выходят со станции метро.
врач m lekarz обедать jeść obiad }Ьлия: Ты знаешь, кто завтра вечером
выходные weekend обязанности obowiązki żlm
дерево nl drzewo/ племянница ż siostrzenica будет выступать в Кремлёвском
деревья Im drzewa Im посуда ż naczynia дворце?
деятельность ż działalność пробка ż korek Пётр: Нетрудно догадаться: сэр Злтон
должность ż stanowisko ресторан т restauracja Джон. На каждом шагу висят
дышать oddychać собеседование n rozmowa афйши. Пятнадцатое Августа две
дядя т wujek/ stryjek kwalifikacyjna тысячи восьмбго года! Концерт
жизнь i życie советовать radzić
за столом przy stole сосиски żlm parówki гбда!
завидовать zazdrościć столовая ż stołówka Юлия: Он, говорят, испблнит трйдцать
завтракать jeść śniadanie ужинать jeść kolację свойх лучших хитбв.
закон т prawo; zasada успеть zdążyć Пётр: Концерты звёзд - Зто обычно
искать szukać шска żl policzek/ сббрище вйпов йли другйх
щёки 1т policzki Im
снббов. Я Зто не люблю.
Юлия: Я вообщё замётила, что ты скёптик.
Пётр: Перестань, я говорю о концёртах,
на котбрые нормальный человёк
не мбжет купйть билёт!
Во-пёрвых, потому, что у негб

162 СТО ШЕСТЬДЕСЯТ ДВА СТО ШЕСТЬДЕСЯТ ТРИ 163

Lekcja 18
нет такйх дёнег, а во-вторых,
- зйлы бронйруются.
Юлия: Так проиехбдит во всём мйре.
Пётр: Д*Сже за три мёсяца до концерта
нельзя купить билёт, так как
какой-то скучающий миллионёр
бронйрует весь партёр.
Юлия: Попрббуй себё представить, что
у нас билёты на Элтона Джона
з а ... три тысячи евро, что мы
прилетаем сюдй из Парйжа, что
в аэропорту нас ждёт лим узйн...
Пётр: Ой, ой, ой... Мечтать не вредно...
Юлия: (...) Спасйбо, что проводйл меня.
(...) Спокбйной Н0ЧИ.
Пётр: До завтра.
Pom arzyć każdy może
Wieczór. Piotr i Julia wychodzą z metra.
Julia: Wiesz, kto jutro wieczorem będzie
występować w Pałacu Kremlowskim?
Piotr: Nietrudno się domyślić, sir Elton John.
Co krok wiszą afisze. 15 sierpnia 2008!
Koncert roku!
Julia: Ponoć zaśpiewa 30 swoich najlepszych
hitów...
Piotr:
Koncerty gwiazd są zazwyczaj
zbiegowiskiem VlP-ów lub innych
snobów. Nie lubię tego.
Julia: W ogóle zauważyłam, że jesteś sceptykiem.
Piotr: Przestań, mówię o koncertach, na które
normalny człowiek nie może kupić
biletu! Po pierwsze, dlatego, że nie ma
takich pieniędzy, a po drugie, sale są
rezerwowane.
Julia: Na całym świecie tak jest.
Piotr: Nawet na 3 miesiące przed koncertem
nie można kupić biletu, bo jakiś
764 СТО ШЕСТЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ
ni.ilog, g ra m a ty k a Lekcja 18
znudzony milioner rezerwuje cały
parter.
Julia: Spróbuj sobie wyobrazić, że mamy
bilety na Eltona Johna za... 3000 euro,
że przylatujemy tu z Paryża, że na
lotnisku czeka na nas limuzyna...
Piotr: Oj, oj, oj... Pomarzyć każdy może...
Julia: (...) Dzięki za odprowadzenie. (...)
Dobranoc.
Piotr: Do jutra.
Odpowiedz na 1. О каком концерте говорйт Юлия?
pytania pełnym Кто будет выступать? Где?
ulaniem. 2. Почему Юлия считает Петрй
скёптиком?
3. Что Пётр пытается объяснйть Юлии?
4. О чём мечтает Юлия?
15 августа 2007 года - czyli określenie pełnej daty kalenda­
rzowej
Zacznijmy od pytania: Какое сегодня число? (Którego dziś
mamy?). Rzeczownik число należy do rodzaju nijakiego. Wska­
zuje na to końcówka rzeczownika (-o) oraz zaimka pytajnego
(-oe). Aby odpowiedzieć na to pytanie, musimy użyć:
—> liczebnika porządkowego rodzaju nijakiego w mianowniku
пёрвое (вторбе, трётье..., седьмбе, восьмбе..., одиннадца­
тое, двенадцатое..., двадцатое, тридцатое) • двадцать пёр­
вое (двадцать трётье..., двадцать пятое..., двадцать девя­
тое) • трйдцать пёрвое
—> rzeczownika określającego nazwę miesiąca w dopełniaczu
января, феврале, марта, апрёля, м^я, июня, июля, Августа,
сентября, октябре, ноября,декабря
-> liczebnika złożonego określającego rok
тысяча девятьебт девянбето девятого гбда, двухтысячно­
го гбда, две тысячи первого, две тысячи седьмого, две
тысячи восьмого, две тысячи девятого, две тысячи деся­
того гбда.
СТО ШЕСТЬДЕСЯТ ПЯТЬ 765
Lekcja 18 G ram atyka , ćw icze n i! iiu m a ty k a , ćw iczenia Lekcja 18

□ Zapamiętaj! (na) 3 lata przed remontem domu

—>ЗА три гбда ДО рембнта дбма
1. W języku rosyjskim (w odróżnieniu od języka polskie­
(па) 4 minuty przed odjazdem pociągu
go) w liczebnikach złożonych (np.: 2007, 76, 128, 652
—*■ЗА четыре минуты ДО отправления пбезда
itp.) odmienia się tylko ostatni składnik.
2. Liczebnik główny тысяча odmienia się jak rzeczowni­ (па) 5 dni przed rozpoczęciem nowej pracy
ki rodzaju żeńskiego: однг! тысяча; две/три/четыре —» ЗА пять дней ДО начала новой раббты
тысячи; пять, шесть, семь тысяч...

Odpowiedz na pytania. Które zdanie а) Я включйл телевйзор за пять минут

Ćwiczenie 2

napisane po о»
до начала программы «сМкты».
1. По всей Москвё расклеены афйши о концёрте Элтона
rosyjsku pasuje б) Поёздку в гбры мы запланйровали I
Джбиа. Какйя д£га напйсана на афишах? а
•to której sytuacji за три мёсяца до выезда. i
napisanej po в) Я вошлй в мйркет за час до его за­ -о
2. В паспорте впйсана дйта рождёния человёка. Какбе число
polsku? W staw крытия.
впйсано в твой паспорт?
właściwy numer. г) Мы вошлй в зал за пятнадцать ми­
3. Согласно правилам эпистолярного стйля, в концё к&кдо1 нут до начала сеанса.
д) Ты сел в пбезд за две минуты до егб
лйчного письма с лёвой стороны внизу слёдуст nncdlL
отправлёния.
дйту. Ты написйла письмб своему другу 12.06.2008 гбд!
е) Стол был накрыт за полчаса до при­
Как ты напйшешь Зту д#гу словами?
хода гостёй.
4. У русских есть любопытный обычай два р<£за встреч^ и 1. Film zaczynał się о 19.00. Na salę
Нбвый год: прбсто Нбвый год и Старый Нбвый год, разни* weszliśmy o 18.45.
ца мёжду котбрыми 13 дней. Какбе будет числб, когд£ рус= 2. Moja siostra zaprosiła gości na 18.00.
ские будут встречать Старый Нбвый год? Stół był nakryty już o 17.30.
3. Wsiadłeś do pociągu o 13.28. Pociąg
ruszył o 13.30.
за, до - czyli wyrażanie uprzedniości działania czynności 4. Weszłam do marketu o 21.00.
Zamykają go o 22.00.
Jedno zdarzenie jest oddzielone od drugiego pewnym odcin­
5. Wyjazd w góry zaplanowaliśmy we
kiem czasu. Ten proces w języku rosyjskim wyraża konstrukcja
wrześniu. Wyjechaliśmy w grudniu.
składająca się z dwóch zaimków: за... до... Choć z pozoru
6. „Fakty” zaczynają się o 20.00.
prosta, sprawia nam nieco trudności, gdyż myli się z polską
Włączyłem telewizor o 19.55.
konstrukcją (na)... przed... Jak temu zaradzić? Nauczyć się na
pamięć i... ćwiczyć. a ) ... 6) ... в ) ... r ) ... д ) ... e) ...

766 СТО ШЕСТЬДЕСЯТ ШЕСТЬ СТО ШЕСТЬДЕСЯТ СЕМЬ 767

Lekcja 18 G ra m a tyka , ćwiczeni? 'lia m a ty k a Lekcja 18

Во-первых, во-вторых, в-третьих - czyli wyliczanka wy­
razów wtrąconych
Wyrazy wtrącone typu po pierwsze funkcjonują w wielu języ­
kach. Nietrudno je zauważyć także i w języku rosyjskim. Uży
wa się ich w sytuacji wyliczania, określania kolejności zdarzeń,
czynności czy poleceń. Warto również zwrócić uwagę na po­
prawność pisowni wyrazów wtrąconych - zawsze piszemy je
z łącznikiem.
Весь мир —Cały świat - czyli dlaczego весь, a nie целый?
Wjęzyku rosyjskim istnieje zarówno zaimek весь, jak i przymiot­
nik целый. Obie te części mowy mają charakterystyczne dla sie­
bie zasady łączliwości („decyduje” o tym specyfika systemu języ­
ka). Tłumaczenie весь i целый na język polski z reguły nie stano­
wi dla nas problemu, kłopot zaczyna się wtedy, gdy dokonujemy
tłumaczenia z języka polskiego na rosyjski. Poprawnej łączliwości
весь i целый z innymi częściami mowy musimy się nauczyć.

□ Zapamiętaj!
□ Zapamiętaj!
Zaimek весь wskazuje na 100% cechy, a przymiotnik
во-пёрвых, во-вторых, в-трётьих, в-четвёртых, целый silniej podkreśla nadmiar danej cechy (aż 100%,
в-пйтых, в-шсстых, в-седьмых, в-восьмых... tj. tak dużo).

Весь мёсяц я лежала в больнице —>(cały miesiąc, tzn. 100%

Przeczytaj tekst. Wstaw wyrazy wtrącone tak, aby użyć: во-
Ćwiczenie 4

czasu).
первых, во-вторых, в-третьих, в-четвёртых..., потом, Я целый мёсяц лежала в больнйце —> (aż cały miesiąc, tzn.
затем, (и) наконец. tak długo; dla mnie - bardzo długo).
Грибной суп (zupa grzybowa) Pewną podpowiedzią może być sugestia, że zaimka весь uży­
грибы бёлые (borowiki) - 200 г • рёпчатый лук (cebula biała) wa się znacznie częściej niż przymiotnika целый. Ostatecznie
- 1 шт. • моркбвь (marchewka) - 1 шт. • грибнбй бульбн jednak decydującym kryterium jest tu intencja mówiącego oraz
(bulion grzybowy) • зёлень (natka pietruszki, koper) • картб- wewnętrzna logika języka.
фель (ziemniaki) - 5 шт. ВЕСЬ (100%) ЦЕЛЫЙ (aż 100%)
Отварйть грибы, вынуть из кастрюли и мёлко нарёзать. Лук 1. zbiór, substancje twarde 1. miara, długość, objętość,
и моркбвь обжарить в мйсле. Долйть немнбго грибнбго бульб? i płynne wagę, rozmiar
вся вола, весь товар, всё целый килограмм,
на, положйть грибы, мнбго зёлсни и тушить на маленьком масло... целый метр, целый
огнё. В кастрюлю с грибным бульбном переложйть со скот» 2. powierzchnia czegoś литр...
роды тушёные бвощи с грибами, добавить мёлко нарёзанныи вся улица, весь район, 2. krótkie odcinki czasu
картбфель. Когдй картбфель сверится, подавать к столу. весь этаж... целый час, цёлая минута,
3. pojęcia abstrakcyjne целая секунда...
вся душа, вся любовь,
Pomoc: добавить (dodać), кастрйля (garnek), мёлко (drobno), всё добро...
мйсло (olej), нарёзать (nakroić), обжйрить (obsmażyć), ёвощи 4. odcinek czasu, ale nie jed­
(warzywa), отварйть (ugotować), переложйть (przełożyć), nostka czasu
сварйться (ugotować się), сковород*! (patelnia), тушйть (dusić), вся жизнь, весь отпуск,
тушёные (duszone). _________________________________ _ всё время...

168 СТО ШЕСТЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ СТО ШЕСТЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 169

Lekcja 18 Ćw iczenia, k o m e n ta rz k u ltu ro w y •low nik Lekcja 18

Uzupełnij zdania. Wstaw zaimek весь lub przymiotnik целыfi аплодировать klaskać звезда i / gwiazda /

Słownik
ОН! w odpowiedniej formie. (кому?) звёзды Im gwiazdy Im
Афиша i / afisz, plakat ИСПОЛНИТЬ wykonać
1. - Сколько мбжно ждать? Мы ждём eró у ж ё .................час! афиши 1т кирпич m cegła
2. - Игорь, т ы ...................................... день ничегб не делаешь! бронировать rezerwować дворец m pałac
3. - Р одители..................жизнь безумно любйли друг друга, ВИГГ(вип) VIP лучшие хиты najlepsze hity
по всём мире na całym świecie между między
4. - Грузовик п р и в ёз.........................тонну красного кирпичП, во-первых po pierwsze мечтать marzyć
5. - ............................. бтпуск мы планйруем провестй в Грёциа вся наша семья cała nasza обычно zazwyczaj
rodzina отпуск urlop (spędzić)
иметумать występować (провестй)
Przetłumacz 1. Cały czas myślę o tym, jak ją zaprosić iрузовйк т ciężarówka партер* т parter
Ćwiczenie 6

дйже nawet представить wyobrazić sobie

zdania na język na koncert. цдло в том rzecz w tym, себе
rosyjski. chodzi o to проводить odprowadzić
деньги 1т pieniądze (когб?) (kogo?)
2. To ty nie wiesz, że cały dzień czekam жизнь Ż życie смотреть oglądać
na twój telefon? завтра вечером jutro wieczorem спокойной dobranoc
два мёсяца (na) 2 miesiące ночи
до концерта przed учйться uczyć się
koncertem человек człowiek
3. Na tej fotografii jest cała nasza rodzina. аил т sala этаж т piętro

* Określenie najniższej kondygnacji w teatrze; w budynku mieszkalnym to

4. Jak można zjeść cały kilogram orzechów?! пбрвый этйж.

5. Człowiek się uczy całe życie.

Czy wiesz, Że... Pałac Kremlowski uważany jest za naj­

bardziej prestiżowy budynek teatralno-
-estradowy Moskwy. Ma widownię mogącą pomieścić do 6000
osób. Występ w Pałacu Kremlowskim jest dla artysty nie tylko |
dowodem uznania, ale przede wszystkim potwierdzeniem wyso- 1
kiej medialności jego scenicznego image’u. Na tej olbrzymiej J
scenie (450 m2) regularnie odbywają się koncerty gwiazd rosyj- I
skiej estrady, artystów opery i baletu czy zespołów orkiestro- I
wych. Swoje koncerty mieli tu słynni artyści z zagranicy: Sting, f
Elton John, Joe Cocker, Brian Adams, Tina Turner.

170 СТО СЕМЬДЕСЯТ СТО СЕМЬДЕСЯТ ОДИН 171

LEKCJA i M .ilo g Lekcja 19

19 «Киото» в Москве
)ми: Я думаю, что прежде всего суши
Пётр: С Днём рождения! ЖелгСю всегб - блюдо из приправленного рйса
самого наилучшего! Крёпкого и сырой рыбы.
здорбвья, счастья! Пётр: Я слышал, что существует два
Эми: Большое спасйбо. Чёстное слово, рецёпта приготовления суши.
я тронута. З то правда?
Андрёй: Примй, пожалуйста, вот Зтот )ми: Да. Пёрвый спбсоб встречается
букет роз... в райбне города 0сака. Вторбй
Эми: Спасйбо! Дорогие мой, способ, наибблее популярный, -
приглашаю вас на скрбмное в Тбкио. Он называется нигйри-
япбнское угощение. Мы идём суши. З то кусочек рыбы
в ресторан «Кибто». (сашйми) на пбрции рйса.
Юлия: Тблько умоляю, не заставляй нас Андрёй: Экзбтика! А тепёрь, для усилёния
есть палочками, ин£че я выйду аппетйта, давайте назовём по
оттуда голбдной! одному национальному пбльскому,
французскому и русскому блюду.
В ресторане.
Пётр: По одному не получится!
Андрёй: А какйе блюда в Япбнии
считаются национальными? Начинает Юлия.
Юлия: Утка в апельсйнах, устрицы,
лягушачьи лйпки, шампанское!
Пётр: Бйгос, голубцы, суп на мучнбй
закваске...
Андрёй: Блины, пельмёни, борщ, солонка...
)ми: Ой, как хорошб, что официант
идёт йменно к нам. (...) Четыре
порции ёсэ н^бэ, пожалуйста.

kioto” w Moskwie

Eiotr: Emi, wszystkiego najlepszego z okazji

urodzin! Dużo zdrowia! Szczęścia!
Emi: Bardzo dziękuję! Jestem naprawdę
wzruszona.
Andrzej: Przyjmij ten oto bukiet róż...
Emi: Dziękuję! Kochani, zapraszam was na
skromny japoński poczęstunek. Idziemy
do restauracji „Kioto”.

172 СТО СЕМЬДЕСЯТ ДВА СТО СЕМЬДЕСЯТ ТРИ 173

Lekcja 19 D ialo g, ćwiczeni?
Julia: Tylko błagam, nie każ mi jeść
pałeczkami, inaczej wyjdę stamtąd
głodna!
W restauracji.
Andrzej: Emi, jakie potrawy można uznać za
japońskie dania narodowe?
Emi: Myślę, że przede wszystkim sushi - danie
z przyprawionego ryżu i surowej ryby.
Piotr: Słyszałem, że są dwa style
przygotowania sushi. Czy to prawda?
Emi: Tak. Pierwszy styl spotyka się
w regionie miasta Osaka, a drugi,
najbardziej popularny, przygotowuje się
w Tokio. Nazywa się to nigiri sushi. Jest
to kawałek ryby (sashimi) na porcji
ryżu.
Andrzej: Egzotyka! Na podsycenie apetytu
wymieńmy po jednym narodowym
daniu polskim, francuskim i rosyjskim.
Piotr: Po jednym się nie da! Zaczyna Julia.
Julia: Kaczka w pomarańczach, ostrygi, żabie
udka, szampan!
Piotr: Bigos, gołąbki, żurek...
Andrzej: Bliny, pielmieni, barszcz, solanka...
Emi: Oj, jak to dobrze, że kelner właśnie do
nas idzie. (...) Cztery razy yose-nabe*,
proszę.
potrawa japońska podawana w kociołku: kurczak, ryby, wa­
* Tradycyjna puuawajajjui
rzywa, sereklc sojowy tofu.
Na podstawie dialogu napisz, w jakim kraju jakie dania uwe
Ćwiczenie 7
ża się za narodowe.
Страна Национальные блюда
774 СТО СЕМЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ
i iram atyka, ćw icze n ia Lekcja 19
Блины палочками не едят - czyli savoir-vivre przy stole
Obawa przed używaniem japońskich pałeczek jest zapewne nie
mniejsza niż stres związany z wybraniem właściwego widel-
czyka do ostryg. Nie wszyscy też wiedzą, jak należy jeść bliny,
zwłaszcza te z kawiorem. O wszystkim decyduje wprawa, na­
sze kulinarne przyzwyczajenia i finansowe możliwości... Aby
jednak czuć się przy stole swobodniej, wykonajmy dość proste
ćwiczenie. Sprawdźmy swoje możliwości.
Przeczytaj uważnie tekst. Przetłumacz go na język polski. Czy
wszystkie zawarte w tekście informacje są zgodne z zasadami
snvoir-vivre’u?
Я сижу за снёжно-бёлым столбм. Полотняную салфетку
•! положил себё на колени. Передо мн<5й стоят две тарёлки:
Мелкая тарёлка, а на ней - глуббкая. Слёва от тарёлок лежйт
нилка. С правой стороны лежйт столбвая лбжка и нож. Пё­
рся тарёлками лежйт десёртные приббры: ложечка и десерт­
ная вйлка. Справа за ножбм стойт бокйл для винй. Там же
( гойт стакйн для воды. Сегбдня на обёд я заказал грибнбй
tyn —Зто моё пёрвое блюдо. На вторбе я взял антрекбт с лу-
! ом. Винб я буду пить красное. А что на десёрт? На десёрт
пудет шоколадное морбженое... Приютного аппетйта!
i
il/.upełnij ćwiczenie. Wpisz po rosyjsku brakujące formy za­
imków i rzeczowników w mianowniku liczby pojedynczej.
<7y zauważasz różnice w rodzaju gramatycznym między ję­
zykiem polskim i rosyjskim? Wskaż je.
Przykłady:
Woja łyżka ż —> ................... Дай мне, пожалуйста, мою ложку.
Hloja zakąska i —►................... Я закажу moió любймую закуску!
mój widelec т —>.................... Кудй ты положйла мою вйлку?
Rlój nóż т —>.................... Ктб-нибудь вйдел мой нож?
mój talerz т —>................... Кто разбйл мою тарёлку?
ш<>je danie п —>................... Сегбдня я приготовлю рыбное блюдо.
с т о СЕМЬДЕСЯТ ПЯТЬ 775
Lekcja 19 Ćwiczenia ■.i.im atyka, ćw iczenia Lekcja 19

Masz do wyboru kilka dań. Które danie zjesz za pomocą jn

Ćwiczenie 4
kich sztućców? Uzupełnij zdania. Przy okazji powtórz odmie
nę czasownika ЕСТЬ (jeść) w czasie teraźniejszym. Skom
staj z Wyboru.
1......................................................я ем ложкой.
2............................................... ты ешь вйлкой.
3.........................он/онй ест вйлкой и ножом.
4..................................... мы едйм пйлочками.
5................... вы едйте десёртными ложками.
6................... онй едят десёртными вйлками.
Wybór: антрекбт, банановый кисёль, бифштёкс, котлёта
котлёту, морбженое, рассбльник, рис, суши, торт, яичница
яйчницу.
Dopisz 1. Зто, напримёр, жйреная курица.
Ćwiczenie 5
Японское угощение - czyli słowo о przymiotnikach
Przymiotnik jest samodzielną częścią mowy, która oznacza
przymioty (cechy) osób lub rzeczy. Ze względu na znaczenie
wyróżniamy przymiotniki jakościowe (высокий, добрый,
красный), względne (золотбй, желёзный, ночнбй) oraz
dzierżawcze (мймин, бабушкин, отцов). Przymiotniki są za­
wsze podporządkowane rzeczownikowi, z którym się łączą
(zasada zgodności rodzaju, liczby i przypadka).
По restauracji „Kioto” poszli Francuzka, Japonka oraz Polak
i Rosjanin. Utwórz związki wyrazowe oznaczające zjawiska
iharakterystyczne dla tych czterech narodowości. Połącz
pi /ymiotniki względne z wybranymi rzeczownikami. Pamię­
taj o zasadzie zgodności!

informację. —» Э то... III япбнский ресторан польские ................

Со to za rodzaj 2. ^ т о ветчинй йли сыр с гарниром.
naczynia lub —> З т о ... 1 япбнская ................ пбльски й ................
dania? Skorzystaj 3. В ней я съем, напримёр, томйтный п япбнское ................ пбльское ................
z Wyboru. суп.
—> З т о ... 1т. япбнские ................ пбльская ................
4. Инйче говорй - Зто десёрт.
—>З т о ...
\п русское ................ ф ранцузский................
5. Приббр, котбрый я беру лёвой
рукбй. 4
русская ................ французское................
—» З т о . ..
6. Из негб я пью винб. \,п русски й ................ французские................
—> З т о . .. 1т. русские ................ ф ранцузская................

Wybór: суповая глуббкая тарёлка, закусочная мёлкая тарёлка,

бокйл (для виш1), горячая/холбдная закуска, нож, холбдное Wybór: ветчин^, винб, вбдка, дорбги, духй, икрй, квас,
и горячее блюдо, пёрвое /второе/трётье блюдо, вйлка, горя­ кимонб, колбас^, кухня, пйво, мода, морбженое, палочки,
чее рыбное блйдо, мясное блюдо, слйдкое блюдо, лбжка. пейзйж, сбки, сыр, тбрты, хлеб, язык.

176 СТО СЕМЬДЕСЯТ ШЕСТЬ СТО СЕМЬДЕСЯТ СЕМЬ 177

Lekcja 19 G ra m a tyka , ćw iczeni • K om entarz k u ltu ro w y Lekcja 19

Лягушачьи лапки - czyli przymiotniki dzierżawcze

(' zy wiesz że Planując pobyt w Moskwie, możemy
Są to „żabie udka” i „ptasie mleczko”, ale również „ojcowskie ’ sprawdzić prawdziwość rankingów do-
słowo” lub „matczyna troska”... Podobnie jak w języku poi lyczących modnych stołecznych restauracji. Interesująca
skim rosyjskie przymiotniki dzierżawcze odpowiadają na pyta­ wydaje się ocena popularności restauracji otwartych w 2007
nie: czyj? m (чей?), czyja ż (чья?), czyje n (чьё?), czyje Lut roku. I tak:
(чьи?). Oznaczają zatem przynależność czegoś do osoby (от-
pierwsze miejsce zajęła restauracja Bistrot, mająca wnętrza
ц0в дом , сёстрин платбк, дядин совёт) lub zwierzęcia ( bóji-
zaaranżowane na wzór słynnej włoskiej restauracji w Forte dei
чий вой, олёньи рогй, кбшкин дом).
Marmi. W menu restauracji znajdują się dania kuchni śród­
r.m., r.n. - чей, чьё r.ż. - чья Lm. - чьи ziemnomorskiej, przyrządzane pod czujnym okiem szefa kuch­
М. лйсий, лйсье* лйсья лйсьи ni Massimo Ferrari. (Adres: Bolszoj Sawwinskij pierieułok 12,
stacja metra Kijewskaja);
D. лисьего лйсьсй лйсьих
С. лйсьему лйсьей лйсьим drugie miejsce zajęła restauracja GQ-bar (Gentelmen’s Quar-
В. лйсьего, лйсий, лйсье лйсьею лйсьи, лйсьих terly), która proponuje swoim gościom do wyboru trzy kulinar­
N. лйсьей лйсьими ne działy: śródziemnomorski, panazjatycki i klasyczny. (Adres:
лйсьим
ul. Bałczug 5, stacja metra Trctiakowskaja);
Msc. лисьем лйсьей лйсьих
trzecie miejsce zdobyła restauracja The Most - prawdziwa pa­
*Zwróć uwagę na obecność znaku miękkiego we wszystkich przypadkach ryska restauracja, która oferuje gościom kuchnię francuską.
poza mianownikiem liczby pojedynczej rodzaju męskiego.
Wnętrze The Most wykonane jest w stylu grand chateau prze­
łomu XVII-XVIII wieku. W menu, oprócz tradycyjnych dań
Utwórz związki 1........ ......................... вой (wycie) francuskich, znajdziemy przysmaki wegetariańskie i bogaty
Ćwiczenie 7

wyrazowe. Napisz 2........ ........квйканье (kumkanie) wybór ostryg! (Adres: ul. Kuznieckij most 6/3, stacje metra
po rosyjsku 3........ ........................хвост (ogon) Tieatralnaja i Kuznieckij most).
odpowiedź: 4........ .................лай (szczekanie)
Co jest czyje? 5........ ...........................рогй (rogi)
Skorzystaj 6........ .....мяуканье (miauczenie)
z Wyboru. 7......... .......................... икрй (ikra)
8........ ........................следы (ślady)

Wybór: рыбья, кошйчье, вблчий, лисий, лягушйчье, олёньи,

заячьи,собйчий.

178 СТО СЕМЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ СТО СЕМЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 779

 LEKCJA
Słowni!
Lekcja 19

Słownik
апельсин т pomarańcza прежде всего przede wszyslMjf
Злополучное колесо 20
аппетит т apetyt принять przyjąć (przyjУ
бйгос т bigos (я приму, przyjmiesz) Дмйтртй Иванович: М£ло тогб, что стойм в Адской
блюдо п danie; półmisek ты примешь) пробке, да ещё и шйну прокололи.
вегетариан­ dania jarskie рис т ryż Ирйна.Лнатбльевна: Таня, выхбдим. До поликлйники
ские блюда рыба ż ryba
подчёркива­ podkreślający дёсять минут ходьбы.
вкус т smak Таня: Я не хочу идтй пешкбм. Хочу на
выйти оттуда wyjść stamtąd ющий
gołąbki соответству­ we właściwy/ троллейбусе...
голубцы mim odpowiedni
давайте wymieńmy ющим Дмйтртй Иванович: Андрёй, достань из багажника
образом sposób
назовём средиземно­ śródzicmnonwi домкрат и ключ для колёс.
два рецепта dwa przepisy
морский ski К м аш ине подходит м илиционер.
есть палочкамиi jeść pałeczkami суп на мучной żurek
интерьер т wnętrze Милиционер: Здравствуйте! Сержант Соколбв.
(pomieszczenia) закваске
суши п sushi Гражданйн водитель, вы
кусочек рыбы kawałek ryby блокйруете правый поворот.
żabie udko существует istnieje
лягушачья сырой /сырая surowy / surowa
лапка Дмйт рий Ивйнович: Товарищ милиционёр, ещё пять
умолять błagać (błagam, минут, и нас нет.
наиболее рас­ najbardziej roz­ błagasz)
пространён­ powszechniony (я умоляю,
ты умоляешь) Милиционер: З т о и в нбвеньких
ный устрицы żlm ostrygi «фольксвагенах» тбже барахлят
настоящий prawdziwy
утка ż kaczka колёса?
национальное danie narodowe
блюдо честное слово słowo honoru
что это? co to jest?
не заставлять me zmuszać
официант т kelner шампанское п szampan
prezent я тронут/ jestem wzruszony
подарок т /wzruszona
попросить poprosić трбнута
porcja ryżu яблочный szarlotka
порция рйса
потрясающая oszałamiająca нирбг
карьера kariera

СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ
СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ ОДИН 181
180
Lekcja 20 Dialog, ćw icze n ia Lekcja 20

l)o samochodu podchodzi milicjant.

Дмитрий Иванович: А как же. По такйм дорога тблько
на танках и ездить. А ещё лучше
- летать на вертолётах.
Милиционёр: Ну что ж, вйжу, что вы не в духе.
Дмитрий Ивйнович: Потому что я нервничаю. Жене
с дочерью пришлось идтй
пешкбм в поликлйнику.
Милиционёр: Ваши водйтельские правй,
техпаспорт... Открбйте,
пожалуйста, капбт.
Дмйтрий Иванович: Пожалуйста, техпаспорт,
тсхосмбтр, страхбвка...
Вдруг слышен писк колёс и крик. Милиционёр
смотрит в сторону происшествия.
Милиционер: Машйна грязная как бог знйет что.
Займйтесь Зтим. До свидания.
Андрей: Нё было бы счастья, да несчастье
помоглб. А вот с тёми гораздо
хуже, здброво стукнулись.
Дмитрий Ивйнович: (...) Вёчером поёду на мбйку.
Я и так собирался Зто сдёлагь.
Milicjant: Dzień dobry! Sierżant Sokolow.
Obywatelu kierowco, blokuje pan skręt
w prawo.
Dmitrij Iwanowicz: Panie władzo, 5 minut, i nas nie ma.
Milicjant: To w nowiutkich volkswagenach też
nawalają koła?
Dmitrij Iwanowicz: A jakże. Na takich drogach to tylko
czołgiem jeździć. A najlepiej latać
helikopterem.
Milicjant: Coś pan, widzę, nie w humorze.
Dmitrij Iwanowicz: Bo jestem zdenerwowany. Żona musiała
iść z córką na piechotę do kliniki.
Milicjant: Poproszę pana o prawo jazdy,
dokumenty wozu... Proszę otworzyć
maskę.
Dmitrij Iwanowicz: Proszę, dowód rejestracyjny, badanie
techniczne, ubezpieczenie...
Nagle słychać pisk opon i krzyk ludzi. Milicjant patrzy w stronę
zdarzenia.
Milicjant: Samochód jest brudny jak święta ziemia.
Proszę się tym zająć. Do widzenia.
Andrzej: Szczęście w nieszczęściu. Gorzej
z tamtymi, mocno się stuknęli.
(...) Wieczorem pojadę do myjni. I tak
Dmitrij Iwanowicz:
miałem to zrobić.

Felerne koło
Sprawdź, czy 1. Куда бсала семья Гйлкиных? т-—
Dmitrij Iwanowicz: Nie dość, że stoimy w tym piekielnym О»
rozumiesz treść 2 . На какбй машйне онй ёхали?
korku, to jeszcze złapaliśmy gumę. dialogu. 3. Почему онй не моглй ехать дальше? 1
Irina Anatoljewna: Taniu, wysiadamy. Do przychodni jest а
Odpowiedz na 4. Куда и к кому пошлй Ирйна i
10 minut drogi. pytania pełnymi Анатольевна и Т£ня? 'О
Tania: Nie chcę iść na piechotę. Chcę /.daniami. 5. Как далекб им нйдо было идтй?
trolejbusem...
Dmitrij Iwanowicz: Andrzej, wyjmij z bagażnika lewarek 6 . На чём Таня хотела ехать?
i klucz do kół. 7. С кем говорйл Дмйтрий Иванович?
8 . Куда Дмйтрий Иванович поедет
вечером?

182 СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ ДВА СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ ТРИ 183

Lekcja 20 Ć w iczenia, gram atyka kw iczenia Lekcja 20

Korzystając z treści powyższej tabelki, napisz pełne odpowie­ 00

Ехать на машине, идтй пешком - czyli ruch w mieście 0;
dzi na pytania.
1
Przeczytaj tekst. Powiedz, jakim i środkam i tran sp o rtu mo£i;g
Ćwiczenie 2

Й
jeździć w M oskwie? I. Ты хбдишь в ш колу/на раббту пешкбм? i
'u
Говорят, что машйны в Москве покупают, чтобы ctojIu
в прббках. Зто правда. Апокалипсис на дорбгах давнб стая I. Какйм вйдом транспорта ты пользуешься чаще всего?
фактом! Каждый день тысячи москвичей стоят в пробках по
нисколько часбв. Ёздить на метрб? Ни в кбем случае! Лучин
\. Ты ездишь на велосипеде? Каждый день йли только
вдыхйть смог выхлопных газов. Врачй рекомендуют пблмв|
в выходные?
ваться общественным транспортом - автббусами, тр ам в Я
ми, троллейбусами. Конечно, лбтом мбжно тйкже ёздить ив
велосипедах - но, увы, в Москве нет велосипедных дорбйМ I. Если ты ездишь на машйне, то скблько времени ты трй-
И если бы не то, что Москве! - мегапблис, мбжно было (>ы тишь ежедневно на дорбгу?
предложйть её жйтелям ходйть пешкбм.
Мотоциклйсты не стоят часами в прббках. Ты им заведу­
ехать - ёздигь (на чём?)
ешь?
я ёду ёзж у
на метрб*
ты ёдеш ь ёздиш ь на такой*
о н /о н й /о н б ёдет ёздит на автббусе на машине 6. Ты чйсто бздишь на такей?
на троллейбусе на мотоцикле
мы ёдем ёздим на трамвае на велосипбде
вы ёдете ёздите на марш рутном такей 7. На какбй свет светофбра мбжно переходйть улицу, а на
онй ёдут ёздят
/ на маршрутке какбй - нельзя?

ходить пешком
я хож у пеш кбм
ты хбдиш ь пеш кбм P om oc: не завйдую (nie zazdroszczę), онй ездят на мотоцйклах
о н /о н й /о н б х бд и т пеш кбм только лётом; завйдую , но нйша странй - не Италия • бывйет,
мы хб д и м пеш кбм что трйчу два-три чаей, а бывает, - что пблчаса, по-рйзному •
да, я ёзж у на велоси пёде на раббту, каждый день; на велоси пёде
вы хб д и т е пеш кбм
я ёзж у тблько в лес йли в парк; тблько в выходны е (w w eekend)
он й хбдя т пеш кбм • на такей я не ёзж у - Зто дброго; врёмя от врёмени • на
зелёный свет светоф бра • на красный свет.
* Rzeczowniki nieodmienne.

184 СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ ПЯТЬ 185

Lekcja 20 G ram atyka , ćwiczeni?
Техосмотр - czyli o skrótowcach
W dialogu lekcji, w kontekście kontroli drogowej, pojawiają
się rzeczowniki typu техосмотр. Są to tzw. skrótowce złoże­
niowe, dość często spotykane w języku rosyjskim. Skrótowiec
złożeniowy składa się zazwyczaj z całego wyrazu określonego
i części wyrazu określającego.
Oto przykłady:
1. техпаспорт —>технйческий паспорт (dowód rejestracyjny)
2. техосмбтр —>технйческий осмбтр (przegląd techniczny)
3. медсправка —>медицйнская справка (świadectwo lekarskie)
4. спецстрахбвка —> специальная страхбвка (specjalne
ubezpieczenie)
5. запчасти —>запасные ч£сти (części zapasowe)
6. иномарка —>иностранная мйрка (zagraniczna marka
samochodu).
Ułóż zdania na podstawie podanych informacji. Użyj wyra­
Ćwiczenie 4
żenia: мало того, что... да ещё и...
1. пошёл дождь, ботинки протекают
2. разбйлось окбнное стекло, цветбк yrntn и слом&лся
3. выключили свет, свечёй нет дбма
4. ключ от дверей подъезда забыла на раббте, лифт не
раббтает
5. всё кругом занеслб снёгом, автббусы не ходят
186 СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ ШЕСТЬ
ji.im a ty k a , k o m e n ta rz k u ltu ro w y Lekcja 20
Zwróć uwagę!
Na podstawie dialogu powiedz, jak Dmitrij Iwanowicz zwra­
ca się do milicjanta.
►Warto wiedzieć, że zwroty: товарищ (towarzysz) i граж­
данин (obywatel) mają ściśle określone sfery użycia. W dzi­
siejszej Rosji wyraz товйрищ pozostał w użyciu tylko w woj­
sku - товарищ поручик - lub przy zwracaniu się do milicjanta
- товйрищ милиционёр (język polski zna połączenia wyrazo­
we typu: towarzysz broni, towarzysz niedoli). Wyrazu граж­
данин używa się wtedy, gdy osoba jest traktowana jako pod­
miot stosunków obywatelskich (np. obywatel kierowca), tzn.
w kontaktach z urzędnikami państwowymi lub funkcjonariu­
szami służb publicznych.
Ponarzekać każdy może - czyli мало того, что..., да ещё и...!
Dmitrij Iwanowicz miał powód, by narzekać na złośliwość
przedmiotów martwych i nieszczęśliwy zbieg okoliczności.
Kto z nas tego nie robił? W tym kontekście zarówno Rosjanie,
jak i Polacy wypowiadają podobne słowa niezadowolenia:
Mało tego, że... to jeszcze... .
C zv w ie s z ż e Pierwsze trolejbusy w Moskwie poja-
* ' ’** wiły się w 1933 roku. Moskiewskie traj-
lusie mają już zatem 75 lat! Piękny wiek. Tym piękniejszy, że
jest świadectwem przywiązania mieszkańców do tego wyjątko­
wo oszczędnego i czystego środka transportu miejskiego. Mo-
skwiczanie darzą trolejbus szczególnym sentymentem. Mimo
stosunkowo niedużej szybkości, jaką może rozwinąć w centrum
miasta, trolejbus porusza się z gracją, płynnie i cicho. A poza
tym ma w sobie naprawdę wiele uroku - wystarczy spojrzeć na
jego fantastyczne „wąsy”! Warto również wiedzieć, że w Mo­
skwie od 1 stycznia 2008 roku jednorazowy bilet na środki
transportu naziemnego kosztuje 19 rubli (~ 3,50 PLN).
СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ СЕМЬ 187
Lekcja 20 Słownik LEKCJA

Неожиданный звонок
барахлят
колёса
ботинки mim
nawalają koła

buty
не было бы
счастья, да
несчастье
szczęście
w nieszczęściu
fraz.
Ш
помогло fraz. Звонит мобильник Андрея.
быть не в духе być nie
w humorze; нервничать denerwować się Андрей: А ллб... Кто? Мйша? Привёт!
mieć kiepski опасен/опасна niebezpieczny/ i В чём дёло?
nastrój niebezpieczna Миша: Я на МКАДе*! У меня было
вытереть руки wytrzeć ręce подъезд т w ejście do klatki
небольшбе ДТП**!
вам повезло tu: upiekło się schodowej
panu поликлиника i klinika; Андрей: Аллб! Я плбхо тебя слышу!
водительские prawo jazdy przychodnia Перезвонй!
права miejska Мйша: Ты мог бы мне дать координаты
врач не будет lekarz nie będzie помочь pomóc (pomogę,
автосервиса, где у твоегб отц£
нас ждать na nas czekać (я помогу, pom ożesz)
wszystko wokoło ты поможешь) есть знакбмый?
всё кругом
гораздо хуже o wiele gorzej пошёл дождь zaczął padać Андрёй: Позвонй, пожалуйста, моему
готбвить gotować deszcz п£пе.
грязный/ brudny/brudna правый skręt w prawo j Мйша: Старйк, не валяй дуракй! Мне
грязная поворот
преграждать zagradzać/
нужен жестянщик. Ценй не
гражданин obywatelu
водитель! kierowco! blokować играет роли! Тблько бы сдёлал
дёсять минут 10 minut происшествие п wypadek тйчку*** на послезавтра!
ходьбы piechotą drogowy, Андрей: Простй, но я дблжен кончать,
домкрат т lewarek zdarzenie пок£!
дорога i droga na drodze
жена с дбчерыо żona z córką пробка i korek
забыть zapomnieć проколбть złapać gumę,
здорово mocno (nieźle) шину przebić oponę
стукнуться się stuknąć райбн т dzielnica
(walnąć) свет т światło
идти пешком iść na piechotę снегопад т opady śniegu
капотт maska сообщать informować
(samochodu) стоять в пробке stać w korku
колесо п! koło/koła Im странаż kraj
колёса 1т страхбвка i ubezpieczenie
летать на latać śmigłowcem стройка z budowa I
вертолёте танк т czołg
лифт т winda техосмбтр т badania
мучиться męczyć się/ techniczne
mordować się техпаспорт т dowód
милиционер т milicjant rejestracyjny
мне нужна potrzebna mi jest убирать sprzątać
мойка ż myjnia

188 СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ

СТО ВОСЕМЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 189
 Dlulug
Lekcja 21
Пётр: Какйе-то неприятности?
Андрей: М йша звонйт мне тблько тогдй,
когдй у негб проблемы, З то
корешбк из школы, сын одногб..,
юрйста.
А что, он не мбжет позвонйть
Пётр:
своему отцу?
Андрёй: Ты что... Он как раз Зтого-то
и бойтся. Рйзве что Мйшеньке
подарйли очереднбго мёрса, вот
йменно егб-то он и стукнул.
Пётр: У меня есть знакбмый, совсем
помёшаный на мотоцйклах. Яцек
старше меня н£ год...
Вновь звонит сотовый Андрея.
Не буду отвечать. (...) Ну и что?
Андрёй:
Пётр: Отёц обещал -Йцску машйну.
А он: - Ш па, ёсли поступлю
в политехнический институт,
купишь мне «харлёя-дэвидсбна».
Андрёй: Ничегб себё! Ну, и пожёлания
у ш(рня.
Пётр: Но он тудй поступйл!
* М К А Д - Московская кольцевая автодорбга.
** ДТП - Дорбжно-трйнспортное происшествие.
*** ткчка slang —машина.
Niespodziewany telefon
Dzwoni komórka Andrzeja.
Andrzej: Halo... Kto? Misza? Czesc! O co chodzi? |
Misza: Jestem na obwodnicy! Miałem małą
stłuczkę!
Andrzej: Halo! Źle cię słyszę! Zadzwoń jeszcze raz!
Misza: Czy mógłbyś mi dać namiar na warsztat
samochodowy, gdzie twój ojciec ma
znajomego?
СТО ДЕВЯНОСТО
190
iii.ilo ęig , ćw icze n ia Lekcja 21
Anc^drzej: Zadzwoń, proszę, do mojego taty.
Miśisza: Stary, nie wygłupiaj się! Potrzebuję
blacharza. Koszty nie grają roli! Byleby
zrobił autko na pojutrze!
Ancidrzej: Przepraszam, ale muszę kończyć, na razie!
Pioolr: Jakieś problemy?
Anadrzej: Misza dzwoni do mnie tylko wtedy, gdy
ma kłopoty. To koleś ze szkoły, syn
pewnego... prawnika.
Piootr: A co, nie może zadzwonić do swojego
ojca?
Anedrzej: Coś ty... Właśnie o to chodzi, że się boi.
Pewnie Miszeńka dostał kolejnego
merca, no i właśnie go rozwalił.
Pio?tr: Mam kolegę, który jest absolutnie
zbzikowany na punkcie motocykli.
Jacek jest starszy ode mnie o rok...
Poinownie dzwoni komórka Andrzeja.
Anedrzej: Nie będę odbierać. (...) No i co?
Pionr: Ojciec obiecał Jackowi samochód. A on
na to: - Tato, jeśli zdam na politechnikę,
kupisz mi Harleya-Davidsona.
Anedrzej: Niczego sobie! Ma chłopak życzenia.
Pio>tr: Ale on zdał na te studia!
н) O Co Misza poprosił Andrzeja?
I») Jak myślisz, kto był winowajcą wypadku drogowego i co
mogło być przyczyną tego przykrego zdarzenia? Skorzystaj
/ Pomocy.
Pomoc: а) Мйша попроейл Андрёя... b) Я думаю, что винбв-
ншеом ДТП... с) Причйной ДТП моглб быть: превышёние
ск0рости (przekroczenie prędkości) • гололёдица (gołoledź) •
I нарушение правил дорбжного движёния (przekroczenie przepi­
sów ruchu drogowego) • незнание правил дорбжного движёния
(nieznajomość przepisów ruchu drogowego) • невнимательность
водителя (nieuwaga kierowcy) • лихачество (piractwo drogowe)
• n.toxóe технйческое состояние машйны (zły stan techniczny
san.ochodu) • плохое состояние дорбги (zły stan drogi) • алко-
rÓJb (alkohol).
сто девяносто один 191
Lekcja 21 G ram atyka , ćwiczenie in a m a tyka , ćw icze n ia Lekcja 21

Яцек старше меня на. год - czyli dwa zjawiska w jednym zaimka osobowego w formie Dopełniacza (кого?). Pytanie:
zdaniu o ile kto jest młodszy / starszy od kogo? tłumaczymy na język
rosyjski jako: на сколько кто моложе/старше кого?
Polskie imiona męskie typu: Jacek, Marek, Leszek, Staszek Przeczytaj, porównaj:
funkcjonują również w rosyjskiej rzeczywistości językowej.
Istnieje jednak znacząca różnica w odmianie tych wyrazów (bo Она старше меня на два гбда.
są to przecież rzeczowniki). W języku rosyjskim we wszyst —> Ona jest starsza ode mnie o dwa lata.
kich przypadkach zależnych zachowuje się samogłoska e.
Мой брат моложе тебя на пять лет.
Zobaczmy: —» Mój brat jest młodszy od ciebie o pięć lat.
м. Leszek Marek Staszek Jacek Дарья Антоновна моложе своего мужа на двадцать одйн год.
D. ALE: Leszka ALE: Marka ALE: Staszka ALE: Jacka —>Daria Antonowna jest młodsza od swojego męża o dwadzie­
М. —>Лёшек —>Мйрек —>Стйшек —>51цек ścia jeden lat.
D. Лёшека Мйрека Стйшека .Яцека
С. Лёшеку Мйреку Стйшеку .Йцеку
□ Zapamiętaj!
В. Лёшека Мйрека Стйшека Йцека
N. Лёшеком Мйреком Стйшеком Яцеком кто ровесник /ровесница кому?
Стйшеке .Йцеке —>kto jest rówieśnikiem/rówieśniczką kogo?
Msc. Лёшеке Мйреке
Лёна и Пётр ровесники. —>Lena i Piotr są rówieśnikami.
Wybierz jedno 1. С кем ты познакбмился/ Онй мой ровёсница. Сергёй мой ровёсник.
Ćwiczenie 2

z imion познакбмилась? Мы с ним/с ней/с вйми ровёсники/ровесницы.

omawianych ...................................................................
powyżej 2. За когб вышла зймуж 0льга?
i odpowiedz ...................................................................
na pytania pełnym 3. О ком рассказал Никйта своёй сестр£ Dokończ zdania. Użyj form старше/моложе lub rzeczowników
zdaniem. .................................................................. [•овёсник/ровесница/ровесники/ровесницы.
4. Кому ты позвонйшь вёчером? !. Мой сын Celina родйлся в 2001 году, а моя дочь Надя
................................................... у...........»( родилась в 2004 году. Н а д я .......................................................
5. Как зовут старшего брйта Юрека? 2. Моей женё стблько же лет, скблько и твоей. О н й ...............

t. Ёсли Барбйре двадцать пять лет, а Станиславу трйдцать,

Kolejnym zjawiskiem, które powinno nas zaciekawić w zada­
niu stanowiącym tytuł podrozdziału, jest konstrukcja: кто
старше /моложе кого?
Konstrukcja ta składa się z przymiotników молодой i старший
w stopniu wyższym —> моложе i старше oraz rzeczownika/
I го ......................................................................................................
4. Если твоя сестра Маша родилась двенадцатого мая в три
чаей утрй, а мой брат Дйма родйлся в тот же день
в полдень, то твоя с е с т р а ...........................................................
5. Никйта и не моложе, и не старше тебя. В ы ...........................

192 СТО ДЕВЯНОСТО ДВА СТО ДЕВЯНОСТО ТРИ 193

Lekcja 21 G ram atyka
Ты мог бы... - Czy mógłbyś...
Co wyraża tryb przypuszczający? Wyraża on czynność lub
stan, które nie zachodzą w rzeczywistości, ale mogą się urze­
czywistnić. Może także oznaczać konieczność lub potrzebę
wykonania czynności, która jest możliwa, jeśli będą spełnione
pewne warunki.
□ Zapamiętaj!
1) mówię o czymś, co jest przypuszczalne i realnie możli­
we, np.: Dzisiaj moglibyśmy zakończyć zebranie wcześniej.
—>Сегбдня мы могли бы закбнчить собрание рйньше.
2) mówię о czymś, со jest przypuszczalne, ale - ze zna­
nych mi powodów - niemożliwe, np.: Gdyby nasza partia
nie przegrała, rządzilibyśmy. —> Ёсли бы нйша партия
не проиграла, мы были бы у власти.
3) mówię о czymś, czego pragnę, życzę sobie, пр.: Poje­
chałabym teraz na wycieczką do Francji! —> Я сейчас
поёхала бы на экскурсию во Францию!
Tworzenie trybu przypuszczającego jest proste. Należy użyć
czasownika w czasie przeszłym oraz partykuły бы. Pamiętaj­
my jednak, że w odróżnieniu od języka polskiego w języku
rosyjskim partykułę бы piszemy zawsze osobno. Partykuła nie
ma końcówek osobowych i może występować zarówno przed
czasownikiem, jak i po czasowniku.
194 СТО ДЕВЯНОСТО ЧЕТЫРЕ
G ram atyka, ćw icze n ia Lekcja 21
Przeczytaj, porównaj
Pojechałbym /Pojechałabym w góry.
—>Я поёхал бы/Я поёхала бы в гбры.
Pojechałbyś /Pojechałabyś nad morze?
—>Ты бы поёхал/Ты бы поёхала на мбре?
Pojechałby /Pojechałaby nad jezioro.
—» Он поехал бы /Онй поехала бы на бзеро.
Pojechalibyśmy /Pojechałybyśmy do lasu.
—> Мы поёхали бы в лес.
Pojechalibyście /Pojechałybyście na wieś?
—» Вы бы поёхали в дерёвню?
Pojechaliby/Pojechałyby do sklepu.
—> Онй поёхали бы в магазйн.
a) Przeczytaj tekst. Podkreśl w nim formy trybu przypuszcza­ Sfr
jącego - czasownik i partykułę. Zwróć uwagę na miejsce wy­ QJ
stępowania partykuły. s
I)) Zapisz tłumaczenie tekstu na język polski, pamiętając o za­ 8
I
sadach ortografii. 'U
Ьсли бы я былй маленькой снежйнкой, я бы сначйла пожилй
и своёй тучке. А потбм посидёла бы на её краю, поболтйла бы
ножками, хорошб оглядёла бы всё свёрху. Выбрала бы ма­
ленький городбк, а в нём - шкблу, а в шкбле - пйтый (класс)
«Б». Увидела бы маленькую дёвочку Мйшу. И тогдй
и бы тихбнько опустйлась прямо на её руку! А Мйша увидела
бы меня и сказйла: «Какйя чудёсная снежйнка!».
Pomoc: mała, najpierw, pomieszkała, chmurka, skraj, pomachać
nóżkami, obejrzeć, z góry, miasteczko, dziewczynka, opaść,
wprost, cudowna.
СТО ДЕВЯНОСТО пять 195
Lekcja 21 G ram atyka , ćw iczenia G ram atyka Lekcja 21

0 co chodzi? - czyli pytanie o wielu obliczach...
В чём дело? - pytanie to może paść w bardzo wielu sytuacjach
1 kontekstach. W zależności od tego, kto je wypowiada, kiedy
i z jaką intencją, pytanie «В чём дело?» wyrażać może zdzi­
wienie, zmartwienie, zaskoczenie, zdenerwowanie, dezorienta­
cję, próbę wyjaśnienia czegoś... A skoro jest ono tak często
używane w codziennej komunikacji - warto je zapamiętać.
Сын одного юриста —czyli różne wcielenia liczebnika один
Liczebnik один ma cztery znaczenia, które powinniśmy roz­
różniać: a) bez nikogo, samotnie; b) jakiś, pewien; c) tylko,
same; d) ten sam. Andrzej w rozmowie z Piotrem użył znacze­
nia b). Przeczytaj przykłady. Porównaj z językiem polskim.
a) Пока он в этой большбй квартире живёт одйн.
—■>Na razie to on w tym wielkim mieszkaniu mieszka sam.

Przeczytaj dialog. (В секретариате) b) Именно тогдй позвонйл мне одйн известный юрйст.
Ćwiczenie 5a

Przetłumacz go na - Нйна Петрбвна, мбжно мне к дирёк —> I właśnie wtedy zadzwonił do mnie pewien znany prawnik.
język polski. тору? c) Здесь нет фотогрйфий, здесь однй запйски.
- Ег<5 нет. Будет чёрез два часй. —> Nie ma tu fotografii, są tu same notatki.
А в чём дело?
- Директор просйл явйться рбвно d) Мы ровёсники. Мы родилйсь в одйн и тот же год.
в десять, я и пришёл. * Jesteśmy rówieśnikami. Urodziliśmy się w tym samym
roku.
ЦЯ
Щ

Spróbuj (Дбма) Odmiana liczebnika один

Ćwiczenie Sb

z „rozsypanek” ... - Пойду зйвтра. С утрй.

ułożyć dwa ... - Так почему ты не идёшь к врачу?
dialogi. Jaka jest ... - Алёша, в чём дело? Чтб с тоббй?
logiczna kolejność ... - Мйма, у меня прбсто болйт зуб.
zdań?
(Разговор по телефону)
... - Ивйн Петрбвич, вы что, шутки
шутите?
... - Да нет, я вас правильно пбнял!
... - Какйе деньги? Какбй дом?
... - Ну, тогдй в чём дело? Платйте
деньги, и дом ваш!
... - Аллб! Вы меня плбхо поняли!
... - Но я не Ивйн Петрбвич, я Никйта
Кузьмйч...
М. один, однй, однб; l.m. однй
D. одногб однбй, одногб; l.m. однйх
С. одному, однбй, одному; l.m. однйм
В. одногб/одйн, одну, одногб/одйн; l.m. однйх*
N. однйм, однбй, однйм; l.m. однйми
Msc. об однбм, об однбй, об однбм; !.т. об однйх
* Biernik odpowiada na pytania: kogo, со?; когб, что? Łączy zatem odnie­
sienie do istot żywych (когб вижу? —одногб) i przedmiotów (что вижу?
- одйн). W języku rosyjskim kategoria żywotności/nieżywotności prze­
jawia się tylko w rodzaju męskim.

196 СТО ДЕВЯНОСТО ШЕСТЬ СТО ДЕВЯНОСТО СЕМЬ 197

Lekcja 21 Ć w iczenia, k o m e n ta rz kultu row y •low nik Lekcja 21

Przetłumacz 1. Piotrze, sam pojedziesz do Moskwy? нктосёрвис т autoserwis один такой jeden taki

Słownik
zdania na język оонгься bać się парень m chłopak/facet
брать трубку podnosić пл охо/ źle/dobrze
rosyjski. Użyj słuchawkę правильно zrozumieć
zaimka один. 2. Ja i Paweł uczyliśmy się na tej samej быть дом а być w domu понять
uczelni. и чём дело? o co chodzi? подарить podarować
ДТП (дорож но- kraksa; wypadek позвонить на zadzwonić na
транспортное drogowy домаш ний domowy
проис­ пока! na razie!
3. Na szczęście po rozwodzie mieszkam
ш ествие) политехни­ politechnika
sama. жестянщ ик т blacharz ческий
координаты namiary (adres, институт
pot. numer telefonu) полоса i pas (ruchu)
4. Mam same drobne! кореш бк из koleś ze szkoły поступить в вуз dostać się na
ш кблы slang uczelnię
мелочь i drobne правила zasady ruchu
МКАД moskiewska уличного drogowego
5. Wczoraj zadzwoniła do mnie pewna (М осковская obwodnica движ ёния
znajoma. кольцевая samochodowa развод т rozwód
автомобиль­ сантим етр т centymetr
ная дорбга) сдать zdać
мобйльник т komórka (telefon) трбнувш ийся zwariowany,
не валяй nie wygłupiaj się! zbzikowany
дуракй! угол т kąt
C zv w ie s z ż e Moskiewska obwodnica МКАД (Mo- необходимый konieczny ш утки ш утить żarty sobie robić
' скбвская кольцевая автомобильная ннчегб себе! niczego sobie! явиться tu: stawić się
обещ ать obiecać
дорбга) - to moskiewska obwodnica samochodowa, którą wy­
tyczono i wybudowano na początku lat 60. Otacza ona miasto
pierścieniem, stanowiąc jakby dodatkową linię granicy admini­
stracyjnej stolicy. Obwodnica ma szerokość 10 pasów ruchu
(po 5 w obie strony), a jej długość wynosi prawie 109 km.
W roku 2001 drodze nadano status trasy szybkiego ruchu, jed­
nak obecnie przepustowość komunikacyjna moskiewskiej ob­
wodnicy samochodowej jest już zbyt mała. Rozwój infrastruk­
tury transportowej Moskwy nie nadąża za żywiołowym rozro­
stem miasta. Codzienną zmorą kierowców są gigantyczne kor­
ki, w których stoi się godzinami.

А в вашем городе есть окружная автодорога? Ёсли есть,

то сколько на ней полос? Бывают ли на ней пробки?
Ёсли нет такой дороги, то необходима ли она и почему?

198 СТО ДЕВЯНОСТО ВОСЕМЬ СТО ДЕВЯНОСТО ДЕВЯТЬ 199

LEKCJA Lekcja 22
iij.ilog

22 Таня простужена
Звонок в дверь. Приехал врач.
Врач: Здравствуйте. Вы вызывали
скбрую к ребёнку?
Что случйлось?
Ирина Анатольевна: У дбчери опять высбкая
температура, почтй трйдцать
дёвять. З то длйтся ужё три дня.
Врач входит в детскую.
Врач: Скблько дбчери лет?
Ирина Анатблъевна: В ноябрё исп&лнится шесть.
Врач: Онй болёла чём-нибудь
в послёднее врёмя?
Ирйна Анатдльевна: В концё мйрта у неё был лёгкий
нйсморк. (...) Тйня, дбктор тебя
послушает...
Врач: Открбй, дбченька, рот и скажй
«ааа». Вот так, спасйбо. А тепёрь
заглянем в нбс, проверйм уши,
посмбтрим, не увелйчились ли
миндйлины... У тебя болйт
головй?
Таня: Да. И гбрло. И ж ивот...
Врач: И аппетйт, наверное, пропйл...
Таня: Не совсём.
Врач: Ну, Зто ещё не так плбхо, моя
дорогйя. Однйко ещё сегодня
будешь соблюдать диёту.
Ирйна Анатдльевна: Дбчери опйть придётся
принимать антибибтики?
Врач: Нет. З то крйзис. Зйвтра вёчером
вы замётите значйтельное
улучшёние. Вёчером дййте ей
послёдний антибибтик.
Ирйна Анатольевна: Хорошб, дбктор.
Врач: А я выпишу сироп и витамйны.
Сирбп прошу давйть 3 рйза
в день по чййной лбжке.
Витамйны - 1 кйпсулу нй ночь
в течёние трёх дней. (...) До
свидйния, Тйня. Выздорйвливай.
Ирйна Анатдльевна: Спасйбо вам огромное.
До свидйния.

Tania jest przeziębiona

Dzwonek do drzwi. Przyjechał lekarz.

Lekarz: Dzień dobry. Wzywała pani pogotowie
do dziecka? Co się stało?
Irina Anatoljewna: Córka znów ma wysoką gorączkę,
prawie 39 stopni. To trwa już 3 dni.
Lekarz wchodzi do dziecięcego pokoju.
Lekarz: He córka ma lat?
Irina Anatoljewna: W listopadzie skończy 6 lat.
Lekarz: Czy chorowała na coś ostatnio?

200 ДВЕСТИ ДВЕСТИ ОДИН 201

 Lekcja 22
Lekcja 22 D ialo g, c w ic /n n i. Hii.imatyka

Irina Anatoljewna: W końcu marca miała lekki katar. (...) Как вы себя чувствуете? - czyli pytanie о samopoczucie
Taniu, pan doktor cię osłucha...
Lekarz: Otwórz, córeńko, buzię i powiedz „aaa", W języku rosyjskim, pytając kogoś o zdrowie lub mówiąc
0 tak, dziękuję. A teraz zajrzymy do o swoim zdrowiu, używamy czasownika чувствовать z zaim­
nosa. Sprawdzimy uszy. Zobaczymy, kiem себя. Zaimek może stać zarówno przed, jak i po czasow­
czy migdałki nie są powiększone... Czy niku. Konstrukcja ta należy do słownictwa o wysokiej często­
boli cię głowa? tliwości użycia, należy w i ę c ją zapamiętać i prawidłowo się ndą
Tania: Так. I gardło. I brzuch...
Lekarz: 1 pewnie nie masz apetytu... posługiwać.
Tania: Niezupełnie. Кто как чувствует себя?
Lekarz: O, to jeszcze nie jest tak źle, kochanie. przysłówek
zaimek czasownik
Ale jeszcze dzisiaj będziesz na diecie. + zaimek zwrotny
Irina Anatoljewna: Czy córka znowu będzie musiała brać osobowy
antybiotyk? лучше - lepiej
чувствую себп неважно - byle jak
Lekarz: Nie. To przesilenie. Jutro wieczorem и нормально - normalnie
ты чувствуешь себп
zauważy pani znaczną poprawę. Na отлйчно - wspaniale
он, онй, онб чувствует себп
wieczór proszę podać ostatni antybiotyk. чувствуем себп (бчень) плбхо - (bardzo) śle
мы
Irina Anatoljewna: Dobrze, panie doktorze. 1»Ы чувствуете себп тйк себе —tak sobie
Lekarz: A ja przepiszę syrop i witaminy. Syrop онй чувствуют себя хорошб - dobrze
proszę podawać 3 razy dziennie po хуже - gorzej
łyżeczce. Witaminy - 1 kapsułkę na noc
przez trzy dni. (...) Do widzenia, Taniu. Przykład:
Wracaj do zdrowia. (Утром)
- Дбброе утро, Танйша!
Irina Anatoljewna: Dziękuję bardzo. Do widzenia.
- Дбброе ^тро, мамуленька...
- Как ты сегбдня себй чувствуешь?
г— Sprawdź stopień rozumienia tekstu. Uzupełnij tekst. - Ужё л^чше. Гбрло не болйт...
- Ты хорошб спалй?
I .............................. высбкая температура. Такйя температура -Д а. Хорошб...
- Я Зтому бчень рйда.
дёржится ужё ................................... Мйма вызвала врачй н;1
i дом. Ирина Анатбльевна сказйла дбктору, ч т о ........................,|
XJ
............................................ лет и ч т о ......................................март»
.......................................... был лёгкий нйсморк. Тйня жйлуется,
ч т о ............................................................................. головй, гбрло У меня насморк - czyli przyimek у + dopełniacz
и живбт, но аппетйт .............................................. не пропйл, Konstrukcja у + dopełniacz ma w języku rosyjskim częste za­
Дбктор прбсит ещё сегбдня............................................................ I stosowanie. Występuje również w określaniu stanu zdrowia,
Он не выпйсывает ей нбвые антибибтики, но прбсит.......... nazywaniu chorób, objawów chorobowych (у когб что? - нас­
................................................................... послёдний антибибтик. морк, кйшель), przewlekle chorych organów (у неё больнбе
Крбме тогб, дбктор совётует давйть Тйне сирбп........................ I сёрдце). Określając chorobę, konstrukcję у + dopełniacz mo­
........................................................по чййной лбжке и витамйны żemy zastąpić jej synonimem: Кто чем бблен + nazwa cho­
- одну кйпсулу............................В ............................................................... ! roby. Poniżej podajemy interesujące nas słownictwo: ^
Тйня скоро выздоровеет.
ДВЕСТИ ТРИ 203
202 ДВЕСТИ ДВА
Lekcja 22 G ram atyka , ćwiczenia 'w ic z e n ia Lekcja 22

у кого что (+ nazwa choroby) кто чем болен? 8. Andrzeja bolą zęby.
у менй ангина -» я бблен ангйной
9. Dzieci chorują na szkarlatynę?
у тебя грипп -»• ты бблен/больнй грйппом
у негб, у неё скарлатйна “ *• он бблен /онй больнй
скарлатйной Pomoc: болеть (chorować) - я болёю, ты болеешь, он/онй/
у нас воспалёние -*• мы больны воспалёнием ohó болёет, мы болеем, вы болеете, онй болеют
лёгких лёгких • tryb rozkazujący: не болей, не болейте
у вас бронхит -> вы больны бронхйтом
у них ревматйзм -> онй больны ревматйзмом
objawy choroby Лекарство от чего? - czyli lekarstwo od czego/na со /
у + кого + что болит глаз, головй, гбрло, желудок, зуб, ногй, przeciw czemu
рукй, спинй, ухо/болят l.m.: глазй, зубы, нбги, руки, уши
у + кого (высбкая) температура, нйсморк, (ейльный) кйшель Zapoznaj się z treścią tabelki. Powiedz, jakie lekarstwa
choroby przewlekłe wymienione są w dialogu lekcji.
у кого что больнбе - нбги, еёрдце, глазй, желудок, пбчки (nerki),
сустйвы (stawy), зубы. • У дёдушки больные нбги. Лекарство от чего?
таблётки отгрйппа przeciw grypie
капли от нйсморка пa katar
□ Zapamiętaj!
сирбп от кйшля na kaszel
Mam (wysoką) gorączkę. порошбк от головнбй ббли od bólu głowy
У mchjś (высбкая) температура. przeciw przeziębieniu
антибибтик от простуды
антибибтик от бронхйта na zapalenie oskrzeli
капсулы (kapsułki) от ангйны przeciw anginie
Przetłumacz 1. Bolą mnie uszy.
Ćwiczenie 2

мазь (maść) от ожбга na oparzenie

podane zdania ...................................................................
na język rosyjski. 2. Piotra boli gardło.
Skorzystaj z tabeli ................................................................... Принимать /давать лекарство - czyli brać/dawać
podanej wyżej. 3. Olga ma wysoką gorączkę. lekarstwo
4. Ty i Anton chorujecie na anginę.
Odpowiedz po rosyjsku:
5. Dlaczego bolą mnie plecy? и) Jakie lekarstwa mama daje Tani?/Jakie lekarstwa bierze
Tania?
6. Moja siostra ma zapalenie płuc.
h) Jak często Tania powinna pić syrop i brać witaminy?
7. Ona choruje na grypę.
c) Czego Tania powinna przestrzegać?

204 ДВЕСТИ ЧЕТЫРЕ ДВЕСТИ ПЯТЬ 205

Lekcja 22 G ram atyka , k o m e n ta rz k u ltu ro w y '.lo w n ik Lekcja 22

принимать /давать лекарство аппетит apetyt независимо niezależnie

Słownik
болеть (чем?) chorować ноябрь ml listopad/
кто принимает кому дают как часто? соблюдем, (па со?) в ноябре w listopadzie
лекарство? лекарство? (что?) диадИ н конце марта w końcu marca одна таблетка jedna tabletka
я принимаю мне 1 (одйн) раз в день соблюдаю и течёние трёх w ciągu trzech на ночь na noc
ты принимаешь тебе 2 (два) рйза в день соблюдаешь дней dni последний/ ostatni / ostatnia
он, принимает ему, ей 3 (три) р^Сза в день соблюдает выписать сироп przepisać syrop последняя
она, утром и витамины i witaminy принимать brać antybiotyki
OHÓ вёчером вирусы mim wirusy антибиотики
мы принимаем нам нй ночь соблюдаем вокруг wokół проверить уши sprawdzić; uszy
вы принимаете вам пёред едбй/пбеле еды соблюдаете время п года/ pora roku/ продолжаться trwać
они принимают им соблюдают времена гбда pory roku Im простуда ż przeziębianie
tryb rozkazujący: принимйй(те), давйй(те), соблюдйй(те) 1т сколько дбчери ile córka ^ia lat?
врач т lekarz лет?
выздоравли­ zdrowieć; wracać скорая pogotowi^
вать do zdrowia помощь Ż ratunkowe
вызывать wzywać соблюдать przestrzegać diety
г . . Średnia długość życia mężczyzn w Ro­
zy Wiesz, ze... Wynosj 59 ja^ a kobiet - 69. Wśród скорую
помощь
pogotowie (что?) диету
огромное вам dziękuję f,anu/
czynników, które mogłyby wpłynąć na znaczne wydłużenie ży­ горло п gardło спасибо pani bardzo
cia współczesnych Rosjan, najczęściej wymieniane są następu­ дбктор тебя doktor cię три рйза в день 3 razy dziennie
jące: wzrost dobrobytu (33%), świadoma dbałość o zdrowie послушает osłucha у дбчери córka ma wysoką
детская pokój dziecinny высбкая gorączkę
(22%), prawidłowe odżywianie się (13%), oczyszczanie środo­ (комната) температура
wiska naturalnego ( 11%), sport i aktywny tryb życia (6%), wal­ дверь i drzwi у тебя болит boli cię głowa?
ka z nałogami picia i palenia (4%), wzrost poczucia bezpie­ ей исполнится ona skończy 6 lat голова?
czeństwa i stabilizacji w życiu, zmniejszenie ryzyka i przyczyn шесть лет улучшение п poprawa
stresu (18%>). Wynika z tego, że aby dłużej żyć, należy przepro­ живот т brzuch чайная лбжка łyżeczka
wadzić generalną reformę życia społecznego w Rosji. Dokonać заглянуть в нос zajrzeć do nosa do herbąty
заметить zauważyć что случилось? со się stał0?
zmian w sposobie myślenia i funkcjonowania każdego obywa­ звонок в дверь dzwonek do часа через za jakieś 'J_-3
tela z osobna. Prawie 90% respondentów uważa, że poprawę drzwi два-три godziny
sytuacji zdrowotnej i życiowej Rosjan zagwarantować może кризис т tu: przesilenie чудесно! cudowniej
tylko wdrożenie ogólnokrajowego programu rządowego. Dla­ лёгкий/лёгкая lekki/lekka шумят берёзы szumią brZozy
czego więc obywatele mocarstwa energetycznego, jakim jest миндалины żlm migdałki экскурсия Ż wycieczką
насморк т katar
Rosja, żyją coraz krócej?

Интересно, а какова средняя продолжительность жиз­

ни мужчин и женщин в Польше? Что поляки думают
об условиях своёй жизни? Попробуй ответить на эти
вопросы.

206 ДВЕСТИ ШЕСТЬ ДВЕСТИ СЕМЬ 207

LEKCJA
23 Выходные в Подмосковье
По пути на дачу.
Дмитрий Иванович: Обожйю пятницы! Как тблько
выхожу из фйрмы, так чувствую
себя своббдным человёком.
Ирйна Анатольевна. Дйма, пбмни, мы должны
заехать в Жуковку. Ольга
Семёновна нас ждёт.
Андрёй: Пётр, посмотрй на кйрту.
Мы здесь, а ёдем сюдй,
на сёверо-зйпад Москвы.
Жуковка - Зто дерёвня.
Онй в четырёх киломётрах
от Борйсова, нйшего дйчного
посёлка. Там, в Жуковке, мы
дёлаем покупки у знакбмой.
Пётр: А скблько киломётров до дйчи?
Андрёй: 0 коло восьмйдесяги пятй.
208 ДВЕСТИ ВОСЕМЬ
D ialog Lekcja 23
Пётр: А моя бйбушка, у которой мы
обычно провбдим выходные,
живёт всегб лишь в десятй
киломётрах от Крйкова.
Андрёй: А как называется Зта мёстность?
Пётр: Велйчка.
Ирйна Анатольевна: З то та известная Велйчка?
Я былй там на экскурсии.
Уникйльные соляные коп и ...
Дмйт рий Иванович: До Борйсова мы доёдем часй
чёрез 2-3. Увйдишь, Пётр, как
там чудёсно! Какбй чйстый
воздух!
Ирйна Анатбльевна: Дйже головй кружится. Вокруг
дбма шумят берёзы... Рай на
землё!
Дмйтрий Ивйнович: А как там спйтся! Не то, что
в цёнтре гброда, где уровень
выхлопных гйзов превышйет все
допустймые нбрмы.
Борисово. Двадцать два часа.
Андрёй: Ты что такбй молчалйвый,
дружйще?
Пётр: Потому что здесь так тйхо... Ты
чувствуешь, кйжется, из трубы
пошёл дым...
Андрёй: З то пйпа затопйл пёчку. У нас
здесь такйя домйшняя
обогревйтельная систёма. Чёрез
пйру минут в крйнах будет
тёплая водй.
Пётр: В слёдующую пятницу в Зто
время я буду ужё в Польше...
ДВЕСТИ ДЕВЯТЬ 209
Lekcja 23 iczenia, g ra m a tyka Lekcja 23

Podmoskiewski weekend
/rozumienia
W drodze na daczę• tekstu. Odpowiedz
Dmitrij Iwanowicz: Uwielbiam piątki! Jak wychodzę на pytania pełnym
z firmy, czuję się wolnym człowiekiem! /daniem.
Irina Anatoljewna: Dima, pamiętaj, że musimy wstąpić do
Żukowki. Olga Siemionowna czeka na
nas.
Piotrze, spójrz na mapę. Jesteśmy tu,
Andrzej:
a jedziemy tutaj, na północny zachód
Moskwy. Żukowka to wieś. Leży 4 km
przed Borysowem, naszym letniskowym
osiedlem. Tam w Żukowce robimy
zakupy u znajomej.
Piotr: Ile jest kilometrów do daczy?
Andrzej: Około osiemdziesięciu pięciu.
Piotr: A moja babcia, u której zazwyczaj
spędzamy weekendy, mieszka zaledwie
10 kilometrów od Krakowa.
Andrzej: Ajak się nazywa ta miejscowość?
Piotr: Wieliczka.
Irina Anatoljewna: Ta słynna Wieliczka? Byłam tam na
wycieczce. Unikalna kopalnia soli...
Dmitrij Iwanowicz: Do Borysowa dojedziemy za jakieś 2-3
godziny. Zobaczysz, Piotrze, jak tam jest
cudownie! Jakie czyste powietrze!
Irina Anatoljewna: Aż kręci się w głowie. Wokół domu
szumią brzozy... Raj na ziemi!
Dmitrij Iwanowicz: Ajak się tam śpi! Nic to, co w centrum
miasta, gdzie poziom spalin przekracza
wszelkie dopuszczalne normy.
Borysom). Godzina 22.00.
Andrzej: Coś taki milczący, kolego?
Piotr: Bo tu tak cicho... Czujesz, chyba
z komina poszedł dym...
Andrzej: Tata napalił w piecu. Mamy tutaj taki
domowy system ogrzewania. Za parę
minut w kranach będzie ciepła woda...
Piotr: W następny piątek o tej porze będę już
w Polsce...
sprawdź stopień 1. Какбй день недёли обожает отец T—J
Андрея и почему? •а;
с
2. В каком направлении* едут Галкины?
3. Почему Галкины заезжают в Жу ковку?
I
4. Где обычно проводит выходные
Пётр Кулиш?
5. Что говорят о Борйсове родйтели
Андрёя?
6. Зачем Дмйтрий Иванович затопил
пёчку?
7. Что сказал Пётр?
* направление n - kierunek
Мы здесь, а едем сюда - czyli о statyce i dynamice
Umiejętność rozróżniania kontekstów, w których mamy do
czynienia z przemieszczaniem się lub znajdowaniem się osób
i przedmiotów, stanowi bardzo ciekawy etap nauki języka ro­
syjskiego. Uczymy się bowiem prawidłowo przyporządko­
wywać części mowy do naszej intencji komunikacyjnej. Np.
czasownik быть będziemy wtedy łączyć z zaimkiem где
i przysłówkami miejsca здесь/там. Gdy zaś użyjemy cza­
sownika ruchu (ехать, ходить, лететь), bez wątpienia uży­
jemy zaimka куда /откуда i przysłówków miejsca: сюда,
туда; отсюда, оттуда.
□ Zapamiętaj!
где? здесь, дбма
9
куда? -тудй, домбй “Р П 0" откуда? оттуда
куда? - сюда ^ П 0” откуда? отсюда
Ь
где? там

210 ДВЕСТИ ДЕСЯТЬ ДВЕСТИ ОДИННАДЦАТЬ 211

Lekcja 23 Ć w iczenia, gra m atyk. га m a ty ka Lekcja 23

Przeczytaj zdania. 1. Wołodia, nie wiesz, gdzie są moje oku прошлый, прошлая, прошлое, прошлые
K tóre w yrażają lary? —> Володя, а ты не знйешь, где
мой очкй? прбшлый год в прбшлом году
dynam ikę?
Podkreśl części 2. Szarik, chodź tutaj, piesku! —■>Шйрик, прбшлый мёсяц в прбшлом месяце
mowy идй сюдй, собйчка! прошлая неделя на прбшлой неделе
potw ierdzające 3. Dokąd poszedł Igor? —> Кудй пошёл
prawidłowość Йгорь? прошлый понедельник/ в прбшлый понедельник/
twojego wyboru. 4. Skręć tu na lewo i zatrzymaj się. —>По= вторник/четверг вторник/четверг
прбшлая среда/пятница/ в прбшлую среду/пятницу/
вернй здесь налёво и остановйсь. суббота субботу
5. Pokaż mi, gdzie leży to czasopismo. прбшлое воскресенье в прбшлое воскресенье
Покажй мне, где лежйт Зтот журнал.
6. Włochy! Pojadę tam latem! —>Итйлим! этот, эта, это, эти
Я поёду тудй лётом! 1тот год в Зтом году
Зтот мёсяц в Зтом месяце
эта неделя на Зтой неделе
Uzupełnij zdania. Wpisz brakujące przysłówki miejsca lul>
Ćwiczenie 3

)тот четверг в Зтот четверг

ruchu. Зтот день /вечер в Зтот день / вечер
1. Пётр приёхал из Варшйвы.................................он приехал па 5та пятница/ночь в Зту пятницу/ночь
$то воскресенье/утро в Зто воскресенье/утро
пбезде.
2. Он приехал в М оскву.........................................он будет жить слёдующий, следующая, слёдующее, слёдующие
в дбме своегб друга. слёдующий год в слёдующем году
3. Ребята ёдут в университёт...................... онй ёдут на метро,
4. Пётр и Андрёй пришлй на станцию «Белорусская». слёдующий мёсяц в слёдующем месяце
...................................... онй поёдут на метрб в университёт, слёдующая неделя на слёдующей неделе
5 . 1Ълия - француженка. Как вы дум аете,............................... .
онй приёдет? слёдующий четверг /день/ в слёдующий четверг
вечер на слёдующий день
в слёдующий вечер
слёдующая пятница/ночь в слёдующую пятницу
В следующую пятницу - czyli przeszłość, teraźniejszość, на/в слёдующую ночь
przyszłość слёдующее воскресенье/утро в слёдующее воскресенье
на слёдующее утро
Co się kiedy stało/со się kiedy dzieje/co się kiedy stanie?
Pytania te odzwierciedlają zjawisko określania trzech czasów,
którymi się posługujemy zarówno w języku polskim, jak i ro­
syjskim. Czas dzielimy na: przeszły, teraźniejszy lub przyszły. □ Zapamiętaj!
Wyrażają to związki wyrazowe przymiotników (прошлый, ;
слёдующий, текущий), zaimków ( ś to t ) z rzeczownikami. w przyszłym tygodniu —> на будущей неделе

272 ДВЕСТИ ДВЕНАДЦАТЬ ДВЕСТИ ТРИНАДЦАТЬ 273

Lekcja 23
Ułóż zdania. Użyj podanych związków wyrazowych.
1. на прбшлой недёле —►..................................................
2. в слёдующий четвёрг —►.............................................
3. в Зтом месяце —>■............................................................
4. в Зту ночь —>...................................................................
5. в слёдующем году —>...................................................
6. в прбшлое воскресёнье —>..........................................
Wyrazy w nawiasach przetłumacz na język rosyjski.
Ćwiczenie 5
1. Виктор, давйй договорймся, что (zadzwonię do ciebie w nn-
stępny wtorek).
2. (W tym roku) Гйлкины провели отпуск на дйче.
3. Пётр приёхал (do Moskwy w zeszłym miesiącu).
4. Финйл шахматного турнйра будет (w następną niedzielę).
5. Юлия уезжйет (do Paryża w przyszłym tygodniu).
6. (W następną sobotę) начинается Фестиваль россййскот
фйльма.
214 ДВЕСТИ ЧЕТЫРНАДЦАТЬ
Ć w ic z e n i: ■mentarz k u ltu ro w y Lekcja 23
Czy wiesz że Brzoza jest symbolem Rosji, utrwalo-
' nym od wieków w świadomości Ro­
sjan. Jej urodę i leczniczą moc wychwalano w wierszach,
uwieczniano w obrazach plastycznych i muzycznych. Z da­
wien dawna na Rusi czczono brzozę i uważano ją za święte
drzewo. Żaden Rosjanin nie pomyli jej z innym drzewem.
Z jednej ze starodawnych rosyjskich pieśni ludowych dowia­
dujemy się, że brzoza ma wiele ważnych zadań do wykona­
nia:
Первое дёло - мир освещать,
Вторбе дёло - скрип утишать,
Трётье дёло - больных исцелять,
Четвёртое дёло - чистоту соблюдать.
Dawać światu oświetlenie - bo na Rusi właśnie z brzozy ro­
biono lampki (łuczywa), które paliły się długo czystym pło­
mieniem; uciszać skrzypienie - bo dziegciem brzozowym
smarowano koła u wozów, aby nie skrzypiały; chorym ulecze­
nie - bo z brzozy przygotowuje się wiele lekarstw pomagają­
cych w schorzeniach nerek, wątroby, płuc; czystości strzeże­
nie - bo miotłami z witek brzozy najlepiej się zamiata, a małe
miotełki, tzw. wieniki, to atrybut niezbędny w każdej ruskiej
bani (łaźni).
ДВЕСТИ ПЯТНАДЦАТЬ 215
Lekcja 23 Słowni* LEKc

Słownik
в течение часа w ciągu godziny обожать uwielbiać На даче
в центре города w centrum miasta отпуск m urlop
в четы рёх 4 km od очки Im okulary Пётр: Как хорошб, что участки
киломётрах Borysowa пятница i piątek
от Борисова
охраняются.
по крайней co najmniej
вокруг дом а wokół domu мере Андрёй: А как инйче?
вы хлопны е spaliny подогревать podgrzewać Пётр: Дом действйтельно
газы mim посмотреть popatrzeć фантастйческий. Деревянный,
голова kręci się на карту na mapę с кйменным фундаментом. И Зта
круж ится / w głowie при случае przy okazji
кружится (komu?) проводить
верйнда с востбчной стороны -
spędzać letnie
(у кого?) летние weekendy чудо!
делать покупки robić zakupy выходные Андрёй: Здесь мбжно спокбйно жить
дйча ż dacza, letnisko проезжая через przejeżdżając с апрёля до середйны ноября.
дачны й osiedle Ж уковку przez Żukowkę
посёлок т letniskowe
Ирйна Анатдльевна: Ребята, приглашаю вас на чай из
рай на земле raj na ziemi
деревня i w ieś рассказать opowiedzieć
самовйра. Вы осматриваете мой
дом аш н и й / dom ow y/ расстояние п odległość сад и огород?
домаш няя domowa северо-запад północny zachód Пётр: У вас здесь такбй порядок!
допустимы е dopuszczalne М осквы M oskwy Ирйна Анатдльевна: Что ты, я не успевйю вырывйть
нормы normy свободны й wolny człowiek
заехать jadąc, wstąpić po
сорнякй! Но я уже сёбе обещйла:
человёк
drodze соблюдать przestrzegać; вбсемьдесят процентов землй -
здесь tu strzec
извёстны й / słynny /słynna спать (я сплю , spać (śpię, śpisz)
известная ты спиш ь)
исцелять uleczać тёплая вода ciepła woda
кйрта i mapa труба i komin
колбаса i kiełbasa уровень т poziom
местность i m iejscowość чувствовать czuć się
м олчали вы й/ m ilczący/ себя
молчаливая milcząca чёрез пару po paru minutach
назы ваться nazywać się (o минут
miejscowości) чистый czyste powietrze
ночь i noc воздух т
обогреватель­ system
ная система ogrzewczy

216 ДВЕСТИ ШЕСТНАДЦАТЬ ДВЕСТИ СЕМНАДЦАТЬ 217

Lekcja 24 log, ć w icze n ia Lekcja 24

Andrzej: Można tu spokojnie mieszkać

Зто место для отдыха, а двадцать
процентов - бвощи и фрукты.
Андрёй: Мама, наконёц-то ты далй
переубедйть себя.
Ирйна Анатдльевна: А у вас в Велйчке есть сад
и огорбд?
Пётр: Конёчно. Бабушка с дедушкой не
представляют себе жйзни без
них. Там есть клубнйка,
землянйка, крыжовник и красная
сморбдина. Ежегбдно под
плёнкой растут огурцы
и помидбры. У нас там два
абрикбсовых дёревца, Яблоня
и вйшня.
Ирйна Анатдльевна: Значит, у вас там прбсто дом,
в котбром хозяева живут круглый
год. Есть кому ухаживать за
землёй...
Андрёй: А Зто гарйж и кладбвка - царство
нашего пйпы Дмйтрия
Иванбвича...
Дмйтрий Иванович: Ирйша, самовйр ужё закипёл.
У нас ещё есть клубнйчное
варёнье?
Ирйна Анатдльевна: Лёгок на помйне! Андрёйка,
сбёгай в кладбвку. Возьмй две
.Sprawdź stopień
od kwietnia do połowy listopada.
Irina Anatoljewna: Chłopcy, zapraszam was na herbatę
z samowara. Oglądacie mój ogródek?
Piotr: Państwo macie tu taki porządek!
Irina Anatoljewna: Coś ty, nie nadążam z wyrywaniem
zielska! Ale już sobie obiecałam: 80%
ziemi to ogród rekreacyjny, a 20% -
warzywa i owoce.
Andrzej: Nareszcie, mamo, dałaś się przekonać.
Irina Anatoljewna: A wy w Wieliczce macie ogród?
Piotr: Oczywiście. Dziadkowie nie wyobrażają
sobie życia bez niego. Są tam truskawki,
poziomki, agrest i czerwone porzeczki.
Każdego roku pod folią rosną ogórki
i pomidory. Mamy tam dwa drzewka
morelowe, jabłonkę i wiśnię.
Irina Anatoljewna: To znaczy, że macie tam po prostu dom,
w którym gospodarze mieszkają okrągły
rok. Jest komu troszczyć się o ziemię...
Andrzej: A to jest garaż i składzik - królestwo
naszego taty Dymitra Iwanowicza...
Dmitrij Iwanowicz: Irenko, woda w samowarze się
zagotowała! Czy my mamy jeszcze
tę truskawkową konfiturę?
Irina Anatoljewna: O wilku mowa, a wilk tu! (...)
Andrzejku, skocz do składziku. Weź
dwa słoiczki konfitury truskawkowej...
1. Какйя у Гйлкиных дйча?

Ćwiczenie 1
бйночки клубнйчного варёнья...
/rozumienia 2. В какбе врёмя года нельзя жить на
tekstu. Odpowiedz дйче в Борйсове?
na pytania pełnym 3. Зачем Ирйна Анатбльевна зовёт
Na daczy
/daniem. Андрея и Петрй?
Piotr: Dobrze, że teren działek jest chroniony. 4. Какйе бвощи растут в огорбде
Andrzej: Ajak inaczej? бйбушки Петра?
Piotr: Dom jest naprawdę fantastyczny. 5. Скблько абрикбеовых дерёвьев
Drewniany, z kamienną podmurówką. растёт в саду бйбушки Петрй?
I ta weranda od wschodu - cudo! 6. Зачем Андрёй пошёл в кладовку?

218 ДВЕСТИ ВОСЕМНАДЦАТЬ ДВЕСТИ ДЕВЯТНАДЦАТЬ 219

Lekcja 24 G ram atyka , ćw iczt lic z e n ia , g ra m a tyka Lekcja 24

С апреля до середины ноября - czyli do połowy listopada
Rzeczownik «середйна» oznacza centralną część czegoś.
W kontekście miesiąca będą to dni od 10 do 20 włącznie. Jeśli
lekcja trwa 45 minut, to «середйна урбка» będzie przypadać
na mniej więcej środek drugiego kwadransa. Zazwyczaj rze­
czownika «середйна» używa się bez dodatkowych określeń
dopełniających jego charakterystykę, пр.: в середйне мёсяца,
в середйне лёкции.
Skojarz związki wyrazowe podane w punktach a) i b). Ułóż 1
/dania. ,QJ
5
а) первый урок; врёмя 8.22 • четвёрг; врёмя 12.00 • 40-е/60-е
годы XIX века • июнь; с 10-ого по 20-ое число • с 10 по 20
'O
йвгуста • с 10 по 20 мйрта • июль, напримёр, 2008 гбда
I)) в середйне гбда • в середйне бтпуска • в середйне мёсяца
• в середйне канйкул • в середйне урбка • в середйне
недели • в середйне века • в середйне дня

Dwa drzewa morelowe - czyli два абрикосовых дерева

Przeczytaj zdania. Dobierz właściwe odpowiedniki w języku
Ćwiczenie 2

polskim. Po pierwsze, zauważmy, że w przeciwieństwie do języka pol­

skiego w języku rosyjskim przymiotnik stoi najczęściej przed
1. Мы обычно ёздим в Крым в середйне Августа. rzeczownikiem. Jest to cecha charakterystyczna dla języka ro­
2. Онй побудет у нас до середйны мёсяца. syjskiego, na którą warto zwrócić szczególną uwagę. Po dru­
3. В середйне ночи менй разбудйл звонбк в дверь. gie, interesuje nas potrójnie złożony związek liczebników
4. Ещё в середйне девянбстых годбв здесь были поля да леей głównych 2,3, 4 z przymiotnikiem i rzeczownikiem.
5. Ну, кто меняет шкблу в середйне учёбного гбда?
6. В середйне бтпуска егб ербчно вызвали на раббту.
□ Zapamiętaj!
a) W połowie urlopu pilnie wezwano go do pracy.
b) W środku nocy obudził mnie dzwonek do drzwi. m dwa, trzy, cztery два, три, четыре
c) No, kto zmienia szkołę w połowie roku szkolnego? wysokie domy высоких дбма
d) Ona pobędzie u nas do połowy czerwca. n dwa, trzy, cztery два, три, четыре
e) Na Krym jeździmy zazwyczaj w połowie sierpnia. trudne zadania т рудны х задания
f) Jeszcze w połowie lat dziewięćdziesiątych były tu pola i lasy. i dwie, trzy, cztery две, три, четыре
młode brzózki молодые берёзки
1. ... 2. ... 3. ... 4. ... 5. ... 6. ...

220 ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ ОДИН 227

Lekcja 24 G ra m a ty k a , ć w ic /i
□ Zapamiętaj!
W połączeniu z liczebnikami 2, 3, 4 forma przymiotnika
zależy od rodzaju rzeczownika. Z rzeczownikami rodzaju
męskiego i nijakiego występuje on w Dopełniaczu liczby
mnogiej, a z rzeczownikami rodzaju żeńskiego - w formie
Mianownika liczby mnogiej.
Przepisz tekst. Podkreśl złożone związki liczebnika, przymiol
Ćwiczenie 4
nika i rzeczownika.
У тёти Лёны и дДди Вадима маленький дачный участок. Там
расту!' два сливовых дерева, груша и Яблоня. Есть три не-
большйе грДцки клубнйки и четыре малйновых куст£ У вх<5-
да в дом растут четыре жёлтые рбзы и мнбго разноцветных
тюльпанов. На веранде стойт круглый дубовый стол и четы
ре плетёных стула. Когдс! прихбдят в гбети сосёди - Фёдор
Иванович и Лйдия Павлов на - тётя Лёна ставит на стол са
мов^р, четыре фарфбровые ЧсСшки с блюдечками и четйрс
небольшие стеклянные розётки для варёнья. Врёмя чаепй
тия на дйче - настоящий праздник.
Малина, черника, клубника - czyli singularia tantum
Rzeczownik сад oznacza miejsce, gdzie rosną drzewa owoco­
we i krzewy, natomiast rzeczownik огород to miejsce, gdzie
sadzimy warzywa: ziemniaki, kapustę, ogórki, pomidory itp.
Warto przy okazji zapamiętać, że w języku rosyjskim nazwy
wielu owoców i warzyw występują tylko w liczbie pojedynczej
(tzw. singularia tantum), пр.: клубнйка (truskawki), малйна
(maliny), сморбдина (porzeczki), черника (jagody), ежевйка
(jeżyny), землянйка (poziomki), картбшка (ziemniaki), свёк­
ла (buraki), редйска (rzodkiewki) itp.
222 ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ ДВА
л/iczenia, k o m e n ta rz k u ltu ro w y Lekcja 24
Przetłumacz zdania na język rosyjski. Щ
1. W tym roku posadziłam 2 młode krzewy porzeczki.
2. Kup, proszę, 2 kilo ziemniaków i kilo buraków.
3. Poproszę pęczek rzodkiewek!
4. Poziomki bardzo lubią słońce.
5. Lubisz gotowane ziemniaki z koperkiem i masłem?
Czy wiesz, że Herbata pojawiła się w Rosji w 1638
roku. Jeden z chanów mongolskich prze­
kazał ją w darze carowi Aleksiejowi Michajłowiczowi. Nowy
napój spodobał się na dworze carskim. Popularność parzonej
herbaty rosła z każdym rokiem, aż wreszcie poznała ją cała Ro­
sja. W II połowie XIX wieku herbata stała się tradycyjnym na­
pojem zwłaszcza rosyjskiego kupiectwa.
Głównym atrybutem towarzyszącym piciu herbaty był w Rosji
samowar. Jako przedmiot niezbędny w każdym domu zajmuje
on do dzisiaj miejsce szczególne. Samowar jest wynalazkiem
rosyjskim. Dzięki niemu tradycja picia herbaty trwa od ponad
400 lat. Wiadomo, że z rozkazu cara Piotra I produkcję samo­
warów rozpoczęto w Tule (miasto Tuła). Tulskie samowary do
dziś znane są na całym świecie. Warto wiedzieć, że w samowa­
rze przygotowuje się wrzątek, zaś esencję herbaty - w specjal­
nym czajniczku. Jak nakazuje zwyczaj, herbatę zawsze przygo­
towuje gospodyni domu. Do filiżanki lub szklanki nalewa esen­
cji, a następnie zalewa ją wrzątkiem z samowara. Przy stole, na
którym stoi samowar, zbiera się rodzina, bliscy, przyjaciele...
Picie herbaty jest prawdziwą ceremonią! «СамовсСр кипйт -
уходйть не велйт», со w wolnym tłumaczeniu oznacza: Gdy
samowar wrzątkiem parzy - nikt się odejść nie odważy.
ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ ТРИ 223
Lekcja 24 S ło w i LEKCJ

Słownik баночка i słoiczek лёгок на о wilku mowa, Серьёзный разговор

безопасность i bezpieczeństwo помине a wilk tu
восток т / wschód/ обещ ать obiecać Андрёй: Аллб, Зми? Ты слышала нбвость?
на востоке na wschodzie овощ и и warzywa i owoce
вы ры вать wyrywać zielsko фрукты mim
Пётр и Юлия в финале турнйра!
сорняки огурцы ogórki Эми: Поздравь ПетргС от меня, а {Олии
гараж т garaż и помидоры i pomidory я сейчас позвоню.
два dwa drzewka mim Андрёй: О’кей! Но Зто, навёрное, надо
абрикосовы х morelowe полка ż półka z prawej отметить!
д ер ев ц а/ с правой strony
деревца стороны Эми: Сегбдня Зто невозмбжно. У меня
дер евя н н ы й / drewniany/ переубедить przekonać мнбго раббты. Я не выйду из
деревянная drewniana (когб?) (kogo?) фйрмы раньше восьмй вёчера...
ежегодно со roku приглаш ать zapraszać Андрёй: И ничегб нельзя сдёлать?
с апреля до od kwietnia do пучок т pęczek
середины połowy tu: chłopcy Эми: Мне бчень жаль. (...) Я должна
ребята mim
ноября listopada самовар уж ё woda ужё кончать. До свидйния.
земляника ż poziomki закипел w samowarze
кам ен н ы й / kamienny/ już zagotowała Несколько м инут спустя.
каменная kamienna się Андрёй: У неё нет для меня врёмени...
кладовка i składzik сбегать pobiec do Пётр: Не дурачься. Зм и прбсто занята.
клубника i truskawki в кладовку składziku Андрёй: Дочь нйших сосёдей тбже
клубничное konfitura солнце п słońce раббтает менеджером. Неплбхо
варенье z truskawek успевать nadążać
красная czerwona чай т из herbata
смородина porzeczka самовара z samowara
кры ж овник т agrest яблоня jabłoń i wiśnia
и виш ня i

224 ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ ЧЕТЫРЕ ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ ПЯТЬ 225

Lekcja 25
зарабатывает, но выглядит как
сббственная тень...
Пётр: Но мы - мужикй, и нам, говорят,
лёгче в жизни. Мы быстрее
дёлаем карьёру.
Андрей: И потому женимся в двадцать пять
лет на трудолюбйвых жёнщинах,
котбрые пбсле свадьбы легбнько
перехбдят на н£ше содержание.
Пётр: Но, с другбй стороны, представь
себё, что утром ты идёшь на
раббту, чёрез вбсемь часбв
возвращаешься и... убираешь,
готбвишь, стираешь, гладишь,
идёшь в магазйн...
Андрёй: Ты, навёрное, будешь хорбшим
мужем!
Пётр: Или старым холостякбм...
Poważna rozmowa
Andrzej: Halo, Emi? Słyszałaś nowinę? Piotr
i Julia są w finale turnieju!
Emi: Pogratuluj Piotrowi w moim imieniu,
a do Julii zaraz zadzwonię.
Andrzej: Okey! Ale chyba musimy to uczcić!
Emi: Dzisiaj to niemożliwe. Mam dużo pracy.
Nie wyjdę z firmy wcześniej niż o 20-ej...
Andrzej: I nic nie da się zrobić?
Emi: Przykro mi. (...) Muszę już kończyć. Do
widzenia.
Po chwili.
Andrzej: Nie ma dla mnie czasu...
Piotr: Nie wygłupiaj się. Emi jest po prostu zajęta.
Andrzej: Córka naszych sąsiadów też pracuje
jako menadżer. Nieźle zarabia, ale
wygląda jak własny cień...
Piotr: Ale my jesteśmy facetami i podobno jest
nam w życiu łatwiej. Szybciej robimy
karierę.
226 ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ ШЕСТЬ
ialog, ćw iczenia, g ra m a tyka Lekcja 25
Andrzej: I dlatego żenimy się w 25. roku życia
z pracowitymi kobietami, które po ślub e
leciutko przechodzą na nasze utrzyman e.
Piotr: Ale z drugiej strony, wyobraź sobie, że
idziesz rano do pracy, po 8 godzinach
wracasz i... sprzątasz, gotujesz,
pierzesz, prasujesz, idziesz do sklepu...
Andrzej: Chyba będziesz dobrym mężem!
Piotr: Albo starym kawalerem...
Sprawdź stopień zrozumienia tekstu. Odpowiedz na pytania. --
.О)
1. О чём Андрёй сообщает 5м и? с
Й
2. Почему Зм и не всгрётится с друзьями? ■3
3. Что Андрёй рассказал о дбчери сосёдей?
4. Кому лёгче жить, по мнёнию Петрй, - мужчйне йли
жёнщине?
5. Что дёлают мужчйны в двадцать пять лет?
6. Что каждый день дёлают женщины?
Не раньше восьми - czyli wyższy stopień przysłówka
O której godzinie Emi wyjdzie dziś z pracy? Aby odpowie­
dzieć na to pytanie, musimy użyć przysłówka рано w stopniu
wyższym —> раньше. Dla przypomnienia zauważmy, że część
mowy zwana przysłówkiem (przydawkowym) tworzy formy
stopnia wyższego tak samo jak przymiotniki. Jak je zatem roz­
różnić? Można to zrobić tylko na podstawie kontekstu zdania.
Stopień wyższy przysłówka odnosi się do czasownika i odpo­
wiada na pytania как?, когда?, где?, куда? itd., natomiast
stopień wyższy przymiotnika odnosi się zawsze do rzeczowni­
ka i odpowiada na pytanie какой?
ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ СЕМЬ 227
Lekcja 25 G ram atyka , ćw iczeni ram a tyka , ćw iiczenia Lekcja 25

Извини, я н е могу - czyli ja k odmówić

□ Zapamiętaj!
Emi nie może spotkać się z Andrzejem, ponieważ jest zajęta.
1. Analityczny sposób tworzenia stopnia wyższego W jaki sposób o tym mówi? Jak po rosyjsku brzmi odmowa, tj.
bardziej... mniej... sytuacja komunikacyjna, w której komuś musimy czegoś od­
бблее мёнее mówić?
нбкно (delikatnie) бйлее/мёнее нёжно нёжно
красиво (ładnie) + бблее мёнее
разумно (rozumnie) * J красйво красйво □ Zapamiętaj!
бблее мёнее
разумно разумно К сожалёнийо, + (я) не могу Niestety, nie mogę
(+ причйна). (+ określenie przyczyny).
2. Syntetyczny sposób tworzenia stopnia wyższego Мне жаль, •+- но я не мог^ Żałuję, ale nie mogę
hókho —>нежнее далекё —> дальше lu b дйлее (я зйнят/занятй). (jestem zajęty /zajęta).
трудно —>труднее рйно —>рйньше lu b рйнее Я бчень сожалёю, но не могу. Bardzo mi przykro, ale nie
кбротко —*■корбче мйло —> мёньше lu b мёнее mogę.
дброго —* дорбже мнбго —>бблыие lu b бблее
Я дблжен / должн й Muszę odmówić / zrezygnować
отказаться; (от чегб). (z czego).
Я никйк не могу. W żaden sposób nie mogę.
Zam ień oznaczone przysłówki na ich antonimy. W ybierz
Ćwiczenie 2

właściwy Argument. Skorzystaj z Wyboru. Зто абсолютно исключенб. То absolutnie wykluczone.

Ни в кбем случае. W żadnym wypadku.
1. Идй медленнее. У менй болйг ноги.

2. Позвонй ему пбзже. Егб ещё нет дбма. Dokończ dialogi. Użyj słownictwa wyrażającego odmowę.

3. Говорй тише. Мйма спит.
4. Ей стйло лучше. Её скбро выпишут из больницы.
5. З т у задачу решйть труднее. Онй бчень слбжная.
Wybór: бысгрёе (szybciej), грбмче (głośniej), лёгче (lżej),
раньше (wcześniej), хуже (gorzej).
Argument: Мы опаздываем. Он уже будет дбма. Я не слышу.
Онй ещё останется в больнйце. Онй очень простая.
Ćwiczenie 3
1. - Кбетя, мы ждём тебя в шесть вёчера у вхбда в кинб.
- И зви н й ,........................В пять я еду в бассейн. Не успёю.
- Но сейнс начинается полседьмбго.
- Всё равнб. З й в тр а..............................
2. - Лёна, давйй зайдём в кафё. Нам нйдо поговорйть.
' - К ...................................У меня совеем нет врёмени.
- Дйже полчйсика?
- Н и ................. Чёрез полчаса я должна быть дбма.
3. - Дбченька, ты долж нй...................от Зтой поёздки.
- Поздно ужё, мйма. Билеты куплены. Я ....................
- И когдй вы вернётесь?
- Ровно чёрез недёлю. Не волнуйся, всё будет хорошб.

228 ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ ВОСЕМЬ ДВЕСТИ ДВАДЦАТЬ ДЕВЯТЬ 229

Lekcja 25 G ram atyka , ćw iczeni
После свадьбы - czyli po + dopełniacz
Aby określić zdarzenie lub zjawisko, po którym następuje ja­
kaś czynność, musimy użyć konstrukcji złożonej z wyrazu
после + dopełniacz. Jest to konstrukcja o wysokiej częstotli­
wości występowania w mowie codziennej. Warto ją zapamię­
tać i prawidłowo się nią posługiwać.
После обеда бабушка всегдй отдыхает.
—> Po obiedzie babcia zawsze odpoczywa.
Позвонй мне срйзу после экзамена.
—>Zadzwoń do mnie od razu po egzaminie.
Я зайду к тебё после работы. —►Wstąpię do ciebie po pracy.
Dobierz właściwe tłumaczenie.
Ćwiczenie 4
1. Po wczorajszej awanturze z mężem Irina się rozchorowała.
2. Spotkamy się po lekcjach?
3. Nie mogę do ciebie przyjechać od razu po pracy.
4. Co ty robisz? Po alkoholu siadasz za kierownicę?!
5. Po ślubie Liza i Giena pojechali do Wenecji.
a) Я не могу к тебё приёхать срйзу же пбсле раббты.
b) Пбсле свйдьбы Лйза и Гёиа поёхали в Венецию.
c) Пбсле вчерашнего скандйла с мужем Ирйна заболёла.
d) Что ты дёласшь? Пбсле выпивки садйшься за руль?!
e) Мы с тоббй встретимся пбсле урбков?
1. ... 2. ... 3. ... 4. ... 5. ...
Будешь хорошим мужем! - czyli obowiązki domowe
□ Zapamiętaj!
поженйться - pobrać się
женйться на ком? - ożenić się z kim?
выйти зймуж за когд? - wyjść za mąż za kogo?
230 ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ
w iczenia, k o m e n ta rz k u ltu ro w y Lekcja 25
Przeczytaj tekst. Powiedz, jak państwo Zacharowowie dzielili lo
CLI
się domowymi obowiązkami; w jaki sposób ich rodzinna sytu­
acja uległa zmianie? 1
И
Игорь и Лёна Захаровы поженйлись пять лет тому назад. Он i
всегдй повторял, что жёнится тблько на той женщине, котб-
рую полюбит. Как сказал, так и сдёлал. Лёна оказалась хоро­
шей хозяйкой и заботливой женбй. А он - умным мужем. Су­
пруги делились домашними делйми. Он убирал квартйру,
а онй готбвила еду, он мыл бкна, а она глйдила бельё, он мыл
посуду, а онй её протирйла и уклйдывала. Захйровы вмёсте хо-
дйли за продуктами. Два года тому назйд у них родился сын
Серёженька. Всё Зто врёмя Лёна не выходйла на раббту. Спо-
кбйно занимйлась ребёнком и дбмом. А Йгорь стал дирёкто-
ром крупной фйрмы. Сегбдня он бчень хорошб зарабйтывает.
Захйровы мбгут себе позвблить нанять домраббтницу, но - как
и рйньше - онй вмёсте ёздят в супермйркет за продуктами.
Czy wiesz że Oficjalne dane statystyczne za rok 2007
wskazują, że w Rosji ilość zawartych
związków małżeńskich raczej się nie zmienia, ale ilość rozwo­
dów znacząco wzrasta. Socjolodzy twierdzą, że przyczyn ta­
kiego stanu rzeczy należy się dopatrywać w ogólnoświatowym
kryzysie instytucji rodziny. Nie należy się pytać, dlaczego lu­
dzie się rozwodzą, należy się zapytać, dlaczego wciąż zawiera­
ją małżeństwa (zarówno cywilne, jak i - w przypadku Rosji -
cerkiewne). Byt określa świadomość? Niewątpliwie. Szczęście
małżeńskie i rodzinne niszczy alkoholizm i narkomania (51%),
trudności mieszkaniowe (41%), trzecie miejsce zajmuje ubó­
stwo, czwarte - niemożność posiadania dzieci. Co ciekawe,
zdrada małżeńska w ogóle nie jest pojmowana jako przyczyna
rozwodu... Modne są związki „na kocią łapę”, partnerskie.
Nikt nikogo do niczego nie zmusza, nikt niczym nie straszy.
Jeśli się układa - to OK!, a jeśli nie - krzyżyk na drogę i do
widzenia. Tylko czy na pewno o to chodzi?
А что вы можете рассказать о кризисе семьи в Польше?
ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ ОДИН 231
Lekcja 25 LEKCJ И

«Шрек Третий» или «Мадагаскар»?

ангел- anioł-stróż отказать odmówić
1
Słownik
хранйтельт отметить uczcić
быстрее szybciej переходйть на przechodzić na Пётр: Как называется Зтот магазйн?
возвращаться wracać содержание utrzymanie
врёмя п czas пбсле свадьбы po ślubie Андрёй: «Нбвоарбйтский». Отдёл
гладить prasować представлять wyobrażać sobie видеофйльмов и записей DVD
готовить gotować себе здесь внушйтельный. Тйня,
делать robić karierę проверять sprawdzać пошлй на вторбй этйж.
карьеру рецепт т recepta Тйня: А какбй ты мне купишь фильм?
догадаться domyślić się сейчйс teraz Андрёй: А какбй хочешь?
дурачиться wygłupiać się синдром т syndrom
ему здорово miał szczęście сгорания wypalenia Тйня: Я хотбла бы «М адагаскар»...
повезлб собственная własny cień Пётр А о чём этот фильм?
жениться ożenić się тень ż Тйня: Там выступает четыре друга: лев,
(но ком?) (z kim?) сосёди mim sąsiedzi жираф, бегембт и зёбра. И есть
жертва ż ofiara старый stary kawaler тйкже злые пингвйны, котбрые
заниматься zajmować się холостяк т
соббй sobą стирать prać приказывают всем живбтным
идти в магазйн iść do sklepu трудолюбивая pracowita kobieta плыть не в Африку,
идти на раббту iść do pracy жёнщина а в Антарктйду!...
лёгче в жизни lżej w życiu у меня мнбго mam dużo pracy Андрёй: Как Зто? Пингвйны вывбзят зебр
мёжду делом w międzyczasie раббты и львов на Ю жный пблюс? А где
мне бчень жаль bardzo żałuję убирать sprzątać там Мадагаскар?
мужики mim faceci угадать zgadnąć
нбвость Ż nowina хитрая ведьма i chytra zołza Тйня: Вот посмбтрим и навёрное узнйем.
он занят/ on jest zajęty/ хорошб dobrze zarabiać
она занятй ona jest zajęta зарабатывать

232 ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ ДВА ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ ТРИ 233

Lekcja 26 D ialoi -w iczenia, g ra m a tyka Lekcja 26

Andrzej: Wykluczone. Mieliśmy kupić

На втором этаже. „Madagaskar” albo „Shreka 3”.
Андрёй: Тйня, обещйй мне, что за полчаса Piotr: A ja wezmę „Superwulkan”, film BBC.
ты выберешь фильм, лйдно? Andrzej: To o wulkanie w Parku Narodowym
Тйня: Лйдно. А можно я возьму Yellowstone. Kapitalny film!
«Карйбских пирйтов»?
Андрёй: Исключено. Мы собирались Przetłumacz pytania na język rosyjski. Odpowiedz na nie.

1
купйть «Мадагаскар» йли «Шрек

Ćwiczenie
Трётий». 1. Dokąd poszli Andrzej, Tania i Piotr? Po co?
Пётр: А я возьм^ «Супервулкйн» - 2. Na które weszli piętro?
фильм ВВС. 3. Jakie zwierzęta występują w filmie „M adagaskar”?
Это о вулкйне в национальном 4. Kto kogo i dokąd wywozi w filmie „M adagaskar”?
Андрёй:
пйрке Иёллоустоун. 5. W ciągu ilu minut Tania musi wybrać sobie film?
6. Jaki film wybrał Piotr?
Потрясающий фильм!
Pomoc: кудй, за чем • какбй, поднялйсь • какие, живбтные,
выступают • кто, когб, кудй, вывбзит • за, скблько, минут,
„Shrek 3” czy „Madagaskar”? должнй, выбрать • какбй, выбрал.

Piotr: Jak się nazywa ten sklep?

Andrzej: „Nowoarbatskij”. Dział filmów video Считаем этажи - czyli liczymy piętra
i nagrań DVD jest tu imponujący. laniu,
idziemy na pierwsze piętro. W języku rosyjskim rzeczownika «партбр» używamy tylko
Tania: A jaki mi kupisz film? w odniesieniu do budynków typu kino, teatr lub sala koncerto­
Andrzej: A jaki byś chciała? wa. W budynkach piętrowych zaś polskiemu rzeczownikowi
Tania: Chciałabym „Madagaskar”... „parter” odpowiada w języku rosyjskim wyrażenie «пфвый
Piotr: A o czym jest ten film? этйж». Dlatego też polskie „pierwsze piętro” to po rosyjsku -
Tania: Tam występuje czworo przyjaciół: lew,
вторбй этйж, „drugie piętro” - трётий этйж itp.
żyrafa, hipopotam i zebra. I są też złe
pingwiny, które każą wszystkim
zwierzętom płynąć nie do Afryki, ale na
Policz, iłe pięter ma dom A, a ile - dom B? Zaznacz popraw­

Ćwiczenie 2
Antarktydę!...
Andrzej: Jak to? Pingwiny wywożą zebry i lwy ny wariant odpowiedzi.
na biegun południowy? A gdzie ten
Madagaskar?
Tania: No, obejrzymy i na pewno się dowiemy.
Na pierwszym piętrze.
Andrzej: Taniu, obiecaj mi, że w ciągu pół
godziny wybierzesz sobie film, dobrze?
Tania: Dobrze. A mogę wziąć „Piratów
z Karaibów”?

234 ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ ЧЕТЫРЕ ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ ПЯТЬ 235

Lekcja 26 Ć w iczenia, g ra m a tyt ira m a tyka , ćw icze n ia Lekcja 26

этаж на
пёрвый первом □ Zapamiętaj!
вторбй втором
трётий трётьем rzeczowniki żywotne —>
четвертый четвертом w l.p. i l.m. forma biernika = formie dopełniacza
я живу...; пятом
пйтый мы живём...
шестбй шестбм rzeczowniki nieżywotne —>
седьмбй седьмом w l.p. i l.m. forma biernika = formie mianownika
восьмбй восьмбм
девятый девятом żywotne nieżywotne
деейтый десятом этаже
кто, что (кого, что) я вижу кто, что (кого, что) я вижу
a) в дбме А одйн этйж - Зто одноэтажный дом; бегембты бегембтов дёрево дёрево
b) дбм А - Зто четырёхэтажный дом; в этом дбме четыре жирйфы жирафов дом дом
этажй; кбни коней задание задание
c) в дбме В три этажй: пёрвый, вторбй и трётий; Зто
львы львов стол стол
трёхэтйжный дом;
d) дом В - Зто двухэтажный дом; в Зтом дбме два этажй. попугаи попугйев нёбо нёбо

Przetłum acz zdania na język rosyjski.

Кого czy może 1. Кого/ Что мбжно увйдеть
E 1. Zazwyczaj w mieszkaniach na parterze nie ma balkonów, что? Zadaj в аквариуме?
poprawnie 2. Когб / Что она ждалй в коридбре?
i 2. Siedzieliśmy w drugim rzędzie na parterze. pytanie 3. Кого/ Что мы поздравили
i odpowiedz с праздником Рождествй?
3. Jeśli dom ma cztery piętra, to nie ma tam windy. na nie. Skorzystaj 4. Кого/ Что повезли в зоопарк?
z Wyboru. 5. Кого! Что онй ненавйдит?
4. Na parterze bywa duszno. Weź bilety w pierwszym rzędzie
6. Когб / Что пасёт пастух на лугу?
na balkonie. 7. Когб! Что любит твоя сестра?
8. Когб / Что Нйстя прогуливает по
5. Postanowiliśmy zamienić mieszkanie, żeby zamieszkać na parterze. утрам?
9. Когб / Что обычно дйрят маленьким
Вывозить львов - czyli życie, o którym decyduje przypadek дётям?
gramatyczny 10. Когб! Что он любит слушать?
W języku rosyjskim rzeczowniki dzielą się na żywotne i nieży­
wotne. Rzeczowniki żywotne nazywają istoty żywe: ludzi, Wybór: дёги —►детёй • кошки —» кошек • корбвы —*■коров •
zwierzęta (w tym baśniowe i fantastyczne), ptaki, ryby i owa­ медвежйта —* медвежйт • подруги —> подруг • разноцвётные
dy. Z punktu widzenia gramatyki (tu: odmiany) rzeczowniki рыбки —►разноцвётных рыбок • свой собаки —►свойх собйк •
żywotne różnią się od nieżywotnych formą biernika. учйтельницы —>учйтельниц • птйцы - птиц • змёи - змей.

236 ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ ШЕСТЬ ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ СЕМЬ 237

Lekcja 26 G ram atyka , ćw iczeni
Выбрать фильм за полчаса - czyli czas niezbędny do
realizacji czynności
Andrzej poprosił swoją siostrę, aby wybór filmu nie zajął jej wię­
cej niż pół godziny. Określił tym samym „ramy” czasu przezna­
czonego na konkretną czynność. Zwróćmy uwagę, że w dialogu
lekcji konstrukcja за + biernik użyta jest z czasownikiem doko­
nanym выбрать (выбрать что-то за полчаса/за 30 минут).
Dlaczego? Dlatego, że mówimy o czynności jednorazowej. Jeśli
natomiast będziemy mówić o czynności wielokrotnej (powtarza­
jącej się), musimy użyć czasownika w postaci niedokonanej
(czasownik dokonany)
—■>Сегбдня Андрёй приёхал домбй за сброк пять минут.
Dzisiaj Andrzej przyjechał do domu w ciągu 45 minut.
(czasownik niedokonany)
—►Обычно Андрёй приезжает домбй за сброк пять минут.
Zazwyczaj Andrzej przyjeżdża do domu w ciągu 45 minut.
□ Zapamiętaj!
.................. ......
Konstrukcji за + biernik używamy najczęściej w języku
potocznym. Jej literackim odpowiednikiem jest konstruk­
cja в течение + dopełniacz, пр.: в течёние двух часбв
(= за два чаей) w ciągu dwóch godzin', в течение дня
(= за день) w ciągu dnia\ в течение нсдёли (= за неде­
лю) w ciągu tygodnia.
Przekształć zdania tak, aby użyć konstrukcji за + biernik.
Ćwiczenie 5
1. Субббгу и воскресенье Пйвел собирал Яблоки на дйче.
Он собрйл все яблоки.
2. Ш тница. В машйну я сёла в 16.00. Домбй я приёхала
в 19.00.
3. Я посадйл берёзу. Прошёл год. Берёза стала выше гаражй.
4. Прошлб дёсять дней, и Галкины сдёпали ремонт квартйры.
238 ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ ВОСЕМЬ
G ra m a tyka , ćw iczenia, k o m e n ta rz k u ltu ro w y Lekcja 26
H e..., a . . . - czyli zdania przeczące
W języku rosyjskim w zdaniach przeczących wyrażających
przeciwstawienie używamy partykuły przeczącej не oraz spój­
nika а, пр.: Зто не пианино, а рояль. —> То nie pianino, tylko
fortepian.
Dokończ zdania.
Ćwiczenie 6
1. З та м аш йна................................................................................
2. !^та п тй ц а....................................................................................
3. З та дёвуш ка...............................................................................
4. З т о ................................................................................................
5. !^тот м уж чй на...........................................................................
Pomoc: «вбльво», «митсубйси» • воробёй (wróbel), синйца
(sikorka) • моя двоюродная сестра (moja siostra cioteczna),
подруга (przyjaciółka) • дыня (melon), тыква (dynia) • мой дядя
(wujek), мой дёдушка (dziadek).
Czy wiesz Że W R°sji na początku XXI wieku nadal
' *** niesłabnącą popularnością cieszą się
wśród dzieci i ich rodziców filmy animowane z czasów
ZSRR
Przygody Winni Pucha, Krokodyla Gieny i Cieburaszki (u nas zna­
nego jako Kiwaczek), seria Wilk i zając (Nu, pogodi!). Można za­
ryzykować stwierdzenie, że są to naprawdę dzieła nieśmiertelne.
Dlaczego? Między innymi dlatego, że wszystkie perypetie bohate­
rów pokazane są na poziomie, który nie obraża delikatnego inte­
lektu dziecka, nie niszczy jego uczuciowości, nie uczy agresji.
Oglądając takie filmy, dziecko rozumie, że Dobro zawsze powin­
no zwyciężyć Zło i że świat - mimo wszystko - może być bez­
pieczny. Do wzorców znakomitej, choć nie cyfrowej, animacji
warto powracać. Dzieci same o to proszą. Oczywiście na półkach
sklepowych stoją tysiące filmów animowanych na kasetach wideo
czy płytach DVD. Wszystkie przeboje światowego kina. Ale, no
właśnie, czy na pewno dzieci powinny godzinami przesiadywać
przed telewizorem, oglądając krzykliwie reklamowane hity?
ДВЕСТИ ТРИДЦАТЬ ДЕВЯТЬ 239
Lekcja 26 S ło w n il LEKCJA

А нтарктида i Antarktyda о чём этот о czym jest ten Семёрка - счастливое число ii
Słownik

А ф рика ż Afryka ф ильм film

бегемот т hipopotam отдел видео­ dział
фильмов wideofilmów
В квартире Г алкины х звонит телефон.
внуш ительны й imponujący
вулкан wulkan отдел детских dział film ów dla Дмйтрий Иванович: А лло... Минуточку. (...)
вывозить зебр w yw ozić zebry фильмов dzieci Андрёй, Зто тебя.
и львов i lwy плы ть płynąć Андрей: Алл<5! О, Юрий Антонович!
вы ступать występować потрясаю щ ий kapitalny film Добрый день! (...)
ж ивотны е zwierzęta ф ильм
приказы вать kazać Вот это нбвость! (...)
за полчаса w ciągu pół
godziny провестй не­ spędzić trochę Спасйбо за звонок! До свидания.
здорово nieźle wpaść много време­ czasu Дмйтрий Иванович: Ну, что там произошлб?
вляпаться ни Андрей; Пётр зйнял седьмое мёсто. Поп£л
знаток znawca filmów русская былина rosyjska baśń
сестрёнка i
в первую десятку.
мультиков animowanych siostrzyczka
исключено! wykluczone! смотреть oglądać film Дмйтрий Ивйнович: Замечательно! А где, сббственно,
купить DVD kupić DVD фильм Пётр? Уже почтй ш есть...
«К арибские „Piraci собираться zamierzać kupić Андрей: Я сейчас отправлю ему эсэмЗску.
пираты » z Karaibów” купить „Madagaskar” Дмйтрий Ивйнович: А вообщё-то, почему ты пускаешь
мы долж ны musimy wybrać «М адагаскар»
узнать dowiedzieć się
ег<5 одногб в город? Никогда не
выбрать
на втором na pierwszym четыре друга czworo/czwórka известно, что может произойти...
этаж е piętrze przyjaciół Андрей: Ш па, Зто взрослый парень. Он сам
на краю света na końcu świata Ю ж ны й полюс biegun решает, когда и кудД ему ёхать.
национальны й park narodowy południowy
парк

240 ДВЕСТИ СОРОК ДВЕСТИ СОРОК один 241

Lekcja 27 Dialog D ialo g, ćw iczenia Lekcja 27

Dmitrij Iwanowicz: Wspaniale! A gdzie jest właściwie Piotr?

Звонок в дверь. Входит Ирйна Анатольевна с Таней. Już dochodzi szósta...
Тйня: Папуля, а у нас в метрб свет Andrzej: Zaraz wyślę do niego sms-a.
погйс, и пбезд долго стоял. Dmitrij Iwanowicz: W ogóle dlaczego puszczasz go samego
Дмйтрий Ивйнович: Былй какйя-то авйрия? na miasto? Nigdy nie wiadomo, co się
Ирйна Анатольевна: Так тебё и скажут правду. Мы może zdarzyć...
стояли мёжду станциями, и всё! Andrzej: Tato, to dorosły facet. Sam decyduje,
kiedy i dokąd chce jechać.
Дмйтрий Ивйнович: Танюша, как там было у бйбушки?
Тйня: Бабуля Лйза испеклй превкусные Dzwonek do drzwi. Wchodzi Irina Anatoljewna z Tanią.
блины с красной икрбй... Tania: Tatusiu, a nam światło zgasło w metrze,
Дмйтрий Ивйнович: И скблько блинбв ты съёла? Два, i pociąg stał długo.
три? Dmitrij Iwanowicz: Była jakaś awaria?
Тйня: Пять! Irina Anatoljewna: A bo to powiedzą prawdę. Staliśmy
między stacjami i już!
Андрей: О, Пётр мне написйл, что ужё
Dmitrij Iwanowicz: Taniuszajak tam było u babci?
выхбдит из метрб. Сейчас будет Tania: Babunia Liza zrobiła smaczniutkie bliny
дбма. z czerwonym kawiorem...
Ирина Анатдльевна: Он тбже ёхал по арбйтско- Dmitrij Iwanowicz: Ile blinów zjadłaś? Dwa, trzy?
покрбвской лйнии? Tania: Pięć!
Андрёй: Навёрное, нет. Впрбчем, не знйю. Andrzej: O, Piotr mi napisał, że już wychodzi
z metra. Zaraz będzie w domu.
Через пару минут появляется Пётр. Irina Anatoljewna: Też jechał linią arbatsko-pokrowską?
Пётр: Ёсли бы не то, что мой часы Andrzej: Chyba nie. Zresztą nie wiem.
отстают на семь минут, я сел бы
в пбезд, в котбрый, как говорят, Po chwili pojawia się Piotr.
Piotr: Gdyby nie to, że zegarek spóźnia mi się
подложйли ббмбу.
7 minut, wsiadłbym do pociągu,
Андрёй: Сегбдня семёрка - твоё w którym ponoć podłożyli bombę!
счастлйвос числб! Andrzej: Siódemka jest dzisiaj twoją szczęśliwą
liczbą!

Siódemka - szczęśliwa cyfra

Napisz odpowiedzi na podane pytania.

Ćwiczenie 1
W mieszkaniu Gałkinów dzwoni telefon.
Dmitrij Iwanowicz: Halo... Chwileczkę. (...) Andrzej, 1. Какую нбвость передал Андрею Юрий Иванович?
telefon do ciebie.
Andrzej: Halo! O, Jurij Antonowicz! Dzień 2. Пётр ушёл в гброд одйн. По-твбему, Дмйтрий Иванович
dobry! (...) Co za nowina! Dziękuję za довблен этим?
telefon! Do widzenia.
Dmitrij Iwanowicz: No, co tam się stało? 3. Что, по словам ТЛяи и Ирйны Анатольевны, произошлб
Andrzej: Piotr zajął 7. miejsce. Zmieścił się в метрб?
w pierwszej dziesiątce!

242 ДВЕСТИ СОРОК ДВА ДВЕСТИ СОРОК ТРИ 243

Lekcja 27 Ćw iczenia, g ra m a tyka Ć w iczenia Lekcja 27

4. По какой лйнии метрб ёхала Ирйна Анатольевна с дбчкой? Uzupełnij zdania. Wpisz właściwy zaimek: один lub сам. <ч
CU
1. Вокруг нас б ы л и ............................................... леса и болбта.
5. Часы Петра спешйт или отстают? На сколько? 1
2. Как подготовишься, так и сдашь. От т е б я ............................ в
завйсит оцёнка на экзамене. 5
6. У тебя есть счастлйвое числб? Семёрка? Трбйка? Десятка? 3. Я знакбма с её сыном, а е ё ..................................... я не знаю.
4. Я люблю оставаться д б м а ............................... , тогдй никто
не мешйет мне раббтать.
Kiedy ОДЙН, a kiedy САМ? 5. Он встречается с ......................девушкой, но рассказывать
Wszystko zależy od kontekstu i intencji mówiącego. Problem po­ о ней ничегб не хочет.
prawnego użycia obu tych zaimków tkwi w zjawisku interferen­ 6. В комнате сто я л и ............................................................. стулья.
cji, tzn. nakładania się języka polskiego na rosyjski. Wszak w ję­ 7. Онй былй недовбльна....................................................... соббй.
zyku polskim są wyrazyjeden i sam. Dlatego też, ucząc się języka
obccgo (inaczej: obcego kodu), tak wiele wiadomości musimy
opanowywać pamięciowo (przyzwyczajać się do innych zasad). Przeczytaj tekst. Wypisz czasowniki, które odpowiadają na
Wiemy już, że liczebnik один może mieć cztery znaczenia. pytanie: Что дёлают часы? с
01
W dialogu niniejszej lekcji Dmitrij Iwanowicz, pytając o Pio­ Часы показывают врёмя. Часы у нас на руке, в мобйльном а
tra, mówi do syna: почему ты пускаешь егб одного в гброд?
(rzecz jasna, że chodzi tu o znaczenie sam, bez nikogo, samot­
телефбне, на экрйне компьютера, на столё, на полке... Чтббы
провёрить, котбрый сейчйс час, мы смотрим на часы. Посмо­
а
nie). Co na to odpowiada Andrzej? - Ш па, 5то взрбслый пй- трите на свой часы. Онй идут тбчно? А мбжет, онй отстанут,
рень. Он сам решает, когдй и кудй ему ёхать. и ты опоздйешь на раббту? Быть мбжет, твой часы спешйт!
Тогдй ты приёдешь на раббту рйныпе врёмени... Провёрь, по­
жалуйста, врёмя на свойх чаейх. В Москве, напримёр, достй-
□ Zapamiętaj!
точно набрйть по телефбну нбмер 100, и автомйт скйжет вам
Rosyjskiego zaimka сам (сама, само, l.m. сами) używamy тбчнос московское врёмя.
wtedy, gdy chcemy podkreślić, że ktoś wykonał/wykonuje
/będzie wykonywać daną czynność samodzielnie, np.: Ч а сы :....................................................................................................
Ш ши д<5ти ужё ейми решают, кудй им ёхать в бтпуск.
—>Nasze dzieci już same decydują, dokąd mają jechać na
urlop.
Dokończ zdania tak, aby stanowiły logiczną całość.
liczba pojedyncza
rodzaj męski i nijaki rodzaj żeński
liczba mnoga
dla wszystkich rodzajów
1. Ёсли по рйдио передали, что сейчйс два чаей дня, а на
твойх чаейх дёсять минут трётьего, то ...
iа
м. сам, самб самй ейми 2. На чаейх Спйсской бйшни Московского Кремля полночь.
D. самогб самбй самйх А ты живёшь в Варшйве, и твой часы покйзывают дёсять
С. самому самой самйм часов вёчера. Твой часы ...
В. сам, самогб, самб самое, саму ейми, самйх
N. 3. Твой друг опоздйл на встречу на 15 минут. Оказйлось, что
самйм самбй самйми
Msc. о самом о самбй самйх егб часы ...

244 ДВЕСТИ СОРОК ЧЕТЫРЕ

ДВЕСТИ СОРОК пять 245
Lekcja 27 Ć w iczenia, k o m e n ta rz k u ltu ro w y S ło w n ik Lekcja 27

Na stronie www.metro.ru znajdź aktualny schemat moskiew­ быть дома być w domu попасть dostać się do

Słownik
Ćwiczenie 5

skiego metra (схема московского метро). Odszukaj linię kolo­ быть być в первую pierwszej
ru granatowego (arbatsko-pokrowską). Napisz, na jakiej linii недовольной niezadowoloną десятку dziesiątki
включить włączyć пускать (когб?) puszczać (kogo?)
znajdują się wymienione poniżej stacje? одного в город samego na
вокруг wokół
впрочем,не zresztą, nie wiem miasto
станция линия знаю сутки 1т/ doba/
Арбатская ехать по jechać linią в сутки w ciągu doby
Белорусская арбатско- arbatsko- сесть в поезд wsiąść do pociągu
Варшавская покровской pokrowską семёрка siódemka
Измайловская лйнии спасйбо за dziękuję za
занять седьмое zająć siódme звонок telefon
Курская miejsce стоять между stać między
место
Кутузовская .............. испечь блины usmażyć bliny станциями stacjami
Сб кол количество п ilość стул т / krzesło/
Смолёнская красная икра ż czerwony kawior стулья 1т krzesła
Театральная мешать przeszkadzać счастливое szczęśliwa liczba
Тёплый стан минуточку! chwileczkę! число п
от тебя зависит od ciebie zależy часы 1т zegarek późni się
отправить wysłać отстают на o siedem minut
„ • Na stronie www.mosmetro.ru możemy, (кому?) (do kogo?) семь минут
Czy WwI&SjLf эсэмэску sms-a что там co się tam stało?
dowiedzieć się wielu interesujących произошло?
szczegółów dotyczących moskiewskiego metra. Ciekawe są погас свет zgasło światło
подложить podłożyć bombę эскалатор т schody ruchome
dane statystyczne, gdyż uzmysławiają wielkość „podziemnego бомбу
miasta”, ilość stacji, ilość pasażerów przewożonych w ciągu
doby itp. Oto niektóre z tych danych w języku oryginału.
Московский метрополитен в цифрах
Введение в сгрбй пёрвой лйнии —►15 мая 1935 г. (от стан­
ции «Сокбльники» до стйнции «Парк Культуры»)
Колйчество лйний —> 12
Колйчество станций —>176
Колйчество эскалаторов —>631
Максимальное колйчество пассажйров в сутки —>
9149,5 тысяч
Минимальный интервал в движёнии поездбв —> 90 сек.
С£мая глуббкая станция: «Парк Побёды» —*■84 м
С£мая длйнная лйния: «Сёрпуховско-Тимирйзевская» —>
41,2 км
Сймая длйнная станция: «Воробьёвы гбры» —>282 м
Самая корбткая лйния: «Каховская» —> 3,3 км
Сймый длйнный эскалйтор: «Парк Победы» —> 126 м.

246 ДВЕСТИ СОРОК ШЕСТЬ ДВЕСТИ СОРОК СЕМЬ 247

LEKCJA D ialo g Lekcja 28

28 В память о Москве
Андрей: Куд£ ты, собственно говоря,
вчер^С исчёз?
Пётр: Я покупал подарки для
родйтелей и сестёр...
Андрёй: И что ты купйл?
Пётр: Да Зто так£я мёлочь: отцу
я купйл ручку-матрёшку, м£ме
сахарницу хохлому.
Андрёй: Симпатйчные. Приятные.
Пётр: Младшей сестрё Гражйнке
я подарю самовар-миниатюру..
Андрёй: Замечательно. Ну ты, думаю,
Na pamiątkę о Moskwie
знаешь, что Зто магнит на
холодильник...
Пётр: И бчень хорошб, у нас на
холодильнике вссгдй полнб
записочек!
Андрёй: А Зтот котёнок кому?
Пётр: Котёнка я купйл М^рте, моёй
старшей сестрё. Он£ настоящая
кошатница!
Андрёй: А что ты купйл себё?
Пётр: А посмотрй...
Андрёй: Здброво! Герб Москвы!
На память о нашей встрёче.
Andrzej: Gdzieś ty właściwie wczoraj zniknął?
Piotr: Kupowałem prezenty dla rodziców
i sióstr...
Andrzej: I co kupiłeś?
Piotr: To naprawdę drobnostki: tacie kupiłem
długopis-matrioszkę, mamie -
cukierniczkę w stylu chochłomy.
Andrzej: Sympatyczne. Przyjemne.
Piotr: Młodsza siostra Grażynka dostanie ode
mnie taką miniaturkę samowara...
Andrzej: Fajne. Ale wiesz, że to jest również
magnez na lodówkę...
Piotr: I bardzo dobrze, u nas na lodówce jest
zawsze pełno karteczek!
Andrzej: A ten kotek dla kogo?
Piotr: Kotka kupiłem dla Marty, mojej starszej
siostry. Jest prawdziwą kociarą!
Andrzej: A sobie coś kupiłeś?
Piotr: A zobacz...
Andrzej: Ekstra! Herb Moskwy! Na pamiątkę
o naszym spotkaniu.

248 ДВЕСТИ СОРОК ВОСЕМЬ ДВЕСТИ СОРОК ДЕВЯТЬ 249

Lekcja 28 Ć w iczenia G ram atyka Lekcja 28

Ćwiczenie 7 Sprawdź stopień zrozumienia tekstu. Odpowiedz na pytania

Куда ты исчёз? - czyli spółgłoska -л, która pojawia się i znika
pełnym zdaniem.
Chcąc maksymalnie uprościć opis tego zjawiska, możemy po­
1. Что вчера вечером делал Пётр? wiedzieć, że w języku rosyjskim czasowniki w czasie prze­
szłym „nie lubią” końcówek złożonych z dwóch spółgłosek.
2. Сколько у Петра сестёр? Как их зовут? Dotyczy to form osobowych czasowników rodzaju męskiego.
........................................ i
Spójrzmy na poniższe przykłady:
3. Какйе сувенйры Пётр купйл родйтелям?
czas przeszły, rodzaj męski
4. Где ты оставляешь запйски свойм блйзким? На столе? На ciec - ciekł течь - тёк
дверцах холодйльника? А мбжет, вообщё не пйшешь leźć - lazł лезть - лез
запйсок, а звонйшь по мобйльному телефбну? nieść - niósł нестй - нёс
............................................................................................................ rosnąć - rósł
5. Мйрта любит собйк йли кошек? Онй собачница йли растй - рос
strzyc - strzygł ALE: стричь - стриг
кошатница?
ukraść - ukradł украсть - украл
6. Что Пётр купйл себё? umrzeć - umarł умереть - умер
wieźć - wiózł везтй - вёз
wytrzeć - wytarł вытереть - вытер
Spółgłoska -л znika wtedy, gdy przed nią miałaby się pojawić
Dla kogo od kogo - czyli Кто купил кому что па память
inna spółgłoska, пр.: -г, -з, -к, -л, -p, -с. Czy powyższa zasada
о чём?
dotyczy tworzenia form czasu przeszłego wszystkich czasow­
ników w języku rosyjskim? Nie. Generalnie rzecz ujmując, for­
my czasu przeszłego tworzymy od tematu bezokolicznika wła­
Korzystając z informacji zawartych w dialogu lekcji, powiedz, śnie za pomocą sufiksu -л oraz końcówek rodzajowych: -a
Ćwiczenie 2

co widzisz na ilustracjach? Dla kogo są te prezenty? Od (rodzaj żeński), -o (rodzaj nijaki), -и (liczba mnoga dla wszyst­
kogo? kich trzech rodzajów), np.:
Odpowiadamy: На рисунке А я вйжу... . бы|ть —>он был, онй была, оно было, онй были*
вйде|ть —> он вйдел, онй вйдела, онб вйдело, они вйдели
жи|ть —>он жил, онй жила, оно жйло, онй жйли
слыша|ть —» он слышал, онй слышала, онб слышало, онй
слышали.

* W formach liczby mnogiej czasu przeszłego nie ma zróżnicowania koń­

cówek między rodzajem męskim, nijakim i żeńskim.

А. Б. В. г
.

250 ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ ОДИН 251

Lekcja 28 Ć w iczenia, k o m e n ta rz k u ltu ro w y K o m e n ta rz k u ltu ro w y , s ło w n ik Lekcja 28

Ułóż i zapisz tekst tak, aby stanowił logiczną całość. Skorzy­

staj z tłumaczenia tekstu na język polski. Niezwykły urok chochłomskich wyrobów kryje się w tym, że
są wykonane z drewna. Drewniane naczynia, łyżki, kufle, tale­
Герб М осквы
города Москвы | тёмно-крйсный щит | представляет собой | rze, tace czy wreszcie meble pokrywa się finezyjnym roślinno-
Герб • изображён | всйдник На щитё • Победоносец | Зто fantastycznym rysunkiem wykonanym czarną, czerwoną lub
Гебргий | святбй • серебряные доспёхи | и голубой плащ | zieloną farbą na złotym tle. Technologia wykonania przedmio­
Одёг он в • Георгий | серёбряном коне | Святой сидйт на | tów użytkowych w stylu chochłomy jest skomplikowana. Jed­
Змйя | и золотым копьём | чёрного | поражает nak jej efektem jest niezwykła miodowo-złota barwa, dzięki
której delikatne drewniane wyroby wydają się być jakby nasą­
czone barwą. Do tradycyjnych ornamentów chochłomy należą
soczyście czerwone owoce jarzębiny, poziomki, polne kwiaty
i delikatne winogronowe pędy. Czasem są to kompozycje ro­
Ротос\ Herb m iasta M oskw y to ciem noczerw ona tarcza. Na ślin, fantastycznych zwierząt, ptaków lub ryb.
tarczy przedstaw iony jest jeźd ziec - Ś w ięty Jerzy Z w ycięzca.
Ubrany je st w srebrną zbroję i błękitny płaszcz. Św. Jerzy siedzi na
srebrnym koniu i z łotą w łó c zn ią zabija czarnego sm oka. бродить kręcić się; wałę­ подарки mim prezenty
sać się; chodzić подарйть podarować
Wybierz formę czasu przeszłego właściwego czasownika. Uzu­ герб М осквы herb Moskwy самовар m samowar i
pełnij zdania. записочка ż karteczka, notatka
зм ёй-дракон т smok
почтй дёсять
долларов
prawie dziesięć
dolarów
£
1 . - Мйша, я ..................... чтоб т ы ..................... okhó в своёй копьё п kopia (rodzaj богатая bogata klientela
кбмнате! (приехал, оставила, просила, рос, закрыл, принёс) broni) клиентура i
кому dla kogo ten притягивать przyciągać
2. - Когдй мы с М йш сй...........в болышце, о н ..........................
котёнок? kotek? турйстов turystów
нйшей семьё как никтб другбй. (написала, отнёс, слушали, куда ты исчёз? gdzie zniknąłeś? ручка- długopis-
лежали, вёз, помбг, выкопал) курс т валю ты kurs walutowy матрёш ка ż matrioszka
3. - Извини, я .................................................купйть молокб, н о ........ пыль
лучш е не lepiej nie pytaj сахарница i cukiernica
и ..............посуду, (позвонил, вытер, принесли, помыл, снёс, спраш ивай хохлома w stylu
забыл, играла) мыш ка ż для myszka do ^chochłomy
компью тера komputera святой Георгий Święty Jerzy
4. - Всю жизнь о н .....................в Москвё, на улице Петрбвка,
м агазинчик т sklepik z сегодняш ний dzisiejszy
35 в квартйре нбмер 7. Там он и ......................... 14 мйя 2001 с сувенирами pamiątkami старш ая сестра starsza siostra
гбда. Е м у .........................70 лет. (было, видела, уш лй, умер, магнит т на magnes na М арта Marta
написйл, жил, сказал) холодильник lodówkę мелочь ż tu: drobnostki
младш ая сестра młodsza siostra ф антастически kapitalnie
ż Гражйнка Grażynka раскраш ен­ pomalowana
C zv w ie s z Że Chochłoma (хохлома) - to jeden z naj- мировые дом а światowe domy ная
^ ' '** bardziej znanych przykładów ludowego моды mody хозяйничать gospodarować;
rzemiosła artystycznego w Rosji. Pojawiła się w wieku XVII настоящая prawdziwa rządzić
w okolicach Niżnego Nowogrodu (przede wszystkim we wsi кош атница kociara холодильник т lodówka
Chochłoma). Unikalne wzornictwo i kolorystyka chochłomy są оказаться на znaleźć się na чертовски diabelnie wysokie
улице ulicy Pietrowka вы сокие цены ceny
rozpoznawane niemal na całym świecie. П етровка

252 ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ ДВА

ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ ТРИ 253
 D ialo g
LEKCJA
29 Прощание
Ирйна Анатблъевна: Пётр, счастлйвого путй! Нам
было бчень приятно гостйть тебя
в нйшем дбме. Приезжйй, как
тблько смбжешь.
Пётр: Я вам очень благодарен. За приём
и за то, что у меня был дом
в течёние всегб моего
пребывания...
Ирйна Анатблъевна: Передай привёт от нас родйтелям
и сёстрам. (...) Дима,
собирайтесь. В аэропорту нйдо
быть за 2 часй до отлёта
самолёта.
В аэропорту Ш ереметьево-2.
Андрей: Ты вылетаешь в 18.55
и прилетйешь тбже в 18.55.
Здброво, правда?
Pożegnanie
Na lotnisku Szeremietjewo-2.
Andrzej:
254 ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ
Lekcja 29
Пётр: Но из Варшйвы я ещё дблжен
доёхать до Кракова. Родйтели
будут ждать мен^ в аэропорту.
Андрёй: И что дальше?
Пётр: Доёдем на такей до Центрального
вокзала. Там сядем на скбрый
пбезд и чёрез какйх-нибудь три
чаей доберёмся до дбма.
Андрей: В поезде будешь сидеть дбльше,
чем в самолёте.
Пётр: Так получается.
Дмйтрий Ивйнович: Держйсь. Всегб дбброго. Ш до
ужё идтй. Тебя ждёт ещё
паспортный и тамбженный
контрбль...
Пётр: Передйй от меня привёт Зми.
Андрёй: Обязательно. А Юлия?
Пётр: Юлия улетйет в Парйж зйвтра
в 16.10. Из Зтого же аэропбрта.
Андрёй: А мбжет, встрётимся в Парйже?
Пётр: Поживём-увйдим... До свидйния!
Андрёй: Будь здоров! До скброй встрёчи!
Irina Anatoljewna: Piotrze, życzymy ci szczęśliwej podróży.
Miło nam było gościć cię w naszym domu.
Jak tylko będziesz mógł, przyjeżdżaj.
Piotr: Bardzo państwu dziękuję. Za opiekę i za
to, że miałem dom przez cały czas
mojego pobytu...
Irina Anatoljewna: Pozdrów od nas rodziców i siostry. (...)
Dima, zbierajcie się już. Na lotnisku
trzeba być na 2 godziny przed odlotem
samolotu.
Wylatujesz o 18.55 i przylatujesz też
o 18.55. Fajnie, nie?
ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ ПЯТЬ 255
Lekcja 29 D ialo g, ćw icze n ia Ćw iczenia, g ra m a tyka Lekcja 29

Piotr: Ale z Warszawy muszę jeszcze dojechać а) чёрез три часа

do Krakowa. Rodzice będą na mnie б) чёрез два часа
czekać na lotnisku. в) чёрез восемнадцать часов
Andrzej: I co dalej? пятьдесят пять минут
Piotr: Dojedziemy taksówką do Dworca г) чёрез восемь часов.
Centralnego. Tam wsiądziemy do
pociągu pospiesznego i po około trzech 5. Ю лия Легран:
godzinach dotrzemy do domu. а) остаётся в Москве
Andrzej: W pociągu będziesz siedzieć dłużej niż б) улетйет на слёдующий день в Парйж
w samolocie. в) улетйет вмёсте с Петром в Варшйву
Piotr: Na to wychodzi. г) зйвтра поёдет в Варшйву на пбезде.
Dmitrij Iwanowicz: Trzymaj się. Wszystkiego dobrego. 6. Самолёты Москвй - Варшйва
Musisz iść. Czeka cię jeszcze kontrola
вылетйют из аэропорта:
paszportowa i celna...
а) Окёнче
Piotr: Pozdrów ode mnie Emi.
Andrzej: Obowiązkowo. A Julia? б) Шеремётьево
Piotr: Julia odlatuje do Paryża jutro o 16.10. в) Балйце
Też z tego lotniska. г) Внуково.
Andrzej: A może spotkamy się w Paryżu?
Piotr: Pożyjemy - zobaczymy. Do widzenia! Nie płacz, kiedy odjadę - czyli jak się żegnamy
Andrzej: Bądź zdrów! Do rychłego zobaczenia!
Form grzecznościowych, których używamy w sytuacji pożegna­
nia, jest dość dużo. To, jakiej formy użyjemy, zależy od tego, z kim
Sprawdź stopień 1. Кто кудй улетйет? się żegnamy, na jak długo, czy jest to osoba nam bliska, czy też nie.
Ćwiczenie 7

zrozumienia а) Андрёй из Москвы в Т<5кио Bywa, że żegnamy się na parę godzin, a bywa, że na całe życie.
tekstu. Podkreśl б) Зм и из Петербурга в Лбндон
poprawną в) Пётр из Москвы в Крйков всего хорошего/доброго! wszystkiego dobrego!
odpowiedź. г) Пётр из Москвы в Варшйву. дай(те) о себе знать! odzywaj(cie) się!
2. Д<5ма Пётр прощйегся: до вечера! do wieczora!
а) с Тйней до завтра! do jutra!
б) с Андрёем
до свидания! do widzenia!
в) с родйтелями Андрёя
г) с Ирйной Анатбльевной и Тйней. до скорой встречи! do rychłego zobaczenia!
3. Из самолёта Пётр пересядет: не прощаюсь (мы с вами ещё nie żegnam się (jeszcze się zoba­
увидимся)... czymy)...
а) в другбй самолёт
передай(те) привёт (кому?) proszę pozdrowić (kogo?)
б) на поезд и в такей
в) в такей и на пбезд пишй(те)! pisz(cie)/proszę pisać!
г) в автббуе. пока, держись! cześć, trzymaj się!
4. Чёрез какбе врёмя самолёт прощай(те)! żegnaj (cie)!
приземлйтся в варшавском аэропорту? счастливого пути! szczęśliwej drogi!/podróży!

256 ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ ШЕСТЬ ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ СЕМЬ 257

Lekcja 29 Ć w iczenia, g ra m a tyka Ć w iczenia, g ra m a ty k a Lekcja 29

Zapoznaj się z podaną niżej informacją. Jakiej formy poże­ 4. Почему мой журнйлы леж й т..................................................?
2

gnania można użyć? Что скаж еш ь ты , что скаж ут другие? 5...........................................растёт сброк два вишнёвых дёрева
Ćwiczenie

и двйдцать груш.
1. Выхбдишь, напримёр, из аптёки. —►Я скажу... .
6. Давйй встрётим ся................... улиц Чйжикова и Ёлочной.
2. Утром ты говорйшь с другом по телефбну. В 18.30 вы
7............................. нйшей Ясеневки пострбили нбвый речной
встрётитесь в тейтре.
вокзйл.
3. Провожаешь муж а/жену на вокзйл. О н/онй уезжйет
8. Был гололёд, и я поскользнулась............................................
в командирбвку.
9. Нйша дйча с т о й т ..................соснбвом .....................................
4. Вйша знакбмая улетйет в Амёрику. Там выйдет зймуж за
10 ........ З то м ................. ......... в февралё двйдцать дёвять дней.
америкйнца.
З то високбсный год.
5. Ты уезжйешь домбй за гранйцу. Твой друзьй знйют, что
ты молчун.
6. Твой коллёга выхбдит из бфиса. Чёрез 16 часбв вы снбва Часовые пояса России - czyli strefy czasowe
встрётитесь.
Piotr odleci z Moskwy o 18.55. Do Warszawy przyleci o...
18.55. Dlaczego? Dlatego, że przelot między Moskwą i Warsza­
В аэропорт\у - czyli rzeczowniki z akcentowaną końcówką wą trwa 2 godziny, dokładnie tyle, ile stanowi różnica w czasie
-у lub -ю między obydwoma miastami. Czas na naszej planecie podzielo­
Щ ' ШШШШ

Jeśli rzeczownik tworzy związek wyrazowy z przyimkiem на
lub e, to znaczy, że musi mieć formę miejscownika, пр.: в шкб-
ле, в тейтре, на стадибне, на раббте. Istnieje jednak w języku
rosyjskim taka grupa rzeczowników, które w miejscowniku
liczby pojedynczej mają akcentowaną końcówkę -у/-ю. Nale­
żą do nich m.in:
бал - на бал^ (na balu) • бёрег - на берегу • вётер - на ветру
• глаз - на/в глазу • год - в году • круг - в кругу (w gronie
ny jest na 24 strefy. Wielkie państwa, takie jak Rosja, znajdują
się w zasięgu kilkunastu stref czasowych. Na terytorium Rosyj­
skiej Federacji jest 11 stref czasowych. Kiedy w stolicy Polski
wybija południe, a w Krakowie rozlega się hejnał z wieży Ma­
riackiej, zegar wieży Spasskiej Moskiewskiego Kremla pokazu­
je godzinę 14.00. W Kaliningradzie jest wtedy godzina 13.00,
a na wschodnim wybrzeżu Czukotki - 23.00.
Samoloty odlatują z Moskwy. Powiedz po rosyjsku, o której

Ćwiczenie 4
np. przyjaciół) • лёд - во /на льду • лес - в лесу • луг - на godzinie przylecą one do podanych w tabeli miast - według
лугу • мост - на мосту • нос - на/в носу • пол - в/на полу czasu moskiewskiego i według czasu miejscowego.
• порт - в порту • рай - в раю • сад - в саду • снег - в / на
снегу • угол - на/в углу • шкаф - на/в шкафу. Вылет из
мШ

Время Разница Прилёт

Москвы Прилёт во вре­ (местное
(врёмя в путй/ (врёмя моекбвекое) мени с
Uzupełnij podane zdania. Wpisz właściwy rzeczownik z ak­ MOCKÓB- в полёте Москвой время)
3

centowaną końcówką -y/-ió. ское)

Ćwiczenie

07.10 01.20 Санкт-Петербург - 08.30 0

1. Интерёсно, скблько у тебя веснуш ек......................................
22.15 02.15 Екатеринбург - ....... +2
2. Вчерй вёчером ............З то м ............................... столкнулись
17.45 06.50 Пекйн - ...... -5
три автомобйля.
3. Носкй должны л еж й ть................................. а не на кровйти. 08.55 03.50 Парйж - ....... -2

258 ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ ДВЕСТИ ПЯТЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 259

Lekcja 29 Ć w iczenia, k o m e n ta rz k u ltu ro w y S ło w n ik Lekcja 29

10.20 03.40 Самйра - ....... +1 аэропорт т port lotniczy/ мы вам jesteśmy panu/

Słownik
09.50 +3 lotnisko благодарны pani/państwu
14.30 Новосибйрск - ....... благодарны й / wdzięczny/ wdzięczni
14.25 23.55 Владивосток - ....... +7 благодарная wdzięczna на пбезде pociągiem
21.15 16.40 Иркутск - ....... +5 будь здоров! bądź zdrów! напихать napchać
в аэропорту na lotnisku не справиться nie dać sobie rady
19.20 21.35 Тбкио - ....... -5 в самолёте w samolocie носок т / skarpetka/
18.55 02.00 Варшйва - ............. -2 високосны й rok przestępny носки 1т skarpetki
год т паспортны й и kontrola
всего доброго wszystkiego тамож енны й paszportowa
dobrego контроль i celna
Wiesz już, która godzina jest w danym mieście. Jak myślisz, встретиться spotkać się передать przekazać
Ćwiczenie 5

co w danym czasie może robić większość mieszkańców: a) No­ в Париже w Paryżu привёт pozdrowienie
wosybirska b) Paryża c) Samary d) Tokio? гололёд т gołoledź пож ивём - pożyjemy -
Odpowiadasz: П о-моему.../Я думаю, что... дблы не dłużej увидим zobaczymy
держ ись, trzymaj się, поскользнуться poślizgnąć się
• В Зто врёмя в .......................люди о б ы ч н о ................................ пйрень! chłopcze! пребы вание п pobyt
• Тогдй в .................обычно большинство л ю дей ...................... до свидйния! do widzenia! прилетать przylatywać
до скорой do zobaczenia! речной вокзал port rzeczny
• В Зто в р ё м я ...................................................................................... встречи! сумка i torba
• Т огдй.................................................................................................. доехать на dojechać сесть на wsiąść
такси taksówką скоры й поезд do pociągu
Wybór: • зйвтракают/обёдают/ужинают • отдыхйют пбсле добраться до dotrzeć do domu pospiesznego
раббты • идут/ёдут на раббту йли в школу • ложйтся спать • дома собираться zbierać się
смбтрят телевйзор/чигйют кнйги • хбдят по магазйнам. ждать czekać счастливого szczęśliwej
в аэропорту na lotnisku пути! podróży!
ж урнал т czasopismo угол т kąt
за два часа до tu: (na) dwie уход т opieka
Сум 1лл/рс7 ур W Moskwie Jest Р Ф lotnisk: Szere- отлёта godziny przed Ц ентральны й Dworzec
У ' *** mietiewo-1, Szeremicticwo-2, Wnuko- самолёта odlotem вокзал Centralny
wo, Domodicdowo, Bykowo. Samoloty do Warszawy i z War­ samolotu чёрез три часа za trzy godziny
контроль т kontrola я вам jestem panu/
szawy lądują na lotnisku Szercmietiewo-2. Jcszczc w 2007 кровать i łóżko благодарен pani/państwu
roku na międzynarodowym lotnisku Szeremietiewo lądowały wdzięczny
samoloty ponad 70 linii lotniczych. Jednak ze względu na pro­
blemy techniczne i finansowe Szeremietiewo traci miejsce li­
dera na rzecz portu lotniczego Domodiedowo.

А в вашем городе есть аэропорт/аэропорты? Если

есть, то как он называется/они называются?

260 ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ ОДИН 267

 D ialo g Lekcja 30

Письмо летит теперь мгновенно

E-mail от кого: piotrkulisz@gmail.com
кому: andrey.galkin@hotbox.ru
Здорово, Андрёй! Привёт!
Я благополучно доёхал до дбма и передаю тебё привёт
из моего чудного Крйкова. Подарки всем очень понра­
вились! Все смотрёли фотки из Москвы и Петербурга.
Я перебрбсил всё на компьютер и устрбил дбма насто­
ящий просмбтр. Рбдственники поздравили меня
с успехом на турнйре (ёсли Зто мбжно назвать успё-
хом!). Ю лии я выслал три эсэмЗски, но онй мне не от-
вётила... Совершённо непонятно, почему онй так по­
сту пйет. Говорят, что кому везёт в игрё, тому не везёт
в лю бвй... Обнимй от менй мйму, пйпу и Тйню! Поже-
лйй им здорбвья. Я написйл имёйл Зм и. Покй!
Пётр
E-mail от кого: andrey.galkin@hotbox.ru
кому: piotrkulisz@gmail.com
Привёт, Пётр!
Спасйбо за письмо. Нам нйдо, навёрное, установйть
Скайп. Как ты думаешь? Наговоримся тогдй, сколько
душ ё угбдно. Я тбже просмотрел фотогрйфии и выш­
лю тебё те из ресторйна «Кибто», их у тебя, несомнен­
но, нет. Тйня сказйла, чтобы ты быстро к нам возвра-
щйлся, потому что дйже бйбушка Лйза не умёет готб-
вить такую вкусную яйчницу! Большбй плюс для тебя!
А что касйется госпожй 10лии Легрйн, то мне трудно
тебё чтб-либо посовётовать. Давйй лучше постарйемся
реализовйть нйши мужскйе плйны: сдать экзймены на
аттестйт зрёлости и поступйть в вуз. О’кёй? Будь здо­
ров. Привёт родйтелям! Держйсь!
Андрёй

List idzie teraz migiem

E-mail od kogo: piotrkulisz@gmail.com

do kogo: andrey.galkin@hotbox.ru
Witam cię, Andrzeju! Cześć!
Szczęśliwie dojechałem do domu i przesyłam Ci pozdrowienia
z mojego cudownego Krakowa. Prezenty bardzo się podobały!
Wszyscy oglądali zdjęcia z Moskwy i Petersburga. Przerzuciłem je
do komputera i urządziłem w domu prawdziwy pokaz. Rodzinka
pogratulowała mi sukcesu na turnieju (jeśli można nazwać to suk­
cesem!). Do Julii wysłałem 3 sms-y, ale mi nie odpowiedziała...
Zupełnie nie rozumiem, dlaczego tak się zachowuje. Ponoć, kto
ma szczęście w grze, ten go nie ma w miłości... Uściskaj ode mnie
mamę, tatę i Tanię! Życz im zdrowia! Napisałem e-maila do Emi.
Na razie!
Piotr

ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ ДВА ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ ТРИ 263

Lekcja 30 D ialog, ćw icze n ia G ram atyka , ćw icze n ia Lekcja 30

E-mail od kogo: andrey.galkin@hotbox.ru

do kogo: piotrkulisz@gmail.com Наши почтовые адреса - czyli rzeczowniki nieregularne

Cześć, Piotrze! Piotr i Andrzej podali swoje adresy e-mail. Dla nas jest to pre­
Dzięki za list. Musimy sobie chyba zainstalować Skype’a. Co Ty na tekst do prezentacji grupy rosyjskich rzeczowników, których
to? Nagadamy się wtedy, ile dusza zapragnie. Ja też zrobiłem prze­ temat kończy się na twardą spółgłoskę i które mają w mianow­
gląd zdjęć i wyślę Ci te z restauracji „Kioto”, bo na pewno ich nic niku liczby mnogiej akcentowaną końcówkę -а, пр.: адрес —>
masz. Tania powiedziała, żebyś szybko do nas wracał, bo nawet адреса. To dość liczna grupa wyrazów o wysokiej częstotliwo­
babcia Liza nie umie smażyć tak smacznej jajecznicy! Masz u mo­ ści użycia. W nauce języka rosyjskiego rzeczowników tego
jej siostrzyczki ogromny plus. A co się tyczy pani Julii Legrand, to typu nie da się po prostu ominąć.
jest mi trudno cokolwiek Ci poradzić. Lepiej postarajmy się zreali­
zować nasze męskie plany: zdać maturę i dostać się na studia. OK?
Życzę Ci zdrowia. Pozdrów rodziców! Trzymaj się! □ Zapamiętaj!
Andrzej вёчер —>вечера лес —* леса
гблос —>голоса луг —>луга
дбктор —>доктора бстров —>острова
бтпуск —>отпускй снег —>снега
Sprawdź stopień zrozumienia tekstu. Czy podane niżej zda­ поезд —►поездй хблод —►холода
Ćwiczenie 7

nia są zgodne z treścią listów Piotra i Andrzeja? Jeśli nie, профёссор —►профессора цвет —* цвета
powiedz, jaka jest poprawna wersja tekstu.

►Пётр пишет Андрею: Przeczytaj uważnie tekst. Na jego podstawie uzupełnij wykaz

Ćwiczenie 2
rzeczowników zakończonych na -a w mianowniku lub bierni­
1. Здравствуй, Андрей!
ku liczby mnogiej.
2. Передаю тебё привёт из моёй роднбй Варшйвы!
И н терн ёт- сймый быстрый и доступный поставщйк инфор­
3. Пйпа смотрёл фбтки, котбрые ты сдёлал в Москвё.
мации. В течёние минуты он соединяет континёнты, стра­
4. Рбдственники поздравили меня с успёхом на турнйре! ны, городй, райбны, домй, квартйры, компьютеры..., нако-
5. К)лии я выслал эсэмЗску, но онй мне не отвётила. нёц, людёй. В однбй сёти переплетаются десятки тысяч ки-
ломётров и миллибны судеб! Интернёт - Зто не скйзочный,
►Андрёй пишет Петру: а рейльный мост, который соединяет берега широкого по-
1. Здорбво, Пётр! тбка информйции о нйшей жизни. Интернёту не нужны
2. Нам нйдо, навёрное, установйть Скайп. нйши паспортй, ни их номерй, не нужны и пути, по котбрым
мчйтся машйны йли поездй. Достйточно подключйть ком­
3. Я вышлю тебё фотографии из ресторана «Мечтй».
пьютер к всемйрной паутйне и открыть электронную пбчту.
4. Яйчницу ты готбвишь лучше бйбушки Лёны. Здброво, прйвда?! Аж трудно повёрить, что нйша истбрия на
5. Нам нужно сдать экзамены на аттестат зрёлости и посту- Земле дблгие векй существовйла без... имёйлов, лбгинов
пйть в вуз. йли веб-брйузеров...

264 ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ ПЯТЬ 265

Lekcja 30 Ć w iczenia, k o m e n ta rz k u ltu ro w y G ram atyka , ćw icze n ia Lekcja 30

1. 5. ПО электронной почте - czyli bardzo komunikatywny

2. 6. przyimek
3. 7.
4. 8. Konstrukcja składająca się z przyimka no + rzeczownik w ce­
lowniku ma tak szerokie zastosowanie w codziennej komuni­
kacji, że nie sposób jej nie zauważyć. Używając tej konstrukcji,
wskazujemy na źródło informacji, np.:
Zapoznaj się z komentarzem kulturowym. Spróbuj określić
Ćwiczenie Зо

• Прогнбз погоды передают no радио. —> Prognozę pogody

technologiczne priorytety młodych Polaków. nadają przez radio.
Wskazujemy również na przedmiot, za pomocą którego
dokonuje się czynność, np.:

r _ . W świecie technologii współczesnej ko- • Письмб мбжешь мне отправить по электронной почте.
L Z y \Ar § G S Z m
'
. . . . •ч
munikacji największą popularnością
* л . —>List możesz mi przesłać pocztą elektroniczną.
wśród młodych Rosjan (20-30 lat) cieszy się telefon komórko­ Oto inne przykłady:
wy. Zaraz po nim klasyfikuje się telefon stacjonarny. Po tele­ • Андрёй звонйт Зми но мобильному телефону.
fonie domowym następuje długa pauza, po której pojawia się • Нбвости передают по радио кйждый час.
poczta e-mail i komunikatory internetowe. Ostatnie miejsce • Сегбдня вёчером по гелевйзору покажут хорбший
zajmuje tradycyjna poczta papierowa oraz faks. Jak wynika фильм.
z sondaży opinii publicznej, z usług poczty papierowej młodzi • Зти передачи показывают тблько по каналам
korzystają z konieczności i głównie w celu przekazu dokumen­ спутникового телевйдения.
tów. Ciekawe, czy metoda komunikacji face to face, czyli roz­ • Рйдио мбжно слушать по кабельному телевидению.
mowa twarzą w twarz, jest w ogóle brana pod uwagę? • Телеграммы отправляют по телеграфу.

Ponumeruj przykłady technologii współczesnej komunikacji Uzupełnij dialogi, wstawiając konstrukcję по + celownik.

Ćwiczenie 4
Ćwiczenie ЗЬ

zgodnie z kolejnością, w jakiej występują w polskim tekście Skorzystaj z Wyboru.

(patrz: Ćwiczenie За). 1. - Дмйтрий Степанович, вы получйли экземпляр договбра?
- Да, мне егб тблько что п ри сл ал и ........................................
• программы для мгновённого обмёна сообщёниями 2. - Нйна Борйсовна, вызовите, пожалуйста, шофёра.
• бумажная пбчта - Хорошб, Пётр Вйкторович. Я сейчас позвоню ему
• лицбм к лицу
• мобйльный/сбтовый телефбн 3. - Йра, Зто ты заказывала курьёра? Он ждёт!
• стационарный телефбн - Да, я. З ти кнйги я боюсь отп равлять...............................
• факс 4. - Олёг, ты не знйешь, какая зйвтра будет погбда?
• электрбнная пбчта - .................... говорйли, что ожидается дождь. ^

266 ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ ШЕСТЬ ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ СЕМЬ 267

Lekcja 30 Ć w iczenia Ćw iczenia Lekcja 30

5. - Зоя Васйльевна, простате, что не позвонйла вам, как обе­

щала, в семь часов, у вас телефбн был всё время зйнят.
- Да Зто дочь б о л тает................................................ часами.
6. - Какйя жйлость! В черй ..............................................................
передавали бперу Чайковского «Пйковая дама», а меня не
было дбма.
- А ты посмотрй программу. Мбжет, её повторят...............

Wybór: другбй канйл, пбчта, рйдио, сбтовый, телевйзор,

телефбн, факс. or кого: Галкина Андрея Дмитрьевича
откуда: ул. Майская, дом За, кв. 21
г. Москва 123321
Россия
кому: Piotr Kulicz
Oto pocztówka elektroniczna i tradycyjny list w papierowej куда: ul. Ignatów 4/7
Ćwiczenie 5

kopercie. Choć obie formy komunikacji dzieli ogromny skok
cywilizacyjny, bazują one na podobnym nazewnictwie. Nadal
stosuje się słowa: poczta, nadawca, adresat, adres, wysyłanie,
otrzymywanie, potwierdzenie odbioru, skrzynka pocztowa.
кому:
• Ймя получателя
• Электрбнная пбчта
получателя
от кого:
• Имя отправителя
• Электрбнная пбчта
отправителя
(текст сообщения)
отправить
Kraków 30-001
Polska
Popatrz uważnie na kopertę z prawej strony. W tabeli po­
niżej określ kolejność informacji. Czy w Polsce tak samo
adresuje się tradycyjne listy? Dodaj swój komentarz.
название города (посёлка и т.п.)
адресат (фамйлия, ймя, отчество адресата в фбрме
дэтельного падежк - кому 7)
почтовый йндекс
название улицы, нбмер дбма, номер квартйры
странй (для междунарбдных пйсем)
В польской традйции ймя и фамилия адресата

login: piotr
e-m ail: piotrkulisz@gmail.pl
login: andriej
e-m ail: andrey.galkin@hotbox.ru

268 ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ ДВЕСТИ ШЕСТЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 269

Lekcja 30 S ło w n ik
Klucz do ćwiczeń
быстро szybko wracać поздравить gratulować
Słownik

возвращ аться с успехом sukcesu Lekcja 1

больш ой duży plus на турнире na turnieju
Ćwiczenie 7: 1. a 2. в 3. a 4 .6
плюс т поступить dostać się
везёт (кому, wiedzie się в вуз na studia Ćwiczenie 2: 1.1 2. a 3. f 4. e 5. b 6. h 7. с 8. g 9. d
в чём) (komuś w czym) привёт из pozdrowienia Ćwiczenie 3: 1. Меня 2. мой 3. её 4. моегб 5. Мой 6. моё
вкусная smaczna Кракова! z Krakowa!
яичницам jajecznica родственники rodzina Ćwiczenie 4: W języku polskim nie używa się imion odojcowskich, choć istnie­
держ аться trzymać się mim ją sformułowania typu: córka Antoniego czy syn Mieczysława. Próby tworzenia
доёхагь szczęśliw ie сколько душ е ile dusza imion odojcowskich według norm języka rosyjskiego należy traktować jako ćwi­
угодно zapragnie czenie leksykalne, swojego rodzaju eksperyment, ciekawostkę językową.
благополучно dojechać
здоровье п zdrowie смотреть oglądać fotografie Ćwiczenie 5: Masz na imię Andrzej? Pana/Pani brat ma na imię Anton? Jak
игрй Ż gra снимки mim masz na nazwisko? Pana/Pani siostra ma na imię Tatiana? Andrzej, jak ma na
лю бовь Ż miłość установить zainstalować imię Twoja mama? Moja mama ma na imię Irina Anatoljewna.
мужскйе męskie plany Скайп Skype’a
Czy wiesz, że... Jeśli mówimy o warszawskich dworcach, to używamy połącze­
планы устроить urządzić pokaz nia: 1 железнодорбжный вокзйл, 2, 3, 4 железнодорбжных вокзала, 5 желез­
наговориться nagadać się просм отр нодорбжных вокзалов. Nazwy dworców zapisujemy fonetycznie, np. Варшава
обнять uściskać что-либо cokolwiek radzić Центральна, Варшава Всхбдня, Варшава Захбдня, Варшава Вилсньска itd.
ответить odpowiedzieć совётовать
перебросить przerzucić экзамены egzamin
на аттестат dojrzałości
Lekcja 2
письмо п list
подарки prezenty się зрелости (matura) Ćwiczenie 1: 1. Петру ббльше хбчется пить. 2. Петру дйли чай. 3. Пётр
понравились spodobały живёт в Пблыие в Кракове. 4. Пётр любит катиться на лыжах. 5. Тйня
любит плавать в бассёйне. 6. Ирйна Анатблъевна занимйется велосипед­
ным спбртом, Дмйтрий Ивйнович занимается лыжным спбртом, Андрёй за­
нимается шахматным спбртом, Пётр занимается шахматным и лыжным
спбртом, Тйня занимается плаванием.
Ćwiczenie 2: Пётр, расскажй нам чтб-нибудь о Кракове. Мбжет, в будущем
году мы съёздим в Пбльшу.
Ćwiczenie 3: 1. d 2. b 3. е 4. а 5. с
Ćwiczenie 4: У менй нбвый велосипёд. —» Mam nowy rower. У неё к тебё
прбсьба. —у Ona ma do ciebie prośbę. У них сын, а не дочь. —> Mają syna,
a nie córkę. У негб хорбшая машйна. —►On ma dobry samochód.
Ćwiczenie 5а: Я думаю, что мы едйм и пьём, чтббы жить.
Ćwiczenie 5b: 1. живёт 2. пьёте 3. ест 4. ест, пьёт 5. живёт 6. едйм
Ćwiczenie 6: 1. Дмйтрий Ивйнович занимйется ездбй на лыжах. 2. Ан­
дрёй игрйет в шйхматы. 3. Ирйна Анатбльевна занимйется велосипедным
спбртом, любит прогулки. 4. Тйня занимйется плйванием. 5. Пётр - крб-
мс шйхмат - любит ёздить на лыжах. 6. Рбберт Кубйца занимйется мото-
гбнками, он мотогбнщик. 7. Адам Мйлыш занимйется прыжкйми
с трамплина.
Ćwiczenie 7: Jak myślisz, со powinien robić człowiek, żeby być zdrowym?
Może powinien dużo jeść i pić? A może powinien długo spać? Być może, powi­
nien uprawiać sport i dużo odpoczywać? A może człowiek powinien dużo praco­
wać i często oglądać telewizję? Jak myślisz?
270 ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ ОДИН 277
 Lekcja 3 ■
Lekcja 5________________________________________________
Ćwiczenie 7; ćwiczenie 1: 1. а 2. в 3. а 4. а 5. а 6. в
4. Зйвтра, в понедёльник. Но уже сегбдня ты дблжен заявйть о своём приёзде. Ćwiczenie 2: 1. Idziemy z Saszą do kina. Wstąpię po niego o piątej. 2. W dro­
2. Мнбго говорит об изменёниях клймата. Повёрь мне - Земля умнёе людёй... dze do domu wstąpiliśmy do apteki po tabletki od bólu głowy. 3. Wstąp, proszę,
5. Андрёй, как ты думаешь, Юлия тбже сюдй приёхала? do cioci Maryny. Ona czeka na ciebie. 4. Muszę jeszcze wstąpić do przedszkola
3. Не торопйсь. Когдй организационное собрание? po siostrę.
1. В Крйкове такйе же пробки. Не имёет смысла ёздить на машине. Ćwiczenie 3: 1. на стол. 2. в нижний Ящик. 3. в крёсло. 4. в холодйль-
6. Юлия отлйчно говорит по-русски. ник? 5. на подокбнник. 6. в прйвый Ящик; в лёвый. 7. на своё мёсто.
Ćwiczenie 2: Mamo! —►Мйма! Tatusiu! —> Пйпочка! Taniu! —> Тйня! 8. на вешалку.
Olgo Siergiejewna! —> 0льга Сергеевна! Wiktorze Piotrowiczu! —> Вйктор Ćwiczenie 4: 1. Ученйк положит кнйги и тетрйди в рюкзйк. 2. Повёсь
Петрбвич! Siostrzyczko! —*■Сестрйчка! бельё на чердйк. 3. Давйй ейдем на скамёйку. 4. Постйвь, пожйлуйста,
цветы в вйзу.
Ćwiczenie 3: 1. Сегбдня средй, вчера был втбрник, а зйвтра будет чет-
вёрг. 2. Вчерй былй пйтница, знйчит зйвтра воскресёнье. 3. Ёсли сегбдня
субббта, то послезйвтра будет понедёльник. 4. Ну что ты, сегбдня среда, Lekcja 6
понедельник был позавчерй.
Ćwiczenie 1: 1. Myślę, że Julia na pewno przyjedzie do Moskwy. 2. Panie Dy­
Ćwiczenie 4: Сегбдня воскресёнье, седьмбй день недёли. Вчерй, в субббту mitrze, a z pana punktu widzenia Andrzej dobrze gra w szachy? 3. Czy egzamin
я весь день был дбма и отдыхйл! Сегбдня утром я ходйл на прогулку в парк. w Instytucie Puszkina jest według ciebie trudny? 4. Sądzę, że musisz odpo­
К счйсгью, тблько зйвтра я иду на раббту. А во втбрник и в срёду у менй cząć. 5. Leno, według mnie mylisz się. 6. Pani Natalio, myślę/sądzę, że po­
командирбвка. Домбй вернусь тблько в четвёрг. Глйвное - пережйть поне- winna się pani leczyć.
дёлышк и пбмнить, что в пятницу начинйется уик-Знд! Ćwiczenie 2: 1. Час; Четыре чаей; Шесть часбв (вечера); Дёвять часбв (вё-
Ćwiczenie 5: Пётр уёдет из Москвы чёрез две недёли. Концёрт будет в срё­ чера). 2. На мойх чаейх чётверь (пятнйдцать минут) девятого, а на твойх -
ду, то есть чёрез три дня. Чёрез мёсяц начнётся бсень. Чёрез пять лет двйдцать пять минут девятого. 3. Ужё половйна седьмбго (полседьмб-
Тйне - сестрё Андрёя - будет одиннадцать лет. Я сломйл нбгу. Гипс у меня' го). 4. Без чётверти два.
снймут тблько чёрез шесть недель. Ćwiczenie 3: 1. Юлия Легрйн приёхала в Москву утром, в четверть десято­
Ćwiczenie 6: 1. Весна две тысячи восьмбго гбда начинйется вмйрте, а кон- го. 2. Ю лия будет сдавйть экзймены в Институте А.С. Пушкина в шест­
чйется в июне. 2. Лето начинйется в июне, а кончйется в сентябре. надцать часов. 3. Я вернусь домбй двадцать минут седьмого. 4. Нбвый
3. 0 с ен ь начинйется в сентябрё, а кончйется в декабрё. 4. Зима начинйет­ год мы встречйем в двенадцать часов ночи. 5. Наш пбезд отправляется
ся в декабрё, а кончйется в мйрте. без десяти пять (в шестнадцать часов пятьдесяят минут). 6. Na przy­
kład: Сейчйс четверть (пятнадцать минут) третьего.
Lekcja 4 Ćwiczenie 4: 1. ж 2. в 3. е 4. а 5. з 6 .6 7. и 8. г 9 .д
ш я
Ćwiczenie 1: Зти слова принадлежат... кассйру Петру Ирйне Ана-
тбльевне Андрёю Дмйтрию Ивйновичу
Lekcja 7
Ćwiczenie 3: Уважйемые покупйтели! Сегбдня наступит открытие нйшего Ćwiczenie 1:
магазйна «Вёга»! Заходйте и покупййте товйры лучших мйрок по еймым город (miasto) страна (kraj)
нйзким цёнам! Тблько сегбдня вы купите ббувь «Valdi» со скйдкой на 20 Юлия приёхала из Парйжа из Фрйнции
(двйдцать) процёнтов! Дёвушка, ёсли вы купите французские духй «Paris», Пётр приёхал из Крйкова из Пбльши
сегбдня ждёт вас подйрок! Лучший дезодорйнт «Good!» сегбдня вы кутите Зми приёхала из Токио из Япбнии
за полцены! Каролййн приёхала из Оксфорда из Англии
Луйджи приёхал из Флорёнции из Итйлии
Ćwiczenie 4: - Килогрймм картбшки, пожйлуйста. Чгб-нибудь ещё? -
Матти приёхал из Г ймбурга из Гермйнии
Дёсять помидбров и салйт. - Пожйлуйста. - Скблько с меня? - Сто два
рублй. Ćwiczenie 2: 1. Czy pani jest Niemką? 2. Jesteś narodowości szwedzkiej?
Ćwiczenie 5: 1. двёсти пятьдесят грйммов 2. трйста грйммов 3. сто пять­ 3. Powiedz, proszę, czy jesteś Rosjanką? 4. Nie jesteśmy Austriakami, tylko Norwe­
десят грйммов gami. 5. Mój dziadek jest Francuzem, a mama - Polką. 6. On jest Włochem, a ona
- Japonką. 7. Piotr i Anna są Polakami. 8. Julio, jesteś Francuzką czy Włoszką?
9. Jestem Polakiem/Polką.
272 ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ ДВА ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ ТРИ 273
 Ćwiczenie 3: Ćwiczenie 6: W Moskwie może pojawić się najwyższa wieża na świecie. W ra­
столица там живут там говорят... tuszu moskiewskim zaprezentowany był projekt wieży „Rosja” Międzynarodowe­
страна (kraj) язык (język) go centrum biznesu „Moskwa-City”. Autorem projektu jest angielski architekt
(stolica) (tam mieszkają) (tam mówią)
Великобритйния Лбндон англичйне англййский по-англййски Norman Foster. Budowla o wysokości 612 metrów stanowi zespół trzech połączo­
Гермйния Берлйн нёмцы немёцкий по-немёцки nych wież.
Итйлия Рим итальянцы итальянский по-итальянски
Пбльша Варшйва полйки пбльский по-пбльски Lekcja 9
Россйя Москвй русские русский по-русски
Парйж французы французский по-французски Ćwiczenie 1:
Фрйнция
Япбния Тбкио япбнцы япбнекий по-япбнеки 5. Я зйвтра раббтаю с половйны девя'того до пятй.
3. Мы ходйли чаей три, а кйжется, что это было мгновение.
Ćwiczenie 4a: 1. Мйма Петрй врач. Онй раббтает врачбм. 2. Пйпа Петрй 1. Дёвушки опйздывают.
журналйст. Он раббтает журналйстом. 3. Ирйна Анатбльевна мёнеджер. 6. Мы приглашйем вас в кинб на «Мйстера и Маргарйту».
Онй раббтает мёнеджером. 4. Дмйтрий Ивйнович юрйст. Он раббтает 4. Мне капуччйно и орёховое пирбжное.
юристом. 2. Мы были в Третьякбвской галерее.
Ćwiczenie 4b: Пётр Кулиш - лицейст.
Ćwiczenie 2: 1. ни к какбму Сергёю 2. ни пёред какйми трудностями
Ćwiczenie 5: 1. Я учусь (в гимнйзии, в лицёе, в вузе). / Я раббтаю (на завбде, 3. ни с какйми Васйльевыми 4. ни при какйх свидётелях 5. ни в какбй
в фйрме, в бйнке и т.д.) 2. Я хотёл бы/хотёла раббтать {кем)... дом бтдыха
3. Я раббтаю (кем)... ►(skorzystaj z Wyboru do Ćwiczenia 4a)
Ćwiczenie 3: 1. киломётров пять 2. мётров шесть 3. чаей два 4. чаей
Ćwiczenie 6: Зми сдавйла экзймен по английскому языку. • Мйтти сдавйл четыре 5. мётра три 6. странйц сброк
экзймен по рисовйнию. • Пётр будет сдавйть экзймен по матемйтике. *Ан-
Ćwiczenie 4: 1. Домраббтница былй у нас с половйны восьмбго до четы­
дрёй будет сдавйть экзймен по геогрйфии. • Он сдавйл экзймен по кулина­
рёх. 2. В путй мы будем с двадцатй минут пятого до без двадцато семь.
рии. • Онй сдавйла экзймен по социолбгии. • Каролййн сдавйла экзймен по
3. Сочинёние мы пиейли с пятнйдцати минут (чётверти) десятого до двадца­
пёнию. • Онй сдавйли экзймен по русскому языку.
тй минут пёрвого. 4. Наш врач принимйет с половйны девятого до без
двадцатй два. 5. Трамвйи хбдят с без пятнйдцати (чётверти) шесть до деся­
Lekcja 8 ти минут пёрвого нбчи. 6. Галерёя раббтает с десятй утрй до половйны
восьмбго вёчера.
Ćwiczenie 1: 1. Зто бйшня «Россйя» для Междунарбдного деловбго цёнтра
«Москвй-Сйти». 2. Это Спйсские ворбта. 3. Это Йверские ворбта. Ćwiczenie 5а: Paweł Michajłowicz Trietiakow (1832-1898) - założyciel galerii
4. Это храм Христй Спасйтеля. 5. Это колокбльня Ивйна Велйкого. Trietiakowskiej. W 1874 roku Trietiakow zbudował dla swoich zbiorów rosyjskiego
6. Это Успёнский соббр в Крсмлё. 7. Это храм Василия Блажённого (офи­ malarstwa wspaniały gmach. W 1888 roku galeria była udostępniona do bezpłatne­
циальное назвйние - соббр Покровй Богорбдицы на Рву) на Крйсной плб- go zwiedzania. W 1892 roku Paweł Michajłowicz przekazał kolekcję i gmach
щади. w darze miastu Moskwie. Swoją kolekcję zbierał 42 lata (od 1856 do śmierci), dając
Ćwiczenie 2: 1. десятом 2. двенйдцатом 3. шестнйдцатом 4. восемнйд- tym samym początek zbiorom muzealnym o światowym znaczeniu.
цатом 5. девятнйдцатом 7. двадцйтом 8. двйдцать пёрвом
Lekcja 10
Ćwiczenie 3: 1. Слбво «кремль» впервые встречйется в лётописях XIV
вёка. 2. Знаменйтый кблокол Сигизмунда XVI вёка - сймый стйрый дей­ Ćwiczenie 1: 1 .- 2 .+ 3 .- 4 .- 5 .- 6 .+ 7 .-
ствующий кблокол в Пбльше. 3. Исторйческий музёй на Крйсной плбщади
Ćwiczenie 2: 1. Улицу я перехожу на зелёный свет светофбра. 2. Тюльпй-
нахбдится в здании концй XIX вёка. 4. Картйна Яна Матёйко «Конститу­
ны бывйют крйсного, орйнжевого, жёлтого, зелёного, голуббго, ейнего, фио-
ция 3 мйя» - Зто картйна концй XIX вёка. 5. Сймая извёстная икбна пёрвой
лётового, рбзового, сирёневого, корйчневого, бёлого, чёрного цвёта.
половины XV вёка - икбна Андрёя Рублёва «Трбица». 6. У негб есть книги
3. Нёбо лётом бывйет голубым, ейним, сёрым (пёред грозбй). 5. В ГУМе
XVIII вёка.
продают 1ббки чёрного, корйчневого и зелёного цвёта. 6. Юлия купйла
Ćwiczenie 4: 1. По-мбёму, ты/Мне кйжстся, что ты не прав/не правй. 1ббку зелёного цвёта.
2. Я рйда, что вы приёхали. 3. Онй прйвы! 4. Он совсём не рад Зтой поёзд-
Ćwiczenie 3: 1. Мйма, Зти кроесбвки мне ужё малы. 2. Рукавй Зтой ру-
ке. 5. Это непрйвда, вы не прйвы! 6. Мы будем рйды вновь тебй увйдеть.
бйшки ему кбротки. 3. Это зелёное плйтье тебё великб. 4. Я был прав,
Ćwiczenie 5: 1. вернёйщий 2. краейвейшая и умнёйшая 3. сймый доро- что Зтот шкаф велйк для твоегб кабинёта. 5. Эта кровйть слйшком широкй
гбй 4. сймый тбнкий для их спйльни.

274 ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ ПЯТЬ 275

 Ćwiczenie 4: - Можно открыть окнб? - Да, мбжно. / Нет, нельзя. - Мбжно и вёселы всегда. Пусть Нбвый год принесёт вам однй радости! Обнимйю
посмотреть нбвый журнйл? - Да, мбжно./Нет, нельзя. - Мбжно выйти на и целую! Ирйна Dla kolegi/koleżanki z okazji imienin: М шая моя Ма­
пять минут? - Да, мбжно. / Нет, нельзя. - Мбжно позвонйть по телефбну? шенька! Горячо поздравляю тебя с Днём Ангела! Желйю тебё счйстья
- Да, мбжно. / Нет, нельзя. - Мбжно зай гй к вам вечером? - Да, мбжно. / Нет, и успехов во всём! Пусть твой Ангел хранйт тебп! Обнимйю! Сйша
нельзя. - Мбжно войтй в кабинет врачй ? - Да, мбжно. / Нет, нельзя.
Ćwiczenie 6: 1. пальто - женское, зймнее, мбдное 2. кофе - вкусный, ду-
Ćwiczenie 5: Na przykład: В нашей семье шесть человек, и все разного рб- шйстый 3. такси - лбндонское, маршрутное, москбвское 4. интервью -
ста. Папа рбстом (в) 176 сантиметров. Мйма рбстом (в) 162 сантиметра. Бй- официйльное, эксклюзивное
бушка у нас рбстом (в) 161 сантиметр, а дедушка рбстом (в) 173 сантиметра.
Стйрший брат рбстом (в) 172 сантиметра. А я рбстом (в) 164 сантиметра.
Я среднего роста.
Lekcja 12
Ćwiczenie 1: РебЯта вчетвербм собирйются поехать в Петербург. Онй ку-
Lekcja 11 пйли четыре билета тудй и обрйтно на пбезд «Невский экспресс». В Петер­
бург онй приедут нбчыо. Пётр беспокбится, что там им негде будет ноче-
Ćwiczenie 7: У Андрея день рождения. Ему исполняется семнйдцать лет. вйть, но у Андрея в Петербурге живёт дЯдя, у котброго онй останбвятся. Так
Beri семьЯ Гйлкиных вместе с друзьЯми Андрея пришлй в ресторйн, чтббы что всё будет хорошб.
отметить Зто вйжное событие. Онй заказйли две бутылки сухбго винй. на
первое - два боршй. две солЯнки, три грибных супа: на вторбе - четыре пбр- Ćwiczenie 2: 1. из аэропбрта 2. с завбда 3. из бассейна 4. с мбря
ции форели в овощйх, пбрпию пельменей и две пбрнии бефстрбганова. Из 5. с бзера 6. из бтпуска?
напйтков онй заказйли абрикбеовый сок и минерйльную вбду. Крбме тогб, Ćwiczenie 3: 1. на (Здере 2. на Вйсле 3. на Вйсле 4. на Темзе 5. на
онй ели торт-морбженое и пйли чай и кбфе. Первой поздрйвила Андрея Вблге 6. на Сене 7. на Неве 8. на Вйрте 9. на Москве-реке
с днём рождения егб мйма. а потбм егб поздрйвил пйпа. От ймени друзей
Андрея поздрйвила с днём рождения Зми. Ćwiczenie 4: 1. вдесятербм 2. вчетвербм 3. вдвоём 4. втроём 5. все-
мербм
Ćwiczenie 2: 1. Сестре Андрея Тйнс шесть лет. 2. Знакбмому Юлии из
Итйлии двйдцать пять лет. 4. Ваш друг родйлся в тысяча девятьебт вбеемь- Ćwiczenie 5: 1. Мы ждйли Никйту 2. не жду мужа 3. жди звонкй
десят четвёртом году. Скблько ему сейчйс лет? - Сейчйс моему другу (ему) 4. ждут менй 5. Ждйте Ивйна Петрбвича!
двйдцать четыре гбда. 5. Мйма Андрея родилйсь в тысяча девятьебт шесть­
Ćwiczenie 6: 1. утром 2. в сумерки 3. в пблдень 4. пбздним вече­
десят шестбм году. Скблько ей сейчйс лет? Сейчйс ей сброк два гбда.
ром 5. рйнним утром
Ćwiczenie 3:
мама, папа, сестра, моей мйме испблнилось...................................................
моему пйпе испблнилось..................................................
моей сестре испблнилось.................................................. Ćwiczenie 7: 1. в перевбде с япбнекого 2. Андрей об Зтом не имеет ни
дёдушка, бабушка моему дедушке испблнилось........................................... малейшего понЯтия 3. прекрйсный, назывйется, соединяет (что с чем)
моей бйбушке испблнилось.............................................. 4. в шбне 5. пошлй в стброну 6. У Петрй такбе впечатление
тётя, дядя моей тёте испблнилось........................................................ Ćwiczenie 2: 1. д 2. г 3. а 4 .6 5. в
моему дЯде испблнилось....................................................
Ćwiczenie 3: Córka jest podobna do matki, a syn jest podobny do ojca. Młod­
брат, друг, сосед моему брйту испблнится..................................................
sza siostra nie jest podobna do starszej siostry. Bliźniacy zazwyczaj są podobni
моему дрУгу испблнится...................................................
моему соседу испблнится................................................. do siebie. Ta willa jest podobna do pałacu. Jesteście braćmi? Zupełnie nie jes­
teście podobni do siebie. To lekarstwo jest podobne do cukierków.
Ćwiczenie 5: Dla mamy z okazji urodzin: Дорогйя моя мамуленька! От
Ćwiczenie 4: 1. на юге Еврбпы 2. на зйпаде Пбльши 3. на юго-зйпа-
всегб сёрдца поздравлАю тебп с днём рождёния! Желйю тебё прёжде все­
де 4. на севере и северо-западе 5. на юго-востбке
гб здоровья и счйстья! Люблю, целую! Твоя дочь 0ля. Dla dziadków
z okazji Wielkanocy: Любймые бабуля и дедуля! От всей душй поздравляю Ćwiczenie 5: Из Москвы в Петербург самолёт полетйт на северо-зйпад. Из
вас с праздником Пйсхи!Хранй вас Госпбдъ!Желйю вам крёпкого здорбвья, Петербурга в Варшйву самолёт полетйт на зйпад. Из Москвы в Вену самолёт
долголётия и благополучия. Обнимйю! Ваги внук Сергёй Dla córki /syna полетйт на 1бго-зйпад. Из Москвы в Рим самолёт полетйт на юго-зйпад. Из
z okazji Dnia Dziecka: Доченька мой Машенька! Поздравляю тебп Лбндона в Москву самолёт полетйт на восток. Из Астрахани в Калинингрйд
с Днём защйты детёй! Расти здорбвой, умной и счастлйвой. Целую крёп- самолёт полетйт на северо-зйпад. Из Сбчи в Архйнгельск самолёт полетйт
ко! Твоя мйма Dla twojej rodziny z okazji Nowego Roku: Любймые мой на север.
и едйнственные! С Нбвым гбдом, с нбвым счастьем! Будьте здоровы

276 ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ ШЕСТЬ ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ СЕМЬ 277

 Lekcja 14
Ćwiczenie 7: 1. в 2. в 3. в 4. в
Ćwiczenie 2b: • въехать - wjechać • подъезд - podjazd, klatka schodowa •
объяснить - objaśnić, wytłumaczyć • съездить - pojechać • подъём - podno­
szenie, wejście (na górę) • отъезд - odjazd, wyjazd • предъюбилейный - po­
przedzający jubileusz • объезд - objazd • съесть - zjeść • подъезжать - podjeż­
dżać, dojeżdżać
Ćwiczenie 3: 1. мёсяц (тому) назйд 2. недёлю (тому) назйд
четыре гбда (тому) назйд 4. два чаей (тому) назйд
Ćwiczenie 4: 1. Напишй мйме письмб. 2. Зто мне подйрок?
лет твоему брйту? 4. Кому чай с лимбном?
Ćwiczenie 6: 1.логотйпфйрмы 2. ймя 3. фамйлия 4. занимйемая дблж-
ность 5. йдрес фйрмы (компйнии) 6. веб-странйца 7. телефбн, факс
8. йдрес электрбнной пбчты
Lekcja 15
Ćwiczenie 1: Na przykład: Лев Сафрбнов рассказйл Юлии, что хорбшую, то
есть высокооплйчиваемую раббту, в газете не найтй, а на бйржу трудй не
егбит трйтить врёмя. Он сказйл, что чтббы попйсть на раббту в фйрму, нуж­
но напиейть резюме и выиграть кбнкурс на дйнную вакйнсию. Ещё он ска­
зйл, что нужно предстйвить себя с лучшей стороны, подчеркнуть свой лйч-
ные и профсссионйльные достбинства.
Ćwiczenie 2: 1. Он инженёр по профёссии. 2. Он врач по образовйнию.
3. Антбн мой знакбмый по институту. 4. Онй - учительница по призвй-
нию. 5. Дмйтрий Фёдорович Денйсов - граф по происхождёнию. 6. Он
оптимист по натуре.
Ćwiczenie 3: 1. За полчаей тебё не доёхать до цёнтра. 2. Нам сегбдня не
закбнчить рембнт Зтой кбмнаты. 3. Ей ужё не похудёть. 4. Не проейть же
мне её без концй. 5. Зту роль ему никогдй не сыгрйть!
Ćwiczenie 4: 1. b 2. с 3. d 4. b 5. с 6. b 7. b 8. b 9. е
Ćwiczenie 5: 1. у меня' нет врёмени. 2. наирйсно трйтить врёмя.
от врёмени 4. Со врёменем 5. В послёднее врёмя
Lekcja 16
Ćwiczenie 1: 1. День 1 йвгуста длиннёе 1 мйрта. 2. Слон сильнёе
мыши. 3. Лёто теплёе весны. 4. Груша, по-мбему, вкуснёе слйвы.
5. Физика труднёе геогрйфии.
Ćwiczenie 2: 1. Дёрево выше цвегкй. 2. Внучка молбже бйбушки.
3. Окейн ббльше бзера. 4. Машйны мйрки «мерседёс» дорбже машйн
мйрки «фийт». 5. Билёт в метрб дешёвле билёта в филармбнию. 6. Мне
двйдцать пять (25) лет. Тебё трйдцать одйн (31) год. Ты стйршс меня.
7. Пёрсики - слйдкие фрукты. Пёрсики слйще банйнов. 8. Оцёнка «2»
хуже оцёнки «4».
278 ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ
Ćwiczenie За: • я ищу —>я нахожу/я найду —> я сохраню
Ćwiczenie ЗЬ: • Информйцию я ищу в Интернете.
Ćwiczenie Зс: • Чтббы сохранить информацию, нужно её записать на
компакт-диск йли удобнее перенести на пендрайв.
Lekcja 17
Ćwiczenie 1: Na przykład: Ирйна Анагбльевна разнёрвничалась, потому что
3. двйдцать не смоглй провестй собесёдование с шестыб кандидйтами на дблжность се­
кретаря редйкции, а должнй былй принять пёрвую кандидйтку. Племянницу
3. Скблько президёнта Рйкова. А раббты в фйрме выше головй! Србки трещйт по
швам... Ни у когб из раббтников фйрмы нет врёмени обучйть эту девйцу её
обязанностям.
Ćwiczenie 2: 1. Он обёдает дбма. 2. Я зйвтракаю в семь часбв утрй.
з. У нас Ужин обычно готбвит бйбушка. 4. Врачй совётуют ужинать часбв
в шесть вёчера.
Ćwiczenie 3: В выходные нйша семья зйвтракает обычно в 8-9 (вбеемь -
дёвять) часбв. Зто не всегдй лёгкий зйвтрак - бутербрбды с сыром йли кол-
басбй, сосйски, помидбры, крёпкий чай йли кбфе. В 13 часбв дня мы ужё
бчень голодны! Мйма с сестрбй готбвят обёд. В 14.30 все садймся за стол.
На пёрвое подаётся суп, на вторбе - мяснбе йли рыбное блюдо с гарнйром,
и, наконёц, на трётье - небольшбй десёрт. Пбсле обёда я йли пйпа мбем по­
суду. Вёчером, бколо семй, мы ужинаем.
Ćwiczenie 4: 1. благодаря 2. из-за 3. от 4. Из-за 5. от
Ćwiczenie 5: 1. Я позвоню тебё по домйшнему телефбну. 2. Пётр, ты зво-
нйшь на раббту? 3. Онй позвонЯт в Зтот магазйн. 4. Позвонй ему по мо­
бильному.
Lekcja 18
Ćwiczenie 7; 1. Юлия говорйт о концёрте Элтона Джбнса, котбрый будет
10. е выступйть в Кремлёвском Дворцё. 2. Юлия считйет Петрй скёптиком, по­
тому что Пётр говорйт, что концёрты звёзд - Зто обычно еббрище вйпов йли
3. Врёмя другйх енббов. 3. Пётр пытйется объяснйть Юлии, что бывйют концёрты,
на котбрые нормйльный человёк не мбжет купйть билёт! Во-пёрвых, пото­
му, что у негб нет такйх дёнег, а во-вторых, - зйлы бронйруются. Дйже за три
мёсяца до концёрта нельзЯ купйть билёт, так как какбй-то скучйющий мил-
лионёр бронйрует весь партёр. 4. Юлия мечтйет о том, что у них есть би­
лёты на Элтона Джбна за... три тысячи ёвро, что прилетйют онй сюдй из
Парйжа, что в аэропорту ждёт их лимузйн...
Ćwiczenie 2: 1. Пятнйдцатое йвгуста две тысячи седьмбго гбда. 2. Четыр­
надцатое мйрта тысяча девятьебт вбсемьдесят пёрвого гбда. 3. Двенйдца-
тое июня две тысячи восьмбго гбда. 4. Тринйдцатое январЯ.
Ćwiczenie 3: 1. г 3. д 4. в 5 .6
Ćwiczenie 4: Во-пёрвых, отварйть грибы, вынуть из кастрюли и мёлко на­
рёзать. Во-вторых, лук и морковь обжйрить в мйсле. В-трётьих, долйть не-
ДВЕСТИ СЕМЬДЕСЯТ ДЕВЯТЬ 279
 мнбго грибнбго бульона, положйть грибы, мнбго зёлени и тушить на ма­ Ćwiczenie 6:
леньком огне. Затем в кастрюлю с грибным бульоном переложйть со сково­ т японский ресторйн пбльские ебки
роды тушёные овощи с грибйми, добавить мёлко нарёзанный картбфель. Ż япбнекая кухня пбльский язык
И, наконец, когдй картбфель сверится, подавать к столу. п японское кимонб польское пйво
Ćwiczenie 5: 1. - Скблько мбжно ждать? Мы ждём егб ужё цёлый час! l.m. япбнекие пйлочки пбльская водка
2. - Йгорь, ты весь/цёлый день ничегб не дёлаешь! 3. - Родйтели всю п русское морбженое французский сыр
жизнь безумно любйли дру друга. 4. - Грузовйк привёз цёлую тбнну крас­ Ż русская икрй французское винб
ного кирпичй. 5. - Весь бтпуск мы планйруем провестй в Грёции. т русский квас французские духй
Ćwiczenie 6: 1. Я всё врёмя думаю о том, как пригласйть её на концёрт. l.m. русские дорбги французская мбда
2. То ты не знйешь, что я весь/цёлый день жду твоегб звонкй? 3. На Зтой
фотографии вся нйша семья. 4. Как мбжно съесть цёлый килограмм орё- Ćwiczenie 7: 1. Вблчий вой (wycie) 2. Лягушачье квйканье (kumkanie)
хов? 5. Человёк учится всю жизнь. 3. Лйсий хвост (ogon) 4. Собачий лай (szczekanie) 5. Олёньи рогй
(rogi) 6. Кошачье мяуканье (miauczenie) 7. Рыбья икрй (ikra) 8. Заячьи
следы (ślady)
Lekcja 19
Ćwiczenie 1: Lekcja 20________» ______________ * *
Странй Национальные блюда Ćwiczenie 7: 1. Семья Галкиных ёхала в поликлйнику. 2. Онй ёхали на
Япбния суши машйне «фольксваген». 3. Онй не моглй ёхать дальше, потому что проко-
Фрйнция утка в апельсйнах, устрицы, лягушачьи лйпки, шампанское лбли шйну. 4. Ирйна Анатбльевна и Тйня пошлй в поликлйнику к вра­
Пбльша бйгос, голубцы, суп на мучнбй заквйске чу. 5. Идтй им недалекб, дёсять минут ходьбы. 6. Тйня хотёла ёхать на
Россйя блины, пельмёни, борщ, солйнка троллёйбусе. 7. Дмйтрий Ивйнович говорйл с милиционёром. 8. Вёчером
Дмйтрий Ивйнович поёдет на мбйку.
Ćwiczenie 2: Siedzę przy śnieżnobiałym stole. Lnianą serwetkę położyłem sobie
na kolana. Przede mną stoją dwa talerze, płytki talerz, a na nim - głęboki. Na lewo Ćwiczenie 2: В Москвё мбжно ёздить на машйне, на автббусе, на троллёй­
od talerzy leży widelec. Na prawo od talerzy leży łyżka stołowa i nóż. Przed tale­ бусе, на трамвйе и на метрб.
rzami leżą sztućce deserowe: łyżeczka i widelec deserowy. Z prawej strony za Ćwiczenie 3: 1. В шкблу/На раббту я хожу пешкбм/ёзжу на машйнс/ёзжу
nożem stoi kieliszek do wina. Tam też stoi szklanka do wody. Dzisiaj zamówiłem на общёственном трйнспорте. 2. Чйще всего я пбльзуюсь автобусом/трам-
na obiad zupę grzybową - to moje pierwsze danie. Na drugie wziąłem antrykot вйем. 3. Я ёзжу на велосипёде в лес йли в парк, но тблько по выходным.
z cebulą. Będę pił czerwone wino. A co na deser? Na deser będą lody czekolado­ 4. Бывйет, что трйчу два-три чаей, а бывйет, - что полчаей, по-рйзному.
w e... Smacznego!
5. Завйдую, но нйша странй не Итйлия, у нас на мотоцйклах мбжно ёздить
Ćwiczenie 3: тблько лётом. 6. На такей я ёзжу врёмя от врёмени. 7. Улицу мбжно пере-
moja łyżka ż моя ложка ходйть на зелёный свет светофбра, а на крйсный свет - нельзя.
moja zakąska i моя закуска .
Ćwiczenie 4: 1 Мйло тогб, что ботйнки протекйют, да ещё пошёл
mój widelec m моя вилка дождь. 2. Мйло тогб, что разбйлось окбнное стеклб, да ещё цветбк упйл
mój nóż m мой нож и сломйлся. 3. Мйло тогб, что выключили свет, да ещё свечёй нет
mój talerz m моя тарёлка дбма. 4. Мйло тогб, что ключ от дверёй подъёзда забыла на раббте, да
moje danie n моё блюдо ещё лифт не раббтает. 5. Мйло тогб, что всё кругбм занеслб снёгом, да
ещё автобусы не хбдят.
Ćwiczenie 4: 1. Рассбльник я ем лбжкой. 2. Котлёту ты ешь вйлкой.
3. Бифштёкс он/она ест вйлкой и ножбм. 4. Суши мы едйм палочками. ------------------------------------------------------------ г
5. Банановый кисёль вы едйге десёртными лбжками. 6. Торт онй едят де-
сёртными вйлками. Ćwiczenie 1: а) Мйша попроейл Андрёя дать ему координйты автосёрвиса,
Ćwiczenie 5: 1. Зто, напримёр, жйреная курица. —►Зто горячее мясное где у Дмйтрия Ивйновича - отцй Андрёя - есть знакбмый жестянщик.
блюдо. 2. 5то ветчинй йли сыр с гарнйром. —> Зто холодная закуска. Ь) Я думаю, что виновником ДТП был Мйша. с) Причиной ДТП могло
3. В ней я съем, напримёр, томатный суп. —» Зто суповая глубокая тарёл­ быть лихйчество Мйши.
ка. 4. Инйче говоря - это десёрт. —> Зто трётье блюдо. 5. Приббр, ко-
тбрый я беру лёвой рукбй. —>• 5то вйлка. 6. Из негб я пью винб. —*• Зто
.
Ćwiczenie 2: 1 Я познакбмился/познакомилась со Стйшеком. 2. 0льга
вйшла зймуж за Мйрека. 3. Никйта рассказйл своёй сестрё о Лёшеке.
бокал. 4. Вёчером я позвоню Яцеку. 5. Егб зовут Бйртек.

280 ДВЕСТИ ВОСЕМЬДЕСЯТ ДВЕСТИ ВОСЕМЬДЕСЯТ ОДИН 281

 Ćwiczenie 3: 1. Мой сын Сйша родйлся в 2001 году, а моя дочь Нйдя роди­
лась в 2004 году. Ш дя молбже Сйши на три гбда. 2. Моёй жене стблько же
лет, скблько и твоей. Онй ровёсницы. 3. Ёсли Барбйре двйдцать пять лет,
а Станиславу трйдцать, то Барбйра молбже Станислава на пять лет. 4. Ёсли
твой сестра Мйша родилйсь двенйдцатого мйя в три чаей утрй, а мой брат
Дйма родйлся в тот же день в пблдень, то твой сестрй стйрше моегб брйта на
девять часбв. 5. Никйта и не молбже, и не стйрше тебя. Вы ровёсники.
Ćwiczenie 4: Ёсли бы я былй мйленькой снежйнкой, я бы сначйла пожилй
в своёй тучке. А потбм посидёла бы на её краю, поболтйла бы нбжками, хо­
рошб оглядёла бы всё свёрху. Выбрала бы маленький городбк, а в нём - шкб-
лу, а в шкбле - пя'тый (класс) «Б». Увйдела бы мйленькую дёвочку Мйшу.
И тогдй я бы тихбнько опустйлась прймо на её руку! А Мйша увйдела бы
менй и сказйла: «Какйя чудёсная снежйнка!».
Tłumaczenie: Gdybym była małą śnieżynką, najpierw pomieszkałabym w swo­
jej chmurce. A potem posiedziałabym na jej skraju, pomajtałabym nóżkami,
z góry wszystko bym dobrze obejrzała. Wybrałabym małe miasteczko, a w nim -
szkołę, a w szkole klasę 5b. Zobaczyłabym małą dziewczynkę Maszę. I wtedy
opadłabym cichutko prosto na jej rękę! A Masza zobaczyłaby mnie i powiedziała:
„Jaka cudowna śnieżynka!”.
Ćwiczenie 5a: (Wsekretariacie) - Nino Pietrowna, czy mogę wejść do dyrek­
tora? - Nie ma go. Będzie za dwie godziny. A o co chodzi? - Dyrektor prosił,
abym się stawił punktualnie o dziesiątej, więc przyszedłem.
Ćwiczenie 5b: (Дбма) 1. Алёша, в чём дело? Что с тоббй? 2. Мйма, у меня'
ирбсто болйт зуб. 3. Так почему ты не идёшь к врачу? 4. Пойду зйвтра.
С утрй. (Разговбр по телефбну) 1. Аллб! Вы менй плбхо пбняли! 2. Да нет,
я вас прйвильно пбнял! 3. Ну, тогдй в чём дёло? Платйте дёньги, и дом ваш!
4. Какйе дёньги? Какбй дом? 5. Ивйн Петрбвич, вы что, шутки шутите? 6. Но
я не Ивйн Петрбвич, я Никйта Кузьмйч...
Ćwiczenie 6: 1. Пётр, ты одйн поёдешь в Москву? 2. Мы с Пйвлом учй-
лись в однбм вузе. 3. К счйстыо, пбсле развбда, я живу однй. 4. У менй
однй мёлочь! 5. Вчерй позвонйла мне однй знакбмая.
Lekcja 22
Ćwiczenie 1: У дочери/Тани высбкая температура. Такйя температура дёр-
жится ужё трётий день. Мйма вызвала врачй нй дом. Ирйна Анатбльевна
сказйла дбктору, что Тане в ноябре испблнится шесть лет и что в конце
мйрта у неё был лёгкий нйсморк. Тйня жйлуется, что у неё болйт головй,
гбрло и живбт, но аппетйт у неё не пропйл. Дбктор прбсит ещё сегбдня со­
блюдать диету. Он не выписывает ей нбвые антибибтики, но прбсит вёче­
ром дать ей послёдний антибибтик. Крбме тогб, дбктор совётует давйть
Тйне сирбп три раза в день по чййной лбжке и витамйны - одну кйпсулу на
ночь в течение трёх дней. Тйня скбро выздоровеет.
Ćwiczenie 2: 1. У меня' болят уши. 2. У Петрй болйт гбрло. 3. У 0льги
высбкая температура. 4. Вы с Антбном болёете ангйной. 5. Почему
у меня болйт спинй? 6. У моёй сестры воспалёние лёгких. 7. Онй больнй
гриппом. 8. У Андрёя болят зубы. 9. Дёти болёют скарлатйной?
282 ДВЕСТИ ВОСЕМЬДЕСЯТ ДВА
Ćwiczenie 3: • сирбп от кйшля • антибибтик от простуды
Ćwiczenie 4: Мама даёт Тйне антибибтики. Тйня принимйет антибибтики,
сирбп и витамйны. Сирбп Тйня принимйет три рйза в день, а витамйны -
одйн раз в день. Тйня должнй соблюдйть диёту.
Lekcja 23
Ćwiczenie 1: 1. Отёц Андрёя обожйет пя'тнину, потому что в пя'тницу пбсле
раббты он чувствует себй своббдным человеком. 2. Гйлкины ёдут на сёве-
ро-зйпад от Москвы. 3. Гйлкины заезжйют в Жуковку за покупками.
4. Пётр Кулиш обычно провбдит выходные у своёй бйбушки в Велйчке.
5. Родйтели Андрёя говорйт о Борисове, что там чудёсно, там такбй чйстый
вбздух, что дйже головй кружится, там отлйчно спйтся, а вокруг дбма шумят
берёзы. Рай на земле! 6. Дмйтрий Ивйнович затопйл пёчку, чтббы в крйнах
былй тёплая водй. 7. Пётр сказйл, что в слёдующую пятницу в это врёмя он
будет ужё в Пбльше.
Ćwiczenie 2: 2. Szarik, chodź tutaj, piesku! — Шйрик, идй сюдй. собйчка!
3. Dokąd poszedł Igor? —> Кулй пошёл Йгорь? 6. Włochy! Pojadę tam latem!
—» Итйлия! Я поёду тудй лётом!
Ćwiczenie 3: 1. Пётр приёхал из Варшйвы. Оттуда он приёхал на пбез-
де. 2. Он приёхал в Москву. Здесь он будет жить в дбме своегб друга.
3. Ребйта ёдут в университёт. Тудй онй ёдут на метрб. 4. Пётр и Андрёй
пришлй на стйнцию «Белорусская». Отсюда онй поёдут на метрб в упнвер-
ситёт. 5. К)лия - француженка. Как вы думаете, откуда онй приёдет?
Ćwiczenie 4: Na przykład:
на прбшлой недёле - На прбшлой недёле мы были в тейтрс.
в слёдующий четвёрг - Он приезжйет в слёдующий четвёрг.
в Зтом мёсяце - В Зтом мёсяце трйдцать одйн день.
в Зту ночь - В Зту ночь мне не спалбсь.
в слёдующем году - В слёдующем году я окйнчиваю лицёй.
в прбшлое воскресёнье ■ В прбшлое воскресёнье у нас были гбети.
Ćwiczenie 5: 1. я позвоню тебё в слёдующий втбрник. 2. В Зтом году
3. в Москву в прбшлом мёсяце. 4. в слёдующее воскресёнье. 5. в Парйж
на будущей недёле. 6. В слёдующую субббту
Lekcja 24
Ćwiczenie 1: 1. Дйча у Гйлкиных деревя'нная, с кйменным фундаментом
и верйндой с востбчной стороны. 2. На дйче в Борйсове нельзя жить с мйр­
та до вторбй половйны ноябрй. 3. Ирйна Анатбльевна зовст Андрёя и Пет­
рй пить чай из самовйра. 4. В огорбде бйбушки Петрй растут огурцы
и помидбры. 5. В саду бйбушки Петрй растёт два абрикбеовых дерева.
6. Андрёй пошёл в кладбвку за клубнйчным вареньем.
4. f 5. с 6. а
Ćwiczenie 2: 1. е 2. d 3. b
Ćwiczenie 3: Na przykład: 1. Он опоздйл и вошёл в класс в середйне пёрво­
го урбка. 2. Мы можем встрётиться в четвёрг в середйне дня. 3. Мари-
йнский тейгр в Петербурге был пострбен в середйне XIX вёка. 4. В сере-
ДВЕСТИ ВОСЕМЬДЕСЯТ ТРИ 283
 дйне июня наш класс поёхал на экскурсию. 5. В Августе, в середйне отпус­
ка, нам пришлбсь вернуться в гброд. 6. Мйму выписали из больницы
в середйне мёсяца. 7. Я уезжйю в спортйвный лйгерь в середйне канй-
кул. 8. Он вернулся из командирбвки в середйне недёли.
Ćwiczenie 4: два слйвовых дерева • три небольшйе грядки клубнйки • че­
тыре малйновых кустй • четыре жёлтые розы • четыре плетёных стула • че­
тыре фарфоровые чйшки • четыре небольшйе стеклянные розетки
Ćwiczenie 5: 1. В Зтом году я посадйла два молодых кустй смородины.
2. Купй, пожйлуйста, два килограмма картбшки и килограмм свёклы.
3. Будьте добры, пучбк редйски! 4. Землянйка бчень любит сблнце. 5. Ты
любишь варёную картбшку с укрбпом и молокбм?
Lekcja 25
Ćwiczenie 1: 1. Андрёй сообщает Зми, что Пётр и Юлия в фиийле турнй-
ра. 2. Зми не встрётится с друзьЯми, потому что у неё мнбго раббты, и онй
не выйдет из фйрмы рйньше восьмй вёчера... 3. Андрёй рассказйл, что
дочь сосёдей раббтает мёнеджером. Неплбхо зарабйтывает, но выглядит как
сббственная тень. 4. По мнёнию Петрй - лёгче жить мужчине. 5. Муж-
чйны в двйдцать пять лет женятся на трудолюбйвых жёнщинах. 6. Кйждый
день жёнщины утром идут на раббту, чёрез вбсемь часбв возвращйются
и убирйют, готовят, стирйют, глйдят, идут в магазйн.
Ćwiczenie 2: 1. Идй быстрёе. Мы опаздываем. 2. Позвони ему рйныпе. Он
рйно приходит с раббты./Он ужё будет дбма. 3. Говорй грбмче. Я тебя
плбхо слышу./Я не слышу. 4. Ей стйло хуже. Её не скбро выпишут из
больницы./Онй ещё остйнется в больнице. 5. Зту задйчу решить лёгче.
Онй бчень простйя.
Ćwiczenie 3: 1. - Кбстя, мы ждём те б Я в шесть вёчера у вхбда в кинб. - Из-
винй, но я не могу. В пять я ёду в бассёйн. Не успёю. - Но сейнс начинйется
полседьмбго. - Всё равпб. Зйвтра у менЯ коллбквиум по матемйтике.
2. - Лёна, давйй зайдём в кафё. Нам нйдо поговорить. - К сожалёнию, я не
могу. У менЯ совсём нет врёмени. - Дйже полчйсика? - Ни пятнйдцати ми­
нут. Чёрез полчасй я должнй быть дбма. 3. - Дбчснька, ты должнй отка-
зйться от Зтой поёздки. - Пбздно ужё, мйма. Билёты куплены. Я бчень со-
жалёю, но не могу... - И когдй вы вернётесь? - Рбвно чёрез недёлю. Не
волнуйся, всё будет хорошб.
Ćwiczenie 4: 1. с 2. е 3. а 4. d 5. b
Ćwiczenie 5: Он убирйл квартйру, а онй готбвила еду, он мыл бкна, а онй
глйдила бельё, он мыл посуду, а она её протирйла и уклйдывала. Захйровы
вмёсте ходйли за продуктами. Когдй родйлся Серёженька, Лёна не выхо-
дйла на раббту. Спокбйно занимйлась ребёнком и дбмом. Сегбдня Игорь
бчень хорошб зарабйтывает. Захйровы мбгут себё позвблить нанять дом-
раббтницу, но - как и рйньше - онй вмёсте ёздят в супермйркет за про­
дуктами. <■.
284 ДВЕСТИ ВОСЕМЬДЕСЯТ ЧЕТЫРЕ
[Lekcja 26
Ćwiczenie 7; 1. Кудй пошлй Андрёй, Тйня и Пётр? За чём? - Онй пошлй
в магазйн «Новоарбйтский» за мульфильмами. 2. На какбй этйж онй под-
нялйсь? —Онй поднялйсь на вторбй этйж. 3. Какйе животные выступйют
в фйльме «Мадагаскйр»? - В фйльме «Мадагаскйр» выступйют лев, жирйф,
бегембт и зёбра, а тйкже злые пингвйны. 4. Кто когб и кудй вывбзит
в фйльме «Мадагаскйр»? - Пингвйны вывбзят зебр и львов на Южный
пблюс. 5. За скблько минут Тйня должнй выбрать себё фильм? - Тйня
должнй выбрать фильм за полчасй. 6. Какбй фильм выбрал Пётр? - Пётр
выбрал фильм «Супервулкйн».
Ćwiczenie 2: b) дбм А - Зто четырёхэтажный дом; в Зтом дбме четыре эта-
жй. d) дом В - ś t o двухэтйжный дом; в Зтом дбме два этажй.
Ćwiczenie 3: 1. Обычно в квартйрах на пёрвом этажё нет балкбнов. 2. Мы
сидёли во вторбм ряду паргёра. 3. Ёсли в дбме пять этажёй, то там нет
лйфта. 4. В партёре бывйет душно. Возьмй билёты на балкбн в пёрвом
ряду. 5. Мы решйли поменя'ть квартйру, чтббы жить на пёрвом этажё.
Ćwiczenie 4: 1. Когб мбжно увйдеть в аквйриуме? - В аквйриуме мбжно
увйдеть разноцвётных рыбок. 2. Когб онй ждалй в коридбре? - Онй ждалй
в коридбре подруг. 3. Когб мы поздрйвили с прйздником Рождествй? - Мы
поздрйвили учйгельниц с прйздником Рождествй. 4. Когб повезлй в зоо-
пйрк? - В зоопйрк повезлй детёй. 5. Когб онй ненавидит? - Онй ненавйдит
змей. 6. Когб пасёт пастух на лугу? - Пастух пасёт на лугу корбв. 7. Когб
любит твой сестрй? - Моя сестрй любит кбшек. 8. Когб Нйстя прогуливает
по утрйм? - Нйстя прогуливает по утрйм свойх собйк. 9. Чтб обычно дйрят
мйленьким дётям? - Мйленьким дётям обычно дйрят медвежйт.
10. Когб он любит слушать? —Он любит слушать птиц.
Ćwiczenie 5: 1. Пйвел собрйл все Яблоки за два дня. 2. Домбй я приёхала
за три чаей. 3. Зй год берёза стйла выше гаражй. 4. Гйлкины сдёлали ре-
мбнт квартйры за дёсять дней.
Ćwiczenie 6: 1. Зта машйна «вбльво», а не «митсубиси». 2. Эта птйца во-
робёй, а не синйца. 3. Зта дёвушка мой двоюродная сестрй, а не подру­
га. 4. Зто дыня, а не тыква. 5. Зтот мужчйна мой дЯдя, а не дёдушка.
Ćwiczenie 7: 1. Юрий Антбнович сообщйл Андрёю, чо Пётр зйнял седьмбе
мёсто. Попйл в пёрвую десЯтку. 2. Дмйтрий Ивйнович не довблен Зтим.
3. В метрб погйс свет, и пбезд дблго стоЯл мёжду стйнциями.
4. Онй ёхали по арбйтско-покрбвской лйнии. 5. Часы Петрй отстают на
семь минут. 6. Моё счастлйвое ч ислб..............................................
Ćwiczenie 2: 1. Вокруг нас были одни леей и болбта. 2. Как подготбвишь-
ся, так и сдашь. От тебЯ самого завйсит оцёнка на экзймене. 3. Я знакбма
с её сыном, а её самое я не знйю. 4. Я люблю оставйться дбма одна, тогдй
никтб не мешйет мне раббтать. 5. Он встречйется с одной дёвушкой, но
расскйзывать о ней ничегб не хбчег. 6. В комнате стоЯли одни стулья.
7. Онй былй недовбльна самй соббй.
Ćwiczenie 3: Часы: покйзывают врёмя, идут тбчно, отстают, спешйт
ДВЕСТИ ВОСЕМЬДЕСЯТ ПЯТЬ 285
 Ćwiczenie 4: 1. Ёсли по рйдио передали, что сейчйс два чаей дня, а на твойх Ćwiczenie 3: 1. Интерёсно, скблько у тебЯ веснушек на носу. 2. Вчерй
чаейх дёсять минут третьего, то твой чаей спешйт. 2. На чаейх Спйсской вёчером на Зтом мосту столкнулись три автомобйля. 3. Носкй Должны ле-
бйшни Москбвского Кремля' пблночь. А ты живёшь в Варшйве, и твой часы жйть в шкафу, а не на кровйти. 4. Почему мой журнйлы лежйт на полу1?
покйзывают дёсять часбв вёчера. Твой часы идут тбчно. 3. Твой друг опо- 5. В саду растёт сброк два вишнёвых дёрева и двйдцать груш. 6 Давйй
здйл на встрёчу на 15 минут. Оказйлось, что егб часы отстает. встрётимся на углу Улиц Чйжикова и Ёлочной. 7. На берегу нйшей Асе-
Ćwiczenie 5: невки пострбили нбвый речнбй вокзйл. 8. Был гололёд, и я поскользнулась
лйния на льду. 9. Нйша дйча стойт в соснбвом лесу. 10. В Зтом год\? R Асвпя пс<
станция двйдцать дёвять дней. Зто високбсный год.
Арбйтская арбйтско-покрбвская
Белорусская кольцевйя Ćwiczenie 4:
Варшйвская кахбвекая Прилёт (врёмя московское)
Измййловская арбйтско-покрбвская Санкт-Петербург 08.30 вбеемь часбв трйдцать минут
Курская кольцевйя
Екатеринбург 02.30 два чаей трйдцать минут нбчи
Кутузовская филёвская
замоскворёцкая
Пекйн 00.55 ноль часбв пятьдесят пять минут
Сбкол
Смолёнская филёвская Парйж 08.45 вбеемь часбв сброк пять минУт
Тсатрйльпая замоскворёцкая Самйра 14.00 четырнадцать часбв
Тёплый стан калужско-рижская Новосибирск 00.20 ноль часбв двйдцать минут
Владивостбк 15.20 пятнйдцать часбв двйдцать минут
Lekcja 28 Иркутск 13.35 тринйдцать часбв трйдцать пять м и н у т
ćwiczenie 1: 1. Вчерй вёчером Пётр покупйл подйрки для родйтелей и се­ Тбкио 16.55 шестнйдцать часбв пятьдесят пять, минут
стёр. 2. У Петрй две сестры. Стйршую зовут Мйрта, а млйдшую - Г’ражй- Варшйва 18.55 восемнйдцать часбв пятьдесят пять минут
на. 3. Родйтелям Пётр купйл: мйме - ейхарницу хохлому, отцу - ручку-мат­
рёшку (тбже хохлому). 4. Запйски свойм блйзким я оставляю...................... Ćwiczenie 5: а) Ilo-мбему, в Новосибирске в Зто врёмя люди обычно
................................................ Я вообщё не пишу запйсок, а звоню им но мобиль­ снят. Ь) Я думаю, что в Париже тогдй обычно болыиинствб людей раббта-
ному телефбну. 5. Мйрта Л 1б б и т кбшек. Онй кошйтница. 6. Себё Пётр ст. с) По-мбему, в Самйре в Зто врёмя люди обычно обёдают
купйл герб Москвы. о) Я думаю, тогдй в Тбкио люди обычно возвращйются с раббты.

Ćwiczenie 2: На рисунке А я вйжу фигурку котёнка, Зто подйрок от Петрй Lekcja 30

егб сестрё Мйртс. На рисунке Б я вйжу самовйр, Зто подйрок от Петрй егб
сестрё Гражйне. На рисунке В я вйжу ейхарницу хохлому, Зто подйрок от Ćwiczenie 1: ► Пётр пишет Андрею: 1. Здрйвствуй, Андрей! _ Здорбво
Пегрй егб мйме. На рисунке Г я вйжу ручку-матрёшку, Зто подйрок от Петрй Андрёй! Привёт! 2. Передай тебё привёт из моёй роднбй Варшйцы! - Пере­
егб отцу. На рисунке Д я вйжу герб Москвы, котбрый Пётр купйл себё. даю тебё привёт из моегб чудного Крйкова. 3. Пйпа смотрёл фбтки котб-
Ćwiczenie 3: Герб гброда Москвы представляет соббй гёмно-крйсный щит. рмс ты сдёлал в Москвё. - Все смотрёли фбтки из Москвы и Петербурга
На щитё изображён вейдник - 1то святбй Гебргий Победонбсец. Одёт он 4. Рбдетвенники поздрйвили менЯ с успёхом на турнйре! 5. Юлци я выслал
в серёбряные доспёхи и голуббй плащ. Святбй Гебргий сидйт на серёбряном эсэмЗску, но онй мне не ответила. - Юлии я выслал три эсэмЗски, Но онй мне
коиё и золотым копьём поражйет чёрного Змйя. не ответила. ► Андрей пишет Петру: 1. Здорбво, Пётр! - Привёт, Пётр'
2. Нам нйдо, навёрное, установить Скайп. 3. Я вышлю гебё фотографии из
Ćwiczenie 4:1. проейла, закрыл 2. лежйли, помбг 3. забыл, вытер, по­ ресторйна «Мечтй». - Я вышлю тебё фотогрйфии из рссторйна «Кибто»
мыл 4. жил умер, было 4. Яичницу ты готбвишь лучше бйбушки Лёны. - Дйже бйбушка Лиза не умё-
ет готбвить такую вкусную яйчницу. 5. Нам нужно сдать экзймены на ат-
Lekcja 29 тестйт зрёлости и поступйть в вуз. - Постарйемся реализовйть нйнш мужскйе
плйны: сдать экзймены на аттестйт зрёлости и поступйть в вуз.
Ćwiczenie 1: 1. г 2. г 3. в 4. б 5. б 6. б
Ćwiczenie 2: 1. городй 2. домй 3. берегй 4. паспортй 5 номепй
Ćwiczenie 2: 1. Я скажу: «До свидйния»./Отвёт: «Всегб дбброго». 6. поездй 7. векй ‘ н
2. Я скажу: «До вёчера»/Отвёт: «До скброй встрчи». 3. Я скажу: «Всегб
хорбшего»./Отвёт: «До скброй встрёчи». 4. Я скажу: «Прощйй. Передйй Ćwiczenie За: telefon komórkowy, poczta e-mail, komunikatory internetowe
привёт своему будущему мужу»./Отвёт: «До свидйния. Спасйбо». Ćwiczenie 3b:
5. Я скажу: «Счастлйвого путй. Дай о себё знать»./Отвёт: «Покй». 6. Я ска­ • прогрйммы для мгновенного обмёна сообщениями 4
жу: «До зйвтра»./Отвёт: «Всегб хорбшего». • бумйжная пбчта с * 5

286 ДВЕСТИ ВОСЕМЬДЕСЯТ ШЕСТЬ

ДВЕСТИ ВОСЕМЬДЕСЯТ СЕМЬ 287
 • Л И Ц 0М К л и ц у 7
• мобйльный / сбтовый телефбн 1
• стационарный телефбн 2
• факс 6
• электрбнная пбчта 3
Ćwiczenie 4: 1. по фйксу 2. по сбтовому 3. по почте 4. По рйдио
5. по телефбну 6. по телевйзору; по другбму каналу
Ćwiczenie 5:
3. название гброда (посёлка и т. п.)
1. адресйт (фамйлия, ймя, отчество адресата в форме дйтельного падежй
- кому?)
5. почтбвый йндекс
2. название улицы, нбмер дбма, номер квартйры
4. странй (для междунарбдных пйсем)
1. В пбльской традйции имя и фамйлия адресата пйшется в фбрме именй-
тельного падежй (кто?), отсутствует понятие бтчества.
2. Почтбвый йндекс пйшется пёред названием гброда (посёлка и т. п.)
3. В адресе отправйтеля и получателя отсутствуют запятые.

288 ДВЕСТИ ВОСЕМЬДЕСЯТ ВОСЕМЬ