1402-VLZ PRO

INSTRUKCJA U¯YTKOWNIKA
14 KANA£OWEGO MIKSERA
MIKROFONOWO-LINIOWEGO

POWER PHANTOM
ON ON MONO PLUG STEREO
PLUG
CAUTION WARNING: TO REDUCE THE RISK OF FIRE OR ELECTRIC SHOCK, DO NOT
EXPOSE THIS EQUIPMENT TO RAIN OR MOISTURE. DO NOT REMOVE COVER.
SERIAL NUMBER MANUFACTURING DATE
RISK OF ELECTRIC SHOCK NO USER SERVICEABLE PARTS INSIDE. REFER SERVICING TO QUALIFIED PERSONNEL.
1402-VLZPRO INSERT ALL THE WAY IN TO TIP OUT TO EFFECTS DEVICE DO NOT OPEN
AVIS: RISQUE DE CHOC ELECTRIQUE — NE PAS OUVRIR
14-CHANNEL MIC/LINE MIXER THE "SECOND CLICK" RING RETURN FROM EFFECTS
WITH PREMIUM XDR TM MIC PREAMPLIFIERS REPLACE WITH THE SAME TYPE FUSE AND RATING. UTILISE UN FUSIBLE DE RECHANGE DE MÊME TYPE.
DIRECT OUT WITH SIGNAL FOR USE AS AN EFFECTS LOOP
INTERRUPTION TO MASTER (TIP = SEND, RING = RETURN) DISCONNECT SUPPLY CORD BEFORE CHANGING FUSE DEBRANCHER AVANT DE REMPLACER LE FUSIBLE
XDRTM EXTENDED DYNAMIC RANGE MIC PREAMPLIFIERS ARE PROPRIETARY TO MACKIE DESIGNS, INC.

MAIN MAIN CONTROL ALT

RIGHT LEFT ROOM OUTPUT CHANNEL INSERT
BALANCED BALANCED BAL/UNBAL BAL /UNBAL ( PRE-FADER / PRE EQ TIP SEND / RING RETURN
) )
R L R/4 L/3 6 5 4 3 2 1
+4
120 VAC 50/60 Hz 25W MIC
500mA/250V SLO-BLO

CAUTION: MAIN
TO REDUCE THE RISK OF OUTPUT
FIRE REPLACE WITH SAME LEVEL
TYPE FUSE AND RATING CONCEIVED, DESIGNED, AND MANUFACTURED BY MACKIE DESIGNS INC • WOODINVILLE • WA • USA • MADE IN USA • FABRIQUE AU USA • COPYRIGHT ©1998 •
THE FOLLOWING ARE TRADEMARKS OR REGISTERED TRADEMARKS OF MACKIE DESIGN INC.: "MACKIE", "VLZ", "XDR", AND THE "RUNNING MAN" FIGURE • PATENT PENDING

CAUTION UWAGA
RYZYKO PORA¯ENIA PR¥DEM
NIE OTWIERAÆ
UWAGA: ABY ZMNIEJSZYÆ RYZYKO PORA¯ENIA PR¥DEM
NIE ZDEJMOWAÆ OBUDOWY (LUB TY£U)
WEWN¥TRZ NIE ZNAJDUJ¥ SiÊ
CZÊŒCI SERWISOWANE PRZEZ U¯YTKOWNIKA,
SERWISOWANIE URZ¥DZENIA WY£¥CZNIE
W AUTORYZOWANYM SERWISIE
Znak b³yskawicy umieszczonej wewn¹trz trójk¹ta oznacza
ostrze¿enie dla u¿ytkownika o obecnoœci nie izolowanego
przewodnika wysokiego napiêcia wewn¹trz urz¹dzenia, które
Znak wykrzyknika umieszczony wewn¹trz trójk¹ta oznacza
informacjê dla u¿ytkownika o wa¿nych ustawieniach
operacyjnych i instrukcjach u¿ytkowych (serwisowych) w
INSTRUKCJE BEZPIECZEÑSTWA
1. Przeczytaj instrukcje podane poni¿ej. Aby zapewniæ sobie
bezpieczeñstwo pracy nale¿y najpierw uwa¿nie przeczytaæ
wszystkie instrukcje bezpieczeñstwa.
2. Zachowaj instrukcjê. Instrukcja powinna zostaæ
zachowana na wypadek potrzeby skorzystania w przysz³oœci.
3. Zwracaj uwagê na ostrze¿enia. Za ka¿dym razem kiedy
pojawi siê ostrze¿enie, przeczytaj uwa¿nie jego treœæ.
4. Przestrzegaj instrukcji. Podane instrukcje zapewniaj¹
bezpieczeñstwo pracy, w razie ich nieprzestrzegania mo¿e
nast¹piæ pora¿enie elektryczne.
5. Woda i wilgoæ. Nie nale¿y u¿ywaæ tego urz¹dzenia blisko
wody - dla przyk³adu w pobli¿u wanny, prysznica, zlewu
kuchennego lub w wilgotnej piwnicy. Urz¹dzenie to nie mo¿e
byæ poddane bezpoœredniemu dzia³aniu wody.
6. Wentylacja. To urz¹dzenie powinno byæ ustawione tak,
aby wentylowanie wnêtrza nie by³o zak³ócane. Dla
przyk³adu, urz¹dzenie nie powinno le¿eæ na ³ó¿ku, kanapie,
sofie lub czymœ podobnym, co mo¿e blokowaæ otwory
wentylacyjne. Urz¹dzenie nie powinno byæ umieszczane
tak¿e w opakowaniach transportowych lub szafkach, które
blokuj¹ przep³yw powietrza przez otwory wentylacyjne.
7. Temperatura. To urz¹dzenie powinno byæ umieszczone z
dala od Ÿróde³ ciep³a (grzejnik, kominek, kuchnia gazowa a
tak¿e bêd¹c zamontowane w obudowie rack nie powinno byæ
w bezpoœredniej bliskoœci z koñcówkami mocy). W
przypadku nie zastosowania siê do tych instrukcji mo¿e
nast¹piæ przegrzanie i awaria urz¹dzenia.
8.
ród³a zasilania. To urz¹dzenie powinno byæ pod³¹czone
do Ÿród³a zasilania tylko w sposób podany w tej instrukcji lub
tak jak podano na urz¹dzeniu.
9.Kabel zasilaj¹cy. Nale¿y zwracaæ uwagê aby kabel
zasilaj¹cy nie nara¿ony na zniszczenie (nadeptywanie i
przechodzenie) zw³aszcza w pobli¿u gniazda sieciowego i
wyjœcia z urz¹dzenia.
10. Umiejscowienie miksera VLZ powinno zabezpieczaæ go
przed jakimikolwiek obiektami czy p³ynami, które mog³yby
siê dostaæ do wnêtrza urz¹dzenia poprzez otwory
wentylacyjne.
11. Serwisowanie miksera VLZ (tylko w autoryzowanym
serwisie firmy Music Info) powinno byæ dokonywane tylko w
nastêpuj¹cych przypadkach:
A. Zniszczenie kabla zasilaj¹cego.
B. Przedmiot lub p³yn dosta³ siê do wnêtrza
urz¹dzenia.
C. Urz¹dzenie zosta³o poddane dzia³aniu wody.
D. Urz¹dzenie spad³o lub nast¹pi³o uszkodzenie
obudowy.
E. Urz¹dzenie nie funkcjonuje poprawnie lub
tylko czasowo niepoprawnie.
12. Wszystkie naprawy serwisowe powinny byæ
dokonywane w autoryzowanym serwisie.
13. Aby unikn¹æ pora¿enia elektrycznego nie nale¿y
u¿ywaæ uszkodzonych przewodów lub wtyczek pr¹dowych.
14. Uziemienie i polaryzacja. Nale¿y przestrzegaæ instrukcji
dotycz¹cych uziemienia i polaryzacji zawartych w tej
instrukcji.
15. To urz¹dzenie by³o poddawane testom i jego
specyfikacja jest zgodna z parametrami urz¹dzenia
komputerowego klasy B zgodnie ze specyfikacj¹ rozdzia³u J
czêœci 15 zasad FCC. Zasady FCC zosta³y stworzone z myœl¹
o zapewnieniu odpowiednich zabezpieczeñ przed
interferencj¹ fal w instalacjach sta³ych. Jakkolwiek nie ma
gwarancji na unikniêcie zak³óceñ zw³aszcza kiedy odbiornik
telewizyjny posiada zewnêtrzn¹ antenê odbiorcz¹.
ATTENTION Le present appareil numerique n`emet pas de
bruits radioelectriques depassant las limites applicables aux
appareils numeriques de class A/de class B (selon le cas)
prescrites dans le reglement sur le brouuillage radioelectrique
edicte par les ministere des communications du Canada.
Aby unikn¹æ ryzyka pora¿enia lub uszkodzenia urz¹dzenia
nale¿y stosowaæ kable mikrofonowe i mikrofony zgodne ze
standardem IEC 268-15A.
UWAGA aby zminimalizowaæ ryzyko pora¿enie pr¹dowego nie nale¿y
wystawiaæ tego urz¹dzenia na dzia³anie wody i wilgoci.
 Seria VLZ PRO
Parametry urz¹dzenia uleg³y
poprawieniu ju¿ po napisaniu
tej instrukcji.

Prosimy o zwrócenie uwagi na zmiany nastêpuj¹cych parametrów:

· Wszystkie trzy modele serii VLZ PRO maj¹ zniekszta³cenia nie wiêksze ni¿ 0.0007% THD (Total Harmonic
Distortion, 20Hz do 20kHz ca³kowite zniekszta³cenia harmoniczne w zakresie od 20Hz do 20kHz)
· Model 1604 posiada teraz tak¹ sam¹ wartoœæ parametru CMR jak pozosta³e dwa modele: CMR 90dB (Common
Mode Rejection, wejœcie mikrofonowe do wysy³ki punktu insertowego, maksymalne wysterowanie przy 1kHz).
PRZECZYTAJ TÊ STRONÊ!
Zdajemy sobie sprawê, ¿e ju¿ nie mo¿esz siê
doczekaæ kiedy w koñcu bêdziesz móg³
wypróbowaæ Twój nowy mikser 1402-VLZ PRO,
chyba ¿e jesteœ osob¹, która nigdy nie czyta
instrukcji. W ka¿dym razie prosimy, abyœ
przeczyta³ tê stronê, zanim zaczniesz pracê z
mikserem. Reszta mo¿e zaczekaæ. Przeczytaj,
bêdziesz zadowolony je¿eli to zrobisz.
1 PROCEDURA USTAWIENIA POZIOMU
Wiadomoœæ dla nowicjuszy - nie nale¿y
ustawiaæ poziomu wedle zasady: podkrêcaj
potencjometr wysterowania do momentu, kiedy
zapali siê lampka. Miksery Mackie zosta³y tak
zaprojektowane, ¿e zapalenie siê lampki oznacza
bardzo bliskie przesterowanie. Pracowaliœmy
bardzo intensywnie nad lepszy systemem ni¿
dotychczas stosowane. Nasze rozwi¹zanie zapew-
nia niskie szumy i wysoki zapas wysterowania.
Wysterowywanie poziomów wejœciowych
(tylko kana³y od 1 do 6)
Pierwsze szeœæ kana³ów przy ustawianiu
poziomów nie wymaga od u¿ytkownika nawet
s³uchania. Je¿eli jednak u¿ytkownik chce mieæ pe³n¹
kontrolê podczas tej procedury to nale¿y: pod³¹czyæ
s³uchawki do z³¹cza s³uchawkowego, nastêpnie
ustawiæ t³umik wysy³ki sygna³u do pomieszczenia
kontrolnego/submiksu (CONTROL ROOM/SUBMIX)
mniej wiêcej w 1/4 pozycji górê.
Poni¿ej podano listê czynnoœci, które nale¿y
wykonaæ pojedynczo dla ka¿dego kana³u:
1. Ustaw potencjometr wysterowania kana³u
(TRIM) skrajnie w kierunku przeciwnym do
ruchu wskazówek zegara a t³umik g³oœnoœci
kana³u przesuñ na dó³ .
2. Ustaw potencjometry sekcji equalizera w pozycji
œrodkowej.
3. Pod³¹cz Ÿród³o dŸwiêku do wejœcia.
4. Wciœnij prze³¹cznik ods³uchu sygna³u (SOLO).
5. Wciœnij prze³¹cznik AFL/PFL w sekcji master.
Zapali siê zielona dioda poziomu.
6. Uruchom Ÿród³o dŸwiêku pod³¹czone do danego
wejœcia. To mo¿e byæ instrument, mikrofon lub
sygna³ liniowy podawany z odtwarzacza p³yt
CD, magnetofonu lub innego Ÿród³a dŸwiêku.
Upewnij siê, ¿e g³oœnoœæ na wejœciu jest taka
sama jaka by³aby podczas normalnego
u¿ytkowania. Je¿eli tak nie bêdzie, mo¿e zajœæ
potrzeba ponownego ustawiania poziomów
podczas koncertu.
7. Ustaw potencjometr wysterowania kana³u
(TRIM) tak, aby poziom wskazywany przez
wskaŸnik diodowy oscylowa³ wokó³ zera i nigdy,
nawet przy najg³oœniejszych fragmentach, nie
przekracza³ poziomu „+7”.
8. Je¿eli zachodzi potrzeba wprowadzenia zmian w
brzmieniu, wprowadŸ je teraz, po czy wróæ do
kroku numer 7.
9. Wyciœnij przycisk ods³uchu sygna³u (SOLO).
10. Powtórz kroki od 1 do 9 dla kana³ów od 1 do 6.
3
Jeszcze parê innych porad
Aby uzyskaæ jak najwy¿sze parametry pracy,
t³umiki g³oœnoœci sygna³u wszystkich kana³ów oraz
g³ówny t³umik g³oœnoœci (MAIN MIX) powinny zostaæ
ustawione w okolicy wartoœci oznaczonej liter¹ „U”
(unity gain - poziom równoœci).
Zanim dokonasz jakichkolwiek po³¹czeñ do i z
1402-VLZ PRO ustaw g³ówny t³umik g³oœnoœci
(MAIN MIX) i t³umik kontroli poziomu re¿yserki i
submix CTL ROOM/SUBMIX (CONTROL
ROOM/SUBMIX) w pozycji œrodkowej (w pobli¿u
oznaczenia „U”).
Zanim dokonasz jakichkolwiek po³¹czeñ, t³umiki
toru g³ównego MAIN MIX oraz kontroli poziomu
re¿yserki i ods³uchu re¿yserki CTL ROOM/SUBMIX
nale¿y ustawiæ w pozycji skrajnie dolnej.
Je¿eli wy³¹czasz urz¹dzenia, najpierw wy³¹cz
wzmacniacz. Kiedy w³¹czasz urz¹dzenia,
wzmacniacz powinien zostaæ w³¹czony jako ostatni.
Zachowaj oryginalne opakowanie! Kiedyœ
mo¿esz go potrzebowaæ.
PODSTAWY MIKSU
Chcesz rozpocz¹æ pracê
jak najszybciej? Je¿eli
posiadasz ju¿ syntezator lub
mikrofon, zastosuj siê do
podanych poni¿ej punktów:
1. Pod³¹cz mikrofon do wejœcia mikrofonowego
kana³u 1.
2. W³¹cz mikser 1402-VLZ PRO.
3. Wróæ do czêœci zatytu³owanej
„Wysterowywanie poziomów wejœciowych”.
4. Pod³¹cz przewody z g³ównych wyjœæ (MAIN
OUT) (z³¹cza typu XLR, jack 1/4” lub RCA) do
wzmacniacza.
5. Pod³¹cz g³oœniki do wzmacniacza i w³¹cz go.
6. Podnieœ t³umik g³oœnoœci kana³u 1 do pozycji
œrodkowej (oznaczenie „U”), natomiast
g³ówny t³umik g³oœnoœci (MAIN MIX) o æwieræ
d³ugoœci w górê.
7. Zaœpiewaj jak kanarek!
8. Pod³¹cz syntezator do kana³u stereofonicznego
7-8.
9. Ustaw t³umik g³oœnoœci tego kana³u w pozycji
œrodkowej (oznaczenie „U”).
10. Zagraj jak szalony i œpiewaj jak kanarek! Oto
w³aœnie Twój pierwszy mix!
Tutaj wpisz numer seryjny miksera (w razie
koniecznoœci naprawy, zwrotu, roszczeñ
ubezpieczeniowych, itp.)
Zakupione w
Data zakupu
 WPROWADZENIE
Dziêkujemy i gratulujemy zakupu profesjonal-
nego miksera kompaktowego firmy Mackie Designs
1402-VLZ PRO. Mikser zosta³ wyposa¿ony w nowe
przedwzmacniacze mikrofonowe naszego projektu
o symbolu XDR™ (Exteneded Dynamic Range
Zwiêkszony Zakres Dynamiki), które umo¿liwiaj¹
pracê przy niezwykle wysokich standardach:
· Pe³ny zakres wysterowania w przedziale od 0
do 60dB
· Mo¿liwoœæ podania sygna³u wejœciowego o
poziomie do +22dBu
· 130dB zakresu dynamiki
· Poziom zniekszta³ceñ mniejszy ni¿ 0.005% w
paœmie od 20Hz do 20kHz
· Kulo-odporna konstrukcja elektroniczna
· Wyprodukowane w Woodinville, USA
Teraz, kiedy ju¿ masz 1402-VLZ PRO, postaraj
siê wydobyæ z niego jak najwiêcej. Aby dowiedzieæ
siê wszystkiego o funkcjonowaniu miksera, prze-
czytaj instrukcjê.
JAK WYKORZYSTAÆ INSTRUKCJÊ
Poniewa¿ wielu Twoich znajomych bêdzie
chcia³o natychmiast pod³¹czyæ 1402-VLZ PRO,
pierwsze strony tej instrukcji umo¿liwi¹
zapoznanie siê z podstawami dzia³ania miksera i
wprowadz¹ Ciê w podstawy realizacji dŸwiêku. Na
kolejnych stronach znajduj¹ siê ilustracje
pokazuj¹ce typowe aplikacje muzyczne, w których
mo¿na wykorzystaæ 1402-VLZ PRO. Pokazane tam
zosta³y typowe zastosowania dla rejestracji,
miksu, zgrañ video, imprez dyskotekowych i
typowych zastosowañ scenicznych. Po tej sekcji,
instrukcja szczegó³owo opisze dzia³anie miksera.
Ka¿da funkcja miksera 1402-VLZ PRO zosta³a
opisana „geograficznie”, innymi s³owy w porz¹dku
fizycznego umiejscowienia w mikserze, na spodzie
lub w czêœci górnej. Opisy zosta³y podzielone na
trzy pierwsze rozdzia³y, tak jak mikser zosta³
zaprojektowany na trzy osobne strefy:
1. KROSOWNICA: Krosownica wzd³u¿ czêœci
górnej i tylnej.
2. TOR KANA£U: Dziesiêæ torów po prawej
stronie.
KROSOWNICA
TOR KANA£U SEKCJA WYJŒÆ
3. SEKCJA WYJή: Sekcja wyjϾ po prawej
stronie.
W ka¿dym rozdziale znajduj¹ siê ilustracje
gdzie ka¿da z funkcji posiada swój numer. Je¿eli
jesteœ ciekaw danej funkcji wystarczy ja znaleŸæ
na danej ilustracji i zapamiêtaæ numer jej
przypisany a nastêpnie znaleŸæ ten numer w
wyznaczonym paragrafie.
W ka¿dym z paragrafów znajduj¹ siê tak¿e
informacje dodatkowe, takie jak na przyk³ad:
„Lutowanie w³asnych kabli”: 5 , wystarczy znaleŸæ
ten numer w instrukcji i znajdziesz tak¿e
odpowiedŸ.
S¹ tu wreszcie numery jak ten: 26 . Te numery
prowadz¹ Ciê do odpowiednich informacji.
Ten znak oznacza
BARDZO WA¯NE
niezwykle wa¿na informacjê
lub wyj¹tkow¹ cechê miksera
1402-VLZ PRO. Dla swojego
w³asnego dobra uwa¿nie czytaj
podane informacje i zapamiêtuj
je. Pytania na ten temat znajd¹ siê w teœcie
koñcowym.
BLI¯SZE SPOJR¯ENIE
Ten znak oznacza
dok³adniejsze wyjaœnienie
niektórych funkcji oraz
podanie praktycznych porad.
Zwykle znajduj¹ siê tu ró¿ne
ciekawe informacje.
DODATEK: ZBAWIENIE DLA
POCZ¥TKUJ¥CYCH
Dodatek A jest kompletnym s³ownikiem
podstawowych pojêæ z dziedziny pro-audio. S¹ tam
opisane takie okreœlenia jak „przesterowanie”,
„szum t³a” lub „niesymetryczny”. PrzejdŸ szybko
do czêœci dodatku A, gdzie uzyskasz wiêcej
informacji na ten temat.
SEKCJA Z£¥CZ
Dodatek B informuje o z³¹czach: z³¹cza typu
XLR, z³¹cza symetryczne, z³¹cza niesymetryczne,
specjalne z³¹cza hybrydowe.
POZOSTA£E ARKANA WIEDZY
Dodatek C omawia wiele prawd zwi¹zanych z
wykorzystywaniem mikrofonów, uziemieniem,
instalacjami sta³ymi czy porównywaniem linii
symetrycznych i niesymetrycznych. Dodatki
stanowi¹ prawdziw¹ kopalniê wiedzy dla ka¿dego,
kto dopiero zaczyna pracê z dŸwiêkiem.
4
SPIS TREŒCI
1 USTAWIENIE POZIOMU.........................................3 38
RÓD£O MATRYCY .....................................21
2 DIAGRAMY PO£¥CZEÑ .........................................6 39 SEKCJA WYSY£KI SYGNA£U DO....................21
3 OPIS SEKCJI KROSOWNICY.................................10 POMIESZCZENIA/SUBMIKSU (CONTROL
4 WEJŒCIA MIKROFONOWE ............................10 ROOM)/SUBMIX.........................................22
5 ZASILANIE PHANTOM..................................10 40 TRYB SOLO: AFL/PFL (AFL AFTER FADER
6 WEJŒCIA LINIOWE .......................................11 LISTENING / PFL PRE FADER SOLO)..............22
7 FILTR DOLNO-ZAPOROWY (LOW CUT) .........11 41 DIODA FUNKCJI RUDE SOLO.........................22
8A POTENCJOMETR WYSTEROWANIA (TRIM) ....11 42 PRZYPISANIE DO SZYNY TORU G£ÓWNEGO
8B +4 / -10.....................................................11 (MAIN MIX) ................................................23
9 STEREOFONICZNE WEJŒCIA LINIOWE ...........12 43 MIERNIKI ....................................................23
10 POD£¥CZENIE EFEKTU: SZEREGOWO CZY 44 FUNKCJA AUX TALK.....................................24
RÓWNOLEGLE? ...........................................12 45 WYBÓR FUNKCJI WYSY£KI AUX 1.........................24
11 PUNKT INSERTOWY (INSERT).......................13 46 G£ÓWNY POTENCJOMETR WYSY£KI AUX 1
12 POWROTY AUX (AUX RETURN)....................13 (AUX 1 MASTER).........................................24
13 Z£¥CZA WEJŒCIOWE Z MAGNETOFONU 47 POWROTY AUX (AUX RETURNS)..................24
(TAPE IN) ....................................................14 48 SYGNA£ EFEKTU NA TOR MONITOROWY
14 WYJŒCIA G£ÓWNE XLR (XLR MAIN OUTS) ...14 (EFX TO MON).............................................25
15 PRZE£ACZNIK POZIOMU DLA WYJŒCIA 49 JACK NORMALLING .....................................25
G£ÓWNEGO ................................................15 50 MODYFIKACJE....................................................26
16 WYJŒCIA G£ÓWNE 1/4” .............................15 51 DIAGRAM BLOKOWY..........................................31
17 Z£¥CZA WYJŒCIOWE NA MAGNETOFON 52 DIAGRAM STRUKTURY G£OŒNOŒCI KANA£ÓW ....33
(TAPE OUTPUT)............................................15 53 SPECYFIKACJA....................................................34
18 S£UCHAWKI (PHONES) ................................16 54 INFORMACJE SERWISOWE ..................................35
19 ALTERNATYWNA GRUPA WYSY£KOWA A DODATEK: S³ownik pojêæ pro-audio......................36
ALT 3-4 .......................................................16 B DODATEK: Po³¹czenia .........................................42
20 SEKCJA WYSY£KI SYGNA£U DO C DODATEK: Linie symetryczne, zasilanie Phantom,
POMIESZCZENIA (CONTROL ROOM).............16 uziemienie i inne arkana wiedzy ..........................45
21 WYSY£KA AUX 1 & 2 (AUX SEND 1 & 2)......16
22 Z£¥CZE ZASILANIA......................................17
23 BEZPIECZNIK...............................................17
24 PRZE£¥CZNIK ZASILANIA ............................17
25 PRZE£¥CZNIK ZASILANIA PHANTOM ...........17
26 OPIS TORU KANA£U ...........................................18
27 POZIOM RÓWNOŒCI „U” UNITY.................18
28 T£UMIK G£OŒNOŒCI KANA£U ......................18
29 ODS£UCH SYGNA£U (SOLO) PRZED
POTENCJOMETREM......................................18
30 WYCISZENIE/PRZE£¥CZANIE DO GRUPY
ALTERNATYWNEJ (MUTE)/ALT 3-4 ...............18
31 PANORAMA ................................................19
32 STA£A G£OŒNOŒÆ (CONSTANT LOUDNESS)....19
33 TRZY-ZAKRESOWY EQUALIZER....................19
34 WYSY£KA AUX (AUX SEND).........................20
35 OPIS SEKCJI WYJή ............................................21
36 TOR G£ÓWNY (MAIN MIX) ..........................21
37 ARCHITEKTURA MIKSERA VLZ .....................21

5
 2 DIAGRAMY PO£¥CZEÑ

Rejestrator
Wyjœcie (odtwarzanie) cztero-œladowy
WA¯NE: Wszystkie wtyki insertowe
powinny zostaæ mocno wciœniête do gniazda
(do drugiego klikniêcia)

wejœcie

wyjœcie Kompresor sterofoniczny

wejœcie

wyjœcie

INSERTY KANA£ÓW
Efekty gitarowe

wyjœcie
Procesor monofoniczny
wejœcie

Instrument klawiszowy lub inne

Ÿród³o o poziomie liniowym POWROTY AUX
wyjœcie
WEJŒCIA KANA£ÓW

Pog³os wejœcie mono/ wejœcie

wyjœcie stereo
wyjœcie
wejœcie Delay cyfrowy
WYJŒCIE
AUX
WYJŒCIE
AUX 3/4

Wyjœcie
Magnetofon rejestruj¹cy
MAGNET.
WEJ/WYJ

(odtwarzanie)
G£ÓWNE
WYJŒCIE

Wejœcie
S£UCHAW. ODS£UCHOWE.
WYJŒCIE

(rejestracja)
Koñcówka
G£ÓWNE
WYJŒCIE

mocy
WYJŒCIE

Monitory studyjne

Rejestracja cztero-œladowa i miks do postaci stereofonicznej przy u¿yciu miksera 1402-VLZ PRO.

6
 Mikrofon

wejœcie
Kompresor

Instrument klawiszowy lub inne wyjœcie

Ÿród³o o poziomie liniowym

INSERTY KANA£ÓW
Rejestrator video #1
Lewy

POWROTY AUX
WEJŒCIA KANA£ÓW
Rejestrator video #2 Prawy
Lewy
Uwaga: powrót Aux numer 2
wyjœcie audio mo¿e zostaæ wykorzystany jako
Prawy dodatkowe wejœcie
Rejestrator video #3 Lewy stereofoniczne.
WYJŒCIE

wyjœcie audio
Procesor efektowy
AUX

wyjœcie
Prawy
Odtwarzacz p³yt CD
wejœcie
Lewy
WYJŒCIE
AUX 3/4

Prawy
Kontrola SMPTE

MAGNET.
WEJ/WYJ

G£ÓWNE
WYJŒCIE

Rejestrator DAT,
kod czasowy
S£UCHAW. ODS£UCHOWE.
WYJŒCIE

Lewy
wyjœcie
Koñcówka
G£ÓWNE
WYJŒCIE

mocy
Lewy Prawy
WYJŒCIE

Prawy wejœcie

Sterownik do magnetowidów
z opcjonalnym interfejsem Monitory studyjne
kodu czasowego
(opcja)
G³ówny rejestrator Video

Aplikacja Video z wykorzystaniem miksera 1402-VLZ PRO

7
 wejœcie

wyjœcie
Kompresor stereofoniczny
wejœcie

wyjœcie

INSERTY KANA£ÓW
wejœcie
Gramofon wyjœcie
Kompresor stereofoniczny
wejœcie

wyjœcie

Przedwzmacniacze gramofonowe

RIAA
Uwaga: powrót Aux numer 2 mo¿e zostaæ wykorzystany
jako dodatkowe wejœcie stereofoniczne

RIAA

POWROTY AUX
WEJŒCIA KANA£ÓW
Odtwarzacz p³yt CD Lewy

wyjœcie

Prawy Wyzwalane œwiat³a

Odtwarzacz p³yt CD Lewy

WYJŒCIE
wyjœcie

AUX
wejœcie wyjœcie
Prawy
Lewy Sampler
Procesor efektowy
wejœcie wyjœcie
WYJŒCIE
AUX 3/4

Prawy
MAGNET.
WEJ/WYJ

G£ÓWNE
WYJŒCIE

Equalizer
stereofoniczny wejœcie
Magnetofon Wyjœcie
rejestruj¹cy
S£UCHAW. ODS£UCHOWE.
WYJŒCIE

(odtwarzanie) wyjœcie
Koñcówka
G£ÓWNE
WYJŒCIE

mocy
WYJŒCIE

Wejœcie
(rejestracja)

Lewa kolumna Prawa kolumna

Ludzie tañcz¹cy
na pod³odze

Ustawienie dla Disc Jokey`a z wykorzystaniem miksera 1402-VLZ PRO

8
 Mikrofony wokalowe

wejœcie

wyjœcie
Kompresor sterofoniczny
wejœcie

INSERTY KANA£ÓW
wyjœcie

wejœcie
Kompresor monofoniczny
wyjœcie

Przedwzmacniacz basowy

Stereofoniczny efekt gitarowy

POWROTY AUX
WEJŒCIA KANA£ÓW
Maszyna
perkusyjna
Instrument klawiszowy
lub inne Ÿród³o o poziomie liniowym
wyjœcie
WYJŒCIE
AUX

wejœcie Procesor efektowy

wejœcie
WYJŒCIE
AUX 3/4

Koñcówka Monitory sceniczne

Equalizer wyjœcie mocy
monofoniczny
MAGNET.
WEJ/WYJ

G£ÓWNE
WYJŒCIE

Equalizer
Magnetofon Wyjœcie stereofoniczny wejœcie
S£UCHAW. ODS£UCHOWE.
WYJŒCIE

rejestruj¹cy (odtwarzanie)
G£ÓWNE
WYJŒCIE

wyjœcie
Koñcówka
mocy
WYJŒCIE

Wejœcie
(rejestracja)

To po³¹czenie mo¿e zostaæ z ³atwoœci¹ zmienione na

konfiguracjê mono, do zastosowañ scenicznych.
A. Stereofoniczne Ÿród³a dŸwiêku powinny podawaæ
sygna³ na lew¹ stronê mono kana³u wejœciowego.
B. Ustaw potencjometr panoramy ka¿dego kana³u
ostro w lewo. Lewa kolumna Prawa kolumna
C. Pod³¹cz monofoniczny system nag³oœnieniowy do
lewego wyjœcia g³ównego.

Aplikacja nag³oœnienia scenicznego z wykorzystaniem miksera 1402-VLZ PRO

9
 3 OPIS SEKCJI KROSOWNICY
Pomimo, i¿ poni¿sze informacje s¹
najprawdopodobniej wszystkim znane, nale¿y
wiedzieæ, ¿e krosownica to element miksera gdzie
pod³¹cza siê wszystkie elementy dŸwiêkowe:
mikrofony, instrumenty o poziomie liniowym, efekty,
s³uchawki, wzmacniacze mocy, rejestrator, itd.
4 WEJŒCIA MIKROFONOWE
(kana³y 1-6)
W mikserze 1402-VLZ PRO wykorzystujemy
symetryczne wejœcia mikrofonowe z zasilaniem
phantom, dok³adnie takie same, jak montowane
przez nas w du¿ych konsoletach studyjnych.
Dlaczego? Powód jest bardzo prozaiczny: obwody
tego typu s¹ znacznie bardzie odporne na szum i
przydŸwiêki. Mo¿na tu pod³¹czyæ niemal¿e ka¿dy
rodzaj mikrofonu, który posiada standardowe
mêskie z³¹cze typu XLR. ¯eby nauczyæ siê, w jaki
sposób sygna³y s¹ przekierowywane z tych wejœæ,
patrz punkt 26 . Je¿eli sam lutujesz kable, wykonaj
po³¹czenia wed³ug poni¿szego diagramu.
MASA
GOR¥CY
ZIMNY
MASA
ZIMNY
GOR¥CY
OBUDOWA
(MASA)
PIERŒCIEÑ
[ZIMNY (-)]
CZUBEK
[GOR¥CY (-)]
Pin 1 = Uziemienie lub ekran
Pin 2 = Dodatni (+ lub gor¹cy)
Pin 3 = Ujemny (- lub zimny)
Pod³¹czone do tych wejœæ profesjonalne
mikrofony wstêgowe, dynamiczne i pojemnoœciowe
bêd¹ brzmieæ doskonale. Wejœcia mikrofonowe
miksera 1402-VLZ PRO posiadaj¹ mo¿liwoœæ
„przyjêcia” sygna³u o dowolnym poziomie, bez
ryzyka przesterowania. Upewnij siê, ¿e procedura
ustawienia poziomu zosta³a wykonana nale¿ycie.
5 ZASILANIE PHANTOM
Wiêkszoœæ nowoczesnych, profesjonalnych
mikrofonów pojemnoœciowych jest przystosowana do
zasilania tzw. napiêciem Phantom, które pozwala
mikserowi wysy³aæ napiêcie o niskim poziomie do
obwodów elektronicznych mikrofonu za
poœrednictwem tego samego kabla, który s³u¿y do
transferu sygna³u audio. (Mikrofony pó³-profesjonalne
s¹ czêsto wyposa¿one w baterie, które zastêpuj¹
zasilanie wysy³ane z miksera). Nazwa „Phantom” jest
adekwatna do w³aœciwoœci, jak¹ dodatkowo posiada
owo zasilanie. Mianowicie jest ono niezauwa¿ane
przez mikrofony dynamiczne, pod³¹czone do
zasilanego wejœcia (dla przyk³adu Shure
SM57/SM58). Mikrofony dynamiczne nie wymagaj¹
zasilania zewnêtrznego, jednak zasilanie Phantom nie
wywiera na nie negatywnego wp³ywu. Zasilanie
Phantom w mikserze 1402-VLZ PRO jest
kontrolowane globalnie za poœrednictwem prze-
³¹cznika Phantom, umieszczonego na panelu tylnym 25
(oznacza to, ¿e zasilanie Phantom jest jednoczeœnie
w³¹czane i wy³¹czane dla kana³ów 1-6).
Nigdy nie nale¿y pod³¹czaæ
BARDZO WA¯NE
mikrofonów lub instrumentów
niesymetrycznych do z³¹cz mi-
krofonowych, je¿eli jest w³¹czo-
ne zasilanie Phantom.
6 WEJŒCIA LINIOWE
Cztery wejœcia liniowe znajduj¹ce siê w
mikserze 1402-VLZ PRO posiadaj¹ wspólny obwód
(ale nie zasilanie Phantom) z przedwzmacniaczami
mikrofonowymi. Mog¹ one s³u¿yæ do wspó³pracy
zarówno z symetrycznymi jak i niesymetrycznymi
Ÿród³ami dŸwiêku oraz przyjmowaæ sygna³ wejœcio-
wy o dowolnym poziomie. Wejœcia te mo¿na
wykorzystaæ dla praktycznie ka¿dego typu sygna³u,
od poziomów instrumentalnych (niskich) 40dB a¿
do poziomów operacyjnych 10dBV do +4dBu, jako
¿e do dyspozycji jest 40dB zapas wysterowania na
kana³ach od 7 do 14. Aby dowiedzieæ siê jak sygna³y
s¹ przekierowywane z tych wejœæ, patrz punkt 26 .
10
 Aby do tych wejœæ pod³¹czyæ Ÿród³o symetryczne, bezpiecznie dokonywaæ korekcji
nale¿y u¿yæ z³¹cza typu jack 1/4” TRS (Tip-Ring- pasma niskiego dla wokali 33 . W
Sleeve), takiego samego jak z³¹cze s³uchawkowe. wielu przypadkach equalizacja
PIERŒCIEÑ pó³kowa pasma niskiego mo¿e w
PIERŒCIEÑ OBUDOWA OBUDOWA CZUBEK
znaczny sposób pomóc barwie g³osu.
Problemem mo¿e byæ fakt, ¿e przy
CZUBEK
PIERŒCIEÑ
wzmocnieniu pasma niskiego Dolno-zaporowy z nisk¹ EQ
[ZIMNY (-)]
CZUBEK
wzmacnia siê tak¿e sygna³y p³yn¹ce z
[GOR¥CY (-)]
t³a, co w przypadku koncertu oznacza wzmocnienie
OBUDOWA
(MASA) sygna³u ze sceny (ruch sceniczny, kroki, itp.). Filtr
Tip (czubek) = dodatni (+ lub gor¹cy) dolno-zaporowy eliminuje problemy tego typu, tak
Ring (pierœcieñ) = ujemny (- lub zimny) wiêc mo¿na nieco wzmocniæ pasmo niskie, bez
Sleeve (obudowa) = ekran lub uziemienie ryzyka utraty tych czêstotliwoœci w ogólnym
brzmieniu miksu.
Aby do tych wejœæ pod³¹czyæ Ÿród³o Poni¿ej podano kombinacje ustawienia
niesymetryczne, nale¿y u¿yæ z³¹cza typu jack 1/4” equalizacji pasma niskiego 33 i prze³¹cznika
TS (Tip-Sleeve), takiego samego jak z³¹cze odcinaj¹cego niskie czêstotliwoœci (LOW CUT ) oraz
instrumentalne. wykresy krzywych czêstotliwoœciowych.
OBUDOWA OBUDOWA CZUBEK 8A POTENCJOMETR WYSTEROWANIA
(TRIM) KANA£Y 1-6
CZUBEK
[GOR¥CY (-)] Je¿eli jeszcze tego nie zrobi³eœ, przeczytaj teraz
uwa¿nie czêœæ USTAWIENIE POZIOMU 1 .
OBUDOWA
(MASA) Potencjometr wysterowania kana³u
Tip (czubek) = sygna³ (TRIM) reguluje czu³oœæ wejœæ mikrofonowych i
Sleeve (obudowa) = uziemienie liniowych dla kana³ów od 1 do 6. Dziêki temu
potencjometrowi sygna³y zewnêtrzne mog¹ zostaæ
Wejœcia liniowe 1-6 s¹ idealne do pod³¹czenia do siebie optymalnie dopasowane pod wzglêdem
starszych typów instrumentów, które potrzebuj¹ poziomu.
wiêkszego wysterowania poziomu. W ten sposób Je¿eli sygna³ wchodzi przez z³¹cze XLR, jego
mo¿na kontrolowaæ sygna³y o niskim poziomie, poziom bêdzie wynosiæ 0dB przy potencjometrze
przez odpowiednie ustawienie potencjometru ustawionym w pozycji minimalnej (skrajnie w lewo)
wysterowania poziomu wejœciowego (TRIM 8 ). i mo¿e siêgn¹æ a¿ 60dB przy potencjometrze
ustawionym w pozycji maksymalnej (skrajnie w
7 FILTR DOLNO-ZAPOROWY prawo).
(LOW CUT) KANA£Y 1-6 Je¿eli sygna³ wchodzi przez z³¹cze jack 1/4” jego
Prze³¹cznik odcinaj¹cy niskie pasmo (LOW poziom bêdzie st³umiony o 15dB przy
CUT) jest czêsto nazywany filtrem dolno- potencjometrze ustawionym w pozycji minimalnej
zaporowym lub górno-przepustowym (obie nazwy (skrajnie w lewo) i mo¿e siêgn¹æ 45dB wzmocnienia
znacz¹ to samo). Po w³¹czeniu tego prze³¹cznika, przy potencjometrze ustawionym w pozycji
czêstotliwoœci poni¿ej 75Hz s¹ t³umione w stosunku maksymalnej (skrajnie w prawo). Przy ustawieniu
18dB na oktawê. potencjometru na godzinie 10:00 (pozycja oznaczona
Zaleca siê aby stosowaæ filtr dolno-zaporowy w liter¹ „U”) poziom sygna³u nie ulega zmianie. To
ka¿dej aplikacji wymagaj¹cej wykorzystania 15dB st³umienie sygna³u przy minimalnej pozycji
mikrofonu z wy³¹czeniem nag³aœniania stopy, gitary potencjometru mo¿e siê okazaæ bardzo przydatne,
basowej, niskich brzmieñ syntezatorowych lub je¿eli pod³¹czany sygna³ ma bardzo wysoki poziom
nagrañ trzêsieñ ziemi. W przypadku wielu lub je¿eli chce siê dodaæ du¿o wzmocnienia w
instrumentów, filtrowanie dolnego pasma mo¿e siê equalizacji, lub w obu tych przypadkach. Bez tej
okazaæ bardzo pomocne w uzyskaniu lepszego opcji „wirtualnego” t³umika, w podobnym
brzmienia, jednoczeœnie zmniejszaj¹c mo¿liwoœæ zastosowaniu mog³oby nast¹piæ silne
sprzê¿eñ przy zastosowaniach scenicznych i przesterowanie sygna³u.
odci¹¿aj¹c w znaczny sposób koñcówkê mocy.
Na funkcjonowanie 8B +4 / -10 (KANA£Y 7- 14)
filtru dolno-zaporowego
(lub górno- Prze³¹cznik ten dopasowuje czu³oœæ wejœciow¹
przepustowego, jak kto wejœæ liniowych dla kana³ów 7 14. Je¿eli Ÿród³o
woli) mo¿na spojrzeæ dŸwiêku generuje sygna³ o poziomie 10dB nale¿y
jeszcze z innej strony. w³¹czyæ ten prze³¹cznik. Je¿eli nie jesteœ pewien
Mo¿e on poszerzaæ pozostaw ten prze³¹cznik wyciœniêty i wróæ do
paletê mo¿liwoœci przy procedury ustawienia poziomu 1 , i dopiero po
Dolno-zaporowy zastosowaniach zakoñczeniu tej procedury.
scenicznych. Dziêki temu prze³¹cznikowi mo¿na

11
 9 STEREOFONICZNE WEJŒCIA LINIOWE
(Kana³y 7-8, 9-10, 11-12 i 13-14)
Te w pe³ni symetryczne wejœcia zosta³y
zaprojektowane dla sygna³ów mono- lub
stereofonicznych, symetrycznych lub
niesymetrycznych o poziomie od 10dBV do +4dBu.
Mo¿na je wykorzystaæ z praktycznie ka¿dym
profesjonalnym lub pó³-profesjonalnym
instrumentem, procesorem efektowym lub
odtwarzaczem magnetofonowym. Aby dowiedzieæ
siê w jaki sposób sygna³ z tych wejœæ jest
przekierowywany, patrz punkt 26 . Aby dowiedzieæ
siê jak lutowaæ w³asne kable, patrz punkt 6 .
W stereofonicznym œwiecie audio, kana³ o
numerze nieparzystym jest przeznaczony zwykle do
otrzymywania sygna³u monofonicznego. Dla
przyk³adu, je¿eli na wejœcia stereofoniczne 7 8
miksera 1402-VLZ PRO jest podawany sygna³
stereofoniczny nale¿y: sygna³ z lewego wyjœcia
instrumentu pod³¹czyæ do wejœcia numer 7,
natomiast wyjœcie prawe do wejœcia numer 8.
Przy pod³¹czaniu urz¹dzenia monofonicznego
(tylko jeden przewód) nale¿y zawsze u¿ywaæ lewego
wejœcia (oznaczonego MONO) danego kana³u -
wejœcia liniowe 7, 9, 11 i 13. Do wejœcia prawego nie
nale¿y nic pod³¹czaæ - wejœcia liniowe 8, 10, 12 i 14.
Dziêki takiemu pod³¹czeniu, sygna³ pojawi siê w
obu kana³ach. Ten trick nazywany jest normalizacja
z³¹cza „jack normalling” 49 .
Urz¹dzenie szeregowe
Wysy³ka Powrót
Insert Insert
Procesor sygna³owy
Sygna³ Ÿród³owy (np. kompresor)
(nienasycony)
Urz¹dzenie równoleg³e
Wysy³ka Powrót
Aux Aux
Procesor sygna³owy
(np. pog³os)
Œcie¿ka kana³u
Sygna³(y) Ÿród³owy
(nienasycony)
BLI¯SZE SPOJR¯ENIE
10 POD£¥CZENIE EFEKTU:
SZEREGOWO CZY RÓWNOLEGLE?
Nastêpne dwie sekcje omawiaj¹
terminy „szeregowo” i
„równolegle”.
Oto co przez nie rozumiemy.
„Szeregowo” oznacza, ¿e ca³y sygna³ jest
przekierowywany do urz¹dzenia efektowego.
Przyk³ady: kompresory/limitery, equalizery
graficzne.
ród³a sygna³u o poziomie liniowym
mog¹ byæ krosowane przez urz¹dzenia szeregowe
przed lub po mikserze, lub przez z³¹cza insertowe
umieszczone na panelu tylnym (wysy³ka/powrót
punktu insertowego kana³u - CHANNEL INSERT
send/return). 11
„Równolegle” oznacza, ¿e tylko czêœæ sygna³u z
miksera jest przesy³ana do urz¹dzenia (za
poœrednictwem z³¹cza wysy³ki sygna³u - AUX
SEND), gdzie jest nastêpnie poddawana obróbce i
wysy³ana z powrotem do miksera (za
poœrednictwem z³¹cza stereofonicznego powrotu
sygna³u - STEREO AUX RETURN), gdzie jest
miksowana z sygna³em oryginalnym. W ten sposób
wiele kana³ów mo¿e wykorzystywaæ to samo
urz¹dzenie efektowe. Przyk³ady: pog³os, cyfrowe
opóŸnienie, itp. (patrz diagramy poni¿ej).
Sygna³ obrobiony
Sekcja
Wyjœciowa
Sygna³ nasycony
Sekcja
Miksu Sygna³ obrobiony
Sygna³(y) Ÿród³owy
(nienasycony)
12
 PUNKT INSERTOWY
BLI¯SZE SPOJR¯ENIE
11
(INSERT) KANA£Y 1-6
Te z³¹cza znajduj¹ siê na
panelu tylnym miksera 1402-
VLZ PRO. Do nich pod³¹cza
siê procesory szeregowe,
takie jak na przyk³ad kompresory, equalizery, de-
essery lub filtry 10 . Poniewa¿ niewiele osób posiada
wiêcej ni¿ kilka takich zabawek, punkty insertowe
posiadaj¹ tylko cztery pierwsze kana³y. Je¿eli
sytuacja wymaga obróbki dynamicznej dla kana³ów
od 7 do 14, wystarczy pod³¹czyæ sygna³ do
procesora, zanim jeszcze zostanie on pod³¹czony do
wejœcia kana³u.
Punkty insertowe kana³ów zosta³y umieszczone
po sekcji potencjometru wysterowania kana³u
(TRIM), po prze³¹czniku filtru dolno-zaporowego
(LOW CUT) oraz przed sekcj¹ equalizera kana³u i
potencjometrami wysterowania. Wysy³ka (czubek
z³¹cza) ma nisk¹ opornoœæ (120 ohms), co umo¿li-
wia przesy³ ka¿dego sygna³u o poziomie liniowym.
Powrót (pierœcieñ z³¹cza) ma wysok¹ opornoœæ
(2.5kohms), dziêki czemu sygna³ mo¿e byæ wysy³any
praktycznie z ka¿dego typu urz¹dzenia efektowego.
Kable insertowe powinny byæ lutowane wed³ug
poni¿szych instrukcji:
Wysy³ka (SEND) do procesora
Pierœcieñ
Czubek Obudowa (Z³¹cze TRS)
To z³¹cze pod³¹cz do jednego
z insertów kana³u miksera Powrót (RETURN) z procesora
Czubek = wysy³ka (wyjœcie do urz¹dzenia
efektowego)
Pierœcieñ = powrót (wejœcie z urz¹dzenia
efektowego)
Obudowa = uziemienie (pod³¹czenie ekranu do
wszystkich trzech obudów)
Poza przesy³aniem sygna³u do urz¹dzeñ
zewnêtrznych, z³¹cza te mog¹ zostaæ wykorzystane
tak¿e jako bezpoœrednie wyjœcia sygna³u (direct
out) po potencjometrze wysterowania (TRIM), po
filtrze dolno-zaporowym i przed sekcj¹ equalizera.
Przedwzmacniacze mikrofonowe firmy Mackie
zyska³y sobie swoj¹ popularnoœæ dziêki swojej
uniwersalnoœci i faktem, ¿e wielu osobom
wystarcz¹ tylko cztery aby wykonaæ wiêkszoœæ
aplikacji. Oto trzy sposoby, na które mo¿na
wykorzystaæ punkty insertowe kana³ów:
Z£¥CZE MONO
Gniazdo Insert kana³u
Bezpoœrednie wyjœcie bez przerywania sygna³u.
W³ó¿ wtyczkê tylko do pierwszego klikniêcia.
Z£¥CZE MONO
Gniazdo Insert kana³u
Bezpoœrednie wyjœcie z przerywaniem sygna³u.
W³ó¿ ca³¹ wtyczkê, do drugiego klikniêcia.
Z£¥CZE STEREO
Gniazdo Insert kana³u
Aby u¿yæ jako pêtli efektowej,
(Czubek - wysy³ka, Pierœcieñ - powrót z efektu)
13
POWROTY AUX (AUX RETURN)
12
W tym miejscu pod³¹cza siê wyjœcia urz¹dzeñ
równoleg³ych (lub dodatkowych Ÿróde³ dŸwiêku). Te
symetryczne wejœcia dzia³aj¹ w podobny sposób do
wejœæ liniowych 9 (LINE IN). Nie s¹ jednak
pod³¹czone do sekcji equalizera, wysy³ki aux,
panoramy, wyciszenia i solo. Obwody powrotu
sygna³u s¹ w stanie przyj¹æ sygna³ mono- lub
stereofoniczny, symetryczny lub niesymetryczny o
poziomie instrumentalnym, -10dBV lub +4dBu.
Wejœcia te mo¿na wykorzystywaæ z praktycznie
ka¿dym pó³- lub w pe³ni profesjonalnym
urz¹dzeniem efektowym. Aby dowiedzieæ siê wiêcej
na temat przekierowywania sygna³u z tych wejœæ,
patrz punkt 47 .
Pojedyncze urz¹dzenie: Je¿eli
BARDZO WA¯NE
posiadasz tylko jedno
urz¹dzenie równoleg³e,
wykorzystuj pierwsze z³¹cze
stereofonicznego powrotu
sygna³u (STEREO AUX
RETURN 1) natomiast drugie z³¹cze
stereofonicznego powrotu sygna³u (STEREO AUX
RETURN 2) ma pozostaæ nie pod³¹czone. W ten
sposób niewykorzystywany potencjometr
reguluj¹cy poziom drugiego stereofonicznego
Czubek powrotu sygna³u (Aux Return 2) mo¿e byæ
wykorzystywany do przes³ania sygna³u z
pierwszego powrotu stereofonicznego (Aux Return
Pierœcieñ
1) na monitory sceniczne, za poœrednictwem
prze³¹cznika EFX TO MONITOR 48 .
Urz¹dzenie monofoniczne: Je¿eli posiadasz
urz¹dzenie efektowe, które posiada tylko wyjœcie
monofoniczne (jeden przewód), pod³¹cz je do
pierwszego z³¹cza stereofonicznego powrotu
(STEREO AUX RETURN 1), do gniazda
LEWY/MONO (LEFT/MONO). Prawe z³¹cze
pierwszego powrotu (AUX RETURN 1) pozostaw
nie pod³¹czone. W ten sposób sygna³ bêdzie
przesy³any do obu kana³ów, magicznie pojawiaj¹c
siê w œrodku panoramy jako sygna³ monofoniczny.
Nie istnieje mo¿liwoœæ identycznego po³¹czenia ze
z³¹czem drugiego powrotu (AUX RETURN 2)
potrzebny by³by kabel typu Y.
WARNING: TO REDUCE THE RISK OF FIRE OR ELECTRIC SHOCK, DO NOT SERIAL NUMBER MANUFACTURING DATE
EXPOSE THIS EQUIPMENT TO RAIN OR MOISTURE. DO NOT REMOVE COVER.
NO USER SERVICEABLE PARTS INSIDE. REFER SERVICING TO QUALIFIED PERSONNEL.
AVIS: RISQUE DE CHOC ELECTRIQUE — NE PAS OUVRIR
ING. UTILISE UN FUSIBLE DE RECHANGE DE MÊME TYPE.
FUSE DEBRANCHER AVANT DE REMPLACER LE FUSIBLE
XDRTM EXTENDED DYNAMIC RANGE MIC PREAMPLIFIERS ARE PROPRIETARY TO MACKIE DESIGNS, INC.
CHANNEL INSERT
( PRE-FADER / PRE EQ TIP SEND / RING RETURN
) )
6 5 4 3 2 1
OODINVILLE • WA • USA • MADE IN USA • FABRIQUE AU USA • COPYRIGHT ©1998 •
GN INC.: "MACKIE", "VLZ", "XDR", AND THE "RUNNING MAN" FIGURE • PATENT PENDING
 13 Z£¥CZA WEJŒCIOWE Z MAGNETOFONU
(TAPE IN)
Z³¹cza magnetofonowe (RCA) zosta³y
zaprojektowane specjalnie na potrzeby pó³-
profesjonalnych i profesjonalnych rejestratorów
magnetofonowych. Aby dopasowaæ poziom, sygna³
wejœciowy jest automatycznie wzmacniany o 6dB.
Tutaj pod³¹cz wyjœcia magnetofonu przy u¿yciu
standardowych kabli HiFi (Chinch-Chinch). Aby
uzyskaæ wiêcej informacji na temat
przekierowywania sygna³u z tych wejœæ, patrz
punkt 38 .
MASA CZUBEK MASA CZUBEK
Dziêki tym z³¹czom mo¿na ³atwo i wygodnie
ods³uchaæ nagrany wczeœniej miks lub dowolny
materia³ muzyczny. Maj¹c mo¿liwoœæ dok³adnego
przes³uchania ca³oœci miksu, mo¿emy spróbowaæ
dokonaæ korekcji w ustawieniach, bez
koniecznoœci przepinania kabli lub wprowadzania
zmian w ustalonych wczeœniej poziomach. Z³¹cza
wejœciowe sygna³u z magnetofonu mog¹ tak¿e
zostaæ wykorzystane do po³¹czenia miksera z
magnetofonem przenoœnym lub odtwarzaczem CD,
na potrzeby odtwarzania przerywników
muzycznych podczas koncertów.
BARDZO WA¯NE
Wyjœcia? Mikser 14020-VLZ PRO posiada ich
wiele: wyjœcia g³ówne XLR, wyjœcia g³ówne 1/4”,
wyjœcie magnetofonowe RCA, wyjœcie
s³uchawkowe (PHONES) wyjœcia
re¿yserki/pomieszczenia kontrolnego (CONTROL
ROOM), wysy³ka Aux 1 i 2. Przyjrzyjmy siê im
bli¿ej.
14 WYJŒCIA G£ÓWNE XLR
(XLR MAIN OUTS)
Wyjœcia te posiadaj¹ nisk¹ opornoœæ, s¹ w
pe³ni symetryczne, s¹ wstanie przesy³aæ sygna³ o
poziomie +4dBu z 28dB zapasem wysterowania.
To wyjœcie generuje poziom o 6dB wy¿szy od
pozosta³ych. Aby uzyskaæ wiêcej informacji na
temat przekierowywania sygna³u z tych wyjœæ,
patrz punkt 36 .
Aby wykorzystywaæ te wyjœcia, nale¿y 38
uprzednio w odpowiedni sposób zalutowaæ
symetryczne z³¹cza XLR. Poni¿ej podano
instrukcje:
MASA
GOR¥CY
ZIMNY
MASA

OSTRZE¯ENIE: Jednoczesne
w³¹czenie przycisków
ZIMNY
magnetofonu (TAPE) i GOR¥CY
OBUDOWA
przyporz¹dkowania sygna³u do (MASA)
PIERŒCIEÑ
[ZIMNY (-)]
toru g³ównego (ASSIGN TO CZUBEK
[GOR¥CY (-)]
MAIN MIX) w czêœci matrycy
Ÿród³a ods³uchu pomieszczenia kontrolnego
Pin 1 = Uziemienie
(CONTROL ROOM SOURCE) mo¿e spowodowaæ
powstanie sprzê¿enia pomiêdzy wejœciowymi i Pin 2 = Dodatni (+ lub gor¹cy)
wyjœciowymi z³¹czami magnetofonu (TAPE INPUT Pin 3 = Ujemny (- lub zimny)
i TAPE OUTPUT). Upewnij siê czy magnetofon nie
jest ustawiony na nagrywanie. Wy³¹cz nagrywanie
w magnetofonie lub prze³¹cz tryb wejœcia
monitora, kiedy w³¹czasz te prze³¹czniki. Upewnij
siê, ¿e potencjometr wysy³ki sygna³u do
pomieszczenia kontrolnego/submiksu (CONTROL
ROOM/SUBMIX) nie znajduje siê w pozycji
minimalnej (skrajnie w kierunku przeciwnym do
ruchu wskazówek zegara)

14
 15 PRZE£¥CZNIK POZIOMU Dla wiêkszoœci aplikacji studyjnych i
DLA WYJŒCIA G£ÓWNEGO scenicznych, linie niesymetryczne s¹ w zupe³noœci
W³¹czenie przycisku zmiany poziomu wyjœcia wystarczaj¹ce. Aby wykorzystaæ to z³¹cze do
g³ównego (MAIN OUTPUT LEVEL) powoduje po³¹czenia z wejœciami niesymetrycznymi, nale¿y
st³umienie sygna³u na wyjœciu g³ównym XLR o 30 pos³u¿yæ siê z³¹czami typu jack TS (Tip-Sleeve) tak
dB, na potrzeby przes³ania sygna³u z tych wyjœæ na jak podano poni¿ej:
przyk³ad do wejœæ mikrofonowych innego miksera. OBUDOWA OBUDOWA CZUBEK
Sygna³ z tego wyjœcia mo¿na bezpiecznie
pod³¹czyæ do wejœcia, które jest zasilane napiêciem
CZUBEK
Phantom. [GOR¥CY (-)]

16 WYJŒCIA G£ÓWNE 1/4 OBUDOWA

(MASA)

Te z³¹cza s¹ w pe³ni symetryczne i posiadaj¹

mo¿liwoœæ przesy³ania sygna³u o poziomie do 22dBu Tip (czubek ) = + (gor¹cy)
przy opornoœci 600 i obci¹¿eniu symetrycznym lub Sleeve (obudowa) = Uziemienie
niesymetrycznym (No, przyznajemy, ¿e mog³o to
zabrzmieæ trochê zbyt technicznie. Aby uzyskaæ
wiêcej informacji na ten temat patrz DODATEK:
S³ownik pojêæ pro-audio oraz DODATEK:
17 Z£¥CZA WYJŒCIOWE NA MAGNETOFON
Po³¹czenia). (TAPE OUTPUT)
Aby uzyskaæ wiêcej informacji na temat sposobu
przekierowywania sygna³u z tych wyjœæ, patrz Te niesymetryczne z³¹cza typu RCA generuj¹ ten
punkt 36 . sam sygna³, który pojawia siê na wyjœciach
g³ównych, co umo¿liwia jednoczesne nagrywanie
Wykorzystaj te wyjœcia do podania sygna³u na ca³oœci sygna³u za pomoc¹ rejestratora
symetryczne wejœcia. Z³¹cza pod³¹czane do tych magnetofonowego. Pod³¹cz te wyjœcia do wejœæ
wyjœæ musz¹ byæ symetryczne jack TRS. Poni¿ej rejestratora. Aby uzyskaæ wiêcej informacji na
podano sposób lutowania. temat przekierowywania sygna³u z tych wyjœæ,
PIERŒCIEÑ
patrz punkt 36 .
PIERŒCIEÑ OBUDOWA OBUDOWA CZUBEK
Wyjœcie monofoniczne: Je¿eli chcesz podaæ
sygna³ monofoniczny na rejestrator magnetofonowy
CZUBEK lub inne urz¹dzenie rejestruj¹ce, u¿yj kabla typu
PIERŒCIEÑ
[ZIMNY (-)] RCA Y, ³¹cz¹cego te oba wyjœcia. Nie nale¿y u¿ywaæ
CZUBEK
[GOR¥CY (-)] takiego typu przewodu do po³¹czenia jakichkolwiek
OBUDOWA
(MASA) innych wyjϾ miksera 1402-VLZ PRO.
Tip (czubek ) = + (gor¹cy) MASA CZUBEK MASA CZUBEK
Ring (pierœcieñ) = - (zimny)
Sleeve (obudowa) = Uziemienie

15
 18 S£UCHAWKI (PHONES) 19 ALT 3-4
Mikser 1402-VLZ PRO posiada standardowe Te z³¹cza wyjœciowe (jack 1/4”) s¹ w pe³ni
stereofoniczne z³¹cze s³uchawkowe typu jack 1/4”. symetryczne i mog¹ generowaæ poziom do 22dBu
Z³¹cze to generuje wysoki poziom dŸwiêku przy obci¹¿eniu symetrycznym lub
umo¿liwiaj¹cy g³oœny ods³uch na praktycznie niesymetrycznym. Aby uzyskaæ wiêcej informacji na
ka¿dym zestawie s³uchawkowym. S³uchawki temat przekierowywania sygna³u z tych wyjœæ,
stosowane w walkmanach tak¿e mog¹ byæ patrz punkt 30 . Aby uzyskaæ wiêcej informacji na
stosowane, je¿eli zostanie pod³¹czona odpowiednia temat lutowania kabli, patrz punkt 16 .
przejœciówka. Aby uzyskaæ wiêcej informacji na
temat przekierowywania sygna³u z tych wyjœæ,
patrz punkt 38 . Je¿eli sam wykonujesz po³¹czenia 20 SEKCJA RE¯YSERKI
kablowe dla wyjœcia s³uchawkowego, nale¿y je (CONTROL ROOM)
lutowaæ wed³ug poni¿szego rysunku:
Te z³¹cza wyjœciowe (jack 1/4”) s¹ w pe³ni
PIERŒCIEÑ
symetryczne i mog¹ generowaæ poziom do 22dBu
PIERŒCIEÑ OBUDOWA OBUDOWA CZUBEK
przy opornoœci 600 i obci¹¿eniu symetrycznym lub
niesymetrycznym. Aby uzyskaæ wiêcej informacji na
CZUBEK temat przekierowywania sygna³u z tych wyjœæ,
PIERŒCIEÑ
[ZIMNY (-)] patrz punkt 38 . Aby uzyskaæ wiêcej informacji na
CZUBEK
[GOR¥CY (-)] temat lutowania kabli, patrz punkt 16 .
OBUDOWA
(MASA)

Tip (czubek) = kana³ lewy 21 WYSY£KA AUX 1 & 2

Ring (pierœcieñ) = kana³ prawy (AUX SEND 1 & 2)
Sleeve (obudowa) = uziemienie
Te z³¹cza wyjœciowe (jack 1/4”) s¹ tak¿e w pe³ni
symetryczne i mog¹ generowaæ poziom do 22dBu
Kiedy mówimy, ¿e
BARDZO WA¯NE

przy opornoœci 600 i obci¹¿eniu symetrycznym lub

wzmacniacz s³uchawkowy jest niesymetrycznym. Aby uzyskaæ wiêcej informacji na
bardzo g³oœny, to wcale nie temat przekierowywania sygna³u z tych wyjœæ,
¿artujemy. S³uchanie dŸwiêku patrz punkt 34 . Aby uzyskaæ wiêcej informacji na
przy wysokim ciœnieniu mo¿e temat lutowania kabli, patrz punkt 16 .
spowodowaæ trwa³¹ utratê
s³uchu. Niektóre zestawy s³uchawkowe mog¹
powodowaæ uszkodzenie s³uchu nawet przy
ni¿szych poziomach. B¹dŸ ostro¿ny!

T³umik CTL ROOM/SUBMIX zawsze powinien

byæ ustawiony w pozycji minimalnej (na dole),
zanim s³uchawki zostan¹ pod³¹czone. Powinien
pozostaæ w tej pozycji a¿ do momentu, kiedy
za³o¿ysz s³uchawki. Zwiêkszaj jego wychylenie
bardzo powoli. Dlaczego? „Realizatorzy, którzy nie
dbaj¹ o swój s³uch nie pracuj¹ zbyt d³ugo w
zawodzie”.

16
 22 Z£¥CZE ZASILANIA
Na wypadek zgubienia kabla zasilaj¹cego, Je¿eli spaleniu uleg³y obydwa bezpieczniki,
znajduj¹cego siê na wyposa¿eniu miksera 1402-VLZ nale¿y jak najszybciej skontaktowaæ siê z dystrybu-
PRO informujemy, ¿e z³¹cze zasilania miksera akce- torem regionalnym lub przedstawicielem firmy
ptuje standardowy kabel trzy-pinowy IEC, stosowa- Mackie, firm¹ Music Info tel. +48 12 267 37 39.
ny tak¿e w komputerach, instrumentach oraz profe-
sjonalnych rejestratorach. 24 PRZE£¥CZNIK ZASILANIA
A na drugim koñcu naszego przewodu jest cieka-
wostka: wtyczka! Nie zwyk³a czarna kostka, lub jak Je¿eli nazwa nie mówi sama za siebie, to siê
zwykliœmy j¹ czule nazywaæ, „œcienna brodawka”. poddajemy. Prze³¹cznik mo¿e znajdowaæ siê w
Powód zamontowania wtyczki na drugim pozycji w³¹czonej (On ) przez ca³y czas. 1402-VLZ
Mikser 1402-VLZ PRO ma niestandardowe PRO zosta³ tak zaprojektowany, aby móc pracowaæ
wymagania sieciowe. Zwyk³e wtyki nie s¹ wygodne, przez 24 godziny na dobê, bez ryzyka przegrzania,
s¹ bardzo delikatne i generuj¹ silne pole elektroma- zu¿ycia czy uszkodzenia którejkolwiek czêœci.
gnetyczne. Je¿eli zgubisz taki wtyk to bêdzie to spo-

BARDZO WA¯NE
Mo¿e zauwa¿y³eœ, ¿e twój
ry problem, ale je¿eli zgubisz kabel zasilaj¹cy 1402- mikser 1402-VLZ PRO
VLZ PRO, to mo¿esz bez problemu kupiæ identyczny nagrzewa siê nieco w
w ka¿dym sklepie komputerowym, muzyczny lub z prawym górnym rogu. To w
akcesoriami pr¹dowymi. Czy mo¿esz powiedzieæ, ¿e zupe³noœci normalne.
nienawidzimy œciennych brodawek i byle jakich
wtyczek? („w zupe³noœci normalne”. Czy to nie jest zbyt
Pod³¹cz mikser 1402-VLZ PRO do jakiegokolwiek rozwlek³e?)
standardowego, uziemionego gniazda sieciowego o W sekcji wyjœæ znajduje siê dioda zasilania.
odpowiednim napiêciu. Je¿eli zasilanie jest w³¹czone dioda tak¿e.
25 PRZE£¥CZNIK ZASILANIA PHANTOM
Od³¹czenie pinu uziemiaj¹cego
BARDZO WA¯NE

mo¿e byæ niebezpieczne. Prze³¹cznik zasilania Phantom kontroluje

Nigdy nie nale¿y tego robiæ. w³¹czanie i wy³¹czanie napiêcia dla mikrofonów
pojemnoœciowych, pod³¹czonych do wejœæ 4 od 1 do 4,
jak to zosta³o opisane na pocz¹tku sekcji numer 5 .
Przy w³¹czeniu (lub wy³¹czeniu) obwodów zasilania
Phantom, trzeba poczekaæ krótk¹ chwilê na
23 BEZPIECZNIK podniesienie napiêcia (lub jego wy³¹czenie). Jest to w
Bezpiecznik znajduj¹cy siê w mikserze 1402-VLZ zupe³noœci normalne. Aby uzyskaæ wiêcej informacji
PRO znajduje siê tam dla bezpieczeñstwa na ten temat, patrz Dodatek C.
u¿ytkownika oraz samego miksera. Je¿eli W sekcji wyjœæ, tu¿ obok diody zasilania, znajduje
podejrzewasz, ¿e bezpiecznik uleg³ przepaleniu, siê dioda zasilania Phantom. Je¿eli zasilanie Phantom
nale¿y najpierw od³¹czyæ kabel zasilaj¹cy, jest w³¹czone, dioda œwieci.
wyci¹gn¹æ szufladkê bezpiecznika (szufladka
znajduje siê tu¿ poni¿ej gniazda sieciowego) i
wymieniæ bezpiecznik na model: 500mA (0.5 amp)
SLO BLO 5x20mm lub model: 250mA SLO BLO
5x20mm, je¿eli posiadany przez Ciebie mikser jest
zasilany napiêciem 220V-240V.

POWER PHANTOM
ON ON MONO PLUG STEREO
PLUG
CAUTION WARNING: TO REDUCE THE RISK OF FIRE OR ELECTRIC SHOCK, DO NOT
EXPOSE THIS EQUIPMENT TO RAIN OR MOISTURE. DO NOT REMOVE COVER.
SERIAL NUMBER MANUFACTURING DATE
RISK OF ELECTRIC SHOCK NO USER SERVICEABLE PARTS INSIDE. REFER SERVICING TO QUALIFIED PERSONNEL.
1402-VLZPRO INSERT ALL THE WAY IN TO TIP OUT TO EFFECTS DEVICE DO NOT OPEN
AVIS: RISQUE DE CHOC ELECTRIQUE — NE PAS OUVRIR
14-CHANNEL MIC/LINE MIXER THE "SECOND CLICK" RING RETURN FROM EFFECTS
WITH PREMIUM XDR TM MIC PREAMPLIFIERS REPLACE WITH THE SAME TYPE FUSE AND RATING. UTILISE UN FUSIBLE DE RECHANGE DE MÊME TYPE.
DIRECT OUT WITH SIGNAL FOR USE AS AN EFFECTS LOOP
INTERRUPTION TO MASTER (TIP = SEND, RING = RETURN) DISCONNECT SUPPLY CORD BEFORE CHANGING FUSE DEBRANCHER AVANT DE REMPLACER LE FUSIBLE
XDRTM EXTENDED DYNAMIC RANGE MIC PREAMPLIFIERS ARE PROPRIETARY TO MACKIE DESIGNS, INC.

MAIN MAIN CONTROL ALT

RIGHT LEFT ROOM OUTPUT CHANNEL INSERT
BALANCED BALANCED BAL/UNBAL BAL/UNBAL ( PRE-FADER / PRE EQ TIP SEND / RING RETURN
) )
R L R/4 L/3 6 5 4 3 2 1
+4
120 VAC 50/60 Hz 25W MIC
500mA/250V SLO-BLO

CAUTION: MAIN
TO REDUCE THE RISK OF OUTPUT
FIRE REPLACE WITH SAME LEVEL
TYPE FUSE AND RATING CONCEIVED, DESIGNED, AND MANUFACTURED BY MACKIE DESIGNS INC • WOODINVILLE • WA • USA • MADE IN USA • FABRIQUE AU USA • COPYRIGHT ©1998 •
THE FOLLOWING ARE TRADEMARKS OR REGISTERED TRADEMARKS OF MACKIE DESIGN INC.: "MACKIE", "VLZ", "XDR", AND THE "RUNNING MAN" FIGURE • PATENT PENDING

17
26 OPIS TORU KANA£U
Dziesiêæ torów kana³ów wygl¹da bardzo
podobnie i pracuje w taki sam sposób. Jedyna
ró¿nica polega na tym, ¿e szeœæ kana³ów po lewej
stronie s³u¿y do pod³¹czenia pojedynczych
mikrofonów lub instrumentów monofonicznych z
wiêkszym zapasem wysterowania. Kolejne cztery
kana³y s³u¿¹ do pod³¹czenie Ÿróde³ mono- lub
stereofonicznych o poziomie liniowym. (Ka¿dy kana³
stereofoniczny posiada dwa obwody. T³umiki kana³u
s¹ ze sob¹ po³¹czone, co umo¿liwia kontrolê obrazu
stereofonicznego). Zaczniemy od czêœci dolnej i
bêdziemy siê przesuwaæ w górê.
POZIOM RÓWNOŒCI
BLI¯SZE SPOJR¯ENIE
27
„U” UNITY
Miksery firmy Mackie
posiadaj¹ w podzia³ce prawie
ka¿dego potencjometru ozna-
czenie „U”. Litera „U” oznacza
z ang. „Unity Gain”, co w t³u-
maczeniu oznacza brak zmiany w
poziomie sygna³u. Kiedy sygna³
wejœciowy zosta³ ju¿ odpowiednio
wysterowany 1 , ka¿dy z t³umików
mo¿na ustawiæ w pozycji „U”, co
umo¿liwi transfer sygna³u przy
poziomie optymalnym. Co poza
tym? Wszystkie oznaczenia s¹
wyra¿one w decybelach (dB) po to,
aby u¿ytkownik wiedzia³, ¿e wraz
ze zmiana parametru zmienia siê
tak¿e poziom sygna³u.
Nie trzeba ju¿ sprawdzaæ
poziomu jednoczeœnie w wielu
miejscach tak, jak to ma
miejsce w wielu innych
mikserach. W rzeczywistoœci,
wiele z poœród mikserów
oferowanych na rynku w ogóle
nie posiada podzia³ek w
decybelach! Na szczêœci Ty
by³eœ m¹drzejszy i kupi³eœ
produkt firmy Mackie.
28 T£UMIK KANA£U
T³umik kana³u kontroluje poziom sygna³u
wysy³anego z kana³u ... od poziomu minimalnego
(wy³¹czony - off) a¿ do 20dB wzmocnienia. T³umik
g³oœnoœci pe³ni tak¹ sam¹ funkcjê jak t³umik
kana³u. Kana³y od 1 do 6 wykorzystuj¹ suwaki
monofoniczne, kana³y od 7 do 14 wykorzystuj¹
suwaki stereofoniczne, które mog¹ siê wydawaæ
nieco inne w pracy. To ¿aden problem.
29 ODS£UCH SYGNA£U (SOLO)
Ten prze³¹cznik umo¿liwia ods³uch sygna³u przez
zestaw s³uchawkowy lub ods³uch przez wyjœcia
steruj¹ce ods³uchami re¿yserki (CONTROL ROOM) 46 ,
bez koniecznoœci przekierowywania sygna³u na tor
g³ówny (MAIN MIX) lub ALT 3-4 mix. Nie trzeba nawet
ustawiaæ t³umika g³oœnoœci. Przy aplikacjach
scenicznych u¿ywa siê tej funkcji aby ods³uchaæ sygna³
kana³u, zanim trafi on do reszty miksu, lub tylko po to
by sprawdziæ, jaki sygna³ zosta³ podany na dany tor.
Funkcji SOLO mo¿na u¿yæ na wszystkich kana³ach
jednoczeœnie.
Funkcja SOLO pe³ni tak¿e bardzo istotn¹ rolê
podczas wysterowywania sygna³u wejœciowego (patrz
czêœæ USTAWIENIE POZIOMU 1 ).
Mikser 1402-VLZ PRO posiada „podwójn¹ funkcjê
solo”. Prze³¹cznik w sekcji master 40 ustalaj¹ tryb,
który bêdzie ods³uchiwany. Je¿eli prze³¹cznik jest
wyciœniêty, ods³uchiwany sygna³ bêdzie po t³umiku
(After Fader Listening AFL) natomiast je¿eli przycisk
jest wciœniêty ods³uchiwany sygna³ bêdzie przed
t³umikiem (Pre Fader Listening PFL). Tryb PFL jest
stosowany podczas procedury ustawiania poziomu
sygna³u wejœciowego 1 .
Kana³y z uaktywnion¹ funkcja SOLO s¹
przekierowywane do tzw. Ÿród³a miksu (SOURCE MIX)
38 , sk¹d sygna³ trafia do wyjœcia s³uchawkowego,
1
wyjœæ re¿yserki (CONTROL ROOM) oraz na mierniki
poziomu. Zawsze, przy w³¹czeniu funkcji SOLO
wszystkie opcje Ÿróde³ (tor g³ówny, ALT 3-4 i
magnetofon) zostaj¹ wy³¹czone, aby umo¿liwiæ
ods³uch tylko wybranego sygna³u tylko solo!
30 WYCISZENIE (MUTE)/ALT 3-4
Przycisk MUTE/ALT 3-4 posiada dwojakie
zastosowanie i jest to oznaczenie wy³¹cznie firmy
Mackie. Podczas projektowania naszego pierwszego
produktu, musieliœmy umieœciæ przycisk wyciszenia
(MUTE) w ka¿dym kanale. Przycisk wyciszenia
funkcjonuje tak, jak sama nazwa wskazuje. Po jego
wciœniêciu sygna³ w danym kanale zostaje
wy³¹czony, czyli inaczej mówi¹c przekierowany do
nik¹d. Zadaliœmy sobie pytanie, dlaczego zamiast
wy³¹czaæ sygna³ i przekierowywaæ go do nik¹d,
przekierowaæ go w jakieœ u¿yteczne miejsce... takie,
jak na przyk³ad osobna szyna stereofoniczna?
18

Dlatego te¿ przycisk MUTE/ALT 3-4 ma dwojakie
dzia³anie wycisza sygna³ (funkcja wykorzystywana
czêsto podczas miksu oraz w zastosowaniach
scenicznych) oraz przekierowuje sygna³ (na potrze-
by rejestracji wieloœladowych w zastosowaniach
scenicznych) gdzie funkcjonuje jako dodatkowa
szyna stereofoniczna.
Aby wykorzystaæ przycisk MUTE jako wy³¹cznik
sygna³u w kanale, nie nale¿y wykorzystywaæ wyjœæ
ALT 3-4. Nastêpnie, przy ka¿dym przypisaniu kana³u
do tych niewykorzystywanych wyjϾ (czyli po prostu
po w³¹czeniu przycisku MUTE), bêdzie on od³¹czany
tak¿e od toru g³ównego (MAIN MIX). Dwa popularne
przyk³ady:
Podczas rejestracji wieloœladowej nale¿y
wykorzystaæ te wyjœcia, aby podaæ sygna³ na
rejestrator. Dla wiêkszoœci rejestratorów, mo¿na
zwielokrotniæ wyjœcia ALT 3-4 przy u¿yciu kabli typu
Y lub okablowania wieloparowego. Sygna³ z wyjœcia
ALT OUTPUT L nale¿y wys³aæ do wejœæ 1, 3, 5 i 7
natomiast sygna³ z wyjœcia ALT OUTPUT R wys³aæ
do wejœæ 2, 4, 6 i 8. Teraz œlady, które zosta³y
ustawione w tryb rejestracji lub tryb wejœciowy bêd¹
mog³y zarejestrowaæ wyjœcie ALT 3-4, natomiast
œlady ustawione w tryb odtwarzania i
bezpieczeñstwa bêd¹ te sygna³y ignorowaæ.
Przy zastosowaniach scenicznych lub na etapie
miksu, czêsto konieczne jest kontrolowanie poziomu
kilku sygna³ów jednoczeœnie. Nazywa siê to
grupowaniem. Wystarczy przypisaæ te kana³y do toru
ALT 3-4 mix, w³¹czyæ przycisk ALT 3-4 i matrycy
Ÿród³a (SOURCE matrix) a sygna³y pojawi¹ siê na
wyjœciach ods³uchów re¿yserki (CONTROL ROOM) i
wyjœciu s³uchawkowym (PHONES). Je¿eli zachodzi
potrzeba przes³ania sygna³u ALT 3-4 z powrotem do
toru g³ównego (MAIN MIX), wystarczy wcisn¹æ
prze³¹cznik przyporz¹dkowania do miksu g³ównego
(ASSIGN TO MAIN MIX 42 ) co spowoduje, ¿e suwak
ods³uchów re¿yserki (CONTROL ROOM/SUBMIX)
stanie siê pojedynczym suwakiem kontroluj¹cym
poziomy wszystkich kana³ów przypisanych do
alternatywnej szyny ALT 3-4.
Innym sposobem na wykonanie tej samej operacji
jest przypisanie kana³ów do toru ALT 3-4 mix, a
nastêpnie przes³anie sygna³u z alternatywnych
wyjϾ lewego i prawego (ALT OUTPUT L i R) do
niewykorzystywanego kana³u stereofonicznego (5-6,
7-8, 9-10 lub 11-12). Je¿eli wybierzesz takie
ustawienie, nigdy nie w³¹czaj prze³¹cznika
MUTE/ALT 3-4 na wybranym kanale
stereofonicznym, poniewa¿ powstanie bardzo silne
sprzê¿enie.
Inny udogodnieniem zwi¹zanym z
funkcjonowaniem grupy alternatywnej ALT 3-4 jest
to, ¿e mo¿na to wykorzystaæ j¹ jako funkcjê „SIP”
(Solo in Place - ods³uch w danym miejscu):
wystarczy w³¹czyæ prze³¹cznik kana³u ALT 3-4 w
matrycy Ÿród³a 38 , a sygna³ tego kana³u pojawi siê
na wyjœciu ods³uchów re¿yserki (CONTROL ROOM) i
wyjœciu s³uchawkowym (PHONES)
Przycisk MUTE/ALT 3-4 mo¿e mieæ nieco niejasne
dzia³anie dla nowicjuszy, dlatego nale¿y poœwiêciæ
trochê czasu na opanowanie mo¿liwoœci zwi¹zanych
z jego funkcjonowaniem. Kiedy ju¿ wszystko
zrozumiesz, znajdziesz setki zastosowañ dla jego
dzia³ania!
19
31 PANORAMA
Potencjometr panoramy kontroluje poziom
sygna³u wysy³anego do lewego i prawego kana³u. W
kana³ach monofonicznych (kana³y 1 6 lub 7 14 z
pod³¹czeniami tylko do „lewych” wejœæ), natomiast w
kana³ach stereofonicznych (7 14) z po³¹czeniami
stereofonicznymi do wejϾ lewych i prawych,
potencjometr panoramy funkcjonuje tak samo jak w
domowym sprzêcie audio.
Panorama okreœla kierunek transferu sygna³u z
toru g³ównego (MAIN MIX) 1-2 i alternatywnej grupy
ALT 3-4. Przy potencjometrze panoramy ustawionym
maksymalnie w lewo (w kierunku przeciwnym do
ruchu wskazówek zegara) sygna³ bêdzie przesy³any
do lewego wyjœcia g³ównego (L MAIN OUT/BUS 1)
lub lewego wyjœcia grupy alternatywnej (ALT
OUTPUT/BUS 3), w zale¿noœci od ustawienia
prze³¹cznika MUTE/ALT 3-4. Przy ustawieniu
potencjometru panoramy maksymalnie w prawo
(zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara)
sygna³ jest przesy³any do prawego wyjœcia g³ównego
(MAIN OUT R/BUS 2) lub prawego wyjœcia grupy
alternatywnej (ALT OUTPUT R/BUS 4). Pewnie ju¿
nied³ugo sam dojdziesz do wniosku, ¿e mikser 1402-
VLZ PRO jest mikserem cztero-grupowym.
STA£A G£OŒNOŒÆ
BLI¯SZE SPOJR¯ENIE
32
(CONSTANT LOUDNESS)
Potencjometry panoramy
znajduj¹ce siê w mikserze 1402-
VLZ PRO posiadaj¹ specjaln¹
funkcjê, nazywan¹ sta³¹
g³oœnoœci¹. Nie ma to nic wspólnego z mieszkaniem
tu¿ obok autostrady. W miarê przekrêcania
potencjometru od lewej do prawej (co powoduje
przemieszczanie siê dŸwiêku od lewej strony do
œrodka a nastêpnie na prawo), poziom
przemieszczaj¹cego siê dŸwiêku bêdzie mieæ tak¹
sam¹ g³oœnoœæ (i to w³aœnie nazywamy sta³¹
g³oœnoœci¹).
Je¿eli potencjometr panoramy kana³u jest
ustawiony maksymalnie w lewo (lub prawo), a
wskazywany poziom wynosi 0dB, musi on spaϾ o
przynajmniej 4dB po prawej (lub lewej) stronie przy
ustawieniu centralnym. W niektórych mikserach
innych firm, przy centralnym ustawieniu panoramy
poziom w obu kana³ach wzrasta.
BLI¯SZE SPOJR¯ENIE
33 TRZY-ZAKRESOWY
EQUALIZER
Mikser 1402-VLZ PRO
posiada trzy-zakresowy
equalizer z precyzyjnie
dobranymi punktami podzia³u:
LOW (pasmo niskie) pó³kowo przy 80Hz, MID
(pasmo œrednie) szczytowo przy 2,5kHz i HI (pasmo
wysokie) pó³kowo przy 12kHz. Oznaczenie
„pó³kowo” oznacza, ¿e obwód wzmacnia lub t³umi
wszystkie czêstotliwoœci powy¿ej okreœlonej granicy.
Na przyk³ad, zmiana ustawienia potencjometru
LOW EQ (equalizacja pasma niskiego) o 15dB w
prawo, wzmacnia pasmo niskie zaczynaj¹c od
czêstotliwoœci 80Hz i kontynuuj¹c w dó³ a¿ do
najni¿szej s³yszalnej czêstotliwoœci. Oznaczenie
„szczytowo” oznacza, ¿e pewien zakres
czêstotliwoœci otaczaj¹cy ustalon¹ czêstotliwoœæ
centraln¹ jest wzmacniany lub t³umiony w tym
przypadku czêstotliwoœci¹ centraln¹ jest 2.5kHz dla
pasma œrodkowego.
 EQUALIZACJA NISKICH CZÊSTOTLIWOŒCI
(LOW EQ)
Potencjometr ten wzmacnia lub t³umi pasmo w zakresie
+/-15dB dla czêstotliwoœci 80Hz i poni¿ej. Charakterystyka
przebiegu jest p³aska, przy potencjometrze ustawionym
centralnie (¿adnego wzmocnienia ani t³umienia).
Czêstotliwoœci z tego zakresu s¹ odpowiedzialne za
odpowiednie brzmienie basu, stopy, niskich brzmieñ
syntezatorowych itd.
Potencjometr ten w po³¹czeniu z
przyciskiem LOW CUT 7 (filtr dolo-
zaporowy), mo¿e daæ wystarczaj¹ce
wzmocnienie pasma niskiego, bez
koniecznoœci stosowania dodatkowych
procesorów psychoakustycznych.
EQUALIZACJA ŒREDNICH
CZÊSTOTLIWOŒCI(MID EQ)
Oznaczenie tego potencjometru jest
Niska EQ skrótem od s³owa „midrange” (œrednio
zakresowy). Potencjometr ten wzmacnia
lub t³umi pasmo w zakresie +/-12dB.
Przy ustawieniu centralnym (2.5kHz)
pasmo œrednie bêdzie mia³o postaæ
p³askiej linii. Equalizacja œrednich
czêstotliwoœci ma ogromny wp³yw na
dynamikê sygna³u ze wzglêdu na to, i¿
czêstotliwoœci okreœlaj¹ce brzmienie
znajduj¹ siê przewa¿nie w tym zakresie.
Eksperymentuj jak najwiêcej z
Dolno-zaporowy z nisk¹ EQ ustawieniem tego potencjometru i
uwa¿nie s³uchaj zachodz¹cych zmian.
Mo¿na stworzyæ wiele interesuj¹cych
zmian w brzmieniu, przez zmianê w górê
i w dó³ pozycji tego potencjometru.
EQUALIZACJA WYSOKICH
CZÊSTOTLIWOŒCI(HIGH EQ)
Ten potencjometr wzmacnia lub
t³umi o 15dB pasmo w okolicach 12kHz i
powy¿ej. Przy ustawieniu centralnym,
pasmo w tym przedziale bêdzie mia³o
Œrednia EQ postaæ p³askiej linii. Czêstotliwoœci te
mog¹ siê okazaæ pomocne przy
uwydatnieniu brzmienia talerzy
perkusji, wokalu, gitary czy syntezatora.
Je¿eli w sygnale zbyt mocno
uwydatniaj¹ siê sybilanty (g³oski
sycz¹ce, szeleszcz¹ce) lub szum taœmy,
przekrêæ potencjometr nieco w lewo.
Zmiany w ustawieniach
equalizera
Wysoka EQ Dziêki sekcji equalizera, mo¿na równie dobrze poprawiæ
jak i zepsuæ brzmienie. Ka¿dy z equalizerów posiada
mo¿liwoœæ du¿ego wzmocnienia i t³umienia sygna³u w danym
zakresie, poniewa¿ zdarza siê, ¿e zachodzi taka w³aœnie
potrzeba. Je¿eli ustawienia equalizera w ka¿dym kanale bêd¹
dokonane w niew³aœciwy sposób, ca³oœæ bêdzie brzmieæ
niewyraŸnie. Equalizacj¹ nale¿y pos³ugiwaæ siê w sposób
subtelny i przede wszystkim trzeba uwa¿nie s³uchaæ
wyników. Najlepsi realizatorzy dŸwiêku stosuj¹ nie wiêcej ni¿
3dB zmiany w equalizacji. Je¿eli zachodzi potrzeba wiêkszej
ingerencji w sygna³ oznacza to, ¿e mikrofon powinien zostaæ
T£UMIK PANORAMA G£ÓWNY/ALTERNATYWNY
WEJŒCIE TRIM INSERT EQ
LO CUT
“PRZED oraz PO”
“PRE/POST”
DIAGRAM DROGI SYGNA£U
SYGNA£ “PO”
SYGNA£ “PRZED”
ustawiony inaczej lub nale¿a³oby zastosowaæ inny typ
mikrofonu.
34 WYSY£KA AUX (AUX SEND)
Za poœrednictwem tego potencjometru nastêpuje
przekierowanie sygna³u do urz¹dzenia zewnêtrznego przez
z³¹cze wys³ania sygna³u AUX SEND, na potrzeby obróbki
równoleg³ej lub monitorowania sygna³u. Poziom sygna³u
wysy³ki efektu z ka¿dego kana³u jest kontrolowany przez
potencjometry AUX 1 i AUX 2 34 oraz przez potencjometr
g³ównego poziomu AUX 1 MASTER 46 .
Z³¹cza te s¹ czymœ wiêcej ni¿ tylko wysy³kami
efektowymi i monitorowymi. Mo¿na je stosowaæ
tak¿e do generowania niezale¿nych miksów na
potrzeby rejestracji dŸwiêku lub przesy³u
radiowego. Wykorzystanie wysy³ki AUX 1 i trybu
PRE (przed suwakiem, w tym wypadku przed
potencjometrem), miksy te mog¹ byæ dokonywane
niezale¿nie od ustawienia t³umiku poziomu
kana³u.
Wysy³ka AUX 1 w trybie POST 45 (po
potencjometrze) i wysy³ka AUX 2 s¹ umieszczone
po obwodach filtru dolno-zaporowego (LOW CUT),
przed sekcj¹ equalizera i po sekcji potencjometru
wysterowania sygna³u kana³u . Dziêki temu
wysy³ka jest zale¿na od ustawieñ tych
potencjometrów i przycisków. Wysy³ka AUX 1 w
trybie PRE (przed potencjometrem) jest zale¿na
tylko od ustawieñ equalizera oraz filtru dolno-
zaporowego. Ustawienie potencjometru panoramy
(PAN) i potencjometru wysterowania poziomu
kana³u nie maj¹ znaczenia (patrz diagram
poni¿ej).
Ka¿dy potencjometr wysy³ki AUX posiada
zakres wysterowania od pozycji wy³¹czenia
sygna³u OFF przez „unity” (ustawienie œrodkowe)
i a¿ do 15dB wzmocnienia (przy maksymalnym
wychyleniu w prawo). Jest ma³o prawdopodobne,
aby zasz³a koniecznoœæ maksymalnego
wzmocnienia tego sygna³u.
Potencjometry AUX kana³ów od 7 do 14
kontroluj¹ sumê mono stereofonicznych sygna³ów
kana³u dla ka¿dej wysy³ki AUX. Na przyk³ad,
kana³ 7 (L) i 8 (R) zmiksowane ze sob¹, wysy³aj¹
sygna³ dla potencjometrów wysy³ki AUX tych
kana³ów.
Zaleca siê aby sygna³ wysy³ki do zewnêtrznego
stereofonicznego procesora pog³osowego by³
wysy³any monofonicznie a powraca³ w wersji
stereofonicznej. Odkryliœmy, ¿e drugie wejœcie w
wiêkszoœci pog³osów stereofonicznych zabiera tylko sygna³
z dodatkowej wysy³ki AUX i nic nie dodaje do brzmienia.
Zdarzaj¹ siê wyj¹tki, wiêc najlepiej bêdzie
eksperymentowaæ z ka¿dym nowym modelem. Je¿eli Twoje
urz¹dzenie efektowe jest w rzeczywistoœci stereofoniczne
na ca³ej drodze sygna³u, wykorzystaj AUX 1 aby wys³aæ
sygna³ do lewego wejœcia, natomiast AUX 2 aby sygna³
wys³aæ do prawego wejœcia.
SYGNA£ “PO” JEST ZALE¯NY
OD STATUSU PRZE£¥CZNIKA “MUTE”
POTENCJOMETR AUX 2
DO POZIOMU AUX 2
POTENCJOMETR AUX 1
DO POZIOMU AUX 1
PRZE£¥CZNIK WYSY£KI AUX 1 PRZED/PO
(W SEKCJI G£ÓWNEJ)
20
 35 OPIS SEKCJI WYJή
Jeszcze z nami? To dobrze. Poni¿ej podano
sposoby na wykonanie profesjonalnego miksu.
36 TOR G£ÓWNY (MAIN MIX)
Jak sama nazwa wskazuje, t³umik ten reguluje
poziomy sygna³ów wysy³anych do wyjœæ g³ównych:
XLR LEFT/RIGHT (lewe i prawe wyjœcie g³ówne)
14 , 1/4” MAIN OUTS (wyjœcia g³ówne na z³¹czach
typu jack 1/4”) 16 i RCA TAPE OUTPUT (wyjœcia
g³ówne magnetofonowe na z³¹czach typu Chinch)
17 . Wszystkie kana³y i powroty AUX, które nie s¹
wyciszone lub których suwaki lub potencjometry
wysterowania nie zosta³y przesuniête lub skrêcone
do pozycji minimalnej (na dó³ lub skrajnie w
kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara),
znajd¹ siê w ostatecznym miksie.
Przy ustawieniu na dole lub skrajnie w kierunku
przeciwnym do ruchu wskazówek zegara sygna³
zostanie wyciszony, w pozycji centralnej poziom nie
ulega zmianie, przy ustawieniu na górze lub
skrajnie w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek
zegara, sygna³ jest wzmacniany o 10dB. Dodatkowe
wzmocnienie nie jest z regu³y stosowane, ale dobrze
wiedzieæ, ¿e jest do dyspozycji. T³umik kana³u lub
sumy mo¿e tak¿e s³u¿yæ do p³ynnego wyciszania
koñcówki utworu.
BLI¯SZE SPOJR¯ENIE
37 ARCHITEKTURA VLZ MIX
Podczas projektowania
wszystkich obwodów, zwrócono
szczególn¹ uwagê na uzyskanie
jak ni¿szego szumu i jak
najmniejszych przes³uchów.
Osi¹gniêto to miêdzy innymi dziêki bardzo niskiej
opornoœci (Very Low Impedance VLZ). Aby
konstrukcja VLZ mog³a znaleŸæ siê w mikserze,
zastosowany zasilacz musi byæ bardzo wydajny. Z
tego w³aœnie wzglêdu wiele mikserów znajduj¹cych
siê na rynku szumi o wiele bardziej nie posiadaj¹
wbudowanej technologii VLZ.
Firma Mackie stawia przede wszystkim na
jakoœæ i nie bada stosunku jakoœci w³asnych
mikserów do ceny pozosta³ych mikserów na rynku.
Wszystkie nasze miksery posiadaj¹ wbudowane
zasilacze typu VLZ, które s¹ w stanie konkurowaæ z
podobnymi konstrukcjami, stosowanymi w sto³ach
mikserskich za 50 000$ i wiêcej!
38
RÓD£O MATRYCY
Z regu³y sygna³ z toru g³ównego (MAIN MIX) jest
podawany na g³ówny zestaw g³oœnikowy (w
przypadku zastosowañ scenicznych) lub ods³uchy
bliskiego pola (w przypadku aplikacji studyjnych).
Ale co zrobiæ, kiedy realizator dŸwiêku chce us³yszeæ
sygna³ inny, ni¿ ten podawany do toru g³ównego
(MAIN MIX)? Teraz dziêki nowej, ulepszonej
architekturze miksera 1402-VLZ PRO realizator ma
kilka mo¿liwoœci do wyboru. To jedna z bardziej
zagmatwanych czêœci instrukcji, wiêc przeczytaj j¹
uwa¿nie.
21
Za poœrednictwem prze³¹czników wyboru Ÿród³a
(SOURCE) mo¿na wybraæ kombinacjê sygna³ów do
ods³uchu: tor g³ówny (MAIN MIX), grupa
alternatywna (ALT 3-4) lub tor magnetofonowy
(TAPE). Na tym etapie powinieneœ ju¿ doskonale
wiedzieæ, co to jest tor g³ówny (MAIN MIX). Tor grupy
alternatywnej (ALT 3-4) jest dodatkow¹ szyn¹
stereofoniczn¹ 30 . Tor magnetofonu (TAPE) jest
stereofonicznym sygna³em przychodz¹cym z wejœcia
magnetofonowego (TAPE INPUT) 13 .
Ustawienia dokonane w matrycy Ÿród³a
spowoduj¹ wys³anie sygna³ów stereofonicznych na
wyjœcia ods³uchów re¿yserki (CONTROL ROOM),
wyjœcie s³uchawkowe (PHONES) oraz diodowe
mierniki poziomu. Je¿eli ¿aden z przycisków nie
zosta³ wciœniêty, sygna³ nie pojawi siê na tych
wyjœciach a mierniki nie bêd¹ nic pokazywaæ.
Wyj¹tkiem jest funkcja SOLO 29 . Bez wzglêdu na
ustawienia dokonane w matrycy Ÿród³a, w³¹czenie
prze³¹cznika SOLO w kanale zmieni dokonane w
matrycy ustawienie na ods³uch wybranego sygna³u
(solo!) i wyœle go na wyjœcia ods³uchu re¿yserki
(CONTROL ROOM), wyjœcie s³uchawkowe
(PHONES) oraz prawy miernik poziomu (lewy staje
siê nieaktywny). W³aœnie dziêki temu procedura
USTAWIENIA POZIOMU 1 jest taka ³atwa do
przeprowadzenia.
BARDZO WA¯NE
OSTRZE¯ENIE:
Jednoczesne w³¹czenie przy-
cisków magnetofonu (TAPE) i
przyporz¹dkowania do grupy
g³ównej (ASSIGN TO MAIN MIX) w czêœci ods³uchu
matrycy CONTROL ROOM SOURCE mo¿e
spowodowaæ powstanie sprzê¿enia pomiêdzy z³¹-
czami wejœciowymi i
wyjœciowymi
magnetofonu (TAPE
INPUT i TAPE
OUTPUT). Upewnij
siê, czy magnetofon
nie jest ustawiony na
nagrywanie. Wy³¹cz
nagrywanie lub
prze³¹cz tryb wejœcia
monitora, kiedy
w³¹czasz te
prze³¹czniki lub
upewnij siê, ¿e
t³umiki CONTROL
ROOM/SUBMIX
znajduj¹ siê w pozycji
minimalnej (s¹
przesuniête na sam
dó³)
 Teraz ju¿ wiesz, jak wybraæ sygna³ który chcesz prawym wskaŸniku poziomu 43 nie s¹ kontrolowane
przes³aæ do wyjœæ ods³uchów re¿yserki lub do w jakikolwiek sposób nie jest to po¿¹dane.
wyjœcia s³uchawkowego. Na tym etapie, wszystkie U¿ytkownik chce widzieæ faktyczny poziom sygna³u,
sygna³y przechodz¹ przez ten sam t³umik g³oœnoœci. bez wzglêdu na g³oœnoœæ ods³uchu.
Je¿eli prze³¹cznik Solo jest wciœniêty, w³¹czona
zostaje funkcja SOLO PO T£UMIKU (AFL).
39 SEKCJA ODS£UCHÓW RE¯YSERKI S³yszalny bêdzie sygna³ po t³umiku (po obwodzie
(CONTROL ROOM)/SUBMIX potencjometru wysterowania sygna³u wejœciowego
T³umik ten jednoczeœnie kontroluje poziomy na TRIM, equalizera, t³umika kana³u i potencjometru
wyjœciach ods³uchów re¿yserki (CONTROL ROOM) panoramy. Tryb AFL jest stosowany podczas miksu.
30 i wyjœciu s³uchawkowym (PHONES) 18 . Zakres Je¿eli prze³¹cznik Solo jest wyciœniêty, w³¹czona
wysterowania siêga od pozycji wy³¹czonej OFF, zostaje funkcja SOLO PRZED T£UMIKIEM (PRE
przez poziom równoœci (unity) przy ustawieniu FADER SOLO PFL) oznacza, ¿e sygna³ danego
centralnym a¿ do 10dB dodatkowego wzmocnienie kana³u jest ods³uchiwany przed obwodami t³umika
(przy ustawieniu maksymalnie u góry). wysterowania. Sygna³ ten nie przechodzi przez
Je¿eli tor g³ówny (MAIN MIX) jest Ÿród³em uk³ady potencjometru wysterowania sygna³u
dŸwiêku wybranym w sekcji matrycy, sygna³y te na wejœciowego (TRIM), filtru dolno-zaporowego (LOW
drodze do wzmacniaczy sekcji re¿yserki i CUT) oraz ustawieñ sekcji equalizera, dziêki czemu
s³uchawek bêd¹ przechodziæ przez dwa t³umiki jest idealnie przygotowany do sprawdzenia, w
poziomu toru g³ównego (MAIN MIX) i t³umik sekcji których kana³ach brzmi on niepoprawnie.
ods³uchów re¿yserki (CONTROL ROOM/SUBMIX). Ustawienia potencjometru panoramy oraz przycisku
W ten sposób mo¿na wys³aæ sygna³ o wysokim wyciszenia i przekierowania MUTE/ALT 3-4 nie
poziomie do wyjœæ g³ównych (MAIN OUT) przy maja wp³ywu na sygna³ SOLO.
potencjometrze toru g³ównego ustawionym w W jednym i drugim trybie nie jest zale¿ne od
pozycji „U” oraz do wyjœæ sekcji re¿yserki lub ustawienia prze³¹cznika wyciszenia MUTE/ALT.
s³uchawek (CONTROL ROOM/SUBMIX), kiedy
tylko zajdzie taka potrzeba.
Je¿eli jako Ÿród³o wybrano alternatywn¹ szynê
ALT 3-4, tor magnetofonowy (TAPE) lub je¿eli
w³¹czona jest funkcja ods³uchu SOLO, t³umik sekcji
re¿yserki (CONTROL ROOM/SUBMIX) bêdzie
jedynym elementem kontroluj¹cym poziom tych
sygna³ów.
Bez wzglêdu na ustawienia, mo¿na tak¿e
wykorzystaæ wyjœcia sekcji re¿yserki (CONTROL
ROOM) na potrzeby innych aplikacji. JakoϾ
dŸwiêku na tych wyjœciach jest taka sama, jak na
wyjœciach g³ównych. Mog¹ one byæ wykorzystane
jako dodatkowe wyjœcie toru g³ównego (MAIN MIX)
(co mo¿e wydawaæ siê g³upie, skoro do dyspozycji
s¹ ju¿ trzy), jakkolwiek to wyjœcie posiada swój
w³asny t³umik wysterowania. Czy jednak
powinieneœ to robiæ? Upewnij siê, ¿e funkcja SOLO
nie jest w³¹czona, poniewa¿ jest to funkcja
nadrzêdna i dzia³a bez wzglêdu na ustawienie
Ÿród³a w matrycy.

40 TRYB SOLO: AFL/PFL (AFL AFTER FADER

LISTENING / PFL PRE FADER SOLO)
W³¹czenie w danym kanale prze³¹cznika
ods³uchu SOLO 29 spowoduje kompletn¹ zmianê
sytuacji: jakiekolwiek bêdzie Ÿród³o ustawione w
sekcji matrycy, zostanie ono zast¹pione przez
wybrany sygna³ (solo!), który pojawi siê tak¿e na
wyjœciach ods³uchów re¿yserki (CONTROL ROOM),
wyjœciu s³uchawkowym (PHONES) oraz na prawym
mierniku poziomu (lewy staje siê nieaktywny).
S³yszalne poziomy SOLO s¹ kontrolowane za
pomoc¹ t³umika sekcji re¿yserki (CONTROL
ROOM/SUBMIX). Poziomy SOLO pojawiaj¹ce siê na

22
 41 DIODA FUNKCJI RUDE SOLO
Migaj¹ca dioda RUDE SOLO s³u¿y dwóm
zastosowaniom: przypomina, ¿e jest w³¹czony
przynajmniej jeden przycisk ods³uchu PFL SOLO i
informuje, ¿e pracujesz w tej chwili na stole Mackie.
¯adna inna firma nie przywi¹zuje takiej uwagi do
funkcji SOLO. Je¿eli pracujesz na mikserze, który
nie ma wskaŸnika diodowego informuj¹cego o
w³¹czonej funkcji SOLO i zdarzy Ci siê zapomnieæ o
w³¹czeniu funkcji, mo¿esz dojœæ do przekonania, ¿e
mikser Ÿle funkcjonuje. St¹d w³aœnie pomys³
zastosowania diody RUDE SOLO. Przydaje siê
szczególnie o trzeciej nad ranem, kiedy nic nie
wydobywa siê z monitorów natomiast Twój
wieloœlad odtwarza jak szalony.
42 PRZYPISANIE DO SZYNY TORU
G£ÓWNEGO (MAIN MIX)
Przypuœæmy, ¿e jesteœ w trakcie realizacji
koncertu. Chwila wymaga puszczenia spokojnej
muzyki z p³yty CD, ¿eby uspokoiæ t³um. Myœlisz
sobie, „Przecie¿ CD jest pod³¹czony do wejœæ
magnetofonowych, a to nigdy nie trafia na
wyjœcia g³ówne!” Chwilê, oczywiœcie, ¿e trafia.
Wystarczy w³¹czyæ przycisk przekierowania
sygna³u do toru g³ównego (ASSIGN TO MAIN MIX),
a wybrane Ÿród³o w matrycy, po przejœciu przez
obwód t³umika re¿yserki (CONTROL
ROOM.SUBMIX), zostanie podane na tor g³ówny
(MAIN MIX), tak jak by to by³ kolejny kana³
stereofoniczny.
Kolejnym zastosowaniem dla tego prze³¹cznika
jest uaktywnianie alternatywnej szyny ALT 3-4 po
to, aby sta³a siê osobnym miksem (SUBMIX) dla
sygna³u toru g³ównego (MAIN MIX) 36 przy u¿yciu
t³umika poziomu sekcji re¿yserki (CONTROL
ROOM/SUBMIX).
Efekty uboczne: (1) W³¹czenie tego prze³¹cznika
spowoduje tak¿e przes³anie sygna³ów z kana³ów z
w³¹czon¹ funkcj¹ SOLO, co mo¿e byæ bardzo
niekorzystne. (2) Je¿eli sygna³em Ÿród³owym
ustawionym w matrycy jest sygna³ toru g³ównego
(MAIN MIX) i zostanie w³¹czone przekierowanie na
tor g³ówny (ASSIGN TO MAIN MIX), linie toru
g³ównego do Ÿród³a matrycy (SOURCE MATRIX)
zostan¹ przerwane aby unikn¹æ sprzê¿enia. A
w³aœciwie to dlaczego ktokolwiek mia³by
przypisywaæ sygna³ toru g³ównego na tor g³ówny?
43 MIERNIKI - WIELE MIERNIKÓW
JEST JEDNYM!
Mierniki szczytowe miksera CFX sk³adaj¹ siê z
dwóch kolumn po dwanaœcie diód. Proste i
przejrzyste wskazania umo¿liwiaj¹ precyzyjny
odczyt poziomu.
Je¿eli w Ÿródle matrycy 38 nie zosta³y dokonane
jakiekolwiek ustawienia i w ¿adnym kanale nie jest
w³¹czona funkcja SOLO, mierniki nie bêd¹ nic
wskazywaæ. Aby mierniki siê w³¹czy³y, nale¿y
dokonaæ wyboru któregokolwiek Ÿród³a w matrycy
23
(SOURCE MATRIX) lub w³¹czyæ prze³¹cznik SOLO.
Dlaczego? Chcesz, ¿eby mierniki wskazywa³y
sygna³, który jest aktualnie ods³uchiwany a jak ju¿
wiemy, realizator ods³uchuje z regu³y sygna³ z
wyjœæ re¿yserki lub wyjœcia s³uchawkowego. Jedyna
ró¿nica polega na tym, ¿e podczas ods³uchu, poziom
jest regulowany przez t³umik g³oœnoœci ods³uchów
re¿yserki (CONTROL ROOM/SUBMIX) a mierniki
odczytuj¹ mix Ÿród³a przed obwodem tego suwaka,
co umo¿liwia odczyt faktycznego poziomu
wejœciowego, nawet je¿eli ods³uch w ogóle nie jest
dokonywany.
Dziêki szerokiemu zakresowi dynamicznemu
mo¿liwe jest uzyskanie bardzo dobrze brzmi¹cego
miksu, z diodami œwiec¹cymi w dowolnym miejscu
pomiêdzy20 a +10dB (na miernikach). Wiêkszoœæ
wzmacniaczy przekracza próg przesterowania przy
poziomie oko³o +10dB, a niektóre rejestratory nie
bêd¹ mog³y pracowaæ nawet przy niewiele
mniejszym poziomie. Aby otrzymaæ czysty i nie
przesterowany sygna³, staraj siê utrzymywaæ
szczyty sygna³u w zakresie pomiêdzy 0 i +7.
BLI¯SZE SPOJR¯ENIE
Zetkn¹³eœ siê ju¿
prawdopodobnie z poziomami
operacyjnymi
+4(+4dBu=1.23V) i 10 (-
10dBV=0.32V). Ogólnie rzecz
bior¹c, to co okreœla poziom
operacyjny, to relatywny poziom
0dB VU lub (0VU) wybrany dla mierników.
Mikser pracuj¹cy przy poziomie operacyjnym
„+4”, z sygna³em na wyjœciach o poziomie +4dBu,
wyœwietli na miernikach poziom 0dB. Przy poziomie
„10”, z sygna³em na wyjœciach o poziomie -10dBV,
mikser równie¿ wyœwietli na miernikach poziom
0dB. Kiedy wiec 0dB to faktycznie 0dB?
Ryzykuj¹c wejœcie w inny standard, firma
Mackie zastosowa³a swoje w³asne rozwi¹zanie w
tej kwestii, decyduj¹c siê na nazywanie rzeczy po
imieniu: poziom 0dBu (0.775V) na wyjœciu powoduje
wskazanie mierników na poziomie 0dB VU. Có¿
mo¿e byæ prostsze? (Poza tym, najlepsz¹ rzecz¹
je¿eli chodzi o standardy jest to, ¿e jest ich tak wiele
do wyboru).
Dziêki szerokiemu zakresowi dynamicznemu
miksera 1402-VLZ PRO mo¿na uzyskaæ dobre
brzmienie ca³oœci przy miernikach mrugaj¹cych w
zakresie pomiêdzy 20 i +30dB. Wiêkszoœæ
wzmacniaczy przekracza próg przesterowania przy
poziomie oko³o +10dB, a niektóre rejestratory nie
bêd¹ mog³y pracowaæ nawet przy niewiele
mniejszym poziomie. Aby otrzymaæ czysty i nie
przesterowany sygna³, staraj siê utrzymywaæ
szczyty sygna³u w zakresie pomiêdzy 0 i +7.
Pamiêtaj, ¿e mierniki sygna³u audio s¹ tylko
elementem pomocniczym umo¿liwiaj¹cym
kontrolowanie sygna³u ale nie oznacza to, ¿e trzeba
siê w nie ca³y czas wpatrywaæ (chyba, ¿e chcesz).
 BLI¯SZE SPOJR¯ENIE
44 FUNKCJA AUX TALK
Po pierwsze, nie ma
specjalnych cech wspólnych
pomiêdzy wysy³k¹ AUX 1 (AUX
SEND 1) lub 2 i powrotem AUX
1 (AUX RETURN 1) lub 2. To
tylko numery. S¹ jak dwóch zupe³nie obcych
facetów, obaj o imieniu Fred.
Wysy³ki to wyjœcia a powroty to wejœcia.
Potencjometr AUX 34 zabiera sygna³ z kana³u i
przekierowuje go do wyjœæ wysy³ki AUX (AUX
SEND) 21 . Sygna³ AUX 1 jest wysy³any do
potencjometru steruj¹cego poziomem g³ównym
(AUX 1 MASTER), zanim jeszcze trafi on do wyjœcia
AUX SEND 1, natomiast sygna³ AUX 2 trafia
bezpoœrednio do wyjœcia AUX SEND 2.
Sygna³ z tych wyjœæ jest podawany na wejœcia
procesora efektowego lub innego urz¹dzenia. St¹d
sygna³ wychodz¹cy z urz¹dzenia zewnêtrznego jest
podawany z powrotem na wejœcia miksera,
oznaczone AUX RETURN 12 i nastêpnie na tor
g³ówny (MAIN MIX).
Sygna³ oryginalny (bez efektu) wêdruje z
kana³ów na tor g³ówny (MAIN MIX) a sygna³
nasycony (z efektem) wêdruje z wejœæ powrotów
AUX (AUX RETURN) na tor g³ówny, gdzie oba te
sygna³y s¹ ze sob¹ miksowane. Sygna³ nasycony z
oryginalnym tworz¹ razem jedn¹ ca³oœæ. Uzbrojeni
w tak¹ iloœæ wiedzy, przejdŸmy do œwiata wysy³ek i
powrotów AUX.
45 WYBÓR FUNKCJI AUX 1
(MON/PRE lub POST)
Poza wykorzystywaniem przy wspó³pracy z
urz¹dzeniami efektowymi, wysy³ki AUX (AUX
SEND) s³u¿¹ tak¿e innym zastosowaniom. Wysy³aj¹
niezale¿ny miks do kolumn monitorowych po to, aby
muzycy mogli s³yszeæ co graj¹.
W mikserze 1402-VLZ PRO wysy³ka AUX 1
(AUX SEND 1) mo¿e pe³niæ ka¿d¹ z tych ról, w
zale¿noœci od ustawienia prze³¹cznika wyboru
funkcji. Przy ustawieniu prze³¹cznika wyboru
funkcji AUX 1 SELECT w pozycji wyciœniêtej,
wysy³ka AUX 1 (AUX SEND 1) bêdzie wysy³aæ
sygna³ przed t³umikiem kana³u i przed przyciskiem
wyciszenia i przekierowania (MUTE/ALT 3-4). To
oznacza, ¿e na sygna³ wysy³ki AUX 1 (prze³¹czonej
w tryb przed t³umikiem), nie maj¹ znaczenia
manipulacje tymi prze³¹cznikami
przekierowuj¹cymi sygna³ na tor g³ówny (MAIN
MIX). Ta metoda jest zalecana przy wysy³aniu
osobnego miksu na monitory sceniczne. Ustawienia
sekcji equalizera bêd¹ mia³y wp³yw na sygna³
wysy³ki AUX (AUX SEND).
Przy prze³¹czniku wciœniêtym, wysy³ka AUX 1
(AUX SEND 1) staje siê zwyk³¹ wysy³k¹ efektu po
t³umiku kana³u i po prze³¹czniku wyciszenia i
przekierowania (MUTE/ALT 3-4). Jest to wymóg do
wspó³pracy z urz¹dzeniami efektowymi, poniewa¿
sygna³ nasycony (z efektem) pod¹¿a za sygna³em
oryginalnym (bez efektu).
46 AUX 1 MASTER
Potencjometr AUX 1 MASTER kontroluje ogólny
poziom wysy³ki sygna³u AUX 1 (AUX SEND 1)
zanim jeszcze trafi on na wyjœcie wysy³ki AUX 1
(AUX SEND 1). Potencjometr wysy³ki AUX 2 (AUX
SEND 2) nie posiada podobnego potencjometru.
Potencjometr ten jest regulowany w zakresie od
pozycji wy³¹czenia sygna³u (OFF - przy ustawieniu
skrajnie w kierunku przeciwnym do ruchu
wskazówek zegara), przez poziom równoœci (unity -
przy ustawieniu centralnym) a¿ do 10dB
dodatkowego wzmocnienia (przy ustawieniu
skrajnie w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek
zegara). Podobnie jak z wieloma innymi
potencjometrami, które nigdy nie wykorzystuj¹
dodatkowego wzmocnienia dobrze wiedzieæ, ¿e w
razie potrzeby jest tam.
Potencjometrem tym wysterowuje siê sygna³
maksymalnie wtedy, gdy na przyk³ad wokalista nie
s³yszy siê zbyt dobrze.
24
 47 POWROTY AUX (AUX RETURNS)
Te dwa potencjometry ustalaj¹ ogólny poziom
sygna³u powracaj¹cego z procesorów efektowych
wchodz¹cego na stereofoniczne z³¹cza powrotu AUX
(STEREO AUX RETURN IN 1 i 2 12 ). Potencjometry
zosta³y zaprojektowane tak, aby moc przyjmowaæ
sygna³ o szerokim zakresie dynamicznym. Zakres
wysterowania siêga od pozycji wy³¹czenia sygna³u
(OFF), przez poziom równoœci (unity) przy
ustawieniu centralnym a¿ do 20dB dodatkowego
wzmocnienie (przy wychyleniu skrajnie w prawo)
na potrzeby skompensowania strat sygna³ów o
niskim poziomie.
Z regu³y potencjometry te mo¿na pozostawiæ w
ustawieniu œrodkowym a poziom wyjœciowy z efektu
powinien byæ ustawiony tak, aby poziom sygna³u
wejœciowego nie ulega³ zmianie (sprawdŸ
instrukcjê u¿ytkowania Twojego procesora
efektowego). Je¿eli takie ustawienie powoduje, ¿e
poziom jest zbyt niski lub zbyt wysoki, nale¿y
zmieniæ ustawienie potencjometru wysterowania
sygna³u wyjœciowego w urz¹dzeniu efektowym, a
nie w mikserze. Dziêki temu potencjometry miksera
mo¿na w ³atwy sposób przestawiæ na ustawienie
œrodkowe.
Sygna³y przechodz¹ce przez obwody
potencjometrów powrotu AUX (AUX RETURN) bêd¹
trafiaæ na tor g³ówny (MAIN MIX) 36 z jednym
wyj¹tkiem (patrz nastêpny punkt). Powroty AUX
(AUX RETURN) nie posiadaj¹ prze³¹czników
wyciszenia i przekierowania (MUTE/ALT 3-4),
dlatego je¿eli chcesz aby sygna³y te trafi³y na
dodatkow¹ szynê ALT 3-4, trzeba bêdzie pod³¹czyæ
wyjœcia urz¹dzeñ efektowych do jednego z kana³ów
stereofonicznych 9 , nastêpnie wykorzystaæ
prze³¹czniki tych kana³ów.
48 SYGNA£ EFEKTU NA
TOR MONITOROWY
(EFX TO MONITOR)
Pomys³ dzia³ania tego
prze³¹cznika jest niezwykle
prosty. Je¿eli chcesz dodaæ nieco
pog³osu lub opóŸnienia do miksu
wychodz¹cego na monitory
sceniczne, ten prze³¹cznik
w³aœnie temu s³u¿y.
Przy ustawieniu
prze³¹cznika w pozycji
wyciœniêtej (do góry), powroty
AUX 1 i 2 funkcjonuj¹ normalnie
wysy³aj¹ swoje sygna³y na tor
g³ówny (MAIN MIX). Je¿eli
prze³¹cznik jest wciœniêty,
powrót AUX 1 (AUX RETURN 1)
w dalszym ci¹gu zachowuje siê
normalnie, jakkolwiek powrót
AUX 2 (AUX RETURN 2) bêdzie
wysy³aæ sygna³ na wysy³kê AUX
1 21 , zamiast na tor g³ówny
(MAIN MIX).
25
Jeszcze przytomny? To dobrze. Jak na razie, przy
wciœniêtym prze³¹czniku, powrót AUX 1 (AUX
RETURN 1) podaje sygna³ na tor g³ówny (MAIN
MIX) a powrót AUX 2 (AUX RETURN 2) wysy³a
sygna³ na wysy³kê AUX 1 (AUX SEND 1). Teraz
zak³adamy, ¿e mamy do dyspozycji tylko jedno
urz¹dzenie efektowe. Chcesz ¿eby wysy³a³o ono
sygna³ zarówno na tor g³ówny (MAIN MIX) jak i na
wysy³kê AUX 1 (AUX SEND 1). W tym miejscu
nale¿y wspomnieæ o funkcji rozpoznawania
obecnoœci wtyku (jack normalling).
49 ROZPOZNAWANIE OBECNOŒCI WTYKU
(JACK NORMALLING)
Rozpoznawanie obecnoœci wtyku jest funkcj¹,
któr¹ mo¿na znaleŸæ w praktycznie ka¿dym
mikserze, syntezatorze czy urz¹dzeniu efektowym.
Z³¹cza wyposa¿one w t¹ funkcjê posiadaj¹
specjalne, sprê¿ynuj¹ce piny, które s¹ pod³¹czone do
pinów sygna³owych. W momencie w³o¿enia wtyku
do gniazda to po³¹czenie jest rozwierane.
Piny rozwierane mog¹ byæ wykorzystywane na
wiele sposobów. Najlepszym przyk³adem bêdzie
wyjaœnienie zwrotu „LEFT (MONO)”: je¿eli sygna³
zostanie pod³¹czony tylko do gniazda lewego
(LEFT) a nic nie jest pod³¹czone do gniazda
prawego (RIGHT), sygna³ jest wysy³any do tak¿e do
wejœcia prawego, dziêki zastosowaniu funkcji
rozpoznawania obecnoœci z³¹cza. W chwili
pod³¹czenia sygna³u do prawego gniazda, to
po³¹czenie zostaje przerwane.
Jak to siê ma do funkcjonowania prze³¹cznika
SYGNA£ EFEKTU NA TOR MONITOROWY (EFX
TO MONITOR)? Sygna³ z gniazd powrotów AUX 1
(AUX RETURN 1) jest wysy³any do powrotów AUX
2 (AUX RETURN 2). Je¿eli posiadasz tylko jedno
urz¹dzenie efektowe, pod³¹cz je do powrotu AUX 1
(AUX RETURN 1). Nic nie pod³¹czaj do z³¹cza
powrotu AUX 2 (AUX RETURN 2). Teraz sygna³y
trafiaj¹ce do wejœcia powrotu AUX 1 (AUX
RETURN 1) bêd¹ tak¿e wys³ane do wejœæ powrotu
AUX 2 (AUX RETURN 2).
W³¹cz prze³¹cznik SYGNA£ EFEKTU NA TOR
MONITOROWY (EFX TO MONITOR) a potencjometr
powrotu AUX 2 (AUX RETURN 2) stanie siê
dodatkowym potencjometrem dla wysy³ki AUX 2
(AUX SEND 2) dla sygna³u na powrocie AUX 1
(AUX RETURN 1 12 ). Teraz powtórz wszystko
dziesiêæ razy. Jeszcze raz, powrót AUX 1 (AUX
RETURN 1) bêdzie funkcjonowaæ normalnie jak
zawsze.
Gratulujemy! Przeczyta³eœ w³aœnie opis
wszystkich funkcji miksera 1402-VLZ PRO. Teraz
jesteœ ju¿ gotowy na wszystko. Zaczynaj, reszta
instrukcji mo¿e poczekaæ.
 50 MODYFIKACJE

Dla wiêkszoœci u¿ytkowników dzia³anie OSTRZE¯ENIE FIRMY MACKIE

miksera 1402-VLZ PRO jest w pe³ni
wystarczaj¹ce. Jakkolwiek na potrzeby
specjalnych aplikacji mo¿na na trzy sposoby
dokonaæ zmian w przekierowywaniu sygna³u.
Modyfikacji powinny dokonywaæ tylko osoby
posiadaj¹ce niezbêdne doœwiadczenie. Je¿eli nie
masz doœæ doœwiadczenia w lutowaniu, to nie jest
dobra chwila by siê podszkoliæ.
· Modyfikacja A zmienia wysy³kê AUX 2 (AUX
SEND 2) na przed t³umikiem i przed
przyciskiem wyciszenia (MUTE) zamiast po
t³umiku i po wyciszeniu.
· Modyfikacja B zmienia wysy³kê AUX 1 (AUX
SEND 1) (w trybie post) i wysy³kê AUX 2
(AUX SEND 2) aby otrzymywa³y sygna³ bez
wzglêdu na ustawienie prze³¹cznika
wyciszenia i przekierowania kana³u
(MUTE/ALT 3-4) i ci¹gle pozostawa³y po
t³umiku (g³oœnoœci kana³u).
· MODYFIKACJA C zmienia ustawienie Ÿród³a
matrycy dla toru g³ównego (MAIN MIX) tak,
aby otrzymywa³ on sygna³ stereofoniczny
przed potencjometrem g³oœnoœci toru g³ównego
(MAIN MIX) (przed) zamiast „po”.
Modyfikacja produktu firmy Mackie mo¿e byæ
wykonywana tylko i wy³¹cznie przez autoryzowany
serwis techniczny. Firma Mackie Designs oraz jej
przedstawiciel na terenie Polski, firma Music Info,
nie ponosz¹ odpowiedzialnoœci za uszkodzenie lub
wypadki spowodowane wprowadzonymi
modyfikacjami, bez wzglêdu na to kto udostêpni³
instrukcje i kto wykona³ modyfikacje. W przypadku
uszkodzenie lub wypadku, firma Mackie Designs lub
jej przedstawiciel na terenie Polski, firma Music
Info, mog¹ odmówiæ udzielenia serwisu
gwarancyjnego. OSTRO¯NIE!
Uwagi dotycz¹ce zworek
Podczas instalacji zworek (przewodów
zwieraj¹cych) nie przeci¹gaj ich koñców przez
otwory p³yty g³ównej. Najpierw nale¿y je p³asko
przylutowaæ do odpowiedniego z³¹cza (srebrna
powierzchnia, prawdopodobnie z otworem w
œrodku). Upewnij siê, ¿e przewody nie wystaj¹ poza
z³¹cze p³yty.

OSTRZE¯ENIE
UWAGA! Modyfikacje wewnêtrzne mog¹ byæ
wykonywane tylko przez wykwalifikowane osoby .
Aby unikn¹æ ryzyka pora¿enia pr¹dowego nie
nale¿y zmieniaæ niczego, poza ewentualn¹ wymian¹
bezpieczników (je¿eli zachodzi podejrzenie ich
przepalenia). Wszystkie naprawy i modyfikacje
powinny byæ wykonywane przez wykwalifikowany
personel.

Zworki
PRZED PO Lut

Otwory

26
 1. MODYFIKACJA PRZED T£UMIKIEM
PRE FADER (AUX NA MONITOR)
Ta modyfikacja zmienia wysy³kê AUX 2 (AUX
SEND 2) na przed t³umikiem i przed wyciszeniem
(MUTE) zamiast po t³umiku i po wyciszeniu
(„T³umik” oznacza w tym przypadku suwak
wysterowania kana³u a wyciszenie oznacza
przycisk MUTE/ALT 3-4). Aby dokonaæ konwersji
dla ca³ego miksera, modyfikacja musi siê odbyæ na
ka¿dym kanale. Modyfikacja przebiega nieco inaczej
przy kana³ach stereofonicznych 7-14. Wszystkie
modyfikacje odbywaj¹ siê po drugiej stronie p³yty
g³ównej, tu¿ przy obwodach potencjometrów
wysy³ki Aux (AUX SEND).
1. Wypnij z miksera 1402-VLZ PRO wszystkie
kable razem, z kablem zasilaj¹cym.
2. Ustaw mikser „do góry nogami” na suchej,
miêkkiej powierzchni.
3. Wykrêæ œruby i usuñ pokrywê. Zapamiêtaj
umiejscowienie œrub.
4. Przy pomocy ostrego no¿yka przetnij œcie¿kê
p³ytki drukowanej w punkcie „A” (dla kana³ów
1-4) lub œcie¿ki p³ytki w punktach „AL.” I „AR”
(kana³y 7-14). Ostro¿nie przetnij œcie¿kê na
ca³ej szerokoœci (œcie¿ka nie mo¿e nadal byæ
po³¹czona!), uwa¿aj¹c przy tym, aby nie
przeci¹æ innych przewodów.
5. Dodaj zworkê z punktu „B” do kwadratowego
z³¹cza w punkcie „A” (kana³y od 1 do 6) lub z
punktów „BL” do „Al.” i „BR” do „AR” (kana³y 7-
14).
6. Powtórz tê czynnoœæ dla wszystkich kana³ów.
7. SprawdŸ wszystko dok³adnie i upewnij siê, czy
wykona³eœ poprawnie powy¿sze czynnoœci.
Nastêpnie za³ó¿ i zakrêæ doln¹ pokrywê.

Kana³y 1-6
ZWORKI ZWORKI ZWORKI
TUTAJ TUTAJ TUTAJ

PRZETNIJ PRZETNIJ PRZETNIJ

TUTAJ TUTAJ TUTAJ

Kana³y 7-14

ZWORKI ZWORKI
TUTAJ TUTAJ

PRZETNIJ PRZETNIJ PRZETNIJ

TUTAJ TUTAJ TUTAJ

27
2. MODYFIKACJA PRZED WYCISZENIEM
(PRE-MUTE)
Ta modyfikacja zmienia wysy³kê AUX 1 (w
trybie „po”) i wysy³kê AUX 2 (AUX SEND 1/AUX
SEND 2) na odbiór sygna³u bez wzglêdu na
ustawienie przycisku wyciszenia (MUTE/ALT 3-4),
jakkolwiek pozostawia nadal w trybie po t³umiku.
Aby dokonaæ konwersji dla ca³ego miksera,
modyfikacja musi siê odbyæ na ka¿dym kanale.
Modyfikacja przebiega nieco inaczej przy kana³ach
stereofonicznych 7-14. Wszystkie modyfikacje
odbywaj¹ siê po drugiej stronie p³yty g³ównej, tu¿
przy obwodach potencjometrów wysy³ki AUX (AUX
SEND).
1. Wypnij z miksera 1402-VLZ PRO wszystkie
kable razem z kablem zasilaj¹cym.
2. Ustaw mikser „do góry nogami” na suchej,
miêkkiej powierzchni.
3. Wykrêæ œruby i usuñ pokrywê. Zapamiêtaj
umiejscowienie œrub.
4. Przy pomocy ostrego no¿yka przetnij œcie¿kê
p³ytki drukowanej w punkcie „C” (dla kana³ów
1-6) lub œcie¿ki p³ytki w punktach „CL” i „CR”
(kana³y 7-14). Ostro¿nie przetnij œcie¿kê na
ca³ej szerokoœci (œcie¿ka nie mo¿e nadal byæ
po³¹czona!), uwa¿aj¹c przy tym, aby nie
przeci¹æ innych przewodów.
5. ZnajdŸ 12 pinów, które obejmuj¹ doln¹ czêœæ
ka¿dego przycisku wyciszenia (MUTE/ALT 3-4).
6. Dodaj zworki jak pokazano na ilustracji poni¿ej
nie s¹ one zaznaczone na p³ycie g³ównej, wiêc
b¹dŸ bardzo ostro¿ny.
7. Powtórz tê czynnoœæ dla wszystkich kana³ów.
8. SprawdŸ wszystko dok³adnie i upewnij siê czy
wykona³eœ poprawnie powy¿sze czynnoœci.
Nastêpnie za³ó¿ i zakrêæ doln¹ pokrywê.

Kana³y 1-6

ZWORKI ZWORKI ZWORKI

TUTAJ TUTAJ TUTAJ

PRZETNIJ PRZETNIJ PRZETNIJ

TUTAJ TUTAJ TUTAJ

Kana³y 7-14

ZWORKI ZWORKI
TUTAJ TUTAJ

PRZETNIJ PRZETNIJ
TUTAJ TUTAJ

28
 3. MODYFIKACJA
RÓD£A TORU G£ÓWNEGO
(MAIN MIX SOURCE)
Ta modyfikacja zmienia wybór Ÿród³a matrycy
toru g³ównego (MAIN MIX) tak, aby sygna³
stereofoniczny by³ odbierany jeszcze przed
potencjometrem poziomu toru g³ównego (MAIN
MIX) „przed” zamiast „po”. Modyfikacja taka mo¿e
siê okazaæ przydatna zw³aszcza przy
zastosowaniach scenicznych, kiedy realizator
dŸwiêku chce kontrolowaæ poziom toru g³ównego
(MAIN MIX) (sygna³ wysy³any na kolumny g³ówne)
bez zmiany poziomu w s³uchawkach. Wszystkie
modyfikacje odbywaj¹ siê po drugiej stronie p³yty
g³ównej, tu¿ przy obwodzie potencjometru poziomu
toru g³ównego.
UWAGA: Ta modyfikacja powoduje tak¿e, ¿e
mierniki wskazuj¹ poziomy przed poziomem toru
g³ównego. Teraz nie bêd¹ ju¿ wskazywaæ poziomu
na wyjœciach g³ównych ale poziom na wyjœciu
s³uchawkowym i wyjœciach re¿yserki (kiedy zosta³o
wybrane Ÿród³o toru g³ównego MAIN MIX
SOURCE).
1. Wypnij z miksera 1402-VLZ PRO wszystkie
kable razem z kablem zasilaj¹cym.
29
2. Ustaw mikser „do góry nogami” na suchej,
miêkkiej powierzchni.
3. Wykrêæ œruby i usuñ pokrywê. Zapamiêtaj
umiejscowienie œrub.
4. Przy pomocy ostrego no¿yka przetnij œcie¿kê
p³ytki drukowanej w punktach „XL” i „XR”.
Ostro¿nie przetnij œcie¿kê na ca³ej szerokoœci
(œcie¿ka nie mo¿e nadal byæ po³¹czona!),
uwa¿aj¹c przy tym, aby nie przeci¹æ innych
przewodów.
5. Dodaj zworkê z punktu „YL” do kwadratowego
z³¹cza w punkcie „XL” i z punktu „YR” do
kwadratowego z³¹cza w punkcie „XR”.
6. SprawdŸ wszystko dok³adnie i upewnij siê, czy
wykona³eœ poprawnie powy¿sze czynnoœci.
Nastêpnie za³ó¿ i zakrêæ doln¹ pokrywê.
PRZETNIJ
TUTAJ
ZWORKI
TUTAJ
 51 DIAGRAM BLOKOWY

ALTERNATYWNY PRAWY
ALTERNATYWNY LEWY

WYSY£KA AUX 1 PRZED

G£ÓWNY PRAWY

WYSY£KA AUX 2 PO
WYSY£KA AUX 1 PO
G£ÓWNY LEWY

AFL PRAWY
AFL LEWY
SOLO/PFL
LOGIKA
ZASILANIE PHANTOM (W£¥CZANE GLOBALNIE)
INSERT
CZU£OŒÆ PAN 1
TRIM T£UMIK
2
WEJŒCIE
MIKROFONOWE 75Hz
HPF 3
4
FILTR LO CUT
WEJŒCIE AFL LEWY
LINIOWE
AFL PRAWY
KANA£ MONOFONICZNY SOLO
(JEDEN Z SZEŒCIU) PFL

LOGIKA

WYSY£KA AUX 2
PO
PRZED WYSY£KA AUX 1

LEWE LO MID HI T£UMIK WYCISZENIE (MUTE)/

WEJŒCIE ALTERNATYWNY
1
LINIOWE 80 2K5 12K
2
PAN
3
4

PRAWE LO MID HI
WEJŒCIE
LINIOWE 80 2K5 12K
AFL LEWY
3-PASMOWA EQ

KANA£ STEREOFONICZNY AFL PRAWY

(JEDEN Z CZTERECH)

PFL

LOGIKA

WYSY£KA AUX 2
PO
PRZED WYSY£KA AUX 1

LEWE
WEJŒCIE
(MONO)

POWRÓT AUX 1 GAIN

PRAWE
WEJŒCIE

LEWE
WEJŒCIE

POWRÓT AUX 2 GAIN

PRAWE
WEJŒCIE

EFEKT DO MONITORA

MACKIE 1402-VLZ PRO

DROGA SYGNA£U - WEJŒCIA
1/99

30
ALTERNATYWNY PRAWY
ALTERNATYWNY LEWY

WYSY£KA AUX 1 PRZED

G£ÓWNY PRAWY

WYSY£KA AUX 2 PO
WYSY£KA AUX 1 PO
G£ÓWNY LEWY

AFL PRAWY WYJŒCIE

AFL LEWY
SOLO/PFL
MAGNETOFONOWE

LOGIKA
LEWE
WYJŒCIE
LINIOWE
LEWE

2 WYJŒCIE
1 SYMETRYCZNE
3 LEWE

G£ÓWNY MIX SUWAKI G£ÓWNE PAD 30dB

2 WYJŒCIE
1 SYMETRYCZNE
PRAWE
3
WYJŒCIE
LINIOWE
PRAWE

WYJŒCIE
WYJŒCIE ALTERNATYWNE LEWE MAGNETOFONOWE
PRAWE

WYJŒCIE ALTERNATYWNE PRAWE

MIX ALTERNATYWNY

WSKA
NIK
(0dBu=0VU)
ALTERNATYWNY

RÓD£O
WEJŒCIE
MAGNETOFONOWE
LEWY
MAGNETOFON
PRAWY MIX ODS£UCHU RE¯YSERKI
(CONTROL ROOM) ORAZ
S£UCHAWEK

G£ÓWNY

DIODA RUDE SOLO

SOLO
PRZEKIEROWANIE

AFL LEWY

AFL PRAWY

PFL DIODA PFL

SOLO MIX LEWE WYJŒCIE

ODS£UCHU RE¯YSERKI
(CONTROL ROOM)
AFL (ODS£UCH PO SUWAKU)
PFL (ODS£UCH PRZED SUWAKIEM)

PRZYPISANIE DO TORU G£ÓWNEGO

WYJŒCIE S£UCHAWKOWE

SUWAK POZIOMU ODS£UCHU RE¯YSERKI

(CONTROL ROOM) ORAZ
S£UCHAWEK PRAWE WYJŒCIE
ODS£UCHU RE¯YSERKI
POZIOM AUX 1
(CONTROL ROOM)

AUX 1 WYJŒCIE WYSY£KI AUX 1

PRZED/PO
AUX 1 MIX

WYJŒCIE WYSY£KI AUX 2

MACKIE 1402-VLZ PRO
AUX 2 MIX DROGA SYGNA£U - WYJŒCIA
1/99

31
 +28dBu maksymalne wyjœcie (XLR)
52

+10dB do góry +28dBu maksymalne wyjœcie (1/4” i RCA)

+22dBu maksymalnie, wejœcie +15dB do góry +15dB do góry
+12dB do góry +10dB do góry
NISKIE WYSOKIE +6dB wyjœcie XLR
0dB ŒREDNIE “B” 0dB
do “A” “A” Do “C” “C” Do “D”
Poziom 0dB, 0dB wyjœcie 1/4” oraz wyjœcia
czu³oœæ (TRIM) minimalna -15dB na dó³ -15dB na dó³ -4dB centralnie magnetofonowe RCA
-12dB na dó³
-30dB wyjœcie XLR, PAD wciœniêty
EQ SUWAK PAN MIX SUWAK WYJŒCIA

Poziom 60dB, G£ÓWNY MIX

czu³oœæ (TRIM) maksymalna KANA£

Wejœcie mikrofonowe
kana³y 1-6

+22dBu maksymalnie, wejœcie +16dBu maksymalnie, wejœcie +22dBu maksymalnie, wyjœcie

magnetofonowe TAPE IN
Strata 15dB, +10dB do góry
czu³oœæ (TRIM) minimalna 0dB G£ÓWNY MIX, ALTERNATYWNY 3-4 0dB
do “A” “D”
wejœcie magnetofonowe TAPE IN
podbicie 6dB
Poziom 45dB, MIX C-R/S£UCHAWKI, SUWAK POZIOMU WYJŒCIA C-R/S£UCHAWKI
czu³oœæ (TRIM) maksymalna
MATRYCA
RÓD£A
Wejœcie liniowe
kana³y 1-6
C-R (CONTROL ROOM) ODS£UCH RE¯YSERKI, S£UCHAWKI

+22dBu maksymalnie, wejœcie +22dBu maksymalnie, wyjœcie +22dBu maksymalnie, wejœcie +20dB do góry
+15dB do góry
+12dB wciœniêty +10dB do góry
Poziom równoœci (unity) 0dB 0dB WEJŒCIE 0dB
DIAGRAM STUKTURY POZIOMU

do “A” Z “B” do “C”

Wejœcie liniowe
kana³y 7-14
Wysy³ka AUX kana³u MIX AUX G³ówny poziom wysy³ki AUX POZIOM
+4 (dBu)/-10 (dBV)

Wysy³ka AUX Powrót AUX

32
 53 SPECYFIKACJA
Specyfikacja miksera 1402 VLZ PRO
SZUM TORU G£ÓWNEGO CMR
Pasmo przenoszenia 20Hz do 20kHz Wejœcie liniowe do wysy³ki insert, poziom maksymalny
Wyjœcia g³ówne 1/4”, kana³y 1-6 TRIM @ poziom unity,
1kHz >-90dB
p³aska equalizacja kana³ów, Wszystkie kana³y przypisane
do toru g³ównego (Main Mix), ustawienie panoramy w
POZIOMY MAKSYMALNE
kana³ach 1 i 3 w lewo, 2 i 4 w prawo
Wejœcie mikrofonowe +22dBu
T³umik g³ówny na dole,
Wejœcie magnetofonowe +16dBu
potencjometry wysterowania kana³ów na dole -100.0dBu
Wszystkie inne wejœcia +22dBu
T³umik g³ówny na poziomie unity,
G³ówne wyjœcia symetryczne XLR +28dBu
potencjometry wysterowania kana³ów na dole 86.5dBu
Wszystkie inne wyjœcia +22dBu
(90dB stosunku sygna³u do szumu, ref +4dBu)
T³umik g³ówny na poziomie unity,potencjometry wysterowania
OPORNOŒCI
kana³ów na poziomie unity -84.5dBu
Wejœcie mikrofonowe 1.3kohms
CA£KOWITE ZNIEKSZTA£CENIA Powrót insertu kana³u 2.5kohms
HARMONICZNE (THD) Wszystkie inne wejœcia >10kohms
1kHz @ +14dBu; 20Hz do 20kHz Wyjœcie magnetofonowe 1.1kohms
Wszystkie wyjœcia 120ohms
Wejœcie mikrofonowe do wyjœcia g³ównego 0.0025%
PRZES£UCH EQUALIZACJA
1kHz relatywnie do 0dBu, 20Hz-20kHz, Pasmo niskie equalizacja pó³kowa 80Hz+/-15dB
wejœcie kana³u, 1/4” wyjœcia g³ównego, TRIM @ unity Pasmo œrednie
T³umik g³ówny na dole -85dBu (kana³y mono) eqalizacja szczytowa 2.5kHz+/-12dB
Prze³¹czniki kana³ów Alt/Mute w³¹czone -84dBu Pasmo wysokie equalizacja pó³kowa 12kHz+/-15dB
Potencjometr wysterowania kana³u na dole -83dBu
POBÓR MOCY
PASMO PRZENOSZENIA 120VAC, 50/60Hz, 25 Wat
Sygna³ z któregokolwiek wejœcia do jakiegokolwiek wyjœcia
20Hz do 60kHz +0/-1dB
20Hz do 100kHz +0/-3dB
SZUM WEJŒCIOWY (EIN)
Wejœcie liniowe do wysy³ki insert, poziom maksymalny
Terminacja 150Ohm -129.5dBm niewa¿one
8 wysokoœci U

1402-VLZ PRO
WA¯Y
9.5 lbs.
(4.5 kg)

Firma Mackie Designs stale pracuje nad nowymi rozwi¹zaniami technicznymi oraz usprawnieniami do dzia³aj¹cych systemów.
Wszystkie udoskonalenia oraz nowe technologie s¹ wprowadzane na rynek jakkolwiek firma Mackie nie ma obowi¹zku informowania o
zaistnia³ych zmianach. Z tego powodu produkt trafiaj¹cy do sprzeda¿y mo¿e siê ró¿niæ od tego tu opisanego nie mniej jednak bêdzie on
dorównywaæ tej specyfikacji lub j¹ przewy¿szaæ, chyba ¿e firma Mackie poinformuje inaczej.

33
 54 INFORMACJE SERWISOWE
Serwis gwarancyjny
Szczegó³y dotycz¹ce gwarancji zosta³y podane w
karcie gwarancyjnej do³¹czonej do miksera (je¿eli jej
brakuje daj znaæ, wyœlemy j¹ do Ciebie).
Je¿eli Twoim zdaniem urz¹dzenie nie pracuje w
sposób poprawny, nale¿y najpierw upewniæ siê, ¿e
wszystkie pod³¹czenia i ustawienia zosta³y wyko-
nane poprawnie oraz sprawdziæ poprawnoœæ dzia-
³ania Ÿród³a dŸwiêku, zanim zostanie poinformo-
wany serwis. Prosimy o uwa¿ne przeczytanie czêœci
poœwieconej rozwi¹zywaniu problemów. W ten
sposób mo¿na unikn¹æ problemów zwi¹zanych z
czêsto niepotrzebn¹ wysy³k¹, a co za tym idzie,
unikn¹æ niepotrzebnych przerw w pracy.
Wszystkie produkty firmy Mackie, które s¹
wysy³ane do serwisu (czyli prawie ¿adne) w 50%
posiadaj¹ oznaczenie „CND”, co oznacza, ¿e problem
le¿y gdzie indziej i nie jest to usterka techniczna.
Mo¿e to zabrzmi banalnie, ale prosimy przed
ewentualnym wys³aniem urz¹dzenia do serwisu o
sprawdzenie nastêpuj¹cych elementów:
ROZWI¥ZYWANIE PROBLEMÓW
Z³y kana³
· Czy prze³¹cznik MUTE/ALT 3-4 zosta³
ustawiony w odpowiedniej pozycji?
· Czy t³umik g³oœnoœci kana³u jest podniesiony do
góry?
· Spróbuj od³¹czyæ urz¹dzenia pod³¹czone do
punktów insertowych (tylko kana³y 1-6).
· Wypróbuj to samo Ÿród³o dŸwiêku w innym
kanale. Ustaw wszystko dok³adnie tak, jak jest
w kanale, który wed³ug Ciebie nie dzia³a.
Z³e wyjœcie
· Czy potencjometr poziomu lub suwak (je¿eli
taki jest) jest przekrêcony w prawo
(przesuniêty do góry)?
· Je¿eli to tylko jedno z wyjœæ g³ównych spróbuj
od³¹czyæ pozosta³e. Na przyk³ad, je¿eli nie
dzia³a lewe wyjœcie g³ówne jack 1/4”, od³¹cz
lewe wyjœcia RCA i XLR. Je¿eli problem znika,
nie jest to wina miksera.
· Je¿eli nie dzia³a para wyjœæ, spróbuj je
prze³¹czaæ. Je¿eli nie dzia³a lewy kana³,
zamieñ przewody sygna³owe. Je¿eli sygna³
zniknie teraz w drugim kanale, nie jest to wina
Szum
· Przesuñ t³umiki g³oœnoœci ka¿dego kana³u
na dó³ a powrotu Aux (AUX RETURN)
przekrêæ do pozycji minimalnej. Je¿eli szum
zniknie, bêdzie to oznaczaæ winê danego
kana³u lub Ÿród³a dŸwiêku do niego
pod³¹czonego. Od³¹cz Ÿród³o dŸwiêku, je¿eli
szum zniknie, oznacza to winê Ÿród³a
dŸwiêku.
· Upewnij siê, ¿e wszystkie po³¹czenia z
mikserem s¹ prawid³owe, czy przewody
sygna³owe s¹ w dobrym stanie.
· SprawdŸ, czy któryœ z kabli sygna³owych
nie biegnie w pobli¿u kabli sieciowych,
transformatorów lub innych tego urz¹dzeñ.
Brak zasilania
· Nasze ulubione pytanie: czy mikser zosta³
pod³¹czony?
· Drugie ulubione pytanie: czy prze³¹cznik
zasilania zosta³ w³¹czony? Je¿eli nie, w³¹cz
go.
· Upewnij siê, ¿e kabel zasilaj¹cy zosta³
w³aœciwie wciœniêty w gniazdo zasilania
miksera i podobnie, czy drugi koniec zosta³
dobrze wciœniêty w gniazdko sieciowe?
· Upewnij siê, czy gniazdko sieciowe jest pod
napiêciem (sprawdŸ przy pomocy testera).
· SprawdŸ bezpieczniki 23 .
Naprawa
Serwis wersji miksera 1402-VLZ PRO
sprzedawanych na rynku amerykañskim jest
mo¿liwy tylko w fabryce firmy Mackie w Woodinville
w stanie Washington. Serwis dla pozosta³ych
modeli jest œwiadczony przez dystrybutorów
krajowych. Je¿eli Twój mikser wymaga naprawy
serwisowej, nale¿y post¹piæ wedle instrukcji
podanych poni¿ej:
1. Prosimy o uwa¿ne przeczytanie czêœci
poœwiêconej rozwi¹zywaniu problemów.
2. Prosimy o telefon do dystrybutora lokalnego lub
generalnego dystrybutora na Polskê, firmy
Music Info (tel. +48 12 267 37 39
info@music.com.pl) . Nale¿y podaæ numer
seryjny oraz datê i miejsce zakupu.
3. Prosimy o nie przesy³anie instrukcji
u¿ytkownika, kabli zasilaj¹cych oraz
wszystkich innych elementów, poza samym
mikserem 1402-VLZ PRO.
4. Urz¹dzenie nale¿y zapakowaæ do oryginalnego
opakowania transportowego wraz z elementami
zabezpieczaj¹cymi rogi w celu zapewnienia jak
najwiêkszego bezpieczeñstwa podczas
transportu, i przes³anie pod wskazany
telefonicznie adres. Firma Mackie ani jej
dystrybutor nie ponosz¹ odpowiedzialnoœci za
szkody powsta³e podczas transportu.
5. Do opakowania nale¿y do³¹czyæ kartê z
informacj¹ zawieraj¹c¹ imiê i nazwisko
u¿ytkownika, adres, datê wys³ania, telefon oraz
opis usterki.
6. Prosimy tak¿e o napisanie na górnej czêœci
pud³a, du¿ymi literami, numeru RA.
7. Przesy³kê nale¿y wys³aæ oraz ubezpieczyæ na
w³asny koszt, na adres podany telefonicznie.
8. Naprawa zostanie dokonana w czasie nie
przekraczaj¹cym okresu trzech miesiêcy, je¿eli
naprawa bêdzie wymaga³a sprowadzenia
elementów dostêpnych tylko na zamówienie.
34
 DODATEK A: S³ownik pojêæ pro-audio
Dodatek ten zawiera ogólne definicje wielu
terminów elektronicznych, audio itp., które s¹
wymieniane podczas dyskusji na tematy zwi¹zane z
realizacj¹ i miksowaniem dŸwiêku. Wiele tych
terminów ma inne znaczenie, zwiera pewne trudne
do wychwycenia niuanse lub posiada bardzo œcis³e
znaczenie, które zosta³o tutaj sprecyzowane. Dodatek
ten ma za zadanie pomóc u¿ytkownikowi w
pe³niejszym zrozumieniu dzia³ania miksera i
peryferyjnych urz¹dzeñ wspó³pracuj¹cych.
AFL
Skrót od „After Fader Listen” co w t³umaczeniu
znaczy: solo po-t³umiku lub ods³uch po t³umiku.
Assign - Przyporz¹dkowanie
W mikserach dŸwiêku, nazwa Assign
(przyporz¹dkowanie) oznacza prze³¹czenie lub
przekierowanie sygna³u do danego toru sygna³owego
lub kombinacji torów sygna³owych.
Attenuate - T³umienie
Redukcja g³oœnoœci lub œciszenie materia³u
Aux
Patrz poni¿ej
Auxiliary - Dodatkowy
Nazwa u¿yta w mikserach dŸwiêku oznacza
urz¹dzenia dodatkowe lub funkcje, które umo¿liwiaj¹
uzyskanie dodatkowych mo¿liwoœci w stosunku do
funkcji podstawowych. Przyk³ady urz¹dzeñ
dodatkowych: procesory szeregowe (equalizery,
kompresory, limitery, bramki) i urz¹dzenia
równoleg³e (pog³osy i linie opóŸniaj¹ce). Wiêkszoœæ
mikserów posiada dodatkowe (aux send) szyny
wysy³ki i dodatkowe wejœcia powrotów (aux return),
aby umo¿liwiæ pod³¹czenie urz¹dzeñ dodatkowych.
Balanced - Symetryczny
Standardowy obwód symetryczny posiada dwa
przewody sygna³owe (+ i -), które s¹ odizolowane od
przewodu uziemiaj¹cego przy dok³adnie takiej samej
opornoœci. Dodatkowo, ka¿dy przewód mo¿e
przenosiæ sygna³ przy takim samym poziomie ale z
odwrotn¹ polaryzacj¹, odnosz¹c siê do uziemienia. W
niektórych obwodach symetrycznych tylko jeden
przewód przenosi sygna³ ale dwa przewody
posiadaj¹ taka sam¹ opornoœæ, odnosz¹c siê do
uziemienia. Symetryczne obwody wejœciowe
posiadaj¹ du¿¹ odpornoœæ na pojawiaj¹cy siê szum i
przydŸwiêk oraz du¿o ³atwiej je uziemiæ (rzadko
wystêpuje zjawisko pêtli masowej). Kable
symetryczne koñcz¹ siê z regu³y z³¹czami typu jack
1/4” TRS lub XLR.
34
Bandwitch - SzerokoϾ pasma
Pasmo czêstotliwoœci, które przechodzi przez
urz¹dzenie ze strat¹ poziomu mniejsz¹ ni¿ 3dB.
Czêstotliwoœæ okreœla siê w jednostkach o nazwie
Hertz (Hz) lub w oktawach muzycznych. Patrz Q.
Bus - Szyna.
Po³¹czenie elektryczne z trzema lub wiêcej
obwodami. W projekcie miksera, zwykle to szyna
przenosi sygna³y z wiêkszej iloœci wejœæ do
wzmacniacza, podobnie jak autobus miejski przewozi
ludzi z wielu miejsc do jednego miejsca pracy.
Cannon
Producent z³¹cz elektrycznych, który jako
pierwszy spopularyzowa³ z³¹cze trzy-pinowe, teraz
powszechnie wykorzystywane przy symetrycznych
po³¹czeniach mikrofonowych. W terminologii audio,
oznaczenie Cannon oznacza zawsze z³¹cze
mikrofonowe Cannon XLR-3 lub jakikolwiek inne
kompatybilne z³¹cze.
Cardioid - Kardioida
Oznacza w kszta³cie serca. W terminologii audio,
s³owo kardioida oznacza kszta³t wzoru czu³oœci
niektórych mikrofonów kierunkowych.
Channel - Kana³
Œcie¿ka funkcyjna w obwodzie audio. Kana³
wejœciowy, kana³ wyjœciowy, kana³ rejestracyjny,
kana³ lewy itd.
Channel strip - Tor kana³u
Fizyczne odwzorowanie kana³u audio na panelu
przednim miksera (zwykle jest to d³ugi, pionowy ci¹g
ga³ek).
Chorusing - Chorus
Efekt dostêpny w niektórych cyfrowych
procesorach opóŸniaj¹cych i pog³osach. Efekt
Chorusa sk³ada siê z wielu poruszaj¹cych siê
opóŸnieñ i zmian wysokoœci dŸwiêku, roz³o¿onych w
panoramie. W zale¿noœci od wykorzystania, mo¿e
brzmieæ bardzo dobrze lub œmiesznie.
Clipping - Przesterowanie
Zniekszta³cenia sygna³u audio pojawiaj¹ce siê
na skutek wysterowania sygna³u powy¿ej mo¿liwoœci
obwodów wzmacniacza. Mo¿na to zilustrowaæ na
oscyloskopie. Szczyty sygna³u audio pojawiaj¹ siê
sp³aszczone. Aby unikn¹æ zniekszta³ceñ, nale¿y
zredukowaæ wysterowanie sygna³u, zanim sygna³
przekroczy s³yszalny próg przesterowania. Patrz
tak¿e zapas wysterowania.
 Condenser Pojemnoœciowy (tu: mikrofon)
To kolejny element elektryczny znany ogólnie
jako kondensator. W terminologii audio,
pojemnoœciowy odnosi siê zwykle do typu mikrofonu,
który wykorzystuje kondensator jako element
zbieraj¹cy sygna³. Mikrofony pojemnoœciowe
wymagaj¹ zasilania dla wewnêtrznych wzmacniaczy
i zachowania ³adunku elektrycznego w
kondensatorze. Mikrofony te s¹ z regu³y zasilane
bateriami wewnêtrznymi lub zasilaniem Phantom,
dostarczanym przez Ÿród³o zewnêtrzne, takie jak na
przyk³ad konsoleta mikserska.
Console - Konsoleta
Takim terminem jest zwykle okreœlany mikser ( z
regu³y du¿o-formatowy stó³ mikserski).
Cueing Ods³uchiwanie
Przy transferze sygna³u na potrzeby radia czy
telewizji oraz w procesie post-produkcji element
zwany powszechnie „cue-up” oznacza odpowiednie
przygotowanie Ÿród³a dŸwiêku (nagrania, efektu
dŸwiêkowego na p³ycie CD, otworu na taœmie) do
odtworzenia, upewniwszy siê, ¿e poziom i
equalizacja s¹ ustawione w³aœciwie. Funkcja ta
wymaga specjalnego obwodu monitoruj¹cego sygna³,
s³yszany tylko dla realizatora dŸwiêku. Sygna³ ten
nie jest wysy³any na szyny g³ówne. Ten dodatkowy
obwód dzia³a tak samo jak funkcja PFL solo (Pre
Fader Listening ods³uch przed t³umikiem) w
mikserach Mackie, czêsto wiêc oba terminy s¹
u¿ywane wymiennie.
dB
Patrz decybel.
dBm
Pomiar sygna³u audio w obwodzie elektrycznym
wyra¿ony w decybelach, w odniesieniu do 1 miliwata.
Oznaczenie „m” w skrócie dBm oznacza miliwat. W
obwodzie o opornoœci 600, odniesienie 0dBm
odpowiada napiêciu o wartoœci 0.775VRMS
(poniewa¿ 0.775V przez 600 daje 1mw).
dBu
Pomiar sygna³u audio w obwodzie elektrycznym
wyra¿ony w decybelach w odniesieniu do napiêcia
0775VRMS przy dowolnej opornoœci. Oznaczenie to
stosuje siê standardowo do opisu poziomu sygna³ów
w nowoczesnych systemach audio.
dBv
Pomiar sygna³u audio w obwodzie elektrycznym
oznaczaj¹cy to samo co dBu ale ju¿ nie stosowany.
£atwo by³o pomyliæ dBv z dBV, któremu nie jest
równe.
dBV
Pomiar sygna³u audio w obwodzie elektrycznym
wyra¿ony w decybelach w odniesieniu do1VRMS
przez opornoœæ. Oznaczenia tego u¿ywa siê do opisu
poziomu sygna³u w urz¹dzeniach nieprofesjonalnych.
Aby zamieniæ dBV na dBu nale¿y dodaæ 2.2dB.
Decybel (dB)
Decybel jest stosunkiem wartoœci mierzonych w
podobnych warunkach przy pomocy skali
logarytmicznej. Wiele parametrów w systemach
audio jest podawanych przy u¿yciu tych wartoœci,
dziêki czemu mo¿na je ze sob¹ porównywaæ w
³atwiejszy sposób. Stosunek 1000V:1V=60dB. Kiedy
jedna z wartoœci w stosunku jest zgodna ze
standardow¹ wartoœci¹ 0.775V, 1V lub 1mw,
stosunek staje siê wartoœci¹ absolutn¹, na przyk³ad:
+4dBu, -10dBV lub 0dBm.
Delay - OpóŸnienie
W terminologii audio, delay oznacza zwykle
obwód elektroniczny lub urzadzenie efektowe,
którego zadaniem jest opóŸnienie sygna³u na krótki
okres czasu. OpóŸnienie mo¿e byæ jednym krótkim
powtórzeniem, seri¹ powtórzeñ lub kompleksowym
zbiorem powtórzeñ w po³¹czeniu z pog³osem i
chorusem. Kiedy sygna³ opóŸniony jest z powrotem
mieszany z sygna³em oryginalnym, mo¿liwe jest
wygenerowanie wielu efektów dŸwiêkowych takich
jak na przyk³ad: phaser, flanger, podwojenie,
pozycjonowanie dŸwiêku przy pomocy efektu Haasa,
echo, chorus czy pog³osowanie symuluj¹cy halê.
Efekt opóŸnienia (delay) znajduje siê w wiêkszoœci
procesorów efektowych.
Detent - Zapadka
Punkt na drodze poœlizgu punktu oporowego,
gdzie potencjometr lub suwak zostaje zatrzymany.
Element stosowany przez firmê Mackie, aby wskazaæ
punkt równoœci (Unity).
Dipping Do³owanie (spadanie poziomu
sygna³u poni¿ej krzywej)
Przeciwieñstwo przesterowania. Do³ek jest
krzyw¹ pasma przenoszenia, która wygl¹da jak
dolina, do³ek. Do³owanie w equalizerze oznacza
redukcjê wybranego zakresu czêstotliwoœci. Patrz
guacamole.
Doubling - Dublowanie
Efekt opóŸnienia, gdzie sygna³ oryginalny jest
miksowany z niewielkim efektem opóŸnienia (20ms
do 50ms). Kiedy efekt ten jest stosowany z rozwag¹
mo¿e symulowaæ podwojenie sygna³u, co daje efekt
jakby instrument zosta³ nagrany dwukrotnie.
35
 Dry Nienasycony, bez efektu
Pojêcie to oznacza zwykle, ¿e sygna³ jest bez
pog³osu lub jakiegokolwiek innego efektu, takiego
jak opóŸnienie czy chorus. Sygna³ oznaczony dry
(suchy) nie jest wet (mokry czyli nasycony), to
znaczy i¿ jest on zupe³nie pozbawiony efektu.
Dynamic - Dynamiczny
W terminologii audio, pojêcie dynamiczny
oznacza typ mikrofonu generuj¹cego sygna³
elektryczny przez ruch membrany w polu
magnetycznym. Mikrofony dynamiczne s¹ odporne na
wysokie ciœnienia dŸwiêku, stosunkowo niedrogie,
mog¹ dobrze przetwarzaæ sygna³ oraz nie wymagaj¹
zasilania zewnêtrznego.
Dynamic range - Zakres dynamiczny
Zakres pomiêdzy minimalnym i maksymalnym
poziomem sygna³u audio, jaki mo¿e odtworzyæ
system dŸwiêkowy. Zwykle jest wyra¿any w
decybelach jako ró¿nica pomiêdzy progiem
przesterowania a poziomem szumu.
Echo
Odbicie dŸwiêku od powierzchni (pod³oga lub
œciana). Pog³os i echo s¹ pojêciami, które mo¿na
u¿ywaæ naprzemiennie jakkolwiek w terminologii
audio rozró¿nia siê te dwa pojêcia: echo jest
okreœlane jako wyraŸne odbicie, powtórzenie
dŸwiêku (lub seria odbiæ, powtórzeñ), s³owa, frazy,
nuty lub innego sygna³u, podczas gdy pog³os jest
zbiorem odbiæ rozproszonych sk³adaj¹cych siê na
delikatny, zanikaj¹cy ci¹g³y sygna³. Echo i pog³os
mog¹ byæ stosowane podczas miksowania materia³u
dŸwiêkowego, poprzez wys³anie sygna³u
oryginalnego do systemu elektronicznego (lub
akustyczno-elektronicznego), który sztucznie
generuje naturalne echo. Sygna³ echa wraca do
miksera przez standardowe z³¹cza wejœciowe
Pomieszczenia, które posiadaj¹ naturalne echo, s¹
nazywane ¿ywymi i odwrotnie, pomieszczenia, które
nie posiadaj¹ naturalnego echa czy pog³osu, s¹
nazywane martwymi. Sygna³ audio bez dodanego
echa, pog³osu czy innego efektu jest nazywany
nienasyconym. Sygna³ posiadaj¹cy echo, pog³os czy
inny efekt (na przyk³ad chorus czy flanger) jest
nazywany nasyconym.
Effects devices - Urz¹dzenia efektowe
Zewnêtrzne procesory sygna³owe s¹
wykorzystywane do dodania pog³osu, flangera,
chorusa, opóŸnienia czy innego efektu do sygna³u
audio. Procesor efektowy mo¿e zostaæ pod³¹czony do
z³¹cza insertowego (szeregowego) lub z³¹cza
wysy³ki/powrotu aux (równoleg³ego). Patrz echo,
pog³os.
36
EIN (Equivalent Input Noise)
Specyfikacja pomagaj¹ca zmierzyæ poziom
szumu (lub inaczej „cichoœæ”) sekcji, przez podanie
napiêciowego ekwiwalentu szumu potrzebnego do
uzyskania odpowiedniego poziomu szumu na wyjœciu
przedwzmacniacza. Œredni zakres wynosi od 125 do
129.5dBm.
EQ
Patrz equalizacja
EQ curve - Krzywa equalizacji
Wykres przenoszenia equalizera z osi¹ X
(poziom¹) reprezentuj¹c¹ czêstotliwoœæ i osi¹ Y
(pionow¹) reprezentuj¹c¹ poziom. Typy equalizerów
i efekty s¹ czêsto nazywane od kszta³tu krzywej
przenoszenia, na przyk³ad: equalizacja szczytowa,
pó³kowa, typu notch (w¹skotn¹ca), do³kowa,
kolanowa itp.
Equalisation - Equalizacja
Equalizacja (EQ) oznacza celowe wprowadzanie
zmian w paœmie przenoszenia obwodu w celu zmiany
barwy sygna³u lub korekcji poprzedniej (nierównej)
krzywej pasma (st¹d nazwa). Najczêœciej stosuje siê
j¹ do podkreœlenia lub wyciêcia pewnego zakresu
pasma, aby polepszyæ barwê obrabianego materia³u,
do wyciêcia niepo¿¹danych czêstotliwoœci lub do
stworzenia zupe³nie nowego brzmienia.
Potencjometry „basu” i „wysokich” w Twoim
zestawie stereo s¹ equalizacj¹ (odpowiadaj¹ za
regulacjê okreœlonego zakresu pasma). Istnieje parê
typów equalizerów: graficzny, parametryczny i typu
notch.
Odniesienie siê do equalizacji ma œcis³y zwi¹zek
wygl¹dem (kszta³tem) krzywej pasma przenoszenia.
P³aska krzywa przenoszenia (bez equalizacji) jest po
prostu lini¹ prost¹. Szczyt wygl¹da jak wzniesienie,
do³ek wygl¹da jak zag³êbienie ,natomiast wyciêcie
wygl¹da jak cienkie (w¹skie) zag³êbienie. Pó³ka
wygl¹da jak p³askowy¿ (lub po prostu jak pó³ka).
Nachylenie jest stopniem (k¹tem) wzniesienia
krzywej.
Eqalizery graficzne posiadaj¹ wystarczaj¹c¹
iloœæ t³umików aby stworzyæ graficzny obraz
przebiegu krzywej pasma przenoszenia. Equalizery
parametryczne pozwalaj¹ na regulacjê kilku
parametrów equalizacji jednoczeœnie. Filtr jest
prost¹ form¹ equalizera, która pozwala na przejœcie
(bez wprowadzania zmian) okreœlonym
czêstotliwoœciom pasma, zatrzymuj¹c lub redukuj¹c
inne (pozosta³e) czêstotliwoœci.
Poza potencjometrami poziomu, sekcja
equalizera w mikserze jest prawdopodobnie
najwa¿niejszym elementem miksera (nie,
prze³¹cznik zasilania siê nie liczy).
 Fader - T³umik
Inna nazwa kontrolera reguluj¹cego poziom
sygna³u. Teraz mianem tym okreœla siê raczej
kontroler poruszaj¹cy siê w linii prostej ni¿
potencjometr obrotowy.
Family of curves Rodzina krzywych
Kompletny wykres pokazuj¹cy na jednym
zestawieniu kilka przyk³adów mo¿liwych krzywych
equalizacji dla danego equalizera lub sekcji
equalizera.
Filter - Filtr
Prosty equalizer zaprojektowany na potrzeby
usuwania danego zakresu czêstotliwoœci. Filtr dolno-
zaporowy (zwany tak¿e górno-przepustowym)
redukuje lub eliminuje czêstotliwoœci poni¿ej
ustalonej czêstotliwoœci odciêcia. Oprócz
wymienionego, istniej¹ jeszcze inne rodzaje filtrów:
filtr górno-zaporowy (zwany tak¿e dolno-
przepustowym), filtr typu bandpass (zatrzymuj¹cy
pasmo), który wycina zakres czêstotliwoœci powy¿ej
i poni¿ej podanego zakresu natomiast czêstotliwoœæ
centralna przechodzi nienaruszona. Filtr wycinaj¹cy
(notch) usuwa bardzo w¹sk¹, okreœlon¹ czêœæ
pasma, pozostawiaj¹c nienaruszone czêstotliwoœci
powy¿ej i poni¿ej czêstotliwoœci odciêcia.
Flanging
Termin phasingu (efektu wykorzystuj¹cego
przesuniêcia fazowe). Zanim powsta³y cyfrowe
urz¹dzenia opóŸniaj¹ce, efekt typu phasing mo¿na
by³o osi¹gn¹æ przy u¿yciu dwóch urz¹dzeñ
odtwarzaj¹cych, zsynchronizowanych ze sob¹. Jedno
z nich by³o opóŸniane (na przyk³ad przez po³o¿enie
palca na szpulê taœmy i zwolnienie obrotów) co
tworzy³o efekt flangera. Rozumiesz?
FOH
Skrót od Front of House. Termin ten w
terminologii angielskiej, mo¿na siê z nim spotkaæ w
specjalistycznej literaturze angielskiej, oznacza
kolumny g³oœnikowe umieszczone na przedzie sceny.
Frequency - Czêstotliwoœæ
Iloœæ powtórzeñ sygna³u w okreœlonym
przedziale czasu. Fale dŸwiêkowe i sygna³y
elektryczne, które reprezentuj¹ fale dŸwiêkowe w
obwodach audio, posiadaj¹ powtarzaj¹ce siê wzory,
które znajduj¹ siê w zakresie od oko³o 20 powtórzeñ
na sekundê do 20 000 powtórzeñ na sekundê. Sygna³
jest wibracj¹ lub zbiorem wibracji, które daj¹
wra¿enie dziêki któremu mo¿na okreœliæ wysokoœæ,
harmoniê, strój, harmoniczne i pod harmoniczne.
Czêstotliwoœæ jest wyra¿ana w jednostkach
nazywanych Hertz (Hz). Jeden Hertz jest jednym
powtórzeniem cyklu na sekundê.
Gain - Wysterowanie
Parametr, który okreœla jak mocno obwód
wzmacnia sygna³. Wysterowanie mo¿e byæ wyra¿one
jako stosunek poziomu na wejœciu w stosunku do
poziomu sygna³u na wyjœciu, tak jak w przypadku
wysterowania napiêcia o 4 jednostki. Parametr Gain
mo¿e równie¿ zostaæ wyra¿ony w decybelach:
wzmacniacz, który wzmacnia sygna³ o 10dB.
Gain stage - Obwód wzmocnienia
Punkt wzmocnienia sygna³u w torze kana³u
pojedynczego urz¹dzenia lub systemu dŸwiêkowego.
Ogólne wzmocnienie sygna³u jest dystrybuowane
pomiêdzy ró¿nymi obwodami wzmocnienia.
Graphic EQ - Equalizer graficzny
Equalizer graficzny posiada t³umiki suwakowe
wzmacniaj¹ce lub t³umi¹ce wybrane czêstotliwoœci.
Equalizer graficzne posiadaj¹ z regu³y mo¿liwoœæ
kontrolowania pe³nego spektrum
czêstotliwoœciowego. Idea³em by³oby, gdyby krzywa
pasma przenoszenia by³a idealnie zgodna z krzyw¹
wyznaczon¹ przez suwaki equalizera. Lub gdyby
pozycje t³umików dawa³y faktyczne odwzorowanie
t³umienia i wzmocnienia danych zakresów.
Ground - Uziemienie
Uziemienie jest okreœlane jako punkt zerowego
napiêcia w obwodzie lub systemie. Jest punktem
odniesienia, do którego mierzone s¹ wszystkie inne
napiêcia. W systemach elektrycznych po³¹czenia
uziemiaj¹ce s¹ stosowane w celu zabezpieczenia
przed pora¿eniem pr¹dowym. Po³¹czenia uziemiaj¹ce
utrzymuj¹ obudowy i kontrolery urz¹dzeñ w
zerowym napiêciu i zapewniaj¹ œcie¿kê
bezpieczeñstwa dla napiêæ elektrostatycznych. To
w³aœnie jest bezpieczne uziemienie.
Zachowanie uziemienia jest niezwykle wa¿nym
elementem chroni¹cym u¿ytkownika przed
pora¿eniem pr¹dowym. Nale¿y stosowaæ siê do
zaleceñ producenta i pilnowaæ, by system elektryczny
dzia³a³ poprawnie i zawsze by³ uziemiony. Nigdy nie
nale¿y usuwaæ pinu uziemiaj¹cego z kabla
sieciowego.
W komputerach i urz¹dzeniach audio, niewielkie
napiêcia i przepiêcia mog¹ powodowaæ powstanie
szumu i przydŸwiêku w obwodach i przeszkadzaæ w
poprawnym dzia³aniu. Jako dodatek do zapewnienia
bezpieczeñstwa, uziemienie zapewni w takich
przypadkach zminimalizowanie odbierania i
rozprowadzania tych niewielkich pr¹dów i
przydŸwiêków. Ten typ uziemienia jest czêsto
nazywany uziemieniem technicznym.
Jakoœæ urz¹dzeñ audio zosta³a dopasowana do
pracy zarówno przy uziemieniu technicznym jak i
bezpiecznym. Je¿eli podczas pracy pojawiaj¹ siê
problemy z przydŸwiêkiem powodowane
37
 uszkodzeniem uziemienia technicznego, sprawdŸ
instrukcjê u¿ytkownika, w której na pewno bêdzie
mo¿na znaleŸæ schemat lutowania kabli zasilaj¹cych
lub zwróæ siê do autoryzowanego serwisu
technicznego. Nigdy nie nale¿y pozbywaæ siê pinu
uziemiaj¹cego w celu pozbycia siê problemów z
przydŸwiêkiem.
Ground loop - Pêtla uziemienia
Pêtla uziemienia pojawia siê kiedy uziemienie
techniczne w systemie audio jest pod³¹czone do
uziemienia bezpieczeñstwa w wiêcej ni¿ jednym
punkcie. Dwa lub wiêksza iloœæ po³¹czeñ pozwoli
niewielkim napiêciom przep³ywaæ w stworzonej
pêtli, indukuj¹c przydŸwiêk w ca³ym systemie audio.
Je¿eli w Twoim systemie audio pojawiaj¹ siê
problemy z przydŸwiêkiem (prawdopodobnie
spowodowane uziemieniem), sprawdŸ instrukcjê
u¿ytkownika, w której na pewno bêdzie mo¿na
znaleŸæ schemat lutowania kabli zasilaj¹cych lub
zwróæ siê do autoryzowanego serwisu technicznego.
Nigdy nie nale¿y pozbywaæ siê pinu uziemiaj¹cego w
celu pozbycia siê problemów z szumem.
Haas effect - Efekt Haas`a
Efekt psychoakustyczny, który powoduje
zaburzenie percepcji kierunkowoœci dŸwiêku,
stosuj¹c ró¿nice w czasie potrzebnym dŸwiêkowi do
dotarcia do lewego i prawego ucha. Je¿eli sygna³ jest
s³yszalny dla obu uszu w tym samym czasie o tej
samej g³oœnoœci, wydaje siê, ¿e Ÿród³o dŸwiêku
znajduje siê dok³adnie na wprost s³uchacza.
Jakkolwiek, je¿eli sygna³ dociera do obu uszu przy
tej samej g³oœnoœci ale w ró¿nym czasie, to znaczy
przy opóŸnieniu (na przyk³ad 0 do 5 milisekund),
wydaje siê, ¿e Ÿród³o dŸwiêku dochodzi do nas z
wczeœniejszej (nie opóŸnionej) strony.
Headroom - Zapas wysterowania
Ró¿nica pomiêdzy nominalnym poziomem
operacyjnym a szczytowym progiem przesterowania
w systemie audio. Na przyk³ad, poziom operacyjny
miksera to +4dBu a maksymalny poziom wyjœciowy
to +22dBu co oznacza, ¿e mikser posiada 18dB
zapasu wysterowania. Wystarczaj¹cy zapas na
wypadek pojawienia siê niespodziewanych skoków
poziomu.
Hertz
Jednostka pomiaru czêstotliwoœci drgañ, równa
jednemu cyklowi na sekundê. Skrót Hz. Skrót kHz
oznacza jeden kilohertz lub inaczej 1000 hertzów.
House
W terminologii audio oznaczenie house, z którym
mo¿na siê spotkaæ w specjalistycznej literaturze
angielskiej, oznacza systemy (a nawet osoby)
38
odpowiedzialne za g³ówne nag³oœnienie koncertu
w hali, klubie czy na stadionie. St¹d pojawiaj¹ca siê
nazwa „house mixer” mikser sceniczny, „FOH (Front
Of House)” nag³oœnienie przodowy itp.
Hz
Patrz Hz.
Impendance impedancja
Zmiennopr¹dowa
opornoϾ/pojemnoϾ/induktancja w obwodzie
elektrycznym, mierzona w jednostkach Ohm (). W
obwodach systemów audio (lub innych obwodach
pr¹dowych) impedancja podawana w Ohmach mo¿e
ró¿niæ siê od opornoœci mierzonej przy u¿yciu
ohmometru.
Zachowanie w³aœciwej opornoœci w systemie
audio jest niezwykle wa¿ne, w celu unikniêcia
przesterowañ i zminimalizowania szumu. Wejœcia i
wyjœcia urz¹dzeñ firmy Mackie zosta³y ustawione
tak, aby pracowaæ poprawnie z wiêkszoœci¹
urz¹dzeñ audio pojawiaj¹cych siê na rynku.
Input module - Modu³ wejœciowy
Modu³ wejœciowy jest symbolem przesz³oœci,
kiedy to jedynym sposobem budowy miksery by³y typ
modularny, to znaczy jeden kana³ na modu³. Patrz tor
kana³u.
Knee - Kolano
W terminologii audio termin kolano (knee)
oznacza nachylenie krzywej pasma przenoszenia.
Nazwa wziê³a siê od kszta³tu krzywej,
przypominaj¹cego zgiête kolano. Termin ten jest
tak¿e czêsto wykorzystywany w procesorach
dynamicznych.
Level - Poziom
Inne okreœlenie napiêcia sygna³u, mocy, si³y lub
g³oœnoœci. Sygna³y audio s¹ czasami klasyfikowane
wed³ug ich poziomu. Standardowo stosowane
poziomy to: poziom mikrofonowy (-40dBu i ni¿ej),
poziom instrumentalny (od 20 do 10dBu) i poziom
liniowy (-10 do +30dBu).
Line level - Poziom liniowy
Sygna³, którego poziom znajduje siê w zakresie
od 10dBu i +30dBu.
Main house speakers - G³oœniki g³ówne
G³oœniki znajduj¹ce siê na przedzie sceny, bêd¹ce
g³ównymi g³oœnikami systemu nag³oœnieniowego. S¹
to z regu³y najwiêksze g³oœniki w zestawie
nag³oœnieniowym. Ustawia siê je tak, aby wydawa³o
siê, ¿e dŸwiêk z nich p³yn¹cy znajduje siê dok³adnie
na scenie.
 Master - G³ówny
Potencjometr reguluj¹cy poziom na wyjœciu
g³ównym (finalnym) miksera. Mikser mo¿e posiadaæ
kilka kontrolerów master, które mog¹ byæ t³umikami
suwakowymi lub potencjometrami obrotowymi.
Mic amp - Wzmacniacz mikrofonowy
Patrz przedwzmacniacz mikrofonowy.
Mic level - Poziom mikrofonowy
Typowy poziom sygna³u wychodz¹cy z
mikrofonu. Sygna³ o poziomie mikrofonowym
(zwykle ale nie zawsze, jest generowany przez
mikrofon) posiada z regu³y wartoœæ poni¿ej -30dB.
Przy bardzo cichym Ÿródle dŸwiêku, sygna³ mo¿e
posiadaæ poziom nawet w okolicach 70dBu lub ni¿ej.
Niektóre mikrofony mog¹ generowaæ wy¿szy poziom,
który jest wówczas okreœlany gor¹cym poziomem
mikrofonowym. Ewentualnie mo¿esz tylko
powiedzieæ „O mamo! A¿ tak g³oœno!”
Mic preamp - Przedwzmacniacz
mikrofonowy
Wzmacniacz, który podnosi bardzo niski poziom
sygna³u mikrofonowego (z oko³o 50dBu) do poziomu
liniowego (oko³o 0dBu). Przedwzmacniacze
mikrofonowe posiadaj¹ z regu³y w³asne
potencjometry g³oœnoœci, które umo¿liwiaj¹
w³aœciwe wysterowanie sygna³u dla danego Ÿród³a
dŸwiêku. Odpowiednie ustawienie wysterowania jest
podstawowym elementem na drodze do uzyskania
odpowiednio wysokiego odstêpu sygna³u od szumu i
zapasu wysterowania.
Mikser
Urz¹dzenie elektroniczne stosowane do
miksowania (mieszania) ze sob¹ sygna³ów audio i
przesy³ania ich dalej przez dwa lub wiêksz¹ liczbê
wyjœæ. To nie to samo co mikser kuchenny, który
miesza ze sob¹ ró¿ne owoce tworz¹c sok, chocia¿...
Monaural
Dos³ownie oznacza s³uchanie tylko jednym
uchem. W terminologii audio, monaural oznacza
sprowadzenie informacji stereofonicznej do postaci
jednokana³owej. Jeden mikrofon jest przetwornikiem
monofonicznym, sygna³ wielu mikrofonów
zmiksowany do postaci jednokana³owej jest
sygna³em monofonicznym. Sygna³ mono odtwarzany
przy u¿yciu dwóch g³oœników jest w dalszym ci¹gu
sygna³em monofonicznym, poniewa¿ zawiera on
informacje dotycz¹ce tylko jednego kana³u. Kilka
Ÿróde³ monofonicznych mo¿e zostaæ roz³o¿onych w
panoramie, je¿eli chce siê stworzyæ iluzjê stereofonii.
Monitor
W terminologii audio, kolumny monitorowe (lub
s³uchawki) s¹ g³oœnikami wykorzystywanymi przez
artystów do ods³uchu sygna³u scenicznego, inaczej
mówi¹c dziêki nim artyœci s³ysz¹ samych siebie. Przy
rejestracjach studyjnych kolumny monitorowe s³u¿¹
do precyzyjnego ods³uchu materia³u muzycznego
przez realizatora dŸwiêku. W zoologii, jaszczurka
monitorowa jest jaszczurk¹, która obserwuje proces
produkcji w trakcie nagrywania materia³u. Trzymaj
jaszczurkê z dala od miksera.
Mono
Skrót od monaural.
Mult
Prawdopodobnie skrót od multiple. W
terminologii audio, mult oznacza po³¹czenie
równoleg³e do krosownicy sygna³owej lub po³¹czenie
pojedynczego wyjœcia do wielu wejœæ. Przewody typu
Y s¹ przyk³adem po³¹czenia mult. Równie¿
wyra¿enie „Dlaczego rozdzieli³eœ sygna³ z flangera
na ka¿dy wlot miksera?”
Noise - Szum
Jest wszystkim tym, czego nie chcesz s³yszeæ.
Mo¿e to byæ szum , przydŸwiêk, przes³uch, szum
cyfrowy lub g³oœna muzyka w s¹siedztwie. Mo¿e to
byæ szum bia³y lub ró¿owy.
Noise floor - Szum operacyjny
Szum który jest obecny na niskim poziomie w
ka¿dym systemie audio. W dobrze zaprojektowanym
mikserze, szum operacyjny bêdzie cichy. Szum ten
jest generowany termicznie w wyniku pracy
tranzystorów. Im ni¿szy jest poziom szumu
operacyjnego tym wiêkszy jest zapas wysterowania,
a co za tym idzie zakres dynamiki staje siê szerszy.
Pan - Panorama, potencjometr panoramy
Potencjometr panoramy jest stosowany do
umiejscowienia (lub nawet przesuwania w przód i
ty³) sygna³u monofonicznego w polu
stereofonicznym. Aby umiejscowiæ sygna³ w
panoramie, nale¿y dopasowaæ g³oœnoœæ pomiêdzy
lewym i prawym kana³em. Ludzki mózg rozpoznaje
umiejscowienie dŸwiêku w polu stereofonicznym
przez ró¿nice w g³oœnoœci sygna³u docieraj¹cego do
lewego i prawego ucha. W zale¿noœci od opóŸnienia
wzglêdem siebie sygna³ów docieraj¹cych do obu uszu
oraz pasma, pog³osu i innych czynników, mo¿na
precyzyjnie okreœliæ kierunkowoœæ sygna³u.
Parametric EQ - Equalizer parametryczny
W pe³ni parametryczny equalizer jest niezwykle
potê¿nym narzêdziem w rêkach doœwiadczonego
39
 realizatora, pozwalaj¹cym na precyzyjn¹ korektê
trzech podstawowych parametrów (czêstotliwoœci,
wysterowania i zakresu) dla ka¿dej sekcji
niezale¿nie. Equalizer „semi” (pó³) parametryczny
pozwala na kontrolowanie tylko paru parametrów, a
s¹ to zwykle czêstotliwoœæ i wysterowanie
(equalizery tego typu posiadaj¹ ustalone zakresy
pasma, a regulowana jest tylko czêstotliwoœæ
centralna i wysterowanie).
Peaking Szczytowanie (osi¹gniêcie
poziomu maksymalnego)
Przeciwieñstwo do³kowania (dipping). Szczyt
jest krzyw¹ pasma przenoszenia, która wygl¹da jak
wzniesienie lub szczyt . Szczyt w equalizcji oznacza
wzmocnienie zakres czêstotliwoœci.
PFL
Skrót od Pre Fader Listening (ods³uch przed
suwakiem). W transmisjach radiowych nazywa siê to
inaczej cueing. W terminologii audio, okreœlenie to
znaczy generalnie ods³uch sygna³u solo przy t³umiku
kana³u ustawionym w pozycji minimalnej.
Zasilanie Phantom
System dostarczaj¹cy napiêcie do mikrofonów
pojemnoœciowych (i niektórych przetworników
sygna³owych) z konsolety mikserskiej. System zosta³
nazwany Phantom (z ang. duch), poniewa¿ napiêcie
jest transferowane zwyk³ym przewodem
mikrofonowym i jest jednoczeœnie niewidoczne dla
standardowym mikrofonów dynamicznych. Miksery
firmy Mackie generuj¹ zasilanie Phantom o napiêciu
+48V przy pr¹dzie sta³ym, w³¹czanym lub
wy³¹czanym. Wiêkszoœæ wysokiej jakoœci
mikrofonów pojemnoœciowych zosta³o
zaprojektowanych aby wykorzystywaæ zasilanie
Phantom o takim w³aœnie napiêciu. SprawdŸ
zalecenia producenta.
Ogólnie rzecz ujmuj¹c, zasilanie Phantom jest
bezpieczne przy wykorzystaniu z mikrofonami
innymi ni¿ pojemnoœciowe a w szczególnoœci z
mikrofonami dynamicznymi. Jakkolwiek niektóre
mikrofony niesymetryczne oraz urz¹dzenia
elektroniczne (na przyk³ad niektóre odbiorniki
bezprzewodowe) i mikrofony wstêgowe mog¹ zostaæ
uszkodzone wskutek otrzymania napiêcia o wartoœci
+48V. SprawdŸ zalecania producenta i b¹dŸ
ostro¿ny!
Phasing
Efekt opóŸnienia, w którym sygna³ oryginalny
jest miksowany z krótkim opóŸnieniem (od 0 do
10msek). Czas opóŸnienia jest powoli zmieniany a
kombinacja dwóch sygna³ów powoduje powstanie
ruchomego efektu filtru grzebieniowego w ca³ym
przenoszonym paœmie. Filtr grzebieniowy mo¿esz
znaleŸæ w swojej tylniej kieszeni.
40
Phone jack - Z³¹cze typu jack
Czy widzia³eœ kiedykolwiek te wielkie centrale
telefoniczne z setkami otworów i paniami
wpinaj¹cymi w nie po piêæ wtyków jednoczeœnie. To
w³aœnie by³y wtyki i gniazda typu jack. Teraz z³¹cza
tego typu s¹ szeroko stosowane w technologii audio.
Gniazdo typu jack jest ¿eñskie, natomiast wtyki s¹
mêskie. Istniej¹ dwa rodzaje z³¹cz typu jack: z³¹cze
typu TS (niesymetryczne) i z³¹cze typu TRS
(symetryczne).
Phone plug - Wtyk typu jack
Mêski odpowiednik z³¹cza typu jack.
Phono jack
Zobacz RCA phono jack.
Phono plug
Zobacz RCA phono plug.
Post fader - Po t³umiku
Termin stosowany do okreœlenia wysy³ki sygna³u
aux (z regu³y) pod³¹czonego tak, aby pozycja t³umika
mia³a wp³yw na poziom sygna³u efektu. Wysy³ki
pod³¹czone w ten sposób s¹ z regu³y (chocia¿
niekoniecznie) stosowane w efektach. Patrz przed
t³umikiem.
Pot, poteniometer - Potencjometr
W terminologii elektronicznej, oznacza to
regulowany opornik, który reguluje, potencja³ lub
poziom napiêcia. W terminologii audio, s³owo to
oznacza kontroler obrotowy (potencjometr) lub
suwak.
Pre fader - Przed t³umikiem
Termin stosowany do okreœlenia wysy³ki sygna³u
aux (z regu³y) pod³¹czonego tak, aby pozycja t³umika
nie mia³a wp³ywu na poziom sygna³u efektu. Wysy³ki
pod³¹czone w ten sposób s¹ z regu³y (chocia¿
niekoniecznie) stosowane do wys³ania sygna³u
zasilaj¹cego monitory. Patrz po t³umiku.
Proximity effect - Efekt bliskoœci
W³aœciwoœci¹ wielu mikrofonów kierunkowych
jest podkreœlanie dolnego pasma kiedy Ÿród³o
dŸwiêku znajduje siê blisko mikrofonu (zwykle
poni¿ej siedmiu centymetrów). Wokaliœci lubi¹ ten
efekt bardziej od œpiewania pod prysznicem.
Q
Inaczej dobroæ. Parametr ten wyznacza zakres
pasma dla sekcji filtru lub equalizera. Equalizacja z
dobroci¹ o wartoœci .75 jest szeroka i g³adka,
natomiast dobroæ o wartoœci 10 daje w¹skie pasmo
do equalizacji. Aby przeliczyæ wartoœæ dobroci,
 nale¿y znaæ czêstotliwoœæ centraln¹ sekcji
equalizera oraz czêstotliwoœci, przy których górne i
dolne krzywe spadaj¹ 3dB poni¿ej poziomu
czêstotliwoœci centralnej . Wartoœæ Q równa siê
czêstotliwoœci centralnej podzielonej przez ró¿nicê
pomiêdzy dolnymi i górnymi 3dB czêstotliwoœciami.
Equalizacja szczytowa ustawiona centralnie na
10kHz, której punkty 3dB s¹ ustawione przy 7.5kHz i
12.5kHz posiada dobroæ o wartoœci 2.
RCA phono jack lub jack RCA lub jack
phono
Z³¹cze typu jack RCA zwane inaczej chinch jest
niedrogim z³¹czem, które do niedawna by³y
stosowane tylko do pod³¹czania gramofonów do
odbiorników radiowych i przedwzmacniaczy
gramofonowych. Wtyk chinch by³ (i ci¹gle jest)
szeroko stosowanym z³¹czem w stereofonicznych
urz¹dzeniach konsumenckich typu audio i video.
Z³¹cze to od niedawna jest stosowane tak¿e w
profesjonalnych i pó³-profesjonalnych urz¹dzeniach
audio. Z³¹cza tego typu zaczê³y siê pojawiaæ w
rejestratorach wieloœladowych, co by³o jedn¹ z
przyczyn przywrócenia ich do ¿ycia. Jako ¿e wiele
rejestratorów jest wyposa¿onych w tego rodzaju
z³¹cza, dla wygody pracy firma Mackie tak¿e
wyposa¿y³a w nie swoje miksery. Ale, ¿eby nie by³o
nieporozumieñ: z³¹cza typu chich s¹ stosowane tylko
po to by obni¿yæ koszta.
RCA phono plug
Mêski odpowiednik z³¹cza chinch.
Regeneration - Regeneracja
Zwana tak¿e recyrkulacj¹. Efekt opóŸnienia
stworzony przez podanie wyjœcia efektu
opóŸniaj¹cego z powrotem na wejœcie efektu w celu
spowodowania opóŸnienia sygna³u ju¿ opóŸnionego.
Mo¿na to zrobiæ wprost z panelu przedniego wielu
urz¹dzeñ lub mo¿na te¿ przekierowaæ przez mikser
powrót sygna³u wychodz¹cego z efektu z powrotem
do efektu. Mo¿e byæ bardzo ciekawym rozwi¹zaniem
przy poszukiwaniu ciekawych efektów.
Return - Powrót
Powrót jest wejœciem liniowym miksera
dedykowanym do odbioru sygna³u poddanego obróbce
w zewnêtrznym procesorze efektowym. W zale¿noœci
od przekierowania wewnêtrznego miksera i w³asnej
inklinacji, mo¿na u¿yæ z³¹cz powrotów jako
dodatkowych wejœæ liniowych lub mo¿na te¿ wys³aæ
sygna³ pog³osu do standardowych wejœæ liniowych
zamiast na wejœcia powrotów.
Reverb - Pog³os
Sygna³ utrzymuj¹cy siê w pomieszczeniu po
ustaniu Ÿród³a dŸwiêku. Pog³os jest tym co s³yszysz
w du¿ej hali tu¿ po klaœniêciu w rêce. Pog³os i
echo s¹ terminami, które mog¹ byæ stosowane
wymiennie, jakkolwiek w terminologii audio zwykle
rozró¿nia siê te dwa terminy: echo jest okreœlane
jako bardziej wyraŸne odbicie dŸwiêku (lub seria
odbiæ), s³owa, frazy lub innego sygna³u podczas gdy
pog³os jest zbiorem odbiæ rozproszonych
sk³adaj¹cych siê na sygna³ ci¹g³y, zanikaj¹cy. Echo i
pog³os mog¹ byæ stosowane podczas miksu materia³u
dŸwiêkowego poprzez wys³anie sygna³u oryginalnego
do systemu elektronicznego (lub akustyczno-
elektronicznego), który sztucznie generuje naturalny
pog³os. Dodany sygna³ pog³osu wraca do miksera
przez dodatkowe z³¹cza wejœciowe. Pomieszczenia,
które posiadaj¹ naturalny pog³os s¹ nazywane
¿ywymi i odwrotnie, pomieszczenia, które nie
posiadaj¹ (lub maj¹ bardzo ma³y) naturalnego
pog³osu s¹ nazywane martwymi. Sygna³ audio bez
dodanego echa, pog³osu czy innego efektu jest
nazywany nienasyconym (suchym - dry). Sygna³
posiadaj¹cy echo, pog³os czy inny efekt (na przyk³ad
chorus czy flanger) jest nazywany nasyconym
(mokry wet).
RMS
Skrót od root mean square. Standardowa metoda
pomiaru napiêcia pr¹du zmiennego i sygna³u audio.
Wiêkszoœæ woltomierzy jest kalibrowana do wskazañ
jednostek RMS Volt. Inne kalibracje obejmuj¹
jednostki napiêcia œredniego, szczytowego.
Send - Wysy³ka
Termin stosowany do opisu drugiego miksu i
wyjœcia sygna³ów wejœciowych. Standardowo
wyjœcia te stosuje siê do transferu sygna³u na
monitory ods³uchowe, s³uchawki lub urz¹dzenia
efektowe. W mikserach firmy Mackie wyjœcia te
nazwano Aux Send (wysy³ka aux)
Shelving - Pó³kowy
Termin stosowany do opisu kszta³tu krzywej
pasma przenoszenia. Pasmo przenoszenia equalizacji
pó³kowej zaczyna podnosiæ siê (lub opadaæ) przy
pewnej czêstotliwoœci i spada w dalszym ci¹gu a¿ do
momentu osi¹gniêcia czêstotliwoœci pó³kowej, przy
której krzywa pasma przenoszenia sp³aszcza siê i
pozostaje p³aska a¿ do granicy s³yszalnoœci. Je¿eli
chcia³byœ narysowaæ krzyw¹ pasma przenoszenia,
wygl¹da³aby jak pó³ka. Potencjometry sekcji
equalizacji w Twoim domowym sprzêcie stereo z
regu³y z regu³y pracuj¹ pó³kowo. Patrz tak¿e
szczytowo, do³kowo.
Slap, slapback
Pojedyncze echo bez kolejnych powtórzeñ. Patrz
echo.
41
 Solo
Z w³oskiego „sam”. W mikserach dŸwiêku,
obwód solo pozwala realizatorowi na ods³uch
pojedynczych kana³ów, szyn lub innych obwodów
niezale¿nie lub w po³¹czeniu z innymi sygna³ami
uaktywnionymi funkcj¹ solo.
SR
Z ang. sound reinforcement co oznacza systemy
nag³oœnieniowe. Systemy wzmacniaj¹ce sygna³y
elektryczne lub akustyczne na potrzeby zastosowañ
scenicznych, konferencyjnych itp. po to aby wiêksza
iloœæ ludzi mog³a s³yszeæ dany sygna³. Oznaczenie
SR znaczy dok³adnie to samo co skrót PA (Public
adress).
Stereo
Mo¿esz wierzyæ lub nie, s³owo stereo pochodzi z
jêzyka greckiego co oznacza tam „sta³y”. Oznaczenie
stereo lub stereofoniczny opisuje iluzjê pola
dŸwiêkowego, które jest rozproszone wokó³
s³uchacza za poœrednictwem dwóch lub wiêkszej
iloœci sygna³ów. W praktyce stereo oznacza z regu³y
dwa kana³y.
Sweep EQ p³ynna equalizacja
Equalizer, który pozwala na falowanie lub ci¹g³e
zmienianie czêstotliwoœci jednej lub wiêkszej iloœci
sekcji.
Symmetrically balanced
Patrz balanced
Tinnitus
Dzwonienie w uszach powodowane przez
d³ugotrwa³e wystawianie s³uchu na wysokie
ciœnienie akustyczne. DŸwiêk w uszach , taki jak
buczenie, dzwonienie lub gwizdanie spowodowany
przez nadu¿ycie potencjometru g³oœnoœci.
Trim - Potencjometr wysterowania
W mikserach dŸwiêku, potencjometr ten
umo¿liwia ustawienie poziomu sygna³u wejœciowego
i jest pierwszym obwodem sygna³owym w torze
kana³u. Potencjometr wysterowania pomaga w
ustawieniu poziomu wielu ró¿nych sygna³ów
pojawiaj¹cych siê na wejœciu i dopasowaniu ich
wzglêdem siebie. Niezwykle istotne jest odpowiednie
ustawienie potencjometrów wysterowania, co
zapewni wysoki odstêp sygna³u od szumu. Patrz
przedwzmacniacz mikrofonowy.
TRS
Skrót od Tip-Ring-Sleeve (Czubek-pierœcieñ-
obudowa). Skrót ten odnosi siê do symetrycznych
z³¹cz typu jack typu 1/4” lub 1/8”. Poniewa¿ wtyk
42
lub gniazdo mo¿e przenosiæ dwa sygna³y plus
uziemienie, z³¹cza typu TRS s¹ czêsto nazywane
z³¹czami stereofonicznymi lub symetrycznymi. Innym
zastosowaniem dla z³¹cza typu TRS s¹ po³¹czenia
insertowe wymagaj¹ce transferu dwóch sygna³ów do
i z zewnêtrznych urz¹dzeñ efektowych. W mikserach
firmy Mackie czubek (tip) jest wysy³k¹, pierœcieñ
(ring) jest powrotem a obudowa jest uziemieniem.
TS
Skrót od Tip-Sleeve (Czubek-obudowa). Skrót ten
odnosi siê do niesymetrycznych z³¹cz typu jack typu
1/4” lub 1/8”. Z³¹cza typu TS s¹ czêsto nazywane
z³¹czami monofonicznymi lub niesymetrycznymi.
Unbalanced - Niesymetryczny
Obwód elektryczny, którego dwa przewody nie s¹
symetryczne w stosunku do uziemienia. Z regu³y
jeden z przewodów niesie potencja³ uziemienia.
Z³¹cza obwodu niesymetrycznego wymagaj¹ tylko
dwóch przewodów, sygna³owego „dodatniego” i
uziemienia. Niesymetryczny obwód niesymetryczny
jest tañszy od symetrycznego, jakkolwiek jest
bardziej podatny na pojawiaj¹cy siê szum.
Unity gain - Poziom równoœci
Obwód lub system, który posiada dopasowane
napiêcie na poziomie równoœci. Sygna³ opuszcza
obwód równoœci na tym samym poziomie, na którym
wszed³ w obwód. W mikserach firmy Mackie, poziom
równoœci ustawia siê je¿eli potencjometr reguluj¹cy
dany obwód zostanie ustawiony w pozycji œrodkowej
oznaczonej liter¹ „U”. Miksery Mackie zosta³y
zoptymalizowane na potrzeby uzyskania jak
najwiêkszego zakresu wysterowania i odstêpu
sygna³u od szumu, przy ustawieniu potencjometrów
na poziomie równoœci.
VLZ
Skrót od very low impedance (bardzo niska
opornoϾ). OpornoϾ jest mierzona w jednostkach o
symbolu , bêd¹cej ostatni¹ litera alfabetu greckiego.
Architektura VLZ jest g³ównym powodem, dla
którego miksery z tej serii posiadaj¹ tak niskie
poziomy szumu. Szum termiczny wytwarzany przez
tranzystory i rezystory to g³ówny czynnik wysokiego
poziomu szumu operacyjnego w wiêkszoœci urz¹dzeñ.
Podstawow¹ zasad¹ przy szumie termicznym jest, ¿e
im wy¿sza jest opornoœæ tym wiêkszy jest szum.
Technologia VLZ redukuje szum termiczny przez
obni¿enie opornoœci wewnêtrznych do najni¿szego
mo¿liwego poziomu w jak najwiêkszej iloœci punktów
miksera. Technologia VLZ obni¿a wartoœci
rezystorów czynnikiem trzy lub cztery co w
konsekwencji powoduje znacz¹cy spadek poziomu
szumu termicznego. Osi¹gniêcie to jest szczególnie
wyraŸne dla szyn wewnêtrznych miksera.
 Volume - G³oœnoœæ
Elektryczny lub akustyczny poziom w systemie
audio. Najprawdopodobniej jedyna rzecz, której
wiêkszoœæ zespo³ów ma za du¿o.

VRMS
Patrz RMS.

Wet - Nasycony
Sygna³ z dodanym efektem (na przyk³ad
pog³osem lub chorusem).

XLR connector - Z³¹cze XLR

Patrz Cannon.

43
 B DODATEK: Po³¹czenia
· mêskimi z³¹czami typu XLR do jednego z³¹cza
Z³¹cza XLR ¿eñskiego typu jack 1/4” (gniazda), tworz¹c
Miksery firmy Macie posiadaj¹ trzy-pinowe kabel typu „Y”, jeden przewód dla kana³u
¿eñskie z³¹cza typu XLR na wszystkich wejœciach prawego a drugi dla kana³u lewego.
mikrofonowych. · Symetryczne obwody monofoniczne. Pod³¹czony
Pin numer 1 jako symetryczny, jack 1/4” posiada czubek
MASA
GOR¥CY jest pod³¹czony pod³¹czony do sygna³u wysokiego (gor¹cy),
do ekranu pierœcieñ do sygna³u niskiego (cold) a obudowa
uziemienia, pin do masy (uziemienia).
ZIMNY
numer 2 jest · Niesymetryczne obwody wysy³ki i powrotu. Gdy
MASA
pod³¹czony do pod³¹czone jako przewód wysy³ki/ powrotu typu
przewodu Y, z³¹cze TRS posiada czubek pod³¹czony do
ZIMNY dodatniego wysy³ki sygna³u (wyjœcia z miksera), pierœcieñ
GOR¥CY
(„+” lub do powrotu sygna³u (wejœcie z powrotem do
OBUDOWA
(MASA)
polaryzacja miksera) a obudowê do masy (uziemienia).
PIERŒCIEÑ
[ZIMNY (-)]
dodatnia), pin
CZUBEK
[GOR¥CY (-)] numer 3 jest Wtyki i gniazda typu jack TS 1/4
pod³¹czony do Skrót TS oznacza Tip-Sleeve (czubek-obudowa),
SYMETRYCZNE PO£¥CZENIE XLR przewodu dwa z³¹cza dostêpne w monofonicznym z³¹czu typu
ujemnego („-„ lub polaryzacja ujemna), patrz rys. A. jack 1/4” (wtyku i gnieŸdzie). Patrz rys. C. Wtyki i
Wszystkie po³¹czenia w mikserach firmy Mackie s¹ gniazda typu jack TS s¹ czêsto wykorzystywane w
wykonywane wed³ug standardów œciœle okreœlonych wielu ró¿nych aplikacjach, zawsze niesymetrycznie.
przez organizacjê AES (Audio Engnieering Society). Czubek jest pod³¹czony do sygna³u audio natomiast
Do pod³¹czenia mikrofonu do miksera nale¿y obudowa jest pod³¹czona do uziemienia. Niektóre
wykorzystaæ wtyk mêski typu XLR. przyk³ady:
· Mikrofony niesymetryczne
· Gitary elektryczne i instrumenty elektroniczne
Wtyki i gniazda typu jack TRS 1/4 · Niesymetryczne liniowe po³¹czenia sygna³owe
PIERŒCIEÑ OBUDOWA
PIERŒCIEÑ OBUDOWA OBUDOWA Skrót od
CZUBEK OBUDOWA CZUBEK

Tip-Ring-Sleeve
CZUBEK
(Czubek- CZUBEK
PIERŒCIEÑ [GOR¥CY (-)]
[ZIMNY (-)] pierœcieñ-
CZUBEK
[GOR¥CY (-)] obudowa). OBUDOWA
(MASA)
OBUDOWA
(MASA)
Skrót ten
odnosi siê do NIESYMETRYCZNE PO£¥CZENIE JACK 1/4” TS
SYMETRYCZNE PO£¥CZENIE JACK 1/4” TRS
symetrycznych
z³¹cz typu jack typu 1/4” lub 1/8”. Poniewa¿ wtyk Prze³¹czane z³¹cza typu jack 1/4
lub gniazdo mo¿e przenosiæ dwa sygna³y plus
uziemienie, z³¹cza typu TRS s¹ czêsto nazywane Prze³¹czniki mog¹ zostaæ umieszczone w
z³¹czami stereofonicznymi lub symetrycznymi. gnieŸdzie typu jack 1/4” i uaktywniane przez
Z³¹cza tego typu mog¹ byæ wykorzystywane w wielu w³o¿enie z³¹cza. Prze³¹czniki tego typu mog¹
ró¿nych aplikacjach: otwieraæ pêtlê lub obwód, zmieniaæ wejœciowe
· S³uchawki stereofoniczne i rzadziej mikrofony kierowanie (drogê) sygna³u lub obs³ugiwaæ inne
stereofoniczne i liniowe po³¹czenia stereofoni- funkcje. Firma Mackie wykorzystuje takie
czne. Przy lutowaniu z³¹cza stereofonicznego, prze³¹czniki w punktach insertowych kana³ów,
z³¹cze typu jack TRS 1/4” posiada czubek grup, z³¹czach wejœciowych i powrotach aux.
pod³¹czony do kana³u lewego, pierœcieñ do Prze³¹czniki te s¹ wykorzystywane tak¿e do
kana³u prawego a obudowê pod³¹czon¹ do uziemiania z³¹cz wejœæ sygna³u liniowego, kiedy nic
uziemienia. Mikser Mackie nie akceptuj¹ nie jest do nich pod³¹czone.
W wiêkszoœci przypadków wtyk musi zostaæ
mikrofonów stereofonicznych wyposa¿onych
wciœniêty do samego koñca gniazda, aby w³¹czyæ
wy³¹cznie w jedno z³¹cze. Ich sygna³y musz¹
prze³¹cznik. Firma Mackie wykorzysta³a t¹ zasadê
byæ separowane na lewy i prawy przewód, które
w niektórych obwodach, gdzie wystarczy w³o¿yæ
nastêpnie zostan¹ pod³¹czone do dwóch
wtyk tylko czêœciowo. Patrz specjalne po³¹czenia
przedwzmacniaczy mikrofonowych. Je¿eli
firmy Mackie w tej sekcji.
chcesz sam wykonaæ adapter na potrzeby takich
pod³¹czeñ, nale¿y pod³¹czyæ dwa przewody z

44
Wtyki i gniazda typu RCA
Wtyki typu RCA s¹ czêsto wykorzystywane w
domowych systemach audio i video oraz w wielu
innych aplikacjach (rys. D). Z³¹cza te s¹ niesyme-
tryczne i elektrycznie identyczne do z³¹cz typu jack
TS 1/4 (patrz rys. C). Pod³¹cz sygna³ do œrodkowe-
go bolca a uziemienie (ekran) do obudowy.
MASA CZUBEK MASA CZUBEK
Desymetryzacja linii
W wiêkszoœci aplikacji studyjnych czy
scenicznych zdarza siê, ¿e zachodzi koniecznoœæ
po³¹czenia urz¹dzenia symetrycznego z
niesymetrycznym. Nie jest to z regu³y ¿aden
problem.
· Przy pod³¹czaniu wyjœcia symetrycznego do
niesymetrycznego wejœcia upewnij siê, ¿e ¿y³y
gor¹ce (dodatnie) s¹ ze sob¹ po³¹czone
natomiast ¿y³y zimne (ujemne) s¹ pod³¹czone
do uziemienia na wejœciu niesymetrycznym. W
wiêkszoœci przypadków uziemienie sygna³u
symetrycznego równie¿ bêdzie pod³¹czone do
uziemienia sygna³u niesymetrycznego na
wejœciu. Je¿eli pojawiaj¹ siê problemy z pêtl¹
uziemienia, takie po³¹czenie mo¿e byæ
lewostronnie roz³¹czone po stronie
symetrycznej.
· Przy pod³¹czaniu niesymetrycznego wyjœcia do
symetrycznego wejœcia upewnij siê, ¿e ¿y³y
gor¹ce (dodatnie) s¹ ze sob¹ po³¹czone.
Uziemienie sygna³u niesymetrycznego powinno
byæ po³¹czone z sygna³em zimnym (ujemnym)
oraz uziemieniem sygna³u symetrycznego, przy
wejœciu. Je¿eli pojawiaj¹ siê problemy z pêtl¹
uziemienia spróbuj po³¹czyæ niesymetryczne
uziemienie tylko z sygna³em zimnym
(ujemnym), pozostawiaj¹c uziemienie wejœcia
od³¹czone.
W niektórych przypadkach trzeba bêdzie
zaopatrzyæ siê w specjalne adaptery umo¿liwiaj¹ce
dokonywanie po³¹czeñ. Dla przyk³adu, mo¿esz
potrzebowaæ po³¹czyæ symetryczne ¿eñskie z³¹cze
typu XLR z niesymetrycznym z³¹czem typu jack TS
1/4”. Z³¹cze typu jack TS 1/4” pod³¹czone do
symetrycznego gniazda typu jack TRS 1/4”
automatycznie desymetryzuje obwód. Symetryczne
z³¹cze typu jack TRS 1/4” pod³¹czone do
niesymetrycznego gniazda spowoduje automatyczne
po³¹czenie pierœcienia z uziemieniem.
SPECJALNE PO£ACZENIA FIRMY MACKIE
Desymetryzacja po³¹czenia (symetryczne
na niesymetryczne) zosta³a uwzglêdniona
przez firm¹ Mackie. Z³¹cze typu jack TS
1/4” pod³¹czone do Wysy³ka (SEND) do procesora
Pierœcieñ
symetrycznego wejœcia Czubek Obudowa (Z³¹cze TRS)
Czubek
typu jack TSR 1/4”
spowoduje automatyczn¹ To z³¹cze pod³¹cz do jednego
Pierœcieñ
desymetryzacjê linii z insertów kana³u miksera Powrót (RETURN) z procesora
dopasowuj¹c po³¹czenia
do siebie. Natomiast
pod³¹czenie wtyku symetrycznego typu TRS
do niesymetrycznego gniazda spowoduje
po³¹czenie pierœcienia (sygna³ ujemny) z
uziemieniem.
Z³¹cza insertowe TRS wysy³ka/powrót
Pojedyncze punkty insertowe w
mikserach firmy Mackie s¹ trzy-
przewodowe. Z³¹cza te s¹ niesymetryczne,
jakkolwiek posiadaj¹ mo¿liwoœæ wys³ania
sygna³u (wysy³ka) i przes³ania go z
powrotem do miksera (powrót) przy pomocy
tylko jednego z³¹cza.
Obudowa pe³ni funkcjê uziemienia dla
obu sygna³ów. Wysy³ka sygna³u do urz¹dzeñ
zewnêtrznych jest transferowana za
poœrednictwem czubka natomiast powrót
odbywa siê przez pierœcieñ.
Wykorzystanie punktu insertowego
tylko na potrzeby wysy³ki sygna³u
Je¿eli do punktu insertowego w mikserze
firmy Mackie pod³¹czysz wtyk monofoniczny
typu jack TS 1/4” nie wciskaj¹c go do
samego koñca (do pierwszego klikniêcia),
wtyk nie spowoduje w³¹czenia prze³¹cznika
z³¹cza i nie otworzy pêtli punktu
insertowego w obwodzie (co pozwoli na
pracê toru kana³u w niezmieniony sposób).
Pozwala to na wys³anie sygna³u toru lub
grupy bezpoœrednio do urz¹dzeñ
zewnêtrznych, bez ryzyka przerwania
obwodów w tych torach.
Z£¥CZE MONO
Gniazdo Insert kana³u
Bezpoœrednie wyjœcie bez przerywania sygna³u.
W³ó¿ wtyczkê tylko do pierwszego klikniêcia.
Z£¥CZE MONO
Gniazdo Insert kana³u
Bezpoœrednie wyjœcie z przerywaniem sygna³u.
W³ó¿ ca³¹ wtyczkê, do drugiego klikniêcia.
Z£¥CZE STEREO
Gniazdo Insert kana³u
Aby u¿yæ jako pêtli efektowej,
(Czubek - wysy³ka, Pierœcieñ - powrót z efektu)
45
 Je¿eli wciœniesz wtyk do koñca gniazda (do
drugiego klikniêcia), prze³¹cznik z³¹cza zostanie
w³¹czony, co spowoduje stworzenie bezpoœredniego
wyjœcia sygna³u (spowoduje tak¿e przerwanie
obwodu w danym torze kana³u). Patrz rys. E.
BARDZO WA¯NE
UWAGA: nie nale¿y zwiêkszaæ
obci¹¿enia lub zwieraæ
obwodu, z którego jest
wysy³any sygna³. Spowoduje to
naruszenie sygna³u
wewnêtrznego.
STEREOFONICZNE WEJŒCIE
i POWROTY FIRMY MACKIE:
Mono, stereo, cokolwiek...
Stereofoniczne wejœcia liniowe oraz powroty aux
s¹ doskona³ym przyk³adem filozofii firmy Mackie
(któr¹ w³aœnie wymyœliliœmy) zak³adaj¹cej
maksimum wygody przy minimalnym wysi³ku.
Wejœcia i powroty bêd¹ pracowaæ w trybie mono lub
stereo w zale¿noœci od wykorzystania z³¹cz. Oto
przyk³ad takiego dzia³ania:
Sygna³ monofoniczny powinien zostaæ
pod³¹czony do z³¹cza wejœciowego lub powrotu,
oznaczonego napisem lewy - Left (MONO). Sygna³
zostanie przekierowany zarówno do lewego jak i
prawego obwodu powrotu, po czym pojawi siê w
centralnej czêœci stereofonicznej pary szyn, do
której zosta³ uprzednio przypisany lub mo¿e te¿
zostaæ rozbity w panoramie, przy u¿yciu
potencjometru panoramy.
46
Sygna³ stereofoniczny, przekazywany za
poœrednictwem dwóch przewodów sygna³owych,
powinien zostaæ pod³¹czony do wejœcia lewego (Left
MONO) oraz prawego (RIGHT) lub z³¹cza
powrotów. Prze³¹cznik z³¹cza jack w prawym
z³¹czu wejœciowym spowoduje wy³¹czenie funkcji
sygna³u monofonicznego a sygna³y bêd¹
transferowane w wersji stereofonicznej.
Sygna³ monofoniczny pod³¹czony do prawego
z³¹cza wejœciowego pojawi siê tylko w prawym
kanale. Efekt tego rodzaju mo¿e zostaæ
wykorzystany w razie chêci osi¹gniêcia efektu
specjalnego lub wra¿enia rozszerzenia pola
stereofonicznego.
Przewody typu multi lub typu "Y"
Z³¹cza typu Mult lub kable typu “Y” pozwalaj¹
na przekierowanie jedego wyjœcia do dwóch lub
wiêkszej iloœci wejœæ przez proste zrównoleglenie
po³¹czonych z³¹cz. Mo¿esz wykonac po³¹czenia typu
„Y” lub Mult dla wyjœæ posiadaj¹cych zarówno
obwody symetryczne jak i niesymetryczne.
Pamiêtaj: Po³¹czenia typu
BARDZO WA¯NE
„Y” lub Mult mo¿esz u¿yæ tylko
do przesy³ania sygna³u z
jednego wyjœcia do wielu
wejœæ. Je¿eli zachodzi potrzeba
przes³ania sygna³u z kilku
wyjœæ do jednego wejœcia musisz, u¿yæ do tego celu
miksera. W ¿adnym wypadku nie u¿ywaj po³¹czeñ
typu „Y” lub Mult.
DODATEK C: Linie symetrycznezasilanie
Phantom, uziemieniei inne arkana wiedzy
Linie symetryczne
Linie symetryczne oferuj¹ zwiêkszona odpornoœæ
na pojawiaj¹ce siê zak³ócenia wewnêtrzne (zw³aszcza
na szum i przydŸwiêk). Poniewa¿ system symetryczny
mo¿e minimalizowaæ szum jest to preferowany system
po³¹czenia urz¹dzeñ (sygna³ów), zw³aszcza je¿eli
wymagane jest zastosowanie bardzo d³ugich
przewodów. D³ugi przewód niesymetryczny jest zwykle
powodem powstania przydŸwiêku w po³¹czonym
systemie posiadanie symetrycznych wejœæ oznacza, ¿e
po³¹czenia wieloparowe oraz inne z zasady bardzo
d³ugie przewody nie bêd¹ powodowaæ powstawania
niepo¿¹danych przydŸwiêków.
Linia symetryczna sk³ada siê z trzech ¿y³ z czego
dwie przesy³aj¹ sygna³ a trzecia jest uziemieniem,
które ekranuje ¿y³y wewnêtrzne od zak³óceñ pola
elektromagnetycznego. Dwie ¿y³y wewnêtrzne
przesy³aj¹ ten sam sygna³ z odwrotn¹ polaryzacj¹.
Wejœcie symetryczne wzmacnia jedynie ró¿nicê
pomiêdzy tymi sygna³ami. Sygna³ identyczny dla obu
¿y³ i zgodny fazowo jest odrzucany na wejœciu. W³¹cza
siê w to szum z linii sieciowych lub inne indukowane
przydŸwiêki spowodowane zak³óceniami pola
elektromagnetycznego.
Linia niesymetryczna nie posiada zdolnoœci
odrzucania szumu, poniewa¿ posiada tylko dwie ¿y³y
wewnêtrzne. Jeden przewód przesy³a sygna³ a drugi
jest ekranem. Jakikolwiek szum pojawiaj¹cy siê i
przedostaj¹cy do linii jest dodawany do sygna³u i
wzmacniany na wejœciu. Czêsto zdarza siê, ¿e szum
jest g³oœniejszy od samego sygna³u.
Zasilanie Phantom i mikrofony
Historia
Mikrofony pojemnoœciowe ró¿ni¹ siê od mikrofonów
dynamicznych i wstêgowych tym, i¿ nie s¹ samo
generuj¹ce. Oznacza to, ¿e nie mog¹ generowaæ
elektrycznoœci w wyniku odebrania fali dŸwiêkowej.
Mikrofony pojemnoœciowe modyfikuj¹ sygna³
elektryczny Ÿród³a zewnêtrznego, reaguj¹c na
uderzenia fal dŸwiêkowych w membranê.
Mikrofony dynamiczne i wstêgowe wykorzystuj¹
zmianê pola elektromagnetycznego do wytwarzania
sygna³ów elektrycznych, reaguj¹c na uderzenia fal
dŸwiêkowych: s¹ samo generuj¹ce. Oba typy
mikrofonów s¹ generalnie urz¹dzeniami o niskiej
opornoœci. Mo¿liwe jest pod³¹czenie mikrofonu
dynamicznego bezpoœrednio do symetrycznego wejœcia
miksera o niskiej opornoœci. Wiele mikrofonów
znajduj¹cych siê na rynku jest w³aœnie tak
wykonanych.
Z drugiej strony, mikrofon pojemnoœciowy jest
urz¹dzeniem o wysokiej opornoœci. Jak wysokiej?
Baaaaaardzo wysokiej. 1Gigaohm. Wszystkie
mikrofony pojemnoœciowe posiadaj¹ konwerter
opornoœciowy w formie lampy lub tranzystora typu
FET, wbudowany w mikrofon, umieszczony niezwykle
blisko elementu mikrofonuj¹cego. Konwerter
opornoœciowy i element mikrofonuj¹cy wymagaj¹
1
zewnêtrznego Ÿród³a a zasilania .
Co to w³aœciwie jest?
Wiêkszoœæ nowoczesnych mikrofonów
pojemnoœciowych zamiast zasilania zewnêtrznego
wykorzystuje umieszczon¹ wewn¹trz bateriê.
Podstawow¹ zalet¹ stosowania baterii jest pr¹d sta³y
pojawiaj¹cy siê na wyjœciu. Druga zalet¹ jest
napêdzanie rynku produkcji baterii na œwiecie.
Mikrofony lampowe wymagaj¹ kilku ró¿nych napiêæ
aby poprawnie funkcjonowaæ. Oznacza to koniecznoœæ
stosowania przewodu wieloparowego oraz
niestandardowych z³¹cz (nie XLR). Mikrofony
lampowe zawsze posiadaj¹ do³¹czony zasilacz,
przeznaczony do wspó³pracy z danym modelem.
W póŸnych latach szeœædziesi¹tych firma Neumann
(no wiecie, ch³opaki którzy wprowadzili na rynek
modele U47 i U87) zmieni³a konstrukcjê swoich
mikrofonów na typ nazwany solid-state, wykorzystuj¹c
system zdalnego zasilania, który nazwali i
opatentowali pod nazw¹ zasilanie Phantom. Ze
wzglêdu na rejestracjê patentu, niektórzy producenci
zastosowali to samo rozwi¹zanie pod inn¹ nazw¹ (jak
na przyk³ad zasilanie Simplex). Po latach patent sta³
siê powszechnie stosowany i teraz odnosi siê do
wszystkich urz¹dzeñ posiadaj¹cego standard DIN 45
596 (lub mo¿e standard DIN 45 595, nie jesteœmy do
koñca pewni...).
Tak wiêc dlaczego zasilanie Phantom? Poniewa¿
(podobnie jak duch „Phantom” w bajkach) jest zawsze
obecne, kiedy jest potrzebne i niewidzialne, kiedy nie
jest. To nie jest nowa technologia. W³aœciwie to
poprzedza nawet erê kosmiczn¹. Jak zwykle pomys³
wzi¹³ siê od firmy telefonicznej, która akurat
potrzebowa³a paru dodatkowych obwodów z pary
przewodów. W efekcie otrzymaliœmy mikrofon zasilany
napiêciem Phantom.
Wyj¹tkowoœæ konstrukcji tego obwodu polega na
tym, ¿e jest to system kompatybilny. Twoje mikrofony
dynamiczne, wstêgowe bêd¹ pracowaæ tak samo
dobrze, jak mikrofony pojemnoœciowe, bêd¹c
pod³¹czone do tego samego wejœcia z podanym
zasilaniem Phantom.
Mówi¹c jêzykiem technicznym, zasilanie Phantom
odnosi siê do systemu, w którym sygna³ audio jest
przekazywany do linii symetrycznych w trybie
dyferencjalnym, natomiast zasilanie pr¹dem sta³ym
jest przekazywane w trybie standardowym. Sygna³
audio jest przesy³any przez pin numer 2 i 3 natomiast
napiêcie jest przesy³ane jednoczeœnie pomiêdzy pinami
numer 2 i 3, podczas gdy pin numer 1 jest uziemieniem
zarówno dla sygna³u audio jak i przesy³anego
napiêcia.
1
Ku woli œcis³oœci, pojemnoœciowe mikrofony elektretowe nieco siê ró¿ni¹ od
mikrofonów nie elektretowych, poniewa¿ element mikrofonuj¹cy nie wymaga tu
zewnêtrznego Ÿród³a zasilania aby poprawnie funkcjonowaæ (jest mniej wiêcej
samo-polaryzuj¹cy). Bez wzglêdu na to, konwerter opornoœciowy nadal wymaga
zasilania zewnêtrznego
47
 ZASILANIE PHANTOM LISTA WSKAZAÑ I ZAKAZÓW
MO¯NA NIE MO¯NA
Je¿eli pod³¹czasz mikrofon pojemnoœciowy, Nie przejmuj siê innymi mikrofonami tak d³ugo,
upewnij siê najpierw, czy Twój mikrofon mo¿e byæ jak ich wyjœcia s¹ symetryczne i podwieszone.
zasilany napiêciem Phantom.

Upewnij siê, ¿e wyjœcie mikrofonu posiada nisk¹ Nie pod³¹czaj mikrofonów lub innych urz¹dzeñ,
opornoœæ, jest symetryczne i podwieszone. Jest to które nie s¹ zgodne ze standardem DIN 45 596.
szczególnie istotne w przypadku starszych modeli
mikrofonów wstêgowych takich jak na przyk³ad
RCA 44BX i 77DX.

Upewnij siê, ¿e system dŸwiêkowy jest Nie pod³¹czaj mikrofonów typu A-B lub system-T
wyciszony przy w³¹czaniu i wy³¹czaniu zasilania (mikrofony wymagaj¹ce innego typu zdalnego
Phantom. Je¿eli o tym zapomnisz mo¿esz uszkodziæ zasilania) bez odpowiednich adapterów.
kolumny w bardzo powa¿ny sposób.

Mikrofony, które nie wymagaj¹ zasilania, jak na przyk³ad Shure SM 57, SM 58, Electro-
ignoruj¹ pr¹d sta³y pojawiaj¹cy siê pomiêdzy Voice RE-15, RE-16, RE-20, sera ND, Beyer M160,
pinami numer 2 i 3 i pinem 1. Je¿eli wykonasz M500, AKG D224, D12, D112 i wiele innych.
pomiar napiêcia woltomierzem pomiêdzy pinami 2 i Je¿eli posiadasz Swój w³asny mikrofon
3, odczyt bêdzie wskazywaæ wartoœæ 0V DC. To pojemnoœciowy taki jak na przyk³ad AKG C12,
w³aœnie widzi mikrofon dynamiczny. Pomiar Neumann U47 lub U67, to mo¿esz go pod³¹czyæ do
pomiêdzy pinami 2 i 1 lub 3 i 1 wska¿e wartoœæ 48V systemu generuj¹cego zasilanie Phantom, gdzie
napiêcia Phantom, bez pod³¹czonego mikrofonu. bêdzie on dzia³aæ w zale¿noœci od statusu zasilania.
Mikrofony dynamiczne, podobnie jak symetryczne Mikrofony te zawsze wymagaj¹ zasilania
wejœcia miksera, ignoruj¹ to napiêcie. zewnêtrznego (które musi byæ pod³¹czone i
W ostatnich latach termin „zasilanie Phantom” w³¹czone).
zacz¹³ byæ stosowany w stosunku do ka¿dego
systemu zdalnego zasilania. Mówi¹c proœciej Co nie dzia³a?
standard DIN przesta³ obowi¹zywaæ. Nastêpnie,
mikrofony lub tranzystory, które jakoby mia³y Lista jest krótka:
wykorzystywaæ ten system, nie by³y kompatybilne ze 1. Mikrofony o niesymetrycznych wyjœciach.
standardem DIN i z ca³¹ pewnoœci¹ zosta³yby
2. Mikrofony z centralnie uziemionym wyjœciem.
uszkodzone przez zasilanie Phantom. Na szczêœcie
Wiele starszych modeli mikrofonów wstêgowych
systemy tego typu wykorzystuj¹ z³¹cza typu TRS
by³a w³aœnie tak skonstruowanych. Posiadaj¹
(tip-ring-sleeve) lub miniaturowe z³¹cza typu XLR,
one techniczne podwieszenie masy z centralne-
które s¹ z regu³y wykorzystywane w przystawkach
2 go punktu.
instrumentalnych .
3. Mikrofony o wysokiej opornoœci.
Zasilanie Phantom jest definiowane w
standardzie DIN 45 596 lub standardzie IEC 268- 4. Mikrofony które posiadaj¹ zwarcie pomiêdzy
15A. Standard ten jest stosowany tak¿e w pinami numer 2 lub 3 i pinem 1. Te mikrofony
mikserach Mackie. zakoñcz¹ ¿ywot, kiedy tylko podasz na nie
zasilanie Phntom. Zaraz po tym zanieœ je do
naprawy.
Co dzia³a?
Aby uzyskaæ kompatybilnoœæ w systemie
zasilania Phantom, urz¹dzenie (mikrofon,
przedwzmacniacz z wyjœciem mikrofonowym lub di-
box) musi posiadaæ symetryczne i podwieszone
wyjœcie o niskiej opornoœci. Zalicza siê do tej grupy
wszystkie mikrofony stosowane standardowo w
aplikacjach nag³oœnieniowych i nagraniowych takie

2
Istnieje jeszcze inny system zdalnego zasilania nazwany A-B lub system-T.
Wykorzystuje ono piny numer 2 i 3 aby przesy³aæ zarówno zasilanie jak i sygna³
audio. Nie jest ono kompatybilne z mikrofonami dynamicznymi lub mikrofonami
zasilanymi napiêciem Phantom.

48
Lista wskazañ i zakazów dotycz¹cych
sta³ych instalacji dŸwiêkowych
Je¿eli wykonujesz instalacje dŸwiêkowe, musisz
wiedzieæ, ¿e istnieje wiele zasad, które mog¹
znacznie u³atwiæ Ci ¿ycie i podnieœæ niezawodnoœæ
takiego systemu. Nawet je¿eli nie wykonujesz
takich instalacji, podano tu dobre praktyki dla
ka¿dego systemu dŸwiêkowego.
1. U¿ywaj kabli ekranowanych specjaln¹ foli¹
przewodz¹c¹, je¿eli odleg³oœci pomiêdzy
urz¹dzeniami s¹ znaczne. Oba koñce obetnij
ostro¿nie pozostawiaj¹ca jak najwiêcej ekranu.
Zak³adaj¹c koszulkê termokurczliw¹ uwa¿aj,
aby nie uszkodziæ ekranu w tym miejscu.
Uwa¿aj aby przewody wewn¹trz nie dotyka³y
siê (elektrycznie). U¿yj koszulki izoluj¹cej na
przewodzie pod³¹czonym do pinu 1, aby
uchroniæ go przed kontaktem z obudow¹ z³¹cza.
2. Nie pod³¹czaj obudowy z³¹cza XLR do pinu
numer 1 z³¹cza XLR (chyba, ¿e zachodzi taka
koniecznoœæ celem unikniêcia zak³óceñ
spowodowanych zmianami pola RFI). Takie
po³¹czenie spowoduje pojawienie siê pêtli
uziemienia.
3. Upewnij siê, ¿e linie zasilaj¹ce oraz linie
g³oœnikowe s¹ fizycznie oddzielone od linii
mikrofonowych.
4. Je¿eli u¿ywasz puszek scenicznych, u¿ywaj
osobnych puszek dla wejœæ i g³oœników lub
ustaw z³¹cza po przeciwnych stronach puszki
tak, aby mog³yby byæ ekranowane osobno.
5. Staraj siê zminimalizowaæ odleg³oœæ pomiêdzy
wzmacniaczami mocy i g³oœnikami.
6. U¿ywaj zawsze grubych i solidnych przewodów
do po³¹czeñ g³oœnikowych. Idealnie rezystancja
przewodu powinna byæ mniejsza ni¿ 6% (0.5dB
straty mocy) od podanej opornoœci. Pamiêtaj, ¿e
aktualna d³ugoœæ drogi sygna³u jest dwukrotnie
d³u¿sza od jego drogi fizycznej. Patrz poni¿ej.
Maksymalna d³ugoœæ kabla przy stracie 0.5dB mocy
na 30 cm
Iloœæ Rezyst. 2 4 8 uziemieniem bezpiecznym (trzeci przewód) jest
przewodów na 305m ohms ohms ohms
10 1.00 60 120 240
12 1.59 40 75 150
14 2.5 24 48 95
16 4.02 15 30 60
7. Upewnij siê, ¿e elektryk stosuje system
wspólnego uziemienia dla bezpiecznego
uziemienia w Twoim systemie elektrycznym.
Wszystkie uziemienia sygna³u audio powinny
koñczyæ siê w tym samym fizycznym punkcie.
¯adne inne uziemienia nie mog¹ wchodziæ w
kontakt z tym systemem uziemiaj¹cym.
8. Upewnij siê, czy wszystkie po³¹czenia
zasilaj¹ce zosta³y pod³¹czone do tego samego
transformatora i jednego obwodu.
9. WyjdŸ na zewn¹trz i sprawdŸ czy w okolicy
znajduj¹ siê jakiekolwiek wie¿e radiowe lub
telewizyjne. ZnajdŸ Ÿród³a potencjalnych
zak³óceñ i weŸ to pod uwagê, zanim
rozpoczniesz monta¿. Zorientuje siê
czêstotliwoœci przesy³anego sygna³u. Takie
informacje mo¿na zdobyæ dzwoni¹c do stacji
radiowej. Pamiêtaj, ¿e wiele stacji
przekaŸnikowych zmienia wzór pokrycia pola i
moc przekazu noc¹.
10. Nie u¿ywaj œciemniaczy œwiate³.
11. Nie pozwól na stosowanie niczego innego na
scenie, ni¿ wejœcia mikrofonowe. Stosowanie
liniowych wejœæ w takiej sytuacji jest pomy³k¹ i
nie powinno nigdy mieæ miejsca. Dopilnuj, aby
wszystkie Ÿród³a wygl¹da³y dla miksera jak
mikrofony.
12. Wszystkie po³¹czenia z konsolety powinny byæ
symetryczne.
Uziemienie
Uziemienie jest stosowane w systemach audio z
dwóch powodów: bezpieczeñstwa produktu i
redukcji szumu/przydŸwiêku. Trzeci przewód w
kablu zasilaj¹cym znajduje siê w celu zapewnienia
bezpieczeñstwa urz¹dzenia. Jego u¿ycie zapewnia
nisko-opornosciow¹ œcie¿kê (po³¹czenie) z punktem
zasilania, zapewniaj¹c¹ bezpieczeñstwo
u¿ytkownikowi i zabezpieczaj¹c¹ przed pora¿eniem
pr¹dowym. Opornoœæ linii ³¹cz¹cej uziemienie z
mniejsza od opornoœci u¿ytkownika do ziemi. Je¿eli
usuniesz trzeci pin (³ami¹c go lub wykorzystuj¹c
przejœciówkê eliminuj¹c¹), mo¿e to spowodowaæ
pora¿enie pr¹dowe.
Metalowe obwody urz¹dzenia, po³¹czenia
uziemiaj¹ce oraz ekrany umieszczane wewn¹trz
zapewniaj¹ punkt o niskim potencjale dla sygna³u
szumu. Celem tych udoskonaleñ jest osi¹gniêcie
ni¿szej opornoœci uziemienia dla sygna³u szumu ni¿
poprzez po³¹czenie sygna³owe. W ten sposób
minimalizuje siê szum, przydŸwiêk oraz inne
niepo¿¹dane sygna³y.
49
 Wiele osób twierdzi, ¿e ekrany powinny byæ
po³¹czone tylko z jednej strony. Czasami ta teoria
siê sprawdza jednak¿e w przypadku wiêkszoœci
systemów audio (99%) nie jest to konieczne. Je¿eli
wszystko inne zostanie wykonane prawid³owo
powinieneœ, bez problemu po³¹czyæ ka¿dy element
systemu przy u¿yciu standardowych kabli
po³¹czeniowych.
pozostawienie go zwiniêtego pomaga tylko w
generowaniu siê niepotrzebnych przydŸwiêków.
8. Je¿eli zwijasz kable ze sob¹, nie zwijaj kabli
sieciowych i sygna³owych razem.
9. Je¿eli Twój system dŸwiêkowy nadal bêdzie
szumieæ, spróbuj przemówiæ do niego
spokojnym g³osem.

Oto kilka porad:

1. Je¿eli to tylko mo¿liwe, wykorzystuj tylko
po³¹czenia symetryczne. Zapewniaj¹ wiêksz¹
odpornoœæ na pojawiaj¹cy siê szum i pêtle Oferta darmowej koszulki Mackie
uziemienia. Pamiêtaj, ¿e mo¿esz symetryzowaæ
liniê przez dodanie do ³añcucha urz¹dzeñ Bardzo lubimy s³uchaæ, to co ludzie tworz¹ przy
elementu posiadaj¹cego symetryczne wyjœcia. u¿yciu naszych mikserów. Je¿eli u¿ywasz swojego
2. Unikaj trzy-fazowych linii zasilaj¹cych, jako ¿e 1202-VLZ PRO do nagrania i/lub zmiksowania
zwykle stosuje siê do zasilania urz¹dzeñ p³yty CD, która nastêpnie zostanie wydana
klimatyzuj¹cych lub innych urz¹dzeñ komercyjnie, my zamienimy siê z Tob¹ wspania³¹
obci¹¿aj¹cych linie w znaczny sposób. Je¿eli koszulk¹ Mackie za Twoj¹ komercyjn¹ p³ytê (nawet
wykorzystujesz liniê o napiêciu 240V o je¿eli sprzeda¿ Twojej p³yty jest ograniczona do
pojedynczej fazie z uziemieniem centralnym, lokalnego baru Karaoke). Prosimy o nie za³¹czanie
pod³¹cz wszystkie urz¹dzenia audio do jednej ze rêcznie pisanych ok³adek (dziêki!). W przysz³oœci,
stron, natomiast aparaturê oœwietleniow¹ i je¿eli przeœlesz nam interesuj¹c¹ historiê lub
pozosta³e urz¹dzenia do drugiej. fotografiê dotycz¹c¹ Twoich produkcji, byæ mo¿e
umieœcimy j¹ w naszym comiesiêcznym czasopiœmie
3. Noœ ze sob¹ próbnik, abyœ zawsze móg³
poœwiêconym nowoœciom Mackie. Aby otrzymaæ
sprawdziæ czy gniazdko jest pod napiêciem.
oryginaln¹, w 100% bawe³nian¹ koszulkê Mackie,
4. Je¿eli bierzesz udzia³ w du¿ych imprezach, wyœlij nam swoj¹ p³ytê CD (i dodatkowo historiê lub
podczas których wykorzystuje siê du¿e iloœci fotografiê) na poni¿szy adres:
sprzêtu, noœ ze sob¹ woltomierz aby upewniæ siê
czy napiêcie sieci jest w³aœciwe. Dziêki temu
mo¿esz unikn¹æ przykrych niespodzianek jak na Mackie Designs
przyk³ad napiêcie 180V, podczas gdy wymagane FREE T-SHIRT OFFER
jest 220. attn: Communications Department
5. Upewnij siê, czy punkty uziemienia zosta³y 16220 Wood-Red Rd. NE
pod³¹czone do jednego punktu wspólnego. Woodinville, WA 98072
Punkt wspólny powinien zostaæ nastêpnie
zalutowany do uziemienia budynku, przy u¿yciu
jednego kabla przeznaczonego do tego celu.
6. Nigdy nie nale¿y odcinaæ trzeciego pinu z kabla
sieciowego. Je¿eli w pomieszczeniu nie innego
gniazdka ni¿ podwójne starego typu nale¿y
zastosowaæ specjalny adapter.
7. Przewody które s¹ zbyt d³ugie maj¹ mniejsz¹
zdolnoœæ indukowania przydŸwiêku i szumów
gdy s¹ w pe³ni rozwiniête (nie jest z nich
zrobiona pêtla). Nale¿y znaleŸæ miejsce, gdzie
mo¿na rozwin¹æ ca³y przewód, gdy¿

Mackie, znak Biegn¹cego Cz³owieka, VLZ oraz XDR s¹ zarejestrowanymi znakami firmowymi
prawnie zastrze¿onymi dla firmy Mackie Designs Inc. Inne wspomniane nazwy firmowe s¹
zastrze¿one przez ich w³aœcicieli i s¹ niniejszym uznawane.

1999 Mackie Designs Inc.

2001 Music Info spó³ka z o.o.
Wszystkie prawa zastrze¿one

51
 1402-VLZ PRO
14-KANA£OWY MIKSER LINIOWO/MIKROFONOWY
Z PROFESJONALNYM PRZEDWZMACNIACZAMI MIKROFONOWYMI XDRTM

Sesja:
Data:

NOTATKI:

52