Vous êtes sur la page 1sur 268

ROBERTO PONCE CHACON 

                      Índice analítico 
1. Las cuatro reglas fundamentales 
1.1. Cálculo con tablas                  1 
1.2. Cálculo con rayas, calculo con Puntos, operaciones con paréntesis    4 
1.3. Calculadora de bolsillo electrónica              8 
2. Regla de tres 
Regla de tres simple, regla de tres Compuesta              11 
3. Cálculo del tanto por ciento 
Interés, rédito y capital                    14 
4. Unidades de la técnica   
4.1. Unidades “SI”, longitud, superficie, Volumen , Pulgadas        16 
4.2. Unidad de tiempo, unidad de ángulo            20 
4.3. Masa, fuerza, peso, presión, trabajo             23 
5. Cálculo de longitudes 
5.1. Escalas, división de longitudes              27 
5.2. Longitudes extendidas, longitudes de muelles          30 
6. Cálculo de superficies 
6.1. Superficies rectangulares, superficies redondas.          33 
6.2. Superficies compuestas                36 
7. Cálculo de volúmenes. 
7.1. Cuerpos de espesor uniforme, cuerpos puntiagudos        37 
7.2. Cuerpos truncados, cuerpos esféricos, cuerpos anulares        41 
7.3. Cuerpos Compuestos                 44 
8. Operaciones algebraicas 
8.1. Reglas fundamentales de las operaciones algebraicas        47 
8.2. Transposición de formulas                50 
9. Cálculo de masas 
Masa ( peso), Densidad, peso fuerza ( fuerza pesante)           53 
10. Fuerzas 
Definición, representación, composición, descomposición          57 
11. Cálculo de resistencias 
Definiciones fundamentales. Resistencia a la tracción, resistencia a la compresión 
Resistencia la cortadura ( Cizalladura)                61 
12. Representación gráfica de números 
Diagramas de superficies rayadas, superficies curvas y de Sankey        66 
13. Maquinas simples 
13.1. Palanca                    70 
13.2. Fuerzas ( reacciones) en los apoyos cargas y fuerzas en ejes      74 
13.3. Plano inclinado                  78 
14. Cálculo de roscas 
14.1. Formas básicas de las roscas. Cálculo del paso de las roscas 
   Conversión del diámetro de rosca en mm a pulgadas        81 
14.2. Cálculo de roscas métricas. Cálculo de roscas en pulgadas        85 
15. Cálculo de tornillos 
Fuerzas de tracción y compresión en los tornillos, cargas admisibles de los tornillos   89 
16. Teorema de Pitágoras. 
Teorema de Pitágoras, cálculo de ancho  de llave ( ancho entre caras) 
Cálculo de diagonales                    92 

    Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACON 
 
                   
17. Cálculo de presión 
17.1. Presión en cuerpos sólidos. Presión en los  líquidos, presión en los gases    96 
17.2. Presión atmosférica, sobrepresión, presión absoluta, unidades de presión  100 
18. Cálculo térmico. 
18.1. Temperatura y cantidad de calor. Refrigeración del motor, Conversión de 
Energía                    103 
18.2. Dilatación longitudinal de los cuerpos sólidos, dilatación cubica de los  
   Cuerpos sólidos y líquidos.                106 
19. Cálculo de motor. 
19.1. Cilindrara, relación de carrera a diámetro, grados de admisión 
(rendimiento volumétrico)                109 
19.2. Relación de compresión, cámara de compresión, aumento de compresión  112 
19.3. Presión del gas en el cilindro, fuerza del émbolo          115 
19.4. Momento de giro de rotación del motor (par)          117 
20. Cálculo de velocidades 
20.1. Movimiento uniforme rectilíneo              119 
20.2. Movimiento circular uniforme, velocidad tangencial (perimetral)      122 
20.3. Movimiento uniforme acelerado y uniformemente retardado. 
Aceleración y desaceleración               124 
20.4. Movimiento alternativo, velocidad del pistón          127 
21. Transmisión por correas 
21.1. Transmisión sencilla                  129 
21.2. Doble Transmisión                  132 
22. Maniobra de válvulas 
Tiempo de maniobra de válvulas. Ángulo de abertura de válvulas 
Tiempo de abertura de válvula                  135 
23. Rozamiento, cojinetes, tolerancia 
23.1. Rozamiento de adherencia y rozamiento de deslizamiento       139 
23.2. Cálculo de cojinetes                  141 
23.3. Cálculo de tolerancias y ajustes              144 
24. Cálculo de potencia. 
24.1. Trabajo potencia                  147 
24.2. Potencia indicada                   149 
24.3. Potencia efectiva                  152 
24.4. Rendimiento en la transformación de energía          155 
24.5. Potencia por cilindrada ( potencia unitaria), peso por unidad de potencia   157 
25. Consumo 
25.1. Consumo de combustible en carretera. Consumo de combustible 
Según DIN 70030. Consumo especifico.            160 
25.2. Cálculo de cantidad inyectada en los motores diesel        162 
25.3. Poder calorífico, poder calorífico por litro, Rendimiento.        165 
26. Motor de pistón rotativo. 
Volumen de la cámara , relación de compresión, potencia interna        168 
27. Cálculo de embrague. 
27.1. Par de transmisión                  170 
27.2. Presión superficial de las guarniciones de los embragues        173 
 
 

    Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACON 
28. Accionamiento por ruedas dentadas 
28.1. Dimensiones de las ruedas dentadas            174 
28.2. Engranaje sencillo. Relación de transmisión.          177 
28.3. Doble engranaje                  180 
 
 
29. Cálculo de transmisiones ( Cajas de cambios) 
29.1. Relación de transmisión                183 
29.2. Transmisión de las revoluciones del motor. Transmisión del par motor    185 
30. Velocidad del vehículo 
30.1. Relación de transmisión en el puente. Transmisión de las revoluciones 
En el puente. Transmisión de par de giro en el puente        188 
30.2. Relación de transmisión total de flujo de fuerza en tracción normal.    190 
30.3. Velocidad del vehículo en las distintas marchas          191 
31. Dirección 
31.1. Relación de transmisión de la dirección. 
 Recorrido de las ruedas en las curvas            194 
31.2. Ánulo de convergencia. Convergencia            197 
31.3. Mecanismos de la dirección                199 
32. Frenos 
32.1. Desaceleración de frenado, tiempo de frenado, distancia de frenado 
Distancia hasta el paro                201 
32.2. Presión del circuito. Fuerza de aprieto            204 
32.3. Frenos de tambor‐ Fuerza periférica.            207 
32.4. Frenos de disco‐ Fuerza de frenado en una rueda          210 
33. Mecánica del movimiento 
33.1. Fuerza impulsora                  212 
33.2. Resistencia a la rodadura.                214 
33.3. Resistencia del aire                  216 
33.4. Resistencia en pendiente. Fuerza sobrante            219 
34. Electricidad del automóvil 
34.1. Fundamentos eléctricos .Ley de Ohm            221 
34.2. Potencia eléctrica. Trabajo eléctrico. Capacidad de la batería      223 
34.3. Conexión en serie. Conexión en paralelo            226 
       
 

    Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 

1  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 

  2  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 

  3  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 

  4  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 

  5  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 

  6  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 

  7  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 

  8  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 

  9  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
10 
  10  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
11 
  11  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
12 
  12  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
13 
  13  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
14 
  14  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
15 
  15  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
16 
  16  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
17 
  17  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
18 
  18  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
19 
  19  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
20 
  20  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
21 
  21  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
22 
  22  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
23 
  23  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
24 
  24  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
25 
  25  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
26 
  26  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
27 
  27  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
28 
  28  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
29 
  29  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
30 
  30  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
31 
  31  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
32 
  32  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
33 
  33  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
34 
  34  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
35 
  35  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
36 
  36  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
37 
37  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
38 
  38  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
39 
  39  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
40 
  40  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
41 
  41  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
42 
  42  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
43 
  43  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
44 
  44  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
45 
  45  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
46 
  46  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
47 
  47  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
48 
  48  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
49 
  49  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
50 
  50  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
51 
  51  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
52 
  52  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
53 
  53  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
54 
  54  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
55 
  55  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
56 
  56  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
57 
  57  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
58 
  58  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
59 
  59  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
60 
  60  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
61 
  61  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
62 
  62  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
63 
  63  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
64 
  64  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
65 
  65  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
66 
  66  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
67 
  67  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
68 
  68  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
69 
  69  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
70 
  70  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
71 
  71  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
72 
  72  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
73 
  73  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
74 
  74  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
75 
  75  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
76 
  76  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
77 
  77  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
78 
 

 
78  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
79 
  79  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
80 
  80  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
81 
  81  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
82 
  82  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
83 
  83  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
84 
  84  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
85 
  85  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
86 
  86  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
87 
  87  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
88 
  88  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
89 
  89  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
90 
  90  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
91 
  91  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
92 
  92  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
93 
  93  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
94 
  94  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
95 
  95  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
96 
  96  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
97 
  97  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
98 
  98  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
99 
  99  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
100 
  100  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
101 
  101  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
102 
  102  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
103 
  103  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
104 
  104  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
105 
  105  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
106 
  106  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
107 
  107  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
108 
  108  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
109 
  109  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
110 
  110  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
111 
  111  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
112 
  112  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
113 
  113  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
114 
  114  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
115 
  115  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
116 
  116  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
117 
  117  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
118 
  118  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
119 
  119  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
120 
  120  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
121 
  121  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
122 
  122  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
123 
  123  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
124 
  124  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
125 
  125  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
126 
  126  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
127 
  127  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
128 
  128  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
129 
  129  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
130 
  130  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
131 
  131  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
132 
  132  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
133 
  133  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
134 
  134  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
135 
  135  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
136 
  136  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
137 
  137  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
138 
  138  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
139 
  139  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
140 
  140  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
141 
  141  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
142 
  142  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
143 
  143  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
144 
  144  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
145 
  145  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
146 
  146  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
147 
  147  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
148 
  148  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
149 
  149  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
150 
  150  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
151 
  151  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
152 
  152  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
153 
  153  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
154 
  154  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
155 
  155  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
156 
  156  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
157 
  157  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
158 
  158  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
159 
  159  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
160 
  160  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
161 
  161  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
162 
  162  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
163 
  163  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
164 
  164  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
165 
  165  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
166 
  166  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
167 
  167  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
168 
  168  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
169 
  169  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
170 
  170  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
171 
  171  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
172 
  172  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
173 
  173  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
174 
  174  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
175 
  175  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
176 
  176  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
177 
  177  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
178 
  178  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
179 
  179  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
180 
  180  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
181 
  181  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
182 
  182  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
183 
  183  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
184 
  184  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
185 
  185  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
186 
  186  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
187 
  187  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
188 
  188  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
189 
  189  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
190 
  190  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
191 
  191  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
192 
  192  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
193 
  193  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
194 
  194  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
195 
  195  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
196 
  196  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
197 
  197  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
198 
  198  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
199 
  199  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
200 
  200  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
201 
  201  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
202 
  202  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
203 
  203  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
204 
  204  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
205 
  205  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
206 
  206  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
207 
  207  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
208 
  208  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
209 
  209  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
210 
  210  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
211 
  211  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
212 
  212  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
213 
  213  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
214 
  214  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
215 
  215  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
216 
  216  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
217 
  217  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
218 
  218  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
219 
  219  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
220 
  220  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
221 
  221  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
222 
  222  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
223 
  223  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
224 
  224  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
225 

 
  225  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
226 
  226  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
227 
  227  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
228 
  228  

 
                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
ROBERTO PONCE CHACÓN 

 
229 
  229  

                                                                                                               
Robertec24@hotmail.com 
43-1301

Edición especial para proyectos


de formación profesional
en el área de la cooperación técnica

'Matemática
aplicada
para la técnica
del automóvil
Soluciones

Deutsche Gesellschaft
für Technische Zusammenarbeit
(GTZ) GmbH
11. CAlculo de resistencias
índice analítico Definiciones fundamemales. Resis-
lImCla a la tracci6n, resistencia a la
compresión, resistencia a la cona·
1. Las cuatro reglas fundamentales
dura lCllalladura) 22
1.1 Cálculos con labias 5
1.2 "Cálculos con rayas", "cálculos con
punlos", operaciones con paréntesis 12. Representación gráfica de núm«os
.................................... 5
Diagramas de superficies rayadas,
1.3 Calculadora de bolsillo electrónica 7
superlicies, curvas y de Sankey ......... 24

2. Regla de tres 13. Máquinas simples


Reg la de tres simple, regla de tres 13.1 Palanca 25
compuesla 7
13.2 Fuerzas Ireacciones' en los apoyos.
Cargas y fuerzas en ejes 26
3. Célculo del tanto po. ciento 133 Plano inclinado 27
lnlerés. rédito, capital......... 8
14. Cálculo de roscas
4. Unidades en la técnica
14.1 Forma básica de la rosca. Cálculo del
4.1 Unidades SI. Longitud, Superficie. paso de rosca. Conversión de (2) de
Volumen. Pulgadas 9 roscas en mm y pulgadas................... 29
4.2· Unidad de tiempo, unidad de ángulo 14.2 Cálculo de roscas mélricas. Cálculo
........................................................... 10 de roscas en pulgadas........................ 30
4.3 Masa. Fuerza, Peso, Presión, Traba·
jo 11
15. Cálculo de tomillos

5. CAlculo de longitudes FUflfZas de tracci6n y comPl"esi6n en


los lomillos. Carga admisible de los
5.1 Escalas. División de longitudes ....... 1 2 lornillos 31
5.2 Longitudes extendidas, longitudes
de muelles 13 16. Teorema de Pilágoras
Teorema de Pitág,ras, cálculo del
6. Cálculo de superficies ancho de llave (ancho entre caras),
cálculo de diagonales 32
6.1 Superticíes angulares, superficies
redondas 13
6.2 Superficies compuestas 14 17. Calculo de la presión
17.1 Presión en cuerpos sólidos. Presión
7. Cálculo de volúmenes en los líquidos. Presi6n en los gases
................................................ 33
7.1 Cuerpos de espesor uniforme. cue.- 17.2 Presión atmosférica, sobrepresión,
Titulo original: Fochrechnen KfZ pos punt',gudos 15 depresión, presión absoluta, unida-
© 1984 (8. Auflage) Schroedel Schulbuchverlag GmbH, Hannaver 7.2 Cuerpo'. truncados. cuerpos esférl' des de presiÓn 34
cos, cuerpos anulares 15
EdIclón en castellano: 7.3 Cuerpos compuesloS 16
1 B. Cálculo térmico
© 1986 Deulsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeij (GTZ) GmbH, Eschborn, 18.1 Temperatura V cantidad de calor. Re·
República Federal de Alemania 8. Operaciones algebraicas frigeración del molar. Conversión de
energra 35
8.1 Reglas fundamentales de las opera·
Publicado por Edibosco, CuencaJEcuador, en cooperación con la Deulsche Gesellschaft für ciones algebraícas 16 18.2 Dilatación longitudinal de los cuero
pos SÓlidos, dilatación cúbica de los
Technische Zusommenorbeil (GTZ) GmbH 8.2 Transposición de fórmulas 11
cuerpos sólidos y IfQuidos 35

Reservadas lodos los derechos 9. Cálculo da masas


19. Cálculo del motor
Masa lpeso), Densidad. Peso fuerza
Ifuerza pesa me) 19 19.1 Cilindrada, relaciÓn de carrera a dia·
Distribución: Editorial EDIBOSCO, Vega Muno2 10-68, métro, grado de admisión Irendi·
Casilla 01-01-0275, Cuenca/Ecuador • FAX: 5937-842722 miento volumétrico) 36
10. Fuerzes
19.2 Relación de compresión, cámara de
Definición, representación, composi· compresión, aumento de la compre·
ción, descomposición 20 sión 37
19.3 Presión del gas en el cilindro. fuerza 28. Accionamiento por ruedas dentadas
del émbolo 37 1. Las cuatro reglas fundamentales
28.1 Dimensiones de las ruedas dentadas
19.4 Momento de giro o de rotación del 53
motor (par~ 38 28.2 Engranaje senCIllo. Relación de 1,1 CAlculas con tablas
transmisión 54
20. Cálculo de velocidades 28.3 Doble engranaje. 54
1.1 qq 11 12251 2116; lqqOO; 30625 ; 144400¡ 1772411
20.1 Movimiento uniforme rectilíneo 39
29. Cálculo de transmisiones lcajas de cam- 451584, 970225; 982081
20.2 Movimiento circular uniforme. velo-
bios)
cidad tangencial Iperimetral) 39.
20.3 Movimiento uniformemente acelera- 29.1 Relación de transmisión 55 1.2 11.8322 ; 16,4)17; 29,1548; 26,8328; 30,4959; 43¡
do y uniformemente retardado. Ace- 29.2 Transmisión de las revoluciones del
leración y desaceleración 39 motor. Transmisión del par motor ... 56
93; 194; 521; 142,5; 2)0
20.4 Movimiento alternativo. velocidad
del pistón 40 30. Velocidad del vehículo 1.3 62,832 mm; 235,62 mm¡ 392,70 mm; 706,86 IIIIllI 1165.5 IIIID ;
30.1 Relación de tran'smisión en el puen- 1335,2 mm; 1979,2 mm; 2230,5 mm; 26q2,1 mm; 2865,1 mm;
21. Transmisi6n por correas te. Transmisión de las revoluciones
2 2 2 2¡
21.1 Transmisión sencilla ............... 41 en el puente. Transmisión del par de l.q 2206,18 mm ; 9852,03 mm ; '10751,3 mm ; 77931,1 _
21.2 Doble transmisión .. 42 gira en el puente .... 58
q07 150 mm 2 ;
2 2 2
30.2 Relación de transmisión tolal delllu- 1)8 5QQ IIIDI
•• 17) 494 mm •- 220 618 IIIDI 1
22. Maniobra de válvulas. (distribución)
jo de fuerza en la tracción normal 58
30.3 Velocidad del vehículo en las distin- 2 2
515 )00 mm
•- 679 291 mm
TiempO de maniobra de válvula (dis-
tribución). Ángulo de abertura de
válvula. Tiempo de abertura de vál-
vula 113
las marchas

31. Dirección
31.1 Relación de transmiSIón de la dIJec-
59
a)n
b)
2
= 5. 29j
= 488.41
+ =1.5166; d
=4.7
'1T
=69.Q29 mm
d 2 .17'
=7,2257 IIIIIII¡¡-- =Q.15476 _2
=)8).596 _2
CIÓn. Recorrido de las ruedas en las e) =7464.96 =9,295 =271.Q) IIIID =5862.97 _2
23. Rozamiento, cojinetes, tolerancia curvas 61 2
23.1 Rozamiento de adherencia y roza- d) =68.5584 =2,8775 =26,012 mm =5J,8Q56 mm
31.2 Ángulo de convergencia. Convergen-
miento de deslizamiento 44 =24.40)6 =2.22261 =19,1665 _2
CIa. .... 61 e) =15.519 mm
23.2 Cálculo de cojinetes .. 411
31.3 Mecanismo de la dirección ...... 62 2
23 3 Cálculo de tolerancia y ajuste 45 1") =0,1156 =0,5831 =1.06814mm =0.090792mm
32. Frenos
24. Cálculo de potencia
321 Desaceleración de frenado. tiempo
1.6 65 mm; 121 mm; 177 mm'
• 6)Q _ ¡ 7)6 mm;

24.1 Trabajo y potencia 46 de frenado. distancia de frenado, dis- 1.7 25 mm; 137 mm' , 244 mm-
• 854 mm; 875 mm'I 928 I11III1
24.2 PotencIa indicada (potencia intema) 116 tancia hasla el paro ..... 62
990 mm;
24.3 Potencia efectiva Ipotencia útil) . 47 32.2 Presión del circuito. Fuerza de aprie-
24.4 Rendimiento en la transformación de to 63
la energía .. 118 32.3 Frenos de tambor-Fuerza periférica
1,2 "Cálculos con ravas", "cálculos con puntos", operaciones
24.5 Potencia por cilindrada (potencia ............" ,"', ,.. , 63 con paréntesis
unitaria), peso por unidad de poten- 32.4 Frenos de disco. Fuerza de frenado
cia 119 en una rueda .. 611 1, Ejercicios de repaso

25. Consumo
25.1 Consumo de combustible en carrete-
33. Mecánica del movimiento
33.1 Fuerza impulsora 611
1.8 b) t e) tt d) li e)"

ra. Consumo de combustible según 33,2 Resistencia a la rodadura " 65


1.9 12 20, 28. Ito 6 ..2,
OIN 70030. Consumo específico ..... 50 33.3 Resistencia del aire , 65 15; 25' 35' 50; b) 17i; 21'
25.2 Cálculo de la cantidad inyectada en 33,4 Resistencia en pendiente. Fuerza so·
los motores Diesel........ . 50 brante 65
14 ~ . ...li , ...!!.2. , .:l2., l§OO
25.3 Poder calorllico. poder calorllico por
7¡¡)1 00' 100' 17iQ' 200' 1 30
litro. Rendimiento 51
34. Electricidad del autom6vil
e)
18 n..
l l. .§.l, 90.
10; 15' 25' 35' 50'
34.1 Fundamentos eléctricos. Ley de Ohm
26. Motor de pistón rotatorio
... ,.., ,.. "....................... . 66
1.10a>f b) 11 e) 164 d) 21
Volumen de la cámara. relación de
compresión. potencia interna 51
34.2 Potencia eléctrica. Trabajo eléctrico. 7 9 -¡¡
Capacidad de la bateda 66
34.3 Conexión en serie. Conexión en pa· 1.11 a) 0.125 b) 0,25 e) 0,625 d) 0,8 e) 0,6 ~) 0,07 g) 0,9
ralelo , 67
27. Cálculo. de embragues
h) 0.36
27.1 Par de transmisión .... 52 35. Repllsospllraelexamen , 67
27.2 Presión superlicial de las guarniCIO- 5
nes de los embragues 52
1.12 a) ...1.
10 b) lbo e) lt d) Jt e) i f') 7J25 g) Ji
5 1.35 a)
61
1lO
b) .!Q
21 C)%rt 1.35 25 piezas

1.13 a) 21¡ Jt b) t e) ill


J70
1.36 a) 0,21¡ b) 3 e) 5,5 1.39 75°
2
.1 I¡ 1.37 a) 2712
20
b) 37%,35 DM 1.40 A '" 1056 m
1.14 a) 1.1 b) e) 1- d) 12
5 7 5 1.41 3469,64 .m
2
A '"
4.! 6E
*
1.15 a) b) e) d) J2 J
1* 9 1.3 Calculadora de bolsillo electr6nica
1.16 a) 2&.
7
b) 1¡.1
2 e) t d) 1¡7t e)
rt f')
~ g) JI¡ h) %J 1.42 al 10731; 1194,15; 90,968; 48664,457
1 .!l 8 d) 2.1 e) 6 f')
2 ~ h) 2.!i b) 19982; 8,8447; 693,3946; 70104; 6019,6; 3992.6699
1.17 a)
b
b)
J5
c)
2 "7 g) 157 J9
1.18 a) 175 1 b) 150 1 e) 100 1 d) 50 1 e) 28676,19; 5620,302; 1316,2692

1.19 187,875 km 1.43 1462; 219,769; 3772,109, 15152,692

1.20 751¡ m 1. 44 al 2001; 1114,56; 3207685.8, 164754, 21,5448; 4149,9;


0,18; 3562142; 34662,15
1.21 Empresario 26,80 OM; Trabajador 13,40 OH
b) 7478; 17; 2043; 4,31; 3,26, 2653,42;
1.22 26,17 rrun
0,17, 3,4, 2.01
2. Operaciones con puntos y rayas 1.45 225, 2100, 684,342, 740,25, 842,5; 100,0944
1. 2J a) 2 b) 27 e) 2 d) 80 e) 1¡18 f) 8658
1.46 83293, 70,90971; 19903,572;
g) 165 h) 16 1) 10%5 j) 1¡5 k) 595J 1) 55
14839,827; 98201,488, 21950,847
10M 3M 1
1.47 121754,9; 1810,8968
1.25 a) 9,6 b) 22,96 e) 3,3
1.26 J28.51 2. Regla de tres
1 22 1. Regla de tres simple
1.27 a) 7t b)
25 e) ~ d) ...11.
105
2.1 187,00 OH 2.2 9 horas 2.3 3,30 OH
1.28 15 %7Í
2.4 13,91 OM 2.5 313,3 kg 2.6 8,75 km
1.29 47J%,85 DM
2.7 125 segundos 2.8 30 dlas 2.9 al 8 días
1.)0 259,00 DM
2
b) 6'3 dlas e) 6 días
3. Operaciones con paréntesis 1
2.10 31¡- días 2.11 24 especialistas
1.31 a) 7% b) 56 e) 3,) d) 109 e) 60 1") 2 2.12 114 vueltas 2.13 28,3 m 2.14 48 minutos
1.32 a) 1¡,68 b) 2 e) 1t,68)
2. Regla de tres compuesta
l.J3 a) 157 b) 57,1 e) 5,29 2.15 288,00 OM 2.16 54 dlas 2.17 17,5 km/h
1.J/¡ 1t092.32 2.18 3 dlas 2.19 15,00 CM 2.20 11,775 kg
3
2.21 560 m
6 7
4. Unidades en la técnica

4.1 Unidades SI, Longitud, Superficie, Volumen, Pulgadas

4.1 a) O,3m¡ O,12m¡ 1,5m¡ O,778m¡ 58m¡ 0,08m¡ O,03m


b) 1200dm¡ 7dm¡ 1,4dlll¡ 8dm¡ 130,5dm¡ ldm; O,04dm
e) 1800em¡ 1740elll; 182elll¡ 80elll¡ 45em¡ O,Olem; 35em
d) 800plll¡ 1400pm¡ 20~ml 2~m¡ 100pm; 1600ym¡ 375pm

4.2 a) J1, 71m¡ b) 654,99 DM


2 2 2 2 2
a) O,004m ¡ O,015m ¡ O,o00028m ; O,o0378m ¡ 0,005m ¡
2 2
O,lm ; O,00347m
2 2 2 2 2
b) O,14dm ¡ 380dm ¡ 0,00174dm 28J5dm ¡ O,000078dm ¡
2
500d1ll2 ¡ 40dm
2 2 2 2 2
e) 2583cm ¡ 17520em ;8em ¡ 2000Cm ¡ 0,0087cm ¡
2
10em2 ¡ O,005em
2 2 2 2
d) 1500000mm 2 ; 3000mm ¡ 7500mm • 8350mm ¡ 4JOOOOOOmm •
2 2
50mm ¡ 170000DllD
).2 a) 12~i b) 40%¡ 7.5%; 40%. 6,25% 2
25"; 2"; 5"; 4.4 a) 139,495dm b) 2,22elll e) 44,99995dm d) 54,00013dm2
3.3 600 200 1200 850 DM
4.5 a) 0,18m 3 ¡ O,784326m 3 ¡ O,00051301m •
3 0,001056324~¡
600 1 750 kg 3310 DM 133,) kg O,0032m3 ¡ O,0001804em J ¡ 0,000000002111 3
3.4 72.00 DM 3.5 20.00 DM b) 78)dm J ; 0,282dm J ¡ 0,000462dm J ¡ 543,02dm J ¡ 2500dm 3 ¡
0,0128dm 3 ¡ 0,0000002dm
2
3.6 Nitr6geno:93,6 ro 3 :
3
e) 1730546e1ll J ¡ 27000000em 3 ¡ 8,643em ¡ 74200em ¡
3
3.7 2000,00 DM 12000em3 ¡ O,0005em J ¡ 't600000em3
3.8 a) Precio de coste 600 DM b) Ganancia 90 DM d) 2430, 21l11l1 3 ¡ 27000000mm J , 500mm3 ¡ 124J620000mm3 ¡
36000mm J ¡ 200001lllll J ¡ 4320000000llllll J
3.9 al Sueldo anterior 5,74 DM b) Aumento 0,46 DM
2
3.10 4.6 a) 165000m 2 b) 374000m e) o,2831024a d) 5,83't02km
37,5% 3.11 16 kg
e) 16600m1 f) 38,4265hl g) O,62Jl h) 5200m1
3.12 8,8 mm 3·13 38 DM i) 9,03dm 3
3.1't 710 DM 3.15 16%
4.7 12,7mm: 19,05mm; 2S,4mm; 38,1mm; 76,2mm; 203,2mm:
3.16 15,5.4% 3.17 1857 Medmicos 142,24mm; lS,875mm
3.18 a) 130 DM b) 147 DM e) 13,07" 3.19 3't800 DM~ 18" 4.8 3"¡ 6"¡ 10"¡ tU
3.20 20+4= 24 kg 28+5,6= 33,6 kg 32+6,4= 38.4 kg 1,'t1 mm
3.21 34,'t kg CUt 4 kg SD¡ 1,6 kg Zn 4.10 8316mm 831,6em = 8),16dm 8,316JD

4.11 34,925 - 3,7 : 31,225 mm

8 9
4.2 Unidad de tiempo. unidad de ángulo 4.27 al Aa 43,98 mm antes del PMS; Ac 100,Smm después del PMI
b) Abertura 226 0
l. Unidades de tiempo
4.28 al 1 a = 314 mm b) lA = 1256,6 mm
q.12 900min; O,6miD; 1560min; 0,2min; 2280min; 9)5miD;
1572min¡ 2)05min 4.29 a) 69,27 mm b) 88,9 mm el 108,54 mm

q.l) a) 2,5h¡ O,qh; 0,02h¡ O,75h¡ O,25h¡


4.3 Masa. Fuerza. Peso, Presi6n. Trabajo
b) qh40min)Os¡ 12h20min15s; 2h24min)5s¡ 1h)min20s¡
)h1min12s Q.JO a) 16000kg¡ o,0187kg¡ 24kg¡ 0,18kg¡ 0,00052)kg
4.14 a) 26h6min18s b) 41hlbíin1Js e) 11hl0min5s 254)kg¡ 1400kg¡ O,02kg¡ 0,0015kg
d) 13h49min45s b) 0,15 t ¡ 0,72 t ¡ 0,0005 t; 2 ti 0,00028 t;
Q .15 a) 62hQOminqO.s b) Q9hlmin)6s el 4h1311Jin6s 0,0015 t ; 0,0005 t; 0,00)11:82 t; 0,0153 t;
d) 4h)min1s Q.Jl a) 71500,lkgl b) 152,12kgl e) 1,5llSkg d) 124864,87Qkg

2. Unidades de ángulo Q.)2 a) N: )2 12 000 1500


5,2 JO 000 1800
4.16 a) 65'¡ 260,25'; )0'; 1210,7'¡ 9,7'
0 0 )7 25 000 235
b) 1°5)'; 1°54'40"¡ 122 40'¡ 1 18'¡ 16°15'; 15°12'19"
5 820 7
L17 a) 2' b) 630,25' b) da N: lQO 0,08 0,25
4.18 a) 45°)5'15" b) 14°2'2" el 1)°49 '44" d) 126°51'50" )40 51 4,1
3 25 'l01
4.19 179°25'5" e) kNI 0,04)4
4 0,)78
4.20 a) 71°40'50" b) 855°5' e)16°39' d) 122°1)'48" e) 6° 0,)37 0,5502 0,042
4.21 21l'rad; l,51Trad; l1'(rad¡ 0,66nrad; O,51t'rad; 0,29 0,002 0,15
0,003 O 0056 2
O,33rrrad; 0,22rrrad¡ 0,16rrrad¡ O,08.rrrad¡
4.33 a) 2479 N b) 270,9 daN e) 2049,606 N d) 11,602 kN
M8000
Q.34 F
p
= 470,88 N 4.35 a) 981 N b) 1962 Nm
4.22 0
57,')°; 114,6°; 171.9°; 229,2 ¡ 286,5°
4.36 a) F~ = 8829 NI Fp = 1569,6 N; F p = 117720 NI
a) 4,5°=4°)0' b) 4,8°=4°48' e) 9°19'22"
b) W = 24721,2 Nm; W = 4394,88 Nm; W = )29616 Nm
b)y=30010' e) ~
a) Ó =79°30' =8°30'
4.37 a) F 249,92 daN li) p = 2,84 daN/em2r ba~
6 =7JOQ5' el\. =5°10' fJ =6Q015'
2
4.38 a) 5 daN/em
2
3. Medidas de longitud de arco 4.39 2 daN/C1II 4.40 390 000 Nm
4.25 )ó,65mm¡ 66mm¡ 73,)mm; 219,9mm 4.41 a) ID 132,52 kg = 0,13252 t = 132520 g

~\ .26 24 ,43mm b) W '" 1950 Nm


Q.42 a) F 98 000 N b) m 9990 kg

10
11
4.43 F = 2207,25 N 4.44 m = 3 kg 5.7 para d 180 mm: 8 90 mm (68,94 mm);
P
ba~ para d 120 mm: 8 60 mm (.5,96 mm)
4.45 F = 5689,8 N 1t.46 p = 0,j27 daN/eml=
p
5.8 160 mm 5.9 1,246 m = 1246 mm 5.10 n = 6 Cojinetes
4.47 W = 2042932,5 Nm

4.48 a) F
p
= 39240 N b) 8 = 3 m 5.2 Longitudes extendidas. longitudes de muelles
4.49 W '" 77253,75 Nm
l. Longitudes extendidas
4.50 a) F
p = 98100 N = 9810 daN 98,1 kN
5.11 IR = 92,8 IDIII IR 141,3 mm
b) DI = 10 000 kg '" 10 t
5.13 IR 195,4 mm IR = 108,27 mm
4.51 a) 2710 N b) 19,015 kg e) 1197,25 daN
d) 207,72 daN e) 129879,995 kg
2. Longitudes de muelles
N ~
•• 52 p '" 100 - 2
IDIII
'" 1000 cm 2 a) la '" 753,98 IDIII b) d:1 = 8 mm ¡ de = 12 lIIIIl

e) d D6,4 mm
w

5. Cálculo de longitudes a) lR",879,6 mm b) d '" 12,8 mm


W

lR'" 1092,3 DDD 5. 18 lR ll> 48,25 m


5.1 Escalas. Divisibn de longitudes
5.19 a) d:1 ~ 24 mm b) dm = 27 mm e) d
w -.19.2 mm
5.1 al 1:2 1:5 1:10 b) 1:2 1:5 1:10 1382,3 mm '" 1,38 m 5·21 la '" 565.5 mm
0,5 m 0,2 m 0,1 m 1,25 m 0,5 m 0,25 m 5.22 lR~ 118 mm
0,5 drn 0,2 dm 0,1 dm 0,1 drn O,04dm 0,02 dm
0,5 cm 0,2 cm 0,1 cm 10 cm 4 cm 2 cm
6. Cálculo de superficies
0,5 mm 0,2 mm 0,1 mm 7,5 mm 3mm 1,5 mm
6.1 Superficies angulares. superficies redondas
el 1:2 1:5 1:10
2 2
17 ,5 m 7 m 3,5 m 6.1 20,25 cm 6.2 a) 625 cm b) 10 dm
2 2
60 dm 24 dm 12 dm 6.3 ~) 5,25em ; 1dm b) 9,6em i 1,J6dm
2 2
90 cm 36 cm 18 cm e) 58,24em ; 3,28dm d) 39,2em ; 2,94dm
2 2
150 mm 60 mm 30 mm e) 20,25em ; 2,04dm f) 1J,28em ¡ 1,98dm
2 2
g) 197,4em ; 6,38dm h) 4,2em ¡ O,86dm
5.2 al 20 mm bl 3,1 mm e) 4 mm dl 15 cm 2
6.4 a) A = 3750 m b) 400 Pasos
5.3 140 mm 28 mm 50 mm 10 mm 2
2 10,5dm ¡ 1J,2dm
190 mm
6.5 a) 6dm ; 10,6dm b)
38 mm 180 mm 36 mm 2 2
c~ 16,05dm ; 17,06dm d) 6,S8J2dm i 12,42dm
130 mm - 26 mm 300 mm 60 mm 2 2
f) 1J,188dm i 16,J2dm
e) 1,10J9dm ¡ 4,56dm
230 mm 46 mm 400 mm = 80 mm 2
g) O,J515dm ¡ 4,34dm
5.4 al 16 Piezas b) lv = 80 mm el lA 40 mm
6.6 A '" 0,5041 dm
2

5.5 t = 28 mm 5.6 t = 1.3 m 6.7 a) A = 775,5 mm


2
b) U 178 mm

12 13
2 2 2 7. cálculo de volumenes
6.S a) SO 000 nun ; S dm ¡ O.OS ro
e) 0,4 ro Desperdicio ~
2
b) 20 Triángulos
Cuerpos de espesor uniforme, cuerpos puntiagudos
2 2 2 2
6.9 a) 26em b) 35,875em e) 230 em d) J40,2em
~==
2 2 2 2 2 2
e) 30.6em f) 18,6 em g) 27.72em h) 41,85em al V = 512 cm) b) 256 em e) A == 384 cm
t
2
~== 960 cm
2 J 2
6.10 A =
1,863 dll1 a) V :: 3600cm b) e) A = lltltOcm
t
2 2
2 2 3.6dm3 9,6 dm = 14,4dm
6.11 a) 3,8013em b) 5,7256em
2
e) 15, 205em
2
d) 24,63 em
2 a) V 269,696dm J b) A = 252,84dm
L
e) A
t
= J07.88dm 2
6.12 U :: 2,042 111 6.13 A = 39,147 cm
2 3392,9 em J = 3,3929 dm 3 bl
2 2
11)O,97em :: 11,)097dm
6.14 a) 345.575mm bl 70,882e1ll2 e) 24.151em
2
2 2
1357. 17em :: 13.5717dm
2
6.15 A 678,5Bem (60°) A 84B,23em 2 (75°)
2 2
A 3392,92em (3000) A = 3223,27cm (285°) 7.5
6.16 A ~720 mm 2
6.17 A = 51,418 em
2
2 2
A =888
2
6.19 A 341,648dm
2 7.6 a) V 110,4 dm 3 b) '\. = 146,4 dm e) A == 174 dm
6.18 mm
2
0,1104 IDJ : 1,464 m2 t 1,74 m
2
Superficies compuestas 7.7 135 m Chapa de cobre
2 2
2 2 7,8 a) V 176714,6mm3 b) ~= 14844 mm e) A t = 19261,9mm

-
6.20 A 1650 DI 6.21 A = 1418 DI
2 2
2 2 176,7146cm3 148,44em 192,61gem
6.22 A :: 13,84 cm :: 1384 2
7.9 al V 76340.7 1 b) A
t
== 109,56 m
6.23 76J,407hl
2 2 2 2
6.24 A :: 35377,791 mm :: 35J,77791 em :: J,5J77791 m 7.10 12,53 ro Chapa de acero 7.11 1,6 kg de pintura
2 2 3 3
6.25 A 1300_ 6.26 A = 844,635 mm
7.12 V = 62,204 cm 7.13 V = 0,0636 ro
6.27 a) A :: zj67.8t cm 2 b) 26 "
2 7.2 Cuerpos truncados, cuerpos esféricos, cuerpos anulares
6.28 A:: 678,584 111m

2
6.29 a) A = 1179,05 111m b) 38,6 % 2
2 2
7.14 a) V :: 315000 mm J b) ~= 16535 mm e) A
t = 30535 mm
2
6.30 A 7.1f76 dm :: 0,071176 m 315 cm) : 165,J5em
2
:: J05,J5em
2
6.31 A:: 444 mm
2 2 2
7·15 a) V :: 31,42 1 b) '\.= 35,63 dm e) A = 55.26 dm
2 t
6.32 a) A.= 5,76 dm b) L :: 1,252 m :: 12,52 dm 7.16 a) V 14137cm3 b) A == 2827 cm 2
t
:: 125,2 cm: 1252 mm
2 7.17 a) VI" 242900mm3 b) VII'" 24740mm J el V 268082.57_ 3
6.33 A 1134,12 mm
2 2 7418 a) V :: 31.4 em 3 b) A = 94,.2 cm 2
6.34 A 5654,87 mm 56.5487 cm t
2 2
0,00565487 m 7.19 se necesitan 2,2761 ro de chapa

7.20 689,6 Planchas 7.21 V = 2 1


15
7.3 Cuerpos compuestos 8.9 a) U = 6C+ 2.3f+2t'+2.1te+3e = 20e[mm]
b) U = 400 mm
= 48 cm3
2 1,24 dm 2 ¿,le b
7.22 a) V b) A
t = 124 cm 8.10 a) A .l 1 2 1 [cm 2 ]
= -t.b-(51.t'b+'5l.Jb)-JO
7.23 a) V = 24000mm3 b) 12937,56 mm J 35 "
~
2
2 b) = 103.5 cm
175360 mm 3
A
7.24 a) V b) A= 30944 11IIII.
t 2 .e¡+il1 t2~~
175,36 cm J 309,44cm 8.11 a) V 5
.0.2l1 ·tt; + 7 .0,2t1 • 1¿.t'1
2 2 2
O, 17536dm3 3,0944dm
2
0,00017536m3 O,030944m ?ii 2
1
• (2 [1IlPl.3]
a) V = 0,1804 dm 3 b) 0,04944 dm 3 ~ 21,5
7.25
7.26 V = 221469,70 mm
3 7·27 V = 139,84 cmJ " b) V 30 000 mm J

7.28 a) V = 4012 cm3 b) A 1178,28 cm 2 de chapa


(de+di). 11'.3 + t
2.4
(de +di).1!'
2.4
t
+ 2
1
4,012 1 0,1178 1Il2 de chapa
7.29 V = 26095,2 1
1,57d +1, 57d i
e
+e1 +t2
b) V 8,8752 em J (h=4mm)
7.JO a) V = 1,921 1 b) V = 0,640 1 c) J3 "
7.31 V 82996 mm 3 82,996 cm 3 = 0,082996 drn 3 8.2 Transposici6n de f6rmulas
7.32 V 12933,15 =3 b) x=) c) x=l d) x=),5 e) x=8
8.13 a) x=6
a
8. Operaciones algebraicas n x=o g)
a 1
x=i h) x=66 i) Y='¡ j) y=a+b-c
k) y=rl-a 1) YT'7

8.1 Reglas fundamentales de las operaciones algebraicas .tU


8.14 a) M
zM
N
~
NM-- M b) .eG = t. (n+1) i n T -lt
8.1 a) U = a + b + e b) U = 9,5 cm M

c) d s s .(A.J600 t(, _ fA.)60o


8.2 a) U = 1 1+1 2 +1 +1" b) U 208 mm = Mi M d) d
3 ir 1T .a Jr.d
8.3 a) 10; 2¡ 24; 1,5 b) ,,?; 1, J; J; 2 , 083
-lR ,[R
1 1 2
c) 17;; 7;; lP 1'2
1 d) lti lt¡ tñ-i 10
e) dm 1J' • ( i + 2) i i = 'diii":'1T - dm. 1/ . 2

8.4 a) 13,5 b) 88 el 1..L2 23


12 0 24 8.15 a)A=l.{ b)A=l'.b
8.5 a) lOa b) J,)b e) 1~ d) 10,5Nm+14N
2A
12abc b) 72ab c) 7,614xyz 24x 3 -¡;-
8.6 a) d)
1") )'16,68 mJ A b = 2A
b =Z 7"
a) 2b b) 2x e) 2a d) 12ac e) 64m
2
f) 42N g) ~

8.8 a) 6x+28xy b) lNm e) 4kg d) 12x 2 +6x e) 8xy+x 2y


Ja +a J
2
1") g) 8x+8Y+32z

17
16
2 8.19
e) A d .1l'
=~ fl A f. (D 2 _d 2 ) g) A = Il. t
d
.n
8.18 b 24.5 111 b=500_

8.20 h 221 lIllD 8.21 d = 2 m

.~+d
~
4A
d :: D 2 t:: '<i7n 8.2) h =-800 mm
d _ 4A
d D-2:fl. - -t.D
== 9. Cálculo de masas
4A Masa (peso), densidad, peso fuerza (fuerza pesante)
n :: (:d
2
h) A D.d.1T' d • Jr .el
:: -¡-- i) A == l. Masa (peso)
4.)6Co

D :: iL
d.n-
d
_y
-
A.4.J60
;:r.(/;.,
Ó

9·1 V:: j- ¡ f= V
4A A.4.)60o
d :: tJ..== 4,8984 kg 9.) m=I1,471<..;
'D':"'1r 2
d .1I'
111 ==

2 a) V = 0,92 dm) b) h = 5 m
d .Jr.h
8.16 a) V :: t·[·f¡ b) V :: t.b.h e) V
4 a) V = 15.08 cm) = 0,01508 dm)
f, :: 1.JV t:: ...:L
b.h d
==Vir~h b)
I 8,5 kg/dm)9 Lat6n según tabla

9.6 m = 2468,) g = 2,468) kg 9.7 ID = 58.725 kg


V 4. V
b h
:: t·h 2
d .'Ir 9.8 mox i geno = 4 • 147 kgr mAire = 6.192 kg
V
h ::~
2. Fuerza (pesantel

d) V c t·i· h
e) V :: d .ff.h
2
4.)
f) V :: e.d.n.h
4.) 9.9 FG .. 477.453 N 9.10 ID
" --
FG
g I
g
_ FG
m

l==W d==V~
;r. h .e = !!.:.1.::L
d.n.h
4.).v
9.11 F
G
:: 1.019 N

h :: 2!. h=~
2
d _
- l.n.h
9.12 a) m = 624 kg b) F
G = 6121.44 N
..(} d .J(
i:..l.:.Y 9.1) DI = 0,65 kg¡ FG = 6.371 N
n::~
g.14 a) 3:1 b) 3 veces más pesado ~ 300%
h :: !hl.:..!.
~ 9.15 DI = 22,607 kg¡ F = 221,77) N

~ 9.16 b) F
G .. 11988.41 N
8.17 a) A c ! 11) d.-ll'.h e) A 2A A a) 1421e
• h B DI S
A¡.L 9.17 a) V == 6e 11) h = ),06 dm = )06 mm
h.. L h =---
L dlll.Ir AS 2A
111 -~
Á.
A
d) d ='[# e)
ÁD = . .n;
d
V
f) UD
"'TY
DI
t

A
d :: _V
__ t
d :: U ·](
.. Á
D·1I" DI
D

18 19
10. Fuerzas
10.8
Definici6n, representaci6n, composici6n, descomposici6n

10.1
I
ilI.
50N~5cm

860N¡ 8,6cm
b).
120N~6cm

di. 5200N; 5.~m


..
el • medido 35 mm ~ 350 N
38N·38mm '20N¡'2mm
.i t). •
10.2 a)
,..
KM 1 cm = 20 N
bl o--'FI_=_60_N_.....-+_ _-----'F2'--._80_N
i
F=!'ON¡ ?cm
__ :_¡
_ .
-,

1, F¡dOON
10.3 a) KM mm = 5 N bl t--------'------~
F=190N~ 38mm

10./i al F 810 N b)
F=/JION! 81mm : F
F
1
medido 17 mm ~
medido 35 mm ~ 165 N
85 N F
F
1
medido 4 cm ~ 200 N
medido 4 cm~ 200 N
10.5 a) F /io N b) Z 2
'!'2c:m e) d)
10.6 -------------------~--~

--- --. 1111" ' / :


--.
medido 13,5 cm'; 40500 Ñ-,--·-- __
f" \ :
I
~ I
"!-
'"..., I
I
k- " 1
1
O· I
1
I
1

b) F2 =92N
F
1
medido 28 mm º 56 N F
1
medido 43 mrn~ 43 N
.....".._ _ l!: _--'F:...:=:.;9~7,""5~N ' ..';,..
~... I F medido 46 mrn~ 92 N F medido 27 mrn~ 27 N
..-..::
2 2

e)

/\
medido 6,5 cm = 97,5 N
d)
~ ~
...'" !!:!
11
F= 870N " ......_ ..Do.

F;¡=35N

F¡='ON medido F 15 mm~ 15 N


1
medido 8,7 cm ~ 870 N medido 73 mm ~ 146 N F1 = F2 medido 40 mm ~ 40 N medido F
2
70 mm Q 35 N

20 21
2 2 2 2
11.8 a) As '" 3,14 cm '" 314 mm (4,52 Clll '" 452 11IIII )
10.10
b) F 4712.3 daN '" 47.12 kN

(F :: 6785 daN 67.85 kN)

11. 9 \{= 5. 5 ('Y:: 3) 11. 10 F


z
= 565.4 daN
:<: 2 N
11.11 a) <5 zB= 42 daN/mm- = 420 ""2
'".,'" 11IIII
'"" daN e) d = 24 mm
1<.'" b) Fad = 6)308 N¡ 1400""2
cm
I
al medido F 46_~18400 N ~ 18.4 kN 2. Resistencia a la compresi6n
p
b) medido F 7_9 2800 N ~ 2.8 kN
S
el medido F \i 30mmé12000 N !i: 12,0 kN Ml12.5 11.12 6d = 280 da~ = 28 N2
cm 11IIII
d) medido FU 3411IIII 9 13600 N - 13.6 kN
60.1 240.1 11.13 F = dd·As [N] 1 A - .L
ti d [cm2]
"""'2";"5"= 24_
&-
r e= 2";"5 = 96 IIIID

daN Z
11.14 6d = 1030 lO) .Ji..2 (A = 1200 mm )
""2
cm mm
s
11. Cálculo de resistencias
11.15 a) l= 20 cm b) dd '" 18 , 86 ~ 2
Definiciones fundamentales, resistencia a la tracción, resistencia e
daN
a la compresi6n, resistencia a la cortadura (cizalladura) 11.16 6d = 992,28 ""2
11.17 D '" 245 11IIII
cm

1. Resistencia a la tracci6n 3. Resistencia a la cortadura (cizalladura)

11.1 F = Ó
Z
•A
11
(N] ¡ As = T
F
z
[C.2 ) 11.18 F = 1:. A .6 [N]¡ A
s f 2
[cm ]
daN N .Ji.. 11.20
11.2 375 --2 = 37,5 - 2 11.19 L s = 2221 ~ Z -- 222.1
" z= CID 11IIII cm mm
2
daN
11.3 d Z = 707 --2 (J98 ~ Z
) 11.21 a) T = 127,3 ~
daN b) t B = 178 --2
daN
CIII ca s cm cm
2 2
11.4 a) = 40 744 !!!!!
dz daN N
b) 40, 744 ~ '" 4,0744 --2 11.22 a) A = 219,9 mm = 2.199 cm
' 2 s
cm cm mm b) F = 73886 N '" 7388,6 daN
«500 N
z (v = 122,7) c) dd= 4802 da~ :: 480,2 N
--2
11IIII cm 11IIII

11.5 a) F 5300 daN b) d = 8 _


z
daN
c) d = 1190 --2 11.23 a) Zad '" 10~ b) d 20 lIIl:II
CIII lIlID 2
11.24 a) As'" 188.5 lIlIII b) F 55793 N
d) d 5- e) F 18378daN

2 2 N 11. 25 n .. 4
11.6 a) A = 0.942 CIII 94,2 11IIII b) dz'O 3500 da: '" 350
11 ~
cm lIlIII
N
F B= 141J7daN d) d
ad '" 5 <>--'2;
c) 0 F '" 4722 N
mm ad
N
11.7 dS = 350 - 2 = 3500
CID
-,-
daN
cm
2J
22
12. Representaci6n gráfica de números 12·5

1/
" J
12.1 Diagramas de superficies rayadas, superfioies, curvas y 11

de Sankey " /
/
12.1 40 mm ~ 100 % 1/
Oleoductos ~ 76,3 0,4 = 30,52 V'
mm
== ~ ---
Petroleros fluviales ~ 15 0,4 6mm J
I~ IJO·..,
.f'f1
.
!JI' 10 '0 .JO ""'" "" W 150

Vagones cisterna ~ 8,7 0,4 = 3,48 mm


b)

T I I J
1 mm ~ 2 % ,JO ~ ! I Y
~ 171
12.2 'h 65 0,5 32,5 mm
00
J1i1l
'1-- ~ ~ j 1 ¡ ,....,
JO 51 0,5 25,5 mm " UlO,G.1:I .*Elltm lD . , . J.fQ:) 411Q11 4_ sa 55CD'1m
00
70 58 0,5 29,0 mm
~

---
60
50 lo: 62 0,5 31,0 mm .Jn.---i PwaIdN porg..... cM ~

""-
-o
JO , , ~ 36 0,5 18,0 mm
12.6 -l"''- _ .. -
l~
10
/0
r.>: 20 0,5 10,0 mm ""-.
'""'""""' .... )6 % ~ 18 mm
26 % JI 1) mm
9 % ~ 4,5 mm
12.) a) F 760 N e) N
~9 % ~ 14,5 mm
b) G = 77,47 kg

13. Máquinas simples


13.1 Palanca
F2 .T 2 . F 2 .T 2 F 1. r 1 F 1. r 1
1) .1 F 1 '" , T 1-- ~; F2= ~i r 2=
12.4 a) 44 % ~ 22 000 Vehiculos
r
1 1 rz
~
27 % ~ 13 500 T
11
" 13.2 a) T
Z
= i; r
2 = i.r 1
b) F = i.F
1 Z
¡ F2 = ~
18 % 9 000 11 1 i
,..
11 % 5 500 " 1).) a) F = Z daN¡ i 1;13 b) T 1=48 mm¡ i 1: 1,6
1
b) 44 3,6°= 158,4°
d) 0 mm ,• i 1:2,5
el F 2 = 2,2 daN; i J:1 T
2 =5
27 3,6°= 97.2°
18 3.6°= 64.8° , e) F
1
= 100 daN; i 1:2.3 n F2=12.7daN¡T2=600mm
3.6°= )9,6° 80 mm h) F 2 = 70 daN;r 2 =8,leal
F 1 = 302,96 daN;
1=
11 g) T

i) F = 6,04 daN¡ r 2 = 0,625 al


1

24 25
r 2 " JO mm¡ i = 1:7 r"".:ll ~ .JC' lt"""
13.4 1).19 a) FÁ' 1
1 + F 2 • 1 2 '" Fp .b 1 + FJ.b J
13.5 a) F '" 4,4 daN
1
b) ~"
1
F ·r ", 4,4
1 1
1,2 " 5,28 daNm
FA' 4000 + 500.1500 '" 900.2000 + 700.5500
e) i '" 1:8
"'M;", F 2 ·r 2 "'J5,2 0,15'" 5,28 daNm
b) FA'" 1225 N " 1,225 kN; F B= 875 N '" 0,875 kN
Observaci6n: ¡Efectuar el cálculo en daN! e) 5650 Nm " 5650 Nm
13 .6 a) F '" JO daN r 2 '" 89,6 mm
b) e) F " 600 N
1 2 13.20 al F = 250 daN; F B= 250 daN Observaci6n: iFp= 500 daN!
A
1) .7
Q
a) M1 '" F l· r 1+ F 2 .r 2 ", 160 4 + 80 2 . 800 daNm bl FA= 166,6 daN; F = 333,3 daN
B
~
b) M2 '" F).r +F 4 ·r 4 '" 120 2 + 140. 4 800 daNm 13.21 a) F = 9319,5 N (Observaei6n: Pesovacío 950 kgl)
J Pvaeio
Observaci6n: ¡Efectuar el cálculo en daNI F
P
= p
588,6 N;
p
F = 1569,6 N; F = 981 N
b) F '" 9)19,5.920 + 981.400 + 1569,6.1)00+588,6.2000
13 .8 F 4 '" 15JO N '" 15J daN lJ.9 F)'" 70 daN", 700 N
A 2211
Observaci6n: ¡Efectuar el cálculo en daN! F A= 5510,64 N
1).10 F2 " 950 N
13 .11 a) F
2 '" 725 N¡
b) i '" 1: 7,25 e) F " 12458,7 - 5510,64
B = 6948,06 N

dl Fuerza en una rueda delantera: 2755,32 N


b) i " 1:5,6
Fuerza en una rueda trasera: 3474,03 N
1).1) F S '" 225 N 1).22 a) FA'" 15696 N b) b 1 " 1,9 m

1) .14 F H'" 10 daN (12 daN) 1J.2) FA" 5704,9 N¡ Fe" 4889,9 N
1) .15 a)

j:,~ ...-
'r
X' 13.3 Plano inclinado
" F . t = F .b
F, 13.24 a) FZ·t .. Fp.h; N F
Fp.h P
b) F 2 = 840 N (780 N) p.b
b) F Z= -r F N", ~
(1: 6) F F
e) i 1 :7 p.h p.b
'" l =--F·- e --¡¡:;
lO

13.2 Fuerzas (reacciones) en los apoyos, Cargas y z


FZ . l F
fuerzas en ejes F=~
F -h- Pb
0.16 a) FA' 1
~ IC'""'\
F 1.b1 ¡ FA' )000 " 1600 . 600 h =
P
FZ;.t
b "
FN • e
F Fp
b) FA'" )20 N¡ F B" 1280 N
P
0.17 FA" 50 daN = 0,5 kN; F B" 100 daN 1 kN
....-::.o ~ "" C"
el 1. ¡Del peso del cuerpo en el plano inclinado!
0.18 a) FA' 1 " F G·b + F 2 ·b 2 + FJ.b
1 J 2. ¡De la relaci6n h:t!
FA' )000 '" 49,5.1500 + 81.1000 + 120.2500
d) i Si, al variar la inclinaci6n del plano inclinado,
disminuye la fuerza inclinada FH la fuerza normal
FN aumental

26 27
1).25 a) F
Z
= 31,25 daN; F N= 121 daN 13.29 a} F 0,5 daN 5 N (Observaci6n: ¡Fuerza normal F =4 daNl)
N
b) FG(p)= 540 daN; b 175 mm b) h 3 mm

e) 1 = 135 dm h )0 dm 13.30 a) p 1464,9 kg


b) F p 14370,7 N; F '" 7185,4 N
d) FG(p)= 1568 daN; F = 1528,8 daN Z
N
cl W = 43112 Nm; W = 43112 Nm
e) F Z = 40 daN b = 775 cm
d} ¡El trabajo mecánico es el mismo en ambos casos.
f) h = 3 m; b = 2,99 m En el plano inclinado se necesita menos fuerza pero
mayor recorrido. En el levantamiento vertical se
g) F Z = 280 daN; F N= 1371,72 daN
necesita mayor fuerza pero se tiene un recorrido más
Observaci6n: ¡Todas las fuerzas se calcularon en daN! cortol

1).26 a) FZ= 540 N 13.31 F


p
66708 N; F '"z 8338,5 N '" 833,85 daN = 8,3385 kN

e) 13.32 Fp = 2550,6 N; Recorrido de la fuerza = 510,12 cm


~
~=-;;;;;:;:-tI=:t:====::::T'¡
13.33 F
P
= 147150 N; F
necesaria
9810.1,21 = 11870,1 N

Observaci6n:
1 mm ~ JO NI
14. Cálculo de roscªs

14.1 Forma básica de la rosca, aá1culo del paso de rosca,


F 2

* conversi6n de ~ de roscas en mm y pulgadas


Z h
d) "1; 32 O 6480 6480
F 12
p
14.1 a) P e ~ • ~ • 1 mm¡
F z 12
N !!. 31f6 _ ~ ; 38232 38232
F 1 32 O - 12 1 mm de paso corresponde según tabla a M6, M8x1
P
b) 1 '" z.P = 8.1,75 = 14 mm;
13.27 a) F = 6867 N; F H= 2452,5 N
P
1,75 mm de paso corresponden según tabla a Ml2
b) F = 6415,74 N
N e) z = 1 -~ -
P - 2,5 -


e)
2,5 mm de paso corresponden según tabla a M20

d) h =
1" 1"
/z '" /11 = 2,)09 mm¡
corresponde según tabla a rosca 5/8"
" e) z = 7; corresponde a roscn. 1 1/4" o 1 1/8"
~

¡ h 3,63 mm Para determinar la rosca hay que


"
\ ~
controlar además el diámetro exterior.

d) Relaci6n de la inclinaci6n h:b = 1:2,616 ~ 38,2% 14.2 a) h '" 2,5 mm b) M22; M20; M18
14.3 a) Rosca métrica fina, diámetro exterior de la rosca
6 mm, paso 0,5 mm, longitud del vástago 25 mm
b) z = 36
28 29
14.4 a) 9,525 mm b) 11,1125 mm e) 15,875 mm
d) 28,575 mm e) 31,75 mm f) 63,~ mm g) 82,55 mm 14.16 a)P=2mm b)
d 2 = D2 = 14,701 I11III
14.5 a) 0,25 1/4" b) 0,3125 5/16" D = 13,835 I11III
1
e) 0,5 1/2" d) 0,875 7/8" (Tuerca) h)= 1,227 mm
e) 1" n 1,375 1 )/8" d = 13,547 mm
'" J
g) 1,5 1 1/2" h) 2,75 "" 2 3/4" (Tornillo) H : 1,083 mm
l
14.6 1/8" 14.17 a) H = 1.5155 mm
1 = 0,947 mm
h h 3,175 mm b) H
z ~ = 18 hilos por e) D : 12 mm d) D = 10,864 mm
14.7 1"
h 1, 't 1 1 11 t 2
e) m ~9,6 mm¡ e 21.945 mm
31,5 hilos por 1 3/4"; 45 hilos por 2 1/2"
14.18 a) t 1,741 mm b) t :
7 hilos por 2"; h"" 2/ 7 = 7,257 mm 1 1.161 mm
e) d .. 24,11 mm d) d = 25.271 mm
1 2
a) z 12 b) z = 9 llt.19 a) h 1t,2J
'" mm'
• t
'" 4,06 mm; d ;}8,1 mm¡
14.10 a) P 1,5 mm b) M 10; d = 35,39 mm', 32.68
2 d
1
'" mm; z
'" 6
14.11 a) m:;11,2 mm b) z 5,6 ¡entonces 5 hilos completosl b)

L)
1~.12 a 12,7 mm b) h 1"
/14; h = 1,81 mm
2
e) As"" 2,184 cm (~ sección de la corona circular).

14.2 Cálculo de roscas métricas ISO, Cálculo de roscas


en pulgadas
14.20 P '" 2 mmi H = 1,7)2 mm
14.13 a) p = 2mm b) H = l,7J2 mm¡ h "" 1,227 mm d 2 = 12,7 mm¡ d)= 11,55 mm
3
d 2 = 14,7 mm
J=
e) d) d 13,5 mm
e) -Rosca métrica ISO (Rosca normal)
IS. Cálculo ,de tornillos
14.14 a) p 1,5 mm
d 10 mm lo Fuerza de traccibn y compresi6n en el tornillo
d 2 = 9 mm F2 ·2.r.:7r F 2 ·2.r.T
d = 8,2 mm 15·1 F1= P P = [N]
F [mm]
J 1
H = 1,) mm &&& F P . F
.
h = 0,9 mm
3
1
F 2 = 2.r. ?f [N] r 1 p
F 2 ·2.7 r-J
14.15 a) H = 2,165 mm b) h = 1,533 DlID; H1-- 1,353 mm 15.2 F 1 = )078,67 daN
3
15.J 11) F 1= 't021, 12 d~N b) M )6,% Nm
c) ;)2'" d 2 = 18,375 I11III
15.4 M = JO Nm
d) d = 16,93J I11III; O1 = 17.294 mm 15.5 a) F = J,12 daN b) F = 1,56 daN
3 2 2
15.6 F 1= 1885 daN 15.7 P = J,5 mm

30
16.6 al d SW '" 34,64 mm b) (~)2 (~)2 + (~)2 i
2. Carga admisible del tornillo
2
el A 1039,2 mm (%t (~t (~t
15.8 AS = -,t-;,
ad
[em
2
J 1 6 ad '"
F
AS [::~J d2
7¡ tr 02¡d 2 = t 0 2 =0,75.0 2
d s'W =1/0,75.0 = 0,866.0
15.9 Ro sea ISO M 6 M 10 M 16 M 24 M )6 16.7 a) 11,55 mm b) 16,17 mm e) 19,6)5 mm
0,201 0,58 8,17 2 d) 21,945 mm
AS : 1,57 ),53 e,m e) 27,72 mm r) 36,96 mm
F : 160,8 533,ó 1884 3741,a 5882,4 daN 16.8 sw cuadrado (D=80 mm)
zad a) 56,56 mm

F Sad : 128,6 426,88 1507 2993 470ó daN b) sw 62,28 hexágono


16.9 h '" 31,62 mm 2
2 ti )
L
b) ~"'29,80 cm
Observaci6n: ¡Calcular 2>ad en daN/cm !

15.10 a) d = 168) daN = 300 da~


Z efectiva 5,61 em
2 cm 17. Cálculo de la presión

b) Oz <6 z 9 O daN.em2
V = ""..:.1;:::....:=:..:...=~ ),0'3 ~ 3 17.1 Presión en cuerpos sólidos, presión en los liquidas,
efectiva ad 2
)00 daN.cm
2 presión en los gases
15.11 mm b) F = 9104,4 daN
17.1
15.12 F = 2513 daN

a) P 3,65 da~ b) P daN


= 1,825 2
16. Teorema de Pitágoras cm CIII

c) P N N
0,642 --2 d) p = '1,284 --2
mm mm
16.1 a) e
d) a
= 6,71
= 6,) dm
cm b) b 30,98 mm
e)b=5,17 ID
e) a
r) e
11,31 m
2,657 dm
e) p 160 N2
DI
[=pa J f) p 160 .J!... [=
111
2 Pa]
2 ¡Duplicando la superficie presionada con fuerza de
16.2 a) h '"
L
5.4 cm cm
2 presión constante baja la presi6n de la superficie a la
16.3 a) h '" 48 DlID b) ~ '" 2865, 13 mm mitadl
L
c) ~ ¡Duplicando la fuerza de presi6n con la superficie
presionada constante la presi6n de la superficie
también se duplical
ad e+f ;Si fuerza de presi6n y superficie presionada anmentan
o disminuyen de la misma manera la presi6n de la
superficie queda constante (sin variaci6n) 1
16.4 e = 58.3 cm

b)O=~ sw:-V2 17.3 a) p 40 bar b) p 18,23 bar c)F 17)6 daN


= d.l.414 d) A 0,052 cm 2 e) F 31000 daN f) A 55,1 cm
2

3J
32
2 b) p '" 1.8 daN/cm 2
17.19 d = 36 mm
17.4: a) A = 181,4J cm [=ba~
17.20 a) 2.2 bar b) 4618 daN
17.5 a) F 1 = 900 b) A '" 19,6 cm
2
; p ="I.¡.59da~ [=ba~
1 cm
2 F = 4416 daN
c) A '" 962 cm ; 2
2
2 daN 18. Cálculo térmico
a) A '" 3 14 cm ; p O. )2 [=bar]
17·6 1 ~
cm
2 daN
b) A = 176.7 cm ; F 2 = 56.51.¡4
2 2 18.1 Temperatura y cantidad de color. refrigeración
A)= 78,5 cm ; F)= 25.12 daN
2 del motor. conversi6n de energía
Al.¡ = 19,6 cm ; FI.¡'" 6.272 daN
2. 42,48 daN; F 1 '" 10.62 daN
17.7 A = 5,)1 cm ; F2= 18.1 m e =
38.48 cm ; p = 40 ~
2
17.8 a) A 2 [=bar]
cm 18.2 Q = 1257 kJ
2 daN
b) A 95 cm ; p = 65 --2 [= bar] 18.3 a) 419 kJ b) 100,55 kJ e) 1173.2 kJ
cm
d) 733,25 kJ e) 3117,36 kJ f') 2707.16 kj
17.9 a) V 6000 ¿ oxígeno
b) V 1200 l consumo de oxigeno 18.4 Q 564.3 kJ 18.5 Q = 6075 kJ

daN daN daN 18.6 Q 3l¡n,4 kJ


; P = 5),93 --2 ; P = 50,93
17.10 p
'" 59,67 cm2 cm cm
2
Q Q
17·11 F 16,)6 N; F = 2),88 N; F = 29.91 N
V
Llt,19·{t2- t l) [lJ i V.Jt,19.(t -t )
2 1
17.12 D 80 mm' D = 70 mm
• 18.8 Q = 122180,l¡ kJ/h

18.9 a) 284,24 MJ = 281t2ltO kJ


17.2 Presi6n atmosférica, sobrepresi6n, depresión,
b) 90956.8 kJ el i 226,1 l/h = 3,76 l/min
presi6n absoluta. unidades de presión
18.10 a) 10,7 1 b) m 2675 l/h '" 44,6 l/min
17.13 a) 9; 0,6; 0.5; 121; 0.25; 5.6; 0.365; 13 bar
18.11 a) )00 000 000 N..
b) 11; 17,5; 11%; 149; 44; 99; 4,2; 13 bar sobrepresión
b) 2500 000 Nm e) 31 400 Nm
e) 0,5; t; 0,7; 0.75; 0,736; 0,018; t; 0,6 bar
18.12 a) 86 254 J 86,254 kJ
depresión
),4567 kJ e) 21),5 J 0,2135 kJ
17.14 0,8 bar
18.13 165924 Nm
17.15 a) Ruedas delanteras 2,8 bar; Ruedas traseras 3,2 bar.

b) Ruedas delanteras 2,07 bar sobrepresi6n 18.2 Dilataci6n longitudinal de cuerpos sólidos, dilatacibn
Ruedas traseras 2,53 bar sobrepresión cúbica de los cuerpos sólidos y liquidas
17.16 V = 4840 l, oxigeno
b) Consumo de oxigeno 880 1
lB.ll¡ a) ~ e = 5,88 mm b) ~t= 7005,88 mm e) 0.084 %
17.17 a) 91 bar; 69 bar
18.15 a) eo = 499.57 mm b) 0.086 %
17.18 21,5 bar
35
18.16 Dt = 44.249 mml d t = 8.98 mm¡ lt= 128,14 mm 19.2 Relación de compresi6n, cámara de compresi6n,
18.17 d t = 85,232 mm = 8,5232 em aumento de la compresión

18.18 a) AV '" 0.501 em 3 .. 0,000501 dm 3


19.14 ¡Ejercicio de selecci6n!
b) V = 120.501 em J ,. 0.120501 dm J e) 0.42 ~
t 19.15 x = o,J67 mm
18.19 a) V = 200.108
t
l b) V t '" 202, 4 l
18.20 4 V = 120 l 19.16 a) VH= 1077.96 cm J = 1.078 1
(iEl aceite rebosa!)
18.21 Vt = J8, 976 e (¡El combustible no rebosal) V = 269,49 cm 3 = 0,2695 1 b) l = 7.5: 1
h
19.17 a) V = 412,2 cmJI V ", 2473,1 cm
3
19. Cálculo del motor h H
'" 0.4122 1¡ ; 2,4731 1
19.1 Cilindrada, relaci6n de carrera a diámetro, grado de b) E.= 9.8:1
admisi6n (rendimiento volumétrico) e) Radio del cigüeñal r 41 mm d) U 257.61 mm
rr-:VH 4. VH 4. VH 19.18 V = 498 cm31 l= 9:1
19.1 a) O '" "'tI ~ 11 i b) 11 '" D2. 'T; i c) i .. 0 2 •'11'. 11 h
19.19 a) V = 1,02 1; [,=.16:1
h
19.2 A .. 32,17 cm:2 b) 1. La cámara de compresi6n del motor Diesel es más
19.J
Vh -
198,4) cm 3 .. O,198/i) e pequeña que la del motor Ottol
19.4 19·5 D .. 47 mm 2. Por eso la relaci6n de compresi6n del motor Diesel
11 - 67,5 -
es superior a la del motor attol (14 a 22:1, autoencendido)
19.6 a) 594 cm) .. 0,594 (,
VH-
19.20 0,675 mm
b) 0( .. 1,0111 c) Vpain- 62),7 ~/min
\9 cm); v c '" 45,9 cm3 ; Vh = 367,45 cm3
a) 11 '" 68 mm b) V p = 296\0 Ub D

t. = 7,25: 1 19.22 V = 40,9 cm)


a) i .. 4 b) 0(.. O, 96 <. 1, ( i Motor de e
carrera corta!) a) V = 61,29 cm3i
VHu 1285,2 cm' .. 1,2852 t e
b) ~= 0,87 (Motor a carrera corta) e) ~F= 0,7
19.10 D '" 8,55 cm .. 85,5 mm
19.11 VH" 11,045 e 19.12 11 = 78,8 mm 19.3 Presi6n del gas en el cilindro, fuerza del émbolo
3
a) V = 424,96 cm ,. 0,425 t
19.13 h
VH= 1699,8 em 3 =.1,6998,(, 19.24 -~ Ae -2L
p - 10·Ae 10.p
b) IX= 0,742 <. 1, (t Motar de carrera corta! )
19.25 a) Ae = 55,42 cm 2 b) Aet = 332,51 cm 2
Fmin 1292 ~/miD
e) 'lF= 0.7 6 1 V =
19.26 D = 8,26 cm = 82,6 mm

19.27 Ae = 54,76 cm 2 ; F 25189,6 N


emax
19.28 al F e = 22724,5 N bl p = 5 bar sobrepresión

el D 80 mm d) F e = 3856 N

e) p 60 bar sobrepresión f) D 100 llUn

19.29 P e = 31 bar sobrepresión 37


J6
19.4 Momento de giro o de rotaci6n (par)
20. Cálculo de velocidades
r-. ~
19.30 F
2= 1500 N¡ M1 = 1t50 Nmj M2 = 1t50 Nm
19.31 al M = 19 Nm b) r = 0,75 ID 20.1 Movimiento uniforme rectilineo
19.32 M M= ~11,6 Nm
20.1 a) v 125 km/h b) v lit m/s e) v 151,2 km/h
19.33 r 67.5 mmj a = 135 mm d) .5 900 m e) s l,821t km f) t 1,25 h
19.34 M 100 Nm¡ M = 50 Nm 20.2 V = 63.5 km/h
m
19.35 Il) ,,"
M (""'/
Xi
,. 20.3 t 8 horas y 15 minutos
,,,;: 20.1t s 295,75 km
,,".
,,.
,
..
,,".
,
./
'" 20.5 V
m 137,5 km/h 16 h 27 min 45 s 16.1t625 h

20.6 a) v 75 km/h

.JtnJ ,,w)l');)¡nOJXb:l.J'SO')4QXlI.
bl 8 ~ de diferencia o desviaci6n (Observaci6n:
20.7 v = 9,6 m/min = 160 mm/s ¡tiempo cronometrado = 48st)

170 1t311t.7 Nj 182 . 195 Movimiento circular uniforme, velocidad tangencial


4619,2 N 4949,2 N·, 20.2
0.0394 0,0394 '0,0394
205 211 216 (perimetral)
O,039C5203 , jo ,0394- 51t82,2 lS".,
N. N
0,0394 5355.3 v
Vt.looo.60 t.looo.60 [_1_]
219 220 218 20.8 d = llIDI n = . d .7r min
"1(. n
i O ,0394= 5533 N.,
8 N N
0,0394 555 ,3 ¡ 0.0394- 5583 ,7
210 192 - 487), IN • 170 - 4314,7 N, 20.9 a) vt = 5,498 m/a b) vt = 9,739 mis
0.0394=533 0 N 0,0394 '0,0394 , 1
20.10 al d 635 DIJJI b) n = 378 iiiiñ
,..
19.36 a) F= 2500
N
N 5 mm r
2,5
--2í. 14 mm 20.11 vt = 33,93 mIs; vt = 22,62 mis
230
F = 20500 N ~ 41 mm .e = 2,5 92 mm 20.12 d = 500 mm
b
N ~ 25 mm
rad =
F 12500 /'\ 20.13 al d = 100 DIDI b) n
l
= 1871t l/min
Fe = 40 mm m2
F = 15500 N ~ 31 mm 20.14 v = 17.59 m/min 20.15 n = 70 l/min
t C
,.1.+ ,
• I
~,
20.3 Movimiento uniformemente acelerado y uniformemente
retardado,aceleraci6n y desaceleraci6n
--- ---
FH ;'-25OáÑ- p.
2
bl s = 630 Off)
20.16 al a '" 1,4' m/s ID
b) ~= 542,5 NID
20.17 t = 25 s
19.37 a) F = 1510 N b) M2-
- 30,2 Nm
20.18 al V = )6 mIs 129,6 km/h
f
b) s = 5qO ID c)
20.19 a) v o = 54 km/h¡ v = 144 km/h b) a 0,71 m/8 2

.i
f 20.)2 b) BMW 520 VW Golf
20.20 vf= 7 mis ~ 25,2 km/h 2.80.3700
y m 2.72.3000
2 111 = 60.1000 9.87 y
m= 60.1000 7,2 !!!.
8
20.21 a) a ~ 4,9 mis b) s " 61,25 m
MAN 1)230 F
20.22 a) El vehículo acelera de O a 15m/s en 10 segundos,
2.150.1ItOO
corre 10 segundos con 15 m/s, acelera en 15 segundos
V
lJl
= 60.1000 7,0 !!!
8

a 25 mis y sigue su ruta durante 15 segundos con


25 mis. Después desacelera en 15 segundos a 10 mis,
20.33 V
e = 35,2 m/min

sigue 5 segundos con 10 mis y frena durante 5 segundos


hasta el paro. 21. Transmisi6n por correas
2 2
b) a 1,5 mis ¡ a 0,67 m/8 (Aceleraci6n) 21.1 Transmisi6n sencilla
2 2
a 1 m/s ; a 2 m/8 (Desaceleraci6n)
D2 .d 2 D1. d 1 D 2 .d 2 . ni. d 1
e) 54 km/h¡ 90 km/h; 36 km/h 21.1 11
1 = -d--; n 2 = --d-¡ d 1" 1 d =
1 2 n 2 D
1 2
DI d
20.4 Movimiento alternativo, velooidad del pistbn
21.2 =
a) n 1 i.n 2 ¡ n 2 =-r b) d 1 =
2
i

21.3 a) 112 =: 120 l/min; i :3,5: 1


20.2) a) v " 12,4) m/8 = 20 mm¡
m b) V
max "'" 21, 1) m/s b) d
2
i 1:3
20.24 vm= 11,27 mis e) d
1
= 125 mm; i = 1:1,136
d) n 1 = 450 l/min; i '" 1,5: 1
20.25 a) v '" 15,47 m/s
ro
b) v
max z 26,29 m/8 e) n == 1600 l/min; i - 1.5: 1
2
20.26 vm '" 17,5 mis 20.27 v m'" 17,03 mis f) d =: 100 mm; i 1:2,5
1
20.28 a) v m'" 5,08 m/8; v " 10.16 m/s g) d =:
2
290 IIIID¡ n =
1 5120 l/min
m
h) d 1'" 120 mm ¡ n " 1280 l/min
b) jLa velocidad del pist6n se ha duplicado, porque 2
1) d 1 - 40.5 mm; n 2 " 500 1/m1n
depende del numero de revoluciones por minutOl j) d 2 " 50 mm; n 1 " )00 l/min
20.29 a) Vm= 7,2 mIs; v " 14,4 m/s k) d ", 67.6 mm; n 1 " 710 l/min
m 1
1) d 2 = 330 mm¡ n 2 = 200 1/min
b) ¡La velocidad del pist6n se ha duplicado, porque
depende de la carrera del pist6n del motor! 21.4 a) d m'" 22 mm b) d m" 45 mm

20.30 n '" )100 l/min 20.31 8 = 80 mm


e) d " 125 mm
m d) d
m
" 180 mm e) d
m
= 250 mm

2 = 4200 l/min;
20.)2 a) ·BMW 520
21.5 a) 11 i '" 1:1,4
BNW R 90/6
b) n = )000 l/min; d "150 mm
V == 2.80.5800 V 2·7Q,6.6500 15.3 ro 1 ml
m 60.1000 ro 60.1000 s 1
1 = 1400 i1D
21.6 d2 " 350 mm¡ n
YW Golf' MAN 13230 F
21.7
2.72.6000 2.150.2200 m
a) D
2 = 1100 l/min; bJ i 1,45:1
v
m
= 60.1000 14.4 ~¡ V
m 60.1000 11,0 B

21.8
40
41
21.16 al 500 l/rnin
21.2 Doble transmisión

d
4
·d
2 n 4 ·d 4 ·d 2 D4· d 4· d 2
21.9 o. = 0.4'
1 d .d
d = d 1= d .D
J d 1 ·n
J 1 1 J 1
d;).d 1 ·n 1 . d 3 ·d i ·n 1 . Ji
dI¡, = , d = , o. = i .0. ; 0.4=
1
D4· d 2 4 ·d 4
2 D 1 t 4 i
t

21.10 a) 0. = 280 l/DliD; 0. = J52 l/DliD


2 4
bl 1 = 1,5: 1 ¡
1
1 = 1: 1, 26;
2 i = 1,19:1
t
275 1/min
2=
21.11 al 1250 l/1aiD ¡ 21.17 al nf 5,1:1
0.
4 = J125 l/mio.
0.

b) i = 1:2.5 ; i = 1 :2,5; i = 1:6,25


1 2 t
e) 22. Maniobra de válvulas

22.1 Tiempo de maniobra de válvula, ángulo de abertura de válvula,


tiempo de abertura de válvula

l. Tiempos de maniobra de válvulas

22.1 '¿A= 36,3 mm 22.2 -t,.= 23,7 mm (35 mm)


21.12 a) 0.
2 = )750 l/mio. b) 0. = J500 l/mio.
4
22.3 Aa hasta PMS : eA= 37,7 mm (51,1 mm)
21.1) a) dDl = 140 b) i t = 1 :2,18
1
lIIlD
A hasta PHI
e .eA= 94,2 mm (127,6 mm)
21.14 a) d
2 = )00 lIIlD ; 0.
2 (0.) = 560 _1_ ¡
mio.
E hasta PMI
a tA= 83,8 mm (113,4 mm)
1 E hasta PMS 4= 41,9 mm (56,7 mm)
0.
4=
224 iiiIñ; i 2 = 2,5: 1; i
t
= 6,25: 1 e
22.4 o(EC= 42,97° después del PMS
b)
22.5 A hasta PMS : cX = 22,9° antes del PMS (26,74°)
a Aa
A hasta PHI 74,5° desp. del PMI (84,0°)
: O( Ac=
c
E hasta PHI :O<Ea= 59,2° antes del PMI (61,1°)
a
E hasta PMS :O<Ec= 11,5° desp. del PMS (15,3°)
c

2. Angula de abertura de válvula

22.6 o{ VA= 241° (258°)

22.7 a) O( VA= 265° ; ex VE= 260°

b) VA : .lA= 346,9 mm (485,6 mm)


VE : ¿A'" 340,3 mm (476,5 mm)

21.15 a) d
2 =
100 mm; d
J
50 mm = 3. Tiempo de abertura de válvula
b) n f-- 060 l/Dlin e) 1 = 1: 1, 7 d) i 1,84: 1
J t
22.8 t = 0,0092 s (0,0069 s)
VA
t VE '" 0,0090 s (0,0068 s) 4)
42
22.9 t "" 0,0067 8 (0,0083" s)
VA 23.3 CálC~lo de tolerancias y ajustes

2).2) K 40,1 mm', G '" 40,4 mm


23. Rozamiento, cojinetes, tolerancia
2).24 K 29,9 mm', G '" )0 mm
23.1 Rozamiento de adherencia y rozamiento de deslizamientQ 2).25 K ~ 44,9 mm¡ G '" 45,1 mm

[N]--t"uE= F RE [-] b) F N ", ~RE[ N]


2).26 K 20,1 mm; G '" 20,) mm
2).1 a)F RE = .PE.F N
F N /~E
23.27 a) K = 99,6 IIUD; b) G '" 99,8 mm; e) T 0,2 mm
2).2 F '" 1177,2 N
RE 2).28 a) Gw'" 40,059 mm; 40,04) mm
2).) a) F
RE
'" )531,6 N b) F
RD
= 2825,) N b) GS = 40,025 lDID; 40,0 mm
2).4 F = 1200 N 2).5 F = 22500.N e) U = 0,059 mm; 0,018 mm
RE RE G
2).6 F = 450 N 2).7 fl O= 0,0255 2).29
RO a) GLengüeta = 60,021 mm; KLengüet g '" 6o. 002 mm
2).8 Observaci6n: F == 17,5 N
F " 4000 N b) T = 0,046 mm
N Ranura e) TLengüeta= 0,019 mm
2).9 a) F
RO
"" )6 N 2).)0 A
u = 01 Aa" 0,05 mm; K = 60 mm; G '" 60,05 mm

23.2 Cálculo de cojinetes 2).)1 Muñon 1: K == J4, 8 mm G ::: 35,1 mm


Muñ'on 2: K = JO,2 G == )0,4
al F L = PL·b.d [daN]; b) b = ~ r
mm lIlIll
23.10
P • d Lem ; e) d
J
L 2).J2 a) K '" 40,) mm; G" 40,5 mm
daN
23.11 P L = 100 23.12 P L= 50 daN bl ¡El ~ del eje está inferior a la medida minima
cm 2 cm
2
daN .admitidaljPor eso el eje ya no sirvel
23.13 P L1 = 75 50 daN
cm 2 ; PL2=
cm 2 e) T = 0,2 mm

23.14 P L= 133,~ ~
"'l' daN
23.15 d 50 mm 2J.)3 a) G = J9.991 mm; G = ItO.025 mm
cm W B
KW'" J9,97~ mm ¡ ~= 40,0 IIUD
23.16 a) F = 725 daN b) P = 82,9 daN daN
el P L2 =53,7 --2
L2 L1 em 2 b) T '" 0,016 mm; T B '" 0,025 mm
em W
23.17 a) F = 1400 daN b) P == 70 ~ c) S
g '"
0,05 mm •. Sk'" 0,009 IDID
L L
cm
2J.34 a) GPlato== 50,06 mm; K = 50,03 mm
23.18 al PL= 100 :~ b) p == 132,3 ----¿
daN
el 32 % Plato
L cm
G == 50,018 mm;
B
K == 50,0
B
mm
23.19 ==
L 13500 N = 1350 daN
F
b) U = 0,012 mm; U = 0,06 mm
k 9
23.20 b = 40 mm 23.21 F = 2880 daN
L c) T = -0,048 mm
23.22 a) p = 10
daN p
L ~ bl F = 600 daN == 6000 N
cm L
6000 daN
c) b '" '" 40 mm (Observaci6n: F = 60 000 NI)
)00 da~.5 cm L
cm
d) d
480 daN
20 mm (Observaeión: F = 4800 NI)
4It 80da~.J cm L
cm
24. Cálculo de potencia 24.20 Ford Granada

P _ 1200.55,2
m- 1,68.5000
= 7,89 bar sobrepresibn;
24.1 Trabajo y potencia
Opel Ascona 1.6 S
~
lo'
24.1 F [N] 5 ji'" [m]
24.2 W : 700 Nm
P = 1200.55,2
m 1,584.5000
= 8,36 bar sobrepresibn;
24·3 W = 320 Nm
24.4 a) F : 8J38,5 N b) lo' : 16677 Nm Vio' Gol!'
G
24.5 a) FG(p)= 250 000 N b) G m : 254M,2 kg P _ 1200.36,8 : 6,73 bar sobrepresi6n
m- 1,09).6000
24.6 F : 5000 N 24.21 al P :8,0 bar sobrepresibn b) VU= 1,67 dm 3 = 1,67 1
lIl
24.7 a) F = 1569,6 N
G b) W = 2J54,4 Nm c) Aumento de potencia 11,1%
c l P : 588 , 6 Nm
s P 0,5886 kW 24.22 a) Pm antes: 10,67 bar sobrepresi6n
24.8 P : 30 000 NlIl Pm después: 11,74 bar sobrepresibn b) Pi IV : 149,69 kW
8
P JO kW
24.9 a) lo' 1500 000 Nm b) P : 150 000 Nm 150 kW
24.23 al P
m= 8 bar sobrepresi6n b) V : 1,143 1
H
s
b) P = 7,78 bar sobrepresibn d) Pi = 61,3 kW
24.10 a) t FpS[sJ b) s = p;.t[m] c) v P -

: ji'"
] m IV

24.11 F G= 14715 Ni t 5,J segundos


24.3 Potencia efectiva (potencia útil)
km
24.12 v = O , 49 !!!.
5 I V : 1,76 11 p p
e.9550
e.9550 b) n =
24.24 a) ~= [Nm]
n ~
24.2 Potencia indicada (potencia interna) 24.25 P : JO kW 24-.26 P
e
67 kW
e

24.27 p : 24,87 kW
24.13 P. : J,4 kW 24.14 P : 62,97 kW e
1
I1 i IV
24.28 Ford Granada Opel Aseona
24.15 V : 179,66 cm
J b) V : J
a) 359,32 em 115.J800
P e : 128.2500
h H p _
J3,51 kW; 45,76 kW
c) P. 9550 e- 9550
J. '" 9,64 kW
1V
24.16 P. MAN 132JO F DB 240 D
2,896 kW ~4. 17 P : 56,2J kW
1
I1 i
IV 805.1400 P '" 137.2400 )4,4) kW
118 kW¡

24.18 al n
1200.PiIV [ 1
VH.Pm
--
min
J b) V
U
'"
1200.PiIV
n.Pm 24.29
Pe '"
a)
9550
120 Nm
e

Pe
9550
J7,7 kW
~= b)

1200.Pi IV [ 24.)0 Pe: 17,59 kW


Vu.n bar sobrepreSibn]
a) ~= 55,71 Nm b)

24.31 l\t= 90,95 NIII


24.19 P m'" 8,96 bar sobrepresibn

47
46
24.)2 Audi 80 L Bfol\\1 520
M-_== i2,.¡4.9;5 0 = 70,15 M-.== 84.6.9550 24.45 a) Y ,= 0.7)5 1; PiIY= 26,5 k\\1 b) P e = 24,4 k\\1
H
-"M 5500 Nmi -~ 5800 - 1)'),JNm
24.46 P.,= 101 k\\1
0Eel Aseona YW Golf lo

M.== 55,2.9550 24.47


-"M 5000 = 105 • 4 Nm.. M-==
-"M
36 8.9550
000 t = 58 •57Nm
24.5 Potencia por cilindrada (potencia unitaria), peso por
21t.)j M == 16').9550_ ?JJ.6 Nm¡ Este ~ es 8,87% menor
'"M 2200- unidad de potencia
24.)4 n '= 2938.5
1
biiñ que MMmax
24.48
24.)5 M '" 44 2. 955 0 = 65 Nm
M 6
500 24·50 a) Audi 80 L b) Bfo'lW 520
).9550 9 55 N M-_= 8.5.9550 ~
24.)6 )000 " ' . m; --M 5000
16.24 Nm P H- 40.4
1.296 =
) kW
1,17-¡ P
H'= 1,990

MM= 12,5.9550
7500
_ 15,92 Nm
-
e) Foró Granada d) YW Golf

M
P tl = 1,09)
.....l2..J! 33.67 k~
24.37 M.n
p e '" F.r
9550
P.= F.r.n F.O,955.n e) KHD Saturn
e 9550 9550

F.r
24.51 a) P == 67,S kW b} P 78 kW
57.) 6.0 eanterior e nueva
66.85 10.5 e) Aumento de la potencia = 13,46 %
71,6) 15.0 2 4 .52 YH= 0,796 1; P H= 75,38 -r
kW
7%,49 19,5
72,58 22,8 2%.53 a) YH= 12) em 3 b) Pi Iy = 6.0) kW
70.67 25.9 k \\1
e) Pe = 5,4 kW d) P
H
= 43.9 -¡
68,76 28,8
2%.5% GPMotor= 3 ~
24.4
4,83 tfr
Rendimiento en la transformación de energla a) GMotor= 200 kg
b) GPMotor anterior kW

2%.39
tfr
e) GJ1.1ot or nuevo= 3,3 kW d) Reducción de peso 31,1 %

a ) P e= 76 • 23 kW b) GPNotor -- ) • 41 ~
kW
7J m = 0,85
24.41 a) P e = 81 kW b) ~m= 0,9 90 % 24.57 a) Y = 645 em 3 ; P iII = 43,86 kW
H
~.
24.%2 a) YH= 0,2468 1; PiIY= 14,4 kW b ) P e= 4 1.23 kW e ) GPMotor= 2, 4 3 kW

b) ~m= ~ 0,9 (Observación: Pe~ 13 kW!) 24.58 GPvehlculo= 19 ~


2%.43 P e = 40,1 kW
24.59 a) GPVeh. vacio= 7~~~ = 45.44 ~
24.4't a) YH= 0,55't dm 3 ; P1IY= 15 kW
19000 g
b) P = 13.65 kW
b ) GPVeh. con carga ~1 9 '" 112,43 kW
10'1
e
48
b) GPMotor= 3, 6 kW
kW ~
24.60 a) P = 33.3 25.3 Poder calorífico, poder calorífico por litro,
H "1
Rendimiento
c) GPvehículo = 18 g
kW 25.14 0C== 6525 000 kJ
25.13 0C= 1785 000 kJ
b) PiIV= 64,35 kW a) V '" 25 1 b) 32025 kJ e) 0C== 800 625 kJ
24.61 a) V = 2.163 1
H 25·15 1\.'" 1
kW
e) p = 57.92 k-W d) P = 26.7 8 1" kJ kJ
H 25,16 a) 31104 "1 b) H = 35196 "'T
e
g g 1\.'" L
~)GpVehtculo= 44,03 kW
e) GPMotor= 4,99 kW
e) Diferencia 35196-31104
31104
. 100 '" 13 , 16 "

25.17 -"'le= 0.32


25. Consumo
25.18 a) 13.95 ~ b) 'l'J = 0.27
e

25.1 Consumo de combustible en carretera, consumo de 25.19 a) p = 'le.B.Hu[kWJ


e 3600
b) B = Pe.3600
'71e • Hu -[~]
combustible según DIN 70030, consumo específico
25.20 a) B = 7.92 ~ b) p
e 23.5 kW
k
s
= 33 -l/lOO km
Ejercicios de repaso
a) k
a
= 12 l/lOO km b) Diferencia 41,2 %

k = 8.59 e/lOO km 25.21 a) A == 38,48 em 3 ; F e == 2501.2 N


e
k 11.94 e/lOO km 25.5 b '" 288.9 ~ b) W == 225, 108 Nm
e
a) B = 20716 ~ b) b 230,2 ~ 25.22 P '" 13,3 bar sobrepresión
m
25.~J a) Recorrido por minuto: 540 m
Recorrido por hora: 32400 m b) V =9 m
m s
25.2 Cálculo de la cantidad inyectada en los motores Diesel
25.24
g
GPl-lotor= 7.75 kW
25.7
25.25 n '" 600 _1_ 25.26 1 A == 26.53 mm
min
25.6
3
K 25.27 a) é= 6,3:1 b) ve'" 50 em
25,9 a) b
IV.i.n.60.5
P .2.1000
K e
[k6h] 25.28 LU "" 0,42 mm
IV.i.n.60.!
b) P [kW ]
e '" b.2.1000
b.Pe·2.1000 26. Motor de pistón rotatorio
e) n
Krv ·L60.J [aJn]
b.P e ·2.1000

[~J
Volumen,de la cámara, relación de compresión, potencia interna
d) S K¡V. ion.60

a) V == 210 cm 3 em 3 e) V = J70 cm J
K= 525
b "" 251,8 ~ 26.1 b) V
25.10 25.11 P e '" 102 kW K K
26.2 E= 8: 1 26.3 405 em 3
25.12 a) b = 272 k5h b) P e = 42,88 kW
V
max
26.4 P.=
].
42,84 kw
50 51
27.15 F = )58,14 daN
N
27.16 PE= 1,76 da~ (iLa presi6n superficial admitida
cm se sobrepasa!)
26.6 p '" 8,2~ bar sobrepresi6n 27.17 a) .~= 159,44 em
2
b) F N'" )18,88 daN
m

27. Cálculo de embragues

28. Accionamiento por ruedas dentadas


27.1 Par de transmisión
28.1 Dimensiones de las ruedas dentadas
27.1 Frot = 1575 N F
ro t= 704 N
FN", F rot [N] 28.1 a) p = 9,42 nun b) d == 90 nun
o
27.)
.M-E 28.2 p = 4,71 mm
a) F ", 17J)J N b) Fuerza de un resorte: F = 1926 N
N N
28.3 a) p = 12.1T= 37,699 mm e) p ::: 1.5.71 = 4,71 mm
27.5 a) F ro t==' 1800 N b) F ro t= 810 N d '" 12.18", 216 mm d
o
= 1,5.)1'" ~6,5 mm
o
e) Disminuci6n 1800-810
d
c
= 216+2.12= 240 mm d = 46,5+2.1,5= ~9,5 mm
c
1800 100 " = 55 " h 2,2.12 = 26,4 mm h 2,2.1.5 '" J.J mm
27.6 r.'" 77,5 mm '" 0,0775 mi ME = 162,75 Nm b) p = 3.11 =9,42 mm d) P = 2. 'ji '" 6, 28 mm
do'" ).25= 75 mm do", 2.27'" 54 mm
27.7 M = 58),2 Nm
E d = 75+2.3= 81 mm d = 54+2.2'" 58 lIIDl
e c
a) r ", 0,085. b) F = )250 N e) ~= 552,5 Nm h = 2,2.) = 6,6 mm h 2,2.2 = 4.4 mm
m rot
28.4 a) p = 6,28 mm b) d
o=
88 mm c) h
p
= 2,4 mm
27.9 ~= 5~8,1 Nm

ME
28.5 a) p = 6,28 mm b) h == 2 mm
c
p=
27.10 e) h 2,4 mm d) d '" 1)0 mm
FN", '¡UE. d 1+ d 2 [N] o
---,¡- • 2 28.6 a) m = 6 b) p = 18,85 mm e) d c = 162 mm
27.11 a) r.= 0,1. b) F
ro
t== 5100 N
28.7 a '" 42,5 mm
e) .fN= 10200 N d) Fuerza de un resorte: F = 1700 N
N 28.8 a) d
01
= 25,5 mm; d 02= 51 mm b) a
'" )8,25 mm
28.9 a) m
'" 5 b) d 80 mm ,• = d = 110 mm
27.2 Presibn superficial de las guarniciones de los embragues 01 O
2

27.12 a) ~= 201,1 c. 2
28.10 a) a 75 mm b) m '" 3 e) z2'" 20 Dientes

27.1)

52 53
Engranaje sencillo, relacibn de transmisi6n d) n 2 " n = J7,5 l/min; 1 = 1:1,25¡ 1 = J:1;
28.2 J 1 2
D4" 12,5 l/~iD; zJ= 8
Z2· n 2 7Ol· n l 28.29 D1 = 1000 -
l
28.11 a) ni" [l/min] D2 " [liminj mi n
zl z2
702· n 2 z l· n l
b) Zl" Z2"
n n
1 2 29. Cálculo de transmisiones (cajas de cambios)

28.12 O 2 '' 2080 l/min 28.1) D 1 " 677 l/mio


29.1 Relaci6n de transmisi6n
28. lit a) z2" 100 b) zl" )4 e) O '' 648 l/miD
2
.;1) D " 4537,5 l/m1n e) z2" 19 29.1 i = 1,33:1 29.2 i = 1,45:1
1 caja Irr caja rIr
28.15
28.16
i
a)
" 1:1,67
i " 1:1,4 b) n 2 '" 840 l/mio
29.) np -
_.~
T j
ca a-
1
[ iiiiñ] 29.1t n = 1641
p m n +
D
~ l
28.17 a) D '" n 2 ·1¡ zl'" b) n '" ; z 2" z 1. 1 29.5 Ford Granada
1 i 2 i
z 1500 l/min -marcha: n = 45Z0 1
28.18 a) 2" Ito b) n "
2 I.
P ), 5
12)J irlñ;
28.19 a) ~2= 100; n 2 = 280 l/mio 1t500 1
II. -marcha: n = :: 2284 iidi;
b) n = 1000 l/min; i = 2:1 P 1,97
1
e) zl= 50; 02= 500 l/min III.-marcha: n = 4500 )285 _1_.
p l,J7 min'
d) °2 '" 4200 l/min; i = 1:)
4500 1
IV. -marcha: n = 1,0 = 4500 irlii: ;
28.20 z2= )6; i = 2:1 P
marcha atrás: n = 4 5 1
28.3 Doble engranaje
p J, 66 12JO
min

n 2 = n)= 208 l/min; D 4 = 520 l/min i 2,38:1


caja 1 =
28.22 n 4 = 150 1./min 28.2J D =
l
z4' z2
7;)" z 1
. n4 [l/minJ 29.7 i caja I 3,29:1; i caja I1=2,08:1; i
caja
¡¡¡=1,0:1
28.24 D l = 120 l/min 29.8 a) i CaJ' a 1= 3,56:1; icaja
. 11 2,29:1
28.25 1 1 = 2,25:11 i 2 = 2,67: 1 ; itotal= 6:1
i caja III= 1,575:1;
28.26 a) i
1 = 1,5:1; i 2 = 1,67:1 i
b) itotal= 2,5:1 e) n4= 180 l/min caja R= 3,33:1
b) I. 1
-marcha: n 787 min;
1 '" 1.5:1; i 2 = 112,06; 1 J = 1:2
28.27 a) i p
1 .
b) itotal= 1:2,747 e) 06= 2747 l/min 11. -marcha: n p = 1223 - - '
min
28.28 a) n = D)= QU l/m10; D4= 20 l/min¡ 1 .
2
i l = 2:1¡ i 2 = 2:1; itotal= 4:1
rIlo-marcha: np = 1778 --'
min
1 •
b) z2= 60¡ z4= 50; D = D)= 467 l/min;
IV. -marcha:n p = 2800 - - '
2 min
1 .
itotal= 7,5:1; n 4 = 186,6 l/min marcha atrás: n = 841 - - '
p min
e) 7;1= 125; i = 1:2; 7;)= 240; n = 120 l/min;
2 1
D = D = JOO l/miD 55
2 J
29.2 Transmisibn de las revoluciones del motor, transmisi6n
del par motor
= 718.33.6.9
= 4956 Nm
29-9 n = 1866 mn
p + 29.14 c) 1. -marcha:
1I. -marcha:
M
p
M = 718.33.4,04= 2902 Nm
P
29.10 a) M = 270 NIII (236 NIII) III.-marcha: Mp = 718.33.2.45= 1760 Nm
P
1 i (19 5 6 iñiñ
b) n = 1111 ; t 1) IV. -marcha: M = 718.33.1,51= 1085 Nm
p
P
V. -marcha: M = 718.3J Nm
29.11 1. -marcha: n = 1563 1 M = 384 Nm
p
p mini p VI. -marcha: Mp = 718,33.0.68= 488 Nm
1
11. -marcha: n
p =
2500 mini M = 240 Nm
p marcha atrás: Mp = 718.33.6.44= 4626 Nm
III.-marcha: n = 4000 1 M = 150 Nm
p mini p 29.15 1. -marcha: i ~ 2,76:1
caja 1
marcha atrás: n = 1429 mini 1 _1_
M = 420 Nm
p p np = 1522 min
29.12 Ford Granada
M = 496,8 Nm
p
I. -marcha: n = 2500 = 685
1
M = 128.3,65 467,2 Nm
p 3,65 mini p 11. -marcha: i caja 11= 2:1
11. -marcha: n == 2500 =1269 1 M == 128.1,97 252,2 Nm np = 2100 min
p 1,97 min' P
2500 =1825 1
III.-marcha: n =
p 1,37 min' M
p
= 128.1,37 175,4 Nm M = 360 Nm
p
2500
marcha atrás: n = - 1 III.-marcha: i caja
. 111= 1, Q: 1
p
- = 683 mini
3,66 M = 128.3,66 468,5 Nm
P
np = 4200 min
29.13 a) ~= 286,5 Nm (210,1 Nm)
b) n
p
= 444 _1_
millo
(658 mn +) M = 180 Nm
p

c) M = 1289,3 Nm (798,4 Nm) Valores adicionales de cálculo:


p
1 400,2 Nm
a) I. -marcha: n p = 1015 mini Mp
29.14 KHD Saturn 1
1I. -marcha: n = 1400 mini Mp = 290 Nm
al I. -marcha: n =
P g,9
2 00 1
333 iiiIñ l
p
1 145 Nm
III.-marcha: n p = 2800 min' Mp =
I I . -marcha: n =
p P,o0 4 1
569 'iirlñ
1
l
b) I .
1
-marcha: n p = 1630 min' Mp = 905,3 Nm
IIl.-marcha: n = 23~0 939 mini
p 2, 5 1
2)00 1 U. -marcha: n = 2250 mini Mp = 656 Nm
IV. -marcha: n = 1,51 1523iiiIñl p
P 1 328 Nm
III.-marcha: n p = 4500 min' Mp =
V. -marcha: n = 2300 1 ,.
2300 min
P 1.0
VI. -marcha: n = 2J~Z JJ82-+-' Observaci6n: i = 2,76:1, i r1 = 2: 1, i II1 = 1: 1
p 0, lII~n' 1

~3~2
1
marcha atrás: n p = , 357 iiiIñ

b) ~=
173.9550 718,3) Nm
2300

56
57

------ - - -
~ - - -
30.19 DB 280 E:
30. Velocidad del vehiculo a} i 13,806:1 b) l. -marcha: n = 347,7 l/min
t I A
i 8,142:1 II. -marcha: n = 589,5 l/mi n
t Ir A
30.1 Relaci6n de transmisi6n en el puente, transmisi6n de las i 4,99 :1 III.-marcha: n = 961,9 l/min
t III A
revoluciones en el puente, transmisi6n del par de giro i t IV 3,54 : 1 IV. -marcha: n A=1355,9 l/min
en el puente i 12,956:1 marcha atrás: n = 370,5 l/min
t R A
30.1 i dif .== 3,95:1 30.2 idif. == 3,82:1
30.20 a)i dif .= 5,25:1

t 11 =
ze b} i 12,6:1 c) nA.= 396,8 1/min
30.3 zp 30.4 zp == 13
= i •
dif )0.21 a) n = 176.5 l/min
A
b) M
A
= 1785 Nm
30.5 nA == 151,I l/min
b) nA 6) l/min 30.3 Velocidad del vehiculo en las distintas marchas
30.6 a} Zc == 60

)0.7 BMW 520: nA


1200 1
292 i;rl'; )0.22 VV lII = 41,7 km/h
1t7i1
_1_ )0.2) al i t == 8:1 b) VV= 41,1 km/h
)0.8 Opel Ascona: n
p = 45 x ),67 '" 165,15 lIIin
)0.9 M '" 1216 NlII
A
)0.24 Opel Ascona:
30.10 a} ia."f '" 3,92:1
1, • a) it '" ),428.),67 12,5811
" MA(M c )
1 '"
)0.11
l
dif .'" -M--- [- J 30.12 i dif .'" 4,21:1 i
i
t II
2.156.).67 =
1,)66.3,67
7,91:1
5,01:1
)0.1) p
BMW 520: DA'"
~ooo
,11= 7)0 1
ñrlñ; MA'" 616,5 Nm
t III
1, O
i .),67 ),67:1
t IV
it R ,),,)17.,),67 12,1711
30.2 Relaci6n de transmisi6n total del flujo de fuerza en la
tracci6n normal b) VV I == 2.28¡.17' .4750.3,6 _ 40 85 ~
12.5 .60.1000 - , h
30.14 i
t
== 5,75:1
VVII== 64,97 k: VVIII 102 , 58 ~h

30.15 VW Golf: 140,04 km 42,2) kili


h h
1. -marcha: i 15,77:1
t I
II. -marcha: i '" 9,37:1
t II
lII.-marcha: i 6,17:1
t III
)0.25 Büssing Burglowe
IV. -marcha: i '" 4,39:1 = 2.484.K .2200.),6
t IV
VVV 1,0.5,1).60.1000 = 78,25 ~h
marcha atrás: i '" 15,49:1
t R km
)0.26 a) n == 1)8 -~- b) M '" 9425 Nm c) VVIII== 27
h
A m1n A
a) i
- km
30.16 dif .= 3,8:1 b} i 12,75:1 a} i = 25,6:1 e) M = 20992 Nm
t I '" )0.27 t
b) V == 11.96 ti"
V A
30.17 i 1
12:1 JO.18
t I D
A= 587,2 1II1D

58 59
30.28 a) i t I 9,0 .6,26 56,34:1 31. Dirección
i 7,52 .6,26 :; 47,1 q
t II
i 5,18 .6,26 32,5 : 1 31.1
t III Re1aci6n de transmisión de la dirección, recorrido
i 4,33 .6,26 27 , 1 : 1
t IV de las ruedas en las curvas
i 3,14 .6,26 :; 19,7 : 1
t V
i 2,62 .6,26 16,4 :1 1.
t VI Relaci6n de transmisi6n de la direcci6n
i = 2.08 .. 6,26 13, O : 1
t VII
i 1,735.6,26 10,85: 1 31.1
t VIII
i 1,44 .6,26 9,0 : 1
t IX )1.2 i - 15: 1 )1.3
i D
t X :; 1.2 .. 6,26 7,52 : 1
)1.4 i D== 15,5:1 ) 1·5 rl= 2,12°
i 1,0 .6,26 6,26 : 1
tXI
~:; 596
0
i 0,84 .6,26 5,26 : 1 )1.6 31.7 rI.= )2,1°
t XII
i t RI 8,45 .6.26 ::; 52,9 : 1 31.8 J3 '" 735
0

i ~ 7 t 05 .6.26 44,2 :1
t RII
2. Recorrido de las ruedas en las curvas
bl l. -marcha: 45354 MA== Nm¡ D = 24,9 l/min
A
Z. -marcha: M == 37891 Nm¡ 29,7 l/min 31.9 al r e == 9,35 m b) l i '" 12.566 m
A DA'"
3. -ma.rcha: MA ==26106 Mm¡ D
A= 43.2 1/min cl 1
e
= 14,6B7 ro d) AI= 2,121 m
4. -marcha: M == 21827 Nm¡
A DA'" 51,6 l/miD
)1.10
b 1aOo.l e
[oJ
5. -marcha: M == 15826 Nm; 71,2 l/min re ·7r
A DA'"
6. -marcha: M == 1.3202 Nm 1
A
D ..
A
85,4 l/lid n )1.11 b", 104,8°
7. -marcha: H - 101t81 Mm; D = 107,5 l/miD
A A
8. -marcha: M == 8742 Nm¡ DA"" 128,9 l/lIlin 31.Z Angulo de convergencia, convergencia
A
9. -marcha: M == 7253 Nm; D = 155,4 l/min
A A
lO.-marcha: M == 6046 Nm ¡ D = 186,4 l/min 1. ~gulo de convergencia
A A
ll.-marcha: M - 50)9 Nm¡ nA'" 22),6 t/min
A 31.12 )1. 14
lZ.-marcha: M =; 4234 Nm¡ D = 266,2 l/min
A A
Rl·-marcha: M - 2584 Nm¡ 26,5 l/min 31.15 0== lOa '; ..( 4° (se ha doblado ° desaj ustadol
A DA'"
RZ·-marcha: MA==35525 Nm¡ n A= ~1,7 l/min 0
31.16 1. O" izquierda == 2 57'; 2. O"derecha == 4°4'; 3.At'= 1°7 I

,o.29
a) i caja 1== 3:11 i caja 11== 2,37:11 i III== 1:1
caja
2. Convergencia
b) i dif ° ípuente== 4,77:1
el i t 1:; 14,3:1; i t II= 11,32:1; i IrI 4,7'7:1 31.17 C =3 mm 31.18
t C -2 nun
dl l.-marcha: n :; 223,3 l/min; M =
A A
2006,6 Nm
2.-marcha: n :; 282,7 1/min;
A MA '" 1584,8 Nm
3.-marcha: n '" 669,8 1/min; M :; 668,9
A A Nm
el V 23,4 km/h; V
v I I 29,6 km/h;
:;
v I V 70,2 km/h
60 v IIr
61"
31. 19 a) e 6mm b} vía = 1183 mm 32.2 Presi6n del circuito, fUerza de aprieto
a 2 = 1184,5 mm¡ a = 1181,5 mm
l F r
)2.16 =~2 )2.17 F = 150 daN
) 1.20
F
pie [daN] p
a = 1746 a = 1754 mm
lIIIIIj r
l 2 l
)1. 21 a) 0(.= 11.6° b) (6= 13 12° e) i = 24:1 )2.18 F . =)6 daN
D p~e

)2.19 PL= 20,575 bar sobrepresi6n


31.3 Mecanismo de la direcci6n
)2.20 PL= 42,029 bar sobrepresi6n
) 1.22 (J= 2.J(.r.ot [OJ )1.2) rÁ-= 2,)9° ( 1,82 o) )2.21
h FRD= )62,92 daN

)1.24 A= 301,6 0 (384 0 ) )1.25 cC= 6° (5,2°) )2.22 PL= J7,)6 bar sobrepresi6n

Id = el-. Z [oJ )2.2) a) F = 180 daN b) P L = 28,019 bar sobrepresibn


)1.26 )1.27 (.3= 256° (448°) p
g
e) FRD= 222.5 daN¡ FRA= llt2 daN
)1. 28 = 1),67 mm (5,5 1IllII)
" )2.24 F . = 66,25 daN
p~e
)60°,5 (oJ
) 1.29 ,/3 = z.p
) 1.)0 13= 10° (12°) )2.25 P = )1,48 bar sobrepresi6n
L

32. Frenos 32.3 Frenos de tambor, fuerza periférica

32.1 Desaceleraci6n, tiempo de frenado, distancia de 32.26 FT= 315 daN


frenado, distancia hasta el paro Freno símplex: e
)2.27 a) 1,4
Freno dúplex: e = 2,1
32.1 a
v~ [~J )2.2 vo=~ [~J servofreno: e 3,1
)2.) V = 10 !:!! (lJ,'8";; 20,8J !!!) b) Freno simp1ex: e 2,1
s s
Freno dúplex: e 3,4
32.4 s 48,08 ID (64.3 111) 32·5 a = 6 m (6,7> 10 servofreno: e 5,7
2" l!I
2
11
]2.6 (71,28 ~)
J2.28 a) e = 2,1 b)~D= 0,3 (del diagrama)
J2.29 a) FT 902 daN (e 4,1);
]2.7 a J,6J IU 4,2J .!!]-) derecha
11
2
11 FTizquierda = 1254 daN (e = 5,7) b)
J2.8 t =- 4.9J8 s (4,9°) s) t 6 s (6 s) J2.JO a) e
1,8 (del diagrama); F = 216 daN
T
b) e
2,9 (del diagrama); F = 348 daN
J2.10 V = 86 4 km (72 km ) J2.11 km T
o ' h h V
O
98,6 t i el C=-4, 4 (del diagrama); F = 528 daN
T
J2.12 11 = 77,8 ID (175 m) ]2.1J Stotal = J8, 1 m J2.Jl a) FT= J12,5 daN (e = 2,5)
b) F = 450 daN e) F = 550 daN
)2.14 T T
Stotal = 1)0.5 (187 m) )2.15
)2.J2 F = 200 daN (e 1,7)
R
32,33 FTD= 424,4 daN (e = 4,3)

62 6)
32.)1t a) P = 31,58 bar sobrepresi6n km
L )3.11 V = 19,)6 h
V
b) FRO= 202,87 daN¡ FRA= 122,2 daN
e) FTO= 831,8 daN {C = 4,1)1 F TA= 207,7 daN (C = 1,7)
)3·12 a) VV= 165,6 1¡: b) P = 221t,71 kW
e
e) F = 2250 N d) P e = 17,65 kW
A
32.4 Frenos de disco. Fuerza de frenado en una rueda
33.2 Resistencia a la rodadura

32·35 F = 200 daN 32.36 F = 222,2 daN


T R 33.1) F
R = 10 N 33.11t F
R
= 8,653 N
32.37 fl'D= o,lt 32.38 FFR= 231t,83 daN F rod F
32.39 FFR= 168,75 daN
33.15 a) F
N = f ~] b) f = rod
FN [-J
33.16 129 N
32.40 a) FT= 208 daN b) FFR= 112,1t daN F
rod =
32.41 al FT= 256 daN b) FFR= t59,5 daN 3)·17 F rod- 264,9 NI f~ 0,03 del diagrama

32.1t2a) FTD = 21t00 N b) FTA= 1260 N (C A= 1,4) 33.18 f - 0,0251t8

32.43 Rueda delantera: 33.19 al Frodtractor 2964 N

bl Frodremolque= 2255 N
Rueda trasera: e) F rod trailer -- 5219 N
C = 1,4: F = 2800 N: FFRA= 1586,6 N
A TA 33.3 Resistencia del aire
FFtotal= 9123,3 N F .
a) C =
33. Méeanica del movimiento
33·20 al.l;.e
a~O'or:A'Vv~
[-]
33.1 Fuerza impulsora
b) V
y
al re
0,01i8.C a ·A t~J
FA·VV )3·21 F. = 399,6 N 33.22 F. = 1164,5 N
a1.re a1.re
3).1 a) P e= 1lTr.3600 (kW] )3.2) a) F. =3)5.9 N b) F. =597,2 N
a1.re a1.re
P e .'ltTr .3600
b) Vv.
FA [~] 3).24 C=O,526
a 33·25 Ca = 0,5
km kili
FA· Vv 33.26 yy= 231t,lt8 h )3·27 Yy= 108 h
e) 1{Tr = P ·)600 [-J
e 33.28 A .. 2,008 1112
3).2 FA= 7128 N )3.) FA: 3828 N
33.4 Resistencia en pendiente, fuerza sobrante
3).1t a) F1.= 9500 N b)
FAtraetor= 6100 N
33.5 Vv = 180 k: 1. Resistencia en pendiente
F F F
33.6 "l.Tr = 0,91b; Perdida en la transmisi6n ~ 8,-3 % 33.29 F veh- pend.l
h ~J m = Gveh- veh = pend.1
9 g.h
[k g]

33.7 '7lT r = 0,92) 33.8 P e = 36 kW


3).30 pend = 1506,8 N
F- )) .31 F
pend = 22072,5 N
33.9 FA= 1620 N
3)·32 )).))
b) FA= 26700 N e) FA= 8431,6 N
F
pend- 777 N F
pend = (-) 1245,0 N
3.3.10 a) F A= 80100 N
)).)It Fpend- 317,8 N
61t 65
2. Fuerza sobrante
3. Capacidad de la bateria
33.35 Fsobrante
= 350 N

33.36 al F sobrante = 300 N b) Pend = 3,22 % 34.27 lo' :: 456 Wh

33.37 a) F = 1620 N b) F aire 387,072 N 34.28 a) lo' = 462 Wh b) lo' 411.18 Wh (J09.54 Wh)
A
e) F rod = 294,3 N d) F so b ran t e = 938,628 N J4.29 1 = 7.236 A
34.Jo 1 ~4.2 A
33.38 FA= 10771,2 N; F ro d ~ 2590 N; F. a~re
= 451,2 N;
F pend = 4708,8 N; F sobrante = 3021,2 N 34.3 Conexi6n en serie, conexi6n en paralelo

34. Electricidad del autom6vil 34.Jl R = 17 .f1.


t
34.1 Fundamentos eléctricos, ley de Ohm 34.32 a) Rt = 211 b) 1 :: 6 A e) U1= J VI U2 = 9 V

J4.1 J4.2 R = 5.!l J4.J U 12 V 34.33 Rt = 3,08 .Il.


10 "
)4.4 1 :: 1.4 A J4.5 1 4.4 A J4.6 R l,71.I'J. 34.34 a) Rt = 140 n. b) R
t = 34,28 n
)4.7 U = 24v J4.8 R = 3,2.ll J4.9 1 :: J A 34.35 a) R = 0,028 .[).
t
b) 1 t 420 A=
= 12 V J4.12 JJ,J e) 1 = 240 Al 1 2 = 120 Al 1 = 60 A
34.10 1 = 2,5 A ;l4.u U 1 A 1 J
:3 V )4.)6 a) Rq '" 19A¡ Rt = 24 .n
U = 12 V J4.14 1 200 A )4.15 U
b) U = 0,25 VI U2 = 1,5 VI U = 0.75 VI U4 = 9.5 V
1 J
34.2 Potencia eléctrica, trabajo eléctrico, J4.)7 Rt2 / 3 = 2,86tt; Rt = 7,86íl
capacidad de la bateria 34.38 a) Rt = 18,75r.L; U = 12 V
b) R = 80~; 1 = 0,15 A
1. Potencia eléctrica t
p J4.J9 R 5,71!l; U = 45,7 V; R = 70!l; 1 = 0,65~ A
)4.16 b) 1 = - t t
a)u=t[V] U

)4017 p = 21 W 35. Repasos para el examen


J4.18 a) 1 = ),) A b) 1 = J.75 A
34.19 U = 12 V 34.20 P = 165,84 lo' 1. Trabajo de repaso

34.21 P = 661,76 W 0,66176 kW


1- Gp -- 6 .5 !.!.
klo'
)4.22 a) 1 = JO A b) P = 45 lo' Motor

2. Trabajo eléctrico
2. n = J820 +
m D

) . con f.,n = 6:1 X 1,74 mm

J4.23 100 Wh = 0.1 kWh¡ 6500 Wh 6.5 kWhI 4. al V = 22,5 ~ bl G = 18 kg


850 Wh 0.85 kWh
5. Consumo: 241,5.1-
34.24 5,05$; 0,35$; 1,40$
34.25 w = 7200 Wh = 7,2 kWh 34.26 t:: 6,72 h
66 67
2. Trabajo de repaso
7. Trabajo de repaso

1. 91.80 $ 2. 1 '" 743.1 cm


1. 11.9't " 2. h = 1.624 dm 162,4 mm
). a) a 't. 286 ~ b) Stotal"" 135 m 3• n 2865 iiiIñ
1
4. d = 584. 1 mm

4. a) n '" 6918 m~n b) i '" 1:2


5. .s 123.08 m

5· al ~== 73,46 Nm b)
8. Trabajo de repaso
3. Trabajo de repaso
v "" 150,94 ~ (160 km ~ 106 %)
h
a) 8,66 DM b) 13.95 ~ 2. al V '" 2.'37.5 1 bl G 238.553 kg
2. f = 0.738 ~3 ). ¿ = 9.'S":1 3. n = 1610 + m~n
4. E:. 8.15: 1

4. 8 = 34.48 m 5. R = 0.0447..n. 5· Stotal"" 3000 m + 62,S m == 3062,5 m

4. Trabajo de repaso 9. Trabajo de repaso

1. 44.18 " 2. h .. 2J 1,1 mm a) 404 DM b) 309.20 DM e) Jo.66 "


1
c1D 3 = 8,725 1
2
). D = 5000 min 2. A 609.273 cm ). V
H
= 8724.9876
5. MA"" 936 Nm 4• I 1 , 6b A 5· n = 553.8 llI~n

5. Trabajo de repaso 10. Trabajo de repaso

1. V = 2,45 1 ~ 35 " 2. V 5.6 1 1


1. n p "" 210,5 min 2. F
ro d"" 382,59 N
3. V = 9 5 11I 4. I 5,8) A
ID ' ii 3. n = 3350 min 4. VID :: 63 ~
h
5. t "" 5 S

11. Trabajo de repaso


6. Trabajo de repaso
1. P e = 19.79 kW 2. i . "" 4,063:1
1. 44,2 $ 6)6,62 daN
caja
3· (jz'" cm 2 4. p = 6,2831 mm; d "" 70 mm
o
2, a) V "" 83,49 1 b) G "" 64,29 kg
5. Ve'" 50 cm)
1
). PiIV= 56.42 kW 't. D 6857.14 mIñ
1 12. Trabajo de repaso
5. al i
t
"" 23,82:1 b) n 193.1;¡;

1. G = 17,692 kg 2. ME= 599,4 Nm


3. t '" 4 .s 4. Pirv= 69 kW
1
5. VFmin= 3.317.76 min

68
69
13. Trabajo de repaso

1- 3641,62$
2. v " 2.212 cm)
km
). V '"'
V
63,5 h
4. t :: 2,99 8

5· 1 '" 4,5 A

I Trabajo de repaso
14.
I

1- 8 'J'
2. h " 46.77 cm
) . P == 31 bar sobrepresi6n
4. Pi'" 90.272 kW
5. I '"' 47,06 A, R = O,036.n.

15. Trabajo de repaso

1. 23.)8 'J'
2. n :: 3344 l/mini i 1: 1.52

J. n 4687.5 l/min
4. m 284.1 g
0
5· ~VA'"' 245

70

Vous aimerez peut-être aussi