Ec​khart

Tol​le

PRAK​TY​K O​WA​NIE
PO​TĘ​GI
TE​RAŹ​NIEJ​SZO​ŚCI
Po​cząt​kiem wol​no​ści jest świa​do​mość, że nie je​steś „my​śli​cie​lem”. W mo​men​cie, w któ​rym za​czy​-
nasz ob​ser​w o​w ać tego, któ​ry my​śli, zo​sta​je ak​ty​w o​w a​ny wyż​szy po​ziom świa​do​mo​ści.

Za​czy​nasz zda​w ać so​bie spra​w ę, że po​nad my​ślą ist​nie​je bez​kre​sny wy​miar in​te​li​gen​cji, a samo
my​śle​nie jest tyl​ko ma​leń​kim jej aspek​tem. Jed​no​cze​śnie uświa​da​miasz so​bie wszyst​kie rze​czy,
któ​re rze​czy​w i​ście mają zna​cze​nie – pięk​no, mi​łość, kre​atyw​ność, ra​dość, we​w nętrz​ny po​kój.

Wszyst​ko to wy​ła​nia się w to​bie, gdy prze​kra​czasz umysł.

Za​czy​nasz się bu​dzić.

 WSTĘP ECKHARTA TOLLE

Od cza​su pierw​sze​go wy​da​nia w 1997 roku, Po​tę​ga Te​raź​niej​szo​ści wy​war​ła wpływ na zbio​ro​wą
świa​do​mość, w spo​sób, w jaki nie by​łem w sta​nie so​bie wy​obra​zić. Książ​ka zo​sta​ła prze​tłu​ma​czo​na na
pięt​na​ście ję​zy​ków, a ja co​dzien​nie otrzy​mu​ję e-ma​ile od czy​tel​ni​ków z ca​łe​go świa​ta. Pi​szą jak bar​dzo
od​mie​ni​ło się ich ży​cie, kie​dy we​szli w kon​takt z za​war​ty​mi w niej na​uka​mi.
Cho​ciaż skut​ki sza​leń​stwa ego​tycz​ne​go umy​słu są na​dal bar​dzo wi​docz​ne, po​ja​wia się coś no​we​go.
Ni​g​dy wcze​śniej tak wie​lu lu​dzi nie było go​to​wych, aby wy​rwać się z ko​lek​tyw​nych sche​ma​tów umy​słu,
któ​re utrzy​my​wa​ły całą ludz​kość w cier​pie​niu od nie​pa​mięt​nych cza​sów. Bu​dzi się nowy stan świa​do​mo​-
ści. Wy​cier​pie​li​śmy już wy​star​cza​ją​co wie​le! Na​wet te​raz po​ja​wia się ten nowy stan w to​bie, kie​dy trzy​-
masz tę książ​kę w rę​kach i czy​tasz sło​wa, mó​wią​ce o moż​li​wo​ści pro​wa​dze​nia wy​zwo​lo​ne​go ży​cia,
w któ​rym nie za​da​jesz już bólu ani so​bie, ani in​nym.
Wie​lu czy​tel​ni​ków, któ​rzy pi​sa​li do mnie, wy​ra​zi​ło ży​cze​nie, aby prak​tycz​ne aspek​ty nauk za​war​tych
w Po​tę​dze Te​raź​niej​szo​ści zo​sta​ły wy​ra​żo​ne w bar​dziej przy​stęp​nej for​mie, tak by mo​gły być uży​tecz​ne
w co​dzien​nej prak​ty​ce. Ta proś​ba stwo​rzy​ła im​puls do na​pi​sa​nia tej książ​ki.
Oprócz ćwi​czeń i me​dy​ta​cji, po​zy​cja ta za​wie​ra kil​ka krót​szych frag​men​tów z ory​gi​na​łu, któ​re mogą
po​słu​żyć jako przy​po​mnie​nie nie​któ​rych pod​sta​wo​wych za​gad​nień i idei. Z róż​ny​mi kwe​stia​mi mo​że​my
wte​dy ob​co​wać na co dzień.
Wie​le frag​men​tów tej książ​ki na​da​je się do czy​ta​nia w spo​sób me​dy​ta​cyj​ny. Kie​dy ro​bisz to w ten
spo​sób, czy​tasz nie po to by gro​ma​dzić in​for​ma​cje, ale by wejść w od​mien​ny stan świa​do​mo​ści. Dla​te​go
te same frag​men​ty mo​żesz czy​tać wciąż na nowo i za​wsze od​naj​dziesz w nich coś świe​że​go. Tyl​ko sło​wa,
któ​re zo​sta​ły na​pi​sa​ne czy też wy​po​wie​dzia​ne w sta​nie obec​no​ści mają moc trans​for​ma​cji. Jest to moc
bu​dze​nia obec​no​ści w to​bie.
Naj​le​piej czy​tać po​szcze​gól​ne frag​men​ty wol​no i bez po​śpie​chu.
Wie​le razy bę​dziesz chciał zro​bić prze​rwę i po​zwo​lić so​bie na mo​ment ci​chej re​flek​sji czy nie​po​ru​-
szo​nej ci​szy. In​nym ra​zem mo​żesz po pro​stu otwo​rzyć książ​kę na chy​bił tra​fił i prze​czy​tać kil​ka li​ni​jek
tek​stu.
Dla wszyst​kich, któ​rzy po​czu​li się onie​śmie​le​ni i nie​co przy​tło​cze​ni przez Po​tę​gę Te​raź​niej​szo​ści, ta
książ​ka może po​słu​żyć jako wstęp.
Ec​khart Tol​le, 9 lip​ca 2001 roku.
 Część PIERW​SZA
–
DO​STĘP DO PO​T Ę​GI TE​RAZ

Gdy two​ja świa​do​mość zwró​co​na jest na ze​w nątrz, po​w sta​je umysł i świat.

Gdy jest zwró​co​na do we​w nątrz, od​kry​w a wła​sne Źró​dło i po​w ra​ca do domu, w Nie​prze​ja​w io​ne
 Roz​dział 1
–
ISTNIENIE I OŚWIECENIE

Po​nad mi​liar​da​mi form ży​cia, któ​re pod​le​ga​ją na​ro​dzi​nom i śmier​ci ist​nie​je bez​cza​so​we, wszech​-
obec​ne Jed​no Ży​cie. Aby je opi​sać, wie​lu lu​dzi uży​wa wy​ra​zu Bóg, ja okre​ślam je mia​nem Ist​nie​nia. Za​-
rów​no sło​wo Bóg jak i Ist​nie​nie nic nie wy​ja​śnia​ją, jed​nak to dru​gie okre​śle​nie ma prze​wa​gę, bo jest po​-
ję​ciem otwar​tym. Nie re​du​ku​je nie​skoń​czo​ne​go nie​wi​dzial​ne​go do ogra​ni​czo​nej for​my. Nie moż​na stwo​-
rzyć jego men​tal​ne​go ob​ra​zu. Nikt nie może przy​pi​sy​wać so​bie wy​łącz​ne​go pra​wa do po​sia​da​nia Ist​nie​-
nia. To jest sama obec​ność i jest ona na​tych​mia​sto​wo do​stęp​na, wła​śnie jako od​czu​cie two​jej wła​snej
obec​no​ści. Tyl​ko je​den krok dzie​li sło​wo Ist​nie​nie, od do​świad​cze​nia tego, czym jest Ist​nie​nie.
IST​NIE​NIE JEST NIE TYL​KO POZA, ALE RÓW​NIEŻ GŁĘ​BO​KO WE​WNĄTRZ KAŻ​DEJ
FOR​MY, jako jej naj​bar​dziej ukry​ta, nie​w i​dzial​na i nie​znisz​czal​na esen​cja. Ozna​cza to, że w każ​-
dej chwi​li jest do​stęp​na rów​nież to​bie, jako two​ja naj​głęb​sza jaźń, praw​dzi​w a na​tu​ra. Ale nie sta​-
raj się po​jąć jej swo​im umy​słem. Nie pró​buj jej zro​zu​mieć.
Mo​żesz ją roz​po​znać tyl​ko wte​dy, gdy umysł jest ci​chy i spo​koj​ny. Kie​dy je​steś obec​ny, kie​dy two​-
ja uwa​ga spo​czy​w a w peł​ni w TE​RAZ, mo​żesz od​czuć Ist​nie​nie. Men​tal​nie nie jest to ni​g​dy moż​li​-
we.
Po​wrót do przy​tom​no​ści Ist​nie​nia i trwa​nie w sta​nie świa​do​me​go od​czu​wa​nia jest oświe​ce​niem.
Sło​wo oświe​ce​nie su​ge​ru​je pew​ne wy​obra​że​nie nad​ludz​kie​go osią​gnię​cia, a ego bar​dzo lubi po​strze​-
gać to wła​śnie w ten spo​sób. Jed​nak w isto​cie to twój na​tu​ral​ny stan od​czu​wa​nia jed​no​ści z Ist​nie​niem.
To stan po​łą​cze​nia z czymś bez​kre​snym i nie​znisz​czal​nym, z czymś, co pa​ra​dok​sal​nie jest esen​cjo​nal​nie
tobą, a jed​no​cze​śnie jest dużo więk​sze niż ty. To od​kry​cie two​jej praw​dzi​wej na​tu​ry po​nad imie​niem
i for​mą.
Nie​zdol​ność od​czu​wa​nia tego po​łą​cze​nia two​rzy ilu​zję od​dzie​le​nia od sa​me​go sie​bie i od ota​cza​ją​ce​-
go świa​ta. Po​strze​gasz wte​dy sie​bie – świa​do​mie bądź nie​świa​do​mie – jako wy​izo​lo​wa​ną część. Po​ja​-
wia się lęk, a kon​flik​ty we​wnątrz i na ze​wnątrz sta​ją się re​gu​łą.
Naj​więk​szą prze​szko​dą w do​świad​cza​niu re​al​no​ści two​je​go po​łą​cze​nia ze Źró​dłem jest utoż​sa​mie​nie
się ze swo​im umy​słem, któ​re spra​wia, że myśl sta​je się przy​mu​sem. Brak moż​li​wo​ści za​trzy​ma​nia stru​-
mie​nia my​śli jest fa​tal​ną przy​pa​dło​ścią, ale nie uświa​da​mia​my so​bie tego, po​nie​waż pra​wie wszy​scy
cier​pią z jej po​wo​du, więc jest trak​to​wa​na jako coś nor​mal​ne​go. Nie​prze​rwa​ny men​tal​ny ha​łas unie​moż​-
li​wia ci od​kry​cie kró​le​stwa we​wnętrz​nej ci​szy, któ​re jest nie od​dziel​ne od Ist​nie​nia. Wy​twa​rza rów​nież
fał​szy​wą, wy​two​rzo​ną przez umysł jaźń, któ​ra rzu​ca na wszyst​ko cień lęku i cier​pie​nia.
Iden​ty​fi​ka​cja z umy​słem wy​twa​rza za​mglo​ny ekran kon​cep​cji, ety​kie​tek, wy​obra​żeń, słów, ocen oraz
de​fi​ni​cji i w re​zul​ta​cie blo​ku​je wszyst​kie praw​dzi​we re​la​cje. Two​rzy za​po​rę po​mię​dzy tobą i two​im ja,
po​mię​dzy tobą i two​im part​ne​rem, po​mię​dzy tobą i na​tu​rą i wresz​cie po​mię​dzy tobą i Bo​giem.
Ekran my​śli wy​twa​rza ilu​zję od​dzie​le​nia, złu​dze​nie, że ist​nie​jesz ty i cał​ko​wi​cie od​dzie​le​ni inni. Za​-
po​mi​nasz wte​dy pod​sta​wo​wy fakt, że po​ni​żej po​zio​mu fi​zycz​nej ma​ni​fe​sta​cji i od​ręb​nych form, je​steś
jed​no​ścią ze wszyst​kim, co jest.
Umysł to cu​dow​ne na​rzę​dzie, je​śli jest wy​ko​rzy​sty​wa​ny w od​po​wied​ni spo​sób. Ale uży​ty nie​pra​wi​-
dło​wo sta​je się bar​dzo de​struk​cyj​ny. Mó​wiąc do​sad​niej, nie jest tak, że ko​rzy​stasz ze swo​je​go umy​słu
nie​wła​ści​wie – zwy​kle nie ko​rzy​stasz z nie​go wca​le. To on uży​wa cie​bie. I to jest cho​ro​ba. Wie​rzysz, że
je​steś swo​im umy​słem, a to złu​dze​nie. Na​rzę​dzie prze​ję​ło nad tobą kon​tro​lę.
To pra​wie tak, jak​byś zo​stał znie​wo​lo​ny nie wie​dząc o tym i bio​rąc ten znie​wa​la​ją​cy byt za sie​bie.
PO​CZĄT​KIEM WOL​NO​ŚCI jest świa​do​mość, że nie je​steś tym znie​w o​lo​nym by​tem – my​śli​cie​-
lem. Roz​po​zna​nie tego umoż​li​w ia ci ob​ser​w a​cję. W chwi​li, w któ​rej za​czy​nasz pa​trzeć na tego,
któ​ry my​śli, ak​ty​w u​je się wyż​szy po​ziom świa​do​mo​ści.
Za​czy​nasz so​bie uświa​da​miać, że ist​nie​je bez​kre​sne kró​le​stwo in​te​li​gen​cji po​nad my​ślą, a my​śle​nie
jest tyl​ko ma​leń​kim jej aspek​tem. Uświa​da​miasz so​bie rów​nież, że wszyst​kie rze​czy, któ​re na​praw​dę
mają zna​cze​nie – pięk​no, mi​łość, kre​atyw​ność, ra​dość i we​wnętrz​ny po​kój – po​wsta​ją poza umy​słem.
Za​czy​nasz się bu​dzić.

*****
 UWALNIANIE SIĘ OD UMYSŁU

Do​bra wia​do​mość jest taka, że mo​żesz uwol​nić się ze swo​je​go umy​słu. To jest je​dy​ne praw​dzi​we
wy​zwo​le​nie. Pierw​szy krok mo​żesz uczy​nić wła​śnie TE​RAZ.
TAK CZĘ​STO JAK TO MOŻ​LI​WE, ZA​CZNIJ SŁU​CHAĆ GŁO​SU W SWO​JEJ GŁO​WIE.
Zwróć szcze​gól​ną uwa​gę na wszel​kie po​w ta​rza​ją​ce się wzor​ce men​tal​ne – te sta​re ta​śmy, nie​-
ustan​nie od​twa​rza​ne w two​jej gło​w ie, być może od wie​lu lat.
Wła​śnie to mam na my​śli, gdy mó​w ię o ob​ser​w o​w a​niu my​śli​cie​la. Ina​czej mó​w iąc, słu​chaj gło​-
su w swo​jej gło​w ie. Trwaj tam, jako bę​dą​ca świad​kiem obec​ność.
Kie​dy słu​chasz tego gło​su, bądź bez​stron​ny.
To zna​czy nie oce​niaj. Nie osą​dzaj ani nie po​tę​piaj tego, co sły​szysz, po​nie​w aż je​śli tak zro​bisz,
to znak, że głos po​w ró​cił ku​chen​ny​mi drzwia​mi. Wkrót​ce uświa​do​misz so​bie – tam jest głos, a tu
je​stem ja, słu​cham go i ob​ser​w u​ję. Ta świa​do​mość, że JA JE​STEM, po​czu​cie swo​jej wła​snej obec​-
no​ści, nie jest my​ślą. Po​w sta​je poza umy​słem.
A więc, gdy słu​chasz my​śli, je​steś świa​do​my nie tyl​ko ich, ale rów​nież sie​bie jako świad​ka tych my​-
śli. Wy​ła​nia się w ten spo​sób nowy po​ziom świa​do​mo​ści.
GDY SŁU​CHASZ MY​ŚLI, od​czu​w asz świa​do​mą obec​ność – two​ją głęb​szą jaźń – nie​ja​ko z tyłu
lub pod po​w ierzch​nią my​śli. Tra​cą one wte​dy swo​ją wła​dzę nad tobą i szyb​ko się uci​sza​ją, po​nie​-
waż nie do​star​czasz umy​sło​w i ener​gii po​przez iden​ty​fi​ka​cję z nim. To po​czą​tek koń​ca na​w y​ko​w e​go
my​śle​nia.
Kie​dy myśl się uci​sza, do​świad​czasz prze​rwy w men​tal​nym stru​mie​niu – wy​ło​mu nie-umy​słu.
Na po​cząt​ku prze​rwy będą do​syć krót​kie, być może kil​ku​se​kun​do​w e, jed​nak stop​nio​w o sta​ną się
co​raz dłuż​sze. Za każ​dym ra​zem, gdy się po​ja​w ią, od​czu​jesz w so​bie pe​w ien spo​kój i ci​szę. To jest
po​czą​tek two​je​go na​tu​ral​ne​go sta​nu od​czu​w a​nia jed​no​ści z Ist​nie​niem, któ​ry jest za​zwy​czaj prze​-
sło​nię​ty przez umysł.
Wraz z dal​szą prak​ty​ką po​czu​cie we​w nętrz​nej ci​szy i po​ko​ju bę​dzie się po​głę​biać. W rze​czy​w i​sto​-
ści nie ma koń​ca tej głę​bi. Od​czu​jesz rów​nież sub​tel​ną ema​na​cję ra​do​ści wy​ła​nia​ją​cej się głę​bo​ko
z wnę​trza – ra​do​ści Ist​nie​nia.
W sta​nie we​wnętrz​ne​go po​łą​cze​nia je​steś bar​dziej czuj​ny i prze​bu​dzo​ny, niż w zwy​kłym sta​nie iden​-
ty​fi​ka​cji z umy​słem. Je​steś w peł​ni obec​ny. Pod​no​si to rów​nież wi​bra​cję czę​sto​tli​wo​ści pola ener​ge​tycz​-
ne​go, któ​ra daje ży​cie i za​si​la cia​ło fi​zycz​ne.
Gdy wcho​dzisz głę​biej do tego kró​le​stwa nie-umy​słu – jak to cza​sa​mi jest na​zy​wa​ne na Wscho​dzie –
do​świad​czasz sta​nu czy​stej świa​do​mo​ści. Czu​jesz wte​dy swo​ją wła​sną obec​ność z taką in​ten​syw​no​ścią
i ra​do​ścią, że wszel​kie my​śle​nie, emo​cje, fi​zycz​ne cia​ło, jak rów​nież cały ze​wnętrz​ny świat, za​czy​na​ją
w po​rów​na​niu z tym zna​czyć nie​wie​le. A jed​nak nie jest to stan na​ce​cho​wa​ny ego​izmem. Wręcz prze​ciw​-
nie, jest go cał​ko​wi​cie po​zba​wio​ny. Za​bie​ra cię poza to, co zwy​kle my​śla​łeś o swo​im ja. Ta obec​ność, to
two​ja esen​cja, któ​ra jest jed​no​cze​śnie nie​wy​obra​żal​nie więk​sza od cie​bie.
ZA​MIAST OB​SER​WO​WAĆ MY​ŚLI​CIE​LA, mo​żesz wy​two​rzyć lukę w stru​mie​niu my​śli, kie​ru​-
jąc po pro​stu uwa​gę na TE​RAZ. Zwy​czaj​nie stań się świa​do​my obec​nej chwi​li.
 To po​dej​ście da​ją​ce wie​le speł​nie​nia. W ten spo​sób od​cią​gasz świa​do​mość od ak​tyw​no​ści umy​słu
i wy​twa​rzasz prze​strzeń nie-umy​słu, w któ​rej je​steś w naj​wyż​szym stop​niu czuj​ny i obec​ny, ale nie my​-
ślisz. To jest esen​cja me​dy​ta​cji.
W SWO​IM CO​DZIEN​NYM ŻY​CIU mo​żesz to prak​ty​ko​w ać, po​świę​ca​jąc peł​ną uwa​gę wszyst​-
kim ru​ty​no​w ym czyn​no​ściom, któ​re zwy​kle trak​tu​jesz jako śro​dek do osią​gnię​cia ja​kie​goś celu.
Wte​dy taka czyn​ność sta​je się ce​lem sa​mym w so​bie. Na przy​kład ile​kroć wcho​dzisz po scho​dach
w swo​im domu czy w pra​cy, zwra​caj dużą uwa​gę na każ​dy krok, każ​dy ruch, a na​w et swo​je od​dy​-
cha​nie. Bądź cał​ko​w i​cie obec​ny.
Albo, kie​dy my​jesz ręce, za​uwa​żaj wszel​kie od​czu​cia zmy​sło​w e zwią​za​ne z tą czyn​no​ścią –
dźwięk i do​tyk wody, ruch swo​ich dło​ni, za​pach my​dła i tak da​lej.
Albo, gdy wsia​dasz do sa​mo​cho​du za​my​ka​jąc za sobą drzwi, zrób prze​rwę na kil​ka se​kund i ob​-
ser​w uj prze​pływ swo​je​go od​de​chu. Bądź świa​do​my ci​che​go, ale po​tęż​ne​go po​czu​cia obec​no​ści.
Jest pew​ne kry​te​rium, dzię​ki któ​re​mu mo​żesz zmie​rzyć suk​ces we wła​snej prak​ty​ce – to po​ziom
po​ko​ju, któ​ry od​czu​w asz we​w nątrz.
Je​dy​ny, naj​bar​dziej istot​ny krok w two​jej po​dró​ży ku oświe​ce​niu to opa​no​wa​nie sztu​ki nie utoż​sa​mia​-
nia się ze swo​im umy​słem. Za każ​dym ra​zem, gdy two​rzysz lukę w stru​mie​niu my​śli, świa​tło świa​do​mo​-
ści sta​je się sil​niej​sze.
Pew​ne​go dnia mo​żesz zła​pać się na tym, że śmie​jesz się z tego gło​su w gło​wie, tak samo jak z hu​mo​-
rem trak​to​wał​byś wy​bry​ki dziec​ka. Ozna​cza to, że prze​sta​jesz trak​to​wać tre​ści pod​su​wa​ne przez umysł
tak bar​dzo po​waż​nie. Wiesz, że two​je po​czu​cie sie​bie, nie za​le​ży od nie​go.

*****
 OŚWIECENIE – WZNOSZENIE SIĘ PONAD MYŚL

Wraz z upły​wem lat, kie​dy do​ra​stasz, two​rzysz men​tal​ny ob​raz tego, kim je​steś, opar​ty na oso​bi​stym
i kul​tu​ro​wym uwa​run​ko​wa​niu. Mo​że​my okre​ślić tę fan​to​mo​wą jaźń jako ego. Skła​da się ona z ak​tyw​no​ści
umy​słu i jest pod​trzy​my​wa​na przez cią​głe my​śle​nie. Samo po​ję​cie ego może być róż​nie ro​zu​mia​ne, ale ja
uży​wam je zwy​kle, okre​śla​jąc fał​szy​wą jaźń, po​wsta​łą z nie​świa​do​mej iden​ty​fi​ka​cji z umy​słem.
Dla ego chwi​la obec​na pra​wie nie ist​nie​je. Tyl​ko prze​szłość i przy​szłość uzna​wa​ne są za waż​ne
i mają zna​cze​nie. To cał​ko​wi​te od​wró​ce​nie praw​dy, wy​ja​śnia, dla​cze​go po​przez funk​cjo​no​wa​nie jako
ego, umysł jest taki dys​funk​cjo​nal​ny. Cią​gle zaj​mu​je się utrzy​my​wa​niem przy ży​ciu prze​szło​ści, po​nie​waż
bez niej – kim je​steś? Umysł sta​le wy​bie​ga też w przy​szłość, aby za​pew​nić so​bie prze​trwa​nie i zna​leźć
ja​kiś ro​dzaj uwol​nie​nia czy też speł​nie​nia. Mówi on – Któ​re​goś dnia, gdy wy​da​rzy się to lub tam​to,
wszyst​ko bę​dzie w po​rząd​ku, a ja sta​nę się szczę​śli​wy i pe​łen po​ko​ju.
Na​wet, je​śli wy​da​je się, że ego zaj​mu​je się chwi​lą obec​ną, tak na​praw​dę wca​le jej nie wi​dzi. Po​-
strze​ga ją błęd​nie, bo pa​trzy ocza​mi prze​szło​ści. Albo re​du​ku​je te​raź​niej​szość do środ​ka dla osią​gnię​cia
ja​kie​goś celu – obiek​tu, któ​ry umiej​sco​wio​ny jest za​wsze w przy​szło​ści, wy​two​rzo​nej przez pro​jek​cje
umy​słu. Ob​ser​wuj swój umysł, a zo​ba​czysz, że dzia​ła do​kład​nie w ten spo​sób.
Obec​na chwi​la za​wie​ra w so​bie klucz do wy​zwo​le​nia. Ale nie mo​żesz za​nu​rzyć się w niej tak dłu​go,
jak je​steś swo​im umy​słem.
Oświe​ce​nie ozna​cza wznie​sie​nie się po​nad myśl. W tym sta​nie na​dal wy​ko​rzy​stu​jesz my​ślą​cy umysł,
gdy jest to po​trzeb​ne, ale w bar​dziej spój​ny i efek​tyw​ny spo​sób niż do​tych​czas. Uży​wasz go głów​nie dla
ce​lów prak​tycz​nych, ale je​steś wol​ny od bez​wied​nej, we​wnętrz​nej pa​pla​ni​ny i do​świad​czasz ci​szy.
A gdy już uży​wasz umy​słu, szcze​gól​nie, gdy po​trzeb​ne jest ja​kieś kre​atyw​ne roz​wią​za​nie, oscy​lu​jesz
przez kil​ka mi​nut po​mię​dzy my​ślą, a ci​szą, po​mię​dzy umy​słem, a nie-umy​słem. Nie-umysł jest świa​do​mo​-
ścią bez my​śli. Tyl​ko w ten spo​sób moż​na my​śleć twór​czo, po​nie​waż tyl​ko wte​dy myśl ma ja​kąś re​al​ną
siłę. Kie​dy nie wy​pły​wa z kró​le​stwa świa​do​mo​ści i nie jest z nim po​łą​czo​na, szyb​ko sta​je się ja​ło​wa,
obłą​ka​na i de​struk​cyj​na.

*****
 EMOCJA – REAKCJA CIAŁA NA UMYSŁ

Umysł – zgod​nie ze spo​so​bem, w ja​kim uży​wam tego sło​wa – jest nie tyl​ko my​ślą. Za​wie​ra on rów​-
nież two​je emo​cje oraz wszel​kie men​tal​no-emo​cjo​nal​ne wzor​ce re​ago​wa​nia. Na sty​ku cia​ła i umy​słu po​-
wsta​je emo​cja. Moż​na po​wie​dzieć, że jest to re​ak​cja cia​ła na umysł albo ina​czej – od​bi​cie umy​słu w cie​-
le.
Im bar​dziej iden​ty​fi​ku​jesz się z my​śle​niem – tym, co lu​bisz i cze​go nie lu​bisz, osą​da​mi i in​ter​pre​ta​cja​-
mi – to zna​czy im mniej je​steś obec​ny jako ob​ser​wu​ją​ca świa​do​mość, tym bar​dziej na​ła​do​wa​na ener​gią
emo​cja bę​dzie się po​ja​wiać czy bę​dziesz tego świa​do​my czy nie. Je​że​li nie po​tra​fisz od​czu​wać wła​snych
emo​cji lub, je​śli od​ci​nasz się od nich, do​świad​czysz ich w koń​cu na czy​sto fi​zycz​nym po​zio​mie, jako pe​-
wien symp​tom lub pro​blem.
GDY MASZ TRUD​NO​ŚCI Z OD​CZU​WA​NIEM EMO​CJI, za​cznij od kon​cen​tra​cji uwa​gi na we​-
wnętrz​nym polu ener​gii swo​je​go cia​ła. Czuj cia​ło od we​w nątrz.
To spra​w i, że na​w ią​żesz lep​szy kon​takt z nimi.
Je​śli na​praw​dę chcesz po​znać swój umysł, cia​ło za​w sze da ci praw​dzi​w e od​bi​cie, tego, co jest
jego tre​ścią. Patrz, więc na swo​je emo​cje, a ra​czej od​czu​w aj je w swo​im cie​le. Je​że​li jest oczy​w i​sty
kon​flikt mię​dzy nimi, a tym, co po​ja​w ia się w umy​śle – myśl bę​dzie kła​mać, emo​cja po​w ie praw​dę.
Oczy​w i​ście nie osta​tecz​ną praw​dę o tym, kim je​steś, ale tę względ​ną, o sta​nie two​je​go umy​słu
w da​nym mo​men​cie.
Mo​żesz nie być w sta​nie ob​jąć nie​świa​do​mej ak​tyw​no​ści umy​słu czy​stą uwa​gą, ale za​w sze bę​dzie
to od​zwier​cie​dlo​ne w cie​le jako emo​cja i wła​śnie tego mo​żesz stać się świa​do​my.
Ob​ser​w o​w a​nie emo​cji w ten spo​sób, jest za​sad​ni​czo tym sa​mym, co słu​cha​nie i śle​dze​nie my​śli,
któ​re opi​sa​łem wcze​śniej. Je​dy​ną róż​ni​cą jest to, że, pod​czas gdy myśl jest w two​jej gło​w ie, emo​cja
po​sia​da sil​ny kom​po​nent fi​zycz​ny i może być od​czu​w a​na w ca​łym cie​le. Mo​żesz po​zwo​lić emo​cji
na peł​ne prze​ja​w ie​nie, nie bę​dąc jed​no​cze​śnie przez nią kon​tro​lo​w a​ny. W ten spo​sób prze​sta​jesz
być emo​cją – sta​jesz się świad​kiem, ob​ser​w u​ją​cą obec​no​ścią.
Je​śli bę​dziesz to prak​ty​ko​wał, wszyst​ko, co nie​świa​do​me w to​bie, zo​sta​nie wpro​wa​dzo​ne w świa​tło
świa​do​mo​ści.
NIECH WEJ​DZIE CI W NA​WYK PY​TA​NIE SIE​BIE, – Co wy​da​rza się we mnie wła​śnie w tej
chwi​li? To py​ta​nie po​ka​że ci praw​dzi​w y kie​ru​nek. Ale nie ana​li​zuj go, zwy​czaj​nie ob​ser​w uj. Na​-
kie​ruj swo​ją uwa​gę na wła​sne wnę​trze. Po​czuj ener​gię emo​cji.
Je​że​li nie za​uwa​żysz żad​nej emo​cji, spro​w adź swo​ją uwa​gę głę​biej, do we​w nętrz​ne​go pola ener​-
gii cia​ła. To jest bra​ma do Ist​nie​nia.
 Roz​dział 2
–
POCHODZENIE LĘKU

W sen​sie psy​cho​lo​gicz​nym, lęk po​zba​wio​ny jest ja​kie​go​kol​wiek związ​ku z kon​kret​nym, bez​po​śred​nim

za​gro​że​niem. Prze​ja​wia się on w wie​lu for​mach, jako: nie​po​kój, mar​twie​nie, oba​wa, ner​wo​wość, na​pię​-
cie, strach, fo​bia itp. Taki psy​cho​lo​gicz​ny lęk do​ty​czy za​wsze cze​goś, co może się wy​da​rzyć, a nie tego,
co ak​tu​al​nie się dzie​je.
Ty je​steś tu i te​raz, pod​czas gdy twój umysł prze​by​wa w przy​szło​ści. To two​rzy lę​ko​wy roz​ziew. I je​-
śli iden​ty​fi​ku​jesz się z umy​słem, tra​cąc kon​takt z po​tę​gą i pro​sto​tą TE​RAZ, ta lę​ko​wa wy​rwa bę​dzie sta​le
ci to​wa​rzy​szyć. Za​wsze ja​koś dasz so​bie radę z obec​ną chwi​lą, ale nie je​steś w sta​nie zmie​rzyć się
z czymś, co jest tyl​ko pro​jek​cją umy​słu, z przy​szło​ścią.
Po​nad​to tak dłu​go jak utoż​sa​miasz się z umy​słem, to ego rzą​dzi two​im ży​ciem. Z po​wo​du jego ilu​zo​-
rycz​nej na​tu​ry i wy​pra​co​wa​nych me​cha​ni​zmów obron​nych, jest ono bar​dzo nie​pew​ne i po​dat​ne na wszel​-
kie​go ro​dza​ju zra​nie​nia. Po​strze​ga sie​bie w cią​głym za​gro​że​niu. Jest tak na​wet wte​dy, gdy na ze​wnątrz
jawi się jako bar​dzo pew​ne sie​bie. Pa​mię​taj, że emo​cja jest re​ak​cją cia​ła na umysł. A jaką to wia​do​mość
nie​ustan​nie otrzy​mu​je cia​ło od tej fał​szy​wej, wy​two​rzo​nej przez umysł jaź​ni? Nie​bez​pie​czeń​stwo – je​-
stem za​gro​żo​ny. Czy już do​my​śla​cie się, jaka emo​cja ge​ne​ro​wa​na jest przez ten cią​gły prze​kaz? Oczy​wi​-
ście – lęk.
Z po​zo​ru wy​da​je się, że lęk po​sia​da wie​le przy​czyn. Jest lęk przed utra​tą, lęk przed po​raż​ką, lęk
przed zra​nie​niem, ale osta​tecz​nie każ​dy lęk jest tyl​ko lę​kiem ego przed śmier​cią i uni​ce​stwie​niem. Dla
nie​go śmierć czy​ha za​wsze tuż za ro​giem. W tym sta​nie iden​ty​fi​ka​cji z umy​słem, lęk przed śmier​cią wpły​-
wa na każ​dy aspekt two​je​go ży​cia.
Na przy​kład weź​my tak try​wial​ną i po​zor​nie nor​mal​ną rzecz jak na​wy​ko​wa po​trze​ba po​sia​da​nia ra​cji
w spo​rze. Obro​na men​tal​nej po​zy​cji, z któ​rą się iden​ty​fi​ku​jesz spo​wo​do​wa​na jest lę​kiem ego przed
śmier​cią. Utoż​sa​mia​jąc się ze sta​no​wi​skiem, że je​steś w błę​dzie, two​je opar​te na umy​śle po​czu​cie sie​bie,
jest po​waż​nie za​gro​żo​ne uni​ce​stwie​niem. A więc ty jako ego, nie mo​żesz po​zwo​lić so​bie na to, aby się
my​lić. Być w błę​dzie – zna​czy umrzeć. Z tego po​wo​du to​czo​no wie​le wo​jen, a nie​zli​czo​na ilość związ​-
ków zo​sta​ła ze​rwa​na.
Gdy już prze​sta​jesz utoż​sa​miać się z umy​słem, to czy masz ra​cję czy nie, nie czy​ni żad​nej róż​ni​cy
two​je​mu po​czu​ciu sie​bie. A więc ta sil​nie kom​pul​syw​na i głę​bo​ko nie​świa​do​ma po​trze​ba po​sia​da​nia ra​-
cji, któ​ra jest swo​istą for​mą prze​mo​cy, nie bę​dzie się po​ja​wiać. Mo​żesz ja​sno i sta​now​czo okre​ślać jak
się czu​jesz i co my​ślisz, ale nie bę​dzie w tym żad​nej agre​syw​no​ści, ani od​ru​chów obron​nych. Swo​je po​-
czu​cie sie​bie bę​dziesz czer​pać nie z umy​słu, a głęb​sze​go i praw​dziw​sze​go miej​sca w so​bie.
OB​SER​WUJ W SO​BIE WSZEL​KIE PRZE​JA​WY DE​FEN​SYW​NO​ŚCI. Cze​go bro​nisz? Fik​cyj​-
ne​go two​ru. Ilu​zo​rycz​nej toż​sa​mo​ści i wy​obra​że​nia w swo​im umy​śle. Czy​niąc te wzor​ce świa​do​my​-
mi, po​przez ich ob​ser​w a​cję, prze​sta​jesz się z nimi utoż​sa​miać.
W świe​tle świa​do​mo​ści każ​dy nie​świa​do​my sche​mat, szyb​ko ule​ga roz​pusz​cze​niu. To bę​dzie ko​-
niec wszel​kich spo​rów i gier o wła​dzę, któ​re są tak nisz​czą​ce dla wszyst​kich re​la​cji. W isto​cie pa​-
no​w a​nie nad in​ny​mi jest sła​bo​ścią ukry​tą pod oka​zy​w a​ną siłą. Praw​dzi​w a moc jest we​w nątrz i jest
ci do​stęp​na TE​RAZ.
 Umysł za​wsze sta​ra się za​prze​czyć TE​RAZ i uciec od nie​go. Mó​wiąc ina​czej, im bar​dziej iden​ty​fi​ku​-
jesz się z nim, tym bar​dziej cier​pisz. I od​wrot​nie – im bar​dziej je​steś zdol​ny usza​no​wać i przy​jąć TE​-
RAZ, tym bar​dziej je​steś wol​ny od bólu i cier​pie​nia, wol​ny od ego​tycz​ne​go umy​słu.
Je​śli nie chcesz już two​rzyć bólu dla sie​bie i in​nych, je​śli nie chcesz do​da​wać no​we​go cier​pie​nia do
tego, któ​re od daw​na no​sisz w so​bie, nie ge​ne​ruj wię​cej cza​su albo przy​naj​mniej nie wię​cej, niż to ko​-
niecz​ne w prak​tycz​nych aspek​tach ży​cia. Jak prze​stać two​rzyć czas?
UŚWIA​DOM SO​BIE GŁĘ​BO​KO, ŻE OBEC​NA CHWI​LA JEST WSZYST​KIM, CO MASZ.
Spraw, aby TE​RAZ sta​ło się głów​nym cen​trum two​je​go ży​cia.
O ile wcze​śniej ży​łeś w cza​sie, skła​da​jąc krót​kie wi​zy​ty w TE​RAZ, obec​nie za​miesz​kaj na sta​łe
w TE​RAZ i skła​daj krót​kie wi​zy​ty w prze​szło​ści i przy​szło​ści. Rób to tyl​ko wte​dy, gdy jest to po​-
trzeb​ne, by po​ra​dzić so​bie z ak​tu​al​ną sy​tu​acją.
Za​w sze mów – TAK – obec​nej chwi​li.

*****
 KONIEC ILUZJI CZASU

Oto klucz – za​kończ ilu​zję cza​su. Czas i umysł są nie​ro​ze​rwal​nie ze sobą zwią​za​ne. Usuń czas z umy​-
słu, a on się za​trzy​ma – do​pó​ki zno​wu nie zde​cy​du​jesz się go użyć.
Iden​ty​fi​ko​wa​nie się z umy​słem ozna​cza by​cie uwię​zio​nym w cza​sie – przy​mus ży​cia wy​łącz​nie w pa​-
mię​ci lub ocze​ki​wa​niu. To two​rzy nie​koń​czą​ce się za​ab​sor​bo​wa​nie prze​szło​ścią i przy​szło​ścią oraz nie​-
chęć do usza​no​wa​nia i uzna​nia obec​nej chwi​li – po​zwo​le​nia na jej ist​nie​nie. Ten przy​mus po​wsta​je, po​-
nie​waż prze​szłość daje ci toż​sa​mość, a przy​szłość utrzy​mu​je obiet​ni​cę zba​wie​nia i daje ja​kąś for​mę speł​-
nie​nia. Oby​dwie są złu​dze​nia​mi.
Im bar​dziej je​steś skon​cen​tro​wa​ny na cza​sie – prze​szło​ści, bądź przy​szło​ści – tym mniej do​strze​gasz
TE​RAZ, któ​re jest naj​cen​niej​szą rze​czą, jaka ist​nie​je.
Dla​cze​go jest ona tak cen​na? Po pierw​sze, dla​te​go, że jest to je​dy​na rzecz, jaka ist​nie​je. To wszyst​ko,
co jest. Wiecz​na te​raź​niej​szość to prze​strzeń, w któ​rej roz​wi​ja się całe ży​cie. Je​dy​ny czyn​nik, któ​ry po​zo​-
sta​je sta​ły i nie zmien​ny. Ży​cie jest TE​RAZ. Ni​g​dy nie było ta​kie​go cza​su, gdy ży​cie nie było te​raz. Ni​g​dy
też ta​kie​go nie bę​dzie.
Po dru​gie TE​RAZ jest je​dy​nym miej​scem, któ​re może wy​nieść cię poza ogra​ni​cze​nia umy​słu. To je​-
dy​ny punkt do​stę​pu do po​zba​wio​ne​go cza​su i for​my kró​le​stwa Ist​nie​nia.
Czy kie​dy​kol​wiek do​świad​czy​łeś, zro​bi​łeś, po​my​śla​łeś czy od​czu​łeś co​kol​wiek poza TE​RAZ? Czy
my​ślisz, że kie​dy​kol​wiek coś ta​kie​go zro​bisz? Czy moż​li​we, aby co​kol​wiek wy​da​rzy​ło się albo ist​nia​ło
poza TE​RAZ? Od​po​wiedź jest oczy​wi​sta, czyż nie?
Ni​g​dy nic nie wy​da​rzy​ło się w prze​szło​ści. Wy​da​rzy​ło się w TE​RAZ. Nic ni​g​dy nie wy​da​rzy się
w przy​szło​ści. Wy​da​rzy się w TE​RAZ.
Esen​cja tego, o czym mó​wię, nie może być zro​zu​mia​na przez umysł. W mo​men​cie, gdy to poj​miesz,
na​stą​pi prze​su​nię​cie świa​do​mo​ści od umy​słu do Ist​nie​nia, z cza​su w obec​ność. Na​gle od​czu​jesz, że
wszyst​ko oży​wa, pro​mie​niu​je ener​gią i ema​nu​je Ist​nie​niem.
 Roz​dział 3
–
WKRACZAJĄC W TERAZ

Wraz z bez​cza​so​wym wy​mia​rem po​ja​wia się inny ro​dzaj po​zna​nia, któ​ry nie za​bi​ja du​cha, miesz​ka​ją​-
ce​go w każ​dej isto​cie i każ​dej rze​czy. Po​zna​nie to nie nisz​czy świę​to​ści i ta​jem​ni​cy ży​cia, ale wy​ra​ża głę​-
bo​ką mi​łość i sza​cu​nek dla wszyst​kie​go, co jest. Umysł nic nie wie o tego ro​dza​ju wie​dzy.
PRZE​ŁAM STA​RY SCHE​MAT za​prze​cza​nia obec​nej chwi​li i sta​w ia​nia jej opo​ru. Uczyń swo​ją
prak​ty​ką wy​co​fy​w a​nie uwa​gi z prze​szło​ści lub przy​szło​ści, je​śli nie są ci do ni​cze​go po​trzeb​ne.
W co​dzien​nym ży​ciu sta​raj się jak naj​w ię​cej prze​by​w ać poza wy​mia​rem cza​su.
Je​śli na po​cząt​ku bę​dzie ci trud​no wejść w TE​RAZ bez​po​śred​nio, za​cznij ob​ser​w o​w ać na​w y​ko​-
wą skłon​ność umy​słu, aby z nie​go ucie​kać. Za​uwa​żysz, że po​strze​ga​na w wy​obraź​ni przy​szłość jest
lep​sza lub gor​sza niż te​raź​niej​szość. Je​śli jest lep​sza, daje ci na​dzie​ję albo przy​jem​ne ocze​ki​w a​nie.
Je​śli gor​sza – bu​dzi nie​po​kój. Obie są złu​dze​niem.
Dzię​ki sa​mo​ob​ser​w a​cji, co​raz wię​cej obec​no​ści po​ja​w ia się au​to​ma​tycz​nie w ży​ciu. Gdy tyl​ko
uświa​da​miasz so​bie, że nie je​steś obec​ny – sta​jesz się obec​ny. Ile​kroć je​steś w sta​nie ob​ser​w o​w ać
swój umysł, nie je​steś jego więź​niem. Po​ja​w ia się nowy czyn​nik – coś, co nie po​cho​dzi z umy​słu –
bę​dą​ca świad​kiem obec​ność.
Bądź obec​ny jako ob​ser​w a​tor wła​sne​go umy​słu – swo​ich my​śli, emo​cji, a tak​że re​ak​cji na róż​ne
sy​tu​acje. Bądź przy​naj​mniej tak za​in​te​re​so​w a​ny wła​sny​mi re​ak​cja​mi, jak sy​tu​acją czy oso​bą, któ​ra
je wy​w o​łu​je.
Za​uważ rów​nież jak czę​sto two​ja uwa​ga wra​ca do prze​szło​ści lub wy​bie​ga w przy​szłość. Nie
osą​dzaj i nie ana​li​zuj tego, na co pa​trzysz. Ob​ser​w uj myśl i re​ak​cję, od​czu​w aj emo​cję. Nie rób
z tego oso​bi​ste​go pro​ble​mu. Od​czu​jesz wte​dy coś znacz​nie po​tęż​niej​sze​go, niż ja​ka​kol​w iek rzecz,
któ​rą pod​da​jesz ob​ser​w a​cji – ci​chą, nie​po​ru​szo​ną obec​ność, ukry​tą za tre​ścią umy​słu, mil​czą​ce​go
świad​ka.
In​ten​syw​na obec​ność jest nie​zbęd​na, gdy pew​ne sy​tu​acje wy​zwa​la​ją re​ak​cje o moc​nym, emo​cjo​nal​-
nym cha​rak​te​rze. Jest tak zwłasz​cza wte​dy, gdy za​gro​żo​ne jest two​je wy​obra​że​nie o so​bie, po​ja​wia się
wy​zwa​nie, któ​re po​wo​du​je lęk, spra​wy nie ukła​da​ją się do​brze lub od​zy​wa się ja​kiś daw​ny kom​pleks
emo​cjo​nal​ny. W ta​kich chwi​lach masz skłon​ność do po​pa​da​nia w nie​świa​do​mość. Two​ja re​ak​cja lub
emo​cja cał​ko​wi​cie przej​mu​ją kon​tro​lę. Sta​jesz się nimi. Od​gry​wasz je. Uspra​wie​dli​wiasz, fe​ru​jesz wy​ro​-
ki, ata​ku​jesz, bro​nisz – za​po​mi​na​jąc, że to nie ty sam, tyl​ko na​wy​ko​wa re​ak​cja – umysł w swo​im zwy​cza​-
jo​wym try​bie prze​trwa​nia.
Kie​dy iden​ty​fi​ku​jesz się z umy​słem, za​si​lasz go ener​gią. Kie​dy go ob​ser​wu​jesz, wy​co​fu​jesz ją z nie​-
go. Utoż​sa​mie​nie z umy​słem, ge​ne​ru​je czas. Ob​ser​wa​cja – otwie​ra wy​miar bez​cza​so​wo​ści. Ener​gia wy​-
co​fa​na z umy​słu za​mie​nia się w obec​ność. Kie​dy już po​tra​fisz od​czuć, co to zna​czy być obec​nym, bę​dzie
ci dużo ła​twiej wy​kro​czyć poza czas, gdy prze​sta​je być po​trzeb​ny do ce​lów prak​tycz​nych. Mo​żesz wte​dy
jesz​cze głę​biej wejść w TE​RAZ.
To by​naj​mniej nie osła​bia zdol​no​ści po​słu​gi​wa​nia się cza​sem – prze​szło​ścią lub przy​szło​ścią – kie​dy
wy​ma​ga​ją tego wzglę​dy prak​tycz​ne. Nie osła​bia to rów​nież zdol​no​ści do ko​rzy​sta​nia z umy​słu. Wręcz
prze​ciw​nie wzmac​nia ją. Kie​dy go uży​jesz bę​dzie bar​dziej prze​ni​kli​wy i sku​pio​ny.
Oso​by oświe​co​ne są za​sad​ni​czo sku​pio​ne na TE​RAZ, po​zo​sta​jąc pe​ry​fe​ryj​nie świa​do​me wy​mia​ru
cza​su. Mó​wiąc ina​czej, na​dal uży​wa​ją cza​su ze​ga​ro​we​go, ale są wol​ne od cza​su psy​cho​lo​gicz​ne​go.

*****
 WYZWOLENIE Z CZASU PSYCHOLOGICZNEGO

Na​ucz się po​słu​gi​wać cza​sem (na​zwij​my go ze​ga​ro​wym) w prak​tycz​nych aspek​tach swo​je​go ży​cia.
Kie​dy jed​nak za​ła​twisz spra​wy, któ​re go wy​ma​ga​ją, na​tych​miast po​wra​caj do chwi​li obec​nej. W ten spo​-
sób unik​niesz na​war​stwia​nia cza​su psy​cho​lo​gicz​ne​go, któ​ry za​wie​ra w so​bie utoż​sa​mie​nie z prze​szło​ścią
i nie​ustan​ną, na​wy​ko​wą pro​jek​cję w przy​szłość.
Kie​dy wy​zna​czysz so​bie cel i dą​żysz do jego osią​gnię​cia, uży​wasz cza​su ze​ga​ro​we​go. Je​steś świa​do​-
my punk​tu, do któ​re​go chcesz do​trzeć, po​świę​ca​jąc jed​no​cze​śnie peł​ną uwa​gę każ​de​mu kro​ko​wi, któ​ry
sta​wiasz w tej wła​śnie chwi​li. Jed​nak, je​śli nad​mier​nie sku​pisz się na wy​ty​czo​nym celu, po​nie​waż szu​-
kasz szczę​ścia, speł​nie​nia czy bar​dziej kom​plet​ne​go ob​ra​zu sie​bie, nie sza​nu​jesz już TE​RAZ. Re​du​ku​jesz
go do za​le​d​wie od​skocz​ni ku przy​szło​ści, któ​ra sama w so​bie nie ma więk​sze​go zna​cze​nia. Czas ze​ga​ro​-
wy za​mie​nia się wte​dy w czas psy​cho​lo​gicz​ny. Two​ja ży​cio​wa po​dróż prze​sta​je być przy​go​dą. Sta​je się
ob​se​syj​ną po​trze​bą osią​ga​nia, do​cie​ra​nia i suk​ce​su. Prze​sta​jesz do​strze​gać kwia​ty przy dro​dze i nie czu​-
jesz ich za​pa​chu. Tra​cisz świa​do​mość pięk​na i cu​dow​no​ści ży​cia, któ​re roz​kwi​ta wszę​dzie, wo​kół, kie​dy
je​steś obec​ny w TE​RAZ.
Czy za​zwy​czaj pró​bu​jesz zna​leźć się gdzie in​dziej niż aku​rat je​steś? Czy więk​szość two​ich dzia​łań to
tyl​ko środ​ki do uzy​ska​nia ja​kie​goś celu w przy​szło​ści? Czy speł​nie​nie jest za​wsze tuż za ro​giem albo
ogra​ni​cza się do krót​ko​trwa​łych przy​jem​no​ści ta​kich jak seks, je​dze​nie, pi​cie, nar​ko​ty​ki czy roz​ma​ite
pod​nie​ty i atrak​cje? Czy kon​cen​tru​jesz się na tym, aby stać się kimś, coś zdo​być lub osią​gnąć? Czy usta​-
wicz​nie uga​niasz się za nową por​cją przy​jem​no​ści lub dresz​cza​mi emo​cji? Czy wie​rzysz, że gdy zgro​ma​-
dzisz wię​cej dóbr ma​te​rial​nych, uzy​skasz speł​nie​nie, bę​dziesz wy​star​cza​ją​co do​bry albo psy​chicz​nie
speł​nio​ny? Czy cze​kasz na męż​czy​znę lub ko​bie​tę, któ​rzy nada​dzą sens two​je​mu ży​ciu?
Kie​dy świa​do​mość po​zo​sta​je w nor​mal​nym, nie​oświe​co​nym sta​nie iden​ty​fi​ka​cji z umy​słem, moc
i nie​skoń​czo​ny kre​atyw​ny po​ten​cjał, któ​ry skry​wa w so​bie TE​RAZ są pra​wie cał​ko​wi​cie prze​sło​nię​te
przez czas psy​cho​lo​gicz​ny. Two​je ży​cie tra​ci wte​dy swo​ją świe​żość, ży​wot​ność i po​czu​cie cu​dow​no​ści.
Sta​re wzor​ce my​śli, emo​cji, za​cho​wań i pra​gnień są od​gry​wa​ne w nie​koń​czą​cych się po​wta​rza​ją​cych
przed​sta​wie​niach. Sce​na​riu​sze kre​owa​ne przez umysł dają ci kon​kret​ną toż​sa​mość i rolę, ale wy​pa​cza​ją
lub przy​sła​nia​ją rze​czy​wi​stość chwi​li obec​nej. Po​wsta​ją wte​dy ob​se​sje na te​mat przy​szło​ści, jako uciecz​-
ki te​raź​niej​szo​ści, któ​ra nie przy​no​si sa​tys​fak​cji.
To, co po​strze​gasz jako przy​szłość jest nie​od​łącz​ną czę​ścią two​je​go obec​ne​go sta​nu świa​do​mo​ści.
Je​śli twój umysł dźwi​ga cięż​kie brze​mię prze​szło​ści, do​świad​czysz tego jesz​cze wię​cej. Prze​szłość nie​-
ustan​nie od​ra​dza się przez brak obec​no​ści. Ja​kość two​jej świa​do​mo​ści w tej chwi​li, jest tym, co kształ​tu​-
je przy​szłość – któ​ra oczy​wi​ście może być do​świad​czo​na tyl​ko TE​RAZ.
Sko​ro to ja​kość two​jej świa​do​mo​ści w tej chwi​li de​ter​mi​nu​je two​ją przy​szłość, to co prze​są​dza o ja​-
ko​ści two​jej świa​do​mo​ści? To, w ja​kim stop​niu je​steś obec​ny. A więc to TE​RAZ jest je​dy​nym punk​tem,
w któ​rym może po​ja​wić się praw​dzi​wa zmia​na. Je​dy​nie w TE​RAZ może roz​pu​ścić się prze​szłość.
Być może cięż​ko ci roz​po​znać, że to czas jest przy​czy​ną two​je​go cier​pie​nia i pro​ble​mów. Skła​dasz je
zwy​kle na karb okre​ślo​nych sy​tu​acji i z kon​wen​cjo​nal​ne​go punk​tu wi​dze​nia masz ra​cję. Do​pó​ki jed​nak
nie upo​rasz się z pod​sta​wo​wą, stwa​rza​ją​cą pro​ble​my, dys​funk​cją umy​słu – jego przy​wią​za​niem do prze​-
szło​ści i przy​szło​ści oraz ne​go​wa​niu TE​RAZ – pro​ble​my będą po​ja​wiać się je​den po dru​gim.
Na​wet gdy​by ja​kimś cu​dem, jesz​cze dziś uwol​nio​no cię od wszyst​kich pro​ble​mów i tego, co po​strze​-
gasz jako przy​czy​ny cier​pie​nia i nie​szczę​śli​wo​ści, ale ty nie stał​byś się bar​dziej obec​ny i bar​dziej świa​-
do​my, od​krył​byś wkrót​ce, że na​po​ty​kasz te same sy​tu​acje, któ​re po​dą​ża​ją za tobą jak cień, do​kąd​kol​wiek
się udasz. W grun​cie rze​czy ist​nie​je bo​wiem tyl​ko je​den pro​blem – umysł po​chło​nię​ty cza​sem.
Nie od​naj​dziesz zba​wie​nia w cza​sie. Nie od​zy​skasz wol​no​ści w przy​szło​ści.
TO OBEC​NOŚĆ JEST KLU​CZEM do wol​no​ści, a więc mo​żesz być wol​ny tyl​ko TE​RAZ.

*****
 ODNAJDYWANIE ŻYCIA PRZESŁONIĘTEGO TWOJĄ
SYTUACJĄ ŻYCIOWĄ

To, co okre​ślasz mia​nem ży​cia po​win​no być na​zwa​ne ży​cio​wą sy​tu​acją. Jest ona zwią​za​na z cza​sem
psy​cho​lo​gicz​nym – prze​szło​ścią i przy​szło​ścią. Ja​kieś mi​nio​ne spra​wy nie po​to​czy​ły się tak jak chcia​łeś.
Wciąż opie​rasz się temu, co się wy​da​rzy​ło, wzbra​niasz się też przed tym, co dzie​je się te​raz. Na​dzie​ja
do​da​je ci sił, ale jed​no​cze​śnie sku​pia two​ją uwa​gę na przy​szło​ści. W ten spo​sób utrwa​la się skłon​ność
do ne​go​wa​nia TE​RAZ i tym sa​mym utrzy​mu​je się two​ja udrę​ka.
PRZEZ CHWI​LĘ ZA​PO​MNIJ O SWO​JEJ SY​TU​ACJI ŻY​CIO​WEJ i skup całą uwa​gę na ży​ciu.
Sy​tu​acja ży​cio​w a roz​gry​w a się w cza​sie. Ży​cie jest TE​RAZ.
Sy​tu​acja ży​cio​w a to wy​twór umy​słu. Ży​cie jest rze​czy​w i​ste.
Znajdź wą​ską furt​kę wio​dą​cą do ży​cia. Ta furt​ka to TE​RAZ. Za​w ęź swo​je ży​cie do tego mo​men​-
tu. Two​ja sy​tu​acja ży​cio​w a może być peł​na pro​ble​mów – jak dzie​je się to w więk​szo​ści przy​pad​ków,
– ale przyj​rzyj się czy masz ja​kiś pro​blem w tej chwi​li. Nie ju​tro lub za dzie​sięć mi​nut, ale obec​nie.
Czy wła​śnie TE​RAZ masz ja​kiś pro​blem?
Kie​dy przy​tła​cza​ją cię pro​ble​my nie ma miej​sca na co​kol​wiek no​we​go. Nie ma prze​strze​ni na roz​-
wią​za​nie. Dla​te​go kie​dy​kol​wiek mo​żesz, zrób tro​chę miej​sca, stwórz odro​bi​nę prze​strze​ni, aby od​na​leźć
ży​cie prze​sło​nię​te sy​tu​acją ży​cio​wą.
W PEŁ​NI UŻY​WAJ ZMY​SŁÓW. Bądź tam, gdzie je​steś. Roz​gląd​nij się. Po pro​stu patrz, nie in​-
ter​pre​tuj. Do​strze​gaj świa​tło, kształ​ty, bar​w y, fak​tu​ry. Bądź świa​do​my ci​chej obec​no​ści każ​dej rze​-
czy. Bądź świa​do​my prze​strze​ni, dzię​ki któ​rej wszyst​ko ist​nie​je.
Słu​chaj dźwię​ków. Nie oce​niaj ich. Słu​chaj ci​szy ukry​tej pod dźwię​ka​mi.
Do​tknij cze​goś. Cze​go​kol​w iek. Po​czuj i roz​po​znaj w tym Ist​nie​nie.
Ob​ser​w uj rytm swo​je​go od​de​chu. Czuj jak po​w ie​trze wpły​w a i wy​pły​w a. Od​czu​w aj ży​cio​w ą ener​-
gię we​w nątrz cia​ła. Po​zwól wszyst​kie​mu być – za​rów​no we​w nątrz, jak i na ze​w nątrz. Po​zwól na
ist​ność wszyst​kich rze​czy. Wejdź głę​bo​ko w TE​RAZ.
W ten spo​sób po​zo​sta​wiasz za sobą za​bój​czy świat cza​su i men​tal​nych abs​trak​cji. Wy​cho​dzisz z obłą​-
ka​ne​go umy​słu, któ​ry wy​sy​sa two​ją ży​cio​wą ener​gię, po​wo​li za​tru​wa​jąc i nisz​cząc zie​mię. Bu​dzisz się ze
snu cza​su i wcho​dzisz w obec​ność.

*****
 WSZYSTKIE PROBLEMY TO UROJENIA UMYSŁU

SKUP SWO​JĄ UWA​GĘ NA TE​RAZ i po​w iedz mi, jaki masz pro​blem w tym mo​men​cie?
Nie udzie​lasz od​po​wie​dzi, po​nie​waż to nie​moż​li​we, abyś miał ja​ki​kol​wiek pro​blem, kie​dy two​ja
uwa​ga sku​pio​na jest w peł​ni na TE​RAZ. Ow​szem być może jest sy​tu​acja, któ​rą mu​sisz się za​jąć lub za​ak​-
cep​to​wać. Ale dla​cze​go ro​bić z niej pro​blem?
Umysł nie​świa​do​mie uwiel​bia pro​ble​my, po​nie​waż stwa​rza​ją mu ro​dzaj toż​sa​mo​ści. To jest nor​mal​ne
i sza​lo​ne za​ra​zem. Pro​blem ozna​cza, że roz​trzą​sasz w my​ślach daną sy​tu​ację, nie ma​jąc jed​nak szcze​re​go
za​mia​ru, ani moż​li​wo​ści pod​ję​cia już te​raz ja​kie​go​kol​wiek dzia​ła​nia. Nie​świa​do​mie wpla​tasz go we
wła​sną toż​sa​mość, Zo​sta​jesz przy​tło​czo​ny sy​tu​acją ży​cio​wą, tra​cąc po​czu​cie, że ży​jesz. Gu​bisz po​czu​cie
Ist​nie​nia. Albo, kie​dy in​dziej dźwi​gasz w umy​śle obłęd​ne brze​mię stu róż​nych spraw, któ​re masz zro​bić
lub bę​dziesz mu​siał za​ła​twić w przy​szło​ści, za​miast sku​pić uwa​gę na jed​nej czyn​no​ści, któ​rą mo​żesz wy​-
ko​nać te​raz.
KIE​DY TWO​RZYSZ PRO​BLEM – kreu​jesz ból. Wszyst​ko za​le​ży od pro​ste​go wy​bo​ru, pro​stej de​-
cy​zji.: Nie​za​leż​nie od tego, co się wy​da​rza, nie będę już two​rzył bólu dla sie​bie. Nie będę wię​cej
two​rzył pro​ble​mów.
Cho​ciaż to pro​sty wy​bór, jest za​ra​zem bar​dzo ra​dy​kal​ny. Nie do​ko​nasz go do​pó​ki na​praw​dę nie masz
dość cier​pie​nia. Nie bę​dziesz w sta​nie tego do​ko​nać, do​pó​ki nie do​trzesz do po​tę​gi TE​RAZ. Je​śli nie bę​-
dziesz two​rzył bólu dla sie​bie, nie bę​dziesz też po​wo​do​wał go u in​nych. Prze​sta​jąc kre​ować pro​ble​my,
nie bę​dziesz rów​nież za​nie​czysz​czać pięk​nej zie​mi, swo​jej we​wnętrz​nej prze​strze​ni i zbio​ro​wej ludz​kiej
świa​do​mo​ści.
Je​śli po​wsta​nie sy​tu​acja, z któ​rą na bie​żą​co na​le​ży się upo​rać, two​je dzia​ła​nie bę​dzie kla​row​ne
i spój​ne pod wa​run​kiem, że wy​ło​ni się ze świa​do​mo​ści obec​nej chwi​li. To doda mu efek​tyw​no​ści. Nie
bę​dzie re​ak​cją po​cho​dzą​cą z uwa​run​ko​wa​ne​go prze​szło​ścią umy​słu, ale in​tu​icyj​ną od​po​wie​dzią na sy​tu​-
ację. W in​nym przy​pad​ku, – kie​dy uwię​zio​ny w cza​sie umysł ze​chce za​re​ago​wać po swo​je​mu – bar​dziej
sku​tecz​ne oka​że się być może nie dzia​ła​nie – zwy​czaj​ne by​cie sku​pio​nym na TE​RAZ.

*****
 RADOŚĆ ISTNIENIA

Aby spraw​dzić czy nie da​łeś wcią​gnąć się w czas psy​cho​lo​gicz​ny, mo​żesz po​słu​żyć się pro​stym kry​-
te​rium.
ZA​PY​TAJ SIE​BIE – Czy w tym, co te​raz ro​bię jest ra​dość, swo​bo​da i lek​kość? Je​śli ich nie ma,
to znak, że czas prze​sło​nił obec​ną chwi​lę, a ży​cie po​strze​gasz jako brze​mię albo wal​kę.
Je​śli w tym, co ro​bisz nie ma ra​do​ści, swo​bo​dy i lek​ko​ści to nie​ko​niecz​nie ozna​cza, że mu​sisz
za​cząć ro​bić coś in​ne​go. Może wy​star​czy zmie​nić spo​sób wy​ko​ny​w a​nia da​nej czyn​no​ści. Jak jest
za​w sze waż​niej​sze niż co. Sprawdź, czy mo​żesz zwró​cić więk​szą uwa​gę na samą czyn​ność, niż re​-
zul​tat koń​co​w y. W peł​ni skup się na tym, co nie​sie ze sobą ten mo​ment. To za​kła​da cał​ko​w i​tą ak​-
cep​ta​cję tego, co jest, po​nie​w aż nie mo​żesz ob​da​rzyć peł​ną uwa​gą tego, przed czym jed​no​cze​śnie
się wzbra​niasz.
Gdy tyl​ko usza​nu​jesz chwi​lę obec​ną, cała nie​szczę​śli​wość i zma​ga​nie roz​pu​ści się, a ży​cie po​pły​nie
ra​do​śnie i lek​ko. Kie​dy to co ro​bisz – na​wet naj​prost​sza czyn​ność – wy​pły​wa ze świa​do​me​go kon​tak​tu
z te​raź​niej​szo​ścią, jest w niej do​sko​na​łość, tro​ska i mi​łość.
NIE KON​CEN​TRUJ SIĘ NA OWO​CACH SWYCH DZIA​ŁAŃ – po pro​stu skup peł​ną uwa​gę na
sa​mej czyn​no​ści. Owoc po​ja​w i się we wła​ści​w ym cza​sie. To po​tęż​na du​cho​w a prak​ty​ka.
Kie​dy uwal​niasz się od na​wy​ko​we​go uni​ka​nia TE​RAZ, ra​dość Ist​nie​nia prze​pły​wa przez wszyst​ko co
ro​bisz. W mo​men​cie, gdy swo​ją uwa​gę kie​ru​jesz na TE​RAZ, od​czu​wasz obec​ność, ci​szę i po​kój. Przy​-
szłość prze​sta​je ci być po​trzeb​na jako źró​dło speł​nie​nia i sa​tys​fak​cji. Nie ocze​ku​jesz po niej zba​wie​nia.
Nie przy​wią​zu​jesz się więc do efek​tów tego, co ro​bisz. Ani po​raż​ka ani suk​ces nie ma mocy, aby wpły​-
nąć na twój we​wnętrz​ny stan Ist​nie​nia. Od​na​la​złeś ży​cie prze​sło​nię​te sy​tu​acją ży​cio​wą.
Pod nie​obec​ność cza​su psy​cho​lo​gicz​ne​go two​je po​czu​cie sie​bie wy​ra​sta z Ist​nie​nia, a nie oso​bi​stej
prze​szło​ści. Dla​te​go nie od​czu​wasz po​trze​by sta​wa​nia się kimś in​nym niż je​steś. Ow​szem w świe​cie, na
po​zio​mie sy​tu​acji ży​cio​wej mo​żesz stać się za​moż​ny, zdo​być wie​dzę, od​nieść suk​ces, uwol​nić się od tego
czy tam​te​go, ale na głęb​szym po​zio​mie Ist​nie​nia, już te​raz je​steś kom​plet​ny i cał​ko​wi​ty.

*****
 STAN ŚWIADOMOŚCI POZA CZASEM

Kie​dy każ​da cząst​ka cia​ła jest tak obec​na, że od​czu​wa tęt​nią​ce w niej ży​cie i kie​dy mo​żesz po​czuć ży​-
cie w każ​dym mo​men​cie jako ra​dość Ist​nie​nia, moż​na po​wie​dzieć, że wy​zwo​li​łeś się z cza​su. Być wol​-
nym od cza​su, to być wol​nym od psy​chicz​nych uwa​run​ko​wań prze​szło​ści jako two​jej toż​sa​mo​ści i przy​-
szło​ści jako na​rzę​dzia speł​nie​nia. To ob​ra​zu​je naj​bar​dziej do​głęb​ną prze​mia​nę świa​do​mo​ści, jaką moż​na
so​bie wy​obra​zić.
KIE​DY DO​ŚWIAD​CZY​ŁEŚ JUŻ PIERW​SZYCH PRZE​BŁY​SKÓW BEZ​CZA​SO​WE​GO STA​NU
ŚWIA​DO​MO​ŚCI, za​czy​nasz oscy​lo​w ać po​mię​dzy wy​mia​rem cza​su i obec​no​ścią. Na po​cząt​ku zda​-
jesz so​bie spra​w ę jak rzad​ko two​ja uwa​ga sku​pio​na jest na TE​RAZ. Jed​nak ta wie​dza, że nie je​steś
obec​ny jest i tak wiel​kim suk​ce​sem – to zro​zu​mie​nie jest obec​no​ścią – na​w et, je​śli po​cząt​ko​w o
przy​da​rza się tyl​ko na kil​ka se​kund, by zno​w u znik​nąć.
Po​tem z więk​szą in​ten​syw​no​ścią sam de​cy​du​jesz, aby kie​ro​w ać świa​do​mość na chwi​lę obec​ną,
za​miast na prze​szłość, bądź przy​szłość. I choć TE​RAZ wciąż ci umy​ka, je​steś w sta​nie wy​trwać
w nim już nie parę se​kund, ale we​dług cza​su ze​ga​ro​w e​go, dłuż​sze okre​sy.
Za​nim moc​no ugrun​tu​jesz się w sta​nie obec​no​ści, czy​li za​nim sta​niesz się w peł​ni obec​ny, przez ja​kiś
czas bę​dziesz oscy​lo​wał po​mię​dzy świa​do​mo​ścią i nie​świa​do​mo​ścią, mię​dzy obec​no​ścią, a iden​ty​fi​ka​cją
z umy​słem. Tra​cisz kon​takt z TE​RAZ, ale raz za ra​zem do nie​go po​wra​casz. Osta​tecz​nie, obec​ność sta​nie
się two​im do​mi​nu​ją​cym sta​nem.
 Roz​dział 4
–
ROZPUSZCZANIE NIEŚWIADOMOŚCI

To bar​dzo waż​ne, abyś wno​sił co​raz wię​cej świa​do​mo​ści do swo​je​go ży​cia, w zwy​kłych sy​tu​acjach,
na​wet, gdy wszyst​ko ukła​da się w mia​rę do​brze. W ten spo​sób wzra​stasz w mocy obec​no​ści. Wy​twa​rza
ona w to​bie i wo​kół cie​bie pole ener​gii o wy​so​kiej czę​sto​tli​wo​ści. Żad​na ne​ga​tyw​ność, nic, co nie​świa​-
do​me, nie​zgo​da, dys​har​mo​nia czy prze​moc, nie może wejść do tego pola i prze​trwać, po​dob​nie jak ciem​-
ność nie może ist​nieć w obec​no​ści świa​tła.
Kie​dy na​uczysz się być świad​kiem wła​snych my​śli i emo​cji – co jest istot​ną czę​ścią by​cia obec​nym –
mo​żesz się zdzi​wić, gdy po raz pierw​szy za​uwa​żysz roz​brzmie​wa​ją​cy gdzieś w tle szum zwy​kłej nie​świa​-
do​mo​ści i zro​zu​miesz jak rzad​ko, je​śli w ogó​le, czu​jesz się we wła​snym wnę​trzu na​praw​dę swo​bod​nie.
Na po​zio​mie my​śle​nia od​kry​jesz wie​le form opo​ru w po​sta​ci oce​nia​nia, nie​za​do​wo​le​nia i umy​sło​wej
pro​jek​cji od​ry​wa​ją​cej cię od chwi​li obec​nej. Na po​zio​mie emo​cji za​ob​ser​wu​jesz nie​po​kój, na​pię​cie,
nudę i ner​wo​wość. Wszyst​ko to prze​ja​wy dzia​ła​nia umy​słu, któ​ry w swo​im zwy​cza​jo​wym try​bie dzia​ła​-
nia opie​ra się każ​dej rze​czy.
OB​SER​WUJ NA JAK WIE​LE SPO​SO​BÓW PO​JA​WIA SIĘ W TO​BIE NIE​PO​KÓJ, nie​za​do​w o​-
le​nie, na​pię​cie, nie​po​trzeb​ne osą​dza​nie, opór prze​ciw​ko temu, co jest, i ne​go​w a​nie TE​RAZ.
Wszyst​ko, co nie​świa​do​me roz​pusz​cza się, kie​dy kie​ru​jesz na to świa​tło świa​do​mo​ści.
Gdy tyl​ko na​uczysz się roz​pusz​czać zwy​kłą nie​świa​do​mość, świa​tło two​jej obec​no​ści bę​dzie ja​sno
świe​cić i bę​dzie ci dużo ła​twiej upo​rać się z głę​bo​ką nie​świa​do​mo​ścią, ile​kroć po​czu​jesz jej moc przy​-
cią​ga​nia. Nie​mniej jed​nak zwy​kła nie​świa​do​mość może nie być na po​cząt​ku ła​twa do wy​kry​cia, po​nie​-
waż wy​da​je się czymś tak nor​mal​nym.
UCZYŃ STA​ŁYM NA​WY​KIEM BA​DA​NIE WŁA​SNE​GO MEN​TAL​NE​GO I EMO​CJO​NAL​NE​-
GO STA​NU na dro​dze sa​mo​ob​ser​w a​cji.
Do​bre py​ta​nia, któ​re war​to czę​sto so​bie za​da​w ać to: Czy w tym mo​men​cie je​stem w zgo​dzie z sa​-
mym sobą? Czy czu​ję się ze sobą swo​bod​nie? Co te​raz dzie​je się we mnie?
Bądź, co naj​mniej rów​nie za​in​te​re​so​wa​ny tym, co dzie​je się w to​bie, jak zda​rze​nia​mi ze​wnętrz​ny​mi.
Je​śli do​pro​wa​dzisz do po​rząd​ku wła​sne wnę​trze, to, co na ze​wnątrz samo uło​ży się we wła​ści​wy spo​sób.
Rze​czy​wi​stość pier​wot​na tkwi we​wnątrz, a ze​wnętrz​na jest wo​bec niej wtór​na.
ALE NIE OD​PO​WIA​DAJ NA TE PY​TA​NIA NA​TYCH​MIAST. Skie​ruj swo​ją uwa​gę do we​-
wnątrz. Wej​rzyj w sie​bie.
Ja​kie​go ro​dza​ju my​śli two​rzy twój umysł?
Co czu​jesz?
Zwróć uwa​gę na cia​ło. Czy jest w nim ja​kieś na​pię​cie?
Sko​ro od​kry​jesz nie​w iel​ki na​w et po​ziom nie​po​ko​ju – ten nie​ustan​nie roz​brzmie​w a​ją​cy w tle
szum – roz​po​znaj, w jaki spo​sób uni​kasz, sta​w iasz opór czy też za​prze​czasz ży​ciu, ne​gu​jąc TE​RAZ.
 Ist​nie​je wie​le spo​so​bów, na któ​re lu​dzie nie​świa​do​mie ro​bią uni​ki przed te​raź​niej​szo​ścią. Wraz
z prak​ty​ką two​ja moc sa​mo​ob​ser​wa​cji i ba​da​nia wła​sne​go wnę​trza sta​nie się co​raz bar​dziej wy​ostrzo​na.

*****
 GDZIEKOLWIEK JESTEŚ, BĄDŹ TAM CAŁYM SOBĄ

Czy je​steś spię​ty? Czy aż tak bar​dzo chcesz zna​leźć się w przy​szło​ści, że te​raź​niej​szość sta​je się tyl​ko
środ​kiem, aby się tam do​stać? Stres spo​wo​do​wa​ny jest tym, że je​steś tu​taj, a chciał​byś być gdzie in​dziej,
albo, że je​steś tu​taj, a chciał​byś być gdzieś w przy​szło​ści. Ten we​wnętrz​ny roz​ziew roz​ry​wa cię od środ​-
ka.
Czy prze​szłość po​chła​nia znacz​ną część two​jej uwa​gi? Czy czę​sto mó​wisz bądź my​ślisz o niej po​zy​-
tyw​nie lub ne​ga​tyw​nie? Te wszyst​kie wspa​nia​łe rze​czy, któ​re osią​gną​łeś. Two​je nie​zwy​kłe przy​go​dy
i do​świad​cze​nia albo hi​sto​rie ofia​ry, któ​rą się czu​łeś i strasz​ne rze​czy, któ​re ci wy​rzą​dzo​no, albo, któ​re ty
zro​bi​łeś ko​muś in​ne​mu.
Czy z two​ich pro​ce​sów my​ślo​wych ro​dzi się po​czu​cie winy, duma, ura​za, gniew, roz​ża​le​nie bądź li​to​-
wa​nie nad sobą? Je​śli tak, to nie tyl​ko wzmac​niasz fał​szy​we po​czu​cie toż​sa​mo​ści, ale przy​spie​szasz rów​-
nież pro​ce​sy sta​rze​nia się cia​ła, gro​ma​dząc prze​szłość w swo​jej psy​chi​ce. Zwe​ry​fi​kuj czy mam ra​cję, ob​-
ser​wu​jąc te oso​by z two​je​go oto​cze​nia, któ​re mają ten​den​cję trzy​ma​nia się prze​szło​ści.
NIECH PRZE​SZŁOŚĆ Z CHWI​LI NA CHWI​LĘ W TO​BIE UMIE​RA. Nie po​trze​bu​jesz jej. Od​-
wo​łuj się do niej tyl​ko wte​dy, gdy jest to ab​so​lut​nie ko​niecz​ne z punk​tu wi​dze​nia te​raź​niej​szo​ści.
Od​czuj moc tego mo​men​tu i peł​ni Ist​nie​nia. Od​czuj swo​ją Obec​ność.
Nie​po​ko​isz się? Czy na​cho​dzi cię wie​le my​śli typu – co bę​dzie, je​śli...? Je​śli tak, to znak, że utoż​sa​-
miasz się z umy​słem, któ​ry wy​bie​ga w wy​obra​żo​ną przy​szłą sy​tu​ację, a to po​wo​du​je lęk. Nie ma żad​ne​go
spo​so​bu, abyś mógł upo​rać się z tym wy​da​rze​niem, po​nie​waż ono zwy​czaj​nie nie ist​nie​je. To tyl​ko stwo​-
rzo​ne przez umysł wid​mo.
Mo​żesz prze​rwać to nisz​czą​ce zdro​wie i ży​cie sza​leń​stwo, przez usza​no​wa​nie obec​nej chwi​li.
BĄDŹ ŚWIA​DO​MY SWO​JE​GO OD​DE​CHU. Od​czu​w aj po​w ie​trze wpły​w a​ją​ce i wy​pły​w a​ją​ce
z cia​ła. Czuj we​w nętrz​ne pole ener​gii. Wszyst​ko, z czym kie​dy​kol​w iek mia​łeś do czy​nie​nia w praw​-
dzi​w ym ży​ciu – w prze​ci​w ień​stwie do nie​re​al​nych pro​jek​cji umy​słu – to ta chwi​la.
Za​py​taj sie​bie – Jaki pro​blem mam wła​śnie TE​RAZ? Nie w przy​szłym roku, ju​tro czy za pięć mi​-
nut. Co jest nie tak z obec​ną chwi​lą?
Za​wsze dasz so​bie radę z tym mo​men​tem, ale ni​g​dy nie spro​stasz przy​szło​ści. Zresz​tą wca​le nie mu​-
sisz. Od​po​wiedź, siła, wła​ści​we dzia​ła​nie czy też środ​ki do tego po​ja​wią się, gdy bę​dzie taka po​trze​ba –
nie wcze​śniej, ani nie póź​niej.
Czy z re​gu​ły na coś cze​kasz? Ile cza​su spę​dzasz w ży​ciu na ocze​ki​wa​niu? Ist​nie​je ocze​ki​wa​nie krót​-
ko​fa​lo​we – w ko​lej​ce na po​czcie, w ulicz​nym kor​ku, na lot​ni​sku, na umó​wio​ne spo​tka​nie, na za​koń​cze​nie
pra​cy. Jest też ocze​ki​wa​nie dłu​go​fa​lo​we, na przy​kład na na​stęp​ne wa​ka​cje, aż dzie​ci do​ro​sną, na lep​szą
pra​cę, na praw​dzi​wy zwią​zek, na od​nie​sie​nie suk​ce​su, za​ro​bie​nie du​żych pie​nię​dzy, na to, by stać się
kimś po​wa​ża​nym albo oświe​co​nym. Nie​rzad​ko lu​dzie cze​ka​ją całe ży​cie, aby wresz​cie za​cząć żyć.
Ocze​ki​wa​nie jest sta​nem umy​słu. Za​sad​ni​czo ozna​cza, że pra​gniesz przy​szło​ści, a od​rzu​casz te​raź​niej​-
szość. Od​trą​casz to, co masz, pra​gniesz zaś tego, cze​go nie masz. Ile​kroć na coś cze​kasz wy​wo​łu​jesz we​-
wnętrz​ny kon​flikt, po​mię​dzy swo​ją te​raź​niej​szo​ścią, w któ​rej wo​lał​byś nie być, a uro​jo​ną przy​szło​ścią,
w któ​rej chciał​byś się zna​leźć.
Na przy​kład wie​lu lu​dzi cze​ka na więk​szą ob​fi​tość. Ale ona nie może po​ja​wić się w przy​szło​ści. Gdy
usza​nu​jesz, uznasz i w peł​ni za​ak​cep​tu​jesz obec​ną rze​czy​wi​stość – to gdzie je​steś, kim je​steś i co ak​tu​al​-
nie ro​bisz – gdy szcze​rze przyj​miesz to, czym dys​po​nu​jesz, bę​dziesz wdzięcz​ny Ist​nie​niu za wszyst​ko, co
jest. Wdzięcz​ność za obec​ną chwi​lę i peł​nia ży​cia w TE​RAZ jest praw​dzi​wą ob​fi​to​ścią. Nie może za​ist​-
nieć w przy​szło​ści. W od​po​wied​nim cza​sie sama za​czy​na się prze​ja​wiać na roz​ma​ite spo​so​by.
Je​śli nie za​do​wa​la cię to, czym dys​po​nu​jesz w obec​nej chwi​li albo je​steś wręcz sfru​stro​wa​ny z po​-
wo​du obec​ne​go nie​do​stat​ku, może cię to ow​szem mo​bi​li​zo​wać do zdo​by​cia bo​gac​twa. Ale na​wet, gdy za​-
ro​bisz mi​lio​ny, na​dal bę​dziesz od​czu​wał we​wnętrz​ny stan bra​ku i głę​bo​ko w so​bie wciąż po​zo​sta​niesz
nie​speł​nio​ny. Mo​żesz mieć wie​le eks​cy​tu​ją​cych do​świad​czeń, któ​re moż​na ku​pić za pie​nią​dze, ale one
po​ja​wią się i znik​ną, po​zo​sta​wia​jąc cię za​wsze z po​czu​ciem pust​ki i pra​gnie​niem dal​szych przy​jem​no​ści.
W ten spo​sób nie ugrun​tu​jesz się w Ist​nie​niu i nie od​czu​jesz peł​ni ży​cia w TE​RAZ, któ​re samo w so​bie
jest praw​dzi​wym suk​ce​sem.
PO​RZUĆ OCZE​KI​WA​NIE JAKO STAN UMY​SŁU. Ile​kroć zła​piesz się na tym, że znów na coś
cze​kasz... obudź się. Wróć do chwi​li obec​nej. Po pro​stu bądź i ciesz się wła​snym ist​nie​niem. Kie​dy
je​steś obec​ny, nie ma żad​nej po​trze​by, aby na co​kol​w iek cze​kać.
A więc gdy na​stęp​nym ra​zem ktoś po​w ie ci – Wy​bacz, że ka​za​łem ci cze​kać – po pro​stu od​po​-
wiedz – Wszyst​ko w po​rząd​ku, wca​le nie cze​ka​łem. Zwy​czaj​nie sta​łem so​bie tu​taj i cie​szy​łem się
sobą.
To tyl​ko kil​ka przy​kła​dów na​wy​ko​wych stra​te​gii, za po​mo​cą któ​rych umysł opie​ra się chwi​li obec​nej.
Są one czę​ścią zwy​kłej nie​świa​do​mo​ści. Dla​te​go ła​two je prze​oczyć, po​nie​waż w du​żym stop​niu sta​no​-
wią część nor​mal​ne​go ży​cia. Gdzieś w tle sta​le roz​brzmie​wa szum wiecz​ne​go nie​za​do​wo​le​nia. Im czę​-
ściej bę​dziesz ba​dał swój we​wnętrz​ny, men​tal​ny i emo​cjo​nal​ny stan, tym ła​twiej bę​dzie ci roz​po​znać,
kie​dy da​jesz się uwi​kłać w prze​szłość i przy​szłość, czy​li kie​dy ze​śli​zgu​jesz się w nie​świa​do​mość. Tym
ła​twiej bę​dzie ci rów​nież obu​dzić się ze snu cza​su do te​raź​niej​szo​ści.
Ale bądź czuj​ny – ta fał​szy​wa, nie​szczę​śli​wa jaźń, opar​ta na iden​ty​fi​ka​cji z umy​słem, żyje w cza​sie.
Ona wie, że obec​na chwi​la jest jej wła​sną śmier​cią i czu​je się przez to bar​dzo za​gro​żo​na. Zro​bi wszyst​-
ko, aby cię od niej od​cią​gnąć. Spró​bu​je utrzy​mać cię uwię​zio​ne​go w cza​sie.
W pew​nym sen​sie stan obec​no​ści może być po​rów​na​ny do ocze​ki​wa​nia. Jed​nak ja​ko​ścio​wo to zu​peł​-
nie inny jego ro​dzaj. Wy​ma​ga two​jej cał​ko​wi​tej czuj​no​ści. W każ​dej chwi​li coś może się wy​da​rzyć, ale
gdy nie bę​dziesz obec​ny, ci​chy i spo​koj​ny, prze​oczysz to. W tym sta​nie cała two​ja uwa​ga jest w TE​RAZ.
Nie ma miej​sca na ma​rze​nia na ja​wie, my​śle​nie, przy​po​mi​na​nie so​bie czy prze​wi​dy​wa​nie. Nie ma też
miej​sca na na​pię​cie i lęk – zo​sta​je po pro​stu czuj​na obec​ność. Je​steś obec​ny ca​łym swo​im Ist​nie​niem,
każ​dą ko​mór​ką swo​je​go cia​ła.
W tym sta​nie two​je ja, któ​re ma prze​szłość i przy​szłość i któ​re moż​na na​zwać oso​bo​wo​ścią, pra​wie
nie ist​nie​je. Jed​nak nic war​to​ścio​we​go nie zo​sta​je utra​co​ne. Na​dal za​sad​ni​czo je​steś sobą. W grun​cie rze​-
czy je​steś na​wet bar​dziej sobą, niż by​łeś kie​dy​kol​wiek wcze​śniej. A ra​czej – do​pie​ro TE​RAZ je​steś
sobą.

*****
 PRZESZŁOŚĆ NIE MOŻE PRZETRWAĆ W TWOJEJ
OBECNOŚCI

Co​kol​wiek po​trze​bu​jesz wie​dzieć o nie​świa​do​mej prze​szło​ści, któ​rą w so​bie no​sisz, po​ka​że ci te​raź​-
niej​szość. Je​śli za​czniesz grze​bać w prze​szło​ści, sta​niesz się bez​den​ną głę​bi​ną. Za​wsze wy​pły​nie coś
jesz​cze. Być może my​ślisz, że po​trze​bu​jesz wię​cej cza​su, żeby zro​zu​mieć prze​szłość albo się od niej
uwol​nić. Lub mó​wiąc ina​czej, że przy​szłość osta​tecz​nie wy​zwo​li cię z tego, co mi​nio​ne. To jed​nak złu​-
dze​nie. Tyl​ko te​raź​niej​szość może uwol​nić cię od prze​szło​ści. Mno​żąc czas, nie wy​zwo​lisz się z cza​su.
Zwróć się ku po​tę​dze TE​RAZ. Ona jest klu​czem. Po​tę​ga TE​RAZ jest ni​czym wię​cej tyl​ko po​tę​gą two​-
jej wła​snej obec​no​ści, two​jej świa​do​mo​ści, wy​zwo​lo​nej z my​ślo​wych form. Roz​praw się z prze​szło​ścią
na po​zio​mie te​raź​niej​szo​ści. Im więk​szą uwa​gą ob​da​rzasz prze​szłość, tym wię​cej do​star​czasz jej ener​gii
i tym więk​sza moż​li​wość, że zbu​du​jesz z niej wła​sną toż​sa​mość.
Nie zro​zum tego źle – sku​pie​nie uwa​gi ma za​sad​ni​cze zna​cze​nie, ale nie na prze​szło​ści jako ta​kiej.
Ob​darz uwa​gą te​raź​niej​szość – swo​je ak​tu​al​ne za​cho​wa​nia, re​ak​cje, na​stro​je, my​śli, emo​cje, lęki i pra​-
gnie​nia. Ta​kie, ja​kie są obec​nie. To jest prze​szłość, któ​rą w so​bie no​sisz. Je​śli po​tra​fisz być wy​star​cza​ją​-
co obec​ny ob​ser​wu​jąc wszyst​kie te rze​czy – nie kry​tycz​nie czy ana​li​tycz​nie, tyl​ko bez​stron​nie – to znak,
że roz​pra​wiasz się z wła​sną prze​szło​ścią i roz​pusz​czasz ją mocą obec​no​ści.
Nie zdo​łasz od​na​leźć sie​bie, grze​biąc w prze​szło​ści. Od​naj​dziesz sie​bie za​głę​bia​jąc się w te​raź​niej​-
szość.
 Roz​dział 5
–
PIĘKNO BUDZI SIĘ W CISZY TWOJEJ OBECNOŚCI

Obec​ność jest nie​zbęd​na, aby stać się świa​do​mym pięk​na, ma​je​sta​tu i świę​to​ści na​tu​ry. Czy wpa​try​-
wa​łeś się kie​dyś w bez​kre​sną prze​strzeń bez​chmur​nej nocy? Czy nie za​pie​ra​ła ci tchu w pier​siach jej ab​-
so​lut​na ci​sza i nie​po​ję​ty ogrom? Czy słu​cha​łeś kie​dyś na​praw​dę dźwię​ku gór​skie​go stru​mie​nia w le​sie?
Albo śpie​wu kosa w ci​chy let​ni wie​czór?
Aby uświa​do​mić so​bie te zja​wi​ska umysł musi znie​ru​cho​mieć. Stać się ci​chy i mil​czą​cy. Ty sam mu​-
sisz odło​żyć na chwi​lę oso​bi​ste brze​mię pro​ble​mów, prze​szłość i przy​szłość, całą swo​ją wie​dzę.
W prze​ciw​nym wy​pad​ku bę​dziesz pa​trzył, ale nie zo​ba​czysz, bę​dziesz słu​chał, ale nie usły​szysz. Po​trzeb​-
na jest two​ja cał​ko​wi​ta obec​ność.
PO​NAD PIĘK​NEM ZE​WNĘTRZ​NYCH FORM jest coś wię​cej – coś, co nie może być na​zwa​ne,
coś nie​uchwyt​ne, ja​kaś głę​bo​ka, we​w nętrz​na, świę​ta esen​cja. Kie​dy​kol​w iek i gdzie​kol​w iek po​ja​w ia
się pięk​no, ta we​w nętrz​na esen​cja prze​świe​ca na ze​w nątrz. Od​kry​w a sama sie​bie tyl​ko wów​czas,
gdy je​steś obec​ny.
Czy to moż​li​w e, że ta nie​na​zwa​na esen​cja i two​ja obec​ność są jed​nym i tym sa​mym?
Czy ona mo​gła​by ist​nieć bez two​jej obec​no​ści?
Wej​rzyj w to głę​bo​ko. Od​kryj to dla sie​bie.

*****
 URZECZYWISTNIENIE CZYSTEJ ŚWIADOMOŚCI

Za każ​dym ra​zem, gdy pa​trzysz na umysł, wy​co​fu​jesz go z men​tal​nych form. Sta​jesz się ob​ser​wa​to​rem,
świad​kiem. W re​zul​ta​cie ob​ser​wa​tor – czy​sta świa​do​mość, po​nad for​mą – ro​śnie w siłę, na​to​miast two​ry
umy​słu słab​ną.
Kie​dy mó​wię o ob​ser​wa​cji umy​słu mam na my​śli wy​da​rze​nie o praw​dzi​wie ko​smicz​nym zna​cze​niu.
Dzię​ki to​bie świa​do​mość bu​dzi się ze snu iden​ty​fi​ka​cji z for​mą i wy​co​fu​je z niej. Jest to za​po​wiedź,
a wła​ści​wie już po​czą​tek zda​rze​nia, któ​re we​dług cza​su ka​len​da​rzo​we​go na​stą​pi do​pie​ro w od​le​głej
przy​szło​ści. Zda​rze​nia okre​śla​ne​go jako ko​niec świa​ta.
ABY PO​ZO​STAĆ OBEC​NYM W CO​DZIEN​NYM ŻY​CIU po​moc​ne jest głę​bo​kie ugrun​to​w a​nie
w so​bie. W prze​ciw​nym ra​zie umysł, z nie​w ia​ry​god​nym im​pe​tem, po​rwie cię za sobą jak dzi​ka rze​-
ka.
By​cie obec​nym to prze​by​w a​nie w peł​ni w swo​im cie​le i kie​ro​w a​nie przy​naj​mniej czę​ści uwa​gi
na we​w nętrz​ne pole ener​gii. Ina​czej mó​w iąc, od​czu​w a​nie for​my cia​ła nie​ja​ko od we​w nątrz. Świa​-
do​mość cia​ła utrzy​mu​je cię wte​dy w obec​no​ści, a to za​ko​twi​cza cię w TE​RAZ.
Cia​ło, któ​re mo​żesz zo​ba​czyć i któ​re mo​żesz do​tknąć, nie może za​brać cię do Ist​nie​nia. Ale ta wi​-
docz​na i uchwyt​na po​stać to je​dy​nie ze​wnętrz​na sko​ru​pa, a ra​czej ogra​ni​czo​ny i wy​pa​czo​ny ob​raz głęb​-
szej rze​czy​wi​sto​ści. W two​im na​tu​ral​nym sta​nie po​łą​cze​nia z Ist​nie​niem, ta głęb​sza rze​czy​wi​stość, może
być w każ​dej chwi​li od​czu​wa​na jako nie​wi​dzial​ne we​wnętrz​ne cia​ło, oży​wia​ją​ca obec​ność w to​bie.
A więc miesz​kać w cie​le ozna​cza od​czu​wać je od środ​ka, od​czu​wać ży​cie we​wnątrz cia​ła i przez to roz​-
po​znać, że je​steś czymś wię​cej niż ze​wnętrz​na for​ma.
Tak dłu​go je​steś od​cię​ty od Ist​nie​nia, jak umysł zaj​mu​je całą two​ją uwa​gę. Gdy tak się dzie​je –
a dzie​je się tak nie​prze​rwa​nie u więk​szo​ści lu​dzi – nie je​steś w swo​im cie​le. Umysł po​chła​nia całą two​ją
świa​do​mość i prze​kształ​ca ją w my​ślo​we two​ry. Nie mo​żesz prze​stać my​śleć.
Jed​nak, aby stać się świa​do​mym Ist​nie​nia, mu​sisz wy​co​fać świa​do​mość z umy​słu. To jed​no z naj​bar​-
dziej istot​nych za​dań na two​jej du​cho​wej ścież​ce. Uwol​nij te ol​brzy​mie ilo​ści świa​do​mo​ści, któ​re są
uwię​zio​ne w bez​u​ży​tecz​nym i na​wy​ko​wym my​śle​niu. Bar​dzo sku​tecz​nym na to spo​so​bem, jest po pro​stu
wy​co​fa​nie uwa​gi z my​śle​nia i prze​nie​sie​nie jej na cia​ło. Mo​żesz wte​dy po​czuć Ist​nie​nie, jako nie​wi​dzial​-
ne pole ener​gii, któ​ra daje ży​cie temu, co po​strze​gasz jako fi​zycz​ne cia​ło.

*****
 ŁĄCZENIE SIĘ Z CIAŁEM WEWNĘTRZNYM

Pro​szę wy​pró​buj to te​raz. Na po​cząt​ku po​moc​ne może być za​mknię​cie oczu. Po​tem w mia​rę prak​ty​ki,
gdy by​cie w cie​le sta​nie się na​tu​ral​ne i ła​twe nie bę​dzie to ko​niecz​ne.
SKIE​RUJ UWA​GĘ NA CIA​ŁO. Po​czuj je od we​w nątrz. Czy jest żywe? Czy od​czu​w asz ży​cie
w swo​ich rę​kach, ra​mio​nach, no​gach i sto​pach – w brzu​chu i klat​ce pier​sio​w ej?
Czy czu​jesz sub​tel​ne pole ener​gii, któ​re prze​ni​ka cia​ło i ob​da​rza tęt​nią​cą esen​cją ży​cia każ​dy or​-
gan i każ​dą tkan​kę? Czy po​tra​fisz od​czuć wszyst​kie czę​ści cia​ła jako jed​no nie​po​dziel​ne pole ener​-
gii?
Utrzy​muj uwa​gę na od​czu​w a​niu swo​je​go cia​ła we​w nętrz​ne​go przez kil​ka chwil. Nie myśl o nim.
Po​czuj je.
Im wię​cej uwa​gi kie​ru​jesz na we​wnętrz​ne pole ener​gii, tym ja​śniej​sze i wy​raź​niej​sze sta​nie się to do​-
zna​nie. Bę​dziesz czuł, że każ​da ko​mór​ka sta​ła się bar​dziej żywa. Je​śli masz roz​wi​nię​ty zmysł wy​obraź​ni,
może po​ja​wić się ob​raz cia​ła, któ​re sta​je się jak​by świe​tli​ste. Cho​ciaż chwi​lo​wo ta wi​zja może ci po​-
móc, nie za​trzy​muj się na niej. Zwra​caj wię​cej uwa​gi na od​czu​cie, niż na ja​ki​kol​wiek ob​raz, któ​ry może
się po​ja​wić. Nie​za​leż​nie od tego jak może być pięk​ny i pe​łen mocy, to już pew​na for​ma men​tal​na, a więc
zo​sta​wia mniej miej​sca na głęb​sze do​zna​nie.

*****
 WCHODZENIE GŁĘBOKO W CIAŁO

Aby wnik​nąć głę​biej w cia​ło po​służ się na​stę​pu​ją​cą me​dy​ta​cją. Po​win​no wy​star​czyć na nią dzie​sięć –
pięt​na​ście mi​nut.
NAJ​PIERW ZA​DBAJ, ABY NIE BYŁO ŻAD​NYCH ZE​WNĘTRZ​NYCH PRZE​SZKÓD, któ​re
mo​gły​by cię roz​pra​szać. Usiądź na krze​śle, ale nie opie​raj się. Utrzy​muj pro​sty krę​go​słup. To po​-
zwo​li ci po​zo​stać bar​dzo czuj​nym. Ewen​tu​al​nie mo​żesz wy​brać swo​ją wła​sną, ulu​bio​ną po​zy​cję do
me​dy​ta​cji.
Zre​lak​suj się i za​mknij oczy. Weź kil​ka głę​bo​kich od​de​chów. Po​czuj jak po​w ie​trze wy​peł​nia dol​-
ną część brzu​cha. Za​uważ jak z każ​dym wde​chem i wy​de​chem, lek​ko roz​sze​rza się ona i kur​czy.
Póź​niej uświa​dom so​bie we​w nętrz​ne pole ener​gii cia​ła. Nie myśl o nim. Po​czuj je. W ten spo​sób
wy​co​fu​jesz świa​do​mość z umy​słu. Je​śli bę​dzie to po​moc​ne użyj wi​zu​ali​za​cji świa​tła, o któ​rej wcze​-
śniej wspo​mnia​łem.
Kie​dy wy​raź​nie od​czu​jesz we​w nętrz​ne cia​ło, jako nie​po​dziel​ne pole ener​gii, uwol​nij, o ile to
moż​li​w e, każ​dy men​tal​ny ob​raz i skup się wy​łącz​nie na od​czu​ciu. Je​śli mo​żesz, po​rzuć rów​nież ja​-
ki​kol​w iek wi​zu​al​ny ob​raz cia​ła fi​zycz​ne​go, któ​ry mo​głeś mieć do tej pory. To po​zwo​li ci za​nu​rzyć
się we wszyst​ko-obej​mu​ją​cym od​czu​ciu obec​no​ści albo ist​no​ści, w któ​rym we​w nętrz​ne cia​ło nie
po​sia​da już żad​nych gra​nic.
Na​stęp​nie wnik​nij jesz​cze głę​biej w to od​czu​cie. Po​łącz się z nim. Po​łącz się z po​lem ener​gii,
tak, aby zni​kła du​al​ność ob​ser​w a​to​ra i ob​ser​w o​w a​ne​go – cie​bie i two​je​go cia​ła. Roz​róż​nie​nie po​-
mię​dzy tym, co we​w nątrz, a tym, co na ze​w nątrz rów​nież za​ni​ka, więc nie ma już wię​cej we​w nętrz​-
ne​go cia​ła. Przez głę​bo​kie wej​ście w cia​ło, wy​kro​czy​łeś poza nie.
Po​zo​stań w kró​le​stwie czy​ste​go Ist​nie​nia, tak dłu​go jak czu​jesz się wy​god​nie. Po​tem znów stań
się świa​do​my fi​zycz​ne​go cia​ła, od​de​chu, zmy​słów i po​w o​li otwórz oczy. Po​patrz przez chwi​lę na
oto​cze​nie w spo​sób me​dy​ta​cyj​ny, to zna​czy bez men​tal​nych ety​kie​tek – i na​dal od​czu​w aj cia​ło we​-
wnętrz​ne pod​czas tej ob​ser​w a​cji.
Po​sia​da​nie do​stę​pu do tego po​zba​wio​ne​go for​my kró​le​stwa jest na​praw​dę wy​zwa​la​ją​ce. Uwal​nia od
przy​wią​za​nia do for​my i iden​ty​fi​ka​cji z nią. Mo​że​my je na​zwać Nie​prze​ja​wio​nym, nie​wi​dzial​nym Źró​-
dłem wszyst​kich rze​czy, Ist​nie​niem we wszyst​kich ist​nie​niach. To jest kró​le​stwo głę​bo​kiej ci​szy i po​ko​ju,
ale rów​nież ra​do​ści i in​ten​syw​ne​go od​czu​wa​nia ży​cia. Za każ​dym ra​zem, gdy je​steś obec​ny, sta​jesz się
w pew​nym sen​sie prze​źro​czy​sty dla świa​tła czy​stej świa​do​mo​ści, któ​ra ema​nu​je ze Źró​dła. Uświa​da​-
miasz so​bie rów​nież, że Świa​tło nie jest od​dzie​lo​ne od tego, kim je​steś, ale sta​no​wi two​ją praw​dzi​wą
esen​cję.
Gdy two​ja świa​do​mość jest zwró​co​na na ze​wnątrz po​ja​wia się umysł i świat. Gdy kie​ru​je się do we​-
wnątrz, uświa​da​mia so​bie swo​je źró​dło i po​wra​ca do domu, do Nie​prze​ja​wio​ne​go.
Po​tem, gdy znów na​wra​ca do prze​ja​wio​ne​go świa​ta, przyj​mu​jesz na nowo toż​sa​mość for​my, któ​rą
chwi​lo​wo opu​ści​łeś. Masz imię, prze​szłość, sy​tu​ację ży​cio​wą i przy​szłość, ale w pe​wien spo​sób nie je​-
steś już tą samą oso​bą, któ​rą by​łeś wcze​śniej. Masz prze​błysk tej we​wnętrz​nej rze​czy​wi​sto​ści, któ​ra nie
jest z tego świa​ta, cho​ciaż nie jest od nie​go od​dzie​lo​na, tak samo, jak nie jest od​dzie​lo​na od cie​bie.
A te​raz niech two​ja prak​ty​ka du​cho​wa bę​dzie na​stę​pu​ją​ca:
 GDY IDZIESZ PRZEZ ŻY​CIE, nie po​świę​caj ca​łej uwa​gi ze​w nętrz​ne​mu świa​tu i swo​je​mu
umy​sło​w i. Po​zo​staw jej tro​chę we​w nątrz.
Od​czu​w aj cia​ło we​w nętrz​ne, na​w et, gdy je​steś za​ję​ty ru​ty​no​w y​mi czyn​no​ścia​mi. Szcze​gól​nie, gdy
an​ga​żu​jesz się w związ​ki albo masz kon​takt z na​tu​rą. Od​czu​w aj, nie​po​ru​szo​ną ci​szę głę​bo​ko w so​-
bie. Trzy​maj bra​mę za​w sze otwar​tą.
To cał​kiem moż​li​w e i wy​ko​nal​ne, być świa​do​mym Nie​prze​ja​w io​ne​go w cza​sie co​dzien​ne​go ży​cia.
Od​czu​jesz to jako głę​bo​kie po​czu​cie po​ko​ju, gdzieś w tle – ci​chy bez​ruch, któ​ry ni​g​dy cię nie
opusz​cza, nie​za​leż​nie od tego, co dzie​je się na ze​w nątrz. Sta​niesz się w ten spo​sób mo​stem po​mię​-
dzy Nie​prze​ja​w io​nym i prze​ja​w io​nym, po​mię​dzy Bo​giem i świa​tem.
Oto stan po​łą​cze​nia ze Źró​dłem, któ​ry na​zy​w a​my oświe​ce​niem.

*****
 ZAKORZEŃ SIĘ GŁĘBOKO W SOBIE

Klu​czem do wszyst​kie​go jest sta​ła łącz​ność ze swo​im cia​łem we​wnętrz​nym – to, aby od​czu​wać go
nie​prze​rwa​nie przez cały czas. To szyb​ko nada głę​bi i prze​mie​ni two​je ży​cie. Im wię​cej świa​do​mo​ści
kie​ru​jesz na we​wnętrz​ne cia​ło, tym wyż​sza sta​je się jego czę​sto​tli​wość. Po​dob​nie jak świa​tło, któ​re tym
sil​niej świe​ci, im sil​niej pod​krę​cisz prze​łącz​nik prą​du. Na wyż​szym po​zio​mie ener​gii, żad​na ne​ga​tyw​-
ność nie ma do cie​bie do​stę​pu. Za​czniesz więc przy​cią​gać ku so​bie nowe sy​tu​acje, któ​re od​zwier​cie​dla​ją
wyż​szą wi​bra​cję.
Im bar​dziej utrzy​mu​jesz uwa​gę na cie​le, tym bar​dziej je​steś za​ko​twi​czo​ny w TE​RAZ. Nie za​gu​bisz
się już, ani w ze​wnętrz​nym świe​cie, ani w swo​im umy​śle. My​śli i emo​cje, lęki i pra​gnie​nia, mogą jesz​cze
zaj​mo​wać tro​chę miej​sca, ale nie za​wład​ną już tobą.
SPRAWDŹ PRO​SZĘ, GDZIE ZNAJ​DU​JE SIĘ TWO​JA UWA​GA W TYM MO​MEN​CIE. Słu​-
chasz tego, co mó​w ię albo czy​tasz książ​kę. Sku​piasz się, więc na mo​ich sło​w ach. Two​ja świa​do​-
mość ogar​nia rów​nież w pe​ry​fe​ryj​ny spo​sób oto​cze​nie i in​nych lu​dzi. Jed​no​cze​śnie może być obec​-
na umy​sło​w a ak​tyw​ność, któ​ra ko​men​tu​je na bie​żą​co to, co wi​dzisz i sły​szysz.
Jed​nak nie ma po​trze​by, aby któ​raś z tych rze​czy po​chła​nia​ła całą two​ją uwa​gę. Sprawdź czy
mo​żesz rów​no​cze​śnie pod​trzy​mać kon​takt ze swo​im we​w nętrz​nym cia​łem. Utrzy​muj część swo​jej
uwa​gi w środ​ku. Nie kie​ruj jej ca​łej na ze​w nątrz. Od​czu​w aj cia​ło od we​w nątrz, jako jed​no pole
ener​gii. To pra​w ie tak, jak​byś czy​tał lub słu​chał ca​łym cia​łem. Ćwicz w ten spo​sób przez naj​bliż​sze
dni i ty​go​dnie.
Nie po​świę​caj ca​łej uwa​gi umy​sło​w i i świa​tu ze​w nętrz​ne​mu. Sku​piaj się na tym, co ro​bisz, ale
w mia​rę moż​li​w o​ści czuj rów​no​cze​śnie cia​ło we​w nętrz​ne. Po​zo​stań za​ko​rze​nio​ny w so​bie i ob​ser​-
wuj, jak to zmie​nia twój stan świa​do​mo​ści i ja​kość tego, co ro​bisz.
Pro​szę nie przyj​muj na wia​rę tego, co mó​wię i nie za​prze​czaj temu. Sam to wy​pró​buj.

*****
 WZMACNIANIE SYSTEMU IMMUNOLOGICZNEGO

Ist​nie​je pro​sta, ale po​tęż​na, samo-uzdra​wia​ją​ca me​dy​ta​cja, któ​rą mo​żesz wy​ko​ny​wać, dla wzmoc​nie​-
nia ukła​du od​por​no​ścio​we​go. Jest szcze​gól​nie efek​tyw​na, gdy za​sto​su​jesz ją przy pierw​szych symp​to​mach
cho​ro​by, ale dzia​ła rów​nież przy za​daw​nio​nych scho​rze​niach, zwłasz​cza, je​śli wy​ko​nu​jesz ją czę​sto i z
du​żym sku​pie​niem. Me​dy​ta​cja ta prze​ciw​dzia​ła rów​nież ne​ga​tyw​nym wpły​wom, mo​gą​cym wy​wo​łać za​-
bu​rze​nia w two​im polu ener​ge​tycz​nym.
Jed​nak nie da się nią za​stą​pić nie​ustan​nej prak​ty​ki by​cia obec​nym w cie​le. Wte​dy jej efekt bę​dzie tyl​-
ko cza​so​wy. Oto jej opis.
KIE​DY MASZ WOL​NĄ CHWI​LĘ – zwłasz​cza wie​czo​rem przed za​śnię​ciem i rano po obu​dze​niu
za​nurz cia​ło w świa​do​mo​ści. Za​mknij oczy. Leż pła​sko na ple​cach. Kie​ruj uwa​gę na róż​ne czę​ści
cia​ła – dło​nie, sto​py, ra​mio​na, nogi, brzuch, klat​kę pier​sio​w ą, gło​w ę. Tak moc​no jak po​tra​fisz od​-
czuj tkwią​cą w nich ener​gię ży​cio​w ą. Po​święć w ten spo​sób każ​de​mu miej​scu oko​ło pięt​na​ście se​-
kund lub wię​cej.
Na​stęp​nie po​zwól swo​jej uwa​dze prze​pły​nąć kil​ka razy falą, po ca​łym cie​le – od stóp do gło​w y i z
po​w ro​tem. Wy​star​czy na to oko​ło mi​nu​ty. Po​tem po​czuj cia​ło we​w nętrz​ne jako ca​łość, jako jed​no
pole ener​gii. Utrzy​maj to uczu​cie przez kil​ka mi​nut.
Bądź cały czas in​ten​syw​nie obec​ny. Bądź obec​ny w każ​dej ko​mór​ce cia​ła.
Nie przej​muj się, je​śli umysł, co pe​wien czas od​wró​ci two​ją uwa​gę od cia​ła i za​gu​bisz się w my​-
ślach. Gdy tyl​ko to za​uwa​żysz, po pro​stu skup się po​now​nie na we​wnętrz​nym cie​le.

*****
 TWÓRCZE WYKORZYSTYWANIE UMYSŁU

Je​śli po​trze​bu​jesz po​słu​żyć się umy​słem w kon​kret​nym celu, zrób to za​cho​w u​jąc kon​takt z cia​-
łem we​w nętrz​nym. Tyl​ko wte​dy, gdy je​steś w sta​nie być świa​do​mym bez my​śli, mo​żesz uży​w ać umy​-
słu w kre​atyw​ny spo​sób. A naj​prost​sza dro​ga do tego wie​dzie przez cia​ło.
KIE​DY​KOL​WIEK PO​TRZEB​NA JEST OD​PO​WIEDŹ, ROZ​WIĄ​ZA​NIE LUB TWÓR​CZA IDEA,
za​trzy​maj na chwi​lę my​śle​nie, sku​pia​jąc uwa​gę na we​w nętrz​nym polu ener​gii. Uświa​dom so​bie
nie​po​ru​szo​ną ci​szę.
Po​tem, kie​dy wzno​w isz my​śle​nie, bę​dzie ono bar​dziej świe​że i twór​cze. Uczyń swo​im zwy​cza​jem,
aby w ja​kiej​kol​w iek umy​sło​w ej dzia​łal​no​ści, prze​cho​dzić, co kil​ka mi​nut, od my​śle​nia, do we​-
wnętrz​ne​go słu​cha​nia, od men​tal​ne​go cha​osu do ci​che​go bez​ru​chu.
Ina​czej mó​w iąc – nie myśl samą gło​w ą, ale ca​łym cia​łem.

*****
 POZWÓL, ABY ODDECH WPROWADZIŁ CIĘ W CIAŁO

Je​śli kie​dy​kol​wiek po​czu​jesz, że trud​ne jest kon​tak​to​wa​nie się z we​wnętrz​nym cia​łem, za​zwy​czaj ła​-
twiej bę​dzie naj​pierw sku​pić się na od​de​chu. Świa​do​me od​dy​cha​nie, któ​re samo w so​bie jest po​tęż​ną
prak​ty​ką, po​zwo​li ci stop​nio​wo na​wią​zać kon​takt z cia​łem.
PO​DĄ​ŻAJ UWA​GĄ ZA SWO​IM OD​DE​CHEM i ob​ser​w uj jak po​w ie​trze wni​ka w cia​ło i opusz​-
cza je. Od​dy​chaj w głąb cia​ła i czuj jak przy każ​dym od​de​chu brzuch lek​ko się uno​si, a po​tem
znów kur​czy.
Je​śli po​tra​fisz użyć wy​obraź​ni, za​mknij oczy i zo​bacz sie​bie oto​czo​ne​go świa​tłem lub za​nu​rzo​ne​-
go w świe​tli​stej sub​stan​cji – mo​rzu świa​do​mo​ści. Po​tem od​dy​chaj tym świa​tłem. Czuj jak ta świe​-
tli​sta sub​stan​cja wy​peł​nia two​je cia​ło i czy​ni je po​dob​nie świe​tli​stym.
Stop​nio​w o sku​piaj wię​cej uwa​gi na tym od​czu​ciu. Nie przy​w ią​zuj się do żad​nych men​tal​nych
wi​zji. Oto je​steś w swo​im cie​le. Masz po​łą​cze​nie z po​tę​gą TE​RAZ.
 Część DRU​GA
–
ZWIĄZ​KI JAKO DU​CHO​WA PRAK​T Y​KA

Mi​łość jest sta​nem Ist​nie​nia.

Nie jest na ze​w nątrz – jest głę​bo​ko w to​bie. Nie mo​żesz jej utra​cić, a ona nie może cię opu​ścić. Nie
za​le​ży od żad​nej ze​w nętrz​nej for​my, ani in​ne​go cia​ła.
 Roz​dział 6
–
ROZPUSZCZANIE CIAŁA BOLESNEGO

Więk​sza część ludz​kie​go cier​pie​nia jest nie​po​trzeb​na. Zwy​kle jest ono two​rzo​ne tak dłu​go, jak nie​-
pod​da​ny ob​ser​wa​cji umysł kie​ru​je na​szym ży​ciem.
Ból, któ​ry kreu​jesz obec​nie po​wsta​je za​wsze z bra​ku ak​cep​ta​cji. Jest for​mą nie​świa​do​me​go opo​ru
wo​bec tego, co jest. Na po​zio​mie my​śli opór ten przy​bie​ra po​stać osą​du. Na po​zio​mie emo​cji jest taką
czy inną for​mą ne​ga​tyw​no​ści. In​ten​syw​ność bólu za​le​ży od po​zio​mu opo​ru przed obec​ną chwi​lą. To z ko​-
lei jest zwią​za​ne z po​zio​mem iden​ty​fi​ka​cji ze swo​im umy​słem. Umysł za​wsze sta​ra się za​prze​czyć TE​-
RAZ i ucie​kać od nie​go.
In​ny​mi sło​wy – im bar​dziej utoż​sa​miasz się z umy​słem, tym bar​dziej cier​pisz. Z dru​giej stro​ny – im
bar​dziej po​tra​fisz usza​no​wać i za​ak​cep​to​wać obec​ną chwi​lę, tym bar​dziej je​steś wol​ny od bólu i cier​pie​-
nia, wol​ny od ego​tycz​ne​go umy​słu.
Nie​któ​re du​cho​we na​uki twier​dzą, że wszel​ki ból jest osta​tecz​nie ilu​zją i jest to praw​da. Ale czy jest
to praw​dzi​we dla cie​bie? Sama wia​ra nie wy​star​czy. Czy chcesz do​świad​czać bólu przez resz​tę swo​je​go
ży​cia i po​wta​rzać, że to tyl​ko złu​dze​nie? Czy to uwol​ni cię od cier​pie​nia? Szu​ka​my tu​taj spo​so​bu, aby
praw​da sta​ła się rze​czy​wi​sta w two​im wła​snym do​świad​cze​niu.
Ból jest nie​unik​nio​ny tak dłu​go, jak iden​ty​fi​ku​jesz się ze swo​im umy​słem, to zna​czy tak dłu​go, jak je​-
steś nie​świa​do​my. Mó​wię tu głów​nie o bólu emo​cjo​nal​nym, któ​ry jest za​ra​zem pod​sta​wo​wą przy​czy​ną
bólu fi​zycz​ne​go i scho​rzeń cie​le​snych. Ura​za, nie​na​wiść, uża​la​nie się nad sobą, po​czu​cie winy, gniew, de​-
pre​sja, za​zdrość czy na​wet naj​drob​niej​sza iry​ta​cja – to wszyst​ko for​my bólu. Wszel​ka przy​jem​ność czy
emo​cjo​nal​ny wyż, rów​nież za​wie​ra w so​bie ziar​no bólu – swo​je nie​od​łącz​ne prze​ci​wień​stwo, któ​re
ujaw​ni się za ja​kiś czas.
Każ​dy, kto kie​dy​kol​wiek pró​bo​wał nar​ko​ty​ków, wie, że po od​lo​cie, w koń​cu lą​du​je się w dole,
a wcze​śniej​sza przy​jem​ność za​mie​nia się w ból. Wie​le osób, wie rów​nież z wła​sne​go do​świad​cze​nia, jak
ła​two bli​ska re​la​cja, ze źró​dła ra​do​ści, może za​mie​nić się w źró​dło cier​pie​nia. Pa​trząc z szer​szej per​-
spek​ty​wy wi​dać ja​sno, że oba bie​gu​ny po​zy​tyw​ny i ne​ga​tyw​ny, są dwie​ma stro​na​mi tej sa​mej mo​ne​ty. Ból
jest ich nie​od​łącz​ną czę​ścią i to​wa​rzy​szy za​wsze ego​tycz​ne​mu sta​no​wi świa​do​mo​ści.
Ist​nie​ją dwa po​zio​my bólu. Je​den stwa​rzasz w tej oto chwi​li, dru​gi, choć po​cho​dzi z prze​szło​ści, jest
wciąż żywy w two​im umy​śle i cie​le.
Tak dłu​go jak nie je​steś w sta​nie po​łą​czyć się z mocą TE​RAZ, każ​dy emo​cjo​nal​ny ból, któ​re​go do​-
świad​czasz, po​zo​sta​wia po so​bie osad cier​pie​nia. Żyje on w to​bie jesz​cze dłu​go po fak​cie i łą​czy się
z za​daw​nio​nym bó​lem, któ​ry wcze​śniej w so​bie no​si​łeś. Wra​sta w ten spo​sób w umysł i cia​ło. Do​ty​czy to
rów​nież bólu – od​czu​wa​ne​go jako dziec​ko – spo​wo​do​wa​ne​go nie​świa​do​mo​ścią świa​ta, w któ​rym przy​-
szło ci się na​ro​dzić.
Ten na​gro​ma​dzo​ny ból two​rzy ne​ga​tyw​ne pole ener​gii, któ​re wy​peł​nia cia​ło i umysł. Je​śli masz wra​-
że​nie, że to nie​wi​dzial​ny, od​ręb​ny byt, nie​wie​le się my​lisz. Oto masz do czy​nie​nia z emo​cjo​nal​nym cia​-
łem bo​le​snym.
Cia​ło bo​le​sne po​sia​da dwa try​by funk​cjo​no​wa​nia – uta​jo​ny i ak​tyw​ny. U jed​nej oso​by może być
uśpio​ne przez dzie​więć​dzie​siąt pro​cent cza​su, a u in​nej, głę​bo​ko nie​szczę​śli​wej, po​tra​fi być sta​le ak​tyw​-
ne. Pod​czas gdy nie​któ​rzy lu​dzie żyją pra​wie cał​ko​wi​cie przez pry​zmat swo​je​go cia​ła bo​le​sne​go, inni
mogą je od​czu​wać tyl​ko w pew​nych oko​licz​no​ściach, ta​kich jak – bli​skie re​la​cje, sy​tu​acje zwią​za​ne
z prze​szłą stra​tą lub po​rzu​ce​niem, czy fi​zycz​nym, bądź emo​cjo​nal​nym zra​nie​niem.
Cia​ło bo​le​sne może się ujaw​nić szcze​gól​nie wte​dy, gdy re​zo​nu​je z okre​ślo​nym wzor​cem bólu z prze​-
szło​ści. Gdy jest go​to​we się obu​dzić, na​wet jed​na myśl czy nie​win​na uwa​ga, po​czy​nio​na przez ko​goś
z naj​bliż​sze​go oto​cze​nia, może je uak​tyw​nić.

*****
 ZERWANIE IDENTYFIKACJI Z CIAŁEM BOLESNYM

CIA​ŁO BO​LE​SNE NIE LUBI, GDY BEZ​PO​ŚRED​NIO na nie pa​trzysz i wi​dzisz, czym ono jest.
Kie​dy za​czy​nasz je ob​ser​w o​w ać, kie​dy czu​jesz w so​bie pole jego ener​gii i kie​dy kie​ru​jesz na nie
uwa​gę, zni​ka łą​czą​ca więź iden​ty​fi​ka​cji.
Po​ja​w ia się wyż​szy wy​miar świa​do​mo​ści. Ja na​zy​w am go obec​no​ścią. Je​steś te​raz świad​kiem
i ob​ser​w a​to​rem cia​ła bo​le​sne​go. Ozna​cza to, że nie może cię wię​cej wy​ko​rzy​sty​w ać, uda​jąc, że jest
tobą i nie może dłu​żej od​na​w iać się two​im kosz​tem. Od​na​la​złeś swo​ją naj​głęb​szą siłę.
Nie​któ​re cia​ła bo​le​sne są nie​zno​śne, ale względ​nie nie​szko​dli​we – tro​chę jak roz​ka​pry​szo​ne dziec​ko.
Inne są zło​śli​wy​mi i de​struk​tyw​ny​mi po​two​ra​mi, ist​ny​mi de​mo​na​mi. Jed​ne po​słu​gu​ją się agre​sją fi​zycz​ną,
inne – i tych jest znacz​nie wię​cej – ucie​ka​ją się do prze​mo​cy emo​cjo​nal​nej. Nie​któ​re ata​ku​ją przede
wszyst​kim lu​dzi z two​je​go oto​cze​nia, inne ży​wią się głów​nie tobą – swo​im ży​wi​cie​lem. My​śli i uczu​cia,
któ​re masz na te​mat ży​cia sta​ją się wte​dy głę​bo​ko ne​ga​tyw​ne i au​to​de​struk​cyj​ne. Czę​sto bywa to przy​czy​-
ną scho​rzeń i nie​szczę​śli​wych wy​pad​ków. Nie​któ​re cia​ła bo​le​sne do​pro​wa​dza​ją swo​ich ży​wi​cie​li na​wet
do sa​mo​bój​stwa.
Mo​żesz prze​żyć spo​ry szok, je​śli wy​da​wa​ło ci się, że ko​goś do​brze znasz, aż do cza​su, gdy po raz
pierw​szy sta​niesz oko w oko z tym ob​cym, pa​skud​nym stwo​rem, któ​ry się w nim ujaw​nił. Waż​niej​sze jest
jed​nak ob​ser​wo​wa​nie wła​sne​go cia​ła bo​le​sne​go, niż do​strze​ga​nie go w kimś in​nym.
DO​STRZE​GAJ W SO​BIE KAŻ​DY OB​JAW NIE​SZCZĘ​ŚLI​WO​ŚCI. Może to ozna​czać bu​dze​nie
się cia​ła bo​le​sne​go i przy​jąć for​mę iry​ta​cji, nie​cier​pli​w o​ści, po​nu​re​go na​stro​ju, po​trze​by by​cia zra​-
nio​nym, gnie​w u, fu​rii, de​pre​sji, pra​gnie​nia dra​ma​tu w swo​im związ​ku. Wszyst​ko to może wska​zy​-
wać, że cia​ło bo​le​sne pró​bu​je obu​dzić się z uśpie​nia. Uchwyć ten mo​ment.
Cia​ło bo​le​sne chce prze​trwać jak każ​da isto​ta. A prze​trwa tyl​ko wte​dy, gdy skło​ni cię do nie​świa​do​-
me​go utoż​sa​mie​nia. Może wte​dy wyjść z ukry​cia, prze​jąć kon​tro​lę, stać się tobą i żyć za two​im po​śred​-
nic​twem.
Po​trze​bu​je cię, aby do​stać swo​je po​ży​wie​nie. Bę​dzie się ży​wi​ło każ​dym do​zna​niem i do​świad​cze​-
niem, któ​re re​zo​nu​je z jego wła​snym po​lem ener​gii. Ze wszyst​kim, co two​rzy dal​szy ból, pod ja​ką​kol​wiek
po​sta​cią – gnie​wu, skłon​no​ści de​struk​cyj​nych, nie​na​wi​ści, żalu, emo​cjo​nal​ne​go dra​ma​tu, prze​mo​cy, a na​-
wet cho​ro​by. Gdy więc cia​ło bo​le​sne prze​ję​ło nad tobą kon​tro​lę, w nie​unik​nio​ny spo​sób stwo​rzy sy​tu​-
ację, któ​ra od​bi​je ku nie​mu ener​gię, na​stro​jo​ną na jego wła​sną czę​sto​tli​wość. Wte​dy bę​dzie się mo​gło na​-
kar​mić. Ból może się ży​wić je​dy​nie bó​lem. Nie może ży​wić się ra​do​ścią, bo zwy​czaj​nie jej nie tra​wi.
Z chwi​lą, gdy cia​ło bo​le​sne przej​mie wła​dzę nad tobą, po​czu​jesz po​trze​bę do​zna​wa​nia bólu. Sta​niesz
się ofia​rą albo opraw​cą. Ze​chcesz za​da​wać cier​pie​nie albo cier​pieć – zresz​tą jed​no dru​gie​go nie wy​klu​-
cza. Tak na​praw​dę nie ma wiel​kiej róż​ni​cy. Oczy​wi​ście nie je​steś tego świa​do​my i bę​dziesz twier​dził
z za​pa​łem, że wca​le bólu nie pra​gniesz. Jed​nak przyj​rzyj się uważ​niej – two​je my​śle​nie i za​cho​wa​nie są
pod​po​rząd​ko​wa​ne temu, aby ból nie usta​wał. Za​rów​no twój wła​sny, jak i cu​dzy. Gdy​byś był tego świa​do​-
my, cały ten sche​mat szyb​ko uległ​by roz​syp​ce, bo trze​ba być obłą​ka​nym, aby pra​gnąć bólu, a nikt nie jest
sza​lo​ny świa​do​mie.
Cia​ło bo​le​sne, któ​re jest mrocz​nym cie​niem ego boi się świa​tła two​jej świa​do​mo​ści. Boi się, że zo​-
sta​nie od​kry​te. Jego prze​trwa​nie za​le​ży od nie​świa​do​mej iden​ty​fi​ka​cji oraz od nie​świa​do​me​go lęku przed
od​czu​wa​niem bólu, któ​ry żyje w to​bie. Ale je​śli nie zmie​rzysz się z wła​snym bó​lem i nie wpro​wa​dzisz do
nie​go świa​tła świa​do​mo​ści, bę​dziesz mu​siał wciąż na nowo go prze​ży​wać.
Cia​ło bo​le​sne może ci się wy​da​wać nie​bez​piecz​nym po​two​rem, na któ​re​go nie masz od​wa​gi spoj​-
rzeć, ale za​pew​niam cię – jest tyl​ko zwiew​nym wid​mem, któ​re nie oprze się, mocy two​jej obec​no​ści.
KIE​DY STA​NIESZ SIĘ OB​SER​WA​TO​REM i prze​sta​niesz iden​ty​fi​ko​w ać się z wła​snym bó​lem,
cia​ło bo​le​sne przez ja​kiś czas bę​dzie jesz​cze funk​cjo​no​w ać, pró​bu​jąc pod​stę​pem skło​nić cię, abyś
znów się z nim utoż​sa​mił. Cho​ciaż nie za​si​lasz go już ener​gią po​przez nie​świa​do​mą iden​ty​fi​ka​cję,
ma na​dal pe​w ien im​pet. To tro​chę jak ko​ło​w ro​tek – przez ja​kiś czas wciąż się ob​ra​ca, mimo że
nikt już nie na​ci​ska na pe​dał. Na tym eta​pie może wy​w o​ły​w ać fi​zycz​ne bóle w róż​nych czę​ściach
cia​ła. Nie​ba​w em to wszyst​ko ustą​pi.
Po​zo​stań obec​ny. Po​zo​stań świa​do​my. Bądź czuj​nym straż​ni​kiem wła​snej we​w nętrz​nej prze​-
strze​ni. Mu​sisz być na tyle obec​ny, aby bez​po​śred​nio ob​ser​w o​w ać cia​ło bo​le​sne i czuć jego ener​gię.
Nie uda mu się wte​dy prze​jąć kon​tro​li nad two​im my​śle​niem.
W mo​men​cie, gdy two​je my​śle​nie ze​stra​ja się z ener​ge​tycz​nym po​lem cia​ła bo​le​sne​go, utoż​sa​miasz
się z nim, a ono znów może ży​wić się two​imi my​śla​mi. Na przy​kład, je​śli ener​gia gnie​wu jest do​mi​nu​ją​cą
czę​sto​tli​wo​ścią cia​ła bo​le​sne​go, a ty je​steś po​chło​nię​ty peł​ny​mi zło​ści my​śla​mi – roz​pa​mię​tu​jesz, co kie​-
dyś ci zro​bio​no lub pla​nu​jesz od​wet w przy​szło​ści – sta​jesz się nie​świa​do​my, a cia​ło bo​le​sne sta​je się
tobą. Gniew za​wsze pod​szy​ty jest bó​lem.
Po​dob​nie, kie​dy ogar​nia cię mrocz​ny na​strój, a ty wpa​dasz w ne​ga​tyw​ny tryb dzia​ła​nia umy​słu – bę​-
dąc roz​ża​lo​ny, że tak okrop​ne jest two​je ży​cie – two​je my​śli ze​stra​ja​ją się z cia​łem bo​le​snym i znów tra​-
cąc świa​do​mość, sta​jesz się na​ra​żo​ny na jego ata​ki.
Przez nie​świa​do​mość ro​zu​miem tu​taj utoż​sa​mie​nie się z ja​kimś wzor​cem men​tal​nym lub emo​cjo​nal​-
nym – stan, któ​ry wska​zu​je na cał​ko​wi​tą nie​obec​ność ob​ser​wa​to​ra.

*****
 PRZEMIANA CIERPIENIA W ŚWIADOMOŚĆ

Nie​ustan​nie pod​trzy​my​wa​na uwa​ga prze​ci​na łącz​ność po​mię​dzy cia​łem bo​le​snym i two​im my​śle​niem,
po​wo​du​jąc tym sa​mym prze​mia​nę. Moż​na po​wie​dzieć, że ból sta​je się wte​dy pa​li​wem, któ​ry pod​sy​ca
i za​si​la ogień świa​do​mo​ści.
Oto ezo​te​rycz​ne zna​cze​nie pra​daw​nej sztu​ki al​che​mii – prze​mia​ny zwy​kłe​go me​ta​lu w zło​to, czy​li
cier​pie​nia w świa​do​mość. We​wnętrz​ne roz​dar​cie zo​sta​je uzdro​wio​ne, a ty znów je​steś jed​ną ca​ło​ścią.
Od​tąd sta​jesz się od​po​wie​dzial​ny za to, aby nie przy​spa​rzać wię​cej bólu.
ZWRÓĆ UWA​GĘ NA TO, CO CZU​JESZ W SO​BIE. Wiedz, że jest to cia​ło bo​le​sne. Przyj​mij jego
obec​ność. Nie myśl o nim – nie po​zwól, aby czu​cie ustą​pi​ło miej​sca my​śle​niu. Nie oce​niaj i nie
ana​li​zuj. Nie twórz z nie​go wła​snej toż​sa​mo​ści. Po​zo​stań obec​ny i wy​trwa​le ob​ser​w uj, co dzie​je się
w to​bie.
Po​zo​stań świa​do​my nie tyl​ko emo​cjo​nal​ne​go bólu, ale i tego, kto ob​ser​w u​je, mil​czą​ce​go świad​-
ka. Na tym ba​zu​je moc TE​RAZ, po​tę​ga two​jej wła​snej, świa​do​mej obec​no​ści. Sam sprawdź, co da​-
lej się wy​da​rzy.

*****
 EGO UTOŻSAMIONE Z CIAŁEM BOLESNYM

Pro​ces, któ​ry przed chwi​lą opi​sa​łem jest bar​dzo głę​bo​ki, a za​ra​zem nie​zwy​kle pro​sty. Moż​na go na​-
uczyć na​wet dziec​ko. Mam zresz​tą na​dzie​ję, że bę​dzie on kie​dyś jed​ną z pierw​szych rze​czy prze​ka​zy​wa​-
nych w szko​le. Kie​dy już poj​miesz, że pod​sta​wo​wą za​sa​dą jest by​cie obec​nym i ob​ser​wo​wa​nie tego, co
wy​da​rza się w to​bie – i zro​zu​miesz to przez wła​sne do​świad​cze​nie – do​sta​niesz do ręki naj​po​tęż​niej​sze
na​rzę​dzie prze​mia​ny.
Je​śli przez więk​szość ży​cia iden​ty​fi​ko​wa​łeś się ze swo​im emo​cjo​nal​nym bó​lem, a two​je po​czu​cie
sie​bie w ca​ło​ści lub w znacz​nej czę​ści opie​ra się na tym utoż​sa​mie​niu, może się oka​zać, że per​spek​ty​wa
ze​rwa​nia łą​czą​cej z nim wię​zi, bu​dzi duży opór. In​ny​mi sło​wy, może się zda​rzyć, że z cia​ła bo​le​sne​go
zbu​do​wa​łeś so​bie nie​szczę​śli​we ja i głę​bo​ko wie​rzysz, że je​steś tą zro​dzo​ną z umy​słu fik​cją. A sko​ro tak,
pod wpły​wem nie​świa​do​me​go lęku przed utra​tą toż​sa​mo​ści, po​ja​wi się w to​bie sil​ny opór przed od​zy​-
ska​niem świa​do​mo​ści. Bę​dziesz wo​lał cier​pieć – być cia​łem bo​le​snym – niż sko​czyć w nie​zna​ne i za​ry​-
zy​ko​wać utra​tę nie​szczę​śli​we​go ja, któ​re jest ci do​brze zna​ne.
W TA​KIM PRZY​PAD​KU OB​SER​WUJ OPÓR, KTÓ​RY PO​JA​WIA SIĘ W TO​BIE. Ob​ser​w uj
przy​w ią​za​nie do wła​sne​go bólu. Bądź bar​dzo czuj​ny! Ob​ser​w uj tę oso​bli​w ą przy​jem​ność, jaką
spra​w ia ci wła​sne cier​pie​nie. Ob​ser​w uj prze​moż​ną chęć mó​w ie​nia lub my​śle​nia o nim. Opór usta​-
nie, je​śli obej​miesz go świa​do​mo​ścią.
Bę​dziesz mógł wte​dy sku​pić uwa​gę na cie​le bo​le​snym, po​zo​stać obec​nym jako jego świa​dek, a to
za​po​cząt​ku​je prze​mia​nę.
Tyl​ko ty mo​żesz to zro​bić. Nikt cię nie wy​rę​czy. Ale je​śli bę​dziesz miał szczę​ście spo​tkać ko​goś, kto
jest bar​dzo świa​do​my i je​śli uda się mu to​wa​rzy​szyć, dzie​ląc z nim przy​tom​ną obec​ność, może to po​móc
i przy​spie​szy cały pro​ces. W ten spo​sób two​je wła​sne świa​tło szyb​ko za​ja​śnie​je.
Kie​dy ga​łąź, któ​ra do​pie​ro za​czę​ła się tlić po​ło​ży​my obok dru​giej, pa​lą​cej się sil​nym ogniem, a po
chwi​li je roz​dzie​li​my, pierw​sza bę​dzie bar​dziej roz​pa​lo​na, niż na po​cząt​ku. W obu pło​nie prze​cież ten
sam pło​mień. Taka jest wła​śnie jed​na z ról na​uczy​cie​la du​cho​we​go. Rów​nież nie​któ​rzy te​ra​peu​ci mogą
być po​moc​ni, ale tyl​ko wte​dy, je​śli sami wznie​śli się po​nad po​ziom umy​słu i pra​cu​jąc z pa​cjen​tem po​tra​-
fią pod​trzy​mać w so​bie stan in​ten​syw​nej, świa​do​mej obec​no​ści.
Tak, więc pierw​szą rze​czą, o któ​rej mu​sisz pa​mię​tać jest to, że tak dłu​go jak iden​ty​fi​ku​jesz się z cier​-
pie​niem, nie uwol​nisz się od nie​go. Tak dłu​go jak cześć cie​bie jest uwi​kła​na w emo​cjo​nal​ny ból, bę​-
dziesz się nie​świa​do​mie opie​rał lub sa​bo​to​wał każ​dą pró​bę uzdro​wie​nia go.
Dla​cze​go? Po​nie​waż chcesz, aby two​je po​czu​cie ja po​zo​sta​ło nie​na​ru​szo​ne, a ból trak​tu​jesz jako nie​-
ro​ze​rwal​ną część sie​bie. To nie​świa​do​my pro​ces i je​dy​nym spo​so​bem, aby go prze​zwy​cię​żyć jest uczy​-
nie​nie tego świa​do​mym.

*****
 MOC TWOJEJ OBECNOŚCI

NA​GŁY PRZE​BŁYSK, że je​steś lub by​łeś uwi​kła​ny we wła​sny ból, może być nie​zwy​kle szo​ku​ją​-
cym od​kry​ciem. Jed​nak w mo​men​cie, gdy so​bie to uświa​do​misz, więź utoż​sa​mie​nia zo​sta​je ze​rwa​-
na.
Cia​ło bo​le​sne jest po​lem ener​gii, któ​re pra​wie jak nie​za​leż​ny twór, cza​so​wo za​miesz​ka​ło w two​jej
we​wnętrz​nej prze​strze​ni. To uwię​zio​na ener​gia ży​cio​wa, któ​ra prze​sta​ła pły​nąć.
Sta​ło się tak, po​nie​waż pew​ne rze​czy wy​da​rzy​ły się w prze​szło​ści. Moż​na po​wie​dzieć, że to ży​ją​ca
w to​bie prze​szłość, któ​ra je​śli iden​ty​fi​ku​jesz się z nią, czy​ni cię więź​niem tego, co mi​nio​ne. Skut​kiem ta​-
kie​go nie​wol​ni​cze​go utoż​sa​mie​nia sta​je się prze​ko​na​nie, że prze​szłość jest po​tęż​niej​sza niż te​raź​niej​-
szość. A to oczy​wi​ście nie​praw​da. To tyl​ko prze​ko​na​nie, że inni lu​dzie i to, co zro​bi​łeś, są od​po​wie​-
dzial​ni za to, kim je​steś, za twój emo​cjo​nal​ny ból oraz nie​zdol​ność do roz​po​zna​nia praw​dzi​wej jaź​ni.
Praw​dą jest, że je​dy​na moc, któ​ra ist​nie​je, za​war​ta jest we​wnątrz tej chwi​li. To po​tę​ga two​jej obec​-
no​ści. Kie​dy to roz​po​znasz, uświa​do​misz so​bie, że ty – a nikt inny – je​steś od​po​wie​dzial​ny za tę we​-
wnętrz​ną prze​strzeń i że prze​szłość nie może prze​ciw​sta​wić się mocy TE​RAZ.
Nie​świa​do​mość stwa​rza cia​ło bo​le​sne, świa​do​mość prze​mie​nia je w samą sie​bie. Świę​ty Pa​weł ujął
to w pięk​ne stwier​dze​nie – Wszyst​ko sta​je się ja​sne, kie​dy wy​do​by​te jest na świa​tło, a to, co zo​sta​ło roz​-
świe​tlo​ne, samo świa​tłem się sta​je.
Po​dob​nie jak nie da się wal​czyć z ciem​no​ścią, nie moż​na wal​czyć z cia​łem bo​le​snym. Ta​kie pró​by
za​wsze wy​wo​ła​ją kon​flikt i w re​zul​ta​cie stwo​rzą wię​cej bólu. Wy​star​czy ob​ser​wo​wać, być świad​kiem.
Kie​dy ob​ser​wu​jesz cia​ło bo​le​sne, przyj​mu​jesz je jako część tego, co sta​no​wi treść tego mo​men​tu.
 Roz​dział 7
–
OD ZWIĄZKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH DO OŚWIECONYCH

RELACJE Z INNYMI – MIĘDZY MI​ŁO​ŚCIĄ A NIENAWIŚCIĄ

Do​pó​ki nie do​stro​isz się do czę​sto​tli​wo​ści obec​no​ści, wszyst​kie two​je związ​ki, a zwłasz​cza te in​tym​-
ne będą do​tknię​te głę​bo​ką ska​zą i dys​funk​cjo​nal​ne. Chwi​lo​wo mogą wy​da​wać się ide​al​ne – jak wte​dy,
gdy czu​jesz się za​ko​cha​ny – ale ta po​zor​na do​sko​na​łość ule​ga za​bu​rze​niu, kie​dy spo​ry, kon​flik​ty, wy​bu​chy
nie​za​do​wo​le​nia i akty emo​cjo​nal​nej, a na​wet fi​zycz​nej prze​mo​cy po​ja​wia​ją się co​raz czę​ściej.
Wy​da​je się, że więk​szość tak zwa​nych związ​ków mi​ło​snych po nie​dłu​gim cza​sie oscy​lu​je po​mię​dzy
mi​ło​ścią i nie​na​wi​ścią. Mi​łość może w jed​nej chwi​li za​mie​nić się w dzi​ki atak, po​czu​cie wro​go​ści albo
cał​ko​wi​te wy​co​fa​nie uczu​cia. Uzna​je się to za w mia​rę nor​mal​ną ko​lei rze​czy.
Je​śli w swo​ich związ​kach do​świad​czasz za​rów​no mi​ło​ści, jak i jej prze​ci​wień​stwa – ata​ków lub
emo​cjo​nal​nej prze​mo​cy – bar​dzo praw​do​po​dob​ne, że my​lisz przy​wią​za​nie do ego i na​ło​go​we uza​leż​nie​-
nie z mi​ło​ścią. Nie mo​żesz w jed​nej chwi​li ko​chać swo​je​go part​ne​ra, a już w na​stęp​nej go ata​ko​wać.
Praw​dzi​wa mi​łość nie ma prze​ci​wień​stwa. Je​śli w two​jej mi​ło​ści od​naj​du​jesz prze​ciw​ne ob​li​cze, to
w isto​cie nie jest to mi​łość, a po​trze​ba ego, by wzmoc​nić i ugrun​to​wać swo​ją toż​sa​mość. To po​trze​ba,
któ​rą ta dru​ga oso​ba chwi​lo​wo speł​nia. Dla ego to na​miast​ka zba​wie​nia i przez krót​ki czas rze​czy​wi​ście
tak to od​czu​wa.
Ale przy​cho​dzi mo​ment, gdy part​ner prze​sta​je speł​niać two​je ocze​ki​wa​nia, a ra​czej po​trze​by ego.
Wte​dy po​ja​wia się lęk, ból i po​czu​cie bra​ku, któ​re są za​sad​ni​czą czę​ścią ego​tycz​nej świa​do​mo​ści, a któ​re
cza​so​wo zo​sta​ły ukry​te pod płasz​czem mi​ło​sne​go związ​ku.
Jed​nak​że, tak jak w przy​pad​ku każ​de​go in​ne​go na​ło​gu, je​steś „na haju” do cza​su gdy nar​ko​tyk jest
w za​się​gu ręki. Ale nie​ubła​ga​nie zbli​ża się chwi​la, gdy używ​ka prze​sta​je na cie​bie dzia​łać.
Kie​dy bu​dzą się te bo​le​sne uczu​cia, za każ​dym ra​zem od​czu​wasz je sil​niej i co wię​cej po​strze​gasz
part​ne​ra jako ich przy​czy​nę. Ozna​cza to ni mniej ni wię​cej, że pro​jek​tu​jesz cier​pie​nie na ze​wnątrz i ata​ku​-
jesz dru​gą oso​bę z całą dzi​ką prze​mo​cą, któ​ra jest czę​ścią two​je​go bólu.
Taki atak może obu​dzić rów​nież ból w two​im part​ne​rze i on albo ona ode​prze go w po​dob​ny spo​sób.
Na tym eta​pie, ego nie​świa​do​mie na​dal ma na​dzie​ję, że jego atak czy też pró​by ma​ni​pu​la​cji będą wy​star​-
cza​ją​cą karą, by skło​nić part​ne​ra do zmia​ny za​cho​wa​nia i za ja​kiś czas zno​wu po​słu​żyć się nim jako pa​ra​-
wan dla wła​sne​go bólu.
Każ​de znie​wo​le​nie po​wsta​je z nie​świa​do​mej od​mo​wy sta​wie​nia czo​ła wła​sne​mu bó​lo​wi i przej​ścia
przez nie​go. Każ​dy na​łóg za​czy​na się i koń​czy bó​lem. Czym​kol​wiek by​ła​by sub​stan​cja, od któ​rej je​steś
uza​leż​nio​ny – al​ko​hol, je​dze​nie, le​gal​ne czy nie​le​gal​ne nar​ko​ty​ki, inna oso​ba – uży​wasz ich, aby ukryć
swój ból.
Wła​śnie, dla​te​go, gdy mija po​cząt​ko​wa eu​fo​ria po​ja​wia się tak wie​le cier​pie​nia i nie​szczę​śli​wo​ści
w bli​skich re​la​cjach. Jed​nak to nie związ​ki są ich przy​czy​ną. One tyl​ko wy​do​by​wa​ją na po​wierzch​nię
cier​pie​nie, któ​re już jest w to​bie. Dzia​ła tak każ​dy na​łóg. A w każ​dym przy​cho​dzi mo​ment, kie​dy nar​ko​tyk
już na cie​bie nie dzia​ła. Wte​dy od​czu​wasz ból jesz​cze in​ten​syw​niej niż do​tych​czas.
 To je​den z po​wo​dów, dla​cze​go więk​szość lu​dzi pró​bu​je uciec od obec​nej chwi​li, szu​ka​jąc zba​wie​nia
w przy​szło​ści. Gdy bo​wiem sku​pia​ją się na TE​RAZ, pierw​szą rze​czą, któ​ra sta​je im na dro​dze jest ich
wła​sny ból. Wła​śnie tego tak bar​dzo się oba​wia​ją. Gdy​by tyl​ko wie​dzie​li, jak ła​two bę​dąc w TE​RAZ do​-
świad​czyć mocy obec​no​ści, któ​ra roz​pusz​cza całą prze​szłość wraz z ca​łym cier​pie​niem. Gdy​by tyl​ko
wie​dzie​li, że w obec​no​ści rze​czy​wi​sto​ści zni​ka ilu​zja, a oni znów są tak bli​sko Boga.
Uni​ka​nie związ​ków nie jest do​brym spo​so​bem na uni​ka​nie bólu. On do​ty​ka nas tak czy owak. Bar​-
dziej praw​do​po​dob​ne, że trzy nie​uda​ne związ​ki w cią​gu trzech lat prę​dzej wy​rwą cię z uśpie​nia, niż trzy
lata na bez​lud​nej wy​spie albo w za​mknię​tym po​ko​ju. Nie​mniej jed​nak gdy​byś w swą sa​mot​ność wpro​wa​-
dził in​ten​syw​ną obec​ność, to rów​nież oka​za​ło​by się sku​tecz​ne.

*****
 OD ZWIĄZKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH DO OŚWIECONYCH

OBO​JĘT​NIE CZY ŻY​JESZ SA​MOT​NIE CZY MIESZ​KASZ Z PART​NE​REM, klucz po​zo​sta​je

ten sam – by​cie obec​nym i po​tę​go​w a​nie wła​snej obec​no​ści przez co​raz głęb​sze wni​ka​nie w TE​-
RAZ.
Aby mi​łość mo​gła roz​kwit​nąć, świa​tło two​jej obec​no​ści musi być wy​star​cza​ją​co sil​ne, abyś już
wię​cej nie pod​le​gał kon​tro​li my​śli​cie​la albo cia​ła bo​le​sne​go. Abyś nie po​my​lił tych rze​czy z tym,
kim na​praw​dę je​steś.
Wie​dzieć, że jest się Ist​nie​niem pod po​w ierzch​nią my​śli​cie​la, ci​chym bez​ru​chem pod men​tal​nym
ha​ła​sem, mi​ło​ścią i ra​do​ścią pod po​kła​da​mi bólu – oto wol​ność, zba​w ie​nie i oświe​ce​nie.
Nie utoż​sa​mia​nie się z cia​łem bo​le​snym ozna​cza wpro​wa​dze​nie obec​no​ści do bólu, a za​tem prze​-
trans​for​mo​wa​nie go. Nie iden​ty​fi​ko​wa​nie się z my​śle​niem to by​cie ci​chym ob​ser​wa​to​rem my​śli i re​ak​cji,
szcze​gól​nie tych po​wta​rza​ją​cych się wzor​ców umy​sło​wych i ról od​gry​wa​nych przez ego.
Kie​dy wy​zbę​dziesz się utoż​sa​mie​nia z umy​słem, prze​sta​nie kom​pul​syw​nie na​rzu​cać się ze swym przy​-
mu​sem osą​dza​nia, czy​li opie​ra​nia się temu co jest. To wła​śnie to two​rzy kon​flikt, dra​ma​ty i nowy ból.
W mo​men​cie, kie​dy prze​sta​niesz fe​ro​wać wy​ro​ki, ak​cep​tu​jąc to, co jest, uwol​nisz się od umy​słu. Zro​bisz
miej​sce mi​ło​ści, ra​do​ści i po​ko​jo​wi.
NAJ​PIERW PRZE​STAŃ OCE​NIAĆ SIE​BIE, po​tem swo​je​go part​ne​ra. Naj​w ięk​szy prze​łom
w związ​ku dwoj​ga lu​dzi ma miej​sce, kie​dy cał​ko​w i​cie ak​cep​tu​jesz part​ne​ra ta​kim, jaki jest i wy​-
zby​w asz się po​trze​by zmie​nia​nia go.
To na​tych​miast wy​no​si cię po​nad ego. Do​bie​ga​ją koń​ca wszyst​kie umy​sło​w e gier​ki, usta​je na​ło​-
go​w e przy​w ią​za​nie. Nikt nie jest już ofia​rą ani spraw​cą. Nie ma oskar​ży​cie​la i oskar​żo​ne​go.
To rów​nież ko​niec wza​jem​ne​go uza​leż​nie​nia i by​cia wcią​ga​nym w czy​jeś nie​świa​do​me wzor​ce. Wte​-
dy zaś albo roz​sta​je​cie się, ale w at​mos​fe​rze mi​ło​ści albo wspól​nie wcho​dzi​cie jesz​cze głę​biej w TE​-
RAZ. Czy to, aby nie za pro​ste? Tak, to jest pro​ste.
Mi​łość jest sta​nem Ist​nie​nia. Ona nie jest na ze​wnątrz, tyl​ko głę​bo​ko w to​bie. Ni​g​dy nie mo​żesz jej
utra​cić, ani ona nie może cię opu​ścić. Nie jest za​leż​na od żad​nej ze​wnętrz​nej for​my czy in​ne​go cia​ła.
W CI​SZY WŁA​SNEJ OBEC​NO​ŚCI, mo​żesz od​czuć sa​me​go sie​bie jako po​zba​w io​ne​go for​my
i cza​su. Mo​żesz od​czuć sie​bie jako nie​prze​ja​w io​ne ży​cie, któ​re uży​w a two​jej fi​zycz​nej for​my. To
samo ży​cie wy​peł​nia wszyst​kich lu​dzi i każ​dą ludz​ką isto​tę. Przej​rza​łeś na wskroś za​sło​nę for​my
i od​dzie​le​nia. Oto re​ali​za​cja jed​no​ści. Oto mi​łość.
Cho​ciaż mogą ci się przy​da​rzać ta​kie krót​kie prze​bły​ski, mi​łość nie może roz​kwit​nąć w peł​ni do​pó​ki
nie wy​zwo​lisz się z utoż​sa​mie​nia z umy​słem, a two​ja obec​ność nie bę​dzie wy​star​cza​ją​co in​ten​syw​na, aby
roz​pu​ścić cia​ło bo​le​sne (albo przy​naj​mniej nie na​uczysz się trwać w sta​nie przy​tom​nej ob​ser​wa​cji). Cia​-
łu bo​le​sne​mu nie uda się już prze​jąć nad tobą kon​tro​li i znisz​czyć mi​ło​ści.

*****
 ZWIĄZKI JAKO DUCHOWA PRAKTYKA

Jako że ludz​kie isto​ty co​raz bar​dziej utoż​sa​mia​ją się z umy​słem, więk​szość związ​ków nie jest osa​dzo​-
na w Ist​nie​niu, a tym sa​mym sta​je się źró​dłem bólu. Pro​ble​my i kon​flik​ty są na po​rząd​ku dzien​nym.
Je​śli w re​la​cjach za​si​la​ne są ego​tycz​ne struk​tu​ry umy​słu i ak​ty​wo​wa​ne jest cia​ło bo​le​sne, tak jak
dzie​je się to po​wszech​nie, dla​cze​go za​miast ucie​kać od tych fak​tów, nie przy​jąć je do wia​do​mo​ści. Może
le​piej za​cząć współ​dzia​łać z tą ten​den​cją, za​miast uni​kać związ​ków lub nie​ustan​nie po​szu​ki​wać ide​al​ne​-
go part​ne​ra, któ​ry po​zwo​li roz​wią​zać wszyst​kie pro​ble​my i dać speł​nie​nie.
Kie​dy uzna​jesz i ak​cep​tu​jesz fak​ty, za​ra​zem w pew​nym stop​niu się od nich uwal​niasz.
Na przy​kład, je​śli jest w to​bie zro​zu​mie​nie, że masz do czy​nie​nia z dys​har​mo​nią i trwasz w tej wie​-
dzy, po​ja​wia się nowy czyn​nik, dzię​ki któ​re​mu ta dys​har​mo​nia może ulec prze​mia​nie.
JE​ŚLI WIESZ, ŻE NIE JE​STEŚ SPO​KOJ​NY, two​je zro​zu​mie​nie stwa​rza ci​chą, nie​ru​cho​mą
prze​strzeń, któ​ra bie​rze w ra​mio​na twój nie​po​kój i prze​mie​nia go w spo​kój.
Mó​w iąc o we​w nętrz​nej prze​mia​nie, nie ma nic, co mógł​byś z nią zro​bić. Nie mo​żesz zmie​nić
sie​bie, a z pew​no​ścią nie mo​żesz tego uczy​nić w sto​sun​ku do swo​je​go part​ne​ra czy ko​goś in​ne​go.
Wszyst​ko, co mo​żesz zro​bić to wła​śnie stwo​rzyć prze​strzeń, aby prze​mia​na mo​gła za​ist​nieć, aby
mo​gła po​ja​w ić się ła​ska i mi​łość.
Za każ​dym ra​zem, gdy źle się dzie​je w two​im związ​ku, ile​kroć wy​do​by​wa on na po​wierzch​nię sza​leń​-
stwo w to​bie lub two​im part​ne​rze, bądź za​do​wo​lo​ny. To, co po​zo​sta​wa​ło nie​świa​do​me, zo​sta​ło wy​nie​-
sio​ne na świa​tło. Jest to za​wsze szan​sa na uzdro​wie​nie.
Z CHWI​LI NA CHWI​LĘ PIE​LĘ​GNUJ WIE​DZĘ O KAŻ​DYM MO​MEN​CIE. Szcze​gól​nie bądź
świa​do​my swo​je​go we​w nętrz​ne​go sta​nu. Je​że​li po​ja​w ia się gniew – wiedz, że jest to gniew. Je​śli
ogar​nia cię za​zdrość, od​ru​chy obron​ne, po​ku​sa, aby to​czyć spo​ry czy sta​w iać na swo​im, je​śli we​-
wnętrz​ne dziec​ko do​ma​ga się mi​ło​ści i uwa​gi albo do​ty​ka cię emo​cjo​nal​ny ból, roz​po​znaj rze​czy​-
wi​stość tej chwi​li i utrzy​muj w so​bie to zro​zu​mie​nie.
Re​la​cja z dru​gą oso​bą sta​je się wte​dy sa​dha​ną – two​ją du​cho​wą prak​ty​ką. Gdy za​uwa​żysz ja​kie​kol​-
wiek nie​świa​do​me za​cho​wa​nie u part​ne​ra, weź je w ob​ję​cia two​je​go zro​zu​mie​nia, a nie bę​dziesz re​ago​-
wał.
Nie​świa​do​mość i praw​dzi​wa wie​dza nie mogą iść ze sobą w pa​rze – na​wet, je​śli zro​zu​mie​nie jest
tyl​ko w in​nej oso​bie, niż ta, któ​ra po​stę​pu​je nie​świa​do​mie. Dla for​my ener​ge​tycz​nej sto​ją​cej za wro​go​-
ścią i ata​kiem, obec​ność mi​ło​ści jest ab​so​lut​nie nie​straw​nym to​wa​rzy​stwem. Kie​dy w ja​ki​kol​wiek spo​-
sób re​agu​jesz na nie​świa​do​mość part​ne​ra, sam sta​jesz się nie​świa​do​my. Ale je​śli po​tem przy​po​mi​nasz
so​bie, że masz być świad​kiem wła​snej re​ak​cji, nic nie jest utra​co​ne.
Ni​g​dy wcze​śniej związ​ki nie były tak pro​ble​ma​tycz​ne i szar​pa​ne kon​flik​ta​mi jak dzie​je się to obec​nie.
Pew​nie już za​uwa​ży​łeś, że nie po to wcho​dzisz w re​la​cję, aby zna​leźć tam szczę​ście czy speł​nie​nie. Je​śli
na​dal bę​dziesz pró​bo​wał uczy​nić ze związ​ku na​rzę​dzie zba​wie​nia, do​znasz wie​lu roz​cza​ro​wań. Ale gdy
za​ak​cep​tu​jesz, że dzię​ki nie​mu masz zy​skać świa​do​mość, a nie szczę​ście, rze​czy​wi​ście da ci zba​wie​nie,
a ty ze​stro​isz się z wyż​szą świa​do​mo​ścią, któ​ra za​mie​rza na​ro​dzić się w tym świe​cie.
Tym, któ​rzy ze​chcą trzy​mać się sta​rych wzor​ców i sche​ma​tów, cze​ka nie​ste​ty co​raz wię​cej bólu, prze​-
mo​cy, po​mie​sza​nia i sza​leń​stwa.
 Ilu lu​dzi po​trze​ba, aby two​je ży​cie sta​ło się du​cho​wą prak​ty​ką? Mniej​sza o to czy twój part​ner zde​cy​-
du​je się na współ​pra​cę. Uzdro​wie​nie – świa​do​mość – może za​ist​nieć na tym świe​cie tyl​ko przez cie​bie.
Nie mu​sisz cze​kać, aż świat do​zna od​no​wie​nia czy ktoś sta​nie się bar​dziej świa​do​my, za​nim osią​gniesz
oświe​ce​nie. Mo​żesz cze​kać na to przez wie​ki.
Nie za​rzu​caj​cie so​bie na​wza​jem nie​świa​do​mo​ści. W mo​men​cie, gdy za​czy​na​cie się kłó​cić, do​cho​dzi
do iden​ty​fi​ka​cji z ja​kimś men​tal​nym sta​no​wi​skiem, a każ​de z was bro​ni tej po​zy​cji oraz wła​snej toż​sa​mo​-
ści. Ego przej​mu​je rzą​dy, a wy stra​ci​li​ście świa​do​mość. Nie​kie​dy może być słusz​ne wska​za​nie part​ne​ro​-
wi pew​nych aspek​tów jego za​cho​wa​nia. Je​śli bę​dziesz przy tym bar​dzo czuj​ny i obec​ny, mo​żesz to zro​bić
bez udzia​łu ego – bez ob​wi​nia​nia, oskar​ża​nia i wy​ty​ka​nia błę​dów.
Kie​dy twój part​ner za​cho​wu​je się nie​świa​do​mie, po​rzuć wszel​ki osąd. Osą​dza​nie to albo utoż​sa​mie​-
nie spraw​cy z jego nie​świa​do​my​mi za​cho​wa​nia​mi albo pro​jek​to​wa​nie na dru​gie​go swo​jej wła​snej nie​-
świa​do​mo​ści i uzna​wa​nie tego, za czy​jeś praw​dzi​we ob​li​cze.
Po​rzu​ce​nie osą​dza​nia nie ozna​cza, że nie po​tra​fisz roz​po​znać dys​funk​cji czy nie​świa​do​mo​ści. Ozna​-
cza ra​czej we​wnętrz​ne zro​zu​mie​nie i praw​dzi​wą wie​dzę, niż by​cie re​ak​cją i sę​dzią. Wte​dy masz wy​bór –
albo za​re​agu​jesz po​zo​sta​jąc jed​no​cze​śnie wie​dzą, czy​li prze​strze​nią, w któ​rej re​ak​cja ma miej​sce i po​-
zwa​la jej za​ist​nieć albo bę​dziesz cał​ko​wi​cie wol​ny od ja​kiej​kol​wiek re​ak​cji. Za​miast zwal​czać ciem​-
ność, wpusz​czasz świa​tło. Za​miast re​ago​wać w ob​li​czu złu​dze​nia, do​strze​gasz je ja​sno i pa​trzysz jak​by
na wskroś.
Bę​dąc wie​dzą i zro​zu​mie​niem two​rzysz ja​sną prze​strzeń mi​łu​ją​cej obec​no​ści, któ​ra po​zwa​la wszyst​-
kim rze​czom i lu​dziom być tym, czym są. Nie ma sku​tecz​niej​sze​go ka​ta​li​za​to​ra prze​mia​ny. Je​śli w tym
wy​trwasz, twój part​ner nie może po​zo​stać z tobą i na​dal być nie​świa​do​my.
Je​śli obo​je zgo​dzi​cie się, aby wasz zwią​zek był du​cho​wą prak​ty​ką, tym le​piej. Mo​że​cie wte​dy na bie​-
żą​co wy​ra​żać swo​je my​śli i uczu​cia, jak tyl​ko po​ja​wi się ja​kaś nie​świa​do​ma re​ak​cja. Nie do​pu​ści​cie do
zwło​ki w cza​sie, pod​czas któ​rej nie​wy​ra​żo​ne czy zi​gno​ro​wa​ne emo​cje lub ura​zy mo​gły​by umoc​nić się
i na​war​stwić.
NA​UCZ SIĘ BEZ OB​WI​NIA​NIA WY​RA​ŻAĆ TO, CO CZU​JESZ. Na​ucz się słu​chać part​ne​ra
w otwar​ty spo​sób, bez od​ru​chów obron​nych.
Daj mu prze​strzeń na wła​sną eks​pre​sję. Bądź obec​ny. Oskar​ża​nie, obro​na, atak i inne wzor​ce,
któ​re słu​ży​ły wzmoc​nie​niu lub ochro​nie ego, sta​ją się wte​dy zbęd​ne. De​cy​du​ją​ce jest ob​da​rze​nie
prze​strze​nią – za​rów​no sie​bie, jak in​nych lu​dzi. Bez tego mi​łość nie może roz​kwit​nąć.
Gdy zo​sta​ły usu​nię​te dwa czyn​ni​ki naj​bar​dziej de​struk​cyj​ne dla związ​ków – a więc za​rów​no ty jak
i twój part​ner prze​mie​ni​li​ście cia​ło bo​le​sne oraz wy​szli​ście po​nad utoż​sa​mie​nie z umy​słem – zwią​zek cu​-
dow​nie roz​kwi​ta. Za​miast oglą​dać w dru​gim czło​wie​ku lu​strza​ne od​bi​cie wła​sne​go bólu i nie​świa​do​mo​-
ści, za​miast za​spo​ka​jać po​trze​by ego, za​cznie​cie na​wza​jem od​bi​jać ku so​bie mi​łość, któ​rą ma​cie we​-
wnątrz, a któ​ra bu​dzi się wraz ze świa​do​mo​ścią jed​no​ści wszyst​kie​go, co jest.
Oto mi​łość, któ​ra nie ma ne​ga​tyw​ne​go od​po​wied​ni​ka.
Je​śli twój part​ner na​dal iden​ty​fi​ku​je się z cia​łem bo​le​snym oraz umy​słem, a ty wy​kro​czy​łeś już po​nad
– bę​dzie to wiel​kie wy​zwa​nie – nie dla cie​bie, lecz dla part​ne​ra. Nie jest ła​two żyć z oświe​co​ną oso​bą.
A ra​czej ina​czej – żyje się z nią tak ła​two, że ego czu​je się nie​zwy​kle za​gro​żo​ne.
Pa​mię​taj, ego po​trze​bu​je pro​ble​mów, kon​flik​tów i wro​gów, aby wzmoc​nić swo​je po​czu​cie od​dzie​le​-
nia, od któ​re​go za​le​ży jego toż​sa​mość. Umysł nie​oświe​co​ne​go part​ne​ra po​pa​da w głę​bo​ką fru​stra​cję, że
jego sztyw​ne sche​ma​ty nie na​po​ty​ka​ją opo​ru, chwie​ją się i słab​ną, a na​wet ist​nie​je nie​bez​pie​czeń​stwo, że
mogą cał​ko​wi​cie ru​nąć, aż do utra​ty toż​sa​mo​ści.
Cia​ło bo​le​sne do​ma​ga się sprzę​że​nia zwrot​ne​go, lecz go nie otrzy​mu​je. Nie​za​spo​ko​jo​na jest po​trze​ba
spo​rów, dra​ma​tu i kon​flik​tów.

*****
 PORZUĆ ZWIĄZEK Z SAMYM SOBĄ

Oświe​co​ny lub nie, na po​zio​mie fi​zycz​nej for​my je​steś na​dal męż​czy​zną lub ko​bie​tą, a więc nie sta​no​-
wisz peł​ni, a tyl​ko jej po​ło​wę. Z tego fak​tu ro​dzi się mę​sko-żeń​ski ma​gne​tyzm, przy​cią​ga​nie prze​ciw​-
staw​ne​go bie​gu​na ener​gii, któ​re od​czu​wa się bez wzglę​du na po​ziom świa​do​mo​ści. Lecz je​śli two​je we​-
wnętrz​ne łą​cza sta​ły się już ak​tyw​ne, do​świad​czasz tego przy​cią​ga​nia za​le​d​wie na po​wierzch​ni albo pe​-
ry​fe​riach ży​cia.
To nie zna​czy, że nie masz głę​bo​kiej re​la​cji ze swo​im part​ne​rem czy in​ny​mi ludź​mi. Jed​nak głę​bo​ki
kon​takt jest moż​li​wy, tyl​ko, je​śli masz świa​do​mość swo​je​go Ist​nie​nia. Wy​cho​dząc od Ist​nie​nia wy​kra​-
czasz uwa​gą po​nad za​sło​nę form. W Ist​nie​niu to, co mę​skie i to, co żeń​skie two​rzy jed​nię. Two​ja for​ma
może na​dal cze​goś po​trze​bo​wać, ale Ist​nie​nie już nie. Samo jest ca​ło​ścią i sta​no​wi peł​nię. Je​śli two​je po​-
trze​by są za​spo​ko​jo​ne to wspa​nia​le, ale two​je​mu naj​głęb​sze​mu, we​wnętrz​ne​mu wy​mia​ro​wi nie czy​ni to
żad​nej róż​ni​cy.
Zda​rza się więc, że oświe​co​na oso​ba może pra​gnąć kon​tak​tu z prze​ciw​staw​nym bie​gu​nem ener​gii –
męż​czy​zną lub ko​bie​tą – i je​śli to się nie uda​je, może czuć pe​wien nie​do​syt czy brak, od​czu​wa​jąc za​ra​zem
cał​ko​wi​tą we​wnętrz​ną peł​nię i po​kój.
Kie​dy nie po​tra​fisz czuć się swo​bod​nie kie​dy je​steś sam, praw​do​po​dob​nie za​czniesz po​szu​ki​wać ja​-
kiejś re​la​cji, aby za​spo​ko​ić ten brak. Mo​żesz być jed​nak pe​wien, że to, co chcia​łeś ukryć, wyj​dzie na jaw
w two​im związ​ku, a ty ob​cią​żysz za to od​po​wie​dzial​no​ścią part​ne​ra.
WSZYST​KO, CZE​GO PO​TRZE​BU​JESZ TO PRZY​JĄĆ TEN MO​MENT W PEŁ​NI. Po​czu​jesz
się wte​dy swo​bod​nie w te​raź​niej​szo​ści i wo​bec sa​me​go sie​bie.
Ale na do​brą spra​wę czy po​trze​ba ci ja​kiej​kol​wiek re​la​cji ze sobą sa​mym? Dla​cze​go zwy​czaj​nie nie
mo​żesz być sobą? Kie​dy two​rzysz zwią​zek ze sobą, to tak jak​byś roz​cze​piał się na dwo​je – sie​bie i swo​je
ja, pod​miot i przed​miot. Stwo​rzo​na w ten spo​sób przez umysł du​al​ność jest głów​ną przy​czy​ną wszyst​kich
nie​po​trzeb​nych kom​plek​sów, pro​ble​mów i kon​flik​tów.
W sta​nie oświe​ce​nia je​steś sobą – ty i two​je ja sta​no wi​cie jed​nię. Nie osą​dzasz już sie​bie, nie uża​-
lasz się nad sobą. Nie mu​sisz się ko​chać czy nie​na​wi​dzić. Nie mu​sisz być z sie​bie dum​ny. Od​dzie​le​nie
wy​two​rzo​ne przez nie​świa​do​me ja goi się i zni​ka. Prze​sta​je ist​nieć od​ręb​na jaźń, któ​ra wy​ma​ga ochro​ny
czy po​ży​wie​nia.
Kie​dy je​steś oświe​co​ny, re​la​cja z sa​mym sobą prze​sta​je być po​trzeb​na. Gdy z niej re​zy​gnu​jesz,
wszyst​kie inne związ​ki sta​ją się związ​ka​mi mi​ło​sny​mi.
 Część TRZE​CIA
–
AK​CEP​TA​CJA I POD​DA​NIE

Kie​dy pod​da​jesz się temu co jest i sta​jesz się w peł​ni obec​ny, prze​szłość tra​ci ja​ką​kol​w iek moc.

Wy​miar Ist​nie​nia, któ​ry był prze​sło​nię​ty przez umysł, otwie​ra się.

Na​głe wspa​nia​ła, nie​po​ru​szo​na ci​sza bu​dzi się w to​bie, jako bez​kre​sne po​czu​cie po​ko​ju.

A z tym po​ko​jem – po​ja​w ia się ra​dość.

Az tą ra​do​ścią, bu​dzi się mi​łość.

A w sa​mym cen​trum – świę​tość.

To, co nie​ogar​nio​ne. To, cze​go nie moż​na na​zwać.

 Roz​dział 8
–
AKCEPTACJA TERAŹNIEJSZOŚCI

NIETRWAŁOŚĆ I CYKLE ŻYCIOWE

Ist​nie​ją dwa ro​dza​je ży​cio​wych cy​kli – cy​kle ko​rzyst​ne, w któ​rych wszyst​ko roz​kwi​ta i samo do cie​-
bie przy​cho​dzi oraz cy​kle po​ra​żek, kie​dy coś się koń​czy i roz​pa​da. Mu​sisz wte​dy po​zwo​lić odejść temu,
co sta​re, by zro​bić miej​sce no​we​mu albo stwo​rzyć prze​strzeń, któ​ra umoż​li​wi prze​mia​nę.
Je​śli opie​rasz się tej dru​giej fa​zie i nie chcesz na nią po​zwo​lić, ta​mu​jesz na​tu​ral​ny prze​pływ ży​cia
i two​rzysz wła​sne cier​pie​nie. Roz​pad jest nie​zbęd​ny, aby mo​gło za​ist​nieć coś no​we​go. Je​den cykl nie
może ist​nieć bez dru​gie​go.
Ruch ku do​ło​wi jest ab​so​lut​nym wa​run​kiem du​cho​we​go wzro​stu. Być może wła​śnie na ścież​kę prze​-
bu​dze​nia pchnę​ło cię do​świad​cze​nie głę​bo​kie​go bólu lub stra​ty. Być może twój suk​ces stał się pu​sty i bez
zna​cze​nia, oka​zu​jąc się po​raż​ką.
W isto​cie, ziar​no po​raż​ki tkwi w każ​dym suk​ce​sie, a w każ​dej po​raż​ce skry​wa się suk​ces. W tym
świe​cie, gdzie wszyst​ko funk​cjo​nu​je na po​zio​mie for​my, każ​dy w koń​cu po​no​si po​raż​kę, a wszyst​ko prę​-
dzej czy póź​niej ob​ró​ci się w ni​wecz. Żad​na for​ma nie jest trwa​ła.
Oczy​wi​ście wciąż mo​żesz za​cho​wy​wać ak​tyw​ność, cie​sząc się two​rze​niem no​wych form i sy​tu​acji,
ale pa​mię​taj, aby się z nimi nie utoż​sa​miać. Nie po​trze​bu​jesz ni​cze​go, co da ci po​czu​cie toż​sa​mo​ści. Nic,
co przy​cho​dzi z ze​wnątrz, nie jest two​im ży​ciem, a tyl​ko sy​tu​acją ży​cio​wą.
Każ​dy cykl w ży​ciu może trwać od kil​ku go​dzin do kil​ku lat. By​wa​ją cy​kle wiel​kie oraz za​war​te
w nich małe. Wie​le cho​rób po​wsta​je wów​czas, gdy wal​czysz z cy​klem ob​ni​żo​nej ener​gii, któ​ry jest nie​-
zbęd​ny dla ca​ło​ścio​wej re​ge​ne​ra​cji. Przy​mus dzia​ła​nia oraz skłon​ność do czer​pa​nia po​czu​cia wła​snej
war​to​ści i toż​sa​mo​ści z czyn​ni​ków ze​wnętrz​nych, ta​kich jak osią​gnię​cia, w koń​cu oka​zu​je się nie​unik​nio​-
ną ilu​zją, tak dłu​go jak utoż​sa​miasz się z umy​słem.
Trud​na lub pra​wie nie​moż​li​wa sta​je się wte​dy ak​cep​ta​cja okre​sów ob​ni​żo​nej ener​gii i po​zwo​le​nie na
ich ist​nie​nie. W ta​kiej sy​tu​acji mą​drość or​ga​ni​zmu może sama pod​jąć dzia​ła​nie, wy​wo​łu​jąc cho​ro​bę.
Zmu​si cię do wy​ha​mo​wa​nia, a wów​czas może na​stą​pić po​trzeb​na re​ge​ne​ra​cja.
Tak dłu​go jak umysł oce​nia daną sy​tu​ację, bądź rzecz jako do​brą – obo​jęt​nie czy bę​dzie to re​la​cja
z in​nym czło​wie​kiem, przed​miot po​sia​da​nia, rola spo​łecz​na czy kon​dy​cja cia​ła – przy​wią​zu​je się do niej
i utoż​sa​mia. Uczy​ni cię szczę​śli​wym i za​do​wo​lo​nym, jed​nak spra​wi, że sta​nie się to czę​ścią tego, kim je​-
steś lub tego, kim my​ślisz, że je​steś.
A prze​cież w tym wy​mia​rze, gdzie wszyst​ko jest zże​ra​ne przez mole i rdzę, nic nie jest trwa​łe.
Wszyst​ko koń​czy się lub zmie​nia. Wszyst​ko może ulec cał​ko​wi​te​mu od​wró​ce​niu – to, co jesz​cze wczo​raj
czy rok temu ukła​da​ło się do​brze, może cał​kiem się ze​psuć. To, co jesz​cze nie​daw​no czy​ni​ło cię za​do​wo​-
lo​nym, te​raz cię uniesz​czę​śli​wia. Dzi​siej​szy suk​ces może za​mie​nić się w ju​trzej​szą po​raż​kę lub kon​sump​-
cyj​ny styl ży​cia. Po szczę​śli​wym we​se​lu i mio​do​wym mie​sią​cu przyj​dzie roz​sta​nie lub peł​ne kon​flik​tów
ży​cie we dwo​je.
 Bywa, że coś zu​peł​nie od​cho​dzi z na​sze​go ży​cia i rów​nież to nas uniesz​czę​śli​wia. Gdy stan lub sy​tu​-
acja, do któ​rych umysł się przy​wią​zał zmie​nia się lub zni​ka, on nie może tego za​ak​cep​to​wać. Kur​czo​wo
cze​pia się tego, co od​cho​dzi, opie​ra​jąc się zmia​nie. Dla nie​go to pra​wie tak, jak​by utra​cić rękę lub nogę.
W isto​cie szczę​ście i nie​szczę​ście są dwie​ma stro​na​mi tej sa​mej mo​ne​ty. Od​dzie​la je od sie​bie tyl​ko
ilu​zja cza​su.
ZA​NIE​CHA​NIE OPO​RU WO​BEC ŻY​CIA to trwa​nie w sta​nie ła​ski, pro​sto​ty i świa​tło​ści. Nie
ma wte​dy zna​cze​nia czy spra​w y mają się do​brze czy źle.
Wy​glą​da to jak pa​ra​doks, ale gdy po​rzu​casz za​leż​ność od sfe​ry form, two​ja ogól​na sy​tu​acja ży​cio​wa,
prze​ja​wia​ją​ca się w for​mach ze​wnętrz​nych, za​zwy​czaj ule​ga znacz​nej po​pra​wie. Rze​czy, oso​by czy sy​tu​-
acje, o któ​rych my​śla​łeś, że są ci po​trzeb​ne do szczę​ścia, po​ja​wia​ją się w two​im ży​ciu bez żad​nej wal​ki
lub wy​sił​ku. Mo​żesz się nimi cie​szyć i je do​ce​niać.
Wszyst​kie prę​dzej czy póź​niej prze​mi​ną, po​dob​nie jak ży​cio​we cy​kle, ale gdy zni​ka uza​leż​nie​nie, zni​-
ka też lęk przed utra​tą. Ży​cie pły​nie swo​bod​nie i ła​two.
Szczę​ście czer​pa​ne z ze​wnętrz​ne​go źró​dła ni​g​dy nie jest głę​bo​kie. Jest za​le​d​wie bla​dym od​bi​ciem ra​-
do​ści Ist​nie​nia, tęt​nią​ce​go ży​ciem po​ko​ju, któ​ry od​naj​dziesz w so​bie, gdy po​nie​chasz opo​ru. Ist​nie​nie po​-
zwa​la ci wy​kro​czyć poza bie​gu​no​wość stwo​rzo​ną przez umysł i uwol​nić się z za​leż​no​ści od świa​ta form.
Choć​by wszyst​ko wo​kół cie​bie mia​ło się za​paść, na​dal w swo​im rdze​niu bę​dziesz od​czu​wał głę​bo​ki po​-
kój. Może nie bę​dziesz szczę​śli​wy, ale na pew​no spo​koj​ny.

*****
 ROZPOZNANIE I PORZUCENIE NEGATYWNOŚCI

Cały we​wnętrz​ny opór to pe​wien ro​dzaj ne​ga​ty​wi​zmu. Moż​na po​wie​dzieć, że wszel​ki ne​ga​ty​wizm
jest opo​rem. W tym kon​tek​ście są to nie​mal sy​no​ni​my.
Ist​nie​je bar​dzo wie​le po​staw ne​ga​tyw​nych – od iry​ta​cji lub znie​cier​pli​wie​nia po gwał​tow​ną złość, od
przy​gnę​bie​nia i po​nu​rej ura​zy po sa​mo​bój​czą roz​pacz. Nie​raz zda​rza się, że to opór wy​zwa​la emo​cjo​nal​-
ne cia​ło bo​le​sne. Wte​dy na​wet mała drob​nost​ka może wy​wo​łać sil​ną ne​ga​tyw​ną re​ak​cję w po​sta​ci gnie​-
wu, de​pre​sji czy głę​bo​kie​go żalu.
Ego wie​rzy, że po​przez ne​ga​ty​wizm może wpły​wać na rze​czy​wi​stość i uzy​skać to, cze​go pra​gnie.
Wie​rzy, że dzię​ki nie​mu może przy​cią​gnąć po​żą​da​ną sy​tu​ację lub po​zbyć się tej, któ​ra mu nie od​po​wia​da.
Gdy​byś ty – twój umysł – nie wie​rzył, że nie​szczę​śli​wość ma zna​cze​nie, po co miał​byś ją two​rzyć?
Praw​da jest taka, że ne​ga​ty​wizm nie przy​no​si po​żą​da​nych skut​ków. Za​miast przy​cią​gnąć to, cze​go chce​-
my, wręcz to po​wstrzy​mu​je. Za​miast od​su​nąć, co nam nie od​po​wia​da, utrwa​la to. Jego je​dy​na po​ży​tecz​na
funk​cja to wzmac​nia​nie ego, dla​te​go ono tak bar​dzo go ko​cha.
Je​śli utoż​sa​mi​łeś się z czymś ne​ga​tyw​nym, nie chcesz się z tym roz​stać i na głę​bo​kim, nie​świa​do​mym
po​zio​mie, wca​le nie pra​gniesz po​zy​tyw​nej zmia​ny. To za​gro​zi​ło​by two​jej toż​sa​mo​ści jako ko​goś gniew​-
ne​go, po​krzyw​dzo​ne​go czy ma​ją​ce​go de​pre​sję. Bę​dziesz igno​ro​wał, ne​go​wał lub sa​bo​to​wał wszyst​ko, co
po​zy​tyw​ne. To czę​ste zja​wi​sko, a za​ra​zem zu​peł​ny obłęd.
SPÓJRZ NA DO​WOL​NĄ RO​ŚLI​NĘ CZY ZWIE​RZĘ I PO​ZWÓL, ABY NA​UCZY​ŁY CIĘ zgo​dy
na to, co jest, pod​da​nia te​raź​niej​szo​ści.
Niech na​uczą cię Ist​nie​nia.
Niech na​uczą cię au​ten​tycz​no​ści – czy​li tego jak być jed​nią, jak być sobą i jak być rze​czy​w i​stym.
Niech na​uczą cię jak żyć i jak umie​rać.
Niech na​uczą cię nie ro​bić pro​ble​mu, ani z ży​cia, ani z umie​ra​nia.
Po​wra​ca​ją​ce na nowo ne​ga​tyw​ne emo​cje nio​są czę​sto ze sobą ja​kąś wia​do​mość, po​dob​nie jak czy​ni
to cho​ro​ba.
Ale wszel​kie zmia​ny, ja​kie do​ko​nasz, za​rów​no w pra​cy, związ​kach czy w oto​cze​niu, będą czy​sto ko​-
sme​tycz​ne, do​pó​ki nie wy​wo​ła ich prze​mia​na świa​do​mo​ści. To może do​ko​nać się tyl​ko w je​den spo​sób –
po​przez więk​szą obec​ność. Kie​dy osią​gniesz pe​wien jej po​ziom, nie bę​dziesz po​trze​bo​wał ni​cze​go ne​ga​-
tyw​ne​go, aby zro​zu​mieć cze​go wy​ma​ga ży​cio​wa sy​tu​acja.
Do​pó​ki od​zy​wa się w to​bie ne​ga​ty​wizm w ja​kiej​kol​wiek po​sta​ci, wy​ko​rzy​staj go. Niech przy​po​mi​na
ci, że po​wi​nie​neś być bar​dziej obec​ny.
KIE​DY​KOL​WIEK CZU​JESZ, ŻE JA​KAŚ NE​GA​TYW​NOŚĆ BU​DZI SIĘ W TO​BIE – pod wpły​-
wem ze​w nętrz​ne​go bodź​ca, wła​snej my​śli czy bez żad​nej wi​docz​nej przy​czy​ny – po​trak​tuj to jak po​-
ży​tecz​ne przy​po​mnie​nie.: Uwa​ga. Tu i Te​raz. Obudź się. Wyjdź z umy​słu. Bądź obec​ny.
Na​w et naj​mniej​sza iry​ta​cja ma zna​cze​nie i wy​ma​ga roz​po​zna​nia i przej​rze​nia ją na wskroś.
W prze​ciw​nym ra​zie będą aku​mu​lo​w a​ły się w to​bie po​kła​dy nie​za​ob​ser​w o​w a​nych re​ak​cji.
Mo​żesz się ich po​zbyć, gdy uświa​do​misz so​bie, że nie chcesz już no​sić w so​bie ne​ga​tyw​ne​go pola
ener​gii i że nie słu​ży to żad​ne​mu ce​lo​wi. Ale wte​dy zrób to grun​tow​nie. Je​śli nie mo​żesz tego uczy​nić,
po​gódź się z ich ist​nie​niem i obej​muj uwa​gą po​ja​wia​ją​ce się emo​cje.
AL​TER​NA​TY​WĄ DLA PO​RZU​CE​NIA NE​GA​TYW​NEJ RE​AK​CJI, może być wy​obra​że​nie, że
sta​jesz się prze​źro​czy​sty dla ze​w nętrz​nej przy​czy​ny, któ​ra ją wy​w o​ła​ła.
Ra​dzę że​byś naj​pierw prze​ćwi​czył tę umie​jęt​ność w drob​nych, try​wial​nych spra​wach. Po​wiedz​my, że
sie​dzisz spo​koj​nie w domu. Na​gle po dru​giej stro​nie uli​cy za​czy​na wyć sa​mo​cho​do​wy alarm. Bu​dzi się
iry​ta​cja. Czy jest ci po​trzeb​na? Ab​so​lut​nie nie. Dla​cze​go więc ją wy​wo​ła​łeś? To nie ty. Zro​bił to umysł.
Sta​ło się to w peł​ni au​to​ma​tycz​nie, bez udzia​łu świa​do​mo​ści.
Dla​cze​go umysł wy​two​rzył tę ne​ga​tyw​ność? Po​nie​waż trwa w nie​świa​do​mym prze​ko​na​niu, że jego
opór, któ​ry ty od​czu​wasz jako iry​ta​cję lub inną for​mę cier​pie​nia, w ja​kiś spo​sób od​da​li nie​po​żą​da​ną sy​tu​-
ację. To oczy​wi​ście złu​dze​nie. Opór, któ​ry two​rzy umysł – w tym wy​pad​ku jako iry​ta​cja – jest o wie​le
bar​dziej szko​dli​wy, niż pier​wot​na przy​czy​na, któ​rą chciał usu​nąć.
Jak wi​dzisz wszyst​ko może stać się przed​mio​tem du​cho​wej prak​ty​ki.
PO​CZUJ, ŻE STA​JESZ SIĘ PRZE​ŹRO​CZY​STY. Po​czuj jak​byś tra​cił trwa​łe, ma​te​rial​ne cia​ło.
Te​raz po​zwól, aby ha​łas lub inny bo​dziec, któ​ry wy​w o​łu​je ne​ga​tyw​ną re​ak​cję, zwy​czaj​nie prze​pły​-
nął przez cie​bie. Wte​dy nie ude​rzy już w so​lid​ną za​po​rę w to​bie.
Jak wspo​mnia​łem, po​ćwicz naj​pierw z drob​ny​mi rze​cza​mi. Niech to bę​dzie sa​mo​cho​do​wy alarm,
szcze​ka​nie psa, dzie​cię​ce krzy​ki czy ko​rek ulicz​ny. Za​miast two​rzyć ścia​nę opo​ru, w któ​rą wciąż ude​rza
coś, co nie po​win​no mieć miej​sca, niech prze​pły​nie to przez cie​bie.
Ktoś mówi coś ob​raź​li​we​go albo spra​wia ci ból? Za​miast ucie​kać w nie​świa​do​mą i ne​ga​tyw​ną re​ak​-
cję, taką jak atak, obro​na czy wy​co​fa​nie, po​zwa​lasz, aby usły​sza​ne sło​wa swo​bod​nie przez cie​bie prze​-
pły​nę​ły. Nie sta​wiaj opo​ru. To tak, jak​by nie ist​niał w to​bie nikt, kogo moż​na zra​nić. Oto praw​dzi​we wy​-
ba​cze​nie. W ten spo​sób sta​jesz się od​por​ny.
Oczy​wi​ście, je​śli chcesz, mo​żesz po​wie​dzieć roz​mów​cy, że jego za​cho​wa​nie jest nie do przy​ję​cia.
Ale on sam nie kon​tro​lu​je już two​je​go we​wnętrz​ne​go sta​nu. Za​le​żysz w peł​ni od sie​bie, a nie od ko​goś in​-
ne​go. Umysł też nie ma nad tobą wła​dzy. Nie​za​leż​nie od tego czy bę​dzie to alarm sa​mo​cho​do​wy, nie​-
grzecz​ne za​cho​wa​nie, po​wódź, trzę​sie​nie zie​mi czy utra​ta ma​jąt​ku, me​cha​nizm obron​ny jest taki sam.
Wciąż po​szu​ku​jesz na ze​wnątrz i nie mo​żesz tego po​nie​chać. Masz na​dzie​ję, że ko​lej​ny warsz​tat lub
nowa tech​ni​ka przy​nio​są ci od​po​wiedź. Chcę ci jed​nak po​wie​dzieć:
NIE SZU​KAJ PO​KO​JU. Nie szu​kaj żad​ne​go in​ne​go sta​nu, niż ten, w któ​rym aku​rat je​steś.
W prze​ciw​nym ra​zie wy​w o​łasz we​w nętrz​ny kon​flikt i nie​świa​do​my opór.
Wy​bacz so​bie, że nie je​steś spo​koj​ny. Kie​dy cał​ko​w i​cie po​go​dzisz się ze swo​im nie​po​ko​jem, prze​-
isto​czy się on w spo​kój. Co​kol​w iek za​ak​cep​tu​jesz w peł​ni, do​pro​w a​dzi cię do po​ko​ju. Na tym po​le​-
ga cud pod​da​nia.
Kie​dy zga​dzasz się na to co jest, ża​den mo​ment nie jest lep​szy od dru​gie​go. Każ​dy jest naj​lep​szy.
Oto oświe​ce​nie.

*****
 NATURA WSPÓŁCZUCIA

WY​KRA​CZA​JĄC PO​NAD SPRZECZ​NO​ŚCI, KRE​OWA​NE PRZEZ UMYSŁ sta​jesz się jak głę​-
bo​kie je​zio​ro. Two​ja sy​tu​acja ży​cio​w a jest jego po​w ierzch​nią. Cza​sem jest spo​koj​na, in​nym ra​zem
wzbu​rzo​na – za​leż​nie od cy​kli i pór roku. Jed​nak głę​bo​ka toń je​zio​ra za​w sze po​zo​sta​je nie​po​ru​szo​-
na. Pa​mię​taj, że je​steś ca​łym je​zio​rem, nie tyl​ko po​w ierzch​nią. Je​steś w kon​tak​cie ze swo​ją głę​bią,
któ​ra trwa w ab​so​lut​nym bez​ru​chu.
Nie opie​rasz się już zmia​nom, przez kur​czo​we trzy​ma​nie się ja​kiejś sy​tu​acji. Twój we​wnętrz​ny spo​-
kój nie za​le​ży od tego. Trwasz w Ist​nie​niu – nie​zmien​nym, nie​zna​ją​cym śmier​ci, po​zba​wio​nym cza​su –
a two​je speł​nie​nie nie pod​le​ga już ze​wnętrz​ne​mu świa​tu, nie​ustan​nie zmie​nia​ją​cych się form. Mo​żesz cie​-
szyć się nimi, ba​wić, two​rzyć nowe, do​ce​nia​jąc ich pięk​no. Ale przy​wią​za​nie do żad​nej nie jest ci już
po​trzeb​ne.
Tak dłu​go jak nie je​steś świa​do​my Ist​nie​nia, roz​mi​jasz się z tym, co rze​czy​wi​ste w in​nych lu​dziach.
Dzie​je się tak, dla​te​go, że nie roz​po​zna​łeś go jesz​cze w so​bie. For​my, w ja​kich ma​ni​fe​stu​ją się lu​dzie –
za​rów​no ich cia​ła, jak umy​sły – mogą po​do​bać się umy​sło​wi lub nie.
Jed​nak au​ten​tycz​na re​la​cja sta​je się moż​li​wa tyl​ko wte​dy, gdy je​steś świa​do​my Ist​nie​nia.
Ma​jąc z nim kon​takt, do​strze​gasz, że cia​ło i umysł in​ne​go czło​wie​ka jest jak​by za​sło​ną, za któ​rą wy​-
czu​jesz jego praw​dzi​wą toż​sa​mość, tak jak od​czu​wasz wła​sną. Kie​dy więc sta​niesz w ob​li​czu czy​je​goś
cier​pie​nia lub nie​świa​do​me​go za​cho​wa​nia, po​zo​sta​niesz obec​ny, w kon​tak​cie z Ist​nie​niem. Bę​dziesz
w sta​nie prze​nik​nąć za​sło​nę for​my i przez pry​zmat wła​sne​go je​ste​stwa, po​czu​jesz pro​mien​ne i czy​ste Ist​-
nie​nie dru​giej oso​by.
Na po​zio​mie Ist​nie​nia, całe cier​pie​nie jawi się jako ilu​zja. Jego przy​czy​ną jest utoż​sa​mie​nie się z for​-
mą. Je​śli ktoś jest go​to​wy może do​świad​czyć cu​dow​ne​go uzdro​wie​nia po​przez samo prze​bu​dze​nie świa​-
do​mo​ści Ist​nie​nia.
Współ​czu​cie to świa​do​mość głę​bo​kiej wię​zi po​mię​dzy tobą i ca​łym stwo​rze​niem. Kie​dy na​stęp​nym
ra​zem po​wiesz – Nie mam nic wspól​ne​go z tym czło​wie​kiem – pa​mię​taj jak wie​le was łą​czy. Za parę lat
(za dwa, a może za sie​dem​na​ście) obaj bę​dzie​cie roz​kła​da​ją​cy​mi się nie​bosz​czy​ka​mi, po​tem kup​ką pro​-
chu, a w koń​cu ni​czym. To otrzeź​wia​ją​ce i skła​nia​ją​ce do po​ko​ry spo​strze​że​nie, któ​re nie zo​sta​wia wie​le
miej​sca na dumę.
Czy jest w tym coś ne​ga​tyw​ne​go? Nie, to zwy​kły fakt. Dla​cze​go nie bie​rzesz go pod uwa​gę? Z tego
punk​tu wi​dze​nia, pa​nu​je ab​so​lut​na rów​ność, po​mię​dzy tobą i ca​łym stwo​rze​niem.
JED​NĄ Z NAJ​BAR​DZIEJ PO​TĘŻ​NYCH DU​CHO​WYCH PRAK​TYK jest me​dy​ta​cja nad śmier​-
tel​no​ścią wszel​kich form fi​zycz​nych, włą​cza​jąc w to two​ją wła​sną. Prak​ty​ka ta za​le​ca, abyś umarł,
za​nim jesz​cze umrzesz.
Za​nurz się w tym głę​bo​ko. Two​ja fi​zycz​na for​ma zni​ka i już jej nie ma. Po​tem za mo​ment umie​-
ra​ją też wszel​kie umy​sło​w e for​my i my​śli. Ty jed​nak – jako bo​ska obec​ność – wciąż ist​nie​jesz. Je​-
steś pro​mien​ny i w peł​ni prze​bu​dzo​ny.
Nic, co rze​czy​w i​ste ni​g​dy nie umie​ra – tyl​ko na​zwy, for​my, ilu​zje.
Na tym głę​bo​kim po​zio​mie współ​czu​cie sta​je się nie​zwy​kle lecz​ni​cze. W tym sta​nie twój uzdra​-
wia​ją​cy wpływ opie​ra się nie tyle na dzia​ła​niu, ile na tym, że po pro​stu je​steś. Każ​dy, z kim masz
 kon​takt zo​sta​je do​tknię​ty przez two​ją obec​ność i po​kój, któ​rym ema​nu​jesz. Dzie​je się to nie​za​leż​-
nie od tego czy ta dru​ga stro​na jest tego świa​do​ma czy nie.
Kie​dy je​steś w peł​ni obec​ny, a lu​dzie wo​kół cie​bie po​stę​pu​ją nie​świa​do​mie, nie czu​jesz po​trze​by re​-
ago​wa​nia, a przez to nie na​da​jesz temu cech rze​czy​wi​sto​ści. Twój po​kój jest tak głę​bo​ki i nie​zmie​rzo​ny,
że wszyst​ko, co nim nie jest roz​pusz​cza się, jak​by ni​g​dy nie ist​nia​ło. To prze​ry​wa kar​micz​ny cykl ak​cji
i re​ak​cji.
Zwie​rzę​ta, drze​wa, kwia​ty czu​ją twój po​kój i re​zo​nu​ją z nim. Po​przez sam fakt, że je​steś – na​uczasz,
ma​ni​fe​stu​jąc Boży po​kój.
Sta​jesz się świa​tło​ścią świa​ta, ema​na​cją czy​stej świa​do​mo​ści i eli​mi​nu​jesz cier​pie​nie na po​zio​mie
przy​czy​ny. Usu​wasz nie​świa​do​mość ze świa​ta.

*****
 MĄDROŚĆ PODDANIA

Ja​kość two​jej świa​do​mo​ści w tej chwi​li wpły​wa na przy​szłość, ja​kiej do​świad​czysz, stąd pod​da​nie
jest naj​waż​niej​szą rze​czą, któ​rą mo​żesz uczy​nić, aby wy​wo​łać ko​rzyst​ne zmia​ny. Żad​ne, praw​dzi​wie po​-
zy​tyw​ne dzia​ła​nie nie może po​wstać, gdy nie ma pod​da​nia.
Dla nie​któ​rych lu​dzi sło​wo pod​da​nie ma ne​ga​tyw​ny wy​dźwięk. Czę​sto ko​ja​rzy się z po​raż​ką, wy​co​fa​-
niem, ka​pi​tu​la​cją w ob​li​czu ży​cio​wych trud​no​ści czy le​tar​giem. Ale praw​dzi​we pod​da​nie to coś zu​peł​nie
in​ne​go. Wca​le nie ozna​cza bier​ne​go go​dze​nia się z sy​tu​acją, w któ​rej się znaj​du​je​my czy bra​kiem dzia​ła​-
nia. Nie prze​kre​śla rów​nież ini​cjo​wa​nia po​zy​tyw​nych zmian czy pla​no​wa​nia.
W POD​DA​NIU ZA​WAR​TA JEST PRO​STA i nie​zwy​kle głę​bo​ka mą​drość, któ​ra za​le​ca ra​czej
ule​głość niż opór wo​bec nur​tu ży​cia. A je​dy​nym punk​tem, w któ​rym mo​żesz go po​czuć jest TE​RAZ.
Pod​dać się, ozna​cza bez​w a​run​ko​w o, bez żad​nych za​strze​żeń po​go​dzić się z chwi​lą obec​ną.
Cał​ko​w i​cie po​rzu​cić we​w nętrz​ny opór, wo​bec tego, co się wy​da​rza.
We​wnętrz​ny opór to nie​zgo​da na to, co jest, któ​ra ma​ni​fe​stu​je się w po​sta​ci my​ślo​wych osą​dów
i emo​cjo​nal​nej ne​ga​tyw​no​ści. Prze​ja​wia się szcze​gól​nie wte​dy, gdy coś się nie ukła​da. Szcze​li​nę po​mię​-
dzy ocze​ki​wa​nia​mi i wy​ma​ga​nia​mi umy​słu, a tym co jest, wy​peł​nia ból. Two​rzy się roz​ziew cier​pie​nia.
Je​śli ży​jesz wy​star​cza​ją​co dłu​go, za​pew​ne zdą​ży​łeś się prze​ko​nać, że dość czę​sto coś się nie ukła​da.
I wła​śnie dla​te​go po​trzeb​ne jest pod​da​nie. To ono po​ma​ga wy​ple​nić z ży​cia ból i smu​tek. Ak​cep​ta​cja
tego, co jest, na​tych​miast wy​zwa​la cię z iden​ty​fi​ka​cji z umy​słem i po​zwa​la od​no​wić więź z Ist​nie​niem.
Opór i umysł są, bo​wiem jed​nym.
Pod​da​nie jest zja​wi​skiem czy​sto we​wnętrz​nym. Nie ozna​cza ono, że na ze​wnątrz nie mo​żesz pod​jąć
dzia​ła​nia, aby zmie​nić sy​tu​ację.
Tak na​praw​dę, nie cho​dzi na​wet o to, aby ak​cep​to​wać całą sy​tu​ację ze​wnętrz​ną. Wy​star​czy, je​śli pod​-
dasz się ma​łe​mu jej wy​cin​ko​wi – temu, któ​ry jest TE​RAZ. Na przy​kład gdy​byś ugrzązł w bło​cie, nie po​-
wie​dział​byś so​bie – No do​bra, ugrzę​złem. Zo​sta​ję tu. Re​zy​gna​cja to nie to samo, co pod​da​nie.
WCA​LE NIE MU​SISZ GO​DZIĆ SIĘ NA NIE​PO​ŻĄ​DA​NE CZY NIE​MI​ŁE SY​TU​ACJE ŻY​CIO​-
WE. Nie mu​sisz się oszu​ki​w ać, wma​w ia​jąc so​bie, że nie dzie​je się nic złe​go. Naj​pierw roz​po​zna​-
jesz, że chcesz wy​do​stać się z ja​kiejś sy​tu​acji, a na​stęp​nie sku​piasz się wy​łącz​nie na obec​nej chwi​-
li, nie opa​tru​jąc jej w my​ślach żad​ną ety​kiet​ką.
Ozna​cza to, że nie osą​dzasz TE​RAZ. Po​rzu​casz opór i emo​cjo​nal​ną ne​ga​tyw​ność. Go​dzisz się
z ist​no​ścią tego mo​men​tu.
Do​pie​ro wte​dy po​dej​mu​jesz dzia​ła​nie i ro​bisz, co mo​żesz, aby wyjść z sy​tu​acji.
Ta​kie dzia​ła​nie na​zy​wam po​zy​tyw​nym. Jest dużo bar​dziej efek​tyw​ne, niż to, któ​re wy​ra​sta z gnie​wu,
roz​pa​czy czy fru​stra​cji. Do​pó​ki nie osią​gniesz za​mie​rzo​ne​go re​zul​ta​tu, na​dal pod​da​jesz się te​raź​niej​szo​-
ści, nie na​da​jąc jej żad​nych ety​kie​tek.
Wy​tłu​ma​czę to ob​ra​zo​wo na przy​kła​dzie. Po​wiedz​my, że idziesz w nocy ścież​ką i ota​cza cię gę​sta
mgła. Masz jed​nak moc​ną la​tar​kę, któ​ra prze​bi​ja się przez mgłę, two​rząc wą​ski, ja​sny snop świa​tła przed
tobą. Mgła sym​bo​li​zu​je two​ją sy​tu​ację ży​cio​wą, któ​ra ma swo​ją prze​szłość i przy​szłość. La​tar​ka to two​ja
świa​do​ma obec​ność, ja​sne świa​tło to TE​RAZ.
 Brak pod​da​nia utwar​dza two​ją psy​cho​lo​gicz​ną struk​tu​rę, sko​ru​pę ego i przez to two​rzy sil​ne po​czu​cie
od​dzie​le​nia. Świat wo​kół cie​bie, a w szcze​gól​no​ści inni lu​dzie są po​strze​ga​ni jako źró​dło za​gro​że​nia.
Po​ja​wia się wte​dy nie​świa​do​my przy​mus nisz​cze​nia in​nych za po​mo​cą osą​dów. Bu​dzi się po​trze​ba do​mi​-
na​cji i ry​wa​li​za​cji. Na​wet na​tu​ra sta​je się two​im wro​giem, a lęk rzą​dzi tym jak po​strze​gasz i in​ter​pre​tu​-
jesz wszyst​ko do​ko​ła. Cho​ro​ba psy​chicz​na zwa​na pa​ra​no​ją to tyl​ko tro​chę wy​ol​brzy​mio​na po​stać tego
nor​mal​ne​go, lecz w isto​cie za​bu​rzo​ne​go sta​nu świa​do​mo​ści.
Opór utwar​dza i usztyw​nia nie tyl​ko two​ją for​mę psy​chicz​ną, ale rów​nież fi​zycz​ną, czy​li cia​ło.
W róż​nych jego czę​ściach two​rzy się na​pię​cie. Cia​ło wręcz się kur​czy. Swo​bod​ny prze​pływ ener​gii, któ​ry
jest pod​sta​wą zdro​we​go funk​cjo​no​wa​nia ule​ga moc​ne​mu ogra​ni​cze​niu.
Aby go przy​wró​cić mogą być prak​ty​ko​wa​ne róż​ne me​to​dy pra​cy z cia​łem czy fi​zjo​te​ra​pii, jed​nak, je​-
śli, na co dzień nie bę​dzie prak​ty​ko​wa​ne pod​da​nie efekt bę​dzie krót​ko​trwa​ły. Wszel​kie za​bie​gi przy​nio​są
tyl​ko chwi​lo​wą ulgę i usu​ną ob​ja​wy, po​nie​waż pod​sta​wo​wa przy​czy​na – na​wy​ko​wy opór – nie zo​sta​ła
usu​nię​ta.
Ist​nie​je w nas coś, co po​zo​sta​je nie​tknię​te, po​mi​mo cią​gle zmie​nia​ją​cych się oko​licz​no​ści ży​cio​wych.
Mamy do tego do​stęp je​dy​nie przez pod​da​nie. Tym czymś jest na​sze Ży​cie, samo Ist​nie​nie, któ​re trwa
wiecz​nie w bez​cza​so​wym kró​le​stwie obec​no​ści.
JE​ŚLI UWA​ŻASZ, ŻE SY​TU​ACJA ŻY​CIO​WA NIE SPEŁ​NIA TWO​ICH OCZE​KI​WAŃ lub jest
wręcz nie do znie​sie​nia, mo​żesz prze​ła​mać nie​świa​do​my na​w yk sta​w ia​nia opo​ru, któ​ry ją utrwa​la,
tyl​ko wte​dy, gdy się pod​dasz.
Pod​da​nie do​sko​na​le współ​gra z po​dej​mo​wa​niem dzia​łań, ini​cjo​wa​niem zmian czy osią​ga​niem ce​lów.
W sta​nie pod​da​nia zu​peł​nie inna ener​gia i ja​kość to​wa​rzy​szy two​im czyn​no​ściom. Jed​no​czy cię ze źró​-
dłem Ist​nie​nia i je​śli two​je dzia​ła​nie jest nim na​peł​nio​ne sta​je się ra​do​snym prze​ży​wa​niem ener​gii ży​cia,
za​bie​ra​jąc cię co​raz głę​biej w TE​RAZ.
Dzię​ki po​rzu​ce​niu opo​ru ja​kość two​jej świa​do​mo​ści, a co za tym idzie war​tość wszyst​kich po​dej​mo​-
wa​nych dzia​łań bar​dzo wzra​sta. Re​zul​ta​ty pra​cy dba​ją same o sie​bie i od​zwier​cie​dla​ją twój nowy stan.
Moż​na to okre​ślić jako pod​da​ne dzia​ła​nie.
W STA​NIE POD​DA​NIA wi​dzisz ja​sno, co na​le​ży zro​bić i po​dej​mu​jesz się tyl​ko jed​nej czyn​no​ści
na​raz, kon​cen​tru​jąc się na niej w da​nej chwi​li.
Bierz przy​kład z na​tu​ry – spójrz jak wszyst​ko dzie​je się samo i jak cud ży​cia od​sła​nia się na​tu​-
ral​nie i bez wy​sił​ku.
To dla​te​go Je​zus po​wie​dział: Przy​pa​trz​cie się li​liom po​lnym, jak ro​sną; nie pra​cu​ją, ani przę​dą.
JE​ŚLI TWO​JA OGÓL​NA SY​TU​ACJA NIE PRZY​NO​SI CI SA​TYS​FAK​CJI albo jest nie​przy​jem​-
na, wy​dziel z niej obec​ną chwi​lę i pod​daj się temu, co jest. Sta​nie się wte​dy tak, jak​byś sno​pem
świa​tła la​tar​ki prze​ciął mgłę. Twój stan świa​do​mo​ści prze​sta​nie być kon​tro​lo​w a​ny przez ze​w nętrz​-
ne wa​run​ki. Nie bę​dziesz dłu​żej mo​ty​w o​w a​ny po​trze​bą re​ago​w a​nia i opo​rem.
Spójrz wte​dy na sy​tu​ację i za​py​taj sie​bie – Czy mogę zro​bić co​kol​w iek, aby ją zmie​nić, po​pra​w ić
lub się wy​co​fać? Je​śli tak, po​dej​mij od​po​w ied​nie dzia​ła​nie.
Za​miast obej​mo​wać uwa​gą set​kę róż​nych spraw, któ​re zro​bisz lub bę​dziesz mu​siał za​ła​twić, skup się
wy​łącz​nie na tej jed​nej, któ​rą mo​żesz za​jąć się wła​śnie TE​RAZ. To nie ozna​cza, że masz po​rzu​cić pla​no​-
wa​nie. Może się oka​zać, że aku​rat w tej chwi​li to je​dy​ne, co mo​żesz zro​bić. Jed​nak upew​nij się, że nie
wy​świe​tlasz w gło​wie fil​mów i nie wy​bie​gasz w przy​szłość, bo wte​dy tra​cisz z oczu te​raź​niej​szość. To,
co zro​bisz może nie dać na​tych​mia​sto​wych efek​tów. Do​pó​ki to nie na​stą​pi, nie opie​raj się temu, co jest.
JE​ŚLI NIE MO​ŻESZ POD​JĄĆ ŻAD​NE​GO DZIA​ŁA​NIA, ani wy​co​fać się z sy​tu​acji, wy​ko​rzy​staj
ją do jesz​cze głęb​sze​go pod​da​nia, głęb​sze​go za​nu​rze​nia w TE​RAZ, w Ist​nie​nie.
Gdy wkra​czasz w bez​cza​so​wy wy​miar obec​no​ści, zmia​na czę​sto po​ja​wia się sama. Nie bę​dzie du​żej
po​trze​by dzia​ła​nia z two​jej stro​ny. Ży​cie bę​dzie cię wspie​rać i po​ma​gać. Je​śli two​ją ak​tyw​ność ha​mo​wa​-
ły do​tych​czas ta​kie czyn​ni​ki jak – lęk, po​czu​cie winy czy wy​co​fa​nie, znik​ną one w świe​tle świa​do​mej
obec​no​ści.
Jed​nak nie po​myl pod​da​nia z po​sta​wą typu – Nie za​wra​caj​cie mi gło​wy, czy Nic mnie to już nie ob​-
cho​dzi. Je​śli przyj​rzysz się bli​żej, od​kry​jesz, że są ska​żo​ne ne​ga​tyw​no​ścią w po​sta​ci ukry​te​go żalu. Nie
jest to więc wca​le pod​da​nie, lecz za​wo​alo​wa​na for​ma opo​ru.
Kie​dy się pod​da​jesz, skie​ruj uwa​gę do we​wnątrz i sprawdź czy nie po​zo​stał w to​bie ja​kiś ślad opo​ru.
Bądź bar​dzo uważ​ny, kie​dy to ro​bisz. W prze​ciw​nym wy​pad​ku ja​kaś po​zo​sta​łość sprze​ci​wu może na​dal
ukry​wać się w ciem​nym za​ka​mar​ku, w po​sta​ci my​śli albo emo​cji, któ​rej nie po​zwo​li​łeś dojść do gło​su.

*****
 OD ENERGII UMYSŁOWEJ DO DUCHOWEJ

NA PO​CZĄ​TEK ROZ​PO​ZNAJ, ŻE W OGÓ​LE STA​WIASZ OPÓR. Bądź przy tym, kie​dy się po​ja​-
wia. Ob​ser​w uj jak stwa​rza go twój umysł opa​tru​jąc ety​kiet​ką sy​tu​ację, cie​bie lub in​nych lu​dzi.
Przyj​rzyj się pro​ce​som my​ślo​w ym, któ​re mu to​w a​rzy​szą. Po​czuj ener​gię emo​cji.
Bę​dąc świad​kiem opo​ru, prze​ko​nasz się, że ni​cze​mu nie słu​ży. Sku​pia​jąc całą uwa​gę na TE​RAZ,
na​w y​ko​w y opór sta​je się świa​do​my i to ozna​cza jego ko​niec.
Jed​no​cze​śnie nie mo​żesz być świa​do​my i nie​szczę​śli​wy, świa​do​my i pe​łen ne​ga​tyw​no​ści. Ne​ga​tyw​-
ność, nie​szczę​śli​wość czy cier​pie​nie w ja​kiej​kol​wiek for​mie, ozna​cza, że ist​nie​je opór. On zaś jest za​-
wsze nie​świa​do​my.
Czy sam wy​brał​byś ból? A je​śli nie, to jak miał​by po​wstać? Jaki był​by w tym cel? Kto pod​trzy​mu​je
go przy ży​ciu?
Na​wet, je​śli zda​jesz so​bie spra​wę ze swo​ich ne​ga​tyw​nych od​czuć, praw​da jest taka, że wciąż iden​ty​-
fi​ku​jesz się z nimi i pod​trzy​mu​jesz przy ży​ciu przez kom​pul​syw​ne my​śle​nie. Wszyst​ko to dzie​je się nie​-
świa​do​mie. Gdy​byś był świa​do​my, to zna​czy cał​ko​wi​cie obec​ny w TE​RAZ, cała ne​ga​tyw​ność znik​nę​ła​by
nie​mal na​tych​miast. Nie mo​gła​by prze​trwać w two​jej obec​no​ści. Utrzy​mu​je ją przy ży​ciu wy​łącz​nie two​ja
nie​obec​ność.
Na​wet cia​ło bo​le​sne nie może dłu​go prze​trwać, kie​dy je​steś obec​ny. Sam pod​trzy​mu​jesz swą nie​-
szczę​śli​wość, da​jąc jej czas. A ona nim wła​śnie się żywi. Gdy usu​niesz czas przez świa​do​mość obec​nej
chwi​li, on ob​umie​ra. Ale czy na​praw​dę tego chcesz? Czy na​praw​dę masz już dość? Kim był​byś bez nie​-
go?
Do​pó​ki nie prak​ty​ku​jesz pod​da​nia o du​cho​wym wy​mia​rze mo​żesz co naj​wy​żej czy​tać, roz​ma​wiać, pi​-
sać książ​ki, roz​my​ślać czy eks​cy​to​wać się. Mo​żesz wie​rzyć lub za​prze​czać jego ist​nie​niu. Nie robi to
żad​nej róż​ni​cy.
DO​PIE​RO, GDY SIĘ POD​DASZ, du​cho​w y wy​miar sta​je się ży​ją​cą rze​czy​w i​sto​ścią w two​im ży​-
ciu.
Gdy to zro​bisz ener​gia, któ​rą ema​nu​jesz i któ​ra pro​w a​dzi cię przez ży​cie, za​czy​na wi​bro​w ać
znacz​nie wyż​szą czę​sto​tli​w o​ścią, niż ener​gia umy​słu, któ​ra na​dal rzą​dzi świa​tem.
Po​przez pod​da​nie, do świa​ta zstę​pu​je ener​gia du​cho​w a. Nie two​rzy ona cier​pie​nia dla cie​bie,
ani dla in​nych lu​dzi czy ja​kiej​kol​w iek for​my ży​cia na tej pla​ne​cie.

*****
 PODDANIE W RELACJACH MIĘDZYLUDZKICH

Praw​dą jest, że tyl​ko nie​świa​do​ma oso​ba, bę​dzie pró​bo​wa​ła wy​ko​rzy​stać czy ma​ni​pu​lo​wać in​ny​mi,
ale praw​dą jest rów​nież, że tyl​ko nie​świa​do​ma oso​ba może być wy​ko​rzy​sty​wa​na czy pod​da​wa​na ma​ni​pu​-
la​cji. Je​śli sta​wiasz opór cu​dzym nie​świa​do​mym za​cho​wa​niom albo z nimi wal​czysz, sam sta​jesz się nie​-
świa​do​my.
Nie​mniej jed​nak pod​da​nie nie ozna​cza, że po​zwa​lasz, aby wy​ko​rzy​sty​wa​li cię lu​dzie po​zba​wie​ni
świa​do​mo​ści. Nie w tym rzecz. To ab​so​lut​nie moż​li​we, aby udzie​lić sta​now​czej i wy​raź​nej od​mo​wy lub
wy​co​fać się z sy​tu​acji i za​ra​zem być po​zba​wio​nym we​wnętrz​ne​go opo​ru.
KIE​DY MÓ​WISZ NIE oso​bie bądź sy​tu​acji, niech nie bę​dzie to sku​tek two​jej emo​cjo​nal​nej re​-
ak​cji, ale niech wy​pły​w a z wnę​trza jako ja​sna świa​do​mość tego, co dla cie​bie słusz​ne lub nie​słusz​-
ne w da​nej chwi​li.
Niech to nie bę​dzie zwy​kłe nie. Niech bę​dzie to od​mo​w a wy​so​kiej ja​ko​ści, wol​na od wszel​kiej
ne​ga​tyw​no​ści i nie two​rzą​ca no​w e​go cier​pie​nia.
Je​śli nie po​tra​fisz się pod​dać, na​tych​miast po​dej​mij dzia​ła​nie – po​w iedz coś lub zrób, aby zmie​-
nić sy​tu​ację albo wy​co​faj się z niej. Weź od​po​w ie​dzial​ność za wła​sne ży​cie.
Nie za​nie​czysz​czaj ne​ga​tyw​no​ścią two​je​go pięk​ne​go, pro​mien​ne​go Ist​nie​nia, ani tej pla​ne​ty. Nie
twórz we wła​snym wnę​trzu miej​sca dla ja​kiej​kol​wiek for​my cier​pie​nia.
JE​ŚLI NIE MO​ŻESZ POD​JĄĆ ŻAD​NE​GO DZIA​ŁA​NIA, bo na przy​kład je​steś w wię​zie​niu,
masz do wy​bo​ru dwie rze​czy – opór lub pod​da​nie. Nie​w o​lę lub we​w nętrz​ną wol​ność od wa​run​ków
ze​w nętrz​nych. Cier​pie​nie lub we​w nętrz​ny po​kój.
Two​je re​la​cje ule​gną głę​bo​kiej prze​mia​nie po​przez pod​da​nie. Je​śli nie po​tra​fisz zgo​dzić się na to, co
jest, nie bę​dziesz mógł rów​nież za​ak​cep​to​wać in​nych lu​dzi ta​ki​mi, jacy są. Bę​dziesz ich osą​dzał, kry​ty​ko​-
wał, od​rzu​cał, przy​kle​jał ety​kiet​ki lub pró​bo​wał zmie​nić.
Co wię​cej, je​śli sta​le trak​tu​jesz obec​ną chwi​lę tyl​ko jako śro​dek do celu, po​dob​nie bę​dziesz trak​to​-
wał każ​dą oso​bę, któ​rą spo​tkasz lub z któ​rą się zwią​żesz. Zwią​zek – a więc i dru​gi czło​wiek – bę​dzie
mieć dla cie​bie dru​go​rzęd​ną war​tość albo nie bę​dzie mieć jej wca​le. Przede wszyst​kim zwró​cisz uwa​gę
na to, co dzię​ki da​nej re​la​cji mo​żesz uzy​skać – ko​rzyść ma​te​rial​ną, po​czu​cie wła​dzy, przy​jem​ność fi​zycz​-
ną, bądź inną for​mę za​do​wo​le​nia ego.
Po​zwól, że opi​szę, w jaki spo​sób pod​da​nie dzia​ła w re​la​cjach z in​ny​mi.
JE​ŚLI AN​GA​ŻU​JESZ SIĘ W KŁÓT​NIĘ LUB KON​FLIK​TO​WĄ SY​TU​ACJĘ czy to z part​ne​rem
czy kimś bli​skim, przyj​rzyj się naj​pierw jak przyj​mu​jesz po​sta​w ę obron​ną, kie​dy two​ja po​zy​cja jest
za​gro​żo​na. Po​czuj siłę agre​sji, kie​dy sam ata​ku​jesz dru​gie​go.
Ob​ser​w uj przy​w ią​za​nie do wła​snych opi​nii i po​glą​dów. Sta​raj się czuć my​ślo​w o-emo​cjo​nal​ną
ener​gię, któ​ra stoi za po​trze​bą po​sia​da​nia ra​cji i udo​w ad​nia​nia dru​giej stro​nie, że jest w błę​dzie.
Jest to ener​gia umy​słu ego​tycz​ne​go. Sta​je się ona świa​do​ma, gdy ją uzna​jesz i od​czu​w asz tak moc​-
no jak to moż​li​w e.
Dzię​ki temu pew​ne​go dnia, w sa​mym środ​ku kłót​ni, na​gle uświa​do​misz so​bie, że masz wy​bór
i mo​żesz po​rzu​cić swo​je ra​cje. Zwy​czaj​nie za​ob​ser​w uj, co wte​dy się sta​nie. Oto pod​da​nie.
 Nie cho​dzi o to, że​byś za​nie​chał wła​snej re​ak​cji tyl​ko wer​bal​nie, mó​wiąc na przy​kład – No do​bra,
masz ra​cję – z wy​ra​zem twa​rzy, któ​ry mówi – Je​stem po​nad tą całą dzie​cin​ną nie​świa​do​mo​ścią. To prze​-
su​nie tyl​ko opór na inny po​ziom, gdzie na​dal pa​nu​je ego​tycz​ny umysł, do​ma​ga​ją​cy się wła​snej wyż​szo​ści.
Mam ra​czej na my​śli uwol​nie​nie my​ślo​wej i emo​cjo​nal​nej ener​gii we​wnątrz cie​bie, któ​ra wal​czy​ła
o wła​dzę.
Ego jest prze​bie​głe, więc mu​sisz być bar​dzo uważ​ny, obec​ny i cał​ko​wi​cie szcze​ry wo​bec sie​bie, aby
roz​po​znać czy rze​czy​wi​ście po​rzu​ci​łeś swo​ją iden​ty​fi​ka​cję z men​tal​nym sta​no​wi​skiem, a co za tym idzie
uwol​ni​łeś się od umy​słu.
JE​ŚLI NA​GLE PO​CZU​JESZ WIEL​KĄ LEK​KOŚĆ, JA​SNOŚĆ I GŁĘ​BO​KI SPO​KÓJ, to nie​w ąt​-
pli​w ie znak, że na​praw​dę się pod​da​łeś. Za​ob​ser​w uj wte​dy, co dzie​je się z men​tal​nym sta​no​w i​skiem
in​nej oso​by, gdy nie za​si​lasz go dłu​żej wła​snym opo​rem. Kie​dy zni​ka utoż​sa​mie​nie z my​ślo​w ym
wzor​cem, roz​po​czy​na się praw​dzi​w e po​ro​zu​mie​nie.
Brak opo​ru nie​ko​niecz​nie ozna​cza brak dzia​ła​nia. Za​kła​da ra​czej, że każ​da czyn​ność po​zba​wio​na jest
ele​men​tu re​ak​cji. Przy​po​mnij so​bie głę​bo​ką mą​drość, któ​ra leży u pod​ło​ża wschod​nich sztuk wal​ki – Nie
sta​wiaj opo​ru sile prze​ciw​ni​ka. Ule​gnij jej, aby zwy​cię​żyć.
Nie​podej​mo​wa​nie dzia​ła​nia, kie​dy je​steś w sta​nie in​ten​syw​nej obec​no​ści, sta​no​wi bar​dzo po​tęż​ny
śro​dek trans​for​ma​cji i uzdro​wie​nia lu​dzi i sy​tu​acji.
Jest to coś zu​peł​nie in​ne​go, niż brak dzia​ła​nia w zwy​kłym sta​nie świa​do​mo​ści, a ra​czej nie​świa​do​-
mo​ści, któ​ra ma swo​je źró​dło w lęku, bier​no​ści czy nie​zde​cy​do​wa​niu. Praw​dzi​we nie dzia​ła​nie za​kła​da
brak we​wnętrz​ne​go opo​ru i in​ten​syw​ną obec​ność.
Z dru​giej stro​ny, je​śli ko​niecz​ne bę​dzie dzia​ła​nie, nie bę​dziesz już re​ago​wał z po​zio​mu uwa​run​ko​wa​-
ne​go umy​słu, ale od​po​wiesz na sy​tu​ację przez pry​zmat wła​snej świa​do​mej obec​no​ści. W tym sta​nie twój
umysł bę​dzie wol​ny od wszel​kich ro​zu​mo​wych kon​cep​cji, na​wet tego, że nie na​le​ży ucie​kać się do prze​-
mo​cy. Kto za​tem prze​wi​dzi, co w koń​cu zro​bisz?
Ego wie​rzy, że two​ja siła ma swo​je źró​dło w opo​rze, pod​czas gdy tak na​praw​dę sprze​ciw od​ci​na cię
od Ist​nie​nia – je​dy​ne​go źró​dła praw​dzi​wej mocy. Opór to sła​bość i lęk, któ​ry przy​bie​ra ma​skę siły. To,
co ego uzna​je za sła​bość, jest two​im Ist​nie​niem, w ca​łej jego czy​sto​ści, nie​win​no​ści i mocy. To zaś, co
trak​tu​je jako siłę, w rze​czy​wi​sto​ści jest sła​bo​ścią. Ego funk​cjo​nu​je w cią​głym sta​nie opo​ru, od​gry​wa​jąc
fał​szy​we role, po to, aby ukryć tę sła​bość, któ​ra w isto​cie jest two​ją mocą.
Do​pó​ki nie po​ja​wi się au​ten​tycz​ne pod​da​nie, nie​świa​do​me od​gry​wa​nie ról sta​no​wi dużą część ludz​-
kich in​te​rak​cji. W pod​da​niu nie po​trze​bu​jesz już obro​ny ego i jego fał​szy​wych ma​sek. Sta​jesz się bar​dzo
pro​sty i bar​dzo praw​dzi​wy.
Ego mówi zwy​kle – To nie​bez​piecz​ne. Zo​sta​niesz skrzyw​dzo​ny. Sta​niesz się po​dat​ny na zra​nie​nie.
Nie wie jed​nak, że tyl​ko dzię​ki po​rzu​ce​niu opo​ru i by​ciu bar​dzo de​li​kat​nym, mo​żesz od​kryć swo​ją praw​-
dzi​wą, esen​cjo​nal​ną od​por​ność na za​gro​że​nia.
 Roz​dział 9
–
PRZEMIANA CHORÓB I CIERPIENIA

OD CHOROBY DO OŚWIECENIA

Pod​da​nie jest we​wnętrz​ną ak​cep​ta​cją wszyst​kie​go, co jest, bez żad​nych wy​jąt​ków. Mó​wi​my tu o two​-
im ży​ciu – tej oto chwi​li – a nie o wa​run​kach czy oko​licz​no​ściach, czy​li tym, co okre​ślam mia​nem sy​tu​-
acji ży​cio​wej.
Cho​ro​ba jest wła​śnie jej czę​ścią i jako taka ma swo​ją prze​szłość i przy​szłość. Two​rzą one nie​prze​-
rwa​ne kon​ti​nu​um, do​pó​ki zbaw​cza moc TE​RAZ nie zo​sta​nie obu​dzo​na przez two​ją świa​do​mą obec​ność.
Jak wia​do​mo, pod po​wierzch​nią wa​run​ków i oko​licz​no​ści, któ​re skła​da​ją się na sy​tu​ację ży​cio​wą, trwa​-
ją​cą w cza​sie, jest coś głęb​sze​go i bar​dziej za​sad​ni​cze​go – two​je Ży​cie, samo two​je Ist​nie​nie w bez​cza​-
so​wym TE​RAZ.
Po​nie​waż w tym TE​RAZ nie ist​nie​ją pro​ble​my, nie ma tam rów​nież miej​sca na cho​ro​bę. Wia​ra w ety​-
kiet​kę, któ​rą ktoś opa​trzył twój stan, utrwa​la go i na​da​je mu moc. Z chwi​lo​we​go za​kłó​ce​nia rów​no​wa​gi
czy​ni po​zor​nie sta​łą rze​czy​wi​stość. To spra​wia, że twój stan sta​je się rze​czy​wi​sty i lity, a tak​że trwa
w cza​sie, któ​re​go wcze​śniej był po​zba​wio​ny.
DZIĘ​KI SKU​PIE​NIU SIĘ NA OBEC​NEJ CHWI​LI i po​w strzy​ma​niu od men​tal​nych ety​kie​tek,
cho​ro​ba zo​sta​je zre​du​ko​w a​na do jed​ne​go lub kil​ku na​stę​pu​ją​cych czyn​ni​ków – ból fi​zycz​ny, osła​-
bie​nie, nie​w y​dol​ność lub nie​moc. I temu wła​śnie się pod​da​jesz – TE​RAZ. Nie ule​gasz cho​ro​bie
jako ta​kiej, ale sta​no​w i, któ​ry się ma​ni​fe​stu​je.
Po​zwól niech cier​pie​nie zmu​si cię do by​cia obec​nym i wpro​w a​dzi w stan in​ten​syw​nej, świa​do​-
mej obec​no​ści. Wy​ko​rzy​staj go do oświe​ce​nia.
Pod​da​nie nie zmie​nia tego, co jest, a przy​naj​mniej nie bez​po​śred​nio. Pod​da​nie prze​kształ​ca cie​bie.
Kie​dy ty się zmie​nisz, cały świat do​ko​ła też ule​ga trans​for​ma​cji, po​nie​waż sta​no​wi tyl​ko od​bi​cie we​-
wnętrz​ne​go sta​nu.
Cho​ro​ba nie jest pro​ble​mem. Pro​ble​mem je​steś ty sam – tak dłu​go, jak pod​le​gasz kon​tro​li ego​tycz​ne​-
go umy​słu.
KIE​DY DO​TKNIE CIĘ CHO​RO​BA CZY INNA NIE​MOC, nie czuj się win​ny i nie upa​truj w tym
po​raż​ki. Nie miej pre​ten​sji do ży​cia, że nie​spra​w ie​dli​w ie się z tobą ob​cho​dzi. Nie ob​w i​niaj też sa​-
me​go sie​bie. Wszyst​ko to są for​my sta​w ia​nia opo​ru.
Je​śli cięż​ko za​cho​ru​jesz, wy​ko​rzy​staj to dla oświe​ce​nia. Co​kol​w iek złe​go spo​ty​ka cię w ży​ciu po​-
trak​tuj to jako po​dob​ną szan​sę.
Po​zbaw cho​ro​bę cza​su. Od​bierz go jej. Za​ne​guj prze​szłość i przy​szłość. Niech cho​ro​ba zmu​si cię
do in​ten​syw​nej świa​do​mo​ści obec​nej chwi​li – i ob​ser​w uj, co się wy​da​rzy.
Bądź al​che​mi​kiem. Prze​mie​niaj po​spo​li​ty me​tal w zło​to, cier​pie​nie w świa​do​mość, ka​ta​stro​fę
w oświe​ce​nie.
 A może je​steś cięż​ko cho​ry i masz mi za złe, to, co przed chwi​lą po​wie​dzia​łem? To wy​raź​ny sy​gnał,
że cho​ro​ba moc​no wro​sła w cie​bie i chro​nisz te​raz swo​ją toż​sa​mość, tak jak utrzy​mu​jesz przy ży​ciu cho​-
ro​bę.
Stan, któ​ry okre​śla​my mia​nem cho​ro​by nie ma nic wspól​ne​go z tym, kim na​praw​dę je​steś.
Kie​dy​kol​wiek przy​gnia​ta cię nie​szczę​ście albo spra​wy mają się bar​dzo źle – cho​ro​ba, nie​moc, utra​ta
domu czy pie​nię​dzy, po​zy​cji spo​łecz​nej, roz​pa​da się zwią​zek, przy​cho​dzi śmierć lub cier​pie​nie two​ich
bli​skich albo za​po​wiedź two​jej wła​snej śmier​ci – wiedz, że to tyl​ko jed​na stro​na me​da​lu, a ty je​steś za​le​-
d​wie o krok, od cze​goś nie​zwy​kle waż​ne​go – cał​ko​wi​tej prze​mia​ny nie​szla​chet​ne​go me​ta​lu, ja​kim jest ból
i cier​pie​nie w zło​to. Ten nie​zbęd​ny krok to two​je pod​da​nie.
Wca​le nie twier​dzę, że bę​dziesz szczę​śli​wy w ta​kiej sy​tu​acji. Nie bę​dziesz. Ale lęk i ból zo​sta​ną
prze​mie​nio​ne w głę​bo​ki po​kój i po​go​dę du​cha, po​cho​dzą​ce z bar​dzo głę​bo​kie​go po​zio​mu – z sa​me​go
Nie​prze​ja​wio​ne​go. Bę​dzie to po​kój Boży, któ​ry prze​kra​cza wszel​kie zro​zu​mie​nie. W po​rów​na​niu z nim
szczę​ście to stan bar​dzo płyt​ki.
Wraz z tym pro​mien​nym spo​ko​jem po​ja​wia się zro​zu​mie​nie – nie na po​zio​mie umy​słu, ale w głę​bi
two​je​go Ist​nie​nia – że je​steś nie​śmier​tel​ny i nie​znisz​czal​ny. To nie wie​rze​nie. To cał​ko​wi​ta pew​ność, któ​-
ra nie po​trze​bu​je ze​wnętrz​nych do​wo​dów, ani po​twier​dzeń z dru​giej ręki.

*****
 PRZEMIANA CIERPIENIA W POKÓJ

W pew​nych eks​tre​mal​nych sy​tu​acjach, może się wy​da​wać, że zgo​da na te​raź​niej​szość nie jest moż​li​-
wa. Ale za​wsze do​sta​jesz ko​lej​ną szan​sę.
PIERW​SZĄ SZAN​SĄ JEST POD​DA​NIE SIĘ RZE​CZY​WI​STO​ŚCI każ​de​go przy​cho​dzą​ce​go mo​-
men​tu. Wie​dząc, że to, co jest nie może być inne – wła​śnie dla​te​go, że jest – przyj​mu​jesz to, co jest,
lub go​dzisz się z bra​kiem tego, cze​go nie ma.
Po​tem ro​bisz to, co masz zro​bić, co​kol​w iek wy​ma​ga sy​tu​acja.
Je​śli trwasz w sta​nie ak​cep​ta​cji, nie two​rzysz ne​ga​tyw​no​ści, ani cier​pie​nia w ja​kiej​kol​w iek po​-
sta​ci. Ży​jesz, nie sta​w ia​jąc opo​ru, ob​da​rzo​ny ła​ską i lek​ko​ścią. Nie wal​czysz.
Ile​kroć to się nie uda​je, kie​dy ucie​ka ci szan​sa, aby się pod​dać – albo dla​te​go, że nie je​steś na tyle
świa​do​my, aby po​wstrzy​mać na​wy​ko​we, nie​świa​do​me sche​ma​ty opo​ru albo sy​tu​acja, w któ​rej się znaj​du​-
jesz jest tak eks​tre​mal​na, że nie po​tra​fisz się z nią po​go​dzić – po​now​nie stwa​rzasz ból.
Może się wy​da​wać, że to czyn​ni​ki ze​wnętrz​ne są jego przy​czy​ną, ale w rze​czy​wi​sto​ści tak nie jest.
Spraw​cą je​steś ty sam, a ra​czej twój opór.
I TU PO​JA​WIA SIĘ DRU​GA SZAN​SA NA POD​DA​NIE. Je​śli nie mo​żesz za​ak​cep​to​w ać tego, co
wy​da​rza się na ze​w nątrz, po​gódź się z tym, co dzie​je się w to​bie. Sko​ro nie mo​żesz za​ak​cep​to​w ać
sta​nu ze​w nętrz​ne​go, za​ak​cep​tuj we​w nętrz​ny.
Nie wzbra​niaj się przed bó​lem. Po​zwól mu za​ist​nieć. Prze​żyj w peł​ni smu​tek, lęk, roz​pacz, osa​-
mot​nie​nie – czy ja​ką​kol​w iek for​mę cier​pie​nia. Ob​ser​w uj wszyst​ko bez men​tal​nych ety​kie​tek. Przy​-
gar​nij swój ból.
Po​tem zo​bacz jak cud pod​da​nia prze​mie​nia głę​bo​kie cier​pie​nie w głę​bo​ki po​kój. To two​je ukrzy​-
żo​w a​nie. Niech sta​nie się rów​no​cze​śnie two​im zmar​twych​w sta​niem i wnie​bo​w stą​pie​niem.
Kie​dy ból jest głę​bo​ki, całe to mó​wie​nie o pod​da​niu za​pew​ne wyda ci się ja​ło​we i po​zba​wio​ne zna​-
cze​nia. Bę​dziesz miał ra​czej ocho​tę, aby od nie​go uciec, niż się mu pod​dać. Nie bę​dziesz chciał czuć
tego, co czu​jesz. Czy moż​na wy​obra​zić so​bie coś bar​dziej nor​mal​ne​go? Może i tak, ale w rze​czy​wi​sto​ści
nie ma uciecz​ki przed bó​lem, nie ma wyj​ścia.
Ow​szem ist​nie​je bar​dzo wie​le po​zor​nych roz​wią​zań – pra​ca, al​ko​hol, nar​ko​ty​ki, gniew, pro​jek​cja,
tłu​mie​nie uczuć, ale żad​na z tych rze​czy nie wy​zwo​li cię z bólu. Cier​pie​nie nie stra​ci na in​ten​syw​no​ści,
tyl​ko dla​te​go, że uczy​nisz je nie​świa​do​mym. Kie​dy wy​pie​rasz emo​cjo​nal​ny ból, wszyst​ko co ro​bisz czy
my​ślisz, a tak​że two​je związ​ki z ludź​mi sta​ją się nim prze​siąk​nię​te. Roz​sie​wasz ujem​ne emo​cje w po​sta​ci
ener​gii, któ​rą ema​nu​jesz na ze​wnątrz, a inni pod​skór​nie to od​bie​ra​ją.
Je​śli są nie​świa​do​mi, mogą na​wet po​czuć po​trze​bę za​ata​ko​wa​nia cię lub zra​nie​nia. Rów​nież ty mo​-
żesz za​dać ból, w re​zul​ta​cie nie​świa​do​mej pro​jek​cji wła​sne​go cier​pie​nia. Przy​cią​gasz i ma​ni​fe​stu​jesz to,
co od​zwier​cie​dla twój we​wnętrz​ny stan.
PA​MIĘ​TAJ, ŻE NA​WET JE​ŚLI Z CZE​GOŚ NIE UDA​JE SIĘ WYJŚĆ, MOŻ​NA TO JESZ​CZE
PRZEJŚĆ. Więc nie od​w ra​caj się od bólu. Staw mu czo​ła. Po​czuj go w peł​ni. Nie myśl o nim – tyl​-
ko go po​czuj. Je​śli jest taka po​trze​ba, wy​raź go, ale nie twórz wo​kół umy​sło​w ej hi​sto​rii. Skup całą
uwa​gę na uczu​ciu, a nie na oso​bie, wy​da​rze​niu, oso​bie czy sy​tu​acji, któ​ra do nie​go do​pro​w a​dzi​ła.
 Nie po​zwól, aby umysł wy​ko​rzy​stał ból, aby uczy​nić z cie​bie ofia​rę. Je​śli za​czniesz uża​lać się nad
sobą i opo​w ia​dać in​nym o swo​im cier​pie​niu, utkniesz w nim na do​bre.
Po​nie​w aż nie moż​na uciec od bólu, je​dy​ną szan​są na zmia​nę, jest wnik​nię​cie w nie​go. Bez tego
trans​for​ma​cja nie jest moż​li​w a.
Za​tem skup całą uwa​gę na tym, co czu​jesz i po​w strzy​maj się od men​tal​nych ety​kie​tek. Gdy
wcho​dzisz w to uczu​cie, bądź nie​zwy​kle czuj​ny.
Na po​cząt​ku może się wy​da​w ać, że wkra​czasz w ja​kieś ciem​ne i prze​ra​ża​ją​ce miej​sce. Gdy po​ja​-
wi się chęć uciecz​ki, za​ob​ser​w uj ten od​ruch, ale nie po​dą​żaj za nim. Cały czas sku​piaj uwa​gę na
bólu i od​czu​w aj co​kol​w iek się po​ja​w ia – smu​tek, lęk, prze​ra​że​nie, sa​mot​ność.
Po​zo​stań uważ​ny, po​zo​stań obec​ny – obec​ny całą swo​ją isto​tą, każ​dą ko​mór​ką cia​ła. W ten spo​-
sób roz​świe​tlasz wła​sną ciem​ność. Wno​sisz w mrok pło​mień świa​do​mo​ści.
Na tym eta​pie nie mu​sisz się już mar​twić o pod​da​nie. Ono już się do​ko​na​ło. W jaki spo​sób? W peł​ni
sku​pio​na uwa​ga jest rów​no​znacz​na z peł​ną ak​cep​ta​cją, a więc pod​da​niem. Przez ob​da​rze​nie cze​goś peł​ną
uwa​gą, ko​rzy​stasz z mocy sa​me​go TE​RAZ, któ​re jest po​tę​gą two​jej wła​snej obec​no​ści.
Gdy je​steś obec​ny, nie utrzy​ma się ani jed​no ukry​te gniaz​do opo​ru. Obec​ność spra​wia, że czas zni​ka,
a bez nie​go nie prze​trwa żad​ne cier​pie​nie czy ne​ga​tyw​ność.
AK​CEP​TA​CJA CIER​PIE​NIA JEST PO​DRÓ​ŻĄ W ŚMIERĆ. Kon​takt z głę​bo​kim bó​lem, po​zwo​-
le​nie, aby za​ist​niał i sku​pie​nie na nim uwa​gi, to świa​do​me wkro​cze​nie w zja​w i​sko śmier​ci. Kie​dy
taką śmierć przej​dziesz, zdasz so​bie spra​w ę, że ona nie ist​nie​je. Nie ma się cze​go bać. To tyl​ko ego
umie​ra.
Wy​obraź so​bie, że pro​mień słoń​ca za​po​mniał, że jest jego nie​ro​ze​rwal​ną czę​ścią i wma​wia so​bie, że
musi wal​czyć o prze​trwa​nie i trzy​mać się toż​sa​mo​ści in​nej niż słoń​ce. Czy śmierć ta​kie​go złu​dze​nia nie
by​ła​by nie​zwy​kle wy​zwa​la​ją​ca?
CZY CHCESZ MIEĆ LEK​KĄ ŚMIERĆ? Czy chciał​byś umrzeć bez bólu i ago​nii? Je​śli tak, to
z chwi​li na chwi​lę umie​raj dla prze​szło​ści i po​zwól świa​tłu swo​jej obec​no​ści roz​świe​tlić sta​rą, za​-
mknię​tą w cza​sie toż​sa​mość, o któ​rej my​śla​łeś, że jest praw​dzi​w ym tobą.

*****
 DROGA KRZYŻOWA – PRZEZ CIERPIENIE DO OŚWIECENIA

Dro​ga krzy​żo​wa to sta​ry szlak wio​dą​cy ku oświe​ce​niu. Do nie​daw​na była to je​dy​na dro​ga. Ale nie
od​rzu​caj i nie umniej​szaj jej zna​cze​nia. Ona na​dal dzia​ła.
Dro​ga krzy​żo​wa to zu​peł​ne od​wró​ce​nie po​strze​ga​nia. Oto naj​gor​sza rzecz w ży​ciu, twój krzyż, oka​zu​-
je się naj​lep​szą, któ​ra mo​gła cię spo​tkać. To ona zmu​si​ła cię do pod​da​nia i śmier​ci. To ona zmu​si​ła cię
do sta​nia się ni​czym, by​cia po​dob​nym jak Bóg – bo on też nie jest czymś.
Oświe​ce​nie na sku​tek cier​pie​nia – dro​ga krzy​żo​wa – ozna​cza, że do kró​le​stwa nie​bie​skie​go zo​sta​jesz
wtrą​co​ny, cho​ciaż gry​ziesz i ko​piesz. Osta​tecz​nie się pod​da​jesz, bo nie mo​żesz już znieść bólu. Nie​ste​ty
za​nim to na​stą​pi może bo​leć cię bar​dzo dłu​go.
JE​ŚLI ŚWIA​DO​MIE WY​BIE​RASZ OŚWIE​CE​NIE, do​bro​w ol​nie po​rzu​casz przy​w ią​za​nie do
prze​szło​ści i przy​szło​ści i sku​piasz uwa​gę na TE​RAZ. Wy​bie​rasz ist​nie​nie w obec​no​ści, a nie
w cza​sie.
Wy​bie​rasz zgo​dę na to, co jest.
A wte​dy ból nie jest po​trzeb​ny.
Jak my​ślisz, ile cza​su musi upły​nąć, za​nim bę​dziesz w sta​nie po​wie​dzieć – Nie będę two​rzył wię​cej
bólu ani cier​pie​nia. Ile jesz​cze po​trze​ba ci bólu, abyś mógł do​ko​nać ta​kie​go wy​bo​ru?
Je​śli my​ślisz, że po​trze​bu​jesz wię​cej cza​su, do​sta​niesz go – a wraz z nim wię​cej bólu. Czas i ból są
nie​ro​ze​rwal​nie zwią​za​ne.

*****
 MOC WYBORU

Aby do​ko​nać wy​bo​ru trze​ba być świa​do​mym. Bez wy​so​kie​go stop​nia świa​do​mo​ści, nie ma o nim
mowy. Do​pie​ro, gdy prze​sta​jesz utoż​sa​miać się z umy​słem i jego uwa​run​ko​wa​ny​mi sche​ma​ta​mi, sta​jesz
się obec​ny i po​ja​wia się au​ten​tycz​na moż​li​wość wy​bo​ru.
Do​pó​ki tego nie osią​gniesz, z punk​tu wi​dze​nia du​cho​we​go je​steś nie​świa​do​my. To ozna​cza, że je​steś
zmu​szo​ny, aby my​śleć, czuć i po​stę​po​wać zgod​nie z wzor​ca​mi umy​słu.
Do​bro​wol​nie nikt nie wy​bie​ra za​bu​rzeń, kon​flik​tu czy bólu. Nikt nie wy​bie​ra sza​leń​stwa. To wszyst​ko
ma miej​sce, po​nie​waż nie ma w to​bie wy​star​cza​ją​cej obec​no​ści, aby roz​pu​ścić prze​szłość. Nie ma świa​-
tła, aby roz​ja​śnić ciem​ność. Nie je​steś tu​taj w peł​ni. Jesz​cze się cał​kiem nie prze​bu​dzi​łeś. Tym​cza​sem
więc two​im ży​ciem kie​ru​je uwa​run​ko​wa​ny umysł.
Je​śli na​le​żysz do osób, któ​re mają za​daw​nio​ny żal do ro​dzi​ców, za to, co zro​bi​li lub nie zro​bi​li, to
znak, że na​dal wie​rzysz, że mie​li ja​kiś wy​bór, aby po​stą​pić ina​czej. Na po​zór wy​da​je się, że lu​dzie mają
swo​bo​dę wy​bo​ru, ale to tyl​ko złu​dze​nie. Tak dłu​go jak umysł, ze wszyst​ki​mi wzor​ca​mi kie​ru​je two​im ży​-
ciem, tak dłu​go jak sam je​steś umy​słem, jaki masz wy​bór? Nie masz żad​ne​go. Na​wet nie ma cię tu​taj.
Iden​ty​fi​ka​cja z umy​słem to stan po​waż​nie za​bu​rzo​ny. To for​ma obłę​du.
W pew​nym stop​niu pra​wie każ​dy jest uwi​kła​ny w tego ro​dza​ju cier​pie​nie. Kie​dy sta​jesz się tego
świa​do​my ura​zy zni​ka​ją. Czy mo​żesz wi​nić ko​goś za jego cho​ro​bę? Je​dy​ną wła​ści​wą re​ak​cją po​zo​sta​je
współ​czu​cie.
Je​śli kon​tro​lu​je cię umysł, to, cho​ciaż nie masz wy​bo​ru, do​tkną cię skut​ki wła​snej nie​świa​do​mo​ści.
Na​dal bę​dziesz two​rzył cier​pie​nie. Bę​dziesz dźwi​gać cię​żar lęku, kon​flik​tów, pro​ble​mów i bólu. Stwo​-
rzo​ne w ten spo​sób cier​pie​nie prę​dzej czy póź​niej wy​trą​ci cię jed​nak z nie​świa​do​mo​ści.
NIE MO​ŻESZ PRAW​DZI​WIE WY​BA​CZYĆ SO​BIE lub in​nym tak dłu​go, jak two​ją toż​sa​mość
two​rzy prze​szłość. Au​ten​tycz​ne wy​ba​cze​nie po​ja​w ia się, gdy do​trzesz do po​tę​gi TE​RAZ, któ​ra jest
two​ją wła​sną mocą. Cała prze​szłość utra​ci wte​dy swo​ją siłę. I zro​zu​miesz, że nic, co kie​dyś zro​bi​-
łeś lub, co uczy​nio​no to​bie, nie mo​gło na​w et w naj​mniej​szym stop​niu do​tknąć two​jej praw​dzi​w ej
na​tu​ry, pro​mien​nej esen​cji tego, kim je​steś.
Kie​dy pod​da​jesz się temu co jest i sta​jesz się w peł​ni obec​ny, prze​szłość tra​ci ja​ką​kol​w iek moc.
Już jej nie po​trze​bu​jesz. Obec​ność i TE​RAZ są klu​czem.
Po​nie​waż opór jest nie​ro​ze​rwal​nie zwią​za​ny z umy​słem, po​rzu​ce​nie go to ko​niec jego pa​no​wa​nia. To
ko​niec wła​dzy fał​szy​we​go boż​ka, uda​ją​ce​go, że jest tobą. Zni​ka wszel​kie osą​dza​nie i cała ne​ga​tyw​ność.
Kró​le​stwo Ist​nie​nia, któ​re do​tych​czas prze​sła​niał umysł – otwie​ra się.
Na​gle wspa​nia​ła, nie​po​ru​szo​na ci​sza bu​dzi się w to​bie, jako bez​kre​sne po​czu​cie po​ko​ju.
A we​wnątrz tego po​ko​ju – wiel​ka ra​dość.
A we​wnątrz tej ra​do​ści – mi​łość.
A w sa​mym cen​trum – świę​tość. To, co nie​ogar​nio​ne. To, cze​go nie moż​na na​zwać.
Ko​n iec książ​ki
Prak​ty​ko​w a​n ie Po​tę​gi Te​raź​n iej​szo​ści
Table of Contents
Stro​na ty​tu​ło​wa
WSTĘP EC​KHAR​TA TOL​LE
Część PIERW​SZA – DO​STĘP DO PO​TĘ​GI TE​RAZ
Roz​dział 1 – IST​NIE​NIE I OŚWIE​CE​NIE
UWAL​NIA​NIE SIĘ OD UMY​SŁU
OŚWIE​CE​NIE – WZNO​SZE​NIE SIĘ PO​NAD MYŚL
EMO​CJA – RE​AK​CJA CIA​ŁA NA UMYSŁ
Roz​dział 2 – PO​CHO​DZE​NIE LĘKU
KO​NIEC ILU​ZJI CZA​SU
Roz​dział 3 – WKRA​CZA​JĄC W TE​RAZ
WY​ZWO​LE​NIE Z CZA​SU PSY​CHO​LO​GICZ​NE​GO
OD​NAJ​DY​WA​NIE ŻY​CIA PRZE​SŁO​NIĘ​TE​GO TWO​JĄ SY​TU​ACJĄ ŻY​CIO​WĄ
WSZYST​KIE PRO​BLE​MY TO URO​JE​NIA UMY​SŁU
RA​DOŚĆ IST​NIE​NIA
STAN ŚWIA​DO​MO​ŚCI POZA CZA​SEM
Roz​dział 4 – ROZ​PUSZ​CZA​NIE NIE​ŚWIA​DO​MO​ŚCI
GDZIE​KOL​WIEK JE​STEŚ, BĄDŹ TAM CA​ŁYM SOBĄ
PRZE​SZŁOŚĆ NIE MOŻE PRZE​TRWAĆ W TWO​JEJ OBEC​NO​ŚCI
Roz​dział 5 – PIĘK​NO BU​DZI SIĘ W CI​SZY TWO​JEJ OBEC​NO​ŚCI
URZE​CZY​WIST​NIE​NIE CZY​STEJ ŚWIA​DO​MO​ŚCI
ŁĄ​CZE​NIE SIĘ Z CIA​ŁEM WE​WNĘTRZ​NYM
WCHO​DZE​NIE GŁĘ​BO​KO W CIA​ŁO
ZA​KO​RZEŃ SIĘ GŁĘ​BO​KO W SO​BIE
WZMAC​NIA​NIE SYS​TE​MU IM​MU​NO​LO​GICZ​NE​GO
TWÓR​CZE WY​KO​RZY​STY​WA​NIE UMY​SŁU
PO​ZWÓL, ABY OD​DECH WPRO​WA​DZIŁ CIĘ W CIA​ŁO
Część DRU​GA – ZWIĄZ​KI JAKO DU​CHO​WA PRAK​TY​KA
Roz​dział 6 – ROZ​PUSZ​CZA​NIE CIA​ŁA BO​LE​SNE​GO
ZE​RWA​NIE IDEN​TY​FI​KA​CJI Z CIA​ŁEM BO​LE​SNYM
PRZE​MIA​NA CIER​PIE​NIA W ŚWIA​DO​MOŚĆ
EGO UTOŻ​SA​MIO​NE Z CIA​ŁEM BO​LE​SNYM
MOC TWO​JEJ OBEC​NO​ŚCI
Roz​dział 7 – OD ZWIĄZ​KÓW UZA​LEŻ​NIA​JĄ​CYCH DO OŚWIE​CO​NYCH
RE​LA​CJE Z IN​NY​MI – MIĘ​DZY MI​ŁO​ŚCIĄ A NIE​NA​WI​ŚCIĄ
OD ZWIĄZ​KÓW UZA​LEŻ​NIA​JĄ​CYCH DO OŚWIE​CO​NYCH
ZWIĄZ​KI JAKO DU​CHO​WA PRAK​TY​KA
PO​RZUĆ ZWIĄ​ZEK Z SA​MYM SOBĄ
Część TRZE​CIA – AK​CEP​TA​CJA I POD​DA​NIE
Roz​dział 8 – AK​CEP​TA​CJA TE​RAŹ​NIEJ​SZO​ŚCI
NIE​TRWA​ŁOŚĆ I CY​KLE ŻY​CIO​WE
ROZ​PO​ZNA​NIE I PO​RZU​CE​NIE NE​GA​TYW​NO​ŚCI
NA​TU​RA WSPÓŁ​CZU​CIA
MĄ​DROŚĆ POD​DA​NIA
OD ENER​GII UMY​SŁO​WEJ DO DU​CHO​WEJ
 POD​DA​NIE W RE​LA​CJACH MIĘ​DZY​LUDZ​KICH
Roz​dział 9 – PRZE​MIA​NA CHO​RÓB I CIER​PIE​NIA
OD CHO​RO​BY DO OŚWIE​CE​NIA
PRZE​MIA​NA CIER​PIE​NIA W PO​KÓJ
DRO​GA KRZY​ŻO​WA – PRZEZ CIER​PIE​NIE DO OŚWIE​CE​NIA
MOC WY​BO​RU