Een spreekvaardigheidsproject Duits met het voicemailboard

Deelnemende scholen waren het Horsens Gymnasium uit Horsens in

Denemarken en het Willem Lodewijk Gymnasium te Groningen uit
Nederland. Het project viel uiteen in twee delen:
- de uitwisseling van meningen;
- het wederzijds bezoek.

De uitwisseling van meningen

Na de voorstellingsronde tussen een Nederlandse en een Deense leerling in de
eerste week ging het in de daaropvolgende drie weken over het uitwisselen van
meningen over verschillende onderwerpen: Zukunft, Computer en een eigen
gekozen actueel thema. De afsluiting werd gevormd door een presentatie van de
partnerleerling voor de eigen klas.

Voor de projectbeschrijving zie:

http://web.wlg.nl/content/view/162/181/

Aan het project deden 28 Nederlandse en 22 Deense leerlingen mee.

Het wederzijds bezoek

Na de uitvoering van het project zijn aansluitend in april 2007 vier leerlingen en
de docent van het Willem Lodewijk Gymnasium vijf dagen op bezoek geweest in
Horsens. De leerlingen verbleven in gastgezinnen en namen deel aan het
onderwijs in Denemarken. In september 2007 brachten zes leerlingen en de
docente Duits van het Horsens Gymnasium een vijfdaags tegenbezoek aan de
school in Groningen.

Voor het verslag van het Nederlandse bezoek aan Denemarken zie:
http://web.wlg.nl/content/view/250/213/

Voor het verslag van het Deense bezoek aan Nederland zie:
http://web.wlg.nl/content/view/313/215/

Opbrengsten voor het talenonderwijs

- het spreekproject was in het Duits. Tijdens het schoolbezoek werden
onder andere lessen Duits en Engels bezocht, zodat ook Engels aan bod
kwam;
- bij het uitwisselen van meningen met behulp van het voicemailboard
hebben de leerlingen veel eigen inbreng: zij kunnen deels zelf de
onderwerpen kiezen, de inhoud van hun berichten bepalen en krijgen de
kans om veel te spreken;
- de fysieke uitwisseling zorgt voor een enorme toename van het gebruik
van de doeltaal. Het gaat hierbij immers om 'learning by doing'. Omdat
niet alleen de kleine delegatie en hun partner betrokken waren maar de
gehele klas waarmee het project uitgevoerd werd, profiteren alle
betrokken leerlingen ervan.

Motiverend voor de leerlingen

- ontdekken dat Duits spreken minder moeilijk is dan ze denken;
- ervaren dat Duits als taal een transportmiddel is dat het mogelijk maakt
om andere leerlingen uit het buitenland te leren kennen;
- het formuleren van een eigen mening over uiteenlopende onderwerpen,
zoals voor- en nadelen van het eigen land, de eigen toekomst, het gebruik
van de computer en een actueel onderwerp op dat moment;
- het presenteren van de partnerleerling voor de eigen klas;
- de mogelijkheid om de eigen ingesproken tekst en de tekst van de
partnerleerling te allen tijde weer te kunnen beluisteren en zo de eigen
progressie in taalverwerving te herkennen en hierop te reflecteren;
- de culturele verschillen en overeenkomsten tussen beide landen te leren
kennen;
- het zelfstandig werken met ICT en dan met name met deze innoverende
techniek.

Motiverend voor docenten

- het enthousiasme van de leerlingen voor deze realistische
opdrachtenreeks te zien;
- de originaliteit van de leerlingen te kunnen vaststellen;
- de taalvorderingen van leerlingen te kunnen vaststellen;
- de analyse en correctie van de taaluitingen met concreet gesproken
berichten te kunnen illustreren;
- de vorderingen op sociaal-emotioneel en cognitief vlak van de leerlingen
te zien;
- met dit project een internationale context voor de leerlingen aan te
kunnen bieden als voorbereiding op zijn/haar toekomstige context als
studenten en burger binnen de EU;
- het leren kennen van de andere schoolcultuur waarbij de praktijk in
Denemarken en Nederland meer van elkaar verschilt dan wij eerst voor
mogelijk hielden.

Innovatieve waarde
Innovatief is de uitwisseling van gesproken teksten via het
voicemailboard, waarbij de berichten ook bewaard blijven. Het houdt het
midden tussen een uitwisseling via e-mail en via de telefoon. Bij het
voicemailboard is er sprake van asynchrone communicatie - de leerlingen
kunnen dus onafhankelijk van tijd en plaats hun berichten inspreken - en
deze berichten blijven ook bewaard. Hierdoor is het mogelijk om op de
eigen progressie te reflecteren en deze reflectie bij het verdere leerproces
actief in te zetten.

Overdraagbaarheid
Het resultaat van de samenwerking - de opdracht en de uitvoering als
voorbeeld - kan andere docenten stimuleren om met een partnerschool in
het buitenland eenzelfde project op te zetten.
Europees Referentiekader (CEF)
Er is bij de beschrijving van het project geen directe relatie gelegd met
het CEF hoewel het vormen van een mening over persoonlijke en minder
persoonlijke zaken heel gemakkelijk te koppelen valt aan het CEF. Over
het algemeen zijn de uitvoeringen van deze vierdeklas leerlingen (leerjaar
3) in te schalen op A2/B1. In het project is er sprake van zowel dialogisch -
de onderlinge reacties - als monologisch spreken - de presentatie over de
partnerleerling als afsluiting van het project.