HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO klasa II LO

Zagadnienia na egzamin pisemny

Ojczysty Panteon i ojczyste spory

Pod zaborami - Test A (7)

1. Uporządkuj wydarzenia w kolejności chronologicznej. W tym celu wpisz w kratki numery od 1

do 5. 0–1 p.

□ wyprawa Napoleona na Rosję

□ rabacja galicyjska
□ wybuch powstania styczniowego
□ bitwa pod Olszynką Grochowską
□ powstanie PSL

Rozwiązanie:
Uporządkuj wydarzenia w kolejności chronologicznej. W tym celu wpisz w kratki numery od 1. do
5.

1 – wyprawa Napoleona na Rosję,

3 – rabacja galicyjska,
4 – wybuch powstania styczniowego,
2 – bitwa pod Olszynką Grochowską,
5 – powstanie PSL

Na podstawie zamieszczonej mapy wykonaj zadania 2. i 3.

2. Wybierz właściwe zakończenie zdania. 0–1 p.

Mapa przedstawia
□ Księstwo Warszawskie w latach 1807– 1815.
□ ziemie polskie w latach 1795–1807.
□ ziemie polskie w latach 1815–1846.
□ ziemie polskie w latach 1815–1914

Test 7 1
Rozwiązanie:
Wybierz właściwe zakończenie zdania.

Mapa przedstawia ziemie polskie w latach 1815–1846.

3. Zaznacz na mapie granice Cesarstwa Rosyjskiego. 0–1 p.

Rozwiązanie:
Zaznacz na mapie granice Cesarstwa Rosyjskiego.

Zaznaczenie na mapie granic Cesarstwa Rosyjskiego.

4. Zapoznaj się z tekstem źródłowym i uzupełnij zdanie. 0–2 p.

Dochodziliśmy do posągu Sobieskiego, który według planu miał być punktem zbornym dla oddziału
belwederskiego, kiedy błysnęła łuna pożaru na Solcu – hasło powstania na wszystkich punktach, a
tymczasem nie było jak pół do szóstej, a nas wszystkich przy posągu ledwo kilkunastu. [...] To hasło
za wczesne i chybione miało wielki wpływ na cały ruch powstania i zasługuje na kilka słów
wyjaśniających. Materiału palnego do podpalenia browaru na Solcu miał dostarczyć Wysockiemu
kapitan Stolzman, jeden z zarządzających pracownią ogniową, pod warunkiem, aby uprzedzony był
o tym na dni kilka; Wysocki zażądał ich dopiero w wilię powstania, to jest w niedzielę, kiedy
pracownia była zamknięta, [...]. [...] Droga nasza szła między Belwederem a Ogrodem
Botanicznym. Żadnej przeszkody na niej, tylko co kilkadziesiąt kroków [...] budka [...] i przy niej
weteran moskiewski. Widok tych weteranów natchnął jednego z nas zapytać [...], czy wielki książę
jest w domu. „Jest” – odpowiedział weteran. Na to zapytający: „to będzie miał gości”.
Źródło: A. Adamski, L. Chmiel, A. Syta, Czasy, ludzie, wydarzenia,
cz. 2, Warszawa 1986, s. 93–94

Wydarzenie opisane w tekście dotyczy wybuchu …………………………………………….. w

roku ……………………… .

Rozwiązanie:
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i uzupełnij zdanie.

Wydarzenie opisane w tekście dotyczy wybuchu powstania listopadowego w roku 1830.

5. Przyporządkuj postaciom elementy ich biografii. W tym celu wpisz po dwie litery obok
właściwego imienia i nazwiska. 0–3 p.

A. Minister skarbu w Królestwie Polskim.

B. Ziemianin, którego nazywano „czerwonym kasztelanicem” z powodu jego lewicowych
poglądów.
C. Minister wojny i wódz naczelny armii Księstwa Warszawskiego.
D. Organizator powstania krakowskiego, do którego próbował pozyskać małopolskich chłopów.
E. Zginął w bitwie pod Lipskiem.
F. Rozwijał polski przemysł i szlaki komunikacyjne, a także doprowadził do zawarcia umów
celnych między Królestwem Polskim i Prusami.

Test 7 2
Józef Poniatowski – …… Franciszek Drucki-Lubecki – …… Edward Dembowski – ……

Rozwiązanie:
Przyporządkuj postaciom elementy ich biografii. W tym celu wpisz po dwie litery obok właściwego
imienia i nazwiska.

Józef Poniatowski – C, E
Franciszek Drucki-Lubecki – A, F
Edward Dembowski – B, D

Józef Poniatowski → C. Minister wojny i wódz naczelny armii Księstwa Warszawskiego. ; E.

Zginął w bitwie pod Lipskiem.

Franciszek Drucki-Lubecki → A. Minister skarbu w Królestwie Polskim. ; F. Rozwijał polski

przemysł i szlaki komunikacyjne, a także doprowadził do zawarcia umów celnych między
Królestwem Polskim i Prusami.

Edward Dembowski → B. Ziemianin, którego nazywano „czerwonym kasztelanicem” z powodu

jego lewicowych poglądów. ; D. Organizator powstania krakowskiego, do którego próbował
pozyskać małopolskich chłopów.

6. Wyjaśnij pojęcie Wielka Emigracja. 0–1 p.

…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...

Rozwiązanie:
Wyjaśnij pojęcie Wielka Emigracja.

Wielka Emigracja – ruch emigracyjny polskiej ludności po upadku powstania listopadowego

spowodowany obawą przed carskimi represjami w Królestwie Polskim. W jego wyniku do krajów
Europy Zachodniej trafiło ok. 7–10 tys. Polaków, wśród których byli przedstawiciele świata
polityki, kultury i nauki oraz wojskowi.

7. Napisz, kto jest widoczny na fotografii oraz w jakiej dziedzinie osoba ta zdobyła Nagrodę Nobla.
0–2 p.

Test 7 3
 Imię i nazwisko:
……………………………………………….
Dziedzina:
……………………………………………….

Rozwiązanie:
Napisz, kto jest widoczny na fotografii oraz w jakiej dziedzinie osoba ta zdobyła Nagrodę Nobla.

Henryk Sienkiewicz, literatura.

Na podstawie tekstu źródłowego oraz wiedzy własnej wykonaj zadania 8. i 9.

Przez Plac Saski czerkieskie sotnie pędzą

A przed zamkiem sto ognisk dzisiaj płonie
Jak pan robi to, Wasza Ekscelencjo
Że po każdej nienawidzą Cię stronie? [...]

Pan margrabia wciąż kroczy po linie

Przepaść z lewej i przepaść po prawej
Jeśli z ręki rodaka nie zginie
To z urzędu odejdzie w niesławie

Tyle pracy, panie hrabio, i na nic.

Nadaremna ta branka w rekruty
Będzie to, co ma być – my zwyczajni
Bój bez broni, katorga i knuty

Pan narodu, margrabio, nie zmienisz

Tu rozsądku rzadko się używa
A jedno, co naprawdę umiemy
To najpiękniej na świecie przegrywać.
Źródło: J. Czech, Kamienie, Warszawa 1991.

8. Zapisz imię i nazwisko postaci historycznej, która jest bohaterem przedstawionego utworu. 0–1
p.
…………………………………………………………………………………………………...

Rozwiązanie:
Zapisz imię i nazwisko postaci historycznej, która jest bohaterem przedstawionego utworu.

Aleksander Wielopolski

Test 7 4
9. Określ wyrażony za pomocą wiersza stosunek autora do sporu o powstania narodowe. Uzasadnij,
który nurt polityczny – według Ciebie – jest mu bliższy: realizmu politycznego czy insurekcyjny.
0–1 p.
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...

Rozwiązanie:
Określ wyrażony za pomocą wiersza stosunek autora do sporu o powstania narodowe. Uzasadnij,
który nurt polityczny – według Ciebie – jest mu bliższy: realizmu politycznego czy insurekcyjny.

Przedstawiony utwór ukazuje pozytywne

i negatywne aspekty dotyczące decyzji o wywołaniu powstania styczniowego. Margrabia okazuje
się postacią tragiczną, która chcąc rozwijać kraj, staje naprzeciw nastrojom patriotycznym,
skłaniającym do podjęciawalki z zaborcą. Autorowi tekstu bliższy jest nurt realizmu politycznego,
ponieważ krytykuje zwolenników powstania, którzy nie liczyli się z konsekwencjami nieudanego
zrywu.

Test 7 5