Edgard - Czeski Kurs Podstawowy

Opracowanie czeskiej wersji językowej: Anna Mazurek
Gramatyka: Anna Mazurek
Redakcja: Karolina Kostrzębska
Lektorzy: Radek Buchlovskj, Jana Kulhśnkova, Miłogost Reczek
Muzyka: Dariusz Kaliński

� Montaż i mastering płyty: Bartłomiej Lewczuk
i
! Projekt okładki: Piotr Fajker, Emilia Szulewa
Projekt graficzny: Studio 27
Skład i łamanie: Monika Michalska
4Y�R8,��.Q
© Copyright Edgard, Warszawa 2007
www.edgard.pl
www.jezykiobce.pl
CZESKI KURS PODSTAWOWY
Spis treści
Wstęp ............ .. 4 CD 1 �""', Lekcja 1

� Podstawowe zwroty i wyrażenia .. 22
.
Jak się uczyć? .. . . ... 4

i'9"' Lekcja 2
.
Gramatyka . ..... . ... 6 cy

-- L"1czebm"k"1, d m. tygod ma, ....... . 28
Pisownia i wymowa .. .. . 7
. .
pory roku i czas

Czasownik .... . . . .... 8
Czasy . . . . . .. . . .. .. . . a � Lekcja3
Rzeczownik . . ........ 11 = Człowiek i rodzina . . . .... . . . . 31
Przymiotnik . ... . . . ... 15
. .
Przysłówek .......... 16 !1:;, Lekcja 4

Zaimek .. . . . . . ..... . 17 --" Części ciała, cechy charakteru, . 34
Przyimek . . . . . . . . . . . . 19
.
opis osoby
Spójnik ............. 20
Przeczenia ... . .... . . 20 !J;, Lekcja5 ·
Pytania , ............ 21 .„, Kolory, części garderoby, .. . . . .. 37
sklep i zakupy
� �ekcja6
,..., Zywność, jedzenie, restauracja .. 40
CD 2 � Lekcja 7
·;;:/ Komunikacja i podróżowanie . . .. 44
@ Lekcja8 . .
·
�--" Wakacje, czas wolny i hobby .... 48
� Lekcja9
__, W mieście, pytanie o drogę .. . . . 51
� �ekcja 10
-·' Zycie codzienne: dom, szkoła ... 54
6:.... Lekcja 11
� Wypadki, nagłe zdarzenia, pomoc 56
!J:t Lekcja 12
--� Praca i zawody . ............ 59
. .
Odpowiedzi ..... ........ .... 62

.
Czasowniki nieregularne . . . . 64 . . .
www.jezykiobce.pl 3
-
Gramatyka
Cechą charakterystyczną języka czeskiego jest podział na język literacki, pisany

(spisovna cestina) i język potoczny, którym mówi się na co dzień (obecna cestina).
Ten pierwszy jest językiem oficjalnym, używanym w telewizji, prasie, dlatego to
właśnie jego uczą się obcokrajowcy (jest on też podstawą naszego kursu). brugi ·
rodzaj czeszczyzny (nieoficjalny) jest interdialektem, którym posługują się głównie

mieszkańcy Czech i zachodnich Moraw. Ten potoczny czeski wywodzi się z gwary
środkowoczeskiej (czyli z okolic Pragi) i występuje tylko w postaci mówione( ·· · · • ·
. .. ;.\ .
w rzeczywistości istnieje o wiele więcej odmian języka czeskiego: hovorova cestińa

(będąca ustną formą języka literackiego), narzecza (czyli dialekty: czeskie, środ
kowomorawskie, morawskosłowackie, śląskie), interdialekty, język zawodowy
(profesnf mluva), język środowiskowy (slang) i inne.
Przykłady różnic między dwiema podstawowymi odmianami języka· czeskiego:
��s�i�f!iJ:��tih&1'Mk."ofiejai�f!�WWo�J,
mały��na:romł(1jijfSC?lii\/1��;�
- .•.•.•
' 'Di.rue 1llest0 (małe mia8ióJ
·- · · ··
m s o
· · · · ·· · „ ·
·· e t
ml;Vn (młyn) mlejn .
otevrit okno (otworzyć okno) votevrit vokno
velkY dfun (wielki dom), velkej dfun
mleko (mleko) mliko
A a Aa kratka a, dlouM a JI je
Bb be Kk ka
Ce ce .·LI el
ćc ce Mm em
Dd de N il en
Dd' de Nn en
Ee Ee kratka e, dlouM e OoÓó krę.tka o, dlouhe o
Ff ef Pp pe
Gg ge Qq kve
Hh ha Rr er
Ch ch cha Ar ei'
I ii i kratka i, dlouM i Ss es
16
-·
śs es Ww dvojite ve
Tt te Xx iks
tr te VyYy kratka tvrde i, dlouhEl tvrde i
uu o li kratka u, dlouhe u Zz zet
Vv ve :Zz zet
Litera eh występuje w alfabecie czeskim po literze h. Litery g, w, x występują tylko

· w wyrazach obcych.
• Samogłoski
W języku czeskim występuje 5 samogłosek krótkich: a, e, I, o, u, oraz 5 samo

głosek długich: a, e, i, ó, li (u). Samogłoski długie.oznaczane są ukośną kreską
nad literą ijest to tzw. carka) i wymawiane są dłużej. Długość samogłoski jest
bardzo istotna, ponieważ często decyduje o znaczeniu wyrazu np. bYt (być) - byt
(mieszkanie), praeuji (pracuję) praeuji (pracują).
-
Niektórym samogłoskom warto poświęcić nieco więcej uwagi:
�;: i (i) I y (y) - w wymowie nie ma między nimi zasadniczej różnicy, natomiast
w pisowni wybór jednej z liter decyduje o znaczeniu wyrazu, np.
bil (bil) - był (byt).
:;,i li I u - długie u oznaczane jest albo kółeczkiem (tzw. krouzek}, albo ukośną
kreseczką (tzw. carka). Litera li występuje często na początku wyrazów (np.
lirad urząd). Żadne czeskie słowo nie zaczyna się od u. Litera u występuje
-
w środku i na końcu wyrazów (np. nuz - nóż, muzu - mężczyzn).

o! e po spółgłoskach p, b, V,f wymawiamy jak „ie" (np. beh bieg wyma
- -
wiamy jak „bieh"). w połączeniach ae;te, 'he spółgłoski ulegają zmiękczeniu

i wymawiamy je odpowiednio: d'e, t'e, n'e. Szczególna jest wymowa
połączeń e ze spółgłoską m (np. mesto - miasto wymawiamy jak „mńesto",
a me jak „mńe").
• Spółgłoski
W języku czeskim jest 25 spółgłosek: b, e, c, d, d',f, g, h, eh, j, k, I, m, n, n, p, r,

S, S, t, f, V, Z, Z.
r,
www.jezykiobce.pl ·7
Audio Kurs
� r jest trudne do poprawnego wymówienia, przypomina polskie rz ale wymaga

-
innego ułożenia języka - bliżej podniebienia, przy jednoczesnej wibracji

koniuszka języka. Czesi odróżniają w wymowie r i z.
rn r, I - są sylabotwórcze, wymawiamy je więc wyrażnie i nie pomijamy
(np. w słowie jablko wymawiamy wyrażnie zarówno b jak i I).

o h, eh - h wymawiane jest dżwięcznie, krtaniowa, natomiast eh jest
bezdżwięczne. Wymowa tych głosek jest istotna, ponieważ w zależności od

danej spółgłoski zmienia się znaczenie wyrazu np. hladny (g/odny) chladny
-
(ch/odny).
m Grupy kv, sv, tv wymawia się z dżwięcznym v (np. słowo kvet wymawiamy
„kwiet", w przeciwieństwie do polskiego słowa kwiat, gdzie w traci

dżwięczność i wymawiane jest jak f).
• Akcent
W języku czeskim akcent jest stały i pada na pierwszą sylabę. W przypadku
wyrażeń przyimkowych (przyimek + rzeczownik) akcent pada na przyimek.
Czasowniki w języku czeskim odmieniają się, podobnie jak w języku polskim, przez
osoby i liczby. O rodzaju koniugacji decyduje zakończenie 3 osoby liczby poje
dynczej w czasie terażniejszym. Istnieje 5 takich typów odmiany:
I.-e (nes-e) niesie

-
li..ne (tisk-ne) - drukuje

Ili.-je (kupu-je) - kupuje
IV. -i (pros-Q - prosi
v. -a (del-a) - robi
ja
ty
on, ona, ono
.
�;:Ll�bWtnh'<l'Qiif�..tti!;'.: :�n��%��?:.1::,�-�-:�·:t.'!J1n�1r�:.'.1.:?s?��;�1�1.:rti::�;;�;;��::p��;:i :I:�:!t;�:�;�ff;;�!;!·t:::�;;;�\�11:�·?.��-!�i�;�·�:rt.��11:,�
my -eme �kupujei:Ile) -ime (prosiriie) -ame0.(d�lifuie)
'
vy -ete (kupujete) -ite (prosite) -lite (delate)

oni, ony, ona -ou I -i (kupujou I kupuji) -i (prosi) -aji (delaji)
-eji / -eji
W pierwszej grupie w 1 os. I. poj. istnieją dwie formy: -u I -i. Forma pierwsza
stosowana jest w języku mówionym, mniej oficjalnym Oa kupuju), a forma druga
jest bardziej oficjalna Oa kupuji). Analogicznie jest w przypadku 3 os. I. mn.
(np. oni, ony, ona kupujou lub kupuji).
Oprócz tych regularnych form istnieją też formy czasowników nieregularnych
(wybór ich odmiany jest zamieszczony na końcu książeczki).
• Czas przyszły
Formy czasu przyszłego w języku czeskim tworzy się bardzo podobnie do języka
polskiego.
Czas przyszły czasowników dokonanych to ich forma czasu terażniejszego

np. usmeje se (uśmiechnie się), zavolam (zadzwonię).
Czasowniki niedokonane, które oznaczają ruch, tworzą formę czasu przyszłego

poprzez dodanie przedrostka po- (pil·), np. jedu (jadę) pojedu (pojadę), -
jdu (idę) pfsjdu (pójdę).

-
Czasowniki niedokonane mają formę złożoną. Tworzy się ją z czasu przyszłego

czasownika posiłkowego bjt (być) oraz z bezokolicznika czasownika podsta
wowego.
ja budu volat my budeme volat

(będę dzwonić) (będziemy dzwonić)
ty budes volat vy budete volat
(będziesz dzwonić) (będziecie dzwonić)
on, ona, ono bude volat oni, ony, ona budou vola:t
(będzie dzwonić) (będą dzwonić)
www.fezykiobce.pl 9
Audio Kurs
• Czas przeszły
Tworzy go forma czasu terażniejszego czasownika posiłkowego bYt (być) wraz

z imiesłowem przeszłym czasownika podstawowego.
Imiesłów powstaje najczęściej poprzez dodanie przyrostka -I do zakończenia
bezokolicznika (po „odcięciu" końcówki -t) np. muset (musieć) - musel (musiał),
bYt (być) - byl (był); samogłoski długie przechodzą w krótkie, dochodzi też do
wymiany samogłosek, a niektóre imiesłowy są nieregularne. W 3 os. czasownik
posiłkowy nie występuje.
ja jsem vołal,volala,volalo my jsme volali, volaly, volala

(dzwoniłem, -am) (dzwoniliśmy, -łyśmy)
ty jsi vołal,vołala,vołalo vy jste vołali,volaly,volala
(dzwoniłeś, -aś) (dzwoniliście, -łyście)
on, ona, ono volal,volala,volalo oni, ony, ona volali, volaly, vołala
(dzwoni� -a. -o) (dzwonili, -ły, -ły)
W liczbie mnogiej końcówka -li przeznaczona jest dla form rodzaju męskiego
żywotnego (np. kluci volali - chłopcy wola/i, dzwonili), końcówka -ly dla form
rodzaju męskiego nieżywotnego i żeńskiego (np. holky zpivaly - dziewczyny
śpiewały, stromy rostly - drzewa rosły), -la dla rodzaju nijakiego (np. mesta byla
- miasta były, auta jela - samochody jechały).
o Czasowniki zwrotne, odmieniają się następująco:
ja jsem se myl,myła,myło my jsme se myli, myły, myła

(myłem się, myłam się) (myliśmy się, myłyśmy się)
ty ses myl,myła,myło vy jste se myli,myły,myła
(myłeś się, myłaś się) (myliście się, myłyście się)
·
on, ona, ono se myl,myła,myło oni, ony, ona se myli,myły,myła

(mył się, myła się, (myli się, myły się,
myło się) myły się)
ja jsem si koupil,koupila, koupilo my jsme.si koupili,koupily, koupila

(kupiłem sobie, kupiłam sobie) (kupiliśmy sobie, kupiłyśmy sobie)
ty sis koupil,koupila,koupilo vy jste si koupili,koupily,koupila
(kupiłeś sobie, kupiłaś sobie) (kupiliście sobie, kupiłyście sobie)
10
on, ona, ono si koupil, koupila, oni, ony, ona si koupili, koupily,
koupilo koupila
(kupił sobie, kupiła (kupili sobie, kupiły
sobie, kupiło sobie) sobie, kupiły sobie)
W języku czeskim istnieją dwie formy zaimka zwrotnego: se oznaczający „się" i si

oznaczający „sobie'', np. Oblekam se. (Ubieram się.) oraz Pl'eji si. (Życzę sobie.).
W 2 os. I. poj. z połączenia jsi i se powstaje ses a z połączenia jsi i si powstaje sis.
Kilka przykładów zastosowań form czasu przeszłego w zdaniach:
Ja jsem napsala dopis. (Ja napisałam list.)

Vy jste se clivali na tełevizi. (Wy oglądaliście telewizję.)
Devcata była v divadle. (Dziewczęta były w teatrze.)
Myła jsem se. (Myłam się.)
Istnieją też formy czasu zaprzeszłego, ale są archaiczne.
W języku czeskim istnieją 3 rodzaje gramatyczne: męski (żywotny dla osób

i zwierząt rodzaju męskiego i nieżywotny dla przedmiotów), żeński i nijaki.
W tabelkach żywotność oznaczona jest symbolem (ż), nieżywotność (nż).
Jeśli chodzi o liczbę, to, podobnie jak w języku polskim, istnieje podział na liczbę
pojedynczą i mnogą.
Rzeczowniki odmieniane są przez 7 przypadków deklinacji. Dodatkowo na formę
rzeczownika wpływają zakończenia mianownika (na samogłoskę lub spółgłoskę),
istnieje też podział na odmiany twardo- i miękkotematowe.
W przedstawionych poniżej tabelkach uwzględnione są też końcówki, które
występują obocznie w ramach tego samego wzoru odmiany.
• Rzeczowniki rodzaju męskiego:

iii rzeczowniki zakończone na spółgłoskę: .
i�WP��!Q}�k}i§�·,:;��f'Fl�.?�;r�;}�i��;w�g·�::�i��;;�'J��'�'°�t��I;,��;tt�''l·
wzór 1 . tWardotematówy · · · · · wzór 2. miękkotematowy
(rzeczowniki zakończone na twardą (rzeczowniki zakończone na miękką
spółgłoskę) hrad (miasto)
- spółgłoskę) stroj (maszyna)
-
www.jezykiobce.pf
Audio Kurs
- pan (pan) - mu.Z (mężczyzna)
EJ rzeczowniki zakończone na samogłoskę:

,F'Wi:i'żYw'Citnyi\?i*i�.:;T'��,;';'·;;:':·:;'·::'�.?t.tng"t�}iH:��c,:·,;>e:;····�·:.·· · "•·•·:�iS�?':.··c.·;r·:�ł�;1l.
·'wzór 5. twarcfotemafowy
.
. . . wzór'6. irifękkcitematowy
- predseda (przewodniczący) -soudce (sędzia)
Poniższa tabelka przedstawia 6 wzorów odmiany rzeczowników rodzaju męskiego:
(zamek, (maszyna) (pan) (mężczyzna)· (przewodniczący) (sędzia)

gród)
D. hradu stroje pana muze predsedy soudce
lesa (lasu)
c. hradu stroji panovi/ mufovi/ predsedovi soudci I
-u -i -ovi
B. hrad stroj pana muze predsedu soudce
w. hrade! stroji! pane! muzi! predsedo! soudce!
kalichu! hochu! otce!
(kielichu!) (chłopcze!) (ojcze!)
Msc. hrade stroji panovi/ muzovi/ predsedovi! soudci I
zamku -u -i -ovi
(zamku)
N. hradem strojem panem muZem predsedou! soudcem
t•"'Gcz8a'mno§�f':t,·��;;:�""�'·:c;;:m••::·(r:••"·::·:�:··i· :;;;··:;:.��JJq�11r1ar:0:;:·�•''.;.:.::•��:�·;�?�W·('r:�;�:��$1
M. hrady """ �troje . palii I :ove
., muZi!-ove . . predsedove so�dclJ· '
obeane obyvatele jezuita -ove
(obywatele) (mieszkańcy) (jezuici)
D. hradu strojil panu muru predsedu soudcil
c. hradilm strojilm panilm muZilm predsedilm soudcilm
B. hrady stroje pany muZe predsedy soudce
w. hrady! stroje! pani I -ove! muzi I -ove! predsedove! soudci/
obeane! obyvatele! jezuita! -ove
12
CZESKI KURS PODSTAWOWY ...
Msc. hradech strojich panech mu.Zich pfedsedech soudcich

zamcfoh hoSich sluzich
teplakach (służących)
(dresach)
N. hrady stroji pany mu.Zi predsedy soudci
• Rzeczowniki rodzaju żeńskiego
rzeczowniki zakończone samogłoską:
wzór 1. twardotematowy wzór 2. miękkotematowy

(rzeczowniki zakończone (rzeczowniki zakończone
w M. I. poj. na -a) zena (kobieta)
- w M. I. poj. na -e) riize (róża)
-
"' rzeczowniki zakończone spółgłoską:
wzór 3. rzeczowniki zakończone wzór 4. rzeczowniki zakończone

na spółgłoskę miękką pfseii (pieśń)
- na -st, -t: -d' kost (kość)
-
Deklinacja poszczególnych wzorów:

FLiczt>a'iJoiedynczę'·�,·c·. c:.;;:· ' ·;·:r: ... ,,.,.„"'7?::::�·„„·:�'7:':'--��·:�-·::c0··---:
M. . zena ruze pise:li . kost
(kobieta) (róża) (pieśń) (kość)
D. zeny rUZe pisne kosti
c. zene rlizi pisni kosti
matce
(matce)
B. zenu ruzi piseii kost
w. zeno! rlize! pisni! kosti!
Msc. zene run pisni kosti
N. zenou razi pism kostf
M. zeny ru�e pisne kosti

D. zen rlizi pism kosti
matek ulic
c. zenam rlizim pis nim kostem
B. zeny ruze pisne kosti
www.jezykiobce.pl
Audio Kurs
w. zeny! riize! pisne! kosti!

Msc. zenach riizich pisnich kostech
N. zenami riizemi pisnemi kostmi
myslemi
(myślami)
• Rzeczowniki rodzaju nijakiego
wzór 1. twardotematowy z samogłoską -o mesto (miasto)

2. miękkotematowy z samogłoską -e mofe (morze)
3. długi z samogłoską -i staveni (budynek)
(miasto) (morze, kurczę) (budynek)

D. mesta mofe,kurete staveni
c. mestu mori,kufeti staveni
B. mesto mofe,kufe staveni
w. mesto mofe, kure staveni
Msc. meste /-u mori,kufeti staveni
N. mestem mofem,kufetem stavenim
D. mest
hledisek
(stanowisk)
c. roestUm. roofim,kufatUm stavenim
B. mesta mofe,kufata staveni
w. mesta mofe,kufata staveni
Msc. mestech mofich,kufatech stavenich
mesteckach
(miasteczkach)
stfediscich
(ośrodkach)
N. mesty mori,kufaty stavenimi
Jeśli porównamy deklinację rzeczowników w języku polskim z deklinacją w języku

czeskim, to okazuje się, że jest ona bogatsza i bardziej różnorodna. Opanowanie
kilku podstawowych wzorów odmiany rzeczowników w języku czeskim pozwala
jednak na dość sprawne dostosowywanie prawidłowych form danego rzeczowni
ka do wymaganych w zdaniu przypadków.
• Liczba mnoga
Pełny zasób końcówek liczby mnogiej można odnaleźć w tabelkach powyżej.
Warto zwrócić uwagę na szczególne formy mianownika liczby mnogiej rzeczow
ników rodzaju męskiego.
Rzeczowniki nieżywotne twardotematowe są w liczbie mnogiej zakończone na -y,

np. hrady (grody, zamki), mraky (chmury); ·natomiast miękkotematowe kończą się
na -e, np. stroje (maszyny), penize (pieniądze).
Rzeczowniki żywotne mają w liczbie mnogiej zakończenia:

1r.1 -i (w nazwach zwierząt, nazwach osób na -lk, -ak, -nt, -or i innych), np.
holubi (gołębie), Poleci (Polacy), absolventi (absolwenci), hosi (chłopcy).
Końcowe spółgłoski k, h, eh, r, zamieniają się odpowiednio w c, z, s, l', np.
kapr (karp) (I. poj.) - kapl'i (I. mn.).
a -ove (w nazwiskach, nazwach narodów), np. bratl'i Ćapkove (bracia Capek),
Rusove (Rosjanie).
-e (w nazwach mieszkańców, w rzeczownikach pospolitych z przyrostkiem
-an, oraz rzeczownikach osobowych, i zakończonych na -teł), np. PraZane
(Prażanie), mesfane (mieszczanie), manzele (małżonkowie), obyvatele
(mieszkańcy).
-1 I -ove (w niektórych przypadkach końcówki te występują równolegle, np.
kritici I kritikove (krytycy).
W przypadku przymiotników występujących w języku czeskim istotne jest

rozróżnienie na przymiotniki twardo- i miękkotematowe. Najlepiej obrazuje to
tabelka - dopasowując poszczególne przymiotniki do wzorów w niej podanych
można bez problemu poradzić sobie z prawidłową cjeklinacją.
www.jezykiobce.pl
Audio Kurs
(wiosenny)
D. mlade mladeho jarniho jarni jarniho
c. mlademu mlade mlademu jarnimu jarni jarnimu
B. mladeho (ż) mladou mlade jarniho (ż) jarni jarni
mlady (nż) jarni (nż)
w. mlady! mlada! mlade! jarni! jarni! jarni!
Msc. mladem mlade mladem jarnim jarni jarnim
N. mladjm mladou mladjm jarnim jarni jarnim
mlade (nż)
D. mladych jarnich
c. mladjm jarnim
B. mlade mlade mlada jarni
w. mladi! (ż) mlade! mlada! jarni!
mlade! (nż)
Msc. mladych jarnich
N. mladjmi jarnimi
Charakterystyczne dla języka czeskiego są przymiotniki dzierżawcze. Tworzone

są sufiksem -uv (-ova, -ovo) od rzeczowników osobowych rodzaju męskiego
i sufiksem -in (-ina, -ino) od rzeczowników osobowych rodzaju żeńskiego, np.
bratruv byt (mieszkanie brata), sesti'in batoh (plecak siostry).
Podobnie szczególne dla języka czeskiego są formy krótkie, które mają niektóre
przymiotniki. Są używane w funkcji orzecznika, np. on je ziv (on jest żyw),
on je mlad (on jest miody).
W ję�yku czeskim istnieją przysłówki miejsca (np. zde - tu, kde - gdzie), czasu
(np. kdy-kiedy, zitra -jutro), sposobu (np. rychle -szybko, dobre -dobize),
przyczyny (np. proto - dlatego), stopnia i miary (np. kolik -ile, mnoho - dużo).
Tworzone są najczęściej od przymiotników za pomocą sufiksów -e ( e) i -o, -
a także za pomocą -y, np. dob!'Y - dobre, vysok}i - vysoko, cesky - cesky.
• Zaimki osobowe
Zaimki osobowe przybierają następujące formy:
my
ty vy
on oni (rodzaj męski żywotny)
ona ony (rodzaj męski nieżywotny i żeński)
ono ona (rodzaj nijaki)
Odmiana zaimków osobowych przez przypadki, liczby, osoby:
D. mne, me tebe, te jeho I neho, ho, jej I nej ji/ni jeho I neho, ho, jej I nej
c. mne, mi tobe, ti jemu I nemu, mu ji I ni jemu I nemu, mu
B. mne, me tebe, te jeho I neho, ho, jej I nej, -n ji I ni je I ne, ho, jej I nej
w. ty
Msc. o mne o tobe o nem o ni o nem
N. mnou tebou jim/nim ji I ni jim/nim
D. nas vas
c. mim vśm
B. nas vas
w. vy
Msc. o nas o vas o nich
N. nami va.mi jimi/nimi
www.jezykiobce.pl 17
Audio Kurs
W języku czeskim, podobnie jak w polskim, nagłosowe J· po przyimkach przybiera

inną postać. Mówimy „widzę jego", ale idę do niego" - tak samo jest w języku
„
czeskim: j- jest zastępowane n- (w pisowni ne-, ni-, ni), np. jeho - do neho, jim -
k nim, ji - s ni.
Zaimki ja i ty w dopełniaczu, celowniku i bierniku mają dwie formy:

a) krótką (me, te, mi, ti)
b) długą (mne, tebe, mne, tobe)
Dłuższe formy używane są po przyimkach i gdy chcemy szczególnie podkreślić
zaimek.
Tobe se neco zdal.o. (kładziemy nacisk) Tobie się coś zdawało.

-
Mas neco proti mne? (po przyimku) Masz coś przeciwko mnie?
-
Podobnie jest w przypadku zaimków on i ono:
Pfiseljsem od neho I nej. (kładziemy nacisk) - Przyszedłem od niego.

Diva se jen na neho I nej. (po przyimku) Patrzy tylko na niego.
-
• Zaimki dzierżawcze
Mają następującą postać:
Liczba pojedyncza:
muj mój, ma I moje moja, me I moje moje
- - -
tvuj twój, tva I tvoje twoja, tve l tvoje - twoje

- -
.:i jeho - jego, jejf jej

-
;;::i nas, -e -nasz, -a, -e

vas, -e wasz, -a, -e
-
jejich-ich
Liczba mnoga:
moji I mi - moi (rodzaj męski żywotny), moje I me - moje (rodzaj męski
nieżywotny i rodzaj żeński), moje I ma moje (rodzaj nijaki)
-
o:I tvoji I tv! twoi (r.m. żywotny), tvoje I tve twoje (r.m. nieżywotny, r.ż.).
- -
tvoje I tva twoje (r.n.)

-
nasi - nasze (r.m. żywotny), nase nasze (pozostałe rodzaje)

-
vasi wasze (r.m. żywotny), vase -wasze (pozostałe rodzaje)

-
;;; jejich - ich
18
Moji rodice. (Moi rodzice) - Moje (ma) auta. (Moje samochody)

TvUj domov. (Twój dom) - Tvoje (tva) lmiha. (Twoja książka)
Formy długie i krótkie zaimków dzierżawczych stosowane są często zamiennie, przy

czym formy dłuższe są bardziej charakterystyczne dla języka mówionego.
W języku czeskim istnieje bardzo wiele przyimków, których znaczenie i brzmienie

zbliżone są do tych w języku polskim. Poszczególne przyimki łączą się z konkretnymi
przypadkami. Oto kilka najważniejszych:
do + D. do, w, na; jet do ... (jechać do .. .)

-
k(e) + C. - do, w; jit k . .. (iść do. . .)

na + B. I Msc. - na; na jare (wiosną), na hory (w góry)
nad(e) + B. I N. - nad, ponad
o + B. /Msc. - o
od(e) + D. - od
po + Msc. - po
pod(e) + B. I N. - pod, poniżej
pro + B. - dla
pred + B. I N. - przed
u + D. - u
v(e) + Msc. - w
vedle + D. - obok
Przykłady:
Była jsem v Praze. (Byłam w Pradze.)

Zitra odpoledne pojedeme na hory. (Jutro po południu pojedziemy w góry.)
Mam pro tebe dlirek. (Mam dla ciebie upominek.)
Muzeme o tom diskutovat. (Możemy o tym dyskutować.)
Uwaga! W języku czeskim mamy dwa spójniki oznaczające polskie z (każdy

z nich wymaga użycia innego przypadku):
z(e) łączy się z D. z(e) + kogo? czego? z domu (wyjść z domu), ze di'eva (z drewna)
- -
s(e) łączy się z N. - s(e) + kim? czym? se mnou (ze mną)

-
www.jezykiobce.pl
Audio Kurs
W celu ułatwienia wymowy do przyimka dodaje się samogłoskę e:

ve dne (w ciągu dnia), beze mne (beze mnie).
a-i, a proto - dlatego

ale - ale protoze - ponieważ
taky - również ze-że
tedy - więc kdyz - kiedy, gdy
nebo"- albo, lub, czy kdyby - gdyby
potom -potem kteey/8/e który/ale -
jestli - jeśli, czy
Oto przykłady zastosowań spójników w zdaniach:
Pojedu na hory, jestli butle snih. (Pojadę w góry, jeśli będzie śnieg.)
Nemufo, protoze nemam fas. (Nie mogę, ponieważ nie mam czasu.)
W języku czeskim, aby utworzyć przeczenie należy posłużyć się przedrostkiem ne
(należy go wstawić przed czasownikiem w formie twierdzącej), np:
ne + mam nemam (nie mam) =
ne + mufo nemuZu (nie mogę) =
ne + kupuju nekupuju (nie kupuję)

=
Uwaga! ne- z czasownikiem w języku czeskim piszemy łącznie.
Forma trzeciej osoby liczby pojedynczej czasownika bYt jest nieregularna:
:r·!:�:�:�::;;:p�:i�i�J�!�t�t;z1�'.�;;:;��[�ti��p��1��:1�;�p�'.��J��T��T:��I�;��?J!'.;�ctsn-.ri:;.;:;: : �:.:t�7�!�'.!�i::;:;� ::1;;�:{·

ja nejsem my nejsme
ty nejsi vy nejste
on, ona, ono neni oni, ony, ona nejsou
20
CZESKI KURS PODSTAWO�
W czasie przeszłym przedrostek ne� łączy się z czasownikiem w formie czasu

przesziego, np.:
· ·
· ·
volaljsem - nevolal jsem (nie telefonowałem)
W czasie przyszłym i formach strony biernej ne- łączy się z formą czasownika bYt, np.:
budu spat - nebudu spat (nie będę spać)
Warto też poznać podstawowe przeczenia:
ne - nie nikam - nigdzie

nikdo-nikt nikdy - nigdy
nic -nic iadny - żaden
nikde - nigdzie
W języku czeskim proste pytania (na które można odpowiedzieć za pomocą

jednego słowa: tak lub nie) powstają przy zastosowaniu odpowiedniej intonacji.
Zachowują szyk zdania twierdzącego, np.:
Pujdeme do kina. (Pójdziemy do kina.) -Pt\jdeme do kina? (Pójdziemy do kina?)
Inny rodzaj pytań tworzymy dzięki wyrażeniom pytającym, np.:

kdo? kto?
- kde?-gdzie?
co?-co? proc? - dlaczego?
kolik? - ile? kam? - dokąd?
ktecy?-który? kdy? - kiedy?
jakY?-jaki? odkud?-skąd?
jak dlouho?-jak długo? jak? - jak? w jaki sposób?
np. Jak se jmenujes? - Jak się nazywasz?

Kolik je hodin? - Która jest godzina?
Audio Kurs
$ Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka czeskie.
Alfabet (Ćeska abeceda)

A [a] H [ha] o [o] V [ve]
B [be] I [i] p [p] w [dvojite ve]
c [ce] J UeJ Q [kveJ X [iks]
D [del K [kal R [er] V [ypsilon]
E [e] L [I] s [es] z [zet]
F [ef] M [m] T [tel
G [geJ N [n] u [u]
Podstawowe zwroty i wyrażenia:

tak - ano nie-ne
Zaimki:
ja ja my my
ty ty wy vy
on on oni oni
ona ona (rodzaj męski żywotny)
ono ono one ony
Pan Pan (rodzaj męski nieżywotny, żeński
(przy zwracaniu się do kogoś: „vy") żywotny) lub ona (rodzaj nijaki)
Pani Pani Państwo Vy
(przy zwracaniu się do kogoś: „vy") (forma grzecznościowa)
Czasownik bjt (być):

ja jestem ja jsem Pani jest vy jste
ty jesteś ty jsi lub ty jses my jesteśmy my jsme
on jest on je wy jesteście vy jste
ona jest ona je oni są oni jsou
ono jest ono je one są ony jsou lub ona jsou
Pan jest vy jste Państwo są Vy jste
22
CD 1 CZESKI KURS PODSTAWOWY
Czasownik mit (mieć):

ja mam ja mam Pani ma vy mate
ty masz ty mas my mamy my mśme
on ma on ma wy macie vy mate
ona ma ona ma oni mają oni maji
ono ma ono ma one mają ony maji lub ona maji
Pan ma vy mate Państwo mają Vy mate
Zwroty grzecznościowe:
Dzień dobry! (rano) - Dobre rano!
Dzień dobry! (po południu) - Dobre odpoledne!
Cześć! (powitanie) - Ahoj!
Pa! - Cau!
Dobry wieczór! Dobcy vecer!
-
Dobranoc! - Dobrou noc!

Do widzenia! - Na shledanou!
Proszę. (podając coś) - Prosim.
Dziękuję. - Dekuji. lub Dekuju.
Proszę. (prosząc o coś) - Prosim.
Dzięki. - Dik. lub Diky.
Proszę bardzo. I Nie ma za co. Neni zac. lub Za mruo. lub Rado se stało.
-
Przepraszam! (np. zaczepiając osobę nieznajomą) - Promiiite. lub

S dovolenim.
Dziękuję bardzo. - Dekuji mockrat. lub Dekuji pekne.
Nie ma sprawy. (odpowiedź na podziękowanie) - Neni zac.
Przepraszam. I Przykro mi. Omlouvśm se. lub Promiii. lub Je mi lito.
-
Nic nie szkodzi. (odpowiedź na czyjeś przeprosiny) Neni zac, nic se nestalo.
-
Tak, poproszę. (o coś) - Ano, prosim.

Na zdrowie! (toast) - Na zdravi!
Smacznego! - Dobrou chut'!
Na zdrowie! (po kichnięciu) - Na zdravi!
Zgadzam się. Dobrze. Souhlasim. Dobre.
-
Z przyjemnością. - S radosti. lub Rad(a)

Serdecznie pozdrawiam. - Srdecne zdravim.
Witamy serdecznie. - Srdecne vitśme.
Miłego dnia. Hezk.Y den!
-
Tobie również życzę miłego dnia. - Tobe take hezk.Y den!

Cześć! - Ahoj!
, Audio Kurs
Na razie! - Cau!
Do zobaczenia!-N a shledanou!
Do zobaczenia wkrótce! - Brzy se uvidime! lub Na videnou!
Pytania:
jak? - jak? kiedy? kdy?
...,
co?- co? dlaczego? - proc?

jak dużo? - kolik? który?-ktecy?
ile? -kolik? która?-ktera?
kto?- kdo? które? - ktere?
gdzie? - kam? lub kde?
� Wysłuchaj uważnie zdań, powtarzaj je za .lektorem:

Czy mówi pan po angielsku? - Mluvite anglicky?
Czy mówi pan po czesku? - Mluvite cesky?
Nie mówię dobrze po czesku. -Nemluvim dobre cesky.
Mówię po czesku tylko trochę. - Mluvim cesky jen trochu.
Proszę mówić powoli. - Mluvte pomału, prosim.
Nie mówię po czesku, ale rozumiem pojedyncze słowa. - Nemluvim cesky, ale
rozumim jednotlivjm sloviim.
Mówię po angielsku. Mluvim anglicky.
-
Czy możesz powtórzyć? - Muzes to zopakovat?

Nie rozumiem. -Nerozumim.
Czy możesz powtórzyć ostatnie słowo? - Muzes zopakovat posledni slovo?
Nie wiem. Nevim.
-
Czy mógłby pan to zapisać? - Prosim Vas, napiste mi to.

Jak się masz?-Jak se mas?
Dziękuję, mam się dobrze. - Dekuji, mam se dobre.
Jak się nazywasz?-Jak se jmenujes?
Mam na imię Alena. Jmenuji se Alena. lub Jmenuju se Alena.
-
Mam na imię Pavel.-Jmenuji se Pavel. lub Jmenuju se Pavel.

Nazywam się Bedfich Smetana - Jmenuji se BedHch Smetana. lub
Jmenuju se BedHch Smetana.
Czy możesz to przeliterować? Muzes to hlaskovat po pismenech?
-
Skąd jesteś?- Odkud jsi? lub Odkud jses?

Skąd pochodzisz? - Odkud pochazis?
24
Jestem z Polski. - Jsem z Polska.

Gdzie mieszkasz?-Kde bydlis?
Mieszkam w Pradze. Bydlim v Praze.
-
Od kiedy mieszkasz w Pradze?-Odkdy bydlis v Praze?

Dziękuję za pomoc. - Dekuji za pomoc.
Chciałbym go poznać. - Chtel bych ho poznat.
Miło cię poznać. - Tesi me.
@
.,;:;.v-
Posłuchaj dialogu, najpierw w wersji oryginalnej, później z tłumaczeniem:
-Ahoj! Jak se jmenujes? (Cześć! Jak masz na imię?)

- Jmenuju se Dana. (Mam na imię Dana.)
-Ahoj Dana. Tesi me. Odkud jsi? (Witaj, Dana. Miło cię poznać. Skąd jesteś?)
- Jsem z Polska. (Jestem z Polski.)
- Odkud je tva pfitelkyne? (Skąd jest twoja przyjaciółka?)
- Je z Ćeske republiky. (Ona jest z Czech.)
-Jmenuju se Karel Kryl. Jsem Cech. (Ja nazywam się Karel Kryl. Jestem
Czechem.)
- Tesi me. (Miło cię poznać!)
& A teraz wysłuchaj jeszcze raz kwestii z dialogu wraz z tłumaczeniem,

·�' powtarzaj poszczególne wypowiedzi za lektorem.
® Przećwicz zwroty z tej lekcji. Powiedz po czesku:
, Audio Kurs
I
�f Słówka dodatkowe
® Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka czeskie:

Napisy na znakach:
Pchać Tam
Ciągnąć Sem
Wejście Vchod
Wyjście Vychod
Zakaz palenia Koufeni zakazano
Zakaz parkowania Parkovśni zakazano
Proszę nie wchodzić Prosim nevstupovat
Zakaz wstępu Zakaz vstupu
Wstęp wzbroniony Vstup zakazan
Zakaz fotografowania Zakaz fotografovśni
Cisza Ticho
Uwaga na stopień Pozor na stupe:ii
Uwaga na odstęp Pozor na odstup
Wyjście ewakuacyjne Evakuacni vY"chod
© Kraje, ich mieszkańcy i formy przymiotnikowe:

•"41"'
:' i'.Rtfi'.·1�[{�'.·S, ,��.5r·�· · r/ ;:r�!:��fI1�t��11:�:,i'.t:��;,��·�,r·�·;��}

Wielk'ii
'''
· vełkil :BHtafile ,, ''':Aiiglican ·' " ·. fuiglickY' · ·· ·
Brytania Anglicanka
Chiny Cina Cman cinsk.Y
Ćmanka
Czechy Cesko lub · Cech cesk.Y
Ćeska republika Ćeska
Dania Dśnsko Dan dśnsk.Y
Danka
Finlandia Finsko Fin finsk.Y
Finka
Francja Francie Francouz francouzsk.Y
Francouzka
Grecja Recko :Rek feck.Y
Rekyne
26
Hiszpania Spanelsko Spanel 8panelskj

Spanelka
Holandia Nizozemsko lub Nizozemec nizozemskj
Holandsko Nizozemka
Japonia Japonsko Japonec japonskj
Japonka
Niemcy Nemecko Nemec nemeckj
Nemka
Norwegia Norsko Nor norskj
Norka
Polska Polsko Polak polskj
Polka
Portugalia Portugalsko Portugal portugalskj
Portugalka
Rosja Rusko Rus ruskj
Ruska
Stany USA American americkj
�ednoczone Spojene staty Americanka
americke
Szwecja Svedsko Sved Sv-edskY
Svedka
Węgry Mad'arsko Mad'ar mad'arskj
Mad'arka
Włochy Itilie ltal italskj
!talka
www.jezykiobce.pl
Liczebniki, dni tygodnia, pory roku i czas
� Wysłuchaj słówek i zwrotów: powtarzaj za lektorem słówka czeskie:

Liczebniki:
zero nula dwadzieścia jeden dvacet jeden
jeden jeden lub jedenadvacet
jedno jedno trzydzieści tficet
dwa dvalub dve czterdzieści ctyficet
trzy tH pięćdziesiąt padesat
cztery etyli sześćdziesiąt sedesat
pięć pet siedemdziesiąt sedmdesat
sześć sest osiemdziesiąt osmdesat
siedem sedm dziewięćdziesiąt devadesat
osiem osm sto sto
dziewięć devet tysiąc tisic
dziesięć deset pierwszy prvni lub PrvY
jedenaście jedenact pierwsze prve
dwanaście dvanact drugi druhy
trzynaście trinact drugie druhe
czternaście ctrnact trzeci treti
piętnaście patnact trzecie treti
szesnaście sestnact następny dalsi
siedemnaście sedmnact poprzedni dtivejsi lub
osiemnaście osmnact predch.azejici
dziewiętnaście devatenact ostatni posledni
dwadzieścia dvacet
,10, . .
<:;.? D ni tygod nia:
poniedziałek pondeli piątek patek
wtorek utecy sobota sobota
środa streda niedziela nedele
czwartek ctvrtek
Określenia czasu:
data datum północ pfilnoc
dzień den południe poledne
noc noc przed południem dopoledne
28
CD 1 CZESKI KURSPODSTAWOwY
po południu odpoledne jutro zitra

późno pozde dwa dni temu pfed dvema dny
wcześnie brzo lub brzy lub pfedevcirem
sekunda sekunda lub za dwa dni za dva dny lub
vtenna pozit:H
minuta minuta weekend vikend
kwadrans ctvrt tydzień cyden
godzina hodina miesiąc mesie
wczoraj vcera rok rok
dzisiaj dnes wiek· stoleti
Miesiące:
styczeń Ieden lipiec cervenec
luty imor sierpień srpen
marzec bfezen wrzesień za:H
kwiecień duben październik fi.jen
maj kveten listopad listopad
czerwiec cerven grudzień prosinec
Pory roku i inne:

pora roku rocni obdobi jesień podzim
wiosna jaro zima zima
lato Ieto
� Wysłuchaj uważnie zdań, powtarzaj je za lektorem:

Która jest godzina? - Kolilc je hodin?
Jest piąta. Je pet hodin.
-
Jest 18:10. - Je osmnact hodin deset minut.

Jest 14:30. Je pfil tfeti.
-
Jest 2:45. - Jsou tfi ctvrte na tn.

Jestem spóźniony. - Jsem pozde.
Będę na czas! - Bud' v cas!
Nie spóźnię się! Nebudu pozde!
-
Postaram się być na czas. - Budu se snaiit byt; v cas.

Dzisiaj jest 25 maja 2005 roku. Dnes je 25. kvetna 2005.
-
Jaki jest twój numer telefonu? Jake je tvoje telefonni cislo?

-
www.Jezykiobce.pl 29
Audio Kurs
Mój numer telefonu to 0607844081. Moje telefonni cislo je 0607844081.

-
Czy mógłbyś mi dać swój numer telefonu?- Mohl bys mi dat sve telefonni cislo?
Czy mógłbyś powtórzyć? - Muzes to zopakovat?
� Posłuchaj dialogu, najpierw w wersji oryginalnej, później z tłumaczeniem:

- Promillte, kolik je ted' hodin? (Przepraszam, którajest teraz godzina?)
- Je sest. (Jest 18.00.)
- A kolik je ted' hodin v New Yorku? (A która jest teraz godzina w Nowym
Jorku?)
- V New Yorku je ted' deset hodin. (W Nowym Jorku jest teraz 10.00.)
- Rano nebo vecer? (Rano czy wieczorem?)
- Rano. (Rano.)
- A kolik je hodin v Tokiu? (A która godzina jest w Tokio?)
- V Tokiu jsou ted' dve V noci nasledujiciho dne. (W Tokio jest teraz 2
w nocy następnego dnia.)
- Taicie u nas je streda, a V Japonskuje uZ ctvrtek? (Czyli u nas jest środa,
a w Japonii jest już czwartek?)
- Ano! (Tak!)
- Jake je tam ted' rocni obdobi? (A jaka jest tam teraz pora roku?)
- Stejne jako u nas - leto. Zatimco V Argentine je ted' zima. (Taka sama
jak u nas - lato. Za to w Argentynie jest teraz zima.)
� A teraz wysłuchaj jeszcze raz kwestii z dialogu wraz z tłumaczeniem,

powtarzaj poszczególne wypowiedzi za lektorem.
� Przećwicz zwroty z tej lekcji:

CD 1 CZESKI KURSPODSTAWOWY .
,�� Słówka dodatkowe
� Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka czeskie:

Święta:
Wielkanoc Velikonoce Sylwester Silvestr
Boże Narodzenie Vanoce Nowy Rok Novjrok
Wigilia StedrY vecer
Święta regionalne czeskie:

Dzień apostołów słowiańskich Cyryla i Metodego (5 VII) Den slovan -
skYch verozvestu Cyrila a Metodeje

Dzień upamiętniający śmierć Jana Husa na stosie (6 VII) Den upaleni -
mistra Jana Husa

Dzień powstania niepodległego państwa czechosłowackiego (28 X) Den -
vzniku.samostatneho ceskoslovenskeho statu.
·.·Lekcja Człowiek i rodzina
Ełł
„�;:.,v·
Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka czeskie:
, . :· .
Człowiek:
mężczyzna mui niemowlę nemluvne
kobieta zena nastolatek nactilecy
dziewczyna divka młody mlady
chłopak kluk dorosły dospely
człowiek clovek stary stacy
·ludzie lide starszy starsi
osoba osoba młodszy mladSi
dziecko clite w tym samym wieku stejneho veku
Małżeństwo i rodzina:
randka rande lub schitzka rodzina roclina
ślub snatek rozwód rozvod
małżeństwo manielstvi separacja separace
wesele svatba zaręczyny zasnoubeni
Audio Kurs
(
Członkowie rodziny:
matka matka rodzeństwo sourozenci
ojciec otec' bliźnięta dvojcata
syn syn szwagier 8vagr
córka dcera szwagierka svagrova
dziadek dedecek teść tchan
babcia babicka teściowa tchyne
siostrzeniec synovec zięć zet'
siostrzenica neter synowa snacha
kuzyn bratranec wdowa vdova
kuzynka sestrenice wdowiec vdovec
ciocia teta chłopak (sympatia) chlapec lub kluk
wujek, stcyc dziewczyna (sympatia) bolka lub divka
rodzice rodice macocha macecha
żona zena lub manzelka ojczym oteim
brat bratr matka chrzestna kmotra
siostra sestra ojciec chrzestny kmotr
mąż muZ lub manzel
&, 'Wysłuchaj u,,,;ażnie zdań, pÓWtarzaj je za lektorem:

·�-,1·
-
Ile masz lat?- Kolik je ti let?
- -
Mam 20 lat. - Mne je dvacet.
Czy masz rodzeństwo?- Mas sourozence?
Tak, mam starszego brata i młodszą siostrę. Ano, mam starsiho bratra
a mladSi sestru.
Ile lat ma twoja siostra? Kolik let je tve sestre?
Ona ma 30 lat. Ji je tficet let.
Kiedy się urodziłeś? - Kdy ses narodil?
Urodziłem się w 1960 roku. - Narodil jsem se v roce devatenact set sedesat.
Czy masz dzieci?- Mas deti?
-
Nie, nie mam dzieci. - Ne, nemam deti.
Jesteś żonaty?- Jsi zenacy?
Jesteś mężatką? - Jsi vdana?
Tak, jestem mężatką. - Ano, jsem vdana.
Nie, jestem rozwiedziona. Ne; jsem rozvedena.
Nie, ale mam dziewczynę. - Ne, ale mam holku.
32
- Jak se jmenujete? (Jak się pan nazywa?)

- Pavel Smet�a. (Pavel Smetana.)
- Kdy jste se narodil? (Kiedy się pan urodził?)
- Narodil jsem se dvacateho osmeho listopadu roku devatenact set
sedesat devet. (Urodziłem się 28 listopada 1969 roku.)
...:. Kde jste se narodilt (Gdzie się pan wodził?)
-Narodiljsem se ve Varii;ive. (Urodziłem się w Warszawie.) .
...:. Jste zenaty? (C� jest pan ż�naty?)
- Ano� (Tak.)
- Mate deti? (Czy ma pan dzieci?)
- Ano, mam dve dcery a syna. (Tak, mam 2 córki i syna.)
- Kolik je jim let? (Ile mają lat?)
- Klukovi je osm let a devcata jsou dvojcata i jim je 5 let. (Chłopak ma
8 lat, a dziewczynki są bliźniaczkami i mają po 5 lat.)
& A teraz wysł�chaj jeszcze raz kwestii z dialogu wraz z tłumaczeniem,

·= powtarzaj poszczególne wypowiedzi za lektorem.
� Przećwicz zwroty z tej lekcji. Odpowiedz na pytania:
�� Słówka dodatkowe

Dane personalne:
imię jmeno płeć pohlavi
drugie imię druhe jmeno stan cywilny stav
nazwisko pfijmeni wolny svobodny
miejsce urodzenia misto narozeni wolna svobodna
data urodzenia datum narozeni panna slecna
narodowość narodnost kawaler mladenec
www.jezykiobce.pf 33
Audio Kurs
'* I
rozwiedziony rozvedeny potomstwo potomstvo'

rozwiedziona rozvedemi nazwisko panieńskie rozena
żonaty zenat;Y imię ojca jmeno otce
zamężna vdana imię matki jmeno matky
Części ciała, cechy charakteru,

opis osoby . ,
tł:t Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka czeskie:

.... ,./
Części ciała:
noga no ha szyja sije lubkrk
ręka ruka kolano koleno
·ramię rameno kość kost
1
,1
głowa hlava łydka l;Ytko
włosy vlasy udo stehno
oczy oci podbródek podbradek
nos nos brzuch bHcho
�I
usta lista plecy zada
uszy usi piersi prsa
broda (zarost) brada ucho ucho 1
wąsy knir lub vousy stopa chodidlo
zęby zuby
Wygląd:
długi dlouhy ' brzydki oSkliv;Ylubskaredy
krótki krlitk;Y piękny krasny
niski nizk;Y przystojny krasny lub pekny·
wysoki yysok;Y lub hezk;Y
'
mały mały chudy hubeny
duży velk;Y lub velik;Y sprawny, w dobrej formie
gruby tłusty fit lub v dobre
szczupły stihly forme
silny silny
34
CD 1 CZESKI KURSPODSTAvVOwY
Cechy charakteru:
mądry moudrY lub chytcy życzliwy pnchylny lub
głupi hloupy lubbiby nakloneny
szczęśliwy st'astny miły mily
smutny smutny inteligentny inteligentni
zły, zły lub lojalny loajś.lni
rozgniewany rozzlobeny wiarygodny, godny zaufania,
bystry chytcy spolegliwy duveryhodny lub
�I
roztargniony roztdity spolehlivj
bezczelny drzy lub nestydaty serdeczny srdecny lub
skąpy skoupy lublakomy upfimny
nerwowy nervózni niecierpliwy netrpelivj
nieśmiały nesmely hojny hojny lub stedrY
uparty tvrdosfjny dyskretny diskretni
ambitny ambiciózni lub pewny siebie sebevedomy
cti.Zadostivj bezstronny nestranny lub
radosny radostnY' objektivni
uczciwy slusny lekkoduch, niefrasobliwy
cierpliwy trpelivY' lehkomyslny
grzeczny zdvonly lub osoba o szerokich horyzontach
slu8ny lub hodny snasenlivj lub
tolerantni
Stopniowanie przymiotników:
dobry dobcy ładny krasny
lepszy lepsi ładniejszy krasnejsi
najlepszy nejlepsi najładniejszy nejkrasnejsi
zły, niedobry 8patny

gorszy horsi
najgorszy nejhorsi
Inne:
bardziej vice lub vie prosty primy lubjednoduchy
mniej mene miłość laska
więcej vice kochać milovat
charakter charakter lub povaha nienawiść nenavist
nastrój nruada nienawidzić nenavidet
www.jezykiobce.pf 35 -
Audio Kurs
obojętny lhostejny optymista optimista

wrażliwy citlivY" lub choulosti-vY emocja emoce lub vzruseni
uczucia · pocity intencja intence
śmiać się smat se nadzieja nadeje
rozmowny hovorny ciekawy zvedavY"
cichy tichy zazdrość . ziirlivost
pesymista pesimista zawiść zavist

. ·. ' , . . . ..
Wyglądasz dobrze. Vypadas dobre.

-
Jestem W złym nastroju. - Jsem V spatne niiJ.ade.

Jestem we wspaniałym nastroju. Jsem ve -vYborne niilade.
-
Marek to mój najlepszy przyjaciel. Marek je muj nejlepsi pntel.

-
Ona jest wyższa od niego. Ona je vyssi nez on.

-
On jest tak silny jak Stallone. On je silny jako Stallone.

-
Ona jest bardzo ładna. Ona je velmi krasna.

-
I
On jest zbyt nerwowy. On je moc nervózni.
-
On jest źle wychowany. On je neslu.SnY.

-
Ona jest miła i serdeczna. Ona je mila a srdecna.

-
Ona jest dobrze wychowana. Ona je slusna.

-
Oni są nieuprzejmi. Oni nejsou zdvorili.

-
Lubię ją. - Miim ji rad(a).

Marek jest lubiany. Marka maji radi.
-
®' Posłuchaj dialogu, najpierw w wersji oryginalnej, później z tłumaczeniem:

- Karel ma novou holku, jmenuje se Olga. (Karel ina nową dziewczynę,
nazywa się Olga.)
- Jak ona vypada? (Jak ona wygląda?)
,i'
- Je velmi krasna - ma dlouhe, hnede vlasy a modre oci. (Jest bardzo
ładna - ma długie, brązowe włosy i niebieskie oczy.)
- Je vysoka? (Czy jest wysoka?)
- Ano, velmi! Je vyssi nez Karel a velmi stihla. (Tak, bardzo! Jest wyższa od
Kul"l!la. i bardzo szczupła.)
- ,fo 11111(1'! (Czy jest miła?)
:m
- Ne, spise ne. Je pysna a nema uplne smysl pro humor. (Nie, raczej nie. Jest
zarozumiała i zupełnie nie ma poczucia humoru.)

'"'-'··'"
� Powiedz po czesku:
"'''"""
�! Słówka dodatkowe
t!J> Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka czeskie:

.... �„,,-
Części ciała:
czoło . celo łydka IYtko
brew oboci pośladek · zadek
rzęsa rasa biodro bedro lubk.Ycel
nozdrza cbiipi pacha podpazi lub podpaidi
szczęka celist paznokieć nehet
goleń holen

,·
Kolory:
biały bily niebieski modrY
czarny cerny pomarańczowy oranzovj
czerwony cerveny różowy rlliovj
zielony zeleny brązowy hnedy
żółty złuty szary se dy
fioletowy fialovj . granatowy tmavomoclrY
Części garderoby:
kapelusz klobouk sukienka damske saty
bluzka, koszula bli'tzka lub kosile kurtka bunda
buty boty skarpety ponoZky
sandały sandlily rajstopy puncochace
wysokie buty, kozaki holinky lub kozacky biustonosz podprsenka
sweter svetr kamizelka vesta
spodnie kalhoty krawat kravata
koszulka (T-shirt) tricko garnitur pś.nskY oblek
płaszcz kabat majtki kalhotky
rękawiczki rukavice podkoszulek tilko
spódnica sukne bielizna pradlo
Wzory i tkaniny:
wzór vzor bawełna bavlna
w paski pruhovany wełna vlna
w kropki teckovany jedwab hedvabi
w kratę kostko vany skóra kilze
gładki hladkY len len
kolorowy barevny
Zakupy:
zakupy nakupovś.ni drogi drahy
kupować kupovat pieniądze penize
I sprzedawać prodavat gotówka hotovost
11
płacić platit czek sek
.
przymierzać zkou8et karta kredytowakreditiń karta

patrzeć, rozglądać się zvlastni nabidka
oferta specjalna
divat se lub lub specililni nabidka
rozhliZet se wyprzedaż vjprodej
sklep obchod rabat sleva
sprzedawca prodavac bankomat bankomat
klient zś.kaznik karta bankomatowa
rozmiar cislo lub velikost bankomatova karta
cena cena kantor smenś.rna
tani levny
38
Zaimki wskazujące:
ten ten tamta tamta lub tśhle
ta ta tamto tamto lub tohle
to to te ta
tamten tamten lub tenhle tamte tamte lub t8mhlety

W czym mogę pomóc?- S cim Vam mnzu pomoct?
Czego pan sobie życzy?- Co si prejete?
Tylko się rozglądam. - Jenom se divam.
Chciałbym kupić krawat. - Chtel bych si koupit kravatu.
Czy mogę to przymierzyć? - Mnzu si to vyzkouset.
To nie pasuje. - To se nehodi.
Ile to kosztuje?- Kolik to stoji?
Wezmę to. Vezmu si to.
-
Z czego to jest zrobione? - Z ceho je to udelano?

Ta czerwona sukienka jest z bawełny. - Ty cervene saty jsou z bavlny.
Czy macie taką sukienkę mniejszą o jeden rozmiar?- Mate takove saty o cislo
meniii?
Jaki rozmiar pani nosi? Jakou mate velikost?
-
Noszę rozmiar 38. - Mam velikost 38.

Mam tylko kartę kredytową. - Mam jen kreditni kartu.
·
Czy 1nogę zapłacić kartą kredytową? 7 Mnzu zaplatit kreditni kartou?
Gdzie tnogę kupić pamiątki? Kde si mnzu koupit suveniry?
-
Gdzie jest najbliższy bankomat? - Kde je nejbliZSi bankomat?·
Poproszę o fakturę. - Fakturu, prosim.

Gdzie jest przymierzalnia?- Kde je kabina?
Ten sweter jest za duży. - Ten svetr je moc ve!kY.
Ta spódnica jest za mała. - Ta sukne je moc mała.
ę Posłuchaj dialogu, najpierw w wersji oryginalnej, póżniej z tłumaczeniem:

- S cim Vam mnzu pomoct? (W czym mogę panu pomóc?)
- Chtel bych si koupit horske boty. (Chciałbym kupić buty do chodzenia po
górach.)
Audio Kurs
- Ukam Vam nekolilł: paru. (Pokażę panu kilka par.)

- Ty se mi libi. Kolilł: stoji? (Podobają mi się te. Ile one kosztują?)
I
- 1300 korun. (1300 koron.)
- To je moc. Mate levnejsi? (To bardzo dużo. Czy ma pani tańsze?)
- Ano, treba ty. Stoji 800 korun. (Tak; na przykład te. Kosztują 800 koron.)
- Dobre, chtel bych je zkusit. (Dobrze, chciałbym je przymierzyć.)
- Samozrejme. Jakou mate velikost? (Oczywiście. Jaki rozmiar pan nosi?)
- 44. (44.)
- Je mi lito, ale zilstaly jen boty cislo 42 i 43. (Przykro mi, ale zostały już
tylko buty w rozmiarze 42 i 43.)
- Zatim dekuji. (W takim razie dziękuję.)
- Dekuji. (Dziękuję.)
�' A teraz wysłuchaj jeszcze raz kwestii z dialogu wraz z tłumaczeniem,

"" powtarzaj poszczególne wypowiedzi za lektorem.
� Powiedz po czesku:
Żywność, jedzenie, restauracja
,33
ę Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj .za lektorem słówka czeskie:
Jedzenie:
jeść jist deser dezert lub zakusek
pić pit kolacja vecere
posileh jidlo stolik stili
śniadanie snidane widelec vidiicka
wcwsny obiad, lunch nóż nuz
pi'-rnmfd{wka lub obed łyżka IZice
ohi111/ obccl łyżeczka Izicka
40
szklanka sklenice obrus ubrus

talerz talli krzesło zidle
Artykuły spożywcze:
chleb chleb szklanka mleka sklenice mleka
bułka houska kufel piwa korbel piva
zupa polevka woda mineralna minerślka
masło masło gazowana perliva
dżem dzem niegazowana neperliva
ser SYr kieliszek wina kalisek vina lub
kurczak Imre stopka vina
wieprzowina vepfove słodkie sladke
wołowina hovezi wytrawne suche
cielęcina teleci lody zmrzlina
ryba ryba ciasto kolac lub testo
frytki hranolky cukier cukr
ryż cyze mąka mouka
filiżanka kawy salek kavy makaron nudle
kubek herbaty hrnicek caje lub jajka vejce
koflik caje sól SW
butelka soku lahev st'avy pieprz pepr
Owoce i warzywa:
owoce ovoce groszek hrasek
jabłko jabłko kukurydza kukurice
gruszka hruSka cebula cibule
pomarańcza pomeranc pomidor rajce
winogrono hrozno ziemniak brambora
arbuz meloun ogórek okurka
śliwka 8vestka szpinak spenat
brzoskwinia broskev kalafior kvetlik
banan banan czosnek cesnek
czarna porzeczka cerny rybiz sałata salat
truskawka jahoda . seler celer
wiśnia visne burak cervena repa
malina malina cukinia cukyne
ananas ananas pietruszka petrzel
warzywa zelenina bakłażan bakla:Zan
marchew mrkev
www.jezykiobcepl 41
'
Audio Kurs
Smaki:
słodki sladky słony słany
gorzki horky ostry ostcy
kwaśny kysely
W restauracji:
kelner cismlt lub vrchni napiwek spropitne
jadłospis, menu jidelni listek dobrze wysmażony dobre vysmaZeny
rachunek pokladni listek przystawka predkrm
paragon ucet wegetariański vegetarianskY
danie główne hlavni jidlo restauracja dla wegetarian
zamówienie objednavka vegetarianska restaurace

·:::/
Jestem głodny. - Mam hlad.

Chce mi się pić. - Mam zize:it.
Jestem spragniony. - Mam zize:it.
Ten stolik jest zarezerwowany. - Ten stfil je obsazenY.
Czy mogę przyjąć zamówienie? - Prejete si objednat?
Czy mogę prosić o rachunek? - Muzu prosit o ucet?
Proszę o rachunek! - Ucet prosim!
Reszty nie trzeba. - Drobne si nechte.
Jestem wegetarianinem. - Jsem vegetarian.
Chciałbym złożyć zamówienie. - Chtel bych si objednat.
Bardzo smaczne. - Vyborne.
Nie jem mięsa. - Nejim maso.
Poproszę kawę z mlekiem. - Bilou kavu, prosim.
Poproszę kurczaka z rożna z frytkami. - Pecene kure s hranolkami, prosim.
Poproszę lody czekoladowe. - Cokoladovou zmrzlinu, prosim.
�..../
Posłuchaj dialogu, najpierw w wersji oryginalnej, póżniej z tłumaczeniem:
- Dobcy den, prejete si objednat? (Dzień dobry, czy mogę przyjąć zamówienie?)
- Ano, grilovanou rybu a reckY salat, prosim. (Tak, poproszę rybę z grilla
i sałatkę grecką.)
42
CD 1 CZESKI KURSPODSTAWOWY
- Prejete si k tomu hranolky nebo pecene brambory? (Czy do ryby życzy

pan sobie frytki czy pieczone ziemniaki?)
- Hranolky. (Frytki.)
- Prejete si neco k piti? (Czy podać coś do picia?)
- Ano, velke pivo, prosim. (Tak, poproszę duże piwo.)
- Jeste neco? (Czy coś jeszcze?)
- Ano, na dezert si dam cokoladovou zmrzlinu a kiivu. (Tak, na deser
wezmę lody czekoladowe i kawę.)
- Samozrejme, dekuji mockriit. (Oczywiście, dziękuję .bardzo.)

'°"'
ę, Przećwicz zwroty z tej lekcji:
i�) Słówka dodatkowe:

.........
lunch obed kubek hrnicek lub koflik

podwieczorek svacma korzeń koren
pora podwieczorku doba svaciny przyprawa koreni
lub doba podaviini caje owoce morza płody more
orzechy orechy jajka smażonesmazenii vejce lub
sałatka salat mfohanii vejce ijajecznica)
termin przydatności do spożycia naleśniki palacinky
(Najlepiej spożyć przed )
... piekarnia pekarstvi
Spotrebujte do .•. perfumeria parfumerie
data produkcji datum vyroby
www.jezykiobce.pf
Audio Kurs
księgarnia knibkupectvi cukiernia cukr:irna lub

supermarket samoobsluha cukrarstvi
sklep z warzywami I sklep z owocami sklep mięsny maso uzeniny
ovoce a zelenina apteka Iekarna
sklep papierniczy papirnictvi
Potrawy regionalne czeskie:

knedle bułczane, pieczeń wieprzowa i kapusta houskove knedliky,
-
vepfova pecene a zeli lub vepfo-knedlo�zelo

i smażony ser smazeny s:Yr
I
-
ziemniaczane knedle bramborove knedliky

-
$ Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka czeskie:

Podróż:
I
podróż cesta lub cestoviini bezyna bezołowiowa natural
wycieczka v:Ylet benzin lub bezolovnatY benzin
wyprawa vYI>rava gaz płyn
podróż służbowa sluzebni cesta olej napędowy motorov:Y olej lub
lub pracovni cesta pohonny olej
autobus autobus prawo jazdy fidicsky- list lub
samochód auto fidicskY prllkaz
autostrada diilnice parking parkoviste
stacja benzynowa ograniczenie prędkości
benzinova pumpa omezeni rychlosti
tankowanie dopliioviini paliva opóźnienie zpozdeni
lub tankoviini cel podróży cil cesty
paliwo pohonna hmota wsiadać nastupovat
benzyna benzin wysiadać vystupovat
Dworzec kolejowy:
pociąg vlak peron niistupiste
stacja kolejowa nadraZi bilet jizdenka
miejscówka (bilet z miejscówką) bilet powrotny zpatecni jizdenka

mistenka bilet w jedną stonę
kasa biletowa pokladna jednoducha jizdenka
opóźnienie zpozdeni bilet krajowy domaci jizdenka
poczekalnia cekarna przechowalnia bagażu
odjazd odjezd ńschovna zavazadel
przyjazd prijezd pociąg pospieszny rychlik
rozkład jazdy jizdni rad
Port lotniczy:
samolot letadlo pasażer cestujici
port lotniczy Ietiste bagaż zavazadlo
lot let paszport cestovni pas
odlot odlet wiza vizum
przylot piilet granica hranice
zarezerwować lot rezervovat nadbagaż nadvaba
si let cło cło
stanowisko odpraw stanoviste celnik celnik
odbaveni lub kontrolni stanoviSte strefa wolnocłowa bezcelni zóna
odprawa celna celni odbaveni sklep wolnocłowy bezcelni
pierwsza klasa prvni tiida obchod
druga klasa druha tiida zapinać pasy zapinat bezpec-
klasa turystyczna turisticka tiida nostni pas
miejsce przy oknie misto u okna bramka na lotnisku
miejsce od strony korytarza prichod k letadlfun
misto u chodby terminal terminal
Hotel:
hotel hotel wolne pokoje volne pokoje
rezerwacja rezervace lub zarezerwować pokój w hotelu
objednani rezervovat pokoj v hotelu
pokój pokoj łazienka koupelna
recepcja recepce prysznic sprcha
obsługa hotelowa klucz klic
hotelova slilZba pokój dwuosobowy
schronisko młodzieżowe dvouluzkovj pokoj
mladeznicka chata pokojówka pokojska lub
nocleg ze śniadaniem (w hotelu) komorna
nocleh se snidani zameldować się ohlasit se
Audio Kurs
4> Wysłuchaj uważnie zdań, powtarzaj je za lektorem:

Chciałbym kupić bilet do Pragi. Chtel bych si koupit jizdenku do Prahy.
-
O której godzinie odjeżdża ten pociąg?- V kolik hodin odjizdi ten vlak?
Gdzie jest kasa biletowa? - Kde je pokladna?
Gdzie jest mój bagaż? - Kde je me zavazadlo?
Czy mogę prosić o paszport? - Pas, prosim.
Życzę miłego pobytu! - Hezk.Y pobyt!
To są moje rzeczy osobiste. - To jsou me osobni veci.
Jadę do Pragi. - Jedu do Prahy.
Zarezerwowałem hotel w Brnie. Rezervoval jsem hotel v Brne.
-
Mam rezerwację na nazwisko Svoboda. Mam rezervaci na prfjmeni Svoboda.

-
Mam 1500 koron przy sobie. Mam pH sobe 1500 korun.

-
Jestem na wakacjach. - Jsem na prazdninach.

Odwiedzam rodzinę w Czechach. - Navstevuji rodinu v Ćeske republice.
Mieszkam w hotelu Park. Bydlim v hotelu Park.
-
Chciałbym wypożyczyć samochód. - Chtel bych si pronajmout auto.

Czy mogę tutaj zaparkować? - Muzu tady parkovat?
I:
Czy ma pan coś do oclenia? - Mate neco k procleni?
Czy cena zawiera śniadanie? Je snidane v cene?
-
Proszę zgłosić się do odprawy. - Prosim se pHhlasit k odbaveni.
©„__,. ..>'
Posłuchaj dialogu, najpierw w wersji oryginalnej, póżniej z tłumaczeniem:
- Hotel Panorama. Co si prejete? (Hotel Panorama, w czym mogę pomóc?)

- Dobcy den, mate v cervenci volne pokoje? (Dzień dobry, czy mają państwo
wolne pokoje w lipcu?)
- Pro kolik osob? (Dla ilu osób?)
- Pro dve. (Dla dwóch.)
- Jeden dvouluzkovj nebo dva jednoluzkove pokoje? (Pokój dwuosobowy
czy dwa pokoje pojedyncze?)
- Dvouluzkovj. (Dwuosobowy.)
- Dve postele nebo jedna manzelska? (Dwa łóżka czy łóżko małżeńskie?)
- Mamelska. (Małżeńskie.)
- Kdy chcete pHjet? (Kiedy chcą państwo przyjechać?)
- 15. cervence. (15 lipca.)
- Na kolik noci? (Na ile nocy?)
46
- Na tri. (Na trzy.)

- Pockejte chvili, oveiim si jestli marne volne pokoje„. Ano, je volny
pokoj. (Proszę chwilę poczekać, sprawdzę czy mamy wolne pokoje... Tak, jest
wolny pokój.)
- Kolik stoji pokoj na jednu noc? (Ile kosztuje noc?)
- Dvouluzkov:f pokoj stoji 700 korun. Snidane je V cene. (Pokój
dwuosobowy z łazienką kosztuje 700 koron. śniadanie jest wliczone w cenę.)
- Takie chtela bych rezervovat ten pokoj. (W takim razie chciałabym
zarezerwować ten pokój.)
- Samozrejme, prosim Vase jmeno a ptijmeni a cislo kreditni karty„.
(Oczywiście, poproszę pani imię i nazwisko oraz numer karty kredytowej„.)
&:>" A teraz wysłuchaj jeszcze raz kwestii z dialogu wraz z tłumaczeniem,

"" powtarzaj poszczególne wypowiedzi za lektorem.
�i Słowka dodatkowe
iJi> Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka czeskie:

,„,.,..
czek podróżny cestovni sek

honorować, uznawać czek uzmivat sek lub akceptovat sek
pensjonat penzión
wynająć mieszkanie pronajmout si byt
Audio Kurs
Wakacje, czas wolny i hobby

I
©„„!
Wakacje i natura:
wakacje prazdniny dolina udoli
czas wolny volny eas lub volno wzgórze kopee
biuro podróży cestovni kancelar jaskinia jeskyne
morze more rzeka reka
góry hory wodospad vodopad
jezioro jezero przepaść propast
wyspa ostrov urlop dovolena
pustynia poust' wypoczynek odpocinek
las les wybrzeże pobrezf
Na wycieczce:
wycieczka v;Ylet basen bazen lub plovarna
jechać pod namiot stanovat plaża płaz .
namiot stan opalanie się opalovam
plecak batoh statek lod'
latarka lampicka łódź clun lub lod'
wioska vesnicka prom pram
wieś (na wsi) vesnice lub ves ratownik zachranar
lub na vsi żaglówka plachetnice
Pogoda:
pogoda pocasf mgła mlha
słońce slunce wiatr vftr
deszcz dest' burza boure
śnieg snih piorun hrom
ciepło teplo lód led
zimno zima huragan hurikan
mróz mraz tornado tornado lub smrst'
48
\
Czas wolny:
oglądanie telewizji d.ivam se na łowienie ryb loveni ryb
televizi jazda na łyżwach brusleni
szachy sachy bieganie beham
karty braci karty jazda konna jizda na koni
gra na gitarze brat na kytaru relaksować się relaxovat se
pływanie plavam leniuchować lenosit
jazda na nartach lyiovam marnować czas maHt cas
nurkowanie potapeni odpoczywać odpocivat
jazda na rowerze jizda na kole
& Wysłuchaj uważnie zdań, powtarzaj je za lektorem:

_,,,
Jakie masz hobby?- Ja.kY je tvUj konicek?

Jak spędzasz swój czas wolny?- Jak travis svUj volny cas?
Pada śnieg. - Pada snih.
Jest zimno. - Je zima.
Jaka jest prognoza pogody na jutro? - Jaka je predpoved' pocasi na zitrek?
Uwielbiam podróżować. - Miluji cestovat.
Krajobrazy są piękne. - Pohledy jsou krasne.
To piękny kraj. - To je krasna zeme.
Szukam kafejki internetowej. - ffiedam internetovou kavarnu.
Czy mógłby pan nam zrobić zdjęcie? Muzete nas vyfotit?
-
Chciałbym zatelefonować. - Chtel bych zavolat.

Halo! Mówi Nowak! - Halo! Tady Novak!
Czy mógłbym rozmawiać z panem Nowakiem? - Mohl bych mluvit s panem
Novakem?
Czy mogę rozbić tu namiot? - MU.ZU si tady postavit stan?
� Posłuchaj dialogu, najpierw w wersji oryginalnej, póżniej z tłumaczeniem:

- Co delas ve volnem case? (Co robisz w wolnym czasie?)
- Kdyi je teplo, rad plavu. (Kiedy jest ciepło, lubię pływa.i.)
- A co delas v zime? (A co robisz zimą?)
- V zime lyiuji. (Zimą jeżdżę na nartach.)
- Slysela jsem, ze rad brajes sachy. (Słyszałam, że lubisz grać w szachy.)
www.jezykiobce.pl 49.
Audio Kurs
- Ano, to je pravda. A ty? Mas zajem o nejakY sport? (Tak, to prawda.

A ty? Uprawiasz jakiś sport?)
- Ano, cely rok jezdim na kole. (Tak, przez cały rok jeżdżę na rowerze.)

-�' powtarzaj poszczególne wypowiedzi za lektorem.
·� Używając zwrotów z tej lekcji powiedz po czesku:

·�·�"'
@ Słówka dodatkowe

koszykówka kosikova szlak w górach
siatkówka volejbal horska silnice
tenis stołowy stolni tenis kajuta kajuta lub kabina
gimnastyka gymnastika kajak kajak
aerobik telocvik piłka nożna kopana
karuzela kolotoc pływanie plavlini
huśtawka houpacka basen hazen
piaskownica piskoviste opalać się opalovat se
plac zabaw hfiste krem do opalania
berek honicka krem na opalovlini
wspinać się lezt (se) lub
SJ>lhat (se)
50
Pytanie o drogę:
Idź prosto. Jdi rovnou. pomiędzy mezi
Skręć w lewo. Odboc vlevo. W V
Skręć w prawo. Odboc vpravo. za rogiem za rohem

w dół ulicy dołu ulicy To jest blisko. To je blizko.
obok vedle To jest daleko stąd.
naprzeciw naproti To je odtud daleko.
za za
przed pfed
Miasto:
miasto mesto kościół kostel
ulica ulice ambasada velyyslanectvi
droga cesta muzeum muzeum
aleja alej zamek hrad
adres adresa most most
plac namesti przystanek autobusowy
skrzyżowanie krizovatka autobusova zastavka
światła svetla stacja metra stanice metra
chodnik chodnik metro metro
korek dopravni zacpa taksówka taxik
centrum centrum postój taksówek taxikova zastavka
kino kino tramwaj tramvaj
teatr divadlo zwiedzanie prohlidka
ratusz radnice zwiedzać prohlizet si
poczta posta przewodnik prnvodce*
posterunek policji punkt informacji turystycznej
policejni stanice turisticke informacni
bank banka centrum (TIC)
restauracja restaurace list dopis
szpital nemocnice znaczek pocztowy postovni znlimka
apteka leklima pocztówka pohlednice
szkoła skola
*zarówno osoba, jak i książka
www.jezykiobce.pl '.51 .
Audio Kurs
kafejka internetowa budka telefoniczna telefonni

internetova kavarna budka
koperta oblilka karta telefoniczna telefonni karta

I ••or.Ji'
I Jak się dostać do miasta? - Jak se dostanu do mesta?

Gdzie jest najbliższy bank?- Kde je nejblizsi banka?
Zgubiłem dokumenty. Ztratil jsem doklady.
-
Zgubiłem się. Ztratil jsem se.

-
Szukam ulicy Husa. IDedam Husovu ulici.

-
Jaka to ulica?- Jaka je to ulice?

Niejestem stąd, proszę o pomoc. - Nejsem odtud, prosim o pomoc.
Który autobus jedzie na dworzec? Ktery autobus jede na nadraiii?
-
Gdzie jest polska ambasada? Kde je polske velvyslanectvi?

-
Gdzie jest katedra?- Kde je katedrlila?

Ile kosztuje wstęp?- Kolik stoji vstup?
Wstęp jest wolny. Vstup je volnY,
-
Czy tutaj jest niebezpiecznie? Je tady nebezpecne?

-
Przejdź przez skrzyżowanie. Prejdi pres krifovatku.

-
Czy są zniżki dla studentów?- Jsou slevy pro studenty?
� Posłuchaj dialogu, najpierw w wersji oryginalnej, póżniej z tłumaczeniem:

"'�"?
- Prom.iilte, jak se muzu dostat do centra? (Przepraszam, jak mogę dostać się
do centrum?)
- Muzete jet autobusem cislo sto dva. (Może pani pojechać autobusem
nr 102.)
- Kolik je zastavek do centra? (Ile jest przystanków do centrum?)
- Dve zastavky. (Dwa przystanki.)
- Kde je nejbliZsi autobusova zastavka? (Gdziejest najbliższy przystanek
autobusowy?)
- Tam. (Tam.)
- Kde si muru koupit jizdenky? (Gdzie mogę kupić bilety?)
- U iidice. (U kierowcy.)
, I 52
I
& A teraz wysłuchaj jeszcze raz kwestii z dialogu wraz z tłumaczeniem,

·

.1 8,
G.-' Przećwicz zwroty z tej lekcji, zapytaj po czesku:
,�: Słówka dodatkowe

plan miasta plan mesta
komunikacja miejska mestskli komunikace
linia autobusowa autobusova trat'
przystanek na żądanie . zastavka na pozadaini
przesiadka prestup
trasa trasa
wolny wstęp vstup volny
opłata za wstęp · poplatek za vstup
ostrzeżenie upozorneni
napisy ostrzegawcze varovne napisy
kieszonkowiec kapesni zlodej
telefon komórkowy mobilni telefon
sms · esemeska
e-mail elektronicka posta lub email
wysyłać smsa poslat esemesku
dostać smsa dostat esemesku
wysyłać e-mail poslat elektronickou postu lub email
dostać e-mail dostat elektronickou postu lub email
Warto zobaczyć w Czechach

Praga:
Most Karola Karluv most
-
Zamek Praski Pra:ZskY hrad

-
Rynek Staromiejski Staromestske namesti

-
Audio Kurs
Katedra św. Wita katedra.la sv. Vita

-
Złota uliczka Zlata ulicka

-
Hradczany Hradcany
-
Poza Pragą:
Zachodnioczeski trójkąt uzdrowiskowy (Mariańskie Łaźnie, Karlowe Wary,
Franciszkowe Łaźnie) Zapadocesk.Y llizeiisk.Y trojuhelnik
-
(Marianske Lazne, Karlovy Vary, Frantiskovt Llizne)

Czeski Krumlov Ćesk.Y Krumlov
-
Ołomuniec Olomouc-
Zamki i pałace Hrady a zamky

i'
-
Konopiszte Konopiste
-
Karlsztejn Karlstejn
-
Kromierzyż Kromeriz
-
Bezdzież Bezdez
-
Krzywoklat Krivoklat
-

.._..„
Dom:
dom domov łazienka koupelna
dom (budynek) dilm lub budova pokój dzienny ohYvńk
mieszkanie byt przedpokój predsiii lub chodba
sypialnia loznice . strych podkrovi
kuchnia kuchyne piwnica sklep
Codzienne czynności:
obudzić się probudit se myć się myt; se
wstać z łóżka vstavat z postele ubierać się oblekat se
myć zęby cistit si zuby ścielić łóżko stlat postel
czesać się cesat se zasypiać usinat
Szlmla:
uzlwla skola lekqja lekce lub hodina
llC:...�wi zńk przedmiot predmet
54
ocena znamka zdać egzamin udelat zkousku

zeszyt sesit lub slozit zkousku
praca domowa domaci ńkol oblać egzamin propadnout u
zkou8ky
Inne:
powszedni dzień vsedni den czasami obcas
dzień roboczy pracovni den nigdy nikdy
zazwyczaj obycejne lub zawsze stlile lub vzdy
zpravidla lub vzdycky
rzadko mlilokdy lub często casto
ziidka od czasu do czasu jednou za cas
49 Wysłuchaj uważnie zdań, powtarzaj je za lektorem:

Uczę się czeskiego. - Ucim se cestiny.
Chodzę na kurs czeskiego. - Ucastnim se kurzu cestiny.
Studiuję psychologię. Studuji psychologii.
-
Uczę dzieci matematyki. - Ucim deti matematiku.

Idź do swojego pokoju! - Jdi do sveho pokoje!
Co zwykle robisz rano?- Co delas obvykle rano?
Ukończyłem Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego. - Absolvoval jsem
historickou fakultu Varsavske univerzity.
� Posłuchaj dialogu, najpierw

"•w" ·· • • ' , · • ·.
.'
w wersji oryginal<nej, póżniej z tłumaczeniem:
• '
·, '·'" .,
.• '
- Popiste svUj vsedni den. (Proszę, opisz swój zwykły dzień.)

- Vstavlim v 7 hodin rano, sprchuji se a oblekam se. (Wstaję rano o 7:00, ·
biorę prysznic i ubieram się.)

- Co potom obvykle delas? (Co zwykle robisz potem?)
- Snidlim a v 8:10 jdu do prace. (Jem śniadanie i o 8:10 wychodzę do pracy.)
- V kolik hodin koncis praci? (0 której kończysz pracę?)
- Obvykle v 17 hodin a potom jdu domu. (Zazwyczaj o 1 7 i potem idę do
domu.)
- Co delas doma? (Co robisz w domu?)
- Obvykle etu knihu a jdu split. (Zazwyczaj czytam książkę i kładę się spać.)
www.jezykiobce.pf 55:
Audio Kurs
eJ> A teraz wysłuchaj jeszcze raz kwestii z dialogu wraz z tłumaczeniem,

-·�· powtarzaj poszczególne wypowied2:i za lektorem.

\�i,:i:·Ji:�:� :' > ·
!•r •1•h·ob >
�· �[e.f��ła.'� §� �: : „ ·.··; 7:3:.
> .· ·
.·..i···e
'Q:'.�f�j:''k1iidil;�� r�··��6?"'.7/' ':; :·.]
·.'· '. ···· ·· · · '··-. .'a
.
. . . . ,.. · .. · . · ; , . . ,·
·n · - .•1.
. . · ... . . .
4.',0 kti)rej wstajesz wweekem:ly? ' ; ·
·1: :�1�;1�:�.;��f�1ł.��.��. ':�;,?.��1�ł;.;/,i;:.xj�':fa:-:!:::2,:�:·��; ;J��l�,��'.��;;;�;�e��.��3J

.
�J Słówka dodatkowe

winda vYtah komputer pocitac
lodówka lednicka drukarka tisklirna
kuchenka gazowa skaner skener
plynovj sporśk prysznic spreha
zmywarka do naczyń' ·
· suszarka fen
mycka nadobi żelazko zehlicka
telewizor televize szafa skrm
wideo video stół stW
odtwarzacz DVD (kino domowe) biurko psaci stW
dvd lustro zrcadlo
pralnia pradelna fotel kreslo
26
Problemy zdrowotne:
choroba nemoc krwawienie krvaceni
lekarz lekar ból głowy boleni hlavy lub
szpital nemocnice bolest hlavy
gabinet lekarski ordinace ból brzucha boleni bficha lub
gorączka borecka lub teplota bolest bficha
' 56
ból zęba boleni zubu atak serca srdecni zachvat

złamanie zlomenina lub infarkt
oparzenie popfilenina lub lekarstwo lek
opafenina
Nagłe sytuacje:
karetka pogotowia zachranka strażak hasie
pierwsza pomoc prvni pomoc karambol karambol
wypadek drogowy silnicni nehoda złodziej zlodej
policjant policista kieszonkowiec kapsar
& Wysłuchaj uważnie zdań, powtarzaj je za lektorem:

·i'Zl!I?
Co ci dolega? - Co te trapi? lub Co ti je?

Boli mnie głowa. - Boli me hlava.
Źle się czuję. - Citim se 5patne.
Potrzebuję lekarza! - Potfebuji lekafe!
Chyba się przeziębiłem. - Snad jsem se nachladil.
Jestem uczulony na aspirynę. - Mam alergii na aspirin.
Mam katar i kaszel. - Mam cymu a ka8el.
Wypadła mi plomba. - Vypadla mi plomba.
Jestem w ciąży. - Jsem tehotna.
Proszę głęboko oddychać. - Dychejte zhluboka.
Zostałem okradziony. - Okradli me.
Zgubiłem pieniądze. - Ztratil jsem penize.
Skradziono mi telefon komórkowy. - Ukradli mi mobilni telefon.
Skradziono mi dokumenty. - Ukradli mi doklady.
Jestem ubezpieczony. - Jsem pojist'en.
Proszę podać numer swojej polisy ubezpieczeniowej. - Dejte mi, prosim, cislo
sveho zivotniho pojisteni.
To jest moja polisa ubezpieczeniowa. - To je moje zivotni pojisteni.
Mój samochód się zepsuł. - Moje auto melo poruchu. lub Moje auto nefunguje.
Potrzebuję pomocy. - Potfebuji pomoc.
Proszę zawołać policję! - Zavolejte policii, prosim!
Pali się! Pożar! - Hoff!
Na autostradzie zdarzył się wypadek. - Na dfilnici doSlo k nehode.
Czy jest w pobliżu lekarz? - Je tady pobliz lekaf?
www.jezykiobce.pf .57
Audio Kurs

�„1..... '
- Co se stało? (Co się stało?)

- Citim se velmi spatne. Boli me bii.cho. (Czuję się bardzo źle. Boli mnie brzuch.)
- Mate horecku? (Czy ma pan gorączkę?)
- Ano. (Tak.)
- Myslim, ze je to otrava z jidla. Vezmete ten lek. To Vam by melo pomoct.
(Myślę, że to zatrucie pokarmowe. Proszę wziąć.to lekarstwo. Ono powinno pomóc.)
- Dekuju, na shledanou. (Dziękuję, do widzenia.)
.29.
c:t/"""""'
A teraz wysłuchaj jeszcze raz kwestii z dialogu wraz z tłumaczeniem,

�„�•'
I
I
�� Słówka dodatkowe
& Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka czeskie:

-"·'' gruźlica tuberkulóza operacja · operace
grypa chii.pka zabieg zakrok
biegunka pru.Jem prześwietlenie rentgen
lek przeciwbólowy ginekolog gynekolog
prostredek proti bolesti lub lek chirurg chirurg
proti bolesti dentysta zubni lekaf
bandaż obvaz anestezjolog anesteziolog
okulista ocni lekaf świadek svedek
dermatolog dermatolog · zabójstwo vra:Zda
laryngolog uiini, nosni, krcni polisa ubezpieczeniowa
kardiolog kardiolog zivotni pojistka
leli przeciwgorączkowy ubezpieczenie zdrowotne
1>rostredek proti horecce lub lek zdravotni pojisteni
proti horecce opatrunek obvaz
111y/1�111 won opatrywać (ranę) obvazovat
nu
Praca i zawody

�„�...·
Praca:
praca prace wypłata, pensja vjpłata lub płat
zawód zamestnam wypłata, zarobek vjdełek
szukać pracy hledat praci lub wykształcenie vzdełlini
hledat zamestnam szkolenie zawodowe
znaleźć pracę nalezt (najit) odborne skołeni
praci lub nalezt (najit) bezrobotny nezamestnany
zamestnani godziny pracy pracovni hodiny
ubiegać się o pracę lub pracovni doba
uchazet se o praci podwyżka zvjseni płatu
kwalifikacje kvalifikace życiorys (CV) Zivotopis
rozmowa kwalifikacyjna list motywacyjny motivacni dopis
kvalifikacni rozhovor nadgodziny prescas
doświadczenie zawodowe praxe ubezpieczenie pojisteni
lub pracovni zkuSenost konto bankowe bankovni konto
umiejętności , dovednosti podatek dan
biuro kancełar inżynier inzen:Vr
, przedsiębiorstwo podnik urzędnik Ufednik
awans sł11Zebni postup posada zamestnam
lub povjseni wakat volne pracovni misto
Zawody:
pracować jako ... pracovat jako..• sekretarka sekretarka
nauczyciel uciteł kucharz kuchar
lekarz łekaf policjant policista
pielęgniarka zdravotni sestra strażak hasie
kasjer pokladm'k piosenkarz pisnickar
kierownik vedouci dziennikarz novinar
dyrektor rediteł fryzjer holic (męski) lub
aktor herec kadefnik (damski)
Zajęcia:
praca na budowie prace na stavbe zbiór owoców sbirka ovoci lub
praca na farmie prace na farme sklizeii ovoci
wwwjezykiobce.pl 59
Audio Kurs
sprzątanie uklizeni praca w gastronomii

opieka nad dziećmi hlidani deti lub prace v gastronomii
pece o deti praca biurowa kancelarska prace
opieka nad osobami starszymi
pece o starsi lidi
� Wysłuchaj uwa:żnie zdań, powtarzaj je za lektorem:

Gdzie pracujesz? - Kde pracujes?
Pracuję w biurze. - Pracuji v kancelari.
Jak zarabiasz na życie? Jak vydelavas na zivot?
-
Jestem pielęgniarką. Jsem zdravotni sestra.

-
Szukam pracy. ffiedam praci.

-
Pracujęjako kelner. Pracuji jako cisnik.

-
Pracuję w fabryce. - Pracuji v tovarne.

Jestem doświadczonym prawnikiem. - Jsem zkuSeny pravnik.
Dzień dobry. Jestem umówiony z panem Horakem. Dobey den. Mam setkaru
-
s panem Horakem.
Chciałbym rozmawiać z dyrektorem. - Chtel bych mluvit s reditelem.
Ubiegam się o posadę sekretarki. Uchazim se o misto sekretarky.
-
Czy wcześnięj ubiegała się pani o to stanowisko? Uchazela jste se uZ �ive

-
o tu pozici?
Czy ma pani jakieś wcześniejsze doświadczenie? Mate nejake dfivejsi
-
zkusenosti?
Myślę, że spełnia pani wszystkie wymagania. Myslim, ze plnite vsechny
-
pofadavky.
Jakie jest pani wykształcenie? - Jake je Vase vzdelaru?
Jakie są godziny pracy? - Jake jsou pracovni hodiny?
Czy mogę wziąć urlop? MUZu. si vzit dov�lenou?
-
Mam pozwolenie na pracę. - Mam pracovni povoleni.

Jestem bezrobotny. - Jsem nezamestnanY,
Oto numer mojego konta bankowego. To je cislo meho bankovniho konta.
-
Skończyłem kurs i szkolenie zawodowe odpowiednie dla tego stanowiska. . -
Absolvoval jsem kurz a odborne skoleni vhodne pro tuto pozici.
GO

- Dobcy den, mam zajem o praci V teto restauraci. (Dzień dobry, jestem
zainteresowana pracą kelnerki w tej restauracji.)
- Dobcy den. Mate nejakou zkuSenost V te praci? (Dzień dobry. Czy ma pani
jakieś doświadczenie w takiej pracy?)
- Ano, dva roky jsem pracovala jako CISniCe V italske restauraci V me
zemi. (Tak, przez 2 lata pracowałam jako kelnerka we włoskiej restauracji w
moim kraju.)
- Dobre... Mate pracovni povoleni? (Dobrze... Czy ma pani pozwolenie na pracę?)
- Ano, mam vsecbny nutne doklady. (Tak, mam wszystkie wymagane dokumenty.)
- TakZe prijd'te v pondeli v 11 hodin na setka.ni s menaierem na5i
restaurace. (W takim razie proszę przyjść w poniedziałek o 11:00 na spotkanie
z menedżerem naszej restauracji.)
- Dekuji, na shledanou! (Dziękuję, do widzenia!)

··•" powtarzaj poszczególne wypowiedzi za lektorem.
36
<�:- .1:r�f '� :i_�W:.#W��-��JiE!�i:/··'�•·i1••• �.;·

..„ ..•„•. 2.di'o.
„
ze masz.
.•
: prace,.,, .•.
r� �: ;�;�� =��:�; �?��f ��;��,��

·
- : i . .- _ l ; J�ę��.�-�a�!.'•······:
� · Słówka dodatkowe
rybak rybar adwokat advokat
marynarz namomik mechanik mechanik
żołnierz vojak pilot pilot
rolnik zemedelec kierownik projektu
sędzia soudce vedouci projektu
grafik grafik redaktor redaktor
prawnik pravnik architekt architekt
Audio Kurs
księgowy ucetni handlowiec obchodnik

dziennikarz novinar pracownik budowlany stavitel
pisarz spisovatel elektryk elektrikar
tłumacz tlumocnik lub mechanik mechanik
prekladatel hydraulik instalater
projektant navrhar lub stolarz truhlar lub stolar
projektant murarz zednik
kelner cisnik lub vrchni ochroniarz ochrana lub
ogrodnik zahradnik osobni strazce
opiekunka do dzieci pecovatelka modelk� modelka
barman barman notariusz notar
magazynier składnik
• Lekcja 1
�J Ćwiczenie 1 F'.l Ćwiczenie 2
1 . Jak se jmenujes? 1 . Ano, mluvim cesky.
2. Jmenuji se Anna. 2. Jak se mas?
3. Odkud jsi? 3. Dekuji, dobre.
4. Jsem z Polska. 4. Mohl bych prosit o pomoc?
5. Bydlim ve Varsave. 5. Ano, samozi'ejme.
6. Mluvis cesky?
• Lekcja 2
1 . Przepraszam, która jest teraz godzina? Prominte, kolik je ted' hodin?
-
2. W Nowym Jorku jest teraz godzina 6 rano, a w Londynie 1 2 w południe. -
V New Yorku je ted' sest rano a v Londyne je dvanact v poledne.

3. Dzisiaj jest czwartek. Dnes je ctvrtek.
-
4. Teraz mamy lipiec, jest lato. Ted' marne cervenec, je leto.

-
• Lekcja 3
1 . Tak, mam starszego brata i młodszą siostrę. Ano, mam starsiho bratra
-
a mladsi sestru.
2. Nie, nie mam dzieci. Ne, nemam deti.
-
3. Nie, jestem rozwiedziony. Ne, jsem rozvedeny.

-
4. Mam 29 lat. Mne je dvacet devet.

-
62
• Lekcja 4
1 . Jsem V spatne nalade.
2. Ona je mila a srdecna.
3. Vypadas dobre.
4. Mam ji rad(a).
5. Marek je muj nejlepsi pi'itel.
• Lekcja 5
1 . Chtel bych si koupit tricko.
2. Mam velikost M.
3. Kde je kabina?
. 4. To tricko je moc male.
.
• Lekcja 6
D W restauracji
1 . Poproszę o sok owocowy. Ovocny dzus, prosim.
-
2. Proszę o zupę pomidorową i porcję frytef·

Rajskou polevku a porci
.,..
hranolek, prosim.
3. Poproszę dwie kawy z mlekiem. _ Dve b
ł
e kavy, prosim.
4. Poproszę o rachunek. Ocet prosfm.
-
t:i W sklepie .
1 . Poproszę puszkę coca-coli. _ P lechovk
coca-coly, prosfm.
�prosim ·
2. Poproszę 1 kg bananów. Kilo bananu

- · .
3. Poproszę kawałek źółtego sera. _ Kous�
k trvdeho syra, prosim.
• Lekcja 7
. je?
1 . Czy są wolne pokoje? Mate volne pokc)
pokój z łazienką.
-
2. Chciałabym zarezerwować jednoosobowi

- Chtela
bych rezervovat jednoluzkovy pokoj 8 koupelnou.
3. Ile kosztuje noc? Kołik stoji pokoj na
.ednu noc?
-
4. Czy w cenę wliczone jest śniadanie? J snfda

_ � ne v cene?
• Lekcja 8
1 . Jak travis svuj vołny cas?
2. Miluji cestovat.
3. Chtel bych zavołat.
4. Je zima.
5. Jaka je pi'edpoved' pocasi na ziti'ek?
. . .
• Lekcja 9
1 . Kde je nejblizsi stanice metra?
2. Kde je mozne si koupit autobusove jizdenky?
3. Kde je polska velvyslanectvl?
4. Kolik stoji jlzda taxikem odtud do centra?
• Lekcja 1 0
1 . Codziennie wstaję o 7.00. - Kazdy den vstśvam v 7 hodin.
2. Jem śniadanie o 10.00. - Snidśm v 10 hodin.
3. Kładę się spać o 23.00. - Jdu spat v 1 1 hodin.
4. W weekendy wstaję o 1 O.OO. - O vlkendech vstavam v 1 O hodin.
5. Oglądam telewizję, czytam książki, gram w gry komputerowe. - Dlvam se
na televizi, etu knihy, hrśm pocitacove hry.
• Lekcja 1 1
1 . Boli mnie brzuch. - Boli m e bi'icho.
2. Mam gorączkę. - Mam horecku. lub Mam teplotu.
3. Skradziono mi telefon komórkowy. - Ukradli mi mobilni telefon.
4. Zginął mój bagaż. - Ztratil jsem zavazadlo.
• Lekcja 1 2
1 . Jestem pielęgniarką. - Jsem zdravotni sestra.
2. Mam pozwolenie na pracę. - Mam pracovni povolenl.
3. Mam doświadczenie w pracy biurowej. - Mam zkusenost v kancelal'ske
praci.
4. Chciałabym rozmawiać z menedżerem restauracji w sprawie pracy. -
Chtela bych mluvit s menazerem restaurace ohledne prace.
b;Yt vedet ehtit jet jit moct muset jist

być wiedzieć chcieć jechać iść móc musieć jeść
ja jsem vim chci jedu jdu mdfo musim jim
ty jsi vis ehces jedes jdes mUZeS musis jis
on, ona, ono je vi chce jede jde młiZe musi ji
my jsme vime chceme jedeme jdeme mUZeme musime jime
vy jste vite chcete jedete jdete mdzete musite jite
oni, ony, ona jsou vedi chteji I chti jedou jdou mUZou musi jedi
...· ··• 64

Edgard - Czeski Kurs Podstawowy

Transféré par

Informations du document

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Edgard - Czeski Kurs Podstawowy

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Opracowanie czeskiej wersji językowej: Anna Mazurek

Gramatyka: Anna Mazurek

Redakcja: Karolina Kostrzębska

Lektorzy: Radek Buchlovskj, Jana Kulhśnkova, Miłogost Reczek

Muzyka: Dariusz Kaliński

Projekt graficzny: Studio 27

Skład i łamanie: Monika Michalska

Wstęp ............ .. 4 CD 1 �""', Lekcja 1

Jak się uczyć? .. . . ... 4

Gramatyka . ..... . ... 6 cy

pory roku i czas

Przysłówek .......... 16 !1:;, Lekcja 4

�--" Wakacje, czas wolny i hobby .... 48

Odpowiedzi ..... ........ .... 62

Cechą charakterystyczną języka czeskiego jest podział na język literacki, pisany

rodzaj czeszczyzny (nieoficjalny) jest interdialektem, którym posługują się głównie

w rzeczywistości istnieje o wiele więcej odmian języka czeskiego: hovorova cestińa

Przykłady różnic między dwiema podstawowymi odmianami języka· czeskiego:

Litera eh występuje w alfabecie czeskim po literze h. Litery g, w, x występują tylko

W języku czeskim występuje 5 samogłosek krótkich: a, e, I, o, u, oraz 5 samo­

Niektórym samogłoskom warto poświęcić nieco więcej uwagi:

w środku i na końcu wyrazów (np. nuz - nóż, muzu - mężczyzn).

wiamy jak „bieh"). w połączeniach ae;te, 'he spółgłoski ulegają zmiękczeniu

W języku czeskim jest 25 spółgłosek: b, e, c, d, d',f, g, h, eh, j, k, I, m, n, n, p, r,

� r jest trudne do poprawnego wymówienia, przypomina polskie rz ale wymaga

innego ułożenia języka - bliżej podniebienia, przy jednoczesnej wibracji

(np. w słowie jablko wymawiamy wyrażnie zarówno b jak i I).

bezdżwięczne. Wymowa tych głosek jest istotna, ponieważ w zależności od

„kwiet", w przeciwieństwie do polskiego słowa kwiat, gdzie w traci

I.-e (nes-e) niesie

li..ne (tisk-ne) - drukuje

vy -ete (kupujete) -ite (prosite) -lite (delate)

Czas przyszły czasowników dokonanych to ich forma czasu terażniejszego

Czasowniki niedokonane, które oznaczają ruch, tworzą formę czasu przyszłego

jdu (idę) pfsjdu (pójdę).

Czasowniki niedokonane mają formę złożoną. Tworzy się ją z czasu przyszłego

ja budu volat my budeme volat

Tworzy go forma czasu terażniejszego czasownika posiłkowego bYt (być) wraz

ja jsem vołal,volala,volalo my jsme volali, volaly, volala

o Czasowniki zwrotne, odmieniają się następująco:

ja jsem se myl,myła,myło my jsme se myli, myły, myła

on, ona, ono se myl,myła,myło oni, ony, ona se myli,myły,myła

ja jsem si koupil,koupila, koupilo my jsme.si koupili,koupily, koupila

W języku czeskim istnieją dwie formy zaimka zwrotnego: se oznaczający „się" i si

Kilka przykładów zastosowań form czasu przeszłego w zdaniach:

Ja jsem napsala dopis. (Ja napisałam list.)

Istnieją też formy czasu zaprzeszłego, ale są archaiczne.

W języku czeskim istnieją 3 rodzaje gramatyczne: męski (żywotny dla osób

• Rzeczowniki rodzaju męskiego:

- pan (pan) - mu.Z (mężczyzna)

EJ rzeczowniki zakończone na samogłoskę:

Poniższa tabelka przedstawia 6 wzorów odmiany rzeczowników rodzaju męskiego:

(zamek, (maszyna) (pan) (mężczyzna)· (przewodniczący) (sędzia)

Msc. hradech strojich panech mu.Zich pfedsedech soudcich

• Rzeczowniki rodzaju żeńskiego

rzeczowniki zakończone samogłoską:

wzór 1. twardotematowy wzór 2. miękkotematowy

"' rzeczowniki zakończone spółgłoską:

wzór 3. rzeczowniki zakończone wzór 4. rzeczowniki zakończone

Deklinacja poszczególnych wzorów:

M. zeny ru�e pisne kosti

w. zeny! riize! pisne! kosti!

• Rzeczowniki rodzaju nijakiego

wzór 1. twardotematowy z samogłoską -o mesto (miasto)

W języku czeskim występuje 5 samogłosek krótkich: a, e, I, o, u, oraz 5 samo

:r·!:�:�:�::;;:p�:i�i�J�!�t�t;z1�'.�;;:;��[�ti��p��1��:1�;�p�'.��J��T��T:��I�;��?J!'.;�ctsn-.ri:;.;:;: : �:.:t�7�!�'.!�i::;:;� ::1;;�:{·

:' i'.Rtfi'.·1�[{�'.·S, ,��.5r·�· · r/ ;:r�!:��fI1�t��11:�:,i'.t:��;,��·�,r·�·;��}