Wojciech Marczyński, Jerzy Białecki, Stanisław Rak

Z Kliniki Ortopedii CMKP SPSK w Otwocku

Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Wojciech Marczyński
E-mil: klin_ortop.a.grucy@wp.pl

Akademia Zakażeń Chirurgicznych,Warszawa 2011

Liczba wejść internetowych
270 000
 Wyniki badań z zakresu nauk
podstawowych
wniosły wiele elementów
poznawczych,
tłumaczących złożone przyczyny
narastania infekcji, kontaminacji,
tworzenia biofilmu,
oporności bakterii na farmakoterapię i
możliwości nawrotów.
 Mimo licznych, wieloletnich badań
i obserwacji klinicznych
problematyka zakażeń narządu ruchu
jest nadal aktualną, kosztochłonną i
niweczącą wykonane rekonstrukcje
operacyjne
z zastosowaniem biomateriałów
zarówno w ortopedii jak i
traumatologii narządu ruchu.
Biomateriały czasowe
Pourazowe:
- śródkostne
śródszpikowe
- nakostne
płyty
- Ortopedyczne:
- osteotomie
 Biomateriały stałe

Protezy stawu biodrowego

Protezy stawu kolanowego

 Biomateriały a czynniki ryzyka
Biomateriały pourazowe;
• chory „przypadkowy”,
bez eliminacji czynników ryzyka
operacje w trybie pilnym
Biomateriały ortopedyczne
o operacje planowe
o eliminacja czynników ryzyka
 Wrota zakażenia
biomateriałów
Zakażenia egzogenne
Dostęp operacyjny rozległy (25-40% zakażeń)

Dostęp operacyjny małoinwazyjny

(1-3% zakażeń)

Zakażenia endogenne - ogniska

 Czynniki ryzyka
Ogólnoustrojowe
- obniżenie odporności
* niedożywienie
* choroby układowe
- nikotynizm
(mikrokrążenie)
- źródła zakażenia
Czynniki ryzyka zakażeń
Miejscowe
- aseptyka (sali oper., chirurga)
- „kultura” operacyjna
- drenaż pooperacyjny
Czynniki ryzyka zakażeń
Wczesne
- przedoperacyjne (ogólne)
- śródoperacyjne
(miejscowe)
- pooperacyjne (ogólne +
miejscowe)
Późne
- ogólnoustrojowe
 Źródła zakażenia
biomateriałów
Infekcje:
- urologiczne
- ginekologiczne
- stomatologiczne
Ubytki próchnicze

Źródła zakażenia
stomatologiczne

Zmiany okołowierzchołkowe
Zęby wyleczone????????
Typy zakażeń biomateriałów
Czas po operacji:
- Ostre; do 14 dni
- Podostre; do miesiąca
- Przewlekłe; powyżej miesiąca
 Zakażenia
biomateriałów Złamania
zamknięte leczone
(płyty) operacyjnie 35,3%

64,7%
Złamania otwarte
 Zakażenia biomateriałów
(gwoździe śródszpikowe)

Złamania zamknięte leczone

operacyjnie 0,3 – 1%

Złamania otwarte 10 - 30%

(do IIIa wg Gustilo-Andersona)
• zachowanie krwiaka w miejscu złamania

– operacja „na zamknięto”

• Staphylococcus aureus MSSA 34.90%
• Staphylococcus aureus MRSA 17.99%
• Pseudomonas aeruginosa 8.13%

• Proteus mirabilis 5.36%

• Acinetobacter baumani 4.84%
• Prevotella melanogenica 4.84%
• Escherichia coli 4.67%
• Enterococcus faecalis 2.42%
• Enterobacter cloace 1.90%
• Proteus mirabilis 1.73%
 Typy zakażeń
biomateriałów
Bez obluzowania w kości
Z obluzowaniem w kości
Biomateriał nieobluzowany
-„debrodment”
- próba usunięcia biofilmu
- drenaż
- antybiotyk miejscowo i ogólnie
 Zakażenie protezy stawu
biodrowego
Zakażenie i
obluzowanie „spacer” „biodro wiszące”
 Próba odpowiedzi na
pytanie; czy
antybiotykoterapia jest
skuteczna w środowisku
zakażonych
biomateriałów ?
 Antybiotyki –
strategia a taktyka
czy filozofia ?
 ANTYBIOTYKI
Strategia;
Dział sztuki ortopedycznej
obejmujący przygotowanie i
prowadzenie leczenia
jako całości.
Jak nie dopuścić do
zakażenia biomateriałów?
 ANTYBIOTYKI
Strategia
- poznanie liczby i siły czynników ryzyka
- rozpoznanie biologiczne
- biologiczne planowanie przedoperacyjne
- dobór biomateriałów zgodnie z biologią
zrostu kostnego, a nie mechaniką
- profilaktyka czy antybiotykoterapia
zależnie od liczby czynników ryzyka ?
 ANTYBIOTYKI
Taktyka;
Sposób, metoda postępowania
mająca doprowadzić do osiągnięcia
zamierzonego celu; działanie
według obmyślonego planu
Jak leczyć by skutecznie
wyleczyć
zakażenia biomateriałów ?
 ANTYBIOTYKI
Taktyka
- markery zapalenia – monitoring
- usg rany pooperacyjnej
- wczesne rozpoznanie
- leczenie operacyjne „debridment”
biomateriał nie- lub obluzowany?
- dobór i czas antybiotykoterapii
ogólnej i miejscowej
Donat Tylman
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny
CMKP
im. Prof. Adama Grucy w Otwocku
450 łóżek ortopedycznych

Dziękuję za uwagę