 czym w ogóle jest pismo?

Pismo jest to system umownych znaków graficznych za pomocą

których człowiek utrwala mowę.

 Wyróżniamy kilka rodzajów pisma jednakże dla naszych potrzeb najważniejsze są tylko dwa z
nich czyli obrazkowe (piktograficzne) i alfabetyczne (fonetyczne).

 HISTORIA PISMA. Początki pisma możemy odkryć w czasach jaskiniowych, kiedy to ludzie
malowali obrazy na ścianach jaskiń by opowiedzieć o swoim codziennym życiu. Z czasem to
pismo piktograficzne coraz bardziej się rozwijało.

 Pierwszy alfabet powstał jednak około 3500 lat przed naszą erą – pismo klinowe. Ten
wynalazek zawdzięczamy Sumerom. Stworzyli oni alfabet obrazkowy, ale zamiast obrazków
podane były symbole. Pismo zawdzięcza swoją nazwę wyrytym klinom na glinianych
tabliczkach przy pomocy kawałka trzciny. Przyczyną stworzenia takiego pisma było
spisywanie, kto ile zapłacił i za co. Nie chodziło o spisywanie dziejów, a tylko i wyłącznie o
handel.

 Nieco później w Egipcie (3000 r. p.n.e.) kapłani zaczęli posługiwać się pismem hieroglificznym
(hieroglif oznacza święty znak). Niektóre znaki oznaczały dźwięki, a jeszcze inne słowa w
zależności od tego czy były zapisane rzędem czy w kolumnach. Pismo to było tak
skomplikowane, że potrafili czytać je tylko nieliczni. Za pomocą hieroglifów zapisywano
wielkość zbiorów, wpływy z podatków czy wydatki poniesione przez dwór i wojsko. Z czasem
w Egipcie stworzono uproszczone pismo hieroglificzne, nazywane hieratycznym. Było ono o
wiele prostsze i dostępne dla większej grupy ludzi, bo nie wszyscy w tamtych czasach umieli
czytać i pisać.

 Około tysiąca lat przed narodzinami Chrystusa, Fenicjanie wzorując się na piśmie Egipcjan i
Sumerów, stworzyli własny alfabet składający się z 22 znaków fonetycznych oraz przerwę
między słowami określaną kreską. Do tej pory nie było takich przerw. To był przełom... znak
nie odpowiadał słowu tylko głosce.
 Wynalazek Fenicjan przejęli Grecy, a po nich Rzymianie (chodzi mi o łacinę). Z tego ostatniego
pochodzi nasz alfabet, który powstał na przełomie XIII i XIV wieku.

 Druk jest wielokrotnym odbiciem obrazu z formy drukowej na podłoże drukowe przy użyciu
farby drukowej. Potocznie nazywana drukiem jest również każda kopia, czyli odbitka
drukowa. Zanim nasza cywilizacja wynalazła druk, książki przepisywano ręcznie. Z tego
względu były one nie tylko drogie, ale też niedostępne dla zwykłych ludzi.

 Według najnowszych badań pierwszy druk wynaleziono i zastosowano w Babilonie.

Ówczesne drukowanie polegało na wypalaniu na glinianych tabliczkach obrazków i wzorów,
które oznaczały poszczególne słowa czy zdania.

 Gutenberg zapisał się na kartach historii jako że wynalazł maszynę do drukowania. Jednak
gdy przyjrzymy się bliżej jego dokonaniom, zorientujemy się, że w gruncie rzeczy połączył on
 po prostu już wcześniej znane rozwiązania. Ruchoma czcionka przybyła do Europy oczywiście
o wiele wcześniej; papier również. Farba drukarska, czyli prababcia dzisiejszego tuszu, była
powszechnie wykorzystywana przez ówczesnych artystów. Mechanizm maszyny drukarskiej
Gutenberga częściowo oparty o używaną w rolnictwie od czasów rzymskich prasę do
wytłaczania oliwy z oliwek. Literki były odlane ze stopu metali, przez co drukarz miał
możliwość ułożenia czcionki w równe wiersze oraz umieszczenia wielu znaków na jednej
stronie, co pomagało zaoszczędzić dużo czasu. Dzieło Gutenberga znacznie ułatwiło
tworzenie książek, które dotychczas przepisywali odręcznie mnisi. W praktyce w ciągu jednej
godziny prasa drukarska mogła wydrukować więcej stron niż zakonnik byłby w stanie
przepisać w ciągu tygodnia. Z czasem udoskonalono wynalazek. Dzięki zmianom, w roku
1800r. prasa była w stanie wykonać blisko 300 odbitek na godzinę. Drewno, z którego było
wykonywane urządzenie, zastąpiono metalem.

 XX wiek sprawił, że prace nad poszukiwaniem kolejnych technik drukowania dokumentów i

druku przyspieszyły. W 1938 roku Chester Carlson wykonał pierwszą udaną kopię
dokumentu. Te wydarzenie dało początek technologii kserografii, powszechnie
wykorzystywanej po dziś dzień w drukarkach laserowych. Pojawiła się też miniaturyzacja,
dzięki której praktycznie każdy z nas może pozwolić sobie na szybkie wydrukowanie
potrzebnych nam rzeczy w domu.

 Jako że wiemy już czym jest pismo i druk, zajmijmy się prasą. Określenie „prasa” pochodzi od
nazwy maszyny drukarskiej i sposobu powstawania „prasy”, który polega na odciskaniu
znaków na papierze. Informacja jest podawana za pomocą pisma i obrazu stałego lub, w
przypadku mediów elektronicznych, za pomocą dźwięku, wizji lub innej metody
przekazywania informacji. Prasa zalicza się do mediów jednokierunkowych, co oznacza
pewną pasywność i powoduje brak bezpośredniej reakcji odbiorcy w stronę nadawcy.

 Do masowego rozwoju prasy przyczyniły się: pierwszy podwodny kabel telegraficzny między
Ameryką i Europą umożliwiający błyskawicznie przekazywanie informacji między
kontynentami, wynalazek telefonu stworzony przez Grahama Bella, udoskonalenie prasy
walcowej pozwalającej równoczesny druk na obu stronach kartki, użycie elektrycznej
maszyny drukarskiej oraz kolorowego druku, bardziej efektywna produkcja papieru

 W pierwszej połowie XX wieku mówiło się o nastaniu „nowego dziennikarstwa” (New

Journalism), które zaczęło intensywnie szukać sposobów na poszerzenie kręgu
zainteresowanych prasą. W gazetach pojawiały się sensacyjne nagłówki i tematy uważane
często za tabu, czyli dotyczące seksu, brutalnych morderstw, gwałtów, wypadków, a nawet
plotki dotykające osób publicznych. Wówczas wyróżniano dwie metody, według których
działali dziennikarze. Jedną z nich było tzw. udostępnianie opinii publicznej informacji, które
nie powinny być ujawnione. Innym sposobem na zdobywanie czytelników było nagłaśnianie i
angażowanie się w sprawy dotykające społeczeństwa, np. walka z korupcją, nadużyciami, co
zostało nazwane krucjatami prasowymi.

 Jako podstawowe funkcje prasy można wymienić:

funkcja informacyjna - głównym zadaniem prasy jest informowanie potencjalnych odbiorców o
bieżących i aktualnych wydarzeniach

funkcja opiniotwórcza - pozwala ukształtować pogląd na dane zdarzenie/sytuację/stan

funkcja postawotwórcza - kształtuje postawę w danej sprawie

funkcja rozrywkowa - zawiera elementy rozrywkowe, niemające większych wartości informacyjnych

funkcja kontrolna - kontroluje aparat władzy i jego poczynania

funkcja organizatorska - organizuje życie społeczne

funkcja integracyjna - integruje dane społeczeństwo

 Podstawowe cechy prasy

periodyczność – prasa nie może ukazywać się rzadziej niż raz na rok

prasa nie ma zamkniętej formy - może ulegać przekształceniom/modyfikacjom/zmianom

możliwość dostosowania się do oczekiwań potencjalnego odbiorcy

uniwersalność - wynika z powyższego argumentu

teoretyczna niezależność

dostępność, szeroki zasięg