grupa a

Ziemia we wszechświecie ........................................................

imię i nazwisko
Poniższy test składa się z 12 zadań. Przy każdym poleceniu podano
liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. ...................
Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 21 punktów. klasa

1. Przyporządkuj terminom właściwe opisy. (0–1 p.)
1. jednostka astronomiczna (AU)
2. parsek (pc)
3. rok świetlny
A. Jednostka odległości używana w astronomii. Jest to
odległość, z jakiej połowa wielkiej osi orbity ziemskiej
4. Na podstawie podanych opisów rozpoznaj
planety Układu Słonecznego. (0–3 p.)
a) Odznacza się najmniejszą średnią gęstością
materii ze wszystkich planet Układu Słonecznego
oraz siedmioma pierścieniami.
.................................................................................

(czyli 1 AU) jest widoczna jako łuk o długości

1 sekundy kątowej.
B. Odległość przebyta przez światło w ciągu jednego roku
kalendarzowego.
C. Średnia odległość Ziemi od Słońca.
D. Czas, w jakim pojazd poruszający się z trzecią
prędkością kosmiczną osiągnie granice Układu
Słonecznego.
b) Jest największą i najcięższą planetą Układu
Słonecznego.
.................................................................................
c) Jest najmniejszą i położoną najbliżej Słońca
planetą Układu Słonecznego.
.................................................................................

1. . . . . . . . . . . 2. . . . . . . . . . . 3. . . . . . . . . . . 5. Zamieszczony niżej rysunek przedstawia zmiany

długości dnia i nocy w ciągu roku w wybranym
2. Podkreśl podpunkt, w którym podano prawidłową miejscu na świecie. (0–2 p.)
nazwę materii będącej podstawowym budulcem
wszechświata. (0–1 p.)

a) Plazma.
b) Materia ciemna.
c) Materia jasna.
d) Ciała stałe.
e) Gazy.

3. Na ilustracji zaznaczono drogi, po których

poruszałyby się przedmioty na kuli ziemskiej,
gdyby nie istniała siła Coriolisa. Zaznacz, w którą
stronę odchyli się kierunek ruchu ciał pod jej a) Podaj szerokość geograficzną tego miejsca.
wpływem. (0–2 p.)
............................................................... .........................

b) Podaj maksymalną wysokość Słońca nad horyzontem

w tym miejscu w ciągu roku.

............................................................... ..........................

6. Wyjaśnij termin ekliptyka. (0–1 p.)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. Uporządkuj zdarzenia tak, aby utworzyły ciąg 9. Oblicz, która godzina czasu słonecznego jest
przyczynowo-skutkowy wyjaśniający powstanie w Moskwie (37°30'E, 56°N), gdy w Warszawie
Ziemi. (0–2 p.) (21°E, 52°N) Słońce góruje. (0–1 p.)

A. Zmiana skupienia materii Ziemi ze stałej na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ciekłą.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B. Powstanie protoplanet w wyniku łączenia się
materii.
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C. Przesuwanie się ciężkich składników do jądra
Ziemi, a lżejszych – ku jej powierzchni.
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
D. Spadek temperatury na powierzchni naszej planety
poniżej 100°C, który spowodował skraplanie się pary 10. Oblicz kąt padania promieni słonecznych
wodnej i powstanie gorącego oceanu.
 23 września w miejscu położonym na 79°
E. Tworzenie pierwotnej atmosfery Ziemi, która nie szerokości geograficznej, gdzie w południe Słońce
zawierała tlenu.
 zawsze jest widoczne po południowej stronie
F. Wzrost zawartości tlenu w atmosferze
nieba. (0–2 p.)
umożliwiający rozwój biosfery.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Korzystając z zamieszczonego rysunku,

uzupełnij zdania.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(0–2 p.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. Oblicz szerokość geograficzną miejscowości,

w której 22 grudnia w południe Słońce jest
widoczne po północnej stronie nieba na wysokości
58°13'. (0–2 p.)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

a) Rysunek przedstawia oświetlenie Ziemi w dniu 12. Oblicz, o której godzinie czasu strefowego
rozpocznie się w Warszawie transmisja zawodów
............................................................... ............................... . sportowych, które zaczną się o godzinie 16.00
w Toronto (79°23'W). (0–2 p.)
b) Słońce góruje w zenicie na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) Dzień polarny trwa na biegunie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

........................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

d) Noc polarna obserwowana jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.......................................... .