Joanna Antas

klasa 1j*

POWSTANIE I DZIAŁALNOŚĆ
WIELKIEJ KOALICJI ANTYFASZYSTOWSKIEJ

Utworzenie Wielkiej Koalicji Antyfaszystowskiej wiąże się z agresją III Rzeszy na ZSRR (22 czerwca 1941
roku). Wyjątkiem była ustawa Lend Lease Act - ustawa Kongresu USA z 11.03.1941 r. O pomocy
wojskowej (wynajem lub leasing sprzętu wojskowego) dla wszystkich krajów, których obrona jest
konieczna z amerykańskiego punktu widzenia - została stworzona z myślą o Wielkiej Brytanii. W sumie
wartość pomocy wyniosła 50,6 mld USD, z czego Wielka Brytania otrzymała 31 mld USD.

1. Proces tworzenia koalicji:

a) 12.07.1941 r. - inaczej brytyjsko-radzieckie porozumienie o wspólnej wojnie z III Rzeszą zwane
traktatem o przyjaźni i współpracy

b) 14 sierpnia 1941 r. - Karta Atlantycka - deklaracja podpisana przez Franklina Delano Roosevelta i
Winstona Churchilla na pancerniku Prince of Wales. Ustalono zasady polityki obu krajów po wojnie:
- rezygnacja z agresji w stosunkach międzynarodowych;
- wszystkie narody mają prawo do suwerenności i wyboru formy rządu;
- wszystkie kraje mają prawo dostępu i korzystania z surowców i zasobów na równych zasadach.

c) wrzesień 1941 r. - konferencja w Londynie - Belgia, Czechosłowacja, Grecja, Luksemburg, Holandia,

Jugosławia, Norwegia, Polska, Komitet Wolnej Francji, ZSRR podpisały podobne deklaracje do Karty
Atlantyku (ZSRR pod warunkiem uznania granic sowieckich przed czerwcem 1941)

d) październik 1941 r. - umowa ZSRR, Wielkiej Brytanii i USA - dotyczyła rozszerzenia Ustawy Lend
Lease na ZSRR; USA zobowiązały się zapewnić ZSRR co najmniej 400 samolotów i 500 czołgów
miesięcznie (do czerwca 1942 r.); w sumie ZSRR otrzymał sprzęt wojskowy za 11 miliardów dolarów

e) 1 stycznia 1942 r. - Deklaracja Narodów Zjednoczonych - Waszyngton. Sygnatariusze - USA, Wielka

Brytania, ZSRR, rządy wszystkich państw będących w stanie wojny z III Rzeszą, Japonią, Włochami lub
innymi sygnatariuszami Paktu Trzech, republiki Ameryki Środkowej - w sumie 26 krajów (51 krajów
podpisało deklarację do końca wojny).

Postanowienia:
- każdy rząd wykorzysta swoje pełne zasoby gospodarcze i wojskowe do walki z członkami Paktu
Trzech, z którymi prowadzi wojnę;
- zobowiązanie do współpracy z innymi sygnatariuszami deklaracji;
- zobowiązanie do nie zawierania odrębnego zawieszenia broni lub pokoju z wrogiem.

Podpisanie Deklaracji Narodów Zjednoczonych jest formalnym ustanowieniem Wielkiej

Antyfaszystowskiej Koalicji. Pakt Trzech - umowa zawarta 27 września 1940 r. W Berlinie między Trzecią
Rzeszą, Japonią i Włochami - dotyczył wzajemnego wsparcia w tworzeniu nowego ładu światowego.
Węgry, Rumunia, Słowacja, Bułgaria i Niepodległe Państwo Chorwacji również dołączyły do paktu.
2. Główne problemy w działalności Wielkiej Koalicji:
- umiejętne współdziałanie armii;
- utworzenie drugiego frontu.

3. Konferencje w latach 1942 - 1943:

a) styczeń 1942 - Waszyngton - brytyjsko-amerykańska konferencja „Arkadia”. Jej celem było
opracowanie wspólnej strategii wojennej.
Postanowienia:
- uznanie wojny za niepodzielną (wspólną);
- USA uznały pierwszeństwo wojny z Niemcami;
- powołanie Połączonego Komitetu Szefów Sztabów - jego zadaniem było kierowanie wspólnymi
operacjami wojskowymi;
- przyjęcie strategii działań peryferyjnych w Europie - okrążenie twierdzy europejskiej; pierwszym
etapem miało być zajęcie Afryki Północnej w 1942 r.

b) 14 – 24.01.1943 - brytyjsko-amerykańska konferencja w Casablance

Postanowienia:
- decyzja o desancie na Sycylię w 1943 r.;
- ustalono, że II front w Europie zostanie utworzony dopiero w 1944 r.;
- uznana zostanie tylko bezwarunkowa kapitulacja Niemiec.

c) sierpień 1943 - brytyjsko-amerykańska konferencja w Quebeku

Postanowienia:
- II front zostanie utworzony latem we Francji.

d) październik/listopad 1943 Moskwa - konferencja ministrów spraw zagranicznych ZSRR (Wiaczesław

Mołotow), W. Brytanii (Anthony Eden) i USA (Cordell Hull). Jej celem było przygotowanie do
konferencji teherańskiej.
Postanowienia:
- decyzja o odbudowie państwa austriackiego;
- Austria poniesie konsekwencje walki u boku Hitlera;
- zapowiedź ukarania zbrodniarzy wojennych;
- postanowienia o rozpoczęciu prac nad organizacją międzynarodową, której celem będzie utrzymanie
pokoju po wojnie.

e) 22.11.1943 i 4-6.12.1943 - konferencja „Sextant” w Kairze - dotyczyła Dalekiego Wschodu.

Postanowienia:
- Mandżuria zostanie zwrócona Chinom;
- Korea uzyska niepodległość.

KONFERENCJE WIELKIEJ TRÓJKI

1. Konferencja w Teheranie 28.11. - 1.12.1943 r.

a) sprawa polska - kwestia granic:
- granica zachodnia - powinna spoczywać na Odrze. Gdańsk, Warmia, Mazury i Śląsk Opolski zostaną

połączone z Polską; Niemcy zostaną wysiedlone poza tę granicę;

- granica wschodnia - linia Curzona (od Sokala do Karpat), Lwów miał pozostać po stronie sowieckiej,

b) sprawa Niemiec - nie rozstrzygnięto kwestii niemieckiej - miała nad nią pracować Europejska Komisja
Doradcza utworzona 30.10.1943 r.
c) inne postanowienia:
- udzielanie jak największej pomocy partyzantom w Jugosławii;
- data otwarcia drugiego frontu we Francji została ustalona na maj 1944 r .;
- ZSRR zobowiązał się wypowiedzieć wojnę Japonii po zwycięstwie nad Niemcami;
- postanowiono zaangażować Turcję w wojnę;
- uzgodniono zasady współpracy między dowództwem Armii Czerwonej a Najwyższym Dowództwem
Sił Ekspedycyjnych.

2. Konferencja w Jałcie 4 - 11.02.1945 r.

a) sprawa polska:
- granica zachodnia - Polska powinna otrzymać znaczną ekspansję terytorialną na zachodzie i północy.
(W przeciwieństwie do konferencji teherańskiej polska granica zachodnia nie została dokładnie
określona; Churchill i Roosevelt zrezygnowali ze wspierania rządu londyńskiego w polityce faktów
dokonanych, którą kierował Stalin - Armia Czerwona stacjonowała w Polsce, a Stalin popierał Rząd
Tymczasowy, który został utworzony 30 grudnia 1944 r.);

- granica wschodnia - wyjaśniono przepisy z Teheranu - linia Curzona z odchyleniami na rzecz Polski
od 5-8 km;

- rząd - należy stworzyć rząd na szeroką skalę poprzez reorganizację rządu tymczasowego, rozszerzając
go na demokratycznych polityków z Polski i zagranicy. Będzie się nazywać Tymczasowym Rządem
Jedności Narodowej (TRJN). TRJN będzie zobowiązany do przeprowadzenia wolnych i suwerennych
wyborów w możliwie najkrótszym czasie.

b) sprawa Niemiec:
- po wojnie Niemcy zostaną zajęte przez USA, Wielką Brytanię, ZSRR i Francję, aby Niemcy wypełniły

postanowienia przyszłej konferencji pokojowej;

- kraj zostanie podzielony na strefy zawodowe, a Berlin na sektory; strefa francuska zostanie oddzielona
od strefy brytyjskiej i amerykańskiej;
- całą okupacją będzie zarządzać Sojusznicza Rada Kontroli (SRK), w skład której wejdą dowódcy sił
okupacyjnych poszczególnych stref;
- Niemcy nie zostały rozliczone po zakończeniu okupacji.

c) inne postanowienia:
- Organizacja Narodów Zjednoczonych zastąpi Ligę Narodów; konferencja założycielska odbędzie się w

San Francisco 25 kwietnia 1945 r.;

- ZSRR wypowie wojnę Japonii najpóźniej 3 miesiące po jej zakończeniu w Europie. Po wojnie ZSRR
otrzyma Wyspy Kurylskie, południowy Sachalin i Port Arthur - bazę marynarki sowieckiej;
- Chiny otrzymają Mandżurię.

3. Konferencja w Poczdamie 17.07. – 2.08. 1945 r.

a) sprawa polska:
- granica zachodnia - ziemie na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej Polska otrzyma w zarządzie
administracyjnym w oczekiwaniu na rezolucję konferencji pokojowej; Gdańsk, Warmia i Mazury
zostaną związane z polską;
- granica wschodnia – potwierdzono linię Curzona.

b) sprawa Niemiec:
- w Berlinie powstała Sojusznicza Rada Kontroli;
 - podział Niemiec na cztery strefy okupacyjne: wschodnia - radziecka, północno-zachodnia - brytyjska,
środkowo - zachodnia - francuska, południowo - zachodnia - amerykańska. Również Austria została
podzielona na 4 strefy, a Berlin i Wiedeń na 4 sektory;

- cel okupacji niemieckiej: demilitaryzacja - rozbrojenie, demonopolizacja - rozpad wielkich monopoli,

demokratyzacja i denazyfikacja - usunięcie wszelkich wpływów nazistowskich biur, stowarzyszeń itp.;

- odszkodowania - całkowita kwota szkód nie została ustalona; roszczenia ZSRR zostaną zaspokojone
przez konfiskatę towarów ze sowieckiej strefy okupacyjnej + 10% niepotrzebnego sprzętu
przemysłowego ze stref zachodnich + 15% wyposażenia ze stref zachodnich w zamian za dostawę
surowców i żywności; ZSRR zapłaci roszczenia Polski za część odszkodowania, państwa zachodnie
zapłacą roszczenia innych państw ze swoich stref;

- zmiany terytorialne - część Prus Wschodnich z Królewcem przyłączona jest do ZSRR, obszary na
wschód od Odry i Nysy Łużyckiej zostaną przekazane Polsce do administracji; Niemcy z
Czechosłowacji, Węgier i Polski zostaną przesiedleni do Niemiec;

- gospodarka - Niemcy będą traktowane jako całość gospodarcza, nacisk zostanie położony na rozwój
rolnictwa i przemysłu pokojowego;

- ściganie i karanie nazistowskich przestępców.

c) inne postanowienia:
- Rada Ministrów Spraw Zagranicznych Pięciu Mocarstw (dla świata) i Czterech Mocarstw (dla Europy)

została utworzona w celu przygotowania traktatów pokojowych z Niemcami i ich sojusznikami.

Praca napisana w oparciu o stronę: https://pl.wikipedia.org/wiki/II_wojna_

%C5%9Bwiatowa#Koalicja_antyhitlerowska_i_jej_dzia%C5%82alno%C5%9B%C4%87