‫‪2010/12/22‬‬ ‫ض وس  ام ا

‪-2-‬‬ ‫ا
ا ه
وادي اه
‬
‫ا‪)/‬ة‪ 2 :‬س‬ ‫ا(*)وس ا(ول‬ ‫‪$ 2‬ك ع‪.‬ر‬

‫
‪3 /1‬‬ ‫ا‬

‫ا
ـــآـــــــــــــء )‪  6‬ط(‬
‫‪ +‬ل *
)('ل ا
ط ‪،‬ارح درس ‪#‬ﻠ!  ذ دد   ا
 دم ا

ول آ واط س ‪. ،pH‬م  س‬
‫ا
و*ﻠ‪.‬‬
‫ا
‪2‬زء ا‪0‬ول ‪5:‬ن  ا
 دم ا
 واط س‪pH‬‬
‫‪5‬ر ﻠو‪2 6‬ر ‪
S0‬ض ‪ AH‬رآز ا
د ‪F . c0 = 17,5 mol.L−1‬ف ‪ 1,00 mL‬ن هذا ا
ض ‪ G‬و‪2‬ﻠ ﻠوءة‬
‫‪2‬ز 
ء ا
 طر‪. ،‬م ‪F‬ف ا
ء إ
! ن ﻠوغ ا
‪+‬ط ا
‪5‬ر‪# L*.‬ﻠ! ‪#‬ﻠ! ‪2‬م ‪ V= 500 mL‬ن ﻠول ‪ S1‬رآز ‪c1‬‬
‫‪ -1‬أ‪#‬ط ‪5‬رف رو(د
ﻠض‪ .‬أب ا
رآز ا
و
‪
c1‬ﻠﻠول ‪. S1‬‬ ‫‪1‬ن‬
‫‪ -2‬أآب ‪5‬د
 ا
‪ L#R‬ن ا
ض ‪ AH‬وا
ء‪.‬‬ ‫‪0.5‬ن‬
‫‪ -3‬أ(‪ T‬ا
‪2‬دول ا
و*‪
R‬ذا ا
‪.L#R‬‬ ‫‪0.75‬ن‬
‫‪5 -4‬ل ‪2‬ز ‪-pH‬ر *‪ L‬ا
 ذ ‪#‬ﻠ!  ‪ pH‬ا
ﻠول ‪ .pH=3,1 :S1‬أو‪2‬د ا
 ‪ 
τ1‬ا
 دم ا

ذا ا
ول‬
‫ا
دروس‪.‬‬ ‫‪0.5‬ن‬
‫ ا
 دم ا
 ا
ض ا
و‪2‬ود ‪ G‬ا
ﻠول‬ ‫‪ -5‬ن ن ا
‪5‬طت ا
 و‪ 5F‬ا
درس رهن إ(رة‬
‫ض ا
‪.‬وك ‪HCOOH‬‬ ‫‪0,072‬‬ ‫‪W‬‬ ‫ا
 ذ‪5 ،‬ض م  ا
 دم ا

‪ L#R‬ض‬
‫‪0.5‬ن‬
‫ا
ء 


‪ L‬أض ذات ‪R‬س ا
رآز ا
د ‪.c1‬‬
‫ض ا‪.b‬وك ‪CH3COOH‬‬ ‫‪0,023‬‬
‫‪5‬رف ‪#‬ﻠ! ا
ض ‪ AH‬ا
و‪2‬ود ‪ G‬ا
ﻠول ا
‪2‬ري ‪.S0‬‬
‫ض ا
رووك ‪CH3CH2COOH‬‬ ‫‪0,018‬‬
‫ا
‪2‬زء ا
‪5 :.‬ن  ا
 دم ا
 واط س ا
و*ﻠ‬
‫‪ G‬هذ ا
رﻠ ن ا
و
 دم ا
درس
ﻠ ذ ﻠو‪ S2 6‬ن ا
ض ‪ AH‬رآز ا
د ‪2Y .c2 = 5,0 × 10−3 mol.L−1‬زهم‬
‫س ا
و*ﻠ *ﻠوا ‪#‬ﻠ! ا
 ‪ L .σ2 = 1,07 × 10−2 S.m−1‬رآز أوت ‪ HO-‬أم راآز ا‪0‬واع ا‪+0‬رى‪.‬‬
‫‪ -1‬أب  ا
رآز ا
و
 ‪ G H3 O+ ‬ا
ﻠول ‪.S2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1.5‬ن‬
‫‪−3‬‬ ‫‪−1‬‬ ‫‪−3‬‬ ‫‪−1‬‬
‫‪λ‬‬
‫‪H3O‬‬ ‫‪ λ‬و ‪+ = 35 × 10 S.m².mol‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪5‬ط‪− = 4,1 × 10 S.m².mol :‬‬

‫‪0.25‬ن ‪# -2‬ن   ا
 دم ا
 ‪ L#R
τ2‬ا
ض ‪ W AH‬ا
ء ‪ G‬ا
ﻠول ‪.S2‬‬
‫‪1‬ن ‪ -3‬رن  ‪ τ2‬و ‪ τ1‬ا
*‪# L‬ﻠ ‪ G‬ا
‪2‬زء ا‪0‬ول‪ .‬ه‪ L‬هذ ا
‪ 2‬ظرة؟ ‪#‬ﻠ‪2 L‬واك‪.‬‬
‫ا
ـــ‪R‬ـــــــزــــــء‪ 8.5) -I-‬ط(‬
‫ا
‪2‬زء ا‪0‬ول ‪ :‬ا
(ط ا‪
#5(b‬ﻠو
ووم ‪210‬‬
‫ب وو‪ #‬وآد‪5 ،‬ر ا
و
ووم ‪ 210‬أول ‪*#‬ر م اآ(‪ cG‬ن طرف ر وري آوري  ‪ G 1889‬ق أ‪G .‬‬
‫‪2‬ل ا
(ط ا‪ .#5(b‬ود م ا‪+‬ر ا‪ L*)
 c‬ا
و
و
ري آوري‪R .‬ت ﻠ  و‪G‬ق ا
طراز‪ ،α‬و
‪# c‬ر ا
*ف وي‬
‫‪ 138‬وم‪.‬‬
‫‪Rn‬‬ ‫‪At‬‬ ‫‪Po‬‬ ‫‪Bi‬‬ ‫‪Pb‬‬ ‫‪Tl‬‬ ‫‪5‬ط‪  :‬طف ن ا
رب ا
دوري
ﻠ‪*5‬ر‬
‫‪86‬‬ ‫‪85‬‬ ‫‪84‬‬ ‫‪83‬‬ ‫‪82‬‬ ‫‪81‬‬
‫‪4‬‬
‫آ‪5 L‬ض ا
ودات‪m (12C ) =11,99671u m ( 9Be ) = 9,00998u m ( He ) = 4,0015u :‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪m ( 1n ) =1,0086u‬‬
‫‪0‬‬
‫ا
آﻠ ا
و

ﻠو
ووم ‪ M = 210g / mol :210‬ر‪ #‬ا(ر ا
‪F‬وء ‪ G‬ا
‪R‬راغ‪c = 2,99792.108 m / s :‬‬
‫‪ .‬أ‪G‬وآدرو ‪ N = 6,022.1023 mol −1‬ودة ا
آﻠ ا
ذر ‪1u =1,6605.10−27 kg‬‬
‫‪A‬‬
‫‪0.25‬نن ‪ -1‬أ‪#‬ط ‪#‬دد وط‪ 5‬آوت ودة ا
و
ووم ‪.210‬‬
‫‪0.5‬‬
‫‪1‬ن ‪ -2‬أآب ‪5‬د
 ‪R‬ت ودة ا
و
ووم ‪.210‬‬
‫‪  -3‬ق  ن ‪F‬ون ا
‪2‬ﻠ ا

‪" :‬وي (ط ‪ #‬ن ا
و
ووم ‪،210‬آﻠ ‪ 166000 ،1g‬ﻠر آور‪"L‬‬
‫ا
‪2‬زء ا
‪ :.‬ا
و
ووم ‪ 210‬ن ا
آوت ا
رط
ﻠ‪2‬ر‬
‫آ(‪R‬ت درا ول أ‪F‬رار ا
د‪+‬ن ‪،‬أ‪2‬زت ‪ ،2008‬أن د‪+‬ن ا
‪2‬رة وي ‪#‬ﻠ! ا
و
ووم ‪ 210‬إ‪ GF‬إ
! ا
آوت ا
‬
‫ا
‪5‬رو‪ .G‬ود ‪R#F‬ت ‪ G c‬ا
‪2‬ر ‪ .‬ث رات ‪ +‬ل ا
‪+‬ون  ا‪+0‬رة‪ .‬و‪5‬ر ن ا
آوت ا
 ب رض رطن‬
‫ا
ر
دى ا
د‪+‬ن‪.‬‬
‫‪0.5‬ن ‪# -1‬د ول ‪2‬رة وادة ﻠك ا
د‪+‬ن وا
 ‪ 172000‬ودة ن ا
و
ووم ‪  .210‬ه ا
دة ا
ز ا
ز
آ *ر ‪#‬دد‬
 ‫
‪3 /2‬‬ ‫ا‬

‫هذ ا
ودات ‪2 G‬م ا
د‪+‬ن هو ‪.21500‬‬

‫‪0.75‬ن ‪# -2‬ﻠ أن ا
‪5R‬ول ا‪
#5(b‬ذ ا
‪# 5‬ﻠ! ‪2‬م ا
د‪+‬ن زول  ‪5‬د ا‪R+‬ء ‪ 99%‬ن ا
ودات ا‪*0‬ﻠ‪ ،‬أب 
وم ‪.‬م 
‬
‫ا
دة ا
ز ا
ز‪.‬‬
‫ا
‪2‬زء ا
‪
.‬ث‪5 :‬ض ا‪65‬ت ا
و
ووم ‪210‬‬
‫
د ا‪+‬دم ا
و
ووم ‪ 210‬آ*در
‪5(l‬ع ‪ α‬ن طرف إرن و‪G‬ردرك ‪2‬و
و آوري ‪5 G‬ض ا‪#0‬ل ا
‪2‬ر ا
 دت إ
!‬
‫اآ(ف ا
(ط ا‪ #5(b‬ا‪*6‬ط‪ .1934 #‬و‪ * c
5‬ا
رﻠوم *‪# L‬ﻠ! ‪ W‬و‪G‬ر وا
 ‪100‬ورون ‪ G‬آ‪L‬‬
‫‪ ،.‬ب ا
‪5‬د
 ا

‪:‬‬
‫‪9Be‬‬
‫‪4‬‬
‫‪+ 24He → ZA X + 01n‬‬
‫‪  -1‬ط‪ 5‬ا
ودة ‪ A X‬؟‬ ‫‪0.25‬ن‬
‫‪Z‬‬
‫‪0.5‬ن ‪ -2‬أب 
‪2‬ول  ا
ط ‪
∆E‬ذا ا
ول ا
ووي‪# .‬ﻠ‪ L‬إ(ر‪.‬‬
‫ا
‪2‬زء ا
را‪ :W‬ا
*ودوم‪24‬‬
‫‪ 24Na‬ب ا
‪5‬د
 ا

‪:‬‬ ‫‪#‬د  ذف ودة ا
*ودوم ‪ 23‬واط ورون و
د ‪ #‬ودة (‪ 5‬ا
*ودوم‪24‬‬
‫‪11‬‬
‫‪23Na + 1n‬‬ ‫‪→ 11‬‬
‫‪24Na‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪0.25‬ن ‪ -1‬ه‪ L‬آن أن *‪
L‬ﻠودة ‪( 24Na‬ط إ(‪α #5‬؟ ‪#‬ﻠ‪2 L‬واك‪.‬‬
‫‪11‬‬
‫‪0.5‬ن ‪ -2‬ول ا
ودة ‪ 24Na‬ول إ
! ودة ا
'زوم ‪ W 24Mg‬ا‪5‬ث د  ‪ . AY‬أآب ‪5‬د
 هذا ا
ول‪  .‬ط‪c5‬؟‬
‫‪Z‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪11‬‬
‫‪ -3‬أب ‪ .‬ا
(ط ا‪
#5(b‬ذ ا
ودة ‪#‬ﻠ أن ‪#‬ر ا
*ف
ﻠ*ودوم‪ 24‬هو ‪.t=15h‬‬ ‫‪0.5‬ن‬
‫‪5.
-4‬ن ا
‪2‬م ‪ V‬ن ا
دم ا
و‪2‬ود ‪2 G‬م (‪+‬ص را(د‪  ،‬ن هذا ا
(‪+‬ص ‪#‬د
ظ ‪2 t=0‬م ‪ V0=10mL‬ن ﻠول‬
‫ا
*ودوم‪ 24‬رآز ‪.C0=10-3mol/L‬‬
‫‪0.5‬ن‬
‫‪# -1-4‬ن آ دة ا
*ودوم‪ 24‬ا
  ‪ G‬دم ا
(‪+‬ص ‪#‬د ا
ﻠظ ‪.t1=7h‬‬
‫‪ -2-4‬أب (ط ا
‪# 5‬د ا
ﻠظ ‪.t1‬‬ ‫‪0.5‬ن‬
‫‪# -3-4‬د ا
ﻠظ ‪ t1‬أ‪#‬ط! ﻠ‪ L‬ا
‪2‬م ‪ V2=10mL‬ن ا
دم ا
‪+q‬وذ ن ‪2‬م هذا ا
(‪+‬ص آ ا
دة ‪ n2=1,5.10-8mol‬ن‬ ‫‪2.5‬ن‬
‫ا
*ودوم‪ .24‬ا‪ s‬ا
‪2‬م ‪ V‬ن ا
دم ا
و‪2‬ود ‪2 G‬م هذا ا
(‪+‬ص ‪#‬ﻠ أن ا
*ودوم وزع آ‪ R‬ظ ‪ G‬ا
دم‪.‬‬
‫ا
ـــ‪R‬ـــــــزــــــء‪ 5.5) -II-‬ط(‬
‫ا
‪2‬زء ا‪0‬ول‪ :‬ا
(ط ا‪ #5(b‬و‪ .‬ا
طب ‪# - RC‬داد ‪22‬ر‪-‬‬
‫‪# L5‬داد ‪22‬ر
س (ط ‪ .5( #‬آون ن أوب ‪G‬ﻠزي‪ ،‬و‪2‬د ‪ G‬وط‪ c‬ﻠك ر‪ WG‬طول ا‪0‬وب‪ .‬و‪2‬د دا‪ L+‬ا‪0‬وب‬
‫‪u‬ز ‪) L+‬ا‪0‬ر‪u‬ون( ت ‪'F‬ط ‪5F‬ف‪ .‬طق ن ا
ﻠك وا‪0‬وب ور آر ‪#‬ل‪ ،‬ث رط ا‪0‬وب 
طب ا

ب وا
ﻠك‬
‫
طب ا
و‪2‬ب ‪#‬ر و*‪ L‬أو  و‪) R c‬ا
(آ‪ .(1L‬آن ذ‪ 2‬هذا ا
‪5‬داد ‪ .‬طب ‪ 5،RC‬آ‪ ) .C=10pF cR.‬ا
(آ‪(2L‬‬
‫‪#‬د د‪+‬ول د  (‪ 5‬إ
! ا
‪5‬داد ‪q‬ن ا
'ز ا
‪2G ،L+‬ذب ا‪
b‬آروت ا
ز‪ #‬و ا
ﻠك وا‪0‬وت ا
و‪ 2‬ا
‪ 2‬و ا‪0‬وب‪.‬‬
‫
ذا دث ا‪R+‬ض ؤت ‪ ( G‬ا
آ‪.‬ف 'رق دة ز ‪2‬د و‪2‬زة ‪ . ∆t = τ‬وهذا  ‪R‬رض ا‪+‬ر   
‪ .‬ا
زن ‪τ‬‬
‫‪2‬‬
‫
‪ .‬ا
طب ‪F
RC‬ن ا('ل ﻠم
ﻠ‪5‬داد‪.‬‬
‫ﻠك ر‪WG‬‬

‫‪R‬‬ ‫و*‪ L‬أو‬

‫‪5( #‬‬
‫إ(رة و‬
‫ا‪0‬ـوب‬ ‫‪+‬‬ ‫ا
‪5‬داد‬
‫‪U‬‬ ‫و
د ذو ور‬
‫‪#‬ل‬
‫–‬
‫ا
(آ‪1-L‬‬

‫‪0.25‬ن ‪5 -1‬ل ا*ط ح ا
 ‪ L. L‬ا
ور ‪ uc‬ت
و ا
آ‪.‬ف‬
‫‪0.5‬ن ‪(   -2‬دة ا
ر ‪ G‬ا
دارة ‪#‬د ‪+q‬ذ ( ا
آ‪.‬ف  ا
*وى؟ أ‪#‬ط ‪R‬را
ذ ا
‪.2‬‬
‫‪0.25‬ن ‪ -3‬أو‪2‬د ا
 ا
*وى ‪ (
Q‬ا
آ‪.‬ف‪5 .‬ط ‪.U=500V‬‬
 ‫
‪3 /3‬‬ ‫ا‬

‫‪# s -4‬ن د‪+‬ول د  (‪ 5‬إ
! ا‪0‬وب ‪#‬دد ‪ N‬ن ا‪
b‬آروت و‪#‬دد ‪ N‬ن ا‪0‬وت ا
و‪) 2‬أوت ا‪0‬ر‪u‬ون(‪ .‬وهذا  دث‬
‫ا‪ FR+‬ؤ ‪ ( G‬ا
آ‪.‬ف 'رق دة ز ‪. ∆t = 0,10ms‬‬

‫‪0.25‬ن ‪# -1-4‬ن  ا
 و ‪
R‬ﻠو*‪ L‬ا‪0‬و‪.‬‬

‫‪ e ، ∆u‬ا
(‬ ‫‪Ne‬‬
‫‪c‬‬
‫‪=−‬‬ ‫‪ -2-4‬ن ‪5‬ر ا
'ر ‪
∆u‬ﻠور ن
و ا
آ‪.‬ف ‪ +‬ل ا
دة ‪ ∆ t‬آب ‪#‬ﻠ! ا
(آ‪ L‬ا

‪:‬‬
‫‪c‬‬ ‫‪2.5‬ن‬
‫‪C‬‬
‫ا‪6‬دا‪.‬‬
‫ا
‪2‬زء ا
‪ :.‬ا‪ . 2‬ا
طب ‪
RC‬ر ور‬
‫رآب ن رط ‪ .‬ا
طب ‪ RC‬ا
ق و
دا ؤ‪
L.‬ﻠور‪ -‬ا
(آ‪ -3-L‬زود ا
دارة ور ‪.‬ت ‪5 . E=6V c‬ر أن ا
آ‪.‬ف‬
‫‪u‬ر (ون د‪u .‬د
ظ ‪' t=0‬ﻠق ط‪ W‬ا
ر‪(G،‬ن ا
آ‪.‬ف‪.‬‬
‫‪du‬‬
‫‪τ‬‬ ‫‪ -1‬أ‪.‬ت أن ا
ور ‪ uc‬ن
و ا
آ‪.‬ف  ق ا
‪5‬د
 ا
‪FR‬ﻠ ا

‪c + u = E :‬‬ ‫‪0.5‬ن‬
‫‪dt‬‬ ‫‪c‬‬
‫‪0.25‬ن ‪5 -2‬ل ‪5‬د
 ا‪50‬د ن أن ‪ τ‬دار ز‪.‬‬
‫و ‪.α‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪ ،u‬ددا ‪5‬ر آ‪ L‬ن ا
‪.‬ن‬ ‫‪  -3‬ق أن ‪ L‬هذ ا
‪5‬د
 ا
‪FR‬ﻠ آب ‪#‬ﻠ! ا
(آ‪ L‬ا

‪= A (1 − e −αt ) :‬‬ ‫‪0.5‬ن‬
‫‪c‬‬
‫‪ u‬ن
و ا
آ‪.‬ف *ف ‪ c‬ا
‪   .‬ا
ط ا
آر
ﻠآ‪.‬ف‬ ‫‪0.5‬ن ‪ -4‬أو‪2‬د ا
دة ا
ز ا
ز
آ ﻠ  ا
ور‬
‫‪c‬‬

‫ا
(آ‪2-L‬‬

‫‪ A‬ا
ﻠوس ا
وا‪G‬ق
ﻠﻠك و‪ B‬ا
ﻠوس ا
وا‪G‬ق
)وب‬