12

Hbo-masteropleiding 12
Special Educational Needs
2007-2008
12

12
Speciaal Onderwijs
Cluster 1 t/m 4

ve r a l

in he
d! O
t l an
Als u leraar bent in het speciaal onderwijs hebt u
waarschijnlijk een hbo-opleiding gevolgd. In het
vernieuwde onderwijsstelsel betekent dit, dat u
minimaal de graad van hbo-bachelor bezit. Met ingang
van het studiejaar 2007-2008 kan een leraar zich
specialiseren in ‘speciale zorg voor leerlingen’ door de
hbo-masteropleiding Special Educational Needs (SEN)
te volgen. Het Fontys Opleidingscentrum Speciale
Onderwijszorg (Fontys OSO) is geaccrediteerd om deze
masteropleiding SEN aan te bieden.
De opleiding kan zowel in deeltijd als in voltijd gevolgd
worden. In deze prospectus leest u alles over het door
het ministerie erkende en bekostigde masteraanbod van
Fontys OSO.
Al het mogelijke is gedaan om de informatie in deze
prospectus zo juist en actueel mogelijk te maken.
Fontys OSO kan niet verantwoordelijk worden gesteld
voor mogelijke nadelen die lezers, door eventuele
onvolkomenheden in deze uitgave, zouden kunnen
ondervinden.
Inhoud Tweejarige leerroutes in deeltijd voor 12
functiegroepen binnen alle clusters
1 Algemene informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 2.6 Motorische Remedial Teaching (MRD2) . . . . .22
1.1 Hbo-master Special Educational Needs . . . . . . .6 2.7 Interne Begeleiding (IBD2) . . . . . . . . . . . . . . .24
1.2 Hbo-master versus Academic master . . . . . . . . .7 2.8 Ambulante Begeleiding (ABD2) . . . . . . . . . . .25
1.3 Toelatingseisen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 2.9 Coachend Innoveren (CVD2) . . . . . . . . . . . . .26
1.4 Studiemogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 2.10 Coaching in diversiteit (CDD2) . . . . . . . . . . . .27
1.5 Contractonderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 2.11 Logopedie, specialisatie CAB (LSD2) . . . . . . . .28
1.6 Lesrooster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 2.12 Autismespecialist (AUD2) . . . . . . . . . . . . . . . .29
12
1.7 Opbouw van de opleiding . . . . . . . . . . . . . . . .10 2.13 School Video Interactie Begeleiding (SVD2) . .30
1.8 Studiebelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 2.14 Oplossingsgericht werken in het onderwijs
1.9 Studiedagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 (OWD2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31
2.15 Gedragsspecialist (GSD2) . . . . . . . . . . . . . . . .32 12

2 Leerroutes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 2.16 Inspirerend leidinggeven aan innovatie 12

Eenjarige leerroutes in voltijd (MED2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33

2.1 Gespecialiseerde Leraar (GLV1) . . . . . . . . . . . .13 2.17 Coaching als vorm van Professionele
2.2 Remedial Teaching (RTV1) . . . . . . . . . . . . . . .14 Ontwikkeling (COD2) . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Tweejarige leerroutes in deeltijd voor Cluster 2 t/m 4
2.3 Cluster 2: Specialist Auditieve en/of
Communicatieve Beperking (GAD2) . . . . . . . .16
2.4 Cluster 3: Kinderen met een Verstandelijke
en/of Lichamelijke Beperking en Kinderen
die Langdurig Ziek zijn (ZMD2) . . . . . . . . . . .18
2.5 Cluster 4: Specialist ernstige gedragsproblemen,
ontwikkelingsproblemen en/of psychiatrische
stoornissen (ZOD2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Eenjarige leerroutes in deeltijd voor Cluster 2 t/m 4
2.18 Cluster 2: Specialist Auditieve en/of
Communicatieve Beperking (GBD1) . . . . . . . .38
2.19 Cluster 3: Kinderen met een Verstandelijke
en/of Lichamelijke Beperking en Kinderen
die Langdurig Ziek zijn (ZMD1) . . . . . . . . . . .40
2.20 Cluster 4: Specialist ernstige gedragsproblemen,
ontwikkelingsproblemen en/of psychiatrische
stoornissen (ZOD1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42

1
 Eenjarige leerroutes in deeltijd voor 4.9 Studiefinanciering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
functiegroepen binnen alle clusters 4.10 Tegemoetkoming studiekosten door de
2.21 Interne Begeleiding (IBD1) . . . . . . . . . . . . . . .45 werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
2.22 Ambulante Begeleiding (ABD1) . . . . . . . . . . .46 4.11 Vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65
2.23 Autismespecialist (AUD1) . . . . . . . . . . . . . . . .47 4.12 CROHO-registratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65
2.24 School Video Interactie Begeleiding (SVD1) . .48
2.25 Oplossingsgericht werken in het onderwijs 5 OSO als expertisecentrum . . . . . . . . . . . . . . . . . .66
(OWD1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 5.1 Scholing en begeleiding . . . . . . . . . . . . . . . . .66
2.26 Gedragsspecialist (GSD1) . . . . . . . . . . . . . . . .50 5.2 Lezen over speciale onderwijszorg . . . . . . . . .66
2.27 Verdiepingstraject op basis van 5.3 Congressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67
praktijkonderzoek (POD1) . . . . . . . . . . . . . . .51
6 Samenwerkende partners . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68
Academic Master
2.28 Academic Master Special Educational Needs 7 Voor meer informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70
(SEN2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52
8 Informatiebijeenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72
3 Overzicht leerroutes en leslocaties . . . . . . . . . . .54

4 Administratieve gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . .60

4.1 Aanmelding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60
4.2 Leerrechten, collegegeld en betaling . . . . . . . .60
4.3 Contractstudenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62
4.4 Inschrijfduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62
4.5 Annuleren en uitschrijven . . . . . . . . . . . . . . . .63
4.6 Veranderen van lesplaats . . . . . . . . . . . . . . . . .63
4.7 Bijkomende kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63
4.8 Studentenpas, bewijs van inschrijving en
studentnummer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63

2
 12

12

12

12

3
Een masteropleiding die een
antwoord geeft op vragen in
de eigen werksituatie.
De leraar speciaal onderwijs die werkt op een school
verbonden aan een Regionaal Expertisecentrum (REC)
heeft te maken met leerlingen met een complexe
problematiek op zintuiglijk, verstandelijk of lichamelijk
gebied. Ook kan er sprake zijn van ernstige
opvoedkundige problemen.
In veel gevallen is er sprake van een meervoudige
handicap of onderwijsbeperking. De school die voor deze
leerlingen het juiste onderwijsaanbod, gecombineerd met
de juiste ‘zorg’ wil bieden, kan haar taak alleen
uitoefenen als de medewerkers op die school over
adequate en specialistische kennis beschikken.
4
Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO)
biedt leerroutes aan die theoretisch en praktisch ingaan
op de problematieken die een leraar in de werksituatie
tegenkomt.
Doordat Fontys OSO geaccrediteerd is door het
Nederlands Vlaams Accreditatie Orgaan (NVAO) leiden de
leerroutes op voor de hbo-master ‘Special Educational
Needs’.
Doordat het direct toepassen van opgedane kennis tijdens
de colleges in de dagelijkse praktijk een belangrijk
element is, zijn de leerroutes dan ook in eerste instantie
bedoeld voor leraren werkzaam in één van de scholen van
een Regionaal Expertisecentrum in de volgende clusters:
Cluster 1: Kinderen met een visuele beperking;
Cluster 2: Kinderen met een auditieve en/of
communicatieve beperking;
Cluster 3: Kinderen met een verstandelijke en/of
lichamelijke beperking en kinderen die
langdurig ziek zijn;
Cluster 4: Kinderen met psychiatrische- of
gedragsproblemen.
De hbo-masteropleiding gaat specifiek in op de
problemen van leerlingen van de Regionale
Expertisecentra en leert u op systematische en
onderzoeksmatige wijze probleemoplossend te werk te
gaan.
Alle docenten van OSO in de WEC-leerroutes werken of
hebben zelf in het speciaal onderwijs gewerkt en weten
als geen ander welke problemen leraren in de dagelijkse
praktijk tegenkomen.
In de Wet op het Primair Onderwijs (WPO) en in de Wet op
de Expertisecentra (WEC) wordt gestreefd naar een
verdergaande integratie tussen het regulier onderwijs en
Sinds de invoering van de Leerlinggebonden Financiering 12
en de daarmee samenhangende onafhankelijke
indicatiestelling en de mogelijkheid van het toekennen
van een ‘rugzak’ zijn de scholen in de Regionale
Expertiscecentra meer gaan samenwerken. Steeds meer
zien wij dat niet alleen de individuele school of leraar een
professionaliseringsvraag heeft, maar dat op REC-niveau
aan professionalisering op planmatige wijze aandacht
wordt besteed.
12
Voor vragen kunt u altijd terecht bij ons secretariaat of bij
één van de teamleiders WEC.
12

12
het speciaal onderwijs. De komende ‘zorgplicht’, volgend
uit de ministeriële notitie ‘Passend Onderwijs’, maakt dit Miel Boeijkens, Willem de Jong,
streven in de komende jaren zeer concreet. directeur Fontys OSO adjunct-directeur Fontys OSO
Deze integratie stelt hoge eisen aan de deskundigheid van
de leraren in de betreffende onderwijssectoren.

Tilburg, maart 2007

5
1
1 Algemene informatie
1.1 Hbo-master Special Educational
Needs
Met ingang van het studiejaar 2007-2008 biedt Fontys
Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg de hbo-
masteropleiding Special Educational Needs aan. Dit is
een ‘Master in Education’.
Studenten volgen in voltijd (één jaar) of in deeltijd
(twee jaar of één jaar) een beroepsgerichte
masteropleiding met daarbinnen gemeenschappelijke
inhouden.
De éénjarige deeltijdopleiding is bedoeld voor
studenten die al een eerdere voortgezette opleiding
hebben gedaan en op grond daarvan vrijstellingen
krijgen met een omvang van 30 ECTS.
Binnen de masteropleiding komen naast een theoretische
verdieping ook vormen van praktijkonderzoek aan de
orde. Dit onderzoek loopt als een rode draad door de
hele leerroute. De opleiding wordt afgesloten met een
meesterstuk dat een bijdrage levert aan de onderwijs-
praktijk van de student/leraar.
Bij de start van de opleiding schrijft de student in voor
een leerroute die valt binnen één van de drie profielen
binnen het domein ‘onderwijszorg’: specialist,
6
begeleider of ontwikkelaar. Aan elk profiel is een aantal
leerroutes gekoppeld, zoals gespecialiseerde leraar,
remedial teacher, intern begeleider, autismespecialist of
gedragsspecialist. De inhoud van deze leerroutes wordt
voor een belangrijk deel bepaald in samenspraak met de
betreffende beroepsverenigingen, zoals de Landelijke
beroepsvereniging Remedial Teaching (LBRT),
Landelijke Beroepsgroep Interne Begeleiding (LBib),
Beroepsvereniging School Video Interactie Begeleiding
en Autismespecialist.
Het opleidingsprofiel ‘Specialist’
Binnen dit profiel ligt het accent op een meer
inhoudelijke verdieping. Denk hierbij aan onderzoek
en behandeling van autisme of gedragsproblemen. De
student kiest voor leerroutes als specialisatie auditieve
en/of communicatieve beperking, specialist ernstige
gedragsproblemen, motorische remedial teaching,
autismespecialist.
Het opleidingsprofiel ‘Begeleider’
Binnen dit profiel ligt het accent op professionalisering,
gericht op het begeleiden van collega’s of leerlingen
binnen de onderwijsomgeving. Denk hierbij aan
leerroutes als ambulante begeleiding en School Video
Interactie Begeleiding.
Het opleidingsprofiel ‘Ontwikkelaar’
Binnen dit profiel staat de oriëntatie op de ontwikkeling
van de zorg binnen het totale systeem van de school
centraal. De leerroutes zijn gericht op het vormgeven
van samen leren in de eigen onderwijsorganisatie. Denk
hierbij aan de leerroute coachend innoveren en de
leerroute inspirerend leidinggeven aan innovatie.
In kleine leer- en onderzoekgroepen werken studenten
aan het ‘leren leren’ en aan het vormgeven van hun
praktijkgericht onderzoek.
Naast de keuze voor een leerroute kan de student zich
verder richten op een specifiek werkveld: het speciaal
basisonderwijs, het (speciaal) voortgezet
onderwijs/beroepsonderwijs of de clusterscholen.
Alle leerroutes staan beschreven in hoofdstuk 2 van
deze prospectus.
De hbo-masteropleiding Special Educational Needs is
gebaseerd op het competentieprofiel zoals beschreven
in het boekje ‘Bekwaam en Speciaal’ *. In overleg met
het werkveld en betrokken instanties is een set
competenties beschreven, waarover een leraar moet
beschikken als hij wil werken met leerlingen die
speciale zorg vragen. De masteropleiding kent hiermee
een praktijkgerichte aanpak.
De hbo-masteropleiding wordt aangeboden op tien
7
uitvoeringslocaties in het land. Als een groep van 12
minimaal 12 leraren, vallend onder een bestuur of in
een samenwerkingsverband, belangstelling heeft voor
de masteropleiding, dan bestaat de mogelijkheid om de
gekozen leerroute op locatie uit te voeren.
Het met goed resultaat afsluiten van de masteropleiding
geeft recht op het getuigschrift Master Special
Educational Needs. De gevolgde leerroute wordt op het
12
getuigschrift vermeld.
1.2 Hbo-master versus Academic
master 12
Fontys OSO biedt naast de hbo-masteropleiding Special 12
Educational Needs ook een tweejarige Academic Master
Special Educational Needs in samenwerking met
Roehampton University in Londen (zie paragraaf 2.28).
In Nederland wordt onderscheid gemaakt tussen een
hbo-masteropleiding en een academic masteropleiding.
Binnen een hbo-masteropleiding ligt het accent vooral
op het (verder) ontwikkelen van een professionele
beroepshouding, waarbij het toepassen en ontwikkelen
van kennis in de context van het beroep centraal staat.
* Het boekje ’Bekwaam en Speciaal’ is verkrijgbaar via de webshop
van Fontys OSO: www.fontysoso.nl/webshop.
1
Binnen de academic masteropleiding ligt het accent op
de inhoudelijke en theoretische kennis en in mindere
mate op de professionele beroepshouding in de context
van het beroep.
1.3 Toelatingseisen
De masteropleiding van Fontys OSO is opgenomen in
de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk
Onderzoek (WHW). Het is een hbo-masteropleiding
met een omvang van 60 ECTS (European Credit Transfer
System). Zie voor meer uitleg www.fontys.nl/ects.
In de deeltijdopleiding worden deze studiepunten
verdeeld over twee studiejaren. Studenten die in
aanmerking komen voor vrijstellingen met een omvang
van 30 ECTS, kunnen de tweejarige deeltijdopleiding in
één jaar doen.
Om toegelaten te kunnen worden tot een hbo-
masteropleiding gelden de volgende eisen:
- u hebt een relevant diploma/getuigschrift op
minimaal hbo-bachelor-niveau, zoals een
lerarenopleiding basisonderwijs met eventueel een
minor ‘onderwijszorg’, een lerarenopleiding
voortgezet onderwijs, logopedie, een sociaal-
agogische opleiding, (ortho)pedagogiek,
psychologie of onderwijskunde;
8
- u hebt relevante werkervaring, voorafgaand aan of
aantoonbaar tijdens de masteropleiding in de vorm
van een arbeidscontract dan wel een
leerwerkplekovereenkomst.
Voltijdstudenten zijn verplicht zelf een leerwerkplek te
zoeken en een leerwerkplekovereenkomst af te sluiten.
Studenten die een opleiding in deeltijd volgen en (nog)
geen baan hebben, dienen zelf een school te zoeken
waar de praktijkopdrachten en het praktijkonderzoek
uitgevoerd kunnen worden. Ook zij sluiten een
leerwerkplekovereenkomst af met de betrokken school.
Degenen die géén onderwijsbevoegdheid hebben,
kunnen deze ook niet aan een afgeronde
masteropleiding Special Educational Needs ontlenen.
1.4 Studiemogelijkheden
Fontys OSO biedt in het studiejaar 2007-2008 de
volgende leerroutes aan:
Eenjarige leerroutes in voltijd
Zie voor verdere informatie paragraaf 2.1 tot en met
2.2.
Tweejarige leerroutes in deeltijd
Zie voor verdere informatie paragraaf 2.3 tot en met
2.17.
Eenjarige leerroutes in deeltijd voor oud-studenten
(actualiserings- en verbredingstrajecten)
Zie voor verdere informatie paragraaf 2.18 tot en met
2.27.
Een Academic Master Special Educational Needs
Zie paragraaf 2.28.
Een schematisch overzicht van alle leerroutes en
lesplaatsen staat in hoofdstuk 3. Hier vindt u ook een
overzicht van de dagen waarop de bijeenkomsten
gepland zijn.
Naast deze prospectus Speciaal Onderwijs zijn er aparte
prospectussen (Speciaal) Basisonderwijs/Voor- en
Vroegschoolse Educatie en (Speciaal) Voortgezet
Onderwijs/Beroepsonderwijs.
Professionalisering van docenten wordt tegenwoordig
steeds meer vanuit de school ingevuld. Dit geschiedt
via IPB (Integraal PersoneelsBeleid) en is gekoppeld
aan de centrale doelen die de school als professionele
werkorganisatie stelt. Er komt verantwoord
(na)scholingsbeleid tot stand en wel vanuit het idee
van integrale schoolontwikkeling en integrale
leerlingenzorg. Daarom komt het vaker voor dat
schoolteams/directies ervoor kiezen meer structurele
vormen van scholing in te zetten. Men heeft daarbij
9
duidelijk oog voor schoolontwikkeling, gezien in een 12
meerjarenperspectief. Fontys OSO biedt de
mogelijkheid als team of als groot deel van een team via
een masteropleiding op maat in de regio een meerjarig
traject te volgen.
Vraag onze brochure over deze korte of langdurige
begeleidings- en scholingsmogelijkheden aan bij het
secretariaat (zie achterzijde van deze prospectus).
12
1.5 Contractonderwijs
Belangstellenden die niet aan de vooropleiding voldoen
of onderwijsgevenden die in één of meerdere specifieke
modules geïnteresseerd zijn, kunnen van een leerroute 12
ook één of meerdere modules volgen. Hiervoor wordt 12
dan een contract afgesloten.
Contractstudenten ontvangen voor de gevolgde
module(s) een certificaat.
1.6 Lesrooster
Vanwege de vakantiespreiding is het niet mogelijk een
jaarrooster 2007-2008 uit te brengen dat van toepassing
is op alle opleidingsplaatsen in het land. Op het rooster
wordt zo veel mogelijk rekening gehouden met de
regionale vakantieregelingen.
De openingsbijeenkomsten/colleges starten in de week
van 3 september 2007. Eind augustus 2007 ontvangt u
een lesrooster van de leerroute waarvoor u hebt
1
ingeschreven.Tevens ontvangt u een literatuurlijst,
studiegids en een routebeschrijving naar het lesgebouw.
Deze informatie is ook terug te vinden via de website:
www.fontys.nl/oso.
1.7 Opbouw van de opleiding
Een studiejaar bestaat uit 40 weken. De masteropleiding
is opgebouwd uit perioden. In een periode wordt
gewerkt aan een inhoudelijk samenhangend geheel van
één of meerdere modules.
De eerste periode van de masteropleiding heeft een
introducerend karakter. In de eerste bijeenkomst wordt
de opzet van de opleiding aan de orde gesteld en geven
studenten en opleiders de verwachtingen naar elkaar
aan. De student geeft aan welke competenties hij wil
verwerven en beschrijft dit in een persoonlijk
ontwikkelplan (POP). In de tweede bijeenkomst wordt
aandacht besteed aan het thema ‘inclusie/passend
onderwijs’. Elke student die zich professionaliseert op
het terrein van speciale onderwijszorg dient een visie
op dit onderwerp te ontwikkelen. De derde bijeenkomst
heeft betrekking op de introductie van de
onderzoekslijn. In deze bijeenkomst wordt de rol van
reflectie en onderzoek binnen de masteropleiding
uiteengezet.
10
Hierna volgen 24 (deeltijd) of 54 (voltijd) bijeenkomsten
voor de competentielijn/leerroute. De student geeft aan
het begin van zijn masterstudie aan welke competenties
hij wil verwerven. Bij inschrijving heeft de student
gekozen voor één van de drie opleidingsprofielen:
specialist, begeleider of ontwikkelaar én voor een
leerroute binnen het profiel.
Studenten participeren verder in leer- en onderzoeks-
groepen. Deze groepen bestaan uit een beperkt aantal
deelnemers. In deze groepen wordt aandacht besteed
aan de persoonlijke en professionele ontwikkeling van
de student. Dit vindt plaats door te werken aan
leervragen, studievoortgang, reflectie en onderzoeks-
vragen. In het eerste jaar worden zes bijeenkomsten
gepland. Eveneens zal ruimschoots aandacht besteed
worden aan de begeleiding van het ‘meesterstuk’, de
afstudeerscriptie.
1.8 Studiebelasting
Voltijdstudenten hebben gedurende twee dagen
instructie- en/of werkcolleges. Ook worden twee
dagen ingeroosterd voor praktijkopdrachten en
praktijkonderzoek op een relevante school. Dat zal
doorgaans een school voor basisonderwijs of speciaal
basisonderwijs zijn. Eén dag per week moet door de
student worden gereserveerd voor het bestuderen van
(wetenschappelijk georiënteerde) literatuur.
 Deeltijdstudenten nemen gemiddeld per week deel aan 12
Leer- en Onderzoeksgroep één middag- of avondbijeenkomst van 3,5 à 4 uur.
Daarnaast investeren zij eenzelfde hoeveelheid tijd aan
zelfstudie.Verder moeten praktijkopdrachten en een
Opleidingsprofiel
voorbeelden van leerroutes:

ONTWIKKELAAR
Coachend innoveren praktijkonderzoek in de eigen werkomgeving worden
Zorgteamcoördinator
uitgevoerd.
Inspirerend leiding geven aan innovatie

1.9 Studiedagen
Reflectie- onderzoeksmethodologie

In bepaalde leerroutes zijn studiedagen gepland.Voor

12
het bijwonen van een studiedag is het van belang tijdig
Opleidingsprofiel

voorbeelden van leerroutes:

Startbijeenkomst

Afstuderen (meesterstuk)
Leerlingbegeleiding/Schooldecanaat een verzoek aan uw werkgever (het schoolbestuur) te
BEGELEIDER
Inclusie

Intern Begeleider
richten om deel te kunnen nemen (kort buitengewoon
School Video Interactie Begeleiding
Oplossingsgericht Werken verlof voor studiedoeleinden). In enkele (éénjarige) 12

leerroutes zijn meerdere studiedagen opgenomen. 12

voorbeelden van leerroutes:

Remedial Teaching PO
Remedial Teaching VO
Gespecialiseerde Groepsleraar
Autismespecialist
Zeer Moeilijk Lerende Kinderen (Cluster 3)
Opleidingsprofiel

Lichamelijk en Meervoudig Beperkte Kinderen (Cluster 3)

Auditief Beperkten (Cluster 2)
SPECIALIST

Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen (Cluster 4)

Praktijkonderwijs
Leerwegondersteunend Onderwijs

1e studiejaar DT 2e studiejaar DT

Voltijd 1 jarig

11
2
2 Leerroutes

Eenjarige leerroutes in voltijd

Toelatingseis: Een relevant diploma/getuigschrift op
minimaal hbo-bachelor-niveau en
relevante werkervaring, voorafgaand
aan of aantoonbaar tijdens de
masteropleiding in de vorm van een
arbeidscontract dan wel een
leerwerkplekovereenkomst.
Studieduur: 1 jaar.
Studiebelasting: Per week 2 dagen college, 2 dagen
praktijkopdrachten en
praktijkonderzoek en 1 dag zelfstudie.
Stage: Voltijdstudenten zijn verplicht zelf een
leerwerkplek te zoeken; ze dienen
hiervoor een leerwerkplek- of een
arbeidsovereenkomst af te sluiten.
Diplomering: Getuigschrift Master Special
Educational Needs. De gevolgde
leerroute wordt op het getuigschrift
vermeld.
Studiefinanciering: Voltijdstudenten kunnen gebruik
maken van de regeling
studiefinanciering (zie paragraaf 4.9).

12
2.1 Gespecialiseerde Leraar (code GLV1) Lesplaatsen 12
In deze leerroute gaat het om het professioneel omgaan Amsterdam, Bergen op Zoom, Eindhoven, Hengelo,
met leerlingen met gedrags-, sociaal-emotionele en Nijmegen, Rotterdam, Sittard,Tilburg en Utrecht.
onderwijsleerproblemen. De leraar specialiseert zich in
het planmatig en oplossingsgericht omgaan met Module ECTS
onderwijsleerproblemen, zoals lees- en spellings- GL01 Introductie 4
problemen (dyslexie), reken-/wiskundeproblemen en GL01a Communicatie 3
problemen met begrijpend en studerend lezen, GL02 Planmatig omgaan met onderwijs-
rekening houdend met verschillen in de groep. Ook leerproblemen I 7
12
specialiseert de leraar zich in de aanpak van ernstige GL03 Planmatig omgaan met gedragsproblemen I 7
sociaal-emotionele problemen en gedragsproblemen en GL03a Drama als orthopedagogisch middel 3
kinderpsychiatrische beelden. Bovendien traint men GL04 Afstuderen / Leer- en onderzoekslijn 16
zich als leraar in het communiceren met GL05 Planmatig omgaan met onderwijs- 12

probleemleerlingen en hun ouders of verzorgers. Men leerproblemen II 8 12

verdiept zich in de samenhang tussen het onderwijs GL06 Planmatig omgaan met gedragsproblemen II 8
binnen de eigen school en het netwerk van relaties GL07 Netwerk van relaties in en om de school 4
waarvan de school deel uitmaakt.

Doelgroep
Leraren die onderwijs geven aan leerlingen met leer- Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de

en/of gedragsproblemen in het basisonderwijs of in de website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de

school voor speciaal basisonderwijs en leraren die zich leerroute aan waarover u meer wilt weten via oso@fontys.nl of 0877 877 133.

willen bekwamen in het verlenen van speciale

onderwijszorg, vooral in klassenverband.

13
2
2.2 Remedial Teaching (code RTV1) Lesplaatsen
Remedial Teaching is een vorm van hulpverlening aan Amsterdam (i.s.m. IPABO Amsterdam), Bergen op
leerlingen met specifieke (didactische) hulpvragen, Zoom/Breda (i.s.m. Avans Hogescholen), Den Bosch,
individueel of in een kleine groep. Eindhoven, Hengelo, Rotterdam (i.s.m. Hogeschool
De hulp kan inhouden: Leiden),Tilburg en Utrecht (i.s.m. Hogeschool
- het onderzoeken van kinderen; Domstad).
- het opstellen en uitvoeren van handelingsplannen;
- het selecteren van (ortho)didactische materialen en Module ECTS
leer- en hulpmiddelen ten behoeve van de RT01 Introductie 4
handelingsplanning; RT02 Leesproblemen en dyslexie 9
- het overleggen over de inhoud, de afstemming en de RT03 Problemen met begrijpend lezen,
organisatie van de hulp met de groepsleerkracht taalontwikkeling en NT2 6
en/of ouders. RT04 Spellingproblemen 4
De eenjarige leerroute in voltijd richt zich in het RT05 Rekenproblemen en Non-verbal Learning
bijzonder op de persoonlijke professionele Disabilities (NLD) 9
ontwikkeling, visievorming en onderzoek naar RT06 Pedagogische en gedragsproblemen 6
functioneren in een speciale professionele situatie. RT07 Schrijfmotorische en motorische problemen 3
RT09 Communicatie 3
Doelgroep RT08 Leer- en onderzoekslijn 16
Leraren, ook herintreders, die een functie ambiëren als
(zelfstandig gevestigd) remedial teacher en leraren die
zich willen professionaliseren in hulp bij
leerproblemen. Ook voor belangstellenden die een
onderwijsverwante hbo-opleiding hebben voltooid Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd
(bijvoorbeeld SPH, logopedie, HKP etc.) en zich als op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.
zelfstandig remedial teacher willen vestigen.

14
Tweejarige leerroutes in deeltijd 12
voor Cluster 2 t/m 4

Toelatingseis: Een relevant diploma/getuigschrift op Diplomering: Getuigschrift Master Special

minimaal hbo-bachelor-niveau en
relevante werkervaring, voorafgaand
aan of aantoonbaar tijdens de
masteropleiding in de vorm van een
arbeidscontract dan wel een
leerwerkplekovereenkomst.
Studieduur: 2 jaar.
Educational Needs. De gevolgde
leerroute wordt op het getuigschrift
vermeld.
12
Studiefinanciering: In bepaalde situaties is een
tegemoetkoming in de studiekosten
mogelijk (zie paragraaf 4.9).
Doelgroep: Leraren die speciale onderwijszorg 12

Studiebelasting: Per week één middag- of avond- verlenen in een Regionaal Expertise- 12

bijeenkomst van 3,5 à 4 uur en een centrum of leraren werkzaam in het

zelfde hoeveelheid tijd voor zelfstudie. regulier onderwijs (WPO/WVO/WEB)
Daarnaast moeten praktijkopdrachten met vergelijkbare leerlingen zoals in de
en een praktijkonderzoek in de eigen vier clusters van de REC’s.
werkomgeving worden uitgevoerd.
Stage: Studenten die een opleiding in deeltijd
volgen en (nog) geen baan hebben,
dienen zelf een school te zoeken waar
de praktijkopdrachten en het
praktijkonderzoek uitgevoerd kunnen
worden. Zij sluiten een
leerwerkplekovereenkomst af met de
betreffende school.

15
2
2.3 Cluster 2: Specialist Auditieve
en/of Communicatieve Beperking
(code GAD2)
Deze tweejarige leerroute richt zich o.a. op het
ontwikkelen van competenties die betekenisvol zijn in
opvoeding en onderwijs aan leerlingen met behoefte
aan speciale onderwijszorg. Het is mogelijk een
leerroute te kiezen waarin de student zich specialiseert
in leerlingen met een auditief en/of communicatief
ontwikkelingsprobleem. De opleiding geeft verdieping
van kennis en leert om praktijkgericht onderzoek te
doen met als doel om het onderwijs en/of de
schoolorganisatie te verbeteren.
Het programma is opgebouwd uit twee onderdelen. Het
eerste onderdeel is het doen van een onderzoek, de
zogenaamde onderzoekslijn die begint met een
introductie in de onderzoeksmethodologie in het eerste
jaar en die wordt afgerond met het meesterstuk in het
tweede opleidingsjaar. De onderzoeksvoortgang wordt
begeleid in groepjes van 4 à 5 studenten die regelmatig
bijeenkomen.
Het tweede onderdeel is de kennislijn en deze heeft als
doel het vergroten van competenties van de student. De
kennislijn bestaat uit verplichte modules en
keuzemodules. Naast de introductie zijn er 7 verplichte
modules. De student kiest zelf 5 modules en geeft
daarmee de eigen leerroute vorm. In de keuzemodules
wordt ingegaan op specifieke, aan het speciaal
16
onderwijs gerelateerde aspecten en onderwerpen. Zo
kan de student een leerroute samenstellen die
gekoppeld is aan een van de clusters of afstemmen op
de eigen werkomgeving en leerbehoeften. De student
bewerkstelligt in de opdrachten bij de modules en in
het praktijkgericht onderzoek de koppeling van kennis
naar praktijk en vice versa.
De keuzemodules met code GA zijn modules gericht op
het lesgeven aan leerlingen met communicatieve en
auditieve beperkingen. Het is ook mogelijk modules te
kiezen uit het keuzegedeelte van de Cluster 3- en/of
Cluster 4-opleiding (zie 2.4 en 2.5).
Doelgroep
Leraren die werkzaam zijn in:
• scholen of instituten voor dove kinderen;
• scholen voor slechthorende kinderen en/of
kinderen met ernstige spraak-en taalproblemen;
• reguliere scholen waar kinderen met een auditief
ontwikkelingsprobleem of spraak-taalprobleem
onderwijs krijgen.
Lesplaatsen
Den Bosch, Eindhoven en Utrecht (bijeenkomsten op
dinsdag- of donderdagavond van 18.00 tot 21.30 uur).
Module ECTS 12
Eerste en tweede opleidingsjaar:
Verplicht deel:
WE01 Introductie en onderzoeksmethodologie 3
WE02 Onderzoekslijn en meesterstuk 16
WE03 Inclusie 2
WE04 Handelingsgericht planmatig werken 4
WE05 Gespreksvaardigheden algemeen 4
WE06 Orthopedagogisch denken en handelen 4
12
WE07 Neuropsychologie 2

Keuzemodules:
De student kiest 5 modules uit dit aanbod om de eigen 12

12
leerroute vorm te geven:
WE08 Inleiding in oplossingsgericht werken 5
WE09 Autisme 5
WE10 Orthodidactisch denken en handelen 5

Modules specifiek gericht op de Cluster 2-leerling:

GA02 Auditief/verbale ontwikkeling: audiologie
en articulatorische fonetiek 5
GA03 Taalverwerving en taalverwerking 5
GA04 Orthopedagogisch en didactisch handelen 5
Wilt u weten op welke dag en op welke plaats de bijeenkomsten van
GA05 Taalbeschouwing/ begrijpend lezen 5
de verschillende leerroutes zijn georganiseerd, kijk dan in het schema
GA06 Leerproblemen specifiek 5
op bladzijden 56 tot en met 59.
GA07 Communicatieontwikkeling specifiek 5

17
2
2.4 Cluster 3: Kinderen met een
Verstandelijke en/of Lichamelijke
Beperking en Kinderen die
Langdurig Ziek zijn (code ZMD2)
Deze tweejarige leerroute richt zich o.a. op het
ontwikkelen van competenties die betekenisvol zijn in
opvoeding en onderwijs aan leerlingen met behoefte
aan speciale onderwijszorg. Het is mogelijk een
leerroute te kiezen waarin de student zich specialiseert
in leerlingen met een indicatie voor het Cluster 3-
onderwijs. De leerroute geeft verdieping van kennis
en is erop gericht praktijkgericht onderzoek te leren
doen met als doel om het onderwijs en/of de
schoolorganisatie te verbeteren.
Het programma is opgebouwd uit twee onderdelen. Het
eerste onderdeel is het doen van een onderzoek, de
zogenaamde onderzoekslijn die begint met een
introductie in de onderzoeksmethodologie in het eerste
jaar en die wordt afgerond met het meesterstuk in het
tweede opleidingsjaar. De onderzoeksvoortgang wordt
begeleid in groepjes van 4 à 5 studenten die regelmatig
bijeenkomen.
Het tweede onderdeel is de kennislijn en deze heeft als
doel het vergroten van competenties van de student. De
kennislijn bestaat uit verplichte modules en
keuzemodules. Naast de introductie zijn er 7 verplichte
modules. De student kiest zelf 5 modules en geeft
daarmee de eigen leerroute vorm. In de keuzemodules
18
wordt ingegaan op specifieke, aan het speciaal
onderwijs gerelateerde aspecten en onderwerpen. Zo
kan de student een leerroute samenstellen die
gekoppeld is aan een van de clusters of afstemmen op
de eigen werkomgeving en leerbehoeften. De student
bewerkstelligt in de opdrachten bij de modules en in
het praktijkgericht onderzoek de koppeling van kennis
naar praktijk en vice versa.
De keuzemodules met code ZM zijn modules gericht op
leerlingen met een Cluster 3-indicatie. Het is ook
mogelijk modules te kiezen uit het keuzegedeelte van
de Cluster 2- en/of Cluster 4-opleiding (zie 2.3 en 2.5).
Doelgroep
Leraren die werkzaam zijn of willen gaan werken in:
• scholen voor zml-kinderen;
• scholen voor mytyl- en/of tyltyl-kinderen;
• scholen voor langdurig zieke kinderen (somatisch);
• reguliere scholen waar kinderen met de hiervoor
genoemde problemen geplaatst zijn.
Lesplaatsen
Amsterdam, Den Bosch, Eindhoven,Tilburg en Utrecht.
(bijeenkomsten op dinsdag- of donderdagavond van
18.00 tot 21.30 uur).
Module ECTS Module ECTS 12
Eerste en tweede opleidingsjaar Modules gericht op o.a. de leerling met een cluster 3-
Verplicht deel: indicatie:
WE01 Introductie en onderzoeksmethodologie 3 ZM05 Medisch-neurologische en paramedische
WE02 Onderzoekslijn en meesterstuk 16 informatie 5
WE03 Inclusie 2 ZM07 Spraaktaalverwerving en
WE04 Handelingsgericht planmatig werken 4 communicatieontwikkeling (basis) 5
WE05 Gespreksvaardigheden algemeen 4 ZM08 Spel 5
WE06 Orthopedagogisch denken en handelen 4 ZM09 Sensorische integratie 5
12
WE07 Neuropsychologie 2 ZM10 Kinderen met zeer ernstige
onderwijsbeperkingen 5
Keuzemodules:
De student kiest 5 modules uit dit aanbod om de eigen 12

12
leerroute vorm te geven:
WE08 Inleiding in oplossingsgericht werken 5
WE09 Autisme 5 Kom naar de informatie-avond bij u in de buurt

WE10 Orthodidactisch denken en handelen 5 op 8 mei 2007 van 19.00-21.00 uur (zie blz. 72).

19
2
2.5 Cluster 4: Specialist ernstige
gedragsproblemen, ontwikkelings-
problemen en/of psychiatrische
stoornissen (code ZOD2)
Deze tweejarige leerroute richt zich o.a. op het
ontwikkelen van competenties die betekenisvol zijn in
opvoeding en onderwijs aan leerlingen met behoefte
aan speciale onderwijszorg. Het is mogelijk een
leerroute te kiezen waarin de student zich specialiseert
in leerlingen met een indicatie voor het Cluster 4-
onderwijs. De opleiding geeft verdieping van kennis
en is erop gericht praktijkgericht onderzoek te leren
doen met als doel om het onderwijs en/of de
schoolorganisatie te verbeteren.
Het programma is opgebouwd uit twee onderdelen. Het
eerste onderdeel is het doen van een onderzoek, de
zogenaamde onderzoekslijn die begint met een
introductie in de onderzoeksmethodologie in het eerste
jaar en die wordt afgerond met het meesterstuk in het
tweede opleidingsjaar. De onderzoeksvoortgang wordt
begeleid in groepjes van 4 à 5 studenten die regelmatig
bijeenkomen.
Het tweede onderdeel is de kennislijn en deze heeft als
doel het vergroten van competenties van de student. De
kennislijn bestaat uit verplichte modules en
keuzemodules. Naast de introductie zijn er 7 verplichte
modules. De student kiest zelf 5 modules en geeft
daarmee de eigen leerroute vorm. In de keuzemodules
20
wordt ingegaan op specifieke, aan het speciaal
onderwijs gerelateerde aspecten en onderwerpen. Zo
kan de student een leerroute samenstellen die
gekoppeld is aan een van de clusters of afstemmen op
de eigen werkomgeving en leerbehoeften. De student
bewerkstelligt in de opdrachten bij de modules en in
het praktijkgericht onderzoek de koppeling van kennis
naar praktijk en vice versa.
De keuzemodules met code ZO zijn modules gericht op
leerlingen met een Cluster 4-indicatie. Het is ook
mogelijk modules te kiezen uit het keuzegedeelte van
de Cluster 2- en/of Cluster 3-opleiding (zie 2.3 en 2.4).
Doelgroep
Leraren die werkzaam zijn of willen gaan werken in:
• Cluster 4-scholen;
• scholen verbonden aan pedologische instituten;
• scholen voor langdurig zieke kinderen (psychiatrie);
• in overleg: reguliere scholen waar kinderen met de
hiervoor genoemde problemen geplaatst zijn.
Medewerkers van Cluster 4-instellingen met hbo- of
wetenschappelijke opleiding (orthopedagogen,
logopedisten, SPH, vakleerkrachten).
Voorwaarde is altijd dat opdrachten uitgevoerd mogen
worden op de eigen werkplek/school, waar gewerkt
kan worden met deze geïndiceerde Cluster 4-leerlingen.
Lesplaatsen Modules gericht op o.a. de leerling met een Cluster 4- 12
Amsterdam, Den Bosch, Eindhoven en Utrecht. indicatie:
Cluster 4 is een kleine doelgroep. Leerroutes kunnen ZO01 Kindfactoren 1: Bronnen van een verstoorde
ook worden verzorgd op een locatie in de regio waar de ontwikkeling 5
meeste studenten inschrijven. Inschrijving en overleg ZO02 Kindfactoren 2: Psychopathologie 5
bepalen de lesplaats (bijeenkomsten op dinsdag- of ZO04 Factoren binnen de school : De Leraar, Groep,
donderdagavond van 18.00 tot 21.30 uur of op locatie). School 5
ZO05 Factoren buiten de school 1: Gezin- en
Module ECTS jeugdhulp 5
12
Modules in het eerste en tweede opleidingsjaar: ZO08 Factoren buiten de school 2: Jeugdrecht en
Verplicht deel: jeugdcriminaliteit 5
WE01 Introductie en onderzoeksmethodologie 3
WE02 Onderzoekslijn en meesterstuk 16 12

12
WE03 Inclusie 2
WE04 Handelingsgericht planmatig werken 4
WE05 Gespreksvaardigheden algemeen 4
WE06 Orthopedagogisch denken en handelen 4
WE07 Neuropsychologie 2

Keuzemodules:
De student kiest 5 modules uit dit aanbod om de eigen
leerroute vorm te geven:
WE08 Inleiding in oplossingsgericht werken 5
Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd
WE09 Autisme 5
op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.
WE10 Orthodidactisch denken en handelen 5

21
2
Tweejarige leerroutes in deeltijd
voor functiegroepen binnen
alle clusters.
Voor algemene informatie over toelatingseisen,
studieduur, studiebelasting, stage, diplomering en
studiefinanciering: zie pagina 15.
22
2.6 Motorische Remedial Teaching
(code MRD2)
Binnen het bewegingsonderwijs krijgt u te maken met
leerlingen die op een of andere manier niet voldoende
mee kunnen komen. Een dergelijke specifieke
motorische hulpvraag kan enerzijds zijn oorsprong
hebben in een fysieke beperking maar ook zijn er vaak
sociaal-emotionele en cognitieve factoren die een
fysieke belemmering tot gevolg hebben. U wilt daar
graag iets aan doen. Motorische remedial teaching
(MRT) biedt u de mogelijkheden deze problematiek
zowel binnen als buiten de gymlessen aan te pakken
met als doel het kind motorisch beter te laten
functioneren.
Deze leerroute is ontwikkeld in samenwerking met de
Fontys Sporthogeschool en wordt vormgegeven vanuit
de door KVLO (Koninklijke Vereniging Leraren
Lichamelijke Opvoeding) geformuleerde competenties:
• observeren, analyseren, diagnosticeren en registreren
van het bewegen en motorische leerprocessen;
• opstellen van een individueel handelingsprogramma;
• ontwerpen en uitvoeren MRT-activiteiten;
• evalueren van de doelen van het
handelingsprogramma;
• managen van MRT-activiteiten in een organisatie;
• uitbouwen van het kwalificatieniveau.
Naast de reguliere bijeenkomsten op maandagavond Module ECTS 12
(18.00-21.30 uur) worden er ook een aantal Tweede opleidingsjaar
praktijkbijeenkomsten (± 5) op zaterdag (9.30-15.00 MR08 Observeren en signaleren van motorische
uur) verzorgd. problemen II 3
MR09 Sociaal-emotionele ontwikkeling en
Doelgroep pedagogische problemen II 2
Leraren bewegingsonderwijs (afgestudeerden aan een MR10 Communicatie II 1
Academie voor Lichamelijke Opvoeding) en MR11 Testen en diagnosticeren van motorische
afgestudeerde leraren primair onderwijs met de problemen II 3
12
bevoegdheid om bewegingsonderwijs te geven aan MR12 Behandelen van motorische problemen II 3
groep 1 t/m 8. MR06 Capita Selecta 2
MR07 POP en praktijkgericht onderzoek 16
Lesplaats 12

Tilburg. 12

Module ECTS
Eerste opleidingsjaar Wilt u weten op welke dag en op welke plaats de bijeenkomsten van

MR00 Startbijeenkomst 1 de verschillende leerroutes zijn georganiseerd, kijk dan in het schema

MR01 Observeren en signaleren van motorische op bladzijden 56 tot en met 59.

problemen I 6
MR02 Sociaal-emotionele ontwikkeling en
pedagogische problemen I 4
MR03 Communicatie I 1
MR04 Testen en diagnosticeren van motorische
problemen I 6
MR05 Behandelen van motorische problemen I 6
MR06 Capita Selecta 1
MR07 POP en praktijkgericht onderzoek 5

23
2
2.7 Interne Begeleiding (code IBD2) Module ECTS
De intern begeleider houdt zich bezig met het opstellen Eerste opleidingsjaar
en uitvoeren van organisatorische maatregelen en het IB01 Intern begeleider als coach 4
scheppen van voorwaarden op groeps-, school- en IB02 Intern begeleider binnen de schoolorganisatie 4
bovenschools niveau. Die maatregelen en voorwaarden IB03 Intern begeleider en het coachen van
maken een ononderbroken leerweg en (sub)groepen 4
ontwikkelingsgang van zorgleerlingen mogelijk. Deze IB04 Intern begeleider en veranderingsprocessen 4
leerroute richt zich op die specifieke functie. Deze IB05 Intern begeleider professioneel aan het werk 4
tweejarige leerroute bestaat uit een aantal modulen die IB06 Intern begeleider verantwoordelijk voor zijn
zeer specifiek zijn voor de taak of functie van de intern eigen leerproces 10
begeleider. Daarnaast volgt de student vier Tweede opleidingsjaar
‘inhoudelijke’ modulen. RT02 Leesproblemen en dyslexie 10
RT05 Rekenproblemen en Nonverbal Learning
Doelgroep Disabilities (NLD) 10
Leraren die werkzaam zijn en enkele jaren ervaring RT06 Pedagogische en gedragsproblemen 6
hebben in het basisonderwijs, de school voor speciaal RT07 Schrijfmotorische en motorische problemen 4
basisonderwijs of een school voor speciaal onderwijs.
De modulen in het tweede opleidingsjaar zijn modulen
Lesplaatsen uit de leerroute Remedial Teaching. De IB’er kan ook
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch, geïnteresseerd zijn in andere ‘inhoudelijke’ modulen. In
Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard, overleg kan dan een andere leerroute voor het tweede
Tilburg en Utrecht. jaar bepaald worden.

Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de

website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
leerroute aan waarover u meer wilt weten via oso@fontys.nl of 0877 877 133.

24
2.8 Ambulante Begeleiding Modulen ECTS 12
(code ABD2) Eerste opleidingsjaar
Een ambulant begeleider heeft als (kern)taak de AB01 De ambulant begeleider als coach 4
beïnvloeding van de reguliere onderwijsomgeving AB02 De ambulant begeleider binnen organisaties 4
zodat een kind met speciale onderwijsbehoeften AB03 De ambulant begeleider in verschillende rollen 4
daarbinnen kan (blijven) functioneren. Binnen het AB04 De ambulant begeleider als veranderaar 4
begeleiden van dit proces vervult een ambulant AB05 De ambulant begeleider als professionele
begeleider verschillende rollen. De taak vereist een dienstverlener 4
dienstverlenende beroepshouding ten aanzien van alle AB06 De ambulant begeleider verantwoordelijk
12
betrokkenen. Daarnaast zal een ambulant begeleider de voor zijn eigen leerproces 10
(meer)waarde van deze vorm van dienstverlening Tweede opleidingsjaar
zichtbaar dienen te maken. Dit alles dient te worden RT02 Leesproblemen en dyslexie 10
vormgegeven volgens procedures en protocollen, RT05 Rekenproblemen en Nonverbal Learning 12

ontwikkeld binnen het organisatieonderdeel Ambulante Disabilities (NLD) 10 12

Begeleiding (eventueel nog in oprichting). RT06 Pedagogische en gedragsproblemen 6

Doelgroep
Leraren die werkzaam zijn en enkele jaren ervaring
hebben in het basisonderwijs, de school voor speciaal
basisonderwijs of een school voor speciaal onderwijs.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,
Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,
Tilburg en Utrecht.
RT07 Schrijfmotorische en motorische problemen 4
De modulen in het tweede opleidingsjaar zijn modulen
uit de leerroute Remedial Teaching. De AB’er kan ook
geïnteresseerd zijn in andere ‘inhoudelijke’ modulen. In
overleg kan dan een andere leerroute voor het tweede
jaar bepaald worden.

25
2
2.9 Coachend Innoveren (code CVD2) Doelgroep
Deze leerroute is gericht op persoonlijk meesterschap Functionarissen die reeds enige jaren ervaring (en
voor duurzame innovatie en implementatie in scholing) hebben en een feitelijke taak op het gebied
(school)organisaties. Zowel scholen als professionele van managen, coachen, begeleiding en/of advisering
werkorganisaties staan voortdurend onder druk en binnen schoolorganisaties.
worden op allerlei externe eisen aangesproken.Veel
verbeterings- en vernieuwingsvraagstukken zijn dan Lesplaats
ook aan de orde. Gebaseerd op concepten vanuit de Den Bosch en Nijmegen.
lerende organisatie wordt gewerkt aan individueel en
collectief leren binnen organisaties. Module ECTS
De leerroute ‘Coachend innoveren’ richt zich op Eerste opleidingsjaar: leren van de student en organisatie
functionarissen die binnen de schoolorganisatie een centraal
structurele taak hebben om vernieuwingen en CV01 Introductie 2
veranderingen te begeleiden en in te voeren. U leert vanuit CV02 Visie op individueel en organisatieleren 8
uw coach-competenties zodanig interventies te plegen dat CV03 Implementatie door communicatie, reflectie,
het leren als organisatie opgepakt en verankerd wordt. intervisie en coaching 10
Tijdens de opleiding werkt u binnen verschillende CV04 Leer- en onderzoekslijn: eigen leren vormgeven
leeromgevingen: de eigen werkcontext, via en praktijkgericht onderzoek 10
intervisie/groepssupervisie, in de leergroep en via Tweede opleidingsjaar: verdieping en toepassing in de
coaching on the job. beroepscontext
Deze leerroute kenmerkt zich door maatwerk. Dit CV05 Krachtige leeromgeving creëren 8
betekent dat eigen accenten worden gelegd aan de hand CV06 Verdieping en specialisatie 8
van de persoonlijke leer- en ontwikkelbehoefte binnen CV04 Leer- en onderzoekslijn: eigen leren
de organisatie en dat de leerthema’s van het 1e en 2e vormgeven en praktijkgericht onderzoek;
jaar geïntegreerd aan bod komen. integratie van het leren en het praktijkgericht
Hierdoor ontstaat een flexibele en praktijkgerichte onderzoek en afstuderen 14
leerroute. De leerroute wordt uitgevoerd in de vorm van
interactieve bijeenkomsten.

26
2.10 Coaching in diversiteit (code CDD2) Doelgroep 12
De samenleving en de populatie op school zijn steeds • Docenten, leerlingbegeleiders en managers in de
diverser geworden.Vraag is hoe u met deze diversiteit diverse vormen van onderwijs, die vorm geven of
effectief kunt omgaan binnen de onderwijsorganisatie gaan geven aan de etnisch-culturele diversiteit
en bij coaching van leerlingen. Leerlingen hebben heel binnen de onderwijszorg.
verschillende achtergronden. In de complexe • Professionals, werkzaam binnen onderwijs-
onderwijszorg speelt de etnisch-culturele dimensie gerelateerde sectoren.
vaak een rol. Het niet (h)erkennen van de betekenis van
deze dimensie kan leiden tot misverstanden en zelfs tot Lesplaats
12
(onbedoelde) uitsluitingsmechanismen. Het werken Utrecht.
vanuit het diversiteitsperspectief zoals aangeboden in
deze leerroute sluit goed aan bij de ontwikkelingen in Module ECTS
het onderwijs van competentiegericht werken en de Eerste opleidingsjaar 12

docent als coach. De focus ligt op de relatie tussen CD01 Introductie 2 12

onderwijszorg en etnisch-culturele diversiteit. CD02 Transculturele competentie 6

In het eerste jaar ligt het accent op het coachen vanuit CD03 Coachingsvaardigheden 6
het diversiteitperspectief. Er wordt systematisch met een CD04 Migratiefactoren en traumatische ervaringen 4
Persoonlijk OntwikkelPlan (POP) gewerkt. De afsluiting CD05 Conflicthantering en mediation 6
van elk onderdeel in het eerste jaar staat in relatie tot dit CD06 Persoonlijk Ontwikkel Plan/onderzoek 6
Persoonlijk OntwikkelPlan. Tweede opleidingsjaar
In het tweede jaar staat het hanteren van de CD07 Visie op diversiteit in de organisatie 7
organisatorische consequenties van de diversiteit in de CD08 Audits en analyse 6
populatie van de school centraal. De afsluiting bestaat uit CD09 Specifieke thema’s 7
het in nauwe samenwerking met de organisatie CD06 Afstuderen: actieplan/onderzoek 10
ontwerpen en toetsen van een actieplan voor de eigen
organisatie op basis van een gedegen analyse. Centraal in
de leerroute staat het leren van en met elkaar. Intervisie
en collegiale consultatie zijn belangrijke onderdelen.

27
2
2.11 Logopedie, specialisatie CAB Lesplaatsen
(code LSD2) Eindhoven en/of Utrecht, afhankelijk van het aantal
De behandeling van kinderen met ernstige deelnemers en de regio vanwaaruit de deelnemers
communicatieve en/of auditieve beperkingen vraagt afkomstig zijn. De contactmomenten zijn gepland op
veel van de professionaliteit van de logopedist. Deze woensdag van 17.00 - 20.30 uur.
competentiegerichte leerroute bouwt voort op
aanwezige kennis, vaardigheid en attitude. Studenten Module ECTS
richten zich op het onderling uitwisselen van Modulen eerste opleidingsjaar
ervaringen, nemen kennis van de ervaringen van LS01 Introductie/Inclusie/Reflectie- en
experts, verwerven nieuwe vaardigheden en passen die onderzoeksmethodologie 12
toe en doen literatuur- en praktijkonderzoek. Aan bod LS02 Visie op taal-leren 6
komen diagnostiek, behandelcyclus t.a.v. de individuele LS03 Diagnostiek 6
leerling en groepstherapie, multidisciplinaire LS04 Leerproblemen 6
samenwerking, advisering/coaching, positionering van Tweede studiejaar
het vak in de eigen organisatie, innoveren en reflectie LS01 Reflectie- en onderzoeksmethodologie 8
op eigen professionele ontwikkeling. De leerroute sluit LS05 Coaching 4
aan bij de (eigen) werkpraktijk om een optimale LS06 Beleid en organisatie 6
toepasbaarheid van de verworven kennis en LS07 Auditief/verbale ontwikkeling 6
vaardigheden te realiseren. LS08 Taaltherapie en comorbiditeit 6

Doelgroep
Logopedisten die werkzaam zijn in instellingen en het
onderwijs. Deze logopedisten houden zich specifiek
bezig met het kind (leeftijdscatagorie 2-18 jaar) met
ernstige communicatieve beperkingen en/of auditieve
beperkingen en willen zich in dit domein verder
professionaliseren.

28
2.12 Autismespecialist (code AUD2)
De leerling of persoon met autisme heeft een leraar of
begeleider nodig die autisme (her)kent, begrijpt en kan
handelen op basis van die kennis. De werkfilosofie en
het curriculum van TEACCH vormen de basis voor deze
leerroute. Ze staan centraal in het eerste opleidingsjaar.
Een onderzoek naar een specifiek en verdiepend thema
rond autisme en het eigen professioneel handelen en
leren vormt de rode draad in het tweede opleidingsjaar.
De leerroute wordt vormgegeven langs twee hoofdlijnen.
De kennislijn bestaat uit lesbijeenkomsten en
hoorcolleges waarin het brede autismespectrum
centraal staat. Deze bijeenkomsten zijn gericht op het
zelf het onderwerp. Naast zelfsturing is het 12
samenwerken met medestudenten in
onderzoeksgroepen hierbij vanzelfsprekend.
Doelgroep
Waar mensen met autisme zijn, is speciale zorg nodig.
Deze leerroute is daarom gericht op hbo-opgeleide
professionals in alle contexten van onderwijs,
jeugdhulpverlening en zorg. De student die wil worden
12
opgeleid tot autismespecialist moet eigen
praktijkervaringen in het werken en omgaan met
mensen met autisme kunnen inbrengen.
12

ontwikkelen van generalistische kennis. Lesplaatsen 12

De leer- en onderzoekslijn bestaat uit bijeenkomsten Eindhoven,Tilburg en Utrecht.

van werk- en leerteams, supervisie, practicum-
bijeenkomsten en school-werkbezoeken. Op een Module ECTS
veelzijdige manier kan de student lerend en reflecterend Eerste opleidingsjaar
werken aan zijn persoonlijke ontwikkeling tot AU01 Introductie 2
autismespecialist. De student onderzoekt cyclisch en op AU02 Het theoretisch kader van autisme 3
verschillende manieren zijn professioneel handelen als AU03 Van onderzoek naar handelingsplan 15
beroepsbeoefenaar en (toekomstig) autismespecialist. AU05 Capita selecta 4
De student leert een onderzoek op te zetten en uit te AU06 Leer- en onderzoekslijn 6
voeren.Tijdens het eerste jaar leidt een praktijkgericht Tweede opleidingsjaar
onderzoek tot het opstellen van een Individueel AU07 Inhoud en kennislijn - verdieping 20
Handelingsplan van een persoon met autisme. In het AU06 Leer- en onderzoekslijn 10
tweede jaar zet de student zijn eigen praktijkgerichte
masteronderzoek op rond autisme en hij kiest daarbij

29
2
2.13 School Video Interactie Begeleiding Doelgroep
(code SVD2) Begeleiders in het onderwijs. Daarbij kan gedacht
De leerroute School Video Interactie Begeleiding (SVIB) worden aan:
biedt begeleiders in het onderwijs een concrete • leraren met een begeleidende functie zoals IB’ers en
methode om leraren te begeleiden. De opleiding biedt AB’ers;
begeleiders een kader om systematisch te analyseren • orthopedagogen en psychologen werkzaam in het
wat er in de klas gebeurt. Dit kader wordt ook gebruikt onderwijs;
om de interactie tussen begeleider en leraar te • docenten met een begeleidende functie in het
analyseren. De begeleider wordt geleerd op een voortgezet onderwijs;
activerende manier leraren te laten reflecteren op eigen • hbo-docenten met een functie als stagebegeleider.
handelen. In de opleiding worden video-opnames
besproken die de deelnemers zelf in hun eigen Lesplaatsen
praktijksituatie maken. Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,
De leerroute omvat 17 dagdelen zowel in het eerste als Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,
in het tweede jaar. Per jaar is er een aantal regionale Tilburg en Utrecht.
studiedagen en vaardigheidsbijeenkomsten in kleine
groepen. Het zwaartepunt in de opleiding ligt op het Module ECTS
onder supervisie uitvoeren van SVIB-begeleidingen. Eerste opleidingsjaar
Naast de bijeenkomsten moet men gelegenheid en tijd SV01 Het theoretische kader van de methode SVIB 5
hebben voor het maken van opnames en het analyseren SV02 Planmatig uitvoeren van SVIB-trajecten 10
en bespreken hiervan. SV03 Begeleiden/coachen binnen SVIB 10
Hiervoor is het belangrijk dat de SVIB’er in opleiding SV04 Integratie en implementatie 5
een begeleidende functie heeft. Tweede opleidingsjaar
De studenten moeten kunnen beschikken over een SV05 Praktijkonderzoek 18
videocamera en videoafspeelapparatuur. SV06 Aanvullende inhoudelijke modules 12

30
2.14 Oplossingsgericht werken in het Lesplaats 12
onderwijs (code OWD2) Amsterdam.
De Solution Focused Approach (afkomstig uit de
Verenigde Staten) is gebaseerd op het gedachtegoed van Module ECTS
Milton Erickson en het systeemgerichte interventie- Eerste opleidingsjaar
model van het Mental Research Institute (Palo Alto). OW01 Introductie 2
Dit model legt de nadruk op kortdurende, effectieve OW02 Algemene interventies vanuit de Solution
interventies, die een blijvende positieve verandering Focused Approach 8
beogen bij leerlingen, studenten, ouders en OW03 Oplossingsgericht werken met leerlingen en
12
leerkrachten. studenten (po, vo, mbo, hbo) 9
Het centrale uitgangspunt bij het oplossingsgerichte OW04 Oplossingsgericht werken met collega’s en
werken is aan te sluiten bij de krachtbronnen die ieder medewerkers 9
in zich heeft. De leerling of student, leraar of ouder is OW07 Leer- en onderzoekslijn (POP, begeleide 12

zich daar vaak in onvoldoende mate van bewust. intervisie, actie-onderzoek) 2 12

Aansluiten bij deze bronnen en deze versterken levert Tweede opleidingsjaar

de mogelijkheden op om moeilijkheden blijvend zelf
op te lossen ook in de onderwijssetting.
We bieden deze leerroute aan in samenwerking met het
Korzybski-instituut uit België met inzet van
buitenlandse experts. De voertaal is deels Engels.
OW05 Stage en praktijk in Vlaanderen 9
OW06 Integratie van behandelde benaderingswijzen 7
OW07 Leer- en onderzoekslijn (POP, begeleide
intervisie, actie-onderzoek afstuderen) 14

Doelgroep Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de

Leraren en begeleiders van leerlingen en hun ouders, website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
begeleiders van studenten en van collega-leraren en leerroute aan waarover u meer wilt weten via oso@fontys.nl of 0877 877 133.
leidinggevenden van leraren met een afgeronde hbo-
bachelor opleiding.

31
2
2.15 Gedragsspecialist (code GSD2) Lesplaatsen
Binnen het onderwijsveld en feitelijk in de gehele Eindhoven,Tilburg en Utrecht.
maatschappij is een toename van de gedragsproblematiek
merkbaar. Kennis van de sociaal-emotionele Module ECTS
ontwikkeling, gedragsproblematiek en psychopathologie Eerste opleidingsjaar
stelt ons beter in staat oplossingen te bedenken. Bij dit GS01 Introductie en oriëntatie 2
zoeken naar oplossingen moet nadrukkelijk gekeken GS02 Gedrag; sociaal-emotionele ontwikkeling,
worden naar competenties en wat er wel goed verklaringsmodellen en pedagogisch klimaat 14
gaat/ging in de (onderwijs-)situatie van de leerling. GS03 Beleid en netwerk van organisaties 4
Deze leerroute kenmerkt zich door een integratie van GS04 Drama als orthopedagogisch middel 4
die kennis met een oplossingsgerichte benadering ten GS05 Leer- en onderzoeksgroep; Begeleide Intervisie 6
opzichte van kinderen die zich in een problematische Tweede opleidingsjaar
situatie bevinden. De oplossingsgerichte GS06 Introductie op oplossingsgericht werken 4
gedragsspecialist leert niet alleen zelf situaties te en inleiding in thema’s
analyseren en te hanteren, maar is ook beter in staat tot GS07 Oplossingsgerichte gespreksvoering 5
het begeleiden van leerlingen, collega’s en ouders. Deze GS08 Psychopathologie en oplossingsgericht werken 6
begeleiding heeft betrekking op het effectief omgaan GS09 Sociaal-emotionele ontwikkeling, SEO-DVD en
met leerlingen en kinderen met gedragsproblemen. Oplossingsgericht werken 5
GS10 Leer- en onderzoeksgroep; Begeleide
Doelgroep Intervisie en Afstuderen 10
Intern begeleiders, ambulant begeleiders, remedial
teachers, groepsleraren, medewerkers verbonden aan
PI-scholen en internaatsscholen, orthopedagogen, Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd

psychologen en andere medewerkers uit het primair op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.

onderwijs die voor hun school de rol van

gedragsspecialist (gaan) vervullen.

32
2.16 Inspirerend leidinggeven aan
innovatie (code MED2)
Het Nederlandse funderend onderwijs staat de
komende jaren voor een ingrijpende herziening van
de organisatie van de speciale leerlingenzorg.
Schoolbesturen krijgen ‘zorgplicht’ en zullen, al dan
niet in samenwerking met andere besturen en met
instellingen voor jeugdzorg en jeugdwelzijn, een
passend onderwijs-/zorgaanbod voor iedere leerling
dienen te realiseren.
Binnen de leerroute ‘Leidinggeven aan innovatie’ gaan
we er vanuit dat ‘Passend onderwijs’ in de komende
jaren een belangrijk innovatiethema is zowel in de
eigen (school) organisatie, als tussen allerlei partners
(basisscholen, voortgezet onderwijs, scholen voor
(V)SO, REC’s, jeugdzorg enzovoort) in de regio. Nieuwe
onderwijs-zorgarrangementen zullen ontstaan, evenals
nieuwe vormen van samenwerking, veelal regionaal
georganiseerd. Het onderscheid tussen regulier en
speciaal onderwijs zal naar verwachting meer en meer
gaan vervagen.Tegelijkertijd zal de invoering van de
zorgplicht afgestemd moeten worden op allerlei
veranderingen die al langer in het onderwijs spelen, als
de invoering van kwaliteitszorg, lumpsum, integraal
personeelsbeleid en de ‘wet BIO’. De complexiteit van
de vele tegelijk spelende veranderingsprocessen stellen
hoge eisen aan een ieder, die vanuit welke functie of rol
dan ook, leiding geeft aan innovatie in het primair,
33
voortgezet en speciaal (voortgezet) onderwijs. In de 12
opleiding staat naast de focus op leidinggeven aan
innovatie, de persoonlijke effectiviteit van de
deelnemers centraal.
Doelgroep
• Directieleden primair, voortgezet en speciaal
(voortgezet) onderwijs;
• coördinatoren van samenwerkingsverbanden WSNS
12
PO en VO;
• REC-coördinatoren en coördinatoren van diensten
ambulante begeleiding;
• middenmanagers; 12
• intern begeleiders, kwaliteitscoördinatoren. 12
Deze leerroute is ook geschikt voor groepen scholen
onder gezamenlijk bestuur of binnen samenwerkings-
verbanden of regionale expertisecentra. Het voordeel
van deze constructie is dat de leer- en onderzoekslijn en
het meesterstuk kunnen passen binnen de wensen en
ambities van het bestuur, bovenschools management,
samenwerkingsverband of REC. De leerroute wordt
uitgevoerd in de vorm van tweedaagsen.Verblijfkosten
zijn voor rekening van de student.
Lesplaats
Den Bosch.
2
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
ME00 Introductie 2
ME01 Oriëntatie op innovatie in het onderwijs 5
ME02 Inspirerend leidinggeven aan innovatie I 5
ME03 Cultuur als voedingsbodem voor verandering 5
ME04 Educatief ontwerpen 5
ME09 Leer- en onderzoekslijn: Praktijkonderzoek
‘Leidinggeven aan innovatie’ 8
Tweede opleidingsjaar
ME05 Systeemdenken in actie 5
ME06 Inspirerend leidinggeven aan innovatie II 5
ME07 Werken in ketens en netwerken 5
ME08 Ondernemerschap in het onderwijs 5
ME09 Leer- en onderzoekslijn: Praktijkonderzoek
‘Leidinggeven aan innovatie’ 10

Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de

website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
leerroute aan waarover u meer wilt weten via oso@fontys.nl of 0877 877 133.

34
2.17 Coaching als vorm van
Professionele Ontwikkeling
(code COD2)
In de ontwikkeling van de school krijgen school-
organisaties een steeds grotere autonomie voor wat
betreft de keuzes die zij kunnen en willen maken.
Professionalisering van de individuele docent en een
team docenten vormt daarmee een centrale opgave
voor iedere schoolorganisatie. Interne begeleidings-
deskundigen, zoals coaches, kunnen ondersteunend
zijn in deze professionalisering door de leer- en
ontwikkelingsprocessen van individuen en teams
binnen de organisatie te begeleiden.
Een coach is hierbij een functionaris die de activiteiten
begeleidt van de medewerker(s) zodat zij leren om
zichzelf zelfstandig te ontwikkelen vanuit een
gemeenschappelijk kader voor professioneel gedrag en
het onderwijsconcept van de organisatie.
Bij coaching wordt gewerkt vanuit bewustzijn en eigen
verantwoordelijkheid. Leren leren en leren handelen
neemt een belangrijke plaats in en daarmee vindt er
ontwikkeling plaats in het functioneren van de
medewerker(s). Als gevolg van leren van de
persoonlijke en professionele ontwikkeling verbeteren
ook de werkresultaten.
35
Deze leerroute richt zich op coachen in relatie met het werk. 12
De verbetering van prestaties en de ontwikkeling van de
persoon staan daarmee steeds in relatie met het
werkproces. De leerroute wordt uitgevoerd in de vorm
van interactieve bijeenkomsten.
Deze leerroute kenmerkt zich door maatwerk en de
verscheidenheid aan leervormen en leeractiviteiten. Dit
betekent dat eigen accenten worden gelegd aan de hand
van de persoonlijke leer- en ontwikkelbehoefte binnen
12
de organisatie en dat de leerthema’s geïntegreerd aan
bod komen.
Hierdoor ontstaat een flexibele en praktijkgerichte
leerroute gericht op de ontwikkeling en 12
professionalisering van de coachingscompetenties. 12
Doelgroep
De leerroute is bestemd voor functionarissen die vanuit
hun taak in de organisatie coaching vorm geven of gaan
geven zoals directieleden, middenkader, docenten,
mentoren, leer(ling)begeleiders etc.
Lesplaatsen
Den Bosch en Nijmegen.
2
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar: leren toepassen
CO01 Introductie 2
CO02 Facetten van coachen 12
CO03 Coachen binnen de organisatie 6
CO04 Leer- en onderzoekslijn 10
Tweede opleidingsjaar: betekenis en verdieping
CO05 Betekenis geven aan coachen 10
CO06 Verdiepingsdimensies bij het coachen 10
CO04 Leer- en onderzoekslijn 10

Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd

op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.

36
Eenjarige leerroutes in deeltijd 12
voor Cluster 2 t/m 4

Toelatingseis: Een diploma/getuigschrift op Studiefinanciering: In bepaalde situaties is een

minimaal hbo-bachelor-niveau, een
getuigschrift van een voortgezette
opleiding, een afgeronde studie
(ortho)pedagogiek of een verwante
universitaire opleiding en relevante
werkervaring.Toelating geschiedt op
basis van beoordeling door de
tegemoetkoming in de studiekosten
mogelijk (zie paragraaf 4.9).
Doelgroep: Leraren die speciale onderwijszorg
12
verlenen in een Regionaal Expertise-
centrum of leraren werkzaam in het
regulier onderwijs (WPO/WVO/WEB)
met vergelijkbare leerlingen zoals in de 12

Examencommisie van Fontys OSO. vier clusters van de REC’s. 12

Studieduur: 1 jaar.
Studiebelasting: Per week één middag- of
avondbijeenkomst van 3,5 à 4 uur en
een zelfde hoeveelheid tijd voor
zelfstudie. Daarnaast moeten
praktijkopdrachten en een
praktijkonderzoek in de eigen
werkomgeving worden uitgevoerd.
Diplomering: Getuigschrift Master Special
Educational Needs. De gevolgde
leerroute wordt op het getuigschrift
vermeld.

37
2
2.18 Cluster 2: Specialist Auditieve en/of
Communicatieve Beperking (code
GBD1)
Deze eenjarige leerroute is bedoeld voor onderwijzend
personeel dat eerder een voortgezette opleiding van 60
ECTS gedaan heeft en zich wil verdiepen in het
uitvoeren van (praktijk)onderzoek in de eigen
werksituatie met als doel om het onderwijs en/of de
schoolorganisatie te verbeteren.Voorwaarde is dat in de
werksituatie gespecialiseerde onderwijszorg geboden
wordt aan geïndiceerde leerlingen. Het aantrekkelijke
van deze leerroute is dat er in heterogene student-
groepen gewerkt wordt zodat er veel uitwisseling plaats
vindt tussen studenten. Bovendien kiest de student drie
kennismodules die bij de interesse, werksituatie en/of
onderzoek van de student passen ongeacht het type
school waar de student werkt.
Het programma is opgebouwd uit twee onderdelen. In
het generieke deel is er aandacht voor inclusie en het
doen van een onderzoek, de zogenaamde onderzoeks-
lijn die wordt afgerond met een meesterstuk. De
onderzoeksvoortgang wordt begeleid in groepjes van
4 à 5 studenten. De student bewerkstelligt in het
onderzoek een koppeling van kennis naar praktijk en
vice versa.
38
Het tweede onderdeel heeft als doel het vergroten van
kennis. Dit gedeelte bestaat uit 3 kennismodules die de
student kiest uit een aanbod. De kennismodules bestaan
uit een drietal hoorcolleges rondom een actueel thema.
Lesplaatsen
Deze leerroute wordt op 3 lesplaatsen in Nederland
aangeboden: Den Bosch,Tilburg en Utrecht. De
bijeenkomsten behorend bij de onderzoekslijn zullen
hier plaatsvinden. De kennismodules worden centraal
aangeboden en kunnen dus afhankelijk van het aantal
deelnemers op andere locaties gegeven worden.
Er zijn 95 contacturen die over 10 hele woensdagen
(1 per maand) en 7 bijeenkomsten van 3,5 uur op
woensdagmiddagen verdeeld worden. Er moet rekening
gehouden worden met een flink aandeel zelfstudie dat
met name voor het onderzoeksgedeelte gereserveerd
moet worden.
Module ECTS 12
Generieke onderdelen (voor iedereen verplicht): Modules gericht op leerlingen met een indicatie voor
WE01 Introductie en onderzoeksmethodologie 3 Cluster 4:
WE02 Onderzoekslijn en Meesterstuk 16 ZO12 Psychopathologie
WE03 Inclusie 2 ZO18 Factoren buiten de school; jeugdrecht en
jeugdcriminaliteit
Keuzemodules:
De student kiest drie modules uit onderstaand aanbod Clusteroverstijgend:
naar eigen interesse; 3 ECTS per module. WE18 Inleiding op oplossingsgericht werken
12
WE19 Autisme
Modules gericht op leerlingen met een indicatie voor
Cluster 2:
GB02 Auditief verbale ontwikkeling, gehoor en 12

12
audiologie
GB03 Taalbeleid specifiek Wilt u weten op welke dag en op welke plaats de bijeenkomsten van
GB04 Ontwikkelingspsychologie/ontwikkeling en leren de verschillende leerroutes zijn georganiseerd, kijk dan in het schema
op bladzijden 56 tot en met 59.
Modules gericht op leerlingen met een indicatie voor
Cluster 3:
ZM15 Medisch/neurologische informatie en sensorische
integratie
ZM11 Kinderen met zeer ernstige
onderwijsbeperkingen

39
2
2.19 Cluster 3: Kinderen met een
Verstandelijke en/of Lichamelijke
Beperking en Kinderen die
Langdurig Ziek zijn (code ZMD1)
Deze eenjarige leerroute is bedoeld voor onderwijzend
personeel dat eerder een voortgezette opleiding van 60
ECTS gedaan heeft en zich wil verdiepen in het
uitvoeren van (praktijk)onderzoek in de eigen
werksituatie.Voorwaarde is dat in deze werksituatie
gespecialiseerde onderwijszorg geboden wordt aan
geïndiceerde leerlingen. De opleiding geeft verdieping
van kennis en leert om praktijkgericht onderzoek te
doen met als doel om het onderwijs en/of de
schoolorganisatie te verbeteren. Het aantrekkelijke van
deze leerroute is dat er in heterogene studentgroepen
gewerkt wordt zodat er veel uitwisseling plaats vindt
tussen studenten. Bovendien kiest de student drie
kennismodules die bij de interesse, werksituatie en/of
onderzoek van de student passen ongeacht het type
school waar de student werkt.
Het programma is opgebouwd uit twee onderdelen. In
het generieke deel is er aandacht voor inclusie en het
doen van een onderzoek, de zogenaamde onderzoeks-
lijn die wordt afgerond met een meesterstuk.
40
De onderzoeksvoortgang wordt begeleid in groepjes
van 4 à 5 studenten. De student bewerkstelligt in het
onderzoek een koppeling van kennis naar praktijk en
vice versa.
Het tweede onderdeel heeft als doel het vergroten van
kennis. Dit gedeelte bestaat uit 3 kennismodules die de
student kiest uit een aanbod. De kennismodules bestaan
uit een drietal hoorcolleges rondom een actueel thema.
Lesplaatsen
Deze leerroute wordt op 4 lesplaatsen in Nederland
aangeboden: Amsterdam, Den Bosch,Tilburg en
Utrecht. De bijeenkomsten behorend bij de
onderzoekslijn zullen hier plaatsvinden. De
kennismodules worden centraal aangeboden en kunnen
dus afhankelijk van het aantal deelnemers op andere
locaties gegeven worden.
Er zijn 95 contacturen die over 10 hele woensdagen
(1 per maand) en 7 bijeenkomsten van 3,5 uur op
woensdagmiddagen verdeeld worden. Er moet rekening
gehouden worden met een flink aandeel zelfstudie dat
met name voor het onderzoeksgedeelte gereserveerd
moet worden.
Module ECTS 12
Generieke onderdelen (voor iedereen verplicht): Modules gericht op leerlingen met een indicatie voor
WE01 Introductie en onderzoeksmethodologie 3 Cluster 4:
WE02 Onderzoekslijn en Meesterstuk 16 ZO12 Psychopathologie
WE03 Inclusie 2 ZO18 Factoren buiten de school; jeugdrecht en
jeugdcriminaliteit
Keuzemodules:
De student kiest drie modules uit onderstaand aanbod Clusteroverstijgend:
naar eigen interesse; 3 ECTS per module. WE18 Inleiding op oplossingsgericht werken
12
WE19 Autisme
Modules gericht op leerlingen met een indicatie voor
Cluster 2:
GB02 Auditief verbale ontwikkeling, gehoor en 12

12
audiologie
GB03 Taalbeleid specifiek
GB04 Ontwikkelingspsychologie/ontwikkeling en leren

Modules gericht op leerlingen met een indicatie voor

Cluster 3:
ZM15 Medisch/neurologische informatie en sensorische
integratie
ZM11 Kinderen met zeer ernstige Kom naar de informatie-avond bij u in de buurt
onderwijsbeperkingen op 8 mei 2007 van 19.00-21.00 uur (zie blz. 72).

41
2
2.20 Cluster 4: Specialist ernstige
gedragsproblemen, ontwikkelings-
problemen en/of psychiatrische
stoornissen (code ZOD1)
Deze eenjarige leerroute is bedoeld voor onderwijzend
personeel dat eerder een voortgezette opleiding van 60
ECTS gedaan heeft en zich wil verdiepen in het
uitvoeren van (praktijk)onderzoek in de eigen
werksituatie.Voorwaarde is dat in deze werksituatie
gespecialiseerde onderwijszorg geboden wordt aan
geïndiceerde leerlingen. De opleiding geeft verdieping
van kennis en leert om praktijkgericht onderzoek te
doen met als doel om het onderwijs en/of de
schoolorganisatie te verbeteren. Het aantrekkelijke van
deze leerroute is dat er in heterogene studentgroepen
gewerkt wordt zodat er veel uitwisseling plaats vindt
tussen studenten. Bovendien kiest de student drie
kennismodules die bij de interesse, werksituatie en/of
onderzoek van de student passen ongeacht het type
school waar de student werkt.
Het programma is opgebouwd uit twee onderdelen. In
het generieke deel is er aandacht voor inclusie en het
doen van een onderzoek, de zogenaamde onderzoeks-
lijn die wordt afgerond met een meesterstuk.
42
De onderzoeksvoortgang wordt begeleid in groepjes
van 4 à 5 studenten. De student bewerkstelligt in het
onderzoek een koppeling van kennis naar praktijk en
vice versa.
Het tweede onderdeel heeft als doel het vergroten van
kennis. Dit gedeelte bestaat uit 3 kennismodules die de
student kiest uit een aanbod. De kennismodules bestaan
uit een drietal hoorcolleges rondom een actueel thema.
Lesplaatsen
Deze leerroute wordt op 4 lesplaatsen in Nederland
aangeboden: Amsterdam, Den Bosch,Tilburg en
Utrecht. De bijeenkomsten behorend bij de
onderzoekslijn zullen hier plaatsvinden. De
kennismodules worden centraal aangeboden en kunnen
dus afhankelijk van het aantal deelnemers op andere
locaties gegeven worden.
Er zijn 95 contacturen die over 10 hele woensdagen
(1 per maand) en 7 bijeenkomsten van 3,5 uur op
woensdagmiddagen verdeeld worden. Er moet rekening
gehouden worden met een flink aandeel zelfstudie dat
met name voor het onderzoeksgedeelte gereserveerd
moet worden.
Module ECTS 12
Generieke onderdelen (voor iedereen verplicht): Modules gericht op leerlingen met een indicatie voor
WE01 Introductie en onderzoeksmethodologie 3 Cluster 4:
WE02 Onderzoekslijn en Meesterstuk 16 ZO12 Psychopathologie
WE03 Inclusie 2 ZO18 Factoren buiten de school; jeugdrecht en
jeugdcriminaliteit
Keuzemodules:
De student kiest drie modules uit onderstaand aanbod Clusteroverstijgend:
naar eigen interesse; 3 ECTS per module. WE18 Inleiding op oplossingsgericht werken
12
WE19 Autisme
Modules gericht op leerlingen met een indicatie voor
Cluster 2:
GB02 Auditief verbale ontwikkeling, gehoor en 12

12
audiologie
GB03 Taalbeleid specifiek
GB04 Ontwikkelingspsychologie/ontwikkeling en leren

Modules gericht op leerlingen met een indicatie voor

Cluster 3:
ZM15 Medisch/neurologische informatie en sensorische
integratie Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de

ZM11 Kinderen met zeer ernstige website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de

onderwijsbeperkingen leerroute aan waarover u meer wilt weten via oso@fontys.nl of 0877 877 133.

43
2
Eénjarige leerroutes in deeltijd Diplomering: Getuigschrift Master Special
Educational Needs. De gevolgde
voor functiegroepen binnen alle leerroute wordt op het getuigschrift
vermeld.
clusters Studiefinanciering: In bepaalde situaties is een
tegemoetkoming in de studiekosten
mogelijk (zie paragraaf 4.9).
Toelatingseis: Een diploma/getuigschrift op
minimaal hbo-bachelor-niveau, een
getuigschrift van een voortgezette
opleiding, een afgeronde studie
(ortho)pedagogiek of een verwante
universitaire opleiding en relevante
werkervaring.Toelating geschiedt op
basis van beoordeling door de
Examencommisie van Fontys OSO.
Studieduur: 1 jaar.
Studiebelasting: Per week één middag- of
avondbijeenkomst van 3,5 à 4 uur en
een zelfde hoeveelheid tijd voor
zelfstudie. Daarnaast moeten
praktijkopdrachten en een
praktijkonderzoek in de eigen
werkomgeving worden uitgevoerd.

44
2.21 Interne Begeleiding (code IBD1) Module ECTS 12
De intern begeleider houdt zich bezig met het opstellen IB01 Intern begeleider als coach 4
en uitvoeren van organisatorische maatregelen en het IB02 Intern begeleider binnen de schoolorganisatie 4
scheppen van voorwaarden op groeps-, school- en IB03 Intern begeleider en het coachen van
bovenschools niveau. Deze maatregelen en (sub)groepen 4
voorwaarden maken een ononderbroken leerweg en IB04 Intern begeleider en veranderingsprocessen 4
ontwikkelingsgang van zorgleerlingen mogelijk. Deze IB05 Intern begeleider professioneel aan het werk 4
leerroute richt zich op die specifieke functie. IB06 Intern begeleider verantwoordelijk voor zijn
eigen leerproces 10
12
Doelgroep
Leraren die in het bezit zijn van het hbo-getuigschrift
‘Leraar Speciaal Onderwijs’ of een diploma Speciaal
Onderwijs. 12

12

Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch, Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de
Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard, website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
Tilburg en Utrecht. leerroute aan waarover u meer wilt weten via oso@fontys.nl of 0877 877 133.

45
2
2.22 Ambulante Begeleiding Module ECTS
(code ABD1) AB01 De ambulant begeleider als coach 4
Een ambulant begeleider heeft als (kern)taak de AB02 De ambulant begeleider binnen organisaties 4
beïnvloeding van de reguliere onderwijsomgeving AB03 De ambulant begeleider in verschillende rollen 4
zodat een kind met speciale onderwijsbehoeften AB04 De ambulant begeleider als veranderaar 4
daarbinnen kan (blijven) functioneren. Binnen het AB05 De ambulant begeleider als professionele
begeleiden van dit proces vervult een ambulant dienstverlener 4
begeleider verschillende rollen. De taak vereist een AB06 De ambulant begeleider verantwoordelijk
dienstverlenende beroepshouding ten aanzien van alle voor zijn eigen leerproces 10
betrokkenen. Daarnaast zal een ambulant begeleider de
(meer)waarde van deze vorm van dienstverlening
zichtbaar dienen te maken. Dit alles dient te worden
vormgegeven volgens procedures en protocollen, Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd

ontwikkeld binnen het organisatieonderdeel Ambulante op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.

Begeleiding (eventueel nog in oprichting).

Doelgroep
Leraren die in het bezit zijn van het hbo-getuigschrift
‘Leraar Speciaal Onderwijs’ of een diploma Speciaal
Onderwijs.

Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,
Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,
Tilburg en Utrecht.

46
2.23 Autismespecialist (AUD1)
Waar mensen met autisme zijn, is speciale zorg nodig.
Deze leerroute is daarom gericht op professionals in alle
contexten van onderwijs, jeugdhulpverlening en zorg
die hun professionalisering als autismespecialist willen
voortzetten in de hbo-masteropleiding SEN.
De leerroute
De leer- en onderzoekslijn staat centraal in deze
leerroute en wordt vormgegeven langs twee
hoofdlijnen.
1. Het competentieprofiel van de Autismespecialist en
het beroepsprofiel van de student zijn medebepalend
De werkteams worden begeleid door een docent. 12
Voor kennis en vaardigheden die nodig zijn om het
onderzoek goed uit te voeren, kan de student
deelnemen aan lesbijeenkomsten (modules) en
hoorcolleges.
Aan de start van deze opleidingsroute gaat een intake
vooraf.
12
Doelgroep
De eenjarige leerroute Autisme is ontwikkeld voor
studenten die zich onderzoekend en lerend verder
willen verdiepen in autisme en 12

voor de persoonlijke leerroute van de student. Het - in het bezit zijn van een relevant hbo-diploma; 12

planmatig werken (POP) aan competenties op het - de voortgezette opleiding Autisme hebben afgerond
gebied van reflectie en ontwikkeling wordt o.a. met een getuigschrift (21 studiepunten of 30 ECTS);
vormgegeven door het actief deelnemen aan - eigen praktijkervaringen in het werken en omgaan
leerteams en supervisie. Denken over moeilijk gedrag met mensen met autisme kunnen inbrengen.
vormt het thema van een cyclisch leerproces waarin
de nadruk ligt op orthopedagogische en Lesplaatsen
orthodidactische competenties. Eindhoven,Tilburg en Utrecht.
2. De student zet een masteronderzoek op en voert dat
uit. Hij doet onderzoek naar een specifiek en Module ECTS
verdiepend thema rond autisme en het eigen AU07 Inhoud en kennislijn - verdieping 20
professioneel handelen. De student kiest daarbij zelf AU06 Leer- en onderzoekslijn 10
het onderwerp. De student moet zelfsturend kunnen
werken en samenwerken met medestudenten in
onderzoeksgroepen (werkteams) van 4-6 studenten.

47
2
2.24 School Video Interactie Begeleiding Lesplaatsen
(code SVD1) Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,
De éénjarige leerroute School Video Interactie Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,
Begeleiding (SVIB) is bedoeld voor leraren primair Tilburg en Utrecht.
onderwijs en voortgezet onderwijs, pedagogen en
psychologen die de voortgezette opleiding SVIB reeds Module ECTS
hebben afgerond en willen voldoen aan de aanvullende SV07 Actualisering en verdieping SVIB 4
eisen van de hbo-masteropleiding SEN. (Coachende SVIB, oplossingsgericht werken, in
gesprek met leerlingen, begeleide intervisie)
Het zwaartepunt van de leerroute ligt op het uitvoeren SV06 Aanvullende en inhoudelijke modules 8
van een praktijkgericht onderzoek. Naast de SV05 Praktijkonderzoek 18
bijeenkomsten moet men gelegenheid en tijd hebben
voor het maken van opnames en het analyseren en
bespreken hiervan. Hiervoor is het belangrijk dat de
SVIB’er tijdens de masteropleiding een begeleidende
Wilt u weten op welke dag en op welke plaats de bijeenkomsten van
functie heeft.
de verschillende leerroutes zijn georganiseerd, kijk dan in het schema
De studenten moeten kunnen beschikken over een
op bladzijden 56 tot en met 59.
videocamera en videoafspeelapparatuur.

De leerroute wordt deels georganiseerd via roostering

in dagdelen, deels via roostering in studiedagen.

Doelgroep
Begeleiders in het onderwijs (primair onderwijs,
voortgezet onderwijs, hoger onderwijs) die reeds in het
bezit zijn van een getuigschrift School Video Interactie
begeleiding.

48
2.25 Oplossingsgericht werken in het Amsterdam. 12
onderwijs (code OWD1)
De Solution Focused Approach (afkomstig uit de Module ECTS
Verenigde Staten) is gebaseerd op het gedachtegoed van OW01 Introductie 2
Milton Erickson en het systeemgerichte interventie- OW02 Algemene interventies vanuit de Solution
model van het Mental Research Institute (Palo Alto). Focused Approach 3
Dit model legt de nadruk op kortdurende, effectieve OW03 Oplossingsgericht werken met leerlingen en
interventies, die een blijvende positieve verandering studenten (po, vo, mbo, hbo) 4
beogen bij leerlingen, studenten, ouders en OW04 Oplossingsgericht werken met collega’s en
12
leerkrachten. medewerkers 4
Het centrale uitgangspunt bij het oplossingsgerichte OW05 Stage en praktijk in Vlaanderen 4
werken is aan te sluiten bij de krachtbronnen die ieder OW06 Integratie van behandelde benaderingswijzen 3
in zich heeft. De leerling of student, leraar of ouder is OW07 Leer- en onderzoekslijn (POP, begeleide intervisie, 12

zich daar vaak in onvoldoende mate van bewust. actie-onderzoek, afstuderen) 10 12

Aansluiten bij deze bronnen en deze versterken levert

de mogelijkheden op om moeilijkheden blijvend zelf
op te lossen, ook in de onderwijssetting.
We bieden deze leerroute aan in samenwerking met het
Korzybski-instituut uit België met inzet van Kom naar de informatie-avond bij u in de buurt
buitenlandse experts. De voertaal is deels Engels. op 8 mei 2007 van 19.00-21.00 uur (zie blz. 72).

Doelgroep
Leraren en begeleiders van leerlingen en hun ouders,
begeleiders van studenten en van collega-leraren en
leidinggevenden van leraren met een afgeronde hbo-
bachelor opleiding.

Lesplaats

49
2
2.26 Gedragsspecialist (code GSD1) Lesplaatsen
Binnen het onderwijsveld en feitelijk in de gehele Eindhoven,Tilburg en Utrecht.
maatschappij is een toename van de gedragsproblematiek
merkbaar. Kennis van de sociaal-emotionele Module ECTS
ontwikkeling, gedragsproblematiek en psycho- GS01 Introductie op oplossingsgericht werken en
pathologie stelt ons beter in staat oplossingen te inleiding in thema’s 4
bedenken. Bij dit zoeken naar oplossingen moet GS07 Oplossingsgerichte gespreksvoering 5
nadrukkelijk gekeken worden naar competenties en GS08 Psychopathologie en oplossingsgericht werken 6
wat er wel goed gaat/ging in de (onderwijs-)situatie GS09 Sociaal-emotionele ontwikkeling, SEO-DVD en
van de leerling. Deze opleiding kenmerkt zich door een Oplossingsgericht werken 5
integratie van die kennis met een oplossingsgerichte GS05 Leer-en onderzoeksgroep; Begeleide Intervisie 5
benadering van kinderen die zich in een problematische GS10 Leer-en onderzoeksgroep; Capita Selecta en
situatie bevinden. De oplossingsgerichte gedrags- Afstuderen 5
specialist leert niet alleen zelf situaties te analyseren en
te hanteren, maar is ook beter in staat tot het begeleiden
van leerlingen, collega’s en ouders. Deze begeleiding Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de
heeft betrekking op het effectief omgaan met leerlingen website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
en kinderen met gedragsproblemen. leerroute aan waarover u meer wilt weten via oso@fontys.nl of 0877 877 133.

Doelgroep
Intern begeleiders, ambulant begeleiders, remedial
teachers, groepsleraren, medewerkers verbonden aan
PI-scholen en internaatsscholen, orthopedagogen,
psychologen en andere medewerkers uit het primair
onderwijs die voor hun school de rol van
gedragsspecialist (gaan) vervullen.

50
2.27 Verdiepingstraject op basis van Lesplaatsen 12
praktijkonderzoek (code POD1) Amsterdam, Rotterdam, Bergen op Zoom/Breda,
Leraren die in het bezit zijn van een getuigschrift Tilburg, Eindhoven, Den Bosch, Sittard, Nijmegen,
voortgezette opleidingen kunnen zich met deze Hengelo, Utrecht.
leerroute, als vervolg op de afgeronde voortgezette
opleiding, verder professionaliseren en zich Module ECTS
kwalificeren op masterniveau. De leerroute geeft PO01 Introductie en afsluiting 4
verdieping van kennis en leert om praktijkgericht PO02 Inclusie 4
onderzoek te doen met als doel om het onderwijs en/of PO03 Onderzoekslijn en Meesterstuk 22
12
de schoolorganisatie te begrijpen en verbeteren.

Programma
Het programma is opgebouwd rond de eigen Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd 12

onderzoeksvraag en wordt ondersteund met op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.

12

thematische bijeenkomsten. De uitvoering van het

onderzoek wordt begeleid in groepjes van 4 tot 5
studenten. De opleiding wordt afgesloten met een
werkstuk (meesterstuk) waarin verslag wordt gedaan
van het onderzoek en een koppeling wordt gemaakt
tussen theoretische kennis en praktijk.
Het programma wordt vormgegeven in overleg met de
studenten.

Doelgroep
Deze eenjarige leerroute is bedoeld voor leraren die
eerder een voortgezette opleiding van 60 ECTS hebben
afgerond en zich wil verdiepen in het uitvoeren van
praktijkonderzoek in de eigen werksituatie.

51
2
2.28 Academic Master Special
Educational Needs (code SEN2)
Fontys OSO werkt sinds 2003 samen met Roehampton
University in Londen om Nederlandse studenten de kans
te bieden een (Engelse) academische mastertitel te
behalen. Centraal in de masteropleiding staat ieders eigen
professionele ontwikkeling.Verschillende leerstijlen
worden daarvoor aangeboord, zoals wederkerig leren,
zelfstudie, reflectie, colleges en workshops. Daarnaast is
kwalitatief hoogwaardig onderzoek in de praktijk een
vast onderdeel voor alle studenten. Een grote mate van
zelfstandigheid en eigen initiatief is vereist om deze
opleiding met succes te kunnen volgen.
Deelname
Deelname geschiedt op basis van een intakegesprek met
de studieleider (en mogelijk een test voor de
taalvaardigheid in het Engels). Daarin wordt nagegaan
of deze academische opleiding kan voldoen aan
wederzijdse verwachtingen en de gestelde eisen binnen
deze opleiding. De academische masteropleiding kan
worden gevolgd door studenten die beschikken over:
- minimaal een hbo-diploma;
- bewijs van relevante vervolgscholing;
- relevante werkervaring;
- een abstract denkniveau;
- beheersing van de Engelse taal (IELTS niveau 6.5,
waarbij elk onderdeel minimaal 6.0 is).
52
De opleiding gebeurt in deeltijd en duurt twee jaar. De
opleiding vindt plaats op zaterdagen (één zaterdag per
maand). De colleges/workshops worden verzorgd in
Utrecht.Tijdens de opleiding zijn drie studieweken
ingebouwd, waarbij de studenten in Londen verblijven
(colleges en workshops volgen, in het Learning
Resource Center, op schoolbezoek gaan).
Het programma heeft een omvang van 90 ECTS.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
Accreditation of Prior Experiential Learning (APEL) 20
International Perspectives on professional Practice in
Education (IPPE) 10
Research Methodology & Enquiry 20
Tweede opleidingsjaar:
Inclusion (NL-module) 10
Dissertation 30
Bij een gedisciplineerde en regelmatige studie moet
men rekening houden met een minimale studiebelasting
van 20 uur per week. Een belangrijk deel van de totale
studiebelastingsuren wordt in de eigen werksituatie
besteed aan onderzoek en collegiale consultatie.
De kosten zijn, vanwege afwijkende collegegelden in
Engeland en de studiebezoeken aan Londen, begroot op
1550 euro per jaar, plus aanvullende kosten. (De kosten
voor studiebezoeken en boeken worden geschat op 12
1000 euro per jaar.)

Wilt u uitgenodigd worden voor een (intake)gesprek,

maak dan een afspraak met de studieleider, de heer
Martin Kessels (tel. 06 - 1299 8733). In de periode
april-juli 2007 worden hiervoor data gepland te
Utrecht. Ook vinden twee voorlichtingsbijeenkomsten
plaats in Utrecht: op zaterdag 28 april van 10.00-13.00
12
uur en zaterdag 16 juni van 10.00-13.00 uur.
Plaats: Hogeschool Domstad.

Wilt u meer weten over deze masteropleiding: 12

www.fontys.nl/masters. Ook kan een brochure aangevraagd 12

worden bij Fontys OSO: tel. 0877 877 133.

53
3
3 Overzicht leerroutes
en leslocaties
Leslocaties:
Amsterdam Nijmegen
- d’Bruynvis, Keizersgracht 105 - PABO Groenewoud, Groenewoudseweg 1
- IPABO, Jan Tooropstraat 136 - Universiteitsgebouw, Montessorilaan
- Onderwijscentrum VU, De Boelelaan 1105
Rotterdam
Bergen op Zoom - Pabo Thomas More, Stationssingel 80
- ROC West-Brabant, Markiezaatcollege, Nobellaan 50, - Erasmus Expo en Congrescentrum, Burg. Oudlaan 50
Bergen op Zoom
- Avans Hogescholen, Hogeschoollaan 1, Breda Sittard
- Fontys PABO, Mgr. Claessensstraat 4
Den Bosch
- Fontys PABO, Frans Fransenstraat 15 Tilburg
- Willem I College,Vlijmenseweg 2 - Fontys PABO, Prof. Goossenslaan 1-04
- Fontys Sporthogeschool, Goirleseweg 48
Eindhoven - Mollergebouw, Prof. Goossenslaan 1-01
- Fontys PABO, De Lismortel 25
- Fontysgebouw, Het Eeuwsel 2 Utrecht
- Fontysgebouw, Ds.Th. Fliednerstraat 2 - Hogeschool Domstad, Koningsbergerstraat 9
- ROC ASA, Australiëlaan 23 en 25
Hengelo
- PABO Edith Stein, M.A. de Ruyterstraat 3 De routebeschrijvingen van bovenstaande leslocaties
zijn terug te vinden via de website: www.fontys.nl/oso.

54
 12

12

12

12

55
3
Amsterdam Bergen op Zoom Den Bosch Eindhoven

Eenjarige leerroutes in voltijd

2.1 Gespecialiseerde Leraar ma/di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 di/do 10.00-16.00 ma/
2.2 Remedial Teaching di/do 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 ma/d
Tweejarige leerroutes in deeltijd voor Cluster 2 t/m 4
2.3 Cluster 2: Specialist Auditieve en/of di of do 18.00-21.30 di of do 18.00-21.30
Communicatieve Beperking
2.4 Cluster 3: Kinderen met een Verstandelijke di of do 18.00-21.30 di of do 18.00-21.30 di of do 18.00-21.30
en/of Lichamelijke Beperking en Kinderen
die Langdurig Ziek zijn
2.5 Cluster 4: Specialist ernstige gedrags- di of do 18.00-21.30 di of do 18.00-21.30 di of do 18.00-21.30
problemen, ontwikkelingsproblemen en/of
psychiatrische stoornissen
Tweejarige leerroutes in deeltijd voor functiegroepen binnen alle clusters
2.6 Motorische Remedial Teaching

2.7 Interne Begeleiding wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di

2.8 Ambulante Begeleiding ma 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di
2.9 Coachend Innoveren in overleg
2.10 Coaching in diversiteit
2.11 Logopedie, specialisatie CAB wo 17.00-20.30
2.12 Autismespecialist wo 15.00-20.00
2.13 School Video Interactie Begeleiding in overleg in overleg in overleg in overleg
2.14 Oplossingsgericht werken in het onderwijs in overleg
2.15 Gedragsspecialist wo 18.00-21.30
2.16 Inspirerend leidinggeven aan innovatie in overleg
2.17 Coaching als vorm van Prof. Ontwikkeling in overleg

56
Hengelo Nijmegen Rotterdam Sittard Tilburg Utrecht op locatie 12

/di 9.15-15.15 di/wo 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 di/do 10.00-16.00 di/do 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00
di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 di/do 10.00-16.00

di of do 18.00-21.30

di of do 18.00-21.30
12

di of do18.00-21.30
12

12

ma 18.00-21.30
za 9.30-15.00
18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 in overleg wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30
18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 studiedagen di 18.00-21.30 studiedagen
in overleg in overleg
do middag/avond
wo 17.00-20.30
wo 15.00-20.00 wo 15.00-20.00
in overleg in overleg in overleg in overleg in overleg in overleg

wo 16.00-19.30 wo 16.00-19.30
in overleg
in overleg in overleg

57
3
Amsterdam Bergen op Zoom Den Bosch Eindhoven

Eenjarige leerroutes in deeltijd voor Cluster 2 t/m 4

2.18 Cluster 2: Specialist Auditieve en/of woensdag
Communicatieve Beperking
2.19 Cluster 3: Kinderen met een Verstandelijke woensdag woensdag
en/of Lichamelijke Beperking en Kinderen
die Langdurig Ziek zijn
2.20 Cluster 4: Specialist ernstige gedrags- woensdag woensdag
problemen, ontwikkelingsproblemen en/of
psychiatrische stoornissen
Eenjarige leerroutes in deeltijd voor functiegroepen binnen alle clusters
2.21 Interne Begeleiding (Ipabo) wo 18.00-21.30
2.21 Interne Begeleiding wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di
2.22 Ambulante Begeleiding ma 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di
2.23 Autismespecialist ma 18.00-21.30
2.24 School Video Interactie Begeleiding in overleg in overleg in overleg in overleg
2.25 Oplossingsgericht werken in het onderwijs in overleg
2.26 Gedragsspecialist wo 18.00-21.30
2.27 Verdiepingstraject op basis van
praktijkonderzoek di 14.00-17.30 di 18.00-21.30 di 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di
Academic Master
2.28 Academic Master SEN

58
Hengelo Nijmegen Rotterdam Sittard Tilburg Utrecht op locatie 12

woensdag woensdag

woensdag woensdag

woensdag woensdag
12

12

12
18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 in overleg wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30
18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 studiedagen di 18.00-21.30 studiedagen
ma 18.00-21.30 ma 18.00-21.30
in overleg in overleg in overleg in overleg in overleg in overleg

wo 16.00-19.30 wo 16.00-19.30

18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 14.00-17.30 do 18.00-21.30

zaterdagen

59
4
Administratieve gegevens
4.1 Aanmelding
Vanaf maart 2007 kunt u zich als student aanmelden
voor één van de leerroutes. U zendt het ‘Inschrijfformulier
2007-2008’ volledig ingevuld naar het secretariaat van
Fontys OSO, samen met de bijbehorende formulieren.
Na ontvangst van het volledige inschrijfpakket krijgt u
per omgaande een bevestiging van ontvangst. Een
onvolledig pakket kan niet in behandeling worden
genomen en wordt retour gezonden. U kunt pas
officieel worden ingeschreven, nadat u aan alle
verplichtingen heeft voldaan. In de week van 20
augustus 2007 wordt, op basis van het aantal
inschrijvingen, definitief bepaald welke leerroutes
worden uitgevoerd.
Het inschrijfpakket kunt u t.z.t. downloaden via de
website: www.fontys.nl/oso. Het door u geprinte en
ingevulde inschrijfpakket moet u daarna ondertekend
per post terugsturen.
De inschrijving geldt voor één studiejaar.Voor een
tweede, eventueel derde studiejaar moet u zich
opnieuw inschrijven. Daarvoor worden u tijdig de
nodige formulieren toegezonden.
60
4.2 Leerrechten, collegegeld en
betaling
Naar verwachting wordt per 1 augustus 2008 een nieuw
financieringsstelsel voor het hoger onderwijs
ingevoerd: een financiering gekoppeld aan leerrechten.
Aan studenten die deelnemen aan bekostigd onderwijs,
zowel in de bachelorfase als in de masterfase, worden
leerrechten toegekend. Een leerrecht is een persoons-
gebonden recht voor een student om gedurende een
aaneengesloten tijdvak van zes maanden onderwijs aan
een bekostigde instelling te volgen. De student betaalt
het wettelijke collegegeld. Studenten die tenslotte hun
leerrechten hebben opgebruikt en daardoor niet meer
in aanmerking komen voor bekostigd onderwijs, gaan
een aanzienlijk hoger bedrag betalen voor een
opleiding in het hoger onderwijs.
Leerrechten in de bachelorfase
De nieuwe systematiek betekent dat een student die
inschrijft voor een vierjarige bacheloropleiding acht
leerrechten krijgt toegekend. Daarnaast heeft deze
student nog recht op twee uitlooprechten. Een uitloop-
recht is net als een leerrecht een persoonsgebonden
recht van een student om gedurende een tijdvak van zes
aaneengesloten maanden hoger onderwijs te volgen
tegen betaling van het wettelijke collegegeld. Bij
studievertraging kan de student een beroep doen op
deze uitlooprechten.
Leerrechten in de masterfase
Als studenten zich, na het afronden van de bachelor-
opleiding, aanmelden voor een hbo-masteropleiding
ontvangen ze opnieuw leerrechten. De hoeveelheid
leerrechten is afhankelijk van de duur van de
masteropleiding. Omdat de masteropleiding SEN twee
jaar duurt ontvangt de student vier leerrechten (vier
keer een half jaar studiemogelijkheid). Hiermee kan de
student zijn tweejarige deeltijdopleiding afronden. Ook
ontvangt de student in de masterfase twee uitloop-
rechten. De twee toegekende uitlooprechten kan de
student inzetten, aansluitend op het verbruik van het
laatste leerrecht, maar alleen voor de opleiding
waarvoor het laatste leerrecht is ingezet. De twee
uitlooprechten in de masterfase zijn dus bedoeld om
eventuele studievertraging in de masteropleiding op te
vangen, niet om nog een leerroute te beginnen.
Leerrechten en professionalisering in speciale
onderwijszorg
De invoering van leerrechten kan in de toekomst een
negatieve invloed hebben op de continue
professionalisering van leraren:
- huidige studenten die hun leerrechten voor
bekostigd studeren hebben opgebruikt in een
bachelor- en een masteropleiding worden in hun
verdere loopbaan uitgesloten van bekostigd
onderwijs;
61
- ervaren leraren, die in het verleden al één of 12
meerdere voortgezette opleidingen hebben gevolgd,
worden mogelijk al vanaf 2008 uitgesloten van het
verder volgen van bekostigd onderwijs. Ze krijgen
dan op basis van hun onderwijsverleden geen
leerrechten meer. Het uitgesloten worden van het
volgen van bekostigd onderwijs wordt in de plannen
als volgt uitgelegd: “het hebben van een
getuigschrift voor een eerder gevolgde voortgezette
12
hbo-opleiding wordt gelijkgesteld met een persoon
aan wie een masterdiploma is uitgereikt”. Een
dergelijke student heeft dus geen recht meer op
bekostigd onderwijs. Bij de invoering van de 12
leerrechten komt deze grote groep leraren niet meer 12
in aanmerking voor bekostigde leerrechten en voor
bekostigd onderwijs.
Oud-studenten één jaar master
Door het uitstel van de invoering van leerrechten geldt
in 2007-2008 nog de oude systematiek. De oude
systematiek biedt aan leraren de mogelijkheid om zich
verder te professionaliseren. Ook voor ervaren leraren,
die in het verleden al één of meerdere voortgezette
opleidingen hebben gevolgd is er in het studiejaar
2007-2008 alsnog de mogelijkheid om in het bezit te
komen van een hbo-mastergetuigschrift.Voor deze
doelgroep heeft Fontys OSO een éénjarig mastertraject
ontwikkeld (zie paragraaf 2.18 tot en met 2.27). Zij
4
kunnen dit jaar gebruiken voor het volgen van een 4.3 Contractstudenten
actualiserings-/verbredingstraject. Zoals het er nu naar Voor contractstudenten wordt, zoals vermeld in 1.5,
uitziet is voor deze groep leraren het studiejaar 2007- voor het volgen van één of meerdere modules een
2008 de laatste mogelijkheid om een bekostigde contract opgesteld.Via het secretariaat kan een
masteropleiding te volgen. inschrijfformulier aangevraagd worden. Na ontvangst
van dit formulier wordt het contract opgesteld, dat u ter
Collegegeld ondertekening wordt toegestuurd. Per module wordt
Het collegegeld voor voltijdstudenten voor het een bedrag van € 300,- in rekening gebracht, plus per
studiejaar 2007-2008 bedraagt € 1.538,-. Het contract € 25,- administratiekosten. Na afronding van
collegegeld voor deeltijdstudenten voor het studiejaar de module ontvangt de contractstudent een certificaat.
2007-2008 bedraagt € 1.050,-. Genoemde bedragen zijn
onder voorbehoud van wijzigingen door het Ministerie 4.4 Inschrijfduur
van OCW. De inschrijfduur voor een voltijdopleiding (minimaal
Er zijn twee mogelijkheden om het collegegeld te één jaar) en/of voor een deeltijdopleiding (minimaal
betalen: twee of één jaar) is onbeperkt.
1. Betaling ineens; middels het invullen van een
formulier betalingsregeling werkgever of een
machtigingsformulier.
2. Gespreide betaling in tien termijnen, via een
machtiging voor automatische incasso. Het formulier
betalingsregeling werkgever of het
machtigingsformulier moet tegelijk met de overige
inschrijfdocumenten toegestuurd worden naar het
secretariaat van Fontys OSO.

62
4.5 Annuleren en uitschrijven
Vóór 1 september 2007 kan een aanmelding schriftelijk
– en bij voorkeur aangetekend – worden geannuleerd.
Na 1 september 2007 is dit niet meer mogelijk.Verder
kan een inschrijving, met aanspraak op restitutie, op
schriftelijk verzoek worden beëindigd. Beëindiging van
de inschrijving kan alleen in geval van ziekte of
bijzondere familieomstandigheden. Dit is ter
beoordeling van de directie van het Opleidingscentrum
Speciale Onderwijszorg. (Voor meer informatie over
de inschrijfvoorwaarden kunt u terecht op onze
internetsite: www.fontys.nl/oso.)
4.6 Veranderen van lesplaats
Bij verandering van werkplaats en/of werkkring is
overschrijving naar een andere lesplaats mogelijk.
Verandering van lesplaats dient u schriftelijk bij het
secretariaat van Fontys OSO aan te vragen.
63
4.7 Bijkomende kosten 12
Voor te verstrekken readers en overige niet-subsidiabele
kosten moet de voltijdstudent rekening houden met een
bedrag van € 150,- per jaar; de deeltijdstudent moet
rekening houden met een bedrag van € 75,- per jaar. Aan
het begin van het studiejaar wordt een
machtigingsformulier toegezonden. Daarnaast moet
nog een aantal studieboeken worden aangeschaft.
12
4.8 Studentenpas, bewijs van
inschrijving en studentnummer
Het bewijs van inschrijving ontvangt u zo spoedig
mogelijk na ontvangst van een volledig inschrijfpakket. 12
Een studentenpas ontvangt u als u bij het inschrijf- 12
formulier het fotoformulier (met pasfoto) meestuurt.
De gebruiksmogelijkheden van een studentenpas zijn
terug te vinden via de zoekfunctie op de website van
www.fontys.nl.
Op de studentenpas en het bewijs van inschrijving staat
uw studentnummer vermeld.
4
4.9 Studiefinanciering
Studenten die willen deelnemen aan een leerroute van
Fontys OSO in voltijd komen in aanmerking voor
studiefinanciering, als ze voldoen aan de volgende
voorwaarden:
- de student is nog geen 30 jaar;
- de student heeft zich ingeschreven voor een
volledige dagopleiding (bijv. Master SEN: leerroute
gespecialiseerde leraar, leerroute remedial teaching).
De voltijdopleiding Special Educational Needs is een
masteropleiding (volgend op een bacheloropleiding
van 240 ECTS). Door de status van bekostigde
masteropleiding heeft de student na afronding van de
bacheloropleiding nog recht op één jaar extra
studiefinanciering (Wet op de Studiefinanciering).
64
Elke student die deelneemt aan de voltijd master-
opleiding van OSO heeft dus recht op studiefinanciering,
mits de student voldoet aan de boven geformuleerde
voorwaarden. Studenten die deelnemen aan
deeltijdopleidingen en inmiddels een baan hebben in
het onderwijs komen onder bepaalde voorwaarden in
aanmerking voor tegemoetkoming in de studiekosten.
Voltijdstudenten, maar ook deeltijdstudenten, die
vragen hebben met betrekking tot studiefinanciering
kunnen contact opnemen met de studentendecaan van
Fontys Hogescholen, tel. 0877 878 511 of met het steun-
punt Studiefinanciering in de regio (www.ib-groep.nl).
4.10 Tegemoetkoming studiekosten door
de werkgever
Schoolbesturen zijn zich bewust van het belang van een
goede en verdere professionalisering. Steeds meer
schoolbesturen stimuleren een verdere scholing door
het verstrekken van een gehele of gedeeltelijke
tegemoetkoming in de studiekosten. Ga in gesprek met
uw leidinggevende en vraag naar de mogelijkheden.
4.11 Vrijstellingen 12
Op grond van het bezit van een akte, diploma of
getuigschrift kunt u vrijstelling vragen voor één of
meerdere modules of tentamens. Een verzoek tot
vrijstelling kan pas worden ingediend als u als student
staat ingeschreven. Het hiervoor benodigde formulier
wordt u aan het begin van het studiejaar, samen met het
lesrooster toegezonden. U moet het verzoek tot
vrijstelling, liefst voor het begin van de betreffende
12
module(s), schriftelijk indienen (met bewijsmateriaal)
bij de secretaris van de Examencommissie OSO. Binnen
veertien dagen ontvangt u schriftelijk bericht over de
beslissing van de Examencommissie OSO. 12

12

4.12 CROHO-registratie
De leerroutes van OSO zijn als volgt geregistreerd in het
CROHO (Centraal Register Opleidingen Hoger
Onderwijs):
- 44101 Master Special Educational Needs: auditief
beperkten
- 44103 Master Special Educational Needs: leraar
speciaal onderwijs (vt, dt)
Deze registraties zijn onder meer van belang bij de
aanvraag van studiefinanciering.

65
5
5 OSO als expertise-
centrum
5.1 Scholing en begeleiding
OSO is sinds 1980 actief op het gebied van
teamgerichte nascholing. In de loop der jaren is deze
organisatie uitgegroeid tot een groot netwerk op het
gebied van dienstverlening. Uitgangspunten van de
nascholingsactiviteiten van OSO zijn:
- zoveel mogelijk aansluiten bij de hulpvraag: op maat
werken;
- nadruk leggen op veranderingen binnen de school in
zijn totaliteit (schoolontwikkeling);
- waar mogelijk afstemmen met de schoolbegeleiding;
- (praktijk)docenten met relevante ervaring inzetten.
Alle door de overheid beschikbaar gestelde nascholings-
gelden zijn overgeheveld naar de schoolbesturen. Iedere
school beschikt dus over een budget om de medewerkers
verder te professionaliseren. Er worden zowel
functiegerichte als teamgerichte cursussen aangeboden.
Naast het verzorgen van de leerroutes speciaal
onderwijs en nascholingscursussen is OSO ook actief
op het terrein van maatschappelijke dienstverlening. Het
betreft onder meer activiteiten als:
- advies en hulp in conflictsituaties;
66
- advisering bij de opzet van cursussen;
- (beleids)advisering en scholing van besturen;
- de opzet, organisatie en uitvoering van
studiedagen/conferenties;
- opvoedings- en onderwijsadviezen aan ouders en
verzorgers;
- studiereizen;
- onderzoek van leerlingen (dyslexie, gedrag).
In nauw overleg wordt een offerte uitgebracht.Voor
verdere informatie kunt u zich richten tot één van de
teamleiders (zie hoofdstuk 7).
5.2 Lezen over speciale onderwijszorg
Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg
(OSO) geeft, onder andere in samenwerking met
Uitgeverij Garant Apeldoorn/Antwerpen, een groot
aantal boeken uit rond thema’s uit de speciale
onderwijszorg. In de boeken worden onderwerpen en
thema’s zoals ADHD, adaptief onderwijs, diagnostiek,
management, competentiegericht opleiden, autisme,
School Video Interactie Begeleiding en omgaan met
agressie in de klas behandeld.Tijdens studiedagen en
andere bijeenkomsten zijn deze boeken te koop. Deze
boeken worden ook in een ‘webshop’ te koop
aangeboden. Deze winkel biedt de mogelijkheid thuis
of op school het assortiment te doorzoeken op
trefwoord of categorie. De boeken zijn vriendelijk
geprijsd. Bestellers betalen een bijdrage in de
verzendkosten. De boeken (met factuur) worden 12
binnen enkele werkdagen thuisbezorgd via de post
(www.fontysoso.nl/webshop).

5.3 Congressen
Fontys OSO organiseert regelmatig congressen rond
actuele thema’s in het onderwijs. Ze bieden de
mogelijkheid kennis te maken met collega’s en
ervaringen uit te wisselen. Sprekers zijn over het
12
algemeen professionals met praktijkervaring die graag
hun visie op problemen en uitdagingen in het
onderwijs met de deelnemers delen. Een actueel
overzicht van alle studiedagen en conferenties staat op 12

onze website: www.onderwijszorgkalender.nl. 12

67
6
6 Samenwerkende
Opleidingscentrum Autisme
partners Theo Peeters, Antwerpen

SOM Onderwijsadviseurs, Tilburg

Onderwijscentrum VU, Amsterdam

IPABO, Amsterdam DOBA Onderwijsadviseurs, Eindhoven

Centrum Onderwijsontwikkeling
Avans Hogeschool, Breda Consent, Heerlen

Fontys Sporthogeschool, Tilburg

Hogeschool Edith Stein, Hengelo
Hogeschool Domstad, Utrecht
BCO Onderwijsadvies, Venlo
SON, Doetinchem

Hogeschool Leiden, Leiden

Roehampton University, London

68
 12

12

12

12

69
7
7 Voor meer informatie
Opleidingsdirecteur VVE/PO Team 1, Noord-Holland, Utrecht, Flevoland
Miel Boeijkens Teamleider: Kees Bazuine
Telefoon 0877 877 133 / (06) 13 38 81 56 Telefoon 0877 877 133 / (06) 10 96 67 45
E.Boeijkens@Fontys.nl K.Bazuine@Fontys.nl

MT-lid Fontys OSO WEC VVE/PO Team 2, Noord-Oost Nederland

Willem de Jong Teamleider: Martin Santman
Telefoon 0877 877 133 (werk) / (06) 20 54 34 43 Telefoon 0877 877 133 / (06) 13 07 08 95
W.deJong@Fontys.nl M.Santman@Fontys.nl

Coördinator WEC Cluster 1 en 2 VVE/PO Team 3, Gelderland

Annie Essers Teamleider: Ilse de Baar
Telefoon 0877 874 006 / (06) 10 89 06 03 Telefoon: 0877 877 133 / (06) 10 97 28 26
A.Essers@Fontys.nl I.deBaar@Fontys.nl

Coördinator WEC Cluster 3 VVE/PO Team 4, Midden-Brabant, Oost-Brabant, Limburg

Marcel van de Wiel Teamleider: Anja van Zon
Telefoon 0877 877 133 / (06) 12 55 41 43 Telefoon: 0877 874 745 / (06) 12 99 26 41
M.vandeWiel@Fontys.nl A.vanZon@Fontys.nl

Coördinator WEC Cluster 4 VVE/PO Team 5, West-Brabant, Zuid-Holland, Zeeland

Do Quekel Teamleider: Peter Laros
Telefoon 0877 877 133 / (06) 13 16 73 90 Telefoon: 0877 870 093 / (06) 13 04 62 27
D.Quekel@Fontys.nl P.Laros@Fontys.nl

70
SVIB VO Team 11, VMBO, Nederland 12
Coördinator: Carla van den Heijkant Teamleider: Rob Hazes
Telefoon: 0877 877 133 / (06) 10 93 15 62 Telefoon: 0877 877 133 / (06) 10 93 18 10
C.vandenHeijkant@Fontys.nl R.Hazes@Fontys.nl

WEC Team 7, Zuid-Nederland VO Team 12, MBO, Nederland

Teamleider: Ans Buzzoni Teamleider: Ria van Dinteren
Telefoon: 0877 877 133 / (06) 12 07 31 40 Telefoon: 0877 877 133 / (06) 20 54 68 87
A.Buzzoni@Fontys.nl R.vanDinteren@Fontys.nl
12
WEC Team 8, Noord-Nederland
Teamleider: Johan Struik
Telefoon: 0877 877 133 / (06) 12 42 83 95 12

12
J.Struik@Fontys.nl

VO Team 9, VO-zorg, Zuid-Nederland

Teamleider: Harrie van den Brand
Telefoon: 0877 871 998 / (06) 51 50 02 91
H.vandenBrand@Fontys.nl

VO Team 10, VO-zorg, Noord-Nederland

Teamleider: Peter Corstanje
Telefoon: 0877 877 133 / (06) 12 06 22 78
P.Corstanje@Fontys.nl

71
8
8 Informatie-
bijeenkomsten
Centrale open dag Fontys OSO:
dinsdag 8 mei 2007, 19.00 - 21.00 uur
Den Bosch, Frans Fransenstraat 15
Amsterdam, Keizersgracht 105
Bergen op Zoom/Breda, Nobellaan 50
Eindhoven, De Lismortel 25
Hengelo, M.A. de Ruyterstraat 3
Nijmegen, Groenewoudseweg 1
Rotterdam, Stationssingel 80
Sittard, Mgr. Claessensstraat 4
Tilburg, Prof. Goossenslaan 1-04
Utrecht, Koningsbergerstraat 9
Verder zijn er informatiebijeenkomsten:
• vrijdag 9 maart 2007, 12.30 - 15.00 uur
Den Bosch, Frans Fransenstraat 15
• zaterdag 10 maart 2007, 10.00 - 14.30 uur
Eindhoven, De Lismortel 25
• vrijdag 16 maart 2007, 14.00 - 17.00 uur
Sittard, Mgr. Claessensstraat 4
• zaterdag 14 april 2007, 10.00 - 13.00 uur
Amsterdam, Keizersgracht 105
• zaterdag 9 juni 2007, 10.00 - 13.00 uur
Eindhoven, De Lismortel 25
Sittard, Mgr. Claessensstraat 4
• woensdag 13 juni 2007, 19.00 - 21.00 uur
Amsterdam, Keizersgracht 105
• zaterdag 16 juni 2007, 10.00 - 14.00 uur
Tilburg, Prof. Goossenslaan 1-04
• donderdag 30 augustus 2007, 19.00 - 21.00 uur
Amsterdam, Keizersgracht 105
Andere open dagen en informatie-avonden van Fontys
Hogescholen: www.fontys.nl/studiekeuzeactiviteiten

• donderdag 15 maart 2007, 15.00 - 20.00 uur

Tilburg, Prof. Goossenslaan 1-04

72
 12

12

12

12

Fotografie: Hans Rensen, iStockphoto.com

surf naar:
Elke dag
www.fontys.nl iets speciaals
Centraal adres: in je groep!
Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg
Postbus 90900
5000 GA Tilburg

Bezoekadres:
Mollergebouw
Prof. Goossenslaan 1-01
5022 DM Tilburg

Telefoon 0877 877 133

Fax 0877 875 900
E-mail oso@fontys.nl
Internet www.fontys.nl/oso

Fontys OSO verzorgt de hbo-masteropleiding Special Educational Needs in:

Amsterdam • Bergen op Zoom/Breda • Den Bosch • Eindhoven • Hengelo •
Nijmegen • Rotterdam • Sittard • Tilburg • Utrecht

Scholing op locatie in heel het land is mogelijk bij voldoende deelnemers.

13.M.723.6.07