Sejm

Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne
z 52 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 21 października 2009 r.

(pierwszy dzień obrad)

Wa r s z a w a
2009
 str.
TREŚĆ
52. posiedzenia Sejmu
(Obrady w dniu 21 października 2009 r.)
str.
Otwarcie posiedzenia
Zmiana porządku dziennego
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Komunikaty
Sekretarz Poseł Monika Wielichowska. . . . . . . 5
Punkt 1. porządku dziennego: Przedsta-
wiony przez Prezydium Sejmu projekt
uchwały w sprawie uczczenia pamięci
księdza Jerzego Popiełuszki
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Punkt 2. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Odpowiedzialności
Konstytucyjnej o komisyjnym projekcie
ustawy o zmianie ustawy o Trybunale
Stanu
Poseł Sprawozdawca Michał Stuligrosz . . . . . . 6
Poseł Michał Stuligrosz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Poseł Marek Ast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Poseł Jolanta Szymanek-Deresz . . . . . . . . . . . . 9
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Poseł Marek Ast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Poseł Jan Widacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Poseł Artur Dunin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 13
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Poseł Marek Ast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości Igor Dzialuk . . . . . . . . . . . . . 15
Poseł Michał Stuligrosz . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
(Przerwa w posiedzeniu)
Wznowienie posiedzenia
Punkt 3. porządku dziennego: Sprawozda-
nie Komisji Administracji i Spraw We-
wnętrznych oraz Komisji Sprawiedli-
wości i Praw Człowieka o komisyjnym
projekcie ustawy o zmianie niektórych
ustaw normujących funkcjonowanie
służb nadzorowanych przez ministra
właściwego do spraw wewnętrznych
Poseł Sprawozdawca Roman Kaczor . . . . . . . 17
Poseł Janusz Dzięcioł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Poseł Jarosław Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . . 21
str.
str.
Poseł Wiesław Woda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 23
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Poseł Artur Dunin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Poseł Jarosław Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Poseł Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . . 24
Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . . 24
Poseł Wiesław Woda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Poseł Grzegorz Raniewicz . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Adam Rapacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Poseł Roman Kaczor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Punkt 4. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Sprawiedliwości i Praw
Człowieka o rządowym projekcie usta-
wy o zmianie ustawy Prawo o postępo-
waniu przed sądami administracyjnymi
Poseł Sprawozdawca Stanisław Rydzoń . . . . . 27
Poseł Jerzy Kozdroń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Poseł Krzysztof Maciejewski . . . . . . . . . . . . . . 28
Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Poseł Stanisław Olas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Punkt 5. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Sprawiedliwości i Praw
Człowieka o senackim projekcie ustawy
o zmianie ustaw w zakresie uwierzytel-
niania dokumentów
Poseł Sprawozdawca Zenon Durka. . . . . . . . . 30
Poseł Krzysztof Maciejewski . . . . . . . . . . . . . . 30
Poseł Bożena Szydłowska . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Poseł Stanisława Prządka . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Poseł Stanisław Olas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Poseł Tadeusz Arkit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości Zbigniew Wrona . . . . . . . . . . 33
Poseł Zenon Durka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda-
nie Komisji Finansów Publicznych
o poselskim projekcie ustawy o zmianie
ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz ustawy o zryczałto-
wanym podatku dochodowym od nie-
których przychodów osiąganych przez
osoby fizyczne
Poseł Sprawozdawca Marek Zieliński. . . . . . . 33
 str.
Poseł Anita Błochowiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Poseł Jacek Brzezinka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Poseł Jan Łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Poseł Marek Zieliński: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Maciej Grabowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Punkt 7. porządku dziennego: Pierwsze
czytanie rządowego projektu ustawy
zmieniającej ustawę o zmianie ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych, ustawy o podatku dochodowym
od osób prawnych oraz niektórych
innych ustaw
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Maciej Grabowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Janusz Cichoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . 38
Poseł Jan Łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Poseł Adam Abramowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . 40
Poseł Leszek Aleksandrzak . . . . . . . . . . . . . . . 40
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Maciej Grabowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Punkt 8. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Edukacji, Nauki i Mło-
dzieży o poselskim projekcie ustawy
o nadaniu nowej nazwy Papieskiej
Akademii Teologicznej w Krakowie
oraz zmianie ustawy o finansowaniu
Papieskiej Akademii Teologicznej
w Krakowie z budżetu państwa
Poseł Sprawozdawca Urszula Augustyn. . . . . 41
Poseł Renata Butryn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Poseł Zbigniew Wassermann. . . . . . . . . . . . . . 43
Poseł Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Poseł Wiesław Woda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Poseł Edward Siarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Poseł Leszek Aleksandrzak . . . . . . . . . . . . . . . 46
Poseł Tomasz Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Poseł Ireneusz Raś. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . 48
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Grażyna Prawelska-Skrzypek. . . . . . . . . . . . . 48
Poseł Urszula Augustyn . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Punkt 9. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Gospodarki o rządowym
projekcie ustawy o zmianie ustawy
Prawo zamówień publicznych oraz
niektórych innych ustaw
Poseł Sprawozdawca Janusz Cichoń. . . . . . . . 50
str.
Poseł Wojciech Saługa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Poseł Leonard Krasulski . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Poseł Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Poseł Jan Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 56
Poseł Leszek Aleksandrzak . . . . . . . . . . . . . . . 56
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Poseł Zdzisław Czucha . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
Jacek Sadowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Poseł Janusz Cichoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Punkt 10. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny o rządowym projekcie ustawy
o zmianie ustawy o zaopatrzeniu in-
walidów wojennych i wojskowych oraz
ich rodzin oraz ustawy o świadczeniu
pieniężnym przysługującym osobom
deportowanym do pracy przymusowej
oraz osadzonym w obozach pracy przez
III Rzeszę i Związek Socjalistycznych
Republik Radzieckich
Poseł Sprawozdawca Janusz Dzięcioł . . . . . . . 61
Poseł Marzena Okła-Drewnowicz . . . . . . . . . . 61
Poseł Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 63
Poseł Mieczysław Kasprzak . . . . . . . . . . . . . . 64
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 64
Poseł Dariusz Lipiński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Poseł Leszek Aleksandrzak . . . . . . . . . . . . . . . 65
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 65
Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Poseł Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . . . . . . . 66
Punkt 11. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Zdrowia o rządowym
projekcie ustawy o izbach lekarskich
Poseł Sprawozdawca Grzegorz Sztolcman . . . 67
Poseł Damian Raczkowski. . . . . . . . . . . . . . . . 67
Poseł Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Poseł Bartosz Arłukowicz . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Poseł Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Poseł Aleksander Sopliński . . . . . . . . . . . . . . . 71
Poseł Piotr Stanke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Poseł Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Poseł Jarosław Katulski . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Poseł Damian Raczkowski. . . . . . . . . . . . . . . . 72
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia
Marek Twardowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Punkt 12. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny o poselskim projekcie ustawy
o zmianie ustawy o pomocy społecznej
Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski. . . . 74
 str.
Poseł Ewa Drozd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Poseł Zbysław Owczarski . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Poseł Witold Klepacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Poseł Mieczysław Kasprzak . . . . . . . . . . . . . . 76
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 76
Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . . 77
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . . . . . . . 77
Punkt 13. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Administracji i Spraw
Wewnętrznych oraz Komisji Spraw
Zagranicznych o rządowym projekcie
ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej
Konwencji w sprawie zwalczania aktów
terroryzmu jądrowego, przyjętej przez
Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjedno-
czonych dnia 13 kwietnia 2005 r.
Poseł Sprawozdawca Maciej Orzechowski . . . 77
Poseł Marek Krząkała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Poseł Marek Suski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . . 79
Poseł Mieczysław Kasprzak . . . . . . . . . . . . . . 79
Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . . 80
Zastępca Szefa Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego Paweł Białek. . . 80
Poseł Maciej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Punkt 14. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny o komisyjnym projekcie usta-
wy o zmianie ustawy o zatrudnianiu
pracowników tymczasowych
Poseł Sprawozdawca
Izabela Katarzyna Mrzygłocka . . . . . . . . . . . . 80
Poseł Janusz Dzięcioł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Poseł Adam Śnieżek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 82
Poseł Mieczysław Kasprzak . . . . . . . . . . . . . . 83
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 83
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . 84
Poseł Mieczysław Kasprzak . . . . . . . . . . . . . . 84
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej Radosław Mleczko. . . . . 84
Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka . . . . . . . 85
Punkt 15. porządku dziennego: Informa-
cja dla Sejmu i Senatu o udziale Rze-
czypospolitej Polskiej w pracach Unii
Europejskiej w okresie styczeń–czer-
wiec 2009 roku (podczas prezydencji
czeskiej) wraz ze stanowiskiem Komisji
do Spraw Unii Europejskiej
Podsekretarz Stanu w Urzędzie
Komitetu Integracji Europejskiej
Maciej Szpunar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Poseł Sprawozdawca Stanisław Rakoczy . . . . 89
Poseł Dariusz Lipiński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Poseł Karol Karski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Poseł Jolanta Szymanek-Deresz . . . . . . . . . . . 94
str.
Poseł Stanisław Witaszczyk . . . . . . . . . . . . . . 96
Poseł Dariusz Lipiński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Poseł Piotr Stanke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Poseł Dariusz Lipiński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Poseł Stanisław Kalemba . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 99
Poseł Witold Namyślak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Poseł Zdzisław Czucha . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Podsekretarz Stanu w Urzędzie
Komitetu Integracji Europejskiej
Maciej Szpunar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Poseł Stanisław Rakoczy . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Punkt 16. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny o rządowym projekcie ustawy
o zmianie ustawy o działalności pożyt-
ku publicznego i o wolontariacie oraz
niektórych innych ustaw
Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski. . . 101
Poseł Marek Cebula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Poseł Krzysztof Michałkiewicz . . . . . . . . . . . 108
Poseł Sylwester Pawłowski . . . . . . . . . . . . . . 109
Poseł Mieczysław Kasprzak . . . . . . . . . . . . . 110
Poseł Ryszard Zawadzki . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Poseł Witold Namyślak . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Poseł Beata Mazurek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Poseł Krzysztof Michałkiewicz . . . . . . . . . . . 112
Poseł Mieczysław Kasprzak . . . . . . . . . . . . . 112
Poseł Joanna Fabisiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Poseł Sławomir Piechota . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Poseł Jan Kaźmierczak . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 114
Poseł Tadeusz Woźniak . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Poseł Zdzisław Czucha . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej Radosław Mleczko. . . . 115
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 117
Oświadczenia
Poseł Piotr Stanke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Poseł Jerzy Ziętek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
Poseł Tadeusz Woźniak . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
Poseł Marek Rząsa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 123
(Przerwa w posiedzeniu)
Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło-
szonych
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Poseł Stanisław Giżyński . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
 (Początek posiedzenia o godz. 9 min 03)
(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu
Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie Ewa
Kierzkowska, Krzysztof Putra i Stefan Niesiołowski)
Marszałek:
Otwieram posiedzenie.
(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)
Proszę państwa, na sekretarzy dzisiejszych obrad
powołuję panie i panów posłów Monikę Wielichow-
ską, Magdalenę Gąsior-Marek, Mariusza Kamińskie-
go i Radosława Witkowskiego.
W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani
poseł Monika Wielichowska i pani poseł Magdalena
Gąsior-Marek.
Protokół i listę mówców prowadzić będą pani po-
seł Magdalena Gąsior-Marek i pan poseł Mariusz
Kamiński.
Witam.
Informuję, że protokół 51. posiedzenia Sejmu uwa-
żam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.
Na poprzednim posiedzeniu Sejm nie przeprowa-
dził głosowania nad wnioskiem o odrzucenie informa-
cji rządu w sprawie polityki na rzecz równouprawnie-
nia i przeciwdziałania dyskryminacji z powodu płci.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkt obejmujący to gło-
sowanie.
Wysoka Izbo! Prezydium Sejmu, w uzgodnieniu
z Konwentem Seniorów, przedłożyło projekt uchwały
w sprawie uczczenia pamięci księdza Jerzego Popie-
łuszki.
Projekt ten został paniom i panom posłom dorę-
czony w druku nr 2419.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpa-
trzenie tego projektu.
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgo-
dę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro-
jektach ustaw:
— o zmianie ustawy Prawo zamówień publicz-
nych oraz niektórych innych ustaw,
— o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów
wojennych i wojskowych oraz ich rodzin oraz ustawy
o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom
deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzo-
nym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek So-
cjalistycznych Republik Radzieckich.
Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom
doręczone odpowiednio w drukach nr 2385 i 2397.
Na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu podją-
łem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego
o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.
Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro-
jektach ustaw:
— o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania
dokumentów,
— o zmianie ustawy Prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi,
— o izbach lekarskich,
— o zmianie ustawy o pomocy społecznej,
— o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników
tymczasowych,
— o zmianie ustawy o działalności pożytku publicz-
nego i wolontariacie oraz niektórych innych ustaw.
Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom
doręczone odpowiednio w drukach nr 2381, 2382,
2398, 2406, 2408 i 2407.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa-
trzenie tych sprawozdań.
Proponuję, aby w przypadku sprawozdań zawar-
tych w drukach nr 2398, 2406 i 2408 Sejm wyraził
zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sej-
mu oraz na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu
Sejmu w przypadku sprawozdania zawartego w dru-
ku nr 2407.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o zmia-
nie niektórych ustaw związanych z realizacją wydat-
ków budżetowych.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
4 Porządek dzienny
Marszałek
Projekt ten został paniom i panom posłom dorę-
czony w druku nr 2413.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze
czytanie tego projektu.
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził
zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu
Sejmu.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Grupy posłów przedłożyły projekty uchwał w spra-
wie:
— powołania Komisji Śledczej do zbadania nie-
prawidłowości podczas prac nad rządowym projek-
tem ustawy o grach i zakładach wzajemnych,
— powołania Komisji Śledczej do zbadania nie-
prawidłowości działań parlamentarzystów, członków
Rady Ministrów oraz pracowników administracji
rządowej podczas prac legislacyjnych nad projektem
ustawy o zmianie ustawy o grach i zakładach wza-
jemnych oraz okoliczności ujawnienia tajemnicy pań-
stwowej o przebiegu postępowania prowadzonego
przez Centralne Biuro Antykorupcyjne,
— powołania Komisji Śledczej do zbadania spra-
wy przebiegu procesu legislacyjnego ustaw nowelizu-
jących ustawę z dnia 29 lipca 1992 roku o grach
i zakładach wzajemnych (Dz. U. 2004, Nr 4, poz. 27,
ze zm.) i wydanych na ich podstawie przepisów wy-
konawczych w zakresie dotyczącym gier na automa-
tach o niskich wygranych i wideoloterii oraz zbada-
nia legalności działania organów administracji rzą-
dowej badających ten proces.
Projekty te zostały paniom i panom posłom dorę-
czone odpowiednio w drukach nr 2420, 2421 i 2422.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkty obejmujące pierw-
sze czytania tych projektów.
Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyra-
ził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu
Sejmu.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podją-
łem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego bie-
żącego posiedzenia Sejmu dotychczasowego punktu
14.: Informacja rządu w sprawie sytuacji polskich
rolników.
Informuję, że w tej sprawie wystąpił minister
rolnictwa, prosząc o przeniesienie informacji na na-
stępne posiedzenie Sejmu ze względu na jego nie-
obecność w kraju – właśnie uczestniczy w ważnych
rozmowach w Brukseli dotyczących przyszłości pol-
skiego rolnictwa.
Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał
10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-mi-
nutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach:
— nad informacją dla Sejmu i Senatu o udziale
Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europej-
skiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 r., podczas
prezydencji czeskiej,
— w pierwszym czytaniu projektu ustawy o zmia-
nie niektórych ustaw związanych z realizacją wydat-
ków budżetowych,
— w łącznej dyskusji w pierwszych czytaniach
projektów ustaw o sporcie.
Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wy-
słuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów
i kół w dyskusjach:
— nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy
o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji w sprawie
zwalczania aktów terroryzmu jądrowego,
— w pierwszym czytaniu projektu ustawy zmie-
niającej ustawę o zmianie ustawy o podatku docho-
dowym od osób fizycznych, ustawy o podatku docho-
dowym od osób prawnych oraz niektórych innych
ustaw.
Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby
Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu
klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punkta-
mi porządku dziennego, w tym w łącznej dyskusji
w pierwszych czytaniach projektów uchwał dotyczą-
cych powołania komisji śledczej.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Proszę państwa, za chwilę rozpatrzymy sprawoz-
danie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy
o Trybunale Stanu.
Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji o pro-
jektach ustaw:
— o zmianie niektórych ustaw normujących funk-
cjonowanie służb nadzorowanych przez ministra
właściwego do spraw wewnętrznych,
— o zmianie ustawy Prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi,
— o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania
dokumentów,
— o zmianie ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym po-
datku dochodowych od niektórych przychodów osią-
ganych przez osoby fizyczne.
Kolejnym punktem będzie pierwsze czytanie pro-
jektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych oraz nie-
których innych ustaw.
W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania
komisji o projektach ustaw:
— o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii
Teologicznej w Krakowie oraz zmianie ustawy o finan-
sowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krako-
wie z budżetu państwa,
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Porządek dzienny
Marszałek
— o zmianie ustawy Prawo zamówień publicz-
nych oraz niektórych innych ustaw,
— o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów
wojennych i wojskowych oraz ich rodzin oraz ustawy
o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom
deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzo-
nych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek
Socjalistycznych Republik Radzieckich,
— o izbach lekarskich,
— o zmianie ustawy o pomocy społecznej,
— o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji
w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego,
przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjed-
noczonych dnia 13 kwietnia 2005 r.,
— o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników
tymczasowych.
Następnie wysłuchamy informacji dla Sejmu i Se-
natu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach
Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 r.,
podczas prezydencji czeskiej.
Ostatnim rozpatrywanym dzisiaj punktem będzie
sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie
ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolon-
tariacie oraz niektórych innych ustaw.
Jutro rano rozpatrzymy pytania w sprawach bie-
żących oraz informację bieżącą.
Informuję, że Konwent Seniorów przyjął propo-
zycję Prezydium Sejmu rozpatrzenia na bieżącym
posiedzeniu informacji w sprawie nieprawidłowości,
zaniedbań i błędów, jakich dopuścili się przedstawi-
ciele Ministerstwa Skarbu Państwa i Agencji Roz-
woju Przemysłu w trakcie procesu sprzedaży mająt-
ku stoczni w Gdyni i Szczecinie, o której przedsta-
wienie wnosił Klub Parlamentarny Prawo i Spra-
wiedliwość.
Po rozpatrzeniu informacji bieżącej przeprowa-
dzimy pierwsze czytanie projektów uchwał dotyczą-
cych powołania komisji śledczej do zbadania tzw.
afery hazardowej.
Następnie przeprowadzimy pierwsze czytania
projektów ustaw:
— o zmianie niektórych ustaw związanych z re-
alizacją wydatków budżetowych,
— o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Prze-
pisy wprowadzające Kodeks karny, ustawy Kodeks
postępowania karnego oraz ustawy o Policji,
— o zmianie ustawy Kodeks cywilny (druk nr 2365),
— o zmianie ustawy Kodeks cywilny (druk nr 2368),
— o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywil-
nego.
Kolejnymi planowanymi punktami porządku
dziennego będą sprawozdania komisji o stanowiskach
Senatu w sprawie ustaw:
— o zmianie ustawy o Banku Gospodarstwa Kra-
jowego,
— o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług.
W piątek rano przeprowadzimy głosowania.
5
W bloku głosowań przeprowadzimy głosowanie
nad wnioskiem o odrzucenie informacji rządu w spra-
wie polityki na rzecz równouprawnienia i przeciw-
działania dyskryminacji z powodu płci.
Planowane jest także
— trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie
ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kre-
dytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwaran-
cyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii
gwarancyjnych,
— dokonanie zmian w składach osobowych komi-
sji sejmowych.
Po głosowaniach przeprowadzimy pierwsze czy-
tania projektów ustaw o sporcie.
Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy:
— o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczy-
pospolitej Polskiej a Rządem Nowej Zelandii w spra-
wie Programu Zwiedzaj i Pracuj, podpisanej w War-
szawie dnia 9 maja 2008 r.,
— o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą
Polską a Republiką Federalną Niemiec o oznakowa-
niu i utrzymaniu wspólnej granicy na odcinkach lą-
dowych i wodach granicznych oraz powołaniu Stałej
Polsko-Niemieckiej Komisji Granicznej, podpisanej
w Warszawie dnia 16 września 2004 r.,
— o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczy-
pospolitej Polskiej a Rządem Państwa Kataru w spra-
wie unikania podwójnego opodatkowania i zapobie-
gania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie
podatków od dochodu, podpisanej w Doha dnia 18
listopada 2008 r.,
— o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczy-
pospolitej Polskiej a Rządem Republiki Serbii o współ-
pracy i wzajemnej pomocy w sprawach celnych, pod-
pisanej w Warszawie dnia 15 maja 2007 r.,
— o zmianie ustawy o ogłaszaniu aktów norma-
tywnych i niektórych innych aktów prawnych.
Proszę posła sekretarza o odczytanie komuni-
katów.
Sekretarz Poseł Monika Wielichowska:
Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po-
siedzenia Komisji:
— Sprawiedliwości i Praw Człowieka – godz. 9.15,
— Etyki Poselskiej – godz. 9.30,
— Infrastruktury – godz. 9.30,
— Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 9.30,
— Regulaminowej i Spraw Poselskich – godz. 10,
— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional-
nej – godz. 10,
— Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw
związanych z ograniczaniem biurokracji – godz. 10.30,
— do Spraw Unii Europejskiej – godz. 11,
— Finansów Publicznych – godz. 11,
— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki – godz. 11,
— do Spraw Służb Specjalnych – godz. 13,
— Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw
związanych z ograniczaniem biurokracji – godz. 13,
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
6 Projekt uchwały w sprawie uczczenia pamięci księdza Jerzego Popiełuszki
Sekretarz Poseł Monika Wielichowska
— Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komi-
sją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej
– godz. 14,
— Finansów Publicznych – również godz. 14,
— Ustawodawczej – godz. 14,
— Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 15,
— Sprawiedliwości i Praw Człowieka – godz. 15,
— Zdrowia – godz. 15.30,
— Nadzwyczajnej do rozpatrzenia niektórych pro-
jektów ustaw z zakresu prawa wyborczego – godz. 16,
— do Spraw Kontroli Państwowej – godz. 16.30,
— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional-
nej – o godz. 17.
Posiedzenie Zespołu Parlamentarnego do Spraw
Turystyki odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz.
13.30 w sali nr 25, budynek G. Dziękuję.
Marszałek:
Dziękuję bardzo.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po-
rządku dziennego: Przedstawiony przez Prezy-
dium Sejmu projekt uchwały w sprawie uczcze-
nia pamięci księdza Jerzego Popiełuszki (druk
nr 2419).
Proszę panie i panów posłów o powstanie z miejsc.
Odczytam tekst projektu uchwały.
(Zebrani wstają)
„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w spra-
wie uczczenia pamięci księdza Jerzego Popiełuszki
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej pragnąc uczcić
pamięć męczeńskiej śmierci księdza Jerzego Popie-
łuszki, uprowadzonego i zamordowanego 25 lat temu
przez aparat Służby Bezpieczeństwa PRL, składa
hołd temu wielkiemu człowiekowi.
Jego życie było darem dla historii Polski, najpeł-
niej wyrażonym słowami św. Pawła »Zło dobrem zwy-
ciężaj«. Ksiądz Jerzy Popiełuszko uczynił je przesła-
niem swoich homilii, wielu przedsięwzięć duszpaster-
skich, a dla nas wciąż pozostają one aktualnym we-
zwaniem.
Ksiądz Jerzy Popiełuszko jako nieustraszony orę-
downik prawdy i wolności nawoływał, że »tylko życie
w prawdzie daje wewnętrzną wolność«.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża uznanie
dla inicjatyw upamiętniających piękne i jakże krótkie
życie mądrego i odważnego człowieka, kapelana So-
lidarności.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stwierdza, że ksiądz
Jerzy Popiełuszko swoją postawą dobrze zasłużył się
Polsce, a pamięć Jego męczeńskiej śmierci pozostanie
w naszych sercach.”
Proponuję przyjąć uchwałę przez aklamację.
(Oklaski)
Dziękuję bardzo.
Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie
uczczenia pamięci księdza Jerzego Popiełuszki.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji
Odpowiedzialności Konstytucyjnej o komisyj-
nym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Try-
bunale Stanu (druki nr 2213 i 2335).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Michała Stuligrosza. (Gwar na sali)
Proszę państwa, bardzo proszę o podjęcie decyzji,
kto zostaje na sali, a kto przenosi się w kuluary.
Jeszcze chwileczkę, momencik, dobrze?
Uprzejmie proszę o zlikwidowanie, że tak powiem,
grup konwersacyjnych w przejściach między ławami.
Panie pośle, proszę uprzejmie.
Poseł Sprawozdawca
Michał Stuligrosz:
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy
obecnie sprawozdanie Komisji Odpowiedzialności
Konstytucyjnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmia-
nie ustawy o Trybunale Stanu.
Wysoki Sejmie! Jest to druk nr 2335, przy wcze-
śniejszym druku, poprawionym po pierwszym czyta-
niu, który nosił nr 2213.
Wysoka Izbo! Do tego projektu nowelizacji usta-
wy o Trybunale Stanu ani Sąd Najwyższy, ani Ko-
mitet Integracji Europejskiej nie wniosły żadnych
uwag. Uwagi, w liczbie siedmiu, wniósł natomiast
minister sprawiedliwości w imieniu Rady Mini-
strów. Przestawię państwu te uwagi, ponieważ war-
to się nad nimi pochylić w momencie, w którym
przyjdzie nam rozpatrywać na kolejnym posiedze-
niu komisji ich zasadność.
Otóż wątpliwości budzi zapis art. 1 pkt 3, który
brzmi w ten sposób, że członka komisji w przypadku
ujawnienia okoliczności, które mogłyby wywołać wąt-
pliwości co do jego bezstronności, można odsunąć na
moment podejmowania decyzji i wykluczyć go w mo-
mencie, w którym istnieje podejrzenie braku obiek-
tywności w tejże sprawie.
W opracowaniu, które przedstawia nam minister
sprawiedliwości, mamy propozycję, aby tego rodzaju
wątpliwość wykluczyć na cały okres procedowania,
a więc osobę, która zasiada w Komisji Odpowiedzial-
ności Konstytucyjnej, pozbawić możliwości funkcjo-
nowania przez cały okres rozpatrywania konkretne-
go wniosku wstępnego o postawienie przed Trybuna-
łem Stanu wysokiego urzędnika państwowego. My-
ślę, że ten punkt należy przedyskutować na posiedze-
niu komisji, ponieważ intencja tego rodzaju zapisów
była nieco inna niż to, jak to odczytuje minister spra-
wiedliwości.
W zakresie art. 1 pkt 4 są dwie sugestie, które
dotyczą zmian. Pierwsza wydaje się uzasadniona.
Chodzi o zapis mówiący o innych niezbędnych czyn-
nościach dowodowych przewidzianych w Kodeksie
postępowania karnego. Myślę, że ten przepis należa-
łoby dobrze przeanalizować, ponieważ to, co jest za-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Poseł Sprawozdawca Michał Stuligrosz
pisane w rozdziałach 25 i 26 Kodeksu postępowania
karnego, a więc czynności dowodowe takie jak za-
trzymanie rzeczy, przeszukanie czy kontrolowanie
i utrwalanie rozmów – jakże aktualny dzisiaj temat
– jest w istocie objęte tym zakresem postępowania
wyjaśniającego, które w naturalny sposób nie jest
przypisane Komisji Odpowiedzialności Konstytucyj-
nej. Wydaje się, że warto byłoby pochylić się nad tym
przepisem po to, aby można było go dobrze interpre-
tować i jednoznacznie sformułować.
Z kolei druga sugestia jest już zupełnie niezrozu-
miała. Zwolnienie z obowiązku zachowania tajemni-
cy państwowej i służbowej w postępowaniu przed
Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej zapisane
jest od samego początku istnienia tej ustawy, od
1982 r. Przez 27 lat nikt nie podnosił zasadności tego
zapisu. Jeśli zatem dzisiaj budzi to wątpliwość przed-
stawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, należy tę
kwestię jeszcze raz przeanalizować i – jak sądzę – jed-
nak uznać, że zapis, który potwierdzamy w noweli
ustawy, jest zasadny i służy temu, aby utrzymać ten
przepis w takim kształcie i w takich możliwościach
proceduralnych, jakie dotychczas istnieją.
W art. 1 pkt 5 zrównanie statusu świadka i bie-
głego wynika z zapisu, który w istocie powinien róż-
nicować te dwie postaci występujące przed Komisją
Odpowiedzialności Konstytucyjnej, jakże różnie in-
terpretowane i jakże różnie traktowane przez samą
komisję. Biegły bowiem jest tą osobą, która nie po-
winna podlegać tym samym rygorom, którym podle-
ga świadek stający przed Komisją Odpowiedzialności
Konstytucyjnej.
Pozostałe zapisy, które przedstawia Ministerstwo
Sprawiedliwości, mają charakter raczej porządkowy
i taki, który ujednolica nasze zapisy w tym względzie.
Chciałbym na koniec pochylić się jedynie nad
sprawą, która dotyczy kwestii możliwości ujawniania
przebiegu postępowania przed momentem, w którym
opracowany i zatwierdzony przez Wysoką Izbę wnio-
sek wstępny trafia do Trybunału Stanu.
Proszę państwa, w mojej 8-letniej praktyce pracy
w Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej zdarza-
ły się niestety nader często takie oto sytuacje, w któ-
rych stający przed Komisją Odpowiedzialności Kon-
stytucyjnej świadek w kolejności, nie wiem, trzeciej,
czwartej czy siódmej – na skutek tego, że Komisja
Odpowiedzialności Konstytucyjnej do pewnego czasu
była jeszcze traktowana jak każda inna komisja sej-
mowa, ze wszystkimi tego konsekwencjami, również
umieszczania w Internecie przebiegu prac Komisji
Odpowiedzialności Konstytucyjnej – doskonale znał
zeznania wszystkich innych świadków stających
przed komisją i zeznających przed nim.
Wysoka Izbo! Jeśli ustawa o Trybunale Stanu
licznie odwołuje się do Kodeksu postępowania kar-
nego, to jest to pewnego rodzaju skrajna niekonse-
kwencja w sytuacji, w której z jednej strony przy
przesłuchaniu prokuratorskim każdy następny świa-
dek w naturalny sposób nie zna zeznań stających
7
przed prokuratorem jego poprzedników, a z drugiej
strony – nie może zdarzyć się taka sytuacja – stający
przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej
następny świadek doskonale zna zeznania świadka,
który zeznaje przed nim, ponieważ przeczytał je
w Internecie.
Wysoki Sejmie! Te 7 uwag, które zgłasza Mini-
sterstwo Sprawiedliwości, to jest w istocie powód, aby
komisja już po raz ostatni pochyliła się nad tym pro-
jektem zmian w ustawie o Trybunale Stanu, który
w istocie prowadził do tego, aby zracjonalizować
i spowodować jak najmniej możliwości odwołań do
Kodeksu postępowania karnego i opisać precyzyjnie
całą procedurę dotyczącą procedury postępowa-
nia przed Komisją Odpowiedzialności Konstytu-
cyjnej, szczególnie w zakresie rozpoznawania wnio-
sku wstępnego.
Już zupełnie na koniec uwaga, która powinna
w tej Izbie zabrzmieć wyjątkowo głośno, szczególnie
że dzisiaj o godz. 11 na zaproszenie marszałka Sejmu
osoby zainteresowane, posłowie, wezmą udział w kon-
ferencji na temat: „Węzłowe zagadnienia Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej”. Wysoka Izbo, przez wiele
lat naturalne założenie dotyczące funkcjonowania
Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej było ta-
kie, że między jej członkami, mimo to, że działali oni
w ramach ciała par excellence politycznego – ponie-
waż zarówno Sejm, jak i komisje sejmowe są ciałami
politycznymi – podczas rozpatrywania wcześniej-
szych wniosków istniało pewne porozumienie ponad-
podziałowe, które powodowało, że zachowywali się
oni w sposób obiektywny, bez względu na to, kogo
dotyczył wniosek wstępny. Jeśli zatem dożyliśmy już
takich czasów, że samo zasiadanie w Komisji Odpo-
wiedzialności Konstytucyjnej z woli któregoś z ugru-
powań stanowi powód do tego, aby podawać w wąt-
pliwość obiektywizm danej osoby, to każe to zastano-
wić się nad usytuowaniem komisji w Sejmie Rzeczy-
pospolitej oraz sprawnością, a raczej brakiem spraw-
ności w funkcjonowaniu Trybunału Stanu. Takie są
doświadczenia z ostatnich kilku lat. Powinny one
skłaniać nas dzisiaj również do tego, aby przy okazji
nowelizacji ustawy o Trybunale Stanu zastanowić
się nad tym, czy tak usytuowane i umocowane or-
gany Sejmu oraz sam Trybunał Stanu nadal mają
możliwość normalnego funkcjonowania i czy idea
dotycząca tych organów spełnia się w praktyce. Bar-
dzo dziękuję.
Jeżeli chodzi o uwagi, podzielę się nimi w wystą-
pieniu klubowym. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Ewa Kierzkowska)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Wysoka Izbo, z przyjemnością komunikuję, że
w tej chwili naszym obradom przysłuchuje się dele-
gacja Zgromadzenia Narodowego Republiki Węgier-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
8 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska
skiej z wiceprzewodniczącym panem Sándorem Lez-
sákiem. Pragnę w imieniu pań posłanek i panów po-
słów powitać naszych szanownych gości oraz życzyć
im przyjemnego pobytu w naszym kraju. (Oklaski)
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Bardzo proszę, jako pierwszy głos zabierze pan
poseł Michał Stuligrosz z klubu Platforma Obywa-
telska.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Michał Stuligrosz:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Dzisiaj występuję w podwójnej roli,
ale ta praktyka jest dość częsta w Wysokiej Izbie.
Występując w imieniu Platformy Obywatelskiej,
którą już od 8 lat mam zaszczyt reprezentować
w Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej, chciał-
bym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na to, że przygo-
towanie i opracowanie zmian, o których dzisiaj mó-
wimy, a zawartych w druku nr 2335, jest w istocie
efektem kilkuletnich obserwacji i doświadczeń wyni-
kających z pracy komisji.
Przede wszystkim wydaje się, że ta inicjatywa,
z którą w tej kadencji wyszła Komisja Odpowiedzial-
ności Konstytucyjnej, a więc inicjatywa dotycząca
precyzyjnego opisania całej procedury, która wiąże
się z postępowaniem przed Komisją Odpowiedzialno-
ści Konstytucyjnej w zakresie rozpatrywania wnio-
sku wstępnego – tak więc w istocie chodzi o zrówna-
nie w kwestii szczegółowości procedur odnoszących
się do rozpoznawania wniosku wstępnego, jak rów-
nież całego postępowania przed Komisją Odpowie-
dzialności Konstytucyjnej – wydaje się słuszna. Jed-
nak z tego miejsca warto powiedzieć, jakiego przepi-
su, niestety, nie zawarto w tej regulacji prawnej,
mimo że, jak się wydaje, istnieją podstawy meryto-
ryczne w pełni uzasadniające możliwość umieszcze-
nia tego elementu w nowelizacji.
W art. 1 ustawy o Trybunale Stanu zawarto ka-
talog osób podlegających odpowiedzialności konsty-
tucyjnej. Otóż po 12 latach, które minęły od momen-
tu przyjęcia przez Wysoki Sejm ustawy zasadniczej,
nastąpiły pewne istotne zmiany w organizacji insty-
tucji państwowej. Niektóre z organów państwa stra-
ciły na znaczeniu, inne zostały na nowo utworzone.
Kiedy komisja na początku tej kadencji zaczęła prace,
zwracaliśmy uwagę na to, że doświadczenia wynika-
jące z postępowania w sprawie byłej przewodniczącej
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji pani minister
Danuty Waniek skłaniają ku temu, aby wyłączyć
z tego katalogu członków Krajowej Rady Radiofonii
i Telewizji. To jest jedyna instytucja, która kieruje
się wewnętrznymi uregulowaniami, decyzjami podej-
mowanymi w kolegialny sposób. Jeśli zatem przed-
stawiciel ciała, które podejmuje decyzję w sposób
kolegialny, znajduje się w katalogu osób, które można
pociągnąć do odpowiedzialności konstytucyjnej, na-
leży zadać pytanie, czy tego rodzaju działanie jest
słuszne, jeżeli weźmie się pod uwagę zupełnie racjo-
nalne powody.
Natomiast od tego czasu, od 1997 r., powstały in-
stytucje państwowe, których przedstawiciele nie zo-
stali ujęci w owym katalogu. Natomiast zdajemy
sobie sprawę z tego, i komisja przyjęła to do wiado-
mości, że, niestety, wprowadzenie tego rodzaju zmia-
ny nie jest możliwe, ponieważ warstwa zasadnicza
dotyczy kwestii, które powinny być uregulowane naj-
pierw w nowelizacji konstytucji, a później ewentual-
nie w nowelizacji tejże ustawy.
Jeśli zatem dyskutujemy dzisiaj na temat potrzeb-
nych zmian, to my, wszyscy posłowie zasiadający
w Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej, cały
czas mamy świadomość, że w istocie pracujemy tylko
nad tym, co można poprawić, co można usprawnić
i co da gwarancję bezstronności i obiektywizmu przy
rozpatrywaniu wniosków wstępnych. Niestety, na
razie bez uprzedniego wprowadzenia zmian do kon-
stytucji nie mamy możliwości zmodyfikowania kata-
logu osób, które podlegają odpowiedzialności konsty-
tucyjnej, który to katalog jest zawarty w art. 1 naszej
ustawy.
Wysoka Izbo! Kończąc wystąpienie w imieniu klu-
bu, deklaruję chęć dalszej pracy i rozpatrzenia tych
7 uwag, które zgłosiło Ministerstwo Sprawiedliwości.
Sądzę, że na posiedzeniu Komisji Odpowiedzialności
Konstytucyjnej rozstrzygniemy także te zasadnicze
kwestie dotyczące na przykład uregulowania tajności
obrad Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej
i wszystkich tego konsekwencji, jak również przepi-
sów porządkowych. Jeżeli chodzi o te ostatnie, sposób
eliminacji wydaje się dość prosty i oczywisty z punk-
tu widzenia czytelności omawianego dzisiaj doku-
mentu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos za-
bierze pan poseł Marek Ast.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Marek Ast:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam za-
szczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu
ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu (druk
nr 2213).
Projekt Komisji Odpowiedzialności Konstytucyj-
nej, jak wynika z uzasadnienia, ma na celu uszcze-
gółowienie procedury postępowania przed Komisją
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Poseł Marek Ast
Odpowiedzialności Konstytucyjnej Sejmu RP w za-
kresie rozpoznania wniosku wstępnego. W świetle
obowiązujących obecnie przepisów w kwestiach pro-
ceduralnych nieuregulowanych ustawą o Trybunale
Stanu i regulaminem Sejmu odpowiednie zastosowa-
nie mają przepisy Kodeksu postępowania karnego.
Tak się składa, że mimo pewnych trudności z za-
stosowaniem w praktyce tego ustawowego odesłania
do K.p.k. w minionych kadencjach komisja nie wy-
stępowała ze stosowną inicjatywą ustawodawczą,
uznając widocznie, że ta regulacja ma swój głębszy
sens. Dopiero w obecnej kadencji, kiedy do komisji
został złożony wniosek wstępny o postawienie przed
Trybunałem Stanu byłego ministra skarbu Wojcie-
cha Jasińskiego, dostrzeżono potrzebę usprawnienia
prac Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.
Nie chcę przez to powiedzieć, że wprowadzenie do
ustawy o Trybunale Stanu zapisów doprecyzowują-
cych procedurę postępowania przed Komisją Odpo-
wiedzialności Konstytucyjnej jest całkowicie nie-
uzasadnione.
Proponowane w projekcie przepisy art. 9 i art. 9a–
–9f, regulujące sposób przeprowadzenia czynności
dowodowych, prawa i obowiązki osób objętych wnio-
skiem oraz świadków, zasady protokołowania posie-
dzeń, są niewątpliwie ważne i ułatwiają postępowa-
nie o tyle, że w tym zakresie komisja nie będzie mu-
siała korzystać z przepisów kodeksowych. Podkreślić
jednak należy, że przedmiot objęty wyżej wymienio-
ną regulacją raczej nie był źródłem kontrowersji i bez
większych problemów dawał się wywieść z obowią-
zujących obecnie przepisów w oparciu o upoważ-
nienie z art. 18 ust. 2.
Tym, co budziło wątpliwości wśród członków ko-
misji, a co istotniejsze wątpliwości te znajdowały rów-
nież odbicie w gronie ekspertów, jest problem wyłącze-
nia członka komisji w przypadku ujawnienia okolicz-
ności mogącej wywołać wątpliwość co do jego bez-
stronności. Taką okolicznością mogącą skutkować
wyłączeniem z prac komisji w danej sprawie, zdaniem
mojego klubu i niektórych konstytucjonalistów, jest
podpisanie przez posła członka Komisji Odpowiedzial-
ności Konstytucyjnej wniosku wstępnego o postawie-
nie w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu. Nie-
stety, zaproponowane brzmienie art. 8a tej wątpliwości
nie rozwiewa, a wręcz przeciwnie, rodzi dalsze. Arty-
kuł ten reguluje bowiem jedynie kwestię wyłączenia
członka komisji z czynności przesłuchania osoby we-
zwanej przed komisję z powodu zaistnienia przesłan-
ki braku bezstronności.
Czy zatem przepis ten należy rozumieć tak, że
brak bezstronności członka komisji nie wyłącza go
z innych czynności dowodowych, a w szczególności
z podejmowania przez komisję rozstrzygnięć w akcie
głosowania? Twierdząca odpowiedź na postawione
wyżej pytanie wywołuje wątpliwość co do konstytu-
cyjności proponowanej regulacji. Gdyby jednak
uznać, że art. 8a reguluje wyłącznie jedną konkretną
9
sytuację braku bezstronności, to oznaczałoby to, że
w pozostałych przypadkach stwierdzenia takiej oko-
liczności i tak należy korzystać z odesłania do K.p.k.,
a to z kolei musi prowadzić do wniosku, że projekto-
wany przepis, wbrew intencji wnioskodawców, nie
rozwiązuje problemu.
To z kolei musi wywołać wrażenie, że komisja –
a w komisji większość posiada przecież koalicja rzą-
dząca – chce uciec od sztywnego gorsetu przepisów
Kodeksu postępowania karnego po to, aby szybko
i bez problemu zakończyć sprawę, która obecnie jest
prowadzona przez komisję, konkretnie sprawę byłego
ministra skarbu państwa Wojciecha Jasińskiego.
A przecież nieprzypadkowo ustawodawca nadał po-
stępowaniu przed Trybunałem Stanu taki szczególny
charakter. Wszak Trybunał Stanu jest swoistym są-
dem – o tym zresztą mówi ustawa – a gwarancją bez-
stronnego postępowania przed Trybunałem Stanu
jest właśnie odesłanie do przepisów Kodeksu postę-
powania karnego.
Z kolei jeżeli chodzi o postępowanie przed Komisją
Odpowiedzialności Konstytucyjnej, to też jest to po-
stępowanie szczególne, można powiedzieć, w pewnym
sensie postępowanie przygotowawcze, i zatem też
nieprzypadkowo ustawa mówi o odpowiednim stoso-
waniu przepisów Kodeksu postępowania karnego
przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej
(Dzwonek). W tej sytuacji klub Prawa i Sprawiedli-
wości uznaje sens zapisów projektowych, niemniej
jednak uwagi, które przedstawiłem, będziemy zgła-
szać w toku dalszych prac legislacyjnych. W imieniu
klubu Prawo i Sprawiedliwość wnoszę o przekazanie
projektu do dalszych prac legislacyjnych. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Proszę o zabranie głosu panią poseł Jolantę Szy-
manek-Deresz, klub Lewica.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Jolanta Szymanek-Deresz:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu
Poselskiego Lewica przyłączam się do stanowiska
Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej przedsta-
wionego w sprawozdaniu. Uważamy, że proponowane
zmiany są niezbędne dla prac Komisji Odpowiedzial-
ności Konstytucyjnej, z tym że Klub Poselski Lewica
uważa, że najważniejszych zmian, jakie powinny być
wprowadzone w zakresie odpowiedzialności konsty-
tucyjnej, niestety, sprawozdanie nie uwzględnia, bo
uwzględnić nie mogło. Była o tym już mowa w wy-
stąpieniu posła sprawozdawcy.
O wiele ważniejszą kwestią niż sprawa zmian pro-
ceduralnych jest rozszerzenie katalogu osób, które
mogą być pociągnięte do odpowiedzialności przed
Trybunałem Stanu za naruszenie konstytucji bądź
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
10 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Poseł Jolanta Szymanek-Deresz
ustawy. Jednak to jest tak poważna regulacja i tak
ważna sprawa, że ta kwestia została zapisana w na-
szej konstytucji. I ażeby ustawa o Trybunale Stanu
mogła rozszerzać ten katalog, wcześniej wymagana
byłaby zmiana art. 198 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej.
Postuluję z tego miejsca, aby w toku przygoto-
wywania zmian konstytucji – kompleksowych zmian,
nie dokonywanych ad hoc i dotyczących wyrwanych
z poszczególnych rozdziałów artykułów, które pod-
legają debacie, lecz dokonywanych w ramach kom-
pleksowego podejścia do zmiany naszej konstytucji
– uwzględnić taki właśnie postulat: rozszerzenie
katalogu osób, które mogą być pociągnięte do odpo-
wiedzialności, przede wszystkim o takie osoby, jak:
prokurator generalny, szef Centralnego Biura An-
tykorupcyjnego, szef Agencji Bezpieczeństwa We-
wnętrznego. Sytuacja polityczna w naszym kraju –
obecna sytuacja – tym bardziej uzasadnia taki po-
stulat.
Przechodząc do kwestii proponowanych zmian,
chcę podkreślić, wbrew temu, co mówił kolega z Pra-
wa i Sprawiedliwości, że te zmiany nie powodują
wyrwania Komisji Odpowiedzialności Konstytucyj-
nej z pancerza procedury karnej Kodeksu postępo-
wania karnego. Przeciwnie, żadna z tych zmian nie
wprowadza uregulowania, które pozostawałoby ure-
gulowaniem odmiennym od procedury karnej, na-
tomiast uszczegóławia, doprecyzowuje kwestie
związane z prowadzeniem postępowania dowodowe-
go, bo Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej
jest organem, który zbiera materiał dowodowy,
przygotowuje sprawę dla Trybunału Stanu, czyli
jest organem quasi-prokuratorskim, a zatem musi
mieć własną procedurę.
Odwołanie do przepisów Kodeksu postępowania
karnego jak każde odwołanie w innych systemowych
rozwiązaniach powoduje utrudnienia, bo odpowied-
nie stosowanie przepisów K.p.k. czy też dyspozycji
„stosuje się odpowiednio” nastręcza trudności
w przypadku każdego rozwiązania, także w przypad-
ku Kodeksu postępowania administracyjnego, gdzie
mamy odesłanie do przepisów Kodeksu postępowa-
nia cywilnego. Ten termin, ta dyspozycja „stosuje się
odpowiednio” zawsze powoduje dyskusję, która prze-
dłuża postępowanie dowodowe, postępowanie przy-
gotowawcze.
Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej za-
sługuje na swoją własną procedurę. Te zmiany zmie-
rzają właśnie w tym kierunku, ażeby to postępowa-
nie przygotowawcze zostało obudowane takimi prze-
pisami, których stosowanie nie rodziłoby wątpliwo-
ści. Do prac komisji należy się odnieść z uznaniem.
Chcę podkreślić tylko niektóre rozwiązania, które
wychodzą naprzeciw założeniu dotyczącemu wyod-
rębnienia, uwypuklenia postępowania przed Komisją
Odpowiedzialności Konstytucyjnej.
Kwestia ograniczenia pomocy w tym postępowa-
niu Najwyższej Izby Kontroli i prokuratora general-
nego. Wcześniej Komisja Odpowiedzialności Konsty-
tucyjnej mogła się zwrócić do tych organów o prze-
prowadzenie części postępowania wyjaśniającego.
Dzisiaj może się zwrócić tylko o przeprowadzenie
określonej czynności, bowiem to postępowanie wyja-
śniające prowadzi właśnie Komisja Odpowiedzialno-
ści Konstytucyjnej.
Bardzo ważny przepis, odwrotnie interpretowany
przez przedstawiciela Prawa i Sprawiedliwości, doty-
czy przesłanek wyłączenia członka komisji w przy-
padku pojawienia się wątpliwości co do jego bezstron-
ności. Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej
proponuje przepis, który mówi, że sama przynależ-
ność do klubu politycznego nie może stanowić prze-
słanki stronniczości i wyłączenia. Mieliśmy do czy-
nienia z taką sytuacją. To jest przepis, który wynika
z kwestii praktycznej. (Dzwonek) Osoba, która pod-
pisuje się pod wnioskiem wstępnym i należy do klu-
bu, z samego formalnego jej posadowienia w pracach
komisji i w pracach klubu nie może być podejrzewana
o stronniczość. Nie jest tak, jak mówi kolega z Prawa
i Sprawiedliwości, że to rodzi wątpliwości. To rozwie-
wa wątpliwości i wcale nie przesądza o tym, czy dana
osoba może być posądzona o stronniczość. Może to
nastąpić z innego powodu, natomiast z samego faktu
przynależności do określonego klubu politycznego
absolutnie nie można wyciągać wniosków co do stron-
niczości.
Jeśli pani marszałek pozwoli, chciałabym jeszcze
zwrócić uwagę na jeden całkowicie nowy, niefunkcjo-
nujący przepis w rozwiązaniach dotyczących innej
sfery prawnej. Mianowicie chodzi o odpowiedzialność
karną za rozpowszechnianie informacji z prac Komi-
sji Odpowiedzialności Konstytucyjnej zanim te infor-
macje zostaną ujawnione w postępowaniu przed Try-
bunałem Stanu. Rozszalałe media często wyolbrzy-
miają informacje, które otrzymują w sposób legalny
bądź też z naruszeniem pewnych reguł od różnych
organów prowadzących postępowania dowodowe i wy-
jaśniające. Te informacje krążą potem wśród opinii
publicznej w formie przekształconej, często zmodyfi-
kowanej i wprowadzają chaos. Komisja Odpowie-
dzialności Konstytucyjnej słusznie proponuje wpro-
wadzenie odpowiedzialności karnej, kreuje przestęp-
stwo ujawnienia informacji z toku prac Komisji Od-
powiedzialności Konstytucyjnej. Ze wszech miar jest
to przepis słuszny, ze wszech miar słuszne są postu-
laty Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe-
go głos zabierze pan poseł Józef Zych.
Bardzo proszę, panie marszałku.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Poseł Józef Zych:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Rozpocznę od
ustosunkowania się do zarzutów mojego znakomitego
kolegi pana posła Asta. Otóż, panie pośle, prace nad
zmianą ustawy o Trybunale Stanu rozpoczęły się
w V kadencji i w tej kadencji je kontynuowaliśmy.
Mogę tak mówić, bo w poprzedniej kadencji byłem wi-
ceprzewodniczącym tej komisji. To jest jedna rzecz.
Po drugie, panie pośle, to jest zarzut nieupraw-
niony, jeżeli pan mówi, że my przygotowaliśmy zmia-
nę, żeby szybko ukrócić czy w ogóle cokolwiek zrobić
w stosunku do pana ministra Jasińskiego.
(Poseł Marek Ast: Wyobrażenia pana marszałka.)
Pan wie doskonale, jak obiektywnie do tego pod-
chodziliśmy. Ja osobiście, jako przewodniczący, dba-
łem o to, żeby nie było żadnych zarzutów. Wszystkie
wnioski Prawa i Sprawiedliwości, również o podwój-
ne ekspertyzy, były uwzględniane. Nigdy nie będzie,
zapewniam pana, sytuacji zemsty politycznej, ktokol-
wiek by to był. Chodzi o prawne, sprawiedliwe i uczci-
we wyjaśnienie.
Wysoki Sejmie! Pan poseł sprawozdawca Stuli-
grosz podniósł kilka kwestii, m.in. problem sensu
istnienia dzisiaj trybunału. Proszę zauważyć, w kon-
stytucji wymienione są te stanowiska, w przypadku
których osoby pełniące podlegają Trybunałowi Sta-
nu. Jest tam również stanowisko każdego konstytu-
cyjnego ministra. Proszę zauważyć, co się dzieje.
Zamiast kierować wnioski do Komisji Odpowiedzial-
ności Konstytucyjnej kieruje się je do prokuratury.
Zastanówmy się wobec tego, czy jest sens takiego
podwójnego działania. Co na ten temat powiedział
Trybunał Konstytucyjny? Ano powiedział, że w ta-
kiej sytuacji, jeżeli któraś z tych osób ma zarzut na-
ruszenia konstytucji, bo to może być podwójna odpo-
wiedzialność – i konstytucyjna, i karna – pierwszeń-
stwo ma Sejm. Co się dzieje, kiedy nie ma wniosku
prezydenta, który jest uprawniony, i nie ma wniosku
uprawnionych posłów? Wtedy wkracza prokurator.
To jest pierwszy problem, bo albo konstytucja będzie
bezwzględnie przestrzegana, albo rezygnujmy z tego,
bo widać, co się dzieje. Proszę bardzo, mamy przy-
kłady ministrów, którzy dzisiaj, zamiast stanąć przed
Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej, chodzą
do prokuratora. W tym momencie nie interesują mnie
nazwiska, tylko pewna zasada konstytucyjna. My,
posłowie, w określonym zakresie podlegamy odpo-
wiedzialności przed trybunałem, a więc jest to spra-
wa kluczowa.
Oprócz tego, o czym mówiła pani poseł Szyma-
nek-Deresz, jest jeszcze kolejna sprawa. Fakt, iż mo-
gliśmy dochodzić do pewnych rzeczy, wynika z tego,
że jako jedyna komisja w Sejmie mamy uprawnienie,
żeby oświadczyć, że stający przed komisją jest zwol-
niony z zachowania tajemnicy państwowej. Widzieli-
ście państwo, co się działo w komisjach śledczych.
Przychodził prokurator i mówił, że jest związany ta-
jemnicą państwową i nie będzie odpowiadał. Tego nie
ma w Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.
Dzisiaj wszystkie komisje śledcze, aby ich działania
11
były sprawne i miały sens, powinny otrzymać takie
same uprawnienia.
Jeżeli patrzymy na działalność Komisji Odpowie-
dzialności Konstytucyjnej i te problemy, które zosta-
ły zamącone w regulaminie, że należy ujawniać
wszystko, to okazuje się, że nie rozróżnia się dwóch
rzeczy. W przypadku Komisji Odpowiedzialności
Konstytucyjnej mamy tajemnicę śledztwa, którą je-
steśmy związani, i nie wolno nam jej ujawnić, bo
gdybyśmy to zrobili, to mamy sprawę karną, jako
członkowie komisji. Drugą rzeczą jest tajemnica ko-
misji. Jeżeli ktokolwiek tego nie rozróżnia – pani
poseł bardzo trafnie powiedziała, że ta komisja jest
zbiorowym quasi-prokuratorem – to oczywiście wnio-
ski są błędne i mamy dalsze problemy, m.in. związa-
ne z wyłączeniem członka.
Wysoki Sejmie! Panowie z Ministerstwa Sprawie-
dliwości! Chodziło nam o to, że w konkretnych sytu-
acjach, gdzie posłowie podpisali wniosek o postawienie
przed Trybunałem Stanu określonego ministra, był
zarzut, że mogą być oni stronniczy w postępowaniu.
Mieliśmy ekspertyzy. Jeden profesor powiedział: od
początku do końca nie, a inni powiedzieli: można wy-
łączyć z postępowania, zadawania pytań, przesłucha-
nia, ale z głosowania nie może być wyłączony. Dlacze-
go nie może być wyłączony? (Dzwonek) Czy ktokolwiek
z państwa zadał sobie trud, żeby przeczytać ustawę
o prawach i obowiązkach posłów? Czy jest tam jaka-
kolwiek przesłanka albo możliwość, żeby posła wyłą-
czyć z głosowania? Nie, to jest podstawowe prawo
każdego posła. Tu, w Sejmie, były głoszone teorie, że
kiedy jest to jego osobista sprawa, np. chodzi o uchy-
lenie immunitetu, to poseł nie głosuje. Przecież to jest
moje konstytucyjne prawo do obrony.
Wysoki Sejmie! Pracowaliśmy długo, braliśmy
przykłady i doświadczenia z wielu poprzednich ka-
dencji, dlatego wnioski, które komisja przedstawia,
są przemyślane i uzasadnione. Oczywiście będziemy
pracować nad pozostałymi.
Panie pośle Ast, jest pan członkiem komisji.
Chciałbym, żeby informacje, szczególnie dla społe-
czeństwa, były obiektywne. W tej komisji nie ma
żadnych politycznych zamiarów, aby kogokolwiek
traktować niesprawiedliwie, szczególnie posła, bo
również pod względem prawnym traktujemy się
obiektywnie, ale jednocześnie po koleżeńsku. Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
(Poseł Marek Ast: Sprostowanie, dwa razy padło
moje nazwisko.)
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Marek Ast:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Marszałku!
Mój znakomity kolega źle zrozumiał moją wypowiedź.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
12 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Poseł Marek Ast
Powiedziałem o wrażeniu, które może wywołać ta
inicjatywa ustawodawcza zgłoszona w tym momen-
cie, kiedy toczy się postępowanie w sprawie ministra
Wojciecha Jasińskiego. Może to wywołać właśnie
tego rodzaju wrażenie, że teraz nagle chcemy uspraw-
nić pracę Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej
po to, aby zakończyć to postępowanie szybko i bez
problemów. Tego rodzaju podejrzenie na pewno było-
by bezzasadne, gdyby w ustawie był przepis zawiera-
jący np. przejściową regulację, że te przepisy nie do-
tyczą, powiedzmy, postępowania obecnie toczącego
się przed komisją. Wtedy nie mielibyśmy żadnych
podejrzeń.
Co do uwag pani poseł...
(Poseł Jan Widacki: Nie wymieniła nazwiska.)
Nie wymieniła? Mimo wszystko odnosiła się do
mojej wypowiedzi. Nie chodzi o to, że wniosek podpi-
sał przedstawiciel klubu i z tego tytułu powinien być
wyłączony. Oczywiście tu się zgadzam, natomiast
wniosek jest podpisany przez posła. Ustawa nie mówi
o przedstawicielach klubu, tylko o posłach, którzy na
własną odpowiedzialność podpisują konkretny wnio-
sek. Jeżeli poseł podpisał konkretny wniosek o posta-
wienie innego posła przed Trybunałem Stanu, ozna-
cza to, że godzi się z treściami zawartymi w tym
wniosku, a zatem jego bezstronność w postępowaniu
przed komisją budzi na pewno duże wątpliwości.
Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
(Poseł Józef Zych: Pani marszałek, pan poseł źle
zrozumiał.)
Panie marszałku, nie usłyszałam pana nazwiska.
(Poseł Józef Zych: Pani marszałek, przed chwilą…)
Bardzo proszę.
Proszę, panie marszałku.
Poseł Józef Zych:
Panie pośle Ast, taką dyskusją możemy wywołać
wrażenie, że coś się dzieje. Natomiast jeśli chodzi
o problem samej komisji, to data wejścia w życie nie
ma żadnego wpływu na to postępowanie. Żadnego.
Gdyby miała jakikolwiek wpływ, byłbym przeciwny,
byłbym pierwszym przeciwnikiem. Jeszcze raz
oświadczam, że to nie chodzi o datę, nie chodzi o te
zmiany kosmetyczne, które wprowadzamy, i celowe.
Jeżeli zaś miał pan obawy w stosunku do pana mi-
nistra Jasińskiego, to jeszcze raz pana zapewniam,
że intencja jest jedna: dogłębne wyjaśnienie i zba-
danie sprawy, sprawiedliwie i uczciwie. Dziękuję.
(Oklaski)
(Poseł Marek Ast: Bardzo się cieszę.)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Jan Widacki, Demokratyczne
Koło Poselskie Stronnictwa Demokratycznego.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Jan Widacki:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie ulega wątpli-
wości, że ustawa o Trybunale Stanu wymagała no-
welizacji – to jest ustawa z roku 1982. Z tym że praw-
dziwa, głęboka nowelizacja wymagałaby zmiany
przepisów konstytucji.
Katalog osób odpowiedzialnych przed Trybuna-
łem Stanu jest wymieniony w konstytucji i powtórzo-
ny w art. 1 tej ustawy. Jak już moi przedmówcy zwra-
cali uwagę, w tej chwili mamy stanowiska, które
zostały utworzone w trakcie obowiązywania konsty-
tucji. Od niedawna prokurator generalny nie jest
tożsamy z ministrem sprawiedliwości. Prokurator
generalny odpowiadał przed Trybunałem Stanu, ale
nie jako prokurator generalny, tylko jako minister
sprawiedliwości. Obecnie prokurator generalny przed
Trybunałem Stanu odpowiadać nie będzie. Już po
wejściu w życie konstytucji powstały trzy samodziel-
ne urzędy centralne: szef Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, szef Agencji Wywiadu i szef Central-
nego Biura Antykorupcyjnego. Te osoby, będące
praktycznie w randze ministrów, nie odpowiadają
przed Trybunałem Stanu. Tak więc też w tym kie-
runku należałoby znowelizować ustawę, ale wcze-
śniej wymagałoby to zmiany konstytucji. Jednak do
zmiany konstytucji potrzebna jest zgoda określonej
sejmowej większości, której nie ma. Ubolewam nad
tym, bo to jest sprawa dość – wydawałoby się – oczy-
wista, ale i w tym zakresie tej zgody nie ma. W związ-
ku z tym nowelizacja ogranicza się do spraw proce-
duralnych.
Tutaj przestrzegam przed – tak to się nazywa
w medycynie – urojeniami ksobnymi. Cokolwiek się
dzieje, ten chory patrzy, czy to nie jest w niego wy-
mierzone. Nie, nie ulega wątpliwości… Nic nie upo-
ważnia do podejrzeń, że ta nowelizacja ma usprawnić
jakąś polityczną zemstę. Kodeks postępowania kar-
nego miał być stosowany odpowiednio. O tym była
mowa w ustawie i dalej są odesłania do Kodeksu po-
stępowania karnego. Z tym że jest szereg przepisów
Kodeksu postępowania karnego, które trudno by za-
stosować tutaj wprost. Gdyby tak wprost stosować
Kodeks postępowania karnego, to w każdym przy-
padku Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej
powinna być w całości wyłączona, dlatego że połowę
jej członków trzeba by wyłączyć, ponieważ są powią-
zani partyjnie z osobą odpowiadającą przed komisją,
a połowę z racji tego, że są politycznymi przeciwni-
kami. Zatem nie da się tak całkiem wprost stosować
przepisów Kodeksu postępowania karnego.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Poseł Jan Widacki
Biorąc pod uwagę doświadczenia komisji, propo-
nowano nowelizację procedury. Nie widzę możliwo-
ści, trudno sobie wyobrazić, żeby usprawniona pro-
cedura była wymierzona w kogokolwiek. Każdy wo-
lałby być – jeśli już musi być sądzony – sądzony we-
dług jasnej, klarownej procedury. Ta jest bardziej
klarowna, lepsza niż dotychczasowa. Dlatego jeste-
śmy – posłowie Demokratycznego Koła Poselskiego
Stronnictwa Demokratycznego, a także, jak się do-
wiaduję, koledzy z koła Socjaldemokracji Polskiej – za
prowadzeniem dalszych prac nad tą ustawą. Dzięku-
ję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Do zadania pytań zapisało się siedmiu panów po-
słów.
Czy jeszcze ktoś z państwa miałby wolę zapisać
się do zadania pytania?
Nie widzę chętnych.
Zamykam listę.
Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.
Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Artur
Dunin z klubu Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Artur Dunin:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministro-
wie! Wrócę do kwestii art. 1 ustawy o Trybunale
Stanu, który jest bezpośrednio powiązany z konsty-
tucją. Uważam, że to powinna być podstawowa zmia-
na w tej naszej ustawie, bo też jestem członkiem
komisji. Przypominam sobie, że w trakcie naszych
rozmów na posiedzeniu komisji, podkomisji, rozwa-
żaliśmy wystąpienie do pana marszałka, Wysokiej
Izby o zmianę konstytucji. Ale arytmetyka sejmowa
jest prosta: bez posłów PiS-u nie dokonalibyśmy tej
zmiany. Zmiana jest dzisiaj niezbędna do prawidło-
wego działania państwa, bo w tej chwili Wysoki Sejm
odrzucił weto prezydenckie i rozdzieliliśmy stanowi-
ska ministra sprawiedliwości i prokuratora general-
nego, którego dzisiaj nie ma w rozpisce w konstytucji
(Dzwonek), a co za tym idzie, i w naszej ustawie.
Pani marszałek, jeszcze tylko dwa słowa.
I chciałbym zapytać, jeśli chodzi o możliwość py-
tania przez posłów PiS-u, więc składam to pytanie
na ręce pana sprawozdawcy. Czy dzisiaj, w tej sytu-
acji prawnej, jest szansa na to, że wszyscy parlamen-
tarzyści jednak uznają, iż konstytucję trzeba zmienić
tak, żeby była realna, przystawała do naszych re-
aliów politycznych i obecnego życia? Dziękuję bardzo
za uwagę i przepraszam za przedłużenie. (Oklaski)
13
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma
Obywatelska.
Proszę, panie pośle.
Poseł Henryk Siedlaczek:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W zasa-
dzie na moje pytanie już odpowiedziano, jednakże
mimo wszystko pozwolę sobie skierować je do strony
rządowej chociażby celem skonfrontowania stano-
wisk. Otóż w projekcie nowelizacji art. 8a pkt 1 brzmi:
jeżeli zostanie ujawniona okoliczność, która mogłaby
wywołać wątpliwości co do bezstronności członka
Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej przy
czynności przesłuchania osoby wezwanej przez ko-
misję, ulega on wyłączeniu z tej czynności na wnio-
sek osoby objętej wnioskiem lub członka komisji.
Wyłączenia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje ko-
misja. W głosowaniu nie bierze udziału członek ko-
misji, którego wyłączenia głosowanie dotyczy. Komi-
sja Odpowiedzialności Konstytucyjnej ze swej natury
jest ciałem politycznym, jednakże chciałbym zasuge-
rować, czy nie powinniśmy zastanowić się (Dzwonek)
nad rozważeniem wprowadzenia rozwiązania auto-
matycznego wyłączenia z mocy ustawy w przypadku
zaistnienia pewnych przesłanek. Z pewnością przy-
czyniłoby się to do zwiększenia autorytetu komisji,
którą trudniej byłoby oskarżać o brak bezstronności.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Kazimierz Gwiazdow-
ski, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Kazimierz Gwiazdowski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie
związane z treścią art. 9b ust. 3 i 4 nowelizowanej
ustawy. A mianowicie czy sąd okręgowy będzie miał
obowiązek zastosowania tylko takiej kary porządko-
wej, o której zastosowanie wnosiła Komisja Odpowie-
dzialności Konstytucyjnej? Czy będzie jej przysługi-
wało zażalenie w przedmiocie zastosowania kary
porządkowej, jeżeli sąd zastosuje inną karę niż wno-
szona przez komisję?
Drugie moje pytanie dotyczy art. 9d ust. 2 pkt 2
ustawy, z którego wynika, że obrońcą w postępowa-
niu przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyj-
nej może być tylko adwokat. Prosiłbym o wyjaśnie-
nie, dlaczego nie dopuszcza się ustanowienia jako
obrońcy osoby wykonującej zawód radcy prawnego,
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
14 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Poseł Kazimierz Gwiazdowski
tym bardziej że obecnie występuje tendencja do po-
szerzania zakresu uprawnień osób wykonujących ten
zawód. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Lech Kołakowski, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Proszę, panie pośle.
Poseł Lech Kołakowski:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pań-
stwo Ministrowie! Celem przedłożonego projektu
o zmianie ustawy o Trybunale Stanu jest, zgodnie ze
słowami wnioskodawcy, uszczegółowienie procedury
postępowania sejmowej Komisji Odpowiedzialności
Konstytucyjnej. Zgodnie z uzasadnieniem przedsta-
wionym przez wnioskodawcę dotychczasowe uregu-
lowania prowadziły niekiedy do sytuacji, w której
m.in. niemożliwe było wypełnienie treści przepisów
Kodeksu postępowania karnego.
Chciałbym zapytać o art. 8a ust. 2, który stanowi,
że za okoliczności, o których mowa w ust. 1, nie może
być w szczególności uznana przynależność do okre-
ślonego klubu lub koła poselskiego. Czy konieczne
jest wpisywanie tego ustępu? Przecież przynależność
do klubu lub koła poselskiego nie była brana pod
uwagę przy ocenie bezstronności danego członka Ko-
misji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.
Przygotowując tę nowelizację, posiłkowaliście się
państwo, jak rozumiem, ustawą o sejmowej komisji
śledczej. (Dzwonek) A zatem, czy nie nastręczy to
wątpliwości przy interpretacji tej samej przesłanki
odnośnie do ustawy o sejmowej komisji śledczej?
Przecież spójność prawa powinna być zachowana.
Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Jan Kulas z Platformy
Obywatelskiej.
Bardzo proszę.
Poseł Jan Kulas:
Pani Marszałek! Szanowni Przedstawiciele Mini-
sterstwa! Wysoki Sejmie! To być może jedna z naj-
ważniejszych debat o Trybunale Stanu. Zastanawia-
my się, na ile ta nowelizacja ustawy będzie skuteczna,
czy rzeczywiście politycy, którzy naruszyli konstytu-
cję i inne dobra z nią związane, efektywnie będą sta-
wiani przed Trybunałem Stanu. Bardzo cenna była
sugestia pana marszałka Sejmu Józefa Zycha, który
stwierdził, że z tych rozwiązań zbyt rzadko korzysta-
my – może i procedury nie do końca były doskonałe.
Panie przewodniczący, to jest moje pierwsze py-
tanie: Jaką daje gwarancję skuteczności działania tej
ustawy jej nowelizacja w takim zakresie? Od lat 20.
są zawsze problemy, żeby kogoś postawić przed Try-
bunałem Stanu, jak pamiętam z historii.
Drugie pytanie: Na ile skuteczne były, jeżeli cho-
dzi o zasięg społeczny, formalnoprawne konsultacje
w sprawie tejże nowelizacji z zainteresowanymi czy
miarodajnymi, kompetentnymi środowiskami?
Może pan sprawozdawca podzieliłby się też in-
formacjami w następującej sprawie: Nad kwestią
jakiej odpowiedzialności konstytucyjnej pracuje
w tej chwili Komisja Odpowiedzialności Konstytu-
cyjnej? (Dzwonek) Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Marek Ast, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Marek Ast:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To pytanie już pa-
dło, ale jako radca prawny jestem zobligowany je po-
wtórzyć: Dlaczego tylko adwokat może być obrońcą
osoby objętej wnioskiem o postawienie w stan oskar-
żenia przed Trybunałem Stanu czy pociągniętej do
odpowiedzialności przed tym organem? Myślę, że jest
to ważne pytanie, tym bardziej że sami powiedzieli-
śmy, że przecież to postępowanie ma jedynie odpo-
wiednio odnosić się do przepisów Kodeksu postępo-
wania karnego. Jest ono postępowaniem jednak
przed organem sejmowym. Wśród posłów znajduje się
tylu radców prawnych – to znakomicie ułatwiałoby
sprawę również tym, którzy przed Komisją Odpowie-
dzialności Konstytucyjnej muszą stawać jako osoby
objęte wnioskiem. Dziękuję bardzo.
(Poseł Józef Zych: Zgłośmy poprawkę, panie pośle.)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Pawlak, Pol-
skie Stronnictwo Ludowe.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Mirosław Pawlak:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Czy, wobec faktu
uchwalenia przez parlament ustawy o zmianie usta-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Poseł Mirosław Pawlak
wy o prokuraturze, mocą której rozdziela się funkcję
prokuratora generalnego od urzędu ministra spra-
wiedliwości, nie należałoby rozważyć zapisu odpo-
wiedzialności tego pierwszego przed Trybunałem
Stanu, a zatem poczekać z dzisiejszym procedowa-
niem do uzupełnienia ustawy o Trybunale Stanu
właśnie o taki zapis?
Kolejne pytanie. Proszę o doprecyzowanie zapisu
proponowanego art. 9f pkt 10: Który podmiot i mocą
jakiej czynności, np.: postanowienia, zarządzenia,
dokonywać będzie sprostowania oczywistych omyłek
pisarskich lub rachunkowych? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza
stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Igora
Dzialuka.
Bardzo proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Sprawiedliwości
Igor Dzialuk:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo
za tę bardzo merytoryczną debatę po przedstawieniu
sprawozdania komisji. Dziękuję także za bardzo wy-
czerpujące sprawozdanie komisji, w którym pan po-
seł sprawozdawca w sposób szczegółowy przedstawił
pewne wątpliwości czy pytania zawarte w stanowi-
sku rządu. Obawy wynikają z konfrontacji funda-
mentalnej idei przyświecającej nowelizacji, polegają-
cej na zastąpieniu stosowania przepisów Kodeksu
postępowania karnego – stosowania odpowiedniego
przez samoistne przepisy zawarte w ustawie o Try-
bunale Stanu.
Co do zasady rząd wydał opinię pozytywną o ca-
łym projekcie, akceptując także samą zasadę zastą-
pienia odpowiedniego stosowania przepisów Kodeksu
postępowania karnego. Pamiętajmy wszelako o tym,
że w sytuacji, kiedy ustawa zawiera postanowienia,
które są zupełne i całkowite, wówczas z natury rze-
czy niemożliwe jest posiłkowe stosowanie przepisów
innych ustaw, w tym wypadku Kodeksu postępowa-
nia karnego. Stąd są wątpliwości rządu wyrażone
w jego stanowisku. Sprowadzają się one głównie do
kwestii przetestowania lub zweryfikowania, czy za-
proponowane przepisy w istocie odzwierciedlają za-
planowaną, przewidzianą przez ustawodawcę odręb-
ność od postępowań, od przepisów Kodeksu postępo-
wania karnego, które przestałyby mieć zastosowanie
w tym aspekcie.
15
Z dyskusji wynika, że przynajmniej niektóre
z uwag zawartych w stanowisku rządowym – jak się
wydaje – wymagają dalszej debaty. Będę wnosił o to
i prosił Wysoką Izbę, aby te wątpliwości rozstrzygnąć
w dalszym toku prac ustawodawczych w komisji.
Uwagi te w żadnym wypadku nie wychodzą poza za-
kres przedłożenia wnioskodawców, tak że mogą być
na tym etapie w dalszym ciągu rozważane. Tak jak
powiedziałem, jest to wyrażanie wątpliwości i stano-
wi grunt pod dyskusję. Być może inaczej odczytujemy
intencje, które przyświecały ustawodawcy – nie do
końca pasują one do interpretacji, jeżeli chodzi o czy-
tanie zaprojektowanych przepisów.
Niewątpliwie jedną z takich spraw jest kwestia
wyłączenia członka komisji przy rozpoznawaniu
sprawy. Proszę zwrócić uwagę, że art. 8 projektu
ustawy jest sformułowany w taki sposób, że wiąże
bezstronność członka Komisji Odpowiedzialności
Konstytucyjnej z czynnością przesłuchania osoby
wezwanej, a więc niejako pośrednio może to wywołać
takie wrażenie, że kwestia bezstronności dotyczy
wyłącznie osoby wezwanej. Jeśli tak, to powstaje
wątpliwość, czy jest to wystarczające pole nieufności
czy też są wątpliwości co do bezstronności członka
komisji. Jeśli państwo posłowie uznacie, że jest to
przepis wystarczający, to oczywiście rząd i minister
sprawiedliwości przy tej uwadze upierać się nie będą.
Wydaje się, że ten znaczny zakres bezstronności czy
też podstawa do jej kwestionowania może mieć swoje
podłoże nieco szersze niż tylko bezstronność wobec
osoby wezwanej. Jeśli tak, to być może należałoby
rozłączyć – coraz bardziej skłaniam się do takiego
rozwiązania po wysłuchaniu wystąpienia pana mar-
szałka Zycha – także w formie legislacyjnej w róż-
nych jednostkach – przesłankę od skutku, skutku
wyłączenia jedynie od udziału w czynności. Przy
czym oczywiście pozostaje kwestia określenia pod-
staw i przesłanek stwierdzenia czy też wywołania tej
wątpliwości.
Rząd nie wypowiadał się, i nie będzie tego czynił,
co do art. 8a ust. 2, czyli w sprawie wątpliwości do-
tyczących uznania przynależności do określonego
klubu lub koła poselskiego za przesłankę bezstron-
ności. W każdym razie tego typu przepis jest z kon-
stytucyjnego i prawnego punktu widzenia jak najbar-
dziej dopuszczalny i, jeśli taka jest wola ustawodaw-
cy, może znaleźć się w ustawie.
Przechodząc do pytań kierowanych do rządu –
których było mniej – i odpowiadając pośrednio na
pytanie pana posła Dunina, choć ta kwestia znalazła
swój wyraz także w pytaniu pana posła Pawlaka, to
muszę powiedzieć, że samo rozszerzenie ustawy,
samo rozszerzenie katalogu podmiotów odpowiada-
jących przed Trybunałem Stanu w ustawie o Trybu-
nale Stanu nie jest możliwe bez zmiany wyczerpują-
cego katalogu zawartego w konstytucji, a zatem
niemożliwe jest jedynie rozszerzenie katalogu w usta-
wie o Trybunale Stanu bez wprowadzenia prokura-
tora generalnego do konstytucji w przepisie dotyczą-
cym jego odpowiedzialności.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
16 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości Igor Dzialuk
Na marginesie pragnę zwrócić uwagę na fakt, że
i w dzisiejszym uregulowaniu wcale nie jest bezspor-
ne, że prokurator generalny – pełniący wszak odręb-
ną funkcję od ministra sprawiedliwości – odpowiada
z tego tytułu przed Trybunałem Stanu. Znaczy, nie
ma wątpliwości, że minister sprawiedliwości odpo-
wiada przed Trybunałem Stanu z racji pełnienia za-
dań wynikających z członkostwa w Radzie Ministrów,
natomiast nie jest absolutnie jednoznaczne, że odpo-
wiada przed Trybunałem Stanu z racji pełnienia
funkcji niezwiązanych z jego członkostwem w Radzie
Ministrów. Ale jest to pewna wątpliwość doktrynalna
i to dzisiejsze forum nie jest odpowiednie, aby prze-
sądzać o tej wątpliwości.
Pan poseł Siedlaczek pytał o możliwość automa-
tycznego wyłączenia przy spełnianiu przesłanek.
Taka możliwość oczywiście formalnie jest dopusz-
czalna, istnieje, natomiast pragnąłbym jedynie zwró-
cić uwagę na to, że wszelkie próby stworzenia kata-
logu przesłanek ustawowych byłyby bardzo trudne
i prowadziłyby do niepowodzenia przy innych tego
typu próbach. Ten katalog musiałby być albo za-
mknięty i wówczas ryzyko, że ujawnią się okoliczno-
ści wykraczające poza ten katalog, jest olbrzymie,
albo też katalog miałby charakter otwarty, ale wów-
czas byłby jedynie pozostawieniem pewnych wytycz-
nych czy też pewnych przykładowych przesłanek,
które mogłyby skutkować wyłączeniem posła. Jak się
wydaje, konstrukcja przyjęta w projekcie jest jak naj-
bardziej poprawna.
Pan poseł Gwiazdowski pytał o to, czy sąd okrę-
gowy jest związany wnioskiem o wymierzenie kary
porządkowej. Sąd okręgowy nie jest związany wnio-
skiem o wymierzenie kary porządkowej. Stosuje się
tu wprost przepisy Kodeksu postępowania karnego
o karze porządkowej. Komisja w ogóle nie musi wska-
zywać wymiaru kary, który uważa za stosowny, to
jest dyskrecjonalne uprawnienie sądu. Zgodnie z pro-
jektem komisji przysługuje jedynie zażalenie na od-
mowę wymierzenia kary porządkowej, a więc w takiej
sytuacji zażalenie będzie przysługiwać, ale na pod-
stawie ogólnych zasad Kodeksu postępowania kar-
nego. W tym zakresie te przepisy będą w dalszym
ciągu odpowiednio stosowane, nie jest to typ decyzji,
na który zażalenie przysługuje z ustawy. Nie jest to
też postanowienie kończące postępowanie i nie jest
to postanowienie, co do którego ustawa przewiduje,
że zażalenie przysługuje. A więc zażalenie będzie
przysługiwało wyłącznie na odmowę wymierzenia
kary porządkowej.
Niniejszym mam zaszczyt powtórzyć wniosek
zgłoszony już wcześniej, czyli prośbę o rozważenie
uwag rządu w toku dalszych prac legislacyjnych.
Przy czym podkreślam, że mają one charakter po-
rządkujący bądź wyrażający wątpliwość co do prawi-
dłowości zapisu, nie negując wszelako idei przyświe-
cającej tej nowelizacji i poszczególnym jej rozwiąza-
niom. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu ministrowi.
Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
komisji pana posła Michała Stuligrosza.
Proszę.
Poseł Michał Stuligrosz:
Dziękuję bardzo, pani marszałek.
Rozpocznę swoje wystąpienie od pewnej uwagi do
końcowego wystąpienia pana ministra Dzialuka.
Otóż prezes Najwyższej Izby Kontroli i prezes Naro-
dowego Banku Polskiego także nie są członkami
Rady Ministrów, a jednak znaleźli się w katalogu
osób, które podlegają odpowiedzialności konstytucyj-
nej przed Trybunałem Stanu. Prawda? Jasne, liczę
na sprawną i dobrą współpracę aż do samego końca
całego procesu legislacyjnego.
Najpierw składam serdeczne podziękowania
wszystkim przedstawicielom klubów i kół za dekla-
racje dalszej pracy aż do samego końca procesu legi-
slacyjnego. To cenne, bo myślę, że w kwestiach, któ-
re podnosili przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości
– i pan poseł Gwiazdowski, i pan poseł Ast mówili
o tym, dlaczego nie wpisać do katalogu oprócz adwo-
kata również obrońcy prawnego – nie będzie nic lep-
szego niż odrobina aktywności i ten problem będzie
można załatwić w poprawce, którą będziemy mogli
rozpatrywać na ostatnim, jak sądzę, posiedzeniu ko-
misji, która będzie pracowała nad tą nowelizacją,
jeśli taka będzie inicjatywa i konsekwencja działań.
Czuję się w obowiązku, aby odpowiedzieć również
panu posłowi Janowi Kulasowi, który zadał istotne
pytanie, czy istnieje gwarancja skuteczności działań
Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.
Panie pośle, taka gwarancja, jak sądzę, istnieje,
O tym świadczą dość konkretne przykłady aktyw-
ności Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.
Natomiast końcowy efekt tej pracy już nie należy
do Sejmu, a szczególnie do Komisji Odpowiedzial-
ności Konstytucyjnej. To się przekłada na aktyw-
ność i skuteczność działania Trybunału Stanu,
a na to już, niestety, nie mamy wpływu, chociaż
doświadczenia, jeśli chodzi o ową skuteczność, są
– nazwijmy to – różne.
Jeszcze jedna odpowiedź na pytanie pana posła
Artura Dunina, na które w jakimś sensie odpowie-
dział już pan minister Dzialuk. Chodzi o pytanie o szan-
sę na zmianę konstytucji. Mam nadzieję, że spotka-
nie prawdziwych luminarzy polskiego prawa, które
odbędzie się już za pół godziny w sali konferencyjnej
Sejmu, przyniesie nam odpowiedź na pytanie, czy
według naszego najgłębszego przekonania po dwóch
latach tej kadencji jest czas na początek dyskusji na
temat konieczności zmian zapisów konstytucji, jak
by to powiedzieć, bez umniejszenia czy osłabienia roli
konstytucji w systemie prawnym Rzeczypospolitej.
Natomiast wszystkie liczne uwagi, które przedsta-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Poseł Michał Stuligrosz
wiali państwo posłowie i w pytaniach, i w dyskusji
klubowej, jednoznacznie wskazują na potrzebę zmian
w zakresie, który kształtowany jest przez art. 198
konstytucji i art. 1 ustawy o Trybunale Stanu. Myślę
o katalogu osób podlegających odpowiedzialności
konstytucyjnej przed trybunałem.
Jeszcze raz serdecznie dziękuję za aktywność
i chęć dalszej pracy. Jestem przekonany, że jesteśmy
już na końcu procesu legislacyjnego, który w istocie
przyniesie nam dobrą, jasną i klarowną ustawę
o Trybunale Stanu. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Zamykam dyskusję.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Ogłaszam 1-minutową przerwę techniczną.
(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 28
do godz. 10 min 30)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Wznawiam obrady.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Admi-
nistracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji
Sprawiedliwości i Praw Człowieka o komisyj-
nym projekcie ustawy o zmianie niektórych
ustaw normujących funkcjonowanie służb nad-
zorowanych przez ministra właściwego do spraw
wewnętrznych (druki nr 1512 i 2146).
Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
komisji pana posła Romana Kaczora.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca Roman Kaczor:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji
Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji
Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt
przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie dotyczące
projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw normu-
jących funkcjonowanie służb nadzorowanych przez
ministra właściwego do spraw wewnętrznych (druki
nr 1512 i 2146).
1 lipca br. odbyło się kolejne wspólne posiedzenie
Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz
Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, na któ-
rym przedstawiono ww. projekt ustawy, przeprowa-
dzono dyskusję oraz naniesiono poprawki.
Celem projektowanej ustawy jest przede wszystko
uregulowanie szeregu kwestii związanych z funkcjo-
17
nowaniem służb podległych ministrowi właściwemu
do spraw wewnętrznych, a w szczególności Policji, ze
względu na dotychczasowe wady lub luki prawne wy-
stępujące w obowiązujących przepisach. Proponowa-
ne zmiany mają na celu ograniczenie działań biuro-
kratycznych oraz zmniejszenie zakresu obowiązków
Policji w związku z opiniowaniem przez ten organ
kandydatur na niektóre stanowiska w sądownictwie,
prokuraturze, kandydatur na stanowiska komorni-
ków, aplikantów i asesorów komorniczych oraz osób
ubiegających się o staż urzędniczy w sądzie i proku-
raturze. Rozpatrzony przez komisję projekt ustawy
określa także zadania oraz kompetencje organów
administracji publicznej i jednostek organizacyjnych
w zakresie wykonywania przepisów.
Naniesione podczas prac komisji poprawki, szero-
ko omawiane na posiedzeniach, mają charakter legi-
slacyjny i porządkowy. Dotyczą przede wszystkim
nowelizacji ustawy o Policji, ustaw: o ewidencji lud-
ności i dowodach osobistych, o postępowaniu w spra-
wach nieletnich, o prokuraturze, Prawo łowieckie,
o komornikach sądowych i egzekucji, o pracownikach
sądów i prokuratury, Prawo o ustroju sądów po-
wszechnych, o licencji syndyka, o Krajowej Szkole
Sądownictwa i Prokuratury, a także o zakwaterowa-
niu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, o Straży
Granicznej i o Służbie Celnej.
Zmiany i poprawki naniesione w ustawie o ewi-
dencji ludności i dowodach osobistych dotyczą rezy-
gnacji z egzekwowania wojskowego obowiązku mel-
dunkowego w przypadku długotrwałego szkolenia
w stosunku do funkcjonariuszy Policji, Straży Gra-
nicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Więziennej
oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego. W usta-
wie tej został uchylony art. 49, który zobowiązywał
Policję do przeprowadzania kontroli spełnienia obo-
wiązku meldunkowego.
Proponowane zmiany zasługują na uwzględnie-
nie, w szczególności z uwagi na odciążenie funkcjo-
nariuszy Policji w sprawowaniu kontroli, jeśli chodzi
o obowiązek zameldowania i wymeldowania.
W ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich
zmiany zakładają przekazanie kompetencji do two-
rzenia i znoszenia policyjnych izb dziecka komendan-
tom wojewódzkim oraz komendantowi stołecznemu
Policji w porozumieniu z komendantem głównym
Policji, przy czym w dalszym ciągu zwierzchni nad-
zór nad policyjnymi izbami dziecka sprawuje mini-
ster właściwy do spraw wewnętrznych. Takie rozwią-
zanie pozwala tworzyć izby dziecka tam, gdzie są one
niezbędne.
W ustawie o prokuraturze ograniczono możliwość
uzyskania informacji o kandydatach na stanowiska
prokuratorskie i stanowisko asesora prokuratury
jedynie do danych zgromadzonych w policyjnych sys-
temach informatycznych. Przed rozpatrzeniem kan-
dydatur na stanowiska prokuratorskie prokurator
generalny zawiadamia kandydata o treści uzyskanej
informacji.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
18 służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Poseł Sprawozdawca Roman Kaczor
Najszerszy zakres poprawek dotyczył nowelizacji
ustawy o Policji. Zmiany te dotyczą organizacji tego
organu oraz zmniejszenia biurokracji, jeśli chodzi
o wykonywane przez Policję działania. Nowela zakła-
da następujące zmiany: pierwsza to możliwość two-
rzenia jednej wspólnej komendy miejskiej Policji
w miastach będących jednocześnie siedzibą powiatu
grodzkiego i ziemskiego, druga – możliwość tworze-
nia i znoszenia komend miejskich Policji w drodze
rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego
do spraw wewnętrznych, przy uwzględnieniu uwa-
runkowań administracyjno-geograficznych i demo-
graficznych miast i powiatów. Powyższe rozwiązania
pozwolą w realny sposób zmniejszyć koszty utrzyma-
nia dwóch placówek na jednym terenie, zapewnią
lepszą koordynację działań, a także usprawnią pracę
Policji.
Trzecia zmiana dotyczy tego, iż na stanowisko
komendanta wojewódzkiego i komendanta stołeczne-
go Policji oraz ich zastępców powołuje się oficerów,
z wyjątkiem stanowisk zastępców do spraw służb
wspomagających działalność Policji, na które można
powołać także członków korpusu służby cywilnej.
Czwarta poprawka w przedmiotowej ustawie doty-
czy art. 15, w którym w ust. 1 uchyla się pkt 8 oraz
ust. 8a i 8b. Ponadto po art. 31 dodano art. 31a, który
zakłada, iż Policja w razie ogłoszenia mobilizacji
i w czasie wojny może być objęta militaryzacją, a poli-
cjanci pozostający w stosunku służbowym w chwili jej
ogłoszenia pozostają w służbie do czasu zwolnienia.
Zgodnie ze stanowiskiem ministra obrony naro-
dowej zrezygnowano z dokonania zmian w ustawie
o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Pol-
skiej. Przedstawiciele Wojskowej Agencji Mieszkanio-
wej mają nadal korzystać z asysty funkcjonariuszy
Policji przy wchodzeniu do lokali mieszkalnych.
Co ważniejsze, w rezultacie wprowadzonych zmian,
które za chwilę przedstawię, Policja będzie zobowią-
zana do sporządzenia informacji i opinii tylko i wy-
łącznie o kandydatach ubiegających się o objęcie sta-
nowisk: sędziowskiego, prokuratorskiego, a także
stanowiska asystenta prokuratury.
Jednocześnie Policja zwolniona zostaje z uciążli-
wego obowiązku sporządzania opinii dla osób stara-
jących się o staż urzędniczy, kandydatów na dyrek-
torów sądów apelacyjnych, okręgowych i kierowni-
ków finansowych, asystentów sędziowskich oraz osób
ubiegających się o licencję syndyka. W stosunku do
tych osób pozostawiono obowiązek zasięgnięcia in-
formacji z Krajowego Rejestru Karnego.
Proponowane zmiany zapobiegną nadmiernej in-
gerencji Policji w prywatne życie osób ubiegających
się o ww. stanowiska. Rozwiązania te pozwolą także
organom samorządu zawodowego w realny sposób
ocenić kwalifikacje kandydata na dane stanowisko.
Nie będzie to uzależnione od opinii pracownika Poli-
cji, jak jest obecnie.
W ustawie Prawo łowieckie w art. 38, który przed-
stawia warunki, jakie muszą spełnić osoby ubiegają-
ce się o posadę strażnika Państwowej Straży Łowiec-
kiej oraz strażnika łowieckiego, w ust. 1 uchyla się
pkt 5 mówiący o tym, iż osoby te muszą mieć pozy-
tywną opinię wydaną przez komendanta wojewódz-
kiego policji właściwego ze względu na miejsce za-
mieszkania kandydata.
W ustawie o komornikach sądowych i egzekucji
w art. 11 uchyla się ust. 1a mówiący o tym, iż mini-
ster sprawiedliwości przed powołaniem komornika
zwraca się do właściwego organu Policji o opinię na
jego temat, a także, co jest konsekwencją wykreślenia
ww. ustępu, uchyla się ust. 1b i 5a.
W art. 29 uchyla się ust. 7 mówiący o tym, iż przed
dokonaniem wpisu kandydata na listę aplikantów
komorniczych rada izby komorniczej zwraca się do
właściwego organu Policji o przekazanie informacji
na jego temat.
W art. 32 uchyla się ust. 5 stanowiący, iż przed
powołaniem na stanowisko asesora komorniczego
prezes sądu apelacyjnego zwraca się o opinię na te-
mat kandydata do organów Policji.
W ustawie o pracownikach sądów powszechnych
wprowadzono zapis mówiący o tym, iż prezes lub pro-
kurator przed przyjęciem osoby na staż urzędniczy
zasięga informacji na temat kandydata jedynie z Kra-
jowego Rejestru Karnego. W uzasadnionych przypad-
kach prezes lub prokurator może jednak zasięgnąć
informacji o osobach już zatrudnionych w sądzie lub
prokuraturze. W ustawie tej został także uchylony
ust. 7.
W ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych
wprowadza się następujące poprawki. Po pierwsze,
minister sprawiedliwości przed powołaniem na sta-
nowisko dyrektora sądu apelacyjnego, dyrektora
sądu okręgowego, kierownika finansowego sądu re-
jonowego, a także asystenta sędziego zasięga infor-
macji o ww. kandydatach jedynie z Krajowego Reje-
stru Karnego. W konsekwencji tego zapisu w art. 32
uchyla się § 4–6. Po drugie, informacji o kandydatach
na stanowisko sędziego minister sprawiedliwości za-
sięga od właściwego komendanta wojewódzkiego
(stołecznego) Policji w oparciu o dane zawarte w po-
licyjnym systemie informacyjnym, a nie jak dotych-
czas od komendanta głównego Policji. Ponadto mini-
ster o treści informacji uzyskanej od komendanta
wojewódzkiego (stołecznego) Policji powiadamia kan-
dydata. W drodze rozporządzenia minister sprawie-
dliwości wraz z ministrem właściwym do spraw we-
wnętrznych określi sposób sporządzania informacji
o kandydatach na stanowisko sędziego, tak aby in-
formacja ta była rzetelna i jednocześnie nie godziła
w dobra osobiste kandydata.
W ustawie o licencji syndyka wprowadza się zapis,
który mówi, iż minister sprawiedliwości informacji
o osobie ubiegającej się o licencję syndyka zasięga
z Krajowego Rejestru Karnego.
W ustawie o Krajowej Szkole Sądownictwa i Pro-
kuratury wprowadza się zapis, zgodnie z którym
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Poseł Sprawozdawca Roman Kaczor
dyrektor owej szkoły, po przeprowadzeniu konkursu i
ustaleniu listy kandydatów zakwalifikowanych na
aplikację ogólną, zasięga informacji na temat kandy-
datów, podobnie jak w przypadku osób starających się
o licencję syndyka, z Krajowego Rejestru Karnego.
Ponadto w noweli zrezygnowano z wcześniej pro-
ponowanej zmiany w ustawie o Służbie Celnej, pole-
gającej na uchyleniu art. 6 ust. 3, ze względu na to,
iż uchylenie tego zapisu oznaczałoby całkowity brak
możliwości wykonywania ustawowych zadań, spra-
wowania nadzoru i kontroli celnej oraz zwalczania
przestępczości w sposób ciągły i efektywny.
Zaproponowano również zmianę wejścia w życie
ustawy z dnia 1 stycznia 2009 r. na 1 stycznia 2010 r.
Reasumując, pragnę jeszcze raz podkreślić, iż po-
trzeba nowelizacji ww. ustaw podyktowana jest
przede wszystkim uproszczeniem procedur w orga-
nach administracji, a przede wszystkim odciążeniem
organów Policji. Zgłaszane zmiany pozostają także
poza zakresem regulacji prawa unijnego, w związku
z czym wejście w życie ustawy powinno odbyć się bez
zastrzeżeń.
Na koniec chciałbym podziękować wszystkim pa-
niom i panom posłom oraz gościom za udział w pra-
cach w komisjach i podkomisjach nad projektem
przedstawionej ustawy.
Pragnę także podkreślić, iż komisje po naniesie-
niu poprawek jednogłośnie przyjęły projekt ustawy.
W związku z powyższym, pani marszałek, Wyso-
ka Izbo, Komisja Administracji i Spraw Wewnętrz-
nych oraz Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowie-
ka, po rozpatrzeniu oraz naniesieniu poprawek, wno-
szą o uchwalenie ww. projektu ustawy. Dziękuję za
uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Janusz
Dzięcioł, klub Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Janusz Dzięcioł:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Nim
przedstawię stanowisko klubu, chciałbym zgłosić
w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej dwie po-
prawki.
W pierwszej z nich w art. 3 ust. 3 proponuje się
następujące brzmienie: Prokurator generalny zasię-
ga od właściwego komendanta wojewódzkiego (sto-
łecznego) Policji informacji o kandydatach do objęcia
19
stanowiska prokuratorskiego zgłoszonych przez Kra-
jową Radę Prokuratury, z zastrzeżeniem ust. 4. In-
formacje o kandydacie do objęcia stanowiska proku-
ratorskiego uzyskuje się i sporządza na zasadach
określonych dla informacji o kandydacie do objęcia
stanowiska sędziowskiego.
W pkt b art. 101c otrzymuje brzmienie: Dysponen-
tem części budżetowej odpowiadającej prokuraturze
jest prokurator generalny, z zastrzeżeniem art. 108
ust. 1a niniejszej ustawy oraz art. 139 ust. 2 ustawy
z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. Nr 157, poz. 1240).
W poprawce 2 art. 11 nadaje się brzmienie: Usta-
wa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2010 r., z wy-
jątkiem art. 3 i 7, które wchodzą w życie z dniem
1 kwietnia 2010 r.
Zasadność wprowadzenia powyższych poprawek
wynika w szczególności z potrzeby skorelowania do-
konanych w projekcie zmian przepisów w ustawie
z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, co dotyczy
art. 3, oraz w ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r.
o pracownikach sądów i prokuratury, co dotyczy
art. 7, z uchwaloną w międzyczasie ustawą z dnia
9 października 2009 r. o zmianie ustawy o prokura-
turze oraz niektórych innych ustaw, jak również,
odnośnie do art. 101c ustawy o prokuraturze – nowa
zmiana 4 w art. 3, z nową ustawą o finansach publicz-
nych. Z uwagi na termin wejścia w życie ustawy
z dnia 9 października 2009 r. o zmianie ustawy
o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw, czyli
31 marca 2010 r., konieczne jest przesunięcie w art. 11
terminu wejścia w życie art. 3 i 7 na dzień 1 kwietnia
2010 r.
Pani marszałek, będzie pani uprzejma.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Janusz Dzięcioł:
Dziękuję bardzo.
W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej pragnę
przedstawić Wysokiej Izbie opinię klubu w sprawie
komisyjnego projektu ustawy o zmianie niektórych
ustaw normujących funkcjonowanie służb nadzoro-
wanych przez ministra właściwego do spraw we-
wnętrznych, druki nr 1512 i 2146.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niniejszą ustawą
zmienia się ustawy: ustawę z dnia 10 kwietnia 1974 r.
o ewidencji ludności i dowodach osobistych, ustawę
z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w spra-
wach nieletnich, ustawę z dnia 20 czerwca 1985 r.
o prokuraturze, ustawę z dnia 6 kwietnia 1990 r.
o Policji, ustawę z dnia 13 października 1995 r. Pra-
wo łowieckie, ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ko-
mornikach sądowych i egzekucji, ustawę z dnia 18 grud-
nia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury,
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
20 służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Poseł Janusz Dzięcioł
ustawę z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów
powszechnych, ustawę z dnia 15 czerwca 2007 r.
o licencji syndyka oraz ustawę z dnia 23 stycznia 2009 r.
o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury.
W wyniku prac podkomisji i komisji, zgodnie ze
stanowiskiem rządu, do druku nr 1512 wprowadzono
następujące zmiany.
W przypadku ustawy o ewidencji ludności i dowo-
dach osobistych pozostawiono możliwość egzekwo-
wania wojskowego obowiązku meldunkowego w przy-
padku funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa We-
wnętrznego oraz Agencji Wywiadu meldujących się
na pobyt czasowy w związku z długotrwałym szko-
leniem.
Zrezygnowano z nadania nowego brzmienia
art. 83 ustawy o postępowaniu w sprawach nielet-
nich (Dzwonek), ograniczając się jedynie do nadania
nowego brzmienia tylko § 1 i 2, celem utrzymania
w mocy rozporządzenia wydawanego na podstawie art.
83 § 3, dla którego upoważnienie nie ulega zmianie.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W związku z tym,
że pan poseł sprawozdawca przedstawił praktycznie
każdą z tych ustaw po kolei, rekomenduję w imieniu
klubu Platformy Obywatelskiej przyjęcie niniejszej
ustawy wraz z przedstawionymi pani marszałek po-
prawkami. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos ma
pan poseł Jarosław Zieliński.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Jarosław Zieliński:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Po pierwsze,
chciałbym powiedzieć, że tytuł tej ustawy, a także
przywoływane uzasadnienie dla przygotowania no-
welizacji mogą być mylące. Po drugie, chcę powie-
dzieć, że projekt, który przedkładają połączone Ko-
misje: Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz
Sprawiedliwości i Praw Człowieka, znacznie różni się
od projektu wyjściowego zawartego w druku nr 1512,
przedłożonego przez komisję „Przyjazne Państwo”.
Pozornie wygląda na to, tak można przynajmniej
rozumieć tytuł ustawy i pierwsze zdania uzasadnie-
nia, że chodzi o to, aby odciążyć Policję od zbędnych
czynności biurokratycznych tam, gdzie one nie są
potrzebne. Natomiast jeśli się wczyta dokładnie
w ten pierwotny projekt, można sformułować wnio-
sek, że jak gdyby bocznymi, a może nawet tylnymi
drzwiami próbowano obniżyć wymagania wobec
kandydatów na ważne stanowiska w różnych sekto-
rach życia publicznego, szczególnie tak ważnych, jak
sądy i prokuratura. Podkomisja powołana przez obie
komisje była czujna w tym zakresie i ten projekt
w sposób znaczący poprawiła. Myślę, że przy tym
brzmieniu projektu, w którym przedkładają go połą-
czone komisje, można patrzeć na to pozytywnie. Stąd
takie głosowanie, aczkolwiek pewne wątpliwości,
o których za chwilę, pozostają.
W uzasadnieniu czytamy, w druku nr 1512, co
następuje: W głównej mierze proponowane zmiany
mają na celu zwolnienie Policji z obowiązku zbierania
informacji na temat kandydatów na stanowiska
w szeroko pojętym wymiarze sprawiedliwości. Jed-
nak w świetle propozycji dotyczących zmian w 12
ustawach – bo tyle zmian proponowano; po pracach
podkomisji i komisji zostało tych ustaw 10 – można
sądzić, że ten cel nie jest taki jednolity i spójny,
a także, powtarzam raz jeszcze, były tu chyba jakieś
ukryte intencje, świadome bądź nie, trudno mi to
przesądzać. Niemniej te zmiany trochę biegną jakby
w różnych kierunkach, od Sasa do Lasa, bo przecież
np. to, o czym przed chwilą powiedziałem, nie ma
większego związku – a to, powtarzam, jest cel głów-
ny zgodnie z uzasadnieniem – z tym, w jaki sposób
tworzy się i nadzoruje policyjne domy dziecka czy
jakie wymagania musi spełnić kandydat do objęcia
funkcji zastępcy komendanta wojewódzkiego czy sto-
łecznego Policji. Notabene w tych akurat zakresach
te unormowania są godne poparcia i tu wątpliwości
nie ma.
Natomiast chciałbym podać w odniesieniu do
tego, o czym powiedziałem przed chwilą – o tych wąt-
pliwościach odnoszących się do pierwotnego projektu
ustawy – dwa przykłady z dwóch ustaw. Ustawa
o prokuraturze: w pierwotnym przedłożeniu komisji
„Przyjazne Państwo” proponowano skreślić w art. 11
ustawy o prokuraturze ust. 3. Ustęp ten w obowią-
zującej ustawie brzmi, jak następuje: „Prokurator
generalny zasięga od komendanta głównego Policji
informacji o każdym z kandydatów do objęcia stano-
wiska prokuratorskiego, z zastrzeżeniem ust. 4. In-
formacje o kandydacie do objęcia stanowiska proku-
ratorskiego uzyskuje się i sporządza na zasadach
określonych dla informacji o kandydacie do objęcia
stanowiska sędziowskiego”. Tego miało nie być. Pod-
komisja, a następnie połączone komisje wprowadziły
zapis, który określa, zarówno w odniesieniu do kan-
dydatów na stanowiska prokuratorskie – powiem już
o tym łącznie, żeby to skrócić – jak i kandydatów na
stanowiska sędziowskie, obowiązek zasięgnięcia in-
formacji od właściwego komendanta wojewódzkiego
Policji, ale nie informacji zbieranych jakoś przez Po-
licję, tylko pochodzących z konkretnych rejestrów
informatycznych, które są prowadzone. I wydaje się,
że to rozwiązanie jest właściwe, bo trzeba więcej wie-
dzieć, prokurator generalny musi więcej wiedzieć,
rekomendując dane osoby na tak ważne stanowiska,
niż tylko to, co wynika z Krajowego Rejestru Karne-
go (bo to pozostaje). W związku z tym powstaje py-
tanie, o co chodziło w pierwotnym przedłożeniu ko-
misji „Przyjazne Państwo”, bo ta wątpliwość, Wyso-
ki Sejmie, szanowni państwo, jest bardzo, bardzo
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Poseł Jarosław Zieliński
ważna. Powtarzam, to także odnosiło się w punkcie
wyjścia do stanowisk sędziowskich, a miało swój wy-
raz w propozycji związanej ze skreśleniem § 4 w art. 58.
Tu też podkomisja, a następnie komisja zapropono-
wały właśnie to sięganie po informacje z informa-
tycznych systemów prowadzonych przez komendan-
tów wojewódzkich Policji.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Nie wchodząc
w dalsze szczegóły, bo nie ma na to czasu, chciałbym
tylko powiedzieć, że powstaje także pytanie i wątpli-
wość, czy rzeczywiście słuszne jest to rezygnowanie
z zasięgania tych głębszych informacji (Dzwonek)
w odniesieniu do innych stanowisk, na przykład asy-
stenta sędziego, syndyka czy komornika sądowego.
Osoby pełniące te role mają dostęp do ważnych infor-
macji na swoich stanowiskach pracy, w związku
z tym ta wątpliwość może być w dalszym ciągu pod-
trzymywana. I myślę, że przynajmniej w takiej for-
mie, w jakiej to teraz czynię, warto na to skierować
naszą uwagę. Inne rozwiązania, powtarzam, podko-
misja i połączone komisje poprawiły. Ja bym się nig-
dy nie podpisał pod tym, co proponowała komisja
„Przyjazne Państwo”, natomiast to, co jest w przed-
łożeniu obu Komisji: Administracji i Spraw We-
wnętrznych oraz Sprawiedliwości i Praw Człowieka,
oczywiście jest znacznie lepsze. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł
Jarosław Matwiejuk.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Jarosław Matwiejuk:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Sza-
nowny Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić
stanowisko klubu Lewica w sprawie sprawozdania
Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz
Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o komi-
syjnym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw
normujących funkcjonowanie służb nadzorowanych
przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
Istota projektu ustawy, nad którym pracowały
obie komisje, polega na uregulowaniu niektórych
materii dotyczących funkcjonowania służb podle-
głych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrz-
nych, w tym głównie Policji. Proponowane zmiany
mają przede wszystkim na celu zwolnienie Policji
z obowiązku zbierania informacji na temat kandyda-
tów na stanowiska w organach wymiaru sprawiedli-
wości.
W toku prac w podkomisji i obu komisjach wpro-
wadzono kilka zmian o merytorycznym charakterze.
21
Do najważniejszych zaliczyć należy: usunięcie z art.
9 ust. 5 ustawy z 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji lud-
ności i dowodach osobistych zapisu o funkcjonariu-
szu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji
Wywiadu; wprowadzenie nowego brzmienia ust. 3
oraz ust. 5 i 6 w art. 11 ustawy z 20 czerwca 1985 r.
o prokuraturze regulujących zasięganie informacji
o kandydatach do objęcia stanowisk prokuratorskich;
wprowadzenie upoważnienia ustawowego, czyli dele-
gacji ustawowej, dla ministra spraw wewnętrznych
i administracji do wydania rozporządzenia w sprawie
tworzenia i znoszenia komend miejskich Policji, przy
uwzględnieniu uwarunkowań administracyjno-geo-
graficznych i demograficznych miasta i powiatu, czy
też wreszcie rozszerzenie przyjętych regulacji usta-
wowych w zakresie opiniowania i zasięgania infor-
macji dotyczących osób ubiegających się o licencję
syndyka oraz kandydatów zakwalifikowanych na
aplikację.
Jak się wydaje, proponowane zmiany idą we wła-
ściwym kierunku i realizują zasadniczy przyjęty cel
ustawy, usuwając z jednej strony pewne niedoskona-
łości naszego systemu prawnego w tym zakresie,
a nawet luki, ale z drugiej strony warto zauważyć, że
nie do końca pewne są efekty tej regulacji i tych
zmian. Ciekaw jestem, co nastąpi, jaka będzie prak-
tyka i czy będą tzw. wpadki w związku z uwolnieniem
Policji od szeregu obowiązków, z czym mamy do czy-
nienia. Ale można też powiedzieć, że to uwolnienie
Policji od szeregu obowiązków może akurat umożliwi
odejście od pewnych biurokratycznych aspektów jej
funkcjonowania i skoncentrowanie się na walce
z przestępczością. Jak będzie, to się okaże, jedno-
znacznie jednak nie można uznać tej regulacji za
całkowicie poprawną i pozytywną. Budzi ona wątpli-
wości.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie
Ministrze! W imieniu klubu Lewica, formułując te
wątpliwości i pewne zastrzeżenia, informuję, że po-
przemy przedłożone sprawozdanie Komisji Admini-
stracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawie-
dliwości i Praw Człowieka o przedmiotowym projek-
cie ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Bardzo proszę, głos zabierze pan poseł Wiesław
Woda, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Proszę, panie pośle.
Poseł Wiesław Woda:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie!
Przygotowany przez komisję „Przyjazne Państwo”
projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normu-
jących funkcjonowanie służb nadzorowanych przez
ministra właściwego do spraw wewnętrznych ma
w głównej mierze zwolnić Policję z obowiązku zbie-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
22 służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Poseł Wiesław Woda
rania informacji o kandydatach na stanowiska
w szeroko pojętym wymiarze sprawiedliwości. Nie-
wątpliwie ci kandydaci powinni się legitymować nie-
poszlakowaną opinią, ale to, czy zbieraniem opinii
powinna się zajmować Policja, już budzi istotne wąt-
pliwości. Policja ma wystarczająco dużo zadań, a zde-
cydowanie mało środków do ich realizacji i zasadne
jest uwolnienie jej od wspomnianych czynności. W ostat-
nich latach namnożyło się różnych służb niemundu-
rowych, a podsłuch stał się niemal normą funkcjono-
wania państwa, więc te służby zapewne wiele wiedzą
o każdym z nas, a szczególnie o osobach, które mają
awansować w wymiarze sprawiedliwości.
Zapis w art. 1 dotyczy rezygnacji z egzekwowania
wojskowego obowiązku meldunkowego w przypadku
funkcjonariuszy odbywających długotrwałe szkole-
nie. Zresztą sprawy te ureguluje ustawa o ewidencji
ludności, bowiem nad tą ustawą kończy się procedo-
wanie w komisji administracji.
Nowe brzmienie art. 83 ustawy o postępowaniu
w sprawach nieletnich ma na celu przekazanie kom-
petencji do tworzenia i znoszenia policyjnych izb
dziecka komendantom wojewódzkim Policji. Dotych-
czas kompetencje te należały do ministra spraw we-
wnętrznych.
Zapisy proponowanego art. 4 umożliwią utworze-
nie w miastach będących jednocześnie siedzibą po-
wiatu grodzkiego i ziemskiego jednej, wspólnej ko-
mendy miejskiej Policji. W pkt 2 tego samego artyku-
łu jest propozycja, by na zastępców komendanta
wojewódzkiego odpowiedzialnych za logistykę można
było powoływać osoby niebędące policjantami, a re-
krutujące się z korpusu służby cywilnej. Zmiany za-
pisane w pkt 3 omawianego art. 4 powodują wykre-
ślenie z katalogu zadań Policji obowiązku kontroli
paliwa znajdującego się w zbiornikach pojazdów.
Uprawnienia do kontroli paliwa w zbiornikach pojaz-
dów mają inne podmioty, dysponujące laboratoriami
i specjalistycznym sprzętem.
W dalszej części art. 4 znosi się obowiązek nada-
wania przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych
policjantom na wypadek wprowadzenia stanu wojen-
nego. Były to czynności typowo biurokratyczne i cza-
sochłonne, a wystarczy zapis ustawy, że policjanci
pozostający w stosunku służbowym w chwili ewen-
tualnego ogłoszenia mobilizacji lub wybuchu wojny
stają się z mocy prawa policjantami pełniącymi służ-
bę w czasie wojny.
Wiele jest jeszcze czynności i zadań przypisanych
Policji, które z powodzeniem mogą realizować inne
organy. Miejmy nadzieję, że zapowiadany przez rząd
projekt nowej ustawy o Policji rozwiąże pozostałe
problemy.
Posłowie klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego
będą głosowali za rozwiązaniami przedstawionymi
w sprawozdaniu Komisji Administracji i Spraw We-
wnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw
Człowieka, zawartymi w druku nr 2146. Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Na tym zakończyliśmy przedstawianie stanowisk
klubów.
Przechodzimy do zadawania pytań, do których
zapisało się 10 panów posłów.
Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze zapisać do
zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.
Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Henryk
Siedlaczek, Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Henryk Siedlaczek:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Zgodnie z art. 4 nowelizacji ustawy o Policji w mia-
stach będących siedzibą władz miasta na prawach
powiatu i powiatu mającego siedzibę władz w tym
mieście można utworzyć komendę miejską Policji wy-
konującą zadania na obszarze tego miasta i powiatu.
Jest to rozwiązanie jak najbardziej racjonalne, jeżeli
komenda ta faktycznie funkcjonuje na terenie całego
powiatu. Zresztą powiat raciborski, którego byłem
starostą, był chyba jednym z pierwszych w Polsce,
gdzie w sposób bardzo efektywny komenda powiato-
wa Policji przy wsparciu samorządu wprowadziła
system posterunków na terenie poszczególnych gmin
powiatu raciborskiego, co na dzień dzisiejszy świetnie
się sprawdza.
Niemniej przy okazji chciałbym poruszyć problem,
który zdaje się być nieobecny podczas debaty publicz-
nej. Mianowicie Policja na szczeblu lokalnym nie
cierpi na nadmiar chętnych, którzy by aspirowali do
miana stróżów prawa, a to, jak postrzegana jest sku-
teczność państwa, często właśnie zależy od jakości
pracy organów państwa na poziomie gminy czy po-
wiatu. Warto bowiem podkreślić, że to właśnie refor-
ma samorządowa należy do największych sukcesów
minionego dwudziestolecia. Należałoby więc (Dzwo-
nek) może zastanowić się nad sposobami zwiększenia
atrakcyjności podjęcia pracy w Policji.
W związku z tym chciałbym zapytać, czy Mini-
sterstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji pla-
nuje rozpocząć jakąś akcję promocyjną wśród mło-
dzieży oraz czy resort rozważa zmianę kryteriów
przyjęć, chociażby tak, aby ów urosły do rangi upior-
nej legendy multiselect nie był kryterium podstawo-
wym, dyskwalifikującym skutecznie nieraz dobrych
kandydatów do służby w Policji. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Kazimierz Gwiazdow-
ski, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Poseł Kazimierz Gwiazdowski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normu-
jących funkcjonowanie służb nadzorowanych przez
ministra właściwego do spraw wewnętrznych prze-
widuje uchylenie art. 11 ust. 1a, 1b i 5a ustawy o
komornikach sądowych i egzekucji. Przepisy te re-
gulują obecnie procedury związane ze sprawdza-
niem przez ministra sprawiedliwości spełnienia
przez osobę, która ma być powołana na stanowisko
komornika sądowego, warunku posiadania niepo-
szlakowanej opinii.
Prosiłbym o dokładniejsze niż w uzasadnieniu do
projektu ustawy wyjaśnienie, dlaczego uchyla się te
przepisy i w jaki sposób po ich uchyleniu minister spra-
wiedliwości będzie sprawdzał, czy kandydat na stano-
wisko komornika sądowego spełnia warunek posiada-
nia nieposzlakowanej opinii. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Lech Kołakowski, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Lech Kołakowski:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! Zmiany wskazane w art. 3, 8, 10, 11 i 12
projektu ustawy zmierzają do zwolnienia Policji z
obowiązku zbierania materiałów stanowiących pod-
stawę sporządzenia informacji o kandydatach na
stanowiska w wymiarze sprawiedliwości. Chodzi tu
między innymi o takie stanowiska, jak na przykład
prokuratora, sędziego, komornika, dyrektora sądu
apelacyjnego itp. Ciężko jest mi się zgodzić z uza-
sadnieniem wnioskodawcy, że ma to na celu zapo-
bieganie ingerencji organów Policji w informacje o
życiu prywatnym tych kandydatów, i należy ocenić
je absolutnie negatywnie. Jest to jedna z przesłanek
ustawowych, która musi zostać spełniona. Są to ce-
chy wartościujące konkretną osobę nie w sferze in-
telektualnej i profesjonalnej, lecz wyłącznie etycz-
no-moralnej.
Pragnę przypomnieć, iż Trybunał Konstytucyjny
w 2002 r. stwierdził, że nie ma uzasadnienia pogląd
(Dzwonek), jakoby wymogi nieskazitelnego charak-
teru i rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu
stanowiły ograniczenie wolności lub utrudniały ko-
rzystanie z praw. Oczywiście bezsporne jest, że po-
wyższe czynności Policji ingerują w życie prywatne
jednostki, która ubiega się o określone stanowisko,
ale są to stanowiska najwyższego zaufania społecz-
nego. Potrzeba istnienia procedur weryfikujących te
przesłanki jest zatem chyba bezdyskusyjna. Bardzo
dziękuję, pani marszałek.
23
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, panie pośle.
Bardzo proszę, pytanie zadaje pan poseł Artur
Dunin, Platforma Obywatelska.
Poseł Artur Dunin:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja z krótkim py-
taniem, które zresztą przewijało się w wystąpieniach
poselskich. Mam pytanie związane jakby z obniże-
niem jakości osób powoływanych na odpowiednie
stanowiska państwowe. Czy faktycznie zdjęcie z Po-
licji pewnych obowiązków – które na pewno są pro-
blematyczne dla funkcjonowania Policji, są ciężkie,
trudne, niewygodne – mimo wszystko nie będzie z
niekorzyścią dla obsadzanych stanowisk? A może
inne służby przejmą te obowiązki? Z takim pytaniem
zwracam się do przedstawicieli ministerstwa. Dzię-
kuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Bardzo proszę, pytanie zadaje pan poseł Jarosław
Zieliński, Prawo i Sprawiedliwość.
Proszę, panie pośle.
Poseł Jarosław Zieliński:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym pro-
sić pana ministra spraw wewnętrznych i administra-
cji oraz pana posła sprawozdawcę, żeby zechcieli nam
wszystkim przekazać informację i pokazać różnicę
między Krajowym Rejestrem Karnym a policyjnymi
systemami informatycznymi i informacjami tam za-
wartymi, bo w ten sposób będzie może łatwiej sobie
uzmysłowić i ocenić, jakie informacje – mówię o
wspólnym przedłożeniu komisji w tej chwili, nie o
punkcie wyjścia, czyli przedłożeniu przekazanym
Sejmowi przez komisję „Przyjazne Państwo” – będą
tam zawarte w odniesieniu do poszczególnych kan-
dydatów na stanowiska, o które będziemy się zwra-
cać pod rządami tej ustawy po nowelizacji. Wydaje
mi się, że żeby sobie wyrobić pogląd, to jest bardzo
ważna sprawa, co tam będzie, czy to jest tak, że re-
zygnujemy w ogóle z zasięgania opinii, czy też tam
są uwzględnione pewne informacje, które pozwolą ją
sobie wyrobić. Oczywiście, jest to to drugie, ale
chciałbym, żeby to powiedzieli panowie (Dzwonek),
pan minister i pan przewodniczący.
I jeszcze, pani marszałek, jedna krótka kwestia.
Proponuje się skreślenie art. 49 w ustawie o ewidencji
ludności, dowodach osobistych, a w uzasadnieniu
przedłożonym przez komisję „Przyjazne Państwo”
czytamy, że od Policji kontrolę obowiązku meldunko-
wego miałyby przejąć gminy. Pytanie jest następujące:
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
24 służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Poseł Jarosław Zieliński
Jakie kompetencje gminy mają w tym zakresie i jak
to by w praktyce wyglądało? Bo, prawdę mówiąc, trud-
no mi sobie wyobrazić, żeby ten akurat obowiązek
mogły od Policji przejąć gminy. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, panie pośle.
Proszę o zadanie pytania pana posła Mirosława
Pawlaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Proszę.
Poseł Mirosław Pawlak:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Proszę o uszczegółowienie kwestii zapisu art. 2 pro-
jektu. Chodzi o zmianę ustawy o postępowaniu w
sprawach nieletnich. Jak dosłownie rozumieć nowe
brzmienie art. 83 § 2? Co będzie w przypadku braku
zgody komendanta głównego Policji na utworzenie
policyjnej izby dziecka? Kto będzie taki spór rozstrzy-
gał? Pytają o to niektórzy komendanci wojewódzcy
Policji. Pytanie następne: Czy w odniesieniu do kan-
dydata do objęcia stanowiska prokuratorskiego nie
należałoby do zapisu nowelizującego dodać, iż zasię-
ga się informacji innych służb ochrony państwa, co
dałoby pełną gwarancję i rękojmię wiarygodności na
tym stanowisku, zważywszy, iż, na co wskazują
ostatnie wydarzenia, prokurator ma nieograniczony
dostęp do informacji pochodzących od służb specjal-
nych? I ostatnie pytanie: Orzecznictwu jakich sądów
podlegać będą policjanci w razie ogłoszenia mobiliza-
cji i w czasie wojny? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Zbigniew Matuszczak,
klub Lewica.
Proszę, panie pośle.
Poseł Zbigniew Matuszczak:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy prze-
widuje m.in. odstąpienie przez Policję od wywiadu
środowiskowego w odniesieniu do osób ubiegających
się o pracę w wymiarze sprawiedliwości, Straży Leśnej
i straży łowieckiej. Chciałbym zapytać pana posła
wnioskodawcę. Skąd przekonanie, panie pośle, że dane
zawarte w policyjnych rejestrach są zawsze aktualne i
dotyczą każdej osoby? Według mnie takie dane mogą
dotyczyć tylko osób, które weszły w konflikt z prawem.
Chyba nie żyjemy w takim państwie, że wszyscy Pola-
cy są inwigilowani i na temat każdej osoby mamy peł-
ny zbiór informacji? Co będzie, panie pośle, jeżeli osoba,
kandydat do pracy ma złą opinię środowiskową, jest
alkoholikiem, jest narkomanem, a nie figuruje w reje-
strze policyjnym z tego względu, że dotychczas nie
weszła w konflikt z prawem, i zostanie jej powierzone
wykonywanie prac obarczonych szczególną odpowie-
dzialnością? Jak wtedy poszczególne służby się zacho-
wają? Czy brak informacji o danej osobie (Dzwonek) w
krajowym rejestrze stanowi wystarczającą rękojmię
posiadania nienagannej opinii, by powierzyć jej pracę
komornika, strażnika Straży Leśnej czy straży łowiec-
kiej? A może w tym przypadku chodzi o złe skojarzenia
nasuwające się niektórym członkom komisji w związku
z instytucją wywiadu środowiskowego? Może być rów-
nież tak. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, panie pośle.
Bardzo proszę, głos ma pan poseł Jarosław Ma-
twiejuk, Lewica.
Proszę.
Poseł Jarosław Matwiejuk:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! W ustawie znajduje się delegacja ustawo-
wa do wydania rozporządzenia przez ministra w
związku z tworzeniem nowych komend Policji
uwzględniającego, że są one tworzone w miastach, w
powiatach. Chciałbym zapytać: Czy są w związku z
tym prowadzone w resorcie prace studyjne nad refor-
mą siatki komend? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Wiesław Woda, Polskie
Stronnictwo Ludowe.
Proszę.
Poseł Wiesław Woda:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! W art. 4 spra-
wozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrz-
nych zapisano, iż można tworzyć wspólną komendę
dla miast mających status miasta powiatowego i po-
wiatów ziemskich. Ale według stanu na dzień dzisiej-
szy już takie wspólne komendy istnieją. Pan minister
wie zapewne, że w Tarnowie jest taka komenda
wspólnie pracująca dla miasta i dla powiatu ziem-
skiego. Pytam wobec tego: Na jakiej podstawie były
do tej pory tworzone tego typu komendy wspólne dla
powiatu ziemskiego i grodzkiego? I ponadto ile jest
takich komend obejmujących swoją działalnością dwa
powiaty, grodzki i ziemski? Dziękuję. (Oklaski)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Grzegorz Raniewicz,
Platforma Obywatelska.
Proszę.
Poseł Grzegorz Raniewicz:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W mojej ocenie
odejście od wywiadu środowiskowego, co jest propo-
nowane w projekcie ustawy, jest bardzo dobrym roz-
wiązaniem. Tak naprawdę likwidujemy w ten sposób
relikt PRL-owski, kiedy to policja niejako zbierała
informacje dostarczane bardziej na zasadzie donosze-
nia przez jedną osobę na drugą. Przy czym dzielni-
cowi mają wiele innych zadań, a inaczej musieliby w
dużej części swój czas poświęcać na robienie różnego
typu wywiadów środowiskowych.
Moje pytanie do pana ministra jest związane z
planowanymi zmianami w zakresie kompetencji od-
nośnie do policyjnych izb dziecka. Bardzo często w
izbach dziecka są warunki skrajne, niewystarczająco
dobre, by zapewnić dostateczną opiekę nad dziećmi.
Czy w zmianach tych kompetencji została też
uwzględniona myśl, aby poprawić warunki w policyj-
nych izbach dziecka? Czy dzięki temu będzie lepsza
opieka i lepsze warunki będą miały te dzieci? Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Głos ma podsekretarz stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji pan Adam Ra-
packi.
Bardzo proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Adam Rapacki:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W pytaniach wielu
państwa posłów zgłaszane były wątpliwości, czy odej-
ście od opiniowania kandydatów w zawodach praw-
niczych, co jest realizowane dzisiaj przez policjantów,
to nie jest poluzowanie pewnych wymogów. Dzisiaj w
praktyce wygląda to tak, że zapytanie o kandydata
na sędziego czy prokuratora pan minister sprawie-
dliwości wysyła do komendanta głównego. Pan ko-
mendant główny przekazuje to poprzez swoją komen-
dę do komendanta wojewódzkiego, komendant woje-
wódzki przesyła do komendanta powiatowego, ko-
mendant powiatowy kieruje do referatu dzielnico-
wych, i na końcu tę opinię środowiskową przygoto-
25
wuje dzielnicowy, a polega to na tym, że najczęściej
idzie do samego zainteresowanego i pyta, jak się ge-
neralnie zachowuje, ewentualnie udaje się do sąsia-
dów. Wartość tych opinii jest znikoma albo nie mają
one żadnej wartości. Analizowaliśmy długo te opinie,
wzięliśmy ich kilka dla przykładu z wybranych jed-
nostek i porównywaliśmy, sprawdzaliśmy, co one
twórczego wnoszą. I patrząc przez pryzmat tego na
tysiące tych opinii, które w taki sposób wędrują i
absorbują w czasie pracy policjantów na różnych
szczeblach, doszliśmy do wniosku, że nie ma potrze-
by bawienia się w wystawianie świadectw moralno-
ści. Tym bardziej jest to takie trochę zaoczne wysta-
wianie świadectwa moralności kandydatowi w zawo-
dzie prawniczym, że nawet nie ma możliwości odwo-
łania się od takich opinii. Możemy założyć, że może
się zdarzyć, że dzielnicowy nie lubi kandydata na sę-
dziego i napisze, że sędzia nadużywa alkoholu, co
będzie podstawą do tego, że sędzia nie zostanie mia-
nowany na sędziego. Nie ma żadnej instytucji odwo-
ławczej. Tak więc naprawdę nie ma sensu prowadze-
nie tego typu wywiadów środowiskowych, tym bar-
dziej że cały czas mówimy: Odbiurokratyzować pracę
policjantów. Policjanci zza biurek na ulice. I to jest
właśnie ten pożądany kierunek. Jeżeli chcemy mieć
policjantów do tego, żeby realizowali zadania na ulicy,
bezpośrednio realizowali te zadania, które wynikają
z ustawy, to nie angażujmy ich do takich fikcyjnych
czynności. Projekty poselskie wychodzą naprzeciw
oczekiwaniom Policji i innych służb, bo odciążają Po-
licję od wielu zadań, które niewiele wnoszą albo nic,
a w ten sposób możemy wygenerować siły do tego,
aby realizowała ona czynności w ramach bezpośred-
niego wykonawstwa. Tak to wygląda, jeżeli chodzi o
opiniowanie. Dzisiaj pozostawiamy możliwość spraw-
dzenia niektórych kandydatów w zawodach prawni-
czych w jednym miejscu, w Krajowym Rejestrze Kar-
nym, kiedy nie jest ten zawód aż tak istotny, w nie-
których zaś przypadkach pozostawiamy również
możliwość sprawdzenia w rejestrach policyjnych. A
rejestry policyjne dotyczą nie wszystkich obywateli,
tylko tych, którzy ze względu na swoje działania zna-
leźli się w kręgu zainteresowania Policji, a więc
oprócz Krajowego Rejestru Karnego, czyli wszyst-
kich osób skazanych prawomocnymi wyrokami,
mamy możliwość sprawdzenia, czy dana osoba nie
jest podejrzewana przez policję o jakąkolwiek dzia-
łalność przestępczą, ewentualnie czy nie jest zareje-
strowana jako zakazowiec stadionowy, czy również
nie łamie przepisów ruchu drogowego w sposób no-
toryczny. To są tego typu rejestry. W rejestrach poli-
cyjnych nie ma informacji innych niż o osobach, któ-
re naruszyły prawo czy są o to podejrzewane, a zatem
nie ma mowy o tym, żeby policja miała prawo czy
zbierała informacje o wszystkich obywatelach. W tym
względzie pragnę uspokoić Wysoką Izbę.
Jeśli chodzi o kandydatów do policji, to obecnie
mamy taką sytuację, że gdyby były tylko środki w
budżecie pozwalające na pełne zatrudnienie, jeśli
chodzi o stan etatów, to jesteśmy w stanie w ciągu
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie
26 służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw
Wewnętrznych i Administracji Adam Rapacki
kilku miesięcy zapewnić to pełne zatrudnienie. Te-
raz mamy zdecydowanie więcej kandydatów niż
miejsc, toteż nie ma potrzeby przeprowadzać szcze-
gólnych kampanii promocyjnych do pracy w zawo-
dzie policjanta, strażnika granicznego czy strażaka,
a ważne jest to, żeby spośród kandydatów wybierać
najlepszych. Obecnie proces jak gdyby selekcji jest
prowadzony tak, że ci najlepsi w systemie naboru
punktowego są wyłaniani, dobierani i przyjmowani
do pracy w policji.
Jeśli chodzi o policyjne izby dziecka, to dotychczas
minister spraw wewnętrznych i administracji two-
rzył i znosił policyjne izby dziecka. To też była swego
rodzaju fikcja, ponieważ decyzje wypracowywane są
na niższym poziomie, czyli na poziomie wojewódz-
twa, tam gdzie policja i wszyscy zajmujący się prze-
stępczością czy patologią wśród dzieci i młodzieży
decydują o stworzeniu izb dziecka. Dzisiaj, po to, żeby
nie uprawiać fikcji, decentralizujemy wiele upraw-
nień, żeby decyzje zapadały tam, gdzie są przygoto-
wywane. Minister będzie nadal sprawował nadzór
zwierzchni, uwzględniając także sprawozdania resor-
tu sprawiedliwości, który ocenia również funkcjono-
wanie policyjnych izb dziecka. Ale pozostawiamy to
w gestii komendantów wojewódzkich. Jeżeli komen-
dant wojewódzki musi uzyskać zgodę komendanta
głównego na tworzenie policyjnej izby dziecka, w
przypadku gdy zdania byłyby rozbieżne, decyduje
hierarchicznie przełożony wyższego szczebla, czyli
komendant główny. Jednak nie przewidujemy takich
przypadków, bo jeżeli istnieje taka potrzeba, komen-
dant wojewódzki, sędziowie zajmujący się problema-
tyką nieletnich uznają, że policyjna izba dziecka jest
potrzebna w województwie, i są na to środki, to nie
ma żadnych przeszkód, żeby taka izba powstała. Tak
więc nie widzimy tu jakichkolwiek zagrożeń.
Czy ewentualnie stanowiska prokuratorów mo-
głyby realizować inne służby? No, mielibyśmy taką
samą albo podobną sytuację jak w wydaniu policji.
Myślę, że lepiej nie wprowadzać takich certyfikatów
moralności wydawanych w sposób kapturowy, gdzie
nie ma możliwości odwołania. Sądzę też, że zapro-
ponowane w projekcie ustawy rozwiązania w zupeł-
ności gwarantują to, że osoby niepożądane nie będą
miały tytułu do wykonywania zawodów prawni-
czych. Zresztą kandydaci na sędziów, prokuratorów
odbywają cały proces kształcenia na uczelni, później
zdobywają kwalifikacje poprzez aplikację, a więc jest
to czas, kiedy przełożeni wyższego szczebla mogą
również obserwować, jak ci ludzie się zachowują i
czy rekomendują moralne prawo do wykonywania
zawodu prawniczego. Ten proces absolutnie jest wy-
starczający.
Czy trwają prace nad zmianą struktur w policji?
W tej chwili przygotowywana jest reforma w struk-
turach policji, ale taka reforma, która nie będzie bu-
rzyła istniejących struktur, będzie ona polegała na
tym, aby siły policyjne rozłożyć równomiernie, w za-
leżności od obciążenia, od zagrożeń działalnością,
uwzględniając wszelkie parametry. Tego typu prace
są prowadzone, ale są to prace jeszcze o charakterze
studyjnym, chociaż pojawia się dobry czas, gdyż w
przyszłym roku na przykład będziemy mieli odbloko-
wanych 2000 wakatów i planujemy, że te wakaty
będą oddawane w pierwszej kolejności w tych woje-
wództwach czy w tych miastach, w tych ośrodkach,
które są mocno dociążane pracą. Są ośrodki, gdzie
poziom bezpieczeństwa jest zdecydowanie większy i
tam te wakaty będą odzyskiwane w nieco wolniej-
szym tempie. Prace nad reformą policji polegają rów-
nież na tym, aby maksymalna ilość funkcjonariuszy
znalazła się w bezpośrednim wykonawstwie, tzn. bę-
dziemy odchudzali komendę główną, komendy woje-
wódzkie, tak aby ci policjanci trafiali do komend
miejskich, powiatowych, komisariatów, tam gdzie
jest największe obciążenie pracą wykonawczą. W tym
kierunku są prowadzone również prace studyjne,
analityczne i są one stopniowo wdrażane. Nie ma
obaw, nie będziemy rozbudowywali central, wręcz
odwrotnie, chcemy, żeby jak najwięcej policjantów
trafiło do bezpośredniego wykonawstwa.
Jeśli chodzi o zapis dotyczący możliwości tworze-
nia komendy powiatowej dla powiatu grodzkiego i
ziemskiego, to ten przepis dotyczy tylko dwóch jed-
nostek w kraju: Krakowa i Łodzi. Obecnie już jest
możliwość tworzenia takich jednostek, ale w przy-
padku miast powyżej 500 tys. mieszkańców, o ile
dobrze pamiętam, jest obowiązek, żeby utworzyć ko-
mendę miejską i komendę powiatową obejmującą
powiat ziemski. To dotyczy właśnie Krakowa i Łodzi,
gdzie powiat ziemski obejmuje swoim działaniem
cały pierścień dookoła miasta. I żeby się przemieścić
na przykład z jednostki powiatowej, z jednego końca
powiatu, trzeba przejechać przez całe terytorium
jednostki miejskiej, żeby dotrzeć do jakiegoś komisa-
riatu czy do jakiegoś miejsca, czyli jest to trochę nie-
racjonalne w przypadku tych dwóch jednostek. Daje-
my możliwość tworzenia, ponieważ pozostawiamy tu
pełną swobodę i samorządom terytorialnym, i szefom
policji, którzy kierują tymi jednostkami. Tak się skła-
da, że byłem komendantem wojewódzkim w Krako-
wie i wiem, że policja sprawniej by funkcjonowała,
gdyby komenda miejska obsługiwała również powiat
ziemski. Ale to jest do uznania szefów tych jednostek.
Jeżeli oni uważają, że to im usprawni pracę, to two-
rzymy taką możliwość w projektowanej ustawie.
Pani Marszałek! Chciałbym w imieniu rządu po-
przeć projekty komisji, wraz ze zgłoszoną dzisiaj po-
prawką Platformy wynikającą ze zmiany ustawy o
prokuraturze, i bardzo serdecznie podziękować
wszystkim paniom i panom posłom pracującym w
komisjach nad tymi projektami, bo jest to autentycz-
nie kierunek zmierzający do odbiurokratyzowania
pracy policji po to, żeby policjanci mogli wykonywać
zadania, za które ustawowo odpowiadają. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.
Głos ma sprawozdawca komisji pan poseł Roman
Kaczor.
Bardzo proszę.
Poseł Roman Kaczor:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Myślę, że na pyta-
nia, które zostały skierowane do pana ministra i do
mnie, odpowiedź została przekazana przez pana mi-
nistra.
Chciałbym jednak zwrócić się do pana posła Zie-
lińskiego. Jeżeli chodzi o informacje na temat kan-
dydatów na stanowiska prokuratorskie, sędziowskie,
to jednym elementem jest tu Krajowy Rejestr Karny,
gdzie sprawdza się kandydata, czy był karany, i to
jest to bardzo wiarygodne. Drugi element to są reje-
stry policyjne. Jeżeli dany kandydat miał w swoim
życiu jakieś kontakty, zdarzenia, że nie przestrzegał
prawa, to jest to zarejestrowane w policyjnych kar-
totekach i rejestrach. Myślę, że przebieg sprawdzania
kandydata, począwszy od komendanta głównego po-
licji do komendy powiatowej, do policjanta, który robi
wywiad środowiskowy, był w przeszłości taką tro-
szeczkę fikcją, bo czy pójdzie się do samego zaintere-
sowanego kandydata, o którym się zbiera informacje,
czy pójdzie się do jego sąsiada, to trudno oczekiwać,
że przekazywane informacje będą w złym świetle
stawiać kandydata na to wysokie stanowisko. Myślę,
że przekazanie tych kompetencji bezpośrednio do
miejsca zamieszkania, a nie do gestii komendanta
głównego, będzie racjonalne i bardziej wiarygodne
niż do tej pory.
Jeżeli jeszcze jakieś pytanie, panie pośle... Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Zamykam dyskusję.
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
ki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten pro-
jekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych
oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w
celu przedstawienia sprawozdania.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że
Sejm propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spra-
wiedliwości i Praw Człowieka o rządowym pro-
jekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o postę-
powaniu przed sądami administracyjnymi (dru-
ki nr 2251 i 2382).
27
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Stanisława Rydzonia.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca
Stanisław Rydzoń:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji
Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym pro-
jekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o postępowa-
niu przed sądami administracyjnymi, druki nr 2251
oraz 2382.
W dniu 25 sierpnia 2009 r. marszałek Sejmu
skierował projekt zawarty w druku nr 2251 do Ko-
misji Sprawiedliwości i Praw Człowieka do pierw-
szego czytania.
Komisja po przeprowadzeniu pierwszego czytania
oraz rozpatrzeniu projektu ustawy na posiedzeniach
w dniach 9 września i 6 października 2009 r. posta-
nowiła zarekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie
tego projektu.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o postę-
powaniu przed sądami administracyjnymi przewi-
dywał w wersji przedstawionej przez rząd dodanie
pkt 6a w art. 18 § 1. Projekt ten powstał między
innymi w wyniku interpretacji wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 14 października 2008 r., w
którym stwierdza się niezgodność art. 18 § 1 pkt 6
wymienionej ustawy z konstytucją w zakresie, w
którym jako podstawę wyłączenia sędziego od
udziału w orzekaniu w postępowaniu sądowym to-
czącym się po wznowieniu postępowania admini-
stracyjnego pomija jego wcześniejszy udział w orze-
kaniu w sprawie dotyczącej decyzji wydanej we
wznawianym postępowaniu administracyjnym.
Trybunał odniósł się w wyroku tylko do jednego
z nadzwyczajnych trybów weryfikacji decyzji admi-
nistracyjnej, jakim jest wznowienie postępowania,
gdyż taki był wówczas zakres skargi. Jednakże pro-
jektodawca, przesyłając do Sejmu nowelizację, posta-
nowił rozszerzyć zakres proponowanej zmiany nie
tylko o wytyczne wyroku Trybunału Konstytucyjne-
go dotyczące wznowienia postępowania, ale także o
inne nadzwyczajne tryby postępowania administra-
cyjnego, jak postępowanie w sprawie uchylenia,
zmiany czy stwierdzenia nieważności decyzji.
Autor projektu kierował się stanowiskiem z
orzecznictwa i doktryny, że postępowanie zwykłe i
postępowanie nadzwyczajne są odrębnymi, samoist-
nymi postępowaniami sądowymi, a ich przedmio-
tem są odrębne sprawy administracyjne. Przyjęty
w sprawozdaniu pkt 6a w art. 18 § 1 realizuje więc
i wyrok Trybunału Konstytucyjnego, i potrzeby
orzecznictwa i doktryny.
W związku z wprowadzeniem pkt 6a do art. 18 § 1
należało w omawianej nowelizacji skreślić § 4 w tym
artykule, przyjęty w ustawie z dnia 16 lipca 2009 r.,
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
28 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
Poseł Sprawozdawca Stanisław Rydzoń
gdyż dotyczy on, jak stwierdziłem, wyłącznie wzno-
wienia postępowania administracyjnego.
Na zakończenie należy wspomnieć, że zarówno na
posiedzeniu podkomisji, jak i Komisji Sprawiedliwo-
ści i Praw Człowieka posłowie dyskutowali nad formą
pkt 6a. Otóż rząd zaproponował w projekcie ogólną
definicję, zaś Naczelny Sąd Administracyjny – defi-
nicję kazuistyczną, wymieniającą wszystkie tryby
expressis verbis. Obie propozycje były właściwe i pra-
widłowe, niemniej jednak posłowie przyjęli ostatecz-
nie ogólną definicję, to znaczy taką, jak w wersji
projektu rządowego.
Reasumując, wnoszę jak na wstępie o przyjęcie
przez Wysoki Sejm projektu ustawy. Dziękuję
uprzejmie.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Bardzo proszę, jako pierwszy głos zabierze pan
poseł Jerzy Kozdroń, Platforma Obywatelska.
Proszę, panie pośle.
Poseł Jerzy Kozdroń:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt
przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego
Platformy Obywatelskiej wobec sprawozdania Komi-
sji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym
projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o postępo-
waniu przed sądami administracyjnymi.
Rządowa nowelizacja, zresztą bardzo wąska, obej-
muje art. 18 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi. Dotyczy ona przesłanek wyłącze-
nia z mocy prawa sędziego od rozpoznawania sprawy.
W pkt 6 mówi się, że sędzia podlega wyłączeniu od
udziału w sprawie, jeżeli wcześniej brał udział w wy-
daniu zaskarżonego orzeczenia. Na tle tej interpre-
tacji i wykładni przepisu zawartego w pkt 6 powsta-
ło rozbieżne orzecznictwo Naczelnego Sądu Admini-
stracyjnego. Raz Naczelny Sąd Administracyjny
opierał się na literalnej wykładni przepisu i kazał
interpretować to w sposób wąski. Mówił, że w istocie
rzeczy przepis ten dotyczy tylko postępowania zwy-
czajnego w zakresie kontroli legalności wydanej de-
cyzji, a więc wojewódzki sąd administracyjny, Naczel-
ny Sąd Administracyjny rozpatrują daną sprawę w
postępowaniu zwyczajnym w I i II instancji. Inne
orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego sta-
nowi, że to w zasadzie należy interpretować w sposób
szeroki, że to dotyczy zarówno postępowań zwyczaj-
nych, kontroli administracyjnej decyzji, jak również
nadzwyczajnych, a więc postępowań o wznowienie
postępowania, o stwierdzenie nieważności, w spra-
wach o uchylenie lub zmianę decyzji ostatecznej.
W związku z tym rozbieżnym stanowiskiem
orzeczniczym, brakiem jednolitej wykładni tego prze-
pisu Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 14 paź-
dziernika 2008 r. stwierdził zakresową niezgodność
tego artykułu z konstytucją, a mianowicie że w za-
kresie tym pomija się konieczność wyłączenia sędzie-
go, który wcześniej brał udział w rozpatrywaniu tej
sprawy w zwykłym postępowaniu administracyjnym
I i II instancji.
W związku z tym powstał problem nowelizacji
tego przepisu. Czy należy go na nowo zredagować w
pkt 6, czy też należy to dodać jako dodatkową prze-
słankę wyłączającą. Ustawodawca, rząd i komisja
sprawiedliwości stanęli na stanowisku, że należy
wprowadzić dodatkową przesłankę, która uwzględni
te stany nadzwyczajnego postępowania. Chodzi też
o to, że przewiduje się… Jak pan poseł sprawozdawca
szczegółowo pokazał, kazuistyczne wymienienie
przesłanek, kiedy sędzia podlega wyłączeniu, byłoby
z punktu widzenia redakcyjnego i estetyki samego
przepisu czymś niewskazanym. Dlatego należało w
sposób ogólny, a jednocześnie precyzyjny przewidzieć
możliwość wyłączenia sędziego od udziału w sprawie
przy rozpoznawaniu spraw w tzw. postępowaniu nad-
zwyczajnym administracyjnym. Przepis przewidują-
cy, że sędzia będzie wyłączony w sprawach skarg na
decyzje i postanowienia, jeżeli w prowadzonym wcze-
śniej postępowaniu – w dorozumieniu, w postępowa-
niu zwyczajnym – brał udział w wydaniu wyroku lub
postanowienia kończącego postępowanie w sprawie,
wydaje nam się w pełni wypełniający tę lukę prawną,
jaka powstała. Dziękuję serdecznie. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pan poseł Krzysztof Maciejewski, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Krzysztof Maciejewski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Z konieczności będę musiał powtórzyć niektóre ar-
gumenty, co proszę mi wybaczyć.
Jak już zostało powiedziane, projektowana usta-
wa jest konsekwencją wyroku Trybunału Konsty-
tucyjnego z dnia 14 października 2008 r., w którym
orzekł o niezgodności art. 18 § 1 pkt 6 Prawa o po-
stępowaniu przed sądami administracyjnymi z art.
45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej oraz poddał
kontroli przepisy regulujące zasady wyłączenia sę-
dziego od orzekania w sądach administracyjnych,
odnosząc się jednak wyłącznie do jednego z nadzwy-
czajnych trybów weryfikacji decyzji administracyj-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
Poseł Krzysztof Maciejewski
nej, jakim jest wznowienie postępowania admini-
stracyjnego.
Podczas prac nad omawianym projektem projek-
todawca, rozumiejąc główną myśl zawartą w wyroku
Trybunału Konstytucyjnego, zdecydował się rozsze-
rzyć zakres proponowanej zmiany o inne nadzwyczaj-
ne tryby postępowania administracyjnego, takie jak
postępowanie w sprawie uchylenia, zamiany czy
stwierdzenia nieważności decyzji. W konsekwencji
zaproponowano dodanie pkt 6a w art. 18 § 1 ustawy,
który spowoduje rozszerzenie katalogu wyłączenia
sędziego o przesłankę, zgodnie z którą sędzia jest
wyłączony z mocy samej ustawy w sprawach dotyczą-
cych skargi na decyzję albo postanowienie, jeżeli w
tej sprawie brał udział w wydaniu wyroku lub posta-
nowienia kończącego postępowanie w sprawie.
Treść zaproponowanego pkt 6a w art. 18 § 1 usta-
wy budzi jednak wątpliwości, które opisane są w opi-
nii BAS, Biura Analiz Sejmowych, oraz w piśmie
prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego zawie-
rającym propozycję umieszczenia w projekcie ustawy
określenia trybów postępowań, których ma dotyczyć
wyłączenie sędziego.
Przedstawione propozycje i wątpliwości wyczer-
pująco zostały omówione podczas posiedzeń podko-
misji i Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, na
której przyjęta została jednak wersja rządowa.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po analizie powyż-
szego projektu ustawy Klub Parlamentarny Prawo i
Sprawiedliwość poprze go w wersji przedstawionej w
sprawozdaniu komisji. Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, panie pośle.
Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława
Rydzonia z klubu Lewica.
Proszę.
Poseł Stanisław Rydzoń:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam
stanowisko wobec sprawozdania Komisji Sprawiedli-
wości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy
o zmianie ustawy Prawo o postępowaniu przed sąda-
mi administracyjnymi, druki nr 2251 i 2382.
Przed chwilą, występując jako sprawozdawca Ko-
misji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, przedstawi-
łem pracę nad projektem oraz istotne uregulowania
nowelizacji Prawa o postępowaniu przed sądami ad-
ministracyjnymi. Klub Poselski Lewica w pełni apro-
buje przedstawione sprawozdanie komisji. Przedsta-
wiciele naszego klubu brali udział w pracach podko-
misji i komisji, wypracowując wspólnie z posłami z
innych klubów taki kształt projektu ustawy, który
29
konsumuje wytyczne Trybunału Konstytucyjnego,
uwzględnia także zdanie orzecznictwa i doktryny, a
chodzi nie tylko o wyłączenie sędziego z mocy samej
ustawy w przypadku wznowienia postępowania, je-
żeli w prowadzonym wcześniej postępowaniu brał on
udział, ale także o uchylenie, zmianę czy stwierdze-
nie nieważności decyzji.
Projekt ustawy poprawia obowiązujące prawo,
usuwając niejasności, a także realizując, jak wspo-
mniałem, wyrok Trybunału Konstytucyjnego, stąd
zasługuje na poparcie. W takiej sytuacji Klub Posel-
ski Lewica oświadcza, że będzie głosował za przyję-
ciem projektu ustawy. Dziękuję uprzejmie.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Proszę bardzo, w imieniu klubu Polskiego Stron-
nictwa Ludowego głos zabierze pan poseł Stanisław
Olas.
Poseł Stanisław Olas:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! Mam zaszczyt z upoważnienia posłów
Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić sta-
nowisko klubu wobec projektu ustawy o zmianie
ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami admi-
nistracyjnymi.
Wprowadzenie zmian wynika z obowiązku dosto-
sowania systemu prawnego do wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 14 października 2008 r. W
wyroku tym Trybunał Konstytucyjny poddał kontro-
li przepisy regulujące zasady wyłączenia sędziego od
orzekania w sądach administracyjnych. Dotyczy to
sytuacji, gdy sędzia najpierw orzekał co do legalności
decyzji administracyjnej, a z kolei w innym postępo-
waniu miał rozstrzygnąć o legalności kolejnej decyzji
administracyjnej odmawiającej tejże decyzji po wzno-
wieniu postępowania administracyjnego. Należy ro-
zumieć, że sędzia powinien być wyłączony od orze-
kania, jeżeli wcześniej brał udział w rozstrzyganiu
konkretnej sprawy – tożsamej sprawy – zawisłej
przed sądem administracyjnym. Godnym podkreśle-
nia jest fakt, że zmianami objęto wyrok lub postano-
wienie kończące postępowanie w sprawie.
Przepisy zawarte w ustawie dzielą orzeczenia
sądu na wyroki, postanowienia oraz zarządzenia.
Tylko wyrok stanowi rozstrzygnięcie sprawy i doty-
czy jej istoty. Projektowana regulacja nie obejmuje
zarządzeń wydawanych w toku postępowania.
Projekt ustawy był szeroko konsultowany przez
stowarzyszenia i korporacje prawnicze.
Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego
będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy. Dzię-
kuję za uwagę. (Oklaski)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
30 Projekt ustawy o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Nikt nie zapisał się do zadania pytania.
Zatem zamykam dyskusję.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spra-
wiedliwości i Praw Człowieka o senackim pro-
jekcie ustawy o zmianie ustaw w zakresie uwie-
rzytelniania dokumentów (druki nr 2064 i 2381).
Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
komisji pana posła Zenona Durkę.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca Zenon Durka:
Dziękuję bardzo.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przy-
padł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowi-
ska Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka od-
nośnie do senackiego projektu ustawy o zmianie
ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów,
druk nr 2064.
Przedstawiona nowela ma na celu odformalizowa-
nie procedur korzystania w postępowaniu cywilnym,
podatkowym, administracyjnym i administracyjno-
-sądowym z odpisów dokumentów, ułatwiając jedno-
cześnie bieg wyżej wymienionych postępowań oraz
obniżając ich koszty. Osiągnięcie pożądanego skutku
rozwiązań ma nastąpić przez poszerzenie kręgu pod-
miotów mogących poświadczać dokumenty za zgod-
ność z oryginałem dla celów postępowań prawnych
przez generalne włączenie w krąg podmiotów upo-
ważnionych profesjonalnych pełnomocników będą-
cych również osobami zaufania publicznego. Rozwią-
zanie to stanowi poszerzenie kompetencji pełnomoc-
nika, kumulując wszelkie czynności związane z
przygotowaniem i prowadzeniem sprawy w postępo-
waniach prawnych w gestii jednego podmiotu bez
konieczności uruchamiania działań organów admi-
nistracji czy notariuszy.
Postulowana regulacja dąży jednocześnie do
uproszczenia procedury korzystania z uwierzytelnio-
nych dokumentów przez zapisanie wprost w ustawie
reguły, iż poświadczenie za zgodność z oryginałem
odpisu dokumentu ma charakter dokumentu urzę-
dowego. Ukształtowana w ten sposób procedura do-
puszcza możliwość kwestionowania przez strony tak
poświadczonych dokumentów. Jednocześnie gdy bę-
dzie to zasadne okolicznościami sprawy, organ pro-
wadzący postępowanie może od strony składającej
odpis dokumentu zażądać jego oryginału.
Powyższa regulacja nie stwarza nadmiernego ry-
zyka nadużyć związanych z rozszerzeniem listy pod-
miotów upoważnionych do uwierzytelniania doku-
mentów, gdyż profesjonalni pełnomocnicy będą pod-
legać odpowiedzialności karnej za poświadczenie
nieprawdy, zgodnie z art. 271 Kodeksu karnego, jak
również odpowiedzialności dyscyplinarnej – tu sank-
cją może być nawet pozbawienie prawa wykonywania
zawodu.
Podmiotem poświadczającym może być oprócz
notariusza tylko reprezentant określonego zawodu
prawniczego będący jednocześnie pełnomocnikiem
strony składającej dokument, czyli adwokat, radca
prawny, rzecznik patentowy czy doradca podatkowy.
Regulacje powyższe zapobiegają równocześnie
bezpodstawnemu kwestionowaniu poświadczonych
odpisów, obliczonemu tylko na przedłużenie postę-
powania.
Poprawki wniesione podczas obrad podkomisji
mają na celu zabezpieczenie i ochronę postępowania
oraz doprecyzowują okres vacatio legis. Wejście w
życie ustawy nie spowoduje wydatków ze strony bu-
dżetu państwa. Projekt był konsultowany z Minister-
stwem Sprawiedliwości, Krajową Radą Sądownictwa,
Ministerstwem Finansów, Sądem Najwyższym, Kra-
jową Radą Notarialna, Krajową Izbą Radców Praw-
nych, Naczelną Radą Adwokacką. Projekt nie jest
objęty prawem Unii Europejskiej.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Reasumując, Ko-
misja Sprawiedliwości i Praw Człowieka wnosi o
uchwalenie przez Wysoki Sejm przedmiotowej nowe-
li. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Bożena
Szydłowska, klub Platforma Obywatelska.
Nie ma pani poseł.
Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa
Maciejewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Krzysztof Maciejewski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pragnę
przedstawić opinię dotyczącą omawianego przez Wy-
soką Izbę projektu ustawy o zmianie ustaw w zakre-
sie uwierzytelniania dokumentów, umieszczonego w
druku nr 2064.
Według stanu na dzień dzisiejszy każdy, kto miał
do czynienia z postępowaniem cywilnym, podatko-
wym, administracyjnym czy administracyjno-sądo-
wym, wie, jak wiele dokumentów trzeba przygotować
i jak wiele z tego tytułu jest problemów, a i koszty są
niemałe. Wynika to chociażby z faktu, iż w świetle
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów
Poseł Krzysztof Maciejewski
obecnie obowiązujących przepisów charakter doku-
mentu urzędowego mają jedynie odpisy dokumentu
sporządzane przez notariuszy. Adwokaci, radcowie
prawni, rzecznicy patentowi, doradcy podatkowi i
radcowie Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa
dzisiaj mogą poświadczać za zgodność jedynie odpisy
własnych pełnomocnictw i w wyjątkowych, enume-
ratywnie wymienionych w ustawach przypadkach
inne dokumenty.
Czytając więc ten projekt ustawy, z pewnością
należy wyrazić zadowolenie, gdyż w swej treści pro-
ponuje on przyznać szersze uprawnienia w zakresie
poświadczania zgodności kopii dokumentów z orygi-
nałem osobom wykonującym zawody uznane za za-
wody zaufania publicznego.
Sądzę, że to bardzo ważny krok do przodu, ponie-
waż w świetle obowiązujących przepisów w każdym
niemal przypadku – poza kilkoma wyjątkami wyni-
kającymi z art. 250 Kodeksu postępowania cywilne-
go, art. 89 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego oraz
art. 485 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego – bez-
względnie konieczne jest dostarczenie oryginału do-
kumentu. Mimo że w ostatnich latach od praktyki tej
zaczęto odstępować, czego wyrazem było kilka orze-
czeń Sądu Najwyższego, to jednak nadal generalnie
istnieje poważna uciążliwość w gromadzeniu doku-
mentów na potrzeby postępowań prawnych.
Rzeczywiście trudno zrozumieć, dlaczego adwo-
kat lub radca prawny może poświadczać za zgodność
z oryginałem kopię podpisanej przez pozwanego fak-
tury w postępowaniu nakazowym, a nie może tej
samej kopii faktury poświadczać za zgodność w po-
stępowaniu zwykłym, odsyłając stronę w tym celu do
notariuszy. Na tym chociażby przykładzie trudno
zrozumieć sens utrzymania generalnego rygoru do-
łączania oryginałów lub urzędowych bądź notarial-
nych odpisów.
Tak więc dobrze jest, że pojawił się ten projekt,
który ma na celu odformalizowanie procedur w po-
stępowaniu cywilnym, podatkowym, administracyj-
nym i administracyjno-sądowym. Z pewnością nie
zwiększy to ryzyka nieprawidłowych rozstrzygnięć.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trudno nie zgodzić
się z wnioskującymi, iż rozsądniejszym rozwiąza-
niem jest osiągnięcie pożądanego skutku poprzez
poszerzenie kręgu podmiotów mogących poświadczać
dokumenty za zgodność z oryginałem dla celów po-
stępowań prawnych przez generalne włączenie w
krąg podmiotów upoważnionych profesjonalnych peł-
nomocników, będących również osobami zaufania
publicznego.
Można jednym słowem powiedzieć, że to dobre
rozwiązanie, gdyż poświadczenia odpisu dokumen-
tów będą dokumentami stwierdzającymi urzędowo
istnienie dokumentu o określonej treści na podobień-
stwo regulacji prawnej zawartej w art. 2 § 2 Prawa o
notariacie, zgodnie z którym czynności notarialne
mają charakter dokumentu urzędowego.
31
W wyniku powyższego Klub Parlamentarny Pra-
wo i Sprawiedliwość poprze proponowany projekt
ustawy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Proszę panią poseł Bożenę Szydłowską o przed-
stawienie stanowiska klubu Platforma Obywatel-
ska.
Bardzo proszę.
Poseł Bożena Szydłowska:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Senacki projekt
ustawy, nad którym procedowaliśmy, wprowadził
szereg poprawek w 9 ustawach. Zmiany te mają na
celu uproszczenia, tak jak powiedzieli moi przedmów-
cy, postępowania cywilnego, administracyjnego i są-
dowo-administracyjnego oraz podatkowego poprzez
zmianę dotychczasowego obowiązku dołączania do
akt sprawy dokumentów oryginalnych lub ich odpi-
sów notarialnych. Dziś taki wymóg odbiega od re-
aliów nowoczesnej gospodarki. Jest uciążliwy i gene-
ruje zbędne obciążenia finansowe dla przedsiębior-
ców. Powoduje również znaczne utrudnienia postę-
powań sądowych, często bowiem jeden dokument jest
dowodem w kilku postępowaniach, które toczą się w
tym samym czasie.
Proponowana nowelizacja ma na celu odformali-
zowanie procedur korzystania z odpisów dokumen-
tów oraz zwiększenie liczby osób uprawnionych do
uwierzytelniania odpisów dokumentów. Uprawnienia
takie otrzymują profesjonalni pełnomocnicy sądowi,
którzy uzyskując upoważnienie do uwierzytelniania
dokumentów, podlegać będą odpowiedzialności kar-
nej i dyscyplinarnej, z pozbawieniem prawa wykony-
wania zawodu włącznie. Takie rozwiązanie z pewno-
ścią zmniejszy ryzyko nadużyć.
W przypadkach uzasadnionych okolicznościami
sprawy organ prowadzący postępowanie będzie mógł
zażądać od strony składającej odpis dostarczenia ory-
ginału dokumentów. Zgodnie zatem z zamierzeniem
ustawodawcy zmiany te zaowocują uproszczeniem
postępowań administracyjnych, obniżą również ich
koszty, przy czym nie wpłyną negatywnie na wartość
materiału dowodowego.
Podkomisja nadzwyczajna powołana w celu roz-
patrzenia senackiego projektu ustawy o zmianie
ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów
wnikliwie rozpatrzyła wszystkie wniesione poprawki
i pozytywnie zarekomendowała dokument komisji.
Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska bę-
dzie głosował za przyjęciem senackiego projektu
ustawy o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania
dokumentów. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
32 Projekt ustawy o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Proszę o zabranie głosu panią poseł Stanisławę
Prządkę z klubu Lewica.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Stanisława Prządka:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam
stanowisko wobec sprawozdania Komisji Sprawiedli-
wości i Praw Człowieka o senackim projekcie ustawy
o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania doku-
mentów, druki nr 2064 i 2381.
Senacki projekt ustawy dotyczy zmian w Kodek-
sie postępowania administracyjnego, w Kodeksie
postępowania cywilnego, w Prawie o adwokaturze,
w ustawie o radcach prawnych, o doradcach podat-
kowych, w Ordynacji podatkowej, w ustawie o rzecz-
nikach patentowych, w Prawie o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi oraz w ustawie o Proku-
ratorii Generalnej Skarbu Państwa.
Proponowane zmiany wskazanych ustaw przewi-
dują, że adwokaci, radcowie prawni, rzecznicy paten-
towi, doradcy podatkowi oraz radcowie Prokuratorii
Generalnej będą mieli prawo sporządzania poświad-
czeń odpisów dokumentów za zgodność z okazanym
oryginałem. Dzięki temu nastąpi odformalizowanie
postępowań: administracyjnego, sądowo-administra-
cyjnego oraz podatkowego poprzez odstąpienie od
obowiązku okazywania dokumentów oryginalnych
lub ich odpisów notarialnych.
Autorzy projektu ustawy postanowili umożliwić
profesjonalnym pełnomocnikom stron reprezentują-
cym zawody zaufania publicznego uwierzytelnianie
dokumentów. Dzięki tej propozycji powstanie możli-
wość zatrzymywania przez strony oryginałów doku-
mentów, a także pomniejszania kosztów działalności
dzięki rezygnacji z formy notarialnego poświadcze-
nia. Z uwagi na to, że większość przedsiębiorców ko-
rzysta z fachowej obsługi kancelarii prawniczych,
takie uregulowanie znacząco uprości także procedu-
rę korzystania z dokumentów. Oznacza to m.in. tak-
że i to, że sądy czy organy administracyjne będą
przeprowadzać postępowanie dowodowe nie tylko z
dokumentów prywatnych, ale także z dokumentów
urzędowych.
Jednocześnie, gdy będzie to uzasadnione okolicz-
nościami sprawy, organ czy sąd prowadzący postępo-
wanie będzie mógł żądać od strony składającej odpis
dokumentu złożenie jego oryginału. Zaproponowana
praktyka miała już miejsce w okresie obowiązywania
ustawy o Państwowym Arbitrażu Gospodarczym, kie-
dy to adwokaci i radcowie prawni mieli prawo uwie-
rzytelniać przedkładane temu sądowi dokumenty.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Propozycja Sena-
tu została przychylnie przyjęta przez komisję, o czym
świadczy wprowadzenie i przyjęcie niewielkiej licz-
by poprawek.
Klub Poselski Lewica popiera nowelizację, gdyż
znacząco poprawi ona funkcjonowanie relacji przed-
siębiorca – organ administracyjny czy sąd. Nasz klub
będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy. Dzię-
kuję bardzo za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludo-
wego przedstawi pan poseł Stanisław Olas.
Bardzo proszę.
Poseł Stanisław Olas:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu posłów Polskie-
go Stronnictwa Ludowego przedstawić stanowisko
klubu wobec senackiego projektu ustawy o zmianie
ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów.
Projektowana nowelizacja ma na celu odformali-
zowanie i przyspieszenie postępowania sądowo-ad-
ministracyjnego, cywilnego, administracyjnego oraz
podatkowego. Zmiany dotyczą również ustaw: Prawo
o adwokaturze, o radcach prawnych, o rzecznikach
podatkowych, a także o Prokuratorii Generalnej
Skarbu Państwa.
Przedłożony przez Senat projekt przewiduje moż-
liwość korzystania w tych postępowaniach z odpisów
dokumentów. Projekt zaleca, by wszelkie czynności
związane z prowadzeniem sprawy wykonywał pełno-
mocnik ustanowiony w sprawie. Warty podkreślenia
jest fakt, że pełnomocnicy będą mogli sami uwierzy-
telniać odpisy dokumentów wykazujących ich umo-
cowanie. Dotyczy to radców prawnych, rzecznika
patentowego oraz radcy Prokuratorii Generalnej
Skarbu Państwa. Sąd w razie wątpliwości może za-
żądać urzędowego poświadczenia podpisu strony.
Zmiany zawarte w projekcie ustawy zmierzają do
usprawnienia postępowań sądowych, administracyj-
nych i podatkowych.
Pani Marszałek! Klub Poselski Polskiego Stron-
nictwa Ludowego pozytywnie ocenia projekt ustawy
i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję za
uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Do zadania pytania zapisał się jeden poseł.
Czy ktoś z państwa miałby jeszcze ochotę zapisać
się do zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska
Bardzo proszę, pytanie zadaje pan poseł Tadeusz
Arkit, Platforma Obywatelska.
Poseł Tadeusz Arkit:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Mam krótkie pytanie. Jak wynika z informacji Mi-
nisterstwa Sprawiedliwości, został przygotowany
projekt ustawy o państwowych egzaminach prawni-
czych. Planuje się, że wejdzie on w życie z dniem 1
stycznia 2010 r. Projekt ten wprowadza nową insty-
tucję prawną, jaką będzie zawód doradcy prawnego.
Wydaje się, że dobrze byłoby, aby również doradcy
prawni znaleźli się w kręgu podmiotów uprawnio-
nych do działań, o których mowa w nowelizowanej
ustawie, w związku z przysługującymi tym podmio-
tom na podstawie ustawy o państwowych egzami-
nach prawniczych kompetencjami. Czy pan minister
przewiduje wprowadzenie takiego uprawnienia dla
doradców prawnych? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w
Ministerstwie Sprawiedliwości pana Zbigniewa Wronę.
Bardzo proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Sprawiedliwości
Zbigniew Wrona:
Dziękuję, pani marszałek.
Wysoka Izbo! Chciałbym jeszcze raz podziękować
Senatowi i komisji za pracę nad tą ustawą. Jest to
ważna ustawa, która ułatwia życie obywatelom. Rze-
czywiście przyznaje ona dodatkowe uprawnienia peł-
nomocnikom, radcom prawnym i adwokatom. Popie-
ram projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu, które
zostało dzisiaj przedłożone, i proszę Wysoką Izbę o
przyjęcie projektu w tej wersji, wraz z drobnymi po-
prawkami, które zostały wypracowane na posiedze-
niach komisji.
Odnośnie do pytania pana posła Arkita chcę po-
wiedzieć, że, panie pośle, ta sprawa rzeczywiście
musi zostać przeanalizowana. Wszystko wskazuje na
to, że tak będzie. Nie wiemy jeszcze, jaki kształt bę-
dzie miała ustawa o państwowych egzaminach praw-
niczych, ponieważ nie została ona jeszcze uchwalona,
nie rozpoczęły się nawet jeszcze prace parlamentarne
nad tą ustawą. Tak więc poprawkę uwzględniającą
treść ustaw, które zmieniamy w związku z projek-
33
tem, nad którym dzisiaj procedujemy, należy wpro-
wadzić wtedy, kiedy powyższa ustawa będzie rozpa-
trywana. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.
Czy pan sprawozdawca widzi potrzebę zabrania
głosu?
(Poseł Zenon Durka: Dwa zdania.)
Bardzo proszę, sprawozdawca komisji pan poseł
Zenon Durka.
Poseł Zenon Durka:
Dziękuję bardzo.
Proszę państwa, wszyscy obecni na sali mówcy
wspominali o atutach tej ustawy, o potrzebie jej wpro-
wadzenia. Jako sprawozdawca chciałbym bardzo po-
dziękować wszystkim, którzy przedłożyli projekt i
którzy pracowali nad nim, szczególnie senackiej Ko-
misji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, panu sena-
torowi Kieresowi, który był sprawozdawcą, pracow-
nikom Ministerstwa Sprawiedliwości, szczególnie
panu ministrowi Wronie, oraz legislatorom i człon-
kom podkomisji za pracę i za zaangażowanie w tę
sprawę. Dziękuję, pani marszałek. Dziękuję państwu.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Zamykam dyskusję.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi-
nansów Publicznych o poselskim projekcie usta-
wy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym
podatku dochodowym od niektórych przycho-
dów osiąganych przez osoby fizyczne (druki nr
2254 i 2380).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Marka Zielińskiego.
Proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca Marek Zieliński:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w
imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawić
sprawozdanie z prac komisji nad poselskim projektem
ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podat-
ku dochodowym od niektórych przychodów osiąga-
nych przez osoby fizyczne (druki nr 2254 i 2380).
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
34 oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
Poseł Sprawozdawca Marek Zieliński
Pierwsze czytanie projektu odbyło się w dniu 20
września br. w Sejmie. Został on skierowany do dal-
szych prac. Komisja na posiedzeniu, które odbyło się
w dniu 6 października br., rozpatrzyła przedłożony
projekt.
Przypomnę, że proponowane zmiany dotyczą spo-
sobu opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia
świadectw pochodzenia otrzymanych przez przedsię-
biorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem
energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.
Świadectwa te wydawane są przez prezesa Urzędu
Regulacji Energetyki na wniosek przedsiębiorstwa
energetycznego. Obecnie, w aktualnie obowiązują-
cym prawie, dochody z odpłatnego zbycia świadectw
pochodzenia podlegają opodatkowaniu podatkiem
dochodowym od osób fizycznych według 19-procen-
towej stawki podatku. Natomiast działalność gospo-
darcza polegająca na wytwarzaniu energii elektrycz-
nej z odnawialnych źródeł energii jest opodatkowana
ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w wy-
sokości 5,5% przychodów.
Projekt ustawy zawarty w druku nr 2254 wprowa-
dza w przepisach zmiany, których celem jest zrówna-
nie zasad opodatkowania przychodów osiąganych
przez wytwórców energii ze źródeł odnawialnych z
tytułu wytwarzania energii oraz przychodów z odpłat-
nego zbycia świadectw pochodzenia energii wytworzo-
nej przez nich z tych źródeł. W efekcie tych zmian
przychód osiągnięty ze zbycia świadectw będzie opo-
datkowany według tej samej stawki podatku, jaką
przedsiębiorca stosuje w stosunku do przychodów z
wytwarzania energii, czyli według stawki 5,5%.
Komisja Finansów Publicznych zaopiniowała
projekt pozytywnie. Dokonała jednej zmiany o cha-
rakterze legislacyjnym, polegającej na zamianie
numeracji. Wynika ona z faktu, że od momentu
wniesienia projektu do Sejmu do ustawy o podatku
od osób fizycznych wprowadzono zmiany za pomocą
przepisów uchwalonej 1 lipca br. ustawy o łagodze-
niu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowni-
ków i przedsiębiorców (Dz. U. z 7 sierpnia 2009 r.
Nr 125, poz. 1035).
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji
Finansów Publicznych wnoszę, by Wysoka Izba
uchwaliła projekt ustawy zawarty w druku nr 2380.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
O zabranie głosu proszę pana posła Jacka Brze-
zinkę z Platformy Obywatelskiej.
Pana posła nie ma.
Głos ma pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i
Sprawiedliwość.
Pana posła również nie ma.
O zabranie głosu w imieniu klubu Lewica proszę
panią poseł Anitę Błochowiak.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Anita Błochowiak:
Dziękuję.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność
przedstawić w imieniu Klubu Poselskiego Lewica
stanowisko wobec sprawozdania Komisji Finansów
Publicznych zawartego w druku nr 2380.
Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie zgła-
sza uwag, nie przedstawia poprawek i pozytywnie
rekomenduje Wysokiej Izbie projekt ustawy z druku
nr 2254, który, jak poseł sprawozdawca przed chwi-
lą przedstawił, reguluje i w pewnym sensie napra-
wia błąd, jaki przy uchwaleniu ustawy wcześniej
popełnił Sejm. Dochodzi na tej płaszczyźnie do spo-
rów i sądy w różny sposób rozstrzygają tę ewidentną
lukę prawną.
Niestety, zdarza się, iż w naszym parlamencie
powstaje wiele tego typu problemów, a później przed-
siębiorcy, oprócz tego, iż mają kłopoty prawne w są-
dach, tracą także czas i środki, które powinni po-
święcić na firmy, na wzrost gospodarczy, na zatrud-
nianie nowych pracowników. Mam nadzieję, że ten
projekt ustawy, przyjęty bez uwag i zmian, spowodu-
je rozwiązanie tego kłopotu, a także wpłynie choć w
minimalnym stopniu na łatwiejszy i szybszy wzrost
gospodarczy tego sektora. Nie spodziewałabym się,
jak piszą wnioskodawcy, wzrostu zatrudnienia czy
jakiegoś znaczącego wzrostu PKB, niemniej powin-
niśmy dążyć do tego, aby wszystkie tego typu luki
prawne w polskim prawodawstwie nie powstawały i
aby było jednoznaczne stanowisko w sprawach spor-
nych, jeśli chodzi o wymiar sprawiedliwości.
Sojusz Lewicy Demokratycznej pozytywnie oce-
nia przedłożony projekt i wnosimy o przyjęcie propo-
nowanych rozwiązań. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Brze-
zinkę, klub Platforma Obywatelska.
Poseł Jacek Brzezinka:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedsta-
wiam stanowisko klubu wobec sprawozdania Komisji
Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy
o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
Poseł Jacek Brzezinka
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych
przez osoby fizyczne. Sprawozdanie zostało przedło-
żone w druku nr 2380.
Jest oczywiste, że stabilność i pewność stosowa-
nia obowiązujących przepisów podatkowych jest jed-
ną z najistotniejszych przesłanek podejmowania de-
cyzji gospodarczych, w tym decyzji inwestycyjnych.
W obecnie obowiązującym stanie prawnym pojawia-
ją się wątpliwości z punktu widzenia przepisów po-
datkowych dotyczące traktowania dochodów osiąga-
nych ze zbycia świadectw pochodzenia energii elek-
trycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii.
Taki stan rzeczy wpływa na wiarygodność i zdolność
kredytową producentów energii ze źródeł odnawial-
nych, a w konsekwencji utrudnia dostęp do środków
finansowych niezbędnych dla rozwoju tego sektora
gospodarki. Mając świadomość, że już niedługo zgod-
nie z wymogami unijnymi 20% energii musi być po-
zyskiwane ze źródeł odnawialnych, tj. z wiatru, wody,
biomasy, wprowadzenie uregulowań pozwalających
usunąć jedną z istotnych barier ograniczających roz-
wój tego sektora, a tym samym sprzyjających jego
rozwojowi, leży w interesie państwa polskiego.
Regulacje zawarte w sprawozdaniu Komisji Fi-
nansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy o
zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fi-
zycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych
przez osoby fizyczne, które są przedmiotem dzisiej-
szej debaty, precyzują, iż przychody z odpłatnego
zbycia świadectw pochodzenia energii elektrycznej
wytworzonej z odnawialnych źródeł energii będą
przychodami z działalności gospodarczej, co umoż-
liwi objęcie tych przychodów zryczałtowanym podat-
kiem od przychodów ewidencjonowanych według
stawki 5,5%.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mając na uwadze
powyższe, Klub Parlamentarny Platforma Obywatel-
ska opowiada się za przyjęciem projektu ustawy.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludo-
wego przedstawi pan poseł Jan Łopata.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Jan Łopata:
Dziękuję bardzo.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imie-
niu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludo-
wego pragnę przedstawić nasze stanowisko wobec
sprawozdania komisji na temat projektu ustawy o
zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fi-
35
zycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych
przez osoby fizyczne.
Polskie Stronnictwo Ludowe zawsze prezentowa-
ło stanowisko, że należy wychodzić naprzeciw nowym
trendom gospodarczym, tworzyć warunki rozwoju
dla innowacyjnych, rodzących się sektorów gospodar-
ki. Wytwarzanie energii elektrycznej oraz wszelkie
pochodne działania gospodarcze to właśnie owe ini-
cjatywy, które należy traktować na równi z innymi
działalnościami gospodarczymi, dlatego uważamy, że
należy opodatkować taką działalność zgodnie z prze-
pisami o podatku dochodowym dotyczącymi opodat-
kowania dochodów i przychodów osiąganych z dzia-
łalności gospodarczej.
W obecnym stanie prawnym inwestorów odstra-
sza ograniczona możliwość wykazywania przycho-
dów ze sprzedaży praw majątkowych, jako przycho-
dów z działalności gospodarczej, jaką jest niewątpli-
wie produkcja energii odnawialnej. Konsekwencją
tego może być np. ograniczona zdolność kredytowa,
co szczególnie w obliczu kryzysu finansowego, kiedy
jest bardzo ograniczony dostęp do źródeł finansowa-
nia, może być poważnym argumentem dla zaniecha-
nia czy też ograniczenia powyższej działalności. W
obecnym stanie prawnym, co tu już wielokrotnie
padało, istnieje ponadto rozbieżność traktowania
certyfikatów, o których mowa. Przepisy prawa ma-
terialnego, chodzi tu szczególnie o Prawo energe-
tyczne, traktują przychody ze sprzedaży certyfika-
tów, jak przychody ze sprzedaży instrumentów fi-
nansowych, których opodatkowanie reguluje ustawa
o obrocie instrumentami finansowymi. Natomiast
zgodnie z wykładnią wielu sądów administracyjnych
traktowanie takiego świadectwa wytwarzania ener-
gii elektrycznej na równi z instrumentami finanso-
wymi nie jest racjonalne.
Wprowadzenie nowych regulacji pozwoli na kla-
rowne poprawienie błędnych zapisów powodujących
takie właśnie rozbieżności interpretacyjne. Uważa-
my ponadto, że nowe regulacje spowodują przyspie-
szenie rozwoju sektora energetyki odnawialnej,
wzrost gospodarczy, być może również wzrost za-
trudnienia. Propozycje zawarte w nowej ustawie spo-
tkały się z przychylnym przyjęciem Krajowej Izby
Biegłych Rewidentów, Forum Związków Zawodo-
wych, a w toku dalszych konsultacji projekt został
przesłany do organizacji zrzeszających producentów
energii odnawialnej. W Komisji Finansów Publicz-
nych, o czym sprawozdawca również informował,
wszyscy byliśmy zgodni co do słuszności nowych roz-
wiązań, a przegłosowaliśmy jedynie poprawkę typo-
wo legislacyjną. Pozytywne stanowisko wobec pro-
jektu przekazała także strona rządowa.
Reasumując, chciałbym powiedzieć, że Klub Po-
selski Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera nowe
rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy o
zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fi-
zycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych
przez osoby fizyczne. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
36 oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Do zadania pytania zapisał się jeden poseł.
Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zapisać się do
zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Czas na zadanie pytania – 1 minuta.
Poseł Mirosław Pawlak:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Czy użyty w
uzasadnieniu projektu ustawy termin „potencjalni
inwestorzy” należy rozumieć w ten sposób, że cho-
dzi o przedsiębiorców czy też o lobbystów o bliżej
nieznanych zamiarach, tym razem w branży ener-
getycznej?
Pytanie drugie. Czy projekt ustawy był konsulto-
wany z ministrem gospodarki i jaka jest jego ocena?
Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Odpowiedzi udzieli sprawozdawca komisji pan
poseł Marek Zieliński.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Marek Zieliński:
Dziękuję.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odpowiadając na
te dwa pytania, chciałbym powiedzieć, że dotyczy to
tych przedsiębiorców i tych firm, które produkują
energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii.
Przede wszystkim chodzi tutaj o właścicieli elektrow-
ni wodnych. Chciałbym powiedzieć o jednej ważnej
rzeczy w kontekście tego pytania. To nie tylko lob-
bing, ale przede wszystkim różne stanowiska sądów
administracyjnych i część wyroków sądów w tych
sprawach była przychylna pierwotnemu stanowisku
Ministerstwa Finansów, które skłaniało się ku tej
wcześniejszej interpretacji, żeby opodatkować świa-
dectwa pochodzenia 19-procentowym podatkiem.
Dysponuję takimi wyrokami i jeśli pan poseł byłby
zainteresowany, to jestem gotowy je przekazać. Pan
poseł zadał podobne pytanie w czasie pierwszego czy-
tania, tak że dysponuję takimi wyrokami sądowymi
i mogę je przekazać.
Co do drugiego pytania, to dotyczyło ono sprawy...
Uciekł mi wątek.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dotyczyło opinii ministra gospodarki.
Poseł Marek Zieliński:
Aha. Ten projekt miał dłuższą historię. Mianowicie
pierwotna propozycja tych zmian ustawowych dotyczy-
ła zmian w prawie materialnym, czyli w Prawie ener-
getycznym, i wówczas była pozytywna opinia Mini-
sterstwa Gospodarki. Nie chodziło o samą istotę, sam
sens tej zmiany, bo co do tego była zgoda i Minister-
stwa Finansów, i Ministerstwa Gospodarki, natomiast
Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu zakwestionowa-
ło zmiany w prawie materialnym tego opodatkowania,
czyli Prawie energetycznym, i ostatecznie przyjęto
zmiany w prawie podatkowym. Jak wiem, jest również
pozytywna opinia Ministerstwa Gospodarki. Chcę przy
tej okazji bardzo serdecznie podziękować wszystkim
klubom za poparcie przedłożonych zmian w ustawie o
podatku dochodowym od osób fizycznych, bo rzadko
się zdarza, żeby była taka jednomyślność w tej spra-
wie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza
stanu w Ministerstwie Finansów pana Macieja Gra-
bowskiego.
Bardzo proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Maciej Grabowski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Uzupełniając wypo-
wiedź pana posła, chciałbym powiedzieć, że jest sta-
nowisko rządu wobec tego projektu i w związku z tym,
rzecz jasna, również stanowisko ministra finansów.
Jest ono jak najbardziej pozytywne. Chciałem to uzu-
pełnić i rozwiać wątpliwości pytającego. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu ministrowi.
Zamykam dyskusję.*)
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. po-
rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego
projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych, ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr
2402).
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Mi-
nisterstwie Finansów pana Macieja Grabowskiego
w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.
Proszę, panie ministrze.
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Maciej Grabowski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność
przedstawić państwu projekt ustawy, który przewi-
duje odroczenie wprowadzenia w życie przepisów,
które Wysoka Izba zechciała przyjąć niemal rok
temu, bo 6 listopada 2008 r. W czym rzecz? Rzecz w
tym, że rząd odniósł się przychylnie do tamtej zmia-
ny. Uważamy, że rozwiązanie, które znajduje się w
ustawie wówczas przyjętej, jest korzystne i słuszne,
natomiast sytuacja jest jednak inna niż rok temu,
kryzysowa, i w związku z tym chcemy, żeby przepis,
który mówi o tym, że przedsiębiorca wpłacałby jedną
zaliczkę w grudniu, został przesunięty o 2 lata.
Skutki budżetowe tego przepisu w roku 2010 wy-
niosłyby ok. 2 mld zł. Gdyby proponowana ustawa
nie została przyjęta, w obecnej sytuacji, przy tak wy-
sokim deficycie budżetowym, byłoby to bardzo trud-
ne do udźwignięcia przez budżet państwa. A zatem
proponujemy, żeby to rozwiązanie, które ogólnie oce-
niamy jako korzystne i pozytywne zarówno dla go-
spodarki, jak i dla budżetu, było wprowadzone w
dłuższym czasie, niejako z 2-letnim poślizgiem.
De facto chodzi w tej chwili o ratowanie budżetu
państwa i finansów publicznych, a więc nie o to, że
chcemy odwrócić to korzystne rozwiązanie, które już
znajduje się w porządku prawnym i w systemie po-
datkowym, ale o to, żeby odwlec o 2 lata wprowadze-
nie w życie tego przepisu, czyli żeby ta pojedyncza
zaliczka w odniesieniu do grudnia pojawiła się od
roku 2012. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Głos ma pan poseł Janusz Cichoń, klub Platforma
Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Janusz Cichoń:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy-
soka Izbo! Zmiany w ustawie z dnia 6 listopada 2008
r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych oraz niektórych innych ustaw polegają w
gruncie rzeczy na przesunięciu terminu wejścia w
życie rozwiązań dotyczących nowych zasad wpłaca-
nia ostatnich w roku podatkowym zaliczek na podat-
ki dochodowe. Wprowadzone w ubiegłym roku zmia-
ny miały na celu liberalizację polskiego systemu
podatkowego oraz ułatwienie życia podatnikom. Po-
37
cząwszy od 2010 r., wpłata ostatniej zaliczki odpo-
wiednio na podatek dochodowy od osób prawnych
oraz na podatek dochodowy od osób fizycznych mia-
ła być dokonywana co do zasady do 20 dnia pierwsze-
go miesiąca następnego roku podatkowego od fak-
tycznie uzyskanego dochodu za grudzień.
To jest bardzo korzystne dla podatników, długo
przez Polaków oczekiwane rozwiązanie. Warto też
przypomnieć, że opowiedziały się za nim wszystkie
kluby parlamentarne. W tym roku podatkowym po-
datnicy będą wpłacali zaliczkę za grudzień w wyso-
kości równej wysokości zaliczki uiszczonej za listo-
pad, przedstawiając to w uproszczeniu, bo do tej pory
obowiązywała czy też raczej obowiązuje formuła po-
dwójnej wysokości ostatniej zaliczki. Termin jej uisz-
czenia przypada 20 grudnia. Przedłożenie rządowe
zmierza do przesunięcia terminu wejścia w życie no-
wych rozwiązań o rok. Co się stało? W ubiegłym roku
nie przypuszczaliśmy, że rozpoczynający się w tym
czasie kryzys tak dotkliwie odbije się na naszym bu-
dżecie, zwłaszcza na jego stronie dochodowej. Przy-
pomnijmy, że w projekcie budżetu na 2010 r. zakła-
damy deficyt na poziomie 52 mld zł. Z pewnością nie
możemy go powiększać. Przeciwnie, powinniśmy wy-
korzystać każdą sposobność, by go ograniczyć.
Do tego zmierza propozycja rządu. To są racje,
których nie wolno nam lekceważyć. Mówimy o kwo-
cie 2 mld zł, choć można mieć wątpliwości co do rze-
telności tego rachunku, biorąc pod uwagę fakt, że
polscy podatnicy oswoili się już z obowiązującym sys-
temem, maksymalizując koszty w listopadzie, prze-
suwając płatności, wystawianie faktur na grudzień,
dość skutecznie unikają zbyt wysokich wpłat, jeśli
chodzi o te zaliczki. Z pewnością trzeba to gruntow-
nie przeanalizować. Trudna sytuacja budżetu pań-
stwa zmusza nas do poważnego potraktowania i
gruntownej analizy tej propozycji. Przedłożenie rzą-
dowe powinno zatem trafić w trybie pilnym do Komi-
sji Finansów Publicznych. Takie jest stanowisko
klubu Platforma Obywatelska. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja
Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Andrzej Szlachta:
Dziękuję.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt
przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Pra-
wo i Sprawiedliwość stanowisko wobec rządowego
projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie usta-
wy o podatku dochodowym od osób fizycznych, usta-
wy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Poseł Andrzej Szlachta
niektórych innych ustaw. Proponowana przez rząd
nowelizacja przedmiotowej ustawy jest podyktowana
sytuacją finansów państwa związaną ze światowym
kryzysem gospodarczym. Rok temu wprowadzono
zmiany, które miały wejść w życie z dniem 1 stycznia
2010 r., a które przewidywały, że od 2010 r. wpłata
ostatniej zaliczki na podatek dochodowy od osób
prawnych oraz na podatek dochodowy od osób fizycz-
nych będzie dokonywana co do zasady do 20 dnia
pierwszego miesiąca lub kwartału następnego roku
podatkowego od faktycznie uzyskanego dochodu za
grudzień względnie IV kwartał.
Zmiana ta była oczekiwana przez podatników.
Jednak ze względu na wspomnianą sytuację kryzysu
gospodarczego rząd proponuje poprzez tę nowelizację
odroczenie negatywnego wpływu wprowadzonych
zmian na finanse publiczne. Zaproponowana noweli-
zacja dotyczy zmiany art. 9 ust. 2 ustawy tak, aby
ustawa ta miała zastosowanie począwszy od roku
podatkowego rozpoczynającego się po 31 grudnia
2011 r., zmiany art. 14 pkt 2 ustawy tak, aby miała
ona zastosowanie do uzyskanych dochodów od 1
stycznia 2012 r., oraz zmiany art. 15 pkt 2 ustawy w
części dotyczącej zmiany zasad wpłacania zaliczek
tak, aby przesunąć termin z dnia 1 stycznia 2010 r.
na dzień 1 stycznia 2012 r. Biorąc pod uwagę trudną
sytuację budżetu państwa, Klub Parlamentarny Pra-
wo i Sprawiedliwość poprze zaproponowane zmiany.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pan poseł Sławomir Kopyciński, Lewica.
Bardzo proszę.
Poseł Sławomir Kopyciński:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko
Klubu Poselskiego Lewica wobec rządowego projektu
ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o po-
datku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o
podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektó-
rych innych ustaw.
Istota proponowanych zmian sprowadza się do
przesunięcia terminu wejścia w życie rozwiązań do-
tyczących nowych zasad uiszczania zaliczek na podat-
ki dochodowe tak, aby weszły one w życie od dnia 1
stycznia 2012 r. W stosunku do podatników podatku
od osób prawnych, u których rok podatkowy jest inny
niż rok kalendarzowy, nowe zasady miałyby obowią-
zywać od roku podatkowego zaczynającego się po
dniu 31 grudnia 2011 r.; w stosunku zaś do pozosta-
łych podatników – od dnia 1 stycznia 2012 r. Zmiana
ma na celu odroczenie w czasie skutków fiskalnych
dla budżetu państwa, które zostałyby wywołane
wprowadzeniem nowych zasad uiszczania zaliczek.
Jak wskazuje uzasadnienie do projektu ustawy w
części dotyczącej skutków wejścia w życie ustawy, jej
wejście w pierwotnie zakładanym terminie przyniesie
w 2010 r. ubytek dochodów budżetowych na kwotę ok.
2 mld zł. Ten skutek ma zostać przeniesiony w czasie
na rok budżetowy 2012. Uzasadnieniem dla zmiany
jest obecna ciężka sytuacja finansów publicznych.
Klub Poselski Lewica w poczuciu odpowiedzialno-
ści za stan państwa udzieli poparcia rządowemu pro-
jektowi ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych, niemniej
jednak nie sposób nie dostrzec, że koalicja rządowa
Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Lu-
dowego przecież nie tak dawno głośno zobowiązywała
się wobec podatników do obniżenia obciążeń podatko-
wych i wprowadzania bardziej przejrzystych zasad
opodatkowania, a teraz, po niecałym roku, tak chył-
kiem, po cichu, z tych obietnic się wycofuje.
Nie sposób też nie zapytać: Dlaczego tysiące firm,
które miały prawo oczekiwać, że ustawa wejdzie w
życie w terminie pierwotnie zakładanym, będzie mu-
siało teraz zmienić swoje plany biznesowe? Muszą
one uwzględnić konieczność wpłacenia łącznie w ska-
li całego kraju ok. 2 mld zł zaliczek na poczet podat-
ku dochodowego na 2010 r. Z tym pytaniem pozosta-
wiam pana ministra.
Tak jak na wstępie mówiłem, jeszcze raz poinfor-
muję, że Klub Poselski Lewica poprze jednak to roz-
wiązanie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Proszę o przedstawienie stanowiska klubu Pol-
skiego Stronnictwa Ludowego pana posła Jana Ło-
patę.
Bardzo proszę.
Poseł Jan Łopata:
Dziękuję bardzo.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego
Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt zabrać głos i
przedstawić stanowisko do projektu ustawy zmienia-
jącej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od
osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Propo-
zycje zmian zawarte są w druku nr 2402.
W projekcie ustawy w zasadzie chodzi o to, by w
ustawie o tytule przed chwilą przytoczonym, którą
Wysoka Izba uchwalić raczyła całkiem niedawno, bo
przed niespełna rokiem – konkretnie 6 listopada
2008 r., wprowadzić dłuższe vacatio legis w odniesie-
niu do zmienionych zasad wpłacania zaliczek na po-
datki dochodowe. W stosunku do podatników podat-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Poseł Jan Łopata
ku dochodowego od osób prawnych, u których rok
podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy, ustawa
ta miałaby zastosowanie, począwszy od roku podat-
kowego rozpoczynającego się po dniu 31 grudnia
2011 r., zaś w odniesieniu do dochodów uzyskiwanych
przez podatników podatku dochodowego od osób fi-
zycznych oraz podatników podatku dochodowego od
osób prawnych miałaby ona zastosowanie do uzyska-
nych dochodów od dnia 1 stycznia 2012 r.
Nad zmianami, o których dzisiaj dyskutujemy,
przeprowadziliśmy dłuższą debatę, jak już mówiłem,
przed niespełna rokiem. Argumenty, które wówczas
padały, a w szczególności ten, że proponowane zmia-
ny przyczynią się do poprawy płynności finansowej
firm, są oczywiście nadal aktualne. Nie zmieniły się
również opinie na temat tych zmian, które mogłyby
zmobilizować podatników do wcześniejszego składa-
nia rocznych zeznań. Aktualne są, niestety, również
formułowane wówczas obawy i zastrzeżenia dotyczą-
ce w zasadzie jednej kwestii, a mianowicie tego, że
wprowadzenie wpłacania zaliczki w styczniu za gru-
dzień na podstawie rzeczywistych wyników w miej-
sce zaliczek w grudniu w podwójnej wysokości wyni-
kającej z wyników listopadowych spowoduje przesu-
nięcie strumienia dochodów budżetu państwa w
czasie. Szacowano wówczas ten ubytek na kwotę rzę-
du 2200 mln zł, nawet do 3 mld zł. W uzasadnieniu
do omawianego projektu ustawy również szacuje się
tę kwotę na ok. 2 mld zł, o czym zresztą pan minister
przed chwilą mówił.
Jesteśmy w trakcie omawiania budżetu na rok
2010. Dyskusje toczą się w komisjach sejmowych.
Wszyscy widzimy, że mimo zwiększonego deficytu
jest problem ze sfinansowaniem na odpowiednim po-
ziomie wielu dziedzin życia gospodarczego i społecz-
nego. Są wprawdzie symptomy światowego ożywienia
gospodarczego, ale na efekty, które przełożą się na
znaczniejsze wpływy do budżetu, musimy poczekać.
Tymczasem proponowane przesunięcie wejścia w ży-
cie rozwiązań, przyjęte ustawą z dnia 6 listopada
2008 r., należy uznać za uzasadnione i to w imieniu
klubu oświadczam.
Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego nie
pozostawia złudzeń: by ustawa mogła wejść w życie,
musi być ona ogłoszona najpóźniej w dniu 30 listopa-
da 2009 r., zatem nie ma wiele czasu. Dlatego też – po
wysłuchaniu również głosów w dyskusji i oświadczeń
w imieniu klubów, że wszystkie popierają ten projekt
ustawy – proponuję czy też wnoszę o pilne przejście
do drugiego czytania tej ustawy. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Do zadania pytań zapisało się pięciu panów po-
słów.
39
Czy ktoś z państwa jeszcze miałby ochotę zapisać
się do zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.
Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Abra-
mowicza, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Adam Abramowicz:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Na początku obecnej kadencji Sejmu koalicja PO–
–PSL szumnie zapowiadała skuteczne działania na
rzecz poprawy warunków prowadzenia działalności
gospodarczej. Z wielką pompą powołano komisję
„Przyjazne Państwo”, która miała zająć się m.in. eli-
minowaniem uciążliwych, biurokratycznych obo-
wiązków, z którymi na co dzień zmaga się polski
przedsiębiorca. Jednym z nielicznych owoców pracy
tej komisji jest przyjęty przez Sejm, Senat i podpisa-
ny przez prezydenta projekt ustawy o likwidacji obo-
wiązku płacenia zaliczek na podatek dochodowy za
grudzień w listopadzie. Tymczasem rząd, zanim jesz-
cze przedsiębiorcy odczuli dobre skutki wprowadzo-
nych zmian, składa projekt przesuwający wejście
uchwalonych przepisów w życie o dwa lata. Podob-
nym, także skierowanym przeciwko przedsiębiorcom,
działaniem jest wystąpienie rządu do Komisji Euro-
pejskiej o wyrażenie zgody na czasowe ograniczenie
możliwości odliczania VAT od samochodów (Dzwo-
nek) wykorzystywanych do działalności gospodarczej,
wbrew wcześniejszym obietnicom składanym pu-
blicznie o rychłym uregulowaniu tych spraw zgodnie
z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej.
Oznacza to, że wracają stare rozwiązania, czyli z jed-
nej strony likwidacja tzw. kratek, a z drugiej – brak
możliwości pełnego odliczenia VAT.
Chciałbym zapytać pana ministra: Czym kieruje
się rząd, uderzając raz po raz w polskich przedsię-
biorców w tak trudnym okresie, jaki teraz przeżywa
nasza gospodarka? Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja
Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Andrzej Szlachta:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Proponowana zmiana, powracająca do sytuacji ma-
jącej źródło w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r., sta-
wia podatników w trudnej sytuacji wynikającej z
konieczności wpłacania zaliczki podatkowej do 20
grudnia danego roku. Dla budżetu akurat jest to sy-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
40 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Poseł Andrzej Szlachta
tuacja korzystna. Jak już powiedziano, szacuje się ten
skutek na 2 mld zł.
Stąd moje pytanie do pana ministra: Jak rozkłada
się ta kwota, gdybyśmy chcieli policzyć, jaka suma
jest po stronie podatników – osób fizycznych, a jaka
po stronie osób prawnych? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira
Kopycińskiego, Lewica.
Poseł Sławomir Kopyciński:
Dziękuję bardzo, szanowna pani marszałek.
Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym się do-
wiedzieć, czy projekt ustawy opiniowała również ko-
misja „Przyjazne Państwo”. Pytam, gdyż inicjatorem
projektu ustawy, którą dzisiaj zmieniamy, była wła-
śnie ta komisja. Jak do tych zmian odnosi się jej obec-
ny oraz były przewodniczący? Pamiętam konferencję
prasową, na której właśnie pan Janusz Palikot ogło-
sił, iż ta zmiana jest ogromnym sukcesem Platformy.
Czy przypadkiem nie jest uzasadniona teza, że infor-
macja, którą Platforma Obywatelska przekazywała
wszystkim wyborcom, że porządkuje i usprawnia
system podatkowy w Polsce, była informacją przed-
wczesną i mocno przesadzoną? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Leszek Aleksandrzak,
klub Lewica.
Bardzo proszę.
Poseł Leszek Aleksandrzak:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Zasadą, jeśli chodzi o podatki, jest to, że można je
planować i przewidywać. W związku z tym, że dzisiaj,
na krótko przed wejściem w życie nowych podatków,
zmieniamy prawo, stawiamy przedsiębiorców w bar-
dzo trudnej sytuacji. Wiadomo, że każda firma pla-
nuje, jakie będzie miała dochody i co zrobi, że naj-
istotniejszym elementem jest to, ażebyśmy dużo
wcześniej wiedzieli, jakie podatki są planowane, czy-
li chodzi o przewidywalność podatków. Czy to w jakiś
sposób nie uderzy w przedsiębiorców i nie spowoduje,
że przychody do budżetu będą jeszcze mniejsze, po-
nieważ spadnie produkcja i wpływy z podatków?
I drugie. Czy w związku z tym, że Platforma
mówi, iż działa na rzecz przedsiębiorców, to te zmia-
ny ustawowe były uzgadniane z organizacjami przed-
siębiorców, czy były im przedstawiane? I czy mamy
opinie różnych organizacji przedsiębiorców? Dzięku-
ję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Pawlak, Pol-
skie Stronnictwo Ludowe.
Bardzo proszę.
Poseł Mirosław Pawlak:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Rząd w uzasadnieniu do projektu ustawy powołuje
się na, cytuję: Odroczenie negatywnego wpływu
wprowadzanych zmian na finanse publiczne. Jakie
są te negatywne regulacje i jakich grup społecznych
dotyczą?
Pytanie drugie. W jaki konkretny sposób odrocze-
nie zobowiązań podatkowych poprawi kondycję zo-
bowiązywanych, skoro nawet z opóźnieniem, ale będą
musieli wypełnić ten obowiązek?
Pytanie trzecie. Czy rząd z góry założył, że wszy-
scy przedsiębiorcy zachowają płynność finansową?
I pytanie ostatnie. Czy rząd konsultował niniejszy
projekt z Narodowym Bankiem Polskim lub Radą
Polityki Pieniężnej? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie
Finansów pan Maciej Grabowski.
Bardzo proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Maciej Grabowski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po pierwsze,
chciałbym podziękować państwu za przychylność,
jaką obdarzyliście ten projekt. Widzę, że odpowie-
dzialność za finanse publiczne jest wśród posłów wy-
soka, i na to też liczę w dalszych pracach nad tym
projektem. Rozumiem, że jest to też okazja, żeby za-
jąć się innymi sprawami, nie tylko tymi blisko zwią-
zanymi z tym projektem. Z przyjemnością to czynię
i odpowiem na uwagi i pytania niekoniecznie zwią-
zane z projektem.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski
Zacznę od pytań bezpośrednio związanych z pro-
jektowaną ustawą. Ustawa była – tak, jak to zawsze
robimy – udostępniana publicznie, była konsultowa-
na z organizacjami przedsiębiorców. Wypowiedziała
się jedna organizacja przedsiębiorców, czyli Konfede-
racja Pracodawców Polskich, która projekt zaopinio-
wała negatywnie, co z punktu widzenia przedsiębior-
ców nie może dziwić, ponieważ interes przedsiębior-
ców nie zawsze jest do końca zgodny z szerszym in-
teresem. Tak że ta opinia nas nie zdziwiła. Natomiast
nie otrzymaliśmy żadnej opinii z Narodowego Banku
Polskiego i innych organizacji publicznych ani pry-
watnych.
Chciałbym podkreślić, że w zasadzie nie zmienia-
my systemu, od lat jest on podobny, więc nie jest tak,
że zaskakujemy podatników jakąś nową regulacją,
która nakłada na nich dodatkowe uciążliwości. My
tylko przedłużamy ważność regulacji, z którymi po-
datnicy żyją od lat. Czy to może skutkować niższymi
wpływami podatkowymi i czy rzeczywiście przedsię-
biorcy myślą w ten sposób, że od dzisiejszych decyzji
zależy to, czy zapłacą w grudniu przyszłego roku za-
liczkę podwójną, czy pojedynczą, a z całego zobowią-
zania podatkowego za rok 2010 rozliczą się dopiero
w 2011 r.? Myślę, że ta teza jest dalece wątpliwa,
a w mojej ocenie – nieprawdziwa. Nie będzie tak, że
przyjęcie tej ustawy spowoduje zmniejszenie podat-
ków w porównaniu z taką sytuacją, gdybyśmy pozo-
stawili te przepisy czy też nie zmienili przepisów
i podatnicy w roku 2010 wpłaciliby w grudniu jedną
zaliczkę, a w całym roku – jedenaście zaliczek za po-
datek dochodowy.
Co do szacunków, to de facto oszacowaliśmy po-
datki i lwia część z tych 2 mld, o których mówimy,
pochodzi z podatku dochodowego od osób prawnych.
Jeśli chodzi o podatek dochodowy od osób fizycznych,
to ten wpływ na budżet można dostrzec praktycznie
w stosunkowo niewielkiej skali. Odpowiadając na
pytanie pana posła, można powiedzieć, że sprawa
dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych.
Natomiast, rzecz jasna, cały system musimy trakto-
wać jednakowo, nie może być tak, że jedni podatnicy
będą wpłacać w grudniu dwie zaliczki, a inni – jedną,
system, rzecz jasna, musi być spójny.
Z kolei czy jest tak, że rząd jest nieprzyjazny
przedsiębiorcom i nie podejmuje żadnych działań,
które byłyby im przyjazne, wręcz rzuca im kłody pod
nogi? Myślę, że jest to teza absolutnie nieprawdziwa.
Wiele już razy, zresztą nawet z tej mównicy, przed-
kładałem różne projekty, choćby dotyczące ulg inwe-
stycyjnych w podatkach dochodowych czy innych
dziedzin prawa. Wprowadziliśmy wiele bardzo ko-
rzystnych dla przedsiębiorców instrumentów, jak
choćby wcześniejsze zwroty, jeśli chodzi o VAT, czy
zmiany w ustawie Ordynacja podatkowa, które były
dość rewolucyjne, daleko idące, i z punktu widzenia
podatnika bardzo korzystne, chociaż stawiające
41
w nieco trudniejszej sytuacji organy skarbowe. Cho-
dzi właśnie o utrzymanie równowagi między inte-
resem podatnika a interesem Skarbu Państwa. Ten
motyw i ta myśl przyświecała nam również przy
pracach nad obecnym projektem ustawy – żeby oba
te interesy były równoważne. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.
Zamykam dyskusję.
W dyskusji zgłoszono wniosek o niezwłoczne przy-
stąpienie do drugiego czytania projektu ustawy.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że
Sejm wniosek przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Przystępujemy zatem do drugiego czytania pro-
jektu ustawy.
Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos
w drugim czytaniu tego projektu ustawy?
Nie widzę.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edu-
kacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie
ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Aka-
demii Teologicznej w Krakowie oraz zmianie
ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii
Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
(druki nr 1946 i 2262).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
panią poseł Urszulę Augustyn.
Poseł Sprawozdawca
Urszula Augustyn:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posło-
wie! Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży na po-
siedzeniu w dniu 26 sierpnia br. przeprowadziła
pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o nada-
niu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej
w Krakowie oraz zmianie ustawy o finansowaniu
Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z bu-
dżetu państwa (druk nr 1946) i odbyła nad tym pro-
jektem dyskusję.
Jak podkreślili wnioskodawcy, celem projektu
jest zrównanie warunków finansowania z budże-
tu państwa Uniwersytetu Papieskiego Jana Paw-
ła II w Krakowie z zasadami finansowania Kato-
lickiego Uniwersytetu Lubelskiego i innych uczel-
ni publicznych.
Inicjatorem projektu jest ksiądz kardynał Stani-
sław Dziwisz, metropolita krakowski, wielki kanclerz
uczelni, która kontynuuje ponad 600-letnią tradycję
Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskie-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
42 oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
Poseł Sprawozdawca Urszula Augustyn
go w Krakowie, później wyłączonego z uczelni. War-
to też wspomnieć, że z tajnego nauczania na wydzia-
le teologicznym korzystał w swoim czasie Karol Woj-
tyła, późniejszy papież Jan Paweł II.
Biorąc pod uwagę art. 15 ust. 3 konkordatu mię-
dzy Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską,
który przewiduje możliwość dotowania przez pań-
stwo zarówno Papieskiej Akademii Teologicznej
w Krakowie, jak i Katolickiego Uniwersytetu Lubel-
skiego, rząd przychylnie odniósł do zmiany dotych-
czasowych zasad finansowania i objęcia finansowa-
niem z budżetu państwa również wydatków inwesty-
cyjnych Papieskiej Akademii Teologicznej w Krako-
wie, zaznaczając, że już w tej chwili otrzymuje ona
dotacje i inne środki z budżetu państwa na zasadach
określonych dla uczelni publicznych.
19 czerwca na mocy dekretu obecnego papieża
Benedykta XVI dokonano przekształcenia papieskiej
akademii w Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, co
zaznaczyli wnioskodawcy, wnosząc do ustawy sto-
sowne poprawki.
Komisja dowiedziała się, że aktualnie na uczelni
studiuje ok. 3200 studentów. Jedna piąta studentów
to duchowni, cztery piąte to studenci świeccy. W ofer-
cie edukacyjnej uczelni znajdują się takie kierunki,
jak: dziennikarstwo, komunikacja społeczna, histo-
ria sztuki, ochrona dóbr kultury, nauka o rodzinie,
anglistyka, turystyka. Planuje się otworzyć nowy
kierunek – filozofię z elementami anglistyki.
Wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czy-
taniu nie został przez komisję przyjęty. Stosunkiem
głosów: 27 za, 4 przeciw komisja przyjęła projekt
wraz z poprawkami i rekomenduje jego przyjęcie tak-
że Wysokiej Izbie. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
O zabranie głosu proszę panią poseł Renatę Bu-
tryn z klubu Platforma Obywatelska.
Poseł Renata Butryn:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
w imieniu klubu Platforma Obywatelska przedstawić
stanowisko w sprawie projektu ustawy o nadaniu
nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Kra-
kowie oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papie-
skiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu
państwa (druki nr 1946 i 2262).
Jak wspomniała moja przedmówczyni, uczelnia
ma długowieczną tradycję. Wywodzi się z powstałego
w XIV w. Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Ja-
giellońskiego. Został on wyłączony z uczelni w 1954 r.
przez władze komunistyczne. Do roku 1981 wydział
działał w sposób ograniczony, kształcąc przede
wszystkim przyszłych księży, chociaż studenci in-
nych uczelni mieli możliwość korzystania z wykła-
dów dla księży, m.in. my, studenci polonistyki Uni-
wersytetu Jagiellońskiego, z takiej możliwości korzy-
staliśmy.
8 grudnia 1981 r. Jan Paweł II ustanowił Papie-
ską Akademię Teologiczną w Krakowie. Papież pra-
gnął, aby uczelnia ta rozwijała się i stała się ważnym
ośrodkiem myśli chrześcijańskiej, miejscem pogłębia-
nia wiedzy z zakresu filozofii i nauk społecznych. Jan
Paweł II wiedział, jak doniosła jest rola uczonych
i ośrodków akademickich w kształtowaniu duchowe-
go oblicza narodu. Rozumiał, jak wielką rolę może
odegrać inteligencja, na której spoczywała i spoczy-
wa wielka odpowiedzialność za naród, kształt pań-
stwa, jakość jego funkcjonowania. Uznał, co zostało
zapisane w konkordacie, że dwie uczelnie katolickie,
tj. KUL i PAT, podejmą to wyzwanie i będą chlubą
uczelni katolickich, reprezentując wysoki poziom
nauczania. Rzeczywiście Papieska Akademia Teo-
logiczna w Krakowie, decyzją papieża Benedykta XVI
z 19 czerwca 2009 r. przemianowana na Papieski
Uniwersytet Jana Pawła II, realizuje ten swoisty te-
stament naszego papieża.
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II wypełnia
misję uczelni publicznej. Kształci ok. 3200 studen-
tów, w tym jedna piąta to klerycy, księża, a cztery
piąte – młodzież świecka. Uczelnia stwarza możli-
wość podjęcia studiów na 6 kierunkach. W jej skład
wchodzą 4 wydziały miejscowe i 1 wydział zamiejsco-
wy w Tarnowie. Dużą popularnością wśród studen-
tów cieszą się takie kierunki, jak historia sztuki,
ochrona dóbr kultury, archiwistyka, dziennikarstwo
(6 kandydatów na 1 miejsce).
Uczelnia dba o jakość nauczania. Od 24 marca
2000 r. Wydział Filozoficzny PAT należy do Między-
narodowej Konferencji Wydziałów Uniwersytetów
Katolickich, co umożliwia pracownikom naukowym
i studentom rozwijanie zagranicznych kontaktów
naukowych. Trwale współpracuje z Instytutem Nauk
o Człowieku w Wiedniu, Uniwersytetem w Bochum,
Uniwersytetem Katolickim w Budapeszcie. Uczelnia
organizuje ciekawe konferencje międzynarodowe,
wykłady otwarte, które cieszą się ogromnym zainte-
resowaniem wśród naukowców i studentów z różnych
ośrodków akademickich. Ostatnio na 21–22 paździer-
nika zaplanowano przeprowadzenie II konferencji
naukowej z cyklu „Etyka i życie publiczne” z tema-
tem przewodnim „Kłamstwo a życie publiczne”.
W przyszłości mają odbyć się sesje poruszające
takie tematy, jak „Młodzież wobec ponowoczesności”
czy „Tożsamości zbiorowe”. Ciekawą propozycją,
zgodną z zamysłem Jana Pawła II, pasterza kościoła
powszechnego, jest możliwość odbycia przez absol-
wentów teologii, zarówno duchownych, jak i świec-
kich, studiów homiletycznych, w ramach których
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
Poseł Renata Butryn
zajęcia prowadzą oprócz teologów katolickich teolo-
dzy prawosławni, protestanccy i rabini. Imponująco
wygląda także dorobek naukowy – liczba publikacji
i wystąpień kadry akademickiej uczelni.
Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska od-
nosi się z ogromnym szacunkiem do osiągnięć uczel-
ni i jej roli w środowisku akademickim naszego pań-
stwa, w związku z tym pozytywnie opiniujemy pro-
ponowane w sposobie finansowania zmiany, mając
nadzieję, że będzie to dobrze służyć uczelni i nam
wszystkim. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Głos ma pan poseł Zbigniew Wassermann, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Zbigniew Wassermann:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ustawa ta ma na
celu umożliwienie finansowania Uniwersytetu Papie-
skiego Jana Pawła II ze środków budżetu państwa
na zasadach podobnych do tych, jakie odnoszą się do
innych uczelni publicznych, Katolickiego Uniwersy-
tetu Lubelskiego, a także wprowadzenie do polskiego
systemu prawa nowej nazwy nadanej przez Stolicę
Apostolską Papieskiej Akademii Teologicznej w Kra-
kowie, przypomnę, jest to Uniwersytet Papieski Jana
Pawła II w Krakowie.
Chciałbym odwołać się do historii, bo mija 10 lat
od chwili, kiedy tu, na tej sali, w tym gmachu mieli-
śmy zaszczyt gościć wielkiego Polaka, papieża Jana
Pawła II. Każdy z nas był mu wtedy ogromnie
wdzięczny, był dumny z tego, że to właśnie Polak
przywrócił pojęciu godności ludzkiej jej uprzywilejo-
waną pozycję, że to dzięki niemu obroniliśmy suwe-
renność naszego kraju, nie używając przemocy, że to
papieżowi Polakowi udało się wstrząsnąć sumienia-
mi, także sumieniami Polaków, kiedy nawoływał do
życia zgodnego z regułami etyki, moralności, życia,
które opiera się uczciwości, rzetelności, właściwym
stosunku do prawdy. Jakby się chciało dzisiaj popro-
sić o to, żeby taka wizyta mogła się odbyć jeszcze raz,
w nowej rzeczywistości.
Była już mowa o ogromnej tradycji i wkładzie
w dorobek kultury i nauki polskiej tego uniwersyte-
tu, który początkowo był wydziałem teologicznym
najstarszego uniwersytetu w Polsce. Rok 1379 to rok
powołania tego wydziału przez ówczesnego papieża
Bonifacego IX na wniosek polskich władców – królo-
wej Jadwigi i króla Władysława Jagiełły.
600 lat historii to okres, w którym kształtowała
się polska nauka i kultura, można mówić o jej znacz-
nym dorobku, aż do 1954 r., kiedy władze komuni-
43
stycznej Polski wydzieliły ten wydział z uniwersyte-
tu i zaczęły się w stosunku do niego prześladowania,
takie jak odbiór majątku, zbiorów bibliotecznych,
ocenzurowanie nazwy tej uczelni.
Chciałbym wspomnieć o ogromnych zasługach
biskupa Karola Wojtyły, później kardynała i papieża
Jana Pawła II dla rozwoju tej uczelni. Przyczynił się
do rozwoju jej działalności, nadania jej rangi, którą
zajmuje obecnie. To właśnie w hołdzie Janowi Paw-
łowi II, ale także w uznaniu dla dorobku tej uczelni,
obecny papież Benedykt XVI, pragnąc uhonorować
swojego poprzednika, w dniu 19 czerwca 2009 r. na
wniosek kardynała Stanisława Dziwisza, metropoli-
ty krakowskiego podniósł tę uczelnię do rangi uni-
wersytetu. I to wszystko jest zgodne z konkordatem,
tą zasadniczą umową między rządem państwa pol-
skiego a Watykanem, bo na jej mocy strona kościel-
na ma prawo powoływać wyższe uczelnie, a do ta-
kich należy uniwersytet. Problem polega na tym, że
ten uniwersytet, tak jak już powiedziano na tej sali,
spełnia bardzo doniosłą rolę w edukacji, w krzewie-
niu nauki, także nauki papieskiej, w zakresie porów-
nywalnym z tym, jak robi się to np. na Katolickim
Uniwersytecie Lubelskim czy na innych uczelniach
publicznych, a nie może korzystać z dotacji, które
umożliwiłyby inwestycje w zakresie dydaktycznych
potrzeb.
Warto wspomnieć, że właśnie w tym konkordacie,
w tej zasadniczej ustawie, w art. 15 ust. 3 expressis
verbis jest powiedziane, że Papieską Akademię Teo-
logiczną, dzisiaj czytaj: Uniwersytet Papieski Jana
Pawła II, obok Katolickiego Uniwersytetu Lubelskie-
go należy traktować jako uczelnie dotowane przez
państwo. Tak więc ta ustawa zrównała uprawnienia
do tego dotowania. Należy podkreślić, porównując
zakres działalności tej uczelni z innymi uczelniami,
powtórzę to, że prowadzi ona nauczanie na pięciu
wydziałach, studiuje tam ponad 3 tys. studentów na
tak rozlicznych kierunkach jak filozofia, historia,
historia sztuki, ochrona dóbr kultury, dziennikar-
stwo, komunikacja społeczna, nauki o rodzinie, jest
14 specjalizacji. Przede wszystkim jest to oferta bar-
dzo szeroka, wykraczająca poza ramy nauk stricte
kościelnych, skierowana do bardzo szerokiego kręgu
odbiorców, młodzieży, która później znajduje zatrud-
nienie w różnych sektorach działalności publicznej.
(Dzwonek)
Sądzę, że bardzo ważne jest tutaj stanowisko pol-
skiego rządu, z którego wynika jednoznacznie, że
rząd, kierując się art. 15 konkordatu, który przewi-
duje dotowanie przez państwo zarówno Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego, jak i Uniwersytetu Papie-
skiego Jana Pawła II, przychylnie odnosi się do pro-
ponowanych zmian w dotychczasowych zasadach fi-
nansowania uczelni i dostrzega słuszność projektu
finansowania z budżetu państwa także wydatków
inwestycyjnych. Zostały więc spełnione ustawowe
wymogi, aby ta zmiana nastąpiła, aby dostosować
obowiązujący stan prawny do wprowadzonej nazwy.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
44 oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
Poseł Zbigniew Wassermann
Myślę, że to jest nasz obowiązek, że to jest sytu-
acja, w której możemy po prostu spełnić wolę Ojca
Świętego, aby ten uniwersytet pełnił wyjątkową,
godną rolę wśród polskich uczelni, aby był realnym
pomnikiem jego nauki. Ta ustawa może być takim
żywym dowodem naszej wdzięczności wobec papieża
Polaka, a także spełnieniem jego testamentu i spła-
ceniem swoistego zobowiązania za wieloletnią miłość,
opiekę, którymi wszyscy zostaliśmy obdarzeni przez
niekwestionowany autorytet moralny, jakim był i jest
Ojciec Święty Jan Paweł II.
Dlatego też klub Prawo i Sprawiedliwość będzie
głosował za wprowadzeniem tej ustawy. Dziękuję.
(Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Krzysztof Putra)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę pana posła Artura Ostrowskiego
w imieniu klubu Lewica.
Poseł Artur Ostrowski:
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie!
Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Lewica
wobec sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Mło-
dzieży.
Pierwszy cel, jaki jest zapisany w projekcie usta-
wy, to zmiana nazwy z Papieskiej Akademii Teolo-
gicznej w Krakowie na Uniwersytet Papieski Jana
Pawła II w Krakowie. Jest to propozycja nieaktu-
alna, ponieważ – zgodnie z zapisami konkordatu
– 19 czerwca 2009 r. papież Benedykt XVI podniósł
akademię do godności Uniwersytetu Papieskiego
Jana Pawła II w Krakowie. Jasne jest również, że
Sejm nie jest właściwym organem do zmiany nazwy
Papieskiej Akademii Teologicznej. Należy też pod-
kreślić, że ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym
w art. 3 ust. 3 bardzo wyraźnie określa, w jakim przy-
padku możemy szkołę nazwać uniwersytetem. Po-
wstaje tutaj pytanie, czy omawiana uczelnia posiada
wystarczającą liczbę uprawnień do nadawania stop-
nia doktora, która to liczba jest wymagana przy
ewentualnym przyznaniu nazwy: uniwersytet.
Drugi cel tego projektu ustawy to zrównanie
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krako-
wie z uczelniami publicznymi i finansowanie go
z budżetu państwa w taki sam sposób, w jaki jest
finansowany Uniwersytet Jagielloński czy też Uni-
wersytet Warszawski. Uniwersytet Papieski Jana
Pawła II w Krakowie otrzymuje w tej chwili dotacje
i inne środki z budżetu państwa na zasadach okre-
ślonych dla uczelni publicznych, z wyjątkiem finan-
sowania kosztów realizacji inwestycji czy środków
trwałych służących procesowi dydaktycznemu. Zrów-
nanie tego uniwersytetu z innymi uczelniami pu-
blicznymi musi nieść ze sobą skutki dla budżetu
państwa. Taka jest intencja wnioskodawców, aby
pieniądze płynęły szerokim strumieniem do Uni-
wersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.
Jeśli bowiem to finansowanie ma pozostać na tym
samym poziomie, to powstaje pytanie, po co oma-
wiamy dzisiaj ten projekt ustawy.
Jeśli ta ustawa wejdzie w życie, możemy spodzie-
wać się tego, że o finansowanie z budżetu państwa
wystąpią inne uczelnie katolickie, np. w Warszawie,
Wrocławiu czy w Krakowie. Już teraz pięć uczelni
katolickich otrzymało z budżetu państwa dotacje
w wysokości 118 mln zł. Ciągle podkreślane jest
w debacie to, że brakuje pieniędzy dla uczelni pań-
stwowych w Rzeczypospolitej Polskiej, a ponad 118 mln
przekazywanych jest do prywatnych uczelni kato-
lickich.
Jednostronna propozycja polegająca na uchyleniu
istniejącego wyłączenia dotyczącego finansowania
z budżetu państwa kosztów realizacji środków trwa-
łych może naruszać postanowienia konkordatu i art. 25
ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Ta ustawa ma charakter partykularny i nosi zna-
miona przywileju nadanego przez państwo Kościoło-
wi katolickiemu. Tymczasem Trybunał Konstytucyj-
ny w orzeczeniu z 5 maja 1998 r. stwierdził, iż, cytu-
ję: z punktu widzenia konstytucyjnej zasady równo-
uprawnienia kościołów i związków wyznaniowych
jest istotne, aby sfera uprawnień przysługujących
poszczególnym kościołom i związkom wyznaniowym
była poddana jednolitej regulacji.
Zgodnie z zasadą równouprawnienia związków
wyznaniowych, dotacje z budżetu państwa na takich
samych zasadach należałoby przyznać przynajmniej
tym wszystkim związkom wyznaniowym, które pro-
wadzą własne wyznaniowe szkoły wyższe, w tym
wyższe seminaria duchowne, albo żadnemu spośród
nich – również tym katolickim – nie zapewniać wspar-
cia finansowego w tym zakresie.
(Poseł Renata Butryn: Uproszczenia.)
Ta ustawa jest niezgodna z wyrażoną w art. 25
ust. 2 konstytucji zasadą bezstronności władz pu-
blicznych w Rzeczypospolitej Polskiej w sprawach
przekonań religijnych, światopoglądowych i filozo-
ficznych, ponieważ celem i skutkiem wspomnianej
ustawy jest wsparcie przez państwo ze środków pu-
blicznych, z podatków płaconych przez wszystkich
Polaków, instytucji należącej do Kościoła katolickie-
go. Projekt ustawy jest niezgodny z zasadą równości
wobec prawa uczelni niepublicznych, z ich prawem
do równego traktowania przez władze publiczne oraz
z zakazem dyskryminacji z jakichkolwiek przyczyn,
tzn. z normami wynikającymi z art. 32 ust. 1 i 2
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Konstytucja pozostawia szeroki zakres swobody
zainteresowanym kościołom i związkom wyznanio-
wym oraz Radzie Ministrów (Dzwonek) w zakresie
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
Poseł Artur Ostrowski
kształtowania treści prawodawstwa, które ich doty-
czy. Swoboda ta nie jest jednak nieograniczona, po-
nieważ przyjęte rozwiązania prawne muszą być zgod-
ne z normami konstytucyjnymi…
(Poseł Renata Butryn: Są.)
…w tym m.in. zasadą równości jednostek oraz
zasadą równouprawnienia kościołów i związków wy-
znaniowych, tzn. z art. 25 i 32 Konstytucji Rzeczy-
pospolitej Polskiej.
Również Rada Główna Szkolnictwa Wyższego
zgłosiła szereg uwag do projektu tej ustawy. Najważ-
niejsza jest taka, że konkordat zawarty pomiędzy
Rzecząpospolitą Polską a Stolicą Apostolską przewi-
duje możliwość dotowania przez państwo tejże wła-
śnie uczelni, a nie całkowitego jej finansowania, tak
jak chce wnioskodawca.
W związku z tymi argumentami, zgodnie z któ-
rymi uważamy, że projekt ustawy jest niezgodny
z konkordatem i z art. 25 i 32 Konstytucji Rzeczypo-
spolitej Polskiej, klub Lewica będzie głosował prze-
ciwko finansowaniu katolickiej uczelni z pieniędzy
publicznych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Głos z sali: Nieładnie!)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
I bardzo proszę o zabranie głosu pana posła
Wiesława Wodę w imieniu Polskiego Stronnictwa
Ludowego.
Poseł Wiesław Woda:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
mie! Cieszę się i chcę zauważyć, iż tej debacie przy-
słuchują się na galerii władze samorządowe gminy
Nowe Brzesko i niewątpliwie popierają projekt.
Natomiast uczestnicząc 16 października w pierw-
szej inauguracji roku akademickiego 2009/2010 na
Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie,
mogłem obserwować uczestników tego wydarzenia,
na twarzach których malowała się radość, ale rów-
nież nadzieja, że władze Rzeczypospolitej Polskiej
potwierdzą swoimi decyzjami fakt wyniesienia papie-
skiej akademii do rangi uniwersytetu. Benedykt XVI,
fundator uniwersytetu, tak uzasadnił swoje postano-
wienie: „dla uczczenia pamięci mojego znakomitego
poprzednika Sługi Bożego Jana Pawła II”. Przypo-
mnę tylko, że inauguracja odbywała się w 31. roczni-
cę wyboru kardynała Karola Wojtyły na papieża – pa-
pieża Jana Pawła II.
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II prowadzi
swoją działalność naukowo-dydaktyczną na 5 wy-
działach: teologicznym, filozoficznym, historii i dzie-
dzictwa kulturowego, nauk społecznych i zamiejsco-
wym w Tarnowie, a także w międzywydziałowych
45
instytutach bioetyki oraz ekumenii i dialogu. Wy-
działy posiadają certyfikaty jakości kształcenia dla
kierunków: teologia, filozofia, historia, wydane przez
Konferencję Rektorów Uniwersytetów Polskich
w uznaniu wysokiej jakości kształcenia. Wydziały te
posiadają prawo nadawania tytułów zawodowych
i stopni naukowych: licencjata, magistra, doktora
i doktora habilitowanego.
Ustawa, odnoszę się tutaj do słów mojego przed-
mówcy, naszym zdaniem nie jest sprzeczna z konkor-
datem i nie narusza zapisów konstytucji, a uniwer-
sytet spełnia również wymogi co do nadawania stop-
ni naukowych, o czym przed chwilą wspomniałem.
Uczelnia należy do Międzynarodowej Federacji
Uniwersytetów Katolickich i jej sekcji europejskiej,
jest reprezentowana w pracach Konferencji Rektorów
Uniwersytetów Polskich oraz Konferencji Rektorów
Akademickich Szkół Polskich. Obecnie uczelnia
kształci blisko 3500 studentów i zatrudnia 289 pra-
cowników, w tym 193 pracowników naukowo-dydak-
tycznych.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej
Akademii Teologicznej w Krakowie oraz zmianie
ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teolo-
gicznej w Krakowie z budżetu państwa podpisali
posłowie różnych klubów, w tym posłowie Polskiego
Stronnictwa Ludowego.
Stwierdzam, że Uniwersytet Papieski Jan Pawła
II spełnia wymogi stawiane uniwersytetom.
Posłowie klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego
będą głosowali za uchwaleniem ustawy z druku nr
2262. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przechodzimy do pytań.
Jako pierwszy pan poseł Henryk Siedlaczek, Plat-
forma Obywatelska.
Czas – 1 minuta. Po wystąpieniu pana posła Sie-
dlaczka lista mówców będzie zamknięta.
Poseł Henryk Siedlaczek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście po-
pieram zarówno pomysł nadania Papieskiej Akade-
mii Teologicznej w Krakowie nazwy Uniwersytet
Papieski Jana Pawła II, jak i dopuszczenie możliwo-
ści finansowania go ze środków publicznych. To jest
niejako dobre i oczywiste.
Szanowni państwo, trudno przecenić rolę szkol-
nictwa katolickiego dla naszego kraju. Wystarczy
zresztą wspomnieć wielkie zasługi chociażby pijarów
w obszarze edukacji narodowej. Jednak uderza mnie
coś innego w naszej debacie publicznej, to znaczy
brak jakiejś całościowej koncepcji rozwoju szkolnic-
twa wyższego. Oczywiście selektywne podejście do
problemu jest łatwiejsze, ale wydaje mi się, iż nie mo-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
46 oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
Poseł Henryk Siedlaczek
żemy zapominać, że najlepszy polski uniwersytet jest
w czwartej setce uczelni wyższych na świecie.
W związku z powyższym chciałbym zapytać: Czy nie
czas zacząć poważnej debaty na tematy kluczowe dla
dalszej modernizacji szkolnictwa wyższego? (Dzwo-
nek) Poruszam ten temat specjalnie przy tej okazji,
bowiem problem dobrej edukacji zawsze był bliski
sercu naszego Ojca Świętego, który sam był wykła-
dowcą akademickim. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Edward Siarka, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Bardzo proszę.
Poseł Edward Siarka:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Historia wy-
działu teologicznego w Krakowie jest tak długa, jak
historia Polski. Historia tego wydziału to historia
najstarszego uniwersytetu w Polsce, Uniwersytetu
Jagiellońskiego, bo wydział teologiczny był funda-
mentem tego uniwersytetu. Dramatyczne wydarze-
nia w Polsce po II wojnie światowej dotknęły również
ten wydział, a raczej miały doprowadzić do jego znisz-
czenia. W 1954 r. władze komunistyczne zlikwidowa-
ły Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskie-
go. W dniu inauguracji roku akademickiego wielki
kanclerz Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II
ksiądz kardynał Stanisław Dziwisz w swoim wystą-
pieniu tamte wydarzenia określił jako niesprawiedli-
we, wskazując, że rozpoczęła się dla wydziału trudna
wędrówka w celu przetrwania, uzyskania samodziel-
ności i nowej, bardziej uniwersalnej tożsamości. Dzi-
siaj Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, wyrastają-
cy z tradycji wydziału teologicznego, wpisuje się na
nowo w naszą narodową kulturę. (Dzwonek) Tak
stwierdził ksiądz kardynał. Polski Sejm ma dzisiaj
szansę wpisać się pozytywnie w historię najmłodsze-
go krakowskiego uniwersytetu, dokonując zmian
w ustawach. Respektujemy w ten sposób wolę papie-
ża Benedykta XVI i wolę patrona Jana Pawła II.
Szkoda tylko, że ze stosowną ustawą nie zdążyła Wy-
soka Izba na historyczną inaugurację. Warto zapy-
tać, dlaczego. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Poseł Renata Butryn: Ojej, rzeczywiście.)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Leszek Aleksandrzak, Lewica.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Leszek Aleksandrzak:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Mam następujące pytania. Czy, po pierwsze, rzeczy-
wiście ta ustawa w żaden sposób nie narusza konsty-
tucji, która mówi o równości wszystkich podmiotów?
Przecież nie da się ukryć, że jest to uczelnia prywat-
na. Czy w takim razie Wysoka Izba w najbliższym
czasie, jeżeli będą powstawały uczelnie, które będą
tak rozszerzały działalność, jak ta, będzie również
przewidywała dofinansowanie – do wszystkich pry-
watnych uczelni, ponieważ takie są?
Ja się cieszę, pani poseł, wielu rzeczy się dowie-
działem, ale żadnych merytorycznych. Takich uczel-
ni niepublicznych w Polsce jest sporo.
(Poseł Renata Butryn: Z taką historią?)
W związku z tym mam pytanie: Czy rzeczywiście
to jest zgodne z konstytucją? Historia nie jest naj-
ważniejsza przy dotacjach.
Następne pytanie. Czy rzeczywiście dzisiaj Sejm
musi potwierdzać decyzję papieża w sprawie nazwy?
To już zostało podjęte, papież podniósł już uczelnię
do rangi uniwersytetu, nadał nową nazwę. Czy Sejm
to musi potwierdzać? Czy będzie nowa tradycja świec-
ka w Sejmie, że będziemy potwierdzali wszystkie
decyzje, jakie zostaną podjęte?
(Poseł Renata Butryn: Poprawka jest. Pan jest
niedoinformowany.)
I kolejne pytanie. Czy w tej uczelni studenci wno-
szą czesne? A jeżeli wnoszą czesne, czy po uchwale-
niu tej ustawy nadal będą płacili, tak jak w niepu-
blicznych uczelniach, czy będzie to publiczna uczel-
nia, gdzie czesnego nie będzie? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Tomasz Kamiński, Lewica.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Tomasz Kamiński:
Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wy-
soki Sejmie! Podobno Polska jest krajem świeckim
i neutralnym światopoglądowo, ale ta ustawa, jak
wiele innych, przeczy temu.
(Poseł Renata Butryn: Nie ma pan racji.)
Pani minister, mam pytanie. Jakie środki, ile pie-
niędzy obecnie z budżetu państwa wydawanych jest
na uczelnie katolickie i na prowadzoną działalność
przez uczelnie katolickie, wszystkie uczelnie katolic-
kie? Prosiłbym również o odpowiedź na piśmie na to
pytanie, bo jest to dosyć ważne pytanie.
Po drugie, jakie będą skutki finansowe przyjęcia
tego dokumentu, tej ustawy dla budżetu państwa? Ja-
kie kwoty państwo przewidujecie na uniwersytet papie-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
Poseł Tomasz Kamiński
ski? Bo oczywiście będą realizowane pewne inwestycje.
Czy wiecie państwo, jakie to będą inwestycje?
I ostatnie pytanie. Czy ta ustawa jest zgodna
z art. 25 i 32 Konstytucji Rzeczypospolitej? Dziękuję.
(Oklaski)
(Poseł Renata Butryn: Jest zgodna.)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Bardzo proszę.
Poseł Lech Kołakowski:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani
Minister! Istniejąca rzeczywistość po II wojnie świa-
towej przez dziesiątki lat powodowała, że niewiele
ośrodków naukowych miało odwagę pozostać przy
prawdzie i nie dokonywać drenażu mózgu studentów.
Taki był właśnie istniejący od przeszło 600 lat Wy-
dział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Władze stalinowskie, chcąc ostatecznie rozwiązać
problem, w 1954 r. usunęły niewygodny dla nich wy-
dział z murów krakowskiej uczelni. Nie oznaczało to
jednak końca szykan i cenzury.
27 lat później Jan Paweł II powołuje do życia,
a właściwie, należałoby powiedzieć, obejmuje swoim
patronatem dawny Wydział Teologiczny Uniwersy-
tetu Jagiellońskiego i nadaje mu nazwę Papieska
Akademia Teologiczna.
Umożliwienie finansowania tej uczelni z budżetu
państwa będzie wyrazem wdzięczności za lata trwa-
nia w prawdzie, próbą rekompensaty za nieoszaco-
wane szkody, jakie wyrządziły jej władze (Dzwonek)
komunistyczne, ale przede wszystkim będzie to wy-
raz naszej troski i dbałości o polską naukę, tę na
najwyższym poziomie. Bardzo dziękuję, panie mar-
szałku.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę, pan poseł Ireneusz Raś, Platforma
Obywatelska.
Poseł Ireneusz Raś:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
mie! Pan Woda powiedział, że tak wielu posłów
z wielu stronnictw politycznych podpisało się pod
tym projektem ustawy, i pokazał to jako wartość.
Myślę, że tej wartości – przy okazji potwierdzenia
47
dziś i nazwy Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła
II w Krakowie, i jego finansowania – nie zmącą opi-
nie wygłaszane z tej mównicy przez niektórych,
mam nadzieję, posłów Lewicy. Jak ich słyszę, to
przypominają się fakty, które legły u podstaw wy-
rzucenia Wydziału Teologicznego z Uniwersytetu
Jagiellońskiego w okresie PRL-u. Dziś tego panowie
nie zrobicie. Po drodze został przez Rzeczpospolitą
Polską i Stolicę Apostolską podpisany konkordat,
ratyfikowany przez tę Izbę. Odsyłam do jego lektu-
ry. Tam właśnie ten uniwersytet (Dzwonek), jak
i uniwersytet lubelski w sposób szczególny zostały
wymienione i wyróżnione.
Mam pytanie do pana przedstawiciela minister-
stwa...
(Poseł Urszula Augustyn: Do pani, pani minister.)
...do pani minister. Pani minister jest.
Mam pytanie bardzo krótkie. W 2008 r. finanso-
wanie zostało uregulowane w odniesieniu do KUL-u.
Jest pytanie, dlaczego wówczas te uczelnie, które
miały być równo traktowane przez Rzeczpospolitą
Polską, w takich nożycach się znalazły, dlaczego już
wówczas nie było tej opinii. Uważam bowiem, że je-
sienią 2008 r. to finansowanie już się należało, wtedy
Papieskiej Akademii Teologicznej, a dziś uniwersy-
tetowi, dzięki Bogu, Jana Pawła II, chyba nawet po
lewej stronie niekrytykowanego i nie...
(Poseł Renata Butryn: Niekwestionowanego.)
...niekwestionowanego autorytetu nie tylko Pol-
ski, Europy, ale i świata. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo
Ludowe.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Mirosław Pawlak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister!
Chciałbym poprosić o wyjaśnienie: Czy już jako uni-
wersytet papieski uczelnia podlegać będzie ustawie
Prawo o szkolnictwie wyższym?
Pytanie drugie. Który organ określać będzie wy-
sokość dotacji oraz innych środków z budżetu pań-
stwa dla przyszłego uniwersytetu?
I pytanie trzecie. Jak wobec przekształcenia obec-
nej akademii teologicznej w uniwersytet kształtować
się będzie sposób rekrutacji na studia i czy oraz
w jaki sposób zmienią się kryteria naboru? Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Sławomir Kopyciński, Lewica.
Bardzo proszę, panie pośle.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
48 oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
Poseł Sławomir Kopyciński:
Dziękuję bardzo.
Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wy-
soka Izbo! W uzasadnieniu ustawy mowa jest o po-
siadaniu przez Papieską Akademię Teologiczną
uprawnień do doktoryzowania w liczbie wymaganej
przez Prawo o szkolnictwie wyższym. Dalej wniosko-
dawcy wskazują, że ustawa nie przyniesie dla budże-
tu państwa żadnych obciążeń finansowych, aby
w następnym zdaniu stwierdzić, że nie są w stanie
tychże skutków określić i że te skutki zależą od
przedstawienia i zaakceptowania przez władze pu-
bliczne planu wydatków. Wreszcie, zgodnie z konsty-
tucją i konkordatem, do tego rodzaju zmian w regu-
lacji działania Papieskiej Akademii Teologicznej
w Krakowie konieczne jest uprzednie zawarcie poro-
zumienia między państwem polskim a episkopatem.
Dlatego chciałbym zapytać panią minister: Jakie
konkretne uprawnienia do doktoryzowania posiada
Papieska Akademia Teologiczna? Kiedy zostały one
przez Centralną Komisję do Spraw Stopni i Tytułów
zarejestrowane?
Pytanie drugie. Jakie konkretne skutki finanso-
we dla budżetu państwa (Dzwonek) przyniesie wpro-
wadzenie tejże ustawy?
I pytanie trzecie. Czy zostało zawarte, wymagane
konkordatem i przepisami konstytucji, porozumienie
pomiędzy rządem a episkopatem w sprawie zmiany
sposobu finansowania Papieskiej Akademii Teolo-
gicznej w Krakowie? Czy wnioskodawcy znają treść
opinii Biura Analiz Sejmowych, które wyraźnie
stwierdza, że Sejm, w świetle konkordatu i umowy
między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a konferen-
cją episkopatu, nie jest organem właściwym do zmia-
ny nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Kra-
kowie?
(Poseł Urszula Augustyn: O tym była mowa. Nie
słuchają.)
I sprawa ostatnia (przepraszam, że przedłużam).
Czy nie jest wam wstyd, że wykorzystując pamięć
o Janie Pawle II, chcecie dokonać kolejnego skoku
na kasę i przepompować kolejne miliony złotych
z budżetu państwa do najbogatszej polskiej instytu-
cji, jaką jest Kościół katolicki? Dziękuję. (Oklaski)
(Poseł Urszula Augustyn: Panu nie jest wstyd, że
na edukację pan skąpi?)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Panie pośle, Wysoka Izbo, prosiłbym, żeby zacho-
wywać odpowiednie standardy, zgodne z tym, co jest
zapisane w regulaminie. Marszałek Sejmu stoi na
straży godności tej Izby. Uważam, że pan poseł prze-
sadził.
Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo
i Sprawiedliwość.
Poseł Andrzej Szlachta:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Dobrze się stało, że większość klubów poparła posel-
ski projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej
Akademii Teologicznej w Krakowie oraz zmianie
ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teolo-
gicznej w Krakowie z budżetu państwa. Jednak ze
względu na zarzuty ze strony Lewicy, że ustawa ta
narusza konstytucję, proszę przedstawiciela rządu,
panią minister, o odpowiedź na pytanie: Czy te za-
rzuty Lewicy są zasadne, czy też bezpodstawne, ma-
jące tylko wymiar polityczny, pozamerytoryczny,
wynikający z mrocznej fobii antykościelnej rodem
z PRL-u? Dziękuję bardzo.
(Głos z sali: Bo za PRL-u tego nie było.)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza
stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższe-
go panią Grażynę Prawelską-Skrzypek.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Grażyna Prawelska-Skrzypek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę państwa,
chciałabym na wstępie przedstawić państwu stano-
wisko Rady Ministrów. Może nie odczytam go literal-
nie, ale przedstawię zasadniczą jego część. Odniosę
się także do pytań, które padały.
Generalnie stanowisko rządu jest pozytywne. Ale
na przykład, odnosząc się do nazwy uniwersytetu
– wielokrotnie państwo podnosiliście tę sprawę – chcę
ze stanowiska rządu odczytać: W związku z przeka-
zaną przez kardynała Stanisława Dziwisza informa-
cją, iż dnia 19 czerwca 2009 r. Ojciec Święty Bene-
dykt XVI podjął decyzję, aby Papieska Akademia
Teologiczna w Krakowie otrzymała nazwę Uniwer-
sytet Papieski Jana Pawła II, w poselskim projekcie
ustawy należy zrezygnować z przepisu dotyczącego
zmiany nazwy, to jest art. 1, oraz odpowiednio zmo-
dyfikować tytuł projektu ustawy. Chcę też państwu
odpowiedzieć, że konkordat gwarantuje Kościołowi
swobodę zakładania i prowadzenia uczelni, w tym
nadawania nazwy, tak że tutaj nie stosujemy tych
zasad, które są określone w ustawie Prawo o szkol-
nictwie wyższym.
Odnosząc się do kwestii nowelizacji ustawy z dnia
26 czerwca 1997 r. o finansowaniu Papieskiej Akade-
mii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa,
należy podkreślić, iż aktualnie uczelnia otrzymuje
dotacje i inne środki z budżetu państwa na zasadach
określonych dla uczelni publicznych, z wyjątkiem
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Grażyna Prawelska-Skrzypek
finansowania kosztów realizacji środków trwałych
w budowie służących procesowi dydaktycznemu.
A zatem tu nie mówimy o jakiejś diametralnej zmia-
nie, bo uczelnia otrzymuje te środki na jasnych za-
sadach.
Biorąc pod uwagę art. 15 ust. 3 konkordatu mię-
dzy Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, któ-
ry przewiduje dotowanie przez państwo zarówno
Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, jak
i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, rząd przy-
chylnie odnosi się do zmian dotychczasowych zasad
finansowania i objęcia finansowaniem z budżetu pań-
stwa również wydatków inwestycyjnych. Przytaczam
ten artykuł i ustęp, żeby także odnieść się do wyra-
żonych w dyskusji obaw o to, że kolejne uczelnie będą
korzystały z takiego statusu. Tak więc art. 15 kon-
kordatu wyraźnie z nazwy wymienia te dwie uczel-
nie, żadnych innych.
Chcę też podkreślić, odnosząc się do wielokrotnie
wyrażanych obaw o naruszanie konstytucji, że jeżeli
konkordat narusza konstytucję, to możemy powie-
dzieć, że naruszamy ją. Tutaj nie ma naruszenia
konstytucji. Mało tego, nieprawdą jest, że tylko ta
uczelnia i KUL są jakoś specjalnie wyróżniane i kil-
ka seminariów, które mają zapewnioną pewną formę
dofinansowania. Już na pewno państwo wiecie, że
w Sejmie rozpoczęte zostało procedowanie ustawy
dotyczącej finansowania Prawosławnego Semina-
rium Duchownego. Przyjęcie nowelizacji tej ustawy
musi być jednak poprzedzone umową między świę-
tym soborem a rządem Rzeczypospolitej, a ta umowa
jest w fazie zaawansowanych konsultacji międzyre-
sortowych. Już lada moment będzie ona gotowa
i wrócimy do procedowania tej ustawy. Poza tym sta-
tus uczelni publicznej ma Chrześcijańska Akademia
Teologiczna, w której kształcą się osoby innych, tak-
że bardzo rzadko spotykanych wyznań chrześcijań-
skich. Ta uczelnia ma zapewnione pełne finansowa-
nie tak jak każda uczelnia publiczna.
Pozwoliłam sobie odnieść się w tej części do wy-
stąpienia pana posła Artura Ostrowskiego. Nato-
miast pan poseł Siedlaczek zwraca uwagę na brak
koncepcji rozwoju szkolnictwa wyższego i jednostko-
wość działań. Chcę zauważyć, że zaawansowane są
prace nad strategią szkolnictwa wyższego. Oczeku-
jemy, że pod koniec roku będziemy już mogli wyjść
z dyskusją na ten temat w szerszym zakresie. Po
1,5 roku konsultacji, bardzo szerokich, chyba żaden
projekt nie był tak szeroko dotąd konsultowany, skie-
rowaliśmy do Rady Ministrów założenia do zmian
ustaw Prawo o szkolnictwie wyższym i o stopniach
i tytule. Tak że naprawdę dyskusja na temat przy-
szłości szkolnictwa wyższego jest w kraju bardzo
szeroka. Tysiące osób, bardzo wiele środowisk przed-
stawiło swoje stanowiska w tej sprawie.
49
Jeszcze raz odpowiadając panu posłowi Aleksan-
drzakowi, podkreślę wyjątkowość umocowania praw-
nego. Zapewniam, że na razie nie przewidujemy fi-
nansowania innych uczelni niepublicznych, co nie
oznacza, że nie powinniśmy się zastanowić nad sys-
temem finansowania kształcenia na studiach wyż-
szych w ogóle w kraju, bo te systemy bardzo zmienia-
ją się na całym świecie, także w Europie.
Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Kamińskiego
odnośnie do konkretnych kwot, które wydajemy na
finansowanie uczelni katolickich, to jeżeli pan poseł
pozwoli, przekażę odpowiedź pisemną, ponieważ nie
pamiętam dokładnie tej sumy.
(Poseł Sławomir Kopyciński: Tyle jest, że już do-
liczyć się nie można.)
Nie, nie jest tak źle. To są, proszę państwa, przede
wszystkim środki, jakie dostają wszyscy studenci
w Polsce. Główna pula to są środki na stypendia,
pomoc materialną dla studentów. Studenci uczelni
katolickich są objęci, tak jak studenci uczelni niepu-
blicznych i oczywiście wszystkich uczelni publicz-
nych, tą pomocą. Jedyną uczelnią, która ma zapew-
nione pełne finansowanie, jest KUL. PAT otrzymuje
środki tylko w odniesieniu do kształcenia. I są jeszcze
trzy seminaria duchowne, które otrzymują dotacje
na kształcenie. Natomiast w tej chwili jest procedo-
wany projekt rozszerzenia tego, objęcia finansowa-
niem, tak jak i innych, tzn. tych trzech seminariów
katolickich, jedynego seminarium prawosławnego,
które ma status uczelni wyższej, bo kształci na po-
ziomie I stopnia, zresztą dopiero od niedawna.
Jakie przewidujemy kwoty na inwestycje dla PAT?
Na razie nic nie przewidujemy. Nie ma jakiegoś
stałego finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych
z wyjątkiem przyjętych przez Sejm programów wie-
loletnich i jednej inwestycji o charakterze wielolet-
nim. Żadne inne finansowanie nie ma tutaj charak-
teru obligatoryjnego. Za każdym razem każdy wnio-
sek jest szczegółowo analizowany. Poza tym nie po-
dejmujemy w tej chwili w związku z ogromną ilością
inwestycji, które są finansowane ze środków fundu-
szy strukturalnych, decyzji o rozpoczynaniu proce-
sów inwestycyjnych finansowanych z budżetu pań-
stwa, tylko dofinansowujemy inwestycje, które są
finansowane ze środków funduszy strukturalnych.
Tak że ja o tym absolutnie nie mogę nic powiedzieć,
bo na razie nie ma nic, a jeżeli się pojawią jakieś pro-
pozycje, to będziemy je rozważać. Prawdopodobień-
stwo jednak rozpoczęcia jakiejś inwestycji finanso-
wanej z budżetu jest bardzo wątpliwe wobec general-
nej polityki, o której wspomniałam. Natomiast praw-
dopodobne w niewielkim procencie jest dofinansowa-
nie po wystąpieniu o nie z rezerwy, ale tylko w sytu-
acji kiedy uczelnia dostanie środki z innych zewnętrz-
nych źródeł.
Pan poseł Raś pytał, dlaczego jesienią 2008 r. nie
wystąpiono łącznie o zmiany finansowania KUL
i Papieskiej Akademii Teologicznej. Jeżeli chodzi
o ustawę w sprawie zmiany finansowania Katolickie-
go Uniwersytetu Lubelskiego, to była to inicjatywa
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
50 oraz zmianie ustawy o finansowaniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie z budżetu państwa
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Grażyna Prawelska-Skrzypek
prezydenta wsparta przez rząd i ona dotyczyła tylko
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Tym razem
jest to inicjatywa poselska, która dotyczy Papieskiej
Akademii Teologicznej. Poprzednia nowelizacja,
zmiana ustawy o finansowaniu KUL, to nie była ini-
cjatywa rządu. Zapewniam, odnosząc się do pytań
pana posła Pawlaka, że Ministerstwo Nauki i Szkol-
nictwa Wyższego sprawuje nadzór nad jakością
kształcenia i nad spełnianiem wymogów formalnych,
które jest konieczne, żeby móc kształcić. W tym za-
kresie Papieska Akademia Teologiczna jest objęta
nadzorem tak jak każda inna uczelnia. Jeżeli chodzi
o konkretne uprawnienia, to ja także panu posłowi
Kopycińskiemu na piśmie prześlę pełną informację,
łącznie z datami.
Chyba odpowiedziałam na wszystkie pytania.
Jeszcze sobie prześledzę notatki i jeżeli o czymkol-
wiek zapomniałam, to przekażę odpowiedzi pisem-
nie. Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo, pani minister.
Pani poseł Augustyn, sprawozdawca komisji.
Bardzo proszę.
Poseł Urszula Augustyn:
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Naprawdę wypowiem się bardzo krótko i treści-
wie. Myślę, że warto podkreślić dwie kwestie, które
były mocno dyskutowane podczas posiedzenia komi-
sji i na które uczestniczący w tej komisji, pan poseł
Ostrowski, jak myślę, kolegom także powinien zwró-
cić uwagę. Zaznaczyłam w swoim sprawozdaniu, że
kwestia nazwy jest poza kompetencjami Sejmu. Naj-
wyraźniej, że tak powiem, panowie nie usłyszeli tego
fragmentu wystąpienia. Zaznaczyłam wyraźnie, że
to papież Benedykt 19 czerwca nazwę tej uczelni…
(Głos z sali: Benedykt XVI.)
Benedykt XVI – tak.
Panowie posłowie, dyskutowanie jest teraz o tyle
niedobre, że mój głos słychać, państwa nie słychać,
a panowie mnie strasznie rozpraszacie. Tak więc pro-
szę o sekundkę, powiem dwa zadania i będziecie mo-
gli podjąć wtedy polemikę.
Pierwsza sprawa to jest to, że faktycznie nazwa
jest poza naszymi kompetencjami. Ta nazwa została
zmieniona przez papieża Benedykta XVI 19 czerwca
br. My tylko przyjmujemy ją do wiadomości. W związ-
ku z tym, że ta nieścisłość wkradła się do druku pro-
jektu ustawy, została ona poprawką sprostowana.
I teraz jesteśmy wszyscy zgodni co do tego, jakie
kompetencje i komu przysługują. Jeśli chodzi nato-
miast o samą sprawę finansowania, to tak jak pod-
kreśliła pani minister, uczelnia cały czas, tak jak
każda publiczna uczelnia, otrzymuje zgodnie z umo-
wą konkordatową, zgodnie z prawodawstwem pol-
skim pieniądze na każdego studenta. I zgodnie z al-
gorytmem, który jest wyliczany, te pieniądze na
każdego studenta są przekazywane uczelniom. To, że
dzisiaj otwieramy tą ustawą nową furtkę do tego,
żeby można było finansować różnego rodzaju inwe-
stycje, to jest moim zdaniem – sądzę, że także zda-
niem komisji, ponieważ komisja, przypomnę, ogrom-
ną większością głosów poparła ten projekt, a w ko-
misji zasiadają posłowie czterech klubów parlamen-
tarnych – krok do tego, żebyśmy mogli wydawać
więcej pieniędzy na edukację.
Tu jest ogromne niezrozumienie, panie pośle.
Pan, jak widzę, w ogóle nie rozumie, co do pana mó-
wię. Prosiłam, żeby nie dyskutować, a pan robi to
cały czas. Nie wydajemy tych pieniędzy na Kościół.
To jest wielkie nieporozumienie. Wydajemy te pienią-
dze na edukację – na naukę i na edukację. To jest
robione dla przyszłych pokoleń. I to jest zupełne nie-
zrozumienie tematu, jeżeli pan twierdzi, że pieniądze
przekazane na uczelnie są pieniędzmi przekazywa-
nymi na Kościół. Kto dzisiaj nie rozumie faktu, że na
edukację trzeba łożyć jak najwięcej pieniędzy, ten
będzie miał problem z przyszłymi pokoleniami. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję, pani poseł.
Zamykam dyskusję.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my jutro w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Go-
spodarki o rządowym projekcie ustawy o zmia-
nie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz
niektórych innych ustaw (druki nr 2310 i 2385).
Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
komisji pana posła Janusza Cichonia.
Poseł Sprawozdawca Janusz Cichoń:
Szanowny Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wy-
soka Izbo! Nowelizacja ustawy Prawo zamówień pu-
blicznych ma na celu implementację do prawa krajo-
wego postanowień dyrektywy z 11 grudnia 2007 r.
w zakresie poprawy skuteczności procedur odwoław-
czych. Ona zmienia wcześniejsze dyrektywy Rady
z 1989 i 1992 r. i dotyczy poprawy skuteczności, jak
mówiłem, procedur odwoławczych w dziedzinie
udzielania zamówień publicznych. Termin wdrożenia
tej dyrektywy to 24 miesiące, upływa wobec tego
w przypadku naszego kraju 20 grudnia 2009 r. Czasu,
jak widać, nie zostało zbyt wiele, stąd też szybkie pro-
cedowanie w podkomisji i w Komisji Gospodarki.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Poseł Sprawozdawca Janusz Cichoń
Z postanowień dyrektywy odwoławczej wynika
obowiązek wdrożenia przez państwa członkowskie
następujących rozwiązań: po pierwsze, obowiązko-
wego zawieszenia możliwości zawarcia umowy o za-
mówienie publiczne w sytuacji, kiedy zostało wnie-
sione odwołanie, po drugie, wprowadzenie minimal-
nego okresu pomiędzy poinformowaniem wykonaw-
ców o decyzji o udzieleniu zamówienia i podpisaniem
umowy w sprawie zamówienia publicznego (tzw.
klauzula lub okres zawieszenia typu standstill), po
trzecie, wymogów dotyczących minimalnego termi-
nu na wnoszenie środków odwoławczych, po czwar-
te, wymogu zapewnienia bezskuteczności umowy
w sprawie zamówienia, zawartej przed upływem ter-
minu zawieszenia lub zawartej z naruszeniem prawa,
po piąte, tzw. kar alternatywnych w przypadku od-
stąpienia od orzekania o bezskuteczności zawartej
umowy, po szóste, nowych obowiązków informacyj-
nych w zakresie funkcjonowania mechanizmów od-
woławczych.
Uznając pozytywne znaczenie systemu środków
odwoławczych dla prawidłowego stosowania proce-
dur przewidzianych w ustawie, nie można nie zauwa-
żyć, iż jego funkcjonowanie wywołuje również nega-
tywne konsekwencje w postaci wydłużenia procesu
udzielania zamówień publicznych. Celem nowelizacji
jest również zaproponowanie i wprowadzenie rozwią-
zań, które ograniczą ten negatywny skutek działania
systemu środków ochrony prawnej. Jest to szczegól-
nie istotne w obecnych warunkach obserwowanego
pogorszenia się sytuacji gospodarczej, konieczne tak-
że ze względu na zapewnienie prawidłowości funk-
cjonowania systemu zamówień publicznych. Środki
ochrony prawnej wnoszone są co do zasady w postę-
powaniach „otwartych”, to jest w postępowaniach,
w których następuje publikacja ogłoszenia o zamó-
wieniu. Nadmierne wydłużenie okresu prowadzenia
postępowania w trybach otwartych na skutek korzy-
stania ze środków ochrony prawnej zniechęca zama-
wiających do ich stosowania, a to stanowi istotne
zagrożenie prawidłowości stosowania procedur. Stąd
też proponuje się m.in. rezygnację z protestu jako
jednego z dotychczas obowiązujących środków ochro-
ny prawnej.
W trakcie prac nad ustawą w Komisji Gospodarki
wprowadzono szereg poprawek, które zdaniem po-
słów przyczynią się z jednej strony do usunięcia nie-
spójności, z drugiej zaś strony pozwolą na uspraw-
nienie postępowania o zamówienie publiczne. Uzu-
pełniono definicję postępowania o zamówienie pu-
bliczne o tryb zapytania o cenę. W konsekwencji tej
zmiany wprowadzono poprawki we wszystkich arty-
kułach tego wymagających. Wprowadzono nową bar-
dzo ważną przesłankę unieważnienia postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego w odniesieniu
do zamówień współfinansowanych ze środków pocho-
dzących z Unii Europejskiej. Zdarza się, że zamawia-
jący wszczynają postępowania o udzielenie zamówie-
51
nia, które mają być finansowane ze środków unij-
nych, środków europejskich, jeszcze przed uzyska-
niem ostatecznych decyzji w sprawie dofinansowania.
To jest podyktowane koniecznością dotrzymania
sztywnych terminów realizacji projektu. Jeśli umowa
w sprawie dofinansowania projektu nie zostanie osta-
tecznie podpisana, zamawiający wpada w kłopoty,
ponieważ nie zawsze jest w stanie udzielić zamówie-
nia ze środków własnych bez uszczerbku dla wyko-
nywania innych swoich zadań. Dlatego niezbędne
jest wyraźne wskazanie możliwości unieważnienia
postępowania w takich sytuacjach. Jednocześnie ce-
lem zapewnienia pełnej przejrzystości wprowadza się
obowiązek uprzedniego informowania wykonawców
o możliwości takiego unieważnienia.
Kolejne istotne zmiany dotyczą procedury rozpo-
znawania odwołań wnoszonych przez wykonawców
do Krajowej Izby Odwoławczej. Zmierzają te po-
prawki do usprawnienia prac Krajowej Izby Odwo-
ławczej. W tym celu proponuje się wprowadzenie
jako zasady rozpoznawania odwołań w składach
jednoosobowych przy jednoczesnej możliwości za-
rządzenia rozpoznania sprawy w składzie trzyoso-
bowym ze względu na jej szczególną zawiłość lub
precedensowy charakter.
Wprowadzenie jako zasady rozpoznawania odwo-
łań w składach jednoosobowych pozwoli na efektyw-
ne zwiększenie ilości spraw, które mogą być rozpa-
trywane jednocześnie, co istotnie wpłynie na skróce-
nie rzeczywistego czasu rozpatrywania odwołań
przez Krajową Izbę Odwoławczą. Jest to o tyle ważne,
że od pewnego czasu obserwujemy tendencję do coraz
bardziej zaciętej walki wykonawców o kontrakty,
a to się przekłada na znaczne zwiększenie liczby
spraw wpływających do Krajowej Izby Odwoławczej.
Czas oczekiwania w związku z tym nam się bardzo
wydłuża. I wobec tego wprowadzamy rozwiązania,
które pozwolą na usprawnienie tej procedury.
Należy zwrócić przy tym uwagę, że w przypadku
szczególnie zawiłych spraw o charakterze preceden-
sowym prezes Krajowej Izby Odwoławczej będzie
mógł zarządzić rozpatrywanie sprawy w składzie
trzyosobowym. Takie rozwiązanie pozwoli na rozpo-
znanie szczególnie zawiłych lub precedensowych
spraw w poszerzonym składzie.
Usprawnieniu pracy Krajowej Izby Odwoławczej
służy także zniesienie etapu posiedzenia przygoto-
wawczego przed rozprawą z udziałem stron w celu
rozpoznania zarzutów formalnych oraz ustalenia,
czy istnieją przeszkody formalne do rozpoznania.
Materia objęta przedmiotem takiego posiedzenia
może być rozstrzygana – bez uszczerbku dla praw
stron – na posiedzeniu niejawnym. Przyjęcie powyż-
szego rozwiązania pozwoli na szybkie załatwienie
spraw, w których zachodzą przeszkody procesowe do
rozpoznania sprawy bez konieczności wzywania stron
do udziału w jawnym posiedzeniu, co jest w pełni
uzasadnione także potrzebami ekonomiki proceso-
wej. Pozwoli to na ograniczenie rzeczywistych kosz-
tów postępowania. Przy czym należy też mieć na
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
52 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Poseł Sprawozdawca Janusz Cichoń
uwadze, iż do uznania przewodniczącego składu
orzekającego pozostawiona zostanie możliwość do-
puszczenia do udziału w takim posiedzeniu strony,
świadków lub biegłych, o ile będzie to uzasadnione
okolicznościami faktycznymi sprawy. Tak więc wszyst-
kie niezbędne czynności przygotowawcze do rozpra-
wy mogą być dokonywane przez Krajową Izbę Odwo-
ławczą na posiedzeniu niejawnym przed rozprawą.
To usprawni z pewnością prace Krajowej Izby Odwo-
ławczej. To, mogę powiedzieć, najważniejsze zapro-
ponowane w trakcie prac komisji zmiany.
W imieniu Komisji Gospodarki rekomenduję
Wysokiej Izbie przyjęcie nowelizacji ustawy Prawo
zamówień publicznych w brzmieniu zawartym
w sprawozdaniu, druk nr 2385. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Wojciech
Saługa w imieniu klubu Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Wojciech Saługa:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo!
W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Oby-
watelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko
klubu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie
ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektó-
rych innych ustaw, zawartego w druku nr 2310.
Szanowni Państwo! Projekt nowelizacji ustawy
Prawo zamówień publicznych ma na celu wdrożenie
do krajowego porządku prawnego przepisów nowej
tzw. dyrektywy odwoławczej, która została uchwalo-
na dnia 11 grudnia 2007 r. Zgodnie z wymaganiami
dyrektywy ustawa wprowadza szereg przepisów ma-
jących na celu zapewnienie bardziej efektywnego
systemu środków ochrony prawnej przysługujących
wykonawcom.
Przepisy te to wprowadzenie obowiązkowego za-
wieszenia możliwości zawarcia umowy o zamówienie
publiczne w sytuacji, kiedy zostało wniesione odwo-
łanie, wprowadzenie minimalnego okresu pomiędzy
poinformowaniem wykonawców o decyzji o udziele-
niu zamówienia i podpisaniem umowy w sprawie
zamówienia publicznego, tzw. klauzula lub okres za-
wieszenia typu standstill, wymogów dotyczących
minimalnego terminu na wnoszenie środków odwo-
ławczych, wymogu zapewnienia bezskuteczności
umowy w sprawie zamówienia zawartej przed upły-
wem terminu zawieszenia lub zawartej z narusze-
niem prawa, tzw. kar alternatywnych w przypadku
odstąpienia od orzekania o bezskuteczności zawar-
tej umowy, a także nowych obowiązków informacyj-
nych w zakresie funkcjonowania mechanizmów
odwoławczych.
Wysoka Izbo! Samo wdrożenie wyżej wymienio-
nych rozwiązań wywołałoby przy okazji także nega-
tywne konsekwencje w postaci wydłużenia procesu
udzielania zamówień publicznych, dlatego zapropo-
nowano rozwiązania, które ograniczą ten skutek.
Jest to szczególnie istotne z punktu widzenia zapew-
nienia sprawności i prawidłowości funkcjonowania
systemu zamówień publicznych, gdyż nadmierne wy-
dłużenie prowadzenia postępowania na skutek ko-
rzystania ze środków ochrony prawnej zniechęca
często zamawiających do ich stosowania, a to stano-
wi istotne zagrożenie dla prawidłowości stosowania
procedur.
Stąd też proponuje się między innymi rezygnację
z protestu jako jednego z dotychczas obowiązujących
środków ochrony prawnej. Dzisiaj mamy de facto
trzystopniową procedurę odwoławczą: protest, odwo-
łanie i skargę, przy czym ten pierwszy etap, czyli
protest, nie jest wymagany dyrektywą unijną, dlate-
go zasadna jest – jak to przedstawiono w projekcie
– likwidacja tego etapu.
Projekt zakłada, że jeśli wykonawca będzie miał
uzasadnione podstawy do tego, by twierdzić, że na-
stąpiło naruszenie procedury udzielenia zamówie-
nia publicznego, to będzie składać odwołanie od
razu do Krajowej Izby Odwoławczej, co przyspieszy
proces stosowania środków ochrony prawnej, a tym
samym skróci czas do zawarcia umowy o zamówie-
nie publiczne.
Wprowadza się też liczne wyjątki od tzw. okresu
standstill, pozwalające w konsekwencji na skrócenie
czasu zakazu zawarcia umowy. Ustawa znosi też re-
gulację, zgodnie z którą odwołanie złożone w placów-
ce operatora publicznego uznawane jest za wniesione
w terminie. W ustawie proponuje się, aby odwołanie
było wnoszone w terminie 10 dni bezpośrednio do
Krajowej Izby Odwoławczej. Proponuje się wnoszenie
odwołania w formie elektronicznej z opatrzeniem go
bezpiecznym podpisem elektronicznym, co także
przyspieszy proces związany ze stosowaniem środ-
ków ochrony prawnej.
Efektem wprowadzenia proponowanych przepi-
sów będzie wdrożenie efektywnego systemu pozwa-
lającego na rozstrzyganie w określonych przypad-
kach sporu zamawiającego z wykonawcami w termi-
nie do 25 dni. Oprócz tych 10 dni na wniesienie od-
wołania do Krajowej Izby Odwoławczej, Krajowa Izba
Odwoławcza będzie miała 15 dni na jego rozpatrze-
nie. Po rozpatrzeniu tego odwołania zamawiający
będzie uprawniony do zawarcia umowy z wybranym
wykonawcą.
Należy zwrócić również uwagę na bardzo istotną
zmianę dotyczącą możliwości skracania terminu
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Poseł Wojciech Saługa
składania ofert na roboty budowlane. Termin ten nie
musi wynosić 29 dni, jak zapisano w obecnie obowią-
zującej ustawie. Okazało się, że można go skrócić do
22 dni, na co pozwala omawiana dyrektywa.
Inną istotną propozycją zmiany, mającą na celu
podniesienie efektywności wydatkowania środków
unijnych, jest rozwiązanie polegające na odstąpieniu
od nakładania obowiązku stosowania procedur po-
stępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(Dzwonek) przez podmioty prywatne wykorzystujące
środki unijne. Z tymi procedurami podmioty prywat-
ne po prostu sobie nie radzą, gdyż nie są do tego zwy-
czajnie przygotowane. Nie mają chociażby odpowied-
niego zaplecza eksperckiego. Na co dzień oczywiście
podmioty prywatne nie są zmuszone do stosowania
umowy o zamówienia publiczne i w przypadku nało-
żenia tego przez nas… Kontrole wykazały, że wyglą-
da to po prostu słabo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Oby-
watelska bardzo pozytywnie odnosi się do regulacji
zaproponowanych w omawianym projekcie ustawy,
dlatego w imieniu klubu parlamentarnego wnoszę
o jej przyjęcie bez poprawek. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Le-
onarda Krasulskiego w imieniu klubu Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Leonard Krasulski:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa-
nie Prezesie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko
mojego klubu Prawo i Sprawiedliwość wobec noweli-
zacji ustawy Prawo zamówień publicznych oraz nie-
których innych ustaw wraz z projektami aktów wy-
konawczych.
Zarówno pan poseł sprawozdawca, jak i mój przed-
mówca dokładnie omówili już przebieg prac nad ni-
niejszą nowelą, jak też samą ustawę. Zatem jeżeli
powtórzę niektóre wcześniej już użyte sformułowa-
nia, już teraz chciałbym za to przeprosić.
Wyżej wymieniona nowela ma na celu implemen-
tację do prawa krajowego postanowień dyrektywy
Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie popra-
wy skuteczności procedur odwoławczych w dziedzi-
nie udzielania zamówień publicznych. Termin wdro-
żenia wynosi 24 miesiące i upływa w dniu 20 grudnia
2009 r. W wyżej wymienionym terminie konieczne
jest przeniesienie do polskiego prawa uregulowań
przewidzianych w dyrektywie odwoławczej, dotyczą-
cych zapewnienia wykonawcom prawa do korzysta-
nia z efektywnego systemu środków ochrony praw-
nej, skutecznego mechanizmu obkładania sankcjami
53
przypadków naruszeń przez zamawiających przepi-
sów o małych zamówieniach publicznych przez okre-
ślenie zasad i warunków unieważnienia umów albo
nakładania kar alternatywnych.
Uznając duże znaczenie środków odwoławczych
dla właściwego stosowania procedur przewidzianych
w ustawie, nie można jednak nie dostrzec, iż ich
funkcjonowanie wydłuża okres udzielania zamówień
publicznych. Tak więc celem nowelizacji stało się
również zaproponowanie rozwiązań, które ograniczą
ten negatywny skutek działania systemu środków
ochrony prawnej. Dlatego też proponuje się między
innymi, jak już wcześniej zostało tu powiedziane,
rezygnację z protestu jako jednego z dotychczas obo-
wiązujących środków ochrony prawnej, wprowadze-
nie licznych wyjątków od okresu standstill oraz
w konsekwencji skrócenie terminu zawarcia umowy
i wreszcie zniesienie regulacji, zgodnie z którą odwo-
łanie złożone w placówce operatora publicznego
uznawane jest za wniesione w terminie. Wynikiem
wprowadzenia zaproponowanych rozwiązań będzie
wdrożenie efektywnego systemu pozwalającego na
rozstrzygnięcie sporu zamawiającego z wykonawca-
mi w krótszym czasie. Już po rozpatrzeniu odwołania
przez Krajową Izbę Odwoławczą zamawiający będzie
uprawniony do zawarcia umowy z wykonawcą.
W wyniku wprowadzenia proponowanych zmian
zwiększą się możliwości jeśli chodzi o rodzaje środ-
ków orzekanych w postępowaniu odwoławczym. Poza
tym pozytywny wpływ na pewność obrotu prawnego
będzie miało przyjęcie instytucji nieważności umów
w sprawach publicznych, bowiem w każdym przypad-
ku umowa będzie mogła być wyeliminowana z obro-
tu gospodarczego dopiero po stosownym orzeczeniu
Krajowej Izby Odwoławczej lub sądu.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa Prawo
zamówień publicznych będzie zapewne jeszcze wielo-
krotnie nowelizowana, chociażby ze względu na ko-
nieczność dostosowywania jej do dyrektyw Unii Eu-
ropejskiej. Niemniej jednak omawiana nowelizacja,
według przekonania mojego klubu, jest potrzebna,
i co za tym idzie, klub Prawo i Sprawiedliwość poprze
niniejszą nowelę. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi
Pan poseł Ryszard Zbrzyzny w imieniu klubu
Lewica.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Ryszard Zbrzyzny:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja usta-
wy Prawo zamówień publicznych z kilku względów
była niezbędna, była oczekiwana i zmierzała w kie-
runku oczekiwanym przez tych, którzy na co dzień
się zajmują zamówieniami publicznymi. Nowelizacja
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
54 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Poseł Ryszard Zbrzyzny
tej ustawy jest oczywiście konieczna ze względu na
przystosowanie do dyrektyw i regulacji Unii Euro-
pejskiej, o których mówili moi przedmówcy, ale nie
będę już ich cytował. Myślę, że ten projekt ustawy
w całości dostosowuje nasze prawo krajowe do pra-
wa unijnego, ale także proponuje rozwiązania ogra-
niczające negatywne skutki działania systemu środ-
ków ochrony prawnej, które były czy jeszcze są po-
ważną barierą w sprawnym przeprowadzaniu prze-
targów bądź realizacji zamówień publicznych na
różne roboty czy też usługi, co w konsekwencji opóź-
niało realizację inwestycji bardzo ważnych szczegól-
nie dla infrastruktury, dla porządku publicznego
w Rzeczypospolitej. To uzasadnienie i te potrzeby
wynikające zarówno z praktyki, jak i z regulacji
unijnej spowodowały poważną debatę i w podkomi-
sji, i w komisjach.
Klub Poselski Lewica nie wnosi żadnych zastrze-
żeń co do ostatecznego kształtu przedłożonego pro-
jektu ustawy i co do samej zasady tejże ustawy. Nie-
mniej jednak pojawiają się pewne wątpliwości, które
przedstawię w formie tylko i wyłącznie wątpliwości,
nie proponując żadnych innych regulacji czy zmian
w regulacjach, które się znalazły w projekcie ustawy,
pewnie bowiem byłyby też dyskusyjne.
Dyskusyjną sprawą jest więc kwestia choćby za-
łącznika nr 2, który traktuje o usługach o charakte-
rze priorytetowym bądź niepriorytetowym. I w tym
zestawie usług są, jeśli chodzi o usługi priorytetowe,
usługi prawnicze. Oczywiście one są także dosłowną
implementacją dyrektyw, o których mówili moi przed-
mówcy, ale jednak rodzą się wątpliwości, czy te zapi-
sy i te regulacje, które się pojawiły w przedłożonej
ustawie, do końca będą dobrze nam służyły. Otóż
usługi prawnicze zgodnie z utrwaloną interpretacją
dotychczas obowiązujących w Polsce przepisów obej-
mują: usługi w zakresie doradztwa prawnego i repre-
zentacji, usługi doradztwa w zakresie patentów
i praw autorskich, usługi w zakresie uwierzytelnia-
nia dokumentów, doradztwo prawne i informacyjne,
i pewnie jeszcze można byłoby tu wiele wymienić. To
są zarówno usługi, których świadczenie jest zastrze-
żone dla tzw. zawodów prawniczych, jak i usługi
świadczone przez prawników niemających uprawnień
np. adwokata czy też radcy prawnego, czy notariusza.
W tym pojęciu mieszczą się zatem usługi, dla których
zastrzeżono w odrębnych ustawach, że muszą być
wykonywane przez określone osoby posiadające od-
powiednie uprawnienia, a także takie, do których
wykonywania oczywiście nie trzeba posiadać tych
uprawnień. Tymczasem w tejże ustawie projektodaw-
ca dokonuje mocą proponowanej regulacji w ust. 1b
w art. 5 odróżnienia usług prawniczych niepolegają-
cych na sprawowaniu zastępstwa procesowego lub
w doradztwie prawnym w tym zakresie od innych
usług prawniczych, a więc to samo rozróżnienie jest
oczywiście wątpliwe pod względem ewentualnej sku-
teczności, gdyż wydaje się trudne w praktyce odróż-
nienie doradztwa prawnego w zakresie zastępstwa
procesowego od, ogólnie rzecz biorąc, doradztwa
prawnego, które w licznych przypadkach może pole-
gać na analizie sytuacji prawnej związanej z ewentu-
alnym zastępstwem procesowym lub wariantów
prawnych związanych z sytuacją procesową, choć
oczywiście nie dotyczy w swoim zakresie zastępstwa
procesowego co do zasady.
Konkludując więc, należy stwierdzić, że propono-
wany w projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo
zamówień publicznych oraz niektórych innych
ustaw ust. 1b dodany w art. 5 budzi wątpliwości co
do zawartych w nim sformułowań oraz nie znajduje
dostatecznego ratio legis w kontekście uzasadnie-
nia. Uznać zatem wypada, że przyjęcie tego przepisu
w proponowanym brzmieniu może spowodować trud-
ności interpretacyjne zarówno przy jego samoistnym
analizowaniu, jak i w związku z pozostałymi, kolej-
nymi przepisami nowelizowanej ustawy, a tym sa-
mym oczywiście ograniczy możliwość efektywnego
jego stosowania. Myślę, że należałoby się po raz wtó-
ry pochylić nad tym problemem, być może na etapie
prac w Senacie.
Wątpliwości budzi także rozdział 2: Odwołanie.
I chodzi tutaj o rezygnację w zakresie możliwości
wnoszenia protestów (Dzwonek), co zdaniem wielu
nie jest dobrym rozwiązaniem, eliminuje bowiem
małe i średnie przedsiębiorstwa, które właściwie
będą wtedy miały ograniczoną możliwość wnosze-
nia tego typu zastrzeżeń do rozstrzygnięć proce-
duralnych.
Oczywiście mógłbym jeszcze uzasadniać kwestię,
którą przed chwilą podniosłem, ale ze względu na to,
że nie wnosimy żadnych poprawek, tylko zgłaszamy
pewne wątpliwości co do skutecznego stosowania
przepisów, które weszłyby w życie w wypadku przy-
jęcia nowelizowanej ustawy Prawo zamówień pu-
blicznych, nie będę kontynuował, bo już skończył mi
się czas.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski
Lewica więc poprze nowelizowany projekt ustawy.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana
Kamińskiego w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa
Ludowego.
Poseł Jan Kamiński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klu-
bu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam
zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec rządo-
wego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo zamó-
wień publicznych oraz niektórych innych ustaw.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Poseł Jan Kamiński
Nowe rozwiązania wynikają z konieczności imple-
mentacji przepisów prawa unijnego do prawa polskie-
go w zakresie poprawy i skuteczności procedur od-
woławczych w dziedzinie udzielania zamówień pu-
blicznych. Termin wdrożenia wynosi 24 miesiące
i upływa w dniu 20 grudnia 2009 r. W związku
z powyższym argumentem Klub Poselski Polskiego
Stronnictwa Ludowego jest za przyjęciem propozycji
rządowej. Zrozumiałe jest, że należy utrzymać pewne
środki odwoławcze w procesie zamówień publicznych,
ale w obecnym stanie prawnym są one bardzo uciąż-
liwe dla uczestników przetargów oraz często znacz-
nie wydłużają procesy udzielania zamówień publicz-
nych. Pozwolę sobie na stwierdzenie, że często zda-
rzają się nadużycia w kwestii wykorzystywania pra-
wa wnoszenia sprzeciwu, które nie ma racjonalnego
czy ekonomicznego uzasadnienia, a znacznie utrud-
nia prowadzenie postępowania. Może nawet je unie-
możliwić w związku ze zniechęceniem i w konse-
kwencji rezygnacją niektórych zainteresowanych
z uczestniczenia w procesie zamówień publicznych.
Stąd też słusznie proponuje się m.in.: po pierwsze,
rezygnację z protestu jako jednego z dotychczas obo-
wiązujących środków ochrony prawnej; po drugie,
wprowadzenie licznych wyjątków od okresu stand-
still oraz w konsekwencji skrócenie terminu zakazu
zawarcia umowy; po trzecie, zniesienie regulacji,
w której odwołanie złożone w placówce operatora pu-
blicznego uznawane jest za wniesione w terminie.
W rezultacie otrzymamy efektywny system środków
ochrony prawnej pozwalający na rozstrzyganie sporu
zamawiającego z wykonawcami w terminie do 25 dni
w przypadku zamówień o wartości równej lub więk-
szej od wartości kwot określonych w przepisach wy-
danych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy, czyli
10 dni na wniesienie odwołania oraz 15 dni na jego
rozpatrzenie przez Krajową Izbę Odwoławczą. Po
rozpatrzeniu odwołania przez Krajową Izbę Odwo-
ławczą zamawiający będzie oczywiście uprawniony
do zawarcia umowy z wybranym wykonawcą. Uwa-
żam, że rozwiązanie takie przyspieszy proces zamó-
wień publicznych i przyczyni się do ograniczenia
biurokracji, która w niektórych przypadkach okazu-
je się czynnikiem blokującym inicjatywy.
Projektowana regulacja przyczyni się więc do
poprawy konkurencyjności gospodarki i rozwoju
przedsiębiorczości, w tym wpłynie na funkcjonowa-
nie przedsiębiorstw. Wykreślenie art. 3 ust. 1 pkt 6
ustawy może przyczynić się do szybszego wydatko-
wania środków przekazanych przedsiębiorcom w ra-
mach dofinansowania. Projekt będzie miał wpływ
na sytuację i rozwój regionalny. Wykreślenie art. 3
ust. 1 pkt 6 ustawy może zapewnić przyspieszenie
oraz ułatwienie wydatkowania funduszy unijnych,
co moim zdaniem jest dzisiaj dla nas zadaniem prio-
rytetowym. Powinniśmy maksymalnie wykorzystać
środki unijne, a więc tworzyć przepisy ułatwiające
ich pozyskiwanie.
55
W przedstawionym projekcie w tej kwestii propo-
nuje się, aby w przypadku niezachodzenia przesłanek
zobowiązujących beneficjenta funduszy unijnych lub
środków publicznych do stosowania ustawy, na pod-
stawie art. 3 ust. 1 pkt 5 mógł on w przypadku braku
odrębnych przepisów nakazujących stosowanie Pra-
wa zamówień publicznych stosować procedury uprosz-
czone, uwzględniające wyłączenie zasad przewidzia-
nych w traktacie ustanawiającym Europejską Wspól-
notę Gospodarczą, tj. równego traktowania, uczciwej
konkurencji, transparentności, swobody świadczenia
usług, prowadzenia działalności gospodarczej oraz
przepływu towarów.
Zdaniem Klubu Poselskiego Polskiego Stronnic-
twa Ludowego propozycja rządu co do zmian przepi-
sów ustawy Prawo zamówień publicznych oraz nie-
których innych ustaw, przedstawionych w druku
nr 2310, jest słuszna. Przyczyni się bowiem do przy-
spieszenia procedur zamówień publicznych, likwida-
cji niektórych nieracjonalnych barier, a tym samym
poprawi rozwój gospodarczy.
Wobec tego nasz klub nowe rozwiązania poprze.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przechodzimy do pytań.
Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywa-
telska.
Czas – 1 minuta.
Po tym wystąpieniu lista mówców zostaje za-
mknięta.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Henryk Siedlaczek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z projek-
tem nowelizacji art. 67 ust. 1 pkt 7 zamawiający może
udzielić zamówienia z wolnej ręki w przypadku udzie-
lania, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia pod-
stawowego, dotychczasowemu wykonawcy dostaw,
zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej
niż 20% wartości zamówienia podstawowego i pole-
gających na rozszerzeniu dostawy, jeżeli zmiana wy-
konawcy powodowałaby konieczność nabywania
rzeczy o innych parametrach technicznych.
Chciałbym jednak zauważyć, że dość częstym przy-
padkiem jest konieczność rozszerzenia dostawy. Jak-
kolwiek mam świadomość – powtarzam: mam świa-
domość – że 20% to nie jest mało, to chciałbym zapy-
tać, czy nie należałoby rozważyć zwiększenia limitu
chociażby do 25% wartości zamówienia podstawowe-
go, bowiem rozpoczynanie kolejnej procedury przetar-
gowej nie tylko wymaga odpowiedniej ilości czasu, ale
również kosztuje, a zważywszy na ogrom wysiłku mo-
dernizacyjnego, jaki nas czeka, zachodzi pytanie, czy
nie byłoby rozsądne przyspieszenie procesu zamówień
publicznych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
56 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Kazimierz Gwiazdowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka py-
tań. Moje pierwsze pytanie dotyczy art. 38 ust. 6
Prawa zamówień publicznych. Czy w przypadku
zmiany treści specyfikacji istotnych warunków za-
mówienia prowadzących do zmian treści ogłoszenia
o zamówieniu możliwe jest przedłużenie terminu
składania ofert i na jakiej podstawie? Jeżeli nie jest
to możliwe, to jakie jest tego uzasadnienie?
Moje drugie pytanie dotyczy art. 93 ust. 1a Prawa
zamówień publicznych. Wynika z niego, że zamawia-
jący może zwiększyć kwotę, którą zamierza przezna-
czyć na sfinansowanie zamówienia do ceny najko-
rzystniejszej oferty. Prosiłbym o odpowiedź na pyta-
nie, czy właściwe jest moje rozumienie tego przepisu,
że najpierw zamawiający dokonuje wyboru najko-
rzystniejszej oferty, a potem zwiększa kwotę, o której
mowa w tym przepisie, i jaki dokument będzie dowo-
dem tego zwiększenia kwoty. Czy wystarczy zapis
w protokole komisji przetargowej, czy też konieczny
będzie inny dokument?
Kolejne pytanie odnosi się do art. 94 ust. 1 usta-
wy. Chodzi o przesłanie zawiadomienia. Prosiłbym
o wyjaśnienie, czy przez moment przesłania rozumie
się moment wysłania zawiadomienia, czy też moment
otrzymania tego zawiadomienia przez wykonawcę,
a także czy termin, o którym mowa w art. 92 ust. 1
pkt 4, może być określony poprzez podanie konkret-
nej daty, czy też w przepisie tym chodzi o podanie
terminu w dniach. (Dzwonek)
Ostatnie pytanie dotyczy art. 180 ust. 2 pkt 2
ustawy. Czy odwołanie, o którym mowa w tym prze-
pisie, będzie przysługiwać tylko wobec czynności
opisu sposobu oceny spełniania warunków udziału
w postępowaniu, czy też również wobec czynności
opisu warunków udziału w postępowaniu? Pytam,
gdyż obecnie orzecznictwo odnoszące się do aktual-
nego art. 184 ust. 1a dopuszcza wnoszenie odwołań
również w tym drugim przypadku. Dziękuję bardzo
i przepraszam, panie marszałku. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Leszek Aleksandrzak, Lewica.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Leszek Aleksandrzak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie!
Nie chciałbym szczegółowo odnosić się do tej ustawy,
bo rzeczywiście ta zmiana ustawy idzie w dobrym
kierunku. Ona trochę upraszcza działania i myślę,
że jest to bardzo istotne. Chciałbym zapytać tak bar-
dziej o generalia, ponieważ wiele organizacji samo-
rządowych, jak i organizacji przedsiębiorców wnosi
wiele zastrzeżeń do samej ustawy o zamówieniach
publicznych, że ona utrudnia inwestycje, że nie do-
prowadza do przyspieszenia, że bardzo często tak
przeciąga inwestycje, że przechodzą na następny rok,
że przepadają środki itd., itd.
Mam takie pytanie do pana prezesa: Czy na dzień
dzisiejszy trwają jakiekolwiek rozmowy z korporacja-
mi samorządowymi, z korporacjami przedsiębiorców
w celu zmiany ustawy i pójścia głębiej, niż to dzisiaj
się staje dzięki tej poprawce? Poprawka ta dostoso-
wuje tylko do standardów europejskich, ale czy są
takie działania i czy Urząd Zamówień Publicznych
przewiduje, że w najbliższym czasie będzie generalna
zmiana tej ustawy? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Bardzo proszę.
Poseł Andrzej Szlachta:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
W ramach konsultacji społecznych projekt omawia-
nej ustawy został przekazany do zaopiniowania
11 podmiotom. Stowarzyszenie Architektów Polskich
i Izba Projektowania Budowlanego wniosły zastrze-
żenia dotyczące całkowitego usunięcia instytucji
protestu. Rząd nie uwzględnił stanowiska tych orga-
nizacji, uznając, że protest podlegający rozpoznaniu
przez samego zamawiającego jest środkiem mało
skutecznym. Stąd moje pytanie do pana ministra:
Dlaczego rząd uznał, że instytucja protestu nie za-
pewnia skutecznego eliminowania naruszeń przepi-
sów ustawy w postępowaniach o udzielenie zamówie-
nia publicznego?
I druga sprawa. Zaproponowane rozwiązanie do-
tyczące likwidacji protestu będzie skutkować zwięk-
szeniem obciążenia w Urzędzie Zamówień Publicz-
nych i Krajowej Izbie Odwoławczej. Czy przewiduje
się zwiększenie środków budżetowych dla tych pod-
miotów i w jakiej wysokości? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Zdzisław Czucha, Platforma Obywa-
telska.
Bardzo proszę.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Poseł Zdzisław Czucha:
Szanowny Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wy-
soka Izbo! Panie prezesie, nowelizacja ustawy rezy-
gnuje z instytucji protestu. Protest był często stoso-
wany i rozpatrywany pozytywnie na korzyść wyko-
nawców, często w małych samorządach. Dzisiaj wy-
konawca będzie kierował swoje odwołanie wprost do
Krajowej Izby Odwoławczej. Stąd moje pytanie: Czy
Krajowa Izba Odwoławcza jest przygotowana do tej
lawiny odwołań?
Pytanie następne. Nowelizacja ustawy dopuszcza
możliwość skierowania odwołania w formie elektro-
nicznej. Czy Krajowa Izba Odwoławcza jest dzisiaj
przygotowana do przyjmowania odwołań w wersji
elektronicznej?
I pytanie trzecie: Czy rezygnacja z instytucji pro-
testu i wniesienie opłat nie ograniczy dostępu małych
wykonawców do zamówień publicznych? Dodatkowe
opłaty często będą bowiem barierą nie do pokonania
przez małych przedsiębiorców. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo
Ludowe.
Bardzo proszę.
Poseł Mirosław Pawlak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam cztery
pytania. Pierwsze: Dlaczego w ustawie nie został
z góry określony termin ponownego wniesienia wa-
dium? Vide: art. 46 ust. 3. Czy może chodzi tutaj
o takie działanie, które w ogóle uniemożliwi wyko-
nawcy dalsze czynności?
Pytanie drugie: Dlaczego przepis dodanego
art. 144a daje prezesowi urzędu jedynie możliwość,
a nie nakłada obowiązku, obligo w sytuacjach tam
wskazanych? Czy nie będzie to rodziło sytuacji uzna-
niowości?
Pytanie trzecie: Co będzie działo się w przypadku
niewykonania obowiązku wynikającego z przepisu
art. 185 ust. 1 o niezwłocznym przesłaniu kopii od-
wołania?
I ostatnie pytanie: W jakim konkretnym zakresie
niniejsza regulacja nowelizuje ustawę o odpowie-
dzialności za naruszenie dyscypliny finansów pu-
blicznych w odniesieniu do procedowanej materii?
Dziękuję.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
57
Bardzo proszę, głos zabierze prezes Urzędu Za-
mówień Publicznych pan Jacek Sadowy.
Zapraszam.
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
Jacek Sadowy:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posta-
ram się odnieść się do wszystkich pytań, jakie zosta-
ły zadane. Jeśli któreś pominę, oczywiście zobowią-
zuję się do przesłania niezwłocznie pisemnej odpo-
wiedzi na zadane pytania.
W pierwszej kolejności odniosę się do pytania
pana posła Siedlaczka dotyczącego zamówień uzu-
pełniających. Rzeczywiście już dzisiaj ustawa Prawo
zamówień publicznych dopuszcza możliwość rozsze-
rzania zamówienia podstawowego na dostawę o 25%,
jeśli takie rozszerzenie zostało przewidziane w spe-
cyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Zmiana przewidywana w projekcie ustawy wska-
zuje, iż zamawiający będzie miał obowiązek przewi-
dywania zamówień uzupełniających nie tylko w spe-
cyfikacji istotnych warunków zamówienia, ale rów-
nież w treści ogłoszenia o zamówieniu, tak by zwięk-
szyć przejrzystość procesu udzielania zamówień pu-
blicznych.
Pytanie, czy można zwiększyć ten procent z liczby
20 do 25% zamówień uzupełniających. Co do zasady
intencją i wolą rządu nie jest rozszerzanie sytuacji,
w których zamawiający stosuje tryby jednak niekon-
kurencyjne, a takim trybem jest tryb zamówienia
z wolnej ręki. Ja tylko wskażę na to, że tryb zamó-
wienia z wolnej ręki to jest tryb, w którym zamawia-
jący zaprasza jednego wybranego wykonawcę do ne-
gocjacji i udziela mu zamówienia po ich przeprowa-
dzeniu. W związku z tym zmiany nie tylko w tej
ustawie, ale już w ustawach przyjętych przez Wysoką
Izbę zmierzają w tym kierunku, by odformalizowy-
wać jak najbardziej radykalnie proces udzielania
zamówień o charakterze otwartym, tam gdzie jest
publikacja ogłoszenia o zamówieniu publicznym, na-
tomiast, z drugiej strony, zwiększać nadzór nad sto-
sowaniem trybów niekonkurencyjnych, a więc try-
bów, które nie gwarantują wszystkim potencjalnym
wykonawcom dostępu do zamówień publicznych,
a takim trybem jest m.in. zamówienie z wolnej ręki.
W związku z tym w mojej ocenie, w przekonaniu rzą-
du nie jest właściwym rozszerzanie możliwości sto-
sowania trybu zamówienia z wolnej ręki na zamówie-
nia uzupełniające powyżej kwoty 20% wartości za-
mówienia podstawowego.
Jeśli chodzi o pytania zadane przez pana posła
Gwiazdowskiego, to pierwsze dotyczyło art. 38 ust. 6
i tego, czy jest możliwe przedłużanie terminu skła-
dania ofert. Oczywiście, jak najbardziej zamawiający
może przedłużać termin składania ofert. W takim
przypadku musi jednak poinformować o tym wyko-
nawców biorących udział w postępowaniu oraz doko-
nać stosownych zmian w treści opublikowanego ogło-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
58 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
Jacek Sadowy
szenia o zamówieniu. I tutaj nie ma żadnych prze-
szkód w tym, by zamawiający dokonywał tego typu
zmian. Nawiasem mówiąc, te możliwości wprowadzi-
liśmy w roku ubiegłym. Do roku ubiegłego te możli-
wości były znacząco ograniczone. I tu widzimy już
efekty dokonanych zmian. Na marginesie tylko wska-
żę, że w roku ubiegłym sprostowań ogłoszeń do wej-
ścia w życie nowelizacji było ok. 3 tys. Po wejściu
w życie nowelizacji tylko w ciągu dwóch miesięcy jej
obowiązywania takich sprostowań było ok. 4 tys.
W związku z tym widać, jak te zmiany wpływają na
proces udzielania zamówień publicznych i podniesie-
nie jego efektywności.
Jeśli chodzi o drugie pytanie, dotyczące podwyż-
szenie kwoty, jaką zamawiający przeznaczył na sfi-
nansowanie zamówienia publicznego, to podwyższe-
nie tej kwoty będzie musiało być zaznaczone w pro-
tokole z postępowania o zamówieniu publicznym. To
jest wymóg, by wszelkie czynności w postępowaniu
o zamówieniu publicznym były dokumentowane,
więc w takim protokole to będzie zaznaczane. Oczy-
wiście niezależnie od tego, jeśli okazuje się, że cena
wybranej najkorzystniejszej oferty przewyższa kwo-
tę, jaką pierwotnie przewidzieliśmy w budżecie, to
zamawiający będzie musiał najpierw dokonać odpo-
wiednich zmian i przesunięć w budżecie. Bez tego nie
będzie mógł przeznaczyć większej kwoty na sfinan-
sowanie danego zamówienia publicznego. I to jest też
ten dodatkowy dokument, właściwie podstawowy,
można powiedzieć, w którym zamawiający będzie
dokonywał odpowiednich zmian w przypadku, gdy
cena złożona w przetargu będzie wyższa niż pierwot-
nie przewidziana na to kwota.
Jeśli chodzi o trzecie pytanie pana posła Gwiaz-
dowskiego dotyczące art. 92, to ważny jest moment
przesłania, a nie doręczenie. Czyli ten termin wstrzy-
mania się z zawarciem umowy wynosi w świetle pro-
jektu ustawy 10 dni od dnia przesłania informacji
o wyborze najkorzystniejszej oferty faksem lub drogą
elektroniczną. Na to zwracam uwagę, że w takich
okolicznościach, a więc w momencie, kiedy wykonaw-
ca ma informację już bezpośrednią, bo faks właściwie
wpływa w momencie jego wysłania, tak samo ścieżka
elektroniczna jest drogą szybką, natomiast w przy-
padku, gdy zamawiający będzie informował o wybo-
rze najkorzystniejszej oferty na przykład w formie
pisemnej, ten termin obowiązkowego wstrzymania
się z zawarciem umowy o zamówienie publiczne bę-
dzie wynosił 15 dni, a więc będzie to termin dłuższy.
Tak stanowi dyrektywa i takie rozwiązanie też im-
plementujemy wraz z dyrektywą.
Jeśli chodzi o czwarte pytanie i możliwości wno-
szenia odwołania, rzeczywiście dzisiaj są pewne wąt-
pliwości interpretacyjne dotyczące zakresu wnosze-
nia środków odwoławczych poniżej progów unijnych,
te wątpliwości interpretacyjne usuwamy zarówno
nowelizacją, która została przyjęta przez Wysoki
Sejm w dniu 25 września, jak i tą nowelizacją
w sposób jednoznaczny wskazujemy na to, że od opi-
su sposobu oceny spełnienia warunków udziału
w postępowaniu wykonawcom będzie przysługiwało
prawo do wniesienia odwołania. Te kwestie nie po-
winny już budzić wątpliwości, jednoznacznie zosta-
ły przesądzone.
Jeśli chodzi o pytania pana posła Aleksandrzaka
dotyczące uzgodnień z samorządem terytorialnym,
to chciałbym podkreślić, że projekt ustawy był przed-
miotem prac Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu
Terytorialnego, w związku z tym jednostki samorzą-
du terytorialnego miały możliwość oceny tego pro-
jektu, to po pierwsze. Ocena tegoż projektu była jak
najbardziej pozytywna.
Natomiast odnosząc się do pytania, czy przewidu-
jemy dalsze zmiany, chciałbym zwrócić uwagę na to,
że tych zmian i tak dokonaliśmy już bardzo, bardzo
dużo. W roku 2008, z dniem 24 października ubiegłe-
go roku weszła w życie nowelizacja, która w znaczą-
cy sposób przyspieszyła proces udzielania zamówień
publicznych. I tutaj dowodów na to nie trzeba szukać
daleko, wystarczy tylko przytoczyć chociażby proce-
dury związane z przygotowaniem Euro 2012. Tak
baliśmy się, że procedury udzielania zamówień pu-
blicznych będą dla gmin barierą nie do przeskocze-
nia. Okazało się, że naprawdę wystarczyło dokonać
pewnych zmian, by te procedury pozwoliły rzeczywi-
ście sprawnie wybrać – na najkorzystniejszych wa-
runkach i w procesie otwartym, co warto podkreślić
– wykonawców chociażby stadionów na Euro 2012.
Warto odwołać się do przykładów autostrady A2
Stryków – Konotopa. A więc tutaj widzimy, że te
wszystkie procedury odbywały się już na nowych za-
sadach. Jednak na tym nie poprzestajemy, w związku
z tym ten projekt nowelizacji ustawy Prawo zamó-
wień publicznych zakłada oczywiście przede wszyst-
kim dostosowanie naszego prawa do wymogów unij-
nych, ale nie chodzi tylko o to, by dostosować to pra-
wo do wymagań unijnych, lecz by dostosować je tak,
by te bezwzględne wymagania stawiane przez Komi-
sję Europejską, Parlament Europejski nie tylko
wdrożyć, ale by one nie przeszkadzały w sprawnym
procesie udzielania zamówień publicznych. Te zmia-
ny, wierzę w to, jestem o tym przekonany, rzeczywi-
ście pozwolą w sprawny sposób i w ramach procedu-
ry otwartej, przejrzystej udzielać zamówień publicz-
nych, bo to jest bardzo ważne.
Nie przewidujemy w najbliższym czasie, w per-
spektywie najbliższego roku kolejnych zmian. Tu
potrzeba, w mojej ocenie, już w tym momencie pewnej
stabilizacji dla zamawiających, tak by rzeczywiście
przyswoili oni te i tak bardzo daleko idące zmiany,
nauczyli się stosowania tego prawa, a dopiero po ja-
kimś czasie będziemy mogli ocenić, co jeszcze prze-
szkadza i ewentualnie przedstawić odpowiednie pro-
pozycje. W roku 2011 będziemy musieli dokonać
zmian związanych z procedurami udzielania zamó-
wień publicznych w zakresie dotyczącym dostaw
uzbrojenia i sprzętu wojskowego, albowiem w sierp-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
Jacek Sadowy
niu 2011 r. minie nam czas na wdrożenie dyrektywy,
która została opublikowana w Dzienniku Urzędo-
wym Wspólnot Europejskich w sierpniu bieżącego
roku. Więc te zmiany będą potrzebne niewątpliwie,
ale to jest perspektywa bardziej 2011 r. niż najbliż-
szego czasu.
Pytanie pana posła Szlachty. Dlaczego jest likwi-
dowana instytucja protestu, dlaczego uznano, że jest
ona nieskuteczna? Jest nieskuteczna z podstawowe-
go powodu. Chciałbym zwrócić uwagę na to, że wy-
konawca składa protest do zamawiającego. Na czyn-
ności podjęte w postępowaniu przez zmawiającego
protest składa się do zamawiającego. W związku
z tym siłą rzeczy zamawiający stosuje pewien mecha-
nizm obronny: jeśli jest jakiś zarzut, to bronię proce-
dury udzielania zamówień publicznych niezależnie
od tego, czy mam rację, czy nie.
W takim też przypadku widzimy, że protest i jego
rozstrzyganie jest po prostu instrumentem nieefek-
tywnym, który przedłuża proces udzielania zamó-
wień publicznych. Dopiero w momencie kiedy protest
jest oddalany przez zamawiającego, wykonawca ma
10 dni na złożenie odwołania w Urzędzie Zamówień
Publicznych i poddanie sporu pod osąd Krajowej Izby
Odwoławczej. A więc ta ścieżka jest wydłużona. War-
to też podkreślić, że środki ochrony prawnej: prote-
sty, odwołania, wpływają głównie w procedurach
otwartych.
Środki ochrony prawnej wydłużają proces udzie-
lania zamówień publicznych, który zamawiający sto-
sują przede wszystkim w procedurach przejrzystych,
otwartych, tam, gdzie jest nastawienie na konkuren-
cję. W związku z tym trzeba uczynić tę ścieżkę odwo-
ławczą bardziej efektywną, skrócić ją, by pozwolić
zamawiającym w tym procesie otwartym i przejrzy-
stym, który powinien być jak najszerzej stosowany,
realizować w sposób sprawny zadania publiczne.
Jeśli chodzi o kwestię zwiększenia obciążeń Kra-
jowej Izby Odwoławczej, to nie ulega wątpliwości, że
Krajowa Izba Odwoławcza będzie miała więcej pracy
w związku z rozpoznawaniem odwołań. W związku
z tym w ocenie skutków regulacji przewidzieliśmy
konieczność zwiększenia składu Krajowej Izby Od-
woławczej o 10 członków. Chciałbym poinformować,
że nabór na nowych członków Krajowej Izby Odwo-
ławczej trwa.
Jeśli chodzi o kwotę zwiększenia środków budże-
towych na Krajową Izbę Odwoławczą, to w tym mo-
mencie tej kwoty nie pamiętam, ale to jest kwota
odnosząca się do zatrudnienia 10 nowych członków
Krajowej Izby Odwoławczej. Oczywiście pisemnie
poinformuję, jaka jest kwota zwiększonych nakładów
związanych z powiększeniem liczby członków Krajo-
wej Izby Odwoławczej.
Pytania pana posła Czuchy. Sprawa likwidacji
protestu. Czy KIO jest przygotowana do rozpozna-
59
wania odwołań? Tak, Krajowa Izba Odwoławcza jest
przygotowana do rozpoznawania odwołań. W mo-
mencie gdy Krajowa Izba Odwoławcza powiększy się
– a zakładam, że nie będzie inaczej – o 10 nowych
członków, w jej skład będzie wchodziło 40 członków.
Ponadto przyjęte zostaną rozwiązania, o których
mówił pan poseł sprawozdawca Cichoń, dotyczące
sposobu rozpoznawania odwołań. Zakładam, i jestem
przekonany, że to pozwoli Krajowej Izbie Odwoław-
czej w sposób sprawny, skuteczny rozpatrywać odwo-
łania wnoszone w postępowaniach o zamówienie
publiczne.
Forma elektroniczna odwołań, sprawa przekazy-
wania odwołań w formie elektronicznej. Jesteśmy na
to przygotowani. Nie jest to aż tak bardzo skompli-
kowane, nie będzie z tym najmniejszego problemu.
I kolejne pytanie. Czy likwidacja protestów nie
ograniczy dostępu do środków ochrony prawnej ma-
łym i średnim przedsiębiorcom? W moim przekona-
niu nie, natomiast spowoduje to zracjonalizowanie
korzystania ze środków ochrony prawnej. Dlaczego?
Dlatego że dzisiaj, proszę zwrócić uwagę, wykonawcy
nie ponoszą żadnych kosztów związanych z wnosze-
niem protestu. W związku z tym protesty są wnoszo-
ne niezależnie od tego, czy dany wykonawca ma rację,
czy nie. Wobec tego proces udzielania zamówień pu-
blicznych często ulega przedłużeniu na skutek nad-
używania korzystania z przyznanych wykonawcy
środków ochrony prawnej.
Nastąpi, proszę państwa, zmiana polegająca na
tym, że wykonawca będzie wnosił odwołanie bezpo-
średnio do Krajowej Izby Odwoławczej. Oczywiście
wiąże się to z koniecznością uiszczenia wpisu, przy
czym wysokość wpisu w Krajowej Izbie Odwoławczej
nie stanowi aż takiego kosztu. To są kwoty od 7,5 tys. zł
do 20 tys. zł. Takie są dzisiaj koszty wpisu, przy czym
jeśli koszty postępowania są niższe niż kwota uisz-
czonego wpisu, różnica podlega zwrotowi wykonaw-
cy, który korzysta ze środka odwoławczego, więc na
dzisiaj te koszty kształtują się w granicach 5 tys. zł
i w przypadku przegranej wykonawcy o taką kwotę
realnie zmniejsza się jego dochód.
Odpowiadam na pytania zadane przez pana posła
Pawlaka. Pierwsze pytanie: Dlaczego nie określono
terminu do ponownego wniesienia wadium? Nauczy-
liśmy się jednego w ramach realizacji procesu udzie-
lania zamówień publicznych, obserwując proces udzie-
lania zamówień publicznych, że prawo nie może być
nadmiernie kazuistyczne i szczegółowe, albowiem są
sytuacje, w których to przeszkadza, bardziej prze-
szkadza niż rzeczywiście pomaga. W związku z tym
akurat w tym przypadku nie określiliśmy w sposób
ustawowy, w jakim terminie powinno zostać wnie-
sione to ponowne wadium. W zależności od okolicz-
ności decyzje podejmuje zamawiający. Wyznacza
określony termin, ale oczywiście termin ten, w świe-
tle zasad, jakie obowiązują w systemie zamówień
publicznych, a więc uczciwej konkurencji, równego
traktowania, powinien być odpowiedni i dawać czas
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
60 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
Jacek Sadowy
na wniesienie wadium, którego żądamy od danego
wykonawcy.
Drugie pytanie. Unieważnienie umowy o zamó-
wienie publiczne, upoważnienie prezesa Urzędu Za-
mówień Publicznych do wnoszenia takiego pozwu,
a nie obowiązek. Regulacja w podobnym brzmieniu
obowiązuje już dzisiaj. Rzeczywiście prezes urzędu
ma legitymację do wniesienia pozwu o stwierdzenie
nieważności umowy. W tym zakresie projekt noweli-
zacji dokonuje zmian odnoszących się jedynie do tego,
iż prawo to będzie przysługiwało nie w zakresie
stwierdzenia nieważności, ale w zakresie unieważ-
nienia umowy o zamówienie publiczne, co oczywiście
stanowi istotną różnicę z punktu widzenia prawa.
Dlaczego nie obowiązek? Dlatego, że okoliczności
czasami są różne. W zależności od okoliczności, da-
nego przypadku, mamy nieraz do czynienia z tak
rażącym naruszeniem prawa, że należy wnieść po-
zew, i z takiej powinności prezes urzędu korzysta,
natomiast często korzystanie z tego uprawnienia sta-
je się bezprzedmiotowe, chociażby na skutek znaczą-
cego upływu czasu od popełnienia naruszenia w pro-
cedurze udzielania zamówień publicznych albo też
w momencie, kiedy umowa o zamówienie publiczne
już dawno została wykonana. Z takimi przypadkami
często mamy do czynienia.
Są też niekiedy takie przypadki, kiedy występo-
wanie z pozwem o stwierdzenie nieważności umowy
nie ma istotnego znaczenia. W momencie kiedy dane
dzieło zostało już wykonane, obiekt stoi, stwierdze-
nie nieważności umowy często jest sprzeczne z in-
teresem publicznym. W związku z tym projekt usta-
wy zakłada, tak jak i dzisiejsze rozwiązania, przy-
znanie uprawnienia, legitymacji do wniesienia po-
zwu, a nie nałożenie obowiązku do wniesienia po-
zwu, dlatego że w tym zakresie trzeba postępować
w sposób elastyczny.
Trzecie pytanie. Nieprzekazanie kopii odwołania
będzie skutkowało odrzuceniem samego odwołania,
a więc wykonawca, który wnosi odwołanie do Krajo-
wej Izby Odwoławczej, ma obowiązek przesłać zama-
wiającemu kopię wnoszonego odwołania. Jeśli tego
nie zrobi w terminie 10 dni, a więc w terminie prze-
widzianym na wniesienie odwołania, odwołanie bę-
dzie odrzucone. Wynika to z dalszych przepisów pro-
jektu ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Jeśli chodzi o dyscyplinę finansów publicznych, to
zmiany idą w kierunku podkreślenia szczególnie ra-
żącego naruszenia przepisów Prawa zamówień pu-
blicznych w sytuacji nieuprawnionego stosowania
procedur niekonkurencyjnych. Proszę państwa, zmia-
ny w zakresie ustawy o dyscyplinie finansów publicz-
nych zmierzają w tym kierunku, by rzeczywiście te
sankcje z tytułu naruszeń procedury udzielania za-
mówień publicznych były stosowane w sytuacji rażą-
cego naruszenia prawa, a z takim naruszeniem
mamy do czynienia w przypadku nieuzasadnionego
stosowania procedur niekonkurencyjnych. W związ-
ku z tym czynem naruszającym dyscyplinę finansów
publicznych będzie nieuprawnione stosowanie trybu
z wolnej ręki, zapytania o cenę czy też negocjacji bez
ogłoszenia, a więc trybów, w których takiej publika-
cji ogłoszenia o zamówieniu nie ma. Natomiast
w przypadku pozostałych trybów, w których jest pu-
blikacja ogłoszenia o zamówieniu, które nawet nie
mają charakteru podstawowego, ale w których za-
pewniona jest przejrzystość i dostęp przedsiębiorców
do zamówień publicznych, oczywiście nie ma już ko-
nieczności stosowania takiej sankcji. W tych okolicz-
nościach zamawiający stosuje procedurę otwartą,
przejrzystą i dostępną dla każdego przedsiębiorcy
chętnego do ubiegania się o zamówienie publiczne.
Mam nadzieję, że w sposób wyczerpujący odpo-
wiedziałem na wszystkie zadane pytania. Na zakoń-
czenie chciałbym podziękować i podkreślić zrozu-
mienie wszystkich posłów, niezależnie od miejsca,
w którym się znajdują, i od przynależności partyjnej,
dla dokonywanych zmian w zakresie systemu zamó-
wień publicznych. Chciałbym podziękować za wspar-
cie, jakiego udzielają zmianom w zakresie zamówień
publicznych. Dziękuję bardzo za wkład pracy zwią-
zany z przygotowaniem tych zmian. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu prezesowi.
Bardzo proszę, głos zabierze sprawozdawca komi-
sji pan poseł Janusz Cichoń.
Poseł Janusz Cichoń:
Szanowny Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wy-
soka Izbo! Dzisiejsza dyskusja dowodzi, że jeśli chodzi
o Prawo zamówień publicznych, to mamy do czynie-
nia ze skomplikowaną materią, chociaż z drugiej
strony, jak byśmy się wsłuchali w głos pana prezesa,
nie taki diabeł straszny, jak go malują.
Mogę powiedzieć z pełnym przekonaniem, że to,
co robimy, jeśli chodzi o zamówienia publiczne, nie
tylko w ramach tej noweli, ale także poprzez wcze-
śniejsze zmiany, to uczynienie tych przepisów czytel-
niejszymi, a także usprawnienie procesu zamówień
publicznych, które jednocześnie sprzyja poprawie
konkurencyjności i efektywności gospodarowania
publicznym groszem. Mimo że oczywiście napotyka-
my na problemy, szukamy za każdym razem pewne-
go kompromisu. Zupełnie inaczej wyglądają oczeki-
wania zamawiających, inaczej z kolei wykonawców.
Ten kompromis udało nam się w pracach komisji
osiągnąć, zwłaszcza na poziomie podkomisji, gdzie ta
praca trwała wiele godzin i wymagała sporego wysił-
ku. Mogę powiedzieć, że po raz pierwszy doświadczy-
łem takiej sytuacji, w której poprawki uzgadniali
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących inwalidów wojennych i wojskowych oraz osób deportowanych
do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy
Poseł Janusz Cichoń
i podpisywali wszyscy posłowie z różnych ugrupowań.
Za tę harmonijną współpracę chciałbym podziękować.
Dziękuję także panu prezesowi i całemu Urzędowi
Zamówień Publicznych za tak harmonijną współpracę
przy tej ustawie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Zamykam dyskusję.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Po-
lityki Społecznej i Rodziny o rządowym projek-
cie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu in-
walidów wojennych i wojskowych oraz ich ro-
dzin oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym
przysługującym osobom deportowanym do pra-
cy przymusowej oraz osadzonym w obozach pra-
cy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych
Republik Radzieckich (druki nr 2364 i 2397).
Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
komisji pana posła Janusza Dzięcioła.
Poseł Sprawozdawca Janusz Dzięcioł:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przed-
kładany projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrze-
niu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin
oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym
osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osa-
dzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek
Socjalistycznych Republik Radzieckich wynika z ko-
nieczności dostosowania prawa polskiego do prawa Unii
Europejskiej.
Projekt stanowi realizację orzeczenia Trybuna-
łu Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia
22 maja 2008 r. Zgodnie z orzeczeniem Trybunału
wykładni art. 18 ust. 1 należy dokonywać w ten spo-
sób, że stoi on na przeszkodzie ustawodawstwu pań-
stwa członkowskiego, na podstawie którego państwo
to odmawia, w sposób generalny i w każdych okolicz-
nościach, wypłaty swym obywatelom świadczenia
przyznawanego cywilnym ofiarom wojny lub represji
tylko z tego powodu, że nie mają oni przez cały okres
wypłaty tego świadczenia miejsca zamieszkania na
terytorium tego państwa, lecz na terytorium innego
państwa członkowskiego.
W związku z tym marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37
ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasię-
gnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierował w dniu
25 września 2009 r. powyższy projekt ustawy do
Komisji Polityki Społecznej i Rodziny do pierwszego
czytania.
61
Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po przepro-
wadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu
projektu zawartego w druku nr 2397 na posiedzeniu
w dniu 7 października 2009 r. wnosi, aby Wysoki
Sejm raczył przyjąć załączony projekt ustawy. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Ma-
rzenę Okła-Drewnowicz w imieniu klubu Platforma
Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Marzena Okła-Drewnowicz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę przedsta-
wić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma
Obywatelska dotyczące sprawozdania Komisji Poli-
tyki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie usta-
wy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wo-
jennych i wojskowych oraz ich rodzin oraz ustawy
o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom
deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzo-
nym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek So-
cjalistycznych Republik Radzieckich.
Przedłożony projekt to przede wszystkim i w praw-
nym znaczeniu sprawy wyjście naprzeciw i zadość-
uczynienie orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości
Wspólnot Europejskich z 22 maja 2008 r. Wprawdzie
orzeczenie to wydane zostało w sprawie dotyczącej
ustawodawstwa niemieckiego, jednakże jest też wią-
żące dla naszego państwa w odniesieniu do regulacji
podobnych do tych, które uznane zostały przez Try-
bunał za niezgodne z prawem Unii Europejskiej.
Jest to więc swego rodzaju kolejne dostosowanie
rodzimego prawa do wspólnego europejskiego mia-
nownika. Jak wiemy, dotychczasowe rodzime usta-
wodawstwo w tym zakresie stało na gruncie przyzna-
wania interesujących nas dzisiaj świadczeń tylko
osobom posiadającym stałe miejsce zamieszkania na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, odmawiając też
świadczeń pozostałym przy życiu małżonkom ofiar
działań wojennych z tego tylko powodu, że zamiesz-
kują oni na terytorium pewnych określonych państw
członkowskich. Z moralnego punktu widzenia do-
tychczasowy stan prawny wydawał się być krzywdzą-
cy wobec tych, którzy przeżyli deportowanie i osadze-
nie w obozach pracy, oraz ich rodzin, jeśli dziś za-
mieszkują poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Z logicznego punktu widzenia ustawa w dotychcza-
sowym brzmieniu nie tylko uderzała w tych, którzy
dotąd pozostawali poza terenem kraju, ale i w tych,
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących inwalidów wojennych i wojskowych oraz osób deportowanych
62 do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy
Poseł Marzena Okła-Drewnowicz
którzy chcieli skorzystać z przysługującej wolnemu
człowiekowi swobody przemieszczania się.
Biorąc pod uwagę 5-letni już czas naszej pełnej ak-
cesji do struktur unijnych, trudno, byśmy z czystym
sumieniem ograniczali swym obywatelom swobodę
przemieszczania się. Tymczasem zgodnie z opinią
przytaczanego Trybunału odmowa świadczeń tylko
z racji zamieszkiwania poza terytorium rodzimego
kraju stoi w sprzeczności z ustawodawstwem wspól-
notowym. Zgodne z poczuciem sprawiedliwości wyda-
je się też być zakwalifikowanie świadczeń od czasu
pełnej akcesji Polski do Unii, to jest od dnia 1 maja
2004 r. W nawiązaniu do tego z pozytywnym rozpa-
trzeniem muszą się spotkać wnioski odrzucone czy
zawieszane dotąd po tej dacie, a teraz uznawane od
miesiąca, od którego ustalono prawo do świadczenia.
Warto więc po raz kolejny nadmienić, że w dotych-
czasowym polskim prawie świadczenia te mogli otrzy-
mywać tylko ci weterani czy represjonowani, którzy
mieszkali w Polsce. Innym wypłat takich odmawiano
lub je wstrzymywano. Teraz osoby potraktowane
w ten sposób będą miały trzy miesiące na złożenie
wniosków o wznowienie postępowania. Termin ten
odpowiada analogicznym terminom rozpatrywania
spraw krajowych, czyniąc zadość zasadzie ekwiwalent-
ności. Z kolei, zgodnie z zasadą efektywności, dany
zainteresowanemu czas nie może uniemożliwiać do-
chodzenie tychże świadczeń.
W skali budżetu państwa, jak awizowała strona
rządowa, kwota należności dla ok. 1 tys. osób za-
mieszkałych poza granicami, a podlegających usta-
wie w jej ewentualnym nowym brzmieniu, z tytułu
świadczenia przysługującego inwalidom wojennym
i wojskowym i drugie tyle z tytułu świadczenia przy-
sługującego osobom deportowanym oznacza wpraw-
dzie pewien wysiłek finansowy dla państwa, ale wy-
daje się być to nieodzowne. Rządowa propozycja
wejścia w życie ustawy z początkiem przyszłego roku
tłumaczona jest faktem niezaplanowania koniecz-
nych wydatków w 2009 r.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kierując się po-
wyższym, klub Platformy Obywatelskiej uznaje za
słuszne, idące nie tylko w zgodzie z normami praw-
nymi Unii Europejskiej, ale i ze zwykłym poczuciem
elementarnej sprawiedliwości, poparcie proponowa-
nych zmian i regulacji w dotychczasowej ustawie i bę-
dzie głosował za ich przyjęciem. Dziękuję za uwagę.
(Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Teraz głos zabierze pan poseł Waldemar Andzel
w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Waldemar Andzel:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego
Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko
w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o za-
opatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz
ich rodzin oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym
przysługującym osobom deportowanym do pracy
przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez
III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Ra-
dzieckich (druki nr 2364 i 2397).
Projekt ten zakłada wprowadzenie zmian do nie-
których artykułów ustaw z lat poprzednich w celu
dostosowania ich do przepisów prawa Unii Europej-
skiej. Stanowi on realizację orzeczenia Trybunału
Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 22
maja 2008 r.
Zakwestionowano głównie to, iż art. 5 ustawy
z dnia 29 maja 1974 r. nie był odpowiednio stosowany,
ponieważ nie przyznawano cywilnym ofiarom wojny
lub represji świadczeń tylko z tego powodu, że nie
mieli oni przez cały okres wypłaty tego świadczenia
miejsca zamieszkania na terytorium państwa pol-
skiego, lecz na terytorium innego państwa członkow-
skiego. Wprowadzone w tym punkcie zmiany nie
budzą zastrzeżeń klubu Prawa i Sprawiedliwości.
Kolejnym przepisem zakwestionowanym przez
Europejski Trybunał Sprawiedliwości jest art. 1 ust. 1
ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pienięż-
nym przysługującym osobom deportowanym do pra-
cy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy
przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik
Radzieckich. Świadczenie pieniężne przysługuje oso-
bom, które w okresie podlegania represjom określo-
nym w ustawie były obywatelami polskimi i są nimi
obecnie oraz posiadają stałe miejsce zamieszkania na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Realizując po-
wyższe przepisy, organy emerytalno-rentowe odma-
wiają wypłaty świadczeń lub zawieszają wypłatę
osobom przebywającym poza terytorium RP. Zapis
ten mijał się z prawem Unii Europejskiej, gdzie każ-
dy obywatel ma prawo do swobodnego przemieszcza-
nia się i przebywania na terytorium państw człon-
kowskich z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków
ustanowionych w traktacie i środkach przyjętych
w celu jego wykonania.
Zmiany te dotyczą również inwalidów wojennych
i wojskowych, którym dotychczasowa ustawa nie za-
pewniała w pełni podstawowych praw obowiązują-
cych w Unii Europejskiej, ograniczając swobody gwa-
rantowane przez art. 18 Traktatu ustanawiającego
Wspólnotę Europejską, uzależniała ona bowiem wy-
płatę renty inwalidzkiej dla cywilnych ofiar wojny lub
represji od spełnienia wymogu posiadania przez
uprawnionych miejsca zamieszkania na terytorium
kraju. Dotychczasowa ustawa mogła zniechęcać oby-
wateli polskich do korzystania z przysługującej im
swobody przemieszczania się i przebywania w pań-
stwie członkowskim innym niż Polska.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących inwalidów wojennych i wojskowych oraz osób deportowanych
do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy
Poseł Waldemar Andzel
Jednak jedną z ważniejszych zmian jest wprowa-
dzenie do projektu ustawy art. 4 ust. 1 stanowiącego,
iż osoby, którym przed dniem wejścia w życie niniej-
szej ustawy odmówiono prawa do świadczeń przysłu-
gujących na podstawie przepisów ustawy, o których
mowa w art. 1 i 2, z powodu braku miejsca pobytu
lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium Rze-
czypospolitej Polskiej, mogą w terminie sześciu mie-
sięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy złożyć
wniosek o wznowienie postępowania. Zapis ten po-
zwoli na wyegzekwowanie należnego prawa miesz-
kającym na terenie Wspólnot Europejskich Polakom,
którym to świadczenie należy się zgodnie z wyrokiem
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Rozwią-
zanie to – dotyczące sześciu miesięcy – wprowadzono
na posiedzeniu komisji polityki społecznej; początko-
wo mówiło się o trzech miesiącach. W pełni uwydat-
nia ono realizację zasady sprawiedliwości społecznej,
rekompensując straty poniesione przez te osoby
w latach ubiegłych.
W związku z tym Klub Parlamentarny Prawo
i Sprawiedliwość popiera powyższy projekt ustawy.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tade-
usza Tomaszewskiego w imieniu klubu Lewica.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiaj rozpa-
trujemy nowelizację dwóch ustaw dotyczących inwa-
lidów wojennych i wojskowych oraz osób, którym
przysługują świadczenia pieniężne z tytułu deporta-
cji do pracy przymusowej, oraz osadzonych w obozach
pracy III Rzeszy i byłego Związku Radzieckiego. Do-
tychczasowe rozwiązania prawne uniemożliwiały
przyznanie świadczeń tym osobom, które spełniały
kryteria zawarte w ustawie, były obywatelami pol-
skimi, ale nie mieszkały na terytorium Rzeczypospo-
litej Polskiej. Był to jeden z warunków – zamieszki-
wanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Rząd, biorąc pod uwagę orzeczenie Trybunału
Sprawiedliwości z maja 2008 r. oraz z grudnia 2008 r.,
przygotował nowelizację tych ustaw, które uwzględ-
niają właśnie podnoszone w tych orzeczeniach pro-
blemy. Myślę, że to nasze przeoczenie, dlatego że
jednak obecność Polski w Unii Europejskiej zobo-
wiązuje do realizacji zapisów traktatowych. Z tego
względu – jak na nasze warunki – w miarę szybko
rząd przygotował tę nowelizację, która dzisiaj jest
przedmiotem prac Wysokiej Izby. Zdaniem naszego
klubu rozwiązania zawarte w projekcie rządowym
63
nie budzą żadnych wątpliwości i klub je poprze
w głosowaniu.
Korzystając jednak z możliwości zadania publicz-
nie pytania panu ministrowi, chciałbym podnieść
problem małoletnich ofiar wojny. W tej sprawie do
parlamentarzystów piszą osoby w podeszłym wieku,
które oczekują również uregulowania tej kwestii,
m.in.: Federacja Kombatanckich Związków Dzieci
Ofiar Wojny Rzeczypospolitej Polskiej z Łodzi, War-
mińsko-Mazurskie Stowarzyszenie Dzieci Wojny za-
równo z Olsztyna, jak i Oddział z Gniezna. Piszą
oni w listach o tym, że Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
w sposób opieszały i niesprawiedliwy pracuje nad
tym projektem, który zgłosił Sojusz Lewicy Demo-
kratycznej w grudniu 2007 r.
W czasie prac podkomisji, w których miałem rów-
nież zaszczyt uczestniczyć, wraz z panem ministrem,
obecnym dzisiaj, wspólnie ustaliliśmy, że nie zamy-
kamy sprawy projektu poselskiego, uznając, iż rząd
pracuje nad kompleksową nowelizacją ustawy o kom-
batantach i osobach represjonowanych i resort roz-
waży możliwość włączenia osób, które były przed-
miotem tej ustawy do nowego rozwiązania. Mija czas,
a wiadomo, że tutaj jest on bardzo istotny, bo bardzo
wiele osób z tych, które oczekiwały na to wsparcie,
odchodzi bezpowrotnie. Stąd pytanie do pana mini-
stra: Czy w rządzie trwają prace nad taką ustawą
i czy rzeczywiście ta grupa ma szansę być uwzględ-
niona w ustawie kombatanckiej, jeśli nie chcemy two-
rzyć nowej ustawy oprócz już istniejących, o których
dzisiaj rozmawiamy (mamy ustawę o żołnierzach gór-
nikach)? Dlatego też proszę uprzejmie o odpowiedź:
Czy rząd pracuje nad tym, kiedy będzie taka ustawa
i czy będzie uwzględniała również małoletnie ofiary
wojny? Właśnie państwo z Łodzi piszą w ten sposób:
w sytuacji, gdyby Sejm odrzucił poselski projekt, pro-
szę wnosić o to, aby ustawa kombatancka obejmowa-
ła polskie dzieci ofiary wojny, sieroty wojenne oraz
dzieci pracujące przymusowo w czasie okupacji nie-
mieckiej w fabrykach i w rolnictwie na terenie Polski.
Zdaniem tego stowarzyszenia liczba żyjących jeszcze
ofiar wojny, które zostały pominięte w polskim usta-
wodawstwie kombatanckim i w świadczeniach pie-
niężnych, jest niewielka.
Takie listy zostały skierowane do parlamentarzy-
stów, m.in. do pana posła Tadeusza Iwińskiego, który
również prosił o to, żeby przekazać stronie rządowej
sugestię w sprawie podjęcia decyzji. Myślę, że panie
i panowie z Klubu Parlamentarnego Platformy Oby-
watelskiej muszą podjąć męską decyzję: czy dalej pra-
cujemy nad tą ustawą, czy nie. Czekamy na komplek-
sowe rozwiązanie dotyczące wszystkich grup, które
dzisiaj oczekują zadośćuczynienia, czy to za okres wo-
jenny, powojenny, czy świadczeń na rzecz osób, które
były prześladowane przez poprzedni system.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wobec powyż-
szego oświadczam, że Klub Poselski Lewica będzie
głosował za przyjęciem sprawozdania. Dziękuję.
(Oklaski)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących inwalidów wojennych i wojskowych oraz osób deportowanych
64 do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi
Teraz w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Lu-
dowego głos zabierze pan poseł Mieczysław Kasprzak.
Bardzo proszę.
Poseł Mieczysław Kasprzak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problematyka,
nad którą dziś dyskutujemy, dotyczy zmiany dwóch
ustaw: ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych
i wojskowych oraz ich rodzin oraz ustawy o świad-
czeniu pieniężnym przysługującym osobom deporto-
wanym do pracy w III Rzeszy oraz w Związku Socja-
listycznych Republik Radzieckich.
Zmiany są oczywiste, ale przeoczyliśmy je w chwi-
li wejścia Polski do Unii Europejskiej. Teraz słusznie
przewidujemy, że osoby te będą miały prawo cofnąć
się do tego okresu, jeżeli wtedy miały takie prawa
i złożyły wniosek, do momentu wejścia w życie usta-
wy o naszym stowarzyszeniu, czyli do 1 kwietnia 2004 r.
Za ten okres będą miały wypłacone wyrównanie. Nie
wiadomo, ile takich osób jest, bo jest to trudne do
ustalenia, ale półroczny okres daje im prawo do tego,
aby wystąpić z takim wnioskiem – wtedy miałyby
zachowany cały okres. Jeżeli zrobią to później, to do-
piero od momentu wystąpienia. Natomiast, tak jak
powiedziałem, jest taka możliwość i dłuższy okres
przejściowy – 6 miesięcy – na składanie wniosków.
Niemniej jednak zapis zawarty w sprawozdaniu odno-
śnie do składania wniosków i ich późniejszego uzna-
wania budzi pewne wątpliwości interpretacyjne. W tym
zakresie pojawiły się różne zdania i wątpliwości. Zapis
jest słuszny i właściwy, ale gdzieś tam w różnych dys-
kusjach wątpliwości się pojawiają, więc żeby ich nie
było, chciałbym złożyć tutaj małą poprawkę, która, jak
myślę, bardziej ten zapis uczytelni.
Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego
oczywiście popiera zaproponowane rozwiązania, ale
chciałbym zapytać jeszcze o jedną rzecz. Do mojego
biura poselskiego docierają osoby, które służyły
w formacjach „Służby Polsce”, tzw. junaków, ten pro-
blem od wielu lat funkcjonuje, powiedzmy, gdzieś na
zapleczu, ale do tej chwili nie doczekał się rozwiąza-
nia i nie ma w tej sprawie jasnego stanowiska. Chciał-
bym więc zapytać pana ministra, czy ma jakieś za-
miary wobec grupy ludzi, która służyła w jednost-
kach „Służby Polsce” i która poniosła określone
wyrzeczenia i konsekwencje. Co dalej będzie się
z tym działo? Kiedyś były projekty ustaw w tym za-
kresie. Z tego, co wiem, teraz też są, ale nie ma kon-
kretnych decyzji. Dziękuję bardzo, panie marszałku,
i składam poprawkę. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przystępujemy do zadawania pytań.
Jako pierwszy wystąpi pan poseł Romuald Aj-
chler, Lewica.
Czas – 1 minuta.
Po tym wystąpieniu lista mówców zostanie za-
mknięta.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Otóż chciałbym zapytać o to, o czym wspominał już
pan poseł Tadeusz Tomaszewski, mianowicie o roz-
strzygnięcia dotyczące małoletnich ofiar wojny, po-
nieważ jest to jedyna grupa społeczna, która została
całkowicie pominięta i która nie otrzymuje żadnego
świadczenia z tytułu niewolniczej pracy w czasie II
wojny światowej, wykonywanej na rzecz hitlerow-
skich Niemiec. Grupa ta liczy około 70 tys. osób; na
tyle ją się szacuje. Z roku na rok ta grupa kurczy się,
gdyż jest to grupa wysokiego ryzyka, chodzi o wiek.
W związku z powyższym, panie ministrze, za rok, czy
za półtora roku już w ogóle nie będzie o czym mówić,
bo problem sam się rozwiąże. I teraz mam pytanie:
Czy rządowi chodzi o to, żeby tak było?
Wbrew temu, o czym pan nas wielokrotnie zapew-
niał z mównicy, że ta sprawa zostanie rozstrzygnięta
itd., wiemy, że rząd ma negatywny stosunek do pro-
jektu ustawy, który oczekuje... (Dzwonek)
Już kończę, panie marszałku.
...w komisji na rozpatrzenie. Ale w tekście ustawy
nie została uregulowana ta kwestia, do czego rząd
w pewnym sensie, za pośrednictwem pana ministra,
zobowiązywał się. W związku z tym pytam, czy i kie-
dy ten problem zostanie ewentualnie rozwiązany.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Kazimierz Gwiazdowski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Zgodnie z art. 1 ust. 1 nowelizowanej ustawy o świad-
czeniu pieniężnym przysługującym osobom deporto-
wanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obo-
zach pracy przez III Rzeszę oraz Związek Socjali-
stycznych Republik Radzieckich świadczenie pienięż-
ne przysługuje osobom, które w okresie podlegania
represjom określonym w ustawie były obywatelami
polskimi i są nimi obecnie.
Prosiłbym o wyjaśnienie, czy świadczenie to bę-
dzie przysługiwać osobie będącej obecnie obywatelem
polskim, której matka została zmuszona do przyjęcia
obywatelstwa Związku Radzieckiego po 25 kwietnia
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących inwalidów wojennych i wojskowych oraz osób deportowanych
do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy
Poseł Kazimierz Gwiazdowski
1943 r. i która urodziła się na terenie Związku Ra-
dzieckiego w jego przedwojennych granicach po przy-
musowym nadaniu jej matce, deportowanej na Sybe-
rię, obywatelstwa Związku Socjalistycznych Republik
Radzieckich? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Dariusz Lipiński, Platforma Obywa-
telska.
Bardzo proszę.
Poseł Dariusz Lipiński:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Dzięki ustawie, nad którą właśnie debatujemy, roz-
szerzony zostanie krąg odbiorców świadczeń z tytułu
inwalidztwa wojennego i wojskowego oraz represji
wojennych także na obywateli polskich nieposiada-
jących stałego miejsca zamieszkania na terenie na-
szego kraju. Realizujemy w ten sposób orzeczenie
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Jest to
krok w pełni zrozumiały i racjonalny.
Jednak – może nieco obok podstawowego przed-
miotu tej debaty – chciałbym przypomnieć, że środo-
wiska kombatantów i osób represjonowanych już od
lat czekają na kompleksową nowelizację prawa kom-
batanckiego i są poważnie zaniepokojone przedłuża-
niem się prac legislacyjnych nad nowymi przepisami.
Wiem, że szczególnie zainteresowani uregulowaniem
swej sytuacji prawnej są weterani poznańskiego
Czerwca 1956 r.
Stąd też moje pytanie do pana ministra. Kiedy
doczekamy się projektu nowej ustawy kombatanc-
kiej? Czy uprawnienia będą rozszerzane tak drobny-
mi krokami, jak w obecnie omawianym projekcie
ustawy, czy też stać nas na całościowe rozwiązanie
prawne, jeśli chodzi o kombatantów i osoby represjo-
nowane? Dziękuję.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Leszek Aleksandrzak, Lewica.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Leszek Aleksandrzak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam pytanie dotyczące przeszłości i przyszłości. Czy
może pan minister powiedzieć, ilu osobom odmówio-
no w związku z dzisiejszą nowelizacją, czyli poprzed-
65
nim prawem, tych świadczeń? Ile osób występowało,
ile zamieszkiwało poza terytorium Polski, ile było
tych odmów? I czy dzisiaj możemy jakkolwiek osza-
cować, ile osób może wystąpić o świadczenia? Mówi-
my o wszystkich świadczeniach, czyli rentowych
i innych. Czy ministerstwo ma takie rozpoznanie?
Czy były przeprowadzone jakieś analizy, badania na
podstawie różnych dokumentów, którymi minister-
stwo dysponuje? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.
Bardzo proszę.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Wiele starszych osób trafia do naszych biur
poselskich, pytając o możliwość kontynuacji progra-
mów pomocowych przez Fundację „Polsko-Niemiec-
kie Pojednanie”. Wcześniej fundacja, mając środki,
ogłaszała takie programy. Te programy służyły
wsparciu socjalnemu osób, które były prześladowane
w okresie wojennym, ale także były to programy
wspomagające leczenie, rehabilitację. Czy funkcjonu-
ją w tej chwili programy umożliwiające zakup przy-
rządów ortopedycznych? Obecnie fundacja informuje
tylko, że prowadzi programy pomocowe dla byłych
żołnierzy Armii Krajowej. Czy w najbliższej przyszło-
ści w związku z operacjami finansowymi, ale także
ewentualnie jakimiś działaniami rządu przewiduje
się możliwość prowadzenia przez Fundację „Polsko-
-Niemieckie Pojednanie” programów pomocowych
dla osób poszkodowanych przez III Rzeszę? Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Krzysztof Brejza, Platforma Obywa-
telska.
Bardzo proszę.
Poseł Krzysztof Brejza:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Przedłożony przez rząd projekt ustawy zawarty
w druku nr 2364 pozwoli na pobranie świadczeń
mieszkającym za granicą inwalidom wojennym i oso-
bom skierowanym do przymusowej pracy. Biorąc pod
uwagę to, że jesteśmy obecnie członkiem Unii Euro-
pejskiej, a projekt ustawy realizuje orzeczenie Euro-
pejskiego Trybunału Sprawiedliwości z marca ubie-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących inwalidów wojennych i wojskowych oraz osób deportowanych
66 do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy
Poseł Krzysztof Brejza
głego roku, trzeba stwierdzić, że przedmiotowa nowe-
lizacja jest jak najbardziej wskazana i uzasadniona.
Mam krótkie pytanie dotyczące tego, czy mini-
sterstwo posiada orientacyjne informacje dotyczące
tego, jak duża grupa osób może skorzystać z noweli-
zacji tych przepisów? Dziękuję.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo
Ludowe.
Bardzo proszę.
Poseł Mirosław Pawlak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Projekt idzie w dobrym kierunku. Niestety nie
zadbano w nim o żywotne interesy żołnierzy polskich
Sił Zbrojnych pełniących służbę w misjach wojsko-
wych poza granicami kraju. Dlaczego minister obro-
ny narodowej nie wniósł do Sejmu, i to w trybie pil-
nym, projektu regulacji normującej sytuację żołnie-
rzy, którzy ciężko ranni powracają na przykład z misji
w Afganistanie. Bywa, że stan zdrowia jest krytycz-
ny, do tego dochodzi utrata przytomności, a na do-
miar złego skończył się kontrakt na pełnienie służby
wojskowej, żołnierz umiera już jako cywil bez upraw-
nień wojskowych – chodzi o przypadek żołnierza z 6.
Brygady Desantowo-Szturmowej z Krakowa, który
zmarł w szpitalu w Lublinie.
Pytanie drugie. Czy rząd posiada wykaz osób
uprawnionych do należnych im świadczeń, począw-
szy od dnia 1 maja 2004 r., i jaka to jest skala?
Dziękuję.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
I zamykamy stawkę.
Poseł Tomasz Latos:
Tak. Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Już tutaj padło pytanie o ustawę o małoletnich ofia-
rach wojny. Ja również chciałbym o to pana ministra
zapytać, bo sprawa rzeczywiście jest ważna. Tak się
składa, że kilka osób przychodziło do mnie na dyżur,
przedstawiając dramatyczne fakty. Akurat wspo-
mniana chociażby osoba, która była u mnie ostatnio,
została rozłączona z rodzicami, pracowała w gospo-
darstwie Niemca, była tam szykanowana i bita. Tak
się niefortunnie złożyło, że te osoby są wyłączone
z wszystkich innych uposażeń i nie tylko skrzywdzo-
no je w czasie wojny, ale w jakimś sensie również
obecnie są pokrzywdzone. Chciałbym w związku
z tym zapytać, czy ministerstwo jednak tą sprawą
nie chciałoby się zająć, przyjrzeć się jej. Jest przecież
ustawa w podkomisji i naprawdę warto do niej wró-
cić, bo dzisiaj te osoby żyją często w bardzo skrom-
nych warunkach, są schorowane również w wyniku
tamtych działań i tamtej pracy i warto im, i wręcz
trzeba jeszcze w tej chwili pomóc. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie
Pracy i Polityki Społecznej pan Marek Bucior.
Zapraszam pana ministra.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Pracy i Polityki
Społecznej
Marek Bucior:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pra-
gnę przede wszystkim podziękować za poparcie przez
wszystkie kluby rządowego projektu umożliwiającego
wykorzystanie swobody przemieszczania się osób
w ramach Unii Europejskiej i właśnie realizującego
tę swobodę, a więc świadczenie będzie wypłacane
również obywatelom polskim, którzy będą zamiesz-
kiwać poza państwem polskim. Jest to bardzo ważne,
gdyż jest to realizacja jednej z podstawowych zasad
wolności obowiązujących w Unii Europejskiej.
Padały różne pytania, m.in. dotyczące liczby osób,
czy posiadamy, czy ministerstwo posiada szacunki
dotyczące liczby osób, które będą mogły być benefi-
cjentami dziś przyjmowanych rozwiązań. Jak pań-
stwo zapoznawali się z oceną skutków regulacji, któ-
ra stanowi niezbędny element uzasadnienia, mogli
państwo zauważyć, że ta ocena skutków regulacji jest
pisana w sposób warunkowy, a więc gdyby przyjąć,
że 1000 osób dotyczyłaby ta ustawa, to wtedy są takie
a takie skutki finansowane. Wskazywaliśmy na oko-
ło 21 mln zł po stronie wypłaty świadczeń, a więc
dajemy warunkową odpowiedź. Dlaczego ta odpo-
wiedź jest warunkowa? Ano właśnie dlatego, że nie
posiadamy takich informacji. Jeżeli jest pytanie, czy
ministerstwo pracy posiada taką informację, to in-
formuję, że nie, ministerstwo pracy nie posiada takiej
informacji. Jeżeli jest pytanie, czy w takim razie ZUS
posiada odpowiednią informację, to również nasza
odpowiedź jest następująca – Zakład Ubezpieczeń
Społecznych też nie posiada takiej informacji.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o izbach lekarskich
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej Marek Bucior
Dlaczego nie posiadamy takich informacji? Z jed-
nej strony nie posiadamy tych informacji dlatego, że
wiele osób, które przemieszczają się w Unii Europej-
skiej, mogło zwyczajnie w świecie nie występować
o świadczenie, wiedząc, że nie będzie im ono przysłu-
giwało, skoro nie zamieszkują na terenie państwa
polskiego, stąd też nie występowały o takie świadcze-
nie. Poza tym wiele osób przemieszcza się. Nie mamy
takiej informacji i to jest najuczciwsza odpowiedź.
Kolejne pytania dotyczyły nowelizacji prawa kom-
batanckiego. Przypomnę, że rząd przyjął w pierwszej
połowie tego roku rozwiązania dotyczące projektu
ustawy o zadośćuczynieniu rodzinom ofiar wystąpień
wolnościowych w latach 1956–1983 i to jest ten ele-
ment, który można było w tym roku zrealizować.
Dlaczego ten, a dlaczego nie kompleksowa przebudo-
wa całego prawa kombatanckiego? Dlatego że mamy
ograniczenia budżetowe i w związku z tym Rada Mi-
nistrów podjęła decyzję, że w tym roku jest możliwe
wydatkowanie 20 mln zł właśnie dla rodzin osób,
które pozostały po ofiarach wystąpień wolnościowych
z lat 1956–1983. Te osoby otrzymują po 50 tys. zł,
a to daje około 20 mln zł. 16 lipca odpowiednia usta-
wa weszła w życie. A więc to jest ta podstawowa kwe-
stia. W związku z tym jeszcze raz pragnę podkreślić,
że prace w zakresie kompleksowej nowelizacji prawa
kombatanckiego zostały wstrzymane, nie są prowa-
dzone i stąd też nie przewiduję, aby w najbliższym
czasie odpowiedni projekt został przekazany.
Jeżeli padają pytania dotyczące małoletnich ofiar
wojny, również informuję, że ze względu na to, że nie
jest to projekt rządowy, nie jest to projekt, który po-
wstaje obecnie w ministerstwie pracy, a jest to projekt
jednego z klubów opozycyjnych, w związku z tym znaj-
duje się on w podkomisji i tu niewątpliwie nie ma po
stronie rządowej przeszkody w tej postaci, że przyj-
dziemy i przedłożymy odpowiednie rozwiązania doty-
czące kompleksowych zmian w prawie kombatanckim.
Takich rozwiązań obecnie nie przedłożymy.
Na pytania dotyczące czy to Ministerstwa Obrony
Narodowej, czy też Fundacji „Polsko-Niemieckie Po-
jednanie” jako przedstawiciel ministerstwa pracy nie
potrafię odpowiedzieć. Dziękuję.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
Zamykam dyskusję.
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
kę, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten pro-
jekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu
przedstawienia sprawozdania.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
67
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji
Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o izbach
lekarskich (druki nr 2151 i 2398).
Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
komisji pana posła Grzegorza Sztolcmana.
Poseł Sprawozdawca
Grzegorz Sztolcman:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę w imieniu
Komisji Zdrowia przedstawić sprawozdanie z prac
nad projektem ustawy o izbach lekarskich, druk
nr 2151.
Projektowana ustawa ma zastąpić obowiązującą
ustawę, która została uchwalona jeszcze 17 maja
1989 r. Przez 20 lat zaszły zasadnicze zmiany w funk-
cjonowaniu ochrony zdrowia w naszym państwie.
Obowiązująca ustawa w żaden sposób nie przystaje
do obecnego systemu ochrony zdrowia. Samorząd
lekarski na podstawie jej przepisów funkcjonuje wa-
dliwie. W związku z tym rząd przedstawił projekt
nowej ustawy o izbach lekarskich.
Komisja Zdrowia obradowała nad projektem
w dniach 14 lipca, 9 i 24 września oraz 7 październi-
ka 2009 r. i wprowadziła 11 poprawek. W trakcie
obrad zgłoszono jeszcze dwie poprawki, które jednak
nie uzyskały poparcia Komisji Zdrowia.
Efektem prac komisji jest sprawozdanie zawarte
w druku nr 2398 i Komisja Zdrowia wnosi o uchwa-
lenie projektowanej ustawy o takiej właśnie treści.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Damian
Raczkowski w imieniu klubu Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Damian Raczkowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam przyjemność zaprezentować stanowisko klubu
Platforma Obywatelska wobec przedstawionego
przez pana posła Grzegorza Sztolcmana sprawozda-
nia o projekcie ustawy o izbach lekarskich wraz
z projektami aktów wykonawczych, druk nr 2151.
Klub Platforma Obywatelska – powiem to na po-
czątku – oczywiście opowiada się za uchwaleniem
tego projektu, dlatego że, jak wspomniał pan poseł
sprawozdawca, jest to bardzo istotne dla wprowadze-
nia porządku do funkcjonowania izb lekarskich,
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
68 Projekt ustawy o izbach lekarskich
Poseł Damian Raczkowski
usankcjonowania tych dobrych zasad działania, któ-
re tam są.
Powtórzę może, warto jednak to zrobić, że jest to
zmiana, która jest potrzebna, bo ostatnio obowiązu-
jąca ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich
jest jedną z ostatnich ustaw obowiązujących, a uchwa-
lonych jeszcze w czasach Polskiej Rzeczypospolitej
Ludowej. Wiadomo natomiast, z czym wiązało się, jak
było dokonywane redagowanie takiego tekstu w tam-
tych czasach.
Chciałbym zwrócić uwagę na trzy przepisy, nad
którymi komisja debatowała szczególnie intensyw-
nie. Dyskusja dotyczyła przede wszystkim art. 12,
który odnosi się do kwestii wyboru władz lekarzy
i lekarzy dentystów; art. 52, który dotyczy Central-
nego Rejestru Lekarzy, to również był przepis, w przy-
padku którego komisja stwierdziła, że warto poru-
szyć pewne kwestie; a także art. 117, który nakłada
na lekarzy obowiązek ubezpieczenia od odpowie-
dzialności cywilnej. To właściwie były te trzy zagad-
nienia, trzy tematy, które okazały się bardzo newral-
giczne w trakcie prac sejmowej podkomisji i Komisji
Zdrowia.
Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące rozdziału 3, czy-
li m.in. sposobu wyboru organów izb lekarskich, ko-
misja rozważała, czy pozostać przy dotychczasowym
sposobie wyboru władz izb lekarskich, czy też zaak-
ceptować proponowane przez osoby, które gościły na
posiedzeniu Komisji Zdrowia, czy wcześniej podko-
misji, inne rozwiązania, które doprowadziłyby do
rozdziału w wyborach lekarzy i lekarzy dentystów.
Po burzliwej dyskusji, która przetoczyła się przez
posiedzenia komisji i podkomisji, członkowie Komisji
Zdrowia stwierdzili, że nie warto wprowadzać tego
podziału, że tok nowych wyborów, które akurat będą
w styczniu 2010 r., mógłby zostać poważnie zakłóco-
ny przez wprowadzenie nowych regulacji. Zgłoszono
tam jednak wiele ciekawych propozycji, które w przy-
szłości może będą znajdowały jeszcze odzwierciedle-
nie w pracach Sejmu, są one godne zauważenia.
Kolejna kwestia, o której chciałbym wspomnieć,
dotyczy prowadzenia i udostępniania przez okręgo-
we rady lekarskie i Naczelną Radę Lekarską zawar-
tych w prowadzonych przez te organy rejestrach
i Centralnym Rejestrze Lekarzy i Lekarzy Denty-
stów danych o tym, jacy lekarze wykonują swoją
działalność, kiedy zdobyli uprawnienia. Komisja
dyskutowała o tym, w jaki sposób i jakie dane prze-
kazywać osobom, które byłyby zainteresowane uzy-
skaniem informacji zawartych w Centralnym Reje-
strze Lekarzy i Lekarzy Dentystów. Naczelna Rada
Lekarska chciała zaproponować poprawki, nieprze-
jęte akurat przez żadnego z posłów, które ograni-
czałyby dostęp do tych danych, a także poprawkę,
która wprowadzałaby częściową odpłatność za udo-
stępnianie tych danych. Jednak tutaj – w związku
z głosami płynącymi z sali, m.in. przedstawicieli
Naczelnej Rady Aptekarskiej, która podnosiła argu-
ment, iż aptekarze w sposób nieuzasadniony musie-
liby wnosić opłaty, żądając pewnych danych zawar-
tych w tym rejestrze, i mogliby spotkać się z proble-
mami w funkcjonowaniu chociażby ich punktów
aptekarskich – Komisja Zdrowia, patrząc na zasad-
ność tych poprawek, oddaliła poprawkę proponowa-
ną przez Naczelną Radę Lekarską.
Ostatnia kwestia, o której wcześniej wspomnia-
łem, a którą chciałbym poruszyć, dotyczy art. 117
mówiącego o konieczności ubezpieczania się lekarzy
od odpowiedzialności cywilnej. Otóż udało się komi-
sji… (Dzwonek)
Panie marszałku, jeśli pan marszałek pozwoli,
chciałbym powiedzieć jeszcze kilka zdań.
Wydaje się, że sprecyzowaliśmy zapisy tego arty-
kułu na tyle, aby ograniczyć konieczność ubezpiecza-
nia się lekarza od takiej samej działalności wykony-
wanej dla różnych podmiotów, powielania tego same-
go ubezpieczenia. Mam nadzieję, że to będzie wska-
zówka dla firm ubezpieczeniowych, aby uściśliły i nie
rozszerzały tego obowiązku. Mam nadzieję, że ta re-
gulacja i zmiana w art. 117 doprowadzi do tego, że
lekarze będą mogli płacić mniej na ubezpieczenia.
Panie marszałku, to tyle, jeżeli chodzi o ustosun-
kowanie się do projektu w imieniu klubu. Chciałbym
jednak zgłosić jeszcze sześć poprawek mających cha-
rakter ściśle redakcyjny, które mają na celu doprecy-
zowanie niektórych przepisów w tej długiej, bo 122-
-artykułowej ustawie. Chciałbym je przekazać panu
marszałkowi. Serdecznie dziękuję za wysłuchanie
mojego stanowiska. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Tomasz Latos w imieniu
klubu Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Tomasz Latos:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawo
i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy
o izbach lekarskich, druk nr 2151, wraz ze sprawoz-
daniem komisji, druk nr 2398.
Jak już wspomniał mój przedmówca, jest to nie-
zwykle ważna ustawa regulująca kwestie dotyczące
samorządu lekarskiego, która, trzeba to podkreślić,
od 20 lat nie była w pełni znowelizowana. Były,
owszem, 8-krotne cząstkowe nowelizacje tej ustawy,
ale to nie spełnia w tej chwili oczekiwań ani wynika-
jących z potrzeb czasu, ani samego samorządu, ani
również nadzoru, jaki w ochronie zdrowia sprawuje
również ministerstwo. Stąd też bardzo dobrze, że tę
ustawę, tak potrzebną, udało się wypracować, wpraw-
dzie po długim czasie, ale jednak w konsensusie – naj-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o izbach lekarskich
Poseł Tomasz Latos
pierw jeżeli chodzi o konsensus i współpracę pomię-
dzy samorządem lekarskim z jednej strony a Mini-
sterstwem Zdrowia z drugiej, następnie w obrębie
komisji i podkomisji, gdzie dyskutowaliśmy, właści-
wie nie zważając na podziały polityczne, mając często
podobne zdanie, niezależnie od barw politycznych.
A rzeczywiście tych zapisów nieco kontrowersyjnych
było trochę, stąd to dość przewlekłe procedowanie
nad tą ustawą.
Warto jeszcze podkreślić, że poprzednia ustawa
o izbach lekarskich była jedną z ostatnich obowią-
zujących wciąż peerelowskich ustaw, przyjętą
wprawdzie już pod koniec PRL, bo 17 maja 1989 r.,
ale jednak, tak jak wspomniałem, nieprzystającą do
wymogów obecnego czasu. Nieprzystającą chociażby
w takiej sprawie, jak kwestia odpowiedzialności za-
wodowej. Oczywiście tych spraw, które wymagałyby
zmian, jest wiele, ale wydaje się, że jeżeli chodzi
o odpowiedzialność zawodową, te zmiany były tutaj
najdalej idące, a wynikały chociażby z wsłuchiwania
się, uwzględnienia potrzeb wielokrotnie zgłaszanych
przez różnego rodzaju reprezentantów pacjentów.
Stąd też zaproponowano m.in. jawność postępowań
przed sądami lekarskimi czy też postępowań w kwe-
stii orzeczenia odpowiedzialności zawodowej leka-
rzy. Rodzi się tutaj też pewna wątpliwość, którą
chciałbym zaznaczyć – o to jeszcze będę później py-
tał – mianowicie wątpliwość dotycząca ust. 5 w art. 57.
Wątpliwość tę podniósł pierwszy prezes Sądu Naj-
wyższego. Powołując się na zapisy tego ustępu i na
inne artykuły, wyraża on pewną wątpliwość, czy
wskutek ograniczeń rzeczywiście utrzymamy
wspomnianą bardzo ważną jawność postępowań
lekarskich, a co za tym idzie, czy nie ograniczymy
możliwości odwołań od orzeczeń sądów lekarskich.
Brak pełnego wglądu w dokumentację medyczną
może utrudnić, a czasami wręcz uniemożliwić od-
wołanie się od orzeczenia sądowego. Myślę, że tę
sprawę warto będzie wyjaśniać, być może nawet
jeszcze w Senacie.
Wspominając o izbach lekarskich – jestem rów-
nież przedstawicielem tej korporacji, jestem również
członkiem izb lekarskich – warto podkreślić ważną
rolę, którą izby spełniają i w jakimś sensie powinny
spełniać w przyszłości. Każdy z nas w mniejszym lub
większym stopniu, to było również widać w czasie
dyskusji parlamentarnej, odczuwa pewien niedosyt.
Chciałoby się, aby izby lekarskie były rzeczywiście
korporacją, która zrzesza lekarzy i z jednej strony
stoi na straży dobrego wykonywania zawodu, dbając
o wysokie kwalifikacje, pilnując określonych szkoleń,
przestrzegając również zasad zatrudniania lekarzy
w różnego rodzaju placówkach służby zdrowia, ale
która z drugiej strony również dba o wysoki standard
świadczonych usług i, co za tym idzie, przestrzeganie
zasad pewnej odpowiedzialności, którą każdy z nas
powinien ponosić, a nie chować się właśnie za zasło-
ną pewnej korporacyjności. Wydaje się, że ten projekt
spełnia te oczekiwania.
69
Chcę jeszcze powiedzieć, że w czasie pierwszego
czytania został zgłoszony przez przedstawiciela klu-
bu Prawo i Sprawiedliwość pana przewodniczącego
Bolesława Piechę jeden z wniosków mniejszości. Cho-
dzi tutaj o pewną kontynuację. W art. 2 jest propozy-
cja dodania ust. 1a, tak aby była jednoznacznie wska-
zana ciągłość funkcjonowania izb lekarskich, w od-
niesieniu również do zniesionej ustawy o izbach le-
karskich z 18 lipca 1950 r. Chodzi tutaj przede
wszystkim, chociaż nie tylko, o pewne roszczenia fi-
nansowe i majątkowe, które, wydaje się, wymagają
uregulowania, a przyjęcie tego wniosku mniejszości
z pewnością ułatwi precyzyjne załatwienie wspo-
mnianej sprawy.
Jeszcze raz podkreślam, że klub Prawo i Sprawie-
dliwość popiera wspomniane przedłożenie rządowe.
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Bar-
tosza Arłukowicza w imieniu klubu Lewica.
Poseł Bartosz Arłukowicz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trudno nie zgo-
dzić się z tezą, że dotychczasowa, obowiązująca od 20
lat ustawa o izbach lekarskich nie przystaje do na-
szych czasów. Wiele się zmieniło w środowisku lekar-
skim, w otoczeniu środowiska lekarskiego, w rela-
cjach lekarz – pacjent, ale także w relacjach lekarz
– lekarz i szeroko rozumiana formuła samorządu le-
karskiego wymagała nowelizacji. Dobrze się więc
stało, że rząd zdecydował się przedstawić projekt no-
wej ustawy, a nie kolejnej już, dziesiątej chyba, nowe-
lizacji ustawy z roku 1989. Rzadko chwalę ten rząd,
nie dlatego, że was nie lubię, tylko dlatego, że rzadko
zasługujecie na pochwałę, ale tym razem...
(Poseł Tomasz Latos: To dlatego, że z samorzą-
dem to pisali.)
...z czystym sumieniem proces chwalenia rządu
uważam za otwarty – czym prędzej postaram się go
zamknąć.
Z punktu widzenia środowiska lekarskiego ważne
jest to, że ustawa nie burzy dotychczasowego modelu
organizacyjnego samorządu lekarskiego. Przypomnę,
że działają obecnie 24 izby lekarskie – 23 obejmujące
zasięgiem województwo lub część oraz działająca
w kraju izba lekarska branżowa. Można dyskutować,
czy jest to model racjonalny, ale jedno nie ulega wąt-
pliwości – że tak zorganizowanego samorządu chcą
dzisiaj lekarze. Najlepiej świadczą o tym protesty
przeciwko nie tak dawno zaproponowanemu przez
Prawo i Sprawiedliwość pomysłowi, aby spowodować,
żeby izby lekarskie działały według zasady: jedno
województwo, jedna izba lekarska.
(Poseł Tomasz Latos: Nie, nic takiego nie było.)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
70 Projekt ustawy o izbach lekarskich
Poseł Bartosz Arłukowicz
Notabene taką propozycję zawierał też projekt
rządowy w wersji skierowanej przez Ministerstwo
Zdrowia do konsultacji społecznych. Ostatecznie jed-
nak resort z tej niedobrej propozycji się wycofał.
Proponowana ustawa podtrzymuje więc dotych-
czasową regulację, zgodnie z którą o ewentualnych
zmianach liczby i terytorialnego zakresu działania
izb w sposób demokratyczny decydować będą sami
zainteresowani, a nie czynnik zewnętrzny. Na tym
polega sedno, to jest samo serce samorządności. Gwo-
li wyjaśnienia dodam, że izby ze swoich składek
utrzymują sami lekarze, co nas, lekarzy przemawia-
jących z tego miejsca, z całą pewnością męczy. Podat-
nicy nie dokładają do izb ani grosza.
(Głos z sali: Jak to nie? Dokładają, dokładają.)
Panie Marszałku! Chciałbym zwrócić uwagę na
przepisy art. 12 dotyczące trybu wyborów do orga-
nów izb okręgowych, delegatów na krajowy zjazd
lekarzy i organów Naczelnej Rady Lekarskiej. Wpro-
wadzają one zasady proporcjonalnej w tych wszyst-
kich gremiach reprezentacji lekarzy i lekarzy denty-
stów. Jest to swego rodzaju odpowiedź na wysuwany
przez niektórych lekarzy dentystów postulat jak naj-
szerzej rozumianej autonomii ich środowiska we-
wnątrz samorządu. Po burzliwej dyskusji komisja
zdecydowaną większością głosów zdecydowała się
przy tym przyjąć nieco inny tryb wyborczy niż pro-
ponowany w przedłożeniu rządowym. Rząd, najkró-
cej mówiąc, proponował wprowadzenie zasady roz-
dzielności wyborów. W końcowym efekcie rozwiąza-
nie przez nas przyjęte wydaje się chyba jednak roz-
sądne i dobre dla środowiska lekarskiego.
Największe zmiany w stosunku do obecnego sta-
nu rzeczy proponuje się chyba w sądownictwie lekar-
skim. Przyznam, że osobiście jestem przeciwnikiem
istnienia sądów lekarskich, bo powołaniem lekarzy
jest leczenie ludzi, a nie sądzenie kolegów, zwłaszcza
za rzeczywiste bądź rzekome błędy lekarskie. Tym
po prostu powinny zajmować się sądy. Trudno mi
jednak nie zauważyć, że proponowane zmiany zmie-
rzają w dość dobrym kierunku. Być może przyczynią
się one do poprawy wizerunku lekarskiej Temidy
w oczach społeczeństwa.
Należy wskazać na wprowadzenie zasady jawno-
ści rozpraw przed sądami lekarskimi. Dziś są one
jawne tylko dla członków izb lekarskich. Ale przecież
sąd, który za zamkniętymi drzwiami może orzekać
nawet o pozbawieniu prawa do wykonywania zawo-
du, nie jest sądem, jaki powinien istnieć w państwie
demokratycznym.
Drugą godną odnotowania zmianą jest poszerze-
nie praw ofiar błędów lekarskich. Obecnie obowiązu-
jące przepisy ograniczają prawa pokrzywdzonego do
złożenia skargi i występowania w pierwszej instancji
w roli świadka. Natomiast zgodnie z proponowanymi
regulacjami pokrzywdzony jako strona postępowania
będzie mógł między innymi powołać swoich pełno-
mocników, wnosić o przeprowadzenie przez sąd le-
karski wskazanych przez niego dowodów, otrzymy-
wać odpisy postanowień wydawanych przez organy
samorządu prowadzące postępowanie, będzie infor-
mowany o przebiegu postępowania na równi z obwi-
nianym przez siebie lekarzem. Jako strona postępo-
wania pokrzywdzony zyska też prawo wniesienia do
Sądu Najwyższego kasacji uprawomocnionego wyro-
ku sądu lekarskiego, i to nie tylko z powodu popeł-
nienia przez sąd błędów formalnych, ale także z po-
wodu niewspółmierności kary. Pod rządami obecnej
ustawy takie prawo przysługiwało jedynie skazane-
mu lekarzowi.
W tym kontekście warto zwrócić uwagę na propo-
zycję poszerzenia katalogu kar, które mogą orzekać
sądy lekarskie. Dziś jest on bardzo ograniczony, sąd
może bowiem ukarać lekarza jedynie upomnieniem,
naganą, zawieszeniem prawa wykonywania zawodu na
okres od 6 miesięcy do 3 lat oraz zakazem wykonywa-
nia zawodu. Komisja w ślad za rządem proponuje wpro-
wadzenie trzech kar pośrednich między karami naga-
ny i zawieszenia prawa wykonywania zawodu. Mają to
być: kara pieniężna, zakaz pełnienia funkcji kierowni-
czych w jednostkach organizacyjnych oraz (Dzwonek)
ograniczenie zakresu czynności wykonywania zawodu
lekarza na okres od 6 miesięcy do 2 lat.
W imieniu Klubu Poselskiego Lewica deklaruję
poparcie ustawy o izbach lekarskich. Do spraw, które
będą przedmiotem kontrowersji, ustosunkujemy się
w trakcie ostatecznych głosowań. I na tym na naj-
bliższy czas proces chwalenia rządu chciałbym za-
kończyć. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł w jakim trybie?
(Poseł Tomasz Latos: W trybie sprostowania.)
Ale w trybie sprostowania...
(Poseł Tomasz Latos: Odniesienia się do mojego
wystąpienia klubowego.)
Bardzo proszę.
Poseł Tomasz Latos:
Panie Marszałku! Panie Pośle! Może nie dość pre-
cyzyjnie powiedziałem w wystąpieniu klubowym.
Klub Prawo i Sprawiedliwość popierał rozwiązanie,
które zostało przyjęte, dotyczące nieredukowania,
niezmniejszania, niezmieniania liczby okręgowych
izb lekarskich. Dziękuję.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Aleksander Sopliński w imieniu klubu
Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Bardzo proszę.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o izbach lekarskich
Poseł Aleksander Sopliński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa
Ludowego przedstawiam opinię dotyczącą rządowego
projektu ustawy o izbach lekarskich wraz z projek-
tami aktów wykonawczych.
Na wstępie mojej wypowiedzi trochę historii. Do-
brze pamiętam czas, gdy w środowisku lekarzy me-
dycyny i stomatologii powstała inicjatywa reaktywo-
wania samorządu lekarskiego, w której osobiście
brałem udział. Inspiracją do takiego działania było
głównie podniesienie godności zawodu lekarza, rów-
nież jako zawodu zaufania publicznego, ale i zwięk-
szenie odpowiedzialności czy też dbałości o wykształ-
cenie, podniesienie jakości usług medycznych. Inicja-
tywa ta często wychodziła od naszych starszych ko-
legów lekarzy, jak też od członków Polskiego Towa-
rzystwa Lekarskiego. Polskie Towarzystwo Lekar-
skie wniosło wiele do tworzącego się samorządu le-
karskiego. Po wielu trudnościach w maju 1989 r.
Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalił
ustawę o samorządzie lekarskim, która zainicjowała
demokratyzację państwa.
Ustawa ta, obecnie działająca, była dotychczas
ośmiokrotnie nowelizowana. Nowelizacje były zwią-
zane głównie ze zmianami organizacyjnymi w syste-
mie ochrony zdrowia. Zwiększono kompetencje i od-
powiedzialność izb.
W omawianym rządowym projekcie ustawy wpro-
wadzono zasadnicze zmiany w jej uregulowaniach.
Przede wszystkim sprecyzowano cele i zadania
samorządu lekarskiego. Art. 5 ustawy w całości do-
tyczy zadań samorządu lekarzy i lekarzy dentystów,
natomiast sposób realizacji zadań samorządu został
określony przez normy kompetencyjne zawarte w za-
daniach poszczególnych organów izb lekarskich.
Pozostawiono funkcjonujące dotychczas uregulo-
wania dotyczące sposobu określania liczby oraz obsza-
ru działania okręgowych izb lekarskich. Uwzględnio-
no w związku z tym prośby izby o pozostawienie ma-
łych izb, bo każdy z nas, posłów lekarzy, był naciskany
przez te małe izby lekarskie, żeby one pozostały.
Dokonano znacznych zmian – moi przedmówcy
o tym mówili – dotyczących odpowiedzialności zawo-
dowej lekarzy. Zmiany dostosowano do standardów
obecnie obowiązujących w Kodeksie karnym. Postę-
powania przed sądami lekarskimi będą jawne, roz-
szerzono katalog kar, wprowadzono dwuinstancyj-
ność w postępowaniu dyscyplinarnym z możliwością
odwołania się od decyzji Naczelnego Sądu Lekarskie-
go do Sądu Najwyższego.
Ustawa określa kompetencje nadzoru ministra
właściwego do spraw zdrowia w stosunku do samo-
rządu. Minister zdrowia ma możliwość zaskarżenia
decyzji organu samorządu do Sądu Najwyższego.
W rozdziale 8 projektu ustawy w przepisach przej-
ściowych wprowadza się obowiązek ubezpieczenia
lekarzy od odpowiedzialności cywilnej za szkody wy-
rządzone podczas wykonywania czynności zawodo-
71
wych. Muszę powiedzieć, że te ubezpieczenia są obec-
nie już wymagane w stosunku do lekarzy prowadzą-
cych prywatną praktykę lekarską, ale chodzi o jed-
nego ubezpieczyciela. Lekarz się ubezpiecza i to ubez-
pieczenie jest ważne w różnych miejscach pracy da-
nego lekarza – tak to powinno wyglądać.
Projekt ustawy poza tym ma na celu dostosowa-
nie polskiego ustawodawstwa do wyroków Europej-
skiego Trybunału Praw Człowieka.
Wysoka Izbo! To całkiem nowa ustawa – a nie jej
kolejna nowelizacja – która powinna usprawnić funk-
cjonowanie samorządu lekarskiego, podnieść jakość
usług medycznych w Polsce. Celowa jest nadrzędna
kontrola państwa nad prawidłowym funkcjonowa-
niem samorządu lekarskiego. Wobec powyższego
nasz klub (Dzwonek) w pełni popiera przedstawione
rozwiązania. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przechodzimy do pytań.
Jako pierwszy pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Czas – 1 minuta.
Po tym wystąpieniu lista mówców jest zamknięta.
Poseł Piotr Stanke:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Jak słusznie zauważa generalny inspektor ochrony
danych osobowych, w aktualnym stanie prawnym
istnieje poważna luka w zakresie dotyczącym sposo-
bu postępowania z dokumentacją medyczną wytwo-
rzoną przez lekarza wykonującego zawód w ramach
indywidualnej praktyki lekarskiej lub indywidualnej
specjalistycznej praktyki lekarskiej w wypadku
śmierci takiego lekarza w trakcie wykonywania
praktyki. Brak takich uregulowań jest niedopusz-
czalny nie tylko ze względu na polskie prawo, ale stoi
też w rażącej sprzeczności z prawem europejskim.
Moje pytanie dotyczy tego, jak ustawa zabezpiecza
te kwestie i czy nie powinien się tam znaleźć taki
zapis. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Tomasz Latos:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Sygnalizowałem w wystąpieniu klubowym problem,
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
72 Projekt ustawy o izbach lekarskich
Poseł Tomasz Latos
z którym chcę się do pana ministra zwrócić w trybie
pytania. Otóż w art. 79 ust. 1 mamy zadeklarowaną
jawność postępowania w przedmiocie odpowiedzial-
ności zawodowej, a w art. 68 ust. 1 mamy prawo stron
do przejrzenia akt, również zagwarantowane. Chodzi
o to, jak się te dwa artykuły, te dwa zapisy mają do
ust. 5 w art. 57. Czy w tym kontekście, jeśli chodzi
o zapis art. 57, to prawo do jawności, do przejrzenia
akt nie stanie się iluzoryczne?
Również jest wątpliwość w odniesieniu do tego, co
należy rozumieć pod pojęciem organu prowadzącego
postępowanie. Czy jest to wyłącznie rzecznik odpo-
wiedzialności zawodowej, czy także sąd lekarski?
Wydaje się, że (Dzwonek) warto zastanowić się jesz-
cze nad zapisem tego artykułu.
Proszę teraz o odpowiedź, a gdyby były jakieś wąt-
pliwości, to później odpowiedź na piśmie, abyśmy
mogli ewentualnie w Senacie ten zapis poprawić.
Dziękuję uprzejmie.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Jarosław Katulski, Platforma Obywa-
telska.
Bardzo proszę.
Poseł Jarosław Katulski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
W czasie posiedzeń Komisji Zdrowia z tych wszyst-
kich ważnych punktów, które były omawiane, doty-
czących nowej ustawy tak naprawdę kontrowersyjny
był punkt odnoszący się do rozdzielenia sposobu wy-
bierania delegatów na zjazd krajowy i do władz okrę-
gowych i krajowych izby lekarskich. Budziło to duże
kontrowersje wśród członków Komisji Zdrowia ze
względu na to, że są pewne środowiska, przede wszyst-
kim stomatologowie, które domagają się radykalnych,
zasadniczych zmian w tym zakresie, by według nich
zmienić troszeczkę kształt najwyższych władz izby
lekarskiej. Muszę powiedzieć, że można było zaobser-
wować, iż dla przedstawicieli naszej korporacji, bo ja
też jestem lekarzem, było to bardzo ważne, ponieważ
uaktywnili się oni w tym momencie, i udało się pozo-
stawić zapis w kształcie takim, jaki był proponowany
przez rząd. Mam pytanie jednak do pana ministra:
Jaka jest ostateczna argumentacja, że takie rozwią-
zanie zostaje przyjęte?
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Damian Raczkowski, Platforma Oby-
watelska.
Bardzo proszę.
Poseł Damian Raczkowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Właściwie zabie-
ram głos w dwóch kwestiach. Jedna sprawa to proszę
mi wybaczyć, ale chciałbym tutaj podjąć dyskusję
z panem posłem Arłukowiczem, który chyba niezbyt
uważnie przejrzał projekt ustawy i może niechcący,
ale mógł wprowadzić opinię publiczną w błąd, mó-
wiąc, że izby lekarskie utrzymują się jedynie ze skła-
dek lekarzy. Tak nie jest, bo w art. 115 czytamy
o tym, iż izby lekarskie otrzymują z budżetu państwa
z części, której dysponentem jest minister właściwy
do spraw zdrowia, środki finansowe na pokrycie
kosztów czynności administracyjnych związanych
z wykonywaniem niektórych zadań, m.in. zadań
w zakresie przyznawania prawa wykonywania zawo-
du, zawieszania, pozbawiania prawa wykonywania
zawodu czy prowadzenia postępowania w przedmio-
cie odpowiedzialności zawodowej lekarzy. A najwięcej
z tych pieniędzy idzie na prowadzenie Centralnego
Rejestru Lekarzy. Ale żeby nie naruszyć regulaminu,
chciałbym również zadać pytanie, chyba istotniejsze,
bo dotyczące pieniędzy. Chciałbym zapytać pana mi-
nistra (Dzwonek) – jest tutaj pan minister Twardow-
ski – ile będzie kosztować przegłosowanie poprawki
klubu Prawo i Sprawiedliwość zgłoszonej przez pana
posła Latosa. Jakby pan minister mógł…
(Poseł Tomasz Latos: Nie, nie przeze mnie, przez
pana posła Piechę.)
…nam powiedzieć, jaki mógłby być tego koszt, bo
jest to w moim przekonaniu bardzo ważne. Dziękuję
bardzo.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Na tym wyczerpaliśmy listę posłów zapisanych do
głosu.
Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie
Zdrowia pan Marek Twardowski.
Zapraszam pana ministra.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia
Marek Twardowski:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie!
Przede wszystkim na początku chciałbym podzięko-
wać wszystkim klubom poselskim, zarówno opozy-
cyjnym jak i koalicji rządzącej, bo rzadko się zdarza,
żeby wszystkie kluby oceniły, że rząd coś zrobił do-
brze. Może nie: bardzo dobrze, ale i tak dziękuję pań-
stwu. Chcę tu też podkreślić, że w czasie pracy, któ-
rą żeśmy wspólnie wykonywali w podkomisjach i ko-
misjach, dyskusja była konstruktywna, bez zazna-
czania się podziałów politycznych. Staraliśmy się
wszyscy ponad podziałami politycznymi wspólnie
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o izbach lekarskich
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia
Marek Twardowski
stworzyć jak najlepszy dokument, żeby on zarówno
służył dobrze środowisku lekarzy, jak i przyniósł coś
lepszego pacjentom.
Teraz się ustosunkuję do zadanych pytań. Jeże-
li chodzi o pytanie pana posła Piotra Stanke z Pra-
wa i Sprawiedliwości, to, proszę państwa, odpowiem
w ten sposób, jednocześnie łącząc to z kwestią tego
archiwum, bo żeśmy nad tym dyskutowali. Jest rze-
czywiście problem indywidualnej praktyki lekar-
skiej, nie ZOZ-ów, NZOZ-ów, ale indywidualnej
praktyki i konieczności przechowywania dokumen-
tacji. Rozmawialiśmy na ten temat z izbami okrę-
gowymi, z Naczelną Radą Lekarską, które podnosi-
ły, że gdybyśmy narzucili już teraz ustawowy obo-
wiązek przechowywania tej dokumentacji za po-
średnictwem Naczelnej Rady Lekarskiej, to przy
ilości lekarzy prywatnie praktykujących w Polsce,
a jest ich kilkadziesiąt tysięcy, by to przynosiło rze-
czywiście duże koszty. Musieliśmy tego argumentu
również wysłuchać, bo zdajemy sobie sprawę, że
w demokratycznym państwie prawnym, jeżeli się
nakłada jakieś obowiązki, to trzeba również wska-
zać źródła finansowania. I zgodziliśmy się tu wszy-
scy wspólnie, że takiego zapisu nie będziemy w tej
chwili forsować. Ta sprawa pozostała otwarta, odło-
żona na przyszłość do dyskusji, może już w innej
sytuacji finansowej, bo to trzeba sfinansować. A w tej
chwili żeśmy wspólnie ustalili zgodnie z tym, że le-
karz, który rejestruje praktykę indywidualną w izbie
lekarskiej, zostaje przez tę izbę również pouczony,
że, otwierając tę praktykę, musi sobie zdawać spra-
wę, że jeżeli kiedyś ją zakończy, a niekoniecznie bę-
dzie to zakończenie prowadzenia działalności przez
śmierć, to musi wziąć pod uwagę, że jego rodzina
musi zabezpieczyć gromadzoną przez niego doku-
mentację lekarską dla różnych potrzeb, musi on to
uczynić za pośrednictwem swojej rodziny. I tak to
w tej chwili zostało rozstrzygnięte. Każdy, kto
otwiera praktykę indywidualną, jest i winien być
informowany przez izbę lekarską, że jednocześnie
decyduje się ponosić taki ciężar, co musi wkalkulo-
wać w koszty prowadzonej działalności gospodar-
czej, jaką jest indywidualna prywatna praktyka le-
karska.
Jeżeli chodzi o odpowiedź na zapytanie pana posła
Tomasza Latosa z Prawa i Sprawiedliwości, to, jed-
nocześnie uwzględniając reperkusje pytania pana
posła Damiana Raczkowskiego z Platformy Obywa-
telskiej, powiem państwu, że była wielokrotnie pod-
noszona przy pracach nad tą ustawą sprawa następ-
stwa prawnego. My jako ministerstwo nie byliśmy
niechętni pomysłowi, żeby wprowadzić zapis w spra-
wie następstwa prawnego czy kontynuacji, bo kwe-
stia kontynuacji też budziła tutaj kontrowersje, jako
że można wywodzić prawnie, że to jest również na-
stępstwo prawne. Z problemem kontynuacji, następ-
stwa prawnego jest pewien kłopot, dlatego że z ana-
73
lizy działalności izb lekarskich przed wojną i ich
działalności na zasadzie reaktywowanej czy nowej
ustawy z 1989 r. trudno wprost wywieść taką myśl,
że jest to typowe następstwo prawne lub kontynu-
acja, gdyż przed wojną izby w stosunku do tego, jakie
teraz mają zadania, miały je znacznie ograniczone.
Miały tylko 5 zadań, obecnie tych zadań jest 20.
W związku z tym niezależnie od tego, czy to jest kon-
tynuacja, czy nie, to jest to właściwie zmiana w ogó-
le filozofii funkcjonowania izb lekarskich. Rozumie-
liśmy, że był problem szczególnie izby krakowskiej,
gdzie przed wojną lekarze z własnych składek zaku-
pili budynek. Oni ten budynek w tej chwili wynajmu-
ją, ale są jego użytkownikiem, a nie właścicielem.
Uważamy, że w demokratycznym państwie prawnym
każdy ma prawo się upomnieć o swoją własność,
w związku z tym pochyliliśmy się również nad tym
problemem. Na dowód tego, proszę państwa, mam
przed sobą dokument. Myśmy celem przeanalizowa-
nia tej spornej kwestii i wypracowania ostatecznego
stanowiska zwrócili się w tej sprawie na wniosek pre-
zesa Naczelnej Rady Lekarskiej do przedstawicieli
ministra sprawiedliwości, ministra spraw wewnętrz-
nych i administracji, ministra skarbu państwa i pre-
zesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Będę
się streszczał i powiem tylko, że te wszystkie gremia
prawne orzekły, że nie można wprost wywieść w myśl
obowiązującego prawa i konstytucji, że te izby, które
działają już na innej zasadzie po takim okresie prze-
rwy, są wprost następcą prawnym. I tylko dlatego,
mając taką opinię tych pięciu gremiów, nie zapisali-
śmy tutaj, że jest ta izba następcą prawnym. Rozu-
miemy pewne rozczarowanie środowiska lekarskiego,
ale nie wynika, tak jak powiedziałem, to z naszej złej
woli, z niechęci, ale z uwarunkowań prawnych,
w jakich w tej chwili nasze państwo funkcjonuje. Nie
mogliśmy wprost tego napisać.
Istniała jeszcze inna obawa – że ktoś względem
Skarbu Państwa ma jeszcze jakieś roszczenia. W tym
momencie dobrze jest też wiedzieć, czy jeszcze mo-
głyby wystąpić inne roszczenia w tej sprawie. Według
naszej wiedzy może to dotyczyć dwóch izb, czyli izby
małopolskiej i izby wielkopolskiej, ale nie wiemy, czy
gdyby taki artykuł został wprowadzony, nie pojawi-
łyby się też inne roszczenia, czego skutki dla intere-
su ze względu na możliwości państwa mogłyby być
nieprzewidywalne i co mogłoby narażać na nieplano-
wane wydatki Skarb Państwa. W związku z tym
prosimy bardzo uprzejmie o przyjęcie naszych wyja-
śnień. Jak powiadam, żeśmy się nad tym pochylili.
Jeżeli państwo posłowie sobie będą życzyć, przedsta-
wię opinie, które to gremium wydało, ale już państwo
niektórzy je mają, i które nas praktycznie zobligowa-
ły do tego, żeby – by potem nam przyjęło to Rządowe
Centrum Legislacji – zapisać to zgodnie z ocenami
prawników, kiedy przeprowadzaliśmy procedurę tej
ustawy. Dziękuję bardzo.
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Ewa Kierzkowska)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
74 Projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę…
(Poseł Tomasz Latos: A co z moim…)
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia
Marek Twardowski:
Pani Marszałek! Przepraszam bardzo, słusznie
pan poseł Latos się upomina. Przepraszam, gdyż roz-
gadałem się na inny temat.
Panie pośle, odnośnie do art. 57 ust. 5, to już ana-
lizowaliśmy, ale słusznie pan podnosi, że jeżeli mamy
wątpliwości, to już postanowiłem z dyrektorem mo-
jego departamentu, że jeszcze raz gruntownie to
przeanalizujemy, wejdziemy w kontakt z Rządowym
Centrum Legislacji i zobaczymy, czy będziemy mieli
jeszcze jakiś ruch prawny w tej kwestii. I ewentualnie
gdybyśmy podjęli jeszcze jakieś inne decyzje w tej
sprawie, zgodnie z pańską sugestią możemy o tym
porozmawiać w Senacie. Tak że pochylimy się nad
tym, przeanalizujemy, zobaczymy, co się da zrobić.
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, panie ministrze.
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Grzegorza Sztolcmana.
(Poseł Grzegorz Sztolcman: Dziękuję uprzejmie.)
Dziękuję panu posłowi.
Zamykam dyskusję.
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro-
jekt do Komisji Zdrowia w celu przedstawienia spra-
wozdania.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że
Sejm propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Przystępujemy do rozpatrzenia 12. punktu
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Po-
lityki Społecznej i Rodziny o poselskim projek-
cie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecz-
nej (druki nr 2020 i 2406).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca
Tadeusz Tomaszewski:
Dziękuję, pani marszałek.
Wysoki Sejmie! Klub Poselski Lewicy złożył pro-
jekt nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o pomocy
społecznej. Dokładnie rok temu Wysoka Izba uchwa-
liła rok bieżący rokiem rodziny zastępczej, stąd w cza-
sie prac nad tym projektem w Klubie Poselskim Le-
wicy, uwzględniając sygnały od samorządowców,
przedstawiono te propozycje.
Chciałbym następnie podziękować przedstawicie-
lom rządu za konstruktywne podejście do złożonego
projektu poselskiego. I tak w miarę sprawnie Komi-
sja Polityki Społecznej i Rodziny rozpatrzyła projekt
w czasie pierwszego czytania w dniu 9 września. Po-
wołana podkomisja przygotowała sprawozdanie za-
warte w druku nr 2406, w którym zostały uwzględ-
nione sugestie zamieszczone w stanowisku rządu,
a także opinie Biura Legislacyjnego. Na podstawie
tej ustawy rada powiatu będzie mogła w drodze
uchwały podwyższyć wysokość kwoty pieniężnej
przysługującej rodzinom zastępczym, wysokość po-
mocy pieniężnej na kontynuowanie nauki i usamo-
dzielnianie się oraz wartość pomocy na zagospoda-
rowanie. Podwyższanie wysokości pieniężnych, o któ-
rych mówiłem wcześniej, może być zróżnicowane i uza-
leżnione od spełnienia dodatkowych warunków
określonych w uchwale rady powiatu. Dajemy samo-
rządowi powiatowemu, który prowadzi z mocy prawa
rodziny zastępcze, instrument prawny do stosowania
lokalnej polityki w tej sprawie. Samorząd, który
uzna, że warto podwyższyć kryteria ustawowe, bę-
dzie mógł na podstawie właśnie tej ustawy przygoto-
wać stosowny projekt uchwały. Opierając się na tej
uchwale, uwzględniającej również lokalną politykę,
lokalne uwarunkowania, będzie można przyznawać
zwiększoną pomoc rodzinom zastępczym. W tej chwi-
li na podstawie art. 85 ust. 3 rada powiatu w drodze
uchwały może zwiększać tę zryczałtowaną kwotę na
utrzymanie dziecka, ale dotyczy to tylko i wyłącznie
placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzin-
nego, nie odnosi się to natomiast do rodzin zastęp-
czych. Stąd właśnie troska samorządowców i suge-
stie, aby stworzyć taką podstawę prawną.
To sprawozdanie zostało przyjęte jednomyślnie
przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny i zawar-
te jest w druku nr 2460. Wobec powyższego wnoszę
do Wysokiej Izby o przyjęcie projektu zawartego
w sprawozdaniu. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Panie pośle, chyba w druku nr 2406, tak?
Poseł Sprawozdawca
Tadeusz Tomaszewski:
Tak, 2406. Pani marszałek bardzo pilnie zauwa-
żyła, że tak jest.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Dziękuję panu posłowi.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Drozd,
Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Ewa Drozd:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Oby-
watelskiej przedstawiam stanowisko w sprawie po-
selskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o pomo-
cy społecznej.
Przedstawiony projekt przewiduje dodanie art. 78a
w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecz-
nej. Zmiana ta ma na celu utworzenie dla powiatów
podstawy prawnej do wspomagania ze środków wła-
snych rodzin zastępczych. Obecnie obowiązujące
przepisy ustawy uniemożliwiają podwyższenie przez
samorząd wysokości świadczenia pieniężnego kiero-
wanego do rodzin zastępczych. Możliwość taką, o któ-
rej mówił pan poseł sprawozdawca, w myśl obecnie
obowiązujących przepisów, posiada rada powiatu po
podjęciu stosownej uchwały, na podstawie której
może zwiększyć zryczałtowaną kwotę na utrzymanie
dziecka, ale dotyczy to tylko placówek opiekuńczo-
-wychowawczych typu rodzinnego, z pominięciem
niestety rodzin zastępczych. Jest to problem, który
sygnalizowały nie tylko rodziny zastępcze, ale rów-
nież samorządy, które chciały wesprzeć istniejące
rodziny zastępcze i które ze względu na brak zainte-
resowania tą formą opieki nad dziećmi chciały rów-
nież stworzyć system zachęt w celu powstawania
nowych rodzin. Co prawda, w 2007 r. dokonano zmian
w niektórych aktach wykonawczych do ustawy o po-
mocy społecznej, lecz zakres tych zmian jest niewiel-
ki i nie dotyczy świadczeń na utrzymanie dziecka
w rodzinie zastępczej, lecz aktów wykonawczych
w zakresie, na jaki pozwalała ustawa. Aby dać pod-
stawy samorządom powiatowym, ponieważ jest to
zadanie własne powiatu, do kształtowania – w miarę
swoich możliwości i z uwzględnieniem potrzeb po-
szczególnych rodzin – pomocy pieniężnej dla rodzin
pełniących funkcję rodzin zastępczych, należy doko-
nać zmian w ustawie. I przedstawiony projekt daje
takie możliwości.
Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że podczas
prac podkomisji powołanej do rozpatrzenia projektu
ustawy uwzględniono wątpliwości i wprowadzono
poprawki, które zyskały również akceptację strony
rządowej i znalazły się w projekcie zawartym spra-
wozdaniu, druk nr 2406, a dotyczą choćby kwestii
swobodnej decyzji rady powiatu, jakie świadczenie
kierowane do rodzin zastępczych i wychowywanych
w tych rodzinach dzieci powinno i może zostać pod-
75
wyższone. Dokonano także jednoznacznego określe-
nia rodzaju działania, ponieważ w pierwotnej wersji
projektu, zawartego w druku nr 2020, w art. 78a
w ust. 1 jest mowa o możliwości podwyższenia świad-
czenia, a w ust. 2 o dodatkowej pomocy. Doprecyzo-
wano również to, jaki samorząd może podejmować
takie decyzje.
Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platformy
Obywatelskiej, mając na uwadze powyższe argumen-
ty, ze względu na ważny aspekt proponowanych
zmian w kierunku wspierania rodzin zastępczych
w ustawie o pomocy społecznej oraz fakt, że Sejm
Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił rok 2009 rokiem
rodziny zastępczej, pozytywnie ocenia ten projekt
i poprze go w głosowaniu. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Głos ma pan poseł Zbysław Owczarski, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Proszę, panie pośle.
Poseł Zbysław Owczarski:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie-
dliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w spra-
wie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy
o pomocy społecznej, druki nr 2020 i 2406.
Celem inicjatywy ustawodawczej jest stworzenie
dla powiatów podstawy prawnej do wspomagania ze
środków własnych rodzin zastępczych. Ustawa z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej w art. 78 prze-
widuje udzielenie pomocy pieniężnej rodzinie zastęp-
czej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania każ-
dego umieszczonego w niej dziecka. Podstawą usta-
lenia wysokości pomocy pieniężnej jest kwota 1621 zł.
Artykuł ten ustala dalej zasady, na podstawie któ-
rych właściwy starosta przyznaje określone dofinan-
sowanie. Propozycja dodania w projekcie ustawy art.
78a umożliwi radzie powiatu podwyższenie kwoty
pomocy pieniężnej, wynikającej właśnie z omówione-
go przed chwilą art. 78. Podwyższenie tej kwoty bę-
dzie mogło być sfinansowane wyłącznie ze środków
własnych powiatu. Poza tym proponowany projekt
ustawy umożliwi radzie powiatu zróżnicowanie tej
dodatkowej pomocy, która może być uwarunkowana
spełnieniem określonych kryteriów przyjętych w sto-
sownej uchwale.
Reasumując, jeżeli Wysoka Izba przyjmie ten projekt
ustawy, rada powiatu może zwiększyć środki na częścio-
we pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie
zastępczej, ale nie musi, oraz może określić zróżnicowa-
nie tej kwoty, ale nie musi, i uzależnić to od spełnienia
przyjętych przez nią warunków.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Prawo i Spra-
wiedliwość poprze przedmiotowy projekt ustawy.
Dziękuję za uwagę.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
76 Projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Kle-
pacza, klub Lewica.
Bardzo proszę.
Poseł Witold Klepacz:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Jestem zaszczycony, że Klub Poselski Lewica jest
inicjatorem rozpatrywanej nowelizacji ustawy o po-
mocy społecznej. Ta nowelizacja jest niewielka, ale
bardzo ważna dla osób, które decydują się pełnić
funkcję rodziny zastępczej. Jest to ważny sygnał tak-
że dla tych osób, które już się na to zdecydowały, jak
również dla tych, które rozważają taką możliwość.
Klub Poselski Lewica dostrzega ich wysiłki, doce-
nia bardzo ważną społecznie funkcję, jaką pełni ro-
dzina zastępcza w zakresie wychowania dzieci. Po-
moc i wsparcie państwa są niezbędne dla prawidło-
wego funkcjonowania rodzin zastępczych. Problem
ten dostrzegają również samorządowcy, między in-
nymi samorządowcy z Sosnowca. To z ich strony pły-
nęły sygnały dotyczące udzielania większego wspar-
cia rodzinom zastępczym.
Rok temu Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił
2009 r. rokiem rodziny zastępczej. Ta nowelizacja
wpisuje się w intencje Wysokiej Izby. Szkoda tylko,
że może zostać niezauważona w kontekście szumu
medialnego, który towarzyszy aferom hazardowej,
stoczniowej i podsłuchowej. Nowelizacja ustawy daje
możliwość radzie powiatu, w drodze uchwały, pod-
wyższenia kwot pomocy pieniężnej przysługującej
rodzinie zastępczej, zwiększenia pomocy pieniężnej
na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie oraz na
zagospodarowanie.
Rada powiatu może tę pomoc zróżnicować i uzależ-
nić od dodatkowych warunków, a całość pomocy jest
finansowana ze środków własnych powiatu. Tym sa-
mym umożliwiamy samorządom udzielanie rodzinom
zastępczym pomocy w wysokości większej niż wysokość
przewidziana w ustawie o pomocy społecznej. Jest to
dobra, konkretna nowelizacja.
Klub Poselski Lewica będzie głosował za jej przyję-
ciem. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludo-
wego przedstawi pan poseł Mieczysław Kasprzak.
Bardzo proszę.
Poseł Mieczysław Kasprzak:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Mam zaszczyt zabrać głos w imieniu Klubu Posel-
skiego Polskiego Stronnictwa Ludowego w dyskusji
nad zmianami w ustawie o pomocy społecznej. Zga-
dzam się z moim poprzednikiem, że sprawy istotne,
tematy, które dotyczą kwestii ludzkich, społecznych,
socjalnych, o których dzisiaj dyskutujemy, omawiamy
na spokojnie, ale zawsze, można powiedzieć, po za-
chodzie słońca, natomiast sprawy, które nie mają
wpływu na to, jak będzie żyło się ludziom, wzbudza-
ją emocje. Wtedy wszystkie kamery i mikrofony są
na to zwrócone.
Myślę, że ta zmiana jest drobna, ale istotna. Daje
możliwość zwiększenia pomocy rodzinom zastęp-
czym. Konkretne sygnały napływały do nas wszyst-
kich. Wnioskodawcy postąpili tutaj bardzo słusznie,
bo jeżeli jest możliwość wsparcia rodzin zastępczych
przez samorząd powiatowy, to należy ją wykorzystać,
a jeżeli samorząd przejawia wolę udzielenia takiego
wsparcia, to ustawodawca nie powinien ani tego
utrudniać, ani mieć innego zdania w tym zakresie.
Dziękuję bardzo, pani marszałek.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Wysłuchaliśmy stanowisk klubów.
Przechodzimy do zadawania pytań.
Na listę zapisał się jeden pan poseł.
Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zapisać się do
zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Panie pośle, ma pan 1 minutę na zadanie pytania.
Bardzo proszę.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Dziękuję.
Pytanie kieruję do pana ministra. Najwyższa Izba
Kontroli w komunikacie informuje, że przeprowadzi-
ła kontrolę realizacji obowiązków w zakresie pomocy
rodzinie. Kontrolowała 40 instytucji powołanych do
pomocy rodzinie, w tym 26 powiatowych centrów
pomocy rodzinie, 14 miejskich ośrodków pomocy ro-
dzinie. Zdaniem NIK na pozytywną ocenę zasłużyło
7 z nich. Według NIK największy problem stanowi
brak właściwej współpracy między instytucjami po-
wołanymi do pomocy rodzinie a sędziami rodzinnymi
na etapie ustanawiania rodzin zastępczych. Okazuje
się, że sądy zbyt często ustanawiają rodziców zastęp-
czych, nie uwzględniając negatywnych opinii ośrod-
ków pomocy społecznej i powiatowych centrów pomo-
cy rodzinie.
Panie ministrze, co należy zrobić, żeby poprawić
tę sytuację? Czy stan prawny jest w tym zakresie
wystarczający? Czy chodzi o brak woli współdziała-
nia organów władzy publicznej w zakresie ustana-
wiania rodzin zastępczych, czy trzeba dokonać zmian
prawnych? Dziękuję.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Do zabrania głosu i zadania pytania zdążył jesz-
cze zapisać się pan poseł Jarosław Matwiejuk, klub
Lewica.
Bardzo proszę.
Poseł Jarosław Matwiejuk:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! Jak powszechnie wiadomo, ustawa o po-
mocy społecznej jest jedną z najmniej stabilnych
ustaw. Bardzo często wprowadza się do niej zmiany.
W związku z tym chciałbym zapytać, czy jest to praw-
da, że w resorcie toczą się prace nad kolejną dużą
nowelizacją tej ustawy. Jeżeli tak, to czego dotyczą?
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu
w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pana
Marka Buciora.
Bardzo proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Pracy i Polityki Społecznej
Marek Bucior:
Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Przede
wszystkim chcę podkreślić, że przedłożony przez
Klub Poselski Lewica projekt ustawy o zmianie usta-
wy o pomocy społecznej został pozytywnie zaopinio-
wany przez Radę Ministrów. Nasze stanowisko było
pozytywne, a wprowadzenie podczas prac drobnych
zmian umożliwia poparcie tego projektu w pełni. To
jest pierwsza kwestia.
Jeżeli chodzi o pytania, chcę powiedzieć, że oba
dotyczą przygotowanych w resorcie pracy założeń do
ustawy o pieczy zastępczej. Te założenia zostały
przyjęte przez Radę Ministrów pod koniec czerwca
bieżącego roku. Obecnie w Rządowym Centrum Le-
gislacji trwają prace przygotowawcze nad konkret-
nym projektem ustawy, który między innymi będzie
dotyczył tego, na co wskazywał NIK. Będzie on prze-
widywał potrzebę zapoznawania się sądów z opinia-
mi centrów pomocy rodzinie. Poza tym zostanie
w nim wprowadzony szereg zmian umożliwiających
zmniejszenie liczby dzieci przebywających w domach
dziecka, wyrugowanie z domów dziecka przede
wszystkim małych dzieci, a ostatecznie odejście od
tego systemu, likwidację domów dziecka. Takie roz-
wiązania zostaną przygotowane.
Oczywiście przygotowanie jest czasochłonne, ale
mamy nadzieję, że już niedługo Rządowe Centrum
77
Legislacji przedstawi nam projekt ustawy, który bę-
dzie mógł zostać przedłożony Wysokiej Izbie, przeka-
zany jej do rozpatrzenia.
Jeżeli chodzi o kwestię budżetową, to jest to ele-
ment, o którym rozmawiamy z Ministerstwem Fi-
nansów. Niestety, istnieją w tym zakresie pewne
bariery. Planuje się, że ustawa wejdzie w życie z dniem
1 stycznia 2011 r. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu ministrowi.
Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł
Tadeusz Tomaszewski.
Bardzo proszę.
Pan poseł rezygnuje.
Dziękuję uprzejmie.
Zamykam dyskusję*).
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ad-
ministracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji
Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie
ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej Konwen-
cji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu ją-
drowego, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne
Narodów Zjednoczonych dnia 13 kwietnia 2005 r.
(druki nr 2256 i 2383).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Macieja Orzechowskiego.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca
Maciej Orzechowski:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posło-
wie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu połą-
czonych komisji przedstawić Wysokiej Izbie sprawoz-
danie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych
oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym pro-
jekcie ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej Kon-
wencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu ją-
drowego, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Na-
rodów Zjednoczonych dnia 13 kwietnia 2005 r. (dru-
ki nr 2256 i 2383).
Marszałek Sejmu, zgodnie z regulaminem Sejmu,
po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu skierował
w dniu 25 sierpnia 2009 r. powyższy projekt ustawy
do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz
Komisji Spraw Zagranicznych do pierwszego czyta-
nia. W dniu 7 października 2009 r. Komisja Admini-
stracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisja Spraw
Zagranicznych przeprowadziły pierwsze czytanie,
rozpatrzyły ten projekt ustawy.
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
78 Projekt ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego
Poseł Sprawozdawca Maciej Orzechowski
Międzynarodowa Konwencja w sprawie zwalcza-
nia aktów terroryzmu jądrowego została przyjęta
przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych
13 kwietnia 2005 r. W dniu 14 września tego samego
roku podczas szczytu ONZ w Nowym Jorku ówczesny
minister spraw zagranicznych Adam Rotfeld podpi-
sał konwencję w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej.
Konwencja ta nakłada na państwa strony obowiązek
penalizacji przestępstw skatalogowanych w jej arty-
kułach, jak również wprowadzenia zagrożeń tych
przestępstw surowymi karami, uwzględniającymi
ich poważny charakter. Katalog ten obejmuje prze-
stępstwa podlegające już ściganiu w oparciu o odpo-
wiednie przepisy polskiego Kodeksu karnego. Art. 21
i 22 stanowią gwarancję, iż realizacja postanowień
konwencji będzie się odbywała z poszanowaniem za-
sad suwerenności, równości, integralności teryto-
rium państw oraz nieingerencji w ich sprawy we-
wnętrzne.
Ratyfikacja konwencji zgodnie z postanowieniami
art. 89 ust. 1 pkt 2 i 5 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej będzie wymagała uprzedniej zgody wyrażo-
nej w ustawie.
Związanie się Rzeczypospolitej Polskiej postano-
wieniami konwencji nie spowoduje konieczności wpro-
wadzenia zmian w polskim prawodawstwie, ponieważ
jej postanowienia nie odbiegają od obowiązującego
w Rzeczypospolitej Polskiej porządku prawnego.
Wejście w życie konwencji nie powinno spowodo-
wać skutków finansowych dla podmiotów sektora
finansów publicznych w postaci zmniejszenia ich do-
chodów lub zwiększenia wydatków ani dodatkowych
skutków finansowych dla budżetu państwa, innych
niż przewidziane w dalszej części budżetowej.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz
Komisja Spraw Zagranicznych wnoszą, by Sejm przy-
jął bez poprawek projekt ustawy zawarty w drukach
nr 2256 i 2383. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Krzą-
kałę, klub Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Marek Krząkała:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu klubu Platforma Obywatelska mam za-
szczyt przedstawić stanowisko klubu w przedmioto-
wej sprawie.
Przygotowany przez rząd projekt ustawy, druk
nr 2256 i 2383, przewiduje ratyfikację Międzynarodo-
wej Konwencji w sprawie zwalczania aktów terrory-
zmu jądrowego, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne
Narodów Zjednoczonych w dniu 13 kwietnia 2005 r.,
a podpisanej przez Polskę we wrześniu 2005 r.
Konwencja jest reakcją na nowe zagrożenie, jakim
jest terroryzm. Żyjemy w świecie, który dysponuje
bogactwem niebezpiecznych materiałów. Terroryzm
szybko dostosowuje się do warunków, w jakich przy-
chodzi mu działać, a co za tym idzie, uczy się wyko-
rzystywać najnowocześniejsze obecnie dostępne dla
niego technologie. Terroryzm jądrowy stał się dziś
zagrożeniem bardziej realnym niż kiedykolwiek
wcześniej. Świadczą o tym chociażby sporządzone
w ostatnich latach przez różnorodne instytucje i agen-
cje raporty na temat kradzieży lub sprzedaży mate-
riałów radioaktywnych.
Z niepokojem obserwujemy także niestabilną sy-
tuację polityczną na Bliskim Wschodzie. Sprawowa-
nie kontroli nad proliferacją zwłaszcza broni jądrowej
staje się dziś dla wspólnoty międzynarodowej coraz
trudniejsze. Konieczna jest więc intensywna współ-
praca państw w zakresie opracowania i przyjmowa-
nia metod i środków mających na celu skuteczne
zapobieganie zagrożeniom terrorystycznym.
Naprzeciw temu wychodzi projekt ustawy przewi-
dującej ratyfikację Międzynarodowej Konwencji w spra-
wie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego. Uregu-
lowania prawne zawarte w konwencji, zakładające
płynną i szybką wymianę informacji oraz sprawny
system jurysdykcji, umożliwią szybką i skuteczną
reakcję wobec sprawców działających na skalę mię-
dzynarodową oraz pozwolą na uniknięcie fiaska po-
stępowań karnych. Konwencja nakłada na państwa
strony obowiązek karania wymienionych w niej prze-
stępstw, a także przestrzegania zasad ochrony mate-
riałów promieniotwórczych zgodnie ze standardami
ustalanymi przez Międzynarodową Agencję Energii
Atomowej. Ponadto przepisy konwencji stanowią
gwarancję, iż stosowanie jej postanowień będzie się
odbywało w oparciu o zasady suwerennej równości
i integralności terytorialnej państw oraz nieingeren-
cji w ich sprawy wewnętrzne, a także z poszanowa-
niem i przestrzeganiem praw człowieka.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub
Platformy Obywatelskiej w trosce o poprawę bezpie-
czeństwa obywateli i państwa polskiego, a także
w trosce o wzmocnienie pozycji naszego kraju na are-
nie międzynarodowej jest za przyjęciem przedmioto-
wego projektu ustawy. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pan poseł Marek Suski, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Proszę, panie pośle.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego
Poseł Marek Suski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawo
i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy o ratyfikacji
Międzynarodowej Konwencji w sprawie zwalczania
aktów terroryzmu jądrowego, przyjętej przez Zgro-
madzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 13
kwietnia 2005 r. W dniu 14 września 2005 r. podczas
szczytu ONZ w Nowym Jorku minister spraw zagra-
nicznych Adam Rotfeld podpisał tę konwencję w imie-
niu Rzeczypospolitej Polskiej.
Jak powiedział mój przedmówca, z niepokojem
obserwujemy wzrastające natężenie aktów terrory-
stycznych na całym świecie. Polska jako kraj odpo-
wiedzialny, będący w strukturach międzynarodo-
wych, w NATO, odpowiedzialny za losy swojego na-
rodu, wspiera działania, które służą poprawie bez-
pieczeństwa i na świecie, i w naszym kraju. Zatem
trudno byłoby nie poprzeć tej konwencji. Prawo
i Sprawiedliwość oczywiście konwencję tę popiera.
Chciałbym również wyrazić pewne zaniepokoje-
nie wzrastającą groźbą użycia czy broni jądrowej, czy
chociażby materiałów promieniotwórczych. Znane są
już przykłady gróźb wysyłanych przez terrorystyczne
organizacje, że mogą wyprodukować tzw. brudne
bomby, czyli takie, które co prawda nie będą bomba-
mi w ujęciu klasycznym, to znaczy nie będą powodo-
wały wybuchu materiału rozszczepialnego, ale mo-
głyby ten materiał promieniotwórczy rozproszyć za
pomocą wybuchu materiału konwencjonalnego. Stąd
też groźba użycia tego typu środka terroru jest już,
niestety – powiem w ten sposób – całkiem realna.
Dlatego też Polska powinna dołożyć wszelkich sta-
rań, żeby zminimalizować tego rodzaju zagrożenie,
tym bardziej że ta konwencja jest już przez Polskę
podpisana i wymaga tylko ratyfikacji.
Ratyfikacja ta powinna nastąpić jak najszybciej,
żeby Polska mogła wypełnić swoje zobowiązania
w koalicji antyterrorystycznej. Stąd też, jak powie-
działem, klub Prawa i Sprawiedliwości popiera przed-
łożony projekt. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł
Jarosław Matwiejuk.
Proszę, panie pośle.
Poseł Jarosław Matwiejuk:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie
Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko
klubu Lewica wobec sprawozdania Komisji Admini-
stracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw
Zagranicznych w sprawie przedmiotowego projektu
ustawy związanego z ratyfikacją Międzynarodowej
Konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu
jądrowego, konwencji ONZ-owskiej.
79
Jeszcze kilka lat temu nikt by nie pomyślał, że
może pojawić się zjawisko terroryzmu jądrowego.
Przypomnijmy, terroryzm to od łacińskiego terror
– strach, trwoga i przerażenie. To pojęcie kojarzyło
się z reguły z terroryzmem politycznym, narodowym,
czasami religijnym, a również i kryminalnym. I oto
okazuje się, że są grupy, które są gotowe wykorzystać
postęp techniczny i zdobycze techniki, fizyki jądro-
wej. Rzeczywiście zagrożenie aktami terroryzmu
jądrowego jest realne, tym bardziej że międzynaro-
dowy pakt o proliferacji, o nierozprzestrzenianiu
broni jądrowej i technologii jądrowej z 1968 r., zdaje
się, nie odegrał roli, jaka była mu powierzona.
Społeczność międzynarodowa w związku z tym,
co się dzieje, uznała za konieczne zacieśnienie mię-
dzynarodowej współpracy w tym zakresie, w zakresie
przeciwdziałania ewentualnemu terroryzmowi jądro-
wemu.
Konwencja zawiera wiele istotnych rozwiązań
prawnych, przede wszystkim penalizuje przestęp-
stwa związane z terroryzmem jądrowym, wprowadza
pomoc prawną, stanowi samoistną podstawę do eks-
tradycji osób podejrzewanych o działania związane
z terroryzmem jądrowym lub popełniających takie
przestępstwa. W konwencji znajdują się także normy
poprawiające przepływ informacji z gwarancjami ich
poufności, co jest istotne.
W związku z powyższym klub Lewica stoi na sta-
nowisku, że jest to projekt ustawy, który musi zostać
poparty i powinien zostać poparty dla dobra wspól-
nego, w związku z czym będziemy głosowali za przy-
jęciem sprawozdania i za ustawą. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe-
go głos zabierze pan poseł Mieczysław Kasprzak.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Mieczysław Kasprzak:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy-
soka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego
Stronnictwa Ludowego chcę powiedzieć, że ten pro-
jekt ustawy nie budził u nas żadnych wątpliwości,
dlatego też nasz klub poselski jednoznacznie opowia-
da się za przyjęciem ustawy o ratyfikacji Międzyna-
rodowej Konwencji w sprawie zwalczania aktów ter-
roryzmu i będzie głosować za przyjęciem tej ustawy.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Wysłuchaliśmy stanowisk klubów.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
80 Projekt ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska
Przechodzimy do zadawania pytań, do których
zapisało się 2 panów posłów.
Czy ktoś z państwa miałby jeszcze ochotę zapisać
się do zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Wyznaczam czas na zadanie pytania – 1 minuta.
Pierwszy zabierze głos pan poseł Dariusz Lipiński
z klubu Platforma Obywatelska.
Nie ma pana posła.
Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława
Matwiejuka z klubu Lewica.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Jarosław Matwiejuk:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie
Ministrze! Chciałbym, żeby pan przypomniał opinii
publicznej, jakie to organy Rzeczypospolitej Polskiej
będą upoważnione do tego, by zapewnić faktyczną,
skuteczną realizację przedmiotowej konwencji. Dzię-
kuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Bardzo proszę o zabranie głosu zastępcę szefa
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego pana Pawła
Białka.
Bardzo proszę.
Zastępca Szefa
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Paweł Białek:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Od-
powiadając na pytanie, jakie organy państwa będą
realizowały konwencję, chcę powiedzieć, że zgodnie
z tą konwencją należy wskazać punkt kontaktowy
z Organizacją Narodów Zjednoczonych. Tym punk-
tem kontaktowym, który będzie pracował całą dobę,
będzie Centrum Antyterrorystyczne Agencji Bezpie-
czeństwa Wewnętrznego. Jest to jednostka, w której
pełnią służbę funkcjonariusze wszystkich służ zaj-
mujących się osłoną antyterrorystyczną kraju.
Chciałbym również wskazać, co może jest istotne,
że Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego w zakre-
sie swoich kompetencji ma również zwalczanie zagro-
żeń proliferacyjnych, których ta konwencja też czę-
ściowo dotyczy. Oczywiście te zadania będziemy re-
alizować we współpracy z Ministerstwem Spraw
Zagranicznych i prokuraturą. Dziękuję uprzejmie.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Macieja Orzechowskiego.
Poseł Maciej Orzechowski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Chciałbym serdecznie podziękować członkom oby-
dwu komisji za sprawne przeprowadzenie projektu
ratyfikacji konwencji. Zapobieganie proliferacji broni
nuklearnej ma duże znaczenie i pewnie będzie nabie-
rało coraz większego, ponieważ materiały rozszcze-
pialne, jak i broń nuklearna znajdują się w posiada-
niu coraz większej liczby państw. Dziękuję serdecz-
nie. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Zamykam dyskusję*).
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji
Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnym
projekcie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnia-
niu pracowników tymczasowych (druki nr 1929
i 2408).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
panią poseł Izabelę Katarzynę Mrzygłocką.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Sprawozdawca
Izabela Katarzyna Mrzygłocka:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu sejmo-
wej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny mam za-
szczyt przedstawić sprawozdanie w sprawie komisyj-
nego projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnia-
niu pracowników tymczasowych. Projekt jest zawar-
ty w druku sejmowym nr 1929, a sprawozdanie ko-
misji w druku nr 2408.
Pierwsze czytanie projektu odbyło się 18 czerwca
br. na posiedzeniu sejmowej Komisji Polityki Społecz-
nej i Rodziny. Został on wtedy skierowany do dalszej
pracy do podkomisji stałej ds. rynku pracy. Podkomi-
sja rozpatrywała przedmiotowy projekt na dwóch
posiedzeniach, zaś komisja rozpatrywała projekt na
posiedzeniach, jak już wspomniałam, 18 czerwca,
a także 23 września i 8 października 2009 r.
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych
Poseł Sprawozdawca
Izabela Katarzyna Mrzygłocka
Czym różni się sprawozdanie komisji od projektu
opisanego w druku nr 1929? Przede wszystkim w wy-
niku zgłoszonej autopoprawki została wykreślona
zmiana 3. dotycząca dodania art. 8a i 8b po art. 8.
Zgodnie z opinią Biura Analiz Sejmowych propono-
wane w tych artykułach rozwiązania były niezgodne
z przepisami dyrektyw unijnych.
Podczas procedowania nad projektem na posie-
dzeniu podkomisji wykreśliliśmy zmianę 2. polegają-
cą na wydłużeniu z 3 do 6 miesięcy okresu, po upły-
wie którego można zatrudnić pracownika tymczaso-
wego na stanowisku wcześniej zajmowanym przez
pracownika danej firmy, zwolnionego z przyczyn nie-
dotyczących pracownika. Chodzi o to, że obecnie,
jeśli przedsiębiorca zwalnia osobę z danego stanowi-
ska, może tam zostać zatrudniony pracownik tym-
czasowy, ale dopiero po upływie 3 miesięcy. Zgodnie
z propozycją zawartą w druku nr 1929 okres ten
miałby być wydłużony do 6 miesięcy.
Tymczasem intencją zmian w ustawie jest uela-
stycznienie obowiązujących przepisów, zatem zda-
niem członków podkomisji, przedstawicieli rządu i obec-
nych na tym posiedzeniu ekspertów wydłużenie tego
okresu jest niepotrzebne. Zmiana została więc wy-
kreślona i to rozwiązanie zostało zaakceptowane
przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny.
Problemy interpretacyjne dotyczyły przede
wszystkim treści nowego art. 18a. Na temat tych
zapisów dyskutowaliśmy bardzo długo i doszliśmy
do wniosku, że są nieprecyzyjne. Przede wszystkim
dwuznaczny był przepis art. 18a ust. 1 dotyczący
obowiązku wydawania świadectwa pracy w okresie
nie dłuższym niż 12 miesięcy. Podczas procedowa-
nia nad projektem zwracano uwagę, że zapis ten nie
precyzuje, od kiedy tak naprawdę ten okres należy
liczyć.
Jeśli chodzi o ust. 2 art. 18a, to zastanawiali-
śmy się, czy wydawanie świadectwa na żądanie
pracownika tymczasowego jest zgodne z Kodeksem
pracy, który precyzuje, że powinno one zostać wy-
dane w ciągu 7 dni od daty rozwiązania stosunku
pracy.
W tej sytuacji konieczne stało się doprecyzowa-
nie przepisów zgodnie z intencją projektodawców.
Nowe rozwiązania mają bowiem zlikwidować czaso-
chłonną i kosztowną barierę administracyjną w funk-
cjonowaniu agencji pracy tymczasowej poprzez
zmniejszenia liczby wydawanych świadectw pracy,
a co za tym idzie, koszty zatrudniania pracowników
tymczasowych powinny ulec zmniejszeniu. Tym sa-
mym staną się oni bardziej konkurencyjni na rynku
pracy.
Skoro intencja jest jasna, pozostało jedynie wy-
pracowanie takiego brzmienia przepisów, aby nie
powodowały one rozbieżności interpretacyjnych.
Wspólnie ze stroną rządową, legislatorami i partne-
rami społecznymi udało nam się przygotować odpo-
81
wiednie rozwiązanie. Przeredagowaliśmy art. 18a
i dodaliśmy art. 18b. W naszym odczuciu przepisy
zostały na tyle doprecyzowane, że agencje pracy tym-
czasowej nie będą miały wątpliwości, w jakich sytu-
acjach i za jakie okresy należy wydać pracownikowi
świadectwo pracy.
Przy tym warto podkreślić, że zawsze na żądanie
osoby, która zakończyła zatrudnienie, świadectwo
pracy musi zostać wydane w ciągu 7 dni od dnia zgło-
szenia żądania. To oznacza, że pomimo pewnego
uelastycznienia przepisów w żaden sposób nie likwi-
dujemy tego gwarantowanego przez Kodeks pracy
przywileju.
W sprawozdaniu komisji zawarty jest także wnio-
sek mniejszości dotyczący brzmienia art. 20 ust. 1
ustawy. Zgodnie z obecnymi przepisami w okresie 3
kolejnych lat pracownik tymczasowy może być zatrud-
niony u jednego pracodawcy maksymalnie przez okres
12 miesięcy. Natomiast zgodnie z intencją projekto-
dawcy ten okres ma zostać wydłużony do 18 miesięcy.
Na tym polega uelastycznienie przepisów. Wniosek
mniejszości dotyczy właśnie tego zapisu i zmierza do
utrzymania w ustawie łącznego okresu 12 miesięcy
zatrudnienia u tego samego pracodawcy.
Podsumowując, w imieniu Komisji Polityki Spo-
łecznej i Rodziny wnoszę o przyjęcie sprawozdania
zawartego w druku sejmowym nr 2408. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Dzię-
cioła, Platforma Obywatelska.
Poseł Janusz Dzięcioł:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W związ-
ku z tym, że pani poseł sprawozdawca tak szeroko
przedstawiła cel zmiany tej ustawy, pokrótce przed-
stawię stanowisko klubu Platforma Obywatelska.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu
pracowników tymczasowych jest jednym z tych pro-
jektów, które w znaczący sposób mają ograniczyć biu-
rokrację. Mówimy tutaj o biurokracji związanej z za-
trudnianiem przez agencje pracy tymczasowej – dele-
gowanym do tzw. pracodawców użytkowników – pra-
cowników tymczasowych. Jednak osiągnięcie efektu
ograniczenia biurokracji nie jest jedynym pozytyw-
nym skutkiem uchwalenia omawianej ustawy.
W ramach projektowanej ustawy zmianie ulegną
niektóre istotne zasady zatrudniania pracowników
tymczasowych. Dotyczy to tych zasad, które utrud-
niały funkcjonowanie na rynku pracy agencjom pra-
cy tymczasowej, a jednocześnie – i przede wszystkim
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
82 Projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych
Poseł Janusz Dzięcioł
– osobom przez nie zatrudnianym. Dzięki tym zmia-
nom istotnie zwiększy się możliwość zatrudniania
takich osób. Są to dwa najważniejsze cele projektu
ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowni-
ków tymczasowych.
Jeśli chodzi o wprowadzone zmiany, to jedną
z nich jest zmiana długości okresu zatrudnienia pra-
cownika tymczasowego u jednego pracodawcy użyt-
kownika. Proponowana zmiana wydłuża czas łącz-
nego zatrudnienia do 18 miesięcy w okresie 3 lat.
Następną zmianą jest umożliwienie zatrudnienia
pracownika tymczasowego u pracodawcy, u którego
co prawda wystąpiły zwolnienia grupowe, ale w zu-
pełnie innych jednostkach niż te, w których istnieje
zapotrzebowanie na pracowników tymczasowych.
Ponadto wprowadza się okres 6 miesięcy przerwy
między zatrudnieniem pracownika stałego a zatrud-
nieniem pracownika tymczasowego na tym samym
stanowisku, jeśli rozwiązany został stosunek pracy
z przyczyn niedotyczących pracowników.
Kolejną istotną zmianą jest wprowadzenie możli-
wości wystawiania świadectwa pracy jako jednego
dokumentu zbiorczego uwzględniającego wszelkie
okresy zatrudnienia w ciągu roku, o ile pracownik
nie wyrazi żądania wystawienia świadectwa pracy
za okres krótszy po wygaśnięciu danej umowy.
Wszystkie powyższe ustalenia spełniają cele
omawianego projektu ustawy: zmniejszają biuro-
krację i sprawiają, że proces zatrudniania pracow-
ników tymczasowych stanie się bardziej elastyczny
i łagodniejszy dla pracownika. Z tych istotnych
względów klub Platforma Obywatelska rekomen-
duje niniejszy projekt ustawy do przyjęcia. Bardzo
dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pan poseł Adam Śnieżek, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Proszę, panie pośle.
Poseł Adam Śnieżek:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym przed-
stawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo
i Sprawiedliwość wobec sprawozdania Komisji Poli-
tyki Społecznej i Rodziny o komisyjnym projekcie
nowelizacji ustawy o zatrudnianiu pracowników
tymczasowych, druki nr 1929 i 2408.
Komisja Nadzwyczajna „Przyjazne Państwo” za-
warła w omawianej nowelizacji kilka zmian zmierza-
jących do ułatwienia pracodawcom zatrudniania
pracowników za pośrednictwem agencji pracy tym-
czasowej. W toku prac Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny oraz jej podkomisji okazało się, że zmiany
polegające na zwolnieniu pracodawcy z obowiązku
wykonania wstępnych badań lekarskich i szkolenia
pracownika tymczasowego z zakresu bhp w przypad-
ku kolejnego zatrudnienia są niezgodne z dyrektywa-
mi Unii Europejskiej, więc Komisja Nadzwyczajna
„Przyjazne Państwo” wycofała te zapisy w drodze
autopoprawki.
W wyniku dalszego procedowania w projekcie
ustawy zawarte zostały 3 zmiany dotyczące: umożli-
wienia pracodawcy zatrudniania pracowników tym-
czasowych mimo wcześniejszych zwolnień grupo-
wych, uproszczenia wydawania świadectw pracy
pracownikom tymczasowym oraz wydłużenia do-
puszczalnego łącznego okresu wykonywania pracy
tymczasowej przez pracownika u jednego pracodaw-
cy z 12 do 18 miesięcy w ciągu 3 lat.
Klub Prawo i Sprawiedliwość nie zgadza się z tą
ostatnią zmianą. Praca tymczasowa ma charakter
doraźny i nie może zastępować zwykłej umowy o pra-
cę. W Polsce już są nadużywane inne formy zatrud-
nienia: umowa na czas określony i tzw. samozatrud-
nianie. Klub Prawo i Sprawiedliwość uzależnia po-
parcie projektu ustawy od wyniku głosowania nad
wnioskiem mniejszości dotyczącym tej kwestii. Dzię-
kuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł
Tadeusz Tomaszewski.
Proszę, panie pośle.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Klub Poselski
Lewica zapoznał się z omawianą nowelizacją, uczest-
niczył w pracach nad jej przygotowaniem i chce
przede wszystkim oświadczyć, że najważniejszym
dokumentem między pracodawcą a pracownikiem
jest umowa o pracę. Stoimy na stanowisku, że wła-
śnie ten rodzaj świadczenia pracy najbardziej chroni
pracownika. Trzeba uwzględniać sytuację na rynku
pracy, trzeba stwarzać elastyczne sposoby zatrudnia-
nia pracowników.
Myślę natomiast, że budzi wątpliwości zmiana 3.,
wydłużająca możliwość wykonywania pracy tymcza-
sowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika
przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy (do
tej pory 12 miesięcy). Negatywne opinie w tej sprawie
wyrazili przedstawiciele związków zawodowych, za-
równo Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Za-
wodowych, jak i „Solidarności”. Istnieje obawa co do
wykorzystywania tego przepisu. Jak podnoszą przed-
stawiciele związków zawodowych, ich zdaniem wła-
śnie często w tym obszarze łamane jest prawo pracy.
Dlatego będziemy popierać wniosek mniejszości zgło-
szony przez klub Prawo i Sprawiedliwość zmierzają-
cy do pozostawienia dotychczasowego zapisu mówią-
cego o tym, że w czasie kolejnych 36 miesięcy praca
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych
Poseł Tadeusz Tomaszewski
tymczasowa może być wykonywana w okresie nie-
przekraczającym 12 miesięcy.
Natomiast zmiana 2. w tej ustawie jest zmianą
zasadną. Przede wszystkim pozwoli w sposób zrozu-
miały ułożyć między dwoma stronami: agencją pracy
tymczasowej i pracownikiem, relacje dotyczące wyda-
wania świadectw pracy. Zmniejsza częstotliwość wy-
dawania tych świadectw wtedy, gdy nie ma takiego
żądania ze strony pracownika. Jeśli pracownik chce
uzyskać świadectwo pracy, to agencja jest zobowiąza-
na w ciągu 7 dni od dnia zgłoszenia żądania wydać
świadectwo pracy pracownikowi lub osobie upoważ-
nionej. Ta zmiana jest jak najbardziej zasadna.
Cieszy nas fakt, że podkomisja i następnie komi-
sja zauważyły to, co było napisane w stanowisku
rządu na temat sprzeczności pewnych rozwiązań za-
proponowanych przez komisję „Przyjazne Państwo”
z prawem Unii Europejskiej. Te propozycje zapisów
zostały oddalone. Ta kwestia również nie budzi na-
szych wątpliwości.
Chciałbym, korzystając z tej możliwości, zapytać
przedstawicieli resortu o następującą kwestię. Z infor-
macji, które zostały udostępnione przez Biuro Analiz
Sejmowych, wynika, że liczba osób zatrudnianych za
pośrednictwem agencji pracy tymczasowej w ostatnim
roku zmniejszyła się (wcześniej systematycznie rosła),
natomiast liczba pracowników tymczasowych zmniej-
szyła się do 475 tys. (w 2007 r. wynosiła 486 tys.). Na
ile można dzisiaj powiedzieć, że ten system zatrudnia-
nia pracowników jest pod kontrolą Państwowej In-
spekcji Pracy? Czy zarówno społeczni inspektorzy
pracy, jak i Państwowa Inspekcja Pracy mają pełen
wgląd w zasady zatrudniania pracowników tymczaso-
wych? Ten proces zatrudniania pracowników tymcza-
sowych oczywiście się rozwijał, kiedy dynamicznie
rozwijała się gospodarka, ale w tej chwili mamy pew-
ne objawy kryzysu, zwłaszcza na rynku pracy, gdzie
występują zwolnienia grupowe. Co prawda stwarzamy
również możliwość zatrudniania w tych firmach,
w których są te zwolnienia grupowe, ale w tych
działach czy w tych miejscach, w których tych zwol-
nień grupowych nie stosowano, i to jest dobre rozwią-
zanie. Czy te firmy, które właśnie w tej chwili stosują
zwolnienia grupowe, ale przygotowują programy re-
strukturyzacyjne i często szybko potrzebują pracow-
ników, będą mogły skorzystać z tego naszego rozwią-
zania, które mówi, że w tym miejscu, gdzie nie było
tego zwolnienia, można stosować te reguły? Czy ten
przepis, który w tej chwili daje możliwość takiego wła-
śnie zatrudniania, nie będzie nadużywany? Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludo-
wego przedstawi pan poseł Mieczysław Kasprzak.
Proszę, panie pośle.
83
Poseł Mieczysław Kasprzak:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy-
soka Izbo! W ramach cyklu wieczornych debat spo-
łeczno-socjalnych chciałbym zabrać głos w sprawie
projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu
pracowników tymczasowych.
Pani poseł sprawozdawca bardzo szczegółowo
przedstawiła proponowane zmiany i zakres sprawoz-
dania przedstawionego przez Komisję Polityki Spo-
łecznej i Rodziny. Ustawa z dnia 9 lipca 2003 r. była
innowacyjna. Kiedy przyjmowaliśmy tę ustawę, było
to coś nowego. Dzisiaj, po kilku latach funkcjonowa-
nia tej ustawy, mamy pewne doświadczenia, spo-
strzeżenia, więc przyszedł czas na zmiany w ustawie.
Pewne uwagi, zmiany i poprawki, które zostały za-
proponowane przez rząd, idą w dobrym kierunku.
Przede wszystkim zmiana pierwsza, jeżeli chodzi
o pracowników tymczasowych i wydawanie im świa-
dectw pracy, ograniczy w pewnym sensie niepotrzeb-
ną, zbędną biurokrację, bo w wielu przypadkach te
zaświadczenia nie były potrzebne. Kolejna zmiana
dotyczy chociażby świadectw zdrowia, które też nie
zawsze były potrzebne. Robienie badań co kilka mie-
sięcy było w tym przypadku zbędne, jeżeli taki pra-
cownik miał aktualne i ważne świadectwo. Te spo-
strzeżenia i uwagi są słuszne. Klub Polskiego Stron-
nictwa Ludowego będzie głosował za ich przyjęciem.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Do zadania pytań zapisało się 3 posłów.
Czy jeszcze ktoś z państwa miałby wolę zapisać
się do zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Czas na zadanie pytania – 1 minuta.
Jako pierwszy głos ma pan poseł Tadeusz Toma-
szewski, klub Lewica.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Chciałbym za-
pytać pana, czy to rozwiązanie, które mamy w pro-
jekcie ustawy i które dotyczy przedłużenia możliwo-
ści zatrudniania pracowników w ramach pracy tym-
czasowej z 12 do 18 miesięcy w ciągu 36 miesięcy, nie
będzie negatywnie oddziaływało na zatrudnienie sta-
łe u pracodawcy i czy nie będą zagrożeni pracownicy
zatrudnieni na umowę o pracę.
Druga kwestia dotyczy tych 4% pracowników
tymczasowych, którzy podejmują pracę za granicą.
Czy tutaj strona polska ma jakikolwiek wgląd, jeśli
chodzi o kwestię zasad zawierania umów z agencjami
pracy tymczasowej za granicą? Czy po analizie tej
pracy tymczasowej za granicą nie nasuwają się jakieś
konkretne wnioski, które można by było wykorzystać
w pracy nad tą ustawą? Dziękuję.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
84 Projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Sławomir Kopyciński,
klub Lewica.
Proszę, panie pośle.
Poseł Sławomir Kopyciński:
Dziękuję bardzo.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wyda-
je się, że omawiana ustawa zawiera przepisy o na-
stawieniu antypracowniczym, w swoim założeniu
mające na celu ograniczenie roli zatrudnienia na
umowę o pracę na czas nieokreślony, jako tej formy
podstawowej. Wspominał o tym w swoim wystąpie-
niu klubowym pan poseł Tadeusz Tomaszewski.
Jednym z takich właśnie postanowień jest uchylenie
art. 3 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymcza-
sowych. Uchylenie tego artykułu zachęci pracodaw-
ców do zatrudniania przede wszystkim pracowni-
ków tymczasowych.
Chciałbym zapytać, czy ten kierunek nowelizacji
jest zgodny z dyrektywą Rady 1999/77/WE z 28
czerwca 1999 r. dotyczącą porozumienia ramowego
w sprawie umów na czas określony. Właśnie ta dy-
rektywa wymaga zapewnienia pracownikom zatrud-
nionym na podstawie umów terminowych należytej
ochrony. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Mieczysław Kasprzak,
Polskie Stronnictwo Ludowe.
Poseł Mieczysław Kasprzak:
Dziękuję bardzo, pani marszałek.
Panie ministrze, chciałbym zapytać, ile mamy w
Polsce agencji pracy tymczasowej i jaka jest geografia
ich rozmieszczenia, jeżeli taką wiedzę pan dzisiaj
posiada. Jeżeli nie, to proszę o odpowiedź na piśmie.
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Bardzo proszę, głos zabierze podsekretarz stanu
w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pan Ra-
dosław Mleczko.
Proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Pracy i Polityki Społecznej
Radosław Mleczko:
Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Bar-
dzo dziękuję za te pytania i uwagi. Postaram się od-
nieść oczywiście przede wszystkim do tych wątków,
które budzą pewne kontrowersje i wątpliwości, po-
nieważ w innych kwestiach nasze stanowiska są
wspólne i wydaje się, że rzeczywiście nowelizacja po-
dąża w oczekiwanym kierunku.
Najpierw uwaga o charakterze ogólnym. Otóż tę
nowelizację musimy rozpatrywać również w kontek-
ście innych propozycji legislacyjnych rządu, jak i part-
nerów społecznych, które dotyczą rynku pracy jako
całości. Nie ulega wątpliwości, że żyjemy w czasach,
w których instrumenty prawne powinniśmy tworzyć
zarówno dla pracodawców, jak i dla pracowników. Nie
chciałbym, żeby z tej debaty wynikał taki obraz, że te
rozwiązania służą wyłącznie ułatwieniu życia praco-
dawcom. Chodzi również o pracowników, którzy ko-
rzystają z różnych form zatrudnienia. Musimy więc
patrzeć na tę nowelizację również w kontekście takich
propozycji, jak ułatwienie samozatrudnienia pracow-
ników i wychodzenia w tej sposób z bezrobocia, jak też
rozwiązań, które zostały wprowadzone do tzw. ustawy
antykryzysowej i które zmieniają pewne rozstrzygnię-
cia dotyczące czasu pracy itd. Nie będę w tej chwili do
tego wracał, ale w każdym razie jest to jeden z elemen-
tów szerszej polityki związanej z rynkiem pracy i tak
chciałbym się do tego odnieść.
Jeśli chodzi o uwagi czy pytania szczegółowe, to
oczywiście podzielamy troskę wyrażoną tutaj przez
państwa, dotyczącą stosowania rozwiązań związa-
nych z rynkiem pracy adekwatnie do potrzeb i moż-
liwości. Można tutaj mówić o wielu takich przypad-
kach, w których zatrudnienie poprzez pracę tym-
czasową i poprzez agencję pracy tymczasowej jest
najlepszym sposobem dostępnym na rynku pracy w
danym środowisku, w danym miejscu, i dlatego jest
dosyć skuteczne. Państwo słusznie zwracali uwagę
na to, że w 2008 r. zaobserwowaliśmy pewien spa-
dek, jeżeli chodzi o liczbę osób zatrudnianych po-
przez agencje pracy tymczasowej, co jest przykładem
tego, że również rynek zatrudnienia tymczasowego
odczuwa wszystkie bolączki związane z kryzysem
finansowym i z symptomami tego kryzysu na rynku
pracy. Nie można zatem mówić o tym, że zatrudnie-
nie tymczasowe wypiera te stabilne rozwiązania, o
których mówimy, związane z umową o pracę na czas
nieokreślony itd. Jeśli chodzi o dane liczbowe i te
dotyczące poszczególnych regionów Polski, o któ-
rych pan poseł Kasprzak mówił, to do tego przejdę
za chwilę.
Natomiast teraz chciałbym się skupić na pytaniach
dotyczących takich postanowień oddziałujących na
rynek pracy i ich ewentualnych negatywnych skut-
ków. Chciałbym powiedzieć, że rząd rozstrzygnięcie
związane z wydłużeniem z 12 do 18 miesięcy maksy-
malnego okresu wykonywania pracy przez pracowni-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej Radosław Mleczko
ka tymczasowego na rzecz jednego pracodawcy, co
podkreślam, pracodawcy użytkownika, czyli tę zmia-
nę w art. 20 ust. 1 ustawy, ten kierunek ocenia pozy-
tywnie, nie tylko ze względu na rozstrzygnięcia dla
samych agencji pracy tymczasowej, lecz również co do
ich zgodności z celami dyrektywy Parlamentu Euro-
pejskiego i Rady z dnia 19 listopada 2008 r., bo w tej
chwili to już ta dyrektywa dotyczy rozstrzygnięć zwią-
zanych z pracą tymczasową. Zmiana zmierza bowiem
do poprawienia funkcjonowania tej formy zatrudnie-
nia i czyni ją bardziej dostępną na rynku pracy.
Porównajmy zatem z innymi państwami Unii Eu-
ropejskiej, bo oczywiście przy opracowywaniu stano-
wiska rządu staraliśmy się również korzystać z ich
doświadczeń, i myślę, że z zaciekawieniem państwo
przyjmą informację dotyczącą tych rozstrzygnięć w
państwach, które stosują dość zróżnicowane modele
polityki społecznej. Takie rozstrzygnięcia mamy np.
we Francji, gdzie obowiązuje te 18 miesięcy, nieza-
leżnie od liczby odnawianych umów. W niektórych
przypadkach jest to od 9 do nawet 24 miesięcy. Fin-
landia nie stosuje ograniczeń, jeżeli chodzi o czas
zatrudnienia pracowników tymczasowych. Hiszpa-
nia w niektórych przypadkach też nie stosuje ogra-
niczeń, w niektórych te ograniczenia są od 6 do 18
miesięcy. Nie stosują takich ograniczeń również ta-
kie państwa, jak Węgry czy Słowacja. Wielka Bryta-
nia też nie stosuje takich ograniczeń. Jeśli chodzi o
Republikę Czeską, to dane, którymi dysponujemy,
mówią o 12 kolejnych miesiącach, ale i o możliwości
przedłużenia kontraktu na prośbę pracownika tym-
czasowego. To oczywiście wybrane przykłady. Wyda-
je się, że obserwacja funkcjonowania rynku pracow-
ników tymczasowych w tych krajach pozwala żywić
nadzieję, że nie będzie to miało negatywnego wpływu
na decyzje dotyczące zatrudnienia pracowników na
umowy o pracę i na umowy na czas nieokreślony, o
których tutaj mówiliśmy.
Wróćmy do kolejnych pytań. Na pytanie dotyczące
zgodności projektu z dyrektywą już odpowiedziałem.
Ta zgodność jest wymagana przez dyrektywę z 2008 r.
i oczywiście te propozycje, które są zawarte w projek-
cie nowelizacji, są z nią zgodne. Co ważne, istnieje w
związku z prawem unijnym konieczność wprowadze-
nia do przepisów prawa pracy w każdym kraju człon-
kowskim takich postanowień, jak rozstrzygnięcia – i
tu moja odpowiedź związana z tą 4-procentową grupą
pracowników, którzy są delegowani do pracy za gra-
nicą – w polskim Kodeksie pracy, o których traktuje
art. 67, mówiący o obowiązku zapewnienia odpowied-
nich warunków zatrudnienia wynikających z przepi-
sów kraju, w którym jest zarejestrowana i w którym
działa agencja pracy tymczasowej.
Jeśli chodzi o dane dotyczące zarówno liczby pra-
cowników zatrudnionych poprzez agencje pracy tym-
czasowej, jak i pewnego zróżnicowania regionalnego,
to dysponujemy, minister pracy i polityki społecznej
85
dysponuje, bieżącymi informacjami, a mianowicie
informacjami z 2008 r. I tak liczba pracowników,
osób skierowanych przez agencje pracy tymczasowej
do wykonywania pracy tymczasowej w 2008 r. wy-
niosła 474 747. W 2007 r. liczba pracowników tym-
czasowych była wyższa o 11 844 i wyniosła odpowied-
nio 486 591. Kobiety stanowiły 54% wszystkich pra-
cowników tymczasowych.
Jeśli chodzi o zróżnicowanie regionalne w zakre-
sie zatrudnienia poprzez agencje pracy tymczasowej,
to najintensywniej z tej formy zatrudnienia korzysta-
ły osoby w woj. mazowieckim, bo ogółem to było 202
683 pracowników, a dalej jest woj. łódzkie, dolnoślą-
skie, małopolskie, w których odpowiednio to było ok.
50, 60, 40 tys. pracowników. Regiony, w których sto-
sunkowo niewielka liczba pracowników korzystała z
tej formy zatrudnienia, to przede wszystkim lubel-
skie – 919 osób w 2008 r., podlaskie – 360 osób, świę-
tokrzyskie – 138 osób, zachodniopomorskie – 4287
osób. Te dane przedstawiam tylko po to, żeby pod-
kreślić, że przy opracowaniu stanowiska ministra
pracy i polityki społecznej oraz przy przygotowaniu
tego stanowiska, stanowiska rządu, staraliśmy się
uwzględnić wszelkie okoliczności i konteksty wyni-
kające zarówno z przepisów unijnych, z doświadczeń
państw członkowskich, jak i z danych, które staramy
się bardzo starannie zbierać, jeżeli chodzi o funkcjo-
nowanie agencji pracy tymczasowej na rynku pol-
skim. Na ile i w jaki sposób ci pracownicy poddawani
są rygorowi kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, o
czym państwo słusznie wspominali? Oczywiście na
takiej samej zasadzie jak wszystkie osoby zatrudnia-
ne przez pracodawców. Myślę, że Państwowa Inspek-
cja Pracy w ramach swojej podległości wobec Wyso-
kiej Izby takie szczegółowe dane może również przed-
stawić. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu ministrowi.
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
panią poseł Izabelę Katarzynę Mrzygłocką.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Właściwie pan mi-
nister do wszystkich zgłoszonych przez państwa wąt-
pliwości się odniósł. Chciałabym podkreślić przede
wszystkim ten ostatni wątek dotyczący Państwowej
Inspekcji Pracy. Kontrole Państwowej Inspekcji Pra-
cy w agencjach pracy tymczasowej są przeprowadza-
ne na bieżąco, o czym Państwowa Inspekcja Pracy
informowała państwa w swoich sprawozdaniach.
Były tam pewne niedociągnięcia, jeżeli chodzi o za-
trudnianie pracowników tymczasowych, i Państwo-
wa Inspekcja Pracy obiecała, że w tym roku będzie
także na to zwracała uwagę.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
86 Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka
Chciałabym jeszcze powiedzieć, że rynek pracy
musimy traktować jako całość i musimy dostosowy-
wać formy oraz możliwości do aktualnej sytuacji na
rynku pracy, szczególnie teraz, w okresie kryzysu.
Jeżeli chodzi o te regiony, w których jest zatrudnio-
nych najwięcej pracowników tymczasowych – to pod-
kreślał pan minister Mleczko – to proszę zwrócić
uwagę, że osoby tam skierowane to osoby mieszkają-
ce na obszarach o wysokim stopniu bezrobocia. Wy-
daje się, że rozwiązania, które zostały zaproponowa-
ne, są adekwatne do potrzeb i możliwości. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Zamykam dyskusję.*)
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15.
porządku dziennego: Informacja dla Sejmu i Se-
natu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pra-
cach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czer-
wiec 2009 roku (podczas prezydencji czeskiej)
(druk nr 2285) wraz ze stanowiskiem Komisji do
Spraw Unii Europejskiej (druk nr 2333).
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w
Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej pana Ma-
cieja Szpunara.
Bardzo proszę.
Podsekretarz Stanu w Urzędzie
Komitetu Integracji Europejskiej
Maciej Szpunar:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przy-
padł mi w udziale zaszczyt przedstawienia informacji
o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii
Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 r., tzn.
w okresie sprawowania prezydencji przez Republikę
Czeską.
Myślę, że ta prezydencja była dla nas o tyle waż-
na, że była to druga prezydencja, drugie przewodnic-
two nowego państwa członkowskiego, naszego bli-
skiego sąsiada, a także przewodnictwo w Radzie Unii
Europejskiej, które przypadło na wyjątkowo trudny
okres. Wiele spośród zamierzeń, jakie postawiła
przed sobą czeska prezydencja, musiało zejść na dal-
szy plan z uwagi na sytuację międzynarodową.
Pozwolę sobie zwrócić uwagę tylko na najważniej-
sze, naszym zdaniem, elementy tej informacji. Jest
ona niezwykle obszerna. Przygotowując ją, uwzględ-
niliśmy uwagi państwa posłów, które zostały zgłoszo-
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.
ne do poprzedniej wersji analogicznego dokumentu
w odniesieniu do prezydencji słoweńskiej i prezyden-
cji francuskiej.
Prezydencja czeska, jak wspomniałem, przypada
na niezwykle trudny okres. Na początku swojego
przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej Republi-
ka Czeska musiała sprostać dwóm trudnym i nieocze-
kiwanym konfliktom na arenie międzynarodowej.
Był to przede wszystkim kryzys w zakresie dostaw
gazu z Rosji do Unii Europejskiej oraz napięta sytu-
acja w Strefie Gazy. Dodatkowym utrudnieniem była
wewnętrzna sytuacja polityczna w Republice Cze-
skiej, jak np. nieoczekiwana zmiana rządu. Powszech-
nie wiadomo, że na półmetku czeskiego przewodnic-
twa, 24 marca 2009 r. czeski parlament uchwalił
wotum nieufności wobec centroprawicowego rządu
Mirka Topolánka. W pierwszej połowie 2009 r. dał
się odczuć ogólnoświatowy kryzys finansowy, co wią-
zało się z koniecznością podjęcia przez prezydencję
czeską działań służących przeciwdziałaniu kryzyso-
wi gospodarczemu.
Pomimo trudności natury politycznej, sytuacji
międzynarodowej i instytucjonalnej, chodzi głównie
o kwestie wewnętrzne, prezydencji udało się spraw-
nie zarządzać procesem decyzyjnym w Unii Europej-
skiej. Czeska prezydencja za priorytety swojego prze-
wodnictwa uznała trzy kwestie: sprawy ekonomicz-
no-finansowe, politykę energetyczną i Partnerstwo
Wschodnie.
Ustosunkuję się do tych trzech najważniejszych
aspektów, natomiast jeśli chodzi o pozostałe zagad-
nienia dotyczące szeroko pojętej polityki europejskiej,
pozwolę sobie zwrócić uwagę tylko na te aspekty, któ-
re zdaniem UKIE, czyli Urzędu Komitetu Integracji
Europejskiej, miały największe znaczenie. W pozo-
stałym zakresie przedstawiliśmy bardzo wyczerpu-
jącą pisemną informację zamieszczoną w dostarczo-
nym przez nas dokumencie.
Jeśli chodzi o kwestie ekonomiczne i finansowe, w
ramach działań na rzecz przeciwdziałania skutkom
kryzysu prezydencji czeskiej udało się doprowadzić do
porozumienia w sprawie tzw. wspólnotowej części eu-
ropejskiego systemu naprawy gospodarczej. Łączna
wartość tych inwestycji wyniosła 5 mld euro. Chodzi-
ło tutaj o inwestycje w dziedzinie energii i dostępu do
szerokopasmowego Internetu. Były to działania wy-
chodzące naprzeciw polskim postulatom, albowiem
wśród inwestycji wspartych w ramach programu na-
prawy gospodarczej (recovery plan) znajdują się także
inwestycje na obszarze Rzeczypospolitej.
W ramach działań antykryzysowych czeska pre-
zydencja zorganizowała 1 marca 2009 r. nieformalny
szczyt Rady Europejskiej, podczas którego uzgodnio-
no, iż nie można przeciwdziałać skutkom kryzysu
poprzez podejmowanie działań protekcjonistycznych.
Na szczególne uznanie zasłużył polski rząd, który w
trakcie tego nieformalnego szczytu wykazał się dużą
aktywnością. W rezultacie państwa członkowskie
zobowiązały się, że nie będą podejmować działań pro-
tekcjonistycznych.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Podsekretarz Stanu w Urzędzie Komitetu
Integracji Europejskiej Maciej Szpunar
W kontekście spraw ekonomicznych i finansowych
wspomnę, że prezydencja czeska podjęła skuteczne
działania mające na celu przygotowanie spójnego,
wspólnego stanowiska Unii Europejskiej na szczyt
G20 w Londynie. Wśród konkluzji znalazły się wypo-
wiedzi dotyczące wzmocnienia regulacji nadzorczych
nad globalnym systemem finansowym, jak również
poparcie dla wzmocnienia roli i zasobów Międzyna-
rodowego Funduszu Walutowego.
Podczas prezydencji czeskiej, już w ramach Unii
Europejskiej, także zgodnie z oczekiwaniami Polski,
zostały podjęte działania w zakresie reformy syste-
mu nadzoru finansowego. W lutym 2009 r. został
opublikowany tzw. raport de Larosière’a dotyczący
reformy europejskiego systemu nadzoru finansowe-
go. Na podstawie jego rekomendacji Komisja zapre-
zentowała komunikat w sprawie nowych ram nad-
zoru finansowego.
Do sukcesów czeskiej prezydencji należy także
zaliczyć doprowadzenie do osiągnięcia kompromisu
wśród państw członkowskich w zakresie stosowania
obniżonych stawek VAT-u, podatku od wartości do-
danej.
Drugi z priorytetów czeskiej prezydencji to poli-
tyka energetyczna. Rząd Rzeczypospolitej z zadowo-
leniem przyjmuje wyniki prac prezydencji czeskiej w
zakresie wzmocnienia trzeciego filaru europejskiej
polityki energetycznej: Bezpieczeństwo dostaw ener-
gii i tras jej przesyłu do Unii Europejskiej. Dzięki
wysiłkom prezydencji lutowa Rada Ministrów UE do
Spraw Transportu, Telekomunikacji i Energii, a na-
stępnie marcowa Rada Europejska zatwierdziły pro-
pozycje Komisji zawarte w drugim strategicznym
przeglądzie energetycznym. Należy tu szczególnie
podkreślić zobowiązanie Komisji do przedstawienia
projektu rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa
dostaw gazu. Celem tego aktu prawnego będzie
wzmocnienie wspólnotowych mechanizmów w soli-
darnej reakcji państw członkowskich na wypadek
kryzysu dostaw gazu. Nie muszę mówić, że z polskie-
go punktu widzenia jest to niezwykle istotne.
W tym kontekście, w kontekście polityki energe-
tycznej, Polska z zadowoleniem przyjmuje także to,
o czym już wspomniałem, że w ramach planu napra-
wy gospodarczej, tzw. recovery plan, znalazły się
inwestycje infrastrukturalne w Polsce, tj. terminal
LNG w Świnoujściu i elektrownia w Bełchatowie.
Zakończono także prace nad III pakietem liberaliza-
cyjnym dla rynku energii elektrycznej i gazu ziem-
nego. Ponadto osiągnięto wreszcie porozumienie w
zakresie wzmocnienia przepisów dotyczących bezpie-
czeństwa zaopatrzenia rynku w paliwa.
Trzecia kwestia, którą prezydencja czeska posta-
wiła sobie za jeden ze swoich naczelnych prioryte-
tów, to Partnerstwo Wschodnie. W tym kontekście
należy pozytywnie ocenić postępy prac związanych
z implementacją Partnerstwa Wschodniego. Bez
87
wątpienia za ogromny sukces trzeba uznać pierwszy
szczyt Partnerstwa Wschodniego, który odbył się 7
maja 2009 r. w Pradze. Wzięli w nim udział przed-
stawiciele 27 państw członkowskich oraz 6 państw
partnerskich.
Podczas szczytu praskiego zobowiązano Komisję
Europejską, prezydencję czeską, a także wszystkie
kolejne prezydencje do podjęcia działań implemen-
tujących Partnerstwo Wschodnie. Powołano 4 plat-
formy tematyczne. Pierwsza z nich to platforma do
spraw demokracji, dobrego zarządzania i stabilno-
ści, druga – platforma do spraw integracji gospodar-
czej i konwergencji z politykami UE, trzecia – do
spraw energii i czwarta – do spraw kontaktów mię-
dzyludzkich. Ponadto w konkluzjach czerwcowej
Rady Europejskiej znalazł się zapis podkreślający
konieczność skoncentrowania bieżących prac na
skutecznej i efektywnej implementacji Partnerstwa
Wschodniego i to zarówno w wymiarze dwustron-
nym, jak i wielostronnym.
Pozwolę sobie zwrócić uwagę na kilka aspektów
polityki europejskiej, które były istotne w trakcie
prezydencji czeskiej i ważne także z punktu widzenia
Rzeczypospolitej. Pierwszy to badania, rozwój i inno-
wacje europejskich struktur technologii i innowacji.
W tym zakresie prezydencja czeska kontynuowała
prace nad projektami dokumentów wspólnotowych
dotyczących takich kwestii, jak rozwój zasobów ludz-
kich, mobilność pracowników naukowych, zwiększe-
nie współpracy europejskich jednostek naukowych.
Podjęto dyskusję na temat działań na rzecz realizacji
wizji Europejskiej Przestrzeni Badawczej w 2020 r.
w kontekście tzw. procesu lublańskiego.
Pomimo zapowiedzi nie został natomiast przez
prezydencję czeską potraktowany jako priorytetowy
temat tzw. piątej swobody, czyli swobody przepływu
wiedzy, innowacji i technologii w Unii Europejskiej,
który, zdaniem Rzeczypospolitej, jest jednym z naj-
istotniejszych elementów tworzenia Europejskiej
Przestrzeni Badawczej.
Może jeszcze zwrócę uwagę na kwestie z zakresu
rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Warto pod-
kreślić, że w trakcie prezydencji czeskiej – i to rząd
Polski bez wątpienia przywitał z zadowoleniem – zo-
stały zakończone prace nad nowelizacją rozporządze-
nia dotyczącego roamingu w Unii Europejskiej, w
którym zawiera wskazania do kolejnej obniżki cen
tych usług, przy czym uwzględniono nie tylko obniż-
kę w kontekście przekazu głosowego, ale także prze-
kazu danych i SMS-ów. Myślę, że są to zagadnienia
szczególnie istotne z punktu widzenia obywateli Unii
Europejskiej; taki bardzo wymierny efekt prac na
poziomie europejskim, z których obywatele Unii Eu-
ropejskiej odnoszą korzyści.
Kolejną kwestią jest ochrona praw własności in-
telektualnej. Prezydencja czeska kontynuowała pra-
ce nad stworzeniem projektu rozporządzenia w spra-
wie patentu wspólnotowego i nad stworzeniem euro-
pejskiego systemu jurysdykcji w sprawach patento-
wych. To także było zbieżne z interesem Polski.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
88 Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Podsekretarz Stanu w Urzędzie Komitetu
Integracji Europejskiej Maciej Szpunar
Może przypomnę, że chodzi o ustanowienie wspól-
notowego patentu, który będzie funkcjonował obok
istniejącego jeszcze od lat 70. – na podstawie konwen-
cji monachijskiej – patentu europejskiego. Patent
wspólnotowy będzie patentem autonomicznym, nie
będzie stanowił jedynie wiązki patentów z poszcze-
gólnych państw, ale będzie w pełni wspólnotowy
i wyposażony we własną wspólnotową jurysdykcję.
Zatrudnienie i polityka społeczna. Szczególnie
pozytywnie należy ocenić działania prezydencji cze-
skiej w kwestii urzeczywistnienia swobodnego prze-
pływu pracowników i podkreślić wynikające z tego
korzyści. Oczywiście miało to wielkie znaczenie, gdyż
na czas prezydencji czeskiej przypadło zakończenie
drugiego etapu przejściowego w zakresie swobody
przepływu pracowników. Jak wiemy, tylko dwa pań-
stwa członkowskie spośród starych państw człon-
kowskich utrzymały ograniczenie swobody przepły-
wu pracowników.
W kontekście polityki zatrudnienia rząd Rzeczy-
pospolitej wyraża zadowolenie z powodu podejmowa-
nia przez prezydencję czeską działań wdrażających
tzw. ideę flexicurity, czyli łączenia elementów ela-
styczności na rynku pracy, a więc elastycznych form
zatrudnienia, z odpowiednimi zabezpieczeniami so-
cjalnymi. Nie ma wątpliwości, że taka polityka jest
elementem wzmocnienia konkurencyjności gospo-
darki państw członkowskich Unii Europejskiej.
W trakcie prezydencji czeskiej nie udało się nato-
miast osiągnąć kompromisu w ramach procedury
koncyliacji w zakresie dyrektywy dotyczącej czasu
pracy. Tutaj, jak wiadomo, Polska była zwolennikiem
tak zwanej klauzuli opt-out, czyli możliwości wydłu-
żenia tygodnia pracy ponad 48 godzin z zachowaniem
65-godzinnego limitu czasu pracy. Nie osiągnięto w
tej sprawie porozumienia i wydaje się, że przyjęto
rozwiązanie najlepsze. To, co nam proponowano bez
możliwości wyłączenia, było z naszego punktu widze-
nia nie do zaakceptowania.
Kolejna kwestia, na którą chciałbym zwrócić uwa-
gę, to prace Unii Europejskiej odnoszące się do wspól-
nej polityki rolnej. Po pierwsze, prezydencji czeskiej
nie udało się wypracować tekstu konkluzji w sprawie
przyszłości polityki rolnej, który uzyskałby jedno-
myślne poparcie wszystkich państw członkowskich.
W konsekwencji już po raz drugi, po wcześniejszym
listopadowym niepowodzeniu prezydencji francu-
skiej, Rada nie była w stanie uzgodnić wspólnego
kierunku dalszego rozwoju instrumentów wspólnej
polityki rolnej. Z punktu widzenia Polski byłoby le-
piej, gdyby Rada podtrzymała zobowiązanie Komisji
i Rady do podjęcia problematyki zróżnicowanych sta-
wek wsparcia bezpośredniego w Unii Europejskiej.
Jeśli chodzi o zakończony etap wstępnej debaty
nad nowym zestawem kryteriów biofizycznych dla
obszarów o niekorzystnych warunkach gospodaro-
wania, to generalnie prezydencja czeska właściwie
podsumowała pozalegislacyjny proces dyskusji.
Z kolei w odniesieniu do polityki jakości produk-
tów rząd polski poparł konkluzję autorstwa prezy-
dencji czeskiej, przede wszystkim z uwagi na podkre-
ślenie w nich potencjału i roli systemu gwarantowa-
nych tradycyjnych specjalności. Ponadto, wbrew za-
łożeniom ujętym w priorytetach prezydencji czeskiej,
a także oczekiwaniom strony polskiej, prezydencja
nie podjęła na forum Rady tematu negocjacji wielo-
stronnych w ramach Rundy Rozwojowej Doha.
Negatywnie należy ocenić brak inicjatywy ze
strony prezydencji czeskiej na gruncie projektu le-
gislacyjnego Komisji Europejskiej nowelizującego
reżim pomocy na rzecz osób najbardziej potrzebują-
cych we Wspólnocie. Mimo zakończenia w tym za-
kresie procedury konsultacji z Parlamentem Euro-
pejskim prezydencja nie wznowiła prac nad dossier
znajdującym się w polu szczególnego zainteresowa-
nia polityki polskiej.
W zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw we-
wnętrznych przede wszystkim należy zwrócić uwagę
na podjętą decyzję w sprawie przyszłości Systemu
Informacyjnego Schengen II (SIS II). Jest to projekt
teleinformatyczny realizowany na ogromną skalę,
który będzie wykorzystywany do ochrony zewnętrz-
nych granic Unii Europejskiej.
W obszarze wymiaru sprawiedliwości należy
także odnotować postępy związane z realizacją pro-
jektu e-prawo, elektroniczne prawo, który w znacz-
nym stopniu ułatwi dostęp do wymiaru sprawiedli-
wości. Z zadowoleniem przyjmujemy przedstawione
przez prezydencję wnioski dotyczące zmiany decyzji
ramowej Rady w sprawie zwalczania wykorzystywa-
nia seksualnego dzieci i pornografii dziecięcej oraz
zmiany w decyzji ramowej w sprawie zwalczania
handlu ludźmi.
Dokumenty te wprowadzają skuteczniejsze zasady
współpracy przy zwalczaniu wymienionych prze-
stępstw, a także gwarantują ochronę osobom, które
padły ich ofiarami.
Decyzja Rady w sprawie ustanowienia europejskie-
go systemu przekazywania informacji z rejestrów
skazanych w znaczny sposób ułatwi współpracę w
sprawach karnych. Osiągnięto także porozumienie
co do projektu decyzji ramowej w sprawie zapobie-
gania sporom o właściwość w postępowaniu kar-
nym. Jest to projekt, którego jednym z inicjatorów
była także Polska.
I wreszcie ostatni aspekt polityk europejskich, na
który chciałem zwrócić uwagę, czyli liberalna polity-
ka handlowa. Tutaj z niepokojem odnotowujemy zni-
komą liczbę konkretnych działań, jakie podjęła pre-
zydencja czeska, zwłaszcza w kontekście wznowienia
wielostronnych negocjacji w ramach Rundy Rozwo-
jowej Doha w ramach Światowej Organizacji Handlu.
Negocjacje te obecnie znalazły się w martwym punk-
cie, biorąc pod uwagę wynik ministerialnej konferen-
cji, która odbyła się w Genewie w lipcu 2008 r. Wobec
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Podsekretarz Stanu w Urzędzie Komitetu
Integracji Europejskiej Maciej Szpunar
tej sytuacji w okresie czeskiego przewodnictwa nale-
ży odnotować częściowo zróżnicowane podejście do
zawierania przez Unię Europejską umów o wolnym
handlu. Było to szczególnie istotne w kontekście in-
tensyfikacji prac Komisji Europejskiej mających na
celu szybkie zakończenie negocjacji umowy o wolnym
handlu w Koreą Południową. Ostatecznie z uwagi na
liczne zastrzeżenia państw członkowskich odnośnie
do trybu przeprowadzenia negocjacji nie doszło do ich
sfinalizowania.
Ponadto rząd Rzeczypospolitej w okresie prezy-
dencji czeskiej nie odnotował próby nowego zdefinio-
wania przez UE relacji handlowych z takimi wysoko
rozwiniętymi krajami, jak: Stany Zjednoczone, Ka-
nada, ale także Japonia, Australia, Nowa Zelandia.
Nie uczyniono wiele, aby wskazać cele, które UE po-
winna osiągnąć w relacjach z państwami rozwijają-
cymi się, szczególnie z tymi, które wśród tych krajów
przodują, czyli takimi, jak: Indie, Brazylia czy Repu-
blika Południowej Afryki.
Natomiast odnosząc się do negocjacji handlowych
z najbliższymi sąsiadami Unii Europejskiej, należy
odnotować, iż w okresie prezydencji czeskiej doszło
do zawiązania unii celnej przez Federację Rosyjską,
Kazachstan i Białoruś. Jest to szczególnie istotne w
kontekście negocjacji akcesyjnych tych krajów do
Światowej Organizacji Handlu, dlatego że w tej sy-
tuacji państwa te będą przystępowały do WTO już
jako unia celna. Rząd Rzeczypospolitej z niepokojem
odnotowuje, iż kraje te poinformowały o tymczaso-
wym zawieszeniu wszystkich negocjacji akcesyjnych
do czasu znalezienia właściwego rozwiązania praw-
nego, jeśli chodzi o możliwość ich przystąpienia do
WTO jako unii celnej.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zapre-
zentowałem najważniejsze elementy dokumentu
przedstawionego Wysokiej Izbie. Konkludując,
stwierdzę, że czeska prezydencja była dla nas nie-
zwykle istotna w kontekście przygotowań do pol-
skiej prezydencji i uzmysłowiła nam, jak ważna jest
sprawa reagowania na bieżącą sytuację polityczną,
jak również że przygotowania w zakresie prioryte-
tów to jest jedna sprawa, natomiast zawsze musimy
być przygotowani na to, że z uwagi na nieprzewidy-
walne wydarzenia polityczne może się okazać, iż w
ramach polskiej prezydencji będziemy musieli zająć
się zupełnie innymi zagadnieniami aniżeli te, które
zostały zaplanowane. Oceniając prezydencję czeską,
należy stwierdzić, że pomimo nie najbardziej ko-
rzystnego obioru medialnego, szczególnie w pań-
stwach Europy Zachodniej, wydaje nam się, że cze-
ska prezydencja pokazała sprawność administracji,
jak również to, że nowe państwo członkowskie tak-
że może skutecznie i efektywnie sprawować funkcję
przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. Dzięku-
ję za uwagę. (Oklaski)
89
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.
Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława
Rakoczego w celu przedstawienia sprawozdania.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca
Stanisław Rakoczy:
Wielce Szanowna Pani Marszałek! Panie Mini-
strze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić
Wysokiej Izbie projekt uchwały zawarty w sprawoz-
daniu w druku nr 2333, w którym komisja rekomen-
duje przyjęcie informacji o udziale polskiego rządu w
pracach Unii Europejskiej w okresie od stycznia do
czerwca 2009 r., podczas prezydencji czeskiej.
Okres prezydencji czeskiej był okresem pełnym
wyzwań zarówno natury merytorycznej, strategicz-
nej, jak i technicznej. Już na samym początku objęcia
przez Republikę Czeską przewodnictwa w Radzie
Unii Europejskiej rozpoczął się kryzys w Strefie
Gazy, a jego dynamiczność i zmienność wymagały
podjęcia natychmiastowych działań Unii Europej-
skiej jako kluczowego aktora procesu pokojowego. Z
kolei konflikt w sprawie dostaw gazu z Federacji Ro-
syjskiej na terytorium Unii Europejskiej zmusił Re-
publikę Czeską, jako państwo reprezentujące Unię,
do natychmiastowej reakcji na kryzys w sytuacji nie-
dostatecznie rozwiniętego instrumentarium Unii
Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa energetycz-
nego i reagowania kryzysowego. Te obydwa konflik-
ty toczyły się w cieniu rozwijającego się kryzysu fi-
nansowo-gospodarczego. Pomimo tych trudności, a
także problemów politycznych związanych ze zmianą
rządu w Republice Czeskiej naszym sąsiadom udało
się wybrnąć z sytuacji i w miarę sprawnie przewod-
niczyć 27 państwom Europy.
Podstawowym celem prezydencji czeskiej stały się
kwestie ekonomiczno-finansowe. Wprawdzie kryzys
uniemożliwił realizację ambitnych planów liberalizacji
mechanizmów regulujących funkcjonowanie wspólne-
go rynku Unii Europejskiej, jednakże Czechom udało
się przezwyciężyć narastające w Europie nastroje pro-
tekcjonistyczne. Podczas prezydencji czeskiej odbyło
się 5 posiedzeń Rady Unii Europejskiej ds. Ekonomicz-
nych i Finansowych, co zapoczątkowało działania w
zakresie reformy systemu nadzoru finansowego w
Unii Europejskiej, oraz przyjęciem przez Grupę Wy-
sokiego Szczebla raportu na ten temat. Niewątpliwym
sukcesem prezydencji czeskiej jest również porozumie-
nie w sprawie zgody państw członkowskich na stoso-
wanie obniżonych stawek podatku VAT.
Kolejnym celem było zapewnienie bezpieczeństwa
energetycznego w Europie, którego słabość odsłonił
kryzys gazowy. Wyraziliśmy swoje poparcie dla kon-
kluzji Rady Unii Europejskiej ds. Transportu, Tele-
komunikacji i Energii, których celem jest wzmocnie-
nie polityki energetycznej Unii Europejskiej, w tym
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
90 Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Sprawozdawca Stanisław Rakoczy
przede wszystkim zwiększenie bezpieczeństwa do-
staw surowców, w szczególności gazu, co z naszego
punktu widzenia ma znaczenie priorytetowe. Sukce-
sem jest „Europejski plan naprawy gospodarczej”, w
ramach którego Polska ma szanse na dofinansowanie
takich projektów jak projekty dotyczące budowy ga-
zociągu Baltic Pipe czy terminalu gazu w Świnouj-
ściu. Z zadowoleniem przyjęliśmy również fakt za-
kończenia prac nad II pakietem liberalizacyjnym dla
energii elektrycznej i gazu ziemnego.
W trakcie prezydencji czeskiej zostało zatwierdzo-
ne Partnerstwo Wschodnie. Sukces tego polsko-
-szwedzkiego projektu został uwieńczony pierwszym
szczytem Partnerstwa Wschodniego, który odbył się
w Pradze w maju tego roku. Państwa członkowskie
oraz 6 państw partnerskich z zadowoleniem przyjęły
także ustalenie 4 platform tematycznych: ds. demo-
kracji, dobrego zarządzania i stabilności, ds. integra-
cji gospodarczej i konwergencji z politykami Unii
Europejskiej, ds. energii i ds. kontaktów międzyludz-
kich, które staną się podstawą wzajemnej współpra-
cy. Warto tu dodać, iż właśnie dzisiaj w Sztokholmie
odbywa się, zwołane przez obecnie sprawującą prze-
wodnictwo w Unii Europejskiej Szwecję, specjalne
spotkanie przewodniczących komisji spraw zagra-
nicznych w celu przedyskutowania parlamentarnego
wymiaru Partnerstwa Wschodniego.
Podczas przewodnictwa Republiki Czeskiej zin-
tensyfikowane zostały prace związane z zawarciem
porozumienia w sprawie polityki klimatycznej po
roku 2012. Ma ono dotyczyć redukcji emisji gazów
cieplarnianych oraz zakresu finansowania tych dzia-
łań w państwach rozwijających się. W konkluzjach
ze szczytu Rady w czerwcu 2009 r. potwierdzono, że
alokacja zobowiązań finansowych na poziomie glo-
balnym będzie opierać się na zasadach zdolności do
płacenia oraz odpowiedzialności za emisje. Jednocze-
śnie Rada zwróciła się do Komisji o przedłożenie jej
w najbliższym czasie propozycji rozwiązań w tym
zakresie.
Porozumienie polityczne w sprawie projektu dy-
rektywy o emisjach przemysłowych jest jednym z
największych sukcesów prezydencji czeskiej, której
zaangażowanie umożliwiło wprowadzenie szeregu
nowych rozwiązań, w tym proponowanych przez Pol-
skę. Dalsze prace nad dyrektywą toczą się obecnie
pod przewodnictwem szwedzkim.
W kontekście wspólnej polityki rolnej, mimo wy-
siłku prezydencji czeskiej, nie udało się wypracować
jednolitego stanowiska. Jednakże podczas majowego
posiedzenia Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa pań-
stwa członkowskie zaakceptowały wypracowany
przez czeską prezydencję projekt przewidujący obni-
żenie do roku 2012 obciążeń biurokratycznych w
stosowaniu wspólnej polityki rolnej o 25%. W ramach
dyskusji zgłoszono kilkadziesiąt propozycji zmian,
które mają być przeanalizowane przez Komisję Eu-
ropejską i poddane ocenie podczas posiedzenia Rady
planowanego na listopad 2009 r.
Kontynuowane były także negocjacje akcesyjne.
Republika czeska opowiadała się za kontynuacją pro-
cesu rozszerzenia, w tym negocjacji z Chorwacją.
Niestety, nierozwiązany spór graniczny ze Słowenią
uniemożliwił prowadzenie dalszych rozmów akcesyj-
nych. Pozytywnie natomiast została przyjęta chęć
przystąpienia do Unii Europejskiej Islandii.
Podczas prezydencji czeskiej toczyła się także dys-
kusja nad przyszłością polityki spójności po roku
2013, gdzie wszystkie państwa członkowskie wyrazi-
ły wolę kontynuacji jej celów: konwergencji, konku-
rencyjności oraz współpracy terytorialnej.
W omawianym okresie istotne jest, również z
punktu widzenia Polski, zaangażowanie państw
członkowskich oraz Komisji Europejskiej w nową
inicjatywę, jaką jest „Strategia Morza Bałtyckiego”.
Jej celem jest m.in. poprawa stanu środowiska w tym
regionie oraz wspieranie zrównoważonego rozwoju
gospodarczego.
Sprawowanie przewodnictwa w Radzie Unii Eu-
ropejskiej jest jednym z najtrudniejszych wyzwań,
przed jakimi zostają postawione państwa członkow-
skie. Polska w przygotowaniach do pełnienia tej
funkcji w roku 2011 powinna czerpać z doświadczeń
wszystkich swoich poprzedników. Komisja z zadowo-
leniem przyjmuje deklarację rządu, iż priorytety pre-
zydencji polskiej będą konsultowane zarówno z Sej-
mem, Senatem, jak i z przedstawicielami środowisk
naukowych oraz organizacji pozarządowych.
W okresie od stycznia do czerwca 2009 r. komisja
w imieniu Sejmu zajmowała się 182 projektami ak-
tów prawnych i stanowiskami rządu do tych aktów,
rozpatrzyła także 29 pisemnych informacji dotyczą-
cych posiedzeń Rady w trybie art. 9 ust. 1, a ponadto
6 informacji w trybie art. 8 ustawy z dnia 11 marca
2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Se-
natem w sprawach związanych z członkostwem Rze-
czypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.
Jednocześnie chciałbym wyrazić zadowolenie z
szybkiego przygotowania przez rząd RP informacji
na temat udziału Rzeczypospolitej w pracach Unii
Europejskiej podczas prezydencji czeskiej i przekaza-
nia jej niezwłocznie do Komisji do Spraw Unii Euro-
pejskiej. Komisja wnosi do Wysokiej Izby projekt
uchwały, w którym zwraca się do Wysokiego Sejmu
o przyjęcie informacji rządu o udziale Rzeczypospo-
litej w pracach Unii Europejskiej w I półroczu 2009 r.,
w trakcie prezydencji czeskiej (druk nr 2333). Dzię-
kuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń
w imieniu kół.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska
Otwieram dyskusję.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Dariu-
sza Lipińskiego, Platforma Obywatelska.
Poseł Dariusz Lipiński:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego
Platformy Obywatelskiej dotyczące przygotowanej
zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o
współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w
sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospo-
litej Polskiej w Unii Europejskiej, przyjętej przez
Radę Ministrów informacji dla Sejmu i Senatu o
udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Eu-
ropejskiej w okresie od stycznia do czerwca 2009 r.,
czyli podczas prezydencji czeskiej, przedstawionej w
druku nr 2285.
Wysoka Izbo! Przewodnictwo Republiki Czeskiej
w Radzie Unii Europejskiej przypadło na trudny
okres. Już w pierwszych dniach swego funkcjonowa-
nia prezydencja czeska musiała sprostać dwóm nie-
oczekiwanym, trudnym problemom: zaburzeniom w
dostawach gazu z Federacji Rosyjskiej na teren Unii
Europejskiej oraz konfliktowi w Strefie Gazy. Niespo-
dziewanym utrudnieniem dla funkcjonowania prezy-
dencji stało się wotum nieufności dla rządu premiera
Mirka Topolánka, jakie czeska Izba Poselska uchwa-
liła w dniu 24 marca. Nawiasem mówiąc, przykład
ten pokazuje, iż w kontekście zbliżającej się – nastąpi
to za niewiele ponad 1,5 roku – polskiej prezydencji w
Unii Europejskiej już teraz warto rozpocząć w na-
szym kraju debatę o rozpisaniu kalendarza politycz-
nego na rok 2011. Pomimo wspomnianych problemów
prezydencja czeska należycie zarządzała procesami
decyzyjnymi w Unii Europejskiej. Najważniejszymi
obszarami priorytetowymi w tym okresie były: po
pierwsze, kwestie ekonomiczne i finansowe, po dru-
gie, polityka energetyczna i, po trzecie, Partnerstwo
Wschodnie. Omówię pokrótce te trzy obszary.
Okres prezydencji czeskiej przypadł na czas kry-
zysu finansowo-gospodarczego. W tym okresie pod-
jęto szereg działań mających na celu przeciwdziała-
nie spowolnieniu gospodarczemu oraz utrzymanie
wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w państwach
członkowskich Unii Europejskiej. Rada Europejska
osiągnęła porozumienie w sprawie wspólnotowej czę-
ści „Europejskiego planu naprawy gospodarczej”
mającej wesprzeć projekty opiewające na kwotę 5
mld euro w dziedzinie energii i szerokopasmowego
Internetu, jak również w zakresie działań związa-
nych z nowymi wyzwaniami wspólnej polityki rolnej.
W ramach działań antykryzysowych prezydencja
czeska zorganizowała 1 marca 2009 r. nieformalny
szczyt Unii Europejskiej, podczas którego zgodzono
się, iż Unia może przezwyciężyć kryzys wyłącznie
dzięki dalszemu podejmowaniu wspólnych, skoordy-
91
nowanych działań w ramach jednolitego rynku oraz
Unii Gospodarczej i Walutowej. Państwa członkow-
skie Unii uzgodniły, iż nie będą podejmowały dzia-
łań protekcjonistycznych, co jest zgodne ze stanowi-
skiem rządu Rzeczypospolitej Polskiej. Prezydencja
czeska podjęła także skuteczne działania mające na
celu przygotowanie spójnego, wspólnego stanowiska
Unii Europejskiej na szczyt G20 w Londynie. W
szczególności, znowu zgodnie ze stanowiskiem zaj-
mowanym przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej,
ustalono, iż niezbędne jest wzmocnienie regulacji
nadzorczych nad globalnym systemem finansowym,
jak również poparcie dla wzmocnienia roli i zasobów
Międzynarodowego Funduszu Walutowego w zapo-
bieganiu kryzysom.
Jeśli chodzi o politykę energetyczną, z zadowole-
niem przyjąć należy wynik prac prezydencji czeskiej
w zakresie wzmocnienia III filaru Europejskiej Poli-
tyki Energetycznej – bezpieczeństwa dostaw energii
i tras jej przesyłu do Unii Europejskiej. Dzięki wysił-
kom prezydencji lutowa Rada Unii Europejskiej do
Spraw Transportu, Telekomunikacji i Energii, a na-
stępnie marcowa Rada Europejska kierunkowo za-
twierdziły propozycje Komisji Europejskiej zawarte
w „Drugim strategicznym przeglądzie energetycz-
nym” i w ten sposób zobowiązały Komisję Europej-
ską oraz państwa członkowskie do realizacji ambit-
nego harmonogramu zadań wzmacniających bezpie-
czeństwo dostaw surowców energetycznych do Unii
i w ramach wspólnego rynku. Na tym tle należy
szczególnie podkreślić zobowiązanie Komisji Euro-
pejskiej do przedstawienia projektu rozporządzenia
w sprawie bezpieczeństwa dostaw gazu. Celem nowe-
go aktu prawnego będzie wzmocnienie wspólnoto-
wych mechanizmów solidarnej reakcji państw człon-
kowskich na wypadek kryzysu dostaw gazu. Podczas
czerwcowego posiedzenia Rady Europejskiej państwa
członkowskie zadecydowały o potrzebie jak najszyb-
szego osiągnięcia porozumienia w sprawie wspo-
mnianego rozporządzenia. Kwestie te są niezwykle
ważne dla Polski, dlatego należy wyrazić także duże
zadowolenie z wyników prac nad „Europejskim pla-
nem naprawy gospodarczej”, w ramach którego zna-
czące dofinansowanie ze środków wspólnotowych
mają szanse otrzymać istotne z punktu widzenia bez-
pieczeństwa dostaw energii elektrycznej i gazu ziem-
nego do Polski projekty infrastrukturalne, takie jak
terminal gazowy w Świnoujściu i elektrownia w Beł-
chatowie. Pozytywnie należy ocenić również zakoń-
czenie prac nad III pakietem liberalizacyjnym dla
rynku energii elektrycznej i gazu ziemnego. Prezy-
dencji czeskiej udało się doprowadzić do porozumie-
nia międzyinstytucjonalnego i przyjęcia pakietu w
brzmieniu zaakceptowanym przez Parlament Euro-
pejski w drugim czytaniu. Podczas czerwcowej Rady
do Spraw Energii osiągnięto porozumienie polityczne
w zakresie wzmocnienia przepisów dotyczących bez-
pieczeństwa zaopatrzenia rynku w paliwa. Polska
popiera przeprowadzenie rewizji przepisów dyrekty-
wy nakładającej na państwa członkowskie obowiązek
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
92 Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Dariusz Lipiński
utrzymywania minimalnych zapasów ropy naftowej
i produktów ropopochodnych.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z perspektywy hi-
storycznej może okazać się, iż za najważniejszy doro-
bek prezydencji czeskiej uznany zostanie postęp prac
związanych z implementacją inicjatywy Partnerstwa
Wschodniego. To polsko-szwedzkie dziecko, uznane
za swoje przez całą Unię Europejską, rozwija się w
sposób mogący dostarczać wiele satysfakcji jego ro-
dzicom. Partnerstwo Wschodnie staje się kluczowym
instrumentem polityki energetycznej Unii Europej-
skiej względem państw regionu Morza Czarnego i
Morza Kaspijskiego oraz narzędziem realizacji zasa-
dy mówienia przez Unię jednym głosem w relacjach
z państwami trzecimi. Myślę, że z polskiego punktu
widzenia Partnerstwo Wschodnie można uznać za
próbę praktycznej realizacji myśli politycznej Jerzego
Giedroycia.
Za ogromny sukces należy uznać pierwszy szczyt
Partnerstwa Wschodniego, który odbył się 7 maja
2009 r. w Pradze. Wzięli w nim udział przedstawicie-
le 27 państw członkowskich Unii Europejskiej oraz 6
państw partnerskich: Armenii, Azerbejdżanu, Biało-
rusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Wspólna deklaracja
praskiego szczytu Partnerstwa Wschodniego, która
została podpisana w jego trakcie, stanowi podstawę
do dalszej pogłębionej współpracy Unii Europejskiej
z krajami partnerskimi. Podczas szczytu praskiego
zobowiązano Komisję Europejską, prezydencję czeską
oraz następne prezydencje do podjęcia działań imple-
mentacyjnych w zakresie współpracy wielostronnej
Partnerstwa Wschodniego. Dlatego z zadowoleniem
odnosimy się do powołania czterech platform tema-
tycznych: do spraw demokracji, dobrego zarządzania
i stabilności; do spraw integracji gospodarczej i kon-
wergencji z politykami Unii Europejskiej; do spraw
energii i do spraw kontaktów międzyludzkich, któ-
rych inauguracyjne posiedzenia z udziałem państw
członkowskich oraz państw beneficjentów odbyły się
w czerwcu 2009 r. Z satysfakcją należy przyjąć zapis
w konkluzjach czerwcowej Rady Europejskiej podkre-
ślający konieczność skoncentrowania bieżących prac
na skutecznej i efektywnej implementacji inicjatywy
Partnerstwa Wschodniego w wymiarze dwu- i wielo-
stronnym. Konkluzje szczytu praskiego stanowią
szczególne wyzwanie dla naszego kraju w związku ze
zbliżającym się objęciem prezydencji Unii Europej-
skiej przez Rzeczpospolitą Polską.
W dziedzinie zagadnień instytucjonalnych wyso-
ko należy ocenić dorobek prezydencji czeskiej w
sprawie działań na rzecz przyszłości traktatu z Li-
zbony, choć, jak wiemy, poważne różnice zdań na
ten temat wśród samych polityków czeskich nie uła-
twiały tego zadania. W chwili obecnej wiemy już
jednak, że sukcesem uwieńczone zostały starania
na rzecz ratyfikacji traktatu przez Irlandię. Przy-
pomnę, iż podczas posiedzenia Rady Europejskiej
19–20 marca 2009 r. szefowie państw i rządów przy-
jęli do wiadomości informację przedstawioną przez
premiera Irlandii na temat zaawansowania realiza-
cji mapy drogowej dotyczącej kontynuowania proce-
su ratyfikacji traktatu z Lizbony. Powrót do dysku-
sji na temat traktatu nastąpił podczas posiedzenia
Rady Europejskiej 18–19 czerwca, która, realizując
uzgodnienia podjęte w grudniu 2008 r., przyjęła pa-
kiet niezbędnych gwarancji prawnych dla Irlandii
w celu zminimalizowania obaw narodu irlandzkiego
związanych z traktatem. Ponieważ ta sprawa zna-
lazła swój szczęśliwy finał, pozwolicie państwo, że
pominę tutaj garść szczegółów.
Jeśli chodzi o perspektywy rozszerzenia Unii Eu-
ropejskiej, opowiadamy się za kontynuowaniem pro-
cesu rozszerzenia o państwa, które wyrażą wolę ak-
cesji i jednocześnie spełnią wszystkie wymogi unijne.
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej udzielał aktywnego
wsparcie Republice Tureckiej i Republice Chorwacji
w ramach negocjacji akcesyjnych oraz w kontaktach
dwustronnych z tymi państwami, a także na forum
Unii Europejskiej. Rzeczpospolita Polska wspierała
także europejskie aspiracje państw regionu Bałka-
nów Zachodnich m.in. poprzez wspieranie przekaza-
nia wniosku o członkostwo w Unii Europejskiej Re-
publiki Czarnogóry z Rady do Komisji Europejskiej.
Podkreślała konieczność zachowania wiarygodności
Unii poprzez dotrzymywanie zobowiązań podjętych
w stosunku do państw tego regionu. Kolejnym ele-
mentem tych działań było wsparcie udzielane przez
Rzeczpospolitą Polską dla działań zmierzających do
liberalizacji wizowej wobec tych państw oraz przy-
chylne stanowisko wobec planów Republiki Islandii
dotyczących złożenia wniosku o członkostwo w Unii
Europejskiej. Rzeczpospolita Polska podkreślała, iż
perspektywa europejska powinna być otwarta dla
wszystkich państw europejskich mogących spełnić
kryteria członkostwa w Unii Europejskiej, a zróżni-
cowanie stopnia przygotowań do integracji europej-
skiej nie może oznaczać żadnej dyskryminacji w dłuż-
szej perspektywie.
Wreszcie na końcu, mając w pamięci perturbacje
wokół czeskiego przewodnictwa w Unii, warto po-
święcić parę słów przygotowaniom do polskiej prezy-
dencji. Rzeczpospolita Polska obejmie po raz pierwszy
prezydencję w Radzie Unii Europejskiej w dniu 1 lip-
ca 2011 r., jako czwarte – po Republice Słowenii, Re-
publice Czeskiej i Republice Węgierskiej – spośród
tzw. nowych państw członkowskich Unii Europej-
skiej. Przewodnictwo Rzeczypospolitej Polskiej w
Radzie Unii Europejskiej będzie miało kluczowe zna-
czenie dla kształtowania wizerunku Polski w Euro-
pie oraz dla realizacji strategicznych interesów pol-
skiej polityki w Unii Europejskiej. W dniu 13 stycznia
2009 r. (Dzwonek) Rada Ministrów przyjęła doku-
ment „Program przygotowań Rzeczypospolitej Pol-
skiej do objęcia i sprawowania przewodnictwa w Ra-
dzie Unii Europejskiej”, przedłożony przez pełnomoc-
nika rządu do spraw przygotowania organów admi-
nistracji rządowej i sprawowania przez Rzeczpospo-
litą Polską przewodnictwa w Radzie Unii Europej-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Dariusz Lipiński
skiej. Stan przygotowań Polski do objęcia prezydencji
został szczegółowo przedstawiony w materiale, który
otrzymaliśmy. Dlatego również nie ma potrzeby
wgłębiania się w szczegóły.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ze względu na ska-
lę pojawiających się wyzwań prezydencja czeska była
trudnym okresem dla Unii Europejskiej, jednak uda-
ło się w tym czasie zrealizować wiele ważnych dzia-
łań i zamierzeń, w tym także związanych z kluczową
dla polskiej polityki zagranicznej inicjatywą Partner-
stwa Wschodniego.
Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej
opowiada się za przyjęciem przez Wysoką Izbę infor-
macji Rady Ministrów dla Sejmu i Senatu o udziale
Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europej-
skiej w okresie od stycznia do czerwca 2009 r. podczas
prezydencji czeskiej. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, panie pośle.
Proszę o zabranie głosu pana posła Karola Kar-
skiego, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Karol Karski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Rozpatrujemy dziś informację rządu dla Sejmu i Se-
natu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach
Unii Europejskiej w okresie od stycznia do czerwca
tego roku, czyli podczas prezydencji czeskiej.
Informacja ta została przekazana przez rząd Wy-
sokiej Izbie dopiero 21 sierpnia tego roku, zaś rozpa-
trujemy ją dopiero pod koniec października. Odnoto-
wujemy bardzo złą tendencję, niezależnie od różnych
amplitud, czy to dłuższych, czy to krótszych okresów,
ale jednak znacznie oddalonych od zakończenia danej
prezydencji. Powoduje to, iż problemy, którymi się w
tej chwili zajmujemy, są już w zasadzie problemami
historycznymi, przy bardzo dynamicznym charakte-
rze Unii Europejskiej. Dlatego też po raz kolejny z tej
trybuny – jak przy każdej tego typu okazji do tej pory
– chciałbym prosić rząd, aby jednak informacje z
okresu prezydencji były kierowane szybciej, żeby były
one także przygotowywane na bieżąco. Wtedy rze-
czywiście praca Sejmu i nasza dyskusja na ten temat
będzie miała jakieś realne efekty.
Z tej informacji, jak również z innych informacji,
które posiadamy na temat udziału Polski w pracach
Unii Europejskiej w czasie prezydencji czeskiej, wy-
łania się obraz rządu pasywnego, rządu płynącego z
prądem, rządu nieprzejawiającego w zasadzie własnej
aktywności. Odnotowujemy sytuacje, w których rząd
polski zgłaszał pewne propozycje, takie jak Partner-
stwo Wschodnie. Natomiast trzeba wziąć pod uwagę
93
również fakt, iż konieczność posiadania wschodniego
wymiaru europejskiej polityki sąsiedztwa jest czymś
oczywistym z punktu widzenia Unii Europejskiej.
Nie jest możliwe funkcjonowanie Unii bez takiego
programu. Przyjęte rozwiązania mają jednak cha-
rakter minimalistyczny. Wszyscy oczywiście się po-
cieszamy – i publicznie, i niepublicznie – tym, że jest
to zaledwie pewien zalążek, który może zaowocuje
jakąś większą współpracą w przyszłości. Ale faktem
jest, że to wspólne dziecko, z którego się wszyscy cie-
szymy, jak słyszeliśmy, to jest jednak dziecko, tak to
nazwijmy, we wczesnej fazie urodzone, bardzo słabe,
bardzo cherlawe, które w zasadzie powinno w tej
chwili leżeć w inkubatorze, i wszyscy się zastanawia-
my, jak dalej się jego życie potoczy. Zwróćmy uwagę,
że Rada Europejska przeznaczyła, zadeklarowała na
cel funkcjonowania Partnerstwa Wschodniego zale-
dwie 600 mln euro na okres 5 lat, do 2013 r. To zna-
czy, że jest to 120 mln euro rocznie na współpracę z
sześcioma państwami partnerskimi. Czyli z punktu
widzenia państwa partnerskiego na współpracę z
danym państwem, gdyby tylko całość tych funduszy
miała być przeznaczona na te relacje wzajemne, to
jest zaledwie 20 mln euro. To jest nic w skali każde-
go państwa – nie tylko państwa członkowskiego Unii
Europejskiej, ale także państw, które mają być obję-
te Partnerstwem Wschodnim. W związku z tym za-
chęcałbym rząd, aby jednak bardziej aktywnie brał
udział w tej polityce. Nie ma się co zachwycać tym,
że ten program został przyjęty. On i tak zostałby
przyjęty, bo Unia Europejska musi mieć swój wschod-
ni wymiar europejskiej polityki sąsiedztwa. Ale ten
poziom, na którym zostało to zrobione, to jest rzeczy-
wiście poziom minimalny, zaledwie sygnalizujący
funkcjonowanie Partnerstwa Wschodniego.
Następna kwestia, do której chciałbym się odnieść
– nie chcę tu się odnosić do wszystkich zagadnień i
odczytywać wyjątków z informacji przedstawionej
nam przez rząd – to jest kunktatorstwo polskiego
rządu w zakresie poparcia kandydatury José Manu-
ela Barroso na funkcję przewodniczącego Komisji
Europejskiej. Na szczycie 18 i 19 czerwca państwa
członkowskie uzgodniły tę kandydaturę. Natomiast
Polska nie znajdowała się w gronie tych, którzy ofi-
cjalnie popierali tę kandydaturę wcześniej. Kilka dni
wcześniej na posiedzeniu Komisji do Spraw Unii Eu-
ropejskiej pani minister Grażyna Bernatowicz
stwierdziła, że Polska tej kandydatury, aczkolwiek
uważa ją za dobrą, oficjalnie nie wsparła. Wówczas
bodaj 12 bądź 13 państw oficjalnie wsparło kandyda-
turę pana Barroso, który, o dziwo, dialektycznie
przez ten rząd był cały czas przedstawiany jako ten,
który jest dobrym przewodniczącym z punktu widze-
nia Polski, i gdyby został przewodniczącym na kolej-
ną kadencję, byłoby to bardzo dobre rozwiązanie. Ale
okazuje się, że tutaj albo coś nie zadziałało, albo za-
działało coś, o czym nie wiemy, i Polska oficjalnie
takiego poparcia przed samym szczytem nie sformu-
łowała. Może to mieć negatywny wpływ także na
tekę komisarza dla przedstawiciela Polski.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
94 Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Karol Karski
Należy jednocześnie zwrócić uwagę na zbyt mały
stopień absorpcji funduszy europejskich. Jest on cią-
gle zbyt mały. Oczywiście on wzrasta, bo jest to
obiektywna okoliczność, iż wszelkie programy, które
wcześniej się rozpoczynały, są powoli realizowane,
natomiast to nie jest jeszcze ten stopień, który nam
zapewnia wykorzystanie funduszy w 100% – nawet
kiedyś byliśmy pocieszani, że gdyby inni funduszy
nie wykorzystali, to przecież możemy również apli-
kować o te fundusze, których inne państwa człon-
kowskie nie wykorzystały. Jesteśmy bardzo daleko i
nie wiem, czy nie przesadziłem, mówiąc o tej magicz-
nej liczbie 100%, bo to nie jest ten stopień absorpcji,
o której w tej chwili mówimy.
Tutaj wielokrotnie poprzednicy podkreślali pa-
trzenie przez pryzmat prezydencji czeskiej na przy-
szłą polską prezydencję w Unii Europejskiej, która
rozpocznie się 1 lipca 2011 r. Myślę, że powinniśmy
się uczyć od innych państw członkowskich i powin-
niśmy także już podejmować konkretne działania,
nie tylko w zakresie pracy papierowej, przyjmowania
wieloletnich programów, ale także w zakresie pracy
merytorycznej. Mam nadzieję, że już niedługo wresz-
cie doczekamy się oficjalnego przedstawienia propo-
zycji polskich priorytetów w trakcie polskiej prezy-
dencji, która z tego punktu widzenia będzie wkrótce
przed nami. Te priorytety nie powinny zostać ogło-
szone ex katedra przez rząd może w maju lub czerw-
cu 2011 r., lecz powinny zostać również przedyskuto-
wane w parlamencie, powinny zostać przedyskuto-
wane z komisjami do spraw Unii Europejskiej oraz
Komisją Spraw Zagranicznych.
W tym kontekście także i pan przewodniczący
Rakoczy, i pan przewodniczący Lipiński odnosili się
do kwestii wyborów. Rzeczywiście to jest problem.
Czesi w jakiś sposób dali sobie radę z poprowadze-
niem tej prezydencji. Nie rozpadła się Unia Europej-
ska, bo i nie może. Unia Europejska nie takie rzeczy
wytrzymała i wybory w trakcie prezydencji nie są
w tej chwili czymś precedensowym. Natomiast ten
przykład pokazał, jak utrudnia danemu państwu
wpływ na funkcjonowanie Unii Europejskiej w cza-
sie prezydencji tego typu sytuacja. Chcę jasno zade-
klarować, że ze strony Prawa i Sprawiedliwości jest
wola skrócenia tej kadencji Sejmu. My wręcz w na-
szym programie, który został zaakceptowany w
styczniu tego roku, w części dotyczącej polityki eu-
ropejskiej żeśmy przyjęli, iż Prawo i Sprawiedliwość
opowiada się za skróceniem tej kadencji Sejmu, tak
aby polska prezydencja mogła być reprezentowana
przez rząd jednolity i aby przyszła, spodziewana czy
też trwająca prezydencja nie miała wpływu na kam-
panię wyborczą. Cieszę się z deklaracji pana prze-
wodniczącego Lipińskiego, bo przewodniczący Klu-
bu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej
sprzed afery hazardowej mówił, że Platforma nie
rozważa takiej możliwości. Myślę więc, że może tu
nastąpiły pewne istotne zmiany i przewodniczący
wybrany po aferze hazardowej jednak nada nową
dynamikę temu procesowi.
W informacji rządu znajduje się także ciekawa
część dotycząca skarg przeciwko Polsce, które są
wnoszone do Europejskiego Trybunału Sprawiedli-
wości. Dowiadujemy się z niej, iż w okresie od 1 stycz-
nia do końca czerwca tego roku Komisja Europejska
wniosła do ETS 12 skarg przeciwko Polsce. W tej
chwili w ETS toczy się 10 spraw przeciwko naszemu
państwu. Myślę, że byłoby rzeczą właściwą, aby w
przyszłości tego typu informacje (Dzwonek) obejmo-
wały także – już kończę, pani marszałek – wskazanie,
dlaczego doszło do wniesienia skargi, jakie jest sta-
nowisko Polski w danej sprawie, a jeśli mieliśmy do
czynienia z brakiem transpozycji prawa wspólnoto-
wego do prawa polskiego, to jakie były przyczyny
takiego opóźnienia, względnie jaka jest perspektywa
doprowadzenia do stanu zgodnego z prawem wspól-
notowym.
I ostatnia kwestia, tylko zasygnalizowana, to
brak ustawy kompetencyjnej. Szanowni państwo,
wszyscy przygotowujemy się do wejścia w życie trak-
tatu z Lizbony i myślę, że pan premier Donald Tusk
powinien pamiętać, że słowo dane publicznie musi
być dotrzymane i że to jest nasz jeden, wielki, wspól-
ny obowiązek, aby doprowadzić, w sytuacji gdy wej-
dzie w życie traktat z Lizbony, do możliwości wyko-
nywania tego traktatu i to do takiego jego wykony-
wania, aby nasze państwo sprawnie funkcjonowało
w Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pani poseł Jolanta Szymanek-Deresz,
klub Lewica.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Jolanta Szymanek-Deresz:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy-
soka Izbo! Klub Poselski Lewica opowiada się za
przyjęciem informacji dla Sejmu i Senatu o udziale
naszego kraju w pracach Unii Europejskiej w pierw-
szej połowie roku 2009. Jest to bardzo poprawna in-
formacja, a właściwie sprawozdanie z tego, co działo
się w tym czasie na forum Unii Europejskiej i jak
podołała zadaniom wynikającym z ówczesnej sytuacji
politycznej i gospodarczej Republika Czeska. Nie
będę analizowała po kolei poszczególnych rozdziałów,
na które zostało podzielone sprawozdanie, bo, co pod-
kreślam, ma ono charakter stricte informacyjny i nie
zawiera analiz, nie ma też w nim przedstawionych
polskich zamierzeń, które chcielibyśmy urzeczywist-
nić, a których prezydencja czeska nie zrealizowała.
Tak więc nie ma tutaj miejsca na dyskutowanie o
tym, co jest zawarte w sprawozdaniu, możemy je tyl-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Jolanta Szymanek-Deresz
ko przyjąć do wiadomości, i taka jest chyba też rola
tej informacji.
Natomiast tę debatę chciałabym wykorzystać ku
temu, aby uwypuklić kwestie, które odnoszą się do
sytuacji polskiej. Mam tutaj na myśli prezydencję,
którą będziemy sprawowali od 1 lipca roku 2011, i
dobrze, że każdy z nas tę datę powtarza, należy się z
nią oswajać i należy ją utrwalać, bo odpowiednio do-
brze przygotowana i sprawnie realizowana prezyden-
cja może i powinna być ważnym czynnikiem w mię-
dzynarodowym odbiorze naszego państwa, a sprawo-
wanie przewodnictwa jest jednym z najtrudniejszych
zadań, wymagających zaangażowania i elit politycz-
nych, i administracji publicznej. Jest więc oczywiste,
że z uwagi na to ważne wydarzenie należy szczegól-
nie dokładnie ocenić prezydencję pierwszego kraju z
naszej środkowo-wschodniej części Europy, któremu
w udziale przypadło to zadanie, a więc prezydencję
Republiki Czeskiej. Informacja rządowa poświęca
wprawdzie tej sprawie uwagę, ale zawiera, tak jak
powiedziałam na wstępie, przede wszystkim wykaz
dokonań czeskiej prezydencji, a w minimalnym stop-
niu dokonuje jej oceny pod względem, na czym chcę
się skupić, wniosków, jakie Polska powinna wycią-
gnąć z działania Pragi w pierwszym półroczu roku
2009. Inaczej mówiąc, nie wystarczy podkreślić suk-
cesy czeskiej prezydencji, należy raczej dogłębnie
powiedzieć o błędach, jakie popełniła czeska republi-
ka, a jest to istotne w myśl zasady, że lepiej jest się
uczyć na cudzych błędach niż na błędach własnych.
Należało też, wydaje mi się, omówić bardziej szcze-
gółowo uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne, w
jakich Czesi realizowali swoją prezydencję. Hasłowo
jedynie zostało zaznaczone: kryzys, Gaza, kryzys fi-
nansowy czy konflikt wewnętrzny. Dlaczego doma-
gałabym się bardziej szczegółowej analizy? Ano dla-
tego że nie wykluczam, iż sytuacja naszego kraju
podczas pełnienia przez nas prezydencji może być w
wielu przypadkach analogiczna i trzeba, aby w szer-
szym zakresie znalazły się w informacji rządu wnio-
ski, jakie płyną ze sprawowania prezydencji przez
czeską republikę, z jej błędami, dla Polski.
Czesi rozpoczęli realizowanie swojej misji w nie-
sprzyjających okolicznościach zarówno wewnętrz-
nych, jak i zewnętrznych, ale przede wszystkim to
brak szerszego consensusu w sprawach integracji
europejskiej zaczął negatywnie wpływać i nadal tak
wpływa na wizerunek Pragi. Oczywiście upadek rzą-
du Mirka Topolánka, niestabilność na krajowej sce-
nie politycznej wręcz osłabiły siłę prezydencji w rela-
cjach z pozostałymi państwami członkowskimi, co
było szczególnie wyraźnie widoczne w drugiej poło-
wie czeskiego przewodnictwa. Nowy premier, Jan
Fisher, był na międzynarodowej arenie postacią nie-
znaną, niewciągniętą w problemy Europy, i fakt ten
stał się powodem krytyki Pragi, przede wszystkim
przez nieprzyjazny jej Paryż – za chwilę o tym po-
wiem szerzej – ale częściowo także przez Berlin. A
95
dla Polski wypływa stąd jasny wniosek. Warunkiem
skuteczności podejmowanych działań na poziomie
ponadnarodowym jest zapewnienie porozumienia
między głównymi siłami politycznymi w parlamen-
cie, o co od wielu lat zabiega Sojusz Lewicy Demokra-
tycznej, a w czym niestety przeszkadzają partie Pra-
wo i Sprawiedliwość i Platforma Obywatelska. Oprócz
tego consensusu wewnętrznego warunkiem skutecz-
ności polityki ponadnarodowej jest ścisła współpraca
rządu z prezydentem, czego także niestety w Polsce
brak. Problemy braku takiej współpracy partii w
czeskim parlamencie i na linii premier–prezydent
podkreślano wyraźnie w Pradze podczas podsumo-
wywania czeskiej prezydencji. Opozycja krytykowa-
ła wiele aspektów tej prezydencji, mówiąc przede
wszystkim o braku politycznej stabilności w Cze-
chach. Także u nas, w Warszawie, podczas wrześnio-
wej konferencji podsumowującej czeską prezydencję,
konferencji zorganizowanej przez Instytut Spraw
Międzynarodowych, akcentowano brak politycznego
consensusu w sprawach integracji europejskiej, pro-
wadzenie ostrej polemiki między czeskim rządem,
prezydentem a opozycją, co sprawiło, zdaniem dys-
kutujących, że ze strony elit politycznych popłynęły
przesłane pod adresem własnego społeczeństwa i
partnerów zagranicznych sprzeczne sygnały dez-
orientujące opinię krajową i międzynarodową. A
warto podkreślić, że ponad dwa miliony internautów
było zainteresowanych relacjami prezydencja – Unia
Europejska i ich znaczeniem dla realizacji strate-
gicznych celów politycznych w Unii. No, dwa miliony
to znak, że zainteresowanie opinii publicznej Unią
Europejską było znaczące.
Niezdolność czeskich ekip do skupienia się na re-
alizacji celów prezydencji było największym błędem,
jaki Czesi popełnili. Dziś wiele elementów wskazuje
na to, że w ten sam sposób może być komentowana
nasza przyszła prezydencja, o ile nie zmieni się po-
dejście urzędu prezydenta i partii politycznych do
kwestii współdziałania, do konsensusu w rozwiązy-
waniu najważniejszych dla Europy problemów. Pra-
ga, o czym tylko marginalnie wspomina przygotowa-
na przez nasz rząd informacja, sprawowała swoją
prezydencję także w trudnych warunkach zewnętrz-
nych – konflikt na Bliskim Wschodzie czy kwestia
konfliktu gazowego Rosja – Ukraina. Czesi od po-
czątku swej prezydencji musieli stawić czoła znacz-
nemu sceptycyzmowi ze strony części państw człon-
kowskich, co w przypadku Francji, czyli partnera
Pragi w prezydencji grupowej, przybierało niekiedy
formę otwartej wręcz wrogości. Jej przejawem, o
czym także prawie nie wspomina się w informacji
rządu, było deprecjonowanie przez czołowych polity-
ków Francji zdolności Czech do pełnienia przewod-
nictwa w Unii i to jeszcze w czasie, zanim objęły one
prezydencję. Konflikt nasilił się podczas rozwiązy-
wania właśnie kwestii Gazy, kiedy to Francja chcia-
ła kontynuować własną politykę bliskowschodnią
jako politykę wspólnotową. Inaczej mówiąc, Paryż
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
96 Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Jolanta Szymanek-Deresz
uzurpował sobie prawo do roli głównego negocjatora
w sprawie pokoju na Bliskim Wschodzie.
W tym miejscu trzeba wyciągnąć kolejny, chyba
najważniejszy wniosek dla Polski. Jednym z warun-
ków dobrego wykonania misji przewodnictwa jest
wcześniejsze pozyskiwanie sojuszników dla celów
wytyczonych podczas sprawowania czy wytyczonych
dla sprawowania prezydencji. Czy dziś już mamy ta-
kie cele wytyczone i czy już mamy takich sojuszni-
ków? To jest główne pytanie, które na bazie informa-
cji o udziale Polski w pracach w stolicy Unii Europej-
skiej w czasie prezydencji należy sobie postawić. Jakie
przewidujemy cele dla naszej prezydencji, ale przede
wszystkim czy już pozyskujemy sojuszników dla re-
alizacji tych celów?
Działania w tym kierunku należy rozpocząć na
długo przed objęciem prezydencji, tak aby już na jej
wstępie dysponować wsparciem dla proponowanych
polskich posunięć, żeby nie zderzać się z taką sytu-
acją, w jakiej znalazła się Czeska Republika – kry-
tyka, ostra krytyka Francji przed rozpoczęciem
prezydencji.
To, co jest najważniejsze też dla Polski, nie w kon-
tekście samej prezydencji jako instytucji, ale w kon-
tekście polityki realizowanej przez dany kraj, to oczy-
wiście Partnerstwo Wschodnie. Nie zgadzam się z
kolegą z Prawa i Sprawiedliwości, że to partnerstwo
jest kulejące. To jest dopiero przyjęcie projektu, to
jest nasza idea, naszego autorstwa. I to jest nasz suk-
ces. Tak należy o tym mówić, a nie to podważać. To
jest też nasz wkład w czeską prezydencję.
A wracając na czeskie podwórko, to podkreślenia
wymaga też konieczność…(Dzwonek)
Już kończę, pani marszałek.
…przygotowania technicznego i organizacyjnego.
Czesi są, jak wiadomo, narodem bardzo pragmatycz-
nym i z ich doświadczenia powinniśmy korzystać. A
w jakim kontekście? Ano w takim, że administracja
rządowa i organizacje pozarządowe, w chwili kiedy
zawiedli politycy, stanęły na szczęście na wysokości
zadania. Podkreślano to także, podsumowując cze-
ską prezydencję w Strasburgu, gdzie powiedziano, że
Czesi mają dziś jeden poważny problem – ten problem
nazywa się prezydent Vaclav Klaus. Tu także nieste-
ty można dopatrzyć się analogii do naszych polskich
spraw, ale należy wyrazić nadzieję, że do 1 lipca 2011
r. nasza wewnętrzna scena polityczna się ustabilizu-
je i polityka Unii Europejskiej realizowana przez
nasz kraj w czasie naszej prezydencji będzie oparta
na konsensusie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
W imieniu klubu Polskie Stronnictwo Ludowe
głos zabierze pan poseł Stanisław Witaszczyk.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Stanisław Witaszczyk:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo!
(Poseł Dariusz Lipiński: W trybie sprostowania w
związku z wypowiedzią posła Karskiego.)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Panie pośle, proszę chwileczkę...
Pan poseł w trybie sprostowania.
Bardzo proszę.
Poseł Dariusz Lipiński:
Pani marszałek, w trybie sprostowania. Odnoszę
wrażenie, że pan poseł Karol Karski niedokładnie
zrozumiał intencje mojego wystąpienia w części do-
tyczącej perspektywy polskiej prezydencji w roku
2011. Nie odnosiłem się do programu Prawa i Spra-
wiedliwości, bo przyznam, że nie jestem w tej dzie-
dzinie ekspertem. Natomiast intencją Platformy jest
jak najlepsze przygotowanie Polski do prezydencji.
Jest to intencja stała i trwała. Sugestie, że nastąpiło
z naszej strony jakieś przeorientowanie stanowiska,
odbieram właśnie jako ilustrację zagrożenia dyskusji
o polskiej prezydencji przez nadmiernie agresywne
demonstrowanie swojej opozycyjności przynajmniej
przez jedną z partii opozycyjnych. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Jeszcze raz przepraszam pana posła.
Zapraszam.
Poseł Stanisław Witaszczyk:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego chciał-
bym przedstawić nasze stanowisko w sprawie infor-
macji dla Sejmu i Senatu o udziale Rzeczypospolitej
Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie sty-
czeń–czerwiec 2009 r., podczas czeskiej prezydencji.
Sprawowanie prezydencji przez Czechy przypadło
w czasie rozwijającego się światowego kryzysu finan-
sowo-gospodarczego, który to kryzys spowodował
bardzo znaczące spowolnienie gospodarcze wszyst-
kich państw europejskich. Fakt ten stał się bardzo
ważną próbą spójnej polityki krajów wchodzących w
skład Unii Europejskiej, gdzie w imię wspólnego in-
teresu i polityki spójności należało odrzucić próby
działań protekcjonistycznych, prezentowanych przez
niektóre kraje z tzw. starej Unii.
Na początku swojego przewodnictwa w Unii Eu-
ropejskiej Republika Czeska musiała sprostać rów-
nież problemom dotyczącym dostaw gazu z Federacji
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Stanisław Witaszczyk
Rosyjskiej na teren Unii Europejskiej oraz napiętej
sytuacji w Strefie Gazy. Także i te problemy zostały
w znacznym stopniu rozwiązane.
Prezydencja czeska wskazała 3 priorytetowe za-
gadnienia, których realizacja w ramach hasła „Eu-
ropa bez barier” została postawiona na pierwszym
miejscu. Wskazane obszary to kwestie ekonomiczne
i finansowe, polityka energetyczna oraz Partnerstwo
Wschodnie. Skoncentrowanie się na wspomnianych
obszarach działania ma ogromne znaczenie również
dla naszego kraju. W szczególności chodzi o bezpie-
czeństwo dostaw energii, w tym o planowane rozpo-
rządzenie dotyczące bezpieczeństwa dostaw gazu
oraz o solidarną reakcję państw członkowskich w
czasie problemów związanych z jego przesyłem. Pro-
wadzenie przez Unię spójnej polityki ma w tym za-
kresie ogromne znaczenie.
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej jest również usa-
tysfakcjonowany „Europejskim planem naprawy go-
spodarczej”, w ramach którego znaczące dofinanso-
wanie ze środków wspólnotowych mają szansę otrzy-
mać istotne dla Polski projekty infrastrukturalne, w
tym gazociąg Baltic Pipe, terminal w Świnoujściu i
elektrownia w Bełchatowie.
Ważna sprawa to również inicjatywa polsko-
-szwedzka – Partnerstwo Wschodnie, które podczas
prezydencji czeskiej formalnie zatwierdzono jako
inicjatywę całej Wspólnoty, a dużym sukcesem, rów-
nież naszym, było doprowadzenie do pierwszego
szczytu Partnerstwa Wschodniego, który odbył się
w Pradze 7 maja 2009 r. z udziałem przedstawicieli
27 państw członkowskich Unii Europejskiej oraz 6
państw partnerskich: Republiki Armenii, Republiki
Azerbejdżanu, Republiki Białorusi, Republiki Gru-
zji, Republiki Mołdawii i Ukrainy. W czasie szczytu
podpisano wspólną deklarację współpracy, do której
zobowiązane zostały kolejne prezydencje oraz Ko-
misja Europejska.
Dzięki m.in. zabiegom naszego rządu Partner-
stwo Wschodnie stało się znaczącym elementem
polityki energetycznej Unii Europejskiej względem
państw regionu Morza Kaspijskiego i Morza Czar-
nego. Dało to podstawę do dalszej współpracy Unii
z krajami partnerskimi, aczkolwiek naszym zda-
niem przeznaczona dotychczas kwota na wsparcie
Partnerstwa Wschodniego jest stanowczo zbyt ni-
ska, co staje się zadaniem na przyszłość, szczególnie
dla naszego rządu.
Także w kwestiach ekonomiczno-finansowych
podjęto w czasie prezydencji czeskiej szereg działań
zmierzających do zminimalizowania rozwijającego
się kryzysu finansowo-gospodarczego, a zorganizo-
wany 1 marca 2009 r. nieformalny szczyt Rady Eu-
ropejskiej pozwolił na skoordynowanie posunięć w
ramach całej Unii.
Istotną sprawą, której nie udało się załatwić do
końca czerwca 2009 r., była sprawa traktatu lizboń-
skiego. Obecnie wiemy już, że po irlandzkim „tak” i
97
podpisaniu traktatu przez prezydenta Rzeczypospo-
litej Polskiej ostatnim krajem, który nie ratyfikował
traktatu, jest właśnie Republika Czeska, jednak sta-
ły dialog państw Unii Europejskiej oraz ostatnie za-
powiedzi prezydenta odnośnie do zamiaru ratyfikacji
pozwalają przypuszczać, że traktat lizboński będzie
ratyfikowany przez wszystkie kraje członkowskie
Unii Europejskiej, co otworzy przed nią dalsze moż-
liwości działania, nie wyłączając poszerzenia Unii
Europejskiej w przyszłości. Warto tu wspomnieć, że
nasz kraj konsekwentnie opowiadał się za kontynu-
owaniem procesu rozszerzania Unii Europejskiej,
oczywiście w odniesieniu do tych krajów, które speł-
nią odpowiednie, stosowne wymogi.
Nie sposób w krótkim wystąpieniu omówić
wszystkich istotnych zagadnień oraz działań rządu,
jakie miały miejsce w okresie od stycznia do czerwca
2009 r. Wszystkie te działania musiały być zgodne z
polityką spójności, której harmonogram w odniesie-
niu do poszczególnych miesięcy przedstawiono w
załączniku nr 1 do rządowych materiałów. Posiedze-
nia Rady Europejskiej oraz posiedzenia Rad Unii
Europejskiej zostały omówione tematycznie. Na po-
siedzeniach wszystkich Rad, które dotyczyły zarów-
no spraw zagranicznych, jak i ekonomicznych, finan-
sowych, zatrudnienia i polityki społecznej, rolnictwa
i rybołówstwa, środowiska, wymiaru sprawiedliwości
i spraw wewnętrznych, transportu, telekomunikacji
i energii, konkurencyjności czy edukacji młodzieży
oraz zdrowia, były reprezentowane interesy naszego
kraju w ramach Unii Europejskiej. Informacja rządu
o wykonywaniu prawa Unii Europejskiej zawierająca
określenie trybu prac nad ustawami europejskimi
oraz wyszczególnienie aktów prawa pochodnego Unii
Europejskiej uzupełnia szczegółową relację Rady Mi-
nistrów w tym zakresie.
Reasumując, należy stwierdzić, że czas prezyden-
cji czeskiej w Unii Europejskiej mimo trudności na-
tury obiektywnej można uznać za udany. Został on
w dużej mierze należycie wykorzystany. Stało się tak
mimo wewnętrznych trudności Republiki Czeskiej
spowodowanych uchwaleniem przez Izbę Poselską
wotum nieufności wobec rządu Mirka Topolánka w
połowie trwania czeskiego przewodnictwa w Radzie
Unii Europejskiej. Fakt ten, chociaż nie przyniósł
negatywnych skutków w odniesieniu do działań wy-
konywanych w tym czasie, naszym zdaniem został
negatywnie odebrany przez Wspólnotę Europejską.
W przededniu objęcia przez nas prezydencji w Unii
Europejskiej stanowi to pewien sygnał dotyczący
tego, że nasz kraj powinien być pod każdym wzglę-
dem perfekcyjnie przygotowany, tak abyśmy mogli
uniknąć tego, co było niekorzystne, jeżeli chodzi o
prezydencję czeską.
Należy również podkreślić, że w omawianym
czasie dzięki poparciu wszystkich znaczących sił
politycznych działających w Polsce przewodniczą-
cym Parlamentu Europejskiego został wybrany były
premier naszego kraju pan prof. Jerzy Buzek. Ten
bardzo istotny fakt świadczy o stale wzrastającej
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
98 Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Stanisław Witaszczyk
roli Rzeczypospolitej Polskiej w strukturach Unii
Europejskiej.
Istotne jest również to, że Polska jako jedyny kraj
w Europie zanotowała dodatni wskaźnik PKB, na
poziomie ponad 1%. Stało się tak między innymi dzię-
ki środkom finansowym pozyskanym z Unii Euro-
pejskiej i ich prawidłowemu wykorzystaniu oraz wła-
ściwej działalności i polityce naszego rządu.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klu-
bu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego
wnoszę o podjęcie działań zmierzających do przyjęcia
informacji w sprawie udziału Rzeczypospolitej Pol-
skiej w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–
–czerwiec 2009 r., podczas prezydencji czeskiej. Dzię-
kuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Wysłuchaliśmy oświadczeń w imieniu klubów.
Przechodzimy do zadawania pytań.
Na listę zapisało się 5 panów posłów.
Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby się zapisać do
zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.
Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Piotr
Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Piotr Stanke:
Szanowna Pani Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie
Ministrze! Moje pytanie dotyczy projektu związane-
go z gazociągiem Nabucco. Bez wątpienia jest to pro-
jekt niezwykle istotny zarówno dla Polski, jak i dla
całej Unii Europejskiej. Należy podkreślić, że jest on
ważnym elementem wspólnej polityki bezpieczeństwa
energetycznego, które dla Polski ma znaczenie kar-
dynalne. Jak zatem wygląda sprawa jego realizacji,
jakie wysiłki uczynił polski rząd, aby chronić żywot-
ne interesy naszego kraju w zakresie bezpieczeństwa
energetycznego? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Dariusz Lipiński, Plat-
forma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Dariusz Lipiński:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
W informacji rządu poświęcono sporo miejsca kwestii
rozszerzenia Unii Europejskiej. Chciałbym jednak
zwrócić uwagę na rozłożenie akcentów w tej sprawie.
W informacji jest mowa przede wszystkim o Chorwa-
cji i Turcji. Wspomniana została także Islandia, śla-
dowo pojawiły się zachodnie Bałkany. Natomiast w
zasadzie w ogóle w tym kontekście nie pojawiają się
kraje Europy Wschodniej. Oczywiście bardzo dużo
uwagi zostało im poświęcone w części dotyczącej
Partnerstwa Wschodniego, jednak wydaje się, iż nie
powinniśmy dopuścić do sytuacji, w której partner-
stwo będzie postrzegane jako trwały substytut dla
dalszego rozszerzania Unii na Wschód.
Stąd też chciałbym zapytać, jak pan minister oce-
nia okres prezydencji czeskiej, jeśli chodzi o rozwój
perspektywy rozszerzenia Unii na Wschód. Czy ini-
cjatywa Partnerstwa Wschodniego może przynieść w
dłuższym okresie zmniejszenie oporu krajów Europy
Zachodniej przed poszerzeniem Unii w tym kierun-
ku? Czy dajemy z kolei jasne znaki naszym wschod-
nim sąsiadom i przyjaciołom, iż partnerstwo nie za-
myka im drogi do przyszłego pełnego członkostwa w
Unii? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Stanisław Kalemba, Polskie
Stronnictwo Ludowe.
Proszę, panie pośle.
Poseł Stanisław Kalemba:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Jak pan ocenia przepływy finansowe w okresie pre-
zydencji czeskiej, kiedy Polska otrzymała z budżetu
Unii ok. 5,5 mld euro, natomiast składka wyniosła
ok. 2 mld? Pytanie brzmi, jakie są założenia na cały
ten rok.
Drugie pytanie dotyczy uproszczenia wspólnej
polityki rolnej. Jest co do tego zgoda, mamy 39 pro-
pozycji. Jaką prezydencja powinna tu podjąć decyzję,
zdaniem pana ministra? Jest jeszcze sprawa płatno-
ści bezpośrednich w ramach wspólnej polityki rolnej
po roku 2013, bo za prezydencji czeskiej nie udało się
uzgodnić tutaj stanowiska. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub
Lewica.
Bardzo proszę.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Pa-
nie Ministrze! Doświadczenia prezydencji czeskiej,
zwłaszcza jeśli chodzi o perturbacje związane ze
zmianą w składzie rządu, i kalendarz wyborczy w
czasie prezydencji Polski nakazują nam zadać na-
stępujące pytanie: Czy rząd, biorąc pod uwagę nasz
kalendarz wyborczy w 2011 r., zamierza podejmo-
wać jakieś działania dotyczące zmiany naszej pre-
zydencji? Czy są w ogóle takie prawne możliwości?
Oczywiście w mediach pojawiają się różnego rodza-
ju informacje. Czy rządy mogą między sobą zamie-
nić czas swojej prezydencji?
Druga kwestia dotyczy przygotowania Polski do
prezydencji. Kiedy patrzymy na ustawę budżetową,
to okazuje się, że np. w dziale: Sport na przygotowa-
nia do prezydencji jest 92 tys., w dziale: Turystyka
– 65 tys. zł. Czy państwo uważają, że za takie środki
można w sposób profesjonalny przygotować się do
udziału Polski w tej prezydencji? (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Witold Namyślak, Plat-
forma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Witold Namyślak:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Okres prezydencji czeskiej przypadł na czas świato-
wego kryzysu finansowo-gospodarczego. Prezydencja
czeska podjęła szereg działań mających na celu prze-
ciwdziałanie spowolnieniu gospodarczemu oraz
utrzymanie wzrostu zatrudnienia w państwach
członkowskich Unii Europejskiej. Osiągnięto poro-
zumienie w sprawie wsparcia projektu planu napra-
wy gospodarczej na kwotę 5 mld euro w dziedzinie
energii i szerokopasmowego Internetu, jak również
działań związanych z nowymi wyzwaniami wspólnej
polityki rolnej.
Panie ministrze, rząd z dużym zadowoleniem
przyjął osiągnięte porozumienie. Jak Polska skorzy-
sta z tego planu? Kiedy możemy spodziewać się
pierwszych środków i na jakie konkretne zadania?
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Zdzisław Czucha, Platforma
Obywatelska.
Proszę, panie pośle.
99
Poseł Zdzisław Czucha:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy-
soka Izbo! Panie ministrze, oprócz sukcesów prezy-
dencji czeskiej, o których była tutaj mowa, są też
niepokojące sygnały. Takim niepokojącym sygnałem
jest brak porozumienia co do kształtu wspólnej poli-
tyki rolnej po roku 2013, a w szczególności instru-
mentów wsparcia bezpośredniego. Panie ministrze,
chciałbym zapytać, jakie były stanowiska poszczegól-
nych krajów i jakie były rozbieżności dotyczące
kształtu wspólnej polityki rolnej po roku 2013.
I pytanie drugie. Podczas posiedzenia Rady ds.
Rolnictwa i Rybołówstwa w maju tego roku przedsta-
wiciele rządu polskiego wnieśli bardzo ważną sprawę
dotyczącą systemu kształtowania marż na produkty
rolno-spożywcze. Wiadomo, że produkty rolne mają w
Polsce niską cenę, ale po przejściu procesu produkcji
marże są bardzo wysokie. Czy sprawa marż jest podej-
mowana przez prezydencję szwedzką, czy ten temat
jest w ogóle kontynuowany? Myślę, że z punktu widze-
nia polskich konsumentów jest to bardzo istotne. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Głos zabierze podsekretarz stanu w Urzędzie Ko-
mitetu Integracji Europejskiej pan Maciej Szpunar.
Bardzo proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu w Urzędzie
Komitetu Integracji Europejskiej
Maciej Szpunar:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzię-
kuję za wszystkie pytania i ustosunkowanie się do
informacji przedłożonej przez rząd. Zanim przejdę
do odpowiedzi na poszczególne pytania, odniosę się
w dwóch słowach do uwag, które padły w trakcie
wystąpień klubów, do ich najważniejszych aspektów.
Jeśli chodzi o uwagi pani poseł Szymanek-Deresz,
to oczywiście nie był to dokument analityczny. Jego
celem było przedstawienie informacji w trybie usta-
wy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Sena-
tem w roku 2009. Dokument nie przedstawiał jedy-
nie sukcesów, dokładnie wskazaliśmy także aspek-
ty, co do których oczekiwania rządu Rzeczypospoli-
tej były inne aniżeli efekty czeskiej prezydencji. Był
to dokument sprawozdawczy, natomiast do wycią-
gania wniosków, do analizy służą już inne prace, ale
oczywiście z wielką ciekawością wsłuchujemy się w
głosy państwa posłów, także co do przedstawionej
przez nas informacji.
Przechodząc do pytań. Pytanie pana posła Stan-
ke dotyczące gazociągu Nabucco. Rzeczywiście ta
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
100 Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Podsekretarz Stanu w Urzędzie Komitetu
Integracji Europejskiej Maciej Szpunar
inicjatywa cieszy się dużym zainteresowaniem insty-
tucji wspólnotowych i państw członkowskich. Świad-
czy o tym sam fakt, że na Nabucco zostały przezna-
czony środki z recovery plan, z „Europejskiego planu
naprawy gospodarczej”. W lipcu zostało zawarte po-
rozumienie państw zaangażowanych w ten projekt,
w większości państw członkowskich Unii Europej-
skiej, tak że na dzień dzisiejszy można powiedzieć, że
realizacja tej inicjatywy, tego projektu przebiega
zgodnie z naszymi oczekiwaniami.
Pytanie pana posła Lipińskiego dotyczące rozsze-
rzenia. Nie ulega wątpliwości, że jednak w innej sy-
tuacji są państwa Bałkanów Zachodnich, a w innej
państwa leżące na wschód, państwa objęte Partner-
stwem Wschodnim. I tutaj, nawiązując trochę do
wypowiedzi pana posła Karskiego, nie zgadzam się
z tym, że jest to kropla w morzu potrzeb. To znaczy
600 mln euro jak na obecną perspektywę finansową,
czyli tę, która została już wcześniej przygotowana, to
wcale nie jest mała kwota. Musimy mieć świadomość,
że środki finansowe, które są objęte Partnerstwem
Wschodnim, nie mogą naprawić gospodarek państw
Europy Wschodniej. Gdyby ta kwota była nawet 100-
-krotnie wyższa, to i tak nie byłaby wystarczająca.
To są środki na to, aby stworzyć perspektywę euro-
pejską dla tych państw, aby wykorzystać kapitał, jaki
ma Unia Europejska, jeśli chodzi o państwa Europy
Wschodniej. Tak że myślę, że jak na obecną perspek-
tywę finansową kwota 600 mln euro nie jest kwotą
niewielką. Sądzę też, że dopiero wykorzystanie tego
instrumentu partnerstwa pozwoli na dokonanie re-
alnej oceny szans na członkostwo takich państw, jak
Ukraina. Natomiast nie mam wątpliwości, że rząd
robi wszystko, aby przekonać państwa – szczególnie
państwa członkowskie, które nie są co do tego prze-
konane – o konieczności tego rozszerzenia w średniej
bądź dłuższej perspektywie.
Jeśli chodzi o pytanie pana posła Kalemby, pierw-
sze pytanie dotyczące przepływów finansów, to infor-
macja zamieszczona w przedstawionym przez rząd
dokumencie jest rzeczywiście dość skrótowa, ale po-
proszę Ministerstwo Rozwoju Regionalnego o prze-
kazanie dokładniejszej informacji w tym zakresie.
My jako rząd nie zajmujemy się tym, a nie chciałbym
powtarzać danych, które zostały zamieszczone w do-
kumencie.
Jeśli chodzi o przyszłość wspólnej polityki rolnej,
to dyskusja rozpocznie się tak na dobre dopiero w
roku 2010, po przedstawieniu przez Komisję komu-
nikatu. Rola Polski bez wątpienia jest duża, także na
etapie przygotowywania tego komunikatu. Zakłada-
my, że dyskusja z tym związana będzie toczyła się
zarówno w okresie bezpośrednio poprzedzającym
polską prezydencję, jak i w trakcie jej trwania.
Pytanie pana posła Tomaszewskiego dotyczyło
kwestii...
(Poseł Stanisław Rakoczy: Budżetu prezydencji.)
Tak, kwestii budżetu prezydencji. Dziękuję.
Rzeczywiście ta kwota jest niewielka, ale musimy
pamiętać, że plan wieloletni dotyczył przygotowań
stricte związanych z prezydencją, takich jak przygo-
towanie administracji, czyli stworzenie całej infra-
struktury obsługi, szkoleń itd. Nie ma wątpliwości,
że prezydencja jest szansą na rozwój takich branż,
jak sport czy turystyka, natomiast nie jest to central-
ny aspekt polskiej prezydencji.
Gdyby iść tym tropem, to rzeczywiście budżet
prezydencji powinien obejmować wydatki wszystkich
resortów, także tych niezwiązanych z nią bezpośred-
nio. Co więcej, jeśli chodzi o kwestie dotyczące spor-
tu i turystyki, musimy pamiętać, że zagadnienia te
nie znajdują się w zakresie kompetencji Wspólnoty.
Są to zagadnienia, co do których kompetentne są je-
dynie państwa członkowskie. Trudno byłoby włączać
do programu prezydencji dziedziny, które pozostają
wyłącznie w gestii państw członkowskich. Jest to
szansa, ale szansa, która musi być wykorzystana w
ramach środków budżetowych, które normalnie
przysługują każdemu z resortów.
Pytanie pana posła Namyślaka dotyczyło kwestii
związanych z tzw. recovery plan. Otóż środki, które
zostały przyznane Polsce w ramach inwestycji w za-
kresie energetyki, muszą być wykorzystane w latach
2010–2011. Natomiast jeśli chodzi o środki dotyczące
rolnictwa, to będzie to modyfikowane w ramach Pro-
gramu Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Pierwsze pytanie pana posła Czuchy dotyczyło
przyszłości wspólnej polityki rolnej i płatności bez-
pośrednich, i państw, które się temu sprzeciwiały.
Są to przede wszystkim Szwecja i Wielka Brytania
jako państwa, które są płatnikami netto. One w ogó-
le nie są zainteresowane dalszym rozwojem wspól-
nej polityki rolnej. Pozostałe państwa były general-
nie przychylne, za wyjątkiem niektórych państw
bałtyckich, ale te wyrażały sceptycyzm z zupełnie
innych powodów.
Jeśli chodzi o kwestię marż, Komisja ma podjąć w
tym zakresie działania w dwóch sektorach – w sek-
torze mlecznym i w sektorze mięsa wołowego. Taką
mamy w tej chwili informację.
Myślę, że odpowiedziałem już na wszystkie pyta-
nia. Dziękuję za zadane pytania, dziękuję także za
wszystkie komentarze. Przygotowując co pół roku
taką informację, uwzględniamy uwagi dotyczące nie
tylko konkretnych zagadnień, ale także kształtu tego
dokumentu. Konkludując, padł tutaj zarzut, że rząd
przygotował ten dokument zbyt późno. Ten doku-
ment został przekazany w sierpniu. Prezydencja cze-
ska zakończyła się 30 czerwca. Dokument musi zo-
stać opracowany, musi być przyjęty przez Komitet
Europejski Rady Ministrów, Radę Ministrów. Wyda-
je się, że jeżeli został przekazany w sierpniu, to nie
jest to jakieś nadzwyczajne opóźnienie.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzięku-
ję za wszystkie uwagi i pytania. (Oklaski)
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale RP w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec 2009 roku
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu ministrowi.
Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł
Stanisław Rakoczy.
Bardzo proszę, panie przewodniczący.
Poseł Stanisław Rakoczy:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie!
Przysłuchiwałem się tej dyskusji i dochodzę do takie-
go samego wniosku, jak wszyscy, że nie budzi ona
specjalnych kontrowersji. Wyrażone w niej oceny,
wnioski, są do przyjęcia przez wszystkich, od prawa
do lewa. Natomiast chciałbym zwrócić uwagę na jed-
ną kwestię, o której wspominali i posłowie wypowia-
dający się w imieniu klubów, i zadający pytania. Otóż
wyciągnijmy jak najdalej idące wnioski z tej prezy-
dencji dla naszej prezydencji w roku 2011. Proszę
zobaczyć, miałem okazję rozmawiać w przeróżnych
gremiach na temat oceny tejże prezydencji i – mimo
jej niewątpliwie merytorycznych osiągnięć i w sumie
udanych działań – ona jest jak gdyby oceniana z per-
spektywy tego, co się stało na końcu, czyli tych nie-
porozumień samych Czechów, zmiany rządu i takie-
go nieciekawego klimatu.
Dlatego też apeluję gorąco, abyśmy dyskutowali
już teraz nad naszymi priorytetami, rozmawiali dużo
również z opozycją, bo jeśli mamy mieć różnicę zdań,
to miejmy ją teraz, a potem wyjdźmy jednym fron-
tem. Niech to będzie prezydencja polska, a nie prezy-
dencja partyjna jednego czy drugiego ugrupowania,
tak aby Polska, mając to oczko w historii, naprawdę
na tym skorzystała i żeby po zakończeniu prezyden-
cji nasza pozycja na arenie międzynarodowej jeszcze
się wzmocniła. Gorąco o to apeluję i jeszcze raz wno-
szę do Wysokiej Izby o przyjęcie informacji. Dziękuję
pięknie. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Zamykam dyskusję.
Proponuję, aby Sejm przystąpił niezwłocznie do
drugiego czytania projektu uchwały.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że
Sejm propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Przystępujemy zatem do drugiego czytania pro-
jektu uchwały.
Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos
w drugim czytaniu projektu uchwały?
Nikt się nie zgłasza.
Do głosowania nad projektem uchwały przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Po-
lityki Społecznej i Rodziny o rządowym projek-
101
cie ustawy o zmianie ustawy o działalności po-
żytku publicznego i o wolontariacie oraz niektó-
rych innych ustaw (druki nr 1727 i 2407).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca
Tadeusz Tomaszewski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w
imieniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny przed-
stawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o
zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw, druk
nr 2407.
Prace nad nowelizacją tejże ustawy rozpoczęły się
w poprzedniej kadencji. Ze względu na jej skrócenie
nie było możliwości zakończenia tychże prac. Nowy
rząd, uwzględniając dorobek poprzedniego rządu, a
także wyniki konsultacji społecznych, które były pro-
wadzone bardzo szeroko w różnych grupach społecz-
nych, różnych grupach trzeciego sektora, również w
administracji rządowej i samorządowej, złożył pro-
jekt ustawy na początku tego roku do laski marszał-
kowskiej. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny skie-
rowała ten projekt po pierwszym czytaniu do podko-
misji stałej do spraw współpracy z organizacjami
pozarządowymi. Podkomisja podjęła na nowo wysiłek
pracy nad tymże projektem rządowym, uwzględnia-
jąc przede wszystkim sugestie strony społecznej. Od-
byliśmy 11 posiedzeń podkomisji, z bardzo dużym – co
chcę podkreślić, a jednocześnie za to podziękować –
zaangażowaniem strony społecznej reprezentowanej
zarówno przez sektor organizacji pozarządowych,
fundacji, jak i przedstawicieli konwentu marszałków
czy specjalistycznych organizacji trzeciego sektora,
strony rządowej, naszego biura legislacyjnego.
W czasie prac nad tym projektem ustawy uzna-
liśmy, że oczywiście zakres nowelizacji jest taki, jak
zaproponował rząd. Jednak strona rządowa w czasie
tych prac była otwarta właśnie na sugestie strony
społecznej. Między posiedzeniami komisji odbywały
się jeszcze seminaria, w czasie których przygotowy-
wano na kolejne posiedzenia podkomisji ewentualne
nowe rozwiązania. Dziś z całą odpowiedzialnością
mogę stwierdzić, że Wysoki Sejm będzie miał moż-
liwość przyjęcia projektu ustawy, który w znacznej
mierze odpowiada na zapotrzebowanie trzeciego
sektora.
Potocznie mówimy (Dźwięk telefonu komórkowego)
– myślałem, że to mój telefon, ale jednak nie – że to
jest konstytucja właśnie tego trzeciego sektora. Usta-
wa, która funkcjonuje od 2003 r., była już częściowo
nowelizowana, ale przy okazji innych ustaw. Jedną z
tych ustaw, ustawą, która ostatnio weszła w życie,
jest ustawa o finansach publicznych. Tamtą ustawą
znowelizowaliśmy tę część naszej ustawy o pożytku
publicznym, która dotyczyła definicji dotacji. Ta de-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
102 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski
finicja dotacji jest rozumiana tak, jak w ustawie o
finansach publicznych, która została, jak wspomnia-
łem, już przyjęta, opublikowana i obowiązuje. Stąd
w trakcie prac musieliśmy zgrać również terminy
wejścia w życie tych ustaw. Wcześniej, kiedy projekt
rządowy trafił do Wysokiej Izby, trwały również pra-
ce nad tamtym projektem ustawy o finansach pu-
blicznych i nie można było tego przewidzieć. Na fini-
szu naszych prac udało nam się to tak przyjąć i zapi-
sać, że ustawa o finansach publicznych, która zosta-
ła opublikowana, wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
2010 r., natomiast, żeby przepisy tej ustawy były spój-
ne z naszą ustawą, nasza ustawa ma wejść w życie 2
stycznia 2010 r.
Przechodzę w tej chwili do omówienia zmian, któ-
re udało nam się dopracować. Pierwszy obszar zmian
to definicja organizacji pozarządowych. Zmianie ule-
gła definicja organizacji pozarządowych, wyłączono
z jej zakresu spółki akcyjne i spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, które mogą jednak uzyskiwać
status OPP. Stosownie do sprawozdania organizacja-
mi pozarządowymi są osoby prawne lub jednostki
organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej,
którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną,
w tym fundacje i stowarzyszenia. Do sektora organi-
zacji pozarządowych należą te stowarzyszenia i fun-
dacje, które nie są jednostkami sektora finansów
publicznych w rozumieniu ustawy o finansach pu-
blicznych, nie działają w celu osiągnięcia zysku i nie
są organizacjami, które skupiają swoich członków
niejako na zasadzie przymusu. Spółki akcyjne i spół-
ki z ograniczoną odpowiedzialnością, a także kluby
sportowe, które działają na podstawie ustawy o kul-
turze fizycznej, tzw. sportowe spółki akcyjne, będą
mogły być organizacjami OPP pod warunkiem, że nie
działają w celu osiągnięcia zysku, przeznaczają ca-
łość dochodu na realizację celów statutowych oraz
nie przeznaczają zysku do podziału między udziałow-
ców, akcjonariuszy i pracowników. W związku z tym
te spółki zostały zrównane z organizacjami pozarzą-
dowymi i podmiotami wyznaniowymi.
Była też dyskusja, jeśli chodzi o spółdzielnie so-
cjalne. W ustawie o spółdzielniach socjalnych zapi-
saliśmy, że mogą one prowadzić działalność w ob-
szarze pożytku publicznego, i tutaj ustawa to po-
twierdza, nie są jednak zgodnie z definicją zawartą
w tym sprawozdaniu organizacjami pozarządowy-
mi, natomiast mogą prowadzić działalność w obsza-
rze pożytku publicznego.
Kolejnym obszarem większej nowelizacji jest sfera
zadań publicznych. Tutaj te doświadczenia 6-letnie
funkcjonowania ustawy, konsultacje społeczne... za-
pomniałem o tym powiedzieć na początku, ale ele-
mentem konsultacji społecznych było wysłuchanie
publiczne. To wysłuchanie publiczne też wniosło wie-
le ciekawych podpowiedzi, które staraliśmy się w
czasie prac wykorzystać. Sfera zadań publicznych,
która do tej pory obejmowała 24 obszary, została
zwiększona i obejmuje 33 obszary. Część z tych ob-
szarów została zmieniona, doprecyzowana, nato-
miast dodano też nowe sfery działalności pożytku
publicznego, m.in. działalność na rzecz reintegracji i
integracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych
wykluczeniem społecznym. Na ostatnim etapie prac
nad tą ustawą wpisaliśmy na wniosek Komisji Zdro-
wia Rady Miasta Poznania działalność na rzecz osób
w wieku emerytalnym, działalność wspomagającą
rozwój techniki, wynalazczości, innowacyjności oraz
rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań
technicznych w praktyce gospodarczej – ten obszar
też doprecyzowaliśmy po sugestiach organizacji zaj-
mujących się taką problematyką – turystyka i krajo-
znawstwo, obronność państwa i działalność Sił Zbroj-
nych Rzeczypospolitej Polskiej, działalność na rzecz
rodziny, upowszechniania i ochrony praw dziecka,
przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom społecz-
nym oraz działalność na rzecz organizacji pozarzą-
dowych oraz podmiotów wyznaniowych w zakresie,
który obejmuje cały obszar działalności pożytku pu-
blicznego, czyli te 32 obszary.
Kolejna kwestia, myślę, że bardzo istotna z punk-
tu widzenia relacji między władzą publiczną a sekto-
rem pozarządowym, to są formy współpracy. Rozsze-
rzony został katalog form współpracy organów admi-
nistracji z podmiotami pozarządowymi i wyznanio-
wymi. Wprowadzono następujące nowe formy współ-
pracy. Przede wszystkim konsultowanie nie tylko
aktów normatywnych prawa miejscowego dotyczą-
cych działalności statutowej tych organizacji, ale
także konsultowanie z odpowiednimi radami dzia-
łalności pożytku publicznego wszystkich aktów nor-
matywnych dotyczących 34 sfer, obszarów działalno-
ści pożytku publicznego. To także tworzenie przez
jednostki samorządu terytorialnego jednostek wspie-
rających aktywność obywatelską w sferze tych zadań
publicznych. Tutaj w czasie prac rozważano inny za-
pis niż ten, który znajduje się w tej chwili w sprawoz-
daniu, wzmacniający czy kładący bardziej akcent na
to, że jeśli chodzi o tę jednostkę wspierającą działal-
ność w obszarze pożytku publicznego, w tym właśnie
sektora pozarządowego, powinna mieć możliwość jej
prowadzenia organizacja pozarządowa. Myślę, że za-
pewne będziemy jeszcze do tego wracać w trakcie
prac. Te formy współpracy to również inicjatywa lo-
kalna i umowa partnerska określona na zasadach
prowadzenia polityki rozwoju. Projekt ustawy dopre-
cyzowuje również możliwość współpracy jednostek
samorządu terytorialnego i organizacji pozarządo-
wych poprzez zapis, który umożliwia tymże jednost-
kom, czyli jednostkom samorządu terytorialnego,
udzielanie pożyczek, gwarancji i poręczeń na reali-
zację zadań w sferze pożytku publicznego na zasa-
dach określonych w innych ustawach.
Uszczegółowiliśmy również przepisy dotyczące
programów współpracy. Określone zostały zasady, to,
co się ma znaleźć w programach współpracy, między
innymi terminy, zakres programów oraz zasady spra-
wozdawczości z realizacji tych programów. Wprowa-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski
dziliśmy wyraźny zapis, że jednostki samorządu te-
rytorialnego będą przyjmować programy współpracy
po konsultacji z organizacjami pozarządowymi do 30
listopada każdego roku poprzedzającego następny
rok, a organy wykonawcze będą zdawać sprawozda-
nie z realizacji programów współpracy do 30 kwiet-
nia następnego roku. Należy zaznaczyć, iż projekt
otwiera również możliwość przyjęcia po konsultacji
programu współpracy przez organy administracji
rządowej. Jest to moim zdaniem bardzo istotny prze-
pis, dlatego że w niektórych działach administracji
rządowej, na przykład w dziale zadań dotyczących
kultury fizycznej i sportu, 96% zadań państwowych
realizuje się we współpracy z sektorem pozarządo-
wym. Stąd sądzę, że w takich obszarach w szczegól-
ności organy administracji rządowej będą tę współ-
pracę układały systemowo poprzez przyjęcie progra-
mu współpracy, ale po konsultacji z tymi podmiotami,
nie jako dokumentu – zarządzenia ministra, ale pod-
kreślającego charakter właśnie taki społeczny, wy-
nikający z wcześniejszych konsultacji.
Kolejny obszar naszej nowelizacji to działalność
nieodpłatna i odpłatna pożytku publicznego. Zmiany
dotyczą kwestii działalności odpłatnej i nieodpłatnej,
przede wszystkim definicji.
Działalnością nieodpłatną pożytku publicznego
jest działalność prowadzona przez organizacje poza-
rządowe i podmioty wyznaniowe w sferze zadań pu-
blicznych, o których mowa w art. 4 naszego sprawoz-
dania, za które nie pobierają one wynagrodzenia.
Sądzę, że nie budzi to żadnych wątpliwości.
Drugi rodzaj działalności pożytku publicznego to
jest działalność odpłatna. Zmiany dotyczą sugerowa-
nego po 6 latach funkcjonowania ustawy podniesienia
limitu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia oso-
by fizycznej z tytułu zatrudnienia przy wykonywaniu
statutowej odpłatnej działalności pożytku publicznego
do 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sekto-
rze przedsiębiorstw, ogłaszanego przez prezesa GUS
za rok poprzedni. Do tej pory jest to 1,5-krotność. W
wielu organizacjach, zwłaszcza specjalistycznych, była
to bariera, był to określony problem, żeby chociażby
konkurować z otaczającym rynkiem w tej sprawie.
Stąd taka propozycja.
Kolejną ważną sprawą jest zniesienie ogranicze-
nia kosztów prowadzenia działalności pożytku pu-
blicznego tylko do kosztów bezpośrednich. W tej
chwili działalność odpłatna wiąże się z liczeniem tyl-
ko kosztów bezpośrednich. Według projektu wyna-
grodzenie z tytułu prowadzenia odpłatnej działalno-
ści w odniesieniu do danego rodzaju działalności nie
może być wyższe od jego kosztów, ale szerzej rozu-
mianych, nie tylko kosztów bezpośrednich.
Istotną kwestią jest zapisanie w ustawie reguł
dotyczących odpłatnej działalności pożytku publicz-
nego w kontekście działalności gospodarczej. Ustawa
do tej pory mówiła, że nie można prowadzić odpłatnej
działalności pożytku publicznego w tym samym ob-
103
szarze co działalność gospodarcza, ale jeżeli organ
administracji publicznej to stwierdził, to właściwie nie
miał instrumentów do ingerencji w tę sytuację. W tej
chwili stwarzamy takie podstawy prawne, że po kon-
troli organ władzy publicznej wzywa w ciągu 30 dni
tę organizację pożytku publicznego i mówi: proszę za-
rejestrować się w rejestrze przedsiębiorców. Jeśli tego
organizacja nie uczyni, to po tym okresie minister lub
organ, który przeprowadzał kontrolę, składa wniosek
do KRS o wpisanie tego podmiotu do rejestru podmio-
tów prowadzących działalność gospodarczą, czyli au-
tomatycznie jest on tam wpisy3wany.
Kolejny obszar naszej nowelizacji to zlecanie reali-
zacji zadań publicznych. Przede wszystkim tutaj do-
precyzowujemy przepisy, które wzbudzały kontrower-
sje, ale też powodowały, że ten system przekazywania
zadań, zapewniający na pewno przejrzystość i dostęp
do środków publicznych, też pociągał za sobą ogromne
koszty, na przykład wynikające z potrzeby ogłoszenia
konkursu na tysiąc złotych w prasie lokalnej. Powodo-
wało to, że częstokroć wysokość środków, które były
przewidziane na wspieranie lub do powierzenia, była
mniejsza niż koszt konkursu. Dlatego przewidujemy w
naszej ustawie, że ogłoszenie o konkursie będzie moż-
na zamieścić, po pierwsze, w Biuletynie Informacji
Publicznej, po drugie – na stronie internetowej danego
urzędu, po trzecie – w zwyczajowo przyjętym miejscu
w urzędzie, czyli na tablicy ogłoszeń. Ponadto wprowa-
dza się obowiązek powoływania przy ogłaszaniu otwar-
tego konkursu komisji konkursowej, której podstawo-
we zasady funkcjonowania określamy – kto w tej ko-
misji może działać. Mówimy też o tym, że jeśli jest tam
związek bezpośredni, jeżeli na przykład jest rozpatry-
wana oferta przedstawiciela organizacji pozarządowej,
to powinien się on wyłączyć. Ale także przewidujemy,
że przedstawiciele organu wykonawczego, jeśli mają
jakiś związek z tą sprawą, powinni się na zasadach
przewidzianych w innych rozwiązaniach prawnych z
tego wyłączyć. Przypadki takie opisywała prasa w Pol-
sce, że urzędnicy, którzy jednocześnie byli szefami
określonych organizacji, uczestniczyli w przydzielaniu
sobie dotacji. Skróciliśmy termin dokonania ogłoszenia
publicznego w zakresie zlecania zadań publicznych z
30 do 21 dni. Były to propozycje zgłaszane zarówno
przez sektor, jak i stronę samorządową. Wprowadzamy
możliwość złożenia i wykonania oferty wspólnej przez
dwie organizacje lub więcej, czyli będą mogły starto-
wać, ubiegać się o to zadanie dwie organizacje lub wię-
cej. W umowie zostaną oczywiście określone zasady,
kto za co odpowiada, kto jakie zadania realizuje.
Bardzo istotną kwestią jest sprawa tak zwanych
małych grantów. To była rzecz postulowana zwłasz-
cza przez sektor pozarządowy, ale też przez mniejsze
samorządy, samorządy gminne w szczególności. Dla-
tego wprowadzamy małe granty pod następującymi
warunkami – że, po pierwsze, koszt takiego zadania
zlecanego w ramach małego grantu nie może prze-
kroczyć jednorazowo 10 tys. zł, po drugie, dla jedne-
go podmiotu w ciągu roku nie może być to więcej niż
20 tys. zł.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
104 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski
Po trzecie, zadanie w formie małego grantu nie
może być realizowane dłużej niż 90 dni. Rząd propo-
nował, żeby przyjąć 30 dni. W wyniku rozmów i dys-
kusji, za zgodą rządu również, ustaliliśmy, że to bę-
dzie 90 dni i że jednostka samorządu terytorialnego
nie może wydać łącznie w formie małych grantów
więcej niż 20% wszystkich środków przewidzia-
nych na sektor pozarządowy, czyli jeśli w danej
gminie ta kwota wynosi milion złotych, to 20%
z tego, czyli 200 tys. zł, będzie można wydać w formie
małych grantów. Małe granty nie oznaczają zatrace-
nia przejrzystości, gdyż procedura dojścia do tego
i podpisania umowy – termin jest tylko skrócony do
7 dni – przebiega w ten sam sposób jak w przypadku
ogłaszanych konkursów, tych podstawowych.
Szanowni państwo, w czasie debaty nad rozwią-
zaniami dotyczącymi małych grantów pojawiła się
kwestia, czy one nie będą powodowały tego, że swój
do swojego przychodzi i mówi: Proszę mi teraz tutaj
dać możliwość realizacji jakiegoś zadania publicz-
nego, ale z pominięciem tych wszystkich procedur.
Chcę zapewnić państwa, że przede wszystkim, tak
jak wspomniałem, obowiązuje procedura zgłoszenia
zadania. Jeśli zadanie zostało zgłoszone w formie
małego grantu, to musi zostać ogłoszone na stronie
internetowej, czyli muszę złożyć swoją ofertę, a urząd
ją wywiesi. W ciągu siedmiu dni każdy może zgłosić
uwagi. A po siedmiu dniach organ administracji pu-
blicznej podejmie decyzję o tym, czy podpisze umo-
wę. Jeśli podpisuje, to niezwłocznie, a następnie ją
realizuje.
Drugi obszar dyskusji. Projekt rządowy przewi-
dywał, że w ogóle można wydać w ramach małych
grantów 10% środków planowanych na cały sektor
pozarządowy w danej jednostce. I tu właśnie powsta-
ła wątpliwość, czy ten element: swój do swojego, nie
zafunkcjonuje przy zwiększeniu puli do 20%. W cza-
sie trwania dyskusji starałem się to sprawdzić i zle-
ciłem Biuru Analiz Sejmowych przygotowanie eks-
pertyzy, ile też polskie samorządy wydają we współ-
pracy z sektorem pozarządowym. Wynika z tego,
szanowni państwo, że w 2008 r. gminy, powiaty, mia-
sta na prawach powiatu i województwa w ramach
współpracy, zlecania zadań, przekazały zadania i środ-
ki na ich realizację w kwocie 1020 mln zł, powta-
rzam, 1 mld 20 mln zł. Ile to jest? Co to jest za kwota?
0,70% całości budżetu. W planach na 2009 r. jest tro-
chę mniej tych środków – 0,62%. Stąd też powstaje
pytanie, czy w ogóle Polska już jest obywatelska, czy
obowiązuje zasada demokracji partycypacyjnej pole-
gająca na tym, że mam władzę i przekazuję ją oby-
watelom łącznie z zadaniami i finansami? Na razie
to jest 0,62%, jeśli chodzi o samorządy, czyli mamy
wiele do zrobienia. A jeśli chodzi budżet państwa, to
jest 0,3%, budżet wojewodów – 0,2%. Czyli tak obec-
nie jest stosowana demokracja partycypacyjna
w Polsce. A zatem władza publiczna nadal nie ma
zaufania do sektora pozarządowego. Dlatego musimy
tu jeszcze wiele uczynić. A ile też w Polsce wydaje się
właśnie z udziałem sektora pozarządowego łącznie?
Gdybyśmy dodali wydatki budżetu państwa wyno-
szące 747 mln zł, 42 mln zł – wydatki wojewodów
oraz 1124 mln zł przewidywane w planie budżetów
j.s.t., to jest łącznie 1913 mln zł. To jest ten problem.
Stąd w wielu powiatach zwłaszcza, gdzie wydatki są
przewidywane w kwocie 11 tys. zł, 15 tys. zł, to 10%
wynosiłoby 1,5 tys. zł, czyli stworzylibyśmy przepis
trochę wirtualny, jeśli chodzi o te małe granty. Dla-
tego też podwyższone to zostało do 20%. Sądzę, że
w toku prac parlamentarnych Wysoki Senat będzie
jeszcze to analizował. Oczywiście są duże miasta jak
Warszawa, która przewiduje przeznaczyć na to w tym
roku 120 mln zł, czyli 20% to już jest określona kwo-
ta, ale musimy wziąć pod uwagę to, że mamy 2,5 tys.
gmin, 350 powiatów, toteż raczej w związku z tym
musimy formułować przepisy ustawy.
Najwięcej, szanowni państwo, wśród gmin na
sektor pozarządowy wydają gminy miejskie – 0,65%
swoich budżetów, gminy wiejskie – 0,30%, a gminy
miejsko-wiejskie – 0,50%. Cieszyć może pewna dy-
namika postępu, bo w 2001 r. – to porównuję do
2009 r. – np. gminy miejsko-wiejskie wydały trzy
razy tyle. Niestety, powiat jest słaby, ale kondycja
gmin wiejskich świadczy o tym, że nie wydają wię-
cej. W 2001 r. wydawały 0,31% wspólnie z sektorem,
a teraz planują 0,30%, czyli problem gmin wiejskich
o niskich dochodach będzie występował również
w tym obszarze. W przeliczeniu na jednego miesz-
kańca gminy w Polsce wydają 14,19 zł na sektor
pozarządowy. 14,19 zł w przeliczeniu na jednego
obywatela wydają gminy w Polsce. To tyle z tego, co
udało się zdobyć również dzięki pracy Biura Legi-
slacyjnego na podstawie danych z Ministerstwa Fi-
nansów. To są małe granty.
Przewidujemy również, że będzie można zlecać
zadania publiczne poza konkursem w określonych
szczególnych sytuacjach. Po pierwsze, organ admini-
stracji publicznej będzie mógł zlecić zadanie, jeśli
wystąpią klęska żywiołowa, katastrofa naturalna lub
awaria techniczna w kraju i poza granicami, w celu
zapobieżenia ich skutkom. Po drugie, prezes Rady
Ministrów będzie mógł również ze względu na ważny
interes związany z ochroną życia lub zdrowia ludz-
kiego zlecić to zadanie poza konkursem. Po trzecie,
minister spraw wewnętrznych i administracji będzie
mógł zlecać specjalistycznym stowarzyszeniom o za-
sięgu ogólnokrajowym – mam na myśli np. GOPR,
TOPR, jednostki ochrony przeciwpożarowej, ochotni-
cze straże pożarne czy Polski Czerwony Krzyż – te
zadania poza konkursem, jeśli chodzi o przypadki
wymagające ochrony ludności i ratownictwa. Na
przykład powódź to jest taka sytuacja, w której nie
można czekać 7 czy 21 dni, tylko jeśli zachodzi po-
trzeba, to po prostu wybiera się partnera i się re-
alizuje.
Kolejny obszar, nowy, ważny i myślę, że zwiększa-
jący możliwość prowadzenia aktywności obywatel-
skiej na rzecz swojego środowiska, to jest inicjatywa
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski
lokalna. Zgodnie z zapisami ustawy oznaczać to bę-
dzie możliwość współpracy jednostek samorządu te-
rytorialnego. Projekt rządowy przewidywał, że to
będzie gmina, i w tej kwestii nie mam nic do zarzu-
cenia, ale w trakcie prac parlamentarzyści pokazali,
że przez wieś przebiega droga wojewódzka i droga
powiatowa. Jeśli mieszkańcy tej wsi chcą zatoczki czy
też ze względu na bezpieczeństwo powinna ona tam
być, to gdybyśmy napisali, że dotyczy to tylko gminy,
nie mogliby oni zrealizować tej inicjatywy lokalnej.
Dlatego też napisaliśmy, że chodzi o jednostki samo-
rządu terytorialnego. Oczywiście tę inicjatywę lokal-
ną zgłasza się do organu administracji publicznej.
Jest stosowna procedura podpisania umowy. Można
to realizować poprzez umowę cywilnoprawną, można
to realizować za pośrednictwem organizacji pozarzą-
dowej, ale też stosowna nowelizacja ustawy Prawo
o stowarzyszeniach przewiduje możliwość nabycia
odpowiedniej osobowości prawnej przez zwykłe sto-
warzyszenie. Ono nadal nie będzie mogło przyjmo-
wać dotacji, ale będzie mogło podejmować określone
zobowiązania.
Zapisaliśmy, że te inicjatywy lokalne mogą być
realizowane w wielu obszarach, m.in. mogą dotyczyć
porządku i bezpieczeństwa publicznego, ochrony
przyrody, spraw sportu i turystyki, oświaty i wycho-
wania, a także działalności charytatywnej, działań
w zakresie umacniania polskości, języka regionalne-
go, ekologii, ochrony zwierząt, ochrony dziedzictwa
kulturowego i przyrodniczego, promocji wolontaria-
tu, budowy i rozbudowy oraz remontu dróg, kanali-
zacji sieci wodociągowej oraz małej architektury.
Ważne, że w trakcie debaty na wniosek sektora po-
zarządowego udało nam się uprościć procedurę ini-
cjatywy lokalnej.
Definicja organizacji pożytku publicznego to ko-
lejny aspekt naszej nowelizacji. Projekt zmienia wła-
śnie tę definicję i określa, że organizacją pożytku
publicznego, w skrócie OPP, może być organizacja
pozarządowa, osoba prawna i jednostka organizacyj-
na działająca na podstawie przepisów o stosunku
państwa do Kościoła katolickiego, ale także stosunku
państwa do innych kościołów i związków wyznanio-
wych, spółka akcyjna, spółka z ograniczoną odpowie-
dzialnością, klub sportowy, który działa na podsta-
wie ustawy o kulturze fizycznej, pod warunkiem – jak
powiedziałem wcześniej – że nie działają one w celu
osiągnięcia zysku, przeznaczają całość dochodu na
cele statutowe i nie dzielą między siebie zysku, jeśli
spełniają łącznie następujące kryteria: po pierwsze,
prowadzą działalność na rzecz ogółu społeczności lub
określonej grupy podmiotów, pod warunkiem że ta
grupa jest wyodrębniona ze względu na szczególnie
trudną sytuację życiową lub materialną w stosunku
do całego społeczeństwa; po drugie, mogą prowadzić
działalność gospodarczą, ale służącą wyłącznie re-
alizacji celów statutowych jako działalność dodatko-
wą, czyli to nie jest podstawowy cel tego podmiotu;
105
po trzecie, nadwyżkę przychodów nad kosztami
przeznacza się na działalność pożytku publicznego;
po czwarte, mają statutowy kolegialny organ kon-
troli nadzoru, odrębny od organu zarządzającego,
niepodlegający mu w zakresie wykonywania kontro-
li wewnętrznej lub nadzoru, przy czym członkowie
organu kontroli i nadzoru muszą spełniać określone
kryteria.
Wiele teraz mówi się na temat sytuacji też orga-
nizacji pozarządowej – Polskiego Związku Piłki Noż-
nej. Ministrze sportu, zapraszamy pana, niech pan
wejrzy w tę ustawę i zobaczy, jakie przygotowujemy
kryteria, które muszą spełnić organizacje pożytku
publicznego, 6–8 tys. podmiotów. Pozwolę sobie wspo-
mnieć jakie.
Członkowie organu kontroli nie mogą być człon-
kami organu zarządzającego ani pozostawać z nimi
w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu, w sto-
sunku pokrewieństwa lub podległości służbowej.
Podległości służbowej. Nie może być tak, że ktoś, kto
jest zatrudniony w organizacji, jest jednocześnie
członkiem organu kontroli.
Dalej: nie byli skazani prawomocnym wyrokiem
za przestępstwa umyślnie ścigane z oskarżenia pu-
blicznego lub przestępstwa skarbowe. Bardzo ważna
kwestia.
Dalej: przedtem mówiliśmy, że nie mogą otrzy-
mywać zwrotu kosztów podróży, teraz napisaliśmy,
że jednak powinni. Napisaliśmy, że mogą otrzymy-
wać z tytułu pełnienia funkcji w tym organie zwrot
kosztów podróży, ale w wysokości nie wyższej niż
ewentualne przeciętne wynagrodzenie. Jest maksy-
malna stawka. Oczywiście jest to wyjątkowo stoso-
wane. Chodzi o sam fakt możliwości zwrotu kosztów
podróży.
Z kolei w stosunku do członków organu zarządza-
jącego, czyli zarządu wszystkich tych organizacji
pożytku publicznego, stosuje się wymaganie, by nie
byli skazani prawomocnym wyrokiem sądu za prze-
stępstwa umyślne i przestępstwa skarbowe.
Statut i inne akty wewnętrzne organizacji zabra-
niają udzielania pożyczek, zabezpieczania zobowią-
zań majątkiem organizacji w stosunku do jej człon-
ków, członków organów lub pracowników, przekazy-
wania ich majątku na rzecz ich członków, członków
organów lub pracowników i ich bliskich osób. Prze-
kazywania majątku. W związku z powyższym wy-
cieczki turystyczne, które są związane z udziałem
takiej czy innej reprezentacji, a finansowane z budże-
tu związku, w OPP już by nie przeszły. Dlatego my-
ślę, że warto sięgać po te rozwiązania.
Dodany został zapis mówiący, iż w przypadku
stowarzyszeń działalność pożytku publicznego nie
może być prowadzona wyłącznie na rzecz członków.
Jeśli więc jest organizacja, która chce prowadzić dzia-
łalność OPP na rzecz swoich członków, to niestety ta
organizacja pozarządowa nie uzyska statusu.
Projekt zaostrza również kryteria, jakie będzie
musiał spełnić podmiot ubiegający się o status OPP.
Można powiedzieć, że teraz po zarejestrowaniu się
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
106 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski
i rozpoczęciu działalności z marszu można starać się
o status OPP. W tym przypadku mówimy wyraźnie,
że przed ubieganiem się o status OPP jest obowiązek
prowadzenia działalności nieprzerwanie przez okres
2 lat.
Działalność pożytku publicznego, odpłatna, nie-
odpłatna, może być zawarta w statucie lub innych
dokumentach wewnętrznych przyjmowanych np. przez
zarząd. To jest istotne rozwiązanie, bo upraszcza
procedurę biurokratyczną. W tej chwili sądy bardzo
często żądają od podmiotów ubiegających się wpisu
w statusie. Wpis w statucie albo inaczej jego brak
oznacza procedurę zmiany statutu. To są 3–4 mie-
siące. To rozwiązanie mówi o tym, iż to do organiza-
cji należy podjęcie decyzji, gdzie sobie zapiszą obsza-
ry działalności odpłatnej, nieodpłatnej pożytku pu-
blicznego, ale mogą zrobić to uchwałą zarządu, uchwa-
łą walnego zgromadzenia, nie muszę pisać tego
w statucie.
Kolejny obszar nowelizacji to sprawozdawczość
organizacji pożytku publicznego. Wprowadzamy
w tym zakresie przepisy zaostrzające te rozwiąza-
nia. Dlaczego? Dlatego że niektórzy niestety zaczę-
li działać tak, jak pozwalało prawo. Jak było prawo,
które pozwalało na to, że nie ma żadnych skutków
tego, iż organizacje pożytku publicznego, mimo że
mają obowiązek przekazywania do właściwego mi-
nistra sprawozdań merytorycznych i sprawozdań
finansowych... W ubiegłym roku było ich 6 tys.,
a sprawozdanie złożyło 400 z haczykiem. Pozostałe
nie złożyły i nie było żadnych represji w stosunku
do tych podmiotów. I co mogły robić dalej? Mogły na
przykład nadal zbierać 1%. W tej chwili wprowadza-
my takie rozwiązania, które regulują to następują-
co. Jeśli w odpowiednim, przewidzianym w ustawie,
terminie sprawozdania merytoryczne i finansowe
nie zostaną złożone, informacja o sposobie wykorzy-
stania 1% nie zostanie przekazana, to, niestety, mi-
nister nie umieści takiej organizacji w wykazie na
dany dzień, przez co utraci ona możliwość otrzymy-
wania 1%.
Nadzór nad działalnością organizacji pożytku pu-
blicznego również został wzmocniony. Chodzi między
innymi o przypadki powtarzającego się braku reakcji
na wezwania ministra do uzupełnienia tychże spra-
wozdań po przeprowadzonych kontrolach, do zasto-
sowania wskazówek pokontrolnych. W takiej sytuacji
minister będzie miał możliwość wystąpienia do sądu
o wykreślenie informacji o uzyskaniu statusu orga-
nizacji pożytku publicznego, bez konieczności uprzed-
niego przeprowadzenia kontroli. Zasada ta dotyczy
również sprawozdań związanych z rozliczeniem
zbiórki publicznej, sytuacji wykorzystania dotacji
niezgodnie z przeznaczeniem, a także – tutaj proszę
o uwagę, bo jest to bardzo ważne – prowadzenia bez
zezwolenia placówek zapewniających całodobową
opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle cho-
rym oraz osobom w podeszłym wieku, centrów inte-
gracji społecznej, domów pomocy społecznej, placó-
wek opiekuńczo-wychowawczym czy też prowadzenia
niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej bez uzy-
skania wpisu do rejestru. Sądzę, że jest to bardzo
ważny instrument w ręku ministra właściwego, czy-
li w naszym przypadku ministra pracy i polityki spo-
łecznej.
Ożywiamy dialog obywatelski poprzez wzmocnie-
nie pozycji rady działalności pożytku publicznego. Ta
rada będzie wybierana na 3 lata, sektor i rząd uzna-
ły, że można pełnić tę funkcję przez...
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Stefan Niesiołowski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, proszę kończyć w miarę możliwości.
Poseł Sprawozdawca
Tadeusz Tomaszewski:
Tak, panie marszałku.
Będzie można pełnić tę funkcję przez dwie ka-
dencje.
Będą funkcjonować również wojewódzkie, gmin-
ne i powiatowe rady działalności pożytku publiczne-
go. Te wojewódzkie rady działalności pożytku pu-
blicznego powstaną po złożeniu wspólnego wniosku
przez przynajmniej 50 organizacji pozarządowych.
Rozszerzamy ich uprawnienia.
Jeśli chodzi o kwestię dotyczącą wolontariuszy,
to przede wszystkim wprowadzamy możliwość wy-
konywania świadczenia przez członka stowarzysze-
nia jako wolontariusza. Ta sprawa jest bardzo istot-
na. Do tej pory jeśli ktoś pracował w swojej organi-
zacji, to zgodnie z prawem ta praca nie była uzna-
wana za wolontariat. Stąd wynika wprowadzenie
tej możliwości.
W związku z tą ustawą nowelizujemy kilka in-
nych ustaw. Przede wszystkim wprowadzamy do
ustaw samorządowych zapisy dotyczące zadania wła-
snego samorządów w zakresie wspierania organizacji
pożytku publicznego. Jeden z dylematów, które zo-
staną rozwiązane w przyszłości, dotyczy 1%. Pozo-
stawiamy możliwość podejmowania przez podatni-
ków tak zwanej decyzji ukierunkowanej, choć nie ma
ona umocowania prawnego, tylko wynika ze stosow-
nego wzoru w PIT 37, poz. 128. Wszyscy, łącznie
z parlamentarzystami, a także twórcami tej ustawy,
m.in. prof. Hubertem Izdebskim, zgadzają się, że
ukierunkowanie nie zobowiązuje organizacji do prze-
kazania środków na dany cel, bo to nie jest darowi-
zna. Poza tym skracamy procedurę związaną z prze-
kazywaniem środków i działaniami urzędu skarbo-
wego. Wprowadzamy względem Krajowej Rady Ra-
diofonii i Telewizji obowiązek przygotowania rozpo-
rządzenia dotyczącego możliwości nieodpłatnego
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski
informowania o prowadzeniu przez organizacje po-
żytku publicznego nieodpłatnej działalności.
To są najistotniejsze zmiany, które zostały przy-
gotowane. W czasie prac dyskutowaliśmy jeszcze nad
kwestią dotyczącą możliwości przeznaczenia, sza-
nowni państwo, środków z dotacji z budżetów jedno-
stek samorządu terytorialnego na inwestycje zwią-
zane z realizacją zadań tych jednostek samorządo-
wych. Senat, pracując nad ustawą o finansach pu-
blicznych, wprowadził art. 132, w którym określono,
że z budżetu państwa mogą być udzielane dotacje na
finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji
inwestycji w zakresie zadań zleconych do realizacji
organizacjom pozarządowym. Nie dotyczy to jednak
j.s.t. Dlatego też sądzę, że możemy to jeszcze zrobić,
bo art. 221 ustawy o finansach publicznych stanowi,
że właśnie z budżetu j.s.t. mogą być przyznawane
dotacje celowe na cele publiczne związane z realiza-
cją zadań tej jednostki, jeśli zostaną wprowadzone
stosowne rozwiązania, które umożliwią przekazy-
wanie środków również na inwestycje. Będzie to
spójne rozwiązanie, bo jeśli państwo może to czynić,
to będą mogli to czynić również samorządowcy, któ-
rzy tego oczekują. Ponad 150 osób, samorządowców
z Jarocina, w ubiegłym tygodniu prosiło Wysoką
Izbę, aby to rozważyła, bo przecież to my podejmu-
jemy decyzję. To nie z tego powodu będzie więcej
pieniędzy, nie ograniczajcie prawa realizacji tych
zadań publicznych we współpracy z sektorem poza-
rządowym.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Serdecznie
dziękuję wszystkim tym, którzy pracowali nad tą
ustawą. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
W imieniu Platformy Obywatelskiej głos zabierze
pan poseł Marek Cebula.
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Marek Cebula:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby-
watelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko wo-
bec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
oraz niektórych innych ustaw, zawartego w drukach
sejmowych nr 1727 i 2407.
Projektowana zmiana w naszej ocenie odpowia-
da potrzebom współczesnego rynku organizacji po-
107
zarządowych. Pracując nad nią w Komisji Polityki
Społecznej i Rodziny oraz podkomisji ds. współpra-
cy z organizacjami pozarządowymi, spędziliśmy
ostatnie miesiące na konsultacjach społecznych za-
równo w codziennej formule spotkań z organizacja-
mi pozarządowymi, jak też w ramach wysłuchania
publicznego, które odbyło się w kwietniu br. Jest to
więc efekt pracy parlamentu ściśle współpracujące-
go ze środowiskiem, którego ustawa dotyczy, oraz
strony rządowej.
Staraliśmy się podążać w tej nowelizacji za życiem,
za dynamicznym rozwojem społeczeństwa obywatel-
skiego w naszym kraju. Ustawa, która jest przedmio-
tem dzisiejszych obrad, zmienia wiele zagadnień na
polu współpracy między państwem, rozumianym rów-
nież jako samorząd, a szeroko pojętą sferą społeczną.
Ponieważ pan poseł sprawozdawca szczegółowo omó-
wił zaproponowane w nowelizacji zmiany, chciałbym
zwrócić uwagę tylko na niektóre z nich.
Proponowane nowe zapisy rozszerzają katalog
form współpracy między sferą NGO a sferą publicz-
ną. Warto wspomnieć o niektórych rozwiązaniach
zawartych w noweli. Jak już wspomniano wcześniej
– pan poseł sprawozdawca o tym wspominał – zosta-
ła uporządkowana definicja organizacji pozarządo-
wej. Wprowadzono nowe pojęcia, takie jak „inicjaty-
wa lokalna”. Warto na nią zwrócić uwagę w kontek-
ście realizacji często małego zadania inwestycyjnego
zainicjowanego przez lidera kilkuosobowej, niefor-
malnej grupy, ale mającego znaczenie dla dużej gru-
py mieszkańców, np. kilkusetosobowego sołectwa czy
kilkunastotysięcznego osiedla. Jest też możliwość
udzielania pożyczek przez samorządy dla stowarzy-
szeń, dla małych organizacji bez zaplecza material-
nego, które nie mają żadnych środków w szerokim
tego słowa znaczeniu. Brak środków bywał barierą
nie do pokonania. Jest też możliwość wsparcia dzia-
łań NGO w trybie pozakonkursowym, np. w przypad-
ku wystąpienia klęski żywiołowej. Uporządkowano
sprawę ogłoszeń, które mogą się znajdować w BIP lub
na urzędowych stronach internetowych, lub w in-
nych miejscach dostępnych ogólnie, co zmniejszy na-
turalnie koszt konkursów i pozostawi większe środki
na samą działalność pożytku publicznego.
W związku z tą nowelizacją rezygnujemy z kosz-
townego obowiązku publikowania sprawozdań w Dzien-
niku Urzędowym Monitor Polski B na rzecz publika-
cji na stronie internetowej odpowiedniego ministra.
Samorządowe uchwały dotyczące programu współ-
pracy będą podejmowane w terminie do 30 listopada,
czyli jeszcze przed zatwierdzeniem budżetów. Nowe-
la zawiera wyraźny katalog spraw, które programy
muszą zawierać. Zapis o możliwości składania wspól-
nych wniosków przez kilka organizacji pozarządo-
wych na realizację zadania to również warta podkre-
ślenia sprawa uregulowana przez nowelizację. Jest
tam również uregulowana sprawa możliwości zawie-
rania umów wieloletnich, czyli takich, które mogą
trwać do 5 lat. Jest to bardzo ważna zmiana, która
umożliwia samorządom wychodzenie poza sztywny
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
108 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Marek Cebula
gorset roku budżetowego. Po wprowadzeniu tej no-
weli nie będzie możliwości rozpisania konkursów,
w których będą brały udział jednostki organizacyjne
samorządów, które konkurs ogłaszają. To dobry za-
pis, przerwiemy w ten sposób patologiczną sytuację,
w której samorządy de facto same sobie przydzielały
dotacje zamiast po prostu zwiększać budżety swoich
jednostek w ramach budżetu samorządu.
Żywą dyskusję w środowisku NGO wywołała
sprawa przekazywania 1% z przeznaczeniem na
wsparcie konkretnej osoby. W trakcie prac nad nowe-
lizacją pojawiały się pomysły, by o przeznaczeniu
darowizny decydowały same organizacje. Jednak
podczas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny posłowie przychylili się do rozwiązania,
które daje możliwość wskazania konkretnej osoby,
np. chorego dziecka, jako odbiorcy pomocy sfinanso-
wanej z 1% naszego podatku przekazywanego na
organizacje posiadające status OPP. Przypomnę, że
mówimy tu o kwocie ok. 400 mln zł za 2008 r. Polacy
wspaniale organizują się wokół działań wspierają-
cych osoby potrzebujące pomocy. Przypomnę, że jest
to utrzymanie zapisu obowiązującej już dzisiaj usta-
wy, więcej wspominał o tym pan poseł sprawozdawca.
Jest to wskazanie w PIT.
Nowością jest też obligatoryjność powoływania
rad pożytku publicznego na różnych szczeblach
funkcjonowania samorządów, czyli gminy, powiatu
i województwa. Jest to pomysł przeniesienia spraw-
dzonego pomysłu ze szczebla centralnego na grunt
samorządów.
Nie sposób w tak krótkim czasie szczegółowo
omówić wszystkich zaproponowanych zmian...
(Dzwonek)
Już kończę, panie marszałku.
...które dotyczą nie tylko ustawy o działalności
pożytku publicznego i o wolontariacie, ale również
wielu ustaw związanych z działalnością III sektora.
Reasumując, Platforma Obywatelska już poprzez
swoją nazwę wskazuje, że ważne jest dla niej wspiera-
nie społeczeństwa obywatelskiego. Proponowane
zmiany idą w tym kierunku, aby poszerzyć zakres
działalności organizacji pożytku publicznego oraz ka-
talog form wspierania organizującego się społeczeń-
stwa. Zaproponowana nowelizacja jest dobrym kro-
kiem na drodze rozwoju tej strefy naszej aktywności.
Klub Platformy Obywatelskiej RP będzie głoso-
wał za przyjęciem zaproponowanej przez koalicyjny
rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnic-
twa Ludowego nowelizacji ustawy o działalności po-
żytku publicznego i o wolontariacie. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Krzysztof Michałkiewicz, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Krzysztof Michałkiewicz:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W dniu 24 kwietnia 2003 r. Sejm uchwalił ustawę
o działalności pożytku publicznego i o wolontaria-
cie. Ustawa ta ma fundamentalne znaczenie dla
budowy i funkcjonowania społeczeństwa obywatel-
skiego w naszym kraju. Organizacje pozarządowe
odgrywają we współczesnym świecie zasadniczą rolę
w samoorganizacji społeczeństwa, aktywizowaniu
obywateli, w funkcjonowaniu współczesnej demo-
kracji. III sektor jest szansą na praktyczną realiza-
cję zasady pomocniczości. Coraz częściej jest to tak-
że ważny partner władz publicznych w realizowaniu
zadań publicznych.
Okres obowiązywania ustawy dostarczył wiele
wniosków na temat rozwiązań przyjętych 6 lat
temu. Pokazał ich mocne strony, jak i słabości. Dy-
namiczny rozwój sektora pozarządowego wymusza
szukanie nowych rozwiązań i dostosowanie istnie-
jących do zmieniającej się sytuacji. Stąd też oczeki-
wana przez środowiska organizacji pozarządowych,
ale także przez samorządowców, konieczność nowe-
lizacji ustawy.
Prace nad nowelizacją rozpoczęły się w 2006 r.
i z przerwami prowadzone były do dzisiaj. W tym
czasie przeprowadzono szereg dyskusji, szerokie kon-
sultacje, odbyły się dwa wysłuchania publiczne. Bar-
dzo intensywnie pracowano w stałej podkomisji do
spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi,
która przygotowała omawiane dzisiaj sprawozdanie.
Należy podkreślić, że przedstawiciele sektora poza-
rządowego uczestniczyli we wszystkich etapach prac
nad nowelizacją.
Przedłożony projekt zawiera szereg istotnych
zmian w ustawie. Wśród nich należy wymienić: nową
wersję definicji organizacji pozarządowych, rozsze-
rzenie i uporządkowanie katalogu zadań zaliczanych
do sfery pożytku publicznego, dookreślenie zasad
współpracy organów administracji publicznej z orga-
nizacjami pozarządowymi, w tym zasad zlecania
realizacji zadań publicznych.
Duża część zmian dotyczy organizacji pożytku
publicznego. Zastosowane w projekcie rozwiązania
przyczynią się do lepszego uregulowania spraw zwią-
zanych z nabyciem statusu organizacji pożytku, jak
również sprawozdawczości i nadzoru nad nimi. Dla
instytucjonalizacji dialogu obywatelskiego ważne są
zmiany dotyczące zakresu zadań Rady Działalności
Pożytku Publicznego, jak również stworzenie możli-
wości tworzenia rad wojewódzkich, powiatowych
i gminnych.
Projekt porządkuje także przepisy dotyczące wo-
lontariatu, w tym pracy na rzecz stowarzyszenia,
którego jest się członkiem, czy też świadczeń wyko-
nywanych przez wolontariuszy poza granicami na-
szego państwa.
Dla mnie osobiście ważną zmianą w ustawie, któ-
ra wymaga podkreślenia, jest inicjatywa lokalna jako
nowa forma współpracy jednostek samorządu tery-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Krzysztof Michałkiewicz
torialnego z mieszkańcami. Jestem pewien, że przy-
czyni się ona do pobudzenia aktywności mieszkań-
ców w celu wspólnego rozwiązywania problemów
lokalnych.
Kończąc, chciałbym przekazać panu marszałkowi
dwie poprawki, które ze względu na swoją ważność
powinny znaleźć się w ustawie.
Poprawka pierwsza dostosowuje zapis z katalogu
zadań publicznych do art. 18 konstytucji, jak również
do zapisów ustawy o planowaniu rodziny, ochronie
płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności prze-
rywania ciąży. Proponujemy, żeby uzupełnić działal-
ność na rzecz rodziny o działalność na rzecz rodziny,
macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochro-
ny praw dziecka, tak jak to jest w konstytucji.
W ustawie o planowaniu rodziny Wysoka Izba zobo-
wiązała już organy władzy publicznej do współdzia-
łania z organizacjami pozarządowymi w celu ochrony
macierzyństwa i wsparcia kobiet, które są w ciąży.
Druga poprawka dotyczy dostosowania ustawy
o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnia-
niu osób niepełnosprawnych, jeśli chodzi o definicję
organizacji pozarządowych. Proponujemy, żeby doło-
żyć do ustawy o działalności pożytku publicznego
i wolontariacie jeszcze jeden artykuł, art. 17a, który
zmieniałby w ustawie o rehabilitacji zawodowej i spo-
łecznej brzmienie art. 2 pkt 3, zaznaczając, że orga-
nizacje pozarządowe oznaczają organizację pozarzą-
dową oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 usta-
wy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i wolontariacie.
Uważamy, że te dwie zmiany są nie tylko korzyst-
ne, ale także konieczne, jeśli chodzi o projekt nowe-
lizacji ustawy o działalności pożytku publicznego.
Jednocześnie chciałbym powiedzieć, że klub Pra-
wa i Sprawiedliwości pozytywnie ocenia przedstawio-
ny projekt i będzie głosował za jego przyjęciem. Dzię-
kuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Sylwester Pawłowski, Lewica.
Poseł Sylwester Pawłowski:
Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po-
słowie! Ustawa o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie była od momentu wejścia w życie,
tj. od 2003 r., 11-krotnie zmieniana. Jednak żadna
z nowelizacji nie była tak gruntowna, jak zakłada to
obecny projekt. Żadna z nowelizacji nie podlegała
takim konsultacjom z przedstawicielami strony spo-
łecznej, jak obecna propozycja. W trakcie wielodnio-
wych prac nad projektem udało się osiągnąć kompro-
mis we wszystkich zapisach ustawowych, co niewąt-
109
pliwie bardzo dobrze świadczy o stronie rządowej,
stronie społecznej i posłach pracujących nad tym pro-
jektem w podkomisji.
Klub Poselski Lewica, w imieniu którego prezen-
tuję stanowisko wobec tej ustawy, odnotowuje ten
fakt z satysfakcją i z uznaniem odnosi się do działań
podejmowanych przez wszystkie zainteresowane stro-
ny, tym bardziej że proponowane zmiany uwzględnia-
ją zapisy zawarte w przyjętym przez Sejm i Senat
Rzeczypospolitej Polskiej sprawozdaniu z działania
ustawy o działalności pożytku publicznego i wolon-
tariacie, zawierają też szereg uwag zgłaszanych za-
równo przez administrację publiczną rządową i sa-
morządową, jak i organizacje pozarządowe.
W opinii Klubu Poselskiego Lewica na szczególne
podkreślenie zasługują: po pierwsze, zmiana definicji
organizacji pożytku publicznego dostosowująca jej
brzmienie do aktualnie występujących zjawisk w bu-
dowie państwa obywatelskiego; po drugie, uporząd-
kowanie i rozszerzenie katalogu zadań publicznych
z 24 do 33 pozycji, w tym m.in. mówiących o obron-
ności państwa, pomocy Polonii i Polakom za granicą,
działalności na rzecz równych praw kobiet i męż-
czyzn, porządku i bezpieczeństwa publicznego; po
trzecie, rozszerzenie katalogu form współpracy orga-
nów administracji publicznej z organizacjami poza-
rządowymi, w tym możliwość udzielania przez jed-
nostki samorządu terytorialnego pożyczek, gwaran-
cji i poręczeń dla organizacji pozarządowych; po
czwarte, precyzyjne zdefiniowanie nieodpłatnej i od-
płatnej działalności pożytku publicznego; po piąte,
uszczegółowienie zasad zlecania realizacji zadań pu-
blicznych przez organizacje pożytku publicznego
w drodze konkursu ofert; po szóste, określenie uprosz-
czonego trybu zlecania realizacji zadań publicznych
z pominięciem otwartego konkursu, w szczególnych
przypadkach; po siódme, wprowadzenie ustawowe-
go pojęcia inicjatywy lokalnej jako nowej formy
współpracy jednostek samorządu terytorialnego
z jej mieszkańcami na każdym poziomie samorządu,
a więc gminy, powiatu i województwa; po ósme,
sprecyzowanie zasady sprawozdawczości organizacji
pożytku publicznego, która określa terminy i sposób
zamieszczania sprawozdań; po dziewiąte, nałożenie
na ministra właściwego ds. finansów obowiązku
zamieszczania wykazu organizacji pożytku publicz-
nego oraz sprecyzowania zasad nadzoru nad orga-
nizacjami pożytku publicznego; po dziesiąte, zmia-
na zakresu zadań Rady Działalności Pożytku Pu-
blicznego, wprowadzenie trzyletniej kadencji i okre-
ślenie 30-dniowego terminu na wyrażenie opinii
w kwestii aktów prawnych bądź programów rządo-
wych; i wreszcie, po jedenaste, wprowadzenie moż-
liwości powołania na wszystkich szczeblach samo-
rządu terytorialnego odpowiednio wojewódzkich,
powiatowych i gminnych rad działalności pożytku
publicznego.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowela zmienia
zapisy w dwunastu ustawach mających związek
z ustawą o działalności pożytku publicznego i o wo-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
110 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Sylwester Pawłowski
lontariacie. Uznając doniosłość proponowanych zmian,
Klub Poselski Lewica pragnie wprowadzić jeszcze
trzy poprawki, które, w naszej ocenie, dopełnią za-
kresu wprowadzanych zmian.
Po pierwsze, sferę zadań publicznych proponuje-
my poszerzyć o dwa nowe zagadnienia, tj.: przeciw-
działanie dyskryminacji z powodu religii, poglądów
i przekonań oraz działanie na rzecz upowszechnia-
nia wielokulturowości; a także przeciwdziałanie
dyskryminacji z powodu orientacji seksualnej oraz
pomocy osobom dyskryminowanym z powodu orien-
tacji seksualnej. Te propozycje proponujemy uwzględ-
nić w art. 4 ust. 1, wprowadzając te zapisy do pro-
jektu. (Dzwonek)
Po drugie, w celu zapewnienia organizacjom po-
zarządowym właściwego rozwoju i zwiększenia efek-
tywności działań, proponujemy możliwość utworze-
nia jednostki organizacyjnej, która działałaby na
rzecz organizacji pożytku publicznego, wspierając je
w różnych aspektach. Ten zapis proponujemy wpro-
wadzić w art. 1, w zmianie 5.
I wreszcie proponujemy stworzyć możliwości
prawne, aby z budżetów jednostek samorządu tery-
torialnego można było wesprzeć podmioty niezalicza-
ne do sektora finansów publicznych i niedziałające
dla osiągnięcia zysku, także w sposób umożliwiający
dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją
zadań przewidzianych dla jednostek samorządu te-
rytorialnego.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że art. 132 usta-
wy o finansach publicznych pozwala na finansowe
wsparcie inwestycji realizowanych przez określone
podmioty z budżetu państwa.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Opiniując pozy-
tywnie sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny i pozwalając sobie na złożenie trzech po-
prawek, Klub Poselski Lewica będzie głosował za ich
przyjęciem. (Oklaski)
(Głos z sali: Dobrze. Dziękujemy.)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stron-
nictwo Ludowe.
Poseł Mieczysław Kasprzak:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Myślę, że ta ustawa to przykład konkretnej, wielkiej
pracy, wielkiego wysiłku, który został wykonany na
rzecz, jak tu było wcześniej powiedziane, społeczeń-
stwa demokratycznego, tych małych spraw, które są
jednak wielkie. Bardzo często jesteśmy zaangażowa-
ni w wielki sport, wielkie wygrane, wielkie afery
medialne, nagłośnione sprawy. Obok nas są nato-
miast gdzieś ludzie, którzy bezinteresownie angażu-
ją się w nasze codzienne życie, realizację tych co-
dziennych spraw, są organizacje i, obok tego wielkie-
go sportu, są kluby sportowe, gdzie kilku młodych
ludzi organizuje się, żeby sobie wybudować boisko
i bezinteresownie prowadzić rozgrywki. I właśnie ta
ustawa – mnie to cieszy – idzie w tym kierunku, aby
tym młodym ludziom można było pomóc, bo ja bardzo
często stawałem w obliczu takich faktów, że chcieli
coś młodzi ludzie zrobić, mieli siły, mieli zapał, a bra-
kowało im 1 tys. czy 2 tys. zł i byli bezsilni, bezradni
chodzili wszędzie, szukali tych pieniędzy.
Te nowe rozwiązania, te nowe pomysły to gene-
ralne zmiany, jeżeli chodzi o ustawę o działalności
pożytku publicznego i o wolontariacie. I myślę, że
należą się duże podziękowania tutaj dla kolegi posła
Tadeusza Tomaszewskiego, który praktycznie przez
wiele miesięcy angażował się w tę ustawę. Zresztą
pan marszałek musiał nawet przerywać to zaanga-
żowanie i tę jeszcze dalej trwającą pracę posła Toma-
szewskiego, który w znakomity sposób przedstawił
nam tutaj te wszystkie nowe rozwiązania występu-
jące w tej ustawie, te, które zostały wprowadzone, bo
to nie są drobne zmiany, to nie są jakieś poprawki
– generalnie mamy prawie nową ustawę po tych
6-letnich doświadczeniach. I myślę, że dobrą ustawę,
bo wszystkie głosy, które wcześniej padły z tej trybu-
ny, były głosami pozytywnymi – w tych wypowie-
dziach wręcz z dużym zadowoleniem odnoszono się
do tych wielomiesięcznych prac nad tą ustawą. Myślę,
że to również pokazuje, jak można wzorcowo praco-
wać nad ustawą, bo tutaj była wzorcowa praca. I in-
stytucje pozarządowe, i rząd, i Wysoka Izba poprzez
kilkunastokrotne posiedzenia podkomisji i komisji
pokazały, jak można te wątpliwości, które gdzieś tam
były w poszczególnych zakresach, rozwiewać. Rzetel-
na, uczciwa do bólu dyskusja pokazała, że można
wypracować dobre rozwiązania.
Było duże zainteresowanie ze strony społecznej,
zresztą otrzymywaliśmy wiele listów, wiele e-maili
przychodziło do nas. Przede wszystkim obawy doty-
czyły likwidacji możliwości kierowania tego odpisu,
1% od podatku, do konkretnych osób, ale ten problem
został również rozwiązany. Tutaj te niepokoje były
bardzo, bardzo duże. Ja nie będę przedstawiał tych
wszystkich spraw, bo nie jesteśmy w stanie nawet
przytoczyć z tej trybuny w przeciągu kilku minut
tego, co zostało zrobione. Natomiast wydaje mi się,
że wiele instytucji i samorządy przyjmą z dużym za-
dowoleniem te rozwiązania. Myślę, że na nowo nie-
którzy będą musieli się uczyć ustawy, bo te rozwią-
zania, te zmiany są tak głębokie i daleko idące,
i powiem szczerze – bardzo pozytywne.
Dlatego, panie marszałku, jeszcze raz chciałbym
tutaj panu posłowi Tomaszewskiemu – myślę, że na-
prawdę od początku jego zaangażowanie było bardzo
duże – bardzo serdecznie podziękować.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Mieczysław Kasprzak
Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego
będzie głosował jak najbardziej za przyjęciem tych
rozwiązań. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przystępujemy do pytań.
Jest, proszę państwa, 7 zgłoszeń.
Czy są jeszcze zgłoszenia?
Jeżeli nie ma, to zamykam listę.
Ustalam czas pytania na 1 minutę.
Jest więcej, przepraszam, jest 13 pytających.
Przepraszam bardzo.
Czas – 1 minuta.
Jako pierwszy pan poseł Jan Kaźmierczak, Plat-
forma Obywatelska.
Jeżeli nie ma pana posła, to pan poseł Kazimierz
Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.
Też nie ma.
To pan poseł Ryszard Zawadzki, Platforma Oby-
watelska.
Poseł Ryszard Zawadzki:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Cieszy fakt, że projektowana ustawa była procedo-
wana wspólnie z organizacjami pożytku publicznego.
W art. 5b ustawy proponuje się, iż organ administra-
cji rządowej może, w drodze zarządzenia, przyjąć po
konsultacjach z organizacjami pozarządowymi pro-
gram współpracy na okres od roku do 5 lat. Jeżeli
dobrze rozumiem, takie postanowienia oznaczają, że
na przykład rada gminy będzie mogła uchwalić za-
miast rocznego programu program wieloletni. Jeże-
li tak, to sprawozdanie powinno być przedstawione
do 30 kwietnia roku następującego po każdym z lat
obowiązywania programu wieloletniego czy też do
30 kwietnia roku następującego po ostatnim roku
obowiązywania wieloletniego programu.
Jeżeli nowa ustawa miałaby wejść w życie od no-
wego roku, jaka będzie sytuacja prawna już uchwa-
lonych programów współpracy na 2010 r. i ogłoszo-
nych na ich podstawie (Dzwonek) konkursów ofert,
które siłą rzeczy zostały przygotowane na podstawie
dotychczasowej ustawy?
I ostatnie pytanie. Ogłoszenie otwartego kon-
kursu ofert można także zamieścić w dzienniku lub
tygodniku o zasięgu ogólnopolskim, regionalnym
lub lokalnym, w zależności od rodzaju zadania pu-
blicznego.
111
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Ryszard Zawadzki:
Czy ewentualne ogłoszenie w prasie zależy od
uznania organu ogłaszającego konkurs, od jego do-
brej woli? I czy ogólnopolski, regionalny lub lokalny
zasięg prasy zależy od zasięgu zadania? Dziękuję
bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Witold Namyślak, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Witold Namyślak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Dotychczasowy obowiązek organu stanowiące-
go jednostki samorządu terytorialnego, jakim jest
uchwalanie rocznych programów współpracy z orga-
nizacjami pozarządowymi, w ustawie zostaje uzupeł-
niony możliwością uchwalania programu wieloletnie-
go. Czy program wieloletni będzie uchwalany obliga-
toryjnie? Jeśli nie, to w jakich przypadkach i od
czego będzie to uzależnione? Co grozi gminie za nie-
uchwalenie programu współpracy z organizacjami
pozarządowymi? Czy przy braku takiego programu
wójt, burmistrz będzie mógł – i ewentualnie na jakiej
podstawie – współpracować z organizacjami pozarzą-
dowymi? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Beata Mazurek, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Beata Mazurek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
W obowiązującej ustawie o działalności pożytku pu-
blicznego i o wolontariacie brak jest zapisów dotyczą-
cych przeznaczenia środków pozyskanych z 1%, a tym
samym środki te mogą być przeznaczone przez OPP
na dodatkową działalność gospodarczą, z której do-
chody przeznaczone są na działalność statutową.
Proponowany art. 27 ust. 2 nowelizacji ustawy ogra-
niczający wydatkowanie pieniędzy pochodzących
z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych wy-
łącznie na prowadzenie działalności pożytku publicz-
nego stanowi realne zagrożenie dla funkcjonowania
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
112 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Beata Mazurek
OPP. Dla przykładu znana wszystkim, ceniona po-
wszechnie fundacja Anny Dymnej „Mimo wszystko”
z uwagi na powyższy zapis obawia się o przyszłość
rozpoczętych działań nakierowanych na wsparcie
osób niepełnosprawnych, między innymi budowy ośrod-
ka terapeutyczno-rehabilitacyjnego.
Zatem czy możliwe jest zdaniem rządu wykreśle-
nie zapisu art. 27 ust. 2 proponowanej nowelizacji,
ewentualnie złagodzenie powyższego przez wprowa-
dzenie dodatkowego ustępu, na przykład w brzmie-
niu: Nie stanowi naruszenia postanowień ust. 2
(Dzwonek) wykorzystanie składników majątku trwa-
łego nabytych ze środków pochodzących z 1% podat-
ku dochodowego od osób fizycznych i wykorzysty-
wanych na prowadzenie działalności pożytku pu-
blicznego także do prowadzenia działalności gospo-
darczej jako dodatkowej w stosunku do działalności
pożytku publicznego? Jeśli nie, jakimi argumenta-
mi, panie ministrze, zechce pan przekonać OPP, że
rozpoczęte przez nich działania na rzecz osób nie-
pełnosprawnych...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, pani poseł.
Poseł Beata Mazurek:
Już kończę, panie marszałku.
...a tych, przypomnę, jest ponad 4 mln, będą mo-
gły być kontynuowane? Bo tak naprawdę OPP mó-
wią, że w sytuacji kryzysu rząd chce oszczędzać na
osobach niepełnosprawnych. Twierdzenie mocne, ale
czy bezzasadne? (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję pani poseł.
Pan poseł Krzysztof Michałkiewicz, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Krzysztof Michałkiewicz:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam pytanie
do pana ministra. W trakcie prac nad nowelizacją
ustawy o działalności pożytku publicznego bardzo
dużo dyskusji wzbudzała działalność gospodarcza
organizacji pozarządowych, a w szczególności orga-
nizacji pożytku publicznego. Widzimy rosnące zain-
teresowanie sektora pozarządowego ekonomią spo-
łeczną, coraz częściej organizacje pozarządowe mają
pomysł na realizację swoich zadań statutowych po-
przez rozwijanie ekonomii społecznej.
Chciałbym zapytać pana ministra: Czy minister-
stwo planuje podjęcie prac albo kiedy planuje przygo-
towanie rozwiązań, które by ułatwiały organizacjom
pozarządowym prowadzenie działalności związanej
z przedsiębiorczością społeczną, tworzenie przedsię-
biorstw społecznych, prowadzenie działalności gospo-
darczej, która umożliwiałaby im realizowanie ich
zadań? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stron-
nictwo Ludowe.
Poseł Mieczysław Kasprzak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Pośle
Sprawozdawco! Ja też chciałbym zapytać o tę rzecz,
bo jest wiele fundacji, stowarzyszeń, które żyją z 1%,
a chciałyby prowadzić, jak to się popularnie mówi
– wiemy, o co chodzi – działalność gospodarczą. Dnia
19 października, kiedy już mieliśmy sprawozdanie,
też dostałem maila, który wymagałby poważnego
potraktowania, bo jednak są to instytucje, które
udzielają się na tym rynku, rynku wzajemnego wspie-
rania się w różnych dziedzinach. Czy tutaj nie można
znaleźć jakiegoś rozwiązania, które by ułatwiło tym
instytucjom funkcjonowanie? A druga sprawa to
chciałbym zapytać pana ministra o kontrole (Dzwo-
nek) w zakresie dotychczasowego funkcjonowania
ustawy. Jakie są nieprawidłowości? Czy dużo było
nieprawidłowości? Jaki to jest rząd wielkości? Dzię-
kuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Joanna Fabisiak, Platforma Oby-
watelska.
Poseł Joanna Fabisiak:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Chciałabym podziękować i rządowi, i kolegom posłom
za przygotowanie tej niezwykle potrzebnej ustawy.
Wątpliwości i pewien niepokój budzi jednak fakt, iż
pewne sprawy, choć rozwiązane, chyba nie są do koń-
ca rozstrzygnięte. Największą traumą organizacji
pozarządowych jest niemożność finansowania zadań
na początku roku budżetowego, tryb bowiem jest
taki: samorząd uchwala budżet, potem ogłasza kon-
kurs, następnie jest czas na przygotowanie i podpi-
sanie umowy, i to trwa mniej więcej dwa, trzy, cza-
sami nawet cztery miesiące. Zatem rozumiem, że
próbą rozwiązania tego problemu jest stworzenie
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Joanna Fabisiak
możliwości podpisywania umów wieloletnich, ale ja-
kiż to będzie procent te umowy wieloletnie, a jaki
procent nadal to będzie tryb konkursowy i tryb wy-
boru programów? Pytam zatem: Czy jedynym zapro-
ponowanym rozwiązaniem, a takie ja dostrzegłam,
jest wzięcie pożyczki? (Dzwonek) Tak naprawdę bo-
wiem przed taką trudnością stają co roku dziesiątki
czy setki organizacji. I jeszcze jedno krótkie pytanie,
jeśli pan marszałek pozwoli. Aby otrzymać status
OPP, trzeba udowodnić nieprzerwaną pracę przez
2 lata. Czy te same zasady nie powinny obowiązywać,
aby ubiegać się o 1%? Powstają bowiem organizacje
pozarządowe...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, pani poseł.
Poseł Joanna Fabisiak:
...a czasami ma się wątpliwości, czy nie tylko
w tym celu, by te środki uzyskać, a nie rozwiązywać
problemy. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Sławomir Piechota, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Sławomir Piechota:
Panie marszałku, jestem.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Tak, widzę.
Proszę bardzo.
Poseł Sławomir Piechota:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano-
wie! Mam pytanie do rządu w sprawie mechanizmu
przekazywania 1%. Zaczęło się 6 lat temu. Wówczas
z tej możliwości skorzystało 80 tys. osób, 80 tys.
podatników. W roku 2007 przed uproszczeniem pro-
cedury to było już 1600 tys. podatników. Po uprosz-
czeniu ta liczba podatników wzrosła trzykrotnie
– 5135 tys. osób skorzystało z możliwości przekaza-
nia 1%. W tym roku to już jest ponad 7300 tys. po-
datników. Z kwoty 10 mln za pierwszym razem zro-
biła się kwota 400 mln, czterdziestokrotnie wzrosły
wpływy organizacji pożytku publicznego dzięki me-
113
chanizmowi przekazania 1%. I tu pojawiają się pyta-
nia. Są organizacje, które zbierają ogromne kwoty,
wielomilionowe, nawet kilkadziesiąt milionów zło-
tych. Czy to nie jest jednak mechanizm doprowadza-
jący do pewnego niezdrowego, niesprawiedliwego
rozwarstwienia? (Dzwonek) Czy to nie jest tak, że
jedni zbierają ogromne pieniądze, nawet 10% całej
kwoty, a inni minimalne? Ponadto czy rząd przewi-
duje ingerencje w pewne praktyki reklamowe? Ci,
którzy zbierają już bardzo dużo, żeby zebrać jeszcze
więcej, prowadzą kampanie reklamowe – billboardy,
ogłoszenia w prasie, spoty telewizyjne. Czy nie nale-
żałoby jednak takich praktyk zabronić, nawet jeżeli
one są finansowane z innych źródeł niż ów 1%, bo
przecież darowizny przekazane na rzecz organizacji
pożytku powinny być wykorzystane na sprawy po-
żytku publicznego? Czy rząd przewiduje tutaj dzia-
łania? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Krzysztof Brejza, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Krzysztof Brejza:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Można tylko się cieszyć, że rząd podejmuje tak słusz-
ną inicjatywę ustawodawczą w tak ważnym i poży-
tecznym sektorze, jakim są organizacje pozarządowe.
Zaproponowane w nowelizacji rozwiązania z całą
pewnością uelastycznią procedury zlecania zadań
publicznych organizacjom pozarządowym. Całkiem
nowym pomysłem jest wprowadzenie do ustawy ini-
cjatywy lokalnej. W związku z tym mam pytanie: Czy
w ramach umowy o realizację inicjatywy lokalnej
będzie możliwe wykonywanie przez stowarzyszenia
stałych, periodycznych działań w konkretnym obsza-
rze, czy też przewiduje się, że stowarzyszenia doko-
nają realizacji jednorazowego zadania? Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Jan Kaźmierczak, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Jan Kaźmierczak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pyta-
nia. Jedno, podobnie jak pytanie mojego przedmówcy,
dotyczy inicjatyw lokalnych. Dziękuję za umieszcze-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
114 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Jan Kaźmierczak
nie tego rozdziału w nowej ustawie. Natomiast chciał-
bym zapytać, czy rzeczywiście potrzebny jest tam
dualizm, czy należy, że tak powiem, zakładać, że
idzie to albo z własnej inicjatywy grupy obywateli,
albo za pośrednictwem organizacji pożytku publicz-
nego, czy nie wystarczy poprzestać na tej opcji, że jest
to po prostu własna inicjatywa obywateli?
I druga sprawa – zapisy dotyczące wpłacania 1%
podatku na organizacje pożytku publicznego. Pozo-
staje tam zapis, który mówi o tym, że obywatel może
ten 1% przekazać na jedną organizację. Chciałbym
zapytać, czy nie należałoby powrócić do takiej opcji,
żeby można było decydować o rozdzieleniu tej swojej
kwoty na więcej niż jedną organizację? Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze!
Przed chwilą pan poseł Sławomir Piechota mówił
o 1% i związanych z tym dylematach. Natomiast ja
chciałbym zapytać, czy poza 7 milionami osób, które
skorzystały z możliwości przekazania 1% za ubiegły
rok, rząd dostrzega również inne grupy podatników,
które, jeśli wprowadzimy ułatwienia, byłyby tym za-
interesowane? Pierwszy krok rząd zrobił, mianowicie
w nowelizacji ustawy podatkowej, nakładającej na
pracodawców obowiązek sporządzania PIT-ów za
pracowników, przewiduje się również możliwość zło-
żenia oświadczenia przez pracownika w sprawie
przekazania 1% na rzecz OPP. Czy rząd rozważa taką
samą możliwość w stosunku do innego płatnika
– ZUS? Sześć milionów emerytów i rencistów będzie
mogło skorzystać z tej możliwości. To są niewielkie
kwoty, ale one są bardzo istotne. Teraz siedem milio-
nów to przekazuje, a jeszcze mamy obszar tylu milio-
nów... (Dzwonek) Jeśli ZUS by tę deklarację wykonał,
byłoby to ważne. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Tadeusz Woźniak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Organizacje
pozarządowe w ogóle, a organizacje pożytku publicz-
nego w szczególności, to wyjątkowy przejaw aktyw-
ności społecznej, niezwykle korzystnej dla państwa
jako całości. Ja mam pytanie do przedstawiciela rzą-
du: Jakie są możliwości kontroli urzędów skarbo-
wych, które zgodnie z przepisami mają obowiązek
najpóźniej do końca lipca przekazania środków 1%
na rzecz organizacji pożytku publicznego? Już sam
fakt, że mija siedem miesięcy roku, a te organizacje
czekają na środki, jest złą praktyką. Ale docierają
również do mnie informacje, że dotychczas jeszcze
niektóre organizacje pożytku publicznego nie otrzy-
mały środków z urzędów skarbowych. Jakie są moż-
liwości wpływu na fiskusa, aby te środki były prze-
kazywane wcześniej i racjonalnie spożytkowane?
Mam też dwa pytania do posła sprawozdawcy.
Mówił pan, że organizacja pożytku publicznego nie
będzie mogła prowadzić działalności wyłącznie na
rzecz swoich członków. (Dzwonek) Tylko jak to zwe-
ryfikować? Bo żadna organizacja w swoim statucie
nie zapisze takiej zasady, że działa wyłącznie na rzecz
swoich członków, będzie rozdział albo paragraf,
w którym będą ujęte cele, zasady i metody działa-
nia. Wypisze całą plejadę różnych zadań, natomiast
skupi się tylko na jakiejś określonej działalności. Co
wtedy, jakie są możliwości skorygowania tego typu
praktyki?
I druga sprawa niezwykle istotna – wystąpienie
do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w celu okre-
ślenia zasad bezpłatnych ogłoszeń o działalności or-
ganizacji pożytku publicznego w środkach masowego
komunikowania. Jaka może być zasada…
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Tadeusz Woźniak:
Panie marszałku, już kończę. Ostatnie pytanie:
Jaka to może być zasada ogłoszeń, jeżeli zgłosi się
kilka tysięcy organizacji i każda będzie chciała mieć
np. ogłoszenia w pierwszym czy drugim programie
Telewizji Polskiej bądź w radiu publicznym? Wydaje
się to wręcz niemożliwe do wykonania. Prosiłbym
o wyjaśnienie tego. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Ostatnie pytanie zadaje pan poseł Zdzisław Czu-
cha, Platforma Obywatelska.
Poseł Zdzisław Czucha:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie
Ministrze! Nowelizacja ustawy wprowadza inicjaty-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Zdzisław Czucha
wę lokalną jako nową formę współpracy. Jednocze-
śnie ustawa ogranicza zakres działania inicjatywy
lokalnej do obszarów gminy. W uzasadnieniu wska-
zuje się, że naturalnym partnerem do prowadzenia
tej inicjatywy lokalnej są stowarzyszenia zwykłe,
którym także tą ustawą nadaje się pewne formy oso-
bowości prawnej.
Pytanie jest następujące: Czy jest uzasadnione,
aby ograniczać inicjatywę lokalną tylko do obszarów
gminy? Przecież stowarzyszenie zwykłe, które mia-
łoby być partnerem w tej sprawie, które być może
obsługiwałoby tę inicjatywę lokalną, nie ma dzisiaj
takiego ograniczenia. Co prawda nie ma pod dzisiej-
szymi przepisami tej osobowości prawnej, ale wydaje
się nieuzasadnione zawężenie inicjatywy lokalnej do
obszaru gminy, gdyż często inicjatywy lokalne mają
charakter przynajmniej powiatowy. Co legło u pod-
staw ograniczenia tego do obszarów gminy? Dzięku-
ję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie
Pracy i Polityki Społecznej pan minister Radosław
Mleczko.
Proszę bardzo, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Pracy i Polityki Społecznej
Radosław Mleczko:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Bar-
dzo dziękuję. Z uwagą przysłuchiwałem się tej deba-
cie. Osobiście nie miałem okazji uczestniczyć w pra-
cach komisji. Chciałbym wobec tego w imieniu pana
ministra Dudy, który w tych pracach uczestniczył,
jeszcze raz państwu serdecznie za to podziękować.
W istocie, jak państwo zwracali na to uwagę, pro-
jekt tej nowelizacji jest do pewnego stopnia projektem
modelowym, w którym mamy ustawę obowiązującą
przez kilka lat, jak słusznie mówił pan poseł Pawłow-
ski, bodaj kilkanaście razy w drobny sposób noweli-
zowaną, tak żeby doprecyzować pewne zapisy. Wresz-
cie nadszedł ten czas, kiedy po kilku latach można
dokonać pewnej rewizji i jak któryś z panów posłów
wcześniej mówił, podążać za życiem, po prostu reago-
wać na wyzwania dnia dzisiejszego i nowelizować tę
ustawę w sposób oczekiwany przez społeczeństwo
obywatelskie.
Chciałbym również bardzo serdecznie podzięko-
wać wszystkim partnerom, którzy brali udział w tej
debacie. Jak słusznie panowie posłowie wcześniej
wskazywali, debata składała się zarówno z prac pod-
115
komisji, z prac seminariów, które odbywały się
w sprawie tej nowelizacji, jak i z wysłuchania publicz-
nego. W rezultacie tego, przysłuchując się bardzo
szczegółowej analizie tego projektu przedstawionej
przez pana posła sprawozdawcę, nawet wymieniali-
śmy z panem dyrektorem Więckiewiczem opinie, że
już praktycznie zaczynamy zastanawiać się, czy jest
to jeszcze projekt rządowy, czy jest już jakiś inny pod-
miot, który tę ustawę prowadzi, ale jesteśmy z tego
bardzo radzi, dlatego że właśnie dzięki temu powstał
projekt, który wychodzi, jak się wydaje, naprzeciw
wszelkim oczekiwaniom. Nie mówię więc o tym z za-
zdrością, tylko wręcz przeciwnie – z satysfakcją, że
właśnie takim trybem i w taki sposób przebiegały
prace nad tą ustawą, nad tą nowelizacją.
A teraz chciałbym przejść do kilku szczegółowych
pytań, starając się rozwiać pewne wątpliwości, które
powstały w toku dzisiejszej debaty. Jeśli nie uda mi
się rozwiać wszystkich, to oczywiście odpowiemy
w formie pisemnej.
Na początek może zacznę od ostatniego pytania,
które było zadane przez pana posła Czuchę, a doty-
czyło inicjatywy lokalnej i obawy, czy rzeczywiście
może być ona adresowana wyłącznie do obszarów
gmin. Pan poseł sprawozdawca w swoim wystąpieniu
już mówił właśnie o tej debacie i o zmianie, która
powstała w toku prac nad projektem nowelizacji.
W obecnym brzmieniu zaproponowanej nowelizacji
mówimy w tym zakresie o obszarze nie tylko gmin,
ale również powiatów i województw, wychodząc na-
przeciw właśnie tym inicjatywom, które pojawiają
się niejako na pograniczu różnych bytów admini-
stracyjnych.
Pan poseł Piechota podniósł bardzo ważny aspekt
dotyczący pewnej niesymetryczności co do wysokości
kwot, które uzyskują poszczególne organizacje pożyt-
ku publicznego. Nie robiłbym z tej niesymetryczności
problemu systemowego, ponieważ zawsze będzie taka
sytuacja, w której organizacje pożytku publicznego
z racji przedmiotu swojego działania będą adresować
te środki w różnej skali i w różny sposób oraz będą
odwoływać się do różnej polityki informacyjnej – ta-
kiej polityki informacyjnej, jaką uznają za stosowną
i jaka będzie sprzyjała realizacji ich zadań. Mamy
ogromną nadzieję, że transparentność, którą przewi-
dujemy w rezultacie nowelizacji, jako że organizacje
pożytku publicznego, jak państwo wiedzą, będą zo-
bowiązane do tego, żeby przedstawiać publicznie
sposób rozliczenia środków uzyskanych w ramach
1% podatku, przyczyni się do tego, że w ten sposób
uzyskamy dodatkowe informacje na temat wszelkich
mechanizmów związanych z wydawaniem tych środ-
ków i będzie można poddać ocenie to, w jaki sposób
te środki są wydatkowane.
Pan poseł Piechota poruszył kwestię wysokości
wpływów z tego tytułu. Chciałbym podkreślić, że
Ministerstwo Finansów podsumowało akcję przeka-
zywania 1% podatku na rzecz organizacji pożytku
publicznego. Według szacunków ministerstwa liczba
osób przekazujących 1% podatku zwiększyła się
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
116 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej Radosław Mleczko
w stosunku do ubiegłego roku o ponad 2 mln osób.
W tym roku aż 7 324 953 podatników zdecydowało
się przekazać 1% swojego podatku na rzecz organi-
zacji pożytku publicznego. W ubiegłym roku była to
odpowiednio liczba 5 134 675 osób. W związku z tym
kwota wnioskowana do przekazania na rzecz orga-
nizacji pożytku publicznego również osiągnęła nie-
spotykaną dotąd skalę i wynosi 397 923 tys. zł.
W ubiegłym roku było to 271 mln zł, czyli o prawie
127 mln zł mniej. Widzimy i tendencję, i pewną dy-
namikę zmian, widzimy po prostu, że mechanizm,
który został uruchomiony, sprzyja skuteczniejszemu
przekazywaniu tych środków.
Poruszony został również przez pana posła spra-
wozdawcę wątek niezwykle istotny dla tego projektu,
a mianowicie dotyczący możliwości adresowania
środków przekazywanych przez podatników w ra-
mach tego 1% podatku i wskazywania, na co te środ-
ki konkretnie powinny być wydatkowane. Jak słusz-
nie podkreślił pan poseł sprawozdawca – takie jest
również stanowisko rządu w tej sprawie – nie jest to
wymóg obligatoryjny, jest to raczej pewna forma su-
gestii czy oczekiwania w stosunku do organizacji
pożytku publicznego. Bardzo ważne jest słowo, które
padało w tej debacie wielokrotnie, a mianowicie: za-
ufanie. Ja też, jako osoba, która decyduje się przeka-
zać ten 1% podatku na rzecz konkretnej organizacji,
mam zaufanie do tej organizacji i w związku z tym
wierzę i wiem, że te środki zostaną wykorzystane
w sposób właściwy. Wydaje się, że to zaufanie, które
budujemy zarówno w debacie, która trwa, jeżeli cho-
dzi o nowelizację, pomiędzy partnerami społecznymi,
rządem, administracją, organizacjami pożytku pu-
blicznego, powinno owocować również później, już
przy przyjmowaniu szczegółowych rozwiązań zwią-
zanych z adresowaniem środków płynących z prze-
kazywania 1% podatku. Oby płynęło ich jak najwięcej
i oby ta dynamika, którą starałem się przed chwilą
zobrazować, podtrzymana była również w kolejnych
latach.
Powrócę do pytań szczegółowych, odnoszących się
do wieloletniego programu współpracy. Na obecnym
etapie naszych prac nad nowelizacją rozstrzygnięta
została kwestia sprawozdawczości, składania corocz-
nych sprawozdań dotyczących wieloletniego progra-
mu współpracy, który miałby trwać od roku do 5 lat.
Jeśli chodzi natomiast o obowiązującą formułę ogło-
szenia, to co do tego nie ma rozstrzygnięć, które mia-
łyby wskazywać jakąś formę ogłoszenia jako obliga-
toryjną. Forma ogłoszenia, można powiedzieć, zależy
od decyzji podmiotu ogłaszającego.
Program wieloletni – takie pytanie również padło
ze strony państwa – nie jest programem obligatoryj-
nym i nie jest programem, który miałby wynikać
z ustawy jako program obligatoryjny.
Pan poseł Michałkiewicz mówił o bardzo ważnym
obszarze dotyczącym działalności gospodarczej i eko-
nomii społecznej, czyli tej sfery działalności, która
w jakimś sensie dotyczy również – może nie w sposób
bezpośredni – wszelkich zagadnień związanych
z działalnością organizacji pozarządowych. Chciał-
bym tu przekazać, ze względu na zbieg okoliczności,
informację ważną, istotną. A mianowicie dzisiaj od-
były się Ogólnopolskie Spotkania Ekonomii Społecz-
nej 2009, podczas których strona rządowa wraz
z partnerami społecznymi, jak również członkami
Zespołu ds. rozwiązań systemowych w zakresie eko-
nomii społecznej, który powołał pan premier Tusk
jakiś czas temu, dyskutowali na temat projektu usta-
wy o przedsiębiorczości społecznej. Jesteśmy w tej
chwili na etapie konsultacji społecznych. Staramy się
przygotować merytoryczne działania, które miałyby
w przyszłości służyć przedstawieniu tego projektu,
a wcześniej określeniu, we współpracy z naszymi
partnerami, jego założeń.
Jeśli chodzi o wątek poruszony przez pana posła
Kasprzaka, dotyczący strefy związanej z działalno-
ścią organizacji pożytku publicznego czy wątpliwości
związanych z systemem kontroli organizacji pożytku
publicznego, to odnoszę wrażenie, że ta nowelizacja,
którą wspólnie proponujemy, jest pod wszelkimi wzglę-
dami nowelizacją zrównoważoną, tzn. taką, która
tworzy nowe formy działalności, przedmiot działal-
ności dla organizacji pożytku publicznego, dający
kolejny impuls do tego, żeby działalność tych organi-
zacji była jak najskuteczniejsza i służyła interesowi
społecznemu. Jednocześnie wskazujemy na pewne
mechanizmy, które ułatwią i sprecyzują mechanizm
transparentności, jak go nazywałem, ponieważ nie
chciałbym tworzyć w tym komentarzu wrażenia, że
obserwujemy jakieś zjawisko, jakiś poważny problem
związany na przykład ze sprawozdawczością organi-
zacji pożytku publicznego. Oczywiście jest ten mar-
gines, jak powiedział pan poseł sprawozdawca, w związ-
ku z tym zaproponowany został w nowelizacji mecha-
nizm, który jasno określa zasady postępowania
i reguły gry, które nas wspólnie obowiązują w sytu-
acji, kiedy tę misję działalności organizacji pożytku
publicznego przyjmujemy na siebie.
Padło również pytanie – wyrażona została obawa
– dotyczące zaproponowanego w nowelizacji 2-letnie-
go okresu działalności organizacji pożytku publicz-
nego, a zatem w konsekwencji możliwości odpisania
1% podatku. Wydaje mi się, że zaszło pewne nieporo-
zumienie, ponieważ dopiero wraz z uzyskaniem, że
tak powiem, uprawnień organizacji pożytku publicz-
nego ten 1% będzie mógł być przekazywany takiej
organizacji, a zatem tożsama jest w tym wypadku
sytuacja, jeżeli chodzi o ten 2-letni okres, którego to
dotyczy.
Wrócę jeszcze nie tyle do pytania, ile do szerszego
komentarza, który przedstawił pan poseł Piechota
podczas swojego krótkiego wystąpienia, i do kwestii
asymetryczności i refleksji dotyczącej sposobu wyko-
rzystywania środków do akcji reklamowych, które
prowadzone są przez organizacje pożytku publiczne-
go. Otóż chyba zgodzimy się co do tego, że akcje in-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej Radosław Mleczko
formacyjne, akcje reklamowe czy propagowanie dzia-
łalności poszczególnych organizacji, oczywiście na
miarę środków, na miarę tych organizacji, są istotną
częścią propagowania pewnych wzorów zachowania
i celów realizowanych przez te organizacje pożytku
publicznego. Natomiast odnotowując tę uwagę czy tę
wątpliwość pana posła Piechoty, chcę powiedzieć, iż
wydaje się, że byłoby dobrze, gdyby tego rodzaju py-
tania i tego rodzaju debaty były zadawane i prowa-
dzone na forum Rady Działalności Pożytku Publicz-
nego, która jest właściwym miejscem do podejmowa-
nia takich wątków. My ze strony ministerstwa bę-
dziemy oczywiście chętnie uczestniczyć w takich
debatach.
I jeszcze jedna bardzo ważna kwestia. Pan poseł
sprawozdawca w turze pytań poruszył wątek doty-
czący innych – jak pan poseł się wyraził – grup po-
datników. W istocie mogę odpowiedzieć, że takie
rozmowy z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych zo-
stały podjęte. Zastanawiamy się nad tym, czy nie
znaleźć rozwiązania, które w odniesieniu do tej innej,
jak pan poseł powiedział, grupy podatników mogłyby
być w różny sposób wprowadzone. Natomiast nie
chciałbym się tutaj ustosunkowywać do tego szcze-
gółowo, ponieważ te rozmowy są na etapie wstępnym
i nie jestem upoważniony, żeby w tej sprawie zajmo-
wać jednoznaczne stanowisko.
Oczywiście rozmawiamy również z ministrem
finansów, dlatego że mamy obserwacje, o których
państwo też tutaj mówili, dotyczące pewnych termi-
nów związanych z przekazywaniem środków. Nie
możemy tylko cieszyć się z tego, że tych środków jest
coraz więcej, że są one coraz lepiej adresowane. Mu-
simy też dbać o to, żeby ten mechanizm przekazywa-
nia środków do organizacji pożytku publicznego był
jak najsprawniejszy i żeby wokół tego niezwykle waż-
nego zjawiska nie tworzyć na żadnym etapie jakiejś
atmosfery niedopowiedzeń i wątpliwości związanych
z tym, że środki nie dotarły na czas, albo że nie zo-
stały w sposób właściwy wykorzystane, co widać
w debacie, która toczy się w parlamencie, a toczyła
się również na forum organizacji pozarządowych.
Chciałbym raz jeszcze bardzo serdecznie podzię-
kować państwu za te pytania, które dzisiaj zostały
skierowane, i za przedstawienie tego projektu oraz
wyrazić nadzieję, że w rezultacie zgłoszonych przez
państwa poprawek i przyszłych prac w komisji ten
projekt będzie doskonalony i że w rezultacie tej bar-
dzo szerokiej nowelizacji, jak słusznie zauważono
w debacie, uzyskamy ustawę, która będzie odpowie-
dzią na oczekiwania środowisk, a przede wszystkim
ludzi, którzy na wsparcie i na pomoc organizacji pożyt-
ku publicznego czekają. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Ewa Kierzkowska)
117
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.
Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł
Tadeusz Tomaszewski.
Bardzo proszę.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Było kilka pytań
skierowanych bezpośrednio do mnie, więc postaram
się na nie odpowiedzieć.
Po pierwsze, dwie poprawki, które zostały zgło-
szone w czasie drugiego czytania, dotyczą rozszerze-
nia sfery zadań publicznych. Po drugie, poprawka
dotycząca zmiany ustawy o rehabilitacji zawodowej
i społecznej przedstawiona przez pana posła Michał-
kiewicza jest bardzo istotna, bo tą ustawą wprowa-
dzamy ujednolicenie trybu ogłaszania zadań publicz-
nych, m.in. likwidując oddzielny tryb dla ustawy
o rehabilitacji zawodowej i społecznej. Stąd ta wła-
śnie poprawka będzie, moim zdaniem, bardzo istotna
i godna poparcia, podobnie jak poprawka klubu So-
juszu Lewicy Demokratycznej dotycząca możliwości
udzielania dotacji również na cele związane z inwe-
stycjami prowadzonymi przez organizacje, ale pod
warunkiem, że to zadanie jest związane z zadaniem
jednostki samorządu terytorialnego.
Kolejne kwestie, które były podnoszone, dotyczą
m.in. przyjęcia programu współpracy w drodze za-
rządzenia, a także sytuacji prawnej obecnych progra-
mów. Mówił o tym pan poseł Gwiazdowski. Obecnie
samorządy przyjmują te programy. Jeśli nasza usta-
wa wejdzie w życie 2 stycznia 2010 r., tak jak przewi-
dujemy, to każdy samorząd w każdej chwili może
zmienić własną uchwałę. Jeśli będzie chciał wprowa-
dzić do przyjętego w tym roku programu współpracy
nowe elementy wynikające z tych rozwiązań, które
są, np. rozszerzony zakres konsultacji prawa miejsco-
wego dotyczący obszarów działalności pożytku pu-
blicznego, wówczas to uczyni. Tutaj nie widzę żad-
nych kłopotów.
Było też pytanie dotyczące ogłoszeń o konkursach
w prasie lokalnej, w tygodnikach. Od kogo to zależy?
Jak pan minister wspomniał przed chwilą, zależy to
od podmiotu, który ogłasza ten konkurs. Umieścili-
śmy taką możliwość również dlatego, że jak Minister-
stwo Pracy i Polityki Społecznej ogłasza konkurs
dotyczący Funduszu Inicjatyw Obywatelskich, to
myślę, że dobrze by było, gdyby to się jednak ukaza-
ło w prasie ogólnopolskiej, a nie tylko na stronie in-
ternetowej. W związku z powyższym zostawiliśmy to
rozwiązanie. Jeśli rzecz dotyczy województwa, to or-
gan, który daje ogłoszenie, dobrze rozważy, czy sko-
rzystać również z innych mediów.
Pan poseł Namyślak pytał, w jaki sposób będzie
wyglądała współpraca organizacji pozarządowej, jeśli
w danej gminie, powiecie lub województwie nie ma
takiego programu. Ano będzie układała się zgodnie
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
118 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Poseł Tadeusz Tomaszewski
z prawem przewidzianym w tejże ustawie, bo przecież
ustawa jest nadrzędna wobec prawa lokalnego. W związ-
ku z powyższym program współpracy organizacji
pozarządowych wybiera z całego katalogu, o którym
mówi ustawa, i tworzy program współpracy adekwat-
ny do środowiska, w którym funkcjonuje dana jed-
nostka samorządu. Może też podkreślać pewne rze-
czy, np. że zamierza w następujących obszarach życia
społecznego, takich jak pomoc społeczna, kultura
fizyczna, ochrona przeciwpożarowa, powierzać zada-
nia na okres 5 lat, tak jak przewiduje to ustawa. To
jest właśnie specyfika tych programów współpracy.
Kwestia 1%, działalności gospodarczej, pytanie
pani poseł Beata Mazurek, uwzględnianie protestów,
które do nas docierają itd. Szanowni państwo, proszę
zauważyć, że 1% to jest podatek podatników, czyli
osób fizycznych, na rzecz budżetu państwa. Ustawo-
dawca powiedział: możesz podjąć decyzję i zamiast
do budżetu państwa płać na rzecz organizacji pożyt-
ku publicznego w celu realizacji działalności w sferze
pożytku publicznego. Teraz rozszerzamy te sfery
z 24 do 32, czyli jest to bardzo szeroki obszar. Część
organizacji mówi: nie, nie, idźmy dalej, niech podat-
nicy dają nam pieniądze na działalność gospodarczą,
bo ona służy szczytnym celom. Moim zdaniem, gdyby
takie rozwiązanie miało zostać zadekretowane w tej
ustawie, to wymagałoby notyfikacji w Komisji Euro-
pejskiej, bo to oznaczałoby, że z pieniędzy budżetu
państwa dofinansowujemy działalność gospodarczą.
Przecież obok takiej działalności gospodarczej jest
prowadzona inna działalność gospodarcza przez oso-
by fizyczne, które muszą wziąć kredyt, a jeśli korzy-
stają z pomocy publicznej, to obywa się zgodnie
z regułą pomocy de minimis. Stworzyliśmy taką moż-
liwość dla innego podmiotu ekonomii społecznej, jaką
są spółdzielnie socjalne. Jeśli będzie taka wola rządu,
to tak – to jest bardzo istotna kwestia, to jest budżet
państwa, pieniądze podatników – ale nie było takiej
woli, nie było takiej inicjatywy wśród posłów i chcę
oznajmić Wysokiej Izbie, że nikt nie przygotował
w tej sprawie poprawki. Uznaliśmy, że na tym etapie
rozwoju idei 1% byłoby to wyjątkowo niekorzystne.
O tych problemach mówił m.in. pan poseł Piechota.
Dzisiaj umożliwiamy przyjrzenie się temu, jak wy-
datkowane są te środki. Minister będzie wydawał
rozporządzenie, w którym określi, na jakim druku
będzie składane sprawozdanie finansowe, w tym
sprawozdanie z wykonania 1%, i wtedy dopiero zoba-
czymy, jak to wygląda, jak gospodarowała organiza-
cja, która w ubiegłym roku dostała w ramach 1%
40 mln zł, za ten rok nie analizowałem, ile z tych
40 mln zł wydała na reklamę, na billboardy czy na
wynajmowanie specjalistycznych agencji PR-owskich.
Przecież my jesteśmy w podobnej sytuacji, jeśli cho-
dzi np. o partie polityczne. Ograniczyliśmy w Izbie
możliwość wydatkowania pieniędzy budżetowych
w ramach subwencji m.in. na te cele. Stąd, jeśli cho-
dzi o przeznaczanie 1%, napisaliśmy: wyłącznie na
działalność pożytku publicznego. Ale proszę zauwa-
żyć, działalność pożytku publicznego może być od-
płatna i nieodpłatna, więc można prowadzić działal-
ność odpłatną i przeznaczać ten 1% na działalność
odpłatną. Oczywiście trzeba pamiętać o różnicy mię-
dzy działalnością nieodpłatną a działalnością gospo-
darczą, dlatego na tym etapie nie było w Wysokiej
Izbie żadnego poparcia dla rozszerzania przeznacze-
nia 1%, bo myślę, że inaczej zareagowaliby podatnicy,
którzy mówiliby: proszę nam dać pieniądze na budo-
wanie domów. Sądzę, że w tak ważnych kwestiach
musimy być tutaj bardzo ostrożni.
Dalej, pan poseł Woźniak wspominał o tym, że
mogą być przypadki, kiedy nie ma przekazanych
środków z 1%, mimo że zgodnie z ustawą powinny
być do końca lipca, po 3 miesiącach, nie dłużej niż do
końca lipca. Myślę, że są to wyjątki, jakieś sytuacje
nadzwyczajne, i trzeba to monitorować, a najlepiej
monitorują ci, którzy są tym zainteresowani. Gdyby
były takie przypadki, to trzeba się przyjrzeć, czy
ustawa przewiduje odsetki, bo, przepraszam, ale po-
winno być tak samo jak w innych przypadkach. Jeśli
fiskus i budżet państwa mówi, że jeśli w odpowied-
nim czasie nie ureguluję swoich należności, to płacę
odsetki karne, jest stosowna sankcja. Jeśli byłby to
jakiś szerszy problem, to wtedy trzeba znaleźć roz-
wiązanie, które pozwoli wprowadzić spójne rozwią-
zanie, które już dzisiaj funkcjonuje w podobnych
sytuacjach.
Prowadzenie działalności na rzecz swoich człon-
ków a status OPP. Mówimy, że organizacja pozarzą-
dowa nie można uzyskać takiego statusu, jeśli prowa-
dzi działalność tylko na rzecz swoich członków. Jak to
udowodnić? Sądy, kiedy rozpatrują wnioski o wpis do
Krajowego Rejestru Sądowego, mówią: proszę nam
przynieść zaświadczenie organu władzy publicznej lub
inne, mówiące, że prowadzicie działalność w określo-
nym obszarze na rzecz ogółu społeczności. Nie sądzę,
aby którykolwiek organ, którakolwiek organizacja
chciała poświadczyć coś, co jest niezgodne ze stanem
faktycznym.
Bezpłatne ogłoszenie i kilka tysięcy organizacji,
czyli zmiana czy nowelizacja ustawy o Krajowej Ra-
dzie Radiofonii i Telewizji. Tak, rozważaliśmy pro-
blem podniesiony przez pana posła, jak te 8 tys. or-
ganizacji będzie ubiegać się o możliwość emitowania
programów związanych z nieodpłatną działalnością
pożytku publicznego. Uwzględniliśmy to, dodając
w tym rozporządzeniu zapis: uwzględniając różno-
rodność zadań publicznych określonych w art. 4,
czyli te 32 obszary ustawy, oraz ich znaczenie dla
społeczności. Nie jest więc tak, że wszyscy będą mie-
li do tego prawo.
Przy tym rozporządzeniu pracować będzie m.in.
Rada Działalności Pożytku Publicznego, w której
zasiadają przedstawiciele organizacji, samorządów
i rządu, odbędzie się zasadnicza dyskusja, jak przy-
gotować to rozporządzenie.
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Tadeusz Tomaszewski
Dlaczego to rozporządzenie? Bo była teraz taka
możliwość. Zawsze pytałem, co roku, przy sprawoz-
daniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, czy pra-
cują nad tym sprawozdaniem. Przewodniczący za
każdym razem odpowiadał, że pracują długo i na-
miętnie, ale nic z tego nie wynikało. W związku z tym
teraz tworzymy podstawę prawną, która mówi, że
wydaje, więc nakładamy stosowny obowiązek.
Inicjatywa lokalna ograniczona do gmin, tylko
gminy. Wyjaśnił to pan minister. Tak było w projek-
cie rządowym, teraz to zmieniamy, uwzględniając
jednostki samorządu terytorialnego wszystkich
szczebli, aby można było realizować pomysły miesz-
kańców w tej sprawie. Serdecznie dziękuję za uwagę.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Zamykam dyskusję.*)
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro-
jekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu
przedstawienia sprawozdania.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że
Sejm propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów
porządku dziennego zaplanowanych na dzień 21 paź-
dziernika br.
Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło-
szenia oświadczeń poselskich.
Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze
wygłosić oświadczenie?
Pan poseł Tomaszewski, bardzo proszę.
Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam
za zamkniętą.
Głos ma pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Piotr Stanke:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W swoim dzisiej-
szym oświadczeniu chciałbym zwrócić szczególną
uwagę na wybitną postać błogosławionego księdza
Józefa Jankowskiego. Wspaniałą okazją do uczczenia
pamięci i oddania mu należnej czci są uroczystości
związane z 5. rocznicą nadania jego patronatu mia-
stu i gminie Brusy. Jak powiedział postulator proce-
su beatyfikacyjnego ks. dr Henryk Kietliński, błogo-
sławionego księdza Józefa Jankowskiego można na-
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.
119
zwać męczennikiem za wiarę i miłość. Śmiało też
można dodać, że jego absolutne zawierzenie Bogu
było, jest i zawsze będzie nieocenionym drogowska-
zem na drodze prowadzącej do Domu Ojca.
Zważywszy na to, że mam zaszczyt reprezentować
w Sejmie region, z którego pochodził ksiądz Jankow-
ski, pozwolę sobie na przedstawienie jego sylwetki
i działalności. Urodził się 17 listopada 1910 r. w miej-
scowości Czyczkowy koło Brus w pow. chojnickim
jako drugi syn z ośmiorga dzieci Roberta i Michaliny.
Od najmłodszych lat odznaczał się głęboką religijno-
ścią, zamiłowaniem do modlitwy i wrażliwością na
potrzeby drugiego człowieka.
Szkołę średnią ukończył w Collegium Marianum
w Wadowicach. Studia filozoficzno-teologiczne odbył
w Wyższym Seminarium Duchownym w Ołtarzewie.
2 sierpnia 1936 r. z rąk bpa gnieźnieńskiego Anto-
niego Laubitza otrzymał świecenia kapłańskie. Z głę-
bokim zaangażowaniem wykonywał swoje zwyczajne
obowiązki duszpasterskie. Pełnił funkcję prefekta
szkół w Ołtarzewie i okolicy, był opiekunem Krucja-
ty Eucharystycznej i postulantów, sekretarzem Ko-
mitetu Pomocy Dzieciom, duszpasterzem żołnierzy
i ludności cywilnej w pierwszych dniach wojny 1939 r.
i wreszcie ekonomem domu seminaryjnego w czasie
okupacji niemieckiej. Niestety czasy, w których przy-
szło mu pełnić posługę kapłańską, nie były łatwe.
Wymagały szczególnej odwagi i poświęcenia, zwłasz-
cza w okresie wojny.
Tragiczna, ale jednocześnie chwalebna historia
męczeństwa i śmierci ks. Jankowskiego rozpoczęła
się 16 maja 1941 r., kiedy to został aresztowany przez
gestapo. Przewieziono go na Pawiak, a po dwóch ty-
godniach okrutnych tortur do obozu zagłady w Oświę-
cimiu. Tam wyniszczony ciężką pracą i głodem, nie-
ludzko skatowany przez obozowego oprawcę, zmarł
16 października 1941 r. Ciało młodego kapłana zo-
stało spalone w krematorium obozowym.
Ks. Józef Jankowski był człowiekiem głębokiej
modlitwy i kontemplacji. Wyróżniał się ujmującą do-
brocią, ale też stanowczością, solidnym wykonywa-
niem obowiązków i odwagą w obronie wolności i god-
ności człowieka.
Jak wspominają osoby, które miały okazję go po-
znać, szczerą troską duszpasterską otaczał swoją
rodzinę i bliskich. Był blisko nich w swej pamięci
i żarliwej modlitwie. Młodym sercem kapłańskim
ukochał szczególnie dzieci i młodzież. Starał się pro-
wadzić ich pewnymi ścieżkami wiary i wskazywać
przebaczającą miłość Boga jako drogę do świętości.
Zawsze stawiał sobie najwyższe wymagania. Za
wszelką cenę pragnął służyć innym i dawać im choć-
by odrobinę nadziei i miłości w trudnych czasach
wojny. Tę postawę potwierdził bohaterskimi czynami
i ofiarą z własnego życia.
Ojciec Święty Jan Paweł II beatyfikował ks. Jó-
zefa Jankowskiego w gronie 108 polskich męczen-
ników wyniesionych na ołtarze w Warszawie 13 czerw-
ca 1999 r. Była to chwila wielkiej radości i niewypo-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
120 Oświadczenia poselskie
Poseł Piotr Stanke
wiedzianej dumy mieszkańców regionu, z którego
pochodził.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szczególnie mi
bliskie słowa błogosławionego ks. Józefa o tym, że nie
godność, nie władza daje szczęście, ale zbliżenie się
do Boga, miłość, nadają sens mojej służbie publicznej,
którą mam zaszczyt pełnić. Wybitna osobowość i naj-
szczerszy przykład z życia, jaki daje nam, ludziom
współczesnym, pozostaje wciąż aktualny i nieprze-
mijający.
Warto podkreślić, że nie tylko miasto i gmina
Brusy przyjęły patronat błogosławionego. Dzięki sta-
raniom grona pedagogicznego, uczniów i rodziców
jego imię z dumą nosi także Szkoła Podstawowa
w Czyczkowach.
Te ważne inicjatywy zasługują ze wszech miar na
wdzięczność i szacunek, podkreślają bowiem znacze-
nie wybitnych postaci pochodzących z regionu, dają
najmłodszym wspaniały przykład do naśladowania
i pozwalają budować społeczeństwo obywatelskie.
Wymiernym przykładem takiego działania jest współ-
praca odległych od siebie geograficznie, a bliskich ze
względu na osobę błogosławionego ks. Józefa Jan-
kowskiego, gmin Brusy i Ożarów. Dziękuję bardzo za
uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Bardzo proszę, głos ma pan poseł Jerzy Ziętek,
Platforma Obywatelska.
Proszę, panie pośle.
Poseł Jerzy Ziętek:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ra-
dzionków to miasto i gmina w południowej Polsce,
w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim,
w północnej części Górnośląskiego Okręgu Przemysło-
wego. Sąsiaduje z gminami: Bytom, Piekary Śląskie,
Świerklaniec, Tarnowskie Góry. Według danych z 31 grud-
nia 2008 r., miasto miało 16 900 mieszkańców.
Nazwa: Radzionków pochodzi prawdopodobnie
od imienia Radzin lub Radzinek. Według tutejszej
legendy, przez te tereny przechodził św. Wojciech
wraz ze swym bratem Radzinem Gaudentym i na-
wracał tamtejszą pogańską jeszcze ludność. Obaj
misjonarze mieli być założycielami tej miejscowości,
co mógłby potwierdzić fakt, że radzionkowska świą-
tynia od najdawniejszych czasów była poświęcona
św. Wojciechowi.
Najstarsze wzmianki dotyczące Radzionkowa po-
chodzą z lat 1326–1357. Są to przechowywane w Wa-
tykanie listy opłat podatku zwanego: świętopietrze.
Płynie stąd wniosek, że Radzionków jako osada po-
wstał co najmniej kilkadziesiąt lat wcześniej.
Pod koniec XIX w. w Radzionkowie nastąpił znacz-
ny rozwój polskiego życia narodowego. Swoją działal-
ność rozpoczęło wiele towarzystw i związków o cha-
rakterze kulturalnym i sportowym. Po klęsce Niemiec,
26 czerwca 1922 r. Radzionków został uroczyście prze-
jęty przez administrację polską. Pierwszym naczelni-
kiem gminy był działacz plebiscytowy Paweł Bronzel.
W 1929 r. naczelnikiem został mój dziadek Jerzy Zię-
tek, późniejszy wojewoda katowicki.
Jak pisze prof. Jan Walczak w książce pt. „Gene-
rał Jerzy Ziętek wojewoda katowicki: biografia Ślą-
zaka”, cytuję: mimo aspiracji do miejskości niektó-
rych swych obywateli, Radzionków w 1922 r. bardziej
przypominał wieś. Osada tonęła w błocie. Ulice nie
miały bruku ani kanalizacji czy oświetlenia. Ponie-
waż Radzionków otoczony jest wzniesieniami, jego
ulice w czasie deszczów i wiosennych roztopów za-
mieniały się w potoki. Nie wpływało to dodatnio na
zdrowotność mieszkańców.
Jerzy Ziętek, piastując stanowisko burmistrza
w latach 1929–1939, całkowicie zmienił obraz Ra-
dzionkowa. Budowa 10 domów mieszkalnych, odda-
nych w ciągu roku, zakup siewnika i młockarni mo-
torowej, budowa kanału burzowego i asfaltowanie
dróg, ośrodek rekreacji, sportów i przysposobienia
wojskowego na Księżej Górze, łącznie z szybowi-
skiem, stadion mały w przysiółku Rojca i stadion
duży w Radzikowie z boiskiem, torem kolarskim
i motocyklowym oraz kortami tenisowymi, ponadto
tor saneczkowy, strzelnica „Sokół”, nowa szkoła, plac
targowy, dom oświaty, świetlica i ośrodek zdrowia dla
bezrobotnych, świetlica PCK oraz wiele powstałych
organizacji i stowarzyszeń społecznych, od „drużyn
jordanowskich” dla dzieci i ogródków działkowych,
Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, oddziałów
ochotniczej straży pożarnej, Zjednoczenia Związków
Właścicieli Nieruchomości, Chóru „Przyjaźń”, przez
budowę dwóch kościołów po rewolucyjne jak na tam-
te czasy działania, zarówno socjalne, jak i inwesty-
cyjne, przeciwdziałające narastającemu w początkach
lat 30. kryzysowi, a tym samym narastającemu bez-
robociu – to tylko wąski wycinek całokształtu doko-
nań młodego burmistrza Jerzego Ziętka. One całko-
wicie odmieniły obraz Radzionkowa, a jednocześnie
w późniejszej działalności stały się inspiracją i na-
tchnieniem do wielkich inwestycji wojewódzkich,
kiedy Ziętek po latach został wojewodą śląskim.
W dniu 15 października br. ja, Jerzy Ziętek, poseł
na Sejm RP, najmłodszy wnuk wojewody Jerzego
Ziętka, wziąłem udział w obchodach 10. rocznicy
nadania miastu Radzionków patronatu św. Wojcie-
cha. 1 stycznia 1998 r. Radzionków odzyskał prawa
miejskie, a w 1999 r. św. Wojciech, biskup i męczen-
nik, zgodnie z dekretem Kongregacji do Spraw Kultu
Bożego i Dyscypliny Sakramentów Stolicy Apostol-
skiej oraz uchwałą Rady Miejskiej w Radzionkowie
został ogłoszony patronem Radzionkowa. Jego wize-
runek znalazł się w herbie miasta.
Niespełna tydzień temu odbyła się uroczysta sesja
Rady Miasta Radzionków, podczas której zostały
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Jerzy Ziętek
podjęte uchwały o ustanowieniu flagi, chorągwi i hej-
nału. Po sesji na terenie przyszłego rynku miejskiego
uroczyście posadzono dąb „Radzym”. Jestem dumny,
że mogłem wziąć udział w tych uroczystościach. Cie-
szę się także, że obecny burmistrz dr Gabriel Tobor,
tak jak mój dziadek, kiedyś też burmistrz, a później
wojewoda śląski, realizuje i kontynuuje wizje rozwo-
ju Radzionkowa, na miarę obecnych, europejskich
ambicji. Dziękuję serdecznie za uwagę.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Tadeusz Woźniak:
Dziękuję.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 14 września 1947 r.
we wsi Okopy w Białostockiem w parafii Suchowola
urodził się przyszły ksiądz Jerzy Popiełuszko. Jego
rodzice Marianna i Władysław byli rolnikami, pro-
wadzili 10-hektarowe gospodarstwo. Rodzina Popie-
łuszków była głęboko wierząca i w tej wierze wycho-
wywała swoje dzieci.
Młody Jerzy został ministrantem. Mimo iż do
suchowolskiego kościoła było kilka kilometrów,
a droga prowadziła przez las, codziennie wstawał
o 5 rano, aby zdążyć służyć do Mszy św. o godz. 7.
Potem szedł do szkoły, najpierw podstawowej, a na-
stępnie, od 1961 r., do liceum ogólnokształcącego,
które dzisiaj nosi jego imię. Po egzaminie dojrzałości
nie miał wątpliwości, jaką drogę wybierze, miał to
przemyślane już wcześniej. Kiedy zdecydował się
wstąpić do stanu kapłańskiego, wybrał Wyższe Me-
tropolitalne Seminarium Duchowne św. Jana Chrzci-
ciela w Warszawie.
W trakcie studiów Jerzy Popiełuszko trafił na dwa
lata do specjalnej kleryckiej jednostki wojskowej
w Bartoszycach, gdzie komunistyczna kadra zakazy-
wała przyszłym kapłanom modlić się, odbierała me-
daliki i różańce. Ksiądz Jerzy nie podporządkował
się temu, za co już wówczas był prześladowany. Mię-
dzy innymi odmówił stanowczo zdjęcia z palca różań-
ca. Szyderczy dowódca plutonu kazał mu wtedy stać
na zimnie boso, aż nogi zsiniały. Podobnych sytuacji
było wiele. Nawet osadzono go w areszcie. Gdy jed-
nostkę wysłano do Czechosłowacji w celu tłumienia
praskiej wiosny, ksiądz Jerzy rozchorował się i trafił
do szpitala. Ciężka służba w Bartoszycach nie zła-
mała go, a wręcz przeciwnie, umocniła w wierze.
Po ukończeniu seminarium 28 maja 1972 r. z rąk
prymasa Polski księdza kardynała Stefana Wyszyń-
skiego przyjął święcenia kapłańskie. Swoje duszpa-
121
sterzowanie rozpoczął jako wikary w podwarszaw-
skim kościele pw. Trójcy Świętej w Ząbkach, a na-
stępnie Matki Bożej Królowej Polski w Aninie i na
Żoliborzu. W tym czasie nie oszczędzał się, wiele pra-
cując. Płacił za to swym zdrowiem, wiele chorował.
Kiedyś zasłabł przy ołtarzu w czasie odprawiania
Mszy św.
20 maja 1980 r. zamieszkał jako rezydent w para-
fii św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu
u proboszcza księdza prałata Teofila Boguckiego,
żarliwego kapłana oraz patrioty oddanego sprawie
niepodległości Polski. To spotkanie i miejsce zawa-
żyło na całym dalszym życiu księdza Jerzego. Dość
przypadkowo znalazł się wśród strajkujących robot-
ników Huty Warszawa w sierpniu 1980 r., ale od tego
momentu nierozerwalnie związał się z robotnikami
jako kapelan „Solidarności”. Cieszył się ogromnym
poważaniem, mimo że był bardzo skromnym człowie-
kiem. Nieugięta postawa w stanie wojennym wzbu-
dzała powszechny szacunek, a słowa św. Pawła „Nie
daj się zwyciężać złu, ale zło dobrem zwyciężaj” stały
się mottem działania księdza Jerzego i dawały siłę
Polakom w tym tragicznym czasie. Szczególnym mo-
mentem wzrostu duchowego były msze święte odpra-
wiane w intencji ojczyzny. Ksiądz Jerzy Popiełuszko
przyciągał do siebie tłumy.
Działalność księdza Jerzego była bardzo uważ-
nie obserwowana przez Służbę Bezpieczeństwa,
która wszelkimi sposobami starała się uciszyć nie-
złomnego kapłana, który w imię Boże dodawał na-
dziei ludziom „Solidarności”, których umiłował.
Atakowano księdza w prasie, radiu i telewizji. Es-
becy śledzili i pilnowali go cały czas. Próbowali za-
straszać różnymi sposobami. Dręczyli anonimami,
w których grożono, że zostanie „poderżnięty”, po-
wieszony, ukrzyżowany. W ramach prowokacji bez-
pieka przeprowadziła rewizję w jego kawalerce, do
której podrzucono między innymi pisma niezależne,
naboje, trotyl, zapalniki, dynamit, za co groziła
kara do 10 lat pozbawienia wolności. Na tej podsta-
wie został aresztowany. Po zwolnieniu z aresztu był
jednak stale wzywany na kolejne przesłuchania.
W 1984 r. przesłuchiwano go aż 13 razy.
Wobec coraz większego zagrożenia księdza Jerze-
go kapelana „Solidarności” ostrzegali nawet biskupi.
Zaproponowano mu wyjazd na studia do Rzymu, ale
ksiądz Popiełuszko odpowiadał: „Jestem gotowy na
wszystko i ludzi, którzy mi ufali, nie zostawię”.
W tym czasie w MSW trwały już przygotowania do
zgładzenia niewygodnego księdza. Ksiądz Popiełusz-
ko był nieustannie inwigilowany, ale nigdy nie uginał
się pod presją służb komunistycznego terroru.
We wrześniu odwiedził swoją rodzinę po raz ostat-
ni. Żegnał się słowami: „Jakbym zginął, to tylko nie
płaczcie”.
Nocą 13 października 1984 r. pod Olsztynkiem
doszło do pierwszego nieudanego zamachu na księdza
Jerzego. Próbę ponowiono 19 października 1984 r.
W Górsku koło Torunia samochód z księdzem Je-
rzym wracającym do Warszawy z Bydgoszczy został
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
122 Oświadczenia poselskie
Poseł Tadeusz Woźniak
zatrzymany przez funkcjonariuszy komunistycznej
Służby Bezpieczeństwa. Skrępowali oni księdza, be-
stialsko torturowali i wrzucili do bagażnika samo-
chodu. Jego ciało z workiem kamieni utopiono w zale-
wie na Wiśle we Włocławku. O porwaniu powiadomił
jego kierowca Waldemar Chrostowski, który wysko-
czył z pędzącego samochodu i uciekł oprawcom.
Wkrótce okazało się, że ksiądz Jerzy nie żyje. Trzej
mordercy z MSW zostali osądzeni, ale proces nie
ujawnił faktycznych inspiratorów zbrodni. Do dziś
nie ujawniono wszystkich okoliczności mordu oraz
funkcjonariuszy stojących wyżej w hierarchii służb
komunistycznego reżimu niż bezpośredni sprawcy.
(Dzwonek) Jest pewne, że mimo upływu 25 lat wszy-
scy zamieszani w ten bestialski mord nie zostali
ujawnieni. Wbrew intencjom oprawców z tej śmierci
wyrosło dobro.
Mimo upływu czasu nie ginie pamięć o bohater-
skim kapelanie „Solidarności” i nie maleje przeko-
nanie o świętości księdza Jerzego. Jako Polacy cie-
szymy się i dziękujemy, że prezydent Rzeczypospoli-
tej Polskiej pan profesor Lech Kaczyński odznaczył
pośmiertnie tego wielkiego patriotę najwyższym pol-
skim orderem – Orderem Orła Białego, który złożył
na ręce pani Marianny Popiełuszko, matki księdza.
W dniu dzisiejszym Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
jednomyślnie przyjął uchwałę upamiętniającą 25.
rocznicę śmierci księdza Jerzego. Jako katolicy pozo-
stajemy w nieustannej modlitwie o rychłą beatyfika-
cję męczennika naszych czasów i w obliczu nowych
zagrożeń wołamy: „Sługo Boży, księże Jerzy, wsta-
wiaj się za nami i za naszą ojczyzną, którą bezgra-
nicznie umiłowałeś”. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Marek Rząsa, Platforma Oby-
watelska.
Bardzo proszę.
Poseł Marek Rząsa:
Dziękuję, pani marszałek.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moje oświadczenie
będzie dotyczyło 100 lat istnienia Akademickiego
Związku Sportowego.
Początki wychowania fizycznego i sportu akade-
mickiego na ziemiach polskich przypadają na pierw-
szą połowę XIX w. Już w 1817 r. władze rektorskie
Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie wprowa-
dziły do programu studiów ćwiczenia fizyczne.
Organizacją, która na trwałe związała się z pol-
skim szkolnictwem wyższym i ruchem sportowym,
jest obchodzący w tym roku akademickim swój jubi-
leusz 100-lecia Akademicki Związek Sportowy. Ini-
cjatywa utworzenia organizacji zrodziła się wśród
studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krako-
wie i po trwających przez kilka miesięcy pracach
przygotowawczych organizacja uzyskała prawo do
legalnej działalności. Było to w czerwcu 1909 r. Sta-
tutowym celem AZS było „rozbudzenie wśród mło-
dzieży zamiłowania do sportu i dawania członkom
materialnej możności do wspólnej pracy w kierunku
rozwijania sił fizycznych za pomocą wszelkich zdro-
wych a odpowiednich sportów, zabaw i gier rucho-
wych”. Założyciele AZS nawiązywali do starogrec-
kich ideałów sportu. Szczególną uwagę zwracali na
równomierne kształcenie umysłowe i fizyczne stu-
dentów, na czynnik zdrowotny i wychowawczy oraz
na kształtowanie postaw patriotycznych.
Po roku 1918 ASZ rozprzestrzenił swoją ideę
i działalność na wszystkie miasta w kraju, gdzie dzia-
łały szkoły wyższe. Bardzo szybko organizacja ta
zajęła dominujące miejsce w sporcie polskim. Podczas
Igrzysk Olimpijskich w Amsterdamie w 1928 r.
pierwszy złoty medal dla Polski zdobyła studentka
Uniwersytetu Warszawskiego Halina Konopacka. Ta
dominująca pozycja zarówno w sferze organizacyjnej,
rozwoju sportu, jak i uzyskiwanych w nim rezultatów
została zachowana do dzisiaj. Na 259 medali olimpij-
skich wywalczonych przez Polskę 150 zdobyli spor-
towcy spod znaku zielonego gryfa.
AZS szczyci się bardzo istotnym wkładem w roz-
wój sportu polskiego w minionym stuleciu. Mierzyć
go należy nie tylko medalami zdobytymi w igrzy-
skach olimipijskich, mistrzostwach świata czy Eu-
ropy, uniwersjadach lub akademickich mistrzo-
stwach świata oraz ustanowionymi rekordami.
Spoglądając na organizację z perspektywy stuletniej
działalności, która przypada na różne okresy histo-
ryczne naszego kraju, należy wskazać na elementy,
które świadczą o jej specyfice i wyróżniają ją na tle
innych organizacji sportowych w Polsce. AZS jest
najstarszym polskim stowarzyszeniem sportowym,
organizacją studencką, która mimo dwóch wojen
światowych działa nieprzerwanie. Zawsze prowadził
działalność dwutorową, tj. w zakresie sportu wyczy-
nowego oraz upowszechniania sportu. Akademickie-
mu Związkowi Sportowemu przyświecały szczytne
założenia ideowe takie jak: idea amatorstwa i czy-
stości sportowej rywalizacji, przywiązanie do barw
klubowych, prymat wartości wychowawczych spor-
tu nad osiąganiem wyniku za wszelką cenę, społecz-
ny charakter organizacji, kształtowanie więzi mię-
dzypokoleniowej wśród członków oraz propagowanie
sportu jako nieodzownego elementu rozwoju pełnej
osobowości człowieka.
Współcześnie AZS to największe stowarzyszenie
działające w środowisku akademickim. W 325 klu-
bach działających w uczelniach i w formule między-
uczelnianej zrzeszonych jest ponad 53 tys. członków
ćwiczących na co dzień w ponad 3 tys. sekcji sporto-
wych. Wśród nich są zarówno reprezentanci Polski
z gwiazdami sportu światowego klasy Otylii Jędrzej-
czak, Pawła Korzeniowskiego, Tomasza Kucharskie-
 52. posiedzenie Sejmu w dniu 21 października 2009 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Marek Rząsa
go, Szymona Ziółkowskiego, Anny Jesień, Leszka
Blanika czy Sylwii Gruchały, ale także studenci upra-
wiający sport dla zdrowia i satysfakcji. Dla tych
ostatnich od pięćdziesięciu lat AZS organizuje mi-
strzostwa szkół wyższych, w których w poprzednim
roku wystartowały reprezentacje 223 uczelni w 44 dys-
cyplinach sportu. Członkowie AZS od pięciu lat są
uczestnikami światowego programu ISIC, co po-
twierdzone jest wspólną legitymacją.
Patrząc z perspektywy mijającego stulecia historii
AZS, należy stwierdzić, że najmłodsze pokolenie na-
szej organizacji jest wierne zasadom ideowym sportu
akademickiego tworzonym przez poprzedników i wno-
si w mury swoich uczelni blaski młodości, radości
i siły. Akademickiemu Związkowi Sportowemu ży-
czymy następnych stu lat. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pan poseł Dariusz Lipiński, Platforma
Obywatelska.
Nie ma pana posła.
Głos ma pan poseł Krzysztof Brejza, Platforma
Obywatelska.
Nie ma pana posła.
Głos ma pan poseł Henryk Siedlaczek z Platformy
Obywatelskiej.
Pana posła również nie ma.
Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza To-
maszewskiego, klub Lewica.
Proszę uprzejmie.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Moje oświadcze-
nie dotyczy brakujących środków finansowych w urzę-
dach pracy na opłacanie składek zdrowotnych za
bezrobotnych. W ostatnim okresie urzędy pracy,
w tym w Wielkopolsce, sygnalizują brak środków fi-
nansowych na opłacanie składek zdrowotnych za
(Przerwa w posiedzeniu o godz. 20 min 48)
123
bezrobotnych. Media ogólnopolskie również ostatnio
poruszały ten problem. Wynika z tych informacji, że
zaległości pośredniaków wobec Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych w październiku wynosiły ok. 27 mln zł.
Chodzi, szanowni państwo, o składki za osoby, które
nie mają prawa do zasiłku, finansowane z budżetu
państwa. W pierwszym półroczu 2009 r., jak wynika
z informacji korporacji samorządowych, wykorzysta-
no 73% wszystkich pieniędzy przeznaczonych na za-
płatę składek. Mamy obecnie do czynienia ze wzro-
stem bezrobocia. Po pierwsze, ze względu na to, że
znajdujemy się w określonym czasie, w końcówce
roku, i to jest normalne, że w tym czasie zwiększa się
bezrobocie. Po drugie, również wiele firm sygnalizu-
je zwolnienia grupowe. Dlatego znaczący wzrost bez-
robocia spodziewany w listopadzie i grudniu może
spowodować, że ten problem się powiększy.
Z szacunku ekspertów korporacji samorządowych
wynika, że do końca roku może zabraknąć samorzą-
dom powiatowym ok. 800 mln zł na zapłacenie skła-
dek na ubezpieczenia za bezrobotnych. Stąd apel do
rządu, żeby w bieżących decyzjach ministra finansów
zostało uwzględnione zwiększenie stosownych środ-
ków finansowych wojewodów o te środki i żeby woje-
wodowie mogli je przekazać samorządom powiato-
wym, gdyż to w końcu samorząd powiatowy będzie
zadłużony wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
A jeśli jest to niemożliwe w tym roku, to żeby w bu-
dżecie przyszłego roku znalazły się zwiększone środ-
ki na realizację tego zadania państwa – państwa,
które ma chronić bezrobotnych, jeśli chodzi o dostęp
do bezpłatnej służby zdrowia. Dziękuję uprzejmie.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.*)
Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra,
tj. 22 października 2009 r., do godz. 9.
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.

Teksty wystąpień niewygłoszonych
Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz-
nych o poselskim projekcie ustawy o zmianie
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osią-
ganych przez osoby fizyczne
– punkt 6. porządku dziennego
Poseł Lech Kołakowski (Klub Parlamentarny
Prawo i Sprawiedliwość)
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mate-
rią, nad którą dziś się pochylamy, jest projekt ustawy
o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych
przez osoby fizyczne.
Nie neguję celowości przedłożonego projektu usta-
wy, mam jednak pytanie do wnioskodawcy. W uza-
sadnieniu, odnośnie do skutków, jakie mają przynieść
zakładane rozwiązania, znalazły się takie stwierdze-
nia, jak, cytuję: należy spodziewać się zwiększenia
dostępu dla producentów energii elektrycznej w od-
nawialnych źródłach do środków finansowych ofero-
wanych przez banki oraz przyśpieszenia rozwoju
sektora energii odnawialnej.
Czy wnioskodawca może przedstawić argumen-
ty popierające przedstawione przez niego tezy?
Bardzo mnie ciekawi, w jaki sposób, że tak powiem
kolokwialnie, „wykalkulowane” zostały zakładane
efekty.
Poseł Andrzej Szlachta (Klub Parlamentarny
Prawo i Sprawiedliwość)
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego
Prawo i Sprawiedliwość w przedmiocie ustawy o
zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fi-
zycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych
przez osoby fizyczne.
Jak już wspomniano podczas debaty w dniu 23 wrze-
śnia 2009 r. nad przedmiotowym projektem ustawy,
Załącznik nr 1
istotą nowelizacji jest zmiana kwalifikacji dochodów
osiąganych z odpłatnego zbycia świadectw pochodze-
nia otrzymywanych przez przedsiębiorstwa energe-
tyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elek-
trycznej z odnawialnych źródeł energii na wniosek,
o którym mowa w ustawie Prawo energetyczne.
Obecnie większość organów podatkowych uważa, że
prawa majątkowe wynikające ze zbycia świadectw
pochodzenia należy uznać za instrumenty finansowe
niebędące papierami własnościowymi i w związku z
tym trzeba nałożyć podatek w wysokości 19%. We-
dług omawianej nowelizacji przychody z odpłatnego
zbycia świadectw pochodzenia mają być objęte ry-
czałtem od przychodów ewidencjonowanych wg staw-
ki 5,5% tych przychodów.
Uwzględniając tezę, że zaproponowane zmiany
powinny stworzyć sprzyjające warunki do prowa-
dzenia działalności gospodarczej związanej z wy-
twarzaniem energii elektrycznej, oraz sprawozdanie
Komisji Finansów Publicznych zawarte w druku nr
2380, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość
poprze w głosowaniu przyjęcie omawianego projek-
tu ustawy.
Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmia-
nie ustawy o pomocy społecznej
– punkt 12. porządku dziennego
Poseł Mirosław Pawlak (Klub Poselski Pol-
skiego Stronnictwa Ludowego)
Czy, wobec nawet najszczytniejszych intencji po-
słów wnioskodawców, nie nastąpi tutaj rażąca dys-
proporcja w przyznawaniu kwot zasiłków pienięż-
nych? Będziemy bowiem mieli do czynienia z jednej
strony z zasobnością niektórych gmin i krzywdą lu-
dzi zamieszkujących w gminach ubogich, a z drugiej
strony –z równością kryteriów celowościowych tych
samych sytuacji osób z różnych zakątków kraju.
Czy projekt był konsultowany z ministrem pracy
i polityki społecznej i jaki jest wynik tych konsultacji?
2
Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw
Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicz-
nych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji
Międzynarodowej Konwencji w sprawie zwal-
czania aktów terroryzmu jądrowego, przyjętej
przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjedno-
czonych dnia 13 kwietnia 2005 r.
– punkt 13. porządku dziennego
Poseł Mirosław Pawlak (Klub Poselski Pol-
skiego Stronnictwa Ludowego)
Ratyfikując każdą konwencję, wysokie umawia-
jące się strony przyjmują na zasadzie wzajemności
pewne zobowiązania. Jakie zatem Rzeczpospolita
Polska sprawuje (w ramach Wspólnoty, nawet wycin-
kowo) rodzaje kontroli nad proliferacją?
W jakim stopniu ratyfikowanie konwencji pozwo-
li państwom, których nie łączy stosowna umowa eks-
tradycyjna, stosować ten dokument jako samoistną
podstawę ekstradycji?
Proszę o uszczegółowienie terminu: obiekt pań-
stwowy lub rządowy. Czy określenie to odnosi się w
swojej dyspozycji także do obiektów przedstawicielstw
dyplomatycznych państw obcych?
Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o
zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników
tymczasowych
– punkt 14. porządku dziennego
Poseł Mirosław Pawlak (Klub Poselski Pol-
skiego Stronnictwa Ludowego)
Czy proponowane rozwiązania prawne nie będą
stały w sprzeczności z dyrektywą Rady 89/391/EWG
z dnia 12 czerwca 1989 r. w kwestii niezezwalania na
zmniejszenie osiągniętego już stopnia ochrony w po-
szczególnych państwach członkowskich?
Dlaczego pan przewodniczący Komisji Nadzwy-
czajnej powołuje się na dostosowanie regulacji już
istniejących do prawa Unii Europejskiej, skoro zgod-
nie z opinią prawną BAS z dnia 28 lipca 2008 r. pro-
jekt ustawy nie wykonuje żadnego przepisu prawa
UE? Nie ma zatem podstaw, by uznać go za projekt
wykonujący to prawo.
Rozwiązanie w art. 8 pkt 3 jest niekorzystne, tak
dla pracownika, jak i pracodawcy, a przepisy art. 8a
i 8b to rozwiązania wprost wydumane przez pana
przewodniczącego, albowiem każde świadectwo le-
karskie jest okresowe i podany jest termin następne-
go badania. Skąd więc te dziwne pomysły?
Proszę o zaprezentowanie stanowiska ministra
pracy i polityki społecznej.
Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmia-
nie ustawy o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw
– punkt 16. porządku dziennego
Poseł Mirosław Pawlak (Klub Poselski Pol-
skiego Stronnictwa Ludowego)
Jak mają się zapisy o wolontariacie i przekazywa-
niu dokonanych zbiórek określonej fundacji, np. na
rzecz ochrony zdrowia i osób niepełnosprawnych, w
świetle przypadku emitowanego przez TVP (16 paź-
dziernika br.), w którym to fundacja odmówiła po-
mocy ze zbiórki celowej rodzicom umierającego dziec-
ka? Czy niektóre fundacje nie są dowodem na istnie-
nie pozaprawnych i pozostających poza wszelką
kontrolą różnej maści naciągaczy?
Czy zlecanie realizacji zadania publicznego z po-
minięciem otwartego konkursu ofert to nie znakomi-
ty biznes dla „przedsiębiorczych”?
Dlaczego państwo, gdzie tylko można, zrzuca z
siebie odium odpowiedzialności za byt polskiego spo-
łeczeństwa?
Wobec zrzucania odpowiedzialności za zadania
państwa proszę o wnikliwe wyjaśnienie, czy rzeczony
projekt nie narusza konstytucyjnej zasady pomocni-
czości państwa.
Oświadczenia poselskie
Poseł Szymon Stanisław Giżyński (Klub Par-
lamentarny Prawo i Sprawiedliwość)
Pisarz Julian Ejsmond w dziełku „Sztuka wymy-
ślania” z 1927 r. wyrokuje: W prasie codziennej kró-
luje dziś wszechwładnie wybitny dziennikarz. Wybit-
ny dziennikarz jest to taki dziennikarz, który się
nadaje do wybicia.
Pan premier Donald Tusk, widać głęboko przeję-
ty przesłaniem tego aforyzmu, stosując jego dyrekty-
wę i przenosząc ją na swój grunt, jednym ruchem
uporządkował niedawno stosunki w swoim najbliż-
szym politycznym otoczeniu.
Poseł Jan Kulas (Klub Parlamentarny Platfor-
ma Obywatelska)
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje oświad-
czenie poselskie poświęcam pamięci Kazimierza Biel-
skiego – jednego ze współtwórców Szkoły Morskiej w
Tczewie, kierownika jej Wydziału Mechanicznego,
wybitnego inżyniera i konstruktora, autora pierw-
szych podręczników z zakresu budowy okrętów,
przyjaciela i wychowawcy morskiej młodzieży.

Kazimierz Bielski, jak wielu innych współtwór-
ców Polski morskiej, pochodził z Kresów Wschodnich.
Urodził się 29 lipca 1860 r. w Czernichowie na Woły-
niu. Był synem Władysława Bielskiego, powstańca
styczniowego, i matki Józefy z domu Kosińska.
Kazimierz Bielski wyniósł z domu rodzinnego
staranne i patriotyczne wychowanie. Bez problemów
ukończył rosyjską 7-klasową szkołę realną w Rów-
nem. Następnie studiował w Instytucie Technolo-
gicznym w Petersburgu, gdzie otrzymał dyplom
inżyniera technologa. Pierwszą pracę zawodową
podjął w 1887 r. w Fabryce Newskiej. W ciągu kilku
lat stał się twórcą pierwszych konstrukcji morskich.
Swoje zdolności w tym zakresie rozwinął w Putiłow-
skiej Fabryce w Petersburgu, gdzie konstruowano
torpedowce.
Kazimierz Bielski stale dbał o poszerzanie swojej
wiedzy i podnoszenie kwalifikacji, dlatego też odbył
kilkumiesięczny staż w stoczniach zachodnioeuro-
pejskich. W 1892 r. przeniósł się nad Wołgę do towa-
rzystwa „Kaukaz i Merkury”. Towarzystwo to pro-
wadziło żeglugę na Wołdze i Morzu Kaspijskim. K.
Bielski rozbudował miejscowe warsztaty. Obudziła
się w nim wtedy żyłka przedsiębiorcy. Według jego
projektów zbudowano kilka większych statków
rzecznych. Przez kilka kolejnych lat kierował małą
fabryką.
Kazimierz Bielski ciągle poszukiwał nowych wy-
zwań i możliwości. W 1900 r. podjął wieloletnią pra-
cę w Franko-Rosyjskiej Fabryce Maszyn i Kotłów
Okrętowych w Petersburgu. W 1905 r. został nawet
zastępcą dyrektora ds. technicznych. W kolejnych
latach odnosił w tej fabryce swoje największe sukce-
sy zawodowe. Budował kanonierki i instalacje napę-
dowe dla krążowników, jak np. „Admirał Makarow”,
„Bajan” czy też „Pałłada”. Nowe doświadczenia zdo-
bywał ponownie w stoczniach zachodnich, w Anglii
i Tulonie. Później zajmował się budową turbin paro-
wych. Lata I wojny światowej spędził konsekwentnie
przy pracy w rosyjskich fabrykach zbrojeniowych. W
latach 1916–1917 był dyrektorem fabryki Dynamo
(do 15.05.1917 r.). Za te zasługi otrzymał Order św.
Anny drugiego stopnia.
Gdy Polska odzyskała niepodległość, Kazimierz
Bielski powrócił do ojczyzny. W 1919 r. pracował jako
główny inżynier w zarządzie Urządzeń Mechanicz-
nych Sekcji Eksploatacji Dróg Wodnych Ministerstwa
Robót Publicznych. Zajmował się wtedy także odbu-
dową zniszczonego przez Niemców taboru wiślanego.
Należał również do Stowarzyszenia Pracowników na
Polu Rozwoju Żeglugi „Bandera Polska”.
Latem 1920 r. Kazimierz Bielski znalazł się w
zespole inżyniera Antoniego Garnuszewskiego do
zorganizowania i uruchomienia Szkoły Morskiej w
Tczewie. Objął funkcję kierownika Wydziału Me-
chanicznego. Był do tego doskonale przygotowany.
W latach 1920–1933 profesjonalnie i z pasją kiero-
wał Wydziałem Mechanicznym. W sytuacji gdy nie
było programów i podręczników, tworzył wszystko
od podstaw. Z natury swego życia nie lękał się trud-
3
ności. W dzień wykładał (mechanika, mechanizmy
okrętowe, termodynamika), wieczorami pisał pod-
ręczniki. Uczył też rysunku technicznego i wykła-
dał przedmiot: projektowanie silników okrętowych.
Doskonalił swoją polszczyznę, tworzył zręby facho-
wej terminologii z zakresu mechaniki okrętowej.
Był duchem twórczym, niezwykle pracowitym i zna-
komicie zorganizowanym.
Kazimierz Bielski jest autorem pierwszych pol-
skich podręczników z zakresu mechanizmów okrę-
towych. Niejako wyedukował pierwsze pokolenie
mechaników Państwowej Szkoły Morskiej w Tczewie.
Jego liczne skrypty i podręczniki wydawał Instytut
Wydawniczy tczewskiej szkoły.
Kazimierz Bielski odnalazł w sobie wybitny talent
pedagogiczny. Zawsze znajdował czas dla młodzieży,
służył jej radą i pomocą. Nic dziwnego, że „Dziadek”
Bielski był lubiany i szanowany przez młodzież. Po-
został jej wierny, chociaż w 1926 roku otrzymał
atrakcyjną propozycję pracy na Politechnice War-
szawskiej.
W dowód uznania dla olbrzymiego wysiłku inży-
niera Kazimierza Bielskiego w tworzeniu pierwszych
kadr oficerskich dla Polskiej Marynarki Handlowej
otrzymał on Złoty Krzyż Zasługi.
Kazimierz Bielski aż do 1935 r. pracował w Pań-
stwowej Szkole Morskiej (od roku 1930 w Gdyni).
Wtedy też, w wieku 75 lat, przeszedł na zasłużoną
emeryturę. Jego życie szybko dobiegało końca. Zmarł
23 maja 1939 r. w Poznaniu i tam został pochowany.
Dożył blisko 79 lat.
Wysoki Sejmie! Kazimierz Bielski żył w dwóch
różnych epokach historycznych. Doskonale realizo-
wał się jako inżynier konstruktor, nieźle radził sobie
jako przemysłowiec. Położył ogromne zasługi w two-
rzeniu od podstaw Państwowej Szkoły Morskiej.
Konsekwentnie rozwijał swój talent naukowy i pe-
dagogiczny. Wychowankowie wspominali go z
wdzięcznością i sympatią. Niewątpliwie Kazimierz
Bielski dobrze zasłużył się Polsce, a w szczególności
Polsce morskiej.
Poseł Andrzej Szlachta (Klub Parlamentarny
Prawo i Sprawiedliwość)
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niniejsze
oświadczenie poselskie pragnę poświęcić jubileuszo-
wi 500-lecia nadania praw miejskich uroczej miej-
scowości Niebylec w powiecie strzyżowskim na Pod-
karpaciu.
Król Zygmunt Stary na mocy przywileju wyda-
nego 23 października 1509 r. nadał prawa miejskie
Niebylcowi na prośbę Mikołaja Machowskiego, nie-
gdyś dworzanina i krajczego królowej Elżbiety, w
uznaniu jego zasług. Według dokumentu lokacyjne-
go miasto miało powstać na terenie Jawornika, wsi
dziedzicznej Machowskiego, i miało nosić nazwę Ja-
wornik. Ponieważ Mikołaj Machowski nie przedsta-
wił planu sytuacyjnego, dopiero w trakcie wytycza-
4
nia granic przyszłego miasta jego centrum przesu-
nięto ku graniczącej z Jawornikiem wsi Niebylec
i z jej terenu, łącznie ze wschodnią częścią Jaworni-
ka, utworzono miasto Niebylec.
Nowo powstałe miasto było miastem prywatnym
i otrzymało immunitet sądowy oraz tradycyjne pra-
wo targowe. Dniem targowym ustanowiono ponie-
działek. Odbywać się tu miały dwa doroczne targi:
na święto Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego) i
święto Marii Magdaleny (22 lipca). Bardzo ważnym
artykułem handlowym w miasteczku były konie
węgierskie i polskie.
Po Machowskim właścicielami miasta byli kolej-
no: Romerowie, Łempiccy, Ankwiczowie i Pieniążko-
wie. W połowie XVIII w. właścicielem miasta został
Żyd Dawid Krauz, a po nim Teofil Drzewiecki. Ostat-
nim właścicielem był Josef Ascher Wallach.
Rangę miasta podniosło wybudowanie w 1646 r.
kościoła ufundowanego przez Janusza Romera, ów-
czesnego dziedzica, i przeniesienie dotychczasowej
parafii konieczkowskiej do Niebylca. W XVII i XVIII
w. miasto i okolice dotykały liczne najazdy, pożary
i epidemie. Po pierwszym rozbiorze Polski teren
gminy znalazł się w granicach zaboru austriackie-
go. Administracyjnie należał do powiatu rzeszow-
skiego w woj. lwowskim. Po wydaniu przez władze
austriackie patentu, na mocy którego utworzono
gminy i dominia, Niebylec został gminą miejską.
Stan ten istniał do czasu odzyskania niepodległości
w 1918 r. Dziesięć lat później, w 1928 r., miał miejsce
wielki pożar, w wyniku którego spłonęło całe mia-
sto. W 1935 r. w wyniku reformy powstała niebylec-
ka gmina zbiorowa obejmująca okoliczne miejscowo-
ści. W ten sposób Niebylec stracił prawa miejskie,
stając się gminą wiejską. Po utworzeniu gmin zbio-
rowych odbyły się wybory do rady gminy, a następ-
nie wybrano wójta i zarząd. Pierwszym wójtem zo-
stał Andrzej Lech z Lutczy.
W czasie II wojny światowej w 1940 r. powstała
na terenie Niebylca placówka ZWZ–AK, którą zorga-
nizował Jan Chyłek, obejmująca okoliczne wsie. W
połowie 1943 r. miał miejsce zrzut broni i amunicji
zorganizowany przez władze polskie w Londynie.
Jedną z najważniejszych akcji AK było odbicie więź-
niów wiezionych przez Niebylec do Rzeszowa. 17 lip-
ca 1944 r. oddziały AK zdobyły Niebylec i założyły
garnizon AK.
Po zakończeniu wojny przystąpiono do normalnej
pracy cywilnej. Pierwszym wójtem został Jan Rącz-
ka, były szef łączności niebyleckiej AK. W 1950 r.
zlikwidowano funkcjonujące organy samorządowe
i dokonano zmiany modelu administracyjnego. W
1954 r. utworzono gromadzkie rady narodowe i prze-
prowadzono kolektywizację rolnictwa. W 1972 r. gro-
madzkie rady narodowe zmieniono na gminne rady
narodowe z naczelnikiem na czele. W 1990 r. nastą-
piła restytucja samorządów w Polsce, co przyspieszy-
ło rozwój gminy Niebylec. Założono instalację gazo-
wą, telefony, wybudowano oczyszczalnię ścieków,
rozbudowano kanalizację sanitarną. Wybudowano
szkoły, drogi, obiekty użyteczności publicznej. Gmina
rozwija się i pięknieje. Obecnie funkcję wójta pełni
energiczny samorządowiec Zbigniew Korab, który
skutecznie pozyskuje środki Unii Europejskiej.
Z okazji pięknego jubileuszu pragnę przekazać
z trybuny polskiego Sejmu najlepsze życzenia dalsze-
go rozwoju gminy panu wójtowi i radzie gminy oraz
wszystkim mieszkańcom tej pięknej, malowniczej
podkarpackiej gminy.