Sejm

Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne
z 75 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 7 października 2010 r.

(drugi dzień obrad)

Wa r s z a w a
2010
 str.
TREŚĆ
75. posiedzenia Sejmu
(Obrady w dniu 7 października 2010 r.)
str.
Wznowienie posiedzenia
Komunikaty
Sekretarz Poseł Jacek Pilch . . . . . . . . . . . . . 141
Punkt 17. porządku dziennego: Pierwsze
czytanie rządowego projektu ustawy
budżetowej na rok 2011
Punkt 18. porządku dziennego: Pierwsze
czytanie rządowego projektu ustawy
o zmianie niektórych ustaw związa-
nych z realizacją ustawy budżetowej
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski. . . . 141
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Poseł Paweł Arndt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
Poseł Beata Szydło. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Poseł Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . 154
Poseł Stanisław Żelichowski . . . . . . . . . . . . . 157
Poseł Krystyna Skowrońska . . . . . . . . . . . . . 159
Poseł Elżbieta Rafalska . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Poseł Jan Łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164
Poseł Ludwik Dorn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
Poseł Sławomir Neumann. . . . . . . . . . . . . . . 167
Poseł Henryk Kowalczyk. . . . . . . . . . . . . . . . 169
Poseł Aleksander Marek Skorupa . . . . . . . . 171
Poseł Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
Poseł Izabela Leszczyna . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Poseł Stanisław Ożóg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
Poseł Bożena Szydłowska . . . . . . . . . . . . . . . 176
Poseł Jarosław Stawiarski. . . . . . . . . . . . . . . 177
Poseł Witold Sitarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
Poseł Gabriela Masłowska. . . . . . . . . . . . . . . 179
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
Poseł Marek Suski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181
Poseł Andrzej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . 183
Poseł Magdalena Gąsior-Marek . . . . . . . . . . 184
Poseł Anna Sobecka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Poseł Krystyna Grabicka. . . . . . . . . . . . . . . . 185
Poseł Anna Bańkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Poseł Sylwester Pawłowski . . . . . . . . . . . . . . 186
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
Poseł Gabriela Masłowska. . . . . . . . . . . . . . . 187
Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . 187
Poseł Artur Górski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
Poseł Jarosław Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . 188
Poseł Bożena Szydłowska . . . . . . . . . . . . . . . 188
Poseł Kazimierz Moskal . . . . . . . . . . . . . . . . 188
Poseł Marek Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
str.
str.
Poseł Wiesław Janczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
Poseł Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . . 190
Poseł Stanisław Ożóg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
Poseł Marzenna Drab . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Poseł Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 192
Poseł Adam Rogacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
Poseł Andrzej Walkowiak . . . . . . . . . . . . . . . 193
Poseł Jan Kochanowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
Poseł Piotr Cybulski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski . . 194
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194
Poseł Marek Matuszewski. . . . . . . . . . . . . . . 195
Poseł Zbigniew Babalski . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Poseł Magdalena Gąsior-Marek . . . . . . . . . . 195
Poseł Witold Sitarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Poseł Krystyna Skowrońska . . . . . . . . . . . . . 196
Poseł Zbysław Owczarski . . . . . . . . . . . . . . . 196
Poseł Elżbieta Rafalska . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
Poseł Michał Wojtkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . 197
Poseł Ewa Malik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Poseł Jadwiga Wiśniewska . . . . . . . . . . . . . . 197
Poseł Witold Namyślak . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
Poseł Józef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
Poseł Jarosław Rusiecki . . . . . . . . . . . . . . . . 199
Poseł Marzena Dorota Wróbel . . . . . . . . . . . 199
Poseł Wojciech Mojzesowicz . . . . . . . . . . . . . 199
Poseł Szymon Stanisław Giżyński . . . . . . . . 200
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski . . . 200
Poseł Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
Poseł Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
Poseł Edward Siarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202
Poseł Stefan Strzałkowski. . . . . . . . . . . . . . . 202
Poseł Jacek Kowalik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski. . . . . 203
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia
Cezary Rzemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Infrastruktury Radosław Stępień . . . . . . . . . 205
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Infrastruktury Piotr Styczeń . . . . . . . . . . . . 206
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki
i Szkolnictwa Wyższego Witold Jurek . . . . . 207
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Piotr Żuchowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
 str.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas. . . . .207
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa
i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke . . . . . . . . . 208
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
Punkt 19. porządku dziennego: Pierwsze
czytanie komisyjnego projektu ustawy
o zmianie ustawy o samorządzie gmin-
nym
Poseł Bronisław Dutka . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
Poseł Halina Rozpondek . . . . . . . . . . . . . . . . 211
Poseł Jerzy Rębek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212
Poseł Jan Kochanowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Poseł Bronisław Dutka . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . 214
Poseł Zbysław Owczarski . . . . . . . . . . . . . . . 214
Poseł Marek Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
Poseł Jan Warzecha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
Poseł Joanna Fabisiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
Poseł Halina Rozpondek . . . . . . . . . . . . . . . . 216
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Tomasz Siemoniak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
Poseł Bronisław Dutka . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
Punkt 20. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Administracji i Spraw
Wewnętrznych oraz Komisji Spraw
Zagranicznych o rządowym projekcie
ustawy o ratyfikacji Umowy między
Rzecząpospolitą Polską a Republiką
Słowacką zmieniaa Republiką Sło-
wacką o współpracy w zwalczaniu
przestępczości oraz o współdziałaniu
na terenach przygranicznych, podpisa-
ną w Warszawie dnia 23 marca 2004 r.,
podpisanej w Bratysławie dnia 12 maja
2010 r.
Poseł Sprawozdawca
Mieczysław Marcin Łuczak . . . . . . . . . . . . . . 218
Poseł Jan Kuriata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219
Poseł Adam Lipiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219
Poseł Stanisław Witaszczyk . . . . . . . . . . . . . 220
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . 220
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Piotr Stachańczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
Poseł Mieczysław Marcin Łuczak . . . . . . . . . 221
Punkt 21. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Finansów Publicznych
oraz Komisji Spraw Zagranicznych
o rządowym projekcie ustawy o ratyfi-
kacji, sporządzonego w Warszawie dnia
20 kwietnia 2010 r., Protokołu między
Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją
Szwajcarską o zmianie Konwencji mię-
dzy Rzecząpospolitą Polską a Konfede-
str.
racją Szwajcarską w sprawie unikania
podwójnego opodatkowania w zakresie
podatków od dochodu i od majątku,
sporządzonej w Bernie dnia 2 września
1991 r. oraz Protokołu, sporządzonego
w Bernie dnia 2 września 1991 r.
Poseł Sprawozdawca Maciej Orzechowski . . .221
Poseł Marek Krząkała . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222
Poseł Adam Lipiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222
Poseł Bożena Kotkowska. . . . . . . . . . . . . . . . 223
Poseł Stanisław Witaszczyk . . . . . . . . . . . . . 223
Poseł Maciej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . . 224
Punkt 22. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Nadzwyczajnej
o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza
do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do
Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz
niektórych innych ustaw
Poseł Sprawozdawca Marek Wójcik . . . . . . . 224
Poseł Adam Żyliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225
Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski . . . . . . 225
Poseł Eugeniusz Kłopotek. . . . . . . . . . . . . . . 226
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości
Stanisław Chmielewski . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
Poseł Eugeniusz Kłopotek. . . . . . . . . . . . . . . 227
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 227
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości
Stanisław Chmielewski . . . . . . . . . . . . . . . . . 227
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 228
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości
Stanisław Chmielewski . . . . . . . . . . . . . . . . . 228
Poseł Marek Wójcik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228
(Przerwa w posiedzeniu)
Wznowienie posiedzenia
Zmiana porządku dziennego
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich . . . . . . . . . 229
Punkt 30. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Administracji i Spraw
Wewnętrznych, Komisji Sprawiedli-
wości i Praw Człowieka oraz Komisji
Zdrowia:
1) o rządowym projekcie ustawy o zmianie
ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
oraz ustawy o Państwowej Inspekcji
Sanitarnej,
2) o poselskim projekcie ustawy o obrocie
i reklamie środków zawierających sub-
stancje psychotropowe i odurzające,
3) o poselskim projekcie ustawy o zmianie
ustawy Prawo farmaceutyczne oraz
niektórych innych ustaw
Poseł Sprawozdawca Wojciech Wilk . . . . . . . 230
Poseł Beata Małecka-Libera . . . . . . . . . . . . . 230
Poseł Bolesław Grzegorz Piecha . . . . . . . . . . 231
Poseł Elżbieta Zakrzewska . . . . . . . . . . . . . . 232
 str.
Poseł Aleksander Sopliński . . . . . . . . . . . . . . 232
Poseł Krystyna Skowrońska . . . . . . . . . . . . . 233
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
Poseł Lech Sprawka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
Prezes Rządowego Centrum Legislacji
Maciej Berek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
Prezes Rządowego Centrum Legislacji
Maciej Berek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
Minister Zdrowia Ewa Kopacz . . . . . . . . . . . 235
Oświadczenia
Poseł Piotr Ołowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . 236
Poseł Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238
Poseł Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
str.
Poseł Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . . 240
Poseł Piotr Cybulski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241
Poseł Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
(Przerwa w posiedzeniu)
Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło-
szonych
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Poseł Witold Namyślak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Poseł Józef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Poseł Elżbieta Zakrzewska . . . . . . . . . . . . . . . . 3
 (Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 06)
(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu
Grzegorz Schetyna oraz wicemarszałkowie Stefan
Niesiołowski, Ewa Kierzkowska i Jerzy Wenderlich)
Marszałek:
Dzień dobry.
Wznawiam posiedzenie. (Oklaski)
Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie
i panów posłów: Monikę Wielichowską, Katarzynę
Matusik-Lipiec, Jacka Pilcha i Adama Rogackiego.
W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani
poseł Monika Wielichowska i pan poseł Jacek Pilch.
Protokół i listę mówców prowadzić będą pani po-
seł Monika Wielichowska i pani poseł Katarzyna
Matusik-Lipiec.
Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie
miejsc przy stole prezydialnym.
Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.
Sekretarz Poseł Jacek Pilch:
Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po-
siedzenia Komisji:
— Gospodarki – godz. 10,
— Kultury i Środków Przekazu – godz. 10,
— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych
i Leśnictwa wspólnie z Komisją Samorządu Teryto-
rialnego i Polityki Regionalnej – godz. 10.30,
— Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” – godz. 11,
— Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegal-
nego wywierania wpływu (…) – godz. 11,
— Zdrowia – godz. 11,
— do Spraw Unii Europejskiej – godz. 11.30,
— Infrastruktury – godz. 12,
— Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 12,
— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional-
nej wspólnie z Komisją Zdrowia – godz. 13,
— Ustawodawczej – godz. 13,
— Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komi-
sją Łączności z Polakami za Granicą – godz. 14,
— Mniejszości Narodowych i Etnicznych – godz. 14,
— Kultury i Środków Przekazu wspólnie z Komi-
sją Spraw Zagranicznych – godz. 14.30,
— Administracji i Spraw Wewnętrznych – godz. 15,
— Nadzwyczajnej do rozpatrzenia niektórych pro-
jektów ustaw z zakresu prawa wyborczego – godz. 15,
— Obrony Narodowej – godz. 15,
— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional-
nej – godz. 15,
— Skarbu Państwa – godz. 16,
— do Spraw Kontroli Państwowej – godz. 16.30,
— Edukacji, Nauki i Młodzieży – godz. 16.30,
— Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 17,
— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych
i Leśnictwa – godz. 18,
— Spraw Zagranicznych – godz. 17.
Marszałek:
Dziękuję bardzo.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 17.
i 18. porządku dziennego:
17. Pierwsze czytanie rządowego projektu
ustawy budżetowej na rok 2011 (druk nr 3429).
18. Pierwsze czytanie rządowego projektu
ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych
z realizacją ustawy budżetowej (druk nr 3430).
Proszę o zabranie głosu ministra finansów pana
Jacka Rostowskiego w celu przedstawienia uzasad-
nienia projektu ustawy budżetowej.
Bardzo proszę. (Oklaski)
(Głos z sali: Jeszcze nic nie powiedział.)
(Głos z sali: Oklaski na zachętę.)
Minister Finansów
Jan Vincent-Rostowski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawiam
projekt budżetu państwa na 2011 r.
Po trzech budżetach kryzysowych, czyli budżecie
na 2009 r., nowelizacji budżetu na 2009 r., która na-
stąpiła w lipcu 2009 r., i budżecie na 2010 r., jest to
pierwszy z trzech budżetów konsolidujących finanse
publiczne, które planujemy na lata 2011, 2012 i 2013.
Oczywiście, jeśli wyborcy nam zaufają w wyborach
w przyszłym roku.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
142 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski
Trzy budżety kryzysowe zawierały rosnące defi-
cyty. W 2009 r. pierwotny budżet zakładał deficyt na
poziomie 18 mld zł, nowelizacja zakładała deficyt na
poziomie 27 mld zł, a budżet na 2009 r. zakładał mak-
symalny deficyt na poziomie 52 mld zł. Było to natu-
ralne i słuszne, bo kryzys zawsze zmniejsza dochody
budżetu państwa i zwiększa w sposób nieunikniony
jego wydatki, jak na przykład dotacje do Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych, konieczne do tego, aby za-
pewnić zawsze i bez żadnego, najmniejszego nawet
problemu wypłatę wszystkich emerytur.
Deficyt na 2011 r., który planujemy w tym budże-
cie, nie przekroczy 40 200 mln zł, czyli będzie o 12
mld zł niższy niż ten dozwolony w budżecie na obec-
ny rok. W kolejnych latach deficyt budżetu państwa
będzie sukcesywnie malał. Maleć będzie także defi-
cyt sektora finansów publicznych, całego sektora,
łącznie z jednostkami samorządu terytorialnego, ze
wszystkimi funduszami i agencjami państwowymi.
W roku 2011, według naszej krajowej definicji, deficyt
sektora finansów publicznych wynosić będzie 5%
PKB, dochodu narodowego, w 2012 r. – 2,8% dochodu
narodowego, a w 2013 r. 2,4% PKB. Według definicji
unijnej, która jest nieco szersza niż definicja polska,
deficyt sektora finansów publicznych w 2011 r. powi-
nien wynosić 6,5% PKB, w 2012 r. – 4,5% PKB,
a w 2013 r. – 2,9% PKB.
Wysoki Sejmie! Wszyscy wiedzą, że Polska prze-
szła przez kryzys jako zielona wyspa, jedyny kraj,
który w największym od czasu II wojny światowej
kryzysie gospodarczym na świecie w 2009 r. miał
wzrost gospodarczy. Wszyscy wiedzą, państwo także,
że wzrost ten wyniósł 1,8%.
Warto przypomnieć sobie, na jakim tle osiągnęli-
śmy ten wynik. W całej Unii Europejskiej dochód
narodowy spadł przeciętnie o 4,2% PKB, a w Niem-
czech o 4,7% PKB. To jest szczególnie ważna relacja,
dlatego że normalnie wzrost gospodarczy w Polsce
jest o jakieś 3–3,5% wyższy niż w Niemczech, a tym,
co się stało w kryzysowym roku 2009, było to, że
różnica między wzrostem gospodarczym w Polsce
a wzrostem gospodarczym w Niemczech wzrosła do
6,5% PKB. I to mimo że Niemcy były, są i będą przez
wiele lat naszym największym partnerem gospodar-
czym. Ta różnica, czyli 6,5 punktów procentowych
wzrostu, jest dowodem na wyjątkową, imponującą
odporność polskiej gospodarki, którą zresztą zauwa-
ża coraz więcej komentatorów, oczywiście w Europie,
bo czasami w Polsce tego się nie dostrzega.
Co więcej, już dzisiaj, na początku października,
możemy powiedzieć – choć może świadomość tego jest
nieco mniejsza – że w 2010 r. Polska także będzie
należała do ścisłej, najściślejszej czołówki państw
Unii Europejskiej, jeśli chodzi o wzrost gospodarczy.
Będzie bowiem na drugim miejscu. Komisja Europej-
ska przewiduje, że w Polsce wzrost gospodarczy
w tym roku osiągnie 3,4%. Na pierwszym miejscu
będzie Szwecja z 4%, więc będziemy li tylko na dru-
gim miejscu, a razem z nami będą Niemcy, uznawane
za wielką lokomotywę ekonomiczną naszego konty-
nentu. Według prognoz Komisji Europejskiej prze-
ciętny wzrost gospodarczy w całej Unii stanowić
będzie 1,8%, czyli wzrost w Polsce będzie prawie dwa
razy wyższy niż przeciętna unijna.
Warto również zauważyć – wspomniałem już
o tym w przypadku Niemiec – że dwa kraje, które
będą miały wzrost gospodarczy zbliżony do polskie-
go, w ubiegłym roku zanotowały ostre spadki docho-
du narodowego: w Niemczech było to 4,7%, w Szwecji
podobnie.
Wobec tego możemy powiedzieć, że ta wyjątkowa
odporność, wyjątkowa siła polskiej gospodarki prze-
nosi się na rok 2010 i mamy powody przypuszczać, że
przeniesie się także na lata następne, czyli 2011–
–2013, lata, w których będziemy konsolidowali finan-
se publiczne naszego kraju.
Myślę, że warto zatrzymać się na chwilę nad tym
wyjątkowym osiągnięciem i zastanowić się, jak to
się stało, że Polska była zieloną wyspą, i co z tego
wynika. Stało się tak, po pierwsze, dzięki wyjątko-
wej sile polskiej gospodarki, zbudowanej oczywiście
przez Polaków, ale także dzięki słusznym i mądrym
działaniom kolejnych rządów dwudziestolecia, od
momentu odzyskania niepodległości przez nasze
państwo. Sądzę, że warto przypomnieć sobie o tym,
że nie tylko gospodarka jest silna, ale także że jej
siła zupełnie zaprzecza temu, w co wierzą niektórzy,
że nasze państwo jest w jakiś sposób ułomne, słabe
i że trzeba je naprawiać radykalnymi metodami. To
jest nieprawda. Państwo, które byłoby rządzone
przez układy, państwo, które byłoby kondominium,
nie mogłoby osiągnąć takich wyników gospodar-
czych. (Oklaski)
Po drugie, wyniki te są także skutkiem przezor-
nej, oszczędnej i racjonalnej polityki rządu Donalda
Tuska. Na początku kryzysu nie poszliśmy drogą
innych państw ani tą sugerowaną przez opozycję. Nie
wprowadziliśmy pakietu stymulacyjnego, jak propo-
nowała opozycja po prawej stronie. Wprost przeciw-
nie: na początku 2009 r. wprowadziliśmy bardzo
znaczący pakiet oszczędnościowy, który potem,
w pierwszej połowie 2009 r. jeszcze się rozwijał, opie-
wał – jeśli chodzi o całą kwotę, i po stronie wydatków,
i po stronie dochodów – na 30 mld zł, prawie 2,5%
PKB. To był dokładnie odwrotny kierunek do tego,
który wybrała olbrzymia większość państw Zachodu
– Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych. Pakiet
oszczędności pozwolił na przesunięcie dodatkowych
środków na budowę infrastruktury drogowej w kwo-
cie około 8 mld zł, co w znaczący sposób poprawiło
strukturę wydatków państwa. Łączny pakiet netto,
po uwzględnieniu większych wydatków drogowych,
wynosił 22 mld zł, czyli 1,8% PKB. To są szacunki
Komisji Europejskiej, więc tych, którzy mówią o ja-
kiejś kreatywnej księgowości, proszę, żeby zwrócili
się do komisarza Rehna i do dyrektora Butiego, a nie
do mnie.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski
Po drugie, nie tylko że wprowadziliśmy pakiet
oszczędnościowy, ale też nie wprowadziliśmy pakietu
stymulacyjnego, który opiewał na 14 mld zł i był za-
proponowany w styczniu i lutym przez Prawo i Spra-
wiedliwość. Także nie obniżyliśmy VAT-u o 3 punkty
procentowe, jak proponował śp. prezydent Lech Ka-
czyński z tej trybuny w czerwcu 2009 r., co koszto-
wałoby budżet dodatkowe 15 mld zł.
(Poseł Marek Suski: To po co podnosicie?)
Gdybyśmy poszli tamtą drogą, to w 2009 r. deficyt
budżetowy byłby o 42 mld zł większy, niż był i na
pewno bez żadnej wątpliwości w tym roku przekro-
czylibyśmy już drugi próg ostrożnościowy ustawy
o finansach publicznych. Próg ostrożnościowy, który
określa dozwoloną relację długu publicznego do PKB
na poziomie 55% i po którym należy wprowadzać
ostre działania naprawcze. Tak byłoby, gdybyśmy
poszli tą drogą, którą PiS sugerował w tamtym cza-
sie. (Oklaski) Jest nawet zupełnie możliwe, że prze-
kroczylibyśmy w tym roku próg konstytucyjny, który
określa maksymalną relację długu do PKB na pozio-
mie 60%, po którym konieczne są już skrajnie dra-
styczne działania naprawcze, jeśli chodzi o finanse
publiczne.
W tamtym czasie PiS straszył Polaków kryzysem
gospodarczym i proponował fatalne recepty na kry-
zys, który Polskę ominął. Myślę, że jest czas, aby
przedstawiciel albo przedstawicielka PiS wszedł albo
weszła na tę trybunę i przeprosił Polaków...
(Poseł Marek Matuszewski: Trzy lata już nie rządzi.)
…za cztery rzeczy: za błędy waszej polityki w la-
tach 2006–2007 (Oklaski), kiedy był dramatyczny
wzrost wydatków przy bardzo znaczącym obniżeniu
podatków...
(Poseł Jarosław Zieliński: Niech pan przejdzie do
budżetu i nie opowiada bajek.)
...o 30 mld zł...
Tak, proszę państwa, ale dobrze rządzimy, a wy
chcieliście, żebyśmy źle rządzili. (Oklaski) A więc po
pierwsze, chodzi o to, by przeprosić za błędy z lat
2006–2007, które musimy dzisiaj powoli, spokojnie,
stanowczo naprawiać…
(Poseł Jarosław Zieliński: Widzą Polacy, jak rzą-
dzicie.)
…po drugie, za straszenie kryzysem w pierwszej
połowie 2008 r., w drugiej połowie 2008 r. i w pierw-
szej połowie 2009 r., po trzecie, za błędne recepty,
skrajnie, dramatycznie błędne recepty proponowane
w 2009 r. i po czwarte, za straszenie tzw. drugą falą
kryzysu w drugiej połowie 2009 r.
(Głos z sali: Proszę przejść do budżetu. Trzy lata
rządzicie, czwarty będzie.)
Czekam na te przeprosiny, bo nie może być tak,
że ktoś tak dramatycznie się myli (Oklaski), a potem
udaje, że nic się nie stało. To nie my, przypuszczam,
że to jakieś pingwiny. (Oklaski) W polityce istnieje
odpowiedzialność za decyzje, które się podjęło, za
błędne decyzje, które się podjęło, kiedy się rządziło,
143
ale także za błędne propozycje, które się przedsta-
wiało, kiedy się było w opozycji. Od tej odpowiedzial-
ności nie powinniście uciec, ale widzę po reakcji, że
takich przeprosin nie będzie. Żałuję.
(Głos z sali: Wasz czas już się kończy.)
Marszałek:
Proszę kontynuować.
Minister Finansów
Jan Vincent-Rostowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszędzie w Eu-
ropie rządy konsolidują swoje finanse. Niektóre po-
mimo tego, że dalej tkwią w recesji. Te tak robią, bo
muszą, ponieważ na skutek takiej polityki, jaką rok
temu proponował Polsce PiS, dziś nie mają innego
pola manewru. Myślę o takich krajach jak Grecja,
Irlandia, Hiszpania lub Węgry. Inne kraje konsolidu-
ją finanse publiczne, ponieważ weszły na ścieżkę
wzrostu i wiedzą, że gospodarka wytrzyma ten cię-
żar. Do takich krajów należą Szwecja, Niemcy i Pol-
ska, trzy kraje o najwyższym wzroście gospodarczym
w Unii Europejskiej w tym roku. To, że należymy do
krajów, które konsolidują finanse publiczne, bo mogą,
a nie dlatego, że muszą, jest skutkiem tego, że w mo-
delowy sposób przeszliśmy przez kryzys.
To, proszę państwa, jest związane z budżetem na
2011 rok, który przedstawiam dzisiaj. Umieliśmy
oszczędzać w 2009 r., kiedy było to konieczne, aby nie
utracić zaufania naszych wierzycieli. Umieliśmy do-
puścić do kontrolowanego wzrostu deficytu, kiedy
było to potrzebne w 2010 r., aby nie zdusić ożywienia
gospodarczego. Będziemy umieli zapewnić konsoli-
dację finansów publicznych w latach 2011, 2012
i 2013, skoro już wiemy, że gospodarka polska będzie
mogła udźwignąć ten ciężar, bo będzie wystarczająco
silna, żeby go ponieść.
Wysoka Izbo! Prawdziwy problem gospodarki pol-
skiej to tzw. deficyt strukturalny, który wynika z błęd-
nej polityki z lat 2006–2007, kiedy w tej Izbie przegło-
sowano obniżenie dochodów publicznych o wartości
40 mld zł w 2010 r., a także skonstruowano budżety,
które zwiększyły wydatki o ponad 52 mld zł.
Stopniowe wyeliminowanie tego deficytu struk-
turalnego wymaga twardej polityki wydatkowej pań-
stwa. I taką stosujemy od 2009 r. W latach 2009–2010
trzymaliśmy się, już wtedy, tzw. reguły wydatkowej,
którą będziemy wprowadzali w nowelizacji ustawy
o finansach publicznych, która będzie przedstawiona
najpóźniej za kilka tygodni w Sejmie. Reguła ta ozna-
cza, że wzrost wydatków elastycznych, czyli nie-
sztywnych, czyli niezdeterminowanych ustawowo,
plus wzrost wydatków – nowe wydatki sztywne – nie
może przekroczyć 1% plus inflacja przewidywana na
następny rok. Trzymaliśmy się tej reguły w 2009
i 2010 r., mimo że jeszcze nie obowiązywała, i trzy-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
144 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski
mamy się tej reguły także w tym budżecie, który
dzisiaj przedstawiam Wysokiej Izbie, mimo że ta re-
guła formalnoprawnie jeszcze nie obowiązuje. Co
więcej, w latach 2009, 2010 i 2011 wykorzystaliśmy
zaledwie w jednej trzeciej maksymalny pułap wzro-
stu wydatków elastycznych, na które ta reguła po-
zwala.
Ale oszczędności wynikające z tej reguły i z do-
datkowych działań, które podejmujemy już w tym
budżecie, dają skutki tylko narastająco. Dlatego mu-
sieliśmy kupić czas, podwyższając VAT o 1%. Pan
premier już mówił, jak trudna była decyzja, żeby się
na taki krok zdecydować. Mogę powiedzieć, że dla
mnie też była to niezmiernie trudna decyzja – żeby
panu premierowi zaproponować krok, który prze-
cież był i jest sprzeczny z naszą zasadniczą filozofią.
Jest jednak jedna sprawa jeszcze ważniejsza od ob-
niżenia podatków – stabilność finansów publicz-
nych, naprawianie szkód wynikających z kryzysu,
ale także z nieodpowiedzialnej polityki poprzednie-
go rządu.
(Poseł Marek Suski: Przecież nie ma kryzysu.)
Dlatego musieliśmy ten krok podjąć, przyjmując,
że jest to zło konieczne.
Wysoki Sejmie! Panie Marszałku! Wszędzie pa-
kiety oszczędnościowe składają się z dwóch części:
z części dochodowej i wydatkowej. Jest mitem, iż pa-
kiet konsolidacyjny może składać się jedynie
z oszczędności po stronie wydatków. U nas – w bu-
dżecie oraz w planach finansowych agencji i fundu-
szy, które przedstawiam Wysokiemu Sejmowi razem
z budżetem – ok. 4/9 pakietu oszczędnościowego
składa się z działań obniżających wydatki, a 5/9 tego
pakietu wynika ze wzrostu dochodów.
W Niemczech, gdzie też jest pakiet oszczędnościo-
wy na 2011 r., proporcje są bardzo podobne – 1:1,
działania po stronie wydatkowej, działania po stronie
dochodowej. W Wielkiej Brytanii proporcje są inne
– 2/3 działań po stronie dochodowej i tylko 1/3 dzia-
łań po stronie wydatkowej. Ale we wszystkich tych
krajach, także we Francji, w Holandii i w Szwecji,
w następnych latach działania po stronie wydatkowej
będą się natężały, a działania po stronie dochodowej
będą raczej utrzymywane na tym samym poziomie.
Tak jest wszędzie, jest to normalna prawidłowość pa-
kietów konsolidacyjnych, i tak samo będzie w Polsce.
Wysoki Sejmie, Polska oczywiście potrzebuje nie
tylko konsolidacji finansów publicznych. Każdy kraj
potrzebuje także reform strukturalnych, aby mógł
szybciej rozwijać się w przyszłości, nawet ten, który
przez kryzys przeszedł jako zielona wyspa, jako jedy-
ny kraj ze wzrostem, jako kraj o wyjątkowo odpornej
gospodarce.
(Poseł Marek Suski: Nawet na was.)
Panie pośle, kiedyś będę rozumiał to, co pan
mówi. (Wesołość na sali) Jakoś zupełnie nie wiąże mi
się to z tematem, ale bardzo proszę.
(Głos z sali: Jak pan będzie dłużej w Polsce.)
(Głos z sali: To dzięki pana wystąpieniu.)
Wysoki Sejmie, jednak musimy wybrać, czy te re-
formy strukturalne mają być szokowe, czy mają być
stopniowe, choć oczywiście stanowcze. Czy chcemy
drogę konfliktów społecznych, czasami źle przygoto-
wanych reform i groźby antyreformy w wydaniu PiS,
gdybyśmy mieli, nie daj Bóg, przegrać następne wy-
bory… (Oklaski)
(Głos z sali: No…)
…czy chcemy drogę stanowczych, stopniowych
reform wprowadzanych przez dwie kadencje z akcep-
tacją społeczną? (Oklaski) Drogę stopniowych reform
rząd Donalda Tuska wybrał już na początku kaden-
cji, w roku 2008…
(Głos z sali: Nie było widać.)
…więc nikt nie powinien być zdziwiony tym, że
właśnie tą drogą idziemy.
Już w grudniu 2008 r. wprowadziliśmy emerytury
pomostowe, co wreszcie uruchomiło reformę emery-
talną. Myślę, iż często prawdziwe i daleko idące pozy-
tywne skutki tej reformy są głęboko niedoceniane.
Skutki tej reformy są następujące: do 2014 r. przecięt-
ny efektywny wiek emerytalny wzrośnie o ponad
3 lata, czyli o pół roku co rok. Dzięki tej reformie po-
mimo kryzysu już dziś mamy wzrost zatrudnienia. Co
więcej, od 2013 r. saldo sektora finansów publicznych,
deficyt tego szerokiego sektora finansów publicznych,
na skutek tej reformy zmniejszy się o 1,5 punkta pro-
centowego PKB – jakieś 0,8 punktu procentowego
PKB na skutek niższych wydatków, bo ludzie będą
dłużej pracowali, i 0,7 punktu procentowego PKB na
skutek wyższych dochodów wynikających z podatków
itd., na skutek tego, że jest większa aktywność na ryn-
ku pracy. To była reforma naprawdę przełomowa.
Oczywiście poprzedni rząd, można powiedzieć, z na-
szej rodziny politycznej, czyli rząd AWS, zbudował
podstawy pod tę reformę, ale żaden następny rząd nie
odważył się uruchomić tej reformy aż do momentu,
kiedy my ją uruchomiliśmy w 2008 r.
W 2008 r. wprowadzono także ważną reformę
z punktu widzenia zwiększania potencjału wzrostu
gospodarczego naszego kraju. Było to odrolnienie
gruntów w miastach, co wyzwoli, już zaczyna wyzwa-
lać, większą aktywność gospodarczą szczególnie
w sektorze budowlanym w miastach.
Co więcej, w 2008 r., po pierwsze, wprowadziliśmy
naprawdę znaczący pakiet na rzecz przedsiębiorczo-
ści, podwyższyliśmy próg dla pełnej księgowości
o połowę – do 1200 tys. euro obrotów rocznie – zresz-
tą dzięki inicjatywie pana ministra Szejnfelda, któ-
rego widzę na sali. (Oklaski) Oznacza to, że duża
część przedsiębiorców, którzy do tego momentu mu-
sieli prowadzić pełne księgi, teraz może prowadzić
księgi znacznie uproszczone. Po drugie, trzykrotnie
podwyższyliśmy limit na zwolnienie małego przed-
siębiorcy z VAT – do 30 tys. euro. Po trzecie, trzykrot-
nie skróciliśmy termin maksymalnego zwrotu VAT
– ze 180 dni do 60 dni – co poprawiło płynność na-
szych przedsiębiorców. Po czwarte, pięciokrotnie
zmniejszyliśmy minimalny kapitał zakładowy dla
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski
spółek, co bardzo ułatwiło tworzenie nowych spółek
przez przedsiębiorców. Jednak najważniejszym ele-
mentem pakietu na rzecz przedsiębiorczości było
wprowadzenie zaufania do podatnika w postępowa-
niach skarbowych. Dzięki temu w 2009 r. zmniejszyli-
śmy liczbę przedsądowych egzekucji podatkowych
o prawie 90%, czyli nigdy więcej nie stanie się to, co
się stało panu Klusce i innym przedsiębiorcom, któ-
rzy stracili swoje przedsiębiorstwa na skutek działań
tego rodzaju. (Oklaski)
Co więcej, w trakcie tej kadencji także zmniejszy-
liśmy w zasadniczy sposób liczbę kontroli przy odpra-
wach celnych – zmniejszyliśmy ją pięć razy, i to bez
żadnego spadku stopnia odkrywalności nieprawidło-
wości. W 2007 r. celnicy kontrolowali aż 31% zgłoszeń
celnych – był to drugi najwyższy odsetek w całej Unii
Europejskiej, 2,5 razy wyższy niż przeciętna unijna.
Myślę, że był to namacalny dowód nastawienia do
obywatela, jakie było w poprzedniej kadencji, zakła-
dającego, że obywatel, a szczególnie przedsiębiorca,
to zawsze jest potencjalny oszust, a nawet wróg.
W pierwszej połowie 2010 r. celnicy skontrolowali
mniej niż 6% zgłoszeń celnych – ten wskaźnik jest
zbliżony do średniej unijnej – i teraz jesteśmy na
8 miejscu…
(Poseł Marek Suski: Od końca.)
…albo nawet trochę niżej, w tym niechlubnym,
można powiedzieć, rankingu unijnym. Mogę powie-
dzieć, że wiemy, iż to pięciokrotne zmniejszenie kon-
troli celnych prawie w żadnym stopniu nie wpłynęło
na odkrywalność nieprawidłowości.
W 2009 r., pomimo kryzysu i częstego stosowania
weta przez śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego, uda-
ło nam się wprowadzić dwie ważne reformy struktu-
ralne. Po pierwsze, w wyniku nowej ustawy o finan-
sach publicznych, która wprowadziła planowanie
4-letnie, z którego zresztą teraz korzystamy, przed-
stawiając pierwszy budżet mieszczący się w ramach
planowania 4-letniego.
(Poseł Marek Suski: Ja pana nie rozumiem.)
Po drugie, w wyniku nowej formy najmu, tzw.
najmu okazjonalnego, która chroni prawo własności
i zwiększa mobilność młodych Polaków na krajowym
rynku pracy. Dzięki temu ludzie szukający pracy
będą mogli ją znaleźć w polskich miastach, zamiast
wyjeżdżać do miast Europy Zachodniej, bo będą mo-
gli znaleźć miejsca zamieszkania w tych miastach.
To jest kluczowa sprawa.
(Poseł Marek Matuszewski: Kiedy to będzie?)
To już istnieje. Od 1 grudnia 2010 r., panie pośle.
Czasami warto zastanawiać się nad tym i czytać, co
się dzieje i za czym głosujecie, a także przeciwko cze-
mu głosujecie.
Warto zaznaczyć, że reforma liberalizująca rynek
nieruchomości, rynek mieszkaniowy, jest reformą, do
której w latach 80. konserwatywny rząd Margaret
Thatcher musiał podejść trzy razy, aby udało im się
145
wystarczająco ten rynek zliberalizować. Nam udało
się to zrobić za pierwszym razem.
W 2010 r. wprowadziliśmy konkurencję do nauki
polskiej, dziedziny, która w tym dwudziestoleciu
w ogóle nie była zreformowana. Wczoraj pani mini-
ster Kudrycka przedstawiała z tej trybuny pakiet
reform dotyczących szkolnictwa wyższego, reformy
systemu nauki, przyjęte w tym roku, i pakiet doty-
czący szkolnictwa wyższego, który także będzie przy-
jęty w tym roku – powinien być przyjęty w tym roku,
bo uważam, uważamy, że jest niezmiernie ważnym
pakietem – który będzie budował wewnętrzną kon-
kurencję między uczelniami i instytutami badawczy-
mi, a dzięki tej konkurencji wewnętrznej zwiększy
konkurencyjność naszych uczelni, naszych badaczy,
naszych instytutów na tym wielkim rynku europej-
skim.
Wszyscy wiemy, że w następnej perspektywie fi-
nansowej nastąpi bardzo znaczące przesunięcie środ-
ków na stymulowanie innowacyjności i nauki. My,
jako Polacy, nasi badacze, nasi młodzi ludzie, musimy
móc efektywnie konkurować o ogromne środki unij-
ne, ale to będzie możliwe tylko wówczas, jeżeli insty-
tucje, szkoły wyższe, instytuty badawcze będą zre-
formowane i będą nastawione na walkę konkuren-
cyjną, zdadzą sobie sprawę, że już działają na wielkim
rynku europejskich funduszy innowacyjnych. Ważne
jest oczywiście wejście tych instytucji w różne formy
partnerstwa z sektorem prywatnym. To także jest
w znaczący sposób zliberalizowane i ułatwione w ra-
mach tego wielkiego pakietu reform dotyczącego
szkolnictwa wyższego i nauki.
W tym roku podjęliśmy także decyzję o objęciu
kasami fiskalnymi lekarzy i prawników.
Gdybyśmy próbowali wprowadzić te wszystkie
działania jednym wielkim pakietem w 2008 r., to dziś
nikt by nie mówił, że ten rząd nic nie robi i że za mało
robi. Ale niestety obawiam się, że gdybyśmy tak zro-
bili, to szanse na to, że te reformy przeszłyby z ol-
brzymią dozą akceptacji społecznej, byłyby nikłe.
Podchodząc do reform w sposób stopniowy, jesteśmy
po prostu bardziej skuteczni. I musimy tę lekcję, któ-
rą przerobiliśmy przez kilka lat skutecznego wpro-
wadzania reform strukturalnych, zapamiętać.
Co dalej, jeśli chodzi o reformy strukturalne?
W pozostałych kilkunastu miesiącach tej kadencji
wprowadzimy regułę wydatkową, o której już mówi-
łem, drugi pakiet deregulujący gospodarkę, nową
podstawę rent, emerytury powszechne dla nowo
wchodzących do służb mundurowych. Te dwie usta-
wy będą elementami dalszego domknięcia naszej
reformy emerytalnej. Oczywiście trzeba też wymie-
nić wielki, odnowiony, pakiet reformy służby zdro-
wia. Wszystkie te reformy będą skutkowały obniże-
niem wydatków publicznych lub przyśpieszeniem
wzrostu gospodarczego, co w przyszłości zapewni
wyższe dochody i Polakom, i ich państwu.
Wysoka Izbo! Dwa lata temu PiS i wielu komen-
tatorów straszyło Polaków nadchodzącym kryzysem
i karciło rząd za domniemane nicnieróbstwo. Rok
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
146 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski
temu PiS i część komentatorów straszyło nadchodzą-
cą drugą falą kryzysu. I znów karcili oni rząd za nic-
nieróbstwo. My jednak wiemy, co stało się naprawdę.
Polska, jako zielona wyspa, przeszła przez kryzys
i teraz mamy narastający, przyśpieszający wzrost
gospodarczy. Dziś PiS milczy w sprawach gospodar-
czych i, szczerze mówiąc, nie dziwię się. Jednak część
komentatorów zaostrzyła swój język i znów straszy
Polaków. Mówią o nadchodzącej katastrofie finansów
publicznych, o konieczności natychmiastowych, dra-
stycznych reform. Wysoka Izbo, mylą się, tak jak PiS
się mylił 2 lata temu, jak PiS się mylił rok temu.
(Oklaski)
Jednak ci komentatorzy popełniają inny błąd,
można nawet powiedzieć: odwrotny błąd do tego, któ-
ry popełnił PiS. PiS chciał większego, szybszego
wzrostu długu publicznego. Komentatorzy proponu-
ją przedwczesne, zbyt raptowne cięcia wydatków.
Kierunek, jaki proponują, jest słuszny, ale propono-
wane tempo działań jest błędne, tak samo błędne jak
kryzysowe recepty opozycji. Dziś rzucam tym komen-
tatorom wyzwanie. Spotkamy się w tym miejscu za
rok, kiedy będę – mam nadzieję, że ja, nie wiem –
przedstawiał budżet na 2012 r. I jeśli okaże się, że
żadnej katastrofy finansów publicznych w tym czasie
nie było, to będę oczekiwał, że przeproszą oni Pola-
ków. (Oklaski) Przeproszą Polaków oczywiście nie
z tej trybuny, bo nie są politykami, ale w gazetach,
w których dzisiaj na ten temat się rozpisują.
Wysoka Izbo! Dlaczego ci komentatorzy się mylą?
Przecież wszyscy wiedzą, że licznik z narastającym
długiem publicznym bije. Chyba nie ma osoby w Pol-
sce, która o tym dzisiaj nie wie. To prawda, ten licz-
nik bije, ale także bije licznik wzrastającego dochodu
narodowego, wzrastającego PKB, i to jest kluczowe.
Na skutek kryzysu i nieodpowiedzialnej polityki po-
przedniego rządu relacja długu publicznego do do-
chodu narodowego, do PKB, wzrosła w latach spo-
wolnienia, w latach 2008, 2009 i 2010. Od przyszłego
roku ta relacja zacznie się stabilizować, a od 2013 r.
zacznie spadać.
Co więcej, należy pamiętać, że kraje, które stwo-
rzyły tzw. drugi filar reformy emerytalnej, czyli te,
które mają otwarte fundusze emerytalne, powinny
inaczej liczyć swój dług publiczny niż kraje Europy
Zachodniej, które takich systemów nie mają, szcze-
gólnie wtedy kiedy porównujemy kraje między sobą,
a przecież olbrzymia większość dyskusji o tym, jaki
jest dług publiczny w Polsce, dotyczy porównań z in-
nymi krajami, głównie krajami Europy Zachodniej.
Dług wynikający z reformy emerytalnej powinien być
odjęty, jeśli chcemy porównać kraje, od państwowego
długu publicznego, bo jest on odłożony dla przyszłych
emerytów w otwartych funduszach emerytalnych. To
jest tak, jakbyśmy mieli debet w banku, zadłużyli się,
ale nie wydali tych pieniędzy na bieżącą konsumpcję,
tylko odłożyli je na starość, i nie możemy udawać, że
tych pieniędzy nie odłożyliśmy. Na pewno wtedy, kie-
dy porównujemy się z takimi krajami, które tych
pieniędzy nie odłożyły, tylko zadłużyły się i wydały
te pieniądze, to widać, że Polska jest pracowitą mrów-
ką, a Niemcy, Holandia, Francja są…
(Poseł Marek Suski: Słoniami.)
…niefrasobliwymi konikami polnymi. (Wesołość
na sali, oklaski) I dlatego powinniśmy także brać pod
uwagę licznik, który wskazuje, ile odłożyliśmy w otwar-
tych funduszach emerytalnych; do końca tej kadencji,
do końca 2011 r., będzie to 260 mld zł od początku
reformy emerytalnej, a od początku tej kadencji do
końca 2011 r. – 130 mld zł. I nie można abstrahować
od tego faktu, że te pieniądze są, istnieją, nie są wir-
tualne w żaden sposób.
Jeśli weźmiemy pod uwagę nasz dług publiczny
i odejmiemy od niego to, co odkładamy w otwartych
funduszach emerytalnych, to okazuje się, że dług
publiczny w relacji do PKB w Polsce pod koniec tego
roku będzie na poziomie 40%, czyli na poziomie oko-
ło połowy średniej unijnej, na poziomie mniejszym
niż połowa tej relacji we Francji i na poziomie leciut-
ko powyżej połowy tej relacji w Niemczech. Co więcej,
jeżeli popatrzymy się na to, jak państwowy dług pu-
bliczny wzrósł i wzrośnie w 2010 r., odejmiemy to, co
odkładamy do OFE, to zobaczymy, że wzrost dosto-
sowanego długu publicznego w Polsce w roku 2010
w relacji do PKB będzie na trzecim miejscu wśród
najniższych w Unii Europejskiej. Tylko na Węgrzech
i w Szwecji dług publiczny w relacji do PKB wzrastał
wolniej niż w Polsce. Myślę, że to jest naprawdę klu-
czowy element. Relacja długu publicznego do PKB po
odjęciu tego, co odkładamy w OFE, zacznie maleć już
w przyszłym roku. Już w przyszłym roku, w 2011 r.,
ta relacja stosownie skorygowana o kwoty, które
składamy w OFE, zacznie maleć.
Może jest tak, jak mówią niektórzy komentatorzy,
że problem długu publicznego dopiero powstanie za
kilka lat na skutek starzenia się Polaków. Tak też
nie jest, Wysoka Izbo, szanowni państwo. Wbrew
obiegowym opiniom Polska nie ma głębokich, długo-
okresowych problemów z finansami publicznymi.
Najlepszym miernikiem tych problemów jest tzw.
długookresowy koszt starzenia, po angielsku: long-
-term cost of age, obliczany przez Komisję Europej-
ską co 2 lata. Według tego wskaźnika Polska już
w ogóle nie ma problemu starzenia, biorąc pod uwagę
obecne instytucje emerytalne, obecne rozwiązania
emerytalne. Myślę, że warto przypomnieć sobie o tym,
że według Komisji Europejskiej Polsce nie grozi pro-
blem związany z finansami publicznymi, wynikający
ze starzenia się społeczeństwa. I Polska jest jedynym
krajem…
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Który się nie starzeje.)
…który ma taką sytuację, nie dlatego że wprowa-
dziliśmy reformę emerytalną, przeciwko której wy
głosowaliście.
(Poseł Nelli Rokita-Arnold: Nie będzie zasiłku
pogrzebowego.)
(Poseł Teresa Piotrowska: Będzie, będzie, pani
poseł. Trzeba doczytać.)
(Poseł Tomasz Tomczykiewicz: Trzeba umieć.)
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Skutki palenia mary-
hy to psychoza.)
Wysoka Izbo! Przeszliśmy przez kryzys bez popeł-
nienia błędu, który popełniły inne kraje i którego
popełnienie proponowała nam opozycja, czyli groź-
nego zwiększenia długu publicznego.
(Poseł Marek Matuszewski: Publiczny jest najważ-
niejszy.)
Dzisiaj musimy rozpocząć 3-letni proces konsoli-
dacji finansów publicznych bez popełnienia kolejne-
go, odwrotnego błędu, czyli zbyt raptownego, szoko-
wego cięcia wydatków. Uniknęliśmy Scylli długu,
teraz musimy uniknąć Charybdy zbędnych, szoko-
wych ruchów. I jestem przekonany, że tak jak Ody-
seuszowi uda się nam wprowadzić (Wesołość na sali)
okręt polskiej gospodarki na otwarte, spokojne mo-
rza. Dziękuję państwu. (Wesołość na sali, oklaski)
(Poseł Henryk Kowalczyk: I zatonąć.)
Marszałek:
Dziękuję panu ministrowi.
Proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu
w Ministerstwie Finansów panią Hannę Majszczyk
w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy
zawartego w druku nr 3430.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
przedstawić państwu uzasadnienie do rządowego
projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw związa-
nych z realizacją ustawy budżetowej. Projekt tego
aktu prawnego jest całkowicie ściśle związany z pro-
jektem ustawy budżetowej, która przed chwileczką
była zaprezentowana przez ministra finansów. W pro-
jekcie tym przewidziane zostały regulacje umożliwia-
jące z jednej strony osiągnięcie dochodów, które zo-
stały zaplanowane w tej ustawie na rok 2011, z dru-
giej zaś wprowadzające ograniczenia zapobiegające
nadmiernym wydatkom po to, aby również zapano-
wać nad wydatkami w taki sposób, by zaplanowany
deficyt w tej ustawie budżetowej na rok 2011 nie zo-
stał przekroczony i żeby wydatki były realizowane
zgodnie z założonym planem.
Regulacje zawarte w tej ustawie można podzielić
co do zasady na trzy rodzaje. Pierwsze z nich zwią-
zane są ze zmianami w ustawach, w aktach praw-
nych, które to zmiany mają przynieść, tak jak zazna-
czyłam przed chwilą, określone dochody budżetowe.
Kolejna grupa zmian związana jest z kierunkami
działań, które pozwalają nie przekroczyć określonych
progów wydatków.
147
Trzecia grupa to zmiany o charakterze technicznym,
umożliwiające podmiotom i instytucjom realizują-
cym określone części budżetowe zrealizowanie bu-
dżetów na określonym poziomie w taki sposób, aby
nie zagrażało to ich egzystencji.
Zaczynając od zmian związanych z osiągnięciem
określonych dochodów budżetowych w roku 2011,
należy powiedzieć, że na szczególną uwagę zasługu-
ją zmiany zaproponowane w ustawie o podatku od
towarów i usług z 2004 r., w których to przepisach
nastąpiło podniesienie stawki podatku od towarów
i usług o jeden punkt procentowy. Zmiany te były już
zapowiedziane w planie wieloletnim. Zgodnie z tymi
wcześniejszymi założeniami zmiany zawarte w tzw.
ustawie okołobudżetowej, w druku nr 3430, powodu-
ją także zmiany w ustawie o podatku od towarów
i usług, podwyższając stawkę podstawową podatku
od towarów i usług o jeden punkt procentowy, tak jak
zaznaczyłam przed chwilą, czyli ze stawki 22% do
23%, a stawkę obniżoną – z 7% do 8%. Następują
tutaj podwyższenia tzw. stawek superobniżonych,
które możemy jeszcze stosować do końca bieżącego
roku w związku z otrzymanymi z Komisji Europej-
skiej derogacjami pozwalającymi nam na pewne od-
stępstwa od dyrektyw Unii Europejskiej, które w ca-
łości odnoszą się do podatku od towarów i usług,
podatku od wartości dodanej.
Należy przy tym zaznaczyć, że podniesienie staw-
ki superobniżonej obowiązującej obecnie na towary
spożywcze niskoprzetworzone z 3% do 5% nie jest
w żaden sposób związane z koniecznością realizacji
dodatkowych dochodów budżetowych, ponieważ
zmiana wysokości tej stawki jest zmianą nieuniknio-
ną bez względu na to, jakie założenia i zmiany pod
kątem dochodów chcielibyśmy wprowadzać w roku
2011. Tak jak przed chwilą zaznaczyłam, możliwość
stosowania tej stawki wygasa automatycznie z koń-
cem tego roku, co oznacza, że bez zmian wprowadzo-
nych w przepisach ustawy o podatku od towarów
i usług stawka ta automatycznie wzrastałaby do wy-
sokości 7% bądź też 8%, jeżeli weźmiemy pod uwagę
zmianę wysokości stawki obniżonej, która następuje
w związku ze zmianami w ustawie o podatku od to-
warów i usług. Tymczasem właśnie poprzez tę zmia-
nę ogranicza się wzrost stawki na niskoprzetworzone
produkty spożywcze jedynie do wysokości 5%. Dodat-
kowo zakłada się również utrzymanie stawki w wy-
sokości 5% na takie towary, jak książki i czasopisma
specjalistyczne. Bez dokonania tych zmian ta stawka
wzrosłaby automatycznie od stycznia 2011 r. również
do wysokości 7% czy też 8%.
Najistotniejsze jest jednak to, że aby uniknąć ja-
kiegokolwiek dotkliwego odczucia podwyżek stawek
podatkowych na towary i usługi, jeżeli chodzi o spo-
łeczeństwo najuboższe, w projekcie zmian do ustawy
o podatku od towarów i usług przewiduje się obniże-
nie wysokości stawki na podstawowe produkty spo-
żywcze do wysokości 5%. Dzisiaj stawka na te towa-
ry, która obowiązuje od 2004 r., wynosi 7%. Pozwoli
to, jak zaznaczyłam przed chwilą, na podwyższenie
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
148 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk
tych stawek w sposób wręcz nieodczuwalny, aby
uniknąć wpływu zmiany wysokości stawek na tę
część społeczeństwa, w której koszyku nabywanych
towarów i usług ta grupa dóbr stanowi większość.
Skutki budżetowe zmian w ustawie o podatku od
towarów i usług, o których powiedziałam przed chwi-
lą, przewidywane na rok 2011, szacuje się na ok. 5
mld zł w skali roku 2010.
Obok zmian związanych z osiągnięciem dodatko-
wych dochodów budżetowych w roku 2011 bardzo
istotne zmiany zostały również przewidziane w usta-
wie o podatku akcyzowym. Pozwolą one zrealizować
dodatkowe dochody w wysokości ok. 1 mld zł. Planu-
je się, że będą one wprowadzone od maja 2011 r. Moż-
na powiedzieć, ujmując rzecz w pewnym uproszcze-
niu, że wiążą się one z zaprzestaniem od tej daty,
o której wspomniałam, kontynuowania pewnych ulg
w podatku akcyzowym związanych ze stosowaniem
obniżonej stawki podatku akcyzowego na tzw. biopa-
liwa czy też biokomponenty. Dzisiaj na paliwa silni-
kowe, benzyny czy też oleje napędowe, które są sprze-
dawane z domieszką tzw. biokomponentów, stosowa-
ne są obniżone stawki podatku akcyzowego w zależ-
ności od tego, jaka ilość tych biokomponentów jest
dolana do tych paliw. W zależności od tego, czy mamy
do czynienia z benzyną, czy z olejem napędowym,
następuje stosowne obniżenie wysokości stawki po-
datku akcyzowego, jeżeli próg domieszki tych bio-
komponentów przekracza 2%. Za każdy litr biokom-
ponentów dodanych do takiego paliwa następuje
stosowne obniżenie stawki podatku akcyzowego.
Stosowanie tych ulg jest w chwili obecnej możliwe
dzięki pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej, któ-
ra może być stosowana w naszym kraju jeszcze do
końca kwietnia przyszłego roku. Co do zasady i tak
brak byłoby prawnych możliwości stosowania tego
typu ulg, jeżeli chodzi o biopaliwa, po 30 kwietnia
2011 r. Zaprzestanie stosowania tych ulg w podatku
akcyzowym przyniesie dodatkowe dochody dla bu-
dżetu państwa, o których już wspomniałam, w wy-
sokości ok. 1 mld zł w skali roku 2011. Zważywszy na
zmiany, które są przewidywane w ustawie okołobu-
dżetowej, poprzez zmianę dokonaną w ustawie o po-
datku akcyzowym, proponuje się, aby obowiązywały
od 1 maja 2011 r. Skutki tego w skali niecałego roku,
tylko 8 miesięcy, są bardzo istotne dla budżetu pań-
stwa.
Istotne jest jednak również to, że utrzymanie tych
ulg w podatku akcyzowym, po dokonaniu analizy
dotychczasowego ich stosowania, okazało się nieade-
kwatne do celów, jakie stawiano przy ich wprowadza-
niu. Stosowanie tych mechanizmów jest pewnym
elementem wieloletniego planu związanego z promo-
cją biopaliw, jednakże, jak zaznaczyłam przed chwi-
lą, przyjęte w praktyce rozwiązania nie powodują
osiągnięcia tych celów, które miały służyć przede
wszystkim polskiej gospodarce i rozwojowi produkcji
biopaliw. Dlatego też odejście od stosowania tych ulg
z tego punktu widzenia wydaje się całkowicie uza-
sadnione.
Kolejna grupa zmian, która została przewidziana
w ustawie okołobudżetowej, jest związana z osiągnię-
ciem i realizacją dodatkowych dochodów w roku 2011.
Są to zmiany dość istotne, związane z gospodarką
nieruchomościami Skarbu Państwa. Mam tutaj na
myśli konkretnie sprawy związane ze sprzedażą
gruntów rolnych. W pakiecie rozwiązań przewidzia-
nych w druku nr 3430 proponuje się zmiany związa-
ne przede wszystkim z rozliczaniem się agencji zaso-
bów rolnych Skarbu Państwa z budżetem państwa
z tytułu sprzedaży ziemi. Obecnie w przypadku
sprzedaży gruntów rolnych Skarbu Państwa i rozli-
czeń z tego tytułu dokonywanych przez agencję do-
chody do budżetu państwa są wpłacane przez agencję
dopiero w terminie do 30 czerwca następnego roku
po dokonaniu sprzedaży tych gruntów. Projekt zmian
w odpowiednich ustawach związanych z tą sprzedażą
przewiduje radykalne skrócenie terminów rozliczeń
dochodów z tytułu tej sprzedaży. Proponuje się, aby
dochody te były przekazywane do budżetu państwa
za okresy kwartalne, do 30 dnia miesiąca następują-
cego po zakończeniu każdego kwartału, z tym że ze
względu na potrzebę zrealizowania określonych
wpływów w roku 2011 zaliczka za ostatni kwartał
byłaby przekazywana do 20 grudnia. Pozwoli to osią-
gnąć dodatkowe dochody w roku 2011, dodatkowe,
podkreślam, w skali prawie 1,5 mld zł.
Obok tego pakietu zmian, których celem ma być
zrealizowanie dodatkowych dochodów dla budżetu
państwa, ustawa okołobudżetowa, o której w tej
chwili mówimy, zawiera szereg zmian do przepisów
różnych aktów prawnych, różnych ustaw. Ich celem
jest ograniczenie pewnych wydatków, niedopuszcze-
nie do przekroczenia pewnych wydatków.
Na szczególną uwagę zasługują zmiany, które
wiążą się m.in. z ograniczeniem wzrostu wynagro-
dzeń w szeroko rozumianej sferze budżetowej. Doty-
czy to zarówno wzrostu wynagrodzeń o charakterze
indywidualnym, jak i tzw. zamrożenia na poziomie
roku 2010 wynagrodzeń, funduszu wynagrodzeń.
Jest to cały pakiet zmian. Rozwiązania te dotyczyć
będą nie tylko instytucji centralnych, urzędów cen-
tralnych, ale również wszelkiego rodzaju agencji,
Narodowego Funduszu Zdrowia, państwowych osób
prawnych. Obejmują one zatem szerokie spektrum
podmiotów należących do sektora finansów publicz-
nych, które mają istotne znaczenie dla wyników tego
sektora i których wydatki mają istotne znaczenie
z punktu widzenia realizacji ustawy budżetowej.
Jeżeli chodzi o zmiany dotyczące wydatków, na
szczególną uwagę zasługują zmiany związane z ogra-
niczeniem wysokości tzw. zasiłku pogrzebowego.
Skutki tych zmian są bardzo istotne. Obecnie obo-
wiązujące przepisy zakładają, że zasiłek pogrzebowy
może być wypłacany w kwocie ponad 6 tys. zł. W uza-
sadnieniu do ustawy okołobudżetowej przedstawione
zostały bardzo szczegółowe informacje, z których
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk
jednoznacznie wynika, że obowiązujący dzisiaj w Pol-
sce poziom zasiłku pogrzebowego jest chyba najwyż-
szy w Europie. Żadne z państw należących do Unii
Europejskiej nie wypłaca tak wysokich zasiłków po-
grzebowych, jeżeli w ogóle je przewiduje, bo w uza-
sadnieniu znalazła się też lista państw, które takich
zasiłków w ogóle nie wypłacają. Pomijając jednak tę
grupę, można stwierdzić, że zasiłek pogrzebowy wy-
płacany w Polsce jest na najwyższym poziomie i ogra-
niczenie go do wysokości 4 tys. zł, bo taka jest propo-
zycja zmiany w odpowiednich aktach prawnych, i tak
plasuje Polskę na bardzo wysokim miejscu. Nadal
jest to powyżej średniej wysokości tych zasiłków
w Europie.
Istotne jest również to, że w ustawie okołobudże-
towej proponuje się zastosowanie analogicznych roz-
wiązań dla wszystkich grup społecznych, które otrzy-
mują zasiłek pogrzebowy. Dzisiaj jest tak, że niektó-
re grupy społeczne otrzymują ten zasiłek w innej
wysokości niż kwota, o której wspomniałam na po-
czątku. Wysokości te uzależnione są od przeciętnego
wynagrodzenia, uposażenia danej osoby. Ta propo-
zycja i zmiany zawarte w ustawie okołobudżetowej
i stosownych aktach prawnych spowodują, że zasiłek
ten dla wszystkich osób uprawnionych do jego otrzy-
mania będzie wypłacany w tej samej wysokości, czy-
li w kwocie 4 tys. zł.
Kolejne zmiany, które zostały zaproponowane
w ustawie okołobudżetowej, ściśle wiążące się z roz-
wiązaniami zawartymi w projekcie samej ustawy
budżetowej na rok 2011, który dzisiaj rozpatrywany
jest przez Wysoką Izbę, to zmiany, które w sposób
stabilny określają na cały przyszły rok wysokość
pewnych dotacji wypłacanych z budżetu państwa
m.in. do Narodowego Funduszu Zdrowia, jak rów-
nież dotacji związanych z dopłatą do wynagrodzeń
dla osób niepełnosprawnych przekazywanych dla
PFRON.
Wśród zmian o charakterze wydatkowym nie spo-
sób pominąć w tym katalogu pewnych rozwiązań,
które wiążą się ze zwiększeniem niektórych wydat-
ków. Dotyczy to rozwiązań zawartych również
w ustawie budżetowej, chodzi o podwyższenie ulg dla
studentów na przejazdy komunikacją autobusową lub
kolejową. W stosownych aktach prawnych proponuje
się zmiany, które zrównają wysokość tych ulg do 51%.
Ulgi te dla studentów będą więc jednakowe zarówno
na przejazdy środkami komunikacji autobusowej, jak
i kolejowej.
W ustawie okołobudżetowej proponuje się również
pewne rozwiązania dla jednostek samorządu teryto-
rialnego, mówiłam o tym na wstępie, związane
z uproszczeniem i umożliwieniem zrealizowania
ustaw budżetowych przez te jednostki w roku przy-
szłym. Rozwiązania te mają charakter przejściowy
i dotyczą wyłącznie województw. Jak zapewne wszy-
scy państwo wiecie, obecna sytuacja związana z do-
149
chodami budżetu państwa z tzw. CIT spowodowała,
że województwa, dla których akurat udział w tym
podatku stanowi główne źródło dochodów, znalazły
się w sytuacji, która uzasadniała, zdaniem rządu,
zastosowanie pewnych rozwiązań przejściowych
umożliwiających tym jednostkom samorządu zreali-
zowanie w roku przyszłym ustaw budżetowych zgod-
nie z ustawą o finansach publicznych, ustawą o do-
chodach jednostek samorządu terytorialnego. Prze-
pisy te już od przyszłego roku zakładają prowadzenie
gospodarki finansowej jednostek samorządu teryto-
rialnego w taki sposób, aby wydatki bieżące były
pokrywane z dochodów bieżących, mówiąc oczywiście
w uproszczeniu, bo dochodzą do tego jeszcze wolne
środki obrotowe, które również mogą być na te cele
wykorzystane. Dlatego też w projekcie ustawy około-
budżetowej przewiduje się odpowiednio podniesienie
progów dochodowych, po przekroczeniu których wo-
jewództwa będą zobowiązane do dokonywania wpłat
na rzecz budżetu państwa. Rozwiązania te mają cha-
rakter przejściowy, jak zaznaczyłam, ponieważ sytu-
acja związana ze skalą wpływów z podatku dochodo-
wego od osób prawnych jest również nietypowa i nie
zakłada się, aby utrzymywała się w kolejnych latach.
Poza tym, jeżeli jakiekolwiek zmiany miałyby nastą-
pić, muszą to być zmiany systemowe, które będą do-
tyczyły wszystkich jednostek samorządu terytorial-
nego, a nie tylko tych, o których wspomniałam.
Uprzedzając pytania, które mogłyby się odnosić
do rozwiązań związanych z tym, że przewidywana
zmiana skali wpłat dotyczy wyłącznie województw,
chciałabym zaznaczyć, że wynika to właśnie z tego,
o czym powiedziałam na wstępie, że właśnie tylko
dochody województw oparte są na udziale w podatku
dochodowym od osób prawnych. Jeśli chodzi o pozo-
stałe jednostki, powiaty czy gminy, ta proporcja
udziałów w dochodach w podatku dochodowym od
osób fizycznych i podatku dochodowym od osób praw-
nych jest całkowicie odmienna i tego typu zagroże-
nia, tego typu wyjątkowe sytuacje, jakie pojawiły się,
jeżeli chodzi o województwa, w tych jednostkach sa-
morządu terytorialnego nie występują.
Kolejną grupą zmian, które mają charakter już
taki dostosowujący, charakter techniczny, na które
należałoby zwrócić uwagę, to są zmiany dotyczące
ustawy o finansach publicznych. Dotyczą one przepi-
sów, które określają, jaki może być poziom rezerw
celowych tworzonych w ustawie budżetowej. Obowią-
zujące przepisy zakładają tworzenie rezerw w wyso-
kości 3% wydatków. W ustawie okołobudżetowej
z druku nr 3430, o której w tej chwili mówimy, za-
kłada się podniesienie tego progu do wysokości 5%.
Przedstawienie takiej propozycji w ustawie okołobu-
dżetowej, w zmianie ustawy o finansach publicznych
spowodowane było tym, że w roku 2010 nasz kraj
nawiedziło kilka powodzi, co wpłynęło na to, że środ-
ki na tzw. rezerwy powodziowe zaplanowane na rok
2011 muszą być odpowiednio zwiększone. Jeżeli pań-
stwo posłowie zwrócicie uwagę na załączniki do usta-
wy budżetowej i rezerwy celowe zawarte w części 83,
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
150 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk
to łatwo zobaczyć, że rezerwa powodziowa jest prak-
tycznie dwukrotnie wyższa od tej zaplanowanej
w roku bieżącym. Wiadomo, że wiele strat i szkód,
które powstały na skutek powodzi, będzie odbudo-
wywanych przez wiele lat, zwłaszcza jeżeli chodzi
o szkody w infrastrukturze, dlatego w kolejnych la-
tach wydatki muszą być szczególnie racjonalne. Po-
winny one być przewidziane przede wszystkim
w ramach odpowiednich przepisów, w tym przypad-
ku przepisów ustawy budżetowej na rok 2011, gdzie
rezerwy na tego typu wydatki są odpowiednio za-
planowane.
Obok dodatkowych, zwiększonych wydatków
związanych z rezerwą na usuwanie skutków powodzi
i przeciwdziałanie im, należy również pamiętać, że
nowa ustawa o finansach publicznych uchwalona
przez Wysoką Izbę w ubiegłym roku wprowadziła
szereg zmian o charakterze systemowym, które wej-
dą w życie od 1 stycznia 2011 r. Mam na myśli szereg
rozwiązań, które spowodowały konieczność likwida-
cji wielu gospodarstw pomocniczych zakładów budże-
towych. W konsekwencji ustawa wprowadzająca
ustawę o finansach publicznych zawierała przepisy,
które nakazują uwzględnienie odpowiednio w rezer-
wach planowanych w ustawie budżetowej na ten rok
budżetowy odpowiednich skutków z tym związanych,
czyli przewidzenie odpowiednich wydatków odpowia-
dających wysokości dochodów realizowanych przez
zakłady budżetowe czy gospodarstwa, które będą
przejmowane przez jednostki budżetowe.
Dlatego zmiany systemowe, które zostały wpro-
wadzone w roku 2009, związane z ustawą o finansach
publicznych, ale nie tylko, bo również ze zmianami
w ustawie Prawo ochrony środowiska, spowodowały,
że w ustawie budżetowej na rok 2011 niezbędne było
w związku z tym utworzenie dodatkowych rezerw
ogółem na kwotę około 1,5 mld zł. Te wszystkie zmia-
ny systemowe plus sprawy związane z powodzią spo-
wodowały, że niezbędne stało się to, o czym powie-
działam na wstępie, czyli podwyższenie progu rezerw.
Określają one pułap, do którego mogą być w ustawie
budżetowej tworzone rezerwy celowe.
Ostatnia zmiana, o charakterze technicznym,
która również dotyczy jednostek samorządu teryto-
rialnego, umożliwia czy ułatwia przeprowadzenie
uchwał budżetowych w ramach poszczególnych jed-
nostek samorządu terytorialnego. Jest to podykto-
wane oczywiście wyborami samorządowymi, które
będą miały miejsce jesienią br. Zakładamy, że w nie-
których jednostkach samorządu terytorialnego z pew-
nością odbędzie się druga tura wyborów, a zatem
terminy przewidziane normalnie w przepisach w ra-
mach ustawy o finansach publicznych, rozwiązania
przewidziane w ustawie o dochodach jednostek sa-
morządu terytorialnego mogłyby być niewystarcza-
jące i tym samym uniemożliwić właściwe procedowa-
nie nad uchwałami. Również z tego powodu zatem
ustawa okołobudżetowa zawiera stosowne rozwiąza-
nia umożliwiające w takich przypadkach wydłużenie
terminów, w których można by uchwalić akty w ra-
mach poszczególnych jednostek samorządu teryto-
rialnego. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Marszałek:
Dziękuję, pani minister.
Sejm ustalił w łącznej dyskusji nad tymi punkta-
mi porządku dziennego podział czasu między kluby
i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od
104 do 5 minut, to jest debatę średnią.
Otwieram dyskusję.
Głos ma poseł Paweł Arndt z Klubu Parlamentar-
nego Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Paweł Arndt:
Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Mini-
strze! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Rozpoczy-
namy dzisiaj chyba najważniejszą debatę w tym roku
w Sejmie, debatę nad budżetem państwa, ale właści-
wie prowadzimy ją już od dłuższego czasu, również
na tej sali. Chciałbym przypomnieć, że już na począt-
ku sierpnia dyskutowaliśmy o stanie finansów pań-
stwa. Debata jest też prowadzona w mediach, wypo-
wiadają się ekonomiści i to chyba dobrze, bo to są
ważne sprawy. Dyskutujemy w końcu o naszych pie-
niądzach.
Dziś rozpoczynamy debatę nad konkretnym pro-
jektem budżetu przedłożonym przez rząd pana pre-
miera Donalda Tuska. Towarzyszy mu tzw. ustawa
okołobudżetowa. Oceniając budżet, zawsze trzeba
brać pod uwagę warunki, w jakich był przygotowy-
wany i w jakich przyjdzie go realizować. Mimo iż
Polska przeszła przez kryzys suchą nogą, to nie zna-
czy, że nie zostawił on swojego piętna. Dzisiaj wzrost
gospodarczy jest niższy od tego, którego byśmy sobie
wszyscy życzyli. W 2009 r. polska była zieloną gospo-
darczą wyspą na mapie Europy. W kolejnych latach
dołączają do nas inne kraje, jak choćby Szwecja,
Niemcy czy Słowacja, ale wciąż jesteśmy w czołówce.
Głównie dzięki wysiłkom wszystkich Polaków, ale
przecież nie możemy zapominać o działaniach anty-
kryzysowych podejmowanych przez rząd. Ukierun-
kowane one były przede wszystkim na zwiększenie
zaufania i uspokojenie rynków finansowych, co uda-
ło się osiągnąć.
Zarzucano rządowi, że nie podejmuje działań
ukierunkowanych na stymulowanie gospodarki po-
przez zwiększanie wydatków publicznych. Dziś już
wiemy, jak wielkie zadłużenie zostawiły za sobą wła-
śnie takie pakiety w Stanach Zjednoczonych, w kra-
jach Unii Europejskiej. W ramach ciekawostki mogę
powiedzieć, że np. w Kalifornii kontrola wykazała,
że na utworzenie i potem utrzymanie 55 miejsc pra-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Paweł Arndt
cy wydano 111 mln dolarów. Średnio licząc, daje to
około 2 mln dolarów na jedno stanowisko. Chyba nie
o to chodziło.
Oprócz kryzysu na niewątpliwie trudną sytuację
związaną z uchwalaniem budżetu wpływ miało rów-
nież postępowanie naszych poprzedników. Rząd PiS
przygotował w projekcie budżetu na 2008 r. wydatki
prawie takie, jak te planowane na rok 2011. Wzrost
wydatków wtedy miał wynieść ponad 50 mld zł, jed-
nocześnie obniżono podatki. To również miało wpływ
na obecną sytuację budżetu.
Dzisiaj eksperci patrzą nam na ręce, i pewnie tak
powinno być. Często nas krytykują, opozycja te uwa-
gi podtrzymuje, przypomina. Oczekujemy jednak,
aby formułując tezy, pamiętać, że obecny wzrost dłu-
gu publicznego w Polsce jest opóźnionym skutkiem
największego kryzysu gospodarczego od lat trzydzie-
stych ubiegłego wieku.
Jaki więc budżet dzisiaj oceniamy? Jest to budżet
oszczędny, budżet, w którym przewidziano mecha-
nizm trwałej obrony przed dalszym zadłużaniem, ale
także budżet, który chroni najuboższych, i budżet,
który pozwala na realizację zadań publicznych, tak-
że tych prorozwojowych. Zakłada się, że deficyt bu-
dżetowy nie przekroczy 40,2 mld zł, czyli będzie pra-
wie o 12 mld zł niższy od planowanego na 2010 r.
Budżet na 2011 r. jest więc kolejnym etapem wpro-
wadzania stanowczych, stopniowych, ale jednocze-
śnie skutecznych reform zapewniających stabilizację
finansów publicznych.
Sytuacja polskich finansów nie wymaga gwałtow-
nych, chaotycznych zmian, lecz wymaga działań prze-
myślanych i skutecznych. Zapożyczanie się w bankach
drenuje kapitał, który mógłby być przeznaczony w in-
nym wypadku na przykład na inwestycje przedsię-
biorstw. Utrzymywanie wyższego deficytu pogorszy-
łoby więc perspektywy rozwojowe Polski. Oznacza to
po prostu, że Polacy więcej płaciliby za kredyty, trud-
niej byłoby im znaleźć pracę oraz nie mogliby liczyć
na wzrost wynagrodzeń. Ważnym argumentem na
rzecz zmniejszenia deficytu są także nasze zobowią-
zania w ramach Unii Europejskiej. Dlatego też ogra-
niczanie nierównowagi finansów publicznych musi być
priorytetem na najbliższe lata.
Konstruując budżet na 2011 r., przyjęto, że gospo-
darka polska będzie rozwijała się w tempie 3,5%.
Założenia te można ocenić dzisiaj jako konserwatyw-
ne, ostrożne. Na przykład średnia z prognoz anality-
ków bankowych mówi o wzroście w wysokości 3,8%.
Przyjęcie takich założeń dla wzrostu gospodarczego
zmniejsza ryzyko niezrealizowania ustawy budżeto-
wej po stronie dochodowej, choć wzrost dochodów
podatkowych o 8,8% nominalnie i tak wydaje się dość
optymistyczny. Przy planowaniu dochodów wzięto
pod uwagę między innymi 1-procentowy wzrost staw-
ki podatku VAT.
Mówiłem już podczas debaty na temat stanu fi-
nansów państwa o tym, że dla Platformy Obywatel-
151
skiej jest to niezwykle trudna decyzja. Traktujemy ją
jako najmniejsze zło spośród możliwych. W przypad-
ku żywności będzie obowiązywała stawka obniżona,
w wysokości 5%. Wzrośnie VAT na nieprzetworzone
produkty rolne z uwagi na zakończenie okresu przej-
ściowego, natomiast zmaleje, z 7%, na pozostałą żyw-
ność. Takie działanie pozwoli na pewną ochronę
mniej zamożnej części społeczeństwa, dla której wy-
datki na żywność stanowią istotny element domowe-
go budżetu.
Przewiduje się także 4-procentowy wzrost podat-
ku akcyzowego na tytoń. Potrzeba ta wynika z prze-
pisów unijnych. Aby pocieszyć palaczy, mogę powie-
dzieć, że w Japonii przewiduje się 30-procentowy
wzrost podatku od papierosów. Jednakże w przypad-
ku podatków pośrednich są też dobre dla podatników
wiadomości. Zwiększony zostanie roczny limit obro-
tu, który uprawnia do zwolnienia od podatku VAT,
ze 100 tys. zł do 150 tys. zł w 2011 r. Zwolnione będą
z VAT SMS-y na cele charytatywne.
Te wszystkie działania mają zahamować szybki
wzrost długu publicznego w Polsce i nie dopuścić do
przekroczenia drugiego 55-procentowego progu
ostrożnościowego. Temu celowi ma służyć również
zastosowanie przy planowaniu wydatków na 2011 r.
reguły wydatkowej. Polega ona na redukcji wydat-
ków o charakterze uznaniowym oraz nowych wydat-
ków sztywnych. Wzrost tych wydatków nie powinien
przekraczać 1% w ujęciu realnym (inflacja + 1%).
Z innych istotnych decyzji zapisanych w ustawie
okołobudżetowej należy wspomnieć o zamrożeniu
płac w administracji. Będą one na poziomie 2010 r.;
w przypadku posłów nawet na poziomie 2008 r. Two-
rząc projekt planu finansowego Funduszu Ubezpie-
czeń Społecznych na 2011 r., przyjęto zmniejszenie
wysokości zasiłku pogrzebowego z kwoty 200% prze-
ciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej,
czyli prawie 7 tys. zł, do kwoty 4 tys. zł. Oceniamy te
decyzje jako niezbędne – oszczędnościowe.
Podjęto także szereg działań zwiększających wy-
datki. Świadczenia emerytalno-rentowe zostaną
zwaloryzowane od 1 marca wskaźnikiem wynoszą-
cym 102,7%. Budżet na 2011 r. zakłada wzrost sub-
wencji ogólnej dla samorządów o 2,5% w porównaniu
do roku 2010. W subwencji dla jednostek samorządu
terytorialnego zaplanowane zostały środki na zwięk-
szenie płac dla nauczycieli o 7% od września 2011 r.
Koszt wzrostu wynagrodzeń wynosi 670 mln zł.
W ustawie budżetowej na 2011 r. przewiduje się
wydatki na finansowanie projektów realizowanych z
udziałem środków unijnych w kwocie 84 mld zł, co
oznacza wzrost w porównaniu do roku 2010 o 49%.
Więcej pieniędzy przewidziano także między innymi
na usuwanie skutków klęsk żywiołowych – przewi-
dziano tu kwotę 1,45 mld zł, czyli o 207% więcej niż
2010 r., na bezpieczeństwo publiczne i ochronę prze-
ciwpożarową – wzrost wyniesie 709 mln zł, Policja
otrzyma o 541 mln zł więcej niż w 2010 r., a Państwo-
wa Straż Pożarna o 100 mln zł więcej. W 2011 r.
wzrosną także o 35 mln zł wydatki na budowę i funk-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
152 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Paweł Arndt
cjonowanie systemu powiadamiania ratunkowego.
Więcej pieniędzy przewiduje się także na moderniza-
cję polskiej wsi. Między innymi zaplanowano reali-
zację 6 nowych programów wieloletnich poprawiają-
cych konkurencyjność polskiej wsi.
W ustawie budżetowej na 2011 r. przewidziano
także wzrost wydatków na ochronę zdrowia, i to dość
znaczny, bo o ponad 9%, z 6,9 mld zł do 7,5 mld zł.
Przewiduje się wzrost środków przeznaczonych na
finansowanie programów polityki zdrowotnej przez
Ministerstwo Zdrowia. Wydatki te wzrosną z 566
mln zł do 618 mln zł, czyli o ponad 9%. W ramach
tych środków będzie można finansować między in-
nymi nowy program pn. „Narodowy program rozwo-
ju medycyny transplantacyjnej”. Kontynuowana bę-
dzie realizacja programu „Wsparcie jednostek samo-
rządu terytorialnego w działaniach stabilizujących
system ochrony zdrowia”. Na ten cel przewidziano
w ustawie budżetowej prawie 1 mld zł.
W ramach kontynuacji wieloletniego „Narodowe-
go programu przebudowy dróg lokalnych” w budże-
cie na 2011 r. również przeznaczono 1 mld zł. Prze-
widziane zostały kolejne środki na kontynuację,
realizowanego od 2008 r., programu „Moje boisko
– Orlik 2012”, zakładającego budowę ogólnodostęp-
nych, bezpłatnych kompleksów boisk sportowych
wraz z szatniami i zapleczem socjalnym na terenie
każdej gminy naszego kraju. W 2011 r. przewiduje
się na ten cel 250 mln zł, co umożliwi wykonanie
około 750 takich boisk.
Kontynuowany będzie program „Przygotowanie
i wykonanie przedsięwzięć Euro 2012”. Są to przed-
sięwzięcia związane z mistrzostwami Europy. Na
jego realizację przewidziano w budżecie kwotę
566 mln zł. Ponadto nadal będą realizowane progra-
my wieloletnie z zakresu ochrony zdrowia i szkolnic-
twa wyższego. Kwota 518 mln zł przewidziana na ten
cel w budżecie jest o 252% większa od analogicznych
wydatków zaplanowanych w ustawie budżetowej na
2010 r. O tych sprawach szczegółowo będą mówili moi
koledzy z klubu.
Chciałbym jeszcze powiedzieć, że w budżecie na
2011 r. zarezerwowano środki na wzrost ulgi do 51%
dla studentów, którzy nie przekroczyli 26. roku życia,
na przejazdy środkami publicznego transportu zbio-
rowego kolejowego i autobusowego. Obecnie studen-
tom przysługuje 37% zniżka na przejazdy koleją
i 49% zniżka na przejazdy autobusami.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Oby-
watelska, której klub reprezentuję w tej debacie, do-
brze ocenia projekt budżetu na 2011 r. Działania
rządu dobrze ocenia również rynek. Potwierdzeniem
tego jest fakt, że nasze obligacje sprzedają się na pniu
i że oprocentowanie, jakie płacimy za nie inwestorom,
jest coraz mniejsze. Tę ocenę rynku możemy trakto-
wać jako wypadkową ocen wielu analityków, ekono-
mistów, graczy rynkowych, którzy powierzają w ten
sposób państwu ich własne pieniądze i ich klientów.
Zgodnie z najnowszym raportem „Globalny in-
deks konkurencyjności 2010–2011”, przygotowanym
przez World Economic Forum, Polska staje się coraz
bardziej konkurencyjna w przyciąganiu inwestycji
zagranicznych. W latach 2008–2010 Polska awanso-
wała z rankingu z 53 na 39 miejsce, czyli poprawiła
swoją lokatę aż o 14 miejsc.
Jeszcze jedna ocena, dosłownie z ostatnich dni,
poniedziałkowy dziennik „La Stampa” zamieścił ob-
szerny artykuł o polskiej gospodarce pt. „Kopciuszek
zasiada teraz wśród wielkich”. Jest to bardzo pozy-
tywny artykuł o tym, co się dzieje w Polsce. Może
odczytam jedno zdanie z tego artykułu.
(Poseł Marek Suski: Parzy herbatę.)
„Kto mógł sobie wyobrazić, że mimo niekończą-
cych się metamorfoz i niedoli Polska roku 2010 stanie
się po Niemcach, a raczej u boku Niemiec, jednym
z narodów europejskich o najzdrowszych i najbar-
dziej wschodzących gospodarkach.” Myślę, że to jest
znamienne zdanie, warto, żebyśmy je zapamiętali.
To wszystko są dobre oceny i dobrze rokuje to na
przyszłość.
Oczywiście nie możemy zapominać, że światowa
sytuacja gospodarcza nie jest jeszcze optymistyczna.
Słaby wzrost w Stanach Zjednoczonych może przeło-
żyć się również na Europę, w tym na Polskę. Tak
więc prognozy wzrostu nie są jeszcze zbyt pewne i ich
realizacja w jakiejś mierze zależy od tego, co wydarzy
się poza granicami naszego kraju. Na to, co wydarzy
się w gospodarce światowej, nie mamy wielkiego
wpływu, możemy jednak zrobić jak najwięcej u siebie.
Temu właśnie ma służyć budżet na 2011 r. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Stefan Niesiołowski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pani posłanka Beata Szydło, Prawo i Sprawiedli-
wość. (Oklaski)
Poseł Beata Szydło:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Miałam nadzieję,
że będziemy dzisiaj rozmawiać o budżecie, ale po wy-
stąpieniu pana ministra ta nadzieja prysła. Na szczę-
ście była pani wiceminister Majszczyk, która zechcia-
ła powiedzieć o tym, co zostało zawarte w projekcie
ustawy budżetowej.
Natomiast gdyby, nie daj Bóg, Polskę spotkało
nieszczęście i w 2011 r. Platforma ponownie tworzy-
łaby rząd, to tak sobie myślę, na kogo pan minister
Rostowski zrzucałby odpowiedzialność, bo w tej chwi-
li ciągle zrzuca ją na poprzedników. Radzę, panie
ministrze, żeby codziennie przed snem powtarzać
sobie, że od 2007 r. w Polsce rządzi Platforma Oby-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Beata Szydło
watelska (Oklaski), a od 2010 r. – niepodzielnie. Za
tragedię polskich finansów publicznych odpowiada
Platforma Obywatelska. (Oklaski) Jestem przekona-
na, że ta bańka mydlana ministra Rostowskiego pęk-
nie, tak jak pękła bańka finansowa na świecie, tylko
niestety skutki dla Polski mogą być równie bolesne.
Czy jeżeli okaże się, panie ministrze, że pan nie miał
racji, to przeprosi pan Polaków i komentatorów?
(Oklaski) Prawa i Sprawiedliwości nie musi pan prze-
praszać, ponieważ nie jest pan nas w stanie obrazić.
Debet w banku odłożony na starość, jak pan mó-
wił, powie to panu każda gospodyni domowa, i tak
kosztuje, nawet jeżeli się z tych pieniędzy nie korzy-
sta, ponieważ co miesiąc trzeba płacić za niego odset-
ki. Myślę, że warto przeczytać świetny esej Margaret
Atwood pt. „Dług”, który w tej chwili ukazał się na
naszym rynku. Jest to ciekawa opowieść o tym, jak
należy rozumieć dług.
Podam tylko trzy cytaty z opinii ekspertów sej-
mowych, którzy przygotowali opinie dla komisji na
temat projektu budżetu. Profesor Wernik mówi, że
powstrzymanie szybko narastającego długu publicz-
nego jest w interesie narodowym Polski, gdyż jeżeli
tak się nie stanie, to doprowadzi to Polskę do kata-
strofy na miarę Grecji czy Argentyny. Profesor Wy-
żnikiewicz stwierdza: Mimo powagi sytuacji pań-
stwowego długu publicznego i deklaracji, że priory-
tetem jest ograniczenie nierównowagi finansów pu-
blicznych, tekst projektu ustawy budżetowej nie po-
kazuje nawet kierunku działań naprawczych prowa-
dzących do ograniczenia deficytów budżetowych.
I wreszcie profesor Orłowski: Należy zauważyć, że
poważne potraktowanie tego zjawiska wymaga
stwierdzenia, że z konstytucyjnego punktu widzenia
w finansach publicznych mamy do czynienia z naj-
wyższym stanem alarmowym. To nie opozycja mówi,
panie ministrze, to mówią eksperci sejmowi.
W narodowym interesie Polski, powtórzę za pro-
fesorem Wernikiem, jest powstrzymanie wzrostu
długu publicznego, abyśmy nie musieli przeżywać
scenariusza greckiego. Przypomnę, że na mapie, na
której Polska była zieloną wyspą, a którą panowie
pokazywaliście, zieloną wyspą była również Grecja,
ale mam wrażenie, że beztroska rządu greckiego
w zakresie ekonomii była niczym w porównaniu
z państwa beztroską, jeżeli chodzi o finanse publicz-
ne. (Oklaski)
(Głosy z sali: Nie.)
(Głos z sali: I kto to mówi?)
Propozycje budżetu i ustawy budżetowej na rok
2011 należy rozpatrywać na tle sytuacji makroeko-
nomicznej na świecie, ważnych wydarzeń gospodar-
czych, ale również na tle tego, co dzieje się w tej chwi-
li w naszym kraju i tego, jak rząd przeprowadza
różne strategiczne elementy. Umowa z Rosją na do-
stawy gazu. W tej chwili za gaz płacimy o 20% więcej
niż nasi sąsiedzi – Niemcy, Ukraina i Białoruś. Pań-
stwo chcecie, żeby Polacy płacili takie ceny przez
kolejne kilkanaście lat. Proszę powiedzieć, czy to nie
153
odbije się na kosztach produkcji, czy to nie odbije się
na gospodarstwach domowych? Każda gospodyni do-
mowa powie, że jeżeli będzie płaciła większe rachun-
ki za gaz i energię, to nie będzie mogła przeznaczyć
tych pieniędzy na coś innego, konsumpcja będzie spa-
dała. Dodatkowo podwyżka podatku VAT, najgorsze
z możliwych rozwiązań, i mówią o tym również eko-
nomiści i eksperci.
(Poseł Jan Kulas: Nie.)
Tylko że pan minister dzisiaj powiedział, że oni
się mylą. Właściwie w tym kraju jedyną receptę, mą-
drość ekonomiczną ma pan minister. Czy strategia
podcinania wspólnej gałęzi jest zamierzona, czy wy-
nika z nieudolności obecnej ekipy?
W ustawie budżetowej, nad którą mamy głosować,
zatraca się jakąkolwiek korelację między deficytem
budżetu państwa w kolejnych latach i szybkością na-
rastania długu publicznego. Ten dług publiczny w tej
chwili wynosi około 740 mld zł, a więc 19 tys. zł na
osobę, ale już 95 tys. zł na osobę poniżej 18. roku
życia. Co to oznacza? To oznacza, że za niefrasobli-
wość i beztroskę tego rządu płacić będą przyszłego
pokolenia Polaków, nasze dzieci, ci młodzi ludzie,
którzy dzisiaj kończą studia i zastanawiają się, czy
tu zostać, czy nie.
Państwo planujecie spadek bezrobocia w przy-
szłym roku, bardzo wysoki spadek w porównaniu do
roku bieżącego, kiedy jest założony wzrost PKB
w wysokości tylko 3,5%, a przecież wiadomo, że re-
alnie wzrost bezrobocia następuje przy założeniu
wzrostu PKB 3,8%. Czy nie jest to jednak planowane
w ten sposób, że zakładacie państwo, iż kolejne po-
kolenia Polaków będą po prostu wyjeżdżały i szuka-
ły pracy poza naszym krajem? Niemcy otwierają
rynki dla naszych pracowników.
W tej chwili przypada w Polsce 48 tys. zł długu
publicznego na pracującego. Wszyscy Polacy, którzy
są w tej chwili zatrudnieni i mają średnie dochody,
musieliby pracować przez około 14,5 miesiąca i odda-
wać wszystkie swoje dochody na spłatę długu publicz-
nego. To są fakty.
Koszt obsługi długu wzrasta, a w dokumencie,
który został przygotowany pod obrady, w projekcie
budżetu państwa długowi publicznemu została po-
święcona zaledwie jedna strona. Nie ma tam żadnej
perspektywy, żadnego pomysłu, jak rząd zamierza
wyjść z tej matni.
Proponujecie państwo wyciągnięcie pieniędzy ze
Skarbu Państwa poprzez sprzedaż spółek Skarbu
Państwa, poprzez pobieranie dywidend, wracając do
spółek Skarbu Państwa. Czy docierają do was głosy
ekspertów od gospodarki, że wypłata ogromnej dy-
widendy z PKO BP na rzecz budżetu spowoduje, że
bank ten będzie musiał ograniczyć akcję kredytową,
co przecież będzie miało niebagatelny wpływ na ak-
tywność ekonomiczną małych i średnich przedsię-
biorstw i będzie kolejnym czynnikiem ograniczają-
cym wzrost gospodarczy? Przecież to odbije się głów-
nie właśnie na tych małych przedsiębiorcach.
PZU. Czy wydrenowanie kilkunastu miliardów
złotych z narodowego ubezpieczyciela, a tym samym
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
154 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Beata Szydło
zadłużenie go w przeddzień klęski powodzi, nie spo-
wodowało przypadkiem obecnych opóźnień w wypła-
tach odszkodowań na rzecz powodzian? Proszę zaj-
rzeć do raportu Najwyższej Izby Kontroli poświęco-
nego wykonaniu budżetu za rok 2009. Są tam zawar-
te stwierdzenia dotyczące Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, jak również rezerwy demograficznej.
Państwo czerpiecie w tej chwili pieniądze z tej rezer-
wy, która została odłożona na tzw. czarną godzinę,
zupełnie niefrasobliwie.
Budżet 2011 r. jest budżetem politycznym, na
przetrwanie Platformy Obywatelskiej do wyborów
parlamentarnych i nie bierze pod uwagę ani intere-
sów państwa, ani interesów obywateli. Szczególnie
wymowne są planowane podwyżki podatków wobec
zaniechania jakiejkolwiek próby reformy finansów
publicznych, rozumianej jako konsolidacja finansów
publicznych, a także skierowanie środków finanso-
wych marnotrawionych we wszelkiego rodzaju fun-
dacjach i agencjach rządowych, a konsolidacja finan-
sów publicznych, o której pan mówił, że to jest ten
pierwszy rok, w którym ma być prowadzona, polega
chyba na tym, ażeby zrobić skok na finanse Lasów
Państwowych i żeby Lasy Państwowe również znisz-
czyć. (Oklaski)
Koszty kryzysu gospodarczego przerzucane są na
barki najmniej zasobnych podatników przy jednocze-
snym skandalicznym zaniechaniu reformy finansów
publicznych. Po analizie ustawy budżetowej należy
z całą mocą stwierdzić, że obecna ekipa może doprowa-
dzić do wzrostu zadłużenia państwa, w tym funduszy
i agencji okołobudżetowych oraz spółek Skarbu Państwa,
na kwotę sięgającą nawet 180 mld zł w roku 2011.
W tej sytuacji Prawo i Sprawiedliwość zagłosuje
za interesem obywateli Rzeczypospolitej Polskiej,
a przeciwko przedłożonej ustawie budżetowej. Postu-
lujemy również, żeby rząd rzeczywiście zabrał się
wreszcie do pracy i żeby ta ustawa budżetowa zosta-
ła poprawiona, tak abyśmy mogli z czystym sumie-
niem powiedzieć, iż jest jakakolwiek perspektywa, że
finanse publiczne zostaną wreszcie uporządkowane
i że przestaniecie państwo niefrasobliwie generować
dług finansów publicznych.
Jeżeli budżet będzie uwzględniał głęboką reformę
finansów publicznych, przeprowadzoną nie przeciw-
ko obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej, ale zgodnie
z ich interesami, Prawo i Sprawiedliwość może za
nim zagłosować, ale w tym kształcie, w jakim został
przedłożony, nie będziemy tego budżetu popierali.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Ryszard Zbrzyzny, Sojusz Lewicy De-
mokratycznej.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani poseł, a pani
miała jakikolwiek pomysł na rozwiązanie?)
(Głos z sali: Wy macie mieć pomysł na rozwiązanie.)
Poseł Ryszard Zbrzyzny:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „Ten król jest
nagi! – wykrzyknęło nagle spośród tłumu małe dziec-
ko. Król jest nagi – szemrali zdziwieni obywatele.
Król nieco się zmieszał, sądząc, że istotnie może być
nagi, ale nie przerwał marszu. Pomyślał sobie – Mu-
szę wytrwać do końca tej procesji – i tylko jeszcze
bardziej dumnie się wyprężył, a za nim podążali jego
wierni dworzanie, niosąc tren, którego nie było”. Jest
to cytat z Andersena.
Projekt budżetu państwa na rok 2011 autorstwa
rządu Donalda Tuska bez wątpliwości wskazuje na
to, że rzeczywiście ten król jest nagi. Wiedzieliśmy
o tym wcześniej, choćby przy debacie budżetowej
roku 2010. Dzisiaj o tym dowiaduje się już cała Pol-
ska. Rząd Donalda Tuska tym budżetem przyznaje
się do totalnej porażki.
Działania tego rządu są nieadekwatne do wyzwań
dnia, wyzwań chwili. Finanse publiczne są w opła-
kanym stanie, o czym informuje licznik długu. Już
ponad 19 tys. zł długu przypada na statystycznego
obywatela. Nim zakończy się ta debata budżetowa,
przewidziana w dniu dzisiejszym na 10 godzin, nasz
dług publiczny wzrośnie o kolejnych 100 mln zł.
Budżet roku 2011 jest wypadkową braku pomysłu
i odwagi na rządzenie. Mamy tutaj swoistą kumulację
tych negatywnych zachowań czy zaniechań. Brakuje
wizji, brakuje strategicznego planu i rzetelnej anali-
zy rzeczywistości.
Tak jest np. z prywatyzacją. Nie ma przecież żad-
nej porządnej analizy, jakie są jej skutki i jakie będą
jej skutki, poza ideologicznym założeniem, że pań-
stwa w gospodarce polskiej ma być najmniej w Euro-
pie, bo około 10%. Nikt nie pokusił się o to, by prze-
analizować, czy aby nie lepiej będzie zostawić docho-
dową firmę w rękach państwa i uzyskiwać z niej
dywidendę, a nie sprzedawać, sprzedawać szybko i za
bezcen prywatnemu inwestorowi, często właściwie
nawet nieznanemu. Sprzedać przecież można tylko
jeden raz. Później już sprzedawać się nie będzie. Póź-
niej korzyści z tych przedsiębiorstw też nie będzie,
bowiem dywidend Skarb Państwa już nigdy z tych
przedsiębiorstw, z tych spółek nie pobierze.
Planowanie przychodów z prywatyzacji w roku
2011 na poziomie 15 mld zł oraz wpłat z dywidend
i z zysków przedsiębiorstw państwowych na poziomie
około 8,5 mld zł wskazuje wyłącznie na fiskalne po-
dejście państwa do swoich własnych spółek i przed-
siębiorstw. Powiem, że szkodzące dla gospodarki jest
także wysysanie środków inwestycyjnych i rozwojo-
wych z tych przedsiębiorstw i tych spółek. Taka po-
lityka przecież pogarsza konkurencyjność tych spół-
ek, tych przedsiębiorstw na konkurencyjnym rynku,
chyba że chodzi właśnie o to, żeby tę konkurencyj-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Ryszard Zbrzyzny
ność pogorszyć, chyba że chodzi o to, żeby udowodnić
tezę, która jest trudna do udowodnienia, że prywatne
zawsze musi być lepsze od państwowego. Zgody na takie
zachowania w prywatyzacji polskiej gospodarki ze stro-
ny klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie ma.
Rząd nie ma pomysłu ani odwagi na przeprowa-
dzenie systemowej reformy finansów publicznych.
Głównym celem rządu jest uniknięcie w przyszłym
roku konsekwencji, które niesie ze sobą przekrocze-
nie przez dług publicznych wskaźnika 55% produktu
krajowego brutto. Można by w skrócie powiedzieć, że
mamy dzisiaj projekt budżetu państwa zakładający
tylko jedną wielkość: nieprzekroczenie 55% produk-
tu krajowego brutto. Budżet rządu Donalda Tuska
na rok 2011 jest namacalnym dowodem porażki rzą-
dzącej koalicji. Pokazywanie się na tle czerwonej
Europy z zieloną wysepką – Polską jest tylko znako-
mitym zabiegiem propagandowym, znakomitym za-
biegiem PR-owskim. Od mieszania bowiem łyżeczką
w szklance herbata wcale nie będzie słodsza. Należy
najpierw dosypać cukru lub jego substytutu w przy-
padku osób chorych, wtedy rzeczywiście będą pożą-
dane skutki.
Projektem budżetu państwa na 2011 r. premier
Donald Tusk przyznaje się do dramatycznych pora-
żek. Z tego budżetu wynika bowiem, że mamy jednak
kryzys finansów publicznych i to bardziej własnego
niż cudzego chowu; obniża się płace realne oraz
świadczenia społeczne (przecież nie ma waloryzacji
progów dochodowych); wzrasta fiskalizm państwa,
w roku 2011 wskaźnik przekroczy 16,2% produktu
krajowego brutto: rośnie VAT i akcyza. Jeden punkt
procentowy to wzrost o ok. 4,5% w przypadku VAT.
Rośnie akcyza. W przypadku gdy producenci byli
zwolnieni z płacenia akcyzy, te zwolnienia będą ode-
brane. A więc generalnie fiskalizm państwa w tym
zakresie bardzo poważnie się nasila. Następuje zabór
dywidend i zysków spółek Skarbu Państwa. Nastę-
puje szybka konsumpcja zasobów finansowych i ma-
jątkowych państwa. Powiem, że rekordy bije tutaj
komisja majątkowa, która uszczupliła zasoby mająt-
kowe Skarbu Państwa na kwotę ponad 100 mld zł.
Jest to około 40% rocznych przychodów budżetowych
państwa polskiego.
Szanowne Posłanki i Szanowni Posłowie! Słowo
„zaufanie” będące mottem wystąpienia programowe-
go premiera Donalda Tuska w dniu 23 listopada 2007 r.,
kiedy mówił z tej mównicy, że słowo to też będzie
mottem całej jego kadencji i całego okresu, w którym
ma rządzić, mocno, ale to bardzo mocno się zdewalu-
owało. Premier Donald Tusk mówił wówczas: Naczel-
ną zasadą polityki finansowej mojego rządu będzie
stopniowe obniżanie podatków i innych danin pu-
blicznych.
(Głos z sali: Gdzie indziej obniżają.)
Dzisiaj premier Donald Tusk podwyższa podatki.
W „Strategicznym planie rządzenia” rząd Donalda
Tuska poinformował społeczeństwo, że w roku 2011:
155
sprawnie funkcjonuje wprowadzony podatek liniowy,
który jest prorodzinny, (ulgi na kolejne dzieci) i ma
wysoką kwotę wolną od opodatkowania. A co zapo-
wiada się w ustawie budżetowej? Dokładnie to samo
co trzy lata temu przy jeszcze większych obciąże-
niach podatkowych, niż to miało miejsce trzy lata
temu. A więc jak tu można mówić o zaufaniu?
(Głos z sali: To jest ta szczęśliwa wyspa.)
Donald Tusk w dniu 23 listopada 2007 r. mówił:
Wiem, że jednocześnie musimy zapewnić wzrost płac
pracownikom sektora publicznego. Dzisiaj: kolejny
rok zamrażane są płace budżetówki – policja, straż
pożarna, Służba Celna, pracownicy skarbówki i jesz-
cze inne służby państwowe protestują na ulicach
Warszawy. Jedno, co się udało rządowi Donalda Tu-
ska zrobić, to zjednoczenie ruchu związkowego prze-
ciwko sobie. To jest znakomity sukces.
Premier Donald Tusk 23 listopada 2007 r. mówił:
Dług publiczny nie może narastać w takim tempie jak
do tej pory. Budżet należy doprowadzić do stanu bli-
skiego równowagi. Po trzech latach mamy: w budżecie
roku 2011 obsługa długu publicznego sięga kwoty
38 mld zł. Jest to wielkość zbliżona do planowanych
przychodów z podatku PIT. Jest to wielkość zbliżona
do wysokości wpłaty na Fundusz Ubezpieczeń Spo-
łecznych. Są to już „dramatyczne” wielkości.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Dopłat.)
Jak go zwał, tak go zwał, chodzi o Fundusz Ubez-
pieczeń Społecznych.
W roku 2008 ten koszt – przypomnę – wynosił
27 mld zł. Rząd Donalda Tuska zadłuża państwo pol-
skie także w roku 2011 po raz kolejny o ponad 50 mld
zł. Razem dług publiczny Rzeczypospolitej w roku
2011 przekroczy astronomiczną kwotę 800 mld zł.
Gdzie jest granica zadłużenia państwa?
Premier Donald Tusk – znowu mówię o kwestii
zaufania – 23 listopada 2007 r. mówił: Część przy-
chodów z prywatyzacji przeznaczę na istotne cele dla
obywateli, w szczególności na Fundusz Rezerwy De-
mograficznej, nazywany przez nas „bezpieczną eme-
ryturą”, stanie się to podstawą odbudowania społecz-
nego przyzwolenia na prywatyzację.
Dzisiaj: następuje totalna wyprzedaż majątku
narodowego, w przyspieszonych procedurach. Śmia-
łem się nawet swego czasu, że odbywa się to na zasa-
dzie Allegro – wystawia się spółkę, kto da więcej, to
tę spółkę kupuje, często nawet nie wiadomo, kto jest
inwestorem.
(Poseł Marek Suski: To byłoby nawet nie najgorzej.)
Często odbywa się to bez zabezpieczeń w przypad-
ku załóg pracowniczych. Fundusz Rezerwy Demo-
graficznej został ogołocony, a odpis na fundusz w roku
2011 został zmniejszony z 15% do 3% przychodów
z prywatyzacji. Jak zatem ten fundusz będzie zabez-
pieczał system wypłacania emerytur dla osób uro-
dzonych podczas powojennego wyżu demograficzne-
go, bo przecież po to ten fundusz został stworzony?
Przypomnę, że ten fundusz został stworzony za rzą-
dów koalicji Sojusz Lewicy Demokratycznej–Polskie
Stronnictwo Ludowe. Dzisiaj koalicja Platformy Oby-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
156 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Ryszard Zbrzyzny
watelskiej ten fundusz demoluje. W „Strategicznym
planie rządzenia” rząd Donalda Tuska zapewniał, że
w roku 2011: gotowa jest infrastruktura drogowa.
Polska ma 2890 km dróg ekspresowych, czyli dzie-
więć razy więcej niż w 2008 r., i 1913 km autostrad,
to trzy razy więcej niż w 2008 r. Podróż z Warszawy
do Gdyni skrócono do 2 godz. 15 min, dwa razy kró-
cej niż w 2008 r., z Wrocławia do Krakowa podróż
skróciła się do 1 godz. 35 min, tj. o dwie godziny kró-
cej niż w 2008 r. To nie są moje słowa. Czy zatem
budżetowe nakłady na modernizację kolei i budowę
autostrad w roku 2011 pozwolą na realizację dekla-
rowanych zmian w infrastrukturze kolejowej i dro-
gowej? Otóż nie, są to nakłady niższe niż w roku
2010. A więc nie mamy już zaufania do rządu Donal-
da Tuska. Ten budżet jest nie do przyjęcia, ten bu-
dżet nie daje ludziom nadziei. Mimo inflacji, mimo
wzrostu kosztów utrzymania, a więc chodzi o wzrost
podatków, wzrost cen surowców energetycznych
i energii, wzrost cen artykułów spożywczych i usług,
rząd Donalda Tuska obniżył swoją decyzją – to jest
decyzja sprzed dwóch dni – relację między minimal-
nym wynagrodzeniem za pracę a średnim wynagro-
dzeniem krajowym z poziomu 42% w roku 2010 do
poziomu poniżej 40% w roku 2011. Tym samym zdep-
tał dialog społeczny i wcześniejsze uzgodnienia, de-
klaracje przyjęcia ścieżki dochodzenia do wskaźnika
50-procentowego udziału płacy minimalnej w śred-
niej płacy w kraju. A więc w tym przypadku też nie
możemy mieć zaufania. Ten budżet będzie skutko-
wał coraz większym rozwarstwieniem społecznym.
Będzie coraz więcej ludzi ubogich, ludzi, którzy będą
potrzebowali pomocy państwa. Obniżenie stawki
podatku VAT na żywność przetworzoną z 7% do 5%
jest zwyczajnym ruchem politycznym, wyłącznie
zabiegiem PR-owskim, wyłącznie zabiegiem propa-
gandowym.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Dla obywatela.)
To jest prezent, pani poseł, dla pośredników i han-
dlowców, którzy więcej zarobią, bo tego, że będą ob-
niżać ceny, to nawet największy optymista nie bierze
pod uwagę. A więc nie będzie to obniżka dla konsu-
menta.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Pan nie rozumie.)
Nie akceptujemy polityki tworzenia konieczności
zapożyczania się samorządów w celu pokrycia kosz-
tów realizacji zadań im zleconych. Taka sytuacja
zaistnieje przy planowanych w roku 2011 zmniejszo-
nych w stosunku do roku 2010 kwotach wpłat: w przy-
padku gminnych samorządów o 2,1% mniej, w przy-
padku województw o 34,2% mniej. Zmniejsza się
także o 12,5% subwencja ogólna. Czyżby – zadaję
pytanie retoryczne, bo odpowiedź znam – zmniejszo-
na została ilość zadań powierzonych samorządom?
Otóż nie – odwrotnie, dokładnie odwrotnie, a pienię-
dzy będzie mniej.
W jaskrawej sprzeczności z ogólną tendencją
oszczędnościową jest wzrost wydatków urzędów na-
czelnych władzy państwowej. Ustalone na 2011 r.
wydatki wzrastają tu średnio o 6%, np. w NIK o 13%,
a w IPN o 12%. Jakże dramatycznie na tym tle wy-
gląda wysokość rezerwy celowej na realizację progra-
mu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”. Usta-
lono tu na rok 2011 kwotę 200 mln zł, a przypomnę,
że w roku poprzednim było 500 mln. A więc czy to
nie jest dramat, który rozgrywa się na oczach całej
Polski?
Mijają trzy lata rządów Platformy Obywatelskiej
i jej koalicjanta. W sferze dokonań społeczno-ekono-
micznych, co potwierdza projekt budżetu na rok 2011,
mamy przysłowiową „bryndzę”, jak mawiał skarbnik
Platformy Obywatelskiej Mirosław Drzewiecki.
A składano obietnice i zapewnienia, że tym razem
będzie inaczej. Teraz już wiemy, że tak nie jest. Nie
może być usprawiedliwieniem sytuacji, z którą mamy
do czynienia, spowolnienie gospodarcze, bo oczeki-
wane zmiany miały dotyczyć działań nie doraźnych,
ale działań, które dotyczą fundamentów ustroju go-
spodarczego i które miały zmieniać długofalowo kraj.
Planowany na rok 2011 spadek bezrobocia o ponad
dwa punkty procentowe wydaje się zwyczajnym, ko-
lejnym politycznym zabiegiem. Ani planowany wzrost
gospodarczy, ani też nakłady na rzecz wspierania
wzrostu zatrudnienia – niższe notabene niż w roku
bieżącym – nie uzasadniają takiego optymizmu. Rząd
mimo ponaddwunastoprocentowego poziomu bezro-
bocia zaplanował radykalne ograniczenie wydatków
Funduszu Pracy, tj. o 4,4 mld zł mniej niż planowane
wykonanie w roku bieżącym. Niepokoją cięcia na ak-
tywne formy przeciwdziałania bezrobociu – z 7 mld
zł w roku 2010 do 3,2 mld zł w roku 2011. Ulegają też
poważnemu zmniejszeniu wydatki na szkolenia, ro-
boty publiczne, prace interwencyjne. A więc jak zwal-
czać to dwumilionowe bezrobocie? Skandalem także
jest to, że składka od pracodawców na Fundusz Pra-
cy wynosi 9,5 mld zł, a na aktywne formy przeciw-
działania bezrobociu przeznacza się kwotę tylko 3200
mln zł. Na takie działania, przy dwumilionowym
bezrobociu, nigdy nie wyrazimy zgody. Jest to skan-
dal. Fundusz Pracy jest funduszem zadaniowym po-
wołanym do rozwiązywania problemów rynku pracy,
a nie zasobem finansowym, z którego pokrywa się
inne wydatki budżetowe. Dwumilionowe bezrobocie
wymaga zwiększenia wysiłku i nakładów finanso-
wych na rzecz jego zwalczania. Tego właśnie doma-
gamy się w tym budżecie.
Panie Premierze! Wysoka Izbo! Budżetu państwa
na rok 2011, który przewiduje przeniesienie kosztów
zaniechań i poważnych błędów w polityce gospodar-
czej i społecznej na osoby najuboższe i ich rodziny,
nie możemy poprzeć i nie poprzemy. Wzrost VAT, ak-
cyzy, obniżenie o ponad 40% zasiłku pogrzebowego,
ogałacanie ze środków inwestycyjnych spółek i przed-
siębiorstw, obniżanie płac realnych, ograniczanie
świadczeń społecznych nie będą przez nas akcepto-
wane. Nie poprzemy zatem także ustawy o zmianie
ustaw związanych z realizacją tego skandalicznego
budżetu.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Ryszard Zbrzyzny
Panie Ministrze!... Akurat pan minister opuścił
salę, ale być może na chwilę, ma prawo, nie jest to
wyrzut z mojej strony, dla jasności.
Otóż myślę, że trafniejsze byłoby, odnosząc się do
historii, odnieść się do Mojżesza, a nie do Odyseusza.
Chyba że pan minister w budżecie na rok 2011 pływa
jak Odyseusz po morzu.
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Ale na dziurawej łodzi.)
Zakładając jednak, że pan minister nie pływa,
a kluczy, Mojżesz też byłby tu chyba lepszym odno-
śnikiem, bowiem Mojżesz kluczył po pustyni wraz ze
swoim narodem przez 40 lat.
(Głos z sali: Bo wstydził się przejść przez miasto.)
Tak, bo wstydził się pójść przez miasto.
I powiem, że przy waszym zacięciu reformator-
skim, mówię tu o Platformie Obywatelskiej, będzie-
my mieli pustynię, z której wyjdziemy dopiero po
40 latach kluczenia. Oby wyborcy powiedzieli, że tak
nie będzie.
A więc, reasumując, Klub Poselski Sojuszu Lewi-
cy Demokratycznej nie poprze tak skonstruowanego
budżetu i oczywiście będziemy głosować przeciwko.
Jeżeli nie zostaną wprowadzone zasadnicze zmiany
do tego projektu, będziemy głosować przeciwko temu
budżetowi. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Stanisław Żelichowski, Polskie Stron-
nictwo Ludowe.
Poseł Stanisław Żelichowski:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pa-
nie Ministrze! Nie jestem prorokiem jak mój przed-
mówca, stąd postaram się raczej merytorycznie od-
nieść do projektu budżetu. Chciałbym, aby moje wy-
stąpienie dotyczyło pewnych wskaźników ogólnych,
natomiast kolega poseł Łopata powie o wielu szcze-
gółach, jeśli się nie rozgadam i dam mu trochę czasu,
bo nasz czas jest znacznie krótszy.
Zacznę od tego, że pani poseł, zabierając głos
przed chwilą, mówiła, przy budżecie, o tym, że płaci-
my drogo za gaz, więcej niż inni. Ja przypomnę, że
niedawno była debata o gazie w tym parlamencie,
przedstawiono wszystkie argumenty, dlaczego gaz
jest za taką, a nie inną kwotę, przekazano, że umowy
gazowe podpisał poprzedni rząd i że minister po-
przedni napisał w notatce: nie mam czasu przeana-
lizować, ale akceptuję. I gdybyście mieli trochę czasu,
to Polacy mieliby mniej uciążliwości w życiu codzien-
nym, a tak to przez chaotyczność ministra do takiej
sytuacji doszło.
Teraz, jeśli porównuję, czym się różni obecna de-
bata budżetowa i debata sprzed roku, to wówczas był
157
atak opozycji właściwie na dwa elementy: deficyt
i dług. W tej chwili już nie słyszałem ani słowa
o deficycie, czyli jest to oznaka, że idziemy we właści-
wym kierunku – atak dotyczył głównie długu pu-
blicznego. Ja chcę państwu przypomnieć, że gdyby-
śmy zrealizowali w ubiegłym roku wszystkie wasze
poprawki, które wnieśliście do budżetu, a te popraw-
ki dotyczyły głównie wykonania określonych zadań
kosztem w głównej mierze rezerwy ogólnej Rady Mi-
nistrów – gdyby ta rezerwa została wykorzystana
tak, jak wyście proponowali, to w zetknięciu np. z falą
powodzi musielibyśmy mieć straszne problemy.
(Głos z sali: I tak są problemy.)
Ci nasi rodacy, którzy zostali zalani, takie proble-
my mieliby. Musielibyśmy się spotkać, nowelizować
budżet, zwiększyć deficyt, zwiększyć dług, o którym
mówicie. Politykowi płaci się w każdym państwie
demokratycznym za zdolność przewidywania. Wy tej
zdolności nie macie. (Oklaski)
(Głos z sali: A wy macie?)
W związku z tym…
Tak.
(Głos z sali: A wy macie? )
Przewidzieliśmy to, panie pośle. W związku z tym
naprawdę starajcie się przynajmniej – ja wiem, że to
jest trudne…
(Głos z sali: Gawędziarz.)
…podjąć pewne działania, zrozumieć to wszystko,
czym żyje państwo, żebyśmy wychodzili jako Polacy
z różnych okoliczności mniej poobijani.
Pan minister tu wspominał…
(Głos z sali: O budżecie!)
Zaraz będzie o budżecie, panie pośle, nie dener-
wuje się pan, bo, wie pan, taka nadpobudliwość jest
szkodliwa, medycyna jest w fatalnym stanie. (Weso-
łość na sali)
(Głos z sali: Też?)
Jeżeli chodzi o dług publiczny, szanowni państwo,
to w moim przekonaniu ten dług – mówię to w imie-
niu swojego klubu – nie jest żadną ujmą. To jest nor-
malny element ekonomiczny państwa. Pan minister
o tym wspominał, że należymy do tych państw, które
są najmniej zadłużone w Europie. Jeżeli patrzymy na
skalę obsługi długu, to jest ona rzeczywiście, tak jak
mówiono, bardzo wysoka – 34 mld w tym roku, 38 mld
w przyszłym roku. O takie kwoty musimy redukować
różne wydatki, ale gdyby swego czasu – dziś się wszy-
scy zastanawiamy nad tym, jak pomóc, i słusznie,
najbiedniejszej części społeczeństwa – nie została
zmieniona przez poprzedni rząd składka PIT-owska
i rentowa, to wówczas byłoby ok. 40 mld do przodu.
Tak więc gdybyście obcięli wtedy wydatki, byłaby
zupełnie inna sytuacja. A tak, ona jest taka, jaka jest.
Z tym że nie widzę tu jakichś powodów – nie lekce-
ważąc długu publicznego – do mówienia o takiej dra-
matycznej sytuacji w tej chwili. Przypuszczam nawet,
panie ministrze finansów, że trochę wykorzystuje
pan sprawę tego zadłużenia, żeby mieć wpływ na
poszczególnych ministrów, żeby byli bardziej skłonni
do różnych ustępstw. Jeżeli pokazuje się bowiem
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
158 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Stanisław Żelichowski
54 z hakiem, to do granicy jest blisko. Jednak kolej-
ny raz, w kolejnym roku jest taka sytuacja. Poszcze-
gólni ministrowie ustępują, rezygnują tu ze swoich
niekiedy słusznych postulatów. To jest gra każdego
ministra finansów. Tak się zdarzyło w moim życiu,
że byłem w czterech rządach i każdy minister grał
w ten sposób, nie widzę więc tutaj nic, że tak powiem,
nadzwyczajnego.
Warto byłoby jednak, zdaniem klubu Polskiego
Stronnictwa Ludowego, opracować i przyjąć strategię
dotyczącą długu publicznego. Być może warto rozwa-
żyć przesunięcie pewnych papierów z tzw. krótkich
na długie itd. To dałoby pewien luz, pewien oddech
w tym krótkim okresie, kiedy musimy mieć środki
również na obsługę długu publicznego.
Jeżeli chodzi o produkt krajowy brutto – pan mi-
nister o tym wspominał – 3,5% jest to bardzo ładny
wynik na tle pokryzysowej Europy. Jesteśmy w ści-
słej czołówce europejskiej. Możemy to osiągnąć m.in.
przez uruchomienie popytu wewnętrznego, szczegól-
nie konsumpcyjnego. Z jednej strony, będzie to o tyle
trudne, że spożycie indywidualne spadnie jeszcze
o 1% w tym roku do 2,1 w roku przyszłym. Jednak
jednocześnie w całej Europie zaczyna przeważać
optymizm. Wszystkie firmy prognostyczne poprawia-
ją swoje wskaźniki. Pan minister mówił o tym, nie
chcę do tego wracać, że w przypadku tego wskaźnika
również należymy do czołówki europejskiej. Jeżeli
dziś patrzymy na to wszystko, o czym rok temu mó-
wiła opozycja, jak straszyła społeczeństwo, Polacy się
tym nie przejęli. Konsumpcja ogólna niewiele spadła,
mam nadzieję, że tak będzie również w przyszłym
roku i że społeczeństwo polskie nie weźmie poważnie
pod uwagę tych wszystkich strachów, o których tu
mówiła opozycja w dzisiejszej debacie.
Dla Polskiego Stronnictwa Ludowego bardzo
ważne będzie to, że tempo wzrostu, jeśli chodzi
o inwestycje publiczne, wyniesie 8,6%. Wierzymy
jednak, panie ministrze, że w tym przypadku uda
się uprościć w dalszym ciągu bardzo skomplikowa-
ne, bardzo złożone różne procedury, które w tej
chwili obowiązują.
Jesteśmy zdania, że żadnej polskiej gminie nie
może zabraknąć środków na wkład krajowy, aby
w pełni wykorzystać środki pomocowe. Nawet jeżeli
przyjmiemy tę skalę zadłużenia sektora finansów
publicznych, to dług sektora samorządowego wynosi
4,7%. Jest to dużo, ale żadnej gminie nie może zbrak-
nąć środków. Nie może być tak, że będziemy moder-
nizowali tylko centra dużych miast, a Polska im dalej
od nich, tym bardziej będzie niezmodernizowana.
Z takim działaniem nie można się pogodzić i będzie-
my w komisjach starali się w trakcie prac w tym za-
kresie, aby zmierzać w tym kierunku.
Jeśli chodzi o usprawnienie procedur, klub PSL
zwraca uwagę, że musimy uczynić wszystko, aby
skrócić czas maksymalnego zwrotu środków z Komi-
sji Europejskiej, który obecnie trwa ponad trzy mie-
siące. Naszym zdaniem, w sytuacji, kiedy wiele grup
społecznych zaciska pasa, nie stać nas na dalszą za-
płatę za biurokrację europejską. Zwracamy uwagę, że
Komisja Europejska wysyła do naszego kraju różne
przybudówki, którym płaci olbrzymie środki i z któ-
rych ustaleniami się nie zgadza. To potwornie prze-
dłuża czas zwrotu środków. Liczymy tutaj, panie mi-
nistrze, na zdecydowane działanie w tym zakresie.
Rok temu przy okazji pierwszego czytania ustawy
budżetowej proponowałem w imieniu mojego klubu
zmniejszenie podatku od wynajmu mieszkań. Pan
minister o tym dziś mówił. Przypomnę, że to zostało
zrealizowane i dzięki temu wpływy do budżetu pań-
stwa są prawie dwukrotnie większe w tym zakresie,
niż były przedtem, kiedy obowiązywały stare stawki
podatkowe. Proponowaliśmy również, aby wszystkie
środki publiczne przechodziły przez polskie banki.
Rozwiązania przyjęte przez ministra zmierzają wła-
śnie w tym kierunku. Wierzymy, że będzie to również
efektywne.
Jeśli chodzi o inne sprawy, które chciałbym poru-
szyć, chciałbym zaznaczyć, że mamy wątpliwości
w klubie, czy tworzenie całych złożonych programów,
które nie służą niczemu, które odkłada się na półki,
czy to dobrze służy dzisiaj rozwojowi naszej gospo-
darki. Warto się temu przyjrzeć, bo ten proces prze-
biega w zastraszającym tempie. Tworzone są progra-
my, które są niewykorzystywane do niczego.
Mamy również wątpliwości w związku z inną
sprawą. Warto przyjrzeć się funkcjonowaniu insty-
tucji finansowych w naszym kraju, czy na przykład
dobrze służy polskiej gospodarce to, że na rzecz za-
rządów banków wynajmowane są całe drogie hotele,
całe piętra tych hoteli, co wliczane jest do kosztów
tychże banków i płacą one mniejsze podatki. Tu jest
cały szereg działań podjętych przez rząd, ale wierzy-
my, że ta sprawa zostanie również wprowadzona.
Pan minister mówił dzisiaj o całym szeregu dzia-
łań, które zostały podjęte na rzecz gospodarki. Żeby-
śmy mieli co dzielić, ta gospodarka musi wytwarzać.
Chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jeden element.
Warto, aby nie było tak, jak jest obecnie, że każdy
kontakt polityka z biznesem jest uważany za wręcz
kryminogenny, bo to jest pewna zaszłość w naszym
kraju. Dobre relacje, rozmowa z biznesem może przy-
czynić się do przyjmowania dobrych rozwiązań, a na
dobre rozwiązania wszyscy czekamy.
Ponieważ pan poseł pokazuje mi, ile ma jeszcze
do powiedzenia, na tym kończę, panie marszałku.
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pani posłanka Krystyna Skowrońska, Platforma
Obywatelska.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Krystyna Skowrońska:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! Chciałabym zacząć od łacińskiej maksy-
my mówiącej o roztropnym postępowaniu: Quidquid
agis, prudenter agas et respice finem – Cokolwiek
czynisz, czyń roztropnie i oglądaj się na wynik.
Jest tak, jakby moi przedmówcy na tej sali nie
znali się na ekonomii – ale to można zrozumieć
– chciałabym więc przypomnieć złotą regułę budże-
tową: tyle ile przychodów, tyle wydatków. Gdybyście
państwo zważyli, że do takiego modelu zmierzamy,
i gdybyście powiedzieli, jak do tego modelu zmie-
rzać, można by było uznać tę debatę za sensowną
i spokojną.
Kolejna kwestia. Jeden z przedmówców z lewicy
dokonał jakoby analizy SWOT, czyli silnych i słabych
stron budżetu – zero na liczbach – i powiedział, że coś
trzeba zrobić. Coś trzeba zrobić, żeby ochronić oby-
wateli. Pokazał, jego zdaniem, same trudne sprawy.
Ocenił, że dług jest zbyt wysoki, że deficyt jest zbyt
wysoki, że nie ma środków na aktywne formy zwal-
czania bezrobocia. Nie powiedział pan jednak, z dru-
giej strony, gdzie i co należy zrobić.
(Głos z sali: Mam wiedzę.)
Proszę pana, nie wierzę w pana wiedzę w tym
przypadku. Nie wierzę.
(Poseł Ryszard Zbrzyzny: My od trzech lat nie wie-
rzymy.)
Nie wierzę. Dlaczego? Jeżeli się krytykuje, to się
uzasadnia. Brakuje normalnego w wywodzie uzasad-
nienia. Było to zrobione i w klubie PiS-u. Jeżeli sto-
sujemy identyczną retorykę, to chcielibyśmy powie-
dzieć tak: PiS stwierdził, że wszystko jest źle, trzeba
słuchać ekspertów. Świetnie, bo na papierze wszyst-
ko się zgra, to wszystko można zaplanować, a pań-
stwo nawet tego kawałka papieru, który wskazałby
trzy pierwsze kroki, nie przygotowaliście. Nie zrobi-
liście, nie uczyniliście nic. Należy zatem domniemy-
wać, że, tak jak mówią eksperci, proponujecie pań-
stwo ograniczanie wydatków lub podwyższanie po-
datków. Pytanie: których, jakich, gdzie, o ile?
(Głos z sali: Demagogia.)
Bez żadnej demagogii chciałabym powołać się na
przykłady państw Unii Europejskiej próbujących
walczyć, próbujących podejmować działania zmierza-
jące do poprawy kondycji państwa. Lewica, jej prze-
wodniczący tak mocno wskazywali na model hisz-
pański, mówili, że jest to świetne rozwiązanie. Co
robi socjalistyczny rząd? Odbiera 2,5 tys. euro beci-
kowego i zawiesza indeksację emerytur – do odwoła-
nia. Nie ma modelu hiszpańskiego – inflacja plus
dodatkowo wzrost płac. Zawiesza się do odwołania.
(Głos z sali: Mówmy o polskim budżecie.)
Chciałabym podać państwu przykłady, zaraz bę-
dziemy mówić o Polsce.
W Hiszpanii w 2010 r. płace obniża się o 5%,
a w 2011 r. zamraża się je na obniżonym poziomie...
(Głos z sali: A gdzie tak się dzieje?)
...i obniża się płace wszystkich urzędników.
159
(Poseł Ryszard Zbrzyzny: A ile zarabiają?)
(Poseł Teresa Piotrowska: Cicho!)
Kolejny przykład – Irlandia. Tu płace w sektorze
publicznym obniża się o 7%.
Wielka Brytania – próbują, a państwo mówicie,
że nic się nie robi – indeksacja świadczeń emerytal-
nych jedynie o wskaźnik inflacji, likwidacja dopłat do
kredytów mieszkaniowych i likwidacja dopłat do
ogrzewania, zmniejszenie dodatków mieszkaniowych
dla najuboższych i ograniczenie indeksacji pozosta-
łych zasiłków, likwidacja zasiłków na dzieci – tam
zasiłek płacony jest niezależnie od dochodów. Szaco-
wane koszty rodziny, jeśli chodzi o podjęcie takiego
programu oszczędnościowego, w Wielkiej Brytanii
wynoszą ok. 1700 funtów. Proponuje się tam podwyż-
szenie VAT-u z 17,5% do 20%.
Co proponują Niemcy?
(Głos z sali: Dajcie inne zarobki.)
Wydłużenie wieku emerytalnego do 67 lat – takie
działanie podejmują również Holendrzy – i w bieżą-
cym roku mamy do czynienia z najwyższym deficy-
tem w historii Niemiec. Taka jest prawda.
Jak z problemami próbują poradzić sobie Węgrzy?
Zamrażają emerytury, likwidują dopłaty do kredytów
mieszkaniowych, ograniczają indeksację pozostałych
zasiłków. W Czechach w 2010 r. zamrażają emerytu-
ry. Na Łotwie obniżają świadczenia emerytalne o 10%,
a na Litwie o 11%. Prawie wszystkie kraje przygoto-
wują się do wydłużenia wieku emerytalnego.
(Głos z sali: Szkoda, że nie Bangladesz.)
W ten sposób chciałam pokazać państwu, jak inne
kraje przygotowują się do tego, aby poradzić sobie
z problemami. I nikt na tej sali nie powiedział, że
problemów nie ma.
(Głos z sali: Jak to? Minister powiedział, że nie ma.)
Popełniliście państwo grzech zaniechania, a on
jest najgorszym błędem.
(Poseł Marek Suski: Ale to wy rządzicie od trzech
lat.)
Bo wtedy, kiedy odwołują się państwo do eksper-
tów, poprosiłabym, żebyście państwo w swoich wy-
stąpieniach dopisali, że tak mówili eksperci. Najlep-
szy czas na reformy został zmarnowany. (Oklaski)
Proszę sobie wpisać do swojego kalendarza, czy prze-
prosicie. Honorowy członek, człowiek zawsze za to
przeprasza.
(Głos z sali: Oj, nieładnie, pani poseł.)
Jeżeli państwo honoru nie macie, to obywateli za
to nie przeprosicie.
W związku z tym chcielibyśmy dzisiaj na tej sali
mówić o projekcie budżetu na rok 2011. Chcielibyśmy
to udowodnić i oczekujemy, iż ta debata, pomimo że
start miała taki jak Kubica, który z garażu nie wy-
jechał – takie zaproponowali państwo porównanie
– w dalszej części będzie merytoryczna.
Ustawa budżetowa określająca dochody i podatki
na dany rok determinuje poziom życia Polaków,
a także określa, jak będzie rozwijała się gospodarka
oraz jakie będą nowe inwestycje i jak one zostaną
zrealizowane. Z zadowoleniem przyjmowaliśmy i przyj-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
160 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Krystyna Skowrońska
mujemy informację, że podejmowane w roku 2009,
w roku 2010 działania rządu i parlamentu w całym
okresie światowego kryzysu pozwoliły Polsce na to,
iż w całym tym okresie odnotowaliśmy wzrost pro-
duktu krajowego brutto.
Przedstawiony na tej sali przez pana ministra Ro-
stowskiego i panią minister Majszczyk projektowany
budżet na rok 2011 jest budżetem bardzo odpowie-
dzialnym, oszczędnym i skonstruowanym w taki spo-
sób, aby można było rozwiązać problemy dotyczące
długu finansów publicznych i deficytu budżetowego.
Panie i panowie posłowie, problemy i trudności
dotyczące finansowania długu publicznego mają
wszystkie kraje Unii Europejskiej, co wykazałam,
dlatego po okresie dosypywania pieniędzy podatni-
ków do, jak to określają niektórzy dziennikarze, zdy-
chającej gospodarki podjęły właśnie te reformy – aby
ograniczyć dług, by nie płacić wysokich odsetek od
pożyczanych pieniędzy. Nikt z państwa na tej sali nie
zdawał sobie sprawy z tego, za ile będziemy pożyczać
– jeśli tego nie zrobimy, to będziemy mieli jeszcze
większy koszt obsługi długu publicznego, o którym
wcześniej mówiono, a państwo nie wskazali żadnej
drogi, bo państwo powiedzieli tylko, że nikt nie może
tego odczuć. Czy w domu, jak nie ma pieniędzy, to się
nie oszczędza?
(Poseł Elżbieta Rafalska: To wy jesteście od tego.)
Czy państwo, jak nie macie...
(Poseł Elżbieta Rafalska: Ma pani tam swój rząd.)
Mówię, żebyście mieli państwo trochę rozsądku.
(Poruszenie na sali)
(Głos z sali: Przyzwoitości, uczciwości.)
Proszę o to, żebyście mieli państwo trochę rozsąd-
ku, bo ta debata ma być rozsądna.
(Poseł Marek Suski: To my was prosimy o rozsą-
dek.)
(Głos z sali: Proszę nie ściemniać.)
Dlatego mówię, że naszym zdaniem przedstawiony
Wysokiej Izbie budżet jest budżetem oszczędnym.
Chcielibyśmy powiedzieć i wskazać, że potrzebne
były pewne rozwiązania, które pozwolą na to, iż ten
budżet będzie budżetem bezpiecznym. Do tego, poza
całym dwutomowym projektem budżetu, który pań-
stwo otrzymali, jest również ustawa okołobudżetowa
mówiąca, jakie pola próbujemy ograniczyć, aby był
to budżet bezpieczny. Myślę, że zostały one wybrane
sensownie, tak żeby – jak każdy mówi – jak najmniej
bolało to przeciętnego obywatela.
Jakie są zatem zmiany? O regule wydatkowej mó-
wił pan minister, kiedy przedstawiał budżet. Chodzi
o to, iż określamy, na jakim poziomie i ile możemy
wydawać pieniędzy, bo potem nikt nam nie pożyczy.
Albo będzie drogo, albo będzie bardzo bolało, bo trze-
ba będzie zrównoważyć przychody z wydatkami,
a, proszę państwa, nikt z państwa na tej sali nie po-
wiedział, że to byłoby rzeczą najtrudniejszą.
(Poseł Ryszard Zbrzyzny: I nie będzie co sprzedać.)
Zaproponowano zablokowanie wynagrodzeń w sfe-
rze budżetowej. Rok 2011 będzie pierwszym rokiem,
w którym do tego dojdzie. Chcielibyśmy, aby był to
ostatni rok. Trzeci rok. Dotyczy to posłów i senato-
rów, i to prawda, że zaczęliśmy od siebie. Cieszę się,
że pan mówi: trzeci rok, bo dotyczy to osób zajmują-
cych wysokie stanowiska kierownicze w aparacie
państwowym. I w tym przypadku to jest trzeci rok,
ale to też trzeci rok dużych podwyżek w sferze bu-
dżetowej dla nauczycieli. I chciałabym, żeby tu, na
tej sali, państwo z PIS-u i z SLD bili brawo, bo to
prawda, bo to jest rzecz, dokonanie – dla dużej grupy
pracowników sektora budżetowego najwyższe pod-
wyżki, jeżeli przyjmiemy, że przez te trzy lata mniej
więcej 40% zwiększyło się wynagrodzenie nauczycie-
li. Czy państwo to zrobili?
(Poseł Marek Suski: Na papierze.)
Zrobiliśmy. Powiedzieliśmy i przeprowadziliśmy,
konsekwentnie, do samego końca. 4 tys. przeszło ma
nauczyciel dyplomowany. Pan poseł Suski może to
sobie sprawdzić, proszę bardzo. Wtedy nie będzie mó-
wić, że to na papierze. Na papierze i w kasie.
(Poseł Marek Suski: Moja żona jest nauczycielem
dyplomowanym.)
(Poseł Zbigniew Babalski: Samorząd proszę zapy-
tać. Samorząd obciążyliście. )
Chcę państwu również powiedzieć, że ustalamy
w tym pakiecie, że część budżetówki w tym roku bę-
dzie miała zamrożone płace. Ale proszę pamiętać, że
do ZUS-u musimy dopłacić przeszło 35 mld zł. Musi-
my je dopłacić, bo te pieniądze na co idą? Na to, żeby
emeryci mieli swoje świadczenia, które wypracowali
przez lata. I gwarantujemy im kwotową waloryzację
świadczeń emerytalnych, znaczy taką, która jest uza-
leżniona od inflacji, i taką, która jest uzależniona
w części od wzrostu wynagrodzeń. To bezpieczne.
Największa grupa, 11 mln emerytów, którzy żyją
z tych świadczeń, będzie miała zagwarantowaną ich
waloryzację i wzrost. Nie będzie tak jak w innych
częściach Europy, co wykazywałam – od modelu hisz-
pańskiego po inne, a nawet na Litwie i Łotwie, gdzie
zmniejsza się świadczenia emerytalne.
Zaproponowaliśmy likwidację podwójnych diet
kontrolerskich w instytucjach, które prowadzą kon-
trolę, zarówno w regionalnych izbach obrachunko-
wych, NIK-u jak i Państwowej Inspekcji Pracy, które
były utrzymywane przez te wszystkie lata. Proponu-
jemy również zmianę związaną z gospodarowaniem
nieruchomościami, tak żeby można było szybciej do
budżetu wpłacić należne budżetowi świadczenie
przez Agencję Nieruchomości Rolnych i aby można
było w ten sposób zmniejszyć potrzeby w zakresie
racjonalizacji wydatków.
Państwo mówili między innymi o Funduszu Pra-
cy. Z tego funduszu chcemy zaproponować zwiększe-
nie finansowania kosztów związanych ze specjaliza-
cją i realizacją staży podyplomowych dla lekarzy,
lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych. Można
nie być zadowolonym, bo zawsze lepiej mieć więcej
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Krystyna Skowrońska
pieniędzy i więcej wydawać. W ramach finansowania
aktywnych form zwalczania bezrobocia dotychczas
wydawano na szkolenia, a także przygotowanie za-
wodowe dla dorosłych, ale mówię o szkoleniach. I za-
pytajcie państwo kogokolwiek na ulicy o sprawę tego,
że te pieniądze idą na szkolenia. Każdy, gdyby mógł
zdecydować, na co racjonalniej wydać je, powiedział-
by – można by się z tym zgodzić – że jeżeli dajemy na
szkolenie specjalistyczne dla lekarzy, lekarzy denty-
stów, pielęgniarek i położnych, to jest to w jakimś
stopniu próba przekazania środków na podobny cel,
tak aby łagodniej ten okres można było przejść.
Proponujemy również rzecz trudną, łatwo wyli-
czalną dla każdego – zmianę wysokości zasiłku po-
grzebowego, który dotychczas wynosił 6395 zł 70 gr,
na 4 tys. zł. Można by o tym długo dyskutować i po-
wiedzieć, że może to być trudne, może to dla niektó-
rych być dużym obciążeniem, ale należałoby popa-
trzeć na to racjonalnie i zderzyć to z tym, czy mamy
waloryzować świadczenia emerytów o wskaźnik in-
flacji i wzrostu wynagrodzeń, czy spróbować w inny
sposób poszukać pieniędzy. Jak inne kraje płacą? Tak
chętnie każdorazowo państwo się posługiwali tym
argumentem, a co najmniej połowa państw Unii Eu-
ropejskiej takiego zasiłku pogrzebowego w 2009 r.
nie płaciła. Jeden z najwyższych zasiłków pogrzebo-
wych jest w Danii i on wynosi 1200 euro.
(Poseł Zbigniew Babalski: A ile tam ludzie zara-
biają, niech pani powie.)
Proszę pana, ale ile tam chleb kosztuje? Porów-
najmy, ile tam chleb kosztuje, a ile u nas chleb
kosztuje.
(Poseł Elżbieta Rafalska: U nas jest lepiej, tak.)
(Poseł Marek Suski: A ile tam zarabiają?)
Proponujemy również zmiany związane z podat-
kiem od towarów i usług, VAT, i na ten temat, po
pierwsze, była debata w sierpniu, a po drugie, pani
minister Majszczyk bardzo precyzyjnie informowała,
jak będzie przebiegała zmiana w zakresie podatku
VAT i jak próbuje się przełożyć grupy produktów ob-
jętych podatkiem VAT do grupy o najniższej stawce.
Produkty spożywcze niskoprzetworzone, popularnie
zwane żywnością, na które był preferencyjny, obni-
żony VAT obowiązujący do końca roku, musiałyby
przejść do stawki 7%, a będą objęte stawką 5%. Pro-
szę państwa, ten rachunek się zgadza, tylko proszę,
żebyście państwo też spróbowali zaobserwować, jak
się zachowują ci, którzy wytwarzają. My się zacho-
wujemy tutaj uczciwie, mówimy tak: zamiast 3 po-
winno być 7, bo się okres kończy, a dajemy pięć. Pró-
bujemy ochronić grupy najuboższe. I u nas się to
zgadza. Tylko czy będzie tak z cenami na półkach,
nie wiem. A to od nas wszystkich zależy, by w tym
przypadku próbować w ten sposób robić, żeby prze-
ciwdziałać zmowie cenowej, zmowie na podwyższanie
cen niektórych artykułów żywnościowych.
Po stronie budżetu uwzględniono również rozwią-
zanie dotyczące zmiany w zakresie naliczania skład-
161
ki zdrowotnej, jej wysokości, przyjmując, że w ra-
mach dotychczasowych zmiennych pod względem
wysokości wpłat do budżetu za rolników ubezpie-
czonych w KRUS-ie do funduszu będzie wpłacana
kwota ryczałtowa ustalona na sumę 1862 mln zł,
a jako podstawę naliczania składki zdrowotnej przy-
jęto rozwiązanie, iż będzie to kwota stała i od tej
kwoty, 582 zł, za jednego bezrobotnego będzie opła-
cana składka zdrowotna.
Mówiliśmy o tym – pani minister również to
wskazała i poinformowała o tym precyzyjnie – jak
zmieni się stawka akcyzy od paliwa silnikowego
w przypadku benzyn lub oleju z udziałem biokompo-
nentów i jaki to ma wpływ na budżet państwa.
Jeden z moich przedmówców powiedział, że zwięk-
szają się wydatki naczelnych organów władzy pań-
stwowej i że na przykład Instytut Pamięci Narodo-
wej, IPN, proponuje wzrost swoich wydatków w roku
przyszłym o 12,2%. Chcę powiedzieć, że te plany fi-
nansowe, te budżety instytucji są przedkładane i że
nie konstruuje ich rząd. Te budżety, zaczynając od
Kancelarii Sejmu, Senatu, prezydenta, poprzez Sąd
Najwyższy czy Trybunał Konstytucyjny po Krajową
Radę Sądownictwa, między innymi NIK i IPN, zo-
stały tu umieszczone w takiej formie, w jakiej je przy-
gotowano, i czynić rządowi z tego powodu zarzut jest
największą nieroztropnością, jak bym skromnie po-
wiedziała. Tak więc na taką sytuację rząd nie ma
najmniejszego wpływu.
Proponujemy – aby zaznaczyć, że chcemy mieć
dobrą sytuację – zwiększenie ulg studenckich do
51%, słownie, tak jak zapowiedziano. Myślę, że bu-
dżet z tego tytułu poniesie wydatki w wysokości
około 400–450 mln zł. To chcemy powiedzieć: daje-
my nauczycielom, waloryzujemy świadczenia eme-
rytalne, dajemy większe pieniądze na bezpieczeń-
stwo, m.in. dla Policji i straży pożarnej, zwiększamy
ulgi dla studentów.
Jeszcze o jednej rzeczy chciałabym powiedzieć
– rzeczy ważnej ze względów bezpieczeństwa. Od lat
realizujemy program dotyczący zbiornika Świnna
Poręba. Rząd planuje, że w dalszym ciągu będzie to
realizowane w innej konstrukcji, z wydłużeniem
o 2 lata i z pokazaniem sposobu finansowania.
Na koniec chciałabym zwrócić się do tych wszyst-
kich, którzy mówili przede mną, oraz do tych, którzy
będą po mnie zabierali głos. Chodzi o to, aby ta de-
bata była merytoryczna. Nikt nie jest jasnowidzem
i nie wie, co państwo macie albo gdzie państwo chce-
cie zaoszczędzić. Może wy sami powiedzielibyście?
Jeżeli jest tak, że macie państwo krytyczne uwagi do
tego budżetu, to powiedzcie, co wy chcecie wyciąć,
komu chcecie dołożyć i jaki podatek.
(Poseł Elżbieta Rafalska: Damy poprawkę.)
To będzie solidne. Komu chcecie zabrać i ile do-
datkowych podatków chcecie nałożyć na Polaków?
Myśmy otwarcie to pokazali i o tym mówimy.
Kończąc chciałabym powiedzieć, przedstawiając
taki budżet, że rząd i my, klub Platformy Obywatel-
skiej, uważamy, że jest to budżet oszczędny, dobrze
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
162 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Krystyna Skowrońska
skonstruowany w obecnej sytuacji. Musimy wiedzieć,
jakie jest otoczenie, niczego się nie robi bez wiedzy
o otoczeniu. Cokolwiek uczyniliśmy w zakresie przy-
gotowania budżetu, czyniliśmy to roztropnie i chcieli-
byśmy – nie patrzymy, czy państwo nas docenicie
– żeby Polacy wiedzieli, że zrobiliśmy to możliwie naj-
oszczędniej, najostrożniej, najroztropniej w obecnej
sytuacji. Mam nadzieję, że w ten sposób dalsza dysku-
sja będzie przebiegała. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Pani posłanka Elżbieta Rafalska, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Elżbieta Rafalska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Jaki to budżet? Już słyszeliśmy, że budżet dobrze
skonstruowany, budżet wspaniały, budżet oszczędny,
kolejny budżet pokryzysowy, konsolidacyjny, ale, na
litość boską, jaki to budżet dla przeciętnego Polaka,
panie ministrze? Budżet na 2011 r. nie jest ani pro-
rozwojowy, ani prozatrudnieniowy, ani dobry. To tak
naprawdę budżet na czarną godzinę. Może bezpiecz-
ny dla rządu, ale nie dla Polaków.
Jak inaczej, szanowni państwo, wytłumaczyć fakt
wyjątkowo łatwego sięgania po środki zarezerwowa-
ne dotąd na najtrudniejsze chwile w państwie? Ten
rząd jako pierwszy sięgnął po miliardy Funduszu
Rezerwy Demograficznej, zamieniając go w kasę za-
pomogowo-pożyczkową. Ten rząd naruszył struktu-
rę wydatków Funduszu Pracy, zabrał pieniądze bez-
robotnym i pracodawcom. Ten rząd obniża wydatki
na niepełnosprawnych. Podwyżką VAT uderza w naj-
słabsze materialnie rodziny. To pierwsza podwyżka
VAT od 1994 r. Ten rząd mocno zaciska pasa, usta-
lając wbrew porozumieniu społecznemu, jak również
stanowisku koalicjanta najniższe wynagrodzenia
w Polsce, wpychając w biedę pracujących Polaków.
Panie ministrze, czy pan wie – i pani poseł, bo
pani tak przed chwileczką o tym mówiła – że w Polsce
koszty utrzymania są niezwykle wysokie? Na utrzy-
manie mieszkania rodzina przeznacza około 16%
domowego budżetu, czyli blisko 800 zł miesięcznie,
a drożej jest tylko na Słowacji. Co pan na to, panie
ministrze? Co pani na to, skoro pani nam tu przyta-
cza przykłady z Niemiec? Ogrzewanie i energia są
najdroższe, stanowią blisko 9% wydatków konsump-
cyjnych trzyosobowej rodziny, 9% wydatków kon-
sumpcyjnych trzyosobowej rodziny pochłaniają elek-
tryczność i opał. W efekcie koszt energii elektrycznej
i ogrzewania jest większy niż całkowite wydatki
związane z mieszkaniem w Finlandii, Hiszpanii,
Wielkiej Brytanii; mówimy o relacji do dochodów.
Skutki uwolnienia cen energii elektrycznej i podwyż-
ki cen gazu stanowią zagrożenie dla budżetów domo-
wych. Po zapłaceniu rachunków domowe budżety
będą puste.
Panie premierze... nie ma pana premiera. Panie
ministrze, według raportu GUS aż 12% pracujących
Polaków jest zagrożonych ubóstwem – pracujących
Polaków. To wstyd państwa, to wasz wstyd, to wstyd
tego rządu – bieda pracujących. Panie ministrze, pro-
szę tym ludziom powiedzieć o Polsce jako zielonej
wyspie, to pana wyśmieją. Ci, którzy wyjeżdżają na
Wyspy, wyjeżdżają po realne pieniądze, po to, żeby
zarobić i żeby móc się za te pieniądze utrzymać. Czy
pan wie, że jest to jeden z najwyższych w Unii Euro-
pejskiej wskaźnik ubóstwa pracujących? Jeśli chodzi
o pozostałe państwa, to trudniejsza sytuacja panuje
tylko w Rumunii i pogrążonej w kryzysie Grecji,
a więc jesteśmy w dobrym towarzystwie. O tych ran-
kingach rząd nie mówi i nie szuka rozwiązań. Mini-
malne wynagrodzenie rząd podnosi wspaniałomyśl-
nie o 7 zł ponad obowiązkową regulację, do kwoty
1386 zł. Dzisiaj mamy akurat dzień godności pracow-
nika. Może trochę o godnym wynagrodzeniu.
(Poseł Teresa Piotrowska: Tylko skąd wziąć te
pieniądze, pani poseł? Skąd wziąć?)
(Poseł Robert Telus: Od Sobiesiaka.)
Co roku przy budżecie Prawo i Sprawiedliwość
upomina się o sytuację rodzin wielodzietnych pogrą-
żających się w ubóstwie. Bieda dotyka 36% rodzin
z czwórką dzieci, a odsetek ubogich wzrasta już
w przypadku rodziny z dwójką dzieci. Tu wyłania się
problem – o którym też bardzo często z tej mównicy
mówię – niskiego kryterium dochodowego świadcze-
nia rodzinnego, które jest niezmieniane od 2004 r.
To kryterium jest nierealne, absurdalnie niskie, wy-
kluczające co roku z systemu wsparcia ponad 500 tys.
osób. Wie o tym doskonale pani minister pracy i wal-
czy o tę sprawę, ale minister finansów widzi tutaj
szansę na oszczędzenie na tych, którzy nie podniosą
głosu i nie przyjadą na Wiejską protestować.
A może, skoro tak często przytaczacie państwo
przykłady unijne, warto skorzystać z unijnego wyli-
czenia. Wskaźnik ubóstwa wynosi według niego 750 zł
netto. W Polsce biedę klepią nie tylko pracownicy
fizyczni, ale też osoby z wyższym wykształceniem,
dotyczy to co dziesiątej osoby z dyplomem. Bieda do-
tyczy też 23% młodych pracowników.
A jak wygląda sytuacja polskich dzieci? Według
międzynarodowych raportów ich sytuacja material-
na jest najgorsza w Europie. Na dzieci wydajemy naj-
mniej spośród 32 krajów OECD, również spośród
21 krajów Unii Europejskiej. To za to powinien pan,
panie ministrze, przepraszać Polaków, a pan z tej
mównicy (Oklaski) domaga się przeprosin od opozycji
i mówi o jej odpowiedzialności. Obniża pan wydatki
na program dożywiania dzieci o 300 mln zł. To wstyd
i naprawdę żenująca sytuacja. Minister chwalący się
budżetem i międzynarodowymi opiniami oszczędza
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Elżbieta Rafalska
w sferze najbardziej drażliwej społecznie. Zaplano-
wany wskaźnik bezrobocia na koniec 2011 r. – mówił
o tym jeden z moich przedmówców – wynoszący 9,9%
to przykład prognozowania życzeniowego. Trzeba
z góry założyć jego nierealność. Pozwalanie na to,
aby w ten sposób obniżać pozycje wydatkowe i kre-
ować budżet, jest świadomym przekłamywaniem.
A co robi rząd, akurat jeśli chodzi o bezrobocie?
Otóż rząd bez zahamowań radykalnie ogranicza wy-
datki Funduszu Pracy o ponad 4,4 mld zł w porów-
naniu do budżetu 2010 r. Oszczędza na aktywnych
formach przeciwdziałania bezrobociu, zmniejszając
wydatki z 7 mld do 3,2. Zmniejsza wydatki na szko-
lenia. O połowę zmniejsza wydatki na prace inter-
wencyjne, a na roboty publiczne – ponad trzykrotnie.
Wydatki na stypendia zmniejsza do 600 mln zł. Po-
przednio było to prawie 1800 mln.
Zdumiewająca jest skala, z 2 mld zł do 350 mln zł,
ograniczania wydatków na wyposażenie i doposaże-
nie stanowisk pracy. Podobnie jest z jednorazowymi
środkami na podjęcie działalności gospodarczej,
w ubiegłym roku mieliśmy prawie 1300 mln zł, a te-
raz 200 mln zł.
W taki oto sposób chcemy rozwijać i wspierać
przedsiębiorczość Polaków. I to jest ugrupowanie,
które mówiło o pomaganiu małym i średnim przed-
siębiorcom. A mamy zastój, zahamowanie wydatków
na aktywne przeciwdziałanie bezrobociu. To kłóci się
z huraoptymistycznym wskaźnikiem bezrobocia. To
są, proszę państwa, wykluczające się założenia. Brak
logiki w prognozowaniu tych wydatków jest aż nadto
widoczny. Naprawdę przy takim Funduszu Pracy,
przy takim planie wydatków nie przybędzie nam no-
wych miejsc pracy z tego funduszu.
Ten rząd, który mówi o przejrzystości finansów
publicznych, finansuje staże podyplomowe lekarzy
i dentystów, zasiłki przedemerytalne, kształcenie
młodocianych. Łączny koszt zadań niemających nic
wspólnego z aktywizacją bezrobotnych wynosi po-
nad 2,6 mld zł.
Pani poseł Skowrońska mówiła, że to bardzo do-
brze, że są środki na staże podyplomowe dla lekarzy.
Jeżeli jest tak dobrze, to dlaczego tylko lekarze? Dla-
czego nie nauczyciele i kierowcy czy wszystkie inne
grupy zawodowe? To upchnijmy wszystkie koszty
związane z podnoszeniem kwalifikacji pozostałych
grup do Funduszu Pracy, zmieńmy jego podstawowe
zadania, bo to są zadania naprawdę niemające nic
wspólnego z aktywizacją.
Pamiętam, kiedy pierwszy raz wprowadzono to
rozwiązanie i minister finansów mówił, że to jest
rozwiązanie incydentalne, jednoroczne, jednorazowe,
a to był taki test. Test, po którym to rozwiązanie
stało się normą. W mojej ocenie, w naszej ocenie,
w ocenie Prawa i Sprawiedliwości, plan finansowy
Funduszu Pracy został zdewastowany.
163
Gdzie jeszcze szukano oszczędności, aby wypełnić
rządową skarbonkę, bo gdzieś te oszczędności trzeba
było znaleźć? Otóż postanowiono zaoszczędzić na
osobach niepełnosprawnych. Tam kwota niedoszaco-
wania, jeżeli chodzi o dofinansowanie zatrudnienia,
wynosi około 430 mln. Przyjęta kwota dotacji dla
osób niepełnosprawnych jest niezgodna z ustawą
i nie pozwala realizować zadań z zakresu rehabilita-
cji zawodowej i społecznej.
A jak wygląda sytuacja FUS-u? Wydatki większe
o ponad 5,5 mld zł, dotacja mniejsza niż ubiegłorocz-
na. Co będzie musiał zrobić Fundusz Ubezpieczeń
Społecznych? Pożyczyć z Funduszu Rezerwy Demo-
graficznej 4 mld zł. W tym roku pożyczał 7,5 mld zł.
Jaki będzie stan funduszu na koniec roku? Minus
15 mld zł.
Jaki to jest budżet? Panie ministrze, to jest bu-
dżet trudny dla Polaków, a minister podczas sejmo-
wego wystąpienia prezentuje nieznośną lekkość bytu.
Pan się, panie ministrze, oderwał od rzeczywistości,
pan nie rozumie Polaków. Platformę Obywatelską
zawiódł słuch społeczny. A może inaczej, może rząd,
może Platforma Obywatelska zawsze była głucha na
społeczne potrzeby. (Oklaski)
(Poseł Robert Telus: Brawo.)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Stanisław Stec, Sojusz Lewicy Demo-
kratycznej.
Poseł Stanisław Stec:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Szkoda, że nie ma pani poseł Krystyny Skow-
rońskiej, która wzywała do merytorycznej debaty.
Chciałbym powiedzieć, że do takiej debaty jesteśmy
zawsze gotowi, ale prosimy o wzajemność, bo co roku
składamy poprawki do ustawy budżetowej i one są
generalnie, nawet te słuszne, odrzucane.
Przypomnę tylko, że w ubiegłym roku złożyłem
poprawkę dotyczącą przeznaczenia wpływów z zysku
NBP, niedużo, 2 mld zł, na zmniejszenie deficytu.
Zostało to odrzucone jako nierealne. Okazuje się, że
ten zysk wyniósł prawie 4 mld zł. W tym roku też
złożę poprawkę dotyczącą zwiększenia zysku o wpła-
ty z zysku NBP, gdyż 1700 mln to nie jest kwota ade-
kwatna do faktycznego zysku, który Narodowy Bank
Polski osiągnie w 2010 r.
Muszę powiedzieć, że wprowadzenie przedstawio-
ne przez pana ministra było zbyt polityczne, a za
mało merytoryczne, bo pan nie powiedział, dlaczego
zakładamy wzrost gospodarczy wynoszący tylko
3,5%. Nawet konserwatywna Komisja Europejska
zakłada, że w naszym kraju w przyszłym roku wzrost
PKB wyniesie 3,7%. Nie uzasadnił pan również, dla-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
164 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Stanisław Stec
czego zakłada się zmniejszenie bezrobocia o 1,9%.
Przecież nie ma do tego przesłanek.
Pan poseł Arndt mówił, że jesteśmy bardzo do-
brze postrzegani, jeśli chodzi o inwestycje zagranicz-
ne. Bardziej by mnie interesowało, żebyśmy byli do-
brze postrzegani przez polskich przedsiębiorców,
żeby inwestowały polskie przedsiębiorstwa. A nie in-
westują m.in. dlatego, że uchwalona ustawa o gwa-
rancjach i poręczeniach z Banku Gospodarstwa Kra-
jowego jest praktycznie martwa. Trzeba ją zmienić,
trzeba stworzyć korzystniejsze warunki uzyskiwania
poręczeń i gwarancji.
Padło pytanie, jak poprawić sytuację, i zarzut, że
nie przedstawiamy propozycji, że jesteśmy przeciw
podwyżce stawki VAT. Jesteśmy przeciw podwyżce
VAT-u, gdyż niestety dotyczyłaby ona najuboższych.
Dla nich byłoby to najtrudniejsze, gdyż przekładało-
by się na opłaty za prąd, gaz czy leki. Również za
żywność, gdyż do tego doszły niekorzystne warunki
atmosferyczne, które spowodowały, że zbiory, szcze-
gólnie warzyw i zbóż, są w tym roku mniejsze.
Proponujemy inne rozwiązanie. Przecież wystar-
czyć podwyższyć składkę rentową o 1%, 0,5% dla
pracodawców i 0,5% dla pracowników, względnie
wprowadzić podatek od niektórych operacji banko-
wych. Ewentualnie rozważyć przywrócenie w trzeciej
grupie 40-, a nie 32-procentowego podatku albo zli-
kwidować nieuprawnione ulgi. Mówił o tym ostatnio
w programie pana Lisa premier Donald Tusk. Dla-
czego minister finansów nie podejmuje tej kwestii?
Jest problem szarej strefy, a szczególnie ostatnio
modne jest zawieranie z pracującym umowy o dzieło,
zamiast umowy o pracę, umowy-zlecenia. Dlaczego?
Bo nie płaci się składki ZUS. Dlaczego pracownicy
na to się godzą? Bo nieraz nie mają innego wyjścia.
Potrzebne jest tu działanie resortu pracy i Państwo-
wej Inspekcji Pracy.
Dlaczego nie podjęto decyzji o okresowym zawie-
szeniu wskaźnika 1,95 dla wydatków na obronę na-
rodową? (Dzwonek) W przyszłym roku wydamy po-
nad 1200 mln na misje zagraniczne, przy jednocze-
snym zaciskaniu pasa przy realizacji zadań bezpie-
czeństwa wewnętrznego. Wczoraj na posiedzeniu
komisji zwiększaliśmy wydatki na paliwo dla Policji,
bo brakuje go przy realizacji bieżących zadań. Nato-
miast szeroko idziemy z wydatkami na obronę naro-
dową, aby m.in. zapewnić funkcjonowanie zakładów
zbrojeniowych. Z drugiej strony mamy informację, że
radykalnie spada eksport polskiej broni, bo nie odpo-
wiada ona nowoczesnym wymaganiom odbiorców
zagranicznych. W związku z tym trzeba się zastano-
wić, w jakim kierunku winna zmierzać realizacja
wydatków. Bezpieczeństwo zewnętrzne jest bardzo
ważne, ale nie może być realizowane kosztem bezpie-
czeństwa wewnętrznego. Nie może być takiej sytu-
acji, że obiekty Policji w powiatach czy gminach są
w rażąco gorszej sytuacji od innych obiektów…
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Stanisław Stec:
…użyteczności publicznej, np. obiektów samorzą-
du. Mam nadzieję, że w czasie prac w Komisji Finan-
sów Publicznych nad ustawami okołobudżetowymi
dokonamy pewnych zmian, które będą korzystniejsze
dla najuboższych i nie będą doprowadzać do dalszego
rozwarstwiania dochodów Polaków. Bo to, co stwo-
rzono ostatnio przez zmniejszenie podatku PIT,
zmniejszenie składki rentowej, doprowadziło do roz-
warstwienia. Można było tego uniknąć, bo przecież
od 1 stycznia 2008 r. wchodziły w życie obniżki skład-
ki rentowej i nowa skala podatku dochodowego od
osób fizycznych…
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, proszę kończyć.
Poseł Stanisław Stec:
Już kończę, panie marszałku.
Już pod koniec 2007 r. zarysował się pewien pro-
blem gospodarczy i minister finansów, nowy mini-
ster finansów rządu Platformy, powinien był zare-
agować i nie doprowadzać do obniżki składki rento-
wej i PIT od 1 stycznia 2008 r., bo ma to skutki,
jeśli chodzi o wzrastający dług publiczny. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Jan Łopata, Polskie Stronnictwo Lu-
dowe.
Poseł Jan Łopata:
Bardzo dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Mini-
strowie! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego
Stronnictwa Ludowego chciałbym w swoim wystą-
pieniu, niejako uzupełniającym, odnieść się do pro-
jektu ustawy budżetowej na rok 2011, może bardziej
wybiórczo czy szczegółowo, do pewnego segmentu
tegoż budżetu.
Kilka uwag na wstępie o tak emocjonalnie przez
niektórych posłów prezentowanym deficycie budże-
towym i długu publicznym. Warto czasami sięgać
pamięcią chociażby do przebiegu dyskusji na tej sali
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Jan Łopata
o światowym kryzysie i sposobach reakcji rządu na
ten kryzys. Wówczas była bardzo trudna sytuacja,
chociażby ze względu na nie do końca zdefiniowane
przyczyny i oczywiście nieznane skutki. Gdyby prze-
liczyć – jak słyszeliśmy od pana ministra, były już
takie wyliczenia, padały takie kwoty – skutki budże-
towe proponowanych rozwiązań, mielibyśmy obecnie
znacznie większy problem z deficytem, z wielkością
długu, nie mając żadnej gwarancji większego wzro-
stu gospodarczego. Nie chciałbym w żaden sposób
powiedzieć, że lekceważę czy nie doceniam tych pa-
rametrów budżetowych, ale o tym za chwilę. Chcę
tylko zauważyć, jak to w walce politycznej w jednym
przypadku deficyt budżetowy jest śmiertelny dla go-
spodarki, a w innym przypadku może być ozdrowień-
czy, może być wręcz wybawieniem. Moim zdaniem
nie można tak rozmawiać o budżecie, bo prawda, jak
zwykle, nie jest tak oczywista, można by rzec, że jest
pośrodku.
Przykłady pokazują, że z problemem tym boryka
się wiele światowych gospodarek. Jeśli chodzi o pań-
stwa Unii Europejskiej, deficyt budżetowy jest ściśle
skorelowany z kryzysem finansowym. Jeszcze w 2007 r.,
tylko 3 lata temu, kraje członkowskie notowały śred-
ni deficyt na poziomie zaledwie 0,8 PKB, w 2008 r.
było to już 2,3% PKB, a w 2009 r. aż 6,9 PKB, w tym
mieści się Grecja, której deficyt budżetowy w 2009 r.
wyniósł 13% PKB. W roku bieżącym szacowany de-
ficyt w państwach Unii może wynieść średnio 7,5%
PKB. Przypomnijmy, że obowiązujący w Unii Euro-
pejskiej pakt stabilności i wzrostu nakazuje krajom
członkowskim utrzymanie deficytu budżetowego na
poziomie nieprzekraczającym 3% PKB. Procedurę
nadmiernego deficytu jako pewną sankcję Komisja
Europejska uruchomiła już w stosunku do 20 państw
spośród 27 członkowskich. Nie jest to więc tylko pol-
ska przypadłość.
Proponuję spojrzeć na omawiane przeze mnie za-
gadnienie deficytu budżetowego i długu publicznego
również w kontekście nieco historycznym. Otóż od
1991 r. we wszystkich kolejnych latach do budżetu
wpływało mniej środków niż wynosiły wydatki. Np.
w 2004 r. rekordowy deficyt wyniósł ponad 41 mld zł,
a w 2002 – 39,4 mld. Mam świadomość, że porówny-
wanie deficytu w ujęciu kwotowym jest mało miaro-
dajne, nie odzwierciedla bowiem inflacji czy też po-
ziomu wydatków i wpływów budżetowych oraz tem-
pa wzrostu gospodarczego, dlatego lepszym mierni-
kiem deficytu jest jego relacja do produktu krajowego
brutto. Gdyby tak spojrzeć na deficyt, to najtrudniej-
sza sytuacja miała miejsce w latach 2001–2004, kie-
dy deficyt przekraczał poziom 5% PKB, miało to
miejsce w 2002 r. Jeszcze gorsza sytuacja była w 1992 r.,
gdy relacja deficytu do produktu krajowego brutto
wynosiła aż 6%, a w budżecie zabrakło 6,91 mld zł.
Gdyby to przełożyć na poziom roku 2010, to różnica
165
między wpływami a wydatkami musiałaby wynieść
ok. 82 mld zł.
Przytaczam te dane, by uświadomić, że ten pro-
blem – bo jest to problem – nie jest zjawiskiem, które
pojawiło się w bieżącym roku, lecz narastał od lat.
Jestem przekonany, że poprzednie rządy również
zdawały sobie sprawę z tego narastającego zjawiska.
Ale niestety, podkreślam: niestety, pewnym pomy-
słom legislacyjnym towarzyszyła bardziej dbałość
o bieżący wizerunek, a nie o przyszłe konsekwencje.
Aby wskazać dobry przykład potwierdzający te
słowa, trzeba przypomnieć, że dokonane w 2007 r.
obniżenie składki rentowej, o czym była już mowa,
ale jeszcze przypomnę, spowodowało zwiększenie de-
ficytu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w warun-
kach roku 2011 o 28,3 mld zł, a to oznacza, że
uwzględniając refundację, potrzebna byłaby dotacja
budżetowa w wysokości prawie 20 mld zł. Innym,
ale w moim pojęciu jeszcze dobitniejszym przykła-
dem jest wprowadzona w 1999 r. tzw. reforma – pod-
kreślam: tzw. reforma – emerytalna. Nie możemy,
tak uważam, obojętnie obserwować, jak z jednej
strony narasta dług publiczny, a z drugiej wielkość
długu publicznego wynikającego z tejże tzw. refor-
my emerytalnej przekracza już, jak usłyszeliśmy
dzisiaj, 0,25 bln zł, a same koszty obsługi tego zadłu-
żenia wynoszą 11,3 mld zł. Mniej by to bolało, gdyby
na wyjściu z tego systemu zwiększała się w sposób
istotny emerytura, a tak nie jest i, mówiąc szczerze,
trzeba być wielkim optymistą, by w to uwierzyć.
Moim zdaniem to swoiste perpetuum mobile trzeba
zatrzymać. ZUS przekazuje do OFE, a Skarb Pań-
stwa, by sfinansować brakującą składkę, emituje
obligacje państwowe, które w dużej części jako bez-
pieczne papiery kupuje OFE, i operacja zamknięta.
Pieniądze pożyczamy sami sobie, tylko z taką uwagą,
że towarzystwa emerytalne pobierają od tej operacji
niemałą prowizję za fatygę. W sytuacji gdyby Unia
Europejska przychyliła się do wniosku 9 państw,
w tym Polski, o to, aby przy wyliczeniu długu publicz-
nego brać pod uwagę koszty reformy emerytalnej,
oznaczałoby to dla Polski obniżenie długu publiczne-
go do poziomu ok. 40% PKB z obecnych prawie 55%.
Jest to pewien zabieg, który, być może, dałby Polsce
pewne uspokojenie, może nawet na pewno. Mieliby-
śmy również spełnione jedno z kryteriów z Maastricht
na drodze do strefy euro, jednak problemu demogra-
fii, wysokości emerytur, kosztów funkcjonowania
OFE czy kosztów obsługi długu publicznego to nie
rozwiąże. Rozwiązaniem będą wyższe dochody bu-
dżetowe lub mniejsze wydatki.
Jeśli chodzi o wydatki, które w projekcie ustawy
budżetowej zaplanowano…
Panie marszałku, chyba zegar troszkę…
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Nie, wszystko jest w porządku, proszę mówić.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
166 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Jan Łopata:
Żartuję oczywiście. Bardzo proszę o pozwolenie
na przedłużenie.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Ale proszę powoli kończyć.
(Poseł Andrzej Pałys: Panie marszałku, z mojego
czasu.)
Ale pan już nie ma czasu.
Poseł Jan Łopata:
…na kwotę 313 500 mln zł. Niestety, w zdecydo-
wanej części są to wydatki ustawowo zdeterminowa-
ne, czyli tzw. sztywne, i każda próba odsztywnienia,
uelastycznienia wiąże się z potrzebą zmian ustawo-
wych.
Zamrożenie w kolejnym roku płac budżetówki ma
wymiar oczywiście finansowy, uważam jednak, że
czynienie tego pod linijkę nie jest dobrym rozwiąza-
niem. W sposób bardzo wyraźny zmniejszył się sto-
sunek średniej płacy w gospodarce do średniej płacy
w budżetówce, a nie muszę przypominać, że dobrze
funkcjonujące państwo to sprawna, dobrze opłacona
sfera budżetowa, tym bardziej że liczba jej pracowni-
ków, wbrew obiegowym opiniom, nie jest nadmierna,
nie mówiąc o wynagrodzeniach w stosunku do wy-
nagrodzeń w państwach Unii Europejskiej. Pamię-
tajmy również, że wielu z nich bardzo profesjonalnie
uczestniczy w skutecznym, jak do tej pory, „wyciska-
niu brukselki”. Planowane dochody w 2011 r. to po-
nad 270 mld zł, z czego gros to dochody podatkowe.
Wiele miejsca w dyskusji poświęcono podatkowi
VAT, i słusznie, bo dochody z tego podatku są naj-
większe, wynieść mają 119 300 mln zł. Krytycy mó-
wią tylko o podniesieniu stawki z 22 do 23%, a mało
jest informacji o zmniejszeniu stawki z 7 na 5% na
podstawowe artykuły spożywcze.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, proszę kończyć, bo potem będę mu-
siał każdemu posłowi przedłużać czas, a to bardzo
przedłuża debatę. Przekroczył pan już czas o 1,5 mi-
nuty. Proszę kończyć.
Poseł Jan Łopata:
Dobrze.
Powiem jeszcze tylko, co jest istotnym elementem,
jeśli chodzi o produkt krajowy brutto, bo założenia
wzrostu gospodarczego w 2011 r. o 3,5% są realne,
choć zapewne obarczone ryzykiem światowej niepew-
ności gospodarczej. Chciałbym powiedzieć, że ostat-
nia prognoza Międzynarodowego Funduszu Waluto-
wego w tym zakresie jest bardzo niepokojąca, prze-
widuje się dla Niemiec spadek PKB w 2011 r. – z 3,3%
w 2010 r. do 2% w 2011 r. Jest to dla Polski rzeczy-
wiście niedobry sygnał.
Myślę, że do szczegółowej analizy przystąpimy
w komisjach. Wnoszę w imieniu klubu o skierowanie
do nich projektu budżetu. Pozwoli to, mam nadzieję,
na znalezienie jeszcze rezerw dla zaspokojenia naj-
pilniejszych potrzeb społecznych, o których też tutaj
była mowa. Dziękuję uprzejmie i przepraszam za
przedłużenie. (Oklaski)
(Poseł Andrzej Pałys: Brawo!)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Ludwik Dorn.
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Ludwik Dorn:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Ustawa budżetowa jest finansowym wyrazem polity-
ki rządu. Jako poseł opozycji nie mogę być za tym
projektem budżetu, ponieważ z licznych powodów,
o których wielokrotnie mówiłem, linii politycznej,
koncepcji tego rządu nie podzielam. I to by było tyle
w sprawie generalnego, jasnego, zrozumiałego stano-
wiska. Nie będę powtarzał argumentów moich przed-
mówców z opozycji, z którymi się zgadzam.
Ale jest jedna sprawa szalenie niebezpieczna
w tym budżecie, w tym zakresie liczę na pewne
otwarcie i dobrą wolę ze strony rządu i popierających
go sił politycznych. Mianowicie jest zawarty w tym
budżecie istotny element antypaństwowy. Nie oskar-
żam tutaj rządu o złą wolę, o celowe działanie. Uwa-
żam, że Platforma Obywatelska, pan premier, pan
minister generalnie są ludźmi o pewnej mentalności
nie tyle antypaństwowej, co apaństwowej, nierozu-
miejącymi potrzeb funkcjonowania państwa. Czasa-
mi przeradza się to mimowolnie w antypaństwowość.
O czym mówię? Mówię o braku waloryzacji uposażeń
żołnierzy i funkcjonariuszy o wskaźnik inflacji. To
tworzy sytuację wybuchową. Dlaczego? Psychologia
społeczna odróżnia deprywację bezwzględną, wtedy
kiedy będziemy mieli gorzej, niż mieliśmy, oraz de-
prywację względną, bo taka jest natura człowieka, że
porównujemy się z podobnymi sobie. Otóż w mundu-
rowych i funkcjonariuszy, czyli pewną ludzką sub-
stancję państwa w tym wymiarze podstawowych,
prymarnych jego funkcji, ta ustawa uderza, dokonu-
jąc deprywacji bezwzględnej, bo będą oni mieli mniej,
niż mieli dotąd, i deprywacji względnej, bo budżetów-
ka porównuje się z budżetówką, a mamy podwyżki
dla nauczycieli. Nie jestem – żeby było jasne – prze-
ciwko podwyżkom dla nauczycieli, tylko połączenie
deprywacji bezwzględnej z względną tworzy mieszan-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Ludwik Dorn
kę wybuchową, bo deprywacja bezwzględna bije po
kieszeni, ale jeżeli bije wszystkich równo, to to jest
jeszcze do zniesienia, a deprywacja względna, porów-
nawcza, upokarza. To naprawdę jest mieszanka wy-
buchowa. Powiem tylko panu ministrowi tyle: nadej-
dzie czas, kiedy mundurowi, zwłaszcza funkcjonariu-
sze, będą starali się to sobie odbić, i to na potężną
skalę, za to, co było, za to, co będzie. To jest Euro
2012. Oni o tym mówią, oni o tym myślą. I jeżeli
w nich się uderzy i ich upokorzy w dodatku, to nie
będą mieli tutaj żadnych hamulców, i trudno będzie
im się dziwić, czyli mamy w perspektywie potężny
problem. W związku z tym jest pytanie: Czy coś moż-
na z tym zrobić w ramach tej logiki budżetu, której
jestem przeciwny, ale chciałbym doprowadzić do za-
łatwienia tej sprawy, bo powtarzam, że tutaj chodzi
o bezpieczeństwo i o państwo? Otóż tak, uważam, że
można coś zrobić, bo są zamrożone pieniądze. Mówię
tutaj o rzeczy całkowicie konkretnej. W tej chwili
jeszcze nie dokonałem szacunków, ile potrzeba na
waloryzację uposażeń, ale wydaje mi się, że jeżeli
zrezygnujemy z programu „Gawron” – jednego z naj-
większych i najkosztowniejszych idiotyzmów, z któ-
rym mamy do czynienia od bardzo wielu lat, bo od
połowy lat 90., to te pieniądze znajdziemy. Jest sko-
rupa Gawrona, który nigdy nie będzie pływać. Pan
minister Klich wprawdzie w komisjach opowiada, że
stanie się to w 2015 r., ale to już nawet nie budzi
rozbawienia, a znużone wzruszenie ramion wśród
wszystkich ludzi z branży, którzy się znają. Tę sko-
rupę można sprzedać ze stratą. Władowano w nią
800 mln zł, ale z mojej ułomnej, może niepełnej, wie-
dzy wynika, że można ją sprzedać za kwotę, która
wystarczy na opędzenie potrzeb żołnierzy i funkcjo-
nariuszy w tym wymiarze, o którym mówię.
Jest jeszcze kwestia ciągle, zdaje się, niezaakcep-
towanej umowy offsetowej na rakiety Kongsberg dla
Nadbrzeżnego Dywizjonu Rakietowego i zamrożo-
nych 130 mln zł zaliczki, które pański rząd lekką
ręką wypłacił, kiedy zaczynał się kryzys finansowy,
czego nie rozumiem, ale mniejsza z tym. Otóż można
to zrobić poprzez poprawkę – zgłoszę taką poprawkę,
chciałbym liczyć na współpracę rządu, nawet kry-
tyczną, bo może będzie trudno to zrobić – zwiększając
dochody Agencji Mienia Wojskowego oraz przez sze-
reg pewnego rodzaju prawnych trików przenosząc to
na waloryzację, powtarzam, tylko waloryzację upo-
sażeń żołnierzy i funkcjonariuszy.
Apeluję do pana ministra, do pana premiera, ape-
luję stąd do jednego z moich poprzedników na stano-
wisku ministra spraw wewnętrznych i administracji,
czyli pana posła Marka Biernackiego, apeluję do jed-
nego z następców, czyli pana marszałka Grzegorza
Schetyny, abyśmy wspólnie zajęli się tą sprawą, bo
ten budżet ze względów państwowych nie może
w tym wymiarze tak wyglądać. Liczę na dobrą wolę
i otwartość, ale mogę się przeliczyć. (Dzwonek)
167
Już kończę, ale liczę na taką względność, jaką
okazano mojemu przedmówcy.
Chciałbym też zaapelować do żołnierzy i funkcjo-
nariuszy, ze szczególnym uwzględnieniem strażaków.
Hej młoty do roboty, to znaczy należy bić tutaj
w najsłabsze ogniwo. Co jest politycznie najsłabszym
ogniwem? Ano PSL, ponieważ strażacy i ochotnicze
straże pożarne w powiatach to przed wyborami sa-
morządowymi potęga. Przecież są wójtowie i burmi-
strzowie z PSL, czy raczej powiązali z PSL, stano-
wiący zaplecze tej partii. Ich sukces będzie stanowił
o możliwości istnienia tej formacji, a jeśli nie forma-
cji, to w każdym razie szefa OKP druha Pawlaka
w polityce. W związku z tym apeluję: przekażcie po-
słom, przekażcie kandydatom powiązanym z PSL
bardzo jasny komunikat, że nie będzie wsparcia
w wyborach samorządowych, jeżeli ta sprawa nie zo-
stanie załatwiona.
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Ewa Kierzkowska)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Poseł Ludwik Dorn:
Będę tutaj działał. Powtarzam, że liczę na dobrą
wolę, ale, jak mówią, licz na dobrą wolę, ale także wal
młotem, bo w tej sprawie walić należy. Strażacy, do
roboty. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu marszałkowi. Chyba
miał pan na myśli OSP, a nie OKP.
Głos ma pan poseł Sławomir Neumann, Platfor-
ma Obywatelska.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Sławomir Neumann:
Dziękuję.
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Bałbym się przeciwstawiać służby mundurowe resz-
cie budżetówki i administracji, a szczególnie nauczy-
cielom, którzy dostają podwyżkę. To dość ryzykowne,
a zaognianie tej sytuacji przez pana posła jest chyba
nie na miejscu. Wszyscy ponosimy koszty związane
z kryzysem, także służby mundurowe. To są ludzie
odpowiedzialni, którzy swoją służbę traktują bardzo
poważnie i nigdy nie wystąpiliby przeciwko swojemu
państwu, tak jak straszy pan poseł Dorn.
Przypomnę, że nie było żadnego wybuchu, odno-
sząc się do deprywacji bezwzględnej i względnej. Od
trzech lat w ramach deprywacji bezwzględnej tzw.
erka nie miała podwyżki, a reszta budżetówki miała.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
168 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Sławomir Neumann
Nikt się nie zbuntował, ministrowie grzecznie to
przyjęli, posłowie również. Od trzech lat nie mają
regulacji wynagrodzeń. Jeżeli przez rok służby mun-
durowe także zacisną pasa, to nie uważam, żeby
Euro 2012 było zagrożone, dlatego że wystąpią prze-
ciwko swojemu państwu i swoim obywatelom. Rze-
czywiście jest to kłopot. Chodzi o jeden z elementów
tego budżetu, który nakłada oszczędności na wiele
wydatków państwa, które, jak wszyscy wiemy, są
niezbędne. Mam na myśli nie tylko kwestię podno-
szenia wynagrodzeń w budżetówce, ale także inwe-
stycje, które wymagają pieniędzy, a na których mu-
simy oszczędzać.
Deficyt, dług publiczny, to element wielokrotnie
już dzisiaj przywoływany w tej Izbie. Z tej mównicy
wielokrotnie już słyszeliśmy różnego rodzaju recepty
i wiemy doskonale, że jest to problem, natomiast
trudno się zgodzić z tym, że zadłużanie państwa jest
dzisiaj horrendalnie niebezpieczne, jak wynika z nie-
których wypowiedzi, które padały dzisiaj na tej sali.
Warto zwrócić uwagę, że mimo wysokiego deficytu
– deficyt w wysokości 40 200 mln zł jest deficytem
wysokim – już minęliśmy tę górkę, deficyt spada.
Przypomnę, że tegoroczny plan w budżecie to aż
52 mld zł. Najgorsze już za nami, ale nie da się zbi-
lansować wydatków i dochodów w ciągu jednego
roku, tym bardziej że turbulencje na światowych
rynkach finansowych dały się mocno we znaki także
Polsce. Obroniliśmy się, ale to nie znaczy, że dochody
podatkowe są takie, jakie były planowane już w pro-
jekcjach z roku 2008 czy 2007.
Jak powiedziałem, ten deficyt jest mniejszy. Pew-
nie wszyscy z nas chcieliby, żeby był jeszcze niższy,
natomiast warto, żeby w tej merytorycznej dyskusji
zawsze dług publiczny odnosić do PKB, bo to jest
rzeczywista możliwość pomiaru tego wskaźnika.
Wszyscy znamy różnego rodzaju opinie o zadłużaniu
państwa, o tym, jak wysokie zadłużenie zagraniczne
ma dzisiaj Polska. Jest to odnoszone do kwot nomi-
nalnych, co nie zawsze jest prawdziwe i wiarygodne
jako przekaz. Powstają zegary, które liczą polski
dług. Dobrze byłoby, gdyby powstały też zegary, któ-
re liczą polski PKB i jego przyrost, czyli wzrost za-
możności Polski i Polaków. To byłby drugi, bardziej
pozytywny zegar. Myślę, że w czasie tej debaty, zresz-
tą nie tylko tej, brakuje nam wielu takich pozytyw-
nych informacji, które Polska ma, ale do opinii pu-
blicznej przebijają się tylko te złe.
Mamy świadomość, że dług, który rośnie, jest ol-
brzymim problemem i wyzwaniem dla koalicji i dla
tego rządu. Budżet z planem 40 mld deficytu jest
trudny także dla nas i dla naszego rządu. Musimy
robić wszystko, żeby w kolejnych latach deficyt się
radykalnie zmniejszał. Te 40 mld zł to oczywiście nie
wszystko. Potrzeby pożyczkowe państwa będą na
poziomie 56 mld zł, ale to i tak jest mniej niż w 2010 r.,
kiedy całkowite potrzeby pożyczkowe netto kształto-
wały się na poziomie prawie 80 mld zł. Tu też jest
wyraźnie mniej. To pokazuje, że przeszliśmy tę gór-
kę, jesteśmy po drugiej stronie i będzie tylko lepiej,
także jeśli chodzi o dług publiczny.
Widać to także w sposobie pokrywania tego defi-
cytu, tych potrzeb pożyczkowych netto. Jest to kolej-
ny rok, kiedy zyskujemy więcej środków na rynku
krajowym z obligacji, a nie z krótkich papierów, jaki-
mi były bony skarbowe, kiedy niepewność na rynku
była bardzo duża i kiedy nikt nie chciał lokować środ-
ków w długie papiery skarbowe. W przyszłym roku
olbrzymią część tych środków będziemy pokrywali
z obligacji, a nie z bonów skarbowych, co jest dobrym
prognostykiem, bo uwiarygodnia to naszą gospodar-
kę i pokazuje, że inwestorzy podchodzą do tej gospo-
darki z dużym spokojem i zaufaniem. To jest bardzo
ważne także dla rozwoju naszej przedsiębiorczości.
Dzisiaj widać już w tych dyskusjach, że w pracach
nad budżetem będziemy mieli do czynienia z taką oto
sytuacją, że przy każdym wystąpieniu kolegów z opo-
zycji usłyszymy, że rząd Platformy Obywatelskiej
i Polskiego Stronnictwa Ludowego zadłuża Polskę,
że deficyt jest zbyt wysoki, że dług publiczny rośnie
w sposób niewyobrażalny i że przed nami jest wła-
ściwie tylko czarna dziura, a z drugiej strony będą
wyspecyfikowane potrzeby zwiększenia wydatków
na poszczególne istotne rzeczy. Znając z doświadcze-
nia pracę w Komisji Finansów Publicznych, czekam
z dużym niepokojem, ale też z zainteresowaniem na
poprawki, które będziecie państwo zgłaszać. Jestem
ciekaw, czy te obawy dotyczące wysokości długu,
które dzisiaj na tej sali były już zgłaszane, czy te
poprawki związane z deficytem będą zmierzały
w kierunku jego zmniejszenia, czy będzie wręcz
przeciwnie i jak co roku otrzymamy zestaw popra-
wek, które jeszcze zwiększą ten podobno nie do opa-
nowania dług publiczny. Mam nadzieję, że tak się
nie stanie, że zgodnie z tym, co tu państwo mówicie,
będziecie się starali szukać w tym budżecie oszczęd-
ności, bo być może nasz rząd szukał za mało, być
może rzeczywiście nie trzeba budować fregaty Gaw-
ron, może nie trzeba wydawać tych pieniędzy, tylko
zmniejszyć dług publiczny, jeżeli to jest takie łatwe
i możliwe. Wierzę w to, że w trakcie prac w komisji
otrzymamy od państwa poprawki, które zmniejszą
zadłużenie, zmniejszą dług publiczny i wskażą
oszczędności, które możemy jeszcze poczynić, bo to
jest bardzo ważne...
(Poseł Zbigniew Babalski: I na nas zwalicie.)
...żeby z dwóch stron: i po stronie wydatków,
i po stronie dochodów zmniejszać to rozwarcie, któ-
re nas czeka w przyszłym roku. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Henryk Kowalczyk, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Henryk Kowalczyk:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sza-
nowni Państwo Ministrowie! Słuchając pana mini-
stra Rostowskiego, odnosiłem wrażenie, że pan mi-
nister żyje w innym świecie niż my. Stwierdził on
bowiem, że wszystko zmierza w dobrym kierunku,
a nawet jeśli dzieje się coś złego, to i tak zdaniem
pana ministra wszystkiemu my jesteśmy winni, czy-
li opozycja, nawet wtedy, gdy opozycja nie rządzi już
od trzech lat. Dla porównania warto jednak przypo-
mnieć, że w okresie tych dwóch lat rządów Prawa
i Sprawiedliwości dług publiczny, o którym dzisiaj
tak dużo mówimy, wzrósł tylko o ponad 40 mld zł,
przez dwa lata o ponad 40 mld, gdy w okresie dwóch
lat rządów Platformy i PSL-u – o ponad 200 mld zł.
To są dwa lata, w których zostało to obliczone, ale
przecież to nie koniec, bo rok 2010 – sam pan minister
przyznaje – to kolejne ponad 100 mld zł zadłużenia.
Rok 2011 to też kolejne zadłużenie na ponad 100 mld zł.
Ekonomiści porównali już zadłużenie Polski z okresu
rządów Platformy Obywatelskiej i PSL-u do długów
zaciągniętych przez Gierka. Myślę jednak, że to po-
równanie jest niesprawiedliwe dla Gierka, bo Platfor-
ma zadłuża Polskę osiem razy szybciej niż Gierek,
a niestety te środki są przejadane...
(Poseł Andrzej Orzechowski: W relacji do PKB.)
...gdy za czasów Gierka te środki były przeznaczo-
ne na rozwój kraju. Rolnicy do tej pory jeszcze wspo-
minają, jakie to były dobre czasy, jak to polska wieś
się odbudowywała. Budowane były zakłady, drogi,
a Platforma nie dość, że nic nie buduje, to jeszcze te
zakłady sprzedaje...
(Poseł Izabela Leszczyna: Panie pośle, pan chyba
nie jeździ samochodem.)
...próbując zatykać dziurę budżetową. (Oklaski)
Taki ambitny plan prywatyzacji...
(Poseł Kazimierz Plocke: Pan poseł chyba samo-
chodem nie jeździ.)
...a kolejne 25 mld zł z prywatyzacji przeznaczone
na zatkanie dziury budżetowej. Pan minister ma jed-
nak nadal znakomite samopoczucie, a jeśli ktoś my-
śli i mówi inaczej, to znaczy, że jest oszczercą i będzie
musiał przepraszać. Apeluję w związku z tym do
pana prof. Leszka Balcerowicza o to, aby przygotował
przeproszenie, a nie podejrzewam go o sympatię do
Prawa i Sprawiedliwości. Poza tym myślę, że nie tyl-
ko powinien przygotować przeproszenie, ale powinien
zdemontować ten licznik długu. Po co bowiem Polacy
mają wiedzieć o tym, że codziennie rząd Platformy
i PSL-u na czele z premierem Donaldem Tuskiem
i ministrem Rostowskim zadłuża Polskę na 300 mln zł.
Podkreślam: codziennie 300 mln zł. Niewyobrażalna
kwota.
(Poseł Kazimierz Plocke: A rano było 100.)
Mimo że jest bardzo dobry okres, bo się sprzedaje
majątek, to przejada się rezerwę demograficzną,
przejada się Fundusz Reprywatyzacji i do tego jest
jeszcze bardzo duży napływ środków z Unii Europej-
skiej. Co by było, gdyby tych sprzyjających okoliczno-
169
ści nie było, trudno sobie wyobrazić. Myślę też, że
eksperci zasiadający w radzie monitorującej też po-
winni już pana ministra przepraszać za to, że oceni-
li działania gabinetu Tuska na niedostateczny. Chy-
ba że ci eksperci – mam tu zdjęcia tych ekspertów, po
kolei, którzy wystawili czerwoną kartkę temu rządo-
wi: Ryszard Petru, Krzysztof Rybiński, Robert
Gwiazdowski, Agnieszka Chłoń-Domińczak, mini-
ster w rządzie Platformy Obywatelskiej – to są może
jacyś tajni członkowie Prawa i Sprawiedliwości, któ-
rzy zostali wynajęci do krytyki tego rządu. Zdaniem
pana ministra Rostowskiego opozycja również po-
winna przeprosić za błędne decyzje. Ale ja mam py-
tanie: Jakie to decyzje przez ostatnie trzy lata pod-
jęła opozycja? Przecież nawet najlepsze rozwiązania
proponowane przez opozycję i tak są bezwzględnie
odrzucane, najczęściej w pierwszym czytaniu, jeśli
w ogóle marszałek Sejmu dopuści jakiekolwiek usta-
wy do procedowania. Więc co, opozycja powinna prze-
praszać, ale za wasze błędy? Myślenie dość rewolu-
cyjne. Pan minister Rostowski przekroczył już jed-
nak granicę przyzwoitości, stwierdzając, że mimo
częstego weta świętej pamięci prezydenta Lecha Ka-
czyńskiego udało się wprowadzić wiele reform, m.in.
nową ustawę o finansach publicznych. Panie mini-
strze, niech pan nie zasłania kłamstwem swojego
nieróbstwa i swojej nieudolności, tu powiem dość
ostro. Świętej pamięci pan prezydent Lech Kaczyński
nie wetował ustawy o finansach publicznych. Zresztą
jak wielu innych. Zawetował kilkanaście ustaw na
kilkaset przygotowanych.
(Poseł Izabela Leszczyna: Najważniejszych.)
Tylko że ta ustawa... Właśnie ta ustawa o finan-
sach publicznych, na którą się pan minister powołał,
nie była wetowana. Trzeba to przyjąć do wiadomości
i nie posługiwać się nieprawdą. Tylko że ta ustawa
przygotowana przez ministerstwo tak naprawdę nie
reformuje finansów publicznych. Jedyny pożyteczny
zapis, który pochwalam, to wprowadzenie wielolet-
niego planu finansowego. Cóż jednak z tego, skoro
wykonanie tego planu, który jest w budżecie, prak-
tycznie jest czystą fikcją. To lista pobożnych życzeń,
niemających nic wspólnego z rzeczywistymi założe-
niami. Najbardziej jednak podobało mi się porówna-
nie pana ministra sprowadzające się do tego, że pol-
ską gospodarkę uda się wyprowadzić na pełne morze.
Nieodparcie nasuwa mi się skojarzenie: wyprowadzić
na pełne morze i zatopić. (Oklaski) Jeśli taki jest cel,
to rzeczywiście lepiej na to pełne morze...
(Poseł Izabela Leszczyna: I to mówi poseł z trybu-
ny sejmowej, panie pośle.)
Odnoszę się tylko do słów pana ministra. Takie
porównanie, takie skojarzenie.
(Poseł Andrzej Orzechowski: Gratuluję skojarzeń.)
Takie porównanie: wyprowadzamy na pełne mo-
rze. Pytam więc: Po co?
(Poseł Izabela Leszczyna: Żeglować.)
Może jednak powiem kilka słów na temat rolnic-
twa, bo to, że rząd Donalda Tuska i Polskiego Stron-
nictwa Ludowego zapomniał, że w ogóle istnieje taka
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
170 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Henryk Kowalczyk
grupa zawodowa jak rolnicy, to już się zdążyliśmy
przez te trzy lata do tego przyzwyczaić. Oczywiście
efektem tego jest, że nastąpił dramatyczny spadek
dochodów w rolnictwie. Przypomnę, że w 2007 r. rol-
nicy mieli dochody na poziomie 90% średnich docho-
dów innych grup społecznych. Obecnie te dochody są
na poziomie zaledwie przekraczającym 50%. Nieste-
ty ta tendencja utrzymuje się już kolejny rok. Kolejny
rok, w którym trudno mówić o jakiejkolwiek docho-
dowości. Oczywiście dochodowość można kształto-
wać za pomocą wielu elementów. Jednym z elemen-
tów są między innymi fundusze Unii Europejskiej.
W tym przypadku te dopłaty w roku 2003 tak zosta-
ły wynegocjowane, że musimy przeczekać cierpliwie
do roku 2013, ale warto byłoby zatroszczyć się o tę
przyszłość, bo rok 2013 nie jest zbyt odległy. Sytuacja
rynkowa też ma pewien wpływ na dochodowość rol-
ników, ale obowiązkiem rządu – podkreślam: obo-
wiązkiem rządu – jest łagodzenie złej sytuacji rynko-
wej i podejmowanie próby przeciwstawiania się temu,
czyli chodzi tutaj o ochronę rynku jak też o wykorzy-
stanie pomocy krajowej. Pomocy krajowej, która wła-
ściwie jest elementem krajowego budżetu, tego bu-
dżetu. A jak wygląda budżet na rolnictwo? Można by
powiedzieć, że nie ma już tak dramatycznego spadku
jak między latami 2007, 2008 czy 2009, bo jak jest
się już na poziomie minimalnym, to trudno, żeby
jeszcze obniżać do poziomu ujemnego, ale niestety nie
widać żadnego wzrostu. Jest to tendencja bardzo za-
chowawcza, a w wielu miejscach niestety tendencja
spadkowa.
Takim dość istotnym elementem wsparcia rolnic-
twa, na który Unia Europejska wyraża zgodę, jest np.
zwrot części akcyzy od paliwa rolniczego. Mimo że
akcyza wzrasta z roku na rok, to zwrot nadal wyno-
si 85 gr, a więc jest to poziom, który zostawił rząd
Prawa i Sprawiedliwości. W budżecie jest już kwota
realna, a nie tak jak to było w latach 2008 i 2009, że
w trakcie roku brakowało na zwrot do paliwa rolni-
czego. Na przyszły rok tych środków być może już nie
zabraknie, ale podkreślam: Prawo i Sprawiedliwość
domaga się zwiększenia wielkości tych środków.
Przecież od tamtego czasu akcyza wzrosła już kilka-
krotnie i jeszcze będzie wzrastać, a więc ten zwrot
należy się rolnikom.
Kolejny element to ubezpieczenia. Oczywiście
trudno porównywać kwoty, bo w roku 2007 kwota na
dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych wynosiła
550 mln zł i nie została wydana w całości, w ubie-
głym roku wynosiła 300 mln zł i też nie została wy-
dana w całości, a więc w tym roku jest to 100 mln zł.
Ale nie jest istotne to, czy tych pieniędzy wystarczy,
czy nie, dlatego że przy takim systemie ubezpieczeń
tych pieniędzy może wystarczy, tylko że jest to fatal-
ny system ubezpieczeń. Rolnicy tak naprawdę nie
korzystają z niego, a jakie to przynosi skutki i efekty,
pokazuje choćby tegoroczna powódź.
I cóż z tego, że zaoszczędzimy może 200 mln zł na
dopłatach, skoro rolnicy poniosą straty na poziomie
1,5 mld zł, bo tak to w tej chwili można szacować.
I 1000 zł czy 2000 zł na gospodarstwo nie zrekom-
pensuje nawet minimalnej części poniesionych strat.
A więc ubezpieczenia mimo tegorocznych doświad-
czeń związanych z katastrofalną powodzią nadal są
niezrealizowane, nadal nie wyciągamy wniosków ze
złych doświadczeń, a to już nie jest dobrze, bo można
błądzić, ale w dalszym ciągu tkwić w błędzie, widząc
skutki swoich błędów, to już jest naprawdę fatalne
zachowanie.
Nadal nie widać wzrostu ani zabezpieczenia
środków na meliorację, nadal jest to za mało. Woje-
wodowie, wasi wojewodowie, bo nie my ich powoły-
waliśmy, w pismach domagają się, apelują, informu-
ją, że środki, które mają, zabezpieczają ich potrzeby
na poziomie 30%. Czy ta powódź niczego rządu nie
nauczyła?
(Poseł Jan Kulas: Oj, wiele, wiele.)
Nie nauczyła, chyba nie nauczyła.
Kolejny element, już nawet taki drobiazg, parę
milionów. Jeśli chodzi o spółki wodne, urządzenia
melioracji wodnych szczegółowe zostały zniszczone
przez powódź. Ile wobec tego proponuje się na dota-
cję? 3800 tys. zł. To już są naprawdę śmieszne pie-
niądze, a po zniszczeniach powodziowych ta dotacja
dla spółek wodnych jest naprawdę niezbędna.
Czy choćby taki papierek lakmusowy jak wsparcie
rolnictwa ekologicznego, priorytet wpisany do budże-
tu zadaniowego, a tu 5 mln zł na dotację, ponad po-
łowa mniej niż było np. w roku 2007. Jeśli więc tak
realizuje się priorytety, to aż strach pomyśleć, jak
realizuje się zadania, które nie są wymienione jako
priorytetowe.
Oczywiście można by powiedzieć, że będziemy
składać pewne poprawki. Pewnie ograniczymy się,
podejdziemy do tych poprawek minimalnie, bo w za-
sadzie po tych 3-letnich doświadczeniach nie mamy
złudzeń. I tak nikt nie patrzy na treść merytoryczną
tych poprawek. Wszystkie są odrzucane z założenia,
nawet gdyby były najlepsze. A więc tego budżetu tak
naprawdę poprawić się nie da. Budżetu, który jest
szkodliwy dla Polski, bo całkowicie pogrąża nas
w długach, i jest szkodliwy dla rolnictwa, bo prowa-
dzi rolnictwo do całkowitej degradacji.
Apeluję, żeby jeszcze się opamiętać, bo jak nie, to
rzeczywiście ta czerwona kartka pokazana przez eks-
pertów zamieni się w czerwoną kartkę pokazaną
przez wyborców. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Aleksander Marek Skorupa,
Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę, panie pośle.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Aleksander Marek Skorupa:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Na początek oczywiście zastrzeżenie, że w niektórych
elementach pewnie się powtórzę, ale jest to, że tak
powiem, przywilej debaty, tym bardziej że wystąpie-
nia posłów opozycyjnych jednak pokazują, iż pewne
rzeczy należy powtórzyć i pokazać je jeszcze bardziej
ostro.
Tak jak powiedziałem, realizacja projektu usta-
wy budżetowej na rok 2010 jest dla rządu, podobnie
jak rok temu czy 2 lata temu, zadaniem trudnym.
Wprawdzie jesteśmy już po burzy światowego kry-
zysu gospodarczego, ale jego skutki na pewno od-
czuwamy. Oddaliły nas one od pierwotnych oczeki-
wań. Teraz przed nami, przed rządem, parlamen-
tem, ale również przed wszystkimi Polakami, trud-
ne zadanie dotyczące przywrócenia Polsce szybkie-
go wzrostu gospodarczego.
Wprawdzie projektowany wzrost PKB na rok 2011
na poziomie ok. 3,5% czy przewidywany na ten rok
na poziomie 3% jest istotnie wyższy od wzrostu PKB
za rok ubiegły, to jednak jest to niewystarczające wo-
bec naszych potrzeb i oczekiwań. Potrzebny jest nam
wzrost na poziomie minimum 5% i w świetle prognoz
przedstawionych przy budżecie mamy go osiągnąć,
a właściwie przywrócić, w roku 2012.
O szczególności przedkładanego projektu budżetu
świadczy fakt, że bodaj po raz pierwszy mamy rządo-
wą propozycję ograniczenia wydatków sztywnych
budżetu, a właściwie ograniczenia ich wzrostu. Z jed-
nej strony jest to konieczność, ale z drugiej strony
pokazuje to również w świetle historycznym deter-
minację rządu.
Pakiet ograniczeń wydatków ze środków publicz-
nych zawiera ustawa o zmianie niektórych ustaw
związanych z realizacją ustawy budżetowej, druk
nr 3430, która stanowi integralną część przedstawia-
nego budżetu. Jest to realizacja zastosowania w trakcie
tworzenia budżetu tzw. dyscyplinującej reguły wydat-
kowej, która jest jednym z podstawowych działań ogra-
niczenia ryzyka destabilizacji finansów publicznych
oraz zagrożenia przekroczenia drugiego progu oszczęd-
nościowego długu publicznego na rok 2011.
Wiemy, że ta decyzja nie wywoła aprobaty, już
były protesty, m.in. pracowników sfery budżetowej,
bo ona właśnie ich dotyka, ale jeszcze raz zwracam
uwagę, że rząd dokonał wyłomu w tej regule, o czym
mówili poprzednicy, m.in. poprzez zwiększenie ulgi
transportowej dla studentów czy wreszcie podwyżkę
płac nauczycieli. Jest to myślenie o naszej dobrej
przyszłości nawet w obliczu bieżących zagrożeń
w finansach publicznych. Trzeba to jednak docenić.
Istotnym elementem, na który jeszcze raz chciał-
bym zwrócić uwagę, jest fakt, że mimo dalej zbyt
wysokiego deficytu budżetu, planowanego na rok
2011 na poziomie 4%, należy dostrzec i docenić fakt
zmniejszenia deficytu planowanego w relacji do roku
2010. Wreszcie mamy do czynienia ze zmniejszeniem
deficytu, a przedstawione dane dotyczące kolejnych
lat, czyli lat 2012 i 2013, pokazują, że ma to być trwa-
171
ła tendencja, zmierzająca do wyjścia Polski z nad-
miernego deficytu i konieczności trwałej i wiarygod-
nej redukcji deficytu do lat 2012 i 2013.
Nawet już wstępne opinie ekspertów dotyczące
projektu budżetu państwa na rok 2011 są pozytywne,
może umiarkowanie, bo eksperci niewątpliwie chcie-
liby więcej, ale wiemy, że jest to dylemat między po-
trzebami a koniecznymi działaniami dyscyplinujący-
mi. Ten problem mają również inne kraje europejskie,
o czym szeroko mówiła pani poseł Skowrońska.
Wysoka Izbo! Właśnie zdolność zahamowania na-
rastania deficytu i długu publicznego będzie głów-
nym czynnikiem oceny realizacji priorytetu ograni-
czenia nierównowagi finansów publicznych. Ale oprócz
wspomnianych trudnych działań po stronie wydat-
ków projekt budżetu oparty jest przede wszystkim
na zapewnieniu koniecznego poziomu dochodów bu-
dżetu, w tym właśnie na rok 2011.
Mamy zwiększone tempo wzrostu dochodów po-
datkowych w związku ze wzrostem PKB, ale tu
również konieczny był trudny dla rządu krok doty-
czący podwyższenia podatków. Nie robiono tego
wiele lat, jest to również decyzja szczególnie trudna
dla Platformy Obywatelskiej, która u swoich pod-
staw i w swojej filozofii ma zasadę obniżania danin
i podatków. Pokazuje to tym bardziej determinację
rządu, a także wskazuje konieczność tej decyzji, to
jest podwyższenia VAT o 1%.
Zwracam uwagę, że mimo wzrostu PKB przewi-
dywane dochody budżetu państwa na rok 2011 mają
wynieść około 273 mld zł, a przecież dochody budże-
tu państwa za rok 2009 wyniosły 274 mld zł, czyli są
one tylko porównywalne. Myślę, że to porównanie
najlepiej obrazuje konieczność zaproponowania pod-
wyżki VAT. Można oczywiście dyskutować, czy były
inne możliwości, lepsze rozwiązania, a jeśli są tako-
we, proszę je zaproponować. Każda propozycja dająca
szansę na ograniczenie wydatków publicznych czy
też zwiększająca dochody państwa, która nie zagrozi
koniecznej konsolidacji finansów publicznych i będzie
do przyjęcia z przyczyn społecznych, tylko może nam
pomóc. Jeśli mamy takie propozycje, to je zgłośmy.
I tutaj pozytywny element, że i poseł Stec miał pew-
ne propozycje, i poseł Dorn. Myślę, że każdy taki
pomysł będzie analizowany i jeśli uzyska aprobatę
Wysokiej Izby, będzie przyjęty. Problemem jest jed-
nak brak takich propozycji, które byłyby zgodne
z ocenami ekspertów, ale równocześnie aprobowane
społecznie i możliwe do wdrożenia z realnym wpły-
wem na realizację właśnie budżetu na rok 2011.
Oczywiście mamy bolesne kłopoty z deficytem
i długiem, ale nasze otoczenie – Europa Środkowa
i stare kraje Unii – też ma ten problem, i to nawet
w znacznie większym zakresie, o czym już niektórzy
wspomnieli. Nie chodzi o pocieszanie się, ale każda
ocena może być w skali bezwzględnej, i ta niepokoi,
ale również w skali względnej, i tu możemy być spo-
kojni. Myślę, że rynki zewnętrzne i eksperci o tym
wiedzą. Nie wspominając nawet, że inny sposób licze-
nia długu publicznego, którego słusznie domagamy
się od Unii Europejskiej, pokazuje na przyzwoity,
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
172 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Aleksander Marek Skorupa
niezagrożony poziom tego długu. Tak jak wspomniał
minister Rostowski, 260 mld zł na koniec roku 2011
odłożone w OFE przez Polaków jest naszym realnym
zabezpieczeniem.
Podsumowując powyższe uwagi, należy stwier-
dzić, że omawiany projekt budżetu na rok 2011 jest
właściwy na miarę naszych możliwości i odpowie-
dzialny wobec zagrożeń, co więcej, rozpoczyna drogę
uzdrowienia finansów publicznych. Myślę, że mając
tego świadomość, po pracach w komisjach sejmowych
Wysoka Izba przyjmie go w proponowanym kształcie.
W tym roku, zwracam uwagę posłów, podobnie jak
w latach poprzednich, ale myślę, że jeszcze trudniej
będzie o zwiększenie wydatków w trakcie prac komi-
sji, na co często posłowie mają ochotę.
Kończąc, chciałbym jeszcze przypomnieć o jednym
elemencie. Projekt ten wdraża budżet zadaniowy
oparty na wieloletnim planowaniu wydatków oraz go-
spodarowaniu środkami publicznymi w oparciu o cele
zgodne ze wskazaniami wynikającymi z dokumentów
programowych i strategicznych rządu. Przedstawiony
w budżecie układ zadaniowy pokazuje w sposób czy-
telny, wraz z celami i miernikami rezultatu, wydatki
wszystkich części budżetowych według 22 funkcji
określających najważniejsze obszary działania pań-
stwa. Także budżet środków europejskich i programy
wieloletnie, w tym po raz pierwszy inwestycje wielo-
letnie są prezentowane w układzie zadaniowym. Trze-
ba podkreślić, że plan wydatków zawiera wszystkie
wydatki dysponentów części budżetowych, co na pew-
no służy transparentności naszych finansów publicz-
nych, a tym samym sprzyja efektywności i oszczędno-
ści w wydatkach publicznych.
Na koniec chciałbym się odnieść do pewnych ele-
mentów dyskusji. Należy jeszcze raz podkreślić,
wbrew przedstawianej tu opinii, że wchodzimy w czas
powstrzymywania wzrostu długu publicznego. Czy
wzrost podatku VAT jest najgorszym rozwiązaniem?
Trudno wskazać lepsze. A jeśli chodzi o taką uwagę,
że jest to budżet przetrwania dla Platformy, to po-
wiem tak: jest to leczenie pacjenta, które ma nie po-
gorszyć jego stanu, czy, nie daj Boże, doprowadzić do
jego stanu krytycznego. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos zabierze pani posłanka Maria Zuba, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Maria Zuba:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie ma pana mi-
nistra, szkoda.
Szamańskie zaklęcia Donalda Tuska z exposé nie
pomogły polskiej gospodarce. Gdzie dziś jesteśmy po
trzech latach rządów koalicji Platformy Obywatel-
skiej i PSL w realizacji marzeń przedstawionych trzy
lata temu przez premiera Wysokiej Izbie w słowach:
„wyzwalając poprzez swobody gospodarcze, ograni-
czanie podatków i przepisów tę wielką energię Pola-
ków, a więc dając szansę wzrostu, równocześnie mo-
żemy wykorzystać środki europejskie w taki sposób,
aby ta zrównoważona polityka wzrostu płac, obniża-
nia podatków, danin i odpowiedzialności budżetowej
stała się wreszcie faktem. (…) tak prowadzona polityka
daje nam szanse na zrealizowanie wielkiego snu Pola-
ków o naszym własnym narodowym cudzie gospodar-
czym”. Gdzie ten cud? Wielki sen Polaków zamieniliście
w koszmar na jawie. Bezrobocie rośnie, rząd zamiast
obniżać podatki, podnosi je i grozi, że będą jeszcze więk-
sze. O głośno lansowanym programie obniżenia podat-
ków 3x15 dziś już nawet zwolennicy Platformy nie pa-
miętają. Jednocześnie dług publiczny za czasów tego
rządu wzrósł prawie o 400 mld złotych, zaś deficyt bu-
dżetowy już osiągnął 100 mld zł. Czyli znowu jest gorzej
niż w ubiegłym roku. Gdzie zatem my, obywatele,
mamy szukać tego cudu? A może zapytajmy inaczej:
Kiedy spełni się ten cud? Kiedy wyśni się cud Tuska
wszystkim Polakom?
Szanowni Rodacy! Nie dajmy się oszukać. Nieste-
ty, w przyszłym roku cudu gospodarczego też nie
będzie. Będzie zaś dalszy wzrost podatków, prywaty-
zacja za bezcen i drastyczny wzrost długu publiczne-
go. Zbyt optymistycznie zaplanowana na koniec przy-
szłego roku stopa bezrobocia rejestrowanego w wy-
sokości 9,9% zdaje się być pobożnym marzeniem
rządzących wobec obserwowanych na rynku pracy
trendów. Po prostu w Polsce jest coraz mniej pracy.
Jak mieszkańcom mojego województwa święto-
krzyskiego dotkniętego ogromnym bezrobociem wy-
tłumaczyć, że w przyszłym roku rząd Donalda Tuska
będzie oszczędzał na Funduszu Pracy? Jak burmi-
strzom i wójtom gmin zalanych w powodzi powiedzieć,
że nie będą mogli dać mieszkańcom pracy opłacanej
ze środków Funduszu Pracy, bo w przyszłym roku
będzie on niższy o ponad 1/3, zaś na aktywne formy
przeciwdziałania bezrobociu rząd proponuje zmniej-
szenie planowanych kwot prawie o połowę, przy czym
zakłada, że na prace interwencyjne wyda 44%, na ro-
boty publiczne zaledwie 29%, a na stypendia 34% wy-
konania z roku 2010?
Trzy lata temu pan premier mówił: Budowanie
mieszkań to nie jest zadanie dla rządu i administra-
cji państwowej. Stworzymy takie warunki, aby Pola-
cy mogli budować na tańszych gruntach budynki
mieszkalne bez zbędnych formalności i kosztów.
I tu, Wysoka Izbo, niespodzianka. Rząd dotrzy-
mał słowa. Rzeczywiście nie buduje mieszkań, ale też
nie stwarza dogodnych warunków dla budownictwa
mieszkaniowego. Niestety małe dochody społeczeń-
stwa oraz wysokie koszty budowy domów mieszkal-
nych i zbyt duże ceny mieszkań są wystarczającymi
przeszkodami powodującymi, że jedynie część pol-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Maria Zuba
skiego społeczeństwa może mieć swoje mieszkania.
Rząd nie zrobił nic, aby ruszyć budownictwo społecz-
ne, które wypełniłoby oczekiwania rodzin na starcie.
Wciąż nie ma takich instrumentów finansowych,
które z jednej strony doprowadziłyby do zwiększenia
zasobów mieszkaniowych na przykład przez ułatwie-
nie gminom lub towarzystwom budownictwa społecz-
nego prowadzenia aktywnej działalności inwestycyj-
nej, z drugiej zaś strony umożliwiły ludziom, którzy
chcą kupić mieszkanie, zrealizowanie tego bez wzglę-
du na sytuację panującą na rynku kredytów hipo-
tecznych.
Premier Tusk powiedział o drogach: Polskie dro-
gi to nasza obsesja.
Jak ona się realizuje? W tym roku w budżecie na
drogi, autostrady i Generalną Dyrekcję Dróg Krajo-
wych i Autostrad zabezpieczono prawie 4 mld zł, na-
tomiast na przyszły rok zaplanowano o 1 mld zł mniej.
Czyżby rząd wyleczył się z obsesji, a Polacy będą jeź-
dzić po polskich polnych drogach?
Większość z nas zaobserwowała jedno, co jest
pewne. Obecny rząd jest wyjątkowo głodny sukcesów.
Niestety one nie przychodzą same. Na nie trzeba cięż-
ko zapracować i choć premier wciąż roztacza przed
nami miraże przyszłych dokonań, to niestety od tych
wizji nie poprawia się jakość życia Polaków. Ładnie
brzmi obietnica, że pod koniec przyszłego roku w bu-
dowie będzie 800 km autostrad oraz 700 km dróg
ekspresowych, ale zestawmy ją z informacją rządu,
że drogowcom nie uda się zrealizować tegorocznych
planów i zamiast 48 km nowych autostrad do końca
roku oddana zostanie ledwie połowa tego, jednak
przy założeniu: jeśli dobrze pójdzie. Rodzi się obawa,
czy plany na przyszły rok nie pozostaną tylko w sfe-
rze marzeń.
Prawo i Sprawiedliwość nie zgadza się na budżet
wysokich podatków, budżet wzrostu cen, budżet,
w którym nie ma oszczędnego państwa, a rosną wy-
datki na administrację publiczną, budżet, gdzie ro-
sną wydatki na instytucje i przywileje władzy. Prawo
i Sprawiedliwość nie zgadza się na tak wysoki deficyt
budżetowy, a przede wszystkim nie zgadza się na ta-
kie tempo wzrostu długu publicznego. Ten budżet nie
daje szans, aby w przyszłym roku Polakom żyło się
lepiej, nie toruje polskiej gospodarce drogi do rozwo-
ju. Trzy stracone lata na cztery to zdecydowanie za
dużo. Można wybaczyć jeden rok poświęcony na osią-
gnięcie przez rząd należytego tempa pracy, ale nie
możemy wam darować czwartego roku.
Premier zapewniał, że Platforma ma szuflady
i szafy pełne projektów ustaw oraz długie ławy eks-
pertów i fachowców. Obiecywał Polakom, że od razu
po przejęciu władzy wystartuje do pracy. Dziś, na rok
przed kolejnymi wyborami, prosicie Polaków: Po-
zwólcie nam wygrać kolejne wybory, to obiecujemy,
że wtedy zrobimy reformy.
Wszyscy eksperci z zakresu ekonomii i gospodar-
ki, nawet do niedawna wasi zwolennicy, mówią, że
173
ten budżet to budżet przetrwania, a właściwie do-
trwania do wyborów. Prawo i Sprawiedliwość abso-
lutnie nie zgadza się na taką filozofię rządzenia, dzię-
ki której zyskują ugrupowania rządzące, czyli Plat-
forma i Polskie Stronnictwo Ludowe, a Polacy wciąż
mają czekać. Na to nie ma zgody Prawa i Sprawiedli-
wości. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Głos zabierze pani poseł Izabela Leszczyna, Plat-
forma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Izabela Leszczyna:
Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoki Sejmie!
Minister Rostowski powiedział, że polityka powinna
być odpowiedzialna. Dodam, że polityka powinna być
logiczna i tę logikę powinniśmy dostrzegać w wypo-
wiedziach polityków, także polityków opozycji. Tym-
czasem pani przewodnicząca Szydło w jednym zdaniu
mówi, że zahamowanie akcji kredytowej to spowol-
nienie gospodarcze i wielki cios w małe i średnie
przedsiębiorstwa, i z tym się akurat zgadzamy, ale
w innych wypowiedziach ta sama pani poseł mówi,
że panaceum na całe zło jest podatek bankowy,
w dodatku w takiej wysokości, żeby załatwił wszyst-
kie problemy finansów publicznych na 2011 r.
Czy pani poseł myśli, że ten podatek dotknie ban-
kowców? Nie, on dotknie małe i średnie przedsiębior-
stwa. Powiem więcej, dotknie 80% społeczeństwa
polskiego, bo tylu Polaków zadłużonych jest w ban-
kach i nie są to tylko bogaci Polacy, są to także bied-
ni Polacy.
Powoływanie się przez wszystkich państwa po-
słów występujących w imieniu klubu Prawo i Spra-
wiedliwość na krytyczne recenzje ekonomistów z jed-
nej strony – pan poseł Kowalczyk przeczytał całą listę
nazwisk z prof. Rybińskim na czele – a z drugiej stro-
ny mówienie, że trzeba zwiększyć wydatki na pomoc
społeczną, zwiększyć wynagrodzenie minimalne, jest
naprawdę nielogiczne, bo właśnie ci ekonomiści
wskazują, że to tam trzeba szukać oszczędności, tam
potrzebne są największe cięcia. Zdecydujcie się więc
państwo – albo powinniście wybrać inne autorytety
ekonomiczne, albo musicie przyznać, że chcecie ciąć
właśnie wydatki na pomoc społeczną.
Proszę także, żebyście w Telewizji Trwam nie
straszyli ludzi, że od 1 stycznia zdrożeje chleb. Aku-
rat pieczywo i wędliny to te produkty…
(Poseł Marek Suski: Już zdrożał.)
Twierdzicie, że chleb zdrożeje, bo wzrośnie VAT.
To nieprawda, bo akurat na pieczywo i wędliny VAT
obniżyliśmy...
(Głos z sali: To dlaczego drożeje?)
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
174 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Izabela Leszczyna
…z 7 do 5%. Proszę nie mówić nieprawdy. Proszę
także nie mówić półprawdy, bo choć słowa pani poseł
Rafalskiej, że świadczenie rodzinne nie wzrosło od
2004 r., są prawdą, to pani poseł zapomniała dodać,
że to świadczenie nie wzrosło w 2006 i w 2007 r.,
w czasie, kiedy na świecie panował boom gospodar-
czy, a przypomnę, że w Polsce rządziło wtedy Prawo
i Sprawiedliwość.
(Poseł Marek Suski: I dlatego był boom.)
(Głos z sali: Tak, bo PiS rządził.)
Panie pośle, naprawdę pan…
(Głos z sali: Jest specjalistą.)
Szanowni państwo, na świecie był boom gospo-
darczy. Przypadek sprawił, że w Polsce rządziło wte-
dy Prawo i Sprawiedliwość, ale nie daliście pieniędzy
tym najbiedniejszym. Naprawdę wstyd! Szanowni
państwo, wstyd.
(Poseł Marek Suski: PiS przyniósł szczęście Pol-
sce, a wy same katastrofy.)
Rzetelność, panie pośle. To powinno cechować
parlamentarzystę Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.
Nie pochwaliliście nas także państwo za to, że
dajemy podwyżki nauczycielom. Nie wiem, czy chcie-
liście, żebyśmy je zamrozili, czy żeby wzrastały tylko
o poziom inflacji, tak jak to było w czasie waszych
rządów. Według nas edukacja jest więcej warta od
złota, jak mówi przysłowie arabskie.
(Głos z sali: To dlaczego drożeją książki?)
Dlatego nauczyciele są właśnie tą jedyną grupą
zawodową, która dostanie podwyżki mimo zamroże-
nia płac w państwowej sferze budżetowej w 2011 r.
I to jest spełnienie obietnic, realizacja zapowiedzi,
słów z exposé premiera Donalda Tuska; chociaż pani
poseł Zuba słyszała w tym exposé inne słowa, ja sły-
szałam, że nauczyciele będą doceniani. I tak się dzie-
je, ponieważ dwukrotnie otrzymali podwyżki po 10%,
w ubiegłym roku 7% i w tym roku też będzie 7%.
Kwota bazowa, która jest podstawą naliczania wyna-
grodzenia nauczyciela, wzrośnie od 1 września 2011 r.
do 2618 zł.
Nie ulega wątpliwości, że wydatki ponoszone na
edukację to wydatki inwestycyjne. Nie będzie społe-
czeństwa wiedzy, nie będzie gospodarki innowacyj-
nej, a to determinuje wzrost gospodarczy i wyższą
dynamikę PKB, jeśli nie będzie w Polsce dobrych
szkół. A bardzo trudno o dobre szkoły, jeśli nie pra-
cują w nich dobrze opłacani nauczyciele. W celu za-
bezpieczenia tych podwyżek część oświatowa sub-
wencji ogólnej została zwiększona o 1900 mln zł.
W 2011 r. samorządy otrzymają z części oświatowej
subwencji ogólnej 36 924 mln, co stanowi wzrost
w stosunku do roku ubiegłego o 5,5%. Chcę wyraźnie
podkreślić, że w kwocie tej uwzględniony został
wzrost wynagrodzeń nauczycieli. Pamiętać musimy
bowiem, że subwencje naliczamy nie na podstawie
liczby nauczycieli, ale w stosunku do liczby uczniów.
Stąd tak ważna jest sieć szkół i dopasowanie struk-
tury edukacji do potrzeb edukacyjnych na danym
terenie, na rynku lokalnym.
W projekcie budżetu na 2011 r. w części 30:
Oświata i wychowanie, wydatki zaplanowano na
kwotę 409 582 tys. W tym roku szkolnym, 2010/
2011, prowadzimy w dalszym ciągu programy „Owo-
ce w szkole” i „Szklanka mleka”. Na to przeznacza-
my 3 mln euro.
W projektowanym budżecie wyodrębniliśmy tak-
że dodatkowo dwie zupełnie nowe rezerwy: Pierwsza
to 26 mln – rezerwa na podwyższenie wynagrodzeń
nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach
oświatowych prowadzonych przez organy admini-
stracji rządowej, czyli to inna pula pieniędzy niż sub-
wencja oświatowa dla j.s.t. Jest jeszcze jedna rezerwa,
która być może bezpośrednio nie dotyczy oświaty, ale
jest z nią bardzo mocno związana; mam na myśli
podwyższoną ulgę na przejazdy publicznym trans-
portem zbiorowym dla studentów do poziomu 51%.
Na ten cel w budżecie zarezerwowano 75 mln zł.
Wysoki Sejmie! Przygotowany przez rząd projekt
budżetu na 2011 r. rzeczywiście przedstawia oszczęd-
ny budżet, bo to budżet ciągle jeszcze na trudne cza-
sy. Ograniczenie wydatków ze środków publicznych
jest konieczne w celu zahamowania wzrostu długu
publicznego. Przypomnę, że ten dług publiczny nie
powstał ani w tym roku, ani w ubiegłym, ani w cza-
sie tej kadencji. On po prostu sobie narastał, bo po-
przednie rządy nie zrobiły niczego, żeby skonsolido-
wać finanse publiczne, co najwyżej, jak rząd Prawa
i Sprawiedliwości, liczyły na to, że przytrafi im się
wzrost gospodarczy, a nie recesja. Rzeczywiście nie-
którym się udawało. Ale co wtedy robili? Bezrozum-
nie rozdmuchiwali wydatki, myśląc, że koniunktura
i szczęście trwają wiecznie. Niestety tak nie jest. Dla-
tego właśnie dzisiaj za błędy naszych poprzedników
płacą Polacy, choćby zamrożeniem pensji w sferze
budżetowej. Na szczęście, jak mówiłam, nie objęło to
edukacji, bo zgadzamy się z arabskim przysłowiem,
że edukacja jest droższa od złota.
I na koniec zacytuję jeszcze fragment dziennika
„La Stampa”, w którym jeden z publicystów pisze:
Inteligentna Polska, która popiera linię otwarcia na
Europę ze strony centroprawicowego rządu, bardzo
związana z Niemcami, w stanie odprężenia z Rosją,
kończy rok w doskonałym zdrowiu: finanse w porząd-
ku, przemysł w ruchu, a do tego z cenzurką jednego
z nielicznych krajów europejskich, które potrafiły
uniknąć barier i fal recesji.
Myślę, że rządowi można pogratulować. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję pani poseł.
Głos ma pan poseł Stanisław Ożóg, Prawo i Spra-
wiedliwość.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Stanisław Ożóg:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Pana ministra nie ma, ale mam nadzieję, że słyszy,
albo że te słowa zostaną przekazane. Chciałbym za-
apelować, panie ministrze: Polski podatnik nie płaci
panu za bredzenie o zwierzątkach albo obrażanie
Niemców czy Holendrów, ale za konkretną pracę.
Omawiamy dzisiaj budżet, natomiast w pańskim
godzinnym wystąpieniu o budżecie było może pięć
zdań. Budżet, który eksperci określają mianem bu-
dżetu przetrwania, nie rozwiązuje problemów samo-
rządów terytorialnych, a wręcz je pogłębia. Inwesty-
cje samorządowe stanowią przecież ponad połowę
wszystkich przedsięwzięć prorozwojowych. Rząd
oczekuje, że w latach 2011–2013 gospodarka przy-
spieszy. Jak to chcecie zrobić? Wiemy przecież, że
skutki kryzysu łagodziły dotychczas przede wszyst-
kim samorządy oraz małe i średnie przedsiębiorstwa.
Pozwólcie państwo, że jako samorządowiec czterech
kadencji, burmistrz, starosta, a obecnie parlamen-
tarzysta od 5 lat, odniosę się do projektu budżetu
dotyczącego sfery samorządu terytorialnego. Przed-
łożony projekt budżetu jest skrajnie nieprzychylny
samorządom.
Panie Premierze! Panie Ministrze! Stawiam tezę,
że pana rząd jest najbardziej antysamorządowy od
20 lat. (Oklaski) Samorząd pozostawiony jest często
sam z problemami i zadaniami wielokrotnie rządo-
wymi, bez pieniędzy niezbędnych na ich realizację.
Pokazał to jaskrawo ten rok i klęski powodziowe,
które dotknęły nasz kraj. Panie premierze, zacytuję
pana słowa: To nie ja wybierałem wam wójta. Przy-
pomnę, że chodziło o zrzut wody z potężnego zbior-
nika. Przecież to zadanie administracji rządowej, a
nie tego konkretnego wójta; są na to dowody. Podob-
nie rzecz ma się z tzw. ustawą osuwiskową z sierpnia
br., która samorząd gminy czyni odpowiedzialnym
za usuwanie skutków osuwisk, tego strasznego kata-
klizmu. Usuwanie skutków powodzi to konieczność
zaciągania kredytów przez samorządy, gdyż pomoc
rządu jest dalece niewystarczająca.
Przykłady: woj. podkarpackie, mój region – straty
powodziowe z tego roku to ok. 1300 mln zł, w tym w
infrastrukturze komunalnej ok. 770 mln zł, dotych-
czasowa pomoc to promesy, obietnice na ok. 120 mln
zł, a to zaledwie 1/10 potrzeb. Różnie też się to roz-
kłada. Konkrety, przykłady: powiat rzeszowski, mój
powiat – powódź, osuwiska to straty ok. 146 mln zł,
pieniądze dwóch rocznych budżetów tego samorządu;
rząd obiecał 2 mln, czyli ok. 1,4%. Gmina Sokołów,
gdzie byłem burmistrzem – straty powodziowe to ok.
1,5 mln zł; rząd nawet nie obiecał. Samorząd woje-
wództwa podkarpackiego przeznaczył potężne środ-
ki finansowe na budowę i odbudowę wałów przeciw-
powodziowych z regionalnego programu operacyjne-
go, gdyż rząd przed 2 laty pieniądze na te zadania z
Sektorowego Programu Operacyjnego „Infrastruk-
tura i środowisko” wykreślił, mimo że zadania te
175
były przygotowane przez Prawo i Sprawiedliwość, że
były pozwolenia na budowę.
Przejdźmy do projektu budżetu. Oto fakty. Zadłu-
żenie samorządów na koniec 2007 r. to 24,5 mld zł,
ok. 4,6% długu publicznego. W 2008 r. jest to już 29
mld zł, w 2009 r. to 40 700 mln zł, czyli już 6,2%
zadłużenia. Szacunki wskazują, że na koniec 2010 r.
dług samorządów przekroczy ponad 50 mld, czyli po-
naddwukrotnie więcej w ciągu tych 3 lat w porówna-
niu z wcześniejszymi 17 laty. Wskaźnik zadłużenia
samorządów w 2009 r. wyniósł 26,1% i był wyższy o
ok. 6% w porównaniu ze wskaźnikiem z 2008 r. W
2009 r. w 17 samorządach wskaźnik przekroczył próg
konstytucyjny 60%, a w 2008 r. były 2 takie samo-
rządy, czyli jest to ponad 8 razy więcej. Dalej, dotacja
dla samorządów na finansowanie zadań zleconych i
własnych zaplanowana jest w takiej wysokości, jak
w projekcie budżetu na rok 2010. Przypomnę, że w
czasie pracy nad budżetem w 2010 r. posłowie Plat-
formy Obywatelskiej zmniejszyli poprawkami tę po-
zycję o 200 mln zł. Należy powiedzieć, że w przyszłym
roku będą dodatkowe wydatki, ponad 87 mln zł, na
narodowy spis powszechny.
To są fakty, to są pozycje budżetu, żadne gryma-
sy ani miny tego nie zmienią. Wydatki części: Sub-
wencja ogólna dla samorządów zaplanowano w łącz-
nej wysokości ponad 48 mld zł, to jest około 2,5%
więcej niż obecnie w 2010 r. Warto powiedzieć, że
subwencja ogólna dla samorządów składa się z części
oświatowej dla gmin, powiatów i województw, i ta
wzrasta o 5,5%. Jej wzrost nie poprawia jednak sy-
tuacji finansowej samorządów, gdyż według korpora-
cji samorządowych stanowi niewiele ponad 80% fak-
tycznych kosztów ponoszonych przez samorząd na
realizowanie zadań oświatowych, w tym wspomnia-
ne tutaj podwyżki dla nauczycieli. Samorządy zapła-
cą, tylko dajcie im pieniądze.
Kolejna część wyrównawcza dla gmin, powiatów
i województw wynosi: dla gmin – o 1,7% mniej niż w
tym roku, dla powiatów – o 8,8% mniej niż w tym
roku, a dla województw – o 12,7% mniej niż w tym
roku.
Idźmy dalej. W części równoważącej dla gmin
i powiatów: dla gmin jest to o 2,9% mniej niż obecnie
i – uwaga: sukces – w przypadku powiatów jest o
0,3% więcej, w części regionalnej dla województw jest
o 34,3% mniej niż obecnie.
W samorządach przerażenie wywołuje propozycja
budżetowa dotycząca Funduszu Pracy. Aktywne for-
my przeciwdziałania bezrobociu to obecnie jest po-
nad 7 mld, a w przyszłym roku 2,5 razy mniej; prace
interwencyjne – w przyszłym roku trzykrotnie mniej;
roboty publiczne – ponadtrzykrotny spadek, staże –
jest miliard, około miliarda siedmiuset, w przyszłym
roku mniej o około miliarda dwustu.
Panie Premierze! Panie Ministrze! Gdzie są wa-
sze obietnice dotyczące standaryzacji kosztów zadań
realizowanych przez samorządy bądź opracowania
nowej ustawy, która umożliwi funkcjonowanie samo-
rządów? Wielu samorządowców, którzy cztery lata
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
176 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Stanisław Ożóg
temu startowali w wyborach samorządowych z list
PO lub z poparciem PO, dzisiaj tworzy swoje komite-
ty. Są chyba parlamentarzyści Platformy, którzy
startują w wyborach samorządowych z lokalnych ko-
mitetów, nie pod szyldem Platformy. Samorządowcy,
niezależnie od preferencji politycznych, w pełni po-
dzielają moją opinię – a często z nimi się spotykam
– że ten rząd jest najbardziej antysamorządowym
rządem ostatniego dwudziestolecia.
Na koniec powiem, że wśród samorządowców, któ-
rzy jeszcze mimo wszystko zachowali poczucie humo-
ru, opowiadana jest bajka o smerfach. Panie mini-
strze, nie ma się z czego cieszyć, tym Gargamelem
jest dla nich pan. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pani posłanka Bożena Szydłowska, Plat-
forma Obywatelska.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Bożena Szydłowska:
Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Chciałabym pozytywnie wypowiedzieć się na temat
środków europejskich, które wykorzystujemy i które
wpływają na rozwój naszej gospodarki.
Otóż fundusze strukturalne Unii Europejskiej na
lata 2007–2013 zostały w Polsce rozdysponowane w
ramach pięciu programów centralnych, takich jak:
„Infrastruktura i środowisko”, „Innowacyjna gospo-
darka”, „Kapitał ludzki”, „Rozwój Polski Wschod-
niej” i „Pomoc techniczna na lata 2007–2013” oraz
w ramach szesnastu regionalnych programów opera-
cyjnych. Te programy realizowane są w każdym pol-
skim województwie. Środki na realizację zadań zapi-
sane są w budżecie państwa i w budżecie środków
europejskich.
Pozwólcie państwo, że powiem też kilka słów na
temat przepływów finansowych.
Dzięki ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finan-
sach publicznych, którą wprowadziliśmy, przepływ
finansowy w zakresie programów będzie prowadził
jeden podmiot płatniczy, czyli Bank Gospodarstwa
Krajowego, który dokonuje płatności w programach
na rzecz wszystkich beneficjentów z rachunków
otwartych w tym banku przez ministra finansów, z
wyjątkiem wydatków dokonywanych w ramach pro-
jektów pomocy technicznej.
Przekazywanie środków z budżetu państwa tylko
do jednego podmiotu upraszcza rozliczanie tych środ-
ków w budżecie i pozwala na płynne finansowanie
programów, szczególnie na przełomie roku budżeto-
wego, a ponadto umożliwia lepszą kontrolę wykorzy-
stywanych środków.
Przejdę teraz do omawiania wydatków, które zo-
stały zapisane w budżecie państwa na realizację pro-
jektów z udziałem środków Unii Europejskiej.
Co do zasady obejmują one wkład krajowy do po-
szczególnych programów oraz na realizację projek-
tów tzw. pomocy technicznej – gdzie wymagany jest
wkład krajowy i wkład z budżetu Unii Europejskiej
– w ramach których ponoszone są koszty funkcjono-
wania instytucji zaangażowanych w realizację pro-
gramów.
W projekcie ustawy budżetowej na 2011 r. zapla-
nowano wydatki budżetu państwa nieuwzględnione
w budżecie środków europejskich na realizację pro-
jektów, o których wspomniałam, w wysokości 15 028
mln zł, w tym na współfinansowanie projektów re-
alizowanych z udziałem środków europejskich, finan-
sowanie projektów z udziałem środków otrzymanych
od państw członkowskich, Europejskiego Porozumie-
nia o Wolnym Handlu, projektów z udziałem innych
środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej,
nieujętych w budżecie środków europejskich, finan-
sowanie pomocy technicznej, finansowanie wspólnej
polityki rolnej, a także pokrycie potrzeb wynikają-
cych z różnic kursowych przy realizacji programów
finansowanych z Unii Europejskiej.
W ramach powyższej kwoty w poszczególnych czę-
ściach budżetowych zaplanowana została kwota
7 120 247 tys. zł na wydatki przeznaczone na projek-
ty realizowane w ramach Narodowej Strategii Spój-
ności na lata 2007–2013, Norweskiego Mechanizmu
Finansowego, Programu Operacyjnego „Zrównowa-
żony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych
obszarów rybackich” oraz Funduszu Spójności, działu
3a budżetu Unii Europejskiej, programu ogólnego
„Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjny-
mi” oraz innych programów finansowanych ze środ-
ków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.
Pozostała część wydatków w wysokości 7 907 757
tys. zł została zaplanowana w rezerwie celowej, poz.
8. Ta zaplanowana część rezerwy celowej przeznaczo-
na jest na wspófinansowanie projektów realizowa-
nych z udziałem środków Unii Europejskiej, a także
na pokrycie potrzeb wynikających z różnic kurso-
wych przy realizacji programów, z przeznaczeniem
na finansowanie wynagrodzeń w ramach budżetu
państwa.
Środki ujęte w wyżej wymienionych rezerwach, o
których wspomniałam, stanowią ogólną kwotę wy-
datków zaplanowanych w rezerwach celowych w bu-
dżecie państwa.
W tej chwili chciałabym przejść do omawiania
wydatków budżetu środków europejskich. Dochody
budżetu środków europejskich wynoszą 68 597 288
tys., z czego wydatki kształtują się na poziomie
84 004 046 tys. zł. I tu występuje deficyt środków
europejskich w wysokości 15 406 758 tys. zł. W pro-
jekcie ustawy budżetowej dochody budżetu zaplano-
wane zostały na kwotę 68 597 288 tys. zł, tak jak
wspomniałam, i dotyczą one programów realizowa-
nych w ramach Narodowej Strategii Spójności, wspól-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Bożena Szydłowska
nej polityki rolnej, Szwajcarsko-Polskiego Programu
Współpracy, Programu Operacyjnego „Zrównoważo-
ny rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych ob-
szarów rybackich”, Funduszu Spójności.
A teraz chciałabym jeszcze omówić wydatki bu-
dżetu środków europejskich. Tak jak wspomniałam,
kwota tych środków wynosi 84 004 046 tys. i zosta-
ła podzielona i ujęta w poszczególnych częściach bu-
dżetowych, z tego 47 300 052 tys. przeznaczono na
realizację programów Narodowej Strategii Spójno-
ści, Programu Operacyjnego „Infrastruktura i śro-
dowisko”, w ramach których finansowane są naj-
większe projekty infrastrukturalne w zakresie
transportu, ochrony środowiska, energetyki, kultu-
ry i dziedzictwa narodowego, ochrony zdrowia oraz
szkolnictwa wyższego i regionalnych programów
operacyjnych, którymi zarządzają samorządy po-
szczególnych województw, realizując projekty bezpo-
średnio w regionach.
Poza tym środki finansowe zostały przewidziane
na Program Operacyjny „Rozwoju Polski Wschod-
niej”, na Program Operacyjny „Kapitał ludzki”, któ-
ry finansuje projekty z zakresu wzrostu zatrudnienia
i spójności społecznej.
Pozostała część wydatków umieszczona została w
rezerwie celowej w pozycji 98 i 99 w kwocie 36 674
500 tys. oraz w rezerwie celowej 99 z przeznaczeniem
na finansowanie wynagrodzeń w ramach budżetu
środków europejskich w kwocie 29 494 tys.
Środki zaplanowane w rezerwie uruchamiane są
i wykorzystywane w trakcie roku przez poszczegól-
nych dysponentów w ramach zapotrzebowania na
dodatkowe środki na realizację programu.
Wykorzystanie środków z Unii Europejskiej w
latach 2007–2013 zasługuje naprawdę na uznanie.
Jesteśmy beneficjentem, który te środki wykorzystu-
je rozsądnie. Wykorzystywane one są nie tylko przez
budżet centralny, ale i, tak jak wspomniałam, na po-
szczególne programy regionalne. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Głos ma pan poseł Jarosław Stawiarski, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Jarosław Stawiarski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Panie Premierze! Z wystąpienia pana ministra Ro-
stowskiego dowiedziałem się tylko o dwóch rzeczach,
zapamiętałem jedynie je, bo to wystąpienie było tak
zajmujące. Ta publicystyka pana ministra zawsze
mnie intryguje, taka ostra, bezkompromisowa. Zapa-
177
miętałem to, co już ktoś przypominał, że my jesteśmy
mrówkami, a Niemcy są skoczkami. Nie wiem, czy
pani kanclerz Angela Merkel będzie o tym pamiętała,
kiedy będzie następną nagrodę, że tak powiem, da-
wała premierowi Tuskowi. W Aachen w Akwizgranie
dostał premier nagrodę im. Karola Wielkiego. Nie
wiem, czy jeszcze raz będzie tak piękna laudacja za
to, że pan premier jest tym człowiekiem, który pro-
wadzi kraj ku zielonej wyspie. To było troszeczkę
mało chyba grzeczne, ale każdy orze, jak może.
Bieda w edukacji to źle wykształcone społeczeń-
stwo. To żadne odkrycie, to oczywista prawda, oczy-
wista oczywistość, jak mówią niektórzy klasycy, któ-
rej wy, rządzący, nie potraficie chyba spercypować
tak do końca.
Na początku parę danych statystycznych zaczerp-
niętych z raportu Organizacji Współpracy Gospodar-
czej, OECD, z tego roku. Polska, nasz kraj, ze wzglę-
du na liczbę uczniów, studentów czy ze względu na
wysokość płac nauczycieli zajmuje w rankingu jedno
z ostatnich miejsc wśród 33 państw należących do tej
organizacji. Nakłady na szkolnictwo wyższe w prze-
liczeniu na studenta to w OECD średnio 8 tys. dola-
rów – 8600 – w Polsce – 5 tys. dolarów, czyli 40%
mniej. Przeciętny koszt studiów w tejże lukratywnej
organizacji, do której należą 33 kraje, to 54 tys. do-
larów, w Polsce – 20 tys. dolarów mniej niż w Mek-
syku. Kraje OECD wydają na edukację średnio 6,2%
produktu krajowego brutto, a w Polsce wydaje się
około 5, pięć i po przecinku jakieś drobne setne pro-
centu. Chciałbym państwu powiedzieć, że to jest tyle
samo, ile za czasów rządu SLD–PSL w 1995 r. Jest
to mniej więcej ten sam poziom wydatków PKB na
oświatę. Polscy uczniowie spędzają w szkole najmniej
czasu spośród uczniów wszystkich państw z tego ran-
kingu – 4700 godzin, podczas gdy na przykład wło-
skie dzieci spędzają 8 tys. godzin. I jeszcze jedna
dana. Jeśli chodzi o zestawienie płac nauczycieli, to
jesteśmy na 31 miejscu. Od nas gorzej płacą nauczy-
cielom wśród 33 krajów tylko w Estonii i na Wę-
grzech, a 3 razy więcej w tych skoczkach, o których
mówił pan minister, czyli w Niemczech.
I ad rem. Rzekoma podwyżka, o której państwo
mówicie, o 7% w 2010 r. i o 7% w przyszłym roku, to
jedna wielka mistyfikacja – zaraz to udowodnię –
bądź, jak mówi młodzież, zwykła ściema. W ciągu
tych dwóch lat dołożono nauczycielom dwie bezpłatne
godziny, czyli zwiększono wymiar czasu pracy.
(Poseł Renata Butryn: Nie są to godziny dydak-
tyczne. To jest nieprawda, co pan mówi.)
To daje nam 11,1%. Bilansując, rzeczywista pod-
wyżka wynosi więc prawie 3,5%. Biorąc pod uwagę
to, że mamy jeszcze inflację – w 2010 r. inflacja to
3,5%, a zakładana na ten rok to 2,3% – rzeczywista
podwyżka to –2,6%. Mam nadzieję, że koleżanki i
koledzy nauczyciele – ja też jestem nauczycielem z
wykształcenia – umieją liczyć, a nie trzeba być tęgim
matematykiem, żeby samemu sobie to obliczyć. To
kolejny wielki zabieg PR-rowski, i tego można pogra-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
178 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Jarosław Stawiarski
tulować, pokazujący, jak zrobić 14% z rzeczywistej
podwyżki w wysokości –2,6%.
Zdecydowanie mały, niewystarczający jest wzrost
części oświatowej subwencji ogólnej w przyszłym roku.
Wynosi on w przyszłym roku, wydaje się, 1914 mln zł.
Gdyby to był skutek 7-procentowej podwyżki w 2011 r.,
oznaczałoby to, że w tym roku, czyli w roku 2010, na
wynagrodzenie samorządy przeznaczyłyy 27 mld zł
przy łącznej kwocie wydatków 35 mld, czyli na wyna-
grodzenia samorządy przeznaczyły prawie 79% sub-
wencji. Wszyscy wiemy, że to fikcja. Jeśli pan minister
znajdzie mi samorząd, który na płace wydaje tylko
79% subwencji oświatowej, to będzie pan geniuszem,
będzie pan predestynowany do Nobla na pewno. Pro-
szę pamiętać o tym, że samorządy tak naprawdę dofi-
nansowują niejednokrotnie więcej niż 100%.
Kolejną manipulacją, panie ministrze, jest przyj-
mowanie do obliczeń prognozy zmniejszenia liczby
nauczycieli. Ta prognoza wynosi na przyszły rok oko-
ło 5 tys. nauczycieli w związku ze zmniejszoną liczbą
uczniów. Wiemy, że to są tylko dane pobożne. Ponad-
to nie uwzględnia się wzrostu dotacji dla szkół nie-
publicznych. Nie trzeba być także matematykiem,
żeby zauważyć, że jeżeli wynagrodzenie w szkole sa-
morządowej rośnie o 7%, to kwota przewidziana na
jednego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej
otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorial-
nego rośnie w podobnej proporcji, co stanowi podsta-
wę obliczenia dotacji. Ponadto wzrost subwencji nie
uwzględnia skutków wynikających z awansu zawo-
dowego nauczycieli, zwiększenia podstawy pensji.
Podwyżki dla nauczycieli – tak naprawdę w tej kwo-
cie subwencji, którą państwo dajecie, samorządów nie
uwzględniono. Na to wszystko po prostu zabraknie
pieniędzy.
Bieda w oświacie łączy się biedą rzeczywistą uczą-
cych się dzieci i młodzieży. Różne źródła podają róż-
ne liczby dzieci głodujących w szkole. Ja powiem, że
jedna z telewizji komercyjnych prowadzi akcję rekla-
mową i przy tej okazji podaje, że głoduje w szkole w
tej chwili 270 tys. dzieciaków. Polska Akcja Humani-
tarna podaje, że jest chyba ok. 160 tys. głodnych dzie-
ci. Jak to się dzieje, że rezerwa 27.: „Pomoc państwa
w zakresie dożywiania” w przyszłym budżecie
zmniejszona jest o 250 mln zł? Czy problem głodnych
dzieci już jest załatwiony? Czy tak naprawdę te słowa
premiera z orędzia: nakarmimy wszystkie głodne
dzieci, już są zrealizowane, nie będzie takich dzieci?
Źródła podają, że obiad w szkole to jest jedyny posiłek
dla ponad 100 tys. dzieci. Nie wiem, sądzę, że to jest
kolejna próba oszczędzania na najbiedniejszych oby-
watelach. To jest bardzo smutne, bo chodzi tu przede
wszystkim o dzieci, a dzieci i ci biedni obywatele nie
umieją się bronić.
W planowanym budżecie zabraknie pieniędzy na
dokształcanie nauczycieli. Przyszłoroczny budżet
zabezpiecza ok. 40% ustawowego zapisu, który wy-
nika z Karty Nauczyciela. Mam nadzieję, że Najwyż-
sza Izba Kontroli przeanalizuje ten problem, o to
wnosił mój przyjaciel poseł lubelski Lech Sprawka.
I oszczędza pan znowu na szkolnictwie polskim za
granicą, o 3 mln zł obcięto środki na to szkolnictwo,
w przypadku pozostałej działalności 34 mln zł pan
obcina. Pragnę powiedzieć państwu, że te 34 mln zł
to przede wszystkim środki przeznaczane np. na
olimpiady przedmiotowe, formę dodatkowej zachęty
dla zdolnej młodzieży do pogłębionej nauki, żeby mo-
gła być tą naszą przyszłą elitą na zielonej wyspie.
Pogłębiacie państwo podziały w społeczeństwie,
tak naprawdę przede wszystkim poprzez rozwarstwie-
nie społeczne. Dotyczy to zwłaszcza kształtu rezerwy
26.: „Dofinansowanie Narodowego Programu Stypen-
dialnego, w tym wyprawka szkolna”. Kwota jest ta
sama – w 2010 r. to kwota 505 mln zł, w przyszłym
roku będzie ta sama kwota. Może państwo nie wiecie,
że ta rezerwa służy przede wszystkim „zasypywaniu
dołów”, niwelowaniu rozwarstwienia społecznego, bo
to przede wszystkim jest klucz socjalny – wyprawka
szkolna dla najbiedniejszych i program stypendialny
dla najbiedniejszych. Jeżeli uważacie, że już jest tak
dobrze, że VAT na książki nie jest wyższy, VAT ogólnie
o 1% się nie zwiększy, że tych uczniów, którzy to otrzy-
mywali, nagle będzie mniej, że się zmniejszy ta liczba,
to gratuluję dobrego samopoczucia.
Jeszcze chciałbym jedno powiedzieć. Przede
wszystkim wy, moi drodzy państwo, robicie coś, co
sprawia, że oświata tak naprawdę, mając te wskaź-
niki na uwadze, nie będzie oświatą prorozwojową.
Świadczą o tym wszelkie rankingi naszych wyższych
uczelni. Przede wszystkim po trzech latach wydawa-
ło się, że będzie cud, że będzie jak z uniwersytetem
w Dublinie – ten uniwersytet chyba mieści się w
pierwszej setce – tymczasem jakoś nie widać, żeby
Uniwersytet Warszawski czy Uniwersytet Jagielloń-
ski doszlusował do tej elity elit.
(Poseł Renata Butryn: Dlatego reforma szkolnic-
twa wyższego jest potrzebna.)
I ostatnie zdanie, dotyczące prywatyzacji Bogdan-
ki. Muszę powiedzieć o prywatyzacji Bogdanki, bo
teraz okazuje się, że firma Zdenka Bakali notowana
w Londynie – ona się nazywa, żebym nie przekręcił,
New World Resources – ogłosiła wezwanie do zakupu
akcji. Ja przypomnę: sprzedawaliśmy półtora roku
temu akcje Bogdanki w ofercie publicznej po 48 zł,
OFE kupiło po 70 zł, a pan Zdenek chce, żeby kupić
za 100 zł. Nie wiem – to na tym ma polegać prywaty-
zacja, że nasze lukratywne perły sprzedajemy za pół-
darmo, a później nagle okazuje się, że nie będziemy
mieli pieniędzy na załatanie dziur budżetowych za
rok, za dwa, za trzy? Gratuluję pomysłu. Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Witold Sitarz, Platforma
Obywatelska.
Bardzo proszę, panie pośle.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Witold Sitarz:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie
Ministrowie! Niezbędnym elementem w strukturze
każdego państwa są jego siły zbrojne. Bezpieczeństwo
kraju i narodu nie jest bowiem nigdy dane raz na
zawsze. Ponadto jako członek NATO musimy być go-
towi do wypełniania zobowiązań sojuszniczych
i uczestniczyć aktywnie w strukturach Sojuszu. Dla-
tego też wysiłki finansowe na rzecz obrony narodo-
wej są ważnym elementem każdego budżetu.
Kilka słów na ten temat. Proponowany przez rząd
Platformy i PSL budżet jest w tym zakresie optymi-
styczny mimo wszystkich perturbacji ostatnich
dwóch lat. Rząd Platformy Obywatelskiej i PSL pro-
ponuje w nowym budżecie utrzymanie ustawowego
wskaźnika finansowania – 1,95% PKB z roku 2010.
Wbrew czarnym proroctwom wojsko polskie ma za-
pewnione finansowanie, i to większe o 7,1% niż w
bieżącym roku. Na obronę narodową przeznacza się
kwotę 27 535 mln zł, z czego bezpośrednio w części
29: Obrona narodowa będzie to 27 259 mln zł, a w
innych częściach budżetu 276,6 mln zł. Należy pod-
kreślić, że 24,2%, a więc więcej niż ustawowe 20% z
tych wydatków, czyli suma 6652,5 mln zł będzie prze-
znaczona na wydatki majątkowe. W tych wydatkach
mieści się modernizacja wyposażenia polskiej armii,
wzmocnienie jej siły ogniowej i zdolności manewro-
wej. Wydatki na utrzymanie bieżące Sił Zbrojnych to
13 179,6 mln zł. Zauważmy jednak, że znacząca część
środków kierowanych na obronę musi być przezna-
czona na świadczenia pieniężne z zaopatrzenia eme-
rytalno-rentowego. Jest to kwota 6019 mln zł, a więc
porównywalna z kwotą na wydatki majątkowe.
Wprawdzie są to świadczenia na rzecz byłych żołnie-
rzy, ale zdolności obronnych to nie powiększa. Reali-
zacja zobowiązań sojuszniczych i międzynarodowych
oraz uczestnictwo w działaniach na rzecz pokoju i
stabilizacji międzynarodowej kosztować będzie 1108
mln zł, w tym misje pokojowe – 772,4 mln zł. Należy
też zauważyć, że budżet MON to również wydatki na
działania inne niż związane tylko z uzbrojeniem, a
więc np. na wojskowy wymiar sprawiedliwości czy
wojskowe szkolnictwo wyższe, na które przeznaczono
155,5 mln zł. Na ochronę zdrowia przeznaczono 260
mln zł, do tego dochodzi także kultura i ochrona dzie-
dzictwa narodowego, w tym muzea. Muzealnictwo
wojskowe pochłonie 48,2 mln zł. Pragnę przypo-
mnieć, że Muzeum Wojska Polskiego, tak oblężone w
czasie „nocy muzeów”, ciągle nie ma własnej i wła-
ściwej siedziby. Czas na jej realizację.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ponieważ część
moich klubowych kolegów uważa mnie za czołowego
militarystę klubu Platformy Obywatelskiej, to jako
niewątpliwy rzecznik rozwoju polskiego wojska wy-
rażę zadowolenie z przedstawionego projektu budże-
tu. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
179
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pani posłanka Gabriela Masłowska, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Gabriela Masłowska:
Dziękuję, pani marszałek.
Wysoka Izbo! O stan zdrowia Polacy muszą mar-
twić się sami, bo rząd premiera Tuska zdjął z siebie
obowiązek zapewnienia Polakom godnej opieki zdro-
wotnej. 80% Polaków mówi, że najważniejszą sprawą
w życiu człowieka jest zdrowie. To prawda oczywista,
ale nie dla rządu Tuska. Grozą wieje po przeczytaniu
projektu budżetu w części: Zdrowie na przyszły rok.
Na zdrowie planuje się przeznaczyć 6,5 mld zł, to jest
o 4% więcej niż w roku ubiegłym. Owszem, więcej,
ale jest to bardzo, bardzo mało. Jeżeli porównamy
dynamikę wzrostu nakładów na zdrowie w przy-
szłym roku w projektowanym budżecie ze wzrostem
w innych działach gospodarki, okaże się, że np. w
przypadku kultury fizycznej wzrost nakładów wy-
niesie 103%, w handlu 89%, w gospodarce mieszka-
niowej 38% itd., natomiast w przypadku zdrowia jest
to wzrost o 4%. Myślę, że te wielkości świadczą naj-
lepiej o randze, jaką ten rząd nadaje ochronie zdro-
wia. Jeśli chodzi o udział wydatków na ochronę zdro-
wia w relacji do PKB, to oczywiście on w stosunku
do roku poprzedniego nie ulega zmianie. Zobowiąza-
nia wymagalne samodzielnych zakładów opieki zdro-
wotnej na wrzesień 2010 r. wynoszą 4 mld zł, a pro-
jektowane wydatki na wsparcie jednostek samorządu
terytorialnego niespełna 1 mld zł. Jeśli uwzględnimy
ten fakt, można jednoznacznie powiedzieć, że nakła-
dy na zdrowie są stanowczo niewystarczające, dlate-
go Prawo i Sprawiedliwość będzie domagać się ich
zwiększenia.
Niepokoi brak wzrostu wydatków na inspekcję
sanitarną, ratownictwo medyczne, publiczną służbę
zdrowia, medycynę pracy, centra zdrowia publiczne-
go, brak jest także nadziei na wzrost wynagrodzeń
dla pracowników ochrony zdrowia. Niepokoi także
projekt ustawy tzw. uzdrowiskowej, która poddaje
prywatyzacji wszystkie polskie uzdrowiska, w tym
uzdrowiska narodowe. Jedyną propozycją rządu jest
przekształcenie w spółki prawa handlowego. Na sku-
tek niedofinansowania ochrony zdrowia powstają
tzw. nadwykonania i zadłużenia szpitali. Wysoka
Izbo, u mnie w województwie lubelskim nie zapłaco-
no za nadwykonania za 2 lata wstecz, na kwotę 113
mln zł w 2008 r., 207 mln zł w 2009 r., czyli 313 mln
zł, w tym szpitalom – 255 mln zł. W roku 2010 będzie
pewnie podobnie, bo średnio co pół roku do kwoty
nadwykonań przybywa 100 mln zł.
Pytam więc przedstawicieli rządu: Jaki państwo
macie pomysł na rozwiązanie tych problemów, na
przetrwanie, istnienie, utrzymanie tych szpitali, któ-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
180 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Gabriela Masłowska
rym do dzisiaj nie zapłacono za nadwykonania za lata
poprzednie? Pani minister wielokrotnie podkreślała,
że świadczenia ratujące życie mają gwarancję zapłaty,
tymczasem, Wysoka Izbo, w województwie lubelskim
za procedury ratujące życie NFZ nie zapłacił w 2008 r.
kwoty 35 mln zł, a w 2009 r. kwoty 46 mln zł. To
skandal, pani minister. Czy pani wtedy kłamała?
Kreatywna księgowość nie omijała ochrony zdro-
wia, a pan minister Rostowski mówił, że nie ma kre-
atywnej księgowości. Podam panu przykład: ukrycie
wydatków w dziedzinie zdrowia, aby w statystyce nie
były one widoczne, dla poprawy wizerunku rządu,
polegało na przeniesieniu obowiązku finansowania
procedur wysokospecjalistycznych z budżetu do Na-
rodowego Funduszu Zdrowia, oczywiście bez zabez-
pieczenia pieniędzy na ten cel. Skutkiem braku do-
statecznych nakładów na ochronę zdrowia, braku
kompleksowego uporządkowania systemu i przyszło-
ściowej strategii jest oczekiwanie w kolejce na spe-
cjalistów od kilku miesięcy do 2 lat. U mnie w Lubli-
nie na operację tarczycy, operacje ortopedyczne, do
chirurga czeka się 4–5 miesięcy, na tomografię pół
roku, a potem na opis 6 miesięcy, gdy badanie jest już
dawno nieaktualne. Pytam, dlaczego tak jest, dlacze-
go rząd Tuska nie szanuje konstytucyjnych praw
obywateli do ochrony zdrowia. Pytam, dlaczego rząd
PO–PSL nie respektuje praw obywateli do równego
traktowania w zakresie dostępu do świadczeń opieki
zdrowotnej. Dlaczego województwo mazowieckie
otrzymuje trzy razy więcej pieniędzy na ochronę
zdrowia, mając dwa razy więcej mieszkańców niż
moje województwo lubelskie? Czy w województwie
lubelskim czy podkarpackim ludzie mają mniej cho-
rować, bo są biedni? Zmiana algorytmu miała ten
stan rzeczy zmienić. Tymczasem chcę zwrócić uwagę
Wysokiej Izby na to, że przyznana w sierpniu kwota
funduszu zapasowego 859 mln zł została rozdzielona
tylko między 7 województw, a 3 i tak najbardziej do-
tychczas pokrzywdzone w wyniku tego podziału w
ogóle nie uzyskały środków.
Co przemawia za taką polityką zdrowotną, pani
minister? Czy to jest świadome doprowadzanie do
ruiny, do zmęczenia ludzi, aby dali przyzwolenie na
prywatyzację szpitali, czy chodzi o to, że Platforma
przegrywa wybory w województwie lubelskim i we
wschodniej Polsce? Taka jest niestety opinia.
Wysoka Izbo! Nieudolność rządu PO–PSL powo-
duje jeszcze jeden problem związany z ochroną zdro-
wia, to jest migrację pacjentów między województwa-
mi, czyli przemieszczanie się w celu uzyskania szyb-
szego dostępu do świadczenia, za które i tak zapłaci
oddział funduszu, na terenie którego pacjent miesz-
ka. Budzi to sprzeciw pacjentów, pracowników w
związku z niewykorzystaniem sprzętu, wiedzy spe-
cjalistów w dziedzinie ochrony zdrowia właśnie z
tych województw, z których z konieczności następuje
migracja. Budzi to nasz sprzeciw.
W ostatnich dniach dowiadujemy się, że jest jakiś
pakiet ustaw zdrowotnych. Dlaczego na jeden rok
przed wyborami, dlaczego opozycja nie zna tych
ustaw, a przede wszystkim nie znają ich Polacy? Mo-
gliby być może zareagować, chociaż nie sądzę, żeby
zmęczeni, udręczeni wyczekiwaniem w kolejkach do
lekarzy mieli jeszcze siłę do protestów.
Ostatnie reformy Platformy w zakresie ochrony
zdrowia zapowiedziała pani Sawicka, specjalistka od
kręcenia lodów. Potem Platforma chciała prywatyzo-
wać przez komercjalizację, a teraz pojawia się jakiś
pakiet, którego nie znamy, a który przygotowano –
odnosi się takie wrażenie – pod stołem, z soboty na
niedzielę. Prawo i Sprawiedliwość protestuje przeciw
tym praktykom. Ochrona zdrowia to jest jedna z naj-
ważniejszych spraw w społeczeństwie i apelujemy do
Polaków, aby nie zgadzali się na to, co robi rząd Tu-
ska w związku z ochroną zdrowia. Dziękuję za uwa-
gę. (Oklaski)
(Poseł Jan Łopata: Kto zmienił algorytm, pani
poseł?)
Co z tego, że pan zmienił, co pan zrobił, żeby dla
województwa lubelskiego…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
(Poseł Jan Łopata: Kto zmienił algorytm, pani
poseł? Proszę powiedzieć ze względu na prawdę hi-
storyczną.)
Głos zabierze pan poseł Jan Kulas, Platforma
Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Jan Kulas:
Pani Marszałek! Szanowni Państwo Ministrowie!
Wysoki Sejmie! Słuchając mojej szanownej poprzed-
niczki, odniosłem wrażenie, że PiS ocenia rzeczywi-
stość inaczej niż przynajmniej 80% Polaków.
Przechodzę jednak do sprawy budżetu. Gdybym
miał jednym zdaniem ocenić projekt budżetu na 2011 r.,
to powiedziałbym, że jest to budżet oszczędny, reali-
styczny, ale stworzony w poczuciu wysokiej odpowie-
dzialności za rozwój nowoczesnego państwa i społe-
czeństwa.
Panie i Panowie! Przechodzę do części uwag zwią-
zanych z budżetem. Czego mi zabrakło w tej general-
nej debacie ze strony opozycji lewicowej i prawicowej,
to konkretnych propozycji alternatyw, priorytetów
rozwojowych, nowych źródeł finansowania. Ta jało-
wość opozycji, takie narzekanie i biadolenie, cała ta
demagogia w sumie były niestety żenujące.
Pani poseł Beata Szydło powiedziała, że będzie
głosowała przeciwko projektowi budżetu państwa na
rok 2011. Czy posłowie PiS mają świadomość, że tym
samym będą głosowali przeciwko waloryzacji emery-
tur i rent, podwyżkom płac dla nauczycieli, przeciw-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Jan Kulas
ko ulgom prorodzinnym w budżecie państwa? Czy po
prostu zdają sobie z tego sprawę?
Panie i Panowie! Szkolnictwo wyższe i nauka roz-
strzygną o miejscu i znaczeniu Polski w Europie i w
świecie. Budżet na 2011 r. podtrzymuje wzrostowy
trend, jeśli chodzi o studiujących Polaków. Na uczel-
niach publicznych i blisko 300 uczelniach niepublicz-
nych studiują blisko 2 miliony Polaków. Na te cele
zarezerwowano odpowiednie środki finansowe, w
dziale 803: Szkolnictwo wyższe zaplanowano łącznie
kwotę 11 746 mln zł. W tej kwocie warto niewątpliwie
wymienić 1520 mln zł przeznaczonych na pomoc ma-
terialną dla studentów i doktorantów. Ta pomoc sty-
pendialna jest bardzo ważna. Tak samo trzeba zwa-
żyć na kwotę 87 mln zł dofinansowania funduszu
pożyczek i kredytów studenckich w rezerwach celo-
wych. W rezerwie nr 56 zabezpieczono kwotę 75 mln
zł jako podniesienie wydatków z tytułu ulgi 51% na
przewozy dla studentów. To świadczy o tym, że rząd
PO–PSL pomimo niełatwej sytuacji finansowej do-
trzymuje słowa danego studentom. Pan premier Do-
nald Tusk niejednokrotnie mówił, jak to jest ważne,
potrzebne, z czym w pełni się oczywiście zgadzamy.
W naszych rozważaniach budżetowych trzeba pa-
miętać o generalnym dokumencie, jakim jest „Polska
2030. Wyzwania rozwojowe”. W tym kontekście
chciałbym podkreślić znaczenie strategii innowacyj-
ności i efektywności gospodarki. W roku 2011 zapla-
nowano na ten cel kwotę 7861 mln zł. W tym z bu-
dżetu europejskiego 2073 mln zł. Blisko 2 mld zł
zostaną skierowane na program dotyczący wzrostu
konkurencyjności gospodarki, a kwota 2924 mln zł
– na prowadzenie badań naukowych. Generalnie na-
kłady na badania i rozwój rosną, aczkolwiek chcieli-
byśmy, żeby były jeszcze wyższe. W stosunku do PKB
w roku 2011 one będą stanowiły 0,73%. Za rządów
PiS – niech posłowie PiS trochę posłuchają – w roku
2007, kiedy był wysoki wzrost PKB, udział środków
przeznaczonych na badania i rozwój w PKB wynosił
0,57%, a więc różnica jest istotna.
Panie i Panowie! Jeżeli chodzi o instytucje zwią-
zane z nauką, to chciałbym zwrócić uwagę na Naro-
dowe Centrum Badań i Rozwoju. W budżecie pań-
stwa na przyszły rok przewidziano w tym wypadku
kwotę 627 mln zł. Obejmuje ona dwa kierunki roz-
woju: po pierwsze, prowadzenie badań naukowych,
po drugie, wzmocnienie badań służących praktycz-
nemu zastosowaniu. W tym roku ruszyła też nowa
instytucja – Narodowe Centrum Nauki. Nadzór nad
nim, jak wiadomo, sprawuje minister nauki i szkol-
nictwa wyższego. Celem głównym Narodowego Cen-
trum Nauki jest wspieranie działalności naukowej w
zakresie badań podstawowych. W przyszłym roku
wydatki Narodowego Centrum Nauki wyniosą 305
mln zł. Z tej sumy kwota 275 mln zł zostanie skiero-
wana na prowadzenie badań naukowych.
Kolejną instytucją, na którą trzeba zwrócić uwa-
gę, jest Fundusz Nauki i Technologii Polskiej. Został
181
on utworzony w 1996 r. W przyszłym roku budżeto-
wym wydatki Funduszu Nauki i Technologii Polskiej
wyniosą 300 mln zł, w tym na prowadzenie badań na-
ukowych zostanie przeznaczona kwota 50 mln zł, a na
rozbudowę – co bardzo ważne – infrastruktury nauki
polskiej zostanie przeznaczona kwota 250 mln zł.
Panie i Panowie! Mógłbym przytoczyć jeszcze wie-
le innych szczegółowych uwag, ale ze względu na to,
że są też inni parlamentarzyści PO, chciałbym ogra-
niczyć się tylko do krótkiego podsumowania budżetu
w taki sposób, jak go odczytuję. Na rok 2011 zapla-
nowano realistyczny i stosunkowo oszczędny budżet.
Daje on jednak gwarancję stabilizacji finansów pu-
blicznych i gospodarstw domowych. Podkreślmy wy-
raźnie: gospodarstw domowych. Projekt budżetu na
2011 r. zapewnia realizację priorytetów państwa i
uwzględnia podstawowe kierunki rozwoju Polski.
Warto też zauważyć, że wydatki inwestycyjne w tym
budżecie przekroczą kwotę 15,5 mld zł.
Porównywalną kwotę, ponad 15 mld zł, zarezerwo-
wano na realizację programów z udziałem środków
Unii Europejskiej. To daje gwarancję, że bardzo do-
brze zostaną zrealizowane projekty z udziałem środ-
ków krajowych i unijnych. Rząd PO–PSL konsekwent-
nie inwestuje w podwyżki płac dla nauczycieli. Podob-
nie na uwagę zasługuje również – jak wspomniałem
– waloryzacja emerytur i rent. Zostaną utrzymane
wszystkie podstawowe świadczenia społeczne i ulgi
rodzinne. Ważne miejsce w budżecie państwa na 2011
r. – to chciałbym podkreślić szczególnie – zajmuje fi-
nansowanie szkolnictwa wyższego i nauki.
Tym samym projekt budżetu państwa na rok 2011
przybliża nas do wizji państwa nowoczesnego i spo-
łeczeństwa powszechnie uczącego się. Najlepszą tego
wizytówką pozostaje liczba blisko 2 mln studiujących
Polaków. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Marek Suski, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Marek Suski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt za-
brać głos w debacie na temat budżetu naszego pań-
stwa w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość. Za-
cznę od pytania skierowanego do pana ministra.
Panie ministrze, słyszeliśmy, że jest świetnie, ale sko-
ro jest tak dobrze, to proszę powiedzieć, panie mini-
strze, dlaczego jest tak źle.
(Głos z sali: Ale oryginalne.)
To nie jest specjalnie oryginalne, ale sądząc po
podwyżkach podatków i znoszeniu akcyz oraz ulg,
można stwierdzić, że to wszystko, co się dzieje i co
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
182 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Marek Suski
obserwujemy, prowadzi tylko do jednego: oceny, że
wychodzicie z założenia: po nas choćby potop.
(Poseł Jan Kulas: To jest obraźliwe.)
Wszystkie wprowadzane zmiany, jakie proponuje-
cie, to zadłużanie w tempie szybszym, niż Gierek za-
dłużał Polskę. Po waszych rządach pozostaną długi.
Na koniec 2009 r. było to 670 mld zł, a planujecie, że
do 2013 r. będzie 920 mld zł. Jednocześnie dynamicz-
nie wzrastają podatki, a więc nie ma mowy, żeby kraj
szybko się rozwijał, skoro się go zadłuża, a jednocze-
śnie podnosi się podatki. Pan minister powiedział, iż
jest tak świetnie, że w rankingach Polska idzie w górę.
Mam rankingi OECD, które pokazują, że Polska spa-
dła na niższą pozycję, jeśli chodzi o wolności gospodar-
cze. Według rankingu ONZ w ciągu 2 lat przesunęła
się z 33 miejsca na 44 miejsce. Z rankingów wynika
również, że Polska ma najbardziej przeregulowaną
gospodarkę wśród krajów OECD, a podobno rządzi
nami Platforma – no, nie wiem – Obywatelska…
(Poseł Jan Kulas: Panie pośle…)
…która miała ułatwiać przedsiębiorcom działal-
ność. Za waszych czasów nasza pozycja w tych ran-
kingach pogorszyła się w sposób dramatyczny. Sytu-
acja jest taka, iż mówicie, że trzeba oszczędzać, a w
roku 2009 zostało zatrudnionych 26 tys. nowych
urzędników. Nowi urzędnicy zostali zatrudnieni za
waszych rządów, nie jest to skutek rządów Prawa i
Sprawiedliwości, a słyszałem tutaj, że wszystko, co
Platforma robi źle, jest wynikiem tego, że źle rządzi-
li poprzednicy. Otóż za waszych rządów zostanie za-
trudnionych kilkadziesiąt tysięcy urzędników więcej.
Koszty zatrudnienia tych urzędników pochłoną cały
dochód wynikający z podwyższenia podatku VAT.
Krótko mówiąc, obciążycie kosztami zatrudniania
różnych osób – głównie jednak swoich kolegów – w
różnych resortach czy też spółkach Skarbu Państwa
i przedsiębiorstwach całe społeczeństwo, a mówicie,
że to obciążenie nie dotknie najbiedniejszych. Obcią-
żenie wynikające z podwyżki VAT dla osób zarabia-
jących około 20 tys. zł będzie 2,5-krotnie, 3-krotnie
mniejsze niż dla osób biednych, zarabiających około
1000 zł. Takie są wyliczenia ekonomistów. A więc
trudno mówić, że dbacie o najbiedniejszych, wy dba-
cie o najbogatszych. Kiedy wasza partia zaczynała
rządzić, podkreślała, że jest Platformą Obywatelską,
dzisiaj można powiedzieć, że jest po prostu przedsta-
wicielem oligarchów.
(Poseł Jan Kulas: Nie. To jest prowokacja.)
Jeżeli chodzi o kwestię zamiatania pod dywan i
kwestię kreatywnej księgowości, to trzeba powie-
dzieć, że pan minister Rostowski jest lepszy w kre-
atywnej księgowości od byłego ministra finansów
Grecji, który doprowadził kraj do ruiny. Trzeba przy-
znać, że w tym pan minister rzeczywiście jest mi-
strzem. Podam przykład ostatniej sprzedaży Polskiej
Grupy Energetycznej, w ramach której jedna spółka
państwowa kupiła drugą spółkę państwową. Podob-
no w budżecie zapisano z tego tytułu kilka miliardów
złotych. Fakty są natomiast takie, że Polska Grupa
Energetyczna wypłaciła w gotówce około 1670 mln
zł, a reszta jest w papierach dłużnych, czyli z jednej
strony mówi się, że nie ma deficytu, że nie przekracza
on 50 mld zł, a z drugiej strony ukrywa się ten deficyt
właśnie w takich operacjach jak rzekoma sprzedaż
jednej państwowej spółki czy też zakup jednej pań-
stwowej spółki przez drugą państwową spółkę. To
jest przekładanie pieniędzy z kieszeni do kieszeni i
jednocześnie ukrywanie prawdziwego deficytu, który
według niektórych ekonomistów wynosi nie 50 mld
zł, lecz 100 mld zł. Trzeba zatem powiedzieć, że ta
kreatywna księgowość, która doprowadziła do upad-
ku Grecji, w Polsce jest prowadzona z jeszcze większą
intensywnością. (Poruszenie na sali)
Jeżeli w Polsce rzeczywiście coś się przewróci, to
przewróci się cała nasza gospodarka i nasze finanse
publiczne, jak klocki lego czy jak domino, co będzie
powodować upadłość następnych przedsiębiorstw. A
już dziś wskaźniki upadłości w Polsce pokazują, że
mamy największą liczbę upadłości od 20 lat, jeżeli
chodzi o przedsiębiorstwa. Jeśli tak chwalicie się do-
chodami z prywatyzacji, to powiem, że w Radomiu,
na moim kochanym Mazowszu, właśnie sprywaty-
zowaliście ostatnią Fabrykę Łączników Radom. Kie-
dy rządziło Prawo i Sprawiedliwość, znalazł się za-
graniczny inwestor, który chciał zainwestować w tę
fabrykę duże pieniądze, natomiast gdy Platforma
przejęła władzę, wyrzuciła dotychczasowe szefostwo
tej spółki, zerwała rozmowy z kontrahentem zagra-
nicznym, obsadziła jako szefa tej spółki, oczywiście,
członka Platformy, a przewodniczącą rady nadzor-
czej uczyniła szefową koła Platformy w Radomiu.
(Dzwonek) Dziś dowiadujemy się, że ta spółka – spół-
ka, która zatrudnia około 500 osób, zaś wartość sa-
mych jej gruntów jest kilkakrotnie większa – zosta-
ła sprzedana za 1400 tys. zł, a sprzedano ją jakiejś
nieznanej nikomu spółce, która powstała zaledwie 3
miesiące temu. Jeżeli mówicie, że potrzebne są pie-
niądze na pokrycie różnych ważnych spraw, a tak
prywatyzujecie, to drżę przed tym, co zostanie po
rządach Platformy Obywatelskiej. Po tej obiecanej
prywatyzacyjnej ofensywie zostanie chyba prywaty-
zacyjny obciach.
Panie ministrze, pan, kończąc swoją wypowiedź,
nawiązał do mitologii, powołując się na przykład
pewnego bohatera…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, panie pośle.
Poseł Marek Suski:
…ze starożytnych bajek i mogę powiedzieć, że
słusznie. Pana wystąpienie było po prostu opowiada-
niem bajek i bredni, bo dziś budżet naszego…
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Poseł Marek Suski:
…państwa jest skandalicznie skonstruowany. Po-
ukrywane są w różnych miejscach długi, które zapi-
suje się jako dochody.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Panie pośle, dziękuję panu bardzo.
Poseł Marek Suski:
Można powiedzieć, że pod rządami Platformy
Obywatelskiej Polsce grozi jeszcze większa zapaść
niż Grecji, a oczywiście…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi uprzejmie.
Poseł Marek Suski:
…na papierze wszystko pan minister jest w stanie
udowodnić. (Oklaski)
(Poseł Jan Kulas: Bałamutna informacja.)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, panie pośle.
Upłynął czas przeznaczony dla klubu, wyczerpała
się również wyrozumiałość.
Jest jeszcze dwóch mówców w imieniu klubu Plat-
formy Obywatelskiej.
Pan poseł Andrzej Orzechowski.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Andrzej Orzechowski:
Pani Minister! Państwo Ministrowie! Wysoka
Izbo! Przed chwilą padło sformułowanie: skoro jest
tak dobrze, to czemu jest tak źle. Zadajmy sobie py-
tanie, czy rzeczywiście jest tak źle, skoro minimalna
płaca przez trzy lata, od 2007 r., wzrosła z 936 zł do
1386? Czy rzeczywiście jest tak źle, skoro na prze-
strzeni ostatnich dziesięciu lat środki Narodowego
Funduszu Zdrowia wzrosły ponaddwukrotnie? Wy-
daje mi się, że zestawienie tych liczb powinno dać do
myślenia, nie jest to powód do czarnowidztwa.
183
Chciałbym powiedzieć, że w przedłożonym projek-
cie budżetu państwa widać wyraźnie rękę dobrego
gospodarza. Z jednej strony priorytetem jest rozwój
infrastruktury, modernizacja kraju. Drugi priorytet
to ograniczanie nierównowagi finansów publicznych
rozumianej jako relacja do produktu krajowego brut-
to. Co ważne, widoczna jest też wyraźna troska o
najsłabszych, którzy korzystają z systemu emerytal-
nego, ze świadczeń społecznych i opieki zdrowotnej.
Za każdym razem podkreślam, że o budżecie po-
winno się mówić nie tylko w kontekście dochodów
i wydatków budżetu, wąsko rozumianych, trzeba pa-
trzeć na całość finansów sektora rządowego ujętego
także w załącznikach do budżetu. Jak się okazuje,
zarówno dochody, jak i wydatki budżetowe to tylko
część wpływów i wypływów tego sektora. Wielkości
pozabudżetowe to także niezwykle istotna część
funkcji państwa, zadań państwa, które są realizowa-
ne za pomocą budżetu i planów finansowych fundu-
szy celowych. Jeśli mówimy, że dochody budżetu
wyniosą 273 mld zł, to trzeba powiedzieć, że dochody
całego sektora rządowego łącznie to 365 mld i będzie
stanowiło 24,6% produktu krajowego brutto. Wydat-
ki budżetowe będą wynosiły 313 mld, a wydatki ca-
łego sektora rządowego – 424 i to będzie prawie 30%
produktu krajowego brutto.
Fundusze celowe. Projekt budżetu przewiduje, że
do funduszy celowych w 2011 r. wpłynie prawie 197
mld zł, a wydatki z tych funduszy wyniosą 203 mld zł.
Teraz pokrótce. Wśród tych funduszy mamy kilka ro-
dzajów funduszy – związane z ubezpieczeniami spo-
łecznymi i z zadaniami socjalnymi państwa, związane
z prywatyzacją, z bezpieczeństwem i obronnością kra-
ju i te związane z nauką, kulturą i kulturą fizyczną.
Najważniejszy i największy fundusz to oczywiście
Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Przychody tego
funduszu to 162 mld zł, w tym dotacja z budżetu – 37
mld zł, a wydatki – 168 mld. Fundusz Ubezpieczeń
Społecznych realizuje jedno z głównych zadań pań-
stwa – wypłatę rent i emerytur. Tutaj, jak już wcze-
śniej wspominano, ważna wiadomość dla emerytów:
pomimo priorytetów związanych z ograniczaniem nie-
równowagi rząd proponuje waloryzację emerytur od
marca 2011 r. o 2,7%. Drugi istotny fundusz to Fun-
dusz Emerytalno-Rentowy adresowany do rolników.
Jego wydatki to poziom 16 600 mln zł. Głównym za-
daniem tego funduszu jest finansowanie gwarantowa-
nych przez państwo świadczeń wypłacanych rolnikom
z zakresu ubezpieczeń emerytalno-rentowych. Tutaj
także jest przewidziana waloryzacja o 2,7%.
Jak zatem widać, z budżetu państwa dopłaca się
do obu funduszy emerytalnych 53 mld zł. Budżet
państwa dopłaca, bo jest odpowiedzialnym gwaran-
tem wypłaty świadczeń emerytalnych. Na margine-
sie trzeba dodać, że równolegle z budżetu państwa są
wypłacane także świadczenia emerytalne dla osób
nieobjętych powszechnym systemem emerytalnym.
Mam na myśli 6 mld zł w budżecie MON na świad-
czenia dla wojskowych oraz 8 mld zł na wypłatę
świadczeń emerytalno-rentowych funkcjonariuszy
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
184 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Andrzej Orzechowski
Służby Więziennej, Policji, Straży Granicznej itd., a
także uposażeń sędziów i prokuratorów w stanie spo-
czynku. Zaznaczam, że te świadczenia też będą w
przyszłym roku waloryzowane.
Kolejna grupa wydatków lokujących się poza bu-
dżetem, ale objęta załącznikami do budżetu, to agen-
cje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej i
państwowe osoby prawne. Jest bardzo wiele różnych
instytucji, które realizują zadania państwowe.
Chciałbym tylko powiedzieć, że łączne przychody
tych jednostek wyniosą 17 mld zł, a koszty – ponad
16 mld zł.
Całkowicie poza budżetem i nawet bez ujmowania
w załącznikach do budżetu znajdują się środki Naro-
dowego Funduszu Zdrowia. To środki, które zasilają
także sektor finansów publicznych. Kwota jest oczywi-
ście niebagatelna, bo wynosi 60 mld zł, zarówno po
stronie dochodów, jak i wydatków. Na zdrowie z budże-
tu państwa z różnych źródeł, które są w załącznikach
do budżetu, wydatkuje się w 2011 r. ponad 8 mld zł, w
tym m.in. na zapewnienie dostępu do świadczeń opieki
zdrowotnej – niespełna 5 mld, na ratownictwo medycz-
ne – ponad 2 mld, na nadzór sanitarno-epidemiologicz-
ny – 1 mld zł i na wsparcie rozwoju i restrukturyzację
w ochronie zdrowia – niespełna 1 mld zł.
Chciałbym jeszcze powiedzieć, że w szeroko rozu-
mianym budżecie są instrumenty lepszego adresowa-
nia wydatków socjalnych, ale ciągle musimy praco-
wać nad skuteczniejszymi rozwiązaniami, które będą
promować pracę, a nie zasiłki. Ciągle jeszcze zbyt
mała liczba tych osób, które mogą pracować, pracuje.
Każde zwiększenie liczby aktywnych zawodowo o 1
punkt procentowy daje 3,5 mld zł więcej w sektorze
finansów publicznych. Z drugiej strony można będzie
mniej przeznaczyć na wydatki socjalne albo kierować
bogatszą pomoc do tych naprawdę potrzebujących.
Na zakończenie warto powiedzieć, że mądrością
i pracą ludzie się bogacą, państwa też. Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Pani posłanka Magdalena Gąsior-Marek, Platfor-
ma Obywatelska.
Pani poseł, ma pani do dyspozycji 7 minut 28 se-
kund.
Bardzo proszę.
Poseł Magdalena Gąsior-Marek:
Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Chciałabym w swoim wystąpieniu zwrócić uwagę na
dwie ważne sprawy, dwa aspekty, które jeszcze nie
były w tej debacie poruszane. Po pierwsze, należy
podkreślić znaczenie w działalności rządu Donalda
Tuska priorytetu, jakim jest niewątpliwie kultura
fizyczna i sport. Symbolem tej działalności w skali
kraju jest program budowy kompleksów sportowych
„Orlik 2012”.
Szanowne Panie i Panowie Posłowie! Praktycznie
w każdej gminie są budowane boiska „Orlik”. Na ko-
niec tego roku w ramach programu „Orlik 2012”
zostanie oddanych 1800 obiektów, będą one funkcjo-
nować. Projekt budżetu państwa na 2011 r. daje moż-
liwość realizacji tego ciekawego i równie ważnego
programu.
W tym miejscu chciałabym odwołać się do zapisów
w projekcie budżetu państwa. I tak w części 25: Kultu-
ra fizyczna, ujęto w planie finansowym kwotę 1010 mln
zł. To kwota rzeczywiście wysoka i dająca możliwość
wspierania sportu i kultury fizycznej. Innym źródłem
finansowania sportu i kultury fizycznej jest Fundusz
Rozwoju Kultury Fizycznej. W roku budżetowym 2011
po stronie wydatków tego funduszu znajdzie się zna-
cząca kwota, bo w wysokości 565 038 tys. zł. Zatem
wszystko wskazuje na to, że projekt budżetu państwa
na 2011 r. będzie bardzo korzystny dla rozwoju i wspo-
magania kultury fizycznej i sportu.
Rozmawiając na temat sportu i kultury fizycznej
w ramach debaty budżetowej, nie można pominąć
wsparcia budowy stadionów piłkarskich w związku
z przygotowaniami do Euro 2012. Z budżetu państwa
zostały wsparte inwestycje stadionowe w Gdańsku,
Poznaniu, Wrocławiu, Chorzowie i Krakowie, a sta-
dion narodowy w Warszawie w całości budowany jest
ze środków budżetu państwa. Temu także mogą po-
służyć dwa źródła finansowania. Po pierwsze, wielo-
letni program rządowy „Przygotowanie i wykonanie
przedsięwzięć Euro 2012”. Na ten program w budże-
cie państwa na przyszły rok zaplanowano kwotę po-
nad 495 mln zł. Drugie źródło finansowania to rezer-
wa celowa nr 41: Dofinansowanie zadań związanych
z Euro 2012. W roku budżetowym 2011 rezerwa ta
obejmuje 70 mln zł.
Drugą część mojego wystąpienia chciałabym po-
święcić sferze, która w pewnym stopniu jest najważ-
niejsza w rozwoju człowieka, a mianowicie kulturze.
Jak mawiał Jan Paweł II, człowiek najlepiej i najpeł-
niej realizuje się dzięki kulturze. W projekcie budże-
tu państwa na 2011 r. w części 24: Kultura i ochrona
dziedzictwa narodowego, znajdujemy dużą kwotę w
wysokości 2458 mln zł. Z tego budżetu dofinansowa-
nie otrzyma wiele instytucji ważnych w życiu kultu-
ralnym naszych obywateli. Mam tu na myśli teatry,
filharmonie, orkiestry, a także cieszący się dużym
szacunkiem i uznaniem Polski Instytut Sztuki Fil-
mowej. Dzięki działalności tego instytutu każdego
roku powstaje kilkadziesiąt polskich filmów, właśnie
w skutek tego dofinansowania.
Jeśli chodzi o działalność kulturalną, warto też
zauważyć funkcjonowanie Funduszu Promocji Twór-
czości. W projekcie tego budżetu na zadania fundu-
szu w 2011 r. zapisano kwotę 770 tys. zł. To ważne,
bowiem z tej kwoty udzielane są dotacje i stypendia
dla poszczególnych twórców kultury.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Magdalena Gąsior-Marek
Podsumowując projekt ustawy budżetowej na
2011 r., umożliwia on szerokie wspieranie i dofinan-
sowanie wielu instytucji i podmiotów kulturalnych,
dzięki temu zwiększa się dostęp obywateli do korzy-
stania z szeroko rozumianych dóbr kultury narodo-
wej. Dla mnie jako dla posłanki z Lubelszczyzny,
która kocha swój region, swoje województwo, ważny
jest rozwój i promocja kultury regionalnej. Kwestie
te znajdują zrozumienie i uznanie u ministra kultu-
ry i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego.
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Do zadania pytań zapisały się 52 osoby.
Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby się jeszcze
zapisać do zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Czas na zadanie pytania – 1,5 minuty.
Jako pierwsza głos zabierze pani posłanka Anna
Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Anna Sobecka:
Dziękuję.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do
rządu. Czy rząd zamierza wycofać się ze szkodliwego
projektu włączenia Lasów Państwowych do sektora
finansów publicznych? Uniemożliwi to bowiem ich
sprawne funkcjonowanie jako jednostki gospodar-
czej, a jednocześnie nie przyniesie poprawy realizacji
powinności publicznych. Może to mieć także kata-
strofalne skutki dla ekosystemów leśnych.
Następne moje pytanie dotyczy rezerwy demogra-
ficznej. Skrajnie nieodpowiedzialną decyzją jest to
przejadanie Funduszu Rezerwy Demograficznej, któ-
ry ma bezpowrotnie zasilić Fundusz Ubezpieczeń
Społecznych. W ciągu dwóch lat ma trafić tam 11,5
mld zł. Sytuacja demograficzna nie usprawiedliwia
tak znacznego uszczuplenia Funduszu Rezerwy De-
mograficznej. Przypomnę, że ta rezerwa została stwo-
rzona na lata 2020 i 2030, kiedy to przewidziane zo-
stały niekorzystne zmiany na rynku pracy. Zdecydo-
wanie się na to, przekazanie pieniędzy z Funduszu
Rezerwy Demograficznej można porównać do tego,
jakby rodzice zabierali pieniądze z konta dziecka. Jest
to wręcz niemoralne. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Głos ma pani posłanka Krystyna Grabicka, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
185
Poseł Krystyna Grabicka:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze,
którego nie ma! Wiadomo, że nasz deficyt nie może
przekroczyć 55% PKB. Rząd zwrócił się do Komisji
Europejskiej, aby dochody towarzystw emerytalnych,
które są wyłączone ze sfery budżetowej, potraktować
jak sektor publiczny, co automatycznie obniżyłoby
deficyt budżetowy poniżej progu ostrzegawczego. Za-
dłużenie wprawdzie byłoby takie samo, ale w doku-
mentach byłoby niższe. Chciałabym zapytać, dlacze-
go rząd prowadzi księgowość kreatywną i marksi-
stowski materializm dialektyczny w praktyce?
Druga kwestia. Czy w przypadku podniesienia
VAT nie trzeba będzie wdrożyć konsekwencji usta-
wowych, takich jak zmniejszenie waloryzacji świad-
czeń i cięcia budżetowe? W ustawie budżetowej za-
planowano przecież zmniejszenie dotacji dla FUS
o 2,1%, a dla KRUS o 1,4%.
Następna sprawa. Wiadomo, że wzrost VAT do-
tknie przede wszystkim rodziny z dziećmi, a zwłasz-
cza rodziny wielodzietne. Czy rząd zamierza przygo-
tować dla nich jakieś działania osłonowe?
Ostatnie pytanie. Rząd twierdzi, że zamraża pła-
ce w budżetówce, ale jednocześnie zwiększa wydatki
o 15% na Kancelarię Prezydenta i o 31% na rzecz
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, a więc instytu-
cji, które niedawno przeszły w ręce Platformy Oby-
watelskiej. To jak to jest z tymi oszczędnościami?
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
(Poseł Jan Kulas: Pani poseł ma jakieś małe zro-
zumienie dla rządu.)
Głos zabierze pan poseł Marek Polak, Prawo
i Sprawiedliwość.
Nie ma.
Głos zabierze pani posłanka Anna Bańkowska,
Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Bardzo proszę.
Poseł Anna Bańkowska:
Dziękuję.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Przed-
stawiciele Rządu! Chciałabym zwrócić uwagę na bar-
dzo ważny problem społeczny, mianowicie brak prze-
widywań w budżecie, jeśli chodzi o środki na podwyż-
szenie progów dochodowych, zarówno w odniesieniu
do ustawy o świadczeniach rodzinnych, jak i ustawy
o pomocy społecznej. Proszę państwa, ustawy te obo-
wiązują od 2004 r., a progi dochodowe uprawniające
do uzyskania tych świadczeń pozostają na niezmie-
nionym poziomie już od wielu lat, mimo ustawowych
gwarancji zmuszających rząd do ich podwyższania.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
186 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Anna Bańkowska
Dochód, który uprawnia do zasiłku rodzinnego, to
jest 504 zł na osobę w rodzinie, a nieco ponad 300 w
przypadku pomocy społecznej. Oznacza to, że gros
tych środków, tego dochodu przeznaczonych jest na
rosnące wciąż koszty utrzymania domów. Natomiast
na normalne bieżące życie pozostaje niewiele. Ponad
dwa miliony mniej dzieci otrzymuje zasiłki rodzinne.
Pytam zatem rząd, czy nie jesteście państwo w stanie
przeznaczyć w budżecie tych w końcu niewielkich
kwot? Obiecujecie od dwóch lat podwyższenie progów
dochodowych, przyjrzenie się projektowi ustawy, któ-
rą zgłosił Sojusz Lewicy Demokratycznej, gdzie już
założyliśmy minimalny wzrost tych świadczeń o tem-
po, w jakim rosło minimalne wynagrodzenie, i walo-
ryzację tych zasiłków. Chciałabym zapytać, czy jeste-
ście państwo w stanie znaleźć w budżecie te tak
bardzo oczekiwane pieniądze. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Pytanie mógłby zadać pan poseł Jacek Kowalik,
Sojusz Lewicy Demokratycznej, ale nie ma go na
sali.
Głos zabierze pan poseł Sylwester Pawłowski, So-
jusz Lewicy Demokratycznej.
Bardzo proszę.
Poseł Sylwester Pawłowski:
Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Po-
słowie! Panie Ministrze! Z niepokojem obserwuję w
założeniach budżetu państwa na rok 2011 kolejne,
tym razem bardzo drastyczne obniżenie wysokości
środków finansowych przewidzianych w Państwo-
wym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnospraw-
nych na realizację zadań z zakresu rehabilitacji spo-
łecznej i zawodowej. Analizując budżet PFRON na
przestrzeni na ostatnich trzech lat, można zaobser-
wować konsekwentne ograniczanie środków na re-
alizację zadań na rzecz osób niepełnosprawnych.
Zatrważające jest to, że ograniczenia te w naj-
większej mierze dotykają osoby najbardziej poszko-
dowane przez los, które muszą pokonywać wiele ba-
rier społecznych, ekonomicznych, fizycznych po to,
by móc korzystać z takich samych praw jak inni oby-
watele. Jak w kontekście takiej sytuacji będzie moż-
na przewidzieć, że wszyscy obywatele posiadają te
same prawa? Dlaczego co roku zmniejsza się zaanga-
żowanie budżetu państwa, jeśli chodzi o system
wspierania rehabilitacji społecznej i zawodowej? Czy
w budżecie na rok 2011 racjonalna jest realizacja po-
lityki prozatrudnieniowej? Dlaczego na realizację
programów zatwierdzanych przez Radę Nadzorczą
PFRON, na realizację zadań: Pegaz, Student II,
Komputer dla Homera, przewiduje się zaledwie 0,5%
nakładów, które były przewidziane do realizacji w
roku 2008? Dlaczego na zadania realizowane przez
samorządy powiatowe i wojewódzkie (Dzwonek) z
zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej przewi-
duje się zaledwie 60% tego, co w 2008 r.? Dlaczego
wreszcie na poziomie 13% w porównaniu do roku
2008 przewiduje się środki na zadania zlecane orga-
nizacjom pozarządowym…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Poseł Sylwester Pawłowski:
…które są przecież ważnym elementem życia spo-
łecznego w naszym kraju? Dziękuję, pani marsza-
łek.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos zabierze pan poseł Jan Kulas, Platforma
Obywatelska.
Poseł Jan Kulas:
Pani Marszałek! Szanowni Państwo Ministrowie!
Wysoki Sejmie! Ja wyrażam oczywiście takie ukon-
tentowanie, że w tym trudnym budżecie, ale reali-
stycznym i ważnym, jest waloryzacja świadczeń dla
obywateli, szczególnie waloryzacja emerytur i rent,
są podwyżki dla nauczycieli i świadczenia z tytułu
ulg prorodzinnych. To są naprawdę bardzo ważne
kwestie i dziwię się, że posłowie PiS-u tego w ogóle
nie dostrzegają. Jaką zajmujecie w związku z tym
postawę? Kim jesteście?
Przechodząc do pytań, będę tylko prosił o odpo-
wiedź na tak, bo to jest cytowanie ważnych informa-
cji, które warto upowszechnić. Czy można potwier-
dzić, że w przypadku programu „Przygotowanie,
obsługa i sprawowanie przewodnictwa Polski w Ra-
dzie Unii Europejskiej w II połowie 2011 r.” zarezer-
wowano kwotę 259 mln zł? Czy można potwierdzić,
że na Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokal-
nych 2008–2011 w roku przyszłym zaplanowano je-
den miliard złotych, bo program tzw. schetynówki
cieszy się dużą popularnością, a więc warto to pod-
kreślić? Analogicznie myślę, że trzeba zwrócić uwagę
na „Narodowy program zwalczania chorób nowotwo-
rowych”. Czy można potwierdzić, że w roku budżeto-
wym 2011 na ten program zarezerwowano kwotę 250
mln zł? Tu każda złotówka się liczy. Czy można też
potwierdzić, że – dla mnie jako posła pomorskiego
jest to bardzo ważne – na „Program ochrony brzegów
morskich” wydatki z budżetu państwa w roku 2011
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Jan Kulas
wyniosą ponad 54 mln zł? I ostatnia kwestia: Czy
można potwierdzić, że w rezerwie celowej nr 54 jest
właśnie rezerwa na utrzymanie urządzeń melioracji
wodnych w kwocie 210 mln zł? Dziękuję za uwagę.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pani posłanka Gabriela Masłowska, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Pani poseł podziękowała, tak?
(Poseł Jan Kulas: Poczekajmy, pani marszałek,
posłanka jest zaangażowana.)
Poseł Gabriela Masłowska:
Dziękuję, pani marszałek, i przepraszam bardzo
Wysoką Izbę za spóźnienie.
Chciałabym zapytać pana ministra finansów: Na
jakiej podstawie prawnej planujecie państwo wydat-
ki rzędu 130 mln zł na tzw. przejściowy wykup odse-
tek od kredytów mieszkaniowych? Sprawa ta powta-
rza się od kilku lat, wielokrotnie zwracałam uwagę
na to, że tego typu wydatki nie mają oparcia w żadnej
ustawie, w podstawie prawnej. Są więc bezprawne.
Dlaczego państwo narażacie budżet państwa na tak
wielkie straty? Jest to, owszem, korzystne dla banku,
który otrzymuje taki prezent, tylko czy Polskę w tej
chwili stać na tego typu gest? Tak? Na tego typu
gest? Chciałabym prosić o wskazanie konkretnie
ustawy, artykułu, paragrafu, który pozwala państwu
dokonywać takiej operacji. Wielokrotnie zwracałam
na to uwagę, proszę państwa, ale bezskutecznie.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Głos zabierze pan poseł Wojciech Kossakowski,
Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Wojciech Kossakowski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Skoro jest tak dobrze, to chciałbym zapytać: Kiedy
wreszcie swoją szansę rozwoju dostaną województwa:
warmińsko-mazurskie i podlaskie? Chodzi mi o wy-
asygnowanie środków na realizację trasy Via Baltica.
To jedna z najważniejszych dróg ekspresowych, któ-
ra będzie przebiegać przez te województwa. To też
jest część międzynarodowego korytarza, ale przede
wszystkim jest to szansa na pobudzenie tej części
187
kraju. Nie muszę państwu uzmysławiać tego krajo-
brazu, w jakich warunkach żyją ludzie, którym po
upadku pegeerów nie zapewniono żadnej alternaty-
wy na życie. Pozostawiono ich samym sobie z nędz-
nymi zasiłkami na wegetację.
Szanowni państwo, przyciągnięcie poważnych
inwestycji bez sprawnej infrastruktury drogowej jest
prawie niemożliwe. Niewiele też pomogły specjalne
strefy czy podstrefy ekonomiczne. Wszystkie próby
od wielu lat kończą się tak samo. Ta droga jest dla
nas jedyną szansą na normalizację warunków życia.
Środki zainwestowane w to przedsięwzięcie zwrócą
się wyjątkowo szybko, ale przede wszystkim dadzą
nadzieję i chęć do życia oraz ograniczą exodus mło-
dzieży za granicę. Jeszcze raz zwracam się z prośbą
o przyspieszenie tej inwestycji. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł…
Poseł Artur Górski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dług publiczny…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Pan poseł Artur Górski, Prawo i Sprawiedliwość,
ma głos.
Bardzo proszę.
Poseł Artur Górski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dług publiczny
w Polsce przekroczył 700 mld zł i każdego dnia rośnie
o kolejne 250 mln zł. Na każdego obywatela przypada
już około 19 tys. zł zadłużenia do spłaty. Te przera-
żające dane zaczynają budzić niepokój społeczny, a
stowarzyszenie KoLiber zainicjowało akcję pt. „Pol-
ska bez długu”. Młodzi konserwatyści zaproponowa-
li, aby w Konstytucji RP znalazł się zapis mówiący o
tym, że nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać
gwarancji poręczeń finansowych, w następstwie któ-
rych wzrośnie nominalny państwowy dług publiczny.
Zdaniem inicjatorów akcji zapis zakazujący dalszego
zadłużania państwa, a więc pośrednio wszystkich
polskich obywateli, przyczyni się do zwiększenia nie-
zależności naszego kraju oraz do położenia kresu
redystrybucji dochodu z młodszych pokoleń na poko-
lenia starsze. Tak jak w życiu rodzinnym – napisali
inicjatorzy akcji – nikt rozsądny nie zostawia w spad-
ku swoim dzieciom własnych długów do spłacenia,
tak też państwo nie powinno pozostawiać najmłod-
szym obywatelom takiego obciążenia. Krzysztof Ry-
biński, były konsultant Banku Światowego i wice-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
188 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej

Poseł Artur Górski czego jednocześnie zwiększa się tak bardzo wydatki
np. na Kancelarię Prezydenta RP – 14,7%? Zdążyłem
prezes Narodowego Banku Polskiego, powiedział: to wyczytać.
rosnący dług publiczny jest jak rak – wykryty wcze-
śnie daje się wyleczyć, zdiagnozowany zbyt późno
skazuje pacjenta na wegetację albo na śmierć. Mam Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
zatem pytania do pana ministra: Czy Polsce grozi
wegetacja z powodu narastającego długu publiczne- Dziękuję panu posłowi.
go? O ile zmniejszy się dług publiczny w Polsce do
końca przyszłego roku? I wreszcie: Jakie jest pana
stanowisko wobec inicjatywy stowarzyszenia KoLi- Poseł Jarosław Zieliński:
ber? Dziękuję. (Oklaski)
Czy tu chodzi o to, żeby pomieścić tam tych wszyst-
kich ministrów, przenieść posłów do kancelarii...
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Dziękuję panu posłowi. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Pytania zada pan poseł Zbigniew Babalski, Prawo
i Sprawiedliwość... Dziękuję uprzejmie, panie pośle.
Głos zabierze pan poseł Jarosław Zieliński, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę. Poseł Jarosław Zieliński:

…czy zapłacić odprawy? Bo słyszałem, że 50 osób

Poseł Jarosław Zieliński:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Słuchając ministra
Rostowskiego, odniosłem wrażenie, że występuje mi-
nister propagandy, a nie minister finansów. Nie
udzielił on bowiem podstawowych informacji na te-
mat projektu budżetu, pani podsekretarz stanu mu-
siała to uzupełniać, niewiele się dowiedzieliśmy.
Chciałbym zapytać pana ministra, ale właściwie też
premiera, pana Donalda Tuska: Kiedy wreszcie – mi-
nęły już trzy lata rządów, Platformie Obywatelskiej
został ostatni, czwarty rok – zaczniecie państwo jako
rząd brać odpowiedzialność za ten czas, który był
wam dany, bo ciągłe powoływanie się na Prawo i
Sprawiedliwość, atakowanie Prawa i Sprawiedliwo-
ści niczego nie wnosi? To jest pierwsza kwestia. Po
drugie, proszę odpowiedzieć na pytanie: Dlaczego ten
budżet – myślę o publikacji, o dokumentach – jest tak
skonstruowany, że nie ma porównania między ro-
kiem 2010 a projektowanym rokiem 2011? Czy po to,
żeby ukryć bardzo smutną prawdę o tym, jak to po-
równanie wypada i jakie pozwala wysnuć wnioski?
Kiedy bowiem słyszę jako uzasadnienie, iż jest to bu-
dżet skonstruowany według planu zadaniowego, to
oczywiście jest to żart. Nie jest to budżet zadaniowy
i dane takie powinny się pojawić. Ten budżet nawet
nie leżał blisko budżetu zadaniowego, taka jest praw-
da. To zostało zaniechane, zaniedbane od czasów,
kiedy odeszliśmy od władzy.
I, proszę państwa, wreszcie, panie ministrze, pro-
szę odpowiedzieć na konkretne pytanie, bo chciałbym
też usłyszeć coś konkretnego: Ile samorządy stracą
na tym budżecie, ile dostaną mniej pieniędzy w róż-
nych formach (Dzwonek), które im przysługują, na
ile zmniejszą się ich dochody, na ile to utrudni im
wykonywanie zadań nałożonych przez ustawy? Dla-
już zwolniono, a dalsze zwolnienia się szykują. Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Głos ma pani posłanka Bożena Szydłowska, Plat-
forma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Bożena Szydłowska:
Pani Marszałek! Pani Minister! Środki unijne
stanowią znaczny wkład w rozwój gospodarczy kraju.
Współfinansują zadania związane ze wzrostem za-
trudnienia i są źródłem bezpośredniego wsparcia
inwestycji i przedsiębiorców.
Chciałabym zapytać, jaki jest stosunek procentowy
i kwotowy środków zaprojektowanych i wydatków na
te programy na 2011 r. w stosunku do przewidywane-
go wykonania 2010 r. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Głos zabierze pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo
i Sprawiedliwość.
Poseł Kazimierz Moskal:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałem zacząć
od podziękowania panu ministrowi Rostowskiemu za
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Kazimierz Moskal
to, że miał pewną wizję, za to, że jest takim erudytą,
że ta kultura grecka jest mu znana. Powiem, że na
tej podstawie ja też mam wizję: jest Odyseusz, jest
statek, jest szczęśliwa wyspa, statek płynie, tylko że
na tym statku jest puszka Pandory, a w tej puszce
Pandory jest Gargamel. A akurat dokąd nas ten Gar-
gamel może wieźć, to myślę, szanowni państwo, że
możecie wiedzieć.
Druga sprawa: pan minister wpłynął też i na moją
postawę, żebym przeprosił Polaków. I pragnę prze-
prosić Polaków, szanowni państwo, za, można powie-
dzieć, haniebną dystrybucję środków przez rząd pana
premiera Tuska, pieniędzy, które były przeznaczone
dla tych, którzy są poszkodowani przez powódź. W
tym przypadku nie decydowały kryteria szkód, tylko
kryteria polityczne. Były samorządy, gdzie były
ogromne straty, a nie było żadnych środków. To jest
hańba i za to pan minister Rostowski i rząd powinni
przeprosić tych ludzi.
Wiele było mówione o powodzi. Były zapewnienia
pana premiera Tuska, pana ministra Millera, że oto
teraz podejmiemy zdecydowane działania, żeby nad-
robić te lata zaniedbań. (Dzwonek) Mam pytanie: Ile
środków należy przeznaczyć na wszystkie inwestycje
przeciwpowodziowe, a ile środków jest w budżecie na
2011 r.?
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Poseł Kazimierz Moskal:
Kolejne pytanie: Czy ci, którzy zostali pominięci
przy nagradzaniu za solidną pracę przy powodzi,
strażacy, w 2011 r. będą uwzględnieni, czy też nie
będą uwzględnieni?
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Panie pośle, dziękuję panu uprzejmie.
Poseł Kazimierz Moskal:
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
189
Poseł Marek Polak:
Dziękuję bardzo.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak
wiadomo, tegoroczna powódź wyrządziła ogromne
szkody na terenie całego kraju, a przywrócenie pier-
wotnego stanu i całkowite usunięcie jej skutków bę-
dzie wymagało od przyszłorocznego budżetu ogrom-
nych, znacznych nakładów finansowych, które po-
winny się w tym budżecie znaleźć.
Istnieje też potrzeba pilnego zażegnania zagro-
żeń, które wspomniana powódź ujawniła. Jednym z
nich jest np. szybko postępująca zmiana koryta rzeki
Skawy, niebezpiecznie zbliżającej się do prawobrzeż-
nej części Wadowic, stanowiąc obecnie realne zagro-
żenie dla 170 budynków i przedsiębiorstw zatrudnia-
jących około 1000 osób.
Zarówno władze miasta, jak i przedstawiciele Re-
gionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie
są zgodni, że bez zdecydowanych działań i oczywi-
ście, co za tym idzie – środków finansowych, najbliż-
sza powódź bądź nawet dłuższe opady deszczu mogą
spowodować przerwanie wałów i zalanie tej części
miasta. Podobna sytuacja dotyczy na pewno wielu
miejsc na terenie całego kraju.
Stąd moje proste pytanie do pana ministra: Czy
środki zabezpieczone w przyszłorocznym budżecie są
wystarczające na realizację koniecznych zabezpieczeń
przeciwpowodziowych realizowanych przez Regional-
ny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz inne
instytucje odpowiedzialne za wykonanie tych zadań
na terenie całego kraju? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zada pan poseł Wiesław Janczyk, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Wiesław Janczyk:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na finansach pu-
blicznych zna się u nas coraz więcej osób. I dobrze.
Wiedza ta szczególnie poszerzyła się po uruchomie-
niu licznika zadłużenia, który przypomina, że mamy
do oddania już ponad 700 mld zł długu.
Jeśli porównamy projekt budżetu z pierwszego
roku rządu Platformy, tj. z 2008 r., do tego przedło-
żonego dzisiaj, to obsługa zadłużenia kosztuje rocz-
nie więcej o ponad 11 mld zł. Zapewne przydałyby się
te pieniądze na likwidację skutków klęsk powodzi i
osuwisk, a trzeba zapłacić odsetki wierzycielom.
Koszty obsługi długu za rządów PO wzrosły o ponad
25%. Jak rząd zamierza wyjść z tej spirali wzrostu
kosztów obsługi zadłużenia?
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
190 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Wiesław Janczyk
Na koniec jeszcze sprawa jednych przeprosin, o
które z tej trybuny dzisiaj zabiegał minister Rostow-
ski. We wczesnej fazie kryzysu opozycja oczekiwała
na zwiększenie przez rząd deficytu po to, aby można
było kontynuować i dokończyć rozpoczęte inwestycje,
ale rząd nie miał tej odwagi i na dziś szereg inwesty-
cji takich jak budowa obiektów użyteczności publicz-
nej, np. siedziby Policji, czy obiektów straży zawodo-
wej w Polsce czeka na dokończenie, a kierujący tymi
jednostkami proszą w biurach poselskich o pomoc,
bo w 2008 r. zgoniono firmy i robotników z budowy,
ludzie poszli na bezrobocie, a prace budowlane zawie-
szono do dzisiaj z tzw. oszczędności. Niedługo zdez-
aktualizują się tam pozwolenia budowlane, z ziemi
wystają zaledwie kikuty niedokończonych budowli, a
wykonawcom trzeba zapłacić z publicznej kiesy duże
kary za wycofanie się z umowy. (Dzwonek)
Samorządy w takiej sytuacji zachowały zimną
krew i utrzymały harmonogramy robót inwestycyj-
nych. Skorzystały na tym, bo wykonawcy, by utrzy-
mać swoją płynność finansową, licytowali w przetar-
gach bardzo niskie ceny za wykonawstwo. Rząd tej
odwagi nie prezentował i dzisiaj za to samo musi za-
płacić często o 50% więcej.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję bardzo.
Poseł Wiesław Janczyk:
Koszt pieniądza na poziomie nawet 6% nie uza-
sadnia…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, panie pośle.
Poseł Wiesław Janczyk:
…utraconych w ten sposób korzyści. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos zabierze pan poseł Zbigniew Chmielowiec,
Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Zbigniew Chmielowiec:
Szanowna Pani Marszałek! Państwo Ministrowie!
Wysoka Izbo! Rzeszów jest jedynym miastem, które
nie ma dobrego bezpośredniego połączenia z Warsza-
wą. Najkrótsze możliwe połączenie to trasa Rzeszów
– Kolbuszowa – Ocice – Skarżysko-Kamienna – War-
szawa.
Jednym z odcinków o najgorszym stanie technicz-
nym była linia kolejowa nr 71 na odcinku Rzeszów
– Kolbuszowa – Nowa Dęba – Ocice. W latach 2006–
–2010 na modernizację tej linii poniesiono nakłady w
kwocie 218 mln zł. Wykonano m.in. remont na-
wierzchni torowej o długości 69 km, zmodernizowa-
no dworzec kolejowy w Kolbuszowej.
Aby zakończyć wszelkie prace na tym odcinku,
oczywiście bez elektryfikacji, niezbędna jest w budże-
cie na rok 2011 kwota 27,3 mln zł na przebudowę sta-
cji Nowa Dęba-Rozalin i włączenie jej do lokalnego
centrum sterowania w Kolbuszowej. Stąd moje pyta-
nie: Czy w budżecie państwa na rok 2011 są środki
finansowe na realizację tego zadania i jakie są szanse
na jego ukończenie w perspektywie Euro 2012?
I drugie pytanie. Moje rodzinne miasto Kolbuszo-
wa jest miastem położonym przy drodze krajowej
Rzeszów – Radom – Warszawa. Dziennie przez rondo
położone w tym mieście przejeżdża około 15 tys. po-
jazdów. Tworzą się duże korki powodujące irytację i
zdenerwowanie kierowców. Mieszkańcy tworzą lokal-
ny komitet na rzecz budowy obwodnicy, pojawiają się
głosy o blokadzie drogi. (Dzwonek) Czy jest możliwe
rozpoczęcie prac przygotowawczych przy budowie
obwodnicy Kolbuszowej w roku 2011, a jeżeli nie, to
jaka jest perspektywa…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Zbigniew Chmielowiec:
…realizacji tej inwestycji? Dziękuję bardzo. (Okla-
ski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pan poseł Stanisław Ożóg, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Stanisław Ożóg:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kilka konkretnych
pytań.
Panie Ministrze! Mam pytanie odnośnie do S19:
Ile ekspresówki zostało z tej ekspresówki S19? Jaka
ostatecznie ma to być droga? Czy ostatecznie będą
osiągnięte parametry drogi ekspresowej?
Kolejne pytanie: Kiedy będzie realizowany dalszy
odcinek od Stobiernej do Sokołowa, później odcinek
Sokołów – Nisko, węzeł Zapacz i dalej w kierunku
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Stanisław Ożóg
Kuźnicy Białostockiej? Kto będzie realizatorem tego
przedsięwzięcia? Czy nadal będzie to, jak dotychczas
była mowa, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i
Autostrad, czy też może spółka? Jeśli spółka, to gdzie
jest siedziba tej spółki?
Kolejne pytanie. Na jakie lata przewidziana jest
realizacja i zakończenie inwestycji drogowej na od-
cinku od Rzeszowa do Kuźnicy Białostockiej?
Ostatnie pytanie. Czy rząd wystąpił w tym roku
do Komisji Europejskiej o wpisanie drogi S19 na od-
cinku od Rzeszowa do Kuźnicy do korytarza trans-
europejskiego, bo odcinek od Rzeszowa do Barwinka
był już wcześniej wpisany? Dziękuję bardzo i proszę
o udzielenie odpowiedzi na piśmie. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pani posłanka Marzenna Drab, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Marzenna Drab:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Kilka danych z projektu przedłożonego na 2011 r.:
Kancelaria Prezydenta RP – wzrost środków na 2011 r.
o 14,7%, rzecznik praw dziecka – o 18%, Krajowa
Rada Radiofonii i Telewizji – o 30,8%. Stawiam w
tym miejscu pytanie: Czy rzeczywiście trudny budżet
będzie dotykał wszystkich w jednakowej mierze?
Fundusz Pracy to następna rzecz, nad którą
chciałabym się chwilę zatrzymać. Jest tu mowa o
zmniejszeniu o ponad 4 mld zł, czyli jest o 67% mniej.
W stosunku do roku 2010 przewidziano na aktywne
formy o 54% mniej, interwencje – o 56% mniej, sty-
pendia – o 62% mniej, tworzenie miejsc pracy – aż o
83% mniej, roboty publiczne – zmniejszenie o 70%.
Proszę państwa, z obliczeń wynika, że 250 tys. osób
bezrobotnych nie zostanie objętych wsparciem, ta-
kim jak aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu,
czy wsparciem związanym z tworzeniem miejsc pra-
cy. Miejsc pracy, tworzonych dzięki wsparciu ze środ-
ków z Funduszu Pracy, będzie o 90 tys. mniej. Czy
jest to właściwy kierunek gwarantujący wzrost za-
trudnienia i rozwój przedsiębiorczości?
Panie Ministrze! Pan zakłada, że 400 tys. osób
znajdzie w przyszłym roku pracę. Chciałabym usły-
szeć, jak pan zamierza to osiągnąć. (Dzwonek) Chcia-
łabym jeszcze zapytać: Czy jest to świadome działa-
nie rządu PO i PSL? Czy Polacy mają nadal wyjeż-
dżać z kraju w poszukiwaniu pracy? Przecież kiedy
prowadził pan kampanię, jeździł pan na Wyspy Bry-
tyjskie i zachęcał Polaków, żeby panu uwierzyli, że
będą mogli wrócić do kraju. Mówił pan, żeby zagło-
sowali...
191
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Poseł Marzenna Drab:
...bo tutaj znajdą miejsce dla siebie, znajdą pracę
i pieniądze na utrzymanie swoich rodzin. Myślę, że
ten budżet jest odpowiedzią, ale negatywną. Dzięku-
ję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Głos zabierze pani posłanka Maria Nowak, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Maria Nowak:
Pani Marszałek! Kiedy przemawiał pan minister,
nie wiedziałam, czy śmiać się, czy płakać. Nie można
było odbierać tej wypowiedzi z powagą należną po-
ruszanemu tematowi, jakim jest budżet państwa.
Moje pytanie dotyczy szkolnictwa wyższego. Prosiła-
bym, aby odpowiedź na to pytanie potraktować z
pełną powagą. Otóż doktoranci są studentami stu-
diów trzeciego stopnia, ale ich pozycja jest o wiele
gorsza od pozycji innych studentów. Tylko niewielka
część doktorantów dostaje stypendia, ponieważ mi-
nisterstwo przekazuje uniwersytetom tylko część
minimalnej sumy przypadającej na stypendia dla
doktorantów, a uczelnie nie mają środków, by tę po-
zostałą kwotę dopłacić. Pierwsze pytanie: Czy to się
zmieni w roku 2011?
Drugi problem to płace, jakie otrzymują ci młodzi
ludzie, którzy po zrobieniu doktoratu decydują się
zostać na uczelni. Chociaż nie ma pana ministra, za-
dam pytanie. Czy pan minister wie...
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Jest pan minister.
Poseł Maria Nowak:
Ale ja chciałam zapytać pana ministra. Czy pan
minister wie...
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Jest pan minister. (Oklaski)
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
192 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Maria Nowak:
Przepraszam, nie zauważyłam. Dziękuję bardzo.
Pan minister może umiałby odpowiedzieć na to
pytanie, ale już sama odpowiem. Czy pan minister
wie, ile zarabiają młodzi adiunkci na naszych wyż-
szych uczelniach? Otóż ich zarobki netto wynoszą
ok. 2 tys. zł. Proszę sprawdzić. Jak za takie pieniądze
utrzymać rodzinę, bo są to w większości ludzie, któ-
rzy mają rodzinę? Jak rozwijać się naukowo, prowa-
dzić badania? Czy ci młodzi naukowcy dostaną w
2011 r. podwyżkę? (Dzwonek) Jeśli nie, to nie mów-
my w ogóle o reformie, nowelizacji ustawy o szkol-
nictwie wyższym.
Ostatnia rzecz. W budżecie zadaniowym na str.
116 czytamy, że wsparcie finansowe na inwestycje w
infrastrukturę ochrony zdrowia otrzymają szpitale
kliniczne, w miastach takich jak: Białystok, Byd-
goszcz, Gdańsk, Kraków, Łódź...
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Maria Nowak:
Wrocław i Warszawa. Dlaczego nie uwzględniono
w tym zadaniu żadnych środków dla Śląska?
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Maria Nowak:
Nic. Pięciomilionowa aglomeracja nie dostanie w
ogóle środków.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Sojusz
Lewicy Demokratycznej.
Bardzo proszę.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mamy do czynie-
nia z napięciami na rynku pracy. Szczególnie trudna
sytuacja jest wśród ludzi młodych, w małych mia-
steczkach, w środowiskach wiejskich. Dzisiaj znale-
zienie przez młodych ludzi pracy graniczy z cudem.
Dlatego też w wielu miejscach zarówno pracodawcy,
jak i młodzi ludzie liczą na pomoc ze środków z Fun-
duszu Pracy. W nich upatrują swą szansę. W drugiej
połowie roku tych środków zazwyczaj już brakuje,
m.in. na staże, przygotowanie zawodowe czy inne
formy aktywizacji prowadzone we współpracy z sa-
morządami, jak prace interwencyjne czy roboty pu-
bliczne. Z tych przesłanek, z dyskusji, wynika jedno-
znacznie, że przyszły rok nie będzie lepszy, jeśli cho-
dzi o sytuację na rynku pracy.
Co było powodem, że rząd, przygotowując plan
finansowy Funduszu Pracy, założył tak znaczące
zmniejszenie środków, o ponad 4 mld zł, na aktywne
formy zwalczania bezrobocia? Niepokoi zwłaszcza
fakt, że kiedy bezrobotny ma wziąć sprawy we wła-
sne ręce, proponuje się zmniejszenie przyznawanych
bezrobotnym środków na rozpoczęcie działalności
gospodarczej o ponad 1 mld zł. Czy to tylko i wyłącz-
nie kwestia Funduszu Pracy, czy są inne środki, na
przykład z Unii Europejskiej, które będą wzmacniać
działania związane z aktywizacją osób bezrobotnych,
zwłaszcza te adresowane do ludzi młodych, a także
takie jak „Program 50+”? Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pan poseł Adam Rogacki, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Adam Rogacki:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Z jednej strony słyszymy o zielonej wyspie, a z drugiej
strony okazuje się, że po raz kolejny sięga się do kie-
szeni Polaków, którzy przecież w tym roku doświad-
czyli już chociażby dwukrotnej podwyżki cen gazu, a
mówi się o kolejnej w przyszłym roku, która będzie
wynikała chociażby ze zwiększonej akcyzy, a jedy-
nym rozwiązaniem jest podwyżka VAT.
Jeżeli chodzi o podwyżkę VAT-u, chciałbym zapy-
tać: Czy pan minister brał pod uwagę kwestię finan-
sów samorządów? Samorządy, jak wiemy, nie mają
możliwości odliczenia VAT-u od wydatków inwestycyj-
nych, co powoduje, że w przyszłym roku będą miały
de facto dużo mniej pieniędzy, ponieważ będą musiały
zapłacić wyższy VAT bez możliwości jego odliczenia.
Pytanie to pojawiło się w związku z VIII Kongre-
sem Miast Polskich, który odbył się w moim rodzin-
nym mieście, w Kaliszu. Mówiono tam, że samorządy
obciążane są nowymi obowiązkami, a nie idą za tym
żadne pieniądze. Ta podwyżka VAT dotknie również
tych samorządowców, którzy chcąc inwestować, nie
będą mieli możliwości odliczenia VAT-u, będą więc
płacić wyższy VAT.
Kolejne pytanie. Żyjemy w okresie spowolnienia
gospodarczego. Rośnie bezrobocie. Dlaczego w tym
budżecie szuka się oszczędności tam, gdzie nie po-
winno się ich szukać? Dlaczego planuje się zmniej-
szyć o połowę środki na różne formy aktywizacji osób
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Adam Rogacki
bezrobotnych? Przecież te formy aktywizacji były
skuteczne, bo jedni otrzymywali dofinansowanie na
założenie własnej firmy, drudzy mieli możliwość od-
bycia stażu, co powodowało, że albo ludzie otwierali
własny biznes, a jeżeli to się powiodło, pojawiały się
nowe miejsca pracy, albo ci, którzy odbywali staż,
zostawali zatrudniani na dłuższy okres. Dzisiaj, gdy
rośnie bezrobocie, a jest ono dużo większe niż na
przykład trzy lata temu, rząd, szukając oszczędności,
sięga tam, gdzie sięgać nie powinien. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Andrzej Walkowiak, poseł nie-
zrzeszony.
Bardzo proszę.
Poseł Andrzej Walkowiak:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie
Ministrze! Czasem poszczególne decyzje mówią bar-
dzo dużo o polityce rządu. Tak niewątpliwie jest w
przypadku ochrony zabytków, gdzie cięcia są bardzo
drastyczne, z ponad 80 do 35 mln zł. Przypomnę, że
za czasów rządu Prawa i Sprawiedliwości było na to
140 mln zł. Decyzja rządu to w praktyce przyzwolenie
na niszczenie wielu zabytków i przerwanie prac re-
nowacyjnych.
W związku z tym pytam: Jakie są powody tej dra-
stycznej decyzji? Przecież budżet ministra kultury,
jak pan minister obwieszcza z dumą, nie uległ zmniej-
szeniu. Czy są to uprzedzenia ideologiczne, w myśl
których mecenat nad zabytkami należy odesłać do
historii? Czy na tę decyzję miał wpływ fakt, że więk-
szość zabytków w Polsce to zabytki sakralne, kościo-
ły? Czy jest to jakaś forma restrykcji wobec Kościoła,
zemsty na Kościele? Co się stało, że wydatki na ten
cel w ciągu trzech lat spadły ze 140 do 35 mln zł?
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Jan Kochanowski, Sojusz
Lewicy Demokratycznej.
Bardzo proszę.
Poseł Jan Kochanowski:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Chciałbym za-
dać pytanie w kontekście zmniejszenia subwencji dla
samorządów. Subwencja dla samorządów zmniejsza
193
się o 12,5%, gminy – 2,5%, województwa – 34%. Mó-
wicie państwo, że dotrzymujecie słowa, nauczyciele
otrzymują podwyżkę o 7%. Skoro samorząd dostanie
mniej pieniędzy, to kto wypłaci te podwyżki dla na-
uczycieli? Oczywiście powiedzą państwo, że według
algorytmu wszystko się zgadza, tylko problem polega
na tym, że samorządy nie będą miały pieniędzy w
kasie i nie będą mogły realizować w sposób płynny
zadań, które na nie nałożono.
Chciałbym też odnieść się do tzw. janosikowego.
W ustawie budżetowej na ten rok rząd przygotował
inne zasady naliczania tzw. janosikowego. Tak na-
prawdę idziecie państwo w takim kierunku, żeby
województwo mazowieckie zapłaciło do tej wspólnej
kasy mniej, ale pozostałe województwa nie otrzyma-
ją zapisanych w tym podziale środków. Jest to rok
wyborczy, mówicie państwo: zgoda, dajemy wam tu-
taj oddech, a pozostałym zabieramy. Stąd też pytam,
czy zadania nałożone na pozostałe województwa rze-
czywiście będą mogły być realizowane. (Dzwonek)
Apelujecie państwo do nas o konkretne propozy-
cje, rozwiązania do ustawy budżetowej, więc na za-
kończenie spytam tylko, ile w ubiegłym roku przyję-
to poprawek opozycji, ile propozycji uzgodniono.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Jan Kochanowski:
Jeśli składane propozycje mają być odrzucane,
rzeczywiście nie ma to sensu. Dziękuję bardzo i prze-
praszam.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Głos zabierze pan poseł Piotr Cybulski, Prawo i
Sprawiedliwość.
Poseł Piotr Cybulski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Przejmuje pan do budżetówki Lasy Państwowe. Po
stronie przychodów zapisuje pan sobie ponad 5 mld,
a po stronie wydatków – 3 mld. Czy zapisuje pan so-
bie to, że lasy są niedoinwestowane w kwocie ok. 20
mld? Czy dyrektor generalny Lasów Państwowych,
w których nigdy nie było pieniędzy, bo taka jest isto-
ta gospodarki w Lasach Państwowych, uzbierał nagle
na kontach kwotę iluś tam miliardów, ok. 2 mld,
może troszeczkę więcej? Czy on sam wpadł na taki
pomysł, żeby nie wykonywać w 2008 r. zabiegów ho-
dowlanych i robić jakąś górkę pieniędzy? Pieniądze
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
194 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Piotr Cybulski
ze sprzedaży drewna powinny wrócić chociażby po-
przez udostępnianie drzewostanów do produkcji. Czy
musimy robić w tej chwili coś, co odbędzie się kosz-
tem zakładów usług leśnych? Taki stan rzeczy, jaki
jest dzisiaj między dyrekcją Lasów Państwowych a
drzewiarzami, a więc jednym z najlepszych przemy-
słów świata, przemysłem meblarskim, jeszcze nigdy
nie zaistniał. Czy pan o tym wie? Kiedy lasy przejdą
do budżetówki, te problemy – panie ministrze, mówię
to z wielką życzliwością dla pana – podwoją się. W
roku 2011 będzie pan miał problem. Proszę się temu
przyjrzeć. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Jerzy Gosiewski.
Przepraszam, panie pośle, pan minister Jan Vin-
cent-Rostowski pragnie zabrać głos.
Bardzo proszę.
Minister Finansów
Jan Vincent-Rostowski:
Po prostu chciałbym wyjaśnić coś panu posłowi,
który pytał o lasy. Nie ma żadnej intencji, żeby lasy
były częścią budżetu państwa. Po prostu lasy są czę-
ścią Skarbu Państwa i wobec tego jest naturalne, że
są częścią sektora finansów publicznych, tak samo
jak Warszawa, Gdańsk, a także różne instytucje, któ-
re są zupełnie oddzielne i niezależne od budżetu pań-
stwa. Z punktu widzenia lasów, taka jest nasza in-
tencja, nie nastąpi żadna zmiana, jeśli chodzi o ich
funkcjonowanie.
(Poseł Marek Suski: To po co to robicie?)
To jest porządkowanie, bo wy tego nie uporząd-
kowaliście i jak zawsze zostawiliście po prostu ten
sam bałagan.
(Poseł Marek Suski: Jak wy to uporządkujecie, to
Polska upadnie.)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Jerzy Gosiewski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
W tej samej sprawie chciałbym zapytać, kto jest od-
powiedzialny, panie ministrze, za wprowadzenie do
Wieloletniego Planu Finansowego Państwa na stro-
nie 25 wyjątkowo niebezpiecznego zapisu o treści:
Dodatkowym czynnikiem o charakterze instytucjo-
nalnym, jednak mającym mniejszy wpływ na wynik
sektora finansów publicznych, jest zakwalifikowanie
w ramach planowanej nowelizacji ustawy o finansach
publicznych do podmiotów sektora finansów publicz-
nych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy
Państwowe? Kto jest za to odpowiedzialny? Kto to
wymyślił? Ten ktoś powinien odpowiedzieć przed
społeczeństwem. Ten błędny zapis spowodował po-
wstanie kolejnych niebezpiecznych projektów ustaw
zmieniających ustawę o finansach publicznych i roz-
porządzenia ministra finansów.
Wczoraj, panie ministrze, panie premierze – gdzie-
kolwiek pan jest, niech pan posłucha swojego społe-
czeństwa – na posiedzeniu sejmowej Komisji Ochrony
Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa spe-
cjalnie poświęconym tylko temu problemowi prak-
tycznie wszyscy, z wyjątkiem przedstawicieli mini-
stra finansów, byli zdecydowanie przeciwni propono-
wanym rozwiązaniom, które szczególnie mocno
osłabiłyby Lasy Państwowe. Po kilku latach musia-
łyby być one sprywatyzowane. Panie ministrze, niech
pan nie kiwa głową. Odebranie funduszu leśnego
i funduszu stabilizacyjnego zniszczyłoby Lasy Pań-
stwowe. Jeżeli panu trudno to zrozumieć, to niech
pan popyta specjalistów. Wniosek Polaków, panie
ministrze, jest jeden. (Dzwonek) Winien pan w trybie
natychmiastowym wycofać się z tych niszczących
Lasy Państwowe pomysłów. Panie ministrze, w
związku z odpowiedzią udzieloną Wysokiej Izbie, a
przede wszystkim naszemu społeczeństwu, na zde-
cydowany sprzeciw wobec proponowanych rozwiązań
prosiłbym o zaprzestanie wprowadzania nas, Pola-
ków, w błąd. Chodzi o to, żeby nie uspokajać ludzi
mówieniem, iż nie będzie prywatyzacji.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Jerzy Gosiewski:
Projektowane przez pana rozwiązania są bowiem
tym bardziej groźne, że w sposób ukryty, okrężny,
planuje pan zniszczyć lasy, które dotychczas są i po-
winny być naszym polskim, narodowym dobrem.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Głos z sali: Brawo.)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Marek Matuszewski, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Marek Matuszewski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Nikt na świecie, żaden rząd, który próbował, nie po-
budził gospodarki, podwyższając podatki. Rząd Plat-
formy Obywatelskiej, podwyższając VAT, spowoduje
zapaść w rozwoju naszego kraju. Ma być podwyższo-
ny VAT na towary i usługi, co spowoduje skrajną
biedę w najbiedniejszych warstwach społeczeństwa.
Podwyżka akcyzy na paliwo spowoduje podwyższenie
cen w całej gospodarce. Brak odliczenia VAT w zaku-
pie samochodów z tzw. kratką spowoduje zapaść
w zakupach nowych samochodów już od przyszłego
roku. To jest blokowanie rozwoju przedsiębiorczości
przez rząd Platformy Obywatelskiej.
Panie ministrze, był taki minister finansów, któ-
ry nie chciał się zgodzić na obniżkę akcyzy na alko-
hol, argumentując, że będą mniejsze wpływy do bu-
dżetu. W końcu pod naporem argumentów zgodził
się jednak i obniżył akcyzę. Cóż się okazało? Po sze-
ściu miesiącach od obniżki akcyzy wpływy do budże-
tu z tego podatku były większe niż przed obniżką,
czyli w roku poprzednim. Dlaczego były większe?
Ponieważ społeczeństwo kupowało alkohol z legal-
nych źródeł, a nie z szarej strefy, bo ceny się wyrów-
nały. To jest przykład do naśladowania, panie mini-
strze. Panie ministrze, kto podnosi podatki, niszczy
gospodarkę, a jednocześnie wzmacnia szarą strefę.
Czy Platformie chodzi o to, aby wzmacniać szarą
strefę? Niech pan odpowie.
Na zakończenie sprawa lokalna. Co z drogą S14,
obwodnicą Zgierza, Aleksandrowa Łódzkiego i in-
nych pobliskich miast? Kiedy wreszcie ta potrzebna
mieszkańcom droga będzie wybudowana? Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Zbigniew Babalski, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Zbigniew Babalski:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Region warmińsko-mazurski, szczególnie Żuławy
Elbląskie, pokryty jest dużą liczbą urządzeń melio-
racji podstawowych i osłon przeciwpowodziowych.
Na szczęście w tym roku nie mieliśmy w naszym
regionie takiego dramatu, jaki miała pozostała
część Polski, myślę o powodziach. Ale do czego zmie-
rzam? W 2010 r., czyli w roku bieżącym na utrzy-
manie bieżące, na potrzeby oszacowane na 33,5 mln
zł wydatki z budżetu państwa zostały zrealizowane
w 38%. (Gwar na sali) Dramatyczna sytuacja robi
się w roku 2011, ponieważ na zgłoszone przez woje-
wodę potrzeby – dysponuję pismem wojewody, już
195
szuka ratunku u opozycji – w wysokości 35 500 tys.
zł zapisano 11 625 tys. zł.
Panie ministrze, mówił pan tu dużo o odpowie-
dzialności, że to jest odpowiedzialny budżet. Czy to
rzeczywiście jest odpowiedzialny budżet, przeznacza-
nie tak niskiej kwoty na bieżące utrzymanie urzą-
dzeń, powtarzam, na utrzymanie, nie na inwestycje?
A pytanie brzmi: Czy w budżecie państwa znajdą się
środki finansowe na bieżące utrzymanie urządzeń
melioracji, szczególnie w rejonie Żuław Elbląskich?
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pani posłanka Krystyna Skowrońska.
Nie ma pani poseł.
Głos zabierze pani posłanka Magdalena Gąsior-
-Marek, Platforma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Magdalena Gąsior-Marek:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pani
Minister! Wysoki Sejmie! Mam trzy pytania, dwa
kieruję do pana ministra finansów, jedno do pani mi-
nister edukacji narodowej. Wiadomo, że dług publicz-
ny narastał przez kilkanaście lat, w tym za rządów
PiS. Mam pytanie, o ile wzrósł dług publiczny za rzą-
dów PiS w latach 2005–2007? Kolejne pytanie doty-
czy planu konsolidacji finansów publicznych. Czy
projekt budżetu na rok 2011 jest bazą dla tego planu
lub czy przyszły rok jest już pierwszym rokiem reali-
zacji tego planu? Ostatnie pytanie kieruję do mini-
ster edukacji narodowej. Jaki będzie poziom podwy-
żek płac nauczycieli w roku budżetowym 2011? Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Głos zabierze pan poseł Witold Sitarz, Platforma
Obywatelska.
Poseł Witold Sitarz:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie
Ministrowie! Jedno krótkie pytanie. W budżecie są
3 mln na jeden z programów wieloletnich, mianowicie
na budowę drogi wodnej między Zalewem Wiślanym
a Zatoką Gdańską. Cały program ma pochłonąć
417 mln zł. Moje pytanie: Jak się to ma do otwarcia
Cieśniny Pilawskiej? Czy będziemy ten program da-
lej realizować, czy też już można swobodnie korzy-
stać z przejścia na wodach rosyjskich? Jeśli tak, to
właściwie cóż te 3 mln znaczą? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
196 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pani posłanka Krystyna Skowroń-
ska, Platforma Obywatelska.
Poseł Krystyna Skowrońska:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Sza-
nowni Panie i Panowie Posłowie! Chciałabym zapy-
tać o dwie rzeczy, bo myślę, że w tej debacie powin-
niśmy sobie usystematyzować kilka kwestii. Chcia-
łabym zapytać, odczarować to, co państwo tak zakli-
nacie: sprawę dotyczącą rachunku Lasów Państwo-
wych. Czy skoro lasy są państwowe, to, panie mini-
strze, czy one nie powinny należeć do finansów pu-
blicznych, a ich środki nie powinny w sposób gospo-
darny (o jakim mówimy) znaleźć się na wspólnym
rachunku? W tym zakresie jest to majątek Skarbu
Państwa i jego środki powinny być wliczane do sek-
tora finansów publicznych po stronie tego, co mają.
I druga rzecz, ważna w przyszłorocznym budże-
cie. Mamy większe środki m.in. na usuwanie skut-
ków klęsk żywiołowych, tych, które takie straty po-
czyniły samorządom i obywatelom. W jaki sposób te
środki w zakresie promes będą przekazywane do sa-
morządów, aby można było zrekompensować straty,
które mają samorządy w infrastrukturze w wyniku
powodzi lub, powiedziałabym, które są potrzebne do
odbudowania tych strat. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Zbysław Owczarski, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Zbysław Owczarski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym zwró-
cić się do pana premiera. Mam nadzieję, że pan mi-
nister Rostowski, który teraz jest bardzo zajęty…
(Poseł Jan Kulas: Konsultujemy teraz, panie po-
śle. Cały czas konsultujemy budżet!)
…przekaże mu jednak moje pytanie. Pan premier
w swym exposé sejmowym w 2007 r. powiedział mię-
dzy innymi, że hańbą jest, iż Polska zajmuje jedno
z ostatnich miejsc w Europie pod względem stopnia
zatrudnienia osób niepełnosprawnych.
W projekcie budżetu na rok 2011 rząd przewiduje
zmniejszenie dotacji dla budżetu Państwowego Fun-
duszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z 30 do
17%, to jest ok. 800 mln zł. Efektem tego będzie
zmniejszenie dopłat dla pracodawców, którzy zatrud-
niają osoby niepełnosprawne, a w konsekwencji
zwiększenie liczby osób w tej grupie, które pozostaną
bez pracy. Czy to nie będzie hańbą dla pana rządu,
nieobecny panie premierze?
Ale jest jeszcze czas, by wycofać się z drastyczne-
go oszczędzania na najsłabszych, bo niepełnospraw-
nych obywatelach naszego państwa. O to do pana
dzisiaj apeluję z tego miejsca. Dziękuję za uwagę.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Ja również dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pani posłanka Elżbieta Rafalska,
Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Elżbieta Rafalska:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Trzy krótkie pytania. Gorzów to miasto wojewódz-
kie, to miasto, które od niedawna, po wielu latach
oczekiwania, ma bardzo ładny, odnowiony dworzec
kolejowy. Paradoks polega na tym, że na ten dworzec
zajeżdża coraz mniej pociągów i coraz mniej pocią-
gów odjeżdża z Gorzowa do Warszawy, Krakowa. Jest
znacznie gorzej, niż było 10 lat temu. Na spotkaniu
parlamentarzystów z lubuskiego zespołu parlamen-
tarnego z przedstawicielami resortu mówiono nam,
że to jest spowodowane trudną sytuacją kolei, a gdy-
by sytuacja finansowa w kolejnym roku poprawiła
się, to możemy liczyć na to, że z Gorzowa do Warsza-
wy będzie można dojechać jednym pociągiem. Do
Warszawy jadę średnio ok. 6 godzin. Na co możemy
liczyć w roku 2011?
Następne pytanie. Panie ministrze, sporo pan
mówił i surowo oceniał zadłużenie samorządów, któ-
re jest różnie szacowane. Mówi się o tym, że to jest
teraz 40 mld, a na koniec roku może to być 50 mld
zł. Może więcej jakichś precyzyjniejszych danych?
Trzecie pytanie: Proszę mi powiedzieć, kto opra-
cował tę fantastycznie optymistyczną prognozę do-
tyczącą bezrobocia na koniec roku, która ma dopro-
wadzić do uzyskania na koniec 2011 r. wskaźnika
bezrobocia wynoszącego 9,9, a na koniec bieżącego
roku – 12,3. To wydaje się zupełnie nieprawdopodob-
ne (Dzwonek), jeżeli jeszcze weźmie się pod uwagę to,
że drastycznie zmniejszy się środki na aktywne prze-
ciwdziałanie bezrobociu i tworzenie nowych miejsc
pracy. Jest to zupełnie nierealny, tylko życzeniowy
wskaźnik. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Michał Wojtkiewicz z klubu Prawo
i Sprawiedliwość zabierze głos.
Bardzo proszę.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Michał Wojtkiewicz:
Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Wysoka Izbo!
Panie ministrze, w TVN24 jest taki program „Świat
według Jacka”. Dzisiaj zaprezentował pan świat we-
dług Jacka Vincent-Rostowskiego, może nie świat,
ale Polskę. Polska jawi się tam jako wyspa ludzi
szczęśliwych, niestarzejących się. Mówi pan, że chce
wysłać cały naród, wsadzić na łódź, zaprasza pan na
tę łódź, mówi, że morze jest spokojne, tylko że ta łódź
jest dziurawa. Tę dziurę, czyli to, jak szybko płyną
długi, to pan profesor Balcerowicz pokazuje na swo-
im zegarze.
Panie ministrze, wysyła pan nas chyba w krainę
wiecznych łowów. W związku z tym chciałbym przy
okazji zapytać pana ministra, bo już wiemy, że zasiłki
pogrzebowe są znoszone, są coraz mniejsze, już wiemy,
dlaczego, teraz chciałbym zapytać, skoro niszczy pan
naród polski, to kiedy pan przestanie niszczyć Lasy
Państwowe? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pan poseł Sławomir Kopyciński, Sojusz
Lewicy Demokratycznej.
Nie ma pana posła.
Pan poseł Stefan Strzałkowski, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Bardzo proszę...
Pani posłanka Ewa Malik, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Bardzo proszę, pani poseł. Cieszę się, że pani jest.
Poseł Ewa Malik:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Dlaczego tak drastycznie obniżyliście państwo w pro-
jekcie budżetu środki na Fundusz Pracy, na aktywne
formy przeciwdziałania bezrobociu? W bieżącym
roku w budżecie zarezerwowano na te cele kwotę
7 001 574 tys. zł, a w projekcie budżetu na rok 2011
znalazła się kwota już dużo mniejsza, to jest 3 235 080
tys. zł. Państwa przewidywania, że przy 3,5-procen-
towym wzroście w 2011 r. nastąpi realny spadek sto-
py bezrobocia, są zupełnie pozbawione realizmu.
W moim okręgu sosnowieckim w ogóle nie zanosi się
na jakiekolwiek ożywienie gospodarcze, gdyż po kolei
upadają zakłady pracy. Po prostu bezrobocie ma ten-
dencję wzrostową.
Przy takiej państwa polityce, na przykład przy po-
lityce pozyskiwania środków do budżetu z prywatyzo-
wania kolejnych w regionie spółek Skarbu Państwa,
co niekiedy wiąże się, jak wiadomo, z dużą redukcją
zatrudnienia, nic, po prostu nic nie wskazuje na to,
żeby w ubogich przemysłowo regionach nastąpiła ja-
kakolwiek poprawa pod tym względem. Skąd więc
u państwa ten optymizm? (Dzwonek) Czy to oznacza,
że licznej rzeszy bezrobotnych najzwyczajniej propo-
nujecie emigrację zarobkową? Dziękuję. (Oklaski)
197
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Głos ma pani posłanka Jadwiga Wiśniewska, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Jadwiga Wiśniewska:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Czy Polska znalazła się na skraju bankructwa, czy
też jest bezpieczna? To pytanie jest głównym przed-
miotem sporu ministra Rostowskiego z ekonomista-
mi. Leszek Balcerowicz ostrzega, że dług rośnie w za-
straszającym tempie. Tak więc, proszę, przyjrzyjmy
się faktom. Polski dług publiczny wynosi 723 mld zł,
wydatki całego państwa są wyższe od dochodów
o 103 mld, a o 150 mln zł rośnie zadłużenie kraju
w ciągu doby.
Mamy jeden z najwyższych w Unii Europejskiej
wskaźnik ubóstwa, a mimo to rząd Donalda Tuska
obniża wydatki na dożywianie dzieci, zmniejsza wy-
datki na stypendia.
Jaka jest prawda o stanie finansów publicznych
państwa polskiego? Tego, jestem przekonana, dzisiaj
od ministra Rostowskiego nie dowiemy się. Może, za-
bierając głos, zrobi kolejne niemalże teatralne przed-
stawienie, ale chciałabym, żeby pan minister był jed-
nak uprzejmy odnieść się do faktów. Jednocześnie
w zaprojektowanym przez was budżecie wydatki na
kancelarię prezydenta wzrastają o 15%. Proszę uza-
sadnić, skąd ten wzrost, skoro tniecie państwo wydat-
ki związane z utrzymaniem dzieci? (Dzwonek) Dla-
czego jest tak duży wzrost wydatków, prawie 31%, na
Krajową Radę Radiofonii i Telewizji? Czy dlatego, że
umieściliście tam państwo swoich kolegów? Dlaczego
o 18% rosną wydatki na rzecznika praw obywatel-
skich? Proszę o precyzyjną odpowiedź, czym to…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Jadwiga Wiśniewska:
…jest uzasadnione. Zabieracie głodnym dzieciom,
a dajecie swoim, w myśl zasady…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Poseł Jadwiga Wiśniewska:
…żeby żyło się lepiej, ale swoim, a nie wszystkim.
(Oklaski)
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
198 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pani posłanka Anna Paluch, Prawo
i Sprawiedliwość...
Głos zabierze pan poseł Witold Namyślak, Plat-
forma Obywatelska.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Witold Namyślak:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister!
W 2011 r. w obszarze budownictwa i gospodarki
mieszkaniowej przewiduje się kontynuowanie pro-
gramów wspierających rozwój mieszkalnictwa po-
przez finansowanie wsparcia tworzenia lokali socjal-
nych i mieszkań chronionych, na podstawie ustawy
o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych,
a także wsparcie średniozamożnych rodzin nieposia-
dających własnego mieszkania. Pomoc państwa re-
alizowana jest w formie dopłat do oprocentowania
kredytu na podstawie ustawy o wsparciu rodzin
w nabywaniu własnego mieszkania. Źródłem finan-
sowania wyżej wymienionych programów jest Fundusz
Dopłat, na zasilenie którego planuje się przeznaczyć
w 2011 r. kwotę 517 mln zł., co stanowi 175% wydatków
z 2010 r. To bardzo znaczący wzrost środków. Czy zo-
staną zrealizowane wszystkie ewentualne wnioski
o dopłaty do kredytów wspierających rodziny spełnia-
jące określone kryteria?
Panie Ministrze! Czy w 2011 r. przewiduje się
możliwość udzielenia przez Bank Gospodarstwa Kra-
jowego pomocy finansowej dla gmin, czyli wsparcia
budownictwa mieszkaniowego, np. w ramach towa-
rzystw budownictwa społecznego? Dziękuję za uwa-
gę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Józef Rojek, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Józef Rojek:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Pozwolę sobie przytoczyć słowa z exposé pana Donal-
da Tuska: Państwo, które żyje na kredyt, nie będzie
dla obywateli godne zaufania, dlatego żeby zbudować
zaufanie społeczne, potrzebne jest ograniczanie wzro-
stu długu publicznego. Co mamy dzisiaj? Takiej dy-
namiki przyrostu długu publicznego jeszcze w okresie
powojennym nie było. Za to mamy ją teraz. Ile to jest,
ile dziennie bije nam licznik?
Panie Ministrze! Proszę się nie denerwować, kiedy
pytamy o sprawę Lasów Państwowych, bo jak pan po-
jedzie w teren, to ludzie się o to zapytają i podpowie-
dzą, że prawdopodobnie rząd, ministerstwo przygoto-
wuje Lasy Państwowe pod zastaw dla przyszłych po-
życzkodawców i kredytobiorców, bo z czego państwo
polskie będzie spłacało dług, który, jak niektórzy mó-
wią, do końca kadencji tego rządu urośnie prawie do
biliona? Tak mówią niektórzy odważni eksperci. To są
informacje z mediów, proszę państwa.
Jako poseł tej kadencji nie chciałbym mieć do czy-
nienia z jakimś szachrajstwem. Jak to powiedział
kiedyś jeden z prominentnych polityków Platformy,
minister w rządzie premiera Tuska: Zrobi się jakieś
szachu-machu i wyjdziemy na swoje. (Dzwonek) Dla-
tego pytam: Gdzie jest ta granica, jeśli chodzi o za-
dłużenie Polski?
I jeszcze jedno istotne pytanie, pani marszałek.
Była wielka dyskusja i wszyscy zgodziliśmy się na
budżet zadaniowy. Trudno o tym mówić, bo dzisiaj
budżet ma inną formę, ale miał on wielu zwolenni-
ków po stronie Platformy Obywatelskiej. A tu mija
trzeci rok i tego budżetu nie ma.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję bardzo.
Poseł Józef Rojek:
Wszyscy wiemy, w oparciu o przykłady zachodnio-
europejskie, że tego typu budżet jest efektywny, bo
określa się w nim zadania…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Poseł Józef Rojek:
…cele i wydatki. I dobrze przygotowuje się projekty.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Poseł Józef Rojek:
Dlatego pytam też o to. (Oklaski)
Dziękuję bardzo, pani marszałek.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pani posłanka Bożena Kotkowska.
Pani poseł nie ma, tak?
Nie ma.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska
Głos zabierze pan poseł Jarosław Rusiecki, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Jarosław Rusiecki:
Dziękuję bardzo.
Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sej-
mie! Jeden z ogólnopolskich dzienników, opisując
sposób sprawowania urzędu przez pana ministra fi-
nansów, artykułowi, o którym mówię, nadał, cytując
pana ministra, tytuł: „Sorry, jest wojna”.
Panie ministrze, myślę, że po trzech latach pana
działalności najwyższy czas, aby ten miecz wojny
przekuć na lemiesz pozytywnej pracy dla państwa
polskiego. A przykład ma pan bardzo dobry. W obec-
nym rządzie, ale i w poprzednim rządzie Prawa
i Sprawiedliwości, dobrą pracę na państwa wykony-
wał śp. pan minister Tomasz Merta, dbając o ochro-
nę zabytków w Rzeczypospolitej. Przez ostatnie lata
środki przeznaczane z budżetu na tę część wynosiły
prawie 130 mln zł. Pytam: Dlaczego ta praca jest
marnowana? Dlaczego w budżecie na rok 2011 te wy-
datki są zmniejszone do poziomu 50 mln? (Dzwonek)
Polska jest pięknym krajem i warto dla niej dobrze
pracować. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pani posłanka Marzena Wróbel, Prawo i
Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Marzena Dorota Wróbel:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie ministrze,
jest pan najgorszym ministrem finansów w historii
naszego kraju. Mam podstawowe pytanie: Jaki jest
prawdziwy deficyt finansów publicznych, który został
zaplanowany na rok bieżący? Pan wielokrotnie ata-
kował Prawo i Sprawiedliwość. To panu przypomnę,
że deficyt finansów publicznych za rządów Prawa
i Sprawiedliwości, tj. w roku 2007, to było niecałe
16 mld zł. To, co pan zaplanował na 2010 r, to jest
52 mld zł. To jest ten deficyt, do którego pan się przy-
znaje, ale jest też deficyt ukryty. Podobne liczby bę-
dziemy mieli w 2011 r. Tak więc pytam pana, niech
pan nam powie prawdę, jaki będzie faktyczny deficyt
finansów publicznych w 2011 r., bo ci, którzy się zna-
ją na ekonomii, mówią, że to będzie około 100 mld zł.
Ten budżet zahamuje modernizację naszego kraju,
zwłaszcza jeśli idzie o tereny biedne i do tej pory nie-
dofinansowane. Chcę zapytać o wydatki infrastruk-
turalne w regionie radomskim, o budowę trasy S12,
199
zachodniej obwodnicy miasta Radomia i linii kolejo-
wej nr 8. Napisałam interpelację także w sprawie
prywatyzacji, skandalicznej prywatyzacji, fabryki
łączników. (Dzwonek) Zakład, zatrudniający 400
osób, dysponujący olbrzymim majątkiem trwałym
i ruchomym, sprzedano za niecałe 1,5 mln zł firmie,
która została zarejestrowana kilkanaście dni przed
transakcją. Pytam: Kto sprawdzał tę firmę, kto jest
odpowiedzialny…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Marzena Dorota Wróbel:
…za tę skandaliczną prywatyzację? Dlaczego nie
sprzedano udziałów tej firmy przede wszystkim jej
pracownikom? A ci ludzie tam mają swoje miejsca
pracy.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
Poseł Marzena Dorota Wróbel:
Kto za to odpowiada?
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pan poseł Wojciech Mojzesowicz, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Wojciech Mojzesowicz:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja bardziej mam
pytanie do rządu, bo za budżet odpowiada minister
finansów, ale tworzy go cały rząd. Nie ukrywam, że
przez 8 lat włożyliśmy bardzo dużo pracy we wpro-
wadzenie i wsparcie dla biopaliw, bardzo ważnych dla
gospodarki, dla rolnictwa. Mam pytanie do ministra
rolnictwa. Zawsze na posiedzeniu komisji rolnictwa
skarżą się na pana i ja po części podzielam te skargi.
Chciałbym powiedzieć, że dodatkowo w 2011 r. pla-
nowana jest zmiana ustawy o podatku akcyzowym,
która przewiduje zmiany systemowe polegające na
likwidacji ulg dla paliw silnikowych zawierających
powyżej 2% biokomponentów oraz dla biokomponen-
tów stanowiących samoistne paliwa przeznaczone do
napędu silników spalinowych. Jak mógł minister
rolnictwa, który wspólnie ze mną w komisji rolnictwa
lobbował za tym, pracował nad tym, zgodzić się na
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
200 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Wojciech Mojzesowicz
to, co pan zrobił? Niszczy się gospodarkę. Po co bu-
dujemy biogazownie? Po co mają być bioestry, bioeta-
nol? Stabilizuje się trochę produkcja rolna, a pan chce
nałożyć na to podatek. Zabija pan działalność gospo-
darczą. Mam pytania do ministra rolnictwa: Dlacze-
go się na to zgodził? Dlaczego uciekł od odpowiedzial-
ności? Dlaczego do tej pory wprowadza w błąd rolni-
ków? Bo uważam, że choć projekt budżetu pan stwo-
rzył, pan napisał, to za budżet odpowiada też mini-
ster rolnictwa. (Dzwonek) Oczekuję odpowiedzi w tej
sprawie, tak ważnej, tym bardziej że wspólnie żeśmy
to robili, a teraz od tego się ucieka.
I jedno zdanie na koniec. To bezpośrednio nie do-
tyka rolników, ale pośrednio tak, pośrednio się odbi-
je na ich sytuacji. Dziesięć lat żeśmy pracowali
w trudnych warunkach, żeby to wprowadzić, a pano-
wie dzisiaj to niszczą. To świadczy o tym, że pomysłu
na gospodarkę nie macie. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Szymon Giżyński, Prawo
i Sprawiedliwość.
Poseł Szymon Stanisław Giżyński:
Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Wysoki
Sejmie! Z życzliwością odnoszę się do przychylnego
podejścia ministerstwa rolnictwa do poważnego
zamiaru i koncepcji usytuowania w Częstochowie
rządowego centrum informatycznego ośrodków do-
radztwa rolniczego pracującego na potrzeby pol-
skiego rolnictwa, rolników i instytucji rolniczych.
Wszystko już zapewnione: samodzielny i wystar-
czający kubaturowo lokal, łącza internetowe o wy-
sokiej przepustowości, specjalistyczna kadra, za-
plecze naukowo-konsultacyjne w postaci wysokich
lotów wydziałów informatycznych częstochowskich
szkół wyższych, wreszcie komplementarne i przy-
jazne otoczenie – w Częstochowie są usytuowane
trzy najważniejsze struktury okołorolnicze o ran-
dze wojewódzkiej: ośrodek doradztwa rolniczego,
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i Agen-
cja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
A region częstochowski to 46% użytków rolnych
i 48% dopłat bezpośrednich w skali całego woje-
wództwa śląskiego. Lokalni politycy wszystkich
opcji z parlamentarzystami na czele gremialnie
popierają ten projekt. I końcowy, kluczowy argu-
ment: częstochowskie centrum informatyczne
ODR-ów – ośrodków doradztwa rolniczego – ma
pilne i kompleksowe zadanie: poprawę jakości pra-
cy i obniżenie kosztów funkcjonowania ODR-ów
w skali całego kraju. Jak zatem wygląda zabezpie-
czenie koncepcji usytuowania w Częstochowie in-
formatycznego centrum ośrodków doradztwa rol-
niczego w tegorocznym i przyszłorocznym budżecie
ministerstwa rolnictwa? Dziękuję uprzejmie.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Andrzej Szlachta:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo Ministro-
wie! Jako pracownik naukowy Politechniki Rzeszow-
skiej z niepokojem przyjąłem informację zawartą
w planie wydatków państwa na 2011 r. w części 28:
Nauka. Przewidziano tam bowiem kwotę tylko
4,6 mld zł. W roku 2007 rząd Prawa i Sprawiedliwo-
ści przekazał projekt budżetu państwa na 2008 r.
z kwotą 4,2 mld zł na naukę. Przez cztery lata, bo
budżet na 2011 r. dotyczy czwartego roku rządów
PO–PSL, nakłady na naukę wzrosły tylko o 1%, do
poziomu 4,6 mld zł. Dlatego pytam ministra nauki
i szkolnictwa wyższego: Czy przy takim tempie wzro-
stu nakładów na polską naukę możemy zbliżyć się do
średnich nakładów per capita w Unii Europejskiej?
Jak mamy wprowadzać nowoczesne rozwiązania in-
nowacyjne do polskiej gospodarki przy takim pozio-
mie nakładów na naukę? Pięć lat temu profesor Mi-
chał Seweryński, minister nauki i szkolnictwa wyż-
szego w rządzie Jarosława Kaczyńskiego, miał am-
bitny plan podwojenia nakładów na naukę z poziomu
2,9 mld w 2005 r. do 6 mld w ciągu pięciu lat.
A w okresie dwóch lat rządów Prawa i Sprawiedliwo-
ści wydatki na naukę wzrosły o 1,3 mld zł. Natomiast
w okresie rządów PO–PSL wzrost środków na naukę
wynosi raptem 400 mln zł. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Piotr Polak, Prawo…
Minister Finansów, pan Jan Vincent-Rostowski.
Bardzo proszę.
Minister Finansów
Jan Vincent-Rostowski:
Nakłady na naukę. Wydatki budżetu państwa na
naukę. Wykonanie z 2007 r. – 3 718 239 tys. zł, pro-
jekt na 2011 r. – 5 441 349 tys. zł. Arytmetyka też
jest nauką. Dziękuję. (Oklaski)
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Pyta pan poseł Piotr Polak, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Piotr Polak:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie ministrze,
kiedyś byliśmy statkiem, okrętem zmierzającym do
wyspy szczęśliwości, dzisiaj się dowiedzieliśmy, że je-
steśmy ekonomiczną lokomotywą. Czy pan wie, panie
ministrze, że do pociągu ciągniętego przez tę lokomo-
tywę w ostatnim roku wsiadło ponad 40 tys. pasaże-
rów z biletem „zatrudniony w administracji”? I w ten
sposób lokomotywa ciągnie dodatkowe obciążenie
o wartości 5 mld zł, czyli tyle, ile spodziewacie się pań-
stwo z dochodów z podwyżki VAT. Kiedy zatrudnienie
w administracji, tak radykalnie zwiększone za rządów
Platformy Obywatelskiej, zacznie spadać?
Pan minister miesiąc temu oskarżył samorządy,
że są winne naszemu 100-miliardowemu długowi
publicznemu, tylko w tym roku. Ale czy pan minister
wie, że tak krytykowane przez pana samorządy,
w tym również powiatowe, od 2 lat czekają na obie-
cane środki finansowe na realizację tzw. planu B
oddłużenia szpitali? One czekają, a w międzycza-
sie zadłużają się, bo muszą chociażby poręczać kolej-
ne kredyty na funkcjonowanie SPZOZ-ów. Jakie
kwoty w budżecie na 2011 r. zaplanowano na oddłu-
żenie szpitali w ramach planu B? Ile samorządów
zgłosiło się i na jaką kwotę mają zapotrzebowanie?
Kiedy pan minister przeprosi samorządy (Dzwonek)
za niesłuszne oskarżenia?
I ostatnie pytanie wiążące się z moim niedaw-
nym spotkaniem. To pytanie zadała emerytowana
nauczycielka. Dlaczego rząd sięga po pieniądze naj-
mniej zarabiających, do kieszenie emerytów i renci-
stów poprzez wzrost planowanych stawek VAT-u,
a nie interesuje się wielomilionowymi dochodami
zarabiających po kilkaset tysięcy złotych miesięcz-
nie i nie chce ich odpowiednio opodatkować? Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Rozumiem, że chciałby pan sprostować swoją źle
zrozumianą przez pana ministra wypowiedź, tak?
Poseł Andrzej Szlachta:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Pan minister powiedział, że arytmetyka jest ważna.
Czytam projekt budżetu państwa przekazany po-
201
słom. W części 28: Nauka, na str 2/15 jest zapisana
w planie na 2011 r. kwota 4 635 913 tys., a więc jest
dokładnie tak, jak powiedziałem, panie ministrze.
Mówię o części 28, a pan minister prawdopodobnie
pozbierał wszystkie wydatki na naukę z całego bu-
dżetu państwa. Dziękuję bardzo.
(Poseł Jan Kulas: Bo tak się podaje.)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Głos ma pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Tomasz Latos:
Dziękuję.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Panie ministrze, nie wiem, powiem szczerze, może to
już zmęczenie i nerwy, nie bardzo rozumiem, czy
panu to sprawia frajdę i ma pan satysfakcję z tego
rodzaju złośliwych komentarzy, jak to było w przy-
padku pana posła Szlachty? Panie ministrze, może-
my to porównywać z rokiem 2000 i wtedy te liczby
będą jeszcze korzystniej wyglądały. Wydaje mi się, że
chodzi o pewną ogólną tendencję, z której, jak myślę,
wszyscy jesteśmy niezadowoleni. To państwo wielo-
krotnie też kiedyś podkreślaliście, że dla nauki chce-
cie zrobić więcej, i można zrobić więcej, natomiast
tego typu wyzłośliwianie się nie ma sensu. Nie chciał-
bym naśladować pana ministra i w związku z tym
postawię tu kropkę. Nie chciałbym być złośliwy wo-
bec pana.
Natomiast chciałbym zapytać o pewną ogólną
tendencję, jeżeli chodzi o służbę zdrowia, opiekę zdro-
wotną. Panie ministrze, w czasach państwa rządów
przesuwa się wydatki, za które odpowiada budżet
państwa, głównie związane z procedurami wysoko-
specjalistycznymi, do Narodowego Funduszu Zdro-
wia. Jest to tendencja niestety trwała, co w moim
przekonaniu nie jest zgodne z bezpieczeństwem zdro-
wotnym obywateli, bo akurat procedury wysokospe-
cjalistyczne na ogół są ponadregionalne, mówiąc tak
najbardziej ogólnie, panie ministrze, i nie jest to do-
bry pomysł, że są realizowane przez NFZ. Chciałbym
w związku z tym zapytać o filozofię państwa działa-
nia: Dlaczego przesuwacie te wydatki do NFZ-u i czy
jest choćby cień szansy, że w przyszłości ta tendencja
się odwróci? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Edward Siarka, Prawo
i Sprawiedliwość.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
202 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Edward Siarka:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W roku 2010 by-
liśmy świadkami kilku katastrof żywiołowych. Naj-
pierw dotknęła nas klęska związana z awarią sieci
energetycznych w wyniku ich oblodzenia, w maju
i czerwca, a później w sierpniu dotknęły nas kolejne
fale powodziowe. Dzisiaj można by powiedzieć, że
nie zdołano jeszcze policzyć wszystkich strat spowo-
dowanych przez te katastrofy. Podliczanie, bilanso-
wanie tych strat cały czas trwa. Niemniej te, które
już policzono na koniec lata, według Ministerstwa
Spraw Wewnętrznych i Administracji wynoszą po-
nad 12 mld zł. Tymczasem na usuwanie skutków
klęsk żywiołowych w 2011 r. przewidziano w projek-
cie budżetu kwotę 1450 mln zł, w tym na wydatki
majątkowe 348 mln zł. W tej sytuacji rodzi się py-
tanie: Jak chcemy sprawnie przeprowadzić akcję
usuwania skutków klęsk żywiołowych i jak samo-
rządy przy tak dużych stratach mają walczyć ze
skutkami powodzi, skoro są tak niskie nakłady na
ich usuwanie? Właściwie to zadanie jest niewyko-
nalne i na podstawie tych kwot można powiedzieć,
że jego realizacja rozkłada się na 10 lat.
Moje kolejne pytanie dotyczy sfery bezpieczeństwa.
Wszyscy w czasie powodzi widzieliśmy, jak sprawnie
strażacy prowadzili akcję ratunkową. Wszyscy (Dzwo-
nek) podziwialiśmy ich działania. Tymczasem w pro-
jekcie budżetu mamy nierozwiązane kwestie związane
z inwestycjami strażackimi. Tak się składa, że w moim
rejonie jest jedna z najbardziej znanych jednostek ra-
towniczych w Nowym Sączu, która ma wstrzymaną
inwestycję w wyniku cięć w 2009 r.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Edward Siarka:
W związku z tym powstaje pytanie: Jak mają być
dokończone te inwestycje w świetle tego budżetu?
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Stefan Strzałkowski, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Stefan Strzałkowski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Myślę, że dzisiej-
sza prezentacja projektu budżetu przez pana mini-
stra była chyba przejawem zbyt dobrego samopoczu-
cia. Moi przedmówcy w trakcie dzisiejszej debaty
i w trakcie zadawania pytań poruszyli bardzo wiele
spraw. Chciałbym się odnieść do dwóch kwestii doty-
czących szczególnie mojego regionu. Mianowicie
mam na myśli osoby niepełnosprawne i środki, które
zostały na nie przeznaczone, a bardziej chodzi mi
o te środki, które zostały zmniejszone. Czy macie
państwo analizę, czy macie dzisiaj wiedzę o tym, czy
kwota jest tylko ścięta, bo o tyle musiała być zmniej-
szona, żeby budżet się skleił? Jakich usług dla osób
niepełnosprawnych i pomocy publicznej będzie to do-
tyczyło?
Kolejna sprawa i pytanie z nią związane odnosi
się do rynku pracy, bezrobocia. W moim regionie jest
blisko 30-procentowe bezrobocie. W sytuacji obcięcia
ponad 50% środków na różnego rodzaju formy ak-
tywnego zwalczania bezrobocia chciałbym zapytać:
Czy państwo macie również szacunki, jak będzie
w rejonach najbardziej zagrożonych, tj. w powiecie
białogardzkim, łobeskim i świdwińskim, wyglądał
rynek pracy i o ile w związku z tym zmniejszy się
liczba miejsc pracy tworzonych na zasadzie samoza-
trudnienia, czy też zmniejszą się środki na wyposa-
żenie stanowisk pracy?
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Stefan Strzałkowski:
I jeszcze chciałbym tylko powiedzieć, że jestem
w stanie tu na tej sali, panie ministrze, przed panem
znacząco przyklęknąć, jeżeli uda się panu w związku
z tymi cięciami osiągnąć poziom bezrobocia w roku
przyszłym, jak to pan dzisiaj mówił…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Poseł Stefan Strzałkowski:
…poniżej 10%. Uważam, że jest to niemożliwe.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, panie pośle.
Głos ma pan poseł Jacek Kowalik, Sojusz Lewicy
Demokratycznej.
Bardzo proszę.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Poseł Jacek Kowalik:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Samorządy tery-
torialne były zachęcane przez rząd do inwestowania,
do szukania zewnętrznych źródeł finansowania in-
westycji, szczególnie z zakresu infrastruktury. Dziś
państwo dochodzi do ściany 55% zadłużenia, a wiele
samorządów do poziomu 60%. Szacowany jest spadek
dochodów samorządów w kolejnych latach. Niektóre
gminy ratują się nawet kredytami komercyjnymi za-
ciąganymi w perspektywie 10 lat.
W związku z tym pytam: Na co mogą liczyć samo-
rządy w roku 2011 i w latach kolejnych ze strony pana
ministra i rządu? Czy na realizację określonych za-
dań niestety bez wsparcia finansowego, czy może to
wsparcie jednak się znajdzie? Powiedzmy to otwarcie
przed wyborami samorządowymi. W momencie gdy
samorządy też przygotowują swoje budżety na kolej-
ny rok, szczególną grozę wśród samorządowców
oprócz zadłużenia budzi ciekawa tabela pt.: „Progno-
za długu publicznego”, w perspektywie lat, które
znacznie wykraczają poza tylko jedną najbliższą ka-
dencję samorządu. Być może samorządowcy, i słusz-
nie, łudzą się, że od 15 do 21 listopada, czyli do dnia
wyborów, nikt do projektu budżetu samorządu nie
będzie zaglądał. Wszakże w kampanii ważny jest ele-
ment obietnic, a z budżetem jakoś to będzie, zawsze
można go nowelizować, zarówno budżet państwa jak
i budżety samorządów. Dziękuję bardzo, pani mar-
szałek. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Ostatnim pytającym jest pan poseł Krzysztof Li-
piec, Prawo i Sprawiedliwość.
Nie ma pana posła.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Proszę o zabranie głosu ministra finansów pana
Jacka Vincent-Rostowskiego.
Bardzo proszę.
Minister Finansów
Jan Vincent-Rostowski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zacznę od jednej
istotnej sprawy – jest to kwestia faktów, a nie kwestia
opinii czy analizy – czyli danych dotyczących nakła-
dów na naukę z budżetu państwa bez nakładów unij-
nych. Według budżetu państwa na 2011 r. nakłady
te wyniosą – to prawda – 4423 mln, ale w 2007 r.
wykonanie było na poziomie 3647 mln. Tutaj ta aryt-
metyka też trochę szwankuje, bo to daje wzrost 22%,
więc nie jest to 1%. Przepraszam, ale nie jest rzetel-
ne i możliwe do przyjęcia powiedzenie, że wzrost 22%
to jest 1%. Tu cały czas mamy z wami problem.
(Oklaski) Jeśli do tej kwoty się dodaje kwoty z Fun-
203
duszu Nauki i Technologii Polskiej, to ta różnica –
między tym, co jest zapisane na 2011 r., i tym, co było
w 2007 r. – wynosi już 28%. A jeżeli jeszcze weźmie-
my środki unijne, które przechodzą przez budżet, to
różnica w wydatkach na naukę wynosi aż 52,6%. Za-
tem naprawdę nie można w tak rażący sposób w tak
ważnej sprawie przedstawiać danych, które są zupeł-
nie inne niż w rzeczywistości. Nie chciałem podważać
dobrych intencji pana posła, dlatego powiedziałem
o czymś innym.
Ogólnie rzecz biorąc, jeśli wracamy do wystąpie-
nia pani poseł Szydło, skarżyła się ona, że – tutaj
też, może szczegółowa, ale jednak konieczna, uwaga
– w budżecie jest tylko jedna strona o długu i o jego
wzroście. Pani poseł – której nie ma – jest tak po
prostu dlatego, iż do budżetu załączona została stra-
tegia zarządzania długiem w latach 2011–2014, bę-
dąca dokumentem przyjętym razem z budżetem
przez Radę Ministrów i przekazywana do Sejmu
w tym samym czasie. Ten dokument razem z załącz-
nikami ma 58 stron. Nie można argumentować tak
wybiórczo – to po prostu podważa wszelką wiary-
godność i bardzo utrudnia poważną rozmowę. Wspo-
minam o tym właśnie dlatego, a nie z chęci bycia
złośliwym.
Uważam, że to, co się stało dzisiaj podczas tej de-
baty, jest rzeczą bardzo ważną. Chciałbym powie-
dzieć, że bardzo cieszę się, iż tak się stało – dzisiaj
z tej trybuny posłowie PiS odwoływali się do autory-
tetu Leszka Balcerowicza. Twierdzili, że zadłużenie
to poważny problem państwa polskiego. Gratuluję.
Zgadzam się z wami. Ja też z tej trybuny mówiłem,
iż rosnące zadłużenie to poważny problem. Dlatego
wprowadziliśmy budżet, który jest pierwszym eta-
pem ograniczenia, a potem zmniejszenia tego zadłu-
żenia, oczywiście w relacji do PKB, a nie w złotych.
Zresztą uważam, że ci z posłów, którzy odnosili się
– myślę, iż to zrobił poseł Suski – do tempa zadłuże-
nia w dolarach, mówiąc, że jest to tyle i tyle razy
więcej niż za Gierka, dali raczej wyraz pogardzie dla
elektoratu, niż wnieśli poważny wkład w dyskusję.
Każdy bowiem wie, że tym, co jest ważne, jest zadłu-
żenie w relacji do PKB. Długo o tym mówiłem. Pod-
kreślałem, iż sytuacja jest poważna, ale jest pod kon-
trolą, i ten budżet jest pierwszym z trzech, które
jakby ten problem w pełni opanują.
Chciałbym powiedzieć, że w strategii zarządzania
długiem publicznym jest informacja, która pokazuje,
o ile wzrósł dług publiczny w Polsce w relacji do PKB
w okresie kryzysu, czyli w latach 2008–2011. Jest to
wzrost – zresztą wspominałem o tym we wstępnym
wystąpieniu – o 12,1 punktu procentowego PKB. Jest
to duża kwota, ale jedna z niższych w Unii Europej-
skiej. Tak jak wspominałem wcześniej, w poprzednim
wystąpieniu, od tej kwoty należy odjąć tę część dłu-
gu, która wynika z tego, że składamy pieniądze, skła-
damy środki na rzecz przyszłych emerytów w OFE.
Jeżeli tak robimy, to ten wzrost relacji długu do PKB
w latach kryzysowych wynosi zaledwie 4% PKB i jest
drugim albo trzecim najniższym poziomem w całej
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
204 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski
Unii Europejskiej. Oczywiście problem jest poważny.
W skali Unii problem jest naprawdę bardzo poważny,
w Polsce też jest poważny, ale znacznie mniej, a ten
budżet właśnie ten problem opanuje. Bardzo się cie-
szę, że PiS nareszcie zrozumiał, jaką wagę ma dług
publiczny. Zgadzam się z posłami PiS mówiącymi, że
nieokiełznany wzrost długu publicznego byłby zagro-
żeniem dla gospodarki polskiej, a nawet potencjalnie
– w dłuższej perspektywie – byłby zagrożeniem dla
państwa polskiego. Sam mówiłem ponad rok temu,
iż niska relacja długu publicznego do PKB będzie
głównym atutem konkurencyjnym państw w następ-
nym dziesięcioleciu, dlatego powinniśmy ten wzrost
maksymalnie, ale stopniowo i spokojnie, ograniczyć
i doprowadzić potem do jego stopniowego spadku.
Ten budżet jest pierwszym z serii budżetów, które do
tego doprowadzą. Rozumiem więc, że skoro PiS pojął
teraz znaczenie długu i zagrożenia, jakim ten dług
może być, to nie będzie żadnych poprawek opozycji
zwiększających wydatki, które tym samym nie
zmniejszyłyby innych wydatków, ale podejdziemy do
tego w sposób poważny i rzetelny. Nie jest tak, iż
zwiększamy wydatki na jakiś cel, zmniejszając do-
tacje na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, czyli
dotacje na ZUS, który wypłaca emerytury. To jest
niepoważne podejście do poprawek, bo bardzo do-
brze wiecie, że dotacja na Fundusz Ubezpieczeń
Społecznych i tak musi pójść, bo nie możemy i oczy-
wiście nikt nawet przez moment by o tym nie pomy-
ślał – ani w PiS-ie, ani na lewicy, ani tym bardziej
w koalicji rządowej – że można by postąpić tak, aby
wypłacenie emerytur było choćby w minimalnym
stopniu zagrożone. A więc liczę na to, że nie będzie
żadnych poprawek, które będą finansowały zmniej-
szenia dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecz-
nych. Liczę na to, że nie będzie żadnych poprawek,
które będą finansowały wzrosty jakichś wydatków
ze zwiększenia prognoz, jeśli chodzi o dochód z po-
datków. Jeśli uważamy, że dług jest prawdziwym
zagrożeniem dla dobrobytu Polaków i dla bezpie-
czeństwa naszej gospodarki, to nie możemy ryzyko-
wać tego bezpieczeństwa, zawyżając prognozy do-
chodów z różnych podatków. Zakładam też, że nie
będzie, inaczej niż w ubiegłym roku, serii poprawek,
które finansują wzrosty wydatków, zmniejszając
rezerwę na współfinansowanie projektów unijnych.
Rok temu to była po prostu sytuacja surrealistyczna
– nie chcę w tym kontekście używać określenia pa-
ranoiczna. Gdyby poprawki PiS zostały przyjęte –
cały katalog poprawek dotyczących wzrostu wydat-
ków proponowanych przez PiS, a przecież zakładam,
żeście jednak te poprawki poważnie składali i że
zakładaliście, iż każda i wszystkie z nich mogą być
przyjęte – to obniżyłyby rezerwę na współfinanso-
wanie projektów unijnych o prawie 2 mld zł. Skoro
współfinansowanie to jest ok. 1/5 kosztów projektów
unijnych, oznaczałoby to, że moglibyśmy wykorzy-
stać aż o 10 mld zł mniej środków unijnych, gdyby
te wasze poprawki przeszły. Rozumiem więc, że dziś
stała się bardzo ważna rzecz: zadeklarowaliście, że
chcecie podejść do spraw finansów publicznych
w sposób poważny, dojrzały i dorosły, że będziecie
poważnie do tego podchodzić i że nie będziecie...
(Głos z sali: Dziećmi to nie jesteśmy.)
...proponowali poprawek, jak dotychczas, które są
w sposób nierzetelny finansowane. I będę się trzymał
tej waszej deklaracji, którą, rozumiem, złożyliście.
Padło pytanie o to, jakie są granice zadłużenia
państwa. Powiem państwu wprost – musimy utrzy-
mać zadłużenie państwa poniżej 55% PKB. Jesteśmy
absolutnie zdecydowani to zrobić, i oczywiście bę-
dziemy z tym zadłużeniem także schodzili, będziemy
je obniżali, ale proszę pamiętać, że co roku i tak od-
kładamy w OFE 2,4 punktu procentowego PKB. Czy-
li zadłużenie państwa po odliczeniu tego, co odkła-
damy w OFE, będzie malało w jeszcze szybszym
tempie, o 2,4 punktu procentowego PKB co roku.
Padło pytanie dotyczące wydatków kancelarii
prezydenta, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,
rzecznika praw obywatelskich i kilku innych insty-
tucji. Poseł, który zadał to pytanie, bardzo dobrze
wie, że ustawa o finansach publicznych tworzy dziw-
ną sytuację, ale jednak tworzy taką sytuację, w któ-
rej te instytucje same decydują o budżetach, które
zgłaszają. Minister finansów i rząd nie mają wyboru,
nie mają możliwości ograniczenia tych budżetów, ale
Wysoki Sejm ma taką możliwość i liczę na to, że tam,
gdzie te budżety są zbyt wysokie, będą...
(Głos z sali: Budżet Platformy.)
...stosownie okrojone. Myślę, że taka współpraca
także będzie możliwa.
Padło pytanie dotyczące ilości urzędników. Tutaj
oczywiście też był dość duży element dezinformacji
kilka miesięcy temu, ale mogę państwu powiedzieć,
że po dużym wzroście ilości urzędników i funkcjona-
riuszy w 2008 r., o 23 tys., w budżecie, który był nie-
stety skonstruowany jeszcze przez rząd Jarosława
Kaczyńskiego – nie zdążyliśmy tego nadmiarowego
wzrostu ilości etatów wtedy ograniczyć – już w 2009 r.
mieliśmy wzrost jedynie o 11 tys. urzędników, czyli
o niespełna 2%, a w 2010 r., w połowie roku, już
mamy spadek o 3 tys. osób. Jestem pewien, i tego
dopilnuję, że dalszego wzrostu nie będzie.
Była też bardzo ważna kwestia dotycząca Fundu-
szu Pracy i aktywnych sposobów przeciwdziałania
bezrobociu. Należy pamiętać, że w latach 2008–2010
nastąpił olbrzymi wzrost liczby tych programów,
i słusznie, bo był to okres kryzysu. Ale z kryzysu
wychodzimy, z kryzysu wychodzimy w przyspieszo-
nym tempie i dlatego jest to moment, żeby po prostu
te programy wygaszać. Co więcej, te programy stwo-
rzyły miejsca pracy, kilkaset tysięcy, i liczymy na to
przecież, że raz stworzone takie miejsce pracy nie
znika, jeśli usuwamy dotację czy dofinansowanie. Bo
cały pomysł co do tych programów jest taki, że dofi-
nansowuje się takie miejsce pracy, potem się wycofu-
je tę pomoc, a miejsce pracy dalej istnieje. Jeżeli te
miejsca pracy miałyby istnieć tylko dopóty, dopóki są
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski
dofinansowywane, to byłyby to miejsca pracy, które
nie są w stanie same sprostać normalnej konkurencji,
normalnej grze rynkowej. Te miejsca pracy były two-
rzone właśnie w najgorszych momentach spowolnie-
nia, w najgorszych momentach światowego kryzysu,
teraz będziemy te programy aktywnego zwalczania
bezrobocia stopniowo ograniczali, po to, żebyśmy
w przyszłości, jeśli znowu nadejdzie spowolnienie –
przecież wiemy, że tak od czasu do czasu się dzieje
– mieli środki na ponowienie tych programów. Dla-
tego jest to moment, kiedy powinniśmy właśnie tak
działać.
To, że prognoza bezrobocia na 2011 r. jest reali-
styczna, wynika też z tego, że bezrobocie inaczej re-
aguje na spowolnienie niż w poprzednich cyklach
gospodarczych. W tym cyklu bezrobocie wzrosło
z trochę poniżej 10% do trochę poniżej 13% w szczy-
towym momencie. Należy pamiętać, że w spowolnie-
niu, bardzo podobnym, nie większym, w latach 2001–
–2003 bezrobocie wzrosło z 10% do 22%. Mamy zu-
pełnie inną gospodarkę, która dużo szybciej reaguje,
mniej bezrobocia generuje przy spowolnieniu i szyb-
ciej będzie odtwarzała miejsca pracy. Tutaj się różni-
my. Jesteśmy przekonani, że doświadczenia z tego
kryzysu – zresztą warto zauważyć, że w kilku innych
krajach Europy także mieliśmy głęboki kryzys z re-
latywnie małym wzrostem bezrobocia – wskazują, iż
możemy przyjąć, że to w żaden sposób nie jest przy-
padek.
Deficyt sektora finansów publicznych. Bardzo faj-
nie jest mówić, że rząd coś ukrywa, nie ukrywa. Pań-
stwo bardzo dobrze wiecie, znacie przecież sytuację
finansów publicznych, że jest deficyt budżetu pań-
stwa, deficyt sektora finansów publicznych. Deficyt
sektora finansów publicznych – według definicji kra-
jowej, deficyt sektora finansów publicznych – według
definicji europejskiej. Podałem, ile będzie wynosił
deficyt budżetu państwa, w miliardach złotych. Po-
dałem deficyt sektora finansów publicznych jako
udział PKB, według definicji krajowej, międzynaro-
dowej i państwo bardzo dobrze wiecie, że zawsze tak
jest, w każdym kraju. Jest budżet państwa, jest sek-
tor, w sektorze finansów publicznych są samorządy.
Są kraje federalne, wobec tego są rządy federalne
krajów albo stanów. Jest zupełnie naturalne i ko-
nieczne, żeby była inna klasyfikacja niż tylko klasy-
fikacja deficytu budżetu państwa i nikt tutaj niczego
nie ukrywa. Jest naprawdę czas, żebyśmy przestali
udawać, że tak jest, bo tak nie jest. Wszystkie dane
są znane, jawne, dostępne, przedstawione.
Bardzo dziękuję. Chciałbym też podziękować za
udział w debacie wszystkim posłom i liczę na kon-
struktywną współpracę w komisjach. Będę prosił
o przekazanie tego budżetu do prac w komisjach.
Dziękuję. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Jerzy Wenderlich)
205
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu ministrowi Rostowskiemu.
O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu
w Ministerstwie Zdrowia pana Cezarego Rzemka.
Uprzejmie proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia
Cezary Rzemek:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni
Państwo! Odpowiem na dwa zadane pytania. Pan
poseł Polak zadał pytanie o plan B. W przyszłym
roku na realizację tego planu będzie przeznaczonych
976 mln. Obecnie 30 jednostek samorządu terytorial-
nego już przedstawiło dokumentację, która w przy-
szłym roku najprawdopodobniej zostanie sfinanso-
wana, a około 40 zadeklarowało, że taką dokumen-
tację złoży.
Jeżeli chodzi o procedury wysokospecjalistyczne,
o które pytał pan poseł Latos, o tendencję przekazy-
wania ich do Narodowego Funduszu Zdrowia, to chcę
zapewnić, że takiej tendencji nie ma. W tym roku nie
planujemy żadnych przesunięć wydatków zarówno
w stronę Narodowego Funduszu Zdrowia, czyli prze-
kazywania tych procedur wysokospecjalistycznych,
jak również zabierania z Narodowego Funduszu Zdro-
wia procedur wysokospecjalistycznych do części mini-
stra zdrowia. W roku 2010 raz tak się stało, że prze-
kazaliśmy w kwietniu, ale w 2011 r. nie będzie żadnych
zmian zarówno w finansowaniu, jak i w liczbie badań
wysokospecjalistycznych. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu
pana ministra Stępnia.
Pan minister Radosław Stępień, bo może to wi-
nienem publicznie wszystkim powiedzieć, jest podse-
kretarzem stanu w Ministerstwie Infrastruktury.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Radosław Stępień:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Od-
niosę się do kilka kwestii szczegółowych poruszonych
przez posłów. Najpierw te, które dotyczą dróg.
Poruszona była kwestia obwodnicy Kolbuszowej.
Jeżeli chodzi o obwodnicę Kolbuszowej, chciałbym
zwrócić uwagę, że nie była ona wpisana do programu
budowy dróg z 2007 r., który nadal jest dokumentem
obowiązującym, jeżeli chodzi o zakres rzeczowy, stąd
też nie mieści się na listach realizacyjnych.
Jeżeli chodzi o S14 i zachodnią obwodnicę Łodzi,
to są dwa zadania inwestycyjne. Pierwsze z nich – ob-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
206 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Infrastruktury Radosław Stępień
wodnica Pabianic, jest w tej chwili w realizacji, prze-
bieg prac jest niezakłócony, a finansowanie jest za-
pewnione. Jeżeli chodzi o drogę S14, znajduje się ona
na liście priorytetowej, do uwzględnienia jako zada-
nie inwestycyjne, biorąc pod uwagę nową perspekty-
wę finansowania w roku 2011, a więc nowe środki
unijne, których wielkość poznamy za rok.
Jeżeli chodzi o dwie następne drogi, to S12, po-
dobnie jak obwodnica Kolbuszowej, nie była objęta
programem budowy dróg z 2007, tak więc oczywiście
znajduje się poza zakresem rzeczowym realizowa-
nym w tej chwili. Jeżeli chodzi o obwodnicę Radomia,
to ze względu na ciąg, w którym się znajduje, ze
względu na S7 i jej znaczenie, stanowi ona jeden
z najwyższych priorytetów realizacyjnych resortu
infrastruktury, jeżeli chodzi o drogi.
Dwa pytania dotyczące kolei. Mianowicie pytanie
pani poseł Rafalskiej, dlaczego z Gorzowa Wielkopol-
skiego odchodzi mniej pociągów. Chciałbym powie-
dzieć, że jeżeli chodzi o tę linię, to na pewno trudno
powiedzieć, że ona jest zaniedbywana, ponieważ re-
sort infrastruktury z marszałkiem realizuje na niej
inwestycję, tj. Krzyż – Gorzów Wielkopolski – Ko-
strzyn oraz Zbąszynek –Gorzów Wielkopolski, o war-
tości 65 mln, więc trudno powiedzieć, aby resort in-
frastruktury, i zarządca sieci kolejowej, tej linii nie
modernizował, nie przystosowywał do nowych stan-
dardów. Natomiast jeżeli chodzi o liczbę pociągów, to
miałem okazję być na jednym ze spotkań z posłami
z tamtego regionu. To jest zawsze pytanie, które trze-
ba w sensie marketingowym skierować do tych spół-
ek, mówię nie tylko o PKP InterCity, które pozostaje
pod pośrednim nadzorem Ministerstwa Infrastruk-
tury, ale także o innych spółkach przewozowych. Jest
to pytanie, czy popyt na tę usługę przewozową i licz-
ba pasażerów uzasadniają taką, a nie inną sieć połą-
czeń. Trzeba pamiętać, że dziś wszyscy przewoźnicy
muszą zwracać uwagę na stronę komercyjną, na stro-
nę rynkową świadczonych przez siebie usług. Nie-
mniej jednak oczywiście zwrócimy na to uwagę
w rozmowach z PKP InterCity.
Jeżeli chodzi o linię kolejową nr 8, Warszawa-Okę-
cie – Radom, realizacja planowana jest w latach
2011–2015 w ramach Programu Operacyjnego „In-
frastruktura i środowisko”. Projekt ten znajduje się
na liście indykatywnej. Szacunkowa wartość tego
zadania to 1800 mln zł. Zadanie jest przewidziane do
realizacji. Dziękuję bardzo.
(Głos z sali: A Rzeszów – Warszawa?)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu
w Ministerstwie Infrastruktury pana Piotra Stycznia.
Panie ministrze, uprzejmie proszę.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Piotr Styczeń:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Udzielę odpo-
wiedzi na pytanie związane ze sposobem finansowa-
nia zobowiązań państwa w zakresie realizacji ustawy
o pomocy państwa w nabywaniu mieszkań przez ro-
dziny.
Na rok 2011 zaplanowaliśmy w budżecie w Fun-
duszu Dopłat, który obsługuje te zobowiązania, kwo-
tę 517 100 tys. zł Kwota ta jest pochodną szacunku
wynikającego z faktu, że udzielane w ramach progra-
mu kredyty dla polskich rodzin oraz osób samotnie
wychowujących dzieci przyrastają w sposób założony
przez ustawodawcę, ale także powodują tzw. twarde,
sztywne zobowiązania ze strony budżetu państwa,
które są realizowane na bieżąco. Innymi słowy, ani
w latach poprzednich, ani w roku 2011 nie przewidu-
jemy żadnych problemów związanych ze spłacaniem
tych zobowiązań, czyli dopłaty do odsetek z kredytów
udzielanych beneficjentom programu.
Jednocześnie muszę poinformować Wysoką Izbę,
że w ramach kwoty wymienionej uprzednio przewi-
dujemy środki w wysokości 80 mln zł na budownic-
two socjalne i komunalne, w tym także związane ze
skutkami powodzi, które wynika z funkcji gmin, sa-
morządów gminnych oraz innych beneficjentów pro-
gramu budowy lokali socjalnych, mieszkań chronio-
nych, domów dla bezdomnych oraz noclegowni.
Szanowni państwo, oznacza to przede wszystkim,
że realizujemy zobowiązania i planujemy nadal reali-
zować je w taki sposób, jak zakładaliśmy w budżecie,
bez żadnych perturbacji. W istotny sposób została
również zwiększona kwota będąca dopłatą z budżetu
do Funduszu Dopłat. Dla porównania przypomnę, że
w planie budżetu na rok 2010 przewidujemy wydatko-
wanie kwot w ramach Funduszu Dopłat na cele, które
wymieniłem wcześniej, w wysokości 295 mln zł.
Padło jeszcze pytanie dodatkowe związane z funk-
cjonowaniem budownictwa społecznego. Jak państwu
wiadomo, z przyzwolenia Wysokiej Izby nie mamy już
w tej chwili w dyspozycji Krajowego Funduszu Miesz-
kaniowego, który finansował budownictwo społeczne
w Polsce. W związku z tym mogę tylko przedłożyć
informację, że w pewnym zakresie Bank Gospodar-
stwa Krajowego, zobowiązany do realizacji akcji kre-
dytowania tego typu przedsięwzięć, przewiduje uru-
chomienie akcji kredytowania na poziomie około 30
mln zł. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu ministrowi Styczniowi.
O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu
w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego pana
Witolda Jurka.
Panie ministrze, bardzo proszę.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Witold Jurek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym krót-
ko odpowiedzieć na pytania zadane przez panią poseł
Marię Nowak. Pierwsze z nich dotyczyło stypendiów,
jakie mogą otrzymywać doktoranci. Otóż doktoranci
mogą otrzymać dwa typy stypendiów. Pierwsze to są
stypendia socjalne, plus minus takie, jak otrzymują
studenci. Przyznawane są one przez komisje stypen-
dialne w uczelniach. Wysokość i liczba tych stypen-
diów zależy od tego, jaką decyzję podejmuje komisja
stypendialna wewnątrz uczelni. Kwota przeznaczona
na fundusz pomocy materialnej dla studentów i dok-
torantów została w tym roku zwaloryzowana, czyli
w projekcie budżetu na przyszły rok – zgodnie z bo-
dajże art. 93 ustawy o szkolnictwie wyższym – ta
kwota jest wyższa o 2,3% od kwoty, która była w roku
bieżącym.
Druga forma stypendium, jakie może otrzymać
doktorant, to jest stypendium doktoranckie. Fundu-
je je uczelnia. Może ona to stypendium ufundować ze
środków, które otrzymuje w formie dotacji stacjonar-
nej na wszystkie realizowane cele dydaktyczne, ale
również z różnych innych środków, jakie jest w stanie
pozyskać. Wysokość stypendium doktoranckiego fun-
dowanego przez uczelnię zależy od tego, jaką politykę
prowadzi ona w zakresie studiów doktoranckich.
W formie wyjaśnienia chciałbym tylko przedsta-
wić pewną informację, która dotyczy wynagrodzenia
w grupie docentów, adiunktów i starszych wykładow-
ców. Pytanie dotyczyło bowiem wynagrodzenia w gru-
pie młodych adiunktów, ale takiej grupy wyróżnionej
nie mam. Jeszcze raz powtórzę, że to są dochody wy-
nikające ze stosunku pracy. Średnie dochody brutto
w tej grupie osób wynosiły 5136 zł. Jak mówię, chodzi
o dochody brutto wynikające ze stosunku pracy, to
nie jest wynagrodzenie zasadnicze. W roku 2009 one
wzrosły o prawie 5% w stosunku do tego, co było
w roku ubiegłym. To tylko w formie wyjaśnienia.
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
O zabranie głosu proszę sekretarza stanu w Mi-
nisterstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego pana
Piotra Żuchowskiego.
Panie ministrze, uprzejmie proszę.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Piotr Żuchowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie Andrzej
Walkowiak i Jarosław Rusiecki pytali o kwestie zwią-
zane z ochroną zabytków i o budżet na ochronę za-
bytków w roku 2011. Pragnę poinformować, że
207
z dzisiejszej prognozy wynika, że na sferę ochrony
zabytków w ramach części 24 zabezpieczone zostaną
środki w wysokości 193 mln zł. Pragnę również po-
informować, że znajdzie się tu także odpowiednia
kwota w wysokości 114 mln zł z udziałem środków
europejskich. Aby zbilansować całość prognozowa-
nych nakładów na sferę ochrony zabytków i opieki
nad zabytkami, należy dodać kwotę 122 mln, która
jest w budżetach wojewodów, w tej puli jest też fun-
dusz rewaloryzacji zabytków Krakowa.
Oczywiście zwyczajowo największe emocje wzbu-
dza program operacyjny ministra kultury i dziedzic-
twa narodowego dotyczący ochrony zabytków i opie-
ki nad zabytkami. Jeśli chodzi o ten program, w roku
2011, na razie, podkreślam, bo zawsze w ciągu roku
jest wzrost w tym zakresie, prognozowane jest 35
mln zł. Pragnę jednak zaznaczyć, że 2011 r. będzie
kolejnym, drugim z kolei rokiem innego wydatkowa-
nia środków w ramach tego programu operacyjnego.
Wprowadziliśmy nowe terminy składania wniosków,
mianowicie do 30 listopada roku poprzedzającego –
pierwszy nabór wniosków, a do 30 marca roku budże-
towego – drugi nabór wniosków. Zasadnicza część
wniosków rozpatrywana jest w pierwszym naborze,
co powoduje, że umowy są podpisywane na początku
roku, a nie, jak to się działo przed dwoma laty,
w czerwcu, a czasami w lipcu. I tak naprawdę jako-
ściowe, podkreślam, co jest w zakresie ochrony za-
bytków niesłychanie istotne, jakościowe, właściwe
wykonanie robót nie było możliwe.
Dzisiaj, jeżeli nawet w związku z sytuacją budże-
tową wydajemy nieco mniej środków na sferę ochro-
ny zabytków, to chcę powiedzieć z całą stanowczo-
ścią, te środki mogą być ze względu chociażby na te
terminy, ale również na trochę inną merytorykę ich
dyspozycji po prostu lepiej wydane. W zakresie sfery
ochrony zabytków jest to niezwykle istotne. Dzięku-
ję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
O zabranie głosu proszę sekretarz stanu w Mini-
sterstwie Edukacji Narodowej panią Krystynę Szu-
milas.
Pani minister, uprzejmie proszę.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Edukacji Narodowej
Krystyna Szumilas:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym od-
powiedzieć na pytanie pani poseł Gąsior-Marek do-
tyczące podwyżek płac nauczycieli. Rok 2011 będzie
kolejnym rokiem, w którym płace nauczycieli wzro-
sną. Są one konsekwentnie podnoszone od 2008 r. i od
września 2011 r. planowany jest wzrost wynagrodzeń
nauczycieli o 7%.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
208 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas
Panu posłowi Kochanowskiemu chciałabym od-
powiedzieć na pytanie dotyczące subwencji oświato-
wej i dochodów jednostek samorządu terytorialnego
z tytułu podwyżek płac nauczycieli. Otóż subwencja
oświatowa na rok 2011 wzrośnie o 5,5%, tj. prawie
o 1915 mln zł, i będzie wynosiła 36 924,8 mln zł. Ten
wzrost subwencji jest kalkulowany na podwyżki płac
nauczycieli, tak jak powiedziałam, od września 2011
r. o 7%. Ta planowana w 2011 r. podwyżka spowodu-
je, że od 1 września 2011 r. średnie wynagrodzenie
nauczyciela stażysty – mówię tu nie o zasadniczym,
a o średnim wynagrodzeniu, czyli wszystkich jego
składnikach – będzie wynosiło 2618 zł, natomiast
średnie wynagrodzenie nauczyciela dyplomowanego
– 4817 zł. Warto chyba dodać, że od grudnia 2007 r.
wzrost wynagrodzeń nauczycieli, czyli 10% w 2008 r.,
dwa razy po 5% w 2009 r. i 7% w 2010 r. oraz plano-
wane 7% w 2011 r., spowoduje, że we wrześniu 2011 r.
w stosunku do grudnia 2007 r. płace nauczycieli sta-
żystów wzrosną o 69%, a płace nauczycieli dyplomo-
wanych o 39%. Jest to konsekwentna realizacja zo-
bowiązania wobec nauczycieli podjętego w 2007 r.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo pani minister Szumilas.
Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Mi-
nisterstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra
Kazimiera Plocke.
(Głos z sali: Kazimiera?)
Kazimierza – tak powiedziałem.
(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Roz-
woju Wsi Kazimierz Plocke: Powiedział pan: Kazimie-
ra, a ja jestem mężczyzną.)
Proszę.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Kazimierz Plocke:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do ministra rol-
nictwa i rozwoju wsi skierowano trzy pytania. Pierw-
sze dotyczyło nakładów na inwestycje na terenie woj.
warmińsko-mazurskiego. Informuję, po pierwsze, że
nakłady dla woj. warmińsko-mazurskiego w części
85: Budżety wojewodów, zaplanowano na poziomie
25 100 tys. zł, z tego 11 600 tys. zł na wydatki bieżą-
ce, 6700 tys. zł na inwestycje i również ta sama kwo-
ta na inwestycje w ramach Programu Rozwoju Ob-
szarów Wiejskich. Chcę także poinformować, że ist-
nieje możliwość ubiegania się o środki finansowe
z rezerwy celowej i skorzystania z tego. Przypomnę,
że rezerwa ta dla całego kraju jest na poziomie
210 mln zł. Rok 2011 jest rekordowy, zaplanowano
ponad 500 mln zł na meliorację, a więc jest to kwota,
która z pewnością zostanie dobrze zainwestowana
i poprawi się stan melioracji w zakresie nawadniania
i odwadniania.
Kwestia druga dotyczyła rynku biopaliw i biokom-
ponentów. Chciałbym poinformować, że 30 kwietnia
br. kończy się program wspierania rynku biokompo-
nentów i biopaliw w postaci zwrotu akcyzy. Zwracam
państwa uwagę na to, że według symulacji w roku
2010 zwrot akcyzy dla firm paliwowych będzie na
poziomie 1200 mln zł. Gdyby przyjąć te same założe-
nia na rok 2011, zwrot byłby na poziomie 1600 mln
zł. Chcemy wspólnie z ministrem gospodarki i mini-
strem finansów dokonać takiego przeglądu nowych
propozycji, za zgodą Rady Ministrów, żeby, po pierw-
sze, środki finansowe, pochodzące z oszczędności na
tym programie, przeznaczyć na przychody do budże-
tu, jak również chociażby na zakup pojazdów, które
będą napędzane biopaliwami, czy też nawet na zwrot
samorządom środków z tytułu parkowania. Jest jesz-
cze wiele innych propozycji, które mają uaktywnić
i zaktywizować naszą gospodarkę. To rachunek, któ-
ry podejmujemy wspólnie z ministrem finansów. My-
ślimy o tym, żeby poprzez tego typu działania roz-
kręcać gospodarkę. Chciałbym także poinformować,
że narodowy cel wskaźnikowy, który realizujemy
w roku 2010 na poziomie 5,75% udziału biokompo-
nentów w biopaliwach, zostanie wykonany. Na 2011 r.
przewidziano 6,25%, a więc również tutaj nie widzi-
my zagrożeń. Tyle odpowiedzi na drugie pytanie.
Trzecie pytanie dotyczyło utworzenia centrum
informatycznego w Częstochowie dla obsługi ośrod-
ków doradztwa rolniczego. Chcę poinformować, po
pierwsze, że wydatki na poziomie 5100 tys. zł nie zo-
stały uwzględnione z uwagi na to, że minister rolnic-
twa będzie realizował najbardziej pilne wydatki ma-
jątkowe, które dotyczą szkół rolniczych, a także agen-
cji płatniczych w zakresie budowania systemu infor-
matycznego dla potrzeb wspólnej polityki rolnej i Pro-
gramu Rozwoju Obszarów Wiejskich, a także systemu
identyfikacji działek rolnych dla obliczeń płatności
bezpośrednich. To tyle, jeśli chodzi o najważniejsze
sprawy, które zostały zgłoszone do ministra rolnic-
twa. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję panu ministrowi Kazimierzowi Plocke.
O zabranie głosu proszę podsekretarz stanu
w Ministerstwie Finansów panią minister Hannę
Majszczyk.
Pani minister, uprzejmie proszę.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym od-
nieść się do kilku pytań, które zostały zadane w trak-
cie dzisiejszej debaty. Chcę jednak zacząć przede
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy budżetowej na rok 2011.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk
wszystkim od wyjaśnienia pewnego nieporozumie-
nia, jak myślę, które zaistniało i miało odzwiercie-
dlenie w wielu pytaniach, a w zasadzie może zastrze-
żeniach do przedłożonego projektu ustawy budżeto-
wej na rok 2011.
Kilkakrotnie w wypowiedziach państwa posłów
było zawarte odniesienie się do ograniczenia przez
rząd wydatków na pomoc w zakresie dożywiania.
Chciałabym tu jednoznacznie podkreślić, że to zupeł-
ne nieporozumienie, ponieważ kwota przeznaczona
na ten cel w budżecie na rok 2011 jest identyczna
z kwotą, która była przeznaczona na rok 2010; jest
to kwota w wysokości 550 mln zł. (Oklaski) Rozu-
miem, że to nieporozumienie wzięło się może stąd, że
jeżeli spojrzymy tylko i wyłącznie na rezerwy celowe,
które odnoszą się do tego, to rzeczywiście jest tam
zapisana kwota 200 mln zł. Niemniej jednak kwota
350 mln zł od razu została rozłożona do budżetów
wojewodów, została zawarta w rozdziale: Pozostałe,
w paragrafie 203 jest umiejscowiona do rozdyspono-
wania przez te jednostki. Tyle tytułem sprostowania,
bo może nie było pytania na ten temat wprost, nie-
mniej wydaje mi się, że akurat ta kwestia powinna
być jednoznacznie wyjaśniona, bo może w przyszłości
unikniemy w tym zakresie wątpliwości i ewentual-
nych dyskusji w trakcie prac w Komisji Finansów
Publicznych w zakresie projektu budżetu na rok
2011.
Było również kilka pytań dotyczących potwier-
dzenia pewnych kwot zaplanowanych w rezerwach
celowych na określone cele. Padały m.in. pytania do-
tyczące kwot zarezerwowanych na prezydencję. Kwo-
ta ta została określona w wysokości 259 mln zł.
W projekcie budżetu na rok 2011 została również
uwzględniona kwota w wysokości 1 mld zł na „Naro-
dowy program przebudowy dróg lokalnych”. Uwzględ-
nione zostały również wydatki na „Narodowy pro-
gram zwalczania chorób nowotworowych” w wyso-
kości 250 mln zł. Przeznaczono także określone
kwoty na meliorację, o czym mówił pan minister
Plocke, dodatkowo w rezerwach mamy 210 mln zł.
Kilka pytań ze strony państwa posłów dotyczyło
przewidzianych w ustawie budżetowej na rok 2011
środków związanych z usuwaniem skutków powodzi
w roku 2010. Kwota przeznaczona na ten cel, o czym
wspominałam w swoim pierwszym wystąpieniu, jest
dwukrotnie wyższa niż ta, która została przewidzia-
na w ustawie na ten rok, i wynosi 1450 mln zł. Biorąc
pod uwagę skalę szkód, z jaką mamy do czynienia po
powodzi w roku 2010, oczywiście nie można do tego
podchodzić w ten sposób, że kwota ta ma pokryć
szkody. Tak nie może być w żadnym przypadku,
zwłaszcza gdy mówimy o szkodach w infrastruktu-
rze, które będą eliminowane w jednostkach samorzą-
du terytorialnego w długim okresie. Na pewno czę-
ściowo prace te już rozpoczęły się w roku bieżącym
i będą kontynuowane.
209
Rozdział środków w samej rezerwie na wydatki
majątkowe i pozostałe nie ma decydującego znacze-
nia, ponieważ jeżeli rzeczywiste zapotrzebowanie
wykorzystania tych środków będzie inne i proporcje
te trzeba będzie odwrócić, to oczywiście taka możli-
wość istnieje. Obecne przyporządkowanie proporcji,
o której pan poseł wspominał, wskazując, że na wy-
datki majątkowe przeznaczono jedynie ok. 400 mln,
w żaden sposób nie będzie ograniczać tutaj ewentu-
alnych zmian i właściwego wykorzystania środków
w tym zakresie.
Chciałabym również odpowiedzieć na pytanie
pani poseł Masłowskiej, która prosiła o wskazanie
jednoznacznej podstawy prawnej, na podstawie któ-
rej przeznaczane są, zarówno w obecnym budżecie,
jak i w przyszłym określone środki na wykup odsetek
od kredytów mieszkaniowych. Pytanie było raczej
również ze wskazaniem, czy w ogóle taka podstawa
istnieje. Podstawa taka istnieje, jest ona zawarta
w art. 4 ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy
państwa w spłacie niektórych kredytów, udzielaniu
premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wy-
płacanych premii gwarancyjnych. Tekst jednolity tej
ustawy jest zawarty w Dzienniku Ustaw z 2003 r.,
nr 119, poz. 1115.
Odpowiadając na pytania pani poseł Szydłowskiej
dotyczące wskaźnika wzrostu budżetu środków eu-
ropejskich, chciałabym podkreślić, że jeżeli chodzi
o rok 2011, to wzrost tego budżetu w stosunku do
ubiegłych lat jest zdecydowany. Dochody w budżecie
środków europejskich rosną o ponad 50%, natomiast
wydatki rosną o ponad 60% w stosunku do przewi-
dywanego wykonania roku bieżącego, co – tak jak
pani poseł w swoim wystąpieniu podkreśliła – świad-
czy o bardzo dobrej absorpcji środków unijnych
umożliwiającej rozwój inwestycji, infrastruktury i po-
dejmowanie wszelkich działań związanych z wyko-
rzystaniem tych środków.
Odpowiadając na pytanie pana posła Kochanow-
skiego dotyczące zmian w ustawie okołobudżetowej
związanych ze zmniejszeniem wpłat dokonywanych
przez województwa, co będzie oczywiście skutkowało
zmniejszeniem pewnych wpływów, które będą kiero-
wane do pozostałych jednostek – pytanie zmierzało
również w tym kierunku, co na to inne jednostki sa-
morządu terytorialnego – ponownie podkreślam, że
rozwiązanie ma charakter przejściowy, dotyczy roku
2011. O przyczynach rozwiązania zaistniałej sytuacji
właśnie na rok 2011 już mówiłam, natomiast chcia-
łabym zdecydowanie podkreślić, że projekt tych
zmian był wysyłany do Komisji Wspólnej Rządu i Sa-
morządu Terytorialnego, która zapoznawała się z nim.
Rzeczywiście stanowiska w tym zakresie nie było,
natomiast argumenty podnoszone przez komisję
wspólną w żadnym przypadku nie dotyczyły tych
rozwiązań i to nie było punktem jakiegoś odniesienia
w postaci zakwestionowania tej propozycji. Poza tym
zaistniała sytuacja na poziomie wpłat dokonywanych
przez województwa jest znana w sumie od początku
tego roku i pewne propozycje rozwiązań w zakresie
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
210 Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk
zmiany tej sytuacji i ewentualnych zmian związa-
nych z wysokością wpłat dokonywanych przez te jed-
nostki były przedkładane Komisji Wspólnej Rządu
i Samorządu Terytorialnego wielokrotnie, ale w sierp-
niu br. resort finansów otrzymał oficjalne stanowisko
na piśmie, że Komisja Wspólna Rządu i Samorządu
Terytorialnego nie jest w stanie przedstawić w tym
zakresie jakiegoś jednoznacznego stanowiska w sen-
sie wypracowanego wspólnie w ramach samorządu.
Nie było jednak, tak jak podkreśliłam przed chwilą,
również stanowiska, które by w sposób jednoznaczny
krytycznie odnosiło się do podejścia rządu w zakresie
dokonania ewentualnych zmian.
I jeszcze na koniec, odnosząc się do pytania pani
poseł Skowrońskiej, myślę, że w zasadzie już wcze-
śniej odpowiedź na to pytanie została udzielona przez
pana ministra Rostowskiego, jeżeli chodzi o to, czy
Lasy Państwowe powinny być włączone do sektora
finansów publicznych. Ja w tym momencie mogę tyl-
ko powtórzyć to, co było już powiedziane przez pana
ministra, że oczywiście, biorąc pod uwagę, że jest to
mienie Skarbu Państwa, nie ma żadnego uzasadnie-
nia, aby ta jednostka znajdowała się poza sektorem
finansów publicznych.
To chyba było ostatnie pytanie, na które chciała-
bym udzielić państwu odpowiedzi. Dziękując za
umożliwienie ich udzielenia, chciałabym również za-
znaczyć, że jeżeli jakieś pytania zostały pominięte,
to oczywiście udzielimy na nie odpowiedzi na piśmie.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo pani minister Majszczyk.
Zamykam dyskusję.
W dyskusji zgłoszono wnioski o odrzucenie
w pierwszym czytaniu projektów ustaw zawartych
w drukach nr 3429 i 3430. Do głosowania nad tymi
wnioskami przystąpimy w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19.
porządku dziennego: Pierwsze czytanie komi-
syjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o sa-
morządzie gminnym (druk nr 3408).
Proszę o zabranie głosu pana posła Bronisława
Dutkę w celu przedstawienia uzasadnienia projektu
ustawy.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Bronisław Dutka:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Poli-
tyki Regionalnej przedstawić projekt ustawy o zmia-
nie ustawy o samorządzie gminnym.
Projekt nie jest skomplikowany, nakłada się na
obecnie obowiązujące przepisy ustawy o samorządzie
oraz ustawy o referendum gminnym. Projekt dotyczy
kwestii podziału, łączenia, znoszenia, tworzenia no-
wych gmin. Dziś zapis ustawy jest prosty, aczkolwiek
stwarza wiele problemów z jego realizacją, bowiem
wszelkie decyzje zapadają wyłącznie na podstawie
rozporządzenia Rady Ministrów bez jakiegokolwiek
postępowania i może być z tym bardzo różnie. Jeżeli
mamy do czynienia z sytuacją, gdzie rada gminy zga-
dza się na podział, rzecz wydaje się prosta. Jest roz-
porządzenie Rady Ministrów i następuje podział czy
też połączenie. Natomiast w wielu przypadkach
w kraju mamy do czynienia z sytuacjami, w których
jakaś część gminy chce się odłączyć, ale rada gminy
jest innego zdania. Jest oczywistą rzeczą, że jeżeli
odłącza się mniejsza część gminy, to większość rady
będzie temu przeciwna. Aby decyzja była poprawna,
miała uzasadnienie, była rzetelnie dopracowana, ist-
nieje potrzeba, aby w tej kwestii wypowiedziało się
samo społeczeństwo. Może się bowiem zdarzyć tak,
że jakaś niewielka grupa ludzi bardzo intensywnie
lobbująca za podziałem gminy doprowadzi do podzia-
łu gminy, chociaż w rzeczywistości ci zainteresowani
sami nie za bardzo tego chcą. W ustawie tej wprowa-
dzamy więc zasadę referendum w tej sprawie. Do-
tychczas takie referenda nie były stosowane z jednej
prostej przyczyny, otóż ustawa o referendum lokal-
nym mówi, że rada gminy może przeprowadzić refe-
rendum tylko w sprawach, które są w zakresie kom-
petencji gminy, natomiast podział terytorialny nie
jest w kompetencji gminy i tu referendum być nie
mogło. Tą ustawą wprowadzamy taką możliwość.
Zachowujemy większość zasad, które są stosowa-
ne w referendum, a więc po to, aby takie referendum
było, musi o to referendum wnioskować co najmniej
10% mieszkańców danej gminy. Tak więc nie da się
przeprowadzić tego referendum przypadkiem, na
wniosek, nie wiem, 15, 20 czy iluś ludzi. To referen-
dum musi poprzeć duża część gminy, i to całej gminy,
nie tylko obszaru, który jest zainteresowany. Jeżeli
więc ten zainteresowany obszar rzeczywiście jest
zdeterminowany co do tego podziału, to taką liczbę
podpisów jest w stanie zebrać, jeżeli nie, po prostu
nie będzie tematu.
Kolejna sprawa. Przyjmujemy zasadę, że jeżeli jest
pełna zgoda na podział, to nie wprowadzamy obo-
wiązku przeprowadzenia referendum. Założenie jest
natomiast takie, po to, aby nie powstawały bardzo
małe gminy, że sprawa jest podejmowana tylko wte-
dy, jeżeli powstała w wyniku podziału gmina nie
będzie mniejsza od najmniejszej pod względem liczby
mieszkańców gminy, a jej dochód na mieszkańca nie
będzie mniejszy od najmniejszego dochodu w Polsce
na dzień 31 grudnia roku poprzedniego, chodzi bo-
wiem o to, aby te wartości mogły być poprawnie
uchwycone.
W przekonaniu Komisji Samorządu Terytorialne-
go i Polityki Regionalnej rozwiązania, które zostały
zaproponowane, spowodują, że będzie mniej takich
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Poseł Bronisław Dutka
sytuacji, w których jakaś mała grupka ludzi będzie
chciała doprowadzić do podziału, ponieważ to będzie
niemożliwe. Natomiast w przypadku pełnej determi-
nacji mieszkańców, w sytuacji gdy nastąpiły rozbież-
ności interesów bądź rozdźwięk w danej gminie,
będzie mogło dojść do podziału. Wyniki referendum
będą przedstawiane Radzie Ministrów, natomiast
frekwencja w referendum i jego wyniki będą wska-
zywały, czy jest zainteresowanie daną sprawą i czy
ta część, której odłączenie się sugeruje, rzeczywiście
chce się odłączyć.
W naszym przekonaniu ta ustawa spowoduje
znacznie większy udział całego społeczeństwa danej
gminy i tej części gminy, która chciałaby się z gminy
wydzielić, w podejmowaniu decyzji, co przyczyni się
do tego, iż nie będą podejmowane decyzje przypad-
kowe. Dlatego też w imieniu Komisji Samorządu Te-
rytorialnego i Polityki Regionalnej wnoszę, aby Wy-
soka Izba uchwaliła przedłożoną w projekcie ustawę,
a w tej chwili skierowała ten projekt ustawy do Ko-
misji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional-
nej. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Dutce.
Chcę poinformować, iż Sejm ustalił, że w dyskusji
nad tym punktem porządku dziennego wysłucha
5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
W imieniu klubu Platforma Obywatelska głos za-
bierze pani posłanka Halina Rozpondek.
Uprzejmie proszę panią poseł.
Poseł Halina Rozpondek:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klu-
bu Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedsta-
wić opinię w sprawie ustawy o zmianie ustawy o sa-
morządzie gminnym, druk nr 3408.
Ustawa o samorządzie gminnym w dotychczaso-
wym brzmieniu w art. 4, 4a i 4b daje uprawnienia do
tworzenia, łączenia, dzielenia i znoszenia gmin oraz
ustalania ich granic Radzie Ministrów, która doko-
nuje tego w drodze rozporządzenia. Rozporządzenie
takie może być także wydane na wniosek zaintere-
sowanej rady gminy. Oczywiście, żeby dokonać ta-
kich czynności, Rada Ministrów, poprzez ministra
właściwego do spraw administracji, winna zasięgnąć
opinii zainteresowanych rad gmin, poprzedzonych
przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z miesz-
kańcami. Rozporządzenie, które wydaje się na wnio-
sek zainteresowanej rady gminy, wymaga także opi-
nii rady gminy poprzedzonej tymi konsultacjami.
Obowiązujące prawo nie daje natomiast możliwości
występowania z taką inicjatywą samym zaintereso-
211
wanym mieszkańcom. Szanse daje więc komisyjny
projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie
gminnym.
Zdarza się dość często, że mieszkańcy nie utożsa-
miają się z opinią rady gminy w sprawie tworzenia,
łączenia, dzielenia i zniesienia gminy oraz ustalania
jej granic, bowiem czasami decyzje są podejmowane
w wąskim gronie polityków, a i konieczne konsultacje
w danej sprawie nie zawsze przebiegają prawidłowo.
Inaczej podejmujemy decyzję, jeżeli naciska zainte-
resowany polityk, a inaczej, gdy bezpośrednio odda-
jemy głos przy urnie. Proponowana zmiana, wpro-
wadzająca w ustawie o samorządzie gminnym dodat-
kowe art. 4c i 4d, umożliwi mieszkańcom gminy
podejmowanie inicjatywy referendalnej w sprawie
tworzenia, łączenia, dzielenia i zniesienia gminy oraz
ustalenia granic gminy. Skorzystanie z tej formy de-
mokracji bezpośredniej pozwoli lepiej przedstawić
opinie i nastawienie mieszkańców gminy dotyczące
zmian, które mają nastąpić. Inicjatywy dotyczące
referendum, jak i samo referendum będą zgodne
z ustawą z dnia 15 września 2000 r. o referendum
lokalnym z niewielkimi zmianami, o których powiem
za chwilę.
Nowy art. 4c w ust. 1 zdanie pierwsze wprowadza
tę pożądaną zmianę, zgodnie z którą rada gminy wy-
stępuje z wnioskiem o wydanie rozporządzenia, o któ-
rym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1, jeżeli odbyło się roz-
strzygające referendum w sprawie tworzenia, dziele-
nia i zniesienia gminy oraz ustalenia granic gminy,
przeprowadzone z inicjatywy mieszkańców. Zgodnie
z nowym art. 4c ust. 2 z inicjatywą referendum lo-
kalnego będzie mogła wystąpić grupa obywateli, na-
tomiast podmioty wymienione w art. 11 ust. 1 pkt 2
i 3 ustawy o referendum lokalnym, czyli statutowe
struktury terenowe partii politycznej w danej jedno-
stce samorządu terytorialnego oraz organizacje spo-
łeczne posiadające osobowość prawną, których sta-
tutowym terenem działania jest co najmniej obszar
danej jednostki samorządu terytorialnego, takich
uprawnień, w myśl proponowanej zmiany, mieć nie
będą.
W dyskusji na posiedzeniu komisji uznaliśmy, że
inicjatywa obywatelska obejmuje zarówno działaczy
struktur partyjnych działających na terenie danej
gminy, jak i przedstawicieli organizacji społecznych
działających w tej gminie.
Zgodnie z proponowanym dodatkowym art. 4c
w ust. 3 w przypadku przeprowadzenia z inicjatywy
mieszkańców referendum w sprawie tworzenia, łą-
czenia, dzielenia i zniesienia gmin oraz ustalenia
granic gminy, pytanie zawarte we wniosku, o którym
mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o referendum lokal-
nym, powinno określać szczegółowo proponowane
zmiany w podziale terytorialnym państwa. Ust. 4
w art. 4c zobowiązuje wojewodę do przekazania mi-
nistrowi do spraw administracji publicznej informa-
cji o publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędo-
wym protokołu wyniku referendum w sprawie two-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
212 Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Poseł Halina Rozpondek
rzenia, łączenia, dzielenia i zniesienia gmin oraz
ustalenia granic gminy.
Ważnym nowym przepisem w ustawie jest przepis
art. 4d, który stanowi, że Rada Ministrów nie tworzy
gminy w przypadku, w którym którakolwiek z po-
wstałych gmin byłaby mniejsza od najmniejszej pod
względem liczby mieszkańców gminy w Polsce lub jej
dochód na mieszkańca byłby najmniejszy w Polsce
według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedza-
jącego ogłoszenie rozporządzenia, o którym mowa
w art. 4. Przepis ten zapobiegnie mnożeniu się ma-
łych, niewydolnych organizacyjnie i finansowo gmin.
Na podstawie wniosku rady gminy oraz analizy wy-
ników referendum Rada Ministrów wyda stosowne
rozporządzenie tworzące, dzielące i znoszące gminę
oraz ustalające jej grancie.
Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska po-
piera zmiany dotyczące ustawy o samorządzie gmin-
nym w zakresie omawianej ustawy, bowiem stwarza-
ją one autentyczną i demokratyczną możliwość wpły-
wania mieszkańców gminy na bardzo ważne dla jej
funkcjonowania decyzje. (Dzwonek)
W przedstawionym projekcie ustawy są pewne
błędy legislacyjne i językowe, które zgłosimy na po-
siedzeniu komisji. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
O zabranie głosu w imieniu klubu Prawo i Sprawie-
dliwość uprzejmie proszę pana posła Jerzego Rębka.
Poseł Jerzy Rębek:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klu-
bu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam
zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie komisyj-
nego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorzą-
dzie gminnym, druk nr 3408.
Projekt przewiduje zmianę art. 4 ust. 2, a także
dodanie art. 4c i 4d w ustawie o samorządzie gmin-
nym. Proponowana zmiana dotyczy trybu regulowa-
nia przez Radę Ministrów, poprzez wydanie stosow-
nych rozporządzeń, spraw dotyczących tworzenia,
dzielenia i znoszenia gmin oraz ustalenia ich granic.
Rada gminy miałaby obowiązek występowania z wnio-
skiem o wydanie rozporządzenia Rady Ministrów
w przypadku przeprowadzenia, z inicjatywy miesz-
kańców, referendum w sprawie tworzenia, łączenia,
dzielenia i zniesienia gminy albo ustalenia granic
gminy przy założeniu, że wynik tego referendum jest
rozstrzygający. Z inicjatywą przeprowadzenia takie-
go referendum będą mogli występować wyłącznie
mieszkańcy gminy. Pozbawione tego prawa będą sta-
tutowe struktury terenowe partii politycznych oraz
organizacje społeczne posiadające osobowość prawną
i działające na obszarze danej jednostki samorządu
terytorialnego.
Zasadniczą ideą omawianego projektu jest możli-
wość tworzenia nowych gmin poprzez podział już
istniejącej gminy. Założenie, iż dokonuje się to na
wniosek części mieszkańców, którzy opowiedzieli się
za tym w referendum lokalnym, jest, wydawałoby się,
przejawem budowy społeczeństwa obywatelskiego.
Nie do końca jednak należy zgodzić się z tym, iż dzie-
lenie już istniejących gmin na mniejsze jednostki
samorządu terytorialnego jest dobrym rozwiąza-
niem, szczególnie z punktu widzenia ekonomii. Wszy-
scy powinniśmy sobie zdawać sprawę z tego, że może
się tak zdarzyć, iż ambicje niewielkiej, lecz aktywnej
w tej sprawie grupy ludzi mogą doprowadzić do za-
paści gospodarczej gmin, które powstaną w wyniku
takiego podziału.
W naszej ocenie zapis art. 4d mówiący o możliwo-
ści powstania gminy, która swoją wielkością dorów-
nywałaby najmniejszej gminie w Polsce, jest nie do
przyjęcia i powinien być w wyniku ewentualnego
kompromisu zastąpiony następującym zapisem: Po-
wstałe w wyniku podziału gminy nie mogą liczyć
mniej mieszkańców niż trzykrotność najmniejszej
obecnie pod względem liczby mieszkańców gminy
w Polsce. Tylko taka zasada może uchronić nas przed
powstaniem maleńkich gmin, które byłyby niewydol-
ne, szczególnie pod względem ekonomicznym.
Ocena projektodawcy, iż wdrożenie w życie pro-
ponowanej regulacji nie spowoduje dodatkowych
skutków finansowych dla budżetów jednostek samo-
rządu terytorialnego, jest, myślę, niezgodna z praw-
dą. W tym miejscu warto byłoby zapoznać się ze sta-
nowiskiem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ad-
ministracji, które zapewne dysponuje stosownymi
kalkulacjami mówiącymi nam o kosztach tworzenia,
ale również funkcjonowania nowych gmin.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Propozycją
znacznie bardziej interesującą i racjonalną z punktu
widzenia samych gmin, ale również Wysokiej Izby,
powinno być tworzenie mechanizmów ekonomicz-
nych, które będą zachęcały gminy, szczególnie małe
i biedne, do łączenia się w jedną jednostkę samorzą-
du terytorialnego. Mogłoby temu służyć utworzenie
specjalnego funduszu, z którego wypłacane byłyby
specjalne wielomilionowe premie dla gmin, które zde-
cydują się na taki proces łączenia. Warto byłoby wy-
słuchać w tych kwestiach głosu przedstawicieli sa-
mych zainteresowanych, to znaczy Związku Gmin
Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej czy też Związku
Powiatów Polskich, których opinii, jak dotychczas,
nie poznaliśmy. Jest to w naszym odczuciu poważny
błąd. Jedyna dostępna opinia samorządu wojewódz-
twa warmińsko-mazurskiego nie jest do końca repre-
zentatywna.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parla-
mentarny Prawo i Sprawiedliwość negatywnie ocenia
przedłożony projekt zmian do ustawy o samorządzie
gminnym w tej wersji. Mając jednak na względzie
poszanowanie prawa społeczności lokalnych do decy-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Poseł Jerzy Rębek
dowania o swoich sprawach, proponujemy skierowa-
nie projektu ustawy do prac w komisjach, ze zdecy-
dowanym zastrzeżeniem, iż projekt może być
uwzględniony przez nasz klub po przyjęciu zmian
dotyczących szczególnie art. 4d proponowanego pro-
jektu ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
O zabranie głosu w imieniu Klubu Poselskiego
Sojusz Lewicy Demokratycznej proszę pana posła
Jana Kochanowskiego.
Poseł Jan Kochanowski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Mam zaszczyt w imieniu klubu Sojusz Lewicy Demo-
kratycznej przedstawić stanowisko wobec komisyj-
nego projektu ustawy zawartego w druku nr 3408.
Możemy powiedzieć, że u podstaw tej inicjatywy
legislacyjnej legła przesłanka, iż dotychczasowy stan
prawny w zakresie podziału terytorialnego na pozio-
mie gminy odbierał prawo inicjatywy części miesz-
kańców danej gminy, gdyż ustawodawca przewidział
taki podział tylko na wniosek całej gminy, co w prak-
tyce oznaczało, iż trudno było uzyskać taki wniosek,
który de facto ograniczał terytorialnie daną gminę.
Wiadomo było, że większość gminy tak naprawdę
nigdy nie zdecyduje o pozbawieniu się części swojego
terytorium. Dlatego też projektowana zmiana nakła-
da na radę gminy obowiązek występowania z wnio-
skiem o tworzenie, łączenie, dzielenie, zmniejszenie
gminy albo ustalenie granicy gminy w przypadku
rozstrzygającego referendum w tym przedmiocie.
Faktem jest, iż to referendum miałoby się odby-
wać tylko na terytorium zainteresowanej części gmi-
ny, więc z góry możemy powiedzieć, że wynik takiego
referendum jest przesądzony. Jeżeli z inicjatywą po-
działu wystąpią mieszkańcy tej części, która chce się
odłączyć, to wynik referendum będzie na tak. Usta-
wa przewiduje, że później taki wniosek jest przez
wojewodę kierowany do Rady Ministrów i tak oto
miałoby się to odbywać.
Traktując projekt w ten sposób, moglibyśmy
uznać tę inicjatywę jako wyjście naprzeciw miesz-
kańcom. Czy rzeczywiście tak jest i czy rzeczywiście
można tworzyć prawo, kierując się przesłanką, że
w paru gminach mieszkańcy nie mogą się w tym
względzie dogadać i dlatego trzeba podjąć inicjatywę
ustawodawczą?
Wychodząc z tą inicjatywą, należałoby wziąć pod
uwagę również fakt, iż w Sejmie znajduje się już ini-
cjatywa ustawodawcza Senatu, druk nr 2181, która
próbuje rozwiązać te kwestie w inny sposób, miano-
wicie poprzez możliwość poddania inicjatywy stwo-
213
rzenia gminy pod referendum wszystkich mieszkań-
ców danej gminy. Moglibyśmy zakładać, że to roz-
strzygnięcie byłoby na niekorzyść tej mniejszości, ale
daje się tam możliwość zaskarżenia decyzji Rady Mi-
nistrów do sądu przez niezadowolonych mieszkań-
ców. Może ta droga byłaby troszkę wydłużona, ale
bardziej satysfakcjonująca prawnie.
Mamy poważne obawy, iż inicjatywa, którą dzisiaj
podejmujemy, może być również zaproszeniem do
tworzenia nowych konfliktów wśród mieszkańców.
Rzeczywiście ostateczną decyzję podejmuje Rada Mi-
nistrów, ale nie zmienia to faktu, iż będzie to wywo-
łało emocje oraz konflikty społeczne. Mogą się zna-
leźć ludzie, którzy będą chcieli wykorzystać te kon-
flikty do różnych celów, nawet politycznych. Jest taka
obawa i musimy o tym mówić.
Mamy również wątpliwości związane z tym, że
w radzie gminy może nie być woli większości do pod-
jęcia uchwały o podziale. Czy taka inicjatywa części
mieszkańców, np. 20–30%, może wyrażać opinię
w imieniu wszystkich? Ponadto chciałbym rzeczywi-
ście poznać stanowisko Komisji Wspólnej Rządu i Sa-
morządu Terytorialnego. Co na to gminy? Czy rze-
czywiście akceptują tę ustawę, czy są zgodni co do
tego projektu?
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sądzę, iż takie
inicjatywy, których już mamy w Sejmie trzy, nie słu-
żą ani państwu polskiemu, ani samorządom, bo dzi-
siaj powinniśmy zrealizować ustawę o podziale tery-
torialnym państwa i dokonać kompleksowej oceny
skutków tej ustawy. Nasze prace powinniśmy skupić
na ocenie możliwości działania gmin, powiatów i wo-
jewództw w takim podziale, jaki przyjęliśmy, ich kon-
dycji finansowej, sprawności działania, możliwości
łączenia powiatów ziemskich z grodzkimi, jak rów-
nież powinniśmy się raczej zastanowić, jak połączyć
te małe gminy, a nie próbować je rozbijać.
Panie Marszałku! Biorąc pod uwagę fakt, iż w Sej-
mie znajdują się trzy takie projekty ustaw dotyczące
tej materii, proponuję skierować projekt do Komisji
Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej
i rozpatrzyć go łącznie z pozostałymi projektami.
Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Kochanowskiemu.
O zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego
Stronnictwa Ludowego proszę pana posła Bronisława
Dutkę.
Poseł Bronisław Dutka:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam za-
szczyt przedstawić stanowisko klubu wobec omawianej
ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
214 Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Poseł Bronisław Dutka
Kiedy w zapisach ustawy rośnie rola społeczeń-
stwa w zarządzaniu swoim terenem, klub Polskiego
Stronnictwa Ludowego jest zawsze za takim rozwią-
zaniem. Uważamy bowiem, że bardzo często dzieje
się tak, iż zarządzający gminą zespół ludzi nie bardzo
umie doprowadzić do współpracy. Jeżeli jest taka sy-
tuacja, to społeczeństwo – nie sama rada większością
głosów, nie sam wójt i nie Rada Ministrów – powinno
określić, czy ten podział ma nastąpić, czy nie.
W naszym przekonaniu ta ustawa sprawia, że nie
dojdzie do walki o podziały, w przypadku gdy nie bę-
dzie autentycznego poparcia społecznego. Dlatego też
zapisy tej ustawy są dobre, choć zdaniem klubu Pol-
skiego Stronnictwa Ludowego można by dokonać
pewnych korekt, które sprawiłyby, że te zapisy sta-
łyby się czytelniejsze. Wydaje się, że trwanie gmin
w permanentnym konflikcie terytorialnym zawsze
powoduje osłabienie, a czasem wręcz zablokowanie
pracy gmin. Często jest tak, że gminy, które podzie-
liły się w wyniku konfliktu wewnątrz, po pewnym
czasie zaczynają współpracować ze sobą już jako od-
rębne gminy i w obydwu gminach pracuje się całkiem
nieźle, dlatego też klub Polskiego Stronnictwa Ludo-
wego jest za tym, aby projekt skierować do dalszych
prac w Komisji Samorządu Terytorialnego i Poli-
tyki Regionalnej. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Bronisławowi
Dutce.
Lista posłów zapisanych do zadania pytania nie
jest długa, ale nie jest też krótka.
Chciałbym zapytać: Kto z państwa chciałby się
jeszcze do tej listy dopisać?
Pani poseł Rozpondek.
Czy ktoś jeszcze z państwa?
Zamykam w związku z tym listę posłów zapisa-
nych do zadania pytania.
Pierwszy pytanie zada pan poseł Henryk Siedla-
czek z klubu Platforma Obywatelska.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Henryk Siedlaczek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Pytanie, które chciałbym zadać, jest z serii: przy oka-
zji. Otóż przy okazji rozpatrywania projektu noweli-
zacji ustawy o samorządzie gminnym chciałbym
poruszyć nurtującą mnie osobiście, jako byłego sa-
morządowca, starostę powiatu raciborskiego, kwestię
dotyczącą ustawy o samorządzie wojewódzkim. Otóż
znajdujemy tam przepisy mówiące o tym, iż w skład
zarządu województwa wchodzi zawsze pięć osób i po-
dejmuje on uchwały zwykłą większością głosów
w obecności co najmniej połowy ustawowego składu
zarządu. I właśnie sformułowanie „połowa” w przy-
padku liczby nieparzystej brzmi w moim odczuciu
nieco niezręcznie. Czy nie lepiej byłoby przy okazji
ustalić, iż zarząd województwa podejmuje uchwały
zwykłą większością głosów w obecności co najmniej
trzech członków zarządu? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Siedlaczkowi.
O zabranie głosu proszę pana posła Zbysława
Owczarskiego z klubu Prawo i Sprawiedliwość.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Zbysław Owczarski:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie
do pana posła, przedstawiciela wnioskodawców: Jaki
jest praktyczny wymiar przedmiotu prac, którym
zajęła się Komisja Samorządu Terytorialnego i Poli-
tyki Regionalnej? Czy zna pan takie przykłady, kiedy
rada gminy stoi w opozycji w stosunku do lokalnej
społeczności i nie chce dokonać podziału, łączenia czy
zmiany granic danej gminy? Pytam zaś dlatego, że
w tzw. zamrażarce marszałkowskiej jest sporo ustaw
dotyczących także działalności samorządu gminy,
które moim zdaniem, uwzględniając niejako hierar-
chię ważności, powinny „stać” dużo wyżej niż ta
ustawa. Tak jest np. w przypadku projektu ustawy
złożonego jeszcze w sierpniu 2008 r. przez byłą mini-
ster panią Kluzik-Rostkowską, dotyczącego opieki
nad dzieckiem do lat pięciu, w którym chodzi głównie
o opiekę żłobkową, z którą gminy sobie po prostu nie
radzą. Jest to zadanie, można powiedzieć, gminy, ale
niestety brak pewnych rozwiązań prawnych, brak
zapewnienia źródeł finansowania. Ta ustawa została
skierowana pod obrady Sejmu dopiero po dwóch la-
tach i dwóch miesiącach, wtedy kiedy wpłynął pro-
jekt rządowy w tej samej kwestii. W tym przypadku
można powiedzieć, że bardzo szybko, bo 5 sierpnia
tego roku, został nadany odpowiedni numer projek-
towi ustawy (numer druku), i wydaje się, że hierar-
chia została tutaj zaburzona. Nie jest to oczywiście
pytanie, które bezpośrednio się wiąże z przedmioto-
wym projektem ustawy, ale być może są jakieś pro-
blemy w jakichś gminach, o których nie wiem, i chciał-
bym usłyszeć odpowiedź na to pytanie. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Owczarskiemu.
O zadanie pytania proszę pana posła Marka Po-
laka, Prawo i Sprawiedliwość.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Poseł Marek Polak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ukrywam, że
projekt ustawy, choć z pozoru niezbyt obszerny, może
pociągać za sobą nieoczekiwane skutki w postaci
uruchomienia lawiny nieustannych zmian w podzia-
le terytorialnym państwa. Być może się mylę, ale
w moim okręgu wyborczym spotkałem się już z nie-
jedną inicjatywą na rzecz zmiany granic danej gminy
czy powołania nowej. Zwykle władze lokalne skutecz-
nie studziły te zamiary, podejmując arbitralne decy-
zje, ale w przypadku tej nowelizacji nie będą miały
zbyt wiele do powiedzenia. Czy ten scenariusz się
spełni, czy też nie, czas pokaże, ale chciałbym zapy-
tać o wymaganą liczbę osób, która będzie musiała
poprzeć tę inicjatywę i która będzie, jak sądzę, obli-
gowała władze miasta czy gminy do przygotowania
stosownej uchwały o referendum. Proszę również
wyjaśnić: Co się stanie, jeżeli rada miasta czy gminy
nie poprze tej uchwały, pomimo że wymagana liczba
osób dostarczy właściwe dokumenty do wójta, bur-
mistrza czy prezydenta miasta? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Polakowi.
O zabranie głosu proszę pana posła Andrzeja
Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Andrzej Szlachta:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Zastosowanie referendum do wprowadzenia zmian
w podziale terytorialnym na poziomie całej gminy
z inicjatywy mieszkańców wydaje się zasadne. To
moje przekonanie wynika z doświadczeń zmiany gra-
nic miasta Rzeszowa w ciągu ostatnich dwóch kaden-
cji. Wiem, że prezydent miasta Rzeszowa organizował
na terenie sołectw sąsiednich gmin tzw. komitety
społeczne, które zbierały podpisy wśród mieszkań-
ców danego sołectwa, nie całej gminy, w sprawie wy-
rażenia woli zmiany granic. W ten sposób sąsiednie
gminy utraciły znaczą część swoich terytoriów,
np. gmina Tyczyn wokół miasta Rzeszowa utraciła
około 40% swojej powierzchni, tracąc praktycznie
potencjał rozwojowy. W związku z tym moje pytanie
do pana ministra przy tej okazji: Czy ten sposób osła-
biania potencjału gmin wiejskich przez duże miasta
jest akceptowany przez obecny rząd? Czy minister
spraw wewnętrznych i administracji rozpatrzy po-
nownie wniosek o zmianę granic już rozpatrzony
negatywnie, jeżeli rada gminy, która ma utracić część
swojego terytorium, zmieniła nagle swoją uchwałę
o wyrażeniu zgody na zmianę granic? Jak często
można przeprowadzać te referenda – kieruję to pyta-
nie do posła – co roku czy z inną częstotliwością? Czy
215
ten projekt będzie to sankcjonował? Jak często moż-
na tę procedurę ponawiać? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Szlachcie.
O zabranie głosu proszę pana posła Jana Warzechę,
Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Jan Warzecha:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę skiero-
wać pytanie do posła wnioskodawcy, ale być może
zechce się tutaj wypowiedzieć pan minister. Jeżeli
referendum dotyczyć będzie obszaru jednego lub kil-
ku sołectw, których mieszkańcy są zainteresowani
oderwaniem się od danej gminy i przyłączeniem do
innej gminy, np. miejskiej, trudny będzie do spełnie-
nia ustawowy wymóg co najmniej 30-procentowej
frekwencji w całej gminie, która to frekfencja jest
warunkiem, aby takie referendum było ważne. Skoro
więc wynik rozstrzygający referendum nie jest wią-
żący dla Rady Ministrów, która decyduje o zmianie
granic, to czy nie byłaby zasadna taka regulacja, któ-
ra dopuszczałaby przeprowadzenie takiego referen-
dum na obszarze tylko tej części gminy, której miesz-
kańcy są zainteresowani zmianą granic, a nie całej
gminy?
I następne pytanie do pana ministra, prośba, żeby
pan minister podał nam dzisiaj jakąś receptę, jak
rozwiązać problem, wyjść z pata, który ma miejsce
w Ełku, gdzie miasto Ełk i burmistrz chcą poszerze-
nia granic, mają swój potencjał finansowy, ale nie ma
takiej możliwości, bo spotyka się to z ostrym prote-
stem ze strony gminy wiejskiej, wójta, który, nawia-
sem mówiąc, z tego, co słyszałem, ogłosił głodówkę
razem z pracownikami urzędu. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
O zabranie głosu proszę panią posłankę Joannę
Fabisiak, Platforma Obywatelska.
Poseł Joanna Fabisiak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Kierunek na pewno bardzo dobry, aktywizujący spo-
łeczność lokalną, zachęcający do decydowania o swo-
im losie. Wątpliwości czy pewien niepokój budzi 30-
-procentowa frekwencja. Wiemy, że istotnie frekwen-
cja w wyborach samorządowych nigdy nie jest zbyt
wysoka, ale zważmy na fakt, że łatwiej jest zdecydo-
wać niż dokonać takich podziałów. Nikt nie wie lepiej
niż samorządowcy warszawscy o tym, jak kosztowne
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
216 Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Poseł Joanna Fabisiak
i jak trudne są te podziały. Warszawa wielokrotnie
przeżywała takie właśnie zabiegi. Same podziały nie-
ruchomości między 2 gminy to zadanie szczególne
i nastręczające ogromnych trudności.
Jesteśmy w dobrym momencie, w momencie, kie-
dy jest pierwsze czytanie, ta ustawa będzie przedmio-
tem pracy komisji. Jest to zatem dobry czas, aby
rozważyć, czy rzeczywiście to 30-procentowe uczest-
nictwo jest wystarczające. Oczywiście 30% to 30%,
jest to zobiektywizowane, ale przy tych najmniej-
szych gminach będzie to tak naprawdę bardzo nie-
wielka liczba osób.
Prosiłabym też pana ministra o odpowiedź na
pytanie, jaka jest ta najmniejsza gmina i jaki jest
najmniejszy dochód. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję serdecznie.
Ostatnią osobą zadającą pytanie w tym punkcie
będzie pani posłanka Halina Rozpondek, Platforma
Obywatelska.
Uprzejmie proszę.
Poseł Halina Rozpondek:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prawdą jest –
zwracam się do pana posła Kochanowskiego – że
warto podjąć debatę na temat wielu spraw dotyczą-
cych funkcjonowania jednostek samorządu teryto-
rialnego, bo to jest bardzo ważne, ale ten projekt
ustawy dotyczy zupełnie innej materii. Chciałabym
raczej uzyskać potwierdzenie, nie chcę zadać pyta-
nia, tylko mam prośbę o potwierdzenie, skierowaną
zarówno do pana posła sprawozdawcy, jak i do pana
ministra, że projekt ustawy o zmianie ustawy uzu-
pełnia rozwiązania już istniejące.
W tym projekcie dajemy po prostu szansę inicja-
tywie obywatelskiej, która może mieć wpływ na
wnioski związane z tworzeniem, łączeniem, dziele-
niem i znoszeniem gmin. Nie ma tutaj mowy o jakiejś
szerokiej dyskusji i zmianach w całości ustawy o sa-
morządzie gminnym. Dotyczy to tylko i wyłącznie
tego jednego art. 4. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję, pani poseł.
Teraz uprzejmie prosiłbym o odniesienie się do tych
pytań, do kwestii, które zostały poruszone w debacie,
sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrz-
nych i Administracji pana ministra Tomasza Siemo-
niaka.
Panie ministrze, uprzejmie proszę.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Tomasz Siemoniak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przede wszyst-
kim chciałbym powiedzieć, że do tego projektu komi-
syjnego nie ma formalnego stanowiska rządu. Nie-
mniej jednak chciałbym powiedzieć, że minister
spraw wewnętrznych i administracji bardzo przy-
chylnie patrzy na ten projekt. Uczestniczyliśmy
w długich dyskusjach na posiedzeniach komisji i jeste-
śmy zainteresowani tym, żeby regulacja idąca w tym
kierunku została przyjęta przez Wysoką Izbę, ponie-
waż rzeczywiście są takie sytuacje w Polsce, w których
w ocenie ministra spraw wewnętrznych i administra-
cji warto właśnie w ręce obywateli oddać decyzję,
w jaki sposób chcą być zorganizowani. Te konflikty,
emocje, animozje doszły do takiego punktu, że warto,
żeby właśnie w taki sposób je rozstrzygnąć.
W toku dyskusji wspólnie z komisją uznaliśmy, że
najlepsze jest zastosowanie rozwiązań już istniejących
w ustawie o referendum lokalnym. Te rozmaite para-
metry, które zostały przyjęte w projekcie komisyjnym,
np. 30-procentowa frekwencja, są takie same jak
w ustawie o referendum lokalnym. To jest sprawa taka
jak każda inna i wymaga takiej samej procedury.
Pan poseł Siedlaczek pytał o kwestię niezwiązaną
z tym projektem, kwestię zapisu w ustawie o samo-
rządzie województwa. Myślę, że dyskusję na ten te-
mat podejmiemy w odrębnym trybie.
Pan poseł Owczarski pytał o konkretne przypad-
ki. Takie najbardziej znane przypadki, znane też
Wysokiej Komisji, to gmina Kamienica w wojewódz-
twie małopolskim, gdzie miejscowość Szczawa chcia-
łaby utworzenia nowej gminy, w województwie ma-
zowieckim w gminie Michałowice miejscowość Ko-
morów, w województwie pomorskim w gminie Wła-
dysławowo miejscowość Jastrzębia Góra. To są takie
3 najbardziej znane przypadki. Ta dyskusja trwa od
lat, jest głęboko osadzona historycznie. Wiąże się też
z tym, co trzeba wyraźnie podkreślić, że nie zawsze
w przeszłości decyzje o podziale administracyjnym
były podejmowane z uszanowaniem woli lokalnych
społeczności. Z tego też wynika to, że co roku Rada
Ministrów na wniosek zainteresowanych jednostek
samorządu terytorialnego podejmuje decyzje korygu-
jące granice.
Chcę podkreślić, że od 2 lat zgodnie z wolą pre-
miera Donalda Tuska przyjęliśmy taką zasadę, że
jeżeli nie ma zgody obydwu zainteresowanych stron,
to Rada Ministrów takiej przychylnej decyzji nie po-
dejmuje. Takich decyzji jest kilkanaście w danym
roku. Procedura w tym zakresie jest dość precyzyjna:
zainteresowani składają wnioski do końca marca,
wojewodowie je opiniują i do końca lipca Rada Mini-
strów musi wydać stosowne rozporządzenie.
Ta polityka Rady Ministrów dotyczy także Rze-
szowa. W tym roku Rada Ministrów nie zgodziła się
na korekty granic. Też uważamy, że zbyt częste
zmiany destabilizują działanie jednostek samorządu
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Tomasz Siemoniak
terytorialnego. Nie powinno być takiej praktyki, że
wnioski są składane co roku, a zdarza się też tak, że
po decyzjach Rady Ministrów w następnym roku jest
składany kontrwniosek. Sądzę, że przyjęta przez Radę
Ministrów polityka zgody powinna też przynosić to,
że nie wraca się w krótkim czasie, w ciągu 5–10 lat,
do rozpatrywania tych samych wniosków, jeżeli decy-
zja była pozytywna.
Jeśli chodzi o przypadek Ełku, gdzie doszło do
konfliktu miasta i gminy, a Rada Ministrów, kierując
się zasadą, o której powiedziałem, odstąpiła od prze-
prowadzenia zmiany, mimo że taka była rekomenda-
cja ministra spraw wewnętrznych i administracji, to
jedynym możliwym rozwiązaniem są w tym przypad-
ku inne regulacje ustawowe.
Poseł Rębek mówił o potrzebie integracji jednostek
samorządu terytorialnego i ten punkt widzenia jest
absolutnie zbieżny z naszym punktem widzenia. Eu-
ropejską tendencją jest łączenie jednostek samorzą-
dów w jednostki większe i na pewno warto w pierwszej
kolejności przyjrzeć się takim sytuacjom, kiedy miasto
i gmina działają obok siebie. Często gmina ma siedzi-
bę właśnie na terenie miasta. Są też przypadki takich
powiatów obwarzankowych, gmin obwarzankowych.
Myślę, że warto uczynić takie sytuacje przedmiotem
odrębnej refleksji ustawodawcy.
Zwracam uwagę, bo w głosie państwa posłów też
ten temat się pojawiał, że funkcjonuje taka premia
za łączenie. Oznacza ona zwiększenie udziału w po-
datkach przez 5 lat. Być może jest ona za mało za-
chęcająca dla samorządów, bo nie łączą się, ale coś
takiego jest i myślę, że warto zastanowić się nad
tym, czy ta zachęta finansowa nie powinna być
większa. Niemniej jednak zwracamy uwagę Wyso-
kiej Izby, że w Polsce samorząd jest dość młody,
w wymiarze gminnym istnieje 20 lat, w wymiarze
powiatowym i wojewódzkim – nieco ponad 10. Nikt
nie chce się pozbywać uzyskanej suwerenności i toż-
samości. W innych krajach takie procesy trwały
kilkadziesiąt lat, więc nie należy się spodziewać, że
będą podejmowane, nawet w wypadku zwiększenia
tej premii, szybkie decyzje.
Jeśli chodzi o konkretne pytanie, dotyczące naj-
mniejszych gmin pod różnymi względami, to naj-
mniejszą gminą pod względem powierzchni jest Gó-
rowo Iławeckie (332 ha), najmniejszą pod względem
liczby mieszkańców – Krynica Morska (1353 osoby),
a najbiedniejszą gminą w Polsce – Kazimierza Wiel-
ka, w której dochód na jednego mieszkańca wynosi
1691 zł.
Pan poseł Rębek postulował, żeby ta najmniejsza
nowo utworzona gmina miała co najmniej trzykrot-
nie więcej niż najmniejsza. To jest temat do dyskusji.
Zwracam uwagę na Krynicę Morską. Czasem jest
pewna specyfika terytorialna, biorąca się np. z liczby
ludności, która mieszka na danym terenie, i nie da
217
się tego tak wymierzyć. Sądzę, że akurat Krynica
Morska, nie mam przed sobą danych, nie należy do
najbiedniejszych gmin w Polsce, choć jest najmniej-
sza pod względem liczby ludności. Kierunkowo trze-
ba myśleć o zaostrzeniu tych kryteriów, natomiast
biorąc pod uwagę specyfikę różnych jednostek samo-
rządu terytorialnego, byłbym ostrożny w określaniu,
że to powinno być dwa razy czy pięć razy.
Pani poseł Rozpondek pytała, czy to jest uzupeł-
nienie istniejących rozwiązań czy też jakaś większa
całość. Oczywiście jest to uzupełnienie istniejących
rozwiązań. Dzisiejsza procedura daje Radzie Mini-
strów, zgodnie z ustawą o samorządzie gminy, pełną
swobodę decyzji. Rada Ministrów może bez stosow-
nego wniosku podejmować decyzje o zmianach po-
działu. Myślę, że praktyka obecnej Rady Ministrów
i nasza przychylność wobec tej regulacji pokazują, że
Rada Ministrów się samoogranicza i składa większy
ciężar odpowiedzialności na obywateli bądź na orga-
ny gmin.
W tej kadencji została podjęta jedna decyzja
o utworzeniu nowej gminy, dotyczy to gminy Jaśliska
w woj. podkarpackim, ale stało się to na wniosek
gminy Dukla, z której części nowa gmina się wyod-
rębniła. Było to uzasadnione względami terytorial-
nymi, chodzi o dużą odległość między tą miejscowo-
ścią a stolicą gminy, względami historycznymi i wiel-
kimi aspiracjami mieszkańców, którzy chcieli utwo-
rzyć nową gminę. Bardzo starannie zbadaliśmy to
również pod względem finansów, odpowiedzialność
wzięła na siebie najpierw rada gminna, a potem Rada
Ministrów, żeby nie przyniosło to kłopotów miesz-
kańcom.
Myślę, że ten przypadek, bo państwo posłowie
pytali też o koszty i praktykę, jest taki laboratoryjny,
gdyż możemy zobaczyć, ile dokładnie co kosztowało
i jak ta nowa gmina się tworzyła. Bardzo dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu ministrowi Siemoniakowi.
O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji,
który jest już gotów do udzielania odpowiedzi, pana
posła Bronisława Dutkę.
Panie pośle, uprzejmie proszę.
Poseł Bronisław Dutka:
Tak, oczywiście.
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Zacznę od wystąpień klubowych. Otóż ten projekt
nie miał zachęcać gmin do podziału, wręcz odwrot-
nie. Ten projekt będzie zniechęcał do działań polega-
jących na rozbijaniu małych grup, ponieważ, było
takie pytanie, potrzeba zgody 10% mieszkańców gmi-
ny, żeby taki wniosek można było złożyć. Jest to na-
prawdę duża liczba w przypadku podziału gmin,
ponieważ mówimy o całej gminie. To nie pan poseł
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
218 Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Poseł Bronisław Dutka
Rębek, a pan poseł Kochanowski mówił, żeby to nie
rozbijało. Ja również jestem zwolennikiem łączenia
gmin.
Byłem przez 12 lat wójtem gminy, która miała
23 tys. mieszkańców, gminy wiejskiej. Były potężne
odległości, gdyż 60 km od granicy do granicy gminy,
był to teren koło miasta, bardzo podzielony tym mia-
stem, i ona trwała cały czas. Po prostu tak trzeba
rządzić gminą, żeby ludzie chcieli w niej być. Ta usta-
wa będzie powodowała, że jeżeli władza gminy będzie
chciała podzielić tę gminę, to w końcu dojdzie do po-
działu, natomiast jeżeli chce się utrzymać dużą gmi-
nę, to się uda. 12 lat byłem wójtem takiej gminy i po
mnie następca kolejne 9 lat utrzymuje gminę w cało-
ści. To zależy od tego, jak się postępuje. Są przypad-
ki mniejszych gmin, gdzie jest bardzo silny podział,
jest tak duży konflikt, że na przykład z jakiegoś te-
rytorium w ogóle nie ma członków komisji, tak że to
zupełnie nie działa. W tych przypadkach, wiadomo,
efekt będzie bardzo widoczny.
Oczywiście jesteśmy otwarci na zmiany, zwłasz-
cza jeżeli chodzi o potencjał nowych gmin. Myślę, że
kwestia ludnościowa jest drugorzędna, o czym mówił
już pan minister. Chodzi głównie o potencjał powsta-
jącej gminy, czy ona będzie w stanie się rozwijać, czy
też będzie to smutne trwanie w słabości. Myślę, że
takie elementy w tej ustawie można by uwzględnić,
ale raczej powinna to być kwestia potencjału rozwo-
jowego czy potencjału tej gminy, a nie tylko kwestia
ludności. Przyjęto tutaj kryteria minimum, czyli od
tego wychodzimy, zmierzamy w górę, a nie w dół,
czyli nie jest wcale tak, że będą wyłącznie podziały.
Ta ustawa może być użyta również do łączenia gmin,
jeżeli w dwóch gminach będzie referendum. To nie
przeszkadza jedno drugiemu. Jesteśmy otwarci na
dyskusję, zresztą w komisji samorządu terytorialne-
go będziemy dużo o tym dyskutować.
Jeżeli chodzi o konkretne pytania, na wiele odpo-
wiedział już pan minister.
Tak, są mi znane takie przypadki, gdy rada stoi
w opozycji do jakiejś części społeczeństwa, mówię
o części terytorialnej gminy, o tym pan minister też
mówił. Czy nie ma pilniejszych ustaw? W komisji sa-
morządu terytorialnego w moim przekonaniu nie ma
pilniejszych ustaw, ponieważ nad wszystkimi pracu-
jemy, sens nielicznych ustaw powoli wygasa. Tak że
być może w skali kraju są pilniejsze ustawy, nato-
miast w naszej komisji raczej nie.
Czy będzie lawina podziałów? Już o tym mówi-
łem. Pytał o to pan poseł Marek Polak. Myślę, że jak
się dobrze przyjrzą ci, którzy chcą podziału, to długo
się będą zastanawiali, zanim podejmą taką decyzję.
Co do częstości referendum, myślę, warto się nad tym
zastanowić. W tym momencie nie umiem powiedzieć,
czy z ustawy o referendum wynika, jak często mogą
się odbywać referenda na dany temat, ale jeżeli nie
ma takiego ograniczenia, to powinniśmy je tutaj
wprowadzić.
Chciałbym podziękować panu ministrowi Toma-
szowi Siemoniakowi i zespołowi, z którym współpra-
cuję, za pomoc w przygotowaniu tego projektu,
w naszym przekonaniu, bardzo istotnego. Komisja
jest zarzucana interwencjami z tych gmin, w których
są konflikty, prośbami, żeby coś w tej sprawie zrobić.
Tak więc nasza inicjatywa wynika z tego, że takie
jest oczekiwanie tych gmin, które są skonfliktowane.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Po twarzy pana ministra Siemoniaka widzę, że te
podziękowania przyjął z wdzięcznością.
Zamykam dyskusję*).
Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy-
dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował projekt
ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym,
zawarty w druku nr 3408, do Komisji Samorządu
Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpa-
trzenia.
Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ad-
ministracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji
Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie
ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpo-
spolitą Polską a Republiką Słowacką zmieniają-
cej Umowę między Rzecząpospolitą Polską
a Republiką Słowacką o współpracy w zwalcza-
niu przestępczości oraz o współdziałaniu na te-
renach przygranicznych, podpisaną w Warsza-
wie dnia 23 marca 2004 r., podpisanej w Braty-
sławie dnia 12 maja 2010 r. (druki nr 3303 i 3410).
Uprzejmie proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
komisji pana posła Mieczysława Marcina Łuczaka.
Panie pośle, uprzejmie proszę.
Poseł Sprawozdawca
Mieczysław Marcin Łuczak:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa-
nie Ministrze! W imieniu Komisji Administracji
i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagra-
nicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie
o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy
między Rzecząpospolitą Polską o Republiką Słowac-
ką zmieniającej Umowę między Rzecząpospolitą Pol-
ską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalcza-
niu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach
przygranicznych, podpisaną w Warszawie dnia 23 mar-
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między RP a Republiką Słowacką zmieniającej Umowę między RP
a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych
Poseł Sprawozdawca
Mieczysław Marcin Łuczak
ca 2004 r., podpisanej w Bratysławie dnia 12 maja
2010 r. (druk nr 3303).
Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 i art. 40 ust. 1
regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium
Sejmu, skierował w dniu 3 sierpnia 2010 r. powyższy
projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrz-
nych oraz Komisji Spraw Zagranicznych do pierwsze-
go czytania.
Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych
oraz Komisja Spraw Zagranicznych po przeprowa-
dzeniu pierwszego czytania oraz po rozpatrzeniu
tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 22 wrze-
śnia 2003 r., po pochyleniu się nad nim – a chodzi
o umowę, która reguluje i usprawnia pracę Policji
i służb obu państw podpisujących umowę, są to ure-
gulowania związane z naszą akcesją do Unii Euro-
pejskiej, konwencją i traktatem z Schengen – po krót-
kiej debacie, rozumiejąc, że taka jest konieczność
i potrzeba, wnoszą, by Wysoki Sejm raczył projekt
ustawy z druku nr 3303 uchwalić bez poprawek.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.
Otwieram dyskusję.
Jeśli chodzi o listę mówców do punktu dotycza-
cego umowy między Polską a Słowacją w sprawie
zwalczania przestępczości, to jako pierwszy głos
zabierze pan poseł Jan Kuriata z klubu Platforma
Obywatelska.
Poseł Jan Kuriata:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawoz-
danie o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji
umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką
Słowacką, o czym mówił już mój przedmówca.
Najważniejszym powodem, dla którego sporządzo-
no niniejszą umowę, jest fakt, iż Rzeczpospolita Pol-
ska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej,
zgodnie z art. 3 ust. 1 aktu dotyczącego warunków
przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estoń-
skiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej,
Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Repu-
bliki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Sło-
wenii i Republiki Słowackiej oraz dostosowań w trak-
tatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej,
podpisanego w Atenach w dniu 16 kwietnia 2003 r.,
jest związana oraz zobowiązana do stosowania po-
stanowień dorobku Schengen w postaci Układu mię-
dzy Rządami Państw Unii Gospodarczej Beneluksu,
Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Fran-
cuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na
wspólnych granicach, sporządzonego w Schengen
219
w dniu 19 czerwca 1990 r. oraz wskazanych w załącz-
niku nr 1 do ww. aktu postanowień Konwencji wy-
konawczej do układu z Schengen z dnia 14 czerwca
1985 r. między rządami państw unii gospodarczej,
tak jak wcześniej powiedziałem, w sprawie stopnio-
wego znoszenia kontroli na wspólnych granicach.
Powyższa umowa określa szczegółowe warunki
realizowania przez stronę polską i słowacką instytu-
cji pościgu transgranicznego, a także dostosowuje
pozostałe instytucje współpracy policyjnej określone
w obowiązującej umowie do przepisów Konwencji
wykonawczej do układu z Schengen. Zgodnie z art. 41
ust. 10 konwencji wykonawczej w umowach dwu-
stronnych dopuszczalne są uzupełniające postano-
wienia, które rozszerzają zakres postanowień dla
stosowania instytucji pościgu transgranicznego i przyj-
mują dodatkowe postanowienia. Jednocześnie w dniu
20 grudnia 2007 r. strona polska złożyła tzw. dekla-
rację na temat stosowania art. 41 konwencji z pań-
stwami sąsiednimi, w której określone zostały pro-
cedury prowadzenia na jej terytorium pościgu przez
funkcjonariuszy słowackich.
Na uwagę zasługuje również zmiana art. 1 ust. 1
obowiązującej umowy poprzez dodanie pkt 12, pole-
gająca na objęciu współpracą w zapobieganiu, wykry-
waniu i zwalczaniu przestępczości przestępstw prze-
ciwko wolności seksualnej i obyczajności, w tym zwią-
zanych z produkcją, rozpowszechnianiem i przecho-
wywaniem pornografii dziecięcej.
Zmiana polegająca na skreśleniu pkt 8 w art. 8
ust. 5 obowiązującej umowy konieczna jest w świe-
tle przepisów Konwencji wykonawczej do układu
z Schengen, która nie przewiduje możliwości zawę-
żenia podstaw do prowadzenia obserwacji trans-
granicznej.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwa-
dze rekomendacje zawarte w sprawozdaniu z posie-
dzenia grupy roboczej, będę wnosił o poparcie tego
projektu ustawy, jednocześnie zgłaszając jego popar-
cie przez Platformę Obywatelską. Dziękuję uprzej-
mie. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
O zabranie głosu proszę pana posła Adama Lipiń-
skiego z klubu Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Adam Lipiński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta umowa, o któ-
rej mówimy, miała poparcie wszystkich posłów Ko-
misji Spraw Zagranicznych. Nie będę czytał uzasad-
nienia. Powiem tylko tyle, że wszystkie inicjatywy
rządu dotyczące zwiększenia skuteczności walki
z przestępczością będą popierane przez klub Prawo
i Sprawiedliwość, także wszystkie inicjatywy innych
klubów w tym zakresie, jeżeli takie będą. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między RP a Republiką Słowacką zmieniającej Umowę między RP
220 a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
O zabranie głosu proszę pana posła Stanisława
Witaszczyka, który wypowiadać się będzie w imieniu
klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Poseł Stanisław Witaszczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu
Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałbym przed-
stawić nasze stanowisko w sprawie projektu ustawy
o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską
a Republiką Słowacką zmieniającej Umowę między
Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współ-
pracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziała-
niu na terenach przygranicznych, podpisaną w War-
szawie dnia 23 marca 2004 r., podpisanej w Bratysła-
wie dnia 12 maja 2010 r.
Ratyfikacja przedmiotowej umowy jest konse-
kwencją podpisanej w Warszawie dnia 23 marca 2004 r.
umowy dotyczącej współpracy między Polską a Sło-
wacją o zwalczaniu przestępczości oraz współdziała-
niu na terenach przygranicznych.
Umowa zmieniająca podpisana została w Braty-
sławie 12 maja 2010 r., dostosowując warunki reali-
zowania przez stronę polską i słowacką instytucji
pościgu transgranicznego oraz współpracy policyjnej
do przepisów Konwencji wykonawczej do układu
z Schengen.
Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego pozytyw-
nie odnosi się do proponowanych w tym dokumencie
zmian. Oto one: zastąpiono przestępstwo nielegalne-
go przekraczania granicy państwowej przestępstwem
organizowania nielegalnego przekraczania granicy.
Nielegalne przekraczanie granicy nie jest już prze-
stępstwem, a wykroczeniem. Rozszerzono współpra-
cę w sprawie zapobiegania, wykrywania i zwalczania
przestępczości przeciwko wolności seksualnej i oby-
czajności, w tym również zwalczania pornografii
dziecięcej. Wprowadzono zwiększoną możliwość wy-
konywania obserwacji transgranicznej osób w związ-
ku z przestępstwem mogącym stanowić podstawę
zarówno do ekstradycji, jak i do wydania europejskie-
go nakazu aresztowania.
Istotne jest, że obserwacja transgraniczna może
być prowadzona tylko w związku z przestępstwem,
a nie, jak dotychczas, również w związku z czynem
karalnym. Zmiana ta jest zgodna z Konwencją wyko-
nawczą do układu z Schengen, zgodnie z którym ob-
serwacja transgraniczna może być prowadzona wy-
łącznie w związku z przestępstwem.
Bardzo szczegółowo określone zostały zasady do-
tyczące tzw. pościgu transgranicznego, m.in. konty-
nuowania go na terytorium drugiej z umawiających
się stron. Określono tu zarówno warunki, jakie mu-
szą być spełnione do prowadzenia pościgu transgra-
nicznego, jak i sposób jego wykonania i zatrzymania
osób ściganych, zostały także wskazane organy
uprawnione do prowadzenia pościgu.
Należy podkreślić, że postanowienia umowy zmie-
niającej nie dotyczą osób prawnych ani też nie wyni-
kają z nich żadne prawa lub obowiązki dla osób fi-
zycznych. Również ważne jest, że ratyfikowanie
umowy nie spowoduje konieczności zmian lub uzu-
pełnień do ustawodawstwa polskiego w tym zakresie.
Wejście w życie umowy nie spowoduje także ujem-
nych skutków finansowych dla naszego budżetu.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu
Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę o podjęcie
działań w celu uchwalenia ustawy o ratyfikacji Umo-
wy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Sło-
wacką zmieniającej Umowę między Rzecząpospolitą
Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwal-
czaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na tere-
nach przygranicznych, podpisaną w Warszawie dnia
23 marca 2004 r., podpisanej w Bratysławie dnia 12 maja
2010 r. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Na tym zakończyliśmy wystąpienia klubowe.
Do zadania pytania zapisała się 1 osoba.
Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zadać py-
tanie?
Nie widzę.
Zamykam listę mówców.
O zabranie głosu proszę pana posła Mirosława
Pawlaka z klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Poseł Mirosław Pawlak:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Wobec niewyjaśnienia kilku zagadnień o cha-
rakterze zasadniczym, chciałbym poprosić o wyja-
śnienie kilku kwestii. Czy projekt ustawy o ratyfika-
cji umowy jest objęty zakresem prawa Unii Europej-
skiej, czy też nie? Rodzą się tutaj wątpliwości.
Pytanie drugie. Pojawia się istotna wątpliwość
dotycząca sformułowania: „przekraczanie wbrew
przepisom granicy Rzeczypospolitej Polskiej”, które
zastępuje zapis: „nielegalne przekraczanie granicy”.
Przecież każde działanie obywatela wbrew przepi-
som jest nielegalne i stanowi, w mniejszym lub więk-
szym stopniu, naruszenie prawa. Samo zaś dostoso-
wanie zapisu do treści art. 264 Kodeksu karnego jest
wyjątkowo nietrafione i właśnie na tę sprawę zwró-
ciło mi uwagę kilku sędziów karnistów.
Pytanie trzecie. Chciałbym prosić o doprecyzowa-
nie zapisu dodanego art. 8a ust. 1 o pościgu za osobą
na terytorium drugiego kraju. Jak daleko – chodzi
o odległość – będą mogli wkraczać funkcjonariusze
obcego państwa i czy taki pościg będzie mógł się od-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między RP a Republiką Słowacką zmieniającej Umowę między RP
a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych
Poseł Mirosław Pawlak
bywać przez całą dobę? Jest to pytanie polskich funk-
cjonariuszy Policji. Dziękuję.
(Poseł Mieczysław Marcin Łuczak: Nie przeczyta-
li ustawy, jak takie pytanie zadali. Przepraszam
– umowy.)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
O odniesienie się do kwestii poruszonych w deba-
cie, jak i udzielenie odpowiedzi na pytania, które
padły, proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Piotra
Stachańczyka.
Uprzejmie proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Piotr Stachańczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiem na trzy
przedstawione przez pana posła kwestie. Po pierwsze,
projekt ten jest ściśle powiązany z prawem Unii Eu-
ropejskiej, dlatego że tematyka przede wszystkim po-
ścigu transgranicznego, obserwacji transgranicznej
ujęta jest w konwencji wykonawczej Schengen, nato-
miast przepisy tej konwencji pozwalają, w drodze
umów dwustronnych, rozszerzać postanowienia kon-
wencji w trybie porozumienia między dwoma krajami.
I to jest właśnie ten rodzaj umowy.
Po drugie, jeśli chodzi o przekraczanie wbrew
przepisom, jest to formuła, tak jak pan poseł już za-
uważył, przyjęta w Kodeksie karnym. Przyjęto ją po
dłuższej dyskusji dotyczącej właśnie tego, że to poję-
cie „nielegalnie” jest mniej czytelne, mniej zrozumia-
łe i raczej utrudnia niż ułatwia orzekanie. Myślę, że
jest to temat bardziej na dyskusję ekspertów z zakre-
su prawa karnego, które z pojęć kodeksowych jest
lepsze, natomiast my, przygotowując umowę, zgodnie
z przyjętymi regulacjami, związani byliśmy treścią
Kodeksu karnego. Jeżeli wpisujemy jakieś przestęp-
stwo do umowy, to ono powinno mieć, o ile tylko to
jest możliwe, brzmienie takie, jak przewiduje Kodeks
karny, bo to zdecydowanie ułatwia wykonywanie
umowy.
Jeśli chodzi o treść art. 8a ust. 1, to pościg trans-
graniczny będzie mógł być prowadzony na terenie
całego kraju przez całą dobę, siedem dni w tygodniu.
Dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
Głos chciał zabrać jeszcze sprawozdawca komisji
pan poseł Mieczysław Łuczak.
221
Nie wiem, czy popełniłem błąd, nie wymieniając
drugiego pańskiego imienia, które mam napisane.
Poseł Mieczysław Marcin Łuczak:
Daruję panu marszałkowi.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję.
Poseł Mieczysław Marcin Łuczak:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa-
nowie Ministrowie! Króciutko chciałbym podzięko-
wać za bardzo intensywną pracę i za przygotowanie
– panu podsekretarzowi stanu Piotrowi Stachańczy-
kowi i panu wiceministrowi Janowi Borkowskiemu
za przygotowanie, a posłom za dogłębne przeanalizo-
wanie i przedstawienie stanowisk w imieniu klubów.
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Zamykam dyskusję*).
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi-
nansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagra-
nicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfi-
kacji, sporządzonego w Warszawie dnia 20 kwiet-
nia 2010 r., Protokołu między Rzecząpospolitą
Polską a Konfederacją Szwajcarską o zmianie
Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Kon-
federacją Szwajcarską w sprawie unikania po-
dwójnego opodatkowania w zakresie podatków
od dochodu i od majątku, sporządzonej w Bernie
dnia 2 września 1991 r. oraz Protokołu, sporzą-
dzonego w Bernie dnia 2 września 1991 r. (druki
nr 3347 i 3417).
O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji
pana posła Macieja Orzechowskiego.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca
Maciej Orzechowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Z nieukrywaną przyjemnością mam zaszczyt przed-
stawić Wysokiej Izbie sprawozdanie połączonych Ko-
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu między RP a Konfederacją Szwajcarską o zmianie Konwencji między RP
222 a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku
Poseł Sprawozdawca Maciej Orzechowski
misji: Finansów Publicznych i Spraw Zagranicznych
o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji, sporzą-
dzonego w Warszawie dnia 20 kwietnia 2010 r., Pro-
tokołu między Rzecząpospolitą Polską a Konfedera-
cją Szwajcarską o zmianie Konwencji między Rzeczą-
pospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w spra-
wie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie
podatków od dochodu i od majątku, sporządzonej
w Bernie dnia 2 września 1991 r. oraz Protokołu,
sporządzonego w Bernie dnia 2 września 1991 r., dru-
ki nr 3347 i 3417.
Zgodnie z art. 37 i art. 40 ust. 1 regulaminu
marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy-
dium Sejmu, skierował w dniu 17 sierpnia 2010 r.
powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Pu-
blicznych i Komisji Spraw Zagranicznych do pierw-
szego czytania.
W dniu 23 września 2010 r. połączone Komisja
Finansów Publicznych i Komisja Spraw Zagranicz-
nych przeprowadziły pierwsze czytanie i rozpatrzyły
projekt ustawy. W trakcie posiedzenia połączonych
komisji nie zgłoszono żadnych poprawek. Projekt
przyjęto bez głosów sprzeciwu.
Projekt ten stabilizuje dotychczasową konwencję,
uzupełnia ją o artykuły dotyczące wymiany informa-
cji niezbędnych do ustalenia faktów, co do których
mają zastosowanie normy konwencji. Ponadto ze wzglę-
du na globalizację stosunków gospodarczych i ko-
nieczność dostarczenia przez umawiające się państwa
informacji podatkowych umożliwia prawidłowe sto-
sowanie przepisów wewnętrznych.
Wobec powyższego konieczne jest włączenie do
przepisów konwencji stosownych zapisów. Propono-
wany w projekcie protokołu do konwencji zapis arty-
kułu oparty jest o przepis art. 26 modelowej konwen-
cji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku.
Reguluje takie instrumenty i kwestie finansowe, jak:
dywidendy, odsetki, akcje czy przepływy akcji.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Połączone Komisje: Finansów Publicznych i Spraw
Zagranicznych wnoszą o to, by Sejm przyjął bez po-
prawek projekt ustawy zawarty w drukach nr 3347
i 3417. Serdecznie dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Marek
Krząkała, Platforma Obywatelska.
Poseł Marek Krząkała:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej RP mam
zaszczyt przedstawić nasze stanowisko w sprawie
projektu ustawy o ratyfikacji, sporządzonego w War-
szawie dnia 20 kwietnia 2010 r., Protokołu między
Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską
o zmianie Konwencji między Rzecząpospolitą Polską
a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania po-
dwójnego opodatkowania w zakresie podatków od
dochodu i od majątku, sporządzonej w Bernie dnia
2 września 1991 r. oraz Protokołu, sporządzonego
w Bernie dnia 2 września 1991 r.
Istotą renegocjowania konwencji jest brak posta-
nowień o wymianie informacji podatkowej. Szwajca-
ria jest krajem, który w szczególny sposób chronił
i chroni dane podatników. Stąd Polska, podobnie jak
inne kraje, zawarła 19 lat temu umowę, która pomi-
jała art. 26 modelowej konwencji OECD i przepisy
dotyczące wymiany informacji.
W chwili obecnej sytuacja dojrzała do tego, by ten
stan prawny zmienić, co ułatwi obu krajom spraw-
niejsze funkcjonowanie i prawidłowe stosowanie
przepisów wewnętrznych w zakresie spraw dotyczą-
cych podatku od dochodu i majątku. Zmiana umowy
spowoduje, że informacje podatkowe będą wymienia-
ne wyłącznie w celu weryfikacji i prawidłowego wdra-
żania obowiązków podatkowych oraz w polsko-szwaj-
carskich relacjach gospodarczych. Tym samym nie
ma obawy o naruszenie klauzuli porządku publicz-
nego czy korzystanie z dostępu do informacji w spo-
sób nieuprawniony.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Widząc konieczność wprowadzenia niezbędnych
zmian w konwencji, klub Platformy Obywatelskiej
będzie głosował za przyjęciem projektu przedmioto-
wej ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
O zabranie głosu w imieniu klubu Prawa i Spra-
wiedliwości proszę pana posła Adama Lipińskiego.
Poseł Adam Lipiński:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt
ustawy o ratyfikacji poparli wszyscy członkowie ko-
misji. Nie będę tej formułki powtarzał. Oczywiście,
Prawo i Sprawiedliwość poprze ten projekt.
Ja, czytając uzasadnienie, zwróciłem uwagę na
jedno. Mianowicie zafascynowała mnie asertywność
rządu szwajcarskiego, jeśli chodzi o obronę własnych
interesów przy prowadzeniu polityki zagranicznej.
Życzyłbym sobie, panie ministrze, żeby polski MSZ
przynajmniej cząstkę tej asertywności przejął i wy-
kazał w lansowaniu polskich interesów narodowych.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu między RP a Konfederacją Szwajcarską o zmianie Konwencji między RP
a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję panu posłowi.
O zabranie głosu w imieniu Klubu Poselskiego
Sojusz Lewicy Demokratycznej proszę panią posłan-
kę Bożenę Kotkowską.
Poseł Bożena Kotkowska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
i przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Poselskie-
go Sojusz Lewicy Demokratycznej wobec rządowego
projektu ustawy o ratyfikacji, sporządzonego w War-
szawie dnia 20 kwietnia 2010 r., Protokołu między
Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską
o zmianie Konwencji między Rzecząpospolitą Polską
a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania po-
dwójnego opodatkowania w zakresie podatków od do-
chodu i od majątku, sporządzonej w Bernie dnia 2 wrze-
śnia 1991 r. oraz Protokołu, sporządzonego w Bernie
dnia 2 września 1991 r.
Ja może króciutko, bo już koledzy sformułowali
wnioski. Ta umowa, sprzed niemal dziewiętnastu
lat, jest jedyną umową, która nie zawiera klauzuli
dotyczącej wymiany informacji między organami
podatkowymi umawiających się państw. Mamy pod-
pisanych około 80 tego typu umów. Ta ze Szwajcarią
jest jedyną, która nie zawiera klauzuli o wymianie
informacji.
Protokół wprowadza przepisy dotyczące wymiany
informacji między organami podatkowymi. Nowy
art. 25a oparty jest na przepisach Konwencji mode-
lowej OECD. Dotyczy to również informacji odnoszą-
cych się do polskich rezydentów, rachunków banko-
wych w Szwajcarii i środków na tych rachunkach.
Zwracamy uwagę, że jest to przełomowa umowa
z punktu widzenia dostępu do informacji. Inne regu-
lacje zawarte w protokole dotyczą dywidend i należ-
ności licencyjnych. Wprowadzany przepis, który prze-
widuje, że dywidendy wypłacane przez spółkę w jed-
nym państwie – na przykład w Polsce – osobie mają-
cej miejsce zamieszkania w drugim państwie mogą
być opodatkowane w tym drugim państwie. Zwolnie-
nia z opodatkowania dywidend w państwie, gdzie jest
siedziba spółki, która wypłaca dywidendy, jest upraw-
nione, jeżeli firma czy inwestor posiada w kapitale
spółki co najmniej 10% akcji przez okres co najmniej
24 miesięcy. Te dywidendy mają być opodatkowane
stawką 15-procentową.
Jeśli chodzi o opodatkowanie należności licencyj-
nych, to wprowadza się ogólną stawkę 5% w miejsce
obowiązującej obecnej stawki 10%, przy czym skreśla
się zapis, który dotychczas wykluczał opodatkowanie
w Polsce należności licencyjnych.
Wobec powyższych faktów, które przedstawiłam,
proponuję w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokra-
tycznej, aby przyjąć rządowy projekt ustawy o ratyfika-
cji. Dziękuję bardzo, panie marszałku. (Oklaski)
223
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo pani posłance Kotkowskiej.
O zabranie głosu proszę pana posła Stanisława
Witaszczyka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Poseł Stanisław Witaszczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego chciał-
bym przedstawić nasze stanowisko w sprawie projek-
tu ustawy o ratyfikacji, sporządzonego w Warszawie
dnia 20 kwietnia 2010 r., Protokołu między Rzeczą-
pospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską o zmia-
nie Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Kon-
federacją Szwajcarską w sprawie unikania podwój-
nego opodatkowania w zakresie podatków od docho-
du i od majątku, sporządzonej w Bernie dnia 2 wrze-
śnia 1991 r. oraz Protokołu, sporządzonego w Bernie
dnia 2 września 1991 r.
Konieczność szczegółowego rozszerzenia uregu-
lowań dotyczących unikania podwójnego opodatko-
wania między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją
Szwajcarską stała się niezbędna po przystąpieniu
Polski do Unii Europejskiej. Regulacja taka umożliwi
nie tylko prawidłowe opodatkowanie obywateli w tym
zakresie, ale również umożliwi właściwe stosowanie
przepisów wewnętrznych. Dokładne uregulowanie
tych spraw staje się pilniejsze z powodu zacieśniającej
się współpracy gospodarczej i handlowej między Pol-
ską i Szwajcarią, a co za tym idzie, zwiększonego
przepływu obywateli obydwu krajów. Po przystąpie-
niu Polski do Unii Europejskiej obserwujemy syste-
matyczny wzrost inwestycji szwajcarskich na terenie
naszego kraju. Warto również dodać, że Polska jest
wymieniana w grupie krajów, z którymi Szwajcaria
ma najwyższą dynamikę wzrostową w wymianie
handlowej w ostatnim okresie.
Naszym zdaniem w związku ze zwiększonym
przepływem osób należało kompleksowo uregulować
te sprawy, co stało się poprzez zawarcie protokołu
adaptacyjnego do umowy między Wspólnotą Euro-
pejską a Konfederacją Szwajcarską obowiązującą od
1 czerwca 2002 r. Protokół między państwami człon-
kowskimi Unii Europejskiej a Konfederacją Szwaj-
carską został podpisany 26 października 2004 r., zaś
wszedł w życie dnia 1 kwietnia 2006 r. W ten sposób
zostały uregulowane najważniejsze sprawy dotyczą-
ce dostępu do szwajcarskiego rynku pracy.
W tekście protokołu wprowadzono szczegółowe
zmiany dostosowane do obecnych potrzeb i uregulo-
wań prawnych. Mają one na celu wyeliminowanie
podwójnego opodatkowania. Ustalono także zasady
funkcjonowania spółek, sposób ich funkcjonowania,
rozliczania, wypłaty dywident i naliczania odsetek.
Ustalone zostały również stawki opodatkowania z ty-
tułu należności licencyjnych, łącznie ze zmianą defi-
nicji pojęcia „należności licencyjne”.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu między RP a Konfederacją Szwajcarską o zmianie Konwencji między RP
224 a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku
Poseł Stanisław Witaszczyk
Podkreślić należy także, że wynagrodzenie
z tytułu pracy najemnej podlega opodatkowaniu
w państwie, w którym praca jest wykonywana. Wy-
mienione zostały także warunki, które muszą być
spełnione, aby wynagrodzenie mogło być zwolnione
z opodatkowania. Należy podkreślić, że zmiana po-
stanowień konwencji nie przyniesie żadnych skutków
budżetowych, finansowych, gospodarczych, politycz-
nych i prawnych.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klu-
bu Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę o podję-
cie działań w celu uchwalenia ustawy o ratyfikacji,
sporządzonego w Warszawie dnia 20 kwietnia 2010 r.,
protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Konfede-
racją Szwajcarską o zmianie Konwencji między Rze-
cząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską
w sprawie unikania podwójnego opodatkowania
w zakresie podatków od dochodu i od majątku, spo-
rządzonej w Bernie dnia 2 września 1991 r. oraz Pro-
tokołu, sporządzonego w Bernie dnia 2 września
1991 r. Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
O zabranie głosu proszę jeszcze raz sprawozdaw-
cę komisji pana posła Macieja Orzechowskiego.
Poseł Maciej Orzechowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Chciałbym serdecznie podziękować wszystkim po-
słom z połączonych Komisji: Finansów Publicznych
i Spraw Zagranicznych za zgodną pracę, za zgodne
przyjęcie ustawy dotyczącej protokołu. Myślę rów-
nież, że będę wyrazicielem wspólnego stanowiska
rządu, jeżeli powiem, że obecnemu rządowi asertyw-
ności nie brakuje, ale również te dwa życzenia ze
strony pana posła Lipińskiego dotyczące większej
asertywności przyjmiemy, żeby była ona jeszcze
większa w przypadku naszej polityki.
Ponieważ 30 kwietnia 2011 r. zniknie większość
ograniczeń związanych z dostępem do rynku pracy
i nasi obywatele będą mogli w Szwajcarii zarówno
pracować, jak i lokować swoje oszczędności, myślę, że
ten protokół dodatkowy przyda się nam jak najbar-
dziej w praktyce. Jeszcze raz serdecznie dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.
Zamykam dyskusję.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad-
zwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie usta-
wy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rze-
czypospolitej Polskiej oraz niektórych innych
ustaw (druki nr 2960 i 3412).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Marka Wójcika.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca Marek Wójcik:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji
Nadzwyczajnej do rozpatrzenia niektórych projektów
ustaw z zakresu prawa wyborczego o stanowisku Se-
natu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja
wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Se-
natu Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych in-
nych ustaw.
Wysoka Izbo! Komisja Nadzwyczajna podczas
swojego posiedzenia w dniu 23 września 2010 r. roz-
patrzyła poprawki Senatu wniesione do przedmioto-
wego projektu ustawy. Były to cztery poprawki. Spra-
wa jest oczywista w przypadku poprawek 3. i 4. Tutaj
komisja bez zbędnej dyskusji przyjęła za oczywiste
tłumaczenie legislatorów i ekspertów, że poprawki te
wykraczają poza zakres ustawy uchwalonej przez
Sejm, w związku z czym komisja rekomenduje odrzu-
cenie poprawek 3. i 4. Po długiej dyskusji komisja
rekomenduje również odrzucenie poprawek 1. i 2. Są
to poprawki związane z dopisaniem do właściwych
przepisów, oprócz regulacji zaproponowanych przez
Sejm, sformułowania związanego z umyślnymi prze-
stępstwami skarbowymi.
Na posiedzeniu podkomisji odbyła się dyskusja,
a po niej głosowanie, w którym komisja rzeczywiście
zdecydowała o odrzuceniu tych poprawek. Wiem jed-
nak, że podczas ostatnich dwóch tygodni, od 23 wrze-
śnia, ta sprawa była ponownie analizowana przez
przedstawicieli klubów, ekspertów i biuro legislacyj-
ne. Dlatego nie zdziwiłbym się, gdyby przedstawicie-
le klubów zaprezentowali odmienne stanowisko.
Niemniej ja jako poseł sprawozdawca jestem zobligo-
wany do tego, żeby w dzisiejszym sprawozdaniu
przedstawić przebieg dyskusji, jaka miała miejsce na
posiedzeniu komisji, oraz stanowisko komisji. W sta-
nowisku tym, tak jak wspomniałem, komisja wnosi
o odrzucenie poprawek 1., 2., 3. i 4. Dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich
O zabranie głosu proszę pana posła Adama Żyliń-
skiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma
Obywatelska.
Poseł Adam Żyliński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klu-
bu Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedsta-
wić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy
ordynacja wyborcza do Sejmu i do Senatu oraz nie-
których innych ustaw.
Senat Rzeczypospolitej Polskiej uchwałą z dnia
9 kwietnia 2010 r. wprowadził do tekstu ustawy
uchwalonej przez Sejm 19 marca 2010 r. cztery po-
prawki. Cała istota zmian sprowadza się do rozsze-
rzenia zapisów dotyczących prawa wybieralności do
Sejmu, Senatu i Parlamentu Europejskiego. W zapi-
sach ustawy uchwalonej przez Sejm ograniczono się
do wskazania, iż prawo wybieralności ma osoba, któ-
ra nie była karana za popełnienie przestępstwa
umyślnego ściganego z urzędu. Senat złożył propo-
zycję, by rozszerzyć zapis o zwrot „lub za umyślne
przestępstwo skarbowe”. Poprawki Senatu wywołały
ożywioną dyskusję w trakcie posiedzenia Komisji
Nadzwyczajnej zarówno pośród posłów wszystkich
klubów, jak i zaproszonych ekspertów. Główna oś
sporu dotyczyła rozstrzygnięcia, jaką treścią można
wypełnić normę prawną zawartą w dodawanym do
konstytucji przepisie. Gwoli przypomnienia, konsty-
tucja w art. 99 ust. 3 stanowi: „Wybraną do Sejmu
lub Senatu nie może być osoba skazana prawomoc-
nym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za
przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicz-
nego”. Zatem pytaniem zasadniczym pozostawało,
czy przenosząc na grunt ustawy normę prawną za-
wartą w przepisie konstytucji, wystarczyło przepis
konstytucyjny przenieść mechanicznie do ustawy.
Senat odpowiedział na to pytanie przecząco, w uza-
sadnieniu do swych poprawek wywodząc, że prawo-
dawca konstytucyjny nie jest związany ustawową
definicją przestępstwa, a to oznacza, że odczytując
ten wyraz z konstytucji, należało oderwać się od jego
ustawowego znaczenia. Zdaniem Senatu wydatnie
można to zauważyć w innych artykułach konstytucji,
gdzie ustrojodawca, pisząc o przestępstwie, ma na
myśli również przestępstwa skarbowe.
Warto też podkreślić, że Senat, odwołując się do
przepisów Kodeksu karnego i Kodeksu karnego skar-
bowego, uzasadnił, że w treści art. 99 ust. 3 konsty-
tucji nie należy znajdywać zakazu wyboru osób ska-
zanych za wykroczenia.
W głosowaniu członkowie sejmowej Komisji Nad-
zwyczajnej nie podzielili stanowiska Senatu, utrzy-
mując, że zapisy konstytucji należy czytać wprost,
a zakres odpowiedzialności za przestępstwo skarbo-
we znajduje swe odniesienie w odrębnych przepisach.
Również pośród posłów mojego klubu zdania co do
225
senackich poprawek były podzielone. Ostatecznie
w klubie Platformy Obywatelskiej przewagę uzyskał
pogląd, że błędem byłoby odczytywanie zapisów Kon-
stytucji RP w sposób tylko literalny, a obszerne, spój-
ne i logiczne uzasadnienie do uchwały Senatu w spra-
wie omawianej ustawy wydatnie dowodzi, jakiej
staranności i prawniczego przygotowania wymaga
czytanie polskiej konstytucji, co wcale nie jest jej
wadą, ale bezsprzecznie zaletą.
Reasumując, Klub Parlamentarny Platformy
Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem popra-
wek 1. i 2. oraz za odrzuceniem poprawek 3. i 4. Se-
natu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
O zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentar-
nego Prawo i Sprawiedliwość proszę pana posła An-
drzeja Derę.
Pan poseł Dera rezygnuje z zabrania głosu.
A więc o zabranie głosu w imieniu Klubu Posel-
skiego Sojusz Lewicy Demokratycznej proszę pana
posła Witolda Gintowt-Dziewałtowskiego.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu
Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawiam nasze
stanowisko co do uchwały Senatu Rzeczypospolitej
Polskiej z 9 kwietnia tego roku w sprawie ustawy
o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rze-
czypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej
Polskiej oraz niektórych innych ustaw.
Wysoka Izbo! Akurat nasz pogląd jest identyczny
z poglądem przedstawionym przez mojego przed-
mówcę, również przez pana posła sprawozdawcę.
Razem w Komisji Nadzwyczajnej rozpatrywaliśmy
ten projekt i spieraliśmy się, czy potrzebne jest uzu-
pełnienie wyrazu „przestępstwo” dodatkowym sfor-
mułowaniem „lub umyślne przestępstwo skarbowe”.
Umówiliśmy się, że zasięgniemy u ekspertów opinii
w tej sprawie – czy rzeczywiście tylko i wyłącznie
tekst ujęty w konstytucji może być zastosowany, czy
też brzmienie powinno być rozszerzone o te trzy sło-
wa. Z dosyć zgodnej opinii tych ekspertów, których
zapytywaliśmy, wynikało, iż to uzupełnienie jest ce-
lowe i uzasadnione. Stąd też, mając na uwadze i treść
przedłożenia, i opinie, które uzyskaliśmy, mój klub
będzie głosował za przyjęciem dwóch pierwszych
zmian proponowanych przez Senat i jednocześnie za
odrzuceniem dwóch pozostałych, które rzeczywiście
wykraczają poza zakres legislacji zastosowanej przez
Sejm. Senatowi to się zdarza, dobrze by było, żeby
tego błędu już więcej nie popełniał. Dziękuję za uwa-
gę. (Oklaski)
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
226 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
I o zabranie głosu w imieniu Klubu Poselskiego
Polskiego Stronnictwa Ludowego proszę pana posła
Eugeniusza Kłopotka.
Poseł Eugeniusz Kłopotek:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mój klub, który
mam zaszczyt reprezentować, i ja oczywiście, nie
mamy wątpliwości, że poprawki 3. i 4. należy odrzu-
cić, natomiast mamy wątpliwości, czy również nie
należy odrzucić poprawek 1. i 2., jak zresztą sugero-
wała pierwotnie komisja. Otóż ja nie widziałem żad-
nej opinii ekspertów, szanowny panie pośle, do tej
pory na piśmie. To, że się rozmawia z różnymi eks-
pertami, którzy nie przedkładają opinii na piśmie,
wcale nie oznacza, że oni mają rację. W mojej ocenie
i w ocenie mojego klubu wykraczamy poza przepis
zmieniony w konstytucji. Gdyby propozycja Senatu
brzmiała: „w tym umyślne przestępstwo skarbowe”,
a nie: „lub umyślne przestępstwo skarbowe”, nie by-
łoby sporu, ale w konstytucji mamy zapis: w Wysokiej
Izbie nie mogą zasiadać ci, którzy zostali skazani
prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wol-
ności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia
publicznego. W swoim czasie ponad rok szukaliśmy
właściwej definicji co do tej zmiany konstytucyjnej
i w trakcie owej dyskusji uzgodniliśmy, że również
umyślne przestępstwa skarbowe mieszczą się w tej
ogólnej konstytucyjnej normie. Tymczasem Senat,
dodając do tego pierwotnego brzmienia wyrazy: „lub
umyślne przestępstwa skarbowe”, wychodzi naszym
zdaniem poza zakres normy konstytucyjnej. Skoro
wychodzi, to powinniśmy najpierw zmienić konsty-
tucję – jeśli uważamy, że umyślne przestępstwa skar-
bowe nie mieszczą się w szerokim pojęciu przestępstw
umyślnych ściganych z oskarżenia publicznego.
Aby nie kruszyć kopii, bo też uważamy, że ta ka-
tegoria obejmuje przestępstwa skarbowe, i żeby już
nie było rozdźwięku pomiędzy nami, chcę powiedzieć,
że ostatecznie zagłosujemy za przyjęciem tych dwóch
pierwszych poprawek. Natomiast raz jeszcze zwra-
cam uwagę na to – i nawet proszę o to pana marszał-
ka – że należałoby przed ostatecznym rozstrzygnię-
ciem tej kwestii zasięgnąć opinii autorytetów konsty-
tucyjnych – opinii na piśmie, a nie ustnej – chociaż
nie sądzę, że nagle ktoś podważy konstytucyjność
tych zapisów i skieruje sprawę do Trybunału Konsty-
tucyjnego. To wydłużyłoby cały proces dochodzenia
do ostatecznej wersji Kodeksu wyborczego. (Dzwo-
nek) Dlatego na koniec proszę pana marszałka, aby
przed ostatecznym głosowaniem, z uwagi na takie
rozbieżności, zasięgnąć opinii konstytucjonalistów.
Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Do zadania pytania zgłosił się pan poseł Romuald
Ajchler, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Zanim pan poseł zabierze głos, zapytam, czy ktoś
jeszcze z posłów chciałby wpisać się na listę w tej
części pytań.
Nie widzę zgłoszeń, wobec tego zamykam listę
pytających.
Panie pośle, uprzejmie proszę.
Ustalam czas na zadanie pytania – 1 minuta.
Poseł Romuald Ajchler:
Nawet nie będzie potrzeba aż tyle czasu, panie
marszałku, bo pan poseł Kłopotek postawił już pyta-
nie, które mnie również nurtowało. Chciałbym nato-
miast poprzeć jego wątpliwości. Byłoby wskazane,
panie marszałku, aby taka opinia ukazała się na pi-
śmie. A skoro jestem przy głosie, to chciałbym zapytać,
panie ministrze, co będzie, jeśli w trakcie wykonywa-
nia mandatu poselskiego zarówno eurodeputowanego,
jak i w naszym parlamencie ktoś dokona przestępstw
wymienionych w ustawie. Czy taka osoba straci man-
dat i w jakich okolicznościach? Dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
O zabranie głosu proszę sekretarza stanu w Mi-
nisterstwie Sprawiedliwości pana Stanisława Chmie-
lewskiego.
Panie ministrze, proszę bardzo.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Sprawiedliwości
Stanisław Chmielewski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie na
wstępie wyrazić przekonanie, że przedmiotowa usta-
wa, którą Wysoki Sejm uchwalił, a Senat rozpatrzył,
zgłaszając stosowne poprawki, jest jak najbardziej
konieczna, ponieważ musimy dostosować prawo, któ-
re istnieje w Polsce, do treści obowiązującej konsty-
tucji. Tak się złożyło, że jestem również posłem
i brałem udział w dyskusjach, o których mówił pan
poseł Eugeniusz Kłopotek jako członek Komisji Nad-
zwyczajnej do rozpatrzenia poselskich projektów
ustaw o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Pol-
skiej. Jeżeli chodzi o mnie, jestem przekonany, iż
zapis, który wypracowaliśmy, obejmuje stan, nazwij-
my to umownie, zarówno przestępstwa wynikającego
z Kodeksu karnego, jak i przestępstwa wynikającego
z Kodeksu karnego skarbowego. I tak powinno być.
Co do kwestii opinii, bo rozumiem, że to również
zostało zawarte w pytaniu, moja odpowiedź jest taka,
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości Stanisław Chmielewski
iż w mojej ocenie na dzisiaj nie ma takiej potrzeby,
ponieważ dyskusja, jaką prowadziliśmy mniej więcej
1,5 roku, wyczerpała cały temat. Byli zapraszani eks-
perci zarówno z dziedziny konstytucyjnej, jak i z dzie-
dzina prawa karnego i myślę, że każdy, kto chce za-
sięgnąć wiedzy w tym zakresie, może skorzystać
z tych materiałów i tych opinii przed głosowaniem,
które, moim zdaniem, może się odbyć, tym bardziej
że Senat konsekwentnie zgłasza tę dwoistość. Nie
chcę mówić, że robi to w sposób nieuprawniony, ale
chyba nie musimy, mówiąc trochę żartem, chociaż
temat nie jest do żartów, a trochę kolokwialnie, dzie-
lić włosa na czworo.
Jeśli chodzi natomiast o konkretne pytanie o to,
co będzie, jeżeli w trakcie kadencji ktoś dokona prze-
stępstwa, to konsekwencją będzie to, że będą musia-
ły być uruchomione wszystkie działania. Jeżeli prawo
w tym zakresie wejdzie w życie i będzie obowiązywa-
ło, bo wstecz nie może działać, i jeżeli ktoś w trakcie
kadencji popełni, niestety, przestępstwo umyślne ści-
gane z oskarżenia publicznego i zostanie skazany na
karę pozbawienia wolności, to będą musiały być wsz-
częte wszelkie działania, aby doprowadzić do tego, by
taka osoba utraciła mandat posła zarówno w naszym
parlamencie, jak i w Parlamencie Europejskim, jeże-
li prawo będzie obowiązywało.
(Poseł Romuald Ajchler: Trzeba najpierw immu-
nitet...)
To jest całkiem inna kwestia. Kwestia immunite-
tu też była wtedy rozważana, ale komisja w tym za-
kresie, o ile wiem, już nie pracuje. Jest to jakby dalsza
kwestia, chociaż ciągle pojawiają się pytania, czy im-
munitet poselski jest dobrym rozwiązaniem. W tej
chwili nie będę wkraczał w tę materię, natomiast
z całą pewnością wszystkie działania muszą być prze-
prowadzone zgodnie z obowiązującym prawem. Dzię-
kuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Myślę, że skorzystamy z takiego sposobu proce-
dowania, że panowie będą mogli zabrać głos w trybie
sprostowania, skoro obaj kiwają głowami. Oczywiście
tak doświadczeni i wybitni parlamentarzyści na pew-
no tego trybu nie naruszą. Później przemówi pan
poseł sprawozdawca.
Proszę uprzejmie, pan poseł Eugeniusz Kłopotek.
Poseł Eugeniusz Kłopotek:
Panie Marszałku! Pozwalam sobie na zabranie
głosu, bo chciałbym doprecyzować moją wypowiedź.
Liczę, że pan minister udzieli odpowiedzi. Otóż moja
wątpliwość, jeszcze raz podkreślam, bierze się stąd,
227
że kiedy wpisaliśmy ten przepis do konstytucji, to
wówczas w naszej ocenie, po tej ponadrocznej deba-
cie, uwzględniał on również przestępstwa skarbowe.
Teraz wyrażam obawę, że jeżeli w ustawie, podkre-
ślam, w ustawie, zawrzemy przepis rozszerzający,
zapiszemy dokładnie to, co jest w konstytucji, i dopi-
szemy „lub umyślne przestępstwo skarbowe”, to czy
przypadkiem nie narazimy się na zarzut niekonsty-
tucyjności takiego zapisu ustawowego. Czy pan mi-
nister raczyłby ewentualnie się do tego odnieść? Czy
możemy się narazić na zarzut niekonstytucyjności
tego zapisu ustawowego, kiedy dopiszemy do tego, co
jest w konstytucji, wyrazy „lub umyślne przestęp-
stwo skarbowe”?
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Podobnie w trybie sprostowania bądź dopytania
głos zabierze pan poseł Romuald Ajchler.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie Ministrze! Ktoś dokonał przestępstwa za-
nim jeszcze kandydował. Trwa proces, może to po-
trwać rok lub dwa. W tym czasie, z racji tego, że nie
jest skazany, a wiadomo, że proces się toczy, może
kandydować do parlamentu, dlatego że ta linia nie
została sprostowana. Chodzi mi o to, że przestępstwa
dokonano zanim był posłem, zanim zdobył mandat,
a udowodniono mu to dopiero w trakcie trwania man-
datu. Czy w takiej sytuacji również traci mandat?
Jak to w ogóle wygląda, biorąc pod uwagę materię,
którą państwo rozpatrywaliście?
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Nie muszę prosić pana ministra, żeby zechciał
odpowiedzieć. Sam tego pragnie.
Bardzo proszę, panie ministrze.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Sprawiedliwości
Stanisław Chmielewski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na
pytanie pana posła Eugeniusza Kłopotka, chciałbym
powiedzieć, że nie będzie możliwe sformułowanie za-
rzutu niekonstytucyjności, natomiast oczywiście może
się taki pogląd pojawić. Jestem przekonany, że tutaj
nie będzie niekonstytucyjności, natomiast oczywiście
konstytucja obejmuje, jak mówiłem, zarówno prze-
stępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego,
opisane w Kodeksie karnym, jak też przestępstwo
umyślne, nazwijmy to, skarbowe.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
228 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości Stanisław Chmielewski
Natomiast jeśli chodzi o problem, który poruszył
pan poseł Romuald Ajchler, to oczywiście prawo musi
najpierw obowiązywać. Jeżeli ktoś, nie będąc posłem,
popełnia określony czyn zabroniony i postępowanie
trwa długo, a on nawet staje się posłem...
(Poseł Romuald Ajchler: Czyli jeszcze prawo nie
obowiązuje.)
Rozumiem. Nie, nie, prawo musi obowiązywać, bo
to jest bezwzględna przesłanka. Jeżeli tego prawa nie
ma, to nie ma, ale może być tak, że ktoś, kto popełnia
przestępstwo, nie będąc posłem, a zostaje skazany
już jako poseł, będzie odpowiadał, jeżeli obowiązywa-
ła ta pierwotna przesłanka, czyli prawo o zakazie
kandydowania. Krótko mówiąc, jeśli zostanie skaza-
ny w trakcie kadencji za czyn popełniony po wejściu
w życie tego zakazu, to będzie musiała być wszczęta,
niestety, procedura pozbawienia mandatu.
(Poseł Romuald Ajchler: Nie rozumiemy się, panie
ministrze.)
Myślę, że się rozumiemy. Powiem wprost, że chy-
ba trudno jeszcze dalej szukać. Skoro nie ma takiego
prawa, to nie ma. Inna rzecz, jeśli prawo jednak obo-
wiązuje. Może pan poseł wnioskodawca też to wytłu-
maczy.
(Poseł Romuald Ajchler: Rozumiem pana, ale nie
o to chodzi.)
Tak to zrozumiałem.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Panowie, proszę, żeby nie prowadzić w ten sposób
debaty z sali. Myślę, że nic się nie stanie, gwoli lep-
szego wyjaśnienia, jeśli poproszę pana ministra
Chmielewskiego, żeby był łaskaw jeszcze chwilę po-
czekać...
(Poseł Romuald Ajchler: Panie ministrze, sprawa
polega na tym, że dzisiaj…)
...a panu posłowi Ajchlerowi udzielam głosu.
Poseł Romuald Ajchler:
Dziękuję, panie marszałku. (Wesołość na sali)
Panie Marszałku! Dzisiaj prawo, nad którym de-
batujemy, nie funkcjonuje, bo go nie ma, ono dopiero
po całym procesie legislacyjnym zostanie…
(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości
Stanisław Chmielewski: Musi być opublikowane.)
Tak jest, będzie opublikowane, prezydent i tak
dalej. Chodzi mi o to, że wczoraj ktoś popełnił prze-
stępstwo, to, które jest wymienione w tej ustawie.
Czy będzie on ponosił konsekwencje, jeżeli przestęp-
stwo, z uwzględnieniem na przykład wymienionych
kwestii, zostało popełnione, zanim weszło to prawo,
i zostaje wybrany? Czy wtedy traci ten immunitet?
Bo prawa nie mamy, o to mi chodzi, o taką materię.
(Poseł Marek Wójcik: Konstytucję już masz.)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję.
Teraz poprosiłbym o ostatnią odpowiedź pana
ministra Stanisława Chmielewskiego, a później po-
proszę pana posła sprawozdawcę.
Panie ministrze, proszę uprzejmie.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Sprawiedliwości
Stanisław Chmielewski:
Z całą pewnością przepis konstytucji obowiązuje
wszystkich obywateli naszego kraju i muszą oni brać
pod uwagę również tę normę. Jest dylemat, bo to dzi-
siaj nie jest do końca rozstrzygnięte, czy można bez-
pośrednio stosować konstytucję do – nazwijmy – sto-
sunków, które się dzieją w Polsce. Ja stoję na stano-
wisku, że tak, ale akurat Sąd Najwyższy raz wydał,
podjął takie orzeczenie, a potem zaczęły być wątpli-
wości. Myślę, że najważniejsze w tym wszystkim jest
– nie chciałbym rozstrzygać dzisiaj expressis verbis
tego pytania – ale najważniejsze dla mnie jako praw-
nika, jako posła i w tym momencie również jako
przedstawiciela ministra sprawiedliwości, a więc tego,
który stoi na straży porządku publicznego, a także
przestrzegania prawa, jest to, aby to konkretne pra-
wo weszło w życie. Konstytucję już mamy i zgodność
z konstytucją jest wymagana, a więc chodzi o to, aby
to prawo weszło we życie.
Pytanie: Jeżeli dojdzie do skazania, bo to jest rów-
nież ważne, tak? Przepis konstytucji mówi wyraźnie:
osoba skazana prawomocnym wyrokiem. I to jest,
myślę, rozstrzygająca przesłanka, w jakim kierunku
musi pójść organ, który ma prawo do podjęcia działań
w zakresie wygaszenia tego mandatu poselskiego
bądź europoselskiego. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu ministrowi Chmielew-
skiemu.
O zabranie głosu proszę w tym punkcie już tyl-
ko pana posła sprawozdawcę, pana posła Marka
Wójcika.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Marek Wójcik:
Dziękuję, panie marszałku.
Otóż cieszę się, że te dwa tygodnie zostały wyko-
rzystane przez kluby na pewną refleksję nad stano-
wiskiem komisji. Myślę, że to jest korzystna refleksja,
korzystna przede wszystkim z punktu widzenia póź-
niej interpretacji przepisów podczas ich stosowania.
Dlatego, że rzeczywiście – jak zaznaczył pan poseł
Kłopotek – nie mieliśmy wątpliwości, że rozwiązanie,
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP
Poseł Marek Wójcik
które przyjęliśmy w konstytucji, będzie dotyczyło
również przestępstw skarbowych. Natomiast myślę,
że poprawka Senatu, która zmierza do tego, aby jed-
noznacznie to dopisać do normy, która jest w przepi-
sach ordynacji wyborczej, tak naprawdę zmierza do
tego, żeby w przyszłości stosowanie tego przepisu nie
budziło wątpliwości podczas właśnie stosowania,
żeby nie było w tym przypadku jakiejś swobody in-
terpretacyjnej. W przyszłości uchroni to marszałka,
który musiałby realizować pewną procedurę. Myślę,
że uchroni to też od niepotrzebnych długotrwałych
sporów sądowych związanych z interpretacją tego
przepisu.
Chciałbym również uspokoić pana posła Kłopot-
ka. Otóż w moim osobistym przekonaniu w związku
z tym, że obowiązuje zasada autonomii pojęć konsty-
tucyjnych, w związku z tym rzeczywiście nie ma – jak
zaznaczył pan minister – ryzyka, że ten przepis po
przyjęciu poprawki Senatu będzie niekonstytucyjny.
W związku z tym ja również jestem przekonany o
konstytucyjności tego przepisu.
Kończąc, chciałbym zauważyć, tak jak zadawał
pytanie pan poseł... Nie ma już pana posła. Natomiast
pan poseł Ajchler pytał o to, od kiedy tak naprawdę
– jest pan poseł Ajchler, rzeczywiście – te przepisy
będą miały zastosowanie? Chciałbym zaznaczyć jed-
noznacznie, że zmiana polegająca na dodaniu ust. 3
bodaj w art. 99, który zabronił kandydowania do Sej-
mu osobom skazanym prawomocnym wyrokiem na
karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyśle
ścigane z oskarżenia publicznego, ten artykuł już jest
w konstytucji, jest obowiązującym prawem, natomiast
będzie miał zastosowanie do posłów wybranych dopie-
ro w nowej kadencji Sejmu. Natomiast, jak słusznie
zaznaczył pan minister, rzeczywiście kluczowy tutaj
będzie moim zdaniem moment skazania osoby prawo-
mocnym wyrokiem, w związku z czym w momencie,
w którym w trakcie kadencji poseł przyszłej kadencji
Sejmu zostanie skazany prawomocnym wyrokiem…
(Poseł Romuald Ajchler: Ale czy w następnej może
kandydować?)
(Poseł Eugeniusz Kłopotek: Traci mandat.)
…wtedy będzie tracił mandat. Tak jest, panie po-
śle.
(Poseł Romuald Ajchler: Wtedy nie może kandy-
dować.)
Nie. Ten przepis konstytucji nie ma zastosowania
w tej kadencji Sejmu. Ustawa, która wprowadzała ust.
3 do art. 99 konstytucji, ta ustawa wprowadzająca
przewidywała, że ten przepis, że ta norma konstytu-
cyjna będzie miała zastosowanie od następnej kaden-
cji Sejmu. W związku z tym do tej kadencji Sejmu ta
sytuacja nie ma zastosowania, ale od nowej kadencji
Sejmu rzeczywiście będzie miała zastosowanie.
Ten przepis konstytucji będzie stosowało się do
posłów wybranych już w nowej kadencji i, po pierw-
sze, będzie to dotyczyło momentu objęcia mandatu,
czyli taka osoba nie będzie mogła kandydować do
229
Sejmu, a po drugie, jeżeli w trakcie kadencji poseł,
senator zostanie skazany prawomocnym wyrokiem
za takie przestępstwo, jakie jest opisane w konstytu-
cji, będzie tracił mandat. Dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Wójcikowi jako po-
słowi sprawozdawcy.
Zamykam dyskusję.
Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy
w bloku głosowań.
Wysoki Sejmie! Ogłaszam przerwę do godz. 19.30.
Jest ona spowodowana oczekiwaniem na opinię Mi-
nisterstwa Spraw Zagranicznych w sprawie sprawoz-
dania połączonych komisji, które pracują nad projek-
tem ustawy o tzw. dopalaczach.
Ogłaszam przerwę, jak już powiedziałem, do godz.
19.30.
(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 47
do godz. 19 min 30)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Wznawiam obrady.
Myślę, że działamy zgodnie z obietnicą, przyrze-
czeniem, że przerwa trwa do godz. 19.30, jest to z
dokładnością szwajcarskiego zegarka.
Właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o
projektach ustaw:
— o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkoma-
nii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
— o obrocie i reklamie środków zawierających
substancje psychotropowe i odurzające,
— o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne oraz
niektórych innych ustaw.
Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom
doręczone w druku nr 3462.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję
o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu-
jący rozpatrzenie tego sprawozdania.
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził
zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sej-
mu oraz aby w dyskusji nad dodanym punktem wy-
słuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów
i kół.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ad-
ministracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji
Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji
Zdrowia:
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekty ustaw: o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
230 o obrocie i reklamie środków zawierających substancje psychotropowe i odurzające, o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich
1) o rządowym projekcie ustawy o zmianie
ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz
ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
2) o poselskim projekcie ustawy o obrocie i
reklamie środków zawierających substancje psy-
chotropowe i odurzające,
3) o poselskim projekcie ustawy o zmianie
ustawy Prawo farmaceutyczne oraz niektórych
innych ustaw
(druki nr 3442, 3444, 3445 i 3462).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Wojciecha Wilka.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca Wojciech Wilk:
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W
imieniu Komisji Administracji Spraw Wewnętrznych,
Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Ko-
misji Zdrowia chciałbym przedstawić sprawozdanie o
trzech projektach ustaw: rządowym projekcie ustawy
o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz
ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, poselskim
projekcie ustawy o obrocie i reklamie środków zawie-
rających substancje psychotropowe i odurzające oraz
poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo
farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw.
Te trzy projekty były przedmiotem obrad, przed-
miotem analizy trzech połączonych komisji. Wszyst-
kie zostały rozpatrzone najpierw przez powołaną w
tym celu podkomisję, później przez połączone komi-
sji. Jak powiedziałem, zarówno na posiedzeniu pod-
komisji, jak i komisji dokonaliśmy rzeczowej analizy
tego projektu. Zostały wprowadzone poprawki, które
naszym zdaniem ten projekt ulepszają. Już na posie-
dzeniu połączonych komisji została zgłoszona jedna
poprawka oraz trzy wnioski mniejszości. Poprawka,
która została zaakceptowana przez komisję, skraca
z 18 do 3 miesięcy okres, kiedy właściwy państwowy
inspektor sanitarny może nakazać zaprzestanie pro-
wadzenia działalności w pomieszczeniach lub obiek-
tach służących do wytwarzania lub wprowadzania
produktu do obrotu; ta poprawka uzyskała akcepta-
cję połączonych komisji.
Zostały też zgłoszone trzy wnioski mniejszości.
Pierwszy wniosek mniejszości dotyczy rozgranicze-
nia kary pieniężnej, która byłaby uzależniona od
tego, czy została wprowadzona do obrotu znaczna
ilość środka zastępczego, czy też nie. Wnioskodawcy
proponują, aby odmiennie niż w projekcie, w którym
jest przewidziana kara pieniężna od 20 tys. do 1 mln
zł, jeżeli jest wprowadzany środek do obrotu, kara ta
wynosiła od 20 do 200 tys. zł, natomiast jeżeli jest
wprowadzana jego znaczna ilość, aby kara wynosiła
od 100 tys. do 1 mln.
Drugi wniosek mniejszości dotyczy wprowadzenia
przepisów karnych do proponowanego projektu ustawy,
aby ten, kto wbrew przepisom ustawy wprowadza do
obrotu lub przechowuje w celu wprowadzenia do obro-
tu środek zastępczy, podlegał karze grzywny, ograni-
czenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 15.
Trzeci wniosek mniejszości związany jest z po-
prawką, która uzyskała akceptację połączonych ko-
misji, a mianowicie jest to propozycja, by ten okres
3-miesięczny, o którym mówiłem, skrócić do 30 dni.
Tak jak powiedziałem, połączone komisje dokona-
ły szczegółowej analizy i wnoszą, by Wysoki Sejm
uchwalił załączony projekt ustawy. Za takim wnio-
skiem było 48 posłów i posłanek połączonych komisji,
nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw. Proszę,
aby Wysoka Izba, zgodnie z rekomendacją trzech ko-
misji, uchwaliła załączony projekt ustawy. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Stefan Niesiołowski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Głos zabierze pani posłanka Beata Małecka-Libe-
ra, Platforma Obywatelska.
Poseł Beata Małecka-Libera:
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Mam przyjemność w imieniu Platformy Obywatel-
skiej wydać opinię odnośnie do sprawozdania połą-
czonych Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrz-
nych, Sprawiedliwości oraz Zdrowia, które pracowa-
ły nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy
o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Pań-
stwowej Inspekcji Sanitarnej (druk nr 3442), posel-
skim projektem ustawy o obrocie i reklamie środków
zwierających substancje psychotropowe i odurzające
(druk nr 3444) oraz poselskim projektem ustawy
o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne oraz nie-
których innych ustaw (druk nr 3445).
Przedstawiony projekt to przede wszystkim fun-
damentalna zmiana filozofii w podejściu do produk-
tów znanych na rynku jako dopalacze, które sprze-
dawane są jako produkty kolekcjonerskie, produkty
legalne, nieregulowane żadną z dotychczas obowią-
zujących ustaw ze względu na ich zmienny skład.
Ta radykalna zmiana w podejściu do tych prepara-
tów pozwoli na całkowitą eliminację dopalaczy, któ-
re stanowią zagrożenie życia i zdrowia naszego
społeczeństwa.
Obecnie na rynku funkcjonują różne środki i pro-
dukty, także pobudzające, ale wszystkie one podlega-
ją regulacjom ustawowym, a w przypadku kiedy
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekty ustaw: o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
o obrocie i reklamie środków zawierających substancje psychotropowe i odurzające, o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne
Poseł Beata Małecka-Libera
stają się niebezpieczne dla zdrowia publicznego, mogą
podlegać kontroli inspekcji sanitarnej. Inaczej jest z
substancjami bardzo zróżnicowanymi, modyfikowa-
nymi, używanymi w produktach kolekcjonerskich,
które ze względu właśnie na tę zmienność za każdym
razem przybierają inną postać, inną nazwę i pozosta-
ją produktem legalnym.
Dlatego też tak ważne było, aby w tej ustawie do-
pracować odpowiednią definicję tych środków, która
byłaby na tyle szeroka, by uwzględnić te wszystkie
substancje, które dotychczas nie były objęte regula-
cjami. Chodzi tu o definicję środka zastępczego. W
jego skład wchodzą różne substancje, które mają za
zadanie działać odurzająco. Mimo że substancje uży-
wane w tych preparatach są zmienne, to łączy ich to
wspólne działanie, które jest niebezpieczne dla życia
i zdrowia społeczeństwa. Środek taki staje się więc
automatycznie, zgodnie z tą ustawą, środkiem niele-
galnym. Ustawa umożliwi więc szybkie i elastyczne
działanie przede wszystkim inspekcji sanitarnej, gdy
pojawi się zagrożenie życia i zdrowia ludzi.
W ostatnim czasie mieliśmy do czynienia z lawiną
problemów związanych z masowym otwieraniem
sklepów z dopalaczami. Pojawił się problem z zabez-
pieczeniem zdrowotnym naszego społeczeństwa. Na-
rósł on do tego stopnia, że wymaga bardzo odważ-
nych, restrykcyjnych i szybkich działań.
Ustawa zakazuje wytwarzania i wprowadzania do
obrotu tych środków. Tak więc z chwilą wejścia w
życie tej ustawy znikną z rynku dopalacze, a jeżeli
pojawiają się, można je będzie uznać za produkt nie-
legalny i zgodnie z zapisami ustawy nałożyć sankcję
administracyjną.
Pracowaliśmy w trakcie prac podkomisji i komisji
nad trzema projektami, wnikliwie rozpatrując każdy
artykuł. Dyskusja merytoryczna miała na celu wy-
pracowanie dobrej, ale restrykcyjnej ustawy, która
położy kres dotychczasowym działaniom i zapewni
bezpieczeństwo zdrowia publicznego.
Mimo zaciętej dyskusji, widoczne było zrozumie-
nie wagi problemu i wola wypracowania dobrej usta-
wy. Pracowaliśmy rzetelnie, bez ograniczenia czasu,
ale szybko i sprawnie, po to, aby jak najszybciej mo-
gły wejść w życie przepisy zapewniające bezpieczeń-
stwo zdrowotne głównie młodych obywateli. To od-
ważna, prekursorska, restrykcyjna ustawa, która
kładzie kres dopalaczom.
Platforma popiera w całości omawiany projekt.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Pan poseł Bolesław Grzegorz Piecha, Prawo
i Sprawiedliwość.
231
Poseł Bolesław Grzegorz Piecha:
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Trawestując powiedzenie, może nie poety, ale wier-
szopisarza, powiem, żeśmy się jednak sprężyli i dla
dobra wspólnego, prawda, ustaliliśmy ostateczne
przyjęcie pewnego projektu. Dużo było tutaj słów o
koncyliacyjności, o współpracy itd., natomiast wy-
grała matematyka. Ona jest nie przez przypadek
królową nauk. W związku z tym przyjęty jest taki, a
nie inny projekt wiodący, który opiera się na zmianie
ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz zmia-
nach w zadaniach pewnej instytucji państwowej,
czyli Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Dwie inne propozycje nie znalazły uznania w cza-
sie prac połączonych komisji i podkomisji. Jedna z
nich dotyczyła nowelizacji Prawa farmaceutycznego
i zmiany w pewnych zadaniach instytucji podobnej
do sanepidu, czyli urzędu rejestracji. Druga była pro-
jektem nowej ustawy, która to próbowała zmierzyć
się i uporządkować sprawę legalności wprowadzania
do obrotu tzw. dopalaczy.
Już we wstępnym wystąpieniu mówiłem, że defi-
nicja, którą udało się wypracować, jest chyba na
dzień dzisiejszy jedyna, aczkolwiek zdajemy sobie
sprawę, że niewystarczająca, która dopalacz określa
tutaj jako środek zastępczy i wymienia jego cechy.
Dobre rozwiązanie zastosowane zostało również
w odniesieniu do reklamy, głównie tzw. domyślnej.
Zdajemy sobie bowiem sprawę, że substancje te re-
klamuje się nie jako środki spożywcze, a przede
wszystkim jako preparaty czy produkty kolekcjoner-
skie albo wręcz jako środki związane z hodowlą ro-
ślin, chodzi głównie o nawozy roślinne.
Matematyka narzuciła nam pewien sposób myśle-
nia o kwestii regulacji legalności i dostępności obro-
tu dopalaczami. Widzimy w tym projekcie wiele pu-
łapek i niebezpieczeństw. One mają m.in. naturę
konstytucyjną, to znaczy, że nie jesteśmy pewni, czy
nie łamiemy zasad konstytucji, ale również innego
porządku prawnego związanego z obrotem towarów
i usług, tak jak to mamy opisane w ustawie o swobo-
dzie działalności gospodarczej. Te wątpliwości budzą
również zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Wiemy, że ona w tej chwili jest inaczej zorganizowa-
na, zdecentralizowana i na dobrą sprawę powiatowy
inspektor sanitarny podlega staroście. Tak więc nie
jest to taka typowa policja w rozumieniu ustaw o
urzędzie rejestracji czy chociażby o Policji i jakichś
innych służbach. Dano tutaj bardzo duże uprawnie-
nia sanepidowi, chociażby przez możliwość nakłada-
nia określonych kar finansowych do miliona złotych
w trybie nie do końca jasnym i w oparciu o nie do
końca jasne przepisy. Będzie je bowiem ustalał sam
inspektor sanitarny, który będzie nakładał tę grzyw-
nę w drodze decyzji administracyjnej z rygorem na-
tychmiastowej wykonalności.
Zawsze rodzą się w takiej sytuacji pytania. Znamy
bowiem takie przypadki – one były co prawda testo-
wane w innych sferach naszego życia, w finansowo-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekty ustaw: o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
232 o obrocie i reklamie środków zawierających substancje psychotropowe i odurzające, o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne
Poseł Bolesław Grzegorz Piecha
-publicznych, głównie w odniesieniu do ustaw finan-
sowych – gdzie skutecznie nałożona decyzja urzędu
skarbowego potrafiła doprowadzić firmę do bankruc-
twa, mimo iż po latach wyszło, że urząd skarbowy
wcale nie miał racji. Takie niebezpieczeństwa oczy-
wiście tutaj istnieją.
Wysoka Izba i komisje nie podzieliły stanowiska
Prawa i Sprawiedliwości, żeby może wprowadzić inne
ograniczenia. Myślę, że dobrze się stało, że w ogóle
zmierzyliśmy się z tym nabrzmiałym problemem, bo
przecież to nie była tylko kwestia napisania określo-
nych przepisów, ale chodzi też o wdrożenie ich w życie
i sprawdzenie, czy ustawa będzie skuteczna. Spodzie-
wamy się też interwencji z tej drugiej strony, bo przecież
ten rynek jest dobrze zorganizowany i ma charakter
paramafijny. Tutaj wszelkie chwyty są dozwolone, rów-
nież prawne. Zobaczymy, czy ta ustawa się obroni.
Życzę państwu, żeby się obroniła. Mimo iż, na-
szym zdaniem, cel nie został tutaj najlepiej określony,
to w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawa i Spra-
wiedliwości chcę oznajmić, że my tę ustawę poprze-
my. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pani posłanka Elżbieta Zakrzewska, Sojusz Le-
wicy Demokratycznej.
Poseł Elżbieta Zakrzewska:
Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie! Pani
Minister! Miałam przyjemność uczestniczyć z ramie-
nia klubu SLD w pracach nadzwyczajnej podkomisji
do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie
ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o
Państwowej Inspekcji Sanitarnej (druk nr 3442), któ-
ra to w trybie faktycznie nadzwyczajnym, wręcz z
szybkością odrzutowca, przygotowała projekt ustawy
o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz
ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani
Minister! Uważam, że nie powinniśmy pracować w
takim trybie. Nadal mamy wątpliwości co do konsty-
tucyjności przygotowanej ustawy. Na szczęście mamy
też nadzieję, że już nikt nie będzie wytwarzał ani
wprowadzał do obrotu na terytorium RP środków
zastępczych, gdyż kary za to będą ogromne, będą
sięgały nawet 1 mln zł.
Niemniej jednak, szanowni państwo, do ustawy
wprowadzono art. 27 pkt 2 ppkt 2 w brzmieniu: Wła-
ściwy państwowy inspektor sanitarny nakazuje za-
przestanie prowadzenia działalności w pomieszcze-
niach lub obiektach służących wytwarzaniu lub
wprowadzaniu produktów do obrotu na czas niezbęd-
ny do usunięcia zagrożenia nie dłuższy niż…
Na początku było to 18 miesięcy, rząd po wysłu-
chaniu naszych uzasadnień zaproponował 3 miesią-
ce, a my jako klub zgłosiliśmy we wniosku mniejszo-
ści 30 dni.
Szanowni Państwo! To są bardzo istotne kwestie,
gdyż pojawienie się produktu zastępczego może np. spo-
wodować zamknięcie sklepu z artykułami papierniczy-
mi nawet na kilka miesięcy, co uważamy za bezsensow-
ne rozwiązanie, gdyż niesie to ogromne straty zarówno
dla tego podmiotu, jak i w konsekwencji dla nas wszyst-
kich. Za wprowadzony środek zastępczy obywatel zo-
stanie ukarany karą grzywny, i to ogromną.
A wystarczyło tylko wyjąć z sejmowej zamrażarki
druk nr 3444 z dnia 4 marca 2009 r., zgłoszony przez
klub SLD, i spokojnie obradować w normalnym try-
bie. A może tych kilka, kilkanaście, no, może kilka-
dziesiąt osób, które zginęły przez tzw. dopalacze,
żyłoby do dzisiaj i nikt by po nich nie płakał.
Szanowni Państwo! Mimo naszych wątpliwości
będziemy głosowali za wyżej wymienionym projek-
tem ustawy, gdyż zależy nam na kraju bez dopalaczy,
na życiu ludzkim, na młodzieży, na spokoju nauczy-
cieli i rodziców. Mamy nadzieję, że już nikt nie odwa-
ży się narażać młodych ludzi na zło dopalaczy, a co
za tym idzie, nawet na śmierć lub głębokie zatrucie.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Aleksander Sopliński z Polskiego Stron-
nictwa Ludowego.
Poseł Aleksander Sopliński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Przedstawiam opinię klubu Polskiego Stronnictwa
Ludowego odnośnie do sprawozdania komisji doty-
czącego zmiany ustawy o przeciwdziałaniu narkoma-
nii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
rozpatrywanej w trybie pilnym.
Na wstępie chciałbym zwrócić się do pani poseł,
gdyż jest pani nową posłanką, i przypomnieć pani i
Wysokiej Izbie, że Izba dwukrotnie nowelizowała
ustawę o tzw. dopalaczach. Były szalone trudności,
do ostatniej chwili uzupełnialiśmy długą, bardzo bo-
gatą listę o związki chemiczne syntetyczne, roślinne,
i te, które są w kraju, i te, które są daleko, o jakieś
orientalne środki. To było robione, to był nasz wysi-
łek, jednak nastąpiła tu pewna gra kotka z myszką
czy myszki z kotkiem. Dlatego też mamy nowy pro-
jekt ustawy i tryb pilny w sprawie tegoż projektu.
Zaistniało realne zagrożenie zdrowia i życia młodych
ludzi, a nawet dzieci. Rynek dopalaczy zaczął się
szybko rozwijać, bezwzględni producenci i handlarze,
żerujący na ludzkiej słabości i nieświadomości, roz-
wijali swój biznes na coraz szerszą skalę. Dlatego ta
ustawa musi być tak restrykcyjna. Dość zabawy w
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekty ustaw: o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
o obrocie i reklamie środków zawierających substancje psychotropowe i odurzające, o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne
Poseł Aleksander Sopliński
kotka i myszkę, kto kogo przechytrzy, bo tu chodzi o
życie ludzkie.
Ustawa definiuje dopalacz jako środek zastępczy
– czyli nie będziemy mówili, że to jest dopalacz, tylko
że to jest środek zastępczy – w sposób bardzo szeroki,
żeby zamknąć drogę producentom, gdyż w przeciw-
nym razie mogą znaleźć jakąś furtkę. Tak więc two-
rzymy ustawę, która idzie do przodu, wyprzedza to, co
może się pojawić, a czego jeszcze nie ma. Ustawa wpro-
wadza sankcje karne pieniężne nakładane w drodze
decyzji administracyjnej podejmowanej przez właści-
wy państwowy inspektorat sanitarny. W przypadku
uzasadnionego podejrzenia, że produkt stwarza zagro-
żenie, państwowy inspektor sanitarny nakazuje, w
drodze decyzji, wycofanie go na czas wykonania ba-
dań, ale nie dłużej niż na 18 miesięcy. Z kolei lokal
sklepowy, o którym była mowa, w którym stwierdza
się produkt mogący przypominać środek zastępczy, w
celu wykonania czynności sprawdzających może ulec
również zamknięciu, nie dłużej niż na 3 miesiące.
Myślę, że ten projekt ustawy zobowiązuje, narzuca
pewną taką powinność w kwestii zdrowia publicznego
i kształtuje obywatelską i konstytucyjną odpowie-
dzialność za zdrowie naszych dzieci, nas wszystkich.
Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego
poprze projekt ustawy, poprze zgłoszoną poprawkę,
ale będzie przeciwny wnioskom mniejszości. Dzięku-
ję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Przechodzimy do pytań.
Są już cztery osoby.
Czy są jeszcze zgłoszenia?
Nie ma.
Zamykam listę i ustalam czas pytania na 1 minutę.
Pani posłanka Krystyna Skowrońska, Platforma
Obywatelska.
Poseł Krystyna Skowrońska:
Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wy-
soka Izbo! Nie będę pytać, ale chciałabym oświad-
czyć, w zupełnie innej kolejności, że wreszcie poprzez
wszystkie działania od 2008 r. doszliśmy do tego, że
Sejm jutro przyjmie ustawę o przeciwdziałaniu nar-
komanii i Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Myślę,
że rodzice i rady osiedli z Rzeszowa, którzy interwe-
niowali przez wiele lat, rodzice w tych miastach,
gdzie dzieciaki zachorowały, gdzie były z tym proble-
my, będą zadowoleni, że rząd przedłożył taki projekt
i że w konsensusie przyjmujemy to rozwiązanie.
Chciałabym życzyć pani minister, aby – tak jak było
ze szczepionkami na grypę A/H1N1 – było to modelowe
europejskie rozwiązanie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
233
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Romuald Ajchler, Sojusz Lewicy Demo-
kratycznej.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie Marszałku! Pani Minister! Z tego, co się
zorientowałem, jeśli chodzi o kary, bo to jest właści-
wie główny hamulcowy tego procederu, podwoiliście
państwo je w stosunku do tych, które zaproponował
Sojusz Lewicy Demokratycznej, bo w naszym projek-
cie było 10 tys., a zwiększono je do 500 tys. Nieśmia-
ło podchodziliśmy do tego, bo w tamtym czasie było
chyba ok. 200 sklepów, o ile dobrze pamiętam. Ale
nie o to chciałem pytać.
Pani minister, moje pytanie jest następujące. Coś
się stało. Wiele osób straciło życie w wyniku spoży-
wania tychże artykułów. Czy kara w wysokości do
miliona złotych jest adekwatna, bo jeżeli ktoś wpro-
wadzi do obrotu produkty, w wyniku czego umrze
ileś osób, to czy będzie już z tego rozliczony? Czy są
przepisy w Kodeksie karnym, do których będzie moż-
na jeszcze sięgnąć, jeżeli chodzi o taką osobę? Bo jeże-
li nie ma takich przepisów (Dzwonek), a jest wniosek,
o ile dobrze rozumiem, pana posła Piechy, w którym
mowa o ograniczeniu wolności do 15 lat, to warto by
było go poznać, bo jak można wycenić życie?
I jeszcze jedna kwestia dotycząca sprawy uzna-
niowości…
Już kończę, panie marszałku.
…jeżeli chodzi karę od 20 tys. do 1 mln. Ma ją
nakładać inspektor z klauzulą natychmiastowej wy-
konalności. Czy nie będzie to tak, że na przykład w
Wielkopolsce inspektor będzie nakładał za to samo
przestępstwo pięciokrotnie większe kary, albo od-
wrotnie, niż w innym województwie? Czy zamierzacie
państwo opracować jakiś cennik czy klasyfikator w
tej sprawie, czy to jest wyłącznie ocena inspektora, że
za jedną dawkę w jakimś mieście będzie trzeba zapła-
cić 10 tys., a w innym mieście 100 tys.? Nie wiem, czy
tutaj uznaniowość nie idzie zbyt daleko, jeśli chodzi o
inspektora powiatowego. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Lech Sprawka, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Lech Sprawka:
Panie Marszałku! Pani Minister! Wstrzymanie
obrotu produktami, zgodnie z wprowadzanym art.
27c, następuje w drodze decyzji administracyjnej, przy
czym decyzja administracyjna m.in. musi zawierać
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekty ustaw: o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
234 o obrocie i reklamie środków zawierających substancje psychotropowe i odurzające, o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne
Poseł Lech Sprawka
uzasadnienie faktyczne i prawne, a uzasadnienie fak-
tyczne w szczególności zawierać ma wskazanie faktów,
które organ uznał za udowodnione, dowodów, na któ-
rych się oparł. Jakie to będą dowody? Takie, które
będą wskazywały na uzasadnione podejrzenie.
Pytanie: Czy nie ugrzęźniemy w procedurach
związanych z procesem wszczęcia postępowania, po-
dejmowania decyzji przy, być może, wielu wadach
tego postępowania, procedur odwoławczych, skarg
do sądów administracyjnych? Czy jednak nie lepszym
rozwiązaniem byłoby uniknięcie tego procesu po-
przez system dopuszczenia produktu do obrotu w
drodze badań? Proszę zwrócić uwagę, że bez badań
nie da się tej decyzji podjąć, a skoro tak, to po co są
badania po decyzji?
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Proszę o zabranie głosu panią minister zdro-
wia…
(Minister Zdrowia Ewa Kopacz: Najpierw pan
prezes Berek.)
Przepraszam bardzo.
Proszę o zabranie głosu prezesa Rządowego Cen-
trum Legislacji pana ministra Macieja Bereka.
Proszę bardzo.
Prezes
Rządowego Centrum Legislacji
Maciej Berek:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan premier upo-
ważnił mnie do reprezentowania stanowiska rządu
w sprawie tego projektu, stąd odniosę się uzupełnia-
jąco do tych wypowiedzi, które wcześniej pani mini-
ster przedstawiała.
Odpowiem na pytania, które państwo posłowie
sformułowali, przede wszystkim jeżeli chodzi o to, czy
wyłącznie kara pieniężna jest mechanizmem hamu-
jącym i ograniczającym tych, którzy wprowadzaliby
do obrotu środki zastępcze, których definicja obejmu-
je także dopalacze. Oczywiście nie, dlatego że ta kon-
strukcja została stworzona dla tych wszystkich sytu-
acji, które dziś wymykają się spod innego reżimu
prawnego, natomiast Kodeks karny obowiązuje. Je-
żeli ktoś sprowadza niebezpieczeństwo dla życia i
zdrowia człowieka, może odpowiadać z tytułu art.
165 Kodeksu karnego. Jeżeli ktoś naraża na niebez-
pieczeństwo utraty życia lub zdrowia człowieka, może
odpowiadać z tytułu art. 160 Kodeksu karnego. I te
przepisy obowiązują. W związku z tym rozwiązania
zawarte w rządowym projekcie, dziś już w sprawoz-
daniu wysokich komisji, są rozwiązaniami mającymi
uzupełnić katalog środków, jakie mogą zostać zasto-
sowane. Jeżeli nie można sięgnąć do Kodeksu karne-
go, jeżeli nie ma jeszcze kwalifikacji pozwalających
na zastosowanie przepisów Kodeksu karnego, stosu-
je się przepisy wynikające z tej nowelizacji, w szcze-
gólności – bo tu nie chodzi tylko o karę pieniężną –
zakaz obrotu. Kluczowym elementem tego projektu
jest bowiem to, że wszystkie produkty, które można
używać w tym samym celu co narkotyki, a które nie
są narkotykami, są zakazane, nie można wprowa-
dzać ich do obrotu.
Odnośnie do pytania pana posła Sprawki dotyczą-
cego przedmiotu badania i tego, czy dopiero badanie
będzie potwierdzało to, czy coś jest środkiem zastęp-
czym, czy nie, jeszcze raz dwa zdania o tym, co było
przedstawiane na posiedzeniu wysokich komisji. Ba-
danie, jakiemu poddawana jest zatrzymana substan-
cja, nie jest badaniem, które ma wykazać, czy jest to
środek zastępczy. Jest to badanie mające wykazać,
czy dochodzi do zagrożenia życia, zdrowia. Jest to
dużo szerszy zakres badań. Jeżeli te badania będą
potwierdzały zagrożenie dla życia, zdrowia osób uży-
wających tych środków, będzie to przesłanką do no-
welizacji, o którą każdorazowo rząd będzie wnosił do
Wysokiej Izby, ustawy o przeciwdziałaniu narkoma-
nii w zakresie wspomnianego dzisiaj przez pana po-
sła wykazu środków uznawanych za prekursory, za
środki oddziałujące szkodliwie na układ nerwowy, a
których wykaz jest w załączniku do ustawy. To ba-
danie nie jest więc przeprowadzane po to, żeby po-
twierdzić, czy coś jest środkiem zastępczym, tylko po
to, żeby ustalić, czy to, co inspekcja zakwestionowa-
ła jako środek zastępczy – bo z jakichś powszechnie
dostępnych źródeł, chociażby z Internetu, wie, że jest
to używane jako środek odurzający, dlatego kwestio-
nuje to, zakazuje obrotu, wstrzymuje obrót jako obrót
środkiem zastępczym, poddaje badaniu – nie jest
przypadkiem czymś więcej, nie jest to coś gorszego
niż środek zastępczy. W związku z tym mamy se-
kwencję podobną do tych działań, które dzisiaj są i
obowiązują, i są możliwe do stosowania odnośnie do
różnych produktów używanych jako narkotyki, bę-
dących narkotykami. Dodajemy etap wcześniejszy;
pozwalamy wstrzymać obrót tymi środkami, które
nie są jeszcze sklasyfikowane jako narkotyki, ale nie-
wątpliwie są używane do odurzania. Dokładnie to
było celem przedstawionego tu rządowego przedłoże-
nia. Bardzo dziękuję.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu ministrowi.
Proszę o zabranie głosu minister zdrowia panią
Ewę Kopacz.
(Poseł Romuald Ajchler: Panie marszałku, pan
minister mnie nie zrozumiał. W ramach sprostowa-
nia chciałbym…)
Za sekundę.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Projekty ustaw: o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
o obrocie i reklamie środków zawierających substancje psychotropowe i odurzające, o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski
Sekundeczkę, pani minister.
Może w ramach sprostowania pan poseł Ajchler,
króciutko.
Przepraszam bardzo panią.
Proszę.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie prezesie, pan nie zrozumiał mojego pyta-
nia albo może nieprecyzyjnie się wyraziłem. Otóż
mi chodziło o taką sytuację, że ktoś wprowadził – bo
tu mamy już zaszłość – materiał kolekcjonerski.
Ten, który go nabył, nie kolekcjonował, tylko go
spożył, w wyniku czego zmarł. Czy dotychczasowy
Kodeks karny pozwala na ściganie tej osoby, wymie-
rzenie jej kary? Przecież ktoś zmarł, prawda? A je-
żeli nie, to czy te przepisy to regulują? Chodziło mi
o to. Dziękuję.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Czy jeszcze pan minister zechce zabrać głos?
Proszę bardzo.
Prezes
Rządowego Centrum Legislacji
Maciej Berek:
Dwa zdania, jeśli pan marszałek pozwoli.
Panie pośle, tak. Przywołane przeze mnie przepi-
sy, przede wszystkim art. 160 i 165 Kodeksu karnego,
pozwalają ścigać osobę, która naraża życie lub zdro-
wie na przykład w ten sposób, że sprzedaje komuś
coś, co doprowadziło tę osobę do utraty zdrowia lub
życia. Tak, to nie jest zmieniane w tym projekcie,
ponieważ te przepisy już dziś są podstawą wszczyna-
nia postępowań karnych – o czym właściwie z dnia
na dzień donoszą choćby media – w stosunku do tych
przypadków, w których jest powiązanie pomiędzy
użyciem danego środka a sytuacją zdrowotną albo,
co najgorsze, ze zgonem danej osoby, która tego środ-
ka użyła. Nie było potrzeby stwarzania dodatkowych
przepisów w tym zakresie, bo te przepisy już są. To
sprawą organów prowadzących postępowanie jest
wykazanie, że pomiędzy użyciem środka a skutkiem
tego jest związek polegający na utracie zdrowia albo
życia przez tę osobę. W związku z tym, jeśli chodzi o
te przepisy karne – stąd było stanowisko rządu wobec
wniosku, który jest ostatecznie wnioskiem mniejszo-
ści – nie można penalizować samego użycia tzw. do-
palaczy, ponieważ mamy wystarczające przesłanki,
aby objąć je reżimem odpowiedzialności administra-
cyjnej. Nie obejmujemy ich reżimem odpowiedzialno-
ści karnej, bo są to dwa różne reżimy, jest to różny
zestaw wymagań w znaczeniu konstytucyjnej ochro-
235
ny praw osób, które używają dopalaczy, wprowadza-
ją je do obrotu. Stąd to zostało rozdzielone. Przepisy
karne dotyczą tych sytuacji, które na dziś są określo-
ne. Jeśli są wystarczające okoliczności faktyczne,
żeby Kodeks karny zastosować, to te przepisy Kodek-
su karnego dziś obowiązujące są i mają być stosowa-
ne. Projekt nie zmienia przepisów Kodeksu karnego
w tym zakresie. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo.
Proszę bardzo, pani minister Ewa Kopacz.
(Głos z sali: Jeszcze? Tak?)
(Głos z sali: Panie marszałku...)
Nie, już wystarczy. Nie, panie pośle.
(Poseł Romuald Ajchler: Ja idę prywatnie poroz-
mawiać z panią minister.) (Wesołość na sali)
A to proszę bardzo.
Minister Zdrowia
Ewa Kopacz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja właściwie bar-
dzo krótko. Po tej wyczerpującej odpowiedzi pana
ministra Bereka chcę tylko powiedzieć, że stała się
rzecz bardzo ważna. Izba najprawdopodobniej jutro,
po deklaracjach przedstawicieli klubów, uchwali pro-
jekt ustawy, który raz na zawsze rozprawi się z do-
palaczami. Wierzę, że taka zgodność i pełna mobili-
zacja, zaangażowanie wszystkich klubów poselskich
będą uwieńczone jutrzejszym głosowaniem. Dzisiaj
potrafiliśmy powiedzieć „nie” tym, którzy w sposób
bardzo bezwzględny zarabiają pieniądze, nie licząc
się z tym, jak szkodzą, jak niekiedy doprowadzają do
tragedii rodzinnych. To zostanie tą ustawą raz na
zawsze przecięte.
Jeśli mogę cokolwiek powiedzieć, to jedno słowo.
Bardzo, bardzo dziękuję wszystkim przedstawicielom
klubów za ich wkład, za ciężką pracę, za dyscyplinę
co do obecności podczas prac komisji, jak również
wszystkie pomysły i propozycje, które były zgłaszane
podczas obradowania nad tym projektem.
Ja sobie zdaję sprawę z tego, że czas będzie pewnie
weryfikował nasze zapisy, że trzeba będzie w wielu
obszarach jeszcze być może zmieniać tę ustawę, ale,
co najważniejsze, ona już jest. Dopalacze powinny
zniknąć ze świata młodych ludzi po wprowadzeniu,
po wejściu w życie tejże ustawy. I za to serdecznie
dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, pani minister.
Zamykam dyskusję.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
236 Oświadczenia poselskie
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski
Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów
porządku dziennego zaplanowanych na dzień 7 paź-
dziernika br.
Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło-
szenia oświadczeń poselskich.
Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze
wygłosić oświadczenie?
Nie. Nikt się nie zgłasza.
Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam
zatem za zamkniętą.
Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Ołow-
skiego, Platforma Obywatelska.
Poseł Piotr Ołowski:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W
dniu 28 września 2010 r. przekazano odrestaurowa-
ne miejsce pamięci po niemieckim nazistowskim
obozie dla jeńców cywilnych w Granicznej Wsi –
Grenzdorf oraz odsłonięto pomnik komendanta
Gdańskiej Chorągwi ZHP w latach 1935–1939 Alfa
Liczmańskiego. Była to inicjatywa realizowana w
ramach partnerstwa gminy Trąbki Wielkie, Nadle-
śnictwa Kolbudy, Muzeum Stutthof, sołectwa Gra-
nicznej Wsi oraz Stowarzyszenia Przyjaciół Pruszcza
Gdańskiego i okolicznych gmin. Celem inicjatywy
było przywrócenie pamięci o tym miejscu.
Obóz dla jeńców cywilnych w Granicznej Wsi,
zwany Zivilgefangenenlager Grenzdorf, utworzony
został 13 września 1939 r. W tym dniu dotarł do obo-
zu pierwszy transport więźniów, w którym znajdo-
wali się Polacy z Wolnego Miasta Gdańska areszto-
wani 1 września 1939 r. Obóz od początku był trak-
towany jako karne komando, do którego kierowano
znanych działaczy Polonii gdańskiej, pracowników
polskich urzędów, duchowieństwo, ludność narodo-
wości żydowskiej oraz mieszkańców Gdyni i Pomo-
rza. Więziono w nim m.in. harcmistrza Alfa Licz-
mańskiego, komendanta Gdańskiej Chorągwi ZHP,
księży Mariana Góreckiego i Stefana Felichowskiego,
duchownych beatyfikowanych przez Jana Pawła II w
1999 r. W obozie przebywało zwykle ok. 300 więź-
niów. Obóz stał się miejscem eksterminacji poprzez
pracę. Okrutne traktowanie i wyjątkowo ciężkie wa-
runki sprawiały, że więźniowie określali obóz mia-
nem mordowni. Grenzdorf został zlikwidowany w
listopadzie 1941 r. W okresie 2 lat jego funkcjonowa-
nia przeszło przez to miejsce około 500 więźniów,
spośród których w wyniku ciężkiej i niebezpiecznej
pracy, wycieńczenia głodowego, chorób, wypadków i
traktowania zginęło około 250 osób.
Wśród wielu zbrodni szczególnie drastyczna wy-
darzyła się 20 marca 1940 r. Esesmani rozstrzelali
poza terenem obozu, w lesie, harcmistrza Alfa Licz-
mańskiego, komendanta Gdańskiej Chorągwi Har-
cerzy. Liczmański był rodowitym gdańszczaninem,
synem działaczy polonijnych. Znał doskonale litera-
turę polską i historię ojczystego kraju, mimo że nie
mógł uczęszczać do polskich szkół, gdyż w Gdańsku
za jego czasów takich szkół nie było. Miłością do oj-
czyzny i języka polskiego nasycił go dom rodzinny.
Jego pasją stało się harcerstwo i wychowanie mło-
dzieży. Współtworzył Związek Harcerstwa Polskiego
na terenie Wolnego Miasta Gdańska. W 1935 r. został
mianowany komendantem Gdańskiej Chorągwi Har-
cerzy i pełnił tę funkcję do wybuchu drugiej wojny
światowej. W tym roku został też harcmistrzem. Wo-
bec szerzącej się coraz agresywniej antypolskiej po-
lityki, po dojściu w Niemczech do władzy Hitlera, jego
wielką troską było utrwalanie uczuć patriotycznych
oraz więzi dzieci i młodzieży harcerskiej z krajem
ojczystym. Pomimo zagrożenia nie chciał opuścić
Gdańska, twierdząc: „Jeżeliby wszyscy Polacy opu-
ścili Gdańsk, to kto świadczyłby o jego polskości”.
Z chwilą wybuchu drugiej wojny światowej Alf
Liczmański został jednym z pierwszych więźniów
obozu koncentracyjnego Stutthof, z adnotacją w ak-
tach „fanatyczny Polak”. Wkrótce też stał się ofiarą
systemu hitlerowskiej eksterminacji, zamordowany
przez Niemców w podobozie Grenzdorf w indywidu-
alnej egzekucji. Dziś spoczywa w alei zasłużonych na
cmentarzu w Gdańsku-Zaspie. Całym swym życiem
wypełnił złożone przyrzeczenie harcerskie.
Ludność Granicznej Wsi po dziś dzień kultywuje
pamięć o tej i innych ofiarach tamtego czasu.
Podobóz Grenzdorf jest miejscem pamięci o wy-
darzeniach minionych i ważną lekcją historii. Prze-
strzega, aby nigdy człowiek nie zgotował człowiekowi
takiego losu, jakiego świadkiem były tego typu miej-
sca. Przypomina też w osobach takich jak Alf Licz-
mański postawy, które zawsze będą wyznaczać naj-
wyższe standardy życia osobistego i społecznego.
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Henryk Siedlaczek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W obliczu ogrom-
nej niesprawiedliwości, jaka dotyka rodziców dzieci
niepełnosprawnych, powstał projekt mający na celu
zmiany w systemie świadczeń na rzecz tych dzieci.
W tym celu rodzice niepełnosprawnych dzieci zwró-
cili się z prośbą o poparcie akcji mającej na celu zmia-
nę szarej rzeczywistości dotykającej rodziców i opie-
kunów dzieci niepełnosprawnych, rezygnujących z
pracy zawodowej ze względu na stan zdrowia tych
dzieci i konieczność ciągłej opieki nad nimi.
Celem przedłożonego projektu ustawy o zmianie
ustawy o świadczeniach rodzinnych i innych ustaw
jest poprawa warunków życia rodzin, w których przy-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Henryk Siedlaczek
najmniej jedno z rodziców jest zmuszone do rezygna-
cji z pracy w celu zapewnienia opieki swemu niepeł-
nosprawnemu dziecku, które bez pomocy drugiej
osoby nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować.
Wnioskodawcy uważają, że tylko kompleksowe i sko-
ordynowane, wielorodzajowe wsparcie dostosowane
do rodzaju niepełnosprawności poprawi sytuację osób
niepełnosprawnych i ich rodzin.
Proponowane zmiany wspierające rodzinę w jej
funkcji opiekuńczej, a polegające m.in. na zwiększe-
niu dostępu do świadczeń opiekuńczych, zmianie ich
wysokości, a także ochronie praw emerytalno-rento-
wych rezygnującego z pracy rodzica, traktowane są
jako swoisty wstęp do przyszłych rozwiązań. Jednak-
że przy braku kompleksowego systemu świadczeń
rzeczowych i finansowych cały ciężar opieki nad
dzieckiem niepełnosprawnym spad na rodzinę. Wy-
sokich kosztów leczenia, edukacji i rehabilitacji nie-
pełnosprawnego dziecka, a przede wszystkim utraty
jednego ze źródeł dochodu, nie rekompensuje niewy-
starczająca wysokość świadczeń opiekuńczych ani
tym bardziej kwota zasiłku pielęgnacyjnego. Niskie
zasiłki i niezmieniana od 2004 r. wysokość świadcze-
nia pielęgnacyjnego oraz próg dochodowy (583 zł)
powodują pogarszanie się sytuacji ekonomicznej wy-
mienionych rodzin, ich degradację społeczną i mar-
ginalizację.
Kolejna niezwykle istotna, ważna zmiana dotyczy
rodzin przynajmniej z dwojgiem niepełnosprawnych
dzieci posiadających orzeczenia o konieczności stałej
lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w
związku ze znacznie ograniczoną możliwością samo-
dzielnej egzystencji. Każde dziecko ma prawo do tro-
ski i pomocy, ale uznając szczególne potrzeby dziecka
niepełnosprawnego, Konwencja o prawach dziecka w
art. 23 podkreśla, że pomoc ta ma zapewnić skutecz-
ny dostęp do oświaty, nauki, opieki zdrowotnej, opie-
ki rehabilitacyjnej, przygotowania zawodowego oraz
możliwości rekreacyjnych, realizowany w sposób pro-
wadzący do osiągnięcia przez dziecko jak najwyższe-
go stopnia zintegrowania ze społeczeństwem oraz
osobistego rozwoju, w tym jego rozwoju kulturalnego
i duchowego.
Zdaniem zainteresowanych w rodzinie z kilkor-
giem niepełnosprawnych dzieci, przy braku zewnętrz-
nych, instytucjonalnych usług opiekuńczych, niemoż-
liwe jest osiągnięcie tych zagwarantowanych praw
przy jednoosobowej opiece, a takie właśnie rozwiąza-
nie jest przewidziane w obecnie obowiązujących prze-
pisach pozbawiających prawa do świadczenia drugie-
go rodzica gotowego zrezygnować z pracy na rzecz
opieki nad kolejnym niepełnosprawnym dzieckiem w
rodzinie.
Należy mieć świadomość, iż od ilości czasu, uwa-
gi i codziennego, żmudnego wysiłku poświęconego
każdemu z osobna ciężko choremu dziecku będą za-
leżały wyniki leczenia, rehabilitacji i edukacji. Zatem
wieloletnia opieka jednej osoby dzielącej swój czas
237
między dwoje lub troje dzieci niezdolnych do samo-
dzielnej egzystencji to dyskryminacja tych dzieci, gdyż
zmniejsza lub przekreśla ich szanse na zrehabilitowa-
nie i odwrócenie skutków upośledzających chorób.
W chwili obecnej część osób sprawujących opiekę
nad niepełnosprawnym dzieckiem, która nie otrzy-
muje świadczenia pielęgnacyjnego ze względu na
przekroczenie kryterium dochodowego, nie jest obję-
ta ubezpieczeniem, a w przyszłości nie będzie miała
prawa do emerytury. W wieku emerytalnym takie
osoby niezasłużenie staną się petentami pomocy spo-
łecznej. Dla osób otrzymujących świadczenie pielę-
gnacyjne podstawę naliczanych i odprowadzanych
składek ubezpieczeniowych stanowi wysokość tego
świadczenia, czyli kwota 420 zł. Odprowadzając tak
niskie składki przez zaledwie 20 lat w przypadku
kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn, ustawodawca
zabezpiecza co prawda prawo do przyszłej emerytury,
ale skazuje tych rodziców na najniższą możliwą eme-
ryturę, która w żadnym razie nie wystarczy w przy-
szłości na zaspokojenie minimum socjalnego.
Poruszone w tym oświadczeniu kwestie dotyczą
osób w okresie największej aktywności zawodowej,
to jest rodziców, którzy postawieni w obliczu tragedii
rodzinnej, jaką jest urodzenie się niepełnosprawnego
dziecka, rezygnują z pracy, z własnych planów zawo-
dowych i ambicji, by podjąć się trudu opieki i trwają-
cej latami rehabilitacji. (Dzwonek) Oddając swój czas
dziecku wymagającemu stałej opieki, grupa ta nie z
własnej winy pozbawiona jest możliwości podjęcia
pracy, a co za tym idzie nie z własnej winy nie ma
szansy na wypracowanie sobie godnej emerytury,
zwłaszcza w nowym systemie, w którym czas odpro-
wadzania i wysokość składek przekłada się na wyso-
kość świadczenia emerytalnego. Dlatego wydaje się,
że tylko podniesienie wymiaru składek emerytalnych
i rentowych oraz objęcie nimi wszystkich rodziców
uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego, bez
względu na kryteria dochodowe i bez ograniczenia
czasowego...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Henryk Siedlaczek:
...jest w stanie zapobiec skazaniu tych rodziców w
przyszłości na zasiłki z pomocy społecznej.
W treści mojego oświadczenia skupiłem uwagę na
absurdalnych przepisach związanych z zasiłkiem i
świadczeniem pielęgnacyjnym, składkami zdrowot-
nymi i emerytalno-rentowymi oraz emeryturami dla
rodziców dzieci niepełnosprawnych, postulując o pil-
ną zmianę poszczególnych uregulowań prawnych.
Obecnie rodzic rezygnujący z pracy zawodowej na
rzecz opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem, po
spełnieniu szeregu obwarowań, jest uprawniony do
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
238 Oświadczenia poselskie
Poseł Henryk Siedlaczek
poboru świadczenia pielęgnacyjnego w wysokości
420 zł oraz zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie 153 zł.
Za te środki nie jest w stanie utrzymać dziecka, a
tym bardziej skutecznie leczyć czy rehabilitować.
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Piotr Polak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „Jednak zostanie
po mnie ta siła fatalna,/ Co mnie żywemu na nic...
tylko czoło zdobi;/ Lecz po śmierci was będzie gniotła
niewidzialna,/ Aż was, zjadacze chleba – w aniołów
przerobi”.
Powyższe słowa kończące wiersz Juliusza Słowac-
kiego „Testament mój” można odnieść do senatora
Tomasza Brzezińskiego, którego chcę dziś wspomnieć
z okazji 70. rocznicy jego męczeńskiej śmierci w obo-
zie Mauthausen-Gusen. Wyrażają one przekonanie o
doskonalącym wpływie jego patriotycznej postawy na
przyszłe pokolenia.
Urodził się dnia 15 grudnia w 1872 r. w Bałdrzy-
chowie. Był synem Stanisława i Marianny z domu
Prośniak. Sąsiedzi i znajomi nazywali ojca przyszłe-
go senatora „mądry Stach”, bowiem jako rolnik bie-
gły w sztuce pisania i czytania nauczał chłopskie
dzieci języka polskiego i historii, nie bacząc na repre-
sje, jakie groziły mu ze strony władz carskich. W jego
domu czytało się tajną prasą niepodległościową, taką
jak „Kiliński” czy „Katolik”. W ten sposób pan Sta-
nisław wpajał swój patriotyzm w osobowość siedmior-
ga dzieci zrodzonych w jego związku z Marianną z
domu Prośniak. W ten sposób wpajał w nich również
przekonanie o konieczności ofiarnej i aktywnej służ-
by na rzecz ojczyzny.
Tomasz był szóstym, kolejnym dzieckiem Stani-
sława i Marianny. On też odziedziczył po ojcu 40-
-morgowe gospodarstwo rodzinne, na którym wzoro-
wo gospodarował. 3 października 1893 r. zawarł
związek małżeński z Katarzyną Milczarek. Ślub mło-
dej pary odbył się w Drużbinie. Praca na roli nie od-
ciągnęła go od działalności społecznej, którą torował
drogę do działalności samorządowej i politycznej mło-
dego pokolenia ludowców.
Nazwisko Tomasza Brzezińskiego figuruje w ar-
chiwach gminy Poddębice, w której był członkiem
gminnej rady. Ponadto wybrano go na członka sejmi-
ku, Wydziału Powiatowego w Łęczycy oraz Central-
nego Związku Kółek Rolniczych. 28 lutego 1927 r.
uczestniczył w zebraniu założycielskim Kółka My-
śliwskiego w Poddębicach.
Jako działacz PSL „Wyzwolenie” w 1922 r. pierw-
szy raz kandydował do Senatu z listy nr 9 wojewódz-
twa łódzkiego. Mandat senatora zdobył w okręgu nr
3 tegoż województwa na drugą kadencję w latach
1928–1930. W dniu 10 kwietnia 1940 r. jako 68-letni
mężczyzna został aresztowany przez gestapo i osa-
dzony w obozie koncentracyjnym w Dachau, gdzie
przydzielono mu numer 8168. Zachował się list pana
Tomasza do żony, opatrzony datą 26 czerwca 1940 r.,
w którym pisze, że mieszka w Dachau w bloku 5 w
izbie A i ma numer właśnie 8168. Na jednym z apeli
wyselekcjowany spośród więźniów przez samego ko-
mendanta obozu, wespół z innymi więźniami z okolic
Poddębic, został przewieziony do obozu w Mauthau-
sen w Austrii. W dniu 4 lipca 1940 r. zakwaterowano
go w podobozie Gusen, oddalonym od Mauthausen o
5 km. Przydzielono mu blok 10 izbę B. Mauthausen-
-Gusen należał do najcięższych w całym systemie
hitlerowskich obozów zagłady. Tomasz Brzeziński
pracował w komandzie steintragerów. Nosił na bar-
kach kamienne bloki z kamieniołomu oddalonego od
obozu o jeden kilometr. Katorżnicza praca, upały pa-
nujące w lipcu i sierpniu szybko wyniszczyły orga-
nizm pana Brzezińskiego. Pobudka następowała o
godz. 4.45. Ogłaszał ją dzwonek umieszczony na placu
apelowym. Potem szybka toaleta, śniadanie w postaci
kubka czarnej zbożowej kawy, apel, na którym za rze-
kome przewinienia bito kijami, kablami i pałkami lub
szczuto więźniów psami, i praca w kamieniołomie. O
godz. 13 obiad, zupa z brukwi, wymarsz do kamienio-
łomów, powrót, kolacja, kromka chleba z kubkiem
kawy, znów apel. Głód powodował, że więźniowie jedli,
co popadło. Walczyli o życie. Takich warunków sena-
tor nie mógł wytrzymać. Wincenty Gortat w swej
książce „Zakładnicy z pierwszego miliona” napisał:
Człowiek 68-letni, ale jeszcze w pełni sił, zawołany
gospodarz, rolnik zahartowany w ciężkiej pracy, lecz
gdy trafił do kamieniołomów, umiano go tam szybko
zmarnować. Stał się obozowym męczennikiem jedynie
za to, że kiedyś był senatorem.
Oficjalne dokumenty podają, że śmierć pana Toma-
sza nastąpiła 11 sierpnia 1940 r. z powodu ropowicy
prawego podudzia i ogólnego zakażenia krwi. (Dzwo-
nek) Naoczny świadek Mieczysław Cieniak, nauczyciel
z Łęczycy, w swoich wspomnieniach obozowych podaje:
Tomasz Brzeziński pracował przy nasypie kolejowym
łączącym Gusen z Mauthausen. Bestialsko został ude-
rzony łopatą w szczękę przez komendanta obozu Gusen
SS-Hauptsturmfuehrera Karla Chmielewskiego i po
kilku dniach zmarł w bloku 6.
Katarzyna Brzezińska została poinformowana o
śmierci męża telegramem, nadanym przez komen-
danta obozu, o następującej treści: Pani mąż zmarł
w obozie. Jeśli życzy sobie pani dokonać oględzin
zwłok, proszę w ciągu 24 godzin przekazać odpo-
wiedź na policję.
Jeszcze sekundkę, panie marszałku, już kończę
pomału.
Ciało senatora zostało skremowane w Gusen, a
urnę z prochami sprowadziła żona do Bałbrzychowa
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Piotr Polak
i wespół z rodziną pochowała na parafialnym cmen-
tarzu. Represje dotknęły również rodziny. Syn Stefan
został uwięziony w Auschwitz i tam zamordowany 6
listopada 1941 r. Pozostałe dzieci wysiedlono z ro-
dzinnego gniazda w różne strony ówczesnej Rzeszy.
Dorobek całego życia senatora Tomasza Brzeziń-
skiego i jego dzieci, 40-morgowe gospodarstwo, w
okresie powojennym wcielono do zasobów Skarbu
Państwa PRL i do chwili obecnej rodzina nie odzy-
skała tej nieruchomości. Doszło do tego, że spadko-
biercy: wnuczka i prawnuk, muszą dochodzić swych
praw na drodze sądowej.
Kończąc, pragnę dodać, że w 1999 r. uroczyście
odsłonięto tablicę pamiątkową w Senacie Rzeczypo-
spolitej Polskiej poświęconą martyrologii polskich
senatorów. Na 16. pozycji widnieje nazwisko senato-
ra Tomasza Brzezińskiego.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Piotr Polak:
Już kończę, panie marszałku. Przepraszam.
4 września br. z inicjatywy rodziny, w 70. roczni-
cę śmierci senatora, w kościele pod wezwaniem św.
Idziego w Bałbrzychowie odprawiona została msza
święta w intencji zamordowanego. Po mszy rodzina
udała się na cmentarz i chwilą zadumy przy odnowio-
nym przez wnuczkę, panią Maciejewską, nagrobku
uczciła pamięć o swym dziadku i pradziadku.
Myślę, że ziemia poddębicka może być dumna z
postawy i zaangażowania społecznego i patriotyzmu
senatora Brzezińskiego. Jego biografia jest przykła-
dem spoiwa łączącego człowieka z rodzinną ziemią
być może mocniej niż więzy krwi. Cześć Jego pamię-
ci. Dziękuję i przepraszam. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Przepraszam bardzo, panowie. Oświadczenia
trwają 5 minut, a pan przekracza czas o połowę. Ze
względu na treść nie chcę przerywać, bo to może by-
łoby nieelegancko, ale jednak proszę: szanujmy regu-
lamin. Oświadczenia są 5-minutowe.
Pani posłanka Maria Nowak, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Maria Nowak:
Myślę, że 5 minut starczy.
239
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na przełomie
września i października uczestniczyłam w wydarze-
niu, które powiązało 4 miejscowości: mój rodzinny
Chorzów, Bystrzycę na Zaolziu, morawski Kromeriż i
siedzibę Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk – Koszęcin. Po-
wodem była międzynarodowa konferencja poświęcona
oświacie w Polsce, Czechach, na Litwie i Ukrainie.
Zorganizowana została przy współudziale m.in. Szko-
ły Podstawowej nr 25 z Chorzowa i Górnośląskiego
Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Uczest-
niczyli w niej dyrektorzy szkół, nauczyciele, przedsta-
wiciele kuratorium i władz samorządowych.
Chorzowska szkoła nr 25 nosi imię Stanisława
Hadyny, legendarnego współtwórcy zespołu Śląsk.
Przybyli goście z zagranicy mieli okazję zapoznać się
z dorobkiem szkoły, jej zespołami kontynuującymi
linię artystyczną swego patrona. To samo imię, tj.
Stanisława Hadyny, nosi także szkoła w zaolziań-
skiej Bystrzycy, gdzie uczestnicy konferencji wysłu-
chali wykładu na temat polskiej szkoły poza macie-
rzą. Wcześniej mieli okazję zwiedzić Zamek Biskupi
w Kromeriżu i winne piwnice templariuszy w Jejko-
wicach na Morawach.
Zasadnicza część spotkania odbywała się w zespo-
le pałacowo-parkowym w Koszęcinie, w siedzibie
Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk. Po otwarciu konferen-
cji przez Stefana Gajdę, prezesa Górnośląskiego Od-
działu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, swymi
problemami oświatowymi podzielili się nauczyciele
ze szkół w Mejszagole na Litwie, w Drohobyczu i
Stryju na Ukrainie, a także polskiej wsi Łanowice na
Ukrainie i z letnich szkół języka polskiego na Kre-
sach. Wypowiadali się przedstawiciele takich pol-
skich organizacji jak Towarzystwo Kultury Polskiej
Ziemi Lwowskiej oddział w Drohobyczu czy Centrum
Kulturalno-Oświatowe im. Kornela Makuszyńskiego
Miasta Stryja. O funkcjonowaniu polskiego szkolnic-
twa na Zaolziu mówił przedstawiciel kuratorium
oświaty Republiki Czech.
Druga część konferencji, szkoleniowa, zapropono-
wana została przez zespół Śląsk i jego centrum edu-
kacji regionalnej. Omawiano formy scenicznej pre-
zentacji dziedzictwa kulturalnego regionu, zajęcia
edukacyjne i pozalekcyjne z uwzględnieniem dorobku
ziemi śląskiej jako jednego z podstawowych elemen-
tów oddziaływania wychowawczego. Prezentowano
różne formy uroczystości szkolnych, zawierające tre-
ści propagowane przez zespół Śląsk.
Uważam, że zorganizowanie tej konferencji było
ze wszech miar pożyteczne, a w sposób szczególny z
jednego powodu. Polacy mieszkający na Zaolziu, daw-
nych Kresach Wschodnich, Litwie mają prawo ocze-
kiwać naszego wszechstronnego wsparcia. Na co
dzień w swych szkołach i organizacjach borykają się
z kłopotami, o których tu, w kraju powinniśmy wie-
dzieć, a przecież nie zawsze tak jest. Ich uparta tro-
ska o polski język i obyczaj musi być przez nas nie
tylko doceniona jako godna najwyższej pochwały, lecz
równie często wsparta po prostu finansowo. Trzeba
o tych wspaniałych ludziach, polskich patriotach, i
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
240 Oświadczenia poselskie
Poseł Maria Nowak
ich trudnej pracy pamiętać, wspierać ją i doceniać.
Dodam tylko, że udział w konferencji dla Polaków z
Litwy, Ukrainy i Czech sfinansowany został ze środ-
ków Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, za pośrednic-
twem Górnośląskiego Oddziału Stowarzyszenia
„Wspólnota Polska”.
Uczestnicy spotkania prosili mnie, bym w ich
imieniu podziękowała parlamentowi Rzeczypospoli-
tej Polskiej, co niniejszym czynię.
Pragnę także podziękować z tego miejsca wszyst-
kim, którzy przyczynili się do tego spotkania polskich
nauczycieli i działaczy społecznych z Litwy, Ukrainy,
Czech i Polski. Są to: pani dyrektor Mariola Motyka,
pan dyrektor Marian Piegza, dyrekcja Zespołu Pieśni
i Tańca Śląsk, a przede wszystkim pan doktor Stefan
Gajda, prezes Górnośląskiego Oddziału Stowarzysze-
nia „Wspólnota Polska” z Katowic.
Środki, jakie ma „Wspólnota Polska”, wydawane
są bardzo dobrze i owocnie, z pożytkiem dla Polaków
mieszkających poza granicami ojczyzny, ale te spo-
tkania wzbogacają także nas, mieszkańców tej ziemi.
Pozwalają przeżywać niezapomniane chwile, chwile
wzruszeń, które są najlepszą lekcją patriotyzmu.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Zbigniew Chmielowiec, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Zbigniew Chmielowiec:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 30
września 2010 r. Poradnia Psychologiczno-Pedago-
giczna w mojej rodzinnej miejscowości, Kolbuszowej,
obchodziła jubileusz 40-lecia istnienia.
Z tej okazji w budynku Starostwa Powiatowego w
Kolbuszowej odbyła się specjalna sesja naukowa po-
święcona temu jubileuszowi. Uroczystość otworzyła
i prowadziła dyrektor Poradni Psychologiczno-Peda-
gogicznej w Kolbuszowej Elżbieta Mikołajczyk, zaś
otwarcia sesji naukowej dokonał starosta kolbuszow-
ski Józef Kardyś. Uroczystość swoim udziałem za-
szczycili, oprócz władz starostwa, burmistrz Kolbu-
szowej oraz wójtowie z terenu powiatu kolbuszow-
skiego. W trakcie konferencji wykłady wygłosili:
dziekan Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Rze-
szowskiego profesor zwyczajny doktor habilitowany
Kazimierz Ożóg pt. „ Nowe czasy, nowy język polski”,
psycholog terapeuta, adiunkt KUL doktor Justyna
Kula-Lic pt. „Młodość – wyzwanie czy utrapienie?”.
W części artystycznej wystąpiła uczennica Liceum
Ogólnokształcącego im. Janka Bytnara w Kolbuszo-
wej Karolina Futyma. Podsumowania sesji naukowej
dokonała dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedago-
gicznej w Kolbuszowej Elżbieta Mikołajczyk w wy-
kładzie pt. „Historia i podsumowanie dotychczasowej
działalności Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej
w Kolbuszowej”.
Warto podkreślić, iż w ciągu 40 lat funkcjonowa-
nia założonej przez Marię Gotkowską poradni zdia-
gnozowano 29 065 dzieci i młodzieży. To w tym miej-
scu najmłodsi, a także ich rodzice i nauczyciele, uzy-
skują niezbędną i fachową pomoc. W Poradni Psycho-
logiczno-Pedagogicznej w Kolbuszowej jest bardzo
szeroki zakres usług, począwszy od diagnozy, poprzez
profilaktykę po terapię. W tej poradni kilkuletnie
dzieci, przedszkolaki, uczniowie szkół podstawowych,
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, uczą się, jak
sobie radzić z różnymi dysfunkcjami oraz trudnościa-
mi, z jakimi się borykają.
Obecnie poradnia mieści się w budynku Staro-
stwa Powiatowego w Kolbuszowej. Początki lokalowe
placówki były jednak inne. W ciągu czterech dekad
poradnia przenosiła swoją siedzibę jeszcze siedmio-
krotnie. Obecnie swoim zasięgiem obsługuje gminy
powiatu kolbuszowskiego.
Założycielką poradni była wspomniana już Maria
Gotkowska, następnie kierowała nią Genowefa Men-
doń, Teresa Stawecka, a od 1992 r. – Elżbieta Miko-
łajczyk. Obecnie w poradni zatrudnionych jest 11
pracowników: 4 psychologów, 4 pedagogów, 2 logope-
dów i doradca zawodowy. Za długoletnią pracę na
rzecz poradni dyrektor Elżbieta Mikołajczyk otrzy-
mała z rąk burmistrza Kolbuszowej Jana Zuby medal
z okazji 20-lecia samorządu.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z
okazji 40. rocznicy powstania Poradni Psychologicz-
no-Pedagogicznej w Kolbuszowej pragnę serdecznie
pogratulować pięknego jubileuszu oraz podziękować
dyrekcji oraz wszystkim pracownikom za trud co-
dziennej pracy podejmowanej z myślą o kształtowa-
niu młodego pokolenia Polaków. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Piotr Cybulski, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Piotr Cybulski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadcze-
nie przed Wysoką Izbą będzie dzisiaj poświęcone la-
som – Lasom Państwowym, lasom polskim. Lasy
polskie to symbol wolności, bo przecież w lasach była
armia polska, partyzantka. Obywatel może czuć się
w lesie swobodnie, ma swobodny dostęp do lasów.
Tam jest prawdziwa wolność. Ludzie przychodzą do
lasu, pomimo że tam stale prowadzona jest produkcja
leśna, bo leśnik to taki hodowca lasu, to tacy niemal-
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Piotr Cybulski
że rolnicy, którzy jednak pozyskują swój plon w dłuż-
szej perspektywie czasowej.
Las jest symbolem wolności gospodarczej. Mało kto
wie, że zasobność polskich lasów wzrasta, i to wzrasta
w sposób szczególny. W latach powojennych w Polsce,
w granicach po 1945 r., lasy zajmowały ok. 20,7% po-
wierzchni kraju. Dzisiaj lasy zajmują ok. 29,2%, tak
naprawdę 30% powierzchni, ale zasobność polskich
lasów w drewno wzrosła czterokrotnie. Mamy dzisiaj
więcej drewna niż Finlandia, która przecież żyje z
drewna. Lasy przynoszą 48% dochodu narodowego.
Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Polskie lasy
mogą być również czynnikiem, który powoduje roz-
wój gospodarki. Przemysł meblarski, zajmujący
czwarte miejsce na świecie, śmiało mógłby być jesz-
cze bardziej doskonałym przemysłem niż jest. To
nasza perełka. Perełka w koronie.
Wysoka Izbo! Pomysł, jaki się ostatnio pojawił,
aby po osiemdziesięciu paru latach sprawnego funk-
cjonowania wprowadzić lasy w inny system finanso-
wy, może sprawić, że będzie z lasami tak źle, jak z
wieloma lasami prywatnymi na świecie.
Mocne państwo, nowoczesne państwo, potrzebuje
lasu państwowego, gdzie realizuje się określone cele.
Tymi celami są produkcja drewna, stymulowanie
bioróżnorodności i gospodarka na rzecz tej bioróżno-
rodności.
Zapytałem kiedyś jednego z ministrów, czy wie,
ile kosztuje ochrona bielika. Nie wiedział. W moim
nadleśnictwie ochrona bielika kosztowała państwo
700 tys. zł. A przecież lasy mają także wartość gle-
bochronną, wodochronną. Państwo martwi się o
obywatela i o swoje lasy. Nie daj Boże, żeby przeszły
w prywatne ręce.
Dlaczego to mówię? Bo trzeba zająć się całym sys-
temem. Nawet jeżeli dzisiaj gospodarka finansowa w
lasach prowadzona jest źle, to nie znaczy, że trzeba
ją uzdrawiać w ten sposób – przenosząc do zupełnie
innego systemu finansowego. Być może trzeba przyj-
rzeć się kierownictwu Lasów Państwowych. Nie za-
wsze pracują tam najwybitniejsi fachowcy. Tak się
jakoś składa, że od jakiegoś czasu prowadzony jest w
lasach negatywny dobór kadry kierowniczej. Nie
wróży to dobrze ani państwu, ani Lasom Państwo-
wym, ani gospodarce. Może nad tym trzeba się za-
stanowić – nad kwestią awansów, sprawą powoływa-
nia dyrektorów?
Mam nadzieję, że Wysoka Izba zagłosuje w czasie
głosowania nad budżetem w ten sposób, by nie wpro-
wadzać Lasów Państwowych do sektora finansów
publicznych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedli-
wość.
241
Poseł Jerzy Gosiewski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu dzisiej-
szym, tj. 7 października 2010 r. w Sejmie Rzeczypo-
spolitej Polskiej przeprowadzona została debata bu-
dżetowa dotycząca 2011 r. Projekt ustawy budżetowej
powołuje się na wyjątkowo niebezpieczne i wadliwe
dokumenty i projekty aktów prawnych, przygotowy-
wane w Ministerstwie Finansów, dotyczące Lasów
Państwowych.
Bezpardonowym planem ministra finansów jest
zabranie Lasom Państwowym środków zgromadzo-
nych na funduszu stabilizacji lasów oraz na funduszu
leśnym. Pierwszy z nich służy do zabezpieczenia wy-
datków w przypadku klęsk żywiołowych, które w
ostatnich latach bardzo często nawiedzają polskie
lasy. Fundusz leśny służy do wyrównywania niedo-
borów dla mniej produkcyjnych nadleśnictw, których
przychody są zdecydowanie niższe od koniecznych
wydatków.
W dniu 3 sierpnia 2010 r. Rada Ministrów przyję-
ła Wieloletni Plan Finansowy Państwa 2010–2013.
Przyglądając się str. 25 tego planu, wyraźnie widać,
że założenia są bardzo złe. Wprowadzono tam niebez-
pieczny zapis o treści: dodatkowym czynnikiem o
charakterze instytucjonalnym, jednak mającym
mniejszy wpływ na wynik sektora finansów publicz-
nych, jest zakwalifikowanie w ramach planowanej
nowelizacji ustawy o finansach publicznych do pod-
miotów sektora finansów publicznych jednostki PGL
Lasy Państwowe.
Prawdą jest, że Państwowe Gospodarstwo Leśne
Lasy Państwowe jako państwowa jednostka organiza-
cyjna nieposiadająca osobowości prawnej reprezentu-
je Skarb Państwa w zakresie zarządzanego mienia,
np. lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa.
Zacytowany przeze mnie z Wieloletniego Planu
Finansowego Państwa niebezpieczny zapis błędnie
uzasadnia się tym, że za zaliczeniem PGL Lasy Pań-
stwowe do sektora finansów publicznych przemawia
zarówno forma organizacyjno-prawna, jak i realizo-
wane zadania.
Ten fatalny zapis spowodował powstanie kolej-
nych niebezpiecznych projektów aktów prawnych, tj.
ustawy zmieniającej ustawę o finansach publicznych
i rozporządzenia ministra finansów w tej sprawie.
Projektowana ustawa zmieniająca ustawę o finan-
sach publicznych wyraźnie wprowadza Państwowe
Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe do sektora
finansów publicznych. Przygotowany projekt rozpo-
rządzenia ministra finansów w sprawie określenia
wolnych środków przyjmowanych w depozyt lub za-
rządzanie oraz zasad i warunków ich przyjmowania
od niektórych jednostek sektora finansów publicz-
nych praktycznie nakazuje Lasom przekazywanie
wszystkich wypracowanych środków do budżetu
państwa, z ewentualną możliwością ich wydatkowa-
nia w zależności od ministra finansów. Ograniczy to
właściwe funkcjonowanie dotychczas bardzo dobrze
funkcjonującej jednostki.
 75. posiedzenie Sejmu w dniu 7 października 2010 r.
242 Oświadczenia poselskie
Poseł Jerzy Gosiewski
Wczoraj, 6 października 2010 r. na posiedzeniu
Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych
i Leśnictwa poświęconemu specjalnie tylko temu pro-
blemowi praktycznie wszyscy, za wyjątkiem przed-
stawicieli ministra finansów, byli zdecydowanie prze-
ciwni włączeniu do sektora finansów publicznych
PGL Lasy Państwowe, które po wprowadzeniu pro-
ponowanych rozwiązań byłoby tak mocno osłabione,
że w przyszłości musiałoby zostać sprywatyzowane.
Zniszczony wówczas byłby dorobek blisko 90-letniego
okresu wzorowej pracy wielu pokoleń leśników, a spo-
łeczeństwu odebrano by możliwość korzystania z
przywilejów i z płodów lasów.
Napływają do mnie i do naszej komisji wyjątkowo
liczne głosy sprzeciwu wobec proponowanych przez
ministra finansów rozwiązań. Wniosek Polaków jest
jeden. Należy w trybie natychmiastowym wycofać się
z tych niszczących Lasy Państwowe pomysłów. Pro-
jektodawcy niestety wprowadzają nas Polaków w
błąd. Uspokajają nas, że nie będzie prywatyzacji.
Z całą mocą chciałbym podkreślić, że propono-
wane przez ministra finansów działania są bardzo
groźne, ponieważ w sposób okrężny i skomplikowa-
ny zmierzają do zniszczenia Lasów Państwowych,
które dotychczas są i w dalszym ciągu powinny być
naszym polskim dobrem narodowym. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Waldemar Andzel:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu dzisiej-
szym mija 390 lat od śmierci wybitnego Polaka, het-
mana wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskie-
go. Stanisław Żółkiewski urodził się w 1547 r. w
Turynce pod Lwowem jako syn wojewody ruskiego
Stanisława.
Swą karierę polityczną rozpoczął u boku kancle-
rza wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego. Już pod-
czas wojny Rzeczypospolitej z Gdańskiem odznaczył
się swą postawą. W późniejszych latach podczas woj-
ny domowej opowiedział się po stronie Zygmunta III
(Przerwa w posiedzeniu o godz. 20 min 48)
Wazy. W 1588 r. wyróżnił się w bitwie pod Byczyną,
gdzie został ciężko ranny.
W 1600 r. wyprawił się z wojskiem polskim na Wo-
łoszczyznę i przyczynił się do zwycięstwa Zamoyskie-
go nad Michałem Walecznym w bitwie pod Bukową.
W 1602 r. przerzucił swoje jednostki do Estonii,
by wziąć udział w wojnie polsko-szwedzkiej. Przepro-
wadził wiele udanych operacji zaczepnych i w czerw-
cu 1602 r. pobił Szwedów w bitwie pod Rewlem. W
trakcie tej kampanii wyróżnił się zdobyciem Wolma-
ru i przyczynił się do kapitulacji Szwedów w Białym
Kamieniu.
W 1607 r. pokonał siły rokoszu Zebrzydowskiego
w bitwie pod Guzowem.
4 lipca 1610 r. w słynnej bitwie pod Kłuszynem
odniósł swoje największe zwycięstwo, pokonując z
niewielkim 7-tysięcznym oddziałem wojska armię
rosyjską, liczącą 30 tys. osób, wspieraną dodatkowo
przez korpus szwedzki, liczący 5 tys. wojska, po czym
na dwa lata zajął Moskwę. Wziął do niewoli Wasyla
Szujskiego i jego dwóch braci. Był zwolennikiem osa-
dzenia na tronie moskiewskim syna króla Zygmunta
III Wazy Władysława oraz unii między Polską a Mo-
skwą. 28 sierpnia 1610 r. podpisał w Moskwie układ
z bojarami rosyjskimi, na mocy którego królewicz
Władysław został ogłoszony carem Rosji.
W 1618 r. został hetmanem i kanclerzem wielkim
koronnym. Nie radził sobie z najazdami tatarskimi
na Ruś. Po porażce pod Oryninem w 1618 r. został
oskarżony o nieudolność i tchórzostwo. W 1619 r. pod
Pawołoczą podpisał porozumienie z Kozakami, w
którym zobowiązali się oni do nienapadania na im-
perium osmańskie.
Swą ostatnią walkę stoczył w 1620 r., kiedy odbył
źle przygotowaną wyprawę na Mołdawię i odniósł
wielką klęskę w bitwie pod Cecorą. W nocy z 6 na 7
października 1620 r. podczas odwrotu polskich wojsk
poniósł śmierć. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.*)
Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj.
8 października 2010 r., do godz. 9.
Dziękuję bardzo.
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.

Teksty wystąpień niewygłoszonych
Pierwsze czytanie komisyjnego projektu usta-
wy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
– punkt 19. porządku dziennego
Poseł Mirosław Pawlak (Klub Poselski Pol-
skiego Stronnictwa Ludowego)
Czy wprowadzenie procedowanych dzisiaj regula-
cji stanie się wprost podstawą do uszanowania woli
mieszkańców danego terenu, do sformalizowania ich
dążeń? Czy komisja posiada jakieś dane, poparte ba-
daniami, czym najczęściej kierują się obywatele
w dążeniu do zmian strukturalnych w gminie?
Czy nie byłoby sensowne, aby po każdorazowym
dokonaniu podziału terytorialnego (i to na wszyst-
kich szczeblach) minister właściwy do spraw publicz-
nych był obowiązany niezwłocznie poinformować
o tym fakcie głównego geodetę kraju oraz stosowne
jednostki Sztabu Generalnego Wojska Polskiego? Ma
to znaczenie tak ze względów administracyjnych, jak
i obronnych.
Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw
Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicz-
nych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji
Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Repu-
bliką Słowacką zmieniającej Umowę między
Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką
o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz
o współdziałaniu na terenach przygranicznych,
podpisaną w Warszawie dnia 23 marca 2004 r.,
podpisanej w Bratysławie dnia 12 maja 2010 r.
– punkt 20. porządku dziennego
Poseł Jarosław Matwiejuk (Klub Poselski So-
jusz Lewicy Demokratycznej)
Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pa-
nie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowi-
sko Klubu Poselskiego SLD w sprawie rządowego
projektu ustawy o ratyfikacji Umowy między Rze-
cząpospolitą Polską a Republiką Słowacką zmienia-
jącej Umowę między Rzecząpospolitą Polską a Repu-
bliką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestęp-
czości oraz o współdziałaniu na terenach przygra-
Załącznik nr 1
nicznych, podpisaną w Warszawie dnia 23 marca
2004 r., podpisanej w Bratysławie dnia 12 maja 2010 r.
Szanowny panie marszałku, Wysoki Sejmie, pa-
nie ministrze, istota tego projektu ustawy sprowadza
się do wyrażenia zgody na ratyfikowanie umowy
międzynarodowej, określającej m.in. szczegółowe
warunki realizowania zarówno przez stronę polską,
jak i stronę słowacką instytucji policyjnego pościgu
transgranicznego, a także dostosowanie pozostałych
instytucji współpracy policyjnej. Jest to umowa bar-
dzo ważna. Jej istota polega na zacieśnieniu współ-
pracy merytorycznej między jednostkami Policji obu
krajów w celu zwalczania wszelkich odmian prze-
stępczości.
Szanowny panie marszałku, Wysoki Sejmie, pa-
nie ministrze, Klub Poselski SLD, wyrażając pełną
akceptację dla rządowego projektu ustawy o ratyfi-
kacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Re-
publiką Słowacką zmieniającej Umowę między Rze-
cząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współ-
pracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdzia-
łaniu na terenach przygranicznych, podpisaną w War-
szawie dnia 23 marca 2004 r., podpisanej w Braty-
sławie dnia 12 maja 2010 r., ma nadzieję na jeszcze
skuteczniejszą i efektywniejszą współpracę między
jednostkami Policji obu krajów.
Klub Poselski SLD będzie głosował za przyjęciem
rządowego projektu ustawy.
Oświadczenia poselskie
Poseł Witold Namyślak (Klub Parlamentarny
Platforma Obywatelska)
Oświadczenie w sprawie uroczystości upamiętnia-
jących ofiary hitlerowskiej zbrodni ludobójstwa
w Lasach Piaśnickich oraz poświęcenia nowo wybu-
dowanej kaplicy – pomnika ku czci pomordowanych.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu 3 paź-
dziernika 2010 r. mieszkańcy Pomorza wzięli udział
w uroczystości ku czci osób pomordowanych w latach
1939–1940 w Lasach Piaśnickich niedaleko Wejhe-
rowa. Zbrodnia ta, dokonana przez hitlerowców,
przez ogrom ofiar nazywana jest kaszubską Golgotą
lub małym Katyniem.
2
W okresie od jesieni 1939 r. do wiosny 1940 r. do-
szło na tych terenach do jednego z największych ma-
sowych morderstw ludności na Pomorzu. Zgodnie
z niemieckimi planami w Lasach Piaśnickich wymor-
dowano około 12 tys. Polaków, w tym wielu przed-
stawicieli elit politycznych i intelektualnych Pomo-
rza Gdańskiego, wielu duchownych, pracowników
urzędów, prawników, nauczycieli i żołnierzy. Przed
egzekucjami ofiary były przetrzymywane i torturo-
wane w więzieniu w Wejherowie. W tym miejscu
zginęło także wielu Polaków i Czechów przywiezio-
nych z głębi Niemiec oraz przedstawicieli narodu
niemieckiego, którzy sprzeciwiali się polityce III
Rzeszy. Ich ciała zostały zakopane w bezimiennych,
masowych grobach.
W czasie gdy wojska Armii Czerwonej parły za
zachód w kierunku Berlina, hitlerowcy podjęli próby
zatarcia śladów zbrodni dokonanej w Piaśnicy.
W tym celu, przy pomocy sprowadzonych z obozu
koncentracyjnego Stutthof więźniów, rozpoczęli od-
kopywanie ciał i palenie ich na specjalnie przygoto-
wanych stosach. Działania te nie przyniosły jednak
zamierzonego rezultatu. W roku 1946 komisja eks-
humacyjna i okręgowa komisja badania zbrodni hi-
tlerowskich ustaliły rozmiary piaśnickiej zbrodni.
Tegoroczne uroczystości w lesie piaśnickim miały
wyjątkowy charakter. Symbolicznie przecięto wstęgę
dla nowo wybudowanej kaplicy – pomnika upamięt-
niającego ofiary hitlerowskiej zbrodni. Kaplicę po-
święcił ksiądz arcybiskup Sławoj Leszek Głodź,
metropolita gdański, który przewodniczył również
uroczystej mszy świętej.
W uroczystości wziął udział sekretarz stanu
w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pomor-
ski poseł pan Kazimierz Plocke, który w swym
wystąpieniu odczytał także „Uchwałę Sejmu Rze-
czypospolitej z dnia 24 września 2010 r. w sprawie
uczczenia pamięci ofiar masowej zbrodni na Po-
morzu Gdańskim – w Lasach Piaśnickich, Lesie Szpę-
gawskim i Mniszku”. Podczas uroczystości obecni
byli również marszałek województwa pomorskie-
go Mieczysław Struk, wicewojewoda pomorski Mi-
chał Owczarczak, pomorscy senatorowie i posło-
wie, samorządowcy, przedstawiciele Stowarzysze-
nia Rodzina Piaśnicka i Komitetu Opieki nad Mogi-
łami Piaśnicy, a także licznie przybyli mieszkańcy.
Gospodarzami uroczystości byli wójt gminy Wejhe-
rowo Jerzy Kepka oraz proboszcz Parafii Chrystusa
Króla w Wejherowie ksiądz prałat Daniel Nowak.
Kaplica pomnik swym wyjątkowym kształtem
i czerwonym witrażem nawiązuje do stosów, na któ-
rych palono zwłoki piaśnickich ofiar. Wewnątrz znaj-
duje się 12 postaci, w tym matki tulące dzieci, które
symbolizują strach przed tragicznymi wydarzenia-
mi sprzed lat. Środkową postacią jest błogosławio-
na Alicja Kotowska ze zgromadzenia sióstr zmar-
twychwstanek, którą Jan Paweł II zaliczył do grona
błogosławionych męczenników II wojny światowej.
Na pniach tworzących stos wytłoczono nazwiska
wszystkich znanych z nazwiska i imienia ofiar. Au-
torem 12 rzeźb adorujących jest dr Tomasz Sobisz
– artysta z Lęborka. Postać Chrystusa Ukrzyżowa-
nego wyrzeźbił Marcin Plichta z Kartuz, zaś kamien-
ny ołtarz jest dziełem Jerzego Formelli z Łapalic.
Ta pełna symboliki kaplica na trwałe wpisała się
w obchody dni pamięci ofiar hitlerowskich zbrodni
w Lasach Piaśnickich.
Wszyscy jesteśmy winni pamięć ofiarom tamtych
dni.
Poseł Józef Rojek (Klub Parlamentarny Prawo
i Sprawiedliwość)
Gdy rozpoczął się rok szkolny, w Pisarzowej (gmi-
na Limanowa) okazało się, że dla bezpieczeństwa
uczniów najlepiej byłoby, gdyby w ogóle nie chodzili
do szkoły. Wszystko to z powodu uszkodzonego kilka
miesięcy temu przez powódź pobocza przy drodze
powiatowej, po której, niestety, uczniowie muszą cho-
dzić do szkoły. Mieszkańcy wielokrotnie interwenio-
wali w tej sprawie, słusznie argumentując, że na tym
odcinku jest tak ciasno, iż z trudem mogą się mijać
samochody ciężarowe, a z powodu braku poboczy
dzieci chodzą tam po jezdni. Tamtejszy powiatowy
zarząd dróg tłumaczył, że nie mógł wcześniej wyko-
nać robót, bo czekał na komisję oceniającą straty.
Tegoroczne powodzie uszkodziły pobocza przy wielu
drogach, dlatego niejednokrotnie nasze pociechy po-
maszerowały do szkoły po jezdniach.
Jak pokazuje ta sytuacja i wiele podobnych, znisz-
czenia powstałe w wyniku powodzi i deszczy niejed-
nokrotnie nie tylko pozbawiły mieszkańców dorobku
całego życia, lecz także nadal utrudniają czy wręcz
uniemożliwiają komunikację. Ponadto doprowadziły
one do znacznych strat w produkcji i handlu, a w pew-
nych rejonach wciąż stanowią zagrożenie dla życia
i zdrowia ludzi. Apelowaliśmy, także tu na tej sali, do
rządu o uruchomienie specjalnych procedur i zdecy-
dowanie szybsze działania na rzecz usuwania skut-
ków powodzi. Zdawać by się mogło, że rząd, który nie
sprawdził się w czasie powodzi, zrobi wszystko, żeby
jak najszybciej i najsprawniej naprawić jej skutki.
Niestety, wiele wskazuje na to, że ta władza albo za-
pomina, albo nie jest już w stanie wykonywać jedne-
go ze swoich podstawowych obowiązków – zapewniać
bezpieczeństwo obywatelom w czasie klęsk żywioło-
wych i usuwania ich skutków.
Poseł Andrzej Szlachta (Klub Parlamentarny
Prawo i Sprawiedliwość)
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Swoje oświad-
czenie poselskie chcę poświęcić uroczystości 45-lecia
Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki
Rzeszowskiej, która odbyła się dwa tygodnie temu
w Rzeszowie. Uroczystość ta była dla mnie szczególnie

ważna, ponieważ 44 lata temu podjąłem tam studia
dzienne, a po czterech latach zostałem nauczycielem
akademickim tej uczelni i jestem nim do tej chwili.
Na uroczystość 45-lecia tego wielce zasłużonego
dla najstarszej uczelni województwa podkarpackiego
wydziału przybyło kilkuset absolwentów, przybyli
byli i obecni pracownicy oraz zaproszeni goście. Uro-
czystość odbyła się w dużej auli Politechniki Rze-
szowskiej, a poprowadził ją obecny dziekan wydziału
prof. dr hab. inż. Kazimierz Buczek. Pierwszą częścią
uroczystości było uroczyste posiedzenie rady wydzia-
łu, podczas którego dziekan przedstawił historię wy-
działu – jubilata.
Pierwszą formą organizacyjną tego wydziału był
Wydział Elektryczny Wyższej Szkoły Inżynierskiej
w Rzeszowie. W 1974 r. Wyższa Szkoła Inżynierska
została przekształcona w Politechnikę Rzeszowską
im. Ignacego Łukasiewicza. Po 26 latach kształcenia
inżynierów i magistrów inżynierów elektryków
w 2000 r. wydział otrzymał nową nazwę: Wydział
Elektrotechniki i Informatyki. Obecnie wydział ten
posiada prawo do nadawania stopnia naukowego
doktora i doktora habilitowanego. Przez 45 lat funk-
cjonowania wydziału dyplomy otrzymało 8300 absol-
wentów. Znaleźli oni zatrudnienie na terenie całej
Polski i za granicą.
W ramach „szafirowych godów” wydziału odbyły
się spotkania w budynku B Politechniki Rzeszow-
skiej, gdzie od początku mieści się Wydział Elektro-
techniki i Informatyki. Uczestnicy mogli zwiedzić
laboratoria i sale wykładowe wydziału, wspominając
piękne lata swojego pobytu na studiach. W godzinach
wieczornych odbyło się spotkanie towarzyskie absol-
wentów wraz z nauczycielami akademickimi. W tej
części wystąpił znany zespół pieśni i tańca „Połoni-
ny”, który funkcjonuje od ponad 40 lat przy Politech-
nice Rzeszowskiej.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako były stu-
dent Wydziału Elektrotechniki i Informatyki, jego
absolwent, a przez 40 lat nauczyciel akademicki
i przewodniczący Komisji Uczelnianej NSZZ „Soli-
darność” Politechniki Rzeszowskiej składam na ręce
pana dziekana wysokiej rady wydziału najserdecz-
niejsze życzenia pomyślności i dalszego rozwoju na-
ukowego i dydaktycznego mojemu wydziałowi. Niech
najbliższe 5 lat pozwoli wydziałowi wejść w „złote
gody” z nowym dorobkiem naukowym i z przekro-
czoną liczbą 10 tys. absolwentów.
Poseł Elżbieta Zakrzewska (Klub Poselski So-
jusz Lewicy Demokratycznej)
Wysoka Izbo! Rząd w ekspresowym tempie przy-
jął projekt ustawy przewidujący, iż na terenie Polski
nie będzie można produkować i wprowadzać do ob-
rotu produktów, które mogą być używane jako środ-
ki odurzające lub substancje psychotropowe, a in-
spektorzy sanitarni będą mogli wycofywać z handlu
3
tzw. dopalacze. By projekt tej ustawy nie napotkał
problemów na drodze legislacyjnej, w Belwederze od-
było się spotkanie, w trakcie którego prezydent oraz
marszałkowie Sejmu i Senatu poparli przedmiotową
inicjatywę rządu, zmierzającą do zaostrzenia przepi-
sów dotyczących tych środków. To są działania chwa-
lebne, ale obawiam się, że bardziej nastawione na
propagandę niż na troskę o zdrowie i życie obywate-
li. Inaczej wygląda sprawa z tytoniem. Jego szkodli-
wość dla zdrowia, a nawet życia obywateli – a szcze-
gólnie osób nieletnich – jest dobrze udokumentowa-
na, a jednak ustawodawstwo obowiązujące w tym
zakresie nie jest tak restrykcyjne. Czyżby decydujące
były dochody budżetowe?
Oczywiście, że nie jestem przeciwna proponowa-
nej ustawie ograniczającej handel tzw. dopalaczami
ani też obowiązującej Ustawie o ochronie zdrowia
przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych, tylko, korzystając z aktywności rządu
oraz podpierając się sugestią przewodniczącego SLD
pana Grzegorza Napieralskiego co do konieczności
dokonania przeglądu określonych ustaw celem ich
dostosowania do wymogów życia, ośmielam się za-
proponować pilne przygotowanie zmian w tej ostat-
niej ustawie. Nie ukrywam, że inspiracją do poniż-
szych propozycji stał się list Stowarzyszenia Palaczy
Tytoniu „Paczka” z Krakowa z dnia 23 września
2010 r. skierowany do wszystkich posłanek i posłów
SLD.
Ad rem. Uważam, że w proponowanych zmianach
należy uwzględnić:
— zakaz posiadania tytoniu przez osoby nieletnie,
a w przypadku uzasadnionego podejrzenia jego po-
siadania – prawo przeszukania przez nauczyciela,
wychowawcę, policjanta lub strażnika miejskiego,
włącznie z prawem jego konfiskaty, nawet, gdy nie
należy do osoby przeszukanej;
— wyposażenie wszystkich obiektów użyteczności
publicznej w co najmniej jedną palarnię tytoniu, speł-
niającą wymogi ustawowe, na koszt właściciela lub
dysponenta tego obiektu;
— prawo do uzasadnionego odszkodowania i zadość-
uczynienia od producenta wyrobów tytoniowych dla
osoby palącej tytoń oraz od osoby palącej tytoń (osób
palących tytoń) dla osoby niepalącej tytoniu, gdy wy-
każe, że doznała uszczerbku na zdrowiu;
— przeznaczenie znaczącej części środków pienięż-
nych pozyskiwanych z tytułu podatków od tytoniu
i wyrobów tytoniowych na leczenie konkretnych
chorób wywołanych paleniem tytoniu wg listy spo-
rządzonej przez NFZ;
— prawo wyłącznego decydowania przez właściciela
lub dysponenta danego lokalu gastronomicznego, czy
można w tym lokalu palić tytoń i wyroby tytoniowe,
a jeśli tak, to w jakich jego pomieszczeniach.
Na podstawie toczącej się dyskusji wokół osta-
tecznego kształtu przedmiotowej ustawy można
przypuszczać, że tego typu rozwiązania zostałyby
zaakceptowanie przez kilka milionów obywateli.