BENDERA KITA

JALUR
GEMILANG
.$1'81*$1

3HQGDKXOXDQ 
6HMDUDK-DOXU*HPLODQJ 
/DJX%HQGHUDNX 
/DJX-DOXU*HPLODQJ  
0DNVXG/DPEDQJGDQ:DUQDSDGD%HQGHUD0DOD\VLD 
3DQGXDQ:DUQD%HQGHUDGDQ%DQQHU%HUGDVDUNDQ 
3DQWRQH0DWFKLQJ6\VWHP306
3HPDVDQJDQ%HQGHUD3DGD.HQGHUDDQ.HUHWD 
%DQQHU-DOXU*HPLODQJ 

7HUPLQRORJL%HQGHUD 
8NXUDQGDQ-HQLV%HQGHUD 
.HWLQJJLDQGDQ*DULV3XVDW7LDQJ%HQGHUD 
&DUD0HPEXDW%HQGHUD 
$NWD%DJL0HOLQGXQJL$JDU3HQJJXQDDQ-DOXU*HPLODQJ 
'LKRUPDWL'HQJDQ6HZDMDUQ\D
+DN0HQJLEDUNDQ%HQGHUD 
7HPSDW3HPDVDQJDQ%HQGHUD  
+DUL3HPDVDQJDQ%HQGHUD 
0DVD3HPDVDQJDQ%HQGHUD 
&DUD0HQJKRUPDWL%HQGHUD 
3HQJJXQDDQ-DOXU*HPLODQJ 
&DUD3HOXSXVDQ%HQGHUD 
6XVXQDQ.HXWDPDDQ%HQGHUD  
6XVXQDQ3DGD+DUL%LDVDGDQ+DUL.HEHVDUDQ 
3HUVHNXWXDQ
6XVXQDQ3DGD+DUL.HEHVDUDQ1HJHUL 
6XVXQDQ.LEDUDQ%HQGHUD3HUVHNXWXDQGHQJDQ 
%HQGHUD1HJHULQHJHUL

6XVXQDQ%HQGHUDGL3HUVLGDQJDQ$QWDUDEDQJVD 
6XVXQDQ%HQGHUDGDODP3HUDUDNDQ 
6XVXQDQ%HQGHUDGDODP.HGXGXNDQGL*HGXQJ 
.HGDL5XPDK
6XVXQDQ%HQGHUDGDODP.HDGDDQ%HUVLODQJ 
3HQHQWXDQ$UDK3DQGDQJDQ3HQJLEDUDQ%HQGHUD 


 %(1'(5$.,7$-$/85*(0,/$1*_ 

3(1'$+8/8$1
%HQGHUD DGDODK ODPEDQJ NHGDXODWDQ VHVHEXDK QHJDUD
\DQJ EHUNDLW UDSDW GHQJDQ VHPDQJDW SDWULRWLN GDODP
PHPSHUWDKDQNDQ PDUXDK EDQJVD DJDPD GDQ LEX SHUWLZL
%HQGHUD MXJD PHUXSDNDQ ODPEDQJ NHSLPSLQDQ VLPERO
SHQJKRUPDWDQPDUWDEDWGDQNHZDUJDQHJDUDDQEDJLVHVHEXDK
QHJDUD2OHKLWXSHQJJXQDDQEHQGHUDGDQSHQJKRUPDWDQNH
DWDVQ\DDGDODKVHEDJDLVDWXVLPEROQDVLRQDOLVPH

6HPXD QHJDUD GL GXQLD PHPSXQ\DL EHQGHUD LDLWX VHELGDQJ

NDLQ \DQJ GLSHUDJDNDQ EDJL PHQXQMXNNDQ
WDQGDDWDXODPEDQJNHZXMXGDQVHVHEXDK
QHJDUD %LDVDQ\D EHQGHUD EHUEHQWXN
HPSDW VHJL EXMXU GDQ
PHPSXQ\DL VDWX EDKDJLDQ
WHSL \DQJ GLJXQDNDQ
XQWXN GLLNDW SDGD WLDQJ
0DNVXG DVDV EHQGHUD
DGDODK PHQJLEDUNDQ
DWDX PHQJDSXQJNDQ GL
DWDVDQJLQ
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

%HQGHUD 3HUVHNXWXDQ 7DQDK 0HOD\X WHODK GLQDLNNDQ GDQ

EHUNLEDU VHFDUD UDVPL SDGD  2JRV  GL 3DGDQJ .HODE
6HODQJRU VHLULQJ GHQJDQ EHUNXPDQGDQJQ\D /DJX 1HJDUDNX
\DQJEXDWSHUWDPDNDOLMXJDGLSHUGHQJDUNDQNHSDGDXPXP

%HQGHUD0DOD\VLDSXOD\DQJEHUNLEDUSDGD6HSWHPEHU
GDQ PHPSXQ\DL SHQDPEDKDQ  MDOXU GHQJDQ SHQ\HUWDDQ
6DEDK6DUDZDNGDQ6LQJDSXUDGLGDODP0DOD\VLD%HUSLVDKQ\D
6LQJDSXUD GDUL 0DOD\VLD SDGD WDKXQ  WLGDN PHQJXEDK
MXPODK  MDOXUQ\D NHUDQD MDOXU WHUVHEXW GLZDNLOL ROHK
EXDKQHJHULGDQ.HUDMDDQ3HUVHNXWXDQ

3DGD PDODP  2JRV  7XQ 'U 0DKDWKLU 0RKDPDG

3HUGDQD 0HQWHUL NHWLND LWX WHODK PHQJXPXPNDQ QDPD EDJL
%HQGHUD0DOD\VLDVHEDJDL-DOXU*HPLODQJGL'DWDUDQ0HUGHND
.XDOD/XPSXU
 %(1'(5$.,7$-$/85*(0,/$1*_ 

6(-$5$+-$/85*(0,/$1*
3HQFLSWDDQ %HQGHUD 3HUVHNXWXDQ 7DQDK 0HOD\X WHODK
GLLOKDPNDQ PHODOXL VDWX SHUWDQGLQJDQ PHUHND FLSWD EHQGHUD
SHULQJNDWNHEDQJVDDDQSDGD0HL6HUDPDLNDU\DZDQ
WHODK PHQJDPELO EDKDJLDQ GDODP SHUWDQGLQJDQ WHUVHEXW GDQ
WHODK PHODOXL SURVHV SHPLOLKDQ VHUWD SHUWLPEDQJDQ 3DGD 
1RYHPEHU  KDQ\D WLJDUHND EHQWXN \DQJ EHUMD\D
GLSLOLKNHSHULQJNDWDNKLU

5HNDEHQWXNVHRUDQJDUNLWHN-DEDWDQ.HUMD5D\D1HJHUL-RKRU
(QFLN 0RKDPHG %LQ +DP]DK WHODK PHQGDSDW PDMRULWL GDQ
SHUNHQDQ0HV\XDUDW0DMOLV5DMD5DMDSDGDGDQ)HEUXDUL


*DPEDU3HQFLSWD
5HND%HQWXN%HQGHUD
3HUVHNXWXDQ7DQDK0HOD\X
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

:DODX EDJDLPDQD SXQ UHND EHQWXN EHQGHUD WHUVHEXW WHODK

GLEXDW EHEHUDSD SLQGDDQ LDLWX EXODQ VDELW GDQ ELQWDQJ \DQJ
SDGD DVDOQ\D EHUZDUQD SXWLK GLJDQWL GHQJDQ ZDUQD NXQLQJ
EDJLPHODPEDQJNDQZDUQDGLUDMD

*DPEDUă%HQGHUD3HUVHNXWXDQ7DQDK0HOD\X

3DGD0HLEXDWSHUWDPDNDOLQ\DEHQGHUD3HUVHNXWXDQ
7DQDK 0HOD\X WHODK GLNLEDUNDQ GL KDGDSDQ ,VWDQD 6XOWDQ
6HODQJRUGL.XDOD/XPSXU0DMOLVSHQJLEDUDQLWXGLKDGLULROHK
6XOWDQ 6HODQJRU GDQ 0HQWHUL %HVDU EDJL 1HJHUL 3HUDN
7HUHQJJDQX 3HUOLV .HGDK GDQ 1HJHUL 6HPELODQ %HQGHUD
3HUVHNXWXDQ 7DQDK 0HOD\X WHODK GLQDLNNDQ ROHK 6LU +HQU\
*XUQH\ LDLWX 3HVXUXKMD\D 7LQJJL %ULWLVK EDJL 3HUVHNXWXDQ
7DQDK0HOD\X
 %(1'(5$.,7$-$/85*(0,/$1*_ 

-DOXU *HPLODQJ LDODK EHQGHUD 0DOD\VLD \DQJ PHPSXQ\DL 

MDOXUPHUDKGDQSXWLK\DQJVDPDOHEDUEHUPXODGHQJDQMDOXU
PHUDK GL EDKDJLDQ DWDV GDQ EHUDNKLU GHQJDQ MDOXU SXWLK GL
EDKDJLDQEDZDK-DOXU%HQGHUD0DOD\VLDPHODPEDQJNDQVDWX
KDOXDQ\DQJOXUXVKDODWXMXGDQDUDK\DQJVDPDGLLNXWLROHK
UDN\DW QHJDUD LQL GDODP PHQXMX NHJHPLODQJDQ EDQJVD GDQ
QHJDUD -DOXU *HPLODQJ LQL PHZDNLOL NHDQJJRWDDQ  EXDK
QHJHULPDQDNDODMDOXUPHZDNLOL.HUDMDDQ3HUVHNXWXDQ

*HPLODQJ SXOD EHUPDNVXG EHUFDKD\D WHUDQJ EHQGHUDQJ GDQ

FHPHUODQJ,DMXJDPHODPEDQJNDQNHFHPHUODQJDQQHJDUDGDQ
UDN\DW 0DOD\VLD GDODP PHQJKDUXQJL VXDVDQD NHKLGXSDQ
GHQJDQ SHQXK JLJLK WDDW GDQ EHUVDWX SDGX VHUWD EROHK
PHQDLNNDQLPHMQHJDUDGLGDODPGDQGLOXDUQHJDUD
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

Lagu Benderaku
Asal : Benderaku

Bendera ku yang gagah perkasa

Merah putih kuning biru warnanya
Berkibar megah penuh bercahaya
Pusaka kita rakyat Malaysia

Bendera Malaysia oh bendera ku

Ku pertahankan sepenuh raga ku
Dikaulah lambang negara berpadu
Di bawah naungan Duli Tuanku

Berkibar terus oh bendera ku

Kau kan ku junjung sepanjang waktu
Harumlah nama negara yang tercinta
Pada mu tempat taat dan setia

Bendera Malaysia bendera kita

Kemegahan rakyat kita semua
Berkibar berkibar di ruang angkasa
Dirgahayu bendera tercinta.

Ciptaan dan Seni Kata

Tony Fonseka
 %(1'(5$.,7$-$/85*(0,/$1*_ 

Jalur Gemilang
Merah mu bara semangat waja
Putih mu bersih budi pekerti
Kuning berdaulat payung negara
Biru perpaduan kami semua

Puncak dunia telah kau tawan

lautan luas telah kau redah
Membawa semangat jiwa merdeka
Semarak jaya kami warganya

Empat belas melintang jalurnya

Semua negeri dalam Malaysia
Satu suara satu semangat
Itu sumpah warga berdaulat

Jalur Gemilang...
di bawah naunganmu
Jalur Gemilang...
kami semua bersatu
Perpaduan ketaatan
Amalan murni rakyat Malaysia

Jalur Gemilang...
megah kami terasa
Jalur Gemilang...
kibarkanlah wawasan
Merah putih biru kuning
Jalur semangat kami semua

Berkibarlah
Berkibarlah
Berkibarlah
Jalur Gemilang!

Pencipta: Pak Ngah

Penulis Lirik: Siso Kopratasa
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

MAKSUD LAMBANG DAN WARNA PADA

BENDERA MALAYSIA
Setiap lambang dan warna yang terdapat pada Bendera Malaysia
mewakili maksud-maksud tertentu. Bahagian yang berwarna
biru tua di sebelah kiri melambangkan perpaduan rakyat
Malaysia yang berbilang kaum, bersatu padu dan berusaha
dalam memajukan pembangunan ekonomi berasaskan sains
serta teknologi moden.

Warna kuning pada lambang anak bulan dan bintang pecah 14

bermaksud kedaulatan Raja Berpelembagaan serta mendokong
dan menghormati lunas-lunas perlembagaan dan falsafah
Rukun Negara. Lambang anak bulan membawa maksud
Islam sebagai agama rasmi negara sementara bintang pecah
14 menunjukkan perpaduan 13 buah negeri dan kerajaan
Persekutuan. Merah melambangkan keberanian dan bersedia
 %(1'(5$.,7$-$/85*(0,/$1*_ 

GDODPPHQJKDGDSLVHJDODULQWDQJDQGDQFDEDUDQGDODPXVDKD
PHOHWDNNDQ0DOD\VLDVHEDJDLVHEXDKQHJDUDPDMX:DUQDSXWLK
SXOD PHODPEDQJNDQ NHVXFLDQ NHLNKODVDQ GDQ NHVXQJJXKDQ
EDJL PHPSHUWLQJNDWNDQ NHWDKDQDQ UDN\DW \DQJ EHUDGDE GDQ
EHUNHSHULEDGLDQ0DOD\VLD

3$1'8$1:$51$%(1'(5$'$1%$11(5
%(5'$6$5.$13$1721(0$7&+,1*6<67(0
306

:DUQD$VDV :DUQD%HUGDVDUNDQ3DQWRQH
0DWFKLQJ6\VWHP306

&0 

0< 

< 

-DGXDOă:DUQD$VDV%HQGHUDGDQ%DQQHU%HUGDVDUNDQ3DQWRQH
0DWFKLQJ6\VWHP306
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

Pemasangan bendera pada kenderaan

(kereta)

5DMDKă3HPDVDQJDQ%HQGHUDXQWXN3HPEHVDUSHPEHVDU7HUWHQWX

%HQGHUD NHUHWD EDJL PHQXQMXNNDQ VHPDQJDW FLQWDNDQ QHJDUD

GDQ PHPHULDKNDQ VDPEXWDQ %XODQ .HPHUGHNDDQ EROHK
GLNLEDUNDQ VHFDUD NUHDWLI GL WHPSDWWHPSDW EHUVHVXDLDQ SDGD
NHQGHUDDQ DVDONDQ SHPDVDQJDQ EHQGHUD WHUVHEXW WLGDN
PHPEDKD\DNDQ NHVHODPDWDQ SHPDQGX GDQ SHQJJXQD MDODQ
UD\D
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

5DMDKă3HPDVDQJDQ%HQGHUD6HFDUD.UHDWLI

5DMDKă3HPDVDQJDQ%HQGHUD\DQJ0HPEDKD\DNDQ.HVHODPDWDQ
3HQJJXQD-DODQ5D\D
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

%$11(5-$/85*(0,/$1*
$NKLUDNKLU LQL SHOEDJDL EHQWXN %DQQHU -DOXU *HPLODQJ WHODK
GLJDQWXQJ EDJL PHQJKLDV MDODQ EDQJXQDQ GDQ VHEDJDLQ\D
.HDGDDQ LQL WHODK PHQLPEXONDQ NHNHOLUXDQ GDODP NDODQJDQ
RUDQJ UDPDL WHQWDQJ UHND EHQWXN VHEHQDU %DQQHU -DOXU
*HPLODQJNHUDQDEDQQHUWHUVHEXWWHODKGLUHNDVHQGLULPHQJLNXW
LQWHUSUHWDVL PDVLQJPDVLQJ EHUGDVDUNDQ EHQGHUD -DOXU
*HPLODQJ .HUDMDDQ WHODK PHPXWXVNDQ EDKDZD %DQQHU -DOXU
*HPLODQJ KHQGDNODK PHPSXQ\DL VDWX UHND EHQWXN VDKDMD
5HNDEHQWXN\DQJWHODKGLWHWDSNDQPHODOXL6XUDW3HNHOLOLQJ%LO
7DKXQLDODK

‹ %DQQHU KHQGDNODK PHPEXMXU GDUL DWDV NH EDZDK GDQ

PHPSXQ\DLGXDEDKDJLDQLDLWX

%DKDJLDQ$WDV
0HQJDQGXQJL EXODQ GDQ ELQWDQJ EHUZDUQD NXQLQJ \DQJ
PHQJKDODNHDWDVEHUODWDUEHODNDQJNDQZDUQDELUX

%DKDJLDQ%DZDK
0HQJDQGXQJLMDOXUPHUDKSXWLKPHPEXMXUGDULDWDVNH
EDZDK %HQWXN HNRU GL EDZDKQ\D DGDODK EHUXNXUDQ 
GDULSDGDSDQMDQJEDQQHU
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

‹ Warna yang digunakan hendaklah warna-warna yang

sama dengan Jalur Gemilang iaitu merah, putih, biru dan
kuning.

‹ Ukuran biasa bagi Banner Jalur Gemilang ialah 12 kaki

panjang dan 3 kaki lebar pada nisbah 4:1.
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

5DMDK%DQQHU-DOXU*HPLODQJ
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

7(50,12/2*,%(1'(5$
%DKDJLDQ GL GDODP EHQGHUD SHUVHNXWXDQ GLEDKDJLNDQ NHSDGD
EHEHUDSDEDKDJLDQVHSHUWLGLGDODP5DMDKLDLWX

‹ /HEDU
‹ 3DQMDQJ
‹ %DKDJLDQ%LUX7XD
‹ %DKDJLDQ$WDV
‹ %DKDJLDQ%DZDK
‹ .HSDOD
‹ (NRU

%$+$*,$1$7$6
%$+$*,$1%,5878$
&$1721
.(3$/$
/(%$5

(.25

%$+$*,$1%$:$+
3$1-$1*

5DMDKă7HUPLQRORJL%HQGHUD
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

8.85$1'$1-(1,6%(1'(5$
%HQGHUD PHPSXQ\DL XNXUDQ VWDQGDUG EHUJDQWXQJ NHSDGD
WXMXDQGDQGLPDQDKHQGDNGLNLEDUNDQ$QWDUDXNXUDQEHQGHUD
WHUVHEXWDGDODK

%HQGHUD%LDVD
3DQMDQJVPNDNL /HEDUVPNDNL
VPNDNL
/(%$5

3$1-$1*
VPNDNL

5DMDKă8NXUDQ%HQGHUD%LDVD

%HQGHUD XNXUDQ LQL ELDVD GLNLEDUNDQ GL EDQJXQDQEDQJXQDQ

SHMDEDWSHMDEDWGDQMXJDGLUXPDKNHGLDPDQ
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

%HQGHUD5XPDK
3DQMDQJVPNDNL /HEDUVPNDNL
VPNDNL
/(%$5

3$1-$1*
VPNDNL

5DMDKă8NXUDQ%HQGHUD5XPDK

%HQGHUD XNXUDQ LQL GLNKXVXVNDQ XQWXN GLNLEDUNDQ GL UXPDK

UXPDK NHGLDPDQ GDQ GL GDODP SHMDEDW GL PDQD NHWLQJJLDQ
WLDQJWLDQJEHQGHUDDGDODKWHUKDG
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

%HQGHUD6HGDQJ
3DQMDQJVPNDNL /HEDUVPNDNL
VPNDNL
/(%$5

3$1-$1*
VPNDNL

5DMDKă8NXUDQ%HQGHUD6HGDQJ

8NXUDQ EHQGHUD LQL GLJXQDNDQ VHEDJDL SHQXWXS NHUDQGD

VHEDJDLWDQGDSHQJKRUPDWDQ1HJDUD
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

%HQGHUD%HVDU
3DQMDQJVPNDNL /HEDUVPNDNL
VPNDNL
/(%$5

3$1-$1*
VPNDNL

5DMDKă8NXUDQ%HQGHUD%HVDU

%HQGHUDVDL]LQLGLNLEDUNDQGLEDQJXQDQNHGXWDDQ1HJDUDNLWD
GL OXDU QHJDUD -LND GL GDODP QHJDUD EHQGHUD VDL] LQL KDQ\D
GLNLEDUNDQ GL WHPSDWWHPSDW WHUWHQWX VDKDMD 3HQJLEDUDQ
%HQGHUD %HVDU PHPHUOXNDQ NHWLQJJLDQ WLDQJ EHQGHUD \DQJ
EHUVHVXDLDQ
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

%HQGHUD0HMD
3DQMDQJVPNDNL /HEDUVPNDNL
VPNDNL
/(%$5

3$1-$1*
VPNDNL

5DMDKă8NXUDQ%HQGHUD0HMD

%HQGHUD PHMD \DQJ GLVDQJNXWNDQ GHQJDQ WLDQJ EHQGHUD PLQL

GLOHWDNNDQ GL DWDV PHMD GDQ GLJXQDNDQ VHPDVD SHUVLGDQJDQ
VHPLQDU PHV\XDUDW GDQ PDMOLVPDMOLV PHQDQGDWDQJDQL
SHUMDQMLDQ
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

%HQGHUD.HUHWD
3DQMDQJVPNDNL /HEDUVPNDNL
VPNDNL
/(%$5

3$1-$1*
VPNDNL

5DMDKă8NXUDQ%HQGHUD.HUHWD

%HQGHUD .HUHWD GLNLEDUNDQ GL EDKDJLDQ KDGDSDQ NHUHWD VDPD

DGD GL WHQJDK VHEHODK NDQDQ DWDX VHEHODK NLUL 3HQJJXQDDQ
%HQGHUD .HUHWD KDQ\D GLNKDVNDQ NHSDGD SHPEHVDUSHPEHVDU
WHUWHQWXVDKDMDVHSHUWL
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

i. Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong dan Seri

Paduka Baginda Raja Permaisuri Agong (Bendera
Peribadi).
ii. Bendera Sultan/Raja/TYT Yang di-Pertua Negeri
(Bendera Peribadi)
iii. Pelawat-pelawat negara asing yang mendapat taraf
Tetamu Negara/Kerajaan (Bendera Peribadi atau
Bendera negara masing-masing).
iv. Duta-Duta Negara Asing di Malaysia (Bendera
negara masing-masing).
v. Pegawai-pegawai Angkatan Tentera dan Polis
Diraja Malaysia (Bendera Tentera atau Polis Diraja
Malaysia).
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

Ketinggian dan Garis Pusat Tiang Bendera

8NXUDQ%HQGHUD 7LQJJLVP *DULV3XVDWVP

%HQGHUD%LDVD ¶ ¶
/XDUGDODP
EDQJXQDQ
%HQGHUD5XPDK ¶ ¶
/XDUEDQJXQDQ
NHNDO
'DODPEDQJXQDQ ¶ ¶
WLGDNNHNDO
%HQGHUD6HGDQJ ¶ ¶
%HQGHUD%HVDU ¶ ¶
%HQGHUD0HMD ¶ ¶¶
%HQGHUD.HUHWD ¶ ¶¶

-DGXDOă6HQDUDL.HWLQJJLDQGDQ*DULV3XVDW7LDQJ%HQGHUD
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

&$5$0(0%8$7%(1'(5$
3DGDDVDVQ\DPDV\DUDNDW0DOD\VLDPHQJHQDOLEHQWXNEHQGHUD
1DPXQ PDVLK UDPDL \DQJ NXUDQJ PHPDKDPL FDUD PHPEXDW
MDOXU JHPLODQJ GHQJDQ WHSDW .HUDMDDQ WHODK PHQHWDSNDQ
XNXUDQ VHEHQDU EDJL PHPEXDW EHQGHUD 8NXUDQ LQL EROHK
GLEHVDUNDQ DWDX GLNHFLONDQ WHWDSL PHVWLODK GDODP QLVEDK 
&DUDPHPEXDW-DOXU*HPLODQJ\DQJWHSDWDGDODKVHSHUWL\DQJ
GLJDPEDUNDQGDODPUDMDK$EHULNXW

                           

             

5DMDK$
5DMDK$ă&DUD0HPEXDW%HQGHUD
3DQGXDQZDUQD0HUDK0<ELUX0<
NXQLQJ<GDQSXWLK
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

81,7 81,7 81,7 81,7 81,7

81,7
81,7


 
 
81,7

 

81,7
81,7
81,7
 

 
 


81,73DQMDQJ%HQGHUD

5DMDK%ă&DUD0HPEXDW%HQGHUD
3DQGXDQZDUQD0HUDK0<ELUX0<
NXQLQJ<GDQSXWLK
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

$.7$%$*,0(/,1'81*,$*$5
3(1**81$$1-$/85*(0,/$1*
',+250$7,'(1*$16(:$-$51<$

 6HNV\HQ$NWD/DPEDQJGDQ1DPD0HQFHJDK
3HQJJXQDDQ7LGDN:DMDU
0DQDPDQD RUDQJ \DQJ PHODQJJDU 6HNV\HQ  DGDODK
PHODNXNDQVXDWXNHVDODKDQGDQDSDELODGLVDELWNDQEROHK
GLGHQGDWLGDNPHOHELKL50

 $NWD/DPEDQJ.HEDQJVDDQ.DZDODQ0HPSDPHU

0DQDPDQDRUDQJ\DQJ²
 DPHPSDPHUNDQ PDQDPDQD ODPEDQJ NHEDQJVDDQ
\DQJ EHUODZDQDQ GHQJDQ $NWD LQL DWDX PDQDPDQD
V\DUDWPDQDPDQDSHULQWDKDWDXSHUPLW\DQJGLEXDWDWDX
GLEHULNDQGLEDZDKVHNV\HQDWDX

 EVHODNX SHPXQ\D SHQ\HZD SHQHULPD SDMDN

SHQGXGXN DWDX RUDQJ \DQJ PHQMDJD PDQDPDQD SUHPLV
GHQJDQ GLVHGDULQ\D PHPEHQDUNDQ PDQDPDQD ODPEDQJ
NHEDQJVDDQGLSDPHUNDQGLDWDVDWDXGDULSUHPLVLWXDWDX
GDODPPDQDPDQDVHNRODK\DQJEHUODZDQDQGHQJDQ$NWD
LQL DWDX PDQDPDQD V\DUDW PDQDPDQD SHULQWDK DWDX
SHUPLW\DQJGLEXDWDWDXGLEHULNDQGLEDZDKVHNV\HQ
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

PHODNXNDQ VXDWX NHVDODKDQ GDQ DSDELOD GLVDELWNDQ

EROHK²

 L GDODPKDOVHVHRUDQJVHODLQSHUWXEXKDQSHUEDGDQDQ
GLSHQMDUDNDQ EDJL WHPSRK WLGDN PHOHELKL HQDP EXODQ
DWDXGLGHQGDWLGDNPHOHELKLOLPDUDWXVULQJJLWDWDXNHGXD
GXDQ\D

 LLGDODP KDO SHUWXEXKDQ SHUEDGDQDQ GHQGD WLGDN

PHOHELKLVDWXULEXULQJJLW

 0DQDPDQD LQGLYLGX \DQJ PHQJKLQD DWDX PHODNXNDQ

SURYRNDVL PHODPSDX WHUKDGDS EHQGHUD -DOXU *HPLODQJ
\DQJEHUWXMXDQPHQFHPDUQDPDEDLNDWDXPHQJKDVXWMXJD
EROHK GLNHQDNDQ WLQGDNDQ EHUGDVDUNDQ XQGDQJXQGDQJ
EHULNXW

.DQXQ.HVHNVDDQ
$NWD+DVXWDQ

6XPEHU 5XMXNDQ8QLW3HQDVLKDW8QGDQJ8QGDQJ.HPHQWHULDQ
.RPXQLNDVLGDQ0XOWLPHGLD0DOD\VLD
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

HAK MENGIBARKAN JALUR GEMILANG

Setiap rakyat berhak mengibarkan Jalur Gemilang dengan
syarat mengikut arahan atau panduan yang ditetapkan. Bendera
perlu dikibarkan secara tertib sebagai lambang kebesaran
dan kedaulatan negara sama ada sewaktu menaikkan atau
menurunkannya. Sebelum mengibarkan bendera faktor tempat,
masa, saiz bendera, tiang dan susunan bendera sekiranya lebih
dari satu jenis bendera perlu diketahui bagi mengelakkan
kesalahan protokol mengibarkannya.

Mengikut arahan Jabatan Perdana Menteri melalui Surat

Pekeliling Am Bil. 3 Tahun 1994, Pejabat-Pejabat Kerajaan
Persekutuan, Badan-Badan Berkanun Persekutuan, Pihak
Berkuasa Kerajaan Tempatan Persekutuan diwajibkan
mengibarkan Bendera Persekutuan iaitu Jalur Gemilang. Selain
itu, orang ramai digalakkan mengibarkan Jalur Gemilang di
premis-premis perniagaan, kedai-kedai dan gerai-gerai.

Surat Pekeliling Am Bil 3. Tahun 1994 menetapkan Bendera

Persekutuan hendaklah dikibarkan pada hari pejabat biasa
dan hari kebesaran Persekutuan dan Negeri-Negeri. Walau
bagaimanapun, Jalur Gemilang boleh dikibarkan pada bila-bila
masa dan di mana-mana selagi kesesuaian dan kehormatan
terhadap bendera terpelihara.
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

7(03$73(0$6$1*$1%(1'(5$
-DOXU*HPLODQJGLNLEDUNDQGLWHPSDWWHPSDWVHSHUWLEHULNXW

.HGLDPDQ.HGXWDDQ

%DQJXQDQGLOXDUGLGDODPGDQGLDWDV
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

3HMDEDW
3HM

.DSDO)HUL%RW

.H
.HUHWD
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

.DSDO7HUEDQJ

+$5,3(0$6$1*$1%(1'(5$
6XUDW 3HNHOLOLQJ $P %LO 7DKXQ  PHQHWDSNDQ %HQGHUD
3HUVHNXWXDQ-DOXU*HPLODQJKHQGDNODKGLNLEDUNDQSDGDKDUL
SHMDEDWELDVDGDQKDUL.HEHVDUDQ3HUVHNXWXDQGDQ1HJHUL
'LSHULQJNDW1HJHULLDGLNLEDUNDQSDGDKDULVHSHUWL

‹ +DUL8ODQJ7DKXQ.HSXWHUDDQ5DVPL6HUL3DGXND%DJLQGD
<DQJGL3HUWXDQ$JRQJ
‹ +DUL.HEDQJVDDQ
‹ /DZDWDQ 6HUL 3DGXND %DJLQGD<DQJ GL3HUWXDQ$JRQJ NH
1HJHULQHJHUL
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

6HODLQLWX6HNRODKVHNRODKKHQGDNODKPHQJLEDUNDQEHQGHUD
SDGDKDULSHUVHNRODKDQ

0$6$3(0$6$1*$1%(1'(5$
7UDGLVLPHQJLEDUNDQEHQGHUDDGDODKGLQDLNNDQGDULZDNWX
PDWDKDULWHUELWVHKLQJJDODKPDWDKDULWHUEHQDPLDLWXPXODL
SDJLKLQJJDSHWDQJ

.HUDMDDQ3HUVHNXWXDQWHODKPHQHWDSNDQEHQGHUDGLNLEDUNDQ
VHSHUWLEHULNXW

‹ %DQJXQDQ%DQJXQDQ .HUDMDDQ 3HUVHNXWXDQ  0HQJLNXW

ZDNWX SHMDEDW ELDVD GDQ GLNLEDUNDQ WHUXV PHQHUXV
RYHUQLJKW VHNLUDQ\D KDUL EHULNXWQ\D DGDODK +DUL
.HEHVDUDQ&XWL 8PXP \DQJ GLWHWDSNDQ EHQGHUD
GLNLEDUNDQ
‹ 6HNRODK6HNRODK0HQJLNXWZDNWXPXODQ\DNHODVSHUWDPD
GDQGLWXUXQNDQVHOHSDVNHODVWHUDNKLUWDPDW
‹ )HULGDQ.DSDO'LNLEDUNDQVHSDQMDQJKDUL
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

&$5$0(1*+250$7,%(1'(5$
D6HEDJDL/DPEDQJ.HEHVDUDQGDQ.HGDXODWDQ1HJDUD

‹ -LND DQGD VHEDJDL VHRUDQJ DZDP \DQJ PHPDNDL %DMX

0HOD\XGDQEHUVRQJNRNPDNDKHQGDNODKEHUGLULWHJDN
GHQJDQNHGXDEHODKWDSDNWDQJDQGLOXUXVNDQNHEDZDK
‹ -LNDDQGDVHRUDQJDZDPGDQPHPDNDLODLQODLQSDNDLDQ
DQGDMXJDPHVWLODKEHUGLULWHJDNGHQJDQNHGXDWDQJDQ
GLOXUXVNDQNHEDZDK
‹ -LND DQGD VHRUDQJ DZDP \DQJ PHPDNDL WRSL PDND
WRSL WHUVHEXW PHVWLODK GLEXND GDQ GLOHWDNNDQ NH GDGD
VHEHODKNLUL

5DMDKă&DUD0HQJKRUPDWL%HQGHUD
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

E6HEDJDL7DQGD%HUNDEXQJ
%HQGHUD 0DOD\VLD GLNLEDUNDQ VHSDUXK WLDQJ VHEDJDL WDQGD
EHUNDEXQJ DWDV SHULVWLZDSHULVWLZD WHUWHQWX DNDQ GLNHOXDUNDQ
ROHK-DEDWDQ3HUGDQD0HQWHULEDJLSLKDNNHUDMDDQ3HUVHNXWXDQ
GDQ 3LKDN %HUNXDVD 1HJHUL EDJL QHJHULQHJHUL EHUNHQDDQ
7HUGDSDW EHEHUDSD VLWXDVL DWDX SHULVWLZD \DQJ PHOLEDWNDQ
SHQJLEDUDQEHQGHUDVHSDUXKWLDQJDQWDUDQ\D

‹ .HPDQJNDWDQ 6HUL 3DGXND %DJLQGD <DQJ GL3HUWXDQ

$JRQJGDQ6HUL3DGXND%DJLQGD5DMD3HUPDLVXUL$JRQJ
‹ .HPDQJNDWDQ 'XOL <DQJ 0DKD 0XOLD 5DMD5DMD GDQ
5DMD3HUPDLVXUL
‹ 7XDQ<DQJ7HUXWDPD<DQJ GL3HUWXD 1HJHUL GDQ LVWHUL
LVWHUL
‹ <$%3HUGDQD0HQWHUL3HPDQJNX3HUGDQD0HQWHUL

*DPEDUă
3HPDVDQJDQ%HQGHUD
6HSDUXK7LDQJ
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

F6HEDJDL7DQGD0HQJKRUPDWL-HQD]DK
%HQGHUD0DOD\VLDEROHKGLJXQDNDQXQWXNPHQXWXSNHUDQGDGL
GDODP ,VWLDGDW 3HQJHEXPLDQ 1HJDUD 3HQJJXQDDQQ\D DGDODK
VHEDJDL VDWX WDQGD SHQJKRUPDWDQ WHUDNKLU QHJDUD WHUKDGDS
LQGLYLGX EHUNHQDDQ \DQJ WHODK EHUMDVD NHSDGD QHJDUD 6HODLQ
GDULSDGD LWX EHQGHUD 0DOD\VLD MXJD EROHK GLJXQDNDQ XQWXN
PHQXWXSNHUDQGDLQGLYLGXLQGLYLGXEHULNXW

‹ 'XWDGXWD0DOD\VLD\DQJPHQLQJJDOGLOXDUQHJDUD
‹ $QJJRWD WHQWHUD GDQ SROLV \DQJ PHQLQJJDO VHPDVD
EHUWXJDVGDQ
‹ 0HPEDZD SXODQJ MHQD]DK UDN\DW 0DOD\VLD \DQJ
PHQLQJJDO GXQLD GL OXDU QHJDUD \DQJ GLWHQWXNDQ ROHK
NHUDMDDQ

*DPEDUă%HQGHUD6HEDJDL
7DQGD0HQJKRUPDWL-HQD]DK
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

3(1**81$$1-$/85*(0,/$1*
%HQGHUD DGDODK ODPEDQJ NHGDXODWDQ QHJDUD %HEHUDSD
SHUDWXUDQSHUOXGLSDWXKLEDJLPHPDVWLNDQEHQGHUDGLJXQDNDQ
GHQJDQ FDUD \DQJ EHWXO GDQ EHUVHVXDLDQ -LND SHUNDUD \DQJ
VHEDOLNQ\DEHUODNXVHRODKRODKSHUEXDWDQLQLVXDWXSHQJKLQDDQ
NHSDGDEHQGHUDZDODXSXQSDGDSDQGDQJDQXPXPVDKDMD

%HUGDVDUNDQ 6HNV\HQ $NWD $NWD /DPEDQJ GDQ 1DPD

0HQFHJDK 3HQJJXQDDQ 7DN :DMDU  PHQ\HEXW EDKDZD
VHVHRUDQJ \DQJ PHQMXDO DWDX PHQJJXQDNDQ -DOXU *HPLODQJ
DWDX DSDDSD WLUXDQ \DQJ VHUXSD GHQJDQQ\D EDJL WXMXDQ
SHUGDJDQJDQGDQSHUQLDJDDQDWDXPHQJJXQDNDQQ\DGLGDODP
FDSGDJDQJDQWDQSDPHQGDSDWNHL]LQDQEHUWXOLV0HQWHULEROHK
GLGDNZD

-DEDWDQ 3HUGDQD 0HQWHUL WHODK PHQHWDSNDQ EHEHUDSD JDULV

SDQGXDQ DJDU SHQJJXQDDQ -DOXU *HPLODQJ VHQWLDVD GLKRUPDWL
ROHKUDN\DW0DOD\VLD$QWDUDQ\D

L %HQGHUD KHQGDNODK GLSDVDQJ VHFDUD PHOLQWDQJ

VDKDMD 7LGDN EROHK GLSDVDQJ VHFDUD PHQHJDN
VHNLUDQ\D EHUNHGXGXNDQ VWDWLN DWDX WLGDN EHUNLEDU
:DODXEDJDLPDQDSXQ GLEROHKNDQ PHPDVDQJ VHFDUD
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

PHQHJDN VHNLUDQ\D EHQGHUD GLVDPEXQJ GDODP NXDQWLWL

\DQJEDQ\DN)ODJOLQH

LL 3HQJJXQDDQ EHQGHUD GDODP EHQWXN SHOEDJDL VHSHUWL

SDNDLDQ GDQ VHEDJDLQ\D SHUOX GLHODNNDQ NHFXDOL
VHPDVD VDPEXWDQ %XODQ .HPHUGHNDDQ GDQ MDQJND PDVD
SHQJJXQDDQQ\DDGDODKWHUKDG

LLL 7LGDN EROHK PHQJJXQDNDQ EHQGHUD GDODP SHUNDUD \DQJ

GLWDIVLUNDQVHEDJDLPHUHQGDKNDQPDUWDEDW-DOXU*HPLODQJ
VHSHUWL DODV PHMD NDLQ WXGXQJ SD\XQJ VRQJNRN WRSL
WXDODPDQGLDODVNXV\HQGDQVHEDJDLQ\D

LY 3HQJXQDDQ EHQGHUD GDODP SHOEDJDL JD\D GDQ EHQWXN

VHSHUWLLNODQGDODPWXMXDQPHPSURPRVLVDPEXWDQ%XODQ
.HPHUGHNDDQGLEHQDUNDQDVDONDQNUHDWLYLWLWHUVHEXWWLGDN
GLWDIVLUNDQVHEDJDLPHQJKLQDEHQGHUD

Y 0HQJLEDUNDQ EHQGHUD \DQJ WHODK X]XU VHSHUWL WHODK

SXGDU ZDUQD GDQ NR\DN DGDODK VDWX NHVDODKDQ DWDX
NHWLGDNZDMDUDQ
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

&$5$3(/8386$1%(1'(5$
%HQGHUD \DQJ WHODK SXGDU ZDUQD NR\DN GDQ VHXPSDPDQ\D
WLGDN EROHK GLNLEDUNDQ NHUDQD GLDQJJDS VHEDJDL EHQGHUD
\DQJ X]XU 3HQJLEDUDQQ\D
PHQXQMXNNDQ UDVD WLGDN
KRUPDW NHSDGD EHQGHUD
WHUVHEXW %HQGHUD \DQJ
VHGHPLNLDQ WLGDN EROHK
GLEXDQJ GL GDODP WRQJ
VDPSDK VHEDOLNQ\D SHUOX
GLPXVQDKNDQGHQJDQFDUD
\DQJVRSDQVHSHUWLGLEDNDU
VHFDUDWHUWXWXSGDQEXNDQ
GLODNXNDQ GL WHPSDW
WHPSDWDZDP
*DPEDU%HQGHUD<DQJ
3HUOX'LOXSXVNDQ

68681$1.(87$0$$1%(1'(5$
6XVXQDQ .HXWDPDDQ %HQGHUD 3HUVHNXWXDQ GDQ 1HJHULQHJHUL
GLWHQWXNDQ PHQJLNXW VXVXQDQ NHNDQDQDQ '<00 5DMD5DMD
0HOD\XGDQ7<7<DQJGL3HUWXD1HJHULVHSHUWL\DQJWHUPDNWXE
GDODP 3HUNDUD  3HUOHPEDJDDQ 3HUVHNXWXDQ 6XVXQDQ
NHXWDPDDQEHQGHUDWHUNLQLDGDODKVHSHUWLEHULNXW
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

6XVXQDQ.HXWDPDDQ%HQGHUD0DOD\VLD1HJHUL1HJHUL'DQ
:LOD\DK3HUVHNXWXDQ

 0DOD\VLD  3HUDN

 .HGDK  .HODQWDQ

 3DKDQJ  3XODX3LQDQJ

 7HUHQJJDQX  0HODND

 3HUOLV  6DEDK

 6HODQJRU  6DUDZDN

 1HJHUL  :LOD\DK3HUVHNXWXDQ

6HPELODQ

  %HQGHUD-DEDWDQ
-RKRU ,QVWLWXVL8QLYHUVLWL
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

+DQ\D -DEDWDQ GDQ $JHQVL .HUDMDDQ \DQJ WHUWHQWX VDKDMD

PHPSXQ\DLEHQGHUD-DEDWDQ$JHQVLFRQWRKQ\D-DEDWDQ%RPED
GDQ 3HQ\HODPDW -DEDWDQ 3HQMDUD $QJNDWDQ 7HQWHUD 3'50
GDQVHEDJDLQ\D

 6XVXQDQ NHNDQDQDQ ''<00 5DMD5DMD GDQ 77<7 <DQJ

GL3HUWXD<DQJ GL3HUWXD 1HJHUL \DQJ WHUNLQL DGDODK EHU
NXDWNXDVD SDGD  'LVHPEHU  GDQ VHEDUDQJ SHUXEDKDQ
PHQJHQDL VXVXQDQ NHNDQDQDQ LQL EROHK GLSHUROHKL GDULSDGD
ZHEVLWH3HMDEDW3HQ\LPSDQ0RKRU%HVDU5DMD5DMD

 %HQGHUD3HUVHNXWXDQă-DOXU*HPLODQJ
 %HQGHUD 1HJHUL1HJHUL ă 6XVXQDQ PHQJLNXW NHNDQDQDQ
''<00 5DMD5DMD 3HPDQJNX 5DMD GDQ 7<7 <DQJ
GL3HUWXD1HJHUL
 %HQGHUD :LOD\DK 3HUVHNXWXDQ ă 6XVXQDQ NHXWDPDDQ
PHQJLNXWWDULNKGLZXMXGNDQ:LOD\DKWHUVHEXW
 %HQGHUD-DEDWDQGDQ$JHQVL.HUDMDDQ
 %HQGHUD6\DULNDW
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

68681$13$'$+$5,%,$6$'$1+$5,
.(%(6$5$13(56(.878$1
-LND KDQ\D GXD EHQGHUD GLNLEDUNDQ GL PDMOLV SHULQJNDW
3HUVHNXWXDQ \DQJ GLDGDNDQ GL GDODP QHJHUL VXVXQDQQ\D
DGDODKVHSHUWLEHULNXW

0DOD\VLD 1HJHUL

3DQGDQJDQGDULOXDUEDQJXQDQ
5DMDKă6XVXQDQ%DJL'XD7LDQJ%HQGHUD

1HJHUL 0DOD\VLD ,QVWLWXVL-DEDWDQ

3DQGDQJDQGDULOXDUEDQJXQDQ
5DMDKă6XVXQDQ%DJL7LJD7LDQJ%HQGHUD
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

68681$13$'$+$5,.(%(6$5$11(*(5,
-LND WHUGDSDW KDQ\D GXD EHQGHUD GLNLEDUNDQ SDGD PDMOLV
SHULQJNDWQHJHULVXVXQDQQ\DDGDODKVHSHUWLEHULNXW

1HJHUL 0DOD\VLD

3DQGDQJDQGDULOXDUEDQJXQDQ
5DMDKă6XVXQDQ%DJL'XD7LDQJ%HQGHUD

-LNDWHUGDSDWWLJDEHQGHUDGLNLEDUNDQGLPDMOLVSHULQJNDWQHJHUL
VXVXQDQQ\DDGDODKVHSHUWLEHULNXW

0DOD\VLD 1HJHUL ,QVWLWXVL-DEDWDQ

3DQGDQJDQGDULOXDUEDQJXQDQ
5DMDKă6XVXQDQ%DJL7LJD7LDQJ%HQGHUD
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

68681$1.,%$5$1%(1'(5$3(56(.878$1
'(1*$1%(1'(5$1(*(5,1(*(5,
%HQGHUDEHQGHUD \DQJ GLNLEDUNDQ VHFDUD VHEDULV GDQ
NHXWDPDDQQ\DEHUPXODGDULNLULNHNDQDQVHSHUWLGLWXQMXNNDQ
GDODPUDMDKEHULNXW

              

-DODQ0DVXN

5DMDKă3HQJLEDUDQ%HQGHUD3HUVHNXWXDQGDQ1HJHULQHJHUL
6HFDUD6HEDULV

%DFNGURS%DQJXQDQ

              

5DMDKă3HQJLEDUDQ%HQGHUD3HUVHNXWXDQGDQ1HJHULQHJHUL
6HFDUD6HEDULVGDQ.HNDQDQDQ%HUPXODGL7HQJDK
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

%DJL EHQGHUDEHQGHUD \DQJ GLNLEDUNDQ GHQJDQ FDUD

GLEDKDJLNDQGXDEHODKGDQNHXWDPDDQQ\DEHUPXODGDULGDODP
GLWXQMXNNDQVHSHWLEHULNXW

%DFNGURS%DQJXQDQ

                

-DODQ0DVXN
5DMDKă3HQJLEDUDQ%HQGHUD3HUVHNXWXDQGDQ1HJHULQHJHUL
6HFDUD'LEDKDJL'XD

68681$1%(1'(5$',3(56,'$1*$1
$17$5$%$1*6$
'LSHUVLGDQJDQDQWDUDEDQJVDEHQGHUDEHQGHUDKHQGDNODK
GLNLEDUNDQDWDXGLVXVXQPHQJLNXWVXVXQDQDEMDGQDPD
QHJDUDQHJDUDEHUNHQDDQGDQVHSHUWL\DQJWHODKGLWHWDSNDQ
ROHKSHUWXEXKDQEHUNHQDDQMLNDDGD

$ % & ' ( )

7HQJDK
5DMDKă3HQJLEDUDQ&DUD6HEDULV
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

$ =
% <
$ =
% <

** ++

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUD0HQJLNXW$EMDG
1DPDQDPD1HJDUDGL$WDV0HMD

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUD6HPDVD6HPLQDU
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUD0HQJLNXW
.HXWDPDDQ6HPDVD0HV\XDUDW
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

1(*$5$ 1(*$5$
3(/$:$7 0$/$<6,$

%(1'(5$
1(*$5$ 0(-$ 1(*$5$
3(/$:$7 0$/$<6,$

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUD6HPDVD0DMOLV
3HUXQGLQJDQ3HUELQFDQJDQ'XD1HJDUD
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

.217,1-(1

3(17$6
.+$6

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUD'DODP$FDUD6XNDQ
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

68681$1%(1'(5$'$/$03(5$5$.$1
L 6HNLUDQ\DEHQGHUDGLDUDNVHFDUDEHUEDULV-DOXU*HPLODQJ
KHQGDNODKPHQGDKXOXLEHQGHUDEHQGHUDODLQ

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUD6HFDUD6HEDULV'DODP3HUDUDNDQ
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

LL -LND EHQGHUD GLDUDN VHFDUD VHGHUHW -DOXU *HPLODQJ

KHQGDNODKGLOHWDNNDQGLWHQJDKWHQJDKGLDQWDUDEHQGHUD
EHQGHUD\DQJODLQDWDXSXQEHUDGDGLKDGDSDQVHGLNLWGDUL
EHQGHUDEHQGHUDODLQ

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUD6HFDUD6HGHUHW'DODP3HUDUDNDQ
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

LLL -LND%HQGHUD7HUEHQWDQJEHQGHUDGLEDZDEHUDUDNVHFDUD
WHUEHQWDQJEDKDJLDQNHSDODEHQGHUDKHQGDNODKGLXVXQJ
PHQGDKXOXL SHUDUDNDQ VDPD VHSHUWL MLND LDQ\D GLEDZD
GHQJDQWLDQJEHQGHUD

*DPEDUă%HQGHUD7HUEHQWDQJ
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

LY $SDELOD EHQGHUD 0DOD\VLD GLSDPHUNDQ DWDX GLOXNLV

SDGD GLQGLQJ WHPERN EDQJXQDQ DWDX REMHN \DQJ VWDWLN
EDKDJLDQ%XODQ%LQWDQJDWDXNHSDODEHQGHUDKHQGDNODK
WHUOHWDNGLVHEHODKNLULGLSDQGDQJGDULKDGDSDQ

5DMDKă.HGXGXNDQ%HQGHUD3DGD'LQGLQJ

Y $SDELOD EHQGHUD 0DOD\VLD GLEHQWDQJNDQ GL EHODNDQJ

WHPSDW EHUXFDS LD PHVWLODK GLEHQWDQJNDQ WHUNHDWDV GDQ
GLEHODNDQJRUDQJ\DQJEHUXFDS

5DMDKă.HGXGXNDQ%HQGHUDGL7HPSDW%HUXFDS
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

YL $SDELOD GXD DWDX OHELK EHQGHUD GLSDPHUNDQ GL GLQGLQJ

NHXWDPDDQ KHQGDNODK GLEHULNDQ NHSDGD EHQGHUD
0DOD\VLD6XVXQDQQ\DVDPDVHSHUWLVXVXQDQPHQJLEDUNDQ
EHQGHUD 0DOD\VLD GDQ QHJHULQHJHUL 'L PDMOLVPDMOLV
VHPSHQD ODZDWDQ QHJDUDUDVPL MLND EHQGHUD QHJDUD
SHODZDWGDQEHQGHUD0DOD\VLDGLSDPHUNDQNHGXGXNDQ
EHQGHUDQHJDUDSHODZDWLDODKGLVHEHODKNLULGLSDQGDQJ
GDULKDGDSDQ

,1'21(6,$ 0$/$<6,$

5DMDKă.HGXGXNDQ'XD%HQGHUD.HWLND'LSDPHUNDQGL'LQGLQJ
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

68681$1%(1'(5$'$/$0.('8'8.$1',
*('81*.('$,580$+
6XVXQDQEHQGHUD0DOD\VLDGLJHGXQJNHGDLUXPDKKHQGDNODK
GLNLEDUNDQSDGDWLDQJ\DQJGLFRQGRQJNDQNHDUDKMDODQUD\D
'LGHUHWDQJXGDQJNHGDLSXODMLNDGXDEHQGHUDGLSDVDQJNDQGL
GDODP:LOD\DK 3HUVHNXWXDQ PDND EHQGHUD 0DOD\VLD PHVWLODK
GLNLEDUNDQGLVHEHODKNLULGDQEHQGHUD\DQJVDWXODJLVHEHODK
NDQDQSDGDWLDQJ\DQJGLFRQGRQJNDQNHDUDKMDODQUD\D

5(6
725
$ 1

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUDGL*HGXQJ.HGDL5XPDK
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

68681$1%(1'(5$'$/$0.($'$$1
%(56,/$1*
6XVXQDQ EHQGHUD GDODP NHDGDDQ EHUVLODQJ 'DODP NHDGDDQ
EHQGHUD 0DOD\VLD GLOHWDNNDQ EHUVLODQJ EHQGHUD 0DOD\VLD
KHQGDNODKGLOHWDNNDQGLVHEHODKNLULGDQGLDWDVEHQGHUD\DQJ
ODLQ

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUD'DODP.HDGDDQ%HUVLODQJ
 _% ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *

-LND EHQGHUD 0DOD\VLD GLOHWDNNDQ GL GDODP VDWX NXPSXODQ

EHQGHUD QHJHUL GDQ EHQGHUD VZDVWD EHQGHUD 0DOD\VLD
KHQGDNODKGLNLEDUNDQGLWHQJDKWHQJDKGLDQWDUDGXDEHQGHUD
GDQ WLDQJQ\D GLOHWDNNDQ WHUNHDWDV GDUL EHQGHUD \DQJ ODLQ
%HQGHUD QHJHUL GLOHWDNNDQ GL VHEHODK NLUL PDQDNDOD EHQGHUD
VZDVWDGLVHEHODKNDQDQ

5DMDKă6XVXQDQ'DODP.HDGDDQ%HUVLODQJ7LJD
 % ( 1 ' ( 5 $  . , 7 $  - $ / 8 5  * ( 0 , / $ 1 *  _ 

3(1(178$1$5$+3$1'$1*$1
3(1*,%$5$1%(1'(5$
3HQHQWXDQ DUDK SDQGDQJDQ SHQJLEDUDQ EHQGHUD DGDODK
SDQGDQJDQGDULOXDUEDQJXQDQPHPDQGDQJNHDUDKEDQJXQDQ
3HQHQWXDQLQLDGDODKVHODUDVGHQJDQSHUDWXUDQVHGLDDGDEDJL
EHEHUDSD QHJDUD GL GXQLD $QJNDWDQ 7HQWHUD 0DOD\VLD GDQ
3ROLV'LUDMD0DOD\VLD$UDKSDQGDQJDQEHQGHUDDGDODKVHSHUWL
EHULNXW

%$1*81$1

.,5, .$1$1

0$/$<6,$ 1(*(5,

3DQGDQJDQ'DUL/XDU%DQJXQDQ

5DMDKă6XVXQDQ%HQGHUD3DQGDQJDQ'DUL/XDU%DQJXQDQ
 Diterbitkan oleh:

KEMENTERIAN KOMUNIKASI
DAN MULTIMEDIA

Diterbitkan oleh:
Bahagian Penerbitan Dasar Negara
Jabatan Penerangan Malaysia
Kementerian Komunikasi dan Multimedia
www.penerangan.gov.my / http://pmr.penerangan.gov.my
E-mel: webmaster@inform.gov.my

B.013 (B.M) JUN 2017 (050.)

CERTIFIED TO ISO 9001 : 2008,

CERT. NO. : MY-AR 5240