Vous êtes sur la page 1sur 8

Wasno intelektualna Wykad I

dobro niewidzialne dobro abstrakcyjne Czowiek ma moliwoci twrcze, ma potencja intelektualny (i fizyczny), jest kreatywny, myli perspektywicznie. Jeli nastpuje transakcja kupna-sprzeday, to nastpuje przeniesienie prawa wasnoci. Do zawaszczania moe doj dopiero po zawarciu umowy. Przywaszczanie czyjego dobra (lekko pejoratywne w jzyku polskim). Prawo do zawaszczania dochodu. Zawaszczenie efektu swojej pracy, pracownik nabywa prawo. Prawa czowieka do wolnoci, ycia, godnoci i wasnoci. Nie mona zrzec si wynagrodzenia za prac J.Locke Prawo autorskie prawo przypisane jest do tego, ktry stworzy. Przedstawienie czyjej pracy jako wasnej kradzie, plagiat. Prawo do zawaszczania ma tylko ten, kto wytworzy to dobro.

Wykad II
Myl staroytna dobra rzeczowe wasnoci czowieka wolnego Dwa podejcia do prawa wasnoci: I. Prawo wasnoci jest przyrodzonym prawem czowieka, jest prawem niezbywalnym, tak jak prawo do ycia i wolnoci II. Prawo wasnoci jako kategoria spoeczna prawo wasnoci jako element umowy spoecznej (nie powstaje w sposb naturalny) Wolno i wasno wspieraj siebie, wymagaj siebie, id w parze. eby czu si wolnym nie mona liczy na kogo innego. eby by odpowiedzialnym za samego siebie czowiek musi posiada wasno. Kady wolny czowiek jest czowiekiem twrczym. W liberalizmie pragmatyzm dziaa, realizacja celw. W socjalizmie siy ludzkie powicone na omijanie regu Wolno i wasno umoliwiaj inicjatyw suc polepszaniu jakoci ycia.

Aby wolno nie przerodzia si w samowol, aby nie ulega destrukcji i w celu ochrony wasnoci prywatnej tworzone jest prawo (np. patentowe), biuro ochrony konsumenta, instytut ochrony konkurencji. Wolno wymaga prawa chronicego wolno przed ni sam. Pastwo moe oddziaywa na rynek, by zagroeniem dla wolnoci. Co chroni wasno?: I. Konstytucja II. Moralno Dekalog i odnoszenie si do niego Nie kradnij uznanie, e czowiek ma prawo do posiadania, moraln i spoeczn sankcj posiadania. Nie podaj nie myl o tym, eby co wzi, jeli to nie jest twoje rdem zawaszczanie dbr jest wycznie praca W chrzecijastwie lichwa jako wyzysk Pienidz nie moe by rdem zawaszczania (jeli ludzie s wolni), moe by rdem bogactwa. eby mie prawo do pienidza, trzeba uzasadni jego posiadanie poprzez prac. Mam prawo do ycia, wic mam prawo do dochodu pogld newageowski utrzymywanie przez wsplnot Godziwe ycie Galbright Jeli wsplnota jest w stanie utrzyma pracownikw nauki, to dlaczego miaaby nie utrzymywa kogo, kto nie chce pracowa z wolnego wyboru. Freerider kto, kto korzysta z dobra wsplnoty, ale nie daje wsplnocie niczego W myli spoecznej (ekonomicznej) pierwotnym rdem posiadania jest rodzina mczyzna zawaszcza on i dzieci. Nie podaj ony bliniego swego, gdy osabisz wsplnot. Pienidz powstaje spontanicznie, ale jest akceptowany wskutek umowy spoecznej. Pienidz jest dobrem umownym. Praca jest rdem wasnoci, wpisuje si w sens ycia czowieka Pracujemy eby y. W ycie wpisany jest ruch (rozwj), wic czowiek potrzebuje dbr do rozwoju (zarwno materialnych, jak i niematerialnych) Dobra niematerialne idea, pomys, zaufanie, prawda, mio, poczucie bezpieczestwa

Wykad III
Znaczenie wasnoci dla podmiotu gospodarczego i dlaczego trzeba j chroni?

Pojcia, definicje np. definicja wasnoci intelektualnej, interpretacja definicji, wasno prywatna i publiczna Typ idealny (Max Weber) w gospodarce bdzie to np. rynek konkurencji doskonaej (istnieje w teorii, ale jest zjawiskiem obcym w yciu), homo economicus (maksymalizuje korzy wasno, przedkada konsumpcj nad prac, jest leniwy, chciwy, dziaa pragmatycznie), homo socialis, homo religius Wasno publiczna i prywatna s typami idealnymi (skadaj si z charakterystycznych cech, ktre tworz kategori) Dobra intelektualna su dialogowaniu np. w zakadach pracy. Dobra mog by rzeczowe bd intelektualne Wasno spdzielcza ley midzy prywatn i publiczn Spis poj, jakie wypadaoby zna na zaliczenie: Co to jest wasno? Wasno prywatna Wasno publiczna Wasno intelektualna Patent Znak towarowy Prawo autorskie Jak jest chronione prawo autorskie? Ustawa o prawie autorskim Zawaszczanie praw wasnoci kto i kiedy wprowadzi definicj Copyright Jak dugo autor moe korzysta z praw autorskich, a jak dugo z majtkowych Co to jest wiedza? Wasno intelektualna a prawo zwyczajowe i prawo karne Dlaczego wasno ma by chroniona, czym jest chroniona, kto j chroni? Do tego naley posiada zdolno interpretowania cytatw. Wasno kojarzy si z rzeczami Trud musi by wynagradzany prawem do zawaszczania dobra tak przyjo spoeczestwo Locke powiedzia, e ci, ktrzy pracuj maj prawo do zawaszczania efektw pracy otrzymali na to zgod spoeczestwa Dopiero XVI-XVII wiek przynis zapis, e mona mie prawo do zawaszczania wasnoci intelektualnej (np. maszyna parowa J. Watt) Informacja jest bardzo wana, wic musi by chroniona. Rola wasnoci intelektualnej w tworzeniu dobra jednostki, koncernu, narodu. Ochrona patentowa na niektre leki 15 lat.

Firmy chc chroni swoje patenty, a spoeczestwo jak najszybszego udostpnienia dostpu do nich powstaje konflikt interesw. John Locke: Kady czowiek bdc panem siebie, wacicielem swojej osoby, twrczego dziaania ma w sobie samym wielk podstaw wasnoci wynika z tego, e rdem wasnoci jest tylko i wycznie praca.Wasno jest wartoci cenion, czowiek ma prawo do samego siebie. Locke: rdem wasnoci moe by praca woona w tworzenie dbr, cokolwiek czowiek wydoby i zczy ze swoj prac i przyczy do tego, co jest jego wasne uczyni swoj wasnoci Gdyby czowiek nie mia praw wasnoci, to nie opacaoby mu si pracowa, by efektywnym. Prowadzioby to do konfliktw na tle wasnoci. Gospodarka rynkowa musi posiada wolno i wasno. Czowiek nie moe zrezygnowa z wynagrodzenia i urlopu. Jest to sprawiedliwo komutatywna. W systemach niedemokratycznych wadza ma moc nadawania wasnoci. Medisson: Wasno w szczeglnym ujciu oznacza tak dominacj, do ktrej roci sobie pretensje jeden czowiek i z ktrej na prawach wycznoci korzysta w odniesieniu do istniejcych, otaczajcych go w wiecie zewntrznym przedmiotw. W szerszym i bardziej waciwym znaczeniu pojcie to obejmuje wszystko, czemu czowiek moe przypisa jak warto i mie do tego czego prawo, nie pozbawiajc jednoczenie innych takiego samego przywileju. W pierwszym rozumieniu nalece do czowieka ziemia, towary czy pienidze nazywane s jego wasnoci. W znaczeniu drugim jego wasno stanowi wyznawane przeze pogldy oraz swoboda ich wymiany. Wasnoci szczeglnej wartoci, czyli szczeglnego znaczenia s zaopatrywania religijne oraz podyktowane przez nie praca zawodowa i obyczaje. Niezwykle cenn wartoci s poczucie bezpieczestwa i wolno osobista. Wasnoci czowieka jest swoboda wykorzystania swych zdolnoci (powstaje wiedza). Oraz moliwoci wolnego wyboru celw tych dziaa. Sowem jeli wic czowiek posiada jakoby prawo do swojej wasnoci, moe te w rnym stopniu wasnoci uczyni swoje prawa. Kady ma prawo do wyzwania wasnej religii. Czy s granice pracy w nauce? wedug Medissona jest ni etyka i religia

Wykad IV
Wasno prywatna charakteryzuje si prawem posiadania, prawem do uywania, do czerpania korzyci, prawem do przetransferowania (mona uyczy bd sprzeda). Musi posiada te cechy, jest to wasno silna, ekskluzywna. Wasno publiczna cechuje si brakiem przynajmniej jednej z tych cech, jest wasnoci anonimow (prawa wasnoci s rozproszone), nie moemy jej sprzeda, rozporzdza ni, moliwoci zarzdzania s mocno ograniczone jest to wasno saba. Dobro zmysowe i niezmysowe. 4

Ekonomia bada, jaki zysk mona osign Kopiujc wasno intelektualn zmniejsza si potencjalny dochd autora. Z wasnoci intelektualn moe si wiza presti. Wasno intelektualna to szeroka koncepcja obejmujca cae spektrum legalnie definiowanych praw wyrosych z rnych typw intelektualnej kreatywnoci w taki bd odmienny sposb zwizanych z samymi ideami. John Stuart Mill twrca idei homo economicus Idea opisuje stan niemoliwy do osignicia (sowo utopia jest wasnoci intelektualn Morusa) Nie mona bezkarnie korzysta z czyjego patentu. Trzeba wykupi licencj, eby korzysta z czyjego znaku bd patentu. Prawa wasnoci intelektualnej to prawa do rzeczy niematerialnych, do idei wyraonych (prawa autorskie) lub znajdujcych praktyczn implementacj (zastosowanie) (np. egalitarna idea Marksa wszystkim po rwno). Prawo wasnoci intelektualnej to prawo dotyczce bytw idealnych, niemajcych fizycznej postaci, odrniajcych si od materialnych substratw, ktrych substancj stanowi w dzisiejszych systemach prawnych . Wasno intelektualn stanowi zwykle prawa autorskie (copyright), znaki towarowe (trademark), patenty i tajemnica handlowa. Prawo autorskie to prawo nadane autorom oryginalnych dzie, ksiek, artykuw czy programw komputerowych. Prawo autorskie daje autorom wyczno w odtwarzaniu, kopiowaniu, przygotowaniu lub publicznym prezentowaniu swoich prac. Prawa autorskie chroni jedynie form bd sposb ekspresji danej idei, ale nie dotyczc idei samych w sobie. (np. sama idea taca moe by powielana, ale konkretna forma danego autora ju nie bo naruszamy prawa autorskie). Prawo autorskie chroni przed kopiowaniem przez innych zawartoci, ktra zostaa wykreowana i utrwalona w pewny sposb. Utrwalenie moe przybra form spisania na papierze, ujcia na noniku, sfilmowania, zapis elektroniczny. W przeciwiestwie do patentu nie ma potrzeby ubiegania si o prawa autorskie, gdy s one przyznawane automatycznie wraz z utrwaleniem zawartoci. Patenty najstarsza i najbardziej popularna forma wasnoci intelektualnej. Suy ochronie myli ludzkiej, ktra urzeczywistnia si w dobrach materialnych przed intruzem. W zamian za ujawnienie efektw badawczo-rozwojowych swoich prac twrcom przyznaje si prawn ochron przed osobami prbujcymi uywa, sprzedawa, produkowa nowe wynalazki bez zgody twrcw. Biaa szpiegostwo wchodzi si do firmy, aby zdoby wiedz np. know-how Moe by opatentowany proces, myl techniczna, produkt, skadniki uyte do produkcji dobra. Pracodawca ma prawo wymaga podpisywania deklaracji lojalnoci (chocia narusza to godno i zaufanie).

Warunkiem wstpnym przyznania patentu jest wymg posiadania przez nowy produkt pewnych funkcjonalnych lub technicznych aspektw, ktre mog stanowi ulepszenie dla ju istniejcych technologii. Inna uyteczno sprawia, e warto jest wiksza. Dopki patent nie rozpowszechni si jego waciciel moe czerpa zyski nadzwyczajne. Aplikacja patentowa skada si z opisu przedmiotu podlegajcego patentowaniu wraz z zestawieniem ilustracji szkicw, ktre obrazuj natur danego przedmiotu. Na kocu umieszczana jest seria ponumerowanych paragrafw, nazywanych zastrzeeniami patentowymi, ktre definiuj zakres wynalazku i s skrupulatnie egzaminowane przez urzd patentowy.

Wykad V
Prawa do rzeczy niematerialnych pojawiy si w zwizku z rozwojem nowych technologii. Prawo do dbr abstrakcyjnych Musimy sobie uwiadomi, e wasno do rzeczy niesie ze sob skutki ekonomiczne. Waciciel ma prawo do korzystania, czerpania zyskw i przetransferowania. Ekonomia wiedza o sposobach dochodzenia do celu i efektywnego gospodarowania. Nauka o handlu i wymianie dbr rzadkich. Ekonomia wciga w swoj sfer wszystkie potrzeby (take np. potrzeby duchowe i towarzyskie) Kade dobro ma jakie atrybuty. Dobro jest ekskluzywnej wasnoci, gdy podporzdkowane s mu wszystkie 3 prawa (do korzystania, czerpania zyskw i przetransferowania). Prawo autorskie mono dysponowania dobrem wytworzonym dziki sile fizycznej i /lub umysowej. Licencja Umow specjaln musi by opisane, w jaki sposb strona moe korzysta z dobra. Kada wasno daje czowiekowi wolno. Czowiek musi chroni prawa wasnoci, eby by odpowiedzialnym za samego siebie. Dlatego tworzone jest pastwo. Jeli nie ma praw ochrony wasnoci, to nie bdzie zachty do rozwoju. (Prawo podatkowe nie powinno zniechca do zwikszania wasnoci. Aby zwikszy swoj wasno jednostka inwestuje (np. w kapita intelektualny firmy). Wasno jest rdem dochodu, zwiksza kreatywno i ch rozwoju. Szkoa property right (praw wasnoci) znajduje si na styku ekonomii i prawa (rozumienie praw wasnoci w ekonomii jakie kto ma prawa, jak s zdefiniowane i scharakteryzowane. Od tych praw uzaleniona jest alokacja dbr).

Wasno spoeczna, publiczna jest wasnoci anonimow. Do wasnoci prywatnej zawsze jest przypisany waciciel. Przy wasnoci spoecznej praktycznie nie mona sprzedawa dbr, gdy nie ma waciciela (wacicielem jest spoeczno wszyscy musieliby wyrazi zgod). Tragedia wsplnego pastwiska jeli dobro jest rzadkie, to dodatkowy gracz/waciciel/uytkownik sprawi, e wszyscy strac. Ekonomia zastanawia si nad struktur praw wasnoci, gdy uzaleniony od niej jest dochd. Musimy wiedzie, jakimi prawami wasnoci dysponujemy. Prawo autorskie zapisane jest w ustawie z 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo pokrewne to np. interpretacja utworu muzycznego). Okrela, co i kto korzysta z ochrony praw autorskich oraz zakres ochrony prawa autorskiego. Taka ochrona przysuguje twrcy (inni nie mog tego prawa naruszy). Prawa autorskie daj twrcy ochron ze wzgldu na stworzony przez niego utwr. Jeli wytwarzam dobra, to mam prawo do dochodu (pracownik dostaje wynagrodzenie, a waciciel dobra zostaje pracodawca. Kade naruszenie praw wasnoci powoduje uszczerbek finansowy twrcy. Za prawo autorskie uznaje si kady utwr taki efekt dziaalnoci czowieka, ktra charakteryzuje si zawartoci elementw twrczych niezalenie od wartoci (kady ma prawo do korzystania z ustawy z 1994 roku bez wzgldu na wyksztacenie czy talent). Prawo autorskie rozgranicza dwa rodzaje twrcw wzgldem ich utworw a) autorskie prawa osobiste (np. do nazwiska bo moe by mark, odrnia nas od innych, w nazwisku jest zawarta nasza tosamo. Kto inny moe z niego korzysta na okrelonych warunkach) b) autorskie prawa majtkowe zakres majtkowego wykorzystywania utworw przez ich twrcw (dajcego dochd) Pilnujemy swoich praw autorskich, eby zdoby presti. Jako ludzie jestemy tacy sami, jako jednostki nie. Prawa pokrewne (do artystycznych wykona) s pod ochron. Do wykorzystywania w dziaalnoci gospodarczej utworw osb trzecich potrzebne jest sporzdzenie zgodnej z prawem umowy o: a) przeniesieniu majtkowych praw autorskich b) o korzystaniu z utworu (umowy licencyjne) Plagiat podstawowe naruszenie praw autorskich. Przypisanie sobie cudzej twrczoci. Jest czynem umylnym. Konsekwencje naruszenia praw autorskich. Jeli nasza dziaanie wiadome lub pozbawione zych intencji naruszy prawa autorskie twrcy, to przysuguje mu szereg rodkw ochrony prawnej. Moe da przed sdem

cywilnym nie tylko odszkodowania, ale take zaprzestania dziaalnoci naruszajcej jego interes czy te zniszczenia wytworzonych w sposb nielegalny przedmiotw. Ekonomista chciaby dosta odszkodowanie za utracone korzyci (dochodu, ktry mgby uzyska, gdyby mia dane dobro) np. w zwizku z tym, e marka stracia wskutek pojawienia si podrbki. Znak towarowy w rozumieniu ustawy moe to by znak nadajcy si do odrniania towarw lub usug okrelonego przedsibiorstwa od towarw lub usug tego samego rodzaju innych przedsibiorstw. Znakiem towarowym moe by wyraz (np. Wedel), rysunek (gwiazdka Mercedesa), ornament, kolorystyka, kompozycja kolorystyczna, forma plastyczna, melodia, sygna dwikowy.

Wiedza to og wiadomoci i umiejtnoci wykorzystywanych przez jednostki do rozwizywania problemw. Obejmuje ona zarwno elementy teoretyczne, jak i praktyczne, oglne zasady i szczeglne wskazwki postpowania. Podstaw wiedzy s informacje i dane, ale w odrnieniu od nich wiedza jest zawsze zwizana z konkretn osob. Jest ona dzieem jednostek i reprezentuje ich przekonania dotyczce zalenoci przyczynowo-skutkowych. G. Probst, S. Raub, K. Romhardt Zarzdzanie wiedz w organizacji Wasno - prawo rzeczowe; prawnie zagwarantowana moliwo penego rozporzdzania jak rzecz. W szczeglnoci waciciel wzgldem rzeczy ma uprawnienia do jej posiadania, uywania, pobierania poytkw i innych dochodw z rzeczy, zbycia, przetworzenia, zuycia lub zniszczenia. Granicami korzystania z rzeczy s przepisy ustaw, zasady wspycia spoecznego i spoeczno-gospodarcze przeznaczenie danej wasnoci. Wasno jest funkcj rozwoju stosunkw spoecznych, politycznych i ekonomicznych. Na temat pocztkw wasnoci rzymskiej istnieje wiele hipotez. Powszechnie przyjmuje si, i wczeniej wyksztacio si prawo jednostki na rzeczach ruchomych, a dopiero pniej na nieruchomociach. Zawaszczenie definicj zawaszczenia wprowadzi John Locke w 1680 roku w dziele Dwa traktaty o rzdzie Autorskie prawo osobiste nie wygasa Autorskie prawo majtkowe wygasa po 70 latach od mierci twrcy

Vous aimerez peut-être aussi