Zorgt u voor een 'goed' rapport?

Eind oktober deelt u de eerste rapporten van het schooljaar uit. Cijfers en percentages maken duidelijk hoe een leerling gepresteerd heeft. Of toch niet? Is een rapport verplicht en zo ja, hoe vaak per jaar dan wel?En wat is een 'goed' rapport?

Wat zegt de wet?

De overheid legt scholen heel weinig regels op over de manier waarop ze leerlingen moeten beoordelen. Er zijn enkele basisregels maar zeker geen normen. De school of inrichtende macht moet leerlingen evalueren, maar bepaalt zelf hoe ze de kennis en vaardigheden van leerlingen test (bijvoorbeeld via toetsen, examens, observaties ) en op basis van welke criteria leerlingen slagen (bijvoorbeeld via een puntensysteem). Een uitzondering daarop is de gentegreerde proef, waaraan leerlingen van sommige leerjaren en onderwijsvormen van het secundair onderwijs verplicht deelnemen. De 'evaluatiedocumenten' waarop de klassenraad zich baseert om een leerling te beoordelen, zijn wel noodzakelijke verantwoordingsstukken, vooral voor de leerling en de ouders. Dat kan een rapport zijn, maar ook toetsen, examens, verslagen van gesprekken, observaties Ook de inspectie vraagt naar deze documenten, omdat zij noodzakelijke informatie bevatten over het bereiken van eindtermen of het realiseren van leerplannen. Zowel in het basis- als in het secundair onderwijs oordeelt de (delibererende) klassenraad zelfstandig of een leerling de doelen die in het leerplan zijn opgenomen, heeft bereikt en bijgevolg een getuigschrift krijgt. Die leerplannen zijn op advies van de inspectie door de regering goedgekeurd. De overheid bewaakt dus of de school 'slaagt' in haar inspanningen en resultaten. Als dat het geval is, wordt de school in staat geacht te oordelen of een leerling 'slaagt'. De wet zegt dus niet of u maandelijks, driemaandelijks een rapport moet uitdelen aan uw leerlingen. Dat behoort tot het pedagogische project van uw school.
Zo haalt u goede punten

Hoewel een rapport geven niet verplicht is, doen de meeste scholen dat wel. Het is een evaluatie- en leermoment voor zowel leraar, leerling als ouders. Een rapport geeft een totaalbeeld en kan aanleiding zijn om een leerling voor bepaalde vakken of onderdelen van vakken bij te werken. De manier waarop u een rapport opstelt, weerspiegelt uw pedagogische visie en die van de school. Welk soort leraar bent u? Vindt u cijfers, percentages en het klasgemiddelde belangrijk? Geeft u graag een schouderklopje? Zijn evaluaties vooral een leermoment? Een geheim recept voor een 'goed' rapport bestaat er niet. In 'De Genietbare School' geven Marc Van Gils en Marc Mathyssen zeven tips:

1. Vul het rapport niet uitsluitend met cijfers. Cijfers en commentaar moeten samen stof geven tot informeren en rapporteren en moeten het onderwijsproces bijsturen. 2. Heel wat doelen uit de nieuwe leerplannen zijn niet meetbaar in cijfers en vragen een andere vorm van evalueren. Maak ruimte op het rapport om naast punten ook iets te zeggen over vaardigheden die een leerling verworven heeft. 3. Haal het klasgemiddelde uit het rapport. Het is enkel een opkikker voor de leerlingen die erbovenuit steken. Voor een leerling die minder goed presteert, werkt het ontmoedigend. 4. Bied leerlingen een moment van zelfevaluatie aan. Dat is een manier om leerlingen te confronteren met hun zelfbeeld en er een juistere kijk op te krijgen. Het getuigt van respect voor de eigen kijk van de leerling. 5. Zet negatieve cijfers niet in het rood. Leerlingen hebben daar een hekel aan. Als u toch een extra aanduiding aan negatieve scores wil geven, onderstreep ze dan of gebruik een minder opvallende kleur. 6. Formuleer commentaar positief. Rapporten brengen bij leerlingen en thuis heel wat teweeg. Een rapport is een leermoment. Het is een middel en geen doel op zich. Leerlingen moeten gemotiveerd worden het voortaan (nog) beter te doen. 7. Een rapport is een communicatiemiddel tussen kind, ouders en school. Als u vaak contact hebt met de ouders, mag een rapport voor hen geen verrassing zijn. Geef ouders op het rapport ruimte om bijvoorbeeld een gesprek aan te vragen.

Publicatiedatum: 2004-10-20

Info diagnostische evaluatie : http://www.prodiagnostiek.be/index.php Rapporten: http://www.klasse.be/leraren/archief.php?id=2224